การพัฒนาระบบการประเมินต้นทุนการผลิต...

วารสารวชาการพระจอมเกลาพระนครเหนอ ปท 24 ฉบบท 3 ก.ย. - ธ.ค. 2557The Journal of KMUTNB., Vol. 24, No. 3, Sep. - Dec. 2014

549

การพฒนาระบบการประเมนตนทนการผลต

กรณศกษาโรงงานผลตคอยลสปรงส�าหรบยานยนต

1 นสต ภาควชาวศวกรรมอตสาหการ คณะวศวกรรมศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย2 รองศาสตราจารย ภาควชาวศวกรรมอตสาหการ คณะวศวกรรมศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย* ผนพนธประสาน โทรศพท 08-1090-8909 อเมล: [email protected]

รบเมอ 30 มกราคม 2557 ตอบรบเมอ 8 พฤษภาคม 2557

องดาว วมล1* และ สทศน รตนเกอกงวาน2

บทคดยอ

โรงงานผลตชนสวนยานยนตกรณศกษาประสบปญหา

ในการประมาณการตนทน เนองจากวธการทใชไมเหมาะสม

และไมสอดคลองกบสภาพการด�าเนนงานทเปนปจจบน ท�าใหตนทนประมาณการแตกตางจากตนทนทแทจรง

อยางมาก สงผลตอการตงราคาผลตภณฑและการท�าก�าไร

ของโรงงาน งานวจยนเปนการปรบปรงวธการประมาณ

การตนทนใหเปนมาตรฐาน โดยปรบการแบงโครงสราง ตนทนใหเปนมาตรฐาน ปรบตนทนวตถดบใหรวม

คาวตถดบทใชในการผลตทงหมดทงทไดเปนผลตภณฑ

ทดและของเสย ปรบขอมลก�าลงการผลตโดยพจารณา

ประสทธภาพของเครองจกร ปรบการประมาณการ

ปรมาณผลตจากคาเฉลยใหเปนปรมาณผลตจรงท

เปลยนแปลงไดในแตละเดอน และปรบขอมลเวลามาตรฐานใหเปนปจจบน ท�าใหไดคมอในการจดท�าตนทนการผลตทเปนมาตรฐาน และโปรแกรมคอมพวเตอรส�าหรบการประเมนตนทนการผลต ผลของงานวจยน สามารถลดผลต างต นทนการผลตของผลตภณฑ

ตวอยางกอนการปรบปรงรอยละ 7.96 เหลอรอยละ 2.59 ท�าใหโรงงานสามารถประเมนตนทนการผลตไดอยาง

เหมาะสม และน�าไปสแนวทางปรบปรงประสทธภาพในอนาคต

ค�ำส�ำคญ: การประเมนตนทนการผลต ตนทนมาตรฐาน

550


Development of the Production Cost Assessment System in Coil Spring Factory for Automotive

1 Student, Department of Industrial Engineering, Faculty of Engineering, Chulalongkorn University.2 Associate Professor, Department of Industrial Engineering, Faculty of Engineering, Chulalongkorn University.* Corresponding Author, Tel. 08-1090-8909, E-mail: [email protected]

Received 30 January 2014; Accepted 8 May 2014

Ingdow Wimon1* and Suthas Ratanakuakangwan2

Abstract Many automotive part factories are facing the problem of poor cost estimation due to inappropriate method and not in line with the actual cost situation. This results in a high discrepancy between the estimated cost and the actual cost. The inaccurate estimated cost causes ineffectiveness of cost control, product pricing, and profit. This research was to establish the standard cost estimation by adjusting standard cost structure division, calculating the raw material cost including products and defects, considering production capability based on the machine efficiency, changing the estimation

of average production quantity into adjustable monthly real production volume and adjusting standard time into real time. Consequently, the standard handbook and the standard computer program for production cost system are delivered. The results of this research can narrow the gap between the estimated cost and the actual cost before the development from 7.96% to 2.59% leading to more accurate cost assessment and a better effective future development.

Keywords: Production Cost Assessment System, Standard Cost


551

1. บทน�ำ

อตสาหกรรมการผลตชนสวนยานยนตในปจจบน

มการเปลยนแปลงอยางสม�าเสมอ สงผลใหตองมการปรบ

ขอมลทใชในการประมาณตนทนใหเปนปจจบนเพอให

สอดคลองกบตนทนจรง โรงงานผลตชนสวนยานยนตจงจ�าเปนตองทบทวนวธการค�านวณตนทนมาตรฐาน (Standard Cost) ของผลตภณฑแตละรนใหเกดความ

ถกตอง เพอใชตนทนมาตรฐานเปนบรรทดฐานในการตงราคาผลตภณฑไดอยางเหมาะสม จรยา [1] กลาววา หากการประเมนตนทนมาตรฐานไมเหมาะสมจะสงผล

ใหโรงงานไมสามารถชวดประสทธภาพการด�าเนนงาน

ใหสอดคลองตามความเปนจรงได ซงโรงงานมกจะแกไขปญหาดวยการลดคณภาพในการผลตเพอควบคมคา

ใชจาย แตก�าพล และสชาต [2] ไดกลาววาการลดตนทนการผลตทเหมาะสม ตองเกดจากปรบปรงกระบวนทขาดประสทธภาพเพอลดความสญเปลา ซงเปนการแกปญหาทเหมาะสมและยงยน โรงงานกรณศกษาเปนโรงงานผลตคอยลสปรง

เพอใชเปนสวนประกอบส�าหรบอตสาหกรรมยานยนต จากการศกษาตนทนประมาณการ (Planned Cost) และตนทนจรง (Actual Cost) ของคอยลสปรงเปนระยะเวลา 1 ป ระหวางเดอนมถนายน 2555 ถงพฤษภาคม 2556 ดงรปท 1 พบวาโรงงานกรณศกษาค�านวณตนทน

ประมาณการต�ากวาตนทนการผลตจรงทกเดอน ซงตนทน

ประมาณการโดยรวมเทากบ 665 ลานบาท และตนทน

การผลตจรงเทากบ 728 ลานบาท มผลตาง (Cost Difference) ประมาณ 63 ลานบาท หรอประมาณรอยละ 10 ของตนทนประมาณการ ซงจากการตรวจสอบสาเหตทท�าใหเกด

ผลตางดงกลาวสามารถระบได 2 ประการคอ 1. ขอมลทใชประมาณการตนทนไมสอดคลอง

กบความเปนจรงในการท�างาน เชน สมมตฐานทใชวาเครองจกรมประสทธภาพรอยละ 100 พนกงานและเครองจกรสามารถท�างานไดเตมประสทธภาพตลอด

ระยะเวลาท�างาน ไมมการปรบขอมลเวลามาตรฐานในการท�างาน 2. วธการทใชในการประมาณการตนทนไมเหมาะสม เชน ไมมตวผลกดนตนทน (Cost Driver) และการปนสวน

ตนทน (Cost Allocation) เปนวธการหารเทากนหมด

ทกผลตภณฑ โรงงานจงไมทราบตนทนแตละผลตภณฑทแทจรง

สงผลใหมการตงราคาผลตภณฑไมเหมาะสม อกฤษฏ [3] กลาววาวธการการค�านวณตนทนประมาณดงกลาว

ไรประสทธภาพ ไมสามารถสะทอนตนทนจรงทเกดขนภายในกระบวนการผลตได เนองจากไมสามารถวเคราะหหาสาเหตทตนทนสงขนได และไมทราบวาผลตภณฑรนใด

มปญหา หรอกระบวนการผลตใดไมมประสทธภาพ

รปท 1 ตนทนการผลตคอยลสปรง

552


จากการด�าเนนงานทไรประสทธภาพกอใหเกดความเสยหาย

โดยเปลาประโยชนและท�าใหตนทนจรงสงผดปกต จากปญหาระบบการประเมนตนทนทกลาวมานน แสดงใหเหนวาโรงงานยงไมมเครองมอชวยตดตามตนทน

การผลตทเหมาะสม เนองจากไมมบรรทดฐานในการเปรยบเทยบดงท สทศน [4] และวนชย [5] กลาวไว จงเปน

ทมาในการพฒนาระบบการประเมนตนทนการผลต ซงจกรพงษ [6] เรมตนจากการทบทวน และก�าหนดโครงสรางตนทนมาตรฐานทเหมาะสมเพอใหสามารถ

ประเมนประสทธภาพการด�าเนนงานไดอยางแมนย�า และน�าไปสแผนการปรบปรงประสทธภาพการด�าเนนงานท

ถกตองในอนาคต

2. ทฤษฏและงำนวจยเกยวของกบกำรประเมนตนทน

กำรผลต

ดวงมณ [7] กลาววาการประเมนตนทนการผลตขององคกรจ�าเปนตองรวบรวมและตดตามขอมลตนทนตางๆ ผานการจดท�าระบบบญชตนทน เพอเลยงความสบสนทอาจจะเกดขน อนรกษ [8] กลาววาระบบบญชตนทน (Cost Accounting System) หมายถง วธการทางบญชทท�าหนาทรวบรวมขอมลทางดานตนทนของธรกจ ซงจดขนเพอเปนพนฐานในการท�ารายงานทางการเงน และจ�าแนกขอมลเพอใชในการบรหารตนทน (Cost Management) ตามวตถประสงคในการใชงานของผบรหาร เชน บทความแสดงหลกการจดท�างบประมาณของ Josephine et al. [9] ท�าใหสามารถวดประสทธภาพการด�าเนนงาน วางแผน และควบคม (Planning and Control) ตามกรอบการด�าเนนงานมาตรฐาน และเปนเครองมอชวยตดสนใจ (Decision Support Tools) ในการก�าหนดงบประมาณส�าหรบสวสดการสขภาพของประชาชนในปถดไปไดอยาง

เหมาะสม งานวจยของทชากร [10] ไดเสนอแนวทางการ ปรบปรงระบบตนทนมาตรฐานในโรงงานผลตชนสวน

ยานยนต เรมตนจากการศกษาและจดท�าระบบการเกบขอมล

พนฐานเพอค�านวณตนทนมาตรฐานแตละรนผลตภณฑ

ผานโปรแกรมคอมพวเตอรทถกพฒนาขนท�าใหเกด

ความแมนย�าและรวดเรว จากหลกการวเคราะหความแปรปรวนพบวาสามารถลดผลตางตนทนการผลต และท�าใหเพมประสทธภาพการด�าเนนงานและเกดแนวทาง

ควบคมตนทนการผลต Frow et al.[11] ไดเสนอการจดท�า งบประมาณยดหย นภายใตสภาพแวดลอมของความ

ไมแนนอน เพอใหสามารถตอบสนองเปาหมายทางการเงน

ทฝายบรหารไดระบไว ท�าใหฝายบรหารตองม งเนน

การเจรจาตอรองและการจดสรรทรพยากรเพอตอบสนอง

ความตองการจากเหตการณทไมคาดคดอนเนองมาจาก

ความผนผวนของตลาด ยทธศาสตรดงกลาวท�าใหการด�าเนนงานมประสทธภาพมากขน

Cavalieri et al.[12] กลาววา การพฒนาผลตภณฑใหม

จ�าเปนตองอาศยการประมาณตนทนการผลต เพอเปนแนวทางก�าหนดประสทธภาพภายในกระบวนการผลต ใหเกดความเหมาะสมกบยทธศาสตรดานการแขงขน

ธรกจมากทสด จงไดเสนอการเปรยบเทยบวธการประมาณ

ตนทนการผลตแบบพาราเมทรก ซงเปนวธการค�านวณตนทนจากการสรางฟงกชนโดยมวเคราะหและการตงคา

ตวแปรตามลกษณะของผลตภณฑ ผานการประยกตใชวธการทางสถต และวธการประมาณตนทนการผลตแบบ

เครอขาย Neural พบวามประสทธภาพมากกวาวธการแบบพาราเมทรก เนองดวยมการค�านวณฟงกชนตนทน

จากการเชอมโยงของแผนภาพกระบวนการผลต ทสรางจาก

การระบทรพยากรทใชผานการไหลตามกระบวนการผลต

จนไดผลตภณฑทตองการ จากความสมพนธดงกลาวท�าใหตนทนประมาณการจากการออกแบบผลตภณฑใหม

มความสอดคลองกบตนทนผลตจรง

Erik ten Brinke [13] กลาววา ระบบการสนนสนน

การค�านวณตนทนเพอประมาณตนทนผลตภณฑตอง

ประกอบรายการ การใชวตถดบทางวศวกรรม รายงานคาแรงงาน และรายการคาใชจายโรงงาน เพอเปนขอมลของราคาทน ซงน�ามาวเคราะหรวมกบความเสยงในการปฏบตงาน ท�าใหสามารถค�านวณตนทนประมาณการ

ทใกลเคยงกบตนทนจรงมากขน ตนทนประมาณการ

ดงกลาวจะถกใชเปนบรรทดฐานในก�าหนดงบประมาณ


553

ในปถดไปเพอท�าใหฝายบรหารสามารถวางกลยทธ

ส�าหรบการบรรลเปาหมายขององคกร แผนการการปฏบต และควบคมตนทนการผลตไดอยางเหมาะสม

ทยต [14] กลาววา จากการวเคราะหปญหาตนทนโครงการบานปลายพบวา มสาเหตหลกคอ ไมมการก�าหนด

โครงสรางรายการงาน ไมมการจดท�าโครงสรางรายการ ตนทน การประมาณราคาตนทนไมแมนย�าเพยงพอ และ ไมสอดคลองกบสภาวะราคาตลาด ไมมการจดท�ากรอบ

งบประมาณโครงการ ไมมการจดสรรแบงงานและงบประมาณ

แตละสวนใหผทรบผดชอบอยางครบถวน และใชงบประมาณ

ทมอยไมคมคา ซงการควบคมโครงการจะเรมตนจาก

การศกษา และจดท�าความตองการโครงการจากนนจะตอง ก�าหนดกลยทธการจดซอจดจางเพอใหโครงการไดรบ

ประโยชนสงสด เพอใหเกดความชดเจนของงานแตละงานทท�าใหเกดตนทน ซงจะพจารณาจากประโยชนตอ

โครงการทงดานตนทนเวลา และคณภาพ Zhao and Liu [15] กลาววา การประมาณการตนทนการผลตเปนดชน

ทสามารถสะทอนใหผบรหารเหนถงวธการ การควบคมทมประสทธภาพและการจดการกบปญหาตนทนการผลต

ทซบซอน ซงการควบคมตนทนการผลตจะประกอบไปดวย การก�าหนดงบประมาณตนทน การตดตาม

ตนทน การตรวจสอบคาใชจาย และการวเคราะหผลตางตนทนการผลต

เสรมโชค [16] และสมนก [17] ระบวาโดยปกตตนทนมาตรฐาน จะถกก�าหนดขนส�าหรบใชในรอบระยะเวลาประมาณ 1 ป แลวท�าการพจารณาทบทวนความ

เหมาะสมวาจะตองท�าการปรบปรงแกไขหรอไม โดยการก�าหนดมาตรฐานจะก�าหนดในรปของตนทนมาตรฐาน

ตอหนวย ซงพจารณาจากปจจยการผลต ประกอบดวยตนทนวตถดบทางตรง ตนทนแรงงานทางตรง และคาโสหย

การผลตดงแสดงในรปท 2 โดยมรายละเอยดดงน 1. ตนทนวตถดบทางตรงมาตรฐาน (Direct Material Standard) คดจาก 2 องคประกอบ คอ 1.1 ปรมาณวตถดบทางตรงมาตรฐาน (Standard Usage) หมายถง ปรมาณของวตถดบทางตรงทใชใน

การผลตสนคา 1 หนวย ภายใตสภาวะการผลตทมประสทธภาพในระดบปกต 1.2 ราคาวตถดบทางตรงมาตรฐาน (Price Standard) หมายถง ราคาตอหนวยของวตถดบทางตรงทใชในการผลตสนคา 2. ตนทนแรงงานทางตรงมาตรฐาน (Direct Labor Standard) คดจาก 2 องคประกอบ คอ 2.1 เวลาท�างานมาตรฐาน (Standard Working Time) จะคดจากเวลาทพนกงานเคลอนไหวเพอการท�างาน (Time and Motion Study) และค�านงถงเวลาหยดพกของ พนกงานดวย 2.2 อตราคาแรงงานมาตรฐาน (Standard Rate) การก�าหนดอตราคาแรงงานจะขนกบปจจยภายนอก เชน กฎหมายแรงงาน อตราคาแรงงานขนต�า สภาพตลาดแรงงาน เปนตน ดงนนถาปจจยภายนอกเปลยนแปลง อาจจะตองมการปรบเปลยนใหสอดคลองและเปนปจจบน

3. ตนทนคาโสหยการผลตมาตรฐาน (Manufacturing Overhead Standard) ประกอบดวยตนทนคงท ตนทนผนแปร และตนทนผสม ซงการก�าหนดคาโสหยมาตรฐานม 2 ลกษณะ คอ 3.1 ก�าหนดอตราตนทนคาโสหยมาตรฐานตอก�าลงการผลต Kaplan and Anderson [18] กลาววาคาใชจายจะเปลยนแปลงไปตามก�าลงการผลตโดยสามารถค�านวณ

ไดจากชวโมงการท�างานเครองจกร ซงประกอบดวย

รปท 2 องคประกอบตนทนมาตรฐาน

554


3.1.1 ตนทนคาโสหยผนแปร (Variable Manufacturing Overhead) คาโสหยผนแปรตอหนวย จะมอตราเทากน

ไมวาคดจากระดบกจกรรมใด

3.1.2 ตนทนคาโสหยคงท (Fixed Manufacturing Overhead) ตนทนคาโสหยคงทตอหนวย จะมอตราท แตกตางกนในแตละระดบกจกรรม ดงนนการก�าหนดตนทนคาโสหยคงทจะตองก�าหนด ณ ระดบก�าลงการผลตปกต (Normal Capacity) 3.2 ก�าหนดอตราคาโสหยมาตรฐานเปนรอยละของตนทนอนๆ ซงมนวกา [19] กลาววาความแตกตางระหวางมาตรฐานอดมคต และมาตรฐานทสามารถปฏบตได ดงน 3.2.1 มาตรฐานอดมคต (Ideal Standards) เปนมาตรฐานทสามารถบรรลไดภายใตสถานการณทดทสด

เทานน โดยทเครองจกรไมหยดท�างาน หรอไมมการหยด

ชะงกของงานอนๆ เลย อยางไรกตามมองคกรเพยงไมกแหง ทใชมาตรฐานอดมคต เนองจากโดยสวนมากจะเหนวามาตรฐานอดมคตท�าใหบนทอนก�าลงใจของพนกงาน ยงกวานนผลตางจากมาตรฐานอดมคตยงยากทจะวดได

เนองจากมกมผลตางจ�านวนมาก ดงนนจงยากทจะควบคม

ความผดปกต

3.2.2 มาตรฐานทสามารถปฏบตได (Practical Standards) เปนมาตรฐานทเขมงวด แตสามารถบรรลไดอยางสมเหตสมผล โดยค�านงถงชวงเวลาทเครองจกรหยดท�างาน และระยะเวลาพกของพนกงานตามปกต ภายใตการท�างานของพนกงานทมประสทธภาพ ซงผลทตางจากมาตรฐานจะแสดงถงความเบยงเบนจากการปฏบตงาน

ตามปกต ดงนนจงใชเปนสญญาณเตอนใหผ บรหาร

เอาใจใสในจดนนๆ โดยเฉพาะได มาตรฐานประเภทน อาจแบงเปนอก 2 ระดบยอย ดงน 3.2.2.1 มาตรฐานปกต (Normal Standard) เปนมาตรฐานทก�าหนดจากระดบการผลตถวเฉลยในอดต ซงอาจจะใชขอมลจากชวงเวลา 3 ถง 5 ป 3.2.2.2 มาตรฐานทคาดวาจะผลต (Expected Standard) เปนมาตรฐานทก�าหนดจากระดบการผลต

ทคาดวาจะผลตในงวดถดไป ดงนนถาปรมาณการผลตใน

แตละปแตกตางกนกตองท�าการปรบมาตรฐานใหมทกป พรสร [20] ไดกลาววาการใชระบบตนทนมาตรฐานภายใตระดบก�าลงการผลตทคาดวาจะผลตไดจรง และสอดคลองกบสภาวะทอาจมการเปลยนแปลงไปตามการ

ขยายธรกจหรอตามความตองการของตลาดในแตละ

ไตรมาส ชวยลดความผดพลาดในการประเมนตนทน ทงนองคกรตองมความสามารถในการควบคมก�าลงการผลตให

ตรงตามก�าหนด Hsiao [21] ไดเสนอแนวทางการควบคมตนทน ดวยการใชตนทนมาตรฐานทถกก�าหนดดวยวธการทาง

วศวกรรม แตพบวาตนทนมาตรฐานไมอยในระดบทผลตไดจรง เนองดวยการจดท�าตนทนมาตรฐานมขอจ�ากดจากปจจยทมความผนผวนและสภาพแวดลอมทเปลยนแปลง

ตลอดเวลา ดงนนจงเกดจากการประยกตใชเทคนคทางสถตทเรยกวา ชดทดสอบพนททบซอนสเทา ท�าใหสามารถจดท�าตนทนมาตรฐานในระดบความเชอมนท

ยอมรบได เพอลดความคลาดเคลอนภายใตสถานการณ

ทมความแปรปรวน

จรพฒน [22] และวภาดา [23] กลาววาการวเคราะหผลตางตนทนการผลตเปนการวดประสทธภาพและ

ประสทธผลของการด�าเนนงานในแตละกระบวนการ โดยผานการเปรยบเทยบของตนทนมาตรฐานทจด

ขนลวงหนากบตนทนจรงทไดจากการบนทกในแตละ

กระบวนการผลต ผลตางทไดจากการวเคราะหนจะเปน

ตวชวดประสทธภาพของกระบวนการผลต ผลลพธทได

สามารถแบงออกเปน 2 ประเภทคอ ผลตางทนาพงพอใจ (Favorable Variance) และผลตางทไมนาพงพอใจ (Unfavorable Variance) อยางไรกตามผลตางเหลานจ�าเปน

ตองหาสาเหตเพอหาแนวทางในการแกไขปรบปรงตอไป

3. สภำพปญหำและกำรวเครำะหในระบบกำรประเมน

ตนทนกำรผลต

3.1 สภำพปญหำระบบกำรประเมนตนทนกำรผลต

ในสภาวะกอนการปรบปรง แผนกบญชตนทน

ของโรงงานท�าการประมาณการตนทนประมาณการ


555

ดวยการคาดคะเนตนทนการผลตรวมทนาจะเกดขน

ในกระบวนการผลต ซงโครงสรางตนทนประมาณการ

จะแบงออกเปน 3 หมวดตนทน คอ ตนทนวตถดบทางตรง (Direct Material Cost: DM Cost) ตนทนแรงงานทางตรง (Direct Labor Cost: DL Cost) และตนทนคาโสหยโรงงาน (Factory Overhead Cost: FOH Cost) แผนผง กระบวนการไหลของขอมลตนทนกอนการปรบปรงมแผนก

ทเกยวของ 5 แผนกคอ แผนกบญชตนทน (Costing) ค�านวณอตราตนทนแรงงานทางตรง (DL Rate) และอตราตนทนคาโสห ยโรงงาน (FOH Rate) แผนกงบประมาณ (Budget) จดท�าบนทกคาโสหยโรงงาน แผนกวศวกร (Engineer) ค�านวณอตราตนทนวตถดบทางตรง (DM Rate) ชวโมงเวลาท�างานของแรงงานในรายการ (DL Hours in Bom) และชวโมงเวลาท�างานของเครองจกร (Machine Hours: M/C Hr.) แผนกบญชเงนเดอน (Payroll) จดท�าบนทกจ�านวนแรงงานและเงนเดอน และแผนกจดซอ (Procurement) บนทกราคาวตถดบทางตรง (DM Price) ดงรปท 3 ในการศกษานจะยกตวอยางเพอเปรยบเทยบตนทน

ประมาณการและตนทนจรงของผลตภณฑตวอยางกอน

การปรบปรง โดยตนทนประมาณการของผลตภณฑ

ตวอยาง คอ - ตนทนวตถดบทางตรง 77.49 บาทตอชน - ตนทนแรงงานทางตรง 2.35 บาทตอชน - ตนทนคาใชจายโรงงาน 33.00 บาทตอชน - ตนทนมาตรฐานรวม 111.84 บาทตอชน และตนทนจรงของผลตภณฑตวอยาง คอ - ตนทนวตถดบทางตรง 78.78 บาทตอชน - ตนทนแรงงานทางตรง 4.00 บาทตอชน - ตนทนคาใชจายโรงงาน 35.40 บาทตอชน - ตนทนจรงรวม 118.18 บาทตอชน จะเหนไดวา ตนทนประมาณการและตนทนจรงมคา

แตกตางอยรอยละ 5.36 และหากพจารณาในไตรมาส 3 ทมปรมาณผลต 100,000 ชนตอเดอน พบวามคาเฉลยผลตางของตนทนทรอยละ 7.96 ของตนทนประมาณการ

ค�านวณจากผลตางตนทนในเดอนกรกฎาคม 2556 ทรอยละ 6.87 หรอ 771,520 บาท ผลตางตนทนใน

เดอนสงหาคม 2556 เทากบ 1,477,740 บาท หรอคดเปน

รอยละ 13 และผลตางตนทนในเดอนกนยายน 2556 เทากบ 481,640 บาท หรอคดเปนรอยละ 0.4

3.2 กำรวเครำะหปญหำระบบกำรประเมนตนทน

กำรผลต

ถงแมโรงงานจะทราบผลตางตนทน แตโรงงานไมทราบสาเหตทท�าใหเกดผลตางดงกลาว ผวจยไดท�าการศกษาหาสาเหตของปญหาและพบวาเกดจากสาเหตดงน

- การคาดคะเนตนทนประมาณการในแตละเดอน

ท�าไดไมถกตอง เนองจากการวางแผนผลตใชปรมาณการผลตเฉลยเทากนทกเดอน ซงในการด�าเนนงานจรงมปรมาณการผลตทแตกตางในแตละเดอนตามความ

ตองการของลกคาทแตกตางในแตละเดอน - โครงสรางตนทนไมมการแบงหมวดหมดงรปท 3 โดยเฉพาะตนทนคาโสหยโรงงาน ประกอบดวย คาเสอมราคา คาใชจายของแผนกสนบสนน คาใชจายพลงงาน และคาวตถสนเปลอง โดยโรงงานไมสามารถระบตวผลกดน

ตนทน จงใชวธการปนสวนดวยการหารเฉลยตามจ�านวนรนผลตภณฑ และวธการดงกลาวท�าใหโรงงาน

ไมสามารถระบไดวาผลตางเกดจากตนทนในหมวดใด

รปท 3 แผนผงกระบวนการไหลของตนทนประมาณการ

กอนการปรบปรง

556


จงไมสามารถระบแนวทางและหนวยงานทตองรบผดชอบ

ปรบปรงประสทธภาพการด�าเนนงานได

- ขาดการค�านวณคาเผอวตถดบสญเปลาใน

กระบวนการผลต ซงเมอด�าเนนการผลตจรงพบวามคาสญเปลาประมาณรอยละ 2 - การค�านวณคาชวโมงการท�างานเครองจกรใช

ประสทธภาพโดยรวมของเครองจกร (% OEE) เทากบ รอยละ 100 ซงไมตรงกบรายงานวดประสทธภาพโดยรวมของเครองจกรจากแผนกวศวกรรม

- ขาดการปรบขอมลคาจางแรงงานใหตรงกบขอมลปจจบน

หากไมมการปรบแกสาเหตดงกลาว ยอมท�าใหตนทนประมาณการแตกตางจากตนทนจรง และยงผลตางตนทนมากเทาไหร โรงงานมโอกาสทจะเกดการขาดทนไดหาก

น�าตนทนประมาณการไปใชในการเสนอราคาผลตภณฑ

4. กำรพฒนำระบบกำรประเมนตนทนกำรผลต

จากสาเหตขางตน ผวจยไดท�าการพฒนาระบบการประเมนตนทนการผลตมาตรฐานดงน

- ปรบตนทนวตถดบทางตรงมาตรฐานใหค�านวณเผอคาวตถดบสญเปลารอยละ 2 ตอชน ทจ�าเปนตองเกดในระหวางการผลต เพอใหพนกงานสามารถปฏบตงานไดอยางเหมาะสม และท�าใหสามารถระบประสทธภาพของการด�าเนนงานทขาดได - ปรบราคาวตถดบมาตรฐานใหเปนปจจบน โดย

น�าขอมลจากรายงานจดซอของแผนกจดซอและปรบใหม

ทกไตรมาส

- ปรบเวลาการท�างานมาตรฐานในแตละกระบวนการ ตามหลกการศกษาเวลาเคลอนไหวและเวลาท�างาน โดยเรม

จากก�าหนดแผนผงปฏบตงาน ก�าหนดลกษณะทาทาง

ปฏบตมาตรฐาน และบนทกเวลาการปฏบตงานมาตรฐาน ท�าใหสามารถลดเวลาการปฏบตงานเฉลยรอยละ 5 ตอกระบวนการ

- ปรบตนทนแรงงานทางตรงมาตรฐาน ทประกอบดวย

เงนเดอน คาจางรายวน คาจางแรงงานภายนอก คาลวงเวลา

คาเบยขยน คาท�างานกะ โบนส และคาตอบแทนอนๆ ใหเปนปจจบนทรองรบขอก�าหนดกฎหมาย นโยบาย

คาจางแรงงานขนต�า โดยใชขอมลจรงจากแผนกทรพยากรบคคลและแผนกตนทนทมการปรบขอมลทกไตรมาส - ปรบขอมลประสทธภาพการท�างานโดยรวมของเครองจกร (%OEE) จากเดมรอยละ 100 เปนรอยละ 85 ตามขอมลการค�านวณของแผนกวศวกรรม - ปรบชวโมงการท�างานเครองจกรผลตปกตจากเดม 500 ชวโมงตอเดอน เปน 600 ชวโมงตอเดอน ตามก�าลงการผลตปกตทบนทกจากแผนกวศวกรรม ซงค�านวณจาก

การท�างานวนละ 24 ชวโมง 25 วน - สรางตวผลกดนตนทนโดยค�านวณจากชวโมง

ท�างานเครองจกรผลตปกตคณกบประสทธภาพการท�างาน

โดยรวมของเครองจกรเพอใชในการปนคาโสหยโรงงาน

เมอด�าเนนการปรบปรงขอมลและวธการค�านวณ

ตนทนมาตรฐานแลว ผ วจยจงไดพฒนาคมอตนทน

มาตรฐาน (Standard Cost Manual Development) เพอเปนแบบแผนในการจดท�าตนทนมาตรฐานแตละร น

ผลตภณฑ ประกอบดวย - แนวคดในการจดท�าตนทนมาตรฐาน ทฤษฎทเกยวของในการค�านวณตนทน

- แหลงขอมลและระยะเวลาทตองปรบปรงขอมล

ใหเปนปจจบน โดยแสดงเปนแผนผงกระบวนการไหล

ของการจดท�าตนทนมาตรฐาน

- การพฒนาโปรแกรมคอมพวเตอร (Excel 2010) ส�าหรบค�านวณตนทนมาตรฐานและสามารถรองรบความ

หลากหลายของผลตภณฑได โดยมแนวทางการพฒนาโปรแกรมคอมพวเตอรเปนแบบกงอตโนมตคอ ผวจยก�าหนดสตรการค�านวณตนทนทงหมดเขาสโปรแกรม และผใชงานตองท�าการบนทกขอมลคาใชจายตางๆ เขาโปรแกรม (Input) ซงตองจ�าแนกหมวดหมออกตามโครงสรางตนทนมาตรฐานทไดจดท�าขนในคมอมาตรฐาน และโปรแกรมจะประมวลผลลพธอยางอตโนมต โดยโปรแกรมจะแสดงผลลพธเปนตนทนมาตรฐานแตละ

ประเภทตอหนวย ตนทนมาตรฐานการผลตรวม ผลตาง


557

ตนทนมาตรฐานกบตนทนจรง และแผนภมตดตามผลตางตนทน ตวอยางเชนหนาตางส�าหรบบนทกขอมลคาเสอมราคาเขาโปรแกรม ซงตองบนทกคาเสอมราคาทละรหสบญชดงรปท 4 โปรแกรมประมวลผลอตราคาเสอมราคาในแตละ

กระบวนการผลตอยางอตโนมตพรอมทงแสดงผลลพธ

ดงรปท 5 จากนนโปรแกรมจะแสดงการค�านวณอตรา

คาเสอมราคาคณกบเวลาด�าเนนงานทงหมดเพอแสดง การประมวลผลตนทนคาเสอมราคาตอหนวยดงรปท 5 เมอบนทกขอมลครบทกหมวดหมของโครงการ

สรางตนทนแลว โปรแกรมจะแสดงผลลพธ (Output) การประมวลผลตนทนมาตรฐานการผลตรวม ประมาณผล

ตางทเกดขนจากขอมลตนทนมาตรฐานเปรยบเทยบกบ

ตนทนจรง พรอมทงแสดงแผนภมตดตามผลตางตนทนดงกลาวอยางอตโนมตดงรปท 6 เพอท�าใหสามารถตดตามประสทธภาพการปฏบตงานไดจากความผดปกตของ

ตนทนจรงทอยนอกชวงขอบเขตของงบประมาณส�ารอง สงผลใหผบรหารสามารถก�าหนดกลยทธเพอปรบปรง

ประสทธภาพการปฏบตงานได นอกจากนโปรแกรมยงแสดงผลการตดตามผลตางตนทน และสรางขอบเขตของงบประมาณส�ารอง ± 5% โดยอตโนมตดงรปท 7

5. ผลกำรพฒนำระบบกำรประเมนตนทนกำรผลต

จากการจดท�าคมอค�านวณตนทนมาตรฐานและ

พฒนาโปรแกรมคอมพวเตอร ท�าใหสามารถประเมน

รปท 4 หนาตางส�าหรบการบนทกคาเสอมราคา

รปท 5 หนาตางการประมวลตนทนคาเสอมราคา

รปท 6 หนาตางการวเคราะหผลตางการผลต

รปท 7 แผนภมตดตามผลตางตนทนการผลต

558


ตนทนการผลตไดอยางเหมาะสม ดงตวอยางการประเมนตนทนการผลตของผลตภณฑรน FR 54010 (1HJ2A) พบวามตนทนมาตรฐาน 114.65 บาทตอชน ตนทนจรง 118.18 บาทตอชน และสามารถลดลงผลตางตนทน

การผลตในไตรมาสท 3 ของป 2556 จากผลตางตนทน

การผลตกอนปรบปรงรอยละ 7.96 เปนผลตางตนทน

การผลตหลงปรบปรงรอยละ 2.56 ของตนทนมาตรฐาน จากแผนภมตดตามผลตางตนทนกอนการปรบปรง

พบวาตนทนจรงอยนอกชวงทโรงงานสามารถควบคม

ดงรปท 8 แตหลงการปรบปรงการค�านวณตนทนมาตรฐาน

พบวาตนทนจรงดงกลางอยในเกณฑทสามารถยอมรบได

ดงรปท 7 แสดงใหเหนวากอนการปรบปรงโรงงานมระบบการประเมนตนทนทคาดเคลอนจากการด�าเนนงานใน

ปจจบน ผลการวจยดงกลาวท�าใหสามารถพฒนาแผนการด�าเนนงาน (Action Plan) ไดเพอก�าหนดกจกรรมและมาตรการปรบปรงประสทธภาพการด�าเนนงานตอไป จากการพฒนาโปรแกรมค�านวณตนทนมาตรฐาน

ท�าใหสามารถลดความผดพลาดในการค�านวณของ

พนกงานได และยงท�าใหสามารถค�านวณตนทนมาตรฐาน

การผลตไดอยางรวดเรว โรงงานสามารถน�าโปรแกรมนมาประยกตใชเพอค�านวณตนทนมาตรฐานของผลตภณฑ

อนภายในโรงงานได เพยงเปลยนแปลงขอมลคาใชจายตามผลตภณฑทตองการค�านวณ โปรแกรมกงอตโนมตน จะประมวลผลท�าใหโรงงานสามารถทราบผลลพธได

อยางรวดเรวและแมนย�า ทงยงสามารถตดตามผลตาง

ตนทนการผลตทเปนดงดชนสะทอนประสทธภาพของ

การด�าเนนงาน

เอกสำรอำงอง

[1] J. Lertnatty, “Productivity improvement by using Activity-Based Management approach,” Chulalongkorn Review, 2011 (in Thai).

[2] K. Kitcharapoom and S. Yuwadee, Reduce costs without reducing quality, Bangkok: Thailand Productivity Institute, 2003 (in Thai).

[3] U. Saisit, “Analysis of variance between standard costs to actual costs in the production of automotive parts,” Chulalongkorn Review, 2000 (in Thai).

[4] S. Ratanakuakangwan, Project Management: Tools and Techniques for Project Management, Bangkok: Chulalongkorn University Press, 2013 (in Thai).

[5] V. Rijiravanich and S. Ratanakuakangwan, Industrial Cost Analysis and Budget, Bangkok: Chulalongkorn University Press, 1997 (in Thai).

[6] J. Jongyusuk, “Cost stepper motors: A case study of F. D. K (Thailand) Limited,” The journal of RMUTT, 2009 (in Thai).

[7] D. Komaratat, Cost Accounting1, 14th ed., Bangkok: Chulalongkorn University Press, 2009 (in Thai).

[8] A. Tongsokhowong. (2013, 8 May), Product Cost Calculate. (in Thai). [Online]. Available: http://home.kku.ac.th/anuton/cost%20 accounting/introduction%20of%20cost.htm

[9] J. A. Mauskopf, S. D. Sullivan, et al., “Principles of Good Practice for Budget Impact Analysis: Report of the ISPOR Task Force on Good Research Practices Budget Impact Analysis,” Value in health, vol. 10, no. 5, 2007.

[10] T. Wankwa, “Improving the standard cost of

รปท 8 แผนภมตดตามผลตางต นทนการผลตของผลตภณฑตวอยาง


559

manufacturing auto parts,” The journal of KMUTNB, vol. xx, no. x, pp. xx-xx, 2012 (in Thai).

[11] N. Frow, D. Marginson, and S. Ogden, ‘‘Continuous budgeting: Reconciling budget flexibility with budgetary control, Accounting,” Organizations and Society, vol. 35, pp. 444-461, 2010.

[12] S. Cavalieri, P. Maccarrone, and R. Pinto, “Parametric vs. neural network models for the estimation of production costs: A case study in the automotive industry,” International Journal of Production Economics, vol. 91, pp. 165-177, 2004.

[13] Erik ten Brinke, “Costing Support and Cost Control in Manufacturing,” Ph.D. Thesis at the University of Twente, 2002.

[14] T. Isariyarutthanon, “Project Cost Management (Cost Management) A Driving Force Soon large construction project success,” The journal of ACS, 2010 (in Thai).

[15] X. Zhao and W. Liu, “Refinery Production Cost Control and Management System,” in The 1st International Conference on Information Science and Engineering, 2009.

[16] S. Chailert, Professional Account Handbook, Bangkok: Panyachon, 2011 (in Thai).

[17] S. Aujirapongpan, Cost Accounting, Third printing, Bangkok: McGraw-Hill Education Thailand, 2009 (in Thai).

[18] R. S. Kaplan and S. R. Anderson, “Time-Driven Activity-Based Costing,” Harvard Business Review, 2007.

[19] M. Padungsit, Cost Accounting, First printing, Bangkok: Imagineering of Persons Printing House, 2009 (in Thai).

[20] P. Poonakasem, “Evaluation of standard cost systems pastry case P & P Limited,” The journal of UTCC, 2012 (in Thai).

[21] Tzy-yih Hsiao, “Establish standards of standard costing with the application of convergent gray zone test,” European Journal of Operational Research, vol. 168, pp. 593-611, 2006.

[22] J. Ngaoprasertwong, Industrial Cost Analysis and Budgeting, Third printing, Bangkok: Chulalongkorn University Press, 2009 (in Thai).

[23] W. Supornpan, Cost Accounting1, 5th ed., Bangkok: Rupress, 1995 (in Thai).

การพัฒนาระบบการประเมินต้นทุนการผลิต...

Documents