ฝนสว90-คส22202-25620508

คส 222 วนท 8 พ.ค. 2562

แนวนโยบาย เรอง การประเมนราคาหลกประกนและอสงหารมทรพยรอการขาย

ทไดมาจากการรบช าระหน การประกนการใหสนเชอ หรอทซอจากการขายทอดตลาดของสถาบนการเงน

8 พฤษภาคม 2562

จดท าโดย ส านกนโยบายความเสยง

ฝายนโยบายการก ากบสถาบนการเงน สายนโยบายสถาบนการเงน

ธนาคารแหงประเทศไทย e-mail: FPGcapitalandcredit@bot.or.th

ฝนสว90-คส22202-25620508

แนวนโยบายธนาคารแหงประเทศไทย เรอง การประเมนราคาหลกประกน

และอสงหารมทรพยรอการขายทไดมาจากการรบช าระหน การประกนการใหสนเชอ หรอทซอจากการขายทอดตลาดของสถาบนการเงน

________________________________________________________

1. เหตผลในการออกแนวนโยบาย

ตามทธนาคารแหงประเทศไทยไดก าหนดแนวทางการประเมนราคาหลกประกน ใหสถาบนการเงนถอปฏบต ในกรณทสถาบนการเงนจะน ามลคาของหลกประกนดงกลาว มาใชในการค านวณเงนส ารองตามหลกเกณฑการจดชนและการกนส ารอง สถาบนการเงน จงควรใหความส าคญกบกระบวนการประเมนราคาหลกประกนตาง ๆ เพอใหมลคาหลกประกนและอสงหารมทรพยรอการขายทไดมาจากการรบช าระหน การประกนการใหสนเชอ หรอทซอมาจากการขายทอดตลาดของสถาบนการเงนสามารถสะทอนภาวะตลาดในปจจบนและกระแส เงนสดรบทแทจรงทคาดวาจะไดรบคนไดอยางถกตองและเหมาะสม และทผานมาสถาบนการเงนไดมการน าแนวนโยบายขางตนมาใชประกอบการพจารณาสนเชอดวย เชน การประเมน ความเสยงการก าหนดวงเงนสนเชอ

อยางไรกด จากสภาพแวดลอมทเปลยนแปลงไปและพฒนาการทางเทคโนโลยในยคปจจบนท าใหสถาบนการเงนสามารถเขาถงขอมลราคาทรพยสนไดสะดวก และมความนาเชอถอมากขน ดงนน เพอสนบสนนการใชและการพฒนาเทคโนโลยดงกลาว รวมถงผลกดนใหมการพฒนาระบบฐานขอมลหลกประกนของแตละสถาบนการเงนส าหรบใชเพอเพมประสทธภาพ ในการประเมนราคาหลกประกนและอสงหารมทรพยรอการขาย และน าไปสการพฒนาฐานขอมลกลางทสถาบนการเงนอาจใชรวมกนในอนาคต ธนาคารแหงประเทศไทย เหนควรปรบปรงหลกเกณฑการประเมนราคาหลกประกนในแนวนโยบายฉบบน

การปรบปรงแนวนโยบายในครงนธนาคารแหงประเทศไทยยงคงยดหลกการใหการประเมนราคามความนาเชอถอและสะทอนมลคาตามความเปนจรง โดยมสาระส าคญของการปรบปรงในครงน ดงน 1) ยกเลกขอก าหนดทใหสถาบนการเงนเปนผท าสญญาวาจางผประเมนราคาภายนอกโดยตรง โดยยงคงหลกการใหสถาบนการเงนมแนวทางในการดแลการประเมนราคาหลกประกนใหมความเปนอสระ และสามารถสะทอนมลคาตามความเปนจรง เพอใหการประเมนราคาหลกประกนมความยดหยนมากขนและสามารถลดคาใชจายทซ าซอนของผยนขอสนเชอ 2) อนญาตใหสถาบนการเงนสามารถน าขอมลหรอเทคโนโลยมาใชในการทบทวนราคาประเมนหลกประกนของสนทรพยและภาระผกพนทางการเงนทไมมการเพมขนอยางมนยส าคญของ ความเสยงดานเครดต (performing) เพอลดกระบวนการด าเนนงาน และคาใชจายทไมจ าเปนใหแกสถาบนการเงน โดยใหสถาบนการเงนมกรอบนโยบายตลอดจนกระบวนการทดสอบผลส าเรจของการน าขอมลหรอเทคโนโลยมาใชในการทบทวนราคาประเมนหลกประกนภายใตขอบเขตทจ ากดเปนการภายใน (internal sandbox) กอนการเรมใช เพอใหมนใจวาราคาประเมนของหลกประกนดงกลาวมความถกตองแมนย าอยในระดบทยอมรบได รวมถงมการตดตามประสทธภาพของการใชขอมลหรอเทคโนโลยดงกลาวอยางตอเนอง

2

ฝนสว90-คส22202-25620508

นอกจากน ธนาคารแหงประเทศไทยไดปรบปรงประเดนอน ๆ เพมเตม โดยเนนการก าหนดแนวทางทเปนหลกการ (principal-based) เพอใหเกดความยดหยนและความเหมาะสมกบสถานการณปจจบนซงสถาบนการเงนจะสามารถก าหนดแนวทางบรหารความเสยงเปนการภายในทเหมาะสมไดเอง ไดแก 1) ปรบปรงนยามผประเมนภายนอก ใหรวมถงผประเมนราคาในตางประเทศทมคณสมบตและประสบการณทางวชาชพอนเหมาะสมตามทสมาคมวชาชพ และ/หรอหนวยงานทก ากบดแลผประเมนนนก าหนด เพอลดการขออนญาตเปนรายกรณ 2) ปรบปรงแนวทางการเลอกใชผประเมนราคาภายนอกหรอผประเมนราคาภายในใหสอดคลองกบแนวทางการตรวจสอบและผลการประเมนความเสยงธรกรรมทมนยส าคญของแตละสถาบนการเงน (significant activity approach: SA approach) โดยธนาคารแหงประเทศไทย 3) ขยายขอบเขตมาตรฐานการประเมนราคาทก าหนดใหผประเมนราคาถอปฏบตใหครอบคลมถงมาตรฐานการประเมนราคาส าหรบธรกรรมในตลาดเงน 4) ปรบปรงนยามการจดชนสนทรพยแตละประเภทเพอรองรบการจดชนสนทรพยตามมาตรฐานการรายงานทางการเงนฉบบท 9 ซงจะมผลบงคบใชวนท 1 มกราคม 2563 และ 5) ปรบปรงหลกเกณฑเกยวกบกลไกการตรวจสอบความนาเชอถอของราคาหลกประกนโดยคณะกรรมการรบรองราคาส าหรบหลกประกนทมแหลงขอมลอางองราคาทนาเชอถอ โดยใหสถาบนการเงนก าหนดเปนนโยบายภายในตามแนวทางการบรหารความเสยงของแตละสถาบนการเงน

2. แนวนโยบายทยกเลก

แนวนโยบายธนาคารแหงประเทศไทย เรอง แนวนโยบายการประเมนราคาหลกประกนและอสงหารมทรพยรอการขายทไดมาจากการรบช าระหน การประกนการใหสนเชอ หรอทซอจากการขายทอดตลอดของสถาบนการเงน ลงวนท 10 มถนายน 2559

3. ขอบเขตการบงคบใช

แนวนโยบายฉบบนใหใชบงคบกบสถาบนการเงนตามกฎหมายวาดวยธรกจสถาบนการเงนทกแหง

4. เนอหา

4.1 ค าจ ากดความ

“การประเมนราคา” หมายถง การแสดงความเหนเกยวกบมลคาตลาดของสนทรพยทเปนหลกประกนหรอมลคาตลาดของอสงหารมทรพยรอการขายทไดมาจากการรบช าระหน การประกนการใหสนเชอ หรอทซอจากการขายทอดตลาด โดยไดด าเนนการตามขนตอนและวธการประเมนทเหมาะสมเพอประมาณการราคาของสนทรพยทเปนหลกประกนหรออสงหารมทรพยดงกลาว ทควรจะสามารถซอขายไดในตลาดโดยเปดเผยและไดพจารณาถงลกษณะของสนทรพยหรออสงหารมทรพยและสภาวะตลาดแลว ทงน การประเมนราคาจะตองจดท าเปนรายงานทเปนลายลกษณอกษร โดยอาจอยในรปแบบอเลกทรอนกสกได ซงอาจกระท าโดยผประเมนราคาภายนอกหรอผประเมนราคาภายในของสถาบนการเงนเอง ตามหลกเกณฑทก าหนดในแนวนโยบายฉบบน

3

ฝนสว90-คส22202-25620508

“มลคาตลาด” หมายถง มลคาเปนตวเงนซงประมาณวาเปนราคาของสนทรพยทเปนหลกประกนหรออสงหารมทรพยรอการขายทไดมาจากการรบช าระหน การประกนการใหสนเชอ หรอทซอจากการขายทอดตลาด ทสามารถใชตกลงซอขายกนไดระหวางผเตมใจขายกบผเตมใจซอ ณ วนทประเมนราคาภายใตเงอนไขการซอขายปกตทผซอผขายไมมผลประโยชนเกยวเนองกน โดยไดม การเสนอขายสนทรพยหรออสงหารมทรพยดงกลาวในระยะเวลาพอสมควร และโดยททงสองฝายได ตกลงใจซอขายดวยความรอบรอยางรอบคอบและปราศจากภาวะกดดน ทงน ใหถอดวยวาสามารถ โอนสทธครอบครองตามกฎหมายโดยสมบรณในสนทรพยได มลคาตลาดโดยทวไปจะไมค านงถงตนทนหรอคาใชจายในการซอ หรอคาธรรมเนยม หรอภาษใด ๆ

“ผประเมนราคาภายนอก” หมายถง บคคลตามขอใดขอหนงดงน

(1) บคคลธรรมดาและนตบคคลทประกอบธรกจใหบรการประเมนราคาสนทรพย ทมคณสมบตและประสบการณทางวชาชพอนเหมาะสมตามมาตรฐานและหลกเกณฑทก าหนดโดยสมาคมวชาชพและ/หรอหนวยงานรฐทก ากบดแลผประเมน ซงโดยทวไปมหนาทใหความเหนเกยวกบมลคาตลาดของสนทรพยภายใตเงอนไขขอจ ากดและสถานการณของตลาดสนทรพย ณ เวลานน โดยเปน ผประเมนราคาทไมมความเกยวของกบสถาบนการเงนนน และเปนผประเมนราคาทไดรบความเหนชอบจากส านกงานคณะกรรมการก ากบหลกทรพยและตลาดหลกทรพย และไมเปนผทเคยถกธนาคารแหงประเทศไทยประกาศยกเลกรายชอทธนาคารแหงประเทศไทยเหนชอบใหเปนผช านาญการประเมนราคาทรพยสนของสถาบนการเงน

ทงน ส าหรบหลกประกนทอยในตางประเทศ ผประเมนราคาหลกประกนใหหมายความรวมถง บคคลธรรมดาหรอนตบคคลในตางประเทศทประกอบธรกจใหบรการประเมนราคาสนทรพยทมคณสมบตและประสบการณทางวชาชพอนเหมาะสมตามมาตรฐานและหลกเกณฑทก าหนดจากสมาคมวชาชพ และ/หรอหนวยงานทก ากบดแลผประเมนนน และ มมาตรฐานการประเมนราคาอนเปนทยอมรบเปนการทวไป

(2) ผประเมนราคาทไดรบความเหนชอบจากธนาคารแหงประเทศไทย

ทงน ส าหรบการประเมนราคากจการและทรพยสนทางปญญา ผประเมนราคาภายนอก ใหหมายความรวมถง ผบงคบหลกประกนตามกฎหมายวาดวยหลกประกนทางธรกจทมความรความช านาญดานการประเมนราคา ทปรกษาทางการเงนทมความรความช านาญและไดรบความเหนชอบจากส านกงานคณะกรรมการก ากบหลกทรพยและตลาดหลกทรพย และผสอบบญชรบอนญาตตามกฎหมายวาดวยวชาชพบญชทมความรความช านาญดานการประเมนราคาเพมเตมนอกเหนอบคคลตามขอ (1) และ (2)

4.2 หลกเกณฑการประเมนมลคาหลกประกนและอสงหารมทรพยรอการขายทไดมาจากการช าระหน การประกนการใหสนเชอ หรอทซอจากการขายทอดตลาดของสถาบนการเงน

4.2.1 วตถประสงค

การประเมนราคาหลกประกนมความส าคญในกระบวนการบรหารความเสยงดานเครดตของสถาบนการเงน ธนาคารแหงประเทศไทยจงใหความส าคญกบกระบวนการประเมนราคาหลกประกน เพอใหราคาหลกประกนสะทอนมลคาทแทจรง ซงจะท าใหสถาบน

4

ฝนสว90-คส22202-25620508

การเงนสามารถน ามลคาหลกประกนไปใชประกอบการประเมนความเสยง การก าหนดวงเงนสนเชอ และการกนเงนส ารองไดอยางถกตองและเหมาะสม โดยครอบคลมนโยบายและวธปฏบต การใชผประเมนราคาภายนอกหรอภายใน มาตรฐานการประเมนราคา แนวทางการประเมนราคา ความเปนอสระของผประเมนราคา และกลไกการตรวจสอบโดยคณะกรรมการรบรองราคา

4.2.2 การก าหนดนโยบายและวธปฏบต

(1) สถาบนการเงนตองก าหนดนโยบายและวธปฏบตในการประเมนราคาสนทรพยทเปนหลกประกนการใหกยมหรอใหสนเชอ และอสงหารมทรพยรอการขายทไดมาจากการ รบช าระหน การประกนการใหสนเชอ หรอทซอจากการขายทอดตลาด รวมถงหลกเกณฑการทบทวนมลคาของสนทรพยดงกลาวไวอยางชดเจนเปนลายลกษณอกษร โดยอาจอยในรปแบบอเลกทรอนกสกได

(2) นโยบายในการประเมนราคาสนทรพยดงกลาวตองไดรบความเหนชอบจากคณะกรรมการของสถาบนการเงนหรอคณะกรรมการอนทไดรบมอบหมาย

(3) ผบรหารของสถาบนการเงนมหนาทตองรบผดชอบและใชความระมดระวงรอบคอบในการใชขอมลราคาหลกประกน

(4) สถาบนการเงนตองมการสอสารหรอเผยแพรนโยบายและวธปฏบตในการประเมนราคาหลกประกนและอสงหารมทรพยรอการขายทไดรบมาจากการรบช าระหน การประกนการใหสนเชอ หรอทซอจากการขายทอดตลาด ใหพนกงานทเกยวของของสถาบนการเงนทราบและ ถอปฏบตโดยเครงครด

(5) สถาบนการเงนตองเปดเผยมลคาของอสงหารมทรพยรอการขายทไดมาจากการรบช าระหน การประกนการใหสนเชอ หรอทซอจากการขายทอดตลาด โดยใหจ าแนกวาเปนราคาทประเมนโดยผประเมนราคาภายนอกหรอผประเมนราคาภายในไวในหมายเหตประกอบงบการเงนของสถาบนการเงน ทงน ใหสถาบนการเงนอางองแนวทางตามขอก าหนดของประกาศธนาคารแหงประเทศไทยวาดวยการจดท าและการประกาศงบการเงนของธนาคารพาณชย และบรษทโฮลดงทเปนบรษทแมของกลมธรกจทางการเงน และประกาศธนาคารแหงประเทศไทยวาดวยการจดท าและการประกาศงบการเงนของบรษทเงนทนและบรษทเครดตฟองซเอร แลวแตกรณ

4.2.3 การใชผประเมนราคาภายนอกหรอภายใน

ใหสถาบนการเงนถอปฏบตในการเลอกใชผประเมนราคาภายนอก หรอผประเมนราคาภายในในการประเมนราคาสนทรพยทเปนหลกประกนการใหกยมหรอใหสนเชอและอสงหารมทรพยรอการขายทไดมาจากการรบช าระหน การประกนการใหสนเชอ หรอทซอจากการขายทอดตลาด ดงน

(1) ใหสถาบนการเงนสามารถใชผประเมนราคาภายนอกหรอผประเมนราคาภายในของสถาบนการเงนไดเอง ส าหรบหลกประกนทมมลคาต ากวา 10 ลานบาท ทงน หลกประกนดงกลาวตองไมใชทดนแปลงยอยหลายแปลงทมพนทตอกนรวมเปนทดนผนใหญ

(2) ในการพจารณาวากรณใดจะเลอกใชผประเมนราคาภายนอกหรอผประเมนราคาภายในของสถาบนการเงน ใหสถาบนการเงนพจารณาจากผลการจดระดบความเสยงสทธ

5

ฝนสว90-คส22202-25620508

ของธรกรรมสนเชอธรกจประเภททมสดสวนยอดคงคางสงสดของสถาบนการเงนทปรากฏตามรายงานการตรวจสอบปลาสดทไดรบจากธนาคารแหงประเทศไทย แตยอนหลงไดไมเกน 3 ป (เอกสารแนบ 1) ดงน

(2.1) กรณสถาบนการเงนมผลการจดระดบความเสยงสทธของธรกรรมสนเชอธรกจประเภททมสดสวนยอดคงคางสงสดในระดบต า คอนขางต า หรอปานกลาง และไดรบความเหนชอบระบบงานประเมนราคาจากธนาคารแหงประเทศไทย

ใหสถาบนการเงนสามารถก าหนดแนวทางในการเลอกใช ผประเมนราคาภายนอกหรอภายในของสถาบนการเงนไดเอง โดยใหมหนงสอขอความเหนชอบระบบงานประเมนราคาของสถาบนการเงนมายงธนาคารแหงประเทศไทย ทงน ในการพจารณาใหความเหนชอบ ธนาคารแหงประเทศไทยจะประเมนจากคณภาพและความเปนอสระของระบบการประเมนราคาภายในของสถาบนการเงนตามแนวทางการพจารณาของธนาคารแหงประเทศไทยเกยวกบระบบการประเมนราคาทดของสถาบนการเงน (เอกสารแนบ 2)

(2.2) กรณสถาบนการเงนมผลการจดระดบความเสยงสทธของธรกรรมสนเชอธรกจประเภททมสดสวนยอดคงคางสงสดในระดบต า คอนขางต า หรอปานกลาง แตไมเขาลกษณะตามขอ (2.1)

สถาบนการเงนสามารถท าการประเมนราคาโดยใช ผประเมนราคาภายนอกหรอผประเมนราคาภายในของสถาบนการเงนเองได เวนแตในกรณดงตอไปน ใหสถาบนการเงนใชผประเมนราคาภายนอก

(2.2.1) กรณการประเมนราคาหลกประกน

(ก) ส าหรบสถาบนการเงนทมเงนกองทนนอยกวา 8,000 ลานบาท ใหใชผประเมนราคาภายนอกส าหรบการประเมนราคาหลกประกนของลกหนทมราคาตามบญชสงกวา 50 ลานบาท

(ข) ส าหรบสถาบนการเงนทมเงนกองทนตงแต 8,000 ลานบาทขนไป ใหใชผประเมนราคาภายนอกส าหรบการประเมนราคาหลกประกนของลกหนทมราคาตามบญชสงกวา 100 ลานบาท

(2.2.2) กรณการประเมนราคาอสงหารมทรพยรอการขาย ทไดมาจากการรบช าระหน การประกนการใหสนเชอ หรอทซอจากการขายทอดตลาดของสถาบนการเงน

(ก) ส าหรบสถาบนการเงนทมเงนกองทนนอยกวา 8,000 ลานบาท ใหใชผประเมนราคาภายนอกส าหรบกรณทราคาตามบญชของอสงหารมทรพยรอการขายทไดมาจากการรบช าระหน การประกนการใหสนเชอ หรอทซอจากการขายทอดตลาดแตละแปลงมมลคาสงกวา 50 ลานบาท

(ข) ส าหรบสถาบนการเงนทมเงนกองทนตงแต 8,000 ลานบาทขนไป ใหใชผประเมนราคาภายนอกส าหรบกรณทราคาตามบญชของอสงหารมทรพยรอการขายทไดมาจากการรบช าระหน การประกนการใหสนเชอ หรอทซอจากการขายทอดตลาดแตละแปลงมมลคาสงกวา 100 ลานบาท

6

ฝนสว90-คส22202-25620508

ทงน หากอสงหารมทรพยรอการขายทไดมาจากการรบช าระหน การประกนการใหสนเชอ หรอซอจากการขายทอดตลาด แบงออกเปนหลายแปลงและไมสามารถแยกจ าหนายจากกนไดใหพจารณามลคารวมกนทกแปลง

(2.3) กรณสถาบนการเงนไมเขาลกษณะตามขอ (2.1) หรอ (2.2)

สถาบนการเงนสามารถท าการประเมนราคาโดยใช ผประเมนราคาภายนอกหรอผประเมนราคาภายในของสถาบนการเงนเองได เวนแตในกรณดงตอไปน ใหสถาบนการเงนใชผประเมนราคาภายนอก

(2.3.1) กรณการประเมนราคาหลกประกน

(ก) ส าหรบสถาบนการเงนทมเงนกองทนนอยกวา 8,000 ลานบาท ใหใชผประเมนราคาภายนอกส าหรบการประเมนราคาหลกประกนของลกหนทมราคาตามบญชสงกวา 25 ลานบาท

(ข) ส าหรบสถาบนการเงนทมเงนกองทนตงแต 8,000 ลานบาทขนไป ใหใชผประเมนราคาภายนอกส าหรบการประเมนราคาหลกประกนของลกหนทมราคาตามบญชสงกวา 50 ลานบาท

(2.3.2) กรณการประเมนราคาอสงหารมทรพยรอการขาย ทไดมาจากการรบช าระหน การประกนการใหสนเชอ หรอทซอจากการขายทอดตลาดของสถาบนการเงน

ใหสถาบนการเงนใชผประเมนราคาภายนอกส าหรบกรณทราคาตามบญชของอสงหารมทรพยรอการขายทไดมาจากการรบช าระหน การประกนการใหสนเชอ หรอทซอจากการขายทอดตลาดแตละแปลงมมลคาสงกวา 50 ลานบาท

ทงน หากอสงหารมทรพยรอการขายทไดมาจากการรบช าระหน การประกนการใหสนเชอ หรอทซอจากการขายทอดตลาด แบงออกเปนหลายแปลงและไมสามารถแยกจ าหนายจากกนไดใหพจารณามลคารวมกนทกแปลง

4.2.4 มาตรฐานการประเมนราคา

ในการประเมนราคาไมวาจะกระท าโดยผประเมนราคาภายนอกหรอ ผประเมนราคาภายใน สถาบนการเงนตองถอปฏบตดงน

(1) ถอปฏบตตามมาตรฐานและจรรยาบรรณวชาชพการประเมนมลคาทรพยสนในประเทศไทยทส านกงานคณะกรรมการก ากบหลกทรพยและตลาดหลกทรพยประกาศใช และ/หรอมาตรฐานและจรรยาบรรณวชาชพการประเมนมลคาทรพยสนส าหรบธรกรรมใน ตลาดเงน ซงเปนหลกเกณฑทเปนทยอมรบกนโดยทวไปในวงการวชาชพการประเมนราคาทรพยสน ทงน กรณหลกประกนทอยในตางประเทศ ใหการประเมนราคาถอปฏบตตามมาตรฐานและหลกเกณฑทก าหนดจากสมาคมวชาชพ และ/หรอหนวยงานทก ากบดแลผประเมนราคานน และมมาตรฐานการประเมนราคาอนเปนทยอมรบเปนการทวไป

7

ฝนสว90-คส22202-25620508

(2) รายงานการประเมนราคาตองมขอมลและการวเคราะหทชดเจนและเพยงพอตอการตดสนใจก าหนดราคา ทงน รายงานการประเมนราคาดงกลาวตองลงลายมอชอโดยผประเมนราคาภายนอกหรอผประเมนราคาภายในของสถาบนการเงนตามแตกรณ

4.2.5 แนวทางการประเมนราคา

ใหสถาบนการเงนประเมนราคาหลกประกนทรบมาจากการใหสนเชอหรอกอภาระผกพนตาง ๆ โดยใหพจารณาความถในการประเมนมลคาหลกประกน ดงน

(1) กรณหลกประกนของสนทรพยและภาระผกพนทางการเงนท ไมมการเพมขนอยางมนยส าคญของความเสยงดานเครดต (performing) และสนทรพยและ ภาระผกพนทางการเงนทมการเพมขนอยางมนยส าคญของความเสยงดานเครดต (under-performing) ใหสถาบนการเงนพจารณาความถในการประเมนมลคาหลกประกนตามความเหมาะสม และสอดคลองกบนโยบายการบรหารความเสยงของแตละสถาบนการเงน

ส าหรบสถาบนการเงนทจะใชวธการอน (เชน การใชเทคโนโลยทชวยสนบสนนงานดานการส ารวจ ระบบฐานขอมลราคาหลกประกนทเปนปจจบน หรอแบบ จ าลองทางสถตทสะทอนปจจยทมผลตอมลคาหลกประกน เปนตน) ในการทบทวนราคาหลกประกนของสนทรพยและภาระผกพนทางการเงนทไมมการเพมขนอยางมนยส าคญของความเสยงดานเครดต (performing) ตามความถทสถาบนการเงนก าหนด หลกประกนดงกลาวตองมแหลงขอมลอางองราคาหลกประกนทนาเชอถอ โดยสถาบนการเงนตองมการก าหนด แนวทางการน าวธการ อนมาใชทดแทนในการประเมนราคาหลกประกนเดมไวในนโยบายการประเมนราคาหลกประกน ใหชดเจนและรดกม ครอบคลมทงเครองมอทจะใช ประเภทหรอลกษณะของหลกประกนทจะน าวธการอนมาใช กรอบในการด าเนนการ แนวทางการควบคมดแลความเสยง การทดสอบความแมนย าและนาเชอถอของราคาประเมน (validation) และการตดตามประสทธภาพของวธการ อนทน ามาใชทดแทน (back testing) อยางสม าเสมอ และควรมการทบทวนนโยบายดงกลาว เปนประจ าอยางนอยปละ 1 ครง (เอกสารแนบ 3)

(2) กรณหลกประกนของสนทรพยและภาระผกพนทางการเงนทมการดอยคาดานเครดต (non-performing) ใหสถาบนการเงนปฏบตตามหลกเกณฑการประเมนราคาส าหรบหลกประกนแตละประเภทตามตารางสรปวธการประเมนราคาและความถในการประเมนราคา (เอกสารแนบ 4)

(3) กรณอสงหารมทรพยทสถาบนการเงนไดมาจากการรบช าระหน การประกนการใหสนเชอ หรอทซอจากการขายทอดตลาดใหท าการประเมนราคาเปนประจ าทกป

(4) สถาบนการเงนตองพจารณาการดอยคาหรอมลคาทลดลงของสนทรพยทเปนหลกประกน หรออสงหารมทรพยรอการขายทไดมาจากการรบช าระหน การประกน การใหสนเชอ หรอทซอจากการขายทอดตลาด เมอมขอบงชทแสดงใหเหนวามมลคาลดลง หรอมการเสอมราคาตามอายการใชงาน

8

ฝนสว90-คส22202-25620508

4.2.6 ความเปนอสระของผประเมนราคา

(1) ในการประเมนราคาโดยผประเมนราคาภายใน ผประเมนราคาดงกลาวจะตองไมมสวนเกยวของกบการใหสนเชอ การลงทน และการเรยกช าระหน รวมทงจะตองไมมสวนเกยวของทงทางตรงและทางออมกบลกหนและหลกประกน

(2) ในการประเมนราคาโดยผประเมนราคาภายนอก ผประเมนราคาดงกลาวจะตองไมมสวนเกยวของทงทางตรงและทางออมกบสถาบนการเงน ลกหน และหลกประกน

4.2.7 คณะกรรมการพจารณาและอนมตผประเมนราคาและผลการประเมนราคา

(1) สถาบนการเงนจะตองจดใหมกรรมการในคณะกรรมการพจารณาและอนมตผประเมนราคาและผลการประเมนราคาอยางนอย 3 คน เวนแต ธปท. จะพจารณาอนญาตเปนอยางอน เพอท าหนาทในการพจารณาและอนมตผประเมนราคาภายนอก รวมทงพจารณาและอนมตผลการประเมนราคา ทงทกระท าโดยผประเมนราคาภายนอกและผประเมนราคาภายใน เพอใหมผรบผดชอบในการสอบทานราคาประเมนของหลกประกนใหสะทอนมลคาทแทจรง ทงน กรรมการทกคนจะตองใหความเหนของตนเปนลายลกษณอกษรประกอบการพจารณาและอนมตดงกลาวดวย

(2) หากคณะกรรมการตามขอ 4.2.7 (1) ไมเหนดวยกบผลการประเมนราคาใหคณะกรรมการถอปฏบต ดงน

(2.1) ในกรณทหลกประกนหรออสงหารมทรพยรอการขายทไดมาจากการรบช าระหน การประกนการใหสนเชอ หรอทซอจากการขายทอดตลาดดงกลาว เขาขายตองใชผประเมนราคาภายนอก คณะกรรมการไมสามารถปรบเพมราคาประเมนทไดรบจากผประเมนราคาภายนอกไดเอง แตสามารถวาจางผประเมนราคาภายนอกรายใหม แลวเลอกใชราคาใดทอยในชวงราคาของผประเมนราคาภายนอกทงสองรายได โดยใหคณะกรรมการแสดงเหตผลเปนลายลกษณอกษรประกอบไว

(2.2) ในกรณทเปนหลกประกนหรออสงหารมทรพยรอการขายทไดมาจากการรบช าระหน การประกนการใหสนเชอ หรอทซอจากการขายทอดตลาด ทไมเขาขายตองใชผประเมนราคาภายนอก คณะกรรมการสามารถปรบเพมหรอลดราคาประเมนเองได โดยจะตองแสดงเหตผลเปนลายลกษณอกษรไวดวย

กรณหลกประกนส าหรบสนทรพยและภาระผกพนทางการเงนทไมมการเพมขนอยางมนยส าคญของความเสยงดานเครดต (performing) ทมแหลงขอมลอางองราคาทนาเชอถอ ใหสถาบนการเงนสามารถพจารณาก าหนดจ านวนคณะกรรมการตามความเหมาะสม และสอดคลองกบนโยบายการบรหารความเสยงของแตละสถาบนการเงน

4.2.8 การตรวจสอบของธนาคารแหงประเทศไทย

ในกรณทธนาคารแหงประเทศไทยเหนวาการประเมนราคาของสถาบนการเงน มไดมการปฏบตตามหลกเกณฑทกลาวขางตน หรอมไดมการวเคราะห หรอขาดขอมล หรอขาดเอกสารหลกฐานสนบสนนอยางเพยงพอ ธนาคารแหงประเทศไทยกอาจพจารณาสงการใหสถาบนการเงนปรบลดมลคาตลาดลงตามความเหมาะสม หรอสงการใหมการประเมนราคาใหมได

9

ฝนสว90-คส22202-25620508

5. บทเฉพาะกาล

ในระหวางทประกาศธนาคารแหงประเทศไทย ท สนส. 23/2561 เรอง การจดชนและกนส ารองของสถาบนการเงน ลงวนท 31 ตลาคม 2561 ยงไมมผลบงคบใช ใหสถาบนการเงนถอปฏบตเกยวกบการจดชนสนทรพยและภาระผกพนทางการเงนตามประกาศน ดงตอไปน

1) สนทรพยและภาระผกพนทางการเงนทไมมการเพมขนอยางมนยส าคญของความเสยงดานเครดต (performing) ใหหมายถง สนทรพยจดชนปกต ตามประกาศธนาคารแหงประเทศไทย ท สนส. 5/2559 เรอง หลกเกณฑการจดชนและการกนเงนส ารองของสถาบนการเงน

2) สนทรพยและภาระผกพนทางการเงนทมการเพมขนอยางมนยส าคญของความเสยงดานเครดต (under-performing) ใหหมายถง สนทรพยจดชนปกตและจดชนกลาวถงเปนพเศษตามล าดบ ตามประกาศธนาคารแหงประเทศไทย ท สนส. 5/2559 เรอง หลกเกณฑการจดชนและการกนเงนส ารองของสถาบนการเงน

3) สนทรพยและภาระผกพนทางการเงนทมการดอยคาดานเครดต (non-performing) ใหหมายถง สนทรพยจดชนต ากวามาตรฐาน สนทรพยจดชนสงสย และสนทรพยจดชนสงสยจะสญ ตามประกาศธนาคารแหงประเทศไทย ท สนส. 5/2559 เรอง หลกเกณฑการจดชนและการกนเงนส ารองของสถาบนการเงน

6. วนเรมตนบงคบใช

แนวนโยบายฉบบนใหใชบงคบตงแตวนท 15 พฤษภาคม 2562 เปนตนไป

- 1/1 -

ฝนสว90-คส22202-25620508

เอกสารแนบ 1

หมายเหต : ส าหรบหลกประกนทมมลคาต ากวา 10 ลานบาท สถาบนการเงนสามารถใชผประเมนราคาภายนอกหรอผประเมนราคาภายในของสถาบนการเงนไดเอง ทงน หลกประกนดงกลาวตองไมใชทดนแปลงยอยหลายแปลงทมพนทตอกนรวมเปนทดนผนใหญ

สรปเกณฑการเลอกใชผประเมนราคาภายนอกและผประเมนราคาภายในส าหรบหลกประกนทมมลคาตงแต 10 ลานบาทขนไป และอสงหารมทรพยรอการขายทไดมาจากการรบช าระหน การประกนการใหสนเชอ หรอทซอจากการขายทอดตลาดของสถาบนการเงน

กรณท 1 สถาบนการเงนสามารถพจารณาเลอกใชผประเมนราคาภายนอกหรอภายในของสถาบนการเงนไดเอง หากเขาเงอนไข ทกขอดงน

(1) มผลการจดระดบความเสยงสทธของธรกรรมสนเชอธรกจประเภททมสดสวนยอดคงคางสงสดในระดบต า คอนขางต า หรอปานกลาง

(2) ไดรบความเหนชอบระบบงานประเมนราคาจากธนาคารแหงประเทศไทย

ทงน ธนาคารแหงประเทศไทยจะพจารณาใหความเหนชอบ โดยประเมนจากคณภาพและความเปนอสระของระบบการประเมนราคาภายในของสถาบนการเงนตามแนวทางการพจารณาของธนาคารแหงประเทศไทยเกยวกบระบบการประเมนราคาทดของสถาบนการเงน ตามเอกสารแนบ 2

กรณท 2 ใหสถาบนการเงนใชผประเมนราคาภายนอก เฉพาะกรณทไมเขาเงอนไขตามกรณท 1 แตมผลการจดระดบความเสยงสทธของธรกรรมสนเชอธรกจประเภททมสดสวนยอดคงคางสงสดในระดบต า คอนขางต า หรอปานกลาง ดงน

เงนกองทนของสถาบนการเงน

(ลานบาท)

หลกประกน (พจารณาราคาตามบญชของลกหน)

(ลานบาท)

อสงหารมทรพยรอการขายฯ (พจารณาจากราคาบญช ของอสงหารมทรพยฯ)

(ลานบาท) ผประเมนภายนอก ผประเมน

ภายใน/ภายนอก ผประเมนภายนอก ผประเมน

ภายใน/ภายนอก > 8,000 > 100 < 100 > 100 < 100 < 8,000 > 50 < 50 > 50 < 50

กรณท 3 ใหสถาบนการเงนใชผประเมนราคาภายนอก เฉพาะกรณทไมเขาเงอนไขตามกรณท 1 และ 2 ดงน

เงนกองทนของสถาบนการเงน

(ลานบาท)

หลกประกน (พจารณาราคาตามบญชของลกหน)

(ลานบาท)

อสงหารมทรพยรอการขายฯ (พจารณาจากราคาบญช ของอสงหารมทรพยฯ)

(ลานบาท) ผประเมนภายนอก ผประเมน

ภายใน/ภายนอก ผประเมนภายนอก ผประเมน

ภายใน/ภายนอก > 8,000 > 50 < 50 > 50 < 50 < 8,000 > 25 < 25 > 50 < 50

- 2/1 -

ฝนสว90-คส22202-25620508

เอกสารแนบ 2

แนวทางการพจารณาของธนาคารแหงประเทศไทยเกยวกบระบบการประเมนราคาทดของสถาบนการเงน

ในการพจารณาอนญาตใหสถาบนการเงนสามารถเลอกใชผประเมนภายนอกหรอผประเมนราคาภายใน ส าหรบการประเมนมลคาหลกประกนและอสงหารมทรพยรอการขายทไดมาจากการรบช าระหน การประกนการใหสนเชอ หรอทซอจากการขายทอดตลาด ตามแนวทางทก าหนดตามขอ 4.2.3 (2.1) ธนาคารแหงประเทศไทยจะพจารณาปจจยทเกยวของอยางนอย ดงน

1. การจดท านโยบาย ระเบยบ และแนวปฏบตดานการประเมนราคา

สถาบนการเงนควรมการก าหนดสมมตฐานในการประเมนราคาทเหมาะสม ชดเจน และมความเปนอสระ โดยจดท าเปนลายลกษณอกษร โดยอาจอยในรปแบบอเลกทรอนกสกได และนโยบายตองไดรบอนมตจากคณะกรรมการสถาบนการเงนหรอคณะกรรมการอนทไดรบมอบหมาย

ทงน ใหสถาบนการเงนจดเกบหลกฐานเอกสารทเกยวของกบการประเมนราคา เชน นโยบาย ระเบยบ และแนวปฏบตไวทสถาบนการเงนเองเพอใหธนาคารแหงประเทศไทยสามารถตรวจสอบได และควรมการทบทวนนโยบายดงกลาวเปนประจ าอยางนอยปละ 1 ครง

2. คณสมบตของผประเมนราคา

สถาบนการเงนควรก าหนดขอบเขตและคณสมบตในการเลอกใชผประเมนราคาทชดเจน ทงกรณผประเมนราคาภายนอกและผประเมนราคาภายในอยางนอยดงน

(1) ขอบเขตในการเลอกใชผประเมนราคาภายนอกและผประเมนราคาภายใน

(2) มาตรฐานและคณสมบตของผประเมนราคา รวมถงแนวทางในการคดเลอก ผประเมนราคา

(3) รายชอผประเมนราคาทมความเปนปจจบนทสถาบนการเงนสามารถเลอกใชในการประเมนราคา โดยพจารณาจากความรความสามารถ ความเชยวชาญ และตองไดรบการรบรองตามมาตรฐานและจรรยาบรรณวชาชพ ยกเวนกรณทเปนหลกประกนทอยในตางประเทศ ผประเมนราคาตองปฏบตตามมาตรฐานและหลกเกณฑทก าหนดจากสมาคมวชาชพ และ/หรอหนวยงานทก ากบดแล ผประเมนนน และมมาตรฐานการประเมนราคาอนเปนทยอมรบเปนการทวไป

3. กระบวนการและระบบการประเมนราคา

3.1 สถาบนการเงนควรมกระบวนการและระบบการประเมนราคาทระบถงความถและวธการในการประเมนราคา จ าแนกตามประเภทของลกษณะของสนเชอและสนทรพยทเปนหลกประกนการใหกยมหรอการใหสนเชอ และตามประเภทอสงหารมทรพยรอการขายทไดมาจากการรบช าระหน การประกนการใหสนเชอ หรอทซอจากการขายทอดตลาด

3.2 สถาบนการเงนควรมระบบการควบคมภายใน การตดตาม และการรายงาน ทเหมาะสม ชดเจน และมความเปนอสระโดยพจารณาถงปจจยตาง ๆ เชน

- 2/2 -

ฝนสว90-คส22202-25620508

(1) ความเปนอสระของกระบวนการประเมนราคา

สถาบนการเงนควรมโครงสรางองคกรทมการถวงดลอ านาจอยางเหมาะสม โดยหนวยงานทรบผดชอบการพจารณาสนเชอ และหนวยงานทรบผดชอบงานดานประเมนราคาและอนมตรบราคาประเมนดงกลาว ไมควรอยภายใตสายงานบงคบบญชาเดยวกนและมความเปนอสระออกจากกน

สถาบนการเงนควรมการแบงแยกหนาทความรบผดชอบของผทมอ านาจในการอนมตการใหสนเชอแยกออกจากผทมท าหนาทในการประเมนราคาหลกประกน หรอมอ านาจในการอนมตรบหลกประกน

(2) บทบาทและหนาทของคณะกรรมการและผบรหารระดบสง รวมถงธรรมาภบาลของสถาบนการเงน

คณะกรรมการสถาบนการเงนหรอคณะกรรมการอนทไดรบมอบหมายควรมบทบาทและความรบผดชอบในการก าหนดนโยบายการประเมนราคาหลกประกนและอสงหารมทรพยรอการขายทไดมาจากการรบช าระหน การประกนการใหสนเชอ หรอทซอจากการขายทอดตลาดของสถาบนการเงน รวมถงรบทราบขอมลทอาจจะมผลกระทบตอการเปลยนแปลงนโยบายของสถาบนการเงนไดอยางทนทวงท

(3) การควบคมและประเมนความเสยงทเกดจากการกระจกตว (Concentration Risk)

สถาบนการเงนควรพจารณาความเสยงทเกดจากการกระจกตวของหลกประกนและอสงหารมทรพยรอการขายทไดมาจากการรบช าระหน การประกนการใหสนเชอ หรอทซอจากการขายทอดตลาด ซงอาจสงผลตอการปรบลดของมลคาหลกประกนหรอสนทรพยของสถาบนการเงนในอนาคต เชน การรบหลกประกนทเปนสนทรพยประเภทเดยวกนจากผออก (issuer) หรอผถอกรรมสทธในสนทรพย (provider) รายเดยวกน

(4) การสอบทานความถกตองของการประเมนราคาภายใน

สถาบนการเงนควรมกระบวนการสอบทานความถกตองของวธการประเมนราคา เพอใหมนใจไดวาราคาทท าการประเมนโดยผประเมนราคาไมมความแตกตางจากมลคาตลาดอยางมสาระส าคญ ทงน สถาบนการเงนควรมการประเมนผลกระทบจากปจจยดานสภาวะตลาดทอาจมผลตอการเปลยนแปลงมลคาหลกประกน มลคาอสงหารมทรพยรอการขายทไดมาจากการรบช าระหน การประกนการใหสนเชอ หรอทซอจากการขายทอดตลาด เชน การปรบลดของราคาอสงหารมทรพย หรอราคาหลกทรพย

- 3/1 -

ฝนสว90-คส22202-25620508

เอกสารแนบ 3

แนวทางการใชวธการอนในการทบทวนราคาประเมนของหลกประกน

การด าเนนการใชวธการอนในการทบทวนราคาประเมนหลกประกน

สถาบนการเงนมหนาทตองจดท านโยบายและกระบวนการในการน าวธการอนมาใชทดแทน ในการทบทวนราคาประเมนของหลกประกน เชน เทคโนโลยทชวยสนบสนนงานดานส ารวจ ระบบฐานขอมลราคาทเปนปจจบน หรอแบบจ าลองทางสถตทสะทอนปจจยทมผลตอมลคาหลกประกน ภายใตแนวทางทธนาคารแหงประเทศไทยก าหนดโดยยงคงไวซงความนาเชอถอของราคา ดงน

(1) มการจดท าขอบเขตและกระบวนการใชวธการอนในการทบทวนราคาประเมนของหลกประกน

(2) มทรพยากรและบคลากรทมความร ความสามารถ ประสบการณ และความเชยวชาญทเพยงพอตอการปฏบตงานอยางมประสทธภาพและประสทธผลตลอดทงกระบวนการ รวมทงมการแบงแยกหนาททชดเจนและถวงดลอ านาจกนอยางเปนอสระ ดงตอไปน

(2.1) ผทรบผดชอบในการทดสอบความนาเชอถอ และผทตดตามประสทธภาพของการใชวธการอนทน ามาใชทดแทนในการทบทวนราคาประเมนของหลกประกน ตองมความเปนอสระจากผทรบผดชอบในการวเคราะหและคดเลอกปจจย พฒนาแบบจ าลองหรอเทคโนโลยทน ามาใช (ถาม) ในการทบทวนราคาประเมนของหลกประกน

(2.2) ผทรบผดชอบในการตรวจสอบการปฏบตงานตองมความเปนอสระจากผทรบการตรวจสอบ

(3) จดใหมแนวทางการพจารณาวเคราะหและคดเลอกปจจย พฒนาแบบจ าลอง หรอเทคโนโลย (ถาม) ทสามารถใชในการทบทวนราคาประเมนของหลกประกนไดอยางถกตอง โดยตองอางองจากแหลงขอมลทนาเชอถอและใชสมมตฐานทมความสมเหตสมผล

(4) ด าเนนการทดสอบผลส าเรจ (key success factor) ของการใชวธการอนในการทบทวนราคาประเมนหลกประกนภายใตขอบเขตทจ ากดเปนการภายใน (internal sandbox) เพอใหมนใจวาราคาประเมนของหลกประกนดงกลาวมความถกตองแมนย าอยในระดบทยอมรบได ทงน สถาบนการเงนตองจ ากดขอบเขตการใชวธการอนทดแทนในการทบทวนราคาประเมนของหลกประกนจนกวาผลทดสอบดงกลาวจะเปนไปตามเปาหมายในการสะทอนความถกตองของการทบทวนราคาประเมนหลกประกนทไดก าหนดไว

(5) จดใหมกระบวนการตดตามควบคมดแลความเสยง และสอบทานความนาเชอถอและประสทธภาพของการใชวธการอนในการทบทวนราคาประเมนของหลกประกนตามขอ (3) โดยควรด าเนนการอยางตอเนองเปนประจ า หรอทกครงทมการเปลยนแปลงแบบจ าลองหรอเทคโนโลยทเลอกน ามาใชทบทวนราคาหลกประกน (ถาม) อยางมนยส าคญ เพอน าไปปรบปรงประสทธภาพของการทบทวนราคาหลกประกนจากการใชวธการอนดงกลาว

- 4/1 -

ฝนสว90-คส22202-25620508

เอกสารแนบ 4

ตารางสรปวธการประเมนราคาดวยผประเมนราคาภายนอกหรอภายใน และความถในการประเมนราคา

ประเภทหลกประกน วธการประเมนราคา ความถในการ ประเมนราคา

1. เงนสด ไมตองท าการประเมนราคา

-

2. ธนบตรและบตรธนาคารทระลกเนองในโอกาสตาง ๆ เชน ในอภลกขตสมยมหามงคล วนราชาภเษกสมรส และ วนบรมราชาภเษกครบ 50 ป ชนดราคา 500,000 บาท

ไมตองท าการประเมนราคา -

3. สทธในบญชเงนฝากทสถาบนการเงนหรอตวสญญาใชเงน หรอตวแลกเงนทสถาบนการเงนนนออกเพอกยมเงนจากประชาชน

ทงน ส าหรบกรณทเจาของบญชเงนฝากเปนบคคลทสาม ซงมไดน ามาเปนหลกประกนตามกฎหมายวาดวยหลกประกนทางธรกจ เจาของบญชเงนฝากดงกลาวตองมการท าสญญาตกลงผกพนค าประกนหนของลกหนและใหสทธแกสถาบนการเงนสามารถหกเงนฝากของตนเพอช าระหนได นอกจากน สถาบนการเงนตองปฏบตตามพระราชบญญตแกไขประมวลกฎหมายแพงและพาณชยในเรองทเกยวของดวย

ไมตองท าการประเมนราคา

-

4. การอาวล การรบรอง หรอหนงสอค าประกน กรณทเปน

4.1 Standby Letter of Credit (SBLC) ทออกโดยสถาบนการเงนทงในและตางประเทศ และธนาคารเพอการสงออกและน าเขา (ธสน.)

4.2 การอาวล การรบรอง หรอ การออกหนงสอค าประกน

ไมตองท าการประเมนราคา

-

- 4/2 -

ฝนสว90-คส22202-25620508

ประเภทหลกประกน วธการประเมนราคา ความถในการ ประเมนราคา

(LG) โดยธนาคารพาณชยทงในและตางประเทศ และ ธสน.

4.3 หนงสอค าประกน (LG) ทออกโดย บรรษทประกนสนเชออตสาหกรรมขนาดยอม (บสย.)

4.4 การประกนการสงออก (Export Credit Insurance) ของ ธสน. เฉพาะทไดมการ โอนสทธเรยกรองใหสถาบน การเงนแลว

5. การค าประกน พนธบตร หรอหลกทรพยรฐบาล กรณทเปน

5.1 การค าประกนจากกระทรวงการคลงไทย หรอกรณทรฐบาลไทยจะจดสรรเงนงบประมาณเพอช าระหน หรอมหลกฐานวาจะไดรบเงนจากหนวยงานราชการไทยอยางแนนอน หรอเปนการใหสนเชอแกธนาคารแหงประเทศไทย

5.2 พนธบตรรฐบาลไทย ตวเงนคลง พนธบตรธนาคารแหงประเทศไทย พนธบตรกองทนเพอการฟนฟและพฒนาระบบสถาบนการเงน พนธบตรรฐวสาหกจทรฐบาลไทยค าประกนตนเงนและดอกเบย

5.3 หลกทรพยรฐบาลตางประเทศ ทมน าหนกความเสยงตาม ประกาศธนาคารแหงประเทศ ไทยวาดวยหลกเกณฑการ ค านวณสนทรพยเสยงดาน

ไมตองท าการประเมนราคา

ใหประเมนราคาโดยใชราคาตลาด คอ ราคาเสนอซอครงสดทาย

ใหประเมนราคาโดยใชราคาตลาด คอ ราคาเสนอซอครงสดทาย

ทกสนงวดบญช

ทกสนงวดบญช

- 4/3 -

ฝนสว90-คส22202-25620508

ประเภทหลกประกน วธการประเมนราคา ความถในการ ประเมนราคา

เครดตส าหรบธนาคารพาณชย หรอส าหรบบรษทเงนทน แลวแต กรณ เทากบ 0 6. หลกประกนทใกลเคยงเงนสด

6.1 หลกทรพยทอยในความตองการของตลาด ทงหลกทรพยประเภททนและหลกทรพยประเภทหน เชน หนสามญ หนบรมสทธ หนก ตราสารหน ทมการซอขายกนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย หรอศนยซอขายหลกทรพยในประเทศไทยทงน ไมรวมถงหลกทรพยทออกโดยลกหนหรอผทเกยวของกบลกหนตามมาตรา 4 ของพระราชบญญตธรกจสถาบนการเงน พ.ศ. 2551

6.2 ทองค า

6.3 หนวยลงทนทเปนหลกประกน ทางการเงนในการปรบลดความ เสยงดานเครดตดวยวธ Comprehensive ตามประกาศธนาคารแหง ประเทศไทยวาดวยหลกเกณฑ การค านวณสนทรพย เสยงดานเครดตส าหรบ ธนาคารพาณชยโดย Standardised Approach (วธ SA) ซงเปนหนวยลงทนทม การก าหนดราคาตลาด ทเปดเผยเปนการทวไปทกวน

ใหประเมนราคาโดยใชราคาตลาด คอ ราคาเสนอซอครงสดทาย

ใหประเมนราคาโดยใชราคาตลาด คอ ราคารบซอคนหนวยลงทน ครงสดทาย

ทกสนงวดบญช

ทกสนงวดบญช

- 4/4 -

ฝนสว90-คส22202-25620508

ประเภทหลกประกน วธการประเมนราคา ความถในการ ประเมนราคา

7. หลกประกนอน

7.1 อสงหารมทรพยเพอการ พาณชย

7.2 อสงหารมทรพยเพอทอย อาศย

7.3 อสงหารมทรพยอน ๆ เชน สทธการเชาทสามารถเปลยนมอได และสามารถประเมนราคาได

7.4 เครองจกรทอยในความ ตองการของตลาด

7.5 ยานพาหนะทมการท าประกนภย เชน รถยนต รถจกรยานยนต เครองบน เรอ

ใหใชวธการประเมนราคาตามทระบในมาตรฐานและจรรยาบรรณวชาชพการประเมนมลคาทรพยสนในประเทศทส านกงานคณะกรรมการก ากบหลกทรพยและตลาดหลกทรพยประกาศใช และ/หรอมาตรฐานและจรรยาบรรณวชาชพการประเมนมลคาทรพยสนส าหรบธรกรรมในตลาดเงน เชน วธคดจากตนทน (Cost approach) หรอวธการเปรยบเทยบราคาตลาด (Direct sales comparison approach) หรอ วธพจารณาจากรายได (Income approach)

ใชวธการเปรยบเทยบราคาตลาด (Direct sales comparison approach) หรอวธตนทนทดแทน (Replacement Cost) หรอ แนวปฏบตทหากภายหลงสมาคม ผประเมนคาทรพยสนแหงประเทศไทย หรอ สมาคมนกประเมนราคาอสระไทย หรอ ส านกงานคณะกรรมการก ากบหลกทรพยและตลาดหลกทรพยประกาศใชเปนเกณฑขนต า และใหพจารณาคาเสอมราคาทกป

ใชวธการเปรยบเทยบราคาตลาด (Direct sales comparison approach) หรอแนวปฏบตท หากภายหลงสมาคมผประเมนคาทรพยสนแหงประเทศไทย หรอสมาคมนกประเมนราคาอสระไทย หรอส านกงานคณะกรรมการก ากบ

(เฉพาะสนทรพยและภาระผกพนทางการเงนทมการดอยคาดานเครดต และทมการดอยคาดานเครดตเมอซอหรอเมอเกดรายการ)

ทก 3 ป (ค านวณ คาเสอมราคาทกป ส าหรบกรณเครองจกรและยานพาหนะ)

- 4/5 -

ฝนสว90-คส22202-25620508

ประเภทหลกประกน วธการประเมนราคา ความถในการ ประเมนราคา

7.6 กจการทมมลคาไมเกน 50 ลานบาท โดยใหอางองความหมายค าวา “กจการ” ตามกฎหมายวาดวยหลกประกนทางธรกจ

ทงน ตองมแนวทางการควบคมภายในทไดรบความเหนชอบจากคณะกรรมการของสถาบนการเงน เพอควบคมและปองกนการน าทรพยสนทถกนบรวม อยในมลคากจการแลวไปใชเปนหลกประกนการกยมเงนกบสถาบนการเงนแหงอนซ า ตลอดจน เพอใหแนใจถงความมอยจรงของทรพยสนดงกลาวทงดานปรมาณและคณภาพ

หลกทรพยและตลาดหลกทรพยประกาศใชเปนเกณฑขนต า และ ใหพจารณาคาเสอมราคาทกป - ใหประเมนราคา โดยใหประเมนมลคากจการทงกจการ (whole business valuation) และใชวธการประเมนราคา ดงน (1) วธ Income approach หรอ (2) วธ Asset based approach หรอ (3) วธ Market approach หรอ (4) วธอนใดทสามารถสะทอนมลคากจการไดอยางแทจรงและเปนวธการ ทไดรบการยอมรบเปนการทวไปและสอดคลองตามมาตรฐานสากล

ทงน เมอลกหนมการเปลยนแปลง การจดชนจากสนทรพยและภาระผกพนทางการเงนทไมมการเพมขนอยางมนยส าคญของความเสยงดานเครดต (performing)หรอสนทรพยและภาระผกพนทางการเงนทมการเพมขนอยางมนยส าคญของความเสยงดานเครดต (under-performing) เปนสนทรพยและภาระผกพนทางการเงนทมการดอยคาดานเครดต (non-performing) ใหสถาบนการเงนประเมนราคากจการโดยใชวธการประเมนราคากจการเดยวกนกบวธทเลอกใช ณ วนทใหสนเชอ อนง หากสถาบนการเงนประสงคจะใชวธการประเมนราคาวธอนซงไดมลคากจการทต ากวาวธการประเมนราคาวธเดม สถาบนการเงนสามารถท าได - ในการประเมนมลคากจการ ใหพจารณาปจจยอยางนอยดงน

ประวต / ลกษณะของกจการ

ทก 1 ป และใหประเมนภายใน 60 วนนบจากวนทสนทรพยและภาระผกพนทางการเงน มการเปลยนแปลงการจดชนเปนสนทรพยและภาระผกพนทางการเงนทมการดอยคาดานเครดตหรอทมการดอยคาดานเครดตเมอซอหรอเมอเกดรายการ

- 4/6 -

ฝนสว90-คส22202-25620508

ประเภทหลกประกน วธการประเมนราคา ความถในการ ประเมนราคา

7.7 ทรพยสนทางปญญาทสามารถน ามาเปนหลกประกนไดถกตองตามกฎหมาย มการประเมนราคาไดอยางนาเชอถอ และสามารถยดไดตามกฎหมาย

ขอมลการซอขาย / ควบรวมของกจการหรอบรษทอนในอตสาหกรรมเดยวกนกบกจการรวมถงปจจยทม ผลตอราคาซอขาย เชน สภาพคลอง ระยะเวลาในการขาย

สภาวะเศรษฐกจและอตสาหกรรมของกจการ เชน สภาวะการแขงขนในตลาดของกจการ

ฐานะและผลการด าเนนงานของกจการทงในอดต ปจจบน และการคาดการณในอนาคต

ประโยชนเชงเศรษฐกจทจะไดรบจรงจากสนทรพยทงทมตวตนและไมมตวตนภายในกจการ

สญญาและเอกสารอนทางกฎหมายทระบถงบรมสทธของสถาบนการเงนเหนอกจการ

ปจจยอน ๆ ทอาจมผลกระทบตอการด าเนนการของกจการ เชน ความผนผวนของราคาผลตภณฑ ทมลกษณะคลายคลงกบผลตภณฑของกจการ เปนตน ทงน ใหสถาบนการเงนพจารณา ใชปจจยขนต าตามความเหมาะสม กบวธทเลอกใชในการประเมนกจการ ใหประเมนราคา โดยยดแนวปฏบตตามมาตรฐานสากล หรอแนวปฏบต ทหากภายหลงสมาคมผประเมน คาทรพยสนแหงประเทศไทย หรอ สมาคมนกประเมนราคาอสระไทย หรอส านกงานคณะกรรมการก ากบหลกทรพยและตลาดหลกทรพยประกาศใชเปนเกณฑขนต า

ทก 3 ป

- 4/7 -

ฝนสว90-คส22202-25620508

ประเภทหลกประกน วธการประเมนราคา ความถในการ ประเมนราคา

7.8 สนคาคงคลง ทงน ตองมแนวทางการควบคมภายในทไดรบความเหนชอบจากคณะกรรมการของสถาบนการเงน เพอปองกนการน าสนคาคงคลงดงกลาวไปใชเปนหลกประกนการกยมเงนกบสถาบนการเงนแหงอนซ า ตลอดจนเพอใหแนใจถงความมอยจรงของสนคาคงคลงทงดานปรมาณและคณภาพ

7.9 สทธเรยกรองตามกฎหมายวาดวยหลกประกนทางธรกจ (สทธเรยกรองทไมมตราสาร) ซงสามารถเปลยนมอไดถกตองตามกฎหมาย แตไมรวมถงสทธในบญชเงนฝาก และสทธการเชา ซงไดก าหนดมลคาไวตามขอ 3 และขอ 7.2 โดยใหพจารณามลคาตามลกหนแหงสทธเรยกรอง ดงน

ก. กรณลกหนแหงสทธเรยกรองเปนหนวยงานราชการไทย ธนาคารแหงประเทศไทย กองทนเพอการฟนฟและพฒนาระบบสถาบนการเงน และรฐบาลตางประเทศทมน าหนกความเสยงตามประกาศธนาคารแหงประเทศไทยวาดวยหลกเกณฑการค านวณสนทรพยเสยงดาน

ใชวธการเปรยบเทยบราคาตลาด (Direct sales comparison approach) ยกเวนกรณเปนสนคาเกษตรทมการซอขายในตลาดซอขายลวงหนาแหงประเทศไทย ใหใชราคาตลาด คอ ราคาตลาดจรงทเผยแพรจากตลาดซอขายลวงหนาแหงประเทศไทยดงกลาว

ไมตองท าการประเมนราคา

ทกสนงวดบญช

-

- 4/8 -

ฝนสว90-คส22202-25620508

ประเภทหลกประกน วธการประเมนราคา ความถในการ ประเมนราคา

เครดตส าหรบธนาคารพาณชย หรอส าหรบบรษทเงนทน แลวแตกรณ เทากบ 0

ข. กรณลกหนแหงสทธเรยกรองเปนธนาคารพาณชย ทงในและตางประเทศ

ค. กรณลกหนแหงสทธเรยกรองเปนบคคลอนนอกเหนอจากทก าหนดในขอ 7.8 ก. และ ข.

ทงน สถาบนการเงนตองแนใจวาลกหนแหงสทธเรยกรองมหนาทในการช าระเงนตามสทธเรยกรองนน โดยไมสามารถยกเลกไดในทกกรณ โดยสทธเรยกรองดงกลาวไมรวมถงกรณทลกหนแหงสทธเรยกรองเปนผทเกยวของกบลกหนตามมาตรา 4 ของพระราชบญญตธรกจสถาบนการเงน พ.ศ. 2551

7.10 หลกประกนนอกเหนอจากขอ 7.1 – 7.9 ตามทไดรบอนญาต

จากธนาคารแหงประเทศไทย

พจารณารายกรณ

พจารณารายกรณ

ค ำถำม – ค ำตอบแนบทำยแนวนโยบำยธนำคำรแหงประเทศไทย เรอง กำรประเมนรำคำหลกประกนและอสงหำรมทรพยรอกำรขำยทไดมำจำกกำรรบช ำระหน

กำรประกนกำรใหสนเชอ หรอทซอมำจำกกำรขำยทอดตลำดของสถำบนกำรเงน (ปรบปรงเมอวนท 25 กนยำยน 2562)

ประเดนหำรอ แนวค ำตอบ 1. ค ำนยำมของผประเมนรำคำภำยนอก 1 บรษทประเมนราคาทสถาบนการเงนม

อ านาจในการจดการ เชน บรษทลกของสถาบนการเงนซงไดรบความเหนชอบจากส านกงานคณะกรรมการก ากบหลกทรพยและตลาดหลกทรพย (ก.ล.ต.) ถอเปน ผประเมนราคาภายในหรอภายนอก

แนวนโยบายฯ ก าหนดให ผประเมนราคาภายนอก หมายถง ผประเมนราคาทไมมความเกยวของกบสถาบนการเงนนน ดงนน บรษทประเมนราคาทเปนบรษทลกของสถาบนการเงนซงมความเกยวของ กบสถาบนการเงน จงไมเขาขายเปนผประเมนราคาภายนอก แตเขาลกษณะเปนผประเมนราคาภายในของสถาบนการเงนนน

2 แนวนโยบายธนาคารแหงประเทศไทย (ธปท.) ก าหนดนยามของผประเมนราคาภายนอก หมายถง “บคคลธรรมดาและนตบคคลทประกอบธรกจใหบรการประเมนราคาสนทรพย ... และเปน ผประเมนราคาทไดรบความเหนชอบจากส านกงาน ก.ล.ต. ใหเปนผประเมนราคาเพอวตถประสงคสาธารณะ ...” ทงน เนองจากส านกงาน ก.ล.ต. ไดปรบปรงประกาศส านกงาน ก.ล.ต. เกยวกบการใหความเหนชอบบรษทประเมนมลคาทรพยสนและผประเมนหลกเพอวตถประสงคสาธารณะ โดยออกประกาศส านกงาน ก.ล.ต. ท สช. 24/2555 เรอง การใหความเหนชอบบรษทประเมนมลคาทรพยสนและผประเมนหลกส าหรบธรกรรมในตลาดทน ลงวนท 6 พฤศจกายน 2555 ธปท. จะถอวานยาม “ผประเมนราคาภายนอก” ตามแนวนโยบาย ธปท. หมายความรวมถง การเปนผประเมนราคาทไดรบความเหนชอบส าหรบธรกรรมในตลาดทนตามประกาศของส านกงาน ก.ล.ต. ฉบบใหมดงกลาวหรอไม

นยาม “ผประเมนราคาภายนอก” ตามแนวนโยบาย ธปท. ใหหมายความรวมถง ผประเมนราคาทไดรบความเหนชอบจากส านกงาน ก.ล.ต. ใหเปน ผประเมนราคาส าหรบธรกรรมในตลาดทน ตามประกาศของส านกงาน ก.ล.ต. ฉบบใหม

2

ประเดนหำรอ แนวค ำตอบ 3 ทปรกษาทางการเงนทมความรความช านาญ

และไดรบความเหนชอบจากส านกงาน ก.ล.ต. และผสอบบญชรบอนญาตตามกฎหมายวาดวยวชาชพบญชทมความรความช านาญดานการประเมนราคา ทมคณสมบตเปนผประเมนราคาภายนอกของหลกประกนประเภทกจการและทรพยสนทางปญญานน จ าเปนตองผานการทดสอบและขนทะเบยนจาก ธปท. หรอหนวยงานอนใดเพมเตมจากทวชาชพก าหนดหรอไม

เนองจากทปรกษาทางการเงนและผสอบบญชรบอนญาตเปนวชาชพทตองเขารบการทดสอบและขนทะเบยนตามทก าหนดโดยวชาชพนน ธปท. จงไมไดก าหนดใหตองเขารบการทดสอบหรอขนทะเบยนจากหนวยงานใดเพมเตม อยางไรกด เนองจากทปรกษาทางการเงนและผสอบบญชรบอนญาตทจะเปน ผประเมนราคากจการและทรพยสนทางปญญาตามแนวนโยบายนน ตองมความรความช านาญในการประเมนราคา ดงนน สถาบนการเงนจงควรพจารณาความรและประสบการณของผทจะมาเปนผประเมนราคาดวย

4 ผประเมนราคาสามารถประเมนราคากจการทตนเองเปนผบงคบหลกประกนหรอกจการทตนเปนผทเกยวของกบลกหนไดหรอไม

แมวาใน พ.ร.บ. หลกประกนทางธรกจ พ.ศ. 2558 จะก าหนดใหผบงคบหลกประกนสามารถประเมนราคาหลกประกนได แตกไดก าหนดวา ผบงคบหลกประกนจะตองมความเปนกลางและเปนอสระดวยเชนกน นอกจากน แนวนโยบาย ธปท. ไดก าหนดใหผประเมนราคาตองไมมสวนเกยวของทงทางตรงและทางออมกบสถาบนการเงน ลกหน และหลกประกน ดงนน ผประเมนรำคำกจกำรและ ผบงคบหลกประกนจงไมควรเปนบคคลคนเดยวกน เวนแตเปนกำรประเมนรำคำในฐำนะผบงคบหลกประกน รวมถง ไมควรประเมนรำคำกจกำรทตนเปนผทเกยวของกบลกหนดวย

5 ในกรณทสถำบนกำรเงนน ำรำยงำนกำรประเมนรำคำของสถำบนกำรเงนอน มำใชประกอบกำรพจำรณำในกระบวนกำรใหสนเชอ กรณดงกลำว ใหสถำบนกำรเงนถอปฏบตตำม แนวทำงกำรประเมนโดยผประเมนภำยนอกหรอภำยใน

ในกำรน ำรำยงำนกำรประเมนของสถำบนกำรเงนอนมำใช ใหสถำบนกำรเงนถอปฏบตตำมนโยบำยภำยในของสถำบนกำรเงนซงเปนไปตำมหลกเกณฑ ธปท. ทเกยวของ (ขอ 4.2.3 – 4.2.7) โดยรวมถงกำรพจำรณำรบรองผลกำรประเมนรำคำโดยคณะกรรมกำรรบรองรำคำดวย กลำวคอ กรณทหลกประกนไมเขำขำยตองใชผประเมนรำคำภำยนอก สถำบนกำรเงนสำมำรถปรบเพมรำคำประเมนไดเอง โดยจะตองแสดงเหตผล เปนลำยลกษณอกษรไวดวย และกรณทหลกประกนเขำขำยตองใชผประเมนรำคำภำยนอก สถำบนกำรเงนไมสำมำรถปรบเพมรำคำประเมนไดเอง โดยใหวำจำงผประเมนภำยนอก

3

ประเดนหำรอ แนวค ำตอบ มำประเมนรำคำใหม แลวใหเลอกใชรำคำใดทอยในชวงของรำคำประเมนทงสอง

2. หลกเกณฑกำรเลอกใชผประเมนรำคำภำยนอกหรอภำยใน กำรใชผลกำรจดระดบควำมเสยงสทธของธรกรรมสนเชอธรกจประเภททมสดสวนยอดคงคำงสงสด 6 สถำบนกำรเงนทเคยไดรบควำมเหนชอบ

ใหสำมำรถเลอกใชผประเมนรำคำภำยนอกหรอภำยในของสถำบนกำรเงนไดเองตำมวธเดม (มผลกำรจดระดบควำมเสยงรวม (Composite Rating) ในระดบ 1 หรอ 2 และผลกำรจดระดบควำมเสยงดำนเครดต (Credit Risk Rating) อยในระดบต ำ คอนขำงต ำ หรอปำนกลำง และไดรบควำมเหนชอบระบบงำนประเมนฯ) จะตองยนขอควำมเหนชอบระบบงำนประเมนฯ จำก ธปท. ตำมแนวทำงใหมเมอแนวนโยบำยประเมนฯ ใหมมผลบงคบใชหรอไม

สถำบนกำรเงนไมตองขอควำมเหนชอบใหม หำกนโยบำยกำรพจำรณำใชผประเมนภำยนอกหรอภำยในไมมกำรเปลยนแปลง เนองจำก ธปท. ปรบปรงเฉพำะปจจยทใชในกำรอำงองเพอก ำหนดแนวทำงกำรใชผประเมนรำคำภำยนอกหรอภำยใน จำกเดมทใชผลกำรจดระดบควำมเสยงรวม (Composite Rating) และผลกำรจดระดบควำมเสยงดำนเครดต (Credit Risk Rating) เปนผลกำรจดระดบควำมเสยงสทธของธรกรรมสนเชอธรกจประเภททมสดสวนยอด คงคำงสงสด

7 ผลกำรจดระดบควำมเสยงสทธของธรกรรมสนเชอธรกจประเภททมสดสวนยอดคงคำงสงสดทใชในการพจารณาเลอกใชผประเมนราคาภายนอกหรอภายในนน สถาบนการเงนควรพจารณาจากผลการจดระดบวนใด

ใหสถาบนการเงนพจารณาจากผลการจดระดบครงลาสดจากรำยงำนกำรตรวจสอบสถำบนกำรเงนของ ธปท. ตวอยาง 1 ก.ย. 62 จำกรำยงำนกำรตรวจสอบ สถาบนการเงนไดรบผลกำรจดระดบควำมเสยงสทธของธรกรรมสนเชอธรกจประเภททมสดสวนยอด คงคำงสงสดระดบคอนขางสง ตอมา 3 ก.ค. 63 จำกรำยงำนกำรตรวจสอบ สถาบนการเงนไดรบการปรบระดบ มาอยทระดบปานกลาง ท าใหเขาลกษณะทจะเลอกใชผประเมนราคาภายนอกหรอภายในตามขอ 4.2.3 (2.2) ได ดงนน ในกรณน สถาบนการเงนสามารถพจารณาเลอกใชผประเมนราคาภายนอกหรอภายในระหวางป 63 ไดดงน 1 ม.ค. – 2 ก.ค. 63 : ถอปฏบตตามขอ 4.2.3

(2.3) หรอแนวทางทเขมงวดกวา 3 ก.ค. 63 – จนไดรบผลกำรจดระดบใหม: ถอ

ปฏบตตามขอ 4.2.3 (2.2) หรอแนวทางทเขมงวดกวา

4

ประเดนหำรอ แนวค ำตอบ ทงน ราคาประเมนทไดประเมนไวระหวาง 1 ม.ค. – 2 ก.ค. 63 ยงคงสามารถน ามาหกจากมลหนกอนการกนเงนส ารองได จนกวาจะครบก าหนดตามความถ ทก าหนดตามแนวนโยบายฯ

8 หากสถาบนการเงนไดรบผลกำรจดระดบควำมเสยงสทธของธรกรรมสนเชอธรกจประเภททมสดสวนยอดคงคำงสงสด ในระดบต า คอนขางต า หรอปานกลาง แตไมประสงคทจะพจารณาเลอกใชผประเมนราคาภายนอกหรอภายในตามขอ 4.2.3 (2.1) หรอไมไดรบความเหนชอบระบบงานประเมนราคาจาก ธปท. สถาบนการเงนสามารถใชเกณฑ การพจารณาเลอกผประเมนราคา ตามขอ 4.2.3 (2.2) ไดหรอไม

สถาบนการเงนสามารถพจารณาเลอกใชผประเมนราคาตามขอ 4.2.3 (2.2) ได เนองจากเปนแนวทางทเขมงวดกวาการเลอกใชผประเมนราคาตามขอ 4.2.3 (2.1)

9 หากสถาบนการเงนไดรบผลกำรจดระดบควำมเสยงสทธของธรกรรมสนเชอธรกจประเภททมสดสวนยอดคงคำงสงสด ทเปลยนแปลงไป ท าใหสถาบนการเงน ตองเปลยนแนวทางการพจารณาเลอกใช ผประเมนราคาภายนอกหรอภายใน หลกประกนเดมทเคยประเมนไวซงอางองจากผลกำรจดระดบควำมเสยงสทธของธรกรรมสนเชอธรกจประเภททมสดสวนยอดคงคำงสงสดเดม จะตองท าการประเมนใหมหรอไม

สถาบนการเงนสามารถน ามลคาหลกประกนทเคยประเมนไวเดม ซงเปนไปตามเกณฑ ธปท. ณ ขณะนนและยงไมถงก าหนดทจะตองมการประเมนหลกประกนชนดงกลาวใหมตามท ธปท. ก าหนด เชน กรณหลกประกนของลกหน NPL ใหมความถในการประเมนราคาทก 3 ป มาใชเปนราคาประเมนของหลกประกนตอไปได โดยไมตองพจารณาประเมนราคาใหม

10 กรณทสนเชอธรกจแตละประเภท (ขนำดใหญ หรอ ขนำดกลำง หรอขนำดยอม) มสดสวนยอดคงคำงเทำกน แตระดบควำมเสยงสทธมควำมแตกตำงกน (ปำนกลำง/สง) สถำบนกำรเงนควรด ำเนนกำรอยำงไร

ใหสถำบนกำรเงนเลอกใชผลกำรจดระดบ ควำมเสยงสทธของธรกรรมสนเชอธรกจ ประเภททมระดบควำมเสยงสทธสงสดตำมทปรำกฏในรำยงำนกำรตรวจสอบสถำบนกำรเงน ปลำสดทไดรบจำก ธปท.

11 ขอใหมกำรขยำยควำมใหมควำมชดเจนขน จำกทระบตำมทปรำกฏตำมรำยงำนกำรตรวจสอบปลำสด “แตยอนหลงไดไมเกน 3 ป”

ธปท. ก ำหนดเงอนไขดงกลำวเพอรองรบกรณสถำบนกำรเงนขนำดเลกท ธปท. ไมไดมกำรตรวจสอบแบบ full scope ทกป จงอำจไมม ผลกำรตรวจสอบ SA rating รำยป อยำงไรกตำม ธปท. จะมกำรท ำรำยงำนวเครำะหกำรด ำเนนงำน

5

ประเดนหำรอ แนวค ำตอบ ของสถำบนกำรเงนขนำดเลกทก 6 เดอน และ มกำรเขำตรวจสอบแบบ ongoing supervision ตำมควำมเหมำะสม โดยหำก ธปท. ไมไดมกำรแจงผลกำรเปลยนแปลง SA rating ใหมในชวงระยะเวลำ 3 ป อนโลมใหสถำบนกำรเงนสำมำรถใชผลกำรตรวจสอบครงลำสดทเกน 3 ป ได นอกจำกน กรณสถำบนกำรเงนขนำดเลกทไมม ผลกำรตรวจสอบ SA rating ใหสถำบนกำรเงนพจำรณำเลอกใชผประเมนรำคำตำมขอ 4.2.3 (2.3)

ปจจยมลคำหลกประกน 12 ในการพจารณามลคาหลกประกนเพอ

พจารณาเลอกใชผประเมนราคาภายนอกหรอภายใน ใหใชจากมลคาใด เชน เดมสถาบนการเงนประเมนมลคาหลกประกนได 9 ลานบาท ตอมาเมอครบก าหนดไดท าการประเมนใหมดวยผประเมนราคาภายในได 11 ลานบาท จะตองท าการประเมนใหมดวยผประเมนราคาภายนอกหรอไม

ใหพจารณาจากราคาประเมนหลกประกนทสถาบนการเงนไดเคยประเมนไวเดมตามแนวนโยบาย ธปท. ครงลาสดและแนวโนมของราคาหลกประกนชนดงกลาวในปจจบนเปนส าคญ ทงน กรณหลกประกนทสถาบนการเงนไมเคยประเมนตามหลกเกณฑท ธปท. ก าหนด เชน รบมาเปนหลกประกนครงแรก หรอจะท าการประเมนราคาครงแรก ใหสถาบนการเงนพจารณาจากแนวโนมของมลคาหลกประกน ซงอาจพจารณาเทยบเคยงกบราคาทสามารถประเมนไดในภายหลง ตวอยาง หากสถาบนการเงน ก. รบหลกประกนทดนแปลง ข. เปนครงแรก และคาดวาราคาหลกประกนดงกลาวจะอยระหวาง 9 – 11 ลานบาท สถาบนการเงนควรใชผประเมนราคาภายนอกในการประเมนราคาหลกประกนดงกลาว

ประเดนอน 13 กรณทสถาบนการเงนเขาเกณฑทสามารถใช

ผประเมนราคาภายในได สถาบนการเงนสามารถใชผประเมนราคาภายในในการประเมนราคากจการไดหรอไม และทปรกษาทางการเงนทอยภายในของสถาบนการเงนจะสามารถท าหนาทเปนผประเมนราคากจการทสถาบนการเงนจะรบเปนหลกประกนไดหรอไม

ในกรณทสถาบนการเงนเขาเกณฑทสามารถใช ผประเมนราคาภายในได สถาบนการเงนสามารถใช ผประเมนราคาภายในในการประเมนราคากจการไดเชนเดยวกบหลกประกนประเภทอน ทงน ทปรกษาทางการเงนภายในของสถาบนการเงนทมความรความช านาญถอเปนผประเมนราคาภายในของสถาบนการเงน

6

ประเดนหำรอ แนวค ำตอบ 3. กำรทบทวนรำคำหลกประกน ควำมถในกำรทบทวนรำคำหลกประกน 14 ในการค านวณวนเรมตนเพอใชค านวณ

หาวนทตองประเมนราคาหลกประกนใหมตามความถท ธปท. ก าหนด จะใชวนใด

ใหสถาบนการเงนถอวนทผประเมนราคาลงนามในเอกสารประเมนราคาหลกประกนเปนวนเรมตนค านวณ

15 ในทำงปฏบตสถำบนกำรเงนอำจมกำรทยอยทบทวนรำคำของหลกประกน ทใกลจะถงก ำหนดทบทวน 1-2 เดอนลวงหนำกอนครบก ำหนด หำกสถำบนกำรเงนไดทบทวนรำคำหลกประกนเสรจสนแลว ตอมำ สถำบนกำรเงนไดรบกำรเปลยนแปลงผลกำรจดระดบควำมเสยงสทธของธรกรรมสนเชอธรกจประเภททมสดสวนยอดคงคำงสงสด ซงมผลตอแนวทำงกำรพจำรณำเลอกใชผประเมนภำยในหรอภำยนอกตำมขอ 4.2.3 (2.1 – 2.3) ส ำหรบกำรประเมนรำคำหลกประกนดงกลำว สถำบนกำรเงนตองสงประเมนรำคำใหมหรอไม

ใหสถำบนกำรเงนสำมำรถใชผลกำรประเมนรำคำทประเมนดวยแนวทำงเดมตอไปได โดยใหใชผลกำรจดระดบฯใหม ส ำหรบกำรประเมนรำคำของรอบกำรทบทวนรำคำหลกประกนในครงถดไป แตหำกสถำบนกำรเงน ตองกำรปรบแนวทำงกำรด ำเนนกำรใหสอดคลองกบผลกำรจดระดบใหม กสำมำรถท ำได อยำงไรกตำม กำรด ำเนนกำรดงกลำวตองไมเปนกำรกระท ำเพอหลกเลยงกำรใชผประเมนรำคำภำยนอกตำมนโยบำยของสถำบนกำรเงนทไดก ำหนดไว

กำรน ำวธกำรอนมำใชในกำรทบทวนรำคำหลกประกน 16 ในกรณทสถำบนกำรเงนใชวธกำรอน

เชน เทคโนโลยทชวยสนบสนนงำนดำนกำรส ำรวจ (เชน street view) ระบบฐำนขอมลรำคำหลกประกนทเปนปจจบน หรอแบบจ ำลองทำงสถตทสะทอนปจจยทมผลตอมลคำหลกประกน เปนตน ในกำรทบทวนรำคำหลกประกน สถำบนกำรเงน สำมำรถอำงองขอมล ประกอบจำกรำยงำนฉบบเดมไดหรอไม โดยขอยกเวนกำรออกส ำรวจหลกประกน และจดท ำรำยงำนแบบ Full report

เนองจำกหลกประกนท ธปท. อนญำตให สถำบนกำรเงนสำมำรถน ำวธกำรอนมำใชในกำรทบทวนรำคำไดนน เปนหลกประกนของสนเชอ ทมควำมเสยงตอกำรผดนดช ำระหนต ำ (จดชน performing) ดงนน ธปท. จงผอนผนให สถำบนกำรเงนสำมำรถใชวธกำรอนททดแทน กำรออกส ำรวจหลกประกนได เพอลดภำระตนทนในกำรออกส ำรวจ และใหสถำบนกำรเงนสำมำรถก ำหนดรปแบบและแนวทำงกำรจดท ำรำยงำน ไดเองตำมควำมเหมำะสม อยำงไรกตำม สถำบนกำรเงนควรมกำรทดสอบควำมแมนย ำ และนำเชอถอของรำคำประเมน (validation) และกำรตดตำมประสทธภำพ (back testing) ของวธกำรอนทน ำมำใชทดแทนอยำงสม ำเสมอ (ตำมขอก ำหนดในเอกสำรแนบ 3)

17 ในกรณทสถำบนกำรเงนใชวธกำรอน เชน เทคโนโลยทชวยสนบสนนงำนดำน

กรณหลกประกนส ำหรบสนทรพยและภำระผกพนทำงกำรเงนทไมมกำรเพมขนอยำงมนยส ำคญของ

7

ประเดนหำรอ แนวค ำตอบ กำรส ำรวจ (เชน street view) ระบบฐำนขอมลรำคำหลกประกนทเปนปจจบน หรอแบบจ ำลองทำงสถตทสะทอนปจจยทมผลตอมลคำหลกประกน เปนตน สถำบนกำรเงน ยงมควำมจ ำเปนตองมคณะกรรมกำรรบรองหรออนมตรำคำหรอไม

ควำมเสยงดำนเครดต (performing) ทมแหลงขอมลอำงองรำคำทนำเชอถอ ธปท. อนญำตใหสถำบนกำรเงนสำมำรถพจำรณำก ำหนดจ ำนวนคณะกรรมกำรไดเองตำมควำมเหมำะสม โดยหำกสถำบนกำรเงนมควำมเชอมนวำระบบงำนประเมนทสถำบนกำรเงนใชมควำมแมนย ำสง สถำบนกำรเงนอำจพจำรณำใชขอมลทไดจำกวธกำรอนเพอทดแทนกำรใชคณะกรรมกำรรบรองรำคำได ทงน ใหขนอยกบนโยบำยในกำรบรหำรควำมเสยงของแตละสถำบนกำรเงนทไดรบควำมเหนชอบจำกคณะกรรมกำรของสถำบนกำรเงนหรอคณะกรรมกำรทไดรบมอบหมำย โดยสถำบนกำรเงนตองมกระบวนกำรทดสอบควำมแมนย ำและนำเชอถอของรำคำประเมน (validation) และกำรตดตำมประสทธภำพ (back testing) ของวธกำรอนทน ำมำใชทดแทนตำมแนวทำงทก ำหนด

4. แนวทำงกำรพจำรณำของ ธปท. เกยวกบระบบกำรประเมนรำคำทดของสถำบนกำรเงน 18 สถาบนการเงนทประสงคจะเลอกใช

ผประเมนราคาภายนอกหรอภายในตามขอ 4.2.3 (2.1) จะตองมหนงสอขอความเหนชอบจาก ธปท. ทกครงทมการแจงผลกำรจดระดบควำมเสยงสทธของธรกรรมสนเชอธรกจประเภททมสดสวนยอดคงคำงสงสด หรอไม

ใหสถาบนการเงนทไดรบผลการจดระดบควำมเสยงสทธของธรกรรมสนเชอธรกจประเภททมสดสวนยอดคงคำงสงสดในระดบต ำ คอนขำงต ำ หรอ ปำนกลำง มหนงสอขอความเหนชอบมายง ธปท. ซงเมอไดรบความเหนชอบจาก ธปท. แลว ในปถดไป สถาบนการเงนสามารถเลอกใชผประเมนราคาภายนอกหรอภายใน ในลกษณะเดมตอไปไดโดยไมตองมหนงสอขอความเหนมายง ธปท. เวนแตไดรบผลการจดระดบควำมเสยงสทธของธรกรรมสนเชอธรกจประเภททมสดสวนยอดคงคำงสงสด ทดอยลงจนไมเขาลกษณะตามขอ 4.2.3 (2.1) ทงน หากภายหลงสถาบนการเงนไดรบผลกำรจดระดบควำมเสยงสทธของธรกรรมสนเชอธรกจประเภททมสดสวนยอดคงคำงสงสดในระดบต ำ คอนขำงต ำ หรอปำนกลำง ใหสถาบนการเงนมหนงสอขอความเหนชอบระบบงานจาก ธปท. อกครงหากประสงคจะเลอกใชผประเมนราคาภายนอกหรอภายในตามขอ 4.2.3 (2.1)

8

ประเดนหำรอ แนวค ำตอบ 19 ในชวงทสถาบนการเงนอยระหวางขอ

ความเหนชอบจาก ธปท. เพอพจารณาเลอกใชผประเมนราคาภายนอกหรอภายในตามขอ 4.2.3 (2.1) ใหสถาบนการเงนพจารณาเลอกใชผประเมนราคา ในลกษณะใด

ในชวงทสถาบนการเงนอยระหวางขอความเหนชอบระบบงานจาก ธปท. สถาบนการเงนสามารถพจารณาเลอกใชผประเมนราคาตามขอ 4.2.3 (2.2) หรอแนวทางทเขมงวดกวา หากสถาบนการเงนยงคงไดรบผลกำรจดระดบควำมเสยงสทธของธรกรรมสนเชอธรกจประเภททมสดสวนยอดคงคำงสงสด ในระดบต า คอนขางต า หรอปานกลางในชวงระยะเวลาดงกลาว

20 หากสถาบนการเงนไมประสงคทจะขอความเหนชอบระบบงาน สถาบนการเงนยงคงตองมการจดท าระบบงานตามเอกสารแนบ 2 เรอง แนวทางการพจารณาของ ธปท. เกยวกบระบบการประเมนราคาทดของสถาบนการเงนหรอไม

ระบบงำนกำรประเมนรำคำถอเปนระบบงำนท ธปท. สนบสนนใหสถำบนกำรเงนพงมเพอใชในกำรบรหำรควำมเสยงดำนเครดตทมประสทธภำพและถอเปนปจจยหนงท ธปท. ใชในกำรตรวจสอบกำรประเมนรำคำของสถำบนกำรเงน

21 หลกการในการน าความเสยงดานการกระจกตวของหลกประกนมารวมในการพจารณาประเมนราคาหลกประกน ควรเปนเชนใด

สถาบนการเงนควรพจารณาถงความเสยงเกยวกบการกระจกตวของหลกประกนและ NPA เชน ประเภทผออกหรอเจาของ ตลาดทซอขาย ผค าประกน และน ามาใชเปนปจจยในการพจารณาประเมนและรบรองราคา โดยเฉพาะในภาวะวกฤตวา ความเสยงจากการกระจกตวดงกลาวจะสงผลใหราคาประเมนของหลกประกนเปลยนแปลงไปอยางไร ตลอดจน มแนวทางการควบคม ดแล และจดใหมระบบการบรหารความเสยงในดานดงกลาวทเหมาะสม

22 List รายชอทเปนปจจบน และขอบเขตการเลอกใชผประเมนราคาควรมลกษณะอยางไร

สถาบนการเงนควรมการจดท าขอมลรายชอ ผประเมนราคาภายนอกทสถาบนการเงนสามารถพจารณาเลอกใชในการประเมนราคาหลกประกนและอสงหารมทรพยรอการขายทไดมาจากการ ช าระหน รวมถง ตดตามการเปลยนแปลง และปรบปรงขอมลรายชอผประเมนราคาใหมความ เปนปจจบนอยางสม าเสมอ เพอใหหนวยงานทเกยวของดานการประเมนราคาหรอผปฏบตใชเปนแนวทางในการเลอกใชผประเมนรำคำทเหมำะสม

23 แนวทางของ ธปท. ในการพจารณาบทบาท และหนาทของคณะกรรมการและผบรหารระดบสงรวมถงธรรมาภบาลของสถาบนการเงนเปนอยางไร

คณะกรรมการและผบรหารระดบสงของสถาบนการเงนควรมสวนรวมในการก าหนดกลยทธและ กรอบนโยบายดานการประเมนราคาหลกประกนฯ ของสถาบนการเงน โดยอำจมอบหมำยอ ำนำจหนำทใหกบคณะกรรมกำรอนทไดรบมอบหมำย

9

ประเดนหำรอ แนวค ำตอบ ทงน เพอใหสามารถประเมนฐานะและความเพยงพอของระดบเงนกนส ารอง ตลอดจนบรหารจดการความเสยงขององคกรไดอยางมประสทธภาพยงขน

5. กำรเปดเผยขอมล 24 สถาบนการเงนควรเปดเผยขอมล

อสงหารมทรพยรอการขายทไดมาจากการช าระหนในหมายเหตประกอบงบการเงนอยางไร

ในการเปดเผยขอมลอสงหารมทรพยรอการขาย ทไดมาจากการช าระหน ใหสถาบนการเงนอางองแนวทางการเปดเผยขอมลตามประกาศ ธปท. วาดวยการจดท าและการประกาศงบการเงนของธนาคารพาณชย บรษทเงนทน บรษทเครดตฟองซเอร แลวแตกรณ ทงน สถาบนการเงนตองมการเปดเผยมลคาอสงหารมทรพยรอการขายทไดมาจากการช าระหนดงกลาว จ าแนกตามลกษณะการพจารณาเลอกใช ผประเมนราคาภายนอกและภายในดวย

6. กำรจดตงคณะกรรมกำรพจำรณำและอนมตผประเมนรำคำภำยนอกและผลกำรประเมนรำคำ 25 ในการประเมนราคาหลกประกนทเปนกจการ

สถาบนการเงนตองจดใหมคณะกรรมการพจารณาและอนมตผประเมนราคาภายนอกและผลการประเมนราคากจการดวยหรอไม

ในการประเมนราคากจการ สถาบนการเงนตองปฏบตตามแนวนโยบาย ธปท. กลาวคอ สถาบนการเงนตองจดใหมคณะกรรมการอยางนอย 3 คน เวนแต ธปท. จะพจำรณำอนญำตเปนอยำงอน เพอท าหนาทในการพจารณาและอนมตผประเมนราคาภายนอกรวมถง ผลการประเมนราคากจการ ทงทประเมนโดยผประเมนราคาภายนอกและ ผประเมนราคาภายใน

26 ธปท. ก ำหนดใหสถำบนกำรเงนตองจดใหมคณะกรรมกำรพจำรณำและอนมต ผประเมนรำคำและผลกำรประเมนรำคำอยำงนอย 3 คน เวนแต ธปท. จะพจำรณำอนญำตเปนอยำงอน โดย ธปท. ก ำหนดใหสถำบนกำรเงนสำมำรถก ำหนดจ ำนวนคณะกรรมกำรไดเองหำกเปนหลกประกนของสนทรพยและภำระผกพนทำงกำรเงนทจดชน performing ทมแหลงขอมลอำงองรำคำทนำเชอถอ กรณทสถำนกำรณจดชนของลกหน ดอยลง สถำบนกำรเงนตองน ำหลกประกนของลกหนดงกลำวซงเคยไดรบกำรอนมตโดยคณะกรรมกำร

ใหสถำบนกำรเงนสำมำรถใชผลกำรประเมนรำคำทไดรบกำรรบรองรำคำดวยจ ำนวนคณะกรรมกำรตำมนโยบำยทสถำบนกำรเงนก ำหนดส ำหรบกรณดงกลำวตอไปไดจนกวำจะถงรอบกำรทบทวนรำคำหลกประกนในครงถดไป ทงน หำกลกหนยงคงมสถำนะดอยกวำ performing สถำบนกำรเงนควรก ำหนดใหมคณะกรรมกำรรบรองรำคำหลกประกนดงกลำว ตำมแนวทำงทก ำหนดไว ในนโยบำยของสถำบนกำรเงน ส ำหรบหลกประกนทไมเขำขำยสนทรพยและภำระผกพนทำงกำรเงนทจดชน performing ทมแหลงขอมลอำงองรำคำทนำเชอถอ

10

ประเดนหำรอ แนวค ำตอบ จ ำนวนนอยกวำ 3 คนไปใหคณะกรรมกำรจ ำนวน 3 คนอนมตใหมหรอไม?

อยำงไรกด สถำบนกำรเงนอำจพจำรณำก ำหนดขนตอนกำรด ำเนนกำรทเขมงวดกวำท ธปท. เสนอได ตำมแนวทำงกำรบรหำรควำมเสยงของสถำบนกำรเงนเอง

27 หลกประกนบำงประเภททมรำคำกลำงหรอรำคำซอขำยในตลำดลวงหนำ เชน หนสำมญ ตรำสำรทำงกำรเงน สนคำเกษตร เปนตน ตองมคณะกรรมกำรรบรองรำคำหรอไม

ส ำหรบหลกประกนทำงกำรเงน หรอสนคำเกษตรทมแหลงขอมลรำคำซอ-ขำยทสำมำรถสะทอนมลคำตลำดทแทจรงไดนน ใหสถำบนกำรเงนสำมำรถพจำรณำก ำหนดควำมจ ำเปน ของคณะกรรมกำรรบรองรำคำไดเองตำมควำมเหมำะสม โดยใหเปนไปตำมนโยบำยในกำรประเมนรำคำทไดรบควำมเหนชอบจำกคณะกรรมกำรสถำบนกำรเงนหรอคณะกรรมกำร ทไดรบมอบหมำย

28 ส ำหรบหลกประกนของสนทรพยและภำระผกพนทำงกำรเงนทจดชน performing ทมแหลงขอมลอำงองรำคำทนำเชอถอ สถำบนกำรเงนสำมำรถก ำหนดคณะกรรมกำรจ ำนวน 1 คนไดหรอไม

ใหสถำบนกำรเงนสำมำรถพจำรณำก ำหนดจ ำนวนคณะกรรมกำรรบรองรำคำไดเองตำมควำมเหมำะสม โดยมแนวทำงในกำรบรหำรควำมเสยงทรดกม

7. ประเดนอน ๆ 29 แนวทำงกำรควบคมภำยในของสนคำคง

คลงนน จ ำเปนตองไดรบควำมเหนชอบจำกคณะกรรมกำรของสถำบนกำรเงนหรอไม

ใหคณะกรรมกำรของสถำบนกำรเงนสำมำรถมอบหมำยใหคณะกรรมกำรอนทไดรบมอบหมำยด ำเนนกำรแทนได เชนเดยวกบกรณกำรใหควำมเหนชอบนโยบำยในกำรประเมนรำคำสนทรพย