การประยกตใชกระบวนการ AHP ในการประเมนผขาย : กรณศกษา ธรกจคาปลกสนคากลมหองน า

ณฐพร สวางวงศสน

วทยานพนธน เปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรบรหารธรกจมหาบณฑต สาขาวชาบรหารธรกจ คณะบรหารธรกจ มหาวทยาลยธรกจบณฑตย

พ.ศ. 2555

DPU

Application of AHP Method for Supplier Evaluation : A Case Study of Bathroom Product Retailer

Natthaporn Sawangwongsin

A Thematic Paper Submitted in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree of Master of Business Administration

Department of Business Administration Faculty of Business Administration, Dhurakij Pundit University

2012

DPU

ค

หวขอวทยานพนธ การประยกตใชกระบวนการ AHP ในการประเมนผขาย : กรณศกษา ธรกจคาปลกสนคากลมหองนา ชอผเขยน ณฐพร สวางวงศสน อาจารยทปรกษา ผชวยศาสตราจารย ดร. ชชพล มงคลก สาขาวชา บรหารธรกจ ปการศกษา 2554

บทคดยอ วทยานพนธน เปนการประยกตใชกระบวนการลาดบชนเชงวเคราะห (AHP) สาหรบการประเมนผขาย (Supplier) ของธรกจคาปลกสนคากลมหองนาแหงหนง ในการศกษาครงน ปจจยสาคญทใชประกอบการตดสนใจในประเมนผขาย (Supplier) สนคากลมหองนาประกอบดวย ปจจยดานยอดขาย ปจจยดานผลกาไร ปจจยดานการสงมอบ ปจจยดานความพอเพยงของสนคา (Service Level) และปจจยดานการบรหารสตอกสนคา (Turn Over) โดยใชโปรแกรมคอมพวเตอร Expert Choice ในการวเคราะห เมอประยกตใชแนวคดและทฤษฎการใชกระบวนการลาดบชนเชงวเคราะห (AHP) และโปรแกรมคอมพวเตอร Expert Choice กบปญหาดงกลาวนพบวา ปจจยดานยอดขายมคานาหนกความสาคญสงสดท 40.1 เปอรเซนต รองลงมาไดแกปจจยดานผลกาไรเปนมคานาหนกความสาคญท 37.1 เปอรเซนต ปจจยดานการบรหารสตอกสนคา (Turn Over) มคานาหนกความสาคญท 12 เปอรเซนต ปจจยดานความพอเพยงของสนคา (Service Level) มคานาหนกความสาคญท 8.1 เปอรเซนต และปจจยดานมอบการสงมอบมคานาหนกความสาคญท 2.7 เปอรเซนตตามลาดบ ซงสอดคลองกบนโยบายของบรษทธรกจคาปลก และจากผลการเปรยบเทยบคาความสาคญของการประเมนผขาย (Supplier) สนคากลมหองนา ทมผลการดาเนนงานทสงสด คอ ผขาย CT มคานาหนกความสาคญท 43.9 เปอรเซนต และ อตราสวนความสอดคลองเทากบ 0.08

ฆ

DPU

ง

Thesis Title Application of AHP Method for Supplier Evaluation : A Case Study of Bathroom Product Retailer Author Natthaporn Sawangwongsin Thematic Paper Advisor Assistant Professor Dr. Chatpon Mongkalig Department Business Administration Academic Year 2011

ABSTRACT This research applies Analytic Hierarchy Process (AHP) method for Supplier Evaluation of Bathroom Product Retailer. Sales,Margin,On-time Delivery,Service Level and Turn Over which are criteria, are taken into account. Expert Choice software for the AHP method is used. According to the AHP method and Expert Choice program, it is found that Sales, is the most important criteria with 40.1% weight. The criteria weight of Margin, Turn Over, Service Level and Delivery are 37.1%,12%,8.1% and 2.7%, accordingly. These criteria weights are considered according to the policy of the case study. According to the comparison results, the most appropriate bathroom product supplier is “CT” supplier with 43.9% preference score. Additionally, the consistency ratio (CR) is 0.08 which is less than 0.1.

DPU

จ

กตตกรรมประกาศ

วทยานพนธฉบบนสาเรจลงไดดวยความกรณาจาก ผชวยศาสตราจารย ดร. ชชพล มงคลก อาจารยทปรกษาและกรรมการสอบวทยานพนธ ผซงใหความร ใหคาแนะนา ใหคาปรกษาตงแตขนตอนการเรมตนการคนหาปญหาและแนะนางานวจยทเกยวของ ตลอดจนตรวจทานแกไขจนวทยานพนธเสรจสมบรณ ผวจยขอกราบขอบพระคณเปนอยางสงไว ณ โอกาสน ขอกราบขอบพระคณทานผชวยศาสตราจารย ดร. รงรตน ภสชเพญ ประธานกรรมการการสอบว ทยาน พนธ ท านรองศาสตราจารย ช ยพร วงศ พ ศาล และผ ช วยศาสตราจารย ดร. ศภรชชย วรรตน กรรมการสอบวทยานพนธ ททานใหความกรณาสละเวลาและใหคาแนะนาทมคาอยางยงในระหวางการสอบวทยานพนธ ขอขอบพระคณผบรหารบรษท บญถาวรเซรามค จากด ทใหโอกาสในการศกษา ตลอดจนพๆ เพอนรวมงานทกทานทคอยชวยเหลอและเปนกาลงใจในการจดทาวทยานพนธครงน ขอขอบพระคณ คณพอ คณแม และทกๆ คนในครอบครว สวางวงศสน ผอยเบองหลงในความสาเรจ ทไดใหความชวยเหลอ สนบสนน และใหกาลงใจตลอดมา นอกจากนยงมบคคลทเกยวของอกหลายทานซงไมอาจกลาวนามของทานในทนไ ด ดงนนจงขอขอบพระคณทกทานมา ณ โอกาสนดวย ณฐพร สวางวงศสน

DPU

ฉ

สารบญ

หนา

บทคดยอภาษาไทย.................................................................................................................... ฆ บทคดยอภาษาองกฤษ............................................................................................................... ง กตตกรรมประกาศ.................................................................................................................... จ สารบญตาราง............................................................................................................................ ซ สารบญภาพ............................................................................................................................... ญ บทท 1. บทนา........................................................................................................................... 1 1.1 ทมาและความสาคญของปญหา............................................................................ 1 1.2 วตถประสงคของการวจย..................................................................................... 4 1.3 ขอบเขตการศกษา................................................................................................. 5 1.4 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ................................................................................... 5 1.5 วธดาเนนงานวจย.................................................................................................. 5 1.6 กาหนดการดาเนนงานวจย.................................................................................... 6 2. แนวคด ทฤษฎ และผลงานวจยทเกยวของ................................................................... 7 2.1 ทฤษฎการจดการโซอปทาน................................................................................. 7 2.2 ทฤษฎการประเมนผลผขาย.................................................................................. 10 2.3 กระบวนการลาดบชนเชงวเคราะห....................................................................... 13 2.4 โปรแกรมคอมพวเตอร Expert Choice................................................................. 21 2.5 ทฤษฎทเกยวของกบการพยากรณ......................................................................... 24 2.6 ผลงานวจยทเกยวของ........................................................................................... 31 3. ระเบยบวธวจย.............................................................................................................. 36 3.1 ขอมลทวไปเกยวกบบรษทกรณศกษา................................................................... 36 3.2 กระบวนการทางานของแผนกจดซอ.................................................................... 42 3.3 ปญหาทพบในการดาเนนงานจดซอ.................................. .................................. 45 3.4 เทคนคในการเกบรวบรวมขอมลและวธการดาเนนงานวจย................................ 45

DPU

ช

4. ผลการศกษา................................................................................................................. 70 4.1 ขนตอนการวเคราะหขอมล................................................................................... 95

สารบญ (ตอ) บทท หนา 4.2 ผลการวเคราะหขอมลสาหรบบรษทกรณศกษา................................................... 96 4.3 สรปผล................................................................................................................. 119 5. สรปผลการศกษาและขอเสนอแนะ............................................................................. 120 5.1 สรปผลการศกษา.................................................................................................. 120 5.2 ขอเสนอแนะ......................................................................................................... 123 บรรณานกรม............................................................................................................................ 124 ภาคผนวก................................................................................................................................. 129 ประวตผเขยน........................................................................................................................... 144

DPU

ซ

สารบญตาราง ตารางท หนา 1.1 แสดงการเกบขอมลสนคาชารด............................................................................ 3 1.2 แสดงการเปรยบเทยบผลกาไรของสนคากลมหองนา.......................................... 3 1.3 กาหนดการดาเนนงานวจย.................................................................................... 6 2.1 แสดงมาตราสวนในการวนจฉยเปรยบเทยบความสาคญ..................................... 17 2.2 ตวอยางตารางเมตรกซทใชแสดงการเปรยบเทยบเปนค....................................... 18 2.3 ตวอยางเปรยบเทยบเกณฑในการตดสนใจเลอกรานคา........................................ 19 2.4 ตวอยาง Normalized เมตรกซ............................................................................... 20 2.5 คาเฉลยของดชนเชงสมในแตละเมตรกซ n*n...................................................... 21 3.1 แสดงประเภทสนคาของสนคากลมหองนา.......................................................... 46 3.2 แสดงลาดบผขายเรยงตามอนดบยอดขายของสนคากลมหองนา.......................... 47 3.3 ตารางแสดงยอดขายแยกตามแตละประเภทของผลตภณฑตงแตป 2008-2011..... 48 4.1 ตารางแสดงผลการพยากรณของผขาย MO ดวยวธ Moving Average.................. 73 4.2 ตารางแสดงผลการพยากรณของผขาย CT ดวยวธ Moving Average.................... 75 4.3 ตารางแสดงผลการพยากรณของผขาย HA ดวยวธ Moving Average................... 77 4.4 ตารางแสดงผลการพยากรณของผขาย KO ดวยวธ Moving Average................... 79 4.5 ตารางแสดงผลการพยากรณของผขาย AM ดวยวธ Moving Average.................. 81 4.6 ตารางแสดงผลการพยากรณของทง 4 วธ.............................................................. 90 4.7 ตารางแสดงผลการพยากรณใน 5 เดอนขางหนา ของแตละผขาย......................... 91 4.8 ขอมลดานการสงมอบของแตละผขาย.................................................................. 92 4.9 ขอมลดานผลกาไรของแตละผขาย........................................................................ 92 4.10 ขอมลปจจยดานความพอเพยงของสนคา (Service Level) ของแตละผขาย........... 93 4.11 ขอมลดานการบรหารสตอกสนคา (Turn Over) ของแตละผขาย.......................... 94 4.12 ตารางเมตรกซเปรยบเทยบความสาคญของแตละปจจย........................................ 97 4.13 AHP Scale ของยอดขาย....................................................................................... 100 4.14 ตารางเมตรกซเปรยบเทยบเกณฑดานยอดขาย..................................................... 100

DPU

ฌ

4.15 AHP Scale ของผลกาไร....................................................................................... 103 4.16 ตารางเมตรกซเปรยบเทยบเกณฑดานผลกาไร...................................................... 103

สารบญตาราง (ตอ) ตารางท หนา 4.17 AHP Scale ของเปอรเซนตการสงมอบสนคาตรงตามเวลา................................... 106 4.18 ตารางเมตรกซเปรยบเทยบเกณฑดานการสงมอบ................................................ 106 4.19 AHP Scale ของความพอเพยงของสนคา (Service Level).................................... 109 4.20 ตารางเมตรกซเปรยบเทยบเกณฑดานความพอเพยง ของสนคา (Service Level) .................................................................................. 109 4.21 AHP Scale ของรอบการหมนเวยนของสนคา...................................................... 112 4.22 ตารางเมตรกซเปรยบเทยบเกณฑดานการบรหารสตอกสนคา (Turn Over)......... 112 5.1 แสดงลาดบการประเมนผขายทดทสดในแตละปจจย........................................... 122

DPU

ญ

สารบญภาพ ภาพท หนา 2.1 แสดงโครงสรางระดบชน AHP.............................................................................. 16 2.2 แสดงขนตอนของกระบวนการลาดบชนเชงวเคราะห............................................ 23 2.3 แสดงความหมายของการพยากรณ......................................................................... 24 3.1 ตวอยาง Block up หองนา....................................................................................... 37 3.2 ตวอยาง Block up หองครว.................................................................................... 38 3.3 แสดงประเภทสนคาทมจาหนายในบญถาวร.......................................................... 38 3.4 สถานะของสนคาทงหมดของบรษท...................................................................... 41 3.5 Value Chain Boonthavorn...................................................................................... 42 3.6 แสดงขนตอนกระบวนการสงซอสนคาจากระบบ Suggest.................................... 44 3.7 แสดงขนตอนกระบวนการสงซอสนคาจากคาสงซอลกคา.................................... 45 3.8 กราฟแสดงสดสวนยอดขายแยกตามแตละประเภท ของผลตภณฑตงแตป 2008-2011.......................................................................... 48 3.9 ปอนคาทตองการใชในการพยากรณ...................................................................... 50 3.10 เลอกวธการพยากรณแบบ Moving Average.......................................................... 50 3.11 เลอกขอมลและระบเงอนไขทใชในการทดลอง (1) .............................................. 51 3.12 เลอกขอมลและระบเงอนไขทใชในการทดลอง (2) .............................................. 51 3.13 แสดงผลการพยากรณวธ Moving Average............................................................ 52 3.14 ปอนคาทตองการใชในการพยากรณ...................................................................... 52 3.15 เลอกวธการพยากรณแบบ Single Exponential Smoothing..................................... 53 3.16 เลอกขอมลและระบเงอนไขทใชในการทดลอง (1) .............................................. 53 3.17 เลอกขอมลและระบเงอนไขทใชในการทดลอง (2) .............................................. 54 3.18 แสดงผลการพยากรณวธ Single Exponential Smoothing...................................... 54 3.19 ปอนคาทตองการใชในการพยากรณ...................................................................... 55 3.20 เลอกวธการพยากรณแบบ Double Exponential Smoothing................................... 55 3.21 เลอกขอมลและระบเงอนไขทใชในการทดลอง (1) ............................................... 56

DPU

ฎ

3.22 เลอกขอมลและระบเงอนไขทใชในการทดลอง (2) .............................................. 56 3.23 แสดงผลการพยากรณวธ Double Exponential Smoothing.................................... 57

สารบญภาพ (ตอ) ภาพท หนา 3.24 ปอนคาทตองการใชในการพยากรณ....................................................................... 57 3.25 เลอกวธการพยากรณแบบ Winters’ Method.......................................................... 58 3.26 เลอกขอมลและระบเงอนไขทใชในการทดลอง (1)............................................... 58 3.27 เลอกขอมลและระบเงอนไขทใชในการทดลอง (2) .............................................. 59 3.28 แสดงผลการพยากรณวธ Winters’ Method........................................................... 59 3.29 แสดงลาดบชนเชงวเคราะหของปจจยและทางเลอกทได....................................... 61 3.30 สราง AHP Model ดวยโปรแกรม Expert Choice................................................... 62 3.31 สรางเปาหมาย........................................................................................................ 62 3.32 สรางเกณฑในการตดสนใจ.................................................................................... 63 3.33 สรางทางเลอก......................................................................................................... 63 3.34 AIP Model ทสรางเสรจแลว................................................................................... 64 3.35 เปรยบเทยบนาหนกความสาคญของเกณฑ (1)....................................................... 64 3.36 เปรยบเทยบนาหนกความสาคญของเกณฑ (2)....................................................... 65 3.37 เปรยบเทยบนาหนกความสาคญของเกณฑ (3) ..................................................... 65 3.38 การเปรยบเทยบนาหนกความสาคญของเกณฑ...................................................... 66 3.39 ตรวจสอบความสอดคลอง..................................................................................... 66 3.40 การเปรยบเทยบทางเลอกดานราคา........................................................................ 67 3.41 การเปรยบเทยบทางเลอกดานคณภาพ.................................................................... 68 3.42 การเปรยบเทยบทางเลอกดานเวลาสงมอบ............................................................. 68 3.43 การเปรยบเทยบทางเลอกดานความนาเชอถอ......................................................... 69 3.44 สรปผลการตดสนใจ............................................................................................... 69 4.1 แสดงผลการพยากรณของผขาย MO ดวยวธ Moving Average (MA length เทากบ 3)............................................................................................. 71 4.2 แสดงผลการพยากรณของผขาย MO ดวยวธ Moving Average (MA length เทากบ 6)............................................................................................. 72

DPU

ฏ

4.3 แสดงผลการพยากรณของผขาย MO ดวยวธ Moving Average (MA length เทากบ 10)........................................................................................... 72

สารบญภาพ (ตอ) ภาพท หนา 4.4 แสดงผลการพยากรณของผขาย CT ดวยวธ Moving Average (MA length เทากบ 3)............................................................................................. 73 4.5 แสดงผลการพยากรณของผขาย CT ดวยวธ Moving Average (MA length เทากบ 6)............................................................................................. 74 4.6 แสดงผลการพยากรณของผขาย CT ดวยวธ Moving Average (MA length เทากบ 10)........................................................................................... 74 4.7 แสดงผลการพยากรณของผขาย HA ดวยวธ Moving Average (MA length เทากบ 3)............................................................................................. 75 4.8 แสดงผลการพยากรณของผขาย HA ดวยวธ Moving Average (MA length เทากบ 6)............................................................................................. 76 4.9 แสดงผลการพยากรณของผขาย HA ดวยวธ Moving Average (MA length เทากบ 106)......................................................................................... 76 4.10 แสดงผลการพยากรณของผขาย KO ดวยวธ Moving Average (MA length เทากบ 3)............................................................................................. 77 4.11 แสดงผลการพยากรณของผขาย KO ดวยวธ Moving Average (MA length เทากบ 6)............................................................................................. 78 4.12 แสดงผลการพยากรณของผขาย KO ดวยวธ Moving Average (MA length เทากบ 10)........................................................................................... 78 4.13 แสดงผลการพยากรณของผขาย AM ดวยวธ Moving Average (MA length เทากบ 3)............................................................................................. 79 4.14 แสดงผลการพยากรณของผขาย AM ดวยวธ Moving Average (MA length เทากบ 6)............................................................................................. 80 4.15 แสดงผลการพยากรณของผขาย AM ดวยวธ Moving Average (MA length เทากบ 10)........................................................................................... 80 4.16 แสดงผลการพยากรณของผขาย MO ดวยวธ Single Exponential Smoothing........ 81

DPU

ฐ

4.17 แสดงผลการพยากรณของผขาย CT ดวยวธ Single Exponential Smoothing......... 82 4.18 แสดงผลการพยากรณของผขาย HA ดวยวธ Single Exponential Smoothing......... 82

สารบญภาพ (ตอ) ภาพท หนา 4.19 แสดงผลการพยากรณของผขาย KO ดวยวธ Single Exponential Smoothing......... 83 4.20 แสดงผลการพยากรณของผขาย MA ดวยวธ Single Exponential Smoothing........ 83 4.21 แสดงผลการพยากรณของผขาย MO ดวยวธ Double Exponential Smoothing...... 84 4.22 แสดงผลการพยากรณของผขาย CT ดวยวธ Double Exponential Smoothing........ 85 4.23 แสดงผลการพยากรณของผขาย HA ดวยวธ Double Exponential Smoothing....... 85 4.24 แสดงผลการพยากรณของผขาย KO ดวยวธ Double Exponential Smoothing....... 86 4.25 แสดงผลการพยากรณของผขาย AM ดวยวธ Double Exponential Smoothing...... 86 4.26 แสดงผลการพยากรณของผขาย MO ดวยวธ Winters’ Method.............................. 87 4.27 แสดงผลการพยากรณของผขาย CT ดวยวธ Winters’ Method............................... 87 4.28 แสดงผลการพยากรณของผขาย HA ดวยวธ Winters’ Method............................... 88 4.29 แสดงผลการพยากรณของผขาย KO ดวยวธ Winters’ Method............................... 88 4.30 แสดงผลการพยากรณของผขาย AM ดวยวธ Winters’ Method.............................. 89 4.31 แสดงสดสวนการพยากรณยอดขายของแตละผขาย (Supplier).............................. 91 4.32 แสดงขนตอนการวเคราะหขอมลตามกระบวนการ ลาดบชนเชงวเคราะห AHP.................................................................................... 95 4.33 แสดงการใสคาวตถประสงคหลกเกณฑตางๆ และทางเลอกผขายทง 5 ราย........... 96 4.34 แสดงการใสคาความสาคญแตละเกณฑ ทไดจากการหาคาเฉลยคะแนนของผตดสนใจ....................................................... 97 4.35 แสดงผลจากการวเคราะหคานาหนกความสาคญของแตละเกณฑ......................... 98 4.36 กราฟแสดงผลสรปคานาหนกความสาคญของแตละปจจย.................................... 99 4.37 แสดงการใสคาความสาคญของแตละผขายภายใตปจจยดานยอดขาย.................... 101 4.38 แสดงผลจากการวเคราะหคานาหนกความสาคญของแตละตวเลอก ภายใตปจจยดานยอดขาย....................................................................................... 101 4.39 แผนภมแสดงผลสรปคานาหนกความสาคญของแตละผขาย ภายใตปจจยดานยอดขาย........................................................................................ 102

DPU

ฑ

4.40 แสดงการใสคาความสาคญของแตละผขายภายใตปจจยดานผลกาไร.................... 104

สารบญภาพ (ตอ) ภาพท หนา 4.41 แสดงผลจากการวเคราะหคานาหนกความสาคญของแตละตวเลอก ภายใตปจจยดานผลกาไร........................................................................................ 104 4.42 แผนภมแสดงผลสรปคานาหนกความสาคญของแตละผขาย ภายใตปจจยดานผลกาไร........................................................................................ 105 4.43 แสดงการใสคาความสาคญของแตละผขายภายใตปจจยดานการสงมอบ............... 107 4.44 แสดงผลจากการวเคราะหคานาหนกความสาคญของแตละตวเลอก ภายใตปจจยดานการสงมอบ.................................................................................. 107 4.45 แผนภมแสดงผลสรปคานาหนกความสาคญของแตละผขาย ภายใตปจจยดานการสงมอบ.................................................................................. 108 4.46 แสดงการใสคาความสาคญของแตละผขายภายใตปจจย ดานความพอเพยงของสนคา (Service Level)........................................................ 110 4.47 แสดงผลจากการวเคราะหคานาหนกความสาคญของแตละตวเลอก ภายใตปจจยความพอเพยงของสนคา (Service Level)............................................ 110 4.48 แผนภมแสดงผลสรปคานาหนกความสาคญของแตละผขายภายใต ปจจยดานความพอเพยงของสนคา (Service Level)............................................... 111 4.49 แสดงการใสคาความสาคญของแตละผขาย ภายใตปจจยดานการบรหารสตอกสนคา (Service Level)...................................... 113 4.50 แสดงผลจากการวเคราะหคานาหนกความสาคญของแตละตวเลอก ภายใตปจจยดานการบรหารสตอกสนคา (Turn Over).......................................... 113 4.51 แผนภมแสดงผลสรปคานาหนกความสาคญของแตละผขาย ภายใตปจจยดานการบรหรสตอกสนคา (Turn Over)............................................ 114 4.52 แสดงผลจากการวเคราะหเปรยบเทยบนาหนกรวม แตละเกณฑของผขายทง 5 ราย.............................................................................. 115 4.53 กราฟผลการวเคราะห............................................................................................. 115 4.54 แสดงผลการประเมนผขายเมอมการเปลยนแปลงนาหนก

DPU

ฒ

ของปจจยดานยอดขาย........................................................................................... 116

สารบญภาพ (ตอ) ภาพท หนา 4.55 แสดงผลการประเมนผขายเมอมการเปลยนแปลงนาหนก ของปจจยดานผลกาไร........................................................................................... 117 4.56 แสดงผลการประเมนผขายเมอมการเปลยนแปลงนาหนก ของปจจยดานการบรหารสตอกสนคา (Turn Over)............................................... 117 4.57 แสดงผลการประเมนผขายเมอมการเปลยนแปลงนาหนก ของปจจยดานความพอเพยงของสนคา (Service Level)......................................... 118 4.58 แสดงผลการประเมนผขายเมอมการเปลยนแปลงนาหนก ของปจจยดานการสงมอบ...................................................................................... 118 5.1 ผลการวเคราะหเปรยบเทยบนาหนกรวมแตละเกณฑของผขายทง 5 ราย............... 123

DPU

บทท 1 บทน า

1.1 ทมาและความส าคญของปญหา ภายใตสภาพแวดลอมของการแขงขนทางธรกจทรนแรงในปจจบน การน าเสนอผลตภณฑใหมออกสตลาด และการสงมอบผลตภณฑใหกบลกคา ตองสามารถท าไดตามเวลาทลกคาตองการ สนคาไดมาตรฐาน และมคณภาพ อกทงลกคายงมความคาดหวงทสงขน สงตางๆ เหลานถอไดวาเปนแรงขบเคลอนใหบรษทตางๆ ตองพยายามคนหาแนวทางในการตอบสนองความพงพอใจของลกคา สามารถสรางความไดเปรยบทางการแขงขน สามารถเตบโตไดอยางยงยน ตลอดจนเปนหลกประกนในความอยรอดของบรษท ในชวง 20 ปทผานมา หลายองคกรตางๆ ไดน าเอา “หลกการบรหารโซอปทาน (Supply Chain Mangement)” มาใชเพมประสทธภาพการด าเนนงานไดผลเปนอยางด ซงการบรหารโซอปทานนนเปนการรวมกจกรรมตางๆ ตงแตการจดหาวตถดบ (Raw Material) แลวน ามาแปรรปหรอผลต (Manufacturing) ใหกลายเปนสนคาส าเรจรป (Finished Goods) ตามทตองการและน าจดสงใหกบลกคา (Customers) (Heizer และ Render, 2001) มนกวชาการหลายทานแสดงความเหนวาโลจสตกสเปนสวนหนงภายใตการบรหารโซอปทาน ซงโลจสตกสนนคอการรวมกนของกระบวนการ และการใหบรการทเกยวของกบการวางแผน การปฏบตงาน และการควบคมการไหล และการจดเกบวตถดบ สนคาส าเรจรป และขอมลทเกยวของจากจดเรมตนไปจนถงจดบรโภคไดอยางมประสทธภาพ หลกส าคญทางโซอปทานนนคอ วางแผน(Plan) การจดซอจดหา (Source) การผลต (Make) และการจดสง (Delivery) จากกจกรรมหลกดงกลาว จะเหนไดวา การจดซอจดหากเปนหนงในกระบวนการส าคญของการจดการโซอปทานเชนกน “การประยกตใชการวเคราะหเชงล าดบชน (Analytic Hierarchy Process : AHP) ในการประเมนผลการด าเนนงานผใหบรการขนสง” โดย Logistics Corner : 2552 การประเมนผขาย (Supplier) ถอไดวาเปนกระบวนการทมความส าคญในการจดซอจดหาและเปนสวนหนงในโซอปทาน ทมผลกระทบโดยตรงตอการด าเนนธรกจ ซงมปจจยและขอจ ากดหลายประการทมผลตอการประเมนผขาย (Supplier) เนองจากตองตดสนใจดวยความเทยงตรง และไมใชความรสกสวนบคคลในการประเมน เพอใหการตดสนใจตรงเปาหมาย เปนไปอยางมระบบและเปนมาตรฐาน การประเมนผขาย (Supplier) เปนการตรวจสอบผลการด าเนนงานของผขาย (Supplier) วาเปนทนาพอใจหรอมจดบกพรองใดทควรท าการแกไขปรบปรง เพอชวย

DPU

2

ปองกนความผดพลาดและผลเสยทอาจเกดขน ซงอาจท าใหสญเสยตนทน เวลา และขดความ สามารถในการแขงขนทงยงสามารถชวยเพมประสทธภาพใหกบกระบวนการประเมนผขาย (Supplier) ในระบบการจดซอในอนาคต บรษท บญถาวรเซรามค จ ากด ซงเปนบรษทกรณศกษา ประกอบธรกจรานคาปลกแบบครบวงจร เกยวกบ กระเบองเซรามค หองน า และหองครว มเครองหมายการคาคอ “บญถาวร” นอกจากนบรษทฯมระยะเวลาการด าเนนการกวา 30 ป โดยลกคาสวนใหญรจกบรษทฯในฐานะตวแทนจ าหนายกระเบองและสขภณฑรายใหญ ปจจบนนบรษทฯเปนผน าในวงการจ าหนายผลตภณฑเกยวกบหองน าและหองครวทมพนทจดแสดงใหญทสดของประเทศไทย กระบวนการจดซอของบรษทนนเปนการใชโปรแกรมส าเรจรป SAP ในการด าเนนการออกใบสงซอ (PO.) การก าหนดราคาขาย การตรวจนบสตอกสนคา ฯลฯ ผานระบบคอมพวเตอร แตยงขาดขนตอนทเปนระบบการประเมนผขายทเปนมาตรฐาน จากการปฎบตงานทผานมา พบวาการสงเสรม/สนบสนนผขาย (Supplier) ในดานตางๆ อาทเชน การใหพนทจดแสดงสนคาในแตละโชวรม การใหพนทการจด Promotion ของแตละสาขาการคดเลอกสนคาลง Mail Promotion รวมถงการคดเลอกผผลตสนคา Exclusive ของบญถาวร เกดจากการการตดสนใจของเจาหนาทจดซอเปนหลก โดยใชประสบการณ ความพงพอใจ และความตองการของตนเองเปนหลก ซงโดยสวนมากแลวจะพจารณาจากเพยง 2 เรองหลกๆ คอ ยอดขายและชอเสยงของบรษทคคา แตมกจะใหความส าคญทางดานของยอดขายคอนขางมาก ซงหากมการพจารณาเพยง 2 ดานทกลาวมาแลวนน โดยไมค านงถงปจจยดานอนๆ ประกอบการตดสนใจ สงผลใหเกดปญหาตามมาภายหลง คอ ผขาย (Supplier) มการสงสนคาลาชาท าใหผดนดสงสนคากบลกคา สนคามสตอกไมเพยงพอตอการขาย สนคาถกตคนโรงงานเนองจากช ารด เปนตน ซงปญหาดงกลาวยงไมมการรวบรวมขอมลและถกแกปญหา ดงนนผวจยจงรวบรวมปญหาทผานมาในชวงระยะเวลา 6 เดอน พบวา 1. ปญหาดานการสงมอบสนคา ไมตรงตามก าหนดเวลาทระบไวในใบสงซอ จากการเกบขอมลจากใบสงซอ (PO.) จ านวน 2,700 ใบ พบวา ผขาย (Supplier) สามารถสงสนคาไดตรงตามก าหนดสงเพยง 857 ใบ คดเปน 32% ในขณะทสงสนคาไมตรงก าหนดเวลาถง 1,843 ใบ คดเปน 68 % 2. ปญหาสนคาทมาสงไมอยในสภาพสมบรณพรอมใช ทางสวนงานขอมลรบจงตอง ตคนโรงงาน จากการเกบขอมลพบสาเหตของปญหาดงน

DPU

3

ตารางท 1.1 แสดงการเกบขอมลสนคาช ารด

เดอน จ านวนครง

สาเหตทพบ (ครง/เดอน)

สนคา มต าหน

เปนรอย ขดขวน

สนคาแตก

สนคาบบ (เกดจากการกระแทก)

Package ช ารด

สงสนคา ผดรน

มนาคม 35 2 22 8 0 3 0 เมษายน 38 13 18 2 3 2 0 พฤษภาคม 49 29 15 2 1 1 1 มถนายน 40 13 23 2 1 1 0 กรกฎาคม 42 14 12 12 2 2 0 สงหาคม 97 47 9 10 2 27 2

3. ปญหาผลก าไรทบรษทไดรบจากการขายลดนอยลงจากปทผานมา

ตารางท 1.2 แสดงการเปรยบเทยบผลก าไรของสนคากลมหองน า

Product Type MARGIN

2010 2011 %DIFF

ตอาบน า/ฉากกนอาบน า/ถาดรอง 24.47 25.25 0.78

อางอาบน า 22.42 21.42 -1.01

อปกรณหองน า 23.99 21.31 -2.69

อะไหลหองน า 21.74 20.35 -1.39

เฟอรนเจอรหองน า 25.79 19.4 -6.39

กอกน า/ฝกบว 20.24 19.09 -1.15

เครองสขภณฑ 17.7 17.79 0.1

TOTAL 19.72 18.73 -0.99

นอกจากนกระบวนการท างานการประเมนผขายของบรษทกรณศกษา ยงไมมความชดเจนและไมมกระบวนหรอเกณฑการประเมนผขายทแนนอน

DPU

4

ดงนนผจดท างานวจยซงมหนาทรบผดชอบในสวนงานของการจดซอสนคากลมหองน า จงตองการท าการปรบปรงกระบวนการจดซอของสนคากลมหองน าใหมประสทธภาพมากยงขน เพอใหไดมาซงผขาย (Supplier) ทมผลการด าเนนงานทดและปองกนปญหาทจะเกดขนภายหลง จงน าเสนอแนวทางการประเมนผขาย (Supplier) เพอหาวธชวยใหขนตอนการประเมนผขาย (Supplier) นนมเครองมอ และวธการประเมนทเปนระบบและเปนมาตรฐานเดยวกน โดยการน ากระบวนการล าดบชนเชงวเคราะห (Analytical Hierarchy Process : AHP) มาประยกตใช ซงเปนวธการทมประสทธภาพ มขนตอนในการด าเนนงานทไมซบซอนและสามารถเขาใจไดงาย มาวเคราะหปญหาโดยศกษาถงปจจยตางๆ ทควรค านงในการประเมนผขาย (Supplier) เพอเปนแนวทางแลวขยายผลน าไปประยกตจดท าระบบประเมน Supplier ส าหรบสนคากลมอนๆ ในบรษทบญถาวรตอไป ซงปจจยทจะน ามาพจารณามทงหมด 5 ปจจย คอ ดานการสงมอบสนคา ดานคณภาพ ดานยอดขาย ดานผลก าไร และดานการบรการ โดยรายละเอยดหลกการพจารณาปจจยทง 5 ปจจยมดงน 1. ปจจยดานยอดขาย พจารณาจาก - ยอดขายในอนาคตท เกดจากการพยากรณ ยอดขาย ยอนหลง 36 เดอน 2. ปจจยดานผลก าไร พจารณาจาก - % Margin ทบรษทไดรบจากการขายสนคา ในแตละ Brand 3. ปจจยดานการสงมอบ พจารณาจาก - สงสนคาตามก าหนดเวลาทมระบไวในใบสง ซอ (PO.) - สนคาอยในสภาพทสมบรณ ไมเกดความ เสยหายจากการบรรทกและการขนยาย 4. ปจจยดานความพอเพยงของสนคา พจารณาจาก - ระดบความพรอมของ stock สนคา 5. ปจจยดานการบรหารสตอกสนคา พจารณาจาก - รอบการหมนเวยนของสนคา โดยเปนการ เปรยบเทยบระหวางสดสวนของปรมาณสนคา และมลคายอดขาย 1.2 วตถประสงคของการวจย

เพอน าเทคนคกระบวนการล าดบชนเชงวเคราะห (Analytical Hierarchy Process: AHP) มาประยกตใช ในการประเมนผขาย (Supplier) สนคากลมหองน า ของบรษทฯ ทเปนกรณศกษา

DPU

5

1.3 ขอบเขตการศกษา 1. เปนการศกษาในลกษณะกรณศกษา สนคากลมหองน าของบรษทบญถาวรเซรามค จ ากด 2. ผขาย (Supplier) ของสนคากลมหองน าทน ามาพจารณาประเมนผขาย (Supplier) ในครงนคดเลอกจากผขาย ทมสดสวนยอดขายทงหมด (Market Share) ของสนคากลมหองน าในบรษทฯกรณศกษา 5 อนดบแรก คอ ผขาย CT ผขาย AM ผขาย KO ผขาย HA และผขาย MO เทานน 3. หลกเกณฑทใชพจารณามาจากการประชมระดมความคด (Brainstorm) กบฝายงานทงหมดทเกยวของกบการประเมนผขายสนคากลมหองน าเทานน 1.4 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 1. ท าใหทราบวาปจจยดานใดมความส าคญมากทสดตอการประเมนผขาย (Supplier) ของสนคากลมหองน า 2. ไดกระบวนการประเมนผขาย (Supplier) ทมประสทธภาพ โดยใชกระบวนการล าดบชนเชงวเคราะห (AHP) 3. เพอใหองคกรมนใจวาไดมการสนบสนนผขาย (Supplier) ทเหมาะสม จากผลการประเมนทได 4. เพอใหผขาย (Supplier) สามารถปรบปรงในดานทบกพรองได 5. สามารถใชเปนแนวทางในการศกษาและพฒนาการจดท าระบบการประเมนผขาย (Supplier) กบสนคากลมอนของบรษทฯทเปนกรณศกษาตอไป 1.5 วธด าเนนการวจย 1. คดเลอกสนคากลมหองน าทจะน ามาใชในการประเมนผขาย (Supplier) 2. ศกษาแนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ 3. ก าหนดขอบเขตในการน าแนวคดหรอทฤษฎทเกยวของมาประยกตใชในการประเมนผขาย (Supplier) 4. ก าหนดหลกเกณฑ (Criteria) ทมผลตอการประเมนผขาย (Supplier) 5. คดเลอกบรษทคคาทจะน ามาใชในการประเมนผขาย (Supplier) 6. รวบรวมขอมลทเกยวของกบหลกเกณฑ (Criteria) ทก าหนดไว ของบรษทคคาแตละราย 7. ท าการทดสอบขอมลดวยเทคนคกระบวนการล าดบชนเชงวเคราะห (Analytical Hierarchy Process : AHP) 8. สรปผลการทดสอบและขอเสนอแนะ

DPU

6

1.6 ก าหนดการด าเนนงานวจย ตารางท 1.3 ก าหนดการด าเนนงานวจย

ระยะเวลาด าเนนงาน (2554)

ล าดบท รายละเอยดการด าเนนงาน เม.ย พ.ค. ม.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย ต.ค. พ.ย. ธ.ค.

1 น าเสนอทฤษฎการประเมนผขายกบทมงาน

2 ประชมทมเพอก าหนดหลกเกณฑ (Criteria) ทมผลตอการประเมนผขาย

3 คดเลอก Supplier สนคากลมหองน าทม Market Share เปน 5 อนดบแรก

4 รวบรวมขอมลทเกยวของกบหลกเกณฑ (Criteria) ทก าหนดไว ของบรษทคคา แตละราย

5 ออกแบบ แบบสอบถามเพอใชในการ ประเมนผขาย

6 ใชแบบทดสอบขอมลดวยเทคนค กระบวนการล าดบชนเชงวเคราะห (Analytical Hierarchy Process : AHP)

7 สรปผลการท าแบบส ารวจเพอใหไดผล การประเมนผขาย

8 ประกาศผลการประเมนผขาย (Supplier)

DPU

บทท 2 แนวคด ทฤษฎ และผลงานวจยทเกยวของ

การประยกตใชกระบวนการล าดบชนเชงวเคราะห (Analytic Hierarchy Process : AHP)ในการประเมน Supplier สนคากลมหองน าของบรษท บญถาวรเซรามค จ ากด มหลกการ ทฤษฎและงานวจยทเกยวของ ทจะน ามาใชอางองเปนพนฐานในการศกษาวจย โดยมรายละเอยดดงน 1. ทฤษฎการจดการโซอปทาน (Supply Chain Management) 2. ทฤษฎการประเมนผลผขาย (Evaluating Supplier’s Performance) 3. ทฤษฎกระบวนการล าดบชนเชงวเคราะห (Analytic Hierarchy Process : AHP) 4. โปรแกรมคอมพวเตอร Expert Choise 5. ทฤษฎทเกยวของกบการพยากรณ 6. ผลงานวจยทเกยวของ

2.1 ทฤษฎการจดการโซอปทาน (Supply Chain Management) 2.1.1 ความหมายของการจดการโซอปทาน (Supply Chain Management) การจดการโซอปทาน (Supply Chain Management) หมายถง การรวบรวม การวางแผนและการจดการของกจกรรมทงหมดทมความเกยวของกบการจดหา การจดซอ การแปรสภาพ และกจกรรมการจดการทงหมด ทส าคญการจดการโซอปทานยงรวมถงการประสานงาน (Coordination) และการท างานรวมกน (Collaboration) กบหนสวนตางๆ ในโซอปทานซงจะเปนผจดสงวตถดบ ตวกลางผใหบรการ ผใหบรการลอจสตกสและลกคา แกนส าคญคอ การจดการโซอปทานจะบรณาการ ทงการจดการอปสงคและอปทานทงภายในและภายนอกบรษท (โครงการบรหารธรกจมหาบณฑต สาขาวชาการจดการโลจสตกส - MBA Logistics Management (สบคนเมอ 20 สงหาคม 2555, จาก http://joomla.ru.ac.th/mbalogistics/index.php?option=com_fireboard&Itemid=59&func=view&id=12&catid=15) 2.1.2 กระบวนการทส าคญในหวงโซอปทาน วตถประสงคส าคญของ การจดการโซอปทาน (Supply Chain Management) จะมงเสรมสรางผลผลต (Productivity) และศกยภาพทเหนอกวา (Core Competency) โดยสามารถน าไปใชในระดบกลยทธทเปน Action Plan ขององคกร โดยมเปาประสงค ดงตอไปน

DPU

8

1) มเปาหมายเพอความพอใจของลกคา 2) ใชเปนกลยทธในการลดตนทนและสรางก าไร 3) เปนกลยทธเพอมงเพมศกยภาพการผลตและบรการ 4) ใชเปนกลยทธในการเตบโตทมเสถยรภาพขององคกร จดมงหมายทส าคญของการจดการโซอปทาน (Supply Chain Management) กเพอใหลกคามความพอใจสงสด ซงเปนหวใจของการจดการสมยใหม ซงถอวาลกคาเปนศนยกลาง (Customer Center) และโลกปจจบนเปน Globalization คอ โลกธรกจไดเชอมตอกน การจดการโซอปทาน (Supply Chain Management) จงตองมรปแบบทตองเปนแบบบรณาการ (Integration) ดงนน ในการบรหารจดการจะตองมการท า Balance Scorecard โดยมดชนชวด (Key Performance Indicators : KPI) ในทกกระบวนการของการจดการโซอปทาน (Supply Chain Management) การทจะน าการจดการโซอปทาน (Supply Chain Management) ไปใชเพอใหบรรลเปาหมายไดอยางมประสทธภาพนน จะตองน าไปใชหรอไปจดการในกระบวนการ (Procedure) ดงตอไปน 1. การคาดคะเนยอดขาย (Sale Forecasting) และกระบวนการสนบสนนสงเสรมการตลาด (Market Supporting Management) จะเปนสวนทเกยวของกบคแขงในอาณาบรเวณของตลาด 2. การจดการกระบวนการจดซอ (Procurement) จะเปนสวนทเกยวของกบการจดการกบคคา 3. การจดการขนสงในโซอปทาน (Carriage/Transportation) เปนการจดการเกยวของกบความเรว 4. การจดการคลงสนคา (Inventory Management) เปนการจดการเกยวกบสภาพคลองทางการเงน 5. กระบวนการสนบสนนผลต (Manufacturer Supporting Management) เปนการจดการในดานลดตนทน 6. กระบวนการกระจายสนคา (Distribution Management) เปนการจดการเกยวกบเงอนเวลา Speed 7. การจดการเกยวกบเทคโนโลยสารสนเทศในโซอปทาน เปนการจดการเครอขายและขอมล 8. กระบวนการ Logistics ในรปแบบตางๆ เพอท าหนาทสงมอบและเคลอนยายสนคา (Moving)

DPU

9

การน า Supply Chain Management (SCM) เขาเขาไปจดการในกระบวนตางๆ ทกลาวถงขางตนทง 8 กระบวนการ เปนกระบวนการซงตางกมกจกรรมสงเสรมการตลาดและการผลต โดยลกษณะทเปนการแยกสวน คอ ตางด าเนนกจกรรมของตนอยางอสระ (Independency) เพอทจะใหกจกรรมเหลานนสอดประสานเปนหนงเดยวแบบบรณาการ กจะน าการจดการแบบหวงโซอปทาน ซงยดถอลกคาเปนศนยกลาง (Customer Center) เขาไปครอบง าในทกกระบวนการ และใหสอดประสานกนเปนหวงโซอปทาน (Supply Chain) โดยใชเทคโนโลยสารสนเทศและ Logistics เขาไปประสานเปนหวงโซ เพอทใหทกกระบวนการสามารถขบเคลอนเปนเกดปฏสมพนธเชงวงแหวนแบบบรณาการ (Integration) โดยทงหมดลวนแตมเปาหมาย (Goal) เพอใหลกคามความพอใจ (Customer Satisfaction) และเพมศกยภาพการแขงขน (Core Competitiveness) ดงทกลาวไปแลวถงกระบวนการตางๆ (Procedures) ทประกอบเปนหวงโซอปทานเชงวงแหวน (Annular) ซงแตละกระบวนจะมปฏสมพนธแบบบรณาการ (Integration) คอเปนลกษณะเปนอนหนงอนเดยวกน ซงบางครงกเรยกวาองครวม เพอใหเขาใจถงพนธะกจตางๆ ของกจกรรมในกระบวนการทส าคญ จงไดเรยบเรยงน าเสนอพอเปนสงเขปดงตอไปน 2.1.3 กระบวนการจดการจดซอจดหา (Purchasing Management) การจดซอหรอจดหา มชอเรยกไดหลายแบบ เชน หากเปน Procurement จะเนนกจกรรมตางๆ ทงจดซอ กจกรรมของคลงสนคา การขนสง และการจดสง ซงเปนรปแบบของการจดการกอนทจะมกระแส Logistics เขามาใชอยางแพรหลายในปจจบน ส าหรบหนวยงานของรฐหรอบางองคกร อาจเรยกวา การพสด (Supply Department) หรอกองคลง กองจดหา เปนตน ส าหรบการจดซอตามความมงหมายใน “หนงสอ What is Logistics” จะหมายถง การจดซอในรปแบบทเปน “Purchasing” คอ กระบวนการในการด าเนนการใหไดมาซงวตถดบ สงของทจ าเปน ตามความตองการของหนวยงานทมการรองขอ โดยการจดซอหรอสงทซอมามสวนปฏสมพนธกระทบตอผลก าไรหรอผลการประกอบการของธรกจ โดยวตถประสงคหรอเปาหมายของการจด ซอ มดงน 1) จดหาวตถดบ อปกรณและสงของ เพอปอนใหน าสงหนวยงานทตองการ 2) การจดซอจดหาในราคาทคณภาพและราคามดลยภาพมากทสด 3) ด าเนนการจดหาจากแหลงทเหมาะสม มการจดสงตรงตามเวลาในปรมาณทเหมาะสม 4) เปนแหลงในการหาขอมลขาวสารใหกบองคกร ปจจบนองคกรธรกจมการจดการการผลตทเปลยนไปจากเดมมาเปนการผลตตามความตองการของลกคา (Make – to – Order) ท าใหระบบการผลตตางๆมแนวทางการจดการผลตเพอการขายไมใชผลตเพอเกบ Stock คอเปนการผลตแบบ พอด (Just for sale manufacturing) โดยสภาวะโลกธรกจในปจจบนเปนเรองของ Speed เพอปรบไปสระบบการผลตแบบพอด (Just In Sale) และสงผลใหการจดซอตองด าเนนการใหสอดคลองกบ JIT ไปเปนการจดซอในลกษณะทนเวลาพอด

DPU

10

(Just In Time Purchasing) (สบคนเมอ 20 สงหาคม 2555, จาก http://blog.eduzones. com/friendly/ 40435) 2.2 ทฤษฎการประเมนผลผขาย (Evaluating Supplier’s Performance)

ภารกจของการคดเลอกของผขายมไดสนสดเมอไดตดสนใจเลอกผขายแลวเทานน แตยงตองมภารกจตอเนองอกนนคอ การประเมนผขาย การประเมนผขาย (Evaluating Supplier’s Performance) เปนการรวบรวมน าผลการปฏบตงานของผขายมาพจารณาเพอประเมนวาการปฎบตงานของผขายทผานมาเปนทนาพอใจหรอไมเพยงไร วตถประสงคของการประเมนผขายคอ เพอน าผลทไดจากการประเมนมาใชเปน ขอมลส าหรบการตดสนใจเกยวกบผขายตอไปในอนาคต ซงอาจจะยงคงใชผขายรายเดมหรอเสาะหาผขายรายใหมขนอยกบผลทไดจากการประเมน สมาคมการจดซอแหงสหรฐอเมรกา ไดท าการศกษาวจยในเรองการประเมนผลการปฏบตงานของผขายพบวามวธการประเมนใน 3 วธ คอ 2.2.1 วธการแบบจ าแนกประเภท (The Categorical Method) วธการประเมนแบบจ าแนกประเภท เปนวธการประเมนทมอบหมายใหบคลากรในหนวยงานตางๆ ทเกยวของ ไดแก ฝายจดซอ ฝายวศวกรรม ฝายควบคมคณภาพ บญชส าหรบประเมนการปฏบตงานของผขายขน ซงผประเมนผลแตละคนพจารณาในเรองเกยวของ ไดแก ฝายจดซอ ฝายวศวกรรม ฝายควบคมคณภาพฝายตรวจสอบและฝายเกบรกษา จดท าบนทกการประเมนแตละคนจะพจารณาเฉพาะ ปจจยทมความส าคญเกยวของกบผประเมนโดยตรง เชน ฝายควบคมภาพและพจารณาในเรองเกยวกบอตราของเสยและระดบคณภาพของวสดเปนตน คณะบคคลกลมนจะท าการพบปะกนอยางนอยเดอนละหนงครงอยางสม าเสมอ เพอท าการประเมนผขายในปจจยทตนเองเกยวของ เมอท าการพจารณาผลปฏบตงานในทกปจจยครบถวนแลว จะน ามาจดกลมเพอประเมนผลเปนสวนรวมถง ผลการปฏบตงานของผขายตอองคกรซงการจดกลมผขายอาจใชระบบ “ดมาก ปานกลาง ยงไมนาพอใจ” หรอ “บวก ปานกลาง ลบ” เปนตน หรอใชระบบอนในท านองนกเปนได วธการแบบจ าแนกประเภทนเปนวธการประเมนทกระชบทสด สามารถท าไดงายและสะดวก แตเปนวธการประเมนนมความเปนอตวสย (Subjective) ขนอยกบความจ าและการตดสนใหคะแนนของแตละบคคล แตเปนวธการทไมแพงและไมตองการขอมลมากนก

DPU

11

2.2.2 วธการใหคะแนนแบบถวงน าหนก (The weight-point method) เปนวธการทใชเกณฑการประเมนในเชงปรมาณ โดยมการก าหนดน าหนก คอ คะแนนใหแกปจจยทเกยวกบการปฏบตงานของผขายซงโดยมากมกจะเปนดานคณภาพ ราคาและการบรการ น าหนกหรอคะแนนทก าหนดใหแตละปจจยมความแตกตางกนไป ในแตละกจการนนจะเนนทจดใด หลงจากไดพจารณาเลอกปจจยและก าหนดคะแนนใหส าหรบแตละปจจยแลวขนตอนตอไป คอ การวดผลการปฏบตงานของผขายทไดปฏบตจรงในแตละปจจย ซงการปฏบตของผขายทไดปฏบตจรงในแตละปจจย ซงการปฏบตของผขายจะมการวดผลและบนทกไวเปนตวเลขเชงปรมาณ การพจารณาประเมนผขายจะกระท า โดยการน าคะแนนของแตละปจจยคณกบตวเลขแสดงผลการปฏบตงาน ซงไดบนทกไว คะแนนทไดจะน ามารวมกนเพอไปใชในการพจารณาขนสดทายอกครงหนง คาทค านวณไดนจะแสดงถงผลการปฎบตงานของผขาย และน าไปเปรยบเทยบกบผลการประเมนผขายแตละรายมาเปรยบเทยบกนเพอประเมนผขายนน ขอมลผลการปฏบตงานของผขายแตละรายทจะน ามาเปรยบเทยบกนนนจะตองวดดวยวธการเดยวกน และมการใหคะแนนรวมทงการค านวณคาดวยวธการเดยวกนดวย การประเมนแบบใหคะแนนถวงน าหนกนมความเปนวตถวสย (objective) ขนอยกบความมหลกเกณฑและมเหตผลมากกวาการประเมนแบบจ าแนกประเภท แตอยางไรกตามการประเมนแบบนยงคงมความเปนอตวสยอยในขนตอนก าหนดคะแนนใหกบปจจย ซงสามารถปรบเปลยนคะแนนได ขอดของวธการนคอ สามารถก าหนดปจจยในการประเมนและการถวงน าหนกใหมความสอดคลองกบความตองการของบรษท และเปนการลดการประเมนแบบคดเอาเอง (Minimizing Subjective Evaluation) ใหนอยลง การก าหนดระดบชนคะแนนของแตละปจจย อาจมความแตกตางกนขนกบลกษณะการวดผลของปจจยนนๆ ซงการวดผลแบงเปน 2 ประเภท คอ 1) Objective Measurement เปนการวดผล ไดจากการสงเกต เอกสารและการวเคราะหซงจะท าการวดผลการปฏบตการของผขาย โดยเปรยบเทยบกบมาตรฐานทตงไว ตวอยางของปจจยทใชวดผลแบบนคอ Lead time Predictability Emergency Service Product Pricing Shipping and Receiveing Return Policies (Inventory Rebalancing) Payment Terms Warrnaty Procedures 2) Subjective Measurement เปนการตดสนใจอยบนพนฐานของการสงเกตการณ เชน คณภาพทพงพอใจ (perceive Value) ตองพจารณาบนพนฐานของราคา ซงการวดแบบนจะตองท าอยางตอเนองและมการจดเกบเปนเอกสาร

DPU

12

คณภาพของสนคาเปนปจจยเดยวในระบบการขยายทใชการวดแบบ Subjective เนองจาก คณภาพของสนคาเปนคณภาพทพงพอใจนน หมายถง หนวยงานทางการขายลากรตลาด จะตองวดคณภาพสนคาโดยสรางความสมพนธกบความพงพอใจของลกคาทมตอสนคาในราคาทซอแตคณภาพของสนคาในระบบการผลต จะใชวธการวดแบบ Objective โดยหนวยงานทท าหนาทควบคมคณภาพจะก าหนดมาตรฐานคณภาพเพอใชในการประเมนผขาย 2.2.3 วธการแบบอตราสวนตนทน (The Cost Ratio) เปนการประเมนผลของการปฏบตงานของผขาย โดยใชการวเคราะหตนทนมาตรฐานเปนเครองมอในการประเมนผลของการปฏบตงานของผขาย โดยใชการวเคราะหตนทนมาตรฐานเปนเครองมอในการประเมน ซงตามวธการประเมนแบบน ตนทนในการซอของกจการจะประกอบดวย 1) อตราสวนตนทนทางดานคณภาพ (Quality Cost Ratio) เปนตนทนทเกยวของกบคณภาพของสนคาทไดรบจากผขาย เชน ตนทนในการตรวจสอบคณภาพ การสญเสยในการผลตตนทนในการท าใหชนสวนทบกพรองสามารถใชงานไดรวมถงตนทนในการเยยมชมโรงงาน 2) อตราสวนตนทนทางดานการขนสงของ (Quality Cost Ratio) เปนตนทนทเกยวของกบการสงสนคา เชน คาจดสงรวมถงตนทนในการเรงรดการสงซอ 3) อตราสวนตนทนทางดาน บรการ (Service Cost Ratio) ตนทนทางดานบรการเปนตนทนทหาคาไดยาก เนองจากคาบรการเปนสงทตคาไดยาก ดงนน วธการอตราสวนตนทนดานบรการ จงใชการประเมนแบบ อตวสย (Subjective) โดยตงบรรทดฐานของการบรการของผขายขนมาแลวจงท าการประเมนแบบผขายแตละรายวามการบรการอยในระดบใด เมอเทยบกบบรรทดฐานซงพจารณาในแงของจ านวนเงน โดยกจการจะก าหนดตนทนมาตรฐานทงสามดานนใหกบผขายแตละราย หลงจากท าการหาตนทนในดานตางๆ ครบแลวจงน าตนทนเหลานนมารวมกบราคา เพอหาตนทนสทธของผขายทแทจรง วธการประเมนแบบนการค านวณทยงยากและซบซอนตองใชระบบขอมลทางบญชและการวเคราะหขอมลอยางละเอยด จงไมเปนทนยมส าหรบกจการทวไป นอกเหนอจากวธการทง 3 วธการทกลาวมาแลวนน ในปจจบนเรมมการน าวธการ Total Cost of Ownership มาประยกตในการประเมนผขาย ซงวธการนเปนวธการทน าขอมลจากระบบบญชมาใชในการตดสนใจเลอกผขาย โดยพยายามมหาตนทนทงหมดทเกยวของในการสงซอ โดยใชเทคนค Activity-based Costing ในการหาตนทน แบงขนตอนเปนดงน ขนท 1 ระบบกจกรรมทเกยวของในการสงซอ เชน การเจรจาตอรองกบผขาย ขนท 2 ระบปจจยทท าใหเกดตนทนในกจกรรม คอ การก าหนด Cost Driver

DPU

13

ขนท 3 ระบวากจกรรมใดเกดขนกบผขายรายใด ซงกจกรรมของการสงซอ แบงเปน 3 ระดบคอ ระดบท 1 ระดบผขาย เปนกจกรรมทเกดขนเมอไดใชงานผขายแลว เชน ตนทนในการตรวจสอบสนคา ระดบท 2 ระดบการสงซอเปนกจกรรมทเกดขนเมอท าการสงซอกบผขาย เชน ตนทน ในการออกใบสงซอ ระดบท 3 ระดบหนวย เปนกจกรรมทเกดขนกบตวสนคาทท าการสงซอ เชน ตนทนทเกดขนจาการหยดการผลต เนองจากสนคาไมมคณภาพ เมอมการท าโปรแกรมการประเมน จะตองแจงใหกบผขายรบทราบเพอใหผขายรบรถงความคาดหวงในประสทธภาพ โดยการสงเอกสารทแสดงถงมาตรฐานการประเมนของแตละปจจยกบผทเกยวของ

2.3 กระบวนการล าดบชนเชงวเคราะห (Analytic Hierarchy Process : AHP) ในการศกษาถงกระบวนการล าดบชนวเคราะห มหลกการและทฤษฎทเกยวของดงน 2.3.1 ค านยามกระบวนการล าดบชนเชงวเคราะห กระบวนการวเคราะหตามล าดบชน (Analytic Hierarchy Process : AHP) ถกคดคนเมอประมาณปลายศตวรรษท 1970 โดยศาตราจารยโทมส สาตต (Thomas L. Saaty) ผไดรบปรญญาเอกทางดานคณตศาสตรแหงมหาวทยาลยเยล ประเทศสหรฐอเมรกา โดยใชวธการตดสนใจแบบหลายเกณฑ (Multi - Criteria Decision Making Method) นนคอการตดสนใจเลอกทางเลอก หรอจดล าดบความส าคญของทางเลอก เมอมเกณฑในการพจารณาหลายเกณฑ โดย AHP เปนกระบวนการทมประสทธภาพ และมความสะดวกในการจดล าดบความส าคญและชวยท าใหเกดการตดสนใจดทสด ซงสามารถใชไดกบการตดสนใจทมความยงยากซบซอนโดยใชวธการเปรยบเทยบ AHP ไมเพยง แตชวยใหผทท าการตดสนใจไดตดสนใจในสงทดทสดแลวยงแสดงถงเหตผลอยางชดเจน วาท าไมสงทเลอกนนถงดทสด วฑรย ตนคงศรคงคล (2542) ไดท าการสรปกระบวนการล าดบชนเชงวเคราะหไววา เปนกระบวนการทชวยในการตดสนใจทางธรรมชาตของมนษย โดยแบงองคประกอบของปญหาทงทเปนรปธรรมและนามธรรมออกมาเปนสวนๆ แลวจดแจงใหมใหอยในรปของแผนภมตามระดบชน ตอจากนนกก าหนดตวเลขทเกดจากการวนจฉย เปรยบเทยบหาความส าคญของแตละปจจยและสงเคราะหตวเลขของการวนจฉยนนเพอทจะค านวณดวา ปจจยหรอทางเลอกอะไรทมคา

DPU

14

ล าดบความส าคญสงทสดและมอทธพลตอผลลพธของการแกปญหานนอยางไร นอกจากนแลวยงชวยเพมประสทธภาพใหกบการตดสนใจทเปนกลมหรอหมคณะเพราะสามารถชวยจดระเบยบในกระบวนการคดของกลมดวยการก าหนดตวเลขของแตละองคประกอบของปญหา ท าใหการตดสนใจมความสอดคลองกนของเหตผลอยางสม าเสมอในกระบวนการตดสนใจ ทเพมไปกวานนคอเปนกระบวนการทสนบสนนการลงประชามตของกลมเพอชวยใหการวนจฉยมความสอดคลองกนของเหตผลมากยงขนเทคนค AHP มหลกการทส าคญ คอจะท าการน าเสนอปญหาของการตดสนใจใหออกมาในลกษณะล าดบชน แลวท าการพจารณาเปรยบเทยบในจดตางๆ ของการตดสนใจ ในลกษณะการเปรยบเทยบเปนค โดยท าการเปรยบเทยบผานเมตรกซ จากนนจะน าผลท าการเปรยบเทยบในลกษณะเมตรกซนไปท าการวเคราะหในภาพรวม เพอท าการสรปผลของปญหา โดยมหลกการคอ แบงโครงสรางของปญหาออกเปนชนๆ ชนแรกคอ การก าหนดเปาหมาย (Goal) แลวจ งก าหนดเกณฑ (Criteria) เกณฑยอย (Sub criteria) และทางเ ลอก(Alternatives) ตามล าดบ แลวจงวเคราะหหาทางเลอกทดทสด โดยการวเคราะหเปรยบเทยบเกณฑในการคดเลอกทางเลอกทละค (Pair wise) เพอใหงายตอการตดสนใจ วาเกณฑไหนส าคญกวากนโดยใหคะแนนตามความส าคญหรอตามความชอบ หลงจากใหคะแนนเพอจดล าดบความส าคญของเกณฑแลว จงคอยพจารณาวเคราะหทางเลอกทละคตามเกณฑทก าหนดไวทละเกณฑจนครบทกเกณฑ ถาการใหคะแนนความส าคญหรอความชอบนนสมเหตสมผล (Consistency) จะสามารถจดล าดบทางเลอก เพอหาทางเลอกทดทสดได วธ AHP น าไปประยกตใชในเรองทเกยวกบการตดสนใจตางๆ มากมาย เชน การตดสนใจเกยวกบการด าเนนงานทางธรกจ ไดแก การสงซอวตถดบ การเลอกสถานทในการประกอบการ การก าหนดกลยทธทางการตลาดรวมถงการประยกตใชในเรองของการบรหารทรพยากรบคลาในองคกร เชน การจดล าดบความสามารถของพนกงาน การประเมนทางเลอกของสายอาชพ การส ารวจทศนคตของพนกงาน เปนตน จดเดนของกระบวนการล าดบชนเชงวเคราะห (Analytic Hierarchy Process : AHP) มดงน 1. ใหผลการส ารวจนาเชอถอกวาวธอนๆ เนองจากใชวธการเปรยบเทยบเชงค ในการตดสนใจกอนทจะลงมอตอบค าถาม 2. มโครงสรางทเปนแผนภมล าดบขน เลยนแบบกระบวนความคดของมนษย ท าใหงายตอการใชและการท าความเขาใจ 3. ผลลพธทไดเปนปรมาณตวเลข ท าใหงายตอการจดล าดบความส าคญ และยงสามารถน าผลลพธดงกลาวไปเปรยบเทยบ (Benchmarking) กบหนวยงานอนๆ ได 4. สามารถขจดการตดสนใจแบบมอคตหรอล าเอยงออกไปได

DPU

15

5. ใชไดทงกบการตดสนใจแบบคนเดยวและแบบทเปนกลมหรอหมคณะ 6. กอใหเกดการประนประนอมและการสรางประชามต 7. ไมจ าเปนตองใชผเชยวชาญพเศษมาคอยควบคม 2.3.2 ขนตอนการตดสนใจโดยใชกระบวนการล าดบชนเชงวเคราะห AHP (Analysis Hierarchy Process) เปนกระบวนการตดสนใจทมประสทธภาพมาก เรมตนดวยการเปรยบเทยบ “ความส าคญ” ของเกณฑทใชในการตดสนใจ เพอหา “น าหนก” ของแตละเกณฑกอน หลงจากนนจงน า “ทางเลอก” ทมทงหมดมาประเมนผานเกณฑดงกลาว เพอจดล าดบความส าคญของแตละทางเลอก โดยมขนตอนการปฏบตทงหมด 4 ขนตอน ดงน (ชชพล มงคลก : 2552) 2.3.2.1 การพจารณาองคประกอบในการตดสนใจ 2.3.2.2 สรางแผนภมล าดบชน 2.3.2.3 การวนจฉยหาล าดบความส าคญ 2.3.2.4 การวเคราะหความสอดคลอง 2.3.2.1 การพจารณาองคประกอบในการตดสนใจ 1) ปญหาหรอเปาหมาย (Goal) ปญหาหรอเปาหมายเปนจดเรมตนของกระบวนการตดสนใจ ซงจะสงผลตอการพจารณา และการประเมนทางเลอก ดงนนการวางต าแหนงของปญหาหรอเปาหมายอยางถกตองจะเปนการควบคมองคประกอบตางๆใหไปในทศทางทถกตอง โดยเรมตนดวยการก าหนดประเดนของปญหาอยางคราวๆ แลวจงตงค าถามทดสอบ และขดเกลาตามล าดบ ตอจากนนกน าปญหาหรอเปาหมายไปใสไวในกระบวนการตดสนใจทรวดเรวและมประสทธภาพ 2) เกณฑหลกหรอวตถประสงคหลก (Major Criteria) และเกณฑรองหรอวตถประสงครอง (Minor Criteria) เกณฑในการตดสนใจชวยใหกระบวนการตดสนใจเปนไปอยางมประสทธภาพ โดยเฉพาะอยางยง ในการวเคราะหปญหาทมความละเอยดซบซอน โดยผตดสนใจควรมองปญหาในมมกวาง และในมมกลบใหสมดลระหวางเกณฑทเปนรปธรรมและนามธรรม มองผลจากการตดสนใจในระยะยาว รวมถงผลกระทบทเกดขนกบผอน และเปดใจรบฟงความคดเหนของผอนโดยปราศจาก-อคต 3) ทางเลอก (Alternative) การพจารณาทางเลอก เปนขนตอนทส าคญทสดในกระบวนการตดสนใจ เพราะการแกปญหาทจะใหไดส าเรจผลตามทตองการนนขนอยกบวามทางเลอกทถกตองหรอไม

DPU

16

นอกจากนยงสงผลตอวามสามารถในการวนจฉยดวย ดงนนผตดสนใจตองใชเหตผล ใครครวญ และไตรตรองอยางรอบคอบ รวมถงแสวงหาทางเลอกใหมทสรางสรรคตลอดเวลา โดยเรมตนตงค าถามวา อยางไร ท าไม เปนตน 2.3.2.2 สรางแผนภมล าดบชน น ารายละเอยดขององคประกอบทงหมดทเกยวของกบปญหา มาจดหมวดหมในรปของแผนภมตามล าชนของลกษณะองคประกอบ โดยระดบขนทสงทสดจะเปนเปาหมายรวมของปญหา และระดบชนลางสดจะเปนทางเลอกของปญหา ดงแสดงในภาพท 1 ซงโครงสรางของแผนภมแสดงใหเหนถงความเชอมโยงระหวางองคประกอบตางๆ ของปญหา ท าใหผตดสนใจสามารถมองปญหาไดอยางทวถงและชดเจน

ตวอยางแผนภมชนโครงสราง AHP แสดงดงภาพท 2.1

ภาพท 2.1 แสดงโครงสรางล าดบชน AHP 2.3.2.3 การวนจฉยหาล าดบความส าคญ เนองจากเกณฑทใชในการตดสนใจแตละเกณฑนน มความส าคญตอเปาหมายในการตดสนใจไมเทากน ดงนน จงจ าเปนทเราจะตองหาน าหนก “ความส าคญ” ของแตละเกณฑกอนทจะท าการประเมนทางเลอก โดยมขนตอนดงน

เปาหมาย

หลกเกณฑ 1 หลกเกณฑ 2 หลกเกณฑ 3

ทางเลอก 1 ทางเลอก 2 ทางเลอก 3

หลกเกณฑ 4

ระดบท 1 เปาหมาย ระดบท 2 หลกเกณฑ

ระดบท 3 ทางเลอก

DPU

17

1. ก าหนดมาตราสวนในการวนจฉยเปรยบเทยบ ในการวนจฉยเปรยบเทยบหลกเกณฑ ผวนจฉยจะก าหนดมาตราสวนในการวนจฉยเปรยบเทยบเปนระดบความเขมขนของความส าคญดวยตวเลข 1 ถง 9 โดยความหมายของตวเลขทแสดงระดบความเขมขนของความส าคญแสดงดงตารางท 2.1

ตารางท 2.1 แสดงมาตราสวนในการวนจฉยเปรยบเทยบความส าคญ คาความส าคญ นยาม ค าอธบาย

1 มความส าคญเทากน ปจจยทงสองทก าลงพจารณาเปรยบเทยบ มความส าคญเทาเทยมกน

3 มความส าคญมากกวา พอประมาณ

ปจจยทก าลงพจารณาเปรยบเทยบ มความส าคญมากกวาปจจยตวหนงพอประมาณ

5 มความส าคญมากกวา อยางเดนชด

ปจจยทก าลงพจารณาเปรยบเทยบ มความส าคญมากกวาปจจยอกตวหนงอยางเดนชด

7 มความส าคญมากกวา อยางเดนชดมาก

ปจจยทก าลงพจารณาเปรยบเทยบมความส าคญมากกวาปจจยอกตวหนงอยางเดนชดมาก

9 มความส าคญมากกวา อยางยง

คาความส าคญสงสดทจะเปนไปได ในการพจารณาเปรยบเทยบปจจยทงสอง

2, 4, 6, 8 เปนคาความส าคญระหวางกลางของคาทกลาวไวขางตน

คาความส าคญในการเปรยบเทยบปจจยถกพจารณาวาควรเปนคาระหวางกลางของคาทกลาวไวขางตน

2. สรางตารางเมตรกซเปรยบเทยบเกณฑทใชในการตดสนใจเปนค ท าการหาล าดบความส าคญโดยการเปรยบเทยบความสมพนธทละค (Pairwise Comparisons)จากปจจยทมผลกระทบตอเกณฑการตดสนใจในแตละระดบชนโครงสราง การวนจฉยจะแสดงออกมาในรปของมาตราสวนของระดบความพงพอใจทเปนตวเลข 1 ถง 9 ในตารางเมตรกซเนองจากตารางเมตรกซ คอเครองมอทเหมาะสมทสดในการเปรยบเทยบในลกษณะเปนคๆหรอจบค นอกจากจะชวยอธบายเกยวกบการเปรยบเทยบแลวตารางเมตรกซยงสามารถทดสอบความสอดคลองกนของการวนจฉยและสามารถ วเคราะหถงความออนไหวของล าดบความส าคญ

DPU

18

เมอการวนจฉยเปลยนแปลงไปไดอกดวยโดยจดใหอยในรปแบบของเมตรกซดงแสดงไวในตารางท 2.2

ตารางท 2.2 ตวอยางตารางเมตรกซทใชแสดงการเปรยบเทยบเปนค

เกณฑตดสนใจ ปจจย

A1 A2 A3 A4

ปจจย

A1 a 11

a 12

a 13

a 14

A2 a 21

a 22

a23

a24

A3 a 31

a32

a 33

a 34

A4 a 41

a 42

a 43

a44

โดยท aij คอ สมาชกในแถวท i หลกท j ของเมตรกซ หมายถง ผลการเปรยบเทยบความส าคญระหวางปจจย AI และ A j

ตวอยางเชน : โรงงานแหงหนงตองการสงซอวตถดบจ านวนมากเพอใชในการผลต มรานคาเขามาเสนอขายวตถดบจ านวน 3 รานคอ ราน A B และ C แตละรานกมจดเดนทแตกตางกนไป ดงนน เพอใหสามารถตดสนใจเลอกรานคาไดตรงตามความตองการในการผลตมากทสด ทางโรงงานจงไดน ากระบวนการล าดบชนเชงวเคราะหมาชวยในการตดสนใจ โดยตงเกณฑในการตดสนใจคอ ราคา คณภาพของวตถดบ ความตรงตอเวลา และความนาเชอถอของรานคา โดยก าหนดมาตราสวนในการเปรยบเทยบดงน ถา aij = 1/3 หมายถง ปจจย Ai มความส าคญนอยกวา Aj

ถา aij = 1 หมายถง ปจจย Ai และ Aj มความส าคญเทากน ถา aij = 3 หมายถง ปจจย Ai มความส าคญมากกวา Aj

DPU

19

จากการก าหนดมาตราสวนดงกลาว โรงงานสามารถสรางตารางเปรยบเทยบความ ส าคญของเกณฑการตดสนใจตางๆ ไดดงตารางดานลาง

ตารางท 2.3 ตวอยางเปรยบเทยบเกณฑในการตดสนใจเลอกรานคา

เกณฑ ราคา คณภาพ ความตรงตอเวลา ความนาเชอถอ ราคา 1 1/3 1 3 คณภาพ 3 1 3 3 ความตรงตอเวลา 1 1/3 1 1 ความนาเชอถอ 1/3 1/3 1 1 ผลรวมแนวตง 5.33 2.00 6.00 8.00

โดยคาตวเลขตางๆ ทเตมลงไปในตาราง มความหมายดงน แถวทแยงมมของตารางมคาเทากบ 1 เสมอ เนองจากเปนการเปรยบเทยบของเกณฑทเหมอนกน ท าใหมความส าคญเทากน เชน ราคาขายกบราคาขาย หรอคณภาพวตถดบกบคณภาพวตถดบ เปนตน แถวท 1 คอลมนท 2 มคาเทากบ 1/3 หมายความวา ทางโรงงานใหความส าคญกบราคาขายของวตถดบ “นอยกวา” คณภาพของวตถดบ แถวท 1 คอลมนท 3 มคาเทากบ 1 หมายความวา ทางโรงงานใหความส าคญกบราคาขายของวตถดบ “เทากบ” การตรงตอเวลาของรานคา แถวท 1 คอลมนท 4 มคาเทากบ 3 หมายความวา ทางโรงงานใหความส าคญกบราคาขายของวตถดบ “มากกวา” ความนาเชอถอของรานคา เปนตน 3. ค านวณคาน าหนกความส าคญเกณฑการประเมน 3.1 สามารถท าไดโดยการปรบ “ผลรวม” ของแตละคอลมนใหเทากบ 1 โดยการน าคาในตารางหารผลรวมของแตละคอลมน

DPU

20

ตารางท 2.4 ตวอยาง Normalized เมตรกซ

เกณฑ ราคา คณภาพ ความตรงตอเวลา ความนาเชอถอ (ผลรวมแนวนอน) /4 × 100%

ราคา 0.19 0.17 0.17 0.38 23% คณภาพ 0.56 0.49 0.49 0.38 48% ความตรงตอเวลา 0.19 0.17 0.17 0.12 16% ความนาเชอถอ 0.06 0.17 0.17 0.12 13% ผลรวมแนวตง 1.00 1.00 1.00 1.00 100%

3.2 หาคา Weight (Reforence Score) โดยการค านวณผลรวมของแตละแถว และหารผลรวมดงกลาวดวย “จ านวน” ของเกณฑทใชในการตดสนใจ ซงในกรณนคอ 4 (ราคา คณภาพ ความตรงตอเวลา และความนาเชอถอ) จากผลการค านวณสรปไดวา ทางโรงงานใหความส าคญกบ “คณภาพของสนคา” มากทสด (48.4%) รองลงมาคอ ราคาขายของสนคา (22.4%) ความตรงตอเวลา (16.2%) และความนาเชอถอ (13%) ตามล าดบการวเคราะหความสอดคลอง 4. การวเคราะหความสอดคลอง วธการค านวณหาความสอดคลองกนของเหตผลในการใหคะแนน โดยใชการเปรยบเทยบหลกเกณฑทละคของหลกเกณฑทงหมดทถกก าหนดโดยน าผลรวมของคาวนจฉยของแตละหลกเกณฑในแถวตง แตละแถวมาคณดวยผลรวมของคาเฉลยในแถวนอนแตละแถวแลวน าเอาผลคณทไดมารวมกน ผลลพธจะเทากบจ านวนหลกเกณฑทงหมดทถกน ามาเปรยบเทยบ ผลรวมนเรยกวา max 4.1. วเคราะหหาคาน าหนกของปจจย คาดชนความสอดคลอง (Consistency Index, C.I.) และคาอตราสวนความสอดคลอง (Consistency Ratio, C.R.) ในระดบทสอง โดยการใชทฤษฎของไอเกนเวคเตอร มาชวยในการวเคราะหคาน าหนกของปจจยหาไดจากการหารคาความส าคญทอยในแตละแถวแนวตงดวยผลรวมของคาความส าคญในแถวแนวตงเดยวกนของเมตรกซนนและคาเฉลยในแตละแถวแนวนอนของเมตรกซทไดจากผลขางตน คอ คาน าหนกของปจจยในแถวนน ส าหรบคาดชนความสอดคลอง และอตราสวนความสอดคลองจากทฤษฎของไอเกนเวคเตอร เราจะไดวา

DPU

21

C.I. = (max - 1) / (n - 1) C.R. = C.I. / R.I. คาความส าคญทไดจากการเปรยบเทยบปจจยตางๆ ในระดบเดยวกน สามารถน าไปเปนขอมลทใชเปนเกณฑการตดสนปญหาได กตอเมอ คาอตราสวนความสอดคลอง มคานอยกวา 0.1(10%) ทงน อตราสวนความสอดคลอง (C.R.) = C.I. / R.I. โดยทดชนเชงสม (Random Index, R.I.) เปนคาดชนความสอดคลอง ซงไดจากการสมตวอยางของเมตรกซสวนกลบ ทใชเกณฑมาตรฐานของคาความส าคญอยระหวาง 1-9 ส าหรบคาเฉลยของดชนเชงสม ทไดจากการทดลองในแตละมตของเมตรกซ n = 1 ถง 10 แสดงไวในตารางท 2.5 ตารางท 2.5 คาเฉลยของดชนเชงสมในแตละเมตรกซ n*n n 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

R.I. 0.00 0.00 0.58 0.90 1.12 1.24 1.32 1.41 1.45 1.49 หมายเหต: 1. ถา C.R. < 0.1 แสดงวาขอมลคะแนนความส าคญทไดจากการเปรยบเทยบของเปนค สมเหตสมผลหรอมความสอดคลอง 2. ถา C.R. > 0.1 แสดงวาขอมลคะแนนความส าคญทไดจากการเปรยบเทยบของเปนค ไมสมเหตสมผล จะตองปรบคะแนนความส าคญในการเปรยบเทยบของเปนคใหม กอนทจะวเคราะหในล าดบชนถดไป 2.4 โปรแกรมคอมพวเตอร Expert Choice โปรแกรม Expert Choice เปนซอฟตแวรส าเรจรป เพอสนบสนนการตดสนใจของผมอ านาจในการตดสนใจ มความโดดเดนในการแกไขปญหาทมหลายวตถประสงค (Multiple Objective Programming) ซงหากเปนการตดสนใจโดยไมใชซอฟตแวรสนบสนน จะมขนตอนในการค านวณคอนขางซบซอนและยงยาก ในชวงแรกโปรแกรม Expert Choice ทไดรบการพฒนาขนมา โดยมวตถประสงคเพอสนบสนนการตดสนใจรายบคคล แตปจจบนไดการปรบปรงให Expert Choice สามารถสนบสนนการตดสนใจแบบกลม (Group Decision Support) ไดดวย โดยใชชอ

DPU

22

โปรแกรมวา “Expert Choice 2000 2nd Edition for Group” ทงนไดอาศยหลกการจดการแบบ จ าลอง (Model Management System) ทเรยกวา “Analytical Hierarchy Process (AHP)” น ามาใชในการเปรยบเทยบ โดยมคณสมบตและขดความสามารถเบองตน ดงน 1) ก าหนดวตถประสงคและทางเลอกในการตดสนใจได 2) ประเมนวตถประสงคและทางเลอกในการตดสนใจไดดวยวธการเปรยบเทยบทละค 3) วเคราะหวตถประสงคทน าเขาสการจดล าดบวตถประสงคและทางเลอกในการตดสนใจเหลานนไดอยางมประสทธภาพ 4) สามารถน าเสนอรายงานผลลพธไดทงในรปแบบกราฟกและในรปแบบเอกสาร 5) สามารถตตามผลการตดสนใจเลอกวตถประสงคและทางเลอกของทมงานในกลม ผตดสนใจได AHP จะชวยในกระบวนการตดสนใจโดยใหผตดสนใจท าการจดระบบและประเมนความส าคญของเกณฑ (วตถประสงค) และค าตอบของทางเลอกในการตดสนใจ โดยผานกระบวน การของการสรางการตดสนใจในรปแบบล าดบชน จากนนท าการเปรยบเทยบเปนคๆ ของวตถประสงค และทางเลอกตางๆ ท าใหสามารถพจารณาทางเลอกทดทสด Expert Choice ยงชวยใหผตดสนใจสามารถตดสนใจไดดวยความรวดเรวในการพจารณาวาการเปลยนแปลงของความส าคญของแตละวตถประสงคจะมผลอยางไรตอทางเลอกตางๆ

DPU

23

ก าหนดวตถประสงคในการตดสนใจ

วเคราะหผขายของสนคากลมหองน าทเปนไปได

วเคราะหเกณฑตดสนใจทเกยวของในการประเมนผขาย

ท าการเปรยบเทยบเกณฑตดสนใจตางๆ ทละค

หาน าหนกโดยเปรยบเทยบส าหรบเกณฑตดสนใจตางๆ

ค านวณอตราสวนความไมสอดคลองจากการเปรยบเทยบเกณฑตดสนใจตางๆ ทละค

อตราสวนความไมสอดคลอง < 0.10 หรอไม ไม

ท าการเปรยบเทยบทางเลอกตางๆ ทละค โดยองเกณฑตดสนใจทละเกณฑ

หาคะแนนโดยเปรยบเทยบของทางเลอกตางๆ โดยองเกณฑตดสนใจทละเกณฑ

ค านวณอตราสวนความไมสอดคลองจากการเปรยบเทยบทางเลอกตางๆ ทละค

อตราสวนความไมสอดคลอง < 0.10 หรอไม ไม

ทางเลอกตางๆ ถกเปรยบเทยบโดยการองเกณฑตดสนใจทกเกณฑหรอยง

ค านวณคะแนนรวมของแตละทางเลอก

ประเมนผขาย (Supplier) ทดทสด

ภาพท 2.2 แสดงขนตอนของกระบวนการล าดบชนเชงวเคราะห

ใช

ใช

DPU

24

2.5 ทฤษฎทเกยวของกบการพยากรณ การพยากรณเปนการคาดการณความตองการในตวสนคาหรอ บรการลกคาในอนาคตซงนบเปนกจกรรมทมความส าคญในการทจะสรางผลก าไรหรอท าใหบรษท ขาดทนในการด าเนนการ การคาดการณความตองการของลกคาลวงหนา จะชวยใหบรษทก าหนดทศทางในการด าเนนงานวาจะผลตสนคาจ านวนเทาไร หรอเตรยมบคลากรและอปกรณมากนอยเพยงใด หากการคาดการณความตองการของลกคามความผดพลาด กจะสงผลกระทบตอตนทนและผลประกอบการของบรษทจากการทไมมสนคาในคลงสนคาหรอมบคลากรและเครองมอ ใชมากเกนไป (รธร พนมยงค : 2547) การพยากรณเปนการประมาณการหรอคาดคะเนเหตการณทยงไมไดเกดขน โดยการคาดคะเนนนตองอาศยขอมลในอดตและปจจบนมาเปนขอมลในการวเคราะห เพอหาค าตอบวาในอนาคตนนจะเปนเชนไร (วชย แหวนเพชร : 2543) การพยากรณเปนทงศาสตรและศลปในการท านายเหตการณในอนาคต ซงอาจน าหลายๆ วธมาใชแลวแตสถานการณ เชน อาจน าขอมลในอดตมาพยากรณในอนาคตโดยอาศยหลกการ ทางคณตศาสตรเขาชวย อาจใชเฉพาะดลยพนจของผพยากรณเพยงอยางเดยว หรออาจใชหลายๆ วธรวมกน เพอใหการพยากรณมความแมนย ามากทสด (จนตนย ไพรสณฑ และคณะ : 2551)

ภาพท 2.3 แสดงความหมายของการพยากรณ 2.5.1 ชวงเวลาของการพยากรณ สามารถแบงการพยากรณโดยพจารณาระยะเวลาทจะพยากรณเปนส าคญไดดงน (จนตนย ไพรสณฑ และคณะ : 2551) 2.5.1.1 การพยากรณระยะสน เปนการพยากรณเหตการณทไมเกน 1 ป โดยทวไปมกจะอยในชวงไมเกน 3 เดอน เชน การพยากรณการวางแผนการจดซอ การจดตารางการท างาน การมอบหมายงาน การพยากรณยอดขาย และการพยากรณระดบการผลต

DPU

25

2.5.1.2 การพยาการณระยะกลาง เปนการพยากรณเหตการณทอยในชวง 3 เดอน ถง 3 ป จะใชมากในการพยากรณการวางแผนการขาย การวางแผนการผลต การวางแผนดานงบประมาณ เงนสด และการวเคราะหการวางแผนด าเนนงานตางๆ 2.5.1.3 การพยากรณระยะยาว เปนการพยากรณเหตการณทมากกวา 3 ป ขนไป มกใชส าหรบวางแผนออกผลตภณฑใหม คาใชจายในการลงทน การขยายท าเลทตง และการวจยพฒนา วธการพยากรณแบงออกเปนประเภทใหญๆ ได 2 ประเภท คอ 1. การพยากรณเชงคณภาพ (Qualitative Methods) เปนการพยากรณทใชลางสงหรณ อารมณ ความรสก ประสบการณของผตดสนใจเปนหลกในการพยากรณ แบงออกเปน 4 เทคนค ดงตอไปน 1.1 การใชความคดเหนของผบรหารระดบสงหรอผเชยวชาญ โดยมากจะผสมรปแบบทางสถตเขาไปเพอใชในการประมาณความตองการของลกคา 1.2 วธเดลฟาย วธนจะใชบคคล 3 กลมเขารวมในการพยากรณ ไดแก 1.2.1 ผตดสนใจ ประกอบดวยกลมผเชยวชาญ 5-10 คน ซงจะเปนคนพยากรณ 1.2.2 ทมงานเปนผชวยในดานการเตรยมงาน แจกจาย เกบรวบรวมสรปผล การส ารวจ 1.2.3 ผตอบค าถาม เปนทตอบค าถามเพอน าไปเปนขอมลส าหรบผตดสนใจในการพยากรณ 1.3 การประเมนจากฝายขยาย วธนจะใชพนกงานขายในการประมาณยอดขายของตนเอง ในเขตการขยายของแตละคน แลวมการทบทวนเพอปรบตวเลขใหใกลเคยงกบคาความเปนจรงแลวน ามารวมเปนคาพยากรณยอดขายของแตละเขตจนถงระดบประเทศ ซงจะไดผลการพยากรณโดยรวมในทสด 1.4 การส ารวจตลาด วธนจะใชการสอบถามจากลกคา และผทคาดวาจะเปนลกคาถงแผนการซอผลตภณฑของบรษทในอนาคต จากนนน าผลทไดมาใชในการพยากรณความตองการของลกคา 2. การพยากรณเชงปรมาณ (Quantitative Methods) เปนการพยากรณทใชรปแบบทางคณตศาสตรเขาชวย และมกจะน าขอมลในอดตมาใชในการพยากรณ การพยากรณนแบงออกเปน 2 รปแบบ ส าคญ ไดแก 2.1 รปแบบปจจยสาเหตหรอรปแบบเชงเหตผล (Associative Models) เปนการพยากรณดวยการวเคราะหปจจยตางๆ ทจะมผลกระทบตอสงทจะพยากรณ เชน การพยากรณ

DPU

26

โดยใชการวเคราะหการถดถอบเชงเสนตรง (Linear regression) ซงเชอในความสมพนธของตวแปรอสระ และตวแปรตามวามความเกยวเนองกนจนท าใหน ามาพยากรณหาความสมพนธได 2.2 การพยากรณแบบอนกรมเวลา (Time Series Models) จะใชขอมลในอดตเพอมาพยากรณอนาคตโดยตงอยบนสมมตฐานทวาขอมลในอดตจะสามารถใชพยากรณอนาคตได โดยใชขอมลจากในอดตเทานนมาพยากรณ ตวแปรอนๆ จะไมน ามาพจารณา การวเคราะหจะใสขอมลในอดตเขาไปแลวพยากรณออกมา รปแบบอนกรมเวลาสามารถแบงไดเปน 4 ลกษณะ คอ 2.2.1 รปแบบการพยากรณแนวโนม (Trend) เปนลกษณะของขอมลทคอยๆ เกดขนในลกษณะของขอมลทเพมเตมขน หรอลดลงกได เชน ขอมลรายไดประชาชาต อายของประชากรทตองเพมขนทกๆ ป การเปลยนแปลงทศนคตของประชาชนในดานวฒนธรรม เปนตน 2.2.2 รปแบบการพยากรณตามฤดกาล (Seasonality) เปนลกษณะของขอมลทเกดขนในลกษณะ ของฤดกาลได ซงหนวยยอยเปนไดตงแต วน สปดาห ไตรมาส เดอน ป ขนอยกบลกษณะของผลตภณฑ เชน รถโดยสารประจ าทางจะมคนขนมากในชวโมงเรงดวนทงตอนเชา และตอนเยน เปนตน 2.2.3 รปแบบการพยากรณแบบวฏจกร (Cycle) รปแบบของขอมลในระยะยาว จะมลกษณะทเกดขนซ าๆ ในแตละชวงปซงจะสงผลตอการพยากรณธรกจในระยะสนทจะน ามาใชวางแผน อยางไรกตาม การพยากรณวฎจกรธรกจนนจะท าไดยาก ทงนเพราะขนอยกบปจจยส าคญตางๆ ทสงผลกระทบ เชน เศรษฐกจ การเมอง หรอ วกฤตระหวางประเทศ เปนตน 2.2.4 รปแบบการพยากรณแบบสม (Random) เปนขอมลทเกดจากสาเหตการณทไมคาดฝน หรอมลกษณะทไมแนนอนตายตว ท าใหไมสามารถคาดการณลวงหนาได รปแบบของอนกรมเวลานสามารถแบงออกไดเปน 4 วธ คอ 1. การพยากรณโดยวธหาคาเฉลยเคลอนท (Moving Averages) เปนลกษณะของเทคนคทางคณตศาสตรทใชหาคาเฉลยทเปลยนไปตามชวงเวลาทก าหนด โดยน าชดขอมลขอมลลาสดแทนทชดขอมลเกาสดแลวท าการหาคาเฉลยใหม ในแตละชวง เชน 3 เดอน หรอ 5 เดอน เปนตน วธนสามารถค านวณหาได 2 ลกษณะคอ แบบอยางงาย (Simple moving average) และแบบถวงน าหนก (Weighted moving average)

DPU

27

การพยากรณโดยวธการหาคาเฉลยเคลอนทแบบงาย (Simple moving average)

Ʃ คาความตองการกอนหนาชวงระยะ n n

เมอ n จ านวนชวงระยะเวลาในคาเฉลยเคลอนททใชในการค านวณ

ในการหาคาเฉลยเคลอนท ถายงมจ านวนคาสงเกตทใชในการพยากรณมากขนเทาไหร กจะยงท าใหคาพยากรณมความราบเรยบมากยงขนเทานน การเพมจ านวนชวงเวลาของการเฉลยเคลอนท (n) จะมผลตอความเรยบของคาพยากรณมากขน และความแตกตางของคาพยากรณจะลดนอยลง ถาคาสงเกตในอดตมคาเชงกลม (randomness) มาก กควรจะเพมจ านวนคาสงเกตในการพยากรณใหมากขน การพยากรณโดยวธการหาคาเฉลยเคลอนทแบบถวงน าหนก (Weighted moving average) Ʃ (น าหนกในชวงระยะ n) x (ความตองการในชวงระยะ n)

Ʃ น าหนก

การพยากรณดวยวธการหาคาเฉลยเคลอนท (Moving average) และวธการหาคาเฉลย เคลอนทแบบถวงน าหนก (Weighted moving average) จะใหประสทธผลในสถานการณทความตองการอยในลกษณะทขนลงอยางรวดเรว เพอท าใหการประมาณการคงท

2. การพยากรณโดยวธการปรบเรยบแบบเอกซโพเนนเชยล (Exponential smoothing) การพยากรณโดยวธการปรบเรยบแบบเอกซโปเนนเชยล เปนการถวงน าหนก

เคลอนทอกแบบหนงทคอนขางงายในการน าไปใชงาน และใชขอมลนอยลงส าหรบการพยากรณ วธการปรบเรยบแบบเอกซโปเนนเชยลสามารถหาไดจาก

Ft ₌ F t-1 +α (At-1 – F t-1) ก าหนดให Ft ₌ คาพยากรณความตองการใหม Ft-1 ₌ คาพยากรณชวงทผานมา α ₌ คาคงทปรบเรยบ (Smoothing constant) (0 < α < 1) A t-1 ₌ ความตองการทแทจรงทผานมา

วธการปรบเรยบแบบเอกซโพเนนเชยล (Exponential smoothing) งายในการใชและประสบความส าเรจไดด

คาเฉลยเคลอนท =

คาเฉลยเคลอนทแบบถวงน าหนก =

DPU

28

3. การพยากรณโดย Double Exponential smoothing จะใหคาการพยากรณทดพอๆกบคาเฉลยเคลอนทซ าสองครง แตจะมขอไดเปรยบ คอสามารถค านวณหาคาตางๆ ไดสะดวกและรวดเรวกวา S’t = αX t + (1- α ) S’t-1 S”t = αS’t + (1- α ) S”t-1 a = 2 S’t - S”t-1 b = α / 1- α (S’t - S”t-1) S = a + bm โดยท α ₌ คา (คงท) ปรบเรยบเอกซโปเนนเชยล M ₌ จ านวนชวงเวลาลวงหนาทตองการพยากรณ 4. การพยากรณโดยวธ Winter’ Three - Parameter Tend & Seasonality Method จะใชกบขอมลทเปนแนวโนม ฤดกาล เทคนคของ Winter ตองก าหนดตวพารามเตอร 3 ตว คอ α และ

Ft = αAt ( 1- α ) / (Ft -1+ T t -1) I t –L

สตรส าหรบปรบใหเปนแนวโนม T t = ( Ft - Ft -1) + (1-) T t -1

I t = At + (1-) I t –L I t –L

สตรการพยากรณ FITSt-k = (Ft = kTt)It+k-L

โดย Ft = คาฐานปรบเรยบเอกซโปเนนเชยลทปรากฏจากฤดกาลในชวงเวลา t T t = คาแนวโนมปรบเรยบเอกซโปเนนเชยลตอชวงเวลาส าหรบปลายชวงเวลา t I t = คาดชนฤดกาลปรบเรยบเอกซโปเนนเชยล ณ ชวงเวลา t FITSt-k = คาพยากรณทรวมองคประกอบแนวโนมและฤดกาลส าหรบชวงเวลาในอนาคต At = คาความตองการ ณ ชวงเวลา t k = จ านวนชวงเวลาทตอออกไปจากชวงเวลา t ทตองการพยากรณ α = คาคงทปรบเรยบถวเฉลย (นยมก าหนดเปน 0.1) = คาคงทปรบเรยบแนวโนม (นยมก าหนดเปน 0.1) = คาคงทปรบเรยบฤดกาล (นยมก าหนดเปน 0.1)

สตรส าหรบท าใหเปนฤดกาล

สตรส าหรบปรบใหเรยบ

DPU

29

L = ชวงของฤดกาล (จ านวนเดอนใน 1 ปหรอจ านวนไตรมาสใน 1 ป) t = ชวงเวลาปจจบน การวดคาคลาดเคลอนของการพยากรณ

การพยากรณโดยใชรปแบบคาเคลอนท การปรบเรยบแบบเอกซโพเนนเชยล หรอวธอนๆ สามารถเปรยบเทยบคาพยากรณ ไดกบคาจรงทเกดขน โดยสามารถหาคาความคลาดเคลอนทเกดจากการพยากรณไดกบคาจรงทเกดขน โดยสามารถหาคาความคลาดเคลอนทเกดจากพยากรณไดจาก คาความคลาดเคลอนของการพยากรณ ₌ คาทเกดคาขนจรง – คาทพยากรณ

₌ At – Ft

ความคลาดเคลอนของการพยากรณสามารถวดไดหลายวธ แตม 3 วธ เปนทนยม คอ 1. คาเฉลยความคลาดเคลอนสมบรณ (Mean absolute deviation) (MAD) วธนจะค านวณน าผลรวมของคาสมบรณความคลาดเคลอนจากการพยากรณ แลวหารดวยจ านวนชวงเวลาของขอมล (n) Ʃ (คาทเกดขนจรง – คาทพยากรณ) N

2. คาเฉลยความฉลาดเคลอนทก าลงสอง (Mean square error (MSE) เปนการน าคาแตกตางระหวางคาทเกดขนจรง และคาพยากรณก าลงสองดงน

Ʃ (คาความฉลาดเคลอนของการพยากรณ) n

Ʃ (คาทเกดขนจรง – คาทพยากรณ)

n

3. คาเฉลยเปอรเซนตความคลาดเคลอน (Mean absolute percent error (MAPE) ปญหาของการหาคาทง MAD และ MSE คอ หากคาของขอมลมคามากจะท าใหคาของ MAD และ MSE มคามากไปดวย เพอแกปญหาดงกลาว จงมการใชคา MAPE แทน ซงหาไดจาก

(Ʃ (คาทเกดขนจรง – คาทพยากรณ)/คาทเกดขนจรง N

MAD = MAD = MAD =

MSE =

หรอ MSE =

MAPE =

AAE =

× 100

DPU

30

ประโยชนของการพยากรณ การพยากรณมประโยชนทส าคญๆ ส าหรบองคกรธรกจหลายประการ ดงตอไปน 1. การพยากรณชวยในการก าหนดตาราวการใชทรพยากรทมอยในปจจบน (Scheduling exiting resources) เชน เครองจกร คนงาน เงนสดหมนเวยน ฯลฯ มการใชไปเทาใด ถกใชอยางมประสทธภาพหรอไม และมลกษณะการใชอยางไร 2. การพยากรณท าใหองคการสามารถเสาะแสวงหาทรพยากรอนๆ เพมเตม (Acquiting additional resources)จากพนฐานขอมลทมอยในปจจบนผนวกกบ Lead time หรอระยะเวลาทก าหนดไวในแผน องคกรจะสามารถเสาะหาทรพยากรทคาดวาตองการใชในอนาคตไดอยางทนการณ เชน วสดอปกรณ เงน คน และวตถดบตางๆ เปนตน 3. การพยากรณท าใหทราบวาองคกรธรกจตองการทรพยากรอะไร (Determining what resource are desired) ความถกตองแมนย าชวยใหองคการสามารถตดสนใจวาทรพยากรอะไรคอสงทองคกรตองการอยางแทจรง ไมเสยเวลา และไมเสยเงนไปกบสงทไมจ าเปน 4. การพยากรณสามารถน ามาใชในการวางแผนชองทางการจดจ าหนาย (Channel of Distribution) เพอใหสนคามเพยงพอกบความตองการของผบรโภคและสามารถตอสกบคแขงขนได 5. การพยากรณสามารถใชในการวางแผนจดท างบประมาณส าหรบหนวยงานตางๆ ขององคกรเพอใหสามารถท ายอดขายไดถงเปาตามทไดพยากรณไว 6. การพยากรณชวยในการวางแผนสงเสรมการจ าหนาย (Promotions) ใหกบลกคาไดอยางมประสทธภาพและสอดคลองกบสถานการณทคาดวาจะเกดขนในอนาคต เพราฉะนนการพยากรณการขยายจะชวยใหผบรหารสามารถตดสนใจเตรยมการหาวธปองกนไมใหยอดขายลดลงตามทพยากรณไว 7. การพยากรณยอดขายเปนเครองมอทชวยในการควบคมและรกษาสวนแบงตลาด (Market Share) ใหมความตอเนองในดานบวก ขณะเดยวกนสามารถเปนเครองมอในการประเมนผล การด าเนนงานได เพราะผบรหารสามารถน าคาทพยากรณไดมาเปนเครองมอในการตรวจสอบวา วธหรอกลยทธทองคการใชอยนนเปนวธทเหมาะสมหรอไม เพอจะไดสามารถด าเนนการแกไขหรอปองกนไมใหเกดความผดพลาดขนอก ไดอยางทนทวงท 8. การพยากรณยอดขายสามารถประเมนสถานการณและสรางความคาดหวงในอนาคต (กณฑล รนรมย: 2545)

DPU

31

2.6 ผลงานวจยทเกยวของ วราภรณ ลมลอย (2553) ไดน าเสนอการประยกตใชกระบวนการล าดบชนเชงวเคราะห (AHP) และโปรแกรมคอมพวเตอร Expert Choice ส าหรบการคดเลอกผขายอปกรณเครอขายคอมพวเตอรของบรษทผใหบรการเครอขายคอมพวเตอรแหงหนง พบวา ปจจยดานราคามคาน าหนกความส าคญสงสด สวนน าหนกคาความส าคญของปจจยดานระยะเวลาการจดสง ปจจยดานการจดสง ปจจยดานบรการทางดานเทคนคและปจจยดานการรบประกนสนคา มคาน าหนกความ ส าคญตามล าดบ จากผลการเปรยบเทยบคาความส าคญพบวา ผขายทดทสดส าหรบเครอขายอปกรณคอมพวเตอร คอ ผขาย SU มคาน าหนกอยท 37.7 เปอรเซนต ซงเปนผขายทไดคะแนนสงทสด นอกจากน อตราสวนความสอดคลองทไดคอเทากบศนย (0) ซงนอยกวา 0.1 หรอ 10 เปอรเซนต ทสอดคลองกบเกณฑทก าหนดและเปนไปตามกฎเกณฑของ AHP สรเดช สงเกด (2553) ไดท าการศกษาการตดสนใจแบบพหเกณฑส าหรบการจางผใหบรการดานขนสงสนคา กรณศกษา บรษทผใหบรการดานโลจสตกสโดยอาศยเกณฑปจจยส าคญ 5 เกณฑ ดงน 1. การบรการ 2. สงสนคาทนตามก าหนด 3. ความถกตองและความปลอดภยของสนคา 4. ปรมาณรถ 5. ตนทนขนสง (คาจาง) เปนเกณฑในการวเคราะหโดยใชทฤษฎการวเคราะหเชงล าดบชน (Analytic Hierarchy Process : AHP) และน าเอาโปรแกรม Expert Choice ซงเปนโปรแกรมส าเรจรปมาเปนเครองมอชวยสนบสนนการตดสนใจแบบพหเกณท ปญหาทเกดขนของบรษทกรณศกษาทพบ เชน การจดสงสนคาลาชา สนคาไมครบ สนคาเสยหาย พนกงานขบรถ ปญหาดานตนทนขนสง เปนตน จากผลการวเคราะหระดบความส าคญของเกณฑพบวา บรษทกรณศกษาใหความส าคญกบปจจยดานการราคามากทสด มคาน าหนกถง 0.483 ซงผลทไดมานนคอไดมาซงผใหบรการดานโลจสตกส ซงไดคาน าหนกมากทสดท 0.322 และไดคาอตราความสอดคลองโดยรวม (overall inconsistency index = 0.07) คาทไดไมเกน 0.1 ทสอดคลองกบเกณฑทก าหนดและเปนไปตามกฎเกณฑของ AHP จฬาภรณ เชอทอง (2552) น าเสนอการประยกตใชกระบวนการ AHP ในการตดสนใจเลอกผแทนจ าหนายคอมพวเตอรโนตบคของบรษทตวแทนจ าหนายคอมพวเตอรโนตบค โดยใชโปรแกรมส าเรจรป Expert Choice มาเปนเครองมอในการวเคราะห โดยปจจยทมอทธพลตอการตดสนใจเลอกผแทนจ าหนายคอมพวเตอรโนตบค มทงดานปรมาณและดานคณภาพควบคกนไป ประกอบดวย ปจจยดานเวลาการรอคอยสนคา ปจจยดานคณภาพในการจดสง ปจจยดานการใหขอมลสนคา และปจจยดานการบรการหลงการขาย ผลจากการใชกระบวนการ AHP ในการวเคราะหหาน าหนกความส าคญจากปจจยขางตนพบวา น าหนกเฉลยของปจจยเทากบ 0.180,0.282, 0.138,0.072

DPU

32

และ 0.327 ตามล าดบ และการคดเลอกจ าหนายคอมพวเตอรโนตบคดวยวธ AHP ท าใหลดตนทนการจดซอได 61,500 บาท อกทงยงสามารถน าไปประยกตใชกบสนคาประเภทอนตอไปอกดวย เฉลมศร แซลม (2552) ไดท าการศกษาเรองการคดเลอกและประเมนผขายกรณศกษาโรงงานสงทอโดยใชเทคนคกระบวนการล าดบชนเชงวเคราะห โดยเลอกใชโปรแกรม Expert Choice มาประยกตใชในการชวยสนบสนนการตดสนใจ โดยทเนนผขายวตถดบหลก 3 รายการซงท าการเกบรวบรวมขอมลจากการสมภาษณผมอ านาจในการตดสนใจสงสด จากการศกษาพบวาปจจยทมผลในการคดเลอกและประเมนผขายของโรงงานมทงหมด 5 เกณฑ ซงผลออกมาวา ผตดสนใจใหความส าคญกบเกณฑดานคณภาพมาเปนอนดบแรก เกณฑวนสงมอบเปนอนดบทสอง เกณฑราคาเปนอนดนทสาม เกณฑเงอนไขการช าระเงนมาเปนอนดบทสและเกณฑการบรการเปนอนดบทหา และไดมาซงผขายทตรงไปตามความตองการของผบรหารสงสด สรกฤษฏ นาทธราดล (2552) ไดท าการศกษาถง การประยกตใชกระบวนการล าดบชนเชงวเคราะหความคลมเครอในการคดเลอกผสงมอบของอตสาหกรรมยานยนตและอเลกทรอนกสในการประเมนผสงมอบมหลกเกณฑในการพจารณาทหลากหลาย และบางหลกเกณฑมความขดแยงกนอยซงเปนปญหาในการพจารณาเลอกผสงมอบ จงมการน ากระบวนการ AHP มาใช ท าใหทราบถงล าดบความส าคญของหลกเกณฑตางๆ โดยในอตสาหกรรมอเลกทรอนกส ใหความส าคญกบ คณภาพ ระยะเวลาสงมอบ และราคาตามล าดบ สวนอตสาหกรรมยานยนต ใหความส าคญกบ ราคา คณภาพ และก าลงการผลต ตามล าดบ ณฐพล หาญชนะ (2551) ไดท าการการพฒนาโปรแกรมการจดก าหนดการผลต โดยใชกระบวนการล าดบชนวเคราะห (Analytic Hierarchy Process: AHP) ในโรงงานเซรามก ซงโปรแกรมนถกน าประยกตใชส าหรบท าการตดสนใจเกยวกบการจดตารางการผลตประจ าวนของบรษทกรณ ศกษาโดยท าการศกษาขอมลพนฐาน และสมภาษณผบรหารบรษทกรณศกษา ผลการทดลองทได แสดงผลชวดของงานได 4 คา ล าดบแรกคอ คาเฉลยของเวลาทงานแลวเสรจลดลงรอยละ 21.31 ความสามารถในการใชทรพยากร เพมขนรอยละ 2.94 คาเฉลยปรมาณงานในระบบตอหนวยเวลา มปรมาณงานลดลงรอยละ 3.29 และคาเฉลยความลาชาในแตละงานเมอเทยบกบก าหนดแลวเสรจ ลดลงรอยละ 87.10 นอกจากนนโปรแกรมยงสามารถเพมประสทธภาพในการตดสนใจส าหรบการเรยงล าดบความส าคญของงานใหมากขนอกดวย เสาวลกษณ อนนตะ (2551) ไดน าเสนอการพยากรณเพอวางแผนการสงซอของเดกเลนตวอยางสนคา โดยการน าเทคนคดานการบรหารการด าเนนงาน (Operation Management) มาใชวเคราะหชวยในการตดสนใจวางแผนการสงซอสนคา เพอก าหนดปรมาณการสงซอสนคาอยางเหมาะสมกบความตองการของลกคา มการเกบรวบรวมขอมลสนคา แลวท าการแบงประเภทกลมสนคาตามปรมาณ

DPU

33

การขายดวยการวเคราะห ABC (ABC Analysis) และท าการพยากรณสนคาทอยในกลม A ซงมยอดขายมากทสด โดยการน าโปรแกรม MINITAB ชวยในการพยากรณ พบวาวธพยากรณแบบฤดกาลของวนเตอร (Winter's Method) มความเหมาะสมทสดในการพยากรณ เนองจากมความผดพลาดนอยทสด และการค านวณหาปรมาณการสงซอทประหยดทสด พบวาปรมาณการสงซอทประหยดทสดท าใหมตนทนรวมวสดคงคลงตอปลดลง 2.25% หรอคดเปนเงน 239,898 บาท/ป นรส ยนตนยม (2550) ไดท าการศกษาการตดสนใจซอแบตเตอรเครอขายสอสารดวยกระบวนการล าดบชนเชงวเคราะหและการใชโปรแกรมเชงเสนตรงเตมจ านวน เพอหาปรมาณการจดซอแบตเตอรทใชในเครอขายสอสาร โดยพจารณาเงอนไขในดานปรมาณและคณภาพ โดยใชเทคนคกระบวนการ AHP ในการประเมนผแทนจ าหนายทมปญหาเรองขอรองเรยน และใชเทคนคโปรแกรมเชงเสนตรงในการค านวณหาปรมาณการสงซอทใหตนทนต าทสด ผลทไดคอ สามารถจดซอแบตเตอรเครอขายสอสาร โดยใชเงอนไขทงดานปรมาณ ประกอบดวย ดานราคาทผขายเสนอมา ปรมาณทบรษทตองการ และปรมาณทผขายสามารถจดสงได และดานคณภาพ ประกอบดวยการจดสงสนคา ระยะเวลาการรบประกน ควบคกนไป โดยผลการจดซอพบวาสามารถชวยลดตนทนใน การจดซอไดคดเปนเงน 308,640 บาทตอป หรอคดเปน 1.286% ของตนทนในการจดซอแบบเดม สเมศวร จนทะ (2549) ไดน ากระบวนการ AHP และ Goal Programming เพอพยากรณการสงซอเพอพยากรณการสงซอวสดอปกรณในงานอตสาหกรรม และคดเลอกผจดหาสนคาทเหมาะสมและไดน าเสนอวธการพยากรณโดยใชเทคนคอนกรมเวลา (Time Series Analysis) มาชวยในการพยากรณความตองการของสนคาในชวงระหวางป จากการใชกระบวนการ Goal Programming เมอท าการประมวลผลจากโปรแกรม LINDO และผจดหาสนคาทดทสดและสามารถลดคาใชจายในการสงซอไดถง 1,990,000 บาท ในป 2006 ซงจะเปนการลดตนทนลงประมาณ 36% ของยอดการสงซอทงหมด อรพนทร จรวสสกล (2549) ไดท าการศกษาการประยกตใชกระบวนการ AHP ในการประเมนผลการด าเนนงานของผใหบรการขนสงของบรษทผผลตเครองใชไฟฟาแหงหนง โดยใชวธการสรางแผนภมระดบชนท าเปนตารางเมตรกซ เพอท าการวนจฉยเปรยบเทยบปจจยในแตละระดบชนเปนคๆ และท าการเปรยบเทยบปจจยทเปนเกณฑทงหมด 6 ปจจยคอ ความนาเชอ การตอบสนองความตองการ ความเชอมน การเอาใจใส Tangibility และตนทน หลงจากการวนจฉยเปรยบเทยบเปนคๆ โดยการใสคาตามวธการแบบ AHP พบวาปจจยทมผลตอการด าเนนงานของบรษทคอ ความนาเชอถอ และตนทนทมคาถวงน าหนกเทากนอยท 0.2725 ในขณะทปจจยทมความส าคญนอยทสดคอ การเอาใจใสของบรษทผใหบรการขนสง และจากผลการใหน าหนกความ ส าคญดงกลาว ท าใหบรษทกรณศกษาสามารถประเมนผลการด าเนนงานของผใหบรการขนสง

DPU

34

อยางยตธรรม ไมมความล าเอยง และสามารถจดอนดบผลการด าเนนงานของผใหบรการขนสงไดเปนอยางด สภาภรณ สงวนศกดภกด (2547) ศกษาเกยวกบการประเมนผขายการจดการขอมลของฝายจดซอ ส าหรบอตสาหกรรมบรรจภณฑ จดประสงคเพอจดการขอมลพฒนาระบบการประเมนผขายซงปญหาทพบในบรษทตวอยาง ดานการประเมนผขายปจจบนนนขนกบประสบการณและความคดเหนของผประเมน ดงนนผลทไดจงไมมมาตรฐานใชเวลานานในการรวบรวมขอมลตางๆ และมขอผดพลาดหลายอยาง เชน ขอมลซ าซอนและการพมพขอมลผดพลาด ผวจยเรมจากการวเคราะหออกแบบวธการท างานและความตองการสารสนเทศของผใชงาน ระบบการประเมนผขายใหมไดวธถวงน าหนก วดการด าเนนงานของผขายในดานคณภาพของสนคา การจดสงการบรการราคาและความนาเชอถอ ขนตอนตอไปคอออกแบบโครงสรางฐานขอมล และโครงสรางส าหรบการประเมนผขายทพฒนาจาก Visual Basic 6.0 Microsoft Access Version 2000 เปนระบบจดการฐานขอมลและ Crystal Report เปนการออกรายงานโปรแกรมทพฒนาขนน ไดถกน าไปใชกบบรษทตนแบบ ท าใหเกดประโยชนในดานการประเมนผขาย คอ ความรวดเรว มมาตรฐานเดยวกนและสารสนเทศมความถกตองมากขน วชรพงษ สาลสงห (2543) ใชวธการจดล าดบงานทเหมาะสม คอ การจดล าดบของการท างานทท าใหเวลาในการท างานทงหมด (Total Lead Time) สนทสด เพอใหการตดสนใจในการเลอกลกษณะในการจดล าดบงานทเหมาะสม จงใชเทคนคการตดสนใจแบบล าดบเชงวเคราะห (Analytical Hierarchy Process: AHP) เขามาชวยในการตดสนใจเลอกลกษณะของการจดล าดบงานใหสอดคลองกบความตองการในการด าเนนงาน แลวท าการเปรยบเทยบการจดงานในแตละลกษณะ จากคาดชนชวด 4 ตวคอ เวลาโดยเฉลยทงหมดของการแลวเสรจของงาน (Average Completion Time) ความสามารถในการใชทรพยากร (Resource Utilization) คาเฉลยของจ านวนงานทเขามาในระบบตอหนวยเวลา (The Average Quantity of Job) และคาเฉลยของการลาชาของงานแตละงานเมอเทยบกบก าหนดแลวเสรจ (Average Job Lateness) จากนน จงเลอกลกษณะของการจดงานทท าใหคาดชนดงกลาวดทสด ประภาศร สวสดอ าไพรกษ (2542) ไดท าการวจยการเลอกท าเลทตงโรงงานทเหมาะสมส าหรบบรษทผลตบรรจภณฑ (กรณศกษาเปนบรษทผลตบรรจภณฑ) โดยการประยกตใชกระบวน การล าดบชนเชงวเคราะห (Analytical Hierarchy Process: AHP) มาเปนเครองมอเพอชวยวเคราะหการตดสนใจแบบพหเกณฑ (Multi-Criteria Decision-Making) งานวจยนประกอบดวยการศกษาปจจยทมผลกระทบตอการเลอกท าเลทตงโรงงาน โดยในการก าหนดเกณฑการตดสนใจนนจะพจารณาถงความครบถวน การใชงานได การแยกยอยได ความไมซ าซอน และจ านวนของเกณฑทเหมาะสม

DPU

35

พบวาเกณฑทใชในการตดสนใจประกอบดวย ราคาทดน คาขนสง ตนทนการผลต ตลาด ความพรอมของระบบสาธารณปโภค สภาพแวดลอมในการท างาน สงคมและชมชน และการสงเสรมและสนบสนนจากทางราชการ ส าหรบทางเลอกทจะผานการกลนกรองเบองตนถงความเหมาะสมทจะใชเปนทางเลอกประกอบดวย นคมอตสาหกรรมบางป นคมอตสาหกรรมนวนคร นคมอตสาหกรรม บางปะอน และนคมอตสาหกรรมไฮเทค ในการวจยจะน าปจจยและทางเลอกมาพฒนาเปนรปแบบโครงสรางล าดบชนเพอใชเลอกท าเลทตงโรงงานผลตบรรจภณฑทเหมาะสม แลวท าการรวบรวมขอมลการตดสนใจของ ผตดสนใจทเกยวของ พบวา ผตดสนใจใหความส าคญกบปจจยคาขนสงเปนอนดบแรก ปจจยตลาดเปนอนดบสอง และปจจยตนทนการผลตเปนอนดบสาม ปจจยราคาทดนเปนอนดบทส ปจจยความพรอมของระบบสาธารณปโภคเปนอนดบทหา ปจจยการสงเสรมและสนบสนนจากทางราชการเปนอนดบทหก ปจจยสภาพแวดลอมในการท างานเปนอนดบท เจด และปจจยสงคมและชมชนเปนอนดบ สดทาย เมอพจารณาน าหนกความส าคญทผตดสนใจใหแกทางเลอกแลว พบวานคมอตสาหกรรม นวนครเปนท าเลทตงโรงงานทเหมาะสมทสด นคมอตสาหกรรมไฮเทคเปนอนดบทสอง นคมอตสาหกรรมบางปะอนเปนอนดบทสาม และนคมอตสาหกรรมบางปมความเหมาะสมนอยทสด Dey and Ramcharan (2007) ไดน าวธการตดสนใจล าดบชนแบบวเคราะหมาชวยในการคดเลอกท าเลส าหรบการขยายเหมองแรหนปนบนเกาะบาเบ-โดส ในหมเกาะอนดสตะวนตก นอกจากนน ยงมการน าวธการล าดบชนการวเคราะหมาใชในการจดท าระบบตดสนเลอกวสดคงคลงทมหลกเกณฑหลากหลาย ผลทไดคอการสามารถตดสนใจเลอกใชวสดคงคลงไดอยางมประสทธภาพ และรวดเรวขนเมอเทยบกบการใชระบบการด าเนนงานเดม Dong, Xu, Li and Dai (2007) ท าการศกษาเปรยบเทยบสเกลจ านวนตวเลขและวธการเรยงล าดบของวธการล าดบชนแบบวเคราะห เพอพจารณาพารามเตอรของสเกลทางดานเรขาคณต พฒนาการเรยงล าดบใหม และสรางแบบจ าลองทเหมาะสมทสดส าหรบการวางแผนการผลต

DPU

บทท 3 ระเบยบวธวจย

ในบทท 3 นจะกลาวถงขอมลทวไปเกยวกบบรษททเปนกรณศกษา กระบวนการขนตอนตางๆ ทเกยวของกบการศกษางานวจย ทงนเพอทจะไดน าขอมลทไดจากการศกษามาวเคราะหเพอใหไดขอสรปทสมบรณ โดยมรายละเอยดของวธการด าเนนการวจย ดงน 1. ขอมลทวไปเกยวกบบรษทกรณศกษา 2. กระบวนการท างานของแผนกจดซอ (สนคากลมหองน า) ของบรษทกรณศกษา 3. ปญหาทพบปจจบนในการด าเนนการจดซอส าหรบบรษทกรณศกษา 4. เทคนคในการเกบรวบรวมขอมลและวธการด าเนนงานวจย 3.1 ขอมลทวไปเกยวกบบรษทกรณศกษา บรษท บญถาวร เซรามค จ ากด ประกอบธรกจรานคาปลกแบบครบวงจรเกยวกบ กระเบองเซรามค หองน า และหองครว มเครองหมายการคาคอ “บญถาวร” นอกจากนบรษทฯ มระยะเวลาการด าเนนการถง 30 ป โดยลกคาสวนใหญรจกบรษทฯในฐานะตวแทนจ าหนายกระเบองและสขภณฑรายใหญ ปจจบนนบรษทฯเปนผน าในวงการจ าหนายผลตภณฑเกยวกบหองน าและหองครวทมพนทจดแสดงใหญทสดของประเทศไทย และมวสยทศนทจะน าเสนอสนคาและบรการทมมาตรฐานทดเพอคนไทยและสงคมไทย นอกจากนบรษท บญถาวร เซรามค จ ากด มการคดสรรผลตภณฑคณภาพกวา 50,000 รายการ เชน กระเบองเซรามค สขภณฑ เฟอรนเจอรครว หนออน หนแกรนต และอปกรณตางๆ ทงทผลตในประเทศ และน าเขาจากตางประเทศ รวมทงใชเทคโนโลยอนทนสมยออกแบบพนทโชวรม ขนาดกวา 2,000 ตารางเมตร ในทกสาขา ไดแก สาขารชดาภเษกทง 2 ฝงถนน สาขารงสต สาขา ปนเกลา สาขาบางนา สาขาธนบร-ปากทอ สาขาพทยา และสาขาหวหนโดยทกสาขามตวอยางหองน าและหองครวทหลากแบบ หลายสไตล เพอสนองความตองการของลกคา รวมถงการบรการใหค าปรกษา การตดตงและซอมบ ารง โดยผเชยวชาญรวมไปถงการบรการทมประสทธภาพ เพอสรางความพงพอใจสงสดใหกบลกคา ส าหรบจดเดนของบรษทฯ คอ ตวอยางหองน า-หองครวทมการออกแบบอยางพถพถนดวยการจดวางอปกรณทกชนใหเหมาะสมส าหรบการใชงานทกหอง จงท าใหเกดความสวยงาม

DPU

37 ทนสมย และสอดแทรกความเปนธรรมชาตไว เพอใหสอดคลองกบวถชวตของคนไทยมากทสด นอกจากน บรษทฯมการสรางความไดเปรยบเชงการแขงขน โดยการค านงถงปญหาการตดตงทมความลาชาและยงยาก จงใชเทคโนโลยเฉพาะของบญถาวรออกแบบครวปนระบบนอคดาวน เพอ ใหลดเวลาในการตดตงและไดมาตรฐานของงานทมประสทธภาพส าหรบการใชงานทดกวาคแขงขน 3.1.1 ลกษณะธรกจขององคกรและภาพแบบของสนคา

บรษท บญถาวร เซรามค จ ากด เปนตวแทนจ าหนายกระเบองและสขภณฑรายใหญ โดยผลตภณฑสวนใหญ มดงน

1) หองน า มจดเดนทความสะอาด สดชน และใหบรรยากาศแหงความสบาย ผอนคลายอารมณไดทกวนเวลาเปนความรสกในหวงปรารถนาทลกคาสามารถเนรมตไดใหหองน าเปนหองสวยดด มสไตลดวยผลตภณฑชนเยยมจากบรษทฯ สามารถแสดงไดดงภาพท 3.1

ภาพท 3.1 ตวอยาง Block up หองน า 2) หองครว มจดเดนทแบบตวอยางหองครวจ านวนมาก พรอมบรการตดตงและใหค าปรกษาแกลกคา สามารถแสดงไดดงภาพท 3.2

DPU

38

ภาพท 3.2 ตวอยาง Block up หองครว 3) สนคาอนๆ แบงเปน วสดปพน/บผนง สขภณฑ และสนคาหมวด DIY ดงตอไปน

หมวดสนคา ภาพภาพสนคา วสดปพน / บผนง

เครองสขภณฑ

อปกรณหองน า

ภาพท 3.3 แสดงประเภทสนคาทมจ าหนายในบญถาวร

DPU

39

กอกน า / ฝกบว

เฟอรนเจอร

อปกรณในครว

เครองใชไฟฟาในหองน า

เครองใชในครว

ภาพท 3.3 (ตอ)

DPU

40

ซงค

วสดประกอบการตดตง

ระบบประปาและบ าบด

เครองมออปกรณ

เบดเตลด

อปกรณไฟฟา – แสงสวาง

ภาพท 3.3 (ตอ)

DPU

41 หนธรรมชาต

อปกรณท าสวน

สและอปกรณ

ภาพท 3.3 (ตอ)

3.1.2 สถานะของสนคา บรษทฯ มการก าหนดสถานะของสนคา โดยแบงออกเปน 6 สถานะไดแก Standard Regular No Suggest MTO เลกผลต และInactive สามารถแสดงไดดงภาพท 3.4

Definition

Standard

• สนคาทวไปทมการขายปกตRegular

• สนคาทไมเกบสตอค สนคาราคาแพง เชน ตเยน เครองซกผาNo Suggest

• สนคาท Supplier ตองผลตใหทกครงทสงซอ เชน ฉากกนอาบน าMTO

• สนคาททาง Supplier แจงยกเลกผลตเลกผลต

• สนคาททางบญถาวรยกเลกรหสInactive

• สนคามโชว• สนคามสตอค

ภาพท 3.4 สถานะของสนคาทงหมดของบรษทฯ

DPU

42 3.1.3 ขอมลการบรหารงานในองคกร บรษท บญถาวรเซรามค จ ากด ไดมการจดภาพแบบของการบรหารออกเปน 2 สวน คอ

ภาพท 3.5 Value Chain Boonthavorn 1. สวนงานทใหการสนบสนนทางธรกจประกอบดวย 1.1 คณะผบรหารระดบสงขององคกร 1.2 แผนกเทคโนโลยสารสนเทศ 1.3 แผนกบญชและการเงน 1.4 แผนกบคคลและธรการ 2. สวนงานหลกทกอใหเกดรายไดของธรกจ 2.1 แผนกซพพลายเชน 2.2 แผนกบรหารกลมสนคา 2.3 แผนกการตลาด 2.4 แผนกขายและบรการ 3.2 ระบบการท างานของแผนกจดซอ ของบรษทกรณศกษา 3.2.1 หนาทความรบผดชอบ 3.2.1.1 วางกลยทธดานสนคา (Product Strategies) การก าหนดกลยทธสนคาทางบญถาวรใชหลกการบรหารของ PLC Model (Product life cycle model) มาประยกตใช โดยฝายจดซอจะตดตามสถานะสนคาตงแตมผผลตน าสนคาใหมมาเสนอจนสนคานนผานชวงวงจรชวตแตละชวงจนเขาสชวงสดทายททางฝายจดซอจะตองท าการเคลยรจนสนคาหมดสตอก มการจดกลมดงตอไปน

DPU

43 กลม Introduction หรอสนคาใหม ฝายจดซอจะมความรดานสนคาเปนอยางดและจะตองมการวเคราะหยอดขายเพอหาโอกาสในการสรางยอดขาย โดยจะคดเลอกสนคาใหมทเหนวาตรงกบความตองการของตลาดและน าเสนอสนคาใหมกอนคแขงและตองคอยตดตามยอดขายและยอดสนคาคงคลงใหมอยางตอเนองโดยหาวธการสงเสรมการขาย (Sales Promotion) เพอสรางใหสนคาใหมท ายอดขายและก าไรใหสงขนซงสถานะสนคาชวงนจะถก าหนดเปนกลมสนคา Class C กอน จนเมอระยะเวลาผานไป 3-6 เดอน แลวยอดขายเตบโตอยางตอเนองและผผลตสามารถผลตสนคาไดตามความตองการของบรษทฝายจดซอกจะเปลยนสถานะสนคาเปนกลมสนคา Class A หรอ B กลม Growth หรอสนคาทอยในกลมสนคา Class A ทางฝายจดซอจะมการวางแผนใหสนคามอยางตอเนองรวมกบผผลต มการสงซอสนคากบผผลตอยางตอเนองซงกท าใหผผลตใหสวนลดพเศษท าใหสามารถน ามาบรหารเรองก าไรและราคาขายไดตามเปาหมาย กลม Maturity หรอสนคาทอยในกลมสนคา Class B ทางฝายจดซอจะมการสงซอเปน 2 ลกษณะคอ มการสงซอเขามาเกบสตอกบางแตปรมาณไมมาก และสงซอตามค าสงซอของลกคาเทานน กลม Decline หรอกลมสนคาในกลม Class C หรอเรมเปน Class DAED ยอดขายเรมเขาสชวงตกต า ฝายจดซอกจะด าเนนการหลายวธ เชน จดโปรโมชนเพอระบายสนคา หรอลดราคาพเศษใหกบลกคา รวบรวมไปใหบรษทในเครอท าการแปรภาพและน ามาจ าหนายอกครง 3.2.1.2 ก าหนดกลยทธราคา (Price Strategies) บญถาวรมการก าหนดนโยบายการตงราคาใหกบฝายสงซอกลมสนคาทสรางรายไดหลกจะใชนโยบายราคาเทากนกบตลาด กลมสนคาทไมมคแขงและสรางความแตกตางจะใชนโยบายรกษาก าไร และการก าหนดกลยทธของบรษทบญถาวรไมเนนก าไรสงสดและตองสรางความพงพอใจในเรองการบรการเพอใหลกคาเปนลกคาของบญถาวรตลอดไป 3.2.1.3 วางแผนการตลาดเชงรก (Trade Marketing) ฝายจดซอของบญถาวรไดถกก าหนดใหมบทบาทในการชวยคดกลยทธในการผลกดนยอดขายในดานสงเสรมการขายดวย โดยฝายจดซอจะตองหาวธการซงปจจบนกจะมหลายภาพแบบ เชน การใช P.C การลดราคา การแถมสนคา การขายเปนเซต การใหรางวลกบพนกงานขายในหลายภาพแบบทงเปนตวเงนและไมเปนตวเงน ซงทางฝายจดซอจะมการท างานรวมกนกบผผลตในการผลกดนสนคา (Sale out)

DPU

44 3.2.1.4 บรหารผลประโยชน ฝายจดซอมหนาทตองรบผดชอบดแล margin และผลประโยชนภาพแบบตางๆ เชน สวนลดคนภายหลง (rebate) เปารางวลยอดซอ โปรแกรมทองเทยว ททางผผลตเสนอโดยจะมการเจรจาตอรองกบผผลตในการรกษาและเพมผลประโยชนใหกบบญถาวร 3.2.1.5 รกษาความสมพนธกบพนธมตร การจดการโซอปทานทสมบรณนนตองค านงถงทกหวงโซทม สวนรวม โดยเฉพาะ ผผลต ทางฝายจดซอถกมอบหมายโดยตรงในการตดตอประสานงานและเกยวของกบทกฝาย และจะท าหนาทอ านวยความสะดวกและมการแชรขอมลและเปนตวหลกในการประชมวางแผนเพอแกปญหาตางๆ ทเกดขนจากการท างานในทกสวนในกระบวนการหวงโซ เชน สนคาทจดสงแตกช ารด สนคาขาด สนคาไมเคลอนไหว การจดอบรมสนคาตางๆ โดยจดประสงคหลกกคอใหผลตได รบผลประโยชนในการท างานรวมกนเพอใหมความสมพนธในการธรกจรวมกนอยางยงยน 3.2.2 นโยบายการสงซอ 3.2.2.1 สงซอสนคาตามระบบ Suggest สนคากลมหองน าทมสถานะเปน Standard จะมการก าหนดคา MIN-MAX ไวและเมอระดบสนคาลดลงจากการจ าหนายจนถงระดบต าตามทก าหนดคา Minimum ไว ระบบกจะท าการประมวลผลและสงค า สงซอ (PR) มาทฝายจดซอ ฝายจดซอจะท าการออกใบสงซอตามจ านวน ราคา ทมการตกลงกนไว หรอหากสนคามปรมาณมากทางฝายจดซอจะท าการตอรองราคา และสงใบสงซอไปทผผลต กระบวนการท างานในการ Suggest

• Run Sugget

PR

เปด PO เขา DC/สาขา

DCตดจาย(มสตอก)ระบบจะRPเตมDCในวนถดไป(ไมมสตอก)

เปด PO เขา ผผลต

โรงงานสงสนคาเขา DC DC ตดจายใหสาขา

ภาพท 3.6 แสดงขนตอนกระบวนการสงซอสนคาจากระบบ Suggest

DPU

45 3.2.2.2 สงซอสนคาตามค าสงซอของลกคา สนคากลม Class C บางรายการ ทางบญถาวรจะไมมการสตอกสนคาไวหากลกคามความตองการทางบรษทจงจะท าการสงซอใหตามจ านวนทลกคาตองการโดยกระบวนการจะเปนดงน

• Run บประกนการจอง

เปด PO เขา DC/สาขา สงซอ PO เขาผผลต

ผผลตสงสนคาเขา DC DC ตดจายใหสาขา

3.3 ปญหาทพบปจจบน นการด าเนนการจดซอส าหรบบรษทกรณศกษา ปญหาและอปสรรคของการจดซอแบบปจจบนคอ การจดซอแบบปจจบนทมอยไดมการน าระบบโปรแกรมคอมพวเตอรส าเรจภาพ (SAP) มาชวย เพอเพมประสทธภาพในขนตอนการด าเนนงานของแผนกจดซอ แตปญหาและอปสรรคทยงมและตองการใหมแกไขใหมประสทธภาพมากยงขนคอ บรษทกรณศกษายงขาดขนตอนในการประเมนผขาย ทยงไมมระบบทเปนมาตรฐาน ท าใหการตดสนใจแตละครงไมแนนอน เพราะขนอยกบตวบคคลคอเจาหนาทจดซอเทานน ไมมตวชวดผลทวดไดในเชงปรมาณและเชงคณภาพทมระบบเปนมาตรฐานเดยวกน หากเกดการตดสนใจผดพลาดหรอเกดความล าเอยง กจะสงผลใหสนบสนนผขายทมผลการด าเนนงานทไมดเทาทควร ซงอาจสงผลตอบรษทกรณศกษา เชน สนคาไมเพยงพอตอการขายเมอมการท าโปรโมชน ลกคาไมไดรบบรการหลงการขายทดพอ การผดนดการสงสนคาใหกบลกคา เปนตน 3.4 เทคนค นการเกบรวบรวมขอมลและวธการด าเนนงานวจย ขนตอนน เปนการกลาวถงการก าหนดรายละเอยดของวธการส ารวจกลมตวอยาง ขนตอนการรวบรวมขอมล เครองมอทใชในการส ารวจและขนตอนการด าเนนการวจย โดยสามารถแยกออกมาตามหวขอไดดงตอไปน

ภาพท 3.7 แสดงขนตอนกระบวนการสงซอสนคาจาค าสงซอลกคา

DPU

46 3.4.1 ประชากร และวธการสมตวอยาง การศกษาครงนผท าการศกษาไดใชกระบวนการล าดบขนเชงวเคราะห (Analytic Hierarchy Process : AHP) ในการประเมนล าดบความส าคญของเกณฑปจจยทใชส าหรบการประเมนผลการด าเนนงานของผขาย (Supplier) โดยเลอกใชกบสนคากลมหองน าของบรษทกรณศกษา ซงสนคาในกลมหองน าประกอบสนคากลมยอยดงตอไปน

ตารางท 3.1 แสดงประเภทสนคาของสนคากลมหองน า

3.4.2 เครองมอทใชในการศกษา 3.4.2.1 เทคนคกระบวนการล าดบชนเชงวเคราะห เปนกระบวนการตดสนใจทมประสทธภาพ โดยแบงองคประกอบของปญหาออก เปนสวนๆ ในภาพแบบของแผนภมล าดบชนแลวก าหนดคาของการวนจฉยเปรยบเทยบปจจยตางๆ และน าคาเหลานนมาค านวณเพอดวาปจจยและทางเลอกใดมคาความส าคญสงสด 3.4.2.2 โปรแกรม Expert Choice เปนเครองมอชวยสนบสนนการตดสนใจแบบพหเกณฑทอยบนพนฐานของกระบวนการล าดบชนเชงวเคราะห เปนวธการทมความสามารถและเขาใจงายในการท าการตดสนใจ ทใชทงขอมลทวดไดและการตดสนใจจากผตดสนใจ 3.4.3 วธการเกบรวบรวมขอมล ในขนของการเกบรวบรวมขอมลและด าเนนงานวจยครงน ผวจยไดท าการเกบรวบรวมขอมลผขาย โดยวธการจดการประชมระดมความคด (Brainstorm) โดยทผเขารวมประชมจะเปน

Cat.Group Product Type

หองน า

เครองสขภณฑ กอกน า/ฝกบว อะไหลหองน า อปกรณหองน า อางอาบน า ตอาบน า/ฉากกนอาบน า/ถาดรอง เฟอรนเจอรหองน า

DPU

47 ฝายงานทงหมดทเกยวของกบการประเมนผขาย (Supplier) สนคากลมหองน า ประกอบไปดวย 1) ฝายจดซอ 2) ฝายบรหารพนท 3) ฝายซพพายเชน 4) ฝายขาย และ 5) ฝายจดสง แตละผขายจะถกถามค าถามหลกเดยวกนเพอน ามาประกอบการเปรยบเทยบเพอการพจารณา โดยสนคากลมหองน านนมผขาย (Supplier) ทเปนคคากนอยทงหมดกวา 50 ราย แตในทนผวจยจะท าการเลอกผขาย (Supplier) มาเพอท าการประเมนผลการด าเนนงานเพยง 5 รายเทานนโดยเลอกจากผขาย (Supplier) ทมยอดขายสงสด 5 อนดบแรกจากผขายทงหมดตามตารางท 4.2 ตารางท 3.2 แสดงล าดบผขายเรยงตามอนดบยอดขายของสนคากลมหองน า

ล าดบ Suppliers ยอดขาย 1 ผขาย CT 300,094,170 2 ผขาย AM 138,497,099 3 ผขาย KO 95,309,176 4 ผขาย HA 77,993,334 5 ผขาย MO 42,209,837 6 ผขาย BD 37,155,804 7 ผขาย NA 32,886,027 8 ผขาย CR 28,988,757 9 ผขาย CP 27,203,464 10 ผขาย KF 22,560,882

SUM 1,030,315,749

จากนนท าการก าหนดปจจยเพอพจารณาในการเลอกผขาย ซงปจจยทถกก าหนดขนเกดจากการประชมระดมความคดของผท เกยวของทงหาฝายและสามารถสรปปจจยทจะพจารณาไดดงน 1. ปจจยดานยอดขาย ปจจยทางดานยอดขายพจารณาจาก การพยากรณยอดขายของสนคาในอนาคต เพอดแนวโนมของยอดขายทจะเกดขนในอนาคตของสนคากลมหองน า โดยสนคากลมหองน านนถกแบงเปน 8 กลมสนคายอย แยกตามชนดของผลตภณฑ ซงมยอดขายยอนหลง 36 เดอนดงน

DPU

48 ตารางท 3.3 ตารางแสดงยอดขายแยกตามแตละประเภทของผลตภณฑตงแตป 2008-2011

Cat.Group Product Type ยอดขาย 36 เดอน % Share

หองน า

เครองสขภณฑ 1,984,856,016 57.11 กอกน า/ฝกบว 797,280,045 22.94 อะไหลหองน า 280,993,716 8.09 อปกรณหองน า 172,419,216 4.96 อางอาบน า 111,427,010 3.21 ตอาบน า/ฉากกนอาบน า/ถาดรอง 85,669,545 2.47 เฟอรนเจอรหองน า 42,656,983 1.23

Total 3,475,302,530 100.00

ภาพท 3.8 กราฟแสดงสดสวนยอดขายแยกตามแตละประเภทของผลตภณฑตงแตป 2008-2011

DPU

49

จากกราฟแสดงสดสวนยอดขายแยกตามแตละประเภทของผลตภณฑตงแตป 2008 -2011 จะสรปไดวา 1) ยอดขายกลมเครองสขภณฑ เปนเงน 1,984,856,016 บาท หรอคดเปน 57.11 เปอรเซนต 2) ยอดขายกลมกอกน า/ฝกบว เปนเงน 797,280,045 บาท หรอคดเปน 22.94 เปอรเซนต 3) ยอดขายกลมอะไหลหองน า เปนเงน 280,993,716 บาท หรอคดเปน 8.09 เปอรเซนต 4) ยอดขายกลมอปกรณหองน า เปนเงน 172,419,216 บาท หรอคดเปน 4.96 เปอรเซนต 5) ยอดขายกลมอางอาบน า เปนเงน 111,427,010 บาท หรอคดเปน 3.21 เปอรเซนต 6) ยอดขายกลมตอาบน า/ฉากกนอาบน า/ถาดรอง เปนเงน 85,669,545 บาท หรอคดเปน 2.47 เปอรเซนต 7) ยอดขายกลม เฟอรนเจอรหองน า เปนเงน 42,656,983 บาท หรอคดเปน 1.23 เปอรเซนต จากขอมล จะเหนไดวายอดขายสนคากลมหองน า ในกลมของเครองสขภณฑมยอดขายสงสดคดเปน 57.11% ของยอดขายสนคากลมหองน าทงหมด ดงนนการหาวธการพยากรณยอดขายในอนาคตจะตงเปาไปทสนคาในกลมของเครองสขภณฑเปนหลก เทคนคการพยากรณ

ตองการพยากรณยอดขายสนคาลวงหนา 5 เดอน ของผขาย 5 รายหลกตามทไดท าการคดเลอกไวแลว เพอพจารณาก าหนดเงอนไขดานการใหพนทจดแสดงสนคาในโชวรม โดยเลอกใชเทคนคการพยากรณจากโปรแกรม Minitab 14 ซงมอย 4 วธดงน 1. วธพยากรณคาเฉลยแบบเคลอนท (Moving Average) 2. ว ธพยากรณปรบเร ยบแบบเอกโป เนนเช ยลคร ง เด ยว (Single Exponential Smoothing) 3. ว ธพยากรณปรบเรยบแบบเอกโปเนนเชยลซ าสองครง (Double Exponential Smoothing) 4. วธพยากรณวนเตอร (Winters’ Method) 1. วธพยากรณคาเฉลยแบบเคลอนท (Moving Average) เทคนคนเปนการน าขอมลในอดตมาถวงน าหนกเทาๆ กน เพอพยากรณในอนาคต โดยจะใชในการพยากรณกรณขอมลเปนแบบคงท

DPU

50 ขนตอนการใชโปรแกรม Minitab 14 1. เปดโปรแกรม Minitab 14 ปอนคาทตองการใชในการพยากรณ

ภาพท 3.9 ปอนคาทตองการใชในการพยากรณ 2. เลอกค าสง Stat > Time Series > Moving Average

ภาพท 3.10 เลอกวธการพยากรณแบบ Moving Average

DPU

51 3. เลอกคอลมน ยอดขาย ลงในชอง Variable ก าหนด MA length เทากบ 3,6,10 (ตามชวงเวลาทตองการจะเฉลย) กดเลอก Generate Forecasts เพอก าหนดจ านวนเดอนทตองการใหพยากรณในอนาคตในชอง Number of Forecasts (ในทนก าหนด Number of Forecasts : 5)

ภาพท 3.11 เลอกขอมลและระบเงอนไขทใชในการทดลอง (1)

4. ส าหรบในชอง Storage เลอก Fits (one-period-ahead forecasts), Residuals และ Forecasts เพอแสดงคาในอดต, คาความคลาดเคลอน (ยอดขายจรง-คาพยากรณ) และคายอดขายในอนาคต ตามล าดบ จากนน กด OK

ภาพท 3.12 เลอกขอมลและระบเงอนไขทใชในการทดลอง (2)

DPU

52 5. ผลการพยากรณจะแสดงออกมาดงภาพท 3.13

ภาพท 3.13 แสดงผลการพยากรณวธ Moving Average

2. วธพยากรณปรบเรยบแบบเอกโปเนนเชยลครงเดยว (Single Exponential Smoothing) เปนเทคนคทเหมาะสมกบขอมลทคอนขางไมเปลยนแปลง (ใชในการพยากรณกรณขอมลเปนแบบคงท)โดยการใหน าหนกความส าคญของขอมลในอดต และขอมลทท าการพยากรณ ขนตอนการใชโปรแกรม Minitab 14 1. เปดโปรแกรม Minitab 14 ปอนคาทตองการใชในการพยากรณ

ภาพท 3.14 ปอนคาทตองการใชในการพยากรณ

DPU

53 2. เลอกค าสง Stat > Time Series > Single Exponential Smoothing

ภาพท 3.15 เลอกวธการพยากรณแบบ Single Exponential Smoothing

3. เลอกคอลมน ยอดขาย ลงในชอง Variable ก าหนด Weight to Use in Smoothing เลอก Optimal ARIMA (เพอใหระบบค านวณคา Alpha ทเหมาะสม) กดเลอก Generate Forecasts เพอก าหนดจ านวนเดอนทตองการใหพยากรณในอนาคต

ภาพท 3.16 เลอกขอมลและระบเงอนไขทใชในการทดลอง (1)

DPU

54 4. ส าหรบในชอง Storage เลอก Fits (one-period-ahead forecasts), Residuals และ Forecasts เพอแสดงคาในอดต คาความคลาดเคลอน (ยอดขายจรง-คาพยากรณ) และคายอดขายในอนาคต ตามล าดบ จากนน กด OK

ภาพท 3.17 เลอกขอมลและระบเงอนไขทใชในการทดลอง (2) 5. ผลการพยากรณจะแสดงออกมาดงภาพท 3.17

ภาพท 3.18 แสดงผลการพยากรณวธ Single Exponential Smoothing

DPU

55 3. วธพยากรณปรบเรยบแบบเอกโปเนนเชยลซ าสองครง (Double Exponential Smoothing) เหมาะสมกบขอมลทมลกษณะเปนแนวโนม แตไมมฤดกาลและวฏจกรเขามาเกยวของ ขนตอนการใชโปรแกรม Minitab 14 1. เปดโปรแกรม Minitab 14 ปอนคาทตองการใชในการพยากรณ

ภาพท 3.19 ปอนคาทตองการใชในการพยากรณ

2. เลอกค าสง Stat > Time Series > Double Exponential Smoothing

ภาพท 3.20 เลอกวธการพยากรณแบบ Double Exponential Smoothing

DPU

56 3. เลอกคอลมน ยอดขาย ลงในชอง Variable ก าหนด Weight to Use in Smoothing เลอก Optimal ARIMA (เพอใหระบบค านวณคา Alpha ทเหมาะสม) กดเลอก Generate Forecasts เพอก าหนดจ านวนเดอนทตองการใหพยากรณในอนาคต

ภาพท 3.21 เลอกขอมลและระบเงอนไขทใชในการทดลอง (1)

4. ส าหรบในชอง Storage เลอก Fits (one-period-ahead forecasts), Residuals และ Forecasts เพอแสดงคาในอดต คาความคลาดเคลอน (ยอดขายจรง-คาพยากรณ) และคายอดขายในอนาคตตามล าดบ จากนน กด OK

ภาพท 3.22 เลอกขอมลและระบเงอนไขทใชในการทดลอง (2)

DPU

57 5. ผลการพยากรณจะแสดงออกมาดงภาพท 3.22

ภาพท 3.23 แสดงผลการพยากรณวธ Double Exponential Smoothing

4. วธพยากรณวนเตอร (Winters’ Method) ใชกบขอมลทเปนและวฏจกร และฤดกาล เขามาเกยวของโดยจะมแนวโนมเขามาเกยวของหรอไมกได ขนตอนการใชโปรแกรม Minitab 14 1. เปดโปรแกรม Minitab 14 ปอนคาทตองการใชในการพยากรณ

ภาพท 3.24 ปอนคาทตองการใชในการพยากรณ

DPU

58 2. เลอกค าสง Stat > Time Series > Winters’ Method

ภาพท 3.25 เลอกวธการพยากรณแบบ Winters’ Method

3. เลอกคอลมนยอดขายลงชอง Variable ชอง Seasonal length ก าหนดคาตามขอมลของยอดขายทเปนชวงฤดกาล ชอง Methode Type ก าหนดเปน Multiplicative หรอ Additive จาก นน Level, Trend, Seasonal พจารณาคาทท าใหคาเบยงเบนต าสด กดเลอก Generate Forecasts เพอก าหนดจ านวนเดอนทตองการใหพยากรณในอนาคต

ภาพท 3.26 เลอกขอมลและระบเงอนไขทใชในการทดลอง (1)

DPU

59 4. ส าหรบในชอง Storage เลอก Fits (one-period-ahead forecasts), Residuals และ Forecasts เพอแสดงคาในอดต คาความคลาดเคลอน (ยอดขายจรง-คาพยากรณ) และคายอดขายในอนาคต ตามล าดบจากนน กด OK

ภาพท 3.27 เลอกขอมลและระบเงอนไขทใชในการทดลอง (2) 5. ผลการพยากรณจะแสดงออกมาดงภาพท 3.27

ภาพท 3.28 แสดงผลการพยากรณวธ Winters’ Method

DPU

60 จากการทดลองการพยากรณทง 4 วธผานโปรแกรม Minitab14 จะท าการพจารณาเปรยบเทยบเพอเลอกวธทใหคาความคลาดเคลอนนอยทสด 2. ปจจยดานผลก าไร ท าการพจารณาจากผลก าไรทบรษทไดรบจากการขายสนคาในแตละ Brand 3. ปจจยดานการสงมอบ ท าการพจารณาจากการสงสนคาตรงตามก าหนดเวลาทมการระบไวในใบสงซอ (PO.) และสภาพความสมบรณของสนคา จะตองไมเกดไมเกดความเสยหายจากการบรรทกและการขนยาย หรอหากเกดการช ารดเสยหายจากการขนสงโรงงานตองรบเปลยนสนคา 4. ปจจยดานความพอเพยงของสนคา (Service Level) ท าการพจารณาจากระดบความพรอมของ stock สนคา โดยเปนการวดผลสนคาประเภท Standard แบงเปน ระดบ 91% ขนไป Service Level สเขยวคอ Stock มเพยงพอตอการขาย (Stock > Sales) ระดบ 80 - 90% Service Level สเหลองคอ Stock มเพยงพอตอการขาย (Stock = Sales) ระดบ นอยกวา 80% Service Level สแดงคอ Stock ไมเพยงพอตอการขาย (Stock < Sales) 5. ปจจยดานการบรหารสตอกสนคา (Turn Over) ท าการพจารณาจากรอบการหมนเวยนของสนคา โดยเปนการเปรยบเทยบระหวางสดสวนของปรมาณสนคา และมลคายอดขายของสนคา โดยสตร Turnover = Stock AMT/Sales AMT หากผลลพธของ Turnover มคาสงแสดงวา รอบการหมนเวยนสนคา ระบายออกไดชา มผลให Stock Inventory รายการสนคานนคงคางทสาขาในปรมาณมาก Target Turn Over ของสนคาทงหมด กลมวสดปพน-บผนง 1.25 รอบ/เดอน กลมหองครว 2 รอบ/เดอน กลมหองน า 1.5 รอบ/เดอน กลมD.I.Y. 3 รอบ/เดอน โดยทภาพรวมของบรษท Turn Over ตองไมเกน 1.5 รอบ/เดอน

DPU

61 จากนนไดมการน าปจจยและทางเลอกทไดทงหมดมาล าดบขนตามแบบทฤษฎล าดบชนเชงวเคราะห ท าใหสามารถสรปไดดงแผนภาพดงตอไปน

ภาพท 3.29 แสดงล าดบชนเชงวเคราะหของปจจยและทางเลอกทได จากนนน าขอมลทไดทงหมดมาประมวลผลโดยการใชโปรแกรม Expert Choice เปนเครองมอชวยวเคราะหในการท าวจยครงน 3.5 การวเคราะหขอมล การใหคาน าหนกความส าคญจะตองน าคาน าหนกทไดมาของแตละแบบสอบถามใสในโปรแกรม Expert Choice เพอหาคาทแทจรงของแตละแบบสอบถาม จากนนน าคาทงหมดทไดมาหาคาเฉลย (Arithmetic Mean) และน าคาน าหนกทไดใสลงในเมตรกซแลวท าการเปรยบเทยบทละคอครง เพอใหไดมาซงล าดบความส าคญของปจจยททางทมผ เกยวของไดท าการตกลงเลอกไวในตอนตนทเปนคาทถกตอง โดยการเปรยบเทยบกนทละคตามเกณฑของแตละปจจย ภายใตกฎเกณฑของปจจยทก าหนดขนมา โดยการน ามาประมวลผลในโปรแกรม Expert choice เพอท าการสรปผลออกมาในทสด การใชโปรแกรม Expert Choice

ในการศกษาครงน ผศกษาไดน าโปรแกรม Expert Choice มาใชเปนเครองมอในการ ศกษาโดยมขนตอนดงน 1. สราง AHP Model ดวยโปรแกรม Expert Choice โดยการเปดโปรแกรม Expert Choice เลอก New ใสชอ File “Practice” เลอก OK จะไดหนาจอดงภาพท 3.30

ผขาย CT ผขาย MO ผขาย HA ผขาย AM ผขาย KO

Best Supplier of Performance

Sale Margin Service Level Delivery Turn Over DPU

62

ภาพท 3.30 สราง AHP Model ดวยโปรแกรม Expert Choice 2. คลกท Direct ใสชอเปาหมายทจะตดสนใจเลอก (Raw Material) แลวเลอก OK จะไดหนาจอดงภาพท 3.31

ภาพท 3.31 สรางเปาหมาย 3. สรางเกณฑในการตดสนใจ โดยคลกท Edit เลอก Insert จะปรากฏกลองขอความใหใสเกณฑ ใหใสเกณฑทกเกณฑ ตาม AHP Model จะไดหนาจอตามภาพท 3.32

DPU

63

ภาพท 3.32 สรางเกณฑในการตดสนใจ 4. สรางทางเลอกโดยคลกทเกณฑ Price ใหเปนสฟา คลกท Edit เลอก Insert ใสทาง เลอกทกทางเลอกตาม AHP Model

ภาพท 3.33 สรางทางเลอก

หมายเหต: ทางเลอก Seller A, Seller B และ Seller เปนทางเลอกของเกณฑดาน Quality, Lead Time และ Reliable ดวย ไมจ าเปนตองคยซ าแตใหคลก Edit เลอก Replicate เลอก to all Leave คลก Yes ทกทางเลอกจะถก Copy ไปยงเกณฑทเหลอทงหมด เมอดบเบลคลกท GOAL จะได AHP Model ทสรางเสรจแลวดงภาพท 3.33

DPU

64

ภาพท 3.34 AHP Model ทสรางเสรจแลว 5. เปรยบเทยบน าหนกความส าคญของเกณฑ โดยการคลกท Assessment เลอก Pairwise จะไดหนาจอตามภาพ 3.34 คลก OK จะไดหนาจอตามภาพ 3.35

ภาพท 3.35 เปรยบเทยบน าหนกความส าคญของเกณฑ (1)

DPU

65

ภาพท 3.36 เปรยบเทยบน าหนกความส าคญของเกณฑ (2) คลกท More IMPORTANT เลอก Questionnaire จะไดหนาจอดงภาพ 3.36

ภาพท 3.37 เปรยบเทยบน าหนกความส าคญของเกณฑ (3)

DPU

66 6. ใหท าการเปรยบเทยบน าหนกความส าคญของเกณฑทละคตามภาพ 3.37

ภาพท 3.38 การเปรยบเทยบน าหนกความส าคญของเกณฑ เมอเปรยบเทยบเสรจแลวใหคลกท Calculate เพอตรวจสอบความสอดคลองดงภาพ 3.38

ภาพท 3.39 ตรวจสอบความสอดคลอง

DPU

67 จากภาพท 3.38 จะเหนวาคา Inconsistency Ratio = 0.06 ซงนอยกวา 0.1 แสดงการเปรยบเทยบมความสอดคลองหรอสมเหตสมผลใหคลกท Record เพอเกบขอมลการเปรยบเทยบ แตถาคา Inconsistency Ratio > 0.1 ใหคลกท Compare เพอเปรยบเทยบใหมจนกวาจะไดคาคา Inconsistency Ratio เทากบหรอนอยกวา 0.1

จากภาพ 3.38 แสดงวาผตดสนใจใหความส าคญดานคณภาพมากสด 48.7% ดานราคา 22.3% ดานความตรงตอเวลา 16.2% และดานความนาเชอถอ 12.7% ซงใกลเคยงกบผลการค านวณทไดกอนหนานน 7. การเปรยบเทยบทางเลอกตามเกณฑตางๆ กมขนตอนการเปรยบเทยบเชนเดยวกบการเปรยบเทยบเกณฑ ดงภาพท 3.39

ภาพท 3.40 การเปรยบเทยบทางเลอกดานราคา

DPU

68

ภาพท 3.41 การเปรยบเทยบทางเลอกดานคณภาพ

ภาพท 3.42 การเปรยบเทยบทางเลอกดานเวลาสงมอบ

DPU

69

ภาพท 3.43 การเปรยบเทยบทางเลอกดานความนาเชอถอ

8. สรปผลการตดสนใจ เมอเปรยบเทยบเกณฑและทางเลอกตางๆ เสรจแลวผตดสนใจสามารถดผลการคดเลอกดวยโปรแกรม Expert Choice โดยคลกท Synthesis เลอก from Goal จะไดหนาจอดงภาพ 3.43

ภาพท 3.44 สรปผลการตดสนใจ

จากภาพสรปไดวาในเลอกซอวตถดบจากผขาย A โดยใหคะแนนน าหนกความส าคญ 50.6%

DPU

บทท 4 ผลการศกษา

ในบทนผศกษาจะกลาวถงขนตอนในการวเคราะหขอมล และผลของการวเคราะหขอมลทรวบรวมไดจากผตดสนใจในกรณศกษา น าหลกการและเทคนคของกระบวนการล าดบชนเชงวเคราะห Analytic Hierarchy Process และโปรแกรมคอมพวเตอร Expert Choice มาเปนเครองมอในการแกไขการประเมนผลการด าเนนงานของผขายทมคณสมบตครบถวนตามทบรษทกรณศกษาตองการไดอยางครบถวนและถกตอง ขอมลทไดจะเปนขอมลของน าหนกความส าคญของแตละปจจยและแตละทางเลอก ซงจะมการเปรยบเทยบวตถประสงคทละค ท าใหไดมาซงขอเปรยบเทยบทชดเจนและนาพอใจ และมขนตอนทน าไปใชในการประเมนผขาย (Supplier) ดงน 1. ก าหนดวตถประสงคหลกในการประเมนผขาย 2. ก าหนดเกณฑหรอปจจยทมผลตอการประเมนผขาย 3. ก าหนดทางเลอกส าหรบการประเมนผขายทดทสด 4. ใชเทคนคกระบวนการล าดบชนเชงวเคราะห Analytic Hierarchy Process โดยน าโปรแกรมส าเรจรป Expert Choice มาชวยในประเมนผขาย

1. ก าหนดวตถประสงคหลกในการประเมนผขาย วตถประสงคของกระบวนการล าดบชนเชงวเคราะหมขนเพอพจารณาน าหนกและความส าคญของทางเลอกโดยพจารณาปจจยทมผลโดยตรงตอการตดสนใจการคดเลอกผขาย ดงนนวตถประสงคหลกของการศกษา คอ เพอประเมนผขายทดทสดส าหรบผขายสนคากลมหองน าของบรษทกรณศกษาเทานน

2. ก าหนดเกณฑหรอปจจยทมผลตอการประเมนผขาย หลงจากไดวตถประสงคทชดเจนแลว ผศกษาไดท าประชมระดมความคดและไดรบความเหนชอบของทง 5 ฝายคอ 1) ฝายจดซอ 2) ฝายบรหารพนท 3) ฝายซพพายเชน 4) ฝายขาย และ 5) ฝายจดสง เพอใหไดมาซงเกณฑหรอปจจยทมผลตอการประเมนผขาย ของบรษทกรณศกษา ซงประกอบไปดวย ปจจยดานยอดขาย (Sale) ปจจยดานผลก าไร (Margin) ปจจยดานการสงมอบ (Delivery) ปจจยดานความพอเพยงของสนคา (Service Level) และปจจยดานการบรหารสตอกสนคา (Turn Over)

DPU

71

ซงรายละเอยดขอมลตามเกณฑปจจยทใชพจารณาประเมนผขาย สามารถสรปไดจากการเกบขอมลดงน 2.1 ปจจยดานยอดขาย ปจจยทางดานยอดขายพจารณาจาก การพยากรณยอดขายของสนคาในอนาคต เพอดแนวโนมของยอดขายทจะเกดขนในอนาคตของสนคากลมหองน า โดยท าการพยากรณยอดขายสนคาลวงหนา 5 เดอน ของผขาย 5 รายหลกตามทไดท าการคดเลอกไวแลว เพอพจารณาก าหนดเงอนไขดานการใหพนทจดแสดงสนคาในโชวรม โดยเลอกใชเทคนคการพยากรณจากโปรแกรม Minitab 14 ซงมอย 4 วธ คอ 1) วธพยากรณคาเฉลยแบบเคลอนท (Moving Average) 2) วธพยากรณปรบเรยบแบบเอกโปเนนเชยลครงเดยว (Single Exponential Smoothing) 3) วธพยากรณปรบเรยบแบบเอกโปเนนเชยลซ าสองครง (Double Exponential Smoothing) 4) วธพยากรณวนเตอร (Winters’ Method) 1) วธพยากรณคาเฉลยแบบเคลอนท (Moving Average) เทคนคนเปนการน าขอมลในอดตมาถวงน าหนกเทาๆ กน เพอพยากรณในอนาคต โดยจะใชในการพยากรณกรณขอมลเปนแบบคงท ไดผลการพยากรณดงน - ผขาย MO

Moving Average Plot for ผขาย MO

ภาพท 4.1 แสดงผลการพยากรณของผขาย MO ดวยวธ Moving Average (MA length เทากบ 3)

DPU

72

ภาพท 4.2 แสดงผลการพยากรณของผขาย MO ดวยวธ Moving Average (MA length เทากบ 6)

ภาพท 4.3 แสดงผลการพยากรณของผขาย MO ดวยวธ Moving Average (MA length เทากบ 10)

Moving Average Plot for ผขาย MO

Moving Average Plot for ผขาย MO

DPU

73

ตารางท 4.1 ตารางแสดงผลการพยากรณของผขาย MO ดวยวธ Moving Average

จากตาราง ผลการพยากรณของผขาย MO ดวยวธ Moving Average ควรใชชวงเวลาเฉลย 3 เดอนเนองจากมคาเฉลยเปอรเซนตความคลาดเคลอน (MAPE) นอยทสดคอ 14.593 % - ผขาย CT

ภาพท 4.4 แสดงผลการพยากรณของผขาย CT ดวยวธ Moving Average (MA length เทากบ 3)

Supplier คาความคลาดเคลอน Length

3 6 10

ผขาย MO MAPE 14.593 % 18.787 % 22.940 % MAD 4.9358 x 105 6.0280 x 105 6.6821 x 105 MSD 4.5268 x 1011 5.1955 x 1011 6.2396 x 1011

Moving Average Plot for ผขาย CT

DPU

74

ภาพท 4.5 แสดงผลการพยากรณของผขาย CT ดวยวธ Moving Average (MA length เทากบ 6)

ภาพท 4.6 แสดงผลการพยากรณของผขาย CT ดวยวธ Moving Average (MA length เทากบ 10)

Moving Average Plot for ผขาย CT

Moving Average Plot for ผขาย CT DPU

75

ตารางท 4.2 ตารางแสดงผลการพยากรณของผขาย CT ดวยวธ Moving Average

Supplier

คาความคลาดเคลอน Length

3 6 10

ผขาย CT MAPE 10.060 % 98.976 % 10.045 % MAD 2.6474 x 106 2.4903 x 106 2.3930 x 106 MSD 1.0897 x1013 9.5608 x 1012 1.0045 x 1013

จากตาราง ผลการพยากรณของผขาย CT ดวยวธ Moving Average ควรใชชวงเวลาเฉลย 10 เดอน เนองจากมคาเฉลยเปอรเซนตความคลาดเคลอน (MAPE) นอยทสดคอ 10.045% - ผขาย HA

ภาพท 4.7 แสดงผลการพยากรณของผขาย HA ดวยวธ Moving Average (MA length เทากบ 3)

Moving Average Plot for ผขาย HA

DPU

76

ภาพท 4.8 แสดงผลการพยากรณของผขาย HA ดวยวธ Moving Average (MA length เทากบ 6)

ภาพท 4.9 แสดงผลการพยากรณของผขาย HA ดวยวธ Moving Average (MA length เทากบ 10)

Moving Average Plot for ผขาย HA

Moving Average Plot for ผขาย HA DPU

77

ตารางท 4.3 ตารางแสดงผลการพยากรณของผขาย HA ดวยวธ Moving Average

Supplier คาความคลาดเคลอน Length

3 6 10

ผขาย HA MAPE 90 % 85 % 53 % MAD 35228 32049 30857 MSD 1889961603 1827170931 1751846590

จากตาราง ผลการพยากรณของผขาย HA ดวยวธ Moving Average ควรใชชวงเวลาเฉลย 10 เดอนเนองจากมคาเฉลยเปอรเซนตความคลาดเคลอน (MAPE) นอยทสดคอ 53 % - ผขาย KO

ภาพท 4.10 แสดงผลการพยากรณของผขาย KO ดวยวธ Moving Average (MA length เทากบ 3)

Moving Average Plot for ผขาย KO

DPU

78

ภาพท 4.11 แสดงผลการพยากรณของผขาย KO ดวยวธ Moving Average (MA length เทากบ 6)

ภาพท 4.12 แสดงผลการพยากรณของผขาย KO ดวยวธ Moving Average (MA length เทากบ 10)

Moving Average Plot for ผขาย KO

Moving Average Plot for ผขาย KO DPU

79

ตารางท 4.4 ตารางแสดงผลการพยากรณของผขาย KO ดวยวธ Moving Average

จากตาราง ผลการพยากรณของ ผขาย KO ดวยวธ Moving Average ควรใชชวงเวลาเฉลย 6 เดอนเนองจากมคาเฉลยเปอรเซนตความคลาดเคลอน (MAPE) นอยทสดคอ 11.201 % - ผขาย AM

ภาพท 4.13 แสดงผลการพยากรณของผขาย AM ดวยวธ Moving Average(MA length เทากบ 3)

Supplier คาความคลาดเคลอน Length

3 6 10

ผขาย KO MAPE 13.138 % 11.201 % 11.861 %

MAD 1.4290 x 106 1.2336 x 106 1.2631 x 106 MSD 2.8556 x 1012 2.2032 x 1012 2.3453 x 1012

Moving Average Plot for ผขาย AM

DPU

80

ภาพท 4.14 แสดงผลการพยากรณของผขาย AM ดวยวธ Moving Average (MA length เทากบ 6)

ภาพท 4.15 แสดงผลการพยากรณของผขาย AM ดวยวธ Moving Average (MA length เทากบ 10)

Moving Average Plot for ผขาย AM

Moving Average Plot for ผขาย AM DPU

81

ตารางท 4.5 ตารางแสดงผลการพยากรณของผขาย AM ดวยวธ Moving Average

Supplier คาความคลาดเคลอน Length

3 6 10

ผขาย AM MAPE 14.837 % 17.009 % 19.427 % MAD 1.7047 x 106 1.8272 x 106 1.9917 x 106 MSD 5.3283 x 1012 6.0000 x 1012 6.8036 x 1012

จากตาราง ผลการพยากรณของผขาย AM ดวยวธ Moving Average ควรใชชวงเวลาเฉลย 3 เดอน เนองจากมคาเฉลยเปอรเซนตความคลาดเคลอน (MAPE) นอยทสดคอ 14.837 % 2) วธพยากรณปรบเรยบแบบเอกโปเนนเชยลครงเดยว (Single Exponential Smoothing) เปนเทคนคทเหมาะสมกบขอมลทคอนขางไมเปลยนแปลง (ใชในการพยากรณกรณขอมลเปนแบบคงท) โดยการใหน าหนกความส าคญของขอมลในอดต และขอมลทท าการพยากรณ ไดผลการพยากรณดงน

ภาพท 4.16 แสดงผลการพยากรณของผขาย MO ดวยวธ Single Exponential Smoothing

Single Exponential Smoothing Plot for ผขาย MO

DPU

82

ภาพท 4.17 แสดงผลการพยากรณของผขาย CT ดวยวธ Single Exponential Smoothing

ภาพท 4.18 แสดงผลการพยากรณของผขาย HA ดวยวธ Single Exponential Smoothing

Single Exponential Smoothing Plot for ผขาย CT

Single Exponential Smoothing Plot for ผขาย HA

DPU

83

ภาพท 4.19 แสดงผลการพยากรณของผขาย KO ดวยวธ Single Exponential Smoothing

ภาพท 4.20 แสดงผลการพยากรณของผขาย AM ดวยวธ Single Exponential Smoothing

Single Exponential Smoothing Plot for ผขาย KO

Single Exponential Smoothing Plot for ผขาย AM

DPU

84

3) วธพยากรณปรบเรยบแบบเอกโปเนนเชยลซ าสองครง (Double Exponential Smoothing) เหมาะสมกบขอมลทมลกษณะเปนแนวโนม แตไมมฤดกาล และวฏจกรเขามาเกยวของ ไดผลการพยากรณดงน

ภาพท 4.21 แสดงผลการพยากรณของผขาย MO ดวยวธ Double Exponential Smoothing

Double Exponential Smoothing Plot for ผขาย MO DPU

85

ภาพท 4.22 แสดงผลการพยากรณของผขาย CT ดวยวธ Double Exponential Smoothing

ภาพท 4.23 แสดงผลการพยากรณของผขาย HA ดวยวธ Double Exponential Smoothing

Double Exponential Smoothing Plot for ผขาย CT

Double Exponential Smoothing Plot for ผขาย HA

DPU

86

ภาพท 4.24 แสดงผลการพยากรณของผขาย KO ดวยวธ Double Exponential Smoothing

ภาพท 4.25 แสดงผลการพยากรณของผขาย AM ดวยวธ Double Exponential Smoothing

Double Exponential Smoothing Plot for ผขาย KO

Double Exponential Smoothing Plot for ผขาย AM

DPU

87

4) วธพยากรณวนเตอร (Winters’ Method) ใชกบขอมลทเปนและวฏจกร และฤดกาล เขามาเกยวของโดยจะมแนวโนมเขามาเกยวของหรอไมกได ไดผลการพยากรณดงน

ภาพท 4.26 แสดงผลการพยากรณของผขาย MO ดวยวธ Winters’ Method

Winters’Method Plot for ผขาย MO

Multiplicative Method

Winters’Method Plot for ผขาย CT

Multiplicative Method

ภาพท 4.27 แสดงผลการพยากรณของผขาย CTดวยวธ Winters’ Method

DPU

88

ภาพท 4.28 แสดงผลการพยากรณของผขาย HAดวยวธ Winters’ Method

ภาพท 4.29 แสดงผลการพยากรณของผขาย KO ดวยวธ Winters’ Method

Winters’Method Plot for ผขาย HA

Multiplicative Method

Winters’Method Plot for ผขาย KO

Multiplicative Method

DPU

89

ภาพท 4.30 แสดงผลการพยากรณของผขาย AM ดวยวธ Winters’ Method

จากการทดลองการพยากรณทง 4 วธผานโปรแกรม Minitab 4 จะพจารณาเลอกวธทใหคาเปอรเซนตความคลาดเคลอน (MAPE) นอยทสด โดยผลของคาพยากรณ และคาความคลาดเคลอน จะแสดงดงตารางท 4.6

Winters’Method Plot for ผขาย AM

Multiplicative Method

DPU

90

ตารางท 4.6 ตารางแสดงผลการพยากรณของทง 4 วธ

Moving Average

(length = 3)

Single exposmoot.

( Alpha =0.5385)

Double exposmoot.

(Alpha=0.6849),(Gamma

= 0.0377)

Winter

(Alpha=0.2),(Gamma

= 0.2),(Delta = 0.2)MAPE 14.59% 14.30% 15.10% 15.48%MAD 4.9358x 105 5.0507x 105 5.794x 105 5.2652x 105

MSD 4.5268x 1011 4.2464x 1011 6.0326x 1011 4.5239x 1011

Moving Average

(length =10)

Single exposmoot.

( Alpha =0.2341)

Double exposmoot.

(Alpha=0.4676),(Gamma

= 0.0613)

Winter

(Alpha=0.2),(Gamma

= 0.2),(Delta = 0.2)MAPE 10.05% 9.92% 10.85% 11.12%MAD 2.393x 106 2.5849x 106 2.8961x 106 2.8833x 106

MSD 1.0045x 1013 1.0665x 1013 1.3642x 1013 1.2331x 1013

Moving Average

(length =10)

Single exposmoot.

( Alpha =0.3069)

Double exposmoot.

(Alpha=0.7438),(Gamma

= 0.0795)

Winter

(Alpha=0.2),(Gamma

= 0.2),(Delta = 0.2)MAPE 53% 77% 101% 103%MAD 30857 29213 33334 41700MSD 1751846590 1479413261 1740037975 3766249752

Moving Average

(length =6)

Single exposmoot.

( Alpha =0.1479)

Double exposmoot.

(Alpha=0.5734),(Gamma

= 0.0365)

Winter

(Alpha=0.2),(Gamma

= 0.2),(Delta = 0.2)MAPE 11.20% 11.58% 13.65% 12.43%MAD 1.2336x 106 1.2582x 106 1.5376x 106 1.4157x 106

MSD 2.2032x 1012 2.3647x 1012 3.5322x 1012 3.1267x 1012

Moving Average

(length =3)

Single exposmoot.

( Alpha =0.6162)

Double exposmoot.

(Alpha=0.6684),(Gamma

= 0.0539)

Winter

(Alpha=0.2),(Gamma

= 0.2),(Delta = 0.2)MAPE 14.84% 13.38% 14.27% 13.68%MAD 1.7047x 106 1.5754x 106 1.7513x 106 1.5253x 106

MSD 5.3283x 1012 4.2781x 1012 4.9467x 1012 3.6734x 1012

Method

Supplier Result

ผขาย MO

ผขาย CT

Supplier Result

Method

Supplier Result

Method

ผขาย KO

Supplier Result

Method

ผขาย HA

ผขาย AM

Supplier Result

Method

DPU

91

ตารางท 4.7 ตารางแสดงผลการพยากรณใน 5 เดอนขางหนา ของแตละผขาย

Aug,2011 Sep,2011 Oct,2011 Nov,2011 Dec,2011 Total %Share

ผขาย MOSingle exposmoot.

( Alpha =0.5385)2,395,862 2,395,862 2,395,862 2,395,862 2,395,862 11,979,310 5%

ผขาย CTSingle exposmoot.

( Alpha =0.2341)23,806,130 23,806,130 23,806,130 23,806,130 23,806,130 119,030,650 48%

ผขาย HAMoving Average

(length =10)69,117 69,117 69,117 69,117 69,117 345,585 0%

ผขาย KOMoving Average

(length =6)11,406,993 11,406,993 11,406,993 11,406,993 11,406,993 57,034,965 24%

ผขาย AMSingle exposmoot.

( Alpha =0.6162)10,957,027 10,957,027 10,957,027 10,957,027 10,957,027 54,785,135 23%

ForecastSupplier Method

จากตารางขางตน ผขายแตละรายมคาพยากรณยอดขาย 5 เดอนขางหนาดงตาราง ผทม

สดสวนยอดขาย จากการพยากรณทสงทสดคอ ผขาย CT สดสวนถง48% ผขาย KOและผขาย AM มสดสวนอยท 24% และ 23% ตามล าดบ

ภาพท 4.31 แสดงสดสวนการพยากรณยอดขายของแตละผขาย (Supplier)

DPU

92

2.2 ปจจยดานการสงมอบ

ตารางท 4.8 ขอมลดานการสงมอบของแตละผขาย

จากตาราง ผขายทสามารถสงสนคาไดตามก าหนดเวลามากทสดคอ ผขาย KO คดเปน 60% รองลงมาคอ ผขาย MO คดเปน 55 % อนดบสามคอ ผขาย HA ในขณะทผขาย AM สามารถสงสนคาไดตามก าหนดเวลาเพยง 13 % 2.3 ปจจยดานผลก าไร

ตารางท 4.9 ขอมลดานผลก าไรของแตละผขาย

ผขาย ยอดขาย ผลก าไร (%) ผลก าไรทไดรบจากยอดขาย (บาท) ผขาย MO 11,979,310 18.73 224,372,476 ผขาย CT 119,030,650 16.93 2,015,188,905 ผขาย HA 345,585 19.57 6,763,098 ผขาย KO 57,034,965 19.68 1,122,448,111 ผขาย AM 54,785,135 14.99 821,229,174

ผขาย MO - สงสนคาตามก าหนดเวลาทมระบไวในใบสงซอ (PO.) คดเปน 55 % - สนคาทจดสงมสภาพ 100%//หากเกดการช ารดโรงงานรบเปลยน

ผขาย CT - สงสนคาตามก าหนดเวลาทมระบไวในใบสงซอ (PO.) คดเปน 23 % - สนคาทจดสงมสภาพ 100%//หากเกดการช ารดโรงงานรบเปลยน

ผขาย HA - สงสนคาตามก าหนดเวลาทมระบไวในใบสงซอ (PO.) คดเปน 28 % - สนคาทจดสงมสภาพ 100%//หากเกดการช ารดโรงงานรบเปลยน

ผขาย KO - สงสนคาตามก าหนดเวลาทมระบไวในใบสงซอ (PO.) คดเปน 60 % - สนคาทจดสงมสภาพ 100%//หากเกดการช ารดโรงงานรบเปลยน

ผขาย AM - สงสนคาตามก าหนดเวลาทมระบไวในใบสงซอ (PO.) คดเปน 13 % - สนคาทจดสงมสภาพ 100%//หากเกดการช ารดโรงงานรบเปลยน

DPU

93

จากตาราง บรษทไดรบผลก าไรทเปนมลคาตวเงนจากผขาย CT มากเปนอบดบหนง อนดบทสองคอ ผขาย KO รองลงมาคอ ผขาย AM ผขาย MO และผขาย HA ตามล าดบ 2.4 ปจจยดานความพอเพยงของสนคา (Service Level) ความพอเพยงของสนคา (Service Level) คอ ระดบความพรอมของสตอกสนคา โดยเปนการวดผลสนคาประเภท Standard แบงเปน ระดบ 91% ขนไป Service Level คอสตอกสนคามเพยงพอตอการขาย (Stock > Sales) ระดบ 80 – 90% Service Level คอสตอกสนคามเพยงพอตอการขาย (Stock = Sales) ระดบ นอยกวา 80% Service Level คอสตอกสนคาไมเพยงพอตอการขาย (Stock < Sales) ตารางท 4.10 ขอมลปจจยดานความพอเพยงของสนคา (Service Level ) ของแตละผขาย

ผขาย Service Level

Total เครองสขภณฑ กอกน า/ฝกบว อะไหลหองน า อปกรณหองน า

ผขาย MO 100 100 100 100 100.00 ผขาย CT 96.55 100 79.31 95.65 92.88 ผขาย HA 100 100 100 100 100.00 ผขาย KO 100 100 100 100 100.00 ผขาย AM 96.97 100 100 100 99.24

ความพอเพยงของสนคา (Service Level ) แตละผขายสามารถท าไดอยในระดบทดคอ สตอกสนคามเพยงพอตอการขาย 2.5 ปจจยดานการบรหารสตอกสนคา (Turn Over) การบรหารสตอกสนคา (Turn Over) คอ รอบการหมนเวยนของสนคา โดยเปนการเปรยบเทยบระหวางสดสวนของปรมาณสนคา และมลคายอดขายของสนคารายการนน (หนวยเปนเดอน)

DPU

94

ตารางท 4.11 ขอมลดานการบรหารสตอกสนคา (Turn Over)ของแตละผขาย

Supplier Turn Over (รอบ/เดอน)

Total เครองสขภณฑ กอกน า/ฝกบว อะไหลหองน า อปกรณหองน า

ผขาย MO 0.88 0.34 0.19 1.05 0.62 ผขาย CT 0.98 0.36 0.4 0.19 0.48 ผขาย HA 0 0.35 0.5 0.66 0.38 ผขาย KO 0.33 0.47 0.62 0.45 0.47 ผขาย AM 0.82 1.12 0.65 0.51 0.78

จากตารางขางตน การบรหารสตอกสนคา (Turn Over)ของแตละผขายอยในเกณฑมาตรฐานทบรษทไดก าหนดไว 3. ก าหนดทางเลอกส าหรบการประเมนผขายทดทสด ผขาย (Supplier) ของสนคากลมหองน าทน ามาพจารณาประเมนผขาย (Supplier) ในครงนคดเลอกจากผขาย ทม สดสวนยอดขายทงหมด ( Market Share) ของสนคากลมหองน าในบรษทฯกรณศกษา 5 อนดบแรก คอ ผขาย MO ผขาย CT ผขาย HA ผขาย KO และผขาย AM เทานน 4. ใชเทคนคกระบวนการล าดบชนเชงวเคราะห Analytic Hierarchy Process โดยน าโปรแกรมส าเรจรป Expert Choice มาชวยในประเมนผขาย ขนตอนนผศกษาไดน าปจจยทไดจากการระดมความคดของผมสวนในการตดสนใจในการประเมนผขายของสนคากลมหองน า มาประยกตใชกบเทคนคของกระบวนการล าดบชนเชงวเคราะห Analytic Hierarchy Process และน าขอมลปอนสโปรแกรม Expert Choice เพอค านวณและหาผลตามวตถประสงคหลก ซงมรปชนเชงวเคราะหดงน

DPU

95

ภาพท 4.32 แสดงขนตอนการวเคราะหขอมลตามกระบวนการล าดบชนเชงวเคราะห AHP 4.1 ขนตอนการวเคราะหขอมล 4.1.1 เกบขอมลของปจจยและเปรยบเทยบแตละปจจยในการประเมนผขาย (Supplier) สนคากลมหองน าของบรษทกรณศกษา 4.1.1.1 เกบขอมลน าหนกของแตละปจจย 4.1.1.2 เกบขอมลน าหนกของแตละทางเลอก 4.1.2 วเคราะหขอมลจากทเกบรวมรวมไดโดยใชโปรแกรมส าเรจรป Expert Choice 4.1.2.1 วเคราะหหาความส าคญของแตละปจจย การวเคราะหหาคาความส าคญของแตละปจจยจากขอมลทไดจากการประชมระดมความคด (Brainstorm) โดยการสมภาษณผตดสนใจในบรษททเปนกรณศกษา ถงการเปรยบเทยบความส าคญของแตละปจจยเปนคๆ น ามาสรางเปนตารางเมตรกซเปรยบเทยบเปนคๆ แลววเคราะหหาน าหนกของแตละปจจย 4.1.2.2 วเคราะหหาน าหนกความส าคญของแตละปจจย การวเคราะหหาน าหนกความส าคญของแตละปจจยทไดจากการสอบถามถงการเปรยบเทยบความส าคญของแตละตวเลอกเปนคๆ แลววเคราะหหาน าหนก 4.1.3 การวเคราะหหาผขาย (Supplier) สนคากลมหองน าทมผลการด าเนนงานดทสดของบรษทกรณศกษา

ผขาย CT ผขาย MO ผขาย HA ผขาย AM ผขาย KO

Best Supplier of Performance

Sale Margin Service Level Delivery Turn Over

วตถประสงค

เกณฑ

ทางเลอก DPU

96

การวเคราะหในขนตอนนจะถกน ามาพจารณาโดยการใชโปรแกรมคอมพวเตอร Expert Choice ซงจะใหวธการเปรยบเทยบทละคในแตละปจจย ตามแนวคดทฤษฏ Analytic Hierarchy Process ซงค าตอบทไดมาจะมความชดเจนและแมนย า 4.2 ผลการวเคราะหขอมลส าหรบบรษทกรณศกษา หลงจากทจดประชมระดมความคด (Brainstorm) เพอจดเกบขอมลจากหนวยงานทเกยวของและผมอ านาจตดสนใจของบรษทกรณศกษา โดยสอบถามเปรยบเทยบความส าคญของแตละปจจยและทางเลอกจากนนผศกษาไดใชโปรแกรมส าเรจรป Expert Choice มาชวยวเคราะหเพอหาคาน าหนก รวมทงตรวจสอบความสอดคลองของขอมลอกดวย 4.2.1 การวเคราะหหาน าหนกของแตละปจจย ในการเปรยบเทยบ ความส าคญของปจจยตางๆ ภายใตวตถประสงคของปญหา พบวา ผตดสนใจใหความส าคญกบปจจยดานยอดขาย (Sale) เปนอนดบแรก ปจจยดานผลก าไร (Margin) เปนอนดบสอง และใหความส าคญกบปจจยดานการบรหารสตอกสนคา (Turn Over) เปนอนดบสาม สวนปจจยดานความพอเพยงของสนคา (Service Level) และปจจยดานการสงมอบ (Delivery) เปนสองอนดบสดทาย

ภาพท 4.33 แสดงการใสคาวตถประสงคหลกเกณฑตางๆ และทางเลอกผขายทง 5 ราย

DPU

97

ตารางท 4.12 ตารางเมตรกซเปรยบเทยบความส าคญของแตละปจจย

ปจจย Sale Margin Delivery Service Level

Turn Over

Sale 1 1 9 7 5 Margin 1 1 9 5 5 Delivery 1/9 1/9 1 1/7 1/3 Service Level 1/7 1/5 7 1 1/3 Turn Over 1/5 1/5 3 3 1

ภาพท 4.34 แสดงการใสคาความส าคญแตละเกณฑทไดจากการหาคาเฉลยคะแนนของผตดสนใจ

DPU

98

ผลการวเคราะห

ภาพท 4.35 แสดงผลจากการวเคราะหคาน าหนกความส าคญของแตละเกณฑ และเมอใสคาเฉลยลงในโปรแกรมคอมพวเตอร Expert Choice อกครง สามารถสรปคาน าหนกโดยพจารณาจากคามากทสดไปหาคานอยทสด ไดดงน อนดบ 1 ปจจยดานยอดขาย คาน าหนกของปจจยทไดเทากบ 40.1 % อนดบ 2 ปจจยดานผลก าไร คาน าหนกของปจจยทไดเทากบ 37.1 % อนดบ 3 ปจจยดานการบรหารสตอกสนคา คาน าหนกของปจจยทไดเทากบ 12 % (Turn Over) อนดบ 4 ปจจยดานความพอเพยงของสนคา คาน าหนกของปจจยทไดเทากบ 8.1 % (Service Level) อนดบ 5 ปจจยดานการสงมอบ คาน าหนกของปจจยทไดเทากบ 2.7 %

DPU

99

ภาพท 4.36 กราฟแสดงผลสรปคาน าหนกความส าคญของแตละปจจย อตราสวนความสอดคลอง (Consistency Ratio = 0.1) แสดงวาผลการวเคราะหขอมลมความถกตอง เนองจากคาความส าคญทไดจากการเปรยบเทยบเกณฑตางๆ ในระดบเดยวกน สามารถน าไปเปนขอมลทใชเปนเกณฑการตดสนปญหาไดกตอเมอเปนอตราสวนความสอดคลองตองมคาไมเกน 0.1 4.2.2 ความส าคญของตวเลอกในแตละปจจย ในการเปรยบเทยบผขายแตละรายท เปนทางเลอก จะท าการเปรยบเทยบโดยหาความส าคญของแตละผขายภายใตปจจยทก าหนด 4.2.2.1 คาน าหนกของตวเลอกภายใตปจจยดานยอดขาย ยอดขายทใชเปนตวเลขเชงปรมาณมหนวยเปนบาท ดงนนการเปรยบเทยบจะตองแปลงราคาใหเปน AHP Scale กอนท าการเปรยบเทยบ ดงตารางท 4. 13

DPU

100

ตารางท 4.13 AHP Scale ของยอดขาย

Range AHP Scale

From To 0 13,187,229 1

13,187,230 13,187,230 2 13,187,231 26,374,460 3 26,374,461 39,561,690 4 39,561,691 52,748,920 5 52,748,921 65,936,150 6 65,936,151 79,123,380 7 79,123,381 92,310,610 8 92,310,611 105,497,840 9

หมายเหต : คา AHP Range ของยอดขาย = (คา Max -คา Min)/9 = (119,030,650 -345,585)/9 = 13,187,229 หลงจากนนใหด าเนนการเปรยบเทยบปจจยดานยอดขายระหวางผขายแตละราย ตารางท 4.14 ตารางเมตรกซเปรยบเทยบเกณฑดานยอดขาย Sale ผขาย MO ผขาย CT ผขาย HA ผขาย KO ผขาย AM ผขาย MO 1 1/9 1 1/5 1/5 ผขาย CT 9 1 9 6 6 ผขาย HA 1 1/9 1 1/6 1/6 ผขาย KO 5 1/6 6 1 1 ผขาย AM 5 1/6 6 1 1

DPU

101

ภาพท 4.37 แสดงการใสคาความส าคญของแตละผขายภายใตปจจยดานยอดขาย ผลการวเคราะห

ภาพท 4.38 แสดงผลจากการวเคราะหคาน าหนกความส าคญของแตละตวเลอกภายใตปจจยดาน ยอดขาย

DPU

102

และเมอใสคาเฉลยลงในโปรแกรมคอมพวเตอร Expert Choice อกครง สามารถสรปคาน าหนกโดยพจารณาจากคามากทสดไปหาคานอยทสด ไดดงน

อนดบ 1 ผขาย CT คาน าหนกทไดคอ 60.6 % อนดบ 2 ผขาย AM คาน าหนกทไดคอ 15.9 % อนดบ 2 ผขาย KO คาน าหนกทไดคอ 15.9 % อนดบ 3 ผขาย MO คาน าหนกทไดคอ 3.9% อนดบ 4 ผขาย HA คาน าหนกทไดคอ 3.7 %

อตราสวนความสอดคลอง (C.R.) คอ 0.06

ภาพท 4.39 แผนภมแสดงผลสรปคาน าหนกความส าคญของแตละผขายภายใตปจจยดานยอดขาย 4.2.2.2 คาน าหนกของตวเลอกภายใตปจจยดานผลก าไร ผลก าไรทใชเปนตวเลขเชงปรมาณมหนวยเปนบาท ดงนนการเปรยบเทยบจะตองแปลงผลก าไรใหเปน AHP Scale กอนท าการเปรยบเทยบ ดงตารางท 4. 15

DPU

103

ตารางท 4.15 AHP Scale ของผลก าไร

Range AHP Scale

From To 0 223,158,423 1 223,158,424 446,316,847 2 446,316,848 669,475,271 3 669,475,272 892,633,695 4 892,633,696 1,115,792,118 5 1,115,792,119 1,338,950,542 6 1,338,950,543 1,562,108,966 7 1,562,108,967 1,785,267,390 8 1,785,267,391 2,008,425,814 9

หมายเหต: คา AHP Range ของผลก าไร = (คา Max -คา Min)/9 = (2,015,188,905-676,309)/9 = 223,158,423 หลงจากนนใหด าเนนการเปรยบเทยบปจจยดานผลก าไร ระหวางผขายแตละราย ตารางท 4.16 ตารางเมตรกซเปรยบเทยบเกณฑดานผลก าไร

Margin ผขาย MO ผขาย CT ผขาย HA ผขาย KO ผขาย AM ผขาย MO 1 1/9 1 1/5 1/3 ผขาย CT 9 1 9 5 9 ผขาย HA 1 1/9 1 1/5 1/4 ผขาย KO 5 1/5 5 1 2 ผขาย AM 3 1/9 4 1/2 1

DPU

104

ภาพท 4.40 แสดงการใสคาความส าคญของแตละผขายภายใตปจจยดานผลก าไร ผลการวเคราะห

ภาพท 4.41 แสดงผลจากการวเคราะหคาน าหนกความส าคญของแตละตวเลอกภายใตปจจยดาน ผลก าไร

DPU

105

และเมอใสคาเฉลยลงในโปรแกรมคอมพวเตอร Expert Choice อกครง สามารถสรปคาน าหนกโดยพจารณาจากคามากทสดไปหาคานอยทสด ไดดงน

อนดบ 1 ผขาย CT คาน าหนกทไดคอ 62.6 % อนดบ 2 ผขาย KO คาน าหนกทไดคอ 18.1 % อนดบ 3 ผขาย AM คาน าหนกทไดคอ 10.8 % อนดบ 4 ผขาย MO คาน าหนกทไดคอ 4.3 % อนดบ 5 ผขาย HA คาน าหนกทไดคอ 4.2 %

อตราสวนความสอดคลอง (C.R.) คอ 0.05

ภาพท 4.42 แผนภมแสดงผลสรปคาน าหนกความส าคญของแตละผขายภายใตปจจยดานผลก าไร 4.2.2.3 คาน าหนกของตวเลอกภายใตปจจยดานการสงมอบ ปจจยดานการสงมอบมการวดผลจากเปอรเซนตการสงมอบสนคาทสามารถสงสนคาไดตรงตามเวลาซงเปนขอมลเชงปรมาณ ดงนนการเปรยบเทยบจะตองแปลงเปอรเซนตการสงมอบสนคาตรงตามเวลาใหเปน AHP Scale กอนท าการเปรยบเทยบ ดงตารางท 4. 17

DPU

106

ตารางท 4.17 AHP Scale ของเปอรเซนตการสงมอบสนคาตรงตามเวลา

Range AHP Scale

From To 0.00 5.22 1 5.23 10.45 2 10.46 15.68 3 15.69 20.91 4 20.92 26.14 5 26.15 31.37 6 31.38 36.60 7 36.61 41.83 8 41.84 47.06 9

หมายเหต: คา AHP Range ของเปอรเซนตการสงมอบสนคา = (คา Max -คา Min)/9 = (60 -13)/9 = 5.22 หลงจากนนใหด าเนนการเปรยบเทยบปจจยดานการสงมอบ ระหวางผขายแตละราย ตารางท 4.18 ตารางเมตรกซเปรยบเทยบเกณฑดานการสงมอบ

Delivery ผขาย MO ผขาย CT ผขาย HA ผขาย KO ผขาย AM ผขาย MO 1 7 5 1/3 9 ผขาย CT 1/7 1 1/3 1/7 3 ผขาย HA 1/5 3 1 1/5 3 ผขาย KO 3 7 5 1 7 ผขาย AM 1/9 1/3 1/3 1/7 1

DPU

107

ภาพท 4.43 แสดงการใสคาความส าคญของแตละผขายภายใตปจจยดานการสงมอบ ผลการวเคราะห

ภาพท 4.44 แสดงผลจากการวเคราะหคาน าหนกความส าคญของแตละตวเลอกภายใตปจจยดาน การสงมอบ

DPU

108

และเมอใสคาเฉลยลงในโปรแกรมคอมพวเตอร Expert Choice อกครง สามารถสรปคาน าหนกโดยพจารณาจากคามากทสดไปหาคานอยทสด ไดดงน

อนดบ 1 ผขาย KO คาน าหนกทไดคอ 48.5 % อนดบ 2 ผขาย MO คาน าหนกทไดคอ 31.9 % อนดบ 3 ผขาย HA คาน าหนกทไดคอ 10.1 % อนดบ 5 ผขาย CT คาน าหนกทไดคอ 5.9 % อนดบ 4 ผขาย AM คาน าหนกทไดคอ 3.6 %

อตราสวนความสอดคลอง (C.R.) คอ 0.09

ภาพท 4.45 แผนภมแสดงผลสรปคาน าหนกความส าคญของแตละผขายภายใตปจจยดานการ สงมอบ 4.2.2.4 คาน าหนกของตวเลอกภายใตปจจยดานความพอเพยงของสนคา (Service Level) ปจจยดานความพอเพยงของสนคามการวดผลจากระดบความพรอมของสตอกสนคา (หนวยเปนเปอรเซนต)ซงเปนขอมลเชงปรมาณ ดงนนการเปรยบเทยบจะตองแปลงเปอรเซนตดานความพอเพยงของสนคาใหเปน AHP Scale กอนท าการเปรยบเทยบ ดงตารางท 4.19

DPU

109

ตารางท 4.19 AHP Scale ของความพอเพยงของสนคา (Service Level)

Range AHP Scale

From To 0.00 0.79 1 0.80 1.59 2 1.60 2.39 3 2.40 3.19 4 3.20 3.99 5 4.00 4.79 6 4.80 5.59 7 5.60 6.39 8 6.40 7.19 9

หมายเหต: คา AHP Range ของเปอรเซนตดานความพอเพยงของสนคา (Service Level) = (คา Max -คา Min)/9 = (100-92.88)/9 = 0.79 หลงจากนนใหด าเนนการเปรยบเทยบปจจยดานความพอเพยงของสนคา (Service Level) ระหวางผขายแตละราย ตารางท 4.20 ตารางเมตรกซเปรยบเทยบเกณฑดานความพอเพยงของสนคา (Service Level)

Service Level

ผขาย MO ผขาย CT ผขาย HA ผขาย KO ผขาย AM

ผขาย MO 1 9 1 1 1 ผขาย CT 1/9 1 1/9 1/9 1/8 ผขาย HA 1 9 1 1 1 ผขาย KO 1 9 1 1 1 ผขาย AM 1 8 1 1 1

DPU

110

ภาพท 4.46 แสดงการใสคาความส าคญของแตละผขายภายใตปจจยดานความพอเพยงของสนคา (Service Level)

ผลการวเคราะห

ภาพท 4.47 แสดงผลจากการวเคราะหคาน าหนกความส าคญของแตละตวเลอกภายใตปจจยความ พอเพยงของสนคา (Service Level)

DPU

111

และเมอใสคาเฉลยลงในโปรแกรมคอมพวเตอร Expert Choice อกครง สามารถสรปคาน าหนกโดยพจารณาจากคามากทสดไปหาคานอยทสด ไดดงน อนดบ 1 ผขาย KO คาน าหนกทไดคอ 24.4 % อนดบ 1 ผขาย HA คาน าหนกทไดคอ 24.4 % อนดบ 1 ผขาย MO คาน าหนกทไดคอ 24.4 % อนดบ 2 ผขาย AM คาน าหนกทไดคอ 23.9 % อนดบ 3 ผขาย CT คาน าหนกทไดคอ 2.8 %

อตราสวนความสอดคลอง (C.R.) คอ 0.0

ภาพท 4.48 แผนภมแสดงผลสรปคาน าหนกความส าคญของแตละผขายภายใตปจจยดานความ พอเพยงของสนคา (Service Level) 4.2.2.5 คาน าหนกของตวเลอกภายใตปจจยดานการบรหารสตอกสนคา (Turn Over) ปจจยดานการบรหารสตอกสนคา (Turn Over) มการวดผลจากรอบการหมนเวยนของสนคา (หนวยเปนเดอน)ซงเปนขอมลเชงปรมาณ ดงนนการเปรยบเทยบจะตองแปลงขอมลใหเปน AHP Scale กอนท าการเปรยบเทยบ ดงตารางท 4. 21

DPU

112

ตารางท 4.21 AHP Scale ของรอบการหมนเวยนของสนคา

Range AHP Scale

From To 0.00 0.04 1 0.05 0.09 2 0.10 0.14 3 0.15 0.19 4 0.20 0.24 5 0.25 0.29 6 0.30 0.34 7 0.35 0.39 8 0.40 0.44 9

หมายเหต: คา AHP Range ของรอบการหมนเวยนสนคา = (คา Max -คา Min)/9 = 0.78-0.38)/9 = 0.04 หลงจากนนใหด าเนนการเปรยบเทยบปจจยดานการบรหารสตอกสนคา (Turn Over) ระหวางผขายแตละราย ตารางท 4.22 ตารางเมตรกซเปรยบเทยบเกณฑดานการบรหารสตอกสนคา (Turn Over)

Turn Over ผขาย MO ผขาย CT ผขาย HA ผขาย KO ผขาย AM ผขาย MO 1 1/3 1/5 1/4 4 ผขาย CT 3 1 1/3 1 7 ผขาย HA 5 3 1 2 9 ผขาย KO 4 1 1/2 1 7 ผขาย AM 1/4 1/7 1/9 1/7 1

DPU

113

ภาพท 4.49 แสดงการใสคาความส าคญของแตละผขายภายใตปจจยดานการบรหารสตอกสนคา (Turn Over)

ผลการวเคราะห

ภาพท 4.50 แสดงผลจากการวเคราะหคาน าหนกความส าคญของแตละตวเลอกภายใตปจจยดาน การบรหารสตอกสนคา (Turn Over)

DPU

114

และเมอใสคาเฉลยลงในโปรแกรมคอมพวเตอร Expert Choice อกครง สามารถสรปคาน าหนกโดยพจารณาจากคามากทสดไปหาคานอยทสด ไดดงน

อนดบ 1 ผขาย HA คาน าหนกทไดคอ 43.8 % อนดบ 2 ผขาย KO คาน าหนกทไดคอ 23.9 % อนดบ 3 ผขาย CT คาน าหนกทไดคอ 20.8 % อนดบ 4 ผขาย MO คาน าหนกทไดคอ 8.4 % อนดบ 5 ผขาย AM คาน าหนกทไดคอ 3.2 %

อตราสวนความสอดคลอง (C.R.) คอ 0.03

ภาพท 4.51 แผนภมแสดงผลสรปคาน าหนกความส าคญของแตละผขายภายใตปจจยดานดานการ บรหารสตอกสนคา (Turn Over)

DPU

115

4.2.3 การวเคราะหหาผขายสนคากลมหองทมผลการด าเนนงานทเหมาะสม

ภาพท 4.52 แสดงผลจากการวเคราะหเปรยบเทยบน าหนกรวมแตละเกณฑของผขายทง 5 ราย

ภาพท 4.53 กราฟผลการวเคราะห

DPU

116

จากการวเคราะหการประเมนผลการด าเนนงานของผขาย (Supplier) สนคากลมหองน า โดยโปรแกรมส าเรจรป Expert Choice สามารถวเคราะหไดจากผลรวมของผลคณ ระหวางคาน าหนกของทางเลอกภายใตปจจยและน าหนกของปจจยนน จากปจจยระดบต าสดขนมาจนถงระดบสงสด จงสามารถสรปผลการประเมนผขาย (Supplier)แตละรายเรยงตามล าดบน าหนกไดดงน อนดบ 1 ผขาย CT คาน าหนกทไดคอ 43.9 % อนดบ 2 ผขาย KO คาน าหนกทไดคอ 20.2 % อนดบ 3 ผขาย AM คาน าหนกทไดคอ 13.5 % อนดบ 4 ผขาย HA คาน าหนกทไดคอ 13.4 % อนดบ 5 ผขาย MO คาน าหนกทไดคอ 9.1 % คาทไดท าใหบรรลวตถประสงคหลกคอ ไดผขายสนคากลมหองน าทมผลการด าเนนงานทดทสด คอ ผขาย CT ซงไดคาน าหนกมากทสดและไดอตราความไมสอดคลองโดยรวม (Overall Inconsistency Index = 0.08) คาทไดไมเกน 0.1 แสดงวาผลการวเคราะหขอมลมความถกตองสง 4.2.4 การวเคราะหความออนไหว/ความไว (Sensitivity Analysis) กรณทน าหนกของแตละปจจย มการเปลยนแปลงในชวง ± 20% ผลลพธสามารถแสดงไดดงน

ภาพท 4.54 แสดงผลการประเมนผขายเมอมการเปลยนแปลงน าหนกของปจจยดานยอดขาย

DPU

117

ภาพท 4.55 แสดงผลการประเมนผขายเมอมการเปลยนแปลงน าหนกของปจจยดานผลก าไร

ภาพท 4.56 แสดงผลการประเมนผขายเมอมการเปลยนแปลงน าหนกของปจจยดานการบรหาร สตอกสนคา (Turn Over)

DPU

118

ภาพท 4.57 แสดงผลการประเมนผขายเมอมการเปลยนแปลงน าหนกของปจจยดานความพอเพยง ของสนคา (Service Level)

ภาพท 4.58 แสดงผลการประเมนผขายเมอมการเปลยนแปลงน าหนกของปจจยดานการสงมอบ จากภาพท 4.54-4.58 สามารถวเคราะหไดวา เมอน าหนกของแตละปจจย มการเปลยนแปลงในชวง ± 20% ผลทไดคอ ไมมความแตกตางกนของผลลพธในการประเมนผขาย

DPU

119

4.3 สรปผล จากผลการวเคราะหขอมลการตดสนใจโดยใชเทคนคกระบวนการล าดบชนเชงวเคราะห (Analytic Hierarchy Process : AHP) ในกรณศกษานน ในดานปจจย ผตดสนใจใหความ ส าคญกบปจจยดานยอดขายเปนอนดบหนง ปจจยดานผลก าไรเปนอนดบสอง และปจจยดานการบรหารสตอกสนคา (Turn Over) เปนอนดบสาม ซงมผลมาจากนโยบายของบรษทซงเปนธรกจคาปลก จงใหความส าคญกบการประเมนผขาย (Supplier) ในดานของผลประโยชนทไดรบเปนหลก จงท าใหผตดสนใจใหความส าคญไปทางปจจยดานยอดขายสนคามากทสด สวนในปจจยดานความพอเพยงของสนคา (Service Level) และปจจยดานมอบการสงมอบ เปนปจจยทผตดสนใจใหความส าคญนอยลงมาตามล าดบ เนองจาก บรษทมศนยกระจายสนคา (DC) เปนคลงเกบสนคาและกระจายสนคาทมอยในสตอกไปยงสาขาตางๆ จงท าใหสนคามเพยงพอตอความตองการของทกสาขาอยแลว การวเคราะหคา ใหผลทนาพอใจ เพราะมคาอตราสวนความสอดคลอง (C.R.) คอ 0.1 ดงนน จากปจจยทใชในการตดสนใจทง 5 ปจจยขางตนเมอใชโปรแกรม Expert Choice ค านวณออกมาแลวผขาย (Supplier) ทมผลการด าเนนงานทดทสดคอ ผขาย CT

DPU

บทท 5 สรปผลการศกษาและขอเสนอแนะ

การศกษาในครงนผศกษาเนนการศกษาเรองการประเมนผขาย (Supplier) กรณศกษาธรกจคาปลกสนคากลมหองนาแหงหนง ซงการประเมนผขายถอไดวาเปนกระบวนการทางานทมความสาคญอยางยงของกระบวนการจดซอ การไดมาซงผขายทมประสทธภาพจะทาใหองคกรไดเปรยบคแขงขน ลดการเกดปญหาจากการดาเนนงาน ดงนนบรษทกรณศกษาจงตองการทจะมการประเมนผขาย เพอใหไดมาซงผขาย (Supplier) ทมผลการดาเนนงานทดและปองกนปญหาทจะเกดขนภายหลง โดยการนากระบวนการลาดบชนเชงวเคราะห (Analytical Hierarchy Process : AHP) มาประยกตใช ซงเปนวธการทมประสทธภาพ มขนตอนในการดาเนนงานทไมซบซอนและสามารถเขาใจไดงาย มาวเคราะหปญหาโดยศกษาถงปจจยตางๆ ทควรคานงในการประเมนผขาย (Supplier) มากาหนดเปนเครองมอและวธการประเมนทเปนระบบและเปนมาตรฐานเดยวกน เพอใหไดมาซงผขาย (Supplier) ทดทสดตามวตถประสงคทตงไว ดงนน เทคนคลาดบชนเชงวเคราะห AHP โดยมโปรแกรมคอมพวเตอร Expert Choice จงถกนามาใชเปนเครองมอสาคญในการว เคราะหการตดสนใจครงน เพราะวธและเครองมอดงกลาวไดรบการยอมรบจากหลายๆงานวจย ซงสามารถเปนบทพสจนความมประสทธภาพของแนวคดและโปรแกรมไดเปนอยางด 5.1 สรปผลการศกษา งานวจยครงนผศกษาได เลอกทจะศกษากบผขายสนคากลมหองนาของ บรษท กรณศกษาเทานน เพอใหไดมาซงผขายทมผลการดาเนนงานทด ขนตอนกระบวนการและเกณฑการประเมนผขายจงตองมความถกตองและชดเจน จงไดนาเอาเทคนคลาดบชนเชงวเคราะห AHP โดยมโปรแกรมคอมพวเตอร Expert Choice มาชวยเพมประสทธภาพดงกลาว ผศกษาไดทาการศกษาโดยใหวธการประชมระดมความคด (Brainstorm) กบผเกยวของและผมอานาจการตดสนใจสงสดของบรษท ในสวนของหลกเกณฑทจะนามาใชในการประเมนผขาย และทาการเกบรวบรวมขอมลตามหลกเกณฑทถกกาหนดไว กอนนาขอมลทงหมดมาทาแบบสอบถาม จากนนทาการประชมระดมความคด (Brainstorm) กบผเกยวของและผมอานาจการตดสนใจสงสดของบรษท เพอใหไดผลทสามารถใชเปนมาตรฐานและเปนนโยบายหลกใหกบ

DPU

121 แผนกจดซอขององคกรในการดาเนนงานตอไปในอนาคต ผลทไดสรปวาบรษทกรณศกษามหลกเกณฑหรอปจจยในการประเมนผขายทดสาหรบสนคากลมหองนาดงน 1) ปจจยดานยอดขาย 2) ปจจยดานผลกาไร 3) ปจจยดานการสงมอบ 4) ปจจยดานความพอเพยงของสนคา (Service Level) 5) ปจจยดานการบรหารสตอกสนคา (Turn Over) จากนนเมอขอมลทไดจาการประชมระดมความคด จงถกนาไปประมวลในโปรแกรม คอมพวเตอร Expert Choice เพอวเคราะหตามเทคนคลาดบชนเชงวเคราะห AHP ผลจากการวเคราะหทาใหทราบวาในสวนของเกณฑการตดสนใจผตดสนใจตดสนใหในปจจยดานยอดขายเปนอนดบหนง ปจจยดานผลกาไรเปนอนดบสอง และใหความสาคญกบปจจยดานการบรหารสตอกสนคา (Turn Over) เปนอนดบสาม สวนปจจยดานความพอเพยงของสนคา (Service Level) และปจจยดานมอบการสงมอบเปนอนดบสดทาย ซงผลดงกลาวสอดคลองกบนโยบายของบรษทซงเปนธรกจคาปลก ทใหความสาคญกบการประเมนผขาย (Supplier) ในดานของผลประโยชนทไดรบเปนหลก การตดสนใจใหยอดขายมาเปนอนดบหนงน ทาใหมนใจไดวา เหตผลดงกลาวมความเกยวเนองกบผลทไดมาอยางแนนอน และจากการคานวณและวเคราะหหาคาความสอดคลองของเกณฑ/ปจจยตางๆเพอใหไดมาซงผขายสนคากลมหองนาทมผลการดาเนนงานดทสดตามแนวทางและนโยบายของบรษทกรณศกษา ซงผลทไดจาการวเคราะหสามารถสรปไดดงน

DPU

122 ตารางท 5.1 แสดงลาดบการประเมนผขายทดทสดในแตละปจจย

1 2 3 4 5

ปจจยดานยอดขาย ผขาย CT ผขาย AM ผขาย KO ผขาย MO ผขาย HA

คาน าหนกทได 60.60% 15.90% 15.90% 3.90% 3.70%

ปจจยดานผลก าไร ผขาย CT ผขาย KO ผขาย AM ผขาย MO ผขาย HA

คาน าหนกทได 62.60% 18.10% 10.80% 4.30% 4.20%

ปจจยดานการบรหารสตอกสนคา

(Turn Over)ผขาย HA ผขาย MO ผขาย CT ผขาย MO ผขาย AM

คาน าหนกทได 43.80% 23.90% 20.80% 8.40% 3.20%

ปจจยดานความพอเพยงของ

สนคา (Service Level)ผขาย KO ผขาย HA ผขาย MO ผขาย AM ผขาย CT

คาน าหนกทได 24.40% 24.40% 24.40% 23.90% 2.80%

ปจจยดานการสงมอบ ผขาย KO ผขาย MO ผขาย HA ผขาย CT ผขาย AM

คาน าหนกทได 48.50% 31.90% 10.10% 5.90% 3.60%

พหเกณฑ ผขาย CT ผขาย KO ผขาย AM ผขาย HA ผขาย MO

คาน าหนกทได 43.90% 20.20% 13.50% 13.40% 9.10%0.08

37.10%

12.00%

8.10%

0.06

0.05

0.03

0

0.092.70%

อตราสวนความสอดคลอง

(C.R.)

ผขายทดทสดล าดบทปจจย Weight

40.10%

จากการพจารณาภายใตเงอนไขแบบพหเกณฑ สามารถสรปผลจากการวเคราะหไดดงน

อนดบ 1 ผขาย CT คานาหนกทไดคอ 43.9 % อนดบ 2 ผขาย KO คานาหนกทไดคอ 20.2 % อนดบ 3 ผขาย AM คานาหนกทไดคอ 13.5 % อนดบ 4 ผขาย HA คานาหนกทไดคอ 13.4 % อนดบ 5 ผขาย MO คานาหนกทไดคอ 9.1 %

อตราความไมสอดคลองโดยรวม (Overall Inconsistency Index) คอ 0.08

จากผลการศกษานทาใหไดผขายสนคากลมหองนาทดทสด นนคอ ผขาย CT ซงไดคานาหนกทสงทสดคอ 24.6% และไดคาอตราสวนความไมสอดคลองโดยรวม (Overall Inconsistency Index) เทากบ 0.08 ซงเปนคาทมคาไมเกน 0.1 ถอไดวาเปนคาทดทสด

DPU

123

ภาพท 5.1 ผลการวเคราะหเปรยบเทยบนาหนกรวมแตละเกณฑของผขายทง 5 ราย 5.2 ขอเสนอแนะ 5.2.1 ในการพจารณาคดเลอกผขายทจะนามาประเมนผลการทางาน ควรนาผขายรายยอยมาเขารวมการประเมนดวย เพอใหไดมาซงผขายทมทมประสทธภาพในการดาเนนงาน 5.2.2 ปญหาและขอมลทนามาศกษาครงน เปนเพยงกรณศกษาของบรษทผคาปลกสนคากลมหองนาแหงหนงเทานน ปจจยหรอเกณฑการตดสนใจของบรษทผคาปลกสนคากลมหองนารายอนยอมมความแตกตางกนไปตามแตนโยบายและลกษณะเฉพาะขององคกร ดงนนการนาหลกพจารณาดงกลาวนไปประยกตใชกบองคกรอนๆ ผศกษาจงขอแนะนาใหปรบปรงเกณฑทางเลอกหรอปจจยใหเหมาะสมกบองคกรนนๆดวย 5.2.3 ในการตดสนใจผตดสนใจแตละทานตางมหนาทรบผดชอบและประสบการณทแตกตางกน เพราะฉะนนกอนทาการสอบถาม จงควรมการกาหนดหลกเกณฑทชดเจน และหลกเกณฑนนควรจะไดรบความเหนชอบจากทกฝายงานทเกยวของและมผมอานาจตดสนใจสงสดขององคกรเปนผกาหนด 5.2.4 การออกแบบสอบถามทจะใหผตดสนใจตอบตองมการอธบายถงวธการในการตอบแบบ สอบถามอยางละเอยด พรอมทงแสดงวธของกระบวนการลาดบชนเชงวเคราะหและปจจยตางๆ ทใชเปนโครงสรางลาดบชนอยางชดเจน เพอใหผตดสนใจทราบถงขนตอนในการประเมนผขาย (Supplier) ทถกตองและเปนไปในทศทางเดยวกน

DPU

บรรณานกรม

DPU

125

บรรณานกรม

ภาษาไทย

หนงสอ

กณฑล รนรมณ. (2545). การพยากรณการขาย. กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย. จนตนย ไพรสณฑ และคณะ. (2551). การจดการดานการผลตและการปฏบตการ/Operation Management. กรงเทพฯ: เพยรสน เอดดเคชน อนโดไชนา. รธร พนมยงค. (2547). การจดหาและการบรหารความสมพนธกบผสงมอบในโซอปทาน. กรงเทพฯ: โลจสตกสบค. วชย แหวนเพชร. (2543). การวางแผนและการควบคมการผลต. กรงเทพฯ: ธรรมมลการพมพ. วฑรย ตนศรมงคล. (2542). AHP กระบวนการตดสนใจทไดรบความนยมมากทสดในโลก. กรงเทพฯ: กราฟฟค แอนด ปรนตง เซนเตอร.

บทความ วชรพงษ สาลสงห. (2543). “การจดล าดบงานโดยกฎความส าคญ” การประชมวชาการขายงาน วศวกรรมอตสาหการ, ป 2543, ครงท 9, เพชรบร, เลม 1. หนา 60 –67.

วทยานพนธ

จฬาภรณ เชอทอง. (2552). การประยกตใชกระบวนการ AHP เพอเลอกผแทนจ าหนาย คอมพวเตอรโนตบคทเหมาะสม. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาการจดการ ทางวศวกรรม. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยธรกจบณฑตย. เฉลมศร แซลม. (2552). การคดเลอกและประเมนผขายโดยใชเทคนคกระบวนการล าดบชนเชง วเคราะหกรณศกษาโรงงานสงทอ. สารนพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาการจดการ โชอปทานแบบบรณาการ. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยธรกจบณฑตย.

DPU

126

ณฐพล หาญชนะ. (2551). การพฒนาโปรแกรมการจดก าหนดการผลตโดยใชกระบวนการล าดบ ชนวเคราะหในโรงงานเซรามก. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาวศวกรรม อตสาหการ. เชยงใหม : มหาวทยาลยเชยงใหม. นรส ยนตนยม. (2550). การตดสนใจซอแบตเตอรเครอขายสอสารดวยกระบวนการล าดบชนเชง วเคราะหและการใชโปรแกรมเสนตรงเตมจ านวน. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต

สาขาวชาการจดการทางวศวกรรม. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยธรกจบณฑตย. ประภาศร สวสดอ าไพรกษ. (2542). การเลอกต าแหนงของโรงงานโดยใชการตดสนใจหลายเกณฑ:

กรณศกษาบรษทบรรจผลตภณฑ. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาสาขาวชา วศวกรรมอตสาหการ. กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

วราภรณ ลมลอย. (2552). การประยกตใชกระบวนการล าดบชนเชงวเคราะหส าหรบการเลอกผขาย อปกรณเครอขายคอมพวเตอร. สารนพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาการจดการ

โชอปทานแบบบรณาการ. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยธรกจบณฑตย. สภาภรณ สงวนศกดภกด. (2547). ระบบการประเมนผขาย ส าหรบอตสาหกรรมบรรจภณฑ.

วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาสาขาวชาการจดการทางวศวกรรม. กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

สเมศวร จนทะ. (2549). การประยกตใชกระบวนการ AHP และ Goal Programming เพอ พยากรณการสงซอวสดอปกรณในงานอตสาหกรรม และการเลอกผจดหาสนคาท เหมาะสม. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาวศวกรรมอตสาหการ. กรงเทพฯ: สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ. สรกฤษฏ นาทธราดล. (2552). การประยกตใชกระบวนการล าดบชนเชงวเคราะหความคลมเครอ

ในการคดเลอกผสงมอบของอตสาหกรรมยานยนตและอเลกทรอนกส. วทยานพนธ ปรญญามหาบณฑต สาขาวชาวศวกรรมอตสาหการ. เชยงใหม : มหาวทยาลยเชยงใหม. สรเดช สงเกด. (2553). การตดสนใจแบบพหเกณฑส าหรบการจางผใหบรการดานขนสงสนคา

กรณศกษาบรษทผใหบรการดานโลจสตกส. สารนพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาการจดการโชอปทานแบบบรณาการ. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยธรกจบณฑตย.

เสาวลกษณ อนนตะ. (2551). การพยากรณยอดขายเพอวางแผนการสงซอ : กรณศกษา บรษทคา สงของเดกเลนตวอยาง. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาวศวกรรม อตสาหการ. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลธญบร.

DPU

127

อรพนทร จรวสสกล. (2549). การประยกตใช AHP ในการประเมนผลการด าเนนงานผใหบรการ ขนสง. สารนพนธปรญญามหาบณฑต สาขาการจดการโลจสตกส. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยพระจอมเกลาธนบร

เอกสารอนๆ

จนตนย ไพรสณฑ. (2552). การจดการดานการผลตและการด าเนนงาน (เอกสารประกอบการเรยน การสอน). สาขาการจดการทางวศวกรรม. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยธรกจบณฑตย. ชชพล มงคลก. (2552). การวเคราะหการตดสนใจโดยใชวธ AHP (เอกสารประกอบการเรยนการ สอน). สาขาการจดการโซอปทานแบบบรณาการ. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยธรกจ บณฑตย. ภาษาตางประเทศ

BOOKS

Heizer and Kender. (2001). Operation Management. United States of America: Prentice Hall. Saaty,T.L. (1980). The Analytic Hierachy Process. New York: McGraw-Hill.

JOURNAL

Dey, P.K. and Ramcharan, E.K. (2007). Analytic hierarchy process helps select site for limestone quarry expansion in Barbados. Journal of Environmental Management. [Online] Available: www.sciencedirect.com. Dong, Y., Xu, Y., Li, H. and Dai, M. (2007). A comparative study of the numerical scales and the prioritization methods in AHP. European Journal of Operational Research. [Online] Available: www.sciencedirect.com.

DPU

128

ELECTRONIC SOURCES

โครงการบรหารธรกจมหาบณฑต สาขาวชาการจดการโลจสตกส - MBA Logistics Management สบคนเมอ 20 สงหาคม 2554, จาก http://joomla.ru.ac.th/mbalogistics/index.php?option= com_fireboard& Itemid=59&func=view&id=12&catid=15 กระบวนการจดการจดซอจดหา (Purchasing Management) สบคนเมอ 20 สงหาคม 2554, จาก http://blog.eduzones.com/friendly/40435 การประเมนผลการด าเนนงานผใหบรการขนสง สบคนเมอ 20 สงหาคม 2554, จาก http://www.logisticscorner.com/index.php?option=com_content&view=article& id=254:-analytic-hierarchy-process-ahp-&catid=45:any-talk&Itemid=56

DPU

ภาคผนวก

DPU

130

แบบสอบถาม ประกอบวทยานพนธมหาบณฑต

เรอง การประยกตใชกระบวนการ AHP ในการประเมนผขาย (Supplier) :

กรณศกษา ธรกจคาปลกสนคากลมหองน า

โดย นางสาวณฐพร สวางวงศสน

ทปรกษาวทยานพนธ : ผชวยศาสตราจารย ดร.ชชพล มงคลก วตถประสงค : แบบสอบถามนถกออกแบบขนเพอทจะศกษาเปรยบเทยบความส าคญของเกณฑในการตดสนใจประเมนผขาย (Supplier) สนคากลมหองน าส าหรบบรษท บญถาวรเซรามค จ ากด ขอมลทรวบรวมไดจะถกวเคราะห โดยอาศยทฤษฏและวธการของกระบวนการล าดบชนเชงวเคราะห โดยใชโปรแกรมส าเรจรป “Expert Choice” ในการวเคราะหผล

บรหารธรกจมหาบณฑต สาขาการจดการโลจสตกสและโซอปทาน มหาวทยาลยธรกจบณฑตย

การและประเมนผขาย (Supplier) ทดทสด

CT MO HA AM KO

Best Supplier of Performance

Sale

Margin Service Level Delivery Turn Over

DPU

131

เกณฑ ทางเลอก

ปจจยทผลกระทบตอการประเมนผขายส าหรบ บรษทกรณศกษา Sale : ยอดขาย Margin : ผลก าไร Delivery : การจดสงสนคา Service Level : ความพอเพยงของสนคา Turn Over : การบรหารสตอกสนคา

ผขายรายท 1 : MO ผขายรายท 2 : CT ผขายรายท 3 : HA ผขายรายท 4 : KO ผขายรายท 5 : AM

ตารางมาตรฐานทใชในการเปรยบเทยบความสาคญ คาความส าคญ นยาม ค าอธบาย

1 มความส าคญเทากน ปจจยทงสองทก าลงพจารณาเปรยบเทยบ ม ความส าคญเทาเทยมกน

3 มความส าคญมากกวา พอประมาณ

ปจจยทก าลงพจารณาเปรยบเทยบ มความส าคญมากกวาปจจยตวหนงพอประมาณ

5 มความส าคญมากกวา อยางเดนชด

ปจจยทก าลงพจารณาเปรยบเทยบ มความส าคญมากกวาปจจยอกตวหนงอยางเดนชด

7 มความส าคญมากกวา อยางเดนชดมาก

ปจจยทก าลงพจารณาเปรยบเทยบมความส าคญมากกวาปจจยอกตวหนงอยางเดนชดมาก

9 มความส าคญมากกวา อยางยง

คาความส าคญสงสดทจะเปนไปได ในการพจารณาเปรยบเทยบปจจยทงสอง

2, 4, 6, 8 เปนคาความส าคญระหวางกลางของคาทกลาวไวขางตน

คาความส าคญในการเปรยบเทยบปจจยถกพจารณาวาควรเปนคาระหวางกลางของคาทกลาวไวขางตน

DPU

132

บทนา ค าถามในแบบสอบถามนจะใชการเปรยบเทยบเปนคๆ ผตอบแบบสอบถามจะตองเปรยบเทยบความส าคญหรอความนาดงดดใจของเกณฑและทางเลอก โดยใชความส าคญเปรยบเทยบหรอความนาดงดดใจดงกลาวจะถกวดโดยสเกลดงตารางเกณฑมาตรฐานขางตน ในการเปรยบเทยบเกณฑ Sale (ราคา) กบ Margin (ผลก าไร) ถาทานมความเหนวา Sale “มความส าคญมากกวาอยางเดนชด” มากกวา Margin แลว ค าตอบของทานจะเปน “7” ตวอยางเชน ค าถาม : ทานใหความส าคญกบ “Sale” มากกวา “Margin” เทาไหร 1/9 1/8 1/7 1/6 1/5 1/4 1/3 1/2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 ในทางตรงกนขามส าหรบค าถามเดยวกน ถาทานมความเหนวา Margin “มความส าคญมากกวาอยางเดนชด” มากกวา Sale ค าตอบของทานจะเปน “1/7” ตวอยางเชน ค าถาม : ทานใหความส าคญกบ “Sale” มากกวา “Margin” เทาไหร 1/9 1/8 1/7 1/6 1/5 1/4 1/3 1/2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 สวนท 1 : เปรยบเทยบความสาคญของปจจย 1. ทานใหคาความส าคญกบ Sale มากกวา Margin เทาไหร 1/9 1/8 1/7 1/6 1/5 1/4 1/3 1/2

1 2 3 4 5 6 7 8 9 2. ทานใหคาความส าคญกบ Sale มากกวา Delivery เทาไหร 1/9 1/8 1/7 1/6 1/5 1/4 1/3 1/2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 3. ทานใหคาความส าคญกบ Sale มากกวา Service Level เทาไหร 1/9 1/8 1/7 1/6 1/5 1/4 1/3 1/2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 4. ทานใหคาความส าคญกบ Sale มากกวา Turn Over เทาไหร 1/9 1/8 1/7 1/6 1/5 1/4 1/3 1/2 1 2 3 4 5 6 7 8 9

DPU

133

5. ทานใหคาความส าคญกบ Margin มากกวา Delivery เทาไหร 1/9 1/8 1/7 1/6 1/5 1/4 1/3 1/2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 6. ทานใหคาความส าคญกบ Margin มากกวา Service Level เทาไหร 1/9 1/8 1/7 1/6 1/5 1/4 1/3 1/2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 7. ทานใหคาความส าคญกบ Margin มากกวา Turn Over เทาไหร 1/9 1/8 1/7 1/6 1/5 1/4 1/3 1/2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 8. ทานใหคาความส าคญกบ Delivery มากกวา Service Level เทาไหร 1/9 1/8 1/7 1/6 1/5 1/4 1/3 1/2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 9. ทานใหคาความส าคญกบ Delivery มากกวา Turn Over เทาไหร 1/9 1/8 1/7 1/6 1/5 1/4 1/3 1/2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10. ทานใหคาความส าคญกบ Service Level มากกวา Turn Over เทาไหร 1/9 1/8 1/7 1/6 1/5 1/4 1/3 1/2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 สวนท 2 : เปรยบเทยบความเหมาะสมในการประเมนผขาย (สนคากลมหองน า) ภายใตเกณฑตางๆ

ความสาคญเปรยบเทยบทางเลอกกบเกณฑ “Sale” 11. ทานชอบ ผขาย MO มากกวา ผขาย CT เทาไหร 1/9 1/8 1/7 1/6 1/5 1/4 1/3 1/2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 12. ทานชอบ ผขาย MO มากกวา ผขาย HA เทาไหร 1/9 1/8 1/7 1/6 1/5 1/4 1/3 1/2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 13. ทานชอบ ผขาย MO มากกวา ผขาย KO เทาไหร 1/9 1/8 1/7 1/6 1/5 1/4 1/3 1/2 1 2 3 4 5 6 7 8 9

DPU

134

14. ทานชอบ ผขาย MO มากกวา ผขาย AM เทาไหร 1/9 1/8 1/7 1/6 1/5 1/4 1/3 1/2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 15. ทานชอบ ผขาย CT มากกวา ผขาย HA เทาไหร 1/9 1/8 1/7 1/6 1/5 1/4 1/3 1/2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 16. ทานชอบ ผขาย CT มากกวา ผขาย KO เทาไหร 1/9 1/8 1/7 1/6 1/5 1/4 1/3 1/2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 17. ทานชอบ ผขาย CT มากกวา ผขาย AM เทาไหร 1/9 1/8 1/7 1/6 1/5 1/4 1/3 1/2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 18. ทานชอบ ผขาย HA มากกวา ผขาย KO เทาไหร 1/9 1/8 1/7 1/6 1/5 1/4 1/3 1/2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 19. ทานชอบ ผขาย HA มากกวา ผขาย AM เทาไหร 1/9 1/8 1/7 1/6 1/5 1/4 1/3 1/2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 20. ทานชอบ ผขาย KO มากกวา ผขาย AM เทาไหร 1/9 1/8 1/7 1/6 1/5 1/4 1/3 1/2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 ความสาคญเปรยบเทยบทางเลอกกบเกณฑ “Margin” 21. ทานชอบ ผขาย MO มากกวา ผขาย CT เทาไหร 1/9 1/8 1/7 1/6 1/5 1/4 1/3 1/2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 22. ทานชอบ ผขาย MO มากกวา ผขาย HA เทาไหร 1/9 1/8 1/7 1/6 1/5 1/4 1/3 1/2 1 2 3 4 5 6 7 8 9

DPU

135

23. ทานชอบ ผขาย MO มากกวา ผขาย KO เทาไหร 1/9 1/8 1/7 1/6 1/5 1/4 1/3 1/2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 24. ทานชอบ ผขาย MO มากกวา ผขาย AM เทาไหร 1/9 1/8 1/7 1/6 1/5 1/4 1/3 1/2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 25. ทานชอบ ผขาย CT มากกวา ผขาย HA เทาไหร 1/9 1/8 1/7 1/6 1/5 1/4 1/3 1/2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 26. ทานชอบ ผขาย CT มากกวา ผขาย KO เทาไหร 1/9 1/8 1/7 1/6 1/5 1/4 1/3 1/2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 27. ทานชอบ ผขาย CT มากกวา ผขาย AM เทาไหร 1/9 1/8 1/7 1/6 1/5 1/4 1/3 1/2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 28. ทานชอบ ผขาย HA มากกวา ผขาย KO เทาไหร 1/9 1/8 1/7 1/6 1/5 1/4 1/3 1/2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 29. ทานชอบ ผขาย HA มากกวา ผขาย AM เทาไหร 1/9 1/8 1/7 1/6 1/5 1/4 1/3 1/2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 30. ทานชอบ ผขาย KO มากกวา ผขาย AM เทาไหร 1/9 1/8 1/7 1/6 1/5 1/4 1/3 1/2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 ความสาคญเปรยบเทยบทางเลอกกบเกณฑ “Delivery” 31. ทานชอบ ผขาย MO มากกวา ผขาย CT เทาไหร 1/9 1/8 1/7 1/6 1/5 1/4 1/3 1/2 1 2 3 4 5 6 7 8 9

DPU

136

32. ทานชอบ ผขาย MO มากกวา ผขาย HA เทาไหร 1/9 1/8 1/7 1/6 1/5 1/4 1/3 1/2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 33. ทานชอบ ผขาย MO มากกวา ผขาย KO เทาไหร 1/9 1/8 1/7 1/6 1/5 1/4 1/3 1/2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 34. ทานชอบ ผขาย MO มากกวา ผขาย AM เทาไหร 1/9 1/8 1/7 1/6 1/5 1/4 1/3 1/2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 35. ทานชอบ ผขาย CT มากกวา ผขาย HA เทาไหร 1/9 1/8 1/7 1/6 1/5 1/4 1/3 1/2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 36. ทานชอบ ผขาย CT มากกวา ผขาย KO เทาไหร 1/9 1/8 1/7 1/6 1/5 1/4 1/3 1/2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 37. ทานชอบ ผขาย CT มากกวา ผขาย AM เทาไหร 1/9 1/8 1/7 1/6 1/5 1/4 1/3 1/2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 38. ทานชอบ ผขาย HA มากกวา ผขาย KO เทาไหร 1/9 1/8 1/7 1/6 1/5 1/4 1/3 1/2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 39. ทานชอบ ผขาย HA มากกวา ผขาย AM เทาไหร 1/9 1/8 1/7 1/6 1/5 1/4 1/3 1/2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 40. ทานชอบ ผขาย KO มากกวา ผขาย AM เทาไหร 1/9 1/8 1/7 1/6 1/5 1/4 1/3 1/2 1 2 3 4 5 6 7 8 9

DPU

137

ความสาคญเปรยบเทยบทางเลอกกบเกณฑ “Service Level” 41. ทานชอบ ผขาย MO มากกวา ผขาย CT เทาไหร 1/9 1/8 1/7 1/6 1/5 1/4 1/3 1/2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 42. ทานชอบ ผขาย MO มากกวา ผขาย HA เทาไหร 1/9 1/8 1/7 1/6 1/5 1/4 1/3 1/2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 43. ทานชอบ ผขาย MO มากกวา ผขาย KO เทาไหร 1/9 1/8 1/7 1/6 1/5 1/4 1/3 1/2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 44. ทานชอบ ผขาย MO มากกวา ผขาย AM เทาไหร 1/9 1/8 1/7 1/6 1/5 1/4 1/3 1/2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 45. ทานชอบ ผขาย CT มากกวา ผขาย HA เทาไหร 1/9 1/8 1/7 1/6 1/5 1/4 1/3 1/2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 46. ทานชอบ ผขาย CT มากกวา ผขาย KO เทาไหร 1/9 1/8 1/7 1/6 1/5 1/4 1/3 1/2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 47. ทานชอบ ผขาย CT มากกวา ผขาย AM เทาไหร 1/9 1/8 1/7 1/6 1/5 1/4 1/3 1/2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 48. ทานชอบ ผขาย HA มากกวา ผขาย KO เทาไหร 1/9 1/8 1/7 1/6 1/5 1/4 1/3 1/2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 49. ทานชอบ ผขาย HA มากกวา ผขาย AM เทาไหร 1/9 1/8 1/7 1/6 1/5 1/4 1/3 1/2 1 2 3 4 5 6 7 8 9

DPU

138

50. ทานชอบ ผขาย KO มากกวา ผขาย AM เทาไหร 1/9 1/8 1/7 1/6 1/5 1/4 1/3 1/2 1 2 3 4 5 6 7 8 9

ความสาคญเปรยบเทยบทางเลอกกบเกณฑ “Turn Over” 51. ทานชอบ ผขาย MO มากกวา ผขาย CT เทาไหร 1/9 1/8 1/7 1/6 1/5 1/4 1/3 1/2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 52. ทานชอบ ผขาย MO มากกวา ผขาย HA เทาไหร 1/9 1/8 1/7 1/6 1/5 1/4 1/3 1/2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 53. ทานชอบ ผขาย MO มากกวา ผขาย KO เทาไหร 1/9 1/8 1/7 1/6 1/5 1/4 1/3 1/2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 54. ทานชอบ ผขาย MO มากกวา ผขาย AM เทาไหร 1/9 1/8 1/7 1/6 1/5 1/4 1/3 1/2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 55. ทานชอบ ผขาย CT มากกวา ผขาย HA เทาไหร 1/9 1/8 1/7 1/6 1/5 1/4 1/3 1/2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 56. ทานชอบ ผขาย CT มากกวา ผขาย KO เทาไหร 1/9 1/8 1/7 1/6 1/5 1/4 1/3 1/2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 57. ทานชอบ ผขาย CT มากกวา ผขาย AM เทาไหร 1/9 1/8 1/7 1/6 1/5 1/4 1/3 1/2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 58. ทานชอบ ผขาย HA มากกวา ผขาย KO เทาไหร 1/9 1/8 1/7 1/6 1/5 1/4 1/3 1/2 1 2 3 4 5 6 7 8 9

DPU

139

59. ทานชอบ ผขาย HA มากกวา ผขาย AM เทาไหร 1/9 1/8 1/7 1/6 1/5 1/4 1/3 1/2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 60. ทานชอบ ผขาย KO มากกวา ผขาย AM เทาไหร 1/9 1/8 1/7 1/6 1/5 1/4 1/3 1/2 1 2 3 4 5 6 7 8 9

หมายเหต : ผศกษาไดใชขอมลจากแบบสอบถามของผใหขอมลทเปนผทมอ านาจตดสนใจของบรษทกรณศกษาในการวเคราะหผลเทานน ซงขอมลทใหถอวามความส าคญและมผลตอการตดสนใจในการประเมนผขายสนคากลมหองน าของบรษท เพราะเปนบคคลทเกยวของกบการตดสนใจโดยตรง พรอมทงสามารถเปนแนวทางใหกบการคดเลอกผขายของแผนกจดซอตอไป จากขอมลทไดถกน าไปสรางเปนแบบฟอรมในการประเมนผขายทมคณสมบตเบองตนทเหมาะสมเพอไปสกระบวนการคดเลอกและประเมนผขายโดยใชโปรแกรมคอมพวเตอรส าเรจรป Expert Choice

DPU

140

รายงานการประชม

ผเขารวมประชม 1. ตวแทนฝายจดซอ 2. ตวแทนฝายบรหารพนท 3. ตวแทนฝายซพพายเชน 4. ตวแทนฝายขาย 5. ตวแทนฝายจดสง หวขอในการประชม 1. น าเสนอปญหาทพบจากการด าเนนงาน 2. การคดเลอกผขายทจะน ามาประเมนผลการด าเนนงาน 3. หลกเกณฑทจะน ามาใชในการประเมนผลการด าเนนงานของผขาย 4. วธการประเมนผขาย (Supplier) 1. นาเสนอปญหาทพบจากการดาเนนงาน จากการปฎบตงานทผานมา พบวา การสงเสรม/สนบสนนผขาย (Supplier) ในดานตางๆ อาทเชน การใหพนทจดแสดงสนคาในแตละโชวรม การใหพนทการจด Promotion ของแตละสาขาการคดเลอกสนคาลง Mail Promotion รวมถงการคดเลอกผผลตสนคา Exclusive ของบญถาวร เกดจากการการตดสนใจของเจาหนาทจดซอเปนหลก โดยใชประสบการณ, ความพงพอใจ และความตองการของตนเองเปนหลก ซงโดยสวนมากแลวจะพจารณาจากเพยง 2 เรองหลกๆ คอ ยอดขายและชอเสยงของบรษทคคา แตมกจะใหความส าคญทางดานของยอดขายคอนขางมาก ซงหากมการพจารณาเพยง 2 ดานทกลาวมาแลวนน โดยไมค านงถงปจจยดานอนๆ ประกอบการตดสนใจ สงผลใหในเกดปญหาตามมาภายหลง คอ ผขาย (Supplier) มการสงสนคาลาชาท าใหผดนดสงสนคากบลกคา,สนคามสตอกไมเพยงพอตอการขาย,สนคาถกตคนโรงงานเนองจากช ารด เปนตน ซงปญหาดงกลาวยงไมมการรวบรวมขอมลและถกแกปญหา ดงนนจงมการรวบรวมปญหาทผานมาในชวงระยะเวลา 6 เดอน พบวา 1. ปญหาดานการสงมอบสนคา ไมตรงตามก าหนดเวลาทระบไวในใบสงซอ จากการเกบขอมลจากใบสงซอ (PO.) จ านวน 2,700 ใบ พบวา ผขาย (Supplier) สามารถสงสนคาไดตรงตามก าหนดสงเพยง 857 ใบ คดเปน 32% ในขณะทสงสนคาไมตรงก าหนดเวลาถง 1,843 ใบ คดเปน 68%

DPU

141

2. ปญหาสนคาทมาสงไมอยในสภาพสมบรณพรอมใช ทางสวนงานขอมลรบจงตองตคนโรงงาน จากการเกบขอมลพบสาเหตของปญหาดงน ตารางท 1.1 แสดงการเกบขอมลสนคาช ารด

เดอน จานวนคร ง

สาเหตทพบ (คร ง/เดอน)

สนคา มตาหน

เปนรอย ขดขวน

สนคาแตก

สนคาบบ (เกดจากการกระแทก)

Package ชารด

สงสนคา ผดรน

มนาคม 35 2 22 8 0 3 0 เมษายน 38 13 18 2 3 2 0 พฤษภาคม 49 29 15 2 1 1 1 มถนายน 40 13 23 2 1 1 0 กรกฎาคม 42 14 12 12 2 2 0 สงหาคม 97 47 9 10 2 27 2

3. ปญหาดานผลก าไรทบรษทไดรบจากการขายลดนอยลงจากปทผานมา ตารางท 1.2 แสดงการเปรยบเทยบผลก าไรของสนคากลมหองน า

Product Type MARGIN

2010 2011 %DIFF

ตอาบน า/ฉากกนอาบน า/ถาดรอง 24.47 25.25 0.78 อางอาบน า 22.42 21.42 -1.01 อปกรณหองน า 23.99 21.31 -2.69 อะไหลหองน า 21.74 20.35 -1.39 เฟอรนเจอรหองน า 25.79 19.4 -6.39 กอกน า/ฝกบว 20.24 19.09 -1.15 เครองสขภณฑ 17.7 17.79 0.1

TOTAL 19.72 18.73 -0.99

DPU

142

ดงนน จงตองการทจะแกปญหาทเกดขน โดยขอน าเสนอระบบการประเมนผขาย (Supplier) ทเปนมาตรฐานโดยประยกตใชกระบวนการ AHP ในการประเมนผขายในครงน 2. การคดเลอกผขายทจะนามาประเมนผลการดาเนนงาน ผขายทจะถกน ามาประเมนในครงน ท าการคดเลอกจากผขายทมยอดขายเปน 5 อนดบแรกของสนคากลมหองน า เพอตองการทราบผลการประเมน และน าผลจากการประเมนทไดนนมาเปนสวนในการตดสนใจสนบสนนผขายในดานตางๆ อกทงยงตองการทราบถงขอบกพรองของผขายแตละราย เพอแจงใหผขายไดทราบถงขอผดพลาดของตนและแกไขไดถกจด สาเหตทเลอกผขายจากยอดขายนน เนองจากผขายหลกของสนคากลมหองน านนสามารถคดเปนสดสวนกวา 70% ของยอดขายทงหมดแลว หากสามารถพฒนาผขายในกลมนไดปญหาทเกดขนกจะนอยลงอยางมาก 3. หลกเกณฑทจะนามาใชในการประเมนผลการดาเนนงานของผขาย ทกฝายงานน าเสนอหลกเกณฑทจะใชในการประเมน ดงตารางท 1.3 ตารางท 1.3 แสดงการน าเสนอหลกเกณฑทจะใชในการประเมนผขายของสนคากลมหองน า

ฝายงาน นาเสนอหลกเกณฑทจะใชในการประเมน

ฝายจดซอ ผลก าไร ยอดขาย Marget Share คณภาพสนคา การสงมอบสนคาใหแกลกคา

ฝายบรหารพนท ความน าสมยของสนคา ยอดขาย ผลก าไร ฝายซพพายเชน Service Level Turn Over ฝายขาย ยอดขาย ผลก าไร การสงสนคาตรงเวลานดลกคา

ฝายจดสง การสงสนคาตรงตามเวลา การบรหารสตอก (DC มปญหาเรองพนท การจดเกบสนคา)

จากการน าเสนอหลกเกณฑของทกฝายงาน มการคดเลอกหลกเกณฑทจะน ามาใชในการประเมนผขายทงหมด 5 ปจจย และมหลกการพจารณา ดงน

DPU

143

1. ปจจยดานการสงมอบ พจารณาจาก - สงสนคาตามก าหนดเวลาทมระบไวในใบสงซอ (PO.) - สนคาอยในสภาพทสมบรณ ไมเกดความเสยหายจาก การบรรทกและการขนยาย 2. ปจจยดานยอดขาย พจารณาจาก - ยอดขายในอนาคตทเกดจากการพยากรณยอดขาย ยอนหลง 36 เดอน 3. ปจจยดานผลก าไร พจารณาจาก - %Margin ทบรษทไดรบจากการขายสนคาในแตละ Brand 4. ปจจยดานความพอ พจารณาจาก - ระดบความพรอมของ stock สนคาเพยงของสนคา (Service Level) 5. ปจจยดานการบรหาร พจารณาจาก - รอบการหมนเวยนของสนคา โดยเปนการสตอกสนคา (Turn Over) เปรยบเทยบระหวางสดสวนของปรมาณ สนคา และมลคายอดขาย 4. วธการประเมนผขาย (Supplier) วธการประเมนผขาย ท าโดย น าเทคนคกระบวนการล าดบชนเชงวเคราะห (Analytical Hierarchy Process : AHP) มาประยกตใชในการประเมนผขาย (Supplier) สนคากลมหองน า วธการประเมนท าโดย 1. ประชมเพอตอบแบบสอบถาม (แบบสอบถามจะถกออกแบบขนเพอทจะศกษาเปรยบเทยบความส าคญของเกณฑในการตดสนใจประเมนผขาย (Supplier) สนคากลมหองน าส าหรบบรษท บญถาวรเซรามค จ ากด 2. น า ขอมลทไดไปวเคราะห โดยอาศยทฤษฏและวธการของกระบวนการล าดบชนเชงวเคราะห โดยใชโปรแกรมส าเรจรป “Expert Choice” ในการวเคราะหผล 3. รายงานผลการประเมนทได

DPU

144

ประวตผเขยน

ชอ – นามสกล นางสาวณฐพร สวางวงศสน ประวตการศกษา บรหารธรกจบณฑต

มหาวทยาลยธรกจบณฑตย ปการศกษา 2550 ต าแหนงและสถานทท างานปจจบน เจาหนาทจดซอ (สนคากลมหองน า)

บรษท บญถาวรเซรามค จ ากด

DPU