ดานเศรษฐกจ

เรอง การปฏรประบบนเวศและการลงทน

ในเศรษฐกจกระแสใหม

ค ำน ำ

ตามททประชมสภาขบเคลอนการปฏรปประเทศไดมมตต งคณะกรรมาธการขบเคลอน การปฏรปประเทศดานเศรษฐกจ โดยมอ านาจหนาทศกษา วเคราะห จดท าแนวทาง แผนการปฏรป วธการปฏรปพรอมก าหนดเวลาการปฏรป และขอเสนอแนะเพอการขบเคลอนการปฏรปประเทศด านเศรษฐกจ การเงน การคลง การเกษตร อตสาหกรรม การคมนาคมขนสง พาณชย การทองเทยวและบรการใหสมฤทธผล รวมทงมอ านาจหนาท อนตามทสภามอบหมายนน คณะกรรมาธการไดด าเนนการพจารณาศกษา เรอง การปฏรประบบนเวศและการลงทนในเศรษฐกจกระแสใหม โดยมวตถประสงคเพอแกปญหาดานระบบนเวศและการลงทนท เชอมโยงกนอยางซบซอน ปญหาคณภาพดานการศกษา การพฒนาคนทมทกษะตาม ความตองการ รวมทงมาตรการของภาครฐท ไมสามารถเออใหเกดความคลองตวและสนบสนนใหเกด ระบบเศรษฐกจกระแสใหมไดอยางเตมท ซงเปนสาเหตหนงทท าใหการปฏรปประเทศด าเนนไปอยาง ดอยประสทธภาพ

รายงานฉบบนคณะกรรมาธการขบเคลอนการปฏรปประเทศดานเศรษฐกจได เสนอตอ สภาขบเคลอนการปฏรปประเทศ ในคราวประชมสภาขบเคลอนการปฏรปประเทศ ครงท ๔/๒๕๖๐ วนจนทรท ๒๐ กมภาพนธ ๒๕๖๐ ทประชมไดพจารณาและเหนชอบรายงานดงกลาว แลวใหคณะกรรมาธการน ารายงานไปปรบปรง กอนเสนอรายงานพรอมความเหนและขอเสนอแนะของสมาชกสภาขบเคลอนการปฏรปประเทศตอคณะรฐมนตรเพอพจารณาตอไป

บดน สภาขบเคลอนการปฏรปประเทศ ไดรวบรวมผลการศกษารายงานดงกลาวและจดท า เปนรปเลมรายงานฉบบสมบรณแลว จงไดเสนอรายงานฉบบนตอคณะรฐมนตร เพอใชเปนแนวทางการปฏรประบบนเวศและการลงทนในเศรษฐกจกระแสใหม ใหสามารถเกดผลอยางเปนรปธรรม และเตรยมพรอม ในการเขาสยคระบบเศรษฐกจกระแสใหมและเปนเครองมอในการพฒนาขดความสามารถของประเทศตอไป

สารบญ หนา รายงานของสภาขบเคลอนการปฏรปประเทศดานเศรษฐกจ เรอง การปฏรประบบนเวศและการลงทนในเศรษฐกจกระแสใหม บทน ำ ก ๑. แผนกำรปฏรป ๑ ๑.๑ ภำพรวมขอเสนอกำรปฏรปของคณะอนกรรมำธกำร ๑ ๑.๒ เหตผลและควำมจ ำเปนในกำรปฏรป ๒ ๑.๓ สถำนภำพของมำตรกำรในระบบนเวศและกำรลงทนปจจบน ๒๗ ๑.๔ ประเดนปญหำ ๔๑ ๒. วธกำรปฏรป ๕๐ ๒.๑ เปำประสงคของกำรปฏรป ๕๐ ๒.๒ วธกำรปฏรปและแนวทำงกำรขบเคลอนกำรปฏรป ๕๐ ๒.๓ ประโยชนทจะเกดขนเมอมกำรปฏรป ๕๖ ๓. ก ำหนดเวลำกำรปฏรป ๕๖ ๔. แหลงทมำของงบประมำณ ๕๗ ๕. หนวยงำนทรบผดชอบ ๕๗ ๖. ขอเสนอแนะ ๕๘ ภาคผนวก ภาคผนวก ก สรปความเหนและขอเสนอแนะของสมาชกสภาขบเคลอนการปฏรปประเทศ ๕๘ ตอรายงานของคณะกรรมาธการขบเคลอนการปฏรปประเทศดานเศรษฐกจ เรอง การปฏรประบบนเวศและการลงทนในเศรษฐกจกระแสใหม ในการประชมสภาขบเคลอนการปฏรปประเทศ ครงท ๔/๒๕๖๐ วนจนทรท ๒๐ กมภาพนธ ๒๕๖๐ ภาคผนวก ข ตารางสรปรายงานของคณะกรรมาธการขบเคลอนการปฏรปประเทศดานเศรษฐกจ ๖๐ เรอง ระบบนเวศและการลงทนในเศรษฐกจกระแสใหม ภาคผนวก ค รายนามคณะกรรมาธการขบเคลอนการปฏรปประเทศดานเศรษฐกจ ๖๔

สารบญตาราง หนา ตำรำงท ๑ งบประมำณสนบสนนภำคธรกจของหนวยงำนนวตกรรมในตำงประเทศ ๑๑ ตำรำงท ๒ รปแบบกำรสนบสนนภำคธรกจของหนวยงำนนวตกรรมในตำงประเทศ ๑๒ ตำรำงท ๓ กลไกสงเสรมกำรลงทนของเอกชนในสหรำชอำณำจกร ๑๖ ตำรำงท ๔ ออฟเซตในอตสำหกรรม/ยทธศำสตรของประเทศตำง ๆ ทวโลก ๒๓ ตำรำงท ๕ รปแบบกำรสนบสนนทำงกำรเงนของภำครฐทใหกบภำคเอกชนในกำรท ำวจย ๒๙ พฒนำ และนวตกรรม ตำรำงท ๖ กลไกในกำรสรำงนวตกรรมเพอเศรษฐกจกระแสใหมในปจจบน ๓๒ ตำรำงท ๗ ภำพรวมสรปมำตรกำรสนบสนนทำงกำรเงนเพอผประกอบกำรนวตกรรม ๓๓ ตำรำงท ๘ ภำพรวมสรปมำตรกำรสทธประโยชนทำงภำษเพอผประกอบกำรนวตกรรม ๓๖ ตำรำงท ๙ ผลกำรด ำเนนมำตรกำรสนบสนนของภำครฐเพอผประกอบกำรนวตกรรมไทย ๓๙ ตำรำงท ๑๐ กำรจดสรรงบประมำณชวยเหลอเกษตรกร ในป ๒๕๕๙ ๔๒ ทไดรบกำรอนมตจำกคณะรฐมนตร

สารบญภาพ หนา

ภำพท ๑ เศรษฐกจกระแสใหม ๑ ภำพท ๒ กระบวนทศนในกำรมงไปสกำรเปน Thailand ๔.๐ ๓ ภำพท ๓ รำยไดประชำชำตตอหวของประเทศตำง ๆ ในป ค.ศ. ๑๙๖๐ - ๒๐๑๔ ๔ ภำพท ๔ อนดบควำมเหลอมล ำของคนรวยและคนจนของโลกในป ค.ศ. ๒๐๑๖ ๕ ภำพท ๕ องคประกอบส ำคญในกำรเปลยนประเทศส “Thailand ๔.๐” ๗ ภำพท ๖ อตสำหกรรมเปำหมำยทเปนกลไกขบเคลอนเศรษฐกจของประเทศ ๗ ภำพท ๗ คณะกรรมกำรระดบชำตทเกยวของกบกำรสงเสรมภำคเอกชน และพฒนำนวตกรรม ๑๐ ภำพท ๘ เมองทมระบบนเวศเพอผประกอบกำรใหมทดทสดในโลก ๒๐ อนดบแรก ๑๓ (The Global Startup Ecosystem Ranking) ภำพท ๙ ตวอยำงกำรลงทนของภำคเอกชนภำยในมำตรกำรสงเสรมกำรลงทน ๑๗ ของสหรำชอำณำจกร ภำพท ๑๐ มลคำกำรลงทนและจ ำนวนบรษททระดมทนผำนกลไก EIS ๑๘ ในป ค.ศ. ๑๙๙๓/๙๔ - ๒๐๑๔/๑๕ ภำพท ๑๑ มลคำกำรลงทนทระดมทนผำนกลไก SEIS ในป ค.ศ. ๒๐๑๒/๑๓ - ๒๐๑๔/๑๕ ๑๘ ภำพท ๑๒ ชอทใชเรยกนโยบำยหรอมำตรกำรออฟเซตในประเทศตำง ๆ ๒๐ ภำพท ๑๓ ประเภทออฟเซต ๒๑ ภำพท ๑๔ ขนตอนกำรพฒนำนโยบำยออฟเซตของประเทศตำง ๆ ทวโลก ๒๒ ภำพท ๑๕ แนวทำงกำรไปส Thailand 4.0 ผำนกลไก Offset Program ๒๗ ภำพท ๑๖ มำตรกำรสนบสนนภำคเอกชนทท ำวจย พฒนำเทคโนโลย และนวตกรรม ๒๘ ภำพท ๑๗ ระบบนเวศและกำรลงทนในเศรษฐกจกระแสใหม ๓๑ ภำพท ๑๘ ภำพรวมประเดนปญหำของระบบนเวศดำนกำรลงทนและพฒนำเศรษฐกจกระแสใหม ๔๑ ภำพท ๑๙ กำรระดมทนของ Startup เพอใหรอดพนจำกหบเหวมรณะ (Valley of Death) ๔๓ ภำพท ๒๐ แหลงเงนทนสนบสนนในแตละชวงกำรพฒนำผลตภณฑ ๔๔ ภำพท ๒๑ ตวอยำงงบประมำณในกำรวจยและพฒนำวคซนจำกระดบหองปฏบตกำร ๔๕ สกำรใชประโยชน ภำพท ๒๒ โครงสรำงพนฐำนเพอสรำงนวตกรรมของประเทศ ๔๘ ภำพท ๒๓ กรอบกำรปฏรประบบนเวศและกำรลงทนในเศรษฐกจกระแสใหม ๕๐

ก

บทน ำ เศรษฐกจกระแสใหม (New Economy) เปนระบบเศรษฐกจทขบเคลอนดวยนวตกรรม เทคโนโลย

และความคดสรางสรรค โดยค านงถงความยงยนทงดานสงคมและสงแวดลอม เพอตองการยกระดบการพฒนาประเทศ จากการเปนประเทศ “รบจางผลตสนคา” เปนประเทศทมความสามารถใน “การพฒนานวตกรรม”โดยใชจดแขงของประเทศ เชน ตนทนทางสงคมและวฒนธรรม ตนทนทางทรพยากรธรรมชาตและภมปญญาทองถน เปนเครองมอส าคญในการสรางขดความสามารถของระบบเศรษฐกจเพออนาคตผานการปฏรปเศรษฐกจของประเทศ ซงประกอบดวยภาคเศรษฐกจ ๕ สาขาหลก คอ เศรษฐกจดจทล (Digital Economy) เศรษฐกจฐานชวภาพ (Bio Economy) เศรษฐกจเชงสรางสรรคและวฒนธรรม (Creative and Cultural Economy) เศรษฐกจเพอสงคม (Social Economy) และเศรษฐกจสงวย (Silver Economy)

อยางไรกตาม เศรษฐกจกระแสใหมดงกลาวขางตนมรากเหงาของปญหาดานการประสานกลไกตาง ๆ ทเปนสภาวะแวดลอม (Ecosystem หรอระบบนเวศ) และการลงทนทเชอมโยงกนอยางซบซอน โดยเฉพาะอยางยงคณภาพของการศกษา การพฒนาคนทมทกษะตามความตองการ รวมทงอกหลายมาตรการของภาครฐตาง ๆ ทแมจะมแผน แตการบงคบใชในปจจบนยงไมสามารถเออใหเกดความคลองตวและสนบสนน ใหเกดระบบเศรษฐกจกระแสใหมไดอยางเตมท ซงเปนสาเหตหนงทท าใหการปฏรปประเทศด าเนนไปอยางดอยประสทธผล

คณะกรรมาธการขบเคลอนการปฏรปประเทศดานเศรษฐกจ สภาขบเคลอนการปฏรปประเทศ ไดตระหนกถงความส าคญของปญหาทเกดขนในระบบเศรษฐกจกระแสใหม จงไดจดท าขอเสนอการปฏรประบบนเวศและการลงทนในเศรษฐกจกระแสใหม โดยเอกสารฉบบน ประกอบดวย ๓ สวนส าคญ คอ

สวนท ๑ เปนการน าเสนอหลกการและเหตผลของมาตรการและกลไกตาง ๆ ในระบบนเวศและ การลงทนเพอธรกจนวตกรรม รวมทงประเดนปญหาและแนวทางปฏบตทดจากตางประเทศ เพอแสดงใหเหนถงความจ าเปนในการปฏรประบบนเวศและการลงทนในเศรษฐกจกระแสใหม

สวนท ๒ เปนการน าเสนอเปาประสงค วตถประสงค วาระของปฏรประบบนเวศและการลงทน ในเศรษฐกจกระแสใหม รวมทงแนวทางและวธการขบเคลอนในรายละเอยด ตลอดจนประโยชนทคาดวาจะไดรบจากการปฏรประบบนเวศและการลงทนในระบบเศรษฐกจกระแสใหม

สวนท ๓ เปนการน าเสนอกรอบระยะเวลาการปฏรป แหลงทมาของการใชงบประมาณ ในการขบเคลอนการปฏรประบบนเวศและการลงทน ตลอดจนหนวยงานหลกในการขบเคลอนทน าไปส การบรรลเปาประสงคและน ามาสความส าเรจของการปฏรปทเปนรปธรรม

ทงน คณะกรรมาธการขบเคลอนการปฏรปประเทศดานเศรษฐกจ สภาขบเคลอนการปฏรปประเทศ หวงเปนอยางยงวา เอกสารฉบบน จะเปนประโยชนและน าไปสการผลกดนขอเสนอการปฏรประบบนเวศและการลงทนในเศรษฐกจกระแสใหมใหสามารถเกดผลอยางเปนรปธรรม และเตรยมพรอม ในการรองรบ การขบเคลอนการปฏรปประเทศตามเปาหมายของรฐบาลตอไป

รายงาน

ของสภาขบเคลอนการปฏรปประเทศดานเศรษฐกจ

เรอง การปฏรประบบนเวศและการลงทนในเศรษฐกจกระแสใหม

๑. แผนการปฏรป

๑.๑ ภาพรวมขอเสนอการปฏรปของคณะอนกรรมาธการ คณะกรรมาธการขบเคลอนการปฏรปประเทศดานเศรษฐกจ ไดน าเสนอแผนการปฏรปเศรษฐกจ

กระแสใหมตอสภาขบเคลอนการปฏรปประเทศ ซงเหนชอบการปฏรปเศรษฐกจกระแสใหม (New Economy) ใน ๕ สาขาหลกเรยบรอยแลว (ภาพท ๑) ประกอบดวย

ภาพท ๑ เศรษฐกจกระแสใหม

ทมา : คณะอนกรรมาธการขบเคลอนการปฏรปเศรษฐกจกระแสใหม ในคณะกรรมาธการขบเคลอน การปฏรปประเทศดานเศรษฐกจ สภาขบเคลอนการปฏรปประเทศ, ๒๕๕๙

๑) เศรษฐกจดจทล (Digital Economy) หมายถง การใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

เปนกลไกส าคญในการขบเคลอนการพฒนาเศรษฐกจและยกระดบคณภาพชวตของประชาชน ซงเทคโนโลยดจทลกอใหเกดการปฏรปกระบวนการผลต การด าเนนธรกจ การคา การบรการ การศกษา การสาธารณสข การบรหารราชการแผนดน รวมทงกจกรรมทางเศรษฐกจ

๒

๒) เศรษฐกจชวภาพ (Bio Economy) หมายถง การใชความร เทคโนโลย และนวตกรรมเปนฐานในการเพมมลคาใหกบความหลากหลายทางชวภาพ (Biodiversity) และผลผลตทางการเกษตร ซงเปนจดแขงและเปนทนพนฐานส าคญของประเทศไทยท าใหเกดการปฏรปการพฒนาเศรษฐกจทเปลยนจากการรบจางผลตดวยฐานเกษตรกรรมแบบดงเดมและฐานทรพยากรชวภาพอยางสนเปลองและไมมประสทธภาพ เปน การพฒนาเศรษฐกจฐานนวตกรรมเพอเพมประสทธภาพดานการผลต พฒนาตอยอดเพอเพมมลคาของผลผลตการเกษตรและความหลากหลายทางชวภาพเพอกอใหเกดประโยชนทงทางดานเศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอมอยางยงยน

๓) เศรษฐกจเชงสรางสรรคและเชงวฒนธรรม (Creative and Cultural Economy) หมายถง การใชองคความร ความคดสรางสรรค ทรพยสนทางปญญา ทเชอมโยงกบพนฐานทางประวตศาสตร วฒนธรรม เทคโนโลยและนวตกรรม ในการผลตสนคาและบรการรปแบบใหม ซงสรางมลคาเพมทางเศรษฐกจ หรอคณคาทางสงคม โดยการสงเสรมและเปดโอกาสใหบคลากรในสาขาอตสาหกรรมสรางสรรค ทงในระบบการศกษา และภาคธรกจ สามารถแสดงผลงานสรางสรรค แลกเปลยนทางธรกจ บนพนทสรางสรรคและแหลงบมเพาะธรกจ ทงในระบบกายภาพและระบบดจทล พรอมทงการปรบปรงพฒนากฎระเบยบเพอสนบสนน ใหน าการออกแบบและความคดสรางสรรค ใชในการสรางมลคาเพมแกสนคาและบรการ ตลอดจนการสรางและถายทอดวฒนธรรมไทยในรปแบบใหมทสอสารสระดบสากล อนจะเปนประโยชนตอเศรษฐกจไทยทงระบบ

๔) เศรษฐกจเพอสงคม (Social Economy) หมายถง ระบบเศรษฐกจทมเปาหมายสรางคณภาพชวตทดขนของคนทกระดบในสงคมทงในมตเศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอม ใหความส าคญกบการสงเสรมและสนบสนนใหภาคเอกชนมสวนรวมในการพฒนาสงคมใหยงยน การประกอบธรกจ เพอสงคมทมประสทธภาพ จะมการผลกดนใหมการออกกฎหมายเพอสนบสนนองคกรการลงทนเพอสงคม ตลอดจนการจดหาเงนทน เพอเรมตนสรางวสาหกจเพอสงคม หรอสนบสนนใหมองคกรเพอสงคมเพมมากขน

๕) เศรษฐกจสงวย (Silver Economy) หมายถง ระบบเศรษฐกจทสรางมลคาเพมจากการทประเทศกาวเขาสสงคมสงวย ดวยการใหความส าคญกบการผลตและใหบรการทตอบสนองความตองการ ของสงคมสงวยเพอใหผสงอายมคณภาพชวตทดในดานตาง ๆ การสนบสนนใหเกดธรกจทใชศกยภาพ ของผสงอายเปนพลงในการสรางมลคาทางเศษฐกจ รวมทงสงเสรมการวจย พฒนาเทคโนโลย และนวตกรรม เพอการเพมขดความสามารถในการแขงขนทยงยนและสรางความมนคงของประเทศเพอรองรบการทประเทศไทยก าลงเปนสงคมผสงอายอยางเตมรปแบบ จากประเดนการปฏรปเศรษฐกจกระแสใหมดงกลาวขางตน คณะกรรมาธการขบเคลอนการปฏรปประเทศดานเศรษฐกจ เหนควรน าเสนอประเดนเรอง “การปฏรประบบนเวศและการลงทนในเศรษฐกจกระแสใหม” เพอพฒนากลไกในการสนบสนนใหเกดการสรางระบบนเวศทเออตอการลงทน ซงมความพรอมทงดานสภาพแวดลอม และการบรหารจดการทด จะเปนการดงดดใหเกดการลงทนอนเปนประโยชนตอการกระตนระบบเศรษฐกจของประเทศ และน ามาสการเพมขดความสามารถในการแขงขนของประเทศภายใตระบบเศรษฐกจกระแสใหม ซงมสาระส าคญทสอดคลองกบเปาประสงคหลกของยทธศาสตรชาต ๒๐ ป และทศทางของ Thailand ๔.๐ ซงตองมการขบเคลอนการปฏรปเพอใหประเทศไทยไปถงจดหมายทตองการ

๑.๒ เหตผลและความจ าเปนในการปฏรป

๑.๒.๑ กระบวนทศนในการพฒนาประเทศอยางยงยน หลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงตามแนวพระราชด ารในพระบาทสมเดจพระปรมนทรมหา

ภมพลอดลยเดช ถอเปนกระบวนทศนในการพฒนาประเทศอยางยงยน (Sustainable Development

๓

Paradigm) ซงก าลงเปนทยอมรบของนานาชาต เปนหลกทใชทางสายกลาง และความไมประมาทเปนพนฐานในการด าเนนชวต โดยค านงถงความพอประมาณ ความมเหตมผล การสรางภมคมกน ทใชความรและคณธรรม เพอน าพาประเทศไปสความมนคง มงคง และยงยน ทงน ประเทศไทยก าลงกาวเขาสทศวรรษใหมของ การพฒนาเศรษฐกจ โดยมงสการเปน Thailand ๔.๐ ทตองการการเปลยนโครงสรางระบบเศรษฐกจไปสเศรษฐกจทมมลคาเพม (Value - Based Economy) หรอเศรษฐกจทขบเคลอนดวยนวตกรรม (Innovation Driven Economy) เพอกาวขาม ๓ กบดกทส าคญ ไดแก ๑) กบดกการเปนประเทศรายไดปานกลางไปสการเปนประเทศทพฒนาแลวและมรายไดสง (Middle Income Trap) ๒) กบดกความเหลอมล า (Inequality Trap)และ ๓) กบดกความไมสมดลของการพฒนา (Imbalance Trap) โดยเปลยนแปลงความไดเปรยบเชงเปรยบเทยบ ทงดานความหลากหลายทางชวภาพ และความหลากหลายทางวฒนธรรม เปนความไดเปรยบ ในเชงแขงขน โดยความหมายแลว Thailand ๔.๐ คอ การน าพาประเทศไปขางหนา ดวยระบบเศรษฐกจกระแสใหม ทเปนรปแบบของเศรษฐกจทใชความคดสรางสรรค นวตกรรม วทยาศาสตร เทคโนโลย และการวจยและพฒนา และตอยอดในกลมอตสาหกรรมเปาหมายตามนโยบายรฐบาล ซงตองการการสรางความเขมแขงจากภายในประเทศ (Strength from Within) กอนน าไปสการเชอมโยงเศรษฐกจภายในกบเศรษฐกจโลก (Connect to the World) (ภาพท ๒)

ภาพท ๒ กระบวนทศนในการมงไปสการเปน Thailand ๔.๐

ทมา : คณะอนกรรมาธการขบเคลอนการปฏรปเศรษฐกจกระแสใหม ในคณะกรรมาธการขบเคลอนการปฏรป ประเทศดานเศรษฐกจ สภาขบเคลอนการปฏรปประเทศ, ตลาคม ๒๕๕๙. รายงานของสภาขบเคลอนการปฏรปประเทศฉบบน จงเปนขอเสนอวา การไปส Thailand ๔.๐ ใหส าเรจ จ าเปนตองพงพาการปฏรประบบนเวศและการลงทนในเศรษฐกจกระแสใหม เพอสรางความเขมแขงจากภายในประเทศ โดยอาศยกลไกในการขบเคลอนหลกตามนโยบายรฐบาล ไดแก

๑) การยกระดบนวตกรรม (Innovation Driven Proposition) ของทกภาคสวนในประเทศ ๒) การสรางสงคมทมจตวญญาณของความเปนผประกอบการ (Entrepreneur Driven Proposition) ๓) การสรางความเขมแขงของชมชนหรอเครอขาย (Community Driven Proposition)

๔

ทง ๓ กลไกนตองขบเคลอนไปพรอม ๆ กน เพอเออใหเกดการสรางผประกอบการมออาชพ (Smart Enterprenuer) ทมรปแบบของการด าเนนธรกจแบบใหม ทามกลางระบบนเวศทเออใหเกดการสรางนวตกรรมและความคดสรางสรรค (Enabling Ecosystem) และการเปลยนสถานะของผคน ในสงคมผานการสรางสงคมแหงโอกาสควบคไปกบการสรางสงคมทมความสามารถสงผานความเขมแขงของชมชนหรอเครอขาย ในระดบฐานราก

๑.๒.๒ กลไกขบเคลอนเศรษฐกจเพออนาคตของรฐบาล การมงไปส Thailand ๔.๐ รฐบาลไดก าหนดใหมกลไกขบเคลอนเศรษฐกจเพออนาคต (New Engine

of Growth) ใน ๓ รปแบบ ไดแก ๑) กลไกขบเคลอนผานการสรางและยกระดบผลตภาพ (Productive Growth Engine)

เพอปรบเปลยนประเทศไทยสประเทศทมรายไดสงทขบเคลอนดวยนวตกรรม ปญหา เทคโนโลย และความคดสรางสรรค โดยการสรางเครอขายความรวมมอในรปแบบประชารฐ การบรหารจดการสมยใหมและ การสรางคลสเตอรทางดานเทคโนโลย การพฒนาขดความสามารถดานการวจยและพฒนา การพฒนาโมเดลธรกจทขบเคลอนดวยนวตกรรม รวมถงการบมเพาะธรกจดานเทคโนโลย เปนตน ซงเปนการตอบโจทย ความพยายามในการกาวขาม "กบดกประเทศรายไดปานกลาง” (Middle Income Trap) (ภาพท ๓)

ภาพท ๓ รายไดประชาชาตตอหวของประเทศตาง ๆ ในป ค.ศ. ๑๙๖๐ - ๒๐๑๔

ทมา : อางองขอมลจาก World Development Indicators, The World Bank, เมษายน ๒๕๕๙.

๒) กลไกขบเคลอนทคนสวนใหญมสวนรวมอยางเทาเทยมและทวถง ( Inclusive Growth Engine) เพอใหประชาชนไดรบประโยชนและเปนการกระจายรายได โอกาส และความมนคงทเกดขน โดยสรางคลสเตอรเศรษฐกจระดบกลมจงหวด จงหวดการพฒนาเศรษฐกจและระดบฐานรากในชมชน

7,40011,120

55,150

5,780

27,090

0

10,000

20,000

30,000

40,000

50,000

60,000

1960 1964 1968 1972 1976 1980 1984 1988 1992 2002 2006 2010 2014

Thailand

12,746High-income

4,125Upper-middle-income

Singapore

Korea

MalaysiaChina

GNI per Capita (US$)

1,045 Low-income

๕

การสงเสรมวสาหกจเพอสงคม เพอตอบโจทยประเดนปญหาและความทาทายทางสงคมในการกาวขาม "กบดกความเหลอมล า” (Inequality Trap) ทเกดขนในปจจบนในมตตาง ๆ การสงเสรมและสนบสนนใหวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมเขมแขงและสามารถแขงขนไดในเวทโลก การยกระดบขดความสามารถ การเสรมสรางทกษะและการเตมเตมศกยภาพของประชาชนใหทนกบพลวตการเปลยนแปลงจากภายนอก และการจายภาษใหแกผทมรายไดต ากวาเกณฑทก าหนดแบบมเงอนไข (Negative Income Tax) เปนตน ซงปจจบนประเทศไทยตดกลม ๑ ใน ๕ ของประเทศทมความเหลอมล าทสดในโลก โดยมคนรวยทสดรอยละ ๑ ถอครองทรพยสนมากถงรอยละ ๕๘ ของทรพยสนทงหมด (ภาพท ๔)

ภาพท ๔ อนดบความเหลอมล าของคนรวยและคนจนของโลกในป ค.ศ. ๒๐๑๖

ทมา : The Independent News. All the world's most unequal countries revealed in one chart. The Global Wealth Report 2016. 23 November 2016.

http://www.independent.co.uk/news/world/politics/credit-suisse-global-wealth-world-most-unequal-countries-revealed-a7434431.html

แนวทางการท าใหเกดความเทาเทยม ไมใชการชวยทกคนทงประเทศเทา ๆ กน กลาวคอ จากสภาพความเหลอมล าในสงคมทมอย การลดความเหลอมล าดวยเงนอดหนนจากภาครฐ ควรยดหลกการวา มเหตแหงความเหลอมล าทจะตองปดชองวาง และควรเปนการชวยเหลอเพอใหเกดความยงยน ดวยปรมาณ ทมากกวาการชวยเหลอทหมดสนไป (ชวยคนขาดแคลนโดยการแจกเบดตกปลา หรอแจกปลาเพยงอยางเดยว) โดยอาจจะถอดบทเรยนจากอดตวา โครงการใดลมเหลว ไมควรด าเนนการแบบเดมอกตอไป การเพมสดสวนของระบบการเงนเพอความเทาเทยมและทวถง ควรเนนไปในดานการสรางอาชพ หรอการจดหาตลาด หรอเทคโนโลยเพอใหสามารถเพมรายไดแกกลมเปาหมาย มากกวาการใหเงนกแกกจการทเกดปญหาทางการเงนเพราะขาดความสามารถในการแขงขน หรอแมกระทงการยกเวนภาษจากการสงเสรมการลงทน กควรเนน การลงทนทมอนาคตและตรงกบยทธศาสตรชาตมากขน โดยควรพจารณาจากมลคาเพมทจะเกดในประเทศไทย

๖

มากกวาแคการจางแรงงานทกษะต า ซงนบวนจะขาดแคลนแรงงานทเปนคนไทย ทงน อาจตองพจารณาก าหนดเงอนไขการยกระดบทกษะบคลากรไทยโดยผประกอบการทไดสทธประโยชนทางภาษ

๓) กลไกการขบเคลอนทเปนมตรกบสงแวดลอม (Green Growth Engine) เพอสรางความมงคงของประเทศไทยในอนาคตโดยค านงถงการพฒนาและใชเทคโนโลยทเปนมตรตอสงแวดลอม และมงเนนการใชพลงงานทดแทน การปรบแนวคดจากเดมทค านงถงความไดเปรยบเรองตนทน (Cost Advantage) เปนหลก มาสการค านงถงประโยชนทไดจากการลดความสญเสยทเกดขนทงระบบ (Lost Advantage) หวใจส าคญอยทการพฒนากระบวนการผลตใหสงผลกระทบตอสงแวดลอมนอยทสด อนจะเกดประโยชนกบประเทศและประชาคมโลกดวยในเวลาเดยวกน เพอตอบโจทยการหลดออกจาก "กบดกความไมสมดลของการพฒนา” (Imbalance Trap) ระหวางคนกบสภาพแวดลอม

ตวอยางของบทเรยนทผานมา คอ การเรงขยายพนททองเทยวอยางเกนความพอประมาณ จนกระทงเกดความเสยหายของแหลงปะการงทสวยงามของประเทศ เพราะการทอดสมอของเรอ และปรมาณนกประดาน า หรอการสรางรสอรตในพนทปาสงวน หรอการเกดของสลมรมฝงทะเล เปนตน การก ากบดแลตองมการก าหนดความพอประมาณทถกตองตามหลกวชาการ

กลไกขบเคลอนประเทศไทยทงสาม ถอเปนหลกการส าคญเพอการปฏรปประเทศไทยไปสความ มงคงอยางมนคงและยงยน และเปนการเปลยนรปแบบระบบเศรษฐกจจากการพงพาการลงทนตางประเทศ มการลงทนการวจยและพฒนานวตกรรมของตนเองนอยมาก โดยมงเนนการพฒนาการศกษาคน สรางการวจยและพฒนานวตกรรม เพอใหไทยสามารถอยไดในศตวรรษท ๒๑

การขบเคลอนใหเกดการเปลยนแปลงตามโมเดล “Thailand ๔.๐” ตองปรบเปลยนใน ๓ เรอง ๑) จากท ามากไดนอย เปนท านอยไดมาก ๒) จากความมงคงกระจก เปนความมงคงกระจาย และ ๓) จาก การพฒนาทไมสมดล เปนการพฒนาทสมดล โดยเปลยนผานทงระบบใน ๔ องคประกอบส าคญ (ภาพท ๕) คอ๑

๑) เปลยนจากเกษตรแบบดงเดม (Traditional farming) ไปสการเกษตรสมยใหม ท เนน การบรหารจดการและเทคโนโลย และเปนเกษตรกรแบบเปนผประกอบการ (Entrepreneur)

๒) เปลยนจากการท าธรกจแบบทภาครฐตองชวยเหลอเสมอ (Traditional SMEs) ไปสการเปนผประกอบการทมศกยภาพสง และพงพาตนเองได (Smart enterprises และ Startups)

๓) เปลยนจากการท าการคาและบรการดงเดมทมมลคาต า (Traditional services) ไปสการสรางสนคาและบรการทมมลคาสง (High-value services)

๔) เปลยนจากแรงงานทกษะต า คาจางถก ไปสแรงงานทมความร ความเชยวชาญ และทกษะสง

ทงน จะเหนวา การเปลยนแปลงประเทศไปส Thailand ๔.๐ ตามองคประกอบส าคญในภาพท ๕ สวนใหญคอนขางยากทจะท าใหส าเรจไดในเวลาอนรวดเรว เพอใหเกดความยงยน หากรฐบาลไมแสดงออกถงความมงมนทจะเปลยนแปลงอยางตอเนอง แมจะใชเวลาหลายชวงในยทธศาสตรชาต อยางจรงจงแลว การเปลยนแปลงในระยะสนมกมงเนนไปสการของบประมาณเพมขนของภาครฐโดยมไดค านงถงการแกไขปญหาทตนเหต และมไดมการประเมนผลอยางจรงจงทกป

๑ ดร.สวทย เมษนทรย. รฐมนตรชวยวาการกระทรวงพาณชย. แนวคดเกยวกบประเทศไทย ๔.๐

๗

ภาพท ๕ องคประกอบส าคญในการเปลยนประเทศส “Thailand 4.0”

ทมา : คณะอนกรรมาธการขบเคลอนการปฏรปเศรษฐกจกระแสใหม ในคณะกรรมาธการขบเคลอนการปฏรปประเทศ ดานเศรษฐกจ. ปรบปรงจากวารสารการคาระหวางประเทศ กระทรวงพาณชย ๑๒ พฤศจกายน ๒๕๕๙.

กลไกขบเคลอนเศรษฐกจเพออนาคต ไดก าหนดใหมการสงเสรมอตสาหกรรมเปาหมายใน ๑๐ อตสาหกรรม เพอผลกดนการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ (S-curve) ใน ๒ กลม (ภาพท ๖) ไดแก

ภาพท ๖ อตสาหกรรมเปาหมายทเปนกลไกขบเคลอนเศรษฐกจของประเทศ

ทมา : ส านกงานเศรษฐกจอตสาหกรรม, ๒๕๕๙.

๘

กลมท ๑ เปนกลมอตสาหกรรมทมอยแลวในประเทศและมศกยภาพในการตอยอด ไดแก ๑) อตสาหกรรมยานยนตสมยใหม (Next–generation automotive) ๒) อตสาหกรรมอเลกทรอนกสอจฉรยะ (Smart electronics) ๓) อตสาหกรรมการทองเทยวกลมรายไดดและการทองเทยวเชงสขภาพ (Affluent, medical and wellness tourism) ๔) การเกษตรและเทคโนโลยชวภาพ (Agriculture and Biotechnology) และ ๕) อตสาหกรรมการแปรรปอาหาร (Food for the future) และ กลมท ๒ เปนกลมอตสาหกรรมอนาคต (New S-curves) ไดแก ๖) อตสาหกรรมหนยนต (Robotics) ๗) อตสาหกรรมการบนและโลจสตกส (Aviation and logistics) ๘) อตสาหกรรมเชอเพลงชวภาพและเคมชวภาพ (Biofuels and bio-chemicals) ๙) อตสาหกรรมดจทล (Digital) และ ๑๐) อตสาหกรรมการแพทยครบวงจร (Medical hub) เพอเพมประสทธภาพและมลคาเพมทท าใหเกดการเจรญเตบโต ทางเศรษฐกจของประเทศอยางกาวกระโดดทงในระยะสน ระยะกลาง และระยะยาว แมวาการก าหนดแนวทางการขบเคลอนการปฏรปเศรษฐกจ จะไดด าเนนการกอนทรฐบาลจะประกาศอตสาหกรรมเปาหมายในเชง New S-curves แตเมอวเคราะหแลว การมองเปนประเดนการปฏรปทจดเปน เศรษฐกจดจทล เศรษฐกจชวภาพ เศรษฐกจเชงสรางสรรคและเชงวฒนธรรม เศรษฐกจเพอสงคม และเศรษฐกจสงวย พบวาประเดนการปฏรป คอ หนทางไปสเปาหมายของ New S-curves ทตองการ ตวอยางเชน การทจะมความสามารถในการแขงขนดานการเกษตรและเทคโนโลยชวภาพ การแพทยครบวงจร เชอเพลงชวภาพและเคมชวภาพ การแปรรปอาหาร หรอแมกระทงการทองเทยวเชงสขภาพ ลวนแลวเปนเปาหมายของการพฒนา "เศรษฐกจชวภาพ" ทงสน และหากพจารณาเสนทางการพฒนาของประเทศอน ๆ กพบวา ประเทศทพฒนาแลวและก าลงพฒนาหลายประเทศ๒ กไดประกาศยทธศาสตรเศรษฐกจชวภาพเพอความยงยนของประเทศ เปนตน การขบเคลอนเพอใหบรรลเปาหมายทงสองกลมขางตน ประเทศไทยจงตองการการปฏรประบบนเวศและการลงทนในเศรษฐกจกระแสใหมทเหมาะสม เพอใหอตสาหกรรมเปาหมายดงกลาวทก าหนดขนมการใชเทคโนโลย นวตกรรม และความคดสรางสรรค ซงสอดคลองกนระหวางแนวทางของสภาขบเคลอนการปฏรปประเทศ และนโยบายรฐบาลทตางตองการระบบนเวศ (หรอสภาพแวดลอม) ทเออตอการลงทน เพอเปนกลไกส าคญในการขบเคลอนระบบเศรษฐกจอนาคตทขบเคลอนดวยนวตกรรม ( Innovation-driven economy) อนเปนการสรางความยงยนใหแกธรกจและพฒนาคณภาพชวตความเปนอยของประชาชนในประเทศ

๑.๒.๓ กฎหมายและนโยบายหลกของชาต การปฏรประบบนเวศและการลงทนในเศรษฐกจกระแสใหม เปนการมงเนนการพฒนาประเทศดวย

นวตกรรม ซงรฐบาลไดตระหนกถงความส าคญของการสงเสรมการวจยและพฒนา และการสรางสรรค นวตกรรม ทเปนการน ามาสการสรางขดความสามารถในการแขงขนของประเทศ และกระตนระบบเศรษฐกจของไทยใหเตบโตอยางยงยน โดยก าหนดเปนหนงในกฎหมายหลกของชาต รวมทงบรรจในนโยบายและ แผนของประเทศ อนประกอบดวย

๒ เชน ประเทศ สงคโปร (รายงานของ สปท. เรองการขบเคลอนการปฏรปเศรษฐกจชวภาพ, ๒๕๕๙)

๙

๑) รางรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. .... หมวด ๖ แนวนโยบายแหงรฐ

มาตรา ๖๙ รฐพงจดใหมและสงเสรมการวจยและพฒนาวทยาศาสตร เทคโนโลยและศลปวทยาการแขนงตาง ๆ ใหเกดความร การพฒนา และนวตกรรม เพอความเขมแขงของสงคมและเสรมสรางความสามารถของคนในชาต

๒) ยทธศาสตรชาต ๒๐ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๗๙) ยทธศาสตร ๒ : การสรางความสามารถในการแขงขน ซ งมกรอบแนวทางทส าคญ ไดแก

(๑) การพฒนาสมรรถนะทางเศรษฐกจ สงเสรมการคา การลงทนพฒนาสชาตการคา (๒) การพฒนาภาค การผลตและบรการ เสรมสรางฐานการผลตเขมแขง ยงยน และสงเสรมเกษตรกรรายยอยสการเกษตรยงยน เปนมตรกบสงแวดลอม (๓) การพฒนาผประกอบการและเศรษฐกจชมชน พฒนาทกษะผประกอบการ ยกระดบผลตภาพแรงงานและพฒนา SMEs สสากล (๔) การพฒนาพนทเศรษฐกจพเศษและการเมอง พฒนาเขตเศรษฐกจพเศษชายแดน และพฒนาระบบเมองศนยกลางความเจรญ (๕) การลงทนพฒนาโครงสรางพนฐาน ดานการขนสง ความมนคงและพลงงาน ระบบเทคโนโลยสารสนเทศ และการวจยและพฒนา (๖) การเชอมโยงกบภมภาคและเศรษฐกจโลก สรางความเปนหนสวนการพฒนากบนานาประเทศ สงเสรม ใหไทยเปนฐานของการประกอบธรกจ

๓) แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท ๑๒ (พ.ศ. ๒๕๖๐ - ๒๕๖๔) ยทธศาสตรท ๓ การสรางความเขมแขงทางเศรษฐกจและแขงขนไดอยางยงยน พฒนาเศรษฐกจ

ใหเขมแขงและทวถง เพอมงสการมรายไดสงอยางมเสถยรภาพ เปนธรรม และยงยนดวยนวตกรรมเพอสราง ความเขมแขงใหเศรษฐกจขยายตวอยางมเสถยรภาพและยงยน และสรางความเขมแขงใหกบเศรษฐกจ รายสาขา โดยมแนวทางการพฒนาทส าคญใน ๒ เรอง คอ

(๑) การบรหารจดการเศรษฐกจสวนรวม (๒) การเสรมสรางและพฒนาขดความสามารถในการแขงขนของภาคการผลตและบรการ ยทธศาสตรท ๘ การพฒนาวทยาศาสตร เทคโนโลย วจย และนวตกรรม รกไปขางหนาดวย

วทยาศาสตร เทคโนโลย วจย และนวตกรรม เพอสรางความเขมแขงและยกระดบความสามารถดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยขนกาวหนา ใหสนบสนนการสรางมลคาของสาขาการผลตและบรการเปาหมาย สรางโอกาสการเขาถงและน าเทคโนโลยไปใชใหกบเกษตรกรรายยอย วสาหกจชมชน และวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม พฒนานวตกรรมทมงเนนการลดความเหลอมล าและยกระดบคณภาพชวตของประชาชน ผสงอาย ผดอยโอกาสทางสงคม และเพมคณภาพสงแวดลอม รวมทงบรณาการระบบบรหารจดการวทยาศาสตร เทคโนโลย วจย และนวตกรรม ใหสามารถด าเนนงานไปในทศทางเดยวกน โดยมแนวทางการพฒนาทส าคญใน ๓ เรอง คอ

(๑) เรงสงเสรมการลงทนวจยและพฒนาและผลกดนสการใชประโยชนในเชงพาณชยและเชงสงคม (๒) พฒนาผประกอบการใหเปนผประกอบการทางเทคโนโลย และ (๓) พฒนาสภาวะแวดลอมของการพฒนาวทยาศาสตร เทคโนโลย วจย และนวตกรรม

เมอพจารณาคณะกรรมการระดบชาตทเกยวของพบวา ในปจจบน มคณะกรรมการระดบชาตทมนายกรฐมนตรเปนประธาน และมภารกจอ านาจหนาทในการสงเสรมภาคเอกชน และพฒนานวตกรรม รวม ๗ คณะ ไดแก ๑) คณะกรรมการสงเสรมการลงทน ๒) คณะกรรมการสงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม ๓) คณะกรรมการสงเสรมวสาหกจเรมตนแหงชาต ๔) คณะกรรมการรวมภาครฐและเอกชน

๑๐

เพอแกไขปญหาทางเศรษฐกจ ๕) สภานโยบายวจยและนวตกรรมแหงชาต ๖) คณะกรรมการโครงการสานพลงประชารฐ และ ๗) คณะกรรมการพฒนาขดความสามารถในการแขงขนของประเทศ (ภาพท ๗) คณะกรรมการระดบชาตดงกลาวน เปนกลไกส าคญในการผลกดนใหเกดการขบเคลอนระบบเศรษฐกจ และการพฒนาวทยาศาสตร เทคโนโลย และนวตกรรมเพอน าไปสการบรรลเปาหมายตามทก าหนดไว

ดงนน การปฏรประบบนเวศและการลงทนในเศรษฐกจกระแสใหม จงเปนขอเสนอทางนโยบาย

ทจะสนบสนนใหคณะกรรมการดงกลาวขางตนทกคณะในการขบเคลอนการปฏรปประเทศไดอยางทรงพลง ท าอยางไร จงจะใหสวนการสงเสรมภาคเอกชน และพฒนานวตกรรมของกรรมการทง ๗ คณะ สามารถท างานประสานกนไดทงหมดอยางไมมรอยตะเขบ มการท างานทไมซ าซอน ขนตอนไมยงยาก และงายตอการด าเนนธรกจ เพอเรงขยายตลาดและแรงบรโภคภายในประเทศใหรวดเรว และสงเสรมใหบกตางประเทศไดตรงกบตลาดเปาหมายทเปนผขายสนคาอนใหกบประเทศไทย ดวยอ านาจการตอรอง

ภาพท ๗ คณะกรรมการระดบชาตทเกยวของกบการสงเสรมภาคเอกชน และพฒนานวตกรรม

๑.๒.๔ บรบทการเปลยนแปลงของประชาคมโลก เมอพจารณาบรบทของตางประเทศทมการจดระบบนเวศผานการด าเนนนโยบายของภาครฐทเออตอ

การลงทนส าหรบธรกจทใชการวจย พฒนาเทคโนโลย และการสรางสรรคนวตกรรม ซงน ามาสการพฒนาความเจรญกาวหนาทางเศรษฐกจทประสบความส าเรจและยงยน โดยเครองมอทางการเงนในการสนบสนนนวตกรรมในตางประเทศ หลายประเทศทวโลกไดมการจดตงหนวยงานดานนวตกรรมขนเพอท าหนาทสนบสนนและสงเสรมการสรางและพฒนานวตกรรมทงในภาครฐและเอกชน หนวยงานนวตกรรมเหลานมบทบาทส าคญ ในการสรางโอกาสทางนวตกรรม ยกระดบความสามารถทางนวตกรรม รวมถงการขยายผลนวตกรรม

๑๑

ในวงกวาง โดยอาศยเครองมอและกลไกในรปแบบตาง ๆ ทงน อาจแบงรปแบบของการสนบสนนออกไดเปน ๕ รปแบบหลก ไดแก

การสนบสนนทางการเงน การสนบสนนการเพมความสามารถ การสนบสนนระดบนโยบาย การสนบสนนสภาพแวดลอม การสนบสนนดานทศทางการพฒนา

จากรายงานศกษาของ Nesta (สหราชอาณาจกร) ทไดมการศกษาหนวยงานนวตกรรมทวโลก ๑๐ แหง พบวาเกอบทกหนวยงานดานนวตกรรมจะใหความส าคญกบการใหการสนบสนนโดยตรงกบภาคธรกจ ดงตารางท ๑ และ มรปแบบการใหการสนบสนนของแตละหนวยงาน ดงตารางท ๒

ตารางท ๑ งบประมาณสนบสนนภาคธรกจของหนวยงานนวตกรรมในตางประเทศ

หนวยงาน ปท

จดต ง (ค.ศ.)

ทศวรรษ ทเรมตน สนบสนน

ธรกจ

จ านวนพนกงาน

งบประมาณ ทไดรบ

ลานเหรยญ สรอ.

สดสวนของงบประมาณทใชในการสนบสนนธรกจโดยตรง

(รอยละ) FFG ออสเตรเลย ๒๐๐๔ 2000s ๒๗๕ ๖๖๐ ๕๖ FINEP บราซล ๑๙๖๗ 2000s ๗๔๐ ๒.๑ ๓๗ CORFO ชล ๑๙๓๙ 1980S ๖๘๕ ๓๔๕ ๒๖

Takes ฟนแลนด ๑๙๘๓ 1980s ๔๐๐ ๖๖๐ ๖๔ OCS อลราเอล ๑๙๗๔ 1970s ๑๐๐ ๔๕๐ ๙๕

VINNOVA สวเดน ๒๐๐๑ 2000s ๒๐๕ ๓๕๕ ๓๐ CTI สวตเซอแลนด ๑๙๔๓ 2000s ๓๕ ๑๖๕ ๑๗

ITRI ไตหวน ๑๙๗๓ N/A ๕,๖๕๐ ๖๒๕ N/A Innovate UK

สหราชอาณาจกร ๒๐๐๗ 2000s ๓๐๐ ๘๗๐ ๘๔

DARPA สหรฐอเมรกา ๑๙๕๘ 1960s ๒๒๐ ๒.๙ N/A

ทมา : รวบรวมโดยส านกงานนวตกรรมแหงชาต, ๒๕๕๙.

๑๒

ตารางท ๒ รปแบบการสนบสนนภาคธรกจของหนวยงานนวตกรรมในตางประเทศ

หนวยงาน การสนบสนนทางการเงน

ความชวยเหลอท

ไมใชทางการเงน

สนบสนนในการเปน

ตวกลาง

การเชอมตอและจดกจกรรม

ในสถาบน

ท างานในโครงการ วจยและพฒนา

เงนอดหนน

เงนก อน ๆ

FFG ออสเตรเลย X X X X X X FINEP บราซล X X X X X CORFO ชล X X X X X Takes ฟนแลนด X X X X X X OCS อลราเอล X X X X X VINNOVA สวเดน X X X X CTI สวตเซอรแลนด X X X X ITRI ไตหวน X X X X Innovate UK สหราชอาณาจกร

X X X

DARPA สหรฐอเมรกา X X X X X

ทมา : รวบรวมโดยส านกงานนวตกรรมแหงชาต, ๒๕๕๙.

จะเหนไดวา การสนบสนนทางการเงนถอเปนการสนบสนนรปแบบหนงทมความส าคญและจ าเปนส าหรบประเทศทตองการเรงสรางผประกอบการนวตกรรม เนองดวยนวตกรรมถอเปนสงใหม ทงในเชงความคดสรางสรรค เทคโนโลย ตลาด และการยอมรบจากผบรโภค ท าใหการพฒนาธรกจนวตกรรมจงเปนสงทมความเสยงสง และมโอกาสเขาถงความชวยเหลอ/การสนบสนนทางการเงนในรปแบบปกต (Traditional financial support) ไดยาก เนองดวยการสนบสนนทางการเงนในรปแบบปกตไมไดมการออกแบบมาใหรองรบกบธรกจหรอกจกรรมทมความเสยงสง ใชเวลา รวมถงไมไดถกออกแบบมาใหเหมาะสมกบสนทรพย ทางความร (Intellectual asset) ดวยเหตน การสนบสนนทางการเงนจงเปนเครองมอทน ามาใชในการสงเสรมและสนบสนนการพฒนาธรกจนวตกรรมอยางกวางขวาง

นอกจากน หนงในกลไกส าคญของการจดระบบนเวศและการลงทนเพอขบเคลอนระบบเศรษฐกจ

เชน กลไกสนบสนน Startup ผานมาตรการการเงนการคลง กลไกการจดซอจดจางภาครฐ โดยมบทเรยนทดของตางประเทศ ไดแก

๑) กลไกสนบสนนธรกจ Startup จากรายงาน๓ โดย World Economic Forum พบวา ระบบนเวศทดมผลตอการลงทนทชวยท าให

ธรกจมศกยภาพในการเตบโตสงมาก โดยสวนใหญนยมรปแบบการระดมทนจากผสนใจลงทน (Capital

๓ World Economic Forum. From the Margins to the Mainstream Assessment of the Impact Investment Sector and Opportunities to Engage Mainstream Investors. September 2013.

๑๓

Providers) เพอเปนแหลงเงนทนในระยะเรมแรกและน าไปสการสรางธรกจใหเตบโต ทงน จะเหนไดวาหลายประเทศทประสบความส าเรจและเปนประเทศพฒนาแลว มการสรางชาตเรมตนจาก Startup โดยรฐให การสนบสนนดานระบบนเวศทเอออ านวยความสะดวกตอการลงทน ซงตามรายงานของ Startup Compass ซงเปนหนวยงานในสหรฐอเมรกาทจดอนดบเมองทเหมาะสมส าหรบท าธรกจ Startup ของ ๒๕ ประเทศ ทวโลกโดยแบงดชนชวดแบงออกเปน ๒ สวนหลก ไดแก (๑) Performance index คดเปนรอยละ ๓๐ และ (๒) Factors index คดเปนรอยละ ๗๐ ทงน ผลส ารวจจากทวโลกพบวา ในป ๒๕๕๘ Silicon Valley ของสหรฐอเมรกา ยงคงครองอนดบ ๑ มาโดยตลอด นวยอรกอยท อนดบ ๒ ตามดวยเมองตาง ๆ ในสหรฐอเมรกา แคนาดา ยโรป และเอเชย ทงน กล ม Startup ในภมภาคอาเซยนเตบโตสงอยางมาก โดยเฉพาะสงคโปร ทมองคประกอบท เหมาะสมตอการต ง Startup (Startup ecosystem) ท งทาง ดานกฎระเบยบเทคโนโลย แรงงานดานไอท โดยมรฐบาลเปนกลไกส าคญในการสนบสนน ท าใหสงคโปร เปนหนงเดยวในอาเซยนทตดอนดบ ๑๐ จาก ๒๐ เมองดาวรงธรกจใหม (Startup) ระดบโลก (ภาพท ๘) ส าหรบคะแนนดาน Talents หรอความเกงของคนในระบบของแตละประเทศพบวา นครเทล อาวฟ (อสราเอล) และมอสโคว (รสเซย) โดดเดนกวาเมองอน ๆ โดยอยในล าดบเทากบ Silicon Valley

ภาพท ๘ เมองทมระบบนเวศเพอผประกอบการใหมทดทสดในโลก ๒๐ อนดบแรก (The Global Startup Ecosystem Ranking)

ทมา : Compass. The Global Startup Ecosystem Ranking 2015.

ระบบนเวศของธรกจ Startup ประกอบไปดวยหลายสวนส าคญ อาท ผทมศกยภาพในการลงทนทมากพอและบรษททคนหาธรกจใหมแบบเจาะจง (Angel Investors

and Accelerators) – นกลงทนแบบ Angels และ Accelerators มกเปนนกลงทนรายอสระหรอกลม นกลงทนอสระทใชเงนสวนตวในการลงทน อาจเปนเจาของธรกจทประสบความส าเรจหรอผทมประสบการณทางธรกจมายาวนาน มเครอขาย ทคนหาธรกจทมศกยภาพในการเตบโต เพอเขามาชวยเหลอและใหค าแนะน าธรกจใหอยรอดและพฒนาตนเองได โดยจะเขามาลงทนในระดบแรก ๆ (Seed funding) ดวยเงนทนทนอยกวา ธรกจเงนรวมลงทน (VC) โดยอาจแลกกบหนจ านวนหนง ทคาดวาจะใหผลตอบแทนเปนตวเงนในอนาคต หากประสบความส าเรจ ทงน ผเกยวของทกภาคสวน ตองมความสามารถในการประเมนสถานการณ และ

๑๔

เขาใจด วา Startup อาจใชเงนกอนแรกหมด แตงานยงไมส าเรจ และมความกาวหนาพอทจะเรยกเงนลงทน ในรอบ (round) ตอ ๆ ไปไดอกหลายครง

ธรกจเงนรวมลงทน (Venture Capital : VC) – ผประกอบการใหม (Startup) ตองการเงนทน ตงตนในการสรางธรกจใหมใหเกดขนได ซงโดยปกตแลว Startup เปนธรกจทยากในการขอแหลงเงนทน จากธนาคาร เพราะธนาคารไมสามารถยอมรบความเสยงสงได จงจ าเปนอยางมากทตองมนกลงทนทเขาใจ ในธรกจใหมเขามาสนบสนนเงนทน

Talents – สตและไหวพรบของทมงานกอตงเปนเรองทส าคญมากประการหนง ทงในแงของทศนคตและทกษะทจะท าให Startup ประสบความส าเรจได

โดยสรปแลว จากหลาย ๆ ปจจยดงกลาวน จะเหนไดวาแหลงรวมตวของ Startup อยางเขมขนตอง มระบบนเวศท เ ออตอการลงทนและสรางธรกจใหมดวยเชนกน เชน Silicon Valley เปนตน ในทน จงขอน าเสนอบทเรยนทดจาก ๒ ประเทศทประสบความส าเรจในการจดระบบนเวศเพอสราง Startup ไดแก ประเทศสงคโปร และสหราชอาณาจกร

๑.๑) ประเทศสงคโปร สงคโปร เปนหนงในประเทศทมความโดดเดนดาน Startup ecosystem โดยในป ค.ศ. ๒๐๑๕

สามารถกาวขนมาเปนเมองทม Startup Ecosystem ดทสดอนดบ ๑๐ ของโลก จากเมอป ค.ศ. ๒๐๑๒ ทอยในอนดบท ๑๗ ของโลกจากการจดอนดบโดย Compass เนองจากมจดเดนในแงของการมแหลงเงนทนปรมาณมหาศาล ซงสวนหนงมาจากการสนบสนนอยางจรงจงของรฐบาล โดยเฉพาะการสนบสนนใน Startup ทอยในระยะเรมตน หรออยในขนตอนการน าเสนอสนคาเขาสตลาด นบวาในระยะนเปนชวงทมความเสยงสง ทจะมการลมเลกกจการ ซงมผลตอการตดสนใจของนกลงทนเอกชน ทงน ท าใหปรมาณเงนลงทนในระยะดงกลาวนมไมเพยงพอตอความตองการ ดงนน รฐบาลจงใหการสนบสนนโดยจดตง Startup Funding Program มากกวา ๑๐ โปรแกรม เชน early stage venture fund ซงลงทนรวมกบ VC ในธรกจ Startup ทยงอย ในขนเรมตนดวยสดสวนหนงตอหน ง และการใหเงนสนบสนนผาน Action Community for Entrepreneurship หรอเรยกวา ACE Startups scheme ทใหเงนชวยเหลอสงถงรอยละ ๗๐ ของเงนทน ท Startup ตองการแตไมเกน ๕๐,๐๐๐ ดอลลารสงคโปร ดวยการสนบสนนทกลาวมานนบวาชวยให Startup สามารถแสวงหาสภาพคลองทางการเงนในชวงเรมตนไดอยางรวดเรว เพอเขาสตลาดอยางมพลงกอนคแขง ทขาดแรงสนบสนน

นอกจากปจจยดานเงนทนแลวรฐบาลยงสนบสนน Startup ecosystem โดยลดขอจ ากดดานกฎระเบยบในการเรมตนธรกจ Startup เชน การก าหนดใหมผถอหนอยางนอยเพยงหนงรายในบรษทเอกชนจ ากด อกทงการสนบสนนใหสตารทอพและนกลงทนจากตางชาตเขามาในประเทศมากขนจากการไดรบอนญาตใหมถนทอยถาวรไดตามโครงการ Global Investors Scheme และ Professionals /Technical personnel and skilled workers scheme การยกเวนภาษเงนไดนตบคคลจ านวน ๓๐๐,๐๐๐ ดอลลารสงคโปร ในชวง ๓ ปแรก รวมถงยงมโครงการสนบสนนดานโครงสรางพนฐาน เชน โครงการ Launchpad ซงเปนพนทส านกงานทใหสตารทอพและนกลงทนไดมาพบปะกน นอกจากนยงมการจดตงหนวยงานกลางสนบสนนสตารตอพสงคโปร (SG - Innovate) ภายใต National Research Foundation (NRF) ทท าหนาทเปนศนยกลางเชอมโยงผประกอบการกบเงนทนทมาจากนกลงทนทปรกษาทมความเชยวชาญในภาคธรกจ และการขยายสตลาดโลก เนนการสนบสนนใหนกศกษา และนกวจยสามารถน างานวจยเหลานนไปท าใหเกดเปน

๑๕

ธรกจไดจรง ตลอดจนพฒนาความพรอมของโครงสรางพนฐานดานเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ซงชวยสนบสนน Tech startup ทงน จากปจจยสนบสนนทกลาวมาขางตนจงท าใหธรกจ Startup ในสงคโปรขยายตวเปนอยางมาก เหนไดจากปรมาณเมดเงนลงทนในป ค.ศ. ๒๐๑๕ ทสงถง ๑.๑๖ พนลานดอลลารสหรฐฯ มดลเกดขนถง ๒๒๐ ครง และม Startup ทถกเขาซอมากถง ๒๗ บรษท จากในป ค.ศ. ๒๐๑๒ ทมปรมาณเมดเงนลงทนเพยง ๒๓๔ ลานดอลลารสหรฐฯ มดลเกดขน ๑๐๔ ครง และ Startup ถกเขาซอแค ๔ บรษทเทานน

๑.๒) ประเทศสหราชอาณาจกร สหราชอาณาจกร เปนประเทศทประสบความส าเรจเกยวกบการระดมทน และความรวมมอในการลงทนดานโครงสรางพนฐานและการบรการระหวางภาครฐกบภาคเอกชน (Public Private Partnerships : PPPs) โดยมการเซนสญญารวมลงทนในกจการตาง ๆ ไมนอยกวา ๗๓๐ สญญา และมากกวา ๖๖๐ โครงการทอยในระหวางด าเนนการ โดยมมลคาเงนทนกวา ๕๔,๐๐๐ พนลานปอนด (หรอประมาณ ๒.๓๗ ลานลานบาท) ซงสหราชอาณาจกรเหนวา PPPs มไดเปนเพยงทางเลอกของแหลงเงนทนและวธการจดซอจดจางเพอด าเนนโครงการเทานน แตยงเปนยทธศาสตรทภาครฐสามารถน าไปใชเพอทจะสามารถท างานรวมกบภาคเอกชน ในดานโครงสรางพนฐาน การบรการ และการบ ารงรกษาโครงสรางพนฐาน ซงเปนหนงในกรณศกษาส าหรบการก าหนดนโยบาย PPPs ในประเทศไทย นอกจากน นโยบายการสงเสรมการลงทนของสหราชอาณาจกรไมไดเนนการใหสทธพเศษแกนกลงทน ยกเวนในบางสาขาทตองการสงเสรมอยางเตมท อาท ภาคอตสาหกรรมทใชวทยาการระดบสง การท าวจยและพฒนา และธรกจเกยวกบการคนควานวตกรรม โดยสทธพเศษเปน ในรปการลดภาษ เครดตภาษ หรอลดคาธรรมเนยมบางรายการ (tax break/ tax credit /duty incentives) และการใหเงนสนบสนน (Grant) โครงการวจยเพอพฒนาธรกจ ซงใหความส าคญตอนโยบายสงเสรม การแขงขนทางตลาดและการคาเสรมากกวาการปกปองธรกจของเอกชน ท าใหเปนประเทศทมการลงทนโดยตรงจากตางประเทศ (FDI) สงทสดในยโรป และเปนทสองของโลกรองจากสหรฐฯ รวมทงเปนประเทศ ทมธรกจทท าวจยและนวตกรรมสงมาก และเปนทตงของส านกงานใหญของเอกชนมากทสดในยโรป

หนงในกลไกทประสบความส าเรจ คอ กลไก Enterprise Investment Scheme (EIS) เรมด าเนนการเมอป ค.ศ. ๑๙๙๔ และตอมา ในป ค.ศ. ๒๐๑๒ มการขยายเปนโครงการ Seed Enterprise Investment

เปนทนาสงเกตวา สงคโปรใชงบประมาณของรฐในการสรางระบบนเวศเพอผประกอบการใหม (Startup ecosystem) พรอมกบการมกลไกทเหมาะสม ท าใหดงดด Startup และนกลงทน ผเชยวชาญ ทสนใจลงทนจากทวโลกใหมาเรมตนด าเนนธรกจ จนกลายเปนศนยรวมธรกจ Startup และ SMEs ทสรางนวตกรรมแหงภมภาคเอเชย Startup ในสงคโปรจงไดรบประโยชนจากปจจยดงกลาวจนสามารถกาวสการเปน "ชางเผอกทางธรกจ" ทมมลคาบรษทเกนกวา ๑,๐๐๐ ลานดอลลารสหรฐฯ ในหลากหลายอตสาหกรรมและมอตราการเตบโตอยางรวดเรว เชน Garena ผสรางเกมออนไลน, Lazada ท าธรกจ e-commerce, Grab Taxi ใหบรการเรยกรถแทกซผานสมารทโฟน และ Inmobi ผน าดานโฆษณา บนโทรศพทมอถอทมเครอขายใหญทสดรายหนงของโลก ขณะทการจดสรรงบประมาณของรฐในประเทศไทย ใหความส าคญกบการสรางนวตกรรมคอนขางนอย สวนใหญเปนการใชงบประมาณเพอแกไขปญหาในอดตมากกวาการสรางกลไกสนบสนนการสรางผประกอบการใหม เชน การใหธนาคารของรฐใหสนเชอ แก SMEs เพอกยมเงนกอนใหมและมาช าระคนหนกอนเดม (Refinancing) เปนตน

๑๖

Scheme (SEIS) เพอกระตนใหนกลงทนบคคลและธรกจสนใจลงทนมากขนในกลมผประกอบการใหม (Startup) และกลม SMEs ในระยะเรมแรกของการเรมตนธรกจซงมความเสยงสง โดยไดรบสทธพเศษทางภาษส าหรบบคคลธรรมดาหรอนตบคคลทเปนผลงทน โดย EIS เหมาะส าหรบธรกจทมสนทรพยมากกวา ๒๐๐,๐๐๐ ปอนด สวน SEIS เหมาะส าหรบธรกจมทรพยสนไมเกน ๒๐๐,๐๐๐ ปอนด โดยทงสองกลไก จะไดรบสทธในการลดหยอนภาษเงนไดบคคลธรรมดา/นตบคคล แกนกลงทนขนาดเลก และธรกจเรมตนใหม ทงน หนวยงานของรฐจะท าหนาทเปนแหลงเกบรวบรวมขอมล เชอมโยงขอมล และก ากบดแลภาพรวมเทานน (ตารางท ๓)

ตารางท ๓ กลไกสงเสรมการลงทนของเอกชนในสหราชอาณาจกร

Enterprise Investment Scheme (EIS)

Seed Enterprise Investment Scheme (SEIS)

สทธประโยชน ลดหยอนภาษเงนไดเรมตนท าธรกจ (บคคลธรรมดาและนตบคคล) (Initial Income Tax Relief)

รอยละ ๓๐ ของตนทนทงหมด

(ไมเกน ๑ ลานปอนดของมลคาการลงทนทงหมด)

รอยละ ๕๐ ของตนทนทงหมด

(ไมเกน ๑๐๐,๐๐ ปอนดของมลคา การลงทนทงหมด)

ลดหยอนภาษมรดก (Inheritance Tax Relief)

รอยละ ๑๐๐ (ใชไดภายใน ๒ ป กรณผลงทนเสยชวต และคสมรสรบมรดก)

ลดหยอนภาษก าไรจากการขายหน/ทรพยสน (Capital Gains Tax Deferral Relief)

กรณขายทรพยสนเพอไปลงทนในธรกจอนในโครงการ EIS โดยไมก าหนดเพดาน ภายในระยะเวลา ๓ ป หลงจากมก าไร

รอยละ ๕๐ กรณขายหน/ทรพยสนเพอ

Re-Investment ภาษการเตบโตของธรกจ (Tax Free Growth)

ยกเวนภาษ

ลดหยอนภาษกรณขาดทน (Tax Relief from Investment Losses)

กรณซอหนไมเกน ๑๐,๐๐๐ ปอนด และไดลดหยอนภาษไมถง ๓,๐๐๐ ปอนด อก ๗,๐๐๐ ปอนดสามารถขอลดหยอนภาษได

ทมา : Kuber Ventures Limited. SEIS / EIS Relief Benefits. https://www.kuberventures.co.uk/why-eis/benefits/

กลไกนประสบความส าเรจอยางกวางขวางมาก ซงน าไปสการท าใหธรกจด าเนนกจการไปจนสชวงขยายกจการ และเกดการรวมลงทน (Venture Capital : VC) รบชวงลงทนตอไดตอไป เนองจากรฐมองวา SMEs และ Startup เปนธรกจทมความส าคญตอระบบเศรษฐกจและน าไปสการเปนธรกจขนาดเลกทมอตราการเตบโตสงไดในอนาคต ซงจากการเปรยบเทยบตวอยางเงนลงทนท ๑๐๐,๐๐๐ ปอนด พบวาจะไดเงนคนจากการลดหยอนภาษ ๓๐,๐๐๐ ปอนดแรกเรมทลงทน ท าใหมลคาลงทนจรงอยท ๗๐,๐๐๐ ปอนด ทงน หลงจาก ๓ ปทเรมลงทน หากบรษทมก าไรเพมขน รอยละ ๑๕๐ จะไดรบลดหยอนภาษคนรวม ๑๘๐,๐๐๐ ปอนด คดเปนสดสวนก าไรตอการลงทนทงหมดประมาณรอยละ ๒๕๗ แตหากบรษทด าเนนการและขาดทน จะมสดสวนทขาดทนตอการลงทนทงหมดประมาณรอยละ ๓๘.๕ โดยจะไดรบเงนลดหยอนภาษคน กรณขาดทนรอยละ ๔๕ หรอ ๑๘๐,๐๐๐ ปอนด (ภาพท ๙)

๑๗

ภาพท ๙ ตวอยางการลงทนของภาคเอกชนภายในมาตรการสงเสรมการลงทนของสหราชอาณาจกร

ทมา : CCS Partners LLP. EIS Working Examples. http://www.csspartners.co.uk/eis/working-examples/

โดยเมอป ค.ศ. ๒๐๑๓ ธรกจทเตบโตจากกลไกน คดเปนประมาณรอยละ ๓๖ ของการเตบโต ทางเศรษฐกจของประเทศ โดยจากรายงานประจ าป EIS Yearbook 2016/2017 พบวา นบตงแตเรมตน ในป ค.ศ. ๑๙๙๔ เปนตนมา กลไกนท าใหเกดธรกจมากกวา ๒๕,๐๐๐ ราย คดเปนมลคาการลงทนผานการระดมทนประมาณ ๑๔,๐๐๐ ลานปอนด (ประมาณ ๖๑๗,๐๐๐ ลานบาท) โดยรอยละ ๓๒ เปนการลงทนในธรกจใหมทใชเทคโนโลยขนสง (High Tech Startup) โดยในป ค.ศ. ๒๐๑๔/๑๕ มธรกจทเกดขนจากกลไก EIS จ านวน ๓,๑๓๐ ราย คดเปนมลคาการลงทนประมาณ ๑.๖ พนลานปอนด เพมขนประมาณ ๓ เทา จาก ๔๐๐ ลานปอนดในชวงป ค.ศ. ๒๐๑๐/๒๐๑๑ โดยเปนการระดมทนทเกดขนในชวงเรมตน (First time) ธรกจประมาณ ๘๘๐ ลานปอนด (ภาพท ๑๐)

๑๘

ภาพท ๑๐ มลคาการลงทนและจ านวนบรษททระดมทนผานกลไก EIS ในป ค.ศ. ๑๙๙๓/๙๔ - ๒๐๑๔/๑๕

ทมา : HM Revenue and Customs. Enterprise Investment Scheme and Seed Enterprise Investment Scheme. Statistics on Companies raising funds. April 2016.

ส าหรบกลไกการลงทนของเอกชนในชวงเรมตนธรกจ (Seed Enterprise Investment Scheme : SEIS) พบวา ในป ค.ศ. ๒๐๑๔/๑๕ มธรกจทเกดขนจากกลไกจ านวน ๒,๑๘๕ ราย คดเปนมลคาการระดมทน ๑๖๘ ลานปอนด เพมขนจากปกอน ซงมจ านวน ๒,๐๙๐ แหง ในจ านวนน ๑,๗๑๕ แหง (๑๔๖ ลานปอนด) เปนการระดมทนภายใต SEIS ในชวงเรมตนธรกจ ซงมาตรการนชวยกระตนใหเกดการลงทนในบรษททยงไมไดจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแตมศกยภาพทางธรกจสงไดอยางมาก (ภาพท ๑๑)

ภาพท ๑๑ มลคาการลงทนทระดมทนผานกลไก SEIS ในป ค.ศ. ๒๐๑๒/๑๓ - ๒๐๑๔/๑๕

ทมา : HM Revenue and Customs. Enterprise Investment Scheme and Seed Enterprise Investment Scheme. Statistics on Companies raising funds. April 2016.

๑๙

ทงสองกลไกดงกลาว เปนการระดมทนจากมวลชน (Crowdfunding platform) รปแบบหนง ทกระตนการลงทนใน Startup ทกวางขวาง ซงปจจบนมไมนอยกวา ๓๕ แหง และเปนลกษณะของ peer - to - peer lending ทเปนนวตกรรมทางการเงนรปแบบใหมทท าธรกรรมผานระบบออนไลนและประสบความส าเรจระดบโลก โดยเปนลกษณะของการกยมเงนระหวางบคคลกบบคคล หรอบคคลกบนตบคคล ซงมดอกเบยสนเชอทถกกวาการกเงนจากสถาบนการเงนทวไป และผลงทนมโอกาสทจะลงทนในหลกทรพยชนดใหมทใหผลตอบแทนทเสถยร (จายทกเดอน) และมากกวาลงทนในตลาดหน ทงนโดยไมตองจดงบประมาณของรฐมาสนบสนน และเปนกลไกตลาด ทเปดใหประชาชนกลนกรองบรษททตวเองอยากสนบสนน โดยไมตองเปลองบคลากรจากภาครฐ ในการวเคราะหโครงการทจะลงทนเพอพจารณาและอนมตสทธประโยชน นอกจากน ยงใชเงนหมนเวยนจากประชาชน ดวยแรงจงใจทไมดอยไปกวาวธการ LTF และ RMF ของไทย และสามารถสนบสนนบรษทเลกทก าลงโตไดรวดเรวกวากลไกการยกเวนภาษของส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทนของไทย จงควรทจะมการศกษาเชงลกเพอน ามาใชกบประเทศไทย

๒) กลไกการจดซอจดจางภาครฐโดยก าหนดเงอนไขการตอบแทนดวยความรและเทคโนโลย นโยบายการจดซอจดจางดวยการก าหนดเงอนไขการตอบแทนดวยการสนบสนนองคความร

การถายทอดเทคโนโลย Know - how ทใชอยางแพรหลายในตางประเทศทตองการพฒนาขดความสามารถ ในการแขงขนของภาคอตสาหกรรมในประเทศตนเองใหสงขน โดยก าหนดเปนเงอนไขเพมเตมในการจดซอ จดจางทมเงอนไขการตอบแทนดวยการสนบสนนการพฒนาประเทศในโครงการของภาครฐ๔ เรยกโดยทวไปวา นโยบายออฟเซต (Offset Policy) หลายประเทศใชนโยบายนในการท าธรกรรมระหวางประเทศระหวางภาครฐในประเทศทผซอ (สวนใหญเปนประเทศก าลงพฒนา หรอประเทศในตลาดเกดใหม) และภาคเอกชน จากประเทศผผลต (หรอประเทศผขาย) โดยก าหนดใหสญญาการจดซอจดจางมเงอนไขการตอบแทนดวย การสนบสนนการพฒนาประเทศ หรอออฟเซต (Offset) ซงเปนสญญาสวนเพมเพอใหมการภาระผกพน ทประเทศผผลตตองชดเชยหรอทดแทนในรปอนทไมใชเงนสดการจดซอจดจางสนคาหรอบรการ สวนใหญ เปนการจดซอสนคาและบรการทใชเทคโนโลยขนสง เพอใหน าเสนอเงอนไขเพมเตม ซงมกมาในรปของ การลงทนโดยตรง การรวมทนกบบรษทเอกชนในประเทศ การถายทอดเทคโนโลย การฝกอบรม การใชสนคาภายในประเทศผซอ เปนตน ซงสวนใหญถกน ามาใชกบอตสาหกรรมทใชเทคโนโลยขนสงทยากตอการเกดขนเองโดยกลไกปกต เชน การสรางความสามารถของอตสาหกรรมปองกนประเทศ อตสาหกรรมเทคโนโลยอวกาศ อตสาหกรรมรถไฟความเรวสง หรอรถไฟฟา เปนตน บางประเทศไดรวมเขาไวเปนหนงในกฎระเบยบวาดวยการจดซอจดจางของภาครฐ ขณะทบางประเทศจ าแนกออกเปนกฎหมายแยกตางหากออกมา ดงนน สวนใหญกระทรวงทรบผดชอบในการก าหนดกฎเกณฑ กระบวนการ วธการ เงอนไข จงเปนกระทรวงทก ากบดแล การจดซอจดจาง หรอออกกฎระเบยบทเกยวของดงกลาว ซงเปรยบเสมอนกระทรวงการคลงของประเทศไทย โดยหนวยงานด าเนนการอาจอยคนละกระทรวงกได บางประเทศ จะใหสงกดภายใตกระทรวงอตสาหกรรม เนองจากเนอหาของนโยบายออฟเซต เปนการสงเสรมและสนบสนนการพฒนาอตสาหกรรมในประเทศ นโยบายออฟเซต อาจมการเรยกชอทแตกตางกนในแตละประเทศ โดยยงคงหลกการและวตถประสงคทคลายคลงกน ในการก าหนดขนเพอยกระดบขดความสามารถของภาคอตสาหกรรมเพอน ามาสการพฒนา

๔ ส านกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต. รายงานการศกษาเพอการพฒนานโยบายการจดซอจดจางทมเงอนไขการตอบแทนดวยการสนบสนนการพฒนาประเทศ (Thailand Offset Policy). น าเสนอตอคณะกรรมการพฒนาระบบนวตกรรมของประเทศ. ๒๕๕๙

๒๐

ใหสามารถด าเนนการผลตเองไดในอนาคต โดยบางประเทศใชชอวา มาตรการสรางความรวมมอกบภาคอตสาหกรรม (International collaboration program, Collaboration program, Industrial cooperation, Industrial collaboration, Industrial compensation, Industrial engagement, Industrial participation, Industrial partnership) มาตรการร วมลงทน ( Joint venture arrangement) ขอตกลงการร วมผลต (Co - production agreements) การ เ พมประสทธภาพทาง เศรษฐกจ ( Economic compensation, Economic enhancement activity) (ภาพท ๑๒)

ภาพท ๑๒ ชอทใชเรยกนโยบายหรอมาตรการออฟเซตในประเทศตาง ๆ

ทมา : คณะกรรมการพฒนาระบบนวตกรรมของประเทศ. รายงานการศกษาเพอการพฒนานโยบายการจดซอจดจาง ทมเงอนไขการตอบแทนดวยการสนบสนนการพฒนาประเทศ (Thailand Offset Policy). ๒๕๕๙

ทงน จะเหนไดวา การเรยกชอนโยบายหรอมาตรการออฟเซตจะเปนการมงเนน เพอใหเกดการใช ในอตสาหกรรม ซงเปนกลไกส าคญในการขบเคลอนระบบเศรษฐกจของทกประเทศ จงนบเปนปจจยส าคญ ในการใชมาตรการน คอ ตองมภาคเอกชน หรอภาคอตสาหกรรมเขามารวมมออยางชดเจน เนองมาจากการสงมอบใหหนวยงานภาครฐดวยกนเองตามขอเสนอตาง ๆ นน จะท าใหเกดประโยชนคอนขางนอย และถกจ ากดเพยงในหนวยงานภาครฐทมความสามารถในการสรางมลคาเพมใหแกระบบเศรษฐกจนอยมาก๕

๕ Analayo Korsakul. Offset and Industrial Cooperation implementation in Thai defense procurement. 2560. www.thaiarmedforce.com

๒๑

รปแบบการยนเงอนไขตามนโยบายออฟเซต แบงออกไดเปน ๒ รปแบบ คอ ออฟเซตทางตรง (Direct offset) และ ออฟเซตทางออม (Indirect offset)๖ โดยมรายละเอยดดงน (ภาพท ๑๓)

ภาพท ๑๓ ประเภทออฟเซต

ทมา : คณะกรรมการพฒนาระบบนวตกรรมของประเทศ ดดแปลงจาก US Department of Commerce BIS Report, 2015.

๑) ออฟเซตทางตรง เปนขอเสนอทเกยวของโดยตรงกบสนคาหรอบรการตามสญญานน ๆ เชน ความชวยเหลอในการสงออกสนคาหรอบรการ การรวมผลตหรอรวมลงทนจากบรษทผยนขอเสนอ ในการผลตสนคาหรอบรการนน ๆ เงอนไขการใชชนสวนทผลตในประเทศ การลงทนโดยตรงจากตางประเทศ การซอสนคาหรออปกรณจากประเทศผซอในดานทใกลเคยงกนกลบคน เปนตน

๒) ออฟเซตทางออม เปนขอเสนอทไมเกยวของในการซอสนคาหรอบรการนน ๆ แตเปน การใหความชวยเหลอ หรอสงเสรมดานอน ๆ ซงขอเสนอทางออมน มกใชกบการจดซอ จดหาทางพลเรอน เชน การใหค าปรกษา การรวมวจย การใหบรการหลงการขาย การลงทนรวมในกจการอน การคาตางตอบแทน ในสนคาคนละประเภท การรวมผลตในกจการอน การชวยเหลอดานเงนทนเพอการศกษา อบรมดงาน เปนตน

การด าเนนนโยบายออฟเซตในโครงการของภาครฐในตางประเทศ พบวา มความแตกตางกนพอสมควร โดยมขนตอนของการพฒนานโยบายดงกลาวของประเทศตาง ๆ ทวโลกทสมพนธกบการสรางมลคาเพม ทางระบบเศรษฐกจของประเทศ โดยเรมตน ระดบท ๑ เปนการแลกเปลยนสนคาในระบบการคาตางตอบแทน (Countertrade, Barter trade) เพอสรางความเตบโตของอตสาหกรรมอน ๆ เชน แอฟรกา และบางประเทศในทวปอเมรกาใต เปนตน ระดบท ๒ เปนการถายทอดเทคโนโลย (Technology Transfer) เพอสนบสนนอตสาหกรรมทเกยวของ เชน เกาหลใต ตรก ซาอดอาระเบย และสหรฐอารบเอมเรสต เปนตน ระดบท ๓ เปนการรวมลงทนผลต (Co-production) เพอสรางอตสาหกรรมทเกยวของใหเตบโตอยางตอเนอง เชน ฟนแลนด เดนมารก บราซล เปนตน และระดบท ๔ เปนออฟเซตเชงยทธศาสตร (Strategic Offset) เพอสราง ความรวมมอกบภาคอตสาหกรรมในประเทศ โดยก าหนดปจจยในการก าหนดเงอนไขการตอบแทนดวย

๖ Kevin Dehoff, John Dowdy, and O Sung Kwon, “Defense offsets: From ‘contractual burden’ to competitive weapon,” Mckinsey & Company, http://www.mckinsey.com/industries/public-sector/our-insights/defense-offsets-from-contractual-burden-to-competitive-weapon (accessed April, 1, 2016)

๒๒

การสนบสนนการพฒนาประเทศเปนไปตามความสนใจของตน เชน การขยายการสงออก ความรวมมอ ในการผลต สรางการจางงาน และการเนนความรวมมอกบภาคอตสาหกรรมในระยะกลางและระยะยาว เชน องกฤษ อสราเอล เนเธอรแลนด แคนาดา เปนตน (ภาพท ๑๔)

ภาพท ๑๔ ข นตอนการพฒนานโยบายออฟเซตของประเทศตาง ๆ ทวโลก

ทมา : Won-Joon Jang and Young-Su Ann. Korea Institute for Industrial Economics and Trade. The National Strategic Industry Build-Up Plan with Defense Offset Trade in Korea.

http://www.disamjournal.org/articles/the-national-strategic-industry-buildup-plan-with-defense-offset-trade-in-korea-1526

ในประเทศตาง ๆ การใชนโยบายการจดซอจดจางดวยมาตรการออฟเซตพบวา ประเทศทมระดบ การพฒนาคอนขางมาก เชน ไตหวน จะมงเนนการผลกดนอตสาหกรรมทเปนยทธศาสตรชาตดวยกลไก การใชนโยบายออฟเซต โดยน ามาใชในอตสาหกรรมทตองการสงเสรม ไดแก การแพทย ดานไอท การบน ดานความปลอดภย เปนตน นอกจากน บางประเทศจะก าหนดใหมขอตกลงการท าออฟเซตทสง เชน อสราเอล ก าหนดสดสวนไมนอยกวารอยละ ๗๐ ในชวง ๕ ป (ค.ศ. ๒๐๐๙ - ๒๐๑๓) โดยรวมถงดานคอมพวเตอร โทรคมนาคม และอเลกทรอนกส คดเปนสดสวนราวรอยละ ๓๕ รองลงมา ไดแก อตสาหกรรมโลหะ (รอยละ ๑๘) อตสาหกรรมการบนและอวกาศ (รอยละ ๑๑) และอตสาหกรรมซอฟตแวร (รอยละ ๙) ตามล าดบ โดยอสราเอลด าเนนนโยบายออฟเซตและจดใหเปนแผนความรวมมอระยะกลางและยาวกบบรษทตาง ๆ ทวโลก เพอใหเกดการสรางตลาดอตสาหกรรมการบนและอวกาศ และอตสาหกรรมการปองกนประเทศ สวนตรก ไดลดงบประมาณเพอการวจยในการปองกนประเทศลง และด าเนนโครงการพฒนาเฮลคอปเตอร ผานนโยบายออฟเซตทไดท าสญญากนไวชดเจนใหมการรวมวจย และรวมลงทนผลตดวย เพอลดความเสยงทางดานเทคโนโลย (ตารางท ๔)

๒๓

ตารางท ๔ ออฟเซตในอตสาหกรรม/ยทธศาสตรของประเทศตาง ๆ ทวโลก

ภมภาค ประเทศ สาขา/ อตสาหกรรม เอเชย ไตหวน มาเลเซย ญปน จน

ฟลปปนส อนโดนเซย ระบบไอท (Cloud Computing) อตสาหกรรมยา อตสาหกรรม

การบน อตสาหกรรมดานความปลอดภย ระบบราง

ตะวนออกกลาง สหรฐอาหรบเอมเรสต โอมาน อสราเอล คเวต ตรก

อตสาหกรรมการบน อตสาหกรรมดานความปลอดภย การถายทอดเทคโนโลย การรวมวจย การลงทน การรวมผลต

อเมรกากลาง และอเมรกาใต

บราซล โคลมเบย อตสาหกรรมการบน อตสาหกรรมไอททใชเทคโนโลยขนสง

แอฟรกา สาธารณรฐแอฟรกาใต อลจเรย

การลงทน (รวมลงทน การผลตโดยอนญาตใหใชสทธ การถายทอดเทคโนโลย) การรวมวจย การพฒนาการศกษาขนสง

ยโรป สวสเซอรแลนด เนเธอรแลนด นอรเวย เดนมารก โรมาเนย สเปน โครเอเชย โปแลนด

การถายทอดเทคโนโลย การรวมวจย การรวมผลต การลงทน การผลตโดยอนญาตใหใชสทธ การใหบรการทางการตลาด

อเมรกาเหนอ แคนาดา การลงทน การถายทอดเทคโนโลย การรวมผลต การรวมวจย

ทมา : Won-Joon Jang and Young-Su Ann, Korea Institute for Industrial Economics and Trade. The National Strategic Industry Build-Up Plan with Defense Offset Trade in Korea.

การคาขายตามนโยบายออฟเซต๗ ด าเนนการในรปแบบของรฐบาลกบรฐบาล (G - to - G) หรอรฐบาล

กบภาคเอกชน (G – to - B) ซงสวนใหญขบเคลอนโดยภาครฐในรปของรฐบาลจากประเทศผซอ และภาคเอกชนจากประเทศผขาย (G - to - B) ทงน ประเดนส าคญส าหรบการชดเชยทางตรง คอ การตอรองขอเสนอออฟเซตในการซอขาย เนองจากการคาขายโดยมออฟเซตมกเปนโครงการขนาดใหญทมมลคาสง ซงสะทอนถงความตองการของรฐบาลนน ๆ ในการพฒนาประเทศตามยทธศาสตรของประเทศ ดงนน เกณฑการพจารณาของผซอ จะพจารณาจากปจจยทก าหนดเปนตวคณ (Multiplier) ในการใหประเทศผขาย ยนขอเสนอตาง ๆ ใหมากทสดตามเกณฑทก าหนดไว สวนขอเสนอการชดเชยทางออม จะเปนการพจารณา ตามความตองการของภาครฐในการสนบสนนภาคอตสาหกรรมทตองการใหมมลคาเพมในการผลตทสงขน ในประเทศของตน โดยมขอควรพจารณาทส าคญในการก าหนดนโยบายออฟเซต ไดแก

๑) อตสาหกรรมทจะรบถายทอดเทคโนโลย เปนอตสาหกรรมทจะสนบสนนการด าเนนนโยบาย การพฒนาประเทศของภาครฐ หรอมความเชอมโยงกบภาคธรกจในประเทศเพยงพอ

๒) เปนอตสาหกรรมทมความเปนไปไดในการรบถายทอดเทคโนโลย ๓) เปนอตสาหกรรมทมการสงออกสนคา มความสามารถในการแขงขน และใชเทคโนโลยขนสง

ในระดบหนงมาเปนระยะเวลาหนงพอสมควรแลว ๔) เปนอตสาหกรรมทมฐานความรดานการวจยและพฒนา ความสามารถในการออกแบบและ

วศวกรรมในระดบทสงพอสมควร ๕) การก าหนดเงอนไขส าคญ เชน เงอนไขทตองม อาท การรวมพฒนา/รวมผลต ผานการอนญาต

ใหใชสทธในการผลตสนคา รวมลงทนผลตกบภาคอตสาหกรรมในประเทศ หรอเงอนไขทภาครฐตองการ

๗ Hogun Lee, Jaeyoung Lee. Korean Offset Trade Model in Defense Industry. Advanced Science and Technology Letters Vol.34 (Business 2013), pp.58-61 http://dx.doi.org/10.14257/astl.2013.34.14

๒๔

ใหประเทศตนมความสามารถในการผลตไดเองในระยะยาว อาท การใชชนสวนทประเทศผซอมความสามารถ ในการผลต การจางงานแรงงานในประเทศ เปนตน หรอเงอนไขเสรมอน ๆ แบบไมบงคบ อาท การฝกอบรม เปนตน

ประเทศทด าเนนโยบายออฟเซตมาเปนระยะเวลาไมนอยกวา ๒๕ - ๓๐ ป มความส าเรจทเกดขน จากนโยบายดงกลาวโดยสรป ไดแก

๑) การขยายตวของภาคอตสาหกรรมและอตสาหกรรมเกยวเนอง โดยมการสงออกการจางงาน สนคาในประเทศมมลคาเพมทสงขนอยางมหาศาล

๒) การพฒนาขดความสามารถทางเทคโนโลยขนสงใหกบประเทศจนสามารถสงออกได และกลายเปนสวนหนงของหวงโซอปทานในดานนน ๆ ของโลก

๒.๑) ตรก ตรกด าเนนโยบายออฟเซตเมอป ค.ศ. ๑๙๙๑ โดยก าหนดใหโครงการทมมลคาสญญา ๑๐ ลานเหรยญ

สหรฐฯ (ประมาณ ๓๕๐ ลานบาท) ขนไป ตองใชนโยบายดงกลาว และก าหนดมลคาออฟเซตขนต าท รอยละ ๗๐ ของมลคาสญญาโครงการ๘,๙ โดยตวอยางส าคญ คอ การซอเฮลคอปเตอร 109 S - 70 Black Hawk จากบรษท Sikorsky ในประเทศตะวนออก และรฐบาลตรกไดใหอตสาหกรรมการบนตรก (Turkish Aerospace Industries : TAI) พฒนาเครองบนโดยซอ license และปรบมาใชเปน local specifications โดยใชชอวา T - 70 ซงโครงการดงกลาวมมลคา ๓.๕ พนลานเหรยญสหรฐฯ และ Sikorsky สนบสนน การฝกอบรมและซอมบ ารงโดยท างานรวมกบ TAI เปนมลคากวา ๑ พนลานเหรยญสหรฐฯ กวา ๑๐ ป น ามาสการรวมทนจดตงเปน Alp Aviation joint venture (กบ Alpata Group ของตรก) ทท าใหเกดพลวตของ การผลตอปกรณทใชส าหรบเครองบน และท าใหตรกสามารถเขาไปอยในหวงโซ อปทานของอตสาหกรรม การบนโลกได

๒.๒) มาเลเซย มาเลเซยใชนโยบายออฟเซต หรอภายหลงเรยกวา “ Industrial Collaboration Program”

ในอตสาหกรรมทางราง โดยรวมมอกบบรษท Siemens และ Bombardier ทเรยกวา Mass Rapid Transit Corporation Sdn Bhd (MRT Corp)๑๐ โดยก าหนดใหใชนโยบายออฟเซตในการยนขอเสนอประกอบการประมลสญญารวมดวย ซงในโครงการออฟเซตทางตรง มมลคารวมกวา ๓.๐๕ พนลานรงกต (๓.๐๕ หมนลานบาท) โดยประกอบดวย การถายทอดเทคโนโลย การวาจางและท าการตลาดการผล ตชนสวนอะไหลรถไฟ การลงทนโดยตรงจากตางประเทศ และออฟเซตทางออม มมลคารวมกวา ๔๘๐ ลานรงกต (๔.๘ พนลานบาท) การพฒนาอบรมขดความสามารถบคลากร การเพมขดความสามารถการผลต อนเปนการสรางงานในประเทศเกอบทงหมด ท าใหมาเลเซยไมไดซอสนคาและบรการจากตางประเทศเพยงอยางเดยวเทานน แตเกดการจางงานขนานใหญและการยกระดบการพงพาตนเองทางเทคโนโลยเฉพาะดานดวย

๘ Industrialization Department Head Undersecretariat for Defence Industries (SSM). Ministry of National Defence, Turkey ๙ Offsets: Turkey’s Military Procurement Policy. February 18, 2013 https://turkeywonk.wordpress.com/2013/02/18/offsets-turkeys-military-procurement-policy/ ๑๐ Ee Ann Nee, 13 Nov, 2013, Klang Valley MRT offset scheme to contribute RM3.5b, source: http://www.thesundaily.my/news/880072

๒๕

๒.๓) ซาอดอาระเบย ซาอดอาระเบยด าเนนนโยบายออฟเซต โดยน ามาสการขยายผลดานเทคโนโลยการกลนปโตร เลยม

จากสหรฐอเมรกาหลงขอตกลงซอยทโธปกรณ รบออฟเซตดานกจการยารกษาโรคและอปกรณเทคโนโลยชนสงทางการแพทยจากการซอเครองบน Hawk จากประเทศองกฤษ

๒.๔) อนเดย อนเดยใชนโยบายออฟเซตเกอบทกกจการของรฐ หากมมลคาการใชจายงบประมาณรฐบาล

เกนกวาทก าหนด (offset threshold) อาท การตอเรอ การสราง smart city การท าเหมอง และโทรคมนาคม เปนตน

จากการศกษาพบวา ปจจยส าคญทท าใหประเทศทด าเนนนโยบายออฟเซตประสบความส าเรจ สามารถสรปไดดงน

๑) ก าหนดเปนนโยบายของภาครฐ ใหใชนโยบายออฟเซตทชดเจน และมการสงเสรมอยางตอเนอง ๒) สรางแรงจงใจและสทธประโยชนแก SMEs ทเกยวของ เชน จากการศกษาของ Frost and

Sullivan ในกรณศกษาอนเดยพบวา อนเดยก าหนดใหการลงทนจากผซอตางประเทศผานนโยบายออฟเซต สามารถเลอกผประกอบการ SMEs เปนหนสวนในการลงทนรวมผลตและวศวกรรม โดยใหตวคณเทากบ ๑.๕ โดยไดค านวณมลคาการจางงาน SMEs ไดประมาณ ๑ ลานเหรยญสหรฐฯ ซงผซอตางประเทศ สามารถน าคา ทค านวณไดนมาเปนสวนหนงในคาออฟเซตได และ SMEs สามารถน ามลคาการรวมทนดงกลาว ขอลดหยอนภาษ หรอเครดตภาษเพอการวจยและพฒนาจากภาครฐได เปนตน๑๑

๓) ก าหนดเปนคลสเตอรอตสาหกรรมทภาครฐตองการสงเสรมอยางจรงจง ๔) สรางความเชอมโยงระหวางมหาวทยาลย สถาบนวจย และหนวยงานตางประเทศทเปนผซอและ

ผขาย เชน จดท าเปน Consortium ๕) เรงพฒนาโครงสรางพนฐานและทรพยากรมนษยทพรอมส าหรบการดดซบเทคโนโลยระดบสง

จากกรณศกษาตวอยางของตางประเทศขางตน จะเหนวา การสรางระบบนเวศและการลงทน ในเศรษฐกจกระแสใหมทเหมาะสม เปนการสรางสภาพแวดลอมทเช อมโยงกนของหวงโซคณคา (Value Chain) ของธรกจแตละหนวยในระบบนเวศ อนประกอบดวย โครงสรางพนฐาน มาตรการการเงนการคลง กลไกการจดซอจดจางภาครฐ และการบรณาการผลตภณฑ บรการ และระบบการตลาดเขาไวดวยกน เพอเออใหทกภาคสวนเขามามสวนรวมในระบบนเวศและเกดปฏสมพนธซงกนและกน อนเปน การสนบสนนและสงเสรมส าหรบการเรมตนธรกจใหม หรอการปรบตวของผประกอบการธรกจใหทนตามกระแสการเปลยนแปลงทางเทคโนโลยทสามารถสรางผลประโยชนแกทกฝายไดอยางมหาศาล โดยภาครฐควรมบทบาทในการสนบสนนทเออตอการอยรอดและการเตบโตของธรกจ

๑๑ IANS. Revised defence offsets policy will encourage Indian SME sector. 8 May 2012.

๒๖

นโยบายออฟเซต ถอวาเปนไมตายของการพฒนาประเทศในยามทมการลงทนขนาดใหญในดานตาง ๆ คลายกบประเทศไทยในปจจบนน เพราะเปนโอกาสเดยวทจะตอรองแกมบงคบ ใหมการโอนยายฐานการผลตและเทคโนโลยมาในประเทศตามอตสาหกรรมเปาหมายทรฐก าหนด และเปนชองทางเดยวเทานน ทท าใหเกดความพอเพยงและความสามารถในการพงตนเองในระยะยาว เมอตองมการท านบ ารง หรอขยายโครงการขนาดใหญเหลานนตอไป โดยลดการพงพาตางประเทศในสงทเราท าเองไดจากการเรยนร และเปนกลไกท อาจจะ ท าใหการลงทนในโครงการแพงขนในตอนตน แตเมอรวมตนทนรวมทงหมด (total cost of ownership) และผลตอบแทนทางเศรษฐกจตอประเทศในชวงเวลายาวขน จะพบวา มความคมคาในการลงทนโดยเฉพาะ ดานระบบความมนคงและสาธารณปโภค (เชน ระบบราง) นโยบายนจงเปนแนวทางทเหมาะสมกบ การวางยทธศาสตรชาตยาวในระดบ ๒๐ ป จงควรก าหนดใหเปนประเดนส าคญตอการเพมขดความสามารถ ในการแขงขนของประเทศ

ทผานมา ประเทศไทยมการจดซอจดจางโครงการทมมลคาสงของรฐโดยอาศยแนวคดออฟเซต มาใชแบบไมไดตงใจ เชน โครงการตอเรอกบบรษทเอกชนในสหราชอาณาจกรของกองทพเรอ หรอการซอเครองบนขบไลของกองทพอากาศ แตผเลนส าคญในนโยบายออฟเซต คอ ภาคเอกชนไทยไมไดเขามามสวนรวม จงอาจไมสามารถนบเปนมาตรการออฟเซตไดอยางแทจรง ทงน เนองมาจากรฐไมเปดโอกาสใหภาคเอกชน เขามามสวนรวมในการรบการถายทอดเทคโนโลย เพอสรางความกาวหนาในการพฒนาระบบเศรษฐกจของประเทศ แตกลบเหนวา หนวยงานรฐควรรบความรหรอเทคโนโลยขนสง ทจะเกดขนจาก การจดซอจดจางโครงการทมมลคาสงไวเอง ขณะทบคลากรของภาครฐ ขาดศกยภาพและความพรอมในการรบองคความร หรอมคอนขางนอย ท าใหการตอยอดความร ซงมกเปนความรทางเทคโนโลยขนสง ไมมบคลากรทเพยงพอใน การดดซบเทคโนโลยได รวมทงขาดนโยบายรองรบการใชมาตรการออฟเซต ซงผจดท ากฎระเบยบ ขอบงคบนน ๆ ควรมการศกษาใหมความร ความเขาใจอยางชดเจน กอนมอบหมายใหหนวยงานทเกยวของไปด าเนนการขบเคลอนไปสการใชงานจรง (ภาพท ๑๕)

๒๗

ภาพท ๑๕ แนวทางการไปส Thailand 4.0 ผานกลไก Offset Program

๑.๓ สถานภาพของมาตรการในระบบนเวศและการลงทนปจจบน จากการรวบรวมมาตรการสนบสนนภาคเอกชนทท าวจย พฒนาเทคโนโลย และนวตกรรม ๑๒ พบวา สามารถแบงระบบนเวศและการลงทนในเศรษฐกจกระแสใหมออกเปน ๔ กลม ไดแก การอดหนน ทางการเงน สทธประโยชนทางภาษ การใหค าปรกษาทางเทคนค การหาตลาด (ภาพท ๑๖)

๑๒ คณะอนกรรมาธการขบเคลอนการปฏรปเศรษฐกจกระแสใหม และส านกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต. "มาตรการสนบสนนภาคเอกชนทท าวจย พฒนาเทคโนโลย และนวตกรรม", ตลาคม ๒๕๕๙.

๒๘

ภาพท ๑๖ มาตรการสนบสนนภาคเอกชนทท าวจย พฒนาเทคโนโลย และนวตกรรม

ทมา : คณะอนกรรมาธการขบเคลอนการปฏรปเศรษฐกจกระแสใหม และส านกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลย แหงชาต. "มาตรการสนบสนนภาคเอกชนทท าวจย พฒนาเทคโนโลย และนวตกรรม", ตลาคม ๒๕๕๙.

เมอเปรยบเทยบกบรปแบบการสนบสนนทางการเงนของประเทศไทยกบประเทศตาง ๆ แลวพบวา

ยงขาดเครองมอส าคญทควรสนบสนนหลายรปแบบ โดยสามารถสรปไดดงตารางท ๕

๒๙

ตารางท ๕ รปแบบการสนบสนนทางการเงนของภาครฐทใหกบภาคเอกชนในการท าวจย พฒนา และนวตกรรม

เครองมอ ค าอธบาย ไทย ขอจ ากด ตวอยางในตางประเทศ ทนงานวจยและพฒนา (R&D grants)

ใหเงนทนใหตรงกบเอกชนโดยไมก าหนดช าระคนเงน เหลานมกจะใหกบโครงการทเฉพาะเจาะจงและอาจจะขอก าหนดและเงอนไขบางประการ

ม (จ ากด) ทนวจยรฐสวนใหญไมสามารถใหตรงกบเอกชน

VINNOVA (สวเดน) มการจดสรรทน อยางนอยรอยละ ๑๐ ใหกบโครงการวจยดานเทคโนโลยในลกษณะ cross - sectoral ทตอบโจทยหลกในสงคม

เงนก (Loans)

ใหกยมเงนทจะช าระคน (ซงปกตมระดบดอกเบยต ามาก) ในชวงเวลาของโครงการ

ม หากผานธนาคารพาณขยจ าเปนตองมหลกค าประกน

Tekes (ฟนแลนด) ใหกยมเงนในวงเงน รอยละ ๕๐ - ๗๐ ของมลคาโครงการ ส าหรบโครงการทเขาใกลเชงพาณชย

ลงทนในสนทรพย (Equity investments)

การใหยมเงนหรอการลงทนในบรษทนน ๆ โดยกลายเปนสวนหนงของเจาของธรกจ

ไมม ปญหาดานกฎหมายและกฎระเบยบของหนวยงานรฐ

ปญหาดานกฎหมายและกฎระเบยบของหนวยงานรฐ

รฐบาลสนบสนนในลกษณะรวมลงทน (Government-backed venture capital funds)

การจดหาเงนทนของรฐบาลในลกษณะนกลงทนรวมทนหรอกองทน

ม (จ ากด) ปญหาดานกฎหมายและ กฎระเบยบ รวมถงศกยภาพในการจดการกองทนของหนวยงานรฐ

Tekes (ฟนแลนด) มการจดตงเปนบรษทรวมลงทนของรฐ โดยเนนลงทนในโครงการดานการวจยและพฒนาทมความส าคญแตมความเสยงสง

เครดตภาษ (R&D tax credits)

สทธประโยชนทางภาษทออกแบบมาเพอเพมระดบของทรพยากรทธรกจเพอการวจยและพฒนา (มกจะก าหนดเปาหมายทบรษทนวตกรรมใหม ๆ)

ม การขยายผลและ การรบรของผประกอบการ

มปรากฏในหลายประเทศ ส าหรบประเทศไทย เปนการด าเนนการรวมกนระหวาง สวทช. และสรรพากร

๒๙

๓๐

เครองมอ ค าอธบาย ไทย ขอจ ากด ตวอยางในตางประเทศ เงนรางวลจงใจ (Challenge or inducement prizes)

เงนทนในรปแบบของรางวล โดยใหจากความสามารถในการแกไขปญหาหรอคดคนนวตกรรมตามกจกรรมทมการจดขน

ม (จ ากด) ขาดการวางแผนส าหรบแนวทางการขยายผล

DARPA (สหรฐอเมรกา) จดชดการแขงขน (series of prizes) เพอกระตนใหเอกชนและบคคลทวไปพฒนาแนวทางแกปญหาใหม ๆ (new solutions) ส าหรบโจทยส าคญ (grand challenges)

สญญาโครงการวจยและพฒนา (R&D contracts)

รฐเปนผท าสญญากบบรษทเลกทมโครงการวจยและพฒนา เพอเปดโอกาสใหบรษทขนาดเลกมโอกาสเขาสตลาด

ไมม ปญหาดานกฎหมายกระบวนคดเลอก และ การก าหนดโจทยรวมกน

Innovate UK (สหราชอาณาจกร) ด าเนนโครงการ SBRI (Small Business Research Initiative) โดยเชญชวนและใหทนวจยกบภาคเอกชนขนาดเลกเพอด าเนนการวจยทตอบโจทยสาธารณะ

การลงทนรวมระหวางภาครฐและภาคเอกชน (Public-Private Partnerships : PPPs)

รฐและเอกชนรวมลงทนในกจการตาง ๆ ม สวนใหญเปนกจการดานโครงสรางพนฐาน

มปรากฏในหลายประเทศ ทงใน สหภาพยโรป สหรฐอเมรกา และเอเชย

ลดหยอนภาษ Startup, SMEs - นตบคคล

สทธประโยชนทางภาษกรณเรมตนท าธรกจ เวนภาษก าไรจากการขายหนในระยะเรมแรก เวนภาษกรณขาดทน

ม (ขอจ ากด) ไมใหกบเอกชนทขาดทน ท าใหเอกชนไมกลาเสยงทจะลงทนมากนก

EIS (สหราชอาณาจกร) โดยใหเอกชนทก าไร และขาดทนในระยะเรมแรก

- บคคลธรรมดา ไมม EIS (สหราชอาณาจกร) โดยบคคลธรรมดาทท านวตกรรม แตยงไมเตบโตจนเปนบรษทจะไดสทธดวย

* เนนเฉพาะเครองมอดานการเงนทสนบสนนกจกรรมนวตกรรมโดยตรง ทมา : ส านกงานนวตกรรมแหงชาต

๓๑

เครองมอทางการเงนทใชอยในปจจบนยงไมมความครอบคลมและยงไมสามารถตอบโจทยความตองการส าหรบธรกจ/กจกรรมดานนวตกรรมไดเพยงพอ ทจะท าใหเกดการสรางใหเกดภาวะมวลวกฤต (Critical mass) ทจะยกระดบภาคธรกจใหขบเคลอนโดยนวตกรรม โดยเฉพาะอยางยงเครองมอทางการเงนทสามารถยอมรบ ความเสยงทสงขนอยางเงนกยม (Soft loan) เงนรวมลงทน (VC) เปนตน รวมถงกลไกสนบสนนใหมทเกยวของ อาท การแปลงสนทรพยทางปญญาเปนทน แพลตฟอรมการระดมทน

ทงน ระบบนเวศและการลงทนในเศรษฐกจกระแสใหมควรมองคประกอบ ดานมาตรการดานโครงสรางพนฐาน ทง Soft Infrastructure และ Hard Infrastructure รวมทงการชวยเหลอในการสรางตลาด เพมเตมจากองคประกอบของมาตรการปจจบน (ภาพท ๑๗)

ภาพท ๑๗ ระบบนเวศและการลงทนในเศรษฐกจกระแสใหม

เมอจ าแนกกลไกในการสรางนวตกรรมเพอเศรษฐกจกระแสใหมในปจจบนตามกลมเปาหมายจะเหนไดวา มาตรการของภาครฐในปจจบนทงดานการอดหนนทางการเงน ภาษ การสรางตลาดภาครฐ และการใหค าปรกษา เปนการก าหนดขนเพอรองรบ ๔ กลมหลก คอ ผประดษฐ นกวจยในสถาบนอดมศกษา ผประกอบธรกจเรมตนใหม (Startup) และบรษทขนาดกลางและขนาดยอม (SME) สวนกลมอนยงขาดมาตรการสนบสนนพอสมควร (ตารางท ๖)

๓๒

ตารางท ๖ กลไกในการสรางนวตกรรมเพอเศรษฐกจกระแสใหมในปจจบน กลมเปาหมาย

อดหนนการเงน ภาษ สนบสนนการเขาถง

ตลาดภาครฐ ค าปรกษา โครงสรางพนฐาน

ประชาชน ผสนใจลงทนในธรกจ

บญชสงประดษฐไทย

นกคด นกประดษฐ นกศกษา

ทนบญชสงประดษฐ

ไทย

เงนใหเปลาเพอการสนบสนนดานวชาการ

นวตกรรม ด..ไมมดอกเบย

รวมลงทน

ภาษ 300 %

สทธประโยชนทางภาษของ BOI

มาตรการภาษสงเสรมธรกจ

SMEs (มาตรการพชวยนอง)

บมเพาะธรกจเทคโนโลย

ศนยความเปนเลศ

หนวยบมเพาะวสาหกจ นกวจยใน

สถาบนอดมศกษา

บรษท Startup Startup Voucher

ค าประกนสนเชอ

บญชนวตกรรมไทย

อทยานวทยาศาสตรประเทศไทยและ

ภมภาค

อทยานนวตกรรม

Food Innopolis

บรษท SMEs คปองนวตกรรม แปลง

เทคโนโลยเปนทน

เงนกดอกเบย

ต า

เสาะหาเทคโนโลย

บรษททวไป

เครอขายวสาหกจ ทนเครอขายวสาหกจนวตกรรม

ผประกอบการ OTOP คปองวทยเพอ OTOP

กองทนรวมและ กองทน Private

Equity

สทธประโยชนใหกบนกลงทนในธรกจ Startup,

VC

ทมา : วชรน มรอด และดารารตน รชดานรกษ. รวบรวมขอมลจากส านกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต ส านกงานนวตกรรมแหงชาต ส านกงานคณะกรรมการนโยบายวทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรมแหงชาต สถาบนวจยวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงประเทศไทย บรรษทประกนสนเชออตสาหกรรมขนาดยอม และส านกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต. มกราคมม ๒๕๖๐.

๓๓

เมอพจารณาภาพรวมของการสนบสนนการลงทนในระบบนเวศของรฐปจจบน สามารถจ าแนกไดเปน ๑.๓.๑ การอดหนนทางการเงนและภาษ

รฐบาลไทยไดมมาตรการในสวนนคอนขางมากพอสมควร สวนใหญเปนมาตรการทางภาษส าหรบธรกจ ทท าวจย และพฒนานวตกรรม โดยแบงเปน

การอดหนนทางการเงน เปนการสนบสนนในรปของเงนใหเปลา เงนกดอกเบยต า และการค าประกนเงนกส าหรบธรกจนวตกรรม ไดแก ทนบญชสงประดษฐไทย ทนเครอขายวสาหกจนวตกรรม การแปลงเทคโนโลยเปนทน Startup Voucher คปองนวตกรรม เงนกดอกเบยต า โครงการนวตกรรมดไมมดอกเบย เงนใหเปลาเพอสนบสนนวชาการ การค าประกนเงนกบรรษทประกนสนเชออตสาหกรรมขนาดยอม (บสย.) เปนตน (ตารางท ๗)

ตารางท ๗ ภาพรวมสรปมาตรการสนบสนนทางการเงนเพอผประกอบการนวตกรรม

มาตรการ กรอบวงเงนชวยเหลอ (ลานบาท/โครงการ)

ระยะเวลา เงอนไข

เงนใหเปลา Startup Voucher ไมเกน ๐.๘ ลานบาท - Reimbursement ไมเกน

รอยละ ๗๕ ทนบญชสงประดษฐไทย N.A. ไมเกน ๑ ป ๑๐๐ ลานบาทในป ๕๙ ทนเครอขายวสาหกจนวตกรรม ไมเกน ๕.๐ ลานบาท ไมเกน ๓ ป - การแปลงเทคโนโลยเปนทน ไมเกน ๕.๐ ลานบาท ไมเกน ๓ ป เงนใหเปลาไมเกนรอยละ

๗๕ เงนใหเปลาเพอสนบสนนวชาการ ไมเกน ๕.๐ ลานบาท ไมเกน ๓ ป - คปองนวตกรรม ไมเกน ๑.๕ ลานบาท ไมเกนรอยละ ๗๕ ของมลคา

ทขอ คปองวทยเพอโอทอป ไมเกน ๐.๕ ลานบาท ไมเกน ๓ ป - เงนก เงนกดอกเบยต า ไมเกน ๓๐.๐ ลานบาท ไมเกน ๗ ป ปลอดดอกเบยไมเกน ๒ ป โครงการนวตกรรมดไมมดอกเบย ไมเกน ๓๐.๐ ลานบาท ไมเกน ๕ ป ปลอดดอกเบยไมเกน ๑ ป รวมลงทนและค าประกนเงนก Private Equity Trust Fund ไมเกนกองทนยอยละ

๕๐๐ ลานบาทตอราย - -

การค าประกนเงนก บสย. ๑ – ๒๐ ลานบาท ไมเกน ๑๐ ป

คาธรรมเนยมรอยละ ๑-๒ ตอป

ทมา : “มาตรการสนบสนนภาคเอกชนทท าวจย พฒนาเทคโนโลย และนวตกรรม” โดยส านกงานพฒนาวทยาศาสตรและ เทคโนโลยแหงชาต, พฤศจกายน ๒๕๕๙.

๓๔

การสนบสนนทางการเงนของภาครฐทมลกษณะเปนเงนใหเปลา มงเนนการสนบสนนผประกอบการธรกจใหม และ SME เปนหลก โดยเปนโครงการขนาดเลกทมมลคาโครงการไมเกน ๕ ลานบาท และใหไมเกน ๓ ป แกโครงการทมความเปนไปไดทางธรกจ ซงความส าเรจจากมาตรการเงนใหเปลาน ามาสการสรางผลกระทบ ทมมลคาเพมสงตอระบบเศรษฐกจไดคอนขางด ตวอยางเชน คปองนวตกรรม และคปองวทยเพอโอทอป

๑) คปองนวตกรรม ในระยะแรก พ.ศ. ๒๕๕๓ - ๒๕๕๕13 ส านกงานนวตกรรมแหงชาต ไดรบงบประมาณสนบสนน การด าเนนการรวม ๑๐๐ ลานบาท โดยแบงเปน ๒ ประเภท คอ ๑) โครงการศกษาความเปนไปไดของนวตกรรม (Feasibility Study) ใหการสนบสนนงบประมาณไมเกน ๑๐๐,๐๐๐ บาท/โครงการ และ ๒) โครงการตอยอดหรอพฒนาผลตภณฑหรอปรบปรงกระบวนการ ( Implementation) ซงเปนเงนทนสนบสนนในชวงการท าตนแบบ ทผานการพสจนความเปนไปไดในทางธรกจแลว ใหการสนบสนนงบประมาณไมเกน ๔๐๐,๐๐๐ บาท/โครงการ จงมผประกอบการ SME เขารวมโครงการไมมากนกรวม ๒๗๗ โครงการ จาก SME จ านวน ๖๘๐ รายทวประเทศ

๒) คปองวทยเพอโอทอป คปองวทยเพอโอทอปจะชวยพฒนาความเขมแขงของประเทศจากภายในใหเศรษฐกจฐานรากและชมชน

เขมแขง เรมด าเนนการเมอปลายป ๒๕๕๘ แบงเปน ๓ กลม ไดแก ๑) กลมผประกอบการระดบรเรม (Startup) เชน ประชาชนทวไป กลมเกษตรกร สหกรณทยงไมไดขนทะเบยนโอทอป ๒) ผประกอบการโอทอปทขนทะเบยนแลว (Existing) ซงเปนกลมผประกอบการโอทอปทด าเนนธรกจอย ระดบ ๒ - ๕ ดาว และ ๓) ผประกอบการโอทอปทเปนบรษท หรอหางหนสวน และตองการเพมศกยภาพ (Growth) ซงเปนกลมผประกอบการโอทอประดบบน ทสามารถสงออกสนคาไดอยแลว ผลจากการด าเนนการ ณ เดอนพฤษภาคม ๒๕๕๙ พบวา มผไดรบการสนบสนนกวา ๒๐๐ ราย โดยคาดวา ในป ๒๕๖๐ จะเกดกลมโอทอปใหม ๓๓๐ ราย เปนผลตภณฑโอทอปนวตกรรม ๓๑๐ ผลตภณฑ การยกระดบมาตรฐานผลตภณฑโอทอป ๖๒๐ ชน SME โอทอป ๑๐๕ ราย และโอทอปทสามารถสงออกได ๒๐ ราย ทงน ผลตภณฑโอทอปทพฒนาดวยนวตกรรม จะท าใหผประกอบการมรายไดเ พมขน รอยละ ๕ ตอราย และสามารถขายเชงพาณชยรอยละ ๓๐ โดยประมาณการผลกระทบตอเศรษฐกจฐานรากประมาณ ๕,๐๐๐ ลานบาทตอป14

๓) กองทนรวมลงทนในกจการ SME และ Startup (SMEs Private Equity Trust Fund) ขณะนมภาครฐ ๒ แหงทด าเนนการ โดยแบงตามวตถประสงคของแตละกองทนรวมลงทน และสามารถเปนทางเลอกใหกบภาคเอกชนได โดยพจารณาลกษณะการบรหารจดการ และผทท าหนาททรสต ไดแก

๓.๑) กองทนรวมลงทนในกจการ Startup จดตงโดยธนาคารพฒนาวสาหกจขนาดกลางและ ขนาดยอมแหงประเทศไทย (SME Bank) รวมกบ ธนาคารกรงไทย และธนาคารออมสน เพอรวมลงทนในธรกจ Startup โดยมทนประเดมจาก SME Bank ๕๐๐ ลานบาท โดยยก าหนดวงเงนกองทนท ๑๐,๐๐๐ - ๒๕,๐๐๐ ลานบาท และมสดสวนการรวมลงทนจากภาครฐรอยละ ๑๐ - ๕๐ สวนทเหลอจะเปดโอกาสใหภาคเอกชนไทยเขารวมกองทนในรปแบบทยอยลงทน และแบงการลงทนเปนกองทนยอย ๆ กองละไมเกน ๑,๐๐๐ ลานบาท โดยกระจาย การลงทนไปยงกลมธรกจเปาหมายทขบเคลอนเศรษฐกจตามนโยบายของรฐบาล โดยแบงเปน ๑) SMEs ขนาดเลกทมศกยภาพในการขยายธรกจทจะเตบโตขนเปนขนาดกลาง และมความสามารถทจะเขาจดทะเบยนในตลาด 13 ส านกงานนวตกรรมแหงชาต คาดการณโดยสภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย. (แครายงานจ านวนบรษท ไมใชผลกระทบ นาจะเปนตวเลข exact ไมควรเปนการคาดการณ) 14 เปนการประเมนโดยกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย, ๒๕๕๙.

๓๕

หลกทรพย ๒) กลม SMEs ทมการใชนวตกรรม เทคโนโลย ความคดสรางสรรค ภมปญญาชมชนทมเอกลกษณเฉพาะ และ ๓) กลม SMEs ขนาดกลางทอยในกลมธรกจทเปนประโยชนตอเศรษฐกจของประเทศ ทงน รปแบบการรวมลงทน แบงเปน SMEs ระยะเรมตน รวมลงทนแรกเรมไมเกน ๕ ลานบาทตอราย สวนSMEs ขนาดเลกและกลาง รวมลงทนแรกเรมไมเกน ๓๐ ลานบาท ตอราย เรมด าเนนการเมอปลายป ๒๕๕๘ ขณะนอยในขนตอนคดเลอกผมาท าหนาททรสต (Trustee)

๓.๒) กองทนรวมลงทนในกจการทใชเทคโนโลย และมแผนเขาจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยฯ เพอชวยใหผประกอบการ SMEs เขาถงแหลงเงนทน พรอมรบเปนทปรกษาดานการเงน การลงทน กอนเขา จดทะเบยนในตลาดหลกทรพยฯ โดยเปนกองทนรวมลงทนระหวาง ๑) ธนาคารกรงไทยสนบสนนในวงเงน ๒,๐๐๐ ลานบาท ๒) ส านกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต (สวทช.) สนบสนนในวงเงน ๑๐๐ ลานบาท ๓) ตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย สนบสนนในวงเงน ๒๐๐ ลานบาท โดยมกลมเปาหมาย ๓ กลม ไดแก ก) SMEs ระยะเรมตน (Startup) ทมศกยภาพสง ข) SMEs ทมศกยภาพในการเตบโต และใชเทคโนโลยเปนฐานการผลตหรอบรการหรอดานนวตกรรม และ ค) SMEs ทมประโยชนตอการขยายตวทางเศรษฐกจของประเทศ เปน Supplier ธรกจภาครฐและภาคเอกชนขนาดใหญ เปนสมาชกของสภาหอการคาไทย หรอหนวยงานภาครฐ โดยมบรษทหลกทรพยจดการกองทน กรงไทย และบรษทหลกทรพยวรรณ ดแลผลประโยชนของกองทรสต เรมตนด าเนนการเมอกลางป ๒๕๕๙ ขณะน อยในขนตอนการวเคราะหกจการอยางละเอยด และตรวจสอบวเคราะหสถานะทางการเงน (Due Diligence)

นอกจากกองทนรวมลงทนของภาครฐแลว ปจจบนภาคเอกชนเรมมการจดตงกองทนรวมลงทนเพมขนดวย อยางไรกตาม ควรมการก าหนดกลไกการตรวจสอบการรวมลงทนตาง ๆ อยางเปนระบบทสามารถใชใน การวเคราะหและตดตามผลเพอแสดงใหเหนถงภาพรวมของประเทศ ณ ชวงเวลาตาง ๆ เพอเปนเครองมอใน การตดสนทศทางการสงเสรมในรปแบบดงกลาวในอนาคตตอไป

สทธประโยชนทางภาษ เปนการสนบสนนในรปของการยกเวนภาษเงนไดนตบคคล ไดแก การยกเวนภาษเงนไดส าหรบรายจายเพอการวจย พฒนาเทคโนโลย และนวตกรรม (๓๐๐%) ยกเวนภาษเงนไดของกองทนรวมลงทน ทงเงนปนผลและสวนเกนทน (Capital Gains) การยกเวนภาษเงนไดนตบคคลแก SME หรอ Startup ยกเวนภาษเงนไดนตบคล และลดหรอยกเวนภาษเงนไดบคคลธรรมดา ส าหรบผเชยวชาญ ส าหรบกลมอตสาหกรรมเปาหมาย ๑๐ อตสาหกรรม เปนตน (ตารางท ๘)

๓๖

ตารางท ๘ ภาพรวมสรปมาตรการสทธประโยชนทางภาษเพอผประกอบการนวตกรรม

มาตรการ ภาษทไดรบการยกเวน หมายเหต ลดหยอนภาษ ๓๐๐% เพอท าวจยและพฒนาเทคโนโลยและนวตกรรม

ยกเวนภาษเงนไดเปนจ านวน ๓ เทาแกรายจายทจายไป

เพอการวจย พฒนาเทคโนโลย และนวตกรรม

- รายจายในป ๒๕๕๘ - ๒๕๖๒ - ตองไมซ ากบ BOI

กองทนรวมลงทน และบรษททลงทนใน Startup

ยกเวนภาษเงนไดจากเงนปนผลและก าไรจากการขายหลกทรพย

(Capital Gain)

- กรณเงนปนผลจากกจการทไดรบการสงเสรม BOI

- กรณผมเงนไดถอหนในบรษทผจายเงนปนผลอยางนอยรอยละ ๒๕ ของหนทงหมด ไมนอยกวา ๓ เดอนกอนจาย และ ๓ เดอนหลงจายเงนปนผล และบรษทดงกลาว มไดถอหนในบรษทผมเงนได

มาตรการยกเวนภาษสงเสรมผประกอบการ รายใหม (New Startup)

ยกเวนภาษเงนไดนตบคคล จดทะเบยนพาณชยระหวางวนท ๑ ตลาคม ๒๕๕๘ ถง ๓๑ ธนวาคม ๒๕๕๙ เปนเวลา ๕ รอบระยะเวลาบญชตอเนองกน

ยกเวนภาษ ส าหรบผเชยวชาญ กลมอตสาหกรรมเปาหมาย ๑๐ อตสาหกรรม (S - curve)

ยกเวนภาษเงนไดนตบคล และลดหรอยกเวนภาษเงนไดบคคลธรรมดา

ส าหรบผเชยวชาญ ใน ๑๐ อตสาหกรรม

< ๑๕ ป

มาตรการส าหรบวสาหกจเพอสงคม

ยกเวนภาษเงนไดแกวสาหกจเพอสงคมส าหรบก าไรสทธทน าไปลงทนในกจการหรอใชเพอประโยชนของ

เกษตรกร ผยากจน คนพการ ผดอยโอกาส

หรอใชเพอประโยชนสวนรวมอน ๆ

อยระหวางจดท าประกาศอธบดกรมสรรพากรเกยวกบหลกเกณฑและแนวปฏบต (พระราชกฤษฎกา ฉบบท ๖๒๑)

ทมา : ส านกงานเศรษฐกจการคลง, พฤศจกายน ๒๕๕๙.

ผลการด าเนนมาตรการสทธประโยชนทางภาษเพอผประกอบการนวตกรรม พบวา บางมาตรการมภาคเอกชนใชสทธประโยชนเพมสงขนอยางตอเนอง อาท มาตรการยกเวนภาษเงนไดส าหรบรายจายเพอการวจย พฒนาเทคโนโลย และนวตกรรม (๓๐๐%) ในป ๒๕๔๕ - ๒๕๕๙ มโครงการทไดรบการรบรอง ๒,๘๕๖ โครงการ (๓๕๑ บรษท โดยรอยละ ๕๓ เปนบรษทขนาดใหญ) คดเปนมลคาโครงการ ๙,๙๕๑ ลานบาท น ามาสสรางผลกระทบทางเศรษฐกจทท าใหธรกจสามารถสรางก าไร ๖,๗๑๑ ลานบาท (ขอมลป ๒๕๕๓ - ๒๕๕๘) อยางไรกตาม มาตรการดงกลาว ยงไมเออตอ การสรางระบบนเวศและการลงทนทมความสะดวก คลองตว และรวดเรวมากเทาทควร โดยจากการส ารวจ

๓๗

ความเหนของภาคเอกชนพบวา สาเหตหลกทภาคเอกชนไมใชสทธประโยชนดงกลาวมาจากการทภาครฐก าหนดขนตอน กฎระเบยบคอนขางละเอยดทท าใหเกดความลาชาในการใชสทธประโยชน อาท การระบรายจายทท างานวจยและพฒนานวตกรรมเปนรายโครงการ แทนการยนขอเปนรายบรษท ซงสวนใหญภาคธรกจจะมงานวจยและพฒนานวตกรรมมากกวา ๑ โครงการ เปนตน

๑.๓.๒ การเปดตลาดภาครฐใหแกผมนวตกรรม ในป ๒๕๕๘ รฐบาลไดเรมประกาศนโยบายการใชภาครฐเปนการสรางตลาดใหกบผประกอบการเอกชน

ซงนบเปนจดเรมตนทดตอการใหผประกอบการเอกชนไทยทพฒนาสนคาหรอบรการและไดรบการรบรองมาตรฐาน หรอผานการทดสอบคณภาพสามารถเขาตลาดภาครฐได โดยประกอบดวย ๒ เรอง คอ การขนทะเบยนบญชนวตกรรมไทย และการขนทะเบยนบญชสงประดษฐไทย ซงเปนการรเรมจากคณะกรรมการพฒนาระบบนวตกรรมของประเทศ (ปจจบนถกยบรวมกลายเปนสวนหนงในสภานโยบายวจยและนวตกรรมแหงชาต ตามค าสงท ๖๒/๒๕๕๙ ของหวหนาคณะรกษาความสงบแหงชาต) โดยมรายละเอยด ดงน

๑) บญชนวตกรรมไทย เปนการขนทะเบยนผลตภณฑหรอบรการใหมทพฒนาขนจากกระบวนการวจย พฒนา หรอการปรบปรงผลตภณฑหรอบรการเดมดวยองคความรดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยในประเทศไทย โดยคนไทยมสวนรวม ซงอาจเปนผลตภณฑหรอบรการทมความคลายคลงกบสงทมอยแลวกได ทงนนวตกรรมไทยตองผานการทดสอบและรบรองโดยหนวยงานทเชอถอได มความปลอดภยตอผใช และบรเวณใกลเคยง อนง นวตกรรมไทยในทน ไมจ าเปนตองพฒนาขนในประเทศทงหมด อาจซอหรอน าเขาบางสวนมาจากตางประเทศ กได เรมด าเนนการเมอป 2559

สทธประโยชนการขนบญชนวตกรรมไทย ผลตภณฑหรอบรการจะไดรบการขนทะเบยนบญชนวตกรรมไทยเปนเวลาสงสด ๘ ป และหนวยงานของรฐ สามารถจดซอจดจางจากผขายหรอผใหบรการทมรายชอตามบญชนวตกรรมไทย โดยวธกรณพเศษ ตามระเบยบวาดวยการพสดทหนวยงานนน ๆ ถอปฏบต ปจจบน (ธนวาคม ๒๕๕๙) มผยนขอขนทะเบยนบญชนวตกรรมไทยแลว ประมาณ ๒๐๐ ผลงาน และไดรบการประกาศใหเปนผลงานทสามารถจดซอจดจางจากหนวยงานภาครฐ โดย เมอสนป ๒๕๕๙ มผลงาน ทพรอมขนบญชนวตกรรมไทยรวม ๕๘ ผลงาน และขนบญชนวตกรรมพรอมราคากลางแลว จ านวน ๔๖ ผลงาน15

นอกจากน เพอเปนการเปดเผยขอมลความตองการในภาครฐใหแกภาคเอกชนทราบรายการทเสนอ ขอตงงบประมาณยนขอซอครภณฑและวสดของหนวยงานรฐทกรายการในระดบกระทรวง กรม กอง ตงแตพฤษภาคม ๒๕๕๙ เปนตนมา ส านกงบประมาณไดเปดเผยขอมลเรยกวา “บญชความตองการสนคาหรอบรการของหนวยงานภาครฐ” ทเวบไซต www.bb.go.th และกรมบญชกลาง ไดเปดเผยขอมลประวตการจดซอจดจางครภณฑภาครฐทงหมด เรยกวา “ระบบการจดซอจดจางภาครฐ” ทเวบไซต www.gprocurement.go.th เพอแสดงความโปรงใสในการจดซอจดจาง รวมทงเปนขอมลส าหรบภาคเอกชนสามารถใชประกอบการตดสนใจ ในการพฒนาสนคาทตรงตามความตองการของภาครฐไดมากขน

๒) บญชสงประดษฐไทย เปนการขนทะเบยนผลงานวจยและพฒนา และสงประดษฐทพฒนาขน แตอาจยงไมจ าเปนตองผานการรบรองมาตรฐาน หรอคณภาพ โดยอาจอยในชวงของการทดสอบเพอใหได

15 จากรายงานของศนยบรหารจดการเทคโนโลย ส านกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต และ ประกาศบญชนวตกรรมไทย ส านกงบประมาณ จ านวน ๔ ฉบบ

๓๘

การรบรองมาตรฐาน คณภาพ หรอขอก าหนดเบองตน เพอใหพรอมส าหรบการน าไปใชในเชงพาณชยตอไป ทงน ผลงานดงกลาว อาจถายทอดสภาคเอกชนแลวหรอไมกได เรมด าเนนการเมอตนป ๒๕๕๙

ปจจบน (กรกฎาคม ๒๕๕๙) มสงประดษฐไทยทไดรบการขนบญชสงประดษฐไทยเรยบรอยแลว ๑๓๐ ผลงาน แบงเปนสงทประดษฐทตองการพฒนาตอยอด รวม ๘๕ ผลงาน และเปนสงประดษฐทมโอกาสซอได รวม ๔๕ ผลงาน

๑.๓.๓ การใหค าปรกษา ๑) การบมเพาะธรกจเทคโนโลย เพอชวยลดอตราความลมเหลวในชวงแรกของการจดตงธรกจใหเตบโต

อยางมนคงและคงอยตลอดไป รวมถงบรษททอยระหวางการด าเนนธรกจทตองการการเรองใหธรกจขยายตวอยางมทศทาง เปนการสรางงานและความมนคงใหแกสงคมและประเทศชาต โดยดแลในชวงระยะเวลาเรมตนของ การด าเนนธรกจประมาณ ๑ - ๒ ป ซงมทงสถาบนวจยของรฐ และมหาวทยาลยตาง ๆ ทไดด าเนนการในดานน และมผลการด าเนนงานทคอนขางส าเรจอยางมาก อาท โครงการเถาแกนอยเทคโนโลย ส าหรบนสต นกศกษา ทตองการเรมตนธรกจ โครงการเสรมสรางธรกจเชงสรางสรรคและนวตกรรม เปนตน

๒) การสนบสนนการพฒนาเทคโนโลยของอตสาหกรรมไทย (Industrial Technology Assistance Program : ITAP)16 เพอใหความชวยเหลอสนบสนน ใหค าแนะน า เปนพเลยง และพนธมตรธรกจ ด าเนนงาน เพอพฒนาศกยภาพของวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม (SMEs) ใหมขดความสามารถทางเทคโนโลยสงขน ดวยการประยกตใชเทคโนโลยและนวตกรรม โดยใชกลไกการถายทอดเทคโนโลยทมความเหมาะสมกบสภาพ ความตองการของภาคอตสาหกรรม เพอปลดลอกขอจ ากดทางธรกจดวยเทคโนโลยและนวตกรรม และพฒนาศกยภาพของ SMEs ใหยงยนและเขมแขง ซงด าเนนการอยางเขมขนเมอป 2550 โดยผลการด าเนนงานพบวา มสดสวนความส าเรจมากกวารอยละ ๘๐ ของโครงการทใหค าปรกษาทงหมด (SME กวา ๗,๐๐๐ ราย) สรางผลกระทบจากการลงทนและการจางงานทเกดจากการด าเนนโครงการไมนอยกวา ๖,๐๐๐ ลานบาท

เมอพจารณาผลการด าเนนมาตรการตาง ๆ ทผานมาพบวา สวนใหญเปนมาตรการทเพงเรมตน จงยงไมสามารถวดผลการด าเนนงาน หรอวดผลกระทบได อกสวนเปนการด าเนนมาตรการทไมมการประเมนผล จงไมสามารถหาขอมลเชงประจกษไดจรง โดยมมาตรการทมการวดผลการด าเนนงาน สรปไดดงตารางท ๙

16 ตงแต กลางป 2559 โครงการไดเปลยนชอเปน Innovation and Technology Assistance Program เพอขยายกรอบการท างานสงเสรมใหแกนวตกรรมมากขน

๓๙

ตารางท ๙ ผลการด าเนนมาตรการสนบสนนของภาครฐเพอผประกอบการนวตกรรมไทย

มาตรการภาครฐ ปทเรมด าเนนการ ผลการด าเนนมาตรการ ณ ป ๒๕๕๙ ผลกระทบ คปองนวตกรรม ๒๕๕๓ ระยะ ๑ (ป ๕๓ - ๕๕) ม SME ไดรบอนมตแลว

๒๗๗ โครงการ ระยะ ๒ (ป ๕๗ - ๕๙) ม SME ไดรบอนมตแลว ๑๙๕ โครงการ รวม ๑๖๕ ลานบาท (กค. ๕๙)

N.A.

การค าประกนเงนก บสย. (ใหถง ธค. ๒๕๖๑)

๒๕๕๙ ยงไมไดรบผลด าเนนการ - คาดวาจะชวยให GDP เพมขนรอยละ ๐.๐๕ ตอป*

- จะชวย Startup ราว ๕,๐๐๐ ราย* (~ ๒ ลานบาท/ราย)

- เกดการหมนเวยนในระบบเศรษฐกจ ~ ๔๐,๐๐๐ ลานบาท*

- กอใหเกดสนเชอในสถาบนการเงนเพมขน ๑๐,๐๐ ลานบาท*

คปองวทยเพอโอทอป ปลาย ๒๕๕๘ พค.๕๙ - ผไดรบสนบสนน ~ ๒๐๐ ราย ๒๕๖๐* - เกดกลมโอทอปใหม ๓๓๐ ราย

- ผลตภณฑโอทอปนวตกรรม ๓๑๐ ผลตภณฑ - ยกระดบมาตรฐานผลตภณฑโอทอป ๖๒๐ ชน - SME โอทอป ๑๐๕ ราย - โอทอปทสามารถสงออกได ๒๐ ราย

- ผประกอบการจะมรายไดเพมขนรอยละ ๕ ตอราย

- ผลกระทบตอเศรษฐกจฐานราก ~ ๕,๐๐๐ ลานบาทตอป*

๓๙

๔๐

ทมา : รวบรวมโดยคณะอนกรรมาธการขบเคลอนการปฏรปเศรษฐกจกระแสใหม. ในคณะกรรมาธการขบเคลอนการปฏรปประเทศดานเศรษฐกจ สภาขบเคลอนการปฏรปประเทศ. มกราคม ๒๕๖๐ หมายเหต : *ตวเลขประมาณการ

มาตรการภาครฐ ปทเรมด าเนนการ ผลการด าเนนมาตรการ ณ ป ๒๕๕๙ ผลกระทบ มาตรการยกเวนภาษเงนไดส าหรบรายจายเพอการวจย พฒนาเทคโนโลย และนวตกรรม (๓๐๐%)

๒๕๔๕ - ๒๕๕๗ (๒๐๐%)

๒๕๕๘ - ๒๕๕๙ (๓๐๐%)

- โครงการไดรบการรบรอง ๒,๘๕๖ โครงการ (๓๕๑ บรษท – รอยละ ๕๓ เปนบรษทขนาดใหญ)

- มลคาโครงการรวม ๙,๙๕๑ ลานบาท

- สรางผลกระทบทางเศรษฐกจ (ธรกจสรางก าไร) ๖,๗๑๑ ลานบาท (ป ๕๓ - ๕๘)

บญชนวตกรรมไทย ๒๕๕๙ - ธค. ๕๙ - ผยนขอขนบญช ๒๐๐ ผลงาน - ขนบญชแลว ๔๖ ผลงาน

N.A.

บญชสงประดษฐไทย ๒๕๕๙ - กค.๕๙ – ขนบญชแลว ๑๓๐ ผลงาน N.A. การสนบสนนการพฒนาเทคโนโลยของอตสาหกรรมไทย (ITAP)

๒๕๕๐ - ใหค าปรกษา SME > ๗,๐๐๐ ราย - สรางผลกระทบจากการลงทนและการจางงานทเกดจากการด าเนนโครงการ > ๖,๐๐๐ ลานบาท ๔๐

๔๑

๑.๔ ประเดนปญหา ระบบนเวศดานการลงทนและพฒนาเศรษฐกจกระแสใหมส าหรบผประกอบการธรกจใหม นกลงทนรวมถง

กลมเกษตรกรรนใหม และวสาหกจชมชนในประเทศไทยยงมขอจ ากดอยมาก ขอจ ากดเหลาน ไดแก (ภาพท ๑๘)

ภาพท ๑๘ ภาพรวมประเดนปญหาของระบบนเวศดานการลงทนและพฒนาเศรษฐกจกระแสใหม

๑.๔.๑ การจดสรรทรพยากร (Resource Allocation) เปนไปอยางไมมประสทธภาพ และ ขาดการตดตามประเมนผล

การจดสรรทรพยากร โดยเฉพาะอยางยงการจดสรรงบประมาณเปนรปแบบทใชงบประมาณเปนเครองมอในการแกไขปญหาทละจด หรอการแกไขวกฤตของชาตในดานตาง ๆ ทเกดขนแบบเฉพาะหนา โดยยงไมไดเปนการแกปญหาเชงระบบแบบองครวมและครบวงจร (Holistic approach) ทเนนการวางแผนเพอพฒนาเศรษฐกจภายในประเทศ และสรางความเขมแขงใหกบประชาชนในประเทศเปนหลกและท าให เกดความยงยน นอกจากน การพจารณาจดสรรงบประมาณมกอางองรปแบบการจดสรรงบประมาณจากปกอนเปนฐานในการพจารณา ซงหลายเรองเปนการไดรบงบประมาณมาเปนระยะเวลานานตอเนอง และมแนวโนมเพมขนทกป เนองจากขาดการตดตามและประเมนผลทเกดขนและไดรบในแตละชวงเวลาอยางตอเนอง อกทงแตละหนวยงานรบผดชอบเฉพาะในหนาทของตน โดยมไดคดถงภาพรวมของการแกไขปญหาเชงระบบ ตวอยางเชน ภาคเกษตร ทเปนภาคส าคญของประเทศแตกลบใชงบประมาณในการแกปญหาทปลายเหต ไมไดแกปญหาทตนเหต โดยไมไดพจารณาการมาตรการชวยเหลอทสรางความเขมแขงใหเกษตรกรสามารถรบมอกบปญหาไดอยางยงยน ทงการจดสรรทรพยากรเพอแกปญหาการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ ทเปนผลจากภาวะโลกรอน การระบาดของโรคแมลงศตรทางการเกษตรทงชนดเดมและชนดใหม ๆ ททวความรนแรง โดยในทกรฐบาล มกใชเงนจ านวนมากไปบรรเทาความทกขของเกษตรกรทไดรบผลกระทบ ปละหลายหมนลานบาทและตอเนองกนเปนเวลาหลายสบปจนกลายเปนงานหลก (และแหลงงบประมาณ)

๔๒

ของหลายหนวยงานทเกยวของ เนองจากในการจดสรรงบประมาณมการก าหนดตวชวดความส าเรจของหนวยงาน (KPI) เพอแกปญหาทปลายเหต โดยใหสามารถของบกลางเพอใชในการบรรเทาทกข แตไมไดก าหนด KPI วาหนวยงานเหลานควรตองสรางความาสามารถเพอแกไขปญหาวกฤตในพนทใหลดลง (เชน รอยละ ๑๐ ถง ๑๕) จงถอวาเปนการแกปญหาเกษตรกรจรง การไมก าหนด KPI เชนน ท าใหหลายหนวยงาน ทแม จะสามารถแกไขปญหาไดแลวไมมแรงจงใจใด ๆ ในการเปดเผยขอมลทแทจรง ขณะทการปกปดขอมลกลายเปนแรงจงใจเพอใหหนวยงานนน ๆ สามารถขอเงนชวยเหลอไดอยางตอเนองทกป ตวอยางทพอจะเปรยบเทยบได เชน ในป ๒๕๕๙ ทมงบประมาณสนบสนนชวยวกฤตเกษตรกวา ๖๐,๐๐๐ ลานบาท ขณะทคาใชจายในการวจยและพฒนาเทคโนโลยเพอพฒนาภาคการเกษตร (งบประมาณสงเสรมการวจยและ พฒนาของกระทรวงเกษตรและสหกรณ มจ ากดเพยง ๒,๔๗๐ ลานบาท) คดเปนรอยละ ๔ ของงบประมาณ ทใชในการแกไขปญหา ซงสะทอนใหเหนวาวงเงนทสงเสรมการพฒนาประเทศใหกาวเดนไปขางหนา มสดสวนต ากวาวงเงนทใชในการแกไขปญหาจากความผดพลาดในอดต (ตารางท ๑๐) จงจ าเปนตองมการปฏรปการเกษตรและชมชนชนบทสเศรษฐกจกระแสใหม

ตารางท ๑๐ การจดสรรงบประมาณชวยเหลอเกษตรกร ในป ๒๕๕๙ ทไดรบการอนมตจากคณะรฐมนตร โครงการ งบประมาณ ป ๒๕๕๙

(ลานบาท) โครงการสนบสนนตนทนการผลตใหแกเกษตรกรผปลกขาวรายยอย ปการผลต ๒๕๕๙/๖๐

๓๗,๘๖๐

โครงการพกช าระหนเงนตนและลดดอกเบยเกษตรกรผปลกขาว ๕,๔๐๐ โครงการอบรมเชงปฏบตการความรทางการเงนและการปรบการผลตแกเกษตรกรผมรายไดนอย

๒๕๘

โครงการประกนภยขาวนาป ปการผลต ๒๕๕๙ ๒,๐๗๑ โครงการสงเสรมสนบสนนการใชเมลดพนธขาวหอมมะลคณภาพด ป ๒๕๕๙/๖๐ ๒๐๖ โครงการปรบเปลยนการปลกขาวไปปลกพชทหลากหลาย ฤดนาปรง ป ๒๕๖๐ ๖๓๗ โครงการสนบสนนสนเชอใหกลมชาวนาผผลตขาวแบบแปลงใหญ ป ๒๕๕๙/๖๐โดยรฐบาลรบภาระดอกเบยแทน

๗๕

โครงการปรบเปลยนพนทท านาไมเหมาะสมเพอสงเสรมการเลยงกระบอ ๑๕,๕๙๗ โครงการปรบเปลยนพนทท านาไมเหมาะสมเพอสองเสรมการเลยงโคเนอ โครงการปรบเปลยนพนทท านาไมเหมาะสมเพอสงเสรมการเลยงแพะ โครงการปรบเปลยนพนทท านาไมเหมาะสมเพอสงเสรมการท านาหญา โครงการปรบเปลยนพนทท านาไมเหมาะสมเปนเกษตรกรรมทางเลอกอน

รวม ๖๒,๑๐๓ งบประมาณสงเสรมการวจยและพฒนาของกระทรวงเกษตรและสหกรณ* ๒,๔๗๐

ทมา : เวบไซต www.thaigov.go.th. มตคณะรฐมนตร. กระทรวงเกษตรฯ เดนหนามาตรการชวยเหลอเกษตรกร ปการผลต ๒๕๕๙/๒๕๖๐ ดานการผลต. ๑๓ ธนวาคม ๒๕๕๙. และไทยพบลกา. “ครม. ควก ๑.๘ หมนลานปฏรปประเทศ พวงอก ๔.๕ หมนลานชวยเกษตรกร – นายกฯ ลน แกน าทวม กทม. ตองท าทงระบบ”. ๒๑ มถนายน ๒๕๕๙. *ส านกงบประมาณ. รายงานผลการปฏบตงานและการใชจายงบประมาณ ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๕๘. หมายเหต : ไมรวมภยพบต

๔๓

๑.๔.๒ กลไกสนบสนนดานแหลงเงนทนไมครอบคลมทงหวงโซคณคา ทจะน าไปสการใชประโยชนเชงพาณชยอยางมประสทธภาพไดจรง

ผประกอบการใหมทใชนวตกรรมยงขาดการเขาถงแหลงเงนทนอยางเพยงพอ หรอมตนทนทางการเงนทสง ทงจากการด าเนนงานในชวงเรมตนทยงไมมผลก าไร ซงเปนระยะทมความเสยงสง ขาดกลไกสนบสนน จากสถาบนการเงนทเปนของรฐ หรอเปนความชวยเหลอจากภาคเอกชนในลกษณะของการระดมทน จากผสนใจ (Crowdfunding) เพอชวยรบความเสยงในการด าเนนธรกจ ขาดหลกทรพยค าประกนส าหรบ การกยม ขาดความรในนวตกรรมหรอเทคโนโลยของธนาคาร นกลงทนหรอผทเกยวของอน (ภาพท ๑๙) อกทงมาตรการ/กลไกสงเสรมใหเกด Startup ไมเออกลมธรกจทใชเทคโนโลยขนสงและตองการระยะเวลา คนทนยาว และโครงสรางการบรหารภาครฐไมเออตอการบรณาการตลอดหวงโซคณคาและการสงเสรม การสรางเครอขายความรวมมอดวย

ภาพท ๑๙ การระดมทนของ Startup เพอใหรอดพนจากหบเหวมรณะ (Valley of Death)

ทมา : AptoNova. Startup Financing Cycle. How to Escape from the Startup “Valley of Death”

November 1, 2014. https://aptonova.wordpress.com/2014/11/01/how-to-escape-from-the-Startup-valley-of-death/

ตวอยางเชน ธรกจชวภาพซงเปนธรกจฐานความรทสรางผลกระทบทางเศรษฐกจและสงคมสง แตเปนธรกจทมความเสยงสง เนองจากตองใชเงนลงทนมากและระยะเวลาคนทนนาน จงประสบปญหา/ขอจ ากด ในการเขาถงแหลงทน17 ไดแก ๑) แหลงทนสนบสนนในชวงกลางของการพฒนา (Translational Research) มจ ากดจากการประมวลสถานภาพของแหลงทน/กองทนในปจจบนคอนขางกระจกตวอยในชวงของการวจยตนน า และในขนตอน ของการเขาสตลาดเปนหลก แตมแหลงทนจ ากดทสนบสนนในชวงกลางหรอชวงทเปนจดเชอมระหวางการวจย

17 นตพร จนทรวราสทธ และคณะ. มาตรการทางการเงนเพอสงเสรมการพฒนาอตสาหกรรมเทคโนโลยชวภาพ. ๒๕๕๙.

๔๔

และพฒนาเทคโนโลยไปสผลตภณฑหรอบรการมจ ากด น าไปสสภาวะทเรยกวาหบเหวมรณะ (Valley of death) (ภาพท ๒๐)

ภาพท ๒๐ แหลงเงนทนสนบสนนในแตละชวงการพฒนาผลตภณฑ

ทมา : ศนยพนธวศวกรรมและเทคโนโลยชวภาพแหงชาต ส านกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต, การระดมทนและการจดการกองทนเทคโนโลยชวภาพ. ๒๕๕๕.

โดยเฉพาะอยางยงอตสาหกรรมชวภาพดานทางการแพทย ตวอยางเชน การพฒนาวคซนทขาด การสนบสนนงบประมาณในชวง Translational Research โดยเฉพาะอยางยงในขนตอนการพฒนากระบวนการผลตวคซนจากหองปฏบตการใหสามารถเขาสกระบวนการผลตเพอทดสอบทางคลนกและ การผลตวคซนไขเลอดออกในระดบอตสาหกรรม ซงหากโรคใดมการระบาดแบบกระจกตว ควรเรงคดคนวคซน เพราะวคซนแตละชนดตองอาศยเวลาในการพฒนานานกวาสบปกวาจะเปนทยอมรบใหใชงาน โดยการน าเขาวคซนในปจจบนน มเพยง ๒ บรษททผกขาดในระดบโลก เพราะการพฒนาวคซนใหมมราคาสงราว ๑.๖ พนลานเหรยญสหรฐฯ อกทงองคการอนามยโลก (WHO) ประเมนสถานการณวาภายในป ค.ศ. ๒๐๒๐ ประเทศก าลงพฒนาอาจตองพงตนเองในการผลตวคซนไวใชเองภายในประเทศ ซงประเทศไทย อยในภาวะถดถอย เนองจากรอยละ ๘๐ ของมลคาวคซนในไทยเปนการน าเขาจากตางประเทศ หรอไมนอยกวา ๓,๐๐๐ ลานบาทตอป ดงนน จงควรมการเรงรดพฒนาวคซนทไทยมความสามารถในระดบใกลจะใชไดจรง เชน วคซนปองกนไขเลอดออก โดยไทยเปนหนงในประเทศทมการวจยและพฒนาวคซนปองกนไขเ ลอดออก แนวหนาของโลก และอยในระดบของการขยายผลเพอน าไปทดสอบประสทธภาพในสตวกอนทจะเขาสกระบวนการผลตเพอทดสอบทางคลนกและการผลตวคซนไขเลอดออกในระดบอตสาหกรรม ซงตองใชงบประมาณอกกวา ๒,๕๐๐ ลานบาท (ภาพท ๒๑) แตทงน ไขเลอดออกเปนโรคทยงไมมวธการรกษาและไมม ยาตานไวรสทมฤทธเฉพาะส าหรบเชอไขเลอดออก การรกษาเปนการประคบประคองตามอาการและ โดยเฝาระวงภาวะชอคและเลอดออก และการใหสารน าอยางเหมาะสมเทานน โดยคดเปนคาใชจายประมาณ ๔,๓๐๐ บาทตอคน

๔๕

แตหากค านวณเปนตนทนทางออม โดยคดจากผปวยตองหยดเรยนหรอลางาน ประมาณ ๔ - ๕ วน เพอรกษาอาการปวย คดเปนคาเสยโอกาสจากการสญเสยรายไดจากการท างานประมาณ ๕,๐๐๐ บาท ภาพท ๒๑ ตวอยางงบประมาณในการวจยและพฒนาวคซนจากระดบหองปฏบตการสการใชประโยชน

ทมา : ส านกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต, ๒๕๕๙.

๒) การสงเสรมกองทนมระยะเวลาสน ไมเหมาะกบเทคโนโลยบางชนด เชน เทคโนโลยชวภาพ กองทนหรอแหลงทนใหความส าคญกบการเลอกลงทนในกจการทความเสยงต า ระยะเวลาในการสนบสนนสน (๓ - ๕ ป) เนองจากผบรหารกองทนตองบรหารกองทนไมใหประสบปญหาขาดทน ขณะทธรกจชวภาพเปนธรกจทใชระยะเวลาในการคนทนมากกวา ๕ ป ดงนน จงมโอกาสไดรบการสนบสนนเงนทนนอยกวาธรกจประเภทอน ๆ

๓) เงอนไขของกองทนหรอแหลงเงนทนไมจงใจ ผขอรบการสนบสนนตองจดท าเอกสารคอนขางมาก ใชเวลาในการพจารณาโครงการนาน และการทผไดรบทนจ าเปนตองส ารองจายคาใชจายลวงหนาแลว น าคาใชจายมาเบกคนในภายหลงไมเออส าหรบธรกจขนาดเลกทมเงนทนหมนเวยนไมมาก

๑.๔.๓ การจ าแนกภารกจของหนวยงานของรฐไมชดเจน ทผานมา หนวยงานของรฐหลายแหงจะท าหนาทเปนทงผก าหนดนโยบาย กฎหมาย กฎระเบยบ

(Regulator) และหนาทตรวจสอบรบรอง (Operator) ซงจ าเปนตองแยกออกจากกนใหชดเจน เพอไมใหเกด Conflict of Interest ได เชน หนวยงานทท าหนาทตรวจสอบการผลต และหนวยงานทท าหนาทรบรองมาตรฐาน ไมควรเปนหนวยงานเดยวกน ขณะท ปจจบนกรมการขาวกลบท าหนาททงดานตรวจสอบและรบรองมาตรฐานการผลตขาว ผลตภณฑ เมลดพนธ และโรงสขาว ซงควรใหหนวยงานอน อาจเปนภาคเอกชน หรอวสาหกจชมชน ท าหนาทตรวจสอบและน าเอกสารทผานการตรวจสอบมาขอการรบรองมาตรฐานทกรมการขาวแทนการท าทงสองหนาท เหมอนดงเชนผลตภณฑอตสาหกรรม ทส านกงานมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม (สมอ.) ท าหนาทเพยงใหการรบรองผลตภณฑทใชในอตสาหกรรมเทานน

๔๖

๑.๔.๔ การจดซอจดจางภาครฐมขอจ ากดตอการสงเสรมนวตกรรมและพฒนาศกยภาพผประกอบการไทย

การจดซอจดจางภาครฐ ทกระทรวงการคลงท าหนาทจดท ารางพระราชบญญตการจดซอจดจางและการบรหารพสดภาครฐ พ.ศ. .... และคณะรฐมนตรมมตเหนชอบตามการน าเสนอของส านกงานคณะกรรมการกฤษฎกาเรยบรอยแลว เมอวนท ๑๔ มถนายน ๒๕๕๙ โดยอยในขนตอนการน าเสนอสภานตบญญตแหงชาตพจารณาเพอออกมาบงคบใชเปนกฎหมายราวตนป ๒๕๖๐ น จะมการปรบปรงเปลยนแปลงใหดขน แตยง ขาดซงการก าหนดเงอนไขใหประเทศไทยไดรบประโยชนและน ามาสการสรางความเขมแขงของประเทศ อยางยงยน โดยมหนวยงานอน ๆ ท าหนาทด าเนนการ ซงปจจบนรฐบาลไดมโครงการจดซอจดจางทเปน การลงทนขนาดใหญและมมลคาสงคอนขางมาก อาท โครงการรถไฟฟา มลคากวา ๒ ลานลานบาท เปนตน แตในการจดซอจดจางเหลาน เปนการจายเพอซอสนคามาใชโดยประเทศไทยไมสามารถดดซบความรและเทคโนโลยจากตางประเทศเขามาสนบสนนการพฒนาระบบนเวศและการลงทนภายในประเทศไดเลย เนองจากในการก าหนดของหนวยงานควบคม มไดพจารณาใหถองแทถงประโยชนทประเทศจะไดรบโดยตรง หรอค านงถงความตองการของภาคเอกชนดวย ดงนน รฐควรก าหนดเงอนไขเพอเปนสญญาสวนเพมใหผไดรบการจดซอจดจางเสนอขอเสนอโครงการเพอเปนแตมตอ และอาศยนโยบายดงกลาวในการกระตนการพฒนาประเทศใหเตบโตอยางมนคง ประชาชนเกดความมงคง และประเทศมการพฒนาอยางยงยนไดอยางแทจรง ซงจะท าใหโครงการเหลาน เปนตวเรงทส าคญในการสรางขดความสามารถในการแขงขนของภาคอตสาหกรรมไทยไดอยางกาวกระโดด และท าใหอตสาหกรรมตอเนองมการขยายตวอยางรวดเรว อกทงในคณะกรรมการสานพลงประชารฐทท าหนาทกระตนเศรษฐกจของประเทศผานความรวมมอระหวางภาครฐ ภาคเอกชน สถาบนการศกษา และประชาชน อาจจ าเปนตองพงพาการน าเขาเทคโนโลยจากตางประเทศผานโครงการจดซอจดจางของภาครฐ เพอฟนฟเศรษฐกจโดยอาศยภาคอตสาหกรรมเปนกลไกส าคญในการขบเคลอนประเทศไดจรง ซ งมาตรการดงกลาวน ไมขดตอความตกลงวาดวยการจดซอโดยรฐ ( Government Procurement Agreement : GPA) ขององคการคาโลก (World Trade Organization : WTO) 18 ซงผอนปรนใหสามารถใชไดส าหรบประเทศก าลงพฒนา ซงไทยอยในกลมดงกลาว

๑.๔.๕ การสงเสรมการลงทนส าหรบอตสาหกรรมสรางสรรค ไมสอดคลองกบประโยชนของ ภาคธรกจ

แมวาสทธบตรการออกแบบของไทยมจ านวนสงกวาสทธบตรการประดษฐมาอยางตอเนอง สะทอน ใหเหนวาคนไทยมศกยภาพดานการออกแบบสง แตขณะทอตสาหกรรมสรางสรรคไดรบการสงเสรมการลงทนคอนขางนอย เชน อตสาหกรรมแฟชน เครองดนตร การพมพ ไมไดรบสทธประโยชนสงสด อตสาหกรรม บางประเภทไมไดรบการสงเสรม ไดแก ทศนศลป หตถกรรม และภาพยนตร นอกจากน เงอนไขการสงเสรมการลงทนส าหรบอตสาหกรรมสรางสรรคยงเปนอปสรรคท าให SME ไมสามารถเขาถงมาตรการสงเสรมได ทงท SME มโอกาส/ขอไดเปรยบทางธรกจดานน เนองจากมกระบวนการผลตทลดขอจ ากดเรองทรพยากรและเงนทน ไมจ าเปนตองมพนทโรงงานขนาดใหญ แรงงานการผลตจ านวนมาก แมกระทงเครองจกรประสทธภาพสง เพยงแตใชเทคโนโลยทเหมาะสมกบสนคาและบรการ เพอการสรางมาตรฐานและคณภาพทด อ กทง SME มความยดหยนสง สามารถปรบเปลยนกระบวนการคด การผลตไดรวดเรวและสอดคลองกบสถานการณ ซงขอไดเปรยบน ท าให SME สามารถลกขนมาเรมตนใหมไดอยางทนทวงท นอกจากน ยงขาดการสงเสรม

18 World Trade Organization . Agreement on Government Procurement (URUGUAY ROUND AGREEMENT). (Article XVI) https://www.wto.org/english/docs_e/legal_e/gpr-94_01_e.htm#articleV

๔๗

การพฒนารปแบบสนคาเพอดงดดความสนใจใหซอมากขน แมวาสนคานน ๆ จะเปนสนคาทดเพยงใดกตาม โดยเฉพาะอยางยง รปแบบสนคาในกลมโอทอปซงมวตถดบจากทรพยากรชวภาพและมฐานจากภมปญญาทองถน เนองจากขาดการน านวตกรรมในการออกแบบสนคาเขามาชวยพฒนาใหสนคามรปลกษณทนาสนใจและดงดดผซอ ซงเปนการเพมมลคาเพมใหกบสนคาตาง ๆ ไดอยางมาก

๑.๔.๖ การถายทอดเทคโนโลยยงขาดกลไกการจดการและก าลงเงนทจะท าใหเกดประสทธผล ผลงานวจยและพฒนาไมพรอมน าไปใชประโยชน โดยการวจยสวนใหญยงอยในระดบหองปฏบตการ

มการขยายขนาดไปสระดบโครงการตนแบบ โครงการน ารอง และโครงการสาธตในจ านวนทนอยมาก เนองจากการวจยในระดบขยายขนาดตองการงบประมาณสงเปนเวลาตอเนอง ขณะทการสนบสนนทนวจยไมเพยงพอตอเนองส าหรบโครงการทตองการการลงทนสง รวมถงระบบการจดสรรทนวจยมงเนน KPI ทจ านวนทนทใหมากกวาการค านงถงผลงานวจยทสรางผลกระทบสง อกทงสถาบนวจย สถาบนการศกษาแมมหนวยจดการสทธเทคโนโลย (Technology Licensing Office : TLO) แตสวนการน าผลงานวจยไปใชประโยชนไดจรงยงม นอยมาก เนองมาจากขาดกลไกการบรหารจดการงานวจยและสงเสรมการน าผลงานวจยไปสการใชประโยชน (Delivery Unit) ทเปนเจาภาพในการก าหนดทศทางงานวจยทมความสามารถในการแขงขนและสา ขา ทมศกยภาพในการสรางความเขมแขงของประเทศ การบรณาการท างานตลอดหวงโซคณคาในการสงเสรมการสรางเครอขายความรวมมอระหวางภาครฐ สถาบนวจย สถาบนการศกษา ภาคเอกชน และเกษตรกร/ชมชน และการปฏรปการแกปญหาของภาครฐทตองมงการปองกนเพอลดความรนแรงของปญหาอยางเปนระบบและเบดเสรจ ณ จดเดยว

นอกจากน กฎหมาย กฎ ระเบยบหลายประการไมเอออ านวยตอการเกดขนหรอการแขงขนของธรกจ โดยเฉพาะอยางยงธรกจใหม รวมถงการปกปองทรพยสนทางปญญาของผสรางสรรคงานวจยและนวตกรรมใหม ๆ ทควรมลกษณะคลายนโยบายสงเสรมการใชประโยชนสทธบตรและนวตกรรมของสหรฐอเมรกา (Bayh - Dole Act) ซงมสาระส าคญวา ใหสทธทรพยสนทางปญญาทเกดจากการใหทนของรฐตกเปนของผรบทน เพอเพมแรงจงใจให ผคดคนหรอนกลงทนกลาทจะสรางสรรคนวตกรรมใหม ๆ และรฐควรผลกดนนโยบายสงเสรมดานการระดมทน ผานทางสถาบนการเงนของรฐและเอกชน โดยเฉพาะอยางยงในการขอสนเชอของผประกอบการโดยการประเมนความสามารถหรอศกยภาพในการแขงขนของธรกจทพจารณาจากแนวคดสรางสรรคและความเปนไปไดทางธรกจ มากกวาสนทรพยทธรกจมเพอน ามาเปนหลกประกนได

๑.๔.๗ โครงสรางพนฐานไมเพยงพอ/ไมตรงตามความตองการ/ลาสมยตอการสรางมลคาเพม ทางเศรษฐกจใหกบการพฒนานวตกรรม

ปจจบน แมวาโครงสรางพนฐานเพอเศรษฐกจกระแสใหมจะมอยพอสมควร แตโครงสรางพนฐาน ดานมาตรฐาน การทดสอบ สอบเทยบ และการควบคมรบรองคณภาพของงานวจยทจะสามารถน ามา เปนผลตภณฑขายสตลาดยงมคอนขางนอย และไมทนตามกระแสการเปลยนแปลงของเทคโนโลย ท าใหผลตภณฑและบรการใหม ๆ ขาดมาตรฐานและการรบรองคณภาพ โดยปจจบนมอทยานวทยาศาสตร ๙ แหง เครองมอวทยาศาสตร รวม ๙,๙๐๖ รายการ หนวยบมเพาะธรกจ รวม ๖๓ แหง ศนยความเปนเลศ รวม ๑๑ แหง หองปฏบตการ ๔๓๙ แหง และหองปฏบตการทดสอบ สอบเทยบทไดรบการรบรองแลว ๑๗๓ แหง (ภาพท ๒๒)

๔๘

ภาพท ๒๒ โครงสรางพ นฐานเพอสรางนวตกรรมของประเทศ

ทมา : เวบไซตกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย และส านกงานมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม. ๒๕๕๙.

อยางไรกตาม การพฒนาระบบการใหบรการเทคนคดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย ไดแก ระบบมาตรวทยา (M : Metrology) การก าหนดมาตรฐาน (S : Standardization) การทดสอบ (T : Testing) และการรบรองคณภาพ (Q : Quality Assurance) หรอเรยกวาระบบ MSTQ นเปนโครงสรางพนฐานทางคณภาพในระบบนเวศเชงคณภาพของประเทศ (National Quality Infrastructure Ecosystem) ทส าคญในการผลกดนใหเกดการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ ซงปจจบนยงกระจดกระจายอยตามหนวยงานตาง ๆ อกทง เครองมอทางวทยาศาสตรมความลาสมยคอนขางมาก เนองจากเทคโนโลยมการปรบเปลยนอยางรวดเรว ขณะทงบประมาณทไดรบจดสรรไมสามารถด าเนนการจดซอไดทนทวงท รวมทงความรวดเรวในการตรวจวด ทดสอบ สอบเทยบ การสรางความนาเชอถอและการยอมรบจากนานาประเทศ เพอท าใหการพฒนาศกยภาพของอตสาหกรรมน าไปสความเปนสากลไดมากขน

นอกจากน ทศทางการพฒนาสนคาทรพยากรชวภาพในระดบโลกไดพฒนาจากเดมทกระจกตว ในอตสาหกรรมการเกษตร ยารกษาโรค เครองส าอาง หรอสารปองกน/ก าจดศตรพช มาเปนการขยายสอตสาหกรรมเมลดพนธ การชวด ปรบปรง หรอฟนฟระบบนเวศ รวมถงผลตภณฑใหม ๆ ทดแทนผลตภณฑ เดม ๆ จากวศวกรรมทางธรรมชาต (Biomimetics) ซงท าใหขอบเขตผลตภณฑทผลตจากทรพยากรชวภาพขยายตวขนมากมาย โดยหวใจส าคญของการพฒนาเทคโนโลยเพอเศรษฐกจชวภาพประกอบดวย ๒ สวนหลก คอ ทรพยากรชวภาพ และเทคโนโลยชวภาพ

ทรพยากรชวภาพ จะเกดมลคาอยางมหาศาลไดตองมการจดเกบ รวบรวม และจดท าเปนฐานขอมลอยางเปนระบบใหงายตอการสบคนและสามารถเรยกดไดจากจดเดยว หรออยางนอยมการเชอมโยงใหสามารถเรยกดไดจากจดเดยว และมขอมลททนสมยเปนปจจบน และตองรจกการเกบรกษาเชอพนธกรรมใหคงมชวตและมกจกรรมทมประโยชนถายทอดไปไดชวลกชวหลาน ไมสญหายไปพรอม ๆ กบมการพฒนาพนธใหดยง ๆ ขนไปอก มโครงการแมบทและแผนทจะวจยการน าไปใชใหเกดประโยชนและสรางมลคาทางเศรษฐกจ

๔๙

เรองเหลานนบเปนโครงสรางพนฐานทเปนรากฐานส าคญของการบรหารจดการทรพยากรพนธกรรม ททรงคณคาของประเทศอยางมประสทธภาพ หลายประเทศมการเตรยมความพรอมและพฒนาการ ใชประโยชนจากทรพยากรพนธกรรมโดยการเกบรวบรวมและจดท าขอมลในระดบประเทศ ท าใหประเทศเหลานสามารถพฒนาธรกจและสรางรายไดจากทรพยากรพนธกรรมทตนเกบรกษาไดอยางเตมท และ เกอบทกประเทศมการด าเนนการจดตงคลงเกบรกษาพนธกรรมระดบประเทศ (National Biobank) ทม การลงทนโดยรฐ ขณะทประเทศไทยไมมคลงเกบรกษาพนธกรรมในระดบประเทศ คลงทมอยกเกบรกษา ไดนอยไมครอบคลมสงมชวตทกประเภท และทมอยกไมเขมแขง/ดอยกวามาตรฐานสากล อกทง ขอมลทม การจดเกบกระจดกระจายไมเปนปจจบน และไมเปนระบบอเลกทรอนกสทสามารถเรยกดไดจากจดเดยว (Single window access)

เทคโนโลยชวภาพโดยเฉพาะเทคโนโลยตดตอพนธกรรม หรอ จเอม เปนเครองมอส าคญยงทจะ ใชประโยชนของทรพยากรและความหลากหลายทางชวภาพไดอยางเตมศกยภาพของกลมประเทศทเจรญ ทางเทคโนโลยของโลกในการทจะเปนเจาเศรษฐกจของโลกใน ๒๐ ปขางหนา ผลตภณฑจากเทคโลยพนธกรรมทมการใชประโยชนมาก ไดแก พชจเอม ไดแก ฝายบท ขาวโพดบท ถวเหลองทนสารก าจดวชพช และเวชภณฑ ในหลายประเทศมการตรากฎหมายออกมา เพอก ากบดแลในการใชจเอมอยางเหมาะสมและเปดโอกาสใหม การพฒนาจเอมเพอสรางความสามารถดานอตสาหกรรมไปในเวลาเดยวกน อยางไรกตามมตคณะรฐมนตร เมอวนท ๑๕ ธนวาคม ๒๕๕๘ ใหยกเลกการพจารณา รางพระราชบญญตความปลอดภยทางชวภาพ และ ใหสงเรอง “การพจารณาราง พ.ร.บ. ความปลอดภยทางชวภาพ กลบไปใหกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมพจารณาในมมทมขอทกทวงเพมเตมใหรอบคอบเสยกอน ซงสงผลกระทบใหประเทศไทยสญเสยโอกาสทางธรกจชวภาพ และมบทบาทส าคญยงตอการพฒนาดานเศรษฐกจชวภาพภายใตเศรษฐกจกระแสใหม ดงนน ในการปฏรปเศรษฐกจกระแสใหม การทบทวนวธการก ากบดแลดานชวภาพดวยกฎหมาย จงควรด าเนนการตอไป เพราะในภาวะปจจบน การวจยดานจเอมอยางจรงจงไมสามารถด าเนนการไดแมใน แปลงทดลอง แตประเทศเพอนบานของไทย เปดโอกาสใหมการทดลองได

๕๐

๒. วธการปฏรป

๒.๑ เปาประสงคของการปฏรป

เศรษฐกจกระแสใหมจะมระบบนเวศและการลงทนทเพมผลตภาพและยกระดบความสามารถเพอสรางความมนคง ความมงคง และความยงยนของประเทศ

๒.๒ วธการปฏรปและแนวทางการขบเคลอนการปฏรป ประเทศไทยก าลงกาวเขาสการปฏรปประเทศเพอมงไปสการเปน Thailand ๔.๐ ทตองใชนวตกรรม

ในการขบเคลอนประเทศ ซงมงเนนระบบเศรษฐกจกระแสใหม ซงรฐไดมการกระตนใหเกดการลงทนอยางมาก ในการน จงควรมการปฏรป “ระบบนเวศและการลงทนในเศรษฐกจกระแสใหม” ใหเปนหนงในวาระการปฏรปส าคญทเปนองคาพยพส าหรบการขบเคลอนประเทศไปสการสรางความมนคง มงคง และยงยน โดยยดหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยงเปนกรอบการปฏรประบบนเวศและการลงทนในเศรษฐกจกระแสใหม ประกอบดวย ๓ หวขอส าคญ และประเดนทมความคาบเกยวรวม ไดแก (ภาพท ๒๓)

๑) การปฏรปนวตกรรมทมความจ าเปนและ/หรอใชระยะเวลานาน เพอสรางความมนคง ๒) การปฏรปนวตกรรมทมผลตอบแทนทางธรกจ เพอสรางความมงคง ๓) การปฏรปนวตกรรมการเกษตรและชมชนชนบท เพอสรางความยงยน ๔) การปฏรปประเดนทมความคาบเกยว (Cross - cutting issues)

ภาพท ๒๓ กรอบการปฏรประบบนเวศและการลงทนในเศรษฐกจกระแสใหม

๒.๒.๑ การปฏรปนวตกรรมทมความจ าเปนและ/หรอใชระยะเวลานาน การสรางความมนคงใหกบประเทศในระยะยาว จ าเปนทรฐตองลงทนใหการสนบสนน เนองจากเปนนวตกรรมทใชระยะเวลาในการพฒนานาน แตเปนผลประโยชนทมผลตอบแทนในดานความมนคงของประเทศทลวนแตสงผลกระทบอยางมหาศาลตอการพฒนาคณภาพชวต ความเปนอยของประชาชน อยางมาก หากประเทศไทยยงคงตองพงพาตางประเทศเชนทผานมาทใชรปแบบเดม ๆ ในการซอหาจากตางประเทศแทน

๕๑

การวจยพฒนาขนเองภายในประเทศ หรอหากมการพฒนาขนเอง ยงมสวนนอย หรอมขอจ ากดไมจงใจใหเกดการพฒนาตอจนถงระดบอตสาหกรรมและใชประโยชนไดจรง จงควรมปฏรปนวตกรรมเพอความจ าเปนและความมนคงของประเทศสเศรษฐกจกระแสใหม

วตถประสงค ๑) เพอใหมโครงการขนาดใหญทส าคญและจ าเปนตอความมนคงในระยะยาวของประเทศ ๒) เพอปรบปรงหรอพฒนากลไกสนบสนนในการสรางนวตกรรมทจ าเปน (National Interest) และ

มผลตอความมนคงของประเทศ (National Security)

วธการปฏรปและแนวทางการขบเคลอน ๑) ก าหนดประเภทนวตกรรมส าหรบอตสาหกรรมและบรการทมความจ าเปนตอความมนคง

และ/หรอใชเวลายาวนาน สวนใหญอยในกลมเศรษฐกจชวภาพ เชน ยา วคซน เวชภณฑ พลงงาน และ กลมการปองกนประเทศ โดยสรางเปนโครงการระยะยาวทรฐใหการสนบสนนอยางเตมทและตอเนองเปนโครงการขนาดใหญ และจดเงนสนบสนนแบบเปนกอน (Block Grant) ซงอาจเปนลกษณะการรวมลงทน (Public & Private Parternership: PPP) กบภาคเอกชน

๒) ปรบปรงกลไกการเปดตลาดภาครฐทเออตอการรองรบนวตกรรมไทย ๒.๑) รฐตองสนบสนนการซอสนคาหรอบรการทส าเรจแลวและตรงตามความตองการของ

หนวยงานภาครฐผานบญชนวตกรรมไทย ซงเปนสนคาหรอบรการไดรบมาตรฐาน ผานการทดสอบคณภาพ และมราคากลางเรยบรอยแลว โดยปรบปรง หรอก าหนดรปแบบการจดซอจดจางภาครฐ (Government Procurement) ใหเปนแบบภาคบงคบททกหนวยงานตองปฏบต เชน วคซน ผลตภณฑดแลผสงอาย เปนตน ๒.๒) ก าหนดเงอนไขการถายทอดเทคโนโลยในโครงการจดซอจดจางของภาครฐ (Offset Policy) ทเปนโครงการลงทนขนาดใหญและมการใชเทคโนโลยขนสง รวมทงประเทศไทยยงไมมความสามารถใน การผลต ซงจ าเปนตองจดซอจดจางสนคาและบรการจากตางประเทศ ใหมการถายทอดเทคโนโลย องคความร Know - how ใหแกคนในประเทศ (มใชการสงคนไปอบรม สมมนา) ดวยการก าหนดใหมขอเสนอเพมเตมในสญญาทสามารถใชเปนแตมตอในการพจารณา อาท การสงผเชยวชาญมาฝงตว และเปดโอกาสใหภาคเอกชนเขามามสวนรวมในการรบความรเหลานน (รวมทงการเขารวมในการผลตสงทไทยก าลงซอเขามา) เพอน าไปสการพฒนาตนเองไดในทสด

๒.๒.๒ การปฏรปนวตกรรมทมผลตอบแทนทางธรกจ การสรางความมงคงใหกบประเทศ จ าเปนตองมการพฒนานวตกรรมใหเปนกลไกส าคญตอการเตบโต

ของระบบเศรษฐกจของประเทศ โดยใหเอกชนเปนหลกในการพฒนาและขบเคลอนดวยการอาศยความร ทางวทยาศาสตร เทคโนโลย นวตกรรม และความคดสรางสรรคในการสรางความสามารถในการแขงขน และสงเสรมกลไกตลาด ระบบการลงทนใหนาสนใจมากขน (Financing) รวมทงอ านวยความสะดวกดานการบรหารจดการ เพอสรางความมนคงใหกบ Innovative Financing ทก าลงขยายตวอยางรวดเรว และคมครองลกคาดวยบรการทางการเงนแบบใหม พฒนาตลาดซอขายหลกทรพยและตลาดระดมทน ตลอดจนเครองมอทาง การเงนและนวตกรรมทางการเงน จ ากดบทบาทของรฐและเพมประสทธภาพการใชงบประมาณ การใหสทธประโยชนและตลอดจนการอดหนนทางการเงน จงควรมปฏรปนวตกรรมทมผลตอบแทนทางธรกจสเศรษฐกจกระแสใหม

๕๒

วตถประสงค ๑) เพอสรางและปรบปรงกลไกหรอมาตรการส าคญตอการพฒนานวตกรรมทมผลตอบแทนทางธรกจ

และการเตบโตทางเศรษฐกจของประเทศ ๒) เปนการกระตนใหภาคเอกชนตระหนกถงความส าคญของการพฒนาและขบเคลอนดวยการอาศย

ความรทางวทยาศาสตร เทคโนโลย นวตกรรม และความคดสรางสรรคชวยในการสรางความสามารถในการแขงขน

๓) เพอสงเสรมและพฒนาตลาดซอขายหลกทรพยและตลาดระดมทน ตลอดจนเครองมอทางการเงนและนวตกรรมทางการเงน

วธการปฏรปและแนวทางการขบเคลอน

๑) แกกฎหมาย กฎ ระเบยบใหผวจยเปนเจาของนวตกรรมไดโดยไมตองมอบใหรฐหรอใหรฐ เปนเจาของรวม เพอเอออ านวยตอการแขงขนของธรกจ รวมถงการปกปองทรพยสนทางปญญาของ ผสรางสรรคงานวจยและนวตกรรม โดยผลกดนใหมการจดท ากฎหมายวาดวยการสงเสรมการใชประโยชนผลงานวจยและนวตกรรม ทมลกษณะคลายนโยบายสงเสรมการใชประโยชนสทธบตรและนวตกรรม (Bayh - Dole Act) ของสหรฐอเมรกา เพอเพมแรงจงใจใหผคดคนหรอนกลงทนกลาทจะสรางสรรคนวตกรรมใหม ๆ และสงเสรมใหเกดการน าผลงานวจยทเกดขนไปสการใชงานไดจรง อนเปนการลดผลงานวจยขนหง

๒) สรางระบบอเลกทรอนกสทเปนแพลตฟอรมเพอเปนตลาดระดมทนส าหรบการวจยและนวตกรรม (Funding Electronic Platforms) ทเปนระบบ Single Window เพอเปนแหลงรวมขอมลทใชบรการทางออนไลนส าหรบผประกอบการ และใหประชาชนสามารถเขาถงบรการของรฐไดในทเดยว ไดแก ขอมลแหลงเงนทน สทธประโยชนของรฐ การเขาสมครขอสทธ การรบผลประโยชน การด าเนนการทเกยวของตงแตเรมตนจนจบกระบวนการ

๓) ปฏรปการสงเสรมความคดสรางสรรค โดย ๓.๑) เพมเตมประเภทการสงเสรมการลงทนใน “กจกรรมเพอสงเสรมความคดสรางสรรคและ การออกแบบ” (Creative & Design) ไดแก ธรกจบรการดานการออกแบบ Design Center พพธภณฑ แกลลอร หองสมด เปนตน และก าหนดเงอนไขใหมเงนลงทน (ไมรวมคาทดนและทนหมนเวยน) ไมนอยกวา ๑๐ - ๓๐ ลานบาท และใหไดรบสทธประโยชนในกลม A3 โดยเปดโอกาสใหธรกจดานความคดสรางสรรคและการออกแบบทมขนาดเลกรวมถงวสาหกจขนาดกลางเขาถงมาตรการดงกลาว เพอกอใหเกด Knowledge and Skills Transfer ทงในกลมบคลากร ธรกจ และอตสาหกรรมสรางสรรคของไทยไดอยางครอบคลม ๓.๒) สรางพนท ยานสรางสรรคและนวตกรรม (Creative and Innovation District) หรอ ชองทางการจดแสดงผลงานจรงและในรปแบบเสมอนจรง (Virtual platform) ทเปนทยอมรบในระดบประเทศและระดบนานาชาต เพอเปดโอกาสใหผคดคน/ผลตผลงานไดมเวทหรอชองทางลงมอปฏบต พฒนาและทดลองผลตผลงาน เผยแพรผลงานจากความคดสรางสรรคและตอยอดเชงพาณชยอยางครบวงจร โดย ควรกระตนใหเอกชนทมความพรอมและมพนทสามารถพฒนาเปนแหลงจดแสดงผลงานได โดยอาจเปน การรวมลงทนระหวางภาครฐและภาคเอกชน เชน การจดแสดงนทรรศการงานแสดงสนคา หรอเทศกาลผลงานสรางสรรคและนวตกรรม เปนตน

๕๓

๔) จ าแนกประเภทความชวยเหลอดานการลงทนในสวนของ Creative & Cultural Economy Social Economy และ Silver Economy ทแตกตางกน โดยจดใหมมาตรการจงใจใหเอกชน/ประชาชนรวมบรหารความเสยงในการลงทนกนเอง และใชกลไกลดหยอนภาษชวยสนบสนน รวมทงการสนบสนนเงนชวยเหลอบางสวนแกผทลงทนในบรษทแลวไมประสบความสาเรจและปดตวลง ทงน ควรมหนวยงานตดตามประเมนผล และก าหนดบทลงโทษของการการทจรตภาษ ทงน อาจใชบทเรยนทดจากมาตรการสงเสรมการลงทนในสหราชอาณาจกร (Enterprise Investment Scheme) มาประยกตใชกบประเทศไทย

๒.๒.๓ การปฏรปการเกษตรและชมชนชนบท วตถประสงค

๑) เพอสงเสรมการพฒนาการเกษตรและชมชนชนบทตามแนวทางเศรษฐกจพอเพยง ใหสามารถพงตนเอง มเหตผล และมภมคมกน โดยใชความรและนวตกรรมเปนตวขบเคลอน

๒) เพอลดความเหลอมล าดานรายไดและการพฒนาอน ๆ ระหวางเมองกบชนบท ตามแนวทาง การพฒนาแบบมสวนรวม (Inclusive Development) โดยการบรหารจดการการสนบสนนทางการเงนอยางมประสทธภาพ

๓) เ พอสรางการเจรญเตบโตอยางย งยน (Sustainable Development) ตามเปาหมายแผนยทธศาสตรชาตและกระบวนทศน “การพฒนาทยงยน”

วธการปฏรปและแนวทางการขบเคลอน ๑) ปรบปรงระบบการสงเสรมในภมภาคใหมประสทธภาพ และใชทองถนเปนตวขบเคลอน

โดยปรบปรงระบบการสงเสรมการเกษตร การพฒนาชมชน การจดการองคความรดานเศรษฐกจ การตลาด และเทคโนโลย ดวยการปรบปรง ยบรวม จดตงศนยการเรยนรทเนนการถายทอดนวตกรรมทางการผลต การแปรรปและบรหารจดการ และฟนฟวทยาลยเพอการเกษตรและการพฒนาชนบทในมหาวทยาลยทตงอย ในภมภาคทมความพรอมตามจ านวนท เหมาะสม ซงควรเลอกจากสถานททมศกยภาพในการพฒนา เพอด าเนนการในป ๒๕๖๐ ทนท โดยใชวธการปรบปรงงบประมาณรายจายของแตละหนวยงานเพอผลกดนศนยใหเรมด าเนนการใหได

๒) ตดทอนงบประมาณอดหนนการผลตเปนงบลงทนดานนวตกรรมแกผประกอบการทเปนเกษตรกร หรอผประกอบการในชมชน ไมต ากวารอยละ ๑๐ ตอป โดยรฐจดสรรทรพยากรดานการเงน จากงบประมาณแผนดน หรอตดเงนงบประมาณของจงหวดและกลมจงหวดเปนจ านวนรอยละ ๑๐ จากงบประมาณแผนดน ในหมวดรายจายเพออดหนนการผลตตาง ๆ ของกระทรวงทเกยวของ เพอใชใน การสนบสนนเกษตรกรและชมชนใหใชนวตกรรมแทนการสนบสนนการผลต (Production Subsidy) หรออดหนนราคา (Price Subsidy) โดยผานการด าเนนงานของศนยชมชน และมการจดการทางการเงนผานกองทนหมบาน และจดสรรงบประมาณแบบบรณาการเปนรายพนท เชนเดยวกบงานตามโครงการพระราชด าร โครงการหลวง หรอด าเนนการในรปแบบของสถาบนการเงนชมชน และสหกรณออมทรพย

๓) ปรบระบบการบรหารจดการพนทการเกษตรใหมขนาดใหญขน เพอสราง Economy of Scale โดยสรางระบบนเวศเพอการผลตทผผลตหรอชมชนรวมตวกนเองโดยสมครใจ ทงน ในการรวมตวดงกลาวควรค านงถงสภาพทางภมศาสตร การผลตทสอดคลองและเกอกลซงกนและกน (ไมเนนเรองเขตการปกครอง) ดวยการขยายการด าเนนการดานเกษตรกรรมแปลงใหญควบคไปกบการด าเนนการพฒนาตามแนวทางเกษตรทฤษฎใหมอยางตอเนอง โดยมการพฒนาตงแตการรวมการผลต การรวมกนจดซอจดจ าหนาย การรวมกนในการจดสรรทรพยากรอยางถกตองเปนธรรม และชวยเหลอผผลตในระบบขายตรงผาน

๕๔

อนเตอรเนต การสรางตลาดเกษตรกรในชมชนเมอง หรอการขายแบบระบบการคาขายระหวางองคกรเกษตรกรสองคกรเกษตรกรทงในและตางประเทศ

๔) สรางระบบภมคมกนใหเกษตรกรและชมชนส าหรบผทใชนวตกรรม โดยใหผตองการใชนวตกรรมไดรบเงนก และรฐแบกภาระความเสยงรอยละ ๕๐ ของเงนก ทงน ควรใหกในระยะสนภายในวงเงนทจ ากดเพอทดสอบระบบในปแรก และเปดบรการดานนวตกรรมเปนการถาวร และมระบบการรวมมอในการประกนความเสยงจากรฐและเอกชนและผกยม โดยอาศยบญชนวตกรรมไทยและขอมลเกษตรเปนเครองมอในการพจารณาใหสนเชอ

๒.๒.๔ การปฏรปประเดนทมความคาบเกยว (Cross - Cutting Issues) การน าพาประเทศไปส Thailand ๔.๐ ทมระบบนเวศและการลงทนทเหมาะสม จ าเปนตองการลงทนเพอพฒนาโครงสรางพนฐาน การพฒนาฐานขอมล และการพฒนาบคลากร เพอหวงผลตอบแทนใน ลกษณะ "ท านอย ไดมาก" ดวยความสามารถในการแขงขนของประเทศทเพมขนอยางจรงจง จงควรมปฏรป

Cross - Cutting Issues ของระบบนเวศและการลงทนเพอเตรยมความพรอมเขาสเศรษฐกจกระแสใหม

วตถประสงค ๑) เพอใหมโครงสรางพนฐานและปจจยเออ (ฐานขอมล มาตรฐาน หองปฏบตการ การทดสอบ

สอบเทยบ ฯลฯ) ทจ าเปนตอการรองรบการขยายตวของระบบเศรษฐกจและสงคมของประเทศ ๒) เพอใหมการสงเสรม สนบสนน และพฒนาบคลากร แหลงเรยนร การพฒนาการศกษา ๓) เพอสงเสรมใหมการถายทอดเทคโนโลยไปสผใชประโยชนทมประสทธภาพ และเกดผลอยางเปน

รปธรรม ๔) เพอปรบปรง พฒนา แกไขกฎหมาย กฎ ระเบยบ ขอบงคบตางๆ ในการลดอปสรรคตอระบบนเวศ

และการลงทนของประเทศ

วธการปฏรปและแนวทางการขบเคลอน ๑) จดตงหนวยงานบรหารจดการการขบเคลอนเศรษฐกจกระแสใหม (New Economy

Delivery Unit) เพอการขบเคลอนเศรษฐกจกระแสใหม เปนสวนหนงของคณะกรรมการบรหารราชการแผนดน ตามกรอบการปฏรปประเทศ ยทธศาสตรชาต และการสรางความสามคคปรองดอง (ปยป. หรอ PMDU) เพอเปนหนวยบรหารจดการงานวจยจนถงการใชประโยชน ทท าหนาทผลกดนผลงานวจยจนสามารถออกสตลาดไดจรง

๒) ผลกดนใหมระบบเชอมโยงขอมลและคลงขอมลทเรมไวใหเขมแขง พรอมกบการพฒนาเทคโนโลยตาง ๆ ทจ าเปน

๒.๑) การจดท าคลงขอมลภาครฐทชวยในการวเคราะหผานระบบ Big Data Analytics เพอเปนศนยกลางขอมลทใชในการวเคราะหส าหรบประโยชนในการพฒนาประเทศโดยเรงรดใหมระบบเชอมโยงขอมลการใหบรการประชาชนทเรมไวใหส าเรจโดยดวน เชน ระบบบญชรายการทรพยากรพนธกรรมพรอมฐานขอมลระดบประเทศ เพอเปนโครงสรางพนฐานทเปนรากฐานส าคญของการบรหารจดการทรพยากรพนธกรรมททรงคณคาของประเทศอยางมประสทธภาพ รวมทงจดตงคลงเกบรกษาทรพยากรพนธกรรมระดบประเทศ (National Biobank) เปนตน

๒.๒) การเชอมตอระบบขอมลทกประเภทของหนวยงานทใหบรการประชาชนของรฐแบบ National Single Window (NSW) เชน กรมศลกากร กรมบญชกลาง ส านกงบประมาณ กระทรวงมหาดไทย

๕๕

กรมสรรพสามต กระทรวงการตางประเทศ ธนาคารแหงประเทศไทย ส านกงานก ากบหลกทรพยและ ตลาดหลกทรพย เปนตน เพอเปลยนเปนรฐบาลดจทลอยางเตมรปแบบและรองรบเศรษฐกจกระแสใหม พรอมทงแตงตงคณะกรรมการทท าหนาทเปน Regulator เพอใหภาคประชาสงคมสามารถตรวจสอบได อนน าไปส การเปน “รฐบาลทโปรงใส” เชนตวอยางทเรมไปแลว ศนยแลกเปลยนขอมลกระบวนการยตธรรม (Justice Data Exchange Center : JDXC) ท เวบไซต http://dxc.org การใชบตรประชาชนเปน Smart ID Card เพออ านวยความสะดวกแกประชาชนในการลดการใชส าเนากระดาษ และเปลยนเปนใชเครองอานบตรประจ าตวประชาชน พรอมใหประชาชนใชบตรประชาชนตวจรงยนยนตวตนเพอตรวจสอบแทนการลงลายมอชอในส าเนาเอกสาร (Paperless) จดท าศนยกลางบรการภาครฐเพอภาคธรกจ (Biz Portal) เพอเปนระบบกลางในการอ านวยความสะดวกอยางครบวงจรแกภาคธรกจ ตงแตการใหขอมลในการวางแผนธรกจ เรมตนธรกจ ด าเนนธรกจ ขยายธรกจ จนถงปดกจการ เปนตน ซงตองเรงด าเนนโครงการเชอมตอระบบขอมลใหแลวเสรจโดยเรว

๒.๓) พฒนาเทคโนโลยสารสนเทศทเหมาะสม ทง Applications, Contents, และ Network เพอวตถประสงคในการพฒนาและการตลาดมากกวาจะใชเปนเพยงเครองมอในการตดตอสนทนาธรรมดา เชน ชวยสงเสรมใหเกษตรกรและชมชนใชอนเทอรเนตผานโทรศพทเคลอนทแบบสมารทโฟน เพอรบทราบขอมล โดยภาครฐและเอกชนตองด าเนนการใหมฐานขอมล และกระบวนการปฏสมพนธระหวาง ๓ ฝาย ใหถกตอง นาสนใจ ใชประโยชนได ซงอาจจะไมจ ากดอยเฉพาะขอมลดานการผลตกได อาท

๑. ขอมลเพอตรวจสภาพอากาศ ๒. ขอมลทดนของรฐ ๓. ขอมลดานสาธารณสข ๔. ขอมลอนๆ ทมลกษณะเปน Edutainment ๕. พาณชยอเลกทรอนกส (E - Commerce)

๒.๔) เปดเผยขอมลทประชาชนสามารถเขาถงไดทกระดบ โดยเนนการสงผานขอมลทางอนเทอรเนต การใช Smart Phone และเทคโนโลยดจทลตาง ๆ ตามนโยบายการใหขอมลของหนวยงานตาง ๆ ของภาครฐสามารถเชอมตอกนได (Connected Government) และเปดเผยขอมล (Open Data) เชน ขอมลทเปนประโยชนตอการพฒนาการเกษตร เปนตน

๒.๕) ปรบกระบวนการตงงบประมาณ และกระบวนการพจารณางบประมาณแบบมงเปาเปน การเฉพาะ ทงน การตงงบประมาณส าหรบการขบเคลอนนวตกรรม จ าเปนตองเปนแบบมงเปาเปนการเฉพาะส าหรบเศรษฐกจกระแสใหม

๓) สรางบคลากรทขาดแคลน และแหลงเรยนรทเกยวของ เชน ดานนกอนกรมวธาน กฎหมายในสวนทขาดแคลน แหลงเรยนรวฒนธรรม ภมปญญา รวมทงสนบสนนการเพมหลกสตรบมเพาะการสรางผประกอบการเทคโนโลยใหม (Tech Start - up) ในสถาบนการศกษาทกแหง เพอใหเปนหลกสตรในการพฒนาองคความร ความคดสรางสรรค และพฒนาแหลงเรยนร เ พอเปน Knowledge Center หรอ Knowledge Exchange ทเปนการสงเสรมกระบวนการเรยนรแนวใหม

๔) ประเมนผลโครงการดานนวตกรรมและการลงทน ตลอดจนมาตรการสนบสนนตาง ๆ ทรฐไดด าเนนการไปแลวอยางเขมขนและตอเนอง โดยจดท ากลไกตดตามและประเมนผลโครงการอยางตอเนอง

๕๖

๕) สรางระบบ Clearing House เฉพาะดาน เชน ภาคการเกษตรและชมชน เพอขจดขอขดของ ความขดแยงระหวางรฐกบเกษตรกร เกษตรกรกบเอกชน ความเชอมโยงระหวางสวนภมภาค ทองถน และประชาชน (เชน เรองการจดสรรงบประมาณและเงนชวยเหลอตาง ๆ ) การจดสรรทรพยากร (น า ปาไม ทดน ดน ฯลฯ) เปนตน

๖) การทบทวน ปรบปรงกฎหมาย กฎ ระเบยบ ทไมเอออ านวยตอระบบนเวศและการลงทน ไดแก ๖.๑) การลดขนตอนยงยาก ซบซอน และท าใหเกดความคลองตวมากขน โดยทบทวน ปรบปรง

เพมเตม กฎหมาย กฎ ระเบยบทมขนตอนทสะดวก รวดเรว และเออตอการสรางระบบนเวศของการพฒนาธรกจหรออตสาหกรรมทเปนความจ าเปนและสงผลตอความมนคงของประเทศ

๖.๒) ขนตอนการขนทะเบยนทางธรกจ โดยปรบปรง แกไขกฎระเบยบและขนตอนการขนทะเบยนใหเออตอการพฒนาอตสาหกรรม เชน ยา ยาชววตถ วคซน ใหเกดขนเพอใชในประเทศและสงออก

๖.๓) เรงรดการจดการทรพยสนทางปญญา และคมครองทรพยสนทางปญญาไทยใหมประสทธภาพ และใหสาธารณชนเขาถงขอมล

๖.๔) บงคบใชกฎหมายเรองการเอาเปรยบทางการคา เครองชง ตวง วด สญญาหรอมาตรการ ทเอาเปรยบโดยอาศยเทคโนโลยดจทล (Digital Technology) เปนเครองมอชวย เชน การสอบเทยบ (Calibration) เทคโนโลยอนเตอรเนตทเชอมอปกรณและเครองมอตาง ๆ (Internet of Things)

๒.๓ ประโยชนทจะเกดข นเมอมการปฏรป

๒.๓.๑ ประเทศไทยมระบบนเวศทเออตอการลงทน และการสรางขดความสามารถในการแขงขน โดยอาศยกระบวนการทางวทยาศาสตร เทคโนโลย นวตกรรม และความคดสรางสรรคเปนฐานใน การขบเคลอนระบบเศรษฐกจของประเทศ ๒.๓.๒ ภาคเอกชนมกลไกการสงเสรมทครบวงจร และสรางความสะดวก คลองตว รวดเรวใน การลงทนจากนกลงทนทงในและตางประเทศ

๓. ก าหนดเวลาการปฏรป

ระยะส น (ไมเกน ๑ ป) : ๑) สงการใหมการตดตาม ประเมนผลมาตรการของภาครฐทกโครงการและทกหนวยงาน ๒) ยกเลกกลไกทมผลการด าเนนงานไมเปนทประจกษ และสงเสรมกลไกตลาดและบทบาทภาคเอกชน

ผประกอบการใหม และสงเสรมและพฒนาเครองมอทางการเงนและการคลงทเออตอการแขงขน ๓) ทบทวนคณะกรรมการ/คณะอนกรรมการ/คณะท างาน หรอหนวยงานหลกทเกยวของกบ

การสงเสรมภาคเอกชนและสรางนวตกรรมของประเทศ และน าเสนอวาระการปฏรปบรรจไวในแตละชด ทเกยวของ (รวมทงหนวยงานทเกยวของ) และตรงตามภารกจและอ านาจหนาท

๔) ก าหนดประเภทโครงการขนาดใหญทจ าเปนตองมการปฏรประบบนเวศและการลงทนและสงผลตอความมนคงของประเทศ ไดแก ยา วคซน พลงงาน การปองกนประเทศ และระบบราง

๕) จดสรรเงนงบประมาณจากจงหวดและกลมจงหวดเปนจ านวนรอยละ ๑๐ จากงบประมาณ ป ๒๕๖๐ ทกระทรวงทเกยวของกบระบบการสงเสรมการเกษตร การพฒนาชมชนไดรบในหมวดรายจาย เพออดหนนการผลตตาง ๆ เพอใหสามารถด าเนนการถายทอดนวตกรรมทางการผลต การแปรรป และบรหารจดการไดทนท

๕๗

ระยะกลาง (๑-๓ ป) : ๑) สรางระบบภมคมกนใหเกษตรกร และสรางระบบนเวศเพอการผลตทสอดคลองกบแนวทาง

การสงเสรมการเกษตรและชมชนชนบทใหเกดการประหยดขนาด (Economy of Scale) ๒) รเรมโครงการพฒนานวตกรรมขนาดใหญทจ าเปนและสงผลตอความมนคงของประเทศ ๓) การพฒนาเทคโนโลยเพอปฏรปไปสการเปนรฐบาลดจทลอยางเตมรปแบบ และรองรบระบบนเวศ

ทเออตอการลงทนในเศรษฐกจกระแสใหม ๔) ผลกดนใหมหนวยบรหารจดการงานวจยจนถงการใชประโยชน (New Economy Delivery Unit)

ในพนทตาง ๆ ทวประเทศ ทงน จะตองเรมมระบบขอมลเพอตดตามผลของการใชงบประมาณตอเนอง ๕) การรเรมพฒนาโครงสรางพนฐาน ปจจยเออ การสรางแหลงเรยนร สรางและพฒนาบคลากรรองรบ

การเตบโตของเศรษฐกจกระแสใหม

ระยะตอไป : ๑) ปรบปรงเพมเตม/แกไขกฎหมาย กฎ ระเบยบ ขอบงคบ รวมทงขนตอนตาง ๆ ทรองรบการเขาส

เศรษฐกจกระแสใหม ๒) สรางระบบตดตาม ประเมนผลลพธ ผลกระทบทางเศรษฐกจและสงคมในมาตรการสนบสนน

ของภาครฐ โดยใหแตละหนวยงานทรบผดชอบพฒนาระบบการตดตามประเมนผลขน ๓) จดสรรงบประมาณอยางตอเนองเพอสรางระบบนเวศและการลงทนในเศรษฐกจกระแสใหม

อยางครบวงจร

๔. แหลงทมาของงบประมาณ งบประมาณแผนดน ๕. หนวยงานทรบผดชอบ

๕.๑ กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย ๕.๒ กระทรวงดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม ๕.๓ กระทรวงเกษตรและสหกรณ ๕.๔ กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ๕.๕ กระทรวงการคลง ๕.๖ กระทรวงอตสาหกรรม ๕.๗ กระทรวงศกษาธการ ๕.๘ กระทรวงพาณชย ๕.๙ ส านกนายกรฐมนตร ๕.๑๐ ส านกงบประมาณ

๖. ขอเสนอแนะ เสนอรฐบาลด าเนนการตามวธการและแนวทางขบเคลอนการปฏรปตามขอ ๒.๒ ตอไป

ภาคผนวก ก สรปความเหนและขอเสนอแนะของสมาชกสภาขบเคลอนการปฏรปประเทศ ตอรายงานของคณะกรรมาธการขบเคลอนการปฏรปประเทศดานเศรษฐกจ

เรอง การปฏรประบบนเวศและการลงทนในเศรษฐกจกระแสใหม ในการประชมสภาขบเคลอนการปฏรปประเทศ

ครงท ๔/๒๕๖๐ วนจนทรท ๒๐ กมภาพนธ ๒๕๖๐

๕๘

สรปความเหนและขอเสนอแนะของสมาชกสภาขบเคลอนการปฏรปประเทศ ตอรายงานของคณะกรรมาธการขบเคลอนการปฏรปประเทศดานเศรษฐกจ

เรอง การปฏรประบบนเวศและการลงทนในเศรษฐกจกระแสใหม ในการประชมสภาขบเคลอนการปฏรปประเทศ

ครงท ๔/๒๕๖๐ วนจนทรท ๒๐ กมภาพนธ ๒๕๖๐

ในการประชมสภาขบเคลอนการปฏรปประเทศ ครงท ๔/๒๕๖๐ เมอวนจนทรท ๒๐ กมภาพนธ ๒๕๖๐ ไดมการพจารณารายงานของคณะกรรมาธการขบเคลอนการปฏรปประเทศดานเศรษฐกจ เรอง การปฏรประบบนเวศและการลงทนในเศรษฐกจกระแสใหม ทคณะกรรมาธการขบเคลอนการปฏรปประเทศดานเศรษฐกจเสนอ ซงมความเหนและขอเสนอแนะของสมาชกสภาขบเคลอนการปฏรปประเทศ สรปสาระส าคญในแตละประเดน ดงน

๑. แนวทางเพอการปฏรประบบนเวศและการลงทนในเศรษฐกจกระแสใหม ๑.๑ ภาครฐไมควรเขาไปรวมทนในโครงการใด ๆ ทมลกษณะของการรวมลงทน (Public & Private Partnership : PPP) ตามแนวคดของนโยบายประชารฐ ไมวาจะเปนโครงการทจะท าการเกษตร หรอพนทเกษตรรายใหญ หรอเศรษฐกจกระแสใหม ๕ สาขาหลก ควรใหภาคเอกชนเปนผน าหรอด าเนนการหลก เพราะรฐมหนาทสนบสนน สงเสรม และไมควรท าธรกจแขงขนกบภาคประชาชน ๑.๒ การจะเปลยนแปลงระบบนเวศทางดานเศรษฐกจ ควรค านงถงระบบนเวศของเสรประชาธปไตยทางการเมองดวย เพราะแมวาจะมแผนเศรษฐกจสมยใหมทดเพยงใด หากโครงสรางทางการเมองของประเทศยงไมมความมนคง ตางประเทศจะไมเขามาลงทนในประเทศไทย ๑.๓ ควรก าหนดใหภาครฐ ภาคเอกชน และรฐวสาหกจมการจดสรรและสนบสนนงบประมาณ ในการสรางระบบนเวศเพอการคนควา การวจย และการพฒนาทางดานเศรษฐกจอยางจรงจง เพอใหเปนประเทศทมเศรษฐกจภายใต Thailand ๔.๐ และมการบรหารจดการดานเศรษฐกจกระแสใหมอยางมประสทธภาพ มใชเปนการซอจากตางประเทศฝายเดยว มฉะนน ประเทศไทยจะกลายเปนนกซอสทธบตรซอแฟรนไชสจากตางประเทศเขามามากมายโดยไมคอยมแบรนดทมชอเสยงเปนของตนเอง ๑.๔ การสรางเศรษฐกจของประเทศไทยใหเปนเศรษฐกจททนสมย ควรจดระบบการศกษา การเรยนรใหมในทกระดบ ควรเสรมสรางการเรยนการสอน ปรบทศนคต พฒนาความรความสามารถของผบรหาร ครและนกเรยนใหคดไดคดเปน สรางบรรยากาศในหองเรยนโดยสงเสรมใหเกดการเรยนรอยางสรางสรรคไมใชเนนการทองจ า ควรเรมสรางบคลากรใหมคณภาพทงในระยะยาว ปานกลาง และเฉพาะหนา สนบสนนนกเรยนอาชวะใหมความรในเรองเศรษฐกจสมยใหม เพอใหเปนชางฝมอทมความรความสามารถไมดอยไปกวาผทส าเรจการศกษาปรญญาตรทางดานบรหารธรกจ ๑.๕ รฐควรก าหนดเงอนไขเพอเปนสญญาสวนเพมในการจดซอจดจางเพอเปนแตมตอส าหรบโครงการ ท เปนการลงทนขนาดใหญและมมลคาส ง (Offset Program) ไว ในกฎหมายจดซอจดจาง หรอเปนมตคณะรฐมนตร เกยวกบการสงซอสนคาทจะตองมชนสวนตาง ๆ ทสรางในประเทศไทย เชน เมอซอเครองบน สงใดทจะใสไปในเครองบนจากโรงงานของประเทศไทยจะไดเปน Offset Program หรอในกรณการสงซอสนคาเขามาจะตองก าหนดวาเปนชนสวนทผลตในประเทศไทยจ านวนเทาใด และจะตองมการถายทอดเทคโนโลย

๕๙

๑.๖ การด าเนนการตามแนวคดของเศรษฐกจกระแสใหมทเปนระบบเศรษฐกจทขบเคลอนดวยนวตกรรม เทคโนโลย และความคดสรางสรรคทตองค านงถงความยงยนทงดานสงคมและสงแวดลอม ควรตองค านงถง ความสอดคลองกบหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงตามแนวพระราชด ารของพระบาทสมเดจพระปรมนทร มหาภมพลอดลยเดช

๒. การเกบรกษาทรพยากรชวภาพ ระบบหรอวธการในการเกบหรอรกษาทรพยากรชวภาพของประเทศไทยทงพชและสตว ยงไมม

ประสทธภาพ พนธพชหรอพนธสตวมกจะถกเคลอนยายหรอถกครอบครองโดยทประเทศไทยเปนฝายเสยเปรยบอย เสมอ ควรด าเนนการแกไขอยางเปนรป ธรรม เพราะสงเหลานมคณคาอยางมหาศาล ตอมนษยชาต โดยเฉพาะการน าทรพยากรเหลานไปวจยคดคนท าเปนยารกษาโรค หรอน าไปเปนอาหาร เพราะยงทรพยากรธรรมชาตมความหลากหลายมากจะยงเกดประโยชนมาก หากมความรวมมอกบประเทศตาง ๆ ในระดบอาเซยน ซงเปนภมภาคทมสภาพภมอากาศและภมประเทศทใกลเคยงกน ความหลากหลายทางชวภาพจะมมากขน สามารถรวมมอกนในการพฒนายารกษาโรคหรอวคซน จะเกดประโยชนอยางมหาศาล และสามารถยกระดบจาก National Biobank เปน ASEAN Biobank

๓. การศกษาวจยการดดแปลงพนธกรรมพช หรอพชจเอม (GM) การพฒนาพชบางชนดโดยการดดแปลงพนธกรรม หรอพชจเอม ให เปนพชพนธทแขงแรง

เพอประโยชนเชงพาณชย ควรตองระมดระวง และควรตดตามศกษาวจยอยางตอเนองในกรณทผบรโภคพชทมการท า GM อยางสม าเสมอ อาจสงผลกระทบใหเกดการเปลยนแปลง Genetic ในรางกาย การท า GM ในพชพนธตาง ๆ อาจท าใหพชพนธทเปนพนธแทสญหายไป ควรผลกดนกฎหมายท เกยวกบความปลอดภย ในการดดแปลงพนธกรรมพชโดยเรว และควบคมหรอหามไมใหมการท า GM ในพชบางชนด

๔. การก าหนดนโยบายเกษตรอนทรยในพนทการเกษตร ประเทศไทยควรมนโยบายไมมการใชสารเคมในการท าการเกษตรทงในพนทขนาดเลกและพนทขนาด

ใหญ เพอใหเปนเกษตรอนทรยทวทงประเทศ พชผกและอาหารจะไมมสารเคมปนเปอน ซงเปนสวนหนงของการพฒนาเศรษฐกจอยางยงยน เศรษฐกจทจะพฒนาไมควรเปนพษตอสงแวดลอม และไมท ารายสขภาพของประชาชนทงระยะสนและระยะยาว

--------------------------------

รายชอสมาชกสภาขบเคลอนการปฏรปประเทศทอภปราย ๑. นายกษต ภรมย ๒. นางพรพนธ บณยรตพนธ ๓. ศาสตราจารยดสต เครองาม

ภาคผนวก ข ตารางสรปรายงานของคณะกรรมาธการขบเคลอนการปฏรปประเทศดานเศรษฐกจ

เรอง ระบบนเวศและการลงทนในเศรษฐกจกระแสใหม

๖๐

ตารางสรปรายงานของคณะกรรมาธการขบเคลอนการปฏรปประเทศดานเศรษฐกจ เรอง ระบบนเวศและการลงทนในเศรษฐกจกระแสใหม

ประเดนการปฏรป ระยะเวลาขบเคลอน (สน) ระยะเวลาขบเคลอน (ยาว) แหลงทมาของ

งบประมาณ หนวยงานรบผดชอบ

นโยบาย มาตรการ กลไก กฎหมาย นโยบาย มาตรการ กลไก กฎหมาย

๑.การปฏรปนวตกรรมทมความจ าเปนตอประเทศและ/หรอใชระยะเวลานาน ๑.๑ ก ำหนดประเภทนวตกรรม อตสำหกรรม และบรกำรทมควำม จ ำเปนตอควำมมนคง หรอใชเวลำยำวนำน

- งบประมำณของหนวยงำนทเกยวของ

- กำรรวมลงทนของเอกชน

กองทนตำงๆ

- กระทรวงวทยำศำสตรและเทคโนโลย

- ทกสวนรำชกำรทเกยวของ

๑.๒ ปรบปรงกลไกตลำดภำครฐทเออตอกำรรองรบนวตกรรมไทย

- กระทรวงกำรคลง - ส ำนกงบประมำณ

๒.การปฏรปนวตกรรมทมผลตอบแทนทางธรกจ ๒.๑ แกกฎหมำย กฎ ระเบยบใหผวจยเปนเจำของนวตกรรมไดโดยไมตองมอบใหรฐหรอใหรฐเปนเจำของรวม

- งบประมำณ

ของหนวยงำนทเกยวของ

- กำรรวมลงทนของเอกชน

- กระทรวงวทยำศำสตรและเทคโนโลย

๒.๒ สรำงระบบอเลกทรอนกสทเปนแพลตฟอรมเพอเปนตลำดระดมทนส ำหรบกำรวจยและนวตกรรม (Funding Electronic Platforms)

- กระทรวงกำรคลง

๒.๓ ปฏรปกำรสงเสรมควำมคดสรำงสรรค

- งบประมำณของหนวยงำนทเกยวของ

- กำรรวมลงทนของเอกชน

- ส ำนกงำนคณะกรรมกำรสงเสรมกำรลงทน

- ศนยสรำงสรรคงำนออกแบบ

๖๑

ประเดนการปฏรป ระยะเวลาขบเคลอน (สน) ระยะเวลาขบเคลอน (ยาว) แหลงทมาของ

งบประมาณ หนวยงานรบผดชอบ

นโยบาย มาตรการ กลไก กฎหมาย นโยบาย มาตรการ กลไก กฎหมาย - กระทรวงกำรคลง - กระทรวงพำณชย - กระทรวงศกษำธกำร - กระทรวงอตสำหกรรม

๒.๔ ลดหยอนภำษเงนไดแกประชำชนทไปรวมลงทนในธรกจเงนรวมลงทนหรอในบรษททมนวตกรรม

- กระทรวงกำร

คลง - กระทรวงกำรคลง

๓.การปฏรปการเกษตรและชมชนชนบท ๓.๑ ปรบปรงระบบกำรสงเสรมในภมภำคใหมประสทธภำพ และใชทองถนเปนตวขบเคลอน

- งบประมำณของหนวยงำนทเกยวของ

- องคกำรปกครองสวนทองถน

- กระทรวงเกษตรและสหกรณ

- กระทรวงศกษำธกำร - กระทรวงวทยำศำสตร

และเทคโนโลย

๓.๒ ตดทอนงบประมำณอดหนนกำรผลตเปนงบลงทนดำนนวตกรรมแกผประกอบกำรทเปนเกษตรกร หรอผประกอบกำรในชมชน ไมต ำกวำ รอยละ ๑๐ ตอป

- งบประมำณของหนวยงำนทเกยวของ

- องคกำรปกครองสวนทองถน

- กระทรวงเกษตรและสหกรณ

๓.๓ ปรบระบบกำรบรหำรจดกำรพนทกำรเกษตรใหมขนำดใหญขน เพอสรำง Economy of Scale

- กระทรวงเกษตรและ

สหกรณ - กระกรวงกำรคลง

๖๒

ประเดนการปฏรป ระยะเวลาขบเคลอน (สน) ระยะเวลาขบเคลอน (ยาว) แหลงทมาของ

งบประมาณ หนวยงานรบผดชอบ

นโยบาย มาตรการ กลไก กฎหมาย นโยบาย มาตรการ กลไก กฎหมาย ๓.๔ สรำงระบบภมคมกนใหเกษตรกรและชมชนส ำหรบผทใชนวตกรรม

- กระทรวงเกษตรและสหกรณ

- กระกรวงกำรคลง

๔.การปฏรปประเดนทมความคาบเกยว (Cross-cutting Issues) ๔.๑ จดตงหนวยงำนบรหำรจดกำรกำรขบเคลอนเศรษฐกจกระแสใหม (New Economy Delivery Unit)

- งบประมำณของหนวยงำนทเกยวของ

- กระทรวงวทยำศำสตรและเทคโนโลย

- กระทรวงศกษำธกำร - กระทรวงเกษตรและ

สหกรณ - กระทรวงสำธำรณสข

๔.๒ ผลกดนใหมระบบเชอมโยงขอมลและคลงขอมลทเรมไวใหเขมแขง พรอมกบกำรพฒนำเทคโนโลยสำรสนเทศทจ ำเปน อำท Applications, Contents

- กระทรวงดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม

- งบประมำณของหนวยงำนทเกยวของ

- คณะกรรมกำรดจทลเพอเศรษฐกจและสงคมแหงชำต

- กระทรวงดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม

- กระทรวงมหำดไทย

๔.๓ สรำงบคลำกรทขำดแคลน และแหลงเรยนรทเกยวของ

- งบประมำณของหนวยงำนทเกยวของ

- กระทรวงศกษำธกำร - กระทรวงวทยำศำสตร

และเทคโนโลย

๖๓

ประเดนการปฏรป ระยะเวลาขบเคลอน (สน) ระยะเวลาขบเคลอน (ยาว) แหลงทมาของ

งบประมาณ หนวยงานรบผดชอบ

นโยบาย มาตรการ กลไก กฎหมาย นโยบาย มาตรการ กลไก กฎหมาย ๔.๔ ประเมนผลโครงกำรดำนนวตกรรมและกำรลงทน ตลอดจนมำตรกำรสนบสนนตำงๆ ทรฐไดด ำเนนกำรไปแลวอยำงเขมขนและตอเนอง โดยจดท ำกลไกตดตำมและประเมนผลโครงกำรอยำงตอเนอง

- งบประมำณของหนวยงำนทเกยวของ

- ส ำนกนำยกรฐมนตร (นำยกรฐมนตรสงกำร)

๔.๕ สรำงระบบ Clearing House เฉพำะดำน

- งบประมำณของหนวยงำนทเกยวของ

- กระทรวงเกษตรและสหกรณ

- กระทรวงทรพยำกร ธรรมชำตและสงแวดลอม

- กระทรวงสำธำรณสข ๔.๕ กำรทบทวน ปรบปรงกฎหมำย กฎ ระเบยบ ทไมเอออ ำนวยตอระบบนเวศและกำรลงทน

- งบประมำณ

ของหนวยงำนทเกยวของ

- ส ำนกนำยกรฐมนตร (นำยกรฐมนตรสงกำร)

ภาคผนวก ค รายนามคณะกรรมาธการขบเคลอนการปฏรปประเทศดานเศรษฐกจ

๖๔

รายนามคณะกรรมาธการขบเคลอนการปฏรปประเทศดานเศรษฐกจ ๑. นายสถตย ลมพงศพนธ ประธานกรรมาธการ ๒. นายรงสรรค ศรวรศาสตร รองประธานกรรมาธการ คนทหนง ๓. นายคณสสร นาวานเคราะห รองประธานกรรมาธการ คนทสอง ๔. นายทวศกด กออนนตกล รองประธานกรรมาธการ คนทสาม ๕. พลเอก วชต ยาทพย ทปรกษากรรมาธการ ๖. นายปตพงศ พงบญ ณ อยธยา ทปรกษากรรมาธการ ๗. นายมน เลยวไพโรจน ทปรกษากรรมาธการ ๘. นายสนตศกย จรญ งามพเชษฐ ทปรกษากรรมาธการ ๙. นายสมชย ฤชพนธ โฆษกกรรมาธการ ๑๐. นายกฤษฎา จนะวจารณะ ผชวยโฆษกกรรมาธการ ๑๑. นายกลนท สารสน กรรมาธการ ๑๒. นายเฉลมศกด อบสวรรณ กรรมาธการ ๑๓. นายชชาต อนสวาง กรรมาธการ ๑๔. นายชศกด เกว กรรมาธการ ๑๕. นายดสต ลลาภทรพนธ กรรมาธการ ๑๖. พนเอก ธนศกด มตรภานนท กรรมาธการ ๑๗. นายธเนศพล ธนบณยวฒน กรรมาธการ ๑๘. นายเลศวโรจน โกวฒนะ กรรมาธการ ๑๙. นายสวฒน จราพนธ กรรมาธการ ๒๐. นางอรมน ทรพยทวธรรม กรรมาธการ ๒๑. ศาสตราจารยอศรา ศานตศาสน กรรมาธการ ๒๒. นายกอบศกด ภตระกล เลขานการกรรมาธการ ๒๓. นางปทมา เธยรวศษฎสกล ผชวยเลขานการกรรมาธการ