หนวยท 3

ธรรมของโลก

สงฆคณ 9

อรยสจ 4

ขนธ ๕

ทกข

(ร)

สมทย

(ละ)

นโรธ

(บรรล)

วฏฏะ ๓ อตถะ ๓

มรรค

(เจรญ)

ไตรลกษณ ปปญจธรรม ๓

ปญญา ๓

สปปรสธรรม ๗ มงคล ๓๘

บญกรยาวตถ ๑๐

สงฆคณ 9

http://www.youtube.com/watch?v=sPulNgPjA9o

คณคาของสงฆ 9 ประการ ( คณงามความด )

1. สปฏปนโน

พระสงฆสาวกผ ปฏบตตามทางสายกลาง

(มชฌมปฏปทา) ปฏบตกลมเกลยวกบพระศาสนดา

ไมปฏบตเปนปฏปกษตอกน

2. อชปฏปนโน

ไมปฏบตเปนคนลวงโลก ปฏบตมงตรงตอขอ

ปฏบต ใหถงพระนพพาน ปฏบตตรงตอพระศาสดา

และเพอนพระสาวกดวยกน

3. ญายปฏปนโนปฏบตไมผดเพ ยนไปจากหลกค าสอนของ

พระศาสดา ไมผดไปจากธรรมเนยมอนด

งาม ปฏบตถกตองตามระเบยบแบบแผน

4. สามจปฏปนโนสมควรทจะไดรบความเคารพนบถอ เปนผปฏบต

ตงอยในสงวร รจกประพฤตกรยาทางกาย และ

วาจาตอผอนโดยไมทะนงตนมใจหนกแนน เผอแผ

มใจกวางไมคบแคบ

5. อาหเนยโย

เปนผควรแกของทเขาน ามาถวาย หรอผ ควรแก

ของ เปนผ ทสมควรไดรบของถวายและไดรบการ

แสดงความเคารพดวยเครองสกการะ เ นองใน

เทศกาลตาง ๆ

6. ปาหเนยโย

พระสงฆสาวกเปนผทปฏบตด ปฏบตตรง ปฏบต

ถกทาง และเปนผปฏบตสมควรแลว ไมวาทานจะโคจร

ไปสทใด ยอมยงประโยชนสขและประโยชนเก อกลให

เกด

7. ทกขเนยโย

เปนผบรสทธ สมควรทจะไดรบของบรจาคทาน

(ทกษณาทาน)

8. อญชลกรณโย

เปนผ ควรแกการกราบไหว หมายถงพระสงฆ

สาวกของพระผมพระภาคเจา ผประพฤตดปฏบตชอบ

เปนผบรสทธ ยอมตงอยในฐานะทควรแกกระท า

อญชล

9. อนตตร ปญญกเขตต โลกสส

พระสงฆสาวกของพระผมพระภาคเจา เปนผ

ประพฤตด ปฏบตชอบ กระท า ไดอยางสมบรณ

เรยกวาปฏคาหก (ผรบ) ทยอดเยยม เปนทปลกฝง

ความดงามและเปนทรกษาไวซงความดงามทงปวง

ทกข

(ธรรมทควรก าหนดร)

ขนธ ๕ไตร

ลกษณ

ขนธ ๕

https://www.youtube.com/watch?

v=jCUqcuieQpw

ขนธ ๕

หมายถง กองแหงรปธรรมและนามธรรมหา

หมวดทประชมกนเขาเปนชวต ประกอบดวย

รปขนธ สวนทเปนรป รางกาย พฤตกรรม และ

คณสมบตตาง ๆ ของสวนทเปนรางกาย (รปธรรม)

เวทนาขนธ อารมณ ความรสก สข ทกข หรอเฉย ๆ

เมอรบรเกดความพอใจหรอไมพอใจ (สข/ทกข)

สญญาขนธ ความก าหนดไดหมายรในอารมณ 6 เชน

เสยงดง รปสวย กลนหอม รสหวาน รอน และดใจ (จ าได)

สงขารขนธ สภาพทปรงแตงจตใหดหรอชวหรอเปน

กลางๆ (จตปรงแตงกศล / อกศล)

วญญาณขนธ ความรแจงอารมณ ความรอารมณทาง

อายตนะทง 6 (บอเกดหรอสอสมพนธ - ภายใน, ภายนอก)

ขนธ ๕

อายตนะ

ภายนอก ภายใน

ห ไดยน โสตวญญาณ

ตา มองเหน จกษวญญาณ

จมก ไดกลน ฆานวญญาณ

ลน รบรสชาต ชวหาวญญาณ

กาย ถกสมผสเยนรอนออนแขง กายวญญาณ

ใจ ความรสกนกคดในอารมณนนๆ มโนวญญาณ

ไตรลกษณ

https://www.youtube.com

/watch?v=--p9oCaTtv4

ไตรลกษณ

คอ สามญลกษณะ ๓ อยาง ไดแก

อนจจตา = ความไมเทยง

ทกขตา = ความคงสภาพอยอยางเดมไมได

อนตตตา = ความเสอมสลายหรอดบไปเปนธรรมดา

“... สงใดเปนอนตตา สงนนพงเหนดวยสมมาปญญาตามทมน

เปนอยางนวา นนไมใชเรา มใชเราเปนนน นนไมใชตวตน

ของเรา ”

(อางอง : ไตรลกษณ หนา ๗๔ ป.อ.ปยตโต)

ไตรลกษณ

“สงขารทงหลาย(ขนธ ๕) ไมเทยงหนอ มความเกดขนและ

เสอมสลายไปเปนธรรมดา เกดขนแลวยอมดบไป ความสงบ

วางแหงสงขารเหลานนเปนสข”

(อางอง : ไตรลกษณ หนา ๗๙ ป.อ.ปยตโต).๖๐

Lizzie Velasquez

How Do YOU Define Yourself

http://www.youtube.com/watch?v=dAEBny9reMY

สมทย

(ธรรมทควรละเวน)

วฏฏะ ๓ปปญ

จธรรม ๓

วฏฏะ ๓

หมายถง วน, วงเวยน หรอหมนเวยนกนไป

ไมมทสนสด

1. กเลสวฏฏ หมายถง สาเหตทท าใหเกดการกระท าตางๆ

2. กรรมวฏฏ หมายถง การกระท าใหเปนไป (กศล/อกศล)

3. วบากวฏฏ หมายถง ผลแหงกรรมนน

https://www.youtube.com/watc

h?v=E94OvbjHuwc

https://www.youtube.com/watch?v=

USJSMCieMJM

ปปญจธรรม ๓

หมายถง กเลสทเปนตวกอใหเกดปญหาตาง ๆ

และขดขวางไมใหเขาถงความจรง (ฉนจะคอยขดขวางอย

เร อยไป ... หห)

1. ตณหา คอ ความทะยานอยาก, ความปรารถนา, อยากใหม + อยาก

อยาก อยาก ฉนอยากได เพอความสข

2. ทฏฐ คอ ความคดเหน ความเชอถอ ยดถอไวโดยงมงาย

3. มานะ คอ ความถอตว หรอส าคญตนวาเปนผยงใหญ อยากเดน

อยากยกชตนใหยงใหญ

นโรธ

(ธรรมทควรบรรล)

อตถะ ๓

อตถะ ๓

หมายถง ประโยชน ผลทมงหมายหรอจดหมาย

ทพระพทธเจา แสดงธรรมสงสอนพทธบรษท

1. ทฏฐธมมกตถะ หมายถง เปนทตองการของบคคล

ทงหลาย ประโยชนทเกดขนเฉพาะบคคล

อตถะ ๓

2. สมปรายกตถะ หมายถง ประโยชนขนสงข นไป คอ

มจตใจเจรญงอกงามดวยคณธรรมความด (มองถงภพหนา)

3. ปรมตถะ หมายถง การดบก เลส มราคะ โทสะ

โมหะ อนเปนเหตใหเกดความรอนใจทงปวง = นพพาน

มรรค

(ธรรมทควรเจรญ)

ปญญา ๓

สปปรส

ธรรม ๗

มงคล ๓๘

บญกรยา

วตถ ๑๐

ปญญา ๓

หมายถง ความรทว คอรทวถงเหตถงผล

รอยางชดเจน

1. สตมยปญญา คอ ปญญาทส าเรจโดยการฟง

2. จนตามยปญญา คอ ปญญาทส าเ รจโดย การคด

พจารณา (พจารณาจนเหนถงความสมพนธรวมกน)

3. ภาวนามยปญญา คอ ปญญาทส าเรจโดยการภาวนา

ตามแนวทางของ มหาสตปฏฐาน 4

สปปรสธรรม ๗

หมายถง ธรรมทท าใหคนเปนสปบรษ (คนด)

1. ธมมญญตา (การร จกเหต) คอ วเคราะหสาเหตของ

สถานการณและความเปนไปของชวตหรอรจกหลกความจรง

2. อตถญญตา (การรจกผล) คอ ตองใชหลกเหตผลมาพจารณา

ปญหา รจกเปรยบเทยบเหตและผล จะท าใหเราเปนคนใจกวาง

ยอมรบฟงเหตผลของผอน

สปปรสธรรม ๗

3. อตตญญตา (การรจกตน) ความเปนผรจกตน คอรจก

ตนเองโดยฐานะ ภาวะ เพศ วย ความร ความสามารถ และ

คณธรรมอนๆ

4. มตตญญตา (การรจกประมาณ) หมายถง ความพอด ความ

พอเหมาะพอสมควรการรจกประมาณ การด าเนนชวตใหอย ใน

สภาพทเหมาะสม

สปปรสธรรม ๗

5. กาลญญตา (การรจกกาล) หมายถง การรจกเวลาท

เหมาะสมในการท ากจกรรมตางๆ และรจกปฏบตตนใหถก

กบกาลเทศะ

6. ปรสญญตา (การรจกชมชน) คอ การรจกหมคณะหรอ

กลมชนวาดหรอไมดควรคบหาสมาคม

7. ปคคโลปรปรญญตา (การรจกบคคล) ไดแก การรจก

ประเภทบคคลแตละคนวาฉลาดหรอโง เปนคนพาลหรอด

กาลเทศะ

http://www.youtube.com/watch?v=mutotikMoU8

รจกชมชน/สภาพแวดลอม

http://www.youtube.com/watch?v=VpMdJSRMI9w

มรรค ๘

หมายถง แนวทางการปฏบตใหถงความดบทกข

หรอการบรรลความหลดพน

1. สมมาทฏฐ (Right Understanding) หมายถง ความเหนชอบ

รสงดชว/รจกตอบแทน

2. สมมาสงกปปะ (Right Thought) หมายถง การด ารชอบ ไดแก

คดในสงทด ไมคดโลภอยากไดของเขา หลงมวเมาตอบายมขโกรธ

เคอง

เรยงความเรอง แม

http://www.youtube.com/watch?v=rvpTVqTyOUk

มรรค ๘

3. สมมาวาจา (Right Speed) หมายถง การเจรจาชอบ ไดแก วจ

สจรต หรอไมพดชว 4 ประการ คอ ไมพดเทจ ไมพดสอเสยด ไมพด

ค าหยาบ ไมพดเพอเจอ

4. สมมากมมนตะ (Right Action) หมายถง การกระท าชอบ

ไดแก การประพฤตตามกายสจรต 3 คอ ไมฆาสตว ไมลกทรพย ไม

ประพฤตผดในกาม

5. สมมาอาชวะ (Right Livelihood) หมายถง การเลยงชพชอบ

ไดแก การเวนจากมจฉาชพ

วาจา

http://www.youtube.com/watch?v=cXGoCUysRoc

มรรค ๘

6. สมมาวายามะ (Right Effort) หมายถง ความพยายามชอบ ไดแก

ความเพยรพยายามในสงทดงามถกตอง เพยรพยายามท าใหเกดขนและ

เพยรพยายามรกษาใหอยตลอดไป

7. สมมาสต (Right Mindfulness) หมายถง ความระลกชอบ คอ การตง

สตก าหนดพจารณาใหเหนในสงทงหลายทปรากฏตามสภาพความเปนจรง

ของสงนน

8. สมมาสมาธ (Right Concentration) หมายถง การตงใจชอบ คอ การ

ใชสมาธทถกทาง การตงใจกระท าในสงทดงามทงหลาย เชน การตงใจ

ศกษาเลาเรยน ตงใจท างานใหประสบความส าเรจในขนสงสด

สมมาวายามะ : ความพยายามชอบ

Derek Redmond

Olympic Story - Injury Mid-Race | Barcelona 1992 Olympics

http://www.youtube.com/watch?v=kZlXWp6vFdE

มรรค ๘

มงคล ๓๘

งายตอการท าความเขาใจ และการน าไปปฏบต

และสามารถน าไปใชกบชวตประจ าวน ไดอยางเหมาะสม

มงคลท ๘ มศลปะ

การแสดงออกมาใหปรากฏขนไดอยางงดงามนาพงชม หมายถง

ฉลาดท า

- ท าดวยความประณต - ท าใหสงของตางๆ มคณคาสงข น

- ท าแลวสงเสรมใหเกดความคดสรางสรรค - ท าแลวไมท าใหกามก าเรบ

- ท าแลวไมท าใหความคดพยาบาทก าเรบ

- ท าแลวไมท าใหความคดเบยดเบยนก าเรบ

มงคลท ๘ มศลปะ

เราปลกมะมวง จะอมจะรวยอยทผลของมน ชวงแรกทปลก มล าตนกงใบ

เปนเพยงระยะเตรยมตวเพอทจะไดผล

เชนเดยวกน ความรทกอยางหรอความเปนพหสตทเรามอย

เปนเพยงการเตรยมตวเทานน จะชวยเราไดจรงตอเมอเรามศลปะ

สามารถน าออกมาใชไดอยางดเทานน

เถาแกนอย

http://www.youtube.com/watch?v=UZhUwqGNnvk

มงคล ๓๘

มงคลท ๒๖ ฟงธรรมตามกาล

ฟงธรรมแลวส ารวจดจะรทนทวา เราขาดอะไรไป

จะปรบปรงแกไขอยางไรจงจะด

- วนพระ

- เมอจตถกวตกครอบง า = มความคดไมด

- เมอกามวตกก าเรบ = ฟงซาน

- เมอพยาบาทวตกก าเรบ = โกรธ

- เมอวหงสาวตกก าเรบ = ความคดอยากจะเบยดเบยน

มงคลท ๒๖ ฟงธรรมตามกาล

กระจกเงาสามารถสะทอนใหเหน

ความสวยงามหรอขรว

ของรางกายเราไดฉนใด

การฟงธรรมตามกาล

กสามารถสะทอนใหเหนถง

ความดงามหรอความบกพรอง

ในตวเราไดฉนนน

มงคล ๓๘

มงคลท ๒๙ เหนสมณะ

* ความสขทองวตถกามหรอกามสข

* ความสขท ไมตององวตถ = ความสขทเกดขนภายใน

รจกใชปญญา ดวยการรกษาศล รวมถงการรกษาศลใหมความ

บรสทธ (เหนสมณะ สามารถเขาถงความสข ... ความสขทท าให

เกดแรงบนดาลในการท างานดานๆ อนตอไป) , ไดรบการฝกฝน

และไดรบค าแนะน ากลบมาปฏบตตอ

มงคล ๓๘

มงคลท ๒๙ เหนสมณะ

เดกตองการตวอยางทด

จากพอแมครอาจารยฉนใด

ชาวโลกทงหลายกตองการตวอยางทด

จากสมณะฉนนน

มงคล ๓๘

มงคลท ๓๐ สนทนาธรรมตามกาล

ปญญาเกดไดจาก ๒ เหตใหญ คอ

๑. จากการฟงธรรมของกลยาณมตร ผมปญญารจรง

๒. จากการพจารณาไตรตรองโดยแยบคาย

มงคลท ๓๐ สนทนาธรรมตามกาล

การพดคยแลกเปลยนความคด

ดวยจตเมตตา

เปนทมาแหงความ

เจรญกาวหนาของวชาการทาง

โลกฉนใด

การสนทนาธรรมตามกาลดวย

ความเคารพในธรรม กยอม

น ามาซงสตปญญา อนเปน

หนทางเพอความพนทกขฉนนน

บญกรยาวตถ ๑๐

บญ เปนสภาพธรรมทด,จตใจสะอาด

หมายถง ทตงแหงการกระท าความด ๑๐ อยาง

๑. ทานมย

บญกรยาวตถ ๑๐

๒. ศลมย

บญกรยาวตถ ๑๐

๓. ภาวนามย

บญกรยาวตถ ๑๐

๔. อปจายนมย

บญกรยาวตถ ๑๐

๕. เวยยาวจจมย

บญส าเรจจากการขวนขวายบ าเพญประโยชนตอผอน

บญกรยาวตถ ๑๐

๖. ปตตทานมย

บญส าเรจจากการใหสวนบญทไดบ าเพญมาแลว

บญกรยาวตถ ๑๐

๗. ปตตานโมทนามย

บญส าเรจจากการยนดในกศลทผอนไดกระท าแลว

บญกรยาวตถ ๑๐

๘. ธมมสสวนมย

บญกรยาวตถ ๑๐

๙. ธมมเทสนามย

บญกรยาวตถ ๑๐

๑๐. ทฐฏฐชกรรม

การกระท าความเหนใหตรงถกตองตามความเปนจรง

ปรบปรงพฒนาความคดเหน ความเขาใจใหถกตองตามธรรม ใหเปนสมมาทศนะอยเสมอ

http://www.youtube.com/watch?v=mR-Yol-oVtc

Nick Vujicic

http://www.youtube.com/watch?v=mE4lMRuXVFw

หลกการปฏบตตนตามหลกธรรม

เพอพฒนาตนเอง + เตรยมพรอม

วฒธรรม ๔

สปปรสสงเสวะสทธมมสสวนะ

โยนโสมนสการ

ธมมานธมม

ปฏปตต

วฒธรรม ๔

เปนเสมอนเครองมอ

ใหเกดความเจรญงอกงามแหง

ปญญา

สปปรสสงเสวะ

= คบสตบรษ หรอ คบคนดมความสามารถ

สามารถสอนไดจรงทงในภาคทฤษฎและปฏบตไดอยาง

ครบถวน เปนตนแบบทด สมบรณพรอมในทกดาน

การเลอกคบคนด

http://www.youtube.com/watch?v=0Z0gfwKMKyY

สทธมมสสวนะ

การใสใจ ตงใจเลาเรยน

แสวงหาความรเพมเตม ท าตามความสามารถ + ความถนด

ฝกฝนตนเอง และพงพาคนอนใหนอยทสด

หาค าตอบไดดวยตนเอง

เปนวชาตดตว เพอใชในการประกอบอาชพตอไป

น.ส. ปวณรตน วงศประเสรฐ (เรนน)สอบไดคะแนนอนดบ1ของโลกวชาเศรษฐศาสตรและวชาภมศาสตร

ระบบสอบนานาชาตของมหาวทยาลยเคมบรดจ

http://www.youtube.com/watch?v=jllu7rEGHxo

โยนโสมนสการ

ไตรตรองธรรม

รจกคดพจารณาใหเหนเหตผลคณโทษในสงทไดเลาเรยนสดบ

ฟงนน จบสาระทจะน าไปใชประโยชนอยางแทจรง

สามารถเชอมโยงความสมพนธเขากนได

ธมมานธมมปฏปตต

ปฏบตถกตองเหมาะสมตามท านองคลองธรรม

ไมกอความเดอดรอนแกตนเองและสงคม

แกงวง

http://www.youtube.com/watch?v=Kyqy1Gvrn6k

หลกการปฏบตตนตามหลกธรรม

เพอพฒนาตนเอง + เตรยมพรอม

อทธบาท ๔

ฉนทะวรยะ

จตตะวมงสา

อทธบาท ๔

สงซงมคณธรรม เครองใหลถงความส าเรจ

ตามทตนประสงค

สามารถน าไปเปนแนวทางการเรยน การท างานใหประสบความส าเรจ

๑. ฉนทะ - การมใจรกในการท างาน

๒. วรยะ - การมงมนทมเท เพอใหเขาใจและท าไดอยางผรจรง

๓. จตตะ - การมความรบผดชอบตอหนาทการงาน

๔. วมงสา - การทบทวนในสงทไดท ามา

การอาน คด วเคราะห

รปภาพ

1. สรปสาระส าคญของขาว

2. วเคราะหความสมพนธของการประสบความส าเรจจากหวขาววามความ

สอดคลองกบหลกธรรมหรอไม เพราะเหตใด

3. นกเรยนคดวา ถาหากขาดคณธรรมในการท างานหรอประกอบอาชพตางๆ จะ

ชวยใหนกเรยนประสบความส าเรจหรอไม เพราะเหตใด

4. จากขาวดงกลาว นกเรยนสามารถน ามาประยกตใชในชวตประจ าวนไดอยางไร

5. แหลงอางอง

ชอ – สกล ....................... ชน ม. 3/.... เลขท.....

พทธศาสนสภาษต

อตตา หเว ชต เสยโย - ชนะตนนแล ดกวา

ธมมจาร สข เสต - ผประพฤตธรรมยอมอยเปนสข

ปมาโท มจจโน ปท - ทางประมาทเปนทางแหงความตาย

สสสส ลภเต ปญญ - การฟงทดยอมเกดปญญา

ชย – นะ - คะ

http://www.youtube.com/watch?v=GbwWgIrgGXQ

รอด - ไมรอด

http://www.youtube.com/watch?v=2EwsYMgCdbM

ท าไงด?

http://www.youtube.com/watch?v=XfL03v5pCoc

มปญหาแลว

8.52, 22.23

http://www.youtube.com/watch?v=DgAeOKhLe_k

พทธศาสนสภาษต

ความหมาย

ส = ด ภาษต = กลาว

ถอยค าทกลาวไวด สามารถน ามาเปนคต

ยดถอเปนหลกใจได

อตตา หเว ชต เสยโย

ชนะตนนแล ดกวา

- การชนะตน คอ ความสามารถในการควบคมตนเองใหประพฤต

ในสงทดงาม ตามหลกธรรมทางพระพทธศาสนา

- การชนะตนเอง หมายถง การเอาชนะกเลสของตนเองใหได

- โอวาทปาฏโมกข หรอ โอวาท 3 คอ การท าความด ละเวนความชว

ท าจตใจใหผองใส

ธมมจาร สข เสต

ผประพฤตธรรมยอมอยเปนสข

- ผประพฤตธรรม หมายถง ผทปฏบตตามค าสอน

ขององคสมมาสมพทธเจา

- เปนเครองปองกนผทน าหลกค าสอนไปปฏบตยอมไมตกต าหรอ

ไมตกอยในอ านาจของความชว

ปมาโท มจจโน ปท

ทางประมาทเปนทางแหงความตาย

- ความประมาท คอ การขาดสต การไมรสกตววาก าลงท า

อะไร ไมรจกระวงตว ปราศจากความรอบคอบในการเตรยมตวไว

เผชญกบเหตการณทจะเกดในอนาคต

- ความไมประมาท หมายถง การมสตตนอยเสมอ รวาก าลง

ท าอะไรในปจจบน และเตรยมพรอมส าหรบสงทจะเกดในอนาคต

การกระท าไมใหเกดความประมาท

- ไมควรท าผดกฎหมายหรอกฎระเบยบ ซงจะน าไปสหนทาง

แหงความตาย

- ไมละเลยหนาท = รบผดชอบในสงทตนไดรบมอบหมาย

- ไมลมตว = รจกตนเองอยเสมอ, พงพาตนเอง

- ไมอวดเกง = ประเมนคาความสามารถของตนเองสงกวาผอน,

ไมจ าเปนตองพงพาผอน

สสสส ลภเต ปญญ

การฟงทดยอมเกดปญญา

- หลกการฟงทด คอ

๑. ไมดหมนดแคลนผทพดใหฟง

๒. ไมดหมนดแคลนเรองทก าลงฟง

๓. ไมดหมนดแคลนตนเองผเปนผฟง

** การฟงเปนทกษะพนฐานทจะน าไปสการเรยนรทกษะอนๆ ตอไป

การฟงจงมความส าคญ

การคดแบบพทธศาสนา

คดถก คดเปน เปนผมมปญญา

การคดแบบโยนโสมนสการ

วธคดแบบอรยสจ วธคดแบบสบสาวเหตปจจย

การคดแบบโยนโสมนสการ

หมายถง

การท าในใจโดยแยบคาย การคดพจารณา

อยางละเอยด ถถวนและลกซง หรอการคดทถก

วธ มระเบยบ มเหตผล และสรางสรรค ม 10 วธ

การคดแบบอรยสจ

หมายถง

การพจารณาปญหามอะไรบาง (ทกข)

สาเหตอยทใด (สมทย)

แนวทางและเปาหมายของการแกปญหาทตงไว (นโรธ)

พจารณาวธการ ด าเนนงานเพอบรรลเปาหมาย (มรรค)

ซงเราสามารถใชเปนหลกยดในการพจารณาถงความเปนจรง

และน าไปสการคด ตามกระบวนการน

การคดแบบสบสาวเหตปจจย

คดแบบมเหตผล

เชน พระพทธเจาทรงตรสรโดยใชวธการคดแบบสบ

สาวหาเหตจากปจจย พระองคตงค าถามขนมาเกยวกบเวทนา

ไดแก ความรสกสขทกข โดยทรงพจารณาวาเวทนาทเปนสข

เปนทกขนเกดขนโดยมอะไรเปนปจจย แลวพระองคกสบสาว

ไปกทรงคนพบวา มผสสะ เปนตน

ทบทวนเหอะ

ทบทวน

ทบทวน

ใครจ าอะไรบาง ไหนลองทดสอบกนหนอยส

ทดสอบความแมน ทดสอบความเขาร

ทบสอบความเขาใจ

ทดสอบผรจรง

๑. ศาสนจกรแหงบรพทศ ประทปแหงเอเชย เปนการจดประกาย

ใหเกดความสนใจในพระพทธศาสนาในประเทศใด

............................................

๒. ผน าในการส ารวจแหลงโบราณสถานโบราณ วตถศลปะทาง

พทธศาสนาท าใหเกดการฟนฟพทธศาสนา ในประเทศ

อนเดย

......................................................................

๓. พระเจาอโศกมหาราชมความส าคญตอพระพทธศาสนา

อยางไร

......................................................................................

๔. เหตผลส าคญทสดทพระเจาอโศกมหาราชสงสมณทตออกเผย

แผพระพทธศาสนาในดนแดนอน คอ

..........................................................................................

๕. การเผยแผพระพทธศาสนาในสมยปจจบนใหประสบ

ผลส าเรจนนขนอยกบสงใด

......................................................................................

๖. การนบถอพระพทธศาสนาของประเทศจนในปจจบน เปน

อยางไร

.........................................................................................

๗. เหตผลทท าใหพระพทธศาสนาเผยแผไปทวโลกใน

ปจจบนคอขอใด

......................................................................................

๘. หลกค าสอนของพระพทธศาสนาทชวยสรางสรรคความ

สงบสขแกชาวโลก คอหลกธรรมใด

.........................................................................................

๙. ในสมยโบราณ การจะเผยแผพระพทธศาสนาให

เจรญรงเรองนนขนอยกบบทบาทของผใดมากทสด

......................................................................................

๑๐. พระพทธศาสนาในประเทศอนเดยเสอมลง จากสาเหตใด

เปนส าคญ

.........................................................................................

๑๑. หลกการ ไมบงคบใหเ ชอ ทางพระพทธศาสนา

สอดคลองกบหลกการใดของชาวยโรป

......................................................................................

๑๒. พระพทธศาสนาถอวาการเกดสนตภาพทแทจรง จะตอง

กระท าโดยวธใด

.........................................................................................

๑๓. การมจตศรทธาสรางโบสถ วหาร พระพทธรป สอดคลองกบ

ความส าคญของพระพทธศาสนาดานใด

......................................................................................

๑๔. การกระท าใดบางทแสดงออกถงบอเกดภ ม ปญญา

ทางดานจตใจ

.........................................................................................

๑๕. หลกค าสอนของพระพทธศาสนาขอใดถอวาเปน รากฐาน

ของอารยธรรมดานการปกครอง

......................................................................................

๑๖. บคคลในครอบครวจะอยรวมกนอยางปกตสขไดนน

สมาชกทกคนจะตองปฏบตตนตามหลกธรรมใด

.........................................................................................

๑๗. ผน าศาสนาเปนผมอ านาจในทางศาสนาและการปกครอง

กษตรย เรยกวาอะไร และอยในประเทศใด

......................................................................................

๑๘. หนงสอทถกตพมพเผยแผนาน 6 ชวอายคน คอหนงสอ

และเปนของประเทศใด

.........................................................................................

๑๙. ยคทพทธศาสนารงเรองสงสดในประเทศญปน เรยกวา

......................................................................................

๒๐. ส ง ใ ด ค อ ป จ จย ส า คญ ทท า ให ร ปแบบการน บ ถ อ

พระพทธศาสนาในแตละชาตแตกตางกน

.........................................................................................

๒๑. พระพทธศาสนาเผยแผเขาสประเทศจน โดยอาศยปจจยใด

......................................................................................

๒๒. การท าสงคายนาพระพทธศาสนา ครงท ๔ ตรงกบสมยใด

.........................................................................................

๒๓. โลกธาตเปดเหนกนทงสามโลก วนเทโวโรหณะ เกยวของ

กบพระพทธรปปางใด

......................................................................................

๒๔. พทธองคทรงปราบอสรนทราหเรองความออนนอม

เปนพระพทธรปประจ าวนอะไร

.........................................................................................

๒๕. กอนการตรสร – พระนางวสนทรา – พระยามารตาม

ขดขวาง ขอความนเกยวของกบพระพทธรปปางใด

......................................................................................

๒๖. บอกลกษณะของพระพทธรปปางปฐมเทศนา

.........................................................................................

๒๗. พระพทธรปปางสมาธ ตองการบอกขอคดใดกบนกเรยน

......................................................................................

๒๘. พระพทธรปปางปาเลไลยก มวตถประสงค

ในการสรางขนเพออะไร

.........................................................................................

๒๙. พระพทธรปปางมารวชยใหขอคดเกยวกบเรองใด

......................................................................................

๓๐. จากแนวคดทพระพทธเจาทรงเปรยบเทยบเรองมนษยกบ

ดอกบว ๔ เหลานน สอดคลองกบสงใด

.........................................................................................

๓๑. พระหตถทงสองหอยลงมาประสานทบกนอยทพระเพลา

พระหตถขวาทบพระหตถซาย ประทบยนทอดพระเนตรตนโพธ

ทตรสร เปนอรยาบถ ของพระพทธรปปางใด

......................................................................................

๓๒. ความขดแยงทเปนทมาของพระพทธรปปางหามญาต

พระพทธเจาตองการใหขอคดใดกบเรา

.........................................................................................

๓๓. พระพทธรปปางใด แสดงใหเหนการมเมตตาตอสตว

โลกทงปวง เพอใหเกดความพนทกข

......................................................................................

๓๔. ลกษณะพระพทธรปอยในอรยาบถนงขดสมาธ พระหตถ

ซายหงายวางบนพระเพลา พระหตถขวาวางทพระชาน

เปนลกษณะพระพทธรปปางใด

.........................................................................................

๓๕. พระพทธเจาทรงมงมนทจะไปสงสอนธรรมแกเหลา

ปญจวคคยดวยเหตผลใด

......................................................................................

๓๖. พระอญญาโกณฑญญะไดรบยกยองวาเปนเอตทคคะใน

ดานใด

.........................................................................................

๓๗. เราศกษาเรองราวของชาวพทธตวอยาง เพอสงใด

......................................................................................

๓๘. สวณณหงสชาดก ใหขอคดในเรองใด

....................................................................................

๓๙. ขอคดจากชาดกใด สามารถน ามาปรบใชในการสมาคม

กบผอน

...................................................................................

๔๐. กฎแหงกรรม มความหมายอยางไร

......................................................................................

๔๑. หลกธรรมใดทท าใหผปฏบตประสบกบความเจรญงอกงาม

.........................................................................................

๔๒. สงฆคณ ๙ ขอใด ทหมายถง การปฏบตเพอใหรธรรมซง

เปนหนทางหลดพนจากทกข

......................................................................................

๔๓. ขอคดทไดจาก สวณณหงสชาดก นาจะตรงกบส านวนไทยใด

.........................................................................................

๔๔. ขอคดทไดจาก นนทวสาลชาดก นาจะตรงกบส านวนไทยใด

......................................................................................

๔๕. สงฆคณ ๙ ขอใด ทหมายถง การปฏบตเพอใหรธรรมซง

เปนหนทางหลดพนจากทกข

.........................................................................................

๔๕. มชฌมปฏปทา หมายความวาอยางไรตามหลกธรรมสงฆคณ ๙

......................................................................................

๔๖. ค าสอนทเปนหวใจของพระพทธศาสนา เรยกวา

.........................................................................................

๔๗. โอวาทของพระพทธเจาทเปนหลกการใดเปนส าคญ

......................................................................................

๔๘.

.........................................................................................

๔๙. ขอคดทไดจาก สวณณหงสชาดก นาจะตรงกบส านวนไทยใด

......................................................................................

๕๐. สงฆคณ ๙ ขอใด ทหมายถง การปฏบตเพอใหรธรรมซง

เปนหนทางหลดพนจากทกข

.........................................................................................

๔๙. ขอคดทไดจาก สวณณหงสชาดก นาจะตรงกบส านวนไทยใด

......................................................................................

๕๐. สงฆคณ ๙ ขอใด ทหมายถง การปฏบตเพอใหรธรรมซง

เปนหนทางหลดพนจากทกข

.........................................................................................

๔๙. สงเปนทตงแหงการบ าเพญบญ เรยกวาอะไร

......................................................................................

๕๐. วฒธรรม ๔ ขอโยนโสมนสการ หมายถง

.........................................................................................

๔๙. นกเรยนทเขาสอบ มทงสอบไดและสอบตก เพราะมหรอ

ขาดหลกธรรมใด

......................................................................................

๕๐. ความลมเหลวเกดขนได เพราะไมปรารถนา แมแตจะ

ลองท า แสดงวาขาดอทธบาท ๔ ขอใด

.........................................................................................

๔๙. ความขดแยงของคนในสงคม จนท าใหเกดสงคราม

ท าลายลางกน เปนเพราะขาดธรรมใด

......................................................................................

๕๐. การยดถอเอา พระพทธ พระธรรม พระสงฆ เปนทพง ม

ความหมายวาอยางไร

.........................................................................................