LogistiekLes 1

Logistiek= Dit gaat om het organiseren van het primaire proces. De klant wil wat hebben en jij wil daar aan voldoen met zo min mogelijk kosten.

ProductieRelatie Logistiek met het Beroepsproduct H3

- Eén van de drie actuele bedrijfsproblemen in het Beroeps- product H3 is een logistiek probleem

- In de lessen H2 en H3 veel kennis (begrippen, theorieën en modellen) die gebruikt zou kunnen worden om het probleem van het gastbedrijf te analyseren dan wel op te lossen

Logistiek concept- Deeltrajecten van logistiek-

- Uitleg bovenstaand raamwerkDit is een raamwerk dat je handvaten geeft voor het kiezen welke stappen je zet op het moment dat je iets met logistiek moet doen.Je concurentiestrategie is bepalend voor welke logistiek je gaat toerichten Kostenleiderschap – differentiatie à van porter wat hij qua concurrentie onderscheid. Bij liddle en aldi is het differentiatie à hierbij kiezen ze er bewust voor om zo min mogelijk op voorraad te hebbenBij AH en C1000 is kostenleiderschap à hierbij hebben ze wel wat op voorraad, omdat hij de klant altijd de mogelijkheid wil bieden om het product te krijgenGrondvorm: basis à in hoofdlijnen de productie bepalen. Hiervan zijn drie verschillende vormen: zie volgende sheet.

Productielogistiek (Stap 1)Productiegrondvormen: hoe richt je de productievloer in?

– Continue fabricage• Productieproces van tevoren vastgesteld en ingericht• Productie volgens een vaste werkwijze

– Functionele fabricage• Productieproces is op basis van functies ontworpen en ingericht

– Groepsgewijze fabricage (mengvorm)• Ontwerp en inrichting van het productieproces volgen de orderstroom; werken in

teams, verantwoordelijk voor uitvoering van de hele order

- Continue fabricage: zou bv fabricage van consumptiemelk kunnen zijn uit koemelk) (hier verwacht je veel werk, maar er zijn er vaak maar weinig aan het werk) (koop 1, klant heeft weinig invloed, elke klant zelfde procedure, hoge productievollumes)

- Functionele fabricage: zou bv een fietsenfabrikant kunnen zijn

productievorm: Continue fabricage: Maximale arbeidsdeling, grote hoeveelheden van steeds min of meer hetzelfde product. Relatief goedkoop, Lijn is niet flexibel!! Bv auto’s (gestert met Taylor en Ford) Geen variatie, geen onzekerheid Vaak lijnopstelling, product voortdurend in beweging Bewerking per stuk, Machines hoeven niet steeds te werken Als een product zelf door de omgeving kan stromen! Productstroomgerichte indeling

Productiegrondvorm: Functionele fabricage Functionele fabricage: bv een fietsenfabrikant als er veel variaties mogelijk zijn - Product steeds slechts korte tijd in bewerking, tussenvoorraden!! - Grote aantallen naast elkaar, Series op speciale machinesHierbij is het voornamelijk het verdelen in afdelingen à functionele indeling

Productiegrondvorm: Groepsgewijze fabricage Groepsgewijze fabricage: past bij het principe dat alles tegenwoordig klantgericht is.- Complete order wordt aan een team gekoppeld - Machines zo gegroepeerd dat er in kleine series gewerkt kan worden zonder tussenvoorraden!- Groepen op elkaar gelijkende producten stromen- op een logische wijze door de productieomgeving.- Productie opgedeeld in autonome groepen

Ook wel : Teamsgewijze fabricage- Mengvorm à bijvoorbeeld drie verschillende productielijnen. Niet voor elk product ander3e

stappen doorlopen, maar wel voor bepaalde productgroepen. Bijvoorbeeld:

Productie besturing (Stap 2)Materiaalgeoriënteerd produceren

- Aanvoer en voorrraadbeheersing van het materiaal staan centraal Capaciteitsgeoriënteerd produceren

- De beheersing van de gebruikte machines staat centraal - De machines kunnen een bottleneck zijn

- Dit zijn twee hoofdtaken die je als hoofdmanager in de gaten wil houden (capaciteit en materiaal)

BOM (Bill Of Material)Bill of material = waaruit bestaat het product. Hij dient om te kunnen gebruiken om te plannen.BOM is een soort verzamelwagentje

- Verdere uitwerking zie beroepsproduct (opdracht logistiek)

MRP I (material Requirements Planning) =Besturingssysteem, maakt gebruik van de tabelk 2 sheets hiervoor.Dit is een van de eerste systemen waar je een computer voor nodig had.Als je de vraag naar het eindproduct (Bill of material) weet kun je weten welke ingredienten je nodig hebt.

à Het helpt voornamelijk met de inkoop, want je hebt hierbij de vraag meer in het oog.à Je moet weten welke voorraad positie en vraag er is om gebruik te kunnen maken van de

MRPà Hierbij maar je gebruik van de capaciteit, hield hiermee bij 1 geen rekening. Nu wel want 2 is

ingevoerd.à het is een material georganiseerde producten

MRP systemen: PUSH systemen: grondstoffen, onderdelen etc worden de fabriek ingeduwd.Besturingsconcept uit de westerse wereld (start ca. 1970). Voor 1979: kaartenbakken etc MRP 1: set rekenregels waarmee de werkelijke toekomstige behoefte aan materiaal kan worden berekend!! Essentie van het MRP 1 systeem: Als je de vraag van een klant naar een product kent (= de onafhankelijke vraag) en weet wanneer (= tijd) de klant het product wil hebben kun je de afhankelijke vraag (= wanneer zijn onderdelen etc nodig?) middels MRPI berekenen.MRP I : Belangrijke begrippen

– De onafhankelijke vraag– Tijdsfasering– De afhankelijke vraag wordt berekend!

Onafhankelijke vraag: Welke eindproducten wil de klant?- Echte klantenorders- Vraagvoorspellingen eindproducten- Service onderdelen- Onderdelen R&D, pilotseries etc

Tijdfasering: wanneer moeten de eindproducten beschikbaar zijn?- Tijd wordt ingedeeld in buckets - Werking MRP I: - Vanuit het MPS (onafhankelijke vraag in de tijd) wordt de afhankelijke vraag (onderdelen

etc.) berekend = de Bruto behoefte

Er wordt rekening gehouden met de aanwezige voorraad, inkooporders, behoefte lopende productieorders etc. Hieruit volgt de Netto inkoop- en productiebehoefte

à De onafhankelijke vraag is de vraag naar eindproductenà de afhankelijke vraag is afhankelijk van de onderdelen voor de eindproducten.

Welke informatie heb je nodig om een MRP I systeem te laten draaien? Belangrijkste:- Onafhankelijke vraag en de vraagtijd is bekend, wordt zichtbaar gemaakt in een MPS

(master production schedule) ofwel Hoofd Productie Plan- BOM’s beschikbaar - Voorraadstanden bekend - Lopende inkooporders bekend - Lopende productieorders bekend - Inkooptijden/doorlooptijden bekend

Manufacturing Resources Planning II (MRPII) à

ERP = Enterprise Resources PlanningNa de keuze voor de grondvorm van de productie en de productiebesturing volgt het informatiesysteem ERP: Enterprise Resourse Planning (sinds ca. 1990 en verder), logische uitbreiding op MRP-systemen Standaard informatiesystemen die verantwoordelijk zijn voor de integrale ondersteuning van de activiteiten binnen een organisatie ERP-systemen: het ERP systeem werkt met geïntegreerde software: gegevens slechts één keer invoeren Structuur ERP-systeem: een centrale database met daaromheen een schil van applicaties voor verschillende functionaliteiten voor bv:

- productie - financiële activiteiten - voorraad/inkoopactiviteiten - HRM- verkoop/marketing- distributie - verslagleggings activiteiten - Leveranciers: bv SAP, Baan en Exact (voor het MKB)

Les 2Kaizen, dit gaat eigenlijk over veranderen (in de zin van continue verbetering). Het continue verbeteren in kleine stapjes. (medewerkers erbij betrekken)

- Jidoka = hoe kun je de mensen op de werkvloer nou betrekken bij het verhaal- Pokoyoke = dingen visualuseren - Stop the line = iedereen mag de productie stil leggen

wanneer zij constateren dat iets fout gaatToyota Production System

- Taichi Ohno van toyota (gebruikt hiernaast staand systeem.

Just In Time gaat uit van het pull principeHet Just In Time (JIT) concept is gebaseerd op:

– Þ het voorkomen van verspillingen – Jidohka Þ beslissingsbevoegdheid op de werkvloer

• Þ leg productie stil, spoor fout op en los definitief op

Jidohka- Bied de mogelijkheid om iedereen in het proces het proces stil te laten leggen als ze iets zijn

wat niet aan de gewenste kwaliteit voldoet.

Kanban systeem- Japanse productiefilosofie Þ klantvraag ® productie ® inkomsten - Pull-mechanisme Þ de producten worden de fabriek uit getrokken (door klant)- Onderdelen gaan pas naar de volgende schakel in het

productieproces als er daar behoefte aan is Þ voorkom (voorraad-) verspillingen

- JIT functioneert met behulp van KANBANS = kaartjes (communicatiemiddel)

- Ieder bakje met onderdelen heeft een kanban (met vermelding van de inhoud) ® als inhoud bakje bij volgende productieschakel wordt verbruikt wordt de kanban teruggestuurd ® deze kanban is het signaal dat er weer geproduceerd mag worden

- Kanbans kun je ook richting detoeleverancier gebruiken - 2 soorten Kanbans

- productiekanbans - transportkanbans

Kaizen- Veel gebruikt Þ two-bin systeem - JIT vaak bij eenvoudige producten (fiets etc) Þ vaak

toegepast na KOOP- JIT in combinatie met Kaizen Þ bezig zijn met continue

verbeteren (Masaaki Imai)

VerbetermethodiekenTOC (Theory Of Constraints) : van Eli Goldratt (natuurkundige)OPT (Optimized Production Technology):Software pakket eind jaren-70 voor een vriend gemaakt (kippenhok fabriek)

Inputs Output50/hr

1 2 3200/hr 200/hr

Uitleg van zijn ideeën in de roman ‘Het Doel’ in 1984 (bestseller) Inmiddels een volwaardige managementfilosofie

- Notitie hierbij- Drum buffer road principe à pas je aan aan degene die het zwakst is. - Bijvoorbeeld 30-40-10-30 à maximale output is 10

- Doel van ondernemingen: winst (het genereren van geld) en continuïteit - In een bedrijf wordt de effectiviteit bepaald door dat stuk van het proces waar de grootste bottle-neck zit (daar hopen voorraden zich op, het proces loopt niet door, er wordt te weinig geld gegenereerd)- Los de bottle-neck op en ga op zoek naar de volgende

- Notitie hierbij:- Theorie van de Israëlische natuurkundige Goldratt

Þ het knelpunt (de bottle-neck) in een productieproces bepaalt ® de uiteindelijke output van het proces ® en daarmee de geldstroom

- Doe er alles aan de bottle-necks maximaal te benutten - TOC Þ Theory of Constraints ® ook een proces van continue verbetering- Roman: The Goal (Het Doel)

Omschrijving TOC- Brede interpretatie:

- Managementfilosofie die bestaat uit drie aparte, maar verbonden thema’s:1) Prestatiemeting (throughput, voorraad en operationele kosten)2) Logistiek:

1. De 5 stappen tot continue verbetering2. drum-buffer-rope scheduling3. Buffermanagement4. VAT analyse

3) Logisch denken- VAT analyse à je gaat opzoek naar het punt waar meerdere processen samen lopen

Omschrijving Constraint (TOC):- Een constraint (beperking) is alles wat een systeem belet om z’n doel te bereiken- Brede interpretatie constraint:

- Elk gebied, aspect of proces dat de performantie van een organisatie belemmert vanuit het oogpunt van de klant, competitiviteit of winst.

- Goldratt gaat uit van een systeembenadering.

Doel van een organisatie (TOC) (geld genereren nu en in de toekomst)

- Bij productie bedrijf waar de botle nek de machine is dan doe je:

- Goede onderhoud - Tijd oprekken die je hebt - Je moet ervoor zorgen dat er

op dit punt geen rommel in gaat.

magazijnenen depots

voorraadbeheergereed product

transport

fysieke

distributie

10 basisregels (TOC)1. Schep evenwicht in de materiaalstroom, niet in de capaciteiten.2. De benuttingsgraad van een niet-bottleneck wordt niet gedicteerd door het potentieel ervan,

maar door de aanwezigheid van een constraint ergens in het productietraject.3. Het benutten van een capaciteitsbron is niet hetzelfde als het optimaal exploiteren ervan.4. Een uur tijdverlies op een bottleneck is een uur verlies voor het hele systeem.5. Een uur tijdbesparing bij een niet-bottleneck is niet meer dan een luchtspiegeling.6. Knelpunten zijn bepalend voor de throughput en voorraden.7. Een bewerkingsserie hoeft-en moet in de meeste gevallen-niet gelijk zijn aan heel de te

produceren partij. (verschil in transfer batch en process batch)8. De seriegrootte moet variabel zijn, in plaats van constant (kun je beter inspelen op de vraag è

Throughput).9. Bij het opstellen van een productieschema dient terdege rekening te worden gehouden met alle

constraints tegelijk.10. Motto: het is niet de bedoeling om de efficiëntie van ieder werkcenter te maximaliseren

Distributielogistiek:• Bij distributielogistiek gaat het om dezelfde

doelstellingen als bij inkoop- en productielogistiek:– Kostenreductie: minder voorraad/ beter

benutten capaciteit – Verbeteren van de flexibiliteit en de

leverbetrouwbaarheid

Het fysieke- distributiesysteem

Voorraad locaties:

• Keteneffect / opslinger-effect • Schakels in een keten werken niet samen; eigen beslissingen, eigen veiligheden inbouwen

• Notitie erbij:• Dit word het opslinger effect genoemd. Dit gebeurd wanneer is niet goed op elkaar word

afgestemd en gecommuniceerd in de keten. (Anders kopen latere punten meer in als veiligheidsmarge).

Functies van een distributiecentrum:1. Opslaan van goederen (voorraadfunctie)2. Het hergroeperen van goederen (groupagefunctie)3. Het overladen op andere transportmiddelen (overslag)Notities hierbij:- Voorraadfunctie = alles wordt opgeslagen in het

distributiecentrum - Groupagefunctie = het samenbrengen van goederen

om het in een geheel naar de supermarkt te brengen- Overslag = bijvoorbeeld in de haven à van de boot

naar de vrachtwagen en dan in de tussen periode dat het opgeslagen moet worden. Van het ene transportmiddel overgaan op het andere transportmiddel.

Waardedichtheid à verpakkingsdichtheid- Belangrijk bij beslissingen t.a.v Fysieke distributie.

- Waardedichtheid (WD) = geldwaarde vh product per kubieke meter- Verpakkingsdichtheid (VD)= aantal producten per kubieke meter

X (Lage WD en VD): Opslag en transport (bv. goedkope meubelen)-volumineus transport -beperking voorraad/ slimme opslagmethoden (ruimtekosten)-bulk-en blokstapeling -standaardisatie van verpakking

Y (Hoge WD): Intrest (bv. exclusieve sieraden)-snel transport-beperking voorraad (rentekosten)-directe distributie -centralisatie van de voorraad

Z (Lage WD, Hoge VD): Materials handling (bv. pakjes boter)-automatisering van handling-standaardisatie van verpakking

DRP I: Distribution Requirements Planning - Dit is een complexe a gelegenheid.- Als een bedrijf verschillende magazijnen hebben verdeeld over het land heeft het DRP

systeem zeker nut- Dat je op basis hiervan de voorraad kan zien en aan de hand hiervan kan bestellen

DRP II: Distribution Resources Planning - Blz 269 voor dit systeem- Je houd hierbij rekening met de capaciteit van de voorraad en het vervoer

© Wolters-Noordhoff

Les 3SCM (=Supply Chain Management Paradox)

B merken à jij bent aan de machtA merken à de leverancier meestal aan de macht à weinig winst

Iemand die individueel goed resultaat leverd zal liever alleen werken dan samen.Iemand die wat slecht is zal graag samen werken om een goed resultaat krijgen samen.

• Supply Chain Management gaat een stap verder!• SCM: Logistiek in de keten; leverancier – klant relatie, minstens 3 partijen• Doel: Kosten ↓, Customer serviceniveau ↑

Waar zitten de kosten in de hele keten? à- Voorraadkosten zijn vaak de grootste

kostenpost.

Waarom?:

Supply (Demaind) chane management. à wanneer het nodig is dan pas ga je bestellen. klant krijgt hier steeds meer invloed op.

Ketenintegratie:- Onderin is de minst intensieve samenwerking à bovenin werk je het meest samen

• 4 vormen van keten-integratie – fysieke integratie (iedereen rol-containers)– informatie-integratie (EDI)– besturings-integratie (ECR)– grondvormintegratie (overdragen logistieke taken, bv VMI)

- notities hierbij:- Electronic data interchange = EDI à bijvoorbeeld electronische gegevens over de data

van de voorraad. Zo kan de klant zien wat er in het bedrijf aanwezig is. neem bijvoorbeeld de ikea.

- ECR = word geen vraag over gesteld. à besturingsintegratie à (je legt de levering in handen van een ander bedrijf) precies op het juiste moment, op de juiste plek leveren.

- Vendor Manage inventory à je hebt iemand van jou bedrijf bij iemand anders lopen die de voorraad in de gaten houd die jij nodig hebt. à bij de automobile industrie is dit best gebruikelijk (dure producten).

- EDI Þ Het electronisch uitwisselen, zonder menselijke interacties, van gestructureerde en genormeerde gegevens tussen computers van de bij een handelstransactie betrokken partijen

Voorbeeld MRPI berekening (zie sheets hierna)