ยาคมกาเนด

ดร.ภญ.ประสบอร รนทอง

เคาโครงการเรยนร

• วธการคมกาเนด

• ยาเมดคมกาเนด

การรบประทานยาเมดคมกาเนดและยาคมกาเนดแบบฉกเฉน

• การตรวจสอบการตงครรภ

นยาม

การตงครรภ คอ ภาวะทไขผสม กบอสจ จากนนเดนทางมาฝงตวท

โพรงมดลก และแบงตวเรอยๆ

กลายเปนทารกจนอายครบ 9

เดอนจงคลอด

นยาม

อสจจะสลดหางและยอยสวนหว เพอปลดปลอยโครโมโซมทง 23 แทงทบรรจอยภายในสวน หวเขาสไข เพอจบคของตวเองกบโครโมโซมอก 23 แทงในไข และหลอมรวมตวกนกลายเปน เซลลเซลลเดยว เรยกวาเกดการปฏสนธ

เมอไขตกจากรงไขแลว จะเคลอนตวไปตามทอรงไข สเปรมจะผาน เขาสโพรงมดลก และผานไปยงทอนาไขและปกมดลก

สวนหวของอสจจะปลอยเอนไซมซง สามารถละลายผนงทหอหมปกปอง ไขออกได และจะมอสจเพยงตว เดยวทเจาะเขาสไขไดสาเรจ

นยาม

ประจาเดอน เกดจากการสลายตวของเยอบ

มดลก เนองจากไขไมไดรบการผสม เยอบมดลก จงสลายตวเปนประจาเดอน

การนบรอบเดอน ใหนบวนแรกของการมประจาเดอนเปนวนท 1 ของรอบเดอน โดยปกต

ระยะหางของการมประจาเดอนจะเทากบ 28 วน

วธการคมกาเนด

1. การคมกาเนดถาวร

2. การคมกาเนดชวคราว

การทาหมนชาย เปนการตดและผกทอนาเชอ การทาหมนหญง เปนการตดและผกทอนาไข

เปนการคมกาเนดเมอไมตองการบตรอยางถาวร

ลกอณฑะซงมหนาทสรางเชออสจและฮอรโมนเพศชาย เทสโทสเตอโรน

เชออสจทผลตจากลกอณฑะจะถกสะสมไวในทอเลกๆ ในลกอณฑะ เมอมปรมาณมากพอ และเมอมเพศสมพนธ เชออสจเหลานจะเดนทางผานทอขนาดใหญทฝงอยในถงลกอณฑะ เรยกวา ทออสจ ทอนจะเชอมตอกบ ทอปสสาวะ ซงใชถายปสสาวะดวย เชออสจท

ออกมาเมอมเพศสมพนธแตละครงมปรมาณมากถง 150

-

200 ลานตว

การทาหมนชาย อณฑะ

ทออสจ

วธการทาหมนชาย ทาไดโดยการเปดแผลเลกๆ ทบรเวณถงลกอณฑะ กอนเปดแผล หมอจะฉดยาชา จากนนหมอกจะเอามอคลาวาทออสจอยตรงไหน เมอคลาไดแลวกใช

มดหรอกรรไกรไปตดใหขาดจากกนเทานกเสรจแลว ใชเวลาทาแค 5 - 10 นาท

การทาหมนชาย

การทาหมนหญง

เปนการตดและผกทอนาไข

เพอปองกนไมใหไขมโอกาสผสมกบอสจ

การทาหมนหญงม 2

ประเภท

1. หมนเปยก คอ การทาหมนในชวง 1–3วนหลงคลอด แผลจะอยบรเวณสะดอ

2. หมนแหง คอ การทาหมนเมอใดกไดตามตองการ แผลจะอยบรเวณเหนอหวเหนา

ทอนาไข

2. การคมกาเนดชวคราวเปนวธทใชปองกนการตงครรภเมอยงไมพรอมทจะมบตร เมอเลกการคมกาเนดก

สามารถมบตรไดอก

2.1 การนบวนปลอดภย

2.2 การสวมถงยางอนามย

2.3 การใสหวงอนามย

2.4 การรบประทานยาเมดคมกาเนด

2.5 การฉดและการฝงยาคมกาเนด

2.6 ยาคมกาเนดแบบฉกเฉน

การนบวนปลอดภย

“กอน 7 หลง 7” นบทวนแรกของการมประจาเดอน

สงหาคม 2554อา จ อ พ พฤ ศ ส

1 2

8 9

15 16

3 4

10 11

17 18

5 6

12 13

19 20

7

14

21

การนบวนปลอดภย

“กอน 7 หลง 7” นบทวนแรกของการมประจาเดอน

สงหาคม 2554อา จ อ พ พฤ ศ ส

1 2

8 9

15 16

3 4

10 11

17 18

5 6

12 13

19 20

7

14

21

ยาคมกาเนดม 2 แบบ คอ 21 และ 28 เมดใน 1 แผง

ยาเมดคมกาเนด

แบบ 21 เมด

หนา

หลง

แบบ 28 เมด

ยาคมกาเนด

ยาคมกาเนด

วธรบประทานยาเมดคมกาเนด

•

ควรเรมรบประทานยาเมดคมกาเนดในชวงวนท 1-5 วน แรกของการมประจาเดอน (นยมใหเรมรบประทานเมด

แรกในวนแรกทประจาเดอนมา)

•

ควรรบประทานในเวลาเดยวกน แนะนาใหรบประทาน หลงอาหารเยนหรอกอนนอน เพอลดอาการคลนไส

•

การรบประทานยาคมกาเนดแผงแรก ในระยะ 15 วนแรก

ควรมการคมกาเนดรวมดวย

วธรบประทานยาเมดคมกาเนด

ยาเมดแบบ 28 เมด

•

ใหรบประทานเรยงตามลกศรตดตอกนทกวน

•

เมอหมดแผงแลวใหเรมแผงใหมในวนรงขน

•

ยาคมกาเนดแบบ 28 เมดจะม ยาฮอรโมน 21 เมด อก 7 เมด เปนแปงหรอวตามนบารงรางกาย

วธรบประทานยาเมดคมกาเนด

ยาเมดแบบ 21 เมด

•

ยาคมกาเนดทกเมดเปนยาฮอรโมน

•

รบประทานวนละ 1 เมดตดตอกน

• ควรรบประทานในเวลาเดยวกนของทกวน

• เมอรบประทานหมดแผงแลวใหหยด 7 วน จงเรมยาแผงใหม

การปฏบตเมอลมรบประทานยาเมดคมกาเนด

ลมรบประทานยา 1 เมด ใหรบประทานทนททนกได แลวรบประทานเมดตอไป ในเวลาเดม

ลมรบประทานยา 2 เมด

ตดตอกนใน 2 สปดาหแรกของแผง

-ใหรบประทานยา 2 เมด ในวนทนกได และรบประทาน ยาตอไปตามปกตจนยาหมดแผง และตองคมกาเนดวธ

อนรวมดวย 7 วนนบจากวนทลมรบประทานยา

ลมรบประทานยา 2 เมด

ตดตอกนในสปดาหท 3 ของแผง

หรอลมรบประทานยา 2 เมด

ใหหยดยาเมดคมกาเนดแผงทรบประทานอยแลวเรม แผงใหมทนท และตองคมกาเนดวธอนรวมดวย 7 วน นบจากวนทลมรบประทานยา

ยาคมกาเนดแบบฉกเฉน

ในเมองไทย มยาคมฉกเฉนจาหนาย 2 ยหอคอ โพสตนอร (Postinor) และ มาดอนนา (Madonna) ซงขายเปนแผง โดยมยาบรรจไว 2 เมด

ยาคมกาเนดแบบฉกเฉน

วธรบประทาน

• ยานตองรบประทานยาเมดแรกภายใน 72 ชวโมงหลงการรวมเพศ

• หลงจากรบประทานยาเมดแรก 12 ชวโมง ใหรบประทานยาเมดท 2

ดงนนตองกนยาน 2 เมด จงจะไดผล

ยาเมดคมกาเนดฉกเฉน ไมสามารถปองกนโรคตดตอทางเพศสมพนธได เชน

กามโรค หรอการตดเชอเอดส

ยาเลอนประจาเดอน

สามารถเลอนประจาเดอน

โดยใชฮอรโมนโปรเจสตนในขนาดสงๆ เชน primolute-N

• รบประทานวนละ 2 ครง หลงอาหาร เชา เยน นาน 4-5 วน

กอนวนทคาดวาจะมประจาเดอน และรบประทานตอไปจนถงวนท

ตองการมประจาเดอน

• ประจาเดอนจะมาภายหลงหยดยา 3 วน

• การเลอนประจาเดอนไมควรใหคลาดเคลอนเกน 7-10 วน

การตรวจสอบการตงครรภ

การตรวจการตงครรภเปนการตรวจหาฮอรโมน Human chronic

gonadotropin

(hCG) ซงเปนฮอรโมนทหลงมาจากรก จะเรมผลตหลงจาก ทเกดการปฏสนธแลว 6 วน และฮอรโมนจะมมากทสดทเวลา 8-12

สปดาหของการตงครรภ

ดงนน เวลาทเหมาะสมตอการตรวจการตงครรภคอ 1 เดอนหลงจากการม

ประจาเดอนครงสดทาย

TC

TC

TC

T = testC = control

การตรวจสอบการตงครรภ

1 2 3

ผล ขน 2 ขด = ตงครรภ

ผล ขน 1 ขด = ไมตงครรภผล ไมขน = การตรวจผดพลาด

ขอบคณคะ