1

สมดบนทกกจกรรมการเรยนร ประกอบชดวชาประวตศาสตรชาตไทย

รหสรายวชา สค12024

รายวชาเลอกบงคบ ระดบประถมศกษา

ตามหลกสตรการศกษานอกระบบระดบการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551

ส านกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย ส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ

กระทรวงศกษาธการ

2

ค าน า

สมดบนทกกจกรรมการเรยนร ประกอบชดวชาประวตศาสตรชาตไทย ระดบ

ประถมศกษาน เปนสมดบนทกส าหรบท ากจกรรมทก าหนดไวในชดวชา เพอใหผเรยนไดทดสอบ

ความรความเขาใจ และฝกทกษะประสบการณทจ าเปนในรายวชาประวตศาสตรชาตไทย ระดบ

ประถมศกษา

กจกรรมทก าหนดจะชวยสงเสรมใหผเรยน มประสทธภาพในการเรยนรเพมขน

ในแตละเรอง ดงน

1. ค าชแจงการใชสมดบนทกกจกรรมการเรยนร

2. แบบทดสอบกอนเรยน

3. กจกรรมทายเรองหนวยการเรยนรท 1 ความภมใจในความเปนชาตไทย

4. กจกรรมทายเรองหนวยการเรยนรท 2 พระมหากษตรยไทยและบรรพบรษ

ในสมยสโขทย

5. กจกรรมทายเรองหนวยการเรยนรท 3 มรดกทางวฒนธรรมสมยสโขทย

6. กจกรรมทายเรองหนวยการเรยนรท 4 เหตการณทางประวตศาสตรสมยสโขทย

7. แบบทดสอบหลงเรยน

ส านกงาน กศน. หวงวา เมอผเรยนไดศกษาชดวชาประวตศาสตรชาตไทย พรอมท า

แบบทดสอบ ปฏบต และท ากจกรรม ตามค าแนะน าอยางสมบรณครบถวนแลว ผเรยนจะประสบ

ความส าเรจในการศกษาได

ส านกงาน กศน.

พฤษภาคม 2561

3

ค าชแจงการใชสมดบนทกกจกรรมการเรยนร

สมดบนทกกจกรรมการเรยนรน ใชประกอบชดวชาประวตศาสตรชาตไทย

สค12024 ใหผเรยนท าแบบทดสอบกอนเรยนของชดวชาตามทก าหนด เพอใหผเรยนทราบความร

พนฐาน และตรวจค าตอบจากเฉลยแบบทดสอบกอนเรยนทายเลม หลงจากนนผเรยนศกษาเนอหา

ในชดวชาในแตละหนวยการเรยนร และท ากจกรรมทายเรองของแตละหนวยการเรยนร ใน

สมดบนทกกจกรรมการเรยนร จากนนตรวจค าตอบจากเฉลยทายเลม หากผเรยนท ากจกรรม

ไมถกตองใหกลบไปทบทวนเนอหาสาระในเรองนนใหเขาใจ แลวท ากจกรรมเรยนรซ าอกครง

จนถกตอง เมอท ากจกรรมการเรยนรครบทกหนวยการเรยนรแลว ใหท าแบบทดสอบหลงเรยนและ

ตรวจค าตอบจากเฉลยทายเลม

ในการท ากจกรรมการเรยนรน ผเรยนตองท ากจกรรมดวยตนเองใหครบถวน ทกกจกรรม เพอใหการเรยนรของผเรยนมประสทธภาพและประสทธผลบรรลผลการเรยนร ทคาดหวงของชดวชาน

1

สารบญ

หนา ค าน า ค าชแจงการใชสมดบนทกกจกรรมการเรยนร สารบญ แบบทดสอบกอนเรยน 1 หนวยการเรยนรท 1 ความภมใจในความเปนชาตไทย

กจกรรมทายเรองท 1 ความหมาย ความเปนมา และความส าคญของสถาบนหลก ของชาต 8

กจกรรมทายเรองท 2 ความเปนมาของชาตไทย กจกรรมทายเรองท 3 เสรภาพในการนบถอศาสนาของไทย 10

กจกรรมทายเรองท 4 บญคณของพระมหากษตรยไทยตงแตสมยสโขทย อยธยา ธนบร และรตนโกสนทร 11

หนวยการเรยนรท 2 พระมหากษตรยไทยและบรรพบรษในสมยสโขทย กจกรรมทายเรองท 1 พระมหากษตรยไทยในสมยสโขทย 14

กจกรรมทายเรองท 2 พระราชประวตและพระราชกรณยกจทส าคญ ของพระมหากษตรยสมยสโขทย 14

กจกรรมทายเรองท 3 วรกรรมของบรรพบรษสมยสโขทย 15 หนวยการเรยนรท 3 มรดกทางวฒนธรรมสมยสโขทย กจกรรมทายเรองท 1 มรดกทางวฒนธรรมสมยสโขทย 16 กจกรรมทายเรองท 2 แนวทางในการสบสานมรดกทางวฒนธรรมสมยสโขทย 20 หนวยการเรยนรท 4 เหตการณทางประวตศาสตรสมยสโขทย กจกรรมทายเรองท 1 ความเปนมาของประวตศาสตรการบรหารจดการน า 21

กจกรรมทายเรองท 2 การอยกบน าสมยโบราณ 21 แบบทดสอบหลงเรยน 22

2

สารบญ (ตอ) เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน 29 เฉลย/แนวค าตอบกจกรรมทายเรอง 30 เฉลยแบบทดสอบหลงเรยน 43

คณะผจดท า 44

1

แบบทดสอบกอนเรยน

ใหผเรยนท าเครองหมาย × หนาขอทถกตองทสดเพยงขอเดยว

1. ขอใดไมใชองคประกอบของความเปนชาต ก. แผนดน ข. ประชาชน ค. ความเจรญรงเรอง ง. ขนบธรรมเนยมประเพณ

2. ขอใดเกยวของกบหลกและแนวทางประพฤตตนในการด าเนนชวตทถกตองทสด ก. ชาต ข. ศาสนา ค. ประเทศไทย ง. พระมหากษตรย

3. ขอใดไมใชบทบาทหนาทของพระมหากษตรยไทยในปจจบน ก. บรหารงานราชการแผนดน ข. เปนศนยรวมใจของคนไทยทงชาต ค. ใหการชวยเหลอราษฎรเมอเกดภยพบตตาง ๆ ง. ท านบ ารงบานเมอง ศาสนา และเจรญสมพนธไมตรกบตางประเทศ

4. ขอใดเปนทตงของประเทศไทยในปจจบนตามสภาพภมศาสตร ก. เอเชยกลาง ข. เอเชยตะวนออก ค. เอเชยตะวนตกเฉยงใต ง. เอเชยตะวนออกเฉยงใต

2

5. ขอใดกลาวไมถกตองเกยวกบการนบถอศาสนาของประเทศไทย ก. คนไทยทกคนมเสรภาพในการนบถอศาสนา ข. พระมหากษตรยทรงเปนองคอครศาสนปถมภกของทกศาสนา ค. รฐบาลมหนาทชวยใหเกดความเขาใจกนระหวางศาสนาตาง ๆ ง. บคคลตางดาวเมอเขามาสประเทศไทยตองเปลยนศาสนาทกคน

6. ขอใดไมใชพระนามของพระมหากษตรยของกรงสโขทย ก. พอขนผาเมอง ข. พอขนบานเมอง ค. พอขนรามค าแหง ง. พอขนศรอนทราทตย

7. ใครเปนกษตรยพระองคแรกของกรงสโขทย ก. พอขนรามค าแหง ข. พอขนผาเมอง ค. พอขนบานเมอง ง. พอขนศรอนทราทตย

8. ขอใดไมใชพระราชกรณยกจในสมยพอขนรามค าแหง ก. นพนธไตรภมพระรวง ข. ทรงประดษฐอกษรไทย ค. ทรงเจรญสมพนธไมตรกบจน ง. การปกครองแบบพอกบลก

9. ขอใดคอกษตรยพระองคแรกของกรงรตนโกสนทร ก. พระเจาตากสนมหาราช ข. พระนเรศวรมหาราช ค. พระนารายณมหาราช ง. พระพทธยอดฟาจฬาโลกมหาราช

3

10. ขอใดมการปกครองระบอบประชาธปไตยอนมประมหากษตรยเปนประมข ก. รชกาลท 4 ข. รชกาลท 5 ค. รชกาลท 6 ง. รชกาลท 7

11. ในสมยใดประเพณลอยกระทงเกดขนเปนครงแรก ก. กรงศรอยธยา ข. กรงสโขทย ค. กรงธนบร ง. กรงรตนโกสนทร

12. ใครเปนผนพนธไตรภมพระรวง ก. พญาลไท ข. พอขนผาเมอง ค. พอขนศรอนทราทตย ง. พอขนรามค าแหงมหาราช

13. ประเพณกนสถวย ใชเลยงในพธอะไร ก. งานขนบานใหม ข. งานแตงงาน ค. งานบวช ง. งานศพ

14. ขอใดไมใชการปฏบตตนเปนพลเมองดตามวถประชาธปไตย ก. ปฏบตตามกฎหมาย ข. ปฏบตตามระเบยบของสงคม ค. มทกษะในการอยรวมกบผอนอยางสนต ง. มเสรอยางไรของเขต

4

15. พระพทธรปสมยสโขทย มกหมวด อะไรบาง ก. 1 หมวด คอ หมวดพระพทธชนราช ข. 2 หมวด คอ หมวดพระพทธชนราช หมวดใหญ ค. 3 หมวด คอ หมวดพระพทธชนราช หมวดใหญ หมวดเบดเตลด ง. 4 หมวด คอ หมวดใหญ หมวดก าแพงเพชร หมวดพระพทธชนราช หมวดเบดเตลด

16. จงหวดใดคอเมองละโว ก. อยธยา ข. สพรรณบร ค. ลพบร ง. อางทอง

17. ขอใดมประโยชนนอยทสดในการพฒนาแหลงน าเพอการชลประทาน ก. การทดน า ข. การสงน า ค. การระบายน า ง. การปองกนโรค

18. ขอใดไมใชประโยชนของการชลประทาน ก. เปนเสนทางคมนาคม ข. บรรเทาการเกดอทกภย ค. ขยายเมองใหกวางขวาง ง. กกเกบน าไวใชในการเกษตร

19. ขอใดไมใชวตถประสงคหลกของการชลประทานสมยสโขทย ก. การชลประทานเพอการอปโภคบรโภค ข. การชลประทานเพอการทองเทยว ค. การชลประทานแบบเหมองฝาย ง. การชลประทานเพอการเกษตร

5

20. ขอใดมความหมายไมถกตอง ก. โซก – น าตก ข. ตระพง – สระ ค. สรดภงส– เขอน ง. ตระพงโพย – บอน า

21. ขอใดเปนธนาคารแหงแรกของประเทศไทย ก. กรงไทย ข. ออมสน ค. กสกรไทย ง. ไทยพาณชย

22. สมยใดมการออกกฎหมายภาคบงคบใหคนไทยทกคนตองเขารบการศกษา ก. สมยรชกาลท 4 ข. สมยรชกาลท 5

ค. สมยรชกาลท 6 ง. สมยรชกาลท 7

23. “วนภาษาไทยแหงชาต” ตรงกบขอใด ก. 29 มถนายน ข. 29 กรกฎาคม ค. 29 สงหาคม ง. 29 กนยายน

24. ใครเปนผทรงประดษฐอกษร “ลายสอไทย” ก. พอขนศรอนทราทตย ข. พอขนรามค าแหง ค. พอขนผาเมอง ง. พอขนบานเมอง

6

25. ประโยชนสงสดในการเรยนประวตศาสตรคอขอใด ก. เพอใหมความร ความเขาใจเรองราวอดตสปจจบน ข. เพอคนควาขอมลขอเทจจรงทเชอมโยงจากอดตสปจจบน ค. เพอตระหนกและเหนคณคาของมรดกทางวฒนธรรม ง. เพอน าบทเรยนทางประวตศาสตรมาทบทวนเปนแนวทางในการแกปญหาปจจบน และอนาคต

26. ขอใดเปนหวใจส าคญของทกศาสนา ก. ละชวประพฤตด ข. ขจดความโลภ โกรธ หลง ค. ท าจตใจใหสะอาดบรสทธ ง. แสดงก าเนดและสนสดของโลก

27. ขอใดไมใชแหลงน าทส าคญส าหรบการท าการเกษตรของสมยสโขทย ก. ล าน าปง ข. ล าน าวง ค. ล าน ายม ง. ล าน านาน

28. ขอใดเปนมรดกทางวฒนธรรมสมยสโขทย ก. เครองเบญจรงค ข. เครองสงคโลก ค. เครองไทยธรรม ง. เครองคาวหวาน

7

29. ขอใดไมใชการสบสานมรดกทางวฒนธรรม ก. การแตงกายชดไทยไปงานเลยง ข. การฟง พด อาน เขยน ภาษาไทย ค. การชมศลปะพนบานของไทย ง. การรบประทานอาหารบฟเฟต

30. ขอใดเปนหลกฐานส าคญทางประวตศาสตรสมยสโขทย ก. ศลาจารก ข. สมดขอย ค. ใบลาน ง. จดหมายเหต

8

หนวยการเรยนรท 1

ความภมใจในความเปนชาตไทย กจกรรมทายเรองท 1 ความหมาย ความเปนมา และความส าคญของสถาบนหลกของชาต จงตอบค าถามตอไปน

1. อธบายความหมายของค าตอไปน ชาต ................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................... ศาสนา ................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................... พระมหากษตรย ................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................

9

2. อธบายความส าคญของสถาบนชาต ศาสนา พระมหากษตรย มาอยางละ 3 ขอ ................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

3. อธบายความภาคภมใจในความเปนคนไทย มาไมนอยกวา 3 ขอ ................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

10

กจกรรมทายเรองท 2 ความเปนมาของชาตไทย กจกรรมท 2.1 ใหท าเครองหมาย หนาขอหากเหนวาถกตอง และท าเครองหมาย หนาขอหากเหนวาไมถกตอง ...... 1. ประเทศไทยในปจจบนมรองรอยของการอยอาศยมายาวนาน และมพฒนาการเปน

บานเมองมาจนถงทกวนน ...... 2. ผทอยอาศยในประเทศไทย มาจากหลายเชอชาต ทงผอาศยอยเดมและผอพยพเขามาเปน

ระยะเวลายาวนาน ...... 3. ประเทศไทยมภมศาสตรทตงอยในทวปอนโดนเซย มพนทตดมหาสมทรอนเดย ...... 4. ท าเลทตงของประเทศไทย มการตดตอคาขายแลกเปลยนและรบอารยธรรมของชาตตาง ๆ

ทเดนทางเขามาเปนเวลานาน ...... 5. ราชธานของประเทศไทยแหงแรก คอ กรงรตนโกสนทร ...... 6. การสบสานความเปนมาทท าใหเราเรยนรเรองประวตความเปนมาของชาตไทย จากรน

หนงไปสคนอกรนหนง ผานสงทเรยกวา “ภมปญญา” ...... 7. ผทไดชอวาเปน “คนไทย” ปจจบนสบเชอสายมาจากหลายเชอชาต ผสมผสานมาอยาง

ยาวนาน ทงเชอชาตมอญ ลาว เขมร อนเดย เปอรเซย จน บางกมเชอชาตทางตะวนตก เชน องกฤษ โปรตเกส และอน ๆ

...... 8. อตลกษณ หรอลกษณะเฉพาะของคนไทย คอ ภาษาไทย มธงชาตไทยเปนสญลกษณ แสดงถงความเปนชาต ศาสนา และพระมหากษตรย เรยกวา ธงไตรรงค

...... 9. กลมคนไทยทไดกอตงบานเมอง ณ ดนแดนประเทศไทยในปจจบน มความสมพนธกบ คนไทยในมณฑลตาง ๆ ของประเทศลาว กมพชา พมา

...... 10. การรวบรวมแผนดนไทยใหเปนปกแผนมาจนถงปจจบน พระมหากษตรยไทยทกพระองค และบรรพบรษของประเทศไทย มความกลาหาญ เสยสละชวตเพอปกปองผนแผนดน มาใหลกหลานไดมชาตบานเมองมาจนถงปจจบน

11

กจกรรมท 2.2 ใหผเรยนไปคนควา และเขยนรายงานเกยวกบพระมหากษตรยไทยทชอบมา 1 พระองค ในหวขอตอไปน

1) ประวตความเปนมา พระบรมฉายาลกษณ 2) พระราชกรณยกจในดานตาง ๆ

3) ความประทบใจทมตอพระองคทาน

ใหน าเสนอ และเลาใหเพอน ๆ ฟงในการพบกลม

กจกรรมทายเรองท 3 เสรภาพในการนบถอศาสนาของไทย ตอบค าถามตอไปน

1. ศาสนามความส าคญกบชาตอยางไร ................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

12

2. ประเทศไทยไดบญญตหลกการเกยวกบสทธ และเสรภาพในการนบถอศาสนาตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2540 โดยสรปวาอยางไร

.............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................

3. ยกตวอยางพระมหากษตรยทใหเสรภาพในทางดานศาสนามา 1 พระองค ..............................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

13

กจกรรมทายเรองท 4 บญคณของพระมหากษตรยไทยตงแตสมยสโขทย อยธยา ธนบร และรตนโกสนทร

ใหผเรยนอธบายบญคณของพระมหากษตรยทมตอบานเมองมา 2 ขอ

................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................ .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

14

หนวยการเรยนรท 2

พระมหากษตรยไทยและบรรพบรษในสมยสโขทย กจกรรมทายเรองท 1 พระมหากษตรยไทยในสมยสโขทย ใหผเรยนบอกชอพระมหากษตรยในสมยสโขทยมาอยางนอย 5 พระองค ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................

กจกรรมทายเรองท 2 พระราชประวตและพระราชกรณยกจทส าคญของพระมหากษตรย สมยสโขทย

ใหผเรยนอธบายประวตและพระราชกรณยกจทส าคญของพระมหากษตรยสมยสโขทย มาอยางนอย 1 พระองค ................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................

15

กจกรรมทายเรองท 3 วรกรรมของบรรพบรษสมยสโขทย ใหผเรยนบอกความประทบใจในวรกรรมของบรรพบรษสมยสโขทยทมคณงามความด

ทสามารถน ามาเปนแบบอยางในชวตของตนเองได ................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................

16

หนวยการเรยนรท 3 มรดกทางวฒนธรรมสมยสโขทย

กจกรรมทายเรองท 1 มรดกทางวฒนธรรมสมยสโขทย กจกรรมท 1.1 ประเพณลอยกระทง เผาเทยน เลนไฟ จงตอบค าถามตอไปน

1. ความเชอเรอง ลอยประทปในสมยสโขทย ไดรบอทธพลมาจากใคร ................................................................................................................................................ 2. สมยสโขทยไมใชค าวา “ลอยกระทง” เหมอนในปจจบน แตใชค าวาอะไร ................................................................................................................................................ 3. หลกฐานเกยวกบประเพณลอยกระทง เผาเทยน เลนไฟ ปรากฏในหลกฐานอะไร ................................................................................................................................................ 4. การเผาเทยน ในสมยสโขทย หมายถงอะไร ................................................................................................................................................ 5. การเลนไฟ ในสมยสโขทย หมายถงอะไร................................................................................................................................................

กจกรรมท 1.2 พนมเบย พนมหมาก พนมดอกไม จงอธบายถงการใชพนมเบย พนมหมาก พนมดอกไม วาใชท าอะไร ตามหลกฐานศลาจารก หลกท 1 ดานท 2 บรรทดท 13 – 17

................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................

17

กจกรรมท 1.3 ลายสอไทย จงจบคใหถกตอง

......... 1. พ.ศ. 1826 ก. พอขนรามค าแหงมหาราช

......... 2. ประดษฐลายสอไทย ข. หลกฐานทปรากฏลายสอไทย

......... 3. ศลาจารก หลกท 1 ค. อกษรตวเหลยม

......... 4. หลกการเขยนลายสอไทย ง. ปทประดษฐลายสอไทย

......... 5. ลกษณะตวอกษรลายสอไทย จ. เขยนพยญชนะ สระ วรรณยกต อยในบรรทดเดยวกน กจกรรมท 1.4 ไตรภมพระรวง จงตอบค าถามตอไปน

1. ไตรภมพระรวง แตงโดยใคร เมอใด ................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................... 2. ไตรภมพระรวง มเนอหาครอบคลมพระไตรปฎกในเรองใดบาง ................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................ 3. วตถประสงคในการแตงไตรภมพระรวง มอะไรบาง ................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

18

กจกรรมท 1.5 เครองสงคโลก ใหผเรยนท ารายงานเกยวกบเครองสงคโลกสมยสโขทย มาอยางนอย 5 หนากระดาษ A4 กจกรรมท 1.6 ประเพณกนสถวย จงตอบค าถามใหถกตอง

1. ประเพณกนสถวย ใชเลยงในพธอะไร ................................................................................................................................................ 2. ขนม 4 อยาง ในประเพณกนสถวย มชอเรยกวาอะไรบาง ................................................................................................................................................ 3. จงจบคใหถกตอง ......... 1. ไขกบ ก. เมดแมงลก ......... 2. นกปลอย ข. ขาวเหนยวด า ......... 3. มะลลอย ค. ลอดชอง ......... 4. อายตอ ง. ขาวตอก

กจกรรม 1.7 ดนตรไทยและดนตรพนบานสมยสโขทย

1. จงจบคใหถกตอง ......... 1. เสยงพาด หรอเสยงพาทย ก. การรองเพลงโตตอบโดยใชเสยงปรบมอ ......... 2. เสยงพณ ก ากบจงหวะ ......... 3. เสยงเลอน ข. เครองดนตรประเภทเครองดด ......... 4. เสยงขบ ค. การรองเพลงรวมกบดนตร ง. เสยงเครองดนตรประกอบเครองต

19

2. จงตอบค าถามตอไปน 2.1 วงแตรสงข ประกอบดวยเครองดนตรอะไรบาง ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... 2.2 วงปพาทยเครองหา ประกอบดวยเครองดนตรอะไรบาง ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... 2.3 เครองดนตรมงคละ ประกอบดวยเครองดนตรอะไรบาง ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... 2.4 เครองดนตรเครองสาย ทมในสมยสโขทย มอะไรบาง ......................................................................................................................................................................................................................................................................................

กจกรรม 1.8 สถาปตยกรรมและปฏมากรรมสมยสโขทย จงตอบค าถามตอไปน

1. เจดยสมยสโขทย มกแบบ อะไรบาง ...............................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

20

2. พระพทธรปสมยสโขทย มกหมวด อะไรบาง ...............................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

กจกรรมทายเรองท 2 แนวทางการสบสานมรดกทางวฒนธรรมสมยสโขทย ใหผเรยนจดท ารายงานเรองประเพณ วฒนธรรมสมยสโขทย ความยาว 2 หนากระดาษ A4

21

หนวยการเรยนรท 4 เหตการณทางประวตศาสตรสมยสโขทย

กจกรรมทายเรองท 1 ความเปนมาของประวตศาสตรการบรหารจดการน า การตงถนฐานบานเรอนสมยสโขทยพจารณาจากสงใดเปนส าคญ

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………...................................................................................

กจกรรมทายเรองท 2 การอยกบน าในสมยโบราณ

อธบายประโยชนของระบบชลประทาน (เหมอง ฝาย ท านบ) ทมตอชาวสโขทย ………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………......................................................................................

22

แบบทดสอบหลงเรยน

1. ขอใดเปนทตงของประเทศไทยในปจจบนตามสภาพภมศาสตร ก. เอเชยตะวนออกเฉยงใต ข. เอเชยตะวนตกเฉยงใต ค. เอเชยตะวนออก ง. เอเชยกลาง

2. ขอใดไมใชองคประกอบความเปนชาต ก. ขนบธรรมเนยมประเพณ ข. ความเจรญรงเรอง ค. ประชาชน ง. แผนดน

3. ขอใดเกยวของกบหลกและแนวทางการประพฤตตน ในการด าเนนชวตทถกตองทสด ก. ชาต ข. ศาสนา ค. ประเทศไทย ง. พระมหากษตรย

4. ขอใดกลาวไมถกตองเกยวกบการนบถอศาสนาของประเทศไทย ก. บคคลตางดาวเมอเขามาสประเทศไทยตองเปลยนศาสนาทกคน ข. รฐบาลมหนาทชวยใหเกดความเขาใจกนระหวางศาสนาตาง ๆ ค. พระมหากษตรยทรงเปนองคอครศาสนปถมภกของทกศาสนา ง. คนไทยทกคนมเสรภาพในการนบถอศาสนา

23

5. ขอใดไมใชบทบาทหนาทของพระมหากษตรยไทยในปจจบน ก. ท านบ ารงบานเมอง ศาสนา และเจรญสมพนธไมตรกบตางประเทศ ข. ใหการชวยเหลอราษฎรเมอเกดภยพบตตาง ๆ ค. เปนศนยรวมใจของคนไทยทงชาต ง. บรหารงานราชการแผนดน

6. ใครเปนกษตรยพระองคแรกของกรงสโขทย ก. พอขนศรอนทราทตย ข. พอขนบานเมอง ค. พอขนผาเมอง ง. พญาเลอไท

7. ขอใดไมใชพระนามพระมหากษตรยในสมยสโขทย ก. พอขนศรอนทราทตย ข. พอขนรามค าแหง ค. พอขนบานเมอง ง. พอขนผาเมอง

8. การปราบขอมสบาดโขลญล าพง เปนวรกรรมของใคร ก. พอขนรามค าแหงมหาราช ข. พอขนบานเมอง ค. พอขนผาเมอง ง. พญางวน าถม

9. ขอใดตอไปนเปนพระราชกรณยกจในสมยพอขนรามค าแหง ก. นพนธไตรภมพระรวง ข. ทรงประดษฐอกษรไทย ค. มาเจรญสมพนธไมตรกบฝรงเศส ง. นพนธหนงสอจนดามณ

24

10. ในสมยพญาลไท แควนใดทพระองคไมไดสงพระสงฆชนผใหญออกไปเผยแผธรรม ก. หลวงพระบาง ข. เมองละโว ค. เมองนาน ง. อโยธยา

11. ใครเปนผนพนธ “ไตรภมพระรวง” ก. พอขนรามค าแหงมหาราช ข. พอขนศรอนทราทตย ค. พอขนผาเมอง ง. พญาลไท

12. ประเพณกนสถวย ใชเลยงในพธอะไร ก. งานศพ ข. งานบวช ค. งานแตงงาน ง. งานขนบานใหม

13. ตามศลาจารก หลกท 1 ประเพณลอยกระทงในสมยสโขทย เรยกวาอะไร ก. พล ตะไล ข. เผาเทยน เลนไฟ ค. ไฟพะเนยง ง. ดอกไมไฟ

14. เครองดนตรสมยสโขทย ขอใดทใชในงานศพ ก. พณและซอสามสาย ข. วงปพาทยเครองหา ค. วงดนตรมงคละ ง. วงแตรสงข

25

15. พระพทธรปสมยสโขทย มกหมวด อะไรบาง ก. 1 หมวด คอ หมวดพระพทธชนราช ข. 2 หมวด คอ หมวดพระพทธชนราช หมวดใหญ ค. 3 หมวด คอ หมวดพระพทธชนราช หมวดใหญ หมวดเบดเตลด ง. 4 หมวด คอ หมวดใหญ หมวดก าแพงเพชร หมวดพระพทธชนราช หมวดเบดเตลด

16. ขอใดไมใชวตถประสงคหลกของการชลประทานในเขตเมองสโขทย ก. การชลประทานเพอการเกษตร ข. การชลประทานแบบเหมองฝาย ค. การชลประทานเพอการทองเทยว ง. การชลประทานเพอการอปโภคบรโภค

17. ขอใดไมใชประโยชนของการชลประทาน ก. กกเกบน าไวใชในการเกษตร ข. ขยายเมองใหกวางขวาง ค. บรรเทาการเกดอทกภย ง. เปนเสนทางคมนาคม

18. จงหวดใด คอเมองละโว ก. อยธยา ข. สพรรณบร ค. ลพบร ง. อางทอง

19. ขอใดมความหมายไมถกตอง ก. ตระพงโพย – บอน า ข. สรดภงส– เขอน ค. ตระพง – สระ ง. โซก – น าตก

26

20. ขอใดเปนประโยชนนอยทสดของการพฒนาแหลงน าในการชลประทาน ก. การปองกนโรค ข. การระบายน า ค. การทดน า ง. การสงน า

21.ขอใดเปนหวใจส าคญของทกศาสนา ก. ขจดความโลภ โกรธ หลง ข. แสดงก าเนดและสนสดของโลก ค. ละความชวประพฤตแตความด ง. ท าจตใจใหสะอาดบรสทธ

22. “วนภาษาไทยแหงชาต” ตรงกบขอใด ก. 29 กรกฎาคม ข. 29 สงหาคม ค. 29 กนยายน ง. 29 มถนายน

23. ขอใดเปนหลกฐานส าคญทางประวตศาสตรสมยสโขทย ก. ใบลาน ข. ศลาจารก ค. สมดขอย ง. จดหมายเหต

24.ขอใดเปนธนาคารแหงแรกของประเทศไทย ก. ไทยพาณชย ข. กสกรไทย ค. กรงไทย ง. ออมสน

27

25. ขอใดเปนมรดกทางวฒนธรรมสมยสโขทย ก. เครองคาวหวาน ข. เครองไทยธรรม ค. เครองเบญจรงค ง. เครองสงคโลก

26. ประโยชนสงสดในการเรยนประวตศาสตรคอขอใด ก. เพอใหมความร ความเขาใจเรองราวอดตสปจจบน ข. เพอตระหนกและเหนคณคาของมรดกทางวฒนธรรม ค. เพอน าบทเรยนทางประวตศาสตรมาทบทวนเปนแนวทางในการแกปญหา ปจจบนและอนาคต ง. เพอสามารถคนควาขอมลขอเทจจรงทมความเชอมโยงมาจากอดตไปสปจจบน

27. สมยใดมการออกกฎหมายภาคบงคบใหคนไทยทกคนตองเขารบการศกษา ก. สมยรชกาลท 5 ข. สมยรชกาลท 4

ค. สมยรชกาลท 7 ง. สมยรชกาลท 6

28. ขอใดไมใชการสบสานมรดกทางวฒนธรรม ก. การชมศลปะพนบานของไทย ข. การรบประทานอาหารบฟเฟต ค. การแตงกายชดไปไทยไปงานเลยง ง. การฟง พด อาน เขยน ภาษาไทย

28

29. ใครเปนผทรงประดษฐอกษร “ลายสอไทย” ก. พอขนศรอนทราทตย ข. พอขนบานเมอง ค. พอขนผาเมอง ง. พอขนรามค าแหง

30. ขอใดไมใชแหลงน าทส าคญส าหรบการท าการเกษตรของสมยสโขทย ก. ล าน ายม ข. ล าน าปง ค. ล าน าวง ง. ล าน านาน

29

เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน

1. ค 11. ข 21. ง 2. ข 12. ก 22. ก 3. ก 13. ข 23. ข 4. ง 14. ง 24. ข 5. ง 15. ง 25. ง 6. ก 16. ค 26. ก 7. ง 17. ง 27. ข 8. ก 18. ค 28. ข 9. ง 19. ข 29. ง

10. ง 20. ก 30. ก

30

เฉลย/แนวค าตอบกจกรรมทายเรอง หนวยการเรยนรท 1

ความภมใจในความเปนชาตไทย กจกรรมทายเรองท 1 ความหมาย ความเปนมา และความส าคญของสถาบนหลกของชาต จงตอบค าถามตอไปน

1. อธบายความหมายของค าตอไปน ชาต

ตอบ หมายถง กลมชนทมความรสกในเรองเชอชาต ศาสนา ภาษา ประวตศาสตร ความเปนมา ขนบธรรมเนยม ประเพณ และวฒนธรรมอยางเดยวกน หรออยในปกครองรฐบาลเดยวกน

ศาสนา ตอบ หมายถง ลทธความเชอของมนษยอนมหลกคอ แสดงก าเนดและความสนสดของ โลก อนเปนไปในฝายปรมตถ ประการหนง แสดงหลกธรรมเกยวกบบญบาปอนเปนไปในฝายศลธรรมประการหนง พรอมทงลทธ พธทกระท าตามความเหนหรอตามค าสงสอนในความเชอถอนน ๆ

พระมหากษตรย ตอบ หมายถง พระเจาแผนดนผ เปนประมขของประเทศ มหนาทปกครองพลเมอง ในประเทศใหอยดมสขตามกฎหมาย ตามครรลองธรรม จารตประเพณ วฒนธรรมของชาต

2. อธบายความส าคญของสถาบนชาต ศาสนา พระมหากษตรย มาอยางละ 3 ขอ ตอบ ความส าคญของสถาบนชาต

1. เปนทอยอาศยของผคนในชาตนน ๆ 2. มภาษา ขนบธรรมเนยมอนเปนเอกลกษณ รวมถงวถชวตของคนในชาต 3. มการสบทอดประเพณวฒนธรรมอนดงาม

31

ความส าคญของสถาบนศาสนา 1. ศาสนามค าสงสอนใหมนษยประพฤตปฏบตในทางทถกตอง เปนประโยชนตอตนเอง

สงคม และประเทศชาต 2. ศาสนาเปนเครองบ าบดทกข และบ ารงสขใหแกมนษย ทงรางกาย และจตใจ ท าใหม

ความสงบสขในชวต 3. ศาสนาชวยสรางมนษยสมพนธอนดตอกน ชวยขจดชองวางทางสงคม สรางความ

ไววางใจซงกนและกนใหเกดขน เปนรากฐานแหงความสามคค รวมแรงรวมใจกนพฒนาชมชน และสรางความสงบสข ความมนคงใหแกชมชน

ความส าคญของสถาบนพระมหากษตรย 1. ทรงกอบก เอกราชของชาต ดวยความกลาหาญและเสยสละ ใหเกดการรวมชาต

เปนปกแผนมาจนถงปจจบน 2. ทรงปกครองประเทศชาตบานเมองดวยหลกธรรม มทศพธราชธรรม ปกครองประชาชน

ใหมความสข ท านบ ารงบานเมอง ศาสนา และสงคมมาจนถงปจจบน 3. เปนศนยรวมของความรกความสามคค รวมน าใจของคนไทยทงชาต ใหเปนน าหนงใจ

เดยวกน ประพฤตตนเปนคนด มความจงรกภกดตอพระมหากษตรย

3. อธบายความภาคภมใจในความเปนคนไทย มาไมนอยกวา 3 ขอ ตอบ

1. มประวตศาสตร มอารยธรรม ประเพณและศลปวฒนธรรมอนโดดเดนไมแพชาตใด ในโลก

2. ต าแหนงทตงของประเทศไทยในปจจบนมความไดเปรยบดานการคา การคมนาคม ทางบก ทางน า และทางอากาศ

3. มภาษาของตนเอง ทงภาษาพดและภาษาเขยนเปนภาษาประจ าชาตไทย

32

กจกรรมทายเรองท 2 ความเปนมาของชาตไทย กจกรรมท 2.1 ใหท าเครองหมาย หนาขอหากเหนวาถกตอง และท าเครองหมาย หนาขอหากเหนวาไมถกตอง ...... 1. ประเทศไทยในปจจบนมรองรอยของการอยอาศยมายาวนาน และมพฒนาการเปน

บานเมองมาจนถงทกวนน ...... 2. ผทอยอาศยในประเทศไทย มาจากหลายเชอชาต ทงผอาศยอยเดมและผอพยพเขามา

เปนระยะเวลายาวนาน ...... 3. ประเทศไทยมภมศาสตรทตงอยในทวปอนโดนเซย มพนทตดมหาสมทรอนเดย ...... 4. ท าเลทตงของประเทศไทย มการตดตอคาขายแลกเปลยนและรบอารยธรรมของชาตตาง ๆ

ทเดนทางเขามาเปนเวลานาน ...... 5. ราชธานของประเทศไทยแหงแรก คอ กรงรตนโกสนทร ...... 6. การสบสานความเปนมาทท าใหเราเรยนร เรองประวตความเปนมาของชาตไทย

จากรนหนงไปสคนอกรนหนง ผานสงทเรยกวา “ภมปญญา” ...... 7. ผทไดชอวาเปน “คนไทย” ปจจบนสบเชอสายมาจากหลายเชอชาต ผสมผสานมาอยาง

ยาวนาน ทงเชอชาตมอญ ลาว เขมร อนเดย เปอรเซย จน บางกมเชอชาตทางตะวนตก เชน องกฤษ โปรตเกส และอน ๆ

...... 8. อตลกษณ หรอลกษณะเฉพาะของคนไทย คอ ภาษาไทย มธงชาตไทยเปนสญลกษณ แสดงถงความเปนชาต ศาสนา และพระมหากษตรย เรยกวา ธงไตรรงค

...... 9. กลมคนไทยทไดกอตงบานเมอง ณ ดนแดนประเทศไทยในปจจบน มความสมพนธกบ คนไทยในมณฑลตาง ๆ ของประเทศลาว กมพชา พมา

...... 10. การรวบรวมแผนดนไทยใหเปนปกแผนมาจนถงปจจบน พระมหากษตรยไทยทกพระองค และบรรพบรษของประเทศไทย มความกลาหาญ เสยสละชวตเพอปกปองผนแผนดน มาใหลกหลานไดมชาตบานเมองมาจนถงปจจบน

….

33

กจกรรมทายเรองท 3 เสรภาพในการนบถอศาสนาของไทย ตอบค าถามตอไปน

1. ศาสนามความส าคญกบชาตอยางไร ตอบ ทกศาสนาสอนใหคนเปนคนด มหลกค าสอนใหประพฤตปฏบต อยรวมกนไดอยาง

สนตสข มเครองยดเหนยวทางจตใจ มหลกด าเนนชวตทถกตอง เมอศาสนกชนเปนคนดแลว สงคมยอมปราศจากความเดอดรอน ประเทศชาตกสงบสข แมนบถอศาสนาตางกน

2. ประเทศไทยไดบญญตหลกการเกยวกบสทธ และเสรภาพในการนบถอศาสนาตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2540 โดยสรปวาอยางไร ตอบ 1. บคคลยอมมเสรภาพในการนบถอศาสนา นกายของศาสนาหรอลทธนยมในศาสนา 2. บคคลยอมมเสรภาพในการปฏบตตนตามทศาสนาบญญตไว หรอปฏบตตนตาม พธกรรมความเชอโดยไมขดแยงกบหนาทพลเมอง และขดตอความสงบเรยบรอย ศลธรรมอนดของประชาชน 3. รฐตองใหความคมครองบคคลในชาต ใหปฏบตพธกรรมตามความเชอของแตละ ศาสนา โดยไมท าการใด ๆ อนเปนการรดรอนสทธหรอเสยประโยชน เพราะสาเหตทนบถอศาสนา นกายของศาสนา ลทธนยมในทางศาสนา หรอปฏบตพธกรรมตามความเชอตางกน

3. ใหยกตวอยางพระมหากษตรยทใหเสรภาพในทางดานศาสนา มา 1 พระองค ตอบ พระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหวทรงบรจาคพระราชทรพยสรางมสยด

อสลามและพระราชทานทดนตดตอกบมสยด เพอสรางเปนโรงเรยนส าหรบผนบถอศาสนาอสลาม และยงพระราชทานพระราชทรพยสวนพระองคแกนกสอนครสตศาสนา ทงโปรแตสแตนตและคาทอลกเพอสรางและบ ารงอดหนนการจดตงโรงเรยนและพระราชทานทดนใหสรางโบสถของ สภาครสตจกร รมถนนสาทร พระราชทานเงนอดหนนแกโรงพยาบาลของคณะมชชนนารหลายแหง

34

กจกรรมทายเรองท 4 บญคณของพระมหากษตรยไทยตงแตสมยสโขทย อยธยา ธนบร และรตนโกสนทร ใหผเรยนอธบายบญคณของพระมหากษตรยทมตอบานเมองมา 2 ขอ

1. ดานการรวบรวมความเปนปกแผนของประเทศชาต สมเดจพระนเรศวรมหาราช ทรงกอบกกรงศรอยธยาจากพมา และไดท าสงครามกบพมาและเขมร จนราชอาณาจกรไทยเปนปกแผนมนคง 2. ดานการปกครอง พอขนรามค าแหงมหาราช ทรงปกครองแบบพอปกครองลก มกระดงไวเพอใหประชาชนสามารถรองทกข รองเรยน เรองราวตางๆ ทเปนความทกขยาก เพอใหพระมหากษตรยรบทราบและหาทางแกไขปญหาตางๆ

35

หนวยการเรยนรท 2 พระมหากษตรยไทยและบรรพบรษในสมยสโขทย

กจกรรมทายเรองท 1 พระมหากษตรยไทยในสมยสโขทย ใหผเรยนบอกชอพระมหากษตรยในสมยสโขทยมาอยางนอย 5 พระองค ตอบ

1. พอขนศรอนทราทตย 2. พอขนบานเมอง 3. พอขนรามค าแหงมหาราช 4. พญาเลอไท 5. พญางวน าถม 6. พระมหาธรรมราชาท 1 (พญาลไท) 7. พระมหาธรรมราชาท 2 8. พระมหาธรรมราชาท 3 (พญาไสลอไทย) 9. พระมหาธรรมราชาท 4 (พญาบานเมององคท 2)

กจกรรมทายเรองท 2 พระราชประวตและพระราชกรณยกจทส าคญของพระมหากษตรย สมยสโขทย

ใหผเรยนอธบายประวตและพระราชกรณยกจทส าคญของพระมหากษตรยสมยสโขทย มาอยางนอย 1 พระองค ตอบ

1. พอขนศรอนทราทตย มพระนามเดมว า พอขนบางกลางหาว ได ร วมมอกบ พระสหาย คอ พอขนผาเมอง เจาเมองราด รวมก าลงคนไทยท าสงครามขบไลเขมรทปกครองสโขทย พอขนบางกลางหาวไดเสวยราชยเปนกษตรย ปกครองกรงสโขทย ทรงพระนามวา พอขนศรอนทราทตย เปนตนราชวงศพระรวง มพระมเหสชอ นางเสอง มพระราชโอรสพระราชธดา รวม 5 องค

36

อาณาจกรสโขทยสมยพอขนศรอนทราทตย มการขยายอาณาเขตโดยรวมเมอง ตาง ๆ เขากบเมองสโขทย ในสมยขนสามชน เจาเมองฉอด ชนชาวไทยกลมหนงยกทพมาต เมองตากใหเปนเมองขนสโขทย และไดเสดจไปนครศรธรรมราช เพอรบลทธศาสนาพทธหนยานและพระพทธสหงคมาแผขยายทวราชอาณาจกร

2. พอขนรามค าแหงมหาราช เปนพระราชโอรสของพอขนศรอนทราทตย และเปนอนชาของพอขนบานเมอง มพระนามเดมวา ขนรามราช เมอม พระชนมาย ได 19 ป ไดชวย พระราชบดาออกสรบในการสงครามกบขนสามชน เจาเมองฉอด จนรบชนะ จงไดพระนามวา “พระรามค าแหง” เสดจขนครองราชยในป พ.ศ. 1822 ในรชสมยของพระองคบานเมองเจรญรงเรองจนประชาชนไดรบความสขทเรยกวา “ไพรฟาหนาใส” มการปกครองแบบพอปกครองลก มการท าสงครามขยายอาณาเขตไปอยางกวางขวาง สรางพระแทนมนงคศลาบาตร สรางท านบกกเกบน า สงเสรมการคาขายดวยการไมเกบภาษ ประดษฐอกษรไทย สงเสรมพระพทธศาสนา โปรดใหจารกเรองราวทเกดขนในสมยของพระองคในศลาจารก และมการเจรญสมพนธไมตรกบตางประเทศ

3. พระมหาธรรมราชาท 1 (พญาลไท) เปนพระโอรสของพญาเลอไท มพระนามเดมวาพญาลไท กอนขนครองราชยทรงเปนพระมหาอปราชครองเมองศรสชนาลย ในป พ.ศ. 1890 ทรงยกทพมารบและประหารศตรทเมองสโขทย แลวปราบดาภเษกขนเปนกษตรย ทรงรวบรวมอาณาจกรสโขทยใหเปนปกแผนขนอกครงหนง

กจกรรมทายเรองท 3 วรกรรมของบรรพบรษสมยสโขทย

ใหผเรยนบอกความประทบใจในวรกรรมของบรรพบรษสมยสโขทยทมคณงามความดทสามารถน ามาเปนแบบอยางในชวตของตนเองได ตอบ พอขนผาเมอง เปนเจาเมองราด มความสามารถ ดงน

1. มความรความสามารถในการใชยทธวธทจะกอบกบานเมองจนรบชนะขอมสบาดโขลญล าพง 2. มความเสยสละ เหนประโยชนสวนรวมเพอประเทศชาตมากกวาประโยชนสวนตว ดงจะ

เหนไดจากยกเมองทตไดใหพอขนบางกลางหาวปกครอง

37

หนวยการเรยนรท 3 มรดกทางวฒนธรรมสมยสโขทย

กจกรรมทายเรองท 1 มรดกทางวฒนธรรมสมยสโขทย กจกรรมท 1.1 ประเพณลอยกระทง เผาเทยน เลนไฟ จงตอบค าถามตอไปน

1. ความเชอเรอง ลอยประทปในสมยสโขทย ไดรบอทธพลมาจากใคร ตอบ อารยธรรมขอม

2. สมยสโขทยไมใชค าวา “ลอยกระทง” เหมอนในปจจบน แตใชค าวาอะไร ตอบ เผาเทยน เลนไฟ

3. หลกฐานเกยวกบประเพณลอยกระทง เผาเทยน เลนไฟ ปรากฎในหลกฐานอะไร ตอบ ศลาจารกหลกท 1 ดานท 2

4. การเผาเทยน ในสมยสโขทย หมายถงอะไร ตอบ การจดเทยนบชาสงศกดสทธ

5. การเลนไฟ ในสมยสโขทย หมายถงอะไร ตอบ การจดดอกไมไฟ

กจกรรมท 1.2 พนมเบย พนมหมาก พนมดอกไม จงอธบายถงการใชพนมเบย พนมหมาก พนมดอกไม วาใชท าอะไร ตามหลกฐานศลาจารก หลกท 1 ดานท 2 บรรทดท 13 – 17 ตอบ

ความในศลาจารก หลกท 1 ดานท 2 บรรทดท 13 – 17 มความวา “เมอออกพรรษา กรานกฐน เดอนณงจงแลว เมอกรานกฐน มพนมเบย มพนมหมาก มพนมดอกไม มหมอนนงหมอนโนน บรพารกฐนโอยทาน แลปแลญบลาน ไปสดญตกฐน ถงอรญญกพน”

38

จากขอความดงกลาว แสดงใหทราบวา พนมเบย พนมหมาก และพนมดอกไม ใชเปนเครองไทยธรรม ส าหรบถวายพระสงฆในพธกรานกฐน กจกรรมท 1.3 ลายสอไทย

จงจบคใหถกตอง ......... 1. พ.ศ. 1826 ก. พอขนรามค าแหงมหาราช ......... 2. ประดษฐลายสอไทย ข. หลกฐานทปรากฏลายสอไทย ......... 3. ศลาจารก หลกท 1 ค. อกษรตวเหลยม ......... 4. หลกการเขยนลายสอไทย ง. ปทประดษฐลายสอไทย ......... 5. ลกษณะตวอกษรลายสอไทย จ. เขยนพยญชนะ สระ วรรณยกต อยในบรรทดเดยวกน กจกรรมท 1.4 ไตรภมพระรวง จงตอบค าถามตอไปน

1. ไตรภมพระรวง แตงโดยใคร เมอใด ตอบ พระมหาธรรมราชาท 1 (พญาลไท) ทรงพระราชนพนธ เมอป พ.ศ. 1888

2. ไตรภมพระรวง มเนอหาครอบคลมพระไตรปฎกในเรองใดบาง ตอบ 1. พระสตตนตปฎก

2. พระวนยปฎก 3. พระอภธรรมปฎก

3. วตถประสงคในการแตงไตรภมพระรวง มอะไรบาง ตอบ 1. เพอเผยแผพระอภธรรม ซงเปนหลกการส าคญในทางพระพทธศาสนา

2. เพอเปนบทเรยนพระอภธรรมแกพระราชมารดาของพระองค 3. เพอเสรมบารมกอนเสดจขนครองราชย

ง

ก

ข

จ

ค

39

กจกรรมท 1.6 ประเพณกนสถวย จงตอบค าถามใหถกตอง

1. ประเพณกนสถวย ใชเลยงในพธอะไร ตอบ พธแตงงาน

2. ขนม 4 อยาง ในประเพณกนสถวย มชอเรยกวาอะไรบาง ตอบ ไขกบ นกปลอย มะลลอย อายตอ

3. จงจบคใหถกตอง ......... 1. ไขกบ ก. เมดแมงลก ......... 2. นกปลอย ข. ขาวเหนยวด า ......... 3. มะลลอย ค. ลอดชอง ......... 4. อายตอ ง. ขาวตอก

กจกรรม 1.7 ดนตรไทยและดนตรพนบานสมยสโขทย

1. จงจบคใหถกตอง ......... 1. เสยงพาด หรอเสยงพาทย ก. การรองเพลงโตตอบโดยใชเสยงปรบมอ ......... 2. เสยงพณ ก ากบจงหวะ ......... 3. เสยงเลอน ข. เครองดนตรประเภทเครองดด ......... 4. เสยงขบ ค. การรองเพลงรวมกบดนตร ง. เสยงเครองดนตรประกอบเครองต 2. จงตอบค าถามตอไปน

2.1 วงแตรสงข ประกอบดวยเครองดนตรอะไรบาง ตอบ แตรฝรง แตรงอน ปไฉนแกว กลองชนะ บณเฑาะว และมโหระทก

2.2 วงปพาทยเครองหา ประกอบดวยเครองดนตรอะไรบาง ตอบ ปใน ฆองวง ตะโพน กลองทด และฉง

ก

ค

ง

ข

ง

ข

ก

ค

40

2.3 เครองดนตรมงคละ ประกอบดวยเครองดนตรอะไรบาง ตอบ กลองสองหนา จ านวน 2 ใบ กลองมงคละ 1 ใบ ฆองโหมง จ านวน 3 ใบ

ปชวา 1 เลา ฉาบเลก 1 ค ฉาบใหญ 1 ค และกรบไม 1 ค 2.4 เครองดนตรเครองสาย ทมในสมยสโขทย มอะไรบาง

ตอบ พณ และซอสามสาย กจกรรม 1.8 สถาปตยกรรมและปฏมากรรมสมยสโขทย จงตอบค าถามตอไปน

1. เจดยสมยสโขทย มกแบบ อะไรบาง ตอบ ม 6 แบบ คอ

1. เจดยทรงดอกบวตม 2. เจดยทรงกลมแบบลงกา 3. เจดยผสมแบบลงกาและศรวชย 4. เจดยแบบลงกาผสมปรางค 5. เจดยทรงมณฑปภายในตงพระพทธรปองคเดยว และพระพทธรป 4 อรยาบท 6. เจดยแบบเบดเตลด

2. พระพทธรปสมยสโขทย มกหมวด อะไรบาง

ตอบ ม 4 หมวด ไดแก 1. หมวดใหญ 2. หมวดก าแพงเพชร

3. หมวดพระพทธชนราช 4. หมวดเบดเตลดหรอหมวดวดตะกวน

41

กจกรรมทายเรองท 2 แนวทางการสบสานมรดกทางวฒนธรรมสมยสโขทย ใหผเรยนจดท ารายงานเรองประเพณ วฒนธรรมสมยสโขทย ความยาว 2 หนากระดาษ A4

ตอบ แนวทางการสบสานมรดกทางวฒนธรรมสมยสโขทย มดงตอไปน 1. ศกษาหาความรจากหนงสอไตรภมพระรวง 2. ศกษาหาความรจากหนงสอหรออนเทอรเนต เรอง ขนบธรรมเนยม ประเพณและวฒนธรรม

สมยสโขทย เชน การเผาเทยน เลนไฟ งานกฐน ดนตรไทยและดนตรพนบาน พทธรป เจดย เปนตน 3. การปลกและสรางจตส านกในการอนรกษศลปวฒนธรรม เชน การแตงกายสมยสโขทย

การเขาชมพพธภณฑ การเขารวมงานศลปวฒนธรรมของสโขทย เปนตน 4. การเผยแพรศลปวฒนธรรมของสมยสโขทย เชนการจดท าบอรด หรอนทรรศการ

การจดท าหนงสอ แผนพบ การเลาเรองเกยวกบถวยชามสงคโลก พระพทธรปปางตาง ๆ สมยสโขทย เปนตน

42

หนวยการเรยนรท 4 เหตการณทางประวตศาสตรสมยสโขทย

กจกรรมทายเรองท 1 ความเปนมาของประวตศาสตรการบรหารจดการน า การตงถนฐานบานเรอนสมยสโขทยพจารณาจากสงใดเปนส าคญ

ตอบ 1. มแหลงน า คอ ปจจยส าคญทสดส าหรบการท าเกษตร โดยอาณาบรเวณสมยสโขทย

มล าน าขนาดใหญผานถง 3 สาย คอ ล าน าปง ล าน ายม ล าน านาน 2. สภาพพนทดน คอ ปจจยส าคญรองลงมา สภาพพนทดนม 3 แบบดวยกน คอ พนทท

อยระหวางเขาลงมาตามทราบลมแมน า พนทบรเวณลมน าใกลเคยงกน และพนทราบลมน า เปนพนททเหมาะกบการท าการเกษตร กจกรรมทายเรองท 2 การอยกบน าในสมยโบราณ อธบายประโยชนของระบบชลประทาน (เหมอง ฝาย ท านบ) ทมตอชาวสโขทย

ตอบ สมยสโขทย มระบบการบรหารจดการน า เพอการเกษตร โดยมการจดท า “สรดภงส” (เขอน

หรอท านบ) เชอมระหวางเขาเพอกกเกบน า และมการจดท าทอดนเผาขนาดตางๆ เพอบงคบน าจากคลองใหไหลเขาไปในก าแพงเมองไปสตระพง (สระน าหรอหนองน า) ขนาดกลางเมองสโขทย

การชลประทานของเมองสโขทย เปนประโยชน ทงดานการเกษตรและการคมนาคม เพราะชาวสโขทยใชน าทมาทางทอของพระยารวง ส าหรบการเกษตรจากเหมองฝาย โดยไมตองอาศยน าฝนอยางเดยว รวมทงประโยชนทางดานอปโภคบรโภคภายในเมองสโขทย เพราะชาวสโขทยจะขดตระพงจ านวนมาก

43

เฉลยแบบทดสอบหลงเรยน

1. ก 11. ง 21. ค 2. ข 12. ค 22. ก 3. ข 13. ข 23. ข 4. ก 14. ค 24. ก 5. ง 15. ง 25. ง 6. ก 16. ค 26. ค 7. ง 17. ข 27. ข 8. ค 18. ค 28. ข 9. ข 19. ง 29. ง

10. ข 20. ก 30. ค

44

คณะผจดท า คณะทปรกษา นายกฤตชย อรณรตน เลขาธการ กศน. นางสาววเลขา ลสวรรณ รองเลขาธการ กศน. นางรงอรณ ไสยโสภณ ผอ านวยการกลมพฒนาการศกษานอกระบบ

และการศกษาตามอธยาศย

คณะท างาน นางกมลวรรณ มโนวงศ ขาราชการบ านาญ นายปวตร พทธรานนท โรงเรยนฤทธณรงครอน กทม. นายจรพงศ ผลนาค ผอ านวยการ กศน.อ าเภอสวรรคโลก จงหวดสโขทย นางสารอรพร อนทรนฎ ผอ านวยการ กศน. อ าเภอบานผอ จงหวดอดรธาน นางมณฑนา กาศสนก ผอ านวยการ กศน. อ าเภอเมองแมฮองสอน

จงหวดแมฮองสอน นางสาวอนงค ชชยมงคล ศนยวงเดอนอาคมสรทณฑ จงหวดอทยธาน นางสาวพจนย สวสดรตน กศน.อ าเภอเมองก าแพงเพชร จงหวดก าแพงเพชร นายโยฑน สมโณนนท กศน.อ าเภอสนปาตอง จงหวดเชยงใหม นางมยร ชอนทอง กศน.อ าเภอเมองอ านาจเจรญ จงหวดอ านาจเจรญ นางสาวหทยรตน ศรแกว กศน.อ าเภอเมองอ านาจเจรญ จงหวดอ านาจเจรญ นางสาววรรณพร ปทมานนท กลมพฒนาการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย นายศภโชค ศรรตนศลป กลมพฒนาการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย นางเยาวรตน ปนมณวงศ กลมพฒนาการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย นางกมลทพย ชวยแกว กลมพฒนาการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย นางสกญญา กลเลศพทยา กลมพฒนาการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย นางสาวทพวรรณ วงคเรอน กลมพฒนาการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย นางสาววยะดา ทองด กลมพฒนาการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย

45

คณะท างาน (ตอ) นางสาวนภาพร อมรเดชาวฒน กลมพฒนาการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยนางสาวชมพนท สงขพชย กลมพฒนาการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย

คณะบรรณาธการ

นางสาวพมพาพร อนทจกร ขาราชการบ านาญ นางสาวชนตา จตตธรรม ขาราชการบ านาญ นางนพรตน เวโรจนเสรวงศ ขาราชการบ านาญ นางสาวประภารสม พจนพมล ขาราชการบ านาญ นางสาวสภรณ ปรชาอนนต ขาราชการบ านาญ นางพรทพย กลารบ ขาราชการบ านาญ นางพรทพย เขมทอง ขาราชการบ านาญ นางดษฎ ศรวฒนาโรทย ขาราชการบ านาญ นายววฒนไชย จนทนสคนธ ขาราชการบ านาญ นางชนดา ดยง ขาราชการบ านาญ นายสมชาย เดอนเพญ ผทรงคณวฒกลมจงหวดมรดกโลกทางวฒนธรรม

รางวลวฒนคณาธร กระทรวงวฒนธรรม 2557

นางสาวจราภรณ ตนตถาวร ผอ านวยการ กศน.เขตบางกอกใหญ นายจรพงศ ผลนาค ผอ านวยการ กศน.อ าเภอสวรรคโลก จงหวดสโขทย นางสาวอนงค ชชยมงคล ศนยวงเดอนอาคมสรทณฑ จงหวดอทยธาน นางสาวพจนย สวสดรตน กศน. อ าเภอเมองก าแพงเพชร จงหวดก าแพงเพชร นายโยฑน สมโณนนท กศน. อ าเภอสนปาตอง จงหวดเชยงใหม นางพรทพย เออประเสรฐ กศน. อ าเภอบางแพ จงหวดราชบร นางสาวอนงค เชอนนท กศน.เขตบางเขน

ผออกแบบปก

นายศภโชค ศรรตนศลป กลมพฒนาการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย