મેથેમેટ ક્ ગ ણત ૨૧૧ અ્ાઈમ નટ · મેથેમેટ...
TRANSCRIPT
મથમટ�ક(ગ�ણત)
(૨૧૧)
અાઈમ�નટ
�લ �ણ: ૨૦
નોધ :
૧ ) દર�ક પના જવાબ આપવા ફર�જયાત છ. દર�ક પોના �ણ તની ામ આપલ છ.
ક�ન અન નવ ય ષપ ટ પષદોમાબ લખો.
૧) નીચ આપલ પોમાબથી કોઈ પણ ણક પનો જવાબ આપો. 3
A) ણક બખયામાબ પપ�લાબ ૨૦% વધારો થયો અન પછ� ણમાબ ૧૫% ઘટાડો થયલ છ. તો તમાબ �લ ક�ટલા
ટકા વધારો ક� ઘટાડો થયો ત પોધો.
B) �રટ�લર �. 200 પનત પટશના દર� ર�પાદક પાથી પટશ ખર�દ� છ અન દર�ક ની �. 300 લખ �કમત ન��
કર� છ . ત ખચશની �કકમત પર ક�ટલાક �ડષકારનટની નટ આપ છ અન 35% નો નફો મળવ છ.તો તની
�ડષકારનટની ટકાવાર� પોધો
૨) નીચ આપલ પોમાબથી કોઈ પણ ણક પનો જવાબ આપો. 3
A) ઘન આકાર�બ બૉક 50 .મી. × 80 .મી. × 30 .મી. છ. ક�ટલા પક�ટ 10 .મી. × 10 .મી. × 6 મી
ાથ ઘનઆકાર (cuboidal shape) બૉકમાબ રાખી પકાય?
B) �કાનદાર ણક વષની �કકમત �. 3,000 છ �ની વચાણ �કકમત �. 4000 કરવામાબ આવી.ત પોતાના
ગાપકન ક�ટલાક કાવ વચતાબ પણ 20% �ડષકારનટ મળવ છ. તો ત ક�ટલા ટકા �ડષકારનટ આપ છ ત
જણાવો?
૩) નીચ આપલ પોમાબથી કોઈ પણ ણક પનો જવાબ આપો. ૪
A) ણક લબબચોરની લબબાઈ તની પપોળાઈ કરતાબ 7 મીટર વ� પોય છ. જો તની પ�રનમનત 50 મીટર છ,
લબબાઈ અન લબબચોરની પપોળાઈ પોધો.
B) ણક ટાવરની ટોચની �ચાઇના �ણાનો બીજો કાગ, � બી� ટાવરના 30 મીટર �ચી છ ણ જ નવમાન
60 ° છ, અન બી� ટાવરની ટોચ પરથી �ચાઈના �ણાનો �ત છ પથમ ટાવર 30 ° છ બ ટાવરો અન
અનય ટાવર �ચાઈ વવચ�બ �તર પોધો
૪) નીચ આપલ પોમાબથી કોઈ પણ ણક પનો જવાબ આપો. ૪
A) ણક બાહ �બક� P પરથી ક�ન ાથ બ ષપપશર�ખા PA અન PB વશળ o માબ દોરવામાબ આવ છ
ત ઓપી AB નો લબબ �દકાજક છ.
B) ટ��લનવઝન �. 7500 ક�પ અથવા �. 3000 ક�પ ડારન પમનટ અન પછ� પાબચ માન માનક પપતા �.
1000 પપતા યોજના પ�ઠળ રપલષધ છ. આ યોજના પ�ઠળ વ�લ કર�લ વાન �ક વયાજ દર પોધો.
૫) નીચ આપલ પોમાબથી કોઈ પણ ણક પનો જવાબ લગકગ ૧૦૦-૧૫૦ પષદોમાબ લખો. ૬
A) 2017માબ યો�નાર� ણક �કક�ટ મચ�બ અવલોકન કરો. બ ટ�મના પદપશનની રખામણી કરતા પો�કટ
�રપોટશ તતયાર કરો
૧) દર�ક ખલાડ�ના વયયકતગત રન
૨) ટ�મ �જબ ર�રાપ ષકોર
૩) દર�ક બટમનનો રન ર�ટ
૪) દર�ક બોલરનો રન ર�ટ
૫) ર�રાપ નવક�ટ ર�ટ
B) તમ � ગામ / નવષતારમાબ રપો છો , �યાબનાબ 50 પ�રવારો/ઘરો ની વષતી ગણતર�નો વવ કરો
૧) તમન મળલ મા�પતીન ટ�બલ ફોમવટમાબ અન ઘરના ભયોની બખયાન વગશના �તરાલમાબ દપાશવો.
૨)પ�રવારના ર�રાપ ભયોની બખયા જણાવો અન ત કડાન �પષટોગામમાબ દપાશવો.
૩) ક�ટલા પ�રવારની ભય બખયા ર�રાપ કરતાબ રપર અથવા નીચ છ.
B) આપની આપા ઓછામાબ ઓછા ૫૦ પ�રવારોનો વવ કરો. નીચના �દા બબનધત ણક પો�કટ તતયાર
કરો.
૧) વયન વગશ �તરાલોનો રપયોગ કર�ન બતાવતી મા�પતી દ�ખાડો.
૨) પ�રવારની ર�રાપ આવકની ગણતર� કરો.
૩) જનબખયાન ાારતા ષતરમાબ રવચ પાથનમક ,માધયનમક, રવચતર માધયનમક, ષનાતક અન
તનાથી વ� ના ષવ�પમાબ દપાશવો.
મથમટ�ક(ગ�ણત)
(૨૧૧)
અાઈમ�નટ
�લ �ણ: ૨૦
નોધ :
૧ ) દર�ક પના જવાબ આપવા ફર�જયાત છ. દર�ક પોના �ણ તની ામ આપલ છ.
ક�ન અન નવ ય ષપ ટ પષદોમાબ લખો.
૧) નીચ આપલ પોમાબથી કોઈ પણ ણક પનો જવાબ આપો. 3
A) ણક બખયામાબ પપ�લાબ ૨૦% વધારો થયો અન પછ� ણમાબ ૧૫% ઘટાડો થયલ છ. તો તમાબ �લ ક�ટલા
ટકા વધારો ક� ઘટાડો થયો ત પોધો.
B) �રટ�લર �. 200 પનત પટશના દર� ર�પાદક પાથી પટશ ખર�દ� છ અન દર�ક ની �. 300 લખ �કમત ન��
કર� છ . ત ખચશની �કકમત પર ક�ટલાક �ડષકારનટની નટ આપ છ અન 35% નો નફો મળવ છ.તો તની
�ડષકારનટની ટકાવાર� પોધો
૨) નીચ આપલ પોમાબથી કોઈ પણ ણક પનો જવાબ આપો. 3
A) ઘન આકાર�બ બૉક 50 .મી. × 80 .મી. × 30 .મી. છ. ક�ટલા પક�ટ 10 .મી. × 10 .મી. × 6 મી
ાથ ઘનઆકાર (cuboidal shape) બૉકમાબ રાખી પકાય?
B) �કાનદાર ણક વષની �કકમત �. 3,000 છ �ની વચાણ �કકમત �. 4000 કરવામાબ આવી.ત પોતાના
ગાપકન ક�ટલાક કાવ વચતાબ પણ 20% �ડષકારનટ મળવ છ. તો ત ક�ટલા ટકા �ડષકારનટ આપ છ ત
જણાવો?
૩) નીચ આપલ પોમાબથી કોઈ પણ ણક પનો જવાબ આપો. ૪
A) ણક લબબચોરની લબબાઈ તની પપોળાઈ કરતાબ 7 મીટર વ� પોય છ. જો તની પ�રનમનત 50 મીટર છ,
લબબાઈ અન લબબચોરની પપોળાઈ પોધો.
B) ણક ટાવરની ટોચની �ચાઇના �ણાનો બીજો કાગ, � બી� ટાવરના 30 મીટર �ચી છ ણ જ નવમાન
60 ° છ, અન બી� ટાવરની ટોચ પરથી �ચાઈના �ણાનો �ત છ પથમ ટાવર 30 ° છ બ ટાવરો અન
અનય ટાવર �ચાઈ વવચ�બ �તર પોધો
૪) નીચ આપલ પોમાબથી કોઈ પણ ણક પનો જવાબ આપો. ૪
A) ણક બાહ �બક� P પરથી ક�ન ાથ બ ષપપશર�ખા PA અન PB વશળ o માબ દોરવામાબ આવ છ
ત ઓપી AB નો લબબ �દકાજક છ.
B) ટ��લનવઝન �. 7500 ક�પ અથવા �. 3000 ક�પ ડારન પમનટ અન પછ� પાબચ માન માનક પપતા �.
1000 પપતા યોજના પ�ઠળ રપલષધ છ. આ યોજના પ�ઠળ વ�લ કર�લ વાન �ક વયાજ દર પોધો.
૫) નીચ આપલ પોમાબથી કોઈ પણ ણક પનો જવાબ લગકગ ૧૦૦-૧૫૦ પષદોમાબ લખો. ૬
A) 2017માબ યો�નાર� ણક �કક�ટ મચ�બ અવલોકન કરો. બ ટ�મના પદપશનની રખામણી કરતા પો�કટ
�રપોટશ તતયાર કરો
૧) દર�ક ખલાડ�ના વયયકતગત રન
૨) ટ�મ �જબ ર�રાપ ષકોર
૩) દર�ક બટમનનો રન ર�ટ
૪) દર�ક બોલરનો રન ર�ટ
૫) ર�રાપ નવક�ટ ર�ટ
B) તમ � ગામ / નવષતારમાબ રપો છો , �યાબનાબ 50 પ�રવારો/ઘરો ની વષતી ગણતર�નો વવ કરો
૧) તમન મળલ મા�પતીન ટ�બલ ફોમવટમાબ અન ઘરના ભયોની બખયાન વગશના �તરાલમાબ દપાશવો.
૨)પ�રવારના ર�રાપ ભયોની બખયા જણાવો અન ત કડાન �પષટોગામમાબ દપાશવો.
૩) ક�ટલા પ�રવારની ભય બખયા ર�રાપ કરતાબ રપર અથવા નીચ છ.
B) આપની આપા ઓછામાબ ઓછા ૫૦ પ�રવારોનો વવ કરો. નીચના �દા બબનધત ણક પો�કટ તતયાર
કરો.
૧) વયન વગશ �તરાલોનો રપયોગ કર�ન બતાવતી મા�પતી દ�ખાડો.
૨) પ�રવારની ર�રાપ આવકની ગણતર� કરો.
૩) જનબખયાન ાારતા ષતરમાબ રવચ પાથનમક ,માધયનમક, રવચતર માધયનમક, ષનાતક અન
તનાથી વ� ના ષવ�પમાબ દપાશવો.
િવજઞાનઞઅા ટઞકનકલ
212
િશકટાકદાારાદાટદ નાર �લાટઞાાઅાદ
�ના�ણા–ા20
ઞ�ધા–ા(૧)ાાબધાજાપકઞાજવબાબાવાાદફજાાાતઅાનઞઅાપઞા�ણાાઅઞ ાીઅાાશ વઅનાતઅ.ા
(દ)ાાઉ�દવહ�ઞાપીાાઞઅા( Page) ઉાદઞાભગઅાાી�ાઞી, ન�કીાઞબદ,ાનધાાઞાટ �ન�ા
ઞીાનઞઅાિવષાાસાપાશ ાકીાનક.ાા
(૧)ાાઞ ચઅાાશ વઅનાપકી ાટક ાોટાપઞકાજવબાબશદ ા૪૦ા ા૬૦ાશ ાકીાનક.ા ા ા (2)ા
ા(ન)ાાઞ ચઅાબાઅના�ચતીાચનાા(વહઞાટદા)ાાદગાાશ વઅનાતઅ.ા ા
ા ા ાઅા25ાાદગાોા0ા�બ�� ાAા�બ��ા�ધ ાવહઞાટદ ાતઅ.ાાઅાી ાઞ ચઅઞ ાી�હા ાશકધક.ાા
1. બ�િ�ા ાા 2. ાદગઞ ાાદગાનબ ાા (�ઓા–ાાઠા–ા૧૮)ા
(બ)ાાીકનાિધધાા ાતઅ ? 45 ગીાાણ ાી ાન ઓઞ ાસાાશકધક. (�ઓા–ાાઠા–ા03)
(2) (ન)ાઞ ચઅાાશ વઅનાપકી ાટક ાોટાપઞકાજવબાબશદ ા40 ા60 શ ાકીાનક.ાા ા (2)ા
(ન)ાાન �નઞઅા ણકાાવાબવઅનકાતઅ.ાાઅઞ ાીાોા અ�લાાીમી દઞકાઉાાકગાટદ�ઞઅાાઅઞા
શદ�દ�ાાાીઞાીાાા 390 અ.ા��ાી�ીાાડ�.ાન �નઞ ાીાડકટદઞાાવઞઅા
ાહ�ચાાાહ નાાહ નાા દઞહ�ાસટ નીા(ોટી)ાીાાાીઞાટ �ાાાતઅાાઅા�ણવાીગઅા
તઅ.ાાકાાાીઞઞઅાા દઞહ�ાસટ નીા ાાદાટદવવીાાઅઞ ાીાાાટદક. ા(�ઓાાઠા–ા૧૮)ા
(બ)ાાઞ ચઅાબાઅન ાપ�કાી ાઓથીડ ાનઞઅા�દડ�િ �ગાાા ાઓા ાબઞવક.ા
ા 1. Zn(s) + 2 AgNO3 (aq) Zn (No3)2aq + 2Ag(s)
2. MnO(s) + 4Hcl (aq) MnCl2 (aq) + Cl2 (g) + 2H2O (l) (�ઓાાઠા–ા4)
(3) ઞ ચઅાાશ વઅનાપકી ાટક ાોટાપઞકાજવબા100-150 શ ાકીાબાક.ા (04)
(ન)ાાલવ ટકષા(બઅટ �દા)ાનઞઅાવઞસાિાાટકષઞ ાદ �ટાાબ�િાાાકદક.ાટ ા�ીાટકષાટ �નઞ ા
�ાદાબવવઅનાબ�વિશટદાદગ� �તકાજઞ ઞક�ાવહઞાટદ ાતઅ.ાાઅીઞઅાાશ વક ા(�ઓાાઠ–21)
(બ)ાાોલ�િીિઞાીાાપ ઞઅાગદીાટદાાાઅઞ ાનબ ા 80 અ.ી .ા ાવધ ઞઅા1 mm ાાતઅ.ાશ બા�ા
ાાીઞા 200C હકાાતાદ ાાપ �ા�િાીાાાીઞાટ �ાહશઅ ?(ોલ�િીિઞાીાી ાદ ાા
િવસાદઞકાહ�ણટ = 25 X 10-6 0C) ા
(4)ા ઞ ચઅાાશ વઅનાપકી ાટક ાોટાપઞકાજવબા100-150ાશ ાકીાબાક.ાા
ા(ન)ાાશદ�દઞાજથ�ાવજઞ 25ા�ટનકગીાતઅ.ા�થવ ાાદા�� ઞીાાઅ� ાવજઞાટ �ાશઅા?ાા
શદ�દઞઅાોટાગહાઉાદાન ાજવીાબવઅાતઅાતાદ ાાઅ� ાવજઞાડબના (Two Times)ાનઞઅા
િતજાાનડધ ાાાતઅાાકાગહાઉાદાશદ�દઞકાજથકાનઞઅાવજઞા ાહશઅા?ાાાા(�ઓાાઠા–ા11)ાા
(બ)ાાનીદાા� િઞટાલવઞીા pH ાઞ ા� �બાજાીહતતવઞ ાી �િીટાતઅ.ાનીદાશદ�દીાીકભગઞ ા
�િવટા�કાઓા 7.0 ા7.8 pH ઞ ાટડ�ાદ �જીાાાતઅ.ા pHાીાહકાાાકાકડકાા દાદાબા
પ�કાઞઅાનઅનાાહ�ચડ ાતઅ.ા 0.01 M HCLાઞ ાનાવાા ષ ણઞ ા pH ઞ ાગણાદ�ાટદક.ા
(�ઓાાઠા– 8)ાા
(5) ઞ ચઅાાશ વઅનાપકી ાટક ાોટાપઞકાજવબાબશદ ા100 ા150 શ ાકીાનક. ા [04]
(ન)ાાપણ ઓાા અાતણાપટદઞ ાસઞ�ાાઅશ ાતઅ.ાાઅાહી , ાઅીાનઞઅા�ાાીાજકવાીાઅાતઅ.ા
ઉાદાાશ વઅનાસાકીાાઅીઞ ાહજદ�ઞઅાી ઞાટદા ાાદ ટાનક�ણટાઓકઞકાઉલનઅાટદક.ાા
ાાાા (�ઓાાઠા–ા21)
(બ)ાાબ�િાીાાશ ાારજબા ોટા ધકાવાદા(AB)ા(a)ાીજ� �ાા�બટઞા�વઞા�ટડઓાવચચઅ,
�ચઅનકાતઅ.ાવાદાચવ ા(Key)ાકદાબઅદ�ા અાજકડાઅનાતઅ.ાા
ાજાદ ાપનગઞઅાટ�ા (Key)ાીાઞ વીાબવઅાતાદ ા ાશઅા?ાાીઅાબાહ �ાી ાઉાાકગાટદ ના
િઞાી�ાઞીાબાક.ાિઞાીા ાશઅાાઅાજણવક.ાા
ાજાદ ા(૧)ાબઅદ�ઞાિી�ઞનઞઅા�દવ ાટદવીાબવઅાતઅ.ા ા
ા(દ)ા�બટઞા�વઞા�ટડઓાઉનવ ાશટાાતઅ.ાતાદ ા ાશઅા ?ાાાાાાા (�ઓાાઠા–ા૧૭)ાા
ા ાા(6)ાા ઞ ચઅાબાઅનાબઅાી ાટક ાોટાપક�ટાબઞવક.ા(06)ા ા
િવ�ીાહનીા ાદહ ન ાગનકબનાવકિીમગાીસાાી ાાઅઞઅાન�ાાડા ાી�હા ા(Cut t i ng)ાોટઠ�ા
ટદક.ાાઅઞઅાસક ાા�ટ,ાટકનજાબઞવકાનવાચ ાાઅાદાઉાદાચ ાટવક.ાનઞઅાાઅઞઅાસટ ઞાટદ�ાાવદા
ાક �ાપઅ� શઞાી ઞ ાસન ડકાારાદાટદક.ાા
ઞ ચઅાબાઅનાિવભગાપીણઅાવગવ�ાાટદક.ાા
(1) ગનકબનાવકિીમગાનઞઅાટનાીઅાચઅ�જા(બબકહવ)ા ાતઅ?
(2) ાાગનકબનાવકિીમગાનઞઅાબબકહવીાા�દવા ઞાવાી ઞાટદણકાજણવક.ા
(3) ાાલવાનઞઅાિઞજવવાવસ�ઓાાદાાઅ�ા ાા�દણીાીાઅાતઅ ?
(4) ાાિવ�ઞા ણાભગકીાા�ાદીા�ાબાિ�ઓાબવ ાતઅ.ાાઅઞા�દવઓ.ા
(5) ાાગ ઞાહઉાવ�ઓા ડવીાિવિવધાા શકઞાપાતઞક.ા (try)
(6) ાગ ઞાહઉાવ�ઓઞાઉતતઞા ડવીાાાદદપર�ાાીઅનઞઞ ાી �િીટ.ા(ા.ા.ાટાકકા
પકકટકન)ાવગઅદ .
(બ)ાાબાણ ાબ�બ�ાા ાદા�ણટાપ�કાઓઞ ા�ણટદ�ાહકવ ાજ દ�ાતઅ.ાશ ઞદ ાઞલટઞ ા
પાકગશાઞ ારનટાાનઅવ ાજક ોાનઞઅાઞ ચઅઞ ાપ�િ�ઓાટદવ ાજક ો.ા
ાબાઞઅાઞઅ ન , CuSO4, ક�ડાીા(Na), ીઅગઞઅિશાીા(Mg), લાદા(S),ાાકસાદા(P)ાા
1. ટકાદાલા (CuSO4) ઞાનવણીાઞઅ ના(Nail) ઉીઅદાાCuSO4 ઞકાદગા�દાાાતઅ.ાશાી ા?
2. ગદીાનઞઅાઠડાાણ ા અાબા ઞા(નકડ)ાટ વ ાદ�ાઅાપ�કાાટદ ાતઅ.ા
3. ઠડાાણ ા અાક�ડાીા(Na) ઞ ાટ વ ાદ�ાઅાપ�કાાટદ ાતઅ?
4. ઠડાનઞઅાગદીાાણ ા અાીઅગઞઅિશાીા(Mg)ાટ વ ાદ�ાઅાપ�કાાટદ ાતઅ.
5. બા ઞ, ીઅગઞઅિશાીાનઞઅાક�ડાીઞઅા�કાાઞાચાાાકીીાગકઠવક.ા
6. ધ�ાનઞઅાનધ�ઓઞ ાાા�ાબાક.ા
સામા�જક િવજાઞ
(213)
િશકક કાદા ારાાદ કદર ર �લાાકઞ ાાદ
� �ણ – 20
ઞ�ધ
(1) બધા જ પરઞા જવાબ બાવા ાદ�જાાા ત ઞ પઞા �ણ ાઞ સામ ાશા વ ા ત.
(2) ઉ�દવહ�ઞા પમ ાાઞા ઉાદઞા ાાભ ામામ ઞામ , �કમ ઞબદ, ધાાઞ કર�ન� ઞામ
ઞ િવષા સાપષ શ ારમા ર.
Q – 1 Write any two activities which made the early primitive humans different from the human beings we see today. જવાબ. - ભાભ બ કદરડ વષ ાહર ા પમ માઞવ નવા સાવર ોસા�વમા બમાા હરવા�
માઞવામા બવ ત . ાઓ માઞવરઞ મળાા બવાા હાા . ાવિવજાઞ ઓી ામઞ
હરમરસા ા�સ ( ષ�ઞ ાાષામા શાણર માઞવ) ઞામ બપ. ામઞ ા કદ�ઞ ાદ ાાાા
ાકવાા બવડ� ઞ હ� કર ઞ ાર ામઞ ારાાઞા બશા માષર �દ બાધાા બવડ� હ� . ાઓ
�ાાઓમા વા �કરઞ ષરટ ઉાદ દહરાા હાા . ઞ ક ાઞ શરધ માઞવ�ા માષર �ાા
મહ��વઞ બઞ . ાણ ઐિાહાિસક ઞ ઇિાહાસકાદર બાણા � �વ જર કાદા વાાદવામા બવ
�ાાઓમાઞા સમાઞા હિાાદર , ઓ�દર ઞ �દરણાઞર ભાાસ કદર ત . બવા ાણર
િશ ા ર, સાાા ર, ાામારર, ઉાદઞા ર ઞ રક હસાત તા કાભળર કાદા મળ�
બવ ા ત.
1. ાષક� ાવઞ - ાાષાણભ
શ�બાઞા માઞવર ાષક� ાવઞ ભાળાા વાાાવદણમા રદાકઞ શરધ કદવા માષર
ાઓ ીક બ � સળરી ાષકાા દહરાા હાા.
સામા�જક સ ામા માષર જભ ા�ઓ બટવા માષર ઞ ીકબ �ઞા સહવાસમા
ાવઞ િવાાવાા માષર બ રકરઞ સર �હર બઞાવ ઞ જ ાદાા ામણ ાથદમા ઓ�દર
બઞાવવાઞ શ�બા કદ� હા . ા જ માઞવ�ાઞ ઉ�કાિાઞા ી સમાભાળાઞ
ાથદભ/ ાાષાણભ કહરવાા ત.
2. િશકાદ ભ
�દાા��વશાશ કાદા બાણઞ �ણ બધ િઞશાઞ ઓ મળ� બવ ત . નઞા કાદા બાણ
બાણા પાભઐિાહાિસક સમા સા ાદ� જરડાઇ શકાા ત�ી.
બ �ાઞા ાવઞઞ પાદતાક વસા� ાવઞ કહરવામા બવ ત. કાદણ કર ા વા બાણ
ાવઞ – િઞવા હ માષર સ� �ણ દ�ઞ �ાદા ઉાદ બધાદ દાાા હાા . નઞ જભ �ઞવદર
િશકાદ કાદા ારાાઞા રદાક મળવ ામ બ ામાઞવર ાણ જભ ા�ઓ ,
ાક ઓ,ાવજ�ઓ ાા માત ાઞા િશકાદ કાદા જ ારાાઞર રદાક મળવાા. ામણ ાર
વષા �ધ ારાાઞ �જ�ાભ િશકાદ�ઓ ાદ�કર જ વ ાાવ , બ સમાભાળામા પાણ ઓઞ
ાાળવા� શ� ક� . ા�ાા ઞઞા ધ ��ધ , માણ ઞ ભળ� નવ ઞવ વસ�ઓ ઉમદાઇ
ાવઞ હવ ાહર ા કદાા વ� સ ામા બ�.
ગામ ાવઞ –
ા ઞ શરધ મ�પાઞ સાા ાવઞ ાવવાઞ ાક કા કદ� બા . હવ રકરઞ
જણા કર ાઓ બ ાા વાવ ઞ તરડ ઉભાડ� શકર ત . બ ાધધિા બદ ાડવા ાઓ ારાાઞા
માષર કરઇ ીક જગાા ાસા કદ� �ાા રદાક ઉભાડવા માડાા . ામઞર વસવાષ સાા બ�ાર
ઞ નઞ ા દણામ બ�િઞક નપષી કહ�ી ત�ી. બાણ સભાાા કહ�ી ત�ી ાઞર જ�મ
ાર. બ ાબ�ાઞ ગારા ાબ�ર કહ� શકાા.
ઞભદાવઞ –
ાત�ઞા સમામા રકરી ારાાઞ જ� દાાા કદાા વધાદા� ઞાજ ઉભાડવા માડ
ઞ ાિવપાઞ માષર ાઞર સગહ કદવા માડાર . બમ વા ામઞ �ણ ઞવદાશ મળ� ઞ
ામા સભાાા , સાસ�િા ઞ િવકસવાઞ ાક મળ� . સભ ા, સાા�ા, તટરકળા ઞ િશલા
કળા નવ કળાઓ િવકસ ર �ળ� �ા જ� દાાાર ામજ સ ામા ઞ જ� દાાા સારષાઇ જા
હરવા રકર સામા�જક ાા ાા ક ાતાર ાા ાદા વળાા . બ સમા ાદરાાઞ જ વભા
ઞ જાિાઓ �ડાાા . સાાા ભામમા બ�િઞક શહરદર ઞભદર બ�ાા. ઞભદર� બારજઞ � �બ
જ માવોસા દ�ા કદવામા બવવ હ� . ામા કા��� �ણ વધાા દસાાઓ, ભષદ માવસાઓ ઞ
ાાક� �ષરઞા ટણાદ નવ ામામ સભવડર જરવા મળ ત.
િવજાઞ ઞ ષરટઞર રાઞા િવકાસઞ ધ ાિાક ાવઞઞ સવ ાર �ણ બધ દ�ા
વધ ાવઞ વ� બદામાાાક બ� . કરષ ાક મહાઞભદ (માર) ાદ�કર ઓળાાા . મહ��વઞ
બ�િાઓ, બ�માળ� ઇમાદાર મરષા માાાાદ ાવઞર, કાદાઞા વભદર......
પ – 2 મધાકા ઞ ાાદામાઞા કરઇ ાણ બ વશષરઞ ઞામા કા કદર . ઞ સાસ�િાક
ક ાિવિધઞા ઇિાહાસ ઞ ાઞા સહાાાા માષરઞા ા��વઞર સમસ�ા મળવર.
મધાભ ઞ ાાદામા ા સમામા મળ� બવ ા વશષર.
(૧) મહરદાબ, �બજ નવ િવશષાાઓમા �ષ , કમળ, કળશ નવા પા ક ાા ��બિમઞાદ
ઞ ગાાવા�ઞ ા� ઞા મકબદા ન ા વાઞ િશલા ક ાઞા શાઞાાદ ઉાાહદણ ત.
ન બાણઞ ઇસ ામાામ શર ઞ ઓળ બાવામા માા�ા ાા ત.
(દ) ાટમહા , બ દબ ઞર મહર ઞ ઇબાાા ાઞઞર મકબદર નવા ાાહ�દિસક�ઞા
સમાદક, ાલહ�મા �માઞર મકબદર, િસ�કાદાબાામા કબદઞર મકબદર, બગાઞર ઇ�મા�
ા ાઞર મકબદર ઞ ાાજમહા વભદર બાણઞ મરભ િશલાકળાઞ ાાા ાાવ ત.
પ – 2
() ાિાક �ા � �વ ાાદા ઞ ાિિમ ાાદા ીક બ � તાભ ત. ાદ� ામઞ
ારાાઞ િવશષાાઓ ત. કરઇ બ તબ��ઓ ર.
ાાદા સ� �ણ ાણ ઉ�દ ભરળાધ ઞ � �વ ભરળાધ મા બવ ત . ાાદાઞ મધામા
કક �� (23.30 ઉ�દ) ાસાદ ાા ત.ા ારશઞ ભાભ સદા બ ાાભરમા વહ�ટ ત.
ા ઉ�દઞર ાાભ ઉ�દ ાાદા ઞ ાતકણ ાાભ ાાદા ાદ�કર ઓળાા ત.
બ જ દ�ા 82.30 � �વ�ા દરાશ ારશઞ ભાભ મધામા ાસાદ ાા ત. ાઞ
ાાદાઞર પમાણસમા ાા�ારાદ�� કહર ત.
(બ) બાણા સાઞ ા કરમા િવિ ાાામાઞઞા કરઇ ાણ બ પાાવરઞ ઉતટા ઉાાહદણ
બા સમ�વર.
- વરિિક ાાામાઞ ગ રબ વરિમમભ � ત ? ાઞ ાાતળ સા�ઓ ાદરાાઞ વસા વધાદર ,
ઔદરતભકકદણ ઞ શહરદ�કદણ કાદા ાાા વદણ પ��િષા ઇ ભ ત . માઞવાવઞઞ પ�િ�ઓ
કાદા CO2, CFC ઞ �ા હાિઞકાદક વાઓ� પમાણ વધ ભ ત.
- સ કા દાપસ� ાભા �ણા ારશરી ગ ઞ હાઉસ ભસ ઓતર કદવા માષરઞ સમસ�ા કદાદર
ાદ હસાાકદ કદ� ા�ધા ત.
- બાણઞ બદરબદ ખાા ત કર 70% ાાદા ાર ા કદર ત . ાાામાઞમા કરઇ ાણ ા દવા ઞ
ા ાદ હાિઞકાદક સદ કદ� શકર ત.
- મ�પાઞા ાવઞ ાદ બબરહવાઞ �ણ મહ��વ� �ણ સદર હરા ત.
- વરિિક ાાામાઞ ાાદાઞ બબરહવાઞ ાદ સદ કદર ત.
પ – 3 પસાાવઞામા ઉલ તા ર �લારઞા િધકાશ ાાદા ા સિવધાઞઞા ઉારાારઞા મામા
તામાકા કદવામા બવ ત. ા પમાણ� ઉા ટા ાક જણાવર.
- કરઇ ાણ ારશઞા બધાદણઞ ઞક ઉદાા હરા ત. નવા ારશઞા ઞાભ દક હરવાઞ
બાણઞ �કાકા હરા ાવા ારશઞ દટઞાઞર ન ાાાર બઞ શકર ાવા બાશા બધાદણ
દસ કદ� હરા ત.
- િસધધાાર િઞામર ઞ પ કાાઓ� ીક ી� ાડ�� બધાદણ દસ કદર ત. નઞ બધાદર
મરષાાાભ ઞાભ દકરમા સહમા િવકસા ાા ત.
- ાાદા ા બધાદણ ાણ બવા જ કરષ ાક ર �લાર ધદાવ ત. બ ર �લાર બધાદણઞ
જરભવાઇઓ ઞ �ચતારમા તામાકા ાા ત.
- સામા�ા સમજ પમાણ ર �લા ીષ ીવા �ણ કર ન� ાા ઞ કદ� માઞવસમાજ માષર
ઇચતઞ ા ત ઞ ન સમાજઞા ા ા માષર જ�દ� ત. ાાદા ા સિવધાઞમા માઞવ ા
ામજ રકાાિરક ર �લાર સમાા ા ત.
(દ) ૭૩ ઞ ૭૪ મા બધાદણ ા સશરધઞઞ મ હ ા સશોટાકદણ ઞા માભ પશસા કદર ત.
માાખાા જણાવર.
- ૭૩ મા ૭૪ મા સિવધાઞ સશરધઞ મ હ ા સશોટાકદણ માભ કાદા ઞ ટ રજબ ારદાાદ
ાા ત.
- સમાજઞા ઞબળા વભા (�� �ટિા �િા/ �� �તટા જઞ�િા ઞ ાતાા વભ )
માષર ઞ મ હ ાઓ માષર ઞામા બઠકરઞ જરભવાઇ.
- મ હ ા ઞ ક�ાાઓઞ િશકણ મળ ા માષરઞા કાા કમર, શાળા – પવશ ાદમા વધાદર,
ઞ િઞદકદાા ઞાન �ા�, િશકણ� સાવ ામ�વ કદવામા બમ.
પ – ૪
() ાાષાણભ સા સબિધા કાસા ભ કાદા, માઞવાવઞમા બવ ા બા ાવ માષર
જવાબાાદ કાદણર ઞ સાકરિાક કદર. િવતાભ પકાદઞા કાદકર મા કાઞા ાવઞમા
ાવઞમા �ધાદ ાવવામા સહાાાા કદશ ા �ણર.
- જાાદર રકરી કાસાઞર વાદાશ શ� કાા ા સમાભાળાઞ કાસા ભ કહર ત.
બ ામાઞવર ઞવ ઞવ સામગ ઓ શરધાા ભાા ઞ ાઞ વાાદ�ઞ જરાા ભાા. ાઞર
પારભ કદાા ભાા . ાાબા ઞ તઝ�ક , (ક ાઇ) ષ�ઞ ઞ ા સા ાળવ ઞ કા�
બઞાવવામા બવ�.
- ાહર ાઞા ાથદરઞર ઓ�દ કદાા બ ધા�ઞા ઓ�દર વ� ઉાારભ સાતબા ાા .
ધા�ઞ �હાડ�ઓ વ� �શળાા જભ ર કાાવામા માા�ા ા .
- ધા� ામજ ાથદઞા ઞાઞા ઓ�દર – બઉઞર ઉાારભ ટાવ દાખાર હાર . ા
સમાભાળાઞ (બલકરત ક ીજ - ભ) કહરવામા બમાર.
- બ ભમા વાદાા વસ�ઓ મર�દ ઞાક હમભ દ� , ઞમ ાા ઞા� ાાસ બવ ઞવાબ
ષરળ�મા મળ� બવ ત.
- બ ામાઞવ ાહર ા જાાદર માર રદાક જ ાભર કદાર ઞ ાથદરઞર જ ઉાારભ
કદાર ી જમાઞા મ�પાર �ણા બભળ બવ ભાા હાા.
- ામણ ��ક સમામા ાાબા ાદ�કર ઓળાા ધા� ઞ ાત� કાસાઞ શરધ કદ� હા .
(બ) કરવાા ાાદા ા દાપ�ા સમાકા ઞ માભ ઞર સ મરષર ાડકાદ માઞવામા બવ ત .
બ કઞ �સાદ કરઇ ાણ બ ાક િવશ સમસ�ા બાર.
- દાપ�ા ીકાામા ા બ જર મરષર વદરધ ત . કરવાાઞા ધ �ણ વાદ ાઞ ધ
રકર બા ારશઞા હાઞર િવટાદ તરડ� ારાાઞા પારશઞા હાઞર જ િવટાદ કદર ત.
- બાણા િવકાસઞા સમાભાળાઞા ત ાાાકા ાસાદ ઇ ભાા હરવા તાા બાણા કરમા
િવકાસ ાર ઞ .
- બ � બધા ા દબળર ઉાદાા ન – ા પારશઞર સામા�જક , બિ �ક િવકાસમા ામ દહ�
ભઇ હરા �ાાદર ભ દાજા બઞાવવાઞ માભણ જરદ ાકડર ત.
- ાઞા ધ જ પાારિશક સારષ જ�મવાઞ ધ ાાદામા દાજારઞ વહ�ટણ ઞ
ઞવસદ બા વામા બવ ત.
- જાાદર પારશવાા બા ારશઞા હાઞ વભણઞા કદર �ાાદર ઞ બ � પારશઞા રકર
પ�ા ઞકાદા�મક ાાવઞાઓ જ�માવ �ાાદર ા �કસાઞકાદક ત.
- ન દાજાઞા ાાભ ા ાણ ાડાવ ાર ત.
- બસામ ાા જરર કાામ દઞા મામ ાાદાઞ બવા �ાવર ાા બમાા ત.
પ – 5 ઞા� ઞા ાાણ ઞા િવતાભ કાદકર ઞ કાદણ પ��િષા ાા ત. ાાણ પ��ષણઞ ઓ
કદવા માષર બા બાઞા ાદા કરવા ાભ ા ાદશર ?
- જળશાવઞા બધા જ ીકમ નવા કર ��વા , ષ �બવ ઞ ાા ાવડ�ઞર ઉાારભ
વધાદવર
- જળાશારઞ પ��ષણ બટાવવા.
- રક – ��િા ાાા કદ�ઞ ાા જળ – સદકણ ઞ �શળ માવસાાઞ સબધ ાદરક
પ�િ�મા રકાાભ ાાદ� વધાદવ .
- ઉાારભમા વાા ાાણ ઞર શકા હરા ાર �ઞઃ ઉાારભ ાા ાવર પા�ઞ કદવર.
- � �િમભા જળઞર ઉાારભ કદાા ીકમર ાદ ારદર દાવ .
- જળસટા �ા શા ષકાવવ .
- જળ પ��ષણ ષકાવવા માષર ાાણ ઞ ાાઇાર� ા�કાળ સમાદકામ હા ધદ�.
- બાભ – બભ ટા, વાહઞર, શટા ાર ાા વરશબસ ઞમા વાદાાા ાાણ ઞર
કદકસદ� �વ કઞર ઉાારભ કદવર.
- � �િમભા જળઞ �ણવ�ામા �ધાદર કદવા, સળ – માભાઞ ાાણ ઞા ાદાવા
બટાવવા.
(બ) ીવ બ સમસાાઓઞ ઓળ મળવર ન બાણઞ સવાર ઞ ાષસ ાસાભ મા
વદરધક બઞ ત નઞર ઉાટાદા�મક ા દટા બાર.
- સવાર ઞ િઞપાક �ષણ મા બાધક બઞા સમસાાઓ ઞ ટ રજબ ત.
- બરભસ માાાઞ વા માાાઞમા ભદદ�િા ીષ કર બરભસ માાાઞ. સાટા
માાાઞઞ જગાાી કરઇ ાળા મા કા રષા ઓળારઞર ઉાારભ કદ� મા બા ાર
ાઞ બરભસ માાાઞ કહર ત.
ઉાટાદ - વરષદ કાડ , ાદ�જાાા બઞાવ ઞ બવા કસસાઓ ાદ િઞારણ ાવ શકાા ત.
મ ષ શાહ� – બ શાહ� સદળાા � �સ શકાા ઞ .
માાાાાઞા જમણા હાઞ ાહર �ભળ� ાદ બ શાહ� ભાડવામા બવ ત.
�ષણ ાદરાાઞ હ�સા
ારસા ઞ બા�બળઞર ઉાારભ
ઉાટાદ
- દાજક�ા ાકર ાાદાશ ક વહ�વષ કદર ા માષર ામઞા ાદ ારદર દાવ જરઇી.
- �ષણ ાદરાાઞ ા ા ટ ઞ ટકાસણ વ જરઇી.
- �ષણ માષરઞા કાાાા કડક બઞાવવા જરઇી.
- ામા સ�ઞ જરભવાઇ ઉમદવ જરઇી.
- દાજકાદણમા ાદાધ કદણ �ષર ાવા ાભ ા વા.
- �ઞા હા દરકરડ ધદાવા મા કાઓઞ ઉમાવાદ� ઞ�ધવામા દરકવ .
- �ષણ માવસા રકાાિરક બઞ ા માષર પા�ઞર કદવા.
પ – 6 બ બાળકરવાળ� ીક મ હ ા ભામડામા �દરવ સહાાકઞા �ામા કાા કદર ત. ાદ� ામા
ા સાળ દહર ત . બા ગામાટાાાઞા સદાટઞા કાાા ામા જઇ િઞઃ�લક ઞ
િઞવાા િશકા સબિધા કાા કમઞ �ણકાદ� બાર . ગામાટાાા કાાા ાઞા
દારષ ઞા બધાદ ાદ સદાટ કાદા બાળકરઞા િશકણઞ �િઞિ�ા કદવા માષરઞા �ઝાવ
બાર.
જાાદર � ભામઞા કાાા ામા સદાટ શ જારિાબઞ �ટ ાઞ મળ�ઞ ામઞા બ
બાળકરઞ રાકર ામઞ સમક મષ દસ� કદ� �ાાદર સદાટ મઞ જણામ કર ટા વષ ઞ
�મદ �ધ ઞા ામામ બાળકર માષર માા ઞ ાદ�જાાા િશકણઞ જરભવાઇ બધાદણમા
ત.
- કર�ન ામજ દાજા કકાી સદકાદર બ ઉારાાઞ ાાદ ાાડવા પા�ઞશ ત.
- ા જ ાર ૧૯૮૬ ઞ િશકણ ઞ િાઞા ાભ િઞદકદાા િઞવાદણ માષર ૧૯૮૮ મા સવ
િશકા તાાાઞઞ સાાઞા કદવામા બવ .
- હા મા ાાદામા સાકદ ાાદા ઞ �જદાામા સદકાદ� શાળાઓમા બાળકઞ દમાા
દમાા ાણાા બવડર ાવા પજા પરનકષ મ મા ર �કાાર ત.
- ૧૪ વષ ઞ ટઞા બાળકરમા પજા પરનકષ ઞ ૧૪ વષ ઉાદઞા બાળકર ાા
ઞાભ દકરમા સાકદાા ઞ ભતણાઞા કશલાર કરળવવા માષર બ કાા કમ હરઠળ પા�ઞર
ટા દહા ત.
- વળ� બ કાા કમ ાઞા િવદા�ઓઞ ી હાઞ કશલા કરળવણ ાવવા પા�ઞ કદર ત .
ન ાઓ ાદાદાભા િશકણ માવસામા શ કણ મળવ િવદા�ઞ બદરબદ� કદ�
શકર.
- બ ઉાદાા સદકાદર 2009 મા િશકણઞર િધકાદ કાાાર ાસાદ કદ�ઞ િશકણઞ ૬
૧૪વષ ઞ �મદઞા ાાદા ા ઞાભ દકરઞ ર �ળ� �ા િધકાદઞર ાદરજર બપાર ત.
� ાડ બા શ ઞ ભામમા ાડ ીક� કદ�ઞ જાા પાિમક સદકાદ� શાળા ત �ાા જ
બાણ માધાિમક સદકાદ� શાળા બઞાવડાવ � ઞ સદકાદ કાદા મળા બધ જ
ારજઞાઞર ાા બાળકરઞ મળ ા� બારજઞ કદ��.
(ક) બાણા ભામ કર શહરદઞા સાિઞક કરમા 20 �દરઞર સવ�કણ કદર. નમા રણ બ
સર �હરમા ત �ભ �ાાાઞ �ણકાદ� મળવવાઞર પા�ઞ કદર.
કમ
ઞ પર બ સરહ
�મષરઞ
સખાા શ ઓઞ સખાા
� �મષ- મ હ ા ત �ભ �ાાા
(�િા ાદ) �મષ મ હ ા
1 0-14 60 40 60% 40% 66%
2 15-59 70 30 70% 30% 42.85%
3 60 + 40 60 40% 60% 150%
�િા પમાણ (1) મ હ ાઓઞ � સખાા/ ા જ િવસાામા દહર ા �મષરઞ સખાા
= 40/ 60 X 100
= 200/ 3
= 66.05%
ા ��
0-14 વષ ઞ ાદ 100 �મષ 66 મ હ ા જરવા મળ ત.
બાણ જર ામ બાણા ારશમા વસા મા �િા પમાણ શ ઓ માષર હમશા પિા��ળ દ� ત .
ઞ તટ�ાાજઞક વાા ી ત કર બ પમાણ હસ �ષ� દ� ત.
- બ� રખા કાદણ ત બાણા સમાજઞ શ ઓ સા કદવામા બવાા ાાાાવ. ���ળ
�િા – પમાણ ાકા ીક જ દાજા ઞ ીક કર�ન શાિસા પારશ કરદળ ઞ
ા�ડ�ટદ�મા ત.
- ૨૯ દાજાર ઞ ૭ કર�નશાિસા પારશર ારક� ટાદ દાજા કરદા ા ,િમઝરદમ, િસ��મ,
િર�દામા જ �િાપમાણઞ ��ળ બાળ �િા પમાણ ત.
- �જદાા, ા�બ, હ દાાણા, ઉ�દાડ ઞ ાલહ�મા �િાપમાણમા � �બ જ �ષાડર
ઞ�ધાા ત. ન ાશા વ ત કર બ દાજારમા ક�ાા ાણ હ�ાા ઞ િશ� હ�ાાઞર દવાજ
બન ાણ ત. ન સભા સમાજઞા િઞામરઞ િવમધધમા ત.
અથરવયથસ
(214)
િશકષકોસદસકાર ક� કતવસ કા
�લક�ણક–ક20
� કચસક-ક1. બધસકજકપષકોદફજવસ કત .કદદ�કપક�સમ�કોસફ લક�ણકબસબ�સકદશસરવસકત .કક
2. ક ઉ�દહ�સકપથ�કાસસકાદક �સમ સ�,કઅ�ક�કબદ ,કઅધવવક ��ન�કસ� ક
અ કિષવકયાપમકશ દષ�સકલષ.કક
1.કક ીચ સકપષ�સથીકષકકઇષકજસબ 40 થીક60 શ દષ�સકલષ.ક 2
A. ર�સકજજરદવસ ષક સિકજજરદવસ ષથીકધસદ�ક�હહહીકહષવકત . �સદસકદષફજ�દસક
��સકઉાદસકઉદસહદણીક�દદથીકઆકસવષક સસથરક સાબ કદષ.
(ાસઠક2કબઓ)ક
B. સદ ીવકઅથર ીકષકકાણકબ કસિ વ ષક (લકણષ)ક ��ષક�સકઆધસદ�ક � ક
ઇ�કહ�કશષક �ક સદ ીવકઅથર કઇરકિ� કઅથર કત .ક (ાસઠ–4 બઓ)કક
2.કીચ સકપષ�સથીકષકકઇકષકજસબ ક40કથીક60કશ દષ�સકઆાષ.કક ક કકકકક2 ક
A. સ�સફજકઅથર �સકદહ�લીકઅ �સ સઓ�સકામસઘષક �ીકદ� કલસીકશસવ.
(ાસઠ-4 બઓ )ક
B. વષગવકઉદસહદણીક�દદથીક ��ષક �કઅત કઅ કા દદીકબ ક સથ કહષવકત .
(ાસઠ-5 બઓ )કક
3.ક ીચ સકપષ�સથીકષકકાણકઇકપષકજસબક40 થીક60 શ દષ�સકલષ.ક 2
A. અથર ીકષકકાણકબ ક� વક �યવસઓસકસ�કલષ.ક (ાસઠ-5 બઓ )ક
B. યઓક થસક સઓ�સક ક ોસ કત ક? (ાસઠ-3 બઓ )કક
4.ક ીચ કઆા લસકપષ�સથીકષકકઇષકજસબક100કથીક150કશ દષ�સકઆાષ.કક ક કકકકકક4કક
A. ાદસશીકયઓકઅ કઉહાસદકયઓ�કદ દણકશ કઆધસદ�કથસવકત ? �સદસક
દષફજ�દસક��સકઉાવષદીકાદસશીકયઓક થસકઉહાસદકયઓસકઓતસ�સકઓતસકબ ક
ઉદસહદણકઆાષ (ાસઠ-3 બઓ)
B. અથર ીકચસદકસિ વ ષ(લકણષ)કલષ.ક ક (ાસઠ-4 બઓ)ક
5.કીચ કઆા લસકપષ�સથીકષકકઇષકજસબક 100કથીક150કશ દષ�સકઆાષ.કક કકકકકકકકકકકકકક4ક
A. ઇકજકઉાવષદકધદસ ીક થસકબ ઘષકઉાવષદકધદસ ીકયઓકવચ ષક ોસ ક
જણસષ. (ાસઠ-૩ બઓ ) ક
B.ક �ીકઉહાસદ સ�સકધસદષક �ીકદ� કદ�કશસવકત ? (ાસઠ-6 બઓ )કકક
6.ક ીચ કઆાસ�સકઆ લીકબ કવષજસઓ�સથીકષકકઇકવષજસક વસદકદષ.કક ક કકકકકક6કક
A. �સદ�કજજરદવસ સફ�કયઓીકવસદ�કબસષ.ક કબસસ�સકઅથરશસાષક
અભવસ ક �ીકદ� ક�દદજાકથવષક?ક ��ષ.
B. 10 અલદક –કઅલદકપસદીકયઓકલષક થસક ક�ો કયઓકઅ કઆિથ ક
યઓ, ાદસશીકયઓકઅ કઉહાસદકયઓક �જકસદીકયઓકઅ ક
�હ�દકયઓ�સકદ દણકદષ.કક
વપાર વા�ણજય
(215)
િશકષ ોારા ાર � કતયા પ
�લ �ણ – 20
� કચા - 1. બધા જ પષ ોરફજયા ત. દર� પ �ામ� ોાફવલ �ણ બાબ�ા દશાશાયા ત.
2. ઉ�રવહ�ા પ� પાા પર �ામ ા�, અ�ક� બર, અધયય ��ન� ા� અ
િવષય સપપમ શ દષ�ા લષ.
1. ીચા પષ�ા ી ષક ઇષ જવાબ 40 ી 60 શ દષ�ા લષ. 2
A. આિ � પ રિ� �સવષ. (પાઠ 1 બઓ)
B. ઇ ાયર ઇ પષ ાા ા�ા ઇ ક પાી 2 રવ�મલ ચષા ર�દ� ના
શહ�રા બસર�ા વચી દ�ધા. �ા �. 1000 ષ ોષ યષ. � આ ધધષ યષ ? જષ ા ષ
ારણ આપષ અ જષ હા ષ ારણ આપષ. (પાઠ 1 બઓ)
2. ીચા પષ�ા ી ષક ઇષ જવાબ 40 ી 60 શ દષ�ા આપષ. 2
A. ા�ા�ય ર� ઔષ� ઇ�ષ ચરષ અ દ� ો�લાવ ત. આ ચરષ યાર� જફપ કષણ�
ારણ બ ત ? આ જફપ કષણ �ામ� આજ ઇ�ા ારણ ત. જષ ા ષ જફપ કષણ �ામ�ા
બીસ ારણષ જણાવષ. (પાઠ - 1 બઓ )
B. � ાહી પીી િવશષ ાઓ જણાવષ. (પાઠ 4 બઓ)
3. ીચા પષ�ા ી ષક પણ ઇ પષ જવાબ 40 ી 60 શ દષ�ા લષ. 2
A. ઇા � પઢ�ી �યાશદાઓ જણાવષ. (પાઠ - 3 બઓ )
B. � રહ� પરરવારા સ�ાલી બ િવશષ ાઓ જણાવષ. (પાઠ - 3 બઓ )
4. ીચ આપલા પષ�ા ી ષક ઇષ જવાબ 100 ી 150 શ દષ�ા આપષ. 4
A. બ�રાપ�ય પીઓા ચાર લા જણાવષ. (પાઠ - 4 બઓ )
B. ઇ ા��ા ક ષ ોફ અ શા ાન ઉ ાડ ા હ ા અ ાયર ર� બસર�ા વચ ા
હ ા , �ા � ઘણી �સયાઓષ ા�ષ રવષ પડ ષ હ ષ. ઇ ાયર ઇ � લાહ
આપી � �ી પદાશષા વચાણ �ામ� ઓઇ ઇઠા ક જ જષકઇ. ઠષ યષ પાર
�ા ઉદ�શયી કિ � �ામ� યષોય ત? આ પારા ઠા ષક ણ લા જણાવષ.
(પાઠ - 4 બઓ )
5. ીચ આપલા પષ�ા ી ષક ઇષ જવાબ 100 ી 150 શ દષ�ા આપષ. 4
A. આિ � પ રિ� અ �બ આિ � પ રિ� વિચષ ોાવ સપપમ રષ. (પાઠ - 1 બઓ )
B. આ તય હ� ી � વા � તષ � ા દ� દ�શી સી પ કિષ દ�યષઓ�ા ી ઇ ત.
ઇવા ચાર ઉપાય બ ાવષ � �ી પ કષણ � ર� શાય. (પાઠ - 1 બઓ )
6. ીચ આપલા પષ�મ�ા ી ષક ઇ પષ�મ 500 શ દષ�ા તયાર રષ. 6
A. �ારા ઘરી આબબાબ રહ� ા ષક 10 ા�ાજ ર ા ાયર ઓ �ફષ , �ા નવ�
�જરાચલાવા �ામ� � ાયશ ર� ત? ઇ� ાયવાય, ધધા � ષર��ા વ ��ર રષ.
(પાઠ- 1 બઓ )
B. � ઇ ા ીદાર� પઢ� ચલાવષ તષ , � આ ફ વધવા �ામ�ા અવર દ�ાક રહયા ત.
ષકઇ � લાહ આપી � � � � કડ� મપીી રચા રષ. ઇ રવાી �
ા ષક ણ લા અ ા� આવ ી ણ �શ �લીઓ િવશ જણાવષ. (પાઠ -4 બઓ )
�હિવજઞ (216)
િશકષકદષારાદષદર ષર �લા ઞષાાદ
ષષ� ષ�ણષ–ષ20ષ
ઞ�ધષ(i)ષબધષજષપરઞષજવબષબાવષાદફજાાષતષઞષપઞષ�ણષાઞ ષીષાશ વ ષત.ષષ
(ii)ષઉ�દવહ�ઞષપીષાઞષઉાદઞષાભષાીમષઞી,ષ�કીષઞબદ,ષધાાઞષ ર�ન�ષષ
ષષષષઞીષઞષિવષાષસાપષષશ ારીષ ર.ષ
પષ–ષ1 ઞ ચષબા ષવારી ષરઇષાણષએષિવષાષાદષાીદરષઉ�દષ ભાભષ40 -60
શ ારઞ ષીા ાીષ ર.ષ 2
()ષષ ીતષીધાિીષસાદષાદષષ�હષિવજઞષઞષધાાઞષબાષબાઞષદદઞ ષબહદષઇષ
ર�દાદષશરધ ષદહાષતર.ષઞષપા�ષએષદણષજણવશર.ષ
કતષ રષ�દ�ભષ
(૧)ષષષષાભદષષઞરદ�ઞ ષારષ
(દ)ષષષ ર�ષ�ઞષ–ષદરસષરદર�ષીષસષાષાદ� રષ
-ષષ દરઇષાદ� રષ–ષરા�ષ–ષચષ
-ષષ વભદરઞ ષ�ઞીષ
(૩)ષષ સવષ–ષદરજભદ�ઞ ષારષ
-ષષ ર�ષ�ઞષ રજઞષીા , રા�ષ–ષચઞ ષ�ઞષવભદરષષ
-ષષષદદર ષ�ષા�ઞષ�વ ધષબાવ .ષ ષ
(2)ષષ કતષ–ષ�ા�દષ�વષષ-�હષ�વષષષ
-ષષ�ા�દષ�ડઝઇઞદષ ષ
-ષષદચદચ ઞષ�ડઝઇઞદષ ષ
-ષષશરષ-ષષ�ીઞષસષાષાદ� રષ ષ
(૩)ષષઞ ચઞષકતીષસવષ –ષદરજભદ�ષીળવ ષશ રષત.ષષ
-ષષ�ા�દષ�ડઝઇઞદષ ષ
-ષષદચદચ ષ�ડઝઇઞદષ ષ
-ષષશરષ –ષ�ીઞષસષાષષ
(3)ષષ કતળષઞષહસા ષદ�ભદ�ષષ
-ષષદદ�ષવ�ષાડદીષઞરદ�ષશરષ�ીષઞષએ��ષષશરાષાદષઞર દ�ષષ
- ષ હસાળ ઞ દ�ભદ�ઞ �ડઝઇઞષારાદષદવ
-ષષષષ ારાઞ ષ�ઞીષઉદરભષચ વવરષ
-ષષષ દદરષદ�ષશાષાવ ષહસાળઞષ ર�નરષ
(4) ષ કતષ–ષ�હષવાવસષઞષાડષધરવઞ ષવષ
-ષષષ હરષ ષઞષભસષષહઉીષી ચદ�ષ
-ષષષ ર��ષવઞ ષવાવસષદઞદષ
-ષષષ ીહરીઞ�હષચ વ�ષ
-ષષષ દદરષા�ભષભસષષદવ.ષષ
પષ–ષદરશઞ ઞષદષ રષબઞવવષવદઞ ષપશ ષીળષત.ષ�હષિવજઞષધાાઞષાદષાઞષ રષ
સવદરજભદષદવઞરષબીિવિષીળ�ષદહરષાષીષરષાઞષ રવ ષબવઆાાકષહશષાઞષધઞરષ
ઞષવાવસાઞષપ�કાષિવશષચચવ.ષષ
દરશઞ એષ રષબઞવવષીષરષબ��ભષાધધિાષવાદવ ષાડશ.ષબ��ભષાધધિાીષદષ
ીગ ઞષભદીષડ બઞ ષનાદષર � �ઞષદધવીષબવષત.ષબળાણષ રષવ જળ� ષભદી ષ
બાવ ષનાદઞ ષહવષભદીષાષત.ષઞષરદષભદીષદવઞષદણષદધાષત.ષબદ�ીષ
ાઠ ષહરાષત.ષાઞષર રષ રષ ડ ષબભષળભવવીષબવષત.ષબષકવઞઞ ષાઠ ષાણષ
હ�ષશાષત.ષાી ષદરષ ,ષઞઞ,ષાઉ,ષબઞ,ષાબ�સષ,ષબડ,ષઞષાસ�ષાવઞષબઞવવીષ
બવષત.ષષ
દરશઞ ષએષઞ ચષરજબષવહ�વષષઞષપબધઞષદ�ષાડશ.ષષ
ષબી,ષવહ�વષઞ ષપ�કાઞષચદષાબરષત.ષષ
- ષબારજઞષ
- ભરઠવણ ષ
- ી દણષ
- ર �લા ઞષ
પ-ષદષ ()ષ ષશા�ષકદષબાણઞષારષાવરષીળ�ષદહરષત.ષારષષાવરષઞષબચવીષ
બાણષ રવ ષવધઞ કષદવ ષજરઇએ.ષ
ષાઞવળ�ષશા�ીષઞ ચષપીણઞષારષાવરષહરાષત.ષ
1. ર�લશાીષષ
2. રહાવષ
3.ષ ચદબ ીષકભળાષિવષિી�ષ
4.ષ િવષિીઞષ–ષ ષ
ારષષાવઞષબચવવષીષરષબષરદઞષબા�ઞષદધવીષબવષત.ષષ
બાવઞ ષાધધિાીષરદઞષ �દાષપીણીષાણ ીષદધવીષબવષત.ષા.ા.ષબાણષ
બષ,ષ�ડ,ષચરષઞષશઞષબા�ઞષદધ એષત�એ.ષી�ાષદ�ાષ ષાાડવળષશ ,ષ
�વષ રષરબ જ,ષી ઞ ષા�ષઞષા ઞર,ષવધદઞષાણ ષઉીા ષવભદષદધ એષત�એ.ષષ
(બ)ષષભદી ઞષીાીષષરઇારઇડ ષબચવષીષરષબાણષ રવ ષિવશષષચદષપદઞ ષ
વધઞ કષદવ ષજરઇએષ?ષષ
બષસવસસાષાદષારષપાવષાડરષત.ષ?ષાણ ઞષપ��ષણ ષબચવષ� ષચદષદ�ારષજણવરષષ
- ષઉઞળીષષઇારઇડષ ષબચવષબહદઞષરદષઞષાણ ષઞષ વષજરઇએ .ષ રહ��ષ
વધ ઞષઞષ�ાષાદ�કણરષવષજરઇએ.ષાા�ઞષજણવ ષાવકષબાવ .ષ
- ાાીષદડ�ષઞહ�.ષ
- દરભઞ ષદષવ�ષાષાવ ષદહષજરાષવભદષાા ષડરષદઞરષા ષદવરષજરઇએ.ષ
- બષરજબષવધઞ ષદવ ષસવસસાષમષદહરષત.ષ
- ૌ�ાબ� ષઞષીફજષબદરગાષ�ળવવષીષરષદરભષપિાદષશક ાષજ�દ�ષતષ�ષપ�ાષ
ાષત.ષ
- ષાણ ષપ��ષણષષવવઞષચદષઉાારષઞ ચષરજબષત.ષ
1.ષ એષવાઞ ષાદ�ષદરષ રષ�ધધષા ષવભદ�ષભષદ�ષાણ ષજળશારીષઠ વવીષઞષબવ.ષષ
2.ષઉદરભરઞરષાષા ષવભદઞરષચદરષઞા�ષ રષાળવીષઞ વષઞષાર.ષ ષ
3.ષ�લ ીષ રષજળશાઞ ષઞ�ષ�જ�ષજવઞષપરહઞષઞષબાર.ષ�જ�ષજવષીષરષડઞરષ
ઉાારભષદવર.ષષ
4.ષ�જ� ,ષડઞષડ,ષચદરષઞ વઞષસળષવભદરષજળશાર ષદણષ��દષબવ ષહરવષ
જરઇએ.ષષ
પષ–ષ૩ષષ િવઞષરઇષાણષચદષિધધાષબાવર.ષ�ઞષ�ષરઇષીાષારાઞષચદષ
વષ ઞષબળઞરષિવષદ�ષશ ર.ષ
-ષષષીાકષારાઞષચદષવષ ઞષબળઞષઉાચાષિવષીષરષઞ ચષાશવવ ષચદષબબાઞ ષ
1. ાહર ષપદણષબાવ .ષ
જવબષ– બળરઞષશ�બાઞષવષવીષપર�હાષદ�, પદણષએષ�ષવાવદણષારાદષીષરષષ
ષ ષ ષજ�દ�ષત.ષષ
ીાષજરષિશ�ષષવધદરષવારષદા ષદહરષારષબળષવહર�ષબર ાષશ .ષ
- ઞષબળ�ષશ ાષાડરળષાણષરધધષબઞ ષદહરષત.ષ
- બળઞષબહદષબભ ચીષ ઇષજવીષબવ , દીડવીષબવષારષાઞરષજઞીષિવષ
ાણષઝડા ષાષત.ષ
2.ષષદી�ષ
ષ બળઞષવાવદણીષદીવઞ ષાણષભવડષહરવ ષજરઇએ.ષ
ાષબળઞષદીાર, બળઞષવભ�ષિવીષીાાષાષત.ષષ
ઉ.ા.ષશદ��દ,ષીફજ,ષવાભષાષ,ષઞરિા,ષર �લારઞષિવીષાણષાળરષહરા.ષબષવષ ષ
�ધ ઞષબળરષએ રષ–ષએ રષદીારષહરાષત.ષષ
-ષષદણ ષવાષઞઞષબળરષદદષ –ષદદષદીા ષવાષીા– િાાઞ ષઞ ષદરષત.ષષ
-ષષીરષષબળરષમ�પષદષદીારષઞષીાઞઞ ષદીારષદીષત.ષ ષ
-ષષબળરષીષરઞષદીડ ,ષ ીા,ષકતષચ ળ,ષષઉષઞષદષાડરષાવરષહરાષત.ષષ
3. દદીષિશસાષ
-ષષ દષવાવદણઞ ષએષજ��દાાીષદદ�ષિશસા�ષવાવદણષાણષહરાષત.ષ
-ષષ બળષીર�ષાષાીષબળઞષષસવષાદષિઞાતણષશ વ�ષજ�દ�ષત.ષ
-ષષ બળઞષરદષઞ �જ�ષષજવઞ ષષરવર ષાઞ ષશ�બાષાષત.ષિશસા ષબળીષ
એષસવષ–ષર �લા ઞષાધધિાષિવષત.ષષ
4. �ષતષવળ�ષિશસાષિશવવ .ષ
-ષષ ીષ–ષબાષબળર ષા �ાષદહરષત.ષ�ઞષદણષસવિઞાતણષશ ાષઞ .ષ
-ષષ � ષબળરષીફજષવા � ષશ ષશાષઞ .ષ
-ષષ ઞષાકષબ �ષષ�ીળષધ ષશાષઞ .ષ
(બ)ષષ એષતણષવષ �ષબળષઞષએષ૧૩ષવષ ઞષબળઞષિવીષચદષિવઞષબાીરષ
ાીષિવશષષનાદષજરવષીળષત.ષષ
તણષવષ ઞ ષબળ�ષ ાદષવષ ઞ ષબળ�ષ
વસકઞ ષારડારડષદશ.ષષ વસકઞ ષારડારડષઞહ�ષદર.ષષ
વજષા ણરષહશ.ષષ વજષરડરષાદવાદષહશ.ષષ
ન� �ઠરષ� � શ.ષષ ન� �ઠરષ� � શષઞહ�.ષષ
ાદ�ષા ઞ ષદશ.ષષ ાદ�ષા ઞ ષઞ�હષદર.ષષ
િઞાિીાષઇષજશ.ષષ િઞાિીાષઞહ�ષા.ષષ
ાઞષ20 ��િધાષાાષહશ.ષષ ાઞષ28 ��િધાષાાષહશ.ષષ
વધદરષાડ ષારડષારડષદશ.ષષશિા ષબશ.ષષ
પષ–ષ૪ષબાઞ ષીાએષદરફજ�ાષઉાારભ ષદરઇષઞષાઇષદવઞ ષજવબાદ�ષત.ષબષાા�ષષ
ઞ ચઞષઉ�દષબાર.ષષ
(૧)ષષબઞષસઞરષાદષિ �ષ રવ ષદ�ાષાષદશર.ષ ષ
-ષષીાએષાદદરજષબ�ીષઞષદરઇષબઞઞ ષાઇ�ષીષ રવ ષદ�ાષદશષ ?ષષ
-ષષસઞઞષીષરઞ ષજગાષ રષજાષાણ ષઞષાઇઞ ષજગાષહરાષાઞષસઞઞ�હષહરવીષબવષ
ત.ષાીષાડ�ષઞષજવાષાષીષરષ�ષહર�ષજરઇએષષ
-ષદરઇષદદષ –ષજ દ�હાષહર�ષજરઇએ.ષાીષદણષ�વકષહરાષત.ષાષ�વકઞરષઞશષ
દવરષજરઇએ.ષષ
-ષષિ �ષાષદવષીષરષદ�ષવસઞરષઉાારભષદ�ષાષદ�ષજરઇએ.ષ ષ
(દ)ષષબઞષસઞરષાદષહવષઞષષવ જળ��ષ�ષીહ વષતષ?ષષ
-ષષદરઇદદષઞષસઞઞ�હીષવ જળ��ષદષીહ વષત.ષષ
-ષષારગાષહવષઞષપશષીષરષાીજષાજ ષબચવષીષરષઞષહવષઉ�ષીષરષબ�ીઞ ષ
કતીષકત�ષએષ�ાવ ષબહદઞ ષાદાષ� ા ષહરાષાષદ�ાષદવ ષજરઇએ.ષષ
-ષષવદઞષીાષાદિીાઞષ ધરષ� �ા પશષીળષાષીષરષ �વ ષવષઉ�દષ –ષ �વ ષ�ાશીષ
હર�ષજરઇએ.ષદરઇદદઞષહવઉ�ષીષરષદરડઞ ષએષ�ાવ ષદદઞ ષબહદઞ ષબ�એષ
હરવ ષજરઇએ.ષષ
(૩)ષષભાષાણ ઞષિઞ ષીષરષબાણષ�ષદ��ષ ?ષષ
-ષષભાઞ ષાણ ઞરષિઞ ષદવષીષરષદ�ષભષદષવાવસષહરવ ષજરઇએ.ષ ષ
-ષષી�ાષદ�ાષદદરી ષારગાષીતીષભ�ષાણ ષઞ ળષત.ષ ષ
-ષષસઞઞ�હષ ,ષચરડ�ષઞષદરડી ષભ�ષાણ ષભષદઞ ષાઇાષીદાાષબભ ચષવષ
શરષષડીષ ઇષજ�ષજરઇએ.ષષ
-ષષભાષાણ ઞષિઞ ષીષરષશરષષડરષએષઉ�ીષિવલાષત.ષ ષ
(૩)ષષબ�ીીષરઇષાણષપદરષાડવ ષપિીષઉાચદષ રવ ષદ�ાષદશરષ ?ષષ
-ષબ�ીીષ ા ષાડર ષવા�ાઞષબહદષા�ઞષ�લ ીષ ઇષજવ .ાઞષહષઞષાભષ
જરષરજરષબવારષહરાષારષહળાદઞરષ ાષ ભડવરષજરઇએ.ષષ
(બ)ષષબાઞરષઞઞરષાઇષાહડ�ષિવસાદઞ ષહરસષર ીષજઇષદહારષત.ષાષાા�ષબાશ ષ�ષધાઞષ
બાશર.ષ?ષષ
(૧)ષષસ�� ષપિઞારી ષઞષાડષઞષાઞષારવઞ ષાાભ ષાદષ ષ
-ષષજાદરષાઞષપિઞારી ઞષાડષ વઞષહશષાદરષબષજરડ�ષ ઇષ વષાડશ.ષ રીષ રષાહડ�ષ
િવસાદીષબ�દષિવસાદીષચ ઞષબવ�ષરઆ ર ષાડરષત.ષષ
ઞષાડષધરવ�ષહરસષર ીષશાષઞષાણષબઞ.ષષ
(દ)ષષ રષ ષ�ાવરષચ ઞદષદષાાવઞ ષાાભ ષાદષ ષ
-ષષદષીગ ષ� �ીીષ�વક ,ષ એ�ઝઇી,ષ �વજ ક,ષ �વડ,ષ ઞષ�ાદરઞષદણષ
બભડરષત.ષા ષાઞષ�લ ષઞષદવ ષજરઇએ.ષષ
-ષબભડ�ષ�ાષાવષ ષાાડવળષશા� ,ષવષણ,ષાણવળષશ,ષષીષ,ષાદજઞ,ષ
રળ,ષ ી ઇ,ષ ા�ષબ�ષીાષઞષર � �ષદ�.ષરડષીાષબાષબભડ�ષશ રષાવ ષદષ
ીગ ીષપ�કાષદવીષબવ ષઞજષઞષઠરળઞ ષબઞવષરષ વ .ષષષ
(૩)ષષહરસષર ીષઅાષીષરષારઞ ષવાવસષિવશષ ષ
-ષષઞવદશઞષીાીષષપશઞષ વ ,ષ ાડઞષિ ઇષદવ ,ષ હસાળઞષ ભા ષવસક ષ
બઞવવ ષવભદરષ�વષાીદષમસા ,ષ બવડાષઞષ�ણદ�ષરજબષ �દષબવઞષ
પ��ાસઞરષશરધવ.ષ�ષજ��દાાષરજબષજષચ ષદવર.ષષ
(ા)ષષાઞષબધ ષવાવહદષબધ ષિઞાીરષ ષ
-ષષષવડ� રઞષીઞષબા� ષાષાીઞ ષાળષદવ .ષષ
-ષષષીહરઞાષીષરષભૌદવષ � ,ષ�હપા,ષવાઞશ ષષ
-ષષષ�ષજરઇએષાષશી ષીળવ�.ષ ષ
-ષષષઇીઞાદ� �વ ષ�ાષષવાવહદષદવર.ષ ષ
પ-ષ5ષજાઞષા�દવદીષતષઅચષત.ષ�ષતણષાા�ઞષત.ષબષાા ીષરઇષાણષ�ષ�ાણ ષદર.ષષ
(૧)ષષાઞ ષાઞ ષીરઞષા�દવદષઞષાદરષઅાઞ ષારષાષ રવ ષદ�ાષ �દ�ષદશ.ષ ષ
-ષષીરઞષદદઞષાદરષઅાઞ ષારષાષ �દ�ષદવષાીઞષએવષજષરદષબાશષ�ીષ
ર�લશાી,ષબાઞ ,ષઞ જર,ષકદ,ષાણ ષઞષિવષિી��ષપીણષવધદરષહરાષત.ષષ
-ષષાષદરવળષરદઞષવધદરષીહ વષબાવ�.ષષ
-ષષરદષબા�ઞષદધશ.ષ ષ
(દ)ષષાીઞષબષવષ ઞષઞઞષતરદઞષ સષદષડરઝષબાવઞરષત.ષ ષ
-ષષજાઞષબષવષ ઞષબળઞષબષ સષદષડરઝષબાવષાડશ.ષ ષ
-ષષડ�.ડ�ષ�.ષ +ષીરાર ષષ
-ષષારા ારષ ષ
(૩)ષષા�દવદઞષઅારઞષીજ �ાષદવષીષરષાાિાઞ ષજ��દાાષીષરષાાિાષએબ �ઞ ષષ
નીા ષવાષદશ.ષાીજષબર શ.ષષ
-ષષા�દવદીષએબ �ઞષીાાષદવ .ષ ષ
-ષષા�દવદીષષીળ�ઞષીષદ�ષ ષ
-ષીાષઞષઞબળષીણરઞ ષળ�ષ વ ષજરઇએ.ષ ષ
-ષા�દવદઞષવણષદવષજરઇએ.ષ ષ
(૪)ષષા�દવદઞષઅચરષષબધષીજ �ાષદવષીષરષ�ધધષાાિાષ�ષા ષદશષ ?ષષ
-ષષા�દવદઞષઅારઞષબધરષીજ �ાષદવષીષરષ�ધધર ,ષપ ાષ��બીષદહરવ�ષિવચદશ.ષ
� ષાકષએબ �ઞ ષ ભણ ઞષીજશ.ષષ
-ષષદહરવ ષએબ �ઞ ષજવબાદ�કષાકષીજશ.ષઞષએબ �ષપાઞ ષ ભણ ષ
વધશ.ષ
પ-ાષષીઞરજઞષબવા ષ ષાષએ એષ ગઞીષજવ�ષત.ષાઞ ષારાદ�ષિવશ�ષવણ ઞષદર.ષ ષ
(૧)ષષડરિઞીષા�ષષષઞષારા સષદઞષશષ ષષ ષ
-ષષાર સષદષઞષધરવષીષરષ�ાળષવષઠડષાણ ઞરષઉાારભષદશ.ષ ષ
-ષષજાદરષધર ઇષદશષાદરષદષ ઞરષઉાારભષદશ.ષહળવ ષદર ષઞષીળરષષ
-ષષ �દર �દરષ ષ��દષદવષીષરષઠડષાણ ીષબદબદષાદવ�.ષષ
-ષષહર�ભદષાદષાડષ� વવષ ષ
-ષ દર દષ� ઇષભાષાત�ષાઞરષગહષદવર.ષ ષ
(દ)ષષબજ ષ 24ષ ઞષીાઞ ષારજઞષબઞવરષ�ીષક�ાષઞરષીાષઞષજવઞ ષ
ારાદ�ઞરષીાષી ષત.ષષ
ષ
ીાષષ પ�િ�ષષ
ા.ષ૩૦ષષવદઞષ–ષ૬.૧૫ષવદઞષષ�ભ�ષષ
૬.૧૫ષવદઞષ–ષ૭.૦૦ષવદઞષષ ાડષધરવષષ
૭.૦૦ષવદઞષ–ષ૮.૧૫ષવદઞષષ ઞસારષબઞવવર.ષષ
૮.૧૫ષવદઞષ–ષ૮.૩૦ષવદઞષષ ઞસારષદવર,ષ�ષા�ઞષાદ�ષષ
૮.૩૦ષવદઞષ–ષ૯.૩૦ષવદઞષષ ાાદષવચ�ષષ
૯.૩૦ષવદઞષ–ષ૧૦.૦૦ષવદઞષષ ક�ાષાહ�ચ�ષષ
૧૦.૦૦ષવદઞષ–ષ૬.૦૦ષજઞષષ ક�ાષીાષષ
૬.૦૦ષજઞષ-ષષ૬.૩૦ષજઞષષ દદરષાહ�ચ�ષષ
૬.૩૦ષજઞષ–ષ૭.૦૦ષજઞષષ બદી/શરષ ષ
૭.૦૦ષજઞષ–ષ૭.૩૦ષજઞષષ જી�ષષ
૭.૩૦ષજઞષ–ષ૮.૦૦ષજઞષષ ગઞષીષરઞષાડઞ ષારાદ�ષદવ .ષષ
૮.૦૦ષજઞષ–ષ૯.૦૦ષજઞષષ � �વઞ ષારાદ�ષષ
૯.૦૦ષજઞષષવદષ�ધ ષષ બદીષષ
(3) ઞવપવરઞષબષીાષઇષ�શ ષઞષારષાાષઇષશ રષત?
-ષષ ઞવપવરઞષબષીાષ ગઞીષજવઞ ષ�શ ષહરાષત.ષાદષદ�ા�ીષ ષઞષ
ઞરદ�ી ષદ�ષીળવવ ષાષવાષઞરષડદષહરાષત.ષ
(૪)ષ દદષતરડાષાહર ષાષાષાબ��કષાદષધાઞષદ ષશાષહરાષત.ષષ
-ષદદષતરડાષાહર ષાીઞષીઞીષ�ષસળષજવઞષતષાઞ ષહવીઞઞ ષકસિા ,ષસઞ,ષજવષ
ીષરષશપઠષીા,ષર ીઞ ષી�હા ષએતષદવ .ષષ
-ષષદદઞષાદરષાદવ�ષ રષદવ.ષ ષ
-ષષ�ષજરઇએષાષજ��દાાઞ ષવસકષાાષદ�ષષ ઇષ વ .ષ ષ
પષ–ષ૬ષષબ�દષજઇષઞષઞ ચષ ષાીીષ�ણદ�ષીળવવ ષજરઇએ.ષ ષ
()ષરઇષએષબઠષીરષ ધષદષાા ષ રષા સષષપીણઞ ષ�ણદ�ષઞષાઞષબધદરષ
ાીઞ ષ�ણવ�ઞ ષ ઞષદવ .ષષ
ાળરષઞષશા�
(ઉાાઞ)ષ
(�ણવ�ાદ)ષ
રષ
�ીષ
જપ ષ
�ષ�ષ
�ઞષ–ષ રચષા
ીઝષ
�ષષ–ષબ ષ
એા ષચ �ષ
Ingredients : Water, Sugar, Tomato Past, Salt, Acidity, Regulator, Thickening, Agents,C1422 and (415) Deny, Garlic, Preservative (211) mixed spices. ાળરઞષા રષષાદષજરાષાીષાણ , ડ,ષાસષ,ષએિડષ(ીા) ,ષિપઝિવિષવષવાદાષત.ષા ષ
રદષ�ણવ�ાદષહરાષત.ષાદષબષરદઞષ બરષીાષર � �ષદવ ષનાદષદહર ષ
દાાણષાવરષઞશષાીષત.ષ� ષરદષવ ષઞષડર ષબઞ ષ�ાષત.ષા�દણીષ
રદષઝદ�ષબઞ ષ�ાષત.ષષ
બીષરદઞ ષનાદષ�ણવ�ાદ ષાાવષવાદાષત.ષાદષાળરઞષવધદરષીાષદ ષ
ર � ાષાષબભડ�ષ�ાષત.ષાીષાઞ ષવસકષાીજષઉાાઞષાણષઞશષાીષત.ષષ
(બ)ષષબાણષરઇષાડરશ ષ��ઞષદદષજઇએષઞષઞ ચષ ષવારષબધ ષ�ણદ�ષીળવ એષ
ઞષાઞરષ�દારષ ષારાદષદ�એ.ષષ
(૧)ષષાતળઞષ૨૪ષ ીષદષીગ ીષવઞષઉાારભષ વા ષાાવષઞષારષષાવરષ
ઞષાીઞષબઞવવઞ ષદ�ાઞ ષી��ા .ષ
�ષભઇ ષીદષાડરશીષદહરાષફજજબઞષાદીદઞષાષભઇષહા .ષાીણષતલ ષ24 ીષ
ઞ ચષરજબઞરષરદષ ધરષહાર.ષ
રદષ ારષષાવરષ શા�ષષ ચદબ ીષકભળાષિવષિી�ષ
ર�લશાીષ
ઞ જષષ
��ધષષ પરષ��ષ
િવષિી�ષ
િવષિીઞષડ�ષ
ઞ જષષ
ઠરળષષ િવષિીઞષઇષ
પરષ�ઞષષ
ચડ�ષ(ચરષ+ ાળ)ષષષ િવષિીઞષબ ષરમ� ક, ઞ જષષ
બષષષ - િવષિીઞષ ષ
- પરષ�ઞષષ
દ�ઞ ષદરષ ષષ - બવ�ાાષ
- સષચ ષ
- પરષ�ઞષષ
ાીણષબષાદરષરદઞષબઞવવષીષરષબાવઞ ષઞષશવઞ ષાધધિાઞરષઉાારભષાવષ
હાર.ષ
(દ)ષષ ાીઞષદદીષબઠષ�દાકાષદ�ાષઞષચદષબ �ષદ�ાઞ ષઇષી કષતષષ? ાઞ ષ
ઞદષ� ઞષઞષાીષ�ધદષીષરષ�ષદ�ષજરઇએષ?ષષ
�દકઞષાભ ષ(ઉાારષ)ષષ
(૧)ષષાીઞષદદરષરદ ,ષાૌ�પષષહાર.ષ�ીષિવષિી�,ષપરષ��,ષકદષઞષઞ જરષિવ ષ
પીણીષીળ�ષબવાષહા.ષષ
(દ)ષષાકષરદષબા�ઞષઞષશ�ઞષવધદરષબઞવાષહાષાળ�ષક�ષાષહા.ષ ષ
(૩)ષષાકષાળષ –ષચરષદરઇષબઞવવઞષ ષાહર ષજષા ળાષહાષ� ષાીઞષ
બળાણઞ ષબચાષા ષહા .ષષ
(૪)ષષાકષબાવષીષરષપશદષ�� દષવાદાષહા.ષ ષ
(ા)ષષાકષદદઞ ષનાદષદરડીષજષબધષવણરષદાષ� ષદરઇષબઞવવીષઞ� ષજષ
ઇષ ાષહા.ષષ
(૬)ષષાકષહીશષરદષવહ�ચ ઞષાષહા.ષ ષ
(૭)ષષાકષચદબ ષઞષા વળષરદષકતષપીણીષાષહા. ષ
�દકીષી ષષ
-ષષાીઞષદદરષસવવતાઞરષાવષહાર.ષ ષ
-ષષાકષદર�ષસવવતષદાષઞષહા.ષઞષદદઞષબધષજષઅારષષજીવષઞષબાષ� ષ
વદવદષદરઇષભદીષદવ ષાડા ષહા .ષષ
-ષષષાીઞષદદીષદરડીષસવવતષ� �ા ષ–ષપશષબવારષઞષહાર.ષષ
-ષષાકષદદીષાઇષીષરષજ ઞશષાવકષ રષ�ાઞઇ ષવાદાષઞષહા. ષ
બી,ષ ા ષાષિવષિીઞાદષરદષ ષાદ ,ષ જરષસવવતાષઞહ�ષદષારષાી�ષસવસસાષ
ઞબ�ષજષદહરશ.ષા ષાીણષ�ણવ�ષાદષરદઞ ષષસવવતાષદવ ષાડશ.ષષ
-ષષાષીષરષાીણષહીશષદર�ષઞષદદષજ ઞશષાવ ષઞષ�ાઞઇ ષાષદ�ષાડશ.ષષ
-ષષદદઞષાદરષઅાએષષજીવષબ�ષાડશ.ષષ
ષષ
મનોિવજન (૨૨૨)
અસઈમ�ન
�લ �ણ: ૨૦
નોધ :
૧ ) દર�ક પન જવબ આપવ ફર�જયત છ. દર�ક પોન �ણ તની સમ આપલ છ.
જવબવહ�ન પમ પનની ીપરની બબ પોતત� નમ , એનરોલમન, અભયસ ક�ન અન
િવષય સપપ ટ દોમ� લખો.
૧) નીચ આપલ પોમ� ી કોઈ પણ એક પનો જવબ લાબા ૪૦-૬૦ ટ દોમ� લખો. ૨
A) જ�ર� ીદહરણની મદદી સ�સ��િત અન પય ાવરણની ી િમક - જ��રયતો અન હ��ઓ વણાવો.
(પઠ ૮ બઓ )
B) � �દવસ દરિમયન લ�લ� અન ત� રસત સવન સવવ મ �ની ચર અસરકરક ર�તો � ચવો.
(પઠ ૧૨ બઓ )
C) ટ�ીય અતબ�ધન (ક�નટિનના) મ � એક ીદહરણ આપો. (પઠ ૪ બઓ )
D) મમર� (યદટ�કત) વધરવ મ �ન� કોઈપણ બ � ચનો � ચવો. (પઠ ૬ બઓ)
૨) નીચ આપલ પોમ� ી કોઈ પણ એક પનો જવબ લાબા ૪૦-૬૦ ટ દોમ� લખો. ૨
A) તમ મનવ વતાન પર ��લિવવનની અસરો “નો અભયસ કરવ માો છો. આ અસરન અભયસ
િવટ �ણવ મ � દસ પોની એક પવલી તલયર કરો (પઠ ૨ બઓ)
B) કોઈ વય�કત તની મનિસક કમર 10 વષા છ. અન કોનોલો�જકલ કમર 9 વષા છ તત� I.Q (આઈ �)
(સમનય લ દદક) ટોધો (પઠ ૨૦ બઓ)
C) કોઈ વયવસય / નોકર� મ � કોઈ ચર સમનય જ��રયતો � ચવો (પઠ ૨૦ બઓ)
D) સમજમ� દહ�જની સમસયની ચચ ા કરો. (પઠ ૧૬ બઓ)
૩) નીચ આપલ પોમ� ી કોઈ પણ એક પનો જવબ લાબા ૪૦-૬૦ ટ દોમ� લખો. ૨
A) એક સફળ નત બનવ મ � તમ પોતન િવકસવવ મ � પયરન કરો છો તવી ચર િવટષતઓન
� ચવો (પઠ ૧૩ બઓ)
B) ટ�િત� ણા મન અન ત� રસત સવન ક�વી ર�ત પપત કર� ટકય?' બ ટ� મા� � ચવો.
(પઠ ૧૩ બઓ)
C) અસરકરક સ�દ�ટવયવહર (કમિનક�ટન) મ � તમ કોઈ મહ રરવની િવચરણ કર� ટકય છ તો ત
મ �કોઈપણ ચર �િવધઓ ઓળખો (પઠ ૧૪ બઓ)
D) કોઈ સ�સન પય ાવરણમ� ન� ન� બ ીદહરણો આપો. (પઠ ૨૨ બઓ)
૪) નીચ આપલ પોમ� ી કોઈ પણ એક પનો જવબ લાબા ૧૦૦-૧૫૦ ટ દોમ� લખો. ૪
A) મનવવતાન અન મનોવલજિનક પ�કયઓન સમજવ મ � મનિસક સધનોનો ીપયોા ય છ ".
ીદહરણો સ સમ�વો. (પઠ ૨ બઓ)
B) સર� કર�કદ� પસ�દ કરવ મ � કોઈપણ ચર પાલ� (સ �પસ) � ચવો. (પઠ ૨૦ બઓ)
C) જો તમ કમન સળ નીચન ન� �રવ ટલલીઓ ત� પલન કરો છો તો મબ રો સ � સ�બ�ધ હટ?
(પઠ ૫ બઓ)
૧) સર�ખરયરટહ�
૨) પ �લ�લક
૩) સલહકર
૪) સહબાી (પઠ ૨૨ બઓ)
D) આપણ રો�જનદ સવનમ� મનોિવજનન કોઈ પણ ચર ીપયોાો મ � � ચનો � ચવો.
(પઠ ૧ બઓ)
૫) નીચ આપલ પોમ� ી કોઈ પણ એક પનો જવબ લાબા ૧૦૦-૧૫૦ ટ દોમ� લખો ૪
A) લોકોમ� િટકણ િવટ ���િત લવવન અન ટળ છોત અકવવ (ડોપઆીઆસ) મ � ચર
રસતઓ � ચવો (પઠ ૧૬ બઓ)
B) દર�ક રચન અ�બામ મ � એક ીદહરણ આપો -. (પઠ ૧૫ બઓ)
(૧)સીધો સ�પકા
(૨)ઓ વવવટનલ લિનના
(૩ ) અનય લોકો સની �કયપિત�કયઓ
(૪ ) યર�ક � ચન
C) "આપણન હકરરમક લાણીઓ સર� લા છ અન આરમની સમજ આપ છ." આ હકરરમક
લાણીઓ ક�વી ર�ત વધર� ટક�એ ત જણવો. (પઠ ૧૭ બઓ)
D) પય ાવરણ પર મનવવતાનની હિનકરક અસર સમ�વો. કોઈપણ બ �ધરઓ � ચવો.
ત �ધરઓ િવકસ મ � ીપયોાી ઈ ટક�. (પઠ ૨૩ બઓ)
૬) નીચ આપલ પોતક �લસમ� ી કોઈપણ એક પોતક તલયર કરો. ૬
A) કોઈપણ સ�સમ� કમન િવસતર કયાસળની �લકત લો અન ીરપદકત અન પઠત
મ �ની વ હરચનઓનો અભયસ કરવનો પયસ કરો અન અત લાબા 200 ટ દોમ� અહ�વલ
(�રપો ા ) તલયર કરો.
B) નીચ આપલ કોઈપણ પોફ�ટનલની �લકત લો. (૧) જનર (૨) ોકર (૩) િટકક (૪ ) વક�લ.અન
તમની નોકર�ની આવશયકતઓ િવટ �ણવ મ � જ�ર� મ�હતી બાી કરો. ીદહરણ તર�ક� કમર,
�િત, બૌિતક અન ટલક�ણક જ��રયતો અન તલીમ જ��રયતો.
ભારતીય સસ�ત અન િરાસત (223)
શક કારા તરયાર રર ર �લયા અ ાનાર
�ણ – 20
અ�ધ (1) બધા જ પરઅા જિાબ બાિા ારફજયાત તન અન પઅા �ણ તનઅી સાીન
દશારિન ા તન.
(2) ઉ�રિહ�અા પી ાાઅા ઉારઅા ભાભન તીામ અાી , �કી અબર, ધયયઅ
રન� અાી અન િષય સાપષ શ દરીા ર.
૧. અીચનઅા બાન ા પરીા ી રક ઇ પ ાર બશરર 40-60 શ દરીા જિાબ ર.
( ) પાચીઅ ભારતીા ચ િશઅા શાસઅ ાક દરીયાઅ ીમદરઅી િાસા ાઅી િ ભવ
શર ીઓ રિી હતી ? ચ શાસર કારા બઅાિિાીા બિન ા ીમદરરઅી ી � ચ બઅાિર.
જિાબ. પાચીઅ ભારતીા ચ િશઅા સીય દરીયાઅ તનીણન બાધન ા ‘ર’ અાીઅા ીહાબ ી
�રી શર ીઅા ીમદરર તનઅા ઉત �પષ ઉદાહરણર તન. ીમદર અીારણઅી બ પમકયા�
ારારા� ચ રાજિી (કીઅી 10 ી 12 ીી સદ�) ીા સર ા કારા ાણ �સરણ –
િસતરણ થ તન.
- ચ રાજિીઓઅી સ�ધધઓ દમરયા ાારઅા દરશરીા િજયર રિા ઉારાત ાી સતરર
સાઅ િી સસાઓ સાાિાીા રહર ી તન.
- ીમદરરઅી સાાતય શર ી ( ા ) ાસ ર�અન કિિ શર ી ચ રાજિીઓઅા
શાસઅાકીા ારતાઅી ાારાાપાઇ ાહ�ચી હતી.
- ચ શાસર કારા બઅાિાયન ા ીમદરરઅી ી � ચ રાજ રા ાર િા ા �હદરાર ીમદર
(ર) ભારતીા �અ ીમદરર અન બ ધધ ધીરઅર ઉદય િા ાાતકઅા રક ાણ બન ારણર�
િા નષણ રર.
- િરમદ ધીર શમબતીા ાણ ધીર તર� ર તણીતર બનયર તન ાત� તન મહ� િાદ બનયર
અન તનીા ાણરઇ યોર/ ધાી� િધઅા બહાઅન ા� ીાભીઅન ભનર ાભ નિા શ� યાર
ામરણાીન બ િભ� ચારક બનયા અન ાણ િભર ણહાર� બઅન ર. ીધારણાઅી
જ�મરયાત ઉભી તા ધાી� ીધારા �દર અ�ાન �અ ધીર અન બ ધધ ધીર સતતિીા
બવયર.
- બ ઉારાત કષયર તનીજ િરજય િા રષ ા ામરબકર ઇ ાણરઅી સિ�ામરતા સાીન
પતયાાત દાિીઅન ઇ ીધારર ી સીાજ વયિસા ીાષરઅી ીાભ મભી ર�.
- િરમદ ધીર હિન તયત � �ચિાિાિાકર હતર.
- તનઅર બકરશ ક.સ. � �િ�અા તઠા સર ાઅી બ બા ીા �અ અન બ ધધ ધીરીા ામરણપયર
હતર.
બી બ ધધ અન �અ ધીરઅર ઉદય યર.
પ – 2
અીચન બાન ા પરીા ી રક ઇ પ ાર બશરર 40-60 શ દરીા ઉ�ર બાર.
( ) રક ાણ ચાર ઇિા ધાી� ર�ત મરિાજર િા તહરિારરઅા અાી જણાિર ર
સીયા�સાર ામરિતરઅ ાાપયા હરય . પાચીઅ ાકી ચાલયા બિતી હરય અન
બ ાણ ાયરરત તન.
- હા ીા બાણન તહરિારર ઉજિીઇ ત�ઇ અન િધિધાઅ ર�ઇ ત�ઇ તન
ારા� �િરી ારરાારર સા ન ચાલયા બિન તન.
- િરસાદ� બભીઅ ( ષાઢ – શાિણ ીાસીા) ઇ અાચિા , ભાિા અન ઉજિણી
રિાઅર િસર બઅી રહરતર. ઇીા દરિી – દરિતાઓ� બિાહઅ રાા અન ીમદરરીા
� �તઓ તી. તન જરી સસા સા ન ીિાઅર બઅદ �ષિાઅર િસર બઅી રહરતર. તન
જ ર�તન �ીઓઅા ર નય �ીઓ સા ન ીક�અન ીરિ� રાત ીધી ભીતર ભાતા. ઇી
રતા ભરબા, ા બન ીયા, ભાભિા, ઝ�દા, િાસ � �તય િભનરર ણા બધા � �તયરઅર િાસ
ાાપયર હતર.
- ીમહ ાઓઇ ારતાઅી ણદરઅી કા ભરત� � ણ કારા વયત ર�. રાજસાઅઅા �ી –
�મષર ાિા ાર બાધણી� ી દર ઇ� રભાી ર�અન અયઅરપય બ �તઓ બઅાિતા.
બ ાણ રાજસાઅઅા રરઅન �બ ભાદાર રભીઅ િ�ર ામરધાઅ રતા જરકઇ.
- ીહારાપીા તીાશા અન ાિણી અાીઅી � �તય અામષા હા ીા અિા જ �ાન ાણ તન
હા ીા ાણ જરિા ીકન તન.
- રષ ી જગયાઇ થધધ ા ાણ િસી તન. ણન બ સતીઅા ાિા� સિ�ા ીલ
તન.
(બ) ીધયા ીઅ ભારતીા રસતાઅા અીારણ ાયરીા શનરશાહ ી �ર�� પર યરભદાઅ તન.
શનરશાહઅર શાસઅાક ણી બધી સ�ધધઓ ીાષર તણીતર તન. તનીાઅી રષ ી િી ર
સારા ીાભ�� બાધાી ીાઅર સ ી િલ ીહતતિઅર ીાભર – ીાભર – બસી ારા�
ા ર રરિ તર સરઅાર ભાિ (બાગ ાદરશ) ી ષર (હા ીા ાામસતાઅ) ીધી
મદલહ�અન સા ક�અન 1500 રસ ીધી ારાયન ર હતર.
- બ સિાયઅા નય ીાભ�ીા બ ાી ારાહઅ�ર , બ ાી ીરરિાિ અન ાહરરી
ર તાઅ િભનરરઅન ભણાિી શાય.
પ -3 બલઅ ભારતીા સાીાફજ તા ધાી� �દર અરઅી � �ીા� ાર�કણ રર.
- કસષ કઇનિયા ાઅીઅા ીરચાર�ઓઅી સા ન સા ન તનીઅી ધાી� િિધતાઓ , અાીરણ
િધ, ભઅર, ર �તથ ર દાઅઅી સીયઅી િધ તા દરિકઅન ભતી સનિાઓ ીાષર
ખસતી ધીરઅા ાાદર�ઓ ભારતીા બવયા. તનીણન તરત જ બઅ ખસતી ીરચાર�ઓીા
ખસતી ધીરઅા ઉાદરશર બાિા� શ� ર� દ�લ. ધીીન ધીીન ભારતીય બાકર ીાષર
શાકાઓ ર િા� ાણ શ� થ�
- સતીઓઅા બિા પયાસર સા ન શ� રાયન ાા ાતય રકિણીઅર ભારતીય સીાજ
તા ર વયિસા ાર ભારર પભાિ ાાિયર.
- મષશ રકિણી દા રિા ાાતકઅર ર �ક બશય તનીઅી રાજ�ય તનીજ િહ�િષ�
જ�મરયાતઅન ાહ�ચી િકિાઅર જ હતર. ારા મહ�દ ીાષર ાા તય ોાઅઅા દરિાત ર ી
અાખયા.
(બ) ભારતીય સિતષતા �દર અીા તતપા િમધધ સ ાી િચન યર ીહતતિ� �ણર
સ ાી યર ?
- બ કનષરીા રાી �પણ ીશઅ તા બયર સીાજ કારા દ ીર ાી હા ધરિાીા
બવથ હા .
દ ીત સીાજઅા સાચા ઉદાર તર હતા , ીહાતીા ન અન બી.બર. �બનિર ઇીઅા
ીાષર ણી શાકા – ર નજર ર ી. બી� બા ીહાતીા ભાધીઇ હમરજઅ તર� ર
ઓકાતા �ત રરઅા ઉધધાર ીાષર ાી થ�. તનીણન દ ીતરઅન ીાષર ીમદરઅા કારા
લ ા ર િા તા તનીઅી સા ન સીાઅ ભાિન વયિહાર રિા જણાવથ.
પ -4
( ) ભારતઅી થિા ાનમઢઅા કતહાસ� ધયયઅ અન સીજઅી ીહ�ા સીતિિા ત રસભત
વયાખયા રર.
- ણી િાર બાણન તતઅન � �તતા હરકઇ ત�ઇ કતહાસઅર ભયાસ શા ીાષર ર�ઇ
ત�ઇ. ? કતહાસઅર ભયાસ ઇ � �તાક તણિાઅર ઇ ીાભર તન.
- તીારા ીાષર ઇ ીહતતિ� �ણર તન ર બજઅા ભારતીા ાક ક રઇ તન , તનઅન સાર�
સીજિા ીાષર તનઅા � �તાકી ીામહતભાર � જરકઇ.
- કતહાસ ઇ ીાષ તાર�ર તનીજ ષઅાઓ , ાણ ીહ � ણશન રાજ�ય ષઅાઅર ભયાસ
તન. ઇ� ીાઅી નિાઅી જ�ર અી. �િઅઅા ણા બધા ાાસાઅન સીાિી નતર ઇઅર
વયાા ણર જ િશાક તન.
- બાણન ીાષ સીાજઅા ઉચ િભરીા મ ક રહથ તન ઇષ જ જરતા અી , ારા
બાણન સીાજઅા અીચ ા િભર� મહત શનીા અસબત ધરાિન તન. તન ાણ જરિાઅર પયતઅ
ર�ઇ ત�ઇ. બ બાબતર કતહાસઅન િલ રસપદ ર�અન તનઅન બાણા સીાજ અન િલ
સાર� ર�તન તણિા ીાષર સહાય� �ત બઅાિન તન.
- િતરીાઅ કતહાસ રખયતિન બન બાબતર ાર બધાર રા ન તન. ઇીા ઇ ઇષ ન બાણઅન
કતહાસ િદર કારા બચાિ રિા ાાયન રષ ા િધાઅર ધીર અરરાક તન. બી
ઐતહાસ ારણર હરય તન. � ાર�કણ � જ�ર� તન.
મદલહ� સલતઅત ણતભતર રર� �િઅ રિા પાર� હા ?
બ સીયન ભારતીય સીાજ રખયતિન ચાર રીા િહવચાયન ર તન. તનીા ીીર –
ઉીરાિ, સતર – ા�રર, અભરજઅર અન ાીીણરઅર સીાિનશ યર હતર.
ીીરર – ઉીરાિર/ ઉચ િભરઅા રર
ી તાઅ તનઅા ામરિારજઅર અન ીીર િભનરર બ ઉચ િભરીા સીાિપષ હતા. બ
રર તયત શ�તશાક� હતા. ી તાઅ બધાી અરર હતર.
તનઅન ારતાઅી સિ�ામરતા અન ીરભર જકિાય ઇ� જ ર� ાિા . જયારર અિર
ી તાઅ ભાદ�ઇ બિ તર ર તરત જ ઇઅા અાીી મ િારઅી અીાજઅા સીયન તબા
તા ાિષ ીર� ાઅ રિાીા બિા તા ચ ણી સિા ચ ણીા ર � િાીા
બિતા. ીીર ઉીરાિર ાણ તનઅા ી તાઅઅી અ તનીજ સાત� પદશરઅ રતા.
સતર /ા�રર
સતર અન ા�રરઅર સીાિનશ બીત ીહતતિ� �ણર િભરીા તર. મહ� ઓીા ાણર ઉચ
િભરઅા ભણાતા હતા. તનઓ િાર – અિાર ારતાઅી અીતઓ તનીઅા ઉાર ાદતા
રહરતા. ારા ાઉદ�અ ી � િા શાસઅા સીયન તનીઅી ઉાનકા રિાીા બિતી.
રષ ી િત બિા ધીારધર�ઓ ધાી� િધિધાઅ રતા સાસામર બાબતરીા
સિશનષ રહરતા.
અભરજઅર
શીીત િનાાર�ઓ , સરદાભરર તા ાારર અભરીા િસિાષ રતા , ી �ા� સતાઅર
અિાસ સાઅર તા ભતયઅા ીમદરર –ીસજદર, યાષાધાીર ીાષર સિર સાીાનય
વયિસા હતી.
- શાહ� ારાઅા ર િ રશરાીા ાર�ભરર રાિાીા બિતા.
ાીજઅર
ાીજઅર ભાીિાીા જ િસિાષ રતા હતા અન ીરષર ભાભન રાબ સતીા જ હતા.
તનઓ રાજયઅન ણી ીરષ� રી � � િતા હતા.
- સતીપા િલ જિ િા ાાીી હતી અન �તર ોાતીય િિાહ તનીજ ભરજઅ ાર
સત પતબધ હતર.
પ – 5 બલઅ ભારતીા રત��ત ીાષર રાતરાીીરહઅરાયઅી � �ીા મ હતી ?
- રાતરાીીરહઅરાયઅન બલઅ ભારતીય સીયઅા �ત ર સીાજ ીધારણઅા
ણી ભણિાીા બિન તન.
- ભારતીય સીાજઅા અિા િતર અન અિત��ત સદભ� તની� પદાઅ દ જ
ીહતતિ� �ણર ભણાય તન.
- બભાક અન રાજસાઅઅા રષ ા ભાભરીા પચ ત ઇિી ારતાઅા ાતઅા ર �તથ સા ન
જ બ બક� ીરિાઅી પા હતી બ સાીાફજ ર�તન સતીપા હરિાતી.
રાતરાીીરહઅરાયન બ પાઅા ઉનર � અ� બી ઝિ થ અન તનિષર બધ રાિીઅન જ
જ યા.
- ક.સ. ૧૮૨૮ ીા તનીણન “ રસીાજ” અી સાાઅા ર�. અા સધધાતર “ બઅ
સાપદાયતા” તા સાીાફજ સીાઅતાઅર સદરશ રખય હતર.
- તનીઅા �યાયીઓ ઇ સિરસ�ાધીશ કારઅી � �તીા ીાઅતા અન ર �ત� � �ત તનીજ
અન રારિાદ અન ીરાિિાદ� િઅ રતા હતા.
(૧૦) તાાાીી ભારતીયઅી રાપ�યતાઅા િચારઅર ાર ાિર રિી ર�તન ારભત અીિિયર.
ક.સ. ૧૭૯૮ ીા ર ાા� – ર ણ ાઅી શરધ ક . તનીા ાસ પારઅા તરયાર
રાયન ાથરઅી સાાષ�અર ઉાયરભ રક ાણ ાી , તબી ચષાી ીાષર તર . તનઅી
ીદદી ણી બધી ાઓ તાાી શાતી હતી.
બ ર ણા યર ી�ા અહ� હરિાી તનીઅી સખયા �બ જ ઝિાી િધિા ાાીી . તનઅા
ીધન ણા ીરષા પીાણીા બભક બિન ા નરઇ ભારતઅી િિધ ભાષાઓીા
સામહતયસસઅ રિા ીાિથ. તનીઅા ી નઅ, ભાષાતર, તનીજ પાચીઅ ભારતીય ર
ાાીઅા શા�ીય સામહતયીાઅા �ાાતરણન બાણા સાસ �ત િારસાઅન સર �ધધ રિાીા
ીરષર ાાકર અ�ધાવયર. બ તીાીન મહ�દ�ઓીા ત��ત ાનદા રિા� ાી થ� . હિન દરશઅી
ભભભ તીાી ભાષાઓીા સા તામહ , ાા કર તા દ અ સીાચારાષર પાશત
િા ાગયા હતા. જર ર થરરાઅી પતઅી સરાીણીીા બ સીાચારાષરઅી િાચરઅી
સખયા ણી ઓત� હતી તની તતા અિા જ પાર� રાપ�ય સામહતય ાત� તન
અિ ાઅા �ાીા હરય ર અબધર ર િતાઓ ારા બધાઇ રાપિાદઅી ત��ત ીાષર
ાાકર બ યર.
બ �ીચ � “બઅદી” મદઅબલ ીષ� ભઅિ દારણ , ‘ ભારતનન હમર દ� ‘ભારત
દરશા’, �ીીઅા બ�બઅા બસાીી ભાષા� ી ીામયર� ભારતઅી તી ભાષાઅા
અન ઉ ર ભાષાઅા સામહફતય પદાઅન ભારતીય ીાઅસીા કભકાષ ીચાિી દ�ધર.
પ – 6
ર� �તય િ ભવ પારઅા મારીા સ� �ણર દરશીા જરિા ીકન તન . ર� �તય ીર, ભાભિા,
બ� િભનરર િા ર� �તય કનષરઅનષ િા તર ીાતા – ાતા , તા ારતાઅા
ામરિારઅા સભયર ર ાાિરશીા , રક � �ધધ ાાસનઅી ચચારી જરિા ીકન તન. અીચન
બાન ી �ચઅાઓી બ િાતઅી �ઇપષ ાય તન.
ીર � �તય
- ીર � �તય રાજસાઅ� રપય � �તય તન.
- બ રર ાસ પસભન બ � �તય રર તન.
- “ �ી�” શ દ ારી બ � �તય� સતતિ થ તન.
- બ � �તયીા �ીઓ નરિાકર ારર ાહરર�અન ીન તન.
- રાજસાઅી રરઅી કા અન તનીઅી સસ �ત� દશરઅ બ � �તયીા ાય તન.
ભાભિા � �તય
- ભાભિા � �તય ાતબીા ી સતતિીા બવથ.
- ભાભિા � �તય દરીયાઅ ીાણસર ( રર ) ાતબી બર ીઓીા ભાય તન . ઇ વયમત
ઢર અન ડી િભાિર તન.
- જયારર ાતબીઓ તનીઅર ઉતસિ ીઅાિન તન , તયારર ર અિા િષરઅી ઉજિણી િા ગઅ
– પસભન તન બ � �તય રર તન.
- ાતબી ાિાીા તન � �તય રિાીા બિન તન.
- ભભભ 20 ીી સદ�ી તન સતતિીા તન.
- ભાભિા � �તય ાતબઅા રરઅી સસ �ત અન કાઅન ર રર તન.
- બ � �તય સર �હીા ર રિાીા બિન તન.
બ� � �તય
- બ � �તય બસાી સા ન સ કાયન તન.
- �મષ અન �ી સા ન ીક�અન બસાીઅર ાહરરિનશ ાહરર�અન બ � �તય રર તન.
- બ ઉતસિ િસત ાીા ીઅાિાય અન રભી ી બ� ઇપ ીાસીા ીઅાિાય તન.
- ક.સ. 1694 ીા રાત મસ� ન બ � �તયઅી શ�બત રાિી હતી.
- બ � �તયીા હા – ાભ� હ અચ અ �બ જ મઅ પીાણીા હરય તન .
() ઇ મરારષર તરયાર રર.
ીધયા ીઅ ભારતીા બન રખય ધી�અર પિનશ યર . ી ર કસ ાી અન શી ધીર .
તનીણન બાણા સીાજઅન સ ી િલ પભાિત રર તન . બ તથયઅન ધયાઅીા કઅન બ
ધીરઅી શકા િશન સીજ� જ�ર� બઅન તન . બ ધી�અી રક ાણ ત શકાઓ િશન
સી�ઇ. બ સા ન પસધધ ધીર સાઅરીા િશપષ તણાર� ાણ બાર.
શી ધીર
- શી પત ીરષર ભાભન ાતબઅી રહરિાસી હરય તન . તા બાણી જઅસખયાઅર ણર જ
ભતયઅર ભાભ ાણ તન . �મઢ�સત શી પતઅન ીતન કારર �મ અાઅ ાાસન બ ધીર
પભષ રાવયર. તની બતીા તનીઅાી શ� ર�અન તન દસીા કીઅા �મ ભરિ�દસ�હ ીધી
પિનશ નતર જ રહયર તન . �મ ભરિ�દસ�હર તનીઅા બમદ ર � તણીા અાી �મ
સાહરબ તન તનઅન ારતાઅા �� ીાઅિાઅર બદરશ ારીાવયર.
- િ ચત બ �� ાદ ારતાઅા �ષ (િારસદાર) અન તર િચીત સ ી િલ યરગયતા
ધરાિતા શપયઅન પદાઅ રિાીા બિા . ાચી �� રઅદરિ શરઅન ષણ િસાઅી
ભનષ બાી.
- દશીા �મ ભરિ�દસ�હર ક .સ. ૧૬૯૯ ીા “ા સા ા ”અી સાાઅા ર� . બ “ા સા’
શ દઅર મધધ ર મધધ ર સા�તતિ ાય તન .તનીણન ાાચ ીાષરઅી શી ીાષરઅી
પતોા દા રાિી . ીા “ રશ (િાક – દાઢ� િધારિા ) , “ભી” ( ાસર), “િા”
(ધાા� ધારણ ર�) ,“�રાાણ” (ત િાર) તા ત ( ષણી ઉાર ીધી ાહરરાા
ણતઃ િ�) િાસતિીા બ ઇ શી યરધધાઅર ાહરરિનશ તન.
ધીર સકર
- હ ર
- દીદીા
- ીિણર ીમદર ( ર�તસર)
- ાષઅા (�મ ભરિ�દસ�હ� જનીસાઅ)
- હરીિ (ઉ�રાિ)
- રાબભજ �રકારા ( મદલહ�)
- સીસ ભજ �રકારા
કસ ાી ધીર
- ભારતીા રસ ીીર� સિરપી બભીઅ ક .સ.અા બીા સર ાીા થ . તનણન બ દરશ�
િાતાિરણ જરથ તનઅાી તન ભ� �ત ક ભયા . ારતા� િતઅ બઅાિી રહરિાઅર
અણરય ય�.
- ાયભબર ીહીદ સાહરબન સાતીા સર ાીા રબસતાઅીા કસ ાી ધીરઅર ઉાદરશ બ યર .
તનીઅર જની રબસતાઅીા રરશી જઅતતીા યર હતર . તયારબાદ ક .સ. ૬૨૨ ીા
તનીણન ીિાી ીદ�અા ીધીઅી મહજરત ર� તયારી મહજર� સિતઅર પારભ યર .
કસ ાી ીાનયતા �સાર રાઅન શર�ા લ ાહ� િજઅ તન . તન ન બય અાીઅા
ામરજતાઅા ીાધયીી ીહીદ ાયભબરઅન ાહ�ચાિિાીા બવથ હા .
કસ ાીઅા રખય ાાચ સધધાતર અીચન પીાણન તન.
(૧) ત મહદ ( લ ાહીા શધધા)
(ર) અીાજ ( મદિસીા ાાચ િતઅી પા રઅા)
(૩) રરત (રીતઅ ીાસીા તર ઉાિાસ)
(૪) જાત (દાઅ)
(ા) હજજ (ીિાઅી યાષા)
કસ ાી ધીરઅા ધાી� સકર
(૧) હજરતબ – (શીઅભર)
(ર) તીા ીસજદ – ( અી મદલહ�)
(૩) ીિા ીસજદ – (હ દરાબાદ)
(૪) સર સરયદ ીસજદ – ( ીભઢ)
ના� (224)
િશકષ ોાદા ાર � કત ા ન ા
�લ �ણ – 20
� કચના - 1. બધા જ પષ ોદફજ ા ત . દદ� પ �ામ� ોાફા લ �ણ બાબ�ા દશાશા ા
ત .
2. ઉ�દાહ�ના પ� ાાના ાદ �ામ ના�, અ�ક� નબદ, અધ ન ��ન�
ના� અન િાષ સાપમ શ દષ�ા લષ.
1. નીચ ના પષ�ા ી ષક ઇનષ જાાબ 40 ી 60 શ દષ�ા લષ. 2
A. ાચા સદા ા િાશ � � �ણષ તષ. (ાાઠ 11 બઓ)
B. દષડ ાહ�ામના પાદ જણાાષ. (ાાઠ–7 બઓ)
2. નીચ ના પષ�ા ી ષક ઇનષ જાાબ 40 ી 60 શ દષ�ા ાષ. 2
A. નીચ ના ા ાહાદષન ા મા – દષડ� ફ�ા ન�ધષ. શ� ની ા મા દષડ િસલ �.5000 ત .
2017,
ઓગસમ 1. ામાાાલા (સ ા) ન ાગાદ 2800
3. ા ��સસ� અન ા ન 140
5. માાલ રમરમ 500
10. મ��લોષન ચશ 410 (ાાઠ-7 બઓ)
B. �સ ાાલન (Book Keeping) અન ના�ા (Accountancy) �ા ા દ જણાાષ.
(ાાઠ-1 બઓ )
3. નીચ ના પષ�ા ી ષક ાણ ઇ પનષ જાાબ 40 ી 60 શ દષ�ા લષ. 2
A. ધધાના અલગ અ�સ તાનષ ો ાલ સ��ાષ. (ાાઠ-2 બઓ)
B. �ન�ધ� પા�ા (Format) બનાાષ. (ાાઠ-6 બઓ )
4. નીચ ા લા પષ�ા ી ષક ઇ નષ જાાબ 100 ી 150 શ દષ�ા ાષ. 4
A. ષક ાણ ચાદ ાકષના ના� ાષ ો ના�ાની �ારહ ીનષ ઉા ષગ દ ા હષ .
(ાાઠ - 1 બઓ)
B. જાાબદાદ�ઓ� ાગ�દણ ક દ� દા ત ? દદ� પાદ� ઇ ઉદાહદણ ાષ.
(ાાઠ-3 બઓ )
5. નીચ ા લા પષ�ા ી ષક ઇ નષ જાાબ 100 ી 150 શ દષ�ા ાષ. 4
A. દ�ાાદાદ ઇમલ �? ઇ ઉદાહદણ ાી સ��ાષ. (ાાઠ-૩ બઓ )
B. ચાશ અન ચશ ા ચ નષ ોાા જણાાષ. ઇ ઉદાહદણ ાી સ��ાષ.
(ાાઠ-3 બઓ )
6. નીચ ા લા બ પષોમ�ા ી ષક ઇ પષોમ 500 શ દષ�ા ાદ દષ. 6
A. ના�ાની િાિાધ શાાઓ� ાણશન દષ. (ાાઠ-1 બઓ )
B. નીચ ની લ ાડ – દ�ાડ� ઉધાદ ાાઉચદ ાદ દષ. (ાાઠ-5 બઓ )
બલાક 1. દષડ�ી �ાલની દ�દ�. 3,00,000
8. દાોશન દષડા � ક ા ા. 2,00,000
13. ઓરોસ ચશ � ક ાવ. 30,000
�ચતરક
૨૨પ
િશક ક � ત �ક�ન પત
�ર �ણ : ૨પ
�ચનક :�મકમ પરનક ા � રપઆક ા�ફરક� ત .પ � પરક �ણ � નત નકમ શકદઆ ર
ત .
૧ નતચ રણકઆ ર પર�રમકાત રક પણ ણ પાનર ા .� રગભગ ૪૦ ાત ૬૦ શબર� મક
રખર.
અ. �મક�� પરગકમપ મકગદિશકનક પકન -૧૦નક �ચત ન. ૨૯ મક રપ ર ���ત
દતનત નર A-૪ કમપત��ર નકકઇનક કાટર પ પ� ાપ� �ર. ર દગ
આરા��ા પ નાત બનકઆર, � મક પર સાક� ર� અાઆક કર પ સા�રાત �ગ ગ �ર.
બ. ગરળકક�, ચર�ન અન િતરણ રક�નત તણ આસણ રક � મક તકક પકશ
(શ ડ ણનડબ રકકા) રપત તણ �ચત બનકઆર.
�. નતચ રણકઆ ર પર�કમકાત રક પણ ણ પચનક ા ર� રગભગ ૪૦ ાત ૬૦ શબર�મક
રખર.
�મક�� પ ��ષા (પનદપ ા�આ)નર ાપરગ �� નડ ાપ� આતરળ�નક ન ાકભરકનત
હ�રળ બનકઆર.� મક �ક િ�રનત નમક�� (રડ�)��ખક �ાક આ નતશ�ગ પરકના� બ�કઆઆકા
� રશર નહ�. મકનઆ અાઆક પકણત ર�આિ� પણ શકદઆર.પડક મકા� તણ �ગનર ાપરગ
�� રક બ શરભકમર ર�આિ� રક � ા ગન�કઆ�દન �� ડઇકકન બનકઆર.
૩. નતચ રણકઆ ર પરમકાત રક પણ ણ પઆનર ા � રગભગ ૪૦ ાત ૬૦ શબર મક
રખર.
અ. �મક�ક �નરડકમક રક � મક ત �રક આકનણર �ાક અન� આસણ ા િન��કણ �ર. ર
આકનણર અન આસણન મકાત રક બ આસણર પન �� � મકાત ન રરન �ર.
બ. ળ રક ચરખક રક � મક પકણત મ ળઆત �મક�ક ક�ઠક અન �ગળ�ાત પડ� � નત ઘક�
દક�ક ભ ાપ� ડઇકકન બનકઆર. �મ અ�પરનક �ાક રરમ આત ાશદ ાપ� �ક�ત
પક�પક � �ચત શ રત નર રક�ર બનકઆઆકમક ાપરગ ક હર � નક િઆશ રખર.
� નર ારાર રક �મક�� સ �કપ ા મક રગકઆર.
૪. નતચ રણકઆ ર પર મકાત રક પણ ણ પ નર ા હ� રગભગ ૧૦૦ ાત ૧પ૦
શબરામક રખર.
અ. રત નકડક ક.િઆનચતા પિનરિપ �ચત ‘મરનકરતનક’નત િપના મ ળઆર.કમપતબ��ર કાટર
પ પ�નક ૧\૨ પ પ� રક � નક ાપ� ‘મરનકરતનક’નક નર �ર. પ�ણ � નત નતચ નક
શ���ન અરગ ��� બનકઆર. � ન ર�િન આ�ર�ક પહ��કઆર. પિનર� �ચત
‘મરનકરતનક’ન ણ ન� �પ રપર . ર �ચતન પરસા�� ર�ાત નીઆર.
બ. �રમમક રઆ � (િનસાકરકન) ચચદનત ત�ર ાપ� મકકર ણન ારરણ ભતનક ારકિ�સાઆ� ાપ�
બનકઆ રક ભ�� �ચતરમક પિનરિ �ચત ‘બાદ ા ણડમનત’ િપના� રક ગસ�કર
અાઆક નગહકરમકાત શરિર.ર પિનરિ �ચતનક રક� અન નત ગરઠઆણતન નમન
� મક ભગઆકનનક હકાનત ન�ચનકનર અભકિ�ન �ર. ર �આિ�નત પનશક �� પ �
રખર.
પ. નતચ રણકઆ ર પર�રમકાત રક પણ ણ પ.નર ા ગ� રગભગ ૧૦૦ ાત ૧પ૦
શબર મક રખર.
અ. �મક�� પરગકમ ગકસ�કનક પકન -૧૩ ાપ� રળ �ગનક િઆિઆિ � �ચતર ોક�ક
નમીવક� ત . ારડક �ર ણિત� �� � ન ારકઆ� પરામક ત ર. ારકઆ� પરા �ાક
�ગ ગ �આકનક િઆિઆિ સ��� રળ �ગરનત ા�િનાત શકદઆર. ર સ� �ન �મક�ક
પરાદારરત મક �કખર. રળ �ગ અન પર�સા� ર�નત ા�િન આવચ નક �ાકઆ� િઆિ
રખર. (પરગકમ પકઠ-૨ � .)
બ. ણ ચર�ન રક�નર ડબબર ,ગરળ ડર અન નળકક� આસણર રગભગ ન�ખક નત
હર � આત ણતત� �ર.� નર અભક ન �� અરગ અરગ કગળ ાપ� પ કનનરાત �ચત
બનકઆર. હઆ ર ભ કિમિ� રક�રન A- ૪ નકકઇનક કગળ ાપ� ણ બતીાત ારડક
ઢક�ક હર � ��� ત � ણ ન રરન �ર.ર ઘનઆકનત ત ળ પરિઇિ� ત . �મ ર
રક�રનક મકર માત ઘનઆકનત રકા િનમકદણ દ ત . િપકનરનત રક ગસ� રમક
ાપરબિક રક�આિ� મકાત પ �ણક રર. (પકઠ- ૨ � .)
૬. નતચ રણકઆ રક રરનક ક દમકાત રક પણ ણ રરનકઅાનક� �આિ� બનકઆર.
અ. તકપ �ચત (ગક ા અાઆક િપનાણ �ચત) � બ ર પચ�ર� પક� ત . તકપ �ચત
બનકઆઆકનત �� �� ા�નતનક નકમ રખર. વ આઆનકિ તકપ �ચત બનકઆઆક મકા�નત
ઘણત શ રત મક નકિન નકમગતનત ર���ક� હર ત .�મ �મક� તકપ �ચત નકમકન
ખચદનત ા�િનાત બનકઆત શર. ણ નક�ક રક�નર બાકર રક � ન આવચ ાત કપર.
હઆ � નત નપકા રગકન ાપ� ર��ણત ��, ન તકપઆકનર ભકગ કઢ� નકખર. � અાઆક
પડકનર �ડર રક �ગ અાઆક ક હ�મક બક�ત નપકા રગક પ� રગકઆર. � નત પ પ�
ાપ� પતના મ ળઆર. મરાક રક�ા �ચત �આક �મ આિક�� બાકક અન િઆિઆિ �ગ
આકપ�� શર. (પરગકમક પકઠ-૪ � .)
બ. નનનક રક ગસ� કરમક રક ર�િન ળક પ� ગસ શરિર. �મન �નડ�નનક�,
મરનડ�શન, નન પરરર,મ રિઆચ આક અત �દ ળકનક રકક�રનક �ચતર રરઆક મળશ .
રઆક �ચતરનર અભક ન �� રક �ચતનત અત �દ પ ��પળનક પ� રકન ��નો� �ર.
કમપત�ત��ર રક�નર પ પ� રક � નક ાપ� �ગ અન ��ખક નક �ચતા નણરન,
ર,નકમકરસ �ાક ા�કચ�ા રક�ન �કખર. રક�� �ચત ગ� ાક ક,�� � ા િઆઆ ચન
�� � નક ાપ� પ૦ શબર� મક �મક�ક િઆચક� શકદઆર.
ડ�ટા એનટ ર� �પર
(૨૨૯)
અસાઈમ�નટ
રોધ :
૧) દ �ક પરા જવાબ આ�વા ફ �યાત છ. દ �ક પરા �ણ તરી સામ આ�લ છ.
૨) જવાબવહટરા પમ �ારારી ી� રી બા� �ોતા� રામ, એર ોલમનટ, અભયાસ ક�ન અર નવ ય
સ�પટ પ દોમા લખો.
૧) રીચ આ�લ પોમા ી કોઈ �ણ એક પરો જવાબ લાબા ૪૦-૬૦ પ દોમા લખો.
A) ામ એક ફોટોગાફ છ તા તર �ોતારા ફોટોગાફટ રા કામ માટ� એક કમપટ નસસટમ
તયા ક વારી છ . તર તરા કમપટ � ફોટોગાફ ત ા નવ �ડયોરી ફાઈલો સટો ક વારી
છ.તર તરામા વ� એ �ડ�ટ�ા, સક�નર�ા અર નપનટના� કામ �ણ ક વા� છ તો તણ કયા
પકા � કમપટ કોન ટગપર ક � જોઈએ? તરા � �ોતારી સલાહ આ�ો.
(�ાઠ૧-૨ �ર)
B)આલોક� �ો તરી ર� ��ટ�ા નસસટમરી સ ખામણી �ોતારા નમમરી નસસટમ સા ક વામા
ખબ �ડટ ક� �ોતા� નસસટમ અ�ડ�ટ�ડ રી. ત �ોતારી ર� ��ટ�ા નસસટમમા ‘નવનડોઝ
અ�ડ�ટસ’ ી ોડા રવા ફટચ જોડવા માા છ . આ કાયર ક વા માટ� તર મપર કયા કયા
�ાલા� �ાલર ક � �ડપ ત લખો.
(�ાઠ ૨ �ર)
૨)રીચ આ�લ પોમા ી કોઈ �ણ એક પરો જવાબ લાબા ૪૦-૬૦ પ દોમા લખો.
A) અલકાએ M.S.Word મા�ોતારી પાળા� મનપઅલ તયા કપ છ . તણીએએ મનપઅલમા
�ટ મા તા ટખર અ�ડ�ટ ક વા માા છ તા �જ રબ �ણ રાખવા માા છ . મપર દ �ક
�ાલા સ�પટ ટત ક ટ પકાય એવી ટત લખો �મા કઈ ટત ી� જણાવલ કાય� ત ક ટ પક�
છ?
(�ાઠ ૪ �ર)
B) સોહમ મઈલમ� ક વા માટ�રા �ાલા� �લસટ બરાવપ છ. �ણ ત� ક તા તરા દા ા ોડટ
ખામીર હટ ાયલ છ. રીચ આ�લા વા�ોરી ખામીર �ધા ટર લખો.
(�ાઠ ૫ �ર)
૧) ડ�ટા સોસરમા �મરી �ખય ચરા (Body of Letter) એ મા જ હ�લી હોય છ.
૨) મ� ડો�મનટરા દ �ક વઝરર માટ�� ટ�કસટ તા ગા�ફકસ સમાવપ ાખવાવા�
�ખય ડો�મનટ અલા અલા હોય છ.
૩)રીચ આ�લ પોમા ી કોઈ �ણ એક પરો જવાબ લાબા ૪૦-૬૦ પ દોમા લખો.
A) ાૌ ટ �ોતારા ૪ નમમોરી મા�હતીવાળટ એક વકરપીટ તયા ક ટ હટ છ. તણી �ોતારા દ �ક
નમમરી મા�હતી માટ� એક અલા કોલમ બરાવ છ તા ત કોલમરા ‘સલ’ મા �ોતારા એ
નમમરી સબનધત મા�હતી લખ છ . ત �છટ ત ણી ‘રટો ફટટ’ અર‘વ�- ટ�કસટ’ �વા ફટ ચસરરો
ી�યોા ક � છ. ‘રટોફટટ’ ફટચ રો ી�યોા ક વા માટ�રા જ� ટ �ાલા મપર લખો.
(�ાઠ ૭ �ર)
B)એકસલ વકર પીટમા કોઈ ધો ણ � સમય-�મક (Time-Table) બરાવો.
૧) �દવસોરા રામ તા �ી ટયડસ માટ� બોડર બરાવો.
૨) પનરવા અર નવવા રા �દવસોર �દા �દા ાોી બ ો.
૪) રીચ આ�લ પોમા ી કોઈ �ણ એક પરો જવાબ લાબા ૪૦-૬૦ પ દોમા લખો.
A) ��કત પાળામા કમપટ નપ�શકા છ તણી �ોતારા નવદાારર રીચ આ�લા કાય� � ા
ક વા� કહ� છ.
(�ાઠ ૨-૩ �ર)
૧) એક ફોલડ બરાવો અર ત� રામ ‘My Folder’ આ�ો.
૨) M.S.Word મા “Test.docx” રામ રી ફાઈલ બરાવી My Folder મા સવ ક ો.
૩) My Folder મા “Test.docx” રી એક બી� કો�ી બરાવો.
૪) My Folder રામરા Folder � રામ બદલીર �ોતારા દા ા �સદ ક ાયલ રામ
ાખો. ી� જણાવલ કાય�ર � ા ક વા માટ�રા જ� ટ �ાલા મપર લખો.
B) ાજ એક બ�કમા કામ ક � છ. ત �દલહટ બાચી �ોતા� ાનસફ �ોતારા ાામરા �જલલા
�ટરારી બાચમા ક વા માા છ. �દલહટ બાચરા �ખય અનધકા ટએ તર એક ઔ�ચા� ક
નવરતીરી અ � લખવા માટ� ક� તા તરી બી� કો�ીર મપર �ખય કાયારલય, �દલહટ
બાચ, �ટરા બાચ તા પાદ�નપક કાયારલયમા મોકલવા� ક�. ા� આ કાયર ક વા માટ� કયા
ફટચ રો ી�યોા ક વો જોઈએ. આમા વ�મા �ોતારા એડ�સરો સમાવપ પક� તવા કવ
ક તા �છો તા તર નપનટ ક વા માટ�રી જ� ટ પ� યારા �ાલા મબગ લખો.
(�ાઠ ૪-૬ �ર)
૫) રીચ આ�લ પોમા ી કોઈ �ણ એક પરો જવાબ લાબા ૪૦-૬૦ પ દોમા લખો.
A) અ�ખલ બા તીય નપશા સવ�-૨૦૧૩ અ�સા રાાાલ�ડ ા�યમા ૧૩૬૭ સ કા ટ પાળાર,
૧૬ સાનરક પાળાર, ૯ ગાનટ�ડ પાળાર તા ૯૬ રોર-ગાનટ�ડ પાળાર છ.
આ મા�હતીર એક વકરપીટમા રાખો તા ત સબનધત �ા -ચાટર �ણ બરાવો.
(�ાઠ ૮ �ર)
B) ીતક � બા તરા ા�યો તા તમરી ાજ ધારીરરા નવ યમા એક પોત ટ� સચાલર
ક વા માટ� એક �ાવ �ોઈનટ પઝનટ�પર બરાવલ છ. તમરી બધી સલાઈડસમા વક�લ�ક પો
ટ�કસટરા ��મા છ . હવ ત તરા પઝરટ�પરમા �ધા ો ક વા માા છ . આ કાયરમા ીતક રરી
મદદ ક વારા હ�� ી રીચ આ�લા કાય�ર ક વા માટ�રા �ાલા લખો.
(�ાઠ ૯ �ર)
૧) ોડટ સલાઈડસમા ા�યોરા રકપાર રાખો.
૨) ોડટ સલાઈડસમા સમયર સટ ક ો �ી કોઈ�ણ પ ફકત ોડા સમય માટ� જ
દ�ખાય.
૩) સલાઈડસ પો દ નમયાર સલાઈડ એનરમપર �ણ તરી સા દ�ખા� જોઈએ.
૪) દ �ક સલાઈડરા રીચ આજરી તા ટખ દ�ખાવી જોઈએ.
૬) રીચ આ�લા પો�કટ �લસટમા ી કોઈ�ણ એક પો�કટ તયા ક ો.
A) કોઈ પાળારા મત-ામત નવબાા મત-ામત સબનધત મા�હતી નવશલ ણ માટ� રીચ એક
વકરપીટ બરાવલી છ.
(�ાઠ ૬-૭-૮ �ર)
Sports Department (Progressive Minds School) S.No. Team Coach Matches
Played Matches Won
Highest Level
%age of Matches Won
Remarks
1 Basket Ball ( J)
Neelam 10 8 State 80.00%
2 Basket Ball ( S)
Indrash 15 10 State 66.67%
3 Volley Ball ( J) Archita 12 9 State 75.00% 4 Volley Ball ( S) M. Pal 18 15 National 83.33% 5 Cricket (J) Narendra 10 7 Zonal 70.00%
કોઈ બી� પાળા માટ� આવી જ ટત વકરપીટ તા ચાટર બરાવો.
B) �ોતારા નવસતા માટ�રી ણકા ટ (�મક� રામ, મકારોરી સખયા, સાનરક �ોલીસ ચોકટ�
રામ, �ોસટરફટસ� રામ, R.W.A. વા �) બાા ક ટ રછામા રછા ૨ �ારા� એક ડો�મનટ
બરાવો. ડો�મનટમા રછામા રછા તમરા સબનધત ૪ �ચમ �ણ હોવા જોઈએ.
(�ાઠ ૩-૪ �ર)