การพฒนาศนยความเปนเลศ

ส านกพฒนาบณฑตศกษาและวจยดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย ส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา

ธนวาคม 2553

โดย

รศ. ดร. ชยยทธ ขนทปราบ

21/12/53 PERDO-สบว 2

ความเปนมา

ศนยวจยเฉพาะทาง หรอ ศนยความเปนเลศ (Center of Excellence, CoE) เปนแกนน าในการพฒนาประเทศในการสรางความรและปญญา โดยเฉพาะอยางยงดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย

ระยะท 1 (2543 – 2549) จดตงศนยพฒนาบณฑตศกษาและวจยดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย รวม 7 ศนย ด าเนนการในลกษณะของภาคสถาบนอดมศกษาและวจย (Inter-university Academic Consortium) รฐบาลสนบสนนทงเงนกจากธนาคารพฒนาเอเชย (Asian Development Bank-ADB) และ งบประมาณแผนดน

เรมด าเนนการมาตงแตป 2542

21/12/53 PERDO-สบว 3

ระยะท 2 (2549 – 2552) พฒนาศนยเขาสพนธกจใหม คอ “ศนยควาเปนเลศทางวชาการ” ด าเนนงานดานการพฒนาก าลงคนระดบสงไปพรอม ๆ กบการพฒนาองคความร เชงลก เพอการพงตนเองและเพอเสรมสรางสมรรถภาพในการแขงขนของประเทศ 1. สรางนวตกรรมและเทคโนโลย 2. การแกไขปญหาใหแกภาคการผลตและบรการ ทงรฐและเอกชน 3. มงเนนการเพมหวงโซมลคา (Value Chain) เพมผลตภาพ (Productivity) และเพมคณภาพชวต (Quality of Life) ทด บรณาการงานบณฑตศกษา งานวจย และการใหบรการทางวชาการอยางไรรอยตะเขบ มสวนชวยในการพฒนาก าลงคนใหกบสถาบนอดมศกษาทก าลงอยในภาวะวกฤต ดานการขาดแคลนคณาจารย

21/12/53 PERDO-สบว 4

2551 (ระหวางด าเนนการระยะท 2)1. ปรบสถานภาพโครงการพฒนาบณฑตศกษาและวจยดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย เปน “ส านกพฒนา

บณฑตศกษาและวจยดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย – สบว. “ (S&T Postgraduate Education and Research Development Office, PERDO)

2. ปรบเปลยนพนธกจของศนย เปนศนยทขบเคลอนโดยใชงานวจย (Research -driven Center) ใหทกศนยฯ มการก าหนดทศทางการวจย (Research Direction) และกลมการวจย (Research Focus) ให

ชดเจนสอดคลองกบ Area of Expertise ตลอดจนประเดนยทธศาสตรและระเบยบวาระแหงชาต 3. ก าหนดบทบาทของหองปฏบตการวจย (Research Lab) ทงทตงอยทสถาบนแกนน า และถาบนอดมศกษา

และวจยรวม ซงมความช านาญเฉพาะดานทแตกตางกนใหรวมด าเนนการกนในลกษณะของเครอขาย (Cluster of Research Lab) ใหสามารถสนองตอบตอระบบการพฒนาองคความรในลกษณะบรณาการได

21/12/53 PERDO-สบว 5

เสนอใหมการจดตงศนยความเปนเลศเพมขนอก 4 ศนย ดงน ศนยความเปนเลศดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย จ านวน 3 ศนย ประกอบดวย 1. ศนยความเปนเลศดานความหลากหลายทางชวภาพ (Centre of

Excellence for Biodiversity) 2. ศนยความเปนเลศดานเทคโนโลยชวภาพทางการแพทย (Centre of

Excellence in Medical Biotechnology) 3. ศนยความเปนเลศดานแอนเมชนซอฟตแวร (Centre of Excellence for

Animation Softwares) ใหจดตง 4. ศนยความเปนเลศดานสงคมศาสตรและมนษยศาสตรขนเพอใหเกด ความสมดลของการพฒนาอกจ านวนหนงตามความจ าเปน

สกอ. ด าเนนการจดเตรยมขอเสนอเพอจดตงศนยความเปนเลศ 2 ศนย คอ ศนยความเปนเลศดานความหลากหลายทางชวภาพ และ ศนยความเปนเลศดานเทคโนโลยชวภาพทางการแพทย

โดยผนวกเขากบขอเสนอเพอพฒนาศนยความเปนเลศเดม รวม 9 ศนย

มตคณะรฐมนตรเมอวนท 1 สงหาคม 2549

21/12/53 PERDO-สบว 6

ชอ “โครงการพฒนาศนยความเปนเลศระยะท 3 (2555-2559) ภายใตการบรหารงาน ของส านกพฒนาบณฑตศกษาและวจยดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย (สบว)” ส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา ระยะเวลาด าเนนงาน 5 ป ปงบประมาณ พ.ศ. 2555 – 2559 หลกการ สรางระบบการวจยแบบภาค (Research Consortium) เพอสรางความพรอม

ในการวจยในโปรแกรมการวจย (Research Programme) และเกดEconomy of Scale, Economy of Scope, Economy of Speed

สาระส าคญของโครงการ

21/12/53 PERDO-สบว 7

บทบาทและหนาทระหวางศนยความเปนเลศกบสถาบนอดมศกษา/วจยรวม CoE รบผดชอบเฉพาะเรองการใหค าปรกษางานวจย สนบสนน

งานวจยระดบบณฑตศกษา ของนสต/นกศกษาทมหวขอการวจยทสอดคลองกบ Area of Expertise, Research Direction และ Research Focus ของศนยฯ และท าหนาทเปนหนวยปฏบตการพเศษ (Task force) ทมความคลองตวสง มหาวทยาลยทเกยวของ รบผดชอบการรบนสต/นกศกษา ระดบบณฑตศกษาในหลกสตรตาง ๆ ทมความสมพนธเชงวชาการกบงานดานการวจยของศนย งานสอนในรายวชา ตลอดจนงานตรวจสอบการศกษาตามหลกสตร รวมทงการขออนมตปรญญาบตร

21/12/53 PERDO-สบว 8

“เปนฐานความร และปญญาระดบแนวหนาดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย เพอขบเคลอนประเทศใหสามารถพงพาตนเอง และสามารถแขงขนไดอยางยงยนในเวทสากล น ามาซงสงคมทอยเยนเปนสขและมงคง”

วสยทศน

21/12/53 PERDO-สบว 9

“ผลต พฒนา และบรณาการองคความรและปญญาทเปนสากล กบภมปญญาและสภาพแวดลอมของทองถนใหสอดคลองกบยทธศาสตรและระเบยบวาระของชาตทงในปจจบนและอนาคต พรอมทงปรบเปลยนกระบวนทศนในการบรหารจดการองคความร ทสามารถน าไปสรางนวตกรรมและเทคโนโลยใหกบภาคการผลตและบรการ สาธารณชน อยางมปฏสมพนธ รวมทงผลกดนใหประเทศเปนฐานรองรบการพฒนาองคความร และก าลงคนระดบสงในระดบอนภมภาคและภมภาค”

พนธกจ

21/12/53 PERDO-สบว 10

เปนศนยวจยเฉพาะทางทสรางความเปนเลศทกมตของภาค สถาบนอดมศกษา/วจย (Inter-university Academic Consortium) อยางตอเนอง และยงยน เพอน าไปส “School of Thought” เพอสรางความเปนเลศในการวจย (Research Excellence) เพอสงเสรมและสนบสนนการผลตและพฒนาก าลงคนระดบสง ทกษะดานการวจย (Research Skills) มคณธรรมและจรยธรรม ตลอดจนความรอบรเทาทนโลก (Global Literacy) เพอเปนแหลงความร และแหลงอางองทางวชาการ มบทบาททง ดานตอบสนอง เตอนสต และชน าสงคม เพอสรางเครอขายความรวมมอ เพอสรางความเปนเลศทางการศกษา วจย และการฝกอบรม

วตถประสงค

21/12/53 PERDO-สบว 11

เปาหมายการด าเนนการดานวชาการ

1. งานวจย Research Direction/Research Focus ไมเกนศนยฯ ละ 3 ทศทาง และ 7 กลมการวจย2. โปรแกรมวจยเชงบรณาการ (Integrated Research Programme) การพฒนาเชอเพลงชวภาพส าหรบประเทศไทย (Biofuel Development for Thailand) จ านวน 50 โครงการ การศกษาผลกระทบของการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศของประเทศไทย (Selected Implications of Climate Change on Thailand)จ านวน 50 โครงการ

3. โครงการวจยเฉพาะทางตามความช านาญของศนย จ านวน 250 โครงการ4. ผลงานวจย (Research Outputs)

- National Journal 1,630 ชนงาน - International Journal 2,600 ชนงาน - Presentation 5,400 ชนงาน

- Intellectual Properties 112 ชนงาน

ดานวจย

21/12/53 PERDO-สบว 12

สนบสนนการผลตบณฑตระดบบณฑตศกษาการรบนกศกษา ระดบปรญญามหาบณฑต (M.Sc. / M.Phil.) จ านวน 2,879 คน ระดบปรญญาดษฎบณฑต (Ph.D.) จ านวน 1,036 คนผส าเรจการศกษา ระดบปรญญามหาบณฑต (M.Sc. / M.Phil.) จ านวน 2,480 คน ระดบปรญญาดษฎบณฑต (Ph.D.) จ านวน 785 คน

การพฒนานกวจยระดบหลงปรญญาเอก (Post-doctoral Research Fellows) จ านวน 135 คน

การใหบรการทางวชาการ (Rendering Academic Service) จ านวน 11,262 โครงการ/ครง

21/12/53 PERDO-สบว 13

1. ดานนวตกรรมทางเคม (Centre for Innovation in Chemistry)2. ดานอนามยสงแวดลอม และพษวทยา (Centre for Environmental Health, and Toxicology)3. ดานการจดการของเสยอนตราย (Centre for Hazardous Waste Management)4. ดานปโตรเคม และวสดขนสง (Centre for Petrochemicals and Advanced Materials)5. ดานเทคโนโลยพลงงาน (Centre for Energy Technology)6. ดานเทคโนโลยชวภาพเกษตร (Centre for Agricultural Biotechnology)7. ดานนวตกรรมเทคโนโลยหลงการเกบเกยว (Centre for Postharvest Technology Innovation)

1. ศนยฯ ดานความหลากหลายทางชวภาพ (Centre in Biodiversity)2. ศนยฯ ดานเทคโนโลยชวภาพทางการแพทย (Centre for Medical Biotechnology)

ศนยความเปนเลศเดม 7 ศนยฯ

ศนยความเปนเลศใหม 2 ศนยฯ

21/12/53 PERDO-สบว 14

หนวยงานปงบประมาณ

รวม2555 2556 2557 2558 2559

1. ศนยความเปนเลศ 7 ศนยเดม 635.00 685.00 735.00 785.00 835.00 3,675.00

2. ศนยความเปนเลศใหม 2 ศนย 205.00 195.00 170.00 160.00 140.00 870.00

2.1 ศนยฯความหลากหลายทาง ชวภาพ

30.00 60.00 70.00 70.00 70.00 300.00

2.2 ศนยฯ เทคโนโลยชวภาพทาง การแพทย

175.00 135.00 100.00 90.00 70.00 570.00

3. ส านกพฒนาบณฑตศกษา ฯ (สบว.) 35.00 35.00 35.00 35.00 35.00 175.00

3.1 คาบรหารจดการ 15.00 15.00 15.00 15.00 15.00 75.00

3.2 สนบสนนโปรแกรมวจยเชง บรณาการ

20.00 20.00 20.00 20.00 20.00 100.00

รวม 875.00 915.00 940.00 980.00 1,010.00 4,720.00

กรอบวงเงนงบประมาณรวมทงสน 4,720 ลานบาท

21/12/53 PERDO-สบว 15

หมวดคาใชจายหลกปงบประมาณ

รวม2555 2556 2557 2558 2559

1. การบรหาร – จดการ

(9 ศนยความเปนเลศ + สบว.)130.00 135.00 140.00 145.00 150.00 700.00

2. การวจย (9 ศนยความเปนเลศ) 615.00 645.00 660.00 690.00 710.00 3,320.00

3. การพฒนาโครงสรางพนฐาน เพอการวจย (9 ศนยความเปนเลศ)

130.00 135.00 140.00 145.00 150.00 700.00

รวม 875.00 915.00 940.00 980.00 1,010.00 4,720.00

หมายเหต ศนยความเปนเลศดานคณตศาสตรและศนยความเปนเลศดานฟสกส ไดรบอนมตจากคณะรฐมนตร นบตงแตปงบประมาณ พ.ศ. 2551 และจะสนสดการด าเนนงานตามโครงการฯ ในปงบประมาณ พ.ศ. 2555 จงไมไดน าขอเสนอเพอตออายการด าเนนงานของ 2 ศนยฯ ดงกลาวบรรจไวในขอเสนอฉบบน

งบประมาณจ าแนกตามหมวดคาใชจาย

21/12/53 PERDO-สบว 16

Foundation/Endowment

(with tax privilege)

CoEResearch &

PostgraduateEducation

Technical &Consultancy

Services

Donation

Universities

RTG

Research Fund

Body of Knowledge & HRD Public & Private Sectors

PersonnelTechnical Know-how

Technical ExperiencesProfessional Fee / Honorarium

Financial Management Concept

21/12/53 PERDO-สบว 17

ใชแนวคดจาก Brent D. Ruben, Ph.D., Center for Organizational Development and Leadership, Rutgers University มหาวทยาลยแหงรฐนวเจอซย สหรฐอเมรกา ในหนงสอชอ Excellence in Higher Education 2003 – 2004 : A Baldrige – Based Guide to Organizational Assessment, Planning and Improvement

1. โครงสรางองคกร (Organizational Profile)2. ภาวะผน า (Leadership)3. การวางแผนยทธศาสตร (Strategic Planning)4. การพจารณาก าหนดผมสวนไดสวนเสย (Stakeholder Focus)5. การตดตาม ตรวจสอบ วดผล ประเมนผล (Monitoring and Evaluation)6. การก าหนดบคลากร (Workforce Focus)7. การจดการดานกระบวนการ (Process Management)

แผนการบรหารจดการ (Management Plan)

21/12/53 PERDO-สบว 18

1. การประเมนนโยบายการวจย (ทศทางการวจย กลมการวจย)2. การประเมนประสทธภาพและสมรรถภาพ (โครงสรางองคกร การบรหาร

จดการ คณภาพบคลากร โครงสรางพนฐาน ทรพยากรการเงน การประสานสอดคลองดานการด าเนนงานทงในมตของแนวดงและแนวราบ)

3. การประเมนความเชอมโยงกบภาคสถาบนอดมศกษา/วจย ภาคการผลตและบรการ ฯลฯ

4. การพฒนาทนมนษยจากหลกสตรบณฑตศกษา5. การเปนแหลงพงพงทางวชาการทสามารถอางองไดทงในระดบชาต และ

ระดบนานาชาต

ระบบตดตามประเมนผลและการจดท ารายงานผลการด าเนนงาน

21/12/53 PERDO-สบว 19

1. การบรหารทมประสทธภาพโดยเฉพาะภาวะผน า2. การจดบคลากรใหเหมาะสมกบภาระงาน เพอรวมสรางวฒนธรรมทาง

วชาการของการท างานรวมกน (New Academic Culture) การจดระเบยบทางวชาการใหม (New Academic Order)3. มความยดมนตอขอตกลงขององคกร (Institutional Commitment)4. การจดหาและจดสรรทรพยากรเพอสนบสนนการด าเนนงาน อยางมประสทธภาพ เชนการจดตงทนประเดม (Seed Fund) เพอการพฒนา ทนด าเนนการส าหรบแผนงาน 5 – 10 ป แผนการระดมทน ฯลฯ

ดชนความส าเรจของการพฒนาศนยความเปนเลศ

21/12/53 PERDO-สบว 20

5. ผลผลตทมคณภาพและมาตรฐานทเปนกลมกอน พอเพยงส าหรบการเปลยนแปลง (Critical Mass)

6. ก าหนดจดยนทางยทธศาสตรทชดเจนและเหมาะสม ประกอบดวย Roles and Positioning, Stakeholders, Differentiating, Branding, Reputation and Integrity, Proactive and Responsive Action, Excellence, Relevance, Co-operation and Cost Effectiveness

7. บทบาทของศนยความเปนเลศในการพฒนายทธศาสตรของชาต ดงแผนภาพ

ดชนความส าเรจของการพฒนาศนยความเปนเลศ (ตอ)

21/12/53 PERDO-สบว 21

บทบาทเชงยทธศาสตรของศนยความเปนเลศ

เปนประตเชอมโยงสความรวมมอทางวชาการระดบอนภมภาค

ภมภาค และนานาชาต สนบสนนการพฒนาก าลงคนระดบสงทมทกษะดานการวจยใหกบสถาบนอดมศกษาหนวยงานของรฐและ

ธรกจเอกชน

ชวยพฒนาระบบการศกษาและวจยของสถาบนอดมศกษากลมใหม

พฒนาชมชนโดยใชวทยาศาสตรและเทคโนโลยบรณาการกบภมปญญา/ทรพยากรทองถน

เสรมสรางความสามารถในการแขงขนของภาคการผลต/บรการโดยการพฒนาองคความรเพอสรางนวตกรรมและ

เทคโนโลยตลอดจนถายทอดเทคโนโลย

เสรมสรางคณภาพชวตและความปลอดภยพฒนาระบบเตอนภยส าหรบโรคอบตใหมและพบตภย

CoE

21/12/53 PERDO-สบว 22

OVERALL SPECTRUM OF R&D TO COMMOCIALIZATION

ทรพยสนทางปญญา(Intellectual Property)

ทนทางปญญา(Intellectual Capital)

ประโยชนเชงสงคม-เศรษฐศาสตรและการพานชย

(Socio-economic andCommercial Benefits)

ความเปนไปไดโครงการน ารอง

(Technical & EconomicViability and License)

ทนมนษย(Human Capital)

Policy & Plan

HRD

Infrastructure

Fund

Management

VA

LU

E C

AS

H

0

+ve

-ve

Time

Breakeven Point

เงนลงทนจากรฐ (State Investment)

เงนรวมลงทน (Venture Capital)

Idea Generation

Investment Period Payback Period Profit Period

Commercialization

CoERESEARCH

DEVELOPMENTRESEARCH

BASICRESEARCH

UTILIZATION & FULLCOMMERCIALIZATION

BUSINESSINCUBATION

21/12/53 PERDO-สบว 23

1. ผลผลต ตามเปาหมายของโครงการ2. ผลลพธ ลดการน าเขาเทคโนโลยจากตางประเทศ การเพมมลคาการสงออกของสนคาและบรการ การสรางผประกอบการรายใหม การเพมขดความสามารถในการผลต วเคราะห ทดสอบ วจย การลดผลกระทบสงแวดลอม เพมคณภาพชวตและสรางความปลอดภย การเปนศนยการศกษา วจย และฝกอบรมระดบสงในอนภมภาคและ ภมภาค การลดใชวสดและพลงงาน

ผลทคาดวาจะไดรบ