การวิเคราะห์ swotการวิเคราะห์จุดแข็ง...

การวเคราะห

จดแขง จดออน โอกาส และอปสรรค

SWOT

เพอการจดการศกษาทางเลอก

ของสถาบนการเรยนรเพอปวงชน

และขอเสนอเชงกลยทธ

ฉนทหทย (อรทย) อาจอา

ปาณฉตร ทพยสข

รงทอง ครามานนท

สรยาพร จนทรเจรญ

การวเคราะหจดแขง จดออน โอกาส และอปสรรค (SWOT)

และขอเสนอเชงกลยทธเพอการจดการศกษาทางเลอก

ของสถาบนการเรยนร เพอปวงชน

ฉนทหทย (อรทย) อาจอ า ปาณฉตร ทพยสข รงทอง ครามานนท สรยาพร จนทรเจรญ

โครงการวจย ตดตามและประเมนผลการจดการศกษาทางเลอก และผลท เกดขนในบรบทของสถาบนการเรยนรเพ อปวงชน สถาบนวจยประชากรและสงคม มหาวทยาลยมหดล

รวมกบ

สถาบนการเรยนรเพอปวงชน (สรพ.)

สนบสนนโดย บรษท ปตท.จ ากด (มหาชน) และ มลนธพลงทยงยน

การวเคราะหจดแขง จดออน โอกาส และอปสรรค (SWOT)

และขอเสนอเชงกลยทธเพอการจดการศกษาทางเลอกของสถาบนการเรยนรเพอปวงชน

ฉนทหทย อาจอ า และคณะ

การวเคราะหจดแขง จดออน โอกาส และอปสรรค (SWOT) และขอเสนอเชงกลยทธเพอการจดการศกษา

ทางเลอกของสถาบนการเรยนรเพอปวงชน.-- นครปฐม : สถาบนวจยประชากรและสงคม

มหาวทยาลยมหดล, 2562.

78 หนา.-- (โครงการวจย ตดตามและประเมนผลการจดการศกษาทางเลอกและผลทเกดขนในบรบทของ

สถาบนการเรยนรเพอปวงชน).

1. การศกษาทางเลอก 2. การประเมนผลทางการศกษา. I. ฉนทหทย อาจอา. II. ชอเรอง.

เอกสารทางวชาการ / สถาบนวจยประชากรและสงคม มหาวทยาลยมหดล หมายเลข 482

371.04

ISBN 978-616-443-260-4

จานวน : 60 เลม

พมพครงท 1 : มกราคม 2562

ปกและรปเลม : ปาณฉตร ทพยสข

จดพมพ : สถาบนวจยประชากรและสงคม มหาวทยาลยมหดล

999 ถนนพทธมณฑลสาย 4 ตาบลศาลายา อาเภอพทธมณฑล จงหวดนครปฐม

โทรศพท 0-2441-0201-4 โทรสาร 0-2441-9333 www.ipsr.mahidol.ac.th

รวมกบ สถาบนการเรยนรเพอปวงชน, บรษท ปตท.จากด (มหาชน)

และมลนธพลงทยงยน

พมพท : โรงพมพเดอนตลา

39 / 205-206 ซอยวภาวดรงสต 84 แขวงสนามบน เขตดอนเมอง กรงเทพฯ

โทรศพท 0-2996-7392-4 โทรสาร 0-2996-7395

© สงวนลขสทธตามกฎหมาย

ขอเสนอเชงกลยทธ | ก

ผลการวจย ตดตามและประเมนผล การจดการศกษาทางเลอกและผลท เกดขนในบรบทของสถาบนการเรยนรเพ อปวงชน

ค าน า

รายงาน “การวเคราะหจดแขง จดออน โอกาส และอปสรรค (SWOT) และ

ขอเสนอเชงกลยทธเพอการจดการศกษาทางเลอก ของสถาบนการเรยนรเพอ

ปวงชน” เปนผลผลตหน ง ใน 6 เรอง ท เกดขนจากการดา เนนงานของ

“โครงการวจย ตดตาม และประเมนผลการจดการศกษาทางเลอกและผลท

เกดขนในบรบทของสถาบนการเรยนรเพอปวงชน” โดยคณะนกวจยจาก

สถาบนวจยประชากรและสงคม มหาวทยาลยมหดล ไดรบการสนบสนน

งบประมาณจาก บรษท ปตท. จากด (มหาชน) และ มลนธพลงทยงยน และการ

สนบสนนดานขอมลและกระบวนการทางานวจยจากสถาบนการเรยนรเพอปวง

ชน (สรพ.) หรอทรจกกนในนาม “มหาวทยาลยชวต”

รายงานเลมน นาเสนอสาระสาคญสามสวนสาคญ สวนแรก คอจานวน

ความคดเหนในดานทเปนจดแขงจดออนของมหาวทยาลยชวต ทสะทอนโดยผท

เกยวของ ทงผบรหาร อาจารยผจดกระบวนการเรยนร เจาหนาทฝายสนบสนน

บณฑต และผเรยน สวนนไดเผยใหเหนจดแขงทสาคญ โดยเฉพาะอยางยงหลก

ปรชญาและแนวคดการจดการศกษาเพอพฒนาตนและชมชน ซงเปนจดยนทาง

วชาการทตอบสนองตอการดารงชวตทมคณคา ตลอดจนถงอาจารยผจด

กระบวนการเรยนร และการสรางโอกาสใหม ๆ ในการศกษาเรยนร สวนทสอง

นาเสนอผลการวเคราะหโอกาสและอปสรรค และสวนสดทาย คอ ขอเสนอ

เชงกลยทธทสอดรบกบผลการวเคราะหในสองสวนแรก คณะผวจยเชอมนวา

ขอเสนอดงกลาวเปนสงททาทายของ สรพ. ถาหากผเกยวของคดวาจะทา หรอ

ตางคนตางทา คงอกนานกวาจะเหนผลการเปลยนแปลงทแทจรง แตถาหากวา

ทกคนทกฝายทกระดบทเกยวของผนกกาลงกนและลงมอเปลยนแปลง ปรบปรง

ข | การวเคราะห SWOT


พฒนาตงแตบดน ความสาเรจคงเกดขนไดในไมชา ซงไมเพยงแตคณะผวจย

เทานนทรสกยนดกบความสาเรจและพฒนาการใหม ๆ ทจะเกดขน แตผมสวน

รวมทกทานในการประเมนผลครงนกหวงทจะเหนการพฒนาและการยกระดบ

มหาวทยาลยชวตในทกมต อยางเปนรปธรรมเชนเดยวกน

คณะผวจยหวงวา รายงานวเคราะห SWOT เลมน จะกอใหเกดการทบทวน

การจดการศกษาทผานมาวาไดสรางผลกระทบเชงบวกใหกบสงคมมากนอย

เพยงไร ผท เกยวของมสวนสาคญอยางไรตอการจดการศกษาทางเลอก

ระดบอดมศกษาทถอวามแหงเดยวในสงคมไทย คณะผวจยขอขอบคณผใหขอมล

ทกทานทไดเปดโลกทศนและบทสนทรยสนทนาทวาดวยการเรยนรสการ

เปลยนแปลง การเรยนรตลอดชวต การพงพาตนเอง การดารงชวตอยางมคณคา

และศกดศรในทองถน และกระบวนทศนใหมในการจดการศกษาเพอผใหญ ใน

การทาการวจยครงน

คณะผวจย

20 พฤศจกายน 2561

ขอเสนอเชงกลยทธ | ค


กตตกรรมประกาศ

รายงานการวเคราะหจดแขง จดออน โอกาส และอปสรรค (SWOT) น ไดรบ

ความรวมมอเปนอยางดจากผมสวนเกยวของกบมหาวทยาชวตทกทาน นบตงแต

คณาจารย เจาหนาท ในสถาบนการเรยนรเพอปวงชน (สรพ.) ศนยการเรยนร

เพอปวงชน (ศรป.) และศนยเรยนรชมชนเครอขายมหาวทยาลยชวต (ศรช.)

นกศกษา บณฑต และครอบครว ผนาทองถนและชมชน ในพนททไดปฏบตงาน

ภาคสนามในชวงเดอนมกราคมถงพฤษภาคม 2561

คณะทางานวจยประเมนผลมความซาบซงในความเปนกลยาณมตรของทก

ทาน และขอขอบคณทกทานทสละเวลาใหคณะทางานฯ ไดมโอกาสแลกเปลยน

เรยนร เขาเยยมชมพนท ไดพบเหนสงด ๆ ทเกดจากการทางานและความเปน

หนงเดยวกนของชาวมหาวทยาลยชวต การวจยครงน หวงเปนอยางยงวาจะ

บรรลถงความสาเรจตามวตถประสงค และบรรลถงความตองการของผเกยวของ

ทกทานทปรารถนาจะไดเหนทศทางการพฒนามหาวทยาลยชวตทชดเจนในหวง

เวลาของการปรบตวใหเขากบสงคมปจจบน หากมขอผดพลาดคณะทางานฯ ขอ

นอมรบไว ณ โอกาสน และยนดรบฟงเสยงสะทอนกลบจากทกทานทไดอาน

รายงานฉบบน

คณะผวจย

20 พฤศจกายน 2561

ง | การวเคราะห SWOT


บทสรปผ บรหาร

การวเคราะหจดแขง จดออน โอกาส และอปสรรค (SWOT) เปนสวนหนง

ของวตถประสงคหลกของการวจย ตดตาม และประเมนผลการจดการศกษา

ทางเลอกและผลทเกดขนในบรบทของสถาบนการเรยนรเพอปวงชนทกาหนดไว

ในขอเสนอโครงการวจย ฯ ผลทเกดขนจากการศกษาและวเคราะหในครงน คอ

การไดองคความรเกยวกบศกยภาพและขอจากด หรอจดแขง จดออน โอกาส

ปญหาและอปสรรคของระบบและกลไกตาง ๆ ทเกยวของในมมมองของผมสวน

ไดเสยทกฝายทกระดบ ตงแตระดบสวนกลางไปจนถงระดบพนทเรยนร ผนวก

ดวยมมมองของคณะวจยประเมนผล และจากการประชมระดมความคดเหนครง

สาคญ 2 ครง คอ การประชมของคณะกรรมการยทธศาสตรฯ เมอวนท 25

พฤษภาคม พ.ศ. 2561 และการประชมนาเสนอผลการวจยของโครงการ ฯ เมอ

วนท 12 กนยายน พ.ศ. 2561 โดยเฉพาะในเรองโอกาสและอปสรรค ทเปน

สภาพแวดลอมภายนอก ผลการวจยโดยสรป มการนาเสนอดงน

1) ปจจยภายใน : จดแขง จดออน

2) ปจจยภายนอก : โอกาส และอปสรรค

3) แนวทางการพฒนา : กลยทธทสอดคลองกบจดแขง จดออน โอกาส และ

อปสรรค

1) ปจจยภายใน : จดแขง จดออน

จากการรวบรวมความคดเหนของคณาจารย เจาหนาท บณฑต นกศกษา

จานวนทงสน 3,198 ความคดเหน ทไดจากการสอบถาม แบงเปนความคดเหน

ดานจดด จดเดน จดแขง (2,029 ความคดเหน) พบวา มหาวทยาลยชวต มจด

ขอเสนอเชงกลยทธ | จ


แขงทสาคญ 8 ดาน เรยงจากจานวนความคดเหนจากมากไปนอย คอ อนดบท 1

ดานวชาการ / หลกการ / แนวคด / ปรชญา อนดบท 2 ดานอาจารยและ

บคลากร อนดบท 3 ดานการสรางเสรมโอกาสทางการศกษาเรยนร อนดบท 4

ดานสถานทเรยนร อนดบท 5 ดานอตลกษณ อนดบท 6 ดานกลมผเรยน

อนดบท 7 ดานสงอานวยความสะดวก และ อนดบท 8 ดานคาใชจาย

สวนจดออน จดดอย หรอสงทตองการแกไขหรอพฒนา (1 ,169 ความ

คดเหน) ทสาคญ 10 ดาน เรยงจากจานวนความคดเหนจากมากไปนอย คอ

อนดบท 1 ดานการประชาสมพนธ และการสรางภาพลกษณ อนดบท 2 ดาน

สถานท อนดบท 3 ดานคาใชจายเพอการศกษา อนดบท 4 ดานสงอานวยความ

สะดวก อนดบท 5 ดานดานระบบการจดการเรยนการสอนและการตดตาม

ประเมนผล อนดบท 6 ดานการบรหารจดการ อนดบท 7 ดานบคลากรและ

อาจารย อนดบท 8 ดานการจดการเวลา อนดบท 9 ดานงบประมาณและการ

สนบสนน และ อนดบท 10 ดานการสอสารและการประสานงาน

โดยสรปจดแขงและจดออนทสาคญ คอ วชาการถอเปนจดแขงทสดของ

มหาวทยาลยชวต โดยเฉพาะในเรอง สาระการเรยนร ผลทเกดขนกบผเรยน

กจกรรมการเรยนร และหลกปรชญา แนวคด วสยทศน ซงจะเปนโอกาสสาคญ

ในการผลตหลกสตรใหหลากหลาย ในขณะทสงทเปนจดออนทสด คอ การ

ประชาสมพนธและการสรางภาพลกษณ ควรเรงใหมการแกไขอยางเรงดวน

โดยเฉพาะการปรบปรงเวบไซตสวนกลาง และเพมเวบไซตเครอขายใหมากขน

และผลตสอออนไลนทมรปแบบทหลากหลาย เหมาะสมกบพนท วย และการ

นาไปใช

สวนดานอาจารยและบคลากร, สงอานวยความสะดวก และคาใชจายเพอ

การศกษา มทงจดแขงและจดออน ซงควรมการสรางความเขาใจใหผเขามาเรยน

ฉ | การวเคราะห SWOT


แตแรก สวนคณภาพบคลากร ควรไดรบแรงกระตนและแรงจงใจใหเกดการ

พฒนาตนเองโดยไมตองรอเวลา

สาหรบจดแขง / จดเดน / สงทดของมหาวทยาลยชวตทมความสาคญ

เชนเดยวกน คอ การสรางเสรมโอกาสตาง ๆ ทางการศกษาเรยนรและอตลกษณ

ทงน เพอใชเปนโอกาสในการสอสารกบสงคมภายนอกหรอกบกลมผเรยนทเปน

เปาหมายของมหาวทยาลยชวต

สวนจดออน / ขอดอย ทควรมการพฒนาหรอปรบปรงโดยกาหนดกรอบ

เวลาใหชดเจนและอาศยความรวมมอ คอ ระบบการจดการเรยนการสอนและ

การตดตามประเมนผล การบรหารจดการองคกร การจดการเวลา งบประมาณ

และการสนบสนนการจดกจกรรมตาง ๆ และการสอสารและการประสานงาน

2) ปจจยภายนอก : โอกาส และอปสรรค

ในสวนนเปนความคดเหนทไดจากมมมองของคณะวจยและจากการ

นาเสนอผลการวจยในการประชม 2 ครง คอ การประชม “ปฏบตการทบทวน

และแปลงยทธศาสตรสการปฏบตของมหาวทยาลยชวต เพอกาวกระโดดส

อนาคตไทย 4.0” วนท 24-25 พฤษภาคม พ.ศ. 2561 ณ สถาบนการเรยนรเพอ

ปวงชน และ การประชมนาเสนอผลการศกษาวจยและการแลกเปลยนเรยนร

ว นท 1 2 ก นยายน พ .ศ . 2561 ณ สถาบนว จ ยประชากรและส งคม

มหาวทยาลยมหดล

โอกาสของมหาวทยาลยชวตสามารถชวงชง คอ กระแสการศกษาทางเลอก

, การเรยนรตลอดชวต, การเขาสสงคมสงวยของไทย, การจดการศกษาใหกบ

กลมผดอยโอกาส, การเรยนรแบบออนไลน, การเกดชมชนประเภทใหมๆ, และ

นโยบายภาครฐทสงเสรมการจดตงศนยเรยนรชมชน

ขอเสนอเชงกลยทธ | ช


อปสรรคทสงผลกระทบการจดการศกษาในแบบมหาวทยาลยชวต คอ การ

ลอกเลยนหลกสตรการศกษาของมหาวทยาลยชวต และการแขงขนแยงชงผเรยน

คานยมและคณคาของใบปรญญา , การคลายตวของคาวา “ชมชน” ใน

ความหมายเดม และทศนคตและการรบรขององคกรภาค / องคกรสนบสนนตาง

ๆ ทลดลง / เปลยนแปลงไป หรอหายไปบางสวน

3) แนวทางการพฒนา : กลยทธทสอดคลองกบจดแขง จดออน โอกาส และอปสรรค

- กลยทธหรอแนวทางทจะทาใหมหาวทยาลยชวตกาวพนปญหา

อปสรรค และเปนจดเรมแหงการพฒนา ปรบปรง ดงน

- จดทาหลกสตรทมหาวทยาลยมความเชยวชาญ ทงระยะสน ระยะ

ยาว หรอไตระดบทกษะความร เชน ขนตน ขนกลาง และขนสง

- จดทาหลกสตรทเหมาะสมกบผสงอายทตองการดแลสขภาพและ

ทางานเพอชมชน

- ประชาสมพนธเชงรกไปยงกลมเปาหมายใหม วยทกาลงจบ

การศกษาระดบมธยมปลายในระบบและนอกระบบ รวมถงกลมผ

พการ

- เปดโอกาสใหบคคลทวไปทไมตองการรบปรญญาไดเขาเรยน

- ทาโครงการจดการศกษาท เนนการพฒนาชวตและชมชน ท

สามารถขอรบทนจากแหลงทนทงภายในและภายนอกประเทศ

- ไมปรบขนคาเลาเรยน

- หาเครอขาย แนวรวม เปนแหลงทน หรอกองทนกยม โดยความ

รวมมอของผนาทองถน

- จดตลาดนดวชาการปละครง หรอ สองปครง ในแตละภมภาค

ซ | การวเคราะห SWOT


- พฒนาเวบไซตของสถาบนฯ ใหมผเขาชมมากขน

- เผยแพรเอกสารวชาการ หนงสอเพอใหความร ทสามารถเผยแพร

ไดโดยผอานไมเสยคาใชจาย

- แกวกฤตปญหาทางการเงนอยางเรงดวน โดยการกยมเงนปลอด

ดอกเบยจากแหลงทน เพอนามาใชหนสนทคางอย เพอเปนการ

สรางขวญกาลงใจใหกบบคลากร และสะสางปญหาทางการเงนท

สะสมมานาน

- ปรบบทบาทมหาวทยาลยเพอการวจยชมชน หาแหลงทนสนบสนน

การวจยเพอสงเสรมการสรางชมชนเขมแขง วจยภมปญญา วจย

ตนเอง / วจยชวต สงเสรมการพฒนานวตกรรมทใชทรพยากรใน

ทองถน ฯลฯ

ขอเสนอเชงกลยทธ | ฌ


สารบญ

หนา

กตตกรรมประกาศ ค

บทสรปผบรหาร ง

1 บทน า 1

วตถประสงคของรายงานการศกษาวเคราะห 2

วธการเกบขอมลและการวเคราะหขอมล 2

ผลสาคญทไดรบ 3

2 ผลการวเคราะหจดแขง จดออน จากมมมอง หรอเสยงสะทอน

ของผทเกยวของกบมหาวทยาลยชวต 5

ผลการวเคราะหความคดเหนหรอเสยงสะทอนดานจดแขง

และจดออน จากฐานขอมลเชงปรมาณ 5

การนาเสนอและอภปรายผล 8

3 ผลการวเคราะห SWOT จดแขง จดออน โอกาส อปสรรค

และขอเสนอเชงกลยทธการจดการศกษาดวยรปแบบมหาวทยาลยชวต

ของสถาบนการเรยนรเพอปวงชน 51

สรป 66

ญ | การวเคราะห SWOT


สารบญตาราง

หนา

ตารางท 2-1 จานวนความคดเหนหรอเสยงสะทอนดานทเปนจดแขง /

จดเดน / สงทด 6

ตารางท 2-2 จานวนความคดเหนหรอเสยงสะทอนดานทเปนจดออน /

ขอดอย / สงทควรปรบปรง 8

ตารางท 3-1 ผลการวเคราะหจดแขง จดออน โอกาส และอปสรรค /

สงคกคามของการจดการศกษาของมหาวทยาลยชวต

ในภาพรวม 59

ตารางท 3-2 ยทธศาสตร / กลยทธทใชสถานการณทเปนตวตงรบ 63

ขอเสนอเชงกลยทธ | 1


1

บทน า

การศกษาและวเคราะหจดแขง จดออน โอกาส และอปสรรค หรอทมกนยม

เรยกกนวา SWOT น เปนการวเคราะหระบบ กลไกและกระบวนการตาง ๆ ท

เกยวของทงหมดในทกระดบของสถาบนการเรยนรเพอปวงชน ทงในระดบ

สวนกลาง ระดบศนยการเรยนรในพนท ซงเปนสวนหนงของวตถประสงคหลก

ของการวจย ตดตาม และประเมนผลการจดการศกษาทางเลอกและผลทเกดขน

ในบรบทของสถาบนการเรยนรเพอปวงชน ทกาหนดไวในขอเสนอโครงการวจย ฯ

ผลทเกดขนจากการศกษาและวเคราะหในครงน คอ การไดองคความรเกยวกบ

ศกยภาพและขอจากด หรอจดแขง จดออน โอกาส ปญหาและอปสรรคของ

ระบบและกลไกตาง ๆ ทเกยวของในมมมองของผมสวนไดเสยทกฝายทกระดบ

ตงแตระดบสวนกลางไปจนถงระดบพนทเรยนร ผนวกดวยมมมองของคณะวจย

ประเมนผล

อยางไรกตาม รายงานการวจยในสวนน มงเนนการนาเสนอผลการวเคราะห

SWOT ทไดมาจากมมมองหรอเสยงสะทอนของผทเกยวของภายในองคกร คอ

ผบรหาร เจาหนาททงสวนกลางและสวนภมภาค อาจารย บณฑต และนกศกษา

เปนหลก ผนวกเขากบมมมองของคณะผวจยและผเขารวมประชมในวาระตาง ๆ

สองวาระสาคญในชวงทมการดาเนนการวจย คอ การประชมของคณะกรรมการ

ยทธศาสตรฯ ณ สถาบนการเรยนรเพอปวงชน จ. สมทรสงคราม เมอวนท 24-

25 พฤษภาคม พ.ศ. 2561 และการประชมนาเสนอผลการวจย ฯ ณ สถาบนวจย

ประชากรและสงคม มหาวทยาลยมหดล จ. นครปฐม เมอวนท 12 กนยายน พ.ศ.

2561 โดยเฉพาะในเรองโอกาสและอปสรรค ทเปนสภาพแวดลอมภายนอก เพอ

2 | การวเคราะห SWOT


หาขอสรปทผบรหารมหาวทยาลยชวตสามารถนามาเปนแนวทางในการพฒนา

มหาวทยาลยใหสามารถบรรลเปาหมายทตองการไดมากขน ในขณะเดยวกน ผท

เกยวของทกระดบกจะไดรบประโยชนจากการพฒนาและปรบปรงแกไขปญหาใน

ครงนดวย

วตถประสงคของรายงานการศกษาวเคราะห

1) เพอประมวลและสะทอนความคดเหนและความพงพอใจของอาจารย / ผ

จดกระบวนการเรยนร บณฑต และนกศกษาของมหาวทยาลยชวตเกยวกบจด

แขง จดเดน สงทด จดออน จดดอย หรอสงทตองการใหมการปรบปรงหรอ

พฒนาใหดขน

2) เพอวเคราะหและสงเคราะหจดแขง จดออน โอกาสและอปสรรคของการ

จดการศกษาทางเลอกในบรบทของสถาบนการเรยนร เพอปวงชนหรอ

มหาวทยาลยชวต

3) เพอน า เสนอยทธศาสตรหรอกลยทธและแนวทางการพฒนา

มหาวทยาลยชวต

วธการเกบขอมลและการวเคราะหขอมล

ขอมลทเปนจดแขง / จดเดน / สงทด รวมถง จดออน / จดดอย / สงทควร

แกไข-ปรบปรง ประมวลหรอรวบรวมมาจากความคดเหนของอาจารย / ผจด

กระบวนการเรยนร บณฑต / ผสาเรจการศกษาจากมหาวทยาลยชวต และ

นกศกษามหาวทยาลยชวต ทตอบคาถามในแบบสอบถามเกยวกบเรองน จากนน

นาขอมลทไดมาจดระเบยบในโปรแกรมเอกเซล (Excel) จดหมวดหมผใหขอมล

จดกลมเนอหาทมความหมายใกลเคยงกนหรอสอดคลองกน จากนนจงนามา

กาหนดเปนหวเรอง (theme) ลาดบตอมาไดทาการนบจานวนขอความทอยในแต



ละหวเรอง ขนตอนสดทายคอ นาขอมลมาวเคราะหดวยเทคนค SWOT Matrix

เพอนามาสการจดทาขอเสนอแนะในการพฒนา แกไขปญหาตาง ๆ ทครอบคลม

ทงเรองปจจยนาเขา ( inputs) และกระบวนการ / วธการตาง ๆ ทเกยวของ

(processes)

ผลส าคญทไดรบ

ขอเสนอแนะเชงยทธศาสตรหรอกลยทธตาง ๆ ทสามารถนาไปปฏบตหรอ

ประเมนความเปนไปไดในการพฒนาและปรบปรงการทางานและการขบเคลอน

ในมตตาง ๆ ของมหาวทยาลยชวต



2 ผลการวเคราะหจดแขง จดออน จากมมมอง

หรอเสยงสะทอนของผ ทเกยวของกบมหาวทยาลยชวต

1. ผลการวเคราะหความคดเหนหรอเสยงสะทอนดานจดแขงและจดออน จากฐานขอมลเชงปรมาณ

จากความคดเหนทงหมดทประมวลไดจานวน 2,029 ความคดเหน เกยวกบ

จดแขง / จดเดน / สงทดของมหาวทยาลยชวต เมอนามาจดกลมหรอแบง

ประเภท สามารถแบงหรอจดกลมไดจานวน 8 กลม / ประเภท เรยงลาดบจานวน

ความคดเหนจากมากไปหานอยซงครอบคลมดานตาง ๆ ดงนคอ จดแขงดานท 1.

ดานวชาการ / หลกการ / แนวคด / ปรชญา 2. ดานอาจารยและบคลากร 3.

ดานการสรางเสรมโอกาสทางการศกษาเรยนร 4. ดานสถานทเรยนร 5. ดานอต

ลกษณ 6. ดานกลมผเรยน 7. ดานสงอานวยความสะดวก และ 8. ดานคาใชจาย

สาหรบความคดเหนหรอเสยงสะทอนดานจดออน / สงทควรแกไขหรอ

ปรบปรงของมหาวทยาลยชวต มทงหมด 1,169 ความคดเหน แบงกลมตาม

จานวนความคดเหนจากมากไปนอย ได 10 กลม ดงนคอ 1 . ดานการ

ประชาสมพนธ 2. ดานสถานท 3. ดานคาใชจายเพอการศกษา 4. ดานสงอานวย

ความสะดวก 5. ดานวชาการและกจกรรมการเรยนร 6. ดานการบรหารจดการ

7. ดานบคลากรและอาจารย 8. ดานการจดการเวลา 9. ดานงบประมาณและ

การสนบสนน และ 10. ดานการสอสารและการประสานงาน

จากการวเคราะหสงทเปนจดแขงของมหาวทยาลยชวต พบวา ดานวชาการ / หลกการ / แนวคด / ปรชญา ถอเปนจดแขงทสด ในขณะทดานการ

ประชาสมพนธถอเปนจดออนทสดของมหาวทยาลยชวตในมมมองของผใหขอมล



ตามความคดเหนทไดสะทอนหรอรวบรวมมา ดงปรากฏในตารางท 2-1 และ

2-2 ตามลาดบ

ตารางท 2-1 จานวนความคดเหนหรอเสยงสะทอนดานทเปนจดแขง / จดเดน / สงทด

ประเดนทเปนจดแขง / จดเดน / สงทด รวม อาจาร

ย

บณฑ

ต

นกศกษ

า

1. วชาการ (1.1 + 1.2 + 1.3 + 1.4) 1,489 160 528 801

1.1 หลกการ แนวคด ปรชญา วสยทศน หลกสตร

เปาหมายการจดการศกษา และระบบการจด

การศกษาในภาพรวม

292 31 126 135

- การพงตนเอง 91 4 35 52 - ความชอบใน “หลกสตร” 34 0 21 13 - อยอยางมศกดศร 29 0 14 15 - เขาใจงาย 29 0 12 17

- ตรงกบความตองการ 8 1 5 2

- อน ๆ 101 26 39 36

1.2 สาระการเรยนร 480 58 133 289 - พฒนาชวต / ครอบครว 120 22 22 76

- พฒนาชมชน 62 9 18 35 - การเปลยนแปลงตนเอง 61 6 18 37

- ความพอเพยง / ชวตพอเพยง / เศรษฐกจพอเพยง

57 5 17 35

- แผน 4 แผน / การวางเปาหมาย และวางแผนชวต 56 3 15 38

- เครอขาย 34 7 7 20

- ชมชนเขมแขง / แผนแมบทชมชน 25 0 15 10

- ผนา 23 2 7 14 - การรจกตนเอง 23 0 6 17 - ภมปญญา / ปราชญชมชน 19 4 8 7

1.3 กจกรรมการเรยนร 321 47 125 149 - ชวต หรอ ชมชน เปนตวตง 88 14 39 35

- เรยนในชมชน พนทจรง 75 7 38 30 - ปฏบตจรง / การทาโครงงาน 74 15 25 34



ประเดนทเปนจดแขง / จดเดน / สงทด รวม อาจาร

ย

บณฑ

ต

นกศกษ

า

- เรยนรรวมกน / แลกเปลยน / ประสบการณ 62 10 14 38

- การเรยนแบบบรณาการ 18 0 8 10 - เนนบทบาทผเรยน 4 1 1 2

1.4 ผลทเกดขนในตวผเรยน 396 24 144 228

- ใชในชวตประจาวน 153 9 58 86

- ไดรบความร 71 2 26 43

- เรยนรดวยตนเอง / พฒนาความคด 59 7 18 34

- สรางอาชพ 48 1 12 35 - ทาใหชวตดขน 35 3 22 10 - มความสข 9 1 5 3 - การรวมกลม 6 0 1 5

- จตอาสา 5 1 2 2

- สามารถแกปญหาได 5 0 0 5 - เกดแรงบนดาลใจ 5 0 0 5

2. อาจารยและบคลากร 154 48 36 70

3. การสรางเสรมโอกาสทางการศกษาเรยนร 140 22 56 62

4. สถานทเรยนร 100 9 30 61

5. อตลกษณ 89 7 20 62

6. กลมผเรยน 34 32 1 0

7. สงอ านวยความสะดวก 15 1 6 8

8. คาใชจาย 8 0 5 3

รวม 2,02

9

279 682 1,067



ตารางท 2-2 จานวนความคดเหนหรอเสยงสะทอนดานทเปนจดออน / ขอดอย / สงทควรปรบปรง

ประเดนทเปนจดออน / ขอดอย /

สงทควรปรบปรง

รวม อาจารย บณฑต นกศกษา

1. ประชาสมพนธ 215 12 85 108

2. สถานท 196 12 57 127

3. คาใชจายเพอการศกษา 147 15 51 81

4. สงอ านวยความสะดวก 124 14 45 65

5. ระบบการจดการเรยนการสอน 121 34 50 37

6. การบรหารจดการองคกร 91 52 18 21

7. อาจารยและบคลากร 90 14 53 34

8. การจดการเวลา 77 5 14 58

9. งบประมาณและการสนบสนน 74 37 8 29

10. การสอสารและการประสานงาน 34 17 11 6

รวม 1,169 212 392 566

2. การน าเสนอและอภปรายผล

ในสวนนเปนการอธบายเกยวกบจดแขง / จดเดน / สงทด และจดออน / จด

ดอย สงทตองการใหมการปรบปรง ในแตละดาน โดยเรมจากขอบเขต

ความหมาย ความครอบคลม นยยะของความคดเหน เพอนามาจดเปนกลม

หลกๆ หลงจากนนจะเปนการแสดงตวอยางความคดเหนทสาคญของผใหความ

คดเหน และอภปรายพรอมสรปจดแขง / จดเดน / สงทด และจดออน / จดดอย /

สงทควรปรบปรงในแตละดาน



จดแขง / จดเดน / สงทด

จดแขงท 1 : ดานวชาการ / หลกการ / แนวคด / ปรชญา

มผใหความคดเหนเกยวกบจดแขงดานวชาการจานวน 1,489 ความคดเหน

จงไดแบงกลมยอยออกเปน 4 ดาน ดานแรกเกยวกบหลกการ แนวคด ปรชญา

วสยทศน หลกสตร เปาหมายการจดการศกษา และระบบการเรยนการสอนใน

ภาพรวม (292 ความคดเหน) ดานทสองเกยวกบสาระการเรยนร (480 ความ

คดเหน) ดานทสามเกยวกบกจกรรมการเรยนร (321 ความคดเหน) และดานทส

หรอดานสดทายเกยวกบผลท เกดขน ในตวผ เรยน (396 ความคดเหน)

รายละเอยดทงสดาน มดงน

1) หลกการ แนวคด ปรชญา วสยทศน หลกสตร เปาหมายการจด

การศกษา และระบบการเรยนการสอนในภาพรวม

เปนการแสดงความคดเหนในเชงใหคณคาวา ด มประโยชน เหมาะสม หรอ

ชอบเพราะตรงกบความตองการ เปนการเรยนการสอนทเขาใจงาย ผเรยน

ยอมรบชอเสยงของมหาวทยาลยในการจดการเรยนการสอนทมงพฒนาผเรยน

และพฒนาชมชน ความคดเหนหรอเสยงสะทอนในหมวดนรวมไปถงการไดรบ

การยอมรบจากบคคลทวไปหรอกลมบคคลหรอชมชนตอคณภาพการจด

การศกษาของมหาวทยาลยชวต นอกจากน ยงครอบคลมถงคาสาคญ (key

words) เชน พงตนเอง อยอยางมศกดศร ทเปนหวใจสาคญของมหาวทยาลยชวต

ดวย

ตวอยางความคดเหนทสะทอนจดแขงในดานหลกการ ปรชญา แนวคด

เปาหมายการจดการศกษาของมหาวทยาลยชวต จากจานวนทงหมด 292 ความ

คดเหน เชน



“หลกการ ปรชญา แนวทาง การจดกระบวนการเรยน แตละวชา

สรางสรรคมาก” “มความชดเจนในหลกการจดการศกษา” “มความประทบใจในหลกสตร” “เปนหลกสตรท สอนใหคนอยแบบมศกดศรสามารถพ งตนเองได” “เนนพ งพาตนเอง และทาใหกบชมชน” “เปนมหาวทยาลยชวตท คนยอมรบ” “มความรสกภมใจท ไดศกษาท สถาบนฯ” “ผลงานทางวชาการของนกศกษาเปนท ยอมรบใหกบชมชนได” “สามารถพฒนานกศกษาจบอยางมคณภาพ” “เปนมหาลยท เรยนแลว จบออกมาเหนผลจรงอยางท ไดเรยนมา” “ปจจบนไดขนช อและเปนท รจกในสงคมมากขน” ฯลฯ

2) สาระการเรยนร

เปนความคดเหนเกยวกบสาระของหลกสตร หรอวชาทเปดสอน รวมไปถง

คณลกษณะทเกดขนหรอลกษณะทพงประสงค ทปรากฏในระหวางการเรยนร

หรอหลงจากผานการเรยนรกระบวนวชานน ๆ แลว ซงคาสาคญทอยในประเดน

สาระการเรยนรนประกอบดวย การพฒนาตนเอง การพฒนาชวต / อาชพ /

รายได การพฒนาชมชน การพฒนาทองถน และการพฒนาสงคม, ชมชนเขมแขง

, รจกตนเอง / รากเหงา, เปลยนแปลงตน, ผนา, ความพอเพยง / เศรษฐกจ

พอเพยง, โครงงาน, แผน 4 แผน, การวางแผน วางเปาหมายชวต, แผนแมบท,

ปราชญชาวบานหรอภมปญญา, เกษตร,ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม



และภาคเครอขายหรอความสมพนธกบภายนอก โดยสวนใหญแลวคาสาคญ

ดงกลาวเปนชอรายวชา หรอเปนคาทประกอบเปนชอรายวชา

ตวอยางความคดเหนจดแขงในดานสาระการเรยนร จากจานวนทงหมด

480 ความคดเหน เชน

“เรยนแลวสามารถนามาเปล ยนแปลงตวเองได” “สอนใหรจกการพฒนาชวตและการเปล ยนแปลงตนเอง” “การพฒนาชวตตนเองใหเปนผนามากขน” “ทาใหมการพฒนาชวต กอเกดอาชพ และรายได กบคนในชมชน” “ผเรยนปฏบตไดตามแผนและเปาหมาย” “สามารถปรบเปล ยนแนวคดในดานการทางานการเกษตร” “ทาใหชมชนเขมแขง มเครอขาย” “ความสมพนธในชมชนเขมแขงขน”

“ใชชวตตามหลก มแบบแผน โดยใช 4 แผน” “เนนการรจกตนเอง รากเหงา ภมปญญา การวางแผนชวต” “รจกวธการท จะบรณาการแผนแมบทท เรยนมาเขากบชมชน” ฯลฯ

3) กจกรรมการเรยนร

คอความคดเหนตอสงทเกดขน หรอคาดหวงวาจะเกดขน เมอผเรยนอยใน

กระบวนการเรยนการสอนของมหาวทยาลยชวต ความคดเหนหรอเสยงสะทอน

ตอการจดกระบวนการเรยนรท เปนจดแขง / จดเดน / ส งทด ในหมวดน

ประกอบดวยคาสาคญ หรอมความหมายครอบคลมในเรองของชวตและชมชน

เปนตวตง เรยนแบบบรณาการ เรยนในชมชน หรอ พนทจรง / ไมจากดเฉพาะใน



หองเรยน มการปฏบตจรง การทาโครงงาน ผเรยนไดมาเรยนรรวมกน ได

แลกเปลยนความคดและประสบการณซงกนและกน เปนตน

ตวอยางความคดเหนจดแขง / จดเดน / สงทดในดานกจกรรมการเรยนร

จากจานวนทงหมด 321 ความคดเหน เชน

“เรยนแลวชวตดขนในขณะท เรยน ทาใหเราคดได ตดสนใจเองได

เลอกไดและทาใหพ งตนเองไดจรง ๆ” “เรยนงาย และนาไปใชในชวตจรง” “เรยนสนก เขาใจเนอหางาย” “เรยนงายเพราะเอาชวตเปนตวตงในการเรยน” “ใหการศกษาเรยนรจากชวตจรงจากการปฏบต จาก

ประสบการณของตนเองและของคนอ น” “เรยนร ศกษาดงานจากสถานท จรง สามารถทาไดจรง” “ทาใหนาความร และตวอยางของบคคลท สาเรจมาปรบใชได

จรง” “ชอบการแลกเปล ยนความรนามาใชไดจรง” “ทาใหนกศกษามความรในภาคทฤษฎและปฏบต” “วชามความสอดคลองกบชมชนและชวตผเรยน” “เนอหาสอดคลองกบความรท จะไปพฒนาชมชนไดอยางด “การเรยนรท นอกเหนอจากตารา และไมมการทองจา ไมจากด

การเรยนในหองเรยน” ฯลฯ



4) ผลทเกดขนในตวผเรยน

ในดานผลทผเรยนไดรบจากการเรยนร พบวา เปนจดแขง / จดเดน / สงทด

ทแสดงถงการทผเรยนมความร ทกษะการเรยนร ความสามารถในการคด /

วเคราะห แกปญหา การนาไปใชชวตประจาวน / นาไปปฏบตไดตลอดชวต เกด

การสรางอาชพ รวมถงชวตดขน มความสข สามารถทางานรวมกบผอน สามารถ

ถายทอดความรใหกบคนในชมชน มจตอาสา ตลอดจนไดรบแรงบนดาลใจ เปน

ตน

ตวอยางความคดเหนหรอเสยงสะทอนทเปนจดแขง / จดเดน / สงทดในดาน

ผลทเกดขนในตวผเรยน จากจานวนทงหมด 396 ความคดเหน เชน

“สามารถแกไขปญหาโดยตนเอง” “ไดแรงบนดาลใจ เปนพลงทางปญญา” “จดประกายวธคดแกนกศกษา” “เรยนรดวยตนเองใหเปนคนมเหตผล ท ถกตอง” “เปนการเรยนรดวยตนเอง ทาใหเราสามารถคดวเคราะหได” “ไมจมปลกอยกบท เรยนรเพ มเตมตลอดเวลา” “สามารถถายทอดความรใหกบคนในชมชน” “ผเรยนเม อเรยนจบยงนาความร สการปฏบตไดตลอดชวต” “รายวชาใชในชวตประจาวนไดจรง ตรงกบงานท ทาอยใน

ปจจบน” “ชวยเหลอใหความรชาวบานชาวไรชาวนา” “เสรมสรางความรดมาก” ฯลฯ



จดแขงท 2 : ดานอาจารยและบคลากร

ความคดเหนตอจดแขงในประเดนทเกยวของกบอาจารยและบคลากรใน

การจดกระบวนการเรยนร ในทนไดใหความสาคญในเรองคณลกษณะของ

อาจารย / ผสอน / ผจดกระบวนการเรยนรในแงศกยภาพ ความรความสามารถ

บทบาทดานการใหความร การจดกระบวนการเรยนร / กระบวนการเรยนการ

สอน รวมไปถงคาสาคญ (key words) ทปรากฏออกมา คอ มศกยภาพ หรอ

ความสามารถในการใหความร ความเขาใจบรบทชมชน การจดกระบวนการ

เรยนร การถายทอด การเอาใจใสผเรยน / มความเปนกนเอง การเปนทปรกษา

การใหกาลงใจ (ซงถอวาเปนการทางานเชงเสรมพลงใจทสาคญ) และการมจต

อาสา เปนตน

ตวอยางความคดเหนจดแขงในดานอาจารยและบคลากร จากจานวน

ทงหมด 154 ความคดเหน เชน

“มบคลากรท ใหความรท มศกยภาพและสามารถถายทอดความร

ไดอยางเหมาะสม” “มความพรอมดานบคลากร ท มความรความสามารถตรงตาม

วชา” “ใชอาจารยท มประสบการณในชมชนมาเปนผจดกระบวนการ

เรยนรวม และความเสยสละและความม งม นของผจด

กระบวนการ” “มอาจารยผสอนและอาจารยพ เลยงชวยเหลอการเรยนด” “มหาวทยาลยมคณะอาจารยท ดและเกง” “อาจารยเขาใจบรบทของชมชน” “อาจารยใหความรถายทอดวชาอยางเตมท ”



“มอาจารยผสอนท ด สอนเขาใจรเร อง เปนกนเอง” “อาจารยใหกาลงใจมาตลอด ทาใหนกศกษามคณภาพ สามารถ

เปนผนาชมชนได” “ตดตามผลการเรยน การทาโครงงานของนกศกษาโดยไมเหนด

เหน อย” “อาจารยท สอนใหความรไดครบถวน และใหคาปรกษาไดดจรง

ใชไดจรง” ฯลฯ

จดแขงท 3 : ดานการสรางเสรมโอกาสทางการศกษาเรยนร

สาหรบความคดเหนหรอเสยงสะทอนเกยวกบการสรางเสรมโอกาสตาง ๆ

ทางการศกษาเรยนร กคอ การใหโอกาสกบกลมตาง ๆ หรอคนทมอาชพท

แตกตางกน ไมวาจะเปนอาชพอะไรกตามกสามารถเรยนได รวมถง การยอมรบ

วยทแตกตางหรอเรองอายไมใชปญหาในการเรยนร คนในชมชนทกรนทกวยทก

อาชพสามารถเรยนได หรอเปนการสรางโอกาสใหกบผทตองการเตมเตมชวต

ดานการศกษา ผทแสวงหาการศกษาทตรงกบความตองการหรอเปนการศกษา

ทางเลอก หรอการมศนยการเรยนรของมหาวทยาลยชวตในพนท ทาใหสามารถ

เขาถงไดงาย ตลอดจนการเรยนการสอนในวนเสารอาทตย การใชระยะเวลา

ศกษาเพยง 3 ป การศกษาสาหรบผใหญทไมใชการทองจา การสงเสรมการ

เรยนรตลอดชวต และไมยากเกนไปตอการสาเรจการศกษา ลวนแตเปนเสยงท

สะทอนถงจดแขงหรอจดเดนหรอสงทดในการสรางเสรมโอกาสตาง ๆ ใน

การศกษาเรยนรทงสน

ตวอยางความคดเหนจดแขงในดานการสรางเสรมโอกาสตาง ๆ ทาง

การศกษาเรยนร จากจานวนทงหมด 140 ความคดเหน เชน



“ใชเวลาเรยนนอย และสามารถทางานควบคไปดวยได” “เปดโอกาสใหการเขาถงการเรยนการสอนมหาวทยาลยชวต ใน

ทกพนท ท สนใจจะเรยน” “เปนสถาบนเรยนรใกลบาน ชวยลดภาระคาใชจาย ไมตองเดน

ทางไกล” “เปนมหาวทยาลยใกลบาน เรยนเสาร-อาทตย เรยนรกบชมชน” “เปนมหาลยท รบทกคนเขามาเรยนได” “เปนมหาลยท ใกลบานซ งเหมาะแกผพลาดโอกาส” “เรยนในทองถ นลดปญหาคาใชจาย” “ใชเวลาเรยนอยางนอย 3 ป กจบ” “เปดโอกาสใหเกษตรกร หรอ คนทางานทกรน ทกสงคมได

ศกษา” “เปนมหาวทยาลยขยายโอกาสเพ อพฒนาสชมชนทองถ นเพ อการ

สรางบณฑตชาวนาและเกษตรกร” “ทาใหผสงวยเขามาเรยนไดอยางเขาใจ” “เปดโอกาสใหบคคลท อยากศกษาเพ ม แตมงานประจาทา ไดเขา

มาศกษาเพ มในวนหยด” “เปนสถานท ใหโอกาสในทางเลอกกบนกศกษาสาหรบผใหญให

เรยนรไดตลอดชวต” “เปดโอกาสใหผท อยากมความรเพ มเตมไดเขามาศกษาตอ” ฯลฯ



จดแขงท 4 : ดานสถานทเรยนร

สถานทเรยนร ในมตทเปนจดแขงของมหาวทยาลยชวตคอ ความพรอมของ

สถานท การมสถานทเรยน หรอพนทเรยนรทหลากหลายทงในชมชนหรอนอก

ชมชน, มศนยการเรยนรทเปนเครอขายของมหาวทยาลยชวต, ความสะดวกใน

การเดนทาง, เขาถงไดงาย, บรรยากาศหรอสภาพแวดลอมด เปนตน

ตวอยางความคดเหนจดแขงในดานสถานท จากจานวนทงหมด 100 ความ


“หองเรยนท ไรขอบเขตเรยนไดทกท ” “สถานท เรยนของสถาบนพรอมในการสอน” “มสถานท เพยงพอตอการเรยนร” “มความพฒนาในดานสถานท เรยนมากขน” ฯลฯ

จดแขงท 5 : ดานอตลกษณของมหาวทยาลยชวต

เปนการแสดงความคดเหนเทยบเคยงและเชงบวกตอมหาวทยาลยชวตใน

ภาพรวม เกยวกบวฒนธรรมองคกร ความสมพนธของคนในองคกรทมความ

แตกตางจากทอน ทผใหความคดเหนมความรสกทด เชน ความสามคค ความ

เปนกนเอง การชวยเหลอเกอกล ซงผใหความคดเหนมองวานาจะแตกตางจากท

อน นอกจากนยงรวมไปถงหลกการ แนวคด หลกสตร การจดการเรยนการสอน

การเปนตนแบบ / ไมซากบสถาบนอน ทผใหความเหนระบอยางชดเจนวา มความ

แตกตาง หรอไมเหมอนมหาวทยาลยอน

ตวอยางความคดเหนจดแขงในดานอตลกษณหรอลกษณะเฉพาะของ

มหาวทยาลยชวต จากจานวนทงหมด 89 ความคดเหน เชน



“มความสามคคกนในกลมนกศกษา” “การเกอกลกนของนกศกษาและอาจารยท ชวยเหลอกน” “ความหลากหลายของผเรยน เปนครอบครวเดยวกน” “มกจกรรมรวมกนทกชนป มความสามคคเหมอนพ นอง” “ปกครองแบบพ นอง ประชาธปไตย” “หลกสตรดมาก ท จดการเรยนแตกตางจากระบบการศกษา

ปกต” “ชอบเวลาไปเรยนไมตองมการแตงตวท โดดเดนเหมอน

มหาวทยาลยอ น” “หลกสตรการเรยนท ไมเหมอนท อ น” “เปนตนแบบท ดกวามหาวทยาลยอ น ๆ” “ไมไดลอกเลยนแบบ” “มความเปนเอกลกษณของตนเอง” “เปนมหาวทยาลยท แปลกกวามหาลยอ น” ฯลฯ

จดแขงท 6 : ดานกลมผเรยน

เปนความคดเหนตอคณสมบตดานบวกของผเรยนมหาวทยาลยชวต เปน

มมมองทประเมนคณภาพตวบคคลหรอผทเขาเรยนในมหาวทยาลยชวต เชน

ความตองการเรยนร หรอคณภาพตวผเรยนทเปลยนแปลงไปหลงจากทไดมา

เรยนทมหาวทยาลยชวตแลว เชน การเปนผนา เปนตวอยาง มศกยภาพดานตาง ๆ

มความมมานะอดทน มความกลาหาญ เปนตน

ตวอยางความคดเหนจดแขงในดานกลมผเรยน จากจานวนทงหมด 34

ความคดเหน เชน



“เปนผนา และตวอยางของชมชน” “นกศกษาสวนใหญเปนผนาชมชน ทาใหมความตองการท จะ

พฒนาชมชนของตนใหดขน” “นกศกษาสวนใหญมความมานะ อดทน วรยะ อตสาหะ เรยน

จบ” “ผเรยนรกท จะเรยนร” “ผเรยนมพนฐานชวตท ดจงรบรไดรวดเรว” “นกศกษามความกระตอรอรนในการเรยน” “ผเรยนมศกยภาพความเปนผนาดานตาง ๆ ในชมชน” “ผเรยนเปนผนาชมชน / ใฝร” “ผเรยนมความกระตอรอรนท จะศกษาหาความร” “ความพรอมของผเรยน” “นกศกษามความกลาหาญ” “ตวผเรยนมประสบการณเปนทนเดมอยแลว” “ยดม นตอการเรยน” ฯลฯ

จดแขงท 7 : ดานสงอ านวยความสะดวก

เปนการแสดงความคดเหนถงจดแขงในเรองความพรอมในอปกรณการ

เรยนการสอน ตาราเรยน / หนงสอเรยน คอมพวเตอร เทคโนโลยชวยในการ

เรยนร ความพรอมของสถานท พนทเรยนร แหลงศกษาดงาน เปนตน

ตวอยางความคดเหนจดแขงในดานสงอานวยความสะดวก จากจานวน


“หนงสอเรยนของนกศกษาเปนหนงสอท อานงาย เขาใจงาย”



“มการอานวยความสะดวกในการศกษาอยางด” “มผนาใหการสนบสนนในการศกษาเปนอยางด” “ด เพราะมอนเตอรเนต” “มหนวยงานหลกในการสนบสนน” “อปกรณพรอม” “ความสะดวกในการลงทะเบยน” “มความพรอม การสอน การเรยน” “กวางขวางพรอมเคร องอานวยความสะดวก” “มส อการสอนท สะดวก” “หนงสอเอกสารประกอบการเรยนเหมาะสม ตรงกบการดาเนน

ชวต” “ผนาชมชน เจาของสถานท ท คอยอานวยความสะดวก” ฯลฯ

จดแขงท 8 : ดานคาใชจาย

มมมองในเรองของคาใชจายทสะทอนวาเปนจดแขง / สงทด คอ คาเลาเรยน

ไมแพง ถก เหมาะสม หรออาจจะเปนเพราะวา เมอคานวณคาใชจายทเกดขน

จากการเรยนทมหาวทยาลยชวต พบวา ไมสงเทากบเรยนทมหาวทยาลยแหงอน

ประหยด หรอสามารถผอนจายได

ตวอยางความคดเหนจดแขงในดานคาใชจาย จากจานวนทงหมด 8 ความ


“ไมสนเปลองคาใชจายเกนตว” “คาเทอมเหมาะสม” “ใชทนไมมาก”



“เปนสถาบนท มคาใชจายนอย” “ไมแพง” “ความประหยดในคาใชจายของการเรยน” “คาใชจายนอย” “คาใชจายผอนจายได” ฯลฯ

จดออน / ขอดอย / สงทควรปรบปรง

จดออนท 1 : ดานการประชาสมพนธ และการสรางภาพลกษณ

ความคดเหนเกยวกบการประชาสมพนธในดานทเปนจดออนหรอจดดอย ใน

ทนคาสาคญทนามาจดใหอยในหมวดน คอ ยงมการประชาสมพนธนอย / ขาด

การประชาสมพนธ, เปนทรจก / สนใจนอย, มผเรยนนอยลง, ผเรยนขาดความ

เชอมน หรออาจเปนความคดเหนในเชงเสนอแนะ เชน ควรมการประชาสมพนธ

ใหมากขน, อยากใหมผเรยนเพมมากขน ตวอยางความคดเหนจดออนในดานการ

ประชาสมพนธ / การสรางภาพลกษณ จากจานวนทงหมด 215 ความคดเหน

อาทเชน

“ขอมลขาวสารเพ อใหคนเปล ยนแปลงหนมารบรปรชญามนอย” “การประชาสมพนธจากตวสถาบนเองคอนขางนอยคนยงไมคอย

ร” “การประชาสมพนธ ผลงาน ความโดดเดนของนกศกษาใหเปนท

รจก”



“เหมอนวาเราตอสเพ อสงคมอยางเงยบๆ ตองมการตลาดเกงๆ

เพ อสกบทนนยม ตองทาแบบผสมผสาน ยดม นในหลกการ แต

ตองมอาวธไวปองกนตนเอง” “ควรจะมการประชาสมพนธเก ยวกบสถาบนใหเปนท รจกของ

สงคมใหมากกวาน” “ขาดการประชาสมพนธแกคนรนใหมท เรยนจบ” “ช อเสยงของมหาวทยาลยไมคอยเปนท รจกของคน”

“ยงไมคอยเปนท รจก เพราะไปบางทมคนถามวา มอยจรงหรอ?” “ทาใหผเรยนไมมความเช อม น” “ความเช อถอของบคคลภายนอกนอยมาก เน องจากการส อสารม

นอยและคนไมรจก” ฯลฯ

จดออนท 2 : ดานสถานท

ความคดเหนเกยวกบสถานทในดานทเปนจดออน / ขอดอย / สงทควร

ปรบปรง คอ ความพรอมของสถานท เชน ไมมทจอดรถ ไมมหองละหมาด ไมม

หองนา หรอไมสะอาด ไมมโรงอาหาร ไมไดมาตรฐาน หรอในบางพนท ผให

ความเหนตอบวาขาดสถานทเรยนเปนหลกแหลง ยายทเรยนบอยครง นอกจาก

เรองความพรอมของสถานทแลว ในทนรวมไปถงการใชระยะเวลาในการเดนทาง

ไปยงสถานทเรยนหลก เรยนรวม หรอพนทเรยนรดงาน หรอตองเดนทางไกล

เปนตน

ตวอยางความคดเหนจดออน / ขอดอย / สงทควรปรบปรงในดานสถานท

จากจานวนทงหมด 196 ความคดเหน เชน



“การเรยนรวมขามจงหวด เปนสาเหตท นกศกษาเกดการทอถอย

ในการเดนทาง” “ตองเดนทางไปเรยนนอก ศรช. บอย” “สถานท เรยนท ไมแนนอนตองหาท เรยนตลอดเวลา” “อยากใหมหองเรยนเปนเอกฉนทโตะเกาอครบ” “ขาดสถานท เรยน” “อาคารการเรยนรสวนตาง ๆ ไมนาสนใจไมดงดดผสนใจเรยน

(เชน วยรน )” “สถานท คบแคบไปหนอย” “ศนยการเรยนรยงมปญหาบางอยางในการเรยน เชน อาคาร

เรยน ท จอดรถยนต” “สถานท เรยนไมคอยสะดวก ควรจดศนยการเรยนรท ทนสมยให

เหมาะสมกบระดบปรญญาตร” “สถานท ศกษาไกล อปสรรคในการเดนทาง คาใชจาย” “ไมมโตะด ๆ น ง” “สถานท สอบไมแนนอน” “หลงคาของอาคารจะเกดการผพง เน องจากทาจากส งท เหลอใช

อยากใหมการปรบปรง” “หองนาในสถานการศกษาของมหาลยชวตยงไมคอยสะดวก

พอสมควร อยากใหมการปรบปรง” ฯลฯ



จดออนท 3 : ดานคาใชจายเพอการศกษา

ในเรองคาใชจายเพอการศกษา ในดานทเปนจดแขงคอ ไมแพงหรอมความ

เหมาะสม แตในขณะเดยวกน ผใหความเหนจานวนมากมความเหนวา คาเรยน

แพง คาใชจายสง ไมสามารถกยมจากแหลงอนได หรอบางสวนใหขอเสนอแนะ

วา ควรลดคาเลาเรยน จดใหมการกยม หรอใหทนเรยน หรอใหมกองทนเพอ

การศกษา เปนตน

ตวอยางความคดเหนทสะทอนจดออนในดานคาใชจายเพอการศกษา จาก

จานวนทงหมด 147 ความคดเหน เชน

“ขอลดคาเลาเรยนเพ อใหมนกศกษามากขน” “คาลงทะเบยนควรจะลดลง (แพงไป)” “คาบารงการศกษาสงเกนไป” “แตละ ศรป. ควรระดมทนสงเสรมสนบสนนใหนกศกษาผประสบ

ปญหาทางดานเศรษฐกจไดศกษาจนสาเรจการศกษา เพ อรบใช

สงคม” “นาจะมกองทนหรอส งท สามารถทาใหคนไมมเงนเรยนจบได” “แหลงกยมเงนกองทนเพ อการศกษาแคบ” “ไมสามารถกยมกบกองทนเพ อการศกษาได” “คาเทอมคอนขางจะไมเหมาะเพราะแพงเกน หาไมทน” “ดานคาเทอมคาการศกษาเปนประการแรกในการท จะเขามาใน

มหาวทยาลย” “คาเทอมแพงไปหนอยสาหรบผมรายไดนอย” “คาเทอม เพราะอยากใหลดเพ อมคนอ น ๆ อยากเรยน”



“คาเทอมท เหมาะสมกบฐานะของผท ตองการเรยนทาใหแนะนาผ

ท อยากจะรวมเรยนรขาดโอกาสท จะเรยน ซ งประชาชนท วไปไม

สามารถจายได หากปรบลดไดปรมาณนกศกษาเพ มขนแนนอน” “คาใชจายในการทากจกรรมหรอเวลาออกนอกสถานท คอนขาง

สง” ฯลฯ

จดออนท 4 : ดานสงอ านวยความสะดวก

สวนในเรองสงอานวยความสะดวก ในดานทเปนจดออน ไดแก ขาดแคลน

คอมพวเตอร / เทคโนโลย, สอการเรยนการสอนมนอย, ขาดตวอยางโครงงานทด

ของนกศกษา, ความลาชาในการไดรบเอกสารสาคญตาง ๆ, ขาดตาราเรยน ใน

ทนรวมความคดเหนในเรองการปรบปรงหรอเสนออยากใหม เชน การใช

เทคโนโลยในการเรยนการสอน, การพฒนาสอการเรยนการสอน, หรอ การ

จดหาอปกรณการเรยนการสอนเพมมากขน เปนตน

ตวอยางความคดเหนจดออนในดานสงอานวยความสะดวกตาง ๆ จาก

จานวนทงหมด 124 ความคดเหน เชน

“ดานเอกสารและหนงสอประกอบการเรยน ท ควรสนบสนน ทน

ตอเวลา” “การสนบสนนส อ คมอ เอกสารการสอน ชา” “ส งท ใชประกอบการเรยนยงมนอย” “ระบบบรการทางส ออปกรณ คมอ ส อประกอบการเรยนการ

สอนในการจดกระบวนการยงมไมเพยงพอ” “ขาดเทคโนโลยในการสอน” “ส อการเรยนการสอนไมเพยงพอตอความตองการ”



“ระบบการชาระเงนคาเรยน เอกสาร และส อการเรยนยงไมครบ” “บตรนกศกษาและเอกสารลาชา” “โครงงาน / งานเอกสาร ท ถกตองไมมใหดเลย มแตท ไมถกตอง

แกไขตลอดป” “พฒนาการเรยนการสอนใหทนสมยมากย งขน และหาผ เรยนท

ประสบความสาเรจมาบรรยาย” ฯลฯ

จดออนท 5 : ดานระบบการจดการเรยนการสอน และการตดตาม

ประเมนผล

เปนความคดเหนตอสถานการณทเปนอยในเรองคณภาพและมาตรฐานทาง

วชาการในเชงไมพอใจ รวมถงความคดเหนเชงเสนอแนะหรอตองการใหมการ

ปรบปรง ขอบเขตความคดเหนในหมวดนมความเกยวของกบวชาการ การ

ตดตามและประเมนผล การวจยและพฒนาชมชน การจดอบรมเพอเพมคณภาพ

ผสอน การเขาสตาแหนงทางวชาการ และกจกรรมการเรยนการสอนในภาพรวม

มากกวาในเรองของเนอหาสาระของรายวชาหรอการไดประโยชนจากการเรยนร

ในรายวชานน ๆ

ตวอยางความคดเหนจดออน / ขอดอย / สงทควรปรบปรงในดานระบบการ

จดการเรยนการสอน การตดตามประเมนผล การวจยและพฒนาชมชน การเขา

สตาแหนงทางวชาการ การทาใหดเปนตวอยาง จากจานวนทงหมด 121 ความ


“สถาบนยงขาดการตดตามประเมนผลประจาภาค / ประจาป

และนาผลการประเมนไปปรบปรงพฒนาขาดการตดตาม นเทศ

งานจากสวนกลาง (สรพ.)”



“การท อาจารย ผจดกระบวนการ นาความรสการปฏบตและ

เกดผลการพฒนาชวตอยางสรางสรรค แตเม อมองกลบมาท

การบรหารจดการของสถาบน ยงไมสามารถนาปรชญาแนวทาง

ตาง ๆ มาปฏบตจรง / มปญหาแตไมแกไขจรง ๆ” “อยากใหมการจดอบรมหรอสมมนาวชาการเพ อเพ มเตมความร /

แนวคดใหมๆ สาหรบอาจารยเพ อเพ มประสทธภาพการสอน” “การใหความสาคญกบการกากบตดตาม หนนเสรม นกศกษา

และชมชน ใหเปล ยนแปลง” “ควรมหลกเกณฑท ชดเจนในการเขาสตาแหนงทางวชาการ” “การวจยและพฒนาชมชนแบบบรณาการยงมไมหลากหลาย” “ไมคอยไดนาเสนอส งแปลกใหม” “อยาเอาท ไมรเนอหาจรง ของวชามาสอน” “เพ มอาจารยผสอนและใหมคณภาพ” “ควรเรยนรวมบอย ๆ จะไดแลกเปล ยนความร ไดมากขน” “เร องการทากจกจกรรมหรอกาหนดการตาง ๆ ท ไมมความ

แนนอน” ฯลฯ

จดออนท 6 : ดานการบรหารจดการองคกร

เปนความคดเหนภาพรวมตอระบบบรหารจดการทเกยวของกบโครงสราง

กลไก การบรหารงานระหวางสวนกลาง และสวนภมภาค การกาหนดมาตรฐาน

การแกไขปญหาตาง ๆ ทผ ใหความเหนสะทอนถงความไมพอใจ ขาด

ประสทธภาพ ขาดเอกภาพ ไมชดเจน ไมแนนอน เปลยนแปลงบอย ชา ไมโปรงใส

/ ขาดธรรมาภบาล เปนตน



ตวอยางความคดเหนจดออนในดานการบรหารจดการองคกร จากจานวน


“การจดการดานการเงน -ควรโปรงใส รวดเรว เวลามการ

เปล ยนแปลงระเบยบการเงน -ควรแจงใหชดเจน เจาหนาท ควร

ใหคาปรกษาได (จนท. ของ สรพ.) ลดการตาหนตเตยน” “ขนตอนของระบบและระเบยบท ไมเปนเอกภาพ ยดเพยงตว

บคคลและหวงคาใชจายมากเกนไป” “การปรบปรงพฒนาระบบการบรหารจดการใหมประสทธภาพ

มากขน” “การบรหารไมชดเจนและธรรมาภบาล” “อาจารยไมม นคง” “การบรหารงานดานบคลากรตองปรบปรงมาก ๆ” “โครงสรางการบรหาร ยงหละหลวม” “บรหาร เงน คน ใหดกวาน” “มการเปล ยนแปลงตลอดเวลา” “การบรหารการจดการของมหาวทยาลยไมชดเจน” “การบรหารจดการของมหาวทยาลยชามาก” “การบรหารจดการ เขน การใหหนงสอเรยน ตารางการเรยน ให

มความแมนยาชดเจน” “การแกปญหาของนกศกษาไมชดเจนทงท นกศกษาตงใจมาเรยน”

จดออนท 7 : ดานอาจารยและบคลากร

ในดานอาจารยและบคลากรทเกยวของ โดยเฉพาะอยางยงผทเปนอาจารย

พบวา ความคดเหนทเปนจดออน / ขอออน / จดดอยทสะทอนมาจะเปนความ



คดเหนทงดานคณภาพและปรมาณ ในดานคณภาพ เกยวของกบผสอน สะทอน

วาไมมความสามารถในการถายทอด การสอสารไมเปนระบบ หรอไมมความร

ความเขาใจในปรชญาของมหาวทยาลย ไมรจรงในสงทสอน ขาดความตงใจ

คานงถงผลประโยชนสวนตน การสอนกบการปฏบตยงไมไปดวยกน การ

เปลยนแปลงผสอนบอย สวนในดานปรมาณ ผใหความเหนสะทอนจดออน /

ขอดอยในเรองของการขาดแคลนผสอน ขาดอาจารยพเลยง และยงรวมถง

ขอเสนอแนะใหมการพฒนาอาจารย เพมจานวนอาจารย เปนตน

ตวอยางความคดเหนจดออนในดานอาจารยและบคลากร จากจานวน


“ผสอนมประสบการณตางกน ขาดการแลกเปล ยนพฒนาทงดาน

การสอน มมมองในการพฒนาชมชน” “เร องการคดเลอกผสอน ควรยดหลกผสอนมความรคการปฏบต

ไมใชคดเลอกจากคนพดเกง เสนอตวเกง” “ควรมการจดอบรมเพ อพฒนาความรความเขาใจของอาจารย

พเศษใหมากขนเพ อความเขาใจในรายวชาใหมากขน” “การสรางความรความเขาใจใหกบอาจารยบคลากรท จะ

ตอบสนองตอการพฒนาใหเปนไปตามวสยทศนและพนธกจ” ““แนวคดของอาจารยผสอนไมตรงกบปรชญาของ ม.ชวต” “ผจดบางคนมองผลประโยชนแกตนเองมากเกนไป” “อาจารยผสอนไมเพยงพอตามสดสวนของนกศกษา” “บคลากรตองมความรรอบดาน” “อาจารยมองคความรไมแนน” “ผบรหาร และ อาจารย ยงส อความไมชดเจน”



“อยากใหมอาจารยท สอนใหตรงกบวชาท จะสอนนกศกษา” “อาจารยท สอนบางทานไมเขาถงแกนของมหาวทยาลย” “อาจารยบางทออนแอไมมศกยภาพในการจดระบบการเรยนร” “อาจารยสอนไมเปนระบบ” “ขาดความสามคคของอาจารยผสอน” “อาจารยผสอนไมม นคงทาใหนกศกษาหยดการเรยนหลายคน” “อาจารยไมสามารถแนะแนวทางใหนกศกษาเขาใจหลกการของ

มหาลยชวตได” ฯลฯ

จดออนท 8 : ดานการบรหารจดการเวลา

ความคดเหนในเรองการจดการเวลา สาหรบผจดกระบวนการเรยนรคอ

การนดหมายผเรยน การจดกจกรรมการเรยนการสอนไมเปนไปตามกรอบเวลา

เชน ใชเวลามากไป หรอนอยไป การทผเรยนไมเขาไปศกษาในชมชน สวนในมม

ของผ เรยน เปนในเรองของการไมมเวลาเขารวมกจกรรมบางครง การ

เปลยนแปลงเวลาเรยน การขาดเรยน การไมตรงตอเวลา

ตวอยางความคดเหนจดออนในดานการจดการเวลา จากจานวนทงหมด 77

ความคดเหน เชน

“ปรบปรงให นกศกษาตรงตอเวลา” “นกศกษามปญหาเร องเวลามาเรยน เน องจากตองทางาน” “ในเร องของเวลาการเรยนการสอนท ไมเพยงพอ” “บางครงเวลานอยเกนไป ไมคอยมารวมกจกรรม” “นกศกษาไมมเวลาลงชมชน” “มาเรยนไมคอยพรอมกน”



“เวลาท เรยนควรกาหนดใหชดเจน และตรงตอเวลา” “การกาหนดเวลามาของนกศกษาควรกาหนดใหชดเจน” “ตองเพ มเวลาเรยนใหมากขน” “การรกษาเวลาของอาจารย นกศกษา” “การนดหมายท คลาดเคล อน” ฯลฯ

จดออนท 9 : ดานงบประมาณและการสนบสนนการจดกจกรรม

ความคดเหนดานงบประมาณ การไดรบการสนบสนนคาใชจายในการจด

กจกรรมการเรยนร ทอยในขอบขายของจดออน คอ คาตอบแทน , ขาดเงน

สนบสนนการทากจกรรม, งบประมาณไมเพยงพอ หรอไดรบชา

ตวอยางความคดเหนจดออนในดานงบประมาณและการสนบสนนในการจด

กจกรรมตาง ๆ จากจานวนทงหมด 74 ความคดเหน เชน

“การขาดเงนทน และปจจยสนบสนนและกระตนใหอยากเรยน” “เงนสนบสนนมนอยมาก” “คาตอบแทน อ.พเศษต า และคาบรหาร ศรช. ต า ควรปรบใหม

ความสมดลมากกวาน” “การสนบสนนทรพยากร เชน เงนอดหนน ไมเคยได และไมได

รบคาชแจง” “ดานการเงนงบประมาณท ขาดแคลน ทาใหมคาตอบแทนต าจาง

บคลากรไดจากด” “งบสนบสนนจากสถาบนนอยเกนไป” “ขาดงบประมาณมาพฒนา ศรป.” “ไมมงบมาสนบสนนกจกรรมนกศกษา”



ฯลฯ

จดออนท 10 : ดานการสอสารและการประสานงาน

เปนความคดเหนทสะทอนจดออน / ขอดอยในเรองความลาชา ไมชดเจน

สอสารไมตรงกน เกดชองวางหรอขาดการสอสาร ซงพบวา มชองวางการสอสาร

ในหลาย ๆ ระดบ และหลาย ๆ กลม ทงในมมของสวนกลางและสวนภมภาค

ระหวางอาจารยผสอนดวยกนเอง ระหวางอาจารยและนกศกษา และระหวางผ

จดกระบวนการเรยนรและชมชน เปนตน

ตวอยางความคดเหนจดออน / ขอดอยในดานการสอสารและการ

ประสานงานระหวางกลมตาง ๆ และ / หรอ ในระดบตาง ๆ จากจานวนทงหมด

34 ความคดเหน เชน

“การประสานงานระหวางมหาวทยาลยกบศนยการเรยนร” “การส อสารภายในองคกร - ความชดเจน โปรงใส แบบ

positive” “การตดตอส อสารสวนกลางยงไมเปนระบบท ด “คณาจารย ศรช. กบ ศรป. ขาดการประสานกนอยางสนเชง” “ขาดความรวมมอในการทาแผนแมบทชมชน” “การส อสารและการขยายพนท เครอขายตาง ๆ ตองเพ มมากขน” “การส อสาร ส อแตเฉพาะ ผอ.ศนย อาจารยผสอนไมไดรบรบาง

เร องบางอยาง” “มการไมเขาใจ ระหวางผจดกระบวนการ และนกศกษา” “อาจารยผสอนและผอานวยการไมคอยประสานงานกน มความ

คดเหนแตกตางกน” “การส อสารกบอาจารยบางวชาคอนขางลาบาก”



“ขาวสารเก ยวกบมหาลยลาชา เพราะ ศรป.ไมคอยแจงใหทราบ” ฯลฯ

อภปรายผลการวเคราะหจดแขงและจดออน

จากความคดเหนเกยวกบจดแขง-จดออนของมหาวทยาลยชวตทประมวล

มาไดทงหมดนน พบวา สวนใหญมความเหนวาดานวชาการถอเปนจดแขงทสด

ของมหาวทยาลยชวต (1,489 ความคดเหน) ในขณะทสงทเปนจดออนทสดคอ

การประชาสมพนธ (215 ความคดเหน) ทแมวาจะมขอคดเหนตอเรองนนอยกวา

จดแขงถง 6 เทา แตกเปนจดออนทผใหความเหนอยากใหมการปรบปรงแกไข

มากทสด ในดานอาจารยและบคลากรมทงทเปนจดแขงและจดออน (154 และ

90 ความคดเหน ตามลาดบ) เชนเดยวกบดานสถานท สงอานวยความสะดวก

และคาใชจายเพอการศกษา ทมทงจดแขงและจดออน สาหรบจดแขง / จดเดน /

สงทดของมหาวทยาลยชวตทสาคญ ทควรนามาอภปราย ณ ทนคอ การสราง

เสรมโอกาสตาง ๆ ทางการศกษาเรยนรและอตลกษณ ทงน เพอใชเปนโอกาสใน

การสอสารกบสงคมภายนอกหรอกบกลมผ เ รยนท เปน เปาหมายของ

มหาวทยาลยชวต สวนจดออน / ขอดอยทควรมการพฒนาหรอปรบปรงแกไขให

ดยงขน ไดแก ระบบการจดการเรยนการสอนและการประเมนผล การบรหาร

จดการองคกร การจดการเวลา งบประมาณและการสนบสนนการจดกจกรรม

ตาง ๆ และการสอสารและการประสานงาน

ศกยภาพดานวชาการ คอ จดแขงทสด

จากทนาเสนอผลความคดเหนตอจดแขงตามตารางขางตน มหาวทยาลย

ชวตมจดแขงทางวชาการมากทสด โดยเฉพาะอยางยงในเรองของสาระการ

เรยนร ทมจานวนความคดเหน 480 ความคดเหน ความคดเหนรองลงมา คอ ผล



ท เกดขนกบผเรยน (396 ความคดเหน) กจกรรมการเรยนร (321 ความคดเหน)

และสดทายคอ หลกปรชญา แนวคด วสยทศน ฯลฯ ของมหาวทยาลยชวต (292

ความคดเหน)

ในเรองสาระการเรยนรในทน หมายถง กระบวนวชาเรยนตาง ๆ ของ

หลกสตรศลปศาสตรบณฑต สาขาวชาการพฒนาชวตและชมชนแบบบรณาการ

ทผเรยนมความสนใจในวชาทเรยน หรอมความตองการอยากเรยนร หรออยาก

ไดรบความร ไดรบประโยชน หรอเกดผลเชงประจกษตอผเรยน สาระการเรยนรท

มความคดเหนวาเปนจดแขงหลกๆ คอ ในเรองการพฒนาชวต และการพฒนา

ชมชน สวนคาสาคญอน ๆ ทปรากฏอยในตารางท 1 ขอ 1.2 เชน การเปลยนแปลง

ตน การรจกตนเอง ผนา ความพอเพยง แผน 4 แผน ชมชนเขมแขง เครอขาย ภม

ปญญาหรอปราชญชมชน ในมมมองของผวจย / คณะประเมนถอวาเปน

องคประกอบของการพฒนาชวต และการพฒนาชมชนทสาคญ แตไมไดนามา

อธบายรายละเอยดในทน

จดเดนในดานการพฒนาชวต (120 ความคดเหน) ผใหความเหนระบวา

ตนเองมนสยหรอพฤตกรรมเปลยนแปลงไป เชน รจกกาลเทศะ สขมเยอกเยน

เดดเดยว ไมทอแท ดแลสขภาพตนเอง มความรบผดชอบตอครอบครวมากขน

ตงใจพฒนาอาชพของตนเอง มเปาหมายในชวต มความภาคภมใจตนเอง และ

ไดรบความเชอถอเชอมน เปนตน โดยรวมแลวผใหความเหนหรอผใหขอมลกลาว

วา ตนเองหรอผเรยนไดมการพฒนาตน พฒนาศกยภาพ และบคลกภาพ อยาง

เหนไดชดเจน ดงนน อาจกลาวไดวา ผลทเกดขนตอตวผเรยนนนเปนไปตาม

วตถประสงคของแตละรายวชาทกาหนดใหผเรยนเรยน เชน วชาการรจกตนเอง

และการเปลยนแปลงตน วชาสวถชวตพอเพยง และวชาการพฒนาชวต 1-9 เปน

ตน



สวนจดเดนในดานการพฒนาชมชนนน (62 ความคดเหน) ผใหความเหน

ระบวา ทาใหเขาใจและเขาถงชมชน / ทองถนมากขน ชมชนเขมแขงขน พงตนเอง

ได หรอยงไปกวานน คอ ตนเองมความสมพนธในชมชนดขน ชมชนใหความ

รวมมอ และมความสามคคกน อยรวมกนได ความรทไดจากการเรยนใน

มหาวทยาลยชวตนนสามารถนาไปใชในชมชนได ประสานงานกบชมชนทองถนได

รจกเครอขายอน ๆ ผลทเกดขนกบผเรยนดงกลาว เปนผลทเกดจากวชาท

เกยวของกบชมชน ไมวาจะเปนวชาการพฒนาชมชน 1-6 วชาชมชนเขมแขง วชา

ผนาการเปลยนแปลงและการจดกระบวนการเรยนรเพอการพฒนา วชาภม

ปญญาทองถนเพอการพฒนาชมชน และวชาการจดการเครอขายเพอการพฒนา

ทองถน เปนตน

การขาดการประชาสมพนธ คอ จดออนทควรแกไขอยางเรงดวน

ในกรณทจานวนนกศกษาหรอผเรยนทลดลงทกป ผใหความเหนระบวา

สาเหตหนงคอการขาดการประชาสมพนธ หรอการประชาสมพนธนอยกวาทควร

จะเปน ทาใหมคนรจกมหาวทยาลยชวตนอย หรอไมเขาใจวามหาวทยาลยชวตม

การจดการศกษาอยางไร เปนการศกษาเพอใคร มตวตนหรอไม เพราะคาวา

“มหาวทยาลยชวต” ไดมการนาไปใชอยางกวางขวางในโลกออนไลน เชน การ

สอสารในลกษณะนามธรรมหรอหลกปรชญาการดาเนนชวต หรอเปนชอหนงสอ

ทไมไดมความเกยวของกบการจดการศกษาแบบมหาวทยาลยชวตแตอยางใด

การเขามาเรยนทมหาวทยาลยชวตในปจจบนจงเปนลกษณะการบอกปากตอปาก

โดยตวบคคลคอ การไดรบขอมลจากอาจารย ผเรยน มากกวาการไดรบการ

สอสารดวยสออน ๆ ถงแมวามความพยายามอยางมากในการประชาสมพนธโดย

ผทเกยวของ อาจารย นกศกษา บณฑต ดงนน หากมการใชสออนๆ ใหมประสทธ

ภาพและประสทธผลมากยงขน อาจจะชวยทาใหมหาวทยาลยชวตและสถาบน



การเรยนรเพอปวงชนเปนทรจกในวงกวางมากขน โดยเฉพาะในโลกออนไลน

สาหรบแนวทางในการปรบปรงการประชาสมพนธควรเปนดงน

เนอหาในการประชาสมพนธ ควรมรปแบบทหลากหลายทไมใชเปนการ

บอกรายละเอยดการรบสมครแตอยางเดยว ควรนาเสนอกจกรรมการเรยนท

หลากหลาย และคานงถงการรบรและความคาดหวงของผเรยนทมหลากหลาย

วย รปแบบการสอสารอาจเปนในรปของแผนพบ โปสเตอร และรปแบบการ

นาเสนอทเปนภาพถาย infographic ทไมใชเปนการผลตจากสวนกลางอยางเดยว

ทกคนหรอทกศนยการเรยนรควรสามารถผลตสอไดอยางอสระ และนาเสนอได

ทกขณะเวลา ซงจาเปนตองมการใหความรกบอาจารย ผเรยน ตลอดจนผท

เกยวของ ในการใชโปรแกรมผลตสออยางงาย ๆ รวมถงหลกการสาคญในการ

ผลตสอทเขาใจไดงายดวย

พฒนาทกษะการใชโปรแกรมในการผลตสอประชาสมพนธ ทกวนน ไม

จาเปนตองรอหรอจางผทจบหรอเรยนวชาดงกลาวมาทาสอให ทกคนสามารถ

เรยนรไดผาน YouTube หรอการเรยนรระหวางกน หรอเรยนรผานการอบรม

ระยะสนในการใชโปรแกรมคอมพวเตอร ไมวาจะเปน Microsoft Word หรอ

PowerPoint เพอทาแผนพบ หรอโปสเตอร หรอการทาเวบไซตทไมเสยคาใชจาย

โดยเฉพาะอยางยงกลมอาจารยหรอเจาหนาทควรมความรความสามารถดานน

เพอจะไดนาไปถายทอดความรใหกบผเรยน พฒนาสอประชาสมพนธทเขาใจงาย

เหมาะสมกบพนท เหมาะสมกบความตองการของกลมวยและอาชพ ซงเปนการ

รวมมอกนทางานในเชงรกในการทาใหมหาวทยาลยชวตเปนทรจกมากยงขน

กจกรรมนอกเหนอการพฒนาความสามารถในการทาหรอผลตสอแลว ควรม

การจดกจกรรมตอเนองตามมา เชน การประกวดภาพถาย ภาพวาด คลปวดโอ

โปสเตอร แผนพบ หรอการใชผลงานตาง ๆ ของนกศกษา หรอแมแตตวนกศกษา



/ ผเรยน / บณฑตทมผลงานโดดเดนเปนสอบคคลและสอผลงาน โดยเฉพาะ

ผลงานดานการพฒนาวสาหกจชมชน การทาเกษตรทฤษฎใหม การเกษตรแบบ

ผสมผสาน การเกษตรพอเพยง วนเกษตร สวนสมรม ฯลฯ ซงผลงานตาง ๆ

เหลานสามารถนาไปใชประโยชนเพอการประชาสมพนธไดเปนอยางด

ปรบปรงเวบไซตสวนกลาง และสรางเวบไซตทเปนเครอขายใหมากขน

เปนสงทปฏเสธไมไดเลยทเวบไซตของหนวยงานหรอองคกรนน ถอเปนสอสาคญ

ทจะทาใหเปนทรจกแกบคคลทวไปมากยงขน เวบไซตทมการปรบปรงหรอ

update ขอมลตลอดเวลา และเตมไปดวยเนอหาทนาสนใจ จะทาใหมผเขาเยยม

ชมเวบไซตนนมากขน หากเวบไซตนนไดปรากฎเปนอนดบแรกของเวบไซตสบคน

โดย Google, Yahoo, หรอ Bing ดวยแลว ไดรบความนาเชอถอและเพมความ

สนใจในการเขาไปสรายละเอยดในเวบไซตนน ๆ มากยงขนเชนกน จากการ

สอบถามผเรยนมหาวทยาลยชวต สวนหนงเขาถงขอมลผานเวบไซตหลงจากท

ไดรบขอมลเบองตนจากอาจารยหรอผเรยนมหาวทยาลยชวต ดงนน เวบไซตเปน

องคประกอบหนงในการตดสนใจทสาคญของผเรยน โดยทเขาถงไดงายหรอ

สบคนงาย ถงแมคาวา มหาวทยาลยชวต จะมอยในหนาเวบไซต google มากมาย

แตเวบไซตทปรากฏอนดบแรก ไมใชเวบไซตของสถาบนการเรยนรเพอปวงชนท

จดการศกษาในนามมหาวทยาลยชวต ดงนน เพอเปนกระบวนการหนงของการ

ปรบปรงการประชาสมพนธของมหาวทยาลยชวต ควรมการปรบปรงเวบไซต

หลกของสถาบนการเรยนรเพอปวงชนดงน

ประการแรก ใหคาวา “มหาวทยาลยชวต” หรอ “ม.ชวต” เมอสบคนแลว

ใหปรากฎ link ของสถาบนการเรยนรเพอปวงชนเปนอนดบแรก นอกจากคา

ขางตนแลว คาหลกทเกยวของ (keyword) กบมหาวทยาลยชวต เชน การศกษา

ทางเลอก การศกษาเพอชมชน การศกษาผใหญ การพงตนเอง การพฒนาชวต



การพฒนาชมชน การวางแผนชวต ชมชนเขมแขง ความพอเพยง ปรชญา

เศรษฐกจพอเพยง การเปลยนแปลงตนเอง การมสวนรวม การเรยนรตลอดชวต

ฯลฯ เมอสบคนแลว ใหปรากฏ link ของสถาบนการเรยนรเพอปวงชน ในหนาแรก

ของ google หรอทเชอมโยงไปถงผลงานทางวชาการ หรอหนงสอทใหดาวนโหลด

ฟรทผลตโดยสถาบนฯ และอยภายใตเวบไซตหลกของสถาบนฯ

ประการทสอง ควรมหนาเวบทมผลงานวชาการ เอกสารวชาการ บทความ

งานเขยน หนงสอทอนญาตใหดาวนโหลดในรปของ pdf บนเวบไซตหลก หรอ link

ชองทางใหเขาถงฐานขอมลทจดเกบเอกสาร เพอใหบคคลทวไปทสนใจสามารถ

เขาถงไดงายขน ทงนเพอเปนการเผยแพรผลผลตหรอผลงานของสถาบนฯ ใหเปน

ทรจกมากยงขน และเพอเปนการเพมจานวนผเขาชมเวบไซต และ

ประการทสาม ควรทาใหเวบไซตสถาบนการเรยนรเพอปวงชนมเนอหา

วชาการทถกตอง ครบถวน สมบรณ เชอถอได สามารถใชอางองได

นอกเหนอจากการปรบปรงการประชาสมพนธใหดขน เพอใหเปนทรจกหรอ

มผสนใจเรยนเพมขน ในอกดานหนงควรมการแกไขภาพลกษณของมหาวทยาลย

ชวต อาทเชน ผสอนบางคนชกนาผเรยนใหเปนเครอขายทมการทบซอนดาน

ผลประโยชนทางการเมอง การรบรวามหาวทยาลยชวตเขาเรยนงายและจบงาย

หรอไมเขาเรยนกสามารถจบได สงเหลานจะตองไดรบการแกไขหรอมความ

ระมดระวง

อาจารยและบคลากร สถานท สงอ านวยความสะดวก และ

คาใชจายเพอการศกษา มทงจดแขงและจดออน

ในเรองของอาจารยหรอผจดกระบวนการเรยนร ในมมมองของผเรยน

สวนใหญ (154 ความคดเหน) ใหความเหนวา อาจารยมความรความสามารถ ม



ประสบการณและถายทอดไดด ดแลเอาใจใสอยางใกลชด มความเปนกนเอง

ชวยเหลอ ใหคาปรกษาอยางเตมใจ เขาใจบรบทของชมชน และมจตอาสา ใน

ขณะเดยวกนกมความคดเหนสวนหนง (90 ความคดเหน) ทสะทอนในเรอง

คณภาพอาจารยผสอนหรอผจดกระบวนการเรยนรวา ไมมความรในเรองทสอน

อาจารยบางทานพดเกงแตปฏบตไมเปน สอนไมเปนระบบ บางกสะทอนวา

อาจารยบางคนขาดการเอาใจใส ไมมการพฒนาการเรยนการสอนใหดขน หรอ

บางคนมแนวคดไมตรงกบหลกปรชญาของมหาวทยาลยชวต อยากใหมการ

พฒนาศกยภาพอาจารยใหมากยงขน สวนในดานปรมาณ คอ ขาดแคลนผสอน

ในบางวชา ไมมอาจารยพเลยง อยากใหมอาจารยเพมมากขน นอกจากนนคอ ม

การเปลยนตวอาจารยผสอนบอยครง บางคนตามใจนกศกษาหรอมความยดหยน

มากเกนไป

สงทคณะนกวจยไดรบรในชวงระหวางการปฏบตงานภาคสนามหรอการเกบ

ขอมลในภาคสนาม ในเรองจดแขงหรอจดเดนของอาจารยทเปนจดแขงอนดบ

สอง ซงรองลงมาจากจดแขงดานวชาการ กคอ อาจารยมหาวทยาลยชวตหลาย

ทานไดถกระบชอโดยผเรยน / นกศกษาวา เปนอาจารยทสอนเกง สามารถ

ถายทอด / ใหความรไดอยางชดเจน ทาใหผเรยนเกดการพฒนาตน รวมถงเปน

ผนาไดอยางมนใจ แตอาจารยหลายทานในจานวนนน กลบออกจากการเปน

อาจารยมหาวทยาลยชวตดวยเหตปจจยหลายอยาง ซงผเรยนหลายคนตางมอง

วาเปนเรองทนาเสยดาย และมบางคนไมกลบเขามาเรยน เนองจากอาจารยทเคย

สอนลาออกไป ในบางพนท ผเรยนมความคาดหวงคอนขางสงในศกยภาพของ

อาจารย แตเมอไดมาพบกบอาจารย / ผสอนทจดกระบวนการเรยนรไมเกง ไมทา

ตามแผนการเรยนรทระบไว เปลยนแปลงเวลาหรอยกเลกกลมเรยนรหรอ

การศกษาดงานอยางกะทนหน จงทาใหกลมผ เรยนรสกผดหวงตอการจด

การศกษาของมหาวทยาลยชวต และกลาววาหากไมเกดการเปลยนแปลง



อาจารยผจดกระบวนการเรยนรดงกลาว กจะไมแนะนาใหผอนมาเรยนท

มหาวทยาลยชวตอกแลว คณะวจยสงเกตกลมผเรยนกลมนวา มศกยภาพ ม

ความมงมนในการศกษา มการชวยเหลอภายในกลมกนเปนอยางด ถงแมวา

อาจจะมภมหลงทางการศกษาทเปนทางการไมมากนกหรอเคยเรยนมาไมมาก

แตกมความมงมน สาหรบกลมผใหขอมลเหลาน พบวามอาชพทแตกตาง

หลากหลาย อาทเชน ตารวจ ผใหญบาน เจาของกจการในเมอง ครในโรงเรยนท

ตองการหาความรเพมเตม อดตพระทสกออกมา หากการจดการเรยนร ณ ท

แหงนมประสทธภาพ ผวจยเชอวา จะชวยทาใหผเรยนกลมนสามารถพฒนา

ตนเองและรวมกลมทาประโยชนเพอสงคมหรอชมชนไดอยางมคณภาพ

ยกตวอยางเชน ทคณะผวจยไดมโอกาสสมภาษณกลมผเรยนปจจบน หรอ ทกลม

นเรยกแทนตวเองวา “กลมเกาเกลอ” ในจงหวดชมพร ทสามารถสรางอาชพ

เสรมของแตละคนและเชอมโยงกนเปนวสาหกจชมชน ทไมใชแคตนเองหรอ

ผเรยนเทานนทไดรบประโยชน แตยงรวมถงคนในชมชนกไดประโยชนไปพรอมกน

ซงตรงกบโมเดลการเรยนร “ผเรยนและชมชนเปนตวตง” ไดอยางชดเจน

ดงนน การพฒนาคณภาพอาจารยหรอผจดกระบวนการเรยนรอยาง

ตอเนองเหมอนทเคยปฏบตอยางเขมขนในชวงแรก ๆ ของการกอตงสถาบนการ

เรยนรเพอปวงชน ใหสามารถผองถายความรจากรนสรน โดยเฉพาะอาจารยรน

บกเบกใหกบอาจารยรนใหมท เขามารวมดวยใจ เพราะอาจารยหรอผจด

กระบวนการเรยนรนนเปนผทาใหมหาวทยาลยชวตยนหยดตอไปได และตราบใด

ทเยาวชนคนรนใหมในระบบการศกษาภาคปกตไมไดรบการเสรมสรางใหพฒนา

กระบวนการเรยนรดวยตนเองขนมา ตราบนนสถาบนอดมศกษาทางเลอกอยาง

มหาวทยาลยชวตควรตองดารงอย หรอกอเกดใหมากขนในสงคมไทย นอกจาก

การพฒนาคณภาพอาจารย / ผสอน / ผจดกระบวนการเรยนรแลว ควรมการ



เสรมสรางแรงจงใจในการพฒนาวชาชพอาจารยใหชดเจน มแนวปฏบตเดยวกน

ทงในสวนกลางและในระดบภมภาค

อนง แมวาเงนเดอน คาตอบแทนการเปนอาจารยประจานนตา แตไมใช

ปจจยสาคญมากนกตอผทเปนอาจารย / ผจดกระบวนการเรยนรในปจจบน

เพราะหลายๆ คนบรหารจดการชวตตนเองไดอยางลงตว แตสงทอาจารยสวน

ใหญใหความสาคญ คอ ความภาคภมใจจากการไดเปนผจดกระบวนการเรยนร

ใหกบนกศกษาวยผใหญ และไดเหนการเปลยนแปลงทเกดขนในตวผเรยน

สงทควรคานงหรอระมดระวงอยางยง คอ คณภาพของอาจารยผสอนหรอผ

จดกระบวนการเรยนรมความสาคญมากกวาการเปนแคอาจารยเพยงแตชอ แต

ไมมความสามารถในการจดกระบวนการเรยนรหรอไมสามารถพฒนาตนใหเปน

“โคชชวตทด” ใหกบผเรยนได แตนยมใชเพยงแคความใจด การแสดงความ

เมตตา การสละทรพยสน หรอ ความพยายามในการเอาอกเอาใจผเรยนเพอเปน

การสรางบญคณ เพอปกปดหรอกดทบหรอซอนเรนการทตนเองไมมความร

ความสามารถในการเปนผจดกระบวนการเรยนรทดหรอมคณภาพได ซงปญหาน

ยอมสงผลกระทบตอคณภาพของผเรยนและตอชอเสยงของมหาวทยาลยชวต

อยางแนนอน จงควรมความระมดระวงในการจางงานอาจารย / ผสอน / ผจด

กระบวนการเรยนรแบบนตอไปดวย

หากอาจารย / ผสอน / ผจดกระบวนการเรยนรไมมคณภาพ ไมมการพฒนา

ตนเองใหทนกบเทคโนโลยทางสงคม หรอเทคโนโลยทางการศกษา หรอยงใช

วธการสอนแบบเดม ๆ อาจเกดเสยงสะทอนทางลบจากรนสรนได โดยเฉพาะโดย

คนรนหนมสาวทมความคลองในการใชเทคโนโลยทไดเขามาเรยน

สวนในเรองสถานท มทงความคดเหนเชงบวกและเชงลบ ความคดเหนหรอ

เสยงสะทอนเชงบวก (100 ความคดเหน) กลาววา การมศนยการเรยนรใกลบาน



การเดนทางสะดวก ใกลชดธรรมชาตและบรรยากาศด บางสวนกลาววา มการ

ปรบใชอาคารสถานทในชมชนไดอยางเหมาะสม มพนทในการทากจกรรม ได

เรยนรในพนทตาง ๆ ทหลากหลาย ศนยการเรยนรมความพรอม อยางไรกตาม

ในขณะเดยวกน กมความคดเหนเชงลบเกยวกบเรองสถานทดวย หรอทจรง

มากกวาความคดเหนเชงบวก (196 ความคดเหน) ทสะทอนวา สถานทเรยนอย

ไกล เดนทางลาบาก ตองใชรถยนต ใชระยะเวลาในการเดนทาง และมคาใชจาย

สถานทแคบ ไมเอออานวยตอการเรยนร ไมมมาตรฐาน ตองยายทเรยนบอย ไมม

โตะนงทด ๆ หองนาไมสะอาด ขาดหองละหมาด ไมมทจอดรถยนต ในกรณเชนน

สงทผใหความคดเหนตองการ คอ อยากไดสถานทเรยนทมมาตรฐาน ในบาง

พนทคณะผจดการศกษาของศนยในแตละพนทไดมความพยายามจดหาสถานท

ๆ เหมาะสมเพอสนองความตองการของผเรยน แตในเบองลกแลวการไดมาซง

สถานทตงหรอสถานทเรยนแตละแหง อาจไมงายดายนก ขนอยกบความสมพนธ

ของผหาสถานทและผอนญาตใหใชสถานท และอาจจะตองมการเปลยนแปลง

สถานทในเวลาตอมาอก ดงทผเรยนไดสะทอนวา ทเรยนไมเปนหลกแหลง ในบาง

พนทไดแกไขสถานการณโดยการใชบานพกสวนตวของอาจารยเปนทจด

กระบวนการเรยนร แตกพบวา ผเรยนทเปนหญงหลายคนไมมาเรยนตามปกต

ซงตอมาทราบภายหลงวา คสมรสไมตองการใหมาเรยนในสถานททเปนสวนตว

เชนน

สาหรบสถานททเหมาะสมในการจดตงมหาวทยาลยชวต ในความเหนของ

อาจารยและผเรยนทไดใชอาคารเรยนของโรงเรยนประถมทยบเลกแลว เปน

สถานทเรยนร พบวา ไมมความวตกกงวลในเรองสถานทเรยน เพยงแตตองการ

พฒนาหองเรยนใหเหมาะสมกบวยผใหญ ดงนน การเลอกสถานทเรยนท

เหมาะสมไมวาจะเปนโรงเรยนประถมทยบเลกไปแลว หรอ ททาการขององคกร

ปกครองสวนทองถนระดบตาง ๆ หรอ สถานทอนๆ ทเปนไปตามบรบทของแตละ



พนทนน ควรเปนการเลอกดวยวธการรวมกนเจรจาทมกรรมการทงสามฝายเขา

มาเกยวของไดดวย กจะดมาก โดยเฉพาะกรรมการฝายทเปนตวแทนของชมชน

ซงจะชวยทาใหสามารถแกไขปญหาเรองสถานทตง และ / หรอ สถานทเรยนใน

วนเสาร-อาทตยไดดในระดบหนง และยงมขอดในแงทวา จะไดไมตองเสย

คาใชจายในการบารงรกษาจานวนมาก หรอบางแหงไมตองเสยคาใชจายเลย ถา

มการเจรจาพดคยกนใหชดเจนวามหาวทยาลยชวตไมไดมผลกาไรอะไรมากมาย

ผบรหาร / อาจารยสวนใหญไดรบคาตอบแทนไมมาก เปนการทางานภายใต

สญญาจางเปนรายป แตตองการจดการศกษาทเปนของชมชน โดยชมชนมสวน

รวม เปนตน ถาหากเจรจาพดคยชแจงในรายละเอยดตาง ๆ ใหครบถวน เชอวา

ชมชนจานวนมากพรอมใหความรวมมอ แตปญหาคอ ไมไดมการเจรจาหรอชแจง

ขอมลตาง ๆ ใหครบถวน ทาใหเกดความเคลอบแคลงสงสย บางแหงคงคดวาม

รายไดมากหรอมผลประโยชนมาก ทาใหบางสวนหรอบางแหงคดคาใชจายตาง ๆ

คอนขางสง

สงอ านวยความสะดวก จดแขงในเรองสงอานวยความสะดวก หรอการ

อานวยความสะดวก ผใหความเหน (15 ความคดเหน)มองในภาพรวมวา ด ม

ความพรอม ไดรบหนงสอ / ตาราเรยนทอานเขาใจงาย มอนเตอรเนตใช มความ

สะดวกในการลงทะเบยน สวนความเหนทเปนจดออนดานสงอานวยความสะดวก

(124 ความคดเหน) ระบวา ไดรบหนงสอชา เอกสารลาชา ขาดสอการเรยนการ

สอนหรอไมเพยงพอ ไมมคอมพวเตอร อยากใหมความพรอมมากกวาน ในเรอง

ความไมพรอมของสงอานวยความสะดวกทเปนเสยงสวนใหญนน เปนความ

คาดหวงถงมหาวทยาลยทตองจดบรการใหเหมาะสมตามทไดเสยคาเลาเรยนไป

ดงนน ในเบองตนควรมการแกไขปญหาทสามารถทาไดทนท คอ การสงเอกสาร

ตาราเรยนใหเรวขนหรอสงทนทหลงจากผเรยนจายคาเทอมในภาคการเรยนภาค

แรก ขจดสงททาใหเกดปญหาความลาชาหรอความไมพรอมดงกลาว หรอให



ผเรยนสามารถดาวนโหลดเอกสารบางสวน หรอตาราเรยน ผานทางเวบไซต

หรอ แอพลเคชน หรอ ควอารโคด เปนตน สวนสออปกรณประกอบการเรยนรท

สาคญ เชน คอมพวเตอร อาจเปนไดทงสงทจาเปน และไมจาเปนในเวลาเดยวกน

ทงน ผจดกระบวนการเรยนรควรพจารณาในกลมผ เรยนวาแตละคนม

คอมพวเตอรพรอมหรอไม หรอใชเปนหรอไม หากสวนใหญไมตองการใช กไม

ควรกาหนดหรอมอบหมายงานหรอจดกระบวนการเรยนรทตองใชคอมพวเตอร

อยางไรกด จากการปฏบตงานในการเกบขอมลภาคสนาม คณะวจย พบวา

เจาหนาทประสานงาน และอาจารยสวนใหญ ตางทาหนาทของตนเองดวยความ

รบผดชอบ หรอยนดรบฟงผเรยนอยางใสใจ ดงนน ความเปนกลยาณมตรและ

การสอสารซงกนและกนในระหวางผเรยนดวยกน หรอระหวางผเรยนกบผสอน

อาจมความสาคญกวาการมสงอานวยความสะดวกทสมบรณพรอมเพรยง

ทงหมดกได

คาใชจายเพอการศกษา สาหรบเรองน พบวา มความคดเหนหรอเสยง

สะทอนดานบวกเพยงแค 8 ความคดเหน ทระบวา คาเลาเรยนของมหาวทยาลย

ชวตไมแพง ประหยดกวาการเรยนทอน สามารถผอนชาระได ในขณะท 147

ความคดเหน ระบหรอสะทอนในเชงลบวา คาเลาเรยนแพง มคาใชจายอน ๆ เพม

ตามมา อยากใหลดคาเลาเรยนลง หาเงนจายคาเทอมไมทน อยากใหมกองทน

กยมเพราะไมมแหลงทนอนใหก หรออยากใหมทนการศกษา เพอแบงเบาภาระ

คาใชจาย โดยเฉพาะผเรยนทมฐานะไมด จากการเกบขอมลโดยการสมภาษณ

ผเรยนสวนใหญทมฐานะปานกลาง แตละคนยอมรบวา คาเลาเรยนแพง เพราะม

รายไดนอย แตสงททาใหกาวผานไปไดคอ หารายไดเพม หรอมระเบยบวนยใน

การออมเงนเพอการศกษาเพมขน ซงแลวแตจะไดรบคาแนะนาทเหมาะสมจาก

อาจารยหรอผสนบสนน อยางไรกด เพอใหผเรยนทเขามาเรยนมหาวทยาลยชวต

ปราศจากความวตกกงวลเรองคาใชจายการศกษา ควรมการประเมนสถานะ



การเงนหรอความเปนไปไดทางการเงนหรอมการสงเสรมการวางแผนดานอาชพ

และการเพมรายไดใหกบผเรยนทมปญหาทางเศรษฐกจหรอไมคอยมความพรอม

ดานการเงนกอนเสมอ หรอมการสอสารกนในบรรดาผเรยนในรนเดยวกน

เกยวกบการออมเพอชวยเหลอซงกนและกน ซงสามารถดาเนนการไดในหลาย ๆ

รปแบบ เพราะมกรณตวอยางทดจากหลาย ๆ แหง เชน สราษฎรธาน, ชยนาท

ฯลฯ ทงน เพอเปนการสรางสงแวดลอมทเออตอผเรยน ทาใหผเรยนมเพอน ม

กาลงใจ มทางออก และไมลาออกกลางคน

การสงเสรมโอกาสทางการศกษาเรยนร และ อตลกษณของ

สถาบน: จดแขงทไมควรมองขาม

ความคดเหนดานทเปนจดแขงของมหาวทยาลยชวตทสาคญ คอ การเปด

โอกาสตาง ๆ ทางการศกษาเรยนร (140 ความคดเหน) ใหกบวยผใหญหรอวย

ทางาน ใหกบผทอยในวยสงอาย ใหมโอกาสไดศกษาในระดบอดมศกษา เปน

การศกษาทเหมาะสาหรบทกอาชพ ทกวย ทกสถานภาพ เปนการศกษาทเรยน

ไปดวยทางานไปดวยได นอกจากน ยงเหนวาใชเวลาเรยน เพยง 3 ป กจบ

หลกสตร เปนการเปดโอกาสใหคนในชมชนทองถน ไดเรยนร เพอนาไปใชในชวต

จรง ได เรยนใกลบาน ผ เรยนไมตองเดนทางขามจงหวดเพอ เขาศกษา

มหาวทยาลยภาคปกต ไดใชวนธรรมดาในการทางานเลยงชพ และเปนการศกษา

ทางเลอกทผเรยนบางคนเหนวาสอดคลองกบแนวคดของตน บางความคดเหน

สะทอนวา เปนการเตมเตมการศกษาใหกบตวเองเนองจากผานการศกษาในวย

เรยนมานอย เปนการศกษาทใหผทมรายไดนอยไดเขาเรยน และมความยดหยน

ในการจายคาเลาเรยน เปนตน จากการปฏบตงานในการเกบขอมลภาคสนาม

พบวา ในบางพนทไดเปดรบผพการ (ทเรยนรชา) ใหมาเขาเรยน รวมกลมกบ

เพอนหลากหลายวย หลากหลายอาชพ และกลมเพอนไดชวยเหลอเกอกลอานวย



ความสะดวกตาง ๆ ใหกบเพอนผเรยนทพการเปนอยางด และพบดวยวาผพการ

ทานดงกลาวไดรบเงนสนบสนนเพอการศกษาในระดบอดมศกษาจาก

กระทรวงศกษาธการ ดงนน อาจเปนการเปดโอกาสทางการศกษาเรยนรสาหรบ

ผพการใหมากขน ถามหาวทยาลยชวตเปนอกทางเลอกหนง ควรมการแนะแนวผ

พการทจบการศกษาระดบมธยมปลายหรอเทยบเทาใหไดมโอกาสรจกหรอไดรบ

ขอมลขาวสารตาง ๆ เกยวกบมหาวทยาลยชวต

ในดานอตลกษณของมหาวทยาลยชวต พบวา มจานวน 89 ความคดเหน ท

ระบวา “อตลกษณ” เปนอกจดแขงหนงของมหาวทยาลยชวต เนองจาก

มหาวทยาลยชวตมหลกสตรทแตกตางจากทอนหรอไมเหมอนกบสถาบนอน ๆ

(รายละเอยดดงทกลาวไวในสวนของจดแขงดานวชาการขางตน) มการเรยนร

แบบใหม แปลกกวามหาวทยาลยอน นอกจากน ยงมวฒนธรรมองคกรทเปน

จดเดน คอ มความสามคค เปนกนเอง ความเปนมตร ชวยเหลอซงกนและกน ม

ความสมพนธอนดในระหวางรนและขามรน ผ เรยนและอาจารยตลอดจน

เจาหนาท และมหาวทยาลยชวตเปนมหาวทยาลยทมกลมผเรยนเปนเกษตรกร

มากทสด รองลงมาเปนผนา ชมชน ทมจดมงหมายเดยวกน ทกคนตาง

กระตอรอรนทจะเรยนร และพฒนาตนใหเกดการเปลยนแปลง เพราะเรองทจะ

เรยนรนนเปนเรองของตนเองและชมชนทอาศยอย

ดงนน ในการพฒนาหรอยกระดบมหาวทยาลยควรใชจดแขงในดานน สราง

เครอขายหรอสมาคมศษยเกาของมหาวทยาลยชวตใหเกดขน เปนองคกร

เพอทจะใหมหาวทยาลยกาวตอไปอยางมนคงดวยแรงสนบสนนจากผเรยนทกคน

นอกจากน ควรมการจดกจกรรมสรางสมพนธภาพในระหวางพนท ระหวาง

ภมภาค ใหเกดขนบอยครง เพอใหมการพดคย แลกเปลยนความคดเหน ทงเรอง

การพฒนาสานตอองคความรของชมชน ผเรยน หรอผลงานวชาการตาง ๆ ของ



มหาวทยาลย นบตงแตไดจดตงมา รวมถงความอยรอดของมหาวทยาลยชวต

ทามกลางสงคมทเปลยนไป หรอการจดกจกรรมระดมทนเพอสนบสนนหรอสราง

โอกาสการเรยนรตลอดชวตใหทกคนในสงคม เปนตน

จดออนทตองใชระยะเวลาในการพฒนา คอ ระบบการจดการ

เรยนการสอน และการตดตามประเมนผล การบรหารจดการ

องคกร การจดการเวลา งบประมาณ และการสอสาร

ประสานงาน

ความคดเหนเรองระบบการจดการเรยนการสอนและการตดตาม

ประเมนผล (109 ความคดเหน) ทครอบคลมในเรองวชาการ กจกรรมการเรยนร

สงทเปนจดออน คอ ไมมสาขาวชาใหเลอก ผเรยนไมมความสามารถทางวชาการ

การทไมสามารถนาปรชญาเศรษฐกจพอเพยง หรอแนวทางตางๆ ทกาหนดไวมา

ปฏบตไดจรง ขาดการตดตามและประเมนผล ยงไมมการบรณาการ ไมมการ

เชอมโยงผเรยนกบชมชน ไมมการนาเสนอสงทแปลกใหม ขาดความรทางวชาการ

ใหมๆ ขาดการสอนเกยวกบการใชคอมพวเตอร และภาษาองกฤษ แผนการเรยน

ไมชดเจนเปลยนแปลงบอย การเรยนการสอนไมตรงกบวชาทเรยน และผให

ความเหนไดเสนอสงทตองการคอ อยากใหมการลงมอปฏบตหรอกจกรรมตาง ๆ

มากกวาเดม อยากใหมกจกรรมการเรยนรทหลากหลาย ควรมการเรยนรวม

บอยๆ เพอทจะไดแลกเปลยนความรมากยงขน รวมถงการพฒนางานวจยใหมาก

ขน เปนตน

ในเรองการบรหารจดการองคกร (91 ความคดเหน) เสยงสะทอนของ

อาจารยกลาววา กลไก โครงสรางยงไมเหมาะสม ระบบการบรหารจดการยงไมด

มการเปลยนแปลงบอย กลบไปกลบมา ขาดแรงจงใจ ขาดการสงเสรมจาก

สวนกลางและไมยอมรบความคดเหนจากคณาจารย มภาระงานมาก ไมมนคง



สงทตองการใหมการปรบปรง คอ อยากใหการบรหารจดการมความชดเจน

โปรงใส ตองการการบรหารทมความเปนมออาชพ สวนเสยงสะทอนของผเรยน

(บณฑตและนกศกษา) ระบวา ระบบการบรหารของมหาวทยาลยไมชดเจนและ

ชามาก ระบบการเรยนไมแนนอน การบรหารจดการเงนในการดาเนนกจกรรม

ของนกศกษาไมมและไมเพยงพอ โดยมขอเสนอแนะคอ อยากใหมกฎกตกาท

เขมงวดชดเจน การจดการหรอการบรหารจดการ เชน การใหหนงสอเรยน

ตารางเรยน ใหมความแมนยาชดเจน

สาหรบเรองการบรหารจดการเวลา (77 ความคดเหน) ผใหความคดเหน

สะทอนจดออนดานน ในเรองของการจดการเวลาทงของผเรยน และของผจด

กระบวนการเรยนร ทสงผลกระทบการตอการเรยนรของผเรยนเปนสาคญ ความ

คดเหนเหลาน เชน การไมตรงตอเวลาทงของผเรยนและอาจารย / ผสอน / ผจด

กระบวนการเรยนร เวลาในการเรยนการสอนทไมเพยงพอ เวลาเรยนไมแนนอน

ผเรยนเขารวมกจกรรมสายหรอไมเปนไปตามการนดหมาย ขาดเรยน ทาให

กจกรรมตองเลอนเวลาออกไป หรอมเวลาในการทากจกรรมตาง ๆ นอยไป

ความคดเหนทเปนขอเสนอแนะ คอ การตรงตอเวลา ทเปนการหลกปฏบต

รวมกน และสามารถตกเตอนกนได

จดออนถดมา คอ เรองงบประมาณและการสนบสนนการจดกจกรรม

(74 ความคดเหน) สงทสะทอนของผใหความเหนทเปนอาจารย หลกๆ คอ ม

ขอจากดในการใชงบประมาณเพอทากจกรรมการเรยนรหรอพฒนาศนยฯ ไดรบ

คาตอบแทนชาหรอไมเหมาะสม ในขณะทผเรยน ระบวา ไมมงบประมาณ

สนบสนนการจดกจกรรมของนกศกษาหรอผเรยน

สวนจดออนทสาคญอกเรองหนงคอ การสอสารและการประสานงาน

(34 ความคดเหน) ดงเชนบางสวนของความคดเหนทสาคญตอเรองนในมมมอง



ของอาจารย คอ การตดตอประสานงานทมความลาชาระหวางสวนกลางและ

ศนยการเรยนร หรอบาง ศรป. กบ ศรช. ขาดการประสานงานอยางสนเชง สวน

ภายในหนวยงานเองไมมการรบฟงซงกนและกน มความไมเขาใจกนเกดขน

ในขณะทมมมองของผเรยนในเรองการประสานงานนน สวนใหญเปนในเรอง

ความไมเขาใจกนระหวางผจดกระบวนการเรยนร หรอผจดกระบวนการเรยนรม

ความแตกแยกกน อาจารยผสอนและผอานวยการศนยไมคอยประสานงานกน

อาจารยและนกศกษาเขาใจไมตรงกน นอกเหนอจากความไมเขาใจกนแลว ยงม

ในเรองของการไมไดรบขอมล ไมมความสามคค เปนตน

จดออนทไดกลาวไปขางตน ลวนเปนความคดเหนทมาจากอาจารย บณฑต

และนกศกษาปจจบน ททกคนมงหวงวาเสยงสะทอนของพวกเขาจะไดรบการ

พจารณาทบทวน และ / หรอ หาแนวทางในการปรบปรงมหาวทยาลยชวตใหม

การบรหารจดการองคกรทเปนมาตรฐานทรวมไปถงดานงบประมาณและ

บคลากร อนจะนาไปสการรวมพฒนาการจดการเรยนการสอนทมคณภาพ ซง

อาจตองมการใชเวลาและตองระดมความคดเหนจากหลายฝาย แตจดออนบาง

เรองไมจาเปนตองใชเวลาหรอรอการเปลยนแปลงครงสาคญหรอใหมการบอก

กลาว เชน จดออนในเรองการสอสารและการประสานงาน ความสามคค

สามารถทาไดโดยการเปดใจรบฟงความคดเหน ร เรมกจกรรมทสราง

ความสมพนธ ลดอคต และการประสานงานทกระดบไมควรเลอกทรกมกทชง

สวนในเรองทมความคดเหนวาอาจารยไมมความสามารถทงวชาการและ

เทคโนโลย ผทเปนอาจารยสามารถเปลยนจดดอยตรงนไดโดยการยอมรบความ

จรง พจารณาตวเอง ใฝควาหาความรอยเสมอ รวมทงเรองภาษาและการใช

เทคโนโลยใหเกดประโยชน และอาจารยสามารถเปลยนแปลงตวเองไดเรวยงขน

หากไดรบแรงกระตนและแรงเสรมจากผบรหารทกระดบ สวนจดออนดานอน ๆ

เชน ความไมพรอมของสถานทและสงอานวยความสะดวก ควรมการทาความ



เขาใจกบผเรยนตงแตแรกเขา หรออาจจะสามารถจดใหมการทดลองเรยนกอนท

จะสมครเขาเรยน เหมอนทจงหวดสงขลาดาเนนการ เปนตน



3

ผลการวเคราะห SWOT

จดแขง จดออน โอกาส อปสรรค และขอเสนอเชงกลยทธ

การจดการศกษาดวยรปแบบมหาวทยาลยชวต

ของสถาบนการเรยนร เพอปวงชน

ผลการวเคราะหจดแขงและจดออน หรอ จดเดนและจดดอย (strengths

และ weaknesses) ทเปนปจจยภายในองคกร (internal factors) โดยการรวบรวม

ความคดเหนของผทเกยวของกบมหาวทยาลยชวตตงแตระดบผบรหาร เจาหนาท

ทงสวนกลาง สวนภมภาค อาจารยทกประเภท บณฑต และนกศกษา จะทาให

รจกตวเราเอง สวนการวเคราะหโอกาส และอปสรรค (opportunities และ

threats) เปนการวเคราะหปจจยภายนอกองคกร (external factors) เพอทาความ

เขาใจการเปลยนแปลงของสภาพสงคม วฒนธรรม เศรษฐกจ เทคโนโลย

สงแวดลอม ฯลฯ ทอาจเปนไดทงโอกาสและสงคกคามตอมหาวทยาลยชวตใน

ภายภาคหนา ดงนน การวเคราะห SWOT ณ ทน จะชวยทาใหมหาวทยาลยชวต

หรอสถาบนการเรยนรเพอปวงชนเขาใจถงการนาจดแขงของตน มาใชประโยชน

เพอบรรลสเปาหมายทตองการ ในขณะทการเขาใจจดออน / ขอดอยของ

มหาวทยาลยชวต กจะชวยทาใหมองเหนปญหาตาง ๆ ภายในองคกร ทอาจเปน

การทาลายผลการดาเนนงานหรอเปนอปสรรคตอการเปลยนแปลง / การพฒนา

องคกรใหมประสทธภาพและประสทธผลมากยงขน สาหรบการเขาใจในโอกาส

ตาง ๆ (opportunities) จะทาใหสามารถกาหนดแนวทางในการบรรลเปาหมาย

ตาง ๆ ทใหญขนไดหรอสามารถใชโอกาสตาง ๆ ทเปดทางให ไมวาจะเปนในเรอง



ความตองการหรอกระแสของสงคมทมตอการศกษาทไมตอบโจทยการดารงชวต

ในภาวะทพลกผนของเทคโนโลย หรอ นโยบายของรฐในดานตาง ๆ ฯลฯ ในขณะ

ทการเขาใจในอปสรรคหรอสงทคกคาม (threats) จะทาใหสามารถตดตาม

สถานการณปญหาหรอปจจยตาง ๆ ทอาจเปนสงขดขวางการบรรลความสาเรจ

ของมหาวทยาลยชวตไดทนทวงท และยงสามารถใชศกยภาพหรอความสามารถ

หรอจดแขงทมอยขององคกรในการไปรบมอหรอแกไขปจจยคกคามตาง ๆ

เหลานนได หรอใชจดแขงทมไปชวงชงโอกาสตาง ๆ ทกาลงเกดขนได เปนตน

จดแขงของมหาวทยาลยชวตในภาพรวม คอ การเปนมหาวทยาลยทม

เปาหมายในการจดการศกษาทแตกตางจากมหาวทยาลยภาคปกตทวไป โดยม

กลมเปาหมายขนาดใหญคอ เกษตรกร และผนาชมชนประเภทตาง ๆ นอกจาก

การจดการศกษาระดบปรญญาตร ทผานมามหาวทยาลยชวตยงมการดาเนน

โครงการตาง ๆ ทเปนตนตารบทมงแกไขปญหาความยากจน และการพฒนา

ชมชนอยางยงยน อาท เชน โครงการแกหนแกจนเรมตนชวตใหมตามแนว

เศรษฐกจพอเพยง โครงการตนกลาอาชพ โครงการพฒนาศนยการเรยนร

เศรษฐกจพอเพยง โครงการพฒนาผนาทาแผนยทธศาสตรการพฒนาทองถน

โครงการฝกอบรมวทยากรกระบวนการจดกระบวนการเรยนร เพอสงเสรม

เครอขายชมชนเขมแขง ทลวนแตประสบความสาเรจในการดาเนนงานเปนอยางด

และหากเปรยบเทยบกบทอนแลว มหาวทยาลยชวตมศนยการเรยนรทเปน

เครอขายกระจายในทกภมภาค ผเรยนสามารถเลอกเขาศกษาไดตามความ

สะดวกของตน และผลผลตของมหาวทยาลยชวตทเปนจดแขงทสาคญมากอก

ประการหนง คอ การมบณฑตและอาจารยทมศกยภาพ ซงประสบความสาเรจ

ในการเรยนและการประกอบอาชพในดานตาง ๆ ทมความเชอมโยงกบชมชน

หลายดานดวยกน โดยเฉพาะดานวสาหกจชมชนแปรรปขาว วสาหกจชมชน

ยางพารา สหกรณผผลตปาลม กจการโรงงานผลตเครองจกรกลทางการเกษตร



กจการกลมออมทรพยหรอสถาบนการเงนประเภทตาง ๆ และบคคลเหลานม

ความพรอมทจะใหการสนบสนนหรอสามารถยกระดบเปนแหลงเรยนรใหกบ

ผเรยนของมหาวทยาลยชวตไดดวย

สวนจดออนในภาพรวม คอ จานวนนกศกษามอตราลดลงในแตละป เมอ

พจารณาการประหยดตอขนาดแลว (economy to scale) จานวนนกศกษาทนอย

กวาจานวนมาตรฐานทกาหนดไว (ตามทกาหนดไวคอ อาจารย 1 คน ตอ

นกศกษา 30 คน) ทาใหคาใชจายรายหวสงขนมาก ในขณะทมหาวทยาลยชวตม

สถานภาพเปนมหาวทยาลยเอกชน ทไมไดรบเงนอดหนนจากภาครฐแตอยางใด

การทคาใชจายในการดาเนนการสงแตเกบคาเลาเรยนไดนอยถอวาเปนการจด

การศกษาทไมคมทน จดออนถดมา คอ เรองของการไมผานเกณฑมาตรฐานของ

สกอ. ทาใหเกดการชะลอการรบนกศกษาในบางพนท อาจทาใหผเรยนไมเกด

ความเชอมนในคณภาพของการจดการศกษา สวนในเรองคาเลาเรยนทคอนขาง

สง ในมมมองของผเรยนสวนใหญนน สวนหนง พบวา มความเกยวของกบสภาวะ

ทางเศรษฐกจในปจจบนของผเรยนและของประเทศ หรอบางภาคทราคาผลผลต

ตาง ๆ ตกตามาก หรอขายไมไดราคา เชน ราคายางและปาลมตกตา หรอหา

รายไดไมคลอง จงทาใหหลายคนทตองการศกษา แตยงไมตดสนใจเขาศกษาตอ

ทามกลางสภาวะเศรษฐกจทฝดเคองเชนน

สาหรบในเรองของอาจารยและบคลากรทขาดขวญ กาลงใจ แรงจงใจ และ

ความคดสรางสรรคนน พบวา มความเกยวของกบหลาย ๆ ปจจยดวยกน ไมวา

จะเปนปญหาสภาพคลองทางการเงนของมหาวทยาลยทเชอมโยงกบจานวน

ผเรยนทลดลง การบรหารจดการทางการเงนทไมโปรงใสของบางพนท การ

ทางานภายใตสญญารายป การแตกแยกทางความคด บคลากรทมศกยภาพ / ม

ความสามารถลาออกไป ผเขามาใหมแทบไมรจกกนเพราะขาดกจกรรมการสราง



เสรมความเปนองคกรเดยวกน ตอนนหลายคนหลายฝายทเกยวของและเคย

เกยวของตองการมการนาองคกร (leadership) ทเขมขน เพอพลกฟนใหบคลากร

กลบมาทางานรวมกนอยางมความสข และ / หรอ ทางานรวมกนแบบรวมมอรวม

ใจ

สวนในเรองของโอกาสทควรมการพจารณาคอ กระแสการศกษาทางเลอก

ทไมใชการเรยนในมหาวทยาลยแบบเดมทตองเรยนเปนเวลานานถง 4-5 ป ม

หลายวชาทไมไดนามาใชประโยชนหรอไมสามารถนามาใชประโยชนได และ

จานวนมากเมอจบแลว ไมไดใชวชาความรตามทไดเรยนมาในการประกอบอาชพ

มแนวโนมวามหาวทยาลยตาง ๆ ทเปนอยจะลาสมย (obsolete) หรอกาวไมทน

กระแสการเปลยนแปลงตาง ๆหากไมมการปรบตว การศกษาทตอบโจทยผเรยน

ในอนาคตจงเปนการศกษาแบบฝกทกษะเฉพาะ และนามาใชในการพฒนางานได

ทนท และควรจะเปนหลกสตรแบบแยกสวน (unbundled degree) หรอเรยน

เฉพาะเรองทสนใจอยากร ผ เรยนไมตองลงทน เพอการศกษามาก ดงนน

สถานการณนจงเปนโอกาสทองของมหาวทยาลยชวตในการผลตหลกสตรใหม

ความหลากหลาย ผเรยนสามารถตอยอดการศกษาเมอไรกได ทมความพรอม

และความจาเปนในการนาไปใช อยางเชนกรณการจดหลกสตรการศกษาของ

สถาบนพระปกเกลา เปนตน

โอกาสของมหาวทยาลยทสาคญอกดานหนงคอ การเปลยนผานเปนสงคม

สงอายหรอสงคมสงวย ทดเหมอนเปนวกฤต แตนาจะกลายเปนสถานการณ ท

อาจพลกใหเปนโอกาสทองของมหาวทยาลยชวตกได เนองจากมแนวโนมวา

ผสงอายมจานวนปทสามารถใชชวตอยหลงเกษยณยาวนานหลายสบป ผสงอาย

ท ก าล งจะมจ านวนเพมมากขน ในอนาคตน เปนรนท เ รยกวา เบบบม

(babyboomer) มลกษณะเฉพาะคอ จานวนมากมการศกษาไมสงมากนกเมอ



เปรยบเทยบกบคนรนหลง (generation X) เพราะอยในระบบการศกษาภาคบงคบ

เพยงแค 4 ป หรอ 6 ป สวนหนงเปนวยทกอรางสรางตวดวยตวเอง สรางธรกจ ม

กจการเปนของตวเอง มลกหลานมาก สาหรบผทเคยอยในระบบราชการ ม

รายไดหลกจากเงนบานาญ สวนผทเปนเกษตรกร มกเปนผนาชมชน หรอปราชญ

ชมชน หากมหาวทยาลยชวตจะควาโอกาสน ดวยการสรางเสรมความร หรอ

เสรมกจกรรมทเปนประโยชนทแตกตางจากโรงเรยนผสงอายโดยทว ๆ ไป หรอ

นาแนวคด ปรชญาของมหาวทยาลยชวต มาใชในการสรางความสขหรอการ

สงอายอยางมคณภาพ มสขภาพด (Active, Healthy and Successful Aging) ก

อาจจะทาใหมหาวทยาลยชวตมผเรยนทเปนผสงอาย หรอ สามารถหนมาเนน

การสงเสรมการมคณภาพชวตทดของผสงอายทเชอมกบการสงเสรมเรอง ชมชน

เขมแขง หรอเนนใหผเรยนทาโครงงานทเกยวกบสงคมสงวย เพอสงเสรมใหชมชน

สามารถรบมอหรอเตรยมความพรอมในการรบมอกบสงคมสงวยไดมากขน หรอ

สงเสรมการทากจกรรมตาง ๆ รวมกบหนวยงานทมหนาทดานนโดยตรง เชน

กระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย แตขาดบคลากรในระดบ

ตาบล ฯลฯ อยางไรกด ในกรณทตองการสงเสรมใหผสงวยเขามาเรยนใน

หลกสตรระยะสนตาง ๆ อาจจะจาเปนตองใชงบประมาณของหนวยงานตาง ๆ

หรอมการเตรยมการทางดานเงนคาเรยนใหกบผสงอาย ทมฐานะยากลาบาก

หรอมปญหาทางดานการเงนดวย

สาหรบกรณการเพมโอกาสหรอทางเลอกทางการศกษาใหกบกลม

ผดอยโอกาสประเภทตาง ๆ นน มหาวทยาลยชวตกสามารถทจะแสดงบทบาท

เปนสถาบนการศกษาท เหมาะสาหรบผพการและกลมอน ๆ ดวยเชนกน

เพราะอตลกษณของมหาวทยาลยชวต คอ การจดการศกษาเพอชวตและชมชน

ทมผเรยนทมความหลากหลายทงวยและอาชพ ทจะชวยใหผพการประเภทตาง ๆ

สามารถไดแลกเปลยนเรยนรและไดรบการเกอกลจากเพอนทเปนกลมเรยน



ดวยกนไดเปนอยางด ผดอยโอกาสอกกลมหนงทควรใหความสาคญ คอ ผทอย

ในถนทรกนดารหรอกลมชาตพนธตาง ๆ ซงตามททราบกนดวา การเขาถง

ทรพยากรตาง ๆ ของรฐหรอการศกษาในระบบสาหรบกลมชาตพนธตาง ๆ เปน

สงทยากลาบากมาก เพราะสวนใหญตงถนฐานอยหางไกลหรอเปนเพราะการ

พฒนาทางเศรษฐกจสงคมในชวงทผานมา ไมสามารถเขาถงคนหรอชมชนเหลาน

ได ทาใหเกดปญหาอปสรรคตาง ๆ มากมายในการพฒนาตนเองและชมชน-

หมบาน สวนหนงเปนเพราะปจจบน ไมมโรงเรยนในหมบาน (เนองจากโรงเรยน

ถกยบตามนโยบายของกระทรวงศกษาธการ เพราะมจานวนเดกเขาเรยนนอย

เกนไป) หากมหาวทยาลยชวตไดมสวนในการจดการศกษาใหกบกลมชาตพนธท

หลากหลาย ทงทอยบนภเขา / ชมชนภเขา ชาวเกาะ ฯลฯ โดยการขอทนสนบสนน

จากองคกรระหวางประเทศ ภาครฐ ภาคธรกจ (ทมนโยบายสนบสนนกจการเพอ

สงคม ดงเชน ปตท. และองคกรอน ๆ) หรอ องคกรไมแสวงกาไรตาง ๆ เพอจดทา

โครงการตาง ๆ ทมหาวทยาลยชวตมความถนด / ความเชยวชาญใหกบ

ผดอยโอกาสเหลาน เหมอนดงทบณฑตมหาวทยาลยชวตหลายคนไดรเรม

ดาเนนการในการจดการศกษาใหกบเดกและเยาวชน โดยเฉพาะกรณของบณฑต

ทจงหวดแมฮองสอน และจงหวดนาน สงเหลานนาจะเปนแนวทางหนงในการ

ปรบตวของมหาวทยาลยชวตทกาลงอยในชวงหวเลยวหวตอวาจะหนไปทศทางใด

กลมเปาหมายใดทมความสาคญตอการสบสานแนวทางของมหาวทยาลยชวต

ฯลฯ

ในเรองของการเรยนรผานระบบออนไลน ทมหาวทยาลยชวตไดดาเนนการ

มาอยางตอเนอง เชน เผยแพรการสอน กจกรรม ในรปของคลปวดโอผาน

YouTube หากมการรวบรวมและนาเสนอวดโอทมอยางเปนระบบ บนหนาเวบไซต

หลกของสถาบนฯ และสรางคาสาคญทเกยวของกบจดเนนของมหาวทยาชวต ท

การสบคนผาน google สามารถเชอมโยงมายงฐานขอมลวดโอการเรยนการสอน



ออนไลนของมหาวทยาลยชวต ถอเปนการเพมการเขาถงเวบไซตมหาวทยาลย

ชวตไดอกทางหนง นอกจากคลปวดโอการเรยนการสอนของสวนกลางแลว ควร

ใหศนยการเรยนรในสวนภมภาคไดผลตคลปวดโอการเรยนการสอนเพมมากขน

แลวนาขนเผยแพรบนหนาเวบไซตหลกของมหาวทยาลย กสามารถชวยใหมผเขา

เยยมชมเวบไซตเพมมากขน รจกมหาวทยาลยชวตทมการจดการศกษากระจาย

ในทกจงหวด

ในปจจบนมศนยการเรยนรชมชนเกดขนมากมาย พรอมทงการเฟองฟของ

ผลตภณฑชมชน ของกนของใชทผลตโดยคนในชมชน รวมถงมตลาดทเปดกวาง

ไมวาจะเปนงานแสดงสนคาชมชน การซอขายโดยไมตองเจอหนาทงในและ

ตางประเทศ ถอเปนโอกาสอนดของมหาวทยาลยชวตในการสรางผเรยนให

สามารถเปนผจดการศนยเรยนรทมความรจรง มทกษะการถายทอด และเปน

ผสรางแรงบนดาลใจ โดยเฉพาะใหกบเยาวชนรนใหมทตองการใชชวตอยใน

ทองถนตนเอง รวมถงแนวทางการดาเนนการทา startup วสาหกจชมชน ใหกบ

คนรนใหม เพราะการทาสงเหลานจะประสบความสาเรจไดตองอาศยการเรยนร

ศกษาจากผทมประสบการณ การเรยนรทจดโดยมหาวทยาลยชวตจะทาใหบรรล

เปาหมายไดเรวขน และมเครอขายเพมมากขน

สาหรบอปสรรคทมหาวทยาลยชวตตองเผชญ มทงทสงผลกระทบมาก

หรออาจจะไมคอยสงผลกระทบ แตหากพจารณาอปสรรคทจะกลาวถงน เพอใช

เปนขอมลเพอรบมอกบปญหา ยงทาใหสามารถระบกลยทธหรอแนวทางท

สอดคลองกบจดแขงจดออนและโอกาสไดครอบคลมยงขน อปสรรคแรกคอ การ

ลอกเลยนแนวทางการจดการศกษาแบบมหาวทยาลยชวต และมการแยงชง

ผเรยนดวยคาเลาเรยนทถกกวา ซงทาใหผสนใจเขาเรยนอาจตดสนใจเลอกเรยน

ทสถาบนทมคาเลาเรยนทถกกวา โดยไมคานงถงวาหลกสตรของมหาวทยาลย



ชวตกอเกดจากการสงสมประสบการณดานชมชนของคณะผกอตง มองคความร

ดานชมชนทตกผลก และมเครอขายการเรยนรทวประเทศ ดงนน ในพนท ๆ ม

สถาบนอน ๆ จดการศกษาทมความคลายคลงกบของมหาวทยาลยชวต ควรม

การพฒนาคณภาพการจดการเรยนการสอนใหเปนทประจกษ

ความกาวหนาของเทคโนโลย ทาใหคนเราหนมาเรยนรผานสอออนไลนมาก

ขน มเวบไซตทเปนการใหความรประเภทตาง ๆ มากมาย มหลกสตรทจดโดย

มหาวทยาลยชนนาทเรยนโดยไมตองเสยคาใชจาย หรอเสยคาใชจายเพอ ใหได

ประกาศนยบตรทการนตวาผานการเรยนรนนมาแลวจรง การเรยนรแบบนมขอ

ออนคอ การไมมการปฏสมพนธกบผสอน เปนการเรยนรทอาศยความเขาใจโดย

ไมตองมการปฏบตจรง หรอไมตองมผนาทาง อปสรรคขอนอาจไมสงผลกระทบ

ตอการจดการศกษาของมหาวทยาลยชวตมากนก เพราะการเรยนรเพอการ

เปลยนแปลงตนเองและการศกษาชมชนทาความเขาใจชมชนเพอพฒนาชมชน ไม

สามารถนาไปสสมฤทธผลทตองการไดหากไมไดลงมอปฏบตจรง หรอ มโคชท

อยเคยงขาง ผทตองการเปลยนแปลงตนเองจาเปนตองมอาจารยคอยชแนะ

ประเมนการเปลยนแปลงและกระตนใหกาลงใจผเรยน ในขณะทการเรยนรชมชน

เขาใจชมชน ตองเขาไปอยในทแหงนนจรง ผ เรยนไดรบการปลกฝงใหเปน

นกพฒนา ดงนน กระแสการเรยนในโลกออนไลน จงไมสามารถสรางนก

ปฏบตการชมชนได หรอไมสามารถมาแทนทการเรยนในแนวของมหาวทยาลย

ชวตได

หลายๆ คนประสบความสาเรจในสงทรเรมได จะชาหรอเรวขนอยกบ

ความสามารถในการเรยนรและความมงมน ใบปรญญาจงไมใชสงสาคญ บคคล

ทมชอเสยงของโลก เชน Bill Gates, Steve Jobs, Mark Zuckerberg และบคคล

สาคญอน ๆ อกหลายคน ทปจจบนเปนแรงบนดาลใจสาหรบผทตงคาถามตอ



การจดการศกษาในมหาวทยาลยวาการเรยนในขอบเขตทจากด ยงมความจา

เปนอยหรอไม ดงนน การเรยนในมหาวทยาลยหรอสถาบนการศกษาตาง ๆ ทใช

เวลาถง 4 ป เพอใหไดใบปรญญาบตร อาจเปนการลงทนทไมคมคาอกตอไปกได

การวเคราะหขางตนผนวกเขากบขอมลเชงคณภาพบางสวนทไดจากการ

สงเกต การสนทนาเชงลกกบกลมผมสวนไดสวนเสยตาง ๆ การเขารวมประชม

กบคณะกรรมการยทธศาสตรฯ เมอวนท 24-25 พฤษภาคม พ.ศ. 2561 และการ

จดประชมนาเสนอผลการศกษาวจย เมอวนท 12 กนยายน พ.ศ. 2561 สามารถ

สรปเปนตาราง 3-1 ไดดงน

ตารางท 3-1 ผลการวเคราะหจดแขง จดออน โอกาส และอปสรรค / สงคกคามของการจดการศกษาของมหาวทยาลยชวตในภาพรวม

ปจจยภายใน (Internal Factors)

จดแขง (S) จดออน (W)

S1 การศกษาทมแนวคดชดเจนในเรองปรชญาเศรษฐกจพอเพยง การพงตนเอง การเปลยนแปลงตนเอง ฯลฯ ทนามาเปนหลกสตรการศกษาทเหมาะสมกบบรบทสงคมไทย คอ อตลกษณสาคญของ ม.ชวต

S2 มโครงการ ผลงานวชาการและเครองมอตาง ๆ ทเปนตนแบบ / ตนตารบ เชน โครงการแกหนแกจน การศกษาชมชน / การจดทาแผนแมบทชมชน การเปลยนแปลงตามเครองมอแผน 4 แผน ฯลฯ

W1 จานวนนกศกษาลดลงในแตละป W2 ศนยจดการศกษาโดยมหาวทยาลย

ช ว ตจ านวนหน ง ไม ผ าน เกณฑมาตรฐานของ สกอ.

W3 คาเลาเรยนสงเกนไปหรอสงกวาราคาตลาด โดยเปรยบเทยบ

W4 บคลากรขาดขวญ กาลงใจ แรงจงใจ และ ความคดสรางสรรค

W5 บคลากร / อาจารยจานวนหนงยงไมมวฒภาวะในการเปนโคชชวต

W6 เชยวชาญดานวชาการ / แนวคด / ปรชญา แตดานบรหารขาดมออาชพ



ปจจยภายใน (Internal Factors)

จดแขง (S) จดออน (W)

S3 วชาการดานการพฒนาชวต และการพฒนาชมชนบนฐานการปฏบตจรง (Praxis)

S4 มศนยจดบรการการศกษาของมหาวทยาชวตกระจายทกภมภา ค ทเรยกวา “ใกลบาน ใกลใจ”

S5 บณฑต ทมศกยภาพและมความมนคงทางเศรษฐกจและอาชพพรอมรวมมอ / สนบสนน

S6 การสรางเสรมโอกาสตาง ๆ ในการศกษาเรยนรทเขาถงไดทกอาชพ ทกเพศ ทกวย ทกสถานภาพ ทกภมภาค

S7 ม ศ น ย ก า ร เ ร ย น ร ท เ ป น ค ว า มเชยวชาญดานตาง ๆ ทเชอมกบชมชน / ระบบเศรษฐกจชมชน เชน ด า น ว ส า หก จ ช ม ชน , สหก รณการเกษตร, ภมปญญาทองถน เชน ผาไหม, ผายอมคราม, การทองเทยวชมชน ฯลฯ

S8 ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร ส ภ า ส ถ า บ น ฯ คณะกรรมการยทธศาสตร มความสนใจและใสใจในทศทางตอไปของมหาวทยาลยชวต

W7 ขาดการประชาสมพนธ / การสราง แบรนด / การสรางภาพลกษณ



ปจจยภายนอก (External Factors)

โอกาส (O) อปสรรค / สงคกคาม (T)

O1 กระแสการศกษาทางเลอก , การเรยนรตลอดชวตการทางานพรอมการเรยนรไปดวยกน

O2 สงคมสงวยทตองการลลาชวต / การปรบตวใหม ๆ / ศกยภาพใหม ๆ ของคนทกวย ท งผ ส งอายและลกหลานของผสงอาย

O3 ความตองการการจดการศกษาห ล า ก ห ล า ย ร ป แ บ บ เ พ อผดอยโอกาส เชน คนพการ, กลมชาตพนธตาง ๆ

O4 การเ รยน รแบบออนไลน / ชองทางการสราง Platform ใหม ๆ ผานเครอขายดจทล

O5 การ เก ดข นของชมชนประ เภท ต า ง ๆ ผ า น ร ะ บ บ อ อ น ไ ล น โดยเฉพาะชมชนบนเฟสบค ซงเปนทงโอกาสและปจจยคกคาม

O6 องคกรสนบสนนทน (ปตท. และมลนธพลงทยงยน ) มความสนใจและ ใส ใ จ ใน ทศทางต อ ไปของมหาวทยาลยชวต

O7 ภาครฐมนโยบายสงเสรมการกอเกดศนยการเรยนรชมชนประเภทตาง ๆ มากขน

T1 การลอกเลยนหลกสตรการศกษาของมหาวทยาลยชวต และการแขงขนแยงชงผเรยน

T2 การเรยนรทหลากหลายผานระบบออนไลนและเทคโนโลยจากสถาบน ฯ ทไดรบการสนบสนน-เงนอดหนนจากภาครฐและภาคเอกชน ทมพลงทน / เทคโนโลย / เครอขายเชอมกบร ะ บ บ ก า ร ผ ล ต ข อ ง ร ะ บ บอตสาหกรรมหรอแหลงงานในโลกสมยใหม

T3 การเหนคณคาในใบปรญญานอยลง / การ เปล ยนแปลงค าน ยมต อการศกษา

T4 การคลายตวของคาวา “ชมชน” ในความหมายเดม ทเชอมโยงกบพนททางการปกครองและพน ททางภมศาสตร

T5 ทศนคตและการรบรขององคกรภาค / องคกรสนบสนนตาง ๆ ทลดลง / เปลยนแปลงไปหรอหายไปบางสวน



ในการหากลยทธหรอแนวทางการพฒนามหาวทยาลยชวตสามารถนาผล

การวเคราะห SWOT ขางตน มาใชในการกาหนดสถานการณและยทธศาสตร

หรอกลยทธตาง ๆ ซงนาจะหนไมพน 4 สถานการณสาคญ ดงนคอ

ก. สถานการณท 1 (จดแขง-โอกาส: SO) สถานการณนเปนสถานการณ

ทเปนความตองการมากทสด เนองจากมหาวทยาลยชวตมจดแขงตาง ๆ หลาย

ประการ ดงนน ควรกาหนดยทธศาสตรหรอกลยทธในเชงรก (Aggressive -

strategy) เพอนาเอาจดแขงทมอยมาสรางเสรม ปรบใช และชวงชงโอกาสตาง ๆ

ทเปดให เพอมาสรางปะโยชนตาง ๆ ใหกบองคกรไดอยางเตมท

ข. สถานการณท 2 (จดแขง-อปสรรค: ST) สถานการณนเกดขนจาก

การทสภาพแวดลอมไมเอออานวยตอการดาเนนงาน แตมหาวทยาลยชวตเองม

ขอไดเปรยบทเปนจดแขงหลายประการดงกลาวแลว ดงนน ไมจาเปนตองรอให

สภาพแวดลอมเปลยนแปลงไป กสามารถทจะเลอกยทธศาสตรหรอกลยทธการ

แตกตวหรอขยายขอบขายการดาเนนงานหรอความแตกตางหลากหลาย

(Diversification strategy) เพอใชประโยชนจากจดแขงทมเพอสรางโอกาสในระยะ

ยาวดานอน ๆ และเพอลดอปสรรคทเกดขน

ค. สถานการณท 3 (จดออน-โอกาส : WO) สถานการณของ

มหาวทยาลยชวตทมจดแขงและโอกาสเปนขอไดเปรยบดานการแขงขนอยหลาย

ประการ แตตดขดอยตรงทมจดออน / ขอจากดซอนอยหลายเรองเชนกน ดงนน

ทางออก คอ กลยทธการพลกตว (Turnaround-oriented strategy) หรอพลก

สถานการณใหเปนบวก เพอขจดหรอแกไขจดออน / ขอจากดตาง ๆ ภายใน

องคกร เพอนาไปสความพรอมในการฉวยโอกาสตาง ๆ ทเปดให

ง. สถานการณท 4 (จดออน-อปสรรค : WT) สถานการณน เปน

สถานการณทแยทสด เนองจากมหาวทยาลยชวตกาลงเผชญอยกบอปสรรคจาก



ภายนอกและภายในมจดออนหลายประการ ดงนน ทางเลอกทดทสด คอ กล

ยทธการตงรบหรอปองกนตว (Defensive strategy) เพอลดปจจยทอาจเปน

อปสรรค และจาเปนตองสรางมาตรการรบมอ เพอใหมหาวทยาลยชวตเกดการ

บรหารงานทผดพลาดนอยทสด

กลยทธหรอแนวทางทจะทาใหมหาวทยาลยชวตกาวพนปญหาอปสรรค

และเปนจดเรมแหงการพฒนา ปรบปรง ตามสถานการณทง 4 มดงน

ตารางท 3-2 ยทธศาสตร / กลยทธทใชสถานการณทเปนตวตงรบ

ยทธศาสตร / กลยทธ / กลวธ

สถานการณท 1 (จดแขง-โอกาส)

S1+S2+ S3+S6+ O1

จดทาหลกสตรหรอโครงการการอบรมเชงปฏบตการตาง ๆ ทงระยะยาวและสน หรอไตระดบทกษะความร เชน ขนตน ขนกลาง และขนสง

แนะแนวการศกษาไปยงกลมวยทกาลงจบการศกษามธยมปลายหรอเทยบเทาใหมากขน และใชสอประชาสมพนธเชงรกทเหมาะสมกบวย

เปดโอกาสใหผ ทไมตองการปรญญาบตร หรอขาดหลกฐานการศกษาในระดบปลายหรอเทยบเทา ใหเขามาเรยน โดยคดคาเลาเรยนตากวาการเรยนทตองรบปรญญา เมอจบการศกษาใหไดรบประกาศนยบตรในการเปนผทผานกระบวนการพฒนาชวตโดยมหาวทยาลยชวต

ผทลาออกกลางคน ไมวาสาเหตใดกตาม ควรถอเปนศษยเกามหาวทยาลยชวต และใหไดรบขอมล ประชาสมพนธอยางสมาเสมอ เพอไมใหเกดความรสกวาเรยนไมจบ และเมอมความพรอมกสามารถกลบเขามาเรยนอกครงหนง

จดทาหลกสตรสาหรบผสาเรจการศกษาสาหรบปรญญาตร ระยะเวลา 1 ป แบงเปนภาคทฤษฎ และภาคปฏบต เพอใหบณฑตทสาเรจการศกษาจากระบบปกต ทไมไดเรยนดานพฒนาชมชน แตมใจรกไดมโอกาสศกษาเพมเตมในเรองการพฒนาตนเองและ



ยทธศาสตร / กลยทธ / กลวธ การพฒนาชมชนตามแนวทางของมหาวทยาลยชวต ใชการประชาสมพนธเชงรกทเขาไปในมหาวทยาลยทวประเทศ

เปดโอกาสใหบคคลภายนอก เขาไปเรยนกบกลมนกศกษาปจจบน แยกจายเปนรายวชา ผลการเรยนสามารถนามายกเวนรายวชาเมอตองการเขาศกษาตอทมหาวทยาลยชวต

S1+S2+ S3+O2

จดหลกสตรระยะสน ทเนนเปาหมายไปทกลมผสงอายทตองการทาประโยชนเพอชมชนและสงคม อาจเนนการดแลสงเสรมสขภาพหรอการใหความสาคญกบสขภาพแบบกาวหนา (Progressive Rehabilitation) เพราะมหาวทยาลยชวตมบคลากรทมความรดานสขภาพอยแลวดวย

S1+S2+ S3+O3

เปดโอกาสใหผพการประเภทตาง ๆ ไดเขามาเรยน (แตตองมการเตรยมความพรอมดานนดวย) ดงทกระทรวงศกษาธการไดเปดโอกาสใหผพการไดเขาถงการศกษาระดบอดมศกษา

จดโครงการทมการขอทนจากแหลงสนบสนนจดการศกษาใหกบเดกดอยโอกาสทอาศยอยในถนทยากลาบากในการเดนทาง

S4+O5 จดทาฐานขอมลบณฑตทมศนยการเรยนร กจการเพอสงคม โดยแยกตามประเภทความรหรอศกยภาพ / ความเชยวชาญ

จดทาฐานขอมลออนไลนดานผเชยวชาญ ภมปญญาประเภทตาง ๆ

จดฐานขอมลออนไลนดานแหลงเรยนรประเภทตาง ๆ

สถานการณท 2 (จดแขง-อปสรรค)

S1+S2+ S3+S4+ T1+T3

สอสารใหกลมเปาหมายของมหาวทยาลยชวตไดทราบถงจดแขง ผลงานเชงประจกษ มสอประชาสมพนธทหลากหลาย ดงดดใจกลมวยตาง ๆ เชน clip video, infographic ฯลฯ




S2+S3+ T2

ออกแบบหรอพฒนาเกมสรางสถานการณจาลองออนไลน เพอใหผเรยนหรอผสนใจไดใชในทาโครงการพฒนาชวต หรอพฒนาอาชพของตนเอง โดยใชแนวทางของมหาวทยาลยชวต

สถานการณท 3 (จดออน-โอกาส)

W3+W7+O3+O4+ O5+O6+ O7

ไมปรบขนคาเลาเรยน หาเครอขาย แนวรวม เปนแหลงทน หรอกองทนกยม โดยความ

รวมมอของผนาทองถน คดเลอกผมศกยภาพใหเขามาเรยน จดตลาดนดวชาการปละครง หรอ สองปครง ในแตละภมภาค

เพอใหมการรวมตวกนของบณฑตและนกศกษาปจจบน ในการแสดงผลงานหรอแลกเปลยนสนคา รายไดสวนหนงนาเขากองทน เพอเปนทนหรอเงนกยมใหกบนกศกษาทขาดแคลนทนทรพยแตเรยนด

พฒนาเวบไซตใหมผเขาชมมากขน สงแรกทควรทาคอใหคาวา “มหาวทยาลยชวต” ทอยภายใตเวบไซตสถาบนการเรยนรเพอปวงชน ปรากฏเปนอนดบแรกในหนาการสบคนโดย google และพฒนาคาคนโดย google ใหปรากฏชอ “มหาวทยาลยชวต” ใหมากขน หรอ มการแสดงขอมลทเปนปจจบนใหมากทสด รวมถงคาสาคญ เชน การศกษาผใหญ การเรยนรตลอดชวต การพงตนเอง ทฤษฎการเรยนรสการเปลยนแปลง ฯลฯ ใหเชอมไปสหนาเวบไซตของมหาวทยาลยชวต

ควรเผยแพรเอกสารวชาการ หนงสอเพอใหความร ทสามารถเผยแพรไดโดยผอานไมเสยคาใชจาย ในรป pdf บนหนาเวบไซตหลกของสถาบน หรอเปนระบบฐานขอมลตาราวชาการของมหาวทยาลยชวต เพอใหประชาชนทวไปสามารถดาวนโหลดได

สถานการณท 4 (จดออน-อปสรรค)

ทกขอ

รวมกน

แกวกฤตปญหาทางการเงนอยางเรงดวน โดยการกยมเงนปลอดดอกเบยจากแหลงทน เพอนามาใชหนสนทคางอย เพอเปนการสรางขวญกาลงใจใหกบบคลากร และสะสางปญหาทางการเงนทสะสมมานาน




ปรบบทบาทมหาวทยาลยเพอการวจยชมชน หาแหลงทนสนบสนนการวจยเพอสงเสรมการสรางชมชนเขมแขง วจยภมปญญา วจยตนเอง / วจยชวต สงเสรมการพฒนานวตกรรมทใชทรพยากรในทองถน ฯลฯ

โดยสรป

กลยทธขางตนทสามารถดาเนนการไดโดยไมตองรอเวลาคอ การ

ประชาสมพนธ ในรปแบบของการปรบปรงเวบไซต (ดในรายละเอยดเรอง การ

ประชาสมพนธ คอ จดออนทควรแกไขอยางเรงดวน หนา 35) เพอใหผท

คนหาขอมล ไดมโอกาสรจกหรอสามารถเขาถงขอมลตาง ๆ ของมหาวทยาลย

ชวตมากขน สะดวกขน และตวชวดทสามารถระบผลสาเรจของมหาวทยาลยชวต

ไดอกประการหนง คอ จานวนการเขาเยยมชมเวบไซตหลก และเวบไซตเครอขาย

เพมมากขน สวนแนวทางแกไขปญหาอน ๆ จาเปนตองมการประเมนความเปนไป

ได และมการกาหนดระยะเวลาในการแกไขปญหา การปรบปรง และการพฒนา

เพราะเปนเรองทตองอาศยการคดรวมกนทงจากสวนกลาง และสวนภมภาค ซง

ผทเขารวมกระบวนการพฒนามหาวทยาลยชวตจะตองมทาททยอมรบความ

คดเหนทแตกตาง และหากมการปรบเปลยนแปลงใด ๆ ควรใหบคลากรทกคนทง

สวนกลางและสวนภมภาคไดรบผลกระทบเชงลบนอยทสด

ดาเนนการโดย

โครงการวจย ตดตามและประเมนผลการจดการศกษาทางเลอก

และผลทเกดขนในบรบทของสถาบนการเรยนรเพอปวงชน

สถาบนวจยประชากรและสงคม มหาวทยาลยมหดล

สนบสนนโดย

สถาบนการเรยนรเพอปวงชน (สรพ.)

บรษท ปตท. จากด (มหาชน)

มลนธพลงทยงยน

การวิเคราะห์ swotการวิเคราะห์จุดแข็ง...

Documents