79วารสารอาหารและยา ฉบบเดอนมกราคม-เมษายน 2557

มรดกวชาการ จากรนสรน

เรยกรายงานตวกอนและมแรงสนบสนนวา อยสำานกงาน

อย. ไดเปนสารวตรเลย แตถาเปนตำารวจจะตองเปน

เรมจากผหมวดกอนใชเวลาหลายปถงจะเปนสารวตร

(...ฮา) จงเปนทมาของจดเรมตนการทำางานทน”

“แมวาจะไดรบบรรจเขาทำางานในตำาแหนง

สารวตรอาหารและยา 3 แตหนวยงานแรกทถกสงใหไป

ปฏบตราชการ คอ กองควบคมวตถเสพตด โดยม

ทานปญญา วรรณสถตย เปนหวหนากองในขณะนน

ในฐานะนองใหม เมอไดรบมอบหมายงานใดกทำาดวย

ความสนกสนาน เวยนงานไปทกฝายตามทพๆ เรยกใช

เมอทำางานครบ 1 ป จงเขากนไดกบทกๆ คน แลวจงยาย

มาเปน นกวชาการอาหารและยา 3 สงกดกองควบคม

วตถเสพตดอยางเตมตว งานทไดรบมอบหมายทชอบ

สนกตนเตนและลมไมลงเลยคอ ภารกจหวหนางานปฏบต

การลอซอและจบกมการจำาหนายยามา (แอมเฟตามน)

ทขายในปมนำามน ทำาใหมโอกาสไดเดนทางไปทกจงหวด

ทวประเทศ ตลอดเวลา 10 กวาปทรบผดชอบเรองน

จงไดเขยนเอกสารวชาการ (อวช.) เสนอขอประเมนระดบ

8 ในเรอง ก�รควบคม ปองกน และปร�บปร�มส�รกลม

แอมเฟต�มน (เมอ 13 ก.ค. 2536)”

รดกวชาการฉบบน ผ เขยนไดมโอกาส

ไปสมภาษณ เภสชกรไพศาล ปวงนยม

นกวชาการอาหารและยาเชยวชาญดานพฒนาระบบ

กำากบดแลผลตภณฑหลงออกสตลาด หรอทพวกเรา

มกจะเรยกทานวา “พหม” ทานไดใหเกยรตมาเลาและ

ถายทอดเรองราวในแงมมดด นบตงแตเรมตนการทำางาน

ทสำานกงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) มาตดตาม

กนไดเลยนะคะ

ในสวนตวเมอผ เขยนไดรบมอบหมายใหมา

สมภาษณพหม ทถอเสมอนวาเปน “ปา” ของเพอนสนท

และมความใกลชดกบครอบครวมาตงแตสมยเรยน

มหาวทยาลย การสมภาษณในครงนจงเสมอนเปนการพดคย

มากกวาการสมภาษณ เรมจากประโยคแรกทพหม

เลาใหฟงวา “ความตงใจหลงจบการศกษาระดบปรญญาตร

เภสชศาสตรบณฑตจากประเทศฟลปปนสนน คอ

ความตองการทำางานในรปแบบการลงพนทปฏบตงาน

ไมใชนกวชาการนงประจำาโตะ หนวยงานแรกในชวต

ทไปสมครคอ กองพสจนหลกฐาน กรมตำารวจ และ

ในเวลาไลเลยกน อย. กไดเปดรบสมครขาราชการ

ตำาแหนงสารวตรอาหารและยา โดยเหตทสำานกงาน อย.

ม

จฑาทพ เลาหเรองชยยศสำ�นกง�นคณะกรรมก�รอ�ห�รและย�

FDA 1-2557 - by fon.indd 79 23/5/2557 16:10:19

80 FDA Journal : January-April 2014

มรดกวชาการ จากรนสรน

และการ

ไดเรยนรระบบงานท

ด ในสวนแรกพเลยงทดไดกลาวถงพคนหนงทเปนหวหนา

ดแลตงแตเรมทำางาน คอ พประเสรฐ รกษแดง ผเปน

แบบอยางทตนเองยดถอ เปนเหมอนพ/ครคอยดแลใน

ทกๆ เรองตงแตสอนงาน เขยนบนทก รวมถงการใชชวต

การอยรวมกนในสงคมฯ การไดมโอกาสเรยนรงานเกอบ

ทงหมดของกองภายใตการดแลสนบสนนอยางใกลชด

ของพประเสรฐนบเปนความโชคดทไมตองไปไขวความา ได

เปนแรงบนดาลใจวา สกวนหนงจะตองสรางผลงานและ

เตบโตไปอยในตำาแหนงเดยวกนกบพเขาใหได ในสวนของ

ระบบทดพหมเลาตอวา ในชวง 14 ปแรกของการทำางาน

ทไดเรยนรระบบการควบคมวตถเสพตด ซงสอนใหเราคด

เปนระบบ ทำางานเปนระบบ วธการบรณาการงานของ

อย.กบหนวยงานอนอยางกลมกลน ทงในระดบโลก ระดบ

ประเทศ และระดบหนวยงาน

ชวตการทำางานไดมการสบเปลยนหมนเวยนไป

เรยนรงานทกองอนๆ เชน กองควบคมยาเปนเวลา 9 ป

ไดเรยนรระบบการควบคมกำากบ การนำาเขา การผลต

การขายยาของประเทศไทยและตางประเทศ และกองสงเสรม

งานคมครองผบรโภคดานผลตภณฑสขภาพในสวนภมภาค

และทองถน (กอง คบ.) อก 4 ป ไดเรยนรระบบงาน

สาธารณสขภมภาค การกระจายอำานาจ การมอบอำานาจ

และการนเทศงาน และดวยโชคชะตาลขตในทสดกถง

เวลารบบทบาทเปนผนำาองคกรระดบกองทตองใชความร/

ความสามารถ/ประสบการณในฐานะ “ผอำานวยการกอง

“การปฏบตงานในหนาทความรบผดชอบงานควบคม

การผลตและใชยาเสพตดในทางการแพทยและอตสาหกรรม

ทำาใหไดพบเจอผประกอบการ/ผประกอบวชาชพดมคณภาพ

ทตองการใชประโยชนจากยาเสพตด จงไดบญญตคำาวา

ย�เสพตดใหคณ ควบคกบ ย�เสพตดใหโทษ เพอสราง

มมมองใหเหนดานประโยชนแทนทจะมองเรองของโทษ

เพยงอยางเดยว ผลดงกลาวทำาให ประเทศไทยมโรงงาน

อตสาหกรรมการผลต ยา แปงสงเคราะห สยอม ทตอง

ใชสารตงตนทเปนยาเสพตดใหโทษ กอใหเกดการสรางงาน

เสรมสรางเศรษฐกจของชาตอยางประมาณคาไมได*”

“ไดรวมเปนกรรมการตรวจรบและเกบรกษากญแจ

คลงยาเสพตดใหโทษของกลาง ทเปนงานเสยงตอง

รบผดชอบสง ไมมใครอยากทำา เนองจากการตรวจรบของกลาง

จะตองนบจำานวน ชงนำาหนกใหตรงตามรายงานหบหอใหด

ปองกนการสญหาย วนใดทตองตรวจรบเฮโรอนรายใหญ

เสรจงานนำาตาจะไหลพราก ปากคอขม จมกแสบรอน

บอยครงเลอดกำาเดาพง แดงฉาน หวหนาไดใหกำาลงใจบอกวา

ทำางานนไดกศลแรง เพราะชวยเอาของไมด มาเกบ ถงเวลา

กนำาไปทำาลาย คนตดยาเสพตดจะไดลดลง สงคมจะเปนสข

อานสงคของการทำางานน จงไดเลอนระดบเปนหวหนาฝาย

ควบคมของกลางคนแรกของ อย. (8 พ.ย. 2531) โดยไมตดยา

จากการสดดมยาเสพตดขณะทำาหนาทราชการในการตรวจรบ

ของกลาง (และยงมเรองงานอนๆ อกมากมายทผเขยน

ไดรบฟง รบรไดอยางสนก ตนเตน เราใจ หากจะนำามาเขยน

ทงหมดคงตองทำาเปนรปเลมใหญ) ซงจรงๆ แลวกองควบคม

วตถเสพตดเปนกองขนาดเลกมเจาหนาทไมมาก เมอเทยบ

กบกองสารวตร ชวงแรกของชวตการทำางานเมอไดทำางาน

ทชอบ ไดรบผดชอบงานสำาคญ ไดมโอกาสแสดงฝมอ เมอ

ถงเวลาปรบสวนราชการจงไดมโอกาสครองตำาแหนงโดย

ไมตองรอ กลาวคอ เปนหวหนาฝาย (ซ 7) หลงทำางานไป 10 ป

และเปนซ 8 เมออายราชการ ได 14 ป ตามขอมลทไดเลามา”

สำาหรบแรงบนดาลใจในการทำางานกบ อย. พหม

เลาวาม 2 สง คอ จงหวะชวตการทำางานทมพเลยงทด

FDA 1-2557 - by fon.indd 80 23/5/2557 16:10:19

81วารสารอาหารและยา ฉบบเดอนมกราคม-เมษายน 2557

มรดกวชาการ จากรนสรน

ทตองเปนผนำา กเหมอนกบการทำาหนาทเปนกปตน จะตอง

สรางบรรยากาศการเดนทาง ควบคมเครองบนใหไปถง

จดหมายปลายทางไดอยางราบรนและปลอดภย และสดทาย

เมอเปนผโดยสาร กเปนผใหความรวมมอ เขาใจเคารพ

กฎกตกา มองเหนภาพรวมของกจกรรมตางๆ ภายใน

เครองบน เพอใหการเดนทางเปนไปอยางราบรน ดงนน

ในการทำางานไมวาเราจะอยในสถานะใดบนเครองบนลำาน

ทกคนลวนมเปาหมายมงไปยงจดหมายในทศทางเดยวกน

การเดนทางอาจตองตกหลมอากาศซงเปรยบเหมอนการ

พบปญหาอปสรรคบาง กขอใหยอมรบ ปองกน แกไข

เขาใจวา คนทำางานตองพบกบปญหากนทกคน คนทไม

เจอปญหาอปสรรคเลยคอคนทไมทำางาน”

พหมยงบอกกบผเขยนวา “36 ป ททำางานใน

อย. ไมไดโอนยายขามไปหนวยงานอน ไมไดลาไปเรยน

ตางประเทศ ไมไดลาปวยทตองจาก อย. ไปเปนเวลานานๆ

ชวตการทำางานจงถอวาทำางานในทแหงเดยว ไดพบกบ

เลขาธการฯ ทกคน ตงแตทานแรกป พ.ศ. 2521 (นพ.

ประกอบ วศาลเวทย) จนถงเลขาธการฯ คนปจจบนป

พ.ศ. 2557 (นพ.บญชย สมบรณสข) ซงทกทานลวนมวธ

เทคนคการทำางานทตางกน แตทกคนมกปรารภวา อย.

งานเยอะจรงๆ ไดมโอกาสพบเจอพๆ ร นแลวร นเลา

เหนการเปลยนแปลงขององคกรเปนระยะ เหนการทำางาน

การกดดน บางครงกไดรบการชนชมจากสงคม หมนเวยน

สลบเปลยนไปตามเหตและปจจยในขณะนนๆ ความสข

ความทกข ของ

การอย

ใน

ควบคมวตถเสพตด” ทมกฎหมายตองรบผดชอบถง

3 ฉบบ คอ พระราชบญญตยาเสพตดใหโทษ พ.ศ. 2522

พระราชบญญตวตถทออกฤทธตอจตและประสาท พ.ศ.

2518 และพระราชกำาหนดปองกนการใชสารระเหย

พ.ศ. 2533 และอกภารกจหนงคอ การบรหารกลมเงนทน

หมนเวยนยาเสพตด ทมงบประมาณเทากบ อย. ตลอด

ระยะเวลา 4 ป ถอไดวาเปนชวงทไดใชความรทไดศกษา

เพมเตมเกยวกบการจดการภาครฐและเอกชนจาก

มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช (ปรญญาตร) และ

สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร (ปรญญาโท) และ

ประสบการณการทำางานทงหมดอยางเตมท ทำาใหการ

ทำางานทกองควบคมวตถเสพตดไมยงยาก เปนไปดวย

ความราบรน สอดประสานไดกบทกหนวยงาน ทงใน

ระดบแนวดงและแนวนอน ทำาใหขาราชการทกคนม

ความสขในการทำางาน และผประกอบการใหความรวมมอ

เปนอยางด อกทงทำาใหมผลประกอบการทางบญชไดกำาไร

นำารายไดเขาเปนเงนแผนดน มผลงานเปนทประจกษ

จนสามารถของบประมาณในการสรางตกเงนทนหมนเวยน

ยาเสพตด 6 ชน ทเปนสดสวน โอโถงนาอยในปจจบน

ทำาใหวตถเสพตดทกำากบควบคมยาก ควบคมไดงายขน

ภายใตคำาขวญวา เอกส�รวช�ก�ร เชยวช�ญด�นประโยชน

เปนโทษเผ�ใหสน” (ผเขยนสงเกตทาทาง สหนาและ

แววตาของพหมเมอพดถงเรองนนน มทงความภาคภมใจ

และความสขทไดสรางผลงานดดใหกบพวกเรา)

ผ เขยนในฐานะร นนองในบาน อย. หลงน

ไดเรยนถามตอถงปญหาและอปสรรคในการทำางาน

กไดรบการบอกเลาจากพหมวา “การทำางานเปรยบวา

เหมอนกบการขนเครองบน กลาวคอ ในขณะอยบนเครองบน

เราจะเปนไดหลากหลายสถานะ ชวตแรกเรมตนทำางาน

เราคอผปฎบต ทำาหนาเปนสจวต/แอรโฮสเตสตองลงแรง

ใหบรการไดอยางรวดเรวและมมาตรฐานแกผโดยสาร

ทมความหลากหลายทงรสนยม เชอชาต ศาสนา เพอให

ผโดยสารไดรบความพงพอใจอยางสงสด เมอถงเวลา

FDA 1-2557 - by fon.indd 81 23/5/2557 16:10:19

82 FDA Journal : January-April 2014

มรดกวชาการ จากรนสรน

พวกเราทกคนททำางานคมครองผบรโภคดานผลตภณฑ

สขภาพทวประเทศ ในฐานะผตองกำากบดแลระบบน

ใหเปนไปตามนยแหงกฎหมายและงานคมครองผบรโภค

ขอใหชวยสานตอภารกจทนาภมใจนในระดบดเลศ และ

สงตอความภมใจน จากรนสรนตอไปอยางไมขาดสายให

“สำานกงานคณะกรรมการอาหารและยา” เปนสถาบน

ทสำาคญอยคประเทศไทยอยางสงางามตลอดไป

ผเขยนตองขอบคณ “ภก.ไพศาล ปวงนยม”

ทไดแบงปนประสบการณดๆ ในการทำางานท อย. ใหแก

ผอานวารสารอาหารและยาทกทานในฉบบนคะ

บานหลงน ทกคนจะไดพบเจอและเกบเปนตำานานเลา

ขานใหอนชนรนหลงฟงตอๆ ไปอยางไมมวนสนสด”

เมอถงคำาถามสดทายวาพหมอยากฝากอะไร

ใหกบนองๆ ชาว อย.บางหรอไม พหมตอบอยางรวดเรว

วา “ไมมอะไรตองฝาก เพราะเชอมนในเบาหลอมทดของ

อย. ทสามารถทำาใหคน อย. เปนคนด คนเกงในภาครฐ

อกทงมนใจวา คน อย. รนหลงมพลงขบเคลอนองคกร

ไดดเทยบเทารนพๆ ผานมา” และเมอมาถงชวงปสดทาย

ของการปฏบตงานในสำานกงาน อย. จงอยากฝากบอก

นองๆ วา ประเทศไทยของเราจะขาด อย. ไมได ดงนน

FDA 1-2557 - by fon.indd 82 23/5/2557 16:10:19