ÕÁπ‚¥¥Õ𵑰 å·Ààߪ√–‡∑»‰∑¬ √“¬π ... · 2019. 7. 8. ·...

28
‡ÕÁπ‚¥ “√ : ªï∑’ 10 ©∫—∫∑’Ë 1/2548 3  “√®“°ª√–∏“π™¡√¡œ ™¡√¡‡ÕÁπ‚¥¥Õ𵑰 å·Ààߪ√–‡∑»‰∑¬ √“¬π“¡§≥–°√√¡°“√ ª√–®”ªï 2547 - 2548 ∑’˪√÷°…“ √».∑≠. ∑à“πºŸâÀ≠‘ß Õ√ÿ≥’ √“™“°√ ».§≈‘π‘°‡°’¬√µ‘§ÿ≥ ∑≠.Õ¡√“ ¡à«ß¡‘Ëß ÿ¢ √».∑≠.«√“¿√≥å ∞‘µ‘π—π∑æ—π∏ÿå ª√–∏“π √».(摇»…) ∑≠.™ÿµ‘¡“ ¡—ß°√°“≠®πå √Õߪ√–∏“π √».∑≠.¢«—≠µ“ ®“√ÿÕ”æ√æ√√≥ ª√–∏“π ”√Õß √».∑æ.»ÿ¿™—¬  ÿ∑∏‘¡—≥±π°ÿ≈ ‡≈¢“πÿ°“√ Õ.∑≠.¥√.®’√¿—∑√ ®—π∑√—µπå ‡À√—≠≠‘° ∑æ.¡√°µ «ß»å¿—°¥’ π“¬∑–‡∫’¬π ∑æ. ¡™“µ‘ °“≠®π«—≤π“ °√√¡°“√«‘™“°“√ √».∑≠.ªî¬“≥’ æ“≥‘™¬å«‘ —¬ ªØ‘§¡ ∑≠.ª“√‘™“µ‘ µ—Èß°ƒ…≥¢®√  “√“≥’¬°√ Õ.∑≠.°—≈¬“ ¬—πµå摇»… ª√–™“ —¡æ—π∏å ∑≠.∏“√“∏√  ÿπ∑√‡°’¬√µ‘ °√√¡°“√°≈“ß ∑æ.«’√–«—≤πå  —µ¬“πÿ√—°…å º».∑æ. ¡‰™¬ ≈‘È¡ ¡∫—µ‘Õπ—πµå ∑≠.æ—™√‘π∑√å ªÕ·°â«  «— ¥’§à–∑à“π ¡“™‘°™¡√¡œ ∑’Ë√—° °àÕπÕ◊Ëπ™¡√¡œ ¢Õ√à«¡· ¥ß§«“¡¬‘π¥’°—∫∑à“πÕ¥’µª√–∏“π™¡√¡œ ∑—Èß 2 ∑à“π §◊Õ Õ“®“√¬å §ÿ≥‡¡µµ®‘µµå 𫮑𥓠‡π◊ËÕß„π‚Õ°“ ∑’Ë∑à“π‰¥â√—∫ ‚ª√¥‡°≈â“œ æ√–√“™∑“π‡§√◊ËÕß√“™Õ‘ √‘¬“¿√≥å ™—Èπ∑ÿµ‘¬®ÿ≈®Õ¡‡°≈â“ ‡¡◊ËÕ «—π©—µ√¡ß§≈ 5 情¿“§¡ 2548 ·≈– Õ“®“√¬å«√“¿√≥å ∞‘µ‘π—π∑æ—π∏ÿå ∑’ˉ¥â√—∫·µàßµ—È߇ªìπ»“ µ√“®“√¬å§≈‘π‘° ¢Õß¡À“«‘∑¬“≈—¬¡À‘¥≈ ‡¡◊ËÕ‡√Á«Êπ’È  ”À√—∫‡Àµÿ¿—¬æ‘∫—µ‘ ÷π“¡‘‡¡◊ËÕª≈“¬ªï∑’˺à“π¡“ ™¡√¡œ¢Õ· ¥ß§«“¡ ‡ ’¬„®µàÕºŸâ Ÿ≠‡ ’¬∑ÿ°∑à“π ∑—Èßπ’È ¡“™‘°™¡√¡œÀ≈“¬∑à“π‰¥âÕÿ∑‘»°”≈—ß·≈– ‡«≈“≈߉ªªØ‘∫—µ‘ß“π¿“§„µâ ®÷ߢշ ¥ß§«“¡™◊Ëπ™¡„π§«“¡‡ ’¬ ≈–Õ—π ∫àß∫Õ°∂÷ߧ«“¡√—° “¡—§§’¢Õß∑—πµ·æ∑¬å‰∑¬ πÕ°®“°π’È™¡√¡œ„π∞“π– µ—«·∑π¢Õß∑à“π ¡“™‘°œ ‰¥â∫√‘®“§‡ß‘π®”π«π 20,000 ∫“∑ „Àâ·°à°Õß∑ÿπ ‡ß‘π™à«¬‡À≈◊Õ»Ÿπ¬å™à«¬‡À≈◊ÕºŸâª√– ∫¿—¬¢ÕßÕ. .¡.∑.¢Õß√—∞∫“≈ ·≈–®”π«π 30,000 ∫“∑ ·°à°Õß∑ÿπ∑—πµ·æ∑¬å™à«¬‡À≈◊Õ∫√√‡∑“¿—¬¿“§„µâ ‡æ◊ËÕ¥”‡π‘π °“√§âπÀ“·≈–æ‘ Ÿ®πå‡Õ°≈—°…≥å∫ÿ§§≈∑’Ë Ÿ≠À“¬„π‡Àµÿ°“√≥å§√—Èßπ’ȥ⫬ „πªï 2548 π’È ™¡√¡œ ‡ªìπÀπ÷Ëß„π®”π«π ∂“∫—πÀ≈—°¢Õß»Ÿπ¬å°“√ »÷°…“µàÕ‡π◊ËÕߢÕß∑—πµ·æ∑¬ ¿“ ´’Ëß®–‡ªìπº≈„Àâ ¡“™‘°‰¥â√—∫Àπ૬°‘®°√√¡ ®“°°“√‡¢â“√à«¡°“√ª√–™ÿ¡«‘™“°“√¢Õß™¡√¡œ ·≈–‡™àπ‡§¬ ™¡√¡œ °Á‰¥â  √√À“«‘∑¬“°√§ÿ≥¿“æ √«¡∂÷ß«‘∑¬“°√√ÿàπ„À¡à‰ø·√ß¡“𔇠πÕ°“√∫√√¬“¬ ‡æ◊ËÕ„Àâ∑à“π ¡“™‘°‰¥â𔧫“¡√Ÿâ‰ª„™â‡ªìπª√–‚¬™πåµàÕ‰ª  ÿ¥∑⓬π’È ¢Õ„Àâ∑à“π ¡“™‘°∑ÿ°∑à“π¡’§«“¡ ÿ¢ ·≈– πÿ°°—∫°“√Õà“π ∫∑§«“¡À≈“¬À≈“¬ “√–„π‡ÕÁπ‚¥ “√©∫—∫π’È  «— ¥’§à– √».(摇»…) ∑≠.™ÿµ‘¡“ ¡—ß°√°“≠®πå ª√–∏“π™¡√¡‡ÕÁπ‚¥¥Õ𵑰 å·Ààߪ√–‡∑»‰∑¬

Upload: others

Post on 18-Feb-2021

0 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

  • ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○‡ÕÁπ‚¥ “√ : ªï∑’ 10 ©∫—∫∑’Ë 1/2548 3

     “√®“°ª√–∏“π™¡√¡œ

    ™¡√¡‡ÕÁπ‚¥¥Õ𵑰 å·Ààߪ√–‡∑»‰∑¬√“¬π“¡§≥–°√√¡°“√ ª√–®”ªï 2547 - 2548

    ∑’˪√÷°…“

    √».∑≠. ∑à“πºŸâÀ≠‘ß Õ√ÿ≥’ √“™“°√

    ».§≈‘π‘°‡°’¬√µ‘§ÿ≥ ∑≠.Õ¡√“ ¡à«ß¡‘Ëß ÿ¢

    √».∑≠.«√“¿√≥å ∞‘µ‘π—π∑æ—π∏ÿå

    ª√–∏“π

    √».(摇»…) ∑≠.™ÿµ‘¡“ ¡—ß°√°“≠®πå

    √Õߪ√–∏“π

    √».∑≠.¢«—≠µ“ ®“√ÿÕ”æ√æ√√≥

    ª√–∏“π ”√Õß

    √».∑æ.»ÿ¿™—¬  ÿ∑∏‘¡—≥±π°ÿ≈

    ‡≈¢“πÿ°“√

    Õ.∑≠.¥√.®’√¿—∑√ ®—π∑√—µπå

    ‡À√—≠≠‘°

    ∑æ.¡√°µ «ß»å¿—°¥’

    π“¬∑–‡∫’¬π

    ∑æ. ¡™“µ‘ °“≠®π«—≤π“

    °√√¡°“√«‘™“°“√

    √».∑≠.ªî¬“≥’ æ“≥‘™¬å«‘ —¬

    ªØ‘§¡

    ∑≠.ª“√‘™“µ‘ µ—Èß°ƒ…≥¢®√

     “√“≥’¬°√

    Õ.∑≠.°—≈¬“ ¬—πµå摇»…

    ª√–™“ —¡æ—π∏å

    ∑≠.∏“√“∏√  ÿπ∑√‡°’¬√µ‘

    °√√¡°“√°≈“ß

    ∑æ.«’√–«—≤πå  —µ¬“πÿ√—°…å

    º».∑æ. ¡‰™¬ ≈‘È¡ ¡∫—µ‘Õπ—πµå

    ∑≠.æ—™√‘π∑√å ªÕ·°â«

     «— ¥’§à–∑à“π ¡“™‘°™¡√¡œ ∑’Ë√—°

    °àÕπÕ◊Ëπ™¡√¡œ ¢Õ√à«¡· ¥ß§«“¡¬‘π¥’°—∫∑à“πÕ¥’µª√–∏“π™¡√¡œ

    ∑—Èß 2 ∑à“π §◊Õ Õ“®“√¬å §ÿ≥‡¡µµ®‘µµå 𫮑𥓠‡π◊ËÕß„π‚Õ°“ ∑’Ë∑à“π‰¥â√—∫

    ‚ª√¥‡°≈â“œ æ√–√“™∑“π‡§√◊ËÕß√“™Õ‘ √‘¬“¿√≥å ™—Èπ∑ÿµ‘¬®ÿ≈®Õ¡‡°≈â“ ‡¡◊ËÕ

    «—π©—µ√¡ß§≈ 5 情¿“§¡ 2548 ·≈– Õ“®“√¬å«√“¿√≥å ∞‘µ‘π—π∑æ—π∏ÿå

    ∑’ˉ¥â√—∫·µàßµ—È߇ªìπ»“ µ√“®“√¬å§≈‘π‘° ¢Õß¡À“«‘∑¬“≈—¬¡À‘¥≈ ‡¡◊ËÕ‡√Á«Êπ’È

     ”À√—∫‡Àµÿ¿—¬æ‘∫—µ‘ ÷π“¡‘‡¡◊ËÕª≈“¬ªï∑’˺à“π¡“ ™¡√¡œ¢Õ· ¥ß§«“¡

    ‡ ’¬„®µàÕºŸâ Ÿ≠‡ ’¬∑ÿ°∑à“π ∑—Èßπ’È ¡“™‘°™¡√¡œÀ≈“¬∑à“π‰¥âÕÿ∑‘»°”≈—ß·≈–

    ‡«≈“≈߉ªªØ‘∫—µ‘ß“π¿“§„µâ ®÷ߢշ ¥ß§«“¡™◊Ëπ™¡„π§«“¡‡ ’¬ ≈–Õ—π

    ∫àß∫Õ°∂÷ߧ«“¡√—° “¡—§§’¢Õß∑—πµ·æ∑¬å‰∑¬ πÕ°®“°π’È™¡√¡œ„π∞“π–

    µ—«·∑π¢Õß∑à“π ¡“™‘°œ ‰¥â∫√‘®“§‡ß‘π®”π«π 20,000 ∫“∑ „Àâ·°à°Õß∑ÿπ

    ‡ß‘π™à«¬‡À≈◊Õ»Ÿπ¬å™à«¬‡À≈◊ÕºŸâª√– ∫¿—¬¢ÕßÕ. .¡.∑.¢Õß√—∞∫“≈ ·≈–®”π«π

    30,000 ∫“∑ ·°à°Õß∑ÿπ∑—πµ·æ∑¬å™à«¬‡À≈◊Õ∫√√‡∑“¿—¬¿“§„µâ ‡æ◊ËÕ¥”‡π‘π

    °“√§âπÀ“·≈–æ‘ Ÿ®πå‡Õ°≈—°…≥å∫ÿ§§≈∑’Ë Ÿ≠À“¬„π‡Àµÿ°“√≥å§√—Èßπ’ȥ⫬

    „πªï 2548 π’È ™¡√¡œ ‡ªìπÀπ÷Ëß„π®”π«π ∂“∫—πÀ≈—°¢Õß»Ÿπ¬å°“√

    »÷°…“µàÕ‡π◊ËÕߢÕß∑—πµ·æ∑¬ ¿“ ´’Ëß®–‡ªìπº≈„Àâ ¡“™‘°‰¥â√—∫Àπ૬°‘®°√√¡

    ®“°°“√‡¢â“√à«¡°“√ª√–™ÿ¡«‘™“°“√¢Õß™¡√¡œ ·≈–‡™àπ‡§¬ ™¡√¡œ °Á‰¥â

     √√À“«‘∑¬“°√§ÿ≥¿“æ √«¡∂÷ß«‘∑¬“°√√ÿàπ„À¡à‰ø·√ß¡“𔇠πÕ°“√∫√√¬“¬

    ‡æ◊ËÕ„Àâ∑à“π ¡“™‘°‰¥â𔧫“¡√Ÿâ‰ª„™â‡ªìπª√–‚¬™πåµàÕ‰ª

     ÿ¥∑⓬π’È ¢Õ„Àâ∑à“π ¡“™‘°∑ÿ°∑à“π¡’§«“¡ ÿ¢ ·≈– πÿ°°—∫°“√Õà“π

    ∫∑§«“¡À≈“¬À≈“¬ “√–„π‡ÕÁπ‚¥ “√©∫—∫π’È

     «— ¥’§à–

    √».(摇»…) ∑≠.™ÿµ‘¡“ ¡—ß°√°“≠®πå

    ª√–∏“π™¡√¡‡ÕÁπ‚¥¥Õ𵑰 å·Ààߪ√–‡∑»‰∑¬

  • ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○‡ÕÁπ‚¥ “√ : ªï∑’ 10 ©∫—∫∑’Ë 1/2548 5

    ‡ÕÁπ‚¥ “√

    «“√ “√¢Õß™¡√¡‡ÕÁπ‚¥¥Õ𵑰 å

    ·Ààߪ√–‡∑»‰∑¬Journal of The Endodontic Society

    of Thailand

    ∑’˪√÷°…“

    ».§≈‘π‘°‡°’¬√µ‘§ÿ≥ ∑≠.Õ¡√“ ¡à«ß¡‘Ëß ÿ¢

    √».(摇»…) ∑≠.™ÿµ‘¡“ ¡—ß°√°“≠®πå

    √».∑≠.ªî¬“≥’ æ“≥‘™¬å«‘ —¬

    ∫√√≥“∏‘°“√

    Õ.∑≠.°—≈¬“ ¬—πµå摇»…

    √Õß∫√√≥“∏‘°“√

    º».∑æ. ÿ«‘∑¬å «‘¡≈®‘µµå

    Õ.∑≠.™‘π“≈—¬ ªî¬–™π

    °Õß∫√√≥“∏‘°“√

    √».∑æ.»ÿ¿™—¬  ÿ∑∏‘¡—≥±π°ÿ≈

    ∑≠.æ—™√‘π∑√å ªÕ·°â«

    ∑≠.∏“√“∏√  ÿπ∑√‡°’¬√µ‘

    Õ.∑≠.¥√.®’√¿—∑√ ®—π∑√—µπå

    Õ.∑≠.¥√. ¡ ‘π’ æ‘¡æ墓«¢”

    ‡≈¢“πÿ°“√

    ∑≠.ª√“≥’ Àß °ÿ≈

    §à“∫”√ÿß : ªï≈– 260 ∫“∑

     ¡“™‘°™¡√¡‰¡à‡ ’¬§à“∫”√ÿß

    °”Àπ¥ÕÕ° : ªï≈– 2 ©∫—∫

    (¡‘∂ÿπ“¬π ·≈– ∏—𫓧¡)

    ∫∑∫√√≥“∏‘°“√

     «— ¥’§à–∑à“π ¡“™‘°™¡√¡œ ·≈–ºŸâÕà“π‡ÕÁπ‚¥ “√ ∑ÿ°∑à“π

    ‡ÕÁπ‚¥ “√©∫—∫π’ȇªìπ©∫—∫·√°¢Õß»°π’餈Р·≈–¬—ߧß√«∫√«¡§«“¡√Ÿâ

    ∑“ß«‘∑¬“‡ÕÁπ‚¥¥Õπµå¡“„Àâ ¡“™‘°∑∫∑«π‡™àπ‡§¬ ‡™àπ °“√∫√√¬“¬

    ¢Õß«‘∑¬“°√∑’ˉ¥â√—∫‡™‘≠®“°™¡√¡œ§◊Õ Professor Markus Haapasalo

    ‡¡◊ËÕß“πª√–™ÿ¡«‘™“°“√ª≈“¬ªï∑’Ë·≈â« ´’Ëß·ª≈·≈–‡√’¬∫‡√’¬ß‚¥¬

    ∑≠.æ—™√‘π∑√å ·≈– ∑≠.∏“√“∏√ ·≈–®“°°“√∫√√¬“¬¢Õß ∑≠.∏“√“∏√

    ‡Õߥ⫬‡™àπ°—π ·∂¡∑⓬¥â«¬π—°‡¢’¬π√ÿàπ„À¡à‰ø·√ß( Ÿß) Õ’° 2 ∑à“π

    §◊Õ º».∑æ. ÿ«‘∑¬å ·≈– Õ.∑≠.™‘π“≈—¬ (æ√âÕ¡≈Ÿ°»‘…¬å) ¥â«¬ ®÷ßÕ¬“°®–

    ¢Õ‡™‘≠™«π„Àâ∑à“π ¡“™‘°™à«¬°—π àß∫∑§«“¡«‘™“°“√ ß“π«‘®—¬ À√◊Õ

    ∫∑∑∫∑«π«√√≥°√√¡¡“≈ß„π«“√ “√°—π‡¬Õ–Ê ®–‰¥â‡º¬·æ√৫“¡√Ÿâ

    ·°à°—π„Àâ∂â«πÀπâ“ À√◊Õ∑à“π ¡“™‘°∑à“π„¥Õ¬“°Õà“π‡√◊ËÕß„¥°Á¢Õ°—π

    ¡“‰¥âπ–§– ‡√“®–欓¬“¡ √√À“ºŸâ∑√ߧÿ≥«ÿ≤‘·≈–√Õ∫√Ÿâ‡√◊ËÕßπ—ÈπÊ

    ¡“‡¢’¬π„ÀâÕà“π°—πÕ¬à“ß®ÿ„®

    ¢Õ¢Õ∫§ÿ≥°Õß∫√√≥“∏‘°“√‚¥¬‡©æ“–Õ¬à“߬‘Ëß».§≈‘π‘°‡°’¬√µ‘§ÿ≥

    Õ¡√“ ¡à«ß¡‘Ëß ÿ¢ Õ.∑≠.  ¡ ‘≥’ ∑’˙૬µ√«®∫∑§«“¡µâπ©∫—∫·≈–

    ∑≠.∏“√“∏√ ∑’ˇªìπ artist «“¥¿“æª√–°Õ∫∫πª°„ÀâÕ¬à“ß «¬ß“¡¡“

    ∑ÿ°©∫—∫‡≈¬§à–

     ÿ¥∑⓬π’È¢Õ„Àâ∑ÿ°∑à“π¡’§«“¡ ÿ¢¡“° Ê §à–

    Õ. ∑≠. °—≈¬“ ¬—πµå摇»…

    ∫√√≥“∏‘°“√

    ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

    ™¡√¡‡ÕÁπ‚¥¥Õ𵑰 å·Ààߪ√–‡∑»‰∑¬

     ”π—°ß“π™—Ë«§√“« 5/19 ¡. ªí≠≠“Õ‘π∑√“ P.2 ∂. ªí≠≠“Õ‘π∑√“

    ·¢«ß∫“ß™—π ‡¢µ§≈Õß “¡«“ °∑¡. 10510

    ‚∑√ “√ 02-9192334

    E-mail address: [email protected]

  • ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○‡ÕÁπ‚¥ “√ : ªï∑’ 10 ©∫—∫∑’Ë 1/2548 6

    °“√√—°…“§≈Õß√“° È́” ‡ªìπß“πÀπ÷Ëß„πß“π√—°…“§≈Õß√“°øíπ

    ∑’Ë¡’¢âÕ∫àß™’È„π°“√√—°…“ ‡π◊ËÕß®“°æ∫«à“øíπ à«π„À≠à (¡“°°«à“

    50%) ¬—ß¡’√Õ¬‚√§√Õ∫√“°øíπ „π®”π«ππ’È

    45-90% ¢Õß°“√√—°…“§≈Õß√“°§√—Èß·√°≈⡇À≈«

    45-80% ¢Õß°“√√—°…“§≈Õß√“°´È”≈⡇À≈«

    ¢âÕ∫àß™’È 1. ¡’Õ“°“√, ¡’√Ÿ‡ªî¥¢ÕßÀπÕß

    2. ¡’ coronal leakage

    3. √Õ¬‚√§¡’¢π“¥„À≠à¢÷Èπ

    4. ‰¡à¡’°“√À“¬À≈—ß°“√√—°…“ 4 ªï (¬—ß¡’√Õ¬‚√§Õ¬Ÿà)

    5. °“√√—°…“§√—Èß·√°¡’§ÿ≥¿“扡॒ (¢¬“¬-Õÿ¥‰¡à¥’)

    °√≥’∑’ˇÀÁπ«à“ §ÿ≥¿“æ°“√√—°…“§√—Èß·√°‰¡à¥’ Õ“®‰¡à

    ®”‡ªìπµâÕß√—°…“ È́”∑ÿ°°√≥’ ∂â“

    1. ‰¡à¡’Õ“°“√

    2. ‰¡à¡’√Õ¬‚√§

    3. ‰¡àµâÕß∑”°“√∫Ÿ√≥–„À¡à (‡™àπ∑”‡¥◊Õ¬-§√Õ∫øíπ)

    4. ‰¡à¡’°“√√—Ë « ÷́¡ (corona l leakage)

    ‡™◊ÈÕ∑’Ëæ∫„πøíπ∑’˵âÕß√—°…“§≈Õß√“° È́”

    E.faecalis

    Facultative anaerobe

    ¡’§«“¡∑π∑“πµàÕ ¿“æ·«¥≈âÕ¡

     “¡“√∂¡’™’«‘µÕ¬Ÿà‰¥âπ“π·¡â„π∑’Ë∑’ˉ¡à¡’Õ“À“√

    ∑π ¿“«–·Àâ߉¥â¥’°«à“‡™◊ÈÕ™π‘¥Õ◊ËπÊ

    ∑πµàÕ pH ∑’Ë Ÿß‰¥â¥’°«à“‡™◊ÈÕ™π‘¥Õ◊ËπÊ

    Yeast

    æ∫„π 5-20% ¢Õß retreatment case

    ∑’Ëæ∫¡—°‡ªìπ candida albicans

    ∑π∑“πµàÕ ¿“æ·«¥≈âÕ¡‰¥â¥’ ·≈–¥◊ÈÕµàÕ

    ·§≈‡ ’́¬¡‰Œ¥√ÁÕ°‰´¥å

    °àÕ„À⇰‘¥‚√§πâÕ¬°«à“

    ¢âÕÀâ“¡ 1. øíπ¡’ vertical root fracture (¡—°æ∫„π·π« B-L

    direction, æ∫≈—°…≥– deep narrow pocket)

    2. split tooth (¡—°æ∫„π·π« M-D direction)

    3. øíπ‰¡à¡’°√–¥Ÿ°√Õß√—∫

    4. ‰¡à “¡“√∂∫Ÿ√≥–‰¥â

    5. ‡¢â“∑”°“√√—°…“ºà“π∑“ߧ≈Õß√“°‰¡à‰¥â

    6. øíππ—Èπ‰¡à‰¥â„™âß“πÀ√◊Õ„™â§ß§«“¡ «¬ß“¡

    7. ≈—°…≥–∑’Ë¡’‡ß“¥”ª≈“¬√“° ∑’Ë· ¥ß«à“‡ªìπ°“√

    À“¬·∫∫ scar tissue ́ ÷Ë߉¡à‰¥âÀ¡“¬∂÷ß«à“¡’§«“¡

    ≈⡇À≈«„π°“√√—°…“

    8. øíπ∑’ˬ—ß¡’√Õ¬‚√§·µà‡ªìπ√–¬–∑’Ë°”≈—ßÀ“¬ ‡™àπ

    „π√–¬– 4 ªï À≈—ß°“√√—°…“ ∂⓬—ß¡’√Õ¬‚√§

    Õ“®‡ªìπ√–¬–°”≈—ßÀ“¬ ·µà∂â“π“π 10 ªï¢÷Èπ‰ª

    ·≈⫬—ß¡’√Õ¬‚√§ · ¥ß«à“‡ªìπ√Õ¬‚√§π—Èπ‡ªìπ

    apical periodontitis

    À≈—°°“√√—°…“ ‡™àπ‡¥’¬«°—∫°“√√—°…“§≈Õß√“°øíπ§√—Èß·√°

    §◊Õ ¡ÿà߇πâπ„π°“√°”®—¥ infection

    √“¬≈–‡Õ’¬¥«‘∏’°“√ ¥Ÿ„π‡ÕÁπ‚¥ “√ ªï∑’Ë 9 ©∫—∫∑’Ë 1

    Control of infection in apical periodontitis

    °“√°”®—¥ endodontic infection ¢÷Èπ°—∫À≈“¬ªí®®—¬

    ∑—Èß„π à«π¢Õß host ·≈–¢∫«π°“√√—°…“ ‰¥â·°à

    1. Host defense

    ‡ªìπªí®®—¬ ”§—≠„π°“√ªÑÕß°—π°“√°√–®“¬¢Õß in-

    fection ®“°§≈Õß√“°‰ª¬—߇π◊ÈÕ‡¬◊ËÕ√Õ∫√“° ·≈–°√–¥Ÿ°√Õ∫Ê

    ·µà host defense °Á¡’¢âÕ®”°—¥ ‡™àπ‡¡◊ËÕ‡°‘¥ pulp necrosis

    ®–¢“¥‡≈◊Õ¥¡“À≈àÕ‡≈’Ȭß∑”„Àâ immune system ‰¡à “¡“√∂

    ‡¢â“‰ª„π§≈Õß√“°‰¥â ¢∫«π°“√ defense ®÷ß∂Ÿ°®”°—¥ §◊Õ

    ‰¡à “¡“√∂°”®—¥µâπ‡Àµÿ¢Õß infection „π§≈Õß√“°‰¥â

    2. Systemic antibiotics

    ¡—°„™â‰¡à‰¥âº≈„π°“√√—°…“ chronic apical peri-

    odontitis ‡æ√“–

    main canal ‡°‘¥¿“«– necrosis ∑”„Àâ anti-

    °“√√—°…“§≈Õß√“° È́”·≈–°“√µ‘¥‡™◊ÈÕ„πøíπ·≈–‡π◊ÈÕ‡¬◊ËÕ√Õ∫øíπ

    ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

    Endodontic Retreatment and Infection of the Root Canal Systemand Periapical Tissues

    ∫√√¬“¬‚¥¬ Professor Markus Haapasalo

    ß“πª√–™ÿ¡«‘™“°“√§√—Èß∑’Ë 2/2547 «—π∑’Ë 14 惻®‘°“¬π 2547

    ·ª≈·≈–‡√’¬∫‡√’¬ß‚¥¬ ∑≠.æ—™√‘π∑√å ªÕ·°â« ·≈– ∑≠.∏“√“∏√  ÿπ∑√‡°’¬√µ‘

  • ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○‡ÕÁπ‚¥ “√ : ªï∑’ 10 ©∫—∫∑’Ë 1/2548 7

    biotics ‡¢â“ Ÿà§≈Õß√“°‰¡à‰¥â‡æ√“–¢“¥‡≈◊Õ¥¡“

    À≈àÕ‡≈’Ȭß

    °“√¡’ lateral canal ‡ªìπ∑’Ë – ¡¢Õß·∫§∑’‡√’¬

    ´÷Ëß°“√∑”§«“¡ –Õ“¥‡¢â“‰ª‰¡à∂÷ß

    ·∫§∑’‡√’¬‡¢â“‰ªÕ¬Ÿà„π dentinal tubule

    ·∫§∑’‡√’¬Õ¬Ÿà„π≈—°…≥–¢Õß biofilm ∑”„Àâ anti-

    biotics ‡¢â“‰ª‰¡à∂÷ßµ—«‡´≈≈å¢Õß·∫§∑’‡√’¬

    ·∫§∑’‡√’¬Õ¬Ÿà√«¡°—π·πàπ‡ªìπ colony ∑”„À⬓°

    µàÕ°“√°”®—¥

    systemic antibiotics „™â„π°√≥’¡’¢âÕ∫àß™’È∑“ß

    √–∫∫‡∑à“π—Èπ

    Local antibiotics : °“√„ à antibiotics „π§≈Õß

    √“° ‡™àπ

    clindamycin impregnated fiber

    three mix ‡ªìπ°“√„™â antibiotics 3 ™π‘¥

    √à«¡°—π ‰¥â·°à minocycline, ciprofloxacin ·≈– metro-

    nidazole ¡’√“¬ß“πºŸâªÉ«¬∑’Ë¡’ chronic apical periodontitis

    ·≈â«„ à¬“∑’ˇªìπ à«πº ¡¢Õ߬“ 3 ™π‘¥π’È ·≈â«æ∫«à“ “¡“√∂

    √—°…“„ÀâÀ“¬‰¥â

    3. Chemomechanical preparation ·≈– irrigation

    °“√∑” mechanical instrumentation ‡ªìπ¢—ÈπµÕπ

    À≈—°„π°“√≈¥®”π«π·∫§∑’‡√’¬„π§≈Õß√“° ®“°°“√»÷°…“

    ¢Õß Bystrom & Sundqvist æ∫«à“ ‡¡◊ËÕ¢¬“¬§≈Õß√“° ·≈â«

    ≈â“ߥ⫬ normal saline ÷́Ë߉¡à¡’ƒ∑∏‘Ï„π°“√¶à“‡™◊ÈÕ æ∫«à“

    ·∫§∑’‡√’¬≈¥≈ß 100-1000 ‡∑à“ cfu (colony forming

    unit) ·µà°Á‰¡à “¡“√∂°”®—¥‡™◊ÈÕ‰¥âÀ¡¥ ¥—ßπ—Èπ®÷ߧ«√≈â“ß

    §≈Õß√“°¥â«¬πÈ”¬“≈â“ß∑’Ë¡’ƒ∑∏‘Ï„π°“√¶à“‡™◊ÈÕ ·≈–™à«¬ ≈“¬

    necrotic tissue

    NaOCI §«“¡‡¢â¡¢âπ 0.5% - 5.25% ¡’§ÿ≥ ¡∫—µ‘

    ¶à“‡™◊ÈÕ  ≈“¬ organic part ¢Õß pulp ·≈– dentin

    EDTA ‡ªìπ chelating agent ´÷Ëß‚¥¬µ—«¡—π‡Õß

    ¡’ƒ∑∏‘Ï¶à“‡™◊Èյ˔ ·µàª√–‚¬™πå„π∑“ßÕâÕ¡§◊Õ °”®—¥ inorganic

    part ·≈– smear layer ÷́Ë߇ªìπ·À≈àߢÕß·∫§∑’‡√’¬ ·≈–

    ™à«¬‡æ‘Ë¡ª√– ‘∑∏‘¿“æ„Àâ°—∫°“√¶à“‡™◊ÈÕ¢ÕßπÈ”¬“ ·≈–¬“∑’Ë„™â

    „π§≈Õß√“°øíπ

    °“√¢¬“¬§≈Õß√“°¥â«¬ Rotary instrument

    Rotary instrument ™à«¬‡æ‘Ë¡ª√– ‘∑∏‘¿“æ„π°“√¢¬“¬

    §≈Õß√“°„π à«π apical ‰¥â¥’¢÷Èπ „π·ßà¢Õß°“√ §ß§«“¡

    ‚§âߢÕߧ≈Õß√“°

    Coldero et al »÷°…“º≈„π°“√≈¥≈ߢÕß·∫§∑’‡√’¬

    À≈—ß°“√∑” apical preparation æ∫«à“∂÷ß·¡â®–¢¬“¬

    §≈Õß√“°∂÷ß¢π“¥ #35 ·≈â«°Áµ“¡ °Á¬—߉¡à‡ÀÁπ«à“¡’°“√≈¥

    ≈ߢÕß·∫§∑’‡√’¬Õ¬à“ß™—¥‡®π

    Rollison et al æ∫«à“∂â“¢¬“¬ à«π apical ∂÷ß #50

    ®–°”®—¥·∫§∑’‡√’¬‰¥â¡“°°«à“

    Card et al ∑”°“√»÷°…“‚¥¬„™â Profile .04 taper

    √à«¡°—∫ 1% NaOCl ‚¥¬∑”°“√»÷°…“‡ªìπ 2 phases phase

    ·√°¢¬“¬∂÷ß #8 („πøíπ cuspid / premolar) ·≈– #7

    („πøíπ molar) ·≈â««—¥ª√‘¡“≥·∫§∑’‡√’¬ À≈—ß®“°π—Èπ phase

     Õß ¢¬“¬µàÕ∑’Ë∫√‘‡«≥ apical third ‚¥¬„™â‡§√◊ËÕß light

    speed ∂÷ß #60 („πøíπ molar) ·≈– #80 („πøíπ cuspid /

    premolar) æ∫«à“ cuspid ·≈– premolar ∑—ÈßÀ¡¥‰¥â nega-

    tive culture ·≈– 81% ¢Õß molar ‰¥â negative culture

    „π°“√¢¬“¬§√—Èß·√° ·≈– 89% ¢Õß molar ‰¥â negative

    culture ‡¡◊ËÕ¢¬“¬∂÷ß #60

    °“√¢¬“¬ª≈“¬√“°‡≈Á°‡°‘π‰ª (¢π“¥ 25,35) ®–‰¥â

    §≈Õß√“°∑’ˉ¡à –Õ“¥‡æ√“–‰ø≈嬗߉¡àµ—¥ºπ—ߧ≈Õß√“°‚¥¬

    √Õ∫∑—ÈßÀ¡¥ µâÕߢ¬“¬„Àâ„À≠àæÕ ®“°°“√»÷°…“¢Õß Trope

    æ∫«à“ MB root ¢Õß molar ≈à“ß µâÕߢ¬“¬¥â«¬‡§√◊ËÕß Light

    speed ∂÷ß¢π“¥ 60 ®÷ß®–‰¥â§≈Õß√“°∑’Ë –Õ“¥ ·µà„π∑“ß

    ªØ‘∫—µ‘°“√¢¬“¬∂÷ߢπ“¥π’È ®–∑”„Àâ√“°øíπÕàÕπ·Õ≈ß ®÷ß

    µâÕßÕ“»—¬°“√„ à¬“„π§≈Õß√“°øíπ√à«¡¥â«¬‡æ◊ËÕ„Àâ™à«¬°”®—¥

    ·∫§∑’‡√’¬‚¥¬‰¡àµâÕߢ¬“¬§≈Õß√“°„À≠à‡°‘π‰ª

    4. Local medicament / disinfectant

    5. Root canal filling / sealer

    ‡æ◊ËÕªÑÕß°—π ·∫§∑’‡√’¬‡¢â“¡“„π§≈Õß√“°øíπÀ≈—ß

    ®“°∑’ˉ¥â≈â“ß·≈–¢¬“¬§≈Õß√“°øíπ·≈â« √«¡∑—È߇ªìπ°“√

    Ωíß·∫§∑’‡√’¬∑’˧ߧâ“ß¡’™’«‘µÕ¬Ÿà„π dentinal tubule ‰¡à„Àâ

    ‡æ‘Ë¡®”π«π·≈–ÕÕ°¡“µ‘¥µàÕ°—∫‡π◊ÈÕ‡¬◊ËÕ√Õ∫Ê √“°øíπ

    ¡’°“√»÷°…“∑’Ë π—∫ πÿπ«à“ °“√Õÿ¥§≈Õß√“°øíπ‡ªìπ

     à«πÀπ÷ËߢÕß°“√°”®—¥ infection §◊Õ ‡¡◊ËÕ‡ª√’¬∫‡∑’¬∫°—π

    √–À«à“ß §≈Õß√“°∑’Ë„ à¬“ Ca(OH)2 ·≈– §≈Õß√“°∑’Ë¢¬“¬,

    ≈â“ß·≈â«Õÿ¥¥â«¬°—µµ“‡ªÕ√噓·≈– ’́≈‡≈Õ√å™π‘¥µà“ßÊ æ∫«à“

    ‡¡◊ËÕ 1  —ª¥“Àå ºà“π‰ª π”¡“∑” bacteria sampling °≈ÿà¡

    ∑’ËÕÿ¥§≈Õß√“°¥â«¬°—µµ“‡ªÕ√噓·≈– Grossman sealer ·≈–

    AH plus ¡’ª√‘¡“≥·∫§∑’‡√’¬‡À≈◊ÕπâÕ¬¡“° (πâÕ¬°«à“°≈ÿà¡∑’Ë

    „ à Ca OH)2 ¥—ßπ—Èπ®÷ß “¡“√∂Õ∏‘∫“¬‰¥â«à“∑”‰¡°“√√—°…“

    ·∫∫ one visit „π§≈Õß√“°∑’ˉ¡à́ —∫´âÕπ®÷ߪ√– ∫§«“¡ ”‡√Á®

    ‰¥â ∑—Èßπ’ȇæ√“–µ—« sealer ¡’§ÿ≥ ¡∫—µ‘„π°“√¶à“‡™◊ÈÕπ—Ëπ‡Õß

    ªí®®ÿ∫—π¡’°“√æ—≤π“«— ¥ÿÕÿ¥§≈Õß√“°øíπ™π‘¥„À¡à∑’Ë

     “¡“√∂¬÷¥°—∫‡¥π∑‘π‰¥â π—Ëπ§◊Õ Resilon ∑”„À⇰‘¥§«“¡

    ·π∫ π‘∑¡“°¢÷Èπ°—∫ºπ—ߧ≈Õß√“°øíπ ·≈–√–À«à“ß«— ¥ÿÕÿ¥

  • ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○‡ÕÁπ‚¥ “√ : ªï∑’ 10 ©∫—∫∑’Ë 1/2548 8

    ∑’ˇªìπ·°π°—∫ ’́≈‡≈Õ√å ÷́Ëß®–™à«¬ªÑÕß°—πªí≠À“°“√√—Ë«´÷¡‰¥â

    (¥Ÿ√“¬≈–‡Õ’¬¥„π‡√◊ËÕß ç§√∫‡§√◊ËÕß ‡√◊ËÕßÕÿ¥§≈Õß√“°øíπé)

    6. Coronal restoration

    µâÕßÕÿ¥™—Ë«§√“«·≈–∫Ÿ√≥–„Àâ¡’§«“¡Àπ“‡æ’¬ßæÕ

    ‡æ◊ËÕªÑÕß°—π°“√√—Ë«´÷¡®“°∑“ß coronal ‡¡◊ËÕÕÿ¥§≈Õß√“°

    ‡ √Á®·≈â« §«√ªî¥™—Ë«§√“«¥â«¬ IRM „Àâ≈÷°≈߉ª„π§≈Õß√“°

    ‰¡à§«√„ à ”≈’„π chamber

    ‚¥¬ √ÿª 1. Host defense prevent spreading

    of infection

    2. Systemic antibiotics

    3. Canal preparation elimination of

    infection

    4. Local medicament/

    disinfectant

    5. Root canal filling/ prevention of

    sealer re-infection

    6. Top filling

    °“√≈â“ߧ≈Õß√“°

    πÈ”¬“≈â“ߧ≈Õß√“°∑’Ë„™â ·π–π”„Àℙ₴‡¥’¬¡

    ‰Œ‚ª§≈Õ‰√∑å

    EDTA „™â°”®—¥ smear layer

    °“√„ à¬“„π§≈Õß√“°

    ¬—ß„™â ·§≈‡´’¬¡‰Œ¥√ÁÕ°‰´¥å ‡æ◊ËÕ°”®—¥‡™◊ÈÕ

    ·§≈‡´’¬¡‰Œ¥√Õ°‰´¥åº ¡§≈Õ‡ŒÁ°´‘¥’π„™â‡æ◊ËÕ

    ¶à“‡™◊ÈÕ E.faecalis

    ∂“¡-µÕ∫

    1. ∂“¡ ∫∑∫“∑¢Õß virus µàÕ periapical tissue

    µÕ∫ More severe symptoms

    2. ∂“¡ Actinomycosis ·≈– pseudomonas ∂Ⓣ¡àÀ“¬

    ®“°°“√∑”»—≈¬°√√¡ª≈“¬√“° §«√∑”Õ¬à“߉√

    µÕ∫  à«π„À≠à®–À“¬®“°°“√∑”»—≈¬°√√¡ª≈“¬√“°

    ∂Ⓣ¡àÀ“¬Õ“®‡π◊ËÕß®“°ªí≠À“Õ◊Ë𠇙àπ¡’§≈Õß√“°

    À≈߇À≈◊Õ À√◊Õ fracture ∂Ⓡ°‘¥®“° pseudo-

    monas À√◊Õ‡™◊ÈÕÕ◊ËπÊ °“√√—°…“°Á‡™àπ°—π ∂â“∑”

    conventional endodontics ·≈–∑”»—≈¬°√√¡

    ª≈“¬√“°·≈⫬—߉¡àÀ“¬Õ“®‡π◊ËÕß®“° unidentified

    canal À√◊Õ fracture „Àâ∑”»—≈¬°√√¡ª≈“¬√“°„À¡à

    ·≈–§«√„™â microscope  àÕߥŸ

    3. ∂“¡ °“√„™â Ciprofloxacin

    µÕ∫ Ciprofloxacin therapy §«√„ à‰«âª√–¡“≥ 1-3  —ª¥“Àå

    À√◊ÕÕ“®∑” susceptibility test (sensitivity test) ‡æ◊ËÕ

    „Àâ∑√“∫™π‘¥¢Õ߇™◊ÈÕ

    4. ∂“¡ °“√µ√«®«‘π‘®©—¬«à“√Õ¬‚√§π—Èπ‡ªìπ actinomycosis

    µÕ∫ «‘π‘®©—¬‰¥â‡¡◊ËÕ∑” histology ‡∑à“π—Èπ À√◊Õ‡¡◊ËÕ∑”

    conventional endodontics Õ¬à“ߥ’·≈â« √Õ¬‚√§

    ‰¡àÀ“¬°ÁÕ“®‡π◊ËÕß®“° Actinomycosis °Á§«√∑”

    »—≈¬°√√¡ª≈“¬√“°

    5. ∂“¡ Coronal leakage π“π‡∑à“‰√®÷ß®–√—°…“„À¡à

    µÕ∫ 3  —ª¥“Àå ·µàµâÕߥŸ potential failure Õ◊Ëπʥ⫬

    6. ∂“¡ ∑”∑ÿ°Õ¬à“ß·≈â« ¬—ß¡’ sinus tract Õ¬Ÿà §«√∑”Õ¬à“߉√

    µÕ∫ Check occlusion À“§≈Õß√“°∑’ËÕ“®¬—ß¡’Õ¬Ÿà „ à

    Ca(OH)2 √–¬–¬“« (1, 3 ‡¥◊Õπ) Õ“®‡ªìπ cyst,

    actinomycosis, complex anatomy ÷́ËßµâÕß∑”

    »—≈¬°√√¡ª≈“¬√“° À√◊Õ fracture µâÕß∂Õπ

    °“√µ‘¥‡™◊ÈÕ„πøíπ·≈–‡π◊ÈÕ‡¬◊ËÕ√Õ∫øíπ

    Persistent infection „π§≈Õß√“°øíπ‡°‘¥‡π◊ËÕß®“°

    bacteria penetrate ‡¢â“‰ª„π dentinal tubules

    morphology ¢Õß root canal system ÷́Ëß¡’

    variation µà“ßÊ °—π ∑”„À≡ࠓ¡“√∂∑”§«“¡ –Õ“¥‰¥âÀ¡¥

    Goal of endodontic treatment

    §◊ÕªÑÕß°—π·≈–°”®—¥ root canal infection À√◊Õ

    apical periodontitis

    °√≥’ pulpitis  “¡“√∂∑” one visit ‰¥â ‡π◊ËÕß®“°

    ‰¡à¡’ bacterial contamination ∂◊Õ«à“‡ªìπ°“√ªÑÕß°—π°“√

    ‡°‘¥ apical periodontitis

    °√≥’∑’ˇ°‘¥ apical periodontitis ·≈â« (¡’√Õ¬

    ‚√§√Õ∫√“°øíπ) À≈—ß®“°∑”°“√¢¬“¬§≈Õß√“° §«√„ à¬“

    ∑‘È߉«â 1-3  —ª¥“Àå ‡æ◊ËÕ≈¥®”π«π bacteria ¡’√“¬ß“π«à“

    °“√„ à¬“‰«â ™à«¬„Àâ°“√À“¬¢Õß√Õ¬‚√§ ‡°‘¥‡√Á«°«à“ case ∑’Ë

    ‰¡à„ à ·≈–®–‡ÀÁπ°“√À“¬¢Õß√Õ¬‚√§ Õ¬à“߇√Á«∑’Ë ÿ¥ª√–¡“≥

    3 ‡¥◊Õπ (ª°µ‘„™â‡«≈“ 6-12 ‡¥◊Õπ)

    ‡¡◊ËÕ¡’øíπºÿ ‡°‘¥ dentin infection ∑”„Àâ pulp

    ∫√‘‡«≥π—Èπ‡°‘¥ inflammation (·µàÀà“ß®“°∫√‘‡«≥π—Èπ 1-2 mm.

    pulp ®–¥Ÿ normal) ‡π◊ËÕß®“° pulp ‡ªìπ special organ

    ¡’ Langerhan cell (dendrite cell) ‡ªìπcell ·√°∑’Ë®– àß

     —≠≠“≥‰ª∑’Ë lymph node ‡¡◊ËÕ¡’ bacteria ‡¢â“¡“ ∑”„À⇰‘¥

    inflammatory reaction

    }}}

  • ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○‡ÕÁπ‚¥ “√ : ªï∑’ 10 ©∫—∫∑’Ë 1/2548 9

    Leukocyte defense cell ®–circulate ‰ª√Õ∫Ê

    pulp ‡æ◊ËÕ¥Ÿ«à“¡’ infection ‡¢â“¡“À√◊Õ‰¡à ‚¥¬¡’ lysosome

    ª≈àÕ¬ enzyme ‰ª¬—ß bacteria ‡æ◊ËÕ„Àâ leukocyte ®—∫°‘π‰¥â

    °“√‡°‘¥ bone destruction ∑’˪≈“¬√“° ∂◊Õ‡ªìπ

    defense mechanism ¢Õß bone ‡¡◊ËÕ bacteria ‡¢â“‰ª

    „π§≈Õß√“°∂÷ߪ≈“¬√“° PMN cell ∑’˪≈“¬√“°®–°√–µÿâπ

    „À⇰‘¥ immunological reaction ∑”„À⇰‘¥ osteoclast

    activation ÷́Ëß®–¡’°“√∑”≈“¬ bone ∫√‘‡«≥π—Èπ Bacteria

    (°√≥’∑’Ë bacteria ‡¢â“‰ª„πbone‰¥â°Á®–‡°‘¥ osteomyelitis)

    „π√Õ¬‚√§®–‡ªìπ vascularized tissue ÷́Ë߇µÁ¡

    ‰ª¥â«¬ defense cells ‡¡◊ËÕ bacteria ¡“∂÷ß∫√‘‡«≥√Õ¬‚√§

    °Á®–∂Ÿ°∑”≈“¬°àÕπ∂÷ß bone (bone ¡’poor defense

    mechanism)

    °√≥’∑’Ë¡’Õ“°“√ ∫«¡ ¡’ÀπÕß ‡°‘¥‡π◊ËÕß®“°§«“¡

    ‰¡à ¡¥ÿ≈¢Õß bacteria ·≈– defense mechanism µ—«Õ¬à“ß

    ‡™àπ „πcase ∑’ˉ¡à¡’Õ“°“√·≈–¡’√Õ¬‚√§ Õ¬Ÿà·≈â« °“√¢¬“¬

    §≈Õß√“°∑’Ë push ‡Õ“ bacteria ÕÕ°‰ªπÕ°√“° ∑”„Àâ

    √à“ß°“¬µâÕßÀ“ ¡¥ÿ≈„À¡à ‡°‘¥ acute phase („π¿“«–ª°µ‘

    leukocyte ®–ª≈àÕ¬ enzymeÕÕ°¡“∑”≈“¬ bacteria

    √«¡∂÷ß host cell Õ¬Ÿà·≈â«) ‡¡◊ËÕ¡’ bacteria ¡“°Ê enzyme

    ∑’˪≈àÕ¬ÕÕ°¡“®–‰ª∑”≈“¬‡π◊ÈÕ‡¬◊ËÕª≈“¬√“°¥â«¬ Bacteria

    „π§≈Õß√“°‡ªìπ cocktail ¢Õß anaerobes §◊ÕÀ≈“¬™π‘¥

    √«¡Õ¬Ÿà¥â«¬°—π ´÷Ëß·µà≈–§≈Õß√“° ®–¡’™π‘¥·≈–ª√‘¡“≥¢Õß

    bacteria ·µ°µà“ß°—π

    °“√‡°‘¥ acute symptom À√◊Õ‰¡à ¢÷Èπ°—∫ª√‘¡“≥

    ·≈–™π‘¥¢Õß bacteria∑’Ë∂Ÿ° pushÕÕ°‰ª

    Primary treatment case „πøíπ∑’ˉ¡à‡§¬‰¥â√—∫°“√

    √—°…“¡“°àÕ𠇙◊ÈÕ∑’Ëæ∫ à«π„À≠à‡ªìπ anaerobic bacteria

    ‰¡àæ∫ enteric bacteria ·≈– yeast °“√√—°…“∑”‰¥â‰¡à¬“°

    °“√≈â“ß ¢¬“¬§≈Õß√“°·≈–„ à¬“  “¡“√∂°”®—¥‡™◊ÈÕ‰¥â

    ∂â“¡’Õ“°“√¡“°àÕπ location ¢Õß abscess Õ¬Ÿà„°≈â

    danger zone (fascial space) ·≈–¡’°“√ spread ¢Õß

    infection ·≈â« §«√„Àâ antibiotics ‚¥¬„Àâ penicillin + met-

    ronidazole ÷́Ëß¡’º≈‚¥¬µ√ß°—∫‡™◊ÈÕ anaerobe ∂â“·æ⬓

    ¥—ß°≈à“« „À⇪≈’ˬπ‡ªìπ clindamycin

    Retreatment case ‡™◊ÈÕ∑’Ëæ∫®–·µ°µà“ß®“° primary

    case ‚¥¬æ∫«à“ ‡™◊ÈÕ à«π„À≠à‡ªìπ facultative bacteria

    §◊ÕÕ¬Ÿà‰¥â∑—Èß¿“«–∑’Ë¡’·≈–‰¡à¡’ oxygen ‡™àπ E.faecalis,

    Lactobacilli, Streptococci, gram positiveve rods,

    gram negative rods, yeast  à«π anaerobe Õ“®‰¡àæ∫

    À√◊Õæ∫πâÕ¬

    Case ∑’ˉ¡à¡’ bacteria „π lesion „π primary

    treatment °“√À“¬¢Õß√Õ¬‚√§¢÷Èπ°—∫¢π“¥¢Õß √Õ¬‚√§

    (√Õ¬‚√§ ¢π“¥„À≠à¡—°®–À“¬™â“°«à“) ·≈– antigen (bac-

    teria) ∑’ËÀ≈߇À≈◊ÕÕ¬Ÿà„π§≈Õß√“° antigen ‡À≈à“π’È∑”„Àâ

    ¬—ߧߡ’ osteoclastic activity Õ¬Ÿà °“√ √â“ßbone ¢÷Èπ„À¡à

    µâÕß„™â‡«≈“Õ¬à“ßπâÕ¬ 3 ‡¥◊Õπ

    Case ∑’Ë¡’ bacteria „π√Õ¬‚√§ bacteria „π main

    canal  “¡“√∂‡¢â“‰ª„π dentinal tubule ·≈– lateral canal

    °“√¢¬“¬§≈Õß√“°‰¡à “¡“√∂ sterilize canal‰¥â ·µà°“√≈â“ß

    ·≈–„ à¬“√à«¡¥â«¬ ®–™à«¬≈¥ª√‘¡“≥¢Õß bacteria ≈߉¥â

    Case ∑’Ëæ∫ bacteria „π√Õ¬‚√§‰¥â·°à

    1. Acute apical periodontitis ®–æ∫ bacteria

    „π√Õ¬‚√§ ·µà‡ªìπ temporary °√≥’π’ÈÕ“®µâÕß„Àâ antibiotic

    À“°¡’¢âÕ∫àß™’È ‡™àπ ¡’‰¢â ∫«¡·∫∫ cellulitis À√◊Õ¡’ fascial

    space infection ´÷Ëßcase‡À≈à“π’È ‰¡à‰¥â‡ªìπªí≠À“°—∫ long

    term prognosis

    2. Periapical actinomycosis æ∫‡™◊ÈÕ Actinomy-

    ces ÕÕ°‰ª∑’Ë√Õ¬‚√§ª≈“¬√“°øíπ

    3. Other extraradicular infection

    4. Osteomyelitis æ∫‰¥âπâÕ¬ „π√“¬ periapical

    actinomycosis æ∫«à“°“√√—°…“§≈Õß√“°µ“¡ª°µ‘ √Õ¬‚√§

    ®–‰¡àÀ“¬ ‚¥¬®–æ∫°âÕπ¢Õßbacteria (densely packed

    colony) ∑’Ë≈âÕ¡√Õ∫¥â«¬ defense cell „π√Õ¬‚√§ (°“√‡°‘¥

    phagocytosis‰¥â ®–µâÕ߇ªìπ°“√°”®—¥ bacteria µ—«µàÕµ—«)

    ∂â“æ∫‡™◊ÈÕπ’È„π§≈Õß√“° °“√√—°…“§≈Õß√“°øíπª°µ‘ ®– “¡“√∂

    °”®—¥‡™◊ÈÕπ’ȉ¥â ·µà∂Ⓡ™◊ÈÕπ’ÈÀ≈ÿ¥ÕÕ°‰ªπÕ°§≈Õß√“° ®–‰¡à

     “¡“√∂°”®—¥‰¥â °“√√—°…“Õ“®µâÕß„™â long term anti-

    biotics 3  —ª¥“Àå - 3 ‡¥◊Õπ ∫“ߧ√—Èß°“√„™â antibiotics °Á

    ‰¡à “¡“√∂∑”≈“¬ biofilm ∑’Ëbacteria  √â“ߢ÷Èπ¡“ªÑÕß°—π

    µ—«‡Õ߉¥â ∑”„Àâ‰¡à‡°‘¥°“√À“¬ °“√√—°…“¢—ÈπµàÕ‰ª§◊Õ surgery

    °‘µµ‘°√√¡ª√–°“»

    ¢Õ¢Õ∫§ÿ≥ ∑≠. Õπ—≠≠“ ¿“ «√°ÿ≈ ∑’Ë°√ÿ≥“„À⧔

    ·π–π”„π°“√‡√’¬∫‡√’¬ß‚π⵬àÕ§√—Èßπ’È

  • ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○‡ÕÁπ‚¥ “√ : ªï∑’ 10 ©∫—∫∑’Ë 1/2548 10

    °“√√—°…“§≈Õß√“°øíπ‡ªìπ«‘∏’°“√√—°…“∑’Ë¡’ª√–‚¬™πå

    ·≈–¡’ª√– ‘∑∏‘¿“æ„π°“√§ß ¿“æ ÿ¢¿“æ™àÕߪ“°∑’Ë¥’·≈–

    ·°âªí≠À“§«“¡‡®Á∫ª«¥®“°øíπ ¢—ÈπµÕπ„π°“√√—°…“¡’ à«π

    ‡°’ˬ«¢âÕß°—∫°“√°”®—¥‡π◊ÈÕ‡¬◊ËÕ„π∑’ËÕ—°‡ ∫µ‘¥‡™◊ÈÕÀ√◊Õµ“¬

    ¥â«¬‡§√◊ËÕß¡◊Õ·≈– “√‡§¡’∑’Ë„™â„π°“√√—°…“§≈Õß√“°øíπ ·≈â«

    ®÷ߺπ÷°§≈Õß√“°øíπ¥â«¬«— ¥ÿ∑’Ë¡’§«“¡‡¢â“°—π°—∫‡π◊ÈÕ‡¬◊ËÕ‰¥â¥’

    „πºŸâªÉ«¬ª°µ‘¢—ÈπµÕπ°“√√—°…“¬àÕ¡‰¡à°àÕ„À⇰‘¥§«“¡ªí≠À“

    ·µàªí®®ÿ∫—𧫓¡°â“«Àπâ“∑“ß°“√·æ∑¬å∑”„À⺟âªÉ«¬∑’Ë¡’‚√§

    ª√–®”µ—«À≈“¬ª√–‡¿∑¡’™’«‘µ¬◊ππ“π¢÷Èπ ´÷ËßÀ“°ºŸâªÉ«¬∑’Ë¡’

    ‚√§ª√–®”µ—«¡’ªí≠À“‡°’ˬ«°—∫‚√§¢Õ߇π◊ÈÕ‡¬◊ËÕ„π‚æ√ßøíπÀ√◊Õ

    ‚√§√Õ∫ª≈“¬√“°øíπ·≈â« ∑—πµ·æ∑¬åµâÕß¡’°“√ª√—∫‡ª≈’ˬπ

    ¢—ÈπµÕπ°“√√—°…“‡æ◊ËÕ∑”„Àâ°“√√—°…“ª√– ∫º≈ ”‡√Á®·≈–

    ªÑÕß°—πªí≠À“·∑√° ấÕπ

    §«“¡º‘¥ª°µ‘®“°¿“«–‰µ≈⡇À≈« (·ºπ¿Ÿ¡‘∑’Ë 1)

    ¿“«–‰µ≈⡇À≈« (renal failure) ‡ªìπ‚√§∑“ß√–∫∫

    ∑’Ë¡’§«“¡ —́∫´âÕπ‚√§Àπ÷Ëß∑’Ë¡’º≈µàÕ√à“ß°“¬„πÀ≈“¬√–∫∫

     “‡Àµÿ®“°°“√¡’‡≈◊Õ¥¡“‡≈’Ȭ߉µ‰¡à‡æ’¬ßæÕÀ√◊Õ¡’°“√Õÿ¥µ—π

    °“√‰À≈‡«’¬π¢Õ߇≈◊Õ¥ (occlusion of blood flow) √«¡

    ∑—Èß°“√‡ª≈’ˬπ·ª≈ß®“°‚√§∑“ß√–∫∫Õ◊ËπÊ ‡™àπ ‡∫“À«“π

    (Diabetes mellitus) Õ¡’≈Õ¬‚¥´‘  (Amyloidosis) ≈Ÿªí Õ’√’∏’

    ¡“‚µ —́  (Lupus erythemadosus) ‰µÕ—°‡ ∫ (glomeru-

    lonephribis) ´÷ËßÕ“®‡°‘¥®“°°“√µ‘¥‡™◊ÈÕÀ√◊Õ°“√©“¬√—ß ’

    §«“¡¥—π‚≈À‘µ Ÿß (hypertension) ‡π◊ËÕß®“°‰µ‡ªìπÕ«—¬«–

     ”§—≠∑’Ë∑”Àπâ“∑’˧«∫§ÿ¡ª√‘¡“≥πÈ”„π√à“ß°“¬ √—°…“√–¥—∫

    §«“¡‡ªìπ°√¥¥à“ß·≈–Õ‘‡≈§‚µ√‰≈µå ¢—∫¢Õ߇ ’¬ §«∫§ÿ¡

    ¢∫«π°“√‡¡µ“∫Õ≈‘́ ÷¡·≈– √â“ߌÕ√å‚¡πÕ‘√‘‚∑ªÕ¬Õ‘µ‘π (eryth-

    ropoietin) ∑’˙૬°√–µÿâπ°“√ √â“߇¡Á¥‚≈À‘µ·¥ß ¥—ßπ—Èπ‡¡◊ËÕ

    °“√∑”ß“π¢Õ߉µ≈¥≈ßÀ√◊Õ Ÿ≠‡ ’¬‰ª¬àÕ¡°àÕ„Àâ ‡°‘¥

    ªí≠À“µà“ßÊ ¡“°¡“¬ 1-8

    ®“°°“√»÷°…“∑“ß√–∫“¥«‘∑¬“¢Õß¿“«–‰µ≈⡇À≈«

    æ∫«à“¡’Õÿ∫—µ‘°“√≥å°“√‡°‘¥‚√§ 1-3 §πµàÕª√–™“°√ 10,000 §π

    Õÿ∫—µ‘°“√≥åÕ“® Ÿß¢÷Èπ„π°≈ÿࡺŸâ ŸßÕ“¬ÿ·≈–„π‡æ»™“¬ ‚¥¬¡’

    Õ—µ√“°“√‡ ’¬™’«‘µª√–¡“≥ 20% ¢Õß°≈ÿࡺŸâªÉ«¬µàÕªï  “‡Àµÿ

    À≈—°¢Õß°“√µ“¬‡°‘¥®“°À—«„®«“¬ °“√µ‘¥‡™◊ÈÕ ·≈–¡–‡√Áß

    ‚¥¬∑’Ë‚√§‡∫“À«“π ·≈–§«“¡¥—π‚≈À‘µ Ÿß‡ªìπ à«π∑’ˇ √‘¡

    §«“¡√ÿπ·√ߢÕß‚√§¥—ß°≈à“« 2

    °“√ Ÿ≠‡ ’¬°“√∑”ß“π¢Õ߉µ∑”„À⇰‘¥°“√§—Ëߧâ“ߢÕß

    ¢Õ߇ ’¬∑’Ë¡’ à«πª√–°Õ∫¢Õ߉π‚µ√‡®π„π√à“ß°“¬ ¿“«–¥—ß°≈à“«

    ‡√’¬°«à“Õ–‚´∑’‡¡’¬ (azotemia) ´÷Ëß· ¥ßÕÕ°‚¥¬§à“ BUN

    (Blood Urea Nitrogen) ·≈–§√’‡Õµ‘π’π (creatinine) ∑’Ë

     Ÿß¢÷Èπ°«à“ª°µ‘ ‡¡◊ËÕ°“√∑”ß“π¢Õ߉µ≈¥≈ß¡“°®–∑”„Àâ

    ªí  “«–≈¥≈߇π◊ËÕß®“°‰µ‰¡à “¡“√∂°√ÕߢÕ߇ ’¬‰¥â ¿“«–

    ¥—ß°≈à“«‡√’¬°«à“ uremia 2-4 ´÷Ëß¡’Õ“°“√· ¥ß¥—ßπ’È

    ª√‘¡“≥ªí  “«–≈¥≈ß (oliguria) ®π∂÷߉¡à¡’

    ªí  “«– (anuria)

    ¡’ª√‘¡“≥¢Õß‚ª√µ’π·≈–‡≈◊Õ¥„πªí  “«– (pro-

    teinuria and hematuria)

    ¡’°“√√∫°«πµàÕ√–∫∫∑“߇¥‘πÕ“À“√ ‡™àπ §≈◊Ëπ‰ â

    Õ“‡®’¬π ·º≈„π°√–‡æ“–

    ¡’§«“¡º‘¥ª°µ‘µàÕ√–∫∫ª√– “∑ ‡™àπ °≈â“¡‡π◊ÈÕ

    ÕàÕπ·√ß °≈â“¡‡π◊ÈÕ —Ëπ

    §«“¡º‘¥ª°µ‘µàÕ√–∫∫À≈Õ¥‡≈◊Õ¥·≈–À—«„® ‡™àπ

    À—«„®«“¬‡π◊ËÕß®“°À—«„®µâÕß∑”ß“π¡“°¢÷Èπ

    ‚≈À‘µ®“߇π◊ËÕß®“°¢“¥ŒÕ√å‚¡πÕ’√‘‚∑ªÕ¬Õ’µ‘π

    (erythropoietin) ¡’°“√ √â“߇°√Á¥‡≈◊Õ¥≈¥πâÕ¬≈ß àߺ≈∑”„Àâ

    bleeding time‡æ‘Ë¡¢÷Èπ

    µ‘¥‡™◊ÈÕ‡π◊ËÕß®“°‡°‘¥°“√¬—∫¬—Èß°“√ √â“߇¡Á¥

    ‚≈À‘µ¢“«

    º‘«Àπ—ß¡’ ’‡À≈◊ÕßÀ√◊ÕΩÑ“∫πº‘«Àπ—ß (uremic frost)

    ¿“«–°√–¥Ÿ°‡ ◊ËÕ¡®“°‚√§‰µ (renal osteo-

    dystrophy)

    ªí≠À“‚√§‰µ°—∫°“√√—°…“§≈Õß√“°øíπ

    ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

    º.». ∑æ.  ÿ«‘∑¬å «‘¡≈®‘µµå

    ¿“§«‘™“∑—πµ°√√¡Õπÿ√—°…å·≈–∑—πµ°√√¡ª√–¥‘…∞å

    §≥–∑—πµ·æ∑¬»“ µ√å ¡À“«‘∑¬“≈—¬»√’π§√‘π∑√«‘‚√≤

  • ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○‡ÕÁπ‚¥ “√ : ªï∑’ 10 ©∫—∫∑’Ë 1/2548 11

    ·ºπ¿Ÿ¡‘∑’Ë 1 °“√‡°‘¥§«“¡º‘¥ª°µ‘®“°¿“«–‰µ≈⡇À≈« 2-4

    °“√∑”ß“π¢Õ߉µ∑’ËπâÕ¬≈ß®–∑”„À⇰‘¥°“√∑”≈“¬

    ¢Õ߉µ·∫∫§àÕ¬‡ªìπ§àÕ¬‰ª®π∂÷߇°‘¥°“√∑”≈“¬¢Õ߉µ∑—ÈßÀ¡¥

    ´÷Ëß “¡“√∂·∫àßÕÕ°‰¥â‡ªìπ 4 √–¬–¥—ßπ’È 3, 8

    √–¬–∑’Ë 1 √–¬–°“√≈¥°“√∑”ß“π¢Õ߉µ ¡’°“√

    ∑”ß“π¢Õ߉µ≈¥≈ß·µà‰¡à¡’Õ“°“√∑“ߧ≈‘π‘°

    √–¬–∑’Ë 2 °“√∑”ß“π¢Õ߉µ‰¡à‡æ’¬ßæÕ™π‘¥‡√◊ÈÕ√—ß

    (chronic renal insufficiency;CRI) ∑”„À⇰‘¥¿“«–Õ‚´∑’‡¡’¬

    √–¬–∑’Ë 3 ¿“«–‰µ≈⡇À≈« (chronic renal failure;

    CRF) ¡’°“√∑”ß“π¢Õ߉µ≈¥≈ߵ˔°«à“ 25% ∑”„À⇰‘¥¿“«–

    ¬Ÿ√’‡¡’¬

    √–¬–∑’Ë 4 ‰µ≈⡇À≈«√–¬– ÿ¥∑⓬ (end stage

    renal failure; ESRF) ¡’°“√∑”ß“π¢Õ߉µ≈¥≈ߵ˔°«à“ 10%

    °“√¥”‡π‘π¢Õß‚√§ “¡“√∂¥Ÿ‰¥â®“°°“√∑”ß“π¢Õ߉µ

    ·≈–√–¥—∫¢Õߧ√’‡Õµ‘π’π‡¡◊ËÕ‡∑’¬∫°—∫§à“ª°µ‘ ¥—ßµ“√“ß∑’Ë 13

    ‚√§À—«„®

    µ‘¥‡™◊ÈÕßà“¬¢÷Èπ

     √â“ß¿Ÿ¡‘§ÿâ¡°—πµË”

    ‚≈À‘µ®“ß

    À—«„®ÀâÕß≈à“ߴ⓬¢¬“¬µ—«

    ventricular hypertrophy

    ‡æ‘Ë¡°“√∑”ß“π¢ÕßÀ—«„®

    Increase cardiac output

    ¿“«–‰µ≈⡇À≈«

    §—ËߢÕß “√πÈ”„π√à“ß°“¬

    À—«„®‡µâπº‘¥®—ßÀ«–

    Dysarrythmia

    ‚ª·µ ‡´’¬¡„π‡≈◊Õ¥ Ÿß

    Hyperkalemia

    ‚´‡¥’¬¡„π‡≈◊Õ¥ Ÿß

    À—«„®«“¬

    À¬ÿ¥°“√ √â“ߌÕ√å‚¡π

    Õ‘√‘‚∑ªÕ¬Õ’µ‘π

    °√–µÿâπ‡√π‘π·Õß-

    ®‘‚Õ‡∑π´‘π

    ‡ ’¬ ¡¥ÿ≈¢Õß

     “√Õ‘‡≈§‚µ√‰≈µå

    §«“¡¥—π‚≈À‘µ Ÿß

    µ“√“ß∑’Ë 1 °“√«—¥°“√∑”ß“π¢Õ߉µ

    √–¬–°“√∑”ß“π¢Õ߉µ Õ—µ√“°“√°√Õß √–¥—∫§√’‡Õµ‘π‘π

    (ª°µ‘ 125 ¡≈./π“∑’) (ª°µ‘ 0.6 - 1.3 ¡≈./¥≈.)

    CRI 75 - 30 1.5

    CRF 29 - 10 2

    ESRF < 10 8

  • ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○‡ÕÁπ‚¥ “√ : ªï∑’ 10 ©∫—∫∑’Ë 1/2548 12

    °“√®—¥°“√°—∫ªí≠À“¿“«–‰µ≈⡇À≈«

    °“√ Ÿ≠‡ ’¬°“√∑”ß“π¢Õ߉µ√–¬–·√° §«√≈¥Õ“À“√

    ∑’Ë¡’‚ª√µ’π Ÿß·≈–‡æ‘Ë¡§“√å‚∫‰Œ‡¥√µ ®– “¡“√∂™–≈Õ°“√

    ∑”≈“¬¢Õ߉µ ¡’°“√µ√«®√–¥—∫Õ’‡≈°‚µ√å‰≈µå‡æ◊ËÕ¥Ÿ§«“¡

     “¡“√∂„π°“√°√ÕߢÕ߉µ·≈–°“√„Àâ‚´‡¥’¬¡‰∫§“√å∫Õ‡πµ

    (sodium bicarbonate) ®–™à«¬≈¥¿“«–‡≈◊Õ¥‡ªìπ°√¥ (aci-

    dosis) ‰¥â 4  ”À√—∫¿“«–‰µ≈⡇À≈«µâÕß√—°…“¥â«¬«‘∏’

    ≈â“߉µ (renal dialysis) ·≈–‡ª≈’Ë¬π‰µ (renal transplant)

    °“√≈â“߉µ¡’ 2 «‘∏’ §◊Õ °“√≈â“߉µºà“π™àÕß∑âÕß

    (perioteneal dialysis) ·≈–°“√øÕ°‡≈◊Õ¥ (hemodialysis)

    „π°“√≈â“߉µºà“π™àÕß∑âÕßπ—Èπ‡¬◊ËÕ∫ÿ™àÕß∑âÕß®–∑”Àπâ“∑’ˇªìπ

    ·ºàπ°√Õß∑’Ë®–π”¢Õ߇ ’¬ÕÕ°®“°°√–· ‡≈◊Õ¥ ºŸâªÉ«¬®–„ à

    πÈ”¬“≈â“߉µ (dialysate) ºà“π∑àÕæ≈“ µ‘°∑’ËΩíß„π™àÕß∑âÕß

    ·≈–‡ª≈’ˬπ«—π≈– 4 §√—Èß  à«π°“√øÕ°‡≈◊Õ¥π—Èπ®–¡’°“√µ‘¥

    ∑àÕ (shunt) µàÕ‡¢â“°√–· ‡≈◊Õ¥´÷Ëß‚¥¬∑—Ë«‰ª®–µ‘¥°—∫ radial

    artery‡æ◊ËÕ„Àâ‡≈◊Õ¥‰À≈‡«’¬π¢≥–øÕ°‡≈◊Õ¥ °àÕπ‡√‘Ë¡°“√≈â“߉µ

    ºŸâªÉ«¬®–‰¥â√—∫¬“ªÑÕß°—π°“√·¢Áßµ—«¢Õ߇≈◊Õ¥ (anticoagu-

    lants) ‡™àπ ‡Œª“√‘π (heparin) §Ÿ¡“¥‘π (coumadin) ·≈â«

    ®÷ßµàÕ∑àÕ°—∫‡§√◊ËÕß¡◊ÕøÕ°‡≈◊Õ¥ (dialyzer) ‡§√◊ËÕßøÕ°‡≈◊Õ¥

    µ‘¥·ºàπ°√Õß´÷Ë߇ªìπ “√ —߇§√“–Àå ªí≠À“ ”§—≠∑’Ëæ∫¢≥–

    øÕ°‡≈◊Õ¥§◊Õ°“√µ‘¥‡™◊ÈÕ·∫§∑’‡√’¬À√◊Õ‰«√—  ‡™àπ µ—∫Õ—°‡ ∫

    ‡Õ¥ å 4-8

    ªí≠À“∑’Ëæ∫√–À«à“ß°“√√—°…“§≈Õß√“°øíπ„π°√≥’¿“«–‰µ≈â¡

    ‡À≈«

    1. ªí≠À“‡≈◊Õ¥À¬ÿ¥¬“° (bleeding tendency)

    ªí≠À“‡≈◊Õ¥À¬ÿ¥¬“°¡—°æ∫‡©æ“–„πºŸâªÉ«¬‰µ≈⡇À≈«√–¬–

     ÿ¥∑⓬‡π◊ËÕß®“°

    °“√‰¥â√—∫¬“µâ“π°“√·¢Áßµ—«¢Õ߇≈◊Õ¥ ‡™àπ

    ‡Œª“√‘π 5,9-10 ·≈–¬“°¥¿Ÿ¡‘§ÿâ¡°—π„π°“√ª≈Ÿ°∂à“¬‰µ ‡™àπ

    Azathiopine, Cyclosporin 3-4, 8

    °“√‡°‘¥¿“«–‡°√Á¥‡≈◊Õ¥µË”‰¡à√ÿπ·√ß (mild

    thrombocytopenia)  “‡Àµÿ®“°°“√ √â“߇°√Á¥‡≈◊Õ¥πâÕ¬≈ß

    ·≈–‡°√Á¥‡≈◊Õ¥∂Ÿ°°”®—¥√–À«à“ß°“√≈â“߉µ 11 ´÷Ëß°“√≈â“߉µ

    ∑”„Àâ®”π«π‡°√Á¥‡≈◊Õ¥≈¥≈߉¥â∂÷ß 17% 9

    °“√∑”ß“π¢Õ߇°√Á¥‡≈◊Õ¥∑’˺‘¥ª°µ‘ (platelet

    dysfunction) æ∫«à“‡°√Á¥‡≈◊Õ¥„πºŸâªÉ«¬¿“«–¬Ÿ√’‡¡’¬®–¡’°“√

     √â“ß∑√Õ¡∫Õ°‡´π‡Õ2 (Thromboxane A2) πâÕ¬≈ß ∑”„Àâ

    ‡°‘¥°“√‡°“–µ—«°—π¢Õ߇°√Á¥‡≈◊Õ¥πâÕ¬≈ß 12

    „π°“√√—°…“§≈Õß√“°øíπ·∫∫ª°µ‘·¡â«à“®–¡’°“√

    √∫°«πµàÕ‡π◊ÈÕ‡¬◊ËÕπâÕ¬ ·µà°“√°”®—¥‡π◊ÈÕ‡¬◊ËÕ„π‚æ√ßøíπ À√◊Õ

    °“√¢¬“¬§≈Õß√“°øíπÕÕ°πÕ°ª≈“¬√“°øíπ  “¡“√∂∑”„Àâ

    ‡°‘¥°“√©’°¢“¥¢Õ߇π◊ÈÕ‡¬◊ËÕ·≈–¡’‡≈◊Õ¥ÕÕ°‰¥â ¥—ßπ—Èπ§«√√—°…“

    §≈Õß√“°øíπÀ≈—ߺŸâªÉ«¬≈â“߉µ·≈â«Àπ÷Ëß«—π ‡æ◊ËÕ√Õ„ÀâÀ¡¥ƒ∑∏‘Ï

    ¢Õ߇Œª“√‘π‡ ’¬°àÕπ ®“°√“¬ß“π¢Õß Buckley ·≈–§≥–12

    · ¥ß„Àâ‡ÀÁπ«à“·¡â°“√√—°…“§≈Õß√“°®–‡√‘Ë¡™â“‰ªÀπ÷Ëß«—π ‡≈◊Õ¥

    ÕÕ°¿“¬À≈—ß°“√ºà“µ—¥„π™àÕߪ“°¬—ß “¡“√∂‡°‘¥‰¥â´÷Ëßπà“®–

    ‡°‘¥®“°ª√‘¡“≥·≈–§ÿ≥¿“æ¢Õ߇°√Á¥‡≈◊Õ¥ ¥—ßπ—Èπ

    „π√“¬∑’Ë ß —¬À√◊ÕµâÕß∑”°“√√—°…“∑’ˬÿà߬“°‡™àπ°“√ºà“µ—¥

    ª≈“¬√“°øíπ§«√µ√«®«—¥ª√‘¡“≥‡´≈≈凡Á¥‡≈◊Õ¥∑—ÈßÀ¡¥

    ‡æ◊ËÕ„™â‡ªìπ¥—™π’ ¿“«–¢ÕߺŸâªÉ«¬ πÕ°®“°π’È°“√„™â¬“∫“ß™π‘¥

    ‡™àπ 1-Deamino-8-D arginine vasopressine  “¡“√∂

    °√–µÿâπ°“√ √â“ß Factor VIII ∑”„Àâ≈¥‡«≈“‡≈◊Õ¥ÕÕ°‰¥â 12-13

    °“√§«∫§ÿ¡‡≈◊Õ¥ÕÕ°‡©æ“–∑’Ë ‡™àπ°“√„™â¬“Õ¡∫â«πª“°

    º ¡ Tranexamic √à«¡°—∫°“√„™â “√Àâ“¡‡≈◊Õ¥‡©æ“–∑’Ë ‡™àπ

    ‡´Õ√宑‡´≈ (Surgicel R) ‡®≈‚ø¡ (gel foam) ®–∑”„Àâ‡≈◊Õ¥

    À¬ÿ¥‡√Á«¢÷Èπ‰¥â 1,13

    2. ªí≠À“°“√µ‘¥‡™◊ÈÕ ¿“«–‰µ≈⡇À≈«¡’§«“¡‡°’ˬ«

    ¢âÕß°—∫°“√∑”ß“π¢Õß√–∫∫¿Ÿ¡‘§ÿâ¡°—πÕ—π‡°’Ë¬«‡π◊ËÕß°—∫‡´≈≈å

    (cellular immunity) ‚¥¬®–‡ÀÁπ‰¥â®“°ª√‘¡“≥°“√ √â“߇´≈≈å

    ‡¡Á¥‚≈À‘µ¢“«≈¥≈ß ∑”„Àâ√à“ß°“¬ªÑÕß°—π°“√∫ÿ°√ÿ°¢Õß®ÿ≈™’æ

    ‰¥â¬“° °“√µ‘¥‡™◊ÈÕ„π¿“«–‰µ≈⡇À≈«¡’§«“¡√ÿπ·√ß·≈–¡—°

    ‰¡à¡’Õ“°“√· ¥ß¢Õß°“√µ‘¥‡™◊ÈÕ„π√–¬–µâπ (masking effect)

     à«πºŸâªÉ«¬∑’Ë¡’°“√ª≈Ÿ°∂à“¬‰µ ¬“°¥¿Ÿ¡‘§ÿâ¡°—π (immuno-

    suppressive drug) ‡™àπ ‰´‚§≈ ªÕ√‘π (cyclosporine)

    ‡ªì𠓇ÀµÿÀπ÷ËߢÕß°“√‡°‘¥°“√µ‘¥‡™◊ÈÕ ¥—ßπ—Èπ°“√µ‘¥‡™◊ÈÕ„π

    ™àÕߪ“°‡æ’¬ß‡≈Á°πâÕ¬ À√◊Õ°“√√—°…“∑“ß∑—πµ°√√¡∑’Ë°àÕ„À⇰‘¥

    ¿“«–¡’·∫§∑’‡√’¬„π°√–· ‡≈◊Õ¥ (bacteremia) ́ ÷Ë߉¡à àߺ≈„π

    ºŸâªÉ«¬ª°µ‘·µà°≈—∫∑«’§«“¡√ÿπ·√ß„πºŸâªÉ«¬°≈ÿà¡π’ȉ¥â 1, 8, 13, 14

    ¥—ßπ—Èπ°àÕπ∑—πµ·æ∑¬å√—°…“§≈Õß√“°øíπ °“√„À⬓ªØ‘™’«π–

    °àÕπ°“√√—°…“ (antibiotic prophylaxis) ‡ªìπ à«π ”§—≠∑’Ë®–

    ≈¥‚Õ°“ °“√µ‘¥‡™◊ÈÕ‰¥â ‚¥¬∑—Ë«‰ª°“√„™â¬“ªØ‘™’«π–¥—ß°≈à“«

    ¬÷¥∂◊Õ°“√ªØ‘∫—µ‘„π·π«∑“߇¥’¬«°—∫°“√ªÑÕß°—π°“√µ‘¥‡™◊ÈÕ

    ·∫§∑’‡√’¬∑’ˇ¬◊ËÕ∫ÿÀ—«„® (bacterial endocarditis) ·≈–„π

    °√≥’øíπ∑’Ë¡’°“√µ‘¥‡™◊ÈÕ∑’Ë√ÿπ·√ß µâÕß®à“¬¬“ªØ‘™’«π–À≈—ß°“√

    √—°…“√à«¡¥â«¬ 14

    3. ªí≠À“°“√„™â¬“√–À«à“ß°“√√—°…“§≈Õß√“°øíπ

    „π¿“«–‰µ≈⡇À≈«°“√„™â¬“„Àâ¡’§«“¡ª≈Õ¥¿—¬·≈–¡’ª√– ‘∑∏‘-

    ¿“懪ìπ‡√◊ËÕß ”§—≠ „π¿“«–ª°µ‘‡¡◊ËÕ¬“‡¢â“ Ÿà√à“ß°“¬¬“®–

    ∂Ÿ°‡ª≈’ˬπ‡ªìπ “√ÕÕ°ƒ∑∏‘Ï (active metabolite) ·≈â«®÷ß∂Ÿ°

    °”®—¥ÕÕ°®“°√à“ß°“¬ Õ—µ√“°“√¥Ÿ¥´÷¡·≈–°”®—¥¬“·µà≈–™π‘¥

    ·µ°µà“ß°—π‰ª ª√– ‘∑∏‘¿“æ·≈–ƒ∑∏‘Ï¢Õ߬“¡’ à«π‡°’ˬ«¢âÕß

  • ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○‡ÕÁπ‚¥ “√ : ªï∑’ 10 ©∫—∫∑’Ë 1/2548 13

    µ“√“ß∑’Ë 2 ™à«ß‡«≈“ (™—Ë«‚¡ß) °“√„À⬓„πºŸâªÉ«¬

    ¬“™“™π‘¥≈‘‚¥‡§π (lidocaine) ‡ªìπ¬“∑’Ë∂Ÿ°¢—∫ÕÕ°

    ∑“ßµ—∫ “¡“√∂„™â‰¥âª≈Õ¥¿—¬„πºŸâªÉ«¬‰µ≈⡇À≈« ·µà‰¡à

    §«√‡°‘π 300 - 500 ¡‘≈‘°√—¡ ¬“·°âª«¥™π‘¥‡ æµ‘¥ (narco-

    tic) ·≈–¬“πÕπÀ≈—∫„π°≈ÿࡉ¥Õ“´‘·ª¡ (diazepam)

     “¡“√∂„™â‰¥âÕ¬à“ߪ≈Õ¥¿—¬‡™àπ°—π ¬°‡«â𬓇¡‡ªÕ√‘¥’π

    (meperidine) ´÷Ëß®–‡ªìπ “√ÕÕ°ƒ∑∏‘Ï – ¡„π√à“ß°“¬´÷Ëß

    À“°°”®—¥‰¡àÀ¡¥ “¡“√∂∑”„À⇰‘¥Õ“°“√™—°‰¥â ¬“ ß∫

    ª√– “∑™π‘¥∫“∫‘µÿ‡√µ (barbiturate) §«√‡æ‘Ë¡√–¬–°“√

    „™âß“π„À⬓«¢÷Èπ °“√„™â¬“·°âª«¥ ‡™àπ Õ–‡´µ“¡‘‚π‡øπ

    (acetaminophen) ·≈–¬“µâ“π°“√Õ—°‡ ∫ (NSAIDs)  “¡“√∂

    „™â‰¥âµ“¡ª°µ‘ Õ“®¡’°“√≈¥¢π“¥¢Õ߬“·≈–‰¡à§«√„™â„π√–¬–

    ‡«≈“π“π·≈–§«√À≈’°‡≈’ˬ߄π√“¬∑’Ë¡’‰µ≈⡇À≈«Õ¬à“ß√ÿπ·√ß

    ‡æ√“–¬“µâ“π°“√Õ—°‡ ∫‡æ‘Ë¡‚Õ°“ ‡ ’ˬߵàÕ°“√‡°‘¥·º≈„π

    °√–‡æ“–Õ“À“√  à«π¬“ªØ‘™’«π–‡™àπ ‡æππ‘́ ‘≈‘π (pennicillin)

    ‡¡‚∑√𑥓‚´≈ (metronidazole)  “¡“√∂„™â‰¥â·µà§«√‡æ‘Ë¡

    ™à«ß‡«≈“¢Õß°“√„™â¬“ ¬“ªØ‘™’«π–∫“ß™π‘¥‡™à𠇵µ√“‰´§≈‘π

    (tetracycline) ¬“°≈ÿà¡Õ¡‘‚π‰°≈‚§‰´¥å (aminoglycoside)

    ‡ªìπ¬“∑’Ë¡’æ‘…µàÕ‰µ§«√À≈’°‡≈’Ë¬ß 2-3, 8

    4. ªí≠À“„π°“√√—°…“§≈Õß√“°øíπ ‡¡◊ËÕ¿“«–‰µ

    ≈⡇À≈«‡¢â“ Ÿà√–¬– ÿ¥∑⓬ ®–‡°‘¥¿“«–°√–¥Ÿ°‡ ◊ËÕ¡®“°‚√§‰µ

    °—∫°“√∑”ß“π¢Õ߉µ‰¡à¡“°°ÁπâÕ¬ ‡™àπ„π°√≥’∑’ˉµ≈⡇À≈«

    °“√¢—∫∂à“¬¢Õ߬“®–™â“≈ß∑”„À⇰‘¥°“√§—ËߢÕ߬“„π°√–· 

    ‡≈◊Õ¥‚¥¬‡©æ“–¬“∑’Ë¢—∫ÕÕ°∑“߉µ‡ªìπ°“√‡æ‘Ë¡‚Õ°“ °“√‡°‘¥

    æ‘…¢Õ߬“ °“√ª√—∫‡ª≈’ˬπ¢π“¥¢Õ߬“ ™à«ß‡«≈“°“√„™â¬“

    ‡ªìπ à«π™à«¬≈¥°“√‡ªìπæ‘…¢Õ߬“≈ß (µ“√“ß∑’Ë 2)

    ™π‘¥¢Õ߬“ ‰µª°µ‘ ‰µ≈⡇À≈« ‰µ≈⡇À≈«√–¬– ÿ¥∑⓬

    ¬“ªØ‘™’«π–

    Amoxicillin 8 8-12 12-18Cephalexin 6 6-9 9-12Clindamycin 6 6 8Erythromycin 8 6 6Metronidazole 6 8 12-16Pennicillin V 6 6 6Tetracyclin 6 ߥ„™â ߥ„™âVancomycin 6 72-240 Every 240

    ¬“·°âª«¥

    Acetaminophen 4 6-8 8-12Aspirin 4 4-6 ߥ„™âIbuprofen 6 6-12 ߥ„™âLidocaine ¢π“¥ª°µ‘ ¢π“¥ª°µ‘ ¢π“¥ª°µ‘

    ¬“·°âª«¥™π‘¥‡ æµ‘¥

    Codeine 4 4 4Meperidine 4 4 4Morphine 4 4 4

    Barbiturate&Benzodiazepines

    Phenobarbital 8 8 8-16Pentobarbital 8 8 8Diazepam 8 8 8

  • ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○‡ÕÁπ‚¥ “√ : ªï∑’ 10 ©∫—∫∑’Ë 1/2548 14

    ¿“«–¥—ß°≈à“«‡°‘¥®“°°“√∑’ˉµ‰¡à “¡“√∂°”®—¥øÕ ‡øµ‰¥â

    ª√–°Õ∫°—∫°“√ √â“ß«‘µ“¡‘π¥’∑’ˉµ≈¥≈ß∑”„Àâ°“√¥Ÿ¥´÷¡

    ·§≈‡´’¬¡‡ªìπ‰ª‰¥â¬“°¢÷Èπ ¿“«–¥—ß°≈à“«∑”„À⇰‘¥°“√µ°

    µ–°Õπ¢Õß·§≈‡´’¬¡·≈–øÕ ‡øµ„π°√–¥Ÿ°´÷Ë߬‘Ëß àߺ≈∑”„Àâ

    √–¥—∫·§≈‡ ’́¬¡„π‡≈◊Õ¥µË”≈ß (hypocalcemia) ®÷ß°√–µÿâπ„Àâ

    µàÕ¡æ“√“‰∑√Õ¬¥å (parathyroid gland) ∑”ß“π¡“°¢÷Èπ

    ‡æ◊ËÕª√—∫√–¥—∫·§≈‡´’¬¡ √–¥—∫ŒÕ√å‚¡π∑’Ë Ÿß¥—ß°≈à“«‡√’¬°«à“

    ¿“«–°“√∑”ß“π¢ÕßµàÕ¡æ“√“‰∑√Õ¬¥å‡°‘π·∫∫∑ÿµ‘¬¿Ÿ¡‘ (sec-

    ondary hyperparathyroidism) ∑”„À⇰‘¥osteitis fibrosa

    °“√‡ª≈’ˬπ·ª≈ß∑’˵√«®æ∫‰¥â„π°√–¥Ÿ°¢“°√√‰°√§◊Õ °“√‡°‘¥

    ‡ß“‚ª√àß√—ß ’„π°√–¥Ÿ°¢“°√√‰°√´÷Ëß¡’≈—°…≥–§≈⓬°—∫√Õ¬‚√§

    ª≈“¬√“° √Õ¬‚√§¥—ß°≈à“«‡√’¬°«à“ Brown tumor ·≈–≈—°…≥–

    ¢Õ߇ âπ„¬°√–¥Ÿ°§≈⓬º‘« â¡ (ground glass appearance)

    ∑—πµ·æ∑¬å§«√ —́°ª√–«—µ‘·≈–µ√«®øíπÕ¬à“ß≈–‡Õ’¬¥‡æ◊ËÕ«‘π‘®©—¬

    ·¬°‚√§ ‡æ◊ËÕÀ≈’°‡≈’ˬ߰“√«‘π‘®©—¬º‘¥æ≈“¥ 15-17

    „π√–À«à“ß°“√ – ¡·§≈‡ ’́¬¡„π°√–¥Ÿ°®–æ∫°“√

     – ¡·§≈‡ ’́¬¡∑’˺π—ߧ≈Õß√“°øíπ¥â«¬‡™àπ‡¥’¬«°—π∑”„À⇰‘¥

    °“√·§∫≈ߢÕߧ≈Õß√“°øíπ Kally ·≈–§≥–17 √“¬ß“π«à“

    ¢π“¥§≈Õß√“°„πøíπÀπâ“≈à“ߢÕߺŸâªÉ«¬‰µ≈⡇À≈«√–¬– ÿ¥∑⓬

    ≈¥≈ß 10.5% °“√µ’∫µ—π¢Õߧ≈Õß√“°øíπæ∫‰¥â 50% ¢Õß

    ºŸâªÉ«¬‰µ≈⡇À≈«√–¬– ÿ¥∑⓬  Õ¥§≈âÕß°—∫√“¬ß“π¢Õß Galili

    ·≈–§≥–18 ́ ÷Ëßæ∫«à“°“√µ’∫µ—π¢Õߧ≈Õß√“°øíπ‡°‘¥®“°¿“«–

    ‰µ≈⡇À≈«‚¥¬‰¡à¡’§«“¡ —¡æ—π∏å°—∫°“√‰¥â√—∫¬“ ‡µ’¬√Õ¬¥å

    ¿“«–¥—ß°≈à“«∑”„Àâ°“√√—°…“§≈Õß√“°øíπ¬ÿà߬“° Õ¬à“߉√

    °Áµ“¡‡¡◊ËÕµ√«®æ∫øíπ∑’Ë®”‡ªìπµâÕß√—°…“§≈Õß√“°„π°√≥’

    ¿“«–‰µ≈⡇À≈«§«√‡√‘Ë¡„Àâ°“√√—°…“§≈Õß√“°øíπ∑—π∑’ ‡æ◊ËÕ

    ªÑÕß°—π°“√µ‘¥‡™◊ÈÕ„π√à“ß°“¬ ·≈–∑”„Àâ°“√√—°…“§≈Õß√“°

    ª√– ∫§«“¡ ”‡√Á®¡“°¢÷Èπ

     √ÿª °“√√—°…“§≈Õß√“°øíπ„πºŸâªÉ«¬¿“«–‰µ≈⡇À≈«

    ∑—πµ·æ∑¬å§«√¡’§«“¡√Ÿâ‡°’ˬ«°—∫‚√§‰µ  “¡“√∂ª√–‡¡‘π ¿“«–

    µà“ßÊ¢ÕߺŸâªÉ«¬‡æ◊ËÕ„Àâ°“√√—°…“¡’§«“¡ ¡∫Ÿ√≥å ‡π◊ËÕß®“°

    ¿“«–‰µ≈⡇À≈«¡’§«“¡‡°’ˬ«¢âÕß°—∫‚√§Õ◊ËπÊ ‡™àπ ‡∫“À«“π

    §«“¡¥—π‚≈À‘µ Ÿß °àÕπ∑”°“√√—°…“§«√∑”°“√ —́°ª√–«—µ‘

    ª√÷°…“·æ∑¬åª√–®”µ—«ºŸâªÉ«¬∑ÿ°§√—Èß

    ‡Õ° “√Õâ“ßÕ‘ß

    1. De Rossi SS, Glick M. Dental considerations for the

    patient with renal disease receiving hemodialysis.

    J Am Dent Assoc 127: 211-219, 1996

    2. Proctor R, Kumar N, Stein A, Motes D, Porter S.

    Oral and dental aspects of chronic renal failure.

    J Dent Res 84: 199-208, 2005

    3. Kerr AR. Update on renal disease for the dental

    practitioner. Oral Surg Oral Med Oral Pathol Oral

    Radiol Endod 92: 9-16, 2001

    4. Ferguson CA, Whyman RA. Dental management

    of people with renal disease and renal transplant.

    New Zeal Dent J 94: 125-130, 1998

    5. Sowell SB. Dental care for patients with renal

    failure and renal transplants. J Am Dent Assoc

    104 : 171-177, 1982

    6. Westbrook SD. Dental management of patients

    receiving hemodialysis and kidney transplants.

    J Am Dent Assoc 96:464-468, 1978

    7. Heard E, Staples AF, Czerwhski AW. The dental

    patient with renal disease: precautions and

    guidelines. J Am Dent Assoc 96: 792-796, 1978

    8. Ziccardi VB, Saini J, Demas PN, Braun TW. Man

    agement of the oral and maxillofacial surgery

    patient with end-stage renal disease. J oral

    Maxillofac Surg 50: 1207-1212, 1992

    9. Rabelink TJ, Zwaginga JJ, Koomans HA, Sixma JJ.

    Thrrombosis and hemostasis in renal disease.

    Kidney Int. 46: 287-296, 1994

    10. Deykin D. Uremic bleeding. Kidney Int. 24: 698-

    705, 1983

    11. Vicks SL Gross ML Schmitt GW. Massive hemorrhage

    due to dialysis-associated thrombocytopenia. Am

    J Nephrol 3: 30-33, 1983

    12. Buckley DL, Barrett AP, Koutts J, Stewart JH.

    Control of bleeding in severely uremic patients

    undergoing oral surgery. Oral Surg Oral Med Oral

    Pathol 61:546-549, 1986

    13. Mannuci PM, Remuzzi G Pusineri F, Lombardi R,

    Meccca G, Zimmerman T. Deamino-8-D-arginine

    vasopressin shortens bleeding bleeing time in

    uremia. New Eng J Med 308: 8-12, 1983

  • ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○‡ÕÁπ‚¥ “√ : ªï∑’ 10 ©∫—∫∑’Ë 1/2548 15

    14. Naylor GD, Hall EH, Terezhalmy GT. The patient

    with chronic renal failure who is undergoing

    dialysis on renal transplantation: Another con-

    sideration for antimicrobial prophylaxis. Oral Surg

    Oral Med Oral Pathol 65:116-121, 1988

    15. Antonelli JR, Hottel TL. Oral manifestations of renal

    osteodystrophy: case report and review of the

    literature. Spec Care Dentist 23: 28-34, 2003

    16. Loushine RJ, Weller RN, Kimbrough WF. Secondary

    hyperparathyroidism: Acase report. J Endod

    29: 272-274, 2003

    17. Kally WH, Mirahmadi MK, Simon JH, Gorman JT.

    Radiographic changes of the jawbones in end

    stage renal disease. Oral Surg Oral Med Oral

    Pathol 50: 372-380, 1980

    18. Galili D, Berger E, Kaufman E. Pulp narrowing in

    renal end stage and trasplantd patients. J Endod

    17: 442-443,1991

  • ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○‡ÕÁπ‚¥ “√ : ªï∑’ 10 ©∫—∫∑’Ë 1/2548 16

    °“√≈â“ߧ≈Õß√“°øíπ (Intracanal irrigation) ‡ªìπ

    ¢—ÈπµÕπÀπ÷Ëß∑’Ë ”§—≠„π°“√∑”„Àâ§≈Õß√“°øíπ –Õ“¥·≈–

    ª√“»®“°‡™◊ÈÕ‡ªìπ¢—ÈπµÕπ∑’˺Ÿâ∑”°“√√—°…“‰¡à§«√≈–‡≈¬∑’Ë®–„Àâ

    §«“¡ ”§—≠‡æ◊ËÕ„Àâ “¡“√∂∫√√≈ÿ∂÷ß«—µ∂ÿª√– ß§åÀ≈—°¢Õß°“√

    √—°…“§≈Õß√“°øíπ·≈–𔉪 Ÿà§«“¡ ”‡√Á®¿“¬À≈—ß°“√√—°…“

    §«“¡ ”§—≠¢Õß°“√≈â“ߧ≈Õß√“°øíπ

    ¥â«¬‡Àµÿ∑’Ë√–∫∫§≈Õß√“°øíπ (root canal system)

    ¡’§«“¡´—∫´âÕπ ¡’°“√·µ°·¢πߢÕߧ≈Õß√“°øíπÀ≈—°ÕÕ°‡ªìπ

    §≈Õß√“°øíπ·¢πß ¡’°“√‡™◊ËÕ¡√«¡°—π¢Õߧ≈Õß√“°øíπ„π√–¥—∫

    µà“ßÊ ∑”„À⇰‘¥§√’∫À√◊Õ´Õ°À≈◊∫¢Õß™àÕß«à“ߢÕߧ≈Õß√“°øíπ

    πÕ°®“°π’Ȭ—ß¡’∑àÕ‡π◊ÈÕøíπ (dentinal tubules) ∑’ˇªî¥ Ÿàºπ—ß

    §≈Õß√“°øíπ®”π«π¡“° ¥—ßπ—Èπ‡¡◊ËÕ¡’°“√µ‘¥‡™◊ÈÕ¢Õ߇π◊ÈÕ‡¬◊ËÕ„π

    ‚æ√ßøíπ (pulp tissue) ∑”„Àâ„π√–∫∫§≈Õß√“°øíπ∑’˵‘¥‡™◊ÈÕ

    ‡µÁ¡‰ª¥â«¬‡™◊ÈÕ·∫§∑’‡√’¬¡“°¡“¬ Õ’°∑—Èß “√æ‘… (toxin)

    °“√≈â“ߧ≈Õß√“°øíπ....‡√◊ËÕß∏√√¡¥“∑’ˉ¡à∏√√¡¥“

    ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

    ∑æ≠.™‘π“≈—¬ ªî¬–™π1 ∑æ≠.Àπ÷Ëßπÿ™ æ‘¡æ“¿√≥å 2

    1 §≥–∑—πµ·æ∑¬»“ µ√å ¡À“«‘∑¬“≈—¬»√’π§√‘π∑√«‘‚√≤

    2  ”π—°ß“π “∏“√≥ ÿ¢ ‡¢µ 21 »Ÿπ¬å«—¥∏“µÿ∑Õß

    ·≈– “√∑’˺≈‘µ®“°‡™◊ÈÕ·∫§∑’‡√’¬ (bacterial by-products)

    ´÷ËßÀ“°‰¡à “¡“√∂°”®—¥‰¥âÀ¡¥  à«π∑’˵°§â“ßÕ¬Ÿà„π∑àÕ‡π◊ÈÕ

    øíπÀ√◊Õ„π™àÕß«à“߇≈Á°Ê ‡À≈à“π’È®–∑”„À⇰‘¥°“√µ‘¥‡™◊ÈÕ´È”

    (reinfection) ¢÷ÈπÕ’°‰¥â ·¡â«à“„πªí®®ÿ∫—π®–¡’°“√æ—≤π“

    ‡§√◊ËÕß¡◊Õ·≈–‡∑§π‘§«‘∏’°“√∑”§«“¡ –Õ“¥·≈–µ°·µàß√Ÿª√à“ß

    ¢Õߧ≈Õß√“°øíπ´÷Ë߇ªìπ à«πÀπ÷Ëß„π«‘∏’°“√°”®—¥‡™◊ÈÕÕÕ°®“°

    §≈Õß√“°øíπ ·µà„π§≈Õß√“° à«π∑’ˇ§√◊ËÕß¡◊Õ¢¬“¬§≈Õß√“°øíπ

    ‰¡à “¡“√∂‡¢â“‰ª —¡º— ‰¥â‡™àπ „π∑àÕ‡π◊ÈÕøíπÀ√◊Õ„π™àÕß«à“ß

    ‡≈Á°Ê ®”‡ªìπµâÕß„™â«‘∏’≈â“ߧ≈Õß√“°øíπ·≈–°“√„ à¬“∑’Ë¡’ƒ∑∏‘Ï

    µâ“πµàÕ®ÿ≈‘π∑√’¬å„π§≈Õß√“°øíπ‡æ◊ËÕ°”®—¥·∫§∑’‡√’¬‰¥â ¡∫Ÿ√≥å

    ¥—ßπ—Èπ §ÿ≥ ¡∫—µ‘¢ÕßπÈ”¬“≈â“ߧ≈Õß√“°øíπ (irrigants) ∑’Ë

    µâÕß°“√®÷ßµâÕßµÕ∫ πÕßµàÕÀπâ“∑’Ë¢ÕßπÈ”¬“≈â“ߧ≈Õß√“°øíπ

    ¥—ßµàÕ‰ªπ’ȧ◊Õ

    Àπâ“∑’Ë¢ÕßπÈ”¬“≈â“ߧ≈Õß√“°øíπ §ÿ≥ ¡∫—µ‘¢ÕßπÈ”¬“∑’˵âÕß°“√

    1. ™–≈â“ß∑”§«“¡ –Õ“¥§≈Õß√“°øí𠇪ìπ¢Õ߇À≈«∑’Ë¡’§à“§«“¡µ÷ߺ‘« (surface tension) µË”

    ∑”„Àâ¡’°“√‰À≈·ºà‰ª‰¥â¥’

    2. °”®—¥·∫§∑’‡√’¬„π§≈Õß√“°øíπ ¡’ª√– ‘∑∏‘¿“æ„π°“√µâ“π‡™◊ÈÕ·∫§∑’‡√’¬„π§≈Õß√“°øíπ

    3. ≈–≈“¬‡π◊ÈÕ‡¬◊ËÕ„π∑’ËÀ≈߇À≈◊Õ  “¡“√∂≈–≈“¬‡π◊ÈÕ‡¬◊ËÕ„π‰¥â

    4. ™à«¬À≈àÕ≈◊Ëπ¢≥–¢¬“¬§≈Õß√“°øíπ ¡’§ÿ≥ ¡∫—µ‘„π°“√À≈àÕ≈◊Ëπ

    5. °”®—¥  ‡¡’¬·≈√å (Smear layer)  “¡“√∂≈–≈“¬ à«πª√–°Õ∫¢Õß ‡¡’¬·≈√剥â

    6. ‰¡à¡’º≈¢â“߇§’¬ßµàÕ°“√√—°…“§≈Õß√“°øíπ ‰¡à‡ªìπæ‘…µàÕ‡π◊ÈÕ‡¬◊ËÕ√Õ∫ª≈“¬√“°øíπ

    ‰¡àµ‘¥ ’øíπ

    ‰¡à‡ª≈’ˬπ·ª≈ߧÿ≥ ¡∫—µ‘∑“ß°“¬¿“æ¢Õ߇π◊ÈÕøíπ

    ‰¡à¡’º≈µàÕ§«“¡·π∫ π‘∑¢Õß«— ¥ÿÕÿ¥§≈Õß√“°øíπ

    ‰¡à¡’ªØ‘°‘√‘¬“µàÕ¬“∑’Ë„™â„ à„π§≈Õß√“°øíπ

    §ÿ≥ ¡∫—µ‘Õ◊ËπÊ

    „™âß“π –¥«°

    À“‰¥âßà“¬ √“§“‰¡à·æß

  • ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○‡ÕÁπ‚¥ “√ : ªï∑’ 10 ©∫—∫∑’Ë 1/2548 17

    ªí®®ÿ∫—π¡’πÈ”¬“≈â“ߧ≈Õß√“°øíπÀ≈“¬™π‘¥´÷Ëß¡’

    §ÿ≥ ¡∫—µ‘·µ°µà“ß°—π‰ª·µà‰¡à¡’ “√™π‘¥„¥∑’Ë¡’§ÿ≥ ¡∫—µ‘∑’Ë

    µâÕß°“√§√∫∑ÿ°¢âÕ ‰¡à¡’¢âÕ √ÿª∑’Ë·πà™—¥«à“πÈ”¬“µ—«„¥‡ªìπ

    πÈ”¬“≈â“ߧ≈Õß√“°øíπ∑’Ë¥’∑’Ë ÿ¥ ®÷߬—ߧߡ’°“√»÷°…“§âπ§«â“

    °—πµàÕ‰ª‡æ◊ËÕÀ“πÈ”¬“≈â“ߧ≈Õß√“°øíπ„πÕÿ¥¡§µ‘

    °àÕπ∑’Ë®–°≈à“«∂÷ßπÈ”¬“≈â“ߧ≈Õß√“°øíπ∑’ˉ¥â√—∫

    §«“¡π‘¬¡„™â„πªí®®ÿ∫—ππ’È¡’Àπâ“∑’Ë¢ÕßπÈ”¬“≈â“ߧ≈Õß√“°øíπ

    ∑”§«“¡‡¢â“„®∂÷ßÀπâ“∑’Ë„π°“√°”®—¥ ‡¡’¬·≈√å

     ‡¡’¬·≈√å§◊ÕÕ–‰√

     ‡¡’¬·≈√å∑’˪°§≈ÿ¡º‘«¢Õߺπ—ߧ≈Õß√“°øí𠇪ìπ

    ™—Èπ∑’˪√–°Õ∫¥â«¬‡»…‡π◊ÈÕøíπ∑’ˇ°‘¥®“°°“√¢¬“¬§≈Õß√“°øíπ

    ‡»…‡π◊ÈÕ‡¬◊ËÕ„π‚Õ¥Õπ‚µ∫≈“ µ‘°‚æ√‡´  (odontoblastic

    process) ·≈–·∫§∑’‡√’¬ (Mc Comb ·≈– Smith 1975)

     ‡¡’¬·≈√å¡’º≈Õ¬à“߉√µàÕ°“√√—°…“§≈Õß√“°øíπ

    ‡π◊ËÕß®“° ‡¡’¬·≈√ǻ ÷Ëߪ°§≈ÿ¡ºπ—ߧ≈Õß√“°øíπ¡’ à«π

    ∑’ˇ¢â“‰ªÕÿ¥µ—π„π∑àÕ‡π◊ÈÕøíπ (smear plug) ¥—ßπ—Èπ ‡¡’¬·≈√å

    Õ“®¡’º≈µàÕ°“√√—°…“§≈Õß√“°øíπ¥—ßπ’È

    1. ·∫§∑’‡√’¬∑’ˇªìπ à«πª√–°Õ∫Õ¬Ÿà„π ‡¡’¬·≈√å

    ∑’ËÀ≈߇À≈◊ÕÕ“® “¡“√∂Õ“»—¬Õ¬Ÿà¿“¬„π∑àÕ‡π◊ÈÕøíπ ·≈–¡’

    ‚Õ°“ ∑”„À⇰‘¥°“√µ‘¥‡™◊ÈմȔՒ°‰¥â

    2. ‡π◊ËÕß®“° ‡¡’¬·≈√媰§≈ÿ¡ºπ—ߧ≈Õß√“°øíπ·≈–

    ªî¥∑àÕ‡π◊ÈÕøíπ πÈ”¬“≈â“ߧ≈Õß√“°øíπ·≈–¬“µâ“π‡™◊ÈÕ∑’Ë

    „ à„π§≈Õß√“°øíπ®–‰¡à “¡“√∂°”®—¥·∫§∑’‡√’¬∑’˺π—ߧ≈Õß

    √“°øíπ·≈–∑àÕ‡π◊ÈÕøíπ‰¥âÕ¬à“߇µÁ¡ª√– ‘∑∏‘¿“æ

    3. À“°®”°—¥ ‡¡’¬·≈√åÕÕ°‰¥âÀ¡¥®–∑”„Àâºπ—ß

    §≈Õß√“°øíπ –Õ“¥ ∑àÕ‡π◊ÈÕøíπ‡ªî¥‚≈àß  à߇ √‘¡§«“¡·π∫ π‘∑

    ¢Õß ’́≈‡≈Õ√å (sealer) ∑’Ë„™â„π°“√Õÿ¥§≈Õß√“°øíπ„À⥒¢÷Èπ

    4. ·µà„π∑“ß°≈—∫°—π À“°°”®—¥ ‡¡’¬·≈√åÕÕ°‰¥â

    À¡¥ ·µà°“√Õÿ¥§≈Õß√“°øíπ‰¡à “¡“√∂∑”„À⇰‘¥°“√·π∫ π‘∑

    ∑’Ë¥’æÕÕ“®¡’°“√µ‘¥‡™◊ÈÕ´È”„π√–∫∫§≈Õß√“°øíπ

    5. °“√¡’ ‡¡’¬·≈√åÕ¬Ÿà√–À«à“ߺπ—ߧ≈Õß√“°øíπ·≈–

    «— ¥ÿÕÿ¥§≈Õß√“°øíπ‡ªìπ°“√‡æ‘Ë¡‚Õ°“ ¢Õß°“√√—Ë«´÷¡ (micro-

    leakage) À√◊Õ‰¡à¬—߉¡à¡’¢âÕ √ÿª·πà™—¥ ¡’§«“¡‡ªìπ‰ª‰¥â«à“

    °“√∑’Ë à«πª√–°Õ∫¢Õß ‡¡’¬·≈√å‰¡à‰¥âÀ≈Õ¡‡ªìπ‡π◊ÈÕ‡¥’¬«°—π

    ·≈–‡°“–Õ¬Ÿà°—∫ºπ—ߧ≈Õß√“°øíπ·∫∫À≈«¡Ê (Mader ·≈–

    §≥– 1984) Õ“® ≈“¬µ—«™â“Ê ·≈–≈–≈“¬‰¥â‡¡◊ËÕ¡’°“√√—Ë«´÷¡

    ¢Õß«— ¥ÿÕÿ¥§≈Õß√“°øíπ∑”„À⇰‘¥™àÕß«à“ߢ÷Èπ√–À«à“ߺπ—ß

    §≈Õß√“°øíπ·≈–«— ¥ÿÕÿ¥§≈Õß√“°øíπ ¥—ßπ—Èπ∑“߇≈◊Õ°∑’Ë¥’

    §◊Õ°“√°”®—¥ ‡¡’¬·≈√å°àÕπÕÿ¥§≈Õß√“°øíπ„Àâ¡’§«“¡·π∫ π‘∑

    Õ¬à“ß ¡∫Ÿ√≥å∑—Èß3 ¡‘µ‘ (3 - dimensional seal)

    πÈ”¬“≈â“ߧ≈Õß√“°øíπ

    ‚´‡¥’¬¡‰Œ‚ª§≈Õ‰√µå (Sodium hypochlorite, NaOCl)

    ‡ªìππÈ”¬“≈â“ߧ≈Õß√“°øíπ∑’ˉ¥â√—∫§«“¡π‘¬¡·æ√à

    À≈“¬¡“°∑’Ë ÿ¥„πªí®®ÿ∫—π ¡’À≈“¬§«“¡‡¢â¡¢âπ‰¥â·°à 5.25 %,

    2.5 %, 1.25 % ·≈–§«“¡‡¢â¡¢âπ 0.5 % ∑’ˇ√’¬°°—π‚¥¬

    ∑—Ë«‰ª«à“ Dakinûs solution ‚´‡¥’¬¡‰Œ‚ª§≈Õ‰√µå¡’§ÿ≥ ¡∫—µ‘

    ∑’Ë¥’„π°“√‡ªìππÈ”¬“≈â“ߧ≈Õß√“°øíπ§◊Õ

    1. §ÿ≥ ¡∫—µ‘„π°“√µâ“π‡™◊ÈÕ‰¥â°«â“ß·≈–¡’ª√– ‘∑∏‘¿“æ

     Ÿß ‚¥¬‡¡◊ËÕ‚´‡¥’¬¡‰Œ‚ª§≈Õ‰√µå —¡º— °—∫πÈ”®–‡°‘¥°√¥

    ‰Œ‚ª§≈Õ√—  (HOCl) ́ ÷Ë߇ªìπ “√ª√–°Õ∫§≈Õ√’π∑’ˉ¡à§ßµ—« ®÷ß

    ‡°‘¥ªØ‘°‘√‘¬“ÕÕ°´‘‡¥™—π (oxidation) °—∫°≈ÿà¡´—≈‰Œ¥√‘≈

    (sulfhydryl group) ¢Õ߇ÕÁπ‰´¡å¢Õß·∫§∑’‡√’¬ ∑”„Àâ

    ·∫§∑’‡√’¬‰¡à “¡“√∂‡º“º≈“≠æ≈—ßß“π (metabolism) ·≈–

    µ“¬≈ß

    §ÿ≥ ¡∫—µ‘°“√µâ“π‡™◊ÈÕ¢Õß‚´‡¥’¬¡‰Œ‚ª§≈Õ‰√µå

    ¢÷Èπ°—∫§«“¡‡¢â¡¢âπ¢Õß “√≈–≈“¬ ¬‘Ëߧ«“¡‡¢â¡¢âπ¡“°®–¬‘Ëß

    ¡’ƒ∑∏‘Ï°“√µâ“π‡™◊ÈÕ Ÿß ·∫§∑’‡√’¬„π§≈Õß√“°øíπ∫“ß™π‘¥‡™àπ

    E. faecalis  “¡“√∂µâ“πµàÕƒ∑∏‘Ï¢Õß‚´‡¥’¬¡‰Œ‚ª§≈Õ‰√µå∑’Ë

    §«“¡‡¢â¡¢âπµË” ®“°°“√»÷°…“¢Õß Gomes ·≈–§≥–„πªï

    2001 æ∫«à“‚´‡¥’¬¡‰Œ‚ª§≈Õ‰√µå∑’˧«“¡‡¢â¡¢âπ 0.5%  “¡“√∂

    ¶à“‡™◊ÈÕ E.faecalis ‡¡◊ËÕ —¡º— ‡ªìπ‡«≈“ 30 π“∑’ „π¢≥–∑’Ë

    §«“¡‡¢â¡¢âπ 5.25 % „™â‡«≈“„π°“√¶à“‡™◊ÈÕπâÕ¬°«à“ 30 «‘π“∑’

    2. §ÿ≥ ¡∫—µ‘„π°“√≈–≈“¬‡π◊ÈÕ‡¬◊ËÕ ‚´‡¥’¬¡-

    ‰Œ‚ª§≈Õ‰√µå‡ªìπµ—«≈–≈“¬‡π◊ÈÕ‡¬◊ËÕ·≈–Õ‘π∑√’¬å “√∑’Ë¥’·≈–

    ¡’ª√– ‘∑∏‘¿“æ¡“°¢÷Èπ‡¡◊ËÕ “√≈–≈“¬¡’Õÿ≥À¿Ÿ¡‘ Ÿß¢÷Èπ

    ª√– ‘∑∏‘¿“æ°“√≈–≈“¬¢÷ÈπÕ¬Ÿà°—∫§«“¡‡¢â¡¢â𠧫“¡‡¢â¡¢âπ

     Ÿß®–≈–≈“¬‰¥â¥’¢÷Èπ ·µà§«“¡‡¢â¡¢âπ 2.5% ¢÷Èπ‰ª®–≈–≈“¬

    ‰¥â‡∑à“°—π°—∫§«“¡‡¢â¡¢âπ 5.25% (Okino·≈–§≥– 2004)

    3. ™à«¬À≈àÕ≈◊Ëπ¢≥–¢¬“¬§≈Õß√“°øíπ‰¥â ‡π◊ËÕß®“°

    ¡’ƒ∑∏‘χªìπ¥à“ß ¡’§à“ pH 11-12 ∑”„Àâ “√≈–≈“¬¡’§«“¡≈◊Ëπ

    ‡¡◊ËÕ —¡º— 

    ¢âÕ¥âÕ¬¢Õß‚´‡¥’¬¡‰Œ‚ª§≈Õ‰√µå

    1. ¡’§«“¡‡ªìπæ‘…µàÕ‡π◊ÈÕ‡¬◊ËÕ∑’Ë¡’™’«‘µ·≈–‡π◊ÈÕ‡¬◊ËÕ

    √Õ∫ª≈“¬√“°øíπ‡ªìπ¢âÕ¥âÕ¬∑’Ë ”§—≠∑’Ë ÿ¥¢Õß‚´‡¥’¬¡‰Œ‚ª-

    §≈Õ‰√µå

    2. ‰¡à “¡“√∂°”®—¥ ‡¡’¬·≈√剥⇡◊ËÕ„™â‡ªìππÈ”¬“

    ≈â“ߧ≈Õß√“°øíπ‡æ’¬ßµ—«‡¥’¬«À√◊Õ·¡â®–„™â ≈—∫°—∫‰Œ‚¥√‡®π-

    ‡æÕ√åÕÕ°‰´¥å (hydrogen peroxide) À“°À«—ߺ≈„π°“√

    °”®—¥ ‡¡’¬·≈√åµâÕß„™â√à«¡°—∫ “√≈–≈“¬°√¥‡Õ∑‘≈’π‰¥Õ“¡’π

    ‡µµ√–Õ– ‘́µ‘° (ethylene diamine tetraacitic acid, EDTA)

  • ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○‡ÕÁπ‚¥ “√ : ªï∑’ 10 ©∫—∫∑’Ë 1/2548 18

    3. ¡’°≈‘Ëπ·≈–√ ‰¡à¥’

    4. øÕ° ’‰¥â

    5. °—¥°√àÕπ‚≈À–

    6. ∑”„À⇰‘¥ªØ‘°‘√‘¬“°“√·æ≥â„πºŸâªÉ«¬∫“ß√“¬

    §≈Õ‡Œ°´‘¥’π°≈Ÿ‚§‡πµ (chlorhexidine gluconate)

    ‡ªìπ “√≈–≈“¬°≈ÿà¡∫‘ °—«‰π¥å∑’Ë¡’ª√–®ÿ∫«° (cationic

    bisguanide) ¡’ƒ∑∏‘ϵâ“π®ÿ≈‘π∑√’¬å∑’Ë°«â“ß·≈–¡’ª√– ‘∑∏‘¿“æ

    ‚¥¬¡’°≈‰°§◊Õ§≈Õ‡Œ° ‘́¥’π®–®—∫°—∫ºπ—߇´≈≈å¢Õß·∫§∑’‡√’¬

    ∑”„À⇰‘¥°“√√—Ë«¢Õß à«πª√–°Õ∫¿“¬„π‡´≈≈åÕÕ°‰ªπÕ°‡´≈≈å

    §≈Õ‡Œ° ‘́¥’π∑’˧«“¡‡¢â¡¢âπµË”¡’ƒ∑∏‘Ï„π°“√¬—∫¬—Èß°“√‡®√‘≠

    ¢Õß·∫§∑’‡√’¬ (bacteriostatic effect)  à«π∑’˧«“¡‡¢â¡¢âπ

     Ÿß®–∑”„À⇰‘¥°“√µ°µ–°Õπ¢Õ߉´‚µæ≈“ ´÷¡ (cytoplasm)

    ‚¥¬ à߇ √‘¡„À⇰‘¥°“√®—∫µ—«¢Õß‚ª√µ’π¿“¬„π‡´≈≈å ®÷ß¡’

    ƒ∑∏‘Ï¶à“‡™◊ÈÕ·∫§∑’‡√’¬ (bactericidal effect) (Fardal ·≈–

    Turnbull 1986) ·µà‡¥‘¡§≈Õ‡Œ° ‘́¥’π„™â‡ªìππÈ”¬“∫â«πª“°

    À√◊Õ„™â≈â“ß„π√àÕߪ√‘∑—πµå ´÷Ëß„™â§«“¡‡¢â¡¢âπ 0.12 %, 0.2 %,

    1 %, 2 % ¡’„π√Ÿª·∫∫‡ªìπ‡®≈À√◊Õ‡ªìπ¢Õ߇À≈« „π√Ÿª·∫∫

    ∑’ˇªìπ¢Õ߇À≈«®–¡’ƒ∑∏‘ϵâ“π‡™◊ÈÕ∑’Ë¡’ª√– ‘∑∏‘¿“æ¡“°°«à“

    √Ÿª·∫∫‡®≈ (Vianna ·≈–§≥– 2004 Gomes ·≈–§≥–

    2001) ‡π◊ËÕß®“° “√≈–≈“¬¡’ƒ∑∏‘ϵâ“π·∫§∑’‡√’¬‰¥â¥’·≈–

    ‰¡à‡ªìπæ‘…µàÕ‡π◊ÈÕ‡¬◊ËÕ®÷ßπ”§≈Õ‡Œ° ‘́¥’π¡“„™â≈â“ߧ≈Õß√“°

    ·∑π‚´‡¥’¬¡‰Œ‚ª§≈Õ‰√µå

    §ÿ≥ ¡∫—µ‘∑’Ë¥’¢Õߧ≈Õ‡Œ° ‘́¥’π°≈Ÿ‚§‡πµ„π°“√‡ªìπ

    πÈ”¬“≈â“ߧ≈Õß√“°øíπ §◊Õ

    ¡’ƒ∑∏‘Ï¶à“‡™◊ÈÕ„π§≈Õß√“°øíπ‰¥â ·¡â‡ªìπ‡™◊ÈÕ∑’˧àÕπ

    ¢â“ߥ◊ÈÕµàÕ¢∫«π°“√√—°…“§≈Õß√“°øíπ Gomes ·≈–§≥–

    (2001) æ∫«à“ “√≈–≈“¬§≈Õ‡Œ°´‘¥’𧫓¡‡¢â¡¢âπ 1% ·≈–

    2%  “¡“√∂°”®—¥‡™◊ÈÕ E. faecalis ‰¥â‡¡◊ËÕ —¡º— ‡ªìπ‡«≈“

    πâÕ¬°«à“ 30 «‘π“∑’´÷Ë߇∑à“°—∫ª√– ‘∑∏‘¿“æ¢Õß‚´‡¥’¬¡‰Œ‚ª-

    §≈Õ‰√µå 5.25 % Vianna ·≈–§≥– (2004) »÷°…“º≈µàÕ‡™◊ÈÕ

    S. aureus, E. faecalis, C. albicans, P. endodontalis,

    P. gingivalis ·≈– P. intermedia æ∫«à“  “√≈–≈“¬

    §≈Õ‡Œ°´‘¥’𧫓¡‡¢â¡¢âπ 0.2% 1.0% 2.0%  “¡“√∂¶à“‡™◊ÈÕ

    ∑ÿ°™π‘¥‡¡◊ËÕ —¡º— ‡ªìπ‡«≈“ 15 π“∑’ ¬°‡«â𧫓¡‡¢â¡¢âπ

    0.2% ®–¶à“‡™◊ÈÕ E. faecalis ∑’Ë 30 «‘π“∑’ ÷́Ë߇∑’¬∫‡∑à“°—∫

    ª√– ‘∑∏‘¿“æ¢Õß‚´‡¥’¬¡‰Œ‚ª§≈Õ‰√µå 5.25%

     “¡“√∂∂Ÿ°¥Ÿ¥´÷¡‡¢â“ Ÿà‡π◊ÈÕøíπ·≈–‡§≈◊Õ∫øíπ ·≈–

    ∂Ÿ°ª≈àÕ¬ÕÕ°¡“Õ¬à“ß™â“Ê ‰¥â‡ªìπ‡«≈“π“π ∑”„Àâƒ∑∏‘Ï°“√

    µâ“π‡™◊ÈÕ§ßÕ¬Ÿà∑’˺‘«‡π◊ÈÕøíπ‡ªìπ‡«≈“π“π White ·≈–§≥– (1997)

    æ∫«à“À≈—ß≈â“ߥ⫬§≈Õ‡Œ°´‘¥’π 2% ƒ∑∏‘Ï°“√¶à“‡™◊ÈÕ S. mutan

    ¬—ߧßÕ¬Ÿà‰¥âπ“π∂÷ß 72 ™—Ë«‚¡ß  à«π∑’˧«“¡‡¢â¡¢âπ 0.12%

    ¡’ƒ∑∏‘ϧßÕ¬Ÿàπ“π 24 ™—Ë«‚¡ß ∑’˧«“¡‡¢â¡¢âπ¥—ß∑’Ë°≈à“«¡“π’È

    ‰¡à¡’§«“¡‡ªìπæ‘…µàÕ‡π◊ÈÕ‡¬◊ËÕ¡’™’«‘µ

    ¢âÕ¥âÕ¬¢Õߧ≈Õ‡Œ° ‘́¥’π‡¡◊ËÕπ”¡“„™â≈â“ߧ≈Õß√“°øíπ

    §◊Õ

    1. ‰¡à¡’§ÿ≥ ¡∫—µ‘„π°“√≈–≈“¬‡π◊ÈÕ‡¬◊ËÕ„π (Okino

    ·≈–§≥– 2004)

    2. ‰¡à “¡“√∂°”®—¥ ‡¡’¬·≈√å

    3. ‰¡à¡’§ÿ≥ ¡∫—µ‘„π°“√À≈àÕ≈◊Ëπ¢≥–¢¬“¬§≈Õß

    √“°øíπ À“°„™â„π√Ÿª·∫∫‡®≈ Õ“®¡’ à«πº ¡∑’Ë∑”„À⇮≈°àÕ√Ÿª

    ™à«¬À≈àÕ≈◊Ëπ‰¥â ·µàª√– ‘∑∏‘¿“æ¢Õß°“√¶à“‡™◊ÈÕ°Á®–¥âÕ¬°«à“

    √Ÿª·∫∫¢Õ߇À≈«

    4. √“§“·æß°«à“‚´‡¥’¬¡‰Œ‚ª§≈Õ‰√µå

     “√§’‡≈µ (chelating agents)

     “√§’‡≈µ∑’Ë√Ÿâ®—°°—π¥’·≈–„™â°—π·æ√àÀ≈“¬¡“°∑’Ë ÿ¥§◊Õ

    °√¥‡Õ∑‘≈’π‰¥Õ“¡’𠇵µ√–Õ– ‘́µ‘° À√◊Õ EDTA ¡’§ÿ≥ ¡∫—µ‘

     ”§—≠„π°“√∑”„Àâ “√ª√–°Õ∫·§≈‡ ’́¬¡∂Ÿ°≈–≈“¬‰¥âßà“¬¢÷Èπ

    ‡¡◊ËÕ„™â„π§≈Õß√“°®–∑”ªØ‘°‘√‘¬“°—∫ª√–�