ความสาํคัญของวชิาจติวทิยา

หัวข้อในบทเรียน

1.ความสาํคัญของจติวทิยา2.ประโยชน์ของการศึกษาวชิาจติวทิยา3.วธิ ีการศกึษาทางจติวทิยา

ความสาํคัญของวชิาจติวทิยา

1. เพ ื่อให้นักศึกษาได้เข้าใจธรรมชาตขิองมนุษย์ตลอดจนพฒันาการทางร่างกาย

อารมณ์ สังคม และเชาว์ปัญญา

2. เพ ื่อให้นักศึกษาเข้าใจพฤตกิรรมต่างๆ ของตนเองและผู้อ ื่น

3. เพ ื่อให้นักศึกษาสามารถนําความรู้ ทางจติวทิยาไปใช้ในการแก้ปัญหาของตนเอง

4. เพ ื่อให้นักศึกษาสามารถนําความรู้ ทางจติวทิยาไปใช้ในการปรับตวั สามารถเข้า

กับสังคมได้ อย่างมีความสุขและไม่ทาํให้ตนเองและผู้อ ื่นเดอืดร้อน

5. เพ ื่อให้นักศึกษานําจติวทิยาไปประยุกต์ใช้ ในการดาํรงชีวติ การประกอบอาชีพ

และการทาํงานต่างๆ ได้อย่างเป็นสุข

ประโยชน์ของการศึกษาวชิาจติวทิยา

1.ทาํให้มีความเข้าใจในพฤตกิรรมของตนเอง มีทศันคตทิ ี่ดตี่อตนเอง ยอมรับตนเอง

2.ทาํให้มีความเข้าใจในพฤตกิรรมของคนอื่น มีทศันคตทิ ี่ดตี่อคนอื่น ยอมรับคนอื่น

3.ทาํให้สามารถวเิคราะห์ถงึสาเหตุของพฤตกิรรม เป็นคนมีเหตุผลและยอมรับเหตุผล

4.ทาํให้มีความสามารถในการปรับตวั มีการปรับปรุงตนเอง มีบุคลิกด ีมีมนุษยสัมพนัธ์

มีสุขภาพจติด ี

5.นําความรู้ ทางพฤตกิรรมไปประยุกต์ใช้กับวชิาชีพ ทาํให้เกดิความก้าวหน้าในวชิาชีพ

ประโยชน์ของการศึกษาวชิาจติวทิยา

6.มีทศันคตทิ ี่ดตี่อการช่วยเหลือเพ ื่อนมนุษย์ด้วยกัน การสงเคราะห์คนอื่น การรักใน

สันตภิาพ

7.เป็นคนทนัสมัย มีโลกทศัน์กว้าง มีคุณธรรม

8.เป็นคนน่าเชื่อถอื

9.ส่งเสริมความรักความอบอุ่นในครอบครัว เพ ิ่มคุณภาพชีวติ ไม่สร้างปัญหาให้แก่สังคม

10.ระมัดระวังในสุขภาพของตนเองและผู้อ ื่นทาํให้มีช ีวติท ี่ด ี

ความสาํคัญของวชิาจติวทิยา

สามารถทาํให้บุคคล ยอมรับตนเอง

ยอมรับผู้อ ื่น /รักตนเองและรักผู้อ ื่น ต้องอยู่บน พืน้ฐานของความเชื่อเรื่องมนุษย์มี

ความแตกต่างกัน จงึทาํให้เรา แต่ละคน

ไม่เหมือนกัน หลายคนหลายความคดิแต่

การจะอยู่ ร่วมกันให้ช ีวติมีคุณค่า บุคคล

ควรยอมรับในความแตกต่างของ บุคคล

และพร้อมที่จะเคารพความเป็นมนุษย์

เสมอกัน หรืออาจ กล่าวได้ว่าจติวทิยาให้

ความสาํคัญแก่บุคคลทกุคนเสมอกัน

วัตถุประสงค์ของวชิาจติวทิยา

1.เพ ื่อการอธ ิบายพฤตกิรรม(explanation of behavior)

2.เพ ื่อการทาํนายพฤตกิรรม(prediction of behavior)

3.เพ ื่อการควบคุมพฤตกิรรม(control of behavior)

วธิ ีการศกึษาทางจติวทิยา

นักจติวทิยาจะใช้วธิีการต่างๆ ดังต่อไปนี้

1.การตรวจสอบตนเอง2. การสังเกต

3.การศึกษาบุคคลเป็นรายกรณี4.การสัมภาษณ์5.การทดสอบดงัจะอธิบายต่อไปนี ้

1.การตรวจสอบตนเองหมายถงึ วิธีการตรวจสอบตนเองด้วยการย้อนทบทวนการกระทาํและ ความรู้ ส ึกนึก

คดิของตนเองในอดตีท ี่ผ่านมา แล้วบอกความรู้ ส ึก ออกมา โดยการอธ ิบายถงึ

สาเหตุและผลของการกระทาํในเรื่ องต่างๆ

เชน่ ต้องการทราบวา่ ทําไมเดก็นกัเรียนคนหนึง่จงึชอบพดูปดเสมอๆ ก็ให้เลา่เหตหุรือ

เหตกุารณ์ในอดีตที่เป็นสาเหตใุห้มีพฤติกรรมเชน่นัน้ ก็จะทําให้ทราบที่มาของพฤติกรรมและ

ได้แนวทางในการที่จะชว่ยเหลือแก้ไขพฤติกรรมดงักลา่วได้

การตรวจสอบตนเอง จะได้รับข้อมลูตรงตามความเป็นจริงและเป็นประโยชน์ เพราะ

ผู้รายงานมี ประสบการณ์และอยูใ่นเหตกุารณ์นัน้จริงๆ ถ้าหากผู้รายงานจดจําเหตกุารณ์ได้

แมน่ยํา มีความจริงใจใน การรายงานอยา่งซื่อสตัย์ไมป่ิดบงั บิดเบือนความจริง

2. การสังเกต

หมายถงึการเฝ้าดู

พฤตกิรรมในสถานการณ์

ท ี่เป็นจริงอย่างมี

จุดมุ่งหมาย โดยไม่ให้ผู้ถกู

สังเกตรู้ ตวั การสังเกต

แบ่งเป็น 2 ลักษณะคือ

1 การสังเกตอย่างมีแบบแผน

มีการเตรียมการ ล่วงหน้า มีการวางแผน มีกําหนดเวลา สถานการณ์

สถานที่ พฤติกรรมและบุคคลที่จะสังเกตไว้เรียบร้อย เมื่อถึงเวลาที่

นกัจิตวิทยาวางแผนก็จะเริ่มทําการสงัเกตพฤติกรรมตามที่กําหนด และ

ผู้ สังเกตพฤติกรรมจะ จดพฤติกรรมทุกอย่างในช่วงเวลานัน้อย่าง

ตรงไปตรงมา

2 การสังเกตอย่างไม่มีแบบแผน

การสงัเกตโดยไม่ต้องมีการเตรียมการลว่งหน้าหรือวางแผนลว่งหน้าแต่

สงัเกตตามความสะดวกของผู้สงัเกตคือ จะสงัเกต ช่วงเวลาใดก็ได้แล้ว

ทําการจดบนัทกึพฤติกรรมที่ตนเห็นอยา่งตรงไปตรงมา

การสังเกต ช่วยให้ได้ข้อมูลละเอ ียด

ชัดเจน และตรงไปตรงมา เช่น การ

สังเกต อารมณ์ความรู้ ส ึกของบุคคลต่อ

สถานการณ์ต่างๆ ทาํให้เหน็พฤตกิรรม

ได้ชัดเจนกว่าการเกบ็ข้อมูลด้วยวธิ ีการ

อ ื่นๆ

การสังเกตท ี่ดมี ีคุณภาพ

มีส่วนประกอบ เ ช่น ผู้ สังเกตจะต้อง มีใจเ ป็น

ก ล าง ไ ม่ อ คติห รื อ ลํา เ อ ี ย ง สั ง เ ก ต ไ ด้ ท ั่ ว ถึ ง

ครอบคลุม สังเกต หลายๆ สถานการณ์หลายๆ

พฤติกร รม และใช้ เวลาในการสังเกต การ จด

บันท ึก การสังเกตอย่างตรงไปตรงมา แยกการ

บันท ึกพฤติกร ร ม จากการ ตีความ ท ําให้ การ

สัง เ ก ต ไ ด้ ข้ อ มูล ต ร งต ามความ เ ป็ น จ ริ งแ ล ะ

นํามาใช้ประโยชน์ตามจุดมุ่งหมาย

3. การศึกษาบุคคลเป็นรายกรณ ี(Case Study)

หมายถงึ การศึกษารายละเอ ียดต่างๆ ท ี่สาํคัญของบุคคล แต่ต้องใช้เวลาศึกษา

ตดิต่อกันเป็นระยะเวลาหนึ่ง แล้วรวบรวมข้อมูลมาวเิคราะห์พจิารณา ตคีวาม

เพ ื่อให้เข้าใจถงึสาเหตุของพฤตกิรรม หรือลักษณะพเิศษที่ผู้ศึกษาต้องการทราบ

เพ ื่อหาทาง ช่วยเหลือแก้ไขปรับปรุง ส่งเสริมพฤตกิรรมให้เป็นไปในทาง

สร้างสรรค์แต่ต้องใช้เวลาศึกษาตดิต่อกันเป็น ระยะเวลาหนึ่งแล้วรวบรวมข้อมูล

มาวเิคราะห์พจิารณา ทัง้นีเ้พ ื่อให้บุคคลพฒันาตนเตม็ศักยภาพแห่งตน

4.การสัมภาษณ์(Interview)

หมายถึง การ สนทนากัน ร ะห ว่างบุคคล

ตัง้แ ต่2คนขึน้ ไป โดยมีจุดมุ่ งหมาย การสัมภาษณ์มีห ลายจุดมุ่ งหมาย เ ช่ น การ

สัมภาษณ์เพ ื่อความคุ้น เคย สัมภาษณ์เพ ื่อ

คัด เลือกบุคคลเข้ าท ํางาน สัมภาษณ์เพ ื่ อ

คัดเลือกบุคคลเข้าศึกษาต่อ สัมภาษณ์เพ ื่อ

การแนะ เพ ื่ อ ให้ ไ ด้ข้ อมูลหรือข้ อ เท ็จจริง

ต่างๆ และใช้ในการตดัสินใจ

ต้อ งศึกษารายละเอ ียดต่างๆ ตัง้แ ต่ เ รื่ อ งประวัต ิ เ รื่ อ งร าวของครอบครัว ประวัต ิพัฒนาการ ประวัต ิสุขภาพ สัมฤทธิ์ ผลทางการเรียน ความสนใจ ความถนัด

เ ป็ น ต้น การ ร วบร วมข้ อ มูล ใ ช้ เ ทคนิควิธ ีต่างๆ เช่น การสังเกต การสัมภาษณ์ การใช้แบบทดสอบ เ ป็น ต้น เพ ื่อ เ ป็นการประมวลให้ ไ ด้ ข้ อมูลให้ละเอ ียดและตรงจุดให้มากท ี่สุด

จาํเป็นต้องมีการเตรียมการล่วงหน้า วางแผน กําหนดสถานที่ เวลาและเตรียมห ัวข้อหรือคําถามในการสัมภาษณ์ นอกจากนัน้ในขณะสัมภาษณ์ ผู้ สัมภาษณ์ควรจะใช้เทคนิคอ ื่นๆ ประกอบด้วยก็ยิ่งจะได้ผลดีเ ช่น การสังเกต การ ฟั ง การ ใ ช้ คําถาม การพ ูด การ ส ร้ างความสัมพ ันธ์ท ี่ด ีระหว่างผู้ ให้สัมภาษณ์และผู้สัมภาษณ์ก็จะช่วยให้การสัมภาษณ์ได้ดาํเนิน ไปด้วยดี

5.การทดสอบ(Testing)

หมายถงึ การใช้เครื่องมือท ี่มีเกณฑ์ในการวัด

ลักษณะของพฤตกิรรม โดย ให้ผู้ร ับการ

ทดสอบเป็นผู้ตอบสนองต่อแบบทดสอบ

เป็นแบบทดสอบภาษา และแบบปฏบิตักิาร

หรือลงมือทาํ เพ ื่อให้ได้ข้อมูลเกี่ยวกับบุคคล

ตามจุดมุ่งหมาย แบบทดสอบที่น ํามาใช้ในการ

หาข้อมูล ได้แก่ แบบทดสอบบุคลิกภาพ

แบบทดสอบความสนใจ เป็นต้น