Antonije Duli

ELEKTROMAGNETIZAM

(dio predavanja odranih 2012. godine)

Napomena:

Ovo je izvod iz predavanja koja prof. dr. sc. A. Duli predaje na istraivakom studiju fizike u kolegiju

Opa fizika 2. Budui da je ovaj dokument predvien za uporabu studentima kemije koji za isto gradivo

imaju dvostruko manju satnicu, dijelovi predavanja nisu ukljueni (poglavlje 7 i poglavlja nakon 11), a

gradivo koje je ukljueno predaje se u manjem opsegu. Ipak, studentima kemije se preporua da

proitaju ovaj materijal kao dopuna i razjanjenje gradiva koje je njima ispredavano.

Radi lakeg snalaenja, napisao sam pregled sadraja. Brojevi stranica odnose se na pdf dokument u

kojem su dvije skenirane stranice rukopisa stavljene na jednu stranicu pdf-a.

U Zagrebu, 25. Studenog 2012,

Miroslav Poek

SADRAJ

1. Elektrini naboj 3

1.1. Elektrini naboj kao svojstvo tvari 3

1.2. Coulombov zakon 4

1.3. Zakon o ouvanju elektrinog naboja 5

1.4. Kvantizacija elektrinog naboja 6

2. Elektrino polje 9

2.1. Elektrino polje u okolini jednog naboja 9

2.2. Princip superpozicije 11

2.3. Primjer elektrinog dipola 12

2.4. Elektrine silnice 14

2.5. Pravasta raspodjela naboja 15

2.6. Ravninska raspodjela naboja 19

3. Gaussov zakon 22

3.1. Pojam toka elektrinog polja 22

3.2. Elektrini tok koji nastaje od jednog naboja 23

3.3. Gaussov zakon 28

3.4. Neke primjene Gaussova zakona 28

4. Elektrina potencijalna energija i potencijal 36

4.1. Elektrina potencijalna energija 36

4.2. Elektrini potencijal 43

4.3. Odnos elektrinog polja i potencijala 44

4.4. Ekvipotencijalne plohe 47

4.5. Konzervativnost elektrostatskog polja 50

5. Elektrostatika vodia i dielektrika 51

5.1. Elektrino polje nabijenog vodia 51

5.2. Influencija u vodiima 53

5.3. Potencijal vodia 54

5.4. Kondenzatori 58

5.5. Dielektrici 66

6. Elektrine struje 71

6.1. Nastanak elektrine struje 71

6.2. Gibanje naboja u vodiu 73

6.3. Ohmov zakon u makroskopskom obliku 77

6.4. Elektrina vodljivost u raznim materijalima 79

6.5. Troenje elektrine energije 83

6.6. Elektromotorna sila 87

6.7. Galvanske elije (lanci) 93

6.8. Pravila u elektrinim krugovima 96

6.9. Uzemljenje 101

8 Magnetostatika 104

8.1 Permanentni magneti 104

8.2 Magnetsko polje struje 106

8.3 Priroda magnetskog djelovanja struja 108

8.4 Integrali magnetskog polja struje 112

8.5 Magnetski dipolni moment 119

8.6 Elektromagnetski mjerni instrumenti 121

8.7 Magnetizam u tvarima 123

9 Elektromagnetska indukcija 128

9.1 Faradayevo otkrie 128

9.2 Faradayev zakon indukcije 129

9.3 Priroda inducirane elektromotorne sile 132

9.4 Troenje snage 148

9.5 Samoinduktivnost 149

9.6 Generator izmjeninog napona 151

10 Krugovi izmjenine struje 156

10.1 Slobodno titranje u RLC krugu 156

10.2 Prisilne oscilacije 158

10.3 Metoda rotirajuih vektora 162

10.4 Metoda kompleksnih brojeva 165

11 Maxwellove jednadbe 169