บทสรุปผู้บริหารe-lib.dede.go.th/mm-data/biba11228บทสรุป...มหาว...

บทสรปผบรหาร

(Executive Summary)

การศกษาการใชชวมวลฟางขาว ใบและยอดออยและล าตนขาวโพด เพอผลตพลงงานทดแทน

เสนอ

ส านกวจยคนควาพลงงาน กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน

กระทรวงพลงงาน

จดท าโดย

ส านกพฒนาเทคโนโลยเพออตสาหกรรม มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ

กรกฎาคม 2559

บทสรปผบรหาร (Executive Summary) การใชประโยชนชวมวลฟางขาว ใบและยอดออย และล าตนขาวโพด เพอผลตพลงงานทดแทน

มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ บ-1

บทสรปผบรหาร

(Executive Summary)

การใชประโยชนชวมวลฟางขาว ใบและยอดออย และล าตนขาวโพด เพอผลตพลงงานทดแทน หลกการและเหตผล

กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน (พพ.) ไดจดท าแผนพฒนาพลงงานทดแทนและพลงงานหมนเวยน พ .ศ. 2558-2579 โดยมเปาหมายทจะเพมสดสวนการใชพลงงานทดแทนของประเทศ ลดภาระคาใชจายในการน าเขาพลงงานจากตางประเทศ จากการศกษาศกยภาพของพลงงานชวมวลในป 2557 พบวาประเทศไทยมวสดฟางขาวทไมไดใชประโยชนมากกวา 4.12 ลานตนตอป ใบและยอดออย 2.93 ลานตนตอป และล าตนขาวโพดมากกวา 3.37 ลานตนตอป ซงหากน าไปผลตไฟฟาจะไดก าลงผลตตดตงประมาณ 461 เมกกะวตต 411 เมกกะวตต และ 300 เมกกะวตต ตามล าดบ อกทงกระทรวงเกษตรและสหกรณ (กษ.) มแผนงานทจะเพมพนทปลกออยใหมากขน โดยมเปาหมายเพมผลผลตออยจากปจจบน 100 ลานตนตอป เปน 180 ลานตนตอป หากน าไปผลตไฟฟาสามารถกอสรางโรงไฟฟาไดมากกวา 738 เมกกะวตต แตปญหาของการน าฟางขาว ใบและยอดออย และล าตนขาวโพด มาใชเพอผลตพลงงาน คอ การจดเกบรวบรวมซงปจจบนยงขาดเทคโนโลยและองคความรในการรวบรวม

ดงนน กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน จงไดด าเนนการวาจางทปรกษาทมความรความสามารถท าการศกษา ส ารวจศกยภาพเชอเพลงชวมวลฟางขาว ใบและยอดออย และล าตนขาวโพด ในพนท ส ารวจสถานภาพการใชประโยชน ณ ปจจบน ศกษาเทคโนโลยการรวบรวมจ ดเกบเชอเพลงชวมวลดงกลาว แนวทางการพฒนาเครองมอเครองจกรใชเองในประเทศ ศกษาการใชชวมวลฟางขาว ใบและยอดออย และล าตนขาวโพด เพอผลตพลงงานทดแทน ปญหาอปสรรคและแนวทางแกไขปญหา ศกษาและวเคราะหความคมคาทางเศรษฐศาสตร รวมทงรบฟงความคดเหนของผมสวนไดสวนเสย จดท าแผนแนวทางการด าเนนการผลกดนเพอน าชวมวลฟางขาว ใบและยอดออย และล าตนขาวโพด มาใชผลตพลงงานทดแทนของประเทศ

วตถประสงคโครงการ

เพอท าการศกษาการใชชวมวลฟางขาว ใบและยอดออย และล าตนขาวโพดเพอผลตพลงงานทดแทน สนบสนนแผนพฒนาพลงงานทดแทนและพลงงานหมนเวยนของประเทศในพนทภาคเหนอและภาคกลางของประเทศไทย

กลมเปาหมาย

1) กลมเกษตรกรท านา ท าไรออย และท าไรขาวโพด 2) กลมผเกบเกยวผลผลตขาว ออย และขาวโพด 3) กลมผเกบรวบรวมชวมวลฟางขาว ใบและยอดออย และล าตนขาวโพด 4) กลมผใชเชอเพลงชวมวลพลงงานทดแทน



5) กลมผแปรรปชวมวลอดเมด 6) กลมหนวยงานภาครฐทเกยวของ 7) กลมประชาชนทวไป

ขอบเขตการด าเนนงาน

1) ด าเนนการศกษา ส ารวจศกยภาพเชอเพลงชวมวลฟางขาว ใบและยอดออย และล าตนขาวโพด ในพนทภาคเหนอและภาคกลางของประเทศไทย

2) ส ารวจสถานภาพการใชประโยชน ณ ปจจบน ของเชอเพลงชวมวลตามขอ 1) 3) ศกษาเทคโนโลยการรวบรวมจดเกบเชอเพลงชวมวลตามขอ 2) ทงในและตางประเทศ รวมทง

ศกษาแนวทางการพฒนาเครองมอเครองจกรใชเองในประเทศ 4) ศกษารปแบบการใชชวมวลฟางขาว ใบและยอดออย และล าตนขาวโพด เพอผลตพลงงาน

ทดแทนทงในและตางประเทศ พรอมน าชวมวลฟางขาว ใบและยอดออย และล าตนขาวโพดไปอดเมดแลวท าการทดสอบหาคณสมบตของชวมวลอดเมด

5) ศกษาปญหาอปสรรคและแนวทางแกไขปญหาการใชชวมวลฟางขาว ใบและยอดออย และ ล าตนขาวโพด เพอผลตพลงงานทดแทน

6) ออกแบบเครองจกรส าหรบใชจดเกบรวบรวมชวมวลฟางขาว ใบและยอดออย และล าตนขาวโพด พรอมจดท าแผนแนวทางการด าเนนการผลกดนเพอน าชวมวลฟางขาว ใบและยอดออย และล าตนขาวโพดมาใชผลตพลงงานทดแทนของประเทศ

7) ศกษาและวเคราะหความคมคาทางเศรษฐกจในการน าฟางขาว ใบและยอดออย และล าตนขาวโพด มาผลตพลงงานทดแทน

ผลการศกษาโครงการ

1) การส ารวจศกยภาพและสถานภาพการใชประโยชนเชอเพลงชวมวลฟางขาว ใบและยอดออย และล าตนขาวโพด ในพนทภาคเหนอและภาคกลางของประเทศไทย

ผลการศกษาโครงการนสามารถสรปผลการส ารวจศกยภาพเชอเพลงชวมวลฟางขาว ใบและยอดออย และล าตนขาวโพด ในพนทเพาะปลกภาคเหนอและภาคกลาง และสามารถสรปผลการส ารวจสถานภาพการใชประโยชนชวมวลฟางขาว ใบและยอดออย และล าตนขาวโพด ในพนทภาคเหนอและภาคกลาง ซงสามารถสรปผลการศกษาชวมวลภาคเหนอไดดงตารางท 1 และรปท 1 และสามารถสรปผลการศกษา ชวมวลภาคกลาง ดงตารางท 2 และ รปท 2



ตารางท 1 สรปผลศกยภาพและสถานภาพการใชประโยชนเชอเพลงชวมวล ภาคเหนอ 17 จงหวด

ประเภท รวมพนท

เพาะปลก (ไร) รวมผลผลต

(ตน) รวมปรมาณชวมวล (ตน) รวมปรมาณชวมวลคงเหลอ (ตน)

ส ารวจโดยนกวจย ส ารวจโดยนกวจย ขาว 19,272,184 11,615,708 9,408,723 7,338,804 ออย 2,474,678 27,694,688 2,769,469 2,464,827

ขาวโพด 4,958,330 3,258,159 4,887,239 4,642,877 รวม 26,705,192 42,568,555 17,065,431 14,446,508

หมายเหต ส ารวจขอมลโดยนกวจยอางองศกยภาพชวมวลทความชน 0%

รปท 1 กราฟแสดงศกยภาพชวมวล ภาคเหนอ จากตารางท 1 รปท 1 พบวาชวมวลภาคเหนอ 17 จงหวดของประเทศไทย มพนทเพาะปลกขาว ออย และขาวโพด รวม 26.71 ลานไร ผลผลต รวม 42.57 ลานตน มปรมาณชวมวลฟางขาว ใบและยอดออย และล าตนขาวโพด (ความชน 0%) รวม 17,065x103 ตน และสามารถประเมนเปนพลงงาน รวม 232x106 GJ หรอ 5,545 ktoe



รปท 2 กราฟแสดงศกยภาพชวมวล ฟางขาว ใบและยอดออย และล าตนขาวโพด

คงเหลอจากการใชประโยชน ภาคเหนอ

จากตารางท 1 รปท 2 พบวาศกยภาพชวมวลฟางขาว ใบและยอดออย และล าตนขาวโพด คงเหลอจากการใชประโยชนในพนทภาคเหนอ (ความชน 0%) รวม 14,447x103 ตน คดเปนพลงงานรวม 195.91x106 กกะจล (GJ) หรอเทยบเทาน ามนดบ 4,679 ktoe

ตารางท 2 สรปผลศกยภาพและสถานภาพการใชประโยชนเชอเพลงชวมวลฟางขาว ใบและยอดออย และ

ล าตนขาวโพด ภาคกลาง 26 จงหวด

ประเภท รวมพนท

เพาะปลก (ไร) รวมผลผลต

(ตน) รวมปรมาณชวมวล (ตน) รวมปรมาณชวมวลคงเหลอ (ตน)

ส ารวจโดยนกวจย ส ารวจโดยนกวจย ขาว 13,199,215 8,317,215 8,016,964 6,253,232 ออย 2,811,402 31,980,761 3,198,076 2,846,288

ขาวโพด 724,409 464,298 575,730 546,943 รวม 16,735,026 40,762,274 11,790,770 9,646,463

หมายเหต ส ารวจขอมลโดยนกวจยอางองศกยภาพชวมวลทความชน 0%



รปท 3 กราฟแสดงศกยภาพชวมวลของพนทภาคกลาง

จากตารางท 2 รปท 3 พบวาภาคกลาง 26 จงหวดของประเทศไทยมพนทเพาะปลกขาว ออย และขาวโพด รวม 16.74 ลานไร ผลผลต รวม 40.76 ลานตน มปรมาณชวมวลฟางขาว ใบและยอดออย และ ล าตนขาวโพด (ความชน 0%) รวม 11,791x103 ตน และสามารถประเมนคดเปนพลงงาน รวม 170x106 GJ หรอ 4,057 ktoe

รปท 4 กราฟแสดงศกยภาพชวมวล ฟางขาว ใบและยอดออย และล าตนขาวโพด คงเหลอจาการใชประโยชนในพนทภาคกลาง



จากตารางท 2 รปท 4 พบวาศกยภาพชวมวล ฟางขาว ใบและยอดออย และล าตนขาวโพดคงเหลอจากการใชประโยชน ใน พนทภาคกลาง (ความชน 0%) รวม 9,646x103 ตน เปนพลงงานรวมกนได 139.560x106 กกะจล (GJ) หรอเทยบเทาน ามนดบ 3,333 ktoe

2) การศกษาเทคโนโลยการรวบรวมจดเกบเชอเพลงชวมวลในพนทภาคเหนอและภาคกลางของประเทศไทย ทงในและตางประเทศ และแนวทางการพฒนาเครองมอ เครองจกร ใชเองในประเทศ

ส าหรบพนทภาคเหนอทเปนพนทสงเนนเขา ทมการเพาะปลกขาวโพดเลยงสตวอยางแพรหลาย การเกบฝกขาวโพดและการเกบรวบรวมล าตนขาวโพด จ าเปนตองใชแรงงานคน น าฝกขาวโพดใสกระสอบ ขนยายมายงพนททสามารถใชเครองสขาวโพดได สวนล าตนขาวโพดจะปลอยทงไวและเผาไฟกอนการเพาะปลก ถาตองการน ามาใชประโยชนจะตองใชแรงงานคนตดตนขาวโพดและมดเปนฟอน เพ อขนยายดวยแรงงานคนมายงพนทรถเขาถงใกลถนนเพอสะดวกในขนยายไปใชประโยชน

สวนในการเกบรวบรวมชวมวลในพนทราบ ซงปจจบนใชเครองจกรในการเกบเกยวผลผลต และสามารถใชเครองมวนฟางขาว ใบและยอดออย และล าตนขาวโพด ทมขดความสามารถสงและตนทน ต า จงเหมาะส าหรบการใชงานเชงพาณชย ดงรปท 5 และรปท 6 ซงเปนเครองจกรทมการใชงานในตางประเทศ และไดมการน าเขามาใชงานภายในประเทศ สามารถพฒนาตอยอดสรางขนใชเองในประทศได โดยกลมอตสาหกรรมเครองจกรกลไทย

รปท 5 เครองมวนเกบชวมวลฟางขาว ใบและยอดออย และล าตนขาวโพด ขนาดใหญ สามารถมวนกอนชวมวล ขนาด เสนผาศนยกลาง 150 ซม. ยาว 120 ซม.



รปท 6 เครองมวนเกบชวมวลฟางขาว ใบและยอดออย และล าตนขาวโพด ขนาดเลก สามารถมวนกอนชวมวล ขนาด เสนผาศนยกลาง 60 ซม. ยาว 70 ซม.

3) การศกษารปแบบการใชชวมวลฟางขาว ใบและยอดออย และล าตนขาวโพด เพอผลต

พลงงานทดแทนทงในและตางประเทศ พรอมน าชวมวลฟางขาว ใบและยอดออย และล าตนขาวโพดไปอดเมดแลวท าการทดสอบหาคณสมบตของชวมวลอดเมด

รปแบบการใชประโยชนจากชวมวลฟางขาว ใบและยอดออย และล าตนขาวโพด เนองจากฟางขาวสามารถใชเลยงสตวได แตปรมาณทมมากกวาความตองการเลยงสตว ดงนนแนวทางการใชประโยชนในภาพรวมทสอดคลองกบปรมาณชวมวลคงเหลอทมจ านวนมาก คอ การใชเปนเชอเพลงโรงไฟฟาชวมวลประเภทตางๆ เชน โรงไฟฟาแกสชวภาพ โรงไฟฟาชวมวลระบบแกสซฟเคชน และโรงไฟฟาชวมวลระบบกงหนไอน า

อกรปแบบหนง คอ การผลตเมดเชอเพลงชวมวลเพอใชเปนเชอเพลงเตาเผาหมอไอน าของโรงงานอตสาหกรรมกรรม เครองจกรในการผลตเมดเชอเพลงชวมวลชวมวลฟางขาว ใบและยอดออย และล าตนขาวโพด ม 2 รปแบบ คอ เครองจกรขนาดใหญส าหรบโรงงานผลตเมดเชอเพลงชวมวล และเครองจกรขนาดเลก ซงควรสนบสนนใหกลมชมชนท าการผลตเมดเชอเพลงชวมวลเพอสรางรายไดเพม ท าใหลดการเผาชวมวลแกปญหามลพษทางอากาศและผลกระทบดานสงแวดลอม

ส าหรบการทดสอบการผลตเมดเชอเพลงชวมวลฟางขาว ใบและยอดออย และล าตนขาวโพด คณะผวจยไดท าการศกษากรรมวธการผลตและทดสอบการผลตโดยใชเครองจกรขนาดเลก สามารถผลตเมดเชอเพลงชวมวลขนาดเสนผาศนยกลาง 8 มลลเมตร ยาว 20-40 มลลเมตร ไดตามมาตรฐานสากลทตองการ

นอกจากนคณะผวจยไดด าเนนการทดสอบคณสมบตของเชอเพลงชวมวลฟางขาว ใบและยอดออย และล าตนขาวโพด โดยสงตวอยางเมดเชอเพลงชวมวลฟางขาว ใบและยอดออย และล าตนขาวโพด ไปท าการทดสอบท SGS (Thailand) co.,ltd. และ วว-TISTR (Energy Technology Department) ตารางท 4 ซงพบวามคาความรอนใกลเคยงกบเมดชวมวลจากเศษไม (Wood Pellet)



ตารางท 4 การเปรยบเทยบผลการวเคราะหเมดเชอเพลงชวมวลฟางขาว ใบและยอดออยและล าตนขาวโพด

คณสมบตเมดชวมวล ฟางขาว ใบและยอดออย ล าตนขาวโพด Moisture % 6.77 5.73 6.23 Volatile Matter % 68.04 67.87 71.51 Fix Carbon % 12.59 14.44 15.51 Ash % 13.38 11.96 7.35 Sulfur % 0.12 0.17 0.12 LHV (MJ/kg) 14.68 16.04 16.04

Remark : Pellet diameter 8.0 mm. Bulk density > 600 kg/m3

จากการสบคนขอมลงานวจยพบวามความคมคาในการน าเมดเชอเพลงชวมวลใบและยอดออยไปใชเปนเชอเพลงเตาเผาหมอไอน าเปรยบเทยบกบเชอเพลงชนด อนๆ ดงตารางท 5 ผลการเปรยบเทยบ โดยวธการค านวณคาความรอนและราคาเชอเพลง ในป 2558 พบวามความเปนไปไดในการน าเมดเชอเพลง ชวมวลมาใชเปนพลงงานทดแทน โดยทภาครฐ ภาคเอกชน และภาคประชาชน จะตองบรณาการสรางเครอขายความรวมมอในการท าใหเกดประโยชนรวมกนตอไป ทงนควรมการทดสอบการน าเมดเชอเพลง ชวมวลไปใชงานจรงกบเตาเผาหมอไอน า เพราะในการใชงานจรงจะมความสญเสยดานพลงงานความรอนเกดขนและท าการวเคราะหความเปนไปไดอกครงหนง เนองจากปจจบนราคาเชอเพลงลดลงอยางมาก

ตารางท 5 เปรยบเทยบการใชเชอเพลงชนดตางๆ ส าหรบหมอไอน าโรงงานอตสาหกรรม

รายการเปรยบเทยบคาเชอเพลง ส าหรบการผลตไอน า 2000 กก./ชม.

ชนดเชอเพลงเปรยบเทยบ

น ามนเตา C ยอด/ใบออย แกสหงตม กะลาปาลม

(Heavy Oil) (Pellet) (LPG) (Plam shelll)

ราคาเชอเพลง (บาท/กก.) 23 3.5 25 3

คาความรอนเชอเพลง (kcal/kg.),

(NG.kcal/Nm3) 9,900 3,831 11,900 2,879

คารบอน (%wt.) 86-90 11.44 - 16.3

คาความชน (ทผขายแจง) (%wt.) 9-12 < 10% - 30

ซลเฟอร (%wt.) 1.5-2 0.17% - 0.20% ขเถา (%wt.) 0.01-0.50 11.96% - 6.50% ความหนาแนนของเชอเพลง (kg/m3) 980 711 - 400-550



รายการเปรยบเทยบคาเชอเพลง ส าหรบการผลตไอน า 2000 กก./ชม.

ชนดเชอเพลงเปรยบเทยบ น ามนเตา C ยอด/ใบออย แกสหงตม กะลาปาลม (Heavy Oil) (Pellet) (LPG) (Plam shelll)

ประสทธภาพ (Boiler efficiency) 85% 85% 85% 85%

ปรมาณการใชเชอเพลงสงสด (kg./h.),

(NG. Nm3/hr.) 128.12 331.08 106.59 440.56

คาเชอเพลงใน 1 ป (บาท/ป) 8,840,199.64 3,476,364.64 7,993,969.35 3,965,053.23

ทมา : รายงานฉบบสมบรณ การศกษาการผลตเมดเชอเพลงแขงเพมคณคาชวมวลยอดและใบออย เพอใชเปน พลงงานทดแทน โดยการมสวนรวมของชมชน ส านกงานกองทนสนบสนนการวจย ป 2557

5) การศกษาปญหาอปสรรคและแนวทางแกไขปญหาการใชชวมวลฟางขาว ใบและยอดออย และ ล าตนขาวโพด เพอผลตพลงงานทดแทน

การศกษาปญหาอปสรรคในการใชชวมวลฟางขาว ใบและยอดออย และล าตนขาวโพด เพอผลตพลงงานทดแทน ในทนไดท าการศกษาครอบคลมทกหวงโซคณคาการเพาะปลกขาว ออย ขาวโพด รวม 5 กระบวนการ ดวยกน คอ การเพาะปลก การเกบเกยวผลผลต การเกบรวบรวมชวมวล การแปรรปชวมวลอดเมด และการใชประโยชนชวมวลเพอผลตพลงงานทดแทน ซงจะเกยวของกบกลมผทมสวนไดสวนเสย 7 กลม ดวยกน คอ กลมเกษตรกร กลมผเกบเกยวผลผลต กลมผเกบรวบรวมชวมวล กลมผแปรรปเมดเชอเพลงชวมวล กลมผใชเชอเพลงชวมวล กลมหนวยงานภาครฐ และกลมประชาชนทวไป ซงสามารถสรปปญหาอปสรรคและแนวทางการแกไข เพอบรรลเปาหมายการใชชวมวลฟางขาว ใบและยอดออย และล าตนขาวโพด ทเปนประเดนส าคญ 2 ประเดน ดงน

(1) ปญหาอปสรรคและแนวทางแกไข โดยภาคเอกชน หรอ ผใชประโยชนจากชวมวลพลงงาน

ทดแทน ปญหาส าคญทสดเกดจากเอกชน/ผใชชวมวล คอ ยงไมมผทตองการใชประโยชนจากชวมวล

ฟางขาว ใบและยอดออย และล าตนขาวโพด แตถามผทตองการใชชวมวลและผเกบรวบรวมชวมวลสามารถด าเนนการไดตามเงอนไขทยอมรบได เชน คณภาพ ปรมาณ ราคา กจะท าใหเกดความรวมมอในการท าธรกจซอขายชวมวลระหวางกน ตวอยางเชน ในปจจบนโรงไฟฟาชวมวลระบบกงหนไอน าของโรงงานน าตาลตองการใชเชอเพลงชวมวลใบและยอดออย เนองจากชานออยไมเพยงพอในการปอนเปนเชอเพลงโรงไฟฟา และกลมชมชนสามารถรวบรวมชวมวลใบและยอดออยสงขายใหกบโรงไฟฟาไดตามเงอนไขทยอมรบ จงท าใหเ กดรวบรวมชวมวลใบและยอดออยไปใชเปนเชอเพลงโรงไฟฟาดงกลาวอยางแพรหลายในปจจบน ดงนน ถาภาคเอกชนตองการใชชวมวลฟางขาว และล าตนขาวโพด และกลมผเกบรวบรวมสามารถด าเนนการไดตามเงอนไขการซอขาย ยอมท าใหเกดการใชประโยชนจากชวมวลฟางขาว ใบและยอดออย และล าตนขาวโพด บรรลเปาหมายตามนโยบายพลงงานทดแทนของภาครฐ ดวยกลไกการตลาดดลยภาพเกยวกบอปสงค (Demand) และอปทาน (Supply)



แตถาไมเกดกลไกการตลาดดลยภาพดงกลาว กจะตองสรางกลไกการกระตนเพอใหเกดอปสงค (Demand) ในการใชพลงงานทดแทนจากชวมวลฟางขาว ใบและยอดออย และล าตนขาวโพด เพอทดแทนพลงงานจากฟอสซล เชน ถานหน น ามน แกสธรรมชาต ซงภาคเอกชนมการใชอยแลวอยางมากในปจจบน โดยมาตรการสงเสรมและสนบสนนจากภาครฐ เชน มาตรการดานภาษ มาตรการสงเสรมการรบซอไฟฟาจากพลงงานหมนเวยน ระบบ Feed-in Tariff (FiT) และมาตรการทางกฎหมาย สวนการสรางอปทาน (Supply) รองรบอปสงคทตองการเทาทมการส ารวจขอมลจากกลมเกษตรกรและกลมชมชนในพนท พบวามความพรอมทงดานแรงงานและเครองมออปกรณในการเกบรวบรวมชวมวลเพอจ าหน ายเชงพาณชย เชนเดยวกบกลมชมชนทเกบรวบรวมใบและยอดออยสงจ าหนายใหกบโรงไฟฟาชวมวลในปจจบน

(2) ปญหาอปสรรคและแนวทางแกไข โดยหนวยงานภาครฐทเกยวของ

ปญหา อปสรรคทเกดจากหนวยงานภาครฐซงมศกยภาพความพรอมในทกๆ ดาน เชน ดานบคลากร เครองมออปกรณ อาคารสถานท และงบประมาณ ภายใตบทบาทหนาทรบผดชอบตามกฎหมายทกประการ จากการวเคราะหของคณะผวจยพบวาปญหาอปสรรคในการน าชวมวลเหลอใชภาคเกษตรกรรม มาใชประโยชนในการผลตพลงงานทดแทน คอ ขาดการวางแผนยทธศาสตรชาตในดานพลงงานทดแทนจาก ชวมวลเหลอใชภาคเกษตรกรรม และ/หรอ ขาดโครงการในแผนยทธศาสตรทถกตองเหมาะสมในการแกไขปญหาอปสรรคและสรางประโยชนอยางแทจรง และ/หรอ ขาดการควบคม ก ากบ ตดตาม เพอใหโครงการ ทถกตองเหมาะสมตามแผนยทธศาสตร สามารถด าเนนการไดประสบผลส าเรจตามเป าหมายตวชวดของโครงการ ดงนนถาทกโครงการทภาครฐด าเนนการประสบความส าเรจกจะกอใหเกดประโยชนกบทกภาคสวน ตอบสนองนโยบายมนคง มงคง ยงยน ของรฐบาลปจจบน

6) การออกแบบเครองจกรส าหรบใชจดเกบรวบรวมชวมวลฟางขาว ใบและยอดออย และล าตนขาวโพด พรอมจดท าแผนแนวทางการด าเนนการผลกดนเพอน าชวมวลฟางขาว ใบและยอดออย และ ล าตนขาวโพดมาใชผลตพลงงานทดแทนของประเทศ

คณะผวจยไดท าการออกแบบและสรางเครองจกร 2 ประเภท เพอท าใหเกดการใชประโยชน ชวมวลฟางขาว ใบและยอดออย และล าตนขาวโพด คอ

1) เครองมวนกอนชวมวล 2) เครองอดเมดเชอเพลงชวมวลแบบเคลอนทได และไดทดสอบการใชงานเครองจกรทงสอง

ประเภทดงกลาว ปรากฏวาสามารถใชงานไดตามทตองการ ดงรปท 7 และรปท 8



รปท 7 แสดงเครองมวนกอนชวมวลฟางขาว ใบและยอดออย และล าตนขาวโพด

รปท 8 แสดงเครองอดเมดชวมวลฟางขาว ใบและยอดออย และล าตนขาวโพด แบบเคลอนทได

7) การศกษาและวเคราะหความคมคาทางเศรษฐกจในการน าฟางขาว ใบและยอดออย และ

ล าตนขาวโพด มาผลตพลงงานทดแทน

จากผลการศกษาดานเศรษฐศาสตรการลงทน ทง 4 กรณศกษา โดยใชวธการประเมนผล เชงปรมาณ เพอศกษาผลตอบแทนทางการเงน โดยพจารณารายการตนทนและผลประโยชนทสามารถประเมนคาเปนตวเงนได สามารถน ามาสรปผลการวเคราะห เพอเปนประโยชนตอการตดสนใจของผลงทนและแหลงเงนทน ดงแสดงผลการศกษาในตารางท 6



ตารางท 6 แสดงสรปผลการวเคราะหดานเศรษฐศาสตรการลงทน 4 กรณศกษา

แนวทางปฏบตการ

การวเคราะห อตรา

ผลตอบแทน ภายใน (IRR)

มลคา ปจจบนสทธ

(NPV)

ระยะ เวลาคนทน (ปท)

ผลการวเคราะห

เศรษฐศาสตร กรณศกษาท 1 โครงการเกบ รวบรวมมวนอดกอนชวมวลในพนทการเกษตร เพอน าชวมวลมวนอดกอนออก จ าหนายเชงพาณชย

1.1 วเคราะหปกต (ระยะทางขนสงสนคา 30 กโลเมตร)

79.13% 632,920

บาท 2

ผานเกณฑ การประเมน

1.2 วเคราะหความไว เมอเพมระยะทางขนสงสนคาเปน 50 ก.ม.

5.99%

-13 ,420

บาท

6

ไมผานเกณฑ การประเมน

กรณศกษาท 2 โครงการรบซอวสดชวมวลทมวนอดกอนแลวมาผลตเปนเชอเพลงชวมวลอดเมดออกจ าหนายเชงพาณชย

2.1 วเคราะหปกต (ราคาสนคา 3,150 บาทตอตน)

< -100%

-1,184,007

บาท

ไมมโอกาสคนทน

ไมผานเกณฑ การประเมน

2.2 วเคราะหความไวเมอราคาขายสนคาเปน 3,600 บาทตอตน

15.23% 197,544 บาท

5 ผานเกณฑ การประเมน

หมายเหต ราคาเมดเชอเพลงชวมวลไมยางพารา (Rubber Wood Pellet) ปจจบนราคา 3,150 บาทตอตน ณ วนท 20 มถนายน 2559 เปนราคาขายสงถงโรงงานผรบซอเมดเชอเพลงชวมวล

จากผลการศกษาดานเศรษฐศาสตร ดงตารางท 6 สามารถสรปผลการศกษาทมความเปนไปไดในการลงทนผานเกณฑการประเมนดานการวเคราะหเศรษฐศาสตร ดงน

กรณศกษาท 1 โครงการเกบรวบรวมมวนกอนชวมวลในพนทการเกษตร เพอน าชวมวลมวนกอนออกจ าหนายเชงพาณชย และน าสงมอบใหแกลกคาในขอบเขตระยะทาง 30 กโลเมตร โดยก าหนดราค าข ายชว ม ว ล มว น กอ น ไวท 850 บ าท ตอ ตน จะใหอตราผลตอบแทนสงมาก (79.13%) และระยะเวลาคนทนต า (2 ป) แตไมควรขนสงเกนกวาระยะทาง 50 กโลเมตร เพราะจะไมคมคาในการลงทน

กรณศกษาท 2 โครงการรบซอวสดชวมวลทมวนกอนแลว มาผลตเปนเชอเพลงชวมวลอดเมดออกจ าหนายเชงพาณชย โดยรบซอชวมวลฟางขาว ใบและยอดออย และล าตนขาวโพด ซงผานการเกบรวบรวมมวนกอนมาแลวเพอมาใช เปนวตถดบในการผลตชวมวลอด เมด และจ าหนายในราคาไมต ากวา 3,600 บาทตอตน จะใหอตราผลตอบแทนทคมคาในการลงทน (15.23%) และระยะเวลาคนทน



เหมาะสม (5 ป) แตเนองจากเปนราคาขาย ณ โรงงานผผลตเมดเชอเพลงชวมวล จงตองเพมคาขนสงภายในระยะทาง 100 กโลเมตร อกประมาณ 1.50 บาทตอตนตอกโลเมตร เปนเงนคาขนสง 150 บาทตอตน เปนราคาเมดเชอเพลงชวมวลสงถงโรงงานผซอ ราคา 3,750 บาทตอตน ซงปจจบนมการรบซอเมดเชอเพลงชวมวลเศษไมยางพาราสงถงโรงงานผซอ ราคา 3,150 บาทตอตน ดงนน ถาหากภาครฐตองการสงเสรมภาคเอกชนในการใชชวมวลอดเมดจากฟางขาว ใบและยอดออย และล าตนขาวโพด จะตองสนบสนนไมนอยกวา 600 บาทตอตน จงจะท าใหโครงการนมความเปนไปได บทสรปและขอเสนอแนะ

คณะผวจยไดท าการศกษาแนวทางการผลกดน เพอน าชวมวลฟางขาว ใบและยอดออย และล าตนขาวโพด มาใชผลตพลงงานทดแทน ซงสามารถสรปไดดงน

1) ควรจดท าแผนการบรณาการความรวมมอหนวยงานภาครฐเพอการผลกดนการใชประโยชน ชวมวลฟางขาว ใบและยอดออย และล าตนขาวโพด เพอผลตพลงงานทดแทนของประเทศ อยางเปนรปธรรมและคาดหวงผลส าเรจได ท งน เน องจากพบวากระทรวงตางๆ เชน กระทรวงพลงงาน กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม กระทรวงเกษตรและสหกรณ มนโยบายดานพลงงานทดแทนจากชวมวล การแกไขปญหาหมอกควนจากการเผาชวมวล แตขาดการบรณาการความรวมมอเพอการบรรลเปาหมายของแตละกระทรวง ท าใหไมสามารถใชงบประมาณอยางคมคาเทาทควรในการแกไขปญหาอปสรรคจากการเผา ชวมวลและการใชประโยชนจากชวมวลสรางรายไดใหเกษตรกร และกลมผทมสวนไดสวนไดเสยทกกลมไดรบประโยชนอยางแทจรง เพอความมนคง มงคง ยงยน ตามนโยบายรฐบาล

2) ควรก าหนดรปแบบแนวทางทเหมาะสมในการบรหารจดการระบบหวงโซอปทานเชอเพลงชวมวลระดบชมชน (Biomass Supply Chain Management) โดยเนนรปแบบการสรางเครอขายความรวมมอ ครบวงจร (ตนน า กลางน า ปลายน า) ตงแตกลมเกษตรกรเพาะปลก กลมผรวบรวมชวมวล และกลมผแปรรปชวมวล จนถง กลมผใชเชอเพลงชวมวล โดยการสงเสรมสนบสนนการจดตงกลมวสาหกจชมชนผลตพลงงานทดแทน

3) ควรพฒนาการรวมกลมและเชอมโยงเครอขายกลมวสาหกจชมชนแปรรปชวมวลพลงงานทดแทน ในรปแบบกลมคลสเตอรอตสาหกรรมจดเกบรวบรวมและแปรรปเชอเพลงชวมวล โดยกลมชมชนเปนศนยกลาง และกลมผทมสวนไดเสยตางๆ ใหการสนบสนน ทงภาครฐ ภาคเอกชน ภาคการศกษา เปนตน

4) ควรผลกดนโครงการน ารองเพอการใชประโยชนชวมวลจากขาวโพด (ซงและล าตนขาวโพด) เพอผลตพลงงานทดแทนในพนทเปาหมายภาคเหนอของประเทศไทย ทมปญหาการเผาชวมวลซงและล าตนขาวโพด และกลมชมชนในพนทมความพรอมในการแกไขปญหาสรางประโยชนจากชวมวลซงและล าตนขาวโพด ดวยการด าเนนโครงการโรงไฟฟาชวมวลระบบแกสซฟเคชน ขนาด 1.0-1.2 MW คอ พนทต าบลหวยซอ และต าบลยางฮอม อ าเภอเชยงของ จงหวดเชยงราย ทงนจะตองมการศกษารายละเอยดและความเหมาะสมของโครงการ ความพรอมของชมชน สายสงและการออกแบบเทคโนโลยทสามารถน าไปใชในเชงพาณชยไดอยางตอเนอง การวเคราะหความคมคาทางเศรษฐศาสตรการลงทน แล ะผลกระทบสงแวดลอม สวนทไมเลอกโครงการโรงไฟฟาระบบกงหนไอน า (Stream Turbine) เพราะไมมการผลตจ าหนายและไมคมคาในการลงทนขนาด 1.0-1.2 MW แตทมการผลตจ าหนายและมความคมคา



ในการลงทน ขนาดไมต ากวา 4.5 MW ซงจ าเปนตองใชปรมาณชวมวลในการปอนโรงไฟฟาจ านวนมากเกนกวาศกยภาพของกลมชมชนในการจดเกบรวบรวมเพอปอนโรงไฟฟาตอเนองทงป

5) ควรผลกดนโครงการตนแบบการใชประโยชนชวมวลจากขาว (ซงและฟางขาว) ออย (ใบและยอดออย) เพอผลตพลงงานทดแทนในพนทเปาหมายภาคกลางของประเทศไทย ทมปญหาการเผาชวมวลซงและฟางขาว ใบและยอดออย และกลมชมชนในพนทมความพรอมในการรวบรวมชวมวลเพอใชเปนเชอเพลงโรงไฟฟา ดวยการด าเนนโครงการโรงไฟฟาชวมวลระบบแกสซฟเคชน ขนาด 1.0-1.2 MW ระดบชมชน ในพนทต าบลหนองสาหราย อ าเภอดอนเจดย จงหวดสพรรณบร และหรอ จงหวดอทยธาน และหรอ จงหวดนครสวรรค ซงกลมชมชนมเครอขายความรวมมอในการเกบรวบรวมชวมวลใบและยอดออยสงขายใหกบโรงไฟฟาชวมวลระบบกงหนไอน าของโรงงานน าตาลอยแลวในปจจบน ทงนจะตองมการศกษารายละเอยดและความเหมาะสมของโครงการ ความพรอมของชมชน สายสงและการออกแบบเทคโนโลยทสามารถน าไปใชในเชงพาณชยไดอยางตอเนอง การวเคราะหความคมคาทางเศรษฐศาสตรการลงทน และผลกระทบสงแวดลอม สวนทไมเลอกโครงการโรงไฟฟาระบบกงหนไอน า (Stream Turbine) เพราะไมมการผลตจ าหนายและไมคมคาในการลงทนขนาด 1.0-1.2 MW แตทมการผลตจ าหนายและมความคมคาในการลงทน ขนาดไมต ากวา 4.5 MW ซงจ าเปนตองใชปรมาณชวมวลในการปอนโรงไฟฟาจ านวนมากเกนกวาศกยภาพของกลมชมชนในการจดเกบรวบรวมเพอปอนโรงไฟฟาตอเนองทงป

บทสรุปผู้บริหารe-lib.dede.go.th/mm-data/biba11228บทสรุป...มหาว...

Documents