ชุดการสอน - kroobannok.com · เรื่อง...

57
ชุดการสอน กลุ่มสาระการเรียนรูสังคมศึกษาศาสนาและวัฒนธรรม ชั้นมัธยมศึกษาปีท5 เรื่อง ประวัติศาสตร์ไทย สานักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต 24 สานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน กระทรวงศึกษาธิการ ผลงานของบุคคลสาคัญ ในการสร้างสรรค์ชาติไทย สมัยสุโขทัย ชุดที1 นายเอนก บุตรสาพันธ์ ตาแหน่งครู วิทยฐานะครูชานาญการ โรงเรียนร่องคา อาเภอร่องคา จังหวัดกาฬสินธุ

Upload: others

Post on 11-Sep-2019

10 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: ชุดการสอน - kroobannok.com · เรื่อง ประวัติศาสตร์ไทย ส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต

ชดการสอน

กลมสาระการเรยนร สงคมศกษาศาสนาและวฒนธรรม ชนมธยมศกษาปท 5 เรอง ประวตศาสตรไทย

ส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต 24 ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการ

ผลงานของบคคลส าคญ ในการสรางสรรคชาตไทย สมยสโขทย

ชดท 1

นายเอนก บตรสาพนธ ต าแหนงคร วทยฐานะครช านาญการ

โรงเรยนรองค า อ าเภอรองค า จงหวดกาฬสนธ

Page 2: ชุดการสอน - kroobannok.com · เรื่อง ประวัติศาสตร์ไทย ส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต

1 ชดการสอนท 1 เรอง ผลงานของบคคลส าคญในการสรางสรรคชาตไทย สมยสโขทย

ครเอนก บตรสาพนธ

ค าน า

ชดการสอนวชาประวตศาสตรไทย ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 เปนนวตกรรมทผสอน ไดรวบรวมและจดท าไวอยางเปนระบบ ใชเปนสอในการจดการเรยนการสอน รายวชาประวตศาสตรไทย (ส32103) กลมสาระการเรยนร สงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม เพอสงเสรมใหผเรยนไดกระตอรอรน ในการเรยน ไดลงมอปฏบตจรงดวยตนเอง อยางมสวนรวม ซงชดการสอนใชประกอบการสอน ใน 2 หนวยการเรยนร คอ หนวยการเรยนรท 1 ผลงานของบคคลส าคญในการสรางสรรคชาตไทย และหนวยการเรยนรท 2 การสรางสรรควฒนธรรมและภมปญญาไทย โดยไดจดท าขนเปนจ านวน 8 ชดการสอน ประกอบดวย

ชดท 1 เรอง ผลงานของบคคลส าคญในการสรางสรรคชาตไทย สมยสโขทย จ านวน 2 ชวโมง ชดท 2 เรอง ผลงานของบคคลส าคญในการสรางสรรคชาตไทย สมยอยธยา จ านวน 2 ชวโมง ชดท 3 เรอง ผลงานของบคคลส าคญในการสรางสรรคชาตไทย สมยธนบร จ านวน 2 ชวโมง ชดท 4 เรอง ผลงานของบคคลส าคญในการสรางสรรคชาตไทย สมยรตนโกสนทร จ านวน 3 ชวโมง ชดท 5 เรอง การสรางสรรควฒนธรรมและภมปญญาไทย จ านวน 2 ชวโมง ชดท 6 เรอง วถชวตของคนไทยสมยตาง ๆ จ านวน 2 ชวโมง ชดท 7 เรอง แนวทางการอนรกษวฒนธรรมและภมปญญาไทย จ านวน 2 ชวโมง ชดท 8 เรอง วฒนธรรมและภมปญญาไทยในปจจบน จ านวน 3 ชวโมง

ส าหรบชดการสอนนเปนชดการสอนท 1 เรอง ผลงานของบคคลส าคญในการสรางสรรคชาตไทย สมยสโขทย ซงผจดท าหวงเปนอยางยงวา ชดการสอนเลมน จะเปนประโยชนแกนกเรยนและชวยพฒนานกเรยนใหเกดการเรยนรไดตามมาตรฐานการเรยนรอยางมประสทธภาพและสงผลใหนกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนสงขน ขอขอบคณผเชยวชาญ ตลอดจนผเกยวของทกทาน ทไดใหค าปรกษา ใหค าแนะน า ตรวจแกไข ใหขอคดเหนทเปนประโยชนในการจดท าใหชดการสอนชดนส าเรจลลวงดวยด ไว ณ โอกาสน

เอนก บตรสาพนธ

Page 3: ชุดการสอน - kroobannok.com · เรื่อง ประวัติศาสตร์ไทย ส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต

2 ชดการสอนท 1 เรอง ผลงานของบคคลส าคญในการสรางสรรคชาตไทย สมยสโขทย

ครเอนก บตรสาพนธ

สารบญ

เรอง หนา ค าน า 1 สารบญ 2

ค าชแจงการใชชดการสอนส าหรบคร 4 ค าชแจงการใชชดการสอนส าหรบนกเรยน 5 ล าดบขนการจดกจกรรมการเรยนร 6 สาระ/มาตรฐาน/ตวชวด 7 สาระส าคญ/จดประสงคการเรยนร 8 แบบทดสอบกอนเรยน 10 กระดาษค าตอบแบบทดสอบกอนเรยน 13 ใบความรท 1 14 ใบงานท 1 17 แบบฝกหดท 1 19 ใบความรท 2 20 ใบงานท 2 24 แบบฝกหดท 2 26 ใบความรท 3 27 ใบงานท 3 33 แบบฝกหดท 3 35 ใบความรท 4 36 ใบงานท 4 41 แบบฝกหดท 4 43

Page 4: ชุดการสอน - kroobannok.com · เรื่อง ประวัติศาสตร์ไทย ส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต

3 ชดการสอนท 1 เรอง ผลงานของบคคลส าคญในการสรางสรรคชาตไทย สมยสโขทย

ครเอนก บตรสาพนธ

เรอง หนา

แบบทดสอบหลงเรยน 44 กระดาษค าตอบแบบทดสอบหลงเรยน 47 ภาคผนวก 48 เฉลยแบบฝกหดท 1 49 เฉลยแบบฝกหดท 2 50 เฉลยแบบฝกหดท 3 51 เฉลยแบบฝกหดท 4 52 เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน 53 เฉลยแบบทดสอบหลงเรยน 54 บรรณานกรม 55

Page 5: ชุดการสอน - kroobannok.com · เรื่อง ประวัติศาสตร์ไทย ส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต

4 ชดการสอนท 1 เรอง ผลงานของบคคลส าคญในการสรางสรรคชาตไทย สมยสโขทย

ครเอนก บตรสาพนธ

ค าชแจงงการใชชดการสอนส าหรบคร

1. ครควรจดเตรยมชดท 1 เรอง ผลงานของบคคลส าคญในการสรางสรรคชาตไทย สมยสโขทย ตลอดจนอปกรณตาง ๆ ใหครบถวน ซงประกอบดวย 1.1 แบบทดสอบกอนเรยน 1.2 เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน 1.3 ใบความร 1.4 ใบงาน 1.5 แบบฝกหด 1.6 เฉลยแบบฝกหด 1.7 ผงความคด 1.8 แบบทดสอบหลงเรยน 1.9 เฉลยแบบทดสอบหลงเรยน 2. ใหนกเรยนท าแบบทดสอบกอนเรยนเพอประเมนความรเดมของนกเรยน 3. แจงจดประสงคการเรยนรใหนกเรยนทราบ 4. นกเรยนศกษาชดการสอนและแนะน าวธใชเพอนกเรยนปฏบตไดอยางถกตอง 5. ด าเนนการสอนตามกจกรรมการเรยนรทก าหนดไวในแผนการจดกจกรรมการเรยนร 6. หากมนกเรยนบางคนเรยนไมทน ครควรใหค าแนะน าหรออาจมอบหมายงานหรอเอกสาร ใหศกษาเพมเตมในเวลาวาง 7. หลงจากนกเรยนศกษาชดการสอนเสรจเรยบรอยแลวครและนกเรยนควรชวยกนสรปลงใน ผงความคด ใหนกเรยนท าแบบฝกหด และแบบทดสอบหลงเรยน 8. ครเฉลย แบบฝกหด, แบบทดสอบกอนเรยน–หลงเรยน และบนทกคะแนนของนกเรยน แตละคนไว เพอประเมนการพฒนาและความกาวหนา 9. หากมนกเรยนไมผานเกณฑครควรจดการสอนซอมเสรมใหนกเรยน

Page 6: ชุดการสอน - kroobannok.com · เรื่อง ประวัติศาสตร์ไทย ส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต

5 ชดการสอนท 1 เรอง ผลงานของบคคลส าคญในการสรางสรรคชาตไทย สมยสโขทย

ครเอนก บตรสาพนธ

ค าชแจงงการใชชดการสอนส าหรบนกเรยน

1. อานค าชแจงส าหรบนกเรยนใหเขาใจ กอนทจะลงมอศกษาชดการสอน 2. ท าแบบทดสอบกอนเรยนเพอประเมนความรเดมของนกเรยน 3. ศกษาชดการสอนทครจดเตรยมไวดวยความตงใจ โดยปฏบตตามขนตอนทก าหนดไว ในล าดบขนการจดกจกรรมการเรยนร 4. เมอนกเรยนศกษาใบความรเสรจเรยบรอยแลวใหนกเรยนท าใบงาน 5. หากนกเรยนยงไมเขาใจในเนอหาใด เรองใดกใหกลบไปศกษาอกครง เพอใหเกดความเขาใจ มากยงขนกอนท าใบงานตามครสง 6. ท าแบบทดสอบหลงเรยนเพอเปรยบเทยบความกาวหนาในการเรยนของนกเรยน 7. ในการท าใบงาน แบบฝกหด แบบทดสอบตาง ๆ ขอใหนกเรยนท าดวยความตงใจ และมความซอสตยตอตนเองใหมากทสด โดยไมดเฉลยกอนท าแบบฝกหดและแบบทดสอบ

Page 7: ชุดการสอน - kroobannok.com · เรื่อง ประวัติศาสตร์ไทย ส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต

6 ชดการสอนท 1 เรอง ผลงานของบคคลส าคญในการสรางสรรคชาตไทย สมยสโขทย

ครเอนก บตรสาพนธ

ล าดบขแนการงดกงกรรมการเรยนร

ทดสอบกอนเรยน

ท าแบบฝกหด

ทดสอบหลงเรยน

ศกษาหนวย/ชดตอไป

ท าใบงาน

อานค าแนะน า

ศกษาใบความร

ผานเกณฑ ไมผานเกณฑ

Page 8: ชุดการสอน - kroobannok.com · เรื่อง ประวัติศาสตร์ไทย ส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต

7 ชดการสอนท 1 เรอง ผลงานของบคคลส าคญในการสรางสรรคชาตไทย สมยสโขทย

ครเอนก บตรสาพนธ

สาระ/มาตรฐานการเรยนร ตวชแวด

1. สาระ/มาตรฐานการเรยนร

2. ตวชวด

สาระท 4 : ประวตศาสตร มาตรฐาน ส 4.3 : เขาใจความเปนมาของชนชาตไทย วฒนธรรม ภมปญญาไทย มความรก ความภมใจ และธ ารงความเปนไทย

ส 4.3 ม. 4–6/4 : วเคราะหผลงงานของบคคลส าคญทงชาวไทย และตางประเทศ ทมสวนสรางสรรควฒนธรรมไทย และประวตศาสตรไทย

Page 9: ชุดการสอน - kroobannok.com · เรื่อง ประวัติศาสตร์ไทย ส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต

8 ชดการสอนท 1 เรอง ผลงานของบคคลส าคญในการสรางสรรคชาตไทย สมยสโขทย

ครเอนก บตรสาพนธ

3. สาระส าคญ

4. จดประสงคการเรยนร

สาระส าคญ จละงดประสงคการเรยนร

ประเทศไทยมบคคลส าคญทมสวนในการสรางสรรควฒนธรรมไทย

และประวตศาสตรไทยทงชาวไทยและชาวตางประเทศ ซงชวยสงเสรมในการพฒนาประเทศ

ดานตาง ๆ ซงในสมยสโขทยมบคคลส าคญทมบทบาทในการสรางสรรคชาตไทย คอ

พอขนผาเมอง พอขนศรอนทราทตย พอขนรามค าแหง พระมหาธรรมราชาท 1 หรอ

พระยาลไท

ซงทง 4 ทานเปนบคคลส าคญทมสวนสรางสรรควฒนธรรมไทย และประวตศาสตรไทยสมยสโขทย ชาวไทยทกคนควรศกษาผลงานและยกยองทานและน าไปเปนแบบอยางในการปฏบตตน

1. บอกประวตและผลงานของบคคลส าคญทมตอประวตศาสตรไทยได พอสงเขป 2. สนใจศกษาเกยวกบความส าคญของบคคลส าคญทมตอประวตศาสตร ไทย

3. วเคราะหผลงานของบคคลส าคญทมตอประวตศาสตรไทยได

Page 10: ชุดการสอน - kroobannok.com · เรื่อง ประวัติศาสตร์ไทย ส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต

9 ชดการสอนท 1 เรอง ผลงานของบคคลส าคญในการสรางสรรคชาตไทย สมยสโขทย

ครเอนก บตรสาพนธ

ผลงานของบคคลส าคญ ในการสรางสรรคชาตไทย สมยสโขทย

Page 11: ชุดการสอน - kroobannok.com · เรื่อง ประวัติศาสตร์ไทย ส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต

10 ชดการสอนท 1 เรอง ผลงานของบคคลส าคญในการสรางสรรคชาตไทย สมยสโขทย

ครเอนก บตรสาพนธ

อง องคประกอบศลป

แบบทดสอบกอนเรยน

ค ำชแจง ใหนกเรยนเลอกตอบค ำตอบทถกตองทสดเพยงค ำตอบเดยว แลวท ำเครองหมำย

กำกบำท (x) ลงในกระดำษค ำตอบ (ใชเวลำ 10 นำท) 1. พอขนรำมค ำแหงมหำรำช ทรงประดษฐอกษรไทยขนเมอป พ.ศ. ใด ก. พ.ศ.1825 ข. พ.ศ.1826 ค. พ.ศ.1827 ง. พ.ศ.1828 2. ขอใดเปนพระรำชกรณยกจทส ำคญของพญำลไท ก. ท ำสงครำมแผขยำยอำณำเขต ข. สงเสรมกำรท ำสงคโลก ค. ท ำนบ ำรงพระพทธศำสนำ ง. กำรพฒนำกำรคมนำคมขนสง 3. กำรปกครองแบบพอปกครองลก มขนในสมยใด ก. พอขนบำนเมอง

ข. พอขนรำมค ำแหง ค. พอขนศรอนทรำทตย

ง. พระมหำธรรมรำชำท 1 4. วรรณกรรมเรองไตรภมพระรวง วรรณคดชนแรกของประเทศไทยผใดเปนผทรงนพนธ

ก. พระยำลไท ข. พอขนรำมค ำแหง ค. พระยำเลอไท ง. พอขนศรอนทรำทตย

ผลงานของบคคลส าคญในการสรางสรรคชาตไทย สมยสโขทย

Page 12: ชุดการสอน - kroobannok.com · เรื่อง ประวัติศาสตร์ไทย ส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต

11 ชดการสอนท 1 เรอง ผลงานของบคคลส าคญในการสรางสรรคชาตไทย สมยสโขทย

ครเอนก บตรสาพนธ

5. ผทขบไลขอมแลวสถำปนำอำณำจกรสโขทยขน คอใคร ก. พอขนมงรำยและพอขนผำเมอง ข. พอขนรำมค ำแหงและพอขนผำเมอง ค. พอขนผำเมองและพอขนบำงกลำงหำว ง. พอขนบำงกลำงหำวและพอขนรำมค ำแหง 6. พอขนศรอนทรำทตย มควำมส ำคญตอประวตศำสตรชำตไทยอยำงไร ก. เผยแพรพระพทธศำสนำ ข. รวมอำณำจกรสโขทยเขำดวยกน ค. สงฑตไปเจรญสมพนธไมตรกบผอน ง. สถำปนำกรงสโขทยและตงรำชวงศพระรวง 7. พระพทธศำสนำเจรญรงเรองสงสด ในสมยกษตรยพระองคใด ก. พอขนรำมค ำแหงมหำรำช ข. พอขนศรอนทรำทตย ค. พระยำเลอไท ง. พระมหำธรรมรำชำท 1 8. พระรำชกรณยกจเรองใดของพอขนรำมค ำแหง ทแสดงใหเหนวำชำตไทยมอำรยธรรมสง ก. กำรประดษฐอกษร ข. กำรอปถมภหวเมองตำง ๆ ค. กำรแขวนกระดงไวประตวง ง. กำรเปนองคพทธศำสนปถมภก 9. พระยำลไท ออกผนวชทวดใด พ.ศ. ใด

ก. วดศรชม ข. วดพระศรรตนมหำธำต ค. วดสทศนเทพวรำรำม ง. วดปำมะมวง

Page 13: ชุดการสอน - kroobannok.com · เรื่อง ประวัติศาสตร์ไทย ส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต

12 ชดการสอนท 1 เรอง ผลงานของบคคลส าคญในการสรางสรรคชาตไทย สมยสโขทย

ครเอนก บตรสาพนธ

10. ประวตศำสตรสโขทยสวนใหญไดจำกขอมลในขอใด

ก. พงศำวดำร ข. โบรำณวตถ ค. โบรำณสถำน ง. หลกศลำจำรก

Page 14: ชุดการสอน - kroobannok.com · เรื่อง ประวัติศาสตร์ไทย ส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต

13 ชดการสอนท 1 เรอง ผลงานของบคคลส าคญในการสรางสรรคชาตไทย สมยสโขทย

ครเอนก บตรสาพนธ

อง องคประกอบศลป

กระดาษค าตอบแบบทดสอบกอนเรยน

ค ำชแจง ใหนกเรยนเลอกตอบค ำตอบทถกตองทสดเพยงค ำตอบเดยว แลวท ำเครองหมำย

กำกบำท (x) ลงในกระดำษค ำตอบ (ใชเวลำ 10 นำท)

ชอ.......................................................................................ชน......................เลขท.............. ก ข ค ง 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

สรปคะแนน คะแนนเตม คะแนนทได

รวม 10 คะแนน

ผลงานของบคคลส าคญในการสรางสรรคชาตไทย สมยสโขทย

Page 15: ชุดการสอน - kroobannok.com · เรื่อง ประวัติศาสตร์ไทย ส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต

14 ชดการสอนท 1 เรอง ผลงานของบคคลส าคญในการสรางสรรคชาตไทย สมยสโขทย

ครเอนก บตรสาพนธ

อง องคประกอบศลป

ใบความรท 1 : พอขนผาเมอง

พระราชประวต วรกษตรยทส ำคญอกองคหนง ทมบทบำทส ำคญในกำรกแผนดนสยำมจนสำมำรถจดตง กรงสโขทยใหเปนอำณำจกรของคนไทยและมกษตรยปกครองเปนปกแผนนน คอ ขนผำเมอง เจำเมองรำด ผเปนพระรำชโอรสของพอขนศรนำวน ำถม กษตรยคนแรกของเมองสโขทย เชนเดยวกบพอขนศรอนทรำทตย ชวตในปฐมวยของผน ำไทยคนส ำคญผนไมมกลำวไวในทใด ทรำบจำกศลำจำรกหลกท 2 เพยงวำ ทำนเปนโอรสพอขนศรนำวน ำถม ผน ำสโขทยกอนรำชวงศ พระรวง ไดเปนเจำเมองรำดและคงจะอยในฐำนะรชทำยำทของเมองสโขทย จงไดอภเษกกบเจำหญง แหงอำณำจกรขอม ชอนำงสขรมหำเทว ไดรบมอบพระขรรคไชยศร และนำมศรอนทรบดนทรำทตย จำกกษตรยขอม พอขนผำเมอง เปนเผำไทย (ตำมส ำเนยงทพดเสยงคลำยไทยใหญ หรอไทยลำนนำโบรำณ) ตวทำนอพยพมำจำก เวยงสทวง (เวยงสทวงเปนเวยงเกำในเขตอ ำเภอเชยงแสน จงหวดเชยงรำย) บดำของทำนชอ พะมะ (สนนษฐำนวำเปน ทำวพรหมมหำรำช หรอ พอขนศรนำวน ำถม ทจำรกในศลำจำรกของพอขนรำมค ำแหง บดำของทำนรบเกงมำก เพรำะสมยนนมแตรบกน

Page 16: ชุดการสอน - kroobannok.com · เรื่อง ประวัติศาสตร์ไทย ส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต

15 ชดการสอนท 1 เรอง ผลงานของบคคลส าคญในการสรางสรรคชาตไทย สมยสโขทย

ครเอนก บตรสาพนธ

เพอมใหอทธพลอ ำนำจขอมขมเหงกดข บดำของทำนมของส ำคญเปนอำวธคมอ คอ นำคบงบำศก ทไดมำจำกพวกพญำนำค) บดำของทำนพยำยำมตงตนเปนใหญ รวบรวมเผำไทยทกระจดกระจำย จนสรำงเวยงไชยนำรำยณ ถกอทธพลขอมรกรำน จนไมสำมำรถรกษำเวยงไชยนำรำยณไวได จงอพยพลงมำตงเวยงสทวง ปของทำนชอ สะหมำ (สนนษฐำนวำเปน พระเจำพงครำช) รบไมเกง รบแพขอมอยเรอย ๆ พอขนผำเมอง ยงมมเหสอกสองพระองค คอ พระนำงปทมำด พระองคทสอง คอ พระนำงปทมด ซงทงสองพระองคนเปนพระขนษฐำของพอขนบำงกลำงหำว เจำเมองบำงยำง

ภาพท 1 : อนสาวรยพอขนผาเมอง อ าเภอหลมสก จงหวดเพชรบรณ ทมา : http://storyofsiam.blogspot.com/p/blog-page_7492.html

(วนทสบคนขอมล 14 พฤษภาคม 2559)

พระราชกรณยกจ พอขนผำเมอง เปนบคคลทมควำมส ำคญทสดผหนงในกำรกอตงอำณำจกรสโขทย เจำชำยผน เปนผพชตศกทสโขทยรบชนะ ขอมสลำดโขลญล ำพง และยดเมองไวไดกอนทพอขนบำงกลำงหำว จะน ำทพผำนศรสชนำลยมำถงสโขทย โดยแทจรงแลวเมองสโขทยขณะนนเปนสทธโดยชอบธรรม ของพอขนผำเมอง แตเกดเหตกำรณไมปกตและตองรวมมอกบสหำย คอ พอขนบำงกลำงหำว เขำปรำบปรำมแลว แทนจะใชสทธนนเขำครอบครองสโขทย กกลบยกใหสหำยพรอมอภเษก และมอบนำม ศรอนทรบดนทรำทตย ใหดวย ดงควำมในศลำจำรกหลกท 2 ตอนหนงกลำววำ

Page 17: ชุดการสอน - kroobannok.com · เรื่อง ประวัติศาสตร์ไทย ส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต

16 ชดการสอนท 1 เรอง ผลงานของบคคลส าคญในการสรางสรรคชาตไทย สมยสโขทย

ครเอนก บตรสาพนธ

“...พอขนผาเมอง...ขอมสลาดโขลญล าพง...พายพง พอขนผาเมองจงยงเมองสโขทยเขาได เวนเมองแกพอขนบางกลางหาว พอขนบางกลางหาวมสเขาเพอเกรงแกมตรสหาย พอขนผาเมอง จงเอาพลออก พอขนบางกลางหาวจงเขาเมองพอขนผาเมองอภเษกพอขนบางกลางหาวเจาเมองสโขทย ใหทงชอตนแกพระสหาย เรยกชอ ศรอนทราทตย นามเดม กมรเตงอญผาเมอง เมอกอนผฟา เจาเมองศรโสธรประ ใหลกสาวชอนางสขรมหาเทวกบขนไชยศร ใหนามเกยรตแกพอขนผาเมอง เทยมพอขนบางกลางหาวไดเชอศรอนทราบดนทราทตย เพอพอขนผาเมองเอาชอตนใหแก พระสหาย...”

ทมา : http://www.sukhothai.go.th/history/hist_06.htm (วนทสบคนขอมล 14 พฤษภาคม 2559)

เมอท ำกำรอภเษกมอบนำมใหเมองแกพระสหำยแลว พอขนผำเมองกคงจะอยชวยรำชกำร ทสโขทย อยจนสถำนกำรณเขำสปกตแลว จงเดนทำงกลบเมองรำด เมอพอขนผำเมองเสดจกลบ เมองรำด กพบวำ เมองรำดถกไฟเผำไหมเปนจณไปหมดแลว ดวยฝมอพระนำงสงขรมหำเทว ทนอยพระทยพระสวำมไปเขำขำงฝำยไทยดวยกน ไมสนใจยศศกดอครฐำนทพระรำชบดำกษตรยขอม ประทำนให เผำเมองรำดแลวต ำนำนวำพระนำงสงขรมหำเทวกกระโดดน ำฆำตวตำย ขณะท พอขนผำเมองกเศรำสลดพระทย ทรงน ำพระนำงเนำวรงคทว มเหสฝำยไทย เสดจออกจำกเมองรำด

หำยไปทำงภำคเหนอ และไมมใครไดขำวครำวพอขนผำเมองอก สงทสำมำรถใชเปนหลกฐำน ทไดรบกำรยอมรบจำกนกประวตศำสตรใชอำงองได นอกเหนอไปจำกต ำนำนและเรองเลำตำง ๆ ทกลำวถงพอขนผำเมองในปจจบน มเพยงศลำจำรก

สโขทยหลกท 2 เพยงชนเดยว

ภาพท 2 : มณทปวดศรชม สโขทย สถำนทคนพบหลกศลำจำรก หลกท 2

ทมา : http://storyofsiam.blogspot.com/p/blog-page_7492.html

(วนทสบคนขอมล 14 พฤษภาคม 2559)

Page 18: ชุดการสอน - kroobannok.com · เรื่อง ประวัติศาสตร์ไทย ส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต

17 ชดการสอนท 1 เรอง ผลงานของบคคลส าคญในการสรางสรรคชาตไทย สมยสโขทย

ครเอนก บตรสาพนธ

อง องคประกอบศลป

ใบงานท 1 : แผนผงความคด “พอขนผาเมอง”

ค ำชแจง

1. แบงนกเรยนออกเปนกลม ๆ ละ 6 คน โดยใหคละเพศและใชเทคนคกำรแบงกลม กำรนบหมำยเลข 1-6 นกเรยนคนใดนบ 1 ใหอยกลมท 1 นบ 2 ใหอยกลมท 2 นบ 3 ใหอยกลมท 3 นบ 4 ใหอยกลมท 4 นบ 5 ใหอยกลมท 5 และนบ 6 ใหอยกลมท 6 2. นกเรยนรวมกนตงชอกลมและเลอกประธำน รองประธำน และเลขำนกำรกลม 3. นกเรยนรวมกนศกษำใบควำมรท 1 : พอขนผำเมอง 4. นกเรยนรวมกนสรปบทเรยน เรอง พอขนผำเมอง ลงในแผนผงควำมคด (Concept Map) 5. แตละกลมสงตวแทนออกมำน ำเสนอหนำชนเรยน

ชอกลม.................................................................................. ประธำนกลม................................................................................................... เลขำนกำรกลม.................................................................................................

สมำชกในกลม 1. …………………………..……………………………………………………………. 2. …………………………..……………………………………………………………. 3. …………………………..……………………………………………………………. 4. …………………………..…………………………………………………………….

Page 19: ชุดการสอน - kroobannok.com · เรื่อง ประวัติศาสตร์ไทย ส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต

18 ชดการสอนท 1 เรอง ผลงานของบคคลส าคญในการสรางสรรคชาตไทย สมยสโขทย

ครเอนก บตรสาพนธ

พอขนผาเมอง

Page 20: ชุดการสอน - kroobannok.com · เรื่อง ประวัติศาสตร์ไทย ส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต

19 ชดการสอนท 1 เรอง ผลงานของบคคลส าคญในการสรางสรรคชาตไทย สมยสโขทย

ครเอนก บตรสาพนธ

อง องคประกอบศลป

แบบฝกหดท 1 : พอขนผาเมอง

ค ำชแจง ใหนกเรยนตอบค ำถำมตอไปนใหถกตอง

1. ชอเดมของ พอขนผำเมอง มชอวำอยำงไร ................................................................................................................. ................................................................................................................. .................................................................................................................

2. บดำของ พอขนผำเมอง คอใคร ................................................................................................................. ................................................................................................................. .................................................................................................................

3. พระรำชกรณยกจทส ำคญของพอขนผำเมอง คออะไร ................................................................................................................. ................................................................................................................. .................................................................................................................

4. มเหสของพอขนผำเมอง คอใคร มพระนำมวำอยำงไร และมควำมส ำคญอยำงไร ................................................................................................................. ................................................................................................................. .................................................................................................................

5. สงทสำมำรถใชเปนหลกฐำน ทไดรบกำรยอมรบจำกนกประวตศำสตรใชอำงอง เกยวกบพอขนผำเมอง คออะไร

.................................................................................................................

.................................................................................................................

................................................................................................................

.................................................................................................................

Page 21: ชุดการสอน - kroobannok.com · เรื่อง ประวัติศาสตร์ไทย ส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต

20 ชดการสอนท 1 เรอง ผลงานของบคคลส าคญในการสรางสรรคชาตไทย สมยสโขทย

ครเอนก บตรสาพนธ

อง องคประกอบศลป

ใบความรท 2 : พอขนศรอนทราทตย

พระราชประวต พอขนศรอนทรำทตย เปนปฐมกษตรยแหงอำณำจกรสโขทยหรอรำชวงศพระรวง พระนำมเดม คอ ขนบำงกลำงหำว (ชอ “รวง” ในสหงคนทำนวำ รณรงโค แปลวำ พระรวง นกรบ) เจำเมอง บำงยำง (เมองนครไทย) ไดรวมกบขนผำเมอง เจำเมองรำด ท ำกำรยดอ ำนำจขอม และครองรำชย ในป พ.ศ. 1762 เรองศกรำชกำรยดอ ำนำจจำกขอม และกำรขนครองรำชยนนสรปไมได มบำงแหง (ศจ.ดร.ประเสรฐ ณ นคร) สรปวำครองรำชยระหวำง พ.ศ. 1762-1781 (19 ป) บำงแหงวำ ครองรำชยรำว พ.ศ. 1762 บำงแหงวำพระองคทรงตงอำณำจกรสยำมทเมองสโขทย ท ำกำรขบไล ขอม เมอ พ.ศ. 1762 บำงแหงระบวำปครองรำชยประมำณ พ.ศ. 1800 ท ำใหเกดปญหำเวลำ กำรครองรำชยของขนบำนเมองตอไป พอขนศรอนทรำทตย มมเหสพระนำมวำ “นำงเสอง” (เปนพระธดำของพอขนศรนำวน ำถม) ทรงมพระโอรสธดำรำม 5 องค เปนโอรส 3 องค ธดำ 2 องค โอรสองคใหญไมปรำกฏพระนำม

Page 22: ชุดการสอน - kroobannok.com · เรื่อง ประวัติศาสตร์ไทย ส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต

21 ชดการสอนท 1 เรอง ผลงานของบคคลส าคญในการสรางสรรคชาตไทย สมยสโขทย

ครเอนก บตรสาพนธ

ดวยสนพระชนมเสยตงแตยงเยำววย องคทสอง คอ บำนเมองหรอปำลรำช องคทสำมเดมไมม พระนำม แตพอไปชนชำงชนะขนสำมชนเจำเมองฉอด (เมองตำก) มควำมชอบจงประทำนชอ (หรอชอตำมยศศกด) วำ พระรำมค ำแหง ในหนงสออน เรยก รำมรำช สวนธดำ อก 2 คน ไมปรำกฏนำม พระราชกรณยกจ พอขนศรอนทรำทตย เมอครงยงเปนพอขนบำงกลำงหำวไดรวมกบพอขนผำเมอง เจำเมองรำด แหงรำชวงศศรนำวน ำถม รวมก ำลงพลกนกระท ำรฐประหำร ขอมสบำดโขลญล ำพง โดยพอขนบำงกลำงหำวตเมองศรสชนำลยและเมองบำงขลงได และยกทงสองเมองใหพอขนผำเมอง สวนพอขนผำเมองตเมองสโขทยได กไดมอบเมองสโขทยใหพอขนบำงกลำวหำวกำรเขำมำครองสโขทย ของพระองค สงผลใหรำชวงศพระรวงเขำมำมอทธพลในเขตนครสโขทยเพมมำกขน และไดแผขยำย ดนแดนกวำงขวำงมำกออกไป แตเขตแดนเมองสรลวงสองแคว กยงคงเปนฐำนก ำลงของรำชวงศ ศรนำวน ำถมอย กำรขนครองเมองสโขทยของ พอขนศรอนทรำทตย (ขนบำงกลำงหำว) นน แมสำมำรถ ขบไลขอมสบำดโขลญล ำพงออกไปจำกเขตเมองได กยงท ำใหพอขนศรอนทรำทตย รสกกงวล ตอฐำนอ ำนำจเดมท พอขนศรนำวน ำถม มอยแตเดม (ไมคอยจะมนคง) แมขนผำเมองจะไมครอง เมองสโขทยแทนพระบดำ หรอเหนวำ นำงเสอง เปนมเหสของขนบำงกลำงหำวอยแลวกตำม พอขนผำเมองกยงระแวงวำก ำลงจำกอำณำจกรขอมนนจะยกเขำมำท ำสงครำมชงเมองคน ขนผำเมอง จงกลบไปครองเมองรำดเพอใหมเหส คอ นำงสขรมหำเทว ซงเปนพระธดำกษตรยขอมนน เปนผเชอมไมตรกบพระบดำ คอ พระเจำเจำสรยวรมนท 7 ดงนน ขนผำเมองจงใหขนบำงกลำงหำว รบเอำพระนำม “ศรบดทรอนทรำทตย” (กมรเตงอญศรอนทรำบดนทรำทตย) ซงไดน ำมำใชเปน พระนำม ภำยหลงไดคลำยเปน ศรอนทรำทตย และ พระขรรคชยศร จำก ขนผำเมอง มำใช เปนกำรปองกนเมองและสรำงควำมเปนไมตรตออำณำจกรขอมไวกอน

Page 23: ชุดการสอน - kroobannok.com · เรื่อง ประวัติศาสตร์ไทย ส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต

22 ชดการสอนท 1 เรอง ผลงานของบคคลส าคญในการสรางสรรคชาตไทย สมยสโขทย

ครเอนก บตรสาพนธ

ภาพท 3 : พระบรมราชานสาวรยพอขนศรอนทราทตย อ าเภอนครไทย จงหวดพษณโลก ทมา : https://www.phitsanulokhotnews.com/2017/11/02/110965

(วนทสบคนขอมล 14 พฤษภาคม 2559)

ในกลำงรชสมย ขนสำมชน เจำเมองฉอด กแสดงทำทจะชงเมองโดยยกทพเขำจะต เอำเมองตำก ก ำลงของขนสำมชน เมองฉอด ทยกทพมำครงนเขำใจวำนำจะมก ำลงของขอม สบำดโขลญล ำพง ทพำยหนไปสวนหนงนนสมทบเขำมำดวย ดงนน พอขนศรอนทรำทตย จงยกทพออกจำกเมองสโขทยพรอมกบ โอรสคนเลก (นำมวำพระรำมรำช) ซงมอำย 19 พรรษำ กำรสรบนนไดมกำรท ำยทธหตถกนระหวำง ขนศรอนทรำทตย กบ ขนสำมชน และโอรสองคเลก (พระรำมรำช) โอรสองคนไดเขำชนชำงชวยพระบดำจนมชยชนะขนสำมชน ดวยควำมกลำหำญ ของโอรสองคน จงไดรบกำรเฉลมพระนำมวำ รำมก ำแหง หรอ รำมค ำแหง ระยะแรกนนเมองสโขทยไดท ำกำรขยำยอำณำเขตดวยกำรท ำสงครำมกบเมองตำง ๆ ทไมยอม เปนไมตร เนองจำกเมองสโขทยนนเปลยนรำชวงศใหม ไมใชเชอสำยรำชวงศของขนศรนำวน ำถม ผครองเมองเดม ขณะนนบรรดำเมองตำง ๆ สวนใหญนยมทจะนบถอรำชวงศศรนำมน ำถมอย จงท ำใหเมองนน ไมยอมออนนอมยอมขนดวย จนพอขนตองออกท ำกำรปรำบปรำมเมองตำง ๆ ในทสดเมองเหลำนนกยอมออนนอม เมองสโขทยกสำมำรถขยำยเขตของอำณำจกรไดกวำงขวำง ท ำใหเมองสโขทยสำมำรถ วำงรำกฐำนอำณำจกรมนคง และสำมำรถรวบรวมชนชำตไทยเปนหนงเดยวกนไดโดยเฉพำะ เชอพระวงศของขนศรนำวน ำถมนน ไดอยรบรำชกำรกบพอขนศรอนทรำทตยดวย คอ พระยำค ำแหงพระรำม เปนพระอนชำของขนผำเมอง ซงมพระโอรส คอ ขนศรสทธำ ภำยหลง ไดออกบวชในพทธศำสนำลงกำวงศ และไดเปนสงฆรำชเมองสโขทย พอขนศรอนทรำทตย สวรรคตปใดนนไมมหลกฐำน บำงแหงวำพอขนศรอนทรำทตย สวรรคตรำว ป พ.ศ. 1822 ขนบำนเมองหรอพญำปำลรำชโอรสองคทสองไดครองเมองสโขทยตอมำ

Page 24: ชุดการสอน - kroobannok.com · เรื่อง ประวัติศาสตร์ไทย ส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต

23 ชดการสอนท 1 เรอง ผลงานของบคคลส าคญในการสรางสรรคชาตไทย สมยสโขทย

ครเอนก บตรสาพนธ

ในยคประวตศำสตรชำตนยม มคตหนงทเชอกนวำ พระองคทรงเปนผน ำชนชำตไทย ตอสกบ อทธพลขอมในสวรรณภม ทรงไดชยชนะและประกำศอสรภำพตงรำชอำณำจกรสโขทยขน และทรงเปนปฐมกษตรยแหงรำชอำณำจกรไทย แตภำยหลง คตดงกลำวไดรบกำรพสจนแลววำไมจรง เพรำะพระองคไมไดเปนปฐมกษตรย อกทงยงม พอขนศรนำวน ำถม ครองสโขทยอยกอนแลว

ภาพท 4 : พระบรมราชานสาวรยพอขนศรอนทราทตย อ าเภอนครไทย จงหวดพษณโลก ทมา : https://www.phitsanulokhotnews.com/2017/11/02/110965

(วนทสบคนขอมล 14 พฤษภาคม 2559)

Page 25: ชุดการสอน - kroobannok.com · เรื่อง ประวัติศาสตร์ไทย ส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต

24 ชดการสอนท 1 เรอง ผลงานของบคคลส าคญในการสรางสรรคชาตไทย สมยสโขทย

ครเอนก บตรสาพนธ

อง องคประกอบศลป

ใบงานท 2 : แผนผงความคด “พอขนศรอนทราทตย”

ค ำชแจง

1. แบงนกเรยนออกเปนกลม ๆ ละ 6 คน โดยใหคละเพศและใชเทคนคกำรแบงกลม กำรนบหมำยเลข 1-6 นกเรยนคนใดนบ 1 ใหอยกลมท 1 นบ 2 ใหอยกลมท 2 นบ 3 ใหอยกลมท 3 นบ 4 ใหอยกลมท 4 นบ 5 ใหอยกลมท 5 และนบ 6 ใหอยกลมท 6 2. นกเรยนรวมกนตงชอกลมและเลอกประธำน รองประธำน และเลขำนกำรกลม 3. นกเรยนรวมกนศกษำใบควำมรท 2 : พอขนศรอนทรำทตย 4. นกเรยนรวมกนสรปบทเรยน เรอง พอขนศรอนทรำทตย ลงในแผนผงควำมคด (Concept Map) 5. แตละกลมสงตวแทนออกมำน ำเสนอหนำชนเรยน

ชอกลม.................................................................................. ประธำนกลม................................................................................................... เลขำนกำรกลม.................................................................................................

สมำชกในกลม 1. …………………………..……………………………………………………………. 2. …………………………..……………………………………………………………. 3. …………………………..……………………………………………………………. 4. …………………………..…………………………………………………………….

Page 26: ชุดการสอน - kroobannok.com · เรื่อง ประวัติศาสตร์ไทย ส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต

25 ชดการสอนท 1 เรอง ผลงานของบคคลส าคญในการสรางสรรคชาตไทย สมยสโขทย

ครเอนก บตรสาพนธ

พอขนศรอนทราทตย

Page 27: ชุดการสอน - kroobannok.com · เรื่อง ประวัติศาสตร์ไทย ส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต

26 ชดการสอนท 1 เรอง ผลงานของบคคลส าคญในการสรางสรรคชาตไทย สมยสโขทย

ครเอนก บตรสาพนธ

อง องคประกอบศลป

แบบฝกหดท 2 : พอขนศรอนทราทตย

ค ำชแจง ใหนกเรยนตอบค ำถำมตอไปนใหถกตอง

1. พระนำมเดมของ พอขนศรอนทรำทตย มพระนำมวำอยำงไร ................................................................................................................. ................................................................................................................. .................................................................................................................

2. บดำของ พอขนผำเมอง คอใคร ................................................................................................................. ................................................................................................................. .................................................................................................................

3. พระรำชกรณยกจทส ำคญของพอขนผำเมอง คออะไร ................................................................................................................. ................................................................................................................. .................................................................................................................

4. มเหสของพอขนผำเมอง คอใคร มพระนำมวำอยำงไร ................................................................................................................. ................................................................................................................. .................................................................................................................

5. สงทสำมำรถใชเปนหลกฐำน ทไดรบกำรยอมรบจำกนกประวตศำสตรใชอำงอง เกยวกบพอขนผำเมอง คออะไร

.................................................................................................................

.................................................................................................................

.................................................................................................................

Page 28: ชุดการสอน - kroobannok.com · เรื่อง ประวัติศาสตร์ไทย ส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต

27 ชดการสอนท 1 เรอง ผลงานของบคคลส าคญในการสรางสรรคชาตไทย สมยสโขทย

ครเอนก บตรสาพนธ

อง องคประกอบศลป

ใบความรท 3 : พอขนรามค าแหงมหาราช

พระราชประวต พอขนรำมค ำแหงมหำรำช ทรงเปนพระรำชโอรสของ พอขนศรอนทรำทตย กบ พระนำงเสอง ทรงมพระนำมเดมวำ รำม พระองคทรงขนครองรำชยเปนพระมหำกษตรย พระองคท 3 ของอำณำจกรสโขทย ตงแตป พ.ศ. 1822 ตอจำกพอขนบำนเมอง ซงเปนพระเชษฐำ (พชำย)

วรกรรมส าคญ พอขนรำมค ำแหงมหำรำช ทรงเปนกษตรยนกรบทมพระปรชำสำมำรถในดำนกำรท ำ ศกสงครำมตงแตยงไมไดครองรำชย ดงจะเหนไดจำกเมอพระองคมพระชนมำย 19 พรรษำ พระองคไดเสดจตำมพระรำชบดำไปท ำสงครำมแยงชงเมองตำกกบขนสำมชนเจำเมองฉอด และรบชนะขนสำมชน พระบดำจงเฉลมพระนำมใหวำ รำมก ำแหง หรอ รำมค ำแหง

Page 29: ชุดการสอน - kroobannok.com · เรื่อง ประวัติศาสตร์ไทย ส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต

28 ชดการสอนท 1 เรอง ผลงานของบคคลส าคญในการสรางสรรคชาตไทย สมยสโขทย

ครเอนก บตรสาพนธ

พระรำชกรณยกจ อำณำจกรสโขทยในสมยพอขนรำมค ำแหงมหำรำช มควำมเจรญรงเรองอยำงมำก เนองมำจำก พระรำชกรณยกจในดำนตำง ๆ ของพระองค ดงน 1. ดำนกำรเมองกำรปกครอง พระองคทรงใชรปแบบกำรปกครองแบบ พอปกครองลก กลำวคอ พระองคทรงดแลเอำใจใสในทกขสขของรำษฎรเหมอนพระองคเปนพอ สวนรำษฎร หรอไพรฟำคอลก เมอรำษฎรมเรองเดอดรอนกใหมำสนกระดงทหนำประตวง แลวพระองคกจะเสดจ ออกมำรบฟงเรองรำว เพอทรงตดสนปญหำดวยพระองคเอง นอกจำกน พอขนรำมค ำแหงมหำรำชทรงท ำสงครำมขยำยอำณำเขตออกไปอยำงกวำงขวำงมำกกวำพระมหำกษตรยพระองคใดในสมยสโขทย

ภาพท 5 : เขตแดนของสโขทย ทมา : เอกรนทร สมหาศาล และคณะ. ประวตศาสตร. พมพครงท 2.

กรงเทพ ฯ : อกษรเจรญทศน, 2550.

โปรดใหแขวนกระดงไวทประตพระรำชวง พอขนรำมค ำแหงมหำรำช ทรงสรำงควำมสมพนธระหวำง

พระมหำกษตรยกบรำษฎรอยำงใกลชดดจดงพอปกครองลก รำษฎรคนใดมเรองเดอดเนอรอนใจหรอมทกขรอน

กสำมำรถสนกระดงทพอขนรำมค ำแหงโปรด ฯ ใหแขวนไวทหนำประตพระรำชวง พระองคจะเสดจออกมำรบฟง

เรองรองทกข ตดสนปญหำ และคดควำมดวยควำมเปนธรรม

Page 30: ชุดการสอน - kroobannok.com · เรื่อง ประวัติศาสตร์ไทย ส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต

29 ชดการสอนท 1 เรอง ผลงานของบคคลส าคญในการสรางสรรคชาตไทย สมยสโขทย

ครเอนก บตรสาพนธ

ภาพท 6 : กระดงรองทกขในสมยพอขนรามค าแหง ทมา : เอกรนทร สมหาศาล และคณะ. ประวตศาสตร. พมพครงท 2.

กรงเทพ ฯ : อกษรเจรญทศน, 2550.

2. ดำนเศรษฐกจ พระองคทรงโปรดใหสรำงท ำนบกกเกบน ำทเรยกวำ ท ำนบพระรวง หรอ สรดภงค เพอใชกกเกบน ำไวใชในฤดแลง นอกจำกน พระองคทรงใหเสรภำพแกประชำชน ในกำรคำขำยไดอยำงมอสระเสร ไมมกำรเกบภำษผำนดำนจำกำรำษฎรทเรยกวำ จงกอบ ท ำให กำรคำขำยขยำยออกไปอยำงกวำงขวำง และทรงโปรดใหสรำงเตำเผำ เครองสงคโลก เปนจ ำนวนมำก เพอผลตสนคำออกไปขำยยงดนแดนใกลเคยง

ภาพท 7 : ท านบพระรวง หรอเขอนสรดภงส เปนเขอนดนกนน าระหวางเขาพระบาทใหญ

และเขากวอายในสมยโบราณ เมองสโขทยใชน าจากเขอนน ทมา : เอกรนทร สมหาศาล และคณะ. ประวตศาสตร. พมพครงท 2.

กรงเทพ ฯ : อกษรเจรญทศน, 2550.

Page 31: ชุดการสอน - kroobannok.com · เรื่อง ประวัติศาสตร์ไทย ส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต

30 ชดการสอนท 1 เรอง ผลงานของบคคลส าคญในการสรางสรรคชาตไทย สมยสโขทย

ครเอนก บตรสาพนธ

ภาพท 8 : เตาเผาเครองสงคโลก ทมา : เอกรนทร สมหาศาล และคณะ. ประวตศาสตร. พมพครงท 2.

กรงเทพ ฯ : อกษรเจรญทศน, 2550.

3. ดำนศลปวฒนธรรม พระองคทรงประดษฐตวอกษรไทย ทเรยกวำ ลำยสอไทย และไดมกำรพฒนำมำเปนล ำดบจนถงอกษรไทยในปจจบน ท ำใหคนไทยมอกษรไทยใชมำจนถง ทกวนน โดยโปรดใหจำรกเรองรำวเหตกำรณตำง ๆ สมยสโขทยลงบนศลำ เมอ พ.ศ. 1826 เรยกวำ ศลำจำรกหลกท 1

ภาพท 9 : หลกศลาจารก ทมา : เอกรนทร สมหาศาล และคณะ. ประวตศาสตร. พมพครงท 2.

กรงเทพ ฯ : อกษรเจรญทศน, 2550.

Page 32: ชุดการสอน - kroobannok.com · เรื่อง ประวัติศาสตร์ไทย ส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต

31 ชดการสอนท 1 เรอง ผลงานของบคคลส าคญในการสรางสรรคชาตไทย สมยสโขทย

ครเอนก บตรสาพนธ

พอขนรำมค ำแหงมหำรำช ทรงเปนผน ำในกำรสรำงศรทธำใหประชำชนเลอมใส ในพระพทธศำนำ พระองคทรงนมนตพระสงฆนกำยเถรวำท ลทธลงกำวงศ จำกเมองนครศรธรรมรำช ทกลบมำจำกลงกำ มำเผยแผค ำสอนทำงพระพทธศำสนำแกรำษฎร ซงท ำใหชำวสโขทย เกดควำมเลอมใสในพระพทธศำสนำ และแสดงออกมำในรปแบบศลปกรรมดำนตำง ๆ เชน กำรสรำงพระพทธรป วด เจดย เปนตน ท ำใหพระพทธศำสนำวำงรำกฐำนมนคงในอำณำจกร สโขทย จนกระทงกลำยเปนศำสนำประจ ำชำตไทยมำจนถงปจจบน พอขนรำมค ำแหงมหำรำช ทรงสรำงพระแทน มนงคศลำอำสน ไวทกลำงดงตำล ภำยในเขตก ำแพงเมองสโขทย ในวนธรรมดำพระองคจะขนประทบ เพอออกวำรำชกำรและ ในวนธรรมสวนะ (วนพระ) จะนมนตพระสงฆผมควำมรธรรมะแตกฉำน เพอแสดงพระธรรมเทศนำ แกรำษฎร

ภาพท 10 : พระแทนมนงคศลาอาสน ทมา : http://www.lib.ru.ac.th/pkimages/manungsila.jpg

(วนทสบคนขอมล 12 มถนายน 2559)

4. ดำนควำมสมพนธกบตำงประเทศ 4.1 ลงกำ สวนใหญเปนไปในทำงพระพทธศำสนำ โดยลทธลงกำวงศมำถอปฏบต หลงจำกไดสงทตไปพรอมกบทตของนครศรธรรมรำชเพอขอพระพทธสหงค จำกลงกำมำสกกำรบชำ ทสโขทย 4.2 มอญ อำณำจกรสโขทยไดหวเมองมอญมำเปนเมองขน เปนสำเหตหนงทท ำให เศรษฐกจของสโขทยกำวหนำขน เพรำะมเมองทำส ำหรบคำขำยกบตำงประเทศเพมขน ท ำใหกำรคำ เจรญกำวหนำ เพรำะเสนทำงออกสทะเลคำขำยดำนหวเมองมอญ โดยมะกะโทมควำมสมพนธ ทำงเครอญำตกบพอขนรำมค ำแหงเมอครงเปนพอคำเรเคยเดนทำงเขำมำคำขำยทสโขทย ตอมำไดเปน รำชบตรเขยของพอขนรำมค ำแหง และไดเปดเสนทำงกำรคำระหวำงสโขทยกบตำงประเทศโดยใช หวเมองชำยฝงทะเล มอญ เปนเสนทำงกำรคำ

Page 33: ชุดการสอน - kroobannok.com · เรื่อง ประวัติศาสตร์ไทย ส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต

32 ชดการสอนท 1 เรอง ผลงานของบคคลส าคญในการสรางสรรคชาตไทย สมยสโขทย

ครเอนก บตรสาพนธ

4.3 จน สวนใหญเปนควำมสมพนธดำนกำรคำ ในระบบจมกองสมยพระเจำหงวนสโจว ฮองเต (กบไลขำน) แหงรำชวงศหงวน ไดด ำเนนนโยบำยสงทตไปเจรญสมพนธไมตรและสงเครองรำช บรรณำกำรใหแกจน โดยควำมสมพนธทำงกำรทตระหวำงอำณำจกรสโขทยกบจน จนเปนฝำยเรมตน สงคณะทตเขำมำคณะแรกในป พ.ศ. 1825 แตคณะทตชดนยงไมไดมำถงอำณำจกรสโขทย พอขนรำมค ำแหง ทรงตดสนพระทยสงรำชทตพรอมเครองรำชบรรณำกำรไปถวำยแกพระเจำ หงวนสโจว เพอเปนกำรกระชบมตรใหแนนแฟนยงขนไป ไดแลกเปลยนคณะทตกนอก หลำยครง นอกจำกนน อำณำจกสโขทย ยงรบประโยชนจำกจนโดยกำรรบวทยำกำรเรองเทคนค กำรท ำเครองปนดนเผำแบบใหม คอ กำรท ำเครองสงคโลก ทมคณภำพสำมำรถเปนสนคำสงออก น ำรำยไดมำสอำณำจกรสโขทยเปนจ ำนวนมำก 4.4 เมองนครศรธรรมรำช ทรงน ำพระพทธศำสนำนกำยเถรวำทลทธลงกำวงศ จำกเมองนครศรธรรมรำชมำประดษฐำนทกรงสโขทย 4.5 อำณำจกรลำนนำ อำณำจกรสโขทยกบอำณำจกรลำนนำ มควำมสมพนธทดตอกน ตลอดมำ โดยในสมย พอขนรำมค ำแหง อำณำจกรลำนนำมบคคลส ำคญ คอ พญำมงรำย (เจำเมองเชยงรำย) และ พญำง ำเมอง เจำเมองพะเยำ ทงสำมพระองคทรงเปนสหำยสนทกน และมควำมสมพนธทดตอกน เมอครงพญำมงรำยสรำงรำชธำนใหม มชอวำ นพบรศรนครพงค เชยงใหม ทงพอขนรำมค ำแหงและพญำง ำเมองไดใหควำมชวยเหลอในกำรเลอกชยภม

ภาพท 11 : พระบรมราชานสาวรยสามกษตรย (พญาง าเมอง พญามงราย และพอขนรามค าแหงมหาราช) หนาศาลากลางจงหวดเชยงใหม (หลงเดม)

แสดงเหตการณตอนทสามกษตรยปรกษากนเรองการสรางเมองใหม ทมา : http://www.thaimtb.com/webboard/184/92292-37.jpg

(วนทสบคนขอมล 12 มถนายน 2559)

Page 34: ชุดการสอน - kroobannok.com · เรื่อง ประวัติศาสตร์ไทย ส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต

33 ชดการสอนท 1 เรอง ผลงานของบคคลส าคญในการสรางสรรคชาตไทย สมยสโขทย

ครเอนก บตรสาพนธ

อง องคประกอบศลป

ใบงานท 3 : แผนผงความคด “พอขนรามค าแหง”

ค ำชแจง

1. แบงนกเรยนออกเปนกลม ๆ ละ 6 คน โดยใหคละเพศและใชเทคนคกำรแบงกลม กำรนบหมำยเลข 1-6 นกเรยนคนใดนบ 1 ใหอยกลมท 1 นบ 2 ใหอยกลมท 2 นบ 3 ใหอยกลมท 3 นบ 4 ใหอยกลมท 4 นบ 5 ใหอยกลมท 5 และนบ 6 ใหอยกลมท 6 2. นกเรยนรวมกนตงชอกลมและเลอกประธำน รองประธำน และเลขำนกำรกลม 3. นกเรยนรวมกนศกษำใบควำมรท 3 : พอขนรำมค ำแหง 4. นกเรยนรวมกนสรปบทเรยน เรอง พอขนรำมค ำแหง ลงในแผนผงควำมคด (Concept Map) 5. แตละกลมสงตวแทนออกมำน ำเสนอหนำชนเรยน

ชอกลม.................................................................................. ประธำนกลม................................................................................................... เลขำนกำรกลม.................................................................................................

สมำชกในกลม 1. …………………………..……………………………………………………………. 2. …………………………..……………………………………………………………. 3. …………………………..……………………………………………………………. 4. …………………………..…………………………………………………………….

Page 35: ชุดการสอน - kroobannok.com · เรื่อง ประวัติศาสตร์ไทย ส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต

34 ชดการสอนท 1 เรอง ผลงานของบคคลส าคญในการสรางสรรคชาตไทย สมยสโขทย

ครเอนก บตรสาพนธ

พอขนรามค าแหง

Page 36: ชุดการสอน - kroobannok.com · เรื่อง ประวัติศาสตร์ไทย ส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต

35 ชดการสอนท 1 เรอง ผลงานของบคคลส าคญในการสรางสรรคชาตไทย สมยสโขทย

ครเอนก บตรสาพนธ

อง องคประกอบศลป

แบบฝกหดท 3 : พอขนรามค าแหง

ค ำชแจง ใหนกเรยนตอบค ำถำมตอไปนใหถกตอง

1. จงอธบำย พระรำชประวตของพอขนรำมค ำแหงมหำรำช มำพอสงเขป ................................................................................................................. ................................................................................................................. .................................................................................................................

2. วรกรรมส ำคญของ พอขนรำมค ำแหงมหำรำช คอใคร ................................................................................................................. ................................................................................................................. .................................................................................................................

3. พระรำชกรณยกจดำนกำรเมองกำรปกครอง พอขนรำมค ำแหงมหำรำชทรงใชรปแบบ กำรปกครองรปแบบใด จงอธบำยมำพอสงเขป

.................................................................................................................

.................................................................................................................

................................................................................................................. 4. พระรำชกรณยกจดำนเศรษฐกจ ในสมยพอขนรำมค ำแหงมหำรำชเปนเชนไร

.................................................................................................................

.................................................................................................................

................................................................................................................. 5. พอขนรำมค ำแหงมหำรำช ทรงมสวนส ำคญอยำงไรเกยวกบตวอกษรทใชกนมำทกวนน

.................................................................................................................

.................................................................................................................

.................................................................................................................

.................................................................................................................

.................................................................................................................

Page 37: ชุดการสอน - kroobannok.com · เรื่อง ประวัติศาสตร์ไทย ส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต

36 ชดการสอนท 1 เรอง ผลงานของบคคลส าคญในการสรางสรรคชาตไทย สมยสโขทย

ครเอนก บตรสาพนธ

อง องคประกอบศลป

ใบความรท 4 : พระมหาธรรมราชาท 1 (พระยาลไท)

พระราชประวต พระยำลไท หรอ พระบำทกมรเตงอญศรสรยพงศรำมมหำรำชำธรำช เปนกษตรยองคท 6 แหงอำณำจกรสโขทย เปนพระโอรสพระยำเลอไทและพระรำชนดดำของพอขนรำมค ำแหงมหำรำช ขนครองรำชยตอจำก พระยำงวน ำถม เดมทรงปกครองเมองศรสชนำลยในฐำนะองคอปรำช หรอรชทำยำทเมองสโขทย เมอป พ.ศ. 1882 เมอ พระยำเลอไทย เสดจสวรรคตใน พ.ศ. 1884 พระยำงวน ำถม ไดขนครองรำชย จนเสดจสวรรคต ในพ.ศ. 1890 พระยำลไท ใชก ำลงทหำรเขำมำยดอ ำนำจ เพรำะทสโขทย เกดกำรกบฏกำร สบรำชบลลงกไมเปนไปตำมครรลองครองธรรม พระยำลไท ยกทพมำแยงชง รำชสมบตไดและขนครองรำชยใน พ.ศ. 1890 ทรงพระนำมวำ พระศรสรยพงศรำมมหำธรรม รำชำธรำช ในศลำจำรกมกเรยกพระนำมเดมวำ "พระยำลไท" หรอเรยกยอวำ พระมหำธรรมรำชำท 1 เมอ พระมหำธรรมรำชำท 1 (พระยำลไท) เสดจขนครองรำชสมบต สมเดจพระรำมำธบดท 1 พระเจำอทอง ไดสงกองทพจำกศรอยธยำมำโจมตและยดเมองพษณโลก (สองแคว) ไวไดท ำให

Page 38: ชุดการสอน - kroobannok.com · เรื่อง ประวัติศาสตร์ไทย ส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต

37 ชดการสอนท 1 เรอง ผลงานของบคคลส าคญในการสรางสรรคชาตไทย สมยสโขทย

ครเอนก บตรสาพนธ

อำณำจกรสโขทยเกดควำมไมมนคงและไมปลอดภย เพรำะเมองพษณโลกอยใกลกบสโขทยมำก ดงนน พระมหำธรรมรำชำท 1 (พระยำลไท) จงทรงสงคณะรำชทตไปขอเจรญพระรำชไมตรกบ สมเดจพระรำมำธบดท 1 (พระเจำอทอง) และไดขอเมองพษณโลกคนจำกสมเดจพระรำมำธบดท 1 (พระเจำอทอง) ซงกทรงโปรดเกลำ ฯ พระรำชทำนให หลงจำกนนพระมหำธรรมรำชำท 1 (พระยำลไท) กทรงเสดจไปประทบอย ณ เมองพษณโลก เปนเวลำ 7 ป คอ ตงแต พ.ศ. 1905-1912 เพอปองกนมใหทำงกรงศรอยธยำสงกองทพไปรกรำนกรงสโขทยและทรงมอบให พระขนษฐำองคหนงของพระองคปกครองกรงสโขทยแทน

ภาพท 12 : อนสาวรยพญาลไท พระมหาธรรมราชาท 1 (พระยาลไท) บานหนองชาง อ าเภอศรสชนาลย จงหวดสโขทย

ทมา : http://www.thaimaptravel.com/articles-inner/location-temple/231.html (วนทสบคนขอมล 15 มถนายน 2557)

พระราชกรณยกจ

1. ดำนกำรเมองกำรปกครอง หลงจำกสนสมยของ พอขนรำมค ำแหงมหำรำช เปนชวงอำณำจกรสโขทยออนแอ ไมมควำมเปนปกแผน เหมอนเมอครงในสมยพอขนรำมค ำแหง สภำพทำงกำรเมองทงภำยใน อำณำจกรและนอกอำณำจกรเกดปญหำ ดงนน เพอสรำงควำมเขมแขงเปนปกแผนใหเหมอน แตกอน พระมหำธรรมรำชำท 1 ทรงฟนฟดำนกำรเมองกำรปกครองตำมแนวควำมคดทำง กำรเมอง แบบธรรมรำชำ อนเปนคณลกษณะของกษตรย ซงยดมนในหลกธรรมค ำสงสอน ของพระพทธศำสนำ ทเรยกวำ หลกทศพธรำชธรรม ควบคไปกบกำรใชก ำลงทหำร

Page 39: ชุดการสอน - kroobannok.com · เรื่อง ประวัติศาสตร์ไทย ส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต

38 ชดการสอนท 1 เรอง ผลงานของบคคลส าคญในการสรางสรรคชาตไทย สมยสโขทย

ครเอนก บตรสาพนธ

2. ดำนวฒนธรรมประเพณ 2.1 พระองคทรงใหกำรท ำนบ ำรงพระพทธศำสนำเปนอยำงด ดวยควำมเลอมใสศรทธำ

พระพทธศำสนำนกำยเถรวำท ลทธลงกำวงศเจรญอยำงสงสด ดงจะเหนวำพระองคทรงโปรดฯ ให สงคนออกไปนมนตพระสงฆจำกลงกำเขำมำเผยแผศำสนำในกรงสโขทย 2.2 พระองคทรงออกผนวชและจ ำพรรษำอยทวดปำมะมวง กอนเสดจขนครองรำชสมบต 2.3 ทรงพระรำชนพนธวรรณกรรมทเกยวกบพระพทธศำสนำ คอ หนงสอไตรภมพระรวง หรอ เตภมกถำ ซงนบวำเปนวรรณกรรมเลมแรกของไทยทพระมหำธรรมรำชำท 1 ทรงคนควำ มำจำกคมภรทำงพระพทธศำสนำถง 30 คมภร เปนเรองรำวเกยวกบมนษย นรก สวรรค สงสอน ใหรจกเกรงกลวตอบำปท ำแตควำมด ทนบเปนงำนนพนธทเกำแกทสดเรองหนงในประวตศำสตรไทย 2.4 ทรงโปรดฯ ใหสรำงวดในเขตพระรำชฐำน ไดแก วดมหำธำตทสโขทยเปนวดทใหญ ทสด ใชเปนทประกอบพธกรรมส ำคญทำงศำสนำ ไมมพระสงฆจ ำพรรษำอย

2.5 ทรงสรำงพระพทธรปขนำดใหญทงดงำม พระมหำธรรมรำชำท 1 โปรดเกลำใหสรำง พระพทธรป เพอใหประชำชนสกกำระ พระพทธรปทส ำคญ ไดแก พระพทธชนรำช วดพระศรรตนมหำธำต จงหวดพษณโลก พระศรศำกยมน พระพทธรปส ำรด ปจจบนประดษฐำน ทวดสทศนเทพวรำรำม พระพทธชนสห และพระศรศำสดำ วดบวรนเวศวหำร กรงเทพมหำนคร

ภาพท 13 : วดปามะมวง ปจจบนอยในเขตอทยานประวตศาสตรสโขทย เปนวดทพระมหาธรรมราชาท 1 (พญาลไท) เคยทรงผนวชและจ าพรรษาอย กอนทจะเสดจจขนครองราชสมบต

ทมา : http://www.thaimaptravel.com/articles-inner/location-temple/231.html (วนทสบคนขอมล 12 มถนายน 2557)

Page 40: ชุดการสอน - kroobannok.com · เรื่อง ประวัติศาสตร์ไทย ส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต

39 ชดการสอนท 1 เรอง ผลงานของบคคลส าคญในการสรางสรรคชาตไทย สมยสโขทย

ครเอนก บตรสาพนธ

ภาพท 15 : พระศรศากยมน พระพทธรปส ารด ปจจบนประดษฐานทวดสทศนเทพวราราม ทมา : http://board.palungjit.com/attachment.php?attachmentid=662591&stc=1&d=1249701195

(วนทสบคนขอมล 12 มถนายน 2557)

ภาพท 14 : พระพทธชนราช พระศรรตนมหาธาต จงหวดพษณโลก

ทมา : http://board.palungjit.com/attachment.php? attachmentid=662591&stc=1&d=1249701195

(วนทสบคนขอมล 12 มถนายน 2557)

Page 41: ชุดการสอน - kroobannok.com · เรื่อง ประวัติศาสตร์ไทย ส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต

40 ชดการสอนท 1 เรอง ผลงานของบคคลส าคญในการสรางสรรคชาตไทย สมยสโขทย

ครเอนก บตรสาพนธ

ภาพท 16 : พระบรมราชานสาวรยสามกษตรย

(พญาง าเมอง พญามงราย และพอขนรามค าแหงมหาราช) หนาศาลากลางจงหวดเชยงใหม (หลงเดม)

แสดงเหตการณตอนทสามกษตรยปรกษากนเรองการสรางเมองใหม ทมา : http://www.thaimtb.com/webboard/184/92292-37.jpg

(วนทสบคนขอมล 12 มถนายน 2557)

Page 42: ชุดการสอน - kroobannok.com · เรื่อง ประวัติศาสตร์ไทย ส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต

41 ชดการสอนท 1 เรอง ผลงานของบคคลส าคญในการสรางสรรคชาตไทย สมยสโขทย

ครเอนก บตรสาพนธ

อง องคประกอบศลป

ใบงานท 4 : แผนผงความคด “พระมหาธรรมราชาท 1 (พระยาลไท)”

ค ำชแจง

1. แบงนกเรยนออกเปนกลม ๆ ละ 6 คน โดยใหคละเพศและใชเทคนคกำรแบงกลม กำรนบหมำยเลข 1-6 นกเรยนคนใดนบ 1 ใหอยกลมท 1 นบ 2 ใหอยกลมท 2 นบ 3 ใหอยกลมท 3 นบ 4 ใหอยกลมท 4 นบ 5 ใหอยกลมท 5 และนบ 6 ใหอยกลมท 6 2. นกเรยนรวมกนตงชอกลมและเลอกประธำน รองประธำน และเลขำนกำรกลม 3. นกเรยนรวมกนศกษำใบควำมรท 3 : พอขนรำมค ำแหง 4. นกเรยนรวมกนสรปบทเรยน เรอง พอขนรำมค ำแหง ลงในแผนผงควำมคด (Concept Map) 5. แตละกลมสงตวแทนออกมำน ำเสนอหนำชนเรยน

ชอกลม.................................................................................. ประธำนกลม................................................................................................... เลขำนกำรกลม.................................................................................................

สมำชกในกลม 1. …………………………..……………………………………………………………. 2. …………………………..……………………………………………………………. 3. …………………………..……………………………………………………………. 4. …………………………..…………………………………………………………….

Page 43: ชุดการสอน - kroobannok.com · เรื่อง ประวัติศาสตร์ไทย ส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต

42 ชดการสอนท 1 เรอง ผลงานของบคคลส าคญในการสรางสรรคชาตไทย สมยสโขทย

ครเอนก บตรสาพนธ

พระมหาธรรมราชาท 1 (พระยาลไท)

Page 44: ชุดการสอน - kroobannok.com · เรื่อง ประวัติศาสตร์ไทย ส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต

43 ชดการสอนท 1 เรอง ผลงานของบคคลส าคญในการสรางสรรคชาตไทย สมยสโขทย

ครเอนก บตรสาพนธ

อง องคประกอบศลป

แบบฝกหดท 4 : พระมหาธรรมราชาท 1 (พระยาลไท)

ค ำชแจง ใหนกเรยนตอบค ำถำมตอไปนใหถกตอง 1. ใหนกเรยนอธบำยพระรำชประวตของพระมหำธรรมรำชำท 1 มำพอสงเขป

.................................................................................................................

.................................................................................................................

................................................................................................................ 2. พระมหำธรรมรำชำท 1 ทรงฟนฟกำรปกครองตำมแนวคดใด เพรำะเหตใด

.................................................................................................................

.................................................................................................................

................................................................................................................ 3. พระมหำธรรมรำชำท 1 ทรงพระรำชนพนธวรรณกรรมทเกยวกบพระพทธศำสนำ เรองใด มเนอหำแบบใด

.................................................................................................................

.................................................................................................................

................................................................................................................. 4. พระรำมำธบดท 1 ไดมำโจมตและยดเมองพษณโลก (สองแคว) พระมหำธรรมรำชำท 1 ทรงมยทธวธปองกนพระรำชอำณำจกรอยำงไร

.................................................................................................................

.................................................................................................................

................................................................................................................. 5. พระมหำธรรมรำชำท 1 ทรงสรำงพระพทธรปขนำดใหญทงดงำมและส ำคญ

เพอใหประชำชนสกกำระบชำ ไดแกพระพทธรปองคใดบำง ................................................................................................................. ................................................................................................................. .................................................................................................................

Page 45: ชุดการสอน - kroobannok.com · เรื่อง ประวัติศาสตร์ไทย ส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต

44 ชดการสอนท 1 เรอง ผลงานของบคคลส าคญในการสรางสรรคชาตไทย สมยสโขทย

ครเอนก บตรสาพนธ

อง องคประกอบศลป

แบบทดสอบหลงเรยน

ค ำชแจง ใหนกเรยนเลอกตอบค ำตอบทถกตองทสดเพยงค ำตอบเดยว แลวท ำเครองหมำย

กำกบำท (x) ลงในกระดำษค ำตอบ (ใชเวลำ 10 นำท) 1. ประวตศำสตรสโขทยสวนใหญไดจำกขอมลในขอใด ก. พงศำวดำร ข. โบรำณวตถ ค. โบรำณสถำน ง. หลกศลำจำรก 2. กำรปกครองแบบพอปกครองลก มขนในสมยใด ก. พอขนบำนเมอง

ข. พอขนรำมค ำแหง ค. พอขนศรอนทรำทตย

ง. พระมหำธรรมรำชำท 1 3. พอขนศรอนทรำทตย มควำมส ำคญตอประวตศำสตรชำตไทยอยำงไร ก. เผยแพรพระพทธศำสนำ ข. รวมอำณำจกรสโขทยเขำดวยกน ค. สงฑตไปเจรญสมพนธไมตรกบผอน ง. สถำปนำกรงสโขทยและตงรำชวงศพระรวง

ผลงานของบคคลส าคญในการสรางสรรคชาตไทย สมยสโขทย

Page 46: ชุดการสอน - kroobannok.com · เรื่อง ประวัติศาสตร์ไทย ส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต

45 ชดการสอนท 1 เรอง ผลงานของบคคลส าคญในการสรางสรรคชาตไทย สมยสโขทย

ครเอนก บตรสาพนธ

4. พระยำลไท ออกผนวชทวดใด พ.ศ. ใด ก. วดศรชม

ข. วดพระศรรตนมหำธำต ค. วดสทศนเทพวรำรำม ง. วดปำมะมวง

5. ผทขบไลขอมแลวสถำปนำอำณำจกรสโขทยขน คอใคร ก. พอขนมงรำยและพอขนผำเมอง ข. พอขนรำมค ำแหงและพอขนผำเมอง ค. พอขนผำเมองและพอขนบำงกลำงหำว ง. พอขนบำงกลำงหำวและพอขนรำมค ำแหง 6. พระรำชกรณยกจเรองใดของพอขนรำมค ำแหง ทแสดงใหเหนวำชำตไทยมอำรยธรรมสง ก. กำรประดษฐอกษร ข. กำรอปถมภหวเมองตำง ๆ ค. กำรแขวนกระดงไวประตวง ง. กำรเปนองคพทธศำสนปถมภก 7. ขอใดเปนพระรำชกรณยกจทส ำคญของพญำลไท ก. ท ำสงครำมแผขยำยอำณำเขต ข. สงเสรมกำรท ำสงคโลก ค. ท ำนบ ำรงพระพทธศำสนำ ง. กำรพฒนำกำรคมนำคมขนสง 8. พระพทธศำสนำเจรญรงเรองสงสด ในสมยกษตรยพระองคใด ก. พอขนรำมค ำแหงมหำรำช ข. พอขนศรอนทรำทตย ค. พระยำเลอไท ง. พระมหำธรรมรำชำท 1

Page 47: ชุดการสอน - kroobannok.com · เรื่อง ประวัติศาสตร์ไทย ส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต

46 ชดการสอนท 1 เรอง ผลงานของบคคลส าคญในการสรางสรรคชาตไทย สมยสโขทย

ครเอนก บตรสาพนธ

9. วรรณกรรมเรองไตรภมพระรวง วรรณคดชนแรกของประเทศไทยผใดเปนผทรงนพนธ ก. พระยำลไท

ข. พอขนรำมค ำแหง ค. พระยำเลอไท ง. พอขนศรอนทรำทตย

10. พอขนรำมค ำแหงมหำรำช ทรงประดษฐอกษรไทยขนเมอป พ.ศ. ใด ก. พ.ศ.1825 ข. พ.ศ.1826 ค. พ.ศ.1827 ง. พ.ศ.1828

Page 48: ชุดการสอน - kroobannok.com · เรื่อง ประวัติศาสตร์ไทย ส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต

47 ชดการสอนท 1 เรอง ผลงานของบคคลส าคญในการสรางสรรคชาตไทย สมยสโขทย

ครเอนก บตรสาพนธ

อง องคประกอบศลป

กระดาษค าตอบแบบทดสอบกอนเรยน

ค ำชแจง ใหนกเรยนเลอกตอบค ำตอบทถกตองทสดเพยงค ำตอบเดยว แลวท ำเครองหมำย

กำกบำท (x) ลงในกระดำษค ำตอบ (ใชเวลำ 10 นำท)

ชอ.......................................................................................ชน......................เลขท..............

ก ข ค ง 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

สรปคะแนน คะแนนเตม คะแนนทได

รวม 10 คะแนน

ผลงานของบคคลส าคญในการสรางสรรคชาตไทย สมยสโขทย

Page 49: ชุดการสอน - kroobannok.com · เรื่อง ประวัติศาสตร์ไทย ส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต

48 ชดการสอนท 1 เรอง ผลงานของบคคลส าคญในการสรางสรรคชาตไทย สมยสโขทย

ครเอนก บตรสาพนธ

ภาคผนวก

Page 50: ชุดการสอน - kroobannok.com · เรื่อง ประวัติศาสตร์ไทย ส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต

49 ชดการสอนท 1 เรอง ผลงานของบคคลส าคญในการสรางสรรคชาตไทย สมยสโขทย

ครเอนก บตรสาพนธ

อง องคประกอบศลป

เฉลยแบบฝกหดท 1 : พอขนผาเมอง

ค ำชแจง ใหนกเรยนตอบค ำถำมตอไปนใหถกตอง 1. ชอเดมของ พอขนผำเมอง มชอวำอยำงไร ผำเมอง มำมชอพอขนผำเมองเมอสรำงเมองฮำด (เมองรำด) ชำวเมองจงขนำนนำม

ทำนวำ “พอขนผำเมอง” 2. บดำของ พอขนผำเมอง คอใคร บดำของทำนชอ พะมะ สนนษฐำนวำเปนทำวพรหมมหำรำชหรอพอขนศรนำวน ำถม กษตรยคนแรกของเมองสโขทย 3. พระรำชกรณยกจทส ำคญของพอขนผำเมอง คออะไร มบทบำทส ำคญในกำรกแผนดนสยำมจนสำมำรถจดตงกรงสโขทยใหเปนอำณำจกร ของคนไทยและมกษตรยปกครองเปนปกแผน หลงจำกพอขนศรนำวน ำถมสนพระชนมลง ขอม กไดเขำยดเมองสโขทยไวในอ ำนำจ พอขนผำเมอง จงรวมกบ พอขนบำงกลำงหำว ตอสกบ กองทพขอมจนไดชยชนะและอนเชญใหพอขนบำงกลำงหำวเปนปฐมกษตรย ทรงพระนำมวำ พอขนศรอนทรำทตย 4. มเหสของพอขนผำเมอง มใครบำง และมพระนำมวำอยำงไร มควำมส ำคญอยำงไร เจำหญงแหงอำณำจกรขอม ชอนำงสขรมหำเทว ไดรบมอบพระขรรคไชยศร และนำมศรอนทรบดนทรำทตยจำกกษตรยขอม นอกจำกนยงมมเหสสองพระองค คอ พระนำงปทมำด พระองคทสอง คอ พระนำงปทมด ซงทงสองพระองคนเปนพระขนษฐำของพอขนบำงกลำงหำว เจำเมองบำงยำง 5. สงทสำมำรถใชเปนหลกฐำน ทไดรบกำรยอมรบจำกนกประวตศำสตรใชอำงอง เกยวกบพอขนผำเมอง คออะไร ศลำจำรกสโขทยหลกท 2 ณ มณทปวดศรชม สโขทย สถำนทคนพบหลกศลำจำรก หลกท 2

Page 51: ชุดการสอน - kroobannok.com · เรื่อง ประวัติศาสตร์ไทย ส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต

50 ชดการสอนท 1 เรอง ผลงานของบคคลส าคญในการสรางสรรคชาตไทย สมยสโขทย

ครเอนก บตรสาพนธ

อง องคประกอบศลป

(การพจารณาตามค าตอบของนกเรยนใหอยในดลยพนจของครผสอน)

แบบฝกหดท 2 : พอขนศรอนทราทตย

ค ำชแจง ใหนกเรยนตอบค ำถำมตอไปนใหถกตอง 1. พระนำมเดมของ พอขนศรอนทรำทตย มพระนำมวำอยำงไร

พอขนศรอนทรำทตย เปนปฐมกษตรยแหงอำณำจกรสโขทย หรอรำชวงศ พระรวง มพระนำมเดมวำ พอขนบำงกลำงหำว 2. กำรท ำยทธหตถกนระหวำงขนศรอนทรำทตยกบขนสำมชน ไดมใครเปนผชวยเหลอ จนไดรบชยชนะในครงนน พระรำมรำช โอรสองคเลกไดเขำชนชำงชวยพระบดำจนมชยชนะขนสำมชน ดวยควำมกลำหำญ จนไดรบกำรเฉลมพระนำมวำ รำมก ำแหง หรอ รำมค ำแหง 3. มเหสของพอขนศรอนทรำทตย คอใคร มพระนำมวำอยำงไร นำงเสอง เปนพระธดำของพอขนศรนำวน ำถม 4. พอขนศรอนทรำทตยมพระโอรสและพระธดำกพระอง มพระนำมวำอยำงไร มพระโอรสธดำรำม 5 องค เปนโอรส 3 องค ธดำ 2 องค โอรสองคใหญ ไมปรำกฏพระนำมดวยสนพระชนมเสยตงแตยงเยำววย องคทสอง คอ บำนเมองหรอปำลรำช องคทสำมเดมไมมพระนำม แตพอไปชนชำงชนะขนสำมชนเจำเมองฉอด (เมองตำก) มควำมชอบจงประทำนชอ (หรอชอตำมยศศกด) วำ พระรำมค ำแหง ในหนงสออน เรยก รำมรำช สวนธดำอก 2 คน ไมปรำกฏนำม 5. พระรำชกรณยกจทส ำคญของพอขนศรอนทรำทตย คออะไร 1. ทรงกอตงอำณำจกรสโขทยโดย พระองคทรงรวบรวมผคน ยดอ ำนำจจำกขอม เปนผลส ำเรจและทรงสถำปนำ อำณำจกรสโขทยเปนรำชธำน ท ำใหคนไทยมอสรภำพ โดยไมตก อยภำยใตของอำณำจกรขอมตอไป 2. ท ำศกสงครำมเพอปองกนและขยำยอำณำเขต ขนสำมชนเจำเมองฉอดไดน ำกองทพ เขำมำรกรำนเมองตำก ซงเปนเมองชำยแดนของอำณำจกรสโขทย พอขนศรอนทรำทตยพรอมดวย พอขนรำมค ำแหง พระรำชโอรสองคเลกทรงยกทพเขำสรบจนไดรบชยชนะ ท ำใหอำณำจกร สโขทยไดเมองตำกกลบคนมำ

Page 52: ชุดการสอน - kroobannok.com · เรื่อง ประวัติศาสตร์ไทย ส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต

51 ชดการสอนท 1 เรอง ผลงานของบคคลส าคญในการสรางสรรคชาตไทย สมยสโขทย

ครเอนก บตรสาพนธ

อง องคประกอบศลป

แบบฝกหดท 3 : พอขนรามค าแหง

ค ำชแจง ใหนกเรยนตอบค ำถำมตอไปนใหถกตอง

1. จงอธบำย พระรำชประวตของพอขนรำมค ำแหงมหำรำช มำพอสงเขป พอขนรำมค ำแหงมหำรำช พระนำมเดม พระรำมรำช (รำม) ทรงเปนพระรำชโอรส

ของพอขนศรอนทรำทตยและพระนำงเสอง 2. วรกรรมส ำคญของ พอขนรำมค ำแหงมหำรำช คอใคร พระองคทรงมพระปรชำสำมำรถในกำรท ำศกสงครำม โดยพระองคทรงท ำยทธหตถ กบขนสำมชนเจำเมองฉอดจนไดรบชยชนะ 3. พระรำชกรณยกจดำนกำรเมองกำรปกครอง พอขนรำมค ำแหงมหำรำชทรงใชรปแบบ กำรปกครองรปแบบใด จงอธบำยมำพอสงเขป พอปกครองลก พระองคทรงดแลเอำใจใสในทกขสขของรำษฎรเหมอนพระองค เปนพอ สวนรำษฎรหรอไพรฟำคอลก เมอรำษฎรมเรองเดอดรอนกใหมำสนกระดงทหนำประตวง แลวพระองคกจะเสดจออกมำรบฟงเรองรำว เพอทรงตดสนปญหำดวยพระองคเอง 4. พระรำชกรณยกจดำนเศรษฐกจ ในสมยพอขนรำมค ำแหงมหำรำชเปนเชนไร พระองคทรงใหเสรภำพแกประชำชนในกำรคำขำยไดอยำงมอสระเสร ไมมกำรเกบภำษ ผำนดำนจำกำรำษฎรทเรยกวำ จงกอบ ท ำใหกำรคำขำยขยำยออกไปอยำงกวำงขวำง ทรงโปรดให มกำรท ำเครองปนดนเผำแบบใหม คอ กำรท ำเครองสงคโลก ทมคณภำพสำมำรถเปนสนคำ สงออก น ำรำยไดมำสอำณำจกรสโขทยเปนจ ำนวนมำก 5. พอขนรำมค ำแหงมหำรำช ทรงมสวนส ำคญอยำงไรเกยวกบตวอกษรทใชกนมำทกวนน พระองคทรงประดษฐตวอกษรไทยทเรยกวำ ลำยสอไทย และไดมกำรพฒนำ มำเปนล ำดบจนถงอกษรไทยในปจจบน ท ำใหคนไทยมอกษรไทยใชมำจนถงทกวนน

Page 53: ชุดการสอน - kroobannok.com · เรื่อง ประวัติศาสตร์ไทย ส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต

52 ชดการสอนท 1 เรอง ผลงานของบคคลส าคญในการสรางสรรคชาตไทย สมยสโขทย

ครเอนก บตรสาพนธ

อง องคประกอบศลป

แบบฝกหดท 4 : พระมหาธรรมราชาท 1 (พระยาลไท)

ค ำชแจง ใหนกเรยนตอบค ำถำมตอไปนใหถกตอง 1. ใหนกเรยนอธบำยพระรำชประวตของพระมหำธรรมรำชำท 1 มำพอสงเขป พระมหำธรรมรำชำท 1 หรอพระยำลไท เปนกษตรยองคท 6 แหงอำณำจกรสโขทย เปนพระโอรสของพระยำเลอไท และพระรำชนดดำของพอขนรำมค ำแหงมหำรำช ขนครองรำชย ตอจำก พระยำงวน ำถม ใชก ำลงทหำรเขำมำยดอ ำนำจ เพรำะทสโขทยเกดกำรกบฏกำร สบรำชบลลงกไมเปนไปตำมครรลองครองธรรม 2. พระมหำธรรมรำชำท 1 ทรงฟนฟกำรปกครองตำมแนวคดใด เพรำะเหตใด พระมหำธรรมรำชำท 1 ทรงฟนฟดำนกำรเมองกำรปกครองตำมแนวควำมคด แบบธรรมรำชำ ซงยดมนในหลกธรรมค ำสงสอนของพระพทธศำสนำ ทเรยกวำ หลกทศพธรำชธรรม เพรำะบำนเมองระส ำระสำย เกดปญหำกำรสบรำชสมบต และเมองขนพยำยำมแยกตวเปนอสระ 3. พระมหำธรรมรำชำท 1 ทรงพระรำชนพนธวรรณกรรมทเกยวกบพระพทธศำสนำ เรองใด มเนอหำแบบใด หนงสอไตรภมพระรวงหรอเตภมกถำ เปนเรองรำวเกยวกบมนษย นรก สวรรค สงสอนใหรจกเกรงกลวตอบำปท ำแตควำมด ทนบเปนงำนนพนธทเกำแกทสดเรองหนงใน ประวตศำสตรไทย 4. พระรำมำธบดท 1 ไดมำโจมตและยดเมองพษณโลก (สองแคว) พระมหำธรรมรำชำท 1 ทรงมยทธวธปองกนพระรำชอำณำจกรอยำงไร ทรงสงคณะรำชทตไปขอเจรญพระรำชไมตรกบสมเดจพระรำมำธบดท 1 (พระเจำอทอง) และไดขอเมองพษณโลกคนจำกสมเดจพระรำมำธบดท 1 และพระองคกทรงเสดจไปประทบอย ณ เมองพษณโลก เปนเวลำ 7 ป เพอปองกนมใหทำงกรงศรอยธยำสงกองทพไปรกรำนกรงสโขทย และทรงมอบใหพระขนษฐำองคหนงของพระองคปกครองกรงสโขทยแทน

5. พระมหำธรรมรำชำท 1 ทรงสรำงพระพทธรปขนำดใหญทงดงำมและส ำคญ เพอใหประชำชนสกกำระบชำ ไดแกพระพทธรปองคใดบำง

1. พระพทธชนรำช วดพระศรรตนมหำธำต จงหวดพษณโลก 2. พระศรศำกยมน พระพทธรปส ำรด ปจจบนประดษฐำนทวดสทศนเทพวรำรำม 3. พระพทธชนสห 4. พระศรศำสดำ วดบวรนเวศวหำร กรงเทพมหำนคร

Page 54: ชุดการสอน - kroobannok.com · เรื่อง ประวัติศาสตร์ไทย ส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต

53 ชดการสอนท 1 เรอง ผลงานของบคคลส าคญในการสรางสรรคชาตไทย สมยสโขทย

ครเอนก บตรสาพนธ

อง องคประกอบศลป

เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน

ค ำชแจง ใหนกเรยนเลอกตอบค ำตอบทถกตองทสดเพยงค ำตอบเดยว แลวท ำเครองหมำย

กำกบำท (x) ลงในกระดำษค ำตอบ (ใชเวลำ 10 นำท)

ค ำชแจง ใหนกเรยนเลอกตอบค ำตอบทถกตองทสดเพยงค ำตอบเดยว แลวท ำเครองหมำย

กำกบำท (x) ลงในกระดำษค ำตอบ (ใชเวลำ 10 นำท)

1. ข 2. ค 3. ข 4. ก 5. ค 6. ง 7. ก 8. ก 9. ง 10. ง

ผลงานของบคคลส าคญในการสรางสรรคชาตไทย สมยสโขทย

Page 55: ชุดการสอน - kroobannok.com · เรื่อง ประวัติศาสตร์ไทย ส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต

54 ชดการสอนท 1 เรอง ผลงานของบคคลส าคญในการสรางสรรคชาตไทย สมยสโขทย

ครเอนก บตรสาพนธ

อง องคประกอบศลป

เฉลยแบบทดสอบหลงเรยน

ค ำชแจง ใหนกเรยนเลอกตอบค ำตอบทถกตองทสดเพยงค ำตอบเดยว แลวท ำเครองหมำย

กำกบำท (x) ลงในกระดำษค ำตอบ (ใชเวลำ 10 นำท)

ค ำชแจง ใหนกเรยนเลอกตอบค ำตอบทถกตองทสดเพยงค ำตอบเดยว แลวท ำเครองหมำย

กำกบำท (x) ลงในกระดำษค ำตอบ (ใชเวลำ 10 นำท)

1. ง 2. ข 3. ง 4. ง 5. ค 6. ก 7. ค 8. ง 9. ก 10. ข

ผลงานของบคคลส าคญในการสรางสรรคชาตไทย สมยสโขทย

Page 56: ชุดการสอน - kroobannok.com · เรื่อง ประวัติศาสตร์ไทย ส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต

55 ชดการสอนท 1 เรอง ผลงานของบคคลส าคญในการสรางสรรคชาตไทย สมยสโขทย

ครเอนก บตรสาพนธ

อง องคประกอบศลป

บรรณานกรม

จตรลดำ ศรรตน ทศนย สทธวำนช และ วรำสน วงษรกษ. ประวตศำสตรและแผนท ประวตศำสตร. กรงเทพฯ : บรษททชชงทอยส จ ำกด, 2555. จนดำ เพชรมณวรรณ. พอขนรำมคำแหงมหำรำช. กรงเทพฯ : อรณรง, 2553. ส.พลำยนอย. สำรำนกรมประวตศำสตรไทย. พมพครงท 8. กรงเทพฯ : พมพค ำ, 2553. วมล จโรจพนธ และคณะ. ประวตศำสตรชำตไทย. พมพครงท 1. กรงเทพฯ : แสงดำว, 2545. สทธ ภบำลแทน สวฒน แกวสงขทอง. เปดโลกประวตศำสตรสโขทย. พมพครงท 2. กรงเทพฯ : ปนร, 2552. สดำรำ สจฉำยำ. ประวตศำสตรสมยธนบร. พมพครงท 1. กรงเทพฯ : แสงดำว, 2550. เอกรนทร สมหำศำล และคณะ. ประวตศำสตร. พมพครงท 2. กรงเทพ ฯ : อกษรเจรญทศน, 2550. http://storyofsiam.blogspot.com/p/blog-page_7492.html (วนทสบคนขอมล 14 พฤษภำคม 2559) http://www.sukhothai.go.th/history/hist_06.htm (วนทสบคนขอมล 14 พฤษภำคม 2559)

https://www.phitsanulokhotnews.com/2017/11/02/110965 (วนทสบคนขอมล 14 พฤษภำคม 2559) http://www.lib.ru.ac.th/pkimages/manungsila.jpg (วนทสบคนขอมล 12 มถนำยน 2559) http://www.thaimtb.com/webboard/184/92292-37.jpg (วนทสบคนขอมล 12 มถนำยน 2559) http://www.thaimaptravel.com/articles-inner/location-temple/231.html (วนทสบคนขอมล 15 มถนำยน 2557) http://www.thaimaptravel.com/articles-inner/location-temple/231.html (วนทสบคนขอมล 15 มถนำยน 2557)

Page 57: ชุดการสอน - kroobannok.com · เรื่อง ประวัติศาสตร์ไทย ส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต

56 ชดการสอนท 1 เรอง ผลงานของบคคลส าคญในการสรางสรรคชาตไทย สมยสโขทย

ครเอนก บตรสาพนธ

http://board.palungjit.com/attachment.php?attachmentid=662591&stc=1&d=1249701195 (วนทสบคนขอมล 12 มถนำยน 2557)

http://www.thaimtb.com/webboard/184/92292-37.jpg (วนทสบคนขอมล 12 มถนำยน 2557)