การเตรียมความพร้อมเพอื่รับ...

การเตรยมความพรอมเพอรบ

การประเมนผลนกเรยนนานาชาต (PISA) 2015

สถาบนวทยาศาสตร

ส านกวชาการและมาตรฐานการศกษา

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

รวมแบงปนสงดดเพอรวมสรางสรรคการศกษาไทย

โดย ครกอบวทย พรยะวฒน

E-mail : [email protected]://teacherkobwit2010.wordpress.com

mailto:[email protected]



http://teacherkobwit2010.wordpress.com/



PISA คออะไร?

PISA = Programme for International Student Assessment

(โครงการประเมนผลนกเรยนนานาชาต)

OECD = Organisation of Economic Operation and Development

(องคการเพอความรวมมอและพฒนาทางเศรษฐกจ)

จดมงหมายของ PISA คออะไร?

การศกษา (เชงเปรยบเทยบ) วาเยาวชนของแตละประเทศมความรและทกษะทจ าเปนในการ

ด ารงชวตในโลกปจจบนมากนอยเพยงใด ซงจะบงชถงศกยภาพของการพฒนาทางเศรษฐกจ

ของประเทศนนๆ (ความนาลงทนในสายตาของตางชาต)

“คณภาพของการศกษาเปนตวชวดศกยภาพของการพฒนาทางเศรษฐกจ”

PISA วดความรและทกษะของผเรยน (ผลลพธสดทาย) ไมใชการจดการศกษา (กระบวนการ)

PISA วดและประเมนอะไรบาง?

PISA วดและประเมน “การร” (Literacy) 3 ดาน

การอานเอาความ

คณตศาสตร

วทยาศาสตร

การรทง 3 ดานน เปนสงจ าเปนพนฐานของการด ารงชวตในโลก

ปจจบนและอนาคต และการเรยนรตลอดชวต

PISA วดและประเมนใคร?

PISA วดและประเมน “การร” (Literacy) 3 ดาน กบเยาวชนทมอายประมาณ 15 ป

(14 ป 6 เดอน – 15 ป 6 เดอน)

เยาวชนทมอายประมาณ 15 ป จะเปนก าลงส าคญในการพฒนา

ประเทศในอนาคตอนใกล

PISA วดและประเมนเมอไร?

PISA วดและประเมน “การร” (Literacy) 3 ดาน กบเยาวชนทมอายประมาณ 15 ป

(14 ป 6 เดอน – 15 ป 6 เดอน) ทกๆ 3 ป โดยเรมมการประเมนตงแต ป ค.ศ. 2000

จนถงปจจบน

ปทมการประเมนคอ ป ค.ศ. 2000, 2003, 2006, 2009,

2012, 2015, และ ...

PISA วดและประเมนเมอไร?การประเมน PISA ในแตละปมจดเนนแตกตางกน

ปทมการประเมน PISA

2000 2003 2006 2009 2012 2015

จดเนน การอาน คณตฯ วทย การอาน คณตฯ วทย

จดไมเนน* คณตฯ & วทย

การอาน & วทย

การอาน & คณตฯ

คณตฯ & วทย

การอาน & วทย

การอาน & คณตฯ

* อาจมการประเมนความรและทกษะอนๆ เพมเตมดวย เชน การแกปญหา ความร ทางเศรษฐกจ และ การใชเทคโนโลยสารสนเทศ

มประเทศใดเขารบการประเมน PISA บาง?

ผลการประเมน PISA ในปทผานมาเปนอยางไร?

การอาน คณตฯ วทยฯ การอาน

ผลการประเมน PISA ในปทผานมาเปนอยางไร?

ประเภทของค าถามในการประเมน PISA

ค าถามทใชสถานการณในชวตประจ าวนเปนฐาน (Context-based

questions) ซงอาจอยในรปแบบ:

ค าถามถกผด (Yes-No questions)

ค าถามแบบเลอกตอบ (Multiple choice questions)

ค าถามปลายเปด (Open-ended questions)

การวาดภาพ (Drawings)

ค าถามแบบมาตรสวนประเมนคา (Likert scale

questions)

ตวอยางขอสอบวทยาศาสตรฟนผ

แบคทเรยทอยในปากเปนสาเหตของฟนผ ฟนผเปนปญหามาตงแตป ค.ศ. 1700 นบตงแตมนาตาลจากการขยายอตสาหกรรมนาตาลจากออย ปจจบนน เรามความรมากเกยวกบฟนผ ตวอยางเชน:• แบคทเรยทเปนสาเหตของฟนผกนนาตาลเปนอาหาร• นาตาลถกเปลยนไปเปนกรด• กรดทาลายผวของฟน• การแปรงฟนชวยปองกนฟนผ

ตวอยางขอสอบวทยาศาสตร

ฟนผ

คาถามท 1: แบคทเรยมบทบาทใดททาใหฟนผ1. แบคทเรยสรางสารเคลอบฟนผ2. แบคทเรยสรางนาตาล3. แบคทเรยยสรางแรธาต4. แบคทเรยสรางกรด


ฟนผ

คาถามท 2: ขอมลจากกราฟสนบสนนขอความใดตอไปน

1. ในบางประเทศ คนแปรงฟนบอยครงกวาประเทศอน

2. ยงคนกนนาตาลมาก อตราการเกดฟนผกยงมากขน

3. เมอไมกปมาน อตราของการเกดฟนผเพมขนในหลายประเทศ

4. เมอไมกปมาน การบรโภคนาตาลเพมขนในหลายประเทศ


ฟนผ

คาถามท 3: ในประเทศหนง มจานวนฟนผตอคนสงมาก คาถามเกยวกบฟนผตอไปน สามารถตอบไดโดยการทดลองทางวทยาศาสตรหรอไมจงเขยนวงกลมลอมรอบคาวา “ใช” หรอ “ไมใช” ในแตละคาถาม

คาถามเกยวกบฟนผเหลาน สามารถตอบไดโดยการทดลองทางวทยาศาสตรหรอไม

ใช หรอ ไมใช

การใสฟลออไรดในนาประปาจะมผลตอฟนผอยางไร ใช / ไมใช

การไปหาทนตแพทยควรเสยคาใชจายเทาใด ใช / ไมใช

ตวอยางขอสอบวทยาศาสตรกลางวน

จงอานขอมลตอไปนและตอบคาถาม กลางวนของวนท 22 มถนายน 2545

วนน ขณะททางซกโลกเหนอฉลองวนทมกลางวนยาวนานทสด ออสเตรเลยจะมกลางวนทสนทสด ในเมลเบอรน ประเทศออสเตรเลย ดวงอาทตยจะขนเวลา 7:36 น. และตกในเวลา 17:08 น. จงมกลางวน 9 ชวโมง กบ 32 นาทเปรยบเทยบวนนกบวนทมกลางวนยาวทสดทางซกโลกใต ซงคาดวาจะเปนวนท 22 ธนวาคม ซงดวงอาทตยจะขนในเวลา 5:55 น. และจะตกในเวลา 20:42 น. ท าใหมกลางวน 14 ชวโมง กบ 47 นาทประธานของสมาคมดาราศาสตร นายเปอรร วลาโฮ กลาววา การเปลยนแปลงฤดกาลของซกโลกเหนอ และซกโลกใตนน เกยวของกบการทโลกเอยง 23 องศา


กลางวน

คาถามท 1: ขอใดอธบายการเกดกลางวนและกลางคนบนโลก1. โลกหมนรอบแกนของตวเอง2. ดวงอาทตยหมนรอบแกนของตวเอง3. แกนของโลกเอยง4. โลกหมนรอบดวงอาทตย


กลางวน

คาถามท 2: สมมตวาเปนวนทมกลางวนทสนทสดในเมลเบอรน จงเขยนเสนแกนโลกซกโลกเหนอ ซกโลกใต และเสนศนยสตร ลงในรป พรอมทงเขยนชอกากบคาตอบวาเปฯสวนใดดวย

ขอเสนอแนะ คร

ฝกใหนกเรยน “อานเอาความ” โดยใชบทความ แผนภาพ

แผนภม กราฟ และตาราง

ฝกใหนกเรยน “คดวเคราะห” จากการอานขอมลประเภทตางๆ

ใชรปแบบการประเมนทสอดคลองกบการประเมน PISA (ตาม

ตวอยางทน าเสนอไปแลว)

ใชสถานการณประกอบ

ถามค าถามขนสง (การวเคราะห การอนมาน และการน า

ความรไปใช)

ฝกใหนกเรยนตอบให ”ตรงค าถาม” โดยใชขอมลทมอยใน

สถานการณนนๆ

เอกสารเพมเตม

The World Bank. (2012). Learning Outcomes in Thailand: What Can We Learn from International Assessments?

สสวท. (2551). ตวอยางการประเมนผลวทยาศาสตรนานาชาต PISA และ TIMSS.

สสวท. (2554). กรอบโครงสรางการประเมนผลนกเรยนนานาชาต PISA 2009.

หนวยการเรยนรวทยาศาสตรเพอการประเมน PISA 2012สถาบนวทยาศาสตร

สานกวชาการและมาตรฐานการศกษาสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

เอกสารประกอบการสอนท 1สมรรถนะทางวทยาศาสตร

สมรรถนะทางวทยาศาสตร 3 ดาน

1. การระบประเดนทางวทยาศาสตร2. การอธบายปรากฏการณในเชง

วทยาศาสตร3. การใชประจกษพยานทางวทยาศาสตร

การระบประเดนทางวทยาศาสตร

รวาประเดนปญหาหรอคาถามใดสามารถตรวจสอบไดดวยวธการทางวทยาศาสตรระบไดวาจะตองใชประจกษพยานหรอขอมลใดใน

การสารวจตรวจสอบรลกษณะสาคญของการตรวจสอบทางวทยาศาสตร

การอธบายปรากฏการณในเชงวทยาศาสตร

ใชความรวทยาศาสตรในการอธบายทสมเหตสมผลและสอดคลองกบประจกษพยานบรรยายหรอตความปรากฏการณและพยากรณการ

เปลยนแปลงในเชงวทยาศาสตรระบไดวาคาบอกเลา บรรยาย คาอธบาย และการ

พยากรณใดทสมเหตสมผล

การใชหลกฐานเชงประจกษทางวทยาศาสตร

ตความจากประจกษพยานเพอลงขอสรปและสอสารทางวทยาศาสตรระบขอตกลงเบองตน ประจกษพยาน และเหตผล

ทอยเบองหลงขอสรปสะทอนความสาคญของการพฒนาวทยาศาสตร

และเทคโนโลยทมตอสงคม

เอกสารการประกอบการสอนท 2ลกษณะสาคญของคาถามทางวทยาศาสตร

หนวยการเรยนรวทยาศาสตรเพอการประเมน PISA 2012

สถาบนวทยาศาสตรสานกวชาการและมาตรฐานการศกษา

สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

ลกษณะสาคญของคาถามทางวทยาศาสตร

คาถามทเปนวทยาศาสตร คาถามทไมเปนวทยาศาสตร• คาถามทสามารถตอบไดโดยใชกระบวนการทางวทยาศาสตร

• คาถามทไมสามารถตอบได• คาถามทสามารถตอบได โดยไมตองใชกระบวนการทางวทยาศาสตร

ตวอยางคาถามท “เปน” และ “ไมเปน” วทยาศาสตร

คาถามทเปนวทยาศาสตร คาถามทไมเปนวทยาศาสตร

• ระหวางโคกและเปปซ อะไรมปรมาณกาซคารบอนไดออกไซดมากกวากน?

• ระหวางโคกและเปปซ ณเดชชอบดมอะไรมากกวากน?• ระหวางโคกและเปปซ อะไรมราคาแพงมากกวากน?


คาถามใดตอไปน “เปน” คาถามทางวทยาศาสตร

คาตอบ

การใสฟลออไรดในนาประปาจะมผลตอการเกดฟนผหรอไม อยางไร?

เปน / ไมเปน

เราจะตอบคาถามนไดอยางไร?



คาตอบ

การไปหาทนตแพทยควรเสยคาใชจายเทาใด เปน / ไมเปน




คาตอบ

เปนเวลานานเทาไร ทหนจะสรางภมตานทานไวรสทเปนสาเหตของโรคฝดาษหน?

เปน / ไมเปน




คาตอบ

โรคฝดาษหนจะเกดขนกบสตวชนดอนไดหรอไม? เปน / ไมเปน


เอกสารประกอบการสอนท 3

ความรทางวทยาศาสตรในการประเมน PISA



ความรทางวทยาศาสตรในการประเมน PISA

ความรวทยาศาสตร

ความรเกยวกบวทยาศาสตร

ความรทางวทยาศาสตร: เน อหาทครอบคลม

ความรวทยาศาสตร: ความรในเนอหาวทยาศาสตร ระบบกายภาพ ระบบสงมชวต ระบบของโลกและอวกาศ ระบบเทคโนโลย

สถานการณตางๆ ทเกยวของกบสขภาพ ทรพยากรธรรมชาต คณภาพ

สงแวดลอม อนตรายและพษภย เทคโนโลย

ความรทางวทยาศาสตร: เน อหาพ นฐาน

ชววทยา หนวยยอยของรางกาย (เซลล นวเคลยส โครโมโซม ยน ดเอนเอ) การถายทอดทางพนธกรรม ระบบตางๆ ของรางกาย (การหายใจ การยอยอาหาร การขบถาย

ระบบภมคมกนโรค) การเกดโรคตางๆ (โรคตดตอ โรคระบาด) ระบบนเวศ (ประชากร หวงโซอาหาร สายใจอาหาร) เทคโนโลยทางการแพทย


เคม สญลกษณของธาตทสาคญ (ไฮโดรเจน คารบอน ออกซเจน และ

ไนโตรเจน) สญลกษณและองคประกอบของสารตางๆ ในชวตประจาวน (นา

อากาศ เกลอแกง นาตาล แอลกอฮอล แกรไฟต และหนออน) การเกดปฏกรยาเคม (ความสมพนธระหวางอะตอมและโมเลกล) สถานะของสารตางๆ (โดยเฉพาะ สถานะ ณ อณหภมหอง) ความเปนกรด-เบส (ตวอยางสาร) ความเขากนไดของสารและอมลซฟายเออร ความเปนพษของสารตางๆ (โดยเฉพาะสารทเกดจากอตสาหกรรม)


ฟสกส ความสมพนธระหวางอตราเรว ระยะทาง และเวลา กฎการเคลอนทของนวตน กฎของแกส ทฤษฎจลนของแกส (การเคลอนทแบบบราวนเนยน) การนาไฟฟา/การนาความรอน การเปลยนรปของพลงงาน (การผลตพลงงานทางเลอก) ประโยชนและโทษของคลนแมเหลกไฟฟา (คลนวทย x-ray และ

UV )


ดาราศาสตรและธรณวทยา การเกดกลางวน-กลางคน ขางขนขางแรม ฤดกาล นาขนนาลง รงกน

นา แสงเหนอแสงใต พายสรยะ ชนบรรยากาศของโลก ประเภทของดนและหน (โครงสรางของโลก) ปรากฏการณทางธรณวทยา (การกดกรอน การเกดแผนดนไหว การ

ทบถม การยกตวของดน) ระบบสรยะ (ตาแหนงของดาวเคราะหตางๆ )

ความรทางวทยาศาสตร: เน อหาทครอบคลม

ความรเกยวกบวทยาศาสตร: ความรในวธการหรอกระบวนการทางความรวทยาศาสตร

การกาหนดวตถประสงค การลงขอสรปจากขอมล

การกาหนด/ควบคมตวแปร การสรางคาอธบาย

การวด/ลกษณะขอมล การสรางความนาเชอถอ

ตวอยางขอสอบ

แปงขนมปง


คาถามท 1 วดความรวทยาศาสตร ปฏกรยาเคมทเกดขณะการหมก สถานะของคารบอนไดออกไซด

คาถามท 2 วดความรเกยวกบวทยาศาสตร การกาหนดตวแปร การควบคมตวแปร


คาถามท 3 วดความรวทยาศาสตร นาตาลมคารบอนเปนองคประกอบ แตเกลอและนาไม

มคารบอนเปนองคประกอบ

คาถามท 4 วดความรวทยาศาสตร ทฤษฎจลนของกาซ

เอกสารประกอบการสอนท 4การใชประจกษพยานทางวทยาศาสตร



การพฒนาความรวทยาศาสตร

ประจกษพยาน

ปรากฏการณทางธรรมชาต

ความรวทยาศาสตร

การสงเกต/การเกบขอมล

การตความ/การลงขอสรป • ประสบการณ• ความรเดม• มมมองทางทฤษฎ• จนตนาการ• พนฐานทางสงคมและวฒนธรรม

การพฒนาความรวทยาศาสตร

ความรวทยาศาสตรมพนฐานมาจากประจกษ

พยาน


ววฒนาการ

ววฒนาการ

ความรวทยาศาสตร (เชน ทฤษฎววฒนาการ) มพนฐานมาจากหลกฐานเชงประจกษ (เชน ซากฟอสซลของสตวตางๆ)

เอกสารประกอบการสอนท 5การประเมนเจตคตตอวทยาศาสตร



เจตคตตอ


ความสนใจ

ใน


การสนบสนน

การคนควาทาง


ความรบผดชอบ

ตอ

ทรพยากรธรรมชา

ตและสงแวดลอม

เจตคตตอวทยาศาสตร

ความสนใจในวทยาศาสตร

ความสนใจใน


ความอยากรอยากเหนทางวทยาศาสตร และ

เรองราวทเกยวของกบวทยาศาสตร

ความตงใจทจะหาความร และทกษะวทยาศาสตร

เพมเตม

ความตงใจทจะคนหาสาระ และความสนใจตอเนอง

รวมถงพจารณาอาชพการงานทางวทยาศาสตร

สนบสนนการศกษาคนควาทางวทยาศาสตร

สนบสนน

การศกษาคนควา

ทางวทยาศาสตร

การยอมรบความส าคญของวทยาศาสตร มมมองท

แตกตางและขอโตแยงทางวทยาศาสตร

การสนบสนนการใชประจกษพยานและการอธบาย

ทสมเหตสมผล

การแสดงออกวา ในการสรางขอสรป ม

กระบวนการและความเปนเหตเปนผล (ตรรกะ)

อยางระมดระวง

ความรบผดชอบตอทรพยากรและสงแวดลอม

ความรบผดชอบ

ตอทรพยากรและ

สงแวดลอม

แสดงออกถงความรบผดชอบสวนบคคลในอนทจะ

รกษาสงแวดลอมใหยงยน

แสดงความตระหนกถงผลกระทบ

ตอสงแวดลอมจาการท าของคน

แสดงความเตมใจทจะมบทบาทในการรกษา

ทรพยากรธรรมชาต


แกรนดแคนยอน


เหนดวยอยางยง เหนดวย ไมเหนดวย

ไมเหนดวย

อยางยง

การศกษาฟอสซลอยางเปนระบบเปนเรองทสาคญ

การปองกนอทยานแหงชาตจากความเสยหายควรมพนฐานจากหลกฐานทางวทยาศาสตร

การศกษาทางวทยาศาสตรเกยวกบชนหนเปนเรองทสาคญ



เอกสารประกอบการสอนท 5การอานเชงรก

ขอสอบ PISA จะเปนสถานการณตางๆ ในชวตประจาวน ซงอาจอยในรปแบบของ บทความ กราฟ แผนภม ตาราง รปภาพ

และ การตน

ขอสอบ PISA

การอานเชงรกการอานกราฟ ตาราง และแผนภม

การอานแผนภาพ/แผนผงการเขยนเพอตอบคาถามปลายเปด

เทคนคการทาขอสอบ PISA

การอานเชงรก

การอานทมวตถประสงคชดเจน ซงสามารถทาได

โดย “การอานคาถามกอนการอานบทความ” และ “สนใจในสงทคาถามอยากร”


โคลนนง แมร มองตาก

โคลนนง

โคลนนง

แกะตวท 1 เปนเจาของชนสวนเลกๆ ซงมนวเคลยสอยภายใน

แกะตวท 2 เปนเจาของไข ซงนวเคลยสของแกะตวท 1 ถกฉดเขาไป

แกะตวท 3 ทาหนาทตงทองและคลอดลก

พอของดอลล ???

โคลนนง

ในนวเคลยสมตวกาหนดลกษณะ (ยน) ดงนน

ใครเปนเจาของนวเคลยส?

ดอลลเหมอนแกะตวใด?

แมร มองตาก


คาถามท 1: โรคชนดใดบางทมนษยสามารถฉดวคซนได

โรคทางพนธกรรม

โรคทเกดจากเชอไวรส

โรคทเกดจากการทางานผดปกตของรางกาย

โรคทกชนดไมมทางรกษา


คาถามท 2: ถาสตวหรอมนษยปวยจากการตดเชอแบคทเรยและหายจากโรคแลว ปกตแบคทเรยททาใหเกดโรคนนจะไมทาใหสตวหรอมนษยปวยซาอก เพราะเหตใดจงเปนเชนนน

รางกายฆาแบคทเรยทงหมดทเปนสาเหตใหเกดโรคชนดเดยวกนน

รางกายสรางสารตอตาน (แอนตบอด) ซงฆาแบคทเรยชนดนนกอนทจะเพมจานวน

เซลลเมดเลอดแดงฆาแบคทเรยทงหมดทเปนสาเหตใหเกดโรคชนดเดยวกนน

เซลลเมดเลอดแดงจบและกาจดแบคทเรยนใหหมดไปจากรางกาย

เอกสารประกอบการสอนท 6การอานกราฟ ตาราง และแผนภม


สานกวชาการและมาตรฐานการศกษา


การอานกราฟ ตาราง และแผนภม

การอานกราฟ ตาราง และแผนภม

กราฟ ตาราง และแผนภม จะแสดงความสมพนธของขอมล 2 ชดขนไป

กราฟและองคประกอบของกราฟ

ชอเรอง

ขอมลแกน x

ขอมลแกน y

ความสมพนธระหวางขอมลแกน

x และขอมลแกน

y

ความสมพนธของขอมลในกราฟ

ลดลง เพมขน

เพมขน

ลดลง

คงตว


เพมขน


เพมขนนอย เพมขนมาก

ตารางและองคประกอบของตาราง

ชอเรอง

ขอมล 2ขอมล 1

ความสมพนธระหวางขอมล

1 และขอมล 2

ตารางและองคประกอบของตาราง

อนดบสง

อนดบตา

แผนภมและองคประกอบของแผนภมปรมาณมาก

ปรมาณนอย

แผนภมแบบตางๆ

ปรมาณมาก (สงมาก; ยาวมาก; พนทมาก)

ปรมาณนอย (สงนอย; ยาวนอย; พนทนอย)


ฟนผ การผาตดใหญ

ฟนผ

ฟนผ

คาถามท 2: ขอมลจากกราฟสนบสนนขอความใดตอไปน

ในบางประเทศ คนแปรงฟนบอยครงกวาประเทศอน

ยงคนกนนาตาลมาก อตราการเกดฟนผกยงมากขน

เมอไมกปมาน อตราของการเกดฟนผเพมขนในหลายประเทศ

เมอไมกปมาน การบรโภคนาตาลเพมขนในหลายประเทศ

X Y

Y

X

การผาตดใหญ





เอกสารประกอบการสอนท 7การอานแผนภาพ/แผนผง

การอานแผนภาพ/แผนผง

แผนภาพ/แผนผง

แผนภาพ/แผนผงจะแสดงความสมพนธของขอมล ซงอาจจะเปนความสมพนธในแงของเวลา การถายโอนพลงงาน การบรหารจดการ ความรสก หรอ อนๆ

แผนภาพ/แผนผง

ในแผนภาพ/แผนผงใดๆ ลกศรจะถกใชเพอแสดงความสมพนธของขอมล

ตนทางสงทเกดกอน

สาเหต

ปลายทางสงทเกดหลงผล

ความสมพนธของขอมลในแผนภาพ/แผนผง

ตวอยางขอสอบ เครองแปลงไอเสย ทานาดม

เครองแปลงไอเสย

ทานาดม

ตนทางปลายทาง

เอกสารประกอบการสอนท 8การเขยนตอบคาถามปลายเปด





การเขยนตอบคาถามปลายเปด• ตอบใหตรงคาถาม และครบถวน • ไมเขยนใหสวนใดสวนหนงของคาตอบมความขดแยงกนเอง• เขยนดวยสานวนภาษาของตวเอง (หลกเลยงการคดลอกบางสวนในคาถามมาใสในคาตอบ)• เขยนคาตอบใหอยในรปของประโยคทถกตอง• เขยนตวบรรจงอานงาย และใชคาทสภาพ

การเตรียมความพร้อมเพอื่รับ...

Documents