เมื่อกฎ หมาย ขายได้...ธานี ชัยวัฒน์ (2557)...

เมอกฎ(หมาย)ขายไดตลาดแขงขนของการคอรรปชนในประเทศไทย

ธาน ชยวฒน | คณะเศรษฐศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

การนาเสนอในงาน BOT Symposium 2019: Competitive Thailand วนท 30 กนยายน – 1 ตลาคม 2562 ณ Centara Grand at Central World

Source: Transparency International

Corruption Perception Index (CPI)‣ Goal by People‣ 100 = No Corruption

100

80

60

40

20

0

2


Corruption Perception Index Rank (CPI-R)‣ Compare with Other Countries

3


4หลายป ผานไป คอรรปชนไทย ”ไมไดแยลง” แตประเทศอนดขน

CPI-R

CPI

5

MALAYSIA (CPI=47)

TAIWAN (CPI=63)

วตถประสงค

ตองการใชกรอบเศรษฐศาสตร

เพอชประเดนสาคญในตลาดคอรรปชนของประเทศไทย

6

วธการศกษา 7

Documentary Research

Web Scraping / Data Crawling

Survey Research with Raw Data

จานวน 271 ฉบบ(2518-2562)

รวบรวมจาก (1) หนวยงานทเกยวของกบการวจย ไดแก สานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต (วช.) สานกงานกองทนสนบสนนการวจย (สกว.) สถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทย (ทดอารไอ) และสานกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ (สสส.) (2) หนวยงานราชการทเกยวของ เชน สานกงานปองกนและปราบการทจรตแหงชาต สานกงานปองกนและปราบการทจรตภาครฐ กระทรวงยตธรรม รฐสภา สถาบนประปกเกลา สานกนายกรฐมนตร และองคกรตอตานคอรรปชน (ACT) (3) สบคนโดยตรงไปทเวบไซตจากอนเตอรเนตของหองสมดมหาวทยาลย ไดแก จฬาลงกรณมหาวทยาลย มหาวทยาลยธรรมศาสตร

มหาวทยาลยมหดล มหาวทยาลยเกษตรศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม และสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร (4) โครงการเครอขายหองสมดในประเทศไทย (ThaiLIS) สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา เพอใหครอบคลมวทยานพนธและ

งานวจยของมหาวทยาลยตาง ๆ ในประเทศไทย

Keywords: “โกง” “ทจรต” “คอรรปชน” “ฉอราษฎรบงหลวง”

และ “ราชการ” “ภาครฐ” “เจาหนาท” “การเมอง”

ขนตอนการศกษา (1) รวบรวมโพสตในเวบเพจหรอเวบบอรดตาง ๆ ทเกยวของกบการคอรรปชนในประเทศไทย โดยใชคาสาคญจากการกาหนดกลมคา 2 กลมคา (Keywords) กลมคาแรกคอ “โกง” “ทจรต” “คอรรปชน” “ฉอราษฎรบงหลวง” และกลมคาทสองคอ “ราชการ” “ภาครฐ” “เจาหนาท” “การเมอง” จากนนทาการคด

กรองโพสตในเวบเพจหรอเวบบอรดตาง ๆ ทมอยางนอยคาใดคาหนงในทง 2 กลมคา จะทาใหไดงานวจย งานเขยนและเอกสารวชาการตาง ๆ ทงหมดทนาจะเกยวของกบการโกงของภาครฐ (2) เขยนอลกอรทม (Algorithm) ตามวตถประสงคเฉพาะทตองการ เพอ

รวบรวมและวเคราะหขอมลตามเงอนไขทกาหนด

งานวจยทสารวจระดบชาตและสะทอนคณลกษณะประชากร

(1) ผาสก พงษไพจตร และคณะ (2543)สนบสนนโดย ก.พ. สารวจครวเรอน 4,013 ราย(2) ผาสก พงษไพจตร ยงยทธ ไชยพงศ และ ธาน ชยวฒน (2557) สนบสนนโดย สกว.

สารวจครวเรอน 6,048 ราย(3) ธาน ชยวฒน และคณะ (2561) สนบสนนโดย วช. และ สกว. สารวจบคคล 3,980 คน (4) ธาน ชยวฒน และคณะ (2562) สนบสนน

โดย ป.ป.ช.สารวจบคคล 1,020 คน

Corruption is defined as

“the abuse of (entrusted) power for private gain”.

8

= State vs Citizen

มมมองขามศาสตรตอคอรรปชน 9

Politics Law EconomicsSociology

Neoclassical Economics

Political Economy

Institutional Economics

Behavioral Economics

‣ การแกปญหาคอรรปชน คอ ตวชวดความสามารถในการบรณาการขามศาสตรของสงคม‣ เราอาจแกปญหาเศรษฐกจไดด แตเราแกปญหาสงคมไดดนอยกวามาก

งานศกษาเรองคอรรปชนในตางประเทศ 10

Heidenheimer, A.J. (ed.) (1970), Heidenheimer, Klitgaard, R. (1988), Johnston and Levine (eds) (1989), Heidenheimer and Johnston (1989), Evans, P. (1995), Pope, J. (2000), Hellman, J., Jones, G. and Kaufmann, D. (2000), Khan and Jomo (2000), Johnston, M. (2002), Bukovansky (2006), Rose-Ackerman (2007), Mutebi (2008)

McMullan (1961), Wraith and Simpkins (1963), Bayley (1966), Nye (1967), Tilman (1968), Buchanan and Tullock (1965), Krueger (1974), Lui (1985), Beck and Maher (1986), Lien (1986), Landell-Mills et al. (1989), Theobald (1990), De Soto in Peru (1990), Mauro (1995), Bardhan (1997), Tanzi and Davoodi (1998), Kaufmann and Wei (1999), Santiso (2001), Leff (2002), Kothari (2005), Egger and Winner (2005), Huntington (2002), Gupta et al. (2002), Shleifer and Vishny (2002), Reinikka and Svensson (2004), Olken (2006), Lambsdorff(2007), Aidt (2009), Olken and Pande (2011)

DEFINITION CAUSES AND CONSEQUENCES

ทมา: ตอภสสร ยมนาค และคณะ (2562)

งานศกษาเรองคอรรปชนในประเทศไทย

"ถกผด" "ดเลว" อนๆ

11

จานวนฉบบ 204 186 31(2518-2562: 271 ฉบบ)

รวบรวมจาก (1) หนวยงานทเกยวของกบการวจย ไดแก สานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต (วช.) สานกงานกองทนสนบสนนการวจย (สกว.) สถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทย (ทดอารไอ) และสานกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ (สสส.) (2) หนวยงานราชการทเกยวของ เชน สานกงานปองกนและปราบการทจรตแหงชาต สานกงานปองกนและปราบการทจรตภาครฐ กระทรวงยตธรรม รฐสภา สถาบนประปกเกลา สานกนายกรฐมนตร และองคกรตอตานคอรรปชน (ACT) (3) สบคนโดยตรงไปทเวบไซตจากอนเตอรเนตของหองสมดมหาวทยาลย ไดแก จฬาลงกรณมหาวทยาลย มหาวทยาลยธรรมศาสตร มหาวทยาลยมหดล มหาวทยาลยเกษตรศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม และสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร (4) โครงการเครอขายหองสมดในประเทศไทย (ThaiLIS) สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา เพอใหครอบคลมวทยานพนธและงานวจยของมหาวทยาลยตาง ๆ ในประเทศไทย

Corruption Activities based on CPI 12

Bribery Fraud

Budget Misallocation

AssetMisappropriation

Power Distortion

การจายสนบน การยกยอกงบประมาณ การใชอานาจบดเบอน การใชสนทรพยราชการเพอผลประโยชนสวนตน

ทมา: Transparency International การจด 4 กลมมาจากการพจารณาแนวทางคาถามของแหลงขอมลทถกใชในการคานวณ CPI ในป พ.ศ. 2559 หรอป 2016 ทง 13 แหลง ไดแก 1. African Development Bank Governance Ratings 2015 2. Bertelsmann Foundation Sustainable Governance Indicators 2016 3. Bertelsmann Foundation Transformation Index 2016 4. Economist Intelligence Unit Country Risk Ratings 2016 5. Freedom House Nations in Transit 2016 6. Global Insight Country Risk Ratings 2015 7. IMD World Competitiveness Yearbook 2016 8. Political and Economic Risk Consultancy Asian Intelligence 2016 9. Political Risk Services International Country Risk Guide 2016 10. World Bank - Country Policy and Institutional Assessment 2015 11. World Economic Forum Executive Opinion Survey (EOS) 2016 12. World Justice Project Rule of Law Index 2016 13. Varieties of Democracy (VDEM) Project 2016 (ธาน ชยวฒน และคณะ (2562))

พลวตรของความสนใจเรองคอรรปชนในสงคมไทย13สดสวนของคาทเกยวของกบการคอรรปชนแตละประเภทตอจานวนขาวเร องการโกงของภาครฐทงหมด

0

20

40

60

80

100

2526-2530 2531-2535 2536-2540 2541-2545 2546-2550 2551-2555 2556-2560

Bribery Fraud Budget Misallocation Power Distortion Asset Misappropriation

(หนวย: รอยละ)

ทมา: ชวงป 2526-2530 2531-2535 2536-2540 มาจากฐานขอมล IQ News Clip และชวงป 2541-2545 2546-2550 2551-2555 2556-2560 มาจาการขอมลในอนเตอรเนต

Recall that

Anti-corruption Activities t = Corruption Activities t-1

14

Stylized Fact

1. คอรรปชนมพลวตร และการแกปญหาคอรรปชนกาลงตามหลง

15

Economics of Corruption

Size | Multiplier | Hidden Cost

16

Size of Corruption (1) 17

ทมา: ผาสก พงษไพจตร และคณะ (2543) และผาสก พงษไพจตร และคณะ (2557)

Bribery Fraud

Size of Corruption (2) 18

ทมา: จากการทา Data Crawling/Scraping จากสานกขาวจานวน 5 แหลง ไดแก ไทยรฐ มตชน เนชน ผจดการ และแนวหนา และ * จากสถตการคลงของรฐบาล กระทรวงการคลงหมายเหต: ขอมลรายจายลงทนภาครฐ ไมรวมรายจายงบประมาณอนทไมปรากฏตามงบปกต

Budget Misallocation2557 2542

(1) จานวนขาวทมการระบตวเลขรอยละของการยกยอกงบประมาณ (ในชวง 3 ป) (ครง) 79 46(2) คาเฉลยรอยละของการยกยอกงบประมาณ (Mean) (รอยละตองบประมาณ) 32 21(3) คามธยฐาน (Median) (รอยละตองบประมาณ) 30 20(4) ควอไทลทสามของรอยละของการยกยอกงบประมาณ (Q3) (รอยละตองบประมาณ) 40 25(5) ควอไทลทหนงของรอยละของการยกยอกงบประมาณ (Q1) (รอยละตองบประมาณ) 20 12(6) มลคารายจายลงทนภาครฐตอป (ลานบาท)* 186,437.95 91,904.66(7) [=(2)x(6)] มลคางบประมาณทถกยกยอกตอป (ประมาณการ) (ลานบาท) 59,660.14 19,299.98

Size of Corruption (3) 19Bribery Fraud + Budget Misallocation + Power Distortion + Asset Misappropriation

2557 2542สาขาการผลต มลคา (ลานบาท) สาขาการผลต มลคา (ลานบาท)

1 Food products 532,958 Food products 192,467 2 Computer and electronics 367,282 Beverages 138,862

…14 Other transport equipment 90,633 Motor vehicles 42,738 15 Wearing apparel 78,951 Leather and related products 35,816 16 Corruption 64,604 Corruption 34,700 17 Basic metals 60,793 Tobacco products 32,036 18 Tobacco products 56,424 Paper and paper products 31,795

...

ทมา: ตารางสถตบญชประชาชาต สานกงานสภาพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต และจากการคานวณ หมายเหต: ขอมลของคอรรปชนอาจนบซากบขอมลในสาขาการผลตอน เนองจากเปนสาขาทมมลคาแทรกอยในสาขาการผลตอน และไมนบรวมการจายสนบนโครงการขนาดใหญทอยนอกรอบการรบเงนงบประมาณจากการใหสมปทาน


2557 2542สาขาการผลต มลคา (ลานบาท) สาขาการผลต มลคา (ลานบาท)

1 Food products 532,958 Food products 192,467 2 Computer and electronics 367,282 Beverages 138,862

…14 Other transport equipment 90,633 Motor vehicles 42,738 15 Wearing apparel 78,951 Leather and related products 35,816 16 Corruption 64,604 Corruption 34,700 17 Basic metals 60,793 Tobacco products 32,036 18 Tobacco products 56,424 Paper and paper products 31,795

...

ทมา: ตารางสถตบญชประชาชาต สานกงานสภาพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต และจากการคานวณ หมายเหต: ขอมลของคอรรปชนอาจนบซากบขอมลในสาขาการผลตอน เนองจากเปนสาขาทมมลคาแทรกอยในสาขาการผลตอน และไมนบรวมการจายสนบนโครงการขนาดใหญทอยนอกรอบการรบเงนงบประมาณจากการใหสมปทาน


2557จงหวด มลคา (ลานบาท)

1 0701 BANGKOK METROPOLIS 5,022,016.31 2 0403 RAYONG 984,980.32

…42 0504 PHETCHABURI 68,488.57 43 0202 LAMPANG 68,199.16

Corruption 64,604.4444 0110 CHAIYAPHUM 60,087.19 45 0116 MAHA SARAKHAM 56,002.22

...

ทมา: ผลตภณฑภาคและจงหวด สานกงานสภาพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต และจากการคานวณ หมายเหต: ขอมลของคอรรปชนอาจนบซากบขอมลใน GPP เนองจากเปนสาขาทมมลคาแทรกอยในสาขาการผลตอน และไมนบรวมการจายสนบนโครงการขนาดใหญทอยนอกรอบการรบเงนงบประมาณจากการใหสมปทาน

Multiplier of Corruption 22

Mauro (1995) ใช 2SLS พบวา หากคา CPI เพมขน 1 หนวย อตราการเตบโตทางเศรษฐกจของประเทศนน ๆ จะสงขนรอยละ 0.08 ตอป

มลคาทางเศรษฐกจในป 2557 เทากบ 13,230,303 ลานบาท อตราการเตบโตรอยละ 0.08 เทากบ 13,230,303 x 0.08 / 100 = 10,584.24 ลานบาท

คา CPI ในป 2557 ของไทยอยท 38 คะแนน และมลคาการคอรรปชนอยท 64,604.14 ลานบาท ดงนน คา CPI 1 คะแนน นาจะมมลคาการคอรรปชนของไทยอยท 64,604.14 / 38 = 1,700.11 ลานบาท

คาตวทว (Multiplier) ของสาขาคอรรปชนของไทย จะเทากบ 10,584.24 / 1,700.11 = 6.23 เทา

Why? 1. Underestimate corruption value2. Economic Leakage (reduce C + I + G multipliers)

3. Use for “transfer waiting | “unproductive collection” | “consuming abroad”

ทมา: Mauro, Paolo (1995) “Corruption and Growth” The Quarterly Journal of Economics, Vol. 110, No. 3 (Aug.), pp. 681-712.

Hidden Cost of Corruption 23

องคกร งบประมาณ (ลานบาท)สานกงานคณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาต (ป.ป.ช.) 1,320.5สานกงานคณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตในภาครฐ (ป.ป.ท.) 272.0สานกงานปองกนและปราบปรามการฟอกเงน (ปปง.) 270.7สานกงานการตรวจเงนแผนดน (ส.ต.ง.) 1,651.7

(1) Internalized Hidden Cost เชน เจาหนาทฝายตรวจสอบของกระทรวงตาง ๆ

(2) Private Cost of Anticorruption เชน องคกรตอตานคอรรปชน หรอองคกร NGOs ตาง ๆ

(3) Social Cost เชน ความเหลอมลา ความไมยตธรรม

(4) Bureaucratic Transaction Cost เชน การออกกฎระเบยบทเครงครดและซบซอนเปนจานวนมาก

ทมา: เอกสารเผยแพรงบประมาณแผนดน ประจาป พ.ศ.2557

Stylized Fact

1. คอรรปชนมพลวตร และการแกปญหาคอรรปชนกาลงตามหลง2. คอรรปชนมมลคา 6.5 หมนลานบาท และมคาตวทว 6 เทา

24

Debates on Economics of Corruption

25

Economic View of Corruption

• การคอรรปชน เปนบรการประเภทหนง

• โดยมหนาทเปนตวกลาง (Middleman) ของการตดตอระหวางภาครฐกบเอกชนหรอ

ประชาชน และ

• ทากาไรจากการซอขายกฎหมาย กฎระเบยบ และสทธประโยชนบางประเภทของรฐ ลดตนทน

ธรกรรมการตดตอกบภาครฐ หรออานวยความสะดวกสบายในการประสานงานกบภาครฐ

• หลายครงตวกลางเหลานกเปนตวแทน (Broker) ซอขายกฎหมาย กฎระเบยบ และสทธ

ประโยชนของภาครฐเสยเอง

26

27Market

EconomicsInstitutional Economics

• กฎ รวมไปถงระเบยบ กตกา และนโยบายตาง ๆ ในสงคมเปนสนคาทสามารถซอขายไดในตลาด (Rule for Sale)

• แตภาครฐไปกาหนดใหปรมาณทแตละคนไดรบมจากด และราคาทตองจายคงท ทงทความเตมใจจาย (Willingness to Pay) และความตองการของแตละคนไมเทากน

• ผลกคอ การคอรรปชนเปนตลาดมดของตลาดทซอขายกฎเกณฑ (Black Market of Rule Market)

• ขอเสนอแนะของกลมนคอ สนบสนนการสรางตลาดแขงขนเสรของกฎเกณฑและนโยบาย เชน การว งเตน (Lobbying)

• ตองเปนกจกรรมทถกกฎหมายและตองเปดเผยตอสาธารณะ เพอใหประชาชน (Voter) ตระหนกถงมลคาทภาครฐไดรบ และผลกระทบตอสงคมของกฎเกณฑหรอนโยบายทมการว งเตนดวย

• ดงนน พรรคการเมองตอง Maximize lobbying benefits under re-election probability

• มกตกรอบการสนบสนนอยในกลมกฎเกณฑทเกยวของกบเศรษฐกจเปนหลก เชน กฎเกณฑการรบแรงงานตางดาว หรอกฎเกณฑการใหเงนสนบสนนผอพยพ เปนตน

• การออกกฎเกณฑหรอการดาเนนนโยบายของภาครฐไมใชสนคา แตเปนพนฐานของการดารงชวตของปจเจกบคคล (Fundamental)

• นกเศรษฐศาสตรกลมนมองกฎเกณฑหรอนโยบายของรฐเปนสทธ (Rights) ทเทาเทยมกนทปจเจกบคคลทกคนพงไดรบอยางเสมอภาค และสทธเหลานเองคอโครงสรางพนฐาน (Infrastructure) ในการดารงชวตของปจเจกบคคลแตละคน

• การคอรรปชนเปนผลผลตมาจากโครงสรางพนฐานทางานไดอยางไมเทาเทยม การกระจายทรพยากรทางนโยบายกจะไมมประสทธภาพ สงคมจะเกดความขดแยง สดทาย ประชาชนกไมเขามามสวนรวมในการพฒนาสถาบนรวมกน การคอรรปชนกจะดารงอยได

• ขอเสนอแนะของกลมนมเปาหมายในการสนบสนนใหเกดสถาบนทมสวนรวม (Inclusive Institution) โดยจะเกดขนได เมอประชาชนทกคนไดรบการปฏบตอยางเทาเทยมกน

• คนในสงคมจะยนดเขามามสวนรวมในการออกแบบ สราง และปฏบตตามขอกาหนด (Rule of the Game) ของสถาบนรวมกน สดทาย การพฒนาเศรษฐกจและสงคมจะดขนในระยะยาว

• นกเศรษฐศาสตรกลมนสนบสนนประชาธปไตยทด (Good Democracy)

Example of Economic Debates 28มลคาสนบนเฉลยทครวเรอนถกเรยกเกบในปทผานมาแยกตามรายไดของครวเรอน

ทมา: ผาสก พงษไพจตร และคณะ (2543) และ ผาสก พงษไพจตร และคณะ (2557)

Thailand’s Corruption Innovation

29

Culture of Lawfulness 30

0102030405060708090

100

0-100,000 100,001-250,000 250,001-400,000 400,001-550,000 > 550,001

เรากลวการลงโทษ เพราะไมทำตามกฎหมาย การเคารพกฎหมายจะทำใหบรรลจดทดทสดของสงคม

ทาไมเราตองเคารพกฎหมาย?(หนวยแกนตง: รอยละของผตอบวา “ใช” หนวยแกนนอน: รายได บาทตอป)

ทมา: ธาน ชยวฒน และคณะ (2561)

0102030405060708090

100

0-100,000 100,001-250,000 250,001-400,000 400,001-550,000 > 550,001

ตวเราเองสามารถเปลยนแปลงกฎหมายได เราเชอวากฎหมายใหความยตธรรมกบตวเราได

Trust of Law 31“กฎหมายใหความยตธรรมกบตวทานไดหรอไม”?

(หนวยแกนตง: รอยละของผตอบวา “ใช” หนวยแกนนอน: รายได บาทตอป)


???

Corruption Market Segmentation

ใหบรการ

ถกบงคบซอ

32

High Income Sector: Corruption as a Market

Low Income Sector: Corruption as an Institution

with Double Standard

Stylized Fact

1. คอรรปชนมพลวตร และการแกปญหาคอรรปชนกาลงตามหลง2. คอรรปชนมมลคา 6.5 หมนลานบาท และมคาตวทว 6 เทา3. นวตกรรมของประเทศไทย คอ สามารถแบงตลาดเปน 2 สวน

สวนบนซอขายกฎหมายได และสวนลางตองทาตามสถาบนทางกฎหมาย(Merger of Vertical and Horizontal Inequalities)

33

Corruption Market for High Income Sector

34

ตลาดคอรรปชนทางานอยางไร?

Privatization (1) 35

มลคาของเงนสนบนทถกเรยกเกบ จาแนกตามหนวยงาน

ทมา: มลคาสนบนจากผาสก พงษไพจตร และคณะ (2543) และ ผาสก พงษไพจตร และคณะ (2557) และคาถามจากธาน ชยวฒน และคณะ (2562)

“ทานไปตดตอทไหน หากไมใชการตดตอโดยตรงกบหนวยงานนน ๆ หรอหากมปญหากบหนวยงานนน ๆ ทานปรกษาใคร?”

ทนาย บรษทชปป ง

บรษทรบทาบญช/ภาษ ทนาย

Privatization (2) 36

ทมา: * หนวยงานภาครฐทมการรบสนบนสง จาก ผาสก พงษไพจตร และคณะ (2557) และ ** จาก ธาน ชยวฒน และคณะ (2562)หมายเหต: ขอมลทไดมความสอดคลองในเชงลาดบกบจานวน search results ของ google.com

หนวยงาน

ภาครฐ*

หนวยงานเอกชน

ททาหนาทตวกลาง**

คาคนหา

(Search)

2557

(เพจ)

2543

(เพจ)ตารวจ ทนาย รบปรกษาคดความตาง ๆ 143,533 231ศลกากร บรษทชปปง รบปรกษาเร องพธการศลกากร 26,933 24สรรพากร บรษทรบทาบญช/ภาษ รบปรกษาเร องภาษ 73,443 35ทดน ทนาย รบปรกษาปญหาทดน 353,117 193

จานวนเพจทรบจางทาหนาทตวกลางในการบรหารจดการการตดตอภาครฐ

‣ การคอรรปชนไมเกดโดยตรงระหวางประชาชนกบภาครฐ แตจะเปนความสมพนธทางออมผานตวกลาง (Middleman) > Asymmetric Information Problem > ประชาชนไมไดจายเงนสนบนโดยตรง

> ขาราชการรบเงนจากคนไมกคน‣ ประชาชนสามารถหาขอมลตวกลางไดทวไปจากอนเตอรเนต > ตลาดนนาจะมการแขงขนทสง เพราะตวกลางจานวนมาก และมตนทนการเปลยนผใหบรการทตา (Switching Cost)‣ กระบวนการนเปนความรวมมอกนระหวางรฐกบนายทนภายใตระบอบทนนยม

Business Model (1)

0

10

20

30

40

50

60

70

ทงหมด รายไดสง รายไดตา

37”เมอคณคดวาคณตองการความชวยเหลอในการตดตอกบภาครฐเปนพเศษ เชน ตองการการอานวยความสะดวก /

ตองการไดรบความเกรงใจ และคณพรอมจะมคาตอบให คณสามารถทาอยางไรไดบางตอไปน?” ตนเองรจกเจาหนาทรฐระดบสงทคดวาจะชวยได

คดวาสามารถหาทางเขาถงเจาหนาทของรฐระดบสงดวยตนเองได

คดวารจกคนทนาไปสการชวยเหลอของเจาหนาทรฐระดบสงได

ไมทราบเลยวาจะเขาถงไดอยางไร

(1) Market Coverage = 87%

(2) Networking Business (58% can link)


Business Model (2) 38“ถาหนวยงานททานทางานอย เปนบรษทททากาไรได 100 บาท

ทานคดวาจะแบงปนผลกาไรนอยางไรจงจะเหมาะสม?”

ทมา: ธาน ชยวฒน และคณะ (2562) ทมา: จากการคานวณ โดยใชขอมลการสารวจขอมลการสารวจภาวะเศรษฐกจและสงคมของครวเรอน

หวหนางานทมตาแหนงทสงกวาทาน 2 ขน = ผจดการ 44.6%

หวหนางานทมตาแหนงทสงกวาทาน 1 ขน = รองผจดการ 23.1%

ตวทานเอง = พนกงานบรษท 25.6%

ลกนองทตากวาทาน 1 ขน = ทมงานของทาน 6.7% -

1,000,000

2,000,000

3,000,000

4,000,000

5,000,000

6,000,000

7,000,000

8,000,000

0-100000 100000-250000 250001-500000 500001-750000 750001-100000 1000000+

ขาราชการ บคคลทวไป (ทเทยบเคยงได) Poly. (ขาราชการ) Linear (บคคลทวไป (ทเทยบเคยงได))

การสะสมทนของครวเรอนขาราชการและครวเรอนทไมใชขาราชการในป 2557

(หนวยแกนตง: สนทรพยของครวเรอน บาท หนวยแกนนอน: รายได บาทตอป)

‣ ธรกจคอรรปชน เปน ธรกจ MLM (Multi-level Marketing) ทมแรงจงใจใหหวหนาขยายทมออกไปเร อยๆ

Customer Satisfaction (1) 39

2557 2542รสกวาถกเรยก / ถกบงคบ 8 60เพอเปนสนนาใจใหเจาหนาท 14 24เพอประหยดเวลา 34 7เพอลดความยงยาก 36 7อน ๆ 8 2

100 100

สาเหตของการจายสนบน (หนวย: รอยละ)รอยละ

พงพอใจมาก 33พงพอใจ 41เฉย ๆ 6ไมพงพอใจ 12ไมพงพอใจมาก 8

100

ความพงพอใจจากใชบรการคอรรปชนรอยละ

คาดหวงผลลพธสงมาก 52คาดหวงผลลพธสง 33คาดหวงผลลพธกลาง ๆ 13คาดหวงผลลพธตา 2ไมคาดหวงผลลพธ 0

100

ความคาดหวงตอผลลพธจากการจายเงนคอรรปชน

ทมา: ตารางซายจาก ผาสก พงษไพจตร และคณะ (2557) ตารางกลางและขวาจาก ธาน ชยวฒน และคณะ (2561)

‣ ประสทธภาพในการใหบรการของธรกจคอรรปชนอยในระดบดถงดมาก

Customer Satisfaction (2) 40“หนวยงานทผตอบแบบสอบถามตองการรองเรยน เมอการคอรรปชนไมเปนไปตามคาดหวง”

รอยละสอมวลชน 71ป.ป.ช. / ป.ป.ท. 62เวบไซต / เฟซบค 52ตารวจ 14ส.ส. / ส.ว. 8ไมทาอะไร 19

‣ บรการคอรรปชนเปน Credence Goods ‣ โดยปกต สนคาประเภทนจะมกลไกตลาดเปนตวกากบคณภาพ ‣ แตตลาดบรการคอรรปชน องคกรสอมวลชน และ ป.ป.ช./ป.ป.ท. ไดกลายเปนองคกรคมครองผบรโภคทกากบดแลคณภาพของบรการการคอรรปชนแทนตลาด


ทมา: ธาน ชยวฒน และคณะ (2561) และสานกขาวอศรา

Integration (1) – Horizontal Integration 41เครอขายของนกการเมองและเจาหนาทของรฐระดบสงของหนวยงานตาง ๆ ในแตละจงหวดโดยใชนามสกลเดยวกนกบนกการเมอง หรอนามสกลเดยวกนกบคสมรสของนกการเมอง

- ฝาฝน กม.ฮว! 'สตง.'สง อบจ. โคราช ระงบตงงบ 5 แสนขดคลองรอยล. - หจก.เบยวงานขอคนเงน (08 กรกฎาคม 2559)- พลกปม หจก.สามภากาฬ ขาประจารบงานซอยงบ 5 แสน ขดลอกคลอง อบจ.โคราช -รายไดเฉยดรอยล. (18 มถนายน 2561)- เปด 11 ผรบเหมา ขดคลอง-ซอมถนน อบจ.นครราชสมา 49 โครงการ กอนโดนจว. สงระงบของใหม (17 มถนายน 2561)

ขาวโคราช

Integration (2) –Vertical Integration 42“เมอคณคดวาคณตองการความชวยเหลอในการตดตอกบภาครฐเปนพเศษ

เชน ตองการการอานวยความสะดวก / ตองการไดรบความเกรงใจ และคณพรอมจะมคาตอบให คณตองการตดตอหนวยงานใดมากทสด และหนวยงานใดทคณมความเปนไปไดในการตดตอไดจรงมากทสด?”

ฐานะของผรองเรยน 2561 2542หนวยงานทคดวา

ชวยเหลอไดจรง

หนวยงานทคดวา

เขาถงไดจรง


ชวยเหลอไดจรง


เขาถงไดจรงรวย ศาล ศาล ป.ป.ช. ป.ป.ช.กลาง ศาล ตารวจ ตารวจ ตารวจจน ศาล (สอ) ตารวจ (สอ)


‣ บคคลทกกลมไดดงเอาศาลเขามาเกยวของกบกระบวนการทคดวาตนเองตองการไดรบการปฏบตเปนพเศษ ‣ หนวยงาน ป.ป.ช.ทเคยเปนทคาดหวงและเขาถงไดจรงของครวเรอนทมฐานะรารวยไดหายไปจากความคดของทกกลม‣ ตารวจและสอมวลชนยงคงเปนทพงของชนชนกลางและคนยากจนไมเปลยนแปลง

Stylized Fact



4. ธรกจคอรรปชนมประสทธภาพสง1. Effective Privatization2. MLM Business Model3. Good Customer Satisfaction4. Efficient Integration

43

Corruption Institution for Low Income Sector

44

ผลกระทบของตลาดคอรรปชนเปนอยางไร?

Why Experiment?

• ความเหลอมลาทางรายได และสองมาตรฐาน (Vertical and Horizontal

Inequalities) เกดพรอมกนเสมอในทกสงคม

• ความเหลอมลาทงสองเรองนมการเปลยนแปลงนอยมาก เมอเวลาผานไป

• จาเปนตองใชการทดลองทางเศรษฐศาสตร

• สามารถจาลองสถานการณใหมการเปลยนแปลงตวแปรความเหลอมลาทละตว และ

• กาหนดการเปลยนแปลงใหมคาทสงพอ

45

ทมา: Fehr, Ernst and Schmidt, Klaus M. (1999) “A Theory of Fairness, Competition, and Cooperation”, The Quarterly Journal of Economics, p.815-886.

Inequality Aversion Utility (Fehr and Schmidt (1999))46

1 1( ) max( ,0)- max( ,0) 1 1i i i j i i i jj i j i

U x x x x x xn n

a b¹ ¹

= - - -- -å å

Endowment Envy, if you have less Guilt, if you have more

Max Utility if everyone equals.

Envy is less preferred to Guilt.alpha > beta.

Experimental Game: Modified Dictator Game

1. ผเลนแตละคนจะไดรบคะแนนตงตน (Endowment: e)

2. ผเลน (Subject) แตละคนจะตองเลนเกม และไดคะแนนดวยอตราการแปลงคา (Conversion Rate: r)

3. ตอมา เกมจะสมจบคผเลน 2 คน และแบงเปน 2 กลม เพอทดสอบความละอายและความอจฉา

5. กลมททดสอบความละอาย ผเลนทมคะแนนสงกวาจะเปนผให (Give) คะแนนแกผเลนทมคะแนนตากวา

กลมททดสอบความอจฉา ผเลนทมคะแนนตากวาจะเปนผฉกฉวย (Grab) คะแนนจากผเลนทมคะแนนสงกวา

6. เกมมการเลน 20 รอบ ในแตละรอบ จะเปลยนคไปเร อย ๆ

7. เมอจบการทดลอง ผเลนจะไดรบคาตอบแทนจรง

47

1.83 4.32 5.11

3.88 9.10 8.17

0.34 7.01 6.45

Experimental Design

ทาการทดลองกบนกศกษาสาขาวทยาการการจดการป 1 และ 2 ของมหาวทยาลย 2 แหง จานวน 200 คน

การทดลองแบงออกเปน 5 ทรทเมนต (Treatment) ไดแก

• T0: Baseline กาหนดให e เทากน และ r เทากน

• T1: e ของแตกตางกนโดยการสม (Vertical Inequality) แต r เทากน

• T2: e เทากน แต r ของแตกตางกน โดยผเลนทมคะแนนรวมสงกวาคของตนเองสามารถเพมคา r ได (r<2)

(Horizontal Inequality or Double Standard)

• T3: e แตกตางกนโดยการสม และ r ของผรวมทกคนแตกตางกน (Vertical + Horizontal Inequality)

• T4: กาหนดให e ของผรวมทกคนเทากน แต r ของผรวมทกคนแตกตางกนโดยการสม เพอทดสอบสถานการณท

ภาครฐไมมประสทธภาพ แตไมไดเออประโยชนบางกลม

48

Result 49

สดสวนของคะแนนทมการให

โดยผเลนทมคะแนนสงกวา

สดสวนของคะแนนทมการเอามา

โดยผเลนทมคะแนนตากวา

สวนตาง

T0: e เทากน r เทากน 4.53 6.02 1.49T1: e ไมเทากน r เทากน 10.94 37.58 26.64T2: e เทากน r ไมเทากน 3.11 63.65 60.54T3: e ไมเทากน r ไมเทากน 15.09 71.82 56.73T4: e เทากน r โดยสม 6.22 18.43 12.21

‣ Guilt < Envy ในทกกรณ

‣ เมอ e เทากนและ r เทากน > Guilt & Envy มคาเขาใกล 0

‣ Observe สวนตาง (Disequilibrium) ใช proxy ความขดแยง (Conflict) ระหวางกลม

Result 50





สวนตาง


‣ คนทรายไดสงกวาให 11 คนทรายไดตากวาเอามา 38 > Disequilibrium = 27

Result 51





สวนตาง


‣ คนทรายไดสงกวาให 3 คนทรายไดตากวาเอามา 64 > Disequilibrium = 61

‣ Horizontal Inequality สงผลใหคน 2 กลมขดแยงกนสงกวา Vertical Inequality มาก

‣ ตองแกปญหา Horizontal Inequality กอน สงคมจะรวมมอกนระหวางกลมไดดขน

Result 52





สวนตาง


‣ T3 confirms ผลจาก T1 และ T0

Result 53





สวนตาง


‣ ผลจาก Horizontal Inequality โดยสม กระทบความขดแยงไมมาก

Stylized Fact



4. ธรกจคอรรปชนมประสทธภาพสง1. Effective Privatization2. MLM Business Model3. Good Customer Satisfaction4. Efficient Integration

5. สองมาตรฐาน เปน emotional externalities ของตลาดคอรรปชน และสราง conflict สงมากดงนน ตองแกสองมาตรฐานกอน

54

Final Message

55

56

stop double standard reduce corruption value build inclusive institution

- just … DEMOLISH CORRUPTION -

ขอบคณครบ

57

เมื่อกฎ หมาย ขายได้...ธานี ชัยวัฒน์ (2557)...

Documents