รหสโครงการ SUT2-204-53-24-01

รายงานการวจย

การออกแบบและพฒนาระบบสนบสนนการตดสนใจส าหรบ

อตสาหกรรมตดเยบเสอผาในประเทศไทย

(A Design and Development of Decision Support System for

Thailand Garment Industry)

ไดรบทนอดหนนการวจยจาก

ส านกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต

ผลงานวจยเปนความรบผดชอบของหวหนาโครงการวจยแตเพยงผเดยว

รหสโครงการ SUT2-204-53-24-01

รายงานการวจย

การออกแบบและพฒนาระบบสนบสนนการตดสนใจส าหรบ

อตสาหกรรมตดเยบเสอผาในประเทศไทย

(A Design and Development of Decision Support System for Thailand Garment Industry)

คณะผวจย

หวหนาโครงการ อาจารย ดร. ธรา องสกล

สาขาวชาเทคโนโลยสารสนเทศ

ส านกวชาเทคโนโลยสงคม

มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร

ผรวมวจย อาจารย ดร. จตมนต องสกล

ไดรบทนอดหนนการวจยจากส านกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต ปงบประมาณ พ.ศ. 2553-2554 ผลงานวจยเปนความรบผดชอบของหวหนาโครงการวจยแตเพยงผเดยว

กนยายน 2554

 

 

 

 

 

 

 

 

ก

กตตกรรมประกาศ

โครงการวจยฉบบนส าเรจลลวงได เนองจากไดรบความรวมมอเปนอยางดจากผบรหารของบรษทผลตเสอผาส าเรจรปแหงหนงในกรงเทพมหานคร ซงชวยในการใหขอมลทจ าเปนอยางยงตอการวจย อกทงยงชวยประเมนผลงานวจยในมมมองของผน าไปใชประโยชนจรง

ทายน ผวจยตองขอขอบคณเปนอยางยงตอส านกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต (วช.) ทได

สนบสนนเงนอดหนนการวจยประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2553 – พ.ศ. 2554 ใหกบโครงการวจยน ซงเปนสวนสนบสนนทส าคญยงในการการสรางองคความร และการพฒนาผลงานวจย เพอน าไปใชใหเกดประโยชนตอสงคมและประเทศชาตตอไป

ธรา องสกล

 

 

 

 

 

 

 

 

ข

บทคดยอ วตถประสงคของการวจย เพอออกแบบและพฒนาระบบสนบสนนการตดสนใจส าหรบ

ผบรหารในอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรป โดยระบบไดน าเสนอแบบจ าลองการพยากรณก าไรเพอ

ใชในการวเคราะหความออนไหวขององคกรตามความตองการของผบรหาร ซงในการออกแบบ

แบบจ าลองนน ไดค านงถงความสมพนธของทกฝายในองคกรในการวางแผนตามความตองการ

นอกจากน การวจยยงไดมการประเมนความถกตองและประสทธภาพของระบบสนบสนนการ

ตดสนใจกบประชากรกลมตวอยางของอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรปในประเทศไทย

ผลการทดลองพบวา แบบจ าลองการพยากรณก าไรมคาความถกตองของตวแบบมากกวา

รอยละ 86.13 และจากการประเมนโดยผบรหารของบรษทผลตเสอผาส าเรจรป ชใหเหนวา ระบบ

สนบสนนการตดสนใจส าหรบผบรหารในอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรปไดรบความพงพอใจใน

การใชงานอยในเกณฑด ทงน ผประกอบธรกจอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรปสามารถน าระบบท

พฒนาขนไปประยกตใชในการคาดการณและวเคราะหขอมลเกยวกบรายได ตนทน และก าไร แลวน า

ขอมลทไดจากการวเคราะหดงกลาวมาพฒนาองคกร นอกจากนระบบยงชวยใหผบรหารสามารถน า

ขอมลไปใชประกอบการตดสนใจไดอยางสะดวกและรวดเรวอกดวย

 

 

 

 

 

 

 

 

ค

ABSTRACT

This research aims to design and develop a decision support system for managers in garment

industry. This system proposes a profit prediction model to provide sensitivity analysis according to

manager requirements. The model design is considered on relationships among every department in

an organization to plan as the requirements. In addition, this research also evaluates the accuracy and

the efficiency of the decision support system in a sample population of Thailand garment industry.

The experimental results indicated that the profit prediction model achieved more than

86.13% in terms of accuracy. The evaluation results from managers in a garment company

revealed that the decision support system for managers in garment industry is in the good level.

Nevertheless, other garment organizations could apply this developed system to forecast and

analyze the income, cost and profit as well as to utilize this analyzed information in order to

improve their organizations. Furthermore, this system enables managers to make their decision

conveniently and rapidly.

 

 

 

 

 

 

 

 

ง

สารบญ

หนา กตตกรรมประกาศ ............................................................................................................................... ก บทคดยอภาษาไทย............................................................................................................................... ข บทคดยอภาษาองกฤษ .......................................................................................................................... ค สารบญ ................................................................................................................................................. ง สารบญตาราง ....................................................................................................................................... ช สารบญภาพ ......................................................................................................................................... ซ

บทท 1 บทน า

1.1 ความส าคญและทมาของปญหาการวจย ........................................................................... 1 1.2 วตถประสงคของการวจย ................................................................................................. 3 1.3 สมมตฐานการวจย ............................................................................................................ 4 1.4 ขอตกลงเบองตน .............................................................................................................. 4 1.5 ขอบเขตของการวจย ........................................................................................................ 4 1.6 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ .............................................................................................. 5 1.7 ค าอธบายศพท .................................................................................................................. 5

2 ปรทศนวรรณกรรมและงานวจยทเกยวของ 2.1 แนวคดการจดการองคกรในอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรป ....................................... 8 2.2 แนวคดเกยวกบการจดการตนทน ................................................................................... 10

2.2.1 ความหมายและประเภทของตนทน ...................................................................... 10 2.2.2 กลยทธการจดการตนทน ...................................................................................... 15 2.2.3 การประมาณการตนทน ........................................................................................ 17

2.3 แนวคดเกยวกบการพยากรณในเชงธรกจ ....................................................................... 18 2.3.1 ความหมายของการพยากรณ ................................................................................ 19 2.3.2 วธการพยากรณ .................................................................................................... 21 2.3.3 การพยากรณความสมพนธ ................................................................................... 22 2.3.4 การพยากรณตามอนกรมเวลา ............................................................................... 29 2.3.5 ตวแบบจ าลองการพยากรณ .................................................................................. 32

2.4 แนวคดเกยวกบการตดสนใจและระบบสนบสนนการตดสนใจ .................................... 36

 

 

 

 

 

 

 

 

จ

สารบญ (ตอ)

หนา 2.4.1 การตดสนใจ ......................................................................................................... 36 2.4.2 ระบบสนบสนนการตดสนใจ ............................................................................... 37

2.5 ทฤษฎคลงขอมล ............................................................................................................ 43 2.6 ทฤษฎความสามารถในการใชงานไดของระบบ ............................................................ 44

2.6.1 ความหมายของความสามารถในการใชงานไดของระบบ .................................. 44 2.6.2 องคประกอบของความสามารถในการใชงานไดของระบบ ............................... 44

2.7 งานวจยทเกยวของ ......................................................................................................... 46 3 วธด าเนนการวจย

3.1 วธวจย ............................................................................................................................ 53 3.1.1 ขนตอนการวางแผนและวเคราะหความตองการ .................................................. 54 3.1.2 ขนตอนการออกแบบ ........................................................................................... 58 3.1.3 ขนตอนการพฒนา ................................................................................................ 63 3.1.4 ขนตอนการทดสอบและประเมนระบบ................................................................ 64 3.1.5 ขนตอนการน าไปใชงานและบ ารงรกษา .............................................................. 65

3.2 ประชากรและกลมตวอยาง ............................................................................................. 65 3.3 ตวแปรทท าการวจย ........................................................................................................ 65 3.4 เครองมอทใชในการวจย ................................................................................................ 66 3.5 การเกบรวบรวมขอมล ................................................................................................... 68 3.6 การวเคราะหขอมล ......................................................................................................... 69

4 ผลการวจยและการอภปรายผล 4.1 ผลการพฒนาระบบ ........................................................................................................ 71 4.2 ผลการทดสอบแบบจ าลองการพยากรณก าไร ................................................................ 78 4.3 ผลการทดสอบความสามารถในการใชงานไดของระบบ ............................................... 82

5 สรปและขอเสนอแนะ 5.1 สรปผลการวจย .............................................................................................................. 89 5.2 การประยกตผลการวจย .................................................................................................. 90 5.3 ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป ................................................................................. 91

บรรณานกรม ..................................................................................................................................... 92

 

 

 

 

 

 

 

 

ฉ

สารบญ (ตอ)

หนา ภาคผนวก

ภาคผนวก ก แบบสอบถามในการประเมนความสามารถในการใชงานไดของระบบ .......... 99

ภาคผนวก ข วธการใชงานระบบสนบสนนการตดสนใจส าหรบผบรหาร......................... 102

ประวตผวจย..................................................................................................................................... 112

 

 

 

 

 

 

 

 

ช

สารบญตาราง

ตารางท หนา 2.1 ชนดและคณลกษณะของการพยากรณ......................................................................................... 20 2.2 รปแบบสมการถดถอยและสตรการค านวณ ................................................................................. 26 2.3 รปแบบการพยากรณแบบอนกรมเวลาและสตรการค านวณ ........................................................ 33 2.4 กระบวนการสรางและการน าตวแบบจ าลองไปประยกตใชในการตดสนใจ ............................... 39 2.5 กรอบแนวคดส าหรบระบบสนบสนนการตดสนใจ .................................................................... 44 2.6 การเปรยบเทยบงานวจยทเกยวของกบอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรป ................................... 56 3.1 ปจจยทใชในระบบสนบสนนการตดสนใจ ................................................................................. 64 3.2 ความสมพนธของตวแปรทเกยวของกบก าไร .............................................................................. 73 4.1 คาเฉลยรอยละของความคลาดเคลอนสมบรณของวธการพยากรณแบบตาง ๆ ............................ 86 4.2 ผลการประเมนความสามารถในการใชงานไดของระบบ ในประเดนตาง ๆ ................................ 89 4.3 ผลการประเมนระบบดานประสทธผล ....................................................................................... 91 4.4 ผลการประเมนระบบดานประสทธภาพ ..................................................................................... 92 4.5 ผลการประเมนระบบดานความยดหยน ...................................................................................... 92 4.6 ผลการประเมนระบบดานความสามารถในการเรยนร ................................................................ 93 4.7 ผลการประเมนระบบดานความสามารถในการจดจ าได .............................................................. 93 4.8 ผลการประเมนระบบดานความผดพลาด/ความปลอดภย ............................................................ 94 4.9 ผลการประเมนระบบดานความพงพอใจของผใชงาน ................................................................. 94

 

 

 

 

 

 

 

 

ซ

สารบญภาพ

ภาพท หนา 2.1 ผงองคกรการบรหารของอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรป .......................................................... 9 2.2 ระดบการเชอมโยงขององคกรอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรป ................................................ 10 2.3 แนวทางประมาณตนทน .............................................................................................................. 18 2.4 แผนภาพแสดงการพยากรณเปนสวนหนงของการวางแผนธรกจ ................................................ 22 2.5 รปแบบเสนกราฟสมการเสนตรง ................................................................................................ 28 2.6 รปแบบเสนกราฟสมการลอการทม ............................................................................................. 29 2.7 รปแบบเสนกราฟสมการยกก าลง ................................................................................................ 30 2.8 รปแบบเสนกราฟสมการเอกซโพเนนเชยล ................................................................................. 31 2.9 รปแบบเสนกราฟสมการโพลนอเมยล ......................................................................................... 33 2.10 สวนประกอบของระบบสนบสนนการตดสนใจ ....................................................................... 45 2.11 การท างานของระบบจ าลองสถานการณวางแผนทรพยากร ....................................................... 56 3.1 วงจรชวตของการพฒนาซอฟตแวร ............................................................................................. 59 3.2 ความสมพนธของแตละกจกรรมการท างานฝายการตลาด ........................................................... 61 3.3 ความสมพนธของแตละกจกรรมการท างานฝายผลต ................................................................... 61 3.4 ความสมพนธของบคลากรในแตละฝาย ...................................................................................... 62 3.5 ความสมพนธของแตละกจกรรมการท างานฝายการเงน .............................................................. 63 3.6 ความสมพนธของแตละกจกรรมการท างานฝายบญช .................................................................. 63 3.7 กรอบการท างานของระบบ .......................................................................................................... 65 3.8 โครงสรางของระบบสนบสนนการตดสนใจส าหรบผบรหาร ในอตสาหกรรมผลตเสอผา

ส าเรจรป...................................................................................................................................... 67 4.1 ตวอยางหนาจอการน าเขาขอมล ................................................................................................... 78 4.2 ตวอยางหนาจอรายงานในรปแบบกราฟ ...................................................................................... 79 4.3 หนาจอแสดงการท างานของสวนการจดการผใช ......................................................................... 80 4.4 หนาจอแสดงการท างานของสวนการจดการฝาย ......................................................................... 80 4.5 หนาจอแสดงการท างานของสวนการจดการปจจย ...................................................................... 81 4.6 หนาจอแสดงการท างานของสวนการคนหาขอมลตนทน ............................................................ 81 4.7 หนาจอแสดงการท างานของสวนการน าเขาไฟลขอมลตนทน ..................................................... 82

 

 

 

 

 

 

 

 

ฌ

สารบญภาพ (ตอ)

ภาพท หนา 4.8 หนาจอแสดงการท างานของสวนสงออกขอมลตนทน ................................................................ 82 4.9 หนาจอแสดงการท างานของสวนการแกไขวธการพยากรณขอมล .............................................. 83 4.10 หนาจอแสดงการท างานของการวางแผนตามสถานการณของทงองคกร .................................. 84 4.11 หนาจอแสดงการท างานของการวางแผนตามสถานการณแยกตามฝาย ..................................... 84 4.12 หนาจอแสดงการท างานของการวางแผนตามการตงเปาหมาย................................................... 85 ข.1 หนาจอการเขาสระบบ ............................................................................................................... 118 ข.2 เมนการใชงาน ........................................................................................................................... 118 ข.3 หนาจอการจดการผใชงาน ........................................................................................................ 119 ข.4 หนาจอการจดการฝาย ............................................................................................................... 120 ข.5 หนาจอการจดการปจจย ............................................................................................................ 120 ข.6 หนาจอการจดการตนทน ........................................................................................................... 121 ข.7 หนาจอการคนหา/แกไขขอมลรายไดและตนทน....................................................................... 122 ข.8 หนาจอการน าเขาไฟลขอมลรายได ตนทน ............................................................................... 122 ข.9 หนาจอสงออกไฟลขอมลรายได ตนทน .................................................................................... 123 ข.10 หนาจอการแกไขวธการพยากรณในแตละปจจย ..................................................................... 124 ข.11 หนาจอการวางแผนตามสถานการณ ....................................................................................... 124 ข.12 กราฟคเวยทส าหรบวางแผนขอมลตนทนของทงองคกรแยกตามฝาย ..................................... 125 ข.13 กราฟเสนส าหรบวางแผนขอมลตนทนและก าไรของทงองคกรแยกตามเดอน-ป ................... 125 ข.14 หนาจอการวางแผนตามสถานการณแบบแยกตามฝาย ............................................................ 126 ข.15 หนาจอการวางแผนตามการตงเปาหมาย ................................................................................. 126

 

 

 

 

 

 

 

 

1

บทท 1 บทน า

ในบทนจะกลาวถงความส าคญของปญหาการวจย วตถประสงคการวจย สมมตฐานการวจย ขอตกลงเบองตน ขอบเขตของการวจย ประโยชนทคาดวาจะไดรบ และค าอธบายศพท ซงมรายละเอยดดงตอไปน 1.1 ความส าคญและทมาของปญหาการวจย

อตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรปเปนอตสาหกรรมหนงทมบทบาทส าคญตอประเทศไทย โดยสามารถสรางรายไดทงในและตางประเทศตอปรวมมลคาประมาณหกพนลานบาท ซงรฐบาลไทยโดยส านกงานเศรษฐกจอตสาหกรรม กระทรวงอตสาหกรรม ไดตระหนกถงความส าคญของอตสาหกรรมดงกลาว และไดจดท ายทธศาสตรและแผนแมบทเพอเพมขดความสามารถในการแขงขนอตสาหกรรมเครองนงหมเปนแผนระยะ 5 ป (พ.ศ. 2550-2554) โดยมเปาหมายทจะผลกดนใหประเทศไทยเปนศนยกลางของการผลตเสอผาและแฟชนของภมภาคอาเซยน นอกจากนนกระทรวงอตสาหกรรมยงไดจดตงสถาบนพฒนาอตสาหกรรมเครองนงหม ซงเปนองคกรอสระใหเปนกลไกหลกในการขบเคลอนอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรปและเครองนงหมของประเทศไทย (สมาคมอตสาหกรรมเครองนงหมไทย, www, 2551)

สงส าคญทท าใหองคกรธรกจผลตเสอผาส าเรจรปสามารถบรหารการด าเนนงานใหเกดประสทธผลเหนอคแขงไดนนจะตองสามารถสรางความแตกตางจากองคกรอน ๆ ซงองคกรเหลานนตองมการสรางมลคาเพมใหกบสนคาหรอบรการ หรอตองมการด าเนนงานดวยตนทนทต ากวาหรอทงสองประการควบคกน (Porter et al., 1996) โดยการสรางมลคาเพมของสนคานนจะท าใหองคกรสามารถตงราคาสนคาทสงขนซงจะน าไปสผลก าไรทเพมขนได ในขณะเดยวกนการด าเนนงานทมประสทธภาพกจะสามารถท าใหตนทนการผลตต าลง และตอบสนองความตองการของลกค าไดรวดเรวขน ซงสงผลใหองคกรสามารถท าก าไรไดมากขนเชนกน โดยความแตกตางระหวางองคกรตาง ๆ ในการด าเนนธรกจเปนผลมาจากปจจยทางดานการบรหารและการด าเนนงานทมประสทธภาพแตกตางกนนนเอง ไดแก การตดตอกบลกคา การขายสนคา การพฒนาผลตภณฑ การผลต และการจดการขนสงสนคาเพอสงมอบใหกบลกคา เปนตน

การทราบถงปจจยทางดานตาง ๆ เหลานนในทกแงมม จะชวยใหผบรหารสามารถจดการการบรหารและการด าเนนงานไดอยางมประสทธภาพมากยงขน โดยขอมลทไดรบจากการวเคราะหปจจยเหลานนสามารถน าไปสนบสนนการตดสนใจของผบรหารได ผบรหารสามารถน าขอมลดงกลาวไป

 

 

 

 

 

 

 

 

2

พจารณาปรบเปลยนแผน หรอเพมลดจ านวนในแตละงานของการด าเนนงานขององคกร ซงสงผลท าใหเกดความยดหยนในกระบวนการทางธรกจขององคกรได

กระบวนการทางธรกจขององคกรตาง ๆ นนอาจแตกตางกนตามวตถประสงคของธรกจนน ส าหรบองคกรของกลมอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรป กระบวนการทางธรกจกขนอยกบลกษณะการด าเนนงานของแตละองคกร อาท การออกแบบอยางเดยว หรอการออกแบบผลตและขายดวย หรอการออกแบบเอง แตสงผลตแลวน ามาขาย หรอการผลตตามจ านวนทสงโดยคดลอกแบบทมอย เปนตน ดงนนการวเคราะหขอมลของอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรป จงเปนการวเคราะหเพอออกแบบวธการทใชในกระบวนการสรางงานแตละกจกรรม และการใชประโยชนจากแบบจ าลอง เมอเกดสภาวะสญเสยในสนคาคงคลง รวมไปถงกจกรรมทกอใหเกดปญหาขนภายในกระบวนการหวงโซอปทาน

แชนดรา และครมรา (Chandra and Kumar,2000) ไดพฒนาการจดการหวงโซอปทานส าหรบอตสาหกรรมตดเยบเสอผาในประเทศไทย โดยการประยกตแนวความคดของการจดการหวงโซอปทานมาใช ซงจดท าเปนแผนผงกระบวนการทางธรกจขน รวมทงระบพนทในสวนทตองการพฒนาและภาพรวมของปญหาทอาจเกดขนได โดยใชเครองมอทางวศวกรรมอตสาหการ และผลจากการศกษาจะสามารถพฒนาขอมลและกระบวนการไหลของวตถดบภายในหวงโซอปทานได

กรชชาญชย และแมคคารธ (Kritchanchai and MacCarthy, 1999) ไดเสนอแนวความคดการจดการความสมพนธของผผลตสนคา วตถดบและลกคาสมพนธ ซงเปนปญหาเกยวกบการจดการขอมล ซงสวนใหญจะเนนขอมล การขาย การตลาด การวางแผนกระบวนการผลต และการควบคมผลตภณฑทางการคา รวมไปถงการจดการขอมลทคนพบในอตสาหกรรม

งานวจยนมงเนนภาพรวมทงหมดทสามารถชวยในการตดสนใจส าหรบผบรหารไดวาองคกรควรด าเนนงานไปในทศทางใด เพอเพมผลก าไรใหกบองคกรไดอยางสงสดและมประสทธภาพมากทสด นอกจากนนงานวจยนยงชวยในการจดการตนทน ซงตนทนในการท ากจกรรมแตละกจกรรมในองคกรนนมความส าคญเปนอยางมาก ถาการจดการตนทนไมด นนหมายความวา องคกรอาจตองเผชญกบภาวะการขาดทน หรอก าไรทไดมานนอาจมอตราการไดมาในปรมาณทไมเพยงพอกบความตองการในการน ามาใชจายภายในองคกร ซงผบรหารจ าเปนตองมการตดสนใจในทกสวนงาน เพอใหการบรหารทรพยากรทมอยเปนไปตามความตองการของธรกจ โดยจะเหนไดวาในปจจบนน ในองคกรทก ๆ องคกรตองการบรหารธรกจใหประสบความส าเรจและสามารถอยรอด รวมทงเตบโตในสถานการณทมการแขงขนกนอยางรนแรง ดงนน การตดสนใจของผบรหารในรปแบบตาง ๆ จงเปนสงทหลกเลยงไมไดทจะตองพจารณา โดยเฉพาะผลตอบแทนทกจการจะไดรบกลบคนมา (หรอผลก าไร) เพราะผลก าไรทไดมานน ผประกอบการจะน าไปใชในการลงทนในดานตาง ๆ อาท ปรบปรงสถานทท างาน ปรบปรงระบบการผลต ซอเครองจกรใหม จดสวสดการใหกบพนกงาน

 

 

 

 

 

 

 

 

3

จายเงนปนผลใหกบผถอหน รวมไปถงจายภาษใหกบรฐเพอน าไปพฒนาประเทศตอไป ซงการเพมราคาขายใหสงขนนน ไมใชหนทางทผประกอบการจะสรางก าไรใหมากขน อยางทเคยท ามาในอดตอกตอไป เนองจากสภาวะการแขงขนในปจจบนมสงมาก ดงนน การลดตนทนกเปนอกแนวทางหนงทชวยใหผลก าไรขององคกรเพมมากขน

ในการทจะลดตนทนใหส าเรจนน ควรมการวางแผนปฏบตการในการลดตนทนอยางเปนระบบ ซงขนตอนนนควรเรมจากผบรหารระดบสง โดยผบรหารระดบสงตองยอมรบกอนว าธรกจมปญหาในเรองของตนทน เพราะถาหากผบรหารระดบสงไมยอมรบถงปญหา ยอมไมถายทอดความจ าเปนในการลดตนทนใหแกผใตบงคบบญชาตอไป และเมอผบรหารระดบสงยอมรบถงปญหาแลว ผบรหารระดบสงตองท าความเขาใจกบผบรหารระดบกลางหรอผใตบงคบบญชาถงภาวะทแทจรงขององคกรทก าลงเผชญ จะเหนไดวาบคลากรขององคกรมความส าคญอยางยงตอความส าเรจขององคกร เนองจากการประสานงานกน หรอการท างานเปนทมยอมมความสมพนธตอความส าเรจนน

ส าหรบการตดสนใจเพอลดตนทนของผบรหารนน จ าเปนอยางยงทจะตองมขอมลทเพยงพอตอการตดสนใจนน เพราะขอมลจะชวยใหผบรหารสามารถตดสนใจไดอยางเหมาะสมทสด และน าไปสความส าเรจในการเพมผลก าไรใหกบองคกรได นอกจากน การน าระบบสนบสนนการตดสนใจเขามาชวยในการจดการขอมล และการสรางองคความรเพอชวยสนบสนนการตดสนใจใหกบผบรหาร นบวาเปนสงทธรกจหลายธรกจไดน ามาใชเพอความไดเปรยบคแขงมากยงขนในปจจบน ในอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรป ระบบสนบสนนการตดสนใจส าหรบผบรหารทมอยในปจจบน เนนทการออกแบบและพฒนาแบบจ าลองการท างานเฉพาะกระบวนการผลต แตส าหรบงานวจยนไดออกแบบและพฒนาระบบสนบสนนการตดสนใจส าหรบผบรหารในอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรป จะเนนทการสรางแบบจ าลองการท างานของทกกระบวนการทมในองคกร ซงในการสรางแบบจ าลองการท างานนน จะอาศยการวเคราะหสถานการณและปจจยตาง ๆ ทสงผลตอกระบวนการท างานภายในองคกร ซงอาศยทฤษฎท เกยวของกบการตดสนใจเชงสถต และการวเคราะหความออนไหวทงแบบการวางแผนตามสถานการณ (What-If) และแบบการคนหาเปาหมาย (Goal-Seek) ทสงผลตอกระบวนการด าเนนงานของอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรป ทงนเพอเพมผลก าไรใหกบองคกร 1.2 วตถประสงคของการวจย

การพฒนาระบบสนบสนนการตดสนใจส าหรบผบรหารในอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรป ไดก าหนดวตถประสงคของการวจยไวดงน

 

 

 

 

 

 

 

 

4

1.2.1 เพอออกแบบและพฒนาแบบจ าลองการพยากรณก าไรขององคกรในอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรป 1.2.2 เพอออกแบบและพฒนาระบบสนบสนนการตดสนใจส าหรบผบรหารในอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรป 1.3 สมมตฐานการวจย

1.3.1 แบบจ าลองการพยากรณก าไรขององคกรในอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรป มคาความถกตองของตวแบบมากกวารอยละ 80 1.3.2 ผบรหารของบรษทผลตเสอผาส าเรจรป มความพงพอใจตอการใชงานระบบสนบสนนการตดสนใจอยในเกณฑด 1.4 ขอตกลงเบองตน

1.4.1 ผใชตองก าหนดปจจยในการด าเนนกจกรรมแตละกจกรรมนน ๆ ณ เวลาทท าการวจย โดยปจจยอน ๆ ทเกยวของกบการด าเนนกจกรรมแตละกจกรรมนน ระบบไดก าหนดไวแลวจากการศกษา วเคราะห และรวบรวมขอมล 1.4.2 ปจจยทมผลตอการด าเนนกจกรรมแตละกจกรรมนน ไมขนอยกบปจจยภายนอกองคกร เพราะไมสามารถทราบเหตการณลวงหนาได ดงนนจงไมไดน ามาศกษาในการวจยครงน 1.5 ขอบเขตของการวจย

งานวจยนตองการศกษาสมการทเหมาะสมของแตละปจจยเพอน าไปพยากรณ วเคราะห และสรางแบบจ าลองการพยากรณก าไร แลวน าแบบจ าลองนนไปใชในการออกแบบและพฒนาระบบสนบสนนการตดสนใจส าหรบผบรหารของอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรป รวมทงไดมการประเมนความพงพอใจของผใชงานระบบ โดยมรายละเอยด ดงน 1.5.1 การรวบรวมขอมลในการวจยครงนไดใชการรวบรวมขอมลทงจากแหลงปฐมภมและทตยภม โดยแหลงขอมลปฐมภมไดมาจากการสมภาษณผบรหารระดบสงของบรษทผลตเสอผาส าเรจรปแหงหนงในจงหวดกรงเทพมหานคร และใชวธการสมภาษณแบบกงโครงสราง คอเปนการสมภาษณทมทงค าถามปลายปดและปลายเปดเพอให ผบรหารใหค าแนะน าอน ๆ เพมเตมได โดยบรษททเปนกรณศกษาและเปนแหลงขอมลนน มจ านวนพนกงานทงหมด 400 คน มขอมลทเกบรวบรวมไวในระหวาง พ.ศ. 2549 – 2551 นอกจากนแหลงขอมลทตยภมอน ๆ ยงไดมาจากการทบทวนวรรณกรรมทเกยวของ อนไดแก ต ารา บทความทางวชาการ ผลการวจย เอกสาร อนเทอรเนต

 

 

 

 

 

 

 

 

5

และสงตพมพตาง ๆ ทงทเปนภาษาไทยและภาษาตางประเทศ เพอรวบรวมแนวคดในการออกแบบแบบจ าลองการพยากรณการไดก าไรในองคกรของอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรป 1.5.2 การออกแบบและพฒนาระบบสนบสนนการตดสนใจส าหรบผบรหารในอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรปนน ไดเสนอสารสนเทศทไดมาจากแบบจ าลองการพยากรณก าไรทพฒนาขนมา เพอชวยในการตดสนใจของผบรหารวาควรเปนไปในทศทางใดในแงของความสามารถในการเพมผลก าไรสงสดใหกบองคกรไดอยางมประสทธภาพมากทสด นอกจากนการออกแบบและพฒนาระบบยงค านงถงความสามารถในการใชงานอน ๆ ไดแก ดานประสทธผลของระบบ ดานประสทธภาพในการใชงาน ดานความยดหยนของระบบ ดานความสามารถในการเรยนรของผใช ดานความสามารถในการจดจ าของผใช ดานความปลอดภยในการใชงาน และดานความพงพอใจของผใชงาน

1.6 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

1.6.1 ไดแบบจ าลองการพยากรณก าไรขององคกรส าหรบอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรป 1.6.2 ไดระบบสนบสนนการตดสนใจของผบรหารส าหรบอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรป โดยอาศยแบบจ าลองการพยากรณก าไรขององคกร 1.6.3 ผประกอบธรกจอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรป สามารถน าระบบไปประยกตใชในการคาดการณ และวเคราะหขอมลเกยวกบรายได ตนทน และก าไรขององคกร ชวยในการวางแผนปรบเปลยนองคกรใหมประสทธภาพมากยงขนได 1.6.4 ผประกอบธรกจอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรป สามารถน าขอมลไปใชประกอบการตดสนใจไดอยางสะดวกและรวดเรว 1.7 ค าอธบายศพท

1.7.1 อตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรป (Garment Industry) เปนองคประกอบทส าคญทสดในอตสาหกรรมสงทอทงในดานการผลต การจางงาน และการสงออก ซงอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรปจดวาเปนอตสาหกรรมปลายน าทมความส าคญมากทสดในโครงสรางอตสาหกรรมสงทอและเสอผาเครองนงหม 1.7.2 ผลก าไรขององคกร (Company Profit) หมายถง ความแตกตางระหวางรายไดทเกดขนจากการสงซอของลกคา กบคาใชจายหรอตนทนทงหมดทเกดขนในทก ๆ ขนตอนของแตละฝายงาน ซงการตดสนใจตาง ๆ ทเกยวของกบตนทนและรายไดนน จะมผลกระทบอยางมากตอผลก าไร หรอความส าเรจหรอความลมเหลวขององคกร

 

 

 

 

 

 

 

 

6

1.7.3 การวเคราะหความออนไหว (Sensitivity Analysis) หมายถง การศกษาถงผลการเปลยนแปลงของแบบจ าลองสวนใดสวนหนงหรอหลาย ๆ สวนในดานตาง ๆ ทอาจเกดจากความเสยงและความไมแนนอน อนสงผลกระทบตอตนทนและผลตอบแทนขององคกร เชน ผบรหารตองการทราบวา ถาปจจยน าเขาทางดานคาใชจายและรายรบเปลยนแปลงไปในหลากหลายกรณ โครงการนจะยงคมคาทจะลงทนหรอไม หรอสงผลตอตวแปรดานผลผลตขององคกรอยางไร เปนตน

1.7.4 การวเคราะหแบบเงอนไข (What-If Analysis) หมายถง กระบวนการในการศกษา วเคราะห และทบทวนเพอหาผลลพธในการด าเนนงานตาง ๆ ขององคกร โดยการใชค าถาม "อะไรจะเกดขน…ถา…" แลวหาค าตอบในค าถามเหลานน เพอแสดงผลทอาจเกดขนในการด าเนนงานนน ๆ เชน ผบรหารตองการทราบวา ถาตนทนคาโฆษณาเพมขน จะสงผลกระทบกบปจจยอะไรบาง อยางไร เปนตน

1.7.5 การวเคราะหตามเปาหมาย (Goal-Seek Analysis) หมายถง กระบวนการในการค านวณหาคาของปจจยน าเขา หรอตนทนตาง ๆ เพอทจะท าใหไดผลก าไรโดยรวมขององคกรเปนไปตามทผบรหารตงเปาหมายไว โดยหลกเลยงการกระท าทท าใหเพมผลก าไรเฉพาะสวนใดสวนหนง แตสงผลเสยตอก าไรโดยรวมนน ตวอยางของการวเคราะหตามเปาหมาย เชน ผบรหารตองการทราบวา ถาตองการก าไร 2 ลานบาท จะตองท ายอดขายใหไดเทาไหร หรอปรบเปลยนตนทนการผลตอยางไร เปนตน 1.7.6 สมการถดถอย (Regression Equation) หมายถง สมการทใชในการพยากรณเพอใหทราบถงความสมพนธเชงเสน ระหวางคาพยากรณกบคาของปจจยอน ๆ ทมผลตอคาพยากรณ 1.7.7 สมการถดถอยเชงเสน (Linear Regression Equation) หมายถง สมการทใชในการพยากรณเพอใหทราบถงความสมพนธเชงเสนตรง ระหวางคาพยากรณกบคาของปจจยอน ๆ ทมผลตอคาพยากรณ โดยสามารถเขยนอยในรปของสมการไดดงน 1.7.8 สมการถดถอยลอการทม (Logarithmic Regression Equation) หมายถง สมการทใชในการพยากรณเพอใหทราบถงความสมพนธแบบลอการทม ระหวางคาพยากรณกบคาของปจจยอน ๆ ทมผลตอคาพยากรณ โดยสามารถเขยนอยในรปของสมการไดดงน ( ) 1.7.9 สมการถดถอยยกก าลง (Power Regression Equation) หมายถง สมการทใชในการพยากรณเพอใหทราบถงความสมพนธแบบยกก าลง ระหวางคาพยากรณกบคาของปจจยอน ๆ โดยสามารถเขยนอยในรปของสมการไดดงน

1.7.10 สมการถดถอยเอกซโพเนนเชยล (Exponential Regression Equation) หมายถง สมการทใชในการพยากรณเพอใหทราบถงความสมพนธแบบเอกซโพเนนเชยล ระหวางคาพยากรณกบคาของปจจยอน ๆ โดยสามารถเขยนอยในรปของสมการไดดงน

 

 

 

 

 

 

 

 

7

1.7.11 สมการถดถอยโพลโนเมยล (Polynomial Regression Equation) หมายถง สมการทใชในการพยากรณเพอใหทราบถงความสมพนธแบบโพลโนเมยล ระหวางคาพยากรณกบคาของปจจยอน ๆ โดยสามารถเขยนอยในรปของสมการไดดงน 1.7.12 การพยากรณดวยวธอนกรมเวลา (Time Series) หมายถง วธการทใชพยากรณขอมลในอนาคต โดยมสมมตฐานวาขอมลทจะพยากรณในอนาคตนน ยอมมรปแบบหรอพฤตกรรมเชนเดยวกบขอมลในอดต โดยอาศยขอมลทมการบนทกหรอเกบรวบรวมมาเปนระยะเวลาตดตอกนตามชวงเวลาทตองการ เชน แนวโนม (Trend) ฤดกาล (Seasonal) วฏจกร (Cycle) และเหตการณผดปกต (Irregular Variation) 1.7.13 การพยากรณดวยวธคาเฉลยเคลอนท (Moving Average) หมายถง วธการพยากรณทใหความส าคญกบขอมลในอดตและปจจบนเทา ๆ กน โดยการเฉลยคาถวงน าหนกทใหกบแตละขอมลเทากนทงหมด แลวใชคาเฉลยทไดเปนคาพยากรณส าหรบชวงเวลาถดไป โดยก าหนดจ านวนเทอมทจะเฉลยใหแนนอนตายตวตลอดการพยากรณ สามารถเขยนอยในรปของสมการไดดงน

)X + …+X + X +(X N

1 = Y 1+N-t 2-t1-t t1+t

1.7.14 การพยากรณดวยวธท าใหเรยบแบบเอกซโปเนนเชยลเดยว (Single Exponential Smoothing) หมายถง วธการพยากรณทใหความส าคญกบขอมลปจจบนมากกวาขอมลในอดต โดยการใหคาถวงน าหนกลดลงแบบเอกซโปเนนเชยล และมการก าหนดคาคงทในการท าใหเรยบ () สามารถเขยนอยในรปของสมการไดดงน )Y - (X + Y = Y ttt1+t

1.7.15 การพยากรณดวยวธท าใหเรยบแบบเอกซโปเนนเชยลสองครง (Double Exponential Smoothing) หมายถง วธการพยากรณทใหความส าคญกบขอมลปจจบนมากกวาขอมลในอดต โดยการใหคาถวงน าหนกลดลงแบบเอกซโปเนนเชยล และมการก าหนดคาคงทในการท าใหเรยบ () ซงจะใชในกรณทวธอนกรมเวลามคาเฉลยเปนฟงกชนเชงเสนของเวลา และมการเปลยนแปลงอยางชา ๆ หรอมคาคงทเฉพาะแหง สามารถเขยนอยในรปของสมการไดดงน m + b = aY ttt+m

 

 

 

 

 

 

 

 

8

บทท 2 ปรทศนวรรณกรรมและงานวจยทเกยวของ

ในบทนกลาวถง ปรทศนวรรณกรรมและงานวจยทเกยวของกบการพฒนาระบบสนบสนนการตดสนใจส าหรบผบรหารในอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรป ซงประกอบดวยแนวคดเกยวกบการจดการองคกรในอตสาหกรรมเสอผาส าเรจรป แนวคดเกยวกบการจดการตนทน แนวคดเกยวกบการพยากรณในเชงธรกจ แนวคดเกยวกบการตดสนใจและระบบสนบสนนการตดสนใจ ทฤษฎคลงขอมล ทฤษฎความสามารถในการใชงานไดของระบบ และงานวจยทเกยวของ โดยมรายละเอยด ดงน 2.1 แนวคดการจดการองคกรในอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรป

ในการออกแบบและพฒนาระบบสนบสนนการตดสนใจส าหรบผบรหารใหไดตรงตามความตองการมากทสดนน จะขนอยกบการจดองคกรของแตละโรงงานหรอบรษทดวย ดงนนความส าคญของการจดองคกรในอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรปจงมความจ าเปนอยางยง ซงในหวขอนไดกลาวถงแนวคดการจดการองคกรในอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรป

การจดการองคกรในอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรปนน โดยสวนใหญมการจดโครงสรางขององคกรไมซบซอน และค านงถงการสงงานอยางมประสทธภาพ ซงสวนใหญผมอ านาจในการตดสนใจมกเปนผมหนสวนในองคกรนน ๆ หรอเปนผบรหารสงสดขององคกร โดยเฉพาะฝายการตลาด เจาของธรกจสวนใหญจะดแลรบผดชอบในการจดการสนคาดวย ซงลกษณะขององคกรมการแบงออกเปนหนวยงานตาง ๆ โดยค านงถงหนาทการท างาน รวมทงปรมาณงานทเกดขนในธรกจเปนหลก ซงการแบงหนวยงานของธรกจเรยกวา “ผงองคกร” โดยผงองคกรในการบรหารงานของอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรป แสดงในภาพท 2.1 (สมนก เออจระพงษพนธ, 2546)

โดยปกตรปแบบของฝายบรหารขององคกรจะถกแบงออกเปน 3 ระดบ คอ ฝายบรหารระดบสง ระดบกลาง และระดบลาง ฝายบรหารระดบสงนน หมายถง ประธานธรกจ รองประธาน และผบรหารทจดเปนบคคลส าคญของธรกจ ฝายบรหารระดบกลาง หมายถง ผจดการฝาย ผจดการสาขา ผจดการแผนก หรอหวหนาแผนก เปนตน สวนฝายบรหารระดบลาง หมายถง หวหนาสวน หรอหวหนาหนวย เปนตน

 

 

 

 

 

 

 

 

9

ภาพท 2.1 ผงองคกรการบรหารของอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรป กจกรรมขนพนฐานทผบรหารทกระดบตองกระท าคอ การตดสนใจในทางเลอกตาง ๆ อยางระมดระวง โดยมขอมลในการตดสนใจทเพยงพอ และเลอกทางทดทสดเพอความส าเรจของธรกจ ซงขอมลทถกน ามาใชเพอการตดสนใจอยเสมอกคอ ขอมลทางดานตนทน ดงนนขอมลทางดานตนทนททนสมย และมความเหมาะสมตอการตดสนใจจะขนอยกบการใชระบบสนบสนนการตดสนใจทสอดคลองกบประเภทของธรกจ และวธการในการวเคราะหตนทนทถกตอง ในธรกจโดยทวไปพบวา ต าแหนงตาง ๆ ทงหมดในธรกจจะถกแบงออกตามหนาท อ านาจ และความรบผดชอบ ดงนนหนาทงานตาง ๆ ในธรกจจงมความเกยวของกนตามหนาทและความรบผดชอบ ซงการเชอมโยงหนาทงานตาง ๆ ขององคกรอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรป จะมระดบของการเชอมโยง 3 ระดบ ดวยกน คอ การเชอมโยงระหวางธรกจ การเชอมโยงระหวางแผนกภายในองคกร และการเชอมโยงระหวางกจกรรมภายในโซอปทาน ดงแสดงในภาพท 2.2 ซงแตละระดบการเชอมโยงจะมความสมพนธซงกนและกนอยางมนยส าคญรวมกน เชน มการก าหนดวธการและขนตอนตาง ๆ ในทางปฏบต เพอใหการด าเนนงานของธรกจบรรลตามวตถประสงคเดยวกนหรอเปาหมายทตงไว เปนตน

ภาพท 2.2 ระดบการเชอมโยงขององคกรในอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรป

กรรมการผบรหาร

รองกรรมการ

ผอ านวยการ

ผอ านวยการฝายบคคล

ผอ านวยการ ฝายผลต

ผอ านวยการฝายบญชและการเงน

ผอ านวยการ ฝายการตลาด

 

 

 

 

 

 

 

 

10

โดยการเชอมโยงระหวางแผนก หรอระหวางฝาย ขององคกรในอตสาหกรรมตดเยบเสอผาส าเรจรป ซงมดวยกน 5 ฝาย ไดแก ฝายการตลาด ถดมาฝายผลต ฝายบคคล ฝายการเงน และฝายบญช มการท างานดงน

ฝายการตลาด ท าหนาทในการรบค าสงจากลกคา เพอสงตอใหกบฝายผลต เพอใชในการค านวณวตถดบทตองใชในการผลต และคาใชจายตาง ๆ ในการผลต

ฝายผลต ท าหนาทในการผลตสนคา ตามค าสงซอจากลกคา ซงรบมาจากฝายการตลาด โดยตนทนตาง ๆ ทใชในกระบวนการผลต ไดแก คาแรงพนกงานในฝายผลต และคาวตถดบ

ฝายบคคล ท าหนาทในการจดสรรคดเลอกบคลากรในองคกร เพอใหเขากบต าแหนงและหนาทการท างาน ดงนน ฝายบคคลจะเกยวของกบการก ากบดแลพนกงานขององคกรในการเขาและออก โดยตนทนในฝายบคคล ไดแก จ านวนพนกงาน และคาแรงพนกงานในฝายบคคล

ฝายการเงน ท าหนาทในการค านวณคาแรงของพนกงานในองคกร และตองจดสรรเงนทใชภายในองคกรใหเพยงพอกบคาใชจายในองคกร โดยตนทนทใช ไดแก คาแรงพนกงานในฝายการงน รายไดจากเงนทนและเงนก

ฝายบญช ท าหนาทในการค านวณคาใชจายเกยวกบการสงซอวตถดบ รายรบ รายจาย สนคา จากลกคา โดยตนทนในฝายบญช ไดแก คาแรงพนกงานในฝายบญช

2.2 แนวคดเกยวกบการจดการตนทน

ทกองคกรนอกจากจะตองมการจดการตนทนในทกกระบวนการท างานอยางเปนระบบแลว ควรจะมการจดการตนทนทดดวย เพอใหองคกรพฒนาไปในทศทางทดขน และเมอมการแขงขนองคกรจะสามารถพฒนาไดเหนอคแขง และบรหารจดการไดอยางมประสทธภาพ ดงนนงานวจยนจงไดศกษาแนวคดเกยวกบการจดการตนทน โดยในหวขอจะกลาวถงความหมายและประเภทของตนทน กลยทธการจดการตนทน และการประมาณการตนทน โดยมรายละเอยด ดงตอไปน

2.2.1 ความหมายและประเภทของตนทน

มผใหความหมายและอธบายประเภทของตนทนไวหลายความหมาย โดยแยกตามลกษณะของตนทนทแตละองคกรน าไปใชงาน (สมนก เออจระพงษพนธ, 2546) ซงอธบายไวดงน

ตนทน หมายถง มลคาของทรพยากรทธรกจตองสญเสยไปเพอใหไดสนคาหรอบรการกลบมา โดยมลคาของทรพยากรนนจะตองสามารถวดไดเปนหนวยเงนตรา ซงเปนลกษณะของการลดลงในสนทรพยหรอเพมขนในหนสน ตนทนทเกดขนอาจจะไดประโยชนในปจจบนหรอใน

 

 

 

 

 

 

 

 

11

อนาคตกได เมอตนทนใดทเกดขนแลวและธรกจไดใชประโยชนไปทงสนแลว ตนทนนนกจะถอเปน “คาใชจาย” ดงนนคาใชจายจงหมายถง ตนทนทไดใหประโยชนและธรกจไดใชประโยชนทงสนในขณะนน หรองวดบญชนน และส าหรบตนทนทธรกจสญเสยไปแตจะใหประโยชนแกธรกจอนาคตเรยกวา “สนทรพย” เมอคาใชจาย คอตนทนทกอใหเกดรายได โดยปกตแลวกจะน าไปเปรยบเทยบกบรายไดทเกดขนในงวดเดยวกนเพอค านวณหาก าไร หรอขาดทน นอกจากน โดยปกตเราจะพบวา ค าวา “คาใชจาย” ซงจะหมายถง รายจายทสามารถใหผลประโยชนทางภาษได แตอยางไรกตามในทางปฏบตแลว การใชค าวา “ตนทน” และ “คาใชจาย” กมกจะมการใชทดแทนกนอยเสมอ

ประเภทของตนทนแบงออกตามการจ าแนกในลกษณะตาง ๆ เชน ตามสวนประกอบของผลตภณฑ ตามความสมพนธกบการผลตตามความสมพนธกบปรมาณ ตามความสามารถในการควบคมตามแผนก ตามหนาท ตามระยะเวลา และตามความสมพนธ เพอการวางแผนควบคมและตดสนใจ เปนตน ทงนเพราะการจ าแนกประเภทของตนทนในลกษณะตาง ๆ กนมเปาหมายหรอวตถประสงคของการน าไปใชเพอการจดการตนทนในแงมม หรอกรณการตดสนใจทแตกตางกนออกไป โดยสามารถจ าแนกประเภทของตนทนในลกษณะตาง ๆ และอธบายความหมายไดดงน

การจ าแนกตนทนตามลกษณะสวนประกอบของผลตภณฑ สวนประกอบของตนทนทใชในการผลตสนคาหรอผลตภณฑแตละชนด

ประกอบดวยวตถดบทางตรง คาแรงงานทางตรง และคาใชจายการผลต ซงถาพจารณาในดานทรพยากรทเปนสวนประกอบของสนคาแลวจะประกอบดวย

1) วตถดบ วตถดบนบวาเปนสวนประกอบส าคญของการผลตสนคาหรอผลตภณฑส าเรจรปโดยทวไป ตนทนทเกยวกบการใชวตถดบในการผลตสนคาอาจจะถกแบงออกเปน 2 ลกษณะ คอ วตถดบทางตรงและวตถดบทางออม

- วตถดบทางตรง หมายถง วตถดบหลกทใชในการผลต และสามารถระบไดอยางชดเจนวาใชในการผลตสนคาชนดใดชนดหนงในปรมาณและตนทนเทาใด รวมทงจดเปนวตถดบสวนใหญทใชในการผลตสนคาชนดนน ๆ เชน ผาทใชในอตสาหกรรมผลตเสอผา และกระดาษทใชในธรกจสงพมพ เปนตน - วตถดบทางออม หมายถง วตถดบตาง ๆ ทเกยวของโดยทางออมกบการผลตสนคา แตไมใชวตถดบหลกหรอวตถดบสวนใหญ เชน เครองจกร เสนดายทใชในการตดเยบเสอผา เปนตน โดยปกตแลววตถดบทางออมมกจะถกเรยกวา “วสดโรงงาน” ซงจะถอเปนคาใชจายในการผลตชนดหนง 2) คาแรงงาน หมายถง คาจางหรอผลตอบแทนทจายใหแกลกจางหรอพนกงานทท าหนาทเกยวของกบการผลตสนคา โดยปกตแลวคาแรงงานจะถกแบงออกเปน 2 ชนด คอ คาแรงงานทางตรง และคาแรงงานทางออม

 

 

 

 

 

 

 

 

12

- คาแรงงานทางตรง หมายถง คาแรงงานตาง ๆ ทจายใหแกพนกงานหรอลกจางทท าหนาทเกยวกบการผลตเสอผาส าเรจรปโดยตรง รวมทงเปนคาแรงงานทมจ านวนมากเมอเทยบกบคาแรงงานทางออมในการผลตสนคาหนวยหนง ๆ และจดเปนคาแรงงานสวนส าคญในการแปรรปวตถดบใหเปนสนคาส าเรจรป เชน พนกงานทท างานเกยวกบการควบคมเครองจกรทใชในการผลต กลวนแตจดเปนคาแรงงานทางตรง เปนตน - คาแรงงานทางออม หมายถง คาแรงงานทไมเกยวของกบคาแรงงานทางตรงทใชในการผลตสนคา เชน เงนเดอนผควบคมโรงงาน เงนเดอนพนกงานท าความสะอาดเครองจกรและโรงงาน พนกงานตรวจสอบคณภาพ ชางซอมบ ารงตลอดจนตนทนทเกยวของกบพนกงาน อาทเชน คาภาษทออกใหลกจางสวสดการตาง ๆ เปนตน ซงคาแรงงานทางออมเหลานจะถอเปนสวนหนงของคาใชจายการผลต

3) คาใชจายการผลต หมายถง แหลงรวบรวมคาใชจายตาง ๆ ทเกยวกบการผลตสนคา ซงนอกเหนอจากวตถดบทางตรง และคาแรงงานทางตรง เชน วตถดบทางออม คาแรงงานทางออม คาใชจายในการผลตทางออมอน ๆ ไดแก คาน า คาไฟ คาเชา คาเสอมราคา คาประกนภย และคาภาษ เปนตน แตอยางไรกตาม คาใชจายเหลานตองเปนคาใชจายทเกยวของกบการด าเนนการผลตในโรงงานเทานน ไมรวมถงเงนเดอน คาเชา คาไฟฟา คาเสอมราคาทเกดขนจากการด าเนนงานในส านกงาน ดงนน คาใชจายในการผลต จงถอเปนทรวมของคาใชจายในการผลตทางออมตาง ๆ นอกจากนยงจะพบวา ในบางกรณกมการเรยกคาใชจายการผลตในชออน ๆ เชน คาใชจายโรงงาน โสหยการผลต ตนทนผลตทางออม เปนตน

การจ าแนกตนทนตามความสมพนธกบระดบของธรกจ การจ าแนกตนทนความสมพนธกบระดบของกจกรรมนบางครงเรยกวา การจ าแนกตนทนตามพฤตกรรมของตนทน ซงมลกษณะทส าคญคอ เปนการวเคราะหจ านวนของตนทนทจะมการเปลยนแปลงไปตามปรมาณการผลตหรอระดบของกจกรรมทเปนตวผลกดนใหเกดตนทนในการผลตทงทเกยวกบการวางแผน การควบคม การประเมนและวดผลการด าเนนงาน การจ าแนกตนทนตามความสมพนธของระดบกจกรรม เราสามารถทจะจ าแนกตนทนได 3 ชนด คอตนทนผนแปร ตนทนคงท ตนทนผสม อยางไรกตามแนวคดในการจ าแนกตนทน 3 ชนดน เปน การจ าแนกตนทนทอยในชวงของตนทนทมความหมายตอการตดสนใจ นนกคอเปนชวงทตนทนคงทรวมและตนทนผนแปรตอหนวย ยงมลกษณะคงทหรอไมเปลยนแปลง

1) ตนทนผนแปร หมายถง ตนทนทจะมตนทนรวมเปลยนแปลงไปตามสดสวนของการเปลยนแปลงในระดบกจกรรมหรอปรมาณการผลต ในขณะทตนทนตอหนวยจะคงทเทากนทก ๆ หนวย โดยทวไปแลวตนทนผนแปรนจะสามารถทจะควบคมไดโดยแผนกหรอหนวยงานทท าใหเกดตนทนผนแปรนน ถาธรกจจะใชวตถดบทางตรงในการผลตหนวยละ 1,000 บาท ซงถอเปนตนทนผน

 

 

 

 

 

 

 

 

13

แปร ดงนน ถาธรกจท าการผลตสนคา 1 หนวย กจะเสยตนทน 1,000 บาท ถาผลต 2 หนวย จะมตนทนทงสน 2,000 บาท หรอถาผลต 5 หนวย กจะมตนทนทงสน 5,000 บาท กลาวคอจ านวนตนทนผนแปรจะเปลยนแปลงไปตามปรมาณการผลต สวนตนทนผนแปรตอหนวยกคอ หนวยละ 1,000 บาท กยงคงทไมมการเปลยนแปลง

2) ตนทนคงท คอตนทนทมพฤตกรรมคงท หมายถงตนทนรวมทมไดเปลยนแปลงไปตามระดบของการผลตในชวงของการผลตระดบหนง แตตนทนคงทตอหนวยกจะเปลยนแปลงในการลดลง ถาปรมาณการผลตเพมมากขน นอกจากนตนทนคงทยงแบงออกเปนตนทนคงทอก 2 ลกษณะคอ

- ตนทนคงทระยะยาว เปนตนทนคงททไมสามารถเปลยนแปลงไดในระยะสน เชน สญญาเชาระยะยาว คาเสอมราคา เปนตน

- ตนทนคงทระยะสน จดเปนตนทนคงทเกดขนเปนครงคราวจากการประชมหรอตดสนใจของผบรหาร เชน คาโฆษณา คาใชจายในการคนควาและวจย เปนตน ส าหรบในเชงการบรหารแลวตนทนคงทสวนใหญ มกจะควบคมไดดวยผบรหารระดบสงเทานน

3) ตนทนผสม หมายถง ตนทนทมลกษณะของตนทนคงทและตนทนผนแปรรวมอยดวยกน ในชวงของการด าเนนกจกรรมทมความหมายตอการตดสนใจ โดยตนทนผสมนจะแบงออกเปน 2 ชนด คอ ตนทนกงผนแปร และตนทนกงคงทหรอตนทนเชงชน

การจ าแนกตนทนตามความสมพนธกบหนวยตนทน การจ าแนกตนทนลกษณะนสามารถทจะจ าแนกได 2 ชนด คอ ตนทนทางตรง ตนทนทางออม โดยพจารณาตามความสามารถทจะระบไดวาตนทนใดเปนตนทนของงานใด แผนกใด หรอเขตการขายใด เปนตน

1) ตนทนทางตรง หมายถง ตนทนทฝายบรหารสามารถทจะระบไดวาตนทนใดเปนหนวยของตนทนใดนนเอง เชน วตถดบทางตรงและคาแรงงานทางตรงทใชในการผลตงานผลตชนใดชนหนงหรอคาก าลงไฟฟาทใชเดนเครอง

2) ตนทนทางออม หมายถง ตนทนรวม ทเกดขนโดยไมสามารถระบไดวาเกดจากหนวยตนทนใด โดยปกตแลวตนทนทางออมน จะถกแบงสรรใหแกหนวยตนทนตาง ๆ ดวยเทคนควธในการจดสรรตนทน ซงโดยทวไปเปนตนทนเกยวกบการผลต หรอคาใชจายในการผลตสนคา

อยางไรกตามตนทนชนดใดชนดหนงอาจจะมลกษณะเปนทงตนทนทางตรงหรอตนทนทางออมกได ขนอยกบการพจารณาความสมพนธตนทนชนดนนกบหนวยตนทนใดนนเอง

 

 

 

 

 

 

 

 

14

การจ าแนกตนทนตามหนาทงานในธรกจ การจ าแนกตนทนตามหนาทงานในธรกจ เปนการพจารณาตนทนทเกดขนจากการด าเนนงานหรอปฏบตงานของหนาทงานตาง ๆ โดยปกตแลวจะสามารถแบงหนาทงานในธรกจ ออกเปน 4 หนาทงาน คอ การผลต การตลาด การบรหาร และการเงน ดงนนตนทนทจะเกดขนในหนาทงานตาง ๆ มดงน

1) ตนทนเกยวกบการผลต ไดแก ตนทนทมความสมพนธกบการผลต คอวตถดบทางตรง คาแรงงานทางตรง และคาใชจายในการผลต

2) ตนทนทเกยวกบการตลาด ไดแก ตนทนตาง ๆ ทเกยวกบการสงเสรมการจ าหนายสนคาหรอบรการ คาโฆษณา และคานายหนาของพนกงานขาย

3) ตนทนทเกยวกบการบรหาร ไดแก ตนทนทเกดขนในลกษณะทเกยวกบการสงการ การควบคม และการด าเนนงานของธรกจ นอกจากนยงรวมถงเงนเดอนของผบรหารและพนกงานในแผนกตาง ๆ ทไมเกยวกบแผนกผลตและแผนกขาย

4) ตนทนทางการเงน หมายถง ตนทนทเกดขนอนเนองมาจากการจดหาเงนทนหรอ การบรหารเงนทนของธรกจ เชน คาดอกเบย และคาธรรมเนยมตาง ๆ

การจ าแนกตนทนโดยพจารณาจากชวงเวลาในการค านวณก าไร การจ าแนกตนทนในลกษณะน เปนการพจารณาตามหลกของการจบครายไดและคาใชจาย ทงนเพราะตนทนบางอยางจะมลกษณะเปนสนทรพยและจะเปลยนเปนคาใชจายในภายหลงเมอไดถกใชประโยชนหมดสนไปแลวในงวดทมการค านวณหารายไดทเกดขนนน ดงนน การจ าแนกตนทนในลกษณะนจงแบงออกเปน 2 ชนดคอ ตนทนผลตภณฑและตนทนงวดเวลา

1) ตนทนผลตภณฑ ไดแก ตนทนทเกดขนโดยตรงหรอโดยออมในการผลตสนคา เชน วตถดบทางตรง คาแรงงานทางตรง คาใชจายการผลต โดยตนทนเหลานจะถอเปนตนทนผลตภณฑไมวาการผลตสนคานนจะผลตส าเรจ หรอยงผลตไมเสรจ จนกวาสนคานนจะถกจ าหนายออกไป ตนทนในการผลตสนคาทถกจ าหนายออกไปนน กจะกลายเปนตนทนงวดเวลา ซงอยในรปของตนทนขาย

2) ตนทนงวดเวลา ไดแก ตนทนทไมเกยวของกบการผลต (นอกจากตนทนขาย) ซงตนทนงวดเวลานน โดยปกตจะเปนตนทนทเกดขนและไดใหประโยชนแกธรกจสนสดลงในงวดบญชนน ๆ เชน เงนเดอนพนกงานบญช เงนเดอนพนกงานในส านกงาน คาเสอมราคา อปกรณส านกงาน ดอกเบยจาย คาเชาส านกงาน และคาโฆษณา เปนตน ซงตนทนงวดเวลานนจะถกน ามาเปนคาใชจายในงบก าไรขาดทน ในขณะทตนทนผลตภณฑจะถกน าไปแสดงเปนสนทรพยในงบดล

 

 

 

 

 

 

 

 

15

การจ าแนกตนทนตามความสมพนธกบเวลา การจ าแนกตนทนตามความสมพนธกบเวลาแบงเปน 3 ประเภท ไดแก ตนทนใน

อดต ตนทนทดแทน และตนทนในอนาคต 1) ตนทนในอดต หมายถง ตนทนทธรกจไดจายไปจรงตามหลกฐาน อนเทยงธรรมทปรากฏจ านวนเงนทธรกจไดจายไปนนจงถอเปนมลคา ตนทนของสนคาหรอสนทรพยของธรกจในอดต แตตนทนในอดตนอาจจะไมมความเหมาะสมในการน ามาใชเพอการตดสนใจของฝายบรหารในปจจบน ทงน เพราะคาของเงนในอดตกบในปจจบนยอมมความแตกตางอนเนองมาจากภาวะเงนเฟอและความเจรญทางดานเศรษฐกจ 2) ตนทนทดแทน หมายถง มลคาหรอราคาตลาดปจจบนของสนทรพยประเภทเดยวกนกบทธรกจใชอยกลาวอกนยหนงกคอ สนทรพยทธรกจเคยซอมาในอดต ถาตองการทจะซอใหมในขณะนจะตองจายเงนจ านวนเทาไร ซงโดยปกตมลคาหรอราคาตนทนทดแทนยอมมมลคาสงกวาตนทนในอดต ทงนอาจจะเปนเพราะการเกดภาวะเงนเฟอสวนหนงและจากการเปลยนแปลงในเทคโนโลยของสนทรพยเพอใหมประสทธภาพการท างานทสงขนสวนหนง 3) ตนทนในอนาคต หมายถง ตนทนหรอคาใชจายทธรกจคาดวาจะเกดขนในอนาคตจากการตดสนใจเรองใดเรองหนงของผบรหารซงตนทนในอนาคตนน อาจจะไดมาจากการประมาณการหรอการพยากรณกเปนไดบอยครงทตนทนในอนาคตจะถกน ามาใชในการวางแผน ฉะนนการประมาณตนทนในอนาคตจงตองท าดวยความระมดระวงและรอบคอบ

ในงานวจยน ไดแบงตนทนตามความสมพนธกบเวลา เพอใหผบรหารมองเหนถงการวางแผนตนทนในอดต ปจจบน และอนาคตได นอกจากน ตนทนทใชในการน ามาค านวณเปนตนทนรวมทเกดขนภายในแตละฝาย โดยแยกตามปจจยทเกยวของ เชน ปจจยคาแรงเฉลยของบคคลแตละฝายเงนทน เงนก ซงเกยวของกบการจ าแนกตนทนตามหนวยงานธรกจ เปนตน

2.2.2 กลยทธการจดการตนทน

เปรมจตต พฤกษพฒนรกษ (2545) กลาวถง กลยทธในการลดตนทนไววา กลยทธการลดตนทนเพอประคองธรกจใหอยรอดปลอดภยจนถงขนสามารถท าก าไรใหไดในอนาคตนนแบงไดเปน 2 แนวคด แนวคดแรกเปนแนวคดทเหนผลในระยะสน มงเนนในการลดตนทน โดยการลดจ านวนพนกงานและเปลยนระบบการท างานใหม แนวคดทสองเปนแนวคดทหวงผลในระยะยาว มงเนนการลดตนทนเพอการแขงขนในระยะยาวและจะกระท าอยางตอเนองอยตลอดเวลา

กลยทธการลดตนทนตามแนวคดแรก ไดมงไปทนโยบายการลดจ านวนพนกงานผานการลดเงนเดอน ลดผลตอบแทน และการเลกจางงาน หรอการเปลยนระบบการท างานใหม เปนตน วธการเชนนสามารถเหนผลไดชดเจนในระยะสน คอ ตวเลขตนทนลดลง แตผลทตามมาเปนผลในทางลบตอขวญและก าลงใจของพนกงาน รวมทงแรงจงใจในการปฏบตงาน โดยเฉพาะเมอบรษทมพนกงาน

 

 

 

 

 

 

 

 

16

ทเหลอจ านวนนอยลง ขณะทปรมาณงานยงคงเทาเดม จะท าใหเกดปญหางานลนมอ ผลทตามมาจะท าใหการท างานเสรจชากวาก าหนด คณภาพของผลงานลดลง ก าหนดการสงมอบสนคาแกลกคาผดพลาดบอยขน เชน การน าโปรแกรมการจางใหออกจากงานกอนก าหนดมาใชเพอทจะลดเงนเดอน ท าใหพนกงานระดบมนสมองลาออกเปนรนแรก เนองจากพนกงานทเกงเหลานเปนทตองการของบรษทอนเปนอยางมาก สงทเกดขนนเปนผลเสยตอบรษทเปนอนมาก เพราะการขาดพนกงานทเปนระดบมนสมองทมความเชยวชาญและมประสบการณ ท าใหธรกจไมสามารถพฒนาตวเองใหสกบคแขงและปจจยภายนอกอนไดทนการณ หรอการทบรษทพยายามเปลยนระบบการท างานโดยลดงานบางสวนลง เชน การหยดตรวจเชคเครองจกรในโรงงาน และหยดโครงการซอมตามก าหนดเวลามาเปนการซอมเมอเครองจกรเสย มผลท าใหลดคาใชจายในการซอมบ ารงไดทนท แตมผลเสยตามมา เชน อตราสญเสยเพมขน คาใชจายในการแกไขปรบปรงสนคาทต ากวามาตรฐานเพมขน ตองหยดผลตเปนเวลานานเพอซอมเครองจกร ท าใหก าหนดการสงมอบสนคาแกลกคาผดพลาดบอย ท าใหลกคาบางสวนไมพอใจหนไปซอสนคาจากคแขง กอใหเกดผลเสยในระยะยาวกบธรกจได

วธการลดตนทนตามแนวคดแรกน เปนวธทผบรหารจ าเปนตองใชในบางสถานการณ เชน ในกรณทยอดขายลดลงและตองลดการผลต การลดพนกงานกอาจจะเปนสงจ าเปน หรอหากพบวามคาแรงลวงเวลาสงมาก กจะตองเขมงวดกบการท างานลวงเวลามากขน อยางไรกตามผบรหารควรค านงถงผลระยะยาวและควรตระหนกวาการควบคมตนทนและคาใชจายเปนสงจ าเปนท ตองท าตอเนองอยเสมอไมใชท าเปนครงคราวเมอเกดภาวะคบขนในการด าเนนธรกจเทานน

กลยทธการลดตนทนตามแนวคดทสอง เนนถงการแขงขนในการท าก าไร การใชเทคโนโลยเพอการลดตนทนในระยะยาว การบรหารทรพยากรทมอยใหมประสทธภาพมากทสด การเนนคณภาพของสนคาและบรการ การปรบปรงและพฒนาการท างานอยางตอเนอง การสรางจตส านกในองคกรใหเกดการลดตนทน รวมทงการสรางจตส านกของพนกงานใหมความผกพนกบองคกร โดยการสงเสรมและการพฒนาความรความสามารถของพนกงานทกระดบอยเสมอ ซงแนวคดนใหความส าคญกบพนกงานเปนอยางมาก เพราะงานทกชนจะส าเรจไดตองใชพนกงานทมความช านาญ มคณภาพ มประสบการณ มการท างานเปนทม รวมทงมความรสกอยากใหบรษททตนท างานอยกาวไกลสกบคแขงขนได และมจตส านกทดตอองคกร ดงนน กลยทธในการจดการตนทนจงมความเกยวของกบกระบวนการตาง ๆ ในอตสาหกรรมแตละประเภท โดยมวธการด าเนนการทแตกตางกน ซงในแตละสวนขององคกรตองมการเชอมโยงกนทงระบบ เพราะในแตละงานมความแตกตางกนออกไป เนองจากงานแตละงานมความส าคญทไมเทากน กลยทธการจดการตนทนในขางตนน มความเกยวของกบงานวจยของการพฒนาระบบสนบสนนการตดสนใจส าหรบผบรหารในอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรปน เนองจาก เปนกลยทธทผบรหารจ าเปนตองใชในบางสถานการณ เชน กรณทยอดขายลดลงและตองลดการผลต

 

 

 

 

 

 

 

 

17

การลดพนกงานกอาจจะเปนสงจ าเปน หรอหากพบวามคาแรงลวงเวลาสงมาก กจะตองเขมงวดกบการท างานลวงเวลามากขน เปนตน

2.2.3 การประมาณการตนทน

การประมาณตนทน หมายถง การวเคราะห การใหความเหน การพยากรณ หรอการคาดหมายลวงหนา ดงนนการประมาณตนทนจงเปนการวเคราะหหรอการใหความเหนเกยวกบคาใชจายทคาดวาจะเกดขนในกระบวนการท างานหรอกระบวนการผลต ซงการประมาณ หมายถง การประเมนคาแบบใหออกมาในรปของคาใชจาย หรอใหเปนจ านวน หรอเปนมลคา โดยทวไป “การประมาณ” จะเปนค ารวมหมายถง การใชวจารณญาณทส าคญของคน (มณเฑยร ประจวบด, 2538) นอกจากนหนวยงานทกหนวยงานไดเลงเหนถงความส าคญของการประมาณเพอใหสามารถท าก าไร ณ ระดบราคาตาง ๆ ทไดประมาณเอาไว จงสรปไดวา การประมาณตนทนเปนเรองของการคาดหมาย หรอการพยากรณวา ถาท างานอยางหนงเสรจจะเสยคาใชจายทเกยวกบ คาวตถดบ คาแรงงาน และคาใชจายในการผลตเทาไร เปนตน โดยการประมาณการนนจะตองกระท ากอนการปฏบตงานจรงจะเกดขนเสมอ ขนตอนการประมาณตนทนมทงหมด 6 ขนตอน (มณเฑยร ประจวบด, 2538) ซงสามารถสรปเปนโครงสรางทจะใชในการประมาณตนทน ดงแสดงในภาพท 2.3 ดงน 1) ตนทนขนตน หรอตนทนทางตรง ประกอบดวย คาวสดทางตรง คาแรงงานทางตรง และคาใชจายทางตรงอน ๆ

ตนทนขนตน = คาวสดทางตรง + คาแรงงานทางตรง + คาใชจายทางตรงอน ๆ

2) ตนทนขนโรงงาน ประกอบดวย คาใชจายทกประเภททจ าเปนจะตองใชในการผลตชนสวนตาง ๆ หรอผลตภณฑทตองการ เชน คาโสหย ทงทเปนตนทนคงทและตนทนผนแปร ซงตนทนขนโรงงานนจะประกอบดวย ตนทนขนตน และคาใชจายในการผลตหรอคาใชจายโรงงาน ซงเปนคาใชจายทางออมทเกยวกบกจกรรมการผลตเทานน

ตนทนขนโรงงาน = ตนทนขนตน + คาใชจายโรงงาน

ใหสงเกตวา คาใชจายโรงงาน นอาจเรยกวา คาใชจายในการท างานได

3) ตนทนขนส านกงาน ประกอบดวย ตนทนขนโรงงานกบคาใชจายของส านกงาน 4) ตนทนรวม เปนผลรวมของตนทนขนส านกงาน กบคาใชจายในการจ าหนาย และคาใชจายในการแจกจาย

ตนทนรวม = ตนทนขนส านกงาน + คาใชจายในการจ าหนาย + คาใชจายในการแจกจาย

ตนทนรวมนบางทอาจจะเรยกวา ตนทนขนสดทาย หรอตนทนการผลตและจ าหนาย

 

 

 

 

 

 

 

 

18

ภาพท 2.3 แนวทางประมาณตนทน

ทมา : ปรบปรงจากหนงสอการประมาณการตนทน (มณเฑยร ประจวบด, 2538)

5) ราคาขาย เมอน าตนทนรวม บวกกบก าไรตามเปาหมาย หรอก าไรมาตรฐาน ผลทไดจะเปนราคาขาย หรอราคาจ าหนาย

ราคาขาย = ตนทนรวม + ก าไรตามเปาหมาย

6) ราคาตลาด เปนการพจารณาในเรองรอยละสวนลดทผผลตจะยอมใหแกพอคาขายสงหรอพอคาขายปลก ซงจะตองน ารอยละนไปบวกกบราคาจ าหนายจะไดเปนราคาตลาด

2.3 แนวคดเกยวกบการพยากรณในเชงธรกจ

ในการวจยครงนไดน าการพยากรณมาใชในการคาดการณก าไร และการวเคราะหความออนไหว (การวางแผนตามสถานการณ และการวางแผนตามเปาหมาย) ดงนนการวจยนจงไดศกษา

ราคาตลาด

ราคาขาย สวนลด

ตนทนรวม ก าไรตามเปาหมาย

คาใชจายในการจ าหนาย แจกจาย ตนทนขนส านกงาน

ตนทนขนโรงงาน

ตนทนขนตน

คาใชจายของส านกงาน

คาโสหย

ตนทนคงท ตนทนผนแปร

วสดทางตรง คาแรงงานทางตรง คาใชจายทางตรงอน ๆ

 

 

 

 

 

 

 

 

19

และคนควาแนวคดเกยวกบการพยากรณในธรกจ ซงมหวขอในการอภปราย ไดแก ความหมายของการพยากรณ วธการพยากรณ การพยากรณความสมพนธ การพยากรณตามอนกรมเวลา และตวแบบจ าลองการพยากรณ โดยมรายละเอยดดงน

2.3.1 ความหมายของการพยากรณ

การพยากรณ หมายถง การประมาณหรอการคาดเดาเหตการณทจะเกดขนในอนาคต เชน การประมาณความตองการของสนคาหรอบรการความตองการดานแรงงานในอนาคต เปนตน ในการตดสนใจทางธรกจนนมกจะเกยวของกบการเลอกทางเลอกทจะน าไปปฏบต โดยการประเมนคาผลลพธทไดจากทางเลอกนน ๆ คณภาพของการตดสนใจ สวนใหญขนกบคณภาพในการพยากรณ ดงนนการพยากรณจงเปนสวนหนงในระบบสนบสนนการตดสนใจ เพอใชในการพยากรณคาของตวแปรในอนาคต โดยการพยากรณเชงปรมาณจะเหมาะสมกบสถานการณทมขอมลในอดตอยแลว เปนขอมลทสามารถท าใหอยในรปของตวเลขไดและเปนเหตการณทสามารถ สมมตไดวาแบบแผนในอดตบางอยางยงจะด าเนนตอไปในอนาคต (ชยยศ สนตวงษ, 2546) ส าหรบความหมายของการพยากรณในเชงธรกจ (สณหชย กลนพกล และยอดดวง พนธนรา, 2529) หมายถง การคาดการณถงความตองการของสนคา วตถดบ หรอการบรการในอนาคต ณ เวลาทก าหนด และน าผลทไดมาใชประกอบการตดสนใจในการด าเนนงานตอไป สงทมบทบาทส าคญตอการพยากรณ ไดแก ลกษณะของขอมล ความสามารถในการหาขอมลมาได ความแมนย าของขอมล คาใชจายดานขอมล และเวลาทใชในการพยากรณ ทงนกรอบเวลาและคณลกษณะของการพยากรณ มทงกรอบเวลาทงระยะสน ระยะปานกลาง และระยะยาว ซงมคณลกษณะของการพยากรณทแตกตางกนไป ดงตารางท 2.1 โดยการตดสนใจระยะยาวจะน าไปสกรอบการตดสนใจระยะสน ทงกรอบเวลาและคณลกษณะของการพยากรณ ซงมความเหมาะสมแตกตางกนไปตามวตถประสงคการน าไปใชและวธการพยากรณทใช จะเหนไดวา คณลกษณะของการพยากรณจะมชวงระยะเวลาของการพยากรณเพอใหการพยากรณเปนไปตามเปาหมาย ผบรหารระดบตาง ๆ ขององคกรมหนาทส าคญคอ การวางแผน โดยผบรหารระดบสงเปนผก าหนดทศทางขององคกร เพอเปนแนวทางใหทกหนวยงานด าเนนการไปสทศทางเดยวกน เชน ฝายการตลาดจ าเปนตองมการวางแผนการตลาดตามทศทางทผบรหารระดบสงก าหนด เปนตน โดยในการวางแผนนน ปจจยทส าคญคอการพยากรณ ดงนนจะเหนไดวา ไมวาจะบรหารฝายใดในองคกร สงทหลกเลยงไมไดคอ การวางแผนและการพยากรณทางธรกจ ซงมแผนภาพแสดง การน าเขาขอมลเพอน าไปสกระบวนการของการพยากรณทางธรกจ ดงภาพท 2.4

 

 

 

 

 

 

 

 

20

ตารางท 2.1 ชนดและคณลกษณะของการพยากรณ

ชวงพยากรณ

กรอบของระยะเวลา

การน าไป ประยกตใช

คณลกษณะ วธการ พยากรณ

ระยะยาว ปกต 5 ป หรอ มากกวา

การวางแผนธรกจ ไดแก การวางแผนผลตภณฑ งบประมาณลงทน การคนควาวจย การเลอกท าเลทตงโรงงาน และการขยายโรงงาน

เปนการพยากรณ กวาง ๆ และมกเปนเชงคณภาพ

ดานเทคโนโลยภาวะเศรษฐกจ การศกษาตลาด การใชดลยพนจ

ระยะ ปานกลาง

ปกตเปนฤดกาลจนไปถง 2 ป

การวางแผนรวม ไดแก งบประมาณลงทน งบเงนสด

เปนเชงตวเลข มกตองการ ความถกตอง

รวบรวมขอคดเหนอนกรมเวลา ดชน

การวางแผนยอดขาย การวางแผนการผลต

นาเชอถอ

ทางเศรษฐกจ ดลยพนจ

การจดท างบประมาณการผลตและ สนคาคงคลง

ระยะสน ปกตนอยกวา 1 ฤดกาล 1 วน ไปถง 1 ป

การควบคมระยะสน ไดแก การปรบระดบการผลตและบคลากร การจดซอ การก าหนดตารางของงาน การท าลวงเวลา และ การก าหนดโครงการ

ลงลกถงระดบเฉพาะ เพอการวางแผนกจกรรมและการปรบปรงการจดซอและสนคาคงคลง

ใชเอกซโพเนนเชยล ดลยพนจ

ทมา : ปรบปรงจากหนงสอการบรหารการผลต (ชยยศ สนตวงษ, 2546)

 

 

 

 

 

 

 

 

21

ภาพท 2.4 แผนภาพแสดงการพยากรณเปนสวนหนงของการวางแผนธรกจ ทมา : ปรบปรงจากหนงสอการบรหารการผลต (ชยยศ สนตวงษ, 2546)

2.3.2 วธการพยากรณ

วธการพยากรณสามารถจ าแนกออกตามพนฐานของการพยากรณ ซงมทงแบบเปนทางการและแบบไมเปนทางการ ในทนจะกลาวถงเฉพาะแบบเปนทางการเทานน (ชยยศ สนตวงษ, 2546) คอ 1) การพยากรณโดยใชวจารณญาณ เปนวธการพยากรณโดยการประมาณทเปนนามธรรม และพยากรณโดยใชความคดเหนของผเชยวชาญ ซงเปนการพยากรณในระยะยาว โดยเฉพาะอยางยงในกรณทมปจจยภายนอกเขามามบทบาท หรอเกยวของมาก ๆ และใชในกรณทมขอมลเดมคอนขางจ ากดหรอไมมขอมลเดมอยเลย 2) การพยากรณโดยวธการนบ เปนวธการพยากรณทเกยวของกบการท าการทดลองหรอการส ารวจเพอสมตวอยางขนมา เพอใชเปนตวแทนของกลมขอมลทางการทางตลาดทงหมด เปนวธทใชส าหรบการพยากรณความตองการของผลตภณฑและบรการ โดยใชขอมลทมอยจรงและขอมลทมอยแลวในอดต

 

 

 

 

 

 

 

 

22

3) การพยากรณความสมพนธ ซงเปนการพยากรณโดยท าการวเคราะหขอมลเพอหาความสมพนธของขอมลและความสมพนธระหวางสาเหตและผลลพธท เกดขน โดยวธนมประสทธภาพและซบซอนกวาแบบวธการวเคราะหชดเวลา เพราะมตวแปรเขามาเกยวของมากกวาใชวธการทางสถตในการแยกแยะประเภทของตวแปรและเปนวธทเหมาะกบการพยากรณในชวงระยะเวลาปานกลาง

4) การพยากรณตามอนกรมเวลา ซงอนกรมเวลาเปนเซตของคาตวแปรทางธรกจหรอทางเศรษฐกจซงวดในชวงเวลาทประสบผลส าเรจอยางตอเนอง การใชวธการพยากรณแบบนในการตดสนใจเพราะเชอวาความรจากพฤตกรรมในอดต อาจชวยใหเขาใจพฤตกรรมทจะเกดในอนาคตได การน าวธการพยากรณมาใช ผท าการพยากรณควรมการตรวจสอบการพยากรณอยางสม าเสมอ เพอสามารถสรรหาการพยากรณทเหมาะสมกบองคกรทงในปจจบนและอนาคต โดยมหลกการตรวจสอบวธการพยากรณ ดงน (อจฉรา จนทรฉาย, 2544) 1) น าขอมลทจะท าการพยากรณในอดตมาศกษา เพอดการเปลยนแปลงและสาเหตการเปลยนแปลงในอดต หรอดขอมลทมลกษณะผดปกต แลวหาเหตผลอธบายไดหรอไมวาเกดจากอะไรและศกษาวธจดการกบลกษณะนน ๆ 2) ศกษาลกษณะของขอมลวามลกษณะใด เชน มลกษณะราบเรยบ ลกษณะแนวโนมแบบตาง ๆ หรอมลกษณะเปนฤดกาล เปนตน

3) ศกษาปจจยทจะมผลตอขอมลทจะพยากรณในอนาคต เชน ยอดขายในอนาคตมผลกระทบจากปจจยตาง ๆ มากนอยเพยงใด สรางขอสมมตฐานถงปจจยตาง ๆ ทคาดวาจะเกดขน 4) ท าการพยากรณโดยเลอกเทคนคการพยากรณใหเหมาะสมกบระยะเวลาทตองการพยากรณขางหนา และปรบดวยปจจยผลกระทบในขอ 3 5) ตดตามความแมนย าของเทคนคการพยากรณและวเคราะหสาเหต 6) ปรบปรงการพยากรณ

เนองจากไมมวธใดทสามารถพยากรณไดแมนย าทกสถานการณ ดงนน ในงานวจยนจงมแนวคดในการน าวธการพยากรณหลาย ๆ วธมารวมกน เพอใหไดตวแบบในการพยากรณทมคาความคลาดเคลอนนอยทสด โดยการน าขอมลในอดตมาใชเปนตวแบบในการพยากรณสงทสนใจในอนาคต ซงวธการพยากรณทส าคญทน ามาใช ไดแก การพยากรณความสมพนธ และการพยากรณตามอนกรมเวลา ซงอธบายอยางรายละเอยดในหวขอถดไป

2.3.3 การพยากรณความสมพนธ

การพยากรณความสมพนธจะน าปจจยอนคาดวาจะมความสมพนธกบตวแปรทจะพยากรณมาใชในการค านวณ ซงนยมใชการวเคราะหการถดถอยดวยสมการแบบตาง ๆ ไดแก สมการเสนตรง (Linear) สมการลอการทม (Logarithmic) สมการโพลนอเมยล (Polynomial) สมการยกก าลง (Power)

 

 

 

 

 

 

 

 

23

และสมการเอกซโพเนนเชยล (Exponential) โดยรปแบบสมการถดถอยและสตรการค านวณของสมการถดถอยแบบตาง ๆ แสดงดงตารางท 2.2 (ชลลดา หลวงพทกษ, 2547) ซงมรายละเอยดดงน

ตารางท 2.2 รปแบบสมการถดถอยและสตรการค านวณ

รปแบบสมการถดถอย (Regression) สมการ (Equation)

เชงเสน (Linear) ลอการทม (Logarithmic) ( ) โพลนอเมยล (Polynomial) ยกก าลง (Power)

เอกซโพเนนเชยล (Exponential) 1) สมการถดถอยเชงเสน (Linear Regression Equation) สมการถดถอยเชงเสน จะเปนการพยากรณความสมพนธเชงเสนระหวางคาพยากรณกบปจจยอน ๆ สามารถเขยนอยในรปของสมการไดดงสมการท 2.1

(2.1)

เมอ X คอ ตวแปรอสระ Y คอ ตวแปรตาม หรอคาพยากรณ b คอ จดก าเนดพกดซงอยบนแกน Y (Y - Intercept)

m คอ ความชน (Slope)

โดยท

วธนใหหาคา ∑ , ∑ , ∑ และ ∑

แลวน าไปแทนคาหาความชน m ดงสมการท 2.2 และจดตดแกน คอ b ดงสมการท 2.3 แลวน าไปแทนคาในสมการเสนตรง แทนคา X ลงในสมการเพอหาคา Y ทดทสด

m ∑

- ∑ ∑

∑

- (∑ )

(2.2)

 

 

 

 

 

 

 

 

24

b ∑

∑

- ∑ ∑

∑

- (∑ )

(2.3)

เมอทราบสมการเสนตรงทดทสด กสามารถลากเสนกราฟทดทสดได เสนกราฟนในทางสถตเรยกวา เสนการถดถอย หรอเสนการท านาย โดยการท านายคา Y เมอทราบคา X หลกการของวธนคอ เสนกราฟทดทสด คอเสนทท าใหผลบวกหรอผลตางของทก ๆ จดขอมลกบกราฟมคานอยทสด หลกการนท าใหไดสตรของ m และ b ดงแสดงในภาพท 2.5

ภาพท 2.5 รปแบบเสนกราฟสมการเสนตรง 2) สมการถดถอยลอการทม (Logarithmic Regression Equation) สมการถดถอยลอการทม เปนการพยากรณความสมพนธลอการทมระหวางคาพยากรณกบปจจยอน ๆ สามารถเขยนอยในรปของสมการไดดงสมการท 2.4

( ) (2.4)

เมอ X คอ ตวแปรอสระ คอ ตวแปรตาม หรอคาพยากรณ

m คอ ความชน (Slope) โดยท เปนตวแปรตาม และมความชนเทากบ m และ ( ) เปนคาคงท จะไดความชนเปนดงสมการท 2.5

12

12 -=

xx

ylnylnm

- (2.5)

 

 

 

 

 

 

 

 

25

b คอ จดก าเนดพกดซงอยบนแกน Y (Y - Intercept) วธนใหหาคา ∑ , ∑ , ∑ และ ∑

แลวน าไปแทนคาหาความชน m ดงสมการท 2.6 และจดตดแกน คอ b ดงสมการท 2.7 แลวน าไปแทนคาในสมการลอการทม

( ) แทนคา X ลงในสมการเพอหาคา Y ทดทสด

m ∑

- ∑ ∑

∑

- (∑ )

(2.6)

b ∑

∑

- ∑ ∑

∑

- (∑ )

(2.7)

เมอทราบสมการถดถอยลอการทมทดทสด โดยการท านายคา Y เมอทราบคา X หลกการของวธนคอ เสนกราฟทดทสด คอเสนทท าใหผลบวกหรอผลตางของทก ๆ จดขอมลกบกราฟมคานอยทสด หลกการนท าใหไดสตรสมการลอการทม ดงแสดงภาพท 2.6

ภาพท 2.6 รปแบบเสนกราฟสมการลอการทม 3) สมการถดถอยยกก าลง (Power Regression Equation) สมการถดถอยยกก าลง เปนการพยากรณความสมพนธสมการยกก าลงระหวางคาพยากรณกบปจจยอน ๆ สามารถเขยนอยในรปของสมการไดดงสมการท 2.8 maXY = (2.8)

 

 

 

 

 

 

 

 

26

เมอ Y คอ ตวแปรตาม X คอ ตวแปรอสระ a, m คอ คาคงท

ถาน า Y และ X ใสฟงกชนลอการทมกจะไดกราฟมลกษณะเปนเสนตรงดงสมการท 2.9

( )

(2.9) จากสมการท 2.9 จะเหนวามรปสมการเปนสมการเสนตรง นนคอ เปนตวแปรตาม เปนตวแปรอสระ ความชนเทากบ m และ a คอ คาคงทใด ๆ ดงนนสามารถหาความชนไดดงสมการท 2.10

-

- (2.10)

เมอทราบสมการยกก าลงทดทสด โดยการท านายคา Y เมอทราบคา X หลกการของวธนคอ เสนกราฟทดทสด คอเสนทท าใหผลบวกหรอผลตางของทก ๆ จดขอมลกบกราฟมคานอยทสดหลกการนท าใหไดสตรสมการยกก าลง ดงแสดงภาพท 2.7

ภาพท 2.7 รปแบบเสนกราฟสมการยกก าลง 4) สมการถดถอยเอกซโพเนนเชยล (Exponential Regression Equation)

 

 

 

 

 

 

 

 

27

ความสมพนธสมการเอกซโพเนนเชยล ระหวางคาพยากรณกบปจจยอน ๆ สามารถเขยนอยในรปของสมการไดดงสมการท 2.11

(2.11)

โดยท Y คอ ตวแปรตาม X คอ ตวแปรอสระ a และ m เปนคาคงท จะไดกราฟทมความสมพนธเชงเสน ดงน จากสมการท 2.11

เพราะฉะนน ln ( )

(2.12)

จากสมการท 2.11 จะเหนวาเมอใสฟงกชนลอการทมเขาไป จะไดสมการท 2.12 ซงรปแบบสมการมความสอดคลองกบสมการเสนตรง ( ) คอ X เปนตวแปรอสระ ln เปนตวแปรตาม และมความชน เทากบ m และ เปนคาคงท แสดงวาสมการ 2.12 และความชน m สามารถค านวณไดจากสตรในสมการท 2.13

-

- (2.13)

เมอทราบสมการถดถอยเอกซโพเนนเชยลทดทสด โดยการท านายคา Y เมอทราบคา X หลกการของวธนคอ การหาเสนกราฟทดทสดทท าใหผลบวกหรอผลตางของทก ๆ จดขอมลกบกราฟมคานอยทสด หลกการนท าใหไดสตรสมการเอกซโพเนนเชยล ดงแสดงภาพท 2.8

ภาพท 2.8 รปแบบเสนกราฟสมการเอกซโพเนนเชยล

 

 

 

 

 

 

 

 

28

5) สมการถดถอยโพลโนเมยล (Polynomial Regression Equation) สมการถดถอยโพลโนเมยล เปนการพยากรณความสมพนธโพลโนเมยลระหวางคาพยากรณกบปจจยอน ๆ สามารถเขยนอยในรปของสมการไดดงสมการท 2.14 (2.14)

เมอ X คอ ตวแปรอสระ Y คอ ตวแปรตาม

c คอ คาเฉลย Y - ( m * คาเฉลย X ) โดยท Y เปนตวแปรตาม m เปนความชน และ b เปนคาคงท ซงสามารถค านวณความชนไดดงสมการท 2.15

- -

(2.15)

b คอ จดก าเนดพกดซงอยบนแกน Y ( Y - Intercept) วธนใหหาคา ∑ , ∑ , ∑ และ ∑

แลวน าไปแทนคาหาความชน m ดงสมการท 2.16 และจดตดแกน คอ b ดงสมการท 2.17 แลวน าไปแทนคาในสมการโพลโนเมยล แทนคา X ลงในสมการเพอหาคา Y ทดทสด

m ∑

- ∑ ∑

∑

- (∑ )

(2.16)

b ∑

∑

- ∑ ∑

∑

- (∑ )

(2.17)

เมอทราบสมการลอการทมทดทสด โดยการท านายคา Y เมอทราบคา X หลกการของวธนคอ การหาเสนกราฟทดทสดทท าใหผลบวกหรอผลตางของทก ๆ จดขอมลกบกราฟมคานอยทสด ซงหลกการนท าใหไดสตรสมการโพลโนเมยล ดงแสดงภาพท 2.9

 

 

 

 

 

 

 

 

29

ภาพท 2.9 รปแบบเสนกราฟสมการโพลโนเมยล

2.3.4 การพยากรณตามอนกรมเวลา

การพยากรณตามอนกรมเวลา จ าเปนตองอาศยขอมลทมการเกบรวบรวมเปนระยะเวลาตดตอกนตามชวงเวลาในการพยากรณ เนองจากท าใหทราบถงรปแบบและแนวโนมของขอมลทตองการพยากรณ โดยมสมมตฐานทวาขอมลทจะพยากรณในอนาคต ยอมมรปแบบหรอพฤตกรรมเชนเดยวกบขอมลในอดต ซงเทคนคการพยาการณโดยอาศยขอมลอนกรมเวลา มอยดวยกนหลายเทคนค (มกดา แมนมนทร, 2549; สมตรา เรองพระกล, 2540; Montgomery, Jennings and Kulahci, 2008) เชน คาเฉลยเคลอนท (Moving Average) การท าใหเรยบแบบเอกซโปเนนเชยลหนงครง (Single Exponential Smoothing) และการท าใหเรยบแบบเอกซโปเนนเชยลซ าสองครง (Double Exponential Smoothing) เปนตน

โดยรปแบบการพยากรณตามอนกรมเวลา และสตรการค านวณของสมการแบบตาง ๆ แสดงดงตารางท 2.3 (สมตรา เรองพระกล, 2540) ซงมรายละเอยดดงน ตารางท 2.3 รปแบบการพยากรณแบบอนกรมเวลาและสตรการค านวณ

รปแบบการพยากรณแบบอนกรมเวลา (Time Series) สมการ (Equation)

คาเฉลยเคลอนท (Moving Average)

)X + …+X + X +(X N

1 = Y 1+N-t 2-t1-t t1+t

การท าใหเรยบแบบเอกซโปเนนเชยลหนงครง (Single Exponential Smoothing) )Y - (X + Y = Y ttt1+t

การท าใหเรยบแบบเอกซโปเนนเชยลซ าสองครง (Double Exponential Smoothing) m + b = aY ttt+m

 

 

 

 

 

 

 

 

30

1) วธคาเฉลยเคลอนท (Moving Average) วธคาเฉลยเคลอนท เปนวธการพยากรณทใหความส าคญกบขอมลในอดตและปจจบน เทา ๆ กน โดยการก าหนดคาถวงน าหนกใหกบแตละคาสงเกต (Observation) เทากนทงหมด แลวน ากลมของคาสงเกตมาหาคาเฉลย จากนนน าคาเฉลยทไดมาเปนคาพยากรณส าหรบชวงเวลาถดไป ซงจ านวนคาสงเกตจรงทจะน ามาหาคาเฉลยตองถกก าหนดโดยผบรหาร และตองเปนคาคงตวตลอดการพยากรณ โดยการพยากรณวธนจะใชคาสงเกตใหมหรอปจจบนกวามาหาคาเฉลยใหม แลวน าคาเฉลยใหมทไดไปใชเปนคาพยากรณของชวงเวลาถดไป

การพยากรณคาในวาระท t+1 หาไดจากสมการท 2.18

N

X + …+X + X +X = Y

1+N-t 2-t1-t t

1+t (2.18)

เมอ Yt+1 เปนคาพยากรณในวาระท t+1 Xt เปนคาขอมล ณ วาระ t Xt-1 เปนคาขอมล ณ วาระ t–1

Xt–N+1 เปนคาขอมล ณ วาระ t–N+1

N เปนจ านวนเทอมทตองการท าการเฉลย

นอกจากน ยงมวธคาเฉลยเคลอนทซ าสองครง (Double Moving Average) วธคาเฉลยเคลอนทสามครง (Triple Moving Average) และวธคาเฉลยเคลอนทตรงกลาง (Centered Moving Average) เปนตน

2) วธการท าใหเรยบแบบเอกซโปเนนเชยลหนงครง (Single Exponential Smoothing) วธการท าใหเรยบแบบเอกซโปเนนเชยล เปนวธการพยากรณทใหความส าคญกบขอมลปจจบนมากกวาขอมลในอดต โดยการใหคาถวงน าหนกลดลงแบบเอกซโปเนนเชยล และมการก าหนดคาคงทในการท าใหเรยบ () โดยมสมมตฐานวาขอมลทเปนปจจบนทสดจะประกอบดวยรายละเอยดทเกดขนในอนาคต จงควรใหน าหนกมากกวาขอมลทเปนอดต อกทงเพอแกไขขอจ ากดของการพยากรณดวยวธคาเฉลยเคลอนท นนกคอ 1) สามารถใชไดเฉพาะชวงเวลาสน ๆ 2) จ าเปนตองเกบขอมล N คาสดทายไวเพอการพยากรณในชวงเวลาถดไป (3) ใหความส าคญกบขอมลในอดตและปจจบนเทา ๆ กน โดยท าการเฉลยคาขอมลทจะท าการพยากรณ N ชดสดทาย สวนขอมลกอนหนาน ในคาบ t–N จะไมมการใหน าหนก เปนตน สมการของวธการท าใหเรยบแบบเอกซโปเนนเชยลหนงครง มพนฐานมาจากสมการพยากรณคาเฉลยเคลอนท ดงน

 

 

 

 

 

 

 

 

31

จากสมการพยากรณของวธคาเฉลยเคลอนท

N

X + …+X + X +X = Y

1+N-t 2-t1-t t

1+t

N

X + …+X + XX

N

X = Y

1+N-t 2-t1-t 1-t

t

1+t ++

และจาก N

X +X + …+X + X = Y

N-t1+N-t 2-t1-t

t

N

XY

N

X = Y

N-t

t

t

1+t -+ (2.19)

แตเนองจากขอมล Xt-N ไมสามารถหาคาได ชดขอมลอนกรมเวลาเปนอนกรมเวลาหยดนง (Stationary Series) ไมมรปแบบใดในขอมล จงประมาณคา Xt-N จาก Yt จากสมการท 2.19 ไดเปน

N

XY

N

X = Y

N-t

t

t

1+t -+

)YN

1-(1 X

N

1 = Y tt1+t +

ก าหนดคาถวงน าหนกเทากบ N

1 ส าหรบคาขอมลทปจจบนมากทสด และคาถวง

น าหนก N

1-1 ส าหรบคาพยากรณทปจจบนมากทสด โดยให =

N

1 และ 0 < < 1 จะไดสมการ

การพยากรณดงสมการท 2.20 tt1+t Y )-(1 + X = Y (2.20)

สมการนเปนรปแบบพนฐานทใชในการค านวณคาพยากรณแบบวธท าใหเรยบแบบเอกซโปเนนเชยลหนงครง และจากสมการท 2.20 สามารถกระจายอยในรปของคาขอมลในอดตไดดงสมการท 2.21

]Y)-(1 + X[ )-(1 + X = Y 1-t1-tt1+t

1-t1-tt1+t Y)-(1 + X )-(1 + X = Y 2

]Y)-(1 + X[)-(1 + X )-(1 + X = Y 2-t2-t1-tt1+t 2

...X)-(1 + X)-(1 + X )-(1 + X = Y 3-t2-t1-tt1+t +32 (2.21)

จากสมการท 2.20 สามารถกระจายไดเปน

ttt1+t Y- Y+ X = Y )Y -X( Y ttt +=

และ Y - X = e ttt เปนคาความคลาดเคลอนในวาระ t

ได e+ Y = Y tt1+t

3) วธการท าใหเรยบแบบเอกซโปเนนเชยลซ าสองครง (Double Exponential Smoothing)

 

 

 

 

 

 

 

 

32

วธการท าใหเรยบแบบเอกซโปเนนเชยลซ าสองครง เปนวธการพยากรณทใหความส าคญกบขอมลปจจบนมากกวาขอมลในอดต โดยการใหคาถวงน าหนกลดลงแบบเอกซโปเนนเชยล และมการก าหนดคาคงทในการท าใหเรยบ () ซงเปนการแกไขขอจ ากดทไมใหน าหนกกบขอมลกอนหนาท t–N ในการค านวณ เชนเดยวกบวธการท าใหเรยบแบบเอกซโปเนนเชยลหนงครง แตมการเกบรวบรวมขอมลเพยง 3 ตวเพอใชในการค านวณคาพยากรณ ซงเปนวธการทมขอไดเปรยบกวาวธการคาเฉลยเคลอนทซ าสองครงทแกไขขอจ ากดในลกษณะเดยวกนของวธคาเฉลยเคลอนท วธการท าใหเรยบแบบเอกซโปเนนเชยลซ าสองครงนใชในกรณทอนกรมเวลามคาเฉลยเปนฟงกชนเชงเสนของเวลา และมการเปลยนแปลงอยางชา ๆ หรอมคาคงทเฉพาะแหง โดยสมการของการพยากรณโดยวธการท าใหเรยบแบบเอกซโปเนนเชยลซ าสองครง คอ

m + b = aY ttt+m

เมอ ttt S - S 2 = a

และ )S -S() - 1

( = b ttt

โดย m เปนจ านวนวาระทตองการพยากรณลวงหนา

เปนคาถวงน าหนก และ 0 < < 1

tS เปนคาจากวธท าใหเรยบแบบเอกซโปเนนเชยลหนงครง ณ วาระ t

tS เปนคาจากวธท าใหเรยบแบบเอกซโปเนนเชยลซ าสองครง ณ วาระ t

เมอ 1-ttt S) - (1 + X S =

และ 1-ttt S ) -(1+ S=S

2.3.5 ตวแบบจ าลองการพยากรณ

ตวแบบจ าลองการพยากรณ คอ ตวแทนของสถานการณจรง โดยด าเนนการศกษาแบบแผนการตดสนใจเพอน ามาก าหนดตวแบบ ซงตวแบบถกสรางขนจากตวแปรและขอบงคบตาง ๆ ทถกก าหนดขนจากภายในหรอภายนอกสถานการณนน ๆ ตวแบบจ าลองการพยากรรมระบบการจดการตวแบบเชนเดยวกบฐานขอมล โดยมความสามารถดงน 1) สรางตวแบบไดงายและรวดเรว ทงจากการสรางใหมหรอสรางจากตวแบบทมอยแลว หรอสรางโดยการน าตวแบบทมอยแลวมาประกอบกน 2) ยอมใหผใชสามารถจดการกบตวแบบ เพอผใชสามารถทดลองและวเคราะหความออนไหว (Sensitivity Analysis) อาจใชการวางแผนตามสถานการณ หรอการวางแผนตามเปาหมาย

 

 

 

 

 

 

 

 

33

3) สามารถจดเกบ คนคน และจดการตวแบบตาง ๆ มาใชรวมกนไดอยางเหมาะสม 4) สามารถน าตวแบบทประกอบกนมาใชบางสวน หรอใชรวมกบสวนอน ๆ 5) สามารถจดหมวดหมและแสดงรายการของตวแบบส าหรบผใชหลายคนในองคกร 6) สามารถตดตามขอมลตวแบบและงานทน าไปประยกตใช 7) สามารถสรางความสมพนธระหวางตวแบบและฐานขอมล และการรวมตวแบบกบฐานขอมลไวในระบบสนบสนนการตดสนใจ 8) สามารถจดการและรกษาฐานตวแบบ เชนเดยวกบระบบการจดการฐานขอมลจดเกบ เขาถง ใชงาน ปรบ เชอมโยง จดหมวดหม 9) สามารถใชหลาย ๆ ตวแบบในการแกปญหา อาจกลาวไดวา ตวแบบจ าลองเปนรปแบบแสดงแทนถงระบบ ระบบยอย หรอกระบวนการในโลกความเปนจรง ซงสามารถน าตวแบบจ าลองมาใชเปนเครองมอวเคราะห คาดคะเนทางเลอก และวเคราะหผลทคาดวาจะไดรบ

โดยทวไป ตวแบบจ าลองจะแบบออกเปน 3 ชนด คอ 1) ตวแบบจ าลองแผนผงรปภาพ แสดงออกในรปของเสนและสลงบนพนผวราบเพอใหเหนและเขาใจสภาพของความเปนจรง เชน กราฟ แผนท และแผนภม 2) ตวแบบจ าลองทางกายภาพ แสดงออกเปนวตถทจบตองไดในรป 3 มต ทดคลายของจรง เชน ลกโลกจ าลอง และเครองบนจ าลอง 3) ตวแบบจ าลองทางคณตศาสตร ใชสญลกษณมาจดระบบ หรอกระบวนการออกมาเปนสมการหรอรปแบบทางคณตศาสตร เชน A = B+C ซงเปนเครองมอการวเคราะหมประโยชนและนยมใชกนมาก ตวแบบจ าลองของระบบในโลกความเปนจรงทมขอมลเพยงพอ จะชวยใหผตดสนใจคนหาและระบทางเลอกทเปนไปได และแสดงผลทคาดวาจะไดรบ ซงตวแบบจ าลองทนกบรหารนยมใชกนมากในการตดสนใจ คอ ตวแบบจ าลองแบบเมตรกซ ตวแบบจ าลองแบบแขนงตนไม และการวเคราะหจดคมทน ประเภทของตวแบบแบงไดเปน 2 ประเภท ตามการขนตอชวงเวลาทเกดสถานการณ ดงน 1) ตวแบบคงตว ใชกบสถานการณหนง ๆ โดยในการเกดสถานการณนนจะเกดขนในชวงเพยงชวงเดยว ซงอาจจะเปนชวงสน ๆ หรอชวงระยะยาวกได ตวอยางเชน การตดสนใจวาจะท าหรอซอผลตภณฑ ใบแสดงรายไดรายไตรมาสหรอรายป เปนตน 2) ตวแบบผนแปร ใชกบสถานการณทมการเปลยนแปลงตลอดเวลา ตวอยางเชน การวางแผนโครงการก าไรและขาดทนในระยะ 5 ป ซงมขอมลเขา เชน คาใชจาย ราคา และปรมาณทเปลยนแปลงไปในแตละป หรอเปนตวแบบทแบบสถานการณทขนอยกบเวลาดวย เชน ในการ

 

 

 

 

 

 

 

 

34

พจารณาวาจะตองมจดตรวจสอบสนคากจดในหางสรรพสนคา เปนสถานการณทจ าเปนจะตองพจารณาชวงเวลาของวน เพราะในแตละชวงเวลามการเปลยนแปลงจ านวนคนท เขามาในหางสรรพสนคาไมเหมอนกน และตวแบบผนแปรนยงสามารถใชในการแสดงแนวโนมและรปแบบทเกดขนได เชน แสดงคาเฉลยตอชวงเวลาการเปลยนแปลงคาเฉลย และการวเคราะหเชงเปรยบเทยบ ตวอยางเชน ก าไรในไตรมาสนเทยบกบไตรมาสเดยวกนในปทแลว ถาแบงประเภทของตวแบบตามลกษณะความแนนอนในการเกดของสถานการณ สามารถแบงไดเปน 3 ประเภท ดงน 1) ตวแบบทแนนอน เปนตวแบบทถกสรางขนและใชงานภายใตสมมตฐานทจะเกดเหตการณใด ๆ แนนอน จงงายในการท างาน และสามารถใหทางแกปญหาทเหมาะสมทสด เชน แบบจ าลองดานการเงน ตวแบบลกษณะนนยมใชกบปญหาทมทางแกปญหาทเปนไปไดไมจ ากดหรอมเปนจ านวนมาก 2) ตวแบบทไมแนนอน เปนตวแบบใชในกรณทไมมความแนนอนวาจะเกดเหตการณใดขนกบเหตการณทสนใจ เพอทจะหลกเลยงความไมแนนอนใหมากทสด จะตองพยายามหาขอมลเพมเตมเพอทจะจดการแกปญหานน ๆ ได โดยมแนวทางทแนนอนมากขน ถาไมสามารถหาขอมลเพมเตมได จะตองจดการแกปญหาทงทมความไมแนนอน ซงจะมความเสยงสงขนอยกบความสามารถของผตดสนใจ 3) ตวแบบทมความเสยง เปนตวแบบทใชในกรณททราบขอมลในการเกดเหตการณทเกยวของกบสถานการณทสนใจเปนบางสวน ท าใหสามารถค านวณคาความเสยงเมอเกดเหตการณนน ๆ ได และท าใหมแนวทางในการตดสนใจมากขน การตดสนใจทางธรกจสวนมากถกท าภายใตความเสยงทถกสมมตขน และท าการวเคราะหความเสยงเหลานนเพอท าการตดสนใจ ตวแบบจ าลองสรางขนมาเพอใชแทนและชวยใหเกดความเขาใจสภาพโลกความเปนจรง หากสภาพโลกความเปนจรงมความสลบซบซอนมาก ตวแบบทจ าลองขนอาจไมจ าเปนตองมความสมบรณเสมอไป เพราะขอจ ากดดานเวลาและคาใชจาย และดวยความสลบซบซอนดงกลาว การสรางตวแบบจ าลองจงพยายามใหมรปแบบทงาย ลดความสลบซบซอนใหอยในรปแบบทบรหารได เมอมการพฒนาขนมาแลว ตองน าตวแบบจ าลองไปทดสอบความสมบรณกอนน าไปใช ซงอาจตองมการปรบปรงเพมเตมจนเกดความเชอมนในตวแบบจ าลองวามความเทยงตรง สอดคลองกบสภาพความเปนจรง และน าไปใชไดตามจดมงหมายทตงไว กระบวนการสรางและการน าตวแบบจ าลองไปประยกตใชไดแสดงไวในตารางท 2.4 กรณทมปญหาทตองมการระดมสมองในการออกแบบทางเลอกตาง ๆ เทคโนโลยทสนบสนนในขนตอนการเลอก ไดแก ระบบสารสนเทศเพอการตดสนใจชวย โดยการใชวเคราะห

 

 

 

 

 

 

 

 

35

ความออนไหวของแบบจ าลอง ไดแก การวเคราะหแบบจ าลองตามการตงเปาหมาย และการวเคราะหแบบจ าลองตามสถานการณ ตารางท 2.4 กระบวนการสรางและการน าตวแบบจ าลองไปประยกตใชในการตดสนใจ

การวเคราะหแบบจ าลองตามการตงเปาหมาย เปนการวเคราะหทคลายกบการโปรแกรมเชงเสน โดยมฟงกชนวตถประสงคทจะใหไดผลตอบแทนสงสด แตตางกนตรงทวาการโปรแกรมเชงเสน มการวเคราะหขอมลภายใตขอจ ากดของทรพยากรทมอย แตแบบจ าลองการโปรแกรมเปาหมายมการเปลยนแปลงขอจ ากดของทรพยากร โดยเปลยนแปลงขอจ ากดเพยงขอเดยว หรอขอใดขอหนงของขอจ ากดทงหมด ตวอยางเชน ในการผลตสนคาชนดหนง มขอจ ากดอย 2 ประการคอ แรงงานทตองใชไมเกน 40 ชวโมงและวตถดบทใชไมเกน 100 หนวย จากขอจ ากดดงกลาว ถาวเคราะหโดยการโปรแกรมเชงเสน คาของค าตอบทไดภายใตวตถประสงคทตองการใหไดรายไดสงสดหรอก าไรสงทสด กคอ การใชทรพยากรทงสองอยางทมอยใหมากทสดแตไมเกนทก าหนด ในทางปฏบตบางครงอาจมการเปลยนแปลงขอจ ากดบางอยางไดเพราะทรพยากรอยางหนงอาจใชไมหมด เชน แรงงานอาจเหลออยแตวตถดบอาจใชหมดแลว ดงนนทางบรษทหรอโรงงานบางครงจ าเปนตองยนยอมใหมการเพมแรงงานเพอตองการใชวตถดบใหหมด ถาเหนวาผลตอบแทนทไดเพมขนสงกวาคาแรงงานทเพมขน เปนตน การวเคราะหแบบจ าลองตามสถานการณ เปนการคนหาปจจยทจะสามารถลดตนทนรวมส าหรบกระบวนการเชอมโยงทง 5 ฝาย ซงการวางแผนตามสถานการณมกระบวนการท างานหลก ๆ คอ การก าหนดตวเลขในแตละปจจย เชน ผบรหารตองการทราบวา ถาตนทนดานโฆษณาเกนกวาประมาณการไว 5% สวนแบงการตลาดจะเปนอยางไร เปนตน ซงการน าเทคนคการวเคราะหแบบจ าลองตามสถานการณ เขามาใชมขอด คอ เปนวธทงาย โดยเรมจากการตงค าถามจาก

การสรางตวแบบจ าลอง ความสมบรณ การน าไปประยกตใช 1. ปญหาทเกดขนในโลกความเปนจรงทไมเปนรปแบบ หรอมโครงสรางสลบซบซอน 2. จดระเบยบใหเหนสภาพโลกความเปนจรง 3. สรางตวแบบจ าลองแทนสภาพโลกความเปนจรง

1. ตวแบบจ าลองไดสะทอนถงโลกความเปนจรงเพยงพอหรอไม 2. วเคราะหขอมลทไดจากการใชตวแบบจ าลอง 3. น าตวแบบจ าลองไปใชและจดเกบขอมลเพมเตม

1. ศกษาพฤตกรรมของตวแบบจ าลอง 2. กระท าการตดสนใจ น าไปปฏบตในโลกความเปนจรง

 

 

 

 

 

 

 

 

36

กระบวนการเรมตนจนถงกระบวนการสดทาย ไมตองใชขอมลมากมายในการเรมตนตงค าถาม และรปแบบการด าเนนการไมสลบซบซอน แตขอเสยกคอ ตองมความรความเขาใจในการตงค าถามของปญหาทเกดจากเหตการณมากกวาหนงเหตการณสมพนธกน เชน มลกษณะของเหตการณ A และ เหตการณ B ตองเกดรวมกน จงจะท าใหเกดปญหา ลกษณะเชนนมองเหนไดไมชดเจนโดยวธดงกลาว และถาการตงค าถามไมครบถวนจะท าใหขาดประเดนส าคญไป แตอยางไรกตาม วธนกเปนวธพนฐานหนงทองคกรสามารถประยกตใชไดตามความเหมาะสม 2.4 แนวคดเกยวกบการตดสนใจและระบบสนบสนนการตดสนใจ

ระบบสนบสนนการตดสนใจเปนกระบวนการหนงทชวยเพมประสทธภาพในการบรหารงานไดเปนอยางด ทงนการตดสนใจตองขนอยกบประสบการณของผใชงานในสวนนนดวย ดงนนงานวจยนจงไดศกษาและคนควาเกยวกบแนวคดเกยวกบการตดสนใจและระบบสนบสนนการตดสนใจ โดยมรายละเอยดดงน

2.4.1 การตดสนใจ

บดกอยล (Bidgoil, 1989) กลาววา การตดสนใจเปนกระบวนการการบรหารในการสงการ จดการ และควบคมองคกร โดยองคกรจะเขมแขงและอยรอดไดตองมการตดสนใจทถกตองและน าไปสการปฏบตจรงใหเปนผลส าเรจได เพราะถงแมวาองคกรจะตดสนใจถกตอง แตไมสามารถน าไปปฏบตได องคกรนนกจะลมเหลว ไมสามารถบรรลวตถประสงคทก าหนด ดงนนการตดสนใจและการน าไปสการปฏบตจรงจงเปนเรองทมความส าคญมากตอความส าเรจขององคกร นอกจากน การตดสนใจอยางมหลกเกณฑจ าเปนตองน าเครองมอในการวเคราะหมาใช อาจเปนเครองมอทางคณตศาสตร เครองมอทางสถต เพราะการตดสนใจเปนศาสตรทมกฎเกณฑ มเหตมผล และมการพสจนไดอยางเหนไดชด การตดสนใจภายในองคกรหนง ๆ แบงออกเปน 3 ประเภท ดงน 1) การตดสนใจปญหาแบบมโครงสรางแนนอน มลกษณะเปนกระบวนการด าเนนงานตามมาตรฐานทก าหนดไวชดเจน เพอใหไดผลลพธทดทสดหรอผลลพธทเหมาะสมสามารถยอมรบไดตามวตถประสงคทก าหนดไว เชน การหาระดบสนคาคงคลงทเหมาะสม หรอการเลอกกลยทธในการลงทนทเหมาะสมทสด เมอมวตถประสงคเพอใหเกดคาใชจายต าทสดหรอเพอใหเกดก าไรสงสด การตดสนใจแบบนจงมกใชแบบจ าลองทางคณตศาสตร หรอศาสตรทางดานวทยาการการจดการ หรอการวจยด าเนนงานเขามาใช โดยในบางครงอาจน าระบบสนบสนนการตดสนใจและระบบผเชยวชาญเขามาใชรวมดวยในการเลอกกลยทธ เชน ในการลงทนขององคกรจะมการก าหนดวตถประสงคขององคกร เพอหากลยทธทสามารถด าเนนการใหบรรลวตถประสงคเหลานน โดยทวไปจะก าหนด

 

 

 

 

 

 

 

 

37

วตถประสงคเปนการลงทนเพอใหไดก าไรสงสดหรอตนทนต าสด ซงงานเหลาน ระบบสารสนเทศอยางระบบสนบสนนการตดสนใจหรอระบบผเชยวชาญจะชวยไดอยางมาก 2) การตดสนใจปญหาแบบกงโครงสราง มลกษณะเปนกระบวนการด าเนนงานตามมาตรฐานซงก าหนดไวไมชดเจนเทากบการตดสนใจประเภทแรก โดยเปนการรวมวธการด าเนนการทมกระบวนการตามมาตรฐานและการตดสนใจโดยมนษย เชน การซอขายพนธบตร ระบบสนบสนนการตดสนใจจะชวยใหมการน าสารสนเทศทมคณภาพมาใชเปนพนฐานการตดสนใจ เขาใจธรรมชาตของปญหานน ๆ และสามารถอธบายถงผลการตดสนใจได 3) การตดสนใจปญหาแบบไมมโครงสราง มลกษณะเปนการตดสนใจโดยสญชาตญาณจากประสบการณของผตดสนใจ ซงมลกษณะเฉพาะ มกจะไมเกดซ า และไมมกระบวนการด าเนนการทเปนมาตรฐาน เชน การวางแผนการออกบรการใหม ๆ การวางแผนการวจยและพฒนาเทคโนโลย ซงระบบสนบสนนการตดสนใจทจะสามารถจดการกบปญหาแบบไมมโครงสรางนได ตองอาศยเทคโนโลยของปญญาประดษฐ

สวนกระบวนการตดสนใจนน โดยทวไปจะแบงออกเปน 4 ขนตอน ดงน 1) ขนตอนการรบรปญหา เปนการศกษาและตรวจสอบสภาวะแวดลอมขององคกร เพอระบสถานการณของปญหาหรอโอกาสเกดปญหา ในขนนจะก าหนดปญหา ขอบเขตของปญหา สาเหตของปญหา องคประกอบของปญหา และความสมพนธระหวางองคประกอบตาง ๆ 2) ขนตอนการออกแบบ เปนการสรางทางเลอกของการตดสนใจ การประเมนผลทางเลอกตาง ๆ เพอสรางวถทางของการปฏบตและการประเมนผลความเปนไปได และความสามารถในการเขาถงวธแกปญหาแตละวธ 3) ขนตอนการเลอก ซงทางเลอกทเหมาะสมและเปนไปไดจากขนการออกแบบทางเลอกทดทสด และเปนวถทางปฏบตทไดผลมากทสดจะถกเลอก แลวน าไปท าใหเกดผล 4) ขนตอนการท าใหเกดผล โดยผตดสนใจจะน าทางเลอกทไดจากขนตอนการเลอกมาท าใหเกดผล ซงทางเลอกนตองเปนทางเลอกทดทสดและเปนไปไดมากทสด โดยจะค านงถงจดมงหมายและวตถประสงคขององคกรทก าหนดไว ซงในขนตอนนจะเปลยนจากแนวความคดเปนการปฏบต

2.4.2 ระบบสนบสนนการตดสนใจ

ระบบสนบสนนการตดสนใจ (Decision Support System: DSS) คอ ระบบทเปนการท างานแบบกงโครงสราง มการเปลยนแปลงทรวดเรว และมเอกลกษณเฉพาะตว ท าหนาทในการอ านวยความสะดวกในการจดรปแบบขอมล การน ามาใช และการรายงานขอมล เพอทจะใชประโยชนใน

 

 

 

 

 

 

 

 

38

การตดสนใจของผบรหารระดบตาง ๆ (ประสงค ประณตพลกรง และคณะ, 2541) ทงนมผใหค านยามเกยวกบระบบสนบสนนการตดสนใจไว ดงน ลตเตล (Little, 1970) กลาววา ระบบสนบสนนการตดสนใจ คอ กลมของขบวนการท างานโดยใชตวแบบในการประมวลผลขอมล เพอสามารถน าไปใชเปนขอมลในการตดสนใจของผบรหารได คน และมอทน (Keen and Morton, 1978) กลาววา ระบบสนบสนนการตดสนใจ คอ ระบบโตตอบทใชคอมพวเตอร เพอชวยใหผตดสนใจสามารถใชขอมลและตวแบบใหเกดประโยชนในการแกปญหาแบบไมเปนโครงสรางได บอนเครก โฮลเสพเพล และวนสโตน (Bonczek, Holsapple and Whinston, 1980) กลาววา ระบบสนบสนนการตดสนใจ คอ ระบบทใชคอมพวเตอรเขามาชวย โดยประกอบดวยสวนการท างาน 3 สวนทท างานโตตอบกนดงน 1) ระบบภาษาใชสอสารระหวางผใชกบสวนประกอบอน ๆ ของระบบ 2) ระบบความร ไดแก ขอมลหรอขบวนการในการด าเนนงาน 3) ระบบประมวลผลปญหา ใชเชอมระหวางสวนประกอบสองสวนขางตนเขาดวยกนและมความสามารถทชวยในการสนบสนนการตดสนใจ บดกอย (Bidgoil, 1989) ระบบสนบสนนการตดสนใจ คอ ระบบสารสนเทศทใชคอมพวเตอรเปนพนฐาน ประกอบดวยสวนอปกรณ ชดค าสง และมนษย ระบบถกออกแบบเพอชวยผตดสนใจในระดบตาง ๆ ขององคกร โดยเนนเกยวกบงานทเปนกงโครงสรางและไมมโครงสราง เทอรบน และอรอนสน (Turban and Aronson, 2001) ไดสรปความหมายของระบบสนบสนนการตดสนใจ โดยยงคงรกษาจดมงหมายส าคญ คอ เพอชวยและปรบปรงการตดสนใจ ดงน ระบบสนบสนนการตดสนใจ คอ ระบบสารสนเทศทใชคอมพวเตอร (Computer-Based Information System: CBIS) ในการชวยตดสนใจ โดยระบบมความสามารถเชงโตตอบ ยดหยน และสามารถปรบใชเพอชวยแกปญหาทมลกษณะเฉพาะทไมมโครงสราง นอกจากนระบบอาจใชตวแบบ ซงสรางขนมาเพอสามารถท างานในเชงโตตอบ ระบบชวยในทกขนตอนของการตดสนใจ และอาจรวมทงสวนขององคความร ในระดบผบรหารน จ าเปนตองอาศยสารสนเทศจากแบบประมวลรายการ ระบบสารสนเทศเพอการจดการ (MIS) หรอระบบสนบสนนการตดสนใจ (DSS) มาใชประกอบการตดสนใจ ซงระบบสนบสนนการตดสนใจจะแตกตางจากระบบอนคอ เปนระบบทมความยดหยนตอการตดสนใจและมการตอบสนองอยางรวดเรวตอสถานการณตาง ๆ เปนระบบทสนบสนนความตองการเฉพาะของผบรหารแตละคน โดยขอแตกตางระหวางระบบสนบสนนการตดสนใจ (DSS) กบระบบสารสนเทศเพอการจดการ (MIS) มดงน

 

 

 

 

 

 

 

 

39

ระบบสารสนเทศเพอการจดการ (MIS) สามารถใหสารสนเทศไดเฉพาะสารสนเทศทมอยแลว ไมสามารถจดสารสนเทศใหมทนททนใด ซงระบบสารสนเทศเพอการจดการใชกบปญหาแบบมโครงสราง เชน ในระบบสนคาคงคลงเมอไรจงจะสงวตถเพมและตองสงเทาไร ในทนเปนลกษณะของปญหาทเกดประจ าในระดบปฏบตการ ซงการตดสนใจจะขนอยกบความตองการของการผลต ราคาตนทนวตถดบและตวแปรอน ๆ ทตองใชในระบบสนคาคงคลง

ในขณะทระบบสนบสนนการตดสนใจ (DSS) ไดถกออกแบบเพอสนบสนนการตดสนใจทเกยวของกบปญหาแบบกงโครงสราง หรอปญหาแบบไมมโครงสราง โดยปญหาแบบกงโครงสราง เปนปญหาทสวนหนงเปนแบบมโครงสรางและอกสวนหนงเปนแบบไมมโครงสราง โดยประเภทการตดสนใจไดมรปแบบของการสนบสนนการตดสนใจส าหรบผบรหารในรปแบบและระดบทแตกตางกนออกไป ตามกรอบแนวคดส าหรบระบบสนบสนนการตดสนใจ ดงแสดงในตารางท 2.5 (Turban and Aronson, 2005)

นอกจากน ระบบสนบสนนการตดสนใจจะอยในรปแบบทไมแนนอนขนอยกบผบรหารแตละคน ซงเปนระบบทถกออกแบบขนมาเพอชวยผบรหารในการตดสนใจภายใตผลสรปและเปรยบเทยบขอมลจากแหลงตาง ๆ ทงภายในและภายนอก แหลงขอมลภายในเปนขอมลทไดมาจากฐานขอมลภายในองคกร เชน การขาย การผลต ฐานะทางการเงนขององคกร สวนแหลงขอมลภายนอก ไดแก กระแสการเงน กระแสการลงทนในตลาดหน ภาวะเศรษฐกจ ขอมลของบรษทคแขง โดยระบบสนบสนนการตดสนใจมกจะใชภาษาในการสบคน และใชการวเคราะหทางสถต รวมไปถงใชภาพกราฟก เพอใหผบรหารไดรบสารสนเทศทตองการจรง ๆ ชวยในการตดสนใจ นอกจากนยงสามารถชวยผบรหารสรางตวแบบของตวแปรตาง ๆ ทจะมผลกระทบตอการตดสนใจ ซงตวแบบนถาเปลยนตวแปร 1 ตวหรอมากกวา จะท าใหผลกระทบเปลยนไป โดยตวแบบจะรวมเอาปจจยตาง ๆ ทเกยวของมาเปรยบเทยบผลทเกดขนเพอใหผบรหารท าการตดสนใจ ตวแบบทสรางขนงายตอการใชการดงขอมล และการท ารายงาน ซงผบรหารสามารถสรางสารสนเทศทคดวามประโยชนเพอชวยในการตดสนใจไดเปนอยางด ระบบสนบสนนการตดสนใจเปนระบบสารสนเทศแบบโตตอบได ชวยในการตดสนใจของคนและสามารถชวยในการวเคราะหงานไดด โดยชวยใหคนรจกขอมลและรจกใชตวแบบของคอมพวเตอรในการแกปญหา พรอมทงชวยผบรหารในการทดสอบทางเลอกเพอตดสนใจ ท าใหทราบวาการเลอกทางเลอกนนจะเกดอะไรขน การน าสารสนเทศทเตรยมไดจากระดบลางขององคกรและสารสนเทศภายนอกมาชวยสนบสนนการตดสนใจ เพอใหไดผลใกลเคยงกบความเปนจรงมากทสด ซงสามารถท านายแนวโนมของตลาดได ท าใหการตดสนใจเปนไปอยางมประสทธภาพมากขน ลกษณะการตดสนในระดบน จะคอนขางยงยากซบซอนมากกวาการตดสนใจในระดบลาง โดยสวนประกอบของระบบสนบสนนการตดสนใจทส าคญ แบงออกไดเปน 3 สวนหลก ๆ ไดแก สวน

 

 

 

 

 

 

 

 

40

จดการขอมล สวนจดการองคความร และสวนตดตอผใช ดงแสดงในภาพท 2.10 ซงในแตละสวนมค าจ ากดความ ดงน

ตารางท 2.5 กรอบแนวคดส าหรบระบบสนบสนนการตดสนใจ

ระบบสารสนเทศทใชในการตดสนใจ

รปแบบใชในการตดสนใจ

ระดบปฏบตการ ควบคมการจดการ

พนฐาน การวางแผนเชงกลยทธ

สนบสนน ความตองการ

แบบมโครงสราง

ฝายบญช การรบค าสงซอ

การวเคราะหงบประมาณ พยากรณระยะสน แบบรายงาน

รายบคคล

การลงทนของฝายการเงน ทตง

คลงสนคา ระบบแบบกระจาย

ระบบสารสนเทศเพอการจดการ ตวแบบใชใน การปฏบตการ

การประมวลผลรายการ

กงโครงสราง การวางแผน

กระบวนการผลต การควบคมสนคา

คงคลง

การประเมนรายรบ รายจาย งบประมาณ

การสรางชนงานใหม เกยวกบรายการซอ ขาย ระบบสนบสนน

การตดสนใจ

การเตรยมการออกแบบ

การวางแผนโครงการ การออกแบบระบบ

การวางแผนผลตสนคาใหม กระบวนการควบคมคณภาพ

ไมมโครงสราง

เลอกแตละรายการน ามาใช จดซอซอฟตแวร

การคดเลอกขอมลจดซอฮารดแวร

การวางแผนน าเทคโนโลยมาใช

ใน R&D เกยวของกบปจจย

ภายนอก

ระบบสนบสนน การตดสนใจ

ระบบผเชยวชาญ โครงขายประสาท

เทยม

สนบสนนความตองการ

ระบบสารสนเทศเพอการจดการ

การจดการพนฐาน ระบบสนบสนนการตดสนใจ ระบบผเชยวชาญ

ระบบสารสนเทศเพอผบรหารระดบสง

ระบบสารสนเทศเพอผบรหารระดบสง

ระบบผเชยวชาญ โครงขายประสาท

เทยม

ทมา : ปรบปรงจากหนงสอระบบสนบสนนการตดสนใจ (ประสงค ประณตพลกรง และคณะ, 2541)

 

 

 

 

 

 

 

 

41

ภาพท 2.10 สวนประกอบของระบบสนบสนนการตดสนใจ ทมา : ปรบปรงจากหนงสอระบบสนบสนนการตดสนใจ (ประสงค ประณตพลกรง และคณะ, 2541)

สวนจดการขอมล ประกอบดวย

1) ฐานขอมลระบบสนบสนนการตดสนใจ ขอมลทอยในฐานขอมลจะรวมทงขอมลภายในและภายนอก โดยรวบรวมขอมลทมความสมพนธกนตามความตองการขององคกร โดยขอมลภายในมาจากขอมลทเกบรวบรวมจากภายในระบบงานยอยอน ๆ ในองคกร เชน ขอมลจากแผนกงานตาง ๆ ซงเปนขอมลทระบบสนบสนนการตดสนใจตองการใช สวนขอมลภายนอก เชน ขอมลเกยวกบอตสาหกรรม ขอมลการวจยทางการตลาด และอตราภาษ เปนตน ซงขอมลเหลานอาจจดหาใหมเกบไวในระบบหรอเปนการคนหาขอมลและดงขอมลโดยตรงจากทางอนเทอรเนต

2) ระบบการจดการฐานขอมล ระบบการจดการฐานขอมลสามารถดงขอมลมารวมเขาไวในระบบ สามารถเพม ลบ แกไข และเปลยนแปลงขอมลทจดเกบไว ทงในสวนทเปนระเบยนและแฟม สามารถสรางความสมพนธของขอมลทมาจากแหลงทแตกตางกน สามารถคนคนขอมลจากฐานขอมล โดยการสรางค าถามและการออกรายงาน สามารถสรางระบบรกษาความปลอดภยใหกบขอมล มการจดการขอมลสวนบคคลและขอมลทไมเปนทางการซงผใชระบบสามารถน ามาใชทดสอบการตดสนใจ สามารถตดตามขอมลในระบบ และมการจดการขอมลผานพจนานกรมขอมล

3) การรวบรวมรายการขอมล เปนการรวบรวมรายการเกยวกบขอมลตาง ๆ ทเกบในฐานขอมล เชน ค าจ ากดความของขอมล โดยการรวบรวมรายการขอมลมความส าคญอยางยงเพราะเปนเสมอนสตปญญาของกระบวนการตดสนใจ ซงชวยในการหาขอมลและระบพนทปญหา นอกจากน การรวบรวมรายการขอมลตองสามารถ เพม ลบ และคนคนขอมลทตองการได

 

 

 

 

 

 

 

 

42

4) การอ านวยความสะดวกในการหาขอมล ในการสรางและใชระบบสนบสนนการตดสนใจจ าเปนตองมการจดการกบขอมลใหเหมาะสมกบระบบ ดงนนการอ านวยความสะดวกในการหาขอมลจงถกน ามาใชงาน เชน ยอมใหมการเรยกใชขอมลโดยองคประกอบอน ๆ ของระบบ แสดงรายละเอยดของการรองขอ และการสงผลลพธใหผรองขอขอมล

สวนจดการองคความร

องคความรมาจากสารสนเทศทน ามาจดการแลว โดยท าใหผใชมความเชยวชาญในการแกปญหาทซบซอน ความเชยวชาญอาจไดมาจากระบบผเชยวชาญหรอระบบปญญาประดษฐ

สวนตดตอกบผใช

สวนตดตอกบผใช เปนการจดการการโตตอบระหวางผใชและระบบ ซงท าใหผใชสามารถเขาถงระบบสนบสนนการตดสนใจไดโดยงาย จงควรมลกษณะทท าใหดงายและสอสารเขาใจงาย ดงตอไปน

- สามารถตดตอกบผใชในรปกราฟก ซงมกจะเปนการใชงานโดยเวบบราวเซอร - สามารถใชอปกรณไดหลายชนดในการน าขอมลเขาสระบบ เชน คยบอรด

ปากกา เครองอานบารโคด - สามารถน าเสนอขอมลไดหลายรปแบบอยางเหมาะสมและแสดงผลไปยง

อปกรณอน ๆ - สามารถชวยเหลอผใช บอกสาเหตของขอผดพลาดของผใช แจงวธการแกไข

หรอท างานตอไป - เกบขอมลไดทงขอมลเขาและขอมลออก - มหนาตางทยอมใหผใชท างานหลายอยาง ๆ ควบคกนไปเพอเปรยบเทยบกนได - จดใหมการฝกหดโดยใชตวอยาง เพอเปนแนวทางใหกบผใช - มการโตตอบหลายรปแบบ - สามารถวเคราะหการใชการโตตอบ เพอปรบปรงระบบการตดตอกบผใช

โดยผใชงานระบบมทงผใชทางตรงและทางออม ผใชทางตรงเปนผทใชระบบเพอชวยในการ

ตดสนใจ สวนผใชทางออมไมไดใชระบบเพอการตดสนใจแตเขามาใชงานโดยทวไป โดยมวธการรบรปญหา หรอมรปแบบการตดสนใจทแตกตางกบผตดสนใจ ซงจะท าใหการใชงานระบบเพอชวยการตดสนใจลมเหลวได ดงนนในการออกแบบระบบตองทราบวาผใชงานทแทจรงคอใคร ผใชงานระบบแบงออกเปน 2 กลม ไดแก

- ผจดการซงในแตละระดบการบรหารมการใชงานระบบทแตกตางกน

 

 

 

 

 

 

 

 

43

- เจาหนาทผเชยวชาญเฉพาะดาน เชน นกวเคราะหการเงน นกวจยตลาด

ในสวนของการตดสนใจและระบบสนบสนนการตดสนใจดงรายละเอยดทกลาวไวในขางตน พบวา เมอมการพฒนาระบบสนบสนนการตดสนใจแลว ฐานขอมลระบบทถกจดเกบเพอดงขอมลไปวเคราะหนน มสวนทเกยวของและเชอมโยงกบทฤษฎของคลงขอมล ดงนนงานวจยนจงไดศกษาคนควาทฤษฎคลงขอมล โดยมรายละเอยดดงแสดงในหวขอถดไป 2.5 ทฤษฎคลงขอมล

คลงขอมล (Data Warehouse) คอ หลกการหรอวธการทสามารถชวยใหการวเคราะหขอมลเพอการตดสนใจ และการบรหารงานในองคกรเปนไปไดอยางมประสทธภาพ โดยคลงขอมลยงมความสามารถท าใหผวเคราะหขอมล สามารถเลอกวเคราะหขอมลแบบเจาะลก หรอแบบเปนภาพรวมไดอยางอสระ ไมตองผกตดกบรปแบบของรายงานทตายตว เหมอนกบระบบสารสนเทศแบบเดม ๆ อาท การออกแบบและสรางโครงสรางของขอมลในคลงขอมล วธการเพอใหไดมาซงขอมล วธการสรางผลลพธจากขอมลทม รวมไปถงวธการดแลรกษา วธการปรบปรงประสทธภาพ เปนตน ซงหลกการหรอวธการเหลาน เรยกวา การคลงขอมล นอกจากนน ในคลงขอมลจะแบงสวนของขอมลออกเปน 2 สวน คอ ขอมลเพอการปฏบตงาน และขอมลเพอการวเคราะห ส าหรบขอมลประเภทแรกเปนขอมลทเกดจากการสงสมของกจกรรมและผลการปฏบตงานขององคกร ซงผานระยะเวลาทยาวนาน การน าขอมลเหลานไปใชงานตองผานกระบวนการประมวลผลอยางใดอยางหนง เชน การรวม การหาผลเฉลย หรอการจดล าดบ เปนตน สวนขอมลประเภทหลง เกดจากการพยายามใชเครองมอทมอยในการจดการดานค านวณ และรวบรวมขอมลทมประโยชนตาง ๆ ใหอยในรปแบบทพรอมตอการใชงาน โดยไมตองประมวลผลอกครงหนง ขอมลเพอการปฏบตงานจะถกน าไปใชในการสอบถามขอมลและการวเคราะหขอมลแบบรายงาน ในขณะเดยวกนขอมลเพอการวเคราะหจะถกน าไปใชเพอการใชงานแบบระบบสรางการประมวลผลแบบวเคราะห แตอยางไรกตาม ขอมลทงสองประเภทสามารถถกน ามาใชรวมกนในการวเคราะหขอมลแบบเหมองขอมล ซงเปนการวเคราะห คนหา หรอสรางความรใหม ซงไมเคยมมากอนในการท าการสอบถามขอมลและรายงาน (กตตพงศ กลมกลอม, 2546) เมอมการพฒนาระบบสนบสนนการตดสนใจเสรจสนแลว จากนนจะมการน าระบบไปทดสอบความสามารถในการใชงานไดกบองคกรหรอกลมตวอยางทมสวนเกยวของ ดงนนงานวจยนจงไดศกษาคนควาเกยวกบทฤษฎความสามารถในการใชงานไดของระบบ เพอน าไปประเมนการใชงานระบบ โดยมรายละเอยดดงน

 

 

 

 

 

 

 

 

44

2.6 ทฤษฎความสามารถในการใชงานไดของระบบ

ในหวขอน กลาวถง ทฤษฎความสามารถในการใชงานไดของระบบ (System Usability) ซงมงานวจยทไดรวบรวมและศกษาเกยวกบความสามารถในการใชงานไดในแตละดาน ทงการใหความหมายและรายละเอยดดงน

2.6.1 ความหมายของความสามารถในการใชงานไดของระบบ

แชคเคล และรชารดสน (Shackel and Richardson, 1991 quoted in Folmer and Bosch, 2004) ไดใหความหมายของความสามารถในการใชงานไดของระบบ วาคอ “ความสามารถของระบบทชวยใหผใชสามารถใชงานไดงาย และมประสทธภาพ เพอสนบสนนใหผใชสามารถใชงานระบบไดบรรลผลส าเรจภายในขอบเขตของระบบ” เนลเซน (Nielsen, 1993 quoted in Folmer and Bosch, 2004) ไดใหความหมายของความสามารถในการใชงานไดของระบบ วาคอ “คณภาพของคณสมบตตาง ๆ ของระบบทสมพนธกบความงายในการใชงานอนเกยวของกบผใชสามารถเรยนรการใชงานระบบไดรวดเรวเพยงใด ระบบมประสทธภาพในการท างานเพยงใด ระบบสามารถจดจ าขนตอนไดเพยงใด ระบบมขอผดพลาดเพยงใด และผใชพงพอใจในการใชงานระบบเพยงใด หากผใชไมสามารถใชงานคณสมบตตาง ๆ ของระบบได ถอวาระบบนนอาจจะขาดความสามารถในการใชงานได” ส าหรบมาตรฐานไอเอสโอ (ISO) 9241-11 ไดก าหนดความหมายของความสามารถในการใชงานได ไววา “ความสามารถในการใชงานไดของระบบ เปนขอบเขตของระบบทผใชงานสามารถใชงานไดส าเรจ และบรรลตามเปาหมายของงาน อนเกยวของกบดานประสทธผล ประสทธภาพ และความพงพอใจในการใชงาน”

2.6.2 องคประกอบของความสามารถในการใชงานไดของระบบ

จากการศกษา พบวามผก าหนดองคประกอบของความสามารถในการใชงานไดของระบบไวมากมาย ทงนงานวจยนไดน าเสนอเพยงบางสวนทเกยวของกบงานวจยเทานน ซงมรายละเอยดดงน องคประกอบของความสามารถในการใชงานไดของระบบ ตามแนวคดของ แชคเคล และ รชารดสน (Shackel and Richardson, 1991 quoted in Folmer and Bosch, 2004) ม 4 ดาน ดงน 1) ดานประสทธผล (Effectiveness) คอ ความสามารถของระบบทท าใหผใชงานสามารถใชงานใหบรรลผลส าเรจของงานไดเปนอยางด 2) ดานความสามารถในการเรยนร (Learnability) คอ ความสามารถของระบบทท าใหผใชงานเกดการเรยนรวธใชงานทจะท าใหบรรลผลส าเรจของงานไดดขน 3) ดานความยดหยน (Flexibility) คอ ความสามารถของระบบทท าใหผใชงานสามารถปรบเปลยนการใชงานตาง ๆ ไดอยางเหมาะสม

 

 

 

 

 

 

 

 

45

4) ดานทศนคตหรอมมมองผใช (Attitude) คอ ความสามารถของระบบทท าใหผใชงานมความพงพอใจตอการใชงานระบบ ในขณะท องคประกอบของความสามารถในการใชงานไดของระบบ ตามแนวคดของ เนลเซน (Nielsen, 1993 quoted in Folmer and Bosch, 2004) ม 5 ดาน ดงน 1) ดานความสามารถในการเรยนร (Learnability) คอ ระบบควรมความงายในการเรยนร สามารถท าใหผใชงานเรยนรวธการใชงานไดโดยงาย 2) ดานประสทธภาพ (Efficiency) คอ ระบบควรมประสทธภาพในการใชงาน ผใชงานสามารถใชงานไดตรงตามความตองการของผใชและสามารถใชงานไดอยางรวดเรว 3) ดานความสามารถในการจดจ าได (Memorability) คอ ระบบควรออกแบบใหผใชสามารถจดจ าวธการใชงานไดโดยงาย และเมอผใชไมไดใชงานระบบเปนระยะเวลาหนง สามารถกลบมาใชงานระบบอกครงไดโดยงายและรวดเรว 4) ดานความผดพลาด/ความปลอดภย (Errors/safety) คอ ระบบควรจะมอตราความผดพลาดนอยทสด และเมอผใชงานท างานผดพลาดแลว สามารถกลบออกจากความผดพลาดนนไดโดยงาย รวมถงระบบตองสามารถก าหนดสทธในการเขาถงของผใชแตละคน เพอใหขอมลมความปลอดภย 5) ดานความพงพอใจของผใชงาน (Satisfaction) คอ ระบบควรออกแบบใหมความนาใช เพอใหผใชเกดความพงพอใจจากการใชงาน ส าหรบมาตรฐานไอเอสโอ 9241-11 ไดก าหนดองคประกอบของความสามารถในการใชงานไดของระบบไว 3 ดาน ดงน 1) ดานประสทธผล (Effectiveness) คอ ความสามารถของระบบทท าใหผใชงานสามารถใชงานไดอยางถกตองบรรลผลส าเรจของงาน และใชงานไดตรงตามเปาหมาย 2) ดานประสทธภาพ (Efficiency) คอ ความสามารถของระบบทสามารถใชทรพยากรไดอยางมประสทธภาพ ซงจะมความสมพนธกบผลของความถกตอง และผลส าเรจของงานทผใชสามารถใชงานไดตรงตามเปาหมาย 3) ดานความพงพอใจ (Satisfaction) คอ ความสามารถของระบบทท าใหผใชงานมความสะดวกสบายในการใชงานและมความพงพอใจเปนทยอมรบในการใชงาน จากองคประกอบของความสามารถในการใชงานไดของระบบ ตามแนวคดของ แชคเคลและรชารดสน เนลเซน และมาตรฐานไอเอสโอ 9241-11 งานวจยนไดน าองคประกอบเหลานนมาใชทงหมด 7 ดาน ไดแก 1) ดานประสทธผล (Effectiveness) คอ ความสามารถของระบบทท าใหผใชงานสามารถใชงานใหบรรลผลส าเรจของงานไดเปนอยางด

 

 

 

 

 

 

 

 

46

2) ดานประสทธภาพ (Efficiency) คอ ความสามารถของระบบทสามารถใชทรพยากรไดอยางมประสทธภาพ ซงจะมความสมพนธกบผลของความถกตอง และผลส าเรจของงานทผใชสามารถใชงานไดตรงตามเปาหมาย 3) ดานความยดหยน (Flexibility) คอ ความสามารถของระบบทท าใหผใชงานสามารถปรบเปลยนการใชงานตาง ๆ ไดอยางเหมาะสม 4) ดานความสามารถในการเรยนร (Learnability) คอ ความสามารถของระบบทท าใหผใชงานเกดการเรยนรวธใชงานทจะท าใหบรรลผลส าเรจของงานไดดขน 5) ดานความสามารถในการจดจ าได (Memorability) คอ ระบบควรออกแบบใหผใชสามารถจดจ าวธการใชงานไดโดยงาย และเมอผใชไมไดใชงานระบบเปนระยะเวลาหนง สามารถกลบมาใชงานระบบอกครงไดโดยงายและรวดเรว 6) ดานความผดพลาด/ความปลอดภย (Errors/safety) คอ ระบบควรจะมอตราความผดพลาดนอยทสด และเมอผใชงานท างานผดพลาดแลว สามารถกลบออกจากความผดพลาดนนไดโดยงาย รวมถงระบบตองสามารถก าหนดสทธในการเขาถงของผใชแตละคน เพอใหขอมลมความปลอดภย 7) ดานความพงพอใจ (Satisfaction) คอ ความสามารถของระบบทท าใหผใชงานมความสะดวกสบายในการใชงาน และมความพงพอใจเปนทยอมรบในการใชงาน 2.7 งานวจยทเกยวของ

นกวจยหลายทานไดศกษาคนควาเกยวกบการสรางตวแบบจ าลองการพยากรณก าไรใหกบองคกรของอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรป และระบบสนบสนนการตดสนใจส าหรบผบรหาร โดยมผใหความสนใจเปนจ านวนมากในทกสาขาการเรยนร กลาวไวดงน

แชนดรา และครมรา (Chandra and Kumar, 2000) ไดพฒนาขนตอนวธในการวเคราะหจดการโลจสตกสในหวงโซอปทานของอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรป โดยการวเคราะหและออกแบบขนตอนวธทใชในกระบวนการสรางงานแตละกจกรรม และการใชประโยชนจากตวแบบจ าลอง เมอเกดภาวการณสญเสยในสนคาคงคลง รวมไปถงกจกรรมทกอใหเกดปญหาขนภายในกระบวนการหวงโซอปทาน เชน การจดตารางเวลาลดผลตภณฑทกอใหเกดระยะเวลาทยาวนาน ระยะเวลาตงแตเรมท ากจกรรมจนสนสดกระบวนการกจกรรมทไมสามารถเพมมลคาได สวนแบงทางการตลาดเพมมากขน แบบจ าลองทสรางขนสามารถท านายขอมลซงเกยวของกบกระบวนการแสดงในแตละกจกรรมทก าหนดไวทงหมด โดยใชเทคนคในการพฒนา คอ การตอบสนองไดอยางถกตอง หรอทเรยกวาวธ “AR techniques” ซงเปนการพฒนากจกรรมทเกดขนภายในหวงโซอปทาน ทงการพยากรณ การวางแผน และกระบวนการผลต

 

 

 

 

 

 

 

 

47

แพน และคณะ (Pan et al., 2009) ไดท าการศกษาและวจยโดยใชพนฐานของการสรางตวแบบจ าลองส าหรบกระบวนการตดสนใจภายในหวงโซอปทานและการบรหารจดการความสมพนธของลกคา

แมคครอมค และชมซ (McCormick and Schmitz, 2001) ไดเขยนงานวจยเกยวกบการเพมมลคาของงานในอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรป กลาววา ในการพฒนาประเทศนน องคกรตองมการพฒนาขอมลของผผลตอยางตอเนอง ซงองคกรมรปแบบการท างานภายใน โดยมงไปทงานของกระบวนการผลตหรอการจดการบรการของอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรป จดทส าคญในการท าความเขาใจทงหมด คอ การท างานภายในและความรทสญเสยไปขององคกรตามระยะทางของแรงทขบเคลอน ซงสามารถตดสนใจไดตามเงอนไข ยกตวอยางเชน ในการรวมกนของฝายขายในสหรฐอเมรกาและองกฤษมผลกระทบตอหวงโซอปทานขององคกร นอกจากนน งานวจยนยงไดน าเสนอในเรองของการเพมมลคาของตนทน คณภาพ ความยดหยน หรอความเรว เพอน ามาเปรยบเทยบกบความส าเรจของตางประเทศ

โจช (Joshi, 2002) ไดศกษาเกยวกบสถานการณในอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรปในแถบตะวนออกกลางเกยวกบการแขงขนทางธรกจและกระบวนการผลต สวนใหญไดวจยเกยวกบธรกจเสอผาส าเรจรปซงเปนธรกจภายในครอบครว โดยในธรกจครอบครวไดสญเสยผมความรทางดานอตสาหกรรมประเภทน จากนนจงไมมการลงทนในการน าเทคโนโลยมาชวยจดการขอมลในธรก จเสอผาส าเรจรป

เย และฮง-เชง (Yeh and Hung-Cheng, 2003) ไดเชอมโยงตวแบบตนทนส าหรบอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรปในรปแบบการยอมผาโดยใชกลยทธส าหรบการถวงเวลา ซงไดพฒนารปแบบของตวแปรในการท าตวแบบจ าลองขนมา และไดคนพบจดของความถวงของตวแบบจ าลองตนทนในรปแบบของจ านวนขอมลมหาศาล

เชน และชฮ (Chen and Shih, 2004) ไดแนะน าตวแบบจ าลองใชในการลงทนกบตางประเทศและสามารถเขาถงไดโดยตรงจากบรษททอยไกลจากทะเล โดยการใชเครอขายอนเทอรเนต ซงตวแบบนควรทจะไดรบการสงเสรมใหใชในอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรปเพอการสงออก เชฟพลเวดา และเอกน (Sepulveda and Akin, 2004) ไดศกษาตวแบบจ าลองสภาพคลองทางการเงนในอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรป โดยการสรางแบบจ าลองขนมาไดใชวธการวเคราะหเชงวตถ ตวแบบจ าลองทสรางขนชวยในการตดสนใจทางดานการลงทน การวางแผนการผลต การจายเงนใหกบคคา เพอไดสงทมาใชกบระบบ นอกจากนน ตวแบบจ าลองสามารถมองถงผลกระทบทเกดขนตามการตอบสนองดงน ก าไรเฉลยในแตละป เงนกสงสดทใชในแตละป คาเฉลยในการสงเงนก อตราการสงของ และการสงของทลาชา

 

 

 

 

 

 

 

 

48

ดาลอฟ (Dahllof, 2004) ไดศกษาในแตละสวนของกระบวนการจากวงจรการพฒนาชวตทถกก าหนดไว และแบงการศกษาออกเปนสวน ๆ ส าหรบผลตภณฑอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรปโดยแบงไดดงน 1) สงแวดลอมทเกยวกบผลตภณฑอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรป 2) น าไปใชกบกลมอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรปในประเทศสวเดน 3) วธการของการท าวงจรการพฒนาชวตและวธทเกยวของ โดยแบงเปนระยะ ไดแก การก าหนดเปาหมายและขอบเขตของกระบวนการ การวเคราะหจ านวนสนคาคงคลง และการประเมนผลกระทบ โดยในแตละระยะมความเกยวเนองสมพนธกนทงระบบ ฮว (Hughes, 2005) ไดน าเสนอตวแบบเกยวกบพนฐานของการจดการกจกรรมตนทน และอยบนพนฐานของการจดการกจกรรมใหกบอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรป ซงสามารถน าไปปรบใชกบธรกจขนาดกลางและขนาดยอมในประเทศองกฤษ และไดศกษาคนควาหาวธการพฒนาเพอใหไดมาซงผลก าไรทมากสด ทงนไดใชการจดการพนฐานของกจกรรมตนทนและพนฐานของการจดการกจกรรม ซงตวแบบจ าลองนสามารถใชในการจดการเกยวกบกจกรรม กระบวนการทางธรกจ และกระบวนการผลตได กรชชาญชย และวาสศร (Kritchanchai and Wasusri, 2007) ไดศกษาการพฒนาการจดการหวงโซอปทานส าหรบอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรปในประเทศไทย โดยการประยกตแนวความคดในการจดการหวงโซอปทาน ซงจดท าเปนแผนผงกระบวนการทางธรกจ ระบสวนทตองการพฒนา และวเคราะหวธการแกปญหาทเปนไปไดโดยใชเครองมอทางวศวกรรมอตสาหการ ผลลพธของการศกษาพบวา บรษทในประเทศไทยควรจะปรบปรบกระบวนการไหลของขอมลและวตถดบภายในหวงโซอปทาน โดยเฉพาะอยางยงการปรบการจดการความสมพนธของคคา และลกคาสมพนธ ซงปญหาสวนใหญจะเกยวของกบ การขาย การตลาด การวางแผนกระบวนการผลตและการควบคมผลตภณฑทางดานการคา

ออลกด และเมงเจส (Allgood and Manges, 1999) ไดจดท าตวแบบจ าลองกระบวนการผลต รวมทงเทคโนโลยในการจดการความเสยง ปรมาณสงแวดลอมในกระบวนการผลตเปนเรองทไดถกถามกนมาจนถงปจจบน วาความตองการในการผลกดนกระบวนการในการผลตใหผลตภณฑมคณภาพ มปรมาณเหมาะสม มความนาเชอถอ และมการบ ารงรกษา รวมไปถงระดบของตนทนตองมความคงท ซงงานวจยชนนไดออกแบบจากวเคราะห โดยการรวมกนของการวจยพฒนาและการจดการความเสยงของบรษท ตวแบบจ าลองนเปนตวแบบจ าลองแบบปดสามารถเลนไดกบธรกจทกบทบาท โดยมตวแบบจ าลองดงน คอ ตวแบบจ าลองทางดานเศรษฐกจ เปนการใหเหตผลและกลยทธในการใชเครองมอ ตวแบบจ าลองมหนาทการท างาน 6 อยาง ไดแก 1) การเพมผลก าไร/การสญเสยจากลกษณะของกระบวนการ 2) จ านวนสมาชกทคดจากผลตภณฑตอลกคา 3) การสงขอมลแบบทนททนใดเกยวกบตวแปรทางเศรษฐกจทมผลตอตวแบบจ าลอง รวมถงการตดสนใจแบบทนททนใด

 

 

 

 

 

 

 

 

49

4) การจดหาเครองมอทสามารถตอบสนองการใชงานแบบออฟไลน รวมถงการวเคราะหและระบการเปลยนแปลงของลกคาได 5) จดหาเครองมอทใชพฒนาสงทเกยวของกบทางเศรษฐกจรวมกบการใชเทคโนโลยในปจจบน และ 6) การประเมนความเปลยนแปลงทางเทคโนโลยทใชในการผลกดนทางเศรษฐกจ

นอกจากน มผวจยจ านวนมากมการประยกตเทคนคการจ าลองสถานการณเพอใชในการออกแบบโซอปทานและการปฏบตงานเกยวกบอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรป ดงน ออลฮาเกอร และเซลดน (Olhager and Selldin, 2004) กลาววา ปจจบนการแขงขนทางการตลาดไดทวความรนแรงขนอยางตอเนอง ธรกจตองเผชญกบการเปลยนแปลงอยางรวดเรว มการแขงขนไรพรมแดนมากขน รวมทงความกดดนในเรองเขตการคาเสร ดงนน เพอทจะอยรอดไดในการแขงขน ผผลตตองสามารถจดการในเรองการลดระยะเวลาส าหรบการสงมอบสนคา การลดตนทนในการผลตสนคา การลดตนทนในการบรหาร นอกจากนน ผผลตตองสามารถทจะเปลยนแปลงจากการสรางประสทธภาพภายในองคกรขยายไปสการสรางประสทธภาพของทงโซอปทาน เพราะการแขงขนไมเพยงแตจ ากดอยทกระบวนการท างาน แตรวมไปถงโซอปทานดวย บอลลว (Ballou, 2004) กลาววา การจดการโซอปทานเปนการรวบรวมกจกรรมของการไหลและการแปรรปของสนคาจากทยงเปนวตถดบ ผานกระบวนการตาง ๆ จนกระทงถงผบรโภคคนสดทาย เชนเดยวกบการไหลของขอมลทมความเกยวเนองกนตลอด จนการเพมความสมพนธของโซอปทานเพอทจะคงไวซงความส าเรจส าหรบความไดเปรยบในการแขงขน โดยเรมจากการก าหนดวตถประสงคเดยวกน และการแลกเปลยนขอมลอยางตอเนอง เพอทจะลดความไมแนนอนในเรองปรมาณส าหรบความตองการ การปฏบตงาน การบรหารจดการ และกระบวนการในการตดสนใจ เทอซ และคาวาลลเออ (Terzi and Cavalieri, 2004) การออกแบบวธปฏบตและกลยทธของโซอปทานนน ไดน าเทคนคการจ าลองสถานการณมาใชเปนเครองมอในการจ าลองสถานการณเพอท าการทดสอบการตดสนใจจากหลาย ๆ ทางเลอกทแตกตางกนได ยงไปกวานนยงสามารถคาดการณถงเหตการณทอาจจะเกดขนเพอเปนการคนหากลยทธทเหมาะสมได แชง และมาคาโซรส (Chang and Makatsoris, 2001) ไดมการบนทกวา การไดมาซงคณภาพสง ตนทนต า พรอมกบระยะเวลาทนอยทสดนน บรษทตองมทศนวสยทดในเรองของโซอปทาน การพฒนาเทคนคการจ าลองสถานการณของโซอปทานกอใหเกดความเขาใจทดขนเกยวกบลกษณะเฉพาะของโซอปทาน เทคนคการจ าลองสถานการณสามารถวเคราะหสถานการณ เพอน าไปสการวางแผนในการตดสนใจทดขนได สรวฒ บรณพร (2540) กลาววา การตดสนใจปญหาทเปนกงโครงสรางเปนการรวมวธการด าเนนการทมกระบวนตามมาตรฐานและการตดสนใจโดยมนษย ตวอยางเชน การตดสนใจลงทนในหลกทรพย ตองอาศยการพจารณาปจจยเกยวของกบการลงทน ซงรวมถงปจจยทางเศรษฐกจและ

 

 

 

 

 

 

 

 

50

ปจจยอนเนองมาจากความตองการสวนบคคล ผตดสนใจตองชงน าหนกในการประเมนทางเลอกตาง ๆ ในการลงทน การวเคราะหเชงปรมาณเปนเทคนควธหนงทจะชวยผตดสนใจโดยการวเคราะหเชงปรมาณเปนความพยายามจะอธบายความจรงทเปนอยในรปแบบทงายตอการเขาใจทสด ลดความซบซอนของแงมมการมองปญหา ซงการวเคราะหเชงปรมาณอาจจะเปนวธงาย ๆ ตงแตการใหคะแนนเปนบวกเปนลบกบปจจยตาง ๆ แลวดวาปจจยเปนมากกวาเปนลบหรอไม หรออาจจะเปนวธการทน าคณตศาสตรและคอมพวเตอรเขามาชวย อยางไรกตามการวเคราะหเชงปรมาณจะมประสทธภาพไดนน สถานการณและเปาหมายของการตดสนใจจะตองก าหนดไวอยางชดเจนกอนแลว คสและคณะ (Kis et al., 2004) ไดวเคราะหระบบสนบสนนการตดสนใจตามโครงการเพอวางแผนการผลตในโรงงานแบบผลตตามค าสงซอ โดยผวจยไดสรางการวางแผนกระบวนการผลตทเสมอนจรง ซงระบบสนบสนนการตดสนใจนไดถกพฒนาขนเปนสวนหนงของโครงการโรงงานดจทลซงเปนโครงการวจยและพฒนาทไดรบการสนบสนนโดยรฐบาลฮงการ ภาพท 2.11 แสดงซอฟตแวรส าหรบการวางแผนทรพยากร ซงเปนซอฟตแวรทสนบสนนการวางแผนตามตวแปรของงาน โดยอาศยกระแสขอมลและกระแสวตถดบทถกปอนเขาไป ซงหนาจอการใชงานของซอฟตแวรชวยใหผใชสามารถวางแผนทตางกนไปตามแตละองคกรในรปแบบของล าดบชนตนไม

ภาพท 2.11 การท างานของระบบจ าลองสถานการณวางแผนทรพยากร นสรา บญสข (2541) มวตถประสงคเพอพฒนาระบบสนบสนนการตดสนใจ ในการจดท าแผนสงซอชนสวน ระบบสนบสนนการตดสนใจนพฒนาขนโดยใชภาษาไมโครซอฟตแอคเซส 4.0 (Microsoft Access 4.0) และวชวลเบสก 4.0 (Visual Basic 4.0) บนไมโครคอมพวเตอร โดยใชความรในเรองระบบสนบสนนการตดสนใจ ระบบสารสนเทศเพอการจดการ ระบบฐานขอมล และระบบการวางแผนความตองการวสด โดยไดสรางโปรแกรมชอเดลแพลน (Del-Plan) ซงสามารถชวยในการค านวณจ านวนชนสวนทตองการสงซอ วนก าหนดสงชนสวน และคะแนนการประเมนผลการสง

 

 

 

 

 

 

 

 

51

มอบชนสวน ซงระบบสนบสนนการตดสนใจนสามารถชวยในการจดท าแผนสงซอชนสวน และการประเมนผลผผลตชนสวน โดยอาศยขอมลจากเงอนไขการสงมอบชนสวน แผนประกอบรายวน วสดคงคลง และยอดสงชนสวนจรง ในการทดสอบประสทธภาพของโปรแกรมกบขอมลจรงของบรษทตวอยางในอดตจ านวนหนง ผลปรากฏวา ระบบสนบสนนการตดสนใจนชวยในการจดท าแผนสงซอชนสวนไดรวดเรวขนอยางมาก และสามารถค านวณจ านวนความตองการสงซอไดใกลเคยงกบปรมาณทตองการใชจรง ซงสงผลใหมลคาสนคาคงคลงลดลงถง 36.36% ตามไปดวย จากการรวบรวมงานวจยทเกยวของทงหมด สามารถน ามาจ าแนกเปนหมวดหมตามลกษณะงานของงานวจยนน ๆ ทเกยวของกบ การออกแบบและพฒนาระบบสนบสนนการตดสนใจส าหรบอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรป ดงแสดงในตารางท 2.6

ตารางท 2.6 การเปรยบเทยบงานวจยทเกยวของกบอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรป

ลกษณะงาน ผวจย (ค.ศ.)

แบบจ าลอง ระบบสนบสนน การตดสนใจ

สถานการณแบบตาง ๆ

ทงองคกร

แชนดรา และครมรา (2000) - - - แพน และคณะ (2009) - - - แมคครอมค และชมซ (2001) - - - โจช (2002) - - - เย และฮง-เชง (2003) - - - เชน และชฮ (2004) - - - เชฟพลเวดา และเอกน (2004) - - - ดาลอฟ (2004) - - - ฮว (2005) - - - กรชชาญชย และวาสศร (2007) - - - ออลกด และเมงเจส (1999) - - - ออลฮาเกอร และเซลดน (2004) - - บอลลว (2004) - - - เทอซ และคาวาลลเออ (2004) - - แชง และมาคาโซรส (2001) - - สรวฒ บรณพร (1997) - - - คส และคณะ (2004) - - นสรา บญสข (2541) - -

งานวจยน

 

 

 

 

 

 

 

 

52

จากตารางท 2.6 พบวา โดยภาพรวมงานวจยสวนใหญจะเนนศกษาในเรองของการพฒนาแบบจ าลอง เพอน ามาออกแบบระบบสนบสนนการตดสนใจ และการวางแผนตามสถานการณตาง ๆ ทแตกตางกนออกไป โดยเนนทกระบวนการท างานของฝายผลตเปนหลก สวนงานวจยทน าเสนอน นอกจากจะสรางแบบจ าลองแลว ยงมการน ามาพฒนาระบบสนบสนนการตดสนใจส าหรบผบรหาร รวมทงมการวางแผนตามสถานการณตาง ๆ โดยเนนทภาพรวมของทงองคกร ไมมงเมนฝายใดฝายหนง เปนการเชอมโยงกนของทกฝายภายในองคกร ซงจะกลาวอยางละเอยดในหวขอวธด าเนนการวจยถดไป

 

 

 

 

 

 

 

 

53

บทท 3 วธด าเนนการวจย

งานวจยนมจดมงหมายเพอออกแบบและพฒนาแบบจ าลองการพยากรณก าไรขององคกรในอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรป และพฒนาระบบสนบสนนการตดสนใจส าหรบผบรหารในอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรป โดยงานวจยนไดศกษาถงภาพรวมทงหมดของ ธรกจในอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรป เพอหาแนวทางของการวเคราะห การวางแผนทางดานก าไร และการวางแผนการด าเนนงาน โดยรายละเอยดของบทนประกอบดวย วธการวจย ประชากรและกลมตวอยาง ตวแปรทท าการวจย เครองมอทใชในการวจย การสรางและหาประสทธภาพของเครองมอ การเกบรวบรวมขอมล และการวเคราะหขอมล ซงมรายละเอยดดงน 3.1 วธการวจย

การวจยนเปนการวจยเชงประยกต ซงจะตองใชความรความเขาใจในกระบวนการท างานของธรกจในอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรป ซงเทคโนโลยทพฒนาขนมาจะตองตอบสนองความตองการพนฐานของผใชงานไดอยางเตมท งานวจยนไดพฒนาระบบสนบสนนการตดสนใจส าหรบผบรหาร เพอตอบสนองความตองการผบรหารในองคกรอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรป ซงวธด าเนนการวจยนไดอาศยแนวทางของวงจรชวตของการพฒนาซอฟตแวรในการด าเนนการ

วงจรชวตของการพฒนาซอฟตแวร คอแนวทางเพอใชท าความเขาใจและเพอใชเปนขนตอนการพฒนาระบบสารสนเทศหรอซอฟตแวรใหส าเรจ ซงขนตอนตาง ๆ ในการพฒนาซอฟตแวรมขนตอนเรมตนตงแตการวางแผนไปจนถงขนตอนการบ ารงรกษาและปรบปรง (Ginige, 2002) ดงแสดงในภาพท 3.1

ภาพท 3.1 วงจรชวตของการพฒนาซอฟตแวร

ส าหรบวธการด าเนนงานของการวจยน ไดดดแปลงมาจากวงจรชวตของการพฒนา

ซอฟตแวร โดยปรบใหเหมาะสมกบการวจย ซงมทงหมด 5 ขนตอน ดงตอไปน

วางแผน วเคราะหความตองการ ออกแบบ พฒนา ทดสอบ

ประเมน น าไปใช บ ารงรกษาและปรบปรง

 

 

 

 

 

 

 

 

54

3.1.1 ขนตอนการวางแผนและวเคราะหความตองการ เปนขนตอนของการก าหนดเปาหมายขององคกร วางแผนตนทน รายได ในกระบวนการท างานตาง ๆ ภายในอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรป โดยการสอบถามขอมลจากผบรหารโดยตรงเพอใหทราบถงการวางแผนงานในองคกร ผวจยไดเกบรวบรวมขอมล ทงจากแหลงปฐมภมและทตยภม แหลงปฐมภมไดขอมลจากการสมภาษณผบรหารระดบสงของบรษทผลตเสอผาส าเรจรปแหงหนงในจงหวดกรงเทพมหานคร ซงมจ านวนพนกงานทงหมด 400 คน แหลงทตยภมไดมาจากขอมลของบรษทดงกลาวทถกเกบรวบรวมไวในระหวางป พ.ศ. 2549-2551 และไดจากการทบทวนวรรณกรรมทเกยวของ ไดแก ต ารา บทความทางวชาการ ผลการวจย เอกสาร และสงตพมพตาง ๆ ทงทเปนภาษาไทยและภาษาตางประเทศ เพอรวบรวมแนวคดในการออกแบบแบบจ าลองการไดก าไรในองคกรของอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรปเพอน ามาจดเรยงขอมลตามล าดบความส าคญ ซงขอมลนนจะเปนขอมลปจจยทมผลกระทบในแตละฝายของอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรป เมอไดขอมลมาตามความตองการ ขนตอนตอไป คอ การก าหนดทางเลอกทจะใชในการแกปญหา เนองจากในบางครงปญหาหนง ๆ ทเกดขนอาจจะมแนวทางหรอวธทจะแกไขไดหลายวธ ดงนนผวจยตองเลอกทจะใหผลประโยชนสงสดแกองคกร ในสวนของการวเคราะหแบบจ าลองการไดก าไรมรายละเอยดตอไปน การสรางแบบจ าลองการไดก าไรของอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรป อาศยความสมพนธของแตละฝายในอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรปซงมความเกยวโยงกนของระบบงานทงหมด ซงประกอบดวย 5 ฝาย ไดแก ฝายการตลาด ฝายผลต ฝายบคคล ฝายการเงน และฝายบญช โดยทฝายการตลาดรบค าสงซอจากลกคา ดงนนการค านวณก าไรจะเรมตนค านวณจากฝายการตลาด

1) ปจจยทเกยวของกบฝายการตลาด คอ จ านวนพนกงานฝายการตลาด คาโฆษณา ซงหากคาโฆษณาเพมขนจะสงผลกระทบตอฝายผลตท าใหมปรมาณการผลตสนคาเพมมากขน เนองจากการโฆษณาสนคามสวนท าใหลกคาเพมขนท าใหยอดขายเพมขน จงตองมการจางงานเพมขน มคาแรงเพมขน สงผลกระทบไปทฝายการเงน เมอมรายรบเขามาฝายบญชตองค านวณรายไดทเพมเขามาสงผลท าใหกระบวนการตดสนใจทเกดขนภายในระบบมปรมาณเพมขน ในทางตรงกนขามหากมการลดจ านวนพนกงานฝายการตลาดหรอลดคาโฆษณา จะสงใหมยอดขายทลดลง ซงสงผลกระทบตอการผลตสนคาในปรมาณทลดลง สงผลกระทบทฝายบคคล ท าใหมการจางงานลดลง คาแรงลดลง สงผลกระทบไปทฝายการเงนท าใหเงนทนลดลง ฝายบญชมการคดค านวณรายไดทลดลง ดงแสดงในภาพท 3.2

 

 

 

 

 

 

 

 

55

ภาพท 3.2 ความสมพนธของแตละกจกรรมการท างานฝายการตลาด

2) ปจจยทเกยวของกบฝายผลต คอ ปรมาณวตถดบทเพมขนหรอลดลง ฝายการผลตของอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรปใหความส าคญทแผนกการออกแบบ ตดเยบ คลงสนคา และการจดสง เมอรบค าสงซอจากฝายการตลาด จะสงผลตอฝายผลตท าใหตองมการจดหาวตถดบ หากมการเพมหรอลดการผลตจะสงผลกระทบตอปรมาณการผลตของฝายผลต ท าใหมการจางงานโดยฝายบคคลเพมขนหรอลดลง นอกจากนนยงสงผลกระทบตอคาท างานลวงเวลาของพนกงาน ท าใหฝายการเงนตองค านงถงตนทนทางดานการเงนทเปลยนแปลง ฝายบญชมรายรบ-รายจายทเปลยนแปลงดวยเชนเดยวกน ดงแสดงในภาพท 3.3

ภาพท 3.3 ความสมพนธของแตละกจกรรมการท างานฝายผลต

 

 

 

 

 

 

 

 

56

3) ปจจยทเกยวของกบฝายบคคลคอ จ านวนพนกงานขององคกร สงผลตอกจกรรมภายในกระบวนการตดสนใจทเกดขนภายในการท างานของแตละฝายซงมการเชอมโยงถงกนทงระบบ เมอมการเพมจ านวนพนกงาน จะสงผลกระทบตอปรมาณการผลตของฝายผลต ยอดขายของฝายการตลาด รายไดของฝายบญช ทน/ก าไร ของฝายการเงน รวมถงคาใชจายในการจางแรงงานทตองเพมขนดวย ในทางกลบกน เมอมการลดจ านวนพนกงานลง สงผลกระทบตอปรมาณการผลต อาจท าใหการผลตไมเพยงพอตอความตองการของตลาด ยอดขายฝายการตลาด รายไดของฝายบญช ทน/ก าไร ของฝายการเงนมปรมาณทลดลง ดงแสดงในภาพท 3.4

ภาพท 3.4 ความสมพนธของบคลากรในแตละฝาย

4) ปจจยทเกยวของกบฝายการเงน คอ เงนทนทเพมขนหรอลดลง เชน เงนทนดานเครองจกร เมอมการเพม/ลดจะสงผลตอฝายผลต เงนทนดานการสงเสรมการตลาดหรอการโฆษณาจะสงผลไปยงฝายการตลาด ซงจะสงผลไปยงกจกรรมอน ๆ ของกระบวนการตดสนใจทเกดขนภายในแตละฝายซงมการเชอมโยงถงกนทงระบบ ดงนนเมอมการเพมหรอลดเงนทน จะสงผลกระทบตอผลการผลตของฝายผลต ยอดขายของฝายการตลาด รายไดของฝายบญช ตนทนก าไรของฝายการเงน รวมถงคาใชจายในการจางแรงงานดวย ดงแสดงในภาพท 3.5

 

 

 

 

 

 

 

 

57

ภาพท 3.5 ความสมพนธของแตละกจกรรมการท างานฝายการเงน

5) ปจจยทเกยวของกบฝายบญช คอ เมอมยอดขายเพมขน สงผลตอการผลตตองผลตในปรมาณทเพมขน ฝายบคคลตองมการจางงานทมากขน ท าใหเงนทนตองเพมขน รายรบ-รายจาย ในฝายบญชกเพมมากขนเชนเดยวกน หากมยอดขายทลดลง สงผลตอการผลตท าใหปรมาณการผลตลดลง ท าใหฝายบคคลจางงานลดลง ทนของฝายการเงนมปรมาณทลดลง ดงแสดงในภาพท 3.6

ภาพท 3.6 ความสมพนธของแตละกจกรรมการท างานฝายบญช จากความสมพนธทง 5 ฝายดงกลาวขางตน สามารถสรปปจจยทใชในการวจยไดดงตารางท 3.1

 

 

 

 

 

 

 

 

58

ตารางท 3.1 ปจจยทใชในระบบสนบสนนการตดสนใจ

3.1.2 ขนตอนการออกแบบ จะเรมตงแตการออกแบบกรอบการท างานของระบบสนบสนน

การตดสนใจส าหรบผบรหารในอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรปซงแสดงในภาพท 3.7 ผวจยไดออกแบบ โดยอาศยขอมลจากฝายตาง ๆ ในองคกรแหงหนงซงมทงหมด 5 ฝาย ไดแก ฝายบญช ฝายการเงน ฝายบคคล ฝายผลต และฝายการตลาด

ระบบสนบสนนการตดสนใจส าหรบผบรหารดงกลาว เปนระบบทประยกตใชงานเทคโนโลยเวบ ซงมองคประกอบ 3 สวนหลกดงแสดงในภาพท 3.7 ไดแก สวนการระบตวตนของบคคลและสทธการเขาใชงาน สวนตวแบบการท านายผลก าไร และสวนการอนมานความร ซงแตละสวนมรายละเอยดการท างานดงน

ปจจยทผใชตองก าหนด (user-defined variables)

ฝายการตลาด - คาโฆษณา ยอดขาย จ านวนพนกงาน และคาแรงเฉลยตอเดอน ฝายผลต - ชวโมงการท างาน คาเครองจกร คาแรงรวม ราคาขาย จ านวน

ชนทผลต คาวตถดบ คาโสหย จ านวนพนกงาน คาแรงเฉลยตอเดอน

ฝายบคคล - คาใชจาย จ านวนพนกงาน และคาแรงเฉลยตอเดอน ฝายบญช - จ านวนพนกงาน และคาแรงเฉลยตอเดอน ฝายการเงน - เงนทน/เงนก จ านวนพนกงาน และคาแรงเฉลยตอเดอน

ปจจยทระบบก าหนดไวแลว (pre-defined variables)

วธการพยากรณทเหมาะสมของแตละปจจย

ผลลพธทได การประมาณการรายได ตนทน และก าไร

 

 

 

 

 

 

 

 

59

ภาพท 3.7 กรอบการท างานของระบบ

1) การระบตวตนของบคคลหรอสทธการเขาใชงาน ระบบทพฒนาขนมานจะมสวนในการระบตวตน ซงนอกจากจะปองกนผบกรกแลว ยงมหนาทเพอจ ากดสทธในการเขาใชงานของแตละบคคลอกดวย โดยระบบจะมการประมวลผลและแสดงผลในรปแบบทแตกตางกนตามสทธของผใชแตละคน เชน ผบรหารสงสดสามารถเขาถงคลงขอมลทงหมดขององคกร ขณะทผจดการแตละฝายจะเขาถงฐานขอมลของฝายนนหรอฐานขอมลของฝายอนทไดรบสทธในการเขาถงไดเทานน ซงรปแบบนเปนรปแบบทวไปของกฎการเขาถงขอมล ในกรอบการท างานของระบบนน การก าหนดสทธการเขาใชงานจะแบงออกเปน 2 สวน คอ สวนของผจดการฝายและสวนของผบรหารสงสด โดยผจดการฝายสามารถปรบเปลยนและบนทกขอมลลงในฐานขอมลของฝายทตนเองบรหารได รวมทงสามารถเขาถงขอมลและวเคราะหผลลพธของฝายตนไดเทานน โดยผลลพธทไดจะมสวนชวยในการสนบสนนการตดสนใจเพอเพมมลคาใหกบองคกรหรอพนกงานของฝายได ขณะทผบรหารสงสดจะไดรบขอมลสรปผลทางกระบวนการทางธรกจของทกฝาย เพอใชในการตดสนใจเชงกลยทธส าหรบองคกรตอไป

2) ตวแบบการท านายผลก าไร ระบบไดใชการค านวณทางคณตศาสตรเพอใชสราง ตวแบบในการคาดการณก าไร การค านวณทางคณตศาสตรทใชในเบองตนคอ เทคนคสมการถดถอยรปแบบตาง ๆ โดยขอมลทน ามาวเคราะห คอ ขอมลของบรษทเสอผาส าเรจรปบรษทหนง ซงเกบขอมลตวอยาง 3 ปยอนหลงในทก ๆ เดอน ขอมลเหลานไดถกจดเกบลงในฐานขอมลแยกตามฝายตาง ๆ ขององคกร ซงเปนขอมลตวเลขของปจจยตาง ๆ เชน ตนทนของวตถดบ จ านวนพนกงานแตละฝาย คาแรงเฉลยของพนกงาน และยอดขายทไดในแตละเดอน เปนตน

3) สวนอนมานความรทเกดขนมาใหม ในสวนของการอนมานความรนนเกดจาก

 

 

 

 

 

 

 

 

60

แนวคดทวา การใชตวแบบในการคาดการณอาจมความคลาดเคลอนซงผลลพธทไดจากการคาดการณอาจขนอยกบพนฐานความรของผมประสบการณทางดานการบรหารจดการ นอกจากนปจจยทางดานอน ๆ เชน สภาวะทางการเมอง ทางเศรษฐกจและทางสงคม อาจสงผลกระทบตอตนทนวตถดบในอตสาหกรรมเสอผาส าเรจรปได ดงนน สวนการอนมานความรซงเกดขนมาใหมน เปนสงจ าเปนมาก เพอท าใหระบบมความคลาดเคลอนนอยลง ในสวนนจะประยกตใชความรจากขอมลทไดรบจากตวแบบการคาดการณก าไร ซงจะชวยปรบปรงความเทยงตรงของระบบโดยรวมได ผลลพธทไดจากกระบวนการอนมานความรนกคอ แผนการประมาณการส าหรบผจดการฝายหรอผบรหารสงสดทงการตดสนใจแบบกลมและแตละบคคล

ผวจยไดออกแบบการท างานของระบบตามกรอบการท างานของระบบ ซงโครงสรางของระบบแสดงในภาพท 3.8 ประกอบดวย การจดการผใช การจดการฝาย การจดการปจจย การจดการตนทน แบบจ าลองสถานการณ และแบบจ าลองตามการตงเปาหมาย ซงมรายละเอยดดงน

1) การจดการผใชงาน ผใชงานของระบบแบงเปนสองประเภท คอ ผจดการฝายซงเปนผวางแผนตนทนของฝาย และ ผบรหารสงสดซงเปนผมความช านาญและมความเขาใจในวธการวางแผนรายได ตนทน ในภาพรวมเปนอยางด โดยสวนจดการผใช จะแบงออกเปน 3 สวนยอย คอ สวนการจดการสทธในการเขาถงขอมล สวนการจดการเงอนไขในการพจารณาตนทนและรายไดของผใชระบบ และสวนวธการพจารณาตนทน รายได โดยก าหนดตวแปรพจารณาส าหรบพจารณาตนทน รายไดแตละปจจย ซงผใชแตละฝายสามารถก าหนดและปรบแตงวธการค านวณและการตดสนใจในการเลอกสมการของแตละปจจยได 2) การจดการฝาย ในสวนนเปนสวนทใชจดการรายละเอยดของฝายในองคกร รหสฝาย ชอฝายทงภาษาไทยและภาษาองกฤษ ผใชงานสามารถ เพม เรยกด แกไขและลบขอมลดงกลาวได 3) การจดการปจจย เปนสวนส าหรบในการบนทก เรยกดและแกไขขอมล โดยจะก าหนดรหสของปจจย ชอปจจยทงภาษาไทยและภาษาองกฤษ 4) การจดการตนทน ในสวนนเปนสวนทใชจดการขอมลรายได ตนทน ของแตละปจจย โดยจะมการจดเกบวาแตละปจจยมตนทนเทาใด ตามเดอนและป ทตองการบนทก ตามฝาย รายละเอยดตาง ๆ ของขอมล เพอใชส าหรบการบนทกขอมลของผใช ซงมการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา เมอมการเพมขอมลตนทน รายได รวมทงเงอนไขตาง ๆ ทผใชก าหนด โดยแบงเปนสวนยอย ๆ คอ

- การเพม ลบ แกไข ขอมลรายได ตนทน เปนสวนส าหรบการบนทก ลบ แกไข ขอมลเพอใชในการอางอง เรยกดประกอบการพจารณาขอมลยอนหลง หรอน าไปใชในการวางแผนตามสถานการณส าหรบการพยากรณขอมลในอนาคตได

 

 

 

 

 

 

 

 

61

ภาพท 3.8 โครงสรางของระบบสนบสนนการตดสนใจส าหรบผบรหาร ในอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรป

- การคนหาขอมล รายได ตนทน เปนสวนงานส าหรบการเรยกดขอมล โดยสามารถเรยกดตามเงอนไขทผใชก าหนด ตามเดอน ป และรหสปจจย - การน าเขาไฟล เปนสวนงานส าหรบการน าเขาขอมล เพอบนทกขอมลตนทนของแตละเดอน แตละปจจย ท าใหผใชงานสะดวกตอการน าเขาไฟลขอมล โดยไมตองท าการกรอกขอมลทมจ านวนของขอมลทมหาศาล ซงสามารถน ามาประกอบกบการตดสนใจในการวางแผนตามสถานการณได โดยบนทกตามเงอนไขทระบบก าหนด - การสงออกไฟล เปนสวนงานส าหรบการสงออกขอมล เพอแกไขขอมลได เมอการน าเขาเกดผดพลาด ท าใหผใชงานสะดวกตอการแกไข และน าเขาไฟลขอมล เพอการบนทก โดย

ระบบสนบสนนการตดสนใจ

การจดการ ผใช

การจดการ ฝาย

การจดการ ปจจย

การจดการ ตนทน

แบบจ าลองสถานการณ

เพม ลบ แกไข

คาการตงเปาหมาย วางแผนทงองคกร

คนหา

เลอกเดอน

แกไข ค านวณ สทธ

น าเขาไฟล

สงออก คาท านาย

แกไขขอมล

ค านวณ กราฟ

เลอก

เดอน/ป

FORMAT: Text (Tab delimited) (*.txt) คอ ไฟลนามสกล .txt

ขอมลปจจย ตนทน รายได

ขอมลปจจย ตนทน รายได

แกไขขอมล

ค านวณ กราฟ

เลอก

เดอน/ป

แบบจ าลองตามการตงเปาหมาย

วางแผนตามฝาย

เลอกสมการ

ค านวณ

.CSV

 

 

 

 

 

 

 

 

62

ไมตองกลบแกไขขอมลในหนาแกไขและคนหา ซงสามารถสงออกไฟลไดตามเงอนไขทระบบก าหนด โดยไฟลดงกลาวสามารถน าไปใชไดกบโปรแกรมประยกต เชน ไมโครซอฟตเอกเซล โอเพนออฟฟต สเปรดชทได - คาท านาย เปนสวนงานส าหรบการบนทกขอมลของการเลอกสมการ เพอใชในการอางอง เรยกดประกอบการพจารณาการวางแผนตามสถานการณทงองคกรและตามฝายได หรอเรยกดประกอบการพจารณาการตงเปาหมายไดเมอขอมลผานการประมวลผลเรยบรอยแลว ในสวนของคาท านายผใชงานสามารถแกไข และเปลยนแปลงอยตลอดเวลาได โดยมใหเลอกทงหมด 8 สมการ โดยสามารถดจากคาความคลาดเคลอนทเหมาะสมทสดของแตละปจจย 5) แบบจ าลองตามสถานการณ เปนขนตอนในการวางแผนตามสถานการณ โดยการวางแผนตนทน รายได เพอเพมผลก าไรใหกบองคกร หรอการวางแผนตามสถานการณของเปาหมายตาง ๆ รวมทงเงอนไขของขอมลทผใชแตละคนก าหนด ตามเดอน ป ซงแบงเปนสวนยอย ๆ คอ - การวางแผนทงองคกร เปนสวนงานส าหรบการวางแผนขอมลของทงองคกร ซงสามารถบนทก เรยกด แกไข ขอมลเพอใชเรยกดประกอบกบการพจารณาขอมลในอดต ปจจบน และอนาคตได ซงขอมลดงกลาวไดผานการประมวลผลจากสมการทเหมาะสม

- การรายงาน เปนขนตอนในการเรยกดขอมลในรปแบบรายงานตาง ๆ โดยระบบเปก าหนดเงอนไขตาง ๆ ทจ าเปนใหสอดคลองกบหวขอของรายงาน เพอจ าแนกกลมขอมลทตองการ ระบบจะแสดงรายละเอยดของรายงานตาง ๆ ใหผใชงาน โดยผานทางจอภาพ สวนของรายงานนประกอบดวย รายงานจ านวน 2 รายงาน ไดแก

รายงานท 1 รายงานเงอนไขในการพจารณาขอมลรายได ตนทน ตามฝาย เปนรายละเอยดของเงอนไขในการพจารณา ตามเดอน ป โดยผใชงานระบบ สามารถก าหนดเงอนไขการพจารณาได ซงรายงานดงกลาวจะแสดงเปนกราฟคเวยท

รายงานท 2 รายงานเงอนไขในการพจารณาขอมลรายได ตนทน และก าไร เปนการแสดงรายงานสรปเงอนไขในการพจารณาขอมลตามเดอน ป โดยผใชระบบก าหนดเดอน ป ทตองการเรยกด ซงกราฟเสนทแสดงออกมาจะมขอมลยอนหลง 5 เดอน และขอมลทผใชไดเลอกตามเงอนไขปจจบนได - การวางแผนแตละฝาย เปนสวนงานส าหรบในการบนทก เรยกด แกไขขอมลแตละฝาย โดยบนทกตามเงอนไขทผใชก าหนดตามเดอน ป และสรางฐานขอมลซงอยในรปของเมตรกซของขอมลแตละฝาย 6) แบบจ าลองตามการตงเปาหมาย เปนขนตอนในการวางแผนตามการตงเปาหมาย โดยการวางแผนตนทน รายได เพอเพมผลก าไรใหกบองคกร ซงผใชสามารถก าหนดเงอนไขของขอมล ตามเดอน ป ซงแบงเปนสวนยอย ๆ คอ

 

 

 

 

 

 

 

 

63

- ผลลพธการตงเปาหมาย เปนสวนงานส าหรบในการเรยกด แกไขขอมลการตงเปาหมาย โดยผใชสามารถก าหนดตามเดอน ป ซงขอมลแตละปจจยจะเปลยนแปลงไปตามการตงเปาหมายของผใชงาน นอกจากนนผใชยงสามารถระบไดวาไมตองการใหปจจยใดเกดการเปลยนแปลงไป - คาเรมตน เปนสวนงานส าหรบในการเรยกด ขอมลทมอยในปจจบน โดยผใชสามารถก าหนดตามเดอน ป ซงขอมลในแตละเดอน ป จะเปลยนแปลงไปตามขอมลทมอยในปจจบน

- คาจรงหรอคาคาดการณเพอใชในการเปรยบเทยบ เปนสวนงานส าหรบในการเรยกดขอมลในอดตหรอขอมลในอนาคตได โดยผใชสามารถก าหนดเดอน ป ทจะเปรยบเทยบได

รายละเอยดของขนตอนการออกแบบอน ๆ ไดแก แผนภาพการไหลของขอมล การวเคราะหการไหลขอมล ผงงานระบบ ฐานขอมลของระบบสนบสนนการตดสนใจ และการออกแบบสวนประสานงานผใชในการน าเขาขอมล แสดงในภาคผนวก ข.

3.1.3 ขนตอนการพฒนา ระบบสนบสนนการตดสนใจส าหรบผบรหารในอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรป พฒนาอยในรปแบบของโปรแกรมประยกตบนเวบ ซงสามารถแสดงผลทงภาษาไทยและภาษาองกฤษ ระบบดงกลาวพฒนาโดยภาษาพเอชพ และใชฐานขอมลมายซควอล

การใชงานระบบเรมจากการเขาสระบบ ซงจะแบงผใชออกเปน 7 ระดบ คอระดบผดแลระบบ ผจดการฝายทงหมด 5 ฝาย และผบรหารสงสด เมอเขาสหนาจอการใชงาน ซงในการใชงานระบบนจะแบงเปนการใชงานตามฝาย และผบรหารสงสด ในการใชงานตามฝายนน ผใชสามารถวางแผนขอมลรายได และตนทนได

การจดการฝาย จะแบงเปน การเพมขอมล แกไข และลบขอมล ซงในการเพมขอมลฝายน ผใชสามารถกรอกขอมลรหสฝายทตองการ และใสขอมลฝายโดยการใสเปนชอภาษาไทย และภาษาองกฤษ ระบบจะท าการบนทกขอมลฝายใหโดยอตโนมต

การจดการปจจย จะแบงเปน การเพมขอมล แกไข และลบขอมล ซงในการเพมขอมลปจจยน ผใชสามารถเลอกขอมลฝายทตองการ เลอกสถานะปจจย และใสขอมลปจจยโดยการใสเปนชอภาษาไทย และภาษาองกฤษ ซงระบบจะท าการบนทกขอมลปจจยให

การจดการตนทน สามารถท าไดโดยการเลอกฝาย แลวเลอกเดอน ป เลอกรหสปจจย และท าการใสขอมลตนทน ระบบจะท าการเพมขอมลตามจ านวนนน ในสวนนผใชสามารถ เพม ลบ รายการตาง ๆ ได

การคนหานน สามารถคนหาขอมลตาง ๆ ทอยในระบบได โดยใชเงอนไขไดมากกวา 1 เงอนไข

 

 

 

 

 

 

 

 

64

การน าเขาไฟล สามารถน าเขาไฟลโดยไฟลทน าเขาเปนไฟลนามสกล .txt และแยกแตละสวนดวยแทป (Tab) ตามดวยรปแบบการน าเขาไฟล คอ ป (ค.ศ.) เดอน รหสปจจย ตนทน ระบบจะท าการบนทกขอมลลงฐานขอมลใหโดยอตโนมต

การสงออกไฟล สามารถสงออกไฟลโดยไฟลทสงออกเปนไฟลนามสกล .csv เมอผใชเลอกฝาย เดอน และรหสปจจย ระบบจะสรางไฟล .csv ใหโดยอตโนมต

การประมาณการขอมลรายได ตนทน และก าไร โดยสามารถเลอกวธการพยากรณทเหมาะสมของแตละปจจย จาก 8 วธทมในระบบ โดยพจารณาจากคาความคลาดเคลอนของการพยากรณทนอยทสด ซงตวแบบการพยากรณทเหมาะสมของแตละปจจย ระบบจะค านวณใหโดยอตโนมตเมอมขอมลปจจยใหมเขามาในระบบ

แบบจ าลองตามสถานการณ ผใชสามารถวางแผนตามสถานการณได โดยแบงการใชงานออกเปนสองสวน คอ การวางแผนทงองคกร และวางแผนตามฝาย ซงในการวางแผนทงองคกรผใชคอผบรหารสงสด สามารถเลอกขอมลเดอน ป ทตองการ โดยระบบจะท าการค านวณคาจรง คาคาดการณ โดยอตโนมต และผใชสามารถเลอกไดวาจะตรวจสอบขอมลรายได ตนทนในชวงเดอนใด ปใด อยางไรกตามระบบสามารถเรยกดขอมลยอนหลง 5 เดอน โดยระบบจะแสดงผลลพธใหแกผใชเปนกราฟคเวยท และกราฟเสนตรง การวางแผนตามฝาย มทงหมด 5 ฝาย ผใชงานแตละฝาย คอ ผจดการฝาย นน ๆ สามารถวางแผนในแตละฝาย โดยดจากขอมลจรง ทแสดงในแตละปจจย เมอตองการวางแผนขอมลก าไรของเดอน และปนน ๆ สามารถกรอกขอมลทตองการวางแผนไดในแตละปจจย ผลลพธทไดจะแสดงไวทางดานขวาซงเปนในสวนของผลผลต ดงนนผจดการของแตละฝาย สามารถตดสนใจไดวา เมอเพมหรอลดปจจยใด จะท าใหผลผลตทได เพมขนหรอลดลง ตามมา โดยระบบจะท าการค านวณใหโดยอตโนมต

แบบจ าลองตามการตงเปาหมาย ผใชสามารถวางแผนตามการตงเปาหมายได โดยระบบจค านวณคาจรงและคาคาดการณใหอตโนมต ซงผบรหารสงสด สามารถวางแผนตามเดอน ป ทตองการได โดยการกรอกขอมลในชองของการตงเปาหมาย ระบบจะค านวณคาใหโดยอตโนมต ซงดไดจากคาทเปลยนแปลงไปของแตละปจจยนน ๆ

3.1.4 ขนตอนการทดสอบและประเมนระบบ งานวจยชนนไดทดสอบระบบสนบสนนการตดสนใจส าหรบผบรหารในอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรปทออกแบบและพฒนาขน โดยทดสอบกบบรษทผลตเสอผาส าเรจรปแหงหนงในจงหวดกรงเทพมหานคร ซงขอมลทใชในการทดสอบเปนขอมลของป พ.ศ. 2549-2551 ระยะเวลา 3 ป เพอใชประเมนระบบในแงของความถกตอง ส าหรบการประเมนระบบในแงของความสามารถในการใชงานจะใชผเชยวชาญทงหมด 6 ทาน ซงมต าแหนง หวหนาฝายการตลาด หวหนาฝายผลต หวหนาฝายบคคล หวหนาฝายการเงน หวหนาฝายบญช และ

 

 

 

 

 

 

 

 

65

ผบรหารสงสดเพอประเมนความสามารถของการใชงานไดของระบบ ทงหมด 7 ดาน ไดแก ดานประสทธผล ดานประสทธภาพ ดานความยดหยน ดานความสามารถในการเรยนร ดานความสามารถในการจดจ าได ดานความผดพลาด/ความปลอดภยในการใชงาน และดานความพงพอใจ

3.1.5 ขนตอนการน าไปใชงานและบ ารงรกษา ระบบสนบสนนการตดสนใจส าหรบผบรหารในอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรปไปใชงานกบบรษทแหงหนงในกรงเทพมหานคร ซงพบวา ผใชงานสามารถปรบเปลยนปจจยไดตามความตองการ ซงปจจยในแตละฝาย สามารถเพม ลบ แกไข ขอมลได ซงระบบทถกน าไปใชงานนสามารถรองรบการวางแผนตามสถานการณและการวางแผนตามเปาหมายส าหรบสนบสนนการตดสนใจของผบรหารสงสดและผจดการฝายได 3.2 ประชากรและกลมตวอยาง

ผวจยไดเลอกศกษาขอมลบรษทผลตเสอผาส าเรจรปประเภท ออกแบบเอง ผลตเอง สงขายเอง เนองจากการประกอบกจการของอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรปมความเปนระบบและมขอมลทเกยวของกบโครงสรางขององคกรการบรหารงานทเหมอนกน

ผเชยวชาญทงหมด 6 ทาน ไดแก หวหนาฝายการตลาด หวหนาฝายผลต หวหนาฝายบคคล หวหนาฝายการเงน หวหนาฝายบญช และผบรหารสงสด ซงผเชยวชาญดงกลาวเปนผประเมนการใชงานไดของระบบ โดยเปนผเชยวชาญจากบรษทแหงหนงในอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรปของประเทศไทยทเปนสมาชกสมาคมอตสาหกรรมเครองนงหมไทย (Thai Garment Manufacturers Association: TGMA) จ านวนพนกงานในบรษทรวมประมาณ 400 คน 3.3 ตวแปรทท าการวจย

ปจจยทงหมดทใชในการวจย ไดแก รายได และ ตนทน ไดจากการเกบรวบรวมขอมลจรง รวมทงขอมลจากเอกสารในการทบทวนวรรณกรรมทเกยวของ ส าหรบความสมพนธของตวแปรกบก าไรสามารถสรปไวดงแสดงในตารางท 3.2

ตวแปรทใชในการศกษามดงน 1) ตวแปรอสระ คอ ตวแปรทไมสามารถควบคมได มผลกระทบกบตวแปรตาม 2) ตวแปรตาม คอ ตวแปรทมผลเปลยนแปลง เนองจากตวแปรตน คอ รายได ตนทน และผลก าไร ซงจะน าไปสความสามารถในการแขงขนของอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรปในประเทศไทย

 

 

 

 

 

 

 

 

66

ตารางท 3.2 ความสมพนธของตวแปรทเกยวของกบก าไร

ล าดบ ตวแปรทเกยวของ ปจจย

1 คาโฆษณา ปจจยดานลบ 2 ยอดขาย ปจจยดานบวก 3 จ านวนพนกงานฝายการตลาด ปจจยดานลบ 4 คาแรงเฉลยฝายการตลาดตอเดอน ปจจยดานลบ 5 ชวโมงการท างาน ปจจยดานลบ 6 คาเครองจกร ปจจยดานลบ 7 คาแรงรวม ปจจยดานลบ 8 ราคาขาย ปจจยดานบวก 9 จ านวนชนทผลต ปจจยดานลบ

10 คาวตถดบ ปจจยดานลบ 11 คาโสหย ปจจยดานลบ 12 จ านวนพนกงานฝายผลต ปจจยดานลบ 13 คาแรงเฉลยฝายผลตตอเดอน ปจจยดานลบ 14 คาใชจาย ปจจยดานลบ 15 จ านวนพนกงานฝายบคคล ปจจยดานลบ 16 คาแรงเฉลยฝายบคคลตอเดอน ปจจยดานลบ 17 จ านวนพนกงานฝายบญช ปจจยดานลบ 18 คาแรงเฉลยฝายบญชตอเดอน ปจจยดานลบ 19 เงนทน/เงนก ปจจยดานบวก 20 จ านวนพนกงานฝายการเงน ปจจยดานลบ 21 คาแรงเฉลยฝายการเงนตอเดอน ปจจยดานลบ

3.4 เครองมอทใชในการวจย

ในงานวจยชนน ผวจยไดใชวธการสมภาษณแบบกงโครงสรางและสอบถามผบรหารระดบสงขององคกรอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรปโดยใชแบบสอบถามเปนเครองมอในการเกบรวบรวมขอมลการประเมนความพงพอใจตอการใชงานระบบสนบสนนการตดสนใจส าหรบผบรหารในอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรป โดยน าไปสอบถามผเชยวชาญทงหมด 6 ทาน ไดแก ผจดการ

 

 

 

 

 

 

 

 

67

ฝายทงหมด 5 ฝาย คอ ฝายการตลาด ฝายผลต ฝายบคคล ฝายการเงน และฝายบญช รวมทงผบรหารสงสด ซงมขนตอนในการเกบรวบรวมขอมล ดงน

ผวจยไดศกษาและก าหนดแนวทางของปญหาการวจยเรอง “การพฒนาระบบสนบสนนการตดสนใจส าหรบผบรหารในอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรป ” โดยมงศกษาเพอตองการใหอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรป มผลก าไรสงสดในภาพรวมของทงองคกร

การศกษาครงนใชวธการวจยเชงปรมาณ รวมกบการวจยเชงคณภาพ เพอใหไดขอมลในเชงสถตมาใชเปนเครองมอในการวเคราะห และจดระดบความส าคญของปจจยทสงผลตอก าไรทงองคกร รวมกบการใชการทดลอง โดยการสมภาษณกงโครงสรางเพอใหไดขอมลเกยวกบความคดเหนและมมมองทเกยวของกบปจจยทงหมดทสงผลตอความสามารถในการใชงานของระบบสนบสนนการตดสนใจมาใชส าหรบวเคราะหขอมลตลอดจนใชตความขอมลและศกษาความตองการตาง ๆ ทเกยวของ ส าหรบเครองมอในการออกแบบแบบจ าลองและการพฒนาระบบสนบสนนการตดสนใจ มดงน 1) ดานฮารดแวร

- ซพย (CPU) Intel Core 2 Duo 1.8 GHz. - หนวยความจ า (Memory) 2 GB Windows Vista Ultimate - ฮารดดสก (Hard disk) 90 GB - การดจอ Intel® 965 Express Chipset Family

2) ดานซอฟตแวร ซอฟตแวร หรอโปรแกรมประยกตทใชในการพฒนาระบบ ไดแก - ภาษาพเอชพ (PHP: Hypertext Preprocessor) เปนภาษาสครปตทประมวลผลทฝงเซรฟเวอร แลวสงผลลพธไปแสดงผลทฝงไคลเอนผานบราวเซอร - อารแจก (Ajax: Asynchronous JavaScript and XML) เปนภาษาทใชในการโปรแกรมโดยเปนชดของเทคโนโลยตาง ๆ ทท างานรวมกนระหวางจาวาสครปต และเอกซเอมแอล โดยมหลกการท างาน 2 ประเดนหลก คอ การปรบปรงหนาจอแบบบางสวน และการตดตอสอสารกบเครองผใหบรการ (server) โดยทผใชไมตองหยดการท างานเพอรอการประมวลผลจากเครองผใหบรการ

- เวกา (Weka) เปนโปรแกรมซงท าหนาทในการสรางสมการเชงเสนหลายตวแปรเพอใชในการค านวณ

 

 

 

 

 

 

 

 

68

3.5 การเกบรวบรวมขอมล

การเกบรวบรวมขอมลแบงเปน 2 สวน คอ การเกบรวบรวมขอมลเพอใชในการวเคราะหปญหากอนทจะพฒนาระบบ และการเกบรวบรวมขอมลเพอใชในการทดสอบระบบ

3.5.1 การเกบขอมลเพอใชในการวเคราะหปญหา โดยเกบรวบรวมขอมลจาก 2 แหลง คอ 1) เกบรวบรวมขอมลจากแหลงขอมลปฐมภม โดยใชแบบสอบถามเปนเครองมอในการรวบรวมขอมล ซงจะสงใหผบรหารระดบสงและหวหนาฝายของบรษทในอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรปเปนผกรอกเอง และการสมภาษณผบรหารในเชงลก โดยการซกถามและสอบถามขอมลของแตละฝายภายในบรษทโดยก าหนดประเดนค าถาม ดงน 1.1) ลกษณะและสาเหตของปญหาทเกดขนกบภายในองคกรของอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรป 1.2) ปจจยทสงผลตอการเพมผลก าไรในองคกร ประกอบดวยปจจยใดบาง แตละ

ปจจยมความสมพนธกนอยางไรในแตละฝาย 2) เกบรวบรวมขอมลจากแหลงขอมลทตยภม โดยศกษาขอมลของโครงสรางองคกรทง

ความหมายในเชงทฤษฎ แนวทางการปฏบต วตถประสงคในการพฒนาแบบจ าลองและระบบสนบสนนการตดสนใจส าหรบผบรหารเพอน าไปใชงาน ปจจยทมผลกระทบตอการใชงานในองคกร พรอมทงขอมลในอดตของแตละปจจย รวมทงเกบขอมลทางสถตทมผวจยคนอน ๆ หรอหนวยงานตาง ๆ ทเกยวของไดท าการศกษาเกบรวบรวมไว

3.5.2 การเกบรวบรวมขอมลเพอทดสอบความสามารถในการใชงานไดของระบบทพฒนาขน อาศยแบบสอบถามจ านวน 6 ชด เพอสอบถามผบรหารระดบสง ผจดการฝายการตลาด ผจดการฝายผลต ผจดการฝายบคคล ผจดการฝายการเงน และผจดการฝายบญช ซงแบบสอบถามดงกลาวตองน าไปสอบถามหลงจากท าการพฒนาระบบสนบสนนการตดสนใจเรยบรอยแลว โดยการก าหนดเกณฑการใหคะแนน จะใชเกณฑความเบยงเบนตามมาตรฐานใหคะแนนชวงความรสกเทา ๆ กน เปน 4 ชวงแบบตอเนอง เรยกวา “Arbitrary Weighting Method” ซงไดก าหนด ดงตอไปน

ระดบความคดเหน ระดบคะแนน เหนดวยมากทสด 4 เหนดวยมาก 3

เหนดวยนอย 2

เหนดวยนอยทสด 1

 

 

 

 

 

 

 

 

69

เหตผลทมการก าหนดระดบความคดเหนเปน 4 ชวง เนองจากตองการใหผตอบแบบสอบถามประเมนความพงพอใจในความคดเหนเอนเอยงไปในดานใดดานหนง ทงนท าใหผลการประเมนมความชดเจนและไมเปนกลางเกดขน การแปลผลแบบสอบถามวดระดบความสามารถในการใชงานไดของระบบ แบงเปน 4 ระดบ คอ มากทสด มาก นอย และนอยทสด โดยมเกณฑพจารณาจากคาคะแนนเฉลยในแตละระดบชน ดวยการค านวณอนตรภาคชน ดงน

สตรการค านวณอนตรภาคชน = = คาอนตรภาคชนทได = 0.75

จากการค านวณขางตน สามารถก าหนดระดบความสามารถในการใชงานได ดงน คะแนน 3.25 – 4.00 หมายถง มากทสด คะแนน 2.50 – 3.24 หมายถง มาก คะแนน 1.75 - 2.49 หมายถง นอย คะแนน 1.00 – 1.74 หมายถง นอยทสด

3.6 การวเคราะหขอมล

3.6.1 วเคราะหการออกแบบตวแบบจ าลองการพยากรณก าไร ในงานวจยนไดวเคราะหคาเฉลยรอยละของความคลาดเคลอนสมบรณ (Mean

Absolute Percent Error: MAPE) ของการประมาณการในแตละปจจยซงสงผลตอก าไรขององคกร โดยใชแบบจ าลอง 8 ตว จากวธการพยากรณของสมการถดถอย และการพยากรณตามอนกรมเวลา

ซงคาเฉลยรอยละของความคลาดเคลอนสมบรณ เปนตวแปรทแสดงถงรอยละความคลาดเคลอน โดยไมค านงถงทศทางบวกหรอลบ ในการวดความแมนย า ความตรง และความคลาดเคลอนในการท านายผลลพธ คาทไดหากมคาเขาใกลศนย ความแมนย าในการท านายจะสงตามไปดวย ดงแสดงในสมการท 3.2

(3.2)

คะแนนสงสด - คะแนนต าสด จ านวนชน

4 - 1 4

 

 

 

 

 

 

 

 

70

โดยท Qi = คาของปจจยทไดจากการประมาณการ Fi = คาของปจจยในชดขอมลทดสอบ i = ปจจยท n = จ านวนปจจยทงหมด

3.6.2 วเคราะหการประเมนความสามารถในการใชงานไดของระบบสนบสนนการตดสนใจส าหรบผบรหารในอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรป

ในสวนนไดใหผเชยวชาญในบรษทอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรป จ านวน 6 ทานดงทกลาวมาแลว โดยใชการสมภาษณเชงลก และการใชแบบสอบถามในการประเมน ในสวนของแบบสอบถามไดแบงประเดนค าถามออกเปน 7 ดาน รวมทงหมด 19 ขอ (ดงแสดงรายละเอยดในภาคผนวก ก) ดงน 1) ดานประสทธผล (Effectiveness) จ านวน 4 ขอ คอ 1- 4 2) ดานประสทธภาพ (Efficiency) จ านวน 3 ขอ คอ 5-7

3) ดานความยดหยน (Flexibility) จ านวน 2 ขอ คอ 8-9 4) ดานความสามารถในการเรยนร (Learnability) จ านวน 2 ขอ คอ 10-11 5) ดานความสามารถในการจดจ าได (Memorability) จ านวน 1 ขอ คอ 12 6) ดานความผดพลาด/ความปลอดภย (Errors/safety) จ านวน 2 ขอ คอ 13-14 7) ดานความพงพอใจของผใชงาน (Satisfaction) 5 ขอ คอ 15-19

ในการประมวลผลจากแบบสอบนน ไดใชคาทางสถตตาง ๆ ไดแก คาเฉลย (Mean) และคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation: S.D.) ในการวเคราะหผล

 

 

 

 

 

 

 

 

71

บทท 4

ผลการวจยและการอภปรายผล

ในบทนเปนการน าเสนอผลการวจย ซงประกอบดวย 3 สวน คอ ผลการพฒนาระบบ ผลการทดสอบตวแบบจ าลองในมตของความถกตอง เพอทดสอบสมมตฐานขอท 1 และผลการทดสอบการใชงานไดของระบบ ซงประเมนโดยผเชยวชาญ เพอทดสอบสมมตฐานขอท 2 ซงมรายละเอยดดงน 4.1 ผลการพฒนาระบบ

ระบบสนบสนนการตดสนใจส าหรบผบรหารในอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรป มการออกแบบหนาจอส าหรบน าเขาและแสดงขอมลในระบบ เพอใชเชอมระหวางผใชงานกบฐานขอมล ซงพฒนาตามรปแบบทไดก าหนดไวในบทท 3 ส าหรบการออกแบบระบบไดค านงถงความสวยงามและงายตอการใชงาน เชน การสรางรายการเลอกแบบดงลง (Drop-Down List) โดยดงขอมลมาจากฐานขอมล แทนการใชกลองขอความทใหผใชกรอกขอมลเอง ทงน เพอลดความผดพลาดในการกรอกขอมล นอกจากน ยงออกแบบใหแสดงผลไดทงภาษาไทยและภาษาองกฤษ ดงแสดงตวอยางหนาจอการน าเขาขอมลของระบบในภาพท 4.1

ภาพท 4.1 ตวอยางหนาจอการน าเขาขอมล ส าหรบสวนของการสรางรายงาน ระบบมรปแบบการสรางรายงานแสดงเปนกราฟ เพอชวยใหผใชเขาใจไดโดยงาย และสามารถเปรยบเทยบผลลพธไดอยางชดเจน ดงแสดงในภาพท 4.2

 

 

 

 

 

 

 

 

72

ภาพท 4.2 ตวอยางหนาจอรายงานในรปแบบกราฟ

การจดการขอมลพนฐานของระบบ ประกอบดวยสวนส าคญ 6 สวน ไดแก การจดการผใช การจดการฝาย การจดการปจจย การจดการตนทน แบบจ าลองตามสถานการณ และแบบจ าลองตามการตงเปาหมาย ซงมรายละเอยดดงน 1) การจดการผใช เปนขนตอนในการบนทกขอมลพนฐานของผใชลงในฐานขอมล โดยในสวนนจะเปนสวนจดการขอมลของผใชทงหมดในระบบ ซงแบงออกเปน 2 สวนยอย คอ สวนท 1 การจดการสทธในการเขาถงขอมลของผบรหารและผจดการฝาย โดยเมอผใชเรยกใชงานโปรแกรม ระบบสามารถอนญาตหรอไมใหอนญาตใหผใชใชงานในหวขอเมนใดกได ตามทผดแลระบบก าหนด และสวนท 2 การจดการเงอนไขในการพจารณาของผใชงานระบบ โดยในสวนนเปนการจดการขอมลของผใชงานแตละคน โดยทกคนสามารถก าหนดบญชผใช รหสผาน และรายละเอยดอน ๆ ได ส าหรบรหสผานของผใช จะถกเกบดวยการเขารหสแบบแฮชฟงกชนทางเดยวชนดเอมด 5 (MD 5) เพอความปลอดภย ซงแมแตผดแลระบบเองกไมสามารถทราบรหสผานของผใชแตละคนได ซงหนาจอแสดงการท างานของสวนการจดการผใช แสดงดงภาพท 4.3

 

 

 

 

 

 

 

 

73

ภาพท 4.3 หนาจอแสดงการท างานของสวนการจดการผใช 2) การจดการฝาย เปนสวนงานส าหรบใชในการบนทก เรยกด และแกไขขอมลของแตละฝายงานในองคกร เพอใหผใชงานระบบสามารถก าหนดจ านวนฝาย และชอของแตละฝาย ตามลกษณะเฉพาะของแตละองคกรทแตกตางกน โดยในการปรบปรงขอมลนนสามารถท าในหนาจอการท างานของระบบไดเลย ไมตองเขาไปแกไขในฐานขอมลเอง ซงหนาจอแสดงการท างานของสวนการจดการฝายแสดงดงภาพท 4.4

ภาพท 4.4 หนาจอแสดงการท างานของสวนการจดการฝาย

 

 

 

 

 

 

 

 

74

3) การจดการปจจย เปนสวนงานส าหรบใชในการบนทก เรยกด และแกไขขอมลปจจย เพอใหผใชงานระบบสามารถก าหนดปจจยใหกบฝายตาง ๆ ไดในหนาจอการท างานของระบบ ซงหนาจอแสดงการท างานของสวนการจดการปจจย แสดงดงภาพท 4.5

ภาพท 4.5 หนาจอแสดงการท างานของสวนการจดการปจจย 4) การจดการตนทน เปนสวนงานส าหรบใชในการปรบปรงขอมลตนทน และการแกไขวธพยากรณขอมลตนทน โดยในสวนของการปรบปรงขอมลตนทน ท าหนาทในการอ านวยความสะดวกใหผใชงานระบบสามารถก าหนดตนทนรวมของปจจยตามฝายตาง ๆ ได โดยมสวนของการคนหาเขามาชวยในการเลอกขอมลตนทนของปจจยตาง ๆ ตามฝายทผใชก าหนด โดยสามารถคนหาตามฝาย ตามเดอนและป หรอตามรหสปจจย ซงหนาจอแสดงการท างานของสวนการคนหาขอมลตนทนแสดงดงภาพท 4.6

ภาพท 4.6 หนาจอแสดงการท างานของสวนการคนหาขอมลตนทน

 

 

 

 

 

 

 

 

75

นอกจากการบนทก เรยกด และแกไขขอมลตนทนทละปจจยแลว ระบบยงออกแบบใหสามารถน าเขาขอมลตนทนของปจจยทงหมดได ผานการน าเขาไฟล ซงชวยใหผใชงานไดรบความสะดวกในการจดการขอมลเพมมากขน โดยตองน าเขาไฟลเปนนามสกล “.txt” เทานน และเพอใหรปแบบขอมลในไฟลเปนมาตรฐานเดยวกน จงก าหนดรปแบบขอมลใหกบผใช ดงแสดงในภาพท 4.7 คอ ใหระบขอมลตวแรกเปนป ถดไปเปนเดอน รหสปจจย และตนทน ตามล าดบ โดยขนระหวางขอมลดวยแทบ (Tab)

ภาพท 4.7 หนาจอแสดงการท างานของสวนการน าเขาไฟลขอมลตนทน และเมอมการปรบปรงขอมลตนทนแลว ระบบยงสามารถสงออกขอมลตนทนท

ถกปรบเปลยนนนในรปแบบของไฟล โดยการดงขอมลทอยในฐานขอมลมาแปลงเปนไฟล และสงออกไปใหผใชสามารถใชประโยชนไดรวดเรวยงขน โดยชนดของไฟลทสงออกเปนนามสกล “.csv” ทสามารถเปดใชงานในโปรแกรมไมโครซอฟตเอกซเซล (Microsoft Excel) ไดทนท ดงแสดงหนาจอการท างานของสวนสงออกขอมลตนทนในภาพท 4.8

ภาพท 4.8 หนาจอแสดงการท างานของสวนสงออกขอมลตนทน

 

 

 

 

 

 

 

 

76

ในสวนการจดการตนทน ยงมสวนทใชในการปรบเปลยนวธการพยากรณขอมลตนทน โดยระบบไดก าหนดวธการพยากรณทเหมาะสมของแตละปจจยใหแบบอตโนมต โดยเลอกวธการพยากรณทไดรบความคลาดเคลอนนอยทสด จากชดขอมลตนทนทผใชระบเขามา ตามแตละปจจย แตอยางไรกตาม ระบบยงรองรบทจะใหผใชสามารถปรบเปลยนวธการพยากรณไดตามทตองการ อาท ถาผใชปรบเปลยนสมการของการท านายปจจยคาโฆษณา จากสมการโพลนอเมยลเปนสมการเชงเสน ระบบกจะตงคาเรมตนใหกบปจจยคาโฆษณาใหม โดยใชสมการเชงเสนในการพยากรณแทน โดยหนาจอการท างานของสวนการแกไขวธการพยากรณขอมล แสดงดงภาพท 4.9

ภาพท 4.9 หนาจอแสดงการท างานของสวนการแกไขวธการพยากรณขอมล

5) แบบจ าลองตามสถานการณ จะแบงออกเปนการวางแผนทงองคกร และการวางแผนตามฝาย ในสวนของการวางแผนทงองคกร จะกระท าโดยผบรหารสงสด ซงสามารถวางแผนเพอประมาณการรายได ตนทน และก าไรได ซงในแตละปจจยผใชงานสามารถปรบเปลยนขอมลในแตละเดอน ป ใหเหมาะสมตามความตองการ โดยแสดงหนาจอการท างานดงภาพท 4.10 และในสวนของการวางแผนตามฝาย จะใหสทธในการเขาถงขอมลแกผจดการฝาย โดยผจดการในแตละฝายจะมองเหนขอมลทแตกตางกนออกไปตามฝายของตน ดงแสดงตวอยางหนาจอของการวางแผนของฝายผลตในภาพท 4.11 ซงจะเหนเฉพาะปจจยทเกยวของกบฝายผลตเทานน

 

 

 

 

 

 

 

 

77

ภาพท 4.10 หนาจอแสดงการท างานของการวางแผนตามสถานการณของทงองคกร

ภาพท 4.11 หนาจอแสดงการท างานของการวางแผนตามสถานการณแยกตามฝาย

นอกจากนน ในแตละปจจย ผจดการฝายสามารถปรบเปลยนขอมลในแตละ เดอน ปไดตามความตองการ โดยสามารถแสดงรายงานออกมาเปนกราฟ 2 ประเภท ไดแก กราฟเสน (Line Graph) และกราฟคเวยท (Kiviat Graph) ซงในการแสดงผลของกราฟเสน สามารถจ าแนกตามฝาย ตามเดอน และตามป ทผใชก าหนด พรอมทงสามารถวเคราะหผลลพธการประมาณการทไดเปรยบเทยบกบขอมลจรงใน 5 เดอนยอนหลง เพอดแนวโนมของขอมลได และในสวนการแสดงผลของกราฟคเวยท ใชเพอดแนวโนมของแตละฝายวาเปนไปในทศทางใด จากการเอยงของกราฟ

6) แบบจ าลองตามการตงเปาหมาย ท าหนาทในการชวยสนบสนนการวางแผนตนทนทงหมดของทงองคกรใหกบผบรหารสงสด เมอผบรหารตงเปาหมายก าไรในอนาคตไว โดยระบบสามารถประมวลผลไดตามเงอนไขของวน เวลา ทผใชก าหนด ซงหนาจอการท างานของการวางแผนตามการตงเปาหมาย แสดงดงภาพท 4.12

 

 

 

 

 

 

 

 

78

ภาพท 4.12 หนาจอแสดงการท างานของการวางแผนตามการตงเปาหมาย 4.2 ผลการทดสอบแบบจ าลองการพยากรณก าไร

การพฒนาแบบจ าลองการพยากรณก าไรส าหรบอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรป ในการศกษานใชวธการประมาณการคาของปจจยทสงผลตอก าไรขององคกร นนกคอ การประมาณการขอมลรายได และตนทนทงหมดขององคกร ทสามารถน ามาใชในการพยากรณก าไรตอไป

โดยการทดสอบตวแบบจ าลองการพยากรณนน จะพจารณาจากคาเฉลยรอยละของความคลาดเคลอนสมบรณ (Mean Absolute Percent Error: MAPE) ของการประมาณการในแตละปจจย ซงคาเฉลยรอยละของความคลาดเคลอนสมบรณ เปนตวแปรทแสดงถงรอยละความคลาดเคลอน โดยไมค านงถงทศทางบวกหรอลบ ในการวดความแมนย า ความตรง และความคลาดเคลอนในการท านายผลลพธ คาทไดหากมคาเขาใกลศนย ความแมนย าในการท านายจะสงตามไปดวย ดงแสดงในสมการท 4.1

(4.1)

โดยท Qi = คาของปจจยทไดจากการประมาณการ Fi = คาของปจจยในชดขอมลทดสอบ i = ปจจยท n = จ านวนปจจยทงหมด

 

 

 

 

 

 

 

 

79

จากสมการขางตนไดน ามาใชในการประเมนแบบจ าลองเพอทดสอบสมมตฐานขอท 1 โดยขอมลทใชในการวจย คอ ขอมลรายได ตนทน และก าไร ของบรษทแหงหนงในอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรป ระหวางปพ.ศ. 2549 ถงปพ.ศ. 2551 ซงมทงหมด 36 เดอน โดยใชขอมลในเดอนท 1-35 ในการสรางแบบจ าลองการพยากรณ และใชขอมลเดอนท 36 ในการทดสอบ ซงคาเฉลยรอยละของความคลาดเคลอนสมบรณ (MAPE) ของการประมาณการในแตละปจจยของเดอนท 36 นน แสดงไดดงตารางท 4.1

จากตารางจะเหนไดวา ในแตละปจจยซงใชวธการพยากรณตาง ๆ จะไดคาเฉลยรอยละของความคลาดเคลอนสมบรณทแตกตางกน โดยวธการพยากรณทมคาเฉลยรอยละของความคลาดเคลอนสมบรณทนอยทสด จะถกเลอกใชเปนวธการพยากรณทเหมาะสมทสดของแตละปจจย และใชเปนตวพยากรณของระบบ ทงน เมอแยกพจารณาตามฝายพบวา ผลลพธการพยากรณของแตละฝายมดงน ฝายการตลาด พบวา วธการพยากรณทเหมาะสมทสดของปจจยคาโฆษณา ไดแก สมการถดถอยโพลนอเมยล โดยมคาเฉลยรอยละของความคลาดเคลอนสมบรณเทากบ 2.01 สวนปจจยยอดขาย ไดแก วธคาเฉลยเคลอนท โดยมคาเฉลยรอยละของความคลาดเคลอนสมบรณเทากบ 7.54 ปจจยจ านวนพนกงานฝายการตลาด ไดแก สมการถดถอยโพลนอเมยล โดยไมมความคลาดเคลอนเลย และปจจยคาแรงเฉลยตอเดอน ไดแก วธท าใหเรยบแบบเอกซโปเนนเชยลหนงครง โดยมคาเฉลยรอยละของความคลาดเคลอนสมบรณเทากบ 6.22 ฝายผลต พบวา วธการพยากรณทเหมาะสมทสดของปจจยชวโมงการท างาน ราคาขาย และจ านวนพนกงานฝายผลต ไดแก สมการถดถอยเชงเสน โดยมคาเฉลยรอยละของความคลาดเคลอนสมบรณเทากบ 1.33 9.29 และ 2.02 ตามล าดบ สวนปจจยคาเครองจกร จ านวนชนทผลต คาวตถดบ และคาโสหย ไดแก วธท าใหเรยบแบบเอกซโปเนนเชยลหนงครง โดยมคาเฉลยรอยละของความคลาดเคลอนสมบรณเทากบ 0.53 13.87 0.73 และ 0.91 ตามล าดบ ปจจยคาแรงเฉลยตอเดอน ไดแก วธท าใหเรยบแบบเอกซโปเนนเชยลซ าสองครง โดยมคาเฉลยรอยละของความคลาดเคลอนสมบรณเทากบ 12.71 และปจจยคาแรงรวม ไดแก วธคาเฉลยเคลอนท โดยมคาเฉลยรอยละของความคลาดเคลอนสมบรณเทากบ 4.30 ฝายบคคล พบวา วธการพยากรณทเหมาะสมทสดของปจจยคาใชจาย ไดแก สมการถดถอยเอกซโพเนนเชยล โดยมคาเฉลยรอยละของความคลาดเคลอนสมบรณเทากบ 0.08 สวนปจจยจ านวนพนกงานฝายบคคล และคาแรงเฉลยตอเดอน ไดแก สมการถดถอยโพลนอเมยล โดยมคาเฉลยรอยละของความคลาดเคลอนสมบรณเทากบ 0.68 และ 1.44 ตามล าดบ

 

 

 

 

 

 

 

 

80

ตารางท 4.1 คาเฉลยรอยละของความคลาดเคลอนสมบรณของวธการพยากรณแบบตาง ๆ

คาเฉลยรอยละของความคลาดเคลอนเฉลยสมบรณ วธการพยากรณ

ปจจย

สมการถดถอย การพยากรณตามอนกรมเวลา วธการพยากรณ

ทเหมาะสมทสด เชงเสน ลอการทม โพลนอเมยล ยกก าลง เอกซโพเนนเชยล วธคาเฉลย

เคลอนท วธท าใหเรยบแบบ

เอกซโปเนนเชยลหนงครง วธท าใหเรยบแบบ

เอกซโปเนนเชยลซ าสองครง

ฝายการตลาด

คาโฆษณา 4.08 5.15 2.01 5.92 4.99 9.81 10.64 10.04 โพลนอเมยล

ยอดขาย 9.31 11.69 9.31 11.50 8.95 7.54 7.76 8.12 วธคาเฉลยเคลอนท

จ านวนพนกงาน 0.68 0.34 0.00 0.34 0.64 0.41 0.45 0.50 โพลนอเมยล คาแรงเฉลยตอเดอน 17.40 12.31 17.40 9.28 12.38 6.35 6.22 6.94 วธท าใหเรยบแบบ

เอกซโปเนนเชยลหนงครง

ฝายผลต

ชวโมงการท างาน 1.33 32.88 32.04 26.71 1.94 14.98 14.57 15.00 เสนตรง คาเครองจกร 5.37 3.25 5.37 3.61 6.00 0.65 0.53 1.02 วธท าใหเรยบแบบ

เอกซโปเนนเชยลหนงครง คาแรงรวม 10.83 10.96 18.24 10.19 15.87 4.30 4.36 4.64 วธคาเฉลยเคลอนท

ราคาขาย 9.29 22.28 24.26 28.20 15.54 16.10 17.28 17.82 เสนตรง จ านวนชนทผลต 27.24 23.39 15.44 23.64 26.65 14.46 13.87 14.41 วธท าใหเรยบแบบเอกซ

โปเนนเชยลหนงครง คาวตถดบ 9.14 8.11 9.14 12.32 13.64 0.90 0.73 1.41 วธท าใหเรยบแบบเอกซ

โปเนนเชยลหนงครง

 

 

 

 

 

 

 

 

81

ตารางท 4.1 คาเฉลยรอยละของความคลาดเคลอนสมบรณของวธการพยากรณแบบตาง ๆ (ตอ)

คาเฉลยรอยละของความคลาดเคลอนเฉลยสมบรณ วธการพยากรณ

ปจจย

สมการถดถอย การพยากรณตามอนกรมเวลา วธการพยากรณ

ทเหมาะสมทสด เชงเสน ลอการทม โพลนอเมยล ยกก าลง เอกซโพเนนเชยล วธคาเฉลย

เคลอนท วธท าใหเรยบแบบ

เอกซโปเนนเชยลหนงครง วธท าใหเรยบแบบ

เอกซโปเนนเชยลซ าสองครง

ฝายผลต

คาโสหย 15.99 20.52 15.99 18.04 11.37 1.13 0.91 1.77 วธท าใหเรยบแบบเอกซโปเนนเชยลหนงครง

จ านวนพนกงาน 2.02 13.24 19.40 15.88 2.38 5.41 5.13 6.14 เสนตรง คาแรงเฉลยตอเดอน 29.76 15.58 29.76 27.63 26.91 13.25 13.68 12.71 วธท าใหเรยบแบบเอกซ

โปเนนเชยลซ าสองครง

ฝายบคคล

คาใชจาย 0.34 1.38 0.34 1.29 0.08 0.40 0.32 0.62 เอกซโพเนนเชยล

จ านวนพนกงาน 1.41 1.54 0.68 1.53 1.40 1.14 1.16 1.36 โพลนอเมยล

คาแรงเฉลยตอเดอน 4.63 6.71 1.44 6.58 4.37 4.88 5.46 5.66 โพลนอเมยล

ฝายบญช

จ านวนพนกงาน 3.65 5.11 6.49 5.14 2.14 1.68 1.94 2.55 วธคาเฉลยเคลอนท

คาแรงเฉลยตอเดอน 4.31 4.36 4.01 4.99 4.69 5.35 5.18 6.12 โพลนอเมยล

ฝายการเงน

เงนทน/เงนก 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 ทกสมการ จ านวนพนกงาน 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 ทกสมการ คาแรงเฉลยตอเดอน 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 ทกสมการ

 

 

 

 

 

 

 

 

82

ฝายบญช พบวา วธการพยากรณทเหมาะสมทสดของปจจยจ านวนพนกงานฝายบญช ไดแก วธคาเฉลยเคลอนท โดยมคาเฉลยรอยละของความคลาดเคลอนสมบรณเทากบ 1.68 และปจจยคาแรงเฉลยตอเดอน ไดแก สมการถดถอยโพลนอเมยล โดยมคาเฉลยรอยละของความคลาดเคลอนสมบรณเทากบ 4.01 ฝายการเงน พบวา ทกปจจยทเกยวของ ไดแก เงนทน/เงนก จ านวนพนกงานฝายบญช และคาแรงเฉลยตอเดอน สามารถใชวธใดในการพยากรณกได เนองจากทกวธมตนทนคงทเทากนทกเดอน ท าใหไมมความคลาดเคลอนเกดขน ดงนน ทกวธการพยากรณเปนวธทเหมาะสมของทกปจจย

จากผลการวเคราะหปจจยทเกยวของกบการไดก าไรขององคกรพบวา เมอเลอกวธการพยากรณทเหมาะสมทสดใหกบปจจยรายได และปจจยตนทนทงหมดแลว ไดคาเฉลยรอยละของความคลาดเคลอนสมบรณทสงทสดเทากบ 13.87 และต าทสดเทากบ 0 ซงเมอน าคาของทกปจจยมาเฉลยแลวจะไดคาเทากบ 3.30

ซงสามารถตอบสมมตฐานขอท 1 ไดวา การออกแบบและพฒนาแบบจ าลองการพยากรณการไดก าไรขององคกร มความถกตองอยางนอยทสด 86.13%

4.3 ผลการทดสอบความสามารถในการใชงานไดของระบบ

ในการทดสอบความสามารถในการใชงานไดของระบบ ไดประเมนใน 2 มต คอ การทดสอบโดยใชแบบสอบถาม และการทดสอบจากการสมภาษณเชงลก ดงน 4.3.1 ผลการทดสอบความสามารถในการใชงานไดจากการใชแบบสอบถาม การใชแบบสอบถาม (ดงแสดงในภาคผนวก ก.) ในการวเคราะหความสามารถในการใชงานไดของระบบ โดยไปประเมนจากผเชยวชาญ 6 ทานขององคกรในอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรป มผลการประเมนในประเดนค าถามตาง ๆ ตามตารางท 4.2 จากตารางท 4.2 พบวา ผเชยวชาญทง 6 ทานใหความเหนวา ความสามารถในการใชงานไดของระบบโดยภาพรวมอยในระดบมาก ( = 3.04, S.D. = 0.60) และไมมประเดนใดทไดรบการประเมนนอยทสดเลย สวนประเดนค าถามทไดรบการประเมนอยในระดบนอย มเพยงประเดนเดยว คอ ผใชไมพบขอผดพลาดในการใชงานระบบ ( = 2.14, S.D. = 0.41) ส าหรบประเดนอน ๆ ไดรบการประเมนอยในระดบมากขนไป ดงแสดงผลในตาราง

ในสวนของการกระจายคะแนนของขอมล จะพจารณาจากคาเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ซงม

คาอยระหวาง 0.41 ถง 1.03 แสดงวามการกระจายคะแนนนอย นนคอกลมตวอยางสวนใหญม

ความเหนตอประเดนตาง ๆ ทเกยวของกบความสามารถในการใชงานไดของระบบใกลเคยงกน

 

 

 

 

 

 

 

 

83

ตารางท 4.2 ผลการประเมนความสามารถในการใชงานไดของระบบ ในประเดนตาง ๆ

ประเดนค าถาม S.D. ระดบ

1. ผใชสามารถวางแผนตามสถานการณได โดยเมอมการวางแผนทงองคกร/ตามฝาย สามารถประมาณการตนทน รายได และก าไรทเหมาะสมได

3.33 0.52 มากทสด

2. ผใชสามารถวางแผนตามเปาหมายได โดยเมอมการตงเปาหมายก าไร สามารถประมาณการตนทนแตละปจจยทเหมาะสมได

3.33 0.52 มากทสด

3. ผใชสามารถพยากรณก าไรของทงองคกรและตามฝายได ตามเดอน/ปทก าหนด อกทงยงสามารถดตนทน รายได และก าไรยอนหลงได

3.17 0.41 มาก

4. ระบบมวตถประสงคชดเจน เพอเพมผลก าไรใหกบองคกร 3.33 0.52 มากทสด 5. ระบบสามารถเชอมโยงขอมลทเกยวของในแตละฝายไดถกตอง 3.33 0.52 มากทสด 6. ระบบสามารถลดระยะเวลาในการตดสนใจไดด 3.33 0.52 มากทสด 7. ระบบสามารถประมวลผลไดรวดเรว 3.33 0.52 มากทสด 8. ระบบสามารถปรบเปลยนขอมลไดตรงกบความตองการ 3.50 0.55 มากทสด 9. ระบบสามารถเลอกดผลไดหลายรปแบบตามความตองการ 3.00 0.63 มาก 10. ผใชสามารถเรยนรการใชระบบไดเอง โดยไมตองใชผช านาญในการชวยเหลอ

2.83 0.75 มาก

11. ผใชใชเวลาไมนาน ในการเรมตนเรยนรระบบใหม 2.67 1.03 มาก 12. เมอผใชกลบมาใชระบบ ทานสามารถใชงานไดทนท โดยไมตองเรยนรใหม

2.83 0.75 มาก

13. ผใชไมพบขอผดพลาดในการใชงานระบบ 2.17 0.41 นอย 14. ระบบมการรกษาความปลอดภยทเหมาะสม 3.00 0.63 มาก 15. ระบบมปฏสมพนธกบผใชไดด 3.33 0.52 มากทสด 16. ระบบมรปแบบความหนาแนนของตวอกษร ตวสะกด และไวยากรณ ทเหมาะสม

2.67 0.82 มาก

17. ระบบมสดเรยบงาย สะอาดตา 2.50 0.55 มาก 18. ระบบมการจดชดขอมล มความเปนระเบยบ 3.17 0.41 มาก 19. ระบบมการวางปมกด รปภาพ ชดเจน ใชงานงาย 3.33 0.52 มากทสด

โดยรวม 3.04 0.60 มาก

 

 

 

 

 

 

 

 

84

ทงน ไดวเคราะหความสามารถในการใชงานไดของระบบแยกเปนรายดาน ซงมทงหมด 7 ดาน ไดแก 1) ดานประสทธผล (Effectiveness); 2) ดานประสทธภาพ (Efficiency); 3) ดานความยดหยน (Flexibility); 4) ดานความสามารถในการเรยนร (Learnability); 5) ดานความสามารถในการจดจ าได (Memorability); 6) ดานความผดพลาด/ความปลอดภย (Errors/safety); และ 7) ดานความพงพอใจของผใชงาน (Satisfaction) ขององคกรในอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรป มดงน

ผลการประเมนดานประสทธผล แสดงดงตารางท 4.3 พบวา ผใชสามารถวางแผนตามสถานการณได โดยเมอมการวางแผนทงองคกร/ตามฝาย สามารถประมาณการตนทน รายได และก าไรทเหมาะสมได และผใชสามารถวางแผนตามเปาหมายได โดยเมอมการตงเปาหมายก าไร สามารถประมาณการตนทนแตละปจจยทเหมาะสมได รวมทงระบบมวตถประสงคชดเจน เพอเพมผลก าไรใหกบองคกร โดยการประเมนจากผเชยวชาญอยในระดบมากทสด ( = 3.33, S.D. = 0.52) ในขณะทประเดนค าถามทไดรบการประเมนอยในระดบมาก ไดแก ผใชสามารถพยากรณก าไรของทงองคกรและตามฝายได ตามเดอน/ปทก าหนด อกทงยงสามารถดตนทน รายได และก าไรยอนหลงได ( = 3.17, S.D. = 0.41)

ดงนน โดยสรปในภาพรวมทงหมดพบวา ความสามารถในการใชงานไดของระบบดานประสทธผลอยในเกณฑด (ระดบมาก: = 3.29, S.D. = 0.49) ซงถอไดวาเปนระดบทนาพงพอใจ ตารางท 4.3 ผลการประเมนระบบดานประสทธผล

ประเดนค าถาม S.D. ระดบ 1. ผใชสามารถวางแผนตามสถานการณได โดยเมอมการวางแผนทงองคกร/ตามฝาย สามารถประมาณการตนทน รายได และก าไรทเหมาะสมได

3.33 0.52 มากทสด

2. ผใชสามารถวางแผนตามเปาหมายได โดยเมอมการตงเปาหมายก าไร สามารถประมาณการตนทนแตละปจจยทเหมาะสมได

3.33 0.52 มากทสด

3. ผใชสามารถพยากรณก าไรของทงองคกรและตามฝายได ตามเดอน/ปทก าหนด อกทงยงสามารถดตนทน รายได และก าไรยอนหลงได

3.17 0.41 มาก

4. ระบบมวตถประสงคชดเจน เพอเพมผลก าไรใหกบองคกร 3.33 0.52 มากทสด โดยรวม 3.29 0.49 มากทสด

ในตารางท 4.4 แสดงผลการประเมนระบบดานประสทธภาพ (Efficiency) พบวา ระบบ

สามารถเชอมโยงขอมลทเกยวของในแตละฝายไดถกตอง สามารถลดระยะเวลาในการตดสนใจไดด

 

 

 

 

 

 

 

 

85

และสามารถประมวลผลไดรวดเรว ซงมผลการประเมนอยในระดบมากทสดทงสน ( = 3.33, S.D. = 0.52) ตามล าดบ ดงนนสรปในภาพรวมทงหมดพบวา ความสามารถในการใชงานไดของระบบดานประสทธภาพอยในเกณฑดมาก (ระดบมากทสด) ซงถอไดวาเปนระดบทนาพงพอใจอยางยง ตารางท 4.4 ผลการประเมนระบบดานประสทธภาพ

ประเดนค าถาม S.D. ระดบ

1. ระบบสามารถเชอมโยงขอมลทเกยวของในแตละฝายไดถกตอง 3.33 0.52 มากทสด 2. ระบบสามารถลดระยะเวลาในการตดสนใจไดด 3.33 0.52 มากทสด 3. ระบบสามารถประมวลผลไดรวดเรว 3.33 0.52 มากทสด

โดยรวม 3.33 0.52 มากทสด ในตารางท 4.5 แสดงผลการประเมนระบบดานความยดหยน (Flexibility) พบวา ระบบสามารถปรบเปลยนขอมลไดตรงกบความตองการ และสามารถเลอกดผลไดหลายรปแบบตามความตองการ ซงมผลการประเมนอยในระดบมากทสด ( = 3.50, S.D. = 0.55 และ = 3.00, S.D. = 0.63 ตามล าดบ) ดงนนสรปในภาพรวมทงหมดพบวา ความสามารถในการใชงานไดของระบบดานความยดหยนอยในเกณฑดมาก (ระดบมากทสด: = 3.25, S.D. = 0.59) ซงถอไดวาเปนระดบทนาพงพอใจอยางยง ตารางท 4.5 ผลการประเมนระบบดานความยดหยน

ประเดนค าถาม S.D. ระดบ

1. ระบบสามารถปรบเปลยนขอมลไดตรงกบความตองการ 3.50 0.55 มากทสด 2. ระบบสามารถเลอกดผลไดหลายรปแบบตามความตองการ 3.00 0.63 มากทสด

โดยรวม 3.25 0.59 มากทสด ในตารางท 4.6 แสดงผลการประเมนระบบดานความสามารถในการเรยนร (Learnability) พบวา ผใชสามารถเรยนรการใชระบบไดเอง โดยไมตองใชผช านาญในการชวยเหลอ และใชเวลาไมนานในการเรมตนเรยนรระบบใหม ซงผลการประเมนอยในระดบมาก ( = 2.83, S.D. = 0.75 และ = 2.67, S.D. = 1.03 ตามล าดบ) ดงนนสรปในภาพรวมทงหมดพบวา ความสามารถในการใชงานไดของระบบดานความสามารถในการเรยนร อยในเกณฑด (ระดบมาก: = 2.75, S.D. = 0.89) ซงถอไดวาเปนระดบทนาพงพอใจ

 

 

 

 

 

 

 

 

86

ตารางท 4.6 ผลการประเมนระบบดานความสามารถในการเรยนร

ประเดนค าถาม S.D. ระดบ

1. ผใชสามารถเรยนรการใชระบบไดเอง โดยไมตองใชผช านาญในการชวยเหลอ

2.83 0.75 มาก

2. ผใชใชเวลาไมนาน ในการเรมตนเรยนรระบบใหม 2.67 1.03 มาก โดยรวม 2.75 0.89 มาก

ในตารางท 4.7 แสดงผลการประเมนระบบดานความสามารถในการจดจ าได (Memorability) พบวา เมอผใชกลบมาใชระบบใหม สามารถใชงานไดทนท โดยไมตองเรยนรใหม ซงผลการประเมนอยในระดบมาก ( = 2.83, S.D. = 0.75) ดงนนสรปในภาพรวมทงหมดพบวา ความสามารถในการใชงานไดของระบบดานความสามารถในการจดจ าได อยในเกณฑด (ระดบมาก: = 2.83, S.D. = 0.75) ซงถอไดวาเปนระดบทนาพงพอใจ ตารางท 4.7 ผลการประเมนระบบดานความสามารถในการจดจ าได

ประเดนค าถาม S.D. ระดบ

1. เมอผใชกลบมาใชระบบ ทานสามารถใชงานไดทนท โดยไมตองเรยนรใหม

2.83 0.75 มาก

โดยรวม 2.83 0.75 มาก ในตารางท 4.8 แสดงผลการประเมนระบบดานความผดพลาด/ความปลอดภย (Errors/safety) พบวา ผใชพบขอผดพลาดในการใชงานระบบ แมวาระบบจะมการรกษาความปลอดภยทเหมาะสม อยในระดบมาก ( = 3.00, S.D. = 0.63) แตโดยสรปในภาพรวมทงหมดพบวา ความสามารถในการใชงานไดของระบบดานความผดพลาด/ความปลอดภย อยในเกณฑด (ระดบมาก: = 3.08, S.D. = 0.52) ซงถอไดวาเปนระดบทนาพงพอใจ ในตารางท 4.9 แสดงผลการประเมนระบบดานความพงพอใจของผใชงาน (Satisfaction) พบวา ระบบมปฏสมพนธกบผใชไดด และมการวางปมกด รปภาพ ชดเจน ใชงานงาย ซงมผลการประเมนอยในระดบมากทสด ( = 3.33, S.D. = 0.52)

 

 

 

 

 

 

 

 

87

ตารางท 4.8 ผลการประเมนระบบดานความผดพลาด/ความปลอดภย

ประเดนค าถาม S.D. ระดบ

1. ผใชไมพบขอผดพลาดในการใชงานระบบ 2.17 0.41 นอย 2. ระบบมการรกษาความปลอดภยทเหมาะสม 3.00 0.63 มาก

โดยรวม 2.59 0.52 มาก

ในขณะเดยวกน ระบบมรปแบบความหนาแนนของตวอกษร ตวสะกด และไวยากรณทเหมาะสม และมสดเรยบงาย สะอาดตา รวมทงมการจดชดขอมล มความเปนระเบยบ โดยมผลการประเมนอยในระดบมาก ( = 2.67, S.D. = 0.82; = 2.50, S.D. = 0.55 และ = 3.17, S.D. = 0.41 ตามล าดบ) แตโดยสรปในภาพรวมทงหมดพบวา ความสามารถในการใชงานไดของระบบดานความพงพอใจของผใชงาน อยในเกณฑด (ระดบมาก: = 3.00, S.D. = 0.56) ซงถอไดวาเปนระดบทนาพงพอใจ ตารางท 4.9 ผลการประเมนระบบดานความพงพอใจของผใชงาน

ประเดนค าถาม S.D. ระดบ

1. ระบบมปฏสมพนธกบผใชไดด 3.33 0.52 มากทสด 2. ระบบมรปแบบความหนาแนนของตวอกษร ตวสะกด และไวยากรณ ทเหมาะสม

2.67 0.82 มาก

3. ระบบมสดเรยบงาย สะอาดตา 2.50 0.55 มาก 4. ระบบมการจดชดขอมล มความเปนระเบยบ 3.17 0.41 มาก 5. ระบบมการวางปมกด รปภาพ ชดเจน ใชงานงาย 3.33 0.52 มากทสด

โดยรวม 3.00 0.56 มาก 4.3.2 การทดสอบความสามารถการใชงานไดจากการสมภาษณเชงลก การออกแบบและพฒนาระบบสนบสนนการตดสนใจส าหรบผบรหารในอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรปน ผเชยวชาญแตละทานไดใหความคดเหนทแตกตางกนออกไป ซงประเดนในเชงทตองน าระบบไปใชแกไขปรบปรง ม 3 ประเดน ดงตอไปน - ประเดนแรก เรองของรปแบบและความนาใชงานของระบบ ผเชยวชาญไดกลาววา ควรพฒนารปแบบและสสนใหมความนาใช และสงเกตไดงายมากยงขน

 

 

 

 

 

 

 

 

88

- ประเดนทสอง เรองของขอมลทมในระบบ ผเชยวชาญไดกลาววา ปจจยทน ามาวเคราะหในระบบ แมจะสามารถวเคราะหภาพรวมขององคกรได แตในระดบงานของแตละฝาย ยงมขอมลทนอยเกนไป และยงลงลกไมพอถงระดบงานของแตละฝาย ดงนน ควรมการพฒนาโปรแกรมใหลงลกถงรายละเอยดของระดบงานในแตละฝาย - ประเดนสดทาย เรองของการน ามาไปใชประโยชน ผเชยวชาญไดกลาววา กราฟทแสดงผลในโปรแกรมควรจะท าใหชดเจนขน ตวอยางเชน กราฟควรแสดงขอมลจรงกบขอมลทคาดการณวาก าไรเปนเทาไหร ในเดอนน และจะตองเพมลดทจดใด อยในหนาเดยวกน เพอท าการเปรยบเทยบไดอยางชดเจน และสตรทใชในการค านวณ ควรมสตรของการค านวณวามาจากปจจยใดบาง เพอน ามาตรวจสอบหรอเปนแนวทางในการคดอกวธหนง

สวนประเดนอน ๆ โดยสรป จากการสมภาษณผเชยวชาญทงหมด 6 ทาน มดงน 1) ผลการทดสอบการท างานของระบบในการวางแผนตามสถานการณ โดยการสมมตเงอนไข และการเปรยบเทยบผลลพธของระบบกบการตดสนใจโดยผเชยวชาญ พบวาสอดคลองกนและไดผลลพธเปนทนาพอใจ

2) ผลการทดสอบการท างานของระบบเกยวกบการรกษาความปลอดภย พบวา ระบบสามารถแบงแยกการใชงานของผใชแตละฝายได และระบบสามารถท างานไดอยางถกตองตรงตามความตองการ 3) โดยภาพรวมของการสมภาษณจากผเชยวชาญ พบวาผเชยวชาญมความคดเหนทแตกตางกนออกไป แตในมมมองของการน าไปใชงานอยในเกณฑทด เนองจากระบบสามารถชวยอ านวยความสะดวกในการวเคราะห และตรวจสอบขอมลในเชงลกไดเปนอยางด

 

 

 

 

 

 

 

 

89

บทท 5

สรปและขอเสนอแนะ

ในบทนจะกลาวถง ขอสรปผลการวจย การน าผลการวจยไปประยกตใช และขอเสนอแนะในการวจยครงถดไป ซงมรายละเอยดดงหวขอตอไปน 5.1 สรปผลการวจย

การพฒนาระบบสนบสนนการตดสนใจส าหรบผบรหารในอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรป มวตถประสงคเพอชวยสนบสนนการตดสนใจส าหรบผบรหาร ในการวางแผนเพอเพมผลก าไรใหกบองคกร โดยการพยากรณรายได ตนทน และก าไร ทงในปจจบนและอนาคต ทงนผวจยไดศกษาคนควาเพอสรางระบบสนบสนนการตดสนใจส าหรบผบรหารในอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรป โดยเรมจากการศกษาทฤษฎท เกยวของกบระบบสนบสนนการตดสนใจ ฐานขอมล แบบจ าลองการพยากรณก าไร และงานวจยตาง ๆ ทเกยวของ ตลอดจนเครองมอตาง ๆ ทจ าเปนตอการพฒนาระบบ จากนนจงไดท าการออกแบบระบบ โดยแบงการท างานออกเปน 2 สวน คอ ส าหรบผจดการแตละฝาย และส าหรบผบรหารสงสด

ในการพฒนาระบบสนบสนนการตดสนใจส าหรบผบรหารนน ไดพฒนาโดยใชภาษาพแอพ เชอมตอกบฐานขอมล และสนบสนนการท างานของระบบผานอนเทอรเนต โดยทผใชงานระบบตองไดรบอนญาตใหเขาถงขอมลส าหรบการตดสนใจกอน จงจะสามารถใชงานได โดยความสามารถของระบบ ไดแก การจดการฝาย การจดการปจจย การจดการผใช การจดการตนทน การน าเขาและสงออกแฟมขอมล การเลอกวธการพยากรณทเหมาะสมใหแตละปจจย การวเคราะหตามสถานการณ และการวเคราะหตามการตงเปาหมาย ซงผบรหารสามารถเปลยนแปลงแกไขขอมลรายไดและตนทน ตามการวเคราะหได นอกจากนนผบรหารยงสามารถตรวจสอบรายได ตนทน และก าไร โดยแสดงเปนรายงานตามเดอน/ป พรอมทงแสดงผลเปนกราฟ เพอใหสามารถวเคราะหแนวโนมของขอมลได

ส าหรบการประเมนผลการวจย พบวา แบบจ าลองการพยากรณก าไรไดประเมนความถกตองโดยการทดสอบกบขอมล 3 ป คอระหวางป 2549-2551 เพอทดสอบสมมตฐานขอท 1 ซงโดยภาพรวมพบวา แบบจ าลองสามารถคาดการณขอมลได โดยมความถกตองของการพยากรณไมต ากวา 86.13%

ผลการทดสอบในมตดานความสามารถในการใชงานไดของระบบ เพอทดสอบสมมตฐานขอท 2 โดยการประเมนใน 2 มต ไดแก การทดสอบความสามารถในการใชงานไดจากแบบสอบถาม และการทดสอบความสามารถในการใชงานไดจากการสมภาษณเชงลก

 

 

 

 

 

 

 

 

90

โดยการประเมนความสามารถในการใชงานไดของระบบดวยแบบสอบถาม โดยภาพรวมพบวาอยในระดบมากหรออยในเกณฑด ซงถอไดวาเปนระดบทนาพงพอใจ นอกจากนการทดสอบความสามารถในการใชงานไดจากการสมภาษณเชงลก โดยภาพรวมของการสมภาษณจากผเชยวชาญมความคดเหนทแตกตางกนออกไป แตในมมมองของการน าไปใชงานอยในเกณฑด เนองจากระบบสามารถชวยอ านวยความสะดวกในการวเคราะห และตรวจสอบขอมลในเชงลกไดเปนอยางด

5.2 การประยกตผลการวจย

งานวจยนเปนการวเคราะหการท างานขององคกรในอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรป เพอน าไปพฒนาแบบจ าลองการพยากรณก าไร และระบบสนบสนนการตดสนใจส าหรบผบรหาร ซงจากผลการพฒนาระบบทสามารถเพม/ลดปจจยทเกยวของกบผลก าไรขององคกรได รวมทงสามารถปรบเปลยนฝายตาง ๆ ขององคกรได ท าใหสามารถน าระบบทไดไปปรบใชในองคกรทกองคกรของอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรปได นอกจากนน ยงสามารถน าระบบไปประยกตใชกบองคกรของอตสาหกรรมอน ๆ ไดอก เนองจากองคกรโดยสวนใหญตางมงแสดงหาผลก าไร และมรปแบบของการจดองคกรแยกตามฝายเชนเดยวกน

5.3 ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป

5.2.1 ขอเสนอแนะจากผลการวจย แบบจ าลองการพยากรณ ควรมการพฒนาตวแบบเพอใหมประสทธภาพมากยงขน

โดยอาจเพมวธการพยากรณรปแบบอน ๆ ในมตดานระบบ ควรเพมประสทธภาพในการท างาน โดยการน าปจจยภายนอกเขามา

ชวยในการวเคราะหดวย ซงเปนปจจยส าคญและมผลกระทบตอตนทน รายได และก าไรขององคกร หากสามารถน ามาใหคาน าหนกของปจจย แลวน ามาเปนปจจยในการพจารณา จะท าใหระบบมความถกตองและนาเชอถอมากยงขน นอกจากนระบบอาจน าไปพฒนาตอเพอใหสามารถตดสนใจในเชงลกได เชน ระบบสามารถวเคราะหขอมลของระดบงานในแตละฝายได เปนตน ทงนระบบควรพฒนาตอไปถงการก าหนดขนาด รปแบบ และสของหนาจอใหไดมาตรฐานตามทผใชตองการ และควรเพมการเปรยบเทยบผลการด าเนนงานขององคกรในปจจบนเพอเทยบกบแผนขององคกรทวางไวได 5.2.2 ขอเสนอแนะจากนกวจย

วธการพยากรณทน ามาใชเพอหาแบบจ าลองการพยากรณก าไรทเหมาะสมในแตละปจจย ขนอยกบความเหมาะสมของขอมลในแตละองคกร ทงนอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรปตางกมปจจยทแตกตางกนออกไป ดงนนผใชระบบควรพจารณาจากปจจยในแตละฝายดวยเชนกน และ

 

 

 

 

 

 

 

 

91

ในสวนของการประเมนความสามารถในการใชงานไดของระบบ ควรใชผเชยวชาญในการประเมนมากกวา 6 ทาน เพอใหระบบสนบสนนการตดสนใจส าหรบผบรหารในอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรป มความนาเชอถอมากยงขน

 

 

 

 

 

 

 

 

92

บรรณานกรม

 

 

 

 

 

 

 

 

93

บรรณานกรม กตต ภกดวฒนะกล. (2547). คมภร PHP. พมพครงท 4. เคทพ คอมพ แอนด คอนซลท: กรงเทพฯ. กตตพงศ กลมกลอม. (2546). การออกแบบและพฒนาคลงขอมล (Data Warehouse). เคทพ คอมพ

แอนด คอนซลท: กรงเทพฯ. กตศกด เจรญโภคานนท. (2548). คมอเรยนเขยนเวบอคอมเมรชดวย PHP 5. ซคเซส มเดย: กรงเทพฯ. ชลลดา หลวงพทกษ. (2547). คณตศาสตรและสถตส าหรบเศรษฐศาสตร. กรงเทพฯ: ส านกพมพ

มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. ชยยศ สนตวงษ. (2546). การบรหารการผลต. ประชมชาง: กรงเทพฯ. ชมพล ศฤงคารศร. (2538). ระบบสารสนเทศเพอการจดการ. พมพครงท 3. ป.สมพนธพาณชย:

กรงเทพฯ. นวลพรรณ มนาทง. 2542. การพยาการณมลคาการสงออกอตสาหกรรมสงทอของไทย. วทยานพนธ

มหาบณฑต. ภาควชาสถต คณะพาณชศาสตรและการบญช จฬาลงกรณมหาวทยาลย. นสรา บญสข. 2541. ระบบสนบสนนการตดสนใจในการสงซอชนสวน : กรณศกษา โรงงานผลต

เครองยนตดเซล. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต. ภาควชาวศวกรรมอตสาหการ บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ประสงค ปราณตพลกรง และคณะ. (2541). ระบบสารสนเทศเพอการจดการ. ธระฟลม และไซเทกซ: กรงเทพฯ.

เปรมจตต พฤกษพฒนรกษ. (2545). กลยทธการลดตนทนในภาวะวกฤตเศรษฐกจ. วารสารวทยาการจดการ. ปท 20 ฉบบท 1 (ม.ค.-ม.ย. 45). หนา 39-42.

มณเฑยร ประจวบด. (2538). การประมาณตนทน. ซเอดยเคชน: กรงเทพฯ. มลลกา ตนสอน และ ฉตยาพร เสมอใจ. (2545). กลยทธธรกจ. พมพครงท 3. บรษท เอกซเปอรเนท

จ ากด: กรงเทพฯ. มกดา แมนมนทร. (2549). อนกรมเวลาและการพยากรณ Time Series and Forecasting. ประกายพรก:

กรงเทพฯ. สรวฒ บรณพร. (2540). กลยทธการตดสนใจ. ซเอดยเคชน: กรงเทพฯ. สณหชย กลนพกล และยอดดวง พนธนรา. (2529). การบรหารการผลต: ในธรกจอตสาหกรรมและ

บรการ. โอเดยนสโตร: กรงเทพฯ. รววรรณ เทนอสระ. (2543). ฐานขอมลและการออกแบบ. เธรดเวฟ เอดดเคชน: กรงเทพฯ.

 

 

 

 

 

 

 

 

94

วรศกด ทมมานนท. (2544). ระบบการบรหารตนทนกจกรรม. พมพครงท 1. ส านกพมพไอโอนค: กรงเทพฯ.

วราพร วรยะไชยกล. 2547. การศกษาความพรอมในการใชการจดการโซอปทานในอตสาหกรรมเสอผาส าเรจรป. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต. คณะเศรษฐศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

วราภรณ โกวทวรางกร. (2543). ระบบฐานขอมลและการออกแบบ. โรงพมพพทกษอกษร: กรงเทพฯ.

วทยา สหฤทด ารง. (2546). ลอจสตกสและการจดการโซอปทาน อธบายได...งายนดเดยว . ซเอดยเคชน: กรงเทพฯ.

สถาบนพฒนาอตสาหกรรมสงทอ. (2547). โครงการจดท าแผนปฏบตการ Supply Chain Management ของกลมบรษทนนยาง. กรงเทพฯ.

สมนก เออจระพงษพนธ. (2546). การบญชเพอการจดการและการบรหารตนทน. พมพครงท 2. บรษท ธรรมนต เพรส จ ากด: กรงเทพฯ.

สมศกด โชคชยชตกล. (2547). อนไซท PHP5. โปรวชน: กรงเทพฯ. สมาคมอตสาหกรรมเครองนงหมไทย. 2551. สมาชกของสมาคมอตสาหกรรมเครองนงหมไทย

(ออนไลน). ไดจาก URL: http://www.thaitextile.org/th/textile_intel/06technology.asp ส านกงานสงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม. 2550. นยาม อตสาหกรรมสงทอ (ออนไลน).

ไดจาก URL: http://www.ismed.or.th/SME สมตรา เรองพระกล. (2540). หลกสถตเพอการพยากรณ. ส านกพมพมหาวทยาลยรามค าแหง:

กรงเทพฯ. อจฉรา จนทรฉาย. (2544). การพยากรณเพอการตดสนใจทางธรกจ. จฬาลงกรณมหาวทยาลย :

กรงเทพฯ. Allgood, G. O. and Manges, W. W. (1999). Modeling Manufacturing Process to Mitigate

Technological Risk. In Proceeding of the 41st Mechanical Working and Steel Processing Conference. Oak Ridge National Lab: Baltimore. MD, USA.

Ballou, R. H. (2004). Business Logistics/ Supply Chain Management. Pearson: Upper Saddle River, New Jersey.

Berry, D. and Naim, M. M. (1996). Quantifying the relative improvements of redesign strategies in a P.C. supply chain. International Journal of Production Economics. Vol. 46-47. December 1996. pp. 181-196.

 

 

 

 

 

 

 

 

95

Bidgoil, H. (1989). Decision Support System : Principles and Practice. West Publishing Company: New York.

Bonczek, H., Holsapple, C. W. and Whinston, A. (1980). Evolving Roles of Models in Decision Support Systems. Decision Sciences. Vol. 11. No. 2. pp. 337-356.

Chandra, C. and Kumar, S. (2000). An Application of a System Analysis Methodology to Manage Logistics in a Textile Supply Chain. Supply Chain Management. Vol. 5. No. 5. pp. 234-245.

Chang, Y. and Makatsoris, H. (2001). Supply Chain Modeling Using Simulation. International Journal of Simulation. Vol. 2. No. 1. pp. 24-30.

Chapman, P., James-Moor, M., Szczygiel, M. and Thompson, D. (2000). Building Internet capabilities in SMEs. Logistics Information Management. Vol. 13. No. 6. pp. 353-360.

Chaporn Punyanitya. 2003. A Web-Based Application Prototype for Multi-Branch Demand and Inventory Management: A Case Study in Konrakcafe. M.Sc. Thesis. Faculty of Graduate Studies, Mahidol University.

Chen, C-H. and Shih, H-T. (2004). The impact of WTO accession on the Chinese garment industry. Fashion Marketing and Management. Vol. 8. No. 2. pp. 221-229.

Cheng, L. and Duran, M. (2004). Logistics for world-wide crude oil transportation using discrete event simulation and optimal control. Computers and Chemical Engineering. Vol. 28. No. 6-7. pp. 897-911.

Choy, K. L., Lee, W. B. and Lo, V. (2003). Design of case based intelligent supplier relationship Management system. Expert Systems with Applications. Vol. 25. No. 1. pp. 87-100.

Dahllof, L. 2004. LCA Methodology Issues for Textile Products. Licentiate Thesis. Environmental Systems Analysis. Chalmers University of Technology.

Data Modelling (online). (2004). Avaliable URL: http://wisdom.com Decision Support System (online). (2005). Avaliable URL: http://searchcio.techtarget.com/

sDefinition/0,sid19-gci213888,00.html Entity–Ralationship Model (online). (2004). Avaliable URL: http://www.utexas.edu/its/windows/

database/datamodeling/dm/erintro.html Fine, C. H. (1998). Clockspeed: Winning Industry Control in the Age of Temporary Advantage.

Perseus Books.

 

 

 

 

 

 

 

 

96

Folmer, E. and Bosch, J. (2004). Architecting for Usability: A Survey. Journal of System and Software. Vol. 70. No.1-2. pp. 61-78.

Ginige, A. (2002). Web engineering: managing the complexity of web systems development. In Proceedings of the 14th international conference on Software engineering and knowledge engineering. pp.721-729. ACM: Ischia, Italy.

Graybill, F. A. and Hariharan, K. I. (1994). Regression Analysis: Concepts and Applications. Duxbury Press: Belmont, Calif.

Handfield, R. B. and Nichols, E. L. Jr. (1999). Introduction to Supply Chain Management. Prentice Hall: Upper Saddle River, N.J.

Hughes, A. (2005). ABC/ABM-Activity-Based Costing and Activity-Based Management: A Profitability Model for SMEs Manufacturing Clothing and Textiles in the UK. Fashion Marketing and Management. Vol. 9. No. 1. pp. 8-19.

Joshi, G. (2002). Garment Industry in South Asia Rags or Riches? Competitiveness, Productivity and Job Quality in the Post-MFA Environment. South Asia Multidisciplinary Advisory Team (SAAT). International Labour Organization: New Delhi, India.

Keen, P. G. W. and Morton, M. S. (1978). Decision Support Systems: An Organizational Perspective. Addison-Wesley Reading: MA.

Kis, T., Ërdos, G., Markus, A., Vancza, J. (2004). A Project-Oriented Decision Support System for Production Planning in Make-to-Order Manufacturing. ERCIN News 58. pp. 44-52.

Kritchanchai, D. and MacCarthy, B. L. (1999). Responsiveness of the Order Fulfillment Process. International Journal of Operations and Production Management. Vol. 19. No. 8. pp. 814-833.

Kritchanchai D., Wasusri T. (2007), Implementing Supply Chain Management in Thailand Textile Industry, International Journal of Information Systems for Logistics and Management. Vol. 2. No. 2. pp. 107-116.

Little, J. D. C. (1970). Models and Managers: The Concept of a Decision Calculus. Management Science. Vol. 16. No. 8. pp. 35-43.

McCormick, D. and Schmitz, H. (2001). Manual for Value Chain Research on Homeworkers in the Garment Industry. Institute of Development Studies. University of Sussex: England.

Montgomery, D. C., Jennings, C. L. and Kulahci, M. (2008). Introduction to Time Series Analysis and Forecasting. Wiley-Interscienc: Hoboken, N.J.

 

 

 

 

 

 

 

 

97

Nantanaj Chalayananonda. 2003. Determinants of SMEs’ E-commerce Adoption in Thailand. Doctoral Degree Thesis. Development Administration. National Institute of Development Administration.

Nielsen, J. 1993. Usability Engineering. Academic press. San Diego: CA. Quoted in Folmer, E. and Bosch, J. (2004). Architecting for Usability: A Survey. Journal of Systems and Software. Vol. 70. No. 1-2. pp.61-78.

Olhager, J. and Selldin, E. (2004). Supply chain management survey of Swedish manaufacturing firms. International Journal of Production Economics. Vol. 89. Issue 3. pp. 353-361.

Pan, A., Leung, S. Y. S., Moon, K. L. and Yeung, K. W. (2009). Optimal Reorder Decision Making in the Agent-Based Apparel Supply Chain. Expert Systems with Applications. Vol. 36. No. 4. pp. 8571-8581.

Porter, B. W. et al. (1996). AI Research in the Context of a Multifunctional Knowledge Base: The Botany Knowledge Base Project. Tech. Report AI88-88. Laboratory for Artificial Intelligence. Computer Science Dept. University of Texas. Austin: Texas.

Ramakrishnan, R. and Gehrke, J. (2003). Database Management Systems. 3rd Edition. McGraw-Hill: Boston.

Reiner, G. and Trcka, M. (2004). Customized Supply Chain Design: Problems and alternatives for a production company in the food industry. A simulation based analysis. International Journal of Production Economics. Vol. 89. Issue 2. pp. 217-229.

Robbins, S. P. (2003). Essentials of Organizational Behavior. 8th Edition. Prentice-Hall: Upper Saddle River, NJ.

Sepulveda, J. A. and Akin, H. M. (2004). Modeling A Garment Manufacturer’s Cash Flow Using Object-Oriented Simulation. In Proceedings of the 36th Conference on Winter Simulation. pp. 1176-1188. The Winter Simulation Conference Foundation: Washington, DC, USA.

Shackel, B, and Richardson, S. J. (1991). Usability-Context Framework Design and Evaluation. Quoted in Shackel, B. and Richerdsons, S. Human Factors for Informatics Usability. Cambridge University Press. Cambridge: UK.

Supply-Chain Council, Inc. (2003). Supply-Chain Operations Reference-model SCOR Version 6.0. Supply-Chain Council: Pittsburg.

Terzi, S. and Cavalieri, S. (2004). Simulation in the supply chain context: a survey. Computer in Industry. Vol. 53. Issue 1. pp. 3-16.

 

 

 

 

 

 

 

 

98

Turban, E. and Aronson, J. E. (2001). Decision Support Systems and intelligent System. 6th Edition. Prentice Hall: Upper Saddle River, NJ.

Turban, E. and Aronson, J. E. (2005). Decision Support Systems and Intelligent Systems. 7th Edition. Prentice Hall: Upper Saddle River, N.J.

Turban, E. and Meredith, J. R. (1991). Fundamentals of Management Science. 5th Edition. Richard D. IRWIN: (n.p.).

Wagner, S. M. and Johnson, J. L. (2004). Configuring and Managing Strategic Supplier Portfolios. Industrial Marketing Management. Vol. 33. Issue 8. pp.717-730.

Whitten, J. L., Bentley, L. D. and Dittman, K. C. (1995). System Analysis and Design Methods. 6th Edition. McGraw-Hill Book: U.S.A.

Winter, P. R. (1960). Forecasting Sales by Exponentially Weight Moving Average. Management Science. Vol. 6. No.4. pp. 342-42.

Yeh, C. and Hung-Cheng, Y. (2003). A Cost Model for Determining Dyeing Postponement in Garment Supply Chain. Advanced Manufacturing Technology. Vol. 22. No. 1-2. pp.134-140.

 

 

 

 

 

 

 

 

99

ภาคผนวก ก

แบบสอบถามในการประเมนความสามารถในการใชงานของระบบสนบสนนการตดสนใจส าหรบผบรหารในอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรป

 

 

 

 

 

 

 

 

100

แบบสอบถาม

เรอง ความสามารถในการใชงานไดของระบบสนบสนนการตดสนใจ ส าหรบผบรหารในอตสาหกรรมเสอผาส าเรจรป

ค าชแจง

แบบสอบถามฉบบน มทงหมด 2 หนา โปรดประเมนความสามารถในการใชงานไดของระบบ โดยการท าเครองหมาย ในชองวดระดบความเหนทตรงกบความเปนจรงของทานเพยงขอเดยว

แบบสอบถามใชมาตรประมาณคา 4 ระดบ ก าหนดเกณฑการใหคะแนน ดงน 1 = นอยทสด,

2 = นอย, 3 = มาก, 4 = มากทสด

ขอ

ประเดนค าถามการใชงาน

ระดบความเหนดวย มากท

สด

มาก

นอย

นอยท

สด

4 3 2 1 1. ทานสามารถวางแผนตามสถานการณได โดยวางแผนทง

องคกร และตามฝาย เพอใหไดตนทน รายได ก าไร ทเหมาะสม

2. ทานสามารถวางแผนตามเปาหมายได โดยมการก าหนดเปาหมายของก าไร และ เพอใหไดตนทนแตละปจจย ทเหมาะสม

3. ทานสามารถคาดการณก าไรไดในแตละเดอน / ป ของทงองคกรและตามฝายได อกทงยงสามารถดตนทน รายได ก าไร ยอนหลงได

4. มวตถประสงคชดเจน เพอเพมผลก าไรใหกบองคกร 5. ระบบสามารถเชอมโยงขอมลทเกยวของในแตละฝาย

ไดถกตอง

6. ระบบสามารถลดระยะเวลาในการตดสนใจไดด 7. ระบบสามารถประมวลผลไดรวดเรว

 

 

 

 

 

 

 

 

101

ขอ

ประเดนค าถามการใชงาน

ระดบความเหนดวย

มากท

สด

มาก

นอย

นอยท

สด

4 3 2 1 8. ระบบสามารถปรบเปลยนขอมลไดตรงกบความตองการ 9. ระบบสามารถเลอกดผลไดหลายรปแบบตาม

ความตองการ

10. ทานสามารถเรยนรการใชระบบไดเอง โดยไมตองใช ผช านาญในการชวยเหลอ

11. ทานใชเวลานานในการเรมตนเรยนรระบบใหม 12. เมอทานกลบมาใชระบบ ทานสามารถใชงานไดทนท

โดยไมตองเรยนรใหม

13. ทานไมพบขอผดพลาดในการใชงานระบบ 14. ทานคดวาระบบมการรกษาความปลอดภยทเหมาะสม 15. ทานเหนวาระบบมปฏสมพนธกบผใชไดด 16. รปแบบความหนาแนนของตวอกษร ตวสะกดและ

ไวยากรณ มความเหมาะสม

17. สของระบบดเรยบงาย สะอาดตา 18. การจดชดขอมล มความเปนระเบยบ 19. การวางปมกด รปภาพ ชดเจน ใชงานงาย

ขอเสนอแนะเพมเตม

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

 

 

 

 

 

 

 

 

102

ภาคผนวก ข

วธการใชงานโปรแกรมระบบสนบสนนการตดสนใจส าหรบผบรหาร ในอตสาหกรรมผลตเสอผาส าเรจรป

 

 

 

 

 

 

 

 

103

ขนตอนการใชงานระบบสนบสนนการตดสนใจส าหรบผบรหาร ในอตสาหกรรมเสอผาส าเรจรป

1. การใชงานระบบ ผใชงานสามารถเลอกไดวาจะใชภาษาไทยหรอภาษาองกฤษ โดยหนาจอแรกในการเขาใชงานระบบ (ดงแสดงในภาพท ข.1) ตองมการระบชอผใชงานและรหสผานกอน จากนนใหกดปม เพอตรวจสอบสทธ

ภาพท ข.1 หนาจอการเขาสระบบ 2. เมอเขาสระบบไดเรยบรอยแลว ผใชงานสามารถเหนเมนการใชงานไดตามสทธการเขาใชงาน ยกตวอยางเชน ผบรหารสงสด สามารถจดการขอมลฝายทกฝายได ในขณะทผจดการฝายสามารถจดการขอมลไดเฉพาะฝายตนเทานน เปนตน ซงเมนทงหมดของระบบ แสดงดงภาพท ข.2

3. เมนจดการผใชงาน ซงผใชงานในเมนจดการผใชงานคอ ผดแลระบบ โดยมหนาจอการท างานดงแสดงในภาพท ข.3 ซงมล าดบขนตอนการท างาน ดงน

ขนท 1 การเพมขอมลผใชงาน ไดแก ชอผใชงาน รหสผาน ชอ-นามสกล และฝาย ขนท 2 จากนนกดปม เพอท าการบนทกขอมล ขนท 3 เมอตองการแกไขหรอเปลยนแปลงขอมลทไดบนทกแลว สามารถคลกทค าวา

“แกไข” หรอตองการลบขอมลใหคลกทค าวา “ลบ”

1

 

 

 

 

 

 

 

 

104

ภาพท ข.2 เมนการใชงานระบบ

ภาพท ข.3 หนาจอการจดการผใชงาน 4. เมนจดการฝาย ในสวนนผใชงาน ไดแก ผดแลระบบ และผจดการในแตละฝาย โดยมหนาจอการท างานดงแสดงในภาพท ข.4 ซงมล าดบขนตอนการท างาน ดงน

ขนท 1 ระบขอมลฝาย ไดแก รหสฝาย ชอฝาย (ภาษาองกฤษ) และชอฝาย (ภาษาไทย) ขนท 2 จากนนกดปม เพอท าการบนทกขอมล ขนท 3 เมอตองการแกไขหรอเปลยนแปลงขอมลทไดบนทกแลว สามารถคลกทค าวา

“แกไข” หรอตองการลบขอมลใหคลกทค าวา “ลบ”

2

3

4

เมนจดการผใชงาน เมนจดการฝาย เมนจดการปจจย เมนจดการตนทน - เพมขอมล

- คนหา/แกไข

- น าเขาไฟล

- สงออก

- แกไขวธการพยากรณ เมนแบบจ าลองตามสถานการณ - วางแผนทงองคกร

- วางแผนตามฝาย

เมนแบบจ าลองตามการตงเปาหมาย ออกจากระบบ

1

2

3

4

5

6

7

2

 

 

 

 

 

 

 

 

105

ภาพท ข.4 หนาจอการจดการฝาย 5. เมนจดการปจจย ในสวนนผใชงาน ไดแก ผดแลระบบ และผจดการในแตละฝาย โดยมหนาจอการท างานดงแสดงในภาพท ข.5 ซงมล าดบขนตอนการท างาน ดงน

ขนท 1 ระบขอมลปจจย ไดแก ฝาย ชอปจจยภาษาองกฤษ ชอปจจยภาษาไทย ขนท 2 จากนนกดปม เพอท าการบนทกขอมล ขนท 3 เมอตองการแกไขหรอเปลยนแปลงขอมลทไดบนทกแลว สามารถคลกทค าวา

“แกไข” หรอตองการลบขอมลใหคลกทค าวา “ลบ”

ภาพท ข.5 หนาจอการจดการปจจย 6. เมนจดการตนทน ในสวนนผใชงาน ไดแก ผดแลระบบ และผจดการในแตละฝาย ซงสามารถแบงเมนยอยไดทงหมด 5 เมน ดงน

3

4

 

 

 

 

 

 

 

 

106

เมนเพมขอมล ขนท 1 ระบขอมลตนทน ไดแก ฝาย เดอน/ป รหสปจจย และตนทน ขนท 2 จากนนกดปม เพอท าการบนทกขอมล

ขนท 3 เมอตองการแกไขหรอเปลยนแปลงขอมลทไดบนทกแลว สามารถคลกทค าวา “แกไข” หรอตองการลบขอมลใหคลกทค าวา “ลบ”

โดยหนาจอการท างาน ดงแสดงในภาพท ข.6

ภาพท ข.6 หนาจอการจดการตนทน

เมนคนหา/แกไข ขนท 1 ผใชสามารถคนหาขอมลตามฝาย ตามเดอน/ป หรอตามรหสปจจย ขนท 2 จากนนกดปม เพอท าการคนหาขอมล

ขนท 3 เมอตองการแกไขหรอเปลยนแปลงขอมลทไดบนทกแลว สามารถคลกทค าวา “แกไข” หรอตองการลบขอมลใหคลกทค าวา “ลบ”

โดยหนาจอการท างาน ดงแสดงในภาพท ข.7

 

 

 

 

 

 

 

 

107

ภาพท ข.7 หนาจอการคนหา/แกไขขอมลรายไดและตนทน

เมนน าเขาไฟล ขนท 1 ผใชสามารถเลอกไฟลในเครองทเปน “.txt” โดยกดทปม “Browse”

ขนท 2 จากนนกดปม เพอท าการบนทกขอมล ขนท 3 ผใชสามารถดวาขอมลในบรรทดใดซ า สามารถยกเลกหรอแกไขขอมลได

จากนนระบบจะท าการบนทกขอมลให โดยหนาจอการท างาน ดงแสดงในภาพท ข.8

ภาพท ข.8 หนาจอการน าเขาไฟลขอมลรายได ตนทน

เมนสงออก ขนท 1 เลอกขอมลตามฝาย ตามป หรอตามรหสปจจย ทตองการจะสงออกไปเปน

ไฟล “.CSV” ขนท 2 จากนนกดปม เพอท าการสรางไฟลขอมล

ขนท 3 เมอตองการน าไฟลขอมลในระบบออกมายงเครอง ใหคลกทค าวา “คลกทนเพอดาวนโหลด”

 

 

 

 

 

 

 

 

108

โดยหนาจอการท างาน ดงแสดงในภาพท ข.9

ภาพท ข.9 หนาจอสงออกไฟลขอมลรายได ตนทน

เมนแกไขวธการพยากรณ ขนท 1 ผใชสามารถเลอกวธการพยากรณไดตามความเหมาะสม โดยพจารณาจาก

คาความคลาดเคลอน ถามความคลาดเคลอนนอย แสดงวาสมการนนมความเหมาะสม

ขนท 2 เมอปรบเปลยน/แกไขวธการพยากรณเสรจสนแลว กดทปม ดานลาง

โดยหนาจอการท างาน ดงแสดงในภาพท ข.10

ภาพท ข.10 หนาจอการแกไขวธการพยากรณในแตละปจจย

 

 

 

 

 

 

 

 

109

7. เมนแบบจ าลองตามสถานการณ ไดแบงเมนยอยออกเปน 2 เมน ดงน

เมนวางแผนทงองคกร ขนท 1 ใหระบเดอนและป ทตองการวางแผน โดยสามารเลอกปลวงหนาได เพอ

พยากรณขอมลในอนาคต ขนท 2 จากนนกดปม เพอดกราฟของขอมล ขนท 3 เมอตองการแกไขหรอเปลยนแปลงขอมลของฝายหรอแตละปจจย

สามารถแกไขตวเลขไดเลยตามความเหมาะสม โดยหนาจอการท างาน ดงแสดงในภาพท ข.11

ภาพท ข.11 หนาจอการวางแผนตามสถานการณ ในสวนของการแสดงแบบกราฟคเวยท เปนการแสดงผลของขอมลทไดจากการวางแผนของผบรหารสงสด ซงการแสดงผลของกราฟนจะชวยใหผบรหารสามารถเหนไดวา ฝายใดมการใชตนทนมากทสด และมแนวโนมเปนไปในทศทางใด เมอเปรยบเทยบทงหมด 5 ฝาย โดยมหนาจอการท างาน ดงแสดงในภาพท ข.12

ถดมา เปนการแสดงผลลพธของขอมลทไดจากการวางแผนของผบรหารสงสด ตามเดอน-ป ทก าหนด ซงขอมลทกราฟเสนแสดงนน เปนขอมลทมความตอเนองกน โดยสามารถดขอมลยอนหลงได เพอเปรยบเทยบกบขอมลการคาดการณในเดอน-ปปจจบน ซงผลลพธทไดผบรหารสามารถน าไปวเคราะหขอมลตนทน รายได และก าไรขององคกรไดดวยตนเอง ทงนตองอาศยประสบการณของผบรหารดวยเชนกน โดยมหนาจอการท างาน ดงแสดงในภาพท ข.13

5

 

 

 

 

 

 

 

 

110

ภาพท ข.12 กราฟคเวยทส าหรบวางแผนขอมลตนทนของทงองคกรแยกตามฝาย

ภาพท ข.13 กราฟเสนส าหรบวางแผนขอมลตนทนและก าไรของทงองคกรแยกตามเดอน-ป

เมนวางแผนตามฝาย ในสวนนผใชงาน ไดแก ผบรหารสงสด และผจดการแตละฝาย ซงมล าดบขนตอน

การท างานดงน ขนท 1 ใหระบฝาย เดอน-ป ทตองการวางแผน เพอดขอมลผลผลตวามตนทน

รายได และก าไร เปลยนแปลงในทศทางใด และสามารถเลอกดขอมลการพยากรณได

ขนท 2 ขอมลในแตละปจจยสามารถเปลยนแปลงไดตามความเหมาะสม เนองจากผใชงานสามารถใสขอมลไดตรงตามความเปนจรง

โดยหนาจอการท างาน ดงแสดงในภาพท ข.14

 

 

 

 

 

 

 

 

111

ภาพท ข.14 หนาจอการวางแผนตามสถานการณแบบแยกตามฝาย 8. เมนแบบจ าลองตามการตงเปาหมาย ในสวนนผบรหารสงสดเปนผใชงาน ซงมล าดบขนตอนการท างานดงน

ขนท 1 ใหระบเดอน-ป ทตองการวางแผน เพอดผลลพธการตงเปาหมาย คาท านาย (คาเรมตนทระบบพยากรณให) และคาจรงของแตละเดอน-ป

ขนท 2 จากนนกดปม เพอดขอมลทเปลยนแปลงไป และเมอกดปม จะแสดงกราฟของตนทนในแตละปจจย

ขนท 3 เมอตองการแกไขหรอเปลยนแปลงก าไรทตองการตงเปาหมาย ใหระบในชองก าไร สวนของผลลพธการตงเปาหมาย หลงจากนนคาของปจจยรายได และตนทน จะเปลยนแปลงไปตามคาของก าไรทก าหนดนน

โดยมหนาจอการท างาน ดงแสดงในภาพท ข.15

ภาพท ข.15 หนาจอการวางแผนตามการตงเปาหมาย

6

 

 

 

 

 

 

 

 

112

ประวตผวจย

นายธรา องสกล ต าแหนงอาจารยประจ าสาขาวชาเทคโนโลยสารสนเทศ ส านกวชา

เทคโนโลยสงคม มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร เกดวนท ๑๖ พฤศจกายน พ.ศ. ๒๕๒๑ ทจงหวดกรงเทพมหานคร จบการศกษาระดบปรญญาตร และปรญญาโท สาขาวศวกรรมคอมพวเตอร จากมหาวทยาลยเกษตรศาสตร ในป พ.ศ. ๒๕๔๒ และ พ.ศ. ๒๕๔๕ ตามล าดบ และจบการศกษาระดบปรญญาเอก สาขาวทยาการคอมพวเตอร จากมหาวทยาลยแหงรฐเทนเนสซ ประเทศสหรฐอเมรกา ในปพ.ศ. ๒๕๕๐ ปจจบนไดตพมพเผยแพรผลงานวจยในวารสารและงานประชมทางวชาการทงระดบชาตและนานาชาตรวม ๖๑ เรอง สามารถตดตอไดท ๑๑๑ ถ. มหาวทยาลย ต. สรนาร อ. เมองนครราชสมา จ. นครราชสมา ๓๐๐๐๐

นางจตมนต องสกล ต าแหนงอาจารยประจ าสาขาวชาเทคโนโลยสารสนเทศ ส านกวชาเทคโนโลยสงคม มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร เกดวนท ๓ พฤศจกายน พ.ศ. ๒๕๒๑ ทจงหวดกรงเทพมหานคร จบการศกษาระดบปรญญาตร ปรญญาโท และปรญญาเอก สาขาวศวกรรมคอมพวเตอร จากมหาวทยาลยเกษตรศาสตร ในปพ.ศ. ๒๕๔๒ พ.ศ. ๒๕๔๔ และ พ.ศ. ๒๕๔๘ ตามล าดบ ปจจบนไดตพมพเผยแพรผลงานวจยในวารสารและงานประชมทางวชาการทงระดบชาตและนานาชาตรวม ๔๑ เรอง สามารถตดตอไดท ๑๑๑ ถ. มหาวทยาลย ต. สรนาร อ. เมองนครราชสมา จ. นครราชสมา ๓๐๐๐๐