a escola fala_2011_lois pereiro

SUMARIOSUMARIO

Lois Pereiro, vida e poesía

Novas aulas

Ana María Fernández

Ánxela Loureiro

Visitas ilustres

Correo epistolar, Entroido, ...

Equipo de prensa, Día da Paz

Saímos na Voz

Comic

A ESCOLA FALAA ESCOLA FALAEspecial Letras GalegasEspecial Letras Galegas

20112011

O Plenario da Real Academia Galega, reunido en sesión ordinaria o día 26 de xuño de 2010, acordou dedicar o Día das Letras Galegas de 2011 a LOIS PEREIRO, poeta nado en Monforte de Lemos (Lugo) no ano 1958.

Nesta “Edición Especial Letras Galegas” de A Escola Fala, a número 14, incluímos, ademais dunha reportaxe sobre o autor, pezaciños da súa biografía feitos en cómic por rapaces e rapazas do sexto nivel.

Co gallo desta celebración e da do día do Libro, estamos iniciando unha peregrinaxe á Catedral das Letras: a nosa Biblioteca, da que xa vos falaremos na seguinte edición da revista.

COORDINANCOORDINAN

EDLG e Equipo de TICsEDLG e Equipo de TICs do CEP do CEP

Salustiano Rey EirasSalustiano Rey Eiras

Letras Galegas 2011Letras Galegas 2011

2 CEP SALUSTIANO REY EIRAS

Foi o segundo de tres

irmáns. Xosé Manuel, Lois

e Inés.

Naceu en Monforte de Lemos

(Lugo) en 1958.

Os seus irmáns eran

tamén os seus amigos,

os seus colegas e

confidentes. Inés vai ser,

ademais, a súa

inseparable compañeira

de viaxes.

O neno



Ao seu pai, maila

ter estudado

dereito, o traballo

de avogado non

lle gustaba e

montou o que sería

o negocio familiar,

unha cristalaría.

A súa nai, Inés, era mestra.

Ao saír do dentisa, sempre

os levaba mercar un libro.

Mesmo tiñan conta na

libraría .

Aos dous nenos lles

encantaba ler. Xa de

pequeño, Lois, desfrutaba

coa poesía.



Estudou no colexio dos

Escolapios de Monforte.

Este centro significou

moito na vida do poeta

xa que foi moi

importante na súa

formación como escritor.

Aínda que a familia vivía en

Monforte, tanto a nai como o pai de

Lois procedían do Incio. É por iso

que os nenos pasaban o verán

repartindo o tempo entre as aldeas

dos seus avós, Reádigos e Santa

Cristina. A súa foi unha infancia

chea de xogos, risas e agarimo.

Foi un neno con moita imaxinación. Sempre soñou

con percorrer o mundo.



Unha das súas películas favoritas era

“Breve encontro” do británico David Lean.

No filme a protagonista rememora unha

historia de amor entre unha muller e un

home casados A historia desenvólvese en

ambientes fríos, desolados, onde a néboa

parace formar parte do elenco.

Xa dende moi novo disfrutou do sétimo arte. O cine non só foi

unha das paixóns da súa vida senón tamén fonte de inspiración.

Sempre que podía asistía aos estreos dos domingos nos cines

Capitol e Lemos de Monforte.

O cinéfilo

Cando tiña uns doce anos

conseguiu a “Banda de

Príncipe” polo seu bo

comportamento na escola, a

mesma á que ían os seus

irmáns.


Aliméntame querido


(Breve encontro)

Sobrevoabas un día o meu espacio aéreo

Rozándome coa plumas levemente

E desaparecías cun rumor minguante

Como a visión dun soño fracasado.

Lois adica unha das súas poesías a esa película en 1995, no

que vai se o seu derradeiro libro.

Outra película que vai deixar fonda pegada na súa poesía é Dyn-

Amo de Steve Dwoskin. O poeta tamén lle fai una homenaxe no seu

primeiro libro.

Perfección dun xogo

na confusión coñecer é adiviñar

Dyn-Amo, a pista falsa, nin asesiña nin delira

seducida e perfecta no xogo

de vestir de talco e xesto.

Nin convirte anxos nin conserva a figura

nin sombra de nube nin marca de “diva”

fai strip-tease:

marabillosos lavres voando sobre Europa.

maestra de espectáculos e virxes.



A música

T iña unha grande paixón pola música e, de feito, nalgún dos

seus poemas fai referencia a cantantes e grupos dos máis

modernos e transgresores da súa xeración.



Unha das cancións do

cantante dos “Sex Pistols”,

John Lydon, introduce o seu

poema “A pel dun virus”.

A bed in the corner

The suffering sufragette

Such an obvious trap imagine that

A butterball turkey spread her body naked and silly.

JOHN LYDON

Foi un poeta no que a cultura dos anos 80 tivo unha gran

influencia. O movemento punk e a música pop deixaron unha

grande pegada na súa obra.



O grupo da Coruña “Radio

Océano” no que estaba

integrado o seu irmán Xosé

Manuel, tamén foi un

referente para el.

Un dos temas máis coñecidos do grupo foi a canción

“Narcisismo”, baseado nun poema de Lois Pereiro que leva o

mesmo título.

Sigo os pasos do sangue do meu corpo

e coa unlla do meu dedo máis firme

abro un sulco vermello en media lúa

na vea que me acolle tan azul.

O profundo coñecemento que Lois Pereiro posuía da cultura e da

contracultura do seu tempo, xunto coa súa experiencia vital,

explican a súa particular mirada interior e exterior e a súa

escrita.

Ana Acuña



1974-1981

Fai o bacharelato no IES de Monforte. De mozo acostumaba ir

á discoteca a pasar o tempo cos seus amigos e amigas. Foi na

discoteca Xolda o lugar no que coñeceu á que ía ser o grande

amor da súa curta vida, Piedade Cabo.

Nos anos de instituto xa adoitaba facerlle poemas aos seus

compañeiros e compañeiras de clase.

No libro de Marcos Calveiro “Lois Pereiro náufrago do

paraíso” faise referencia á pandilla á que pertencían os tres

amigos e conta algunha das anécdotas que viviron xuntos.

O estudante



Con tan só dezasete anos marcha a Madrid a estudar

Socioloxía na universidade pero volve á casa aos poucos

meses e decide traballar co seu pai na cristalaría.

Ao ano seguinte, en 1976,

decide estudar idiomas, inglés,

francés e alemán, na Escola

Oficial de Idiomas en Madrid e

vaise á capital con Piedade, que

vai facer xornalismo.

Cuns amigos e amigas en Madrid



Son anos de viaxes e descubrimentos. Sempre con

Piedade, pero tamén, nalgunhas ocasións con amigos,

percorre distintas cidades andaluzas e vive a aventura en

distintas cidades europeas na búsqueda dos heroes que

o marcaron. Persoieros que van deixar fonda pegada na

súa obra literaria e tamén na súa vida. Washington Irving,

Jim Morrison, Joyce e mesmo o seu admirado Xulio Verne.

Amsterdam

Granada

Nantes



En 1977 funda a revista Loia cos seus

amigos Manuel Rivas, Antón Patiño e o seu

irmán Xosé Manuel. Esta revista dará a luz os

seus primeiros poemas.

Loia

E ti

(crávate ben nos ollos esa imaxe)

a

solución

etérea

do suicidio.



A enfermidade

O veleno do aceite de colza

entrou na súa casa ao igual

que o fixo noutros fogares

españois. Entrou para deixar

unha pegada profunda, unha

pegada de dor e frustración

que nin as persoas intoxicadas

nin as súas familias van

esquecer na súa vida.

Aínda que non foi o único dos que convivían no piso de Madrid

que consumiu a substancia letal, foi o que máis afectado quedou,

deixándolle secuelas para sempre.

Volve á casa, a Monforte, con

Piedade. O seu regreso é o regreso do

ferido, triste, fraco, doente.



Poeta e guionista

En 1982 gaña o premio de Poesía O Facho co poema “Atrocity

Exhibition”

Deixa un bico no espello

onde arde a miña sombra pola noite

e que podrezan xuntas

silueteada en roxo cos teus labres,

e o perfil violento do meu soño

que enxendra amor gris fume

un odio carmesín

e na lingua e nos dentes

sangue e semeno

Colabora coas revistas “Luzes de Galiza” e

“La Naval”.

Unese ao grupo poético “De amor e desamor”. Participa nas I e

II antoloxías deste colectivo...



En 1988 escribe o guión “Que é Galicia?”

para TVG .

En maio de 1992 publica o seu libro

“Poemas”. Preséntao en Monforte

acompañado de Manuel María.

En 1987 participa como

actor na curtametraxe de

Jorge Demetrio

Rodríguez titulada “Valle

de lágrimas”.



Viaxeiro

Entre 1983 e 1993 realiza varias viaxes por Europa. Alemania,

Francia, Austria, Suiza serán os seus destinos. Os primeiros anos

Piedade irá con el, ata que marcha a vivir a San Francisco. O último

será unha inesquecible viaxe a París na compaña da súa nai e os

seus irmáns. Un ano máis tarde, o fatídico, diagnosticaranlle a

enfermidade que lle vai roubar a vida. A sida.

En decembro de 1995 publica “Poesía

última de amor e enfermidade”

O último poema deste libro será o seu epitafio.

Cuspídeme enriba cando pasedes

por diante do lugar no que eu repouse

enviándome unha húmida mensaxe

de vida e de furia necesaria.

O 24 de maio de 1996 Lois Pereiro

morre en A Coruña.

Os seus restos descansan no

camposanto de Santa Cristina do Viso,

no Incio, cemeterio no que foi soterrado

en presenza de familiares e amigos.



A súa obra

1992

1995

1997

2010

2011 2011 2011


Aínda que naceu en Palma de Mallorca, no ano

1949, leva xa toda a vida en Galicia, dende 1967, na

cidade da Coruña, onde reside co seu home, Xoán

Babarro.

É mestra de profesión, ademais de escritora e

autora dos primeiros libros de texto modernos para a aprendizaxe da

lingua galega.

Moi prolífica como escritora, sempre se achegou

ao público infantil e xuvenil, con obras de narrativa,

teatro e poesía, que en moitos casos gozan de grande

aceptación e acadaron importantes galardóns.


ANA MARÍA FERNÁNDEZ

XOÁN BABARRO

Ana María Fernández acadou, en colaboración

co seu home, o Premio de Teatro O Facho no

ano 1987 con ¡Grande invento para saír do

aburrimento!



E recibiu, de novo xunto co seu home, o

Premio Barco de Vapor en dúas ocasións:

en 1985 con Primeiro libro con Malola e de

novo no ano 1989 co libro Barrigaverde e

o dragón Achís.

Un dos seus poemarios, Amar e outros

verbos, foi tamén premiado, recibindo no

ano 2001 o Premio Lazarillo.

Os poetas escribencon lapis namorado,con tnta de laranxa,

con folas de ouro branco,e olos de maxia,

que ven cousas miudiñas.

Fragmento de “Escribir”, poema do libro Amar e outros verbos



NARRATIVAContos desgrañados

Primeiro libro con Malola

Tres países encantados

O pirata da Illa de Prata

Barrigaverde e o dragón Achís

A chamada das tres raíñas

Na barriga do dragón

As gafas de Venmeler

Os xigantes de nunca acabar

O cacarabicolé

Gurgulliña sabe portarse ben

Contos Xirasol

Contos con sombreiro

Contos da chave dourada

Bastón, Bombín e Bombón

Contos da chave dourada

Historias que contan as paredes

Chrystyan Magic. Atrapado na torre

Contos da selva de Longorongón

As bruxas esbrúxulas

As vacacións máxicas de John Liberty

E un día chegou Míroslav

Marta ten a solución



POESÍA

Pola rúa dos versos

Oliña de azucre

Ondas de verde e azul

Amar e outros verbos

¿Quen vive aquí?

Tres voltas ó planeta

O país de amarnos

Poemas que me cantou o grilo

Páxinas de carricanta

Solde laranxa e limón.

Solpor riba dos tellados.

Solentre nubes e nubes

co seu olliño chiscado.

Fragmento extraído de

Tres voltas ó planeta



TEATRO

Zapatón e Libiripón

¡Grande invento para saír do aburrimento!

Tres risas e unha voda

TEXTOS ESCOLARES

Lúa Nova 3

O Noso Galego

Do A ao Z. Galicia

Letramola (sete cadernos)

Do A ao Z con… Rosalía

Do A ao Z. O Camiño de Santiago



Na selva de Longorongónamañece o sol laranxa

e ponse coma un melón;as árbores din poemasco falar dos abellóns;

e entre escondidos camiñoshai animais a montón:

elefantes, hipopótamos, raidas cebras, leóns,

xirafiñas, rulas, pombas,papagaios e dragóns,

ras que choutanentre as flores,

crocodilos comichóns...Todo isto eu sei que existe

aló por Longorongón.

Poema do obradoiro de lectura de Contos da selva de Longorongón

Palabra de poeta,

palabra misteriosa,

e decidida,

unhas veces discreta, outras,

máis viva,

pero sempre fermosa,

creativa...

Fragmento dun poema de Tres voltas ó planeta



Os soños son vagabundos.

Se cerras os ollos un momento,

pode chegar un

e quedar onda ti para sempre.

Reparamos decote nas historias que soñamos.

Queremos que sexan de azucre,

pero, ás veces, teiman en facerse pesadelos

para perseguirnos con rostros de sombras.

Fragmento do poema “Soñar” de Amar e outros verbos

PAÍS de Conto é unha terra de era e non

era, que existe agora e que existiu

noutrora e que pode estar dentro e fóra.

En País de Conto vivían

princesas, alcaldesas,

xeados de framboesas...,

comediantes, cantantes,

tocadores de olifantes...

E TRES XIGANTES,

SUPERTERRIBLES,

SUPERLIANTES,

SUPERXIGANTES.

Fragmento do libro Os xigantes de nunca acabar

Rir,

risa,

gargallada...

Só rir,

rir só.

Sorriamos.

Fragmento do poema “Rir” deAmar e outros verbos



“Nacín unha sollía mañá de primavera cando as árbores vestían o seu

mellor traxe de cores. Quizais sexa por iso polo que tanto me gusta a

Natureza.

Lembro que era moi enredadora de pequena e que me gustaba andar

polo campo xogando coas ras e cos grilos. Pero para min o máximo era

coller a froita ao dereito da árbore e facer un banquete cos amigos.

Cada día era unha aventura e eu sentía que tiña que aproveitala de

principio a fin. Á noitiña, moitas veces, bambeándome nunha cadeira,

descubría as primeiras estrelas e imaxinaba mundos ao lonxe.

Pouco a pouco decateime de que lendo libros podía vivir aventuras

aínda máis fascinantes e acabei facéndome incondicional da literatura.

Tería once anos cando quedei engaiolada por un fermoso poema

que un trovador dirixía á súa amada princesa. E sen darme conta empecei

tamén a enfiar versos.

Podo dicir que me fixen grande escribindo poemas; por esta razón é

moito o que eu lle teño que agradecer á Poesía.

Máis tarde decidín dedicarme ao ensino, bo oficio para mostrarlles ás

miñas alumnas e aos meus alumnos o divertido que pode chegar a ser ler e

tamén escribir sobre as cousas que nos pasan ou arredor do que vemos e

creamos cando somos capaces de cerrar os ollos e deixarnos levar pola

imaxinación.”

“Cando a autora fala de si” en Ondas de verde e azul


Mestra e escritora de literatura infantil e xuvenil nada en

Ferrol no ano 1956. Cultiva diferentes xéneros literarios:

teatro, novela, poesía e guión cinematográfico.

Iniciouse como escritora en 1978

cunha obra de teatro infantil titulada Ollo!

Hai lurpios na horta que acadou o

Premio de Teatro Infantil do Ateneo

Ferrolán e que se representou por toda

Galicia en 1980.

Moito máis tarde remataría por traducir os cadernos

do Ateneo Ferrolán: “Os Ateneos ferroláns na súa historia” e

“O Ateneo. Recuperación dun patrimonio histórico-artístico”.


Biblioteca do Ateneo Ferrolán

Ánxela Loureiro

Logo do Ateneo Ferrolán


Tamén escribiu varias obras teatrais máis, que foron

becadas pola Consellería de Cultura, ¿Onde estás os Bule-

bule? e Antroidadas.

O seu primeiro libro de narrativa foi Viaxe de ida e

volta no ano 1996, que conta a historia de Fol, un caracol

que nunca pensara en viaxar pero que un día se viu

obrigado a facelo e viviu unha grande aventura.

Posteriormente publicou Laia. A nena da illa e

Camiño perigoso, sendo precisamente estas dúas obras

finalistas do Premio Merlín de Edicións Xerais nos anos

1998 e 2002.

Por Ota quere voar recibiu o Premio Lecturas Gálix

do ano 2005 e o Premio Literario Frei Martín Sarmiento

no 2004.




Tamén participou en traballos colaborativos, coma E

dixo o corvo e Contos de circo, cronopios e avións. Nos que

incluíu os relatos: “A fábrica de soños” e “Andrea Chapapote”.

Foi así mesmo unha das dezaoito narradoras e

narradores de Longa lingua, libro que xurdiu dunha proposta da

Mesa pola Normalización Lingüística e que foi todo un reto

para os escritores que participaron nela, posto que debían

ofrecernos un relato que tentase reflectir e interpretar a nosa

realidade lingüística.

Sempre estivo vencellada á música. É autora de

numerosas cancións polas que acadou varios premios no

concurso Cantareliña e colaborou en diferentes publicacións e

discos.

Participou en varios grupos musicais e dirixiu coros

infantís, como “Ledicia”, do que é a súa fundadora. Formou

parte do grupo folc Saraibas, cos que gravou varios discos

incorporando a súa voz solista, instrumentos de percusión e

realizando arranxos musicais.

http://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Cantareli%C3%B1a&action=edit&redlink=1



A súa profesión de mestra fai que colabore con

relatorios e obradoiros en diversos foros educativos, que

escriba artigos en revistas de carácter didáctico, que

participe na elaboración de libros de texto ou que

publique libros e obras musicais para o profesorado, como

Cancións para o ano, onde convida a que se utilice a

música popular nas aulas.

Coautora dos libros de texto Nobelos de Papel, de

Edicións Xerais, e colaboradora dos libros de texto Música

3, Música 4, Música 5 e Música 6 de SM e de As nosas

cancións I e II e Música para todos I e II, de edicións

Música para todos.

No eido educativo, ademais, impulsa a recuperación

dos xogos tradicionais musicais e defende a súa

incorporación nas aulas como elementos de socialización.

Pertenceu aos colectivos educativos Xirimbao, Brétema e

Atril.



Personaxe de Meigallos, longametraxe que en

español recibe o título de Brujerías.

Estes últimos anos mergullouse no mundo do cine, para o que escribiu

varios guións cinematográficos dirixidos á infancia:

•Pica Pica Circus é o guión dunha longametraxe en plastilina para a produtora Lúa

Films.

•E por que II? son 26 guións de curtametraxes de animación que pertencen a un

proxecto educativo moi empregado nas aulas de educación infantil en Galicia e a

través do que se trata de fomentar uns hábitos saudables. Este proxecto xa foi

traducido a varias linguas.

•Meigallos, guión de longametraxe de animación para a produtora Continental

Producciones.

http://gl.wikipedia.org/wiki/Cine



Os alumnos e alumnas de terceiro

nivel leron este libro e estiveron encantados

ao poder recibir no colexio á súa autora.

Ademais, a aula de 3º B leva dende

este curso o nome de Ánxela Loureiro e foi

a propia escritora a que colocou o cadro co

seu nome.



Cantounos e todo.

Colgou o cadro na aula que leva o seu nome.

Asinou as súas obras.

Ánxela Loureiro visitou o noso

colexio o día 6 de maio e os rapaces

e rapazas de terceiro e de cuarto

estiveron con ela na biblioteca.


DEPORTE E VALORESDEPORTE E VALORES

O venres 18 de febreiro inaugurouse no noso centro a exposición “Educación, deporte e valores”. Asistiron os secretarios xerais para o deporte Jose Ramón Lete e de Política Lingüística Anxo Manuel Lorenzo Suárez.

O alumnado do 3º ciclo tivo a oportunidade de manter unha charla e preparar un fermoso traballo en diapositivas e murais para este acto, onde coñeceron e intercambiaron ideas cos mencionados secretarios e con outras autoridades presentes.

Debateron sobre a importancia do deporte e do logro e consecución dos valores, que se tratan de fomentar como metas importantes para a formación para a vida.

Mural cos valores do deporte



Secretario de Política lingüística: Anxo Manuel Lorenzo Suárez.

O equipo de prensa xunto aos xornalistas profesionais fixeron unha ampla reportaxe de fotos non perdendo ningún detalle como se pode observar no blog de dinamización da Lingua Galega.

http://www.aescolafala.blogspot.com


http://www.aescolafala.blogspot.com/


Un ano mais seguimos coa experiencia do correo epistola, actividade iniciada o curso pasado con outros centros de Galicia

Felicitacións que recibimos no Nadal



Esta carta enviáronlla os rapaces e rapazas de 3º B á única nena deste curso que hai en Seoane do Coure



Cóntanos moitas cousas, ...¡Que interesante!



Recibimos cartas en distintos niveis durante todo o curso



Tamén nos mandaron cartas e fotografías polo Entroido



Quixemos compartir cos que máis o necesitan, por iso propuxemos unha recollida de alimentos para entregar a Cáritas da Pobra. A experiencia foi todo un éxito.Todos os nenos e nenas participaron aportando algo de alimentos: cereais, pasta, latas, legumes, fariña… alimentos non perecedeiros.

Ademais dende o quipo de dinamización propúxoselle ao alumnado que escribise cartas e poesías para conmemorar o día da Paz.

Estas cartas foron publicadas na Voz de Galicia do día 29 de xaneiro.



Pódese ver neste enlace:

http://www.lavozdegalicia.es/barbanza/2011/01/29/0003_201101B29C7991.htm?utm_source=buscavoz&utm_medium=buscavoz





Así mesmo algunhas destas poesías recitaronas o día da Paz, ao mesmo tempo

que cantaban a canción, “Que veña a Paz …” elexida polo equipo de

dinamización para celebrar este día, canción que foi acompañada das

pandereteiras do noso cole.

Que veña a Paz Que veña o ben, Que veña amor,

ao noso cole … ao noso cole … ao noso cole …

Fotos recollidas polo equipo de prensa do cole.



Náufrago do paraíso. Cómic elaborado polos alumnos de 6º curso, baseado na lectura da obra do mesmo título de Marcos Calveiro



Calveiro, Marcos (2011): Lois Pereiro: náufrago do paraíso. Xerais.

Patiño, Antón (2010): Lois Pereiro; radiografía do abismo . Espiral Maior Ensaio.

Pereiro, Lois (2011): Obra poética completa . Xerais.

Lois Pereiro (2011): Conversa ultramarina . Edicións Positivas.

http://loispereiro.blogaliza.org

http://seminariogalan.org/inicio/portada

http://www.coordinadoraendl.org/letras2011/index.php

http://www.diadasletrasgalegas.com

http://gl.wikipedia.org/wiki/Ana_Mar%C3%ADa_Fern%C3%A1ndez_Mart

%C3%ADnez

http://www.editorialgalaxia.es/autores/autor.php?id_autor=534

http://bvg.udc.es/ficha_autor.jsp?id=XoaBabar1&alias=&solapa=obras

http://gl.wikipedia.org/wiki/%C3%81nxela_Loureiro

http://www.xerais.es/cgigeneral/ficha_autor.plid_autor=100005362&id_sello_edit

orial_web=13

https://sites.google.com/site/encontrosconanxelaloureiro/biografia

http://www.galegos.info/anxela-loureiro-fernandez

http://ateneo-ferrolan.blogspot.com/


http://ateneo-ferrolan.blogspot.com/

http://www.galegos.info/anxela-loureiro-fernandez

https://sites.google.com/site/encontrosconanxelaloureiro/biografia

http://www.xerais.es/cgigeneral/ficha_autor.pl?id_autor=100005362&id_sello_editorial_web=13

http://www.xerais.es/cgigeneral/ficha_autor.pl?id_autor=100005362&id_sello_editorial_web=13

http://gl.wikipedia.org/wiki/%C3%81nxela_Loureiro

http://bvg.udc.es/ficha_autor.jsp?id=XoaBabar1&alias=&solapa=obras

http://www.editorialgalaxia.es/autores/autor.php?id_autor=534

http://gl.wikipedia.org/wiki/Ana_Mar%C3%ADa_Fern%C3%A1ndez_Mart%C3%ADnez


http://www.coordinadoraendl.org/letras2011/index.php

http://seminariogalan.org/inicio/portada

http://loispereiro.blogaliza.org/














a escola fala_2011_lois pereiro

Documents