1

ไบโอม

ชอ-นามสกล………………………..

ชน………เลขท…..

จดท าโดย นางสาวพชรนทร ชกลน

ชดกจกรรมการเรยนร ทเนนกระบวนการสบเสาะหาความร (5E)

หนวยการเรยนรเรอง ชวตกบสงแวดลอม รายวชา ว30103 ชววทยาพนฐาน ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4

กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร

ชดท 1

2

แบบทดสอบกอนเรยน เรอง ไบโอม

ค าชแจง ใหนกเรยนเขยนเครองหมาย X ทบขอทถกทสดเพยงขอเดยว ( เวลา 10 นาท จ านวน 10 ขอ)

1. ถาสงมชวตชนดเดยวกน อาศยอยรวมกน ในแหลงทอย (habitat) เดยวกนในชวงเวลาเดยวกนคอ ก. Community ข. Organism ค. Population ง. Ecosystem 2. ระบบนเวศมอยหลายระบบในโลกนรวมกนเปนโลกของสงมชวตหรอชวภาคคอ ก. Biome ข. Ecology ค. Biosphere ง. Ecosystem

3. ขอใด ไมใช ลกษณะของชวนเวศ (Biome) ก. มเอกลกษณเฉพาะ ข. มรปชวต (Life from) ทชดเจน ค. ตงตวอยางถาวรในแถบตางๆ ของโลกทมสภาพอากาศเฉพาะ (Climatix region) ง. สงคมพชอยในสภาพสดยอด (Climax vegetation)

4. ขอใดตอไปคอลกษณะไบโอมบนบก ทเปนไบโอมปาดบชน (Tropical Rainforest) ก. เปนปาทงใบในฤดหนาว มตนไมผลดใบทงไมยนตน ไมลมลก ไมพม ข. เปนปาทอดมสมบรณมากพบพชและสตวหลากหลายสปชส ค. เปนปาประเภทเดยวกนกบปาไทกา (Taiga) และปาบอเรยล (Boreal) ง. เหมาะส าหรบการท ากสกรรมและ ปศสตวและเกษตรกรรม เพราะดนมความอดมสมบรณ มหญานานาชนดขนอย 5. ขอใดตอไปคอลกษณะไบโอมบนบก ทเปนไบโอม Temperate Deciduous Forest (ปาผลดใบเขตอบอน) ก. เปนปาทงใบในฤดหนาว มตนไมผลดใบทงไมยนตน ไมลมลก ไมพม ข. เปนปาทอดมสมบรณมากพบพชและสตวหลากหลายสปชส ค. เปนปาประเภทเดยวกนกบปาไทกา (Taiga) และปาบอเรยล (Boreal) ง. เหมาะส าหรบการท ากสกรรมและ ปศสตว และเกษตรกรรม เพราะดนมความอดมสมบรณ มหญานานาชนดขนอย

3

6. ขอใดตอไปคอลกษณะไบโอมบนบก ทเปนไบโอม Coniferous Forest (ปาสน) ก. เปนปาทงใบในฤดหนาว มตนไมผลดใบทงไมยนตน ไมลมลก ไมพม ข. เปนปาทอดมสมบรณมากพบพชและสตวหลากหลายสปชส ค. เปนปาประเภทเดยวกนกบปาไทกา (Taiga) และปาบอเรยล (Boreal) ง. เหมาะส าหรบการท ากสกรรมและ ปศสตว และเกษตรกรรม เพราะดนมความอดมสมบรณ มหญานานาชนดขนอย 7. ขอใดตอไปคอลกษณะไบโอมบนบก ทเปนไบโอม Temperate Grassland (ทงหญาเขตอบอน) ก. เปนปาทงใบในฤดหนาว มตนไมผลดใบทงไมยนตน ไมลมลก ไมพม ข. เปนปาทอดมสมบรณมากพบพชและสตวหลากหลายสปชส ค. เปนปาประเภทเดยวกนกบปาไทกา (Taiga) และปาบอเรยล (Boreal) ง. เหมาะส าหรบการท ากสกรรมและ ปศสตว และเกษตรกรรม เพราะดนมความอดมสมบรณ มหญานานาชนดขนอย

8. พชทพบในไบโอมประเภท Coniferous forest ปาสน ไดแก ก. ตะบองเพชร ข. ไมยนตน ไมพม ไมลมลก ค. พวกไมดอก ไมพม และไลเคน ง. ไพน (Pine) เฟอ (Fir) สพรซ (Spruce) และเฮมลอค (Hemlock) 9. พชทพบในไบโอมประเภท Desert ไดแก ก. ตะบองเพชร ข. ไมยนตน ไมพม ไมลมลก ค. พวกไมดอก ไมพม และไลเคน ง. ไพน (Pine) เฟอ (Fir) สพรซ (Spruce) และเฮมลอค (Hemlock) 10. ลกษณะของสงมชวตทอยในหวย หนอง คลอง บง เปนลกษณะทอยในไบโอมแบบใด ก. Estuaries ข. Water biome ค. Marine biome ง. Freshwater biome

4

ไบโอม (Biomes) ไบโอม (Biomes) หรอ ชวนเวศ คอระบบนเวศใดๆ กตามทมองคประกอบของปจจย ทางกายภาพ เชน อณหภม ความชน และปจจยทางชวภาพ เชน พชและสตว ทคลายคลงกนกระจายอยในเขตภมศาสตรตางๆ

ประเภทของไบโอม แบงได 2 ประเภทใหญๆ คอ 1. ไบโอมบนบก 2. ไบโอมในน า

ไบโอมบนบก (Terrestrial biomes) ใชเกณฑปรมาณน าฝนและอณหภมเปนตวก าหนด

ไบโอมบนบกทมอยในโลกนแบงออกไดหลายไบโอม แตไบโอมบนบกทส าคญทจะกลาวถง ไดแก ไบโอมปาดบชน ไบโอมปาผลดใบในเขตอบอน ไบโอมทงหญาเขตอบอน ไบโอมสะวนนา ไบโอมปาสน ไบโอมทะเลทรายและไบโอมทนดรา เปนตน

ภาพไบโอมบนบก ทมา : http://www.slideshare.net, สบคนเมอ : 23 มนาคม 2556

เนอหา ไบโอม

5

1. ไบโอมปาดบชน ปาดบชน (Tropical rain forest) พบไดในบ ร เวณ ใกล เขต เส นศ น ยส ตรของโลกใน ทวปอเมรกากลาง ทวปอเมรกาใต ทวปแอฟรกา ทวปเอเชยตอนใต และบรเวณบางสวนของ หมเกาะแปซฟก ลกษณะของภมอากาศรอนและชน มฝนตกตลอดป ปรมาณน าฝนเฉลย 200-400 เซนตเมตรตอป ในปาชนดนพบพชและสตว หลากหลายนบพนสปชส เปนปาทมความสมบรณ

2. ไบโอมปาผลดใบในเขตอบอน ปาผลดในใบเขตอบอน (Temperate

deciduous forest) พบกระจายทวไปในละตจดกลาง ซงมปรมาณความชนเพยงพอทตนไมใหญจะเจรญเตบโตได โดยมปรมาณน าฝนเฉลย 100 เซนตเมตรตอป และมอากาศคอนขางเยน ในปาชนดนตนไมจะทงใบ หรอผลดใบกอนทจะถง ฤดหนาวและจะเรมผลใบอกครงหลงจากฤดหนาว ผานพนไปแลว

3. ไบโอมปาสน ป าส น (Coniferous forest) ป า ไท ก า

(Taiga) และ ปาบอเรยล (Boreal) เปนปาประเภทเดยวกนทมตนไมเขยวชอมตลอดปพบไดทางตอนใตของแคนาดา ทางตอนเหนอของทวปอเมรกาเหนอ ทวปเอเชย และยโรป ในเขตละตจดต งแต 45-67 องศาเหนอ ลกษณะของภมอากาศมฤดหนาวคอนขางยาวนาน อากาศเยนและแหง พชเดนทพบ ไดแก พชจ าพวกสน เชน ไพน (Pine) เฟอ (Fir) สพรซ (Spruce) และ เฮมลอค (Hemlok) เปนตน

ภาพไบโอมปาดบชน ทมา : http://www.slideplayer.in.th สบคนเมอ : 23 มนาคม 2556

ภาพไบโอมปาผลดใบในเขตอบอน ทมา : http://www.slideplayer.in.th สบคนเมอ : 23 มนาคม 2556

ภาพไบโอมปาสน ทมา : http://www.biology.ipst.ac.th

สบคนเมอ : 23 มนาคม 2556

6

4. ไบโอมทงหญาเขตอบอน ทงหญ าเขตอบอ น (Temperate grassland) หรอท รจกกนในชอของ ทงหญาแพร (Prairie) ในตอนกลางของทวปอเมรกาเหนอและทงหญา ส เตปส (Steppes) ของประเทศรส เซย เปนตน สภาพ ภ มอากาศ มป รมาณน าฝน เฉ ล ย 25-50 เซนตเมตรตอป ทงหญาเขตอบอนนเหมาะส าหรบ การท าการกสกรรมและปศสตว เพราะดนมความ อดมสมบรณสงมหญานานาขนอย 5. ไบโอมสะวนนา สะวนนา (Savanna) เปนทงหญาทพบไดในทวปแอฟรกา ทวปอเมรกาใต ทวปออสเตรเลย และพบบางทางตะวนออกเฉยงใตของทวปเอเชย ลกษณะของภมอากาศรอน พชท ขนสวนใหญ เปนหญาและมตนไมขนกระจายเปนหยอมๆ ในฤดรอนมกมไฟปา เกดขนอยเสมอๆ 6. ไบโอมทะเลทราย ทะเลทราย (Desert) พบไดทวไปในโลก ในพนททมปรมาณฝนตกเฉลยนอยกวา 25 เซนตเมตร ตอป ทะเลทรายบางแหงรอนมากมอณหภมเหนอผวดนสงถง 60 องศาเซลเซ ยสตลอดวน บางแหงคอนขางหนาวเยน พชทพบในไบโอมทะเลทรายนมการปองกนการสญเสยน าโดยใบลดรปเปนหนาม ล าตนอวบ เกบสะสมน า ทะ เลทราย ท รจกกนโดยทวไป ไดแก ทะเลทรายซาฮารา (Sahara) ในทวปแอฟรกา ทะเลทรายโกบ (Gob ) ในประเทศสาธารณรฐประชาชนจนและทะเลทรายโมฮาว (Mojave) ในรฐแคลฟอรเนย ประเทศสหรฐอเมรกา

ภาพไบโอมทงหญาเขตอบอน ทมา : http://www.archive.wunjun.com

สบคนเมอ : 23 มนาคม 2556

ภาพไบโอมสะวนนา ทมา : http://www.thaigoodview.com

สบคนเมอ : 23 มนาคม 2556

ภาพไบโอมทะเลทราย ทมา : http://www.archive.wunjun.com

สบคนเมอ : 23 มนาคม 2556

7

7. ไบโอมทนดรา ทนดรา (Tundra) เปนเขตท มฤดหนาวคอนขางยาวนานฤดรอนชวงสนๆ ลกษณะเดน คอ ชนของดนชนบนลงไปจะจบตวเปนน าแขงอยางถาวร ทนดราพบทางตอนเหนอของทวปอเมรกาเหนอ และยเรเซย พบพชและสตวอาศยอยนอยชนด ปรมาณฝนนอยมาก ฤดรอนชวงสนๆ น าแขงทผวหนาดนจะละลาย แตเนองจากน าสามารถซมผานลงไปในชนน าแขงไดจงทวมขงอยบนผว ดน ท าใหปลกพชไดในระยะสนๆ พชทพบจะเปนพวก ไมดอกและไมพม นอกจากน ยงพบสงมชวตชนต า เชน ไลเคน

ไบโอมในน า ทพบเปนองคประกอบหลกใบไบโอสเฟยร ประกอบดวย ไบโอมแหลงน าจด (Freshwater biomes) และไบโอมแหลงน าเคม (Marine Biomes) และพบกระจายอยท งเขตภมศาสตรในโลกน 1. ไบโอมแหลงน าจด (Freshwater biomes) โดยทวไปประกอบดวยแหลงน านง ไดแก ทะเลสาบ สระ หนองหรอบง กบแหลงน าไหล ไดแก ธารน าไหลและแมน า เปนตน

ภาพไบโอมทนดรา ทมา : http://www.oknation.net สบคนเมอ : 23 มนาคม 2556

ภาพไบโอมน าจด ทมา : http:// www.thaigoodview.com

สบคนเมอ : 23 มนาคม 2556

8

2. ไบโอมแหลงน าเคม (Marine biomes) โดยทวไปประกอบดวยแหลงน าเคม ไดแก ทะเลและมหาสมทร ซงพบไดในปรมาณมากถงรอยละ 71 ของพนทผวโลก และมความลกมาก โดยเฉลยถง 3,750 เมตร ไบโอมแหลงน าเคมจะแตกตางจากน าจดตรงทมน าขน น าลงเปนปจจยกายภาพส าคญ นอกจากนยงพบชวงรอยตอของแหลงน าจดกบน าเคม ทมาบรรจบกนและเกด เปนแหลงน ากรอยซงมกพบบรเวณปากแมน า

ภาพไบโอมน าเคม ทมา : http:// www.thaigoodview.com

สบคนเมอ : 23 มนาคม 2556

9

ใบกจกรรมท 1 เรอง ไบโอม

บนทกผลการสบคนขอมล 1. ไบโอมบนบก ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................

2. ไบโอมในน า............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................

10

ค าชแจง วเคราะหพรอมระบายสลงในพนทภมศาสตรตางๆ ไบโอมบนบก

ไบโอมปาดบชน ไบโอมปาผลดใบในเขตอบอน ไบโอมทงหญาเขตอบอน ไบโอมสะวนนา ไบโอมทนดรา ไบโอมทะเลทรา ไบโอมปาสน

ไบโอมในน า

แมน า ทะเลและมหาสมทร แหลงน ากรอย ทะเลสาบ

11

ใบกจกรรมท 2 แผนผงความคด (Mind Map) เรอง ไบโอม

12

ค าชแจง ใหนกเรยนตอบค าถามตอไปนใหถกตอง 1. ไบโอม คออะไร มความส าคญตอการด ารงชวตอยางไร ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... 2. เราสามารถจ าแนกไบโอมออกไดเปนกประเภท อะไรบาง ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... 3. นกเรยนคดวาตนเองจะไดรบผลอะไรหลงจากไดศกษาไบโอม

....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... 4. ไบโอมแหลงน าจดและไบโอมแหลงน าเคม แตกตางกนอยางไร ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... 5. ระบบนเวศอะไรบางทประกอบไปดวยไบโอมบนบกและไบโอมในน า ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... 6. ไบโอม เรยกอกอยางหนงวาอะไร ......................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................

ค าถามทายกจกรรม เรอง ไบโอม

13

7. ไบโอมทมความสมบรณทสดคอไบโอมใด ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... 8. ไบโอมบนบกและไบโอมในน าแตกตางกนอยางไร ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... 9. ยกตวอยางไบโอมบนบกและไบโอมในน าทส าคญ ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... 10. “ไบโอมทพบการสงมชวตกระจายอยใกลกบเสนศนยสตรของทวปแอฟรกาหรออเมรกาใต

มลกษณะเปนปาไมจนถงทงหญา ทมตนไมกระจายอยหางๆ กนทงนเนองจากความชนในฤดแลงไมเพยงพอส าหรบการปกคลมของตนไมใหเตมพนท ไมบางชนดเปนพวกทนแลง” เปน ไบโอมชนดใด

....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................

เพอนๆ จะเหนไดวาทงใบโอมบนบกและไบโอมในน า จดไดวาเปนแหลงรวมของระบบนเวศ ทงบนบกและในน าขนาดใหญทสดทกระจาย อยตามเขตภมศาสตรตางๆ ในโลก

14

แบบทดสอบหลงเรยน เรอง ไบโอม ค าชแจง ใหนกเรยนเขยนเครองหมาย X ทบขอทถกทสดเพยงขอเดยว (เวลา 10 นาท จ านวน 10 ขอ)

1. ขอใดตอไปคอลกษณะไบโอมบนบก ทเปนไบโอมปาดบชน (Tropical Rainforest) ก. เปนปาทงใบในฤดหนาว มตนไมผลดใบทงไมยนตน ไมลมลก ไมพม ข. เปนปาทอดมสมบรณมากพบพชและสตวหลากหลายสปชส ค. เปนปาประเภทเดยวกนกบปาไทกา (Taiga) และปาบอเรยล (Boreal) ง. เหมาะส าหรบการท ากสกรรมและ ปศสตวและเกษตรกรรม เพราะดนมความอดมสมบรณ มหญานานาชนดขนอย 2. ขอใดตอไปคอลกษณะไบโอมบนบก ทเปนไบโอม Temperate Deciduous Forest (ปาผลดใบเขตอบอน) ก. เปนปาทอดมสมบรณมากพบพชและสตวหลากหลายสปชส ข. เปนปาประเภทเดยวกนกบปาไทกา (Taiga) และปาบอเรยล (Boreal) ค. เปนปาทงใบในฤดหนาว มตนไมผลดใบทงไมยนตน ไมลมลก ไมพม ง. เหมาะส าหรบการท ากสกรรมและ ปศสตว และเกษตรกรรม เพราะดนมความอดมสมบรณ มหญานานาชนดขนอย

3. ถาสงมชวตชนดเดยวกน อาศยอยรวมกน ในแหลงทอย (Habitat) เดยวกนในชวงเวลาเดยวกนคอ ก. Community ข. Population ค. Organism ง. Ecosystem 4. ระบบนเวศมอยหลายระบบในโลกนรวมกนเปนโลกของสงมชวตหรอชวภาคคอ ก. Biome ข. Ecology ค. Biosphere ง. Ecosystem

5. ขอใด ไมใช ลกษณะของชวนเวศ (Biome) ก. มเอกลกษณเฉพาะ ข. มรปชวต (Life from) ทชดเจน ค. ตงตวอยางถาวรในแถบตางๆ ของโลกทมสภาพอากาศเฉพาะ (Climatix region) ง. สงคมพชอยในสภาพสดยอด (Climax vegetation)

15

6. พชทพบในไบโอมประเภท Coniferous forest ปาสน ไดแก ก. ตะบองเพชร ข. ไมยนตน ไมพม ไมลมลก ค. พวกไมดอก ไมพม และไลเคน ง. ไพน (Pine) เฟอ (Fir) สพรซ (Spruce) และเฮมลอค (Hemlock) 7. พชทพบในไบโอมประเภท Desert ไดแก ก. ตะบองเพชร ข. ไมยนตน ไมพม ไมลมลก ค. พวกไมดอก ไมพม และไลเคน ง. ไพน (Pine) เฟอ (Fir) สพรซ (Spruce) และ เฮมลอค (Hemlock) 8. ลกษณะของสงมชวตทอยในหวย หนอง คลอง บง เปนลกษณะทอยในไบโอมแบบใด ก. Estuaries ข. Water biome ค. Marine biome ง. Freshwater biome

9. ขอใดตอไปคอลกษณะไบโอมบนบก ทเปนไบโอม Coniferous Forest (ปาสน) ก. เปนปาทงใบในฤดหนาว มตนไมผลดใบทงไมยนตน ไมลมลก ไมพม ข. เปนปาทอดมสมบรณมากพบพชและสตวหลากหลายสปชส ค. เปนปาประเภทเดยวกนกบปาไทกา (Taiga) และปาบอเรยล (Boreal) ง. เหมาะส าหรบการท ากสกรรมและ ปศสตว และเกษตรกรรม เพราะดนมความอดมสมบรณ มหญานานาชนดขนอย 10. ขอใดตอไปคอลกษณะไบโอมบนบก ทเปนไบโอม Temperate Grassland (ทงหญาเขตอบอน) ก. เปนปาทงใบในฤดหนาว มตนไมผลดใบทงไมยนตน ไมลมลก ไมพม ข. เปนปาทอดมสมบรณมากพบพชและสตวหลากหลายสปชส ค. เปนปาประเภทเดยวกนกบปาไทกา (Taiga) และปาบอเรยล (Boreal) ง. เหมาะส าหรบการท ากสกรรมและ ปศสตว และเกษตรกรรม เพราะดนมความอดมสมบรณ มหญานานาชนดขนอย

16

บรรณานกรม

กระท รวง ศกษ าธก าร . (2551). หลก ส ต รแกนกลางการ ศกษ าขนพ น ฐ าน พ .ศ . 2551.

กรงเทพฯ : โรงพมพครสภาลาดพราว. ________. (2551). หนงสอเรยนรายวชาพนฐานชววทยา กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร

ส าหรบนกเรยนทเนนวทยาศาสตร ชนมธยมศกษาปท 4-6. กรงเทพฯ : โรงพมพ ครสภาลาดพราว.

บญชา แสนทว และคณะ. (2551). ชววทยา ม.4-6 เลม 2. กรงเทพฯ : วฒนาพานช. ประสงค หล าสะอาด และจตเกษม หล าสะอาด. (2557). ตะลยโจทยเพมเตม ชววทยา เลม 5.

กรงเทพฯ : บรษทส านกพมพ พ.ศ. พฒนาจ ากด. ปรชา สวรรณพนจและนงลกษณ สวรรณพนจ. (2555). ชววทยา ม.4-6. บรษทไฮเอดพบลชชง

จ ากด. ฤทธ วฒนชยยงเจรญ. (ม.ป.ป.). หนงสอเรยนรายวชาพนฐาน สงมชวตกบกระบวนการด ารงชวต

ชวตกบสงแวดลอม ชนมธยมศกษาปท 4-6. กรงเทพฯ : อกษรเจรญทศน. พเยาว ยนดสข และคณะ . (2554). ชวตกบสงแวดลอม สงม ชวตกบกระบวนการด ารงชวต

ชนมธยมศกษาป ท 4-6. กรงเทพฯ : พฒนาคณภาพวชาการ. พฒนาคณภาพวชาการ, สถาบน. (2555). คมอคร ชวตกบสงแวดลอม สงมชวตกบกระบวนการ

ด ารงชวต ชนมธยมศกษาป ท 4-6. กรงเทพฯ : พฒนาคณภาพวชาการ. สงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย, สถาบน. กระทรวงศกษาธการ. (2553). คมอคร

รายวชาพนฐานชววทยา ชนมธยมศกษาป ท 4-6 ส าหรบนกเรยนทเนนวทยาศาสตร. กรงเทพฯ : ครสภาลาดพราว.

อนรธ พรหมเจรญ. (2557). เกงขอสอบ รบตรงชววทยา. กรงเทพฯ : แมคเอดดเคชน จ ากด.