1/28/2011

1

ปจเจกบุคคล ชุมชน

กับทางเลือกของชีวิตในปจจุบัน

5.1 วิถีชีวิตของคนปจจุบนั

บทอาน

อาจารยหมอประเวศ วะสี วิถีมนุษยในศตวรรษที่ 21

ชัชวาล ทองดีเลิศ เดก็สืบ เด็กสาน ภูมิปญญา

เกรียงไกร วิหาร ความสุขท่ีไมเคยหายไปไหน

ปจเจกบุคคล

ระบบชีวิตสมัยใหม โดยเฉพาะการศึกษาไดสรางคนชั้นกลาง ปจเจกบุคคล

กรณีนักศึกษามหาวิทยาลัยเชยีงใหม

สวนใหญคนชั้นกลาง ความเปนสวนตัวสวนใหญคนชนกลาง ความเปนสวนตว

ความเปนตัวตน

กระแสหลัก

ทางเลือก

เกาหลีฟเวอร / ชอบของมียี่หอ / เดินหาง

“เด็กกิจกรรม” / ชมรมวรรณศิลป /

ชมรมคายอาสาพัฒนา

1

2

1/28/2011

2

สังคม

กระแสหลัก vs ทางเลือก

Main stream vs alternative

Conformist vs nonconformist

Conservative liberalConservative liberal

เงินทอง / ชื่อเสียง อุดมการณ

ฐานะทางสังคม พอมีพอกิน

วัตถุนิยม จิตวิญญาณ

(materialism) (spirituality)

Che Guevara

The Dalai Lama

1/28/2011

3

Aung San Suu Kyi

Václav Havel

Nelson Mandela

1/28/2011

4

Angela Y. Davis

Mohandas K. Gandhi

ชวงเปล่ียนแปลงอยางใหญหลวงในสังคมไทย : กระบวนการนักศึกษาในป 2515 – 2519 (ทศวรรษ 70)

หนุมสาวกับอุดมการณ

การแสวงหา

การเขาปา

การเติบโตขององคกรพัฒนาเอกชน (NGO)

นักศึกษากับการทาํความรูจักสังคม

จิตอาสา / อาสาสมัคร / สวนรวม

แตกอนชวงหลังสงครามโลก คนเรียนมหาวิทยาลัย

“เปนใหญเปนโต / รับราชการ – เจาคนนายคน”

1/28/2011

5

สังคมไทย ทศวรรษ 90

ฟองสบูแตก – เศรษฐกิจตกต่ํา

การลมละลาย ภาวะวางงาน

ความรุนแรงในทุกรูปแบบ

ความวนวาย / แกงแยง / แบงชั้นทางสังคมความวุนวาย / แกงแยง / แบงชนทางสงคม

สิ้นสหัสวรรษ : วันสิ้นโลก

เสกสรรค ประเสริฐกุล

จิระนันท พิตรปรีชา

1/28/2011

6

ธีรยุทธ บุญมี

ทางเลือกของชีวิต

พุทธศาสนากับการทบทวนความหมายที่แทจริง

บทบาทของพทุธศาสนาในฐานะรากฐานสาํคญัทางมิติจิตวิญญาณ

พุทธทาสภิกขุ

ทานประยุทธ ปยุตฺโต

พระไพศาล

ว. วชิรเมธี

การศึกษาพุทธศาสนา ไมใชการยึดติดอยูกับการเรื่องราวของเวทยมนตปาฏิหารยิ

1/28/2011

7

1/28/2011

8

การใชชีวิตของฆราวาส

การปฏิบัติธรรม / ฝกจิต

หาสมดุลย อาจารยหมอประเวศ วะศี

การนําพทธศาสนาไปใชในการศึกษา (โรงเรยีนแนวพทธ)การนาพทุธศาสนาไปใชในการศกษา (โรงเรยนแนวพุทธ)

ความสนใจในความเชื่อมโยงของศาสนา / มิติจิตวิญญาณ / ชุมชน

การรวมตัวของปญญาชน ชาวบาน เยาวชน

เปนกลุมขับเคลื่อนชมุชนตนเอง

ผูนํามักเปนคนที่เติบโตมาจากยุคทศวรรษ 70ู ุ

(ตัวอยางจากเอกสาร “โรงเรียนสืบสานภูมิปญญา”)

การกลับสูราก

ตระหนักถึงความสาํคญัของครอบครัว

การอยูรวมกันของปูยาตายาย + พอแมลูก

(ตัวอยางจากเอกสาร “ความสุขที่ไมเคยหายไปไหน”)

1/28/2011

9

การใชชีวิตของคนชั้นกลาง / หนุมสาว / คนเมือง

การทํางาน

องคกรพัฒนาเอกชน / การเดินทาง

งานอิสระ เจาของกิจการเล็ก ๆ

การหาประสบการณชวิีต

(ทํางานตางประเทศ เลี้ยงเด็ก ทํารานอาหาร)

ความรัก – การแตงงาน

มีความรัก / ใชชีวิตคู

แตงงานชาลง / คิดมากขึ้นเรื่องมีลูก

การหยาราง เลิกรา

ความสนใจเรื่องสุขภาพ

กินเจ มังสวิรัติ ผัก / อาหารปลอดสารพิษ

สมุนไพร ขาวกลอง วิตามินเสริม

การออกกําลังกาย

มีนิตยสาร / หนังสือ / รายการทีวี วิทย มากมายมนตยสาร / หนงสอ / รายการทว – วทยุ มากมาย

เกี่ยวกับเรื่องเหลานี้

1/28/2011

10

ความจําเปนในการเรียนรู / ติดตามเทคโนโลยีตาง ๆ

ปจเจกชน ชุมชนในโลกสมยัใหม

หอง (web) ตาง ๆ ตามความสนใจ

E-mailetc.

ความเขาใจเทาทันสื่อ (Media literacy)

อาน “สื่อ” ออก

เขาใจการเขาและถอดรหัสตามสุนทรยีและไวยากรณของสื่อ

ประเภทตาง ๆ

มีความเขาใจบริบทขาวสารที่สามารถเชื่อมโยงไปสวาระมความเขาใจบรบทขาวสารทสามารถเชอมโยงไปสูวาระ

ซอนเรนในบริบทของผูรับขาวสาร

แนวคิดของ นิเวศในทศวรรษ 70 สตรีนิยมแนวนิเวศ

สตรีนิยม นิเวศวิถี

แนวคิดสําคัญของทางออกสรางสรรคในโลกปจจุบัน

Fritjof Capra เตาแหงฟสิกส / จุดเปลี่ยนแหงศตวรรษ

เครือขายของชีวิต

การรื้อฟนความเชื่อเรือ่งของมารดาโลก / เทวนารี / พลังการใหชวิีต

1/28/2011

11

ภาพรวมของโลกสมัยใหม / ตะวันตก / ประเทศพัฒนา / ประเทศเหนือ

กลับมาสนใจจิตวิญญาณ

การสรางชมุชน

ความคิด / ปฏิบัติ / รณรงคเรื่องส่ิงแวดลอมเพื่อมีชีวิตรอดรวมกนัความคด / ปฏบต / รณรงคเรองสงแวดลอมเพอมชวตรอดรวมกน

ปญญาชนกับแนวคดิใหม

การประสานของกาย + ใจ + จิต

(body + mind + spirit)

การบรณาการตาง ๆการบูรณาการตาง ๆ

1/28/2011

12

สรุปประเด็นทางเลือกที่สรางสรรค 2 ประการ

1. นิเวศวิถี

2. Cultural Creatives

หัวใจสําคัญของนิเวศวิถี (Ecological Path)

การเก่ียวของโยงใยของสรรพชีวิต มิติจิตวิญญาณการเกยวของโยงใยของสรรพชวต มตจตวญญาณ

+ความมหัศจรรยมีอยูรอบตัว

ความเปนชุมชน (รากเหงา)

แนวคิด Cultural Creatives

ไมวาจะอยูในสถานะใด / เชื้อชาติ / สังคม / แนวคิดการเมือง

ใหความสําคัญกับ

แนวคิดทางเลือกสันตภิาพ

ความสนใจเรื่องชุมชน

สุขภาพกายใจ

เปดกวาง

ครอบครัว เครือญาติ

การมีจิตสาธารณะ