การจัดทํารายงานการบริหาร...

คมอ การจดทารายงานการบรหารจดการความเสยง

สาหรบโรงงานทมการใชสารอนตราย Guidelines Manual for

Risk Management Report for Plant that Hold

Hazardous Substances

กนยายน 2557

คมอการจดทารายงานการบรหารจดการความเสยง

สาหรบโรงงานทมการใชสารอนตราย

โครงการสงเสรมการจดการความปลอดภยและแผนฉกเฉนในอตสาหกรรมอาหาร ภายใตโครงการพฒนาอตสาหกรรมอาหาร ปงบประมาณ พ.ศ. 2557

สารบญ

หนา คานา 1. ความเปนมา 1 2. คานยามในรายงานการบรหารจดการความเสยง 6 3. องคประกอบของรายงานการบรหารจดการความเสยง 8 สวนท 1 บทนา

บทนา 10 สวนท 2 ดานขอมล 3.1 ขอมลทวไป (General information) 11 3.2 นโยบายความปลอดภย อาชวอนามย และสงแวดลอม (Safety Occupational Health

and Environment Policy) 14

3.3 สภาพแวดลอมรอบโรงงาน (Environment Surrounding Plant) 17 3.4 ประวตการเกดอบตเหตหรออบตภย 5 ปยอนหลง (Five Years Accident History) 23

สวนท 3 ดานการบรหารจดการความปลอดภย 3.5 การมสวนรวมของผปฏบตงาน (Employee Participation) 25 3.6 ขอมลดานความปลอดภยของกระบวนการผลต (Process Safety Information) 27 3.7 การวเคราะหอนตรายของกระบวนการผลต (Process Hazard Analysis) 53 3.8 ขนตอนการปฏบตงาน (Operating Procedures) 59 3.9 การฝกอบรม (Training) 62 3.10 การดแลผรบเหมา (Contractors Management) 64 3.11 การทบทวนความปลอดภยกอนเรมกระบวนการผลต (Pre-startup Safety Review) 66 3.12 ความมนคงของอปกรณ (Mechanical Integrity) 67 3.13 ระบบขออนญาตทางาน (Work Permit System) 69 3.14 การจดการการเปลยนแปลง (Management of Change) 73 3.15 การสอบสวนอบตการณทเกยวของกบกระบวนการผลต (Incident Investigation) 75 3.16 การวางแผนและเตรยมการตอบโตตอภาวะฉกเฉน (Emergency Planning and

Response) 78

3.17 การตรวจประเมนการปฏบตตามขอกาหนด (Compliance Audits) 80 3.18 การทบทวนและตรวจประเมน (Review and Audit) 82 3.19 การเปดเผยขอมลขาวสาร (Trade Secrets) 86

สวนท 4 บทสรป บทสรป 87

คมอการจดทารายงานการบรหารจดการความเสยงสาหรบโรงงานทมการใชสารอนตราย


สารบญ (ตอ)

หนา ภาคผนวก ก รายชอสารเคมอนตราย ก-1 ภาคผนวก ข แบบแจงอบตเหตหรออบตภย ข-1 ภาคผนวก ค ตวอยางแบบฟอรมทบทวนความปลอดภยกอนเรมกระบวนการผลต ค-1



สารบญตาราง

หนา ตารางท 0-1 หวขอในรายงานการบรหารจดการความเสยง 3 ตารางท 0-2 แนวคดของหลกการบรหารจดการความเสยง 4 ตารางท 1-1 ตวอยางการแสดงจานวนผปฏบตงานในสภาวะการดาเนนงานปกตของบรษท

เอเอเอ จากด 13

ตารางท 3-1 จานวนประชากรในพนทโดยรอบโรงงานของบรษท เอเอเอ จากด ในระยะ 500 เมตร

22

ตารางท 4-1 ตวอยางประวตการเกดอบตภย 5 ปยอนหลง 24 ตารางท 6-1 ตวอยางรายชอและปรมาณสารเคมอนตรายทใชในโรงงานของบรษท เอเอเอ

จากด 31

ตารางท 6-2 ตวอยางสมดลวสด (Material Balance) 51 ตารางท 6-3 ตวอยางสมดลพลงงาน (Energy Balance) 51 ตารางท 15-1 ตวอยางแบบฟอรมการสอบสวนอบตการณ 77



สารบญรปภาพ

หนา รปท 0-1 ขอเสนอแนวทางระบบบรหารจดการความเสยงสาหรบโรงงานทมความเสยงท

เหมาะสมกบประเทศไทย 1

รปท 1-1 แผนผงโครงสรางองคกรของบรษท เอเอเอ จากด 13 รปท 2-1 รปแบบของนโยบายดานความปลอดภย อาชวอนามย และสงแวดลอม 15 รปท 2-2 ตวอยางนโยบายดานความปลอดภย อาชวอนามย และสงแวดลอม 16 รปท 3-1 แผนทตงโรงงานของบรษท เอเอเอ จากด ในระยะ 5 กโลเมตร 19 รปท 3-2 แผนทตงโรงงานของบรษท เอเอเอ จากด ในระยะ 500 เมตร 20 รปท 3-3 แผนผงโรงงานของบรษท เอเอเอ จากด 21 รปท 6-1 ตวอยาง MSDS ของสารเคมอนตราย และรปแบบการขนสง 32 รปท 6-2 ตวอยางแผนภาพการไหลของกระบวนการผลต (Process flow diagram) 43 รปท 6-3 ตวอยางแผนภาพการไหล (Block flow diagram) และกระบวนการทางเคม

(Process chemistry) 43

รปท 6-4 ตวอยางคาอธบายขนตอนของกระบวนการผลต 44 รปท 6-5 ตวอยางคาขดจากดตาสด-สงสด (Safe upper and lower limits) ของระบบ 45 รปท 6-6 ตวอยางผลสบเนองทอาจเกดขนจากการเปลยนแปลงใดๆ ของกระบวนการผลตท

เบยงเบนไป 46

รปท 6-7 ตวอยางวสดทใชในการกอสราง (Materials of construction) 46 รปท 6-8 ตวอยางแผนภมแสดงการเดนทอและอปกรณควบคม/เครองมอวด (P&ID) 47 รปท 6-9 ตวอยางการจาแนกความปลอดภยของระบบไฟฟา (Electrical classification) 47 รปท 6-10 ตวอยางการออกแบบระบบนรภย/วาลว (Relief system) และพนฐานการออกแบบ

และตาแหนงทตดตง 48

รปท 6-11 ตวอยางการออกแบบระบบระบายอากาศ (Ventilation system) ทศทางการระบายและวธการทางาน

49

รปท 6-12 ตวอยางขอกาหนด ASME ทใชสาหรบการออกแบบ (Design codes and standards)

50

รปท 6-13 ตวอยางอปกรณในระบบความปลอดภย (Safety systems) อาท ระบบเชอมโยงการควบคมอตโนมต (Interlock) ระบบตรวจจบและระงบเหตอตโนมต (detection and suppression system)

52

รปท 8-1 ตวอยางระบบหยดการใชอปกรณ (Lockout-Tagout) 60 รปท 13-1 ตวอยางใบอนญาตทางาน (Work Permit) 70 รปท 13-2 ตวอยางใบอนญาตทางานทมความรอน (Hot Work Permit) 72



คานา

ดวยกรมโรงงานอตสาหกรรมไดมการศกษาทบทวนระบบบรหารจดการความเสยงและมาตรการควบคมปองกนและตอบโตอบตภยรายแรงในโรงงาน สาหรบโรงงานทมการใชสารเคมอนตรายใหเหมาะสมและสอดคลองกบสภาวะการณปจจบน จงไดจดทาคมอการจดทารายงานการบรหารจดการความเสยงสาหรบโรงงานทมการใชสารอนตรายฉบบนขน เพอใหผประกอบกจการโรงงานทมการ ผลต แปรสภาพ หรอเกบรกษาสารเคมอนตราย ตามทกาหนดดงภาคผนวก ก รวมถงของแขง ของเหลว และกาซไวไฟ ปรมาณตงแต 4,545 กโลกรม (10,000 ปอนด) นาไปใชในการจดทาระบบบรหารจดการความปลอดภยในโรงงาน โดยเนนกระบวนการผลตและหนวยทเกยวของกบสารเคมอนตรายเพอชวยปองกนการรวไหลของสารเคมอนตราย การเกดอบตภย ลดความสญเสย และความเสยหายตอชวต ทรพยสน และสงแวดลอม โดยคมอฉบบนไดอธบายแนวทางการเขยนรายงานการบรหารจดการความเสยงในแตละหวขอพรอมกบยกตวอยางประกอบ เพอใหผประกอบกจการโรงงานทจะจดทาระบบบรหารจดการความเสยงนมความเขาใจมากขนและสามารถจดทารายงานไดครบถวนตามจดมงหมายของกรมโรงงานอตสาหกรรม

กรมโรงงานอตสาหกรรมหวงเปนอยางยงวา ผประกอบกจการโรงงานทนาคมอฉบบนไปใช จะสามารถพฒนาใหเกดระบบบรหารจดการความเสยงในโรงงาน และสามารถลดอนตรายทอาจจะนาไปสการเกดอบตภยไดอยางมประสทธภาพ



1

ความเปนมา

ตามประกาศกระทรวงอตสาหกรรมฉบบท 3 (พ.ศ. 2542) และ 4 (พ.ศ. 2552) เรอง มาตรการคมครองความปลอดภยในโรงงาน กาหนดใหโรงงานทมความเสยง 12 ประเภท ตองจดทารายงานการวเคราะหความเสยงจากอนตรายทอาจเกดจากการประกอบกจการโรงงาน เพอใหผประกอบกจการโรงงานทราบถงอนตรายและจดใหมมาตรการปองกนอนตรายทเหมาะสม แตจากการดาเนนการทผานมาพบวา แมวาโรงงานไดจดทารายงานการวเคราะหความเสยง แตกยงพบอบตเหตเกดขนในโรงงาน ดงนนกรมโรงงานอตสาหกรรมจงไดพจารณาทบทวนแนวทางการบรหารจดการความเสยงในโรงงานเพอใหมมาตรการความปลอดภยทมประสทธภาพมากยงขน โดยไดทาการศกษาวเคราะหเปรยบเทยบแนวทางการบรหารจดการความเสยงของประเทศองกฤษ ประเทศสหรฐอเมรกา และประเทศไทย ผลการศกษาของโครงการไดสรปเปนขอเสนอตอแนวทางระบบบรหารจดการความเสยงสาหรบโรงงานทมความเสยงทเหมาะสมกบประเทศไทย โดยจดแบงขอเสนอออกเปน 4 ดาน ซงแสดงดงรปท 0-1 ดงน

1. แนวทางจดทาเกณฑในการกาหนดโรงงานทเขาขายตองมการบรหารจดการความเสยง 2. แนวทางในการจดทารายงานการบรหารจดการความเสยง 3. แนวทางการบงคบใชกฎหมายและกลไกเกยวกบระบบบรหารจดการความเสยง 4. แนวทางการจดตงและพฒนาหนวยงานกากบดแล

รปท 0-1 ขอเสนอตอแนวทางระบบบรหารจดการความเสยงสาหรบโรงงานทมความเสยงทเหมาะสมกบประเทศไทย

4. การจดตงและพฒนา

หนวยงานกากบดแล

3. การบงคบใชกฎหมายและ

กลไกเกยวกบระบบบรหาร

จดการความเสยง

1. เกณฑในการกาหนดโรงงาน

ทเขาขายตองมการบรหาร

จดการความเสยง

2. การจดทารายงานการ

บรหารจดการความเสยง

นโยบายดานความปลอดภย

ขอบเขตของรายงานการ

วเคราะหความเสยงทบทวนรายงานโดยการตรวจ

สถานท/การทางานจรงกาหนดใหมมาตรการปองกน

และบรรเทาอบตภยรายแรง

มแผนฉกเฉนทครอบคลมนอก

โรงงาน และประสานกบทองถน

กาหนด TQ ของสารอนตราย และ

Criteria การจดประเภทโรงงาน จดตงหนวยงานเฉพาะท

ทาหนาทกากบดแล

ประสานงานและแกไขกฎหมายดาน

ความปลอดภยทซาซอน

พฒนาดานการสบสวนสอบสวน

อบตภยรายแรง

สรางกลมผเชยวชาญสาหรบ

กลมอตสาหกรรม

Inspection โรงงานทมสารเคม

อนตรายและปรบรปแบบการตรวจ

พฒนาศนย Major Incident

Report Centre

กาหนดโครงสรางหนวยงานดานความ

ปลอดภยในโรงงาน

การตรวจสอบตนเอง และเอกสารผล

การตรวจสอบประจาป

การตรวจสอบทก 5 ป เพอตออาย

ใบอนญาต

การออกใบอนญาตสาหรบโรงงานทม

สารเคมอนตราย

กาหนดหมายเลขประจาตว เพยง

หมายเลขเดยว

ทบทวนการกากบดแลความปลอดภย

และการบรหารความเสยง

แนวทางระบบบรหารจดการความเสยงสาหรบโรงงานทมความเสยงทเหมาะสมกบประเทศไทย

คมอการจดทารายงานการบรหารจดการความเสยงสาหรบโรงงานทมการใชสารอนตราย 1


จากแนวทางดานท 2 การจดทารายงานการบรหารจดการความเสยง จงนาไปสคมอการจดทารายงานการบรหารจดการความเสยงสาหรบโรงงานทมการใชสารอนตราย โดยอาศยหลกการจาก Safety Management System (SMS) และ Process Safety Management (PSM) ประกอบกบรายงานการวเคราะหความเสยงจากอนตรายทอาจเกดจากการประกอบกจการโรงงาน เพอใชในการจดทาหวขอของคมอการจดทารายงานการบรหารจดการความเสยงสาหรบโรงงานทมการใชสารอนตราย ซงแสดงดงตารางท 0-1 โดยมงเนนใหโรงงานมความร ความเขาใจในระบบบรหารจดการความปลอดภยของโรงงาน ทราบถงอนตรายและความเสยงทมอย รวมถงอบตภยทอาจเกดขน จากนนจดทาแผนและมาตรการเพอลดโอกาสในการเกดเหต ปองกนอบตเหตไมใหกลายเปนอบตภย และบรรเทาความรนแรงเพอลดผลกระทบทตามมาเมอเกดอบตเหตขน อกทงมการวดผล ตรวจประเมน และการทบทวนแผนและมาตรการทมอยใหสอดคลองกบอนตรายและความเสยงทมอยอยางมประสทธภาพ โดยมความคาดหวงวาคมอการจดทารายงานการบรหารจดการความเสยงสาหรบโรงงานทมการใชสารอนตรายนจะเปนเครองมอทชวยในการยกระดบมาตรฐานความปลอดภยของโรงงานใหมประสทธภาพมากยงขน



ตารา

งท 0

-1 ห

วขอใ

นราย

งานก

ารบร

หารจ

ดการ

ความ

เสยง

รายง

านกา

รวเค

ราะห

ความ

เสยง

Proc

ess

Safe

ty

Man

agem

ent (

PSM

)

Safe

ty M

anag

emen

t Sys

tem

(SM

S)

รายง

านกา

รบรห

ารจด

การค

วามเ

สยง

ขอ

มลรา

ยละเ

อยดก

ารปร

ะกอบ

กจกา

ร

แผนท

แสดง

ทตงโ

รงงา

น รา

ยละเ

อยดก

าร

ตดตง

เครอ

งจกร

สถา

นทเก

บวตถ

ดบ

เชอเ

พลงส

ารเค

มหรอ

วตถอ

นตรา

ย

ผลตภ

ณฑแ

ละวต

ถพลอ

ยได

อปกร

ณแล

ะ

เครอ

งมอเ

กยวก

บควา

มปลอ

ดภย

ขน

ตอนก

ระบว

นการ

ผลต

ขอ

มลอน

ๆ เช

น สถ

ตการ

เกดอ

บตเห

ต

การบ

าดเจ

บ กา

รเจบ

ปวย

รายง

านกา

ร

สอบส

วนอบ

ตเหต

หรอร

ายงา

นการ

ตรวจ

ประเ

มนคว

ามปล

อดภย

เปนต

น

ขอ

มลรา

ยละเ

อยดก

ารชบ

งอนต

รายแ

ละ

การป

ระเม

นควา

มเสย

ง

ขอ

มลรา

ยละเ

อยดแ

ผนงา

นบรห

ารจด

การ

ความ

เสยง

แผนง

านบร

หารจ

ดการ

ความ

เสยง

(Risk

Man

agem

ent P

rogr

am)

มา

ตรกา

รปอง

กนแล

ะควบ

คมสา

เหตข

อง

การเ

กดอน

ตราย

(Con

trol M

easu

re)

มา

ตรกา

รระง

บและ

ฟนฟเ

หตกา

รณ

(Rec

over

y M

easu

re) ไ

ดแก

การ

วางแ

ผน แ

ผนฉก

เฉนแ

ละกา

รซอม

แผน

ฉกเฉ

น (E

mer

genc

y Re

spon

se P

lan

and

Drill

) การ

สอบส

วนอบ

ตเหต

(Acc

iden

t Inv

estig

atio

n) เป

นตน

Pr

oces

s Sa

fety

Info

rmat

ion

Pr

oces

s Ha

zard

Ana

lysis

O

pera

ting

Proc

edur

es

Tr

aini

ng

Co

ntra

ctor

s

Pr

e-St

artu

p Sa

fety

Rev

iew

M

echa

nica

l Int

egrit

y

Ho

t Wor

k Pe

rmit

No

nrou

tine

Wor

k

Auth

oriza

tions

M

anag

emen

t of C

hang

e

In

cide

nt In

vest

igatio

n

Em

erge

ncy

Plan

ning

and

Resp

onse

Co

mpl

ianc

e Au

dits

Tr

ade

Secr

ets

นโ

ยบาย

การป

องกน

อบตภ

ย

ขอ

มลขอ

งระบ

บบรห

ารจด

การ

และอ

งคกร

ในดา

นการ

ปองก

น

อบตภ

ย

กา

รนาเ

สนอส

ภาพแ

วดลอ

ม

บรเว

ณรอ

บสถา

นประ

กอบ

กจกา

ร

กา

รอธบ

ายสถ

านปร

ะกอบ

กจกา

ร

กจกร

รมหล

กและ

ผลตภ

ณฑ

กระบ

วนกา

ร โด

ยเฉพ

าะวธ

การ

ปฏบต

งาน

รายล

ะเอย

ดของ

สาร

อนตร

าย

กา

รชบง

และว

เครา

ะหคว

ามเส

ยง

ตอกา

รเกด

อบตภ

ยและ

วธกา

ร

ปองก

นควบ

คม

มา

ตรกา

รปอง

กนคว

บคมเ

พอลด

หรอจ

ากดผ

ลกระ

ทบทเ

กดจา

ก

อบตภ

ย

1.ขอ

มลทว

ไป (G

ener

al In

form

atio

n)

2.นโ

ยบาย

ความ

ปลอด

ภยอา

ชวอน

ามย

และส

งแวด

ลอม

(Saf

ety

Occ

upat

iona

l Hea

lth a

nd E

nviro

nmen

t Pol

icy)

3.สภ

าพแว

ดลอม

รอบโ

รงงา

น (E

nviro

nmen

t Sur

roun

ding

Pla

nt)

4.ปร

ะวตก

ารเก

ดอบต

ภย 5

ปยอ

นหลง

(Fiv

e Ye

ars

Acci

dent

Hist

ory)

5.กา

รมสว

นรวม

ของผ

ปฏบต

งาน

(Em

ploy

ee P

artic

ipat

ion)

6.ขอ

มลดา

นควา

มปลอ

ดภยข

องกร

ะบวน

การ

(Pro

cess

Saf

ety

Info

rmat

ion)

7.กา

รวเค

ราะห

อนตร

ายขอ

งกระ

บวนก

าร (P

roce

ss H

azar

d An

alys

is)

8.ขน

ตอนก

ารปฏ

บตงา

น (O

pera

ting

Proc

edur

es)

9.กา

รฝกอ

บรม

(Tra

inin

g)

10.ก

ารดแ

ลผรบ

เหมา

(Con

tract

ors)

11.ก

ารทบ

ทวนค

วามป

ลอดภ

ยกอน

เรมก

ระบว

นการ

(Pre

-sta

rtup

Safe

ty R

evie

w)

12.ค

วามม

นคงข

องอป

กรณ

(Mec

hani

cal I

nteg

rity)

13.ร

ะบบก

ารขอ

อนญ

าตทา

งาน

(Wor

k Pe

rmit

Syst

em)

14.ก

ารจด

การก

ารเป

ลยนแ

ปลง

(Man

agem

ent o

f Cha

nge)

15.ก

ารสอ

บสวน

อบตก

ารณ

ทเกย

วของ

กบกร

ะบวน

การผ

ลต

(Inci

dent

Inve

stiga

tion)

16.ก

ารวา

งแผน

และต

อบโต

ภาวะ

ฉกเฉ

น (E

mer

genc

y Pl

anni

ng

and

Resp

onse

)

17.ก

ารตร

วจปร

ะเมน

การป

ฏบตต

ามขอ

กาหน

ด ( C

ompl

iance

Aud

its)

18.ก

ารทบ

ทวนแ

ละตร

วจปร

ะเมน

(Rev

iew

and

Aud

it)

19.ค

วามล

บทาง

การค

า (T

rade

Sec

rets

)



โดยแนวคดของหลกการบรหารจดการความเสยงสามารถสรปไดดงตารางท 0-2 ดงน

ตารางท 0-2 แนวคดของหลกการบรหารจดการความเสยง

การจดทารายงานการบรหารจดการความเสยงตามคมอฉบบนมจดประสงคเพอใหแนใจวาโรงงานทมการใชหรอครอบครองสารเคมอนตรายตามภาคผนวก ก รวมถงของแขง ของเหลว และกาซซงเปนสารไวไฟ ปรมาณตงแต 4,545 กโลกรม (10,000 ปอนด) นจะมมาตรการปองกนและมาตรการลดผลกระทบของการเกดอบตภยขนาดใหญทอาจสงผลรายแรงตอผปฏบตงาน และชมชนโดยรอบ รวมถงผลกระทบตอสงแวดลอมตางๆ ทอาจเกดขนจากอบตภยนนๆ อกดวยโดย

1) รายงานการบรหารจดการความเสยงนตองมขอมลทแสดงวา โรงงานไดวเคราะหความเสยงทมในโรงงานอตสาหกรรมและกระบวนการทางานอยางครบถวนและเปนระบบ สามารถระบถงภยคกคามทเปนสาเหตของการเกดอบตภย รวมถงมาตรการปองกนและลดผลกระทบตางๆ

2) โรงงานตองแสดงใหเหนวา โรงงานมมาตรการปองกนและลดผลกระทบของอบตภยดวยมาตรการในดานการบรหารจดการและดานเทคนค อกทงสงเสรมการมสวนรวมของผปฏบตงาน ซงเปนระบบท

ทบทวนการทางานของ

ระบบเพอปรบปรงใหด

ขน

วดประสทธผลของ

ระบบในดานตางๆ

วางแผน และมาตรการ

ตางๆ ใหสอดคลองกบ

นโยบาย

กาหนดหนวยงานท

รบผดชอบ และสราง

ความร ความเขาใจ

มนโยบายชดเจนทจะ

ปองกนอบตภยนโยบายปองกนอบตภย (Major Accident Prevention Policy)

การจดองคกร (Organization)

การวางแผนและนาไปปฏบต (Planning and Implementing)

การตรวจสอบประสทธภาพ (Measuring Performance)

การทบทวนและตรวจประเมน(Reviewing Performance

and Auditing)

2. นโยบายความปลอดภย อาชวอนามย และสงแวดลอม (Safety Occupational Health and Environment Policy)

1. ขอมลทวไป (General Information)3. สภาพแวดลอมรอบโรงงาน (Environment Surrounding Plant)5. การมสวนรวมของผปฏบตงาน (Employee Participation)6. ขอมลดานความปลอดภยของกระบวนการผลต (Process Safety Information)19. การเปดเผยขอมลขาวสาร (Trade Secret)

7. การวเคราะหอนตรายของกระบวนการผลต (Process Hazard Analysis)8. ขนตอนการปฏบตงาน (Operating Procedure)9. การฝกอบรม (Training)10. การดแลผรบเหมา (Contractors Management)11. การทบทวนความปลอดภยกอนเรมกระบวนการผลต (Pre-startup

Safety Review)12. ความมนคงของอปกรณ (Mechanical Integrity)13. ระบบขออนญาตทางาน (Work Permit System)14. การจดการการเปลยนแปลง (Management of Change)16. การวางแผนและเตรยมการตอบโตตอภาวะฉกเฉน (Emergency

Planning and Response)

4. ประวตการเกดอบตเหตหรออบตภย 5 ปยอนหลง (Five Years Accident History)

15. การสอบสวนอบตการณทเกยวของกบกระบวนการผลต (Incident Investigation)

17. การตรวจประเมนการปฏบตตามขอกาหนด (Compliance Audit)18. การทบทวนและตรวจประเมน (Review and Audit)

การจดการ เครองมอ



ใชอยจรง สามารถตรวจสอบได นอกจากนนยงตองแสดงใหเหนวาจดบกพรอง อนตรายทเหลออย หรอสงทกาลงไดรบการแกไข และระบเวลาทจะแลวเสรจไวอยางชดเจน

คมอฉบบน แบงหวขอรายงานการบรหารจดการความเสยงออกเปน 19 หวขอ และแบงเนอหาของเลมรายงานออกเปน 4 สวน คอ บทนา ดานขอมล ดานการบรหารจดการความปลอดภย และบทสรป ซงแตละหวขอประกอบดวย 4 หวขอยอย ไดแก

1) วตถประสงค

แสดงความจาเปน ประโยชนทจะไดรบ และความคาดหวงจากการดาเนนการเพอความปลอดภยตามขอกาหนด

2) สงทตองดาเนนการ

แสดงขนตอน วธการ แนวทางการจดทาหรอดาเนนการเพอใหบรรลวตถประสงค และเกดระบบบรหารจดการความปลอดภยในเรองนนๆ

3) ขอมลทตองแสดงในรายงานการบรหารจดการความเสยง

แสดงหวขอ ขอบขายของเอกสาร ขอมล และเนอหาทโรงงานตองใชประกอบการจดทารายงานการบรหารจดการความเสยงสาหรบโรงงานทมการใชสารอนตราย

4) ตวอยาง

แสดงตวอยางทเกยวของเพอใหเกดความเขาใจในสงทตองดาเนนการและขอมลทตองแสดงในรายงาน

ในการจดทารายงานตามคมอฉบบน ผจดทารายงานตองแสดงใหเหนวาขอมลททางโรงงานเขยนไวในรายงานนนสามารถอธบาย สนบสนนประเดนตางๆ รวมถงเหตผลททางโรงงานใชในการบรหารจดการความปลอดภย ปองกน และลดผลกระทบจากอบตภยทอาจเกดขน ทงนผตรวจโรงงานสามารถทจะขอดหลกฐาน เอกสาร หรอขอเทจจรงเพอยนยนวารายงานนนถกตองและมการปฏบตตามทไดรายงานไวจรง



2

คานยามสาหรบการจดทารายงานการบรหารจดการความเสยง

“ ความเสยง (Risk) ” หมายถง ผลลพธของความนาจะเกดอนตราย และผลจากอนตรายนน (ความเสยง ประเมนไดจาก ความเสยง (Risk) = โอกาส x ความรนแรง)

“ ระดบความเสยงทยอมรบได (As low as reasonably practicable: ALARP)” หมายถง ระดบความเสยงทยอมรบไดโดยไมจาเปนตองเพมมาตรการควบคมอก หรอเปนความเสยงทมมาตรการทเหมาะสมในการลดหรอควบคมความเสยงแลว

“ อนตราย (Hazard) ” หมายถง สภาวะ สง เหตการณหรอการกระทาทอาจกอใหเกดอบตการณอนอาจนามาซงการบาดเจบหรอความเจบปวยจากการทางาน ความเสยหายตอทรพยสน ความเสยหายตอสภาพแวดลอมความเสยหายตอสาธารณชน หรอสงตางๆ เหลานรวมกน

“ อบตการณ (Incident) ” หมายถง เหตการณทไมพงประสงคทเกดขนแลวมผลใหเกดอบตเหตหรอเหตการณเกอบเกดอบตเหต

“ เหตการณเกอบเกดอบตเหต (Near miss) ” หมายถง เหตการณทไมพงประสงค เมอเกดขนแลวมแนวโนมทจะกอใหเกดอบตเหต

“ อบตเหต (Accident) ” หมายถง เหตการณทไมพงประสงคทเกดจากการทไมไดคาดคดไวลวงหนาหรอไมทราบลวงหนาหรอขาดการควบคม แตเมอเกดขนแลวมผลใหเกดการบาดเจบหรอความเจบปวยจากการทางาน หรอการเสยชวต หรอความสญเสยตอทรพยสน หรอความเสยหายตอสภาพแวดลอม หรอตอสาธารณชน หรอทงหมดรวมกน

“ อบตภย (Major Accident) ” หมายถง การเกดเพลงไหม การระเบด หรอการรวไหลของสารเคมอนตรายทสงผลกระทบรนแรงตอชวต สขภาพอนามย ทรพยสน ชมชน หรอสงแวดลอม

“ ขนตอนการปฏบตงาน (Operating Procedure) ” หมายถง เอกสารทอธบายถงขนตอนการทางาน หรอการดาเนนงานในเรองใดเรองหนงเพอการปฏบตงานทถกตองและกอใหเกดความปลอดภยในการปฏบตงานหรอเพอเปนการลดหรอควบคมความเสยง

“ การดาเนนงานในโรงงาน ” หมายถง ระบบ กระบวนการ การออกแบบ กระบวนการผลต การรบจาย การเกบ การขนถายหรอขนยาย การใช วตถดบ เชอเพลง สารเคมอนตราย ผลตภณฑและวตถพลอยได วธการปฏบตงาน เครองจกรหรออปกรณทใชในการผลต และกจกรรมหรอสภาพการณตางๆ ภายในโรงงาน เปนตน

“ โรงงาน ” หมายถง อาคาร สถานท หรอยานพาหนะทใชเครองจกรมกาลงรวมตงแตหาแรงมาหรอกาลงเทยบเทาตงแตหาแรงมาขนไป หรอใชผปฏบตงานตงแตเจดคนขนไปโดยใชเครองจกรหรอไมกตาม สาหรบทา



ผลต ประกอบ บรรจ ซอม ซอมบารง ทดสอบ ปรบปรง แปรสภาพ ลาเลยง เกบรกษา หรอทาลายสงใดๆ ทงน ตามประเภทหรอชนดของโรงงานทกาหนดในกฎกระทรวง

“ ประกอบกจการโรงงาน ” หมายถง การทา ผลต ประกอบบรรจ ซอม ซอมบารง ทดสอบ ปรบปรง แปรสภาพ ลาเลยง เกบรกษา หรอทาลายสงใดๆ ตามลกษณะกจการของโรงงานแตไมรวมถงการทดลองเดนเครองจกร

“ ผปฏบตงาน ” หมายถง ผซงทางานในโรงงาน ทงน ไมรวมถงผซงทางานฝายธรการ

“ ผประกอบกจการโรงงาน ” หมายถง ผประกอบกจการโรงงานตามกฎหมายวาดวยโรงงาน

“ สารเคมอนตราย (Hazardous substance) ” หมายถง สารเคมหรอวตถอนตราย ซงเปนสารบรสทธ สารประกอบ สารผสม ในสถานะของแขง ของเหลว กาซ ททาใหเกดการระคายเคอง แพ หรอเปนอนตรายตอชวต และ/หรอสขภาพอนามย

“ กระบวนการผลต (Process) ” หมายถง กจกรรมตางๆ ทเกยวของกบสารเคมอนตราย ซงรวมถงการใช เกบ ผลต เคลอนยาย ครอบครอง ภายในพนทโรงงาน

“ ผรบเหมา (Contractor) ” หมายถง ผรบเหมาหลก และหมายรวมถงผรบเหมาชวง (Sub-contractor)

“ การชบงอนตราย (Hazard Indentification) ” หมายถง การแจกแจงอนตรายตางๆ ทมและทแอบแฝงอย ซงอาจเกดขนจากการประกอบกจการทกขนตอนตงแตการรบจาย การเกบ การขนถายหรอขนยาย การใช การขนสง วตถดบ เชอเพลง สารเคมอนตราย ผลตภณฑปละวตถพลอยได กระบวนการผลต วธการปฏบตงาน เครองจกรหรออปกรณทใชในการผลต และกจกรรมหรอสภาพการณตางๆ ภายในโรงงาน เปนตน

“ การประเมนความเสยง (Risk Assessment) ” หมายถง กระบวนการวเคราะหถงปจจย หรอสภาพการณตางๆ ทเปนสาเหตทาใหอนตรายทมและทแอบแฝงอย กอใหเกดอบตเหต และอาจกอใหเกดเหตการณทไมพงประสงค อาท เกดเพลงไหม การระเบด การรวไหลของสารเคมอนตราย เปนตน โดยพจารณาถงโอกาสและความรนแรงของเหตการณเหลานน ซงอาจสงผลใหเกดอนตรายหรอความเสยหายแกชวต ทรพยสน และสงแวดลอม เปนตน



3

องคประกอบของรายงานการบรหารจดการความเสยง

การจดทารายงานการบรหารจดการความเสยงสาหรบโรงงานทมการใชสารอนตรายน เปนการจดทาเพอแสดงใหเหนวา โรงงานมระบบบรหารจดการความเสยงเพอปองกนอบตภย และชวยใหโรงงานดาเนนงานอยางปลอดภย รายงานการบรหารจดการความเสยงนแบงออกเปน 4 สวนหลก ไดแก

สวนท 1 ประกอบดวย บทนา เพอแสดงใหเหนภาพรวมการดาเนนงานและการเปลยนแปลงของโรงงานในชวง 5 ปทผานมา

สวนท 2 ประกอบดวย ดานขอมล ไดแก 1. ขอมลทวไป (General information) 2. นโยบายความปลอดภย อาชวอนามย และสงแวดลอม (Safety Occupational Health

and Environment Policy) 3. สภาพแวดลอมรอบโรงงาน (Environment Surrounding Plant) 4. ประวตการเกดอบตเหตหรออบตภย 5 ปยอนหลง (Five Years Accident History)

เพอแนะนาภาพรวมของโรงงานทงกจการหลกของบรษท รปแบบการบรหารจดการองคกร ทตงและสภาพแวดลอมโดยรอบ และสถานะความปลอดภยในปจจบน

สวนท 3 ประกอบดวย ขอมลดานการบรหารจดการความปลอดภย ไดแก 5. การมสวนรวมของผปฏบตงาน (Employee Participation) 6. ขอมลดานความปลอดภยของกระบวนการผลต (Process Safety Information) 7. การวเคราะหอนตรายของกระบวนการผลต (Process Hazard Analysis) 8. ขนตอนการปฏบตงาน (Operating Procedures) 9. การฝกอบรม (Training) 10. การดแลผรบเหมา (Contractors Management) 11. การทบทวนความปลอดภยกอนเรมกระบวนการผลต (Pre-startup Safety Review) 12. ความมนคงของอปกรณ (Mechanical Integrity) 13. ระบบขออนญาตทางาน (Work Permit System) 14. การจดการการเปลยนแปลง (Management of Change) 15. การสอบสวนอบตการณทเกยวของกบกระบวนการผลต (Incident Investigation) 16. การวางแผนและเตรยมการตอบโตตอภาวะฉกเฉน (Emergency Planning and

Response) 17. การตรวจประเมนการปฏบตตามขอกาหนด (Compliance Audits) 18. การทบทวนและตรวจประเมน (Review and Audit) 19. การเปดเผยขอมลขาวสาร (Trade Secrets)



เพอแสดงใหเหนวาโรงงานมเครองมอ มาตรการ แนวทางการดาเนนงานของโรงงานเพอเพมความปลอดภย ปองกนอบตภย และลดผลกระทบทอาจจะเกดกบบคคล ชมชน สงแวดลอมและทรพยสน

สวนท 4 ประกอบดวย บทสรป เพอสรปภาพรวมของระบบบรหารจดการความเสยง เพอแสดงใหเหนวา โรงงานมอนตรายในจดใด มเครองมอ มาตรการ และแผนการปองกนและลดผลกระทบในเรองใด

โดยทในแตละสวนมรายละเอยดของแตละหวขอดงน



บทนา

ในรายงานการบรหารจดการความเสยงตองแสดงทมาและเหตผลของการจดทารายงานการบรหารจดการความเสยง อาท กาลงจะกอสรางโรงงาน ขยายโรงงาน หรอทบทวนรายงานประจาทก 5 ป รวมทงสรปโดยยอถงเรองตางๆ ดงน

1. การดาเนนการของโรงงานทผานมา อาท ภาพรวมการบรหารจดการเนนเรองใดเปนพเศษ การนาบรษทเขาสสากล มาตรการดานความปลอดภย อาชวอนามย และสงแวดลอม

2. การเปลยนแปลงทสาคญภายในโรงงาน อาท การนาเขาเทคโนโลยใหม การเปลยนแปลงอปกรณหลกในกระบวนการผลต การเปลยนผบรหารหรอโครงสรางองคกร การตดตงอปกรณดานความปลอดภยหรอสงแวดลอมเพม

3. ขอมลทวไปของสภาพแวดลอมภายนอกโรงงาน อาท มถนนตดใหมผานพนทใกลโรงงาน มโรงงานใหมมาตงขางเคยง มการวางและตดตงทอสงกาซธรรมชาตในระยะใกลเคยงกบโรงงาน มชมชน หรออาคารสถานทซงมประชากรหนาแนนมากกวาทผานมา



3.1 ขอมลทวไป (General information)

ขอมลทตองแสดงในรายงานการบรหารจดการความเสยง

1) ชอโรงงาน/บรษท 2) เลขทะเบยนโรงงาน 3) ประกอบกจการประเภท 4) ทตง หมายเลขโทรศพท และหมายเลขโทรสารของสานกงานใหญ 5) ทตง หมายเลขโทรศพท และหมายเลขโทรสารของโรงงาน 6) ชอผจดการโรงงาน (Site Operator/Plant Manager) ทประจา ณ โรงงาน (อาจไมใชคน

เดยวกบในเอกสารการรบใบอนญาตประกอบกจการโรงงาน) 7) ชอ หมายเลขโทรศพทและโทรสารของผประสานงาน และขอมลอนๆ ทเปนประโยชนตอการ

ตดตอประสานงาน 8) ขอมลอนๆ ทเปนประโยชนตอการตดตอประสานงาน อาท Email address Website 9) ชวงเวลาปฏบตงาน (ทกกะ) 10) จานวนผปฏบตงานในสภาวะการดาเนนงานปกต แบงเปนหญงและชาย ทงผปฏบตงานและ

ผรบเหมาประจา ผปฏบตงานรายวน ผปฏบตงานชวคราวในแตละแผนก 11) แผนผงโครงสรางองคกร

หมายเหต จานวนผรบเหมา หมายถง ผรบเหมาประจาทปฏบตงานในกระบวนการผลตของโรงงาน ในทนไมรวมผรบเหมาทวาจางเพอกจกรรมพเศษ อาท การซอมบารงเฉพาะอปกรณ และการตรวจสอบตางๆ



ตวอยาง

1) ชอโรงงาน/บรษท บรษท เอเอเอ จากด AAA Co., Ltd.

2) เลขทะเบยนโรงงาน 3-45(2)-2/xxสป 3) ประกอบกจการประเภท ผลตตวทาละลาย อาท ทนเนอร 4) ทตง หมายเลขโทรศพท และหมายเลขโทรสารของ

สานกงานใหญ ทตง xx ถนนพระราม 2 แขวงแสมดา เขตบางขนเทยน จ. กรงเทพมหานคร 10150 หมายเลขโทรศพท 0-2415-xxxx หมายเลขโทรสาร 0-2415-xxxx

5) ทตง หมายเลขโทรศพท และหมายเลขโทรสารของโรงงาน

ทตง xx ซอยแพรกษา 14 ตาบลแพรกษา อาเภอเมองสมทรปราการ จ.สมทรปราการ 10270 หมายเลขโทรศพท 0-2xxx-xxxx หมายเลขโทรสาร 0-2xxx-xxxx

6) ชอผจดการโรงงาน (Site Operator/Plant Manager) ทประจา ณ โรงงาน

นาย มสข ปลอดภย ตาแหนง ผจดการโรงงาน

7) ชอ หมายเลขโทรศพทและโทรสารของผประสานงาน และขอมลอนๆ ทเปนประโยชนตอการตดตอประสานงาน

นาย ประสาน สวสดภาพ ตาแหนง เจาหนาทความปลอดภยวชาชพ หมายเลขโทรศพท 0-2xxx-xxxx มอถอ 08-xxxx-xxxx Email [email protected]

8) ขอมลอนๆ ทเปนประโยชนตอการตดตอประสานงาน อาท Email address Website

Website www.aaa.com Email [email protected]

9) ชวงเวลาปฏบตงาน (ทกกะ) ปฏบตงาน วนจนทร ถง วนอาทตย มจานวน 3 กะ ชวงเวลา 07.00 – 15.00 น. 15.00 – 23.00 น. 23.00 – 07.00 น.

10) จานวนผปฏบตงานในสภาวะการดาเนนงานปกต แบงเปนหญงและชาย (ทงผปฏบตงานและผรบเหมาประจา ผปฏบตงานรายวน ผปฏบตงานชวคราวในแตละแผนก)

จานวนผปฏบตงานทงหมด 102 คน ดงตารางท 1-1

11) แผนผงโครงสรางองคกร ดงรปท 1-1



ตารางท 1-1 ตวอยางการแสดงจานวนผปฏบตงานในสภาวะการดาเนนงานปกตของบรษท เอเอเอ จากด

ฝาย ผปฏบตงาน

ประจา

ผรบเหมาประจา ผปฏบตงาน

รายวน

ผปฏบตงาน

ชวคราว

รวม

(คน)

ชาย

(คน)

หญง

(คน)

ชาย

(คน)

หญง

(คน)

ชาย

(คน)

หญง

(คน)

ชาย

(คน)

หญง

(คน)

ชาย

(คน)

หญง

(คน)

ทงหมด

(คน)

ผลต 10 2 3 2 2 1 - - 15 5 20

ประกนคณภาพ 5 10 5 5 5 2 1 2 16 19 35

จดเตรยมวตถดบ 5 20 1 2 1 1 3 2 10 25 35

คลงสนคา 7 - - 2 - - - - 7 2 9

บรหารจดการ 3 - - - - - - - 3 - 3

51 51 102

รปท 1-1 แผนผงโครงสรางองคกรของบรษท เอเอเอ จากด

กรรมการผจดการ

ฝายผลตฝายประกนคณภาพ

ฝายจดเตรยมวตถดบ

ฝายคลงสนคาฝายบรหาร

จดการ



3.2 นโยบายความปลอดภย อาชวอนามย และสงแวดลอม

วตถประสงค

ใหผประกอบกจการโรงงานมนโยบายทชดเจนและใชยดเปนแนวทางในการดาเนนการดานความปลอดภย อาชวอนามย และสงแวดลอม เพอปองกนอบตภย

สงทตองดาเนนการ

1) จดทานโยบายความปลอดภย อาชวอนามย และสงแวดลอม เพอปองกนอบตภยทสอดคลองกบความเสยงทมอย หากผประกอบกจการโรงงานมการแยกนโยบายอาชวอนามย และความปลอดภยจากนโยบายสงแวดลอม หรอ มนโยบายความปลอดภย อาชวอนามย และสภาพแวดลอมในการทางานอยกอน นโยบายดงกลาวควรมลกษณะดงน เปนขอความทแสดงถงความรบผดชอบของบรษทในการมมาตรฐานและมาตรการทม

ประสทธภาพในดานความปลอดภยและดานสงแวดลอมในโรงงานและโดยรอบโรงงาน เปนขอความทแสดงถงความตงใจและตระหนกถงการปองกนอบตภยอนอาจเกดจากกจกรรม

ของโรงงานและมผลกระทบตอผปฏบตงาน ชมชน และสภาพแวดลอม เปนขอความทแสดงใหเหนวตถประสงคและแนวทางในการควบคมอบตภย เปนคาสญญาในการจดทาระบบบรหารจดการในประเดนทเกยวของกบความปลอดภย

อาชวอนามย และสงแวดลอม เพอปองกนอบตภย

2) นโยบายทจดทานนตองลงนามโดยผมอานาจสงสดของโรงงานและระบวนทลงนาม เพอแสดงใหเหนวา ความปลอดภย อาชวอนามย และสงแวดลอมเปนสวนหนงของนโยบายบรษท มความสาคญเทากบนโยบายอนๆ และไดรบการสนบสนนจากผบรหารระดบสง

3) เผยแพรนโยบายภายในองคกรเพอใหผปฏบตงานทกคน (พนกงานและผรบเหมา) รบทราบโดยทวกน รวมถงผมสวนไดสวนเสย (Stakeholder) ซงอาจไดรบผลกระทบจากการปฏบตงานของโรงงาน


สาเนานโยบายดานความปลอดภย อาชวอนามย และสงแวดลอม เพอปองกนอบตภย ทสอดคลองกบความเสยงทมอย ทผานการลงนามโดยผมอานาจสงสดของโรงงาน พรอมมวนทลงนามหรอประกาศใช



ตวอยาง

รปท 2-1 รปแบบของนโยบายดานความปลอดภย อาชวอนามย และสงแวดลอม

“นโยบายดานความปลอดภย อาชวอนามย และสงแวดลอมของบรษทคอ .....”

โดย บรษทจะ ทาใหแนใจวา... รบประกนวา... มงมนวา... มเปาหมายทจะ...

ทงน นโยบายดงกลาวมผลบงคบใชตงแตวนท ... เดอน... พ.ศ. ... เปนตนไป ประกาศ ณ วนท ... เดอน... พ.ศ. ... ลายเซนตผมอานาจสงสดของโรงงาน (ผมอานาจสงสดของโรงงาน) ตาแหนง



รปท 2-2 ตวอยางนโยบายดานความปลอดภย อาชวอนามย และสงแวดลอม

“นโยบายดานความปลอดภย อาชวอนามย และสงแวดลอมของ บรษท เอเอเอ จากด คอ ”

โดย บรษทจะ มงมนทจะทบทวนและปรบปรงนโยบายดานความปลอดภย อาชวอนามย และ

สงแวดลอมใหเปนปจจบน มเปาหมายทจะดาเนนการทบทวน ระบบ อปกรณ มาตรการปองกนความเสยงและ

บรรเทาผลกระทบ รวมทงแผนฉกเฉนใหมความสอดคลองกบความเสยงทมอยเสมอเพอปองกนอบตภยตอผปฏบตงาน ชมชน และสงแวดลอม

ทาใหแนใจวาระบบและมาตรการปองกนดานความปลอดภยทมอยเปนไปตามขอบงคบของกฎหมายและไดรบการปรบปรงดแลอยตลอดเวลา

รบประกนวาจะดาเนนการปรบปรงขอมลดานความปลอดภยและเผยแพรขอมลแกผปฏบตงานทเกยวของ

มงมนทจะสอสารใหผปฏบตงานทกคนทราบและตระหนกวา ความปลอดภยเปนหนาทของทกคน

ทาใหแนใจวา ผปฏบตงานทกคนมสวนรวมในการชบงอนตราย วเคราะหผลกระทบและประเมนความรนแรงจากการปฏบตงาน

รบประกนวา ระบบฉกเฉนเพอดานความปลอดภย อาชวอนามย และสงแวดลอม รวมทงแผนฉกเฉนมการเตรยมความพรอม ทดสอบ และทบทวนตามระยะเวลาทเหมาะสม

ทาใหแนใจวา มระบบสอบสวนและตรวจสอบการดาเนนงานทไมปลอดภย และมระบบการรายงานอบตเหตและอบตภยอยางเหมาะสม

รบประกนวา จะประเมนผลนโยบาย ระบบ และเอกสารการบรหารจดการ ความปลอดภย อาชวอนามย และสงแวดลอมเพอปรบปรงใหเปนปจจบน

ทงน นโยบายดงกลาวมผลบงคบใชตงแตวนท x เดอน xxxx พ.ศ 25xx เปนตนไป ประกาศ ณ วนท x เดอน xxxx พ.ศ 25xx ___มสข ปลอดภย__ (นาย มสข ปลอดภย) ผจดการโรงงาน



3.3 สภาพแวดลอมรอบโรงงาน (Environment Surrounding Plant)


แสดงใหเหนถงสถานทตงโรงงาน สภาพภมประเทศ สถานทสาคญโดยรอบ ความหนาแนนของประชากรโดยรอบ และนาไปใชประกอบการวเคราะหความเสยงและผลกระทบทอาจจะเกดขนกบหมบาน ชมชน สถานทสาธารณะ และสภาพแวดลอมโดยรอบโรงงาน


1) ตองจดทาแผนทซงแสดงถงทตงโรงงาน สถานท สงกอสรางอนๆ และสภาพแวดลอมใน ระยะ 5 กโลเมตร ในมาตราสวนทสามารถแสดงโรงงาน สถานท สงกอสราง และสภาพแวดลอมโดยรอบไดอยางชดเจน ดงน ทตงโรงงาน ไดแก พนทตง ทางเขาและทางออก รปแบบการใชพนทในรศม 5 กโลเมตร อาท เกษตรกรรม อตสาหกรรม ทอยอาศย พนท

อนรกษ พนทปาสงวน สงกอสรางและสาธารณปโภค ไดแก หมบาน ชมชน โรงพยาบาล โรงเรยน โรงงาน ตลาด

ถนน มอเตอรเวย ทางรถไฟ สนามบน ทาเรอ แมนา ลาธาร คลอง เปนตน อาคาร โบราณสถาน อนเสาวรย โครงสรางพนฐาน ประกอบดวย เสนทางการขนสงหลก สาธารณปโภค อาท ไฟฟา

นาประปา โทรศพท ทางระบายนา ระบบบาบดนาเสย บอขยะ โรงงานใกลเคยง สภาพแวดลอมโดยรอบ อาจแสดงเปนแผนผงทตง

พนทอนรกษ พนทเขตสงวน พนทชมนา พนททะเล ชายหาด แหลงทองเทยว

2) ตองจดทาแผนทซงแสดงถงทตงโรงงาน สถานท สงกอสรางอนๆ และสภาพแวดลอมใน ระยะ 500 เมตร ในมาตราสวนทสามารถแสดงโรงงาน สถานท สงกอสราง และสภาพแวดลอมโดยรอบไดอยางชดเจน (เหมอนขอ 1)

3) จดทาแผนผงโรงงานขนาดมาตราสวน 1:100 หรอขนาดทเหมาะสม แสดงแผนผงแสดงการใชประโยชนพนทโครงการ (Plant Layout) ซงตองชดเจนเพยงพอทจะระบตาแหนงทตงเครองจกรและอปกรณทสาคญๆ อาท หนวยผลต หนวยเสรมการผลต อาคารเกบสารเคม ลานถง หนวยบาบดมลพษ พนทสเขยว เปนตน ใหครบถวนตามประเภทการใชประโยชนพนท และระบขอบเขตของพนทแตละประเภท

ทงน หากเปนโครงการขยายกาลงการผลตหรอการเปลยนแปลงรายละเอยดโครงการ/โรงงาน ใหระบขอบเขตพนทสวนขยายกาลงการผลตหรอสวนทเปลยนแปลงลงในแผนผงใหชดเจน



4) ตองแสดงขอมลจานวนประชากรโดยประมาณการในชมชนและสถานทสาธารณะตางๆ โดยรอบโรงงานในระยะ 500 เมตรจากรวโรงงาน อาจแสดงดวยตารางหรอแผนภาพของขอมล โดยอาศยขอมลจากสถานทนน หนวยงานทเชอถอได หรอ ประมาณจากลกษณะการใชงานของสถานทดวยหลกการทเปนทยอมรบ ซงขอมลทตองแสดงประกอบดวย จานวนประชากรโดยประมาณทอาศยโดยรอบบรเวณโรงงาน จานวนประชากรโดยประมาณใน สถานททองเทยว หรอสถานทสาธารณะตางๆ อาท สนาม

กฬา วด ทางดวน จานวนประชากรโดยประมาณของกลมคนหรอชมชนในสถานททมประชากรหนาแนน อาท

โรงเรยน โรงพยาบาล หางสรรพสนคา ตลาด เปนตน


1) แผนทซงแสดงทตงโรงงาน สถานทหรอสงกอสรางอนๆ สภาพแวดลอม ในระยะ 5 กโลเมตรจากรวของโรงงาน ในมาตราสวนทสามารถแสดงโรงงาน สถานท สงกอสราง และสภาพแวดลอมโดยรอบไดอยางชดเจน

2) แผนทซงแสดงทตงโรงงาน สถานทหรอสงกอสรางอนๆ สภาพแวดลอม ในระยะ 500 เมตรจากรวของโรงงาน ในมาตราสวนทสามารถแสดงโรงงาน สถานท สงกอสราง และสภาพแวดลอมโดยรอบไดอยางชดเจน พรอมรปประกอบ

3) แผนผงโรงงานขนาดมาตราสวน 1:100 หรอขนาดทเหมาะสม 4) จานวนประชากรโดยประมาณโดยรอบพนทโรงงาน ในระยะ 500 เมตรจากรวของโรงงาน


ตวอยาง

1) แผนทซงแสดงทตงโรงงาน สถานทหรอสงกอสรางอนๆ สภาพแวดลอม ในระยะ 5 กโลเมตรจากรวของโรงงาน

รปท 3-1 แผนทตงโรงงานของบรษท เอเอเอ จากด ในระยะ 5 กโลเมตร สงกอสรางโดยรอบ

อาคาร โบราณสถาน อนเสาวรย – ไมม โครงสรางพนฐาน ประกอบดวย เสนทางการขนสงหลก สาธารณปโภค อาท ไฟฟา นาประปา โทรศพท ทางระบายนา ระบบบาบดนาเสย บอขยะ

โรงงานตดถนนแพรกษา หางจากโรงไฟฟา SSUT ประมาณ 5 กโลเมตร และตดแนวทอขนสงกาซธรรมชาต สภาพแวดลอมโดยรอบ

พนทอนรกษ พนทเขตสงวน พนทชมนา และพนททะเล - โรงงานไมไดตงอยในพนทอนรกษ แตมพนทตดแมนาเจาพระยาและใกลปากแมนาเจาพระยาโดยหางจากปากแมนาประมาณ 10 กโลเมตรทางทศใต

19

2) แผนทตงโรงงานของบรษท เอเอเอ จากด ซงแสดงทตงโรงงาน สถานทหรอสงกอสรางอนๆ สภาพแวดลอม ในระยะ 500 เมตรจากรวของโรงงาน

รปท 3-2 แผนทตงโรงงานของบรษท เอเอเอ จากด ในระยะ 500 เมตร

20


3) แผนผงโรงงาน มาตราสวน 1:100 หรอขนาดทเหมาะสม

รปท 3-3 แผนผงโรงงานของบรษท เอเอเอ จากด

Tank

A

Tank

B

Tank

D

Tank

C

Tank

A

เกบ

สาร

Xyle

ne

Tank

B

เกบ

สาร

Met

hylb

enze

ne (T

olue

ne)

Tank

C

เกบ

สาร

Isopr

opyl

alc

ohol

Ta

nk D

เ

กบ S

olve

nt X

M

ixing

Roo

m

เปนท

ตงถง

ผสมผ

ลตภณ

ฑ Fi

lling

Roo

m

เปนท

ตงสา

ยการ

บรรจ

ผลตภ

ณฑล

งภาช

นะ

War

ehou

se

เปน

ทเกบ

ถงผล

ตภณ

ฑทบร

รจแล

วรอจ

าหนา

ย สา

นกงา

น เ

ปนออ

ฟฟศข

องพน

กงาน

ทกแผ

นก



4) จานวนประชากรโดยรอบพนทโรงงาน ในระยะ 500 เมตรจากรวของโรงงาน ตารางท 3-1 จานวนประชากรในพนทโดยรอบโรงงานของบรษท เอเอเอ จากด ในระยะ 500 เมตร

ประชากรในพนท จานวนโดยประมาณ (คน)

โรงงานของบรษท ข 70 หมบานเพชรงาม (30 หลงคาเรอน) 150 หมบานอรณศร (40 หลงคาเรอน) 220 โรงเรยนวดคลองเกา (10 หองเรยน พนทโดยประมาณ 4x4 ตร.ม./หอง) 300 หมบานกลอมพรณ (40 หลงคาเรอน) 250 หมบานลาบางอน (25 หลงคาเรอน) 180



3.4 ประวตการเกดอบตเหตหรออบตภย 5 ปยอนหลง (Five Years Accident History)


แสดงใหเหนถงสถตการเกดอบตภยของโรงงานในระยะ 5 ปทผานมา เพอนาไปใชประกอบการวเคราะหอนตรายทมอยในโรงงาน เพอกาหนดแนวทางปองกนการเกดซาและปรบปรงกระบวนการผลตและอปกรณทเกยวของใหมความปลอดภยมากยงขน


1) จดใหมระบบการรายงานอบตเหตหรออบตภยของโรงงาน อาท จดทาแบบแจงเหตสารเคมอนตรายรวไหลและการรายงานอบตเหตหรออบตภย โดยกาหนดหนาท ผรบผดชอบ เกณฑปรมาณสารเคมรวไหลทตองรายงาน และขนตอนการรายงานใหชดเจน ทงน การบนทกอบตเหตหรออบตภย สามารถดาเนนการโดยใชแบบแจงอบตเหตหรออบตภยโดยมรายละเอยดและตวอยางดงภาคผนวก ข

2) บนทกขอมลจากรายงานอบตเหตหรออบตภยเขาฐานขอมลของโรงงาน และตองจดเกบตนฉบบเอกสารไวทโรงงานไมตากวา 5 ป

3) จดทารายงานสรปประวตการเกดอบตเหตหรออบตภย 5 ปยอนหลง โดยนาขอมลอบตเหตหรออบตภยทเขาเกณฑทกาหนดจากฐานขอมล ดงตารางท 4-1 รายงานตองประกอบดวยหวขอดงน วนทและเวลาเกดเหต ระยะเวลาการเกดเหต จานวนผบาดเจบ และจานวนผเสยชวต ชนดของวตถหรอสารเคมททาใหเกดอนตราย โดยระบชอสารเคมอนตรายและปรมาณ สาเหตของอบตเหตหรออบตภย รายละเอยดเกยวกบอบตเหตหรออบตภย ความเสยหายตามสภาพทเกดขนจรงและมลคาทตองซอมแซมใหกลบสสภาพเดม

อบตเหตหรออบตภยทตองแสดงในประวตการเกดอบตเหตหรออบตภย 5 ปยอนหลงตองมลกษณะดงตอไปน

(1) กรณทสารเคมอนตรายเกดการรวไหลมากกวาปรมาณขดจากด (Threshold quantity) ทโรงงานกาหนด

(2) กรณทสารเคมอนตรายรวไหลและสงผลใหเกดอยางใดอยางหนงดงตอไปน (2.1) ภายในพนทโรงงานมผเสยชวต บาดเจบ ถงขนหยดงานหรอตองพกฟนทโรงพยาบาล

หรอทรพยสนเสยหาย (2.2) ภายนอกพนทโรงงานมผเสยชวต บาดเจบถงขนหยดงานหรอตองพกฟนทโรงพยาบาล

ทรพยสนเสยหาย สงแวดลอมถกทาลาย มการอพยพ หรอมการหลบภย



(3) กรณมอบตเหตในโรงงานและสงผลใหเกดความเสยหายอยางใดอยางหนงดงตอไปน (3.1) เปนเหตใหบคคลถงแกความตาย เจบปวยหรอบาดเจบ ซงภายหลงเจดสบสองชวโมง

แลวยงไมสามารถทางานในหนาทเดมได (3.2) เปนเหตใหโรงงานตองหยดดาเนนงานเกนกวาเจดวน


ประวตการเกดอบตเหตหรออบตภย 5 ปยอนหลง ประกอบดวยขอมลดงน วนทและเวลาเกดเหต ระยะเวลาการเกดเหต จานวนผบาดเจบ และจานวนผเสยชวต ชนดของวตถหรอสารเคมททาใหเกดอนตราย โดยระบชอสารเคมอนตรายและ

ปรมาณ สาเหตของอบตเหตหรออบตภย รายละเอยดเกยวกบอบตเหตหรออบตภย ความเสยหายตามสภาพทเกดขนจรงและมลคาทตองซอมแซมใหกลบสสภาพเดม

ตวอยาง

ตารางท 4-1 ตวอยางประวตการเกดอบตภย 5 ปยอนหลง วนท เวลา ระยะเวลา

ทเกดเหต ผบาด เจบ

ผเสยชวต

สารเคม ปรมาณทรวไหล

สาเหตของอบตเหตหรอ

อบตภย

รายละเอยดของอบตเหตหรออบตภย

ความเสยหาย

16 ม.ค. 53 15.00 2 ชม. 30 นาท

1 คน 1 คน Xylene 30% w/w

500 ลตร.

รถบรรทกถงพลาสตกชนกบเสาถงเกบ Xylene

ถง Xylene ลมแตกเปนรขนาด 0.5 เมตร และตดไฟจนไหมคนขบและผปฏบตงานตดรถ

- คนขบเสยชวต - ผปฏบตงานตดรถ

บาดเจบ

- หวลากรถบรรทกไฟไหม

- เสาถงกาซหก 2 ตน - ถงแตก

19 ส.ค. 54 04.30 1 ชม. 1 คน - Isopropyl alcohol

15% w/w

200 ลตร ทอขนสง Isopropyl alcohol ผ

ทอขนสง Isopropyl alcohol ถกนาฝนจากรางนาชะเปนเวลานาน

- ผปฏบตงานทปดวาลวฉกเฉนโดน Isopropyl alcohol ทแขน



3.5 การมสวนรวมของผปฏบตงาน (Employee Participation)


เสรมสรางความร ความเขาใจ ปลกฝงจตสานก และสรางการมสวนรวมระหวางผปฏบตงาน ผรบเหมา ในดานการบรหารความปลอดภยโดยยดหลก ความปลอดภยเปนหนาทและความรบผดชอบของทกคน


สนบสนนใหเกดการมสวนรวมของผปฏบตงาน โดยเฉพาะอยางยงผปฏบตงานทอยในพนทเสยงอนตราย (รวมถงผปฏบตงานของผรบเหมาดวย) ในกจกรรมสงเสรมความปลอดภย ดงน

1) จดทาแผนงานการมสวนรวมของผปฏบตงาน แผนงานในการจดใหเกดการมสวนรวมของผการปฏบตงานในดานความปลอดภย อาท

แผนการจดกจกรรมเสรมสรางจตสานกดานความปลอดภย การอบรมเรองความปลอดภยใหผปฏบตงาน การประชมดานความปลอดภย สปดาหความปลอดภย ซงระบกจกรรม ชวงเวลาการดาเนนงาน และผรบผดชอบอยางชดเจน

2) จดชองทางในการสอสารและการเขาถงขอมลดานความปลอดภย สรางชองทางในการเผยแพรขอมลเพอสงเสรมความปลอดภยใหแกผ ทเ กยวของ อาท

ผปฏบตงาน ผรบเหมา หนวยงานทองถน ใหสามารถเขาถงได อาท ผานระบบอเลกทรอนกส บอรด การสอสารผานระบบกระจายเสยงในโรงงาน การประชม การอบรม เปนตน

ขอมลทเผยแพร ไดแก ขอมลการวเคราะหอนตราย นโยบายดานความปลอดภยและการปองกนอบตภย ขอมลความปลอดภยทงดานเทคนค คมอการใชเครองจกร (Manual) กฎระเบยบความปลอดภย เอกสารขอมลความปลอดภยของวตถ (MSDS) เปนตน

3) จดใหผปฏบตงานมสวนรวมในกจกรรมทเกยวของกบระบบบรหารจดการความปลอดภยและแสดงถงเครองมอ หรอวธการทผปฏบตงานสามารถเขาถงการวเคราะหอนตรายและขอมลทงหมดทเกยวของได โดยมแนวทางการดาเนนงาน ดงน การปรกษากบผปฏบตงานและตวแทนผปฏบตงานเกยวกบการจดการและพฒนาการ

วเคราะหอนตรายและหวขออนเพอบรหารจดการความเสยง การจดกจกรรมหรอการประชมเพอใหผปฏบตงานมการทางานรวมกนในดานความปลอดภย

อาท การวเคราะหอนตรายของกระบวนการผลต (Process hazard analysis) การจดทามาตรฐานควบคมอบตภย การศกษาและประเมนประสทธภาพของมาตรการตางๆ การสงขอคดเหนเพอปรบปรงระบบความปลอดภยในการทางาน เปนตน

การสงเสรมการทางานรวมกนระหวางทมงานความปลอดภย และผปฏบตงานหรอตวแทนดานความปลอดภย

การรายงานขอมลทเกยวกบอบตภยใหผปฏบตงานทราบ



การจดตงคณะกรรมการความปลอดภย อาชวอนามยและสภาพแวดลอมในการทางาน ตามทกฎหมายกาหนดขอมลทตองแสดงในรายงานการบรหารจดการความเสยง

1) แผนงานในการจดใหเกดการมสวนรวมของผปฏบตงาน อาท การรวมมอในการหาขอบกพรองดานความปลอดภยของการผลต รายงานการทางานทไมปลอดภย (Unsafe act) การอบรมความปลอดภย

2) ชองทางการเขาถงขอมลการวเคราะหอนตรายและขอมลทงหมดทเกยวของของผปฏบตงานทมอยในปจจบน และขอมลทเผยแพรใหผทเกยวของรบทราบ

3) หลกฐานการมสวนรวมของผปฏบตงานในระบบบรหารจดการความปลอดภย อาท รายงานการประชม รปถาย เปนตน



3.6 ขอมลดานความปลอดภยของกระบวนการผลต (Process Safety Information)


แสดงขอมลดานความปลอดภยทเกยวของกบกระบวนการผลตใหเกดความเขาใจตอผปฏบตงาน และนาไปใชในการวเคราะหอนตรายทมอยในกระบวนการผลตใหสามารถชบงอนตรายทอาจเกดขน เพอชวยใหมการปรบปรงมาตรการการปองกนอบตภยไดอยางมประสทธภาพยงขน


ผประกอบกจการโรงงานตองจดเตรยมขอมลดานความปลอดภยของกระบวนการผลตเกบไวทโรงงานและสรปขอมลภาพรวมโดยเปนสวนหนงของรายงานการบรหารจดการความเสยงฉบบน ซงขอมลดานความปลอดภยของกระบวนการผลตจะตองประกอบดวยขอมล 3 ดาน ดงน

1) ขอมลสารเคมอนตรายทใชหรอเกดขนในกระบวนการผลต (1) รายชอสารเคมอนตรายทใชในโรงงาน ทงทเปนวตถดบ (Raw Material) ผลผลตระหวางทางของ

กระบวนการทางเคม (Intermediate) ผลผลตพลอยได (By-product) ตวเรงปฏกรยา (Catalyst) สารเตมแตง (Additive) เชอเพลง (Fuel) และของเสย (Waste) รวมทงสารเคมทอาจเกดเมอหยดกระบวนการผลตกระทนหนหรอเมอเกดเหตไมคาดคด ชอสารเคม ชอตามระบบ IUPAC (International Union of Pure and Applied Chemistry) CAS Number (Chemical Abstract Service Number) หรอ ประเภทของสาร ความเขมขนหรออตราสวนในการเตรยม สถานะ

(2) ปรมาณสารเคมอนตรายในหนวย SI โดยจาแนกเปนสวนทใชในกระบวนการผลตและใชในหนวยทเกยวของกบกระบวนการผลต ปรมาณครอบครองหรอมอยของสารเคมอนตรายแตละชนดทมากทสด ปรมาณสารเคมอนตรายทใชตอป ปรมาณสารเคมอนตรายทกฎหมายกาหนด สถานทเกบ/รปแบบการจดเกบ

(3) ขอมลเกยวกบอนตรายของสารเคมอนตรายในกระบวนการผลต อยางนอยตองครอบคลมในเรองตอไปน ขอมลความเปนพษ (Toxicity data) อนตรายตอสขภาพ อาท การระคายเคอง ภาวะขาดอากาศ การกอใหเกดมะเรง ความเขมขนทอาจทาใหเสยชวตได การบาดเจบทอาจเกดจากไฟไหม หรอระเบด ผลกระทบตอสงแวดลอม ประกอบดวย ผลกระทบตออาคารสถานท ระบบนเวศ

และ สงมชวต



ขอมลคามาตรฐานความปลอดภย/ขดจากดความเขมขนทอนญาตใหสมผสได (Permissible exposure limits)

ขอมลสมบตทางกายภาพ (Physical data) แสดงในหนวย SI จดวาบไฟ (Flash point) จดตดไฟ (Ignition temperature) ความไวไฟ (Flammable limits) ความดนไอ (Vapor Pressure) ความหนาแนน (Density) จดเดอด (Boiling point) ความสามารถในการผสมกบสารอน (Miscibility) อตราการสลายตว (Rate of decomposition) ความไวตอการเกดระเบด (Sensitiveness of explosives) พฤตกรรมของสารทงในกรณทระบบการผลตเดนปกต ผดปกต หรอภายใต

สภาวะทเกดอบตภย อาท ปฏกรยาเคมเมอระบบเดนผดปกต การปนเปอนในผลตภณฑ

ขอมลการเกดปฏกรยาทางเคม (Reactivity data) ขอมลคณสมบตการกดกรอน (Corrosivity data) ขอมลดานความเสถยรและการกอความรอน (Thermal and chemical stability

data) ขอมลอนตรายทเกดขนจากการผสมกนกบสารเคมอนๆ อยางไมตงใจ (Hazardous

effects of inadvertent mixing of different materials) วธการปฐมพยาบาลเบองตนในการสมผสแตละประเภท ไดแก การกลนกน การสมผส

ทางผวหนง การสดดม (4) ขอมลรปแบบการขนสง

รปแบบการขนสงสารเคม อาท ทางทอ ทางรถบรรทก ทางเรอ

ทงน อาจจดทาในรปแบบของเอกสารขอมลความปลอดภยของสารเคมอนตราย (Material Safety Data Sheets: MSDS) ในรปแบบ Globally Harmonised System for Classification and labeling of Chemicals (GHS) ตามขอกาหนดของกรมโรงงานอตสาหกรรมหรอมาตรฐานทเกยวของ และขอมลตองครอบคลมปฏกรยาทไมสามารถควบคมได (Runaway reaction) และ อนตรายทเกดจากความดนมากเกนไป (Overpressure)

2) ขอมลเกยวกบเทคโนโลยทใชในกระบวนการผลต อยางนอยตองครอบคลมในเรองตอไปน (1) แผนภาพการไหลของกระบวนการผลต (Process flow diagram) หรอแผนภาพการไหล

(Block flow diagram) แสดงขนตอนของกระบวนการผลตอยางงาย แผนภาพการไหล (Block flow diagram) ใชแสดงอปกรณหลกและการเชอมตอใน

กระบวนการผลต รวมทงอตราการไหล องคประกอบ อณหภม และความดน แผนภาพการไหลของกระบวนการผลต (Process flow diagram) เปนแผนภาพทม

ความซบซอนมากขน แสดงใหเหนสายการผลตหลก อณหภม ความดน ของทกสายท



เขาและออกจากอปกรณตางๆ วาลว อปกรณควบคมความดนและอณหภม เพอแสดงใหเหนกระบวนการผลตทชดเจนยงขน นอกจากนยงแสดงองคประกอบหลกและสงสนบสนนการผลตทมตลอดกระบวนการผลต

(2) กระบวนการทางเคม (Process chemistry) เปนการแสดงวธหรอการเปลยนแปลงทางเคม ของสารเคม 1 ตว หรอมากกวา ทมปฏกรยาตอกน อาท สมการ อตราสวนหรอสดสวนในการเกดปฏกรยา

(3) ปรมาณสารเคมทจดเกบไดสงสดตามทออกแบบไว (Maximum intended inventory) (4) คาขดจากดตาสด-สงสด (Safe upper and lower limits) ของระบบ อาท อณหภม ความดน

อตราการไหลหรอการผสม เปนตน เพอใหเกดความปลอดภยของกระบวนการผลต (5) ผลสบเนองทอาจเกดขนจากการเปลยนแปลงใดๆ ของกระบวนการผลตทเบยงเบนไปจาก

มาตรฐานทออกแบบไว (Consequences of deviation) รวมถงผลดานความปลอดภยและสขภาพอนามยทจะมตอผปฏบตงาน

กรณทไมมตนฉบบเอกสารขอมลทางเทคนค อาจมการจดทาขอมลดงกลาวขนใหเชอมโยงกบการวเคราะหอนตรายของกระบวนการผลต (Process hazard analysis) โดยใหมรายละเอยดเพยงพอทจะสนบสนนการวเคราะหอนตราย

3) ขอมลเกยวกบอปกรณ เครองมอทใชในกระบวนการผลต ควรแสดงขอมลทครอบคลมในเรองตอไปน (1) วสดทใชในการกอสราง (Materials of construction) (2) แผนภมแสดงการเดนทอและอปกรณควบคม/เครองมอวด (Piping and instrument

diagrams; P&ID) P&ID ใชแสดงความสมพนธระหวางอปกรณและเครองมอรวมทงขอมลอนทเกยวของ ไดแก

วสดทใชในการกอสราง ความสามารถและเฮดความดนของเครองสบ (Pump capacity and pressure head) แรงมาของคอมเพรสเซอร (Compressor horsepower) การออกแบบถงทงความดนและอณหภม

ขอมลการออกแบบอปกรณ ไดแก ขอกาหนดและมาตรฐาน (Code and standard) ทใชในการออกแบบ รวมถงแนวปฏบตทางวศวกรรม (Good Engineering Practice)

อปกรณทถกออกแบบและสรางมาหลายปตามขอกาหนดหรอมาตรฐานทมอยขณะนน ซงปจจบนไมไดใชแลว ผประกอบกจการโรงงานตองจดใหมการทดสอบ ตรวจสอบ และใชงานตามทเหมาะสม

อปกรณทไมไดออกแบบและสรางตามขอกาหนดหรอมาตรฐาน ผประกอบกจการโรงงานตองอธบายหรอมเอกสารอางองเพอยนยนวาการออกแบบและการกอสรางนนเหมาะสมกบวตถประสงคทใชงาน

(3) การจาแนกความปลอดภยของระบบไฟฟา (Electrical classification) อาท ทตง Main Distribution Board ระบบการแบง ควบคม และตดไฟ

(4) การออกแบบระบบนรภย/วาลว (Relief system) และพนฐานการออกแบบ และตาแหนงทตดตง (5) การออกแบบระบบระบายอากาศ (Ventilation system) ทศทางการระบายและวธการ

ทางาน



(6) ขอกาหนดและมาตรฐานทใชสาหรบการออกแบบ (Design codes and standards) ทใช (7) ขอกาหนดและวธการจาแนกสารหรอทศทางการไหลของทอ อาท การใชรหสส สญลกษณ

ทศทาง (8) สมดลของวสดและพลงงาน (Material and energy balances) ในกระบวนการผลต (9) อปกรณในระบบความปลอดภย (Safety systems) อาท ระบบควบคมการหยดอตโนมต

(Interlock) ระบบตรวจจบและระงบเหตอตโนมต (Detection and suppression system) เปนตน

สาหรบอปกรณ/เครองมอทมอย ซงไดถกออกแบบหรอสรางขนภายใตขอกาหนด แนวปฏบต หรอมาตรฐานทถกเลกใชแลว ผประกอบกจการโรงงานควรดาเนนการทบทวนเอกสาร มาตรการ และแนวปฏบตทดทเกยวของเปนระยะทเหมาะสม เพอประเมนวาอปกรณ/เครองมอนนๆ ไดมการออกแบบ บารงรกษา ตรวจสอบ ทดสอบ และใชงานไดอยางปลอดภย โดยดาเนนการปดชองวางทอาจกอใหเกดอนตรายจากการใชมาตรฐานทถกเลกใชไปแลวดวยหลกการหรออปกรณทเปนทยอมรบ อกทง ควบคมการปฏบตงานทเกยวของกบสารเคม เทคโนโลย อปกรณใหเปนไปตามขอปฏบตทดและเปนทยอมรบทางดานวศวกรรม

โดยโรงงานควรรวบรวมขอมลในแตละดานไวในสถานทซงสามารถนามาอางองและคนหาไดงาย




1) ขอมลสารเคมอนตรายทใชหรอเกดขนในกระบวนการผลต (ดงตารางท 6-1) รายชอสารเคม ปรมาณ รปแบบการจดเกบ (ภาชนะ)

2) ขอมลเทคโนโลยทใชในกระบวนการผลต แผนภาพการไหลของกระบวนการผลต (Process flow diagram) หรอแผนภาพการ

ไหล (Block flow diagram) แสดงขนตอนของกระบวนการผลตอยางงาย พรอมคาอธบายขนตอนของกระบวนการผลต

3) ขอมลอปกรณ เครองมอทใชในกระบวนการผลต แจกแจงรายการอปกรณหลกทใชในกระบวนการผลต แจกแจงรายการอปกรณในระบบความปลอดภย

ตวอยาง 1) ขอมลสารเคมอนตรายทใชหรอเกดขนในกระบวนการผลต

ตารางท 6-1 ตวอยางรายชอและปรมาณสารเคมอนตรายทใชในโรงงานของบรษท เอเอเอ จากด

โรงงาน บรษท เอเอเอ จากด

ชอสารเคมอนตรายตาม

IUPAC

CAS Number

ประเภทความเปนอนตรายตาม GHS

ความเขมขน/

อตราสวนในการเตรยม

วตถประสงคของการใช

ปรมาณทจดเกบสงสด

(หนวย)

ปรมาณการใชตอป

(หนวย)

ภาชนะ/สถานท

เกบ

ขนาดภาชนะทเกบ/บรรจ (หนวย)

ปรมาณทเขาขาย

เขาขายตองทารายงาน

Xylenes 1330-20-

7

Flammable Liquids

Category 3 30% w/w วตถดบ 25 ton 576 ton Tank A 30 ton 5 ton เขาขาย

Methylbenzene (Toluene)

108-88-3 Flammable

Liquids Category 2

30% w/w วตถดบ 25 ton 576 ton Tank B 30 ton 5 ton เขาขาย

Isopropyl alcohol

67-63-0 Flammable

Liquids Category 2

15% w/w วตถดบ 15 ton 288 ton Tank C 12 ton 5 ton เขาขาย

Solvent X Flammable

Liquids Category 3

ผลตภณฑ 200 ton 4500 ton

Tank D 250 ton 5 ton เขาขาย



รปท 6-1 ตวอยาง MSDS ของสารเคมอนตราย และรปแบบการขนสง



รปท 6-1 ตวอยาง MSDS ของสารเคมอนตราย และรปแบบการขนสง (ตอ)



รปท 6-1 ตวอยาง MSDS ของสารเคมอนตราย และรปแบบการขนสง (ตอ) ทมา: http://www.pharmcoaaper.com/pages/MSDS/MSDS_I/isopropanol_99_percent.pdf



2) ขอมลเทคโนโลยทใชในกระบวนการผลต (1) ตวอยางแผนภาพการไหลของกระบวนการผลต (Process Flow Diagram) และแผนภาพการไหล

(Block flow diagram) ดงรปท 6-2 และ 6-3 คาอธบายดงรปท 6-4

รปท 6-2 ตวอยางแผนภาพการไหลของกระบวนการผลต (Process flow diagram) ทมา: http://en.wikipedia.org/wiki/Process_flow_diagram

(2) ตวอยางกระบวนการทางเคม (Process chemistry) เปนการแสดงวธหรอการเปลยนแปลงทางเคม ของสารเคม 1 ตว หรอมากกวา ทมปฏกรยาตอกน อาท สมการ อตราสวนหรอสดสวนในการเกดปฏกรยา ดงรปท 6-3

รปท 6-3 ตวอยางแผนภาพการไหล (Block flow diagram) และกระบวนการทางเคม (Process chemistry) ทมา : http://www.coe.or.th/coe/main/coeHome.php?aMenu=701012&aSubj=211&aMajid=8


http://www.google.co.th/url?sa=i&source=images&cd=&cad=rja&docid=Lv9H5z-CeJ4vBM&tbnid=QbH37ij-6qF1AM:&ved=0CAgQjRwwADhU&url=http://fr.wikipedia.org/wiki/Sch%C3%A9ma_de_proc%C3%A9d%C3%A9&ei=kEnVUe-5DIXsrAeHsoCYAw&psig=AFQjCNFDRne8YWAJogEcXXGcKBS7HbBzhg&ust=1373018896307140





รปท 6-4 ตวอยางคาอธบายขนตอนของกระบวนการผลต

ทมา: คมอการชบงอนตรายการประเมนความเสยงภย และการจดทารายงาน, กรมโรงงานอตสาหกรรม

(3) ตวอยางปรมาณสารเคมทจดเกบไดสงสดตามทออกแบบไว (Maximum intended inventory) ดงตารางท 6-1

(4) ตวอยางคาขดจากดตาสด-สงสด (Safe upper and lower limits) ของระบบ อาท อณหภม ความดน อตราการไหลหรอการผสม เปนตน เพอใหเกดความปลอดภยของกระบวนการผลต ดงรปท 6-5



รปท 6-5 ตวอยางคาขดจากดตาสด-สงสด (Safe upper and lower limits) ของระบบ

ทมา : คมอการชบงอนตรายการประเมนความเสยงภย และการจดทารายงาน, กรมโรงงานอตสาหกรรม

(5) ตวอยางผลสบเนองทอาจเกดขนจากการเปลยนแปลงใดๆ ของกระบวนการผลตทเบยงเบนไปจากมาตรฐานทออกแบบไว (Consequences of deviation) รวมถงผลดานความปลอดภยและสขภาพอนามยทจะมตอผปฏบตงาน ดงรปท 6-6

กระบวนการบรรจ LPG

การเตรยมการบรรจ LPG การเตรยมถงเปลา

การเตรยมถงเกบ LPG เพอรบ

LPG เขาจดเกบ

การขนถาย LPG เขาสถงเกบ

การจดเกบ LPG

การบรรจ LPG

ชงนาหนก LPG

ทดสอบการรว

ผนกซล

จดเกบรอสงมอบและกระจาย

สนคาสผบรโภค

การรบถง LPG เปลาเพอบรรจ

ใหม

ตรวจสอบถง LPG วาอยใน

สภาพดและยงไมหมดอาย

การลางถง

การตรวจสอบสภาพทวไป

ความดนสงสด 16.33 barอณหภม 30°Cอตราการไหล 10 ตน/ชม.

ความดนสงสด 16.33 barอณหภม 30°Cระดบไมเกน 85%

ความดนสงสด 16.33 barอณหภม 30°C

นาหนก LPG 15 kg. (Net weight)



รปท 6-6 ตวอยางผลสบเนองทอาจเกดขนจากการเปลยนแปลงใดๆ ของกระบวนการผลตทเบยงเบนไป

จากมาตรฐานทออกแบบไว (Consequences of deviation) ทมา : คมอการชบงอนตรายการประเมนความเสยงภย และการจดทารายงาน, กรมโรงงานอตสาหกรรม

3) ขอมลเกยวกบอปกรณ เครองมอทใชในกระบวนการผลต ควรแสดงขอมลทครอบคลมในเรองตอไปน

(1) ตวอยางวสดทใชในการกอสราง (Materials of construction) ดงรปท 6-7

รปท 6-7 ตวอยางวสดทใชในการกอสราง (Materials of construction) ทมา : http://ocw.unican.es/ensenanzas-tecnicas/procesos-quimicos-de-

fabricacion/materiales/Subject%207.%20Equipment%20Sizing%20and%20Costing%20OCW.pdf

3. ปมสง LPG (Pump)

ปมสง LPGทใชในโรงงานบรรจกาซจะใชสาหรบการสรางความดนของ LPG ใหสงขนเพอให

สามารถสง LPG ไปตามทอกาซสหวจายกาซ โดยปกตจะสามารถสรางความดนใหสงขนทางดาน

ออกอกประมาณ 4.76 – 6.8 bar ซง LPG จากถงจะมแรงดนทประมาณ 12.25 bar ท 30°C ดงนน

ตวปมและอปกรณรวมทงทอจะมแรงดนสงอยในระบบขณะทมการเดนปมเพอสง LPG ไปทาการ

บรรจ และในขณะทมการเดนปมนนจะมแรงสนสะเทอนเกดขนอาจทาใหตวยดทอหรอปกรณม

โอกาสคลายตว และทาใหเกดการรวไหลได ซงจะทาใหเกดไฟไหมหรอระเบดขนได

510 621 704 816 1093

-46

-59

-196

-254

Tmax (°C) Steel Tmin (°C) Steel



(2) ตวอยางแผนภมแสดงการเดนทอและอปกรณควบคม/เครองมอวด (Piping and instrument diagrams; P&ID) ดงรปท 6-8

รปท 6-8 ตวอยางแผนภมแสดงการเดนทอและอปกรณควบคม/เครองมอวด (P&ID)

ทมา: http://en.wikipedia.org/wiki/Piping_and_instrumentation_diagram

(3) ตวอยางการจาแนกความปลอดภยของระบบไฟฟา (Electrical classification) อาท ทตง Main Distribution Board ระบบการแบง ควบคม และตดไฟ ดงรปท 6-9

รปท 6-9 ตวอยางการจาแนกความปลอดภยของระบบไฟฟา (Electrical classification)

ทมา: กฎกระทรวงระบบไฟฟาและระบบปองกนอนตรายจากฟาผาของสถานทประกอบกจการนามน พ.ศ. 2556



(4) ตวอยางการออกแบบระบบนรภย/วาลว (Relief system) และพนฐานการออกแบบ และตาแหนงทตดตง

รปท 6-10 ตวอยางการออกแบบระบบนรภย/วาลว (Relief system) และพนฐานการออกแบบ และตาแหนงทตดตง

ทมา: http://www.watts.com/images/aux_images/learnabouts/thermalexpansion/hwheatingsystem-lrg.jpg



(5) ตวอยางการออกแบบระบบระบายอากาศ (Ventilation system) ทศทางการระบายและวธการทางาน

รปท 6-11 ตวอยางการออกแบบระบบระบายอากาศ (Ventilation system) ทศทางการระบายและวธการทางาน

ทมา: http://www.hemcocorp.com/images/hoodvent%20images/LabVent2014.jpg

(6) ตวอยางขอกาหนดและมาตรฐานทใชสาหรบการออกแบบ (Design codes and standards) ทใช ดงรปท 6-12



รปท 6-12 ตวอยางขอกาหนด ASME ทใชสาหรบการออกแบบ (Design codes and standards)

ทมา: http://ih.constantcontact.com/fs036/1103542706910/img/52.jpg?a=1104581045070



(7) ตวอยางขอกาหนดและวธการจาแนกสารหรอทศทางการไหลของทอ อาท การใชรหสส สญลกษณ ทศทาง ดงรปท 6-10

(8) ตวอยางสมดลของวสดและพลงงาน (Material and energy balances) ในกระบวนการผลต ดงตารางท 6-2 และ 6-3

ตารางท 6-2 ตวอยางสมดลวสด (Material Balance)

Data Ethylene Feed

Oxygen Feed

Reactor Recycle

Reactor Effluent

Temperature 86 oF 86 oF 162 oF 482 oF

Pressure 261 psia 261 psia 231 psia 241 psia

Total Molar Flow

1051 lbmol/hr

1023 lbmol/hr

24064 lbmol/hr

25577 lbmol/hr

Component Flows (lbmol/hr):

Ethylene 1050 0 7532 7533

Oxygen 0 1023 1039 1039

Carbon Dioxide

0 0 1483 1881

Ethylene Oxide

0 0 0 850

Methane 1.36 0 12549 12550

Ethane 0.0607 0 690 552

Nitrogen 0.0145 0 127 127

Argon 0 0.042 366 366

Water 0 0 278 679

ตารางท 6-3 ตวอยางสมดลพลงงาน (Energy Balance)

Total Electrical Consumption 1,800 kW

Total Cooling Water Consumption 75,200 lb/hr

Internal Heat Exchanger Duties 8.66e7 Btu/hr

(9) ตวอยางอปกรณในระบบความปลอดภย (Safety systems) อาท ระบบเชอมโยงการควบคมอตโนมต (Interlock) ระบบตรวจจบและระงบเหตอตโนมต (detection and suppression system) เปนตน ดงรปท 6-13



รปท 6-13 ตวอยางอปกรณในระบบความปลอดภย (Safety systems) อาท ระบบเชอมโยงการควบคมอตโนมต

(Interlock) ระบบตรวจจบและระงบเหตอตโนมต (detection and suppression system)

ทมา: http://biomassmagazine.com/uploads/posts/magazine/2014/06/Cont-Pellet-figure-5-0714_14029549768234.jpg



3.7 การวเคราะหอนตรายของกระบวนการผลต (Process Hazard Analysis: PHA)


เพอชบง วเคราะห ประเมน และควบคมอนตรายของกระบวนการผลตดวยมาตรการทเหมาะสมกบความซบซอนของกระบวนการผลตนนๆ เปนการปองกนการเกดอบตภยอยางมระบบและนาไปสการตดสนใจปรบปรงดานความปลอดภยและลดผลกระทบทอาจตามมาจากอนตรายตางๆ เพอใหกระบวนการผลตมความปลอดภยมากยงขน


การวเคราะหอนตรายของกระบวนการผลต (PHA) เปนเครองมอทสาคญทสดในการบรหารจดการความเสยง หากผประกอบกจการโรงงานจดทา PHA อยางเปนระบบ ชบงและวเคราะหอนตรายอยางละเอยดและรอบคอบ ผลลพธทได คอ ขอมล PHA ซงแสดงอนตรายทอาจสงผลตอทงผประกอบกจการโรงงาน ผปฏบตงาน และผมสวนเกยวของ โดยขอมลนจะเปนประโยชนตอการตดสนใจปรบปรงความปลอดภยและลดผลกระทบทไมตองการหรอไมไดอยในแผนทวางไว ดงนน การทา PHA ควรดาเนนการดงน

1) จดตงกลม/คณะ/ทมวเคราะหอนตรายของกระบวนการผลตทมความเขาใจในเทคนคทจะใชชบงและวเคราะหอนตรายและกระบวนการผลตทจะวเคราะห ทมอาจประกอบดวยสมาชกตงแต 3 คนขนไป ทงน สมาชกในทมอาจเปนสมาชกชวคราว

หรอสมาชกประจา ควรประกอบดวยผเชยวชาญทมความรความเขาใจและประสบการณในดานตางๆ ดงน ดานการประกอบกจการโรงงาน เชน เทคโนโลยการผลต กระบวนการผลต การซอม

บารงเครองจกรหรออปกรณ วตถดบ ผลตภณฑและวตถผลพลอยได ดานความปลอดภย อาชวอนามย และสภาพแวดลอมการทางาน ดานการชบงอนตราย ประเมนความเสยง และการบรหารจดการความเสยง

ควรจดทาขอมลรายชอทมงาน ประวตการทางาน ประสบการณและความเชยวชาญเพอประกอบการจดตงและคดเลอกทม

หวหนาทมจาเปนตองมความรทงเทคนคการชบง วเคราะห และประเมนอนตรายทอาจจะเกดขนในกระบวนการผลต

ทมงานทสมบรณควรมสมาชกทมความรในเรองมาตรฐาน ขอกาหนด ขอบงคบ และกฎหมายทเกยวของกบกระบวนการผลตของโรงงาน

ทมทเลอกมาตองสามารถทางานรวมกนไดเพอแกไขปญหา รวมกนคนหาสาเหตและมขอเสนอแนะทด เพอขจดปญหาอยางมเหตผล

2) เลอกระบบในกระบวนการผลตทจะทาการวเคราะหอนตรายเปนอนดบแรก กรณกระบวนการผลตทมขนาดใหญและมอปกรณเปนจานวนมาก ตองเรยงลาดบ

ความสาคญอยางเปนระบบเพอเลอกอปกรณทจะทา PHA กอน



การวเคราะหอนตรายเบองตน (Preliminary hazard analysis) เปนแนวทางทเปนประโยชนตอการจดลาดบความสาคญของกระบวนการผลตทผประกอบกจการโรงงานตองพจารณา โดยควรจดลาดบใหกระบวนการผลตทอาจสงผลตอคนจานวนมากเปนอนดบแรก และกระบวนการผลตดงกลาวควรไดรบการดแลอยางมาก

การเรยงลาดบความสาคญควรพจารณาจากความรนแรงเมอเกดสารเคมรวไหล จานวนผปฏบตงานทอาจไดรบผลกระทบ ประวตการเดนเครองจกร อาท ความถในการรวไหลของสารเคม อายของกระบวนการผลต และปจจยอนๆ ซงปจจยเหลานจะถกนามาเรยงลาดบโดยพจารณาจากความรนแรงของผลกระทบจากอบตภยทอาจเกดขน หรอการจดเรยงดวยวธอนๆ

3) เลอกเทคนคการชบงและวเคราะหอนตรายทเหมาะสมกบกระบวนการผลต เทคนคการชบงอนตรายและการประเมนความเสยง (Hazards Indentify and Risk

Assessnment) ผประกอบกจการโรงงานอาจพจารณาเลอกใชเทคนคตอไปนอยางใดอยางหนงหรอหลายเทคนครวมกน ไดแก What-If Checklist Hazard and Operability Study (HAZOP) Failure Mode and Effects Analysis (FMEA) Fault Tree Analysis (FTA) Event Tree Analysis (ETA) เทคนคอนทมความเหมาะสมและเทยบเทาวธการขางตนโดยขอความเหนชอบจากกรม

โรงงานอตสาหกรรม การเลอกเทคนคในการทา PHA ขนอยกบหลายปจจย อาท กระบวนการผลตทใชงานมานาน

และมการเปลยนแปลงปรบปรงเพยงเลกนอย กระบวนการผลตใหมหรอกระบวนการผลตทมการเปลยนแปลงบอย ขนาดและความซบซอนของกระบวนการผลต เปนตน

ตวอยางการเลอกเทคนคในการทา PHA อาท การทา PHA ขนอยกบการตดสนใจและการตงสมมตฐานทดบนพนฐานของเอกสาร

และความเขาใจของทมงาน Checklist ใชไดดกบกระบวนการผลตทคอนขางเสถยร ไมคอยเปลยนแปลง แตไม

เหมาะหากกระบวนการผลตถกเปลยนแปลงอยางมาก เพราะ Checklist อาจขาดในสวนทเปลยนแปลงลาสด สงผลใหสวนนนไมถกประเมน

กระบวนการผลตทมความซบซอน มหลากหลายอปกรณ อาจใชหลายเทคนคในกระบวนการผลตเดยว อาท กระบวนการผลตทมอปกรณจานวนมาก มขนาดหลากหลาย และมอายการใชงานแตกตางกน อาจใชตางเทคนคและทมงานวเคราะห แลวจงสรปผลการศกษาเพอประเมน อาท ใช Checklist กบ หมอไอนา (Boiler) หรอ เครองแลกเปลยนความรอน (Heat exchanger) และใช HAZOP กบกระบวนการผลตโดยรวม

กรณทมกระบวนการผลตขนาดใหญตอเนองกน และมหลายหองควบคม (Control room) เพอควบคมแตละสวนของกระบวนการผลต อาท สวนหอกลน (Distillation



tower) สวนผสม (Blending operation) ควรทา PHA แยกเปนแตละสวนแลวสรปผลรวม

4) ชบงและวเคราะหอนตรายโดยพจารณาเนนทอปกรณ เครองมอ และระบบสนบสนนการผลต รวมถงการกระทาของมนษย (เปนประจา หรอ เปนครงคราว) และปจจยภายนอกทอาจเกยวของกบกระบวนการผลต การชบงและวเคราะหอนตรายควรเนนทอปกรณ เครองมอ ระบบสนบสนนการผลต อาท

กรณไฟฟาดบ ระบบไอนา/ประปาขดของ เปนตน การกระทาของมนษย (เปนประจา หรอ เปนครงคราว) และปจจยภายนอกทอาจเกยวของกบกระบวนการผลต เพอวเคราะหความเปนไปไดทอาจจะเกดหรอสงผลใหเกดไฟไหม ระเบด การรวไหลของสารเคมทเปนพษหรอไวไฟ การหกหรอลนของสารเคมอนตราย

5) สรปผลการวเคราะหอนตรายของกระบวนการผลต ซงประกอบดวยขอมลดงตอไปน (1) บญชรายการสงทเปนความเสยงและอนตราย (อนตรายทมอยในกระบวนการผลต)

(2) ขอมลรายละเอยดการชบงอนตรายและการประเมนความเสยง

(3) การชบงอบตการณทเคยเกดขนในอดต ซงมศกยภาพในการกอใหเกดผลกระทบทรนแรงในโรงงาน

(4) มาตรการควบคมทางดานวศวกรรมและการบรหารจดการทสามารถนามาประยกตใชสาหรบการปองกนอนตรายและผลกระทบทเกยวของสมพนธกน อาท ระบบตรวจจบและเตอนภยจากการรวไหล เปนตน ทงน วธการตรวจวดทยอมรบไดอาจรวมถงการตรวจตดตามและการใชเครองมอ/อปกรณควบคมทมสญญาณเตอนอยางเหมาะสม ภายใตหลกการ ALARP (As Low As Resonably Possible) คอ การลดผลกระทบของอนตรายใหนอยทสดเทาทจะสามารถทาไดดวยวธการหรอเทคนคทมอยในปจจบน มาตรการปองกนและจากดขอบเขตของเหตการณแตละลาดบขนตอน แบงออกเปน

มาตรการระดบท 1 มาตรการความปลอดภยของกระบวนการผลตปกต (Inherent safety) เปนการกาจดหรอลดอนตรายทแหลงกาเนด อาท ลดปรมาณการเกบสารเคมอนตราย หรอเปลยนไปใชวตถดบหรอสารเคมอนท

อนตรายนอยลง ใชกระบวนการผลตทใชสารเคมอนตรายนอยกวา ใชวสดททนตอการกดกรอนในอปกรณตางๆ ของระบบการผลต ออกแบบเผอสภาวะการปฏบตการทอาจจะเกดขนในภายหนา ออกแบบเผอกรณอปกรณปองกนภยลมเหลว จดวางอปกรณภายในโรงงานใหเหมาะสม

มาตรการระดบท 2 มาตรการปองกน (Prevention measure) เปนการปองกนทจดเรมตนของเหตการณทอาจนาไปสอบตภย อาท มระบบบรหารจดการเพอตดตงและออกแบบระบบ/อปกรณ



มการออกแบบเพอปองกนการทางานทลมเหลวของอปกรณ หรอความผดพลาดของคน (Human error) รวมถงปองกนการทางานทลมเหลวในกจกรรมเฉพาะตางๆ อาท การซอมบารง การตรวจสอบ

เปลยนอปกรณ อาท ใชทอสองชนเพอปองกนสารเคมรวออกนอกทอ มาตรการระดบท 3 มาตรการควบคม (Control measure) เปนการปองกน

เหตการณอนตรายไมใหยกระดบขนเปนอบตภย โดยจากดขอบเขตหรอลดการรวไหลใหเหลอนอยทสดเพอไมใหกลายเปนอบตภย โดยมาตรการควบคมนขนอยกบสาเหตหลกของอนตราย ซงอปกรณทใชในมาตรการควบคม อาท Relief valve การปลอยออกส Scrubber หรอหอเผาทง (Flare) การปดระบบฉกเฉนโดยใชระบบอตโนมต Gas detection/warning system

มาตรการระดบท 4 มาตรการจากดขอบเขต (Limitation measure) เปนมาตรการระงบหรอลดความรนแรงของผลกระทบจากอบตภยทอาจเกดขน อาท สรางทหลบภย การจดใหมอปกรณดบเพลง ขนตอนการตอบโตเหตฉกเฉน การปฐมพยาบาล/ชวยชวต การสวมใสอปกรณปองกนภยสวนบคคล

(5) ผลสบเนองทเกดขนหากเกดความลมเหลวของมาตรความควบคมทางดานวศวกรรมและการบรหารจดการ

(6) ผลของสถานทตงอาคาร สถานท อปกรณและสงอานวยความสะดวกตางๆ อาท การวางผง/ทตงโรงงาน ทตงอปกรณ ทางเขา-ทางออก เพอใหสามารถเขาถงสาธารณปโภคและสงอานวยความสะดวกกรณเกดอบตเหต หรอมความเหมาะสมและปลอดภยในการทางาน

(7) การออกแบบการปฏบตงานตามหลกการยศาสตร โดยพจารณาถงขอจากดในการทางานของมนษย อาท จานวนบคลากร ลกษณะงานทคนตองเกยวของกบเครองจกร ระยะเวลาการทางาน สขภาพอนามย

(8) การประเมนผลเชงคณภาพถงขอบเขตผลกระทบดานความปลอดภยและสขภาพอนามยของผปฏบตงาน ทอาจเกดขนจากความลมเหลวในการควบคมกระบวนการผลต หรอจากสภาพแวดลอม อาท อทกภย วาตภย

(9) การชบงสงทตองปรบปรง (Identifying areas for improvement) ทงในโรงงานและกระบวนการผลตทเกยวของกบการควบคมอบตภย โดยกาหนดพนทและแผนในการปรบปรง

(10) การจดลาดบความสาคญและวางแผนปรบปรง (Selecting priorities and scheduling improvement) โดยลาดบความสาคญของสงทตองปรบปรง เกณฑในการจดลาดบความสาคญ และมกาหนดการในการปรบปรงในแตละหวขอ อาท

กาหนดตวชวดในการจดลาดบความสาคญ



หลงจากททา PHA เสรจ ผประกอบกจการโรงงานควรดาเนนการดงน

1) จดทาระบบเอกสารทสามารถบงบอกเกยวกบสงทพบและขอเสนอแนะของทมทดาเนนการวเคราะหกระบวนการผลต

2) จดใหมการดาเนนการตามขอเสนอแนะและกาหนดใหมผรบผดชอบ รวมถงการมกรอบระยะเวลาทชดเจน มการจดทาแผนปฏบตการดาเนนการจนแลวเสรจ

3) บนทกผลการดาเนนการและการตดตามในรปแบบเอกสาร และมการสอสารแจงใหผทเกยวของทราบ

4) จดทาเปนวธปฏบตหรอระเบยบปฏบตในกรณทสามารถทาไดเพอใหมการนาไปใชอยางชดเจน

ผลการวเคราะหอนตรายของกระบวนการผลต ควรมการทบทวนอยางนอยทก 5 ป หลงจากการดาเนนการครงแรก หรอเมอมการเปลยนแปลง/ปรบปรงกระบวนการผลตหรอเมอเกดอบตเหตหรออบตภย โดยตรวจสอบยนยนและทบทวนเพอปรบปรงขอมลทจาเปน เพอใหผลการวเคราะหนนมความสอดคลองกบสภาพปจจบนของกระบวนการผลต และสามารถใชอางองได

ผประกอบกจการโรงงานควรจดเกบผลการวเคราะหอนตรายของกระบวนการผลต รวมทงผลการตรวจสอบใหสอดคลองและเปนไปตามขอกาหนด มการปรบปรงขอมล ตลอดจนเอกสารทเกยวของใหเปนปจจบนเพอการตรวจสอบภายหลง

มาตรการทมอยควรถกบรรจเปนสวนหนงของขนตอนการปฏบตงาน เพอใหเกดการนามาตรการนนไปใชอยางเปนระบบ ทงน มาตรการตางๆ เหลาน จะตองอยในกรอบของการตรวจประเมนดวย




1) รายชอและประวตกลม/คณะ/ทมวเคราะหอนตรายของกระบวนการผลต 2) สรปผลการวเคราะหอนตรายของกระบวนการผลต บญชรายการสงทเปนความเสยงและอนตราย (อนตรายทมอยของกระบวนการผลต) การชบงอบตการณทเคยเกดขนในอดต ซงมศกยภาพในการกอใหเกดผลกระทบท

รนแรงในสถานประกอบกจการ มาตรการควบคมทางดานวศวกรรมและการบรหารจดการทใชสาหรบการปองกนหรอ

ควบคมอนตรายและผลกระทบทเกยวของ ผลสบเนองทเกดขนหากเกดความลมเหลวของมาตรการควบคมทางดานวศวกรรมและ

การบรหารจดการ การจดตงอาคาร สถานท และสงอานวยความสะดวกตางๆ การออกแบบการปฏบตงานตามหลกการยศาสตร การประเมนผลเชงคณภาพถงขอบเขตผลกระทบดานความปลอดภยและสขภาพ

อนามยของผปฏบตงาน ทอาจเกดขนจากความลมเหลวในการควบคมกระบวนการผลต หรอจากสภาพแวดลอม

การประเมนความเปนไปไดของผลกระทบทอาจเกดขนไดจากสภาพแวดลอม การชบงสงทตองปรบปรง การจดลาดบความสาคญและวางแผนปรบปรง

3) ประวตการปรบปรง PHA (ควรมการปรบปรงอยางนอยทก 5 ป)



3.8 ขนตอนการปฏบตงาน (Operating Procedures)


ใหโรงงานมการดาเนนงาน และขนตอนการปฏบตงานตางๆ ในโรงงานทชดเจน รวมถงมขอควรระวงในดานความปลอดภยและอาชวอนามย เพอความเขาใจในการดาเนนงานและปฏบตงานของผปฏบตงานและผเกยวของใหทางานไดอยางปลอดภย


1) จดทาขนตอนการปฏบตงานใหครอบคลมทกประเภทการดาเนนงานของกระบวนการผลต ซงขนตอนควรประกอบดวย คาแนะนาหรอรายละเอยดเพอใหปฏบตตาม สงทตองทา ขอมลทตองบนทก สภาวะทตองควบคม ตวอยางทตองเกบ ความปลอดภยและอาชวอนามยทควรระวง โดยขนตอนการปฏบตงานควรถกตองตามหลกเทคนค สามารถเขาใจไดงาย และมการทบทวนเปนระยะ โดยโรงงานควรมขนตอนการปฏบตงานอยางนอยตามหวขอดงตอไปน (1) การเรมเดนเครองครงแรก (Initial start up) (2) การปฏบตงานตามปกต (Normal operation) (3) การปฏบตงานชวคราว (Temporary operation) (4) การหยดเดนเครองในภาวะฉกเฉน (Emergency shutdown) ซงรวมถงภาวะทจาเปนตองม

การหยดเดนเครองฉกเฉน และการมอบหมายผรบผดชอบควบคมเพอใหการหยดเดนเครองนนเปนไปอยางปลอดภย อยภายในระยะเวลาทกาหนด

(5) การปฏบตงานในภาวะฉกเฉน (Emergency operation) (6) การหยดเดนเครองตามปกต (Normal shutdown) (7) การเรมเดนเครองหลงการซอมบารง (Turnaround) ตามกาหนดเวลา หรอหลงการหยด

เดนเครองในภาวะฉกเฉน (8) ระบบหยดการใชอปกรณ (Lockout/Tagout) การใสกญแจลอค (Lockout) และตดปายแจง

เตอน (Tag) ไวทจดตดระบบหรอตาแหนงหยดระบบ เพอบงบอกวาอปกรณดงกลาวถกควบคมไวและไมสามารถใชงานไดจนกวาผทรบผดชอบจะปลดกญแจและปายเตอนออกไป (Tagout)

(9) การเขาสพนทอบอากาศ (Confined space entry) (10) การเรมเปดอปกรณหรอทอในกระบวนการผลต (Opening process equipment or

piping) (11) ระบบสนบสนนการผลต (Facility) (12) การรอถอนสงกอสรางหลงเลกการใชหรอเลกกจการ (Decommissioning)



รปท 8-1 ตวอยางระบบหยดการใชอปกรณ (Lockout-Tagout)

2) ตองระบขดจากดในการปฏบตงานในขนตอนการปฏบตงาน ดงน (1) ขดจากดทสภาวะการทางานกรณดาเนนงานปกต อาท อณหภม ความดน ความจ อตราการไหล

(2) ผลสบเนองทเกดขนจากการเบยงเบนไปจากขดจากดสงสดและตาสดทตงไวของสภาวะในการปฏบตงาน (Consequences of deviation)

(3) ลาดบขนทตองดาเนนการเพอแกไขหรอหลกเลยงมใหเกดการเบยงเบนไปจากขดจากดสงสดและตาสดของสภาวะในการปฏบตงาน

3) ตองระบขอพจารณาดานความปลอดภยและอาชวอนามยในขนตอนการปฏบตงาน ดงน (1) คณสมบตและอนตรายของสารเคมอนตรายทมอยหรอใชในกระบวนการผลต (2) ขอควรระวงเพอปองกนการสมผส รวมถงมาตรการควบคมทางดานวศวกรรม ดานการบรหาร

จดการ และการใชอปกรณคมครองความปลอดภยสวนบคคล อาท จดใหมระบบตดแยกแหลงพลงงาน (Lockout/Tagout) ระบบใบอนญาตทางาน มขนตอนการเปดอปกรณหรอระบบทอ มระบบควบคมการเขาออกพนทปฏบตงานของผปฏบตงาน ผรบเหมาหรอบคคลภายนอก

(3) มาตรการควบคมทตองปฏบตตาม กรณเกดการสมผสหรอหายใจเอาสารเคมอนตรายเขาสรางกาย

(4) การควบคมคณภาพวตถดบและการควบคมปรมาณการจดเกบสารเคมอนตราย (5) อนตรายเฉพาะตวของสารเคมอนตรายนน (6) ระบบความปลอดภย (Safety systems) และหนาทของระบบนนในกระบวนการผลต

4) ควรปรบปรงขนตอนการปฏบตงานใหเปนปจจบนตามการเปลยนแปลงในกระบวนการผลต โดยเฉพาะกรณทมการเปลยนแปลงสารเคมในกระบวนการผลต เทคโนโลย อปกรณ และสงสนบสนนการผลต (Facilities) ทงน ผปฏบตงานทเกยวของควรไดรบการฝกอบรม และสามารถเขาถงหรอเรยกใชขอมลไดทนท



5) ควรทบทวนขนตอนการปฏบตงานโดยวศวกรและผปฏบตงานเพอใหขนตอนมความถกตอง สามารถปฏบตไดอยางปลอดภย

6) ควรทบทวนและรบรอง วาขนตอนการปฏบตงานมความถกตองและเปนปจจบนเปนประจาทกป

7) ควรจดทาขนตอนการปฏบตงานเปนภาษาทองถนทผปฏบตงานเขาใจได

8) ควรมขนตอนกาหนดใหตองแจงผลหรอบนทกผลการดาเนนงานตอผเกยวของเมอปฏบตงานเสรจ

9) กรณทมระบบคอมพวเตอรควบคมกระบวนการผลต (Computerized process control system) ตองมการอธบายแนวคดหรอวธการทางานของระบบโดยแสดงความสมพนธระหวางระบบควบคมกบอปกรณทถกควบคมไวในขนตอนการปฏบตงาน


รายการขนตอนการปฏบตงานทมในโรงงาน ซงอางองจากคมอเครองจกร มาตรฐานการปฏบตงานสากล แนวปฏบตทดซงเปนทยอมรบ เจาของเทคโนโลย



3.9 การฝกอบรม (Training)


การฝกอบรมเปนวธการหลกในการพฒนาความรของผปฏบตงาน การเผยแพรความร สรางความเขาใจ และสรางจตสานกดานความปลอดภยดวยการฝกอบรมจะชวยใหผปฏบตงานทางานดวยความปลอดภยมากยงขน


1) กาหนดหลกสตรการอบรมใหกบผปฏบตงานและผรบเหมา แจกแจงใหชดเจนวาผปฏบตงานและผรบเหมาในแตละตาแหนง จาเปนตองอบรมเรองใด

เพอใหสอดคลองกบงานและตาแหนงทรบผดชอบ ทงน ควรแบงการอบรมออกเปน 3 ประเภทหลก ดงน การฝกอบรมกอนเรมงาน (Initial training) กาหนดหวขอทจาเปนในการปฐมนเทศ

สาหรบผปฏบตงานใหม (Orientation training) โดยมงเนนมาตรการดานความปลอดภยและอาชวอนามย การปฏบตการในภาวะฉกเฉน รวมถงการหยดเดนเครอง และวธการปฏบตงานดวยความปลอดภยสาหรบงานเฉพาะเรองตางๆ

การฝกอบรมในงาน (On the Job Training / OJT) กาหนดหวขอการฝกอบรมใหแกผปฏบตงานใหมทโยกยายหนาทในองคกรใหสอดคลองกบหนาททไดรบมอบหมายเพอใหสามารถปฏบตงานไดอยางปลอดภยและมประสทธภาพ ในทนหมายรวมถงกรณทกระบวนการผลตมการเปลยนแปลงขนตอนการปฏบตงาน ผปฏบตงานทเกยวของตองไดรบการอบรมในสวนทเปลยนแปลงทเกยวของกบงานของตนดวย

การฝกอบรมเพอทบทวน (Refresher training) จดใหมการอบรมทบทวนความร ความเขาใจทเกยวของกบหนาทและความรบผดชอบของผปฏบตงาน เพอใหทบทวนความรความเขาใจเกยวกบขนตอนการปฏบตงาน มาตรการดานความปลอดภย รวมถงขอมลอนๆ ทเกยวของและเปนปจจบน ทงน ผประกอบกจการโรงงานและผปฏบตงานควรมการหารอรวมกนเพอกาหนดระยะเวลาและความถของการฝกอบรมทบทวนทเหมาะสม ทงน ควรจดใหมการฝกอบรมเพอทบทวนอยางนอยทก 3 ป

2) กาหนดวตถประสงคของการอบรมแตละหลกสตร กาหนดวตถประสงคของการอบรม ความคาดหวงจากการอบรม ตองจดใหขนตอนการปฏบตงานเปนหวขอหนงของการอบรม

3) จดทาแนวทางเพอบรรลวตถประสงคของการอบรม ปรบการประเมนและจดสดสวนของเนอหาใหเหมาะสมกบวตถประสงคของการอบรม เพมการเรยนรดวยการอบรมเชงปฏบตการ (Workshop / Hand-on training) อาท ทา

แบบฝกหดจากเหตการณจรง หรอกรณศกษา (Case study) จดบรรยากาศการอบรมใหเสมอนการปฏบตงานจรงเพอใหสอดคลองในเรองความปลอดภย



เปดโอกาสใหผปฏบตงานฝกฝนและแสดงออกในสงททราบ หรอทดสอบการปฏบตจรง

4) ตรวจสอบประสทธภาพของหลกสตรการอบรม ประเมนผลหลกสตรการฝกอบรมและผปฏบตงานทไดรบการฝกอบรมตามระยะเวลาท

เหมาะสม เพอใหเหนวาผปฏบตงานมศกยภาพและทราบถงขนตอนการปฏบตงานอยางเปนระบบ รวมทงขอมลดานความปลอดภยอยางครบถวน และสามารถปฏบตงานไดอยางปลอดภย

ตองแนใจวาไมมอปสรรคในดานภาษาหรอเอกสารประกอบการอบรม มวธวดความความเขาใจและทกษะความสามารถในการรบรของผปฏบตงาน

5) จดหลกสตรสาหรบผปฏบตงานใหม และการทบทวนการอบรม ทาใหแนใจวาผปฏบตงานทกคนรวมถงผปฏบตงานซอมบารง และผปฏบตงานชวคราว ไดรบ

การอบรมทงระดบเรมตนและการอบรมทบทวน ถามการเปลยนแปลง สารเคม อปกรณ หรอเทคโนโลยในระบบ ตองทาใหแนใจวาผปฏบตงาน

ทเกยวของเขาใจถงการเปลยนแปลงและผลกระทบทมตองานททา กาหนดความถในการอบรมเพอทบทวนความรและทกษะ

6) จดทาประวตการอบรมของผปฏบตงานและผรบเหมา (Training documentation) ของแตละคน เพอแสดงใหเหนหลกสตรทไดรบการอบรม ผลการประเมนความรความเขาใจ โดยระบวนเวลาททาการอบรม เพอใชในการตรวจสอบและบรหารจดการหลกสตรการฝกอบรมใหเกดความเหมาะสมกบหนาทและความจาเปนตอการทางาน


1) แผนฝกอบรมสาหรบผปฏบตงานและผรบเหมาแตละตาแหนง/แผนก รวมทงการทบทวนการอบรม

2) แนวทางบรรลวตถประสงคของการอบรม 3) วธการตรวจสอบวาหลกสตรการอบรมทางานไดอยางมประสทธภาพ 4) หลกสตรสาหรบผปฏบตงานใหม และการทบทวนการอบรม



3.10 การดแลผรบเหมา (Contractors Management)


ใหมระบบการกาหนดหนาท ความรบผดชอบ และการทางานรวมกนของทงผประกอบกจการโรงงาน ผปฏบตงาน ผรบเหมาและลกจางผรบเหมา เพอการทางานรวมกนอยางปลอดภยตามกฎระเบยบของโรงงานและกฎหมายดานความปลอดภย อาชวอนามย และสงแวดลอม


ผประกอบกจการโรงงานควรกาหนดหนาทความรบผดชอบของทงผประกอบกจการโรงงานและผรบเหมาโดยมการกาหนดอยางชดเจนในสญญาการวาจาง โดยผประกอบกจการโรงงานและผรบเหมาควรดาเนนการดงน

1) ขอบเขตการดแลผรบเหมา จะตองครอบคลมถงผรบเหมาทดาเนนงานซอมแซม ซอมบารง ฟนฟ ปรบปรงกระบวนการผลต หรอดาเนนงานใดๆ ทเกยวของกบกระบวนการผลตนนๆ ตลอดจนการปฏบตงานทอยขางเคยง

2) ความรบผดชอบของผประกอบกจการโรงงานทมตอผรบเหมา (1) ผประกอบกจการโรงงานควรมการตรวจสอบขอมล แผนงานและประเมนการดาเนนงานดาน

ความปลอดภยและอาชวอนามยของบรษทผรบเหมานนๆ กอนลงนามสญญาวาจาง (2) อบรมใหผรบเหมาและลกจางทราบถงอนตรายทมในกระบวนการผลตทจะใหเขาดาเนนงาน

ไมวาจะเปนดานอคคภย การระเบด หรอการรวไหลของสารเคมอนตราย (3) กาหนดใหผรบเหมาดาเนนการใหอยในภายใตกฎระเบยบของโรงงาน และควบคมการทางาน

ใหสอดคลองกบแผนการดาเนนงานและมาตรการความปลอดภย (4) ตรวจสอบการเขาออกพนทของผรบเหมาและผปฏบตงานของผรบเหมา และควบคมการใช

สารกระตน ยาเสพตด และของมนเมา (5) ใหขอมลผรบเหมาและลกจางเกยวกบขนตอนการปฏบตเมอเกดเหตฉกเฉน (6) ประเมนผลการปฏบตงานดานความปลอดภยของผรบเหมาเปนระยะ (7) เกบบนทกขอมลการเจบปวย การบาดเจบทเกยวเนองกบการทางานในกระบวนการผลตของ

ลกจางผรบเหมา (8) จดทาประวตการฝกอบรมลกจางของผรบเหมา

3) ความรบผดชอบของผรบเหมาตอลกจางและผประกอบกจการโรงงาน (1) จดใหมการฝกอบรมลกจางของตนเองเกยวกบขอปฏบตในการทางาน เพอใหแนใจวาลกจาง

จะปฏบตงานอยางปลอดภย (2) แจงลกจางของตนเองทราบและเขาใจถงอนตรายตางๆ ทมอยในกระบวนการผลตททางาน

โดยเฉพาะอยางยงดานอคคภย การระเบด หรอการรวไหลของสารเคมอนตราย รวมทงการปฏบตตามแผนฉกเฉน



(3) จดทาบนทกขอมลการฝกอบรมหวขอตางๆ ของลกจางตนเอง ซงประกอบดวยชอลกจาง วนเวลาทฝกอบรม รวมถงการประเมนผลเพอใหมนใจวาลกจางผนนเขาใจและสามารถปฏบตงานไดอยางถกตองปลอดภย

(4) กากบดแลใหลกจางของตนเองปฏบตตามกฎระเบยบดานความปลอดภยในการทางานตามทไดมการกาหนดไว


1) ขอบเขตหรอประเภทงานของผรบเหมาทตองดแลเรองความปลอดภย 2) ความรบผดชอบของผประกอบกจการโรงงานทมตอผรบเหมาทเกยวกบความปลอดภย 3) ความรบผดชอบของผรบเหมาทเกยวกบความปลอดภยตอลกจางและผประกอบกจการ

โรงงาน



3.11 การทบทวนความปลอดภยกอนเรมกระบวนการผลต (Pre-startup Safety Review)


ใหมการทบทวนตรวจสอบกระบวนการผลต อปกรณ และการดาเนนงานทเกยวของกบกระบวนการผลตใหเกดความปลอดภยกอนเรมกระบวนการผลต (Start-up) ภายหลงจากทมการหยดเดนเครองกระบวนการผลต (Major Shutdown) และการซอมบารงใหญกระบวนการผลต (Turnaround) ซงจะชวยลดผลกระทบของอนตรายทอาจเกดจากการเรมกระบวนการผลต


1) มขนตอนหรอกระบวนการยนยนเพอทบทวนความปลอดภยกอนเรมกระบวนการผลตทงกรณเรมกระบวนการผลต (Start-up) ภายหลงจากทมการหยดเดนเครอง (Major Shutdown) และการซอมบารงใหญ (Turnaround) วาการกอสรางหรออปกรณทสรางใหมหรอการปรบปรงในสวนตางๆนนตรงตามขอกาหนดของการออกแบบ อาท แบบฟอรมทบทวนความปลอดภยกอนเรมกระบวนการผลต ดงตวอยางในภาคผนวก ค

2) มการดาเนนการเพอยนยนโดยการทดสอบอปกรณสวนยอยกอนจะทดสอบทงระบบ ทงน ใหเปนไปตามแนวปฏบตทดหรอมาตรฐานทมอย ซงผทมอานาจหนาทจะตองลงนามยนยนความพรอมของกระบวนการผลตกอนเรมระบบ อกทงมการยนยนตามขอกาหนดดานลางนกอนอนญาตใหมการนาสารเคมอนตรายเขาสกระบวนการผลต โดยการยนยนตองครอบคลมประเดนตอไปน (1) การกอสรางและเครองมอ/อปกรณทใช เปนไปตามคณลกษณะเฉพาะทออกแบบไว

(2) มการจดเตรยมมาตรการหรอขอปฏบตดานความปลอดภย การบารงรกษา และปฏบตการในภาวะฉกเฉน ไวอยางพอเพยงและพรอมดาเนนการ

(3) กรณเปนโรงงานหรอกระบวนการผลตใหม จะตองมการวเคราะหอนตรายของกระบวนการผลต (Process hazard analysis) และดาเนนการตามขอแนะนาทใหไว เพอใหเปนไปตามมาตรฐานหรอขอกาหนด กอนเรมกระบวนการผลต

(4) จดใหมการฝกอบรมผปฏบตงานแตละคนใหเสรจสนกอนเรมกระบวนการผลต


1) แสดงประวตการทบทวนตรวจสอบกระบวนการผลต อปกรณการผลต อปกรณความปลอดภย และการดาเนนงานทเกยวของกบกระบวนการผลตกอนเรมกระบวนการผลต (Start-up) ภายหลงจากทมการหยดเดนเครอง (Major Shutdown) และการซอมบารงใหญ (Turnaround)

2) แบบฟอรมทใชในการทบทวนความปลอดภยกอนเรมกระบวนการผลต 3) ขนตอนการทดสอบระบบยอยในกระบวนการผลต



3.12 ความมนคงของอปกรณ (Mechanical Integrity)


ใหเกดการตรวจสอบเรองความมนคง แขงแรง และพรอมใชของอปกรณวายงอยในเกณฑทเหมาะสมและปลอดภยในการปฏบตงาน


ผประกอบกจการโรงงานตรวจสอบความมนคงของอปกรณทใชในกระบวนการผลต ตวอยางอปกรณทควรตรวจสอบ อาท

ภาชนะรบแรงดนและถงบรรจ (Pressure vessels and storage tanks)

ระบบทอ (Piping systems) รวมถงสวนประกอบ อาท ลนปด-เปด (Valves)

ระบบและอปกรณระบายแรงดน (Relief and vent systems and devices)

ระบบหยดกระบวนการผลตฉกเฉน (Emergency shutdown systems)

อปกรณควบคม (Controls) รวมถงอปกรณเฝาระวง ตรวจสอบ สญญาณเตอนตางๆ

เครองสบ/ปม (Pumps)

อปกรณอนๆ ทเกยวของกบความดน และมการเปลยนแปลงอณหภม

ระบบ Software ทใชในการควบคมกระบวนการผลต การควบคมการเตอนภยตางๆ

โดยดาเนนการดงน

1) จดทารายชออปกรณ จานวน ประวตการตดตงและซอมบารง อปกรณตางๆทใชในกระบวนการผลต

2) จดทาขนตอนการปฏบตงานเปนลายลกษณอกษร เพอใหเกดความสมบรณในการอางองและใชงานอปกรณนนๆ ซงขนตอนการปฏบตงานตองมการปรบปรง / แกไข ใหสอดคลองกบการเปลยนแปลงทเกดขนกบอปกรณตางๆ เพอใหเกดการปฏบตอยางมประสทธภาพ

3) แจกจายและเผยแพรขนตอนการปฏบตงานฉบบลาสดทปรบปรงนใหแกผทเกยวของ

4) จดใหมการฝกอบรมสาหรบการซอมบารงอปกรณ ใหกบผปฏบตงานแตละคนทเกยวของไดปฏบตตาม เพอใหเกดความปลอดภยในการดาเนนงานตางๆ ตามแผนบารงรกษา

5) จดใหมการตรวจสอบ ทดสอบอปกรณ ดงน

(1) จดใหมการตรวจสอบ ทดสอบอปกรณทใชในกระบวนการผลต โดยจดทาแผนการซอมบารงรกษา และดาเนนการตรวจสอบทดสอบตามแผนนน



(2) วธการตรวจสอบ ทดสอบอปกรณ ใหเปนไปตามมาตรฐานทางวศวกรรมและขอปฏบตทเกยวของ ซงเปนทรจกและยอมรบโดยทวไป

(3) ความถในการตรวจสอบ ทดสอบอปกรณ ใหเปนไปตามขอมลทผผลตกาหนด และเปนไปตามมาตรฐานทางวศวกรรม ทงน อาจพจารณาดาเนนการปรบความถใหเหมาะสมกบการใชงาน

(4) บนทกผลการตรวจสอบ ทดสอบ หรอซอมบารงอปกรณในแตละครง โดยระบขอมลผ ทดาเนนการ วนเวลา หมายเลขหรอรหสอางองของอปกรณ ทตรวจสอบหรอทดสอบ รายละเอยดโดยยอเกยวกบสงทดาเนนการ และผลการตรวจสอบหรอทดสอบทพบ

6) กรณพบขอบกพรองของอปกรณ ตองแสดงการจดใหมการแกไข โดยเฉพาะขอบกพรองทสงกวาหรอตากวาขดจากดทยอมรบได กอนจะใหมการใชงานตอไป ภายใตขอกาหนดดานความปลอดภย และกรอบระยะเวลาทเหมาะสม และดาเนนการแกไขโดยผทมทกษะความชานาญ

7) จดใหมการประกนคณภาพของอปกรณในกระบวนการผลต

(1) ทาการตรวจสอบเพอใหมนใจวากระบวนการผลตใหมและอปกรณทจะใช มความเหมาะสมสาหรบการนาไปใชในกระบวนการผลตนนๆ

(2) ทาการตรวจสอบ/ทดสอบ ตามวธการทเหมาะสม เพอใหมนใจวาอปกรณนนไดรบการตดตงอยางถกตอง สอดคลองกบคณลกษณะเฉพาะทออกแบบไว และเปนไปตามขอแนะนาของผผลต

(3) ทาการตรวจสอบเพอใหมนใจวาวสดสาหรบซอมบารง อะไหลสารอง และอปกรณประกอบทใช มความเหมาะสมและปลอดภยสาหรบใชงานในกระบวนการผลต


1) แนวทางการจดฝกอบรมสาหรบการซอมบารงอปกรณ ใหกบผปฏบตงานทเกยวของไดปฏบตตาม 2) แนวทางการจดใหมการตรวจสอบ ทดสอบอปกรณ อาท รปแบบ ผดาเนนการ ความถในการ

ตรวจสอบ ทดสอบ 3) แนวทางการแกไขขอบกพรองของอปกรณ อาท ผดาเนนการแกไข รายการทตองแกไข

ระยะเวลาในการแกไข 4) แนวทางหรอวธการทใชในการประกนคณภาพของอปกรณในกระบวนการผลต อาท วธการทใช

ในการทดสอบหรอตรวจสอบเพอประกนคณภาพ 5) ตวชวด (KPI) ทบงชประสทธภาพการซอมบารง อาท จานวนครงของความเสยหายของอปกรณ

ความถในการตรวจสอบอปกรณ



3.13 ระบบการขออนญาตทางาน (Work Permit System)


ใหเกดระบบการขออนญาตทางานอนตรายและ/หรอไมใชงานประจา (Non-routine Work) เปนการบงคบใหมการทบทวนเรองความปลอดภยกอนการปฏบตงาน


ผประกอบกจการโรงงานตองจดใหมระบบการขออนญาตทางาน (Work Permit) ดงตอไปน

1) จดใหมระบบใบอนญาตทางานในโรงงาน เมองานนนไมใชงานประจา (Non-routine Work) หรอเปนงานทถกระบวาจาเปนตองมใบอนญาตกอนเรมดาเนนงาน หรอเปนงานทเกยวของกบความรอนและ/หรอประกายไฟ (Hot Work) งานขดเจาะ (Excavation) งานไฟฟา (Work with Electrical Source) งานตดตง/รอถอนนงราน (Scoffolding) งานในทสง (High Work) งานขนถายสารเคม/นามน (Chemical/Oil Transfer) งานในทอบอากาศ (Confined Space) หรองานซอมธรรมดาทวไป (Cold Work) เพอปองกนอนตรายตอผปฏบตงาน ตลอดจนการปฏบตงานทอยใกลเคยงทอาจไดรบผลกระทบ

2) ใบอนญาตทางานในพนททอาจมสารไวไฟ โดยมการใชความรอนและ/หรอประกายไฟ ควรมขอกาหนดเกยวกบการปองกนอคคภยและมาตรการคมครองความปลอดภยของผปฏบตงาน ซงควรมการตรวจสอบหรอดาเนนการอยางเครงครดกอนเรมทางานทขออนญาต นอกจากนใบอนญาตดงกลาว ควรระบวนเวลาทใหทางาน สถานทและรายละเอยดของงานทจะมความรอน/ประกายไฟ และควรจดเกบไวจนกวางานจะเสรจสน

3) ใบอนญาตทางานตองระบวน ระยะเวลา อปกรณหรอสถานททอนญาตใหทางาน รายละเอยดของงาน และมการลงนามจากผตรวจสอบ ผรบอนญาต และผอนญาต

4) ตนฉบบใบอนญาตทางานตองตดตงไวในบรเวณทไดรบอนญาตในททสงเกตไดชดกอนเรมงาน 5) เมอปดงานตองสงตนฉบบใบอนญาตกลบมายงผอนญาต


1) ขนตอนการออกใบอนญาตทางานทงงานทไมใชงานประจา (Non-routine Work) หรอเปนงานทถกระบวาจาเปนตองมใบอนญาตกอนเรมดาเนนงาน

2) แนวทางการจดเตรยมอปกรณปองกนและเฝาระวงเพลงไหม รวมทงอบตภยตางๆ



ตวอยาง ตวอยางใบอนญาตทางาน แสดงดงรปท 13-1 และ 13-2

รปท 13-1 ตวอยางใบอนญาตทางาน (Work Permit)



รปท 13-1 ตวอยางใบอนญาตทางาน (Work Permit) (ตอ)

ทมา: ชมรมเจาหนาทความปลอดภยในการทางาน จ.สมทรสาคร,

http://www.safetysakhon.com/Document_safety/Doc_Safety%20Officer/3Work_Permit.pdf



รปท 13-2 ตวอยางใบอนญาตทางานทมความรอน (Hot Work Permit)

ทมา: ชมรมอาชวอนามยและความปลอดภย มสธ., www.safety-stou.com/UserFiles/File/Hot%20Work%20Permit[1].pdf



3.14 การจดการการเปลยนแปลง (Management of Change)


ใหมระบบบรหารจดการ“การเปลยนแปลง”ทเกดขน เพอเพมความปลอดภยในการดาเนนการ


ผประกอบกจการโรงงานควรจดใหมการจดการการเปลยนแปลง ดงตอไปน

1) จดทาขนตอนปฏบตเพอจดการการเปลยนแปลง โดยพจารณาการเปลยนแปลงทเกยวของกบเรองตอไปน (1) การเปลยนโครงสรางองคกร (Organization) (2) การเปลยนผปฏบตงาน (3) การปรบเปลยนโรงงาน (4) การออกแบบ (Design) โครงสราง และกระบวนการผลต (5) การปรบเปลยนกระบวนการผลต และตวแปรในกระบวนการผลต (Process and prcess

variables) (6) การปรบเปลยนวสด (Materials) ในกระบวนการผลต (7) การปรบเปลยนอปกรณ (Equipment) ในกระบวนการผลต (8) การเปลยนแปลงขนตอนการปฏบตงาน (Procedures) (9) การปรบเปลยนซอฟตแวร (Software) (10) เหตการณภายนอกซงอาจสงผลตอการควบคมอบตภย (External circumstances which

are capable of affecting the control of major accident hazards) อาท การเปลยนแปลงสาธารณปโภค ความพรอมของอปกรณหรอบคลากรจากภายนอกทมผลตอการตอบโตเหตฉกเฉน การเปลยนเสนทางของถนน

2) จดทา ขนตอนการจดการการเปลยนแปลงใหครอบคลมกรณการเป ลยนแปลงถาวร (Permanent) ชวคราว (Temporary) และฉกเฉน (Urgent)

3) อธบายใหเหนถงวธการตางๆ ในระบบบรหารจดการการเปลยนแปลงดงน (1) ตดสนวาองคประกอบใดมนยยะสาคญตอการเปลยนแปลง (2) ระบการเปลยนแปลงทจะเกดขน (3) หนาท ความรบผดชอบ (4) แจงการเปลยนแปลงทจะเกดพรอมเอกสารทเกยวของ (5) ชบง ประเมน และจดลาดบผลทจะเกดในดานความปลอดภย อาชวอนามย และสงแวดลอม (6) จดทามาตรการควบคมดานความปลอดภย อาชวอนามย และสงแวดลอม และจดหาขอมลท

เกยวของ รวมทงจดฝกอบรม (7) ตรวจสอบ และทบทวนการดาเนนการเปลยนแปลง



(8) บรหารจดการหนวยงานทเกยวของ อาท ผรบเหมา บคคลภายนอก

4) เผยแพรขอมลใหผทเกยวของไดรบทราบขอมล หรอไดรบการฝกอบรมทจาเปนของผปฏบตงานทเกยวของในการดาเนนกระบวนการผลตรวมถงการซอมบารง และลกจางผรบเหมาทจะไดรบผลกระทบจากการเปลยนแปลง กอนเรมดาเนนกระบวนการผลตหรอสวนของกระบวนการผลตทมการเปลยนแปลง

5) ปรบปรงขอมลความปลอดภยของกระบวนการผลต (Process safety information) ใหถกตองและเปนปจจบน

6) ปรบปรงขอมลขนตอนหรอวธการปฏบตงาน ถาการเปลยนแปลงนนๆ มผลกระทบตอขนตอนหรอวธการปฏบตงาน


ขนตอนการดาเนนการเพอจดการการเปลยนแปลง อาท กรณทตองมขนตอนการปฏบตเพอจดการการเปลยนแปลง การจดการบคลากร เอกสาร มาตรการควบคมทเกยวของ การตรวจสอบและการทบทวน



3.15 การสอบสวนอบตการณทเกยวของกบกระบวนการผลต (Incident Investigation)


ใหโรงงานมการจดการเมอเกดอบตภย และมการสอบสวนอบตการณเพอคนหาสาเหต และแนวทางการปองกนไมใหเกดเหตซา


ควรจดใหมระบบการสอบสวนอบตการณดงน

1) กาหนดระดบของอบตการณตามความรายแรงของเหตการณ เพอจดทมสอบสวนและระยะเวลาการสอบสวนอบตการณใหเหมาะสม

2) จดใหมการสอบสวนอบตการณทอาจสงผล หรออาจมแนวโนมเปนผลใหเกดอนตรายอยางรนแรงทเกยวของกบกระบวนการผลต หรอเหตการณเกอบเกดอบตเหต (Near miss) ทเกยวของกบกระบวนการผลต

3) กาหนดระยะเวลาการเรมตนสอบสวนหลงการเกดอบตภย โดยการสอบสวนอบตการณหนงๆ ควรเรมดาเนนการทนททเปนไปได แตตองไมเกนกวา 48 ชวโมงหลงเกดเหตนน

4) จดทารายชอและความเชยวชาญของทมผสอบสวนอบตการณ โดยควรประกอบดวยผทมความรเกยวกบรายละเอยดของกระบวนการทเกดเหตนน อยางนอย 1 คน และหากเกยวของกบการปฏบตงานของผรบเหมา ควรประกอบดวยตวแทนผรบเหมา 1 คน นอกจากน ใหมบคคลอนๆ ทมความรและประสบการณเหมาะสมทจะสอบสวนและวเคราะหอบตการณนน

5) จดทารายงานการสอบสวนอบตการณ ซงอยางนอยตองประกอบดวยรายละเอยดตอไปน (1) วนเกดเหต (2) วนทเรมทาการสอบสวน (3) รายละเอยดของอบตการณทเกดขน (4) ปจจยทมสวนเกยวของทกอใหเกดอบตการณนน (5) ขอแนะนาจากการสอบสวนอบตการณนน

6) จดใหมระบบตดตามการดาเนนการแกไขปญหาหรอสงทพบ รวมถงขอเสนอแนะจากการสอบสวนอบตการณ ทงน ควรมการบนทกรายละเอยดการปรบปรงแกไขและผลทไดไวดวย

7) สอสารและเผยแพรอบตการณทสอบสวนเสรจใหผปฏบตงานรบทราบโดยทวกน เพอปองกนการเกดซา โดยอาจจดทาในรปแบบของบทเรยนจากอบตการณ (Lesson Learned)

8) จดใหมการทบทวนรายงานการสอบสวนอบตการณรวมกบผทเกยวของหรอผทไดรบผลกระทบทกคน ตลอดจนลกจางผรบเหมา และควรเกบรกษาไวอยางนอย 5 ป




1) หวขอหรอแบบฟอรมรายงานการสอบสวนอบตการณ 2) กระบวนการสอบสวนอบตการณ อาท การแบงระดบของอบตการณ การจดเตรยมทม วธการ

สอบสวน การดาเนนการหลงจากพบสาเหตหลก การปองกนการเกดซา 3) รายชอทมสอบสวนอบตการณ

ตวอยาง

ตวอยางขนตอนการสอบสวนอบตการณ มดงน

เรมการสอบสวนอบตการณโดยทนท

เรมการสอบสวนอบตการณภายใน 48 ชวโมงหลงเกดเหตการณ

จดตงทมสอบสวนทมความร

จดตงทมสอบสวนเพอรวบรวมขอเทจจรง วเคราะหเหตการณ เพอหาสงทเกดขนและสงทผดพลาด

ทมสอบสวนอยางนอย 1 คนตองมความรเกยวกบกระบวนการผลตทเกยวของ พจารณาผปฏบตงานในพนททเกดเหต ความรททมมตองมนยสาคญและควรใหความเขาใจลกซงอยางเตมทในเหตการณ หากเกยวของกบการปฏบตงานของผรบเหมา ควรประกอบดวยลกจางผรบเหมา

ดวย 1 คน ใหมบคคลอนๆ ทมความรและประสบการณเหมาะสมทจะสอบสวนและวเคราะห

อบตการณนน สรปการสอบสวนใน

รายงาน ควรจดทาขอมลโดยยอของเหตการณ รายงานตองชบงปจจยทนาไปสเหตการณ ตองจาไววาการชบงตนเหต (Root cause) อาจสาคญกวาการชบงจดเรมตนของ

เหตการณ รายงานตองประกอบดวยขอเสนอแนะแกไขการดาเนนงานทงดานผปฏบตงาน

อปกรณ และการบรหารจดการทเกยวของ ตองจาไววาวตถประสงคของรายงานคอชวยใหผบรหารปรบปรงการดาเนนงาน

ไมใหเกดอบตการณซา รายงานการสอบสวนอบตการณ ควรมการทบทวนรวมกบผทเกยวของหรอผท

ไดรบผลกระทบทกคน ตลอดจนลกจางผรบเหมา แจงผลการสอบสวน

และขอเสนอแนะของทมสอบสวน

สรางระบบการแจงและวเคราะหผลการสอบสวนและขอเสนอแนะจากรายงานผลการสอบสวนอบตการณโดยทนทในรปแบบเอกสารแนวทางแกไขและแนวทางการดาเนนงานทถกตอง และบนทกทกครงหลงสอบสวนเสรจ

ทบทวนรายงานกบหนกงานและผรบเหมา

ตองแลกเปลยนขอมลผลการสอบสวนและขอเสนอแนะใหแกผปฏบตงานททางานเกยวของอบตการณ

เกบรกษารายงาน เกบผลการสอบสวนอบตการณเปนเวลา 5 ป



ตารางท 15-1 ตวอยางแบบฟอรมการสอบสวนอบตการณ Tank C รว

วนท: 15 พฤษภาคม 2553 เวลา 15.00 น.

สารเคม: Isopropyl Alcohol ปรมาณ: 1 ตน

ระยะเวลา: 2 ชวโมง สภาพอากาศ: 27 °C ความเรวลม 8 ไมลตอชวโมง

วนทเรมการสอบสวน: 16 พฤษภาคม 2553

รายละเอยด: หวจายทไมไดใชแตกและมสารรว ผปฏบตงานไมอยในทเกดเหต และทราบเหตหลงจากทรวไป 2-3 นาทแลว

สงทพบ ขอเสนอแนะ การดาเนนการ หวจายรวเพราะความดนสงเกนไป ตดตงหวจายทรองรบความดนไดสงขน

และทบทวนขนตอนการปฏบตงานเพอตรวจสอบความดน

ตดตงหวจายแลวตามขอเสนอแนะ ทบทวนขนตอนการปฏบตงาน และจดฝกอบรมแนวปฏบตใหม

ผปฏบตงานควบคมไมอยระหวางการจายสารเคม

จดฝกอบรมทบทวนความรเพอยาสงทจาเปนขณะจายสารเคม

จดฝกอบรมทบทวนความร เพมการประชมดานความปลอดภย และจดทบทวนประเดนดานความปลอดภยทกเดอน

ถงตองใชผปฏบตงานในการปด พจารณาวาการตดตงวาลวปดอตโนมตเปนไปไดหรอไม

ตดตงวาลวปดอตโนมตแลว



3.16 การวางแผนและเตรยมการตอบโตตอภาวะฉกเฉน (Emergency Planning and Response)


ใหเกดการวางแผนและการตอบโตตอภาวะฉกเฉน ซงสอดคลองกบอบตภยตางๆ ทอาจเกดขนภายในและภายนอกโรงงานไดอยางมประสทธภาพ


ผประกอบกจการโรงงานควรจดทาแผนปฏบตการรบเหตฉกเฉน ตดตงอปกรณทจาเปนตองใชในภาวะฉกเฉน ตลอดจนมการจดฝกอบรมและฝกซอมผทเกยวของทงหมดในสถานประกอบกจการ โดยใหเปนไปตามขอกาหนดของกฎหมาย ทงน แผนดงกลาวควรครอบคลมกรณเกดเหตรวไหลของสารเคมอนตรายในปรมาณนอยดวย การจดเตรยมแผนปองกนและตอบโตภาวะฉกเฉนประกอบดวยสวนตางๆ ดงน

1) จดใหมโครงสรางทมตอบโตภาวะฉกเฉน ทมการระบหนาทและความรบผดชอบอยางชดเจน ซงในโครงสรางของทมควรประกอบดวย (1) ผบรหาร ปฏบตหนาท ผอานวยการในภาวะฉกเฉน (2) ตวแทนแตละหนวยงาน (3) หนวยปฐมพยาบาล (4) หนวยกภย (5) หนวยฟนฟ

2) จดทาแผนฉกเฉนภายในโรงงาน (On-site Emergency Plan) ควรประกอบดวยขอมลดงน อปกรณทตดตงในโรงงานทใชตอบโตภาวะฉกเฉนและจากดขอบเขตการเกดอบตภย พรอม

รายละเอยด ขนาด ความสามารถในการทางาน การจดองคกรเพอการเตอนภยและแจงเหตในกรณเกดเหตฉกเฉน โดยกาหนดหนาท ความ

รบผดชอบ และความเกยวพนของแตละหนาท อปกรณและบคคลากรในและนอกโรงงานทสามารถเคลอนยายมาสนบสนนกรณเกด

เหตการณฉกเฉน อาท บคคลากร อปกรณปองกนภยสวนบคคล อปกรณดบเพลง อปกรณตดตามและเกบตวอยาง อปกรณปฐมพยาบาลเบองตน อปกรณชวยเหลออนๆ

การซอมบารงอปกรณทใชตอบโตภาวะฉกเฉน เพอใหมนใจวาอปกรณอยในสภาพพรอมใชงานตลอดเวลา

วธการและชองทางการสอสารตอหนวยงานภายนอก หมายเลขโทรศพท ผประสานงาน ลาดบขนตอนในการตอบโตภาวะฉกเฉน การฝกอบรมการตอบโตเหตฉกเฉน การทดสอบแผนฉกเฉน การซอมแผนฉกเฉน และการปรบปรงแผนฉกเฉน



3) จดทาแผนฉกเฉนภายนอกโรงงาน (Off-site Emergency Plan) เนนการสอสารตอผมสวนเกยวของเพอจดการตอบโตเหตฉกเฉนและประสานงานกบผมสวนเกยวของ โดยควรประกอบดวยขอมลดงน ทตงโรงงาน ถนน ทางเขา-ทางออก การใชพนทภายในโรงงาน แผนผงการจดวางเครองจกร อปกรณ และสงสนบสนนการผลตของโรงงาน รายละเอยดระดบการบรหาร อาท รายชอ เบอรตดตอผบรหารโรงงาน รายละเอยดพนทภายนอกโรงงาน อาท โรงงานใกลเคยง ชมชน สงกอสรางตางๆ วธการและชองทางการสอสารตอหนวยงานทองถน อาท อตสาหกรรมจงหวด นคม

อตสาหกรรม องคการบรหารสวนตาบล องคการบรการสวนจงหวด เจาหนาททองถน และหนวยงานสนบสนนอนๆ

การซอมแผนฉกเฉนประจาป รายละเอยดของสารเคมอนตราย โดยเฉพาะขอมลอนตรายของสารเคม (MSDS) รายละเอยดดานเทคนคทสนบสนนการตอบโตภาวะฉกเฉน ขอมลดานเทคนคของอปกรณและทรพยากรอนๆ ทใชในการดบเพลงและตอบโตภาวะฉกเฉน แผนการสอสารกบหนวยงานหรอโรงงานอนๆ

4) มการทบทวนและปรบปรงแผนฉกเฉนทมอยอยางนอยทก 3 ป เพอใหสอดคลองกบการดาเนนงานในปจจบน


1) รายชอแผนปองกนและตอบโตภาวะฉกเฉนทมในปจจบน 2) แนวทางการเตรยม ทบทวน ทดสอบ และปรบปรงแผนฉกเฉนทมอย 3) วนททาการทบทวนแผนและการซอมแผนครงลาสด รวมถงหนวยงานหรอกลมผทเขารวม

การซอม



3.17 การตรวจประเมนการปฏบตตามขอกาหนด (Compliance Audits)


ใหโรงงานมแนวทางในการตรวจประเมนภายใน (Internal Audit) เพอทาใหมนใจวาการดาเนนงานทงหมดเปนไปตามขอกาหนดและกฎหมายทเกยวของ กฎระเบยบ และขนตอนการดาเนนงานของโรงงาน และนาไปสการปรบปรงการดาเนนงานของโรงงานใหเปนไปตามกฎระเบยบและกฎหมาย


ผประกอบกจการโรงงานตองมการตรวจประเมนการปฏบตตามกฎระเบยบ ขนตอนการดาเนนงานของโรงงาน ขอกาหนดและกฎหมายทเกยวของกบองคกร โดยมการกาหนดความถในการทบทวนอยางเหมาะสม และมการนาไปปฏบตตามไดอยางมประสทธภาพและเหนผลการปฏบตไดจรงเพอใหเกดความปลอดภย โดยการดาเนนการตองปฏบตตามกฏหมายทมผลบงคบใชเปนอยางนอย แตหากประเดนการปฏบตทเกยวของไมแนชดวามการกาหนดเปนกฏหมาย ใหผประกอบกจการโรงงานอางองการปฏบตตามขอกาหนดของหนวยงานรฐหรอมาตรฐานระหวางประเทศ

ผประกอบกจการโรงงานควรจดใหมการตรวจประเมนการดาเนนการตามกฎระเบยบ ขนตอนการดาเนนงานของโรงงาน ขอกาหนดและกฎหมายทเกยวของดงน

1) จดใหมการประเมนความเกยวของในกฎระเบยบ ขนตอนการดาเนนงานของโรงงาน ขอกาหนดและกฏหมายตามความถ ทเหมาะสมท มนใจวาจะไมละเวนการปฏบตตามกฎหมายทมการประกาศใช ควรระบชองทางในการรบรกฎระเบยบและกฏหมายอยางชดเจน โดยมการจดทาเปนทะเบยนกฎหมายและกาหนดวธการปฏบตอยางชดเจน ซงตองแสดงใหเหนไดชดวามการดาเนนการปฏบตอยางถกตองและสมาเสมอในวธปฏบตงาน การจดทารายงาน หรอผลการปฏบตตามกฏหมาย

2) จดใหมการตรวจประเมนความสอดคลองของการปฏบตงาน เพอตรวจสอบวาขนตอนและวธการปฏบตงานทจดทาขนมความเหมาะสม พอเพยง ความถ และมการปฏบตจรง โดยมกาหนดการ การตรวจทเหมาะสมกบระดบความเสยง

3) จดทารายชอทมตรวจประเมนและความเชยวชาญ โดยทมตรวจประเมนตองประกอบดวยผทมความเชยวชาญหรอทราบรายละเอยดเกยวกบกระบวนการผลตนนๆ อยางนอย 1 คนรวมในทม โดยอาจกาหนดคณสมบตใหครอบคลมดงน คณสมบตของบคคลทสามารถเปนผตรวจโรงงาน ควรเปนดงน

มความร ความเขาใจ และประสบการณในสวนทเกยวของกบการประกอบกจการโรงงาน อาท เทคโนโลยการผลต กระบวนการผลต การซอมบารง เครองจกรหรออปกรณ วตถดบ ผลตภณฑและวตถพลอยได เปนตน

มความร ความเขาใจ และประสบการณในการบรหารจดการความปลอดภย อาชวอนามย และสภาพแวดลอมการทางาน



มความร ความเขาใจ และประสบการณในสวนทเกยวของกบกฎหมายในการประกอบธรกจของโรงงาน


ผลสรปและวนททาการตรวจประเมนความสอดคลองกบกฎระเบยบ ขนตอนการดาเนนงานของโรงงานและกฎหมายทดาเนนการครงลาสด



3.18 การทบทวนและตรวจประเมน (Review and Audit)


ใชเปนแนวทางในการทบทวนและตรวจประเมนระบบการบรหารจดการความเสยงของโรงงานตามคมอการจดทารายงานการบรหารจดการความเสยง และทาใหโรงงานมความตระหนกและพฒนาประสทธภาพของระบบบรหารจดการความเสยงทมในโรงงาน


1) กาหนดกรอบหวขอทจะทาการตรวจประเมน กาหนดหวขอทจะทาการตรวจประเมนใหชดเจน อาท การตรวจประเมนระบบบรหารจดการ

ความเสยง กาหนดคณสมบตของผทจะมาทาหนาทผตรวจประเมน กาหนดความถหรอชวงเวลาทชดเจนในการตรวจประเมน เพอใหมนใจวางองคกรไดมการ

ปฎบตและวางแผนการตรวจอยางชดเจน กาหนดแนวทางในการตรวจประเมน อาท ตรวจเอกสาร ตรวจอปกรณหรอมาตรการ การ

สมภาษณผทเกยวของ เปนตน

2) เตรยมการตรวจประเมน กาหนดผรบผดชอบในการตรวจประเมนและผเชยวชาญทรวมในคณะการตรวจประเมน (ด

คาแนะนาการจดตงคณะการตรวจประเมนในขอ 3.17) ผรบผดชอบการตรวจประเมน (Lead auditor) ตกลงกรอบการตรวจประเมนกบโรงงาน และ

ขอเอกสารทเกยวของลวงหนาจากโรงงาน ผรบผดชอบในการตรวจประเมน (Lead auditor) ประสานงานกบโรงงานเพอกาหนดวนและ

ระยะเวลาในการตรวจประเมน ตกลงกนในเรองของตารางเวลาการเขาตรวจสอบโรงงานและสมภาษณผปฏบตงานทเกยวของ

ผรบผดชอบในการตรวจประเมน (Lead auditor) แบงงานใหกบสมาชกของคณะกรรมการตรวจประเมนและมการเตรยมขอมลทจาเปนกอนเขาทาการตรวจประเมนโรงงานเพอใหการตรวจเปนไปอยางมประสทธภาพ

3) ดาเนนการตรวจประเมน ควรจดใหมการตรวจประเมนดงน ผตรวจประเมน (Auditor) ดาเนนการตรวจประเมนภายใตกรอบหวขอทกาหนด โดยตรวจ

ประเมนความเสยงทงระบบและกระบวนการ โดยครอบคลมในเรอง ผปฏบตงาน ทศนคต ความสามารถ และประสบการณ

ผตรวจประเมน (Auditor) ดาเนนการตรวจประเมนกฎระเบยบ มาตรการ มาตรฐาน ประวตการเกดอบตเหต การปฏบตจรงเทยบกบมาตรการทแจงไววามการใชจรงหรอไม

ขนตอนการตรวจประเมนประกอบดวย ทบทวนเอกสาร



จดการประชมชแจงกาหนดการตรวจประเมน รบฟงคาชแจงจากโรงงานในประเดนตางๆ รวมทงประเดนทอาจเปนภยคกคามตอการ

ผลตของผปฏบตงาน ตรวจประเมนภาคสนาม (Fieldwork) ใหแนใจวามการนามาตรการปองกนการเกด

อบตเหตและมาตรการลดความเสยงตางๆ ไปปฏบตจรง ประเมนประเดนทพบ (Finding) และจดทารายงานพรอมใหคาแนะนาในการปรบปรง

(Opinion) บนพนฐานตามกรอบน การตรวจประเมนภาคสนาม (Fieldwork) ผตรวจประเมน (Auditor) ควรดาเนนการดงน

สมภาษณพนกงานและผทเกยวของ ตามโปรแกรม และอาจสมภาษณพนกงานขณะตรวจประเมนภาคสนาม

ขอมลภาคสนามทพบไปรายงานประเดนทพบ (Findings) ถามขอแนะนาเพอการปรบปรงการทางานใหปลอดภยขน

บนทกสงทควรปรบปรงโดยอาศยขอมลทพบ ชวยโรงงานโดยใหคาแนะนาการดาเนนการ (Action) ทจาเปนตองปรบปรงใหเปนไป

ตามกรอบการตรวจประเมน (Control framework) มาตรฐานสากล และแนวปฏบตทด ผตรวจประเมน (Auditor) ควรใหคาแนะนาในการปรบปรง (Opinion) ดงน

ใหคาแนะนาในการปรบปรงโดยอางองกรอบการตรวจประเมนโดยแบงเปน 3 วตถประสงค ชวยในการตดสนสวนทเปนจดวกฤต ชวยใหเขาใจวาภายนอกมองโรงงานอยางไร ทาใหมนใจวาโรงงานจะไดรบความเหนชอบจากผบรหารระดบสงทมอานาจ

ดาเนนการใหมการปรบปรงแกไข ระดบของคาแนะนาในการปรบปรง (Opinion level) ตดสนจากสงเหลาน จานวนประเดนทพบ (Finding) ประเดนปญหาของโรงงาน เรองทเกดขนซาๆ จากการตรวจสอบ เรองทพบซาๆจากการตรวจประเมนครงกอนหนา

ลกษณะของคาแนะนาในการปรบปรง (Opinion) ควรเปนคาแนะนาทเปนไปได และอยในกรอบของการตรวจประเมน ควรมาจากมาตรฐาน แนวปฏบตทด หรอความรจากวชาชพทเปนทยอมรบ ควรมระดบความสาคญ เพอใหผปฏบตงานสามารถพจารณาความเรงดวนของการ

แกไขได บางเรองอาจมการดาเนนการแกไขทมขนตอนเรงดวน ปานกลาง และระยะยาว ควรชวดวา คาแนะนานเปนการแกไขในสวนใด และจะใหผลลพธอยางไร เชน

แกไข ตดตงอปกรณเพม แกไขขนตอนการปฏบตงาน การพฒนาความร ฯลฯ ผตรวจประเมน (Auditor) ควรใหคะแนนสงทพบตามแบบระดบการใหคะแนน (Rating level

template) โดยคะแนนทใหพจารณาจากเหตผลดงน เพอชวยใหเขาใจถงความเรงดวนของสงทพบ



เพอชวยใหเหนวาควรมมาตรการชวคราวเพอลดความเสยงลง เพอชวยประเมนภาพรวมของ กรอบการตรวจประเมน (Control framework)

ผตรวจประเมน (Auditor) จะไมหารอถงระดบของคาแนะนาในการปรบปรง เนองจาก การตรวจประเมน คอ การเรยนรความคดเหนทแตกตาง คาแนะนาในการปรบปรงไมมถกหรอผด แตเปนการแลกเปลยนมมมองและผปฏบตสามารถเลอกแนวทางทดทสดสาหรบโรงงานได

หลงจากตรวจประเมน ผตรวจประเมน (Auditor) ควรดาเนนการดงน ทงผตรวจประเมน (Auditor) และโรงงานจะประชมรวมกนเพอมอบหมายและหา

แนวทางทเหมาะสมในการดาเนนการแกไขขอบกพรอง กรณทโรงงานไมเหนดวย ผตรวจประเมน (Auditor) จะบนทกวาโรงงานไมเหนชอบตอรายงาน

หากโรงงานมนใจวาเขาใจและเหนชอบกบประเดนทพบ (Finding) และขอเสนอแนะตอการดาเนนการแกไขแลว จงจะสรปคะแนน (Rating) ของเรองนน

4) สรปผลการตรวจประเมน มการจดประชมเพอสรปผลการตรวจประเมนใหผบรหารโรงงานรบทราบภาพรวมของการ

ตรวจประเมน รวมถงประเดนสาคญทตองมการพฒนาเพมเตม ควรมการสรปในรายงานใหชดเจนถงสงทพบเหน ขอแนะนาในการปรบปรงเพอการพฒนา

ระบบจดการและปดขอบกพรองเหลานน การดาเนนการแกไขประเดนทพบควรมการกาหนดผรบผดชอบและกรอบเวลาในการ

ดาเนนงานทชดเจน ควรมระบบตดตามการดาเนนงานของการตรวจประเมน ควรเปดโอกาสใหผบรหารโรงงานและพนกงาน แสดงความคดเหนตอขอเสนอแนะตางๆ ของ

คณะตรวจประเมน ทงนควรอยในกรอบของการตรวจประเมนและมาตรฐานตางๆ เปดโอกาสใหฝายบรหารโรงงานใหขอคดเหนในประสทธผล และสงททมตรวจประเมนควร

ปรบปรง ผตรวจประเมน (Auditor) ควรจดทารายงานการตรวจประเมนซงประกอบดวยขอมลดงน

รายละเอยดของวธการตรวจประเมน ระบบการตรวจประเมน โดยบคคลภายในหรอภายนอกองคกร ขอบขายของโปรแกรมการตรวจประเมน ไดแก วตถประสงค หนาทความรบผดชอบ ทรพยากรและบคลากร เนนผเชยวชาญ ผสนบสนนดานเทคนค และผมสวน

เกยวของกบการควบคม แผนการตรวจประเมน โดยเรยงลาดบความสาคญ สงทใชในการตรวจประเมน อาท แบบสอบถาม รายการ แบบสมภาษณ การ

เอกสารทตองตรวจ อปกรณวด และการสงเกต วธการรายงานผลการตรวจ วธการตดตามตรวจสอบคาแนะนาทใหดาเนนการปรบปรง



วธการทบทวนการตรวจประเมน ขอสงเกตจากการตรวจประเมน ขอเสนอแนะ (Recommendation) ทสามารถปฏบตได

5) จดทาแผนการปฏบตงานเพอปรบปรงใหสอดคลองกบผลการตรวจประเมน นาผลสรปจากการตรวจประเมนมาจดทาเปนแผนการปฏบต (Action plan) ทกาหนด

ขนตอน ระยะเวลา การดาเนนการ การตรวจสอบใหชดเจน เพอปรบปรงความปลอดภยในโรงงานตอไป

การตรวจสอบ (Monitor) เพอยนยนวามการแกไข และลาดบการแกไขเปนไปตามระดบความเสยง


สรปผลการตรวจประเมนระบบบรหารจดการความเสยงครงลาสด โดยมรายละเอยดของแผนการปฏบต (Action plan) โดยยอ



3.19 การเปดเผยขอมลขาวสาร (Trade Secrets)


เพอใหผประกอบกจการโรงงานกาหนดแนวทางการใหขอมลความปลอดภยในโรงงาน โดยสงวนไวซงความลบทางการคาในสวนทสาคญ


ผประกอบกจการโรงงานควรเปดเผยขอมลทแสดงสสาธารณะและขอมลทเปนความลบทางการคาดงน

1) จดทาขอมลความปลอดภยของกระบวนการผลต (Process safety information) ขอมลการวเคราะหอนตรายของกระบวนการผลต (Process hazard analysis) ขนตอนการปฏบตงาน และขอมลตางๆ เพอใชในการสอบสวนอบตการณ การวางแผนรบเหตฉกเฉน และการตรวจประเมนความสอดคลอง และอนญาตใหผปฏบตงานทเกยวของสามารถเขาถงขอมลเหลานนได โดยไมสงวนขอมลนนๆ วาเปนความลบทางการคา โดยเอกสารทถอเปนความลบทางการคาตองจดเกบแยกไวจากเอกสารอนๆ

2) จดทาขอตกลง หรอเอกสารรกษาความลบ เพอใหบคคลทจาเปนตองไดรบขอมลทถอเปนความลบทางการคาลงนามรบทราบและยนยนวาจะไมเปดเผยขอมลสาคญนกอนการปฏบตงาน

3) จดใหผปฏบตงานหรอผแทนทไดรบมอบหมาย มสทธในการเขาถงขอมลทเปนความลบทางการคา ทจาเปนตอการวเคราะหอนตรายในกระบวนการผลต หรอเอกสารอนๆ ทไดจดทาขนภายใตรายงานน โดยใชแนวปฏบตในขอ 2)


1) รายการขอมลทไมถอเปนความลบทางการคา ไดแก ขอมลทเปนไปตามขอกาหนดของรายงานฉบบน อาท ขอมลดานความปลอดภยท

เกยวของกบการวเคราะหอนตราย ขนตอนการปฏบตงาน การสอบสวนอบตการณ การตอบโตเหตฉกเฉน การตรวจประเมน

ขอมลทเกยวของกบความปลอดภยและผปฏบตงาน ซงผปฏบตงานตองสามารถเขาถงได 2) เงอนไขหรอขอกาหนดเกยวกบขอมลทเปนความลบทางการคา



บทสรป

บทสรปในรายงานการบรหารจดการความเสยง ตองแสดงขอมลดงน

ภาพรวมของการเปลยนแปลงในโรงงานในรอบ 5 ปทผานมา อาท อปกรณหลก หรอเทคโนโลยทเกยวของกบการผลต ระบบการเตอนภยหรอการปองกนกรณกระบวนการผลตทางานลมเหลว สงกอสรางตางๆ สารเคมอนตรายทใช

ผลการชบงอนตรายและวเคราะหอนตรายในโรงงาน

มาตรการปองกนและมาตรการควบคมเพอลดหรอจากดขอบเขตของอนตรายทอาจกอใหเกดอบตภย

แผนการดาเนนงานเพอลดความเสยงในการเกดอบตภย และชวยใหกระบวนการผลตสามารถดาเนนงานไดอยางปลอดภย โดยแสดงในประเดนตางๆ อาท การจดการขอมล การบรหารจดการขององคกร การจดใหมระบบหรอมาตรการเพอใหอปกรณและการดาเนนกจกรรมตางๆ มความปลอดภย การทบทวน ตรวจประเมน สอบทวนเพอปองกนการเกดเหต การจดใหมและการปรบปรงแผนตอบโตภาวะฉกเฉนตางๆ



ภาคผนวก ก รายชอสารเคมอนตราย

ลาดบท

ชอสารภาษาองกฤษ ชอสารภาษาไทย CAS Number

Threshold Quantity (TQ) Kg

Threshold Quantity (TQ) Lbs

ทมา

1 1-butene 1-บวทน 106-98-9 4,536 10,000 RMP

2 1-chloro-2,4-dinitrobenzene 1-คลอโร-2,4-ไดไนโตรเบนซน

97-00-7 2,268 5,000 PSM

3 1-chloropropylene {1-propene, 1-chloro-}

1-คลอโรโพรพลน (1-โพรพน, 1-คลอโร-)

590-21-6 4,536 10,000 RMP

4 1-pentene 1-เพนทน 109-67-1 4,536 10,000 RMP

5 1,1-dimethylhydrazine {Dimethylhydrazine} {Hydrazine, 1,1-dimethyl-}

1,1-ไดเมธลไฮดราซน (ไดเมธลไฮดราซน) (ไฮดราซน, 1,1-ไดเมธล-)

57-14-7 454 1,000 PSM

6 1,3-butadiene 1,3-บวทาไดอน 106-99-0 4,536 10,000 RMP

7 1,3-pentadiene 1,3-เพนตะไดอน 504-60-9 4,536 10,000 RMP

8 2-butene 2-บวทน 107-07-7 4,536 10,000 RMP

9 2-butene-cis 2-บวทน-ซส 590-18-1 4,536 10,000 RMP

10 2-butene-trans {2-butene, (E)} 2-บวทน-ทรานส 624-64-6 4,536 10,000 RMP

11 2-chloropropylene {1-propene, 2-chloro-}

2-คลอโรโพรพลน(1-โพรพน, 2-คลอโร-)

557-98-2 4,536 10,000 RMP

12 2-methyl-1-butene 2-เมธล-1-บวทน 563-46-2 4,536 10,000 RMP

13 2-methylpropene {1-propene, 2-methyl-}

2-เมธลโพรพน (1-โพรพน, 2-เมธล-)

115-11-7 4,536 10,000 RMP

14 2-pentene (E) 2-เพนทน(E)- 646-04-8 4,536 10,000 RMP

15 2-pentene (Z) 2-เพนทน(Z)- 109-68-2 4,536 10,000 RMP

16 2,2-dimethylpropane {Propane, 2,2-dimethyl-}

2,2-ไดเมธลโพรเพน 463-82-1 4,536 10,000 RMP

17 2,4-dinitroaniline 2,4-ไดไนโตรอะนลน 97-02-9 2,268 5,000 PSM

18 3-methyl-1-butene 3-เมธล-1-บวทน 563-45-1 4,536 10,000 RMP

19 Acetaldehyde อะเซตลดไฮด 75-07-0 1,134 2,500 PSM

20 Acetylene {Ethyne} อะเซทลน 35121-31-4 4,536 10,000 RMP

21 Acrolein {2-propenal} อะโครลน (2-โพรพนาล) 107-02-8 68 150 PSM

22 Acrylonitrile {2-propenenitrile} อะครโลไนไตรล(2-โพรพนไนไตรล)

107-13-1 9,072 20,000 RMP

23 Acrylyl Chloride {2-propenoyl Chloride}

อะครลล คลอไรด 814-68-6 113 250 PSM

24 Alkylaluminums อลคล อะลมนม Varies, 75-24-1

2,268 5,000 PSM

25 Allyl Alcohol {2-propen-1-ol} อลลล แอลกอฮอล 107-18-6 6,804 15,000 RMP

26 Allyl Chloride อลลล คลอไรด 107-05-1 454 1,000 RMP

27 Allylamine {2-propen-1-amine} อลลล เอมน 107-11-9 454 1,000 PSM

คมอการจดทารายงานการบรหารจดการความเสยงสาหรบโรงงานทมการใชสารอนตราย ก-1


ลาดบท




ทมา

28 Ammonia (Anhydrous) แอมโมเนย, ปราศจากนา 7664-41-7 4,536 10,000 PSM&RMP

29 Ammonia (>=20%for RMP) (>44%for PSM)

แอมโมเนย (สารละลายความเขมขน >44% โดยนาหนก)

7664-41-7 6,804 15,000 PSM

30 Ammonium Perchlorate แอมโมเนยม เปอรคลอเรท 7790-98-9 3,402 7,500 PSM

31 Ammonium Permanganate แอมโมเนยม เปอรแมงกาเนต

13446-10-1 3,402 7,500 PSM

32 Arsenous Trichloride อารเซนส ไตรคลอไรด 7784-34-1 6,804 15,000 RMP

33 Arsine {Arsenic Hydride} อารซน (อารเซนค ไฮไดรด) 7784-42-1 45 100 PSM

34 Boron Trichloride {Borane, Trichloro-}

โบรอน ไตรคลอไรด 10294-34-5 1,134 2,500 PSM

35 Boron Triflouride {Borane, Trifluoro-}

โบรอน ไตรฟลออไรด 7637--07-2 113 250 PSM

36 Boron Triflouride Compound with Methyl Ether (1:1) {Boron, Trifluoro[oxybis[methane]-,T-4}

สารประกอบโบรอนไตรฟลออไรดและเมธล อเธอร

353-42-4 6,804 15,000 RMP

37 Bromine โบรมน 7726-95-6 680 1,500 PSM

38 Bromine Chloride โบรมน คลอไรด 13863−41−7 680 1,500 PSM

39 Bromine Trifluoride โบรมน ไตรฟลออไรด 7787-71-5 6,804 15,000 PSM

40 Bromine Pentafluoride โบรมน เพนตะฟลออไรด 7789-30-2 1,134 2,500 PSM

41 Bromotrifluorethylene {Ethene, Bromotrifluoro-}

โบรโมไตรฟลออโรเอธลน 598-73-2 4,536 10,000 RMP

42 Butane บวเทน 106-97-8 4,536 10,000 RMP

43 Butene บวทน 106-98-9 4,536 10,000 RMP

44 Butyl Hydroperoxide (Tertiary) บวทล ไฮโดรเปอรออกไซด (เทอรเทยร)

75-91-2 2,268 5,000 PSM

45 Butyl Perbenzoate บวทล เปอรเบนโซเอท 614-45-9 3,402 7,500 PSM

46 Carbon Disulfide คารบอนไดซลไฟด 75-15-0 9,072 20,000 RMP

47 Carbon Oxysulfide {Carbon Oxide Sulfide (Cos)} {Carbonyl Sulfide}

คารบอน ออกซซลไฟด (คารบอน ออกไซด ซลไฟด) (คารบอนล ซลไฟด)

463-58-1 4,536 10,000 RMP

48 Carbonyl Fluoride คารบอนล ฟลออไรด 353-50-4 1,134 2,500 PSM

49 Cellulose Nitrate (>12.6% Nitrogen for PSM)

เซลลโลส ไนเตรท (ความเขมขนไนโตรเจน > 12.6%)

60-29-7 1,134 2,500 PSM

50 Chlorine คลอรน 7782-50-5 680 1,500 PSM

51 Chlorine Dioxide {Chlorine Oxide (ClO2)}

คลอรน ไดออกไซด (คลอรน ออกไซด)

0049-04-4 454 1,000 PSM& RMP

52 Chlorine Monoxide {Chlorine Oxide}

คลอรน มอนอกไซด(คลอรน ออกไซด)

10049-04-4 4,536 10,000 RMP

53 Chlorine Pentrafluoride คลอรน เพนตระฟลออไรด 13637-63-3 454 1,000 PSM



ลาดบท




ทมา

54 Chlorine Trifluoride คลอรน ไตรฟลออไรด 7790-91-2 454 1,000 PSM

55 Chlorodiethylaluminum {Diethylaluminum Chloride}

คลอโรไดเอธลอะลมนม (ไดเอธลอะลมเนยม คลอไรด)

96-10-6 2,268 5,000 PSM

56 Chloroform {Methane, Trichloro-}

คลอโรฟอรม(มเทน,ไตรคลอโร)

67-66-3 9,072 20,000 RMP

57 Chloromethyl Ether {Bis(chloromethyl) Ether} {Methane, Oxybis[chloro-} {Dichloromethyl Ether}

คลอโรเมธล อเธอร 542-88-1 45 100 PSM

58 Chloromethyl Methyl Ether {Methane, Chloromethoxy-}

คลอโรเมธล เมทล อเธอร 107-30-2 227 500 PSM

59 Chloropicrin คลอโรพครน 76-06-2 227 500 PSM

60 Chloropicrin and Methyl Bromide Mixture

คลอโรพครน ผสมเมธลโบรไมด

76-06-2, 74 83 9

680 1,500 PSM

61 Chloropicrin and Methyl Chloride Mixture

คลอโรพครน ผสมเมธลคลอไรด

76-06-2, 74-87-3

680 1,500 PSM

62 Crotonaldehyde {2-butenal} โครโตนอลดไฮด 4170-30-3 9,072 20,000 RMP

63 Crotonaldehyde, (E)- {2-butenal, (E)-}

โครโตนอลดไฮด(ทรานส) 123-73-9 9,072 20,000 RMP

64 Cumene Hydroperoxide ควมน ไฮโดรเปอรออกไซด 80-15-9 2,268 5,000 PSM

65 Cyanogen {Ethanedinitrile} ไซยาโนเจน 460-19-5 1,134 2,500 PSM

66 Cyanogen Chloride ไซยาโนเจน คลอไรด 506-77-4 227 500 PSM

67 Cyanuric Fluoride ไซยานรค ฟลออไรด 675-14-9 45 100 PSM

68 Cyclohexylamine {Cyclohexanamine}

ไซโคลเฮกซลาไมน 108-91-8 6,804 15,000 RMP

69 Cyclopropane ไซโคลโพรเพน 75-19-4 1 10,000 RMP

70 Diacetyl Peroxide (>70% for PSM)

ไดอะเซทล เปอรออกไซด (ความเขมขน > 70%)

110-22-5 2,268 5,000 PSM

71 Diazomethane ไดอะโซมเธน 18107-18-1 227 500 PSM

72 Dibenzoyl Peroxide ไดเบนโซอล เปอรออกไซด 94-36-0 3,402 7,500 PSM

73 Diborane {Diborane (6)} ไดบอแรน 19287-45-7 45 100 PSM

74 Dibutyl Peroxide (Tertiary) ไดบวทล เปอรออกไซด (เทอรเทยร)

110-05-4 2,268 5,000 PSM

75 Dichlorosilane {Silane, Dichloro-}

ไดคลอโรไซแลน 4109-96-0 1,134 2,500 PSM

76 Diethylzinc ไดเอธลซงค 557-20-0 4,536 10,000 PSM

77 Difluoroethane {Ethane, 1,1-difluoro-}

ไดฟลออโรอเธน 75-37-6 4,536 10,000 RMP

78 Diisopropyl Peroxydicarbonate

ไดไอโซโพรพล เปอรออกซไดคารบอเนต

105-64-6 3,402 7,500 PSM



ลาดบท




ทมา

79 Dilauroyl Peroxide ไดลอโรอล เปอรออกไซด 105-74-8 3,402 7,500 PSM

80 Dimethylamine {Methanamine, N-methyl-}

ไดเมธลเอมน 124-40-3 1,134 2,500 PSM

81 Dimethyldichlorosilane {Silane, Dichlorodimethyl-}

ไดเมธลไดคลอโรไซแลน 75-78-5 454 1,000 PSM

82 Epichlorohydrin {Oxirane, (Chloromethyl)-}

อพคลอโรไฮดรน 106-89-8 9,072 20,000 RMP

83 Ethane อเธน 74-84-0 4,536 10,000 RMP

84 Ethyl Acetylene {1-butyne} เอธล อะเซทลน 107-00-6 4,536 10,000 RMP

85 Ethyl Chloride {Chloroethane} {Ethane, Chloro-}

เอธล คลอไรด 75-00-3 4,536 10,000 RMP

86 Ethyl Ether {Ethane, 1,1’-oxybis-}

เอธล อเธอร 60-29-7 4,536 10,000 RMP

87 Ethyl Mercaptan {Ethanethiol} เอธล เมอรแคปตน (อเธนไทออล)

75-08-1 4,536 10,000 RMP

88 Ethyl Methyl Ketone Peroxide เอธล เมธล คโตน เปอรออกไซด

1338-23-4 2,268 5,000 PSM

89 Ethyl Nitrite {Nitrous Acid, Ethyl Ester}

เอธล ไนไตรท 109-95-5 2,268 5,000 PSM

90 Ethylamine {Monoethylamine} (Ethanamine}

เอธลเอมน 75-04-7 3,402 7,500 PSM

91 Ethylene {Ethene} เอธลน (อธน) 74-85-1 4,536 10,000 RMP

92 Ethylene Fluorohydrin เอธลน ฟลออโรไฮดรน 371-62-0 45 100 PSM

93 Ethylene Oxide {Oxirane} เอธลน ออกไซด (ออกซเรน) 75-21-8 2,268 5,000 PSM

94 Ethylenediamine {1,2-ethanediamine}

เอธลนไดอะมน (1,2-อเธนไดอะมน)

107-15-3 9,072 20,000 RMP

95 Ethyleneimine {Aziridine} เอธลนไอมน 151-56-4 454 1,000 PSM

96 Fluorine ฟลออรน 7782-41-4 454 1,000 PSM

97 Formaldehyde (Solution) ฟอรมาลดไฮด (ฟอรมาลน) 50-00-0 454 1,000 PSM

98 Furan ฟราน 110-00-9 227 500 PSM

99 Hexafluoroacetone เฮกซะฟลออโรอะซโตน 684-16-2 2,268 5,000 PSM

100 Hydrazine ไฮดราซน 302-01-2 6,804 15,000 RMP

101 Hydrochloric Acid (>=37% for RMP)

กรดไฮโดรคลอรค 7647-01-0 6,804 15,000 RMP

102 Hydrocyanic Acid {Hydrogen Cyanide}

กรดไฮโดรไซยานค (ไฮโดรเจน ไซยาไนด)

74-90-8 454 1,000 PSM

103 Hydrogen ไฮโดรเจน 1333-74-0 4,536 10,000 RMP

104 Hydrogen Bromide ไฮโดรเจน โบรไมด 10035-10-6 2,268 5,000 PSM



ลาดบท




ทมา

105 Hydrogen Chloride (Anhydrous for CAA 112(r) RMP and PSM) {Hydrochloric Acid}

กรดไฮโดรคลอรค, ปราศจากนา

7647-01-0 2,268 5,000 PSM& RMP

106 Hydrogen Fluoride/hydrofluoric Acid (>=50% for RMP) {Hydrofl uoric Acid}

ไฮโดรเจน ฟลออไรด /กรดไฮโดรฟลออรค

7664-39-3 454 1,000 PSM& RMP

107 Hydrogen Peroxide (>= 52% for PSM)

ไฮโดรเจน เปอรออกไซด (>= 52% โดยนาหนก)

7722-84-1 3,402 7,500 PSM

108 Hydrogen Selenide ไฮโดรเจน ซลไนด 7783--07-5 68 150 PSM

109 Hydrogen Sulfide ไฮโดรเจน ซลไฟด 7783--06-4 680 1,500 PSM

110 Hydroxylamine ไฮดรอกซลเอมน 7803-49-8 1,134 0 PSM

111 Iron, Pentacarbonyl- {Iron Carbonyl (Fe(co)5), (Tb-5-11)-}

เหลก, เพนตะคารบอนล 13463-40-6 113 250 PSM

112 Isobutane {Propane, 2-methyl}

ไอโซบวเทน (โพรเพน, 2-เมธล-)

75-28-5 4,536 10,000 RMP

113 Isobutyronitrile {Propanenitrile, 2-methyl-}

ไอโซบวทโรไนไตรล (โพรเพนไนไตรล, 2-เมธล-)

78-82-0 9,072 20,000 RMP

114 Isopentane {Butane, 2-methyl-}

ไอโซเพนเทน (บวเทน, 2-เมธล-)

78-78-4 4,536 10,000 RMP

115 Isoprene {1,3-butadiene, 2-methyl-}

ไอโซพรน (1,3-บวทาไดอน, 2-เมธล-)

78-79-5 4,536 10,000 RMP

116 Isopropylamine {2-propanamine}

ไอโซโพรพลเอมน 75-31-0 2,268 5,000 PSM

117 Isopropyl Chloride {Propane, 2-chloro-}

ไอโซโพรพล คลอไรด (โพรเพน, 2-คลอโร)

75-29-6 4,536 10,000 RMP

118 Isopropyl Chloroformate {Carbonochloridic Acid, 1-methylethyl Ester}

ไอโซโพรพล คลอโรฟอรเมท กรดคารบอโนคลอรดค, 1-เมธลอธล เอสเธอร)

108-23-6 6,804 15,000 RMP

119 Ketene คทน 463-51-4 45 100 PSM

120 Methacrylaldehyde เมทาครลอลดไฮด 78-85-3 454 1,000 PSM

121 Methacrylonitrile {2-propenenitrile, 2-methyl-} {Methylacrylonitrile}

เมธล อะครโลไนไตรล 126-98-7 113 250 PSM

122 Methacryloyl Chloride เมทาครโลอล คลอไรด 920-46-7 68 150 PSM

123 Methane มเธน 74-82-8 4,536 10,000 RMP

124 Methyl Bromide เมธล โบรไมด 74-83-9 1,134 2,500 PSM

125 Methyl Chloride {Chloromethane} {Methane, Chloro-}

เมธล คลอไรด 74-87-3 4,536 10,000 PSM



ลาดบท




ทมา

126 Methyl Chloroformate {Carbonochloridic Acid, Methylester} {Methyl Chlorocarbonate}

เมธล คลอโรฟอรเมท 79-22-1 227 500 PSM

127 Methyl Ether {Methane, Oxybis-}

เมธล อเธอร (มเธน, ออกซบส)

115-10-6 4,536 10,000 RMP

128 Methyl Ethyl Ketone Peroxide (>60% for PSM)

เมธล เอธล คโตน เปอรออกไซด (ความเขมขน > 60%)

1338-23-4 2,268 5,000 PSM

129 Methyl Fluoroacetate เมธล ฟลโอโรอะซเตท 453-18-9 45 100 PSM

130 Methyl Florosulfate เมธล ฟลโอโรซลเฟต 421-20-5 45 100 PSM

131 Methyl Formate {Formic Acid, Methyl Ester}

เมธล ฟอรเมท (กรดฟอรมก, เมธล เอสเธอร)

107-31-3 4,536 10,000 RMP

132 Methyl Hydrazine เมธล ไฮดราซน 60-34-4 45 100 PSM

133 Methyl Iodide เมธล ไอโอไดด 74-88-4 3,402 7,500 PSM

134 Methyl Isocyanate {Methane, Isocyanato-}

เมธล ไอโซไซยาเนต 624-83-9 113 250 PSM

135 Methyl Mercaptan {Methanethiol} {Thiomethanol}

เมธล เมอรแคปแทน (มเธนไทออล) (ไทโอเมธานอล)

74-93-1 2,268 5,000 PSM

136 Methyl Thiocyanate {Thiocyanic Acid, Methyl Ester}

เมธล ไทโอไซยาเนท (กรดไทโอไซยานค, เมธล เอสเธอร)

556-64-9 9,072 20,000 RMP

137 Methyl Vinyl Ketone เมธล ไวนล คโตน 78-94-4 45 100 PSM

138 Methylamine {Methanamine} {Monomethylamine}

เมธลลาไมน (เมทานาไมน) (มอนอเมธลลาไมน)

74-89-5 454 1,000 PSM

139 Methyltrichlorosilane {Silane, Trichloromethyl-}

เมธลไตรคลอโรไซแลน 75-79-6 2,268 5,000 RMP

140 Nickel Carbonyl {Nickel Tetracarbonyl}

นกเกล คารบอนล (นกเกล เตตระคารบอนล)

13463-39-3 68 150 PSM

141 Nitric Acid (>=80% for RMP) (>=94.5% for PSM)

กรดไนตรค (>= 94.5% โดยนาหนก)

7697-37-2 227 500 PSM

142 Nitric Oxide {Nitrogen Oxide (No)}

ไนตรค ออกไซด 10102-43-9 113 250 PSM

143 Nitroaniline {Para Nitroaniline} ไนโตรอะนลน (พารา ไนโตรอะนลน)

100-01-6 2,268 5,000 PSM

144 Nitrogen Trifluoride ไนโตรเจน ไตรฟลออไรด 7783-54-2 2,268 5,000 PSM

145 Nitrogen Oxides (NO, NO2, N2O4, N2O3)

ไนโตรเจน ออกไซด (NO, NO2, N2O4, N2O3))

10102-44-0 113 250 PSM



ลาดบท




ทมา

146 Nitrogen Tetroxide {Nitrogen Peroxide}

ไนโตรเจน เตตรอกไซด (ไนโตรเจน เปอรออกไซด)

10544-72-6 113 250 PSM

147 Nitrogen Trioxide ไนโตรเจน ไตรออกไซด 10024-97-2 113 250 PSM

148 Nitrogen Dioxide ไนโตรเจน ไดออกไซด 10102-44-0 113 250 PSM

149 Nitromethane ไนโตรมเทน 75-52-5 1,134 2,500 PSM

150 Oleum (Fuming Sulfuric Acid) (65-80% for PSM) {Sulfuric Acid, with Sulfur Trioxide}

โอเลยม (ไอกรดซลฟรค) (65-80% โดยนาหนก)

8014-95-7 454 1,000 PSM

151 Osmium Tetroxide ออสเมยม เตตรอกไซด 20816-12-0 45 100 PSM

152 Oxygen Difluoride {Fluorine Monoxide}

ออกซเจน ไดฟลออไรด (ฟลออรน มอนอกไซด)

7783-41-7 45 100 PSM

153 Ozone โอโซน 10028-15-6 45 100 PSM

154 Pentaborane เพนตะบอเรน 19624-22-7 45 100 PSM

155 Pentane เพนเทน 109-66-0 4,536 10,000 RMP

156 Peracetic Acid (>60% Acetic Acid for PSM) {Ethaneperoxoic Acid} {Peroxyacetic Acid}

กรดเปอรอะซตก (ความเขมขนของกรดอะซตก > 60%)

79-21-0 4,536 10,000 RMP

157 Perchloric Acid (>60% for PSM)

กรดเปอรคลอรค (ความเขมขน > 60%)

7601-90-3 2,268 5,000 PSM

158 Perchloromethylmercaptan {Methanesulfenyl Chloride, Trichloro-}

เปอรคลอโรเมธล เมอรแคปแทน

594-42-3 68 150 PSM

159 Perchloryl Fluoride เปอรคลอรล ฟลออไรด 7616-94-6 2,268 5,000 PSM

160 Phosgene {Carbonic Dichloride} {Carbonyl Chloride}

ฟอสจน (คารบอนล คลอไรด)

75-44-5 45 100 PSM

161 Phosphine {Hydrogen Phosphide}

ฟอสฟน (ไฮโดรเจน ฟอสไฟด)

7803-51-2 45 100 PSM

162 Phosphorus Oxychloride {Phosphoryl Chloride}

ฟอสฟอรส ออกซคลอไรด (ฟอสฟอรล คลอไรด)

10025-87-3 454 1,000 PSM

163 Phosphorus Trichloride {Phosphorous Trichloride}

ฟอสฟอรส ไตรคลอไรด (ฟอสฟอรส ไตรคลอไรด)

7719--12-02 454 1,000 PSM

164 Piperidine ไพเพอรดน 110-89-4 6,804 15,000 RMP

165 Propadiene {1,2-propadiene} โพรพาไดอน (1,2- โพรพาไดอน)

463-49-0 4,536 10,000 RMP

166 Propane โพรเพน 74-98-6 4,536 10,000 RMP

167 Propargyl Bromide {3-bromopropyne}

โพรพากล โบรไมด (3-โบรโมโพรไพน)

106-96-7 45 100 PSM



ลาดบท




ทมา

168 Propionitrile {Ethyl Cyanide} {Propanenitrile)

โพรพโอไนไตรล (เอธล ไซยาไนด) (โพรเพนไนไตรล)

107-12-0 4,536 10,000 RMP

169 Propyl Nitrate โพรพล ไนเตรท 627-13-4 1,134 2,500 PSM

170 Propyl Chloroformate {Carbonochloridic Acid, Propylester}

โพรพล คลอโรฟอเมท (กรดคารบอโนคลอรดค โพรพลเอสเธอร)

109-61-5 6,804 15,000 RMP

171 Propylene {1-propene} โพรพลน(1-โพรพน) 115-07-1 4,536 10,000 RMP

172 Propylene oxide {oxirane, methyl-}

โพรพลน ออกไซด (ออกซเรน ,เมธล-)

75-56-9 4,536 10,000 RMP

173 Propyleneimine {Aziridine, 2-methyl}

โพรพลนอมน (อะรซดน 2-เมธล)

75-55-8 4,536 10,000 RMP

174 Propyne {1-propyne} โพรไพน (1-โพรไพน) 74-99-7 4,536 10,000 RMP

175 Sarin ซารน 107-44-8 45 100 PSM

176 Selenium Hexafluoride ซลเนยม เฮกซะฟลออไรด 7783-79-1 454 1,000 PSM

177 Silane ไซเลน 7803-62-5 4,536 10,000 RMP

178 Stibine {Antimony Hydride} สไตบน (แอนตโมน ไฮไดรด) 7803-52-3 227 500 PSM

179 Sulfur Dioxide (Anhydrous for RMP)

ซลเฟอร ไดออกไซด (ของเหลว)

7446--09-5 2,268 5,000 RMP

180 Sulfur Pentafluoride ซลเฟอร เพนตะฟลออไรด 5714-22-7 113 250 PSM

181 Sulfur Tetraflouride {Sulfur Fluoride, (Sf4) (T-4)-}

ซลเฟอร เตตระฟลออไรด 7783-60-0 113 250 PSM

182 Sulfur Trioxide {Sulfuric Anhydride}

ซลเฟอร ไตรออกไซด (ซลฟรค แอนไฮไดรด)

7446--11-9 454 1,000 PSM

183 Tellurium Hexafluoride เทลลเรยม เฮกซะฟลออไรด 7783-80-4 113 250 PSM

184 Tetrafluoroethylene {Ethene, Tetrafl uoro-}

เตตระฟลออโรเอธลน 116-14-3 2,268 5,000 PSM

185 Tetrafluorohydrazine เตตระฟลออโรไฮดราซน 10036-47-2 2,268 5,000 PSM

186 Tetramethyllead {Plumbane, Tetramethyl-}

เตตระเมธล เลด 75-74-1 454 1,000 PSM

187 Tetramethylsilane {Silane, Tetramethyl-}

เตตระเมธลไซเลน 75-76-3 4,536 10,000 RMP

188 Tetranitromethane {Methane, Tetranitro-}

เตตระไนโตรมเทน 509-14-8 4,536 10,000 RMP

189 Thionyl Chloride ไทโอนล คลอไรด 7719--09-7 113 250 PSM

190 Titanium Tetrachloride {Titanium Chloride (Ticl4)(T-4)}

ไทเทเนยม เตตระคลอไรด 7550-45-0 1,134 2,500 RMP

191 Toluene 2,4-diisocyanate {Benzene, 2,4-diisocyanato-1-methyl-}

โทลอน-2,4-ไดไอโซไซยาเนต

584-84-9 4,536 10,000 RMP



ลาดบท




ทมา

192 Toluene 2,6-diisocyanate {Benzene, 1,3-diisocyanato-2-methyl-}

โทลอน-2,6-ไดไอโซไซยาเนต

91-08-7 4,536 10,000 RMP

193 Toluene Diisocyanate (Unspecified Isomer) {Benzene, 1,3-diisocyanatomethyl-}

โทลอน ไดไอโซไซยาเนต 71-43-2 4,536 10,000 RMP

194 Trichloro(chloromethyl)silane ไตรคลอโร (คลอโรเมธล) ไซแลน

1558-25-4 45 100 PSM

195 Trichloro(dichlorophenyl)silane ไตรคลอโร (ไดคลอโรฟนล) ไซแลน

27137-85-5 1,134 2,500 PSM

196 Trichlorosilane {Silane, Trichloro-}

ไตรคลอโรไซแลน (ไซเลน, ไตรคลอโร)

10025-78-2 2,268 5,000 PSM

197 Trifluorochloroethylene {Ethene, Chlorotrifluoro-}

ไตรฟลออโรคลอโรเอธลน (อทน ,คลอโรไตรฟลออโร)

79-38-9 4,536 10,000 PSM

198 Trimethylamine {Methanamine, N,n-dimethyl-}

ไตรเมธลลามน (เมธานามน, N,n-ไดเมธล)

75-50-3 4,536 10,000 RMP

199 Trimethylchlorosilane {Silane, Chlorotrimethyl-}

ไตรเมธลคลอโรไซเลน (ไซเลน, คลอโรไตรเมธล)

75-77-4 4,536 10,000 RMP

200 Trimethyoxysilane ไตรเมธลออกซไซแลน 2487-90-3 680 1,500 PSM

201 Vinyl Acetate Monomer {Acetic Acid Ethenyl Ester}

ไวนล อะซเตท มอนอเมอร (กรดอะซตค เอธนล เอสเธอร)

108-05-04 6,804 15,000 RMP

202 Vinyl Acetylene {1-buten-3-yne}

ไวนล อะซทลน 689-97-4 4,536 10,000 RMP

203 Vinyl Chloride {Ethene, Chloro-}

ไวนล คลอไรด (อทน, คลอโร)

75-01-4 4,536 10,000 RMP

204 Vinyl Ethyl Ether {Ethene, Ethoxy-}

ไวนล เอธล อเธอร (อทน, อทอกซ)

109-92-2 4,536 10,000 RMP

205 Vinyl Fluoride {Ethene, Fluoro-}

ไวนล ฟลออไรด (อทน, ฟลออโร)

75-02-5 4,536 10,000 RMP

206 Vinyl Methyl Ether {Ethene, Methoxy-}

ไวนล เมธล อเธอร (อทน, เมทอกซ)

107-25-5 4,536 10,000 RMP

207 Vinylidene Chloride {Ethene, 1,1-dichloro-} {1,1-dichlorethylene}

ไวนลลดน คลอไรด (อทน, 1,1-ไดคลอโร)(1,1-ไดคลอโรเอธลน)

75-35-4 4,536 10,000 RMP

208 Vinylidene Fluoride {Ethene, 1,1-difluoro-}

ไวนลลดน ฟลออไรด (อทน, 1,1-ไดฟลออโร)

75-38-7 4,536 10,000 RMP

หมายเหต PSM คอ Process Safety Management ของ Occupational Safety and Health Administration (OSHA) RMP คอ Risk Management Plan ของ US Environmental Protection Agency (EPA)



ภาคผนวก ข แบบแจงอบตเหตหรออบตภย

แบบแจงอบตเหตหรออบตภยควรประกอบดวยหวขอดงน

1) การแจงเหตรวไหลและการรายงาน ไดแก วนทเกดเหต เวลาทเกดเหต ระยะเวลาการเกดเหต สารเคมทรวไหล หรอเปนแหลงทมาของอบตภย ปรมาณของสารเคมทรวไหลหรอทอยในทเกดเหต แสดงในทศนยม 2 ตาแหนง หากเปนของ

ผสมตองรายงานปรมาณทผสม ความเขมขน สดสวน องคประกอบหลก 2) ลกษณะของเหตทเกด เชน

กาซรวไหล (Gas release) ของเหลวรวไหล/ระเหย (Liquid spill/evaporation) ไฟไหม (Fire) ระเบด (Explosion) กระบวนการผลตควบคมไมได (Uncontrolled/Runaway reaction)

3) จดทเกดเหต เชน ถงเกบสาร (Storage vessel) ระบบทอ (Piping) ถงในระบบการผลต (Process vessel) ขอตอ (transfer hose) วาลว (Valve) วาลวนรภย (Safety relief valve) เครองสบ (Pump) จดเชอมตอ (Joint) อนๆ

4) สภาพอากาศขณะเกดเหต ความแรงของแสงแดด ความเรวและทศทางของลม อณหภม ความแรงของฝน

5) ผลกระทบภายในโรงงาน ไดแก จานวนผเสยชวต ทงผปฏบตงาน ผรบเหมา เผชญเหต และอนๆ จานวนผบาดเจบ หรอทพพลภาพ ทงผปฏบตงาน ผรบเหมา ผตอบโตเหต และอนๆ ความเสยหายของทรพยสน อาจรวมถงขอมลประภนภย(หากม) ทงนไมรวมความสญเสยทาง

ธรกจ

คมอการจดทารายงานการบรหารจดการความเสยงสาหรบโรงงานทมการใชสารอนตราย ข-1


6) ผลกระทบภายนอกโรงงาน ไดแก จานวนผเสยชวต จานวนผบาดเจบ หรอทพพลภาพ ความเสยหายของทรพยสน จานวนผอพยพ ความเสยหายตอสงแวดลอมตอ สตวนาและสตวบก เกษตรกรรม แหลงนา และอนๆ

7) จดเรมตนของการรวไหล/เหตการณ เชน อปกรณเสยหาย ความผดพลาดของผปฏบตงาน ภยธรรมชาต ไมทราบสาเหต

8) สภาวะสนบสนนททาใหเกดอบตภย (Contribution factor) เชน อปกรณเสยหาย ความผดพลาดของผปฏบตงาน ขนตอนการปฏบตงานทไมสมบรณ ความดนในระบบสงกวาเกณฑปกต กระบวนการผลตผดปกต ระบบระบายสารฉกเฉนบกพรอง การซอมบารง การออกแบบการผลตผดพลาด อปกรณการผลตไมเหมาะสมกบกระบวนการผลต สภาพอากาศไมปกต การบรหารงานผดพลาด

9) สงทตองดาเนนการหลงเกดเหต เชน ปรบปรงอปกรณ ทบทวนการซอมบารง ทบทวนการฝกอบรม ทบทวนวธการปฏบตงาน ออกแบบการควบคมระบบ/กระบวนการผลตใหม ออกแบบมาตรการเพอลดผลกระทบ ทบทวนแผนตอบโตเหตฉกเฉน เปลยนกระบวนการผลต ลดการเกบสารเคมอนตราย อนๆ



ตวอยาง

แบบแจงอบตเหตหรออบตภย

การแจงเหตรวไหลและการรายงาน

วนทเกดเหต ________________________________ เวลาทรายงาน _____________________________ เวลาเรมของเหตการณ ________________________ ระยะเวลาการเกดเหต _______________________ ระบชอสารเคม ______________________________ ประเภทของสารเคม (Generic) ________________ ปรมาณสารรวไหล(โดยประมาณ) _________________ หนวย _________________

อธบายการเกดเหตโดยทาเครองหมาย ในชอง

กาซรวไหล การรวไหลของสารซงเกบไวในสถานะกาซ (ในกรณทเปนกาซเหลวใหรายงานเปนของเหลว)

ของเหลวรวไหล/ระเหย ของเหลวรวและอาจระเหยเปนไอ ไฟไหม เกดไฟไหมซงกอใหเกดแสง เปลวไฟ และความรอน การระเบด เกดการระเบด กอใหเกดเสยง ความรอน และการขยายตวอยางรวดเรวของ

กาซ กระบวนการผลตควบคม

ไมได (Runaway Reaction) อาจเกดปฏกรยาอยางรนแรงในกระบวนการผลตและเกดความรอนและความดนสงในระบบ

อปกรณทเกดการรวไหล

ถงเกบสาร ภาชนะเกบสารเคมในสภาวะกาซหรอของเหลว ระบบทอ สารเคมรวออกมาจากระบบทอซงใชสาหรบสบ ถาย เคลอนยายสาร ถงในระบบการผลต ถงทใชอยในกระบวนการผลต เชน ถงผสม ถงปฏกรยา ลนปดเปด อปกรณปดเปด รวมถงลนฉกเฉนตางๆ ทใชระบายสารเมอเกดความดนสง

ในระบบ เครองสบ อปกรณทใชสบถายสารในระบบการผลตดวยการดด อด หรอทงสองอยาง จดเชอมตอ จดทเชอมอปกรณหรอเครองกลตางๆเขาดวยกน อนๆ _______________ จดรวไหลอนทไมไดระบไวดานบน

สภาพอากาศขณะเกดการรวไหล โดยทาเครองหมาย ในชองวาง

แดด แรง ปานกลาง ออน ลม ความเรวลมโดยประมาณ (เมตรตอวนาท)

<2 2-3 3-5 5-6 >6



ทศทาง

N NE E SE S SW W NW

อณหภม ____________________องศาเซลเซยส (°C) ฝน ไมตก ตก ในระดบ แรง ปานกลาง ปรอย

ผลของอบตภยภายในโรงงาน

ตาย รวม____________คน แบงออกเปน - ผปฏบตงาน __________คน - ผมาตดตอ _________คน - ผรบเหมา __________คน

รวมผเสยชวตทงหมดในโรงงานจากผลของอบตภย เชน ผปฏบตงาน ผมาตดตอ ผรบเหมา โดยแยกใหชดเจน

บาดเจบ รวม_____________คน แบงออกเปน - ผปฏบตงาน __________คน - ผมาตดตอ _________คน - ผรบเหมา __________คน

รวมผบาดเจบทงหมดในโรงงานจากผลของอบตภย เชน ผปฏบตงาน ผมาตดตอ ผรบเหมา โดยแยกใหชดเจน

ความเสยหายของทรพยสน คดเปนมลคา _____________บาท

ประเมนคาเสยหายของโรงงานและอปกรณตางๆ (ไมรวมคาเสยโอกาสทางธรกจ)

ผลของอบตภยภายนอกโรงงาน (เทาททราบ)

ตาย ____________คน ประชาชนในชมชนทเสยชวตจากพษของสารเคม การระเบด ความรอน เศษวสดทปลว

บาดเจบ _____________คน ผบาดเจบจากอบตภยทตองการการรกษาจากแพทย/พยาบาล หรอตองเขาโรงพยาบาล

ผอพยพ_____________คน ประมาณจานวนผทไดรบผลกระทบและตองอพยพเนองจากอบตภย

ผถกจากดเขตใหอยภายในบาน _______________คน

จานวนผทถกแนะนาใหอยภายในบาน/ททางานในชวงทเกดอบตภยจนอบตภยสงบ

ผลกระทบตอสงแวดลอม สงผลตอ สตวนาและสตวบกตางๆ พช อากาศ ดน/นาปนเปอน อนๆ ___________________

ประมาณการผลกระทบตอสงแวดลอมทงตอสงมชวต พช ดน นา อากาศ



จดเรมตนของเหตการณ/การรวไหล

อปกรณเสยหาย เสยหายจานวน___________ชน (ถาทราบ)

จานวนอปกรณทไดรบความเสยหายและเปนจดเรมตนของเหตการณ เชน ถงปฏกรยาราว ทอแตก

ผปฏบตงานทางานผดพลาด (Human error)

ผปฏบตงานไมทาตามขนตอน ทางานลดขนตอน

ภยธรรมชาต ภยทเกดจากธรรมชาต เชน ฟาผา พาย นาทวม อนๆ ____________________ เหตการณอนนอกเหนอเหนอจากทระบไวขางตน

สภาวะสนบสนนททาใหเกดอบตภย (Contribution Factor)

อปกรณเสยหาย อปกรณชนหนงชนใดไมสามารถทางานตามทออกแบบไว ความผดพลาดของผปฏบตงาน ผปฏบตงานไมทาตามขนตอนทกาหนด ขนตอนปฏบตงานทไมสมบรณ ขนตอนปฏบตงานไมถกตอง ไมชดเจน หรอไมครอบคลมการ

เกดอบตเหต ความดนในระบบสงกวาเกณฑปกต กระบวนการผลตมความดนสงกวาเกณฑของความดนท

ออกแบบไว กระบวนการผลตผดปกต (Upset) กระบวนการผลตเกดเหตผดปกต มความรอน อณหภม หรอ

ความดนสง ทาใหตองมการระบายสารออกจากระบบ ระบบระบายสารฉกเฉนบกพรอง อปกรณ หรอทอตางๆ ทใชระบายสารเพอลดความดนบกพรอง

ไมทางาน หรอมขนาดเลกเกนไป การออกแบบการผลตผดพลาด เชน การผลตตองมความดนสงเพอใหไดผลตภณฑทตองการ

แตความดนทใชสงกวาความดนทออกแบบไว การซอมบารง เชน การซอมบารงยงไมเสรจสมบรณ อปกรณไมเหมาะสมกบกระบวนการผลต มการใชอปกรณไมเหมาะสมกบลกษณะของสารและกระบวนการ

ผลต เชน ขนาด ความหนาของถง วสดทใช รปทรง สภาวะอากาศไมปกต เชน ฟาผา พาย นาทวม การบรหารงานผดพลาด ไมมการจดการทด ขาดการฝกอบรม ขนตอนการทางานไม

เหมาะสม การควบคมขาดประสทธภาพ

สงทตองดาเนนการหลงเกดเหต

ปรบปรงอปกรณ ทบทวนการซอมบารง ทบทวนการฝกอบรม ทบทวนวธการปฎบตงาน ออกแบบการควบคมระบบ/กระบวนการผลตใหม ออกแบบมาตรการเพอลดผลกระทบ ทบทวนแผนตอบโตเหตฉกเฉน



เปลยนกระบวนการผลต ลดการเกบสารเคมและวตถอนตราย อน _________________________

ผรายงาน ___________________________ รายงาน ณ วนท ______________________



ภาคผนวก ค ตวอยางแบบฟอรมทบทวนความปลอดภยกอนเรมกระบวนการผลต

(ทมา: ขอกาหนดเรอง การบรหารจดการความปลอดภย สขภาพอนามย และสงแวดลอม สาหรบงานซอมบารงใหญในโรงกลนนามนปโตรเลยมและโรงงานเคม, สถาบนปโตรเลยมแหงประเทศไทย, พ.ศ. 2552)

1.

2.

คมอการจดทารายงานการบรหารจดการความเสยงสาหรบโรงงานทมการใชสารอนตราย ค-1


ข. ขนตอนการดาเนนการ



ค. สารพษ สารททาใหเกดการกดกรอน และหลกสขศาสตรอตสาหกรรมขนตอนการดาเนนการ



ง. การสกกรอน และการบารงรกษา



จ. สงทเปนอนตรายอนๆ



ฉ. การเขาออกบรเวณโรงงานหรอพนทปฏบตงาน



ช. งานดบเพลง และอปกรณเพออานวยความสะดวกตางๆ ในการรกษาความปลอดภย



ซ. ปายเตอนภย

ฌ. แนวทางปฏบต และอปกรณ



ญ. การตรวจสอบดวยตนเอง

ฎ. การตรวจสอบเกยวกบสงแวดลอม



ฏ. อปกรณนรภยทจาเปน

ฐ. พนทปฏบตงานรวม



ฑ. ขอมลเพมเตม


การจัดทํารายงานการบริหาร...

Documents