“...วธการพฒนาทเหมาะแกประเทศเราอยางยงกคอจะตองท านบ ารง

เกษตรกรรมทกสาขาใหพฒนา

กาวหนา เพอยกระดบฐานะความเปนอยของเกษตรกรทกระดบให

สงขน เรมตนตงแตการลงมอผลต โดยใชวธการและอปกรณทประหยด

ดวยการคดแปลงปรบปรงน าสงทม

อยโดยธรรมชาตมาใช ใหสอดคลองเหมาะสมกบสภาพพนท เพอให

เกษตรของเราไดผลผลตเพยงพอแกการเลยงตว คอพอม พอกน เปน

เบองตนกอน...”

พระบรมราโชวาท ในพธพระราชทานปรญญาบตรของ

มหาวทยาลยเกษตรศาสตร ณ อาคารจกรพนธเพญศร

วนพฤหสบด ท ๒๓ ก.ค. ๒๕๕๑

สาระ

หนา

การจดการฟารม 2

ราคาวตถดบอาหารสตว 2

จ านวนโคนม อ.ส.ค. 2

บทคดยองานวจยภายในประเทศ 3

Dairy Activities News 4

ปท 18 ฉบบท 8 ประจ าเดอน พฤษภาคม 2560 ฝายวจยและพฒนาการเลยงโคนม

E-mail : farmproduction@dpo.go.th

ทมา : นทรรศการโคนม 2560

ดานพนธศาสตรโมเลกล

2.

Z]

ราคา : วตถดบอาหารสตว

รายการ น าหนก กส./กก.

ราคา กส.

พ.ค.59 พ.ค.60

บาท./กก. บาท./กก.

กากถวเหลอง

เมลดฝาย

แรธาต อ.ส.ค.

แรธาต อ.ส.ค.

ขาวโพดบด

สามอลท

ราสาล

ผวถวเหลอง

ถวเขยวบด

กากมะพราว

มนเสนสบมอ

ราออน(เบอร2)

กากปาลม

ราหยาบ

อาหารเมดกรงไทย 16%

70

50

25

50

80

40

50

40

80

70

59

60

70

40

30

1,280

700

300

575

820

385

440

350

720

595

440

400

550

180

289

17.00

-

12.00

11.50

10.80

9.63

9.00

7.50

9.00

8.00

8.31

7.00

6.00

-

9.63

18.43

14.00

12.00

11.50

11.00

9.63

7.40

7.75

9.00

8.00

7.46

6.67

6.50

-

9.63

ราคาวตถดบอาหารสตว ในพ นท อ.มวกเหลก ประจาเดอน พฤษภาคม 2560

จ านวน : โคนม อ.ส.ค.

ภาค/ หนวยงาน

สมาชกสงนม (ราย)

โคท งหมด (ตว)

โครดนม (ตว)

ปรมาณนมดบ (ตน/วน)

กลาง 1,749 58,760 26,758 253.07

เหนอ 117 4,186 1,559 141.76

ตอ/น 579 19,485 7,930 117.31

ใต 926 29,034 13,389 132.84

อ.ส.ค. - 443 112 1.57

รวมท งหมด 3,371 111,908 49,748 646.56

รายงานจานวนโคนมปรมาณน านมและสมาชกสงน านมดบให อ.ส.ค. ประจาเดอน เมษายน 2560

เม.ย. 57 ปรมาณนมดบ 603.52 ตน/วน เม..ย. 58 ปรมาณนมดบ 665.84 ตน/วน

บทคดยอ : งานวจยภายในประเทศ

การประเมนคณภาพอาหาร TMR (Total mixed ration) เบ องตน แผนกวชาการโคนม กองพฒนาการเล ยงโคนม

ฝายวจยและพฒนาการเล ยงโคนม องคการสงเสรมกจการโคนมแหงประเทศไทย

การประเมนคณภาพของอาหาร TMR (Total mixed ration) เบ องตน เปนการควบคมคณภาพการผลตอาหารขน เชน ส กลน เน อสมผส ขนาดช น สดสวนของอาหารหยาบและอาหารขน และความช นในอาหารวามความเหมาะสมหรอไม สามารถชวยกระตนการเค ยวเอ องและการใชประโยชนของอาหารไดมากนอยเพยงใด ผลจากการประเมนคณภาพอาหารเบ องตน สามารถใชเปนขอมลในการปรบสตรอาหารและกระบวนการผลตอาหาร TMR ใหเหมาะสมกบโคนม

หมายเหต : ปรมาณนมดบ ตน/วน (ไมรวมน านมดบจากหนวยงานภายนอก)

จ ด ห ม า ย ข า ว โ ค น ม ป ท 1 8 ฉ บ บ ท 8 ป ร ะ จ า เ ด อ น พ ฤ ษ ภ า ค ม 2 5 6 0 ( ห น า 2 )

ทมา : นทรรศการโคนมแหงชาต 2560

การตรวจวดความช นในวตถดบอาหารสตวดวย เครอง Moisture analysis

การตรวจวดความช อวตถดบอาหารสตว และอาหาร TMR ทาใหทราบวาวตถดบ หรอหารมคณภาพดหรอไมอายการเกบ รกษานานเทาใดและปรมาณหรอน าหนก ทแทจรงเทาไร โดยวดคาการเปลยนแปล ของน าหนกกอนและหลงจากไดรบความรอน จนความช นหมดไป ซงวตถดบจะถกชงกอน และหลงการอบ เพอหาคาความแตกตาง Material humidity จะรวมอยในสวนประกอบของวตถดบหรออาหาร ซงจะระเหยเมอไดรบความรอนคาความช อของวตถดบจะแตกตางจากการปนของน าในวตถดบหรออาหารสตว

การตรวจสอบมาตรฐานของขนาดช นอาหารTMR ดวย Penn state paricle separator (PSPS) เปนการประเมนขนาดช นของ อาหรหยาบและ TMR ดวยตะแกรง มาตรฐาน 4 ช นทออกแบบขนาด รของตะแกรงแตละข นใหแตกตางกน โดยอาหารทอยในแตละข นจะนามาคานวณเปนเปอรเซนตแลวเปรยบเทยบกบเกณฑมาตรฐาน ผลการตรวจ จะใชเปนขอมลในการประเมนการผลตอาหาร TMR วามสดสวนทเหมาะสมหรอไม

การจดการฟารม

การจดการ : ดานสขภาพ

ความสาคญของประสทธภาพการสบพนธ ตอการผลตโค(ตอ)

ลกษณะของตาแหนงตางๆ ในการใหคะแนนความสมบรณของรางกายโค คะแนน 1 (score1) ผลประเมน คอ ผอม มลกษณะคอ แนวกระดกสนหลง (spinous process) เปนหนงหมตดกระดกเปนลกษณะคลายฟนเลอย เหนปลายของปกกระดกสนหลงสวนเอวบรเวณสวาบเปนช น ไมพบไขมนระหวางกระดกเชงกรานกบผวหนง ระหวางกระดกสนหลงกบกระดกปลายของปกกระดกส นหลงสวนเอวเปนแองรองลก หวกระดกเชงกราน (hook และ pins) แหลมยนออกมาชดเจน ไมเหนไขมนหรอเน ออยใตหนงเลย หากลากเสนระหวางหวกระดกเชงกรานจะเปนรปตวว (V) บรเวณโคนหางกบปมกระดกเชงกรานสวนบ นทาย เปนแองจมลกแบะเปนรปตววเชนกน โคนหางและเอนยดหางนนเหนชดเจน รอบหางเปนแองกวางลกมาก คะแนน 2 (score2) ผลประเมน คอ ปานกลาง มลกษณะคอ แนวกระดกสนหลงเหนสนกระดกชดแตจะต นเมอคลาลกษณะยกฟนเลอยเหนไมชดเจน ปลายของปกระดกสนหลงสวนเอวยงเหนได ระหวางแนวกระดกสนหลงกบปกกระดกสนหลงสวนเอวเปนแองแตไมลก ระหวางหวกระดดเชงกราน (hook และ pins)ยงเหนนนชดเจน ลากเสนระหวางหวกระดกเชงกราน hook กบ pins) เปนรปตววทต นข น แนวระหวางสนหลงกบหวกระดกเงกรานยงเหนเปนรองอย พ นทใตโคนหางและระหวางปมกระดกเชงกรานสวนบ นทาย สองขางเปนรองมลกษณะเปนรปตวย (U) สวนโคนหางและเอนยดหางยงคลาไดชดเจน แองโคนหางต นข นเรมเหนไขมนสะสม คะแนน 3(score3) ผลประเมน คอ ด มลกษณะคอ แนวกระดกสนหลงเรยบแตสนกระดกแตละช นยงเหนไดอย แนวกระดกสนหลงกบปลายของปกกระดกสนหลงสวนเอวจะเปนแนวกดเลกนอย ปกกระดกสนหลงสวนเอว เหนปลายสนกระดกไดนอย แนวระหวางกระดกสนหลงมายงปลายของปกกระดกสนหลงสวนเอวคอนขางเรยบและนนเลกนอย ความลกใตปลายของปกกระดกสนหลงสวนเอวต นมากเหนขอบไมชดเจน ระหวางหวกระดกเชงกราน hook กบ pins) ยงคงมองเหนไดชดเจนแตจะกลมเรยบ สวนแนวสนหลงมายงกระดกเชงกรานจะเปนรองกดเลกนอย บรเวณรอบโคนทาง และปมกระดกเชงกรานสวนบ นทาย จะเปนรองทต น เอนยดหางเหนไมชดเจน คะแนน 4 (score4)ผลประเมน คอ อวน มลกษณะคอ แนวกระดกของกระดกสนหลงมองไมเหนสนกระดก เหนเปนแผนเรยบกลม จากแนวสนหลงถงปลายของปกกระดกสนหลงสวนเอวเรยบกลมเมอคลาจะแนน ใตปลายของปกกระดกสนหลงสวนเอวไมเปนช นหรอเปนแองเหนอสวาบ บรเวณโคนหางและปมกระดกเงกรานสวนบ นทาย เหนกลมนนและเหนชดวามไขมนสะสมในบรเวณน ใตผวหนงมไขมนชดเจน เอนของหางคลาไมพบ แองทโคนหางต นมาก คะแนน 5 (score 5) ผลประเมน คอ อวนมาก มลกษณะคอ มองไมเหนแนวกระดกสนหลง ปลายของปกกระดกสนหลงสวนเอว และปมกระดกเชงกราน (hooks และ pin bones) แนวสนหลงนนชดเจนแสดงถงการมไขมนสะสมใตผวหนงอยางเหนอยางเหนไดเดนชด ผวหนงตง บรเวณโคนหางเหนชดวามไขมนสะสมมากไมมแองเลย

ทมา : หนงสอการสบพนธในโค รศ.สพ.ญ.ดร.สณรตน เอยมละมย

ภาควชาศลยศาสตรและวทยาการสบพนธ คณะสตวแพทยศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน

การเล ยงและการดแลสขภาพโคนม(ตอ)

รศ.สพ.ญ.ดร.สณรตน เอยมละมย คณะสตวแพทยศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน

แมโคในชวงระยะคลอดลก ใหแมโคคลอดลกทคอกพกทแหงสะอาด มหญาแหงหรอฟางป มหญาน าสะอาดต งใหกนตลอด คอกคลอดควรสงบไมควรถกรบกวน เจาของสงเกตอาการคลอดไดงาย ใหเจาของสงเกตอาหารแมโคอยางใกลชด ลกษณะโคใกลคลอด โคนหางยบ เตานมขยายใหญ กระวนกระวาย นอกลกบอย ปวดแบงรนแรงถ มถงน าคราโผลแสดงวาโคจะคลอด หากปวดเบงนานกวา 24 ชวโมง และถงน าคราไมโผล ตองตามสตวแพทยทนท ในระยะ เบงขบลกโค แมโคจะเบงถ แรงและเบงนานข น ถงน าคราโผลและแตกออก จะเหนขาหนาหรอหวโผลอานชองคลอด ปกตใชเวลาครงถง 1 ชวโมงหากนานเกน 2 ชวโมงใหตามสตวแพทย หากตองชวยคลอดใหลางมอหรออปกรณเชนเชอก ดวยน ายาฆาเช อโรคทกคร ง เมอตองดงชวยคลอดและใหดงตามจงหวะเบงของแมโคและดงในทศทางออกนอกตวแมโคและทศลง สาเหตคลอดยากมกมากจาก แมโคหมดแรงเบง ลกคลอดผดทา ลกตวโตหรอโคสาวเชงกรานเลก เมอมปญหาใหตามสตวแพทยแกไขโดยเรวทสด บางรายตองผาตดเอาลกออก โดยเฉพาะกรณลกตายในทอง ลกผดปกต อาจะพบอาหารเตานมบวมน าหลงคลอด พบในโคสาวมากกวาในแมโคเปนอาการปกตทพบได เตานมจะยบลงไดเองภายในสปดาหหลงจากคลอดและเรมรดนมแลว ปญหาสขภาพทพบบอย คอ ปญหาคลอดยาก รกคาง มดลกทะลก มดลกอกเสบ การเกดไขน านม โคลมไมยอมลก เตานมอกเสบเฉยบพลน (จากเช ออโคไลและสแตรฟฟโลคอกคส) แมโคลดความยากอาหารเนองจากการยอยยากและมปรบเปลยนอาหารจากสตรอาหาระยะพกรดนมและสตรอาหารหลงคลอด อาจพบการเคลอนตวของกระเพาะแทไปดานซายหรอขวา หลงคลอดเจาของตอเตรยมอาหารทนากน พรอมอาหารหยาบคณภาพใหกนไดตลอด และ น าสะอาดใหกน คณภาพอาหารเปอรเซนตโปรตน 18-20 % และมพลงงานสง แบงใหหลายๆ คร งตนขาวโพดหรอขาวโพดหมกเปนแหลงอาหารพลงงานและเยอใยทด จานวนทใหประมาณ อาหาร 1 กก. ตอผลผลตน านม 2 กก.

ทมา : หนงสอการจดการสขภาพและผลตฟารมโคนม คณะสตวแพทยศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน

จ ด ห ม า ย ข า ว โ ค น ม ป ท 1 8 ฉ บ บ ท 8 ป ร ะ จ า เ ด อ น พ ฤ ษ ภ า ค ม 2 5 6 0 ( ห น า 3 )

การจดนทรรศการ 1. การออกบทปจจยการผลต ของอ .ส.ค. 2. การออกบทหนวยเคลอนทเครองรดนม ของอ .ส.ค. 3. การออกบทจาหนายยานเทค ฟารมา 4. การออกบทจาหนายอปกรณรดนม บรษท มลลเทค 5. การออกบท เครองจกรกลเกษตร บรษท โชคชยจกรกลเกษตร 6. การออกบทจาหนายอปกรณรดนม บรษท แดรฮบ ซพพลายเชน 7. การออกบทจาหนายอปกรณรดนม บรษท พ แอนด ด มารเกตต ง 8. การออกบทจาหนายอปกรณรดนม บรษท ดลาวา อลฟา 9. การออกบทจาหนายอาหารโคนม บรษท คาวบอบฟดส 10.การออกบทจาหนายอาหารโคนมและน าเช อโคนม บรษท ซพ 11.การออกบทจาหนายเคองจกรกลการเกษตร บรษท SPR 12.การออกบทจาหนายเคองจกรกลการเกษตร บรษท วนนากลการ 13.การออกบทจาหนายเคองจกรกลการเกษตร บรษท พงษละออ 14.การออกบทจาหนายเคองจกรกลการเกษตร บรษท คโบตา 15.การออกบทจาหนายเคองจกรกลการเกษตร บรษท อ .ทรพยกจเกษตร 16.การออกบทจาหนายชดเครองตรวจสอบสานตานจลชพตกคางในน านม บรษท จเอส พรเมยร

เมอวนท 4 พฤษภาคม 2560 สานกงาน อ.ส.ค .ภาคเหนอตอนบน ไดจดงาน “Chaingmai Filed Day ”ณ สหกรณโคนมไชยปราการ จากด โดยมวตถประสงคเพอนาเสนอผลการดาเนนงานโครงการตางๆ ของสหกรณใน MOU ของ อ .ส.ค .ทมผลการดาเนนงานเปนทยอมรบของเกษตรกรทประกอบอาชพการเล ยงโคนม รวมถงภาครฐ ภาคเอกชน และหนวยงานอนๆ เปน สหกรณาโคนมตนแบบดานการพฒนาคณภาพน านมดบ การพฒนาอาชพการเล ยงโคนมและดานคณภาพชวตสมาชก อกประการหนง คอ เปนการเปดโอกาสใหเกษตรกรผเล ยงโคนมและนกสงเสรมไดมการพบปะ แลกเปลยนความร ประสบการณในการเล ยงโคนมอนจะนาไปสการพฒนาอาชพการเล ยงโคนมใหเปนอาชพทมนคงและยงยนตลอดไป โดยม ดร .ค.ส.ณรงคฤทธ วงศสวรรณ ผอานวยการ อ.) เปนประธานเปดงานเชยงใหม ฟลเดยChiangmai Field Day) และ นายประพาส ลมปะพนธอดตรฐมนตรชวยวาการกระทรวงเกษตรและสหกรณ นายคณต ลขตวทยาวฒ ผตรวจราชการกระทรวงเกษตรและสหกรณ ผแทนจากหนวยงานภาครฐ /เอกชน และ

สหกรณ/เกษตรกรผเล ยงโคนม ใหเกยรตรวมงาน พรอมท งเยยมชมบทนทรรศการ และรวมรบฟงการเสวนาวชาการ ในหวขอ “ไชยปราการ เกษตรแปลงใหญ สหกรณตนแบบในการพฒนาคณภาพน านมดบและพฒนาอาชพการเล ยงโคนมทมนคงและยงยน ” ดวย

จ ด ห ม า ย ข า ว โ ค น ม ป ท 1 8 ฉ บ บ ท 8 ป ร ะ จ า เ ด อ น พ ฤ ษ ภ า ค ม ( ห น า 4 )

Dairy Activities

News

Chaingmai Filed Day 2560