บทเกรนนิ่ํา: kaoru ishikawa, the man and quality control · 2018-03-13 ·...

บทเกรนนา: Kaoru Ishikawa, The Man and Quality Control

สมาคมสงเสรมเทคโนโลย (ไทย-ญป น) หรอ ส.ส.ท. เปนองคการทมความมงมนในการสงมอบองคความรทมสวนสาคญในการ พฒนาอตสาหกรรมไทยมายาวนาน โดยมงเนนทจะถายทอดความรทเกยวของกบอตสาหกรรมในทกๆดาน โดยเฉพาะทางดานการบรหารจดการคณภาพ ไมวาจะเปนดานสถตตงแตระดบพนฐานไปจนถงระดบสง ไปจนถงการกระตนใหภาคอตสาหกรรมมการสงเสรมและการพฒนาคณภาพงานของ พนกงานระดบปฏบตการ โดยการจดการประกวด Thailand Quality Prize ไปจนถงการจดการประกวดการบรหารจดการเชงระบบดวย TQM ในรางวล Kano Quality Award เกดเปนแรงเสรมททาใหเกดการเรยนรในเรองคณภาพอยางกวางขวางทง ภายในองคการในอตสาหกรรมเองและเกดการแลกเปลยนเรยนรรวมกนของ อตสาหกรรมตางๆ เกดการยกระดบและตอยอดองคความรของประเทศไดอยางมาก ซงการเผยแพรความรในดานคณภาพของ ส.ส.ท. เปนไปตามแนวทางเดยวกนกบประเทศญป น โดยศาสตราจารย ดร.อชกาวา เปนบคคลทถอวามคณปการตอวงการคณภาพทงในประเทศญป น ประเทศไทย และประเทศอนๆ ทวโลก ในฐานะททานเปน “บดาแหงควซซ” ทาใหเรองของคณภาพถกเชอมโยงกบผปฏบตการและกลายเปนปรชญาพนฐาน ในการบรหารงานจนถงปจจบน

ในวาระครบรอบ 100 ป แหงการราลกถง ศาสตราจารย ดร.คาโอร อชกาวา ทาง Union of Japanese Scientists and Engineers(JUSE) ไดทาการรวบรวมชวประวตของทาน ศาสตราจารย ดร.คาโอร อชกาวา เปนบทความภาษาญป นและภาษาองกฤษ ผสนใจสามารถดาวนโลดเอกสารไดฟรทาง http://www.juse.or.jp และทางสมาคมฯ ไดคดบทความบางสวนมาแปลเปนภาษาไทยและเผยแพรใน Website ของสมาคมฯ ซงทานสามารถตดตามอานบทความและดาวนโลดเอกสารฟรไดท http://www.tpa.or.th

1 | 5

ส.ส.ท. ไดรบอนญาตจาก JUSE ในการแปลและเผยแพรบทความเรอง “ Kaoru Ishikawa, The Man and Quality Control”

Chapter 1

พธ ศพของ ศาสตราจารย คะโอร อช กาวา ผ ลวงลบ

(The funeral service of the late Prof. Kaoru Ishikawa)

รายงานขาวพธศพ

ศาสตราจารย คะโอร อชกาวา ไดถงแกกรรม เวลา 7.56 น. วนท 16 เมษายน 1989 ทโรงพยาบาล Chofu Touzan สรอาย 73 ป

ในเดอนมกราคม ป 1988 ทานไดเขารกษาตวท โรงพยาบาล St. Luke’s International Hospital , Tsukiji, Tokyo ไดรบการผาตดเพอเปลยน ตงลาใสใหญ ทานไดเขาๆ ออกๆ โรงพยาบาล เปนเวลา 1 ป และดเหมอนวาอาการของทานจะดขนในงานปารตท จดขนท Hotel Okura ในวนท 23 เดอนมกราคม ป 1989 เพอฉลองการไดรบเครองราชอสรยาภรณ the Second Class Order of the Sacred Treasure ทกๆ คนในปารต รสกสบายใจและปลมปตทไดพบทาน และดเหมอนวาอาการของทานจะดขนเรอยๆ และทานกพยายามอยางยงทจะเขารวมการประชม และการพบปะ คนอนๆ ในวนตอๆ มา

อยางไรกตาม ทานลมปวยอกครงอยางกะทนหนในวนท 13 เดอนเมษายน จากนนกไมรสกตวและ จากไปในวนท 16 เมษายน ถงแมวา ครอบครวทานจะอทศเวลาดแลทานอยางเตมท นคอชวงเวลาทแสนโศกเศราสาหรบพวกเรา

พธคานบศพไดจดขนในวนท 18 เดอนเมษายน และพธศพเปนการสวนตว ในวนท 19 ไดจดขนทบานของทาน ท Tobitakyu, Chofu City สวนพธศพอยางเปนทางการ ไดจดขนโดย มหาวทยาลย Musashi Institute of Technology และ The Union of Japan Scientists and Engineers (JUSE) ท Main Hall ของ Zojo-Ji Temple, Shiba, Minato ward ในวนท 24 เมษายน ในวนนน เวลา 11.30 น. บตรชายทาน คณ Tadashi ไดมาพรอมกบภาพของคณพอ และเดนเขาใปใน ศาลางานศพ ผานแถวแขกทมารวมงานศพ พรอมกบ เสยงเพลง Ravel’s Pavane for a Dead Princess บรรเลงโดย วงโยธวาธต ของ มหาวทยาลย Musashi Institute of Technology

แขกผมารวมงานศพ ประมาณ 400 คน มาจากสาขาตางๆ ทง ทางดานอตสาหกรรม วชาการ และ มหาวทยาลย สาสนแสดงความเสยใจ ไดถกอานโดย ตวแทนของคณะกรรมการจดพธศพ คอคณ Shuichi Furuhama รกษาการ อธการบดมหาวทยาลย Musashi Institute of Technology คณ Kohei Suzue ประธาน JUSE คณ Takashi Mukaibo เพอน และ อดตอธการบด University of Tokyo คณ Ryoichi Kawai ประธานบรษท Komatsu และคณ Hiroto Harusawa ตวแทนของลกศษย ศาสตราจารย อชกาวา นอกจากน ยงม โทรเลข กวา 1500 ฉบบ สงมาจากทวทงญป นและตางประเทศ มบางฉบบ ไดนามาอาน ถงแมฝนจะตก แตผ รวมงานและนกศกษาประมาณ 3000 คน ไดเขารวม งานพธราลกน พรอมดวยธปนาแถวของผคนทปรารถนาทจะมอบธปนน ยาวจนถง เวลา 15.00 น. ในตอนบาย

2 | 5


โทรเลขแสดงความเสยใจ

โทรเลขจานวนมาก ถกสงมาจากภายในญป น และประเทศตางๆ กวา 20 ประเทศ เพอแสดงความเสยใจ ซงรวมทง โทรเลขจากนกวชาการผ มชอเสยง ซงเคยรวมงานกบ ศาสตราจารยอชกาวา ตอไปนคอเพยงสวนหนงเทานน

W.E.Deming

“ขาพเจามความเสยใจอยางสดซงตอการจากไปของ ดร.อชกาวา เขาเปนเพอนทดของขาพเจา การจากไปของเขา เปนการสญเสยทยงใหญของโลก”

J.M. Juran

“ศาสตราจารยอชกาวา ไดสราง คณประโยชนในระดบโลกใหแก สาขาQuality Control และเรารสกเสยใจอยางสดซงตอการจากไปของทานจากโลกน”

Larry Blake, President of the Oregon Institute of Technology

“ศาสตราจารยอชกาวา เปนวศวกรผ เปนเลศ เพรยบพรอมดวยวสยทศนทกวางไกล อดมคต ของทาน จะอยไปพรอมกบ Musashi Institute of Technology และจะเปนสวนหนงของ Oregon Institute of Technology ในอนาคต”

Yang Zhenya, (เอกอครราชทตพเศษผมอานาจเตมของ สาธารณรฐประชาชนจน ในญป น) (Ambassador Extraordinary and Plenipotentiary of the People’s Republic of China to Japan)

“ศาสตราจารยอชกาวา เปนเพอนเกาของประชาชนชาวจน และไดสรางผลงานทเปนประโยชนทยงใหญ ในการเผยแพร Quality Control ในประเทศจน พวกเราจะไมลมทาน”

3 | 5


QC Circle Regional Chapter

“เราขอแสดงความเสยใจอยางสดซง ตอขาวเศราของการจากไปของศาสตราจารย คะโอร อชกาวา ผซง เปนหนงในอาจารยระดบโลก ในสาขา Quality Control เราขอแสดงความขอบคณทยงใหญทสดตอ การใหคาปรกษาของทาน ทมตอ regional chapter ของเรา”

A president of a small enterprise

“เราไดเรมธรกจของเราใหมในปจจบน และจะพยายามถงทสด ทจะตอบแทน การสนบสนน และความมมตรภาพของศาสตราจารยอชกาวา ทมมาตลอดเวลาหลายป เราจะนาเอาบทเรยนทไดเรยนจากทานไปใชประโยชน และ จะพยายามอยางตอเนองเพอพนกงานของเรา และโลกของเรา”

โทรเลขจากวศวกรของ ผผลตอเลกทรอนกส ถง คณ Tadashi บตรชาย ศาสตราจารยอชกาวา (A card to Professor Ishikawa’s son, Tadashi, from an engineer of an electronics manufacturer)

“ขาพเจามความเสยใจอยางสดซงทไดรวา เราไดสญเสยบคคลสาคญทขาดไมได ในความพยายามสรางใหเกดการพฒนาคณภาพใหแกบรษทญป น เราเชอวา ณ บดน เราจะตองทมเท มความพยายามทแขงแกรงมากขน เพอมงส ระดบสงสดของโลก เพอ แสดงใหเหนถง ความกตญญของเรา ทมตอศาสตราจารยอชกาวา เรารสกโศกเศรา โศกเศราจรงๆ”

คากลาวไวอาลย (Memorial Address) Kohei Suzue, President JUSE

กอนอน ขออนญาตใหขาพเจา แสดง ความเสยใจอยางสดซงตอ การสญเสย ดร. คะโอร อชกาวา กรรมการของ the Union of Japanese Scientists and Engineers

เมอการควบคมคณภาพเชงสถต และแนวคดดงกลาว ไดถกนามาสญป น จากสหรฐอเมรกา หลงจากสงครามโลกครงท 2 ไมนาน ดร.อชกาวา ไดตระหนกวา การควบคมคณภาพ เปนสงทสาคญมาก เพอการพฒนาอตสาหกรรมภายในประเทศ ดงนน ทานจงไดอทศ ตวเองเขาสการศกษา นน

ดร.อชกาวา ไดรบรวา การควบคมคณภาพใน สไตลอเมรกา ซงเกยวของเฉพาะผ เชยวชาญเทานน จะมผลลพธทไมมากนกในการปรบเปลยนวฒนธรรมอตสาหกรรมญป น ทาน ไดใหขอเสนอแนะวาสงทตองการนน คอ การควบคมคณภาพท

4 | 5


พนกงานทกคนมสวนรวม ตงแตผบรหารระดบสง จนถงพนกงานในสายการผลต สวนหนงของความพยายามของทานในการทาใหการมสวนรวมนนเกดขนเปน จรง ดร.อชกาวา จงไดนาเอากจกรรม QC Circle เขามา สงเสรมใหใชโดยเฉพาะกบพนกงานทหนางาน ทานไมเพยงแตสรางสรรคกจกรรม แตยงใหคาชแนะ และ ทางานหนกเพอสราง และเผยแพรกจกรรม QC Circle ใหเกดขนเปนจรง ไมวา จะเปน กจกรรม Company-wide Quality Control (Japanese TQC) หรอ กจกรรม QC Circle ในญป น ไดแผขยายไปอยางกวางขวางทกอตสาหกรรม Japanese TQC จงไดรบการยอมรบ เปน role model ในระดบนานาชาต และ กวา 50 ประเทศ และ พนท ได ปฏบต กจกรรม QC Circle ในปจจบน

บทบาทของ ดร.อชกาวา ในตางประเทศนน กยงใหญมาก ทานไดไปเยยมพนทใน 30 ประเทศ ใน 30 ป เพอศกษากจกรรมการควบคมคณภาพ สรางเครอขาย รวมทงการใหการปรกษา ความสาเรจทสาคญของทาน นน คอการวางแผนและมบทบาทในสราง the International Conference on Quality Control และ the International Convention on QC Circle เพอจดการประชมนานาชาตเปนครงแรก

ดร. อชกาวา เปนผ ทมบทบาทสาคญในดานกจกรรมการควบคมคณภาพอยเสมอ จงเปนเรองทเสยดายอยางมาก ทตองสญเสยผ ทมความสาคญเชนทาน อยางกะทนหน การจากไปของ ดร.อชกาวา เปนความสญเสยทยงใหญของประเทศเราเชนกน

สดทายน ขาพเจาขอแสดงการระลกถง ในนามของ JUSE พรอมกบขอสญญาวา จะพฒนากจกรรมตางๆ ใหกาวหนาตอไป ตามท ดร.อชกาวา ไดตงเจตนามรณไว

คากลาวไวอาลย (Memorial Address) Ryoichi Kawai, Friend: Chairman, Komatsu Ltd.

ขาพเจาขอกลาวคาอาลา ดวยความเคารพ แดเพอนผจากไป ดร.อชกาวา

เมอเดอนมกราคมทผานมา เมอขาพเจาไดเขารวมงานฉลองของทานในวาระไดรบพระราชทานเครองราช อสรยาภรณ the Order of The Sacred Treasure และไดกลาวคาแสดงความยนดแกทาน ขาพเจาสงเกตไดวานาหนกทานลดลง แตยงเตมเปยมดวยพลง ขาพเจาไดแตหวงวาทานคงจะหายปวยโดยเรว วนนขาพเจามความรสกเจบปวดอยางยง ทตองมากลาวคาอาลา ขาพเจาจนตนาการไดถงความรสกของครอบครว ญาตมตร และลกศษย ทตองสญเสยทานไป มองยอนกลบไปขาพเจาระลกถงอดตทขาพเจาไดรจกทานตงแตยงอย ชมรมเทนนสของมหาวทยาลย ซงขณะนน ขาพเจา เรยนวรรณกรรม ในขณะททานเรยนวทยาศาสตร

ขาพเจาไมเพยงแต ไดรบการปลดปลอยอยางปรกตธรรมดา แตไดรบการแนะนาและคาชแนะทพเศษจากทาน เมอ ประมาณ 30 ปทแลว บรษทของเราไดประกาศทจะแขงขนในตางประเทศเปนครงแรก และตองเผชญกบอปสรรคทวาจะอยหรอจะไป ขาพเจาไปพบ ดร.อชกาวา และไดขอรองทานใหสนบสนน เพอเอาชนะวกฤตใหได ตองขอขอบคณการให

5 | 5


คาแนะนาของทาน บรษทของเราไดพยายามทจะเอาชนะวกฤต โดยการทมเทความพยายามในการพฒนาคณภาพ ของผลตภณฑของเรา และปฏรปสไตลการบรหารของบรษทเรา สงนนามาสฐานของการเตบโตอยางตอเนอง หากไมมการสนบสนน จากทานหรอการควบคมคณภาพ ในขณะนน บรษทของเราคงไมไดมาอยจนถงทกวนน ขาพเจาปรารถนาทจะแสดงความกตญญอยางจรงใจ ตอการสนบสนนและชแนะทมคณคาอยางยงของทาน

คาพดของทานนน มกจะชาๆและเปนรปธรรม ผ ทฟงทานจะไดรบแรงจงในใหมความพยายามอยางจรงจงในการปรบปรง เมอทานไดชอยางตรงไปตรงมาวา เรายงมสงทตองทาอกมาก สาหรบ globalization ในระบบของบรษทเรา ขาพเจารสก ตกใจหลายครง หลายหน ในอกดานหนง เมอทานพดถงบรษทของเรา ไมเพยงแตตอหนาเรา แตตอหนาผ อนดวย ทานไดกลาววา Komatsu มโอกาสทดอยางมากในการทจะเอาชนะวกฤต ถาเราทางานหนก มนทาใหเรามความสข และ มพลงขนมา ขาพเจาประทบใจในบคลกภาพของทาน อยางมาก และ เรยนรจากทานมากเชนเดยวกน นคอสงทขาพเจาจาไดอยางสนกสนานเกยวกบทาน

ขาพเจาไมคดวา ขาพเจาจะตองเลาเกยวกบ ความสาเรจทยงใหญของทาน แตในฐานะททางานอยในภาคอตสาหกรรม ขาพเจาตองการจะเนนยาวา ขอขอบคณในคาชแนะของทาน ในเรองเกยวกบ company-wide quality control และกจกรรม QC Circle ทาใหบรษทของเรา ประสบความสาเรจ ในการสรางฐานทมนคงใหแกภาคอตสาหกรรมของญป น ดร.อชกาวา ผอทศตนใหกบโลกอตสาหกรรม ผ ทไดแสดงใหเหนถงความเปนผ นาทแขงแกรงใหเราไดเหน บดน ทานไดจากไปแลว ขาพเจามความเสยใจอยางสดซง

สดทายน ขาพเจาขอแสดงความกตญญ และ ความเคารพอยางจรงใจ มายงเพอน ผจากไป ดร. อชกาวา ขอใหดวงวญญาณของทาน สสขคต เถด

1 | 1 0


บทท 2

ความโศกเศราตอการถงแกกรรมของศาสตราจารยอช กาวา

(Laminating the Death of Prof. Kaoru Ishikawa:

Articles of Condolence in Magazines, Convention Memorandums, Newspapers,etc.)

Reports of Statistical Application Research, JUSE

“ความโศกเศราตอการถงแกกรรมของศาสตราจารยอชกาวา”(Lamenting the Death of Prof. Ishikawa)

Tadakazu Okuno

ศาสตราจารย คะโอร อชกาวา หวหนาบรรณาธการ ของ the Reports of Statistical Application

Research, JUSE ถงแกกรรม ในวนท 16 เมษายน 1989 นเปนความสญเสยทยงใหญของสงคมทดาเนนการ การ

ควบคมคณภาพ และ ขาพเจา ของแสดงความเสยใจอยางจรงใจตอผจากไป

ในป 1949 ทานและ มตรสหายหลายคน ไดเรมกจกรรมความรวมมอ ในการวจย เกยวกบ การควบคมคณภาพ

และไดเรมการตพมพเปนรายงานภาษาองกฤษน ครงแรก ในป 1953 ตอมาในป 1959 ทานไดมาเปนหวหนา

บรรณาธการ รบชวงตอ จาก ศาสตราจารย T. Kawata จากนนมา ทานไดรบหนาทดแลกองบรรณาธการ น เปนเวลา

30ป

หลงสงครามโลกครงท 2 การแนะนาการควบคมคณภาพเชงสถต มาสอตสาหกรรมของญป น เปนแรงจงใจท

สงสงตอการตพมพของ the Reports น สาขาทางดานสถต ไดดงดดนกสถตญป น ในชวงชวตงานชวงแรกของพวกเขา

ดวย แรงจงใจทรนแรง

การทาคณประโยชนทสาคญทสดของ ดร. อชกาวา ในฐานะหวหนาบรรณาธการ คอการชวยใหนกวจยญป น

สามารถตพมพบทความเปนภาษาองกฤษ ดงนน สมาคมวทยาศาสตรระหวางประเทศ จงไดนาเสนออยางเสมอภาพ ตอ

กจกรรม QC ของญป น ความตงใจของทาน ไดสรางใหมจานวนบทความเพมมากขน ทไดรบการตพมพ ใน

วารสารวชาการตางประเทศ โดย นกสถตญป น the Reports ไดถอกาเนดขน ในฐานะการสงพมพระหวางประเทศ

ซงไดรบการยอมรบวา มการสรางคณประโยชนในตางประเทศ อยางเหมาะสม

2 | 1 0


Reports น ชวงเรมแรก มความตงใจ ในการตพมพใน Section A ของบทความวจย ทเกยวของกบ ทฤษฎ และ

วธการทางสถต และ ใน Section B ของรายงาน เกยวกบกจกรรม QC ทางอตสาหกรรม ท ครอบคลม application

เรมแรกของ วธการทางสถต ซง ไดรบการสงเสรมเปนการพเศษโดย ทานอชกาวา ตงแตป 1970 เปนตนมา กจกรรม QC

ของญป น ไดเขาส ขนเสรมสราง หรอ Total Quality Control (TQC) นน เกยวของกบ สมาชกทกคนของสถาน

ประกอบการตงแต ผบรหารระดบสง จนถงพนกงาน กจกรรม TQC ไดม ผลกระทบทเหนไดชดตอ QC ในตางประเทศ

ตอมา ทาน อชกาวา ได สราง Section C ใหแก the Reports ในสวน ทเกยวของกบ กจกรรม TQC รวมถงกจกรรม QC

Circle และ การนาไปใชประโยชนทวทงอตสาหกรรม ของ วธการทางสถต

การทาคณประโยชนของทาน ในฐานะหวหนาบรรณาธการ นน ลวนเปนสงทยงใหญ อยางไรกตาม สงเหลานถก

บดบงจนดเลกไป ดวยกจกรรม บกเบกของทาน ในการควบคมคณภาพ เขาใหสญญาเปนการสวนตว ตอการขยายตว

ของ การควบคมคณภาพแบบญป นในตางประเทศ ระหวางชวงป 1980 กจกรรมระหวางประเทศของทาน ไดขยายไปถง

กวา 30 ประเทศ ดงนน ทานจงเปนภาพสญลกษณของกจกรรม QC ในสไตลญป น

ทานนาเสนอ และ มความเชอวา

สนคาทคณภาพสง และประหยด เปนสงทดตอโลกเสมอ

คนทกคน เกดมาด และ ปรารถนาทจะพฒนาใหดขนดวยการเรยนร

QC เรมตน และจบลงท การศกษา

TQC จะขยายตวไปทวโลก ตอไปจะมการปะทะกนทางการคานอยลง

สงสาคญททานอชกาวาไดทามา สามารถสรปไดดงตอไปน

1. การนาเสนอกจกรรม QC Circle ในป 1962

2. การกอตง “Quality Month” ในป 1960

3. การจด symposia และ conferences เกยวกบ QC ทหลากหลาย

ทาน ไดรบตาแหนง ประธานของ คณะกรรมการโปรแกรม ตางๆ หลายครง ในการ เรมตน International

Conferences on Quality Control (ICQC) และ International Convention of QC Circle (ICQCC) ใน

ประเทศญป น

3 | 1 0


ตอไปน เปน การเกยรตประวต ททานไดรบ

Deming prize, 1952: Deming Prize Committee, JUSE

Grant Award, 1972: American Society for Quality Control

Shewhart Medal, 1983: American Society for Quality Control

The Second Class Order of The Sacred Treasure, 1988: Japan

(กรรมการ และศาสตราจารย Science University of Tokyo)

หมายเหต: คณะกรรมการ บรรณาธการรวม ไดเลอก Tadakazu Okunoเปน หวหนาบรรณาธการในเดอน

สงหาคม ป 1989 หวหนาบรรณธการผ รบชวงตอ ได นาเสนอ การยดถออยางตอเนองของแนวนโยบายทางอดต หวหนา

บรรณาธการ ในการสงเสรม สถานะระหวางประเทศของ the Reports

การประชมประจาปของ American Society for Quality Control , Toronto, 1989

“คาสรรเสรญ ตอ ศาสตราจารย คะโอร อชกาวา ผ ลวงลบ”

William A. Golomski

ประมาณ 1เดอนกอน เพอคนหนงจากญป น ไดแจงใหขาพเจาไดรวา ศาสตราจารยอชกาวา ไดถงแกกรรมแลว

และไดรบการแจงรายละเอยดอยางเปนทางการ จาก the Union of Japanese Scientists and Engineers ในวนท 16

เมษายน ป 1989 ศาสตราจารยอชกาวา ไดเสยชวตจาก เลอดออกในสมอง พธศพของทาน ไดจดขนในวนท 24

เมษายน ท Zosoji Temple ใน Tokyo ซง คณ Douglas Ekings ประธานของ American Society for Quality

Control ไดเปนตวแทนของสมาคม เขารวมพธดวย

ศาสตราจารย อจกาวา ไดรบ ดษฎบณฑต สาขาวศวกรรมศาสตร จาก University of Tokyo ในป 1958 ใน

สาขา applied chemistry

อะไร ทาใหศาสตราจารยอชกาวา มชอเสยง เพราะวา ทาน ไดสราง แนวคด ความสมพนธระหวาง customer‐

vendor ภายในบรษทหรอ หรอวา เพราะวา ความสาเรจในเรอง การ sampling สาหรบวตถจานวนมาก หรอวา

เพราะวา ความคดสรางสรรคของทานในเรอง the cause and effect diagram ซงเปนทรจกการในนาม Ishikawa

Diagram ศาสตราจารยอชกาวาเปนหนงในจานวนไมกคนทเปนสมาชกกตตมศกดของ American Society for

4 | 1 0


Quality Control ทานไดเปน President ของ International Academy for Quality and Executive Member

of ISO, Japan ทานมชอเสยงเพราะตาแหนงเหลานหรอ แนนอน นเปนเพยงบางเหตผลเทานน แตสาหรบความเหน

ของขาพเจาแลว ขาพเจาคดวา สงทสาคญกวา คอ การทาคณประโยชนอยางยงใหญของทานตอการปรบปรงคณภาพ ซง

ลดความสญเสย ทงความพยายามและ วตถ ขอขอบคณทาน ททาใหพวกเราสามารถปรบปรงมาไดอยางยาวนาน ใน

ความเปนจรงแลว ศาสตราจารยอชกาวา รวา อะไรคอสงทเปนประโยชนตอมนษยชาต

หลงจากททานเกษยณจาก การเปนศาสตราจารยของ University of Tokyo ในป 1976 ดเหมอนวา เปนสงทด

สาหรบทานทจะไดใชเวลาของทานในการพกผานหลงเกษยณ อยางไรกตาม ทานไปสอนท Science University of

Tokyo อก 2 ป ซงระหวางนน ทานยงไดทากจกรรมอยางหลากหลายกวางขวาง ในตางประเทศ ทานเคยกลาวไววา คน

ญป นตองการแสดงความกตญญอยางแทจรง ตอ การชวยเหลอทพวกเขาไดรบจาก สหรฐอเมรกา หลงสงครามโลกครงท

2

ขอขอบคณกจกรรมทงหลายของศาสตราจารยอชกาวา นนคอ ความยากจนทลดลง ประชาชนสามารถเขาใจ

ปญหาในงานของเขา คนงานเรมมความสนใจในงานของเขา ประชาชนเรมอทศใหกบงานมากขน และ หนมาทางานหนก

ขน ตองขอขอบคณสงทศาสตราจารยอชกาวาไดพด และวธการตางๆ ททานสอน และนามาใช

ในป 1978 ศาสตราจารยอชกาวา ไดลาออกจาก Science University of Tokyo และยายไปเปน อธการบด

ของ Musashi Institute of Technology ซงเปนตาแหนงททานดารงอยจนกระทงถงแกกรรม

ศาสตราจารยอชกาวา ไดอทศใหกบงานของทานอยางเตมทเสมอ ตวอยางเชน เมอทานไดมาเยยมอเมรกา

เหนอ ทานไมตองใชความพยายามมากนกในการตดสนใจชวยเหลอคนจานวนมาก ทานมความรทลกซงเกยวกบ

พฤตกรรมของมนษย และ ความสมพนธระหวางบคคลอยแลว ทกษะและความคดสรางสรรคของทาน ยงคงฝงอยใน

ความทรงจาของขาพเจา เราขอขอบคณความเอออาทรของทานทไดมอบใหเราทบานทาน ทานไมเพยงแตเปนบคคลท

สามารถพดหลายๆ สงหลายอยางได เชน “คณไมตองทางานใหหนกจรงๆ หรอก คณควรจะดดเวลาทางาน” ทานไดตอส

กบการทางานหนก อยางจรงจง อยเสมอ เพราะวา การทางานหนก เคยเปนอะไรบางอยางทจาเปน ในการทาใหญป น

บรรลถง คณภาพทดทสดของโลก

ศาสตราจารยอชกาวา ไดรบการราลกอยเสมอ สาหรบการทาคณประโยชนทยงใหญ ในการปฏบต Quality

Control ขาพเจาเจตนาทจะใชคาวา Quality Control ณ ทน เพราะนคอ Japanese-style Total Quality Control ททาน

มกจะพดถงอยเสมอ

5 | 1 0


ศาสตราจารยอชกาวา ทองเทยวไปทวโลก เขารวม การประชมวชาการเรองคณภาพ พวกเราหลายๆ คน

เฝาคอยทจะพบทาน guru ทานนอย ทกๆ ป

ขาพเจา พรอมกบครอบครวของทาน มตรสหายจากมหาวทยาลย และเพอนๆ จาก Union of Japanese

Scientists and Engineers , Japan Society for Quality Control ขอไวอาลยตอการถงแกกรรมของ

ศาสตราจารยอชกาวา และในขณะเดยวกน ขอแสดงความขอบคณ ทพวกเรา ไดรบสทธพเศษ ทไดเคยอยรวมกบทาน

เพราะ ศาสตราจารยอชกาวา พวกเราจงไดพฒนาได เราจะกาวตอไปอยางตอเนอง ตามรอยของทานทไดใหไว

และนาธงน สาหรบการพฒนาของเรา เราจะทาใหสาเรจใหได

ขอใหเรายนขน และ อธษฐานอยางสงบ

ขอบคณมากครบ

(President, W.A. Golomski& Associates; Former President, ASQC;

Member, IAQ)

หมายเหต : คาไวอาลยน ไดอานในวนท 8 พฤษภาคม 1989 ใน ชวงเรมตนของพธเปดของ การประชมทวไป ของ

American Society for Quality Control, ท Toronto มผ เขารวมประมาณ 3000 คน ไดยนไวอาลยและแสดงความ

เคารพอยางสงบ ในทกๆ โอกาส Mr. Golomski ผ มบทบาทโดดเดน ในเรอง การควบคมคณภาพ ใน อเมรกา เปน

อาจารยพเศษท Chicago Institute of Technology และ Illinois Institute of Technology เปนเพอนทสนทของ

ศาสตราจารยอชกาวา มากวา 30 ป

Hinshitsu (Journal of the Japanese Society for Quality Control)

“ความโศกเศราตอการถงแกกรรมของศาสตราจารยอชกาวา”(Lamenting the Death of Prof. Ishikawa)

The Board of Directors

Japanese Society for Quality Control

ศาสตราจารยคะโอร อชกาวา ไดพกฟนจาก การผาตดลาไส ซงทานไดปวยมาตงแตเดอนมกราคม ป 1988 ทาน

ไดมสขภาพทดขนตามลาดบ แตทานกตองประสบกบภาวะเลอดออกในสมอง และ ไดถงแกกรรม

6 | 1 0


ศาสตราจารยอชกาวา ไดปวยมากอนหนาน กอนททานจะเกษยณจาก University of Tokyo แตหลงจากนน

ทานไดฟนจากปวยอกครงคลายกบ นกphoenix หลงจากนน เปนเวลากวา 10 ป ทานไดมาเปน อธการบดของ

Musashi Institute of Technology ซงเปนตาแหนงทสาคญ ในขณะเดยวกน ได อทศตนในการสอน advancement

of quality control และ ใหคาปรกษาอยางไมเหนดเหนอย เหมอนกบทานยงเปนคนหนมอย พวกเราไดหวงวาทานจะม

สขภาพทดอกครงเหมอนกอน จงเปนเรองทนาเสยใจและโศกเศราอยางมากสาหรบเรา วา เรองทเราหวงนนไมไดเกดขน

ถงแมวา เราจะรซงวา การจากไป เปนวาระสดทายทมกบทกๆ คน

ศาสตราจารยอชกาวา ไดอทศตวทานอยางมากใหกบการพฒนาของ การควบคมคณภาพ ในญป น ดวยใจท

กวางและ ดวยความมงมนอดทน ทานไดสรางระบบการควบคมคณภาพใหเกดขนในญป น ไมมใครสามารถปฎเสธความ

ยงใหญของทานในฐานะผ นา และ ศาสตราจารย ไดแตเพยงวา “ดวงดาวทยงใหญ ไดลบไปแลว”

ในชวงเวลาทเราตองพบกบความทาทายในการนาเอาการปฏรป เขามาในการควบคมคณภาพ การจากไปของ

ทานสญเสยทยงใหญของ อตสาหกรรมญป น เราไดเพยงแตโศกเศราทการจากไปของทาน ไดพรากเราจากการดแลของ

ทาน

ศาสตราจารยอชกาวา ไมไดสนใจมากเกยวกบ การถกเถยงดวยคาพด ทานไมยดตดกบการถกเถยงวา อะไรคอ

TQC อะไรคอ การประกนคณภาพ ทานคนหา และคนพบสงทบรษทตองการ ในสถานททางานจรง ซงเปนสงทคนญป น

ตองการ และเปนสงทโลกตองการ ทานนาเอาสงทคนพบ ไปทาการปฏบต ทานสาธตใหเหนในการพสจนจรงวา ในการ

ควบคมคณภาพนน การปฏบตจะตอง มความสาคญมากกวาทฤษฎ กจกรรมควบคมคณภาพ ซงตามประเพณแลว ม

เพยงวธการทางเทคนค ของการควบคมการผลต เชน control diagrams และ sampling inspection ปจจบนไดเปน

สวนสาคญทสด ของกจกรรมธรกจ ในปจจบน จากการวางแผนการผลต ผาน การออกแบบ การผลต ไปจนถง การ

บรการหลงการขาย ทกคนในบรษท ตงแตผบรหารระดบสง จนถงผปฏบตงานระดบหนางาน เขารวมในกจกรรมเกยวกบ

คณภาพ ความกาวหนาในการควบคมคณภาพ นานวตกรรม มาส ทกษะการบรหารธรกจตามประเพณปฏบต เมอเรา

มองยอนกลบถง ความสาเรจทยงใหญของ ศาสตราจารยอชกาวา ผ ทตองตดตาม รอยเทาของเขา จะรสกถงอยางหนก

หนวงของภาระหนาท และความรบผดชอบ ในการธารงรกษา และพฒนางานททานไดทามา

ศาสตราจารยอชกาวา เปนหนงในผ นาทยงใหญ ซง แบกรบการสรางเศรษฐกจของ ญป น หลงสงครามโลกครงท

2 ทานไดทางานอยางไมรเหนดเหนอย จนกระทงทานไดจากไป เราขออธษฐานใหดวงวญญาณของทาน จงไปสสขคต

ศาสตราจารยอชกาวาขอ จงพกผอนอยางสงบ ทานไดทางานมาหนกพอแลว

หมายเหต: Hitoshi Kume, Hinshitsu, Vol. 19, No. 2, 1989

7 | 1 0


Quality Progress (Journal of The American Society for Quality Control)

ในการราลกถง ดร . คะโอร อชกาวา ผ กอตง คณภาพ (in Memoriam: Dr. Kaoru Ishikawa:

Quality Organizer)

Ms. Nancy A. Karabatsos

“ เมอขาพเจามองยอนกลบทชวตขาพเจา พรอมกบ QC สงตอไปน ไดกลายเปนความหวงและ คาอธษฐาน:

ขอให QC และกจกรรม QC Circle แผขยายไปสทกแหงหนในโลก ขอใหคณภาพทวทงโลก จงพฒนาปรบปรง ขอให

ตนทนนนตาลง ขอใหประสทธภาพการผลต ดขน ขอใหวตถดบและพลงงานมการประหยด ขอใหประชาชนทวโลกจงม

ความสข และ ขอให โลก จง รงเรองและมสนตภาพ” ดร.คะโอร อชกาวา ไดเรมหนงสอทเปนสญลกษณ ดวยคาพดทวา

What is Total Quality Control ? The Japanese Way และดวยคาพดเหลาน ลกศษย และ มตรสหายของทาน จะ

ยงระลกถงทานอยเสมอ

ถาคณเคยไดใช cause –and – effect diagram (หรอทเรยกวา fishbone หรอ Ishikawa diagram) หรอถา

คณเคยเปนสวนหนงของ Quality Control Circle คณจะอยเปนสวนหนงของมรดกท ดร.อชกาวา ทงใหกบคนขางหลง

ทวโลก มนเปนเจตนารมณของทาน ทตองการใหคนในทกระดบ และในทกอตสาหกรรม สามารถใช เครองมอทงาย ในการ

ทางานรวมกน เพอแกไขปญหา และ กาจดสงกดขวางในการปรบปรง การรวมมอ และการศกษา

ความพยายามของทานตอวสยทศนของทาน นาทานมาสเกยรตยศทสงสง: นนคอ Deming Prize, Second

Class Order of the Sacred Treasure in Japan, Grant Award, Shewhart Medal, Honorary Member ของ

American Society for Quality Control

หลงจากจบการศกษาจาก University of Tokyo ในป 1939 ดร.อชกาวาได ทางาน ในระยะสนๆ ท Nissan

Liquid Fuels Co., Ltd. กอนเขาสกองทพเรอของญป น ในฐานะ เจาหนาทวศวกรรมพเศษ ทานไดเขารวมในกลมวจยการ

ควบคมคณภาพ ของ Union of Japanese Scientists and Engineers (JUSE) ในป 1949 พรอมกบทางานในฐานะ

ผชวยศาสตราจารย ท University of Tokyo ในเรองWhat is Total Quality Control? The Japanese Way นน

ดร.อชกาวาอธบายวา ทานไดยนชอของ JUSE และตองการใช ขอมลการวจยทงหลาย สาหรบงานของทานทมหาวทยาลย

“ทนน Mr. Kenichi Koyanagi , senior managing director ของ JUSE ยนยนวา ถาขาพเจาไมรวมในกลมวจย

QC และเปนหนงในวทยากร แลว เขาไมสามารถอนญาต ใหขาพเจาใชขอมลเหลานนได คาตอบของขาพเจา งายมาก

“คนมาใหมจะเปนวทยากร ไดอยางไร? “ แต Mr. Koyanagi กลบชกชวนวา “เราเพงจะเรมตน ไมตองหวงหรอก”

ขาพเจาถกบงคบใหเขารวมกจกรรม QC ดวยวธน เมอขาพเจาไดเรมศกษาวธการทางสถต และ QC ขาพเจากรสกตดใจ

สงเหลาน สงเหลานไดสรางคณประโยชน อยางมาก ตอการฟนตวของเศรษฐกจญป น “

8 | 1 0


ดงนน ดร.อชกาวา จงไดกลายเปน หนงในจานวนผบกเบก ในกจกรรม QC ในญป น ทานไดเกยวของกบ

หลกสตรเกยวกบคณภาพทงหมด ทเสนอโดย JUSE และยงมองเหนวา หลกสตรเกยวกบคณภาพ นนสามารถนาเสนอตอ

ฝายจดซอและฝายขายได ทานไดรบการยอมรบอยางรวดเรวสาหรบงานของทาน เมอทานไดรางวล Deming Prize ในป

1952 รวมกบกลม วจยการควบคมคณภาพ

ป 1943 ดร.อชกาวา ไดพฒนา cause-and-effect diagram เปนครงแรก ในหนงสอของทาน “Guide to

Quality Control” ทานไดอธบายวาเคยไดใช diagram น ชายงานพนกงานท Kawasaki Steel Works ในการ

วเคราะห และทาความเขาใจปญหา ซง diagram น สวนใหญมกเรยกวา fishbone diagram (ผงกางปลา) เพราะม

รปทรงคลายๆ กบ กางของปลานนเอง ใชสาหรบ คนหาตนตอของปญหา ทมาจาก วสด วธการ เครองจกร(อปกรณ)

และ วธการวด ( materials, methods, machines, measurement) จากนน ไดมการขยายตวไปทวโลก และใชกน

อยางสมาเสมอโดยคนททางานทงในอตสาหกรรมการผลต และบรการ

ทานมความเชอวา “QC เรมตนดวยการปฏสมพนธของคน” และ สงทปรากฏเปนผลลพธทกวางขวางของ

ปรชญาดงกลาวกคอ การใชกนอยางทวโลก เรอง Quality Control Circle (หรอ Quality Circle) ทานและงานของทาน

ท JUSE เรมตนโดยการใช แนวคดการเนนทมเวอรค (teamwork‐oriented concept) ในชวงตนทศวรรษ 1950 ใน

เดอนเมษายน ป 1962 วารสารญป น Genba To QC‐magazine ไดตงชอแนวคดนอยางเปนทางการวา “QC Circle”

จากนนมา ดร.อชกาวา ตองมความรบผดชอบทยงใหญ ผานสงพมพ และการแนะนาเปนสวนตวของทาน ในการขยาย

ความคด circles ดงกลาว ไปทวโลก

การขยายตวของ circles สรางความแปลกใจอยางมากใหแกทาน เพราะมนเปน พรอนประเสรฐสาหรบผซงได

ใชแนวคดนน ในหนงสอ “Quality Control Circles at Work” ดร.อชกาวา ไดกลาวไวใน บทนาวา “...ความ

เคลอนไหวของ QC มกจะไดรบการชวยเหลอสนบสนนจาก สงทแตกตางในแบบญป น เชน ผ เชยวชาญมออาชพ สหภาพ

แรงงานในบรษท และ ระบบคาจางตามระดบอาวโส การจางงานตลอดชพ ธรรมเนยมประเพณศาสนาแบบญป น และ

ปจจยอนๆ แตสงเหลานไมใชสาคญทสด ในชวงแรก ขาพเจามสมมตฐานวา ประเทศทไมใชตะวนออก ซงไมมศานาพทธ

หรอ ลทธเตา จะไมสามารถเขาถง กจกรรม QC Circle ได อยางไรกตาม เรวๆ น ขาพเจาไดพบการพฒนากจกรรม QC

Circle ประสบความสาเรจ ในประเทศตางๆ กวา 40 ประเทศทวโลก รวมทง ประเทศตะวนตกหลายๆ ประเทศ สงนได

เปลยนทศนะคตของขาพเจา และบงคบใหขาพเจาสรปวา กจกรรม QC Circle น สามารถนามาใชประสบความสาเรจได

ไมวาทใดในโลก โดยเพยงแต ปรบเลกนอยใหเขากบสภาพการทองถนเทานน ธรรมชาตของมนษยจะเหมอนกนทกแหงใน

โลก และ กจกรรม QC Circle กสามารถปรบใชไดในทกๆ ทท ใหความเคารพความเปนมนษย

9 | 1 0


ลกศษยและมตรสหาย ดร.อชกาวา จดจาทานไดในฐานะผ สนบสนนและ เปนผ นาทยงใหญ ซงไดสงเสรม

ผปฏบตงานใหใชวธการงายๆ ในการแกไขปญหา ทานได แนะนาใหใชสงทเรยกวา seven tools ซงไดแก cause‐and‐

effect diagram, histogram, check sheet, Pareto chart, control chart, scatter diagram, และ graphs ทาน

ไดกลาวถงเครองมอเหลานวา สามารถแกไขปญหาไดทกอยาง Dr. Noriaki Kano แหง Science University of

Tokyo ไดกวาวา “ผมใชเวลาถง 20 ป ในการทาความเขาใจ” “จากสายตาของนกศกษาคนหนง มนไมนาสนใจเลย –

seven tools น งายเกนไป” แต ทานกลาววา คณสามารถใชในการแกไขปญหา ไดถง 95 %”

ดร.อชกาวา ยงไดรบการยอมรบวา เปนสมาชกสาคญในยคของการปฏรปในประวตศาสตรเศรษฐกจของญป น

ศาสตราจารย Yoshio Kondo ศาสตราจารยเกยรตคณของ Kyoto University ไดกลาวถง ดร. อชกาวา วา มบทบาทท

สาคญในการศกษา American method และ ชวยเหลอ คนญป นในการปรบ สงเหลานนใหเขากบสภาพแวดลอมของ

ญป น ความรของทาน สรางแรงดลใจใหกบลกศษยของทาน ศาสตราจารย Kondo ไดพบ ดร.อชกาวา ใน SAC

seminar ในป 1951 เขาไดกลาววา “ผมตนเตนมาก – เขารทกๆ เรองเลย”

สดทายน ดร. อชกาวา ไดรบการจดจาในฐานะ ผสนบสนนทยงใหญของ ผ เชยวชาญ QC ในญป น ทานเชอวา

ญป นจะไดรบประโยชนอยางมาก มนเปนสงทสาคญสาหรบผ เชยวชาญในการประสาน ความพยายามของเขาทงหลาย ท

แทนทจะยนอยคนเดยว Dr. Noriaki Kano ใชคาพดทวา “เขาดมทงนาทสะอาดและเปอนโคลน” เพอเนนอธบายถง

ทกษะ ของดร.อชกาวา ในการทาใหคนทงหลายมารวมมอกน เขาอธบายวา สะอาดนนคอ วธการ หรอ สถานการณ ทด

และงาย “อกสงหนง คอ สงทเกยวของกบเรองราวทางการเมอง หรอ ความไมชอบกนระหวางคน” ดร.อชกาวา เปน

master ของทง 2 กรณ

มตรสหายของ ดร.อชกาวา ตองการเลาเรอง ในสวนทนารก ของทาน เมอถามวา เราจา ดร.อชกาวา อยางไร

ศาสตราจารย Yoshio Kondo ตอบวา “เขาชอบ สาเก ทกเทยงคนทกท” Dr. Noriaki Kano กลาววา “เขาไมใชคนท

นากลบ เขาเปนคนทยงใหญในหมมวลมนษย”

(Editor of Quality Progress, ASQC)

หมายเหต: Quality Progress, June, 1989

The Asahi shimbun (Japanese newspaper):

“บดาแหง QC ญป น ศาสตราจารยอชกาวา มงเปาหมายท นวตกรรมการบรหาร”

10 | 1 0


“Father of Japanese QC, The Late Prof. Ishikawa

Aimed at Managerial Innovation”

คะโอร อชกาวา อธการบดของ Musashi Institute of Technology (ศาสตราจารยกตตมศกด University

of Tokyo และเปนพชายของ Rokuro Ishikawa ประธานหอการคาและอตสาหกรรมญป น) ถงแกกรรม ทานเปน

นกเขยนระดบโลก และ เปนผสรางสรรคแนวคดของ Total Quality Control (TQC) ในญป น ซงไดเปลยน “Made in

Japan” ไปเปนคณภาพทดทสดในโลก ศาสตราจารยอชกาวา ไดอทศในการพฒนาอตสาหกรรมการผลต โดยอธบาย

เสมอวา การปรบปรงคณภาพนน เปนสงทนาไปส การลดตนทน และ ผบรหารระดบสง ตองเปนผ นาในกจกรรม QC

เทคนคของการควบคมคณภาพ ไดรบการแนะนาสญป น จากอเมรกาโดยตรงหลงสงครามโลกครงท 2 ในชวง

นน พวกเขาใหเฉพาะเทคโนโลยการบรหารทนาไปใชไดกบ พนทการผลต และ วธการควบคม ทอยบนพนฐานความคด

ทวา ผปฏบตงาน ทาใหเกดความผดพลาด และ พยายามแกไขอยางงายๆ อยางไรกตาม ศาสตราจารยอชกาวา ได

พยายามคนหาระบบทเหมาะสมกบวฒนธรรม และ อปนสยของคนญป น ทานไดสรางสรรคระบบ Total Quality

Management ซงเกยวของกบ การสราง กลมหนางานขนาดเลก หรอ “circles” ซงสมาชกนน จะสรางขอเสนอแนะ

เกยวกบการควบคมคณภาพ สมาชกทกคนของบรษทจะ เขารวมในระบบ

ในป 1960 เมอ บรษท Nisson Motor ไดรบ Deming Prize ซงเปนรางวลสาหรบการควบคมคณภาพ

ศาสตราจารยอชกาวา ไดไปเยยมโรงงาน ทานโกรธมากเมอพบวา การแนะนา นน ปลอยใหเปนหนาทของทมงาน ทาน

ไดเรยกตวประธาน คณ Katsuji Kawamata ผลวงลบ รวมทง กรรมการทานอน พรอมกบ ตอวา อยางรนแรง

เหตการณน แสดงใหเหนวา TQC ของศาสตราจารยอชกาวา ไมเปนเพยงการฝกหด การควบคมคณภาพ แต มเปาหมาย

ทนวตกรรมการบรหารทนาโดยผบรหารระดบสง

ศาสตราจารยอชกาวา ไมไดลดราวาศอก คาพดของทาน ซงเหมอนกบบดาของทาน Ichiro Ishikawa ผ

ลวงลบ ซงเปนประธานคนแรกของ Keidanran (Japan Business Federation) ในป 1956 (หมายเหตของ

บรรณาธการ: ปทถกตองคอ 1958) ทาน ไดกลาวทวอชงตน ซง QC ในอเมรกา นนยงไมด ศาสตราจารย Hajime

Karatsu ของ Tokai University ซง รวมกบทาน ราลก วา คนอเมรกน ไดหวนกลบมา เชอเชญใหสอนพวกเขา

บางอยางเกยวกบ QC ศาสตราจารยอชกาวา เปนสมาชกกตตมศกดคนเดยวทไมใชคนอเมรการของ American

Society for Quality Control ศาสตราจารย Hitoshi Kume แหง University of Tokyo ซงเปนรนนองของทาน

ใน ทโรงเรยนเดม ไดกลาววา “เขาดเหมอนจะไดรบความนยมทอเมรกา มากกวา ในญป นเสยอก”

(วนพฤหสบด ท 18 เมษายน ป 1989)

1 | 8


บทท 3

ความทรงจาทมตอศาสตราจารย คะโอร อชกาวา

(Memor ies of Prof. Kaoru Ishikawa)

3.2 ศาสตราจารย อชกาวา ในฐานะ เพ อน ร นพ เจานาย และ คร (Prof. Ishikawa as a Friend, a Senior, a

Boss and a Teacher)

ระลกถง ดร . คะโอร อชกาวา (Thoughts about Dr. Kaoru Ishikawa)

W. Edwards Deming

ขาพเจา รจก และคนเคย กบ ดร. อชกาวา เมอประมาณป 1952 ขาพเจามกจะ อางองผลงานของทาน ในการ

ชกตวอยาง สนแรเหลก เหลกเปนลาเรอ มาถงทาเรอทญป น เหลกทงลาเรอนน หนกเทาไร?

ดร.อชกาวา และอกหลายคน ไดไปเพอแกไขปญหานน พวกทาน ไดคดคนวธการใหม โดย การชกตวอยางของ

สนแรเหลก จาก เหลกทงลาเรอ ทานและคณะกรรมการของทาน นาเสนอ รายงานในวนท 22 ธนวาคม ป 1955 ท บรษท

Yawata Steel วธใหมในการชกตวอยาง ใชเหลกนอยลง 10 % เทยบกบวธการของเหมองบางเหมอง และ นอยลง 2%

สาหรบเหมองอนๆ วธการใหมน ไดรบการยอมรบทางดานวศวกรรมศาสตร ขอสรปกคอ บรษทเหลกญป น ทผานมา ได

จายมากเกนไปสาหรบเหลกของพวกเขา

วธการเหลานทพฒนาขนโดย คณะกรรมการของ ดร. อชกาวา ไดกลายมาเปนมาตรฐานระหวางประเทศ

สาหรบการชกตวอยาง ของวตถทมปรมาณมาก

ดร.อชกาวา สราง QC Circle ไปทวทงญป น และสอนคนญป น ใหรจกการทาประโยชนใหแกการพฒนาวธการ

เหลานน

ทานไดเชญขาพเจาหลายๆ ครงไปทบานทาน ซงเรา มความสขสนกสนานและอาหารทอรอย

ดร.อชกาวา จะไดรบการระลกถง และ เคารพจากคนจานวนมาก ตลอดไป สาหรบหนงสอของทาน และ การ

อทศทมากมายตอการบรหาร

บดาของทาน คณ Ichiro Ishikawa เปนบคคลทยงใหญ ไมเหนแกตว ไดรบความเคารพอยางสง เปนผ นาของ

Federated Economic Societies ทานเปนประธานคนแรกของ JUSE ทานไดมาเยยมขาพเจาทบานขาพเจาทวอชงตน

2 | 8


(ประธานกตตมศกด คณะกรรมการ Deming Prize)

ความทรงจาตอ ศาสตราจารยอชกาวา (Memories of Prof. Ishikawa)

Tetsuichi Asaka

ความทรงจาตางๆ มากมาย ของ ชวง 40 ป ของมตรภาพทยาวนาน กบ ศาสตราจารยอชกาวา ผดขนมาอยาง

ตอเนอง ขาพเจามพนทจากดในการเขยน ขาพเจาจงพยายามเลอกบางเรองของความทรงจาเหลานน

1.ขาพเจาไปเยยม Nobeoka Plant ของบรษท Asahi Kasei Corporation เรองการประกนคณภาพของ ดายเร

ยอง (Bemberg) นเปนประสบการณครงแรกของขาพเจากบศาสตราจารยอชกาวา ไดใชเวลาในหนางานจรงของโรงงาน

มการปรกษาหารอกน กวา 4 วน โดยกกตวเองทหนางาน ตงแต 8 นาฬกาในตอนเชา จนถง 10 หรอ 11 นาฬกา

ตอนกลางคน ทาการปรกษาหารอกนตลอดเวลา ในเวลาอาหารเยนนน เราไดรบสทธพเศษ ดวย สาเกญป น ขนาด 180

มล 1 ขวด อยางไรกตาม ขางนอกของประตเลอน ทมใหมสาหรบการปรกษาตอไป ไดเตรยมพรอมรอควของตวเองอย

เรายงเกนไปเกนกวาทจะผอนคลาย หรอ สนกสนานกบอาหาร

ศาสตราจารย 2 คน มาจากโตเกยว ดงนนโรงงานจงตองการทจะใชประโยชนจากโอกาสนใหมากทสด เราซงยง

หนมแนนอย ทมเทใหเขากบการปรกษาหารอ ทงวนและคน การปรกษาหารอกน 14 ถง 15 ชวโมงตอวนทกๆ วน จงจะ

เลกได เรา เจบคออยางสดๆ และในตอนสดทาย เสยง เราเกอบจะหมด ดงนน เราตองแสดงดวยทาทาง เมอเรากลบโอ

ซากา จาก โออตะ โดยรถไฟสายเบปป นเปนหนงในความทรงจาทนารก ทเราเคยมรวมกน (ชวงแรกๆ ของ SQC)

2.ศาสตราจารยอชกาวา ไดใหคาแนะนาอยางหนกแนนวา ขาพเจา ควรเลนกอลฟ และ ปาจงโกะ และบนโดย

เครองบน ขาพเจาไปซอไมกอลฟ แตขาพเจาไมเคยเลนเลย สวนปาจงโกะ เมอเราเยยมบรษททฮโรชมาดวยกน ทานได

ชวนขาพเจาไปเลนดวยกน ในวนตอมา ทงโรงงานไดยนเรองน และขาพเจาจาตองเผชญหนากบ ใบหนาทยมเยอะมาท

ขาพเจา จากนน ขาพเจา ไมเคยพฒนาขนเลย จนทอถอย และ เลกเลนในทสด สวนเรองขนเครองบน ขาพเจาเรมรสก

ถงความสะดวก และใชบรการเครองบนมาจนถงบดน

ศาสตราจารยอชกาวา ไดใช เกลดประวตเหลาน ใน คากลาว ของทาน ในงานฉลอง เครองราชอสรยาภรณของ

ขาพเจา เมอเวลาทขาพเจาเกษยณ

3 | 8


3. ป 1987 เปนปทครบรอบ 30 ป ของ การกอตง Union of Japanese Scientists and Engineer’s Karuizawa

Course (QC Seminar for Executives) ขาพเจาไดกลาวกบ ศาตราจารย อชกาวา วา เราตองเกษยณ จาก แนวหนา

เพอบนทก 3 ทศวรรษทผานมา และปลอยใหผ สบทอดของเราทางานตอไป ทานตอบวา “คณ คณทารวมกบผมนาน

เกนไปหนอยแลว” และไมยอมตอบ รบ ขอเสนอของขาพเจา เสยงของศาสตราจารยอชกาวา มเสยงแหบมาหลายปแลว

กอนหนาน และทานสามารถจดการไดเพยงการบรรยาย เพยง 3 ชวโมงเทานน ทานเอา เคยบอกวา นนไมใชเสยงทาน แต

เปนเสยงไมโครโฟน ททานใช ซงเสย ทานเปนคนทดอรน และ ไมเตมใจทจะฟงขาพเจา

4. ทานเปนทรจกอยางมาก ตอขอเทจจรง ทวา ทานเปน ผ รเรมกจกรรม QC Circle ซงเปนทยอมรบของทกๆ คน

ทานผลกดนตวทานอยางมาก ถงแมวา ทานจะมกาหนดการทยงมาก ในการเขารวม สมมนาทตระเวนจดโดย JUSE หรอ

การประชมทองถน และ การบรรยาย ทานไดบรรยาย ใหกาลงใจผคน และสรางสรรคกระดกสนหลงของ กจกรรม QC

Circle ซง ยงไมไปพรอมกนในโลก ในบางจด คนทวไปยงเขาใจผดวา กจกรรม QC Circle นนเปนอยางเดยวกบ TQC

ศาสตราจารยอชกาวา มความกงวลอยางมากเกยวกบเรองน ทานเคยเนนประเดนนในการสมมนาของผบรหารระดบสง

ซง TQC ตวมนเองคอการบรหารธรกจ และ คณตองไมเขาใจผดเกยวกบกจกรรม QC Circle

5. เปนเวลา 15 ป ทศาสตราจารยอจกาวา ไดทางานอยางหนกในการจดตง สมาชกคณะกรรมการ สาหรบ QC

Symposium ทจดท Hakone ทานไดรวบรวม จตวญญาณ ของวงศตระกล ในตอนเยน และจะถกเถยงและดมจนถง ตส

นนคอ “นสย” ของทาน แตขาพเจา เหนดวยกบคนอน ทจะหยดตอนเทยงคน และกลบไปทหองของเรา อยางไรกตาม มน

ดเหมอนคนทเรยกตวเองวา เปนแผน ไปยงหองของทานศาสตราจารย และ ดมตอทนน

ทานรกคนททางานกบทานอยางจรงใจ และ ทานยงคงบอกความเชอของทานใหแกเขา

6. ในวนท 1 เดอนเมษายน ป 1989 ในงานเลยงทเปนเจาภาพโดย JSO Japan ขาพเจาเหนนกวจยหนมคนหนง

ซง ทางานอยในกลมวจยศาสตราจารยอชกาวา เชญทานใหดม ขาพเจาไปหามนกวจยหนมคนนน แตศาสตราจารย

ยงคงดมกบเขาตอไป เหมอนกบ ปกปองเขา

หลงจากนน 2 สปดาห สขภาพของทาน เลวลงอยางรวดเรว และทานเสยชวตในวนท 16

เพอ QC sector เพอญป น และโลก และเพอธรกจ เพอจตวญญาณของครอบครวทาน ศาสตราจารยอชกาวา

ทางานโดยไมคดถงตวเอง เพอ ทกระดบชนของคน ทานเผาตวเอง และไปสสวรรค ขาพเจารสกมากวา นนคอสงนน

ความรบผดชอบของเราในปจจบน คอ ทางานหนก เพอตอบแทนทาน ถงแมวา จะเปนเพยงเศษเสยวของความบากบนท

ยงใหญของทาน

(ศาสตราจารยกตตมศกด University of Tokyo)

4 | 8


บทเรยน ทเรยนจาก ศาสตราจารย (Lessons Learned from the Professor)

Hitoshi Kume

มนเปนฤดฝนในป 1986 เมอขาพเจาไดรบการแจงจาก กองเลขานการของ คณะวศวกรรมศาสตร University

of Tokyo ใหเตรยมการ เสนอ ศาสตราจารยอชกาวา ใหรบเครองราชอสรยาภรณ ขาพเจาเรมเตรยมการ รวบรวมขอมล

จาก กองเลขานการ ซง กาลงเตรยมเอกสาร และ ขอใหศาสตราจารยอชกา จดเตรยมเอกสารทจาเปน งานทสาคญทสด

ทขาพเจาตองทาคอ เตรยมประวตความสาเรจของทาน ดวยาความรวมมอจาก คนจานวนมาก ขาพเจาเสรจสนงานนน

ในชวงปลายป 1986 และ วนขนปใหมของป 1987

ในกระบวนการจดเตรยมประวตความสาเรจนน ขาพเจาแปลกใจและประทบใจอยางมากตอ ความโดดเดนของ

ผลงานของทาน ขาพเจาประทบใจมากวา ทานผ นาทยงใหญคนหนง ของกลมผ นา ซงอทศตนใหกบการฟนฟญป น หลง

สงครามโลกครงทสอง ไดอยทนนนเอง

ศาสตราจารยอชกาวา ไมคอยชอบถกเถยงมากนก หมายความวา ทานไมคอยจะถกเถยงบอยวา TQC คออะไร

หรอ การควบคมคณภาพคออะไร ทานปฏบตสงทสถานประกอบการตองการ สงทญป นตองการ และ สงทโลกตองการ

ทานไดแสดงใหเราเหนวา การควบคมคณภาพ นนตองใหความสาคยแกการปฏบตมากกวาทฤษฎ

มนคอป 1959 ซงขาพเจา ไดเหนบบทเรยนของทานเปนครงแรก หลงจากนน ขาพเจาไดคดวา ขาพเจาจะไม

สามารถไดรบการสอนทเปนรายละเอยดจากทาน วาใหทาสงนนใหทาสงน ขาพเจาอาจจะไมรสกวา ทานจะใหการสอน

แกขาพเจา แตบางท ขาพเจาอาจจะไมมนใจทจะบอก แตขาพเจาคดวา การเตรยมการประวตความสาเรจของทาน

สาหรบการรบเครองราชอสรยาภรณ นน ไดบอกขาพเจาถงคาแนะนาของทานอยางชดเจน ซงนนคอ การควบคมคณภาพ

หรอ สงทเราตองทา ขาพเจาโชคดทไดพบทาน ในฐานะผใหคาปรกษา และ มความประทบใจอยางจรงใจ ทไดบงเอญพบ

กบทานเหมอนพรหมลขต

การพฒนาของการควบคมคณภาพ ในญป น เปนหนอยางมากตอความเชอมนอยางสงของทานในการควบคม

คณภาพ และ จตใจทแขงแกรง ไมยอทอ และไมชอบทจะแพของทาน ในการนาเสนอมน เราตองเรยนสงเหลานอยาง

จรงใจจากทาน แต บคลกนสยทเปนเลศของทาน บางครง แสดงความดอรนและดอดง ในทกๆ วน ดานนอกของการศกษา

ทาใหเกดปญหาตอผ อน ขาพเจาคดวา ขาพเจาจะเลา เกลด ทขาพเจาไดเคยเกยวของดวย

5 | 8


เมอขาพเจาเปนนกศกษาปรญญาโท สมาชกของหองแลปอชกาวา มกจะไปเดนเขา ทกๆ ฤดใบไมรวง ในปหนง

พวกเราวางแผนทจะไปปนภเขา Takamatsuyama ทแหลม Miura พรอมกบ Mr. Takamatsu ซงปจจบนน ทางานอยท

Showa Denko ทาหนาทเปนผประสานงาน ในโอกาสนน ศาสตราจารยอชกาวา จะแตงกายทดด นาประทบใจพรอมกบ

เป และ รองเทาปนเขา แตในวนปรกต ทานไมคอยจะแตงตว ทานดมอยางมากในวนกอนๆ หลงจากปนเขาเปนเวลา

ประมาณ 1 ชวโมง ทานหายใจหนก และมกจะอยหลงคนอนๆ และเปนคนสดทายในกลม ทานสงใหเราหยด ทานจะไม

พดวา “ฉนเหนอยแลว ขอพกสกคร” ทานพดวา “ฉนตองการกนสมแมนดารน งนจะรอทนสกพก” แลวนงลงทถนน ทาน

หยบเอาผลไมออกมาจากเป และใชเวลาทานมน ประมาณ 30 นาท พวกเรานกศกษาไดยนอยบนยอดเขา รอทานมาถง

ศาสตราจารยอชกาวา เปนผ ดมสาเกทหนกมาก บางคนเรยกทานวา “Shusen” (แปลวา ฤาษภเขาทรก สาเก)

หลงจากททานเกษยณจาก University of Tokyo ทานปวน และเขาโรงพยาบาลของ University of Tokyo Mr. Kawai

ภายหลงเปนประธานบรษท Komatsu จากด มความเปนหวงสขภาพของเขา และบอกเพอนๆ ของเขา ใหหาหนทาง กน

ใหศาสตราจารยอชกาวา ออกจากการดม ขาพเจาเหนดวยกบคาพดเขาอยางยง และ กอตงกลม ทชอวา “กลม ลด

ปรมาณสาเกของ ศาสตราจารยอชกาวา” ซงสดทาย กลมเหลว ขาพเจาขอรองใหรนพของกลมเรา เปนประธานของกลม

แตเขาเองกลบเปนนกดมอกตางหาก นคอความผดของขาพเจา อยางไรกตาม มนจะไมเกดขน ถาขาพเจาเลอกคนท

ถกตอง

ประมาณ 1 ปกอนการเสยชวตของทาน ทานไดรบการผาตดลาใสใหญทโรงพยาบาล St. Luke’s International

Hospital แตการฟนตวของทานจากการผาตด กไมราบรน ขาพเจาเกรงวาทานคงเจบปวดจากบาดแผลมาก แตทานไม

เคยบน สขภาพของทานแยลงอยางมาก โดยเฉพาะหลงจากทานไดรบเครองราชอสรยาภรณ และทกๆ คน คดวา มนคง

เปนเรองทเปนไปไมไดในการจดปารตฉลองเครองราชอสรยาภรณ คณนายอชกาวา คดเหมอนกนวา นาจะเปนเรองทดท

ไมจดปารต และเรากเสนอแนะใหทานเลกลมการจด แตทานไมฟง ทานเพยงแตบอกวา ใหจดตอไปตามกาหนดการ เรา

ขอรองใหทานอยทโรงพยาบาลจนกระทงถงวนปารต เพอทานไดพกผอนอยางจรงจง และ มสขภาพทดขน คราวน ทานฟง

ขาพเจา ปารตประสบความสาเรจทยงใหญ ทตองขอบคณตอ ความรวมมอจากทกๆ ฝาย และ ไดจบลงโดยไมมปญหา

แตอยางใด ศาสตราจารยอชกาวา กลาวปราศรยบนเวท ถงแมวาทานจะเจบปวยมาก แตทานเหมอนกบนกแสดงผ

ยงใหญ ไมมสญญาณแหงความเจบปวยเลย จากประสบการณทยาวนานในการบรรยาย ศาสตราจารยอชกาวา ได

กลาวคาปราศรบทประทบใจ สรปสดทายดวยการไมสนบสนนตอ กระทรวงเศรษฐกจและอตสาหกรรมระหวางประเทศ

(ปจจบน คอกระทรางเศรษฐกจ การคา และอตสาหกรรม) และ กระทรวงการศกษา วทยาศาสตร และวฒนธรรม

(ปจจบน กระทรวงการศกษา วฒนธรรม กฬา วทยาศาสตร และเทคโนโยล) นนคอตวของทาน

(ศาตราจารยม สาขาวชา Reaction Chemistry,

6 | 8


คณะวศวกรรมศาสตร University of Tokyo)

ศาสตราจารยดแล ลกศษยท คาดหวงไมคอยไดคนหนง

(Professor Took Care of an Unpromising Student)

Noriaki Kano

ขาพเจาเปนลกศษยคนหนงในการปรกษาของศาสตราจารยอชกาวา เปนเวลา 7 ปครง ตงแตขาพเจาเปน

นกศกษาปรญญาตรปสดทายจนกระทงจบปรญญาเอก การเปนนกศกษาทนานเชนนน กเพราะวา ขาพเจาเปนนกศกษา

ทเรยกวา “ คาดหวงไมคอยได” นนเอง ในชวงนน ขาพเจาถกทานบงคบ สงหนงทสาคญมากทสดสาหรบศาสตราจารยก

คอ ทาอยางไรจงจะสรางความคกคกใหกบนกศกษาทคาดวงไมคอยได และทาใหเขาเหลานนไดเขาใจในความสามารถท

พวกเขาไมร ใหไดมความมนใจขน จดน ศาสตราจารยอชกาวา มความอดทนมาก และฟงนกศกษาของทานอยางตงใจ

ทาน ใหกาลงใจพวกเราอยเสมอโดยยกตวอยางจดดบางอยางททานไดคนพบ เมอทานตองเผชญกบความยากลาบาก

เมอพวกเรารายงานทาน อยางภาคภมใจ ทานมกจะชใหเหนจดออนของพวกเรา ในความคดทเปนตรรกะ การคนหา และ

ขดจากดของพวกเรา ในการใชประโยชนวธการทถกตอง ถงแมวา เพราะเราจะไดถงผลลพธทนาสนใจ ทานไมเคยชมพวก

เราอยางตรงๆ ตรงกนขาม ทานใชโอกาสเหลาน เพอใชประโยชนผลลพธน ในบางวธการ ทานใหคาแนะนา บรรณาธการ

ของวารสาร ให ถาม เรา ถง การอทศทาประโยชนของพวกเรา ทานไดใหคาแนะนาเรา เปนสมาชกกลมวจยบางกลม ท

เกยวของกบผลลพธนน ทานไดแนะนาพวกเรากบบรษทซง การศกษาของพวกเราเอาไปใชประโยชนได

นอกจากน ในชวงทอยทมหาวทยาลย ขาพเจายงไดรบการแนะนาทกรณาจากทานนอกมหาวทยาลย คอ

ระหวางดม หลงจาก ประชม หรอ ระหวางเดนทางในงาน ทานยงไดรบฉายาวา Mr. Preacher (นกเทศน) อกดวย

ความจรงแลว ทานรกทจะเทศนาพวกเราระหวางดมวสก และเรารสกวาขาดอะไรไปบางอยาง เมอทานไมไดเทศนา การ

ดมรวมกบทาน เปนสญลกษณอยางหนง คอ “ไดรบการเทศนาจากทาน การเทศนาครงหนงทเปนทประทบใจของ

ขาพเจามาก คอ

มนเปนชวงดก ทโรงแรม ใน Kagoshima ในป 1972 เมอขาพเจาไดรวมในการประเมนโรงงานหนงพรอมกบ

ทาน ขาพเจาถกดวา แนะนาผดทโรงงานหนงในโตเกยว ซงขาพเจามความเกยวของในฐานะทปรกษามาเปนเวลา 2 ป

ภายใตการชแนะของทาน ขาพเจาขอโทษทานวา “ผมไดพยายามทาดทสดแลว” แตขาพเจากลบถกดจากทานมากขน

“ฉนไมไดบอกวา ใหเธอทาดทสดของเธอ แตบอกวา ใหทาใหด” ขาพเจารจกชอคทไดยนดงกลาว เพราะจนถงวนนน

ขาพเจาไดรบการบอกวา ใหเนนทกระบวนการมากกวาผลลพธ แลวความสาเรจกจะตามมา” มนใชเวลานานมากกวาท

ขาพเจาจะเขาในสงททานตองการจะสอนขาพเจา ทาน ไดชในเชงเปรยบเทยบวา ความผดพลาดของขาพเจา นนกคอ

“การควบคมกระบวนการ เพอ การควบคมกระบวนการ” มากกวา “การควบคมกระบวนการ เพอ ผลลพธทด”

7 | 8


ขาพเจาโชคดทไดรวมไปกบทานในการเดนทางในงาน ไปยงหลายๆ ประเทศ เชน เยอรมน อตาล อหราน เกาหล

ใต มาเลยเซย สวเดน ไตหวน และ องกฤษ ถงแมจะเปนการยกยอง แตไมมใครสามารถสรรเสรญการบรรยายเปน

ภาษาองกฤษของทาน วาเชยวชาญ จดดอยของทานดเหมอนวา จะเปนเรองกมารทาความเขาใจภาษาองกฤษ ระหวาง

ชวงการถามและตอบ ศาสตราจารยอชกาวา ดเหมอนจะไมเขาใจในสงทคนอนถาม แล แตคาดคะเนคาถาม ตาม

คาศพทตวอยางททานสามารถหยบขนมาได เนองจากทานเปนผ เขยนทเปนผในในเรอง “sampling” ทานดเหมอนวาจะ

รจกการ นาเอา “sampling” เพอ การทาความเขาใจ อยางไรกตาม ทานสามารถปรบตวไดเปนอยางด ในการรบร

ความหมายของคาถาม และ ตอบได อยางสมบรณ และแลกเปลยนความเหนสนๆ กบ ผถามคาถาม การบรรยายของ

ทาน นน เปนการ approach การสอน ใหแกใจของผ ฟง มากกวา สมองของพวกเขา โดยการนาเสนอกรณปฏบตจรง

พรอมกบการอธบายอยางงายๆ สงน ตรงใจพวกเขา และดวยบคลกภาพของทาน ทานสามารถนาพาพวกเขาไปส

ทศทางของทานได มตวอยางทดจากการบรรยายของทานใหกบผบรหารระดบสงชาวอหราน มคาถามจากรองประธาน

คนหนงวา “ผมไมรวา จะทาอยางไรให ผจดการฝายผลต มความเขาใจทดกบ process concept (แนวคดของ

กระบวนการ)” ทานตอบวา “คณมอานาจทจะแตงตงและปลดเขาได ดงนน คณสามารถปลดเขาออกไดถาเขาไมมหท

จะฟงคณ แนนอน เราทาอยางนนไมไดในญป น อยางไรกตาม คณทาได เพราะคณอยในอหราน ใชไหม?” ผ ฟงปรบมอ

เสยงกกกอง

ขาพเจารสกแปลกใจทไดเหนกอง คลปหนงสอพมพ เมอขาพเจาไปเรมรอถอนถาในบานของทาน ตามคา

เรยกรองของ Mrs. Keiko Ishikawa หลงจากการเสยชวตของทาน คลปหนงสอพมพสวนใหญ เกยวของกบเรองราวใน

ตางประเทศ และไดมการจดเรยงเปนประเทศๆ ทกๆ คนในยคสมยของทานคงมประสบการณในการพยายามรวมรวม

ขาวและบทความในหนงสอพมพ ทสามารถเอามาใชภายหลง ถาตองการ ลองมาดกระบวนการของการเตรยมการ และ

จดระเบยบ บทความทเปนประโยชนจากหนงสอพมพคราวๆ

1. ทาเครองหมายทบทความ ซงคณมความสนใจ พรอบกบวนท ชอหนงสอพมพ และประเภทของเรอง

2. ตดออกมา

3. จดระเบยบแยกตามประเภท

4. นามาอางอง เมอตองการ

กระบวนการทซบซอนทกลาวมาแลวนน ทาใหหลายๆ คนสวนใหญ ยอมแพในการเกบรวบรวม เปนทเลองลอวา

ศาสตราจารยอชกาวา อานทกซอกทกมมของหนงสอพมพ จากหนาแรกจนถงหนาสดทาย อยางไรกตาม จะมพวกเราก

คนทรวา ทานไดทาคลปรวมรวมไว หลงจากอาน ขาพเจารสกประทบใจบอยๆ ตอความรทกวางขวางของทาน ซงรวมทง

ความรทางการเมอง และ เศรษฐกจ ในประเทศทเราไปดวยกน ถงแมจะเปนประเทศทเราไปเยยมครงแรกกตาม ทาน

จะตอง รวมรวมขาวสารขอมลผาน คลปหนงสอพมพเหลาน

8 | 8


ทกๆ เดอนมกราคม ทานไดเชญลกศษยของทาน ไปบานทาน เพองานฉลองปใหม ซงทานและครอบครวของ

ทาน ตอนรบพวกเราอยางอบอน ครงหนง หลงจากทเรารวา ศาสตราจารยอชกาวา ไดแตงงาน กบ Mr. Keiko Ishikawa

โดยการดตว เราถามคาถามทไมสภาพวา มสตรกคนททานเคยสมภาษณ เพอการแตงงาน กอนมาพบกบเธอ ทานตอบ

วา รปถายของเธอ เปนอนดบท 52 ในความชอบของทาน ขาพเจาจงถาม Mrs. Ishikawa ดวยคาถามทหยาบวา “ทาน

มอะไรทจะพดเกยวกบเรองนไหม?” เธอตามอยางชาๆ วา เธอไมคอยแครมากนก เพราะรปถายของทาน มาถงเธอ

หลงจากลาดบท 52 ขาพเจาเลยคดวา ทานคง พยายามเหนอภรรยาของทาน อยางไรกตาม Mrs. Ishikawa เหนอกวา

ทานกาวหนง

ในหลายๆ ความทรงจา ขาพเจามสงหนงทขอปฏเสะ ขาพเจาคดคานทานอยางรนแรง เมอ เรา ม การทะเลาะ

ววาทในมหาวทยาลยท University of Tokyo ปลายป 1970 ในชวงนน ศาสตราจารยสวนใหญ เตรยมตวทจะ หน แต

ศาสตราจารยอชกาวา ยงคงยนยนในการใหความเหน โดยไมมการขอโทษ ระหวาง การประชมกบ นกศกษาประทวง

ความเหนของศาสตราจารยอชกาวา โดยการทบโตะ อยางไรกตาม ศาสตราจารยอชกาวา ปฏเสธและยงคงพดปราศรย

ตอไป มนเลวรายเกนกวาทจะกลาว ขาพเจาโตเถยงทานบอยๆ แมในสมมนาของทาน ในขณะทขาพเจาอยปท 3 ของ

หลกสตร ปรญญาเอก และเปนนกสกษาอาวโสสงสดของสมมนาของทาน โดยปรกตแลว นกศกษารนพ จะคอยปราม

นกศกษารนนอง แตขาพเจาทาเหมอนกบเปนเครองมอของพวกเขา ทานคงเคยคดวา ขาพเจา นาจะเปนกศกษาทไร

ความหวง และ เจบแคน แตทานไมเคย พดจาแดกดน หรอดดาวา ขาพเจาในเหตการณตางๆ ในภายหลงเลย

ปจจบน ขาพเจา เปนศาสตราจารยของมหาวทยาลย บางครง กจนตนาการวา ขาพเจาจะทาอยางไร ถา

นกศกษาโดยเฉพาะในระดบปรญญาเอก ไดทาในสงทขาพเจาเคยทาในสมยเรยน ขาพเจามนใจวา ขาพเจาคงไมสามารถ

ทจะจดการกบพวกเขาได เหมอนกบทศาสตราจารยอชกาวาไดทา เมอขาพเจามองยอนกลบไปสวนทยงไมเตบโตเตมท

ขาพเจาอยากทจะมดดนหน มนเปนความกรณาของทานทยอมรบขาพเจาไว โดยปราศจากการวพากษวจารณ

ขาพเจาไมสามารถจนตนาการไดวา ขาพเจาจะเปนอยางไร ถาไมม ศาสตราจารยอชกาวา ขาพเจาเปนหน

ศาสตราจารยอชกาวา ททาใหขาพเจาไดมาอยทน

(ศาตราจารย วทยาลยวศวกรรม Science University of Tokyo)

หมายเหต Science University of Tokyo ปจจบนไดเปลยนชอเปน Tokyo University of Science

1/17 ส.ส.ท. ไดรบอนญาตจาก JUSE ในการแปลและเผยแพรบทความเรอง “ Kaoru Ishikawa, The Man and Quality Control”

Chapter 8

ศาสตราจารยอช กาวา และ การควบคมคณภาพ

(Prof. Ishikawa and Quality Control)

8.1 การทาคณประโยชนตอ การยกระดบคณภาพ ของผลตภณฑอตสาหกรรมของญป น

(Contribution to the Quality Enhancement to Japanese Industrial Products)

ศาสตราจารยอชกาวา ประสบความสาเรจอยางยงใหญในการเผยแพร และพฒนา การควบคมคณภาพ

เทคนคการควบคมคณภาพ ไดถกแนะนาสญป น จาก สหรฐอเมรกา ตงแตหลงสงครามโลกครงท 2 ไมนาน ผาน

กจกรรมตางๆ ทจะอธบายตอไป ศาสตราจารยอชกาวา ไดเผยแพรและขยายการควบคมคณภาพ ไปสอตสาหกรรมญป น

รวมกบ ผ เชยวชาญการควบคมคณภาพทมจตใจทคลายคลงกน ไดแกศาสตราจารย Shigeru Mizuno ศาสตราจารย

Tetsuichi Asaka ศาสตราจารย Masao Kogure ทานเปนผ นาเอาการวจย ไปสการพฒนาระบบการควบคมคณภาพ

ซงมความเหมาะสมมากขนกบ อตสาหกรรมญป น ทาน เรมตนความคดของ Total Quality Control (TQC) ระบบการ

ควบคมคณภาพทวทงองคกร ซงทาใหคนในองคกรมสวนรวม ตงแตผบรหารระดบสง จนถง ผปฏบตงาน ทหนางานจรง

โดยระบบน ทาน ไดนา การเปลยนแปลงเชงนวตกรรม มาสปรชญาการบรหารธรกจ และ สไตลการทางาน

หลงสงครามโลกครงท 2 จนถงปจจบน คณภาพของผลตภณฑทางอตสาหกรรมของญป น ไดปรบปรงขนอยาง

เหลอเชอ ไมมใครสามารถปฏเสธความจรงทวา กจกรรมการควบคมคณภาพ ไดสรางคณประโยชนอยางใหญหลวง ส

การพฒนาปรบปรงน การควบคมคณภาพแบบญป น ปจจบน เปนสงทไดรบความสนใจมาก ไมเพยงแตประเทศทกาลง

พฒนาเทานน แตยงสาหรบประเทศพฒนาแลวในตะวนตกอกดวย

ในฤดใบไมรวงป 1948 Union of Japanese Scientists and Engineers (JUSE) ไดกอตงกลมวจยการ

ควบคมคณภาพขน ตามการเรยกรองของ Economic Stability Board กลมนไดเรมตนการคนควาและวจย เกยวกบการ

ควบคมคณภาพเชงสถต จากผลงานของกลมวจยน Quality Control Basic Course (BC) ครงแรก ไดจดขนในเดอน

กนยายน ป 1949 พรอมกบการเรมตนของสมมนาน การประชมประจาเดอน กไดจดใหมขน เพอเตรยมขอมลและ

ทดลองขอมล การประชมน ไมเพยงแตเกยวเนองกบสมมนา แตยงเปนการประชมเพอการฟนฟเศรษฐกจของญป น ผาน

การปฏบต การควบคมคณภาพ ตามไอเดยทวา การควบคมคณภาพ จะตองมการวจยเชงลกมากขน มการวเคราะห

และ นาเสนอ ในวถทจะเผยแพรไปสทวทงอตสาหกรรมญป น ดงนน ในชวงฤดใบไมรวงปนน คนเหลานนไดมารวมกน

เพอการประชมเหลานน ซงเรยกวา กลมวจยการควบคมคณภาพ (Quality Control Research Group-QCRG)


ศาสตราจารยอชกาวา เขารวมและอทศทมเทใหกบ การคนควา และ วจยการควบคมคณภาพเชงสถต ซง ไดนาเขามาจาก

สหรฐอเมรกา ปรชญาของทาน คอ กจกรรมการควบคมคณภาพขององคกร จะตองดาเนนไป ไมเพยงแตโดยกลมยอย

ของผ เชยวชาญเทานน แตตองดาเนนการโดยทกระดบชน และ ฝายงาน จากไอเดยน ศาสตราจารยอชกาวา จงไดเขา

รวมอยางแขงขน ในกจกรรม ทมขอบขายกวางขวางมาก พรอมกบทมงาน ของ QCRG

ศาสตราจารยอชกาวา เสนอให Union of Japanese Scientists and Engineers ใหจดสมมนาทหลากหลาย

เกยวกบการควบคมคณภาพ ทานจดสมมนาขน และ นอกจากนน ยงไดเขามารบเปนประธาน ของสมมนา QC เกอบทก

ครง และเปนสมาชกบรหาร หรอ เปนวทยากรอกดวย ทานไดแสดงใหเหนถง ความสามารถของทานในการสราง ปรชญา

TQC และการสรางสงนใหเปนจรง ศาสตราจารยอชกาวา สอนหลกสตรเกยวกบการควบคมคณภาพ สาหรบ สมาคม

เคมของญป น Nihon Shortwave Broadcasting, NHK Radio, NHK Educational TV (ด Chapter 9)

นอกจากน ในกระบวนการสราง TQC ศาสตราจารยอชกาวา เสนอรปแบบของ QC Circle เพอใหการศกษาแก

หนางาน ทานไดรบหนาทหวหนาบรรณาธการ ของ Genba To QC-magazine (Foremen and QC) (เปลยนชอเปน

FQC แลวเปลยนเปน QC Circle) จาก ฉบบแรก ในป 1962 จนกระทงทานถงแกกรรม ทานไดใหการอทศทยงใหญ

ตอการเผยแพร ของ TQC (ด Chapter 10)

เพอการเผยแพรการควบคมคณภาพ ศาสตราจารยอชกาวา ไดเปนหวหนาบรรณาธการตงแตป 1952 ถงป

1978 ของ Hinshitsu Kanri (Statistical Quality Control) ซงเปนวารสารรายเดอน จดพมพโดย JUSE ตงแตป 1950

ผานวารสารน ทานไดอทศตวทานเอง สการเผยแพร การควบคมคณภาพ จานวนพมพของวารสารน ไดเพมขนถง

ประมาณ 10,000 ฉบบ

เพอเปนอนสรณของการทาคณประโยชนและมตรภาพของ Dr. W.E. Deming ทมมายาวนาน และ เพอสงเสรม

การพฒนาอยางตอเนองของการควบคมคณภาพ ในญป น จงไดมการกอตง Deming Prize ทมทงรางวลสาหรบบคคล

และ บรษทซงมการปฏบต การควบคมคณภาพทโดดเดน ในญป น ในป 1951 เพอการบรหาร Deming Prize จงไดม

การจดตง Deming Prize Committee โดยม JUSE ไดรบหนาทเปนกองเลขาธการ ศาสตราจารย อชกาวา ไดทา

หนาทรองประธานของ Deming Application Prize Sub-committee รวมกบ ศาสตราจารย Shigeru Mizuno เปน

เวลานาน (ศาสตราจารย Mizuno ถง ป 1980 ศาสตราจารยอชกาวา ถงป 1985) ในขณะท ประธานคอ อธบดกรม

วทยาศาสตรและเทคโนโลยอตสาหกรรม กระทรวงการคาระหวางประเทศและอตสาหกรรม โดยรองประธานนนจะทา

หนาท รบผดชอบ การบรหารและจดการ ของ committee ศาสตราจารยทง 2 ไดมบทบาทเปนผ นา ในการจดระบบการ

สอบทเหมาะสม และ ทมเทกาลงในการใหรางวล แกบรษททบรรลผลลพธทโดดเดน ในการควบคมคณภาพ ทง 2 ทาน ได

สรางคณานประการแกการพฒนาคณภาพของ บรษทญป นอยางมาก


ศาสตราจารยอชกาวา คดวา การถายทอดความรซงกนและกนในระหวางภาคอตสาหกรรม ภาครฐ และ ภาค

วชาการ เปนสงทจาเปนในการเผยแพรการควบคมคณภาพใหกวางขวางยงขนได ตงแตป 1951 เปนตนมา ทานไดจด

ใหมการประชมวชาการดานการควบคมคณภาพ ทสปอนเซอรสนบสนนโดย JUSE ซงม QC Conference (ปจจบน QC

Conference for Managers and staffs) QC Spring Conference, QC Conference for Foreman (ปจจบน QC

Conference for Managers and Supervisors), QC Conference for Top Management , All japan QC Circle

Conference ตางๆ และโดยเฉพาะอยางยง ทานได ทาหนาทเปน conference chairman ตงแต QC Conference

ครงท 1 จนถงครงท 11

ในป 1965 ทาน ไดเสนอให การจด Quality Control Symposium เปน forum ทวไป สาหรบ การ อภปราย

เกยวกบการวจย สาหรบ ภาคราชการ เอกชน และวชาการ ทานไดสราง event และทาหนาทเปน คณะกรรมการจด

งาน จนถงป 1978 พรอมกบ ศาสตราจารย Shigeru Mizuno และ ศาสตราจารย Tetsuich iAsaka Symposium

ดงกลาวไดจดขนทกป เพราะวา ไดรบการยอมรบ และ ไดสรางประโยชนอยางมาก ในการพฒนาปรบปรงยกระดบการ

ควบคมคณภาพ ในญป น

ในป 1971 ทาน เปนสมาชกของ คณะกรรมเตรยมการ สาหรบการกอตง Japanese Society for Quality

Control ตงแตป 1971 ถง ป 1974 ทานไดเปนรองประธาน และ ตงแตป 1974 ถงป 1975 ทานไดรบการแตงตงเปน

ประธาน มบทบาทในการสรางฐาน สมาคมนนใหแขงแกรง การทาคณประโยชนของทาน ทาใหทานไดรบเลอกเปน

สมาชกกตตมศกดของ สมาคมดงกลาวในป 1982

ในป 1980 ทานไดรบการแตงตงเปน ปรานของ MITI’s Nuclear Power Plant Quality Assurance Review

Committee ในบทบาทน ทานไดอทศตนในการพฒนาปรบปรง การใชประโยชน การกาเนดไฟฟาดวยพลงงานนวเคลยร

ในญป น

ศาสตราจารยอชกาวา ไดมความเกยวของในวงกวาง ของการวจยเรองการควบคมคณภาพ ทานไดตพมพสงท

ทานคนพบ ในหนงสอและบทคามมากมาย หนงสอของทาน ไดรบรางวลมากมาย เชน เรอง Sampling in

Manufacturing Plants และ หนงสออนๆ อก 3 เลม ทานไดรบรางวล Nikkei Quality Control Literature Prizeของ

Nikkei Inc. สวน หนงสอ What is Total Quality Control? The Japanese way (JUSE press, 1981) ทานไดรบ

รางวล Management Book Award จาก Nippon Omni-Management Association (ด Chapter 15 ลาดบเหตการณ

ททายของ chapter)

ทานไดอทศตนใหกบ การสงเสรม sampling research (Chapter 13) และ การสงเสรม เทคโนโลยทาง

อตสาหกรรม (Chapter 14) ซงเปนโครงสรางพนฐานของการควบคมคณภาพ


นอกเหนอจาก กจกรรมทประสบความสาเรจในญป นแลว ทานยงมกจกรรมทประสบความสาเรจอยางมากใน

โลกอกดวย (ด Chapter 11 และ 12)

ในป 1952 ทานไดรบมอบรางวล Deming Prize ในฐานะปจเจกบคคล จาก Deming Prize Committee

สาหรบความสาเรจตางๆ ทไดกลาวมา ในฐานะ สมาชกของ QC Research Group

หมายเหต: บทความตอนน เปนบทความฉบบปรบปรงของ ประวตของศาสตราจารยอชกาวา ทไดเปดเผย ในโปรแกรม

ฉลอง เหรยญรางวลของทาน (ประธาน ศาสตราจารย Hitoshi Kume) เรา ขอขอบคณ Mr. Eizo Watanabe สาหรบ

คาแนะนาทมคณคา ทมสวนชวย เราอยางมาก ในการ เตรยม ประวตของทาน

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

คณคาทแทจรงของ ดร . คะโอร อชกาวา

(The True Value of Dr. Kaoru Ishikawa)*

J.M. Juran

ขาพเจาไดพบกบ ดร.อชกาวา ในฤดรอนป 1954 เมอขาพเจาไปญป นครงแรก โดยไดรบเชญจาก Japan

Business Federation (Keidanren) และ Union of Japanese Scientists and Engineers (JUSE) ในเวลานน ดร.อช

กาวา เปนสมาชกของ QC Research Group ของ JUSE เกยวของกบ การวจยและการเผยแพรกจกรรม เชน การจดทา

เอกสารทางการศกษา และ หลกสตร ฝกอบรมการปฏบต โดยมวตถประสงค เพอสรางคณภาพในญป น ใหสามารถแขงขน

ไดในโลก Research Group น ใหความรวมมออยางดมาก แปลเอกสารการบรรยาย ซงขาพเจาสงใหในทนท วางแผน

และบรหารการบรรยาย และยงชวยเหลอขาพเจาในการใหคาแนะนาแกบรษทตางๆ อกดวย

จากป 1954 เปนเวลา 35 ป ขาพเจามโอกาสไดพบและทางานรวมกบดร.อชกาวา ไมเพยงแตในญป นเทานน

หากยงในประเทศตางๆ ทวโลกอกดวย ระหวางนน ดร.อชกาวา ไดพฒนาขนอยางมาก เปนนกออกแบบ การปฏวต

คณภาพของญป น ดร.อชกาวา ไดเปนผ นาในการพฒนาปรบปรงคณภาพ ผานการอทศของทาน ใหแก พนธกจของการ

พฒนาปรบปรงคณภาพของญป น และ คณภาพของโลก หลงจากนน การอทศของทาน นามาสผลลพธทนาทงอยางมาก

ดร.อชกาวา เขยน และ จดพมพ ตาราตางๆ ทหลากหลาย ซงรวมถง หนงสอและบทความทมคณคาเกยวกบการ

ควบคมคณภาพ มการแปลและจดพมพ หนงสอและบทความจานวนมากเหลานดวย

*บทความน ไดแปลมาจากฉบบภาษาญปน มาเปนภาษาองกฤษอกครง เพราะวาตนฉบบภาษาองกฤษนน ไดสญหายไป


ดร.อชกาวา ไดทาคณประโยชนอยางกวางขวางตอการศกษามาถง 2 รนของผบรหาร วศวกร พนกงาน ญป น

และแมแต ผบรหารนอกประเทศญป น ทงในญป น และระหวางประเทศ ทานไดทงผลงานทยงใหญไว ในกจกรรมของ

คณะกรรมการสรางมาตรฐาน

นอกจากน ดร.อชกาวา มไอเดยสรางสรรคมากมาย รวมถง ปรชญาของQC Circle และ cause and effect

diagram

ในการทาคณประโยชนนน ดร.อชกาวา นน เปนทรจกอยางกวางขวางในระหวางประเทศ ในฐานะ ผ เชยวชาญท

มอทธพลดานคณภาพของญป น ทโดดเดน มเรองจานวนมากทสามารถเรยนจากการคนควาวจยของทาน เปนตนวา ดร.อ

ชกาวาทาอยางไรจงสามารถบรหารจดการ หลายๆ สง หลายๆ อยางมากมาย ระหวางชวตของทาน สาหรบความคดเหน

ของขาพเจา ทานมทศทางทชดเจนในการใชพรสวรรคธรรมชาตของทาน ทาน ไดรบการยกยองในการทาประโยชนแก

สงคม แทนทจะทาเพอตวของทานเอง อปนสยของทาน นน ทานเปนคนทออนนอมถอมจน ทาใหคนจานวนมาก

อยากจะรวมมอกบทาน ทานเดนตามวถของทานในการสอน โดยเนนทขอเทจจรง และ วเคราะหสงเหลานนอยางเขมงวด

ทานมความจรงจงมาก ททาใหทกๆ คน เชอถอทานอยางสมบรณ

ขาพเจาอยากจะแสดงความเสยใจตอประชาชนชาวญป น ตอการถงแกกรรมของดร. อชกาวา ขาพเจาชอบทจะ

ทางานกบทาน ขาพเจามความภมใจในการไดเปนเพอนของทานในชวงเวลาททานมชวตอย ขาพเจาอยากจะแสดงออก

ถงความเคารพอยางสดซง แก ดร.อชกาวา สาหรบการทาคณประโยชนใหแก คณภาพ ทวโลก และ สาหรบการอทศของ

ทานใหกบสมาคมของเรา

(ประธานกตตมศกด Juran Institute, Inc.)

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

สงท ขาพเจาเรยนร จาก ศาสตราจารยอชกาวา

(What I learned from Prof. Ishikawa)

Yutaka Kume


เปนทยอมรบอยางกวางขวางวา ดร.อชกาวา เปนบคคลผ ยงใหญ ทานยงเปนบคคลทอยในความทรงจาไมรลม

สาหรบ Nissan Motors และสาหรบขาพเจา เมอ มองยอนกลบไป ครงแรกทขาพเจาไดพบ ดร.อชกาวา นน นาน

มาแลว

ในป 1959 บรษทของเราตดสนใจในการทาทาย Deming Prize ผาน การนาเสนอ Company-wide Quality

Control เพอทจะเอาชนะปญหา การเปดเสรทางการคา และ การสงออก นน ตองเปลยนอยางสดขวมาทสหรฐอเมรกา

และเพอการสรางคณประโยชนทแขงแกรงในอนาคต ในชวงนน ขาพเจาอยทโรงงานสานกงานใหญ (ปจจบนคอ โรงงาน

โยโกฮามา) ในตาแหนงผจดการสวนงานแผนการผลต ใน ฝายผลต ขาพเจาไดรบคาสงจาก ประธาน Kawamataใหม

บทบาทในฐานะ ผสงเสรมการทาทายครงน ซงขาพเจาไดรบการแนะนาโดยตรงจาก ดร.อชกาวา ในสวนหนงของความ

ทรงจา ขาพเจา จาไดวา ดร.อชกาวา บอกขาพเจาวา “คณไมจาเปนตองทามน ถาหากวา นนทาเพอใหได Deming

Prize เทานน” หลงจากนน เราไดรบคาแนะนา หลายๆ ครง โดยเฉพาะเมอเรวๆ น เราตองขอบคณคาแนะนาของทาน

อยางมาก ในการวางแผนทจะนาเอา โปรแกรม การฝกอบรม การควบคมคณภาพภายในบรษท สาหรบ ผบรหาร และ

ผจดการระดบสง

ดวยเหตผลดงกลาว มคนจานวนมาก ซงไดพบกบ ดร.อชกาวาโดยตรง สาหรบสงทมอยจรง ในบรษท ขาพเจา

อยากจะเลา ใหฟงบางอยาง วา เราใช หลกปรชญา ของ ดร.อชกาวา อยางไร ในชวงเวลานน

ขาพเจา ไดสรางปรชญาองคกร เมอหลายปทผานมา วตถประสงคกคอ การเปลยนจตใจของพนกงานทกคน

และ นาไปสพลง การเขาสศนยกลาง แนวคดกคอ “ความพงพอใจของลกคา จะเปนสงสาคญอนดบแรกเสมอ”

ในขณะทสงนเปน แกนแทของ QC ซง ดร.อชกาวา สอนเราอยเสมอๆ ขาพเจาอยากจะบอกวา สงนตองใชเวลานาน ใน

การฝงรากใหหยงลก ปรชญาน ไดขยายไปอยางกวางขวาง สทกๆ ระดบ ในบรษท ขามทกฝายงาน ในชวงเวลานน

ขาพเจาไดรบการบอกเลาจากคนภายนอก เสมอวา “Nissan ไดเปลยนไป” ขาพเจา คดวา QC ของเรานน ไดเปนจรง

แลว

ขาพเจา ทบทวนความทรงจาของขาพเจาตอ ดร.อชกาวา ดงกลาวขางตน เราหวงอยางยงวา เราจะตอสตอไป

เพอเปนบรษทชนนา โดยการใชประโยชนสงททานไดสอนใหกบเรา

(ประธาน Nissan Motor Corp.)


-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Thinking of Prof. Kaoru Ishikawa

(ระลกถง ศาสตราจารย คะโอร อชกาวา)

Shoichiro Toyoda

ขาพเจา ปรารถนาทจะแสดงความเสยใจอยางจรงใจตอ การ มรณกรรมอยางปจจบนทนดวนของ

ศาสตราจารยอชกาวา เมอปใหมปน เรา ไดมโอกาสรวมกนฉลองเครองราชอสรยาภรณ the Order of the Sacred

Treasures, Second Class ทศาสตราจารย อชกาวาไดรบ ทานดเหมอนมความสข และ ดสขภาพด แตโอกาสนน กลบ

กลายเปนโอกาสสดทายทขาพเจาไดพบทาน

ในงานฉลองนน ขาพเจาไดรบหนงสอ “Introduction to Quality Control” บทนา ได มนาเสนอ คายนยนของ

ทาน ซงทานเคยบอกเราบอยๆ วา “ระบบใหมของ การควบคมคณภาพ นน เปนการ ปฏวตทางอดมคตของการบรหาร

จดการ ถาระบบใหมของการควบคมคณภาพ สามารถนามาใชทวทงบรษท เรากจะสามารถบรรลการพฒนาปรบปรง

ธรรมนญของบรษท.....” ศาสตราจารยอชกาวา ไดสรางผลงานทยงใหญ โดยปฏบตตามความเชอน อทศตวทานเอง

ใหกบการพฒนา การควบคมคณภาพของญป น ทานใหความจรงจงกบเรองนมาก และทานสอน และ ชนาเรา ใน ทก

ชวงเวลาทเราตองการ หากมองยอนกลบไปทความเปนผ นาทยงใหญ ททานไดแสดงใหเหน ขาพเจามความเสยใจอยาง

สดซงทเราจะไมมโอกาสไดใชประโยชนจากสตปญญาของทานอก

บรษทจานวนมากทไดรบการชแนะจากทาน ไดประสบความสาเรจในการปรบปรงธรรมนญของบรษทโดยการ

ปฏบต การควบคมคณภาพ เพอทจะเพมขดความสามารถในการแขงขนระหวางประเทศสาหรบผลตภณฑของเรา และ

สรางความแขงแกรงใหกบ ฐานทางเศรษฐกจของญป นในปจจบน ความสาเรจของทาน อยท ความสนใจของบรษทไม

เพยงแตบรษทญป นเทานน แตยงอยทความสนใจของบรษททวโลกดวย ศาสตราจารยอชกาวา เนน การนามาใช

“implementation” ของการควบคมคณภาพ ในการคนควาวจย และฝกอบรม ททานไดมอบให การเนนน ไดรบการอา

แขนรบไปทวโลก

“QC เรมและจบลงดวยการศกษา” ทานไดสอนสงนแกเรา เราจะตองไมลมสงน ในการเพมความพยายาม ทจะ

พฒนาการควบคมใหมากขน

ขออธษฐานใหดวงวญญาณของทานสสขคต ขาพเจาขอจบคาสรรเสรญเพยงเทาน


(ประธาน Toyota Motor Corporation)

คาแนะนา TQC ของ ศาสตราจารยอชกาวา สราง Bridgestone Corp. ปจจบน

(The TQC Advice of Prof. Ishikawa Made the Bridgestone Corp. of Today)

Kenichiro Ishibashi

ญป นในปจจบน มเทคโนโลยอตสาหกรรมทเปนเลศทสดในโลก อยางไรกตาม ในชวงป 1950 มาตรฐานของ

เทคโนโลย ยงหางไกลมากจากระดบโลก ผลตภณฑทเราผลต ยงเปนแบบตามบญตามกรรม และ มคณภาพทตาอยาง

มาก

ผลตภณฑทงหมด เสยไดงาย เมอเรานามาใช และไมมใครสามารถทจะซอมได

ถงจะเปนเชนนนกตาม คนญป น กจาเปนตองสรางประเทศของพวกเขาใหแขงแกรง ถงแมวาจะไมม

ทรพยากรธรรมชาต

ในชวงนน ศาสตราจารยอชกาวา ไมเพยงแต เปนผ นาในการนาเอาวธการ ของ total quality control (TQC) ซง

เรมตนขนมาจาก สหรฐอเมรกา เพอเปนเครองมอ ในการชวยฟนเศรษฐกจ แตทานยงสรางสรรค และ อทศตวทานเอง

ในการเผยแผร ระบบทเหนอกวา ในการควบคมคณภาพ ซง อเมรกาไมสามารถแขงขนได ระบบ QC Circle เปนเรองทม

ชอเสยงอยางมาก ขาพเจาเชอวา เรองน เปนลกของ ศาสตราจารยอชกาวา สงน ไดกลายมาเปน แรงดลใจทยงใหญ

ในป 1964 ขาพเจามอาย 43 ป ในฐานะประธานบรษท ขาพเจาไดนาเอา TQC เขามาในบรษทของขาพเจา

ดวย การแนะนาทแขงขนของ ศาสตราจารยอชกาวา เพอ สรางไอเดย ใหเกดขนภายในบรษท และเนน การมงส

ความสาเรจ สงน คอสงทเราไดปฏบตมาททาใหเราบรรลถง ความเปน Bridgestone ในปจจบน ขาพเจา มความปลมป

ตอยางแทจรง

(กรรมการและ ประธานกตตมศกด Bridgestone Corporation)

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------


“QC จะลมเหลว ถาหากวา ประธานบรษท ไมเขามานา”

(QC Fails Unless the Company President Takes the Lead”

Ichiro Shinji

ดเหมอนวา ศาสตราจารยอชกาวา ไดใหคาชแนะแกเรา เมอเรวๆ นเอง แต ในความเปนจรง มนไดผานมา เศษ

หนงสวนสของศตวรรษแลว วนเวลาผานไปอยางรวดเรวมาก !

ยอนกลบไปชวงนน สโลแกนหนงป ของ JUSE Quality Month กคอ การทาใหเกด “การพฒนาคณภาพ

ผลตภณฑ และ เพมการสงออกอยางมหาศาล” ในชวงนน ญป นขาดแคลนเงนตราตางประเทศ จงกลาวกนวา “อเมรกา

จามเมอไร ญป น กจะเปนหวด” สโลแกนของ JUSE เปนบทสรปทมงไปขางหนา ของ เปาหมายงายๆ ของ ผ ททางานใน

การควบคมคณภาพ นนคอถาเราสามารถผลตสนคาคณภาพด ประชาชนทวโลกกจะซอ แตเราจะเปลยน ขอเทจจรงเชง

ทฤษฏใหเปนความเปนจรงไดอยางไร? สงทเปนกญแจสาคญคอ เราตองมาสมหวกน และ ทางานใหหนก

“QC จะสาเรจกตอเมอ ตวประธานบรษท ตองเขามานา และเรมตนโดยการตดสนใจทจะศกษาดวยตวเขาเอง

ไมใชเพยงแต มอบหมายสงนใหกบทมงานมาทาแทน”

นคอสงทศาสตราจารยอชกาวา กลาวแกขาพเจา เมอขาพเจาไดพบทานเปนครงแรก ในฐานะผจดการฝายการ

ควบคมคณภาพ ขาพเจามงไปท Deming Prize และตองการทจะนา QC มาสบรษทของขาพเจา

ในภายหลงขาพเจาไดเขามามสวนรวมใน 5QCT (QC Team) นาโดย Dr. Mizuno และใชเวลา 40 วน ไปเยยม

บรษทชนนาของอเมรกาและยโรป ขาพเจามโอกาสไปเยยมบรษทเหลาน และไดมการปรกษาหารอกน ทกๆ บรษททเรา

ไปเยยม ลวนเปนบรษทยกษใหญผ นาในโลก อยางไรกตาม เราไมสามารถเหน รองรอยของ แนวคด TQC ซง

ศาสตราจารยอชกาวา ไดกลาวถงเลย

ปจจบน ญป น เปน มหาอานาจทางเศรษฐกจของโลก และมความขดแยงทางการคากบ ประเทศพฒนาแลวใน

ตะวนตก ญป นไดกาวมาไกลมากแลว! ขาพเจารสกอยางมากวา สงนมาจาก การปฏบตของบรษทญป น ซง

ศาสตราจารยอชกาวา และ มตรสหายของทาน ไดสรางสรรคขน “QC นาโดยประธานบรษท” และ “QC ซงเปนความ

พยายาม แบบทวทงบรษท ซงทกๆ คน ไดทางานเพอสงนน”

(สมาชกกตตมศกดพเศษ อดตประธาน JVC)


--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

8.4 การแสดงความเปนผน า ใน การพฒนา ของ Deming Prize (Exhibiting Leadership in the Development

of the Deming Prize)

เพอเปนการสรรเสรญ การทาคณประโยชน และมตรภาพของ Dr. W.E. Deming ในวธการทยงยน และ เพอ

สงเสรม การพฒนาอยางตอเนองของการควบคมคณภาพ ในญป น จงไดมการกอกาเนด Deming Prize ใหแกทงปจเจก

บคคล และ บรษท ท นาเสนอใหเหนการควบคมคณภาพทโดดเดน ในญป น ในป 1951

The Deming Prize

“Deming Prize สาหรบปจเจกบคคล จะมอบใหกบปจเจกบคคลซงไดสรางคณประโยชนทโดดเดน แก

การศกษาวจย Company-wide Quality Control (การควบคมคณภาพทวทงบรษท) หรอ วธการทางสถต ทใชใน

Company-wide Quality Control นน หรอ ผ ท ไดสรางคณประโยชนทโดดเดน ในการเผยแพร Company-wide Quality

Control สวน Deming Application Prize นน จะมอบใหกบองคกร หรอ ฝายงานขององคกร ทไดบรรลผลสมฤทธทโดด

เดน ในการพฒนาปรบปรง ผานการนาเอา Company-wide Quality Control เขามาใช โดยการใชประโยชน วธการทาง

สถต หรอ วธการอนๆ ทางดาน Quality Control Award for Factory โดย Deming Prize Committee จะมอบใหกบ

หนวยปฏบตงาน ขององคกร ซง ไดบรรลผลสมฤทธทโดดเดนในการพฒนาปรบปรง ผาน การ ใช การควบคมหรอ บรหาร

คณภาพ ใน การดาเนนการ Company-wide Quality Control” ( จาก Deming Prize Guide)

นอกจากนแลว คณะกรรมการ Deming Prize ยงดแล Japan Quality Control Medal และ Nikkei Quality

Control Literature Prize

ในฐานเปนหนงใน 8 สมาชกของ กลมวจย QC ศาสตราจารยอชกาวา ไดรบรางวล Deming Prize for

Individuals (ปจเจกบคคล) ในป 1952 และ Nikkei Quality Control Literature Prize ทมอบโดย คณะกรรมการ

Deming Prize โดยความรวมมอของ Nikkei Inc. ทไดนาเสนอเปนครงแรกใน ป 1954 และ ไดมอบใหศาสตราจารยอชกา

วา สาหรบหนงสอ เรอง Sampling in the Factory(พมพโดย Maruzen) รวมแลว ศาสตราจารยอชกาวา ไดรบรางวลน

4 ครงดวยกน

ในประวตศาสตร ของ การนาเอา Deming Prize เขามาน ไดมการบนทก ใน ขอความทคดลอกมาขางลางน จาก

รายงาน คณะกรรมการ Deming ในชวง ท รางวลน ไดจดใหมขน


“ Dr. W. Edwards Deming ทปรกษาของ สานกงบประมาณของสหรฐอเมรกา มาญป นเพอเปนทปรกษาของ

GHQ ESS ( Economic and Scientific Section of General Headquarters) สานกงานใหญ ทควบคมญป นในชวงนน

เพอจดสรรการชวยเหลอสาหรบ การสารวจเบองตน ทดาเนนการในเดอน กรกฎาคม ถงกนยายน ป 1950 เพอ สารวจ

สามะโนครวญป น เมอไดรบการเชญจาก JUSE เขากเรมตนหลกสตรการบรรยาย ท หองประชมของ สมาคมการแพทย

ของญป น ทคานดะ ตงแตวนท 13 สงหาคม ซงตอมาเรยกวา “หลกสตร 8 วนของการควบคมคณภาพ” การบรรยาย

เหลาน มผลกระทบเชงปฏบต ตอกฎระเบยบของการควบคมคณภาพในญป น เนอหาของหลกสตร 8 วนน หรอ Dr.

Deming’s Lectures on Statistical Control of Quality ไดรบการเรยบเรยง จาก การบนทก แบบชวเลข ทง

ภาษาองกฤษและญป น แจกจายโดยการจาหนาย แต Dr. Deming ไดบรจาคคาลขสทธใหแก กรรมการผจดการของ

JUSE คณ Kenichi Koyanagi ดงนนเพอเปนการขอบคณความกรณาของ Dr. Deming คณ Koyanagiไดเสนอตอ

คณะกรรมการบรหารของ JUSE วา ไดใชคาลขสทธทไดรบบรจาค และกาไร มาเปนทนสาหรบรางวล และไดประกาศ

การกาเนดขนของ Deming Prize ขอสรปของ คณะกรรมการบรหาร JUSE ไดสรปอยางคราวๆ ดงน

1. เพอเปนเกยรตแกความกรณา และความสาเรจของ Dr.W. Edwards Deming

2. และเพอสงเสรมการพฒนาการควบคฒคณภาพในญป น

3. ผ ทไดสรางคณประโยชนทโดดเดน แกทฤษฎการควบคมคณภาพเชงสถต การวจย การนามาใชในการ

ปฏบต และ การศกษา ซงไดรบเลอกในแตละป จะไดรบมอบ รางวลน

4. นอกจากน รางวลเกยวกบการนามาใชประโยชน จะมการจดใหมขน ซงจะมอบแกใหบรษทหรอ โรงงาน ท

ไดรบคดเลอกจาก จานวนผสมคร ทประสบความสาเรจ ในการพฒนาปรบปรงผลประกอบการไดอยางโดด

เดน ผาน การใชประโยชน วธการควบคมคณภาพ เชงสถต

จากความพยายามของ Ichiro Ishikawa (บดาของศาสตราจารยคะโอร อชกาวา) ซงเปนทงประธานของ

Keidanran (Japan Business Federation) และ JUSE ในขณะนน และพรอมกบการยอมรบขององคกรเศรษฐกจ และ

การสนบสนน ของ กระทรวงการคาระหวางประเทศและอตสาหกรรม สอมวลชนและอนๆ Deming Prize จงไดกาเนด

ขน และ ไดมการดาเนนการตอเนอง ผานความรวมมออาสาสมครของ ผ เชยวชาญ จากภาควชาการ และ อตสาหกรรม

หนงในสมาชก คอ ศาสตราจารยคะโอร อชกาวา ไดปฏบตงาน เปนกรรมการ Deming Prize เปนเวลากวา 39 ป จาก

ในชวงทรางวลนไดรเรมในขนเตรยมการ จนถง ป 1989 สรางความมชอเสยงเปนทยอมรบของรางวลน และ เพอ ธารง

รกษา อานาจ ของคณะกรรมการ ทานยงไดมบทบาทในการใหการแนะนา แ ละชแนะใหอตสาหกรรม ในการเผยแพร

และสงเสรม การควบคมคณภาพ เชนเดยวกบ การกอกาเนด ระบบการสอบทมนคง พรอมกนนน ความพยายามของ

ทานยงชวยพฒนา ปรบปรง สมาชกคณะกรรมการสอบ ทานยง ไดอทศความพยายาม ในการมอบรางวลแกบรษท ทมผล

ประกอบการทโดยเดน เกยวกบการควบคมคณภาพ กจกรรมเหลาน มผลประทบอยางชดเจน ตอระดบของการควบคม

คณภาพของบรษทญป น


อาจจะกลาวไดวา ระดบของการควบคมคณภาพในญป น ไดรบการยกระดบโดยบรษททไดรบ Japan Quality

Control Medal หรอ Deming Application Prize และ Quality Control Award for Factory โดย คณะกรรมการ

Deming Prize ระบบ Deming Prize น ยงคงเขากบปจจบนไดอย และยงไดรบการธารงรกษา ความมชอเสยง เพราะ

การวจยทบากบนของ สมาชกคณะกรรมการสอบ ซง ไดกลาวถงจตวญญาณ และทกษะทางเทคนคของ กระบวนการ

สอบ และ การพฒนาอยางมแผนของสมาชกกรรมการสอบรนใหม ถงแมวา จะเปนประเพณในการมอบให หวหนาของ

สานกงานวทยาศาสตรและเทคโนโลยอตสาหกรรม ใน กระทรวงการคาระหวางประเทศและอตสาหกรรม ใหมตาแหนง

เปนประธานของ คณะอนกรรมการน แตในการปฏบตจรง ของศนยกลางคณะกรรมการ กอยทรองประธาน พรอมกบ

ศาสตราจารย Shigeru Mizuno (1951-82) ศาสตราจารย Tetsuichi Asaka (1951-84) และ ศาสตราจารย Ikuro

Kusaba (1956-89) ศาสตราจารยอชกาวา ทางานเปน คณะอนกรรมการ รางวลการนามาใชประโยชน (application

prize) เปนเวลาสถง 35 ป ตงแตการกอตงในป 1951 จนถง การเกษยณจากคณะกรรมการนในป 1985 เมออาย 70 ป

โดยท ระยะเวลา 24 ป ไดดารงตาแหนงรองประธานของคณะกรรมการ (1962-85) ในระหวางนน ศาสตราจารยอชกาวา

ได ทาคณประโยชนไมเพยงแตการกอตง Deming Application Prize สาหรบสถานประกอบการขนาดเลก (1958)

Deming Prize สาหรบฝายงานของบรษท (1966) Quality Control Award for Factory โดย Deming Prize

Committee (1973) Japan Quality Medal (1970) ยงไดเปน ฝายบรหารของรางวลตางๆ เหลานนดวย ในเวลาตอมา

นอกจากน เรมตนพรอมกบการสอบสาหรบ รางวลตางๆ เหลาน ทานยงเขารวมอยางแขงขน ในการวนจฉย QC

ทดาเนนการโดย สมาชกคณะกรรมการ Deming Prize (ทกอตงในป 1971) และผานการสอบและวนจฉยคณภาพ ของ

บรษททเขาเสนอตวเขาประกวด ทานไมเพยงจดเตรยมขอแนะนาถาวร ในรายงานความเหนการสอบ และ รายงานการ

วนจฉย เพอวตถประสงคการพฒนาปรบปรง ผลประกอบการของบรษท แตยง นาเอาการฝกงานสาหรบสมาชก

คณะกรรมการ เขามา โดยชแนะดวย ตวอยางโมเดล สมาชกคณะกรรมการรนใหม เขารวมกบทาน ในการสอบ ไดรบ

การแนะนาวา ถงแมวา นนจะเปนการสอบหรอ การวนจฉยคณภาพ มนควรจะเปนการทาเพอประโยชนของบรษท ทาน

ไดกลาววา “อยาเขยนแตคาสรรเสรญทงายๆ ควรจะเขยน เกยวกบสงทควรจะทาเพอใหบรษทดขนมากกวา”

ศาสตราจารยอชกาวา ไดชวยการพฒนาปรบปรง ผานขอเสนอและ ขอแนะนามากมาย ของทาน เกยวกบระบบ

Deming Prize ในสวนทเกยวกบการสอบทจะตองดาเนนการ และประเดนอนๆ ความสาเรจอนๆ ของทาน รวมถงการ

นาเอาระบบของ การเกษยณของสมาชก คณะกรรมการสอบ ทอาย 70 ป เขามาใช (1980) และ การปรบปรง checklist

ทใชสาหรบ กระบวนการสอบ ของ application prize (1984)

ในป 1981 ในฐานะเปนสวนหนงของการสรางเศรษฐกจญป น ศาสตราจารยอชกาวา ไดใหคาแนะนาวา ม

ความตองการ สาหรบนโยบายเปดประต สาหรบ การยนสมคร Deming Prize ใหแกบรษทในตางประเทศ ในชวงแรก

นน หลายๆ คนในคณะอนกรรมการและ ฝายงานบรหารมความเหนคดคาน แตทายทสด ทกๆ คน กตองยอมจานวนตอ


ความมงมน ยนหยด และการตดสนใจของ ศาสตราจารยอชกาวา นามาส การกอตง กลมอนกรรมการศกษาในประเดน

ตางประเทศ และ ในป 1984 หลกเกณฑการรบสมครจากองคกรในตางประเทศ กไดถกรางขน และ เรมมการใหการ

แนะนาในระดบนานาชาต

ความฝนของ ศาสตราจารยอชกา ไดปรากฎเปนจรงในป 1989 เมอ Florida Power and Light Company

ไดเปนบรษทแรกในตางประเทศ ทไดรบ รางวล Deming application prize ตามมาดวย Philips Taiwan ซงไดรบรางวล

ในป 1991 ขาพเจา อยากจะขอกลาวเพอเปนบทตอเนอง ตอเรองน ซงขาพเจาไดยนจากสมาชกคณะกรรมการ ท

รบผดชอบ การสอบครงประวตศาสตร สาหรบผสมครรายแรกจากตางประเทศ ซง เขาไดรายงาน ตอหนา หลมศพของ

ศาสตราจารย เกยวกบ การเปลยนแปลงทเปนเลศ ซงเกดขนระหวาง สองประเทศ คอญป น กบสหรฐอเมรกา ผาน

กระบวนการสอบ

นอกจากน กอนททานเกษยณ ศาสตราจารยอชกาวา ไดพมพหนงสอ “On QC Counseling to Companies”

(1985) และ “Attitude Necessary for Members of the Application Prize Sub-Committee” (1985) ซงไดเสนอ

ภาพทตกผลก ของประสบการณ 35 ป ใน Deming Prize Examination Committee และ หนงสอเหลาน ยงคงเปน

แนวทางทสาคญสาหรบ สมาชกของ คณะอนกรรมการนน แมในปจจบนน

ศาสตราจารยอชกาวา ยงได ทาคณประโยชนทโดดเดน แกการเตบโต และการพฒนาของ ทวทง Deming Prize

Committee นอกเหนอจากในฐานะ รองประธานของ Application Prize Sub-Committee ทานยงไดประสบความสาเรจ

ในฐานะสมาชกของ Deming Prize for Individuals Sub-Committee ยงเปน สมาชกของคณะอนกรรมการPrize

System ประธานของคณะอนกรรมการ Nikkei Quality Control Literature Prize ดวย

นอกจากน แมแตในตางประเทศ ซงมบมทเกดขนเงยบๆ ของการกอตงรางวลขนมา โดยอาศยโมเดล หลงจากม

Deming Prize รางวลหนงกคอ Malcolm Baldrige National Quality Award ในสหรฐอเมรกา การพจารณาในสภา

คองเกรส เกยวกบรางวลน เรมขนในป 1986 โดย Dr. Joseph Juran และ John J. Hudiburg (ประธานของ Florida

Power and Light ในขณะนน) ไดรบเชญใหไปปาถกฐา ทประชมพจารณ ทงสองทาน ไดเนนถงบทบาทของ Deming

Prize ในการสงเสรม การควบคมคณภาพ และ ไดใหความเหนวา รางวลทคลายคลงกบ Deming Prize เปนสงทจาเปน

สาหรบ สหรฐอเมรกา ผลลพธกคอ ไดมการผานกฎหมาย ผานสภาผ เทนราษฎร ในเดอน สงหาคม ป 1987 และมผลในป

1988 รางวลน ไดรบการตงชอวา Malcolm Baldrigeรฐมนตรกระทรางพาณชย ซง เปนผสนบสนนอยางแขงขน ในเรอง

การคาเสร และ ถงแกมรณกรรมอยางกระทนหนในป 1987


8.5 การทางานหนกเพ อการพฒนา การประชมวชาการ QC (Working hard for the Development of QC

Conferences)

ในปจจบน “QC Conference” ไดจดขนทกป ในเดอนพฤศจกายน เปนงานทสรปรวม กจกรรมทงป เกยวกบ

การควบคมคณภาพ และจะมผ เขารวม ประมาณ 4000 คน

Conference น ไดเรมจดขนพรอมกบนทรรศการ ท Osaka Chamber of Commerce Lecture Hall ในวนท 22

กนยายน ป 1951 ซง ไดมการวางแผนจดขน เปนนทรรศการ แสดงกจกรรมการนาเสนอการควบคมคณภาพ ทเกดขนท

หนางาน และผ ทเขารวมงานสามารถเรยนรซงกนและกน งานนไดจดขนเพยงวนเดยว แต เปน งาน ครงแรกของ Quality

Control Conference ทไดเคยจดขน ดวยการเปนกจกรรมทจดขนพรอมกบการฟนตวของญป น หลงสงคราม งานนจง

เปน ขนแรกของการสรางสรรคคณภาพผลตภณฑของญป น

จากผลตอบรบท โอซากา จงไดมการปรบเนอหาเพมขนตงแตป 1952 conference น ไดจดขนทกป ในเดอน

พฤศจกายน ของทกป หลงจากนน กไดมการจดตง “Quality Month” และงานน กไดกลายมาเปนงานหลกของ

Conference ซงยงคงมอยจนถงทกวนน ศาสตราจารยอชกาวา ไดทาหนาทเปนประธานตงแตการ conference ครงแรก

จนถงครงท 12 และหลงจากนน กยงรวมในการวางแผน และ จดทา ทศทางในการตดตามผล จากมมมองทกวางออกไป

ในฐานะ ประธานของ คณะกรรมการ Quality Month

ตงแตป 1957 เปนตนมา conference ครงท 2 ไดถกจดเพมขน เพอขยายการปฏบตการควบคมคณภาพ ไปส

ภมภาค จงไดมการจด Spring Quality Control Conference (3 วน) ซงจดขนในชวยเดอน พฤษภาคม หรอ มถนายน

ของทกป ในเมองอนๆ ทสาคญ นอกเหนอ จากโตเกยว

จากความสนใจเพมขนตอ กจกรรมการควบคมคณภาพ Quality Control Conference for Foreman จงไดจด

ขนในป 1962 (และเรยกวา Quality Control Conference for Management ตงแตป 1990 (3วน) และในปตอมา ป

1963 ไดมการจด Top Management Quality Control Conference (ครงวน) พรอมกบการนาเอา การควบคมคณภาพ

เขาส อตสาหกรรมบรการ จงไดมการจด Service Industry Quality Control Conference ขน ในป 1985 (2 วน) และ

ยงคงดาเนนการมาจนถงปจจบน

ในชวง 10 ปหลง รปแบบของ conference ไดมการปรบใหเปนมาตรฐาน แตในชวงเรมตนนน ไมไดมการ

กาหนด รปแบบ หรอ วธการ ซงเปนฐานของ conference ซงทผานมา เปนการจดขนโดยทมศาสตราจารยอชกาวา เปน

หวเรอใหญ และ มความรวมมอจากคนจานวนมาก กฏกตกา จงเปนไปตามความเชอของศาสตราจารยอชกาวา ในความ

ไมมขดจากดของความสามารถของมนษย รวมทงไอเดยของทานทวา “อยาบอกวาคณทาไมได ใหคดวาคณจะทา

อยางไร” “จงทา และ คอยคดถงมน” และ “คดดวยตวของคณเอง การปรบปรงเปนบางอยางทคณตองการทจะนาเสนอ


ใหผ อน” ในขณะท conference เกดขนมาพรอมๆ กนไดภายใต นสยทไดนามกของทาน ในขณะนน ทานจะดเหมอน

รถกรยดน (bulldozer) ทานสามารถกลนความรของสมาชกคณะกรรมการ และ ทาใหเปน การปฏบตได และ เพอทจะ

ทาใหทกสงมารวมกน ศาสตราจารยอชกาวา ไมเพยงแตใชความสภาพของทานเทานน แตยง มอบหมายประเดนตางๆ

และในบางครงดเหมอนทาททแขงกราว แสดงใหเหนความเปนผ นาทแขงแกรง ตอสงทวกฤต เชน กาหนดการเกยวกบ

conference หรอการประชมสมมนา ในทประชมวางแผน มบรรยากาศ ของอานาจ ซงสรางใหเกดความรสกวา ถา

ศาสตราจารยอชกาวากลาวสงใด ทกคนตองทาตาม สงน ไดฝงรากเปนกฎกตกาพนฐานของทานในการชแนะ ถาคณ

กลาวบางอยาง คณจะตองทาใหได และ ความเขาใจทวา เมอมการเรยกประชมแลว การไมเขารวมนน เปนสงทเลอก

ไมได ขาพเจาตรงใจอยางมากตอทงความใจดของทาน และ ความจตสานกตอความรบผดชอบ ททานมตอตวเอง ตอ

คณะกรรมการ และสงคมโดยรวม ซงสะทอนใหเหนไดดวยการกระทาของทาน

ถงแมวา ระดบของกจกรรมการควบคมคณภาพ จะพฒนาขนพรอมกบ การนามาใชอยางตอนองของกจกรรมไค

เซนของบรษท ซงพงพา approaches และวธการทเปนรปแบบทางการภายใน ทมแนวโนม ทาใหผคนยดตดกบการ

ลอกเลยนแบบ และ ดอดง ในบางประเดน การจาลองจากภายนอก เปนสงจาเปนในการรกษา การนามาใชอยาง

ตอเนองนได ในเวลาเดยวกน เพอรกษาความเปนสากลในการใหวธการนนฝงรากลงได การทดลองทาในหลายๆ บรษท

เปนสงทจาเปนในการขดเกลาใหมความประณตขนได Quality Control Conference นน ไมเพยงแตสรางโอกาสให

นาเสนอ กจกรรมการพฒนาปรบปรงของบรษทหรอ การแลกเปลยนความเหน หรอ การเรงเราผ เขารวมเทานน แตยงทา

คณประโยชน ในการพฒนาไอเดย และวธการมากมายไดดวย นอกจากน บทความทนาเสนอทงหมด จาก การประชมน

ไดมการตพมพ ในฉบบพเศษของวารสาร Hinshitsu Kanri (Statistical Quality Control) ซงผ ทไมไดเขารวม

Conference จานวนมาก จะไดอาน ทาใหสามารถขยายผลในการกระจายการนามาใชในเชงปฏบต เรอง approaches

and methods ใหมๆ ซงจบมอกนไปกบการจด conference น

ตวอยางเชน Matsuyama Conference ซงจดขนในป 1964 การนาเสนอ และ panel discussion เกยวกบ

“control point” มผลกระทบอยางโดดเดน ในการคดเกยวกบการควบคม ในป 1972 Fukuoka Conference การนาเสนอ

โดย Mitsubishi Heavy Industries Kobe Shipyard and Machinery Work ไดมการแนะนาเรอง “Quality Table” ซง

ภายหลงไดรบการปรบปรงเพมขนโดยบรษทอนๆ จานวนมาก ทาใหปจจบน ไดกลายเปน เทคนคทขาดไมได ในเรอง

คณภาพ และ การขยายผลกลไกคณภาพ สาหรบการพฒนาผลตภณฑใหม และในปจจบน กไดมการใชอยางกวางขวาง

ในสหรฐอเมรกา และประเทศอนๆ ทวโลก ในชอของ QFC (Quality Function Deployment) ในวถน การจด

Conferences เปนประจาในเรองเหลาน เปน คณลกษณะพเศษอยางหนงของ กจกรรมการควบคมคณภาพระดบชาต

ในญป น


ในเวลาเดยวกน สาหรบนกวจยการควบคมคณภาพ ฉบบพเศษของวารสาร เปนเอกสารอางองทสาคญ เมอจะ

ดาเนนการวจยเกยวกบ การควบคมคณภาพของญป น

ในชวงท ศาสตรจารย.อชกาวามชวตอย เชน จนถงป 1988 บทความจานวนมาก ทไดมการนาเสนอ ใน

Manager/Staff Quality Control Conference มจานวนทงสน 4,375 บทความ

(Teruo Okubo, Manager of JUSE Division 3)

8.6 การจดทาใหเกด Quality Month (Implementation of Quality Month)

มนเปนชวงทกลาวไดวา “ถกแต คณภาพตา” ไดเปนคาเปรยบเทยบกบสนคาสงออกของญป น เพราะวา การ

พฒนาปรบปรงคณภาพผลตภณฑ ยงไมสามารถเกดขนได เพราะไมมความเขาใจของสาธารณะ ศาสตราจารยคะโอร อ

ชกาวา มไอเดยทจะสรางสรรคงานนทรรศการทจะออนวอนใหเหนความสาคญของคณภาพ และเพมการรบรเรองคณภาพ

ดงนน ในป 1960 คณะกรรมการ Quality Month ไดถกจดตงขน โดยท ศาสตราจารยอชกาวา เปนประธาน และ มสมาชก

จาก ภาคอตสาหกรรม ภาครฐ และภาควชาการ มความจรงจง ในสาขาของการควบคมคณภาพ ไดมการเลอกใหเดอน

พฤศจกายน ของปนน เปน “Quality Month” และการเตรยมตวกไดเกดขน

กจกรรมนไดรบการสนบสนน และดาเนนการโดย 3 องคการ ไดแก Union of Japanese Scientists and

Engineers (JUSE) , Japan Standards Association (JSA) และ Japanese Chamber of Commerce and Industry

กจกรรมไดมการจดอยางกวางขวางทวทงประเทศ ภายใตการสนบสนนทางการเงนจากองคการและสถาบนไดแก

Science and Technology Agency, Economic Planning Agency, Ministry of Welfare, Ministry of Agriculture,

Forestry and Fisheries, Ministry of International Trade and Industry’s Agency of Industrial Science and

Technology, Ministry of Transport, Ministry of Posts and Telecommunications Tokyo Metropolitan

Government, Japan Productivity Center(JPC) , Japan Management Association (JMA), Japan Broadcasting

Corporation (NHK) (เขารวมในปตอมา คอ Japan Consumers’ Association และ Japan Society for Quality

Control)

ไดมการกาหนดวา งานแรกๆ ของ คณะกรรมการ Quality Month คอการ จดตง “Q flag” ซงไดกลายเปน

สญลกษณ ของ Quality Month และไดนามาขาย ยงมการจดใหมการบรรยายสาธารณะในภมภาค จานวน 11 ภมภาค

การเตรยมการ และขาย เอกสารประกอบ Quality Month การจดทาและขาย โปสเตอร Quality Month หลงจากนน


เพอเปน การชกชวน การเตรยมการ และการขายไอเดยสาหรบ Quality Month slogan ซงไดจดทารายชอ กจกรรม

นทรรศการ สาหรบ Quality Month เสรจสน สงเหลานยงคงดาเนนการอย ในปจจบน

ตงแตป 1969 ไดมการจดบรรยาย สาหรบผบรโภค ซงมการใหการศกษาทฟร และ ฝกอบรมกลมผบรโภค และ

แมบาน ทงหลายของแตละครอบครว เพอปลกเราใหผบรโภคมความสนใจตอปญหาคณภาพ และการควบคมคณภาพ

กจกรรมนทรรศการตางๆ ทนาเสนอผลงานการวจย ทดาเนนการโดยกลมตางๆ กมการจดขนจานวนมาก การบรรยาย

เหลาน กเปนผลลพธจากการแนะนาของศาสตราจารยอชกาวา เชนกน

พรอมกบความเชอทมนคงของทานวา สตปญญา และ การกระทา ของ แตละปจเจกบคคล เปนสงทจาเปน

สาหรบการฟนฟ และเตบโตของญป น และ ปรชญาน จาเปนจะตองไดรบการเผยแพรขยายใหกวางขวางในกลมประชาชน

ศาสตราจารยอชกาวาเอง กนาเสนอเกยวกบ Quality Month แกผ สอขาวในการแถลงขาวทหอการคา และเรยกรองความ

รวมมอจากพวกเขา ในคณะกรรมการ Quality Month ทานพดถง เรองคณภาพอยเสมอๆ นาเสนอภาพทชดวา ดวยความ

เชอมนของประเทศตอผ เชยวชาญในการพฒนาและสรางความเตบโตใหกบเศรษฐกจ ปญหาเกยวกบคณภาพ จะเปน

ปญหาวกฤตสาหรบญป น และทาน ได เรมตนทจะสรางจตสานกเกยวกบเรองนใหสงขน ในเวลาเดยวกน สานกพเศษ

ของทานเกยวกบจงหวะเวลา ทาใหทานอยบนระดบสงสดของประเดนปญหาในขณะนนอยเสมอ เชน ในชวงของ

globalization และการเปลยนแปลงของสภาพแวดลอม และนาไปสการปฏบตจรง ขาพเจา คดวา สาหรบประชาชนใน

ยคนนแลว คาถามวา การฟนตวของญป นจะขนอยกบอะไรร นนเปนประเดนทสาคญมาก แต กมไอเดย ในการใช ไอเดย

ของการควบคมคณภาพ เพอปรบปรงคณภาพ เพอชวยใหญป นเตบโต และพฒนา ซง เรา สมาชกของ JUSE จะไดยน

เสมอจาก ศาสตราจารยอชกาวา

ในฐานะผ นา ศาสตราจารยอชกาวา มกจะสงสอนสมาชกคณะกรรมการถงความสาคญของ ไมซอนเรนอยใน

กะลา และธารงรกษาจตวญญาณของ การยอมรบ ใชไอเดยทด ปราศจาก ไอเดยทยดตด หรอ อคต นคอจตวญญาณท

แทจรงของ Quality Month และ ขาพเจาเชอวานคอ code of conduct (จรรยาบรรณ) ทสาคญอยางหนง ซงเราตองทา

ใหยงยน

ระบบ Quality Month กไดรบการปรบใชในหลายๆ ประเทศ รวมทงสหรฐอเมรกา ไอเดยของศาสตราจารยอช

กาวายงไดรบการยอมรบในระหวางประเทศอยเสมอมา (กรณาอานใน Section 12.1 (4))

(Teruo Okubo)

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------


Chapter 9

การควบคมคณภาพทแพรหลายไปสการศกษา

Quality Control Starts and Ends with Education

การนาเสนอ QC ส ฝายการตลาด

(Introduction of QC to the Marketing Department)

Kosuke Kuji

ขาพเจาเรยนรอยางมากจากศาสตราจารยคะโอร อชกาวา ในเรองตางๆ มากมาย แตนอกเหนอสงอนใด

ขาพเจาไมสามารถลมความพยายามทมงมนของทานในการนาเสนอ การควบคมคณภาพ สฝายการตลาด ขาพเจาไมร

วาทานไดเรมคดทจะนาเสนอการควบคมคณภาพสฝายการตลาดเมอไร

ครงแรกทขาพเจาไดมโอกาสอยางเปนทางการในการทางานรวมกบศาสตราจารยอชกาวา คอ ใน JUSE Course

for Marketing (ETC) ซงเรมขนในเดอนสงหาคม ป 1968 การสมมนาเปนเวลา 16 วนน ใชเวลา 4 เดอน จดใหแกทมงาน

การตลาด โดยการนาเสนอเนอหาของการสมมนาตางๆ ท JUSE ไดจดขนในชวงนน เพอสอนเทคนคทเปนวทยาศาสตร

และ วธคดแกพวกเขา ตอมา วทยากรของหลกสตร ไดรบคดเลอกมาจาก กลมผสอนทงหลาย เพอทจะสอนในสมมนาทม

อย ซงรวมถง การควบคมคณภาพ การวจยตลาด operation research และ design of experiments และหลกสตรอนท

ไดรบการจดขนเปนการพเศษ ในเวลานน ขาพเจาเปนวทยากร ในการสมมนาการวจยตลาด และมสวนเกยวของกบการ

จดสมมนา ETC เปนผ รบผดชอบในการบรรยายในการวจยตลาด

ในเดอนกนยายนปนน ประธานคณะกรรมการจดสมมนา ศาสตราจารยอชกาวา ไดแตงตารา Quality Month

Text No. 34, Quality Control in Distribution Systems, ซงทานไดอธบายการนาเอา QC มาใชสาหรบการขาย พรอม

กบ คาคมทเกยวกบ QC จานวนหนง ทเกยวของกบการขาย นอกจากน ในฉบบ เดอนตลาคม ป 1971 ของ Hinshitsu

Kanri (Statistical Quality Control) ม บทความพเศษ ทนาเสนอเรองทเนน “ระบบการกระจายสนคาและการควบคม

คณภาพ” เปน หวขอสาคญ ซง ทาน ไดสนบสนนอยางจรงจง ในการนาเอาการควบคมคณภาพเขามาสการตลาด การ

ขาย และการกระจายสนคา

ในเวลานน ขาพเจาเอง เปน คนท ตอตาน QC ( “วทยานพนธ anti-QC” ของขาพเจา ไดรบการตพมพใน

Quality Month Text No. 48, Quality Control in the Marketing Department ซงไดพมพในเดอนกนยายน ป 1970)

และไดคดคาน เพอ การปฏบตทถกตองสาหรบการตลาด แตเมอคดยอนกลบไป ขาพเจาอายทจะระลกถงมมมองทแคบ


ตอแนวคดของคณภาพ แตศาสตราจารยอชกาวา กยงรบขาพเจาดวยจตใจทสงสง และ ยงใหคาแนะนาขาพเจาดวย

ความอดทน

งานทขาพเจาไดทาในปจจบนน เรมตนมาจาก “การควบคมคณภาพใน ฝายการตลาด” แลวขยายตวออกไป

ขาพเจาควรจะพดวา นเปนผลลพธทขาพเจาไดรบจากการสอนของศาสตราจารยอชกาวา

ETC ตอมาไดมการปรบรปแบบใหม เปน QC Seminar for Marketing (EQC) และจนถงปจจบน (สมมนา 25

ครง) มผ เขารวม 2,311 คน ทกคนตองกลาววา ความพยายามของศาสตราจารยอชกาวา ไดบงเกดผลสาเรจอยางงดงาม

(อาจารย School of Pharmacy, Showa University)

(4) การสมมนา QC สาหรบ การจดซ อ (QC Seminar for Purchasing)

สมมนาน ไดเรมตนขนในป 1971 ในชอ JUSE Course for Purchasing (KTC) เปนหลกสตรนอง ของ JUSE

Course for Marketing (ETC) ศาสตราจารยอชกาวา ไดรบหนาทเปนประธานของคณะกรรมการจดสมมนา และ ใน

“คาเชญเขารวมสมมนา” ในการสมมนาครงแรก ไดอธบายจดประสงคดงน

“ปจจบน ปญหารวมอยางหนงสาหรบบรษทผผลตสวนใหญ คอ ประเดนปญหาการสรางความแขงแกรงใหกบ

สมรรถนะของฝายจดซอ ขอเทจจรงกคอ ทวทงญป น ในคาเฉลย 70% ของตนทนการผลตของผลตภณฑทไดคานวณมา

นน มาจากรายการทจดซอจากบรษทอน ดงนน ฝายจดซอจง มบทบาทในตาแหนงทสาคญอยางสงสด ทงในดาน

คณภาพและตนทน มาจนบดน ฝายทรบผดชอบนน กลบไดรบความสาคญทตา เมอเปรยบเทยบกบฝายเทคโนโลย และ

ผลต อยางไรกตามการรบรถงบทบาททมอย และความสาคญนน ไดเพมสงขน ตามการบรหารองคการโดยรวม ไดมการ

พฒนาปรบปรงขน สงทโดดเดนทสด นน การพฒนาปรบปรงคณภาพ การลดตนทนในระหวางผผลต การรวมศนย

กลไกการบรหาร นวตกรรมในเรองวตถดบ และนโยบายราคา ไดถกนามาใช ภายใต มมมองประเดนใหมทจะมองขาม

ไมได

จากมมมองน QC, OR, IE, design of experiments คอมพวเตอร และ เทคนคหรอเทคโนโลยทางวทยาศาสตร

อนๆ ซง JUSE ไดพฒนาขน และเผยแพร มาตลอด 20 ป หรอมากกวานน เปนเครองมอทมประสทธผล ในสวนทเกยวของ

กบเทคโนโลยการบรหาร ทจะนามาใชโดยฝายจดซอ ตอจากนน เราไดวางแผน JUSE Course for Purchasing (KTC)

เพอทจะสนบสนนมมมองทางวทยาศาสตร โดยการใช เทคนคเหลาน เพอการนาเสนอ “ภาษา” ทใชรวมกน ระหวางฝาย

เทคโนโลย และฝายจดซอ...”


หลงจากนน 4 ป ในป 1975 หลกสตรไดมการปรบใหม โดยใชชอวา QC Seminar for Purchasing เพอ ทาให

เกดความโดดเดนใน บทบาททสาคญของการสมมนา ใน กจกรรมการควบคมคณภาพทวทงองคกร ขาพเจาประทบใจอก

ครง กบวสยทศนทกวางไกลของ ศาสตราจารยอชกาวา ซง ไดมการนาเสนออยางจรงจง ในจงหวะของการเปลยนชอน

ตอมาการปรากฏขนของ TQC บม ฝายจดซอเพมความสาคญขนอยางสง และในปจจบน วตถดบกยงเปนการสงซอจาก

ตางประเทส ความคาดหวงในเรองหลกสตรน กเตบโตขนอยางมาก ภายใตการนาของศาสตราจารยอชกาวา การสมมนา

น ไดมการเปลยนรปแบบหลายครง เพอใหสอดคลองกบความตองการในเวลานนๆ และในปจจบนน ยงคงจดอย เปน

หลกสตรทดาเนนไปพรอมกน ของการสอนความรและทกษะการปฏบต ซงเปนสงทผปฏบตการจดซอ ตองการทจะเรยนร

นอกจากหลกสตรนแลว ศาสตราจารยอชกาวา ยงไดชวยเหลอ ในฐานะผสอนหลกสาหรบหลกสตรตางๆ รวมถง

QC Seminar for Executives, QC Seminar for Senior Management, และ QC Seminar for Managers และสงหนง

ทเรามกจะนาเสนอเสมอในการบรรยายของทานในหลกสตรเหลาน กคอ “Ten QC Principles for Vendee-Vender

Relation ( 10 หลกการ QC สาหรบความสมพนธของผ ซอและผ ขาย)” ซง ทานไดนาเสนอพรอมกน ใน panel

discussion ใน การประชมวชาการ QC ในป 1960 และ จากนน ได มการตดสนใจใหม และปรบใหมเมอ Quality

Control Symposium ครงท 4 ในป 1966 ในการบรรยายทงหลายครงน ทานไดพดอยางใหกาลงใจเกยวกบ 10 หลกการ

สาหรบความสมพนธ ใหกบความสาคญของฝายจดซอ ในกจกรรม TQC เนอหาของการบรรยาย ดเหมอนจะบอกวา ทาน

มความชดเจนมาก ในการทจะสรางความโดดเดนความสาคญของสาขาน ซงแมแตบดน กยงไดรบการมองวา มบทบาทท

ดอยกวา ตามทไดกลาวมาขางตน จงได “เชอเชญเขาสการมสวนรวม”

แตละครง ในชวงเรมตนของสมมนา เปนประเพณทศาสตราจารยอชกาวา ในฐานะประธานคณะกรรมการจด

สมมนา ทจะตองบรรยาย ในหวขอ การจดซอ กบ TQC เมอขาพเจาไดขอรองใหทานบรรยาย ในการสมมนาครงท 18 ซง

จดขนในเดอนสงหาคม ป 1988 ทานเปนหวดเลกนอย และ มเสยงทแหบ ดงนนในฐานะกองเลขานการ ขาพเจาไดกลาว

วา “ทาไมเราไมเลอนบรรยายของทานไปวนอน?” แตศาสตรจารยกลบคารามวา “ฉนรจกตวฉนด! ไมจาเปนตองเปนหวง

ฉนจะทาตามแผนทวางไว!” ในวนททาการบรรยาย เราดแลสขภาพของทานเปนอยางด และฟงศาสตราจารยอชกาวา

อยางตงใจ ผานมอนเตอร ถงแมวา เสยงของทานจะออนเลกนอย มรองรอยเสยงแหบอย แตดเหมอนจะชดกวาเมอเราได

ยนทานครงกอน ทานดเหมอนจะเหนอยเลกนอยหลงบรรยาย แตขาพเจาไมเคยลมภาพททานสนกกบบหร เหมอนทาน

กาลงบอกวา “ฉนบอกเธอแลววาใชไหม ไมมอะไรตองเปนหวง?” การบรรยายของทานในการสมมนาระหวางประเทศ

เกยวกบ TQC ในเดอนตอมา เปนทนาเสยใจอยางยงวา นเปนการบรรยายครงสดทายของทานใน JUSE seminar (อาน

การทาคณประโยชนของทาน โดย Mr. Koji Morooka ใน Section 10.3)

(Katsuhiko Okada, Deputy General Manager, First Operations Division, Union Of Japanese

Scientists and Engineers)


(5) หลกสตรเบองตน สาหรบ Design of Experiments (Introductory Course for Design of Experiments)

หลกสตรเบองตนสาหรบ Design of Experiments (หลกสตร 6 วน) ไดเรมขนในโตเกยว ในเดอน เมษายน ป

1961 โดย ศาสตราจารยอชกาวา พรอมกบกลมเพอนนกวชาการไดแก Hiroshi Matsumoto, Shizuo Ito และ Hiroaki

Nakazato

ในชวงหลายป กอนทหลกสตรท 2 จะไดเปดขน ไดมการปรบปรงหลกสตร และแตงตาราทจะใชในหลกสตร

พรอมกบ จดกาหนดการขนใหม เปน หลกสตร 8 วน แบงออกเปน 2 ภาค ภาคละ 4 วน ตาราทใชนนพมพในชอ The

Elementary Design of Experiment Textbook (JUSE Press, พมพครงแรก ในป 1963 และพมพ จานวน 88,500

เลม ในเดอนกมภาพนธ ป 1992)

ผแตงของตาราเลมน (นกวชาการ 4 ทานทไดเอยนามขางตน) ไดแสดงใหเหน ทมเวอรคทสมบรณ ในการ

นาเสนอการบรรยาย ตงแตครงท 2 ถง ครงท 8 หลกสตรไดมกาหนดการแนนอน เพอยนยนวา ผ เขารวมจะไดรบความ

เขาใจทลกขน มการทาสรางแบบฝกหดทเหมาะสม ตามความกาวหนาของการบรรยาย ซง มบางอยางท เปน

คณลกษณะทโดดเดนของ การสมมนาของ JUSE ในปจจบน นอกจากนนกคอ ไอเดยของศาสตราจารยอชกาวา ทานได

สงเสรมอยางจรงจง ใหวทยากรทมอายนอย จาก หลกสตรพนฐาน ใหทาการสอน ระหวาง การปฏบตดงกลาว ซงจะชวย

ใหเสรมสรางทกษะของเขาทงหลาย ในการสอนเชงปฏบต วทยากรใหมๆ จะรวมเปนทม จากหลกสตรครงท 9 และ

เนอหาของหลกสตรกไดมการปรบปรง เพอสะทอนถงความตองการในแตละชวงเวลา ในปจจบน หลกสตรนยงคงอย เปน

หลกสตรเบองตน ทไดรบความนยม ในการฝกอบรม นกวจย และ วศวกร ซง เรยนร experimental design เปนครงแรก

(Takamichi Endo, Manager, Second Operations Division, Union of Japanese

Scientists and Engineers)

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

9.2 บรรยายทกหลกสตร QC จดโดย Chemical Society of Japan (Lecturing All the QC Courses Organized by

the Chemical Society of Japan)

ในบททเกยวกบการประชมโตะกลม (Section 3.3) คณ Koichi Ohba คณ Tatsuo Ikezawa และคณ Yoji

Akao ไดชวยกนอธบายถง ผลกระทบมหาศาลของ หลกสตร ทจดขนโดย Chemical Society of Japan (CSJ) แตโชคด

ทวา บทความทเกยวกบหลกสตรเหลาน ไดรบการตพมพ ใน Kagaku to Kogyo (Chemistry and Chemical Industry)

ซงเปนวารสารวชาการของ CSJ ในขณะนน ดงนน สรปบทความตางๆ ไดเปนเอกสารสาหรบประชมวชาการ ในชวงทาย

ของ chapter น และ ในวรรคตอๆ ไปจะนาเสนอ ภาพกวางของหลกสตรดงกลาว


หลกสตรแรก เปนหลกสตร 3 วน จดขนในป 1950 ซง เปนการจดรวมโดย CSJ สาขา Kansai และ National

Museum of Nature and Science มผ เขารวมทงสน 345 คน มนดเหมอนจะเปน “ความสาเรจทยงใหญ” ดงนนในป

ตอมา ชวงเวลาของหลกสตร จงเพมขนเปน 6 วน และ เปนหลกสตรทรวมจดโดย CSJ สาขา Kansai และ Union of

Japanese Scientists and Engineers (JUSE) มผ เขารวมทงสน 750 คน และวารสารวชาการไดอธบายวา นเปน

“ตวอยางทไมเคยปรากฎมากอนของความสาเรจททวมทน ถงกบมการขยายทนงดวยเกาอพบ แตกยงไมเพยงพอทจะ

รองรบความตองการของผ ทอยากเขามารวม” คากลาวขวญของความสาเรจน ไดแพรขยายไปในพนทเขต Kansai (ภาค

ตะวนตกของญป น) และในป 1952 CSJ สาขา Kinki และ JUSE ไดรวมกนจดหลกสตรชอ วธการทางสถต และ การ

ควบคมคณภาพ (Statistical Methods and Quality Control) หลงจากนน บทความของหลกสตร ทจดทโตเกยว (รวมจด

โดย สาขา Kanto (ภาคตะวนออก) และ JUSE จดโดยสาขา Kanto จดโดย JUSE จดโดย Association of Chemistry-

Related Academic Societies หรอจดโดย สานกงานใหญ CSJ และ JUSE) นน ไดจดจนถงป 1958 ในขณะ ท

บทความของหลกสตร ในพนทเขต Kinki มการนาเสนอทกๆ ป จนถงป 1954 ชอของหลกสตรนน ไดเปลยนไปทกๆ ป ซง

มชอทง “The Course on Statistical Methods and Design of Experiments (หลกสตร วธการทางสถต และ Design of

Experiments) “The course on Experimental Design (หลกสตร Experimental Design)” ‘ The course on Quality

Control and Design of Experiments (หลกสตร การควบคมคณภาพ และ Design of Experiments)” เปนตน

ผบรรยายหลกคอ ศาสตราจารย Shigeru Mizuno ศาสตราจารย Tetsuichi Asaka ศาสตราจารย คะโอร อชกาวา และ

ศาสตราจารย Segeiti Moriguti ในจานวนนน ศาสตราจารยอจกาวา ไดบรรยาย ทกๆ หลกสตร ประมาณ ป 1955

จานวนผ เขารวม อยางนอยทสด 300 คน หลายๆ ครง 400 คน หรอ 500 คน

จากคาบอกเลาของทาน ศาสตราจารย Ikuro Kusuba ไดเปนวทยากร ทหลกสตรสาขา Kinki จากคาเชญของ

ศาสตราจารยอชกาวา ซง ไดรวมบรรยายกบศาสตราจารย Shigeru Mizino (ซงมความเชยวชาญทางเคม) ไมตองสงสย

เลยวา หลกสตรนวางแผนและจดขนได ไมยากนก และเปนททราบดวา ศาสตราจารย Yoshitaka Ogiwara ไดเปน

กาลงสาคญทมเทใหกบหลกสตรท จงหวด Gunma อาจจะกลาวไดวา ความสาเรจอยางตอเนองของหลกสตรดงกลาว ท

โตเกยวและโอซากา ไดทาใหเกดการจดหลกสตร เดยวกน ในทกๆ ท

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

“อยาตกรถเมล” “Don’t Miss the Bus!”

Yoshitaka Ogiwara

ครงแรกทขาพเจาไดพบศาสตราจารยคะโอร อชกาวา คอการประชมภมภาคของ Chemical Society of Japan

ซงจดขนท Kiryu ราวๆ ป 1950 ในชวงนน สงทขาพเจารจกเกยวกบทานนนกคอ ความชานาญของทานนนเหมอนกบ


ขาพเจา คอ เคม ในป 1953 ผบงคบบญชาของขาพเจาท Gunma University ศาสตราจารย Isao Shimoda ซงมทศนะ

วา วศวกรของอนาคตนน จะตองเรยนรทางสถต เพอ วจยขอเทจรงของ ความกาวหนาทรวดเรว ทเกดขนในเทคโนโลย

อตสาหกรรมของสหรฐอเมรกา จงไดตดสนใจเชญศาสตราจารยอชกาวา (ในขณะนนเปนผชวยศาสตราจารยของ

University of Tokyo และเปนผ ทมผลงานโดดเดนในสาขาของทานอยแลว) มาทาการบรรยายท Kiryu เพอนสนทของ

ศาสตราจารย Shimoda คอ ผบงคบบญชาโดยตรงของ ศาสตราจารยอชกาวา ดงนน เราจงดาเนนการไดอยางนา

อศจรรยในการจดหลกสตร Kiryu Quality Control Class โดยมศาสตราจารยอชกาว เปนวทยากร

หลกสตรเหลาน ดาเนนมาตอเนอง หลายป จานวนสานศษยของ QC ท Kiryu น มากกวา 100 คน ศาสตา

จารยไดเรมตนหลกสตรดวยเรอง design of experiments ในป 1963 และศษยเกาหลายๆ คนซงไดเขาศกษาในหลกสตร

น กมบทบาททสาคญในอตสาหกรรมในปจจบน

มอาจจะลมกลาววา ทกๆ คนทเขารวมในการเรยนหลกสตรของทาน นน มความตรงใจอยางถงทสด จาก การ

บรรยายทมพลงของศาสตราจารย และ เนอหาทใหมสด และนาตนเตนของทาน “ถาคณไมศกษาการควบคมคณภาพ

เดยวน คณจะตกรถเมล!” คากลาวของศาสตราจารย ยงคงดงกองอยในหของทกๆ คน ขาพเจามนใจวา ทศทางทขาพเจา

ไดเดนมาจนถงปจจบนน ลวนเปนการแนะนาจาก คาพดของทานลวนๆ

ศษยเกาทเขาเรยนในหลกสตรของทาน ซงปจจบนไดถงจดวยทเกษยณจากบรษท กลาวเสมอๆ วา “ผมจาไมได

ทงหมดในสงททานสอน แตตงแตวนนนเปนตนมา ผมมความภมใจทไดมโอกาสเรยน กบศาสตราจารยผ มชอเสยงอยาง

ยง”

ขาพเจาไดมโอกาสพบครงสาคญกบทานอกครงหนง ในป 1972 ขาพเจาวงไปพบศาสตราจารยทหองโถงของ

JUSE “คณเคยไดยน QC Circle มย มนไมใชเรองทดทเพยงนงอยทตางจงหวด ดวยจมกทตดอยกบหนงสอ! นเปน

โอกาสสดทายของคณทจะขนรถเมล!” และนคอสงทขาพเจาไดยนเกยวกบ QC Circle เปนครงแรก ซงทานพยายาม

สงเสรม เรงเราใหขาพเจาเขาไปมสวนรวมในกจกรรม QC Circle

จากนน ขาพเจา มความรสกวา แนวคดโดยรวมของขาพเจาเกยวกบการผลต ซงประเดนสวนใหญถกผกมดกบ

ทฤษฎ รอบๆ หอคอยงาชางของขาพเจา ไดเปลยนไปโดยสนเชง ขาพเจาไดคนพบวา การควบคมคณภาพไมไดเปนเพยง

บางอยางทบรรลไดเพยงแคทฤษฎทแมนาเทานน แตความสมบรณของจตวญญาณ นน เปนแกนสารทสาคญ สงน เปน

สจจธรรมทสตวขาพเจา ททาใหขาพเจารสกวา คราบตางๆ ทครอบตาอยนน ไดหลนไปจนหมดสน

มนดเหมอนวา ศาสตราจารยพยายามทจะอธบายสงทสาคญทสดใหแกขาพเจาดวยคาพดทงายทสด ขาพเจา

เชอวา ความเชอทเขาใจงายทสด และมพลงทสด ทวา “ถาคณกาวตอไปดวยความกาวหนา พรอมกบ การพฒนาปรบปรง

โดยใชเทคนคทางสถต คณภาพจะพฒนาปรบปรงขนโดยปราศจากความลมเหลว และ บรษทจะเจรญรงเรอง” และ “ไม


มปญหาเกยวกบทฤษฎ มนจะไมมประโยชนเลยถาคณไมนามนไปสการปฏบต!” นามาสผลลพธทงดงาม สรางสรรค

“Worldwide QC”(QC ทวโลก)ทวเศษ ซงเราไดเหนในปจจบน

ขาพเจามความภมใจอยางทสดในขอเทจจรงทวา ขาพเจาโชคดมากทไดมโอกาสพบศาสตราจารยผ ยงใหญ และ

ขาพเจารสกอยางชดเจนวา นาหนกของ ความรบผดชอบทขาพเจาสามารถทาได นน เปนเพยงสงเลกนอย เมอเทยบกบ

วสยทศนทมคามหาศาลของทานสาหรบคนรนตอๆ ไป

(ศาสตราจารยกตตมศกด Gunma University)

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

ขอมลอางอง- รายละเอ ยดขางลางน เปนหลกสตรท จดโดย Chemical Society of Japan(CSJ) เกยวกบ วธ การ

ทางสถต Design of Experiments และ การควบคมคณภาพ

“A Simple Course on Statistical Methods and Design of Experiments”

จดโดย CSJ สาขา Kanto/ National Museum of Nature and Science

วนท 7-9 ธนวาคม 1950 (3วน)

สถานท หอประชม National Museum of Nature and Science

หวขอ และ วทยากร

Design of Experiments (บรรยายครงท 1-3) Motosaburo Masuyama , the University of Tokyo

Statistical Concepts and Simple Testing Methods (แนวคดทางสถต และ วธการทดลองทงาย) Kaoru

Ishikawa, the University of Tokyo

Analysis of Variance, Correlation, and Graphical Methods (การวเคราะห ความแปรปรวน ความสมพนธ

และ วธการทางกราฟ) Shigeru Mizuno, Tokyo Institute of Technology

จานวนผ เขารวม 345 คน

ทมา- บทความป 1951 หนา 121 Vol. 4, No. 3 “Kagaku to Kogyo” (Chemistry and Industry), the Journal of the

Chemical Society of Japan

“Second Course on Statistical Methods and Design of Experiments”


ผจดรวม CSJ สาขา Kanto/JUSE

วนท 3-8 ธนวาคม 1951 (6วน)

สถานท หอประชมใหญ อาคาร 2 คณะวทยาศาสตร University of Tokyo

หวขอและวทยากร หลกสตรน แบงออกเปน ขนตน และขนกลาง

หลกสตรขนตน

Basic Distribution in Mathematical Statistics (พนฐานของสถตคณศาสตร)

Tetsuichi Asaka, คณะวศวกรรมศาสตร University of Tokyo

Statistical Thinking (วธคดเชงสถต)

Shigeru Mizuno, Tokyo Institute of Technology


Chapter 11

กจกรรมระหวางประเทศของ ดร .อชกาวา

(Dr. Ishikawa’s International Activities)

ศาสตราจารยคะโอร อชกาวา ไดสรางคณประโยชนทมคณคาระหวางประเทศ และ สรางการพฒนาทสาคญ

ใหแกการควบคมคณภาพ

ในป 1958 ดร.อชกาวา ไดเขารวม QC Study Mission ทจดโดย Japan Productivity Center ไปสหรฐอเมรกา

ซง ทานไดมการแลกเปลยนทางเทคนคในเรองการควบคมคณภาพกบพนธมตรอเมรกา จากการเรมเตนจาก mission น

ทานไดอทศตวทานในความรวมมอระหวางประเทศ โดยเขารวมการประชมวชาการ QC ในหลายๆ ประเทศ

ตงแตป 1959 เปนตนมา ทานไดทาหนาทเปนหวหนาบรรณาธการ Reports of Statistical Application

Research, JUSE วารสารภาษาองกฤษทตพมพโดย JUSE ดร.อชกาวา ไดทางานอยางหนก เพอ แนะนาการปฏบตและ

การวจย Japanese total quality control ใหแกโลก

ตงแตป 1966 ถง 1969 ทานไดเขารวม Six-Man-Board ซงเปนตวแทนของญป น ในการเตรยมตวกอตง

International Academy for Quality โดยมวตถประสงคในการสรางความเปนสากลของการควบคมคณภาพ ในป 1969

IAQ (International Academy of Quality) ไดกอตงขน ประกอบดวยผ เชยวชาญทไดรบการรบรองเรอง QC จากทวโลก

ในองคการน ดร.อชกาวา ไดทาหนาท เปนประธานกรรมการบรหารตงแตป 1981 จนถงป 1983 และเปนประธานของ

องคการ ตงแตป 1984 ถง 1986

เพอการจด การประชมวชาการนานาชาตเกยวกบการควบคมคณภาพ ครงแรกของโลกทโตเกยวในป 1969

ทานไดทมเทอยางมาก ในฐานะ รองประธานของ คณะกรรมการเทคนค ทมหนาทนาการประชมวชาการน ใหประสบ

ความสาเรจ ดงนน ทานจงปฏบตหนาทประธานของคณะกรรมการโปรแกรม ของการประชมวชาการน ทจดขนในญป น

ทกๆ 9 ป คอ ในป 1978 และ 1987 ตามลาดบ

นอกจากการทาคณประโยชนของทานในการแลกเปลยนระหวางประเทศเกยวกบการควบคมคณภาพแลว

ความสาเรจทยงใหญของดร. อชกาวา กคอการนาเอาการควบคมคณภาพไปสประเทศทกาลงพฒนาทงหลาย โดยเฉพาะ

อยางยง ทานไดในสวนรวมในโปรแกรมการศกษาทสถาบนความรวมมอระหวางประเทศของญป น เชน Asian

Productivity Organization (APO), Japan International Cooperation Agency (JICA), Association for Overseas

Technical Scholarship(AOTS) และ Japan-China Economic Association ซงทานไดทาหนาทเปนประธาน


ประสานงานโปรแกรม หรอเปนวทยากร ในหลายๆ สมมนา เกยวกบการควบคมคณภาพ สาหรบ มออาชพจากประเทศ

กาลงพมนาทงหลาย ทานยงเดนทางไปตางประเทศเพอการบรรยายและ ใหคาแนะนาเกยวกบการควบคมคณภาพ

จานวนประเทศทดร.อชกาวา ไดไปเยยมนน มจานวนถง 32 ประเทศ โดยไปบรรยาย เขารวมสมมนาวชาการ ให

คาแนะนา หรอการวจย โดยสามารถแบงออกเปน 11 ประเทศในอาเซย-แปซฟค 2 ประเทศในอเมรกาเหนอ 14 ประเทศ

ในยโรป ออสเตรเลย และ อฟรกาใต รวมจานวนครงทงสน 143 ครง

ภาพ 11.1 ผงพาเลโตของจานวนครงในตางประเทศของดร.อชกาวา

ดร.อชกาวา ยงไดทาหนาท เปน ประธานของ Enterprise Management working Group ใน Japan-China

Economic Association ตงแตป 1978 จนถงวนสดทายของทาน ในฐานะ กรรมการพจารณา Association for Overseas

Technical Scholarship ในฐานะประธานกรรมการบรหาร ตงแตป 1978 และ เปนประธานองคการ ตงแตป 1988 ใน

Japan China Industry and Culture Center (เปลยนเปน Japan China Science, Technology and Culture Center

ตงแตป 1988) ตามลาดบ


จากความพยายามทงหมดของทานนน American Society for Quality Control* ไดมอบรางวล Eugene L.

Grant Medal แกดร.อชกาวา ในป 1972 สาหรบการทาประโยชนของทานในการศกษา และ การเผยแพรการควบคม

คณภาพ นอกจากน ยงไดมอบ Shewhart Medal สาหรบการทาคณประโยชนทโดดเดนของทาน ในการสราง

ความกาวหนาใหแกการควบคมคณภาพในป 1983 ทานเปนคนทไมใชคนสญชาตสหรฐอเมรกาคนแรกทไดรบเลอกเปน

สมาชกกตตมศกดของ American Society for Quality Control ในป 1986 ดร.อชกาวา ยงไดรบ First international

Prize จาก Asia-Pacific Quality Organization ในป 1985 สาหรบ การทาคณประโยชนระหวางประเทศ ตอ การพฒนา

ของการควบคมคณภาพ

*ASQC ตอมาเปลยนชอเปน ASQ ตงแตป 1997

Eugene L. Grant Award Shewhart Medal

ดร.อชกาวา ไดรบเลอก เปนสมาชกกตตมศกด ในสถาบนตอไปน Association Society for Quality Control

(ASQC), Philippine Society for Quality, Argentine Society for Quality, Brazilian Society for Quality Control

และ Columbian Society for Quality ทานยงไดเปน ประธานกตตมศกดของ China Quality Control Association

และ Brazilian Society for Quality Control เปน ประธานกตตมศกดท British Society for Quality Circle ดงไดกลาว

มาแลว ดร.อชกาวา ยงเปนสมาชกกตตมศกดของ ASQC ทมไดมสญชาตสหรฐอเมรกาเพยงคนเดยว

11.1 เรยนรจากตางประเทศ (Learning from Aboard)

(1) Quality Control Study Mission โดย Japan Productivity Center ไปสหรฐอเมรกา เพอแสวงหาโลกาภวฒน

(Quality Control Study Mission by Japan Productivity Center to the U.S. Foresight for Globalization)


เรมแรกของการแนะนาการปฏบต QC แบบญป น สภายนอกประเทศนน เรมขนในป 1958 เมอ ดร.อชกาวา

เดนทางไปสหรฐอเมรกา ในฐานะของ สมาชก QC Study Mission โดย Japan Productivity Center คณะทเดนทางไป

ญป นครงน ประกอบดวยบคคลทภายหลงไดกลายเปนผ นาของ TQC ญป น เชน คณ Noboru Yamaguchi (หวหนา

คณะ) ดร. Hajime Karatsu, คณ Eizo Watanabe, คณ Masao Ina รวมทง ดร. อชกาวา รายงานของคณะน หรอ

Quality Control in America (ดเนอหาททายของเอกสาร [B3]) เปนงานทมคณคาทไดรบการอางองเหมอน ไบเบลของ

QC รายงานน ไดพดถงการอภรายอยางตอเนอง เกยวกบ “Organization and Operation of QC (องคกร และ การ

ปฏบตการ QC)” “Design of Quality (การออกแบบคณภาพ)” “Vendor –Vendee Relations (ความสมพนธของ ผ ซอ

กบผขาย)” “Reliability (ความเชอมน)” และอนๆ หนงในคณลกษณะพเศษของรายงานน กคอ คณะน ไมไดเพยง

รายงานกรณศกษาจรงของอเมรกา แตใหความเหนตรงๆ ตอบางอยางซงสหรฐอเมรกาทยงอยหลงญป น เชน การ

ตรวจสอบทางเศรษฐกจ

Japanese Productivity Center’s QC Study Mission ในสหรฐเมรกา ท โรงงาน Allentown Plant

ของ Western Electric ถายเมอป 1965 ดร.อชกาวา เปนรองหวหนาคณะ แถวหนา จากซาย Kazuo Maki, Noboru


Yamaguchi (หวหนาคณะ), Dr.Ishikawa, Masao Sasaki, Eizo Watanabe, แถวทสองจากซาย Hajime Karatsu,

Toshio Mino, Masao Ina, Kouichi Yamamoto และ Sadao Okada

นอกจากน ในแตละ Chapter จะประกอบดวย หวขอทมชอวา “Recommendation (ขอเสนอแนะ)” ซงสมาชก

คณะจะเขยนขอเสนอแนะแกญป น ในเรองเกยวกบการควบคมคณภาพ บางขอเสนอแนะนน ยงใชไดถงปจจบน

รายงานทเนนเรอง QC ในญป น และอยบนพนฐานของการศกษาเปรยบเทยบทางวฒนธรรมในสหรฐอเมรกา

และญป น อธบายความแตกตางอยางชดเจนวาควรเรยนอะไร และไมควรทาอะไร “ตามทมนควรเปน” การคนพบเหลาน

สอดคลองกบความคด ทศนะคตตอชวต และ วถ การวจย ของ ดร.อชกาวา มนคงไมเปนการพดเกนความจรงทวา ทศนะ

ของทานเกยวกบโลกาภวฒน และการปฏบตการควบคมคณภาพภายนอกญป น โดยเฉพาะนน ไดรบการจดรปรางจน

สมบรณดวยตวทานเอง ตงแตในชวงเวลานน

หลงจากน ดร.อชกาวา ยง เรงรดการแนะนา และเผยแพรขยาย วธญป นของ QC หรอ TQC ไปสตางประเทศ ใน

โอกาสทเหมาะสม เชน ASQC convention (1965, [35]) และ EOQC convention ในป 1966

ในปลายทศวรรษ 1970 เมอ TQC แบบญป น ไดรบความสนใจจากตางประเทศนอกญป น ในเวลาเดยวกน คน

ญป น ไดเรมอภปรายถงความตองการของโลกาภวฒน ของธรกจ เมอขาพเจาพจารณาความเปนจรงเหลาน ดร.อชกาวา

ไดปฏบตโลกาภวฒนของ TQC แบบญป น มาแลวมากกวา 10 ป กอนทศวรรษ 1970 เสยออก สงนแสดงถงการมอง

การณไกลทนาประหลาดใจของทาน

แทจรงแลว ในชวงเรมตน ทานดเหมอนทจะโฆษณาคณภาพทสงของ ผลตภณฑทผลตในญป น ผานการควบคม

คณภาพ เพอสนบสนนการเพมขนของการสงออก อยางไรกตาม หลงจากทบรษทญป นขยายกจการไปตางประเทศ พวก

เขารองขอเรองการบรหารธรกจทรวมถง QC ทมลกษณะเหมาะสมกบสภาพการณทองถน ดงนน ดร.อชกาวา จงเรมตน

การสงสอนวา TQC ควรจะมความเปนโลกาภวฒนไดแลว จากนน ทานไดประสบความสาเรจในการถายทอด TQC แบบ

ญป น ไปยงบรษททไมใชญป น ซงในอดตทานเคยหลกเลยง เพราะเปนงานทยากทสด ดร.อชกาวา เปนผบกเบกในการ

สรางโลกาภวฒน เพอการยกระดบประเทศอน โดยการ ถายทอด TQC แบบญป นอยางแทจรง

ดร.อชกาวา ยงมจตวญญาณการเปนผบกเบก ซงสามารถเหนไดในการทาใหโลกาภวฒน ของ TQC แบบญป น

เกดขนเปนจรง โดยททาน กาวลาหนาไปโดยการยอมรบบทบาทและภาระงานของบรษทธรกจ และทานไดทาในสงททาน

ตองทา

(Hiroshi Osada)


Chapter 15

งานวจยของ ดร .อช กาวา

(The Research of Dr. Ishikawa)

ดร.อชกาวา ไดสรางสรรคแนวคดใหมๆ จานวนมาก รวมทงขอเสนอทหลากหลาย ทานไดทางานอยางหนก

พรอมกบเพอนศาสตราจารย เพอทาใหขอเสนอเหลานน เปนจรงขน มนคงตองใชเวลาหลายป ในการวจยจากจดยนอยาง

มออาชพ เพอทจะแสดงใหเหนงานทงหมดของทาน ดงนนคงเปนไปไมไดทจะอธบายสงทงหมด ภายในหนงสอเลมน

งานวจยบางอยางของทานไดรบการแนะนาในรายการสงพมพททายหนงสอเลมน ในสวนทเกยวกบ QC circle การสราง

ความเปนสากล Sampling และการสรางมาตรฐานของอตสาหกรรม กรณาอาน Chapter 10 ถง 14 หลกฐานอางองได

แสดงไวใน ตารางลาดบเหตการณ และจานวนหลกฐานอางองทอยทายของหนงสอ จานวนหลกฐานอางอง ทเรมตนดวย

B หมายถงหนงสอ และในกรณน หนาทใชอางองกจะแสดงดวย

15.1 ลกษณะพเศษของการเข ยนของ ดร . อชกาวา (Special Features of Dr. Ishikawa’s Writing)

ผลลพธของ งานวจยของดร.อชกาวา เกยวกบการควบคมคณภาพ และสาขาอนๆ ไดนาเสนอผานหนงสอ

บทความ สไลด วดโอ มาตรฐานอตสาหกรรมญป น (JIS), มาตรฐาน ISO และสออนๆ นคอลกษณะพเศษบางอยาง

ของงานของทาน ซง เราพบในรายการทเปน ภาคผนวก ทอยททายของหนงสอเลมน

1. ผลงานปรมาณมหาศาล (2 ผลงานตอเดอน ตลอดเวลา 40 ป)

2. เนอหาสาระทมขอบขายทกวาง (ตงแตหลกคด จนถงวธการของการควบคมคณภาพ)

3. งานจานวนมาก ตพมพในภาษาตางประเทศ (16 ภาษา 139 ผลงาน)

4. Guideline ทชดเจน สาหรบความเปนไปไดของแนวโนมอนาคต

ขอใหเราดรายละเอยดของลกษณะพเศษดงตอไปน

(1)ผลงานปรมาณมาก

จานวนมหาศาลของผลงานของทาน มถงประมาณ 800 ผลงาน สาหรบหนงสอแลว เราจะนบเฉพาะทพมพครง

แรกสวนบทความนน เรานบเฉพาะ สวนทนาเสนอทมชอเรองเดยวกนเทานน

หนงสอ 31 เลม (ฉบบปรบปรงและเพมเตม 11 ฉบบ แปล 32 ฉบบ)

สาระนพนธ บทความ 517 รายการ (รวมทเขยนตอเนอง 64 รายการ)

คานา Essay ตางๆ 129 รายการ


สไลด 48 รายการ

วดโอ 26 รายการ

JIS 62 รายการ (รายการปรบปรง 50 รายการ)

มาตรฐาน ISO 7 รายการ

ถาหากรวม ตวเลขทอยในวงเลบ เปนตนวา ฉบบปรงและเพมเตม แปล และ บทความตอเนอง และ รายการ

ปรบปรง JIS แลว จานวนตวเลขรวม จะมมากกวา 950 รายการ สวนใหญไดรบการตพมพ ในขณะทบางสวน เปนตนวา

รายการขางลางน ไมไดมการตพมพ ซงไมไดนบรวมไว

1. บทความใน newsletters ของมหาวทยาลย หรอ ในบรษทตางๆ

2. เอกสารนาเสนอ ซงไมไดมการตพมพ รวมเปนบทความ

3. ตาราประกอบการสมมนา

4. รายงาน ทเรยบเรยงในการประชมคณะกรรมการภาครฐ และวชาการ

ขาพเจาเรยบเรยงผลงานเหลาน ตามรายการหนงสอ และบทความทเขยนโดยดร.อชกาวา ในการดาเนนการน

นน ขาพเจาไดพบและเพมเตมผลงานอกมากมายของทานซงยงไมไดรวมรวมไวกอนหนาน อาจจะเพราะวา ทานมงานยง

จนไมสามารถจดทารายการเหลานนได ถงแมวาทานจะเปนนกเกบขอมลทมความกระตอรอรนกตาม ระหวางการเรยบ

เรยงหนงสอเลมนน การจดทารายการ รวมทง การจดเรยงลาดบเหตการณนนใชเวลามากกวางานอนๆ ขาพเจาพยายาม

ทจะจดทารายการทสมบรณ แตขาพเจาเกรงวา อาจจะยงพลาดผลงานบางสวน ถาเรานบเขาไปดวย จานวนรวมอาจจะ

มากกวา 1000 รายการกได ในหลกสตรสมมนา ตลอดเวลา 40 ปททานไดมสวนเกยวของในเรองการควบคมคณภาพ

จนกระทงทานเสยถงแกกรรม (1949-1989) ทานไดเขยนผลงานทงหมด ยกเวนผลงานเดยว (เลขท 513 ในรายการ ป

1944) นนหมายความวา ทานจะตองเขยน อยางนอย 25 ผลงานตอป และ 2 ผลงานตอเดอน โดยเฉลย ตลอดเวลา 40

ปของทาน ในจานวน “2 ผลงานตอเดอน” นนรวม หนงสอหนาหลายเลมดวย เราเขาใจไดงายวา ทานไดเขยนผลงาน

จานวนมหาศาลได ไมจาเปนตองพด ทานไดใชเวลาทยาวนานในการเขยนผลงานเหลาน และทสาคญทสด ทานไดใช

เวลาทสาคญในการวจย หรอ คนควา ซงทจะตองเขยนไวกอน ทานดเหมอนซเปอรแมนจรงๆ

(2) เนอหาสาระทมขอบขายทกวาง (A wide range of contents)

หนงสอ 31 เลมททานเขยน สามารถแบงออกไดตามเนอหาดงตอไปน


Quality Control (การควบคมคณภาพ) 13

QC Circle 5

Quality Assurance (การรบประกนคณภาพ) 2

Quality Control Method (วธการควบคมคณภาพ) 7

Sampling (การชกตวอยาง) 2

Implementation of Industrial Standardization

(การนาเขามาใชของการสรางมาตรฐานอตสาหกรรม) 2

บทความจานวน 517 บทความ สามารถแบงออกไดตามเนอหาดงตอไปน

Quality Control Concept (แนวคดการควบคมคณภาพ) 35

Japanese Quality Control (การควบคมคณภาพแบบญป น) 38

Management and Quality Control

(การบรหารและการควบคมคณภาพ) 58

Quality Assurance (การประกนคณภาพ) 93

Quality Control and Organizational Management

(การควบคมคณภาพ และ การบรหารองคกร) 56

QC Circle 58

International Problems of Quality Control

(ปญหาระหวางประเทศ ของการควบคมคณภาพ) 50

Quality, Reliability, Safety, Product Liability

(คณภาพ ความนาเชอถอ ความปลอดภย ความรบผดชอบของสนคา) 28

Quality Assurance System (ระบบประกนคณภาพ) 49


Environment/ Pollution (สภาพแวดลอม / มลภาวะ) 16

Quality Control Method (วธการของการควบคมคณภาพ) 46

TQC Promotion by Industry (การสงเสรม TQC แยกอตสาหกรรม) 23

Sampling (การชกตวอยาง) 40

Implementation of Industrial Standardization

(การนาเขามาใชของ การสรางมาตรฐานอตสาหกรรม) 14

High Pressure Cold Molding (การหลอเยนความดนสง) 6

จากการวเคราะหขางบน เราสามารถเหนเนอหาทมขอบขายกวางขวางของทาน รวมทงแนวคดและวธการของ

การควบคมคณภาพ QC Circle, Sampling, ปญหาระหวางประเทศ และ การนาเขามาใชของการสรางมาตรฐาน

อตสาหกรรม

(3) ผลงานจานวนมาก ตพมพในภาษาตางประเทศ (Many works are published in foreign languages)

ในผลงานของทาน มอกสงหนงคอ ทานเขยนเปนภาษาองกฤษดวยตวของทานเอง และมจานวน 32 ผลงาน

ไดรบการแปลเปน 12 ภาษา

ภาษาองกฤษ (เขยนโดยทานเอง 1 เรอง แปล 5 เรอง) 6

ภาษาโปรตเกส 5

ภาษาจน 5

ภาษาฝรงเศส 3

ภาษาสเปน 3

ภาษาเยอรมน 2


ภาษาอนโดนเซย 2

ภาษาอตาล 2

ภาษามาราต 1

ภาษาฮบบร 1

ภาษาเกาหล 1

ภาษาสโลวาเนย 1

จานวนบทความ สาระนพนธ บทนา Essays หรอ สไลด ทตพมพ ในภาษาตางประเทศนน ไดแสดงไวในตาราง

15.1 จานวนทงหมดม 108 ผลงาน ใน 11 ประเทศ ถาหากรวมเรองทแปลดวยแลว จานวนจะเพมเปน 139 ผลงาน ใน

16 ภาษา

ตาราง 15.1 บทความและผลงานอน ในภาษาตางประเทศ

บทความทต พมพ องกฤษ จน เกาหล ฝร งเศส อนๆ บทความการวจย

1. Concept of Quality Control

2.Japanese Quality Control 3.Management and Quality Control

4.Organizational Management 5.QC Circle 6.International Problems 7.Quality Assurance 8.Quality Control Metho 9.Sampling, Analysis

8 11 2 6 12 3 4 2 10

1 5 6 1 2 2 2

4

4 1

เ ย อ ร ม น 1 ส เ ป น 1 โปแลนด1 เชค2 โปรตเกส 1 รสเซ ย 1

คานา essay ตางๆ 1.เกยวกบ Quality control

5

อตาล 1


สไลด 6 รวม 69 23 4 5 7 ( ร ว ม ท ง ส น

108)

(4) Guideline ทชดเจน สาหรบความเปนไปไดของแนวโนมอนาคต (Clear guidelines for the possibility of future

trends)

ดร.อชกาวา มทศนะวสยทกวางไกล ทานไดคดถงเรองโลกาภวฒน ตงแตในชวงแรกหลงสงครามโลกครงท 2

นอกจากน ทานยงไดยนยนอยเสมอถงความสาคญของ QC ในการดไซน เมอพวกเขาเพงจะเรมตนอยากจะไดผลลพธจาก

ความพยายามในการลดความผดพลาดของสนคา ท genba (หนางาน) ในขณะเดยวกน ทานไดยกตวอยางและสรป

ทศทางอนาคตทเปนไปได นอกจากน ทานยงไดเกยวของกบคนจานวนมาก โดยขอ หวขอเรอง ในวารสาร หรอ ท การ

ประชมสมมนาวชาการ QC แนนอน หวขอเรองทงหมดททานเลอกไมคอยจะไดตามททานไดวางแผนไว อยางไรกตาม

เพราะวา ทาน ไดยกหวขอเรองขนมาเรองหนง มนมกจะกลายเปนปญหาลวงหนา สาหรบคนหลายๆ คน ซง สามารถทจะ

เตรยมตวตอสงแวดลอมใหมทจะมา

ขาพเจา ไมมโอกาสทไดยนจากดร.อชกาวาโดยตรง วา ทานมองเหนลวงหนาเกยวกบแนวโนมใหมๆ ไดอยางไร

แตระหวางการเรยบเรยงบทน ขาพเจาคดวา ขาพเจาไดพบ 3 ประเดนดวยกน ประเดนแรก คอ ประสบการณและ การเฝา

สงเกต ททานไดมาจากการไปเยยมทางธรกจในตางประเทศ ไดกลายเปนสงทเปนประโยชนมาก ในชวงทศวรรษ 1970

แตทานไมไดแนะนาสงททานไดเหนในตางประเทศ เปนขอมลมอสอง ในทางตรงการขาม ทานไดไตรตรองจนกระทงทาน

เขาใจอยางเตมทตอสงททานไดเหน แลวจดใหสงเหลานน เปนระบบ แลวจงแนะนาใหกบพวกเรา การพฒนาผลตภณฑ

ใหม และ ความรบผดชอบของผลตภณฑ เปนตวอยางทด การบรหารขามสายงาน เปนอกหนงตวอยาง ททานควรคดวา

นนถกกลนมาจากไอเดยททานไดรบระหวางอยทสหรฐอเมรกา เมอพจารณาจากการทไดไปพบกบผ เชยวชาญชาว

อเมรกน เพอศกษาการบรหารขามสายงาน เปนทชดเจนวา ดร.อชกาวา ไมเพยงแตสงผานและแนะนาใหกบพวกเรา

เทานน ประการทสอง ขอมลขาวสารจานวนมากททานไดรบมาจากความสนใจอยางยงยวดของทาน ตอสงใหมๆ และ

จากการสมผสทใกลชด ประการท สาม เกดจากความสนใจทแหลมคมของทานในสงซงไดดาเนนไปในโลก ขาพเจาจะไม

ลมวา ทานมกจะอานหนงสอพมพ ตงแตหนาแรกจนถงหนาสดทาย และ จดคลปไว ตามเนอหา

(Noriaki Kano)

15.2 ขอเสนอจาก ดร .อชกาวา (Proposal by Dr. Ishikawa)

(1) การปฏรปความคดในการบรหาร การบรหารดวยการเคารพในความเปนมนษย (Thought revolution in

management, Management with respect for humanity)


การใช QC ไมเพยงแตเปนเครองมอหนงของการควบคมคณภาพ แตยงเปนเครองมอสาหรบการบรหารองคกร

ดร.อชกาวา ไดเนนความสาคญของสงนเสมอมา

“ขาพเจาคดถงการนามาใชทเหมาะสมของ QC…..สามารถนามาสการปฏรปรปแบบของการบรหารของบรษท

และ การปฏรปความคดในการบรหาร” (1981, [B9], p.3)

เราสามารถมองเหนอยางชดเจนถง แกนของผลงานของทาน ทไดเขยน ทงในชวงแรก และชวงหลง

“มนเปน การควบคมคณภาพทใหม ซงจะนา การปฏรปอตสาหกรรม มาสรปแบบการบรหารหรอองคกร ใน

ประเทศของเรา” (1954, [B1], p.1)

“ขาพเจาไดทางานกบบรษทหลอมถานหน เปนเวลา 8 ป หลงจากจบการศกษาจาก ภาควชาเคมประยกต ใน

คณะวศวกรรมศาสตร University of Tokyo ในป 1939 ในชวงนน ขาพเจามประสบการณ 2 ป ไปเปนทหารเรอของพระ

เจาจกรพรรด ขาพเจาประหลาดใจวาทาไมบรษทญป น และองคกรญป น ทาสงทแปลกๆ อยางนน เมอขาพเจาไดศกษา

การควบคมคณภาพ ขาพเจาเรมทจะเชอวา การนาเอาการควบคมคณภาพเขามาใชอยางเหมาะสม สามารถปรบเปลยน

สงทแปลก เหลานนได หรอ หมายความวา สามารถนาเอาการพฒนาปรบปรง เขามาสโครงสรางองคกร หรอ การปฏรป

ความคดในการบรหาร ขาพเจาไดพยายามอยางตอเนอง ในการนาเอาการควบคมคณภาพเขามาใช พรอมกบไอเดยน”

(1980, [60])

ทานไดมาสไอเดยนไดอยางไร? ตามทแสดงใน Session 8.3 ขางบน ขาพเจาคาดคดวา บดาทาน คณ Ichiro

คงมอทธพลตอความคดของทาน

ทานไดมองการบรหาร ดงน

“มองเนนททรพยากรมนษยทางการบรหาร ถาคณควบคมไดอยางเหมาะสม และ เขาใจ 3 ปจจยการบรหารท

สาคญ ซงไดแก คณภาพ ตนทน(กาไร) และ ปรมาณ การบรหารจะประสบความสาเรจได” (1964, [B1], p. 56)

“เพราะวา บรษทนน อยในสงคมมนษย เปาหมายเบองตน ควรจะเนนท คนทเกยวของกบบรษท (ลกคา

พนกงาน และครอบครวของพวกเขา ผ ถอหน คนทเกยวของกบการรบชวงผลต และ โลจสตกส) ทาใหเขาไดบรรลถง

ศกยภาพของพวกเขาอยางมความสข” (1980, [60]”

ในดานน ทานไดพดอยางมนใจถงความสาคญของการบรหาร ดวยการเคารพในความเปนมนษยชาต


“มนษยชาต คอ มนษย ซงสามารถกระทาไดดวยตวของตวเอง ดวยเจตนาของตวเอง และดวยตวของตวเอง

แตกตางจากสตว เครองจกร หรอ มนษย ไมทาเพราะเขาถกบอกใหทา มนษยชาต ยงหมายถง มนษยทคดไตรตรองโดย

ใชสมองของเขา มนษยชาต นาการบรหาร ซงแสดงใหเหนถงความสามารถทไมมทสนสดของมนษย” (1968, [60])

ไอเดยน เปนทรจกในชอ “the Industrial Democracy (ประชาธปไตยทางอตสาหกรรม)” เมอพจารณาจาก

ขอเทจจรงทวา บรษทชนเลศของอเมรกนหลายๆ แหง ไดพยายามทจะใชแงมมนไปใชในการบรหาร ความเหนของ ดร.อช

กาวา เปนแกนแทของการบรหาร ทานยงไดชใหเหนวา คณภาพ (Quality, Q) ตนทน (Cost, C) การสงมอบ (Delivery, D

หรอ Quantity ปรมาณ) เปนเปาหมายขน 2 ทจะทาใหบรรลวตถประสงคขององคกร และเรยกวา “เปาหมายขน 2

สาหรบการบรหารทด (secondary targets for good management)”

(Hiroshi Osada, Noriaki Kano)

(2) การควบคมคณภาพทวทงองคกร/ การตอตาน ลทธมออาชพ (Company-wide quality control/ Anti-

professionalism)

ในยโรปและสหรฐอเมรกา ในเรองไอเดยของความเปนมออาชพทางดานคณภาพนน มเพยงแตผ เชยวชาญใน

เรองคณภาพซงกคอฝายตรวจสอบหรอฝายควบคมคณภาพจะตองรบผดชอบในเรองเกยวกบคณภาพ เปนผ ดาเนนการ

จรง แตตงแตดร.อชกาวา มความสงสยในไอเดยนน (1981 [B9], p. 33) ทานไดยนยนถงเรอง การควบคมคณภาพทวทง

องคกร กบการมสวนรวมของพนกงานทกคนตงแตผจดการถงผปฏบตงาน (ทขาดไมได)

“ในเรองเกยวกบการควบคมคณภาพ ผบรหารสงสด ตองมความรบผดชอบตอคณภาพของผลตภณฑของบรษท

และกาหนดใหเปนนโยบายองคกร มนจะสาเรจไดนนตองใหพนกงานทกคน รวมถงผบรหารระดบกลาง วศวกร พนกงาน

ทเกยวของกบงานธรการ รวมทงพนกงานหนางานตางๆ เขามามสวนรวมในนน ถงแมวา เพยงวศวกรบางคนศกษาและ

พยายามทา มนกจะไมสาเรจ สงทเราตองการสาหรบความสาเรจคอ การทาความเขาใจ ความมงมน และ การปฏบตจาก

ผบรหารสงสด

เพอทจะนาการควบคมคณภาพไปพรอมกบพนกงานทกๆ คน เราจะตอง สรางมนษยสมพนธใหเกดขน หรอ

หมายความวา มนเปนสงทจาเปนทจะตองสราง โครงสรางความรวมมอทวทงบรษท” (1964, [B1], p.15)

เราจะเหนไดวา นคอ ตนแบบของการควบคมคณภาพแบบญป น เมอเปรยบเทยบรายงานการสอนของ Dr.

Joseph M. Juran และ บทสรปการบรรยายของ Dr. Juran ทเขยนโดย ดร.อชกาวา


“Dr. Juran ไดมาถงบทสรปตอไปน หลงจาก กลบจากการเยยมโรงงานในญป น

1. บรษทญป นดเหมอนพยายามทจานาเอาการควบคมคณภาพเขามาใช ผานโครงสรางระดบ

องคกร ในวธการแบบน การฝกอบรมการควบคมคณภาพ จะเปนสงจาเปนทหนางาน นอกจากน โรงงาน

ตองเสรมสรางความสมพนธระหวางทกๆ ฝายงาน

อยางไรกตาม ถาเราทงการควบคมคณภาพไวทหนางาน พวกเขาจะไมเขาในความ

สาคญของ ปญหาคณภาพ ดงนน พวกเขาจะเอาใจใสเฉพาะทหนางานของตนเอง และม

อคตตอการควบคมคณภาพ ดงนน วศวกรทหนางาน จะเสยเวลาในการทาเรองทไมมจด

หมาย ......นเปนปญหาทเราจดใหมวศวกรทหนางาน..... เราตองตดสนใจเกยวกบเรองน (สวนท

เหลอขอตดออก)” (Chuuzou Kamio (1954), “Dr.Juran 4. Visiting Company &

Plant…Nippon Steel Pipe,” Hinshitsu Kanri (Statistical Quality control), Vol.5,

No.8, pp.400-401)

“Dr. Juran กลาววา การควบคมคณภาพ จะตองถกนาเขามาใช โดยฝายควบคม

คณภาพ ในอกดานหนง ผ เชยวชาญญป น กลาววา มนตองถกนาเขามาใชโดยฝายวศวรรม หรอ

โดยวศวกรรมทหนางาน พรอมกบความรวมมอของฝายควบคมคณภาพ ถาจาเปน” (1954, [134])

ดร.อชกาวา ไดสรปในครงแรกเกยวกบความคดของทานในเรองการควบคมคณภาพโดยรวมทญป น นาจะอยใน

รายงานทเรยบเรยงขนโดยมวตถประสงค นาเสนอการควบคมคณภาพของญปน ในโอกาสทคณะผแทน (หวหนาคณะ Mr.

Nobobu Yamaguchi, รองหวหนาคณะ ดร.อชกาวา) ทไปเยยมสหรฐอเมรกา โดยการสนบสนนของ Japan

Productivity Center ในเดอนมกราคม ป 1958 รายงานน เปนขอมลทดทจะไดรถงการนาเอาการควบคมคณภาพเขามา

ใชในญป น ในขณะนน

“ในบรษททไดเรมนาเอาแนวคดการควบคมคณภาพเขามาใช ในชวงเรมตน กจกรรมการ

การควบคมคณภาพไดรเรมขนเรยบรอยแลวในประมาณ ป 1952 ไปทวทงบรษท ไมเพยงแตฝาย


คมคณภาพเทานน แตยงรวมฝายโลจสตกส ฝายขาย ฝายวศวกรรม และฝายอนๆ ในเวลาเดยว

กน ผบรหารสงสด เรมนาเอา guidance ของการควบคมคณภาพ มาเปนสวนหนงของการบรหาร

ธรกจ” (1958, [37], (1))

ตงแตชวงเรมตน ดร.อชกาวาไดยนยนวา การควบคมคณภาพจะตองดาเนนการไปทวทงบรษท ทานไดถายทอด

ไอเดยตอไปน ในบท essay “Total Management and QC” พมพลงในปกในของวารสาร Hinshitsu Kanri (Statistical

Quality Control)

“ขาพเจาหวงวา การควบคมคณภาพในญป น จะตองดาเนนไปเปนการควบคมคณภาพใน

ภาพทกวาง หรอ total quality control ซงรวมเอาตนทน และปรมาณการขาย ไมไดเปนภาพแคบ

ในความหมายของ Dr. Juran” (1956, [4])

“หลกการพนฐานของการควบคมคณภาพ คอ การผลต และขาย สงทผบรโภคตองการ

หลกการน คอ การบรหารธรกจอยางแนนอน” (1956, [4])

ทานยงไดกลาวถงอทพลของ Dr. Juran ตอความเคลอนไหวของ total quality control

“ความเคลอนไหวดงกลาว ไดมความคกคกขน ซงเปนเปาหมายของ การบรรยายของ

Dr. Juran ตามทไดกลาวขางตน” (1958, [37], (1))

เราไมมนใจวา คาวา “การควบคมคณภาพทวทงองคกร (company-wide quality control)” มาจากไหน ทานได

กลาวไวดงขางลางน

“เราตงใจทจะเขาใจคาศพท “การควบคมคณภาพทวทงองคกร” หรอ “Total quality

Control” หรอ QC ในความหมายทกวาง เปนตน เพอความสะดวกของเรา ตงแตในอดตใน

ญป น คาวา QC จงเปนทรจกกนด ดงนน จงเปนธรรมชาตทจะอธบายในความหมายเดยวกนกบ


ทขาพเจาไดกลาวขางตน” (1960, [78])

พจารณาจากคากลาวของทานขางตน คาวา “การควบคมคณภาพทวทงองคกร” จงไดมการใชมากอนทศวรรษ

1960 ทานยงไดอธบายไอเดยของคาจากดความ ในขอความตอไปน

“จากการวจย และสารวจผบรโภค มาระยะหนง การควบคมคณภาพทมความตอเนอง

เปนทเรยกรอง เพอทาระใหระบบมความสมบรณ ซงนาเอากลไกทดตางๆ เขามาสทกฝายงาน

พนกงานทกๆ คน ไมวาประธาน จนถง ภารโรง ไมเพยงแตฝายทอยแนวหนา เชน ฝายออกแบบ

ฝายจดซอ(วตถดบ) ฝายตรวจสอบ หรอขาย แตรวมถงทมงานเชน วจย วศวกรรม คลงสนคา

และโลจสตกส การออกแบบเพอการผลต เครองจกรเครองมอ การซอมบารง การบญช และ

ธรการทวไป หรอหมายความวา พนกงานทกคน จะตองเรมคดถงบทบาทของเขาคออะไรในการ

พฒนาปรบปรงคณภาพ” (1960, [78])

(Noriaki Kano)

(3) การควบคมคณภาพทวทงองคกร ของ ดร.อชกาวา (Dr. Ishikawa’s “company-wide quality control”)

ดร.อชกาวา ไดอธบายภาพลกษณของ “การควบคมคณภาพทวทงองคกร” โดยหลกคดของทาน ทแสดงไวใน

ภาพ 15.1 ขางลางน ตามภาพ วงกลมของ การควบคมคณภาพ จะวางอย นอกสดของ วงทเรยกวา control (PDCA)

ในขณะท วงกลมของการประกนคณภาพ (Quality Assurance) หรอ QC ในการพฒนาผลตภณฑใหม จะวางอยตรง

กลาง ไอเดยน เขยนไวในหนงสอของทาน (1964,[B1], p. 57) QC Circle วางทบซอนบน 3 วงกลม และ ทกๆ วง

รวมกนแลว ประกอบขนเปน TQC กลาวโดยทวไปไดวา วตถประสงคสงสดของ TQC คอ การประกนคณภาพ ดร.อชกา

วา ไดเนนเปนพเศษท การประกนคณภาพ สาหรบการพฒนาผลตภณฑใหม ซง เปน จดตนนาทสดของ การประกน

คณภาพ

(Hiroshi Osada)


ภาพ 15.1 การควบคมคณภาพทวทงองคกร คออะไร? (1981, [B9], p. 130)

(4) คากลาวทเหมาะสมกบเวลา (Timely quotes)

ดร.อชกาวา สงเสรมการควบคมคณภาพ ดวยคากลาวทเหมาะสมจานวนมาก ในแตละชวงเวลา

ดร.อชกาวา ได ยนยน ตอ นโยบายการคาเสรทประกาศโดย รฐบาลญป นในป 1960 โดยนาเสนอ “การนาเสนอ

การควบคมคณภาพสาหรบการคาเสร” (1960, [81]) ทานยงยนยนวา การนาเสนอ และ สงเสรมการควบคมคณภาพ

เปนหนทางทดทสด สาหรบโลกอตสาหกรรม ซงมอมเมาอยางมากกบ การคาเสร

ในชวงกลางทศวรรษ 1960 ทานไดสรางสรรคคาขวญขนมา 2 คาดงน

“Secure Profits by Quality control (รบประกนกาไรโดยการควบคมคณภาพ)” (1966, [87])

“Quality Control and Customer’s Benefit (การควบคมคณภาพ และ ประโยชนของลกคา)” (1966, [14])


คาขวญแรกนนไดรบการนาเสนอใหแก ระดบบรหาร ซงคดวาการนาเอา QC เขามาใชนน ยาก เพราะผลกระทบ

จากการเตบโตทางเศรษฐกจนนทลดตาลง ในป 1965 ในขณะเดยวกน คาขวญทสองนน เปนคาขวญทมตอคนทคดวา

การรบประกนกาไร นน ปฏเสธ ผลประโยชนของผบรโภค

ทานตอบโตวา “เพราะวาหลกการพนฐานของ QC นน คอ การผลตสงทลกคาตองการจะซอดวยความยนด QC

นามาสการเพมขนของ การขาย และกาไรของบรษท ในขณะท กาไรของบรษทนน จะเกดขนไมได ถา คณไมเขาใจ QC

ไดด” (1966, [14])

ทานยงไดกลาวยนยนอกวาควร “ขายผลตภณฑคณภาพด ในราคาทสง “ มากกวา “ขายสนคาด ราคาตา” มา

หลายปแลว พรอมกบการยกตวอยาง การสงออกดวยการตดราคา ของผลตภณฑของญป น คาพดนไดเกดกอนมานาน

แลว (1966, [14])

ในชวงทายทศวรรษ 1960 ทานไดใหคาขวญดงตอไปน

“Quality Control Toward the World (การควบคมคณภาพไปสโลก)” (1968, [93])

“World Enterprise and QC---A Road to a World Enterprise( วสาหกจของโลกกบ QC—หนทางไปส วสากจ

ของโลก)” (1969, [98])

ในวตถประสงคเพอเรงการรบรของ การเสรมสรางคณภาพของผลตภณฑของญป น ทานไดเสนอใหเหนถง

ความสาคญของการวสยทศนระดบโลก แกบรษทญป น ซงโนมเอยงไปเนนภายในประเทศ เพราะ จตวญญาณทโดดเดยว

ในอกดานหนง ทานยงไดกลาวคาขวญตอไปน เพอใหพวกเรามความออนนอมถอมตน

“จงมองดโลก พรอมกบเสรมสรางพนฐานธรกจของคณดวย QC” (1968, [200])

“กาจดการถดถอย โดยการใชประโยชน การควบคมภาพแบบญป น” (1969, [43])

“สราง สงคมทมงคง ดวย การควบคมคณภาพ” (1971, [100])

ในทศวรรษ 1970 ม 3 คาขวญ ไดรบการนาเสนอ ตอ ปญหามลภาวะ

ในทศวรรษ 1980 ทานไดเนนความสาคญของ การสรางความแขงแกรงใหกบการบรหาร เพอสรางโลกท

เจรญรงเรอง ผานการควบคมคณภาพ ในทศทางของโลกาภวฒน คาขวญในขณะนน มดงน


“ไมมเขตแดนสาหรบการควบคมคณภาพ มนเปนความสามารถทางการบรหารทจะอยในคาถาม”

(1980, [115])

“ความมงคงของโลก ผานคณภาพ” (1982, [28])

(Noriaki Kano)

(5) คณภาพมากอน เปนคณภาพทตรงกบความพงพอใจของลกคา (Quality first, Quality to meet customer’s

satisfaction)

มการถกเถยงกนมายาวนานตงแตอดตวา “คณภาพ” หมายถงอะไร ในปจจบน มนหมายความอยางกวางขวาง

และ ทวโลกวา มความหมายเดยวกน “ความพงพอใจของลกคา” ทานไดยนยนมานานแลววา “เปน คณภาพทตรงกบ

ความพงพอใจของลกคา”

“เมอเราพดถง “คณภาพ” ในความหมายของการควบคมคณภาพ มนจะหมายถง

คณภาพทตรงกบความพงพอในจของลกคา” (1954, [B1], p.5)

ทานไดกลาวยนยนวา QC จะตองมการนาเอาไปใช ไมเพยงแตในขนตอนการผลต แตในขนตอนของการ

ออกแบบดวย เพอทจะทาให แนวคดนนเปนจรงขนมา นอกจากน ทานยงชใหเหนถงความตองการของการพฒนา

ปรบปรงคณภาพในภาพทกวาง ซงเกยวของกบตนทน การสงมอบ และบรการ ไมใช “คณภาพในความหมายทแคบ” ซง

เกยวของกบคณภาพของผลตภณฑเทานน พดสนๆ กคอ “Total Quality Control” เปนสงทจาเปน

“เพอสรางผลตภณฑคณภาพทด ทลกคายนดทจะซอ เราตองเนนทคณภาพของมน ทม

ความสมดลกบตนทน และความสมดลกบปรมาณ โดยเฉพาะในประเทศของเรา ความสมดลน

ยงไมเปนทเขาใจนก มนชดเจนทวา เราตองตดสนเรองคณภาพ บนพนฐานของความสมดลน

ดวยการเนนทประเดนน เราจงสามารถเรยกมนวา total quality control” (1960, [78])

ในวถน ทานไดคดถง คณภาพท คาบเกยวกบประโยชนของลกคาอยเสมอ ภายหลง ทานยงไดชใหเหนอยาง

ตอเนอง โดยใช คาและประโยชนตอไปน “Quality Control and Customer’s Benefit (การควบคมคณภาพและ

ประโยชนของลกคา” (1966, [14]) “Consumerism (การคมครองผบรโภค)” (1970, [20]) และ “Consumers and

Quality Control (ลกคาและการควบคมคณภาพ)” (1985, [31])


นอกจากน ทานยงไดกลาวกบเรา ใหทาให “คณภาพทตรงกบความพงพอใจของลกคา” ใหเปนจรง เปนนโยบาย

การบรหารอยางหนง ซงจะนามาสกาไรขององคกรระยะยาว พรอมกบคาขวญทวา “Quality first (คณภาพมากอน)”

“ถาคณไลตาม “quality first” กาไรระยะยาวจะเพมขน ในทางตรงกนขาม ถาคณไลตามกาไรระยะ

สน คณจะสญเสยความสามารถในการแขงขนระดบโลก และ กาไรระยะยาว”

(Noriaki Kano)

15.3 การประกนคณภาพ (Quality Asssurance)

(1) กระบวนการตอไปคอ ลกคาของเรา (The next process is our customer)

เรมแรก ดร.อชกาวา เคยใชประโยคทวา “กระบวนการตอไปคอลกคา ในขณะทกระบวนการกอนหนาท คอ

ผผลต” (1954, [B1], p.9)

เพอทจะทาให “คณภาพทตรงกบความพงพอใจของลกคา” เกดขนเปนจรง ทานไดอธบายวาใครควรจะ

รบผดชอบ และ อะไรควรจะทา ภายใต หลกการพนฐานดงตอไปน

“ตวอยางเชน ทผ ผลตเหลกกลาแหงหนง ฝายผลตเหลกกลา จะตองเปนผ ผลตของ ฝาย rolling

ในขณะทฝายผลตเหลกกลา จะตองเปนลกคาของ ฝายผลตเหลก ซงเปนกระบวนการกอนน ดงนน ฝายผลตเหลกกลา

ตองมความรบผดชอบในการผลตสนคาทมคณภาพทสอดคลองตรงกบความพงพอใจของกระบวนการตอไป ฝายผลต

เหลกกลา จะตองรบผดชอบตอ ฝาย rolling ฝายผลตเหลกกลา จะตองรบผดชอบในการรบผลตรวจสอบวา เหลกกลา

นนมผลตอสนคาอยางไร และถามตรงๆ วา ฝาย rolling นนตองการอะไร โดยการประชมกน และมความรบผดชอบใน

การตอบสนองความตองการนน” (1954, [B1], p. 9)

ในภายหลง ดร.อชกาวา เปลยนคาพดเปนวา กระบวนการตอไปคอ ลกคาของเรา” (1981, [B9], p.51)

(2) การพฒนาผลตภณฑใหม เนนการประกนคณภาพ (NPD(New Product Development) emphasized quality

assurance)

แนวคดยคใหมของการควบคมคณภาพ เกดขนในสหรฐอเมรกา ราวทศวรรษ 1930 การนาเสนอนน เกยวของวา

เราจะบรรลถงมาตรฐานคณภาพทพเศษไดอยางไร ซงหมายถงกจกรรมทลดความเสยหายของผลตภณฑ ในนยามท

แสดงออกโดยคาวา “ควบคม” เมอแนวคดนไดนาเขาสญป น มนกยงคงเปนทรจกกนในเรองการลดความเสยหายของ


ผลตภณฑ ในเรองน เปนการบรรยายของ Dr.Juran ซงสรางผลกระทบในชวงตน (Report of Dr. Juran’s lecture,

JUSE, 1954) และดร.อชกาวาไดเขยนเกยวกบเรองนในสรปการบรรยาย (1954, [134])

เมอมองยอนกลบไปทการพฒนาของการควบคมคณภาพ ดร.อชกาวา ไดกลาวตอไปน

“เราตองเรมตนปฏบตการประกนคณภาพ ตงแตขนตอนการพฒนาผลตภณฑใหม

มน เปนชวงปลายทศวรรษ 1950 ซงเปนชวงทความรสกนกาลงเตบโตขน” (1981, [B9], p. 27)

เมอเราพดถง การควบคมคณภาพ ทานไดแบงมนออกเปน 3 ขน คอ การประกนคณภาพทเนนการตรวจสอบ

(inspection) การประกนคณภาพทเนนการควบคมกระบวนการ และ การประกนคณภาพทเนนการพฒนาผลตภณฑ

ใหม (NPD) และมกจะเนนทความสาคญของ NPD

ในฉบบเดอนมนาคม 1957 ของ Hinshitsu Kanri (Statistical Quality Control) ผลตภณฑใหมคอหวขอหลก

ของ หลกสตร QC เนอหาเปนเพยง ระดบทผวเผนเมอเทยบกบปจจบน รายงานทกลาวขางตนทแนะนาการควบคม

คณภาพแบบญป น ไปยงสหรฐอเมรกา ไดพดเพยงเลกนอยเกยวกบ การตดสนใจความตางทยอมรบได (tolerance) แต

ไมไดอางถง การพฒนาผลตภณฑใหม หรอ การออกแบบแตอยางใดเลย (1958, [37])

อยางไรกตาม ในรายงาน ไดเรยบเรยงหลงจากกลบจากสหรฐอเมรกา ทานไดใหความเหนไววา

“ในทฤษฏของขาพเจา การควบคมคณภาพจะตองเรมตนจากขนตอนการออกแบบ

โดยเฉพาะอยางยง ในอตสาหกรรมเครองไฟฟาหรอ เครองจกร” (1958, [248])

นอกจากน ในป 1964 ทานยงไดแสดงความคดของทาน ดวยความมนใจมากขนดงตอไปน

“QC ในการพฒนาผลตภณฑใหม เปนพนทหนงซงขาพเจาใชความพยายามเปนอนดบ แรก เพราะมน

เปนกจกรรมหลก ทเปนกญแจสาหรบบรษททจะอยรอด” (1964, [38])

ในป 1966 ทานไดจดการสมมนาหลกสตร 1 ปขน ภายใตชอ “Quality of Design (คณภาพของการออกแบบ)

ใน Hinshitsu Kanri (Statistical Quality Control) และไดเขยนบทความดวยตวทานเอง (1986, [347], [349])

มนอาจจะมาจากการไปเยยมสหรฐอเมรกาของทาน ในฐานะสมาชกของคณะศกษา ในป 1958 ซง นาทานมาส

การรบรความสาคญของ ความสมพนธระหวางการพฒนาผลตภณฑใหม การออกแบบ และคณภาพ”


(3) คณลกษณะคณภาพทแทจรง / คณลกษณะคณภาพททดแทน (True Quality Characteristic/ Substitute Quality

Characteristic)

เมอเราพยายามทจะควบคมคณภาพ ของผลตภณฑอยางใดอยางหนง ขนแรก เราตองกาหนดใหชดเจนวา อะไร

คอ คณลกษณะคณภาพ ดร.อชกาวา นาเสนอวา เรามกจะใช คณลกษณะคณภาพททดแทน ในหลายๆ กรณ ในขณะท

คณลกษณะคณภาพทแทจรง นน คงอยตางหาก

“สงทเราตองการเนน คอ คณภาพทลกคาตองการอยางแทจรง --- เราเรยกวา คณสมบต ท แ ท จ ร ง

ประสทธภาพ ---- และขนตอนแรกของการควบคมคณภาพ คอ การคนหาสงนน ในอก ดานหน ง ตวอยางเชน ความ

บรสทธ หรอ ความคงทน เปนเพยงปจจย หรอ สาเหตทในการใหได

สมรรถนะมาตรฐาน ซงเราเรยกวา คณลกษณะคณภาพททดแทน” (1961, [B5], p.5)

ตารางคณภาพทบรษทจานวนมากใชอยนน อยนอกเหนอจากหลกคดน

(4) การนาเสนอ ความนาเชอถอ (Introduction of Reliability)

ในรายงานทไดกลาวถงกอนหนาน เกยวกบการนาเสนอการควบคมคณภาพแบบญป น บทความเกยวกบความ

นาเชอถอ นน อางองถง “การทดสอบอายใชงาน (life test)” ในบทเกยวกบ “QC” ในอตสาหกรรมเครองไฟฟา” (1958,

[37], (2))

อยางไรกตาม รายงานไดตพมพหลงการเยยมสหรฐอเมรกา (1959, [B3]; สวนใหญเรยบเรยงโดยดร. อชกาวา

และ ศาสตราจารย Karatsu) ไดเนนถงความสาคญของความนาเชอถอ ในสหรฐอเมรกา มากกวา 8 หนา

รายงาน AGREE ทคณะผแทนไดนามาจากสหรฐอเมรกาภายหลงไดเปนทรจก เหมอนกบเปนไบเบล Outline

แปลโดย ศาสตราจารย Shiomi ตามการชแนะของ ดร.อชกาวา และไดมการรายงานท Ishikawa Research Group ใน

เดอน ตลาคม ป 1958 คณะกรรมการวจยความนาเชอถอ ไดรบการจดตงขนท JUSE ซงเปนการเรมตนผานการวจย

ความนาเชอถอในญป น ดงนน เราสามารถเหนวา ผลกระทบตอการพฒนาของความนาเชอถอของผลตภณฑญป น ซง

คณะผแทนไดสารวจมาและนามามความสาคญอยางไร

ภายหลง ดร. อชกาวา ไดจดทาซรสของบทความเกยวกบความนาเชอถอ ในวารสาร Hinshitsu Kanri

(Statistical Quality Control) (1961, [298]) ทานยงไดเสนอบทความและสารนพนธเกยวกบความนาเชอถอ ดงตอไปน

“ความนาเชอถอ ในสหรฐอเมรกา (Reliability in the United States)” (1965, [253])

“ความนาเชอถอคออะไร (What is Reliability)” (1965, [302])


“การประกนคณภาพ กบความนาเชอถอ (Quality Assurance and Reliability)” (1968, [303])

“ความนาเชอถอ และ การควบคมคณภาพ (Reliability and Quality Control)” (1970, [307])

“ความนาเชอถอ และ การควบคมคณภาพ (Reliability and Quality Control)” (1971, [309])

“ความคดเกยวกบความนาเชอถอ (Thoughts on Reliability)” (1982, [321])

“คณภาพและ ความนาเชอถอ –ตรวจสอบทงหมดของคณภาพ- (Quality and Reliability-Full Check of

Quality-)” (1983, [322])

“การควบคมคณภาพ และความนาเชอถอ / ความสามารถการบารงรกษา (Quality Control and Reliability /

Maintainability)” (1986, [323])

ทานไดยนยนอยางแขงขนวา มนเปนสงทสาคญทสด ในการดาเนนการตอไปของความคด เกยวกบ ทงการ

ควบคมคณภาพ และ ความนาเชอถอ ใหครอบคลมกวางขวาง ไมแยกจากกน

หมายเหต- ขอมลทมคา ไดรบจาก ศาสตราจารย Hiroshi Shiomi และศาสตราจารย

Kazuyuki Suzuki สาหรบตอนน

(5) การแนะนา หนาทรบผดชอบของผลตภณฑ (Introduction of Product Liability)

เมอคาวา Product Liability (PL)(หนาทรบผดชอบของผลตภณฑ) ไดนาเขามาสญป นในปลายทศวรรษ 1960

มนไมเปนทเขาใจดนกในระยะแรก ดร.อชกาวาไดทาวจยอยางจรงจงเกยวกบ product liability ในโอกาสททานไดเยยม

สหรฐอเมรกาและยโรป ในฐานะหวหนาทม 7th QC Observation จาก JUSE ในป 1972 หลงจากการเยยม ทานได

แนะนาผลงานวจยผานการบรรยายของทาน ในบทความวารสาร หนงสอ และอนๆ สงนนามาสการเปลยนแปลงและ

กจกรรมอยางมากเกยวกบ PL เปนตนวา การจดตง PL Research Committee ใน JUSE ในเดอนตลาคม 1972 และสง

ทม 1st PL Observation Team (นาโดย ดร. Shigeru Mizuno) ไปสหรฐอเมรกาและ ยโรป ในป 1973

ดร.อชกาวา เขยนเกยวกบ PL ในหนงสอของทาน (1973, [B19]) บทความและสารนพนธ (1973, [312], [314],

[316]; 1974, [317], [318], [319])


ทานไดนาเสนอ คาแนะนา 12 ชนดงตอไปน เพอใหความสนใจในการดาเนนการเกยวกบ PL ถงแมจะผานไป 2

ปแลวกตาม แตผลงานเหลานกยงคงอย

“ทาความชดเจนใหกบปญหาความปลอดภย – จดตงคณะกรรมการ PLP เพอยกระกบการรบรเกยวกบ

ความปลอดภย”

“ตรวจสอบเทคโนโลยสาหรบความปลอดภยอกครง----บรรลถงมาตรฐานของความ

ปลอดภยของผลตภณฑ)

“ดาเนนการผานการทดลอง ในกระบวนการของการพฒนาผลตภณฑใหม อยาพด

วา “ฉนไมสามารถจนตนาการวธการทพวกเขาจะใชมน” “

“เราตองคดเกยวกบความปลอดภยทเกยวเนองกบความนาเชอถอ ---โดยเฉพาะอยาง

ยง ผบรหารสงสด มความรบผดชอบในการไมกระจายสนคาไมปลอดภยสตลาด เรากาลงด

ผลตภณฑใหมมากมายท เขาสตลาด ถงแมวามนจะยงอยในกระบวนการทไมมการทดลองท

เพยงพอ เพราะวา ไมมผลตภณฑใดสามารถสงออกไปได ผบรหารสงสดจะตองมอานาจเดด

ขาดในการหยดการสงผลตภณฑทไมปลอภย มฉะนน พวกเขาจะพบกบหายนะ”

“ขอมลของชนสวน และ การประกอบ รวมาถง การสงทาภายนอก จะตองไดมการ

คานวณและบนทกไวในคอมพวเตอร เปนลอต ดงนน เราจะสามารถตรวจสอบขอมลท

เหมาะสม ทเปนหลกฐานได”

“ผลตภณฑทเสรจแลว จะตองตอบสนอง drawing ของมน”

“สรางสรรคคมอสาหรบขนตอนการทางาน ดงนน ดาเนนการปฏบตตามคมออยางเขม

งวด การจดใหม กลไกfoolproof ปองกนความผดพลาด เปนสงจาเปนเพอไมใหเกดผลตภณฑ

ทเสยหาย มนจะตองเปนหลกฐานทดในฐานะเปนความสอดคลองกบกฎหมาย”

“ในบรษทมากมาย เรากาลงหา “concession (การยนยอม)” ซงคอการให


“โอเค” กบผลตภณฑหลงจากการพจารณาตดสนบางอยาง ถงแมวา มนจะถกคดออกในการตรวจ

สอบ เราตองรบประกนระบบของ งาน “การยนยอม” โดยปราศจากปญหาใดๆ”

“การวเคราะห failure (เครองเสย) ---- การวเคราะหทจรงจง เปนสงจาเปนในการชใหเหน

สาเหตของเครองเสย”

“Design Review (การทบทวนการออกแบบ) ---เราทดสอบละเอยดอยางไรเพอความ

ปลอดภย ในกระบวนการพฒนาผลตภณฑใหม”

“ทบทวนคมอการทางาน การโฆษณา แคตตาลอค และ อนๆ ---- ใสคาวา “Don’ts’ in a

Very big font” (Don’t ตวหนงสอใหญๆ) ใหแกลกคา”

“บนทกวาอะไรควรจะเปนหลกฐาน(ตรวจยอนหลงได) --- เราตองตดสนวา ขอมลอนๆ

อะไร ทเราควรจะเซฟ ไว เราไมสามารถเซฟ ขอมลทไมจากดได เราตองศกษาขอจากดของ

คอมพวเตอร เชนเดยวกบ ใชคอมพวเตอรอยางไร”

(6) การวเคราะหคณภาพ/คณภาพทมองยอนหลง (Quality Analysis / Backward Looking Quality)

ดงทไดกลาวขางตน ดร.อชกาวา ไดเนนความคดของเขา ใน “คณภาพทตรงกบความพงพอใจของลกคา” มา

เปนเวลานาน ในขณะเดยวกน ทานยงไดยกคาถามขนมาวา “การวเคราะหอยางเปนระบบ ตอ คณภาพ นน ยงไมได

นาเขามาใช” (1973, [357]) ดงนน ทานไดสรางขอเสนอ “การวเคราะหคณภาพ”

“อะไรควรจะเปนคณภาพทลกคา องคกร ผผลต บรษทโลจสตกส และ อนๆ ตองการ?

มนเปนไปไมไดทจะบรรลคณภาพททาใหทกฝายมความพงพอใจ อยางไรกตาม เราตองนาเสนอ

คณภาพทผบรโภค ยนดทจะซอ” (1973, [357])

ทานยงไดแนะนาถง “คณภาพทมองไปขางหนา” และ “คณภาพทมองยอนหลง” ดงตอไปน

“การวเคราะห failure ซงเปนกระบวนการประกนคณภาพอยางหนง เปนสงทสาคญ


มาก ในความหมายของการสราง failure ของเสย และ ผลตภณฑทไมปลอดภย ซงเปนความ

รบผดชอบของผผลต อยางไรกตาม มนเปนการวเคราะหคณภาพทอนรกษ และ เปนเชงรบ

นนคอ ทาไมเราจงเรยกวา คณภาพทมองยอนหลง” (1973, [357])

“ในอกดานหนง เราตองคดถงคณภาพท ผบรโภคจะมความสข ขาพเจาอยากจะเรยก

วา เปนสงทกาวราว เชงรก เชงกลยทธ หรอ เปนคณภาพทมองไปขางหนา” (1973, [357])

ในชวงททานไดรบไอเดยเกยวกบการวเคราะหคณภาพ หลายๆ สงหลายๆ อยาง ไดนามารวมกน และเชอมตอ

กนในใจของทาน ตวอยางเชน cause and effect diagram, the standard rationalization committee (คณะกรรมการ

สรางความมเหตผลในมาตรฐาน)(ด chapter 14) การวจยสมรรถนะผลตภณฑและกระบวนการ ททานไดเหนมาใน

สหรฐอเมรกาในป 1958 (โดยเฉพาะอยางยง การทดลอง prototype) และการเยยม แลบการวเคราะห failure ท

Lockheed Corporation เมอทานไปสหรฐอเมรกาในป 1972

บทความตอไปนเรยบเรยงความคาดหวงของทานตอ การวเคราะหคณภาพ

“เพอทาใหการวเคราะหคณภาพทแทจรงเกดขนในญป น เราตองดาเนนการ การวเคราะห

คณภาพทเปนจรง คลายกบท Lockheed Corporation ไดทา แตการวเคราะหน ยงไมเพยงพอ

ขาพเจา ตองการแนะนาใหดาเนนการ การวเคราะหคณภาพทมความหมายมากขน และกวาง

ขน รวมทง คณภาพทลกคาและโลกมความสขดวย” (1973, [357])

ดร.อชกาวา ยงไมพงพอใจอยางจรงจง กบ ผลลพธของการเคลอนไหวการวเคราะหคณภาพ ในขณะนน ถงแม

ทานจะมความกระตอรอรนในการสรางสรรคคาใหมๆ กตาม ดงนน ในป 1975 ทานไดเลอกหวขอเรองนอกครงหนง เปน

บทความนาในวารสาร Hinshitsu Kanri (Statistical Quality Control)

“ขาพเจาเลอกหวขอเรอง การวเคราะหคณภาพ ในป 1973 และเขยนบทความบรรยาย

เปนเวลาหนงป ในวารสารน เพอชวยผ ทเกยวของกบ QC ใหคดเรองน อยางไรกตาม มนกยงไม


ไดรบการจดการทด และยงไมมประสทธภาพเหมอนเดม ดงนน ขาพเจาตดสนใจทจะหยบยก

หวขอเรองนอกครงหนง” (1975, [364])

หลงจากนน ในสาขาการควบคมคณภาพ ระบบของการพฒนาผลตภณฑใหม ไดกอตงขน ตาม “การพฒนา

คณภาพ” และ กจกรรมความนาเชอถอ ไดรบการพฒนา ตาม “FMEA/FTA” หรอ “การวเคราะห failure / การทดสอบ

ความนาเชอถอ” นอกจากน แนวคดของ “คณภาพทประทบใจ /คณภาพทตองม (attractive quality/must-be quality)”

ไดเกดขน ตาม “คณภาพทมองไปขางหนา และ มองยอนหลง” ดงนน ความนยมของผลตภณฑญป น ในปจจบน ซงม

คณภาพสง และ ความนาเชอถอสง ไดรบการยอมรบทมากกวาในตลาดโลก และ ไอเดยการรเรมของดร.อชกาวา เปน

จดเรมตน และ พนฐานของการเคลอนไหวเหลาน ขาพเจาตองการจะถามทานวา “การวเคราะหคณภาพในปจจบน

ใกลเคยงเพยงพอกบบางอยางททานไดเคยจนตนาการหรอยง?”

(Noriaki Kano, Shinsuke Furuya)

15.4 แนวคดการบรหาร (Management Concept)

(1) การควบคมกระบวนการดวย control chart: การสรางคณภาพภายในกระบวนการ (Process control with control

chart: Build quality into the process)

เราสามารถกลาวไดวา control chart ไดรบการยอมรบอยางมาก ในชวงท มการนาเอา QC เขามาใช เพราะ

โปรแกรม 8 วน ทบรรยายโดย Dr.Deming ซงมาญป นในป 1950 จากรายงานการบรรยาย (Lectures on Statistical

Control of Quality, JUSE, 1950) 7 ใน 8 วน เปนเรองเกยวกบ control chart ในขณะทอก 1 วน ใชในเรอง sampling

inspection ดร.อชกาวา ไดเปนหนงในบรรณาธการ และ ผวจารณในการจดพมพรายงานการบรรยาย ทานตองไดรบ

อทธพลทใหญหลวงจาก Dr.Deming

Mr. H.F.Dodge เปนเพอนของ Dr. Deming รายงานการบรรยาย ไดแนะนาคากลาวของเขาดงน “คณภาพ

ของผลตภณฑนน ไมสามารถสรางขนโดยการตรวจสอบเทานน” “คณภาพ เปนบางอยางทจะตองสรางสรรคขนมา” คา

กลาวนไดเนนประเดนดงตอไปน

“การควบคมทางสถต ไมใชเปนการยกเอาสงทไมดออกไป โดยการตรวจสอบ”

“การควบคมทางสถต หมายถง การสรางคณภาพภายในกระบวนการ โดยบรรล ระดบท


สงสดของความเปนอนหนงอนเดยวกน ในกระบวนการผลต”

ดร.อชกาวากลาวเสมอวา “สรางคณภาพในกระบวนการ” สงนนาจะมอทธพล จากไอเดยของ Dr. Deming ดง

ไดกลาวขางตน

คาพดทมชอเสยงอกหนงคาพดคอ “การควบคมคณภาพ เรมตนดวย control chart และจบลงดวย control

chart” ในรายการของหนงสอของทาน จะมผลงานของทาน 2 เรอง เกยวกบ control chart

Control Charts in Factory Management (Control Charts ในการบรหารโรงงาน ฉบบแปล) (1953, [B21])

The Control chart Method (วธการ Control Chart –เขยน และบรรณาธการ) (1955, [B23]; (ฉบบปรบปรง)

(1962, [B23])

นอกจากน control chart ไดรบการอธบายหลายๆ ครงในผลงานดงตอไปน

Introduction to Quality Control (1st edition) (1954, [B1])

Introduction to Quality Control (A) ( 2nd edition) (1964, [B1])

Introduction to Quality Control(B) (1966, [B1])

Introduction to Quality Control (3rd edition) (1989, [B1])

ดร.อชกาวา เปนหวหนาทม Control Chart Research Group ของ การสมมนาการควบคมคณภาพของ JUSE

(หลกสตรพนฐาน) ดงนน เราสามารถเหนไดวา ทานไดอทศพลงงานของทานอยางไรตอ control chart

(2) ผงเหตและผล /ผงกางปลา ผงกระดกกอดซลลา อชกาวา ไดอะแกรม (Cause and Effect Diagram/ Fishbone

Chart, Godzilla Bone Chart, Ishikawa Diagram )


ดร.อชกาวาไดเขยน 3 ผลงาน เกยวกบการเกดขนมาของ ผงเหตและผล (cause and effect diagram) (1965,

[421]; 1968, [197]; 1969, [424]) ลองดทผลงานของทานเพอคนหาวา มนเกดขนมาไดอยางไร และ ชอเรยกนน มา

จากทไหน

“ประการแรก เราตองการแยกแยะระหวาง จดมงหมาย (goal) หรอ เปาหมาย (target) ( ทเปน

ผลลพธ Effect) กบ สาเหต (cause) ดงนน ขาพเจาจง มไอเดยในการทาใหเหนจรง ใน diagram ถง ความสมพนธ

ระหวาง จดมงหมาย หรอ เปาหมาย ซงเปนผลลพธ และ เหตผล กระบวนการ ขาพเจาไดตงชอวา cause and effect

diagram ซงเปนชวงประมาณ ป 1950 หรอ 1951 ในชวงเรมตน ขาพเจาเพยงแตใชในหองเรยนเทานน หลงจากนน ในป

1952 เมอขาพเจาแนะนา เรองน ท Fukiai Plant ของ Kawasaki Steel Corporation (ปจจบนเปลยนชอเปน JFE Steel

Corporation) ขาพเจาพบวา มนเปน diagram ทเปนประโยชนมาก เชนการเปน เครองมอ สาหรบ การสรางมาตรฐาน

ดงนน ขาพเจาจงไดเรมแนะนาอยางจรง” (1968, [197])

“หลงจากนน 1 หรอ 2 ป เมอขาพเจาไปเยยม โรงงานของ Nippon Soda ท Aizu-Wakamatsu จงหวด

Fukushima คนทโรงงานเรยก diagram นวา “กางปลา” ขาพเจาคดวา มนดมาก และเปนชอทงายทจะเขาใจ อยางไรก

ตาม เมอขาพเจามองไปท diagram ทพวกเขาทา มนมรปรางเปนกางของตวปลา แต มนมแตเพยงกางใหญเทานน จง

ไมคอยด ดงนน ขาพเจาจงอธบายวา ผงกางปลาจะตองประกอบดวยกางขนาดกลางและกางขนาดเลก พรอมกบ กาง

ขนาดใหญ ขาพเจาใชตวอยางคาวา กอดซลลา ซงมความนยมอยางมากในขณะนน และแนะใหเขยนวา diagram

กระดก “กอดซลลา” เพราะวา สตวประหลาดขนาดยกษนมกระดกจานวนมาก รวมทงกระดกเลกๆ ดวย อยางไรกตาม

ขาพเจากยงคงใชชอวา “กางปลา” เพราะ มนดงายทจะเขาใจ สาหรบคนททางานในโรงงาน” (1968, [197])

“เมอ Dr. Juran เดนทางมาญป นเปนครงท 2 ในป 1960 เขาไดใหความสนใจอยางมากในคาอธบายของ

ขาพเจาเกยวกบ cause and effect diagram ทเขาไดใสไวใน คมอการควบคมคณภาพ ในชอวา “ผงเหตและผล “ “ผง

กางปลา” และ “อชกาวา ไดอะแกรม” “ (1968, [197])

(3) ขนตอนการควบคม (Control Step)

เมอพดถง “ควบคม(Control) ” ในปจจบนน มนหมายถง “การหมนวง PDCA” ขนแรกของมนกคอ การรบรของ

เราเกยวกบ ทง ความตองการของการสรางมาตรฐานในการควบคม และ ขนตอนทวไปในการควบคม ทานไดอธบาย

ประเดนนในหนงสอของทาน คอ Introduction to Quality Control (1954, [B1] p. 10) พมพในเดอนเมษายน ป 1954

ดงตอไปน


“ในความหมายของ การควบคมคณภาพ ขนตอนมดงตอไปน

1. กาหนดมาตรฐานคณภาพ

2. กาหนดมาตรฐานทางเทคนค และ มาตรฐานการทางาน

3. สอนและฝกคนดวยมาตรฐานการทางาน

4. ทางาน

5. ตรวจสอบงานวา มการตอบสนองตอมาตรฐานหรอไม

6. ทาใหม(re-work)อกครง ถาไมตอบสนองตอมาตรฐาน

7. ตรวจดสอบถาหากวา การทาใหมนนไดทาอยางถกตองหรอไม” “

Dr.Juran ซงมาญปนในเดอนกรกฎาคม ป 1954 ไดใหคาจากดความ คาวาควบคมวา “เปนระบบของทกๆ

ขนตอน เพอ ไปใหถงมาฐานทเราเตรยมไว”

Dr.Juran ยงไดอธบาย “7 ขนตอนของการควบคม” (Dr. Juran’s lecture report, JUSE, 1954)

“1. การเลอกของจดควบคม (Control point) =คนหาวาอะไรทจาเปน

2.หนวยตรวจวด

3.เครองมอเชงระบบ(Systematic means) สาหรบตรวจวดผลลพธจรง

4.มาตรฐานของผลลพธจรง

5.การตความความแตกตางระหวาง ผลลพธจรง กบผลลพธตามมาตรฐาน

6. ตดสนใจวาควรม actionอะไรตอไป

7. Action เพอการดาเนนการสงทตดสนใจ”

เมอเปรยบเทยบกบสงทดร.อชกาวานาเสนอขางตน จานวนขนตอนนนมเทากน ในขณะทเนอหานนตางกน เรา

สามารถพดไดวา ทง สอง แนวคด ไดสรางขนแลว เปนเอกเทศ

ในขนตอนท 2 มนคอคาถามทวาจะสรปรวบรวม ขนตอนเหลาน ไวใน วงจร PDCA ไดอยางไร เกยวกบเรองน

“8 สวนของวงลอ (8 sectors of the wheel)” ของ Dr.Deming และ หมายเหตตอไปในรายงานการบรรยายของ

Dr.Juran คอจดเรมตน


“ขนตอนพนฐานสาหรบการทาอะไรบางอยาง ม 3 ขนตอนดวยกน ไดแก การวางแผน การปฏบต และ

การด ในความเปนจรง สงเหลานสามารถปรบเปลยนไปเปน การวางแผน การปฏบต และ การควบคม ขนตอน

เหลาน สราง กนหอยขนขางบน พฒนาปรบปรง หรอ กาวขนไปสขนตอนตอไปดวยการหมนเกลยว

มนเปนจดเรมตน และ แนวคดกไดรบการพฒนา โดย Dr.Shigeru Mizuno ในชวงทายทศวรรษ 1950

และ 1960 ซงไดเรยบเรยงไวในรายงานประจาเดอน ในการสมมนาพนบานการควบคมคณภาพ จากนน

รายงานการบรรยายประจาวน ทเขยนโดย Dr.Mizuno สาหรบหลกสตรพนฐานครงท 21 ในสงหาคม 1961 ได

แสดง ขนตอนของ “plan, do, check, act” ในสไตลเดยวกน ทเราใชอยปจจบน ในชอทวา “วงจรการควบคม

(control circle)”

ภาพ 15.2 กฎพนฐานของการควบคมคณภาพ (1961, [B5], p. 7)

ภาพ 15.2 ใน Hinshitsu Kanri (Statistical Quality Control) (1961, [B5]), ไดแนะนา ไอเดยของDr.Deming

ในชอทวา “กฏพนฐานของการควบคมคณภาพ” ภาพน ยงไดรบการแนะนาในรปของ หลกคดของการควบคม หรอ the

Deming’s cycle ใน “The Control Chart Method) (1962, [B23], p. 13) ในอกดานหนง ในบทความทเขยนโดยดร.อ

ชกาวา 7 ขนตอนทไดกลาวถงขางตน ไดรบการตพมพ เพอเชอมโยงถง วงจร PDCA พรอมกบ มความคดเหนตอไปใน

Introduction to Quality Control (1964, [B1])

“สงเหลาน มความเปนจรงมากกวา และเปน QC –style มากกวา การควบคมเชง


วทยาศาสตร ทเรยกวา plan, do และ see” (1964, [B1], p. 30)

(Noriaki Kano)

15.5 วธ การทางการบรหาร ใน การควบคมคณภาพ (Administrative Methods on Quality Control)

(1) การเนน การศกษา

โครงสรางพนฐานสาคญอยางหนงของการควบคมคณภาพ คอ การศกษา และ ฝกอบรม ดร.อชกาวาไดอธบาย

ถงความแตกตางระหวางการศกษา กบการฝกอบรม จากประสบการณ และความคดของทาน

“ในญป น เรามกจะพดถงการศกษาและฝกอบรมเปนชดเดยวกน ในขณะทในยโรป และ

สหรฐอเมรกา พวกเขาใชคาวาฝกอบรม เฉพาะ “การฝกอบรมทางอตสาหกรรม (industrial

Training) ไมใชคาวา การศกษา ขาพเจาคาดวา พวกเขาคงตองการปรบปรงทกษะ โดยการ

ฝกอบรม มากกวา โดยการศกษา ขาพเจามความคดสวนตวทวา เราตองมการฝกสมองให

แหลมคม และ เปลยนวธคดของเรา ไมเพยงแตโดยการฝกอบรม แตโดยการศกษา” (1981, [B9],

p. 56)

ขาพเจาคดวา ไอเดยของทานไดบอกเปนนยวา การควบคมคณภาพแบบญป น ไดสรางขนบนการศกษา มงเพอ

การเตบโตของมนษย และ เคารพความเปนมนษยชาต ซงเปนหนงในลกษณะพเศษของ การควบคมคณภาพแบบญป น

“การควบคมคณภาพเรมตน และสนสดทการศกษา” (1972, [22])

ขางตนน คอประโยคคาพดทมชอเสยงของ ดร.อชกาวา ทานไมเคยแยกคาวามนษยชาต ออกจาก TQC การ

ทดสอบเชงสงคม และ มนษยวทยาของทาน ผาน TQC นน นาจะมพนฐานมาจาก ประสบการณของทานเอง”

(Hiroshi Osada)

(2) การบรหารขามสายงาน โดย คณะกรรมการบรหารขามสายงาน (Cross-functional management based on a

cross-functional management committee)


ปจจบน การบรหารขามสายงาน เปนระบบทสาคญ สาหรบการสงเสรม TQC เชนเดยวกน hoshin kanri

(Policy management –การบรหารนโยบาย) และ การบรหารประจาวน (daily management) บรษทโตโยตารถยนต

เปนบรษทแรกทนาเอาการบรหารขามสายงาน เขามาใชในชวงตนทษวรรษ 1960 หลงจากนน บรษท Komatsu และ

บรษทอนๆ กไดนาเอาเขามาใชเชนกน ในปจจบน การบรหารขามสายงาน ไดรบความสนใจอยางมากจากผบรหารสงสด

และ ผบรหารในตางประเทศ ดร.อชกาวา ไดอธบายไววามนไดรบการพฒนามาอยางไร ในฐานะทนายแกตาง

“เกยวกบการบรหารขามสายงานน ขาพเจาไดอธบายดวย matrix chart พรอมกบ ความ

หลากหลายของฝายงาน และกลไกตางๆ ในป 1960 จากนน บรษทโตโยตารถยนต ไดแนะนา

และนาเอาเขามาใชพรอมกบความพยายามทหลากหลาย และ ประสบความสาเรจ” (1981, [B9],

p. 9)

ทานไดชใหเหนเหตผลททาไมระบบดงกลาวจงเปนทเรยกรอง

“องคกร และ บรษทญป น มความสมพนธลาดบชนและ แบบแนวดงทแขงแรง ในขณะท

ความสมพนธในแนวราบนน ออน เพราะ ระบบการแยกฝายงาน” (1980, [60], p.9)

“การบรหารขามสายงาน โดยคณะกรรมการบรหารขามสายงาน หมายถง การสรางความ

สมพนธในแนวราบ ผานคณะกรรมการ” (1980, [60])

ทานยงไดอธบายวา คณะกรรมการนนตองจดขน และบรหารอยางไร เกยวกบผลลพธนน ทานไดเนนดงตอไปน

“ผบรหารระดบสง จะตองมมมมองทกวาง เชน ผจดการ ไมใชเพยงเปนตวแทนของฝาย

งาน กรรมการจะตองเปนกรรมการทแทจรง วธคดของพวกเขา จะมความยดหยน พวกเขาจะ

เรยนเพอชวยเหลอซงกนและกน” (1981, [B9], p. 165)

อยางไรกตาม ในเวลาเดยวกน ทานยงเปนหวงเรองสถานการณทแทจรง ซงยงไมไปไมถงระดบททานไดกลาวไว

ในคากลาวขางตน

“ถาการปฏรปความคดทเรยกวา การบรหารขามสายงาน ยงไมบรรลเปาหมาย คณะ


กรรมการบรหารขามสายงาน กจะกลายเปนแตชอเทานน และ ทางานไมไดจรง ในความเปนจรง แลว บรษทซง

มรปแบบ top-down ทแขงแรง ทดาเนนการโดยผ เผดจการ ตองการทจะนาเอา

การบรหารนเขามาใช อยางไรกตาม มนยงไมเปนผลมากนก ในหลายๆ กรณ” (1980, [60])

นเปนงานของเรางานหนง เพอการพฒนาแนวคดและระบบน ในอนาคต

เบองหลงของการนาเสนอของทานเรองการบรหารขามสายงาน เปนการศกษาอยางหนกเกยวกบองคกร เมอ

ทานไดเขยน ตนฉบบของ “Plant Organization (องคกรของโรงงาน)” ซง เปนเรองแรกของซรสของการบรรยาย QC ของ

Hinshitsu kanri (Statistical Quality Control) ในป 1957 นอกจากน มนยงเปน matrix chart ททานไดทาขน พรอมกบ

เปาหมายทางการบรหารทยงยน 2 ประการ (คณภาพ ตนทนและปรมาณ) และ มาตรการ (การวจย เทคนคการผลตและ

วศวกรรมการผลต วตถดบ หนางาน(Genba) ขาย และ สารวจ) ทไดมการเขยนไวในรายงานของทาน เมอเยยม

สหรฐอเมรกา ในป 1958

นอกจากน ทานไดยนยนวา “ในทกๆ ขนตอนตงแต การวจย จนถง ขายและสารวจ จะตองมการกาหนด 3 ปจจย

ของเปาหมายการบรหาร ไดแก คณภาพ ตนทน และปรมาณ” (1958, [249])

ดงนน ขาพเจาจงมสมมตฐานวา ทานไดรบเบาะแสบางอยาง เกยวกบแนวคด ในสหรฐอเมรกา

(Noriaki Kano)

(3) สบ หลกการ QC สาหรบความสมพนธของผ ซอ-ผขาย (Ten QC Principles for Vendee-Vendor Relations)

ตามทไดอธบายไวแลวใน Section 15, 1(2) ดร.อชกาวา เปนผ เลนตลอดกาลของ QC ซงไดดแลทกสงตงแต QC

ของการพฒนาผลตภณฑใหม ถง QC ของการขายและบรการ ทานยงเกงเปนพเศษในเรอง “QC ของ outsourcing และ

การควบคมการจดซอ” ในเรองเกยวกบ outsourcing และการควบคมการจดซอน ทานคดวา ผบรหารสงสดตองม

นโยบายทชดเจน และตองใหความสนใจเปนการพเศษในการทาใหประเดนตอไปนชดเจน

“1.มการตดสนทชดเจน ในการซอ หรอจดซอ ซงหมายถง การเลอก supplier มออาชพ และ สงซอ

จากพวกเขา หรอวา จะผลตภายในบรษทเอง

2. มการตดสนใจทชดเจนในอก 2 แนวทาง แนวทางหนงคอ การใหความรแก ผขายในการเปน


Supplier มออาชพ ปลอยใหพวกเขาทาการบรหารเอง และ ยอมใหพวกเขา ขายผลตภณฑ

ใหแกบรษทอน ในอกดานหนงคอ การมผขายทเปนบรษทในเครอ ซงหมายถงการบรหารของ

พวกเขานน จะตองดแลดวยความรบผดชอบของผ ซอ” (1981, [B9], p.227)

ในเรองเกยวของกบความสมพนธของผ ซอ-ผขาย ทานยงอธบายอยเสมอ ถง “สบหลกการ สาหรบความสมพนธ

ของผ ซอ-ผขาย” และเนนความสาคญของมน หลกการนไดรบการจดตงขนตาม “ความสมพนธของผ ซอ-ผขาย” ของ ดร.

อชกาวา (1960, [334]) และ “หาหลกการสาหรบความสมพนธของผขาย-ผ ซอ” โดย “American Society for Quality

Control (ASQC) และนาโดย ดร.อชกาวา ในการสมมนาวชาการ QC ในป 1960 (1960, [335]) หลงจากนน หลกการได

มการปรบใหมในป 1967 ตามทแสดงในตาราง 15.2 (1967, [350])

หมายเหต- ชอเรองของหลกการเหลานน เมอตอนทกาเนดขนในป 1960 เปน “สบหลกการสาหรบ

ความสมพนธของผขาย-ผ ซอ” เมอไดรบการปรบใหมในป 1967 ลาดบกอนหลงของ

ผขายและผ ซอ ไดกลบกน เพราะ “หารใหความสาคญกอนแกผบรโภค(ผ ซอ) ในหลกคด

ของ QC” (1967, [350])

ตาราง 15.2 (1967, [350])

สบหลกการ QC ใหมสาห บความสมพนธของผซ อ-ผขาย (ราง)

ทงผ ซอและผ ขายจะตองแสดงใหเหนกฎพนฐานขางลางน ดวยความเชอมมนอยางเตมเปยม ความรวมมอ

ปรชญาของการอยรวมกน และความรบผดชอบของบรษทตอสงคม

1. ทงผ ซอและผขายจะตองมความรบผดชอบเตมทตอการใชประโยชนการควบคมคณภาพ ดวยความเขาใจท

เตมท และ ความรวมมอ รหวางระบบควบคมคณภาพของทงสอง

2. ทงผ ซอและผขายตองเปนอสระตอแน และเคารพซงกนและกน

3. ผ ชอจะรบผดชอบตอผขาย ในการเสนอความตองการ ซงผขายมความเขาใจทชดเจนททาใหสามารถผลต

ได

4. ทงผ ซอและผ ขาย ตองลงนามในสญญาทสมเหตสมผล เมอทงสองฝายเรมทาธรกจ ในเรองเกยวกบ

คณภาพ ปรมาณ ราคา และ ขอมลการสงมอบตางๆ

5. ผ ขายจะรบผดชอบ ในการรบประกนคณภาพ ซงทาใหผ ซอมความพงพอใจ และยงตอง ปฏบตตามขอ

เรยกรองในการจดหาขอมลตางๆ ทตองการ

6. ทงผ ซอและผขายตองตดสนใจวธการในการประเมนผลตภณฑททงสองฝายพอใจ

7. ทงผ ซอและผขายจะตองตดสนใจระบบและขนตอนสาหรบการแกไขปยหา เมอสญญานนไดกระทาขน


8. ทงผ ซอและผขาย จะตองแลกเปลยนของมลทจาเปน ในการดาเนนการควบคมคณภาพ เพอการตดสนใจ

ของอกฝายหนง

9. ทงผ ซอและผขาย จะตองรกษาประสทธภาพในการควบคมการสง การผลต การวางแผนสนคาคงคลง การ

ทาเอกสาร และ องคกร ตางๆ เพอธารงรกษาความสมพนธใหราบรน

10. ทงผ ซอและผขายจะตองนาเอาประโยชนสาหรบผบรโภค มาเปนสวนหนงของการทาธรกจ

ไอเดยพนฐานของทาน เกยวกบ outsourcing และการควบคมการจดซอ ไดรบการสรปไวในคาพดทวา “ผผลต

ตองมความรบผดชอบตอการรบประกนคณภาพ” (1981, [B9], p. 239)

จากไอเดยน ทานยงไดสรางสรรค 8 ระดบของความสมพนธของผ ซอ-ผ ขาย และ อธบายไวในตาราง 15.3

ขางลางน ตารางนจะเปนประโยชนอยางมาก เปน checklist เมอ บรษทจดทาการประเมนตนเองเกยวกบความสมพนธ

กบ supplier

ดร.อชกาวา ไดเกยวของกบการคดเลอกบรษทสแหงหนง เปนสมาชกของกลมทปรกษา เกยวกบ ส ซง ไดมการ

จดตงขน ใน การรถไฟแหงชาตญป น ในป 1960 กจกรรมของทาน ในกลมทปรกษา นน ไดเรยบเรยงไวในบทความตอไปน

“ตวอยางของการคดเลอก supplier -- วธการคดเลอก สาหรบ บรษทส ใน การรถไฟแหง

ชาต” (1964, [345])

นอกจากน ทานยงเขยนบทความขางลางน เกยวกบ outsourcing และ การควบคมการสงซอ ไดแก “การสราง

ความสมเหตสมผลของ สญญา (Rationalization of Contract)” (1954, [324]) “การตรวจสอบการจดซอ (Purchasing

Inpection)” (1962, [339] “การสงทาภายนอก/การจดซอ(Outsourcing/ Purchase)” (1964, [344]) “การสงทา

ภายนอก และ การควบคมคณภาพ(Outsourcing and Quality Control)” (1965, [346]) เปนตน


ตาราง 15.3 ความสมพนธของผซ อ-ผขาย ในการรบประกนคณภาพ (1981, [B9], p. 238)

ผขาย ผ ซอ ขน การผลต การตรวจสอบ การตรวจสอบ การผลต 1 2 3 4 5 6 7 8

----- ------ ------ ----- ตรวจสอบ 100% ควบคมกระบวนการ ควบคมกระบวนการ ควบคมกระบวนการ

------- ------- ตรวจสอบ 100 % ตรวจสอบ 100 % Sampling

Sampling ตรวจสอบดวยตา ไมตรวจสอบ

------ ตรวจสอบ 100% ตรวจสอบ 100% Sampling หรอตรวจสอบดวยตา Sampling หรอตรวจสอบดวยตา ต ร ว จสอบ ด ว ยต าหรอไมตรวจสอบ ต ร ว จสอบ ด ว ยต าหรอไมตรวจสอบ ไมตรวจสอบ

ตรวจสอบ 100%

(Noriaki Kano)

(4) หลกคดพนฐานของ ดร.อชกาวา เกยวกบการบรหารองคกรดวย TQC (Dr. Ishikawa’s basic concept on

organizational management with TQC)

1)บทบาทของ ผจดการ

ดร.อชกาวาไดเนนใหความสนใจในองคกรบรษท เปนพนฐานในการสงเสรม TQC เพราะทานคดวา พนกงานจะ

เปนผ นา การบรหาร TQC และองคกร ซงไมมอะไรเปนอนนอกจากจะเปนกลมของพนกงาน


ทานไดกลาวถงการบรหารองคกร โดยเฉพาะบทบาทและสถานะในอดมคตของผ บรหารสงสด ผ บรหาร

ระดบกลาง และ พนกงาน บนพนฐานประสบการณทหลากหลาย ในฐานะบคลากรทางธรกจ และ ผสงสอน หนงสอของ

ทาน “What is Total Quality Control? The Japnese Way” ไดอธบายเรองนดวยวธการทงายมากในการทาความเขาใจ

ขาพเจาเหนวา หนงสอเลมนเปนสงทหาไดยากมาก เพราะมนเปนหนงสอ QC และจะเปนประโยชนอยางมาก ในฐานะ

ตาราการบรหารธรกจ

เมอทานกลาวถงบทบาทของผจดการ ทานใชคาอปมาทเฉพาะและมความเหมาะสม ตอไปขางลางนคอบาง

ตวอยาง

“ผบรหารระดบกลาง เปรยบเสมอนตารวจจราจร ในบรษท”

“ QC staff จะตองเปน staff บรการ staff น ตองใหบรการในฐานะ staff บรการ

70% และในฐานะ staff งานทวไป 30%”

“จงเปนคนหนงทไมจาเปนตองอยทบรษท แต เปนคนทขาดไมไดสาหรบบรษท”

ตวอยางสดทายนน เปนคาขวญหนงทมคามากทสดของทาน

2)ตวแทนของ ผมอานาจและ การสรางมาตรฐาน

หนงในประเดนทดร.อชกาวามกจะอางองเสมอระหวางการบรหารของทาน วาผบรหารสงสด และ ผจดการ คอ

“ตวแทนผ มอานาจในการสงเสรม”

ทานไดชใหเหนความสาคญ โดยกลาววา “เพราะวา ความไมมประสทธภาพของตวแทนของผ มอานาจ ผจดการ

มภาระงานยงมากเกนไปในงานประจาวน เกนกวาทจะคดถงอนาคต

ทานยงไดเนนความรบผดชอบของผจดการอาวโส โดยกลาววา “อานาจนนสามารถมอบหมายใหทาได แตความ

รบผดชอบนนไมได”

ตอผบรหารสงสด และผจดารซงมความกงวลวา งานของพวกเขา จะถกเอาออกไป หรอ บรษทของเขาจะบรหาร

ลาบาก หากปราศจากความคดของพวกเรา ดร.อชกาวา ไดตอบโต โดย ชใหเหนถง ความสาคญของการสรางมาตรฐาน

“การสรางมาตรฐาน มความจาเปนสาหรบการมอบหมายอานาจ”

ขาพเจามกจะมองเหนเสมอวา ผ ฟงยอมรบอยางมาก และ ผงกหวเหนดวยในประเดนน

รายงานททานไดทาขนหลงจากทานไปเยยมสหรฐอเมรการป 1958 อางถง การมอบอานาจใน section ของ

บทบาทของ QC team และกลไกของมนเปนครงแรก (1958, [248])

3) การบรหารบนพนฐานของทฤษฎท วา คนเกดมาดโดยธรรมชาต /การบรหารบนพนฐานของทฤษฎ

ทวา คนเกดมาเลวโดยธรรมชาต


นกเปนหวขอทมชอเสยง และปรากฎขนเปนครงแรกในหนงสอของทาน “Introduction to Quality Control(A)”

(1964,[B1], p.6, p.35) เมอทานไดอธบายเกยวกบความแตกตางของ QC ระหวางในญป นและในยโรป และ

สหรฐอเมรกา ทานยงกลาวถงหวขอนอยเสมอ นอกจากน เมอหนงสอทาน “What is Total Quality Control? The

Japanese Way” ไดรบการแปลเปนภาษาองกฤษ ผแปลคอ Dr.Lu ไดโตเถยงกบ ดร.อชกาวา ในประเดนน ผลลพธกคอ

ความเหนของ Dr.Lu ปรากฎขนในหมายเหตการแปล (1985, [B9] ) เปนขอโตแยงตอความเหนของดร.อชกาวา

ทานไดเขยนคากลาวมากมาย และใชในการ มอนเตอร TQC ทบรษท เชน “ทาความในธรกจประจาวน และ QC

ไปพรอมกน” “มนสาคญมากในการไดถงสาระของ QC” เปนตน คากลาวน มรวบรวมอยใน Chapter 16

(Noriaki Kano, Hiroshi Osada)

15.6 วธ การทางสถต และ การออกแบบทดลอง (The Statistical Method, and the Design of Experiments)

อะไรคอ ความประทบใจของ ดร.อชกาวา? หลายๆ คน ตอบวา “ความมชอเสยงสาหรบ QC” หรอ “อานาจของ

โลก บน QC” ในความเปนจรง แลปดอกเตอรแรกเรมขนอยกบสาขาเคมประยกต (วศวกรรมเคม) และภายหลง อยท

สาขาวศวกรรมเชอเพลง (เปลยนเปนสาขาปฏกรยาเคมในป 1971) ดงนน เรอง การปนถานหนแรงดนสง หรอ coal

briquettes เปนหวขอวจยของทานในชวงหลงทศวรรษ 1940 ซงคงเปนเรองยากทจะเชอ

ในป 1954 เมอขาพเจาไดเขารวมในแลป เครองมอวเคราะหถานหน ยงเปนแบบ manual อยรวมถง อยางมาก

กเปน เตาอบอณหภมคงท และ เตาไฟฟาอนๆ สวนเครองบด เครองลดตวอยาง เครองแบงแยกตวอยาง และอนๆ นน กม

อยคอนขางครบถวน หนงในหวขอวจยหลกของทานในชวงแรกๆ คอ “การศกษาเกยวกบวธเกบตวอยาง สาหรบ วตถด

ปรมาณมาก” ซงไดศกษาดวยอปกรณทดลองน

ฮารดแวรททานใชสาหรบการวจยของทาน รวมถงเครองบดและอปกรณวเคราะหอยางงาย แต สาหรบ

ซอฟทแวรทใชสนบสนนการวจยนน กมเชน วธการทางสถต และ การออกแบบทดลอง (Experimantal Design) จาก

ประสบการณของทานกบวธการทงหลายสนน ทานไดผลตซรสของบทความบรรยาย ในวารสาร Chemistry and

Engineering ซง เปนวารสารของ Chemical Society of Japan ดงนน จากซรสน ทานไดตพมพหนงสอ 3 เลมจาก

สานกพมพ Tokyo Chemistry Coterie

Statistical Methods for Chemists and Chemical Engineers (1964, [B26])

Design of Experiments for Chemists and Chemical Engineers (Vol.1) (1967, [B27])

Design of Experiments for Chemists and Chemical Engineers (Vol.2) (q967 {B27})

หนงสอ เหลาน ทเขยนโดยดร.อชกาวา รวมกบ Dr. Hitoshi Kume และ Dr. Toshimi Fujimori เพราะผอาน

เปาหมายเปน นกเคม หรอวศวกรรมเคม ไมใช วศวกรรมQC หนงสอจงไดมความแตกตางเลกนอยจาก ตาราทใชทวไป

เกยวกบวธการทางสถต ซงไดรวมเอาตวอยางทใกลเคยงกบทางเคม แทนททฤษฎและสตรทยาก ดงนน จงไดรบความ


นยมเปนพเศษสาหรบคนจานวนมากทเกยวของกบเคม ซงมอคตตอวธการทางสถต นอกจากน ยงเปนหนงสอทขายได

ระยะยาว จาก สานกพมพ Tokyo Chemistry Coterie หนงสอ Statistical Methods for Chemists and Chemical

Engineers (2nd Edition) ไดรบการตพมพ ในป 1990

ขาพเจาคดวา คณลกษณะทโดดเดนอยางหนงของความสาเรจของทาน คอการทาคณประโยชนตอการฟนฟ

เศรษฐกจหลงสงคราม ของญป น โดยการเชอมโยงผลงานวจยของทาน กบ หนางานการผลต หนงสอ 3 เลมน อาจจะ

กลาวไดวา เปนตวอยางทหลากหลายของผลงานของทาน

ถงแมวา ในความเปนจรง ดร.อชกาวา ในปจจบนเปนผ มชอสยงในเรอง QC แตหนงสอของทานไดครอบคลมถง

เบองหลงชวงเรมตนของทานในสาขาเคม

(Toshimi Fukimori)

15.7 ถายทอด TQC ไปส ตางประเทศ (Transfer of TQC to Overseas)

ในปจจบน ในโลกแหงโลกาภวฒน เราไดเหนความสาคญทเพมขนของการแลกเปลยนเทคโนโลย และการ

ถายทอดเทคโนโลยจากญป นสประเทศอนๆ ดร.อชกาวาคดวา การกระจาย TQC แบบญป น ไปสตางประเทศนน เปนการ

ถายทอดเทคโนโลยการบรหารอ อยางหนง นอกจากน ทานยงไดกาหนด criteria ตอไปน เปนตวชวดความสาเรจของการ

ถายทอด ซงเราเรยกกนวา QC style

1. การควบคมคณภาพ และ การลดตนทนทเปนผลลพธทตามมา สามารถบรรลไดดวยตวของมนเอง

2. ผลตภณฑใหมสามารถพฒนาไดดวยตวของมนเอง

นอกจากนน ทานยงไดสอนไวเกยวกบความสาคญของการเพมขนของ จานวน ผสอน QC ซงสามารถเหน และ

ปฏบตจากมมมองของบคคลอน สงนเปนขอสงเกตทเหมาะกบเวลาและสาคญในการประชมเกยวกบ การทา

คณประโยชนตอโลกของญป น มนเปนเรองทนาแปลกทวา ทานไดใหขอสงเกตนไวแลวเมอ 10 ปกอนนน

ประเดนสาคญในทฤษฎของทานเกยวกบการถายทอด TQC ไปสตางประเทศคอ “อยาถายทอด TQC โดยตรงไป

ททมพนฐานทางสงคมทแตกตางกน เพราะวา TQC นน ตองการเทคนคการบรหาร และแตกตางจากวทยาศาสตรอนๆ

จะตองเกยวของกบคน เพอทจะสามารถปฏบตไดอยางถกตอง เพราะวา การควบคมคณภาพแบบญป น ไดนาเขามาใน

วฒนธรรม และสงคมของญป น TQC ในประเทศใดประเทศหนง จะตองนาไปปฏบต ในวถของประเทศนนๆ ดงนน

ทานไดใหคาจากดความ 14 ประเดน ถงความแตกตางของ ญป น และประเทศตะวนตก

ตาราง 15.4 ความแตกตางของพนฐานทางสงคม 14 ประเดน (1985, [285])


1. ในประเทศตะวนตก ใหการเนนอยางมาก เกยวกบความเปนมออาชพ และ การสรางความพเศษ “QC

สาหรบ ผ เชยวชาญ QC เทานน”

2. สหภาพแรงงานคอ สหภาพกลมทางการคา(trade unions) ในประเทศตะวนตก และ สหภาพ ทวทงองคกร

ในญป น

3. มจตสานกความเปนปญญาชนและ ชนชน ในกลมผจบมหาวทยาลย

4. ในประเทศตะวนตก ใหการเนนอยางมากในวธการของเทเลอร (Taylor Method)

5. ระบบคาจาง ระบบจายตามผลงาน(เรงเราคนดวยเงนอยางเดยว) กบ ระบบจายตามระบบอาวโส

6. ในประเทศตะวนตก พนกงานเขาออกและการปลดสง ในขณะทญป น เปนแบบจางงานตลอดชพ

7. องคกร ญป นเปนสงคมระดบชน และแนวตง แยกตามหนวยงาน แนวโนมนมสงในญป น

8. ศาสนา ครสตศาสนา พทธศาสนา ขงจอ มทฤษฎ คนเกดมาดโดยธรรมชาต และ เกดมาชวโดยธรรมชาต

9. ความเชยวชาญ คนใชตวหนงสอจนโดยทวไปจะมความสนใจในการศกษามากกวา

10. การศกษา ในญป นมการศกษาทวไป และ การศกษา QC ในประเทศตะวนตก มแตฝกอบรม

11. ประเทศทมชนชาตเดยว กบประเทศทมหลายชนชาต

12. ความสมพนธของ ผ ซอกบผขาย – เราหรอ เขา เชอหรอไมเชอ พฒนาsupplier ในฐานะบรษทในกลม

หรอ ถอวาเปนเพยง หนง supplier เทานน อตรา oursourcing นน สหรฐอเมรกา เปน 50% ขณะท ญป น

เปน 70 %

13. ลทธทนนยมแบบเดม กบลทธทนนยมประชาธปไตย –มเจาของหรอไมม มงทกาไรระยะสน หรอ กาไรระยะ

ยาว

14. บทบาทของภาครฐ ควบคม กระตน อสระ แขงขน

14 ประเดนขางตน จะเปนประโยชนเหมอน checklist ในการถายทอด TQC สตางประเทศ

(Hiroshi Osada)

15.8 QC ในอตสาหกรรมบรการ (QC in the Service Industry)

ดร. อชกาวา ยงไดสรางผลงานบกเบกไปสอตสาหกรรมบรการ มาเปนเวลานาน โดยเนนความสาคญของ QC

และวธการทจะสงเสรมเรองน ทานไดเขยนหนงสอไวหลายเลมเกยวกบหวขอน ดงตอไปน

.”การบรการ –ถาไมมบรการ สนคาจะขายไมไดด(Service – With no service, no product sell well)” (1963,

[12])


“บรษทการคา (Trading Company)” (1964, [443])

“คนทขาย (Sales People)” (1966, [46])

“ระบบกระจายสนคา (Distribution Sysetm)” (1968, [447]; 1968, [448])

“ขาย /บรการ โลจสตกส อตสาหกรรมบรการ (Sales/Services, Logistics, Service Industry)” (1974, [B20],

p.222, p.727, p.750)

“อตสาหกรรมบรการ (Service Industry)” (1975, [450])

“โรงพยาบาล (Hospital)” (1982, [453])

“อตสาหกรรมการขาย และ การกระจายสนคา (Sales and Distribution Industry)” (1982, [454])

“ซอฟทแวร” (1981, [451], 1983, [455], 1984, [456])

“บรษทยทลต (Utility Firms)” (1985, [458])

ในหนงสอเหลาน เราสามารถอานการมองการณไกลของทานได อาจจะมาจากการททานไดไปเยยม

สหรฐอเมรกาครงแรกในป 1958 ซงทานไดไอเดยในการประยกตใชการควบคมคณภาพเขาไปในอตสาหกรรมบรการดวย

เรองนไดรบการรวบรวมไวในรายงานทเขยนขนหลงจากนน (1985, [458])

หลงจากมรณกรรมของทาน หนงสอ TQC in the Service industry (JUSE Press, 1990) ไดรบการตพมพ

อยางไรกตาม ถงทานไดยอมทจะเขยนบทความสาหรบหนงสอน แตเปนทนาเสยใจ ทานไดมรณกรรมเสยกอน ดงนนเพอ

เปนการราลกถง การมองการณไกลของทาน เกยวกบอตสาหกรรมบรการ ในหนาแรกของหนงสอ น จงเปนรายการ

หนงสอของทานในสาขาบรการน

(Noriaki Kano)


Chapter 16

รวบรวมคากลาวของ ดร . อช กาวา

(A collection of Dr. Ishikawa’s Quotes)

16.1 หลกคดจาก ชวตของ ดร.อชกาวา

*ทกอยางขนอยกบวา จะมองมนอยางไร

หมายเหต- ดร.อชกาวา ใชคากลาวน เสมอ ในชวงหลงของทาน เมอทานไดถกเถยงกบผ อนซงมความ

เหนทแตกตาง ในชวงเวลาทสบายๆ เปนตนวา งานปารตการดมรวมกนทไมเปนทางการ

ทานไดใชคากลาวเหลาน เมอมผ อนมความเหนคดคานทาน หรอ เมอมคนทตางมความเหน

แตกตางกน และเรมทจะทาใหการถกเถยงออกนอกการควบคม ความมงหมายทแทจรงของ

ทานแตกตางกนไปขนกบสถานการณ ตวอยางเชน เพอมการถกเถยงกนเพยงพอแลว

หรอ เมอเกดประโยชนขน เมอ อกฝายหนงพด ความเขาใจในของผรวบรวมคอ วา

ทานจะใชคากลาวเหลาน เพอเปลยนหวขอเรอง (อางถง Section 6.3 Mr. Tadashi

Ishikawa)

*จงฟงผ อน (อางถง Section 6.3 Mr. Yasushi Kurokawa)

*สงทใชในกอลฟ นนไมใช QC แตเปนสญชาตญาณของคณ ( สมผสท 6 ของคณ) (อางถง Section 5.1 Mr.

Ryoichi Kawai)

*กอลฟ ไมใช QC คณจะมความสนกกบการเลนกอลฟ ถามนมความแตกตางในคะแนนของคณ (อางถง

Section 5.1 Mr. Tadakazu Okuno)

*คณอาจจะรสกอายตวเอง โดยการเขยนหนงสอ (อางถง Section 4.3 Mr. Tadashi Asao)

*อานหนงสอพมพ ทกซอกทกมม โดยไมตกหลน (อางถง Section 4.3 Mr. Yoji Akao)


*สงทสาคญนนไมใชอยทวา คณพดหรอไม แตขนอยกบคณสามารถสงความคดไปยงอกฝายหนงไดหรอไม

(อางถง Section 6.3 Mr. Yasushi Kurokawa)

*คณจะยงไมเตบโตเตมท เมอคณใชผใตบงคบบญชา แตคณจะเตบโตเตมท เมอคณสามารถใช หวหนาคณได

(อางถง Section 3.2 Masumasa Imaizumi, Section 3.3 Mr. Yoji Akao, Section 6.3 Mr. Yasushi

Kurokawa)

*จงเปนปจเจกบคคล เมอคณอยนอกบรษทคณ แต จงเปนคนท บรษทคณไมสามารถขาดคณได (อางถง

Section 2 Mr. Tatsuo Sugimoto, Section 3.3 Mr. Koichi Ohba)

*ใหความเคารพมนษยชาต นน เปนสงหนง ใหความเคารพคน เปนอกสงหนง (อางถง Section 3.3 Mr.

Koichi Ohba)

*มจงหวะทสมาเสมอ (อางถง Section 6.3 Mr. Tadao Ishikawa)

*อยาเพงบอกวาคณทาไมได ถายงไมลองทา คดวา คณจะจดการไดอยางไร

*อยาอธบายวา ทาไมคณจงทาไมได คดวา คณจะทาไดอยางไร

*อยาแกตว คดวา คณจะทาใหไดไดอยางไร (อางถง Section 3.3 Mr. Haruko Mitsuaki)

* “Kisama” สงทคณคดในวสยทศนในอนาคตของ บรษท (องคกร)ทวานน คออะไร?

หมายเหต- ดร.อชกาวา ทาเปนนสยในการกลาวถงคนอน ทกาลงพดคยดวย คาวา “Kisama”

(คานามทใชกบบคคลท สอง) เมอทานดมดวยกน คาวา “such and such”(ทวานน)

แตกตางกนขนอยกบวา เปนใครท พดคยดวย เชน ชอบรษท ชอของมหาวทยาลย หรอ

หนวยงานวจย

ในขณะท คาวา “Kisama” ซงดงเดมเปนคาทใชในหม ทหารเรอ ซงฟงดไมสภาพ

ในยคปจจบนน แตทานใชในความหมายทมความใกลชด และ สนทสนม

*ชวงจงหวะทเหมาะทสดทคณจะแตงงาน คอ เมอคณยงยงอย (อางถง Section 3.3 Mr. Tatsuo Ikezawa)


*มลก 3 คน สงคนหนงไปตางประเทศ (อางถง Section 6.3 Mr. Tadashi Ishikawa)

*ไมตองเตม เพยงแตปลอยใหฉนวางขวดวสกกพอ!

หมายเหต-นหมายความวา ดร.อชกาวา ไมสามารถเตม (เสรฟ) “สาเก” ใหแกเพอนของทานทกาลง

ดมดวย ซงเปนสงทคนญป นจานวนมากทา แต วางขวดไวหนาเพอน เพอใหเขาสนกสนาน

กบการดมไดตามทเขาตองการ มนเปนรปแบบการดมท ดร.อชกาวาชนชอบ และทาน จะ

แนะนาใหเพอนของทาน ทาเชนเดยวกน โดยใชคากลาวน

*ดม “สาเก” ดวยการควบคมตวเอง (กลาวถง ดร. อชกาวา สมยยงหนม)

“คณเคยเมาคางหลงจากดม หลงจากดมจนดกดนหรอไม?”

“โอ มเปนทกวนเลย”

*ขอเรยกรองตอ ผ เชยวชาญ QC: จงมสามญสานก มความสามารถใชหวหนา และ มความสามารถในการดม

(อางถง Section 5.4 Mr. Yoji Akao, Section 7.3 Mr. Nobuyoshi Takamatsu)

*คณสามารถนาเอา QC เขามาใชอยางไร ถาคณไมสามารถดม “สาเก” ? (อางถง Section 3.3 Mr.Tatsuo

Ikezawa)

*จงมความอยาก มนจาเปนทตองมความอยาก

*อยาควบคม กระตนใหมากขน (อางถง Section 4.2 Mr. Tatsuo Ikezawa)

*อายทางจตใจของคน ลดลงตาม การพฒนาสงขน ในสงคม

16.2 การควบคมคณภาพ ในความหมายทวไป (Quality Control in General)

(1) ความจาเปนของ การควบคมคณภาพ

*ตราบใดทสนคาหรอ บรการของคณ ยงอยในตลาด คณตองควบคมคณภาพ ของมนอยเสมอ

*ความสาคญของ การควบคมคณภาพเพมขน ตามการพฒนาสงขนในสงคม และ ความกาวหนาใน การผลต


(2) สภาพแวดลอมทางธรกจ และ การควบคมคณภาพ

*รบมอกบเสรทางการคาดวย การควบคมคณภาพ (ไดกลาวไว เกยวเนองกบ เสรทางการคา ในป 1960)

(3) อตสาหกรรม หรอ บรษทแบบใด ทตองมการนาเอา การควบคมคณภาพมาใช?

*การควบคมคณภาพจะตองนามาใชในทกๆ อตสาหกรรม

*การควบคมคณภาพ สามารถใชไดในทกๆ บรษท นอกจากน ควรจะนามาใชในทกๆ บรษทดวย

*ถาปราศจากการนาเอาการควบคมคณภาพเขามาใช บรษทของคณ จะหายไปจาก สมดโทรศพท

*เปลยนจาก Total Quality Control (TQC) หรอ Company –wide Quality Control (CWQC) ไปเปน

Group-wide Quality Control (GWQC)

(4) หลกการพนฐานของ TQC

*หลกการพนฐานของ การควบคมคณภาพนน จะเหมอนกน สาหรบทกอตสาหกรรม

*การควบคมคณภาพใหมนน เปนการปฏบตของไอเดย สาหรบกรบรหารธรกจ

*TQC คอการนาเอาสงทคณควรนาเขามาใช เขามาใช (อางถง Section 3.2 Mr. Masumasa Imaizumi)

*TQC คอการ นาเอาสงทคณควรนาเขามาใช เขามาใชอยางมระบบ ทวทงองคกร

(5) ผลลพธของ TQC

ผลลพธโดยรวม (Overall Effects)

ถา QC เผยแพรออกไป ฝายงานตางประเทศของแรงงานจะกาวหนา ซง จะ สรางความเขมขนของ การ

รวมมออยางเตมท และ การพงกนและกนระหวางประเทศ สดทายกจะบงคบประเทศเหลานไมใหเขาส การ

ตอส หรอ สงคราม นาไปสสนตภาพในโลก

การควบคมคณภาพ เกยวของ กบการกระทาททกๆ อตสาหกรรม ตองทา โดยหลกเลยงไมได ในขอเทจจรง

คอ สงนสามารถนามาสประโยชนสงสด ซงเคยเกดขนแลวในญป น และ สวนอนๆ ของโลก


ถาคณนาเอา QC เขามาใช กจะเปนการสรางประโยชนใหแกผบรโภค พนกงาน (รวมถงระดบบรหาร) ผ

ถอหน และอนๆ ไปสสงคมโดยรวม

TQC ไมใชยาเฉพาะอยาง แตคลายกบ ยาสมนไพรจนมากกวา

หมายเหต-TQC ไมใชยาทมผลลพธโดยเรวเชนเพนนซลน แตเปนยา ทเหมอนยาสมนไพรจน ซงใช

เวลานาน จงจะใหไดผลทด

QCนน ถาไมไดสรางผลลพธ จะไมใช QC ตองนาเอา MMK QC เขามาใช (“Mohkatte Mohkatte

Komaru” หมายถง งงงวย ในการทากาไรไดมาก)

หมายเหต- MMK: เรมแรกเปนภาษาเฉพาะทหารเรอ ซงแทนคาวา “Motete Motete Komaru”

มความหมายวา “งงมากกบ ปอปปลา มากเกนไป กลมผหญง” ในขณะเดยวกน คาดงเดมท

ไมมผน ของ “Mohkatte” กคอ “Mohkaru” ซงแปลวา ทากาไร ในภาษาญป น แตทงน

ตวหนงสอตวแรก ของทงสองคา “Motete” กบ “Mokette” นน เหมอนกน ดร.อชกาวา

จงมกใชคาพดน กลาวตลก ระหวางการบรรยาย และพดคย

สวนแบงตลาด ตองไมเปนหวขอแรก สงทสาคญกวา คอ ยอดขาย และอตรา กาไร แลวจงตามดวยสวน

แบงตลาด

ถาคณไมชอบอาหารบางอยาง โดยไมเคยกนมนเลย คณจะไมรจกรสชาตของมน หรอมนไมเคยบารงคณ

เลย TQC เปนอาหารอยางหนง ถาคณเคยวใหด คณกจะพบวามนจะอรอย และ บารงคณ

QC จะนาสงทดทสดมาจากพระเจา QC จะนาเอา “การโกหก” ออกจากบรษทของคณ

ความคาดหวงทางคณภาพ

*คณภาพพฒนา(ในความหมายทแคบ) และ สนคาทเสย จะลดลง

*ของเสยในการทางานจะนอยลง งาน rework จะลดลง ประสทธภาพกจะสงขน

*คณภาพจะเปนรปเปนรางมากขน และคงทมากขน การรองเรยนกจะลดลง

*คณสามารถตอบสนองการรองเรยนไดโดยเรว และ สามารถปองกนไมใหเกดซาขนอก

*คณสามารถสรางระบบประกนคณภาพทดได สามารถทาใหไดรบความมนใจจากผบรโภคและลกคา


*ดวยความเชอมนทสรางขนไดสาเรจโดย QC คณจะมความมนใจเพมขนในผลตภณฑของคณ ซง จะมความ

เชอมนเพมมากขน

*คณจะสามารถขายผลตภณฑของคณดวยราคาทสงขน

*ชองทางการกระจายสนคาของคณจะขยายตวขน

*คณสามารถไดรบขอมลตลาดเรวขน และ ดวยวธการทมประสทธภาพมากขน

ความคาดหวงของตนทนและการผลต

*ตนทนสาหรบการตรวจสอบและทดลองจะลดลง

*ความตองการของวตถดบตอหนวย จะพฒนาขน ประสทธภาพการผลตของ มลคาเพม จะเพมขน

*ตนทนจะลดนอยลง

*ถาคณนาเอาการควบคมคณภาพเขามาใชไดด การบรหารตนทนจะกลายเปนการบรหารตนทนทแทจรง**

*เมอการบรหารตนทนทแทจรง เกดขน ผลลพธของการควบคมคณภาพจะเพมขนอยางรวดเรว

*ปรมาณการผลตจะเพมขน สามารถวางแผนการผลตทมประสทธภาพไดเปนจรง

*บรษทซง การเปลยนแปลงในแผนการผลตไมมความจาเปน จะเปนบรษททมการบรหารทด

*ถามการดาเนนการควบคมคณภาพ การบรหารปรมาณกจะเปนไปอยางราบรน หรอกลบกน คณจะสามารถ

นาเอา QC เขามาใชไดอยางไร เมอคณไมรจานวนทแทจรง?

*คณจะสามารถซอมแซมและเพมเครองจกร หรอ เครองมอ อยางมเหตผล และ คดสรรไดดเพมขน

-----------------------

**เปนเรองปกตในการดาเนนกจกรรม ในชอของ การบรหารตนทน เพอเปรยบเทยบกบตนทนในอดต และ

ตนทนมาตรฐาน และ เพอลด ความไมสอดคลองกนระหวางทง 2 สง ในททไมมการปฏบตQCสถานการณ

ดงกลาวจะมองเหนเปนวา – ตนทนมาตรฐานจะมการคานวณ บนมาตรฐานการปฏบตทไมชดเจน หรอวา ไม

ชดเจน วาม SOP หรอมาตรฐานอน ของวตถดบ หรอเครองมอ เปนตนนน ไมมการดาเนนการตามทตรง กบ


ตนทนในอดต ซงในบางกรณ การบรหารตนทนในความหมายทถกตองน ยากทจะทาได ในทางตรงกนขาม

ทท QC มการดาเนนการอยางถกตอง ประเดนตาง ๆเหลาน จะชดเจน ทาใหการบรหารตนทน เกดเปนจรงได

*ใชประโยชนสมรรถนะของอปกรณและเครองจกรทมอยอยางเตมท กอนทจะคดนาเอาสงใหมเขามา

*TQC เปนการดงเอาสงทดทสดออกมาจากอปกรณและเครองจกรเกา (ในความหมายทง ทางปรมาณ

และคณภาพ)

*การทาสญญากบผขายวตถดบ คคา และ ผบรโภค จะเปนไปอยางราบรนตามขนตอน **

*จะเปนเทคโนโลยทเปลยนวตถดบทมคณภาพตา เปน สนคาสาเรจสดทายทด

ความคาดหวงของ เทคโนโลย และ วจยและพฒนา

*เทคโนโลยของคณจะ สมบรณเตมท คณ จะสามารถใชประโยชนวศวกร ในฐานะวศวกร ในความหมายท

แทจรง เพอพฒนาเทคโนโลยของคณใหสงขน วธการบรหารคนของคณ โดยเฉพาะวศวกร จะมประสทธภาพ

และประสทธผลมากขน

*คณสามารถทจะลงทนไดอยางมประสทธภาพมากขน ในกจกรรมวจย

*กจกรรมวจยและพฒนา จะมการพฒนาเรวขน และ มประสทธภาพสงขน

*วงจรของการพฒนาผลตภณฑใหม จะสนลง และคณสามารถผลตคณภาพในระดบโลกได

ความคาดหวงของการสอสาร

*การเขาใจหลกคดของการแพรขยาย จะซมแทรกไปทวทกฝายงาน และ วธการทางQC จะถกใชประโยชนเตมท

*ขอมลทผดๆ จะหายไปจากบรษทหรอโรงงานของทาน

*คณจะมภาษารวมเพยงภาษาเดยว และ จะพบวา สอสารงายขน


*ทกๆ คน จะสามารถพดอยางตรงไปตรงมาได

*การประชมจะราบรนขน

*จะมความสมพนธทดขน และ การสอสารทราบรนขนระหวางกลมทแตกตางกน ในบรษท

ความคาดหวงของ กระตนขององคกร

*จะมความเคารพในความเปนมนษย และ ทรพยากรมนษย จะมการพฒนา เปลยนททางานใหเปนททนาอย

*คณจะสามารถคนพบบคคลทมความสามารถ และ พนกงานสามารถแสดงความสามารถทแทจรงออกมาได

------------------------

**สงทสาคญเกยวกบการตดตอกบ ผขาย คคา หรอผบรโภค กคอ การทาใหชดเจนวา อะไรคอผลตภณฑทจะคาขายกน

และ ในราคาเทาไร และนคอ พนฐานของสญญา ในทน ผลตภณฑจะมความชดเจน เมอมการกาหนดคณภาพ และ

สามารถดาเนนไปพรอมกบกจกรรมคาขายนน

*มนษยสมพนธ จะพฒนาขน สงผลใหมการสอสารทดขนระหวาง ฝายงาน หนวยงาน

*QC จะสามารถทาใหองคกรโดยรวมของบรษท มประสทธภาพทดมากขน ผจดการฝาย หนวยงาน ผจดการ

แผนก หวหนางานหนางาน จะมความสามารถสงขน

*ความพยายามและความรวมมอ ในระดบทวทงบรษท จะเปนจรงขนได

*การตดสนใจจะเรวขน การกระจายนโยบาย และบรหารเปาหมายจะพฒนาขน

*รากฐานของบรษท จะพฒนาขน

*บรษทของคณ จะไดรบความเชอถอ


(6)Deming Prize

*อยาสมครขอ Deming Prizeเพยงเพอจะไดรบรางวล ใหสมครเพอวตถประสงคการสงเสรม TQC

*เมอคณทาทายโดยการสมครขอ Deming Prize มนจะใชเวลาเพยง 3 หรอ 6 เดอนสาหรบคณในการทาสงท

ไมสามารถทาไดใน 3 ป ทผานมา จงมนใจวา ไดม ดาเนนการโดย การเรงกระบวนการ

*ใชโอกาสของการสมครของ Deming Prize ใหทาบางสงซงคณไมเคยทามากอน การสมครน จะ ปฏรปบรษท

ของคณ

*คณจะผานการประเมน Deming Prize ถาทกคนรสกวามความพงพอใจกบ QC

(7) ใครเกยวของกบ TQC

พนกงานทกคน

การควบคมคณภาพ เปนสวนหนงของงาน ของ พนกงานทกคน และ ทกฝายงาน หนวยงาน มนจะสาเรจ

ถาพนกงานทกคน และ ทกฝายงาน หนวยงาน รวมมอ

QC เปนกฬาทม มนไมสามารถเลนโดยคนๆ เดยวได ตองการทมเวอรค และความรวมมอ

ผบรหารสงสด

QC จะไมกาวหนา ถาปราศจากการกาหนดนโยบายของผบรหารสงสดทชดเจน

ผบรหารสงสด จะรบผดชอบตอการนาเสนอวธการ สาหรบการประเมนคณภาพ และ มาตรฐาน

บรษทของผมอยในสภาพทหดหหรอไม? (การวนจฉยของผบรหารสงสด)

หากผบรหารสงสด (ประธานบรษท) หรอ อนดบสองรองลงมา ไมมความเขาใจทดเกยวกบ QC และ

เปนผ นาในการสงเสรม กจะนาเอา QC เขามาใชไมได กจะเหลอแตการสรางผลลพธเทานน

(สาหรบสมาชกผบรหารสงสด) ในสถานะทคณตองสญญาทจะอยกบQC จนถงทสด ภายใตความรบผด

ชอบเฉพาะตวของคณ และถาคณรบประกนทจะไปกบผม ไปทกๆ การประชมผลลพธ ผมจะยอมรบคา

ขอรองทจะชวยคณ

การสงเสรม TQC โดยปราศจากภาวะผ นา ของผบรหารสงสด จะไมมความตอเนอง

การวนจฉยของผบรหารสงสด เปนองคประกอบสาคญของการสงเสรม TQC และผมพนนไดวา ผบรหาร


สงสด จะเรมตนสนกสนานในเวลาอนสน

ผมไมคอยเขาใจวา ใครคอผ รบผดชอบ จากทวาคณไดมอบหมายความรบผดชอบใหใครบางคน แตคณยง

เขาไปยงเกยวกบกจกรรม มนจะไมเปนประโยชน

TQC จะสาเรจอยางแนนอน ถาทกๆ คน เรมตนจากประธานบรษท Operator จนกระทงฝายขาย ใหความ

รวมมอ ผบรหารสงสด จะตองไมตาหน เมอมการรายงานขอเทจจรง

มกจะกลาวกนวา เมอมใครทมระดบสงในสานกงานใหญ เขามาเยยมทโรงงาน คนกจะหยด หรอลงเลท

จะแสดงความเหน อยางไรกตาม TQC นนคาดหวงไววา จะสามารถทาลายพฤตกรรม นสยดงกลาวได

มนเปนเรองทสาคญ ในการสรางสรรค ในชวงแรก ๆ ใหเกดบรรยากาศซงทกคนสามารถแสดงความเหน

ดวยตวของตวเองอยางอสระ ถงแมวา จะอยตอหนาผบงคบบญชาอย

“ดร. อชกาวา ผมคดวา ระบบ Top-down เปนกฏกตกาทเขมงวดของ TQC และผมคดวา มนควรจะเปน

อยางไร ถาหากวาผบรหารสงสด ไมสามารถมเวลาสวนตวสาหรบ TQC ดวยเหตผลบางประการ คณคด

วา บรษทไมสามารถ หรอ ไมมความสามารถในการนาเอา TQC เขามาใชหรอไม?”

“ไม นนไมจรง ผมคดวาในสภาพแวดลอมเชนนน บคคลอนดบ 2 ตองดาเนนการ หรอสามารถทา

แทน เพราะวา เขาและผบรหารสงสด สามารถแสดงทกษะ เดยวกนได”

ทกฝายงาน หนวยงาน

TQC ตองเกยวของกบทกๆ คน ตงแตฝายวางแผนผลตภณฑ จนถงผบรโภค

TQC ตองเกยวของกบทกๆ คน ตงแต ฝายขาย จนถง ฝายบรหารคคา ฝายจดซอวตถดบ จนถง คนกลาง

(GWQC: Group wide Quality Control)

(8) คาเตอน และ คาตาหน สาหรบการสงเสรม TQC

คาเตอน

*QC ไมใชเพอเรา ทปรกษา แตสาหรบทกคนทจะดาเนนการ

*เมอคณคดจะเรมอะไรบางอยาง คณจะพบศตรอยในบรษทคณ

* ศตรของคน อยใกลคณ (อางถง Section 7.2 Mr. Jiro Kondo)

*ใน TQC เปนเรองธรรมดาทจะพบวา ในจานวนสมาชกระดบบรหาร 1 /3 จะทาเพอ TQC 1/ 3 จะตอตาน


TQC สวนทเหลอ อก 1/ 3 ไมสามารถตดสนใจได

*คณตองเปนอสระจากจตวญญาณความเปนชาง และเรมพฒนา วธคด และ ระบบทเปนวทยาศาสตร

*ดวย QC คณตองไมเรมตนดวยการสรางโครงสรางทวไป เบองตน ใหพฒนา กรณศกษาพเศษ แลวจงขยบ

ไปสโครงสรางทวไป นคอสงททาใหคณสามารถสรางผลลพธทางธรกจได

*กาหนด และ ทาในเรอง ซงสามารถชวยในการพฒนาการสอสารแนวตง และ ทะลาย ระบบหนวยงาน และ

สงกดขวางระหวางฝายงานทตางกน ในระยะแรก

*จดใหม “ตวอยางทโดดเดน” ของคณเอง นนคอ เปนปรากฏการณทโดดเดนของ การควบคมคณภาพของคณ

จากนน นาเสนอประเดนทด แตละประเดนขนมา และสรางความมนใจ

*ถาคณสามารถทากจกรรมทม สรางทมดวย สมาชกท อทศตน ตดสนใจทนท และปลอยใหเปนกจกรรมของทม

*คดวาคณจะสะสมทกษะใหแกปจเจกบคคล ในบรษทของคณไดอยางไร และ สรางโครงสรางซงยอมใหคณ

สงมอบงานเหลานไปยงรนตอไป เมอคณไดรบการปรบตาแหนงไปสตาแหนงทสงขน

*เปนเรองธรรมชาต ทวา ความกาวหนาของการพฒนากจกรรม ในองคกรขนาดใหญ ไมเปนไปพรอมกน

ถาคณไดฟงรายงานทกลาวถงวา ทกๆ กลม กาลงกาวหนา ดวยความเรวทเทากน สงสยไดเลยวา นนตอง

มความผดพลาดบางอยางในรายงานแนนอน

*เมอคณแสดงการ “ขดคย (boring)” ตอ ปจเจกบคคล อยาดาวาพวกเขา ตวอยางเชน พดเมอคณ กาลง

“ขดคย” เรองMr. A อยาพดวาเขาทาของเสย แตควรกลาววา ของเสยนนเกดขน ในพนทของเขา

หมายเหต- “ขดคย” เปนคาทมทมาของ การขด เมอคณขดหลม ทานใชคาน เพอหมายถง

การวเคราะหเชงลก ของเรองราว เพอคนหา สาเหตทแทจรง

*ทาไมจงพามาไปดมนา ซงมนยงไมตองการ?

*อยาพดวาคณไมสามารถนาเอา TQC เขามาใช เพราะวาคณกาลงยง คณจะตองหาเวลาทมากขน ถาคณ


นาเอา TQM เขามาจรง

*นกวจย วศวกร ผออกแบบ ! ตอง สภาพ ถอมตน !

*ถาคณตองการพฒนาอะไรบางอยาง ใหทาสงทตรงกนขามกบสงทวศวกรพดวาคณควรทา **

*ความมนใจทไรเหตผล จะขดขวางความกาวหนา

*ผ ทกระโดดขามผ อนเพอ ความแตกตาง จะนามาสความยากลาบาก

คาตาหน

หมายเหต-ดร.อชกาวา แยกแยะอยางเขมงวด ระหวาง “การประนาม” กบ “การตาหน” เมอผมพด

วา ผมถกดาวา จาก ดร.อชกาวา ทานจะพดวา “ไม ฉนไมไดดาวาเธอ ฉนเพยงแต

ตาหนเธอ” สงทตามมาคอ คาตาหนของทาน

*สงทไมดม 2 ประเภท ประเภทแรกคอ ความไมดของระบบตวมนเอง ในขณะทอกประเภทหนงคอ ความไมด

ของการไมปฏบตตาม กฎหรอระบบทกาหนดขนอยางเขมงวด เปนเรองทสาคญในการแกไขความไมดของการ

ไมปฏบตตามกฏ เสยกอน

*บรษทน ม พฤตกรรมทแขงแกรงของคนทไมปฏบตตามกฏทพวกเขาตงขนดวยตวเอง โดยไมมเหตผลทชดเจน

*เอกสารเพอการควบคม ททาขนเพอทาใหผใตบงคบบญชาทางานไดงายขน หรอ ทาให หวหนา ดาวาลกนองได

งายขนกนแน?

*วธการของการเกบขอมลทน มเพอใชสาหรบสานกงานใหญ เพอควบคมโรงงาน หรอ การกอตงธรกจ และขอมล

ทเปนประโยชน และจาเปนในการวเคราะหขอเทจจรง และปจจย กลบไมมการเกบรวบรวม ผมขอแนะนาคณ

ใหทบทวนระบบทงหมดของการรวบรวมขอมล รายงานประจาวน และรายงานประจาเดอน

*ความกาวหนาทลาชาของการพฒนากจกรรมนน หมายความวา คณไมไดทาอะไรเลย ใชไหม?

*ผมตองการใหคณสามารถบอกผมไดวา คณไดพยายามทาอะไรในวธของ QC ทควรจะเปน แทนทจะรายงาน

ผมวาคณไดทาในวธการเดมๆ ภายหลงไดมการจดองคกรของ ผลลพธในวธของ QC


*ถงแมวาการนาเสนอนนไดรวมถงผลลพธของกจกรรมทด แตไมมการพดถงกระบวนการ โดยรวมแลว

ไมชดเจนวาผลลพธทดนน บรรลไดอยางไร

*ใหเลาดวยเรอง แทนทเลาประวตศาสตร

หมายเหต- ทานหมายความวา การรายงานตองทาขนดวย ลาดบทมเหตผลของ ประเดนปญหา

สาเหต มาตรการแกไข และผลลพธ แทนทรายงานเพยงลาดบของเรองทแตละคนทาขน

------------------------------

**นคอ คากลาวททานใชในการทาใหขบขนตอผออกแบบ ซง ออกแบบผลตภณฑโดยปราศจากการศกษาสถาน

ททจะใชงาน และ ปญหาทเกดขน

*มแตจตวญญาณของมาตรการแกไข ทไดอธบาย ภายใตชอของ มาตรการแกไข ในการดาเนนการมาตรการ

แกไข คณหยดเรองคาขวญทไมมเนอหา ถาหากวา คณไมไดสรางสรรคการใชแผน และ ดาเนนการตามแผนนน

*คณตอง สรางไอเดยทด ในชวงแรกเรมโดยไมลงเล

*เลขานการ QC ตองไม ทาเรองเดมๆ ซาๆ อยางตอเนอง เขาตองมประสบการณทหลากหลาย และ ขยายไปใน

แนวนอนใหมากขน

(9) ความเขาใจผดเกยวกบ QC และ TQC

*QC ประกอบขนดวย การทาการตรวจสอบ ทแมนยา

*QC คอการสรางมาตรฐาน

*QC คอการจดเตรยม control chart

*QC คอ วทยาศาสตรของสถต

*QC คอ การศกษาบางสงทยาก


*QC สามารถปลอยเปนหนาทของฝายตรวจสอบ

*QC คองานของ ฝายควบคมคณภาพ

*คณสามารถปลอย QC ไวกบโรงงาน

*QC สามารถทาโดยททาการผลต (หนางาน)

*QC ไมเหมาะกบฝายงานทางออม

*QC นนมตนทน

*QC นนไมจาเปน เพราะคณกาลงทากาไรในขณะน

*คณกาลงทา TQC ถาคณกาลง ดาเนนกจกรรม QC circle

*กจกรรม QC เทากบ กจกรรม QC circle

*มนจะเพยงพอแลว ถาคณกาลงทา กจกรรม QC circle

*เราไมไดตองการ กจกรรม QC circle ในบรษทของเรา

*QC ไมมอะไรทเกยวของกบผม

16.3 การประกนคณภาพคออะไร? “What is Quality Assurance?”

(1) สาสนถง ผบรโภค

*การยอมรบคณภาพทแย เปนสงชวรายของผบรโภค**

------------------------------

**นหมายความวา เปนสงทไมด ถาผบรโภคยงคงเงยบ โดยปราศจากการรองเรยน เมอ พวกเขาพบวาผลตภณฑทพวกเขา

ซอมานน เปนของเสย

*ซอของถก และสญเสยเงน ของคณ ซอสนคาทออกใหม และสญเสยเงนของคณ***


*อยาซอสนคาทพฒนาใหม

*QC ในญป น เรมจากผหญง****

(2) คณภาพททาใหลกคาพงพอใจ

*ผบรโภคนน ใหงานแกเรา

*ผลตสนคาโดยใสตวคณเองเขาไปในรองเทาของผบรโภค เพราะวา ไมวาเรวหรอชา ตอไปจะมการเปลยนจาก

ตลาดผขาย เปนตลาดของผ ซอ

*ผบรโภคไมใช หนทดลอง

*เคกของคณอาจจะอรอย สาหรบคณ แตอาจจะไมจาเปนสาหรบลกคาคณ

*ผบรโภคคอพระเจา แตพวกเขาจานวนมากไมมสายตาทสงเกต ถงแมวา จะเปนหนาทของฝายขายทจะสอน

พวกเขา แตบางคนไมสามารถทาไดอยางมประสทธภาพ เพราะวา ความไมเพยงพอของความรตอสนคา

*ขนแรกของ QC คอ ทาความเขาใจ สงทผบรโภคปรารถนาจะม

*ขนแรกของคณภาพ คอ ทาความเขาใจสงทผบรโภคปรารถนาจะม

*ขนแรกของการควบคมคณภาพคอ การกาหนดใหชดเจนถง สงทคณตองการใหผบรโภคซอ

(3) ปรชญาพนฐาน

*การประกนคณภาพ เปนทง เปาหมาย และเนอหาของ TQC

*QC จะไมมคณคาอะไรเลย ถา คณภาพไมไดรบการประกน

*การประกนคณภาพ เปนความรบผดชอบของผผลต (ฝายขาย ฝายผลต หนางาน) และ ไมใชของฝายจดซอ

หรอฝายตรวจสอบ

*การสญเสยความเชอใจนนใชเวลาเพยงวนเดยว แตเอาชนะมนนนตองใชเวลา 10 ป

*การประกนคณภาพ โดยหลกแลว เกยวของกบ 1)การนาเสนอเอกสาร (เชน คณสมบต) อธบาย การใหสญญา

ของฝายผลตในการผลตสนคาสอดคลองกบเอกสารเหลานน และ 2) จากนน สงมอบสนคาซงไดปฏบต

สอดคลองกบเอกสารนน ไมไดหมายความวา 1)ผลตสนคากอน 2)แลวทดสอบสนคาและคนหาคณลกษณะ

พเศษทแทจรง และจากนน เสนอ เอกสารซงอธบายผลลพธหรอคณลกษณะพเศษจากการทดลอง


-------------------------------

***สงนหมายความวา มนเหมอนกบการสญเสยเงน ถาคณซอสนคาราคาถก ซงคณไมชอบ(หรอ สนคาทมคณภาพตา”

ในทานองเดยวกน เหมอนกบการสญเสยเงน ถาคณซอสนคาทพฒนาขนใหม และพบวา มนไมคอยจะด ยงเปน

สนคาใหม ยงจะดเหมอนวาสรางปญหาใหมาก

****เปรยบเมอนทกษะของเชฟซงขดเกลาโดย การทาอาหาร คณภาพสนคา กถกกลนไปสระดบทดขน โดยการสะทอน

กลบของผบรโภค หมายความวา เนอหาทตองการ หรอ feedback จากผหญง(แมบาน) ซง เปนตวแทนของผบรโภค

ชวยขดเกลา สนคาญปน และพฒนาคณภาพ

(4)จะทางาน การประกนคณภาพไดอยางๆร

*กระบวนการตอไปคอลกคาของคณ (สรางสรรคขนในป 1950)

*เปนสงทสาคญถาคณทางานของคณบนพนฐานของความเชอทวา กระบวนการตอไปคอ ลกคาของคณ

ดงนน คณตองไมสรางปญหาใหแกลกคาของคณ

*จงมนในใจการพฒนาคณภาพ และหลงจากนน ไปสการลดตนทน สงนทายทสด จะนาคณสการลด ระยะ

เวลาสงมอบ

*จงมนใจทจะหมน PDCA เพอคณภาพ ซงจะทาใหคณพฒนาคณภาพอยเสมอ

(5) การออกแบบคณภาพ และ คณสมบตของผลตภณฑ

*ขอใหมเปาหมายคณภาพระยะยาว

*Step แรกของ QC คอ การออกแบบคณภาพทเพยงพอ

*คณไมสามารถแยกแยะคณภาพ โดยปราศจากการคดเรองราคา

*มการวจยจานวนมาก ททาเกยวกบ “การผลต” และมวจยจานวนนอย หรอไมมเลย เกยวกบ “การใช” สนคานน


ถาคณศกษาอยางจรงจง และวจยวา ผใช (ผบรโภค) ใชสนคานนอยางไร การนาเสนอสนคาจะมการพฒนาขน

และ ตลาดจะขยายตวกวางขน

*คณเคยทาคณภาพทมากเกนไปหรอไม? ครงหนง มโรงงานเคม ซงคนทางานตองการคณภาพทมากเกนไป นา

มาสการเพมขนอยางผดปรกตของเครองจกร และมาตรวดในโรงงาน นามาส การเสอมลงของประสทธผลโดย

รวมของโรงงาน

*ถาคณด JIS อยาคดวา มนจรง ถาคณดคณสมบตของสนคา อยาคดวา มนจรง ถาคณดคณสมบตของวตถ

ดบ อยาคดวา มนจรง ถาคณดคายอมรบ อยาคดวา มนจรง ถาคณดเครองมอวด หรอ ขอมลการวเคราะห

ทางเคม ใหสงสยมน ** (อางถง Section 3.3 Mr. Tatsuo Sugimoto)

*คณมความสบายหรอไมถาหากวาสนคาของคณตรงกบคณสมบตของมน?

*ถงแมวามาตรฐานสนคาบางอยางจะถกสรางขน โดยประเทศหนง และ โดยเงอนไขทางสภาพแวดลอมทพเศษ

คณคดหรอไมวา สงทตองการทแทจรงคอ มาตรฐานสนคาทวไปทยอมรบไดในระดบโลก?

--------------------------

**อยายอมรบ JIS หรอมาตรฐานสนคา หรอ มาตรฐานวตถดบ หรอ คายอมรบ วา มนเปนสงทนาเชอถอ คณตองใช

สงเหลาน หลงจากไดตรวจสอบความเหมาะสม ตอความตองการของลกคา หรอ เงอนไขการใชตาง ๆเสยกอน

(6) สรางคณภาพ ไวในกระบวนการ

*ถาคณโชววาคณไดตรวจสอบ 100% คณควรจะโชวใหเหนดวยวา สนคาของคณ มของเสย 1 ชน

*การควบคมคณภาพทเนนการตรวจสอบนน เปนวธการเกาๆ ในการควบคมคณภาพ

*จงสรางคณภาพไวในกระบวนการ

*จงสรางคณภาพไวในการออกแบบ และกระบวนการ คณภาพ ไมสามารถสรางขนไดดวยการตรวจสอบ

เพยงอยางเดยว


*การควบคมกระบวนการ จะเปดเผยเงอนไขทแทจรงของหนางาน สามารถทาใหกระบวนการแสดงสมรรถนะ

ไดเตมท และชวยการสราง และพฒนาเทคโนโลย และยอมใหมการออกแบบทดกวาของกระบวนการ

*สมรรถนะทเตมทของกระบวนการ สามารถแสดงใหเหนได เมอกระบวนการไดบรรลจดทควบคมได

*อยาสบสนระหวางการตรวจสอบ กบการควบคม (ควบคมกระบวนการ)

*เพราะวา คนเรามกจะรวาหวหนาจะผดหวงเมอเขาพบของเสย พวกเขาจงพยายามปกปดของเสย

(7) การบรการและ ขอมลคณภาพ

*อะไหลของบรษทคณ เกบไวเปนเวลากป เพอ สนบสนนการบรการหลงการขาย?

*สนบสนนตลอดชวตหรอ !

*คณมระบบในการเกบรวบรวม และวเคราะห สนคาทใชแลวของบรษทคณ เพอการพฒนาคณภาพ? ขอมล

ทางคณภาพทมคณคาจานวนมาก สามารถคนหามาไดจาก สนคาทใชแลว

*ไมมปญหาทคณจะมขอมลคณภาพทดเพยงไร มนจะไมมความหมาย ถาหากวา ไมสามารถสอสารไดตรงเวลา

ทตองการ จงปรบปรงระบบขอมลเพอการสอสาร เพอชวยหลอฝายงาน หรอหนวยงาน ใหเรวทสด

(8) การจดการการรองเรยน **

*จานวนการรองเรยน และ ของเสย จะเพมขนอยางรวดเรว เมอคณเรมตนควบคมคณภาพ

*ทาการลดการรองเรยน ดวยการหมน วงจร PDCA สงทจาเปนคอ การขยายการลดลงของการรองเรยน และ

ชนดของกจกรรมททาเพอลดการรองเรยนเหลานน

*กญแจคอ การทคณสามารถลดการรองเรยนไดดทสด ตอสาเหตทไมรของการรองเรยน การรองเรยน

เกยวของกบ “สาเหตทไมชดเจน” และ “ไมพบปญหา” ตองลดลงใหได ถง 5 % หรอนอยกวานน ของ

จานวนรวมของการรองเรยน


*นาเอาของเสยหรอการรองเรยน ทเรอรง หรอ ซอนเรน มาปรากฏใหเหน

*ถาคณมการรองเรยนทปรากฏเหนชด เรองหนง คณตองมการรองเรยนทเรอรงหรอซอนเรนอย อยางนอย 100

เทา

*คณเคยไดรบการรองเรยนบอยๆ ไหม ถงแมวา สนคาคณนน ตรงตามคณสมบตทกาหนด?

*คณเคยไดรบการรองเรยนเกยวกบสนคาของคณ ทเกยวเนองกบ เรองทไมไดอยใน คณสมบตทกาหนด

ในเอกสารหรอไม?

16.4 การควบคม และ การสรางมาตรฐาน

(1)ปรชญาพนฐาน

*วตถประสงคและการปฏบตจรง เปนสงสาคญ (อางองใน Section 4.4 Mr. Hiroshi Odajima)

*TQC คอการควบคมบนฐานของขอเทจจรง

*เขาใจ “Genjitsu” (สถานการณจรง) และ “Genbutsu” (ของจรง) (อางถง Section 4.4 Mr.

Hajime Makabe)

---------------------------------------

**Feedback ของลกคา ประกอบขนจาก 2 ประเภท : ประเภทหนง ตองการการซอม ทาซา สงคน (ซงเกยวของกบ

การชาระเงนคนทไดจายไป) การชดเชย ตาง ๆและ อกประเภทหนง ซงนาเสนองาย ๆเรองการรองเรยนของลกคา โดยไม

มการเครม หรอ ความตองการทเฉพาะ ในญปน จะมคาศพททวไปวา “Kurehmu” (Claim) ซงใชกนบอย ในการอางถง

ประการแรก และสงทจาเปนในการแยกแยะความแตกตาง ประเภทหลง จากประเภทแรก นนจะมอกคาหนงวา

“Kujo”(Complaint) พจารณาอรรถาธบายถง การทดร.อชกาวาใชคาวา “kurehmu” นน (ดงแสดงในหนงสอน) ทานใช

คาน จะหมายถง ประเภทแรก

การแปลอยางมออาชพนน บอกวา ในภาษาองกฤษ คาวา “Complaint” จะเปนคาทวไป และ เมอคณจะอางอง

เฉพาะถงประเภทแรก คาวา “warranty claim” (การรองเรยนตอการประกน) จะนามาใช ในทานองเดยวกน

“Kurehmu” จะตองแปลวา “warranty claim” แต กลบแปลวา “Complaint” แทน ทงนเพราะวา วธท ดร.อชกาวาใช


คาในความหมายทกวางขน มากกวา เมอคานนใชการการถกเถยงเฉพาะเรองทมากกวา ในฝายประกนคณภาพ และ

ดงนน “warranty claim” ฟงดเหมอนจะ จรงจงเกนไป ของการลบลางทเดนชดของ ความหมายทวไปของ ดร.อช

กาวา

*การควบคม จะตองนามาใชอยางเขาใจ สาหรบ QCDS

หมายเหต –QCDS เปนคายอของ Quality, Cost, Delivery, Safety

*คณจะไมสามารถสรางมาตรฐาน หรอ ควบคมไดอยางมประสทธภาพ โดยปราศจาก เทคโนโลยทแทจรง

*พวกเราจะตอง นาเอา TQC ทมประสทธภาพ เพอควบคมคณภาพ ซงเปนวตถประสงคหลก ผานการนาเอา

เครองมอของเทคโนโลยทแทจรง เทคโนโลยทางสถต และ เทคโนโลยการควบคม

*หมนวงจร PDCA สาหรบงานทกประเภท

*หมน PDCA ของคณภาพสาหรบงานทกประเภท

*ควบคมทกๆ กระบวนการงาน

*คณสามารถทาใหเกดการปรบปรงขนาดใหญ กตอเมอมการควบคมทดเพยงพอ

*เมอคณพยายามทจะควบคม คอรสธรรมชาตของกจกรรม จะมการปรบปรง และเมอคณพยายามทจะ

ทาการปรบปรง คอรสธรรมชาตของกจกรรมจะตองมความเขาใจทด ตอความสาคญของการควบคม

*การควบคมและ การปรบปรง เหมอนลอ 2 ลอของยานพาหนะ

*ทาความเขาใจความแตกตางระหวางการควบคมกบ การปรบปรง

*บรษท โรงงาน หรอ กระบวนการซงไมมการควบคม จะไมอยในสภาพการควบคม โดยไมมขอยกเวน

(3) ประเดนสาคญของการควบคม

ถาคณไมเชคผลลพธของแผน หรอการสงงาน หรอ การกระทา ของคณ คณกาลงปลอยใหทกสงไม

สมบรณ

แยกแยะวา ใครตองการเชคอะไร


เขาใจความแตกตางระหวางสาเหตกบผลลพธ

จะมเพยง 2 หรอ 3 ปจจยหลกๆ ทมผลกระทบตองาน (กระบวนการ)

Control chart กบ กราฟ ตองใชโดย leader ของแตละระดบชน

การควบคมโดยไมมการตรวจเชค คอ การควบคมในฝน **

ใหคดถงการปฏบตเสมอ หากปราศจากการปฏบต สงทคณทา กเปนเพยงงานอดเรก

ถามเหตการณเกดขนซา จากสาเหตเดยวกน แสดงวา ไมไดมการควบคมเลย

กาจดสาเหต มากกวาปรากฏการณ นอกจากนน กาจดสาเหตรากแกว เพอปองกนการเกดซา (อางองใน

Section 3.2 Mr. Masumasa Imaizumi)

----------------------------------

**ถาคณสามารถสราง step ของ “Plan” ไดอยางสมบรณ พรอมกบดาเนนการ PDCA และ step “Do” สามารถ

ดาเนนการไดอยางแนนอนตามทวางแผนไว step “Check” ในทสดจะไมมความจาเปน เงอนไขดงกลาวนน จงเปน การ

ควบคมในฝน

อยาผดพลาด ในการ “กาจด สาเหตของความผดปรกต” โดยการ “ปรบ” เทานน

ประการแรก แตละคน จะตอง หมน PDCA ของตวเอง ในการทาเชนน เขาจะตองมมาตรการ ในการ

ปองกนการเกดซา โดยไมผดพลาด มากกวา ดาเนนการตาม วธการเกาๆ ของการอธบายเฉพาะ

ปรากฏการณ เชน มงเขาไปสมาตรการแกไขในทนท โดยปฏบตบนผลลพธ และยอมรบ การปฏบตนน ถา

หากวาผลลพธนน ไดผลทด ในอกนยหนง กจกรรมปรบปรงนน จะกลายเปนสวนหนงของงานประจาวน

และการควบคมประจาวน

จงปฏบตเชงรกในการควบคม

(3)การ Approach สการสรางมาตรฐาน

* การสรางมาตรฐาน ดาเนนการโดยมวตถประสงค การมอบอานาจ

*การสรางมาตรฐาน สามารถทาใหเกดการมอบอานาจ เพอใหผบรหารสงสด และฝายบรหาร มเวลาทจะคด

เกยวกบแผนและนโยบายอนาคต ซงเปนภาพงานทสาคญทสด


*สรางมาตรฐานใหแกเทคโนโลย เพอคณจะสามารถสะสมเทคโนโลยทเปนตนแบบของตนเองในบรษทคณ

*การสรางมาตรฐาน ไมเพยงเพอการควบคมคณภาพ มนเกยวของกบการสรางมาตรฐานสาหรบบรหารธรกจ

เชนเดยวกบ สาหรบพนกงาน มความสขในงาน ดวยความสะดวกสบาย

*อยาสบสนระหวางวตถประสงค กบ เครองมอ

(4) ประเดนสาคญของการสรางมาตรฐาน

*เรมจากการวางแผนสาหรบ QC และ การสรางมาตรฐานไปพรอมกน กบ แผนการกอสรางโรงงาน

*เกยวของกบบคคลในหนวยงานทเกยวของ ในเรอง SOP (Standard operation procedure) ใหไดมากทสด

ธรรมชาตของมนษยนน นนคอ คนจะปฏบตตามมาตรฐาน และกฎทพวกเขาสรางขนมาเอง

*การสรางมาตรฐานเปนหนาทหนงของวศวกร ในญป น โดยทวไปจะขาดแคลนวศวกร ซง ทางานเพอสราง

มาตรฐาน การทางานของออฟฟศ

*การสรางมาตรฐาน โดยปราศจากความตองการ หรอ วตถประสงคทชดเจน จะกลายเปน พธกรรมเทานน

*โดยการพดวา คณไมสามารถสรางมาตรฐานได และ ทกษะของมนษยนนสาคญ คณกาลงยอมรบวา คณไมม

เทคโนโลยในบรษทคณ

*มาตรฐานทไมสามารถผลตผลลพธได จะเปนมาตรฐานทเปนพธการเทานน ใหเตรยมมาตรฐานซงสามารถ

สรางผลลพธได

*มาตรฐานทไมมการทบทวนหลงจากนน 6 เดอน หลงจากเรมตนมา แสดงวา ไมไดมการใชประโยชน

*ความจรงทวา มาตรฐาน ไมไดรบทบทวน แสดงใหเหนวา เทคโนโลยของคณไดหยดการกาวหนาแลว

16.5 การแกไขปญหา วธการทางสถต

(1)การแกไขปญหา

*เมอคณคดวาคณไมมปญหา คณกจะหยดกาวหนา และยงกวานน คณจะถอยหลง

*ถาคณไมเขาใจดในปญหา และวตถประสงค คณกไมสามารถแกไขมนได

*เมอปญหาและวตถประสงคมความชดเจน ปญหาของคณไดแกไขไปครงหนงแลว


*กาหนดปญหาทสาคญ และเนนทจะโจมตเปาหมายนนๆ พรอมกบปญหาอน

*มปญหาสาคญบางอยาง ในขณะทมปญหา จบจอยมากมาย (คาอธบายแบบญป น “เรองสาคญมนอย เรอง

จบจอยมมาก” คาพดของ Dr. Juran)

*ถาพดวาคณไมมปญหา หรอวา คณมปญหามากมายในบรษทของคณ แสดงวา คณไมเขาใจวาอะไรคอปญหา

ทสาคญทสดในนน

*วศวกรตอง สกบงานซงมมลคา 100 ลานเยน หรอมากกวนน ตอป**

*เขาใจความเปนจรงของปญหากอน มากกวา ตกใจวา อะไรคอสาเหต ขนตอนของการแกไขปญหากคอ การเขา

ใจสภาพการณทเปนอย

*ขอใหเรามศตรเพอปรบปรง ศตรเพอความกาวหนา

(2) ขอมล

*ถาคณดขอมล ขอใหสมมตฐานวามนผด (อางถง Section 7.3 Mr. Katsushi Ogawa)

----------------------------------

**หมายเหตของบรรณาธการ- บรรณาธการไดฟงเรองนบอย ๆตงแตทานยงเรยนปรญญาโท (กลางทศวรรษ 1960) เทยบ

กบเงนเดอนเรมตนของ วศวกรทจบใหม ๆจากมหาวทยาลย แลว ตามฐานของมลคาในประมาณชวงปทมการพมพ

หนงสอเลมน ตวเลขนน กประมาณ 500 ลานเยน (Noriaki Kano)

*ถาคณดทขอมล ใหคดวานนไมนาเชอ (อางถง Section 7.3 Mr. Nobuyoshi Takamatsu)

*พนฐานของการควบคม คอ ขอมลทถกตอง และ ขาวสารทถกตอง กาจดขอมลผดๆ

*คณรวบรวมขอมลในการใช และ ดาเนนการขอมลเหลาน หยดเกบขอมลซงไมนาคณไปสการกระทา


*ถาขอมลทผดพลาดมการนามาใชทหนางาน มนเปนความรบผดชอบของผจดการ

(3) วเคราะหกระบวนการ

* ถาคณไมดาเนนการวเคราะหทดเพยงพอ และ ถาคณไมมความรทางเทคนคทแมนยา คณจะไมสามารถทาการ

การปรบปรง หรอ การสรางมาตรฐาน และ คณไมสามารถมการควบคมทด หรอ จดเตรยม control chart ท

เปนประโยชนสาหรบการควบคมทไดผล

*คณไมสามารถดาเนนการ QC ไดด โดยปราศจาก การมเทคโนโลยเฉพาะ พลงการขบเคลอนในการคนพบ

ปจจย กคอการวจย เทคโนโลย และทกษะ (ประสบการณ และ ความชานาญ) คณสามารถพฒนาเทคโนโลย

ของคณอยางรวดเรว โดยการใชวธการทางสถต และ ทกษะทาง QC ในการวเคราะหคณาภพ และ วเคราะห

กระบวนการ

*คณไมสามารถทาใหเกดการสรางมาตรฐาน หรอ ควบคมทด โดยปราศจาก การทาการวเคราะหกระบวนการ

*คณไมสามารถทาการควบคมกระบวนการไดด โดยปราศจาก การวเคราะหกระบวนการทแมนยา

(4)วธการทางสถต

*การกระจายหายไป คงอย ในงานทกๆ อยาง

*วธการทางสถต เปนการปฏบตทธรรมดาของวศวกรในวนพรงน

*การสารวจ มฐานอยบนเทคโนโลยเฉพาะอยาง หรอ ประสบการณเทานน คลายกบการทองเทยวจากโตเกยว

ไปโอซากา โดยรถลาก ในทางตรงกนขาม ถาคณผสมผสานสงเหลาน เขากบ วธการทางสถต มนกจะเหมอน

กบการเดนทางเดยวกนโดยรถชงคนเซน

*คณไมสามารถทาการควบคมคณภาพทด โดยไมรวธการทางสถต

*คณไมสามารถทาการสรางมาตรฐานหรอการควบคมทด ได โดยไมใชวธการทางสถต


*95% ของปญหาของบรษท สามารถแกไขไดดวยวธการทางสถตทงาย

*ผงพาเลโต และ ผงกางปลา สามารถแกไขประเดนปญหาสวนใหญได

*คณไมสามารถทาการควบคมหรอการวเคราะหทด โดยไมมการแยกแยะทด

(5)Control chart

*การควบคมคณภาพ เรมตน และจบลงท Control chart**

*SOP (standard operating procedure –ขนตอนการปฏบตงานมาตรฐาน) และ Control chart เปน

2 ดานของเหรยญ

*Control chart ไมไดมอยเพอตรวจเชคคน แต มนมไวใชประโยชนสาหรบชวยคนใหทางานสาเรจโดยงาย

*การควบคม กาหนดเรอง การคาดการลวงหนา และ ความนาเชอถอ ได

*สงทควบคมโดยสถต เปนประเดนพนฐานของความนาเชอถอ

*ความไมสามารถในการใช Control chart มาจาก การขาดเทคโนโลยของการะบวนการทแทจรง หรอ

ความไมเพยงพอของการวเคราะหกระบวนการ

(6)สมรรถนะกระบวนการ (Process Capability)

*การศกษาสมรรถนะกระบวนการ (คณภาพ) คอ พนฐานของการควบคมคณภาพ

*คณสามารถทาการควบคมคณภาพ โดยไมร สมรรถนะกระบวนการไดหรอไม?

*คณสามารถอออกแบบ โดย ไมร สมรรถนะกระบวนการไดหรอไม?

*ถาคณทาการวจย เรอง สมรรถนะกระบวนการโดยตลอด สมรรถนะนนสามารถพฒนาขน หนงในสบ

16.6 การสงเสรม TQC


(1) องคกร

*การควบคมคณภาพ ตองการ การปรบปรงองคกรใหมประสทธภาพดขน

*(กาหนดวา) องคกรตองทาใหความรบผดชอบ และ อานาจมความชดเจน องคกรไมเกยวของกบการจดตง

สวนงาน และกลม อยางงายๆ ในขณะท อานาจจะตองมการมอบหมาย แตความรบผดชอบ มอบหมายไมได

*ขนาดทควบคมได คอ 100 คน คนหนงคนสามารถควบคมได ไมเกน 100 คน (วาทยากรวงออเครสตา)

---------------------------------------

**การควบคมคณภาพเรมตนจากการรบรการมอยของ กระบวนการทควบคมไมได ผาน การจดเตรยม Control chart

และเมอ คณสามารถคนหาสาเหตของกระบวนการทควบคมไมได บรรล สมรรถนะของกระบวนการทเพยงพอ เพอการ

ทาใหคณสมบตของผลตภณฑเกดขนเปนจรง ในทสด คณสามารถยนยนโดย Control chart วา สมรรถนะกระบวนการ

จะบรรลไดในกระบวนการทเสถยร

*ถาคณทาการควบคมคณภาพ คณสามารถแบงเขตระหวาง สายบงคบบญชา กบ staff ทชดเจน สรางฝาย

งานวศวกรรม และ เทคโนโลยทแทจรง ไดอยางมนคง และ สามารถสงออกเทคโนโลย

*เมอเกดปญหาขนในพนททางาน หนงใน สาม หรอ หนงในหาของความรบผดชอบ จะอยทพนททางานนน ใน

สองในสาม หรอ สในหา อยในพนทอน

*โดยทวไป เมอคนในพนททางานหนง ทาสงผดพลาด เพยง หนงในส หรอ หนงในหา ของความรบผดชอบ

จะอยกบคนทหนางาน ในขณะท สามในส หรอ สในหา ของความรบผดชอบ อยท การบรหารของพวกเขา

(2) การศกษา

*QC เรมตน และสนสดท การศกษา

หมายเหต- เปนชอหวขอบรรยาย ใน งานพธฉลองดร.อชกาวา ไดรบ Grant Award ของ American

Society for Quality Control (ASQC) ในป 1972 (1972, [22])

*QC จะลมเหลว ถา ทกๆ คนเขาใจมนผด มนจะประสบความสาเรจ ถาทกๆ คนเขาใจมน ไดอยางถกตอง


*การศกษา จะตองมตอไปไมสนสด ตราบเทาทบรษทยงคงอย

*การนาเอาการควบคมคณภาพเขามาใช ตองการ การลางสมองพนกงานทกๆ คน

*ในการนาเอา QC เขามาใช ความพยายามทยนหยดในการใหการศกษาแกทกคน ตงแตประธานจนถงพนก

งานทกคน เปนสงทจาเปน

*ถาคนไมเขาใจในสงทเขาไดรบการสอน กเปนเพราะวา วธการสอนนนอาจจะไมด

*ในการพฒนาทรพยากรมนษย ผลลพธทโดดเดนมากกวานน สามารถคาดหวงไดจาก OJT ทดาเนนโดย ผ นาท

มความเชยวชาญ หรอ ผาน การมอบอานาจใหแกคนในการพฒนาผลตภณฑใหม มากกวา ผานการเรยนใน

หองเรยน

*ในสมยใหมน การพฒนา ทกษะทหลากหลาย (multi-skills) เปนสงทจาเปน ไมเพยงเพอสายงานการผลต

แตยงใชไดกบ ระดบผจดการ staff หรอพนกงานสานกงานหญง

(3) QC circle

* มนษย กคอ มนษย **

----------------------------------------

**กจกรรม QC ตองดาเนนการโดยตงอยบนพนฐานของ ไอเดย ทวา คนทก ๆคนคอมนษย โดยไมจากดความแตกตางใน

เชอชาต ในตาแหนงทมอย ไมวาจะเปนคนงาน หรอ ผจดการ หรอ วธการคด

*ไมมกจกรรม TQC ทไมมกจกรรม QC circle ดงนน กจกรรม QC circle เปนสวนหนงของ TQC

*กจกรรม QC circle ไมสามารถทาใหคกคกอยไดในเวลานาน โดยทไมมการสงเสรม QC circle เปนสวนหนง

ของ TQC

*จงสนกสนานกบ การมกจกรรม QC circle


*กจกรรม QC circle และ กจกรรมทมของ QC เปนสองสงทแตกตางกน

*ถงแมวา ขาพเจาเคยคดวา กจกรรม QC circle จะเปนไปได เพยงในประเทศทมลทธขงจอ เชน ญป น เกาหล

ใต หรอไตหวน อยางไรกตามขาพเจา กเชอวา เปนไปไดท ทกๆ ท ในโลกน โดยไมเกยวของกบศาสนาหรอ

ชาตพนธ

*อยาบอกขาพเจาวา ไฟแหงกจกรรม QC circle ไดดบไปแลวในบรษทของคณ ! ขอใหเขาใจใหมถงความ

สาคญของ กจกรรม QC circle วาเปนสวนหนงของ ฝายทรพยากรบคคล (กลาวโดยสมพนธกบ ขอเทจจรง

ทวา ไมม การนาเสนอ กจกรรม QC circle เลย ในการนาเสนอ ทดาเนนการโดย คณะกรรมการฝายทรพยากร

มนษย)

*คณจะเปนทารก ถาคณไมม ความเปนตวของตวเอง

*คณกาลงดาเนนการ TQC ถาคณกาลงดาเนนาการ กจกรรม QC circle (เขาใจผด)

*คณคดวา การเคลอนไหวของ QC นน เทากบ กจกรรม QC circle (เขาใจผด)

*คณคดวา กจกรรม QC circle เปนการบรหารแรงงาน (เขาใจผด)

(4)ผจดการฝายงาน /สวนงาน

*จดใหมบรรยากาศของการเชอใจซงกนและกน เปน สงทจาเปนในการบรหาร การบรหารนน อยบนฐาน

ความคดวา มนษยเราทกคน นน ดโดยธรรมชาต

*ในขณะทการบรหารทอยบนฐานความคดวา มนษยเราทกคน นน เลวโดยธรรมชาต จะมคาแพงตงแตแรก

และนอกจากนน มนจะทาใหทกคนไมมความสข --การบรหารทลอกเลยนแบบ

*ถาคณไมสามารถจบหวหนาของฝายงาน หรอสวนงานได คณกไมสามารถทาให QC ไปขางหนา

*เมอพดถง TQC หวหนาฝายงาน/ สวนงาน มกจะสรางปญหาบอยๆ

*ผจดการ (หรอวศวกร) ซงไมสามารถบรหารลกนองนน ทาเพยงครงหนงของงานเทานน ขาพจาจะเรยกพวก

เขาวา ผจดการ(วศวกร)ทไดรบการประดบเกยรตเตมท ตอเมอ เขา มความสามารถในการบรหาร เจานายเขา

และฝายงาน หรอ สวนงานอน (เมอคนอนเรมตนทางาน เหมอนกบทบอกเขา)


*ผจดการตองไมตาหนผใตบงคบบญชา สาหรบความผดของเขา ผจดการตองแสดงความรบผดชอบดวยตวเอง

*ปลอยงานใหผใตบงคบบญชา และคณจะพบวา พวกเขา สามารถนาเสนอความสามารถของพวกเขาได

*จงมหไวฟงคนอน มากกวามปากไวพดแตความเหนของคณ

*จงอยาใหเหตผลวา ทาไมคณจงทาบางอยางไมได ให คดอยางถกตองวาจะทามนอยางไร

*การทาผดนนคอมนษย จงอยาผดหวงเกยวกบความผดพลาดของผใตบงคบบญชา

*ไมมใครสามารถเตบโต หรอ ไมมใครสามารถสรางผลตภณฑใหม หรอ เทคโนโลยใหม ถาคณตอวา พวกเขา

ในความลมเหลวของพวกเขา โดยปราศจากการใหความสาคญตอความสาเรจของพวกเขา (แบบเจาขนมลนาย)

จาไววา ความลมเหลวนามาสความสาเรจ

*คนทอยหนางานรขอเทจรงดทสด แตพวกเขาอาจจะมอคตตอการตดสนขอเทจรง

(5) นโยบาย

*การบรหารทปราศจากเปาหมายหรอ วตถประสงคนน เปนไปไมได

*การสรางมาตรฐานสามารถกาวหนาและการบรหารสามารถดาเนนการเมอมการกาหนดนโยบายการบรหาร

*ทกตาแหนงทเปนผ นาตองมนโยบาย

*นโยบายทเหมาะสมสามารถสรางขนได ตองมขอมลทเหมาะสมเทานน

*นโยบายและแผนของคณสมบรณใหม? มาตรการการประเมนผล ใชประโยชนไดหรอไม?

*วธการกระจายนโยบาย และการสอสาร มความเหมาะสมหรอไม?

*นโยบายทกอยางมการสอสาร ไปถงจดสดทาย หรอไม?

*นโยบายจะมความสมบรณมากขนหรอไม ตามทคณคาดหวง?

*คดวาคณสามารถตสะพานหน เมอคณขามมน ดวยความเรว**

(6)การบรหารขามสายงาน

*คณะกรรมการขามสายงาน มการทางานอยางถกตองแนนอน เรวๆ นหรอไม หรอวา มนไมราบรน?

*ขาพเจาวาบางครง สงทตองทา โดยคณะกรรมการขามสายงาน และสงทตองทาโดยองคกรแนวดง ม

การผสมผสาน จงเรยนรมากขน อะไรควรจะทาโดยคณะกรรมการขามสายงาน

-----------------------------------

**ในขณะทคณตอง ระมดระวงในการเชคสะพานโดยตมน ดวยไมในขณะคณขาม สะพานหนทดเหมอนแขงแรง (เปน

สภาษตญปน ทมความหมายวา คณตองมความระวงอยางสงสด) มนไมไดหมายความวาคณสามารถจะมเวลา

ไดมาก คณตองคดถงความเรวของการขามดวย

*


16.7 การนาเอา TQC เขามาใชในการพฒนาผลตภณฑใหม การผลต และการตลาด

(1)การพฒนาผลตภณฑใหม (NPD)

ปรชญาของ NPD

*QC และการรบประกนคณภาพ ของการพฒนาผลตภณฑใหม เปนแกนแทของ TQC

*ในการพ ฒนาผลตภณฑใหม มศตรอยในบรษทของคณ (อางถง Section 3.2 Masumasa Imaizumi)

*ความแขงแกรงขององคกร ตดสนวา การพฒนาผลตภณฑใหมนน สาเรจหรอไม

*TQC ของบรษท จะสมบรณเตมท ถาโครงการพฒนาผลตภณฑใหมของบรษท กาวไปสการผลตเตมรปแบบ

ตามกาหนดการ อตราเรมตนไมผดพลาดมสง และปรมาณการผลตเรมตนไดอยางคงท การขาย เตบโต

อยางคงท และไมมขอรองเรยนหรอปญหาจากผบรโภค

*เมอสนคาใหมบางตวของคณ เขาสตลาด และประสบผลสาเรจ และผบรโภคเรมทจะพดวา พวกเขาสะดวกใน

การซอสนคาใหม แสดงวา QC ของบรษท นน สมบรณเตมท

*จงเปนคนแรกในการมสนคาใหม ถาหากวา คณเปนผ เลนคนทสอง ในการพฒนาผลตภณฑใหม แสดงวา

สนคาคณเหมอนคนอน

*หากคณไมระมดระวง โครงการพฒนาผลตภณฑใหม ดเหมอนจะกาวไปขางหนา อยางเชองชา คลายกบ เดก

ผหญงในชวงแรก แตจะเรวเหมอนกระตายยงในชวงสดทาย ถามการเคลอนไปอยางมนคงในชวงแรก คณจะ

สามารถใชเวลา ในกระบวนการหลกๆ

*ดไซเนอร ตองกาจด ทศนะคตทหยงยโสทวาดไซเนอร คอ ศลปน และ มระดบทสงกวาวศวกรคนอน

หนงระดบ**

*อตราสวนของชนสวนใหมโดยรวม ในสนคาใหม จะประมาณ 10 % ของทงหมด บางชนของชนสวนใหญ เปน

สงทหลกเลยงไมได แต อก 90% ยงคงไมเปลยนแปลง คณตองไมยอมใหชนสวนเดมสรางปญหาขน


*กญแจสความสาเรจของการพฒนาผลตภณฑใหม คอ ปลอยให “หนอง” ออกมา ในชวงแรกของโครงการ

-----------------------------------------

**สงทดไซเนอรตางจากการทางานของวศวกร ททางานในฝายจดซอ ผลต ขาย บรการ และ ฝายอน ๆ กคอเพยง

กลไกงานของพวกเขาเทานน ไอเดยทวา วศวกร ททางานในฝายงานพเศษ แลว เกงกวา หรอ ดอยกวา คนอน นนเปน

ความคดทผด

การวางแผนผลตภณฑ

*เปนเรองทสาคญอยางมากในการดาเนนการวางแผนผลตภณฑใหมอยางมกลยทธ ซงเกยวของกบ ฝายขายใน

การแยกใหชดลวงหนาถงความตองการทเปนไปได ฝายงานวจยและพฒนา สะสมการวจยไวลวงหนา และ รวม

เอาผลลพธของทงสองเขาดวยกน ในการพฒนาผลตภณฑใหม กอนคนอน

*คณตองไมตดสนเพยงวาการวางแผนผลตภณฑใหมนนดหรอเลวโดยยอดขายของผลตภณฑนนเทานน คณ

ตองตดสนบนพนฐานทวา ผลตภณฑนน เปนทพงพอใจของลกคาเปาหมายหรอไม

การออกแบบ

*ออกแบบผลตภณฑโดยใสตวเองเขาไปอยในรองเทาของผใชมน

*อยาบนวาคณไมคาดหวงวาผลตภณฑจะถกใชนอกเหนอความตงใจของคณ

*ในการออกแบบผลตภณฑ คดและสารวจใหดวา มนไดมการใชในสถานการณใด

*ในงานการออกแบบ หรอดาเนนการ QC คดวา กระบวนการออกแบบนน เปนกระบวนการผลตของผลตภณฑ

ทกาลงออกแบบอยนน มชนดมากปรมาณนอย

*สงเสรมการสรางมาตรฐานของการออกแบบ และ พฒนาชนสวนทมการสรางมาตรฐาน

*เตรยมแบบซงสามารถทาใหการผลตนน ผลตไดสนคาดทนท 100 % และ ไมตองการใหมการปรบระหวาง


การผลต

*คณไมสามารถนเสนองานออกแบบทดได โดยไมรวา ผลตภณฑนน จะนาไปผลตไดอยางไร

*การออกแบบโดยปราศจากการตดสนใจเลอกวธการผลตนน ไมใชการออกแบบ

*ตดสนใจเรองคายอมรบโดยทางสถต และตดสนใจปจจยความปลอดภยโดยทางสถต

*กลาวกนวา การสะสมของเทคโนโลย ในกลมออกแบบนน ดาเนนการโดยผานความรวมมอของแชมเปยนทาง

กลไกทหลากหลาย

*การสะสมของเทคโนโลย จะสะสมไดเรวขน ถา กรณ ลมเหลว (failure)ไดรวมอยในนนดวย และ ความรทาง

เทคโนโลย

ทสรางขนนน จะไมเปนเพยงเปนของผออกแบบสวนบคคล แตเปนขององคกร

ความผดพลาดของแบบ

*ประเดนแรกในการทาใหความผดพลาดในแบบนนนอยทสด คอ การลดจานวนขอ แบบ ทจะเตรยมการ ใหม

นอยทสด และประเดนทสอง คอ การคนหาความผดพลาดในชวงทเรวทสดเทาทจะทาได มนเปนเรองยาก แม

แตสาหรบผ เชยวชาญซงมประสบการณทมากมาย ในการตรวจเชค และ กาจดความผดพลาดทกอยาง ในแบบ

ในขนตอนภายหลง

*ถาคณวาดแบบใหม ปญหาบางอยางจะเกดขน ความผดพลาดบางอยาง การเพมขนของจานวนชนสวน

การลดจานวนแรงงาน( man-hour )ใหเหลอ หนงใน หา (เชนเดยวกนกบ การใชในการพฒนาซอฟทแวร)

*การตรวจสอบแบบ จะทาใหเกดตนทนโดยธรรมชาต แต มนจะถกลงมากกวา การทาใหเกดผลตภณฑทไมเปน

ทยอมรบ

*คณไมสามารถปองกนการเกดซาของ การออกแบบเสย อยางจรงจง เวนแตคณสามารถเขาสขนตอนซงคณ

เขาใจและยอมรบวา ทาไมคณจงไมสามารถชบงสงเหลานออกมาได ระหวางการพฒนากระบวนการ


การออกแบบ และตนทน

*การออกแบบทไมคานงถงตนทน จะไมใชการออกแบบ

*บนเงอนไขทวา วตถดบทจะใชนน ม คณสมบตเชนเดยวกน และ ความเชอมนเดยวกน ใหใชวตถดบทเกรดตา

เทาทจะเปนไปได (VE)

*ถาการวางแผนผลตภณฑของคณ ดาเนนการโดยการเนนทการลดตนทน ผลตภณฑจะขายไมไดด คณตอง

เลอกเอาทจะขายในราคาทสงขน โดยปรบปรงคณภาพ

*วศวกร ตองเปนนกเศรษฐศาสตร

การทาผลตภณฑตนแบบ (Prototyping)

*ความคดทผดจะทาใหเกดเรองทวา ผลตภณฑตนแบบ จะยอมรบไดถา มนสามารถใชงานไดแนนอน นนไม

ถกตอง สงทตองทาคอ ระหวางการทาผลตภณฑตนแบบ นน ตองนาเอา “สงทไมด” มาใหมองเหน

*ทา ผลตภณฑตนแบบขนมา 3 ชน และ ใหฝายวจยและพฒนา ฝายผลต และ วศวกรรมการผลต และฝาย

ขาย ทาการทดสอบแตละชน ในการทาเชนน “หนอง” ของ ผลตภณฑตนแบบ จะเปดเผยออกมาโดยถถวน

จาก มมมองทหลากหลาย

*ผลตภณฑตนแบบ และ แบบ นน สอดคลองกนหรอไม?

*อยาปลอยใหคนทมความชานาญสง ทดสอบผลตภณฑตนแบบ ปลอยใหบคคลธรรมดา ทาการทดสอบดวย

วธการท งายและหยาบ จากนน คณสามารถแยกแยะความขาดแคลนและจดออนตางๆ ในชวงเรมแรกได

*ประเดนหนงของ การทาผลตภณฑตนแบบเบองตน คอการเชคดวา ถาผลตภณฑตนแบบ และ แบบ นนม

ความสอดคลองกน เมอมการผลต ผลตภณฑตนแบบ สงทนาสงเกตบอยคอ ถงแมวา มสวนหนงถกเพมเขาไป

ระหวางกระบวนการประกอบ เปนอกขนตอนหนงทเพมเตม มนจะไมปรากฏใน แบบ

*คณมกจะพบมากกวาทคณคาดคะเน ในกรณของความไมสอดคลองระหวางแบบทออกแบบ กบ ผลตภณฑ


ตนแบบ

*เมอพจารณาถงปญหาซงเปดเผยขนหลงจากขนการทดลองผลตปรมาณมาก เปนเรองทจาเปนในการทดสอบ

วาในขนตอนใด ทปญหาดงกลาวตองมการชบง หรอ ตรวจพบ คณตองสามารถตรวจพบ ในขนทเรวทสด

ในโอกาสตอไป นนหมายความวา สงทพบระหวางการทดลองผลตปรมาณมากนน จะไดรบการชบง ในการ

ประเมนดไซนขนทสอง และสงทพบระหวางการประเมนดไซนขนท สอง จะตองถกชบง ใน การประเมน

ดไซนขนตน

(2) การผลต

*การผลตดาเนนไปโดยคน ซงไมรวา กาลงผลตอะไรอย

*ถาบรษทพงพงทงหมดททกษะ นนหมายความวา บรษทไมมการสะสมทางเทคโนโลยเลย

*กญแจทจะสรางมาตรฐาน ใหแกทกๆ พนททสามารถทาใหชดเจนทางเทคโนโลยได และปลอยใหพนทท

สรางมาตรฐานไมได เปนหนาทของทกษะ

*คณสามารถเพมขนาดของลอตไดถาคณตองการ แตจากมมมองของมาตรฐานการควบคม ขนาดลอตท

เหมาะสมจะตอง เปนปรมาณ ททาไดในครงวน ถง หนงวน

*QC จะประสบความสาเรจ เฉพาะเมอคณเขาสขนตอนท โฟรแมน และพนกงาน เรมทจะมความรบผดชอบ

ตอกระบวนการของพวกเขา

*ทาไมขาพเจาจงดสงทเพมเตมในกระบวนการประกอบน? นนเพอการทาใหม ผลตภณฑทเสย หรอ?

*(ดสภาพการณทไมเปนระเบยบของพนทการผลต) นนคอคลงสนคาหรอ? คณกาลงผลตสนคาทมมของ

คลงสนคาหรอ?

*คณไมพบของเสยลดลง เพราะวา คณกาลงมสมาธกบ ไคเซน และ ไมทาการควบคมทแทจรง

*จงพจารณาวา การทาใหม (rework) ทกกรณ คอ ของเสย


*จาไววา 15 % ของความผดชอบของของเสยนน อยทหนางาน สวนทเหลอ อยทความรบผดชอบของการ

บรหาร

*ในประสบการณของขาพเจา สงทมการปรบ (ระหวางประกอบป จะทาใหเกดปญหาภายหลง ผลตภณฑ

ตองมประโยชนใชสอยทแนนอน ตามทไดประกอบ และหากวา ตองมการปรบ นนเพราะวา ถาไมใชการ

ออกแบบทไมด กเปนชนสวนทเสย

*70% ของความรบผดชอบของการบรหาร การจดซอจดหาภายนอก ไมประสบความสาเรจ อยท บรษทขนาด

ใหญ (ผซงสงออเดอร)

*ถาหากวาคคาทางธรกจของคณ (supplier) มความชานาญในสาขาของเขา คณตองปลอยใหเขาแสดงความ

เหนไดอยางอสระ มนจะไดประสทธภาพทมากขน สาหรบคณ ในการใหการฝกอบรม QC ทชดเจนใหแก คคา

แทนท จะตรวจสอบผลตภณฑของพวกเขา (ชนสวน) อยางเขมงวด ในการสงมอบ

(3)การขาย

*ฝายขาย คอทางเขาและทางออกของ TQC

*ถาหากวาบคลากรการขาย ไมเรยนร จตสานกตอ QC บรษทจะไมเตบโต

*ทมงานขายคดวา พวกเขาไมตองทาอะไรเกยวกบ TQC และ ดงนน พวกเขาจะไมเขาใจ TQC หรอ QC

*คณไมตองการฝายขาย ถาหากวาคณตองการทจะขายผลตภณฑของคณ ในราคาตา จงขายผลตภณฑของ

คณ ดวยคณภาพของมน

*ทมงานวางแผนการขาย จะตองมทง QC sense ทด และ ม sense การตลาดทด การขาดสงใดสงหนงทาให

พวกเขาไมมคณสมบตเพยงพอสาหรบงานของเขา

*คดวา อะไรทาใหเกด บคลากรการขายทด

*ขาพเจาเคยไดยนคาวา “บคลากรการขายทด” บอยๆ คณหมายถงอะไร ใน “บคลากรการขายทด” ในบรษท


ของคณ? คณจะเรยกบางคนวา บคลากรการขายทด เพยงแค เขามผลงานการขายทดเทานนหรอ?

*วสดการ PR ของคณ ออกแบบเพอใหลกคา (ผบรโภค) ของคณซอผลตภณฑของคณ แทนทเพยงแตนาเสนอ

ขอมลเกยวกบผลตภณฑ แกพวกเขา หรอ?

*มขอเสนอการพฒนาผลตภณฑใหม จานวนเทาไรทฝายขาย ไดทาและประสบความสาเรจ?

*บคลากรการขาย ตองไมใชคาวา “ปลอดภยอยางสมบรณ”

16.8ตางประเทศ

*เมอคณดาเนนการในตางประเทศ ตองมนใจวา จะไมผลกดนวธการทางานแบบญป นใหแกคนในทองถน

เปนเรองทสาคญ ในการปรบวธใหเหมาะสมกบธรรมชาตของคนในทองถน และ คณลกษณะพเศษในภมภาค

*คณรหรอไมวาอะไร ททาใหความพยายามประสบความสาเรจในการปรบปรงอตราคนงานทจางในทองถน

คงอยกบบรษท?

*ผบรหารสงสดของบรษทลกในทองถน มกจะคดถงโตเกยวเมอเขาทางาน ไอเดยทวาทกอยางนนโอเคถาโตเกยว

(สานกงานใหญ) ทากาไรได นน ไมเปนทยอมรบ จะตองดาเนนการบรหารซงไดรบการยอมรบทดจากคนใน

ทองถน

บทเกรนนิ่ํา: kaoru ishikawa, the man and quality control · 2018-03-13 ·...

Documents