¸„รูดล... · web viewจะเห นได ว าการแก ป ญหาด...
TRANSCRIPT
ใบความรเรอง หลกการแกปญหารายวชาเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ระดบชน
มธยมศกษาปท 4
หลกการแกปญหา
ในชวตประจำาวนทกคนตองเคยพบกบปญหาตาง ๆ ไมวาจะเปนปญหาดานการเรยน การงาน การเงน หรอแมแตการเลนเกม เมอพบกบปญหาแตละคนมวธทจะจดการหรอแกปญหาเหลานนแตกตางกนไป ซงแตละวธการ อาจใหผลลพธทเหมอนหรอแตกตางกน ทงนขนอยกบความรความสามารถ และประสบการณ ของบคคลผนนอยางไรกตามหากเรานำาวธการแกปญหาตางวธนนมาวเคราะหใหด จะพบวาสามารถสรปวธการเหลานนเปนทฤษฏ ซงมรปแบบทแนนอนได และบางครงตองอาศยการเรยนรในระดบสงเพอแกปญหาบางอยางใหสมบรณ แตกอนทเราจะศกษาตอไป ลองพจารณาปญหาตอไปนตวอยาง เกมทายใจ คอเกมใหผเลนทายตวเลข 3 ตว ในการเลนเกมตองใชผเลน 2 คน คนทหนงคอ ผกำาหนดเปนคนกำาหนดเลข 3 ตวทไมซำากนโดยเลอกจากกลมตวเลข 1 - 9 และอกคนหนงคอผทาย เปนผทายตวเลข 3 ตวทไมซำากน ทผกำาหนดไดกำาหนดไวแลว หลงจากทผทายทายเลขแตละครง ผกำาหนดตองใหรายละเอยด วาตวเลขททายมานนถกตองกตว และในกรณทตวเลขททายมาถกตำาแหนงดวยกตองบอก วาถกตำาแหนงกตวเชน ถาตวเลขทกำาหนดไวเปน 815 และผทาย
1
ทายวา 123 ผกำาหนดตองแจงวาตวเลขททายนนถก 1 ตว และไมมตวใดถกตำาแหนง รปดานลาง เปนตารางแสดงขอมล การเลนเกมทายใจ
เลขททาย
จำานวนตวเลขทถก
จำานวนตำาแหนงทถก
123415425416715815
121123
-21123
จะเหนไดวาการแกปญหาดงกลาวขางตน นอกจากจะใชวธลองผดลองถกในการทายครงแรก ๆ แลวยงมการใชเหตผลประกอบการแกปญหาซงเราเรยกวธการดงกลาววา "วธขจด" (method of elimination)กลาวคอ จะแยกขอมลออกเปนกรณทเปนไปไมไดทง จนเหลอกรณทเปนไปไดวธการดงกลาวสามารถอธบายไดวาทำาไมจงคดหรอทำาเชนนน
นอกจากวธการแกปญหาทยกตวอยางมาซงไดแก วธการลองผดลองถก การใชเหตผล การใชวธขจดยงมวธการแกปญหาอกมากมายทผแกปญหาสามารถเลอกใชใหเขากบตวปญหาและประสบการณของผแกปญหาเอง แตอยางไรกตาม วธการเหลานนลวนมขนตอนทคลายคลงกน
2
และจากการศกษาพฤตกรรมในการเรยนรและแกปญหาของมนษยพบวา โดยปกตมนษยมกระบวนการในการแกปญหา ซงประกอบดวย 4 ขนตอน ดงน
1. การวเคราะหและกำาหนดรายละเอยดของปญหา1.1 การระบขอมลเขา ไดแก การพจารณาขอมลและเงอนไข
ทกำาหนดในปญหา1.2 การระบขอมลออก ไดแก การพจารณาเปาหมายหรอสง
ทตองหาคำาตอบ1.3 การกำาหนดวธประมวลผล ไดแก การพจารณาขนตอน
วธการไดมาซงคำาตอบหรอขอมลออก2. การเลอกเครองมอและออกแบบขนตอนวธ3. การดำาเนนการแกปญหา4. การตรวจสอบและปรบปรง
ขนตอนทง 4 ขนตอนดงกลาวขางตน เปนเสมอนขนบนได (stair) ททำาใหมนษยสามารถประสบความสำาเรจในการแกปญหาตาง ๆ ได รวมทงการเขยนหรอพฒนาโปรแกรมคอมพวเตอรเพอแกปญหากตองมกระบวนการตามขนตอนทง 4 น เชนกน
ตวอยาง แสดงการวเคราะหและกำาหนดรายละเอยดของการหาคาเฉลยของจำานวนเตม 5 จำานวน ไดแก 0 3 4 8 และ 12จากองคประกอบในการวเคราะหและกำาหนดรายละเอยดของปญหา
3
(1) การระบขอมลเขาในทนโจทยกำาหนดใหหาคาเฉลยของจำานวนเตม 5 จำานวน ดงนน ขอมลเขาไดแก จำานวน 0 3 4 8 และ 12(2) การระบขอมลออกจากโจทยสงทเปนคำาตอบของปญหา คอคาเฉลย (X) ของจำานวนทงหา(3) การกำาหนดวธการประมวลผลจากสงทโจทยตองการ "คาเฉลย" หมายถง ผลรวมของจำานวนทง 5 หารดวย 5 ดงนน ขนตอนของการประมวลผลประกอบดวย3.1 รบคาจำานวนทง 5 จำานวน 3.2 นำาจำานวนเตมทง 5 มาบวกเขาดวยกน3.3 นำาผลลพธจากขอ 3.2 มาหารดวย 5ตวอยาง แสดงการวเคราะหและกำาหนดรายละเอยดของการหาคา x เมอ x คอจำานวนเตมจำานวนหนงในกลมจำานวนเตม 5 จำานวน ทมคาเฉลยเปน 10 และจำานวนอก 4 จำานวน ไดแก 3 4 8 และ 12 จากองคประกอบในการวเคราะหและกำาหนดรายละเอยดของปญหา
(1) การระบขอมลเขาจากโจทยขอมลเขา ไดแก1.1 จำานวนอก 4 จำานวน คอ 3 4 8 121.2 คาเฉลยของจำานวนทง 5 จำานวน คอ 10
4
(2) การระบขอมลออกจากโจทยสงทเปนผลลพธ คอ คา x(3) การกำาหนดวธการประมวลผลจากโจทยและความหมายของ "คาเฉลย" เราสามารถสรปขนตอนของการประมวลผลได ดงน3.1 หาคาผลรวมของจำานวนเตมทง 5 โดยนำาคาเฉลยคณดวยจำานวนของเลขจำานวนเตม นนคอ 10 x 5 = 503.2 จากความหมายของ "ผลรวม" จะได 3+4+8+12+x = 503.3 แกสมการ 27 + x = 50 (จะได x = 23 ซงคอผลลพธ)
ใบงานเรองหลกการแกปญหา
ชอ นางสาวชนนาถ สขะ ชน ม.4/7 เลขท 16 รหสประจำาตว 33456
โจทยปญหาท 1 ปลกตนไม
พลทหารโขง ไดรบคำาสงใหปลกตนไม นบได 8 แถว ๆ ละ 3 ตน พลทหารโขงจะปลก ตนไมไดอยางไร
5
1.ปจจยและเงอนไขทกำาหนดให คอ ปลกตนไม นบได 8 แถว ๆ ละ 3 ตน2.สงทโจทยปญหาตองการ คอ วธการปลกตนไม3.ขนตอนการแกปญหา คอ ปลกตนไมไหมระยะหางแตละแถวเทากนและใหแตละแถว มจำานวนตนทเทากน4.ผลทไดจากการคดหรอการแกปญหาสามารถวาดเปนแผนภาพไดดงน
โจทยปญหาท 2 คนหาเหรยญปลอม
มเหรยญบาทอย 9 เหรยญ เปนเหรยญปลอม 1 เหรยญ ซงมนำาหนก เบากวาเหรยญจรง จงหาวธ ในการหาเหรยญปลอม โดยการชง ดวยตาชง 2 แขน
6
1.ปจจยและเงอนไขทกำาหนดให คอ มเหรยญบาทอย 9 เหรยญ เปนเหรยญปลอม 1 เหรยญ เหรยญปลอมจะมนำาหนก เบากวาเหรยญจรง2.สงทโจทยปญหาตองการ คอ หาวธ ในการหาเหรยญปลอม3.ขนตอนการแกปญหา คอ แบงเหรยญออกเปน 3 กลม กลมละ 3 เหรยญ ชงดวยตาชง 2 แขน ทกกลมเหรยญเพอหาเหรยญปลอม ซงเหรยญปลอมจะมนำาหนกเบากวาเหรยญจรง4.ผลทไดจากการคดหรอการแกปญหาสามารถวาดเปนแผนภาพไดดงน
โจทยปญหาท 3 คณตคดสนก
7
จงเตมเลข 1 ถง เลข 9 ลงในชองสเหลยมทกำาหนดให ขางลางน โดยตวเลขแตละชองจะตองไมซำากน และใหผลรวมของ แตละดานเทากน
1.ปจจยและเงอนไขทกำาหนดให คอ มชองสเหลยมทกำาหนดให เตมเลข 1 ถง เลข 9 โดยตวเลขแตละชองจะตองไมซำากน และใหผลรวมของ แตละดานเทากน 2.สงทโจทยปญหาตองการ คอ เตมเลข 1 ถง เลข 9 ลงในชองสเหลยมทกำาหนดให โดยตวเลขแตละชองจะตองไมซำากน และใหผลรวมของ แตละดานเทากน3.ขนตอนการแกปญหา คอ เตมเลขทละชอง และคำานวณหาคำาตอบไหเทากนทกดาน4.ผลทไดจากการคดหรอการแกปญหาสามารถวาดเปนแผนภาพไดดงน
8
โจทยปญหาท 4 อยาเผลอใหจบกน
นายแดงตองนำาของ 3 สง คอ ผกกาด 1 เขง แกะ 1 ตว และสนข 1 ตว ขามแมนำาไปยงฝงตรงขาม โดยมเรอเพยงลำาเดยว บรรทกไดครงละ 1 สง ซงม เงอนไขวา ถาบนฝงแมนำาฝงใดฝงหนง มแกะอยกบผก แกะจะกนผก ถามสนขอย กบแกะ สนขจะกนแกะ นายแดงมวธการใดทจะนำาของทงสามสงนขามแมนำาไดอยางปลอดภย
1.ปจจยและเงอนไขทกำาหนดให คอ ผกกาด 1 เขง แกะ 1 ตว และสนข 1 ตว ขามแมนำาไปยงฝงตรงขาม โดยมเรอเพยงลำาเดยว บรรทกไดครงละ 1 สง ซงม เงอนไขวา ถาบนฝงแมนำาฝง
9
6 9
7
2
1
5
3
8
4
ใดฝงหนง มแกะอยกบผก แกะจะกนผก ถามสนขอย กบแกะ สนขจะกนแกะ2.สงทโจทยปญหาตองการ คอ นายแดงมวธการใดทจะนำาของทงสามสงนขามแมนำาไดอยางปลอดภย3.ขนตอนการแกปญหา คอ นำาแกะไปไวอกฝงกอน แลวนำาหมาตามไปไวฝงตรงขาม นำาแกะขนเรอแลวเอาไปไวฝงเดม เอาแกะลงฝงแลวเอาผกขนเรอนำาไปไวทหมา แลวกลบมาเอาแกะเปนขนตอนสดทาย4.ผลทไดจากการคดหรอการแกปญหาสามารถวาดเปนแผนภาพไดดงน
ฝ งซาย แมนำ-า ฝ งขวาแกะ ผก หมาหมา แกะ ผก
ผก หมา แกะ
10
ผก หมา แกะ
โจทยปญหาท 5 ปรศนาลากเสน
มจดอย 9 จด ตามทกำาหนด ใหดงรปจงลากเสนตรง 4 เสน ใหผาน จดทง 9 จดน โดยไมยกปากกาหรอ ดนสอ
1.ปจจยและเงอนไขทกำาหนดให คอ มจดอย 9 จด ตองลากเสนตรง 4 เสนใหผานทกจด
11
2.สงทโจทยปญหาตองการ คอ จงลากเสนตรง 4 เสน ใหผาน จดทง 9 จดน โดยไมยกปากกาหรอ ดนสอ3.ขนตอนการแกปญหา คอ ขดตามแนวนอนแลวขดเฉยงลง ขดขนแลวเฉยงลงตามภาพ4.ผลทไดจากการคดหรอการแกปญหาสามารถวาดเปนแผนภาพไดดงน
12