คู...
TRANSCRIPT
![Page 1: คู มือธนาคารขยะรีไซเคิลlib.mnre.go.th/lib/manual/manual-bank-re-kaya.pdf · 2012. 3. 19. · 2) สถานที่เก็บรวบรวมว](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022070110/60469108fcea702d593919ca/html5/thumbnails/1.jpg)
â¤Ã§¡ÒÃÂØ·¸ÈÒʵÃ�¨Ñ§ËÇÑ´ÊØÃÒÉ®Ã�¸Ò¹Õ »‚ 2554
¨Ñ´·Óâ´Âกลมงานแผนสงแวดลอม
สำนกงานสงแวดลอมภาคท 14130 ¶.ÇÑ â¾¸Ôì µ.ÁТÒÁàµÕé Í.àÁ×ͧ ¨.ÊØÃÒÉ®Ã�¸Ò¹Õ 84000
â·ÃÈѾ·� 0 7727 2789 â·ÃÊÒà 0 7727 2584http://www.reo14.go.th
คมอธนาคารขยะรไซเคลคมอธนาคารขยะรไซเคล
เปลยนขยะเปนเงนตราชวยรกษาสงแวดลอม
![Page 2: คู มือธนาคารขยะรีไซเคิลlib.mnre.go.th/lib/manual/manual-bank-re-kaya.pdf · 2012. 3. 19. · 2) สถานที่เก็บรวบรวมว](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022070110/60469108fcea702d593919ca/html5/thumbnails/2.jpg)
![Page 3: คู มือธนาคารขยะรีไซเคิลlib.mnre.go.th/lib/manual/manual-bank-re-kaya.pdf · 2012. 3. 19. · 2) สถานที่เก็บรวบรวมว](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022070110/60469108fcea702d593919ca/html5/thumbnails/3.jpg)
คานา องคประกอบของขยะมลฝอยประกอบดวยขยะอนทรยประมาณ 64 % ขยะรไซเคล ประมาณ 30 % ขยะทวไป ประมาณ 3 % และขยะอนตรายอกประมาณ 3 % โดยขยะทมมลคามากทสดกคอขยะรไซเคล เพราะสามารถนากลบไปแปรรปผลตเปนผลตภณฑใหมได ทาใหมการเปรยบเทยบวาขยะคอทอง ถาเราสามารถนาขยะรไซเคลมาใชประโยชนใหมไดทงหมดกจะชวยใหลดการใชทรพยากร และยงชวยใหเกดรายไดกบตวเราเอง ลดภาระใหกบทองถนในการจดสรรงบประมาณเพอกาจดขยะมลฝอย คมอธนาคารขยะรไซเคล จดทาเพอเผยแพรความรความเขาใจ ในเชงปฏบตเกยวกบการดาเนนงานกจกรรมธนาคารขยะรไซเคลใหแก คณะคร และนกเรยน รวมทงประชาชนทวไปทสนใจ ไดนาไปใชเปนคมอในการทากจกรรมธนาคารขยะในโรงเรยน และชมชน และนาไปสการมสวนรวมในการแกไขปญหาและปองกนปญหาขยะมลฝอยชมชนไดตอไปในอนาคต
กลมงานแผนสงแวดลอม กรกฎาคม 2554
![Page 4: คู มือธนาคารขยะรีไซเคิลlib.mnre.go.th/lib/manual/manual-bank-re-kaya.pdf · 2012. 3. 19. · 2) สถานที่เก็บรวบรวมว](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022070110/60469108fcea702d593919ca/html5/thumbnails/4.jpg)
สารบญ
หนาธนาคารขยะรไซเคล 1
ขนตอนการดาเนนงานธนาคารขยะรไซเคล 2
คณะทางานธนาคารขยะรไซเคล 3
หนาทของคณะทางานธนาคารขยะรไซเคล 3
การเตรยมการเปดธนาคาร 5
การดาเนนการในวนเปดธนาคาร 7
การดาเนนการหลงปดธนาคาร 11
การตดตามประเมนผล 12
การสนบสนน 12
ประโยชนอนๆ ของธนาคารขยะรไซเคล 13
![Page 5: คู มือธนาคารขยะรีไซเคิลlib.mnre.go.th/lib/manual/manual-bank-re-kaya.pdf · 2012. 3. 19. · 2) สถานที่เก็บรวบรวมว](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022070110/60469108fcea702d593919ca/html5/thumbnails/5.jpg)
1¤Ù‹Á×͸¹Ò¤ÒâÂÐÃÕä«à¤ÔÅ
ธนาคารขยะรไซเคล จะดกวาไหมถาเราทกคนจะชวยกนคดแยกขยะรไซเคล และแทนทแตละคน แตละบานจะขายขยะกนเอง เรารวมกนจดตง “ธนาคารขยะรไซเคล” ทเปนตวกลางในการดาเนนการนแทน
หลกการของธนาคารขยะรไซเคล คอการสงเสรมการคดแยกขยะมลฝอยโดยเรมตนทเยาวชนและชมชน และใชโรงเรยนเปนสถานททาการธนาคาร ดาเนนการโดยใหนกเรยนสมครเปนสมาชกของธนาคารขยะรไซเคล และนาขยะรไซเคลมาฝาก เจาหนาทธนาคารจะทาการคดแยก และชงนาหนกแลวคานวณเปนจานวนเงน จากนนบนทก
ลงสมดคฝาก โดยใชราคาททางโรงเรยนประสานกบรานรบซอของเกาเปนเกณฑ ผลพลอยไดคอเยาวชนและนกเรยนจะมรายไดจากการนาขยะมาฝากกบธนาคาร สวนธนาคารกมรายไดจากการเปนตวแทนขายขยะรไซเคลใหกบรานรบซอของเกาและสามารถนากาไรหลงหกคาใชจายในการดาเนนการไปเปนกองทนเพอการศกษา หรอสนบสนนกจกรรมอนๆ ในโรงเรยนไดอก
![Page 6: คู มือธนาคารขยะรีไซเคิลlib.mnre.go.th/lib/manual/manual-bank-re-kaya.pdf · 2012. 3. 19. · 2) สถานที่เก็บรวบรวมว](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022070110/60469108fcea702d593919ca/html5/thumbnails/6.jpg)
¤Ù‹Á×͸¹Ò¤ÒâÂÐÃÕä«à¤ÔÅ2
วตถประสงค 1) เพอปลกจตสานกในการจดการขยะและการรกษาสงแวดลอมภายในชมชน 2) เปนการชวยลดปรมาณขยะและเสรมสรางความรในเรองการคดแยกขยะทถกตองเหมาะสม 3) เพอนาผลพลอยไดจากการตงธนาคารขยะมาตงเปนกองทนสนบสนนกจกรรมตางๆ ในชมชน 4) เพอเปนการสรางรปแบบการจดการขยะโดยการมสวนรวมของชมชนในการดาเนนงาน 5) เพอเปนตวอยางทดในการจดการขยะของชมชนอปกรณ 1) เครองชงนาหนก 2) สถานทเกบรวบรวมวสดรไซเคล 3) สมดคฝากและเอกสารบญชขนตอนการดาเนนงานธนาคารขยะรไซเคล
1
3
5
2
4
6
รบสมครคณะทางาน
การจดเตรยมสถานทเกบรวบรวมขยะ
การเปดธนาคารขยะรไซเคล
คณะทางานมการประชม
การประชาสมพนธ
การประเมนผล
![Page 7: คู มือธนาคารขยะรีไซเคิลlib.mnre.go.th/lib/manual/manual-bank-re-kaya.pdf · 2012. 3. 19. · 2) สถานที่เก็บรวบรวมว](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022070110/60469108fcea702d593919ca/html5/thumbnails/7.jpg)
คณะทางานธนาคารขยะรไซเคล รบสมครคณะทางานจากนกเรยนในโรงเรยน โดยมครทปรกษากจกรรมปนหนงในคณะทางานดวย ควรจดตงคณะทางานไวสองชด เพอสะดวกในการปฏบตงานและสามารถทาหนาทแทนกนได คณะทางานตองมการประชมเพอเตรยมงาน เชน การประชาสมพนธวางแผนกาหนดวน และสถานทเปดธนาคารขยะรไซเคล การกาหนดระยะเวลาการรบฝาก เวลาการขายขยะรไซเคล ฯลฯ และการดาเนนการตางๆ เพอ
เปดธนาคาร และการประเมนผลกจกรรมหนาทของคณะทางาน 1. ผจดการธนาคารขยะ จานวน 1 คน มหนาทรบผดชอบการดาเนนงานในภาพรวมของธนาคารขยะ
2. ครทปรกษากจกรรม จานวน 1 คน มหนาทรบผดชอบการดาเนนงานของธนาคารขยะรไซเคล การประสานรานรบซอของเกา และดแลเกยวกบการเงนของโครงการ พรอมทงดแลเอกสารเบกจายเงน ซงเอกสารทกฉบบสามารถตรวจสอบได
3¤Ù‹Á×͸¹Ò¤ÒâÂÐÃÕä«à¤ÔÅ
![Page 8: คู มือธนาคารขยะรีไซเคิลlib.mnre.go.th/lib/manual/manual-bank-re-kaya.pdf · 2012. 3. 19. · 2) สถานที่เก็บรวบรวมว](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022070110/60469108fcea702d593919ca/html5/thumbnails/8.jpg)
3. เจาหนาทคดแยกขยะและชงนาหนก จานวน 2 คน มหนาทคดแยกและชงนาหนกขยะรไซเคลทสมาชกนามาฝาก
4. เจาหนาทจดบนทก จานวน 1 คน มหนาทรบผดชอบการจดบนทก รายละเอยดเกยวกบสมาชก ประเภท และปรมาณขยะรไซเคล เพอสงตอใหเจาหนาทคดเงน
5. เจาหนาทคดเงน จานวน 1 คน มหนาทรบผดชอบการคดจานวนเงนของขยะรไซเคลทสมาชกนามาฝาก พรอมรบผดชอบการฝาก-
ถอนเงนของสมาชก 6. เจาหนาทบญช จานวน 1 คน มหนาทดแลรบผดชอบเอกสาร การเงน เชน สรปยอดการนาฝากของสมาชก สรปยอดรายรบรายจายของธนาคาร บนทกยอดคงเหลอของ
ขยะรไซเคล ฯลฯ โดยตองทาการบนทกทกวนทเปดทาการ
¤Ù‹Á×͸¹Ò¤ÒâÂÐÃÕä«à¤ÔÅ4
![Page 9: คู มือธนาคารขยะรีไซเคิลlib.mnre.go.th/lib/manual/manual-bank-re-kaya.pdf · 2012. 3. 19. · 2) สถานที่เก็บรวบรวมว](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022070110/60469108fcea702d593919ca/html5/thumbnails/9.jpg)
ภารกจเบองตนทเจาหนาทในคณะทางานตองปฏบตงาน 1. จดหาสถานททใชในการจดเกบขยะรไซเคลกอนนาไปขาย ยดหลกวาเปนสถานททสามารถเกบรวบรวมขยะรไซเคลได ปองกนแดดฝนได ถามพนท เ พยงพอควรแยกประเภทขยะรไซเคลอยางชดเจน เปนชองสาหรบขยะรไซเคลแตละประเภท เชน แกว โลหะ/อโลหะ พลาสตก กระดาษ เปนตน ในกรณทไมมสถานทเกบรวบรวม สามารถใชวธการรบฝากตอนเชา และใหรานรบซอของเกามารบซอในตอนเยน
2. จดหาอปกรณทจาเปนในการจดทาธนาคารขยะ เชน เครองชง 3. ระบบเอกสารบญช เอกสารทตองจดเตรยม ไดแกจดทาใบสมครสมาชกธนาคารขยะรไซเคล ทะเบยนลกคา ใบนาฝาก ใบถอนเงน สมดคฝาก สมดการนาฝาก และเอกสารในการทาบญชทจาเปนการเตรยมการเปดธนาคาร
1. ตดตอประสานงานกบรานคาของเกาในเรองเกยวกบราคาขยะรไซเคล ประเภทตางๆ เพอจดทาตารางเปรยบเทยบราคาขยะรไซเคลแตละประเภท (ราคาสามารถเปลยนแปลงได) พรอมทงกาหนดวนทเขามารบซอจากธนาคาร
5¤Ù‹Á×͸¹Ò¤ÒâÂÐÃÕä«à¤ÔÅ
![Page 10: คู มือธนาคารขยะรีไซเคิลlib.mnre.go.th/lib/manual/manual-bank-re-kaya.pdf · 2012. 3. 19. · 2) สถานที่เก็บรวบรวมว](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022070110/60469108fcea702d593919ca/html5/thumbnails/10.jpg)
2. การประชาสมพนธ คณะทางานควรเผยแพรความรความเขาใจเรองขยะไซเคลและธนาคารขยะ เพอใหเกดความรวมมอในโรงเรยน โดยการจดบอรดนทรรศการ การเดนบอกในแตละหองเรยน การแทรกในกจกรรมของแตละรายวชา เพอใหมสมาชกมาสมครเขารวมกจกรรมใหมากทสด นอกจากนทางโรงเรยนควรทาหนงสอแจงผปกครองทราบถงการเขารวมกจกรรม ซงจะเปนวธทไดรบความรวมมอเพมขน โดยเฉพาะทาใหเกดการคดแยกขยะทบานกอนนามาฝากธนาคาร
3. การอบรมใหความร ความเขาใจเกยวกบการคดแยกขยะ และการใชประโยชนจากขยะในรปแบบตางๆ กบผทเกยวของ
¤Ù‹Á×͸¹Ò¤ÒâÂÐÃÕä«à¤ÔÅ6
![Page 11: คู มือธนาคารขยะรีไซเคิลlib.mnre.go.th/lib/manual/manual-bank-re-kaya.pdf · 2012. 3. 19. · 2) สถานที่เก็บรวบรวมว](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022070110/60469108fcea702d593919ca/html5/thumbnails/11.jpg)
การดาเนนการในวนเปดธนาคาร รบสมครสมาชก เรมแรกจะตองรบสมครสมาชกของธนาคาร โดยผทสนใจกรอกรายละเอยดลงในใบสมคร จากนนเจาหนาทธนาคารจะใหเลขทสมาชกพรอมทงลงรายละเอยดในสมดคฝาก โดยธนาคารจะเปนผเกบรวบรวมสมดคฝากไวทธนาคาร ซงสมาชกสามารถขอดไดในวนทธนาคารเปดทาการ
7¤Ù‹Á×͸¹Ò¤ÒâÂÐÃÕä«à¤ÔÅ
ใบสมคร เลขท 001
ธนาคารขยะ สาขา โรงเรยนไมมขยะวนท 15 สงหาคม 2554ชอ เดกหญงสวย นารกวน/เดอน/ป เกด 1 มนาคม 2546การศกษา โรงเรยนไมมขยะ ชนประถมศกษาปท 3ทอย เลขท 9 หมบานสะอาดจงตาบล อากาศด อาเภอ นาใสจงหวด รกสงแวดลอม โทรศพท 08x-xxx-xxxx สวย นารก (ลงชอสมาชก) หลอ ใจด (เจาหนาท)
![Page 12: คู มือธนาคารขยะรีไซเคิลlib.mnre.go.th/lib/manual/manual-bank-re-kaya.pdf · 2012. 3. 19. · 2) สถานที่เก็บรวบรวมว](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022070110/60469108fcea702d593919ca/html5/thumbnails/12.jpg)
การฝาก เมอสมาชกนาขยะรไซเคลมาฝากทธนาคารใหดาเนนการดงน 1. สมาชกเขยนใบนาฝากตามประเภทขยะรไซเคลทนาฝาก แลวนาใบนาฝากพรอมขยะรไซเคลทนามาสงใหเจาหนาทคดแยก
2. เจาหนาทคดแยก ทาการคดแยกประเภทขยะตามใบนาฝาก แลวชงนาหนก เสรจแลวสงใบนาฝากใหเจาหนาทจดบนทก 3. เจาหนาทจดบนทก เรยกสมาชกเจาของบญชมาดการชงนาหนก และบนทกขอมลนาหนกของขยะรไซเคลลงในใบนาฝาก แลวสงใบนาฝากใหเจาหนาทคดเงน
¤Ù‹Á×͸¹Ò¤ÒâÂÐÃÕä«à¤ÔÅ8
![Page 13: คู มือธนาคารขยะรีไซเคิลlib.mnre.go.th/lib/manual/manual-bank-re-kaya.pdf · 2012. 3. 19. · 2) สถานที่เก็บรวบรวมว](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022070110/60469108fcea702d593919ca/html5/thumbnails/13.jpg)
4. เจาหนาทคดเงนจากใบนาฝาก โดยเปรยบเทยบจากราคาทรบซอ แลวบนทกลงใบนาฝาก
5. เจาหนาทบญชทาการลงบนทกขอมลในสมดคฝาก เพอเกบเปนหลกฐาน การฝาก-ถอนของสมาชก
6. ผจดการธนาคารตรวจสอบความถกตองของใบนาฝาก (ชอ-สกล เลขทสมาชก ราคาตอหนวยของขยะรไซเคล การคานวณจานวนเงนในแตละชอง และจานวนเงนยอดรวมทงหมด) และใหสมาชก
9¤Ù‹Á×͸¹Ò¤ÒâÂÐÃÕä«à¤ÔÅ
![Page 14: คู มือธนาคารขยะรีไซเคิลlib.mnre.go.th/lib/manual/manual-bank-re-kaya.pdf · 2012. 3. 19. · 2) สถานที่เก็บรวบรวมว](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022070110/60469108fcea702d593919ca/html5/thumbnails/14.jpg)
ตรวจดความถกตอง แลวทาการลงลายมอชอผนาฝาก ผจดการลงลายมอชอในใบนาฝาก และสมดคฝากของสมาชกรบรองความถกตองการถอน หากสมาชกตองการถอนเงน จะสามารถถอนไดกตอเมอธนาคารขยะรไซเคลเปดทาการครงตอไป และสมาชกตองนาขยะรไซเคลมาฝากในวนนนดวย จงจะสามารถถอนเงนได
¤Ù‹Á×͸¹Ò¤ÒâÂÐÃÕä«à¤ÔÅ10
![Page 15: คู มือธนาคารขยะรีไซเคิลlib.mnre.go.th/lib/manual/manual-bank-re-kaya.pdf · 2012. 3. 19. · 2) สถานที่เก็บรวบรวมว](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022070110/60469108fcea702d593919ca/html5/thumbnails/15.jpg)
การดาเนนการหลงปดธนาคารจดทาเอกสารทะเบยนลกคา หลงจากปดธนาคารแลวเจาหนาทจะตองรวบรวมใบสมครสมาชก มาลงในเอกสารทะเบยนคมลกคา เพอเกบขอมลจานวนสมาชกทงหมดทเขารวมกจกรรม
การขายขยะใหรานรบซอของเกา
ผจดการธนาคารขยะ และครทปรกษา ประสานงานขายขยะใหแกรานรบซอของเกาทตดตอไว โดยสวนใหญจะใหมารบซอขยะรไซเคลทธนาคารขยะในเวลาหลงเลกเรยนของวนเปดธนาคารนนสรปการดาเนนการของธนาคาร เจาหนาทตองลงรายละเอยดในเอกสารสรปการนาฝาก และควรมการสรปผลการดาเนนงานในแตละเดอนและแจงใหแกสมาชกของธนาคาร โดยการจดบอรดนทรรศการประชาสมพนธผลการดาเนนงาน ณ บรเวณททาการ
11¤Ù‹Á×͸¹Ò¤ÒâÂÐÃÕä«à¤ÔÅ
![Page 16: คู มือธนาคารขยะรีไซเคิลlib.mnre.go.th/lib/manual/manual-bank-re-kaya.pdf · 2012. 3. 19. · 2) สถานที่เก็บรวบรวมว](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022070110/60469108fcea702d593919ca/html5/thumbnails/16.jpg)
¤Ù‹Á×͸¹Ò¤ÒâÂÐÃÕä«à¤ÔÅ12
การตดตามประเมนผล พจารณาไดจากปรมาณขยะรไซเคลทรวบรวมไดจากจานวนสมาชกทเขารวมกจกรรม และจากกาไรในการซอขาย โดยควรตดตามอยางตอเนองเพอเปรยบเทยบความเปลยนแปลง รวมทงยงอาจดจากจานวนครงทสมาชกแตละคนเขารวม ซงจะบอกไดวา ธนาคารขยะชวยจะชวยสรางใหเกดนสยการคดแยกขยะทบานไดผลหรอไมการสนบสนน ทางโรงเรยนควรใหการสนบสนนเพอใหธนาคารคงอยและสามารถดาเนนไปไดอยางตอเนอง เชน - ใหเกยรตบตรหรอเงนตอบแทนตามความเหมาะสมแกคณะทางาน - แจกของทระลกใหแกสมาชกในเทศกาลตางๆ - ใหโบนสพเศษแกสมาชกทมยอดเงนฝากสง
- ใหโบนสพเศษหรอคะแนนพเศษแกสมาชกทหาสมาชกมาเพมได
![Page 17: คู มือธนาคารขยะรีไซเคิลlib.mnre.go.th/lib/manual/manual-bank-re-kaya.pdf · 2012. 3. 19. · 2) สถานที่เก็บรวบรวมว](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022070110/60469108fcea702d593919ca/html5/thumbnails/17.jpg)
13¤Ù‹Á×͸¹Ò¤ÒâÂÐÃÕä«à¤ÔÅ
- การจดทาหลกสตรพเศษเรองสงแวดลอมใหนกเรยนไดเรยนรเรองการจดการขยะ - การจดกจกรรมการประดษฐสงของจากขยะรไซเคล แลวนาสงประดษฐนนมาจาหนาย หรอแจกเปนของทระลก - ตดตามและขอความสนบสนนจากองคกรปกครองสวนทองถน หรอองคกรสวนกลาง เชนกรมสงเสรมคณภาพสงแวดลอม
ประโยชนอนๆ ของธนาคารขยะรไซเคล 1. เยาวชนเกดความเขาใจในคณคาของวสดบางประเภท วาสามารถนาไปใชประโยชนไดหลายครง หรอสามารถเปลยนเปนเงนได 2. ฝกนสยการออมทรพยของเยาวชน 3 . ชวยลดปรมาณการใชทรพยากรธรรมชาต และใชทรพยากรธรรมชาตไดอยางมประสทธภาพสงสด 4. ชวยลดปญหาสงแวดลอมทาใหสภาพแวดลอมดขน
![Page 18: คู มือธนาคารขยะรีไซเคิลlib.mnre.go.th/lib/manual/manual-bank-re-kaya.pdf · 2012. 3. 19. · 2) สถานที่เก็บรวบรวมว](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022070110/60469108fcea702d593919ca/html5/thumbnails/18.jpg)
คณะผจดทาคมอธนาคารขยะรไซเคล
ทปรกษานายจมพล ศรสวสด ผอานวยการสานกงานสงแวดลอมภาคท 14
คณะทางานนางอโณทย ธรสงห นกวชาการสงแวดลอมชานาญการนายคณาสน ไวยรตน นกวชาการสงแวดลอมปฏบตการนายนพชย สงเสยง นกวชาการสงแวดลอมปฏบตการนางสาวเพชรรง กมานนท ลกจางปฏบตงานกลมงานแผนสงแวดลอม
พมพครงท 1 ปทพมพ 2554 จานวน 1,000 เลม
คณะผจดทา