1

บานส าราญ หมท 4 ต าบลโนนธาต อ.หนองสองหอง จ.ขอนแกน ขอมลพนฐานของหมบาน

แผนทหมบาน

ประวตหมบาน(ประวตศาสตรชมชน)

กอนทจะไดตงหมบานส าราญขน มคนอย 2 กลม กลมแรกมาจากเมองยาโม (โคราช) กลมท 2 ยายมาจากเมอง มหาสารคาม ในสมยนน บานเมองยงไมมการเลกทาส จะอยในสมยราชการทเทาไหรไมทราบแนชด กลมทมาตงบานส าราญ สวนมากยายมาจากเมอง มหาสารคาม มาตงถนฐานในเขตเมองขอนแกน ซงขณะนนเรยกชอหมบานวา “บานหนองไฟไหมเสอ”ราษฎรสวนมากมอาชพท านาอยรวมกนดวยความผาสกตลอดมา หลงจากนน ไดเกดโรครายขนภายในหมบาน คอ โรคอหวาต มผคนลมตายไปเปนจ านวนมากเพราะในสมยนน บานเมองยงไมเจรญ การแพทยยงไมกาวหนา สวนมากรกษาดวยหมอพนบาน มยาฝน ยาทา รกษากนตามความเชอ หรอรกษากนทางไสยศาสตร ตอมามบคคล 3 ทาน คอ พอใหญเมองกลาง พอใหญตาแสง และพอใหญบตร ซงทง 3 ทานเปนบคคลทชาวบานนบถอมาก โดยไดน าชาวบานยายหมบานเพอไปตงถนฐานใหมอก ไดยายมารวมกบพวกคนไทย (ปจจบนคอคมไทย) เมอบานเมองเจรญขน ลกหลานมความสข เบกบาน ส าราญใจ อยดมสข ในน ามปลา ในนามขาว ไมอดอยาก จงได

2

เปลยนชอหมบานใหมวา “บานส าราญ” ตราบเทาทกวนน ซงบานส าราญเปนหมบานหนงในต าบลโนนธาต มผน าหมบานดงน 1.นายขนนนท สมบรณ ก านน 2.นายแดง สมบรณ ผใหญบาน 3.นายสมมา อาราษฎร ผใหญบาน 4.นายพรม สมบรณ ผใหญบาน 5.นายด า เกยรตนอก ผใหญบาน 6.นายเคน อาราษฎร ก านน 7.นายพจตร อาราษฎร ผใหญบาน 8.นายค าส ทองศร ผใหญบาน 9.นายบญม คดเขม ผใหญบาน 10.นายสมาน ประทมวง ผใหญบาน ( พ.ศ.2542-2547) 11.นายบญม คดเขม ผใหญบาน (พ.ศ.2547- 2552) 12.นายชม ศรอานเจน ผใหญบาน (พ.ศ.2553- ปจจบน)

1. สภาพทวไปของหมบาน 1.1 หมบานอยหางจากอ าเภอ 12 กโลเมตร มพนทรวม 3,192 ไร 1.2 ถนนภายในหมบาน 7 สาย แยกเปน ถนนคอนกรต ........5.... สาย รวม ....690... เมตร ถนนลาดยาง……1………..สาย รวม…1,000…….เมตร ถนนลกรง/หนคลก …1…...สาย รวม......700.....เมตร ถนนดน ....... - ...... สาย รวม ... -.... เมตร 1.3 จ านวนประชากร รวมทงหมบาน รวม 698 คน เปนชาย 326 คน เปนหญง 372 คน 1.4 ครวเรอน จ านวน 158 ครวเรอน (ขอมลจ านวนประชากรและครวเรอน ณ เดอน มนาคม 2554 : ส านกงานทะเบยนอ าเภอหนองสองหอง) 1.5 ขอมลองคกร ชอผใหญบาน นายชม ศรอานเจน ชอผชวยผใหญบาน นายนายประวต อาราษฎร ชอผชวยผใหญบาน นายชยนต แสงสข ชอผชวยผใหญบานฝายรกษาความสงบ (ผรส.) นายสมหมาย แกวนอก

3

รายชอสมาชก อบต. 1. นายโชคชย ประทมวง 2. นางกนกอร สวรรณโสภา

1.6 อาณาเขต ทศเหนอตดตอกบ บานส าราญนอย หมท 2 ต าบลโนนธาต จงหวดขอนแกน ทศใตตดตอกบ บานโนนสวรรค หมท 11 ต าบล โนนธาต จงหวดขอนแกน ทศตะวนออกตดตอกบ บานโนนสวสด ม.7 ต าบลโนนธาต และบานหนองบวนาค จ.นครราชสมา ทศตะวนตกตดตอกบ บานชาด หมท 10 ต าบล โนนธาต จงหวดขอนแกน 2.2 ผมความร/ภมปญญาทองถนดานตาง ๆ แพทยแผนไทย/สมนไพร/หมอพนบาน 1 คน

ผอนรกษศลปวฒนธรรม/ประเพณทองถน 1 คน

ผมความรดาน งานฝมอตาง ๆ เชนชางไม หตถกรรม ชางปน 6 คน ผมความรดานการเกษตร/ปศสตว 2 คน

ผมความรดานการถนอมอาหาร 5 คน ผมความรดานการบรหารจดการกลม/คน 5 คน ผมความรดานความเชอ/โหราศาสตร/ไสยศาสตร - คน ขอมลแหลงน า

ประเภท จ านวนครวเรอน จ านวนบอ/สระ/แหง หมายเหต บอน าตนสาธารณะ - - บอน าตนสวนตว - - บอน าบาดาลสาธารณะ - 5 บอน าบาดาลสวนตว - - สระน า/หนองน าสวนตว 33 41 หนองน าสาธารณะ - 2 สระน าสาธารณะ - - ฝายกนน า - 1 ล าหวย - 1 บอน าบาดาลเพอการเกษตร - - ฝายกนน า - - บอน าบาดาลเพอการเกษตร - - รวม 33 49

4

2.5 สถาบน/องคกรในชมชน

รานคา 7 แหง รานคาชมชน - แหง ปมน ามนหยอดเหรยญ 1 แหง ปมน ามนหลอด - แหง รานซอมเครองยนต 1 แหง รานซอมเครองใชไฟฟา - แหง ทอานหนงสอพมพประจ าหมบาน/หองสมด จ านวน 1 แหง ตลาดชมชน - แหง สถานทส าคญทชาวบานเคารพนบถอ

ศาลปตาทรงธรรม (ดอนปตา) ศาลปตาขนสถต (ดอนปตา)

ศาลแมนางเทพอกษร (ดอนปตา) ศาลปตาขนเดช (หนองคม)

5

ศาลปตาขนจนทร (สระวด) ศาลปตาหลวงด า (หนองควายนอย)

ศาลปตานพรตน (วงหอ/เซ)

วด / 1 แหง วดส าราญจต บานส าราญ

เจาอาวาส พระใบฎกาทองสข สทธญาโน พระภกษ 3 รป บานส าราญ หมท 4 ต.โนนธาต อ.หนองสองหอง จ.ขอนแกน

6

พอจ า จ านวน 4 คน ดงน 1. พอประจวบ แพงศร 2. พอลน จนทา 3. พอบญม ภาระหนต 4. พอสมพงษ แสงสารวด พอทายก จ านวน 9 คน ดงน 1. พอเคน อทยประดษฐ 2. พอม ปฏรปา 3. พอนอย ปฏรปา 4. พอโสวฒน โนนลอชา 5. พอม ภาระหนต 6. พอสวาท นามมา 7. พอบญทน แสงสข 8. พอเคนผง แสงสารวด 9. พอสมหมาย อตะมะ ส านกสงฆ - แหง สถานอนามย - แหง โทรศพทประจ าบาน 1 ครวเรอน โทรศพทมอถอ 94 เครอง โทรศพทสาธารณะ 2 แหง หอกระจายขาว 3 แหง (ประจ าทวดและศาลากลางบาน) โรงเรยน 1 แหง ศนยพฒนาเดกเลก - แหง ศาลากลางบาน 1 แหง โรงงานอตสาหกรรม - แหง สถานวทยชมชน - แหง สงคม/องคกรใหการสนบสนน

องคกรทใหการสนบสนนการพฒนาหมบาน 1.กลมสตร 2. ก านน/ผใหญบาน 3. อสม.

7

4. กลมอาชพ 5. อช. หนวยงานสนบสนน 1. ส านกงานพฒนาชมชน 2. ส านกงานเกษตร 3. องคการบรหารสวนต าบล 4. องคการบรหารสวนจงหวด

การวเคราะห/สงเคราะหขอมล วเคราะหขอมลของชมชน จดแขง 1. มพนทราบลมเหมาะในการท าการเกษตร 2. มการทอเสอกก ส าหรบใชเองและมเหลอขาย 3. วตถดบทางการเกษตรในพนทมจ านวนมาก และเกษตรกรมความร ความช านาญในการผลต ไมวาจะเปนการผลตขาว ปลกหมอนเลยงไหม 4. มแหลงเงนทนจากกองทนหมบาน กลมออมทรพยเพอการผลต และแหลงทนภายนอกอกมากมายทสามารถระดมออกมาใชใหเกดประโยชน 5.เกษตรกรใชพนธพชพนธสงเสรม จดออน 1.ดนขาดความอดมสมบรณ 2. ขาดแหลงน าเพอการเกษตร 3.แหลงน าธรรมชาตตนเขน 4. มงานประจ านอยท าใหตองอพยพแรงงาน 5. คาจางแรงงานต า 6. เปนเขตอาศยน าฝน /ผลผลตคณภาพต า/ตนทนการผลตสง 7. รายไดนอย-รายจายสง/ใชจายฟมเฟอย 8. ภาวะหนสนของประชาชน

ปญหาและแนวทางแกไขปญหา ปญหา แนวทางแกไข

1. ดนขาดความอดมสมบรณ -ปรบปรงบ ารงดนใหมความอดมสมบรณโดยการปลกพชหมนเวยน -ลดการใชปยเคม

2. ขาดน าเพอการเกษตร ขดสระน า/ขดบอน าประจ าไรนาเพอใชในการเกษตร

8

-จดหาแหลงงบประมาณในการขดลอกล าหวยและหนองน าสาธารณะ

3. แหลงน าธรรมชาตตนเขน จดหาแหลงงบประมาณเพอขดลอก 4. ราคาผลผลตทางการเกษตรตกต า -รวมกลมการผลต ซอ-ขายปจจยการผลตการเกษตร

-รฐบาลประกนราคา 5. ขาดอาชพเสรม ฝกอบรมวชาชพ / เพมพนทกษะกลมอาชพทมอย 6. เกษตรกรมหนสนมาก -จดหาอาชพเสรมเพอเพมรายไดและลดรายจาย

-เพมพนทกษะการประกอบอาชพ -สงเสรมการประกอบอาชพตามแนวคดเศรษฐกจพอเพยง -สงเสรมการเลยงปลาในนาขางและในบอพลาสตก -สงเสรมการเลยงกบ

7.การอพยพแรงงาน สงเสรมใหเกดการสรางงานในชมชน/ในทองถน 8.ขาดความรในการผลตพชทไดมาตรฐาน -แนะน าใหความรดานการเกษตร

สงทตองพฒนาใหดขน/ปญหาทตองแกไข

ประเดน สภาพปญหา/รายละเอยด

1. ทนคน

1.1 องคกรผน าชมชน -ขาดเรองการบรหารจดการทด

1.2 องคกรสตร -เปนองคกรทมทกหมบาน

1.3 ภมปญญาชาวบาน -ไมมการรวบรวมองคความรและยงไมมการถายทอดแกคนรนหลง

ประเดน สภาพปญหา/รายละเอยด

2. ทนความร

2.1 ดานการทอผาไหม -ขาดทกษะ ความร ความช านาญในการผลต -ผลตภณฑยงไมหลากหลาย -ขาดผน าดานการตลาด

2.2 ดานการจกสาน

-ขาดทกษะสนคาเปนสนคาแบบดงเดม -ขาดผน าดานการตลาด -การด าเนนงานไมตอเนอง

2.3 ดานการแปรรปผลผลตการเกษตร(ขนมขาวแตน)

-สมาชกลมมนอย -ตลาดยงเปนตลาดในทองถน

9

ประเดน สภาพปญหา/รายละเอยด

3. ทนทรพยากร

3.1 ดน/พนทเปนทราบลม ดนขาดความอดมสมบรณ(ดนเคม)

3.2 หนองน าสาธารณะ 2 แหง ,ล าหวย 2 แหง แหลงน าตนเขน ฝายกนน าขาดกกเกบน าไมได

3.3 การคมนาคมสะดวก

3.4 เปนแหลงขาวหอมมะล

3.5

4. สงทชมชนตองการท าใหดขน สภาพปญหา/รายละเอยด

4.1 การบ ารงดนใหมความอดมสมบรณ สวนมากพนทท าการเกษตรทงหมดเปนดนเคม/เกษตรกรใชปยเคมในอตราสง

4.2 การเพมรายได -ลดรายจาย เกษตรกรสวนมากมหนสนมาก อาชพเสรมไมม/มการใชจายในดานบนเทงมาก -ขาดการจดบนทกรายรบ-รายจาย

4.3 ตลาดจ าหนายผลผลตตางๆทแนนอน ไมมแหลงตลาดทแนนอนเพอรองรบผลผลต

4.4 แหลงกกเกบน าขนาดใหญเพอการเกษตร ขาดแหลงน าเพอการเกษตรและแหลงน าตนเขน

4.5 สงเสรมทกษะการประกอบอาชพ ชาวบานวางงานหลงฤดเกบเกยวและไมมอาชพเสรมรองรบจงอพยพไปท างานตางถน

4.6 จดหางบประมาณขดลอกหนองสาธารณะและล าหวยทกสายและสรางท านบกนเปนชวงๆ

แหลงน าสวนมากตนเขนและกกเกบน าไมไดเพราะไมมท านบกนน า

4.7 สงเสรมพนธพชพนธด ใหผลผลตสง พนธพชไมมคณภาพ ราคาผลผลตตกต า

4.8 การสงเสรมอนรกษภมปญญาทองถน ชาวบานรบวฒนธรรมใหมๆเขามาท าใหไมคอยมการอนรกษภมปญญาทองถน

5.ปญหาอน ๆ สภาพปญหา/รายละเอยด

5.1 ภาวะเศรษฐกจ -คาครองชพสง/รายไดต า เกดภาวะหนสน

5.2 ภยธรรมชาต เชน ฝนทงชวง,ฝนแลง

5.3ภาวะตลาดไมแนนอน

5.4 การขาดอ านาจการตอรองของชมชน

5.5 ตนทนและปจจยการผลตสง