ธันวาคม 2562 ปีที่ 11 i ฉบับที่ 3 แจกฟรี ·...

ธนวาคม 2562 ปท 11 I ฉบบท 3แจกฟร

How To ใชชวตอยางไรในวน “ไรถงขยะ”

Creative CityOslo

Creative BusinessRefill Station

helpim

eter.com

“Everyone has the perfect gift to give the world-and if each of us is freed up to give our unique gift,

the world will be in total harmony.”

ทกคนสามารถมอบของขวญทสมบรณแบบใหแกโลกไดและหากเรามอสระทจะใหของขวญในแบบของตวเองแลว

โลกกจะอยไดอยางกลมกลน

R. Buckminster Fullerสถาปนก นกประพนธ และนกออกแบบชาวอเมรกน

helpim

eter.com

Contents : สารบญ

Creative Update 6Green Financing ใชเงน...กสภาพแวดลอม / “โปเกมอน” ฉนจะชวยนาย! / รวมแอพฯสำาหรบคนชอบกน (จน) คลนแบบไมทงขวาง Creative Resource 8Documentary / Book / Application MDIC 10Solar Vengersนวตกรรมทจะทำาใหคนไทยไมกลวแดด

Cover Story 12Earth needs (YOU) r giftเทศกาลมอบของขวญ (ให) โลก F act and Figure 18ทำาไมเรายงรบถงพลาสตกทงทใจกอยากจะชวยโลก

Creative Business 20บทเรยนธรกจจาก Refill Stationผบกเบกรานปลอดบรรจภณฑเจาแรกในไทย How To 23ใชชวตอยางไรในวน “ไรถงขยะ” Creative Place 24Osloเมองรกโลกในแบบชาวนอรเวย The Creative 28อญชล อจจมาธร...สำารวจโอกาสในจกรวาล “ขยะ” จากสายพานอตสาหกรรมเบยรรายใหญของไทย

Creative Solution 34ขยะอาหารทไมไดมแคอาหาร

CREATIVE THAILAND I 4อนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตครเอทฟคอมมอนสแสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย

อนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตครเอทฟคอมมอนสแสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย

จดทำ�โดย l สำ�นกง�นสงเสรมเศรษฐกจสร�งสรรค (องคก�รมห�ชน) (CEA)1160 อ�ค�รไปรษณยกล�ง ถนนเจรญกรง แขวงบ�งรก เขตบ�งรก กรงเทพฯ 10500 โทร. 02 105 7400 แฟกซ. 02 105 7450พมพท l บรษท สหมตรพรนตงแอนดพบลสชง จำ�กด โทร. 02 903 8257-9จำ�นวน 10,000 เลม

ตดตอลงโฆษณ�: [email protected]

นตยส�รฉบบนใชหมกพมพจ�กนำ�มนถวเหลองทไมเปนอนตร�ยตอสขภ�พ ทงยงเปนมตรตอสงแวดลอม และใชกระด�ษ

รไซเคล ซงเปนผลผลตของผประกอบก�รไทย

จดทำ�ภ�ยใตโครงก�ร “Creative Thailand สร�งเศรษฐกจไทยดวยคว�มคดสร�งสรรค” โดยสำ�นกง�นสงเสรมเศรษฐกจ สร�งสรรค (องคก�รมห�ชน) (CEA) ซงมเป�หม�ยในก�รเผยแพรคว�มรเกยวกบเศรษฐกจสร�งสรรค (Creative Economy) และผลกดนก�รใชคว�มคดสร�งสรรคในก�รขบเคลอนเศรษฐกจไทย

บรรณ�ธก�รทปรกษ� l อภสทธ ไลสตรไกล บรรณ�ธก�รอำ�นวยก�ร l มนฑณ ยงวกล ทปรกษ� l เลอช�ต ธรรมธรเสถยร บรรณ�ธก�รบรห�ร l พชรนทร พฒน�บญไพบลย

กองบรรณ�ธก�ร l เบญจวรรณ ระงบภย, สรศกด ปญช�น�ญค�, ณฐณช�ต ศรวลลภ และ ปยวรรณ กลนศรสข เลข�กองบรรณ�ธก�ร l ณฐช� ตะวนน�โชต

ศลปกรรม l ชดชน นนน�ทนนท ประส�นง�นกองบรรณ�ธก�ร l วนบษป ยพเกษตร ช�งภ�พและมลตมเดย l ภรร� ดษฐ�กรณ เวบไซต l นพกร คนไว

CREATIVE THAILAND I 5

Editor’s Note : บทบรรณาธการ

ในชวงทศวรรษทผ�นม�แมว�เศรษฐกจโลกจะขนๆ ลงๆ แตสำ�หรบก�ร

ต�มห�ประสบก�รณจ�กก�รทองเทยว ในย�มทร�ค�ตวเครองบนเปนใจ

ทงก�รโดยส�รแบบโลวคอสต และก�รทำ�โปรโมชนของส�ยก�รบนหลกทตอง

ตอสกบโลวคอสต บวกกบก�รขย�ยเสนท�งของส�ยก�รบนทครอบคลมกว�

20,000 เมองทวโลก กเพยงพอทจะเปนส�เหตหลกในร�ยง�นของสม�คมขนสง

ท�งอ�ก�ศระหว�งประเทศ (IATA) ทระบว� ในป 2017 จำ�นวนผโดยส�รท�ง

เครองบนมยอดทะลเกน 4 พนล�นคนเปนปแรก เพมขนจ�กปกอนรอยละ 7.3

หรอเทยบเท�กบ 280 ล�นเทยว

แนวโนมก�รเตบโตของจำ�นวนผโดยส�รท�งเครองบนนยงเปนไปอย�ง

ตอเนอง สอดคลองกบทองคก�รสหประช�ช�ตค�ดก�รณว� ปรม�ณก�รปลอย

ก�ซค�รบอนไดออกไซดของธรกจก�รบนทเปนส�เหตของก�ซเรอนกระจกและ

ก�รเพมขนของอณหภมโลก จะเพมขนเปน 900 ล�นเมตรกตนในป 2018 และ

จะเพมขน 3 เท�ในป 2050

ธรกจส�ยก�รบนจงไมส�ม�รถอยเฉยเปนเป�นงใหถกกดดนฝ�ยเดยว

นอกเหนอจ�กคว�มพย�ย�มในก�รปรบปรงเครองยนตรทเออตอเชอเพลง

สะอ�ด ก�รเลอกจ�นช�มชอนสอมแบบเปนมตรตอสงแวดลอม ก�รตงเป�

ชดเชยก�รปลอยก�ซค�รบอนไดออกไซดดวยก�รสนบสนนเงนทนใหโครงก�รต�ง ๆ

ทชวยลดก�รปลอยก�ซ ล�สด KLM ส�ยก�รบนดชต เปดเกมรกดวยแคมเปญ

“Fly Responsibly” ทเชญชวนใหผโดยส�รคดกอนบน ว�จำ�เปนหรอไมทตอง

เดนท�งดวยเครองบน สำ�หรบก�รเดนท�งทส�ม�รถไปไดดวยรถบสหรอรถไฟ

ทสงผลกระทบนอยกว�

แมว�จะถกมองว�เปนสสนท�งก�รตล�ด แตกเปนแคมเปญทกระจ�ย

แรงกดดนกลบม�ทผโดยส�รใหเปนคนเลอก ว�คณจะเลอกชวยโลกในระดบไหน

ตงแตระดบสดโตงดวยก�รหนหลงใหกบก�รเชกอนในสถ�นทต�ง ๆ ยอมม

ประสบก�รณและรปในอนสต�แกรมนอยลง หรอระดบพอประม�ณดวยก�รเลอก

วธก�รเดนท�งท�งอนทใชเวล�น�นกว�แตปลอยก�ซค�รบอนนอยกว�

(ซงอ�จจะไมตองถงขนเดนท�งดวยเรอแบบนองเกรธ� ทนเบรก)

แตไมว�จะเลอกก�รเดนท�งแบบไหน ผบรโภคนนกตองรบบทหนกอยด

เพร�ะในก�รลดผลกระทบตอสงแวดลอม ก�รลดบรโภคยอมเปนสงดและยงม

ผผลตชวยหนนกยงสงผล แตก�รจะหลกหนหรออดทนตอสงยวยจ�กอลกอรทม

ในก�รนำ�เสนอสนค�และแคมเปญต�งๆ ทผดขนม�ร�วรใจนนเปนเรองย�ก

โดยเฉพ�ะอย�งยงในชวงเทศก�ลแหงก�รจบจ�ยใชสอยชวงปล�ยปอนยงใหญ

อย�งวนคนโสด วนแบลกฟร�ยเดย วนบอกซงเดย ทสนค�จะถกลดร�ค�อย�ง

เร�ใจ ก�รตอสท�งจตใจระหว�ง “ของมนตองม” กบก�รรกษโลกแบบท�งใด

ท�งหนง กอ�จเปนเรองทตดสนใจไดย�ก แตกใชว�จะชวยไมไดเลย เพร�ะยงม

อกหล�กหล�ยวธก�รทเร�จะส�ม�รถมอบของขวญปใหมปนใหกบตวเร�เอง

และโลกไดดวย

มนฑณ ยงวกล

บรรณ�ธก�รอำ�นวยก�ร

ของขวญ


Creative Update : คดทนโลก

Green Financingใชเงน...กสภาพแวดลอม

เรอง : พชรนทร พฒน�บญไพบลย

แมเร�จะรดว� “เงน” ซอไมไดทกอย�งบนโลก

โดยเฉพ�ะก�รซอห�สงแวดลอมทสมบรณ อ�ก�ศ

บรสทธ นำ�ทใสสะอ�ด ป�ไมทงอกง�ม หรอแมแต

ชวตของสตวทะเลทลมต�ยจ�กมลภ�วะทเพมขน

ทกท ...แตถงอย�งนนกใชว� “เงน” จะไมมค�

เสยทเดยวตอประเดนด�นสงแวดลอม

Green Financing คอนวตกรรมท�งก�รเงน

ทชวยสงเสรมและพฒน�สงแวดลอมใหดขนอย�ง

ยงยน ผ�นเครองมอท�งก�รเงนต�งๆ เชน

สนเชอสเขยว (Green Loan/Green Credit)

ตร�ส�รหนสเขยว (Green Bond) หรอกองทน

สเขยว (Green Funding) ซงนบเปนนวตกรรม

ทเกดขนจ�กคว�มรวมมอกนระหว�งอตส�หกรรม

ก�รเงนก�รลงทน และภ�คสวนทเกยวของกบ

สงแวดลอม เพอยงประโยชนเปนคว�มยงยน

ใหกบสงคมในวงกว�ง

ทงน โครงก�รท Green Financing มกจะ

มสวนรวมเข�ไปชวยเหลอกไดแก โครงก�รอ�ค�ร

สเขยวซงใชวสดทองถนทเปนมตรตอสงแวดลอม

โครงก�รเพอสร�งนวตกรรมก�รประหยดพลงง�น

หรอพลงง�นทดแทน โครงก�รพฒน�สำ�หรบ

ภ�คก�รเกษตรแบบอนทรยทมคว�มยงยน

โครงก�รเพอสร�งนวตกรรมทคำ�นงถงสงแวดลอม

หรอโครงก�รเพอลดผลกระทบตอก�รเปลยนแปลง

ของสภ�พอ�ก�ศ และลดสภ�วะโลกรอน

โดยปกตแลว ก�รใหสนเชอของสถ�บน

ท�งก�รเงนจะพจ�รณ�ถง “คว�มเสยง” และ

“ผลตอบแทน” จ�กโครงก�รทลงทนเปนหลกว�

จะส�ม�รถคนทนและเตบโตสร�งเปนผลตอบแทน

ไดม�กนอยเท�ใด แตโครงก�รเพอก�รพฒน�

อย�งยงยนเหล�น นวตกรรม Green Financing

จะเนนไปทก�รใหสนเชอทสร�งผลประโยชนให

กบสงคมและสงแวดลอม หรอก�รลดผลกระทบ

ตอสงแวดลอมใหไดม�กทสด ซงตวเลขดงกล�ว

จะสะทอนอยในอตร�ดอกเบยทแตกต�งกน จะม�ก

หรอนอย ขนอยกบว�โครงก�รนนสงผลกระทบ

ตอก�รเปลยนแปลงของสภ�พแวดลอมและคว�ม

ยงยนอย�งไร

ประโยชนของ Green Financing นน

นอกจ�กจะสงเสรมใหภ�คธรกจมสวนรวมรบผดชอบ

ตอสงแวดลอมและเตบโตอย�งยงยน ชวยให

ผประกอบก�รลดตนทนด�นพลงง�นและลด

ผลกระทบของธรกจทมตอชมชนและสภ�วะ

แวดลอมโลกแลว ยงชวยสร�งคว�มตระหนกรถง

คว�มสำ�คญและก�รพฒน�ของก�รธน�ค�รเพอ

คว�มยงยน และกระตนใหเกดก�รขย�ยก�รลงทน

ทรบผดชอบตอสงคม (Socially Responsible

Investment: SRI)

Green Financing จงเปนหนงในตวขบเคลอน

ก�รพฒน�อย�งยงยน ทเชอมโยงระหว�งนกลงทน

และผตองก�รเงนทนเพอชวยใหโลกนดขนกว�เดม

พรอมกบพสจนว�ก�รเงนเพอสงคมเปนสงท

เปนไปไดและทำ�ไดจรง

ทม� : ecology.co.uk / thestandard.co / salforest.com / thaipublica.org และ forum.thaivisa.com

เรอง : นพกร คนไว

รวมแอพฯ สำาหรบคนชอบกน(จน) คลนแบบไมทงขวาง

1.3 พนล�นตนคอจำ�นวนของอ�ห�รเหลอทง

ในแตละป ทงทม�จ�กผลผลตท�งก�รเกษตร

จ�กร�นอ�ห�ร ซเปอรม�รเกต และครวเรอน

เศษอ�ห�รเหล�นปลอยก�ซเรอนกระจกม�กกว� 4.4

พนล�นตนตอป ทสำ�คญห�กเร�ยงไมแกปญห�น

ภ�ยในป 2050 เร�จะไมมอ�ห�รเพยงพอเลยงคน

ทงโลก ฉะนน ถ�อย�กกนอมกนอรอยกนไปน�นๆ

ม�ทำ�คว�มรจกแอพพลเคชนทจะชวยใหเร�

ควบคมก�รทงอ�ห�รไดดยงขน ซงเปนก�รชวย

รกษ�โลกและรกษ�เงนในกระเป�ไปพรอม ๆ กน

foodlist ใครเปนแฟน “น�ททอง” อ�ห�รลดร�ค� แอพฯ

จ�กนอรเวยนตอบโจทยทสด เพร�ะจะชวยชเป�

สนค�ใกลหมดอ�ยและลดร�ค�ในซเปอรม�รเกต

ไดง�ยๆ เพยงแคถ�ยรปสนค� เขยนชออ�ห�ร

ร�ค� และวนทควรบรโภคกอน แลวโพสตลงใน

แอพฯ เพยงเท�นผใชร�ยอนกจะไดเหนสนค�ท

ควรซอกอนเสย อกทงมลนธและองคกรก�รกศล

กจะไดรบขอมลอ�ห�รเหลอทงเหล�นไดอย�ง

รวดเรว เพอเตรยมว�งแผนไปรบอ�ห�รม�สงตอ

ใหผย�กไรไดทนเวล� นอกจ�กนร�นค�และ

ซ เปอรม� ร เกตหล�ยแหงย งกล�ยม�เปน

พ�รตเนอรของแอพพลเคชนนเพอตดตอกบ

มลนธบรจ�คอ�ห�รไดโดยตรง

foodlist.no


ทม� : foodlist.no / nowasteapp.com / winnowsolutions.com

ทม� : บทคว�ม Dead Coral and Toxic gas: Even Pokémon Is Talking About the Climate Emergency โดย Sophie Lamberts จ�ก happymag.tv / บทคว�ม Garlarian Weezing จ�ก swordshield.pokemon.com / บทคว�ม ‘ปะก�รงทนรอน’ ท�งรอดโลกวกฤต จ�ก nstda.or.th

เรอง : ณฐช� ตะวนน�โชต

“โปเกมอน” ฉนจะชวยนาย!

“โปเกมอน” ตวก�รตนยอดฮตและชอเรยกของ

สงมชวตทอ�ศยอยในโลกแหงจนตน�ก�รซงถก

คดขนโดยซ�โตช ท�จร (Satoshi Tajiri) ทแม

หน�ต�อ�จจะไมเหมอนสตวจรง ๆ ของโลก

มนษยเท�ไรนก แตกปฏเสธไมไดเลยว� เจ�สตว

ประหล�ดเหล�นไดสะทอนคว�มเปนไปของ

ธรรมช�ต และในขณะเดยวกนกไดรบผลกระทบ

จ�กคว�มเปลยนแปลงของโลกไมนอยเลย

เกมโปเกมอนภ�คล�สด Pokémon Sword

(2019) และ Pokémon Shield (2019) ของเครอง

Nintendo Switch ไดพ�ผเลนไปทองดนแดน

“ก�ล�ร” (Galar) ทองตนแบบม�จ�กภมประเทศ

ของเก�ะองกฤษ และมก�รเพมโปเกมอนตวใหม

พรอมปรบเปลยนหน�ต�ของโปเกมอนตวเดม

หล�ยตวใหมคว�มใกลเคยงกบโลกคว�มเปนจรง

ม�กยงขน

โดยหนงในโนโปเกมอนทไดรบผลกระทบ

จ�กภ�วะ โลก รอนม�กท ส ดต วห น งก ค อ

เจ�คอรซอล� (Corsola) ทเคยเปนโปเกมอน

ปะก�รงสชมพหน�ต�น�รกและมคณสมบตของ

โปเกมอนธ�ตนำ�-หนจ�กภ�คกอน ๆ ซงมหน�ต�

เหมอนเดมม�รวม 20 ป (1999 - 2019) ในตอนน

คอรซอล�ไดกล�ยเปนปะก�รงฟอกข�วสซด

เปนโปเกมอนธ�ตผทม�พรอมกบคำ�บรรย�ยว�

“ภมอ�ก�ศทเปลยนแปลงฉบพลนทำ�ใหคอรซอล�

ส�ยพนธดงเดมห�ยไป และคอรซอล�ส�ยพนธ

ใหมนจะส�ม�รถดดพลงชวตของใครกต�มทม�

แตะโดนตวมน” ซงก�รกล�ยพนธของคอรซอล�

ในครงนกไดรบอทธพลม�จ�กปญห�ปะก�รง

ฟอกข�วทกำ�ลงทวคว�มรนแรงขน แคในชวง

30 ปทผ�นม� เร�สญเสยปะก�รงทวโลกไปแลว

กว� 50% จ�กส�เหตของมลพษและอณหภมนำ�

ทะเลทสงขน ซงนกวทย�ศ�สตรค�ดก�รณว�

ในป 2050 แนวปะก�รงอ�จต�ยลง (และกล�ย

เปนผ) เกอบทงหมด

No Wasteบ�นไหนม “ผกพนป” “นำ�ซปหมนป” หรอ “เยลล

กนไดเปนเดอน” ตองโหลดแอพฯ นโดยดวน เพร�ะ

ห�กคณมกลมเสมอว�มผกผลไมและอ�ห�ร

ม�กม�ยแชไวอยในตเยน พอม�รตวอกทกเน�เสย

จนกนไมไดแลว แอพฯ No Waste นจะชวยใหคณ

จดก�รอ�ห�รทอยในต เยนไดอย�งง�ยด�ย

เพยงลงร�ยชออ�ห�รทอยในตเยน เขยนวนทควร

บรโภคกอนหรอวนหมดอ�ย เพอกลบม�เชกสถ�นะ

ของอ�ห�รทเกบไว อกทงยงส�ม�รถตรวจสอบ

ประวตยอนหลงไดว�แอพฯ นชวยคณประหยด

ค�ใชจ�ยในก�รชอปปงอ�ห�รครงตอ ๆ ไปไดเท�ไร

หรอลดก�รทงอ�ห�รไปแลวกร�ยก�ร

Winnowทก ๆ ปร�นอ�ห�รในสหร�ชอ�ณ�จกรจะทง

อ�ห�รเหลอประม�ณ 9.2 แสนตน สต�รตอพ

Winnow จงพฒน�เทคโนโลยทจะชวยให

ร�นอ�ห�รลดก�รทงอ�ห�รเหลอ โดยออกแบบ

ซอฟตแวรทประมวลผลจ�กต�ชงทอยใตถงขยะ

และกลองทอยข�งบน จบภ�พและชงนำ�หนก

อ�ห�รทถกทง กอนคำ�นวณเปนร�ค�ทเสยไปตอ

อ�ห�รชนดนน ๆ พรอมทงยงบนทกขอมลและ

เปรยบเทยบประวตก�รทงอ�ห�ร เพอใหร�น

ห�วธปรบปรงก�รทงของเหลอไดดขน จ�กก�ร

ใชง�น Winnow พบว�มนไดชวยใหร�นอ�ห�ร

ลดค�ใชจ�ยไปไดรอยละ 2 - 8 โดยมร�นอ�ห�ร

ใชง�นอยแลวใน 30 ประเทศทวโลก

nowasteapp.com

winno

wso

lutio

ns.com

วซง (Weezing) เปนโปเกมอนอกตวหนงท

ถกมลภ�วะทำ�ร�ย ในภ�คใหมนรปร�งหน�ต�

ของมนเปลยนไปโดยสนเชง จ�กโปเกมอนแกส

ตวสมวงกล�ยเปนโปเกมอนสเท�ทมปลองควน

โรงง�นอยบนหว ซงส�เหตกม�จ�กก�รทมนตอง

บรโภคอ�ก�ศเสยและก�ซพษเพอยงชพ และ

ส�รพษทสะสมอยภ�ยในร�งก�ยกกล�ยเปนเมฆ

ก�ซพษสเขยวทรวไหลออกม�ลอยอยรอบ ๆ ตว

ก�รกล�ยพนธในครงนจงเปนภ�พสะทอนของ

ปญห�มลภ�วะท�งอ�ก�ศทเกดจ�กโรงง�น

อตส�หกรรม ซงผนวกเข�กบเรองร�วของก�รปฏวต

อตส�หกรรม (Industrial Revolution) ทมจดเรมตน

จ�กประเทศองกฤษในชวงกล�งศตวรรษท 18

อนเปนตนแบบของเกมนนเอง


Creative Resource : วตถดบทางความคด

เรอง : เบญจวรรณ ระงบภย และ สรศกด ปญช�น�ญค�

FEAT U RED DOCU M EN TARYCatching the Sun (2015)กำ�กบและเขยนบทโดย Shalini Kantayya

ส�รคดทแสดงเสนท�งก�รสร�งอ�ชพจ�กอตส�หกรรมพลงง�นแสงอ�ทตย ซงเรมตนจ�กเหตก�รณโรงกลนนำ�มน

เชฟรอน (Chevron Richmond Refinery) ในรชมอนด แคลฟอรเนย เกดเพลงไหมรนแรงจนกระทบตอสขภ�พ

ของผคน

แวน โจนส (Van Jones) ผกอตงองคกร Green For All มองว� นโยบ�ยสเขยวคอท�งออกทดทสด โดยเฉพ�ะ

เมอผคนห�ร�ยไดจ�กง�นทเปนมตรกบสงแวดลอมและสร�งเศรษฐกจไดไปพรอม ๆ กน นนน�จะเปนท�งออก

ทยงยน เข�จงเรมตนจ�กก�รสอนง�นด�นพลงง�นแสงอ�ทตยใหกบคนทจนและผทตกง�น โดยพย�ย�มทำ�ให

ทกคนเหนคว�มสำ�คญของพลงง�นแสงอ�ทตยตงแตระดบครวเรอนเพอชวยแกไขปญห�เศรษฐกจในระดบเลก ๆ กอน

โจนสยงมโอก�สไดเข�รบหน�ทเปนทปรกษ�ด�นพลงง�นสเขยวของรฐบ�ลน�ยบ�รก โอบ�ม� และมสวนสำ�คญ

ในก�รสนบสนนโครงก�รด�นสงแวดลอมและอ�ชพสเขยว (Green Job) ก�รว�งนโยบ�ยเศรษฐกจสเขยว

ก�รจดทำ�ม�ตรก�รซอข�ยแลกเปลยนก�ซเรอนกระจก ก�รจำ�กดสทธพเศษกบบรษททสร�งมลพษ และก�รให

ก�รสนบสนนก�รสร�งธรกจและอตส�หกรรมสเขยว เพอสร�งอ�ชพสเขยวใหม�กยงขนตอไป ซงนโยบ�ยทงหมดนแมจะดตอโลก แตกลบสงผลเสยม�กม�ย

กบตวเข� ทว�โจนสกยงไมหยดเดนหน�สร�งอ�ชพสเขยวใหเกดขนตอไป

ในขณะทประเทศจน บรษททดำ�เนนธรกจด�นพลงง�นสเขยวมอตร�ก�รเตบโตถงรอยละ 50 ตอป และไดรบก�รสนบสนนจ�กรฐบ�ล ทงด�นเทคโนโลย

อตร�ภ�ษ นโยบ�ย ไปจนถงก�รสนบสนนก�รใชง�นในครวเรอน สวนประเทศเยอรมนกมก�รใชพลงง�นสเขยวถงรอยละ 75 ของประเทศ และถอเปนผนำ�

ด�นพลงง�นแสงอ�ทตยระดบโลก

อตส�หกรรมหรออ�ชพสเขยวอ�จจะยงไมไดเกดขนในทกประเทศ แตปญห�สงแวดลอมทกวนนกำ�ลงกระตนใหเร�ทกคนตองตนตวหรอใหคว�มสำ�คญ

ม�กขน โดยไมตองรอใหรฐบ�ลหรอหนวยง�นไหนม�ทำ�หน�ทบงคบใช เพร�ะทกสงส�ม�รถเรมตนไดจ�กตวเร�เอง

*ส�ม�รถชมส�รคด Catching the Sun ไดท�งเนตฟลกซ

msp

film.org


An Inconvenient Sequel: Truth to Power (2017) กำ�กบโดย Bonni Cohen และ Jon Shenk

ส�รคดภ�คตอจ�ก An Inconvenient Truth (2006) ส�รคดเกยวกบปญห�โลกรอนทไดรบร�งวล

ออสก�ร ด�นส�รคดยอดเยยม ครงน อล กอร (Al Gore) ผเขยนบทและแสดงนำ�กลบม�เล�เรองวกฤต

โลกรอนทรนแรงม�กขน เรมจ�กปญห�นำ�แขงขวโลกเหนอทกำ�ลงละล�ย ภ�พข�วสถ�นก�รณภยพบต

ธรรมช�ตจ�กข�วทวโลก ตงแตนำ�ทวมในสหรฐฯ ไปจนถงเหตพ�ยไหเยยนถลมฟลปปนส และกร�ฟก

แสดงสถตต�ง ๆ ส�รคดภ�คตอนยงเนนก�รนำ�เสนอก�รตอสของ อล กอร ซงเปนเสมอนฮโรทตอง

ตอสกบปญห�โลกรอน และยงตองตอกรกบนกก�รเมอง ทงก�รถกไตสวน และก�รยบยงงบประม�ณ

ด�นก�รรกษ�สงแวดลอม เพอใหผคนตระหนกถงปญห�ก�รเปลยนแปลงของอณหภมโลก นอกจ�กน

ยงมก�รว�งตวละครใหมอย�งโดนลด ทรมป ผปฏเสธก�รใหก�รสนบสนนด�นปญห�โลกรอน ส�รคด

เรองนจงยนยนถงคว�มตงใจจรงของอล กอร ในก�รแกไขปญห�สภ�พอ�ก�ศทเปลยนแปลง และ

ยงเปนแรงบนด�ลใจใหผชมหนกลบม�รกโลกใหม�กขนอกดวย

D OCU M E N TA R Y

Ecolife

ก�รมสวนรวมในก�รแกไขปญห�สงแวดลอมนนทำ�ไดหล�ยรปแบบ โดยชองท�งหนงทเหม�ะกบ

ไลฟสไตลของคนยคใหมในปจจบนกคอ แอพพลเคชน Ecolife ชองท�งดจทลทสนบสนนก�รลดใช

พล�สตกไปพรอมกบชวยสร�งคว�มเพลดเพลนใหกบผใชง�น เพยงแคเปดแอพพลเคชน และมองห�

ควอ�รโคดของ Ecolife ทแสดงไว ณ ร�นค�ทรวมร�ยก�ร ผใชกส�ม�รถเลอกในแอพพลเคชนไดว�

จะไมรบสงใดบ�งเพอชวยโลก เชน ถงพล�สตก หลอดพล�สตก เมอสแกนเสรจแลว กจะไดรบแตม

สะสมเพอแลกรบของร�งวลและสทธประโยชนต�ง ๆ จ�กผสนบสนน นอกจ�กน ทกครงทสแกนจ�ก

แอพพลเคชน ยงจะไดรบตวก�รตนน�รก ๆ ใหไดสะสมอกดวย เรยกไดว�นอกจ�กจะรกษโลกแลว

กยงสนกไปกบวถก�รชวยโลกแบบควต ๆ ไดดวย

A PPL ICATION

พบกบวตถดบท�งคว�มคดเหล�นไดท TCDC Resource Center

Zero Waste Fashion Design โดย Timo Rissanen และ Holly McQuillan

ปญห�มลพษจ�กอตส�หกรรมแฟชนและสงทอ

กำ�ลงกล�ยเปนปญห�ของสงคมนยมฟ�สตแฟชน

แนวคดแบบ Zero Waste Fashion Designs

(ZWFD) จงเรมไดรบคว�มสนใจม�กขน ดวยเทคนค

ต�งกนไป ตงแตก�รผลตเสนใยจ�กวสดรไซเคล

ก�รว�งแผนกระบวนก�รผลตทไมสงผลกระทบ

ตอสงแวดลอม ก�รนำ�เศษผ�ทเหลอม�ผลต

ดวยเทคนควธใหม ๆ เพอลดปรม�ณขยะเหลอทง

ใหนอยทสด

หนงสอเลมนไดแนะนำ�เทคนควธก�รทำ�

แพตเทรนผ�เพอใหเหลอทงนอยทสดหรอแทบ

ไมเหลอทงเลย รวมไปถงก�รนำ�โปรแกรม

คอมพวเตอร CAD ม�ปรบใชอย�งเชน ก�รนำ�

วธเลเซอรคตและก�รปกผ�แบบดจทลม�ทดแทน

ก�รเกบรมผ�เพอไมใหเหลอผ�ทง รวมถงก�รทำ�

แพตเทรนเชงอตส�หกรรมทมคว�มซบซอน

ซงผเขยนไดนำ�เสนอทงแนวคว�มคด บทเรยน

เชงปฏบต และแพตเทรนทด�วนโหลดเพมเตมได

เพอใหนำ�ไปปรบใชกบแนวคดแบบ ZWFD ได

อย�งเหม�ะสมตอไป

BOOK

msp

film.org


MDIC : นวตกรรมและวสด

SOLAR VENGERSนวตกรรมทจะทำาใหคนไทยไมกลวแดด

เรอง : ปยวรรณ กลนศรสข

พบกบนวตกรรมและวสดสร�งสรรค ไดทชน 2 หอง Material & Design Innovation Center, CEA

ห�กโลกนส�ม�รถเกบเกยวพลงง�นจ�กแสงอ�ทตยขน�ด 1 เทระเมตร (TM)

ไดเพยง 1 เปอรเซนต นนกจะเพยงพอตอคว�มตองก�รใชพลงง�นทงหมดแลว

ดวยปรม�ณทมห�ศ�ลร�วกบไมมวนหมดไป รวมถงก�รเปนพลงง�น

สะอ�ด ทำ�ใหพลงง�นแสงอ�ทตยกล�ยม�เปนพลงง�นท�งเลอกทหล�ย

ประเทศเลอกใช ทงก�รเปลยนเปนคว�มรอน (Solar Thermal) ในรปแบบ

อณหภมตำ�หรอนอยกว� 150 องศ�เซลเซยสเพอใชในครวเรอน และอณหภม

กล�งถงสง 150-600 องศ�เซลเซยส เพอใชผลตไฟฟ� ดวยเทคโนโลย

ก�รรวมแสง (Solar Concentrator) ซงทำ�อณหภมไดกว� 1,000 องศ�เซลเซยส

และก�รรวมแสงแบบพ�ร�โบล� (Solar Parabolic) ทเคลอนทต�มแสงอ�ทตย

ซงมประสทธภ�พร�ว 20 เปอรเซนต

ในประเทศไทยเร�ส�ม�รถเกบเกยวพลงง�นแสงอ�ทตยไดด

เนองจ�กรบคว�มเขมของแสงอ�ทตยไดสงถง 18 เมกะจล/ต�ร�งเมตร

ทว�ก�รนำ�ม�ใชกลบยงทำ�ไดไมเพยงพอ ปจจบนจงมก�รคดคนเทคโนโลย

ทชวยเพมประสทธภ�พในก�รเกบเกยวพลงง�นแสงอ�ทตย โดยศนยน�โน

เทคโนโลยแหงช�ต (NANOTEC) ไดพฒน�ส�รเคลอบเพอปองกนฝนบน

แผนโซล�รเซลล หรอ Solar Concentrator with Graphene Absorber

ซงเปนผลง�นวจยส�รเคลอบผวจ�กอนภ�คน�โนกร�ฟนและน�โนซลก�

สำ�หรบดดซบพลงง�นจ�กก�รรวมแสงอ�ทตยททนท�นตอสภ�วะคว�มรอน

สงม�กกว� 500 องศ�เซลเซยส มคว�มยดเก�ะสง และทนตอก�รยดหด

จ�กคว�มรอนของพนผวโลหะ นอกจ�กน ยงส�ม�รถเตรยมไดจ�ก

กระบวนก�รแบบ Wet Process และขย�ยกำ�ลงก�รผลตได ชวยทดแทน

กระบวนก�รเคลอบแบบสญญ�ก�ศขนสงทตองใชเทคโนโลยจ�กต�งประเทศ

ส�รเคลอบดงกล�วถกนำ�ไปใชบนแผงผลตพลงง�นรวมจ�กแสงอ�ทตยแบบ

พ�ร�โบลกของบรษท เอ ท อ จำ�กด อ.บ�งปะกง จ.ฉะเชงเทร� โดยส�ม�รถ

รวมแสงไดอณหภม 500 องศ� เพอผลตไอนำ�ทคว�มรอน 450 องศ�

คว�มดน 30 บ�ร และเปลยนเปนไอนำ�แรงดนสงกอนนำ�ม�ปนไฟเพอใช

ในโรงง�นได ทงน ดร.พศษฐ คำ�หนอแกว ดร.ธนยกร เมองน�โพธ

คฑ�วธ โลหะเวช และทพวรรณ สดใส นกวจยกลมวจยวสดผสมและ

ก�รเคลอบน�โน ทมวจยนวตกรรมเคลอบน�โน ไดรบร�งวลเหรยญทอง

เกยรตยศ (Gold Medal with the Congratulations of the Jury) และ

ร�งวล Special Award จ�กผแทนกระทรวงศกษ�ธก�รและวทย�ศ�สตร

แหงสหพนธรฐรสเซย จ�กผลง�นส�รเคลอบดดซบคว�มรอนดวยอนภ�ค

น�โนกร�ฟน-ซลก� สำ�หรบแผงพลงง�นรวมแสงอ�ทตยแบบร�ง

แมประเทศไทยจะมนวตกรรมใหม ๆ ในก�รนำ�พลงง�นแสงอ�ทตย

ม�ใชประโยชนอย�งมประสทธภ�พม�กขน แตกยงคงมคำ�ถ�มถงคว�มคมค�

ของก�รลงทนกบพลงง�นแสงอ�ทตย (Energy Payback Period - EPBP)

โดยเฉพ�ะระยะเวล�คนทนพลงง�นของเทคโนโลยแตละชนดซงยงคงเปนท

ถกเถยง แมกระนน ก�รเตบโตของก�รลงทนด�นพลงง�นแสงอ�ทตยกยงคง

เตบโตกว� 2.5 ล�นล�นเหรยญสหรฐฯ โดยมจนเปนประเทศทมก�รลงทน

สงทสดในโลก คงตองจบต�ดกนตอไปว�มนษยจะสร�งสรรคอะไรไดใหม

เกยวกบแหลงพลงง�นสะอ�ดนในอน�คต

ทม� : ก�รบรรย�ยเรอง “เทคโนโลยพลงง�นแสงอ�ทตย” โดย ดร.พศษฐ ตำ�บอแกว / กจกรรมเวรกชอป Solar Vengers กลม MakerVenger ทมวจยนวตกรรมเคลอบน�โน ศนยน�โนเทคโนโลยแหงช�ต ในกจกรรมเวรกชอป Solar Vengers กลม MakerVenger จดโดย CEA วนท 16 พฤศจก�ยน 2562 / บทคว�ม “นกวจยน�โนเทค สวทช. คว�ร�งวลเหรยญทองเกยรตยศ (Gold Medal with the Congratulations of the Jury) จ�กง�นประกวดสงประดษฐน�น�ช�ต The 47th International Exhibition of Inventions Geneva นครเจนว� สม�พนธรฐสวส” จ�ก nanotec.or.th

Photo

by D

aoud

i Aiss

a on

Unsplas

h

หมดปญหาหยบนตยสารไมทนสมครสมาชกรายปคาใชจายในการจดสง 200 บาท (12 เลม)

หรอดาวนโหลดใบสมครออนไลนcreativethailand.org/contactus

สมาชกใหมชอนามสกลเพศ ชาย

คร/อาจารย ผประกอบการ

หญง อาย อเมลโทรศพท โทรศพทมอถอ

สมาชกเกา (ตออาย)

นกเรยน

ภาพยนตร

หมบาน/บรษท

เลขประจาตวผเสยภาษ เพอออกใบเสรจรบเงน

ศลปะการแสดงพพธภณฑ/หองแสดงงานวรรณกรรม/การพมพ/สอสงพมพ

โฆษณาแฟชน

การออกแบบโทรทศน/วทยการกระจายเสยง

สถาปตยกรรม ทองเทยว/โรงแรม/สายการบน หตถกรรม/งานฝมอ คาปลก/คาสง

ดนตร

อาหารการแพทย

ทศนศลป/การถายภาพโทรคมนาคมการเงน/ธนาคาร

ซอฟตแวร/แอนเมชน/วดโอเกม

นสต/นกศกษา นกออกแบบ/ครเอทฟ อาชพอสระ ขาราชการ/รฐวสาหกจพนกงานบรษท

อนๆ โปรดระบ

อนๆ โปรดระบ

จงหวดเลขท

หนวยงาน/แผนก

รหสไปรษณยซอย ถนน ตำบล/แขวง อำเภอ/เขต

หมบาน/บรษท

จงหวด

ตองการสมครสมาชกนตยสาร Creative Thailand ระยะเวลา 1 ป จำนวน 12 เลม

เชคสงจายสานกงานสงเสรมเศรษฐกจสรางสรรค (องคการมหาชน) (CEA) พรอมใบสมครสมาชกโอนเงนเขาบญช สำนกงานสงเสรมเศรษฐกจสรางสรรค (องคการมหาชน) ธนาคารกรงเทพ สาขาสำนกงานใหญสลม เลขทบญช 101-9-12219-9• แฟกซใบสมครพรอมหลกฐานการโอนเงนมาท 02-105-7450• หรอสงไปรษณยมาท สานกงานสงเสรมเศรษฐกจสรางสรรค (องคการมหาชน) (CEA) อาคารไปรษณยกลาง 1160 ถนนเจรญกรง แขวงบางรก เขตบางรก กรงเทพมหานคร 10500• หรอแนบไฟลใบสมครพรอมหลกฐานการโอนเงนมาทอเมล [email protected]

สอบถามขอมลเพมเตมไดท 02-105-7400 ตอ 116

เรมตงแตฉบบเดอน โดยยนดเสยคาใชจายในการจดสงเปนจำนวนเงน 200 บาท

เลขทหนวยงาน/แผนก

รหสไปรษณยซอย ถนน ตำบล/แขวง อำเภอ/เขต

เหมอนทอยในการจดสง

ขอมลผสมครสมาชก

อาชพ

สาขา/อตสาหกรรมทเกยวของกบอาชพของทาน

ทอยในการจดสง

วธการชำระเงน

ทอยในการออกใบเสรจ

พบกบนตยสาร “คด” Creative Thailand ไดทร�นหนงสอ หองสมด สม�คม อ�ค�รสำ�นกง�น และร�นก�แฟใกลบ�น ในกรงเทพฯ เชยงใหม หวหน และจงหวดอนๆ รวมถง miniTCDC ดสถานทจดวางทงหมดไดท:creativethailand.org/contactus

กรงเทพฯรานหนงสอ• Asia Books• Kinokuniya• B2S• แพรพทย� รานกาแฟ/รานอาหาร• Au Bon Pain• Starbucks• TOM N TOM’S COFFEE• True Coffee• Auntie Anne’s• Baskin Robbins• Coffee World• Mister Donut• Black Canyon• McCafe’• ดอยตง• Ninety four coffee• Puff & Pie• Red Mango• Iberry• Greyhound Cafe’• Amazon Cafe’• Chester’s Grill• Luv minibar พพธภณฑ/หอศลป• หอศลปวฒนธรรม แหงกรงเทพมห�นคร• มวเซยม สย�ม• อทย�นก�รเรยนร (TK park)• นำ�ทอง แกลเลอร สมาคม/หองสมด• ศนยศลปะน�น�ช�ต สม�คมฝรงเศส• หองสมดเนลสน เฮลส The Neilson Hays Library • หองสมด - นด�• สม�คมโฆษณ� แหงประเทศไทย• สม�คมธน�ค�รไทย• สม�คมสโมสรนกลงทน• หองสมด สสวท.• สม�คมหอก�รค�ไทย• สถ�บน• Wall Street Institute• Raffle Design Institute• Vision Swimming Academy เชยงใหม • woo cefe• Kagee• Ristresto lab• ท�แพอสต+ dibdee.binder • C.A.M.P ,MAYA• True Coffee ,หอสมด มช.• Punspace, นมม�นฯ• asama cafe• ม�ห�สมด (บ�นข�งวด)• see scape gallery• nimmanian club• 8 days a week• Bulbul book cafe’• Graph cafe’• Cefe de museum• local cafe Think park • Librarista• Artisan ววล�ย• paper spoon• ก�แฟรสนยม, หลง มช ท�งขนก�แล• The barn : Eatery Design• Book Republic• wake up หน�มอ• Fab cafe’• kum cafe คมเจ�บรรตน

• MAIIAM Contemporary Art Museum• ชวต ชว�• Minimeal Cafe• Impresso• Restr8to• Penguin Villa (Penguin Getto)• ก�แฟอ�ข� อ�ม� La Fattoria ส�ข�2 • Happy Hut ถ.นมม�นฯ • ร�ชดำ�เนน • Mai Bakery In Garden • Starbucks The Plaza• Yesterday Hotel • October • สรยนจนทร� นมม�นฯ ซอย 1 • ร�นมช�มชย (ก) • Cafe’de nimman • The Booksmith • ร�นช� (Drink Club) • Cotto Studio • Starbucks Nimmanhemin• Fern Forest Cafe’• 9th Street Cafe นมม�นฯ ซอย 9 • ดวงกมล (Duang Kamol) • Rustic & Blue - Handgrown • Produce & Artisan Food นมม�นฯ ซอย 9• หอนทรรศก�รศลปวฒนธรรม มช. หวหน • ร�นก�แฟ ชบชว� หวหน • อยเยน หวหน บลโคน • บ�นใกลวง • ภตต�ค�รมกรณ� • บ�นถวเยน @ แนบเคห�สน • ร�นอ�ห�รหวหน (โกท) • ก�แฟข�งบ�น • IL GELATO ITALIANO • Together Bakery & Cafe’• โรงแรม วรบระหวหน• Let’s Sea• โรมแรม ดน หวหน • เดอะรอค หวหน • บ�นจนทรฉ�ย • หวหน มนตร� รสอรท• ลน�ฮท รสอรท กระบ• Nakamanda Resort & Spa• Rawee Warin Resort & Spa• A little Handmade Shop ขอนแกน • Hug School of Creative Arts• ร�นสบส�น • ร�นก�แฟ คอฟฟ เดอ หล� (Coffee Der La) เชยงราย • ร�นหนงสอ herebookafe• ร�น Coffee Dad นครราชสมา • Hug station resort นครปฐม • ร�น Dipchoc Cafe นครสวรรค• ร�น Bitter Sweet นาน • ร�น Runway Coffee• ร�นคล�สสค โมเดล น�น

• ร�นก�แฟป�กซอย • ร�น Nan Coffee Bean ปาย/แมฮองสอน • ร�นคอฟฟอนเลฟ • ร�น all about coffee • ร�นป�ยหว�นบ�นนมสด • ร�นเลกเลก• ป�ยวม�นรสอรท พงงา• Niramaya Villa and Willness Resort• Ranyatavi Resort Phang Nga• The Sarojin เพชรบร• Grand Pacific Sovereign • Resort & Spa• DevaSom Hua Hin Resort ภเกต • ร�นหนง(สอ) ๒๕๒๑ ภเกต• The oddy Apartment & Hotel• At Panta Phuket• Banyan Tree Phuket• Le Meridien Phuket• Millienium Ressort Patong Phuket• Novotel Phuket Resort • Patong Paragon Resort & Spa Phuket • Sheraton grand Lagana Phuket• Sri wanwa Phuket Villa• Thanyapura ระยอง• Le Vimarn Cottage ลำาปาง • อ�ลมภ�งค เกสทเฮ�ส แอนด มอร ลำ�ป�ง• ร�นเอก�ลเต Egalite Bookshop • Lampang Art Center เลย • บ�นช�นเคยง• ม�เลยเด เกสตเฮ�ท ลพบร • ซนดคอฟฟ สมทรสงคราม/อมพวา• Baan Amphawa Resort and Spa สโขทย• Ananda Co.,Ltd. สราษฎรธาน• Muang Samui Spa Resort• Pavilion Samui Boutique Resort• The Sunset Beach Resort and Spa Taling ngam• Nora Beach Resort Samui อทยธาน• ร�นบคโทเปย Booktopia • Avatar Miracles

Photo

by D

aoud

i Aiss

a on

Unsplas

h


Cover Story : เรองจากปก

ฟองพษขาวปยลอยละลองเหนอแมนำายมนา หมขวโลกผอมโซทความหวบบใหตองออกมาหากนในเมอง ไฟปาลกลามใหญโต จนคราชวตโคอาลาไรเดยงสาแทบจะสญพนธ ...ไมใชกใกลเคยงมาก ๆ แลวกบคำาวา “โลกทไมนาอย”

เรอง : วนบษป ยพเกษตร

กอนทโลกของเร�จะกล�ยเปนแบบน โลกใหพนทเร�ห�อ�ห�ร ใหเร�ไดมทพกอ�ศย ใหเร�ไดเปนพลเมองทมนำ� มอ�ก�ศบรสทธห�ยใจ และอะไรตอมอะไร

อกม�กทเร� “ได” ม� จนแทบลมไปว�เร�กำ�ลง “รบ” สงด ๆ เหล�นม�จ�กโลก ทสำ�คญเร�ไมแคลมทจะตอบแทน แตมนษยยงตองก�รจ�กโลกม�กขน

เรอย ๆ ห�กเร�ยงไมหยด โศกน�ฏกรรมคงมไมวนจบ

ปใหมทกำ�ลงจะถงน ลองบรรจก�รตอบแทนโลกใหเปนอกหนงเป�หม�ย กบหล�กหล�ยวธทมนษยอย�งเร�จะชวยมอบคนเปนของขวญใหโลกได และ

เพอใหเร�ใชชวตอยบนโลกใบนไดอย�งปลอดภยและยงยนทสดเชนเดยวกน


ของขวญชนแรก : อาหารแสนอรอยร�ว 30% ของก�รปลอยก�ซเรอนกระจกในยโรป

เกดจ�กก�รผลตอ�ห�ร แถมอ�ห�รสวนใหญ

ในประเทศพฒน�แลวเปนของทงขว�ง เฉพ�ะใน

อเมรก�อ�ห�รถกทงไปเกน 50% ขณะทองกฤษ

มขยะอ�ห�รกว� 20 ล�นตนตอป สวนญปน

ทงอ�ห�รไปเปนมลค�ปละกว� 11 ล�นล�นเยน

องคกรปกปองสงแวดลอม (The Environmental

Protection Agency) ไดพฒน� “พระมดขยะ

อ�ห�ร (Food Waste Pyramid)” เพอม�ชวยเพม

มลค�ใหวงจรขยะอ�ห�รและหลกเลยงอ�ห�ร

สแหลงฝงกลบในทสด พระมดนตแผก�รจดก�ร

ขยะอ�ห�รในทก ๆ ระดบ ตงแตจ�กก�รผลต

ในฟ�รม สซเปอรม�รเกต ร�นอ�ห�ร ยนแหลง

ฝงกลบ

1. ลดการใชวตถดบ“ในแตละปผลผลตกว� 10 ล�นตนไมไดถก

เกบเกยว” ส�รคดว�ดวยขยะอ�ห�รเปดเผย

ตวเลขอนน�ตกตะลง แถมก�รผลตอ�ห�รเปนเหต

ใหญทสดในก�รตดไมทำ�ล�ยป� ก�รสกดเอ�นำ�

ม�ใช ทำ�ล�ยถนฐ�นท�งธรรมช�ตและคว�ม

หล�กหล�ยท�งชวภ�พ ทงหมดนเพยงเพอ

“ผลตอ�ห�ร” ใหเร�ไดกนกน แต 1 ใน 3 ของ

อ�ห�รเหล�นกลบกล�ยเปนขยะในท�ยทสด

แดน บ�รเบอร (Dan Barber) เชฟจ�ก

ร�นอ�ห�ร Blue Hill ในนวยอรกพย�ย�มใช

ทกสวนของพชผกและเนอสตว “ดอกกะหลำ�

เปนตวอย�งทเยยมทสด เวล�เร�เกบมน เร�ไมได

ตองก�รใบมนเลย สวนใบจงกล�ยเปนขยะเสย

ทงหมด” เซด (Zaid) ช�วสวนช�วนอรวชอธบ�ย

แดนและเพอนเชฟจงปงไอเดยในก�รนำ�ทกสวน

ของพชผกม�ใชง�นในมออ�ห�ร

ดวยคว�มคดสร�งสรรคจงทำ�ใหทกสวนของ

พชถกจดก�รอย�งมประสทธภ�พ และไมมสวนใด

กล�ยเปนของเหลอทง

2. เลยงดผหวโหยสถตคนข�ดแคลนอ�ห�รในอเมรก�พงสงถง

แปดรอยล�นคน แตกลบมอ�ห�รทถกทงกว� 1.3

พนล�นตนตอป!

ครอบครวเลก ๆ ในเมองดอรเชสเตอร

แมสซ�ชเซตส เปนหนงในครอบครวทเข�ไมถง

อ�ห�รด ๆ เพยงเพร�ะไมมซเปอรม�รเกตใน

ละแวกทพกอ�ศย จะมกแตร�นอ�ห�รจ�นดวน

ทไมมประโยชนตอสขภ�พ สเตฟ�น หนงใน

สม�ชกครอบครวตดพอว� “ตอนเดก ๆ ฉนมกจะ

ไดกนแตฟ�สตฟดส มนฝรงอบกรอบ แตพอฉน

โตขนและรว�ของพวกนมผลยงไงกบร�งก�ย

เลยคดว�มนคงดกว�น ถ�มอะไรทมประโยชน

ม�กกว�และถกกว�ของทฉนเคยกน”

Daily Table ร�นข�ยของช�ไมแสวงกำ�ไร

มเป�หม�ยว� “ข�ยอ�ห�รสขภ�พในร�ค�ทตำ�

พอจะไปแขงกบเหล�อ�ห�รจ�นดวน” ทนนำ�

อ�ห�รจ�กซเปอรม�รเกต ผค�ปลก และผปลก

ทจะพบจดจบในถงขยะม�จำ�หน�ยในร�ค�ท

ถกกว�ทว ๆ ไป แถมมสวนปรงอ�ห�รสดใหม

ไวคอยบรก�รอกดวย “พอม Daily Table มนจง

เปนท�งเลอกใหมในก�รทเร�จะเข�ถงวตถดบ

สขภ�พ ม�กกว�อ�ห�รจ�นดวนในร�นพซซ�

ถกกว� แถมสะดวกกว�ดวย Daily Table จงเปน

เหมอนสนทรพยอย�งหนงของชมชนน” แทซ (Taz)

ส�วผเปนหวหน�ครอบครวใหสมภ�ษณดวย

คว�มดใจ “กล�ยเปนว�ไดแกไขปญห�ถงสองเดง

คอจดก�รของเหลอจ�กทต�ง ๆ และนำ�อ�ห�ร

ใหเข�ถงผคน” ดก โรช (Doug Raugh) ผกอตง

ร�น Trader Joe’s ซเปอรม�รเกตแบรนดใหญ

ของเมองนวยอรกกล�ว

Photo

by D

ose

Juice

on U

nsplas

h


3. เอาไปเลยงสตวสหมทฟ�รม Tsukayama ในเมองชบะถกเลยงดวย

“อโคฟด (Eco-Feed)” จ�กศนยนเวศด�นอ�ห�ร

แหงญปน หรอ J.FEC (Japan Food Ecology

Center) ซงทำ�ใหหมทฟ�รมแหงนเปนหนงใน

เนอหมทอรอยทสดในญปน

ระบบก�รนำ�เศษอ�ห�รจ�กร�นและโรงง�น

ผลตอ�ห�ร ไปผลตเปนอ�ห�รเลยงหมของ J.FEC

ส�ม�รถชวยลดขยะอ�ห�รไดถง 35 ตนตอวน

(จ�ก 190 ตน) ขยะอ�ห�รทไดรบม�จะผ�น

กระบวนก�รยอยคล�ยกบก�รปนนำ�ผลไมและจะ

ถกนำ�ไปใหคว�มรอนท 85-90 องศ�เซลเซยสเพอ

ฆ�เชอแบคทเรย ดวยก�รปรบค� pH ใหเปน 4

หรอนอยกว� (เท�กบมฤทธเปนกรด) จงทำ�ให

อ�ห�รสตวทผลตออกม�เกบรกษ�ไดน�นร�ว

10 ถง 14 วนในอณหภมปกต เหล�นเรยกว�

“หมกดวยกรดแลกตก (Lactic Acid-Fermented)”

คล�ยกบผกดองแบบญปน (Stukemono) หรอ

โยเกรตของตะวนตก “อ�ห�รเปนทรพย�กรทม

อยอย�งจำ�กด มนเปนเรองจำ�เปนททกคนบนโลก

ตองแบงปนกน แมแตสตวกจำ�เปนดวยเชนกน”

โคอจ ท�ก�ฮ�ช (Koichi Takahashi) ผกอตง

J.FEC ทบรรย�ยขนตอนในโรงง�นกล�วจบพรอม

รอยยม

4. ลองทำาปยหมกเมอดนดกเท�กบว�เร�จะมอ�ห�รสขภ�พไวกน

ก�รนำ�อ�ห�รไปแปรเปนพลงง�นดเหมอนจะ

ไกลตวไปหนอย ถ�งนเร�จะพ�ม�เจอสงท

ใกลตวกว�ทเรยกว� “ปยหมก” ซงทกคนส�ม�รถ

สร�งคว�มเปลยนแปลงกบขยะอ�ห�รได

คณครจ�ฮม�ล (Jahmal) กำ�ลงสอนใหเดก ๆ

ในโรงเรยนใหรจกก�รนำ�ผกทไมตองก�รแลวใส

ลงในดนเพอทำ�เปนปยหมก แทนทจะโยนมนทง

ไปเฉย ๆ ในสวนผกของโรงเรยนสเขยว Samuel

J. Green ในนวออรลนส รฐลยเซยน� มก�รเรยน

ก�รสอนเรองสวนศกษ� (Garden Education

Programs) ทดทสดในประเทศ เพร�ะเดก ๆ มก

กนมอเทยงทโรงเรยนกนนอย ของทเหลอจงตอง

จบลงในถงขยะ แตทโรงเรยนนกลบใชเศษอ�ห�ร

เหล�นนม�ชวยผลตอ�ห�รขนใหมในสวน เดก ๆ

และคณครจะชวยกนเปลยนจ�กเศษอ�ห�ร

ใหกล�ยเปนปยปรงดนทอดมไปดวยส�รอ�ห�ร

“สำ�หรบเดก ๆ มนคอก�รทำ�คว�มเข�ใจจดมงหม�ย

ของชวตว� ถ�ฉนเลยงดโลก โลกกจะกลบม�ดแล

ฉนเชนกน” เพร�ะกอนหน�ทจะมสวนผก เดก ๆ

กกนแตขนมกรบกรอบ ลกกว�ด และนำ�อดลม

ฉะนนก�รสอนเดก ๆ ใหทำ�ปยหมกจงไมใชแค

ก�รสอนใหทำ�เปน แตมนคอก�รปลกฝงใหเรยนร

ชวตอย�งทมนควรจะเปน “คณไมไดเปลยนแคเดก

คณกำ�ลงเปลยนครอบครวพวกเข�ทสงผลให

ชมชนและเมองเปลยนไปดวย เมอหล�ย ๆ เมอง

เปลยน ประเทศช�ตกจะเปลยน และนนแหละ

ถงจะเปลยนโลกใบนได”

5. หลมศพอาหาร“อ�ห�รในอเมรก�ม�กกว� 90% พบจดจบท

หลมฝงกลบ นนเปนเรองทบ�บอม�ก” ทรสแทรม

สจวรต (Tristram Stuart) นกเคลอนไหวช�วอเมรกน

ผเชยวช�ญเรองขยะอ�ห�รของโลก ผกอตง

Feedback องคกรไมแสวงผลกำ�ไร และผเขยน

หนงสอ Waste: Uncovering the Global Food Scandal กล�ว วธทเร�ไมควรทำ�กบขยะอ�ห�รคอก�รสงมน

ไปยงหลมฝงกลบ เพร�ะเมอเศษอ�ห�รยอยโดย

ไรออกซเจนมนจะกอใหเกดก�ซมเทน ซงทำ�ให

โลกรอนม�กกว�ก�ซค�รบอนไดออกไซดถง

23 เท� เร�จงไมควรคดแคว�มนเปนเศษอ�ห�ร

แลวมนจะยอยสล�ยไดรวดเรว เพร�ะในหลม

ฝงกลบไมเปนเชนนน ตวอย�งเชน หวผกก�ดหอม

แคหวเดยวใชเวล�ยอยสล�ยในหลมฝงกลบ

กว� 25 ป ก�รหลกเลยงทจะสงขยะอ�ห�รไป

หลมฝงกลบจงกล�ยเปนเรองสำ�คญลำ�ดบตน ๆ

สำ�หรบเยอรมน สวเดน และเก�หลใต

ในป 2013 รฐบ�ลเก�หลใตออกม�จดก�ร

กบปญห�ขยะอ�ห�รดวยตนเองดวยก�รปฏวต

ระบบใหมทงหมด และงดม�ตรก�ร “ทงเท�ไร

จ�ยเท�นน” ออกม�ใช

ถงขยะสำ�หรบทงขยะอ�ห�รทหน�ต�แปลก

ออกไปจ�กทเคย แถมมระบบสำ�หรบบนทก

ก�รทงขยะในแตละครง พลเมองจะมบตรประจำ�ตว

อเลกทรอนกสทใชสำ�หรบเปดถงขยะอตโนมต

และส�ม�รถชงนำ�หนกขยะอ�ห�รได หลกก�ร

ง�ย ๆ คอทกคน “ตอง” แยกขยะอ�ห�รออกจ�ก

ขยะอน ๆ กอนนำ�ม�เทในถงทจดไว ทกครงทม

ก�รทงเกดขน ระบบจะทำ�ก�รบนทกไว และจะ

ออกเปนบลสำ�หรบจ�ยเงนตอนสนเดอนเหมอนกบ

ค�นำ�ค�ไฟ ซงค�ธรรมเนยมก�รทงขยะพวกน

กขนอยกบปรม�ณขยะทเร�ไดทงไป ทสำ�คญ

ระบบนส�ม�รถชวยลดขยะอ�ห�รในครวเรอน

ไดถง 30% เลยทเดยว

“ฉะนนถ�คณสอนคนใหเอ�ขยะทกอย�ง

ใสลงในถง ขยะเหล�นนกจะไปจบลงทหลมฝงกลบ

แตถ�คณกสอนคนว� คณทงกระด�ษตรงน ทงขวด

ตรงน หรอทงกระปองตรงนนะ เร�กจะรไซเคล

ของพวกนได ตอม�คณกบอกคนว�จรง ๆ แลว

ถ�คณแยกขยะอ�ห�รออกม�ต�งห�ก เร�กจะ

เอ�อ�ห�รพวกนนเปลยนเปนปยในดนได หรอ

แมแตเปลยนเปนพลงง�นทดแทนได นนแหละ

คอชยชนะ” ม�รก บตตแมน (Mark Bittman)

ผเขยนหนงสอเรอง How to Eat Everything สรป และทกวนนในเก�หลใตส�ม�รถลดขยะ

อ�ห�ร “เกอบทงหมด” ทจะไปจบในหลมฝงกลบ

ไดแลว


ของขวญชนทสอง : ทพกแสนสบาย (ใจ) เมองในฝนทโลกปร�รถน�ใหมนษยสร�ง คงเปน

เมองทใกลเคยงกบธรรมช�ตม�กทสดทอดม

ไปดวยพชพรรณน�น�ชนดและเปนมตรกบ

ธรรมช�ตโดยเบยดเบยนกนใหนอยทสด

สเตฟ�โน โบเอร (Stefano Boeri) สถ�ปนก

ช�วอต�เลยนเลองชอเนรมตเมองสเขยวแนวตง

โดยว�งแผนจะสร�ง “เมองป�อจฉรยะ (Smart

Forest City)” ขนทแคนคน (Cancún) เมองท�ง

ตะวนออกเฉยงใตของเมกซโก เปนก�รนำ�ทรพย�กร

ธรรมช�ตอย�งตนไมใบหญ� ม�ผสมผส�นอยใน

เทคโนโลยสดไฮเทคไดอย�งลงตว จนลบคว�มเชอ

ทว� “คว�มเปนอยของธรรมช�ตมกสวนท�งกบ

คว�มเจรญก�วหน�” ไดหมดสน

พนทกว� 557 เฮกต�ร (5.57 ต�ร�ง

กโลเมตร) ใกล ๆ กบเมองแคนคน เตมไปดวย

พชกว� 7.5 ล�นตน รวมถงตนไมอกหล�กหล�ย

ส�ยพนธ แถมดวยพมไมทรวดทรงต�ง ๆ ทคดสรร

โดย ลอร� กตต (Laura Gatti) นกพฤกศ�สตร

และภมสถ�ปนกประจำ�ทม โดยเมองป�อจฉรยะ

แหงนจะดดซบค�รบอนไดออกไซดถง 116,000 ตน

และกกเกบอก 5,800 ตนตอป

โบเอรจบมอกบ Transsolar บรษทสญช�ต

เยอรมนเกยวกบวศวกรรมภมอ�ก�ศทมเป�หม�ย

ในก�รสร�งสภ�พแวดลอมแสนสะดวกสบ�ยท

กระทบกบสงแวดลอมนอยทสด เพอสร�งให

เมองป�อจรยะแหงนผลตอ�ห�รและพลงง�น

ไดดวยตวเองโดยไมพงพ�ทรพย�กรจ�กภ�ยนอกเลย

และองคประกอบทงหมดของเมองแหงนจะองกบ

หลกก�ร “เศรษฐกจหมนเวยน” ทมแผงโซล�รเซลล

ผลตไฟฟ�ใชเปนของตวเอง และพนททำ�ก�รเกษตร

ทจะรบนำ�จ�กระบบนำ�ทฝงเอ�ไวภ�ยในเมอง

ซงนำ�ทไดจะถกนำ�ไปเกบไวในแองทท�งเข�

ของเมอง ซงรวมไปถงหอกลนนำ�จ�กทะเลแลว

จงกระจ�ยนำ�ไปต�มคลองทวเมอง “ไอเดย

โครงก�รนจงเปนก�รสร�งย�นทอทศใหกบ

ก�รวจยและนวตกรรมใหมๆ ตงแตชววทย�โมเลกล

หนยนต ไอท และอน ๆ ทเกยวของกบก�รสร�ง

เมองทยงยน” ทมง�นโบเอรกล�ว

โครงก�รของโบเอรยงคงตองรอก�รอนมต

ตอไป หลงจ�กยนเรองไปยงสวนผงเมองระดบ

ภมภ�คตงแตเดอนมน�คมทผ�นม� แตสำ�หรบเร�

ไมตองรอเรองอนมตกส�ม�รถ “เรม” ปลกตนไม

ไดตงแตวนน พรอมทงหนม�ใชพลงง�นทดแทน

ต�ง ๆ เพอผอนเบ�ใหโลกและสร�งสภ�พแวดลอม

ทดตอตวเร�เอง

ของขวญชนทสาม : เสอผาแสนสวย โศกน�ฏกรรมครงใหญเกดขน เมอโรงง�นเยบผ�

แหงร�น�พล�ซ�ทบงกล�เทศพงทล�ยลงในป

2013 ส�วอ�ยนอยทเปนฟนเฟองสำ�คญในก�รผลต

เสอผ�ของเหล�แบรนดแฟชนตะวนตกตองเสยชวต

และบ�ดเจบหล�ยพนคนโดยไรคว�มรบผดชอบ

นนจงเปนจดกำ�เนดของ “ก�รปฏวตแฟชน หรอ

Fashion Revolution” หนงในกจก�รเพอสงคม

ไมแสวงผลกำ�ไรแหงองกฤษทมเครอข�ยทวโลก

พวกเข�มงเจ�ะไปทอตส�หกรรมแฟชนเพอชให

เหนถงคว�มน�กลวของ “แฟชนทรวดเรว (Fast

Fashion)” และกระตนใหผเกยวของทงหมด

ดำ�เนนง�นอย�งโปรงใส เปนธรรม รบผดชอบตอ

สงคมและสงแวดลอม

หนงในอตส�หกรรมททำ�ร�ยโลกม�กทสด

คอ แฟชน เมออะไรทกล�ยเปนแฟชน หม�ยถง

ทกอย�งจะตองเปลยนไปอย�งรวดเรว และนนกคอ

ขยะทต�มม�อย�งรวดเรวเชนเดยวกน

ก�รเคลอนไหวเลก ๆ ของพวกเข�ผ�น

แฮชแทก #WhoMadeMyClothes ในโซเชยล

มเดย ดเหมอนว�จะสร�งแรงกระตนใหกลม

โรงง�นผผลตเสอผ�หนม�ฉกคดและเปดเผย

ระบบก�รทำ�ง�นใหมคว�มโปรงใสม�กขน วธก�ร

ทพวกเข�ทำ�กง�ย ๆ คอพ�กนถ�ยรปตวเองกบ

ป�ยแบรนดและโพสต แลวถ�มแบรนดนนว�

#WhoMadeMyClothes เพอสงเสยงไปยง

แบรนดเสอผ�ใหเผยคว�มโปรงใสและซอตรงของ

ตวบรษท โดยก�รระบขนตอนและทม�ทงหมด

ของกระบวนก�รผลตเสอผ�ทงหมด

แมสงทพวกเข�ทำ�อยคอก�รบอกใหแบรนด

เปลยนแปลง แตเร�กส�ม�รถเปลยนแปลงดวย

ตนเองไดเชนกน #HAULTERNATIVE คมอสำ�หรบ

ผรกและหลงใหลในแฟชน ท�คนใหเข�ม�แขงกน

stefano

boeriarchitetti.net


“ไมซอเสอผ�ใหม” เปนหนงในกจกรรมทดงคน

ใหเข�ม�รวมคยตเสอผ�เพอเพมคว�มมชวตชว�

ใหกบตวเอง ตเสอผ�และโลกของเร�โดยไมตอง

ซอเสอผ�ใหม เพยงแคอดวดโอสน ๆ บอกเล�ถง

เทคนคท เร�เลอกใชในก�รปฏบตกบเสอผ�

ของเร�เองแบบสนก ๆ ว�วธไหนทเร�จะเลอกใช

1. ซอมแซมจดทขาดและหาย (Fashion Fix)เวล�เร�ใสเสอผ�จนข�ดหลดลย หรอกระดม

กระเดนห�ยไป เร�กแคเอ�ไปซอมเพอยดอ�ย

เสอผ�ใหอยกบเร�ไดน�นยงขน

2. มอสองกได (2hand) เปลยนบรรย�ก�ศก�รเสพเสอผ�ใหม ๆ แทนดวยก�รเลอกซอจ�ก

ร�นค�มอสองใกล ๆ บ�น

3. เอามาแลกกน (SWAP) ท�งทง�ยทสด

ในก�รยดอ�ยเสอผ�ของคณคอก�รมอบใหเจ�ของ

คนใหม โดยก�รแลกเปลยนหรอแบงปนกน

4. ทำางานประดษฐ (DIY) ห�กไมชอบเสอผ� ทมอยแลว อย�เพงโยนทง แคเปลยนมนโดยก�ร

เอ�ม�ทำ�เปนง�นประดดประดอย เปลยนจ�ก

เสอยดเปนผ�พนคอหรอผ�เชดหน� หรอแปลงร�ง

ยนสเปนเก�ะอกสดเซกซ เท�นกเหมอนไดเสอผ�

ตวใหมแลว

ไมว�จะเปนตวแบรนดหรอตวเร� ต�งคน

กตองเปลยนเพอใหวงก�รเสอผ�กล�ยเปนของขวญ

ทดทสดอย�งหนงสำ�หรบโลกของเร�

ของขวญชนทส : เทคโนโลยสดไฮเทค“ใชแลวทง” กล�ยเปนพฤตกรรมปกตของคนใช

เครองใชไฟฟ�สมยน ใมใชแคโทรศพทมอถอ

คอมพวเตอร แตรวมไปถงโทรทศน รโมต ตเยน

และเครองใชในบ�นอกหล�ยอย�ง เหตเพร�ะ

“ค�ซอม” แพงกว� “ก�รซอใหม” อกอย�งคอ

กระแสสงคมทเปลยนบอย โทรศพทเปลยนรน

เรวขน และก�รทผผลต “จงใจ” จำ�กดอ�ยก�ร

ใชง�นเครองใชไฟฟ�ทงหล�ย

“บรษทไมอย�กใหข�วของพวกนยอนกลบ

ไปห�พวกเข�ผ�นระบบรบประกนสนค�แลวตอง

รบผดชอบพวกมนอก มนง�ยกว�ทจะทำ�ล�ยมน

ทงไปเลย” เรน ไกด ส�วในโรงง�นรไซเคลขยะ

อเลกทรอนกสในเมองโรสวลล แคลฟอรเนยเล�

ใหฟง พรอมกบบอกคว�มจรงอนน�ประหล�ดใจว�

ข�วของสวนใหญทถกนำ�ม�รไซเคลเปนของใหม

กว�ครง

กองขยะอ เล กทรอนกส ในประเทศท

พฒน�แลวสวนม�ก (กว�รอยละ 80) “มกจะ”

ถกสงข�มนำ�ข�มทะเลไปยงประเทศกำ�ลงพฒน�

เพอจดก�รรไซเคล เพร�ะกฎหม�ยของประเทศ

เหล�นนเขมงวดในก�รห�มเกบของมพษไวใน

ประเทศ และค�ใชจ�ยในก�รรไซเคลกสงกว�

ก�รสงไปยงประเทศดอยพฒน�ทค�แรงถกกว�

แตทกวนน หล�ยทไดพ�กนสงขยะกลบไปในท

ทมนจ�กม� เหตก�รณนจงบบใหหล�ยบรษท

“ปรบตว” เพอจดก�รและทำ�ก�รรไซเคลขยะ

เหล�นนเสยเอง

“เปลยนอปกรณทคณมใหเปนอปกรณทคณ

ตองก�ร” เปนสโลแกนก�รรบคนอปกรณโทรศพท

มอถอของแอปเปล (Apple Trade in) เพอแลกเปน

บตรของขวญไปใชซอสนค�ในร�น หรอแมแตนำ�

ม�เปนสวนลดในก�รซอไอโฟนเครองใหม

อปกรณทพงจนไมส�ม�รถใชไดแลว ท�งแอปเปล

กยนดรบเพอนำ�ไปรไซเคลตอ เพร�ะเป�หม�ยคอ

ก�รผลตโดยไมตองจดห�ทรพย�กรเพมอก

ทแอปเปลมตวชวยอย�งเดซ (Daisy) หนยนต

แยกชนสวนไอโฟนทส�ม�รถแยกไอโฟนไดถง

200 เครองตอชวโมง แถมยงเกบวตถดบมค�

แยกออกจ�กวตถดบอนไดดวย เดซกำ�ลงทำ�ง�น

อย�งขยนขนแขงในอเมรก�และจะเดนท�ง

ออกไปประเทศอน ๆ ในไมช� แมว�ทบ�นเร�

ยงไมเปดกว�งรบรไซเคลอปกรณร นอ น ๆ เท�

ทส�ข�แมในอเมรก� แตกเปนสญญ�ณทด

ทบรษทยกษใหญเรมหนม�ใสใจสงแวดลอม

ถอว�เปนก�วทถกท�ง เพร�ะสงทสำ�คญทสด

กคอ “ใชทรพย�กรทมจำ�กดบนโลกอย�งคมค�

และนำ�กลบม�ใชใหมได” นนเอง

เพร�ะจดทจะแกปญห�ขยะอเลกทรอนกส

ไดดทสดคอตองแกแตตนท�ง ทผผลตตอง

“ปรบตว” ทำ�ใหของใชไดทนและน�นขนอนตร�ย

นอยลง ปรบรนใหเข�กนได ซอมและรไซเคลได

ง�ยทสด อย�งนอย ๆ แอปเปลกได “เรม” แลว

mac

rumors.c

om

inde

pend

ent.c

o.uk


mac

rumors.c

om

ของขวญชนสดทาย : ถงพลาสตก VS ถงกระดาษ VS ถงผาข�วก�รจดอนดบประเทศทปลอยขยะลงทะเลม�กทสดสร�งคว�มหวงเลก ๆ ใหกบช�วไทย จ�กแตเดมเคยครองอนดบท 6 ของโลก กรวงม�อย

อนดบท 10 แลว นบเปนสญญ�ณทดในก�รเดนหน�ลด ละ เลก ก�รแจกถงพล�สตกในไมกวนข�งหน�น

เมอ 60 ปกอน (ปค.ศ. 1959) พล�สตกถกคดคนขนโดยสเตน กสต�ฟ ธลน (Sten Gustaf Thulin) วศวกรช�วสวเดน เพยงหวงเพอใหม�ทดแทน

“ถงกระด�ษ” ทเปนผลผลตจ�กก�รตดตนไมจำ�นวนมห�ศ�ล คณสมบตของพล�สตกคอ เบ� แขงแรง และทนท�น เข�จงหวงใหทกคนใชถงพล�สตกกน

ซำ� ๆ แทนก�รใชถงกระด�ษ แตในปจจบนกลบไมเปนเชนนน “ถงพล�สตกใชสะดวกม�ก แตคนเร�กขเกยจม�กเกนไป พอใชเสรจเร�กแคโยนมนทงไป

คว�มจรงถงพล�สตกไมไดถกคดคนขนม�เพยงเพอใชแคครงเดยว” สงทเลวร�ยกว�พล�สตกกลบเปนถงกระด�ษและถงผ� เพร�ะทงคผล�ญพลงง�นและ

นำ�ม�กกว�หล�ยเท� แลวถ�ถ�มว� “ฉนจะใชถงแบบไหนดละ ถ�ฉนอย�กจะชวยโลก” คำ�ตอบกคอ ใชถงทคณ “มอยแลว” ซำ�ไปเรอย ๆ และเมอมนข�ด

กแคซอมมน ไมกเอ�ไปรไซเคลเสย

สดท�ยพล�สตกกอ�จจะไมไดผดอะไร แตเปนตวเร�เองม�กกว�ทใชมนแบบ “ไมรคณค�และไรคว�มรบผดชอบ” แตนนกรวมถงก�รไมมระบบจดก�ร

ทเหม�ะสมอกดวย

อย�ลมว�ทกพฤตกรรมก�รบรโภคของเร�มสวน “ชวย” หรอ “ทำ�ล�ย” โลกนได ขนอยกบว�เร�เลอกทจะกรดบ�ดแผลใหลกลงไปจนเกนจะรกษ� หรอ

จะชวยทำ�แผลของโลกใหทเล�ดวยก�รมอบ “ของขวญ” ...เพยงชนเลก ๆ กยงด

ทม� : หนงสอ “เรองเลาของขาวของ (The Story of Stuff)” โดย แอนน เลยวน�รด / หนงสอ “กนกโลก ตแผผลจากการกนทงกนขวางทคณตองตะลง! (Waste: Uncovering The Global Food Scandal)” โดย ทรสแทรม สจวรต / ส�รคด “Wasted! The Story of Food Waste (2017)” โดย Anna Chai และ Nari Kye / บทคว�ม “Stefano Boeri unveils Smart Forest City covered in 7.5 million plants for Mexico” โดย Eleanor Gibson (25 ตล�คม 2019) จ�ก dezeen.com / บทคว�ม “The Best Answers To #WhoMadeMyClothes This Fashion Revolution Week” โดย Olivia Pinnock (4 พฤษภ�คม 2018) จ�ก forbes.com / บทคว�ม “H&M, Zara, and other fashion brands are tricking shoppers with vague sustainability claims” (8 กรกฎ�คม 2019) จ�ก fastcompany.com / บทคว�ม “เร�กล�ยม�เปน “สงคมใชแลวทง” กนไดอย�งไร?” (11 พฤศจก�ยน 2019) จ�ก greenpeace.org / apple.com / วดโอ “Why paper bags are worse for the planet than plastic” (18 ตล�คม 2019) จ�ก bbc.com

* หล�ยประเทศเรมคดเงนค�ถงพล�สตก เชน ในไอรแลนด องกฤษ เดนม�รก ฯลฯ * บ�งประเทศกตดปญห�โดยก�รแบนไปเลย เชน นวซแลนด โมรอกโก ฝรงเศส ฯลฯ


Fact & Figure : พนฐานความคด

เรอง : ภทร�ภ� เวชภทรสร

พายเขา นำาทวม โลกรอน สตวนำาตายเพราะกนขยะพลาสตก ภยธรรมชาตตาง ๆ ทเกดจากภาวะโลกรอนและการใชพลาสตก คงเปนทคนเคยและพบเหนกนในขาวไมเวนแตละวนแตทำาไม ทงทรวา การใชพลาสตกจะสงผลรายตอโลก แตการลด ละ เลกใชพลาสตกถงไดยากเยนกวาทเราคด ลองมาวเคราะหเบองหลงพฤตกรรมวา ทำาไม การรกษโลกจงไมงายดงใจคด และทำาความเขาใจเบองหลงเทคนค การรกษโลกผานมมมองเศรษฐศาสตรพฤตกรรม

เลอกสบายวนน (กอน) เพราะอนาคตยงมาไมถง (สกหนอย)หล�ยคนคงเคยพบเจอกบประสบก�รณทเร�รสกว� “อย�กจะทำ�อะไรสกอย�ง แตกมบ�งสงม�ฉดรง

ไมใหทำ�ในทนท” เชน ก�รบอกกบตวเองว�จะไปออกกำ�ลงก�ยพรงน แตสรปแลววนพรงนกม�ไมถง

เสยท ก�ร “เลอก” คว�มสะดวกสบ�ยในทนท และ ก�ร “เลอน” สงทว�งแผนว�จะทำ�ออกไป แมรว�

ห�กยอมลงมอทำ�ในวนน ผลลพธในอน�คตจะดกว�วนน คว�มคดลกษณะนเปนอคต (Bias) ในสมอง

ชนดหนงทเรยกว� “Present Bias”(คว�มโนมเอยงตอปจจบน) ซงเทด โอโดนอกฮ (Ted O’ Donoghue)

จ�กมห�วทย�ลยคอรเนลล และแมทธว ร�บน (Matthew Rabin) จ�กมห�วทย�ลยฮ�รว�รด ไดอธบ�ย

ว�ปร�กฏก�รณนเกดจ�กก�รทเร�ใหนำ�หนกกบคว�มสขหรอประโยชนทจะเกดขนในปจจบนม�กกว�

อน�คต

ก�รรบถงพล�สตกใหคว�มสะดวกสบ�ยใน “วนน” และดเหมอนว�ก�รไมรบถงพล�สตกจะสงผลด

ตอเร�และโลกใน “อน�คต” ห�กเร�ใหนำ�หนกกบคว�มสะดวกในปจจบนม�กกว�ก�รมโลกทสะอ�ด

และน�อยในอน�คต กอ�จทำ�ใหเร�ยงคงรบถงพล�สตกและไมไดเรมทำ�ในสงทใจอย�กทำ�เสยท (เชน

พกขวดนำ� และถงผ�)

นอกจ�ก Present Bias จะเปนอปสรรคสำ�คญในก�รเปลยนพฤตกรรมแลว หล�ยคนอ�จสงสยว�

ทำ�ไม “คนเร�ถงคดถงปญห�เรองง�นกอนและคดถงปญห�สงแวดลอมเปนลำ�ดบท�ยๆ” นนเปน

เพร�ะว�สมองของเร�มสงทเรยกว� Cognitive

Bandwidth (คว�มส�ม�รถในก�รใชสมองเพอ

คดตดสนใจและแกปญห�) อยอย�งจำ�กด เมอใด

กต�มทเร�ตองใชคว�มคดและจดจอกบสง ๆ หนง

จะเกดอ�ก�รทเรยกว� Tunneling หรอก�รจดจอ

อยกบสง ๆ นน และชวตทแสนวนว�ยกสงผลให

เร�ไมส�ม�รถรบร ถงเรองร�วอน ๆ ไดดนก เชน

ก�รนำ�ข�วกลองไปกนเองในวนทง�นยงม�ก ๆ หรอ

ก�รล�งกลองข�วเพอนำ�กลบม�ใชใหมในวนรงขน

กยงแอบตองใชพลงใจอยไมนอย ดงนน ในภ�วะ

ทสมองมภ�วะ Cognitive Overload เรองอนท

ไมใชสงสำ�คญทสด จะถกตดออกจ�กวงจรคว�ม

คดไป ก�รสร�งพฤตกรรมใหมอย�งก�รเตรยม

ขวดนำ� กลองข�ว และถงผ� จงกล�ยเปนเรอง

เลก ๆ ทท�ท�ย

Photo

by N

icep

ear J

akar

ta o

n Un

splash

1.33พนลาน

ป 2016 - 2017


โดยสรป ไมว�ส�เหตท�งจตวทย�ทยกม�อธบ�ยนจะเปนอปสรรค

เพยงใด ปญห�คงหมดไปห�กเร�ส�ม�รถควบคมจตใจตวเองไดเปนอย�งด

แตเมอก�รควบคมตวเองไมใชเรองง�ยนก ก�รเปลยนสภ�พแวดลอมรอบตว

ใหเออตอก�รตดสนใจจงเปนอกแนวท�งหนงทส�ม�รถนำ�ไปประยกตใช

ในก�รชวย ลด ละ เลก ใชพล�สตกได

4 เทคนคเปลยนใหคนหนมารกษโลกมากขน เร�ลองม�ดกนว�แตละวธทมอยในปจจบนจะส�ม�รถเปลยนพฤตกรรม

ไดอย�งไรและไดผลดเพยงใด

1) การดงดดความสนใจ เมอสมองของเร�มขอจำ�กดในก�รรบรสอต�ง ๆ ทเข�ม�ในแตละวน

ดงนนวธก�รทจะทำ�ใหคนหนม�สนใจเรองร�วก�รลดก�รใชพล�สตก

กอ�จทำ�ไดโดยก�รสร�งคว�มดงดดใจใหม�กขน เชน ก�รท 7-11 ใหพตน

บอดสแลม และสม�ชกวง BNK48 ม�รวมรณรงคก�รไมรบถงพล�สตก เพร�ะ

ในท�งทฤษฎ ก�รมคว�มตระหนกร (Awareness) เปนปจจยสำ�คญทนำ�ไป

สก�รเปลยนพฤตกรรมได

2) การทใคร ๆ ในสงคมเขากทำากน

มคว�มเปนไปไดสงทเร�จะเหนเพอนรอบตวถอถงผ�ต�ม ๆ กน โดย

ไมไดเรมจ�กคว�มตงใจในก�รลดก�รใชพล�สตก เพร�ะ Social Norms

หรอสงทสงคมเหนพองตองกนนนมผลตอพฤตกรรมมนษยอย�งม�ก

เนองจ�กเร�มแนวโนมทจะตองก�รเปนสวนหนงของสงคม ตวอย�งง�นวจย

ด�นก�รอนรกษสงแวดลอมไดศกษ�วธก�รใหผทม�พกในโรงแรมใช

ผ�เชดตวซ�เพอประหยดนำ� พบว� ก�รระบขอคว�ม “แขกของโรงแรม

แหงนเกอบทกคนใชผ�เชดตวซ�” สงผลใหมก�รใชผ�เชดตวซ�ม�กกว�

50% และใหผลลพธดกว�ขอคว�มอน ๆ ทไมไดระบเนอห�ประเภทน

3) การทำาใหเปนเรองงาย ปญห�อย�งหนงของขยะพล�สตกกคอก�รไมแยกขยะ ทำ�ใหนำ�ไป

รไซเคลตอไดย�ก องคก�รเพอคว�มรวมมอและก�รพฒน�ท�งเศรษฐกจ

(OECD) ร�ยง�นสถตก�รรไซเคลขยะพล�สตกไวว� มเพยง 14%-18% ของ

ขยะพล�สตกทวโลกทถกนำ�ม�รไซเคล โดย 24% ถกนำ�ไปเผ� และกว�

58%-62% ถกนำ�ไปถมดนหรอทงในธรรมช�ต ห�กเร�ทำ�ใหก�รแยกขยะเปน

เรองทง�ย กจะชวยสนบสนนใหกระบวนก�รรไซเคลทำ�ไดอย�งมประสทธภ�พ

ม�กขน หรอก�รทร�นค�ในไอซแลนดไดจดทำ�โครงก�ร “Borrow and

Bring Back” โดยจดว�งถงผ�ทสกรนขอคว�มนไวใหยมและใหนำ�กลบม�คน

เพอใหง�ยสำ�หรบผทไปซอของซงลมนำ�ถงผ�ม�ดวย เปนตน

4) การทำาใหเปนเรองยาก เมอไมอย�กใหเกดพฤตกรรมใด กใหทำ�ตรงกบข�มกบขอทผ�นม� คอ

ทำ�สภ�พแวดลอมใหย�กเข�ไว นโยบ�ยทหล�ยประเทศใชและไดผล

เปนอย�งดคอ ก�รคดเงนค�ถงพล�สตก ปล�ยป 2015 ประเทศองกฤษ

ออกกฎหม�ยใหร�นค�ขน�ดใหญ เชน ASDA, Tesco, Waitrose คดค�

ถงพล�สตกในร�ค� 5 เพนซ (ประม�ณ 2 บ�ท) แมว�ร�ค�จะไมสง

เมอเทยบกบร�ค�สนค�และค�ครองชพของประช�กรในองกฤษ แตผลลพธ

กลบมประสทธภ�พอย�งชดเจน โดยจ�กร�ยง�นพบว� จำ�นวนก�รใช

ถงพล�สตกของ 7 ร�นค�ขน�ดใหญลดลงจ�ก 1.33 พนล�นใบ เปน 0.55

พนล�นใบ หรอลดลงกว� 60% ภ�ยในระยะเวล� 3 ป

ทเปนเชนน อ�จอธบ�ยไดจ�กปร�กฏก�รณ Loss Aversion หรอ

ก�รหลกเลยงก�รสญเสย เนองจ�กคนเร�มแนวโนมไมชอบก�รสญเสย

ทเมอนำ�ม�เทยบกบคว�มชอบทม�จ�กก�รไดรบผลตอบแทนในจำ�นวน

เท�กน คว�มไมชอบจะมอทธพลตอจตใจม�กกว� จงอ�จเปนเหตผลท

ง�นวจยพบว� ก�รคดเงนค�ถงพล�สตกไดผลดกว�ก�รลดร�ค�ใหห�กผซอ

นำ�ถงม�เอง เพร�ะว�ก�รคดเงนสร�งคว�มรสกสญเสย (Loss) ในขณะท

ก�รลดร�ค�สร�งคว�มรสกไดรบ (Gain) นนเอง

โดยสรปแลว แมว�จะมอปสรรคม�ฉดรงไมใหเร�ปรบเปลยนพฤตกรรม

ก�รลดใชพล�สตกไดดงใจคด แตเร�กส�ม�รถใชแนวท�งก�รปรบสภ�พแวดลอม

รอบข�งใหเออตอก�รสร�งพฤตกรรมรกษโลกได อย�งไรกต�ม วธก�รหนง

อ�จใชไดดในสงคมหนง แตอ�จใชไมไดผลกบอกสงคมกเปนได คงตองรอด

กนว� สำ�หรบประเทศไทย วธก�รไหนจะใชไดผลบ�ง

ทม� : บทคว�ม “Carrier Bag Charge: Summary of Data in England” โดย Department for Environment, Food & Rural Affairs จ�ก gov.uk / บทคว�ม “Improving Plastics Management: Trends, Policy Responses, and the Role of International Co-Operation and Trade” โดย OECD จ�ก oecd.org / “Can Small Incentives Have Large Effects? The Impact of Taxes Versus Bonuses on Disposable Bag Use” โดย Tatiana A. Homonoff จ�ก Princeton University / บทคว�ม “Crafting Normative Messages to Protect the Environment” โดย Robert B. Cialdini จ�กว�รส�ร Current Directions in Psychological Science / บทคว�ม “Doing It Now or Later” โดย Ted O’Donoghue และ Matthew Rabin จ�กว�รส�ร American Economic Review / บทคว�ม “Prospect Theory: An Analysis of Decision Under Risk” โดย Amos Tversky และ Daniel Kahneman จ�กหนงสอ Handbook of the Fundamentals of Financial Decision Making: Part I / หนงสอ Scarcity: Why Having Too Little Means So Much โดย Sendhil Mullainathan และ Eldar Shafir

ปรมาณการใชถงพลาสตกของรานคาขนาดใหญ 7 แหงในองกฤษ

1.04พนลาน

0.55พนลาน

ป 2018 - 2019ป 2017 - 2018

Photo

by N

icep

ear J

akar

ta o

n Un

splash


Creative Business : ธรกจสรางสรรค

ถงวนน นอยคนทจะไมรจก “Refill Station” หรอ “ปมนำายา” รานรกษโลกแบบ No Packaging รานแรกในบานเรา ทเรมจากการตงโตะออกรานในตลาดเพอทดลองขายผลตภณฑนำายาตาง ๆ โดยทลกคาจะตองนำาภาชนะมาเอง เพอลด การสรางขยะบรรจภณฑทมาพรอมกบการบรโภคในชวตประจำาวน ...จากโตะตวเดยวในวนนน วนนรานของพวกเขาในซอยสขมวท 77/1 เปดใหบรการมาครบสองขวบเตมแลว บนเสนทางธรกจสเขยวสายน พวกเขาไดเรยนรอะไรบาง ทงในแงธรกจ การดแลทมงาน รวมถงการจดการกบความคดความเชอของตนเองและผคนทผานเขามา แพร-ปภาว พงศธนาวรานนท หนงในสามผกอตงจะมารวมแบงปนประสบการณกบเรา

เรอง : ณฏฐนช ตณม�นะศร l ภาพ : ภรร� ดษฐ�กรณ


Green is the New Sexyรานรกษโลกไอเดยเซกซททำาใหคนหนมาฟงเพยงไมกน�ทจ�กสถ�นรถไฟฟ�ออนนช Refill Station ตงอยในย�นชมชน

ทมคนเดนผ�นไปม�ตลอดวน ใกลกบห�งสรรพสนค�ใหญอย�งเทสโกโลตส

ซงอยถดจ�กถนนใหญเข�ม�เพยงไมกก�ว ทนไมใชแคสถ�นปมนำ�ย�

กลบบ�นในร�ค�เปนมตร แตยงเปนค�เฟบรรย�ก�ศอบอนน�นงในชอ

“Better Moon Cafe” กจก�รทนองส�วของคณแพรเปนผปลกปนม�พรอม ๆ

กบโปรเจกตรกษโลกของพส�ว

“คว�มตงใจเบองหลงของร�นรฟลและค�เฟทอยดวยกน สวนหนง

เปนเรองก�รบรห�รคว�มเสยง เพร�ะตอนทเรมทำ�เร�เปนร�นแบบรฟล

ร�นแรกในไทยกว�ได และเร�กไมไดมเงนทน จะไปเช�สถ�นททำ�ร�นข�ง

นอกกคงไมไหว กโชคดทมนลงตวแบบนพอด” คณแพรบอกกบเร�ว�แมทง

สองธรกจจะเกอกลกนโดยใชพนทและพนกง�นหน�ร�นทมเดยวกน แตก

แยกกนบรห�รและสร�งร�ยไดอยไดดวยตวเอง

เร�ชวนเธอคยถงคว�มตงใจและเหตผลทเธอกบเพอนรวมอดมก�รณ

แอน-สภชญ� เตชะชเชด และนำ�มนต-ชนนทร ศรสมะ ตดสนใจเปดร�น

ปมนำ�ย�เพอบรรเท�ปญห�ขยะลนโลกดวยก�รปรบเปลยนพฤตกรรม

ก�รบรโภค “เร�ไมไดมองว�ก�รรฟลเปนวธเดยวทจะแกปญห�นได มนยง

มวธอน ๆ อกเยอะม�ก แตทเลอกโมเดลก�รรฟลม�ทำ�กอน เพร�ะว�มน

พดเสยงดง มนเหนชด มนเซกซ ซงกลมลกค�ทจะไปใหสดแบบนแนนอนว�

เปนกลมเลกม�ก คอเร�ไมไดตงใจทำ�เพอทกคนอยแลว แตเร�ว�มนเปน

สญลกษณของก�รไปใหสด”

หลงจ�กเปดตว Refill Station กเรมมผประกอบก�รร�ยอน ๆ ทยอย

เปดกจก�รทมแนวคดแบบเดยวกนต�มม�อกหล�ยเจ� แถมชอของ Refill

Station ยงกล�ยเปนคำ�ตดป�กทหล�ยคนใชเรยกร�นแบบ Bulk Store

(ร�นจำ�หน�ยแบบเตม) ในบ�นเร�ไปโดยปรย�ย “พอเรมมร�นอน ๆ เกดขน

คนกเข�ใจว�คอร�นเดยวกน เข�เรยกรวม ๆ ว�ร�นรฟลไปเลย หรอบ�งคน

รจกชอรฟลสเตชน แตไมรจกร�นเร�กม เร�มองว�มนกดในแงของ

คอมมนตนะ บ�งคนกม�ถ�มเร�ว�ร�นแบบนมทไหนอก เพร�ะบ�นเข�

ไมไดอยแถวน สะดวกทอนม�กกว�”

เสยงตอบรบทไดรบในชวงสองปทผ�นม� น�จะพอจะบอกไดว�แนวคด

ก�รข�ยสนค�แบบลดบรรจภณฑกำ�ลงไดรบคว�มสนใจจ�กผบรโภคและ

ผประกอบก�รหวใจสเขยวม�กขนเรอย ๆ แตถงอย�งนน ก�รขย�ยกจก�ร

กไมใชเป�หม�ยหลกสำ�หรบ Refill Station “ตอนแรกมคนถ�มห�แฟรนไชส

เยอะม�ก แตดวยคว�มทเร�มกนแคส�มคน และธรกจนถงจะอยไดแตมน

ไมใชธรกจทเนนสร�งกำ�ไรเปนหลก เร�เลยลองทำ�ในลกษณะทเรยกว�

Fellow คอเปนร�นเพอนกน ไมใชแฟรนไชส แตปร�กฏว�มนไมเวรก เพร�ะ

เข�เอ�แบรนดเร�ไป แตเข�ไมไดอนเหมอนเร� สดท�ยไอเดยนเลยพบไป

ใครอย�กทำ�ร�นแบบน เร�กจะเปนเหมอนคนใหคำ�แนะนำ�ม�กกว�”

ในฐ�นะพใหญตวเลก ๆ ทลมลกคลกคล�นม�กอนร�นอน ประกอบกบ

มคนเข�ม�ขอคำ�ปรกษ�เรอย ๆ รฟลสเตชนจงเรมจดง�นทอลกและง�นพบปะ

เพอเปดโอก�สใหคนทสนใจเรองสงแวดลอมและอ�จกำ�ลงอย�กเรมทำ�ธรกจ

รกษโลกไดม�แลกเปลยนคว�มร คว�มคดเหน และชวยเหลอกนทงใน

ภ�พใหญและร�ยละเอยดเลก ๆ ในก�รทำ�ร�น “อย�งพวกเซตอปกรณ

บ�งอย�งในร�นทเร�ใช เร�กพรอมทจะแชรวธทำ� เร�ออกแบบเองและตงใจ

ทำ�ใหมนถกและง�ย เพอใหคนอนทำ�ต�มไดอยแลว หรอถ�ทำ�ไมได จะซอตอ

จ�กเร�กได” เจ�ของร�นชชวนใหเร�ดถงรฟลในร�นทเธอเล�ว�ทดลอง

สงซอหวกอกจ�กหล�ยเจ�ม�ประกอบเอง

Not a Place, But a Lifestyleไมใชพนท แตคอวถชวต ถ�จะบอกว�ทกสวนของร�นน สะทอนใหเหนคว�มคดและคว�มเชอของ

ทมผกอตงกคงไมผดนก นอกจ�ก Better Moon Cafe จะใหบรก�รทงอ�ห�ร

ค�วหว�นสไตลโฮมเมด และเครองดมเพอสขภ�พทเสรฟม�พรอมกบ

หลอดสแตนเลสแลว ท�งร�นยงใจด มจ�นช�มใหบรก�รสำ�หรบใครทอย�ก

ซออ�ห�รจ�กร�นใกลเคยงเข�ม�รบประท�นดวย ขอแคห�มนำ�อ�ห�ร

ใสถงพล�สตกหรอกลองโฟมเข�ม�ในร�น และอย�ลมนำ�จ�นกลบม�ล�งคน

ทจดล�งจ�นใหเรยบรอย

ขณะทหลงร�นเองกมก�รแยกขยะอย�งเปนระบบ มถงขยะสำ�หรบ

ใบเสรจกระด�ษโดยเฉพ�ะ ขยะอ�ห�รในร�นถกนำ�ไปหมกเปนปยใสตนไม

(ทอยบนด�ดฟ�) สวนขวดแกลลอนใสนำ�ย�ทรบม�จ�กผผลต กจะสงคน

ใหผผลตเพอเตมนำ�ย�แลวสงกลบม�ใหร�นอกครง แถมยงมจดรบบรจ�ค

ขวดพล�สตกเปล� บ�นใครใชแลวไมอย�กทง กแคทำ�คว�มสะอ�ดแลว

นำ�ม�บรจ�คใหลกค�คนอน ๆ ใชเตมนำ�ย�กลบบ�นได

นอกจ�กน ชนบนของตกยงปรบปรงใหเปนเกสตเฮ�สขน�ด 9 หอง

ดวยแนวคดเดยวกน “ตวตกนเร�พย�ย�มเกบของเก�ไวใหไดม�กทสด

เพอลดก�รใชและทำ�ล�ยทรพย�กร เฟอรนเจอรเก�อะไรทใชไดกเกบไว

แลวคอยเตมสงทข�ดโดยใชดไซนเข�ม�ชวย มบ�งหองทมบนไดอย

ในหองเลยเพร�ะว�เร�ไมทบบนไดเก�ทง แตทำ�เปนมมถ�ยรปสวย ๆ ใน

หองแทน ถ�ลกค�ม�กนเปนแกงใหญ กจะไดใชประโยชนจ�กบนได

ทส�ม�รถทะลไปหองอนไดดวย” คณแพรเล�อย�งภมใจ

ทงหมดนเพร�ะพวกเข�ตองก�รสร�งไลฟสไตลทลดก�รสร�งขยะ

ใหม�กทสดเท�ทจะทำ�ได


People is where the Heart is หวใจของธรกจคอทมงานเมอถ�มถงอปสรรคทพบระหว�งท�ง น�สนใจว�นำ�หนกของปญห�เรอง

ก�รบรห�รจดก�รทเจ�ตวบอกว�มร�ยละเอยดคอนข�งจกจกม�กกว�ธรกจ

อน ๆ กลบไมใชปญห�หลก แตสงทเธอหยบยกและยำ�กบเร�กคอเรองของคน

“ทมง�นมผลม�ก คนคอปจจยในก�รดำ�เนนธรกจทสำ�คญสำ�หรบเร�

กอนทเข�จะใหบรก�รลกค� เข�ตองอนกบเรองนกอน บ�งทเร�อนม�ก ๆ

กเผลอคดว�ทกคนจะเข�ใจสงทเร�ทำ� ตอนเรมร�นใหม ๆ เร�กแคทำ�เปน

ตวอย�งแลวบอกใหเข�ทำ� เชน เรองก�รแยกขยะ แตเข�ไมไดอน เร�กเลย

เปลยนม�เล�ใหเข�ฟงว�ทำ�ไมเร�ถงทำ�ร�นน มนสำ�คญกบเร�ยงไง ถงขน

เปดคล�สอบรมเลยกม เพร�ะชวงแรกเร�ตองปลกฝงเรองนกบทม แตพอ

เวล�ผ�นไป ทศนคตเรองสงแวดลอมจ�กลกค�ทแวะเข�ม�ทร�น มนก

สงพลงม�ถงทมง�นดวยเหมอนกน เปนแรงกระเพอมทสงตอกนไปม�”

นอกเหนอจ�กก�รสงตอคว�มเชอใหทมแลว สงสำ�คญยงกว�คอก�ร

ใหโอก�สและอสระในก�รทำ�ง�น “เร�พบเทคนคว� ทำ�ยงไงกไดใหลกนอง

แฮปป ใหพลงของเข�ออกม� ใหสงตอถงลกค�ได ชวงแรก ๆ ร�นขบเคลอน

ดวยคว�มเปนตวเร�คนเดยว จะทำ�อะไรกยดอยกบแบรนดงไปหมด พย�ย�ม

ขดเสนไวใหทมเดนต�ม แตมนทำ�ใหทมอดอด เร�เลยพย�ย�มใหทมเข�ม�

มสวนรวมในก�รตดสนใจเรองต�ง ๆ ในร�น พอเร�ฟงเสยงเข� ใหอสระ

ในก�รทำ�ง�นและสร�งสรรคเอง ไมไปตดสนในสงทเข�กำ�ลงทำ�อย เข�กม

คว�มสขและกล�ทำ�อะไรใหม ๆ สดท�ยก�รทำ�ง�นกเลยกล�ยเปนก�รทเร�

ไดทดลองและเรยนรไปดวยกน ...เข�คอคนสำ�คญ สงทเร�บอกกบนอง

ในทมคอ เร�อ�จจะเปนคนทำ�ใหลกค�เข�ม�ทร�นครงแรก แตนอง ๆ คอ

คนทจะทำ�ใหเข�กลบม�อกครง”

“มพคนหนงเคยบอกเร�ว� แทนทจะใชวธแบบใครทำ�ดไดด�ว ใหเลยงคน

เหมอนเลยงโลม� ถ�ทกครงทโลม�กระโดด แลวจะไดปล�หนงตวเปนร�งวล

จ�กครฝก กระโดดสงขนกไดปล�เยอะขน แตเมอเวล�ผ�นไป สดท�ยแลว

โลม�จะกระโดดไมไหวและไมกนปล�อกเลย เพร�ะว�มนเหนอยเกนไป

แตถ�ครฝกใหกอนแบบไมมเงอนไข โลม�จะกระโดดไดสงและสวยกว�เดม”

Hope More, Expect Lessทำาธรกจดวยความหวง“ทำ�แบบนแลวจะไปชวยอะไร” อ�จเปนคำ�ถ�มชวนอดอดสำ�หรบคนทเรม

ลงมอเปลยนพฤตกรรมก�รใชชวต หรอหนม�สร�งธรกจทไมสร�งปญห�

ใหโลกตองเคยไดยนจ�กคนรอบข�งไมม�กกนอย คำ�ตอบของผกอตง

ปมนำ�ย� คงจะชวยใหเร�มกำ�ลงใจทำ�สงเลก ๆ เพอโลกตอไป “ถ�มองใน

ภ�พใหญ คนอ�จจะมองว�มนไมไดสร�งคว�มเปลยนแปลงอะไร แตเร�

บอกเข�ว� เร�อยตรงนเพอซพพอรตคนทตองก�รสร�งคว�มเปลยนแปลง

ไปดวยกน เร�ไมรหรอกว�ลกค�ทเข�ม�เข�เปนใครในธรกจไหนบ�ง

เข�อ�จจะโดดเดยวในธรกจทเข�ทำ�กได แตอย�งนอยเข�เข�ม�ทนแลว

เข�มเพอน อย�งนอยเร�กบ�ไปดวยกน”

“ทผ�นม�เร�เจอหล�ยองคกรม�กเลยทพย�ย�มจะเปลยน แตทก

องคกรไมว�เลกหรอใหญ คว�มเปลยนแปลงตองเกดจ�กคน เกดจ�กจดเลก ๆ

ทงนน ก�รทเร�ม�พกหลอด ใชแปรงสฟนไมไผ หรอเอ�ขวดม�เตมนำ�ย�

มนนอยม�ก แตมนสร�งคว�มเปลยนแปลงได คนทม�ทนกคอคนตวเลก ๆ

ทจะสร�งคว�มเปลยนแปลง พอเข�กลบไป เข�อ�จจะเรมแยกลกแมกหรอ

แจกลกอมใหเพอนทเอ�ขวดเปล�ม�ทงกบเข�กได เร�เชอในพลงของคนท

สร�งคว�มเปลยนแปลงตรงน”

“ในฐ�นะทเร�ทำ�ง�นบนพนฐ�นของคว�มหวง คว�มหวงของเร�มน

เปนวงกลมทใหญม�ก แตคว�มค�ดหวงมนเลก เร�ยงเหนคว�มเปนไปได

ม�กม�ยทจะไปทำ�ได ถ�ปลอยใหค�ดหวงมนใหญกว�คว�มหวงทเร�ม

เร�จะคอยคดแตว�เร�ทำ�สงนไปเพออะไร แตถ�ทำ�โดยทเชอว�ยงมคนทเหน

เหมอนเร� และสร�งคว�มเปลยนแปลงไปพรอมกบเร� เร�กจะมแรงทำ�

ตอไปเรอยๆ”

“Little things make great change.” คอสโลแกนของ Refill Station

ซงไมไดผดไปจ�กสงทคณแพรบอกกบเร�เลยแมแตนอย แตยำ�ใหเร�มนใจ

ว� อย�งนอยในวนนกยงมคนรนใหมอกกลมหนง ทกำ�ลงลงมอชวยโลกและ

ชวยเร�อย�งมงมน และพรอมจะแบงปนพลงก�รเปลยนแปลงในใจใหกบ

ใครกต�มทกำ�ลงมองห�ดวยเชนกน

Go Green แบบ Refill Station Start Small. เรมจ�กจดเลก ๆ คอย ๆ ทดลองแลวขยบไปเรองอน

เชน เรมพกขวดนำ� พอไดเหนว�เร�สร�งขยะนอยลงแคไหน อ�จจะ

อย�กขยบม�แยกขยะ

Start Sexy. เรมจ�กเรองทชอบ คนชอบกนของดอ�จลองปลกผก คนชอบวงอ�จจะลองพกขวด ตองรสกสนกกอนแลวคอย ๆ ห�คว�มร

ทสนใจ อย�กดดนตวเองว�ตองทำ�ทกอย�ง เลอกเรองใกลตวทเร�

เหนคณค�และทำ�แลวไมลำ�บ�ก สดท�ยแลวเรองอน ๆ จะเชอมโยง

เข�ม�เอง


How To : ถอดวธคด

กำาหนดการลดและเลกใชผลตภณฑพลาสตกประเภท “ใชครงเดยวทง” (Single-use Plastic) กำาลงใกลเขามาทกท โดยตงแตวนท 1 มกราคม 2563 นจะเปนดเดยทตามหางสรรพสนคาและรานสะดวกซอจะงดแจกถงพลาสตกใหลกคา ทวประเทศอยางถาวร หนงคำาถามทอาจคาใจผบรโภคหลายคนคอ “ถาไมมถงพลาสตก แลวจะใชอะไรใสขยะทบาน”

เรอง : ณฐช� ตะวนน�โชต

ทม� : บทคว�ม Plastic Bag Alternatives for Garbage Bins โดย Aaron Salyer จ�ก thedharmatrails.com

เร�มกเหนภ�พของถงพล�สตกหหวทใสสนค�

จ�กห�งร�น กล�ยสภ�พม�เปนถงใสขยะซอนอย

ในถงขยะใบเลก กอนจะถกมดเปนกอนกลม ๆ

เพอนำ�ไปสงตอใหเจ�หน�ทเกบขยะนำ�ไปทงตอไป

ซงทำ�ใหถงพล�สตกหหวกล�ยเปนหวใจสำ�คญ

ของก�รทงขยะอย�งไมตองสงสย เพร�ะดวย

คณสมบตทนอกจ�กจะร�ค�ประหยดแลว

ยงส�ม�รถจของไดเยอะโดยเฉพ�ะเศษอ�ห�ร

ทมกลนเหมนไดอย�งมดชด

แตเมอโลกกำ�ลงเปลยนแปลง เร�จงตองเรม

ปรบตว ถ�ห�กลองมองยอนดกระบวนก�รทง

ขยะดอกท จะเหนว�ก�รทงขยะลงในถงขยะ

ท ม ถ งพล�สตกซ อนอย น นอ�จไม จำ � เปน

ถ�ห�กเร� “แยกขยะ” และในเมอเร�มถงขยะ

คอยทำ�หน�ทเกบรวบรวมขยะอยแลว เร�จะซอน

ถงพล�สตกลงไปในถงเพอเปนก�รเพมขยะอกชน

ทำ�ไมกน ลองม�ดแนวท�งเพอเตรยมตว

ใชชวตแบบไรพล�สตก (แบบใชครงเดยวทง)

ทส�ม�รถเรมตนไดทตวเร�กนดกว�

อปกรณทตองใช ถง (ทใชซำาได) ถงขยะ ภาชนะใสขยะอนทรย

แนวทางปฏบตพกถงของตวเองถ�ห�กเร�รตวว�จะไปซอของ ลองพกถงผ�

ถงกระด�ษ กระเป� หรอแมกระทงถงพล�สตกท

ใชซำ�ไดหล�ย ๆ ครงไปใสของดวย เปนจดเรมตน

ทจะชวยลดก�รใชถงพล�สตกแบบใชครงเดยวทง

ไดม�กทเดยว

แยกขยะ (โดยเฉพาะขยะจากอาหาร)แยกขยะทเปนขยะอนทรย (Organic Waste) ซง

เปนขยะทยอยสล�ยได เชน เศษอ�ห�ร เปลอก

ผลไม ฯลฯ ออกจ�กขยะประเภทอน แลวใส

ภ�ชนะแยกไว เพร�ะขยะประเภทนแหละท

สงกลนเน�เสย และเปนตนเหตททำ�ใหเร�อย�กใช

ถงขยะ แตในขณะเดยวกนขยะประเภทนก

ส�ม�รถนำ�ไปทำ�เปนปยอนทรยได

ลางกอนทงขยะสวนทยงไมส�ม�รถยอยสล�ยได อย�งพวก

พล�สตกหออ�ห�ร ถ�ห�กเปอนเศษอ�ห�ร

ควรล�งกอนจะนำ�ไปใสถงขยะ ซงจะทำ�ใหเร�ไม

ตองใชถงพล�สตกซอน เพร�ะในเมอสงทเร�จะ

ทงไมสกปรกแลว เร�กไมจำ�เปนตองกลวขยะ

ของเร�เลอะหรอสงกลนอกตอไป ซงเร�กส�ม�รถ

เลอกนำ�ไปรไซเคล หรอสงตอไปยงโครงก�รท

รบบรจ�คกได

จดการกบขยะ (ทเปนขยะจรง ๆ)ขยะทยอยสล�ยไดทเร�แยกไว เร�ส�ม�รถเกบ

ไวในภ�ชนะมฝ�ปดแลวเกบไวในตเยนเพอไมให

สงกลนรบกวน และเมอภ�ชนะเตมเร�กส�ม�รถ

นำ�ไปทำ�เปนปยอนทรย เปนท�งเลอกก�รจดก�ร

ขยะทส�ม�รถทำ�ไดดวยตวเอง แถมไดปยไปใส

ตนไมอกตอหนงดวย

ใชชวตอยางไรในวน “ไรถงขยะ”

Creative Place : พนทสรางสรรค


เรอง : นพกร คนไว

หลายเมองทวโลกพยายามทจะปรบเปลยนตวเองใหกลายเปน “เมองสเขยว” เพอแสดงความรบผดชอบตอสถานการณสภาพอากาศทยำาแยลงทกป เชนเดยวกบ “ออสโล” เมองหลวงของนอรเวยทกเปนอกเมองหนงซงรวมพฒนาตนเองใหกลายเปนเมองสเขยว เชนกน อกทงยงไดรบเลอกใหเปนเมองสเขยวของภมภาคยโรปในป 2019 (European Green Capital 2019) อกดวย

Photo

by Eirik Skarste

in o

n Un

splash

Photo

by M

aria Bob

rova

on Un

splash


European Green Capital เปนร�งวลท

คณะกรรม�ธก�รยโรป (European Commission)

ผรบผดชอบกฎระเบยบและขอบงคบต�ง ๆ ของ

สหภ�พยโรปไดกอตงขน เพอมอบร�งวลใหแก

เมองท เปนตนแบบของก�รปรบใชนโยบ�ย

ด�นสงแวดลอมใหสอดคลองกบชวตประจำ�วน

ของสงคมเมอง โดยมแนวคดสำ�คญว� “Green

Cities - Fit for Life” หรอเมองสเขยวทเหม�ะสม

กบชวตคว�มเปนอย

ภ�รกจของออสโลเมอไดรบเลอกใหเปน

เมองสเขยว จงจำ�เปนตองมก�รปรบเปลยนและ

ว�งแผนก�รบรห�รจดก�รพลงง�นและทรพย�กร

ทไมสร�งผลกระทบตอสภ�พแวดลอม โดยม

นโยบ�ยอย�ง Climate Budget ซงเปนพมพเขยว

ของแผนก�รควบคมพลงง�นและสภ�พอ�ก�ศ

(Climate and Energy Strategy) ทสอดคลองกบ

“คว�มตกลงป�รส” (Paris Agreement) ซงเปน

คว�มตกลงต�มกรอบอนสญญ�สหประช�ช�ต

ว�ดวยก�รเปลยนแปลงสภ�พภมอ�ก�ศ เพอ

กำ�หนดม�ตรก�รลดก�รปลอยค�รบอนไดออกไซด

ตงแตป 2020 โดยใชแนวท�งก�รทำ�ง�นแบบ

“นบค�รบอนในแบบทเร�นบเงน” เพอปรบใช

กบหนวยง�นรฐบ�ลทกภ�คสวนในก�รลด

ก�รปลอยมลพษ โดยมม�ตรวดในด�นต�ง ๆ

เชน ผลกระทบจ�กขยะ อ�ค�รบ�นเรอน

ก�รคมน�คม เพอบรรลเป�หม�ยลดก�รปลอย

ก�ซค�รบอนไดออกไซดลงใหไดรอยละ 50

ภ�ยในป 2022 และรอยละ 95 ภ�ยในป 2030

จนกล�ยเปนเมองไรมลพษอย�งสมบรณในป

2050

เมองสเขยว เปนมตรตอสงแวดลอมและเหมาะสำาหรบทกคนก�รคมน�คมเปนตวก�รสำ�คญของปญห�มลพษ

ของออสโล ในป 2017 ก�ซค�รบอนไดออกไซด

ท เ กดจ�กย�นพ�หนะขน�ดใหญและเลก

มม�กกว� 583,682 ตน หรอคดเปน 54% ของ

ก�ซเรอนกระจกทงหมดของเมอง ออสโลจงตอง

เรงยกเครองรปแบบก�รคมน�คมของเมองใหม

อย�งไรกต�ม ประเทศนอรเวยกมขอไดเปรยบ

ของก�รเปนประเทศทมก�รใชรถยนตไฟฟ�

ม�กทสดในโลก หรอ 1 ใน 10 ของผทม

ย�นพ�หนะสวนตวใชรถยนตไฟฟ� และเหตผล

นเองทกล�ยม�เปนกญแจหลกของก�รผลกดน

ใหออสโลเรมทดสอบก�รคมน�คมแบบปลอด

มลพษ อกทงยงชวยปรบเปลยนใหก�รเดนท�ง

เปนมตรตอผใชจกรย�นและผทเดนเท�อกดวย

GreenCharge

เมอมก�รใชรถยนตไฟฟ�จำ�นวนม�ก

ในเมอง กทำ�ใหตองมสถ�นช�รจไฟท

เพยงพอตอก�รใชง�น โปรเจกต Green

Charge คอโครงก�รทดลองทเกดขน

จ�กคว�มรวมมอของหล�ยเมองใน

ยโรป โดยมจดประสงคในก�รกระจ�ย

จดช�รจไฟรถยนตไฟฟ�เข�ไปยง

สถ�นทอยอ�ศยเพอใหกล�ยเปนหนง

ในโครงสร�งพนฐ�นทประช�ชน

ควรจะไดรบ เชน อพ�รตเมนตและ

ล�นจอดรถส�ธ�รณะ นอกจ�กน

โครงก�รฯ ยงไดพฒน�ซอฟตแวรเพอ

ใหส�ม�รถบรห�รจดก�รพลงง�น

ไฟฟ�ในแตละจดไดอย�งเหม�ะสม

โดยใชวธคำ�นวนก�รใชไฟฟ�สำ�หรบ

รถยนตแตละคนเพอใหเพยงพอตอ

คว�มตองก�รของผใชรถทกคน ทงน

แหลงพลงง�นไฟฟ�จะม�จ�กก�รจ�ย

ไฟฟ�ส�ธ�รณะ พลงจ�กแสงอ�ทตย

และแบตเตอรสำ�รอง

Photo

by Eirik Skarste

in o

n Un

splash

Photo

by M

aria Bob

rova

on Un

splash


ยานไรรถยนตคนทองถนนใหประชาชน ห�กลองถ�มเหล�ช�วเมองออสโลว� สงใดท

พวกเข�อย�กใหมก�รเปลยนแปลงในบรเวณ

ศนยกล�งของเมองม�กทสดคำ�ตอบทไดเปน

เสยงเดยวกนกคอ อย�กไดพนทสเขยวม�กขน

มบรเวณใหนงพกผอนม�กขน มกจกรรมและ

คว�มสร�งสรรคท�งวฒนธรรมระหว�งผคนให

ม�กขน มพนทสำ�หรบจกรย�น และใหมเพยง

รถโดยส�รและรถขนสงสนค�เท�นนทส�ม�รถ

วงในย�นกล�งเมองได

โครงก�ร Car-Free Livability Programme

จงเกดขนเพอจดระเบยบพนทเขตใจกล�งเมอง

รศมร�ว 1.3 - 2 ต�ร�งกโลเมตรใหกล�ยเปนพนท

ปลอดรถยนต และเปนพนทสำ�หรบประช�ชน

ในก�รสร�งเครอข�ยเสนท�งสำ�หรบคนเดนเท�

และผใชจกรย�นท เ ชอมตอกนอย�งสะดวก

และปลอดภย แมจะเปนโครงก�รทใชเวล�น�น

แตเทศบ�ลเมองออสโลกไดเรมดำ�เนนก�รไปแลว

โดยมก�รปรบปรงถนนบ�งเสนใหกล�ยเปน

ถนนคนเดนและสถ�นทจดกจกรรม อกทงยง

เ ชอมตอระหว�งถนนบ�งเสนใหกล�ยเปน

เสนท�งสำ�หรบคนเดนและจกรย�น

ไมว�ทใดในโลก ก�รสร�งเมองลวนทำ�เพอ

รองรบก�รใชรถยนต เชนเดยวกบออสโล เมอ

ตองก�รปรบเปลยนเมองใหมเพอเพมพนท

ใหประช�ชนม�กขน ออสโลจงจำ�เปนตองเปลยน

บรเวณจอดรถรมถนนกว� 760 แหงเพอขย�ยเปน

พนทสำ�หรบคนเดนและจกรย�น รวมไปถง

ก�รสร�งพนทสเขยว เพมเก�อสำ�หรบนงพกผอน

และกอกนำ�ส�ธ�รณะ อย�งไรกต�ม เทศบ�ล

กยงคงเหลอพนท รมถนนบ�งแหงไวสำ�หรบ

รถขนสงสนค�และรถสำ�หรบผพก�ร

ขนสงสาธารณะกบพลงงานทดแทนออสโลเปนอกเมองหนงทมก�รใชระบบขนสง

ส�ธ�รณะเปนจำ�นวนม�ก รถไฟใตดน รถบส

รถร�ง และเรอโดยส�รทเปดบรก�รเกอบ 24 ชม.

เปนท�งเลอกหลกของช�วเมองออสโล ในชวง

10 ปทผ�นม� จำ�นวนก�รเข�ใชบรก�รขนสง

มวลชนของออสโลเพมม�กถง 371 ล�นเทยว

แตนนยงไมเพยงพอ รฐบ�ลจงสนบสนนใหผคน

เปลยนไปเดนท�งดวยระบบขนสงส�ธ�รณะ

ใหม�กอย�งตอเนอง เพอลดก�รใชรถยนต

สวนตวทเปนส�เหตหลกของมลพษท�งอ�ก�ศ

และเสยง อกทงยงชวยลดปญห�ด�นก�รจร�จร

อกดวย

บ ร ษท ผทำ �ห น� ท จดก�รระบบขนสง

ส�ธ�รณะของออสโลอย�ง Ruter AS ไดเรม

โปรเจกต Fossil Free 2020 โดยภ�ยในป 2028

ก�รขนสงส�ธ�รณะทกชนดจะตองเปลยนไปใช

พลงง�นทดแทน เพอยตมลพษตอสงแวดลอม

ลดเสยงรบกวน และเปนมตรตอสขภ�พของ

ประช�ชน

แทกซไฟฟาและจดชารจไรสาย แทกซไฟฟ�อ�จไมใชเรองใหมสำ�หรบ

ยคน แตแทกซทช�รจไฟแบบไรส�ย

จะกล�ยเปนเรองใหมอย�งแนนอน

ในป 2023 โครงก�รแทกซปลอดมลพษ

จะเดนหน�พฒน�แทกซไฟฟ�ใหม

ประสทธภ�พและลดปญห�ก�รจร�จร

ใหมประสทธภ�พยงขน เมอแทกซ

ส�ม�รถช�รจแบบไรส�ยได

โดยเทศบ�ลเมองออสโลไดรวมมอ

กบบรษท Fortum ของฟนแลนด

ผเชยวช�ญด�นเทคโนโลยพลงง�น

สะอ�ด เพอเรมโครงก�รระบบช�รจ

ไรส�ยสำ�หรบแทกซในออสโล โดย

ก�รตดตงเครองช�รจบรเวณท�จอด

รถแทกซต�มสถ�นทต�ง ๆ เมอแทกซ

เข�จอดเพอรอผโดยส�ร แผนช�รจท

ตดตงอยกบพนถนนจะเรมสงกระแส

ไฟฟ�เข�สตวรบท ตดตงอยกบรถ

วธก�รนจะชวยประหยดเวล�และ

ลดขนตอนทยงย�กในก�รขบรถห�

จดช�รจและลงจ�กรถเพอเสยบปลก

รอแบตเตอรเตม

flickr.com

/pho

tos/Albe

rt Ko

ch

fleeteu

rope

.com


ด�นก�รขนสงท�งนำ� ท�เรอออสโล (Oslo

Port Authority) กเปนอกหนงสถ�นททปลอยก�ซ

เรอนกระจกเปนจำ�นวนม�กถง 50,000 เมตรกตน

ตอป จ�กเรอขนสงสนค� เรอเฟอรรทรบสง

นกเดนท�ง และเรอสำ�ร�ญทจอดรอนกทองเทยว

ททำ�กจกรรมในเมอง ก�รปรบท�เรอใหสอดรบ

กบก�รมงสเมองสเขยวในอน�คต จงมตงแต

ก�รปรบปรงเรอเฟอรรรบสงผโดยส�รใหม�ใช

พลงง�นแบตเตอร ก�รเพมจดช�รจระบบไฟ

สองสว�งของเรอทตดตงประจำ�แตละท� และ

ก�รสร�งระบบระบ�ยคว�มรอนโดยทไมตอง

ตดเครองยนตระหว�งจอด นอกจ�กนยงได

ปรบเปลยนอปกรณเคลอนย�ยสนค�อย�ง

เครนยกททำ�ง�นดวยนำ�มนดเซลใหกล�ยเปน

พลงง�นไฟฟ� แตในกรณของเรอขนสนค�

ขน�ดใหญทพลงง�นไฟฟ�จ�กแบตเตอรไม

เพยงพอตอก�รเดนท�ง พลงง�นไฮโดรเจน

จะเปนท�งออกสำ�คญทจะใชสำ�หรบก�รเดนท�งไกล

และปลอดภยตอสงแวดลอม ถงแมว�วธก�รน

ยง เปนเ รองใหมและม ขอกำ�จดหล�ยสวน

ในก�รพฒน� แตกเปนวธหนงซงจะชวยลด

ก�รปลอยมลพษไดอย�งมห�ศ�ล

ปลกตนกลาเยาวชนสเขยวไมเพยงแตก�รยกระดบเมองใหกล�ยเปนเมองหลวง

สเขยวเท�นน เทศบ�ลออสโลยงตองก�รให

ประช�ชนรนตอไปเข�ใจถงปญห�สภ�พอ�ก�ศ

และมจตสำ�นกหวงแหนตอสงแวดลอมและ

ทรพย�กรทมอยบนโลก งบประม�ณจ�กนโยบ�ย

Climate Budget จงไดถกเตรยมไวสำ�หรบ

ด�นก�รศกษ�อกดวย

โครงก�ร Climate House เปนโครงก�ร

ทจะชวยใหคว�มรกบเย�วชนรนใหมของออสโล

เรองสงแวดลอมและสภ�พอ�ก�ศ เปดโอก�ส

ใหเดกเลก วยรน หรอผปกครองไดพดคยหรอ

โตแยงกนอย�งอสระ เพอใหเกดเปนองคคว�มร

ทส�ม�รถนำ�ไปใชไดจรง จ�กก�รรวมวเคร�ะห

และแกปญห�ในประเดนต�ง ๆ ของสภ�พอ�ก�ศ

ทเกดขนในปจจบน อกทงยงมกจกรรมฉ�ยหนง

นทรรศก�ร ก�รแสดงศลปะและก�รบรรย�ยอก

ม�กม�ย โดย Climate House จะเปดบรก�รในป

2020 และตงอยภ�ยในพพธภณฑประวตศ�สตร

ท�งธรรมช�ตแหงออสโล (Natural History

Museum)

ทม� : บทคว�ม “Norway will install the world’s first wireless electric car charging stations for Oslo taxis” โดย Nick Statt จ�ก theverge.com / บทคว�ม “Oslo European Green Capital 2019” จ�ก sustaineurope.com / บทคว�ม “Oslo wants to build the world’s first zero-emissions port” โดย Tracey Lindeman จ�ก grist.org / บทคว�ม “The Car-free Livability Programme 2019” จ�ก oslo.kommune.no / Oslo Innovation Week 2019 จ�ก oiw.no / The Climate House จ�ก nhm.uio.no / oyafestivalen.no

ปฏทนกจกรรมเพอเมองสเขยวของออสโลนอกจ�กคว�มเอ�จรงเอ�จงของรฐบ�ลแลว

ภ�คประช�ชนกตนตวกบประเดนด�นสงแวดลอม

อย�งม�กเชนกน ลองดลสตกจกรรมทเกยวของ

กบสภ�พภมอ�ก�ศ สงแวดลอม และก�รใช

ทรพย�กรอย�งยงยน ซงจดขนจ�กหล�ยสวน

และมใหเข�รวมกนทกเดอนตลอดทงป ดงน

Oslo Innovation Weekง�นใหญประจำ �ปท ม เ นอห�เก ยว ของกบ

ก�รแกปญห�ด�นทรพย�กร สภ�พอ�ก�ศ และ

ก�รสร�งคว�มเปนอยท ย งยนใหกบ เมอง

ดวยวธก�รแกปญห�จ�กหล�ยส�ข�อ�ชพ เชน

ธรกจ เทคโนโลย และนวตกรรม ผ�นอเวนตกว�

50 ง�น เชน ง�นเสวน� เวรกชอป ดนตร และ

โชวเคส

Øyafestivalenเทศก�ลดนตรแหงเมองออสโล จดขนทสวน

Tøyen Park ขนชอว�เปนเทศก�ลดนตรสเขยว

ทสดในโลก เพร�ะมก�รจดก�รปญห�ขยะ

อ�ห�รเหลอทง ก�รเดนท�ง และก�รใชพลงง�น

ใหคว�มสำ�คญตงแตกระด�ษช�ระไปจนถง

พลงง�นไฟฟ�

เทศก�ล Øyafestivalen เรมใชพลงง�น

หมนเวยนม�ตงแตป 2009 ข�ยอ�ห�รออรแกนก

และกว� 40 เปอรเซนตของอ�ห�รไมมสวนผสม

ของเนอสตว มระบบจดก�รขยะและอ�ห�รเหลอ

โดยนำ�ไปแปรรปเปนผลตภณฑต�ง ๆ อกทง 98%

ของผ เข�รวมง�น เดนท�งม�ดวยก�รเดน

จกรย�น และขนสงส�ธ�รณะ ซงนอกจ�กจะม�

เพอรบคว�มบนเทงจ�กดนตรแลว ทกคนยงได

รบแรงบนด�ลใจและคว�มรในก�รใชชวตแบบ

สเขยวกลบบ�นอกดวย

flickr.com

/pho

tos/Albe

rt Ko

ch

face

book

.com

/oya

festiva

len


The Creative : มมมองของนกคด

เรอง : ปยพร อรณเกรยงไกร l ภาพ : ภรร� ดษฐ�กรณ

ขาววกฤตขยะในทองทะเลไทย และปญหาฝนละออง PM 2.5 ทไมหนหายไปไหนงาย ๆ ทำาใหกระแสตนตวเรองสงแวดลอมกลบมาบมในไทยอกครง แมแตหางสรรพสนคายงรวมขบวนทพงดแจกถงพลาสตก แตลำาพงการขยบตวของผบรโภค และไมกฝาย จะชวยแกสมการปญหาสงแวดลอมไดทนหรอไม


อญชล อจจม�ธร กรรมก�รผจดก�ร บรษท อ�ห�รเสรม จำ�กด คอหวหอก

สำ�คญทอยเบองหลงก�รจดก�รสงทหลงเหลอจ�กกระบวนก�รผลตเบยรและ

สร� ภ�ยใตกลมบรษท ไทยเบฟเวอเรจ จำ�กด (มห�ชน) เพอทจะนำ�กลบ

ม�ใชใหมใหเกดประโยชนสงสดภ�ยใตแนวคดเศรษฐกจหมนเวยน

เธอทำ�ง�นรวมกบทมง�นคนรนใหมไมกหยบมอ ดวยเชอว�ถ�ธรกจเปลยน

วธคด กสร�งมลค�จ�กขยะได

จดเรมตนของบรษท อาหารเสรม จำากด คออะไรเดมทเร�เรมตนจ�กเปนบรษท กระทงแดงขนสงจำ�กด เมอกอนก�รจดก�ร

ของเสยจ�กกระบวนก�รผลตเบยร เร�ตองสงไปใหผรบกำ�จดของเสย

เพยงอย�งเดยว ตอม�ท�นประธ�นฯ (คณเจรญ สรวฒนภกด) เหนว�

ของเสยจ�กกระบวนก�รผลตดงกล�วยงส�ม�รถนำ�ม�ใชประโยชนไดอก

และใหนโยบ�ยว�ตองจดก�รผลพลอยไดใหครบขบวนก�ร เชน นำ�ก�ก

ข�วมอลตไปอบแหง เพอข�ยเปนวตถดบใหกบผผลตอ�ห�รสตว

เร�มโรงง�นหลก 3 แหง คอ โรงง�นของบรษท เบยรไทย (1991) จำ�กด

(มห�ชน) จ.กำ�แพงเพชร โรงง�นของบรษท เบยรทพย บรวเวอร (1991) จำ�กด

อ.บ�งบ�ล จ.อยธย� และโรงง�นของบรษท คอสมอส บรวเวอร (ประเทศไทย)

จำ�กด อ.วงนอย จ.อยธย� ของเสยจ�กกระบวนก�รผลตสวนใหญเปนก�ก

ข�วมอลตและยสต ซงมปรม�ณหล�ยตนตอป คำ�ถ�มคอ เร�จะสร�งมลค�

จ�กสงเหล�นไดอย�งไร โดยไมทำ�ล�ยสงแวดลอม และไดรบผลพลอยได

กลบคนม�ซงตอนนนระบบเศรษฐกจหมนเวยน (Circular Economy)

ยงไมแพรหล�ยอย�งทกวนน

ทำาไมบรษทใหญอยางไทยเบฟ จงสนใจเรองการจดการทรพยากรจากกระบวนการผลตใหกลบมาใชประโยชน ไดอยางจรงจงคณฐ�ปน สรวฒนภกด กรรมก�รผอำ�นวยก�รใหญ ท�นใหคว�มสำ�คญ

กบก�รพฒน�องคกรอย�งยงยนในด�นสงแวดลอมไปพรอมๆ กบด�น

เศรษฐกจ และสงคม จะเหนไดว�ไทยเบฟไดรบคดเลอกใหเปนสม�ชกในกลม

DJSI (ดชนคว�มยงยนด�วโจนสหรอ Dow Jones Sustainability Indexes)

ประเภท กลมดชนโลก (World Index) และประเภทดชนตล�ดเกดใหม

(Emerging Market Index) ในอนดบท 1 กลม Beverages industry 2 ปซอน

สวนบรษท อ�ห�รเสรม จำ�กด อยในส�ยธรกจตอเนองของไทยเบฟทจดตงขน

เพอรองรบก�รบรห�รตนทนก�รผลตใหมประสทธภ�พสงสด โดยเนนหลกก�ร

และจตสำ�นกเกยวกบสงคม และสงแวดลอม

แนวคดหลกของการบรหารจดการกบผลพลอยไดจากกระบวนการผลตเบยรและสราคออะไร มกระบวนการทำางานอยางไรบางเร�มวธบรห�รจดก�รของเสยจ�กธรกจในเครอบรษท 4 รปแบบ คอ

1. จำ�หน�ยผลตภณฑผลพลอยได เชน ก�กข�วมอลตแหง ก�กข�วมอลต

เปยก ยสตแหง 2. วจยและพฒน�ของเสยจ�กโรงง�นในเครอใหเกดเปน

ผลตภณฑใหม 3. พฒน�บคล�กร สร�งคว�มรคว�มเข�ใจด�นก�รบรห�ร

จดก�รของเสย และ 4. จดทำ� Waste Data Management โดยรวบรวม

ขอมลของเสยจ�กโรงง�นในเครอเพอนำ�ขอมลไปใชประโยชนในก�รบรห�ร

จดก�รสงแวดลอม


เมอกอนบรษทแปรรปก�กข�วมอลตใหเปนวตถดบสำ�หรบอ�ห�รสตว

ใหกบผผลต แตถ�เร�ยงทำ�แบบเดมอย ข�ยวตถดบใหกบธรกจอนอย�งเดยว

เร�กตองพงพ�ธรกจนนไปเรอยๆ ถ�เกดวนหนงเข�ส�ม�รถนำ�เข�วตถดบ

หรอปลกพชอน ๆ เพอใชเลยงสตวเองได เข�กจะไมซอสนค�จ�กเร�แลว

นนเปนคว�มเสยงท�งธรกจ ทนเร�เลยยอนกลบม�ดว�ยงมอะไรอกบ�ง

ใน Waste Universe ของไทยเบฟ เร�เลยเรมจ�กก�รพฒน�ตวปรบปรงดน

(Soil Conditioner) ซงเปนผลพลอยไดจ�กกระบวนก�รผลตในโรงง�น และ

จำ�หน�ยใหกบผผลตปยทดแทน

อะไรททำาใหคดวากระบวนการเกบขอมลเปนเรองสำาคญ ในการจดการกบของเสยเพร�ะบรษทมนโยบ�ยด�นก�รขย�ยธรกจทดแลสงแวดลอมม�กขน ถ�เร�

ไมรขอมล เร�จะบรห�รจดก�รไดครบขบวนจรงหรอ นจงเปนคำ�ถ�ม

ก�รบรห�รจดก�รของเสยจ�กกระบวนก�รผลตจะตองครอบคลม

ทกบรบท และคำ�นงถงคว�มยงยนในอน�คต ประกอบกบเร�มองว� บรษท

จะตองเตบโตม�กยงขน เพร�ะฉะนนเร�ไมไดมองแคของเสยจ�กโรงง�น

อตส�หกรรม แตเร�ดว�ธรกจในเครอไทยเบฟมอะไรอก เพอทจะบรห�รจดก�ร

ไดครอบคลมทกกลมธรกจในเครอ รวมถงกลมธรกจตอเนองและลด

ก�รฝงกลบของเสยใหไดม�กทสด

สมยกอนเร�บรห�รจดก�รดวยก�รจำ�หน�ยผลพลอยไดทข�ยไดเท�นน

แตฐ�นขอมลทำ�ใหเร�เข�ใจภ�พรวมม�กขนว�ยงมของเสยอกม�กม�ย

ทมองไมเหนในกระบวนก�รผลตหรอแมแตนอกกระบวนก�รผลต เชน

ขยะจ�กทอยอ�ศย และสำ�นกง�น

เทากบขอมลขยะเหลานคอหวใจหลกในการทำางานก�รจดทำ�ฐ�นขอมลขยะจะมประโยชนกบองคกรม�ก ๆ อนดบแรก ถ�ทกคน

รว�ขยะทอยในมอส�ม�รถสร�งมลค�และนำ�ไปใชประโยชนได มนกจะเกด

ก�รซอข�ยแลกเปลยนกน เกดม�รเกตเพลซภ�ยในขน เกดคว�มรวมมอกน

ภ�ยในองคกร เกดก�รเรยนรและแบงปนคว�มรใหม ๆ ระหว�งกน

สอง เร�นำ�ขยะทมอยไปพฒน�ดวยนวตกรรม เร�ทำ�ง�นรวมกบ

สำ�นกง�นพฒน�วทย�ศ�สตรและเทคโนโลยแหงช�ต (สวทช.) และ

มห�วทย�ลยอนๆ เพอทจะรว�ของเสยทมอยส�ม�รถนำ�ไปใชประโยชน

และพฒน�ใหเกดมลค�สงสดไดอย�งไรบ�ง เชน เร�นำ�ขเถ�ซงเปน

ผลพลอยไดจ�กกระบวนก�รผลตม�พฒน�เปนส�รปรบปรงดน และขเถ�ผง

ปนเมด เพอจำ�หน�ยใหกบผผลตปย แตขเถ�ยงมศกยภ�พในก�รพฒน�เปน

วสดมวลเบ�ทใชในก�รกอสร�ง แทนก�รใชวสดหนจ�กธรรมช�ตทมนำ�หนก

คอนข�งม�ก และไมเหม�ะกบก�รกอสร�งตกสง พอเร�ใชวสดมวลเบ�ท

แขงแรงเทยบเท�กบหน โครงสร�งอ�ค�รกไมตองรบนำ�หนกม�ก ชวยใหก�ร

กอสร�งเรวยงขน ปจจบนเร�อยในขนตอนก�รผลต และเตรยมจดจำ�หน�ย

ใหกบคค�ของเร�ภ�ยในปหน�

แตการพฒนานวตกรรมนาจะตองใชตนทนสง แพงแตกคมค�และยงยนกว� เพร�ะถ�เปรยบเทยบเชงร�ค�มนคอนข�ง

แพงกว�หนในปจจบนอยแลว แตในอน�คต แนนอนว�ภเข�หนจะลดนอย

ลงไปเรอย ๆ ดงนนร�ค�ของทรพย�กรธรรมช�ตเหล�นกจะตองสงขน

แนนอน ขณะทนวตกรรมจ�กของเหลอเหล�น เร�ส�ม�รถทำ�ไดโดยไมจำ�กด

เพร�ะทรพย�กรหลกทใชในก�รผลตเปนทรพย�กรทยงส�ม�รถนำ�กลบม�

ใชใหมไดเรอย ๆ (Renewable Resources) เร�ไมตองไปทำ�ล�ยธรรมช�ต

ถาคณคดวามนเปนแคของเสย คณกจะมองวามนเปนแคของเสย แตถาคดอกมมหนง ลองใชนวตกรรมหรอ ความคดสรางสรรคในแบบของคณมาปรบเพม คณกจะไดสงทมมลคาและคณคาเพมขน


และชวยลดปญห�ฝนละอองขน�ดเลก PM 2.5 เร�เนนลดก�รทำ�ล�ย

สภ�พแวดลอมทไมส�ม�รถแปลงมลค�ได (Intangible) แตมค�ม�กกว�

มลค�ทเปนเงน นนคอคว�มยงยน

ถ�คณคดว�มนเปนแคของเสย คณกจะมองว�มนเปนแคของเสย แตถ�

คดอกมมหนง ลองใชนวตกรรมหรอคว�มคดสร�งสรรคในแบบของคณม�

ปรบเพม คณกจะไดสงทมมลค�และคณค�เพมขน และลดก�รทงขยะในหลม

ฝงกลบ ซงมค�ใชจ�ยสง และถ�ห�กเร�ชวยกนสนบสนนใหเดกรนใหม

เข�ม�ชวยตอยอดแนวคดน เข�อ�จจะคดไดม�กกว�พวกเร�ดวยซ� เพร�ะ

เดกรนใหมมคว�มคดรเรมสร�งสรรค ไมจำ�เปนตองคดอยในกรอบธรกจ

เหมอนกบเร�

การพฒนาผลตภณฑใหมจากขยะหรอของเสย ควรวางแผนควบคมอยางไรไมใหสงผลกระทบตอสงแวดลอมซำาอกทก ๆ กระบวนก�รคด เร�จะมองรอบ 360 องศ� ว�ถ�เร�เปนผผลตแลว

ตองคำ�นงถงอะไรบ�ง ใครเปนผมสวนไดสวนเสยทงหมดตลอดทงกระบวนก�ร

และบรษทเองกมนโยบ�ยด�นสงแวดลอมอยแลว ดงนนขนตอนก�รพฒน�

ผลตภณฑจงใชระยะเวล�น�นพอสมควร เพร�ะเร�ตองชแจงร�ยละเอยด

ใหไดทกมม

ทำาไมจงคดวาการบรหารจดการขยะตอยอดเปนธรกจได ขณะทธรกจใหญอนๆ มองวาเปนแคกจกรรม CSR เทานนคดว�มนเปนเรองมมคดทแตกต�ง ถ�เร�มองเหมอนเดม ของเสยเหล�นน

กจะมมลค�เท�เดม ตองบอกว�บรษทเร�ม�จ�กธรกจก�รค� ทมง�นม�จ�ก

ส�ยนกวจย สวนเร�มมมมองด�นก�รตล�ด เร�ใหนอง ๆ ฝกคดและออกไป

เรยนรก�รพฒน�ผลตภณฑ ไมว�จะเรองเทคนค หรอแมแตเรองดไซน

คว�มสวยง�ม ก�รตอบโจทยผใชง�นจรง ๆ ซงเร�เปดกว�งม�ก ๆ เชน

ไปดว�ทเยอรมนเข�มแนวคดแบบไหน ไปดว�เมองในญปนเข�ทำ�ใหขยะ

เปนเรองศวไลซไดอย�งไร แลวนำ�ม�ปรบใช ซงตองขอบคณผบรห�รท

ใหโอก�สพวกเร�ไดเรยนรตรงน ถ�เร�มองแคว�ก�รกำ�จดขยะเปนแค

กจกรรมแบบ CSR มนกจะอยแคก�รทำ�เพอแจก แตทน เร�พย�ย�มสร�ง

มลค�ใหมจ�กสงทคนมองไมเหน ใชนวตกรรมเข�ไปผสมผส�น แตทสดแลว

มนคอม�ยดเซต ก�รเปดใจมองว�เร�ส�ม�รถคดตอยอดไปไดเรอย ๆ ม

ผลตภณฑหนงทเร�กำ�ลงทดลองทำ�กนอย คอ ก�รนำ�ก�กข�วมอลตผสมกบ

ก�กใบช� และขเถ�ผง ม�จบคกบง�นออกแบบ จนกล�ยเปนอ�งล�งมอกบ

ทอปเค�นเตอร ซงมคณสมบตแขงแรงและกนนำ�ได เพอใหคนเหนว�

ของเสยเหล�นส�ม�รถนำ�ไปใชประโยชนอย�งไรไดบ�ง แลวมนอยในชวต

ประจำ�วนของเร�จรง ๆ ไดยงไง


CREATIVE INGREDIENTSเคลดลบการสรางผลตภณฑจากขยะใหแตกตางไปจากผลตภณฑอนคออะไรผลตภณฑตวหนงตองมหล�ยฟงกชน เชน ครมท�มอทสกดจ�กก�ก

ใบช�เขยว กตองบำ�รงผวและเลบมอดวย สวนวสดมวลเบ�กม

คณสมบตทงกนเสยง และเปนฉนวนกนรอนไดในตว

มายดเซตสำาคญทคนทำางานตองมนองๆ ในทม จะระดมไอเดยกนและคดไดม�กกว�ทเร�คดทกครง

แตละคนจะดแลม�กกว� 1 โปรเจกต ปรม�ณคนไมใชสงสำ�คญ หวใจ

ของคนต�งห�กทสำ�คญ ถ�เข�เปดใจใหกบง�นน เข�กจะทำ�ได

ม�กกว�ทตวเองคด และทำ�ไดตงแตตนจนจบ

ธรกจทบรหารบนความยงยนจรง ๆ จะไดรบประโยชน แบบไหนทธรกจอนไมไดถ�เร�คดเรองคว�มยงยนและก�รจดก�รขยะตงแตเรมตน นนคอก�ร

ลดคว�มเสยงท�งธรกจ อนดบแรกคณตองลงมอทำ�กอน สอง เมอธรกจ

ของคณเตบโตไปพรอมกบคว�มคดน คณกไดเปนเมดเงนกลบม� ซงไมใช

แคม�จ�กก�รลดตนทนค�ฝงกลบ แตม�จ�กก�รบรห�รจดก�รผลพลอยได

หลงก�รผลตและก�รบรโภคมกระบวนก�รทครบวงจร หรออย�งนอย

คณลดตนทนไดเยอะกว�คแขงทไมไดทำ� นอกจ�กนเร�ยงไดมลค�ในเชง

ภ�พลกษณของแบรนด รวมถงคว�มไวว�งใจ (Trust) จ�กคค�และผบรโภค

อกดวย

มองปญหาสงแวดลอมทเกดขนในประเทศไทยตอนนอยางไรยงเร�เปดพรมออกม�ด ยงรนแรง สงหนงทเร�พบคอ ก�รจดก�รด�น

สงแวดลอมตองอ�ศยคว�มเชอมโยงจ�กทกฝ�ย ถ�ฝ�ยหนงฝ�ยใด

ไมเรมตนหรอใหก�รสนบสนน จะมกคนททำ�ได คอ เข�ทำ�นะ แตทำ�ไมได

เพร�ะว�ก�รแปรมลค�ขยะทกขยะมค�ใชจ�ย ซงแพงกว�ของอย�งอน

ในระดบองคกรแลว เจ�น�ยและทกคนในองคกรกตองเปดใจดวย เพร�ะ

ง�นวจยเหล�นไมไดประสบคว�มสำ�เรจเสมอไป

สวนในระดบประเทศนน กฎหม�ย กระบวนก�รคด แนวท�ง ก�รสร�ง

เสรมซงกนและกนมนตองชดเจนกว�น รวมไปถงก�รปลกฝงคนตงแตยงเดก

กาวตอไปของบรษท อาหารเสรม จำากด คออะไรในเชงธรกจ เร�ใหคว�มสำ�คญเกยวกบเทคโนโลย ซงถอเปนกลยทธสำ�คญ

แตจะครบขบวนได เร�ตองทำ�ใหผลตภณฑข�ยไดดวย ซงปจจบนเร�ม

ผลตภณฑหลก คอ อ�ห�รสตว และอ�ห�รพช แตในอน�คตเร�อ�จจะขย�ย

เพมม�กขนกได คณไมรหรอกว�ขยะและผลพลอยไดจ�กธรกจในเครอมนจะ

ตอยอดไปในแนวท�งไหนไดบ�ง ถ�เร�มองแคเรองเทคโนโลย แตข�ยไมได

มนกจะเหมอนกบเอ�ของไปว�งอยบนหง ไมลงห�งสกทหนง เร�กจะคอย

สอนนอง ๆ ว�ตองมแนวท�งทชดเจน เพร�ะฉะนนเรองก�รพฒน�บคล�กร

ถอเปนเรองทสำ�คญ


Creative Solution : คดทางออก

เรอง : กรณศ รตน�มหทธนะ l ภาพ : กวพฒน ผยเจรญ

คว�มท�ท�ยทโลกตองผลตอ�ห�รใหเพยงพอเลยงประช�กรกว� 9 พนล�นคน

เมอถงป 2593 นอกจ�กจะเปนเป�หม�ยทเร�ตองพย�ย�มทำ�ใหไดแลว

เร�ยงมอกหนงเป�หม�ยทตคม�กบเป�หม�ยในก�รผลตอ�ห�ร นนกคอ

เป�หม�ยในก�รจดก�รกบเศษเหลอทเปนอ�ห�รหลงจ�กก�รบรโภค

นตยส�ร Time ร�ยง�นเมอเดอนกนย�ยนทผ�นม�ว� ทกวนน 30%

ของอ�ห�รทผลตไดในโลกถก “ทง” 8% ของก�ซเรอนกระจกเปนผลม�จ�ก

ขยะอ�ห�ร ขยะอ�ห�รเหล�นใชนำ�ม�กถง 25% ของนำ�ทใชเพอก�รเกษตร

และใชทดนในก�รปลกหรอผลตขน�ดใหญเท�ประเทศจนทงประเทศ

ในสหรฐอเมรก� ง�นวจยยงพบว� คนอเมรกนทงขยะอ�ห�ร (คออ�ห�ร

ทยงกนได) คนละ 400 กรมหรอเกอบครงกโลกรมตอวน ในขณะท

ประเทศไทยยงไมมขอมลว�เร�ทงขยะอ�ห�รกนวนละเท�ไร แตห�กลอง

นกถงพฤตกรรมก�รกนประจำ�วนของเร�ทพงพ�อ�ห�รนอกบ�นเปนหลก

ข�วเหนยวหมปงท กนไมหมด-ตองทง ช�นมไขมกท เหลอไขมกไว

เพร�ะกลวอวน-เททง สมตำ�ถ�ดเผดจดทสงตอนหวๆ แตสดท�ยแลว

กนไมไหว-เททง ลองนกดว�เมอว�นน เร�กนอะไร เหลอทงไวม�กนอย

แคไหน และแตละเมนยอดฮตมขยะอะไรประกอบบ�ง นอกเหนอจ�กขยะ

อ�ห�รทเร�กนเหลอ

ขาวเหนยวหมปง : ถงพล�สตก ถงหหว ไมเสยบหม ถงนำ�จม ย�งวงรดถง

ชานมไขมก : แกวพล�สตก ฝ�ซลพล�สตก หลอดพล�สตก ถงหหว ใบเสรจ กระด�ษทชชพนแกว

เซตอาหารฟาสตฟด : กลองใสเบอรเกอร ถงหรอกลองใสเฟรนชฟร�ย

แกวนำ�อดลมพรอมฝ�และหลอด ซองใสซอสแบบแบงบรรจ (เยอะหล�ยซอง

หล�ยซอส) กระด�ษทชช ชอนสอมมดพล�สตก ถงหหว ใบเสรจย�วเหยยด

บะหมกงสำาเรจรปแบบถวย : ถวยพล�สตกหรอกระด�ษเคลอบพล�สตก

ฝ�ฟรอยด สอมพล�สตกในถวย ซองเครองปรง

ทม� : บทคว�ม “‘ขยะอ�ห�ร’ ปญห�ใหญทถกมองข�ม” จ�ก ngthai.com / บทคว�ม “11 practical ways you can reduce food waste and save money” โดย Matt Petronzio จ�ก mashable.com / บทคว�ม “How to reduce food waste” จ�ก bbcgoodfood.com / บทคว�ม “Keep Fruits & Vegetables Fresher Longer” จ�ก heart.org

ทนลองม�ด 6 วธลดขยะอ�ห�รและชวยประหยดทรพย�กร ทงท�งตรง

และท�งออม ททำ�ไดทกวนแบบไมย�กเกนไปนก ห�กเร�ชวยกนคนละไม

คนละมอ

1. กนในปรมาณพอดๆ ซออ�ห�รแคเท�ทจะกนหมด และอย�สง

อ�ห�รตอนหวจด ๆ ใหคดว� ก�รกนไมยงกเท�กบก�รสร�ง “ขยะอ�ห�ร”

ไวในร�งก�ยตนเอง ไมดตอสขภ�พ และยงไมดตอโลก

2. ดวนหมดอายใหดๆ งดพฤตกรรมซอม�ตนไวจนกนไมทน

ลองว�งแผนร�ยก�รอ�ห�รลวงหน�ว�จะทำ�อะไรบ�งจ�กวตถดบทซอม�ให

หมดจรงๆ เมนประเภทยำ� ตมยำ� ข�วผด เปนเมนท “ใชอะไรทำ�กอรอย”

เหม�ะจะเปนเมนกำ�จดวตถดบค�งตเยนทมเยอะจนกนไมทน

3. รจกแปรรปอาหารและใชชองแชแขงใหเปนประโยชน ผลไม

หรอผกบ�งอย�งถ�กนไมทน กแชแขงไวได หรออ�จ “แปรรป” ง�ย ๆ เชน

สตรอวเบอรร ใหปนเกบไวทำ�สมตตหรอซอส มะเขอเทศ ปนหรอตมใหเละ

แลวแชแขงเกบไวทำ�ซอสพ�สต� ขนมปงทแหงไมน�กนแลว (แตยงไมเสย)

เอ�ม�ปนและอบแหงทำ�เกลดขนมปงเกบไวได

4. เกบอาหารใหถกทและถกวธเพอยดอาย ผลไมตระกลเบอรร และเหด อย�เพงล�งจนกว�จะกน แคเกบในกลองทปดสนทในตเยนกพอ

แคนต�ลปหรอเมลอนแมยงไมปอกกควรเกบในตเยน แตหวหอมใหญ

มนฝรง กลวย ควรเกบนอกตเยน

5. ตรวจดอณหภมตเยนอยเสมอ 0-5 องศ�เซลเซยสเปนอณหภม

ทเหม�ะสม และไมควรใสของในตเยนแนนเกนไปจนคว�มเยนกระจ�ยไม

ทวถง

6. กนเนอสตวใหนอยลง กนผกผลไมใหมากขน เพร�ะเนอสตวใช

ทรพย�กรในก�รผลตม�กกว�ผกผลไมอย�งม�ก ขอนนอกจ�กดตอโลกแลว

ยงดตอตวคณดวย

ขยะอาหารทไมไดมแคอาหาร

ธันวาคม 2562 ปีที่ 11 i ฉบับที่ 3 แจกฟรี ·...

Documents