องคประกอบของดนองคประกอบของดน

องคประกอบทสาคญของดนแบงเปน 2 สวนใหญๆ คอ

1. สวนทเปนของแขง (Soil solids)

1.1 อนนทรยวตถ

1.2 อนทรยวตถ

2. สวนทเปนชองวาง (Pore spaces)

2.1 นาในดน

2.2 อากาศในดน

องคประกอบของดนองคประกอบของดน

www.cmw.ac.th/elibrary/fileselib...3/p6.htm

(หนและแร)

(ซากพชซากสตวตางๆ)

ของแขง

(soil solids)ชองวาง

(pore spaces)

องคประกอบของดนองคประกอบของดน

สวนทเปนของแขง (Soil solids) ไดแก

1) อนนทรยวตถ (Mineral matters)

ไดแก หนและแรทสลายตว แตกหกจนกลายเปนอนภาพขนาดตาง ๆ กน

ตงแตมองเหนดวยตาเปลาไปจนขนาดทใชกลองจลทรรศนอเลคตรอน

เชน อนภาพดนเหนยว (Clay minerals)

ความสาคญของอนนทรยวตถ คอ

1.1 เปนแหลงธาตอาหารของพช

1.2 เปนตวกาหนดคณสมบตทางเคมและฟสกสของดน

1.3 เปนสวนทบงบอกเนอดนซงมผลตอการพจารณาในการใสปยและใหนาในดน

องคประกอบของดนองคประกอบของดน

2. อนทรยวตถ (Organic matters)

เปนองคประกอบของดนทไดจากการสลายตว ของเศษพช ซากสตว

เมอเนาเปอยผพง (Decomposition) จะสลายตวกลายเปนอนทรยวตถ

หรอฮวมส

ความสาคญของอนทรยวตถ คอ

2.1 เปนแหลงธาตอาหารพช เชน ไนโตรเจน ฟอสฟอรส และกามะถน เปนตน

2.2 เปนแหลงอาหารของจลนทรยตาง ๆ (Soil microorganisms)

2.3 เปนสารเชอม (Cementing agents) ใหอนภาคของดนตดกนเปนกอนดน

(Soil aggregates) เพอเกดเปนโครงสรางของดน (Soil structures)

2.4 ชวยใหดนรวนซย เปนทเกบนา และอากาศทาใหพชเจรญเตบโตไดด

องคประกอบของดนองคประกอบของดน

1. นาในดน (Soil water) พบตามชองวางระหวางเมดดน หรออนภาคดน สภาพทพบ

โดยทวไป ม 2 สถานะ คอ สถานะของเหลว และสถานะไอนาแตสภาพทม

ความสาคญตอการเจรญเตบโตของพช คอ สถานะของเหลว มเกลอแร ซงเปน

ธาตอาหารของพช ละลายอยดวย

ความสาคญของนาในดน มดงน คอ

1.1 เปนตวทาละลายธาตอาหารของพชในดน

1.2 เปนแหลงนาสาหรบการเจรญเตบโตของพช

1.3 เปนตวควบคมอณหภมของดน

1.4 ทาหนาทลาเลยงธาตอาหารตาง ๆ ไปยงสวนตาง ๆ ของพช

สวนทเปนชองวาง (Pore spaces) ประกอบดวย

องคประกอบของดนองคประกอบของดน

2. อากาศในดน (Soil air)

ประกอบดวยกาซตาง ๆ เชน ไนโตรเจน ออกซเจน และคารบอนไดออกไซด

ความสาคญของอากาศในดน มดงน คอ

2.1 ใหกาซออกซเจนแกพชและจลนทรยดน

ชวยในการหายใจ และดาเนนกจกรรมตาง ๆ

2.2 ใหกาซไนโตรเจนแกพชและจลนทรยดน

เพอนาไปสรางสารประกอบของอาหารเพอชวยในการเจรญเตบโต

2.3 ใหกาซคารบอนไดออกไซด ซงพชและจลนทรยไดใชในการปรงอาหาร

องคประกอบของดน : สวนทเปนของแขง ของเหลวและกาซองคประกอบของดน : สวนทเปนของแขง ของเหลวและกาซ

www.purdue.edu/envirosoft/lawn/src/soils2.htm

กลมอนภาคดนขนาดตางๆกลมอนภาคดนขนาดตางๆ

เมอนาดนในสวนของอนนทรยสารมาแยกทางกายภาพ จะ

พบวาอนภาคดนขนาดตางๆ อาจแบงออกเปนกลมตามขนาด

ได 3 กลม คอ

1. กลมอนภาคทราย (sand fraction)

2. กลมอนภาคซลท (silt fraction)

3. กลมอนภาคดนเหนยว (clay fraction)

กลมอนภาคของดน

และเสนผาศนยกลางของอนภาคดนในกลมอนภาคดนขนาดตางๆ

กลมอนภาคของดน

และเสนผาศนยกลางของอนภาคดนในกลมอนภาคดนขนาดตางๆ

กลมอนภาคของดน

(soil separate)

ขนาดเสนผาน

ศนยกลาง (mm)

Visual size comparison of maximum size

Very coarse sand 2.0-1.0 House key thickness Coarse sand 1.0-0.5 Small pinheadMedium sand 0.5-0.25 Sugar or salt crystalFine sand 0.25-0.10 Thickness of book pageVery fine sand 0.10-0.02 Invisible to the eyeSilt 0.02-0.002 Visible under microscopeClay Less than 0.002 Most are not visible even

with a microscope

sand

Miller and Donahue (1990)

กลมอนภาคของดน

และเสนผาศนยกลางของอนภาคดนในกลมอนภาคดนขนาดตางๆ

(particle size distribution)

กลมอนภาคของดน

และเสนผาศนยกลางของอนภาคดนในกลมอนภาคดนขนาดตางๆ

(particle size distribution)

สวนประกอบของแรในกลมอนภาคดนตางๆสวนประกอบของแรในกลมอนภาคดนตางๆ

1. กลมอนภาคทรายและซลท (sand and silt particle)

แรทพบมากในกลมนเปนแรปฐมภม ไดแก

1. แรควอทซ (quartz)

2. แรเฟลสปาร (feldspar)

3. แรไมกา (mica)

4. แรจาพวกเฟอโรแมกนเชยน (ferromagnesian)

Quartz, feldspar, mica, ferromagnesian

สวนประกอบของแรในกลมอนภาคดนตางๆสวนประกอบของแรในกลมอนภาคดนตางๆ

2. กลมอนภาคดนเหนยว (clay particle)

แรในกลมนแตกตางจากแรในกลมอนภาคทรายและซลท ตรงทวาแร

สวนใหญในกลมอนภาคดนเหนยวเปนแรทตยภม ซงเปนแรทถกสงเคราะห

ขนใหมจากกระบวนการสลายตวของหนหรอกระบวนการสรางดน

แรทสาคญในกลมอนภาคดนเหนยว อาจแบงไดเปน

- แรทเปนผลก ไดแก แรซลเกตชนดตางๆ เชน แรคาโอลไนท

แรอลไลท แรไฮดรสไมกา แรมอนมอรลโลไนท แรเวอรมคไลท และคลอไรท

- แรทไมเปนผลก เชน แรแอลโลเฟน (Allophane) แรซลกาออกไซด

เจล แรอะลมนาออกไซดเจล แรเหลกออกไซด

Montmorillonite

Alumina gel

แรดนเหนยวแรดนเหนยว

แรดนเหนยวแบงออกไดเปน 2 พวกใหญๆ ตามลกษณะโครงสราง คอ

1. แรทชนโครงสราง (layer) หนงๆ ประกอบไปดวย

แผน tetrahedral sheet หนงแผน และแผน Octahedral sheet อกหนงแผน

แรทมโครงสรางในลกษณะนไดชอวา แรประเภท 1:1

2. แรทชนโครงสราง (layer) หนงๆ ประกอบไปดวย

แผน Octahedral sheet หนงแผนซงอยตรงกลางระหวางแผน tetrahedral sheet

ทงสอง แรทมโครงสรางในลกษณะนไดชอวา แรประเภท 2:1

โครงสรางผลกของแรดนเหนยวโครงสรางผลกของแรดนเหนยว

หนวยพนฐานของแรดนเหนยวม 2 หนวย คอ

หนวยเททราฮดรอน (Tetrahedron) และ หนวยออกตาฮดรอน (Octahedron)

Tetrahedral

Octahedral

oxygen

silicon

hydroxyl

aluminum, magnesium

แรดนเหนยว

ทมโครงสราง 1:1

แรดนเหนยว

ทมโครงสราง 1:1

แรดนเหนยว

ทมโครงสราง 2:1

แรดนเหนยว

ทมโครงสราง 2:1

โครงสรางของแรสเมคไทท (แรดนเหนยวทมโครงสรางประเภท 2:1)โครงสรางของแรสเมคไทท (แรดนเหนยวทมโครงสรางประเภท 2:1)

c-AXIS

14 Å

(9.6 18A or more

b-AXIS

6 O 4 (Al, Si)4 O + 2 (OH) 4 (Al, Fe3+, Mg)4 O + 2 OH4 Si 6 O

http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Montmorillonite-en.svg

โครงสรางของMontmorillonite (แรดนเหนยวทมโครงสรางประเภท 2:1)โครงสรางของMontmorillonite (แรดนเหนยวทมโครงสรางประเภท 2:1)

Allophane

• Hydrated Al2O3, Fe2O3, and SiO2• Volcanic parent materials

แรอน ๆ ทเปนแรประกอบดน