ก

ค าน า

ตามนโยบายของรฐบาลและคณะรกษาความสงบแหงชาตไดใหความส าคญกบพษภยของ สารเสพตดในสงคมไทยเปนอยางมาก กระทรวงศกษาธการ น าแนวคด ในการตอตานสารเสพตด สการปฏบตอยางเปนรปธรรม การปองกนในสถานศกษาทกแหงใหเปนสถานศกษาสขาว ซงไดรบความรวมมอจากกรมสขภาพจต กระทรวงสาธารณสข และภาคเครอขายทกภาคสวน ระดมแนวคดการปองกนและแกไขปญหาสารเสพตด ในสถานศกษา โดยใชกระบวนการดแลดานจตสงคมในสถานศกษา ซงเปนแนวทางระบบดแลชวยเหลอนกเรยนแบบมสวนรวมอยางมประสทธภาพ

คมอการดแลดานจตสงคมในสถานศกษา ระดบประถมศกษาเลมน เปนการดแลนกเรยน กลมสรางภม กลมเฝาระวงและกลมบ าบด ตามระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน เพอเปนการปองกนและแกไขพฤตกรรมอยางใกลชดโดยใชกระบวนการใหค าปรกษา การสมภาษณ การสงเกต การส ารวจ รวมถงการศกษารายกรณ และการจดกจกรรมเพมเตม ซงใหความส าคญกบเครอขาย ครอบครว ชมชน และหนวยงานทเกยวของอยางยงยน

กระทรวงศกษาธการ กระทรวงสาธารณสข และกรมสขภาพจตจงหวงเปนอยางยงวาคมอการดแลดานจตสงคมในสถานศกษาเลมน เปนแนวทาง ในการดแลนกเรยนใหเปนพลเมองทสมบรณพรอมทจะพฒนาสงคม ประเทศชาต ใหมนคง ยงยนสบไป

ส านกสงเสรมกจการการศกษา ส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ

ค าชแจง

การใชคมอการดแลดานจตสงคมในสถานศกษา ระดบประถมศกษา

กระทรวงศกษาธการ ด าเนนการสรางภมคมกนและปองกนสารเสพตดในสถานศกษา

โดยก าหนดมาตรการปองกนเดก และเยาวชนไมให เขาไปเกยวของกบสารเสพตด เรยนรถงโทษและ พษภยของสารเสพตด รจกวธปฏเสธสารเสพตดและใชเวลาวางใหเปนประโยชน หลกเลยงการหมกมนมวสมกบสารเสพตดและอบายมข ตลอดจนการดแลชวยเหลอนกเรยนทเกยวของกบสารเสพตด ในรปแบบทหลากหลายโดยน า “กจกรรมจตสงคม” สรางองคความร เนนการปรบเปลยนพฤตกรรม รจกการตดสนใจ การคดวเคราะหทถกตอง การเสรมแรงทางบวก โดยอาศยความรวมมอ ของผทเกยวของ ทกฝาย

คมอการดแลดานจตสงคมในสถานศกษา ระดบประถมศกษาเลมนจดท าขน ส าหรบครและบคลากรทางการศกษา ใชเปนแนวทางการจดกจกรรมเสรมสรางทกษะชวตดวยการบรณาการ การจดการเรยนรทกกลมสาระการเรยนรและการจดกจกรรมพฒนาผเรยนสงผลใหนกเรยนมทกษะชวตสามารถเผชญปญหาตางๆไดอยางเหมาะสมกบชวงวยอยรวมกบผอนในสงคมอยางมความสข

ขอบขายเนอหา

คมอการดแลดานจตสงคมในสถานศกษา ระดบประถมศกษามขอบขายเนอหา ดงน บทท ๑ บทน า

๑ ความส าคญของปญหา ๒ วตถประสงคของคมอ ๓ ค านยาม

บทท ๒ ความรทเกยวของ ๑ จตสงคมคออะไร ๒ รเทาทน...สารเสพตดมหนตภยของชาต ๓ เกรดความร...จตวทยาพฒนาการ ๔ สมองของมนษย...สดมหศจรรย ๕ ทกษะชวต…คอเปาหมาย ๖ ระบบดแลชวยเหลอนกเรยน...คอหวใจของการด าเนนงาน

บทท ๓ แนวการบรหารจดการดแลดานจตสงคมในสถานศกษา ๑ แนวการบรหารจดการดแลดานจตสงคมในสถานศกษา ๒ บทบาทหนาทของผเกยวของ

บทท ๔ แนวการจดกจกรรมจตสงคมในสถานศกษา ๑ หมวดท ๑กลมสรางภม ๒ หมวดท ๒กลมเฝาระวง ๓ หมวดท ๓กลมบ าบด

บทท ๕ การก ากบ ตดตาม ประเมนผลและสรปรายงาน

วธการน าคมอไปใช ๑. ศกษาแนวการจดกจกรรมใหเขาใจ ศกษารายละเอยดวตถประสงค กจกรรม เวลา

สอ และอปกรณ การวดผลและประเมนผล ดงน ๑.๑ วตถประสงคเปนสงทตองการใหเกดกบนกเรยนแตละกลม หลงจาก

ท ากจกรรมแลว ๑.๒ กจกรรม เปนตวอยาง ทสามารถน าไปปฏบตไดจรงบรรลวตถประสงค ทงนสามารถ

เพมเตมกจกรรมไดตามความเหมาะสมกบสถานการณและบรบทของโรงเรยน ๑.๓ เวลาและการน ากจกรรมไปใช สามารถบรณาการกบทกกลมสาระการเรยนร

กจกรรมพฒนาผเรยน กจกรรมลดเวลาเรยนเพมเวลาร หรอตามความเหมาะสม ๑.๔ จดเตรยม สออปกรณ ใบงานใบความร ใหสอดคลองกบกจกรรม ๑.๕ การวดผลและประเมนผล เนนการสงเกตพฤตกรรม การแสดงความคดเหน

อภปรายและตอบค าถามและเจตคตของนกเรยน ๒. ศกษาเปาหมายของการจดกจกรรมใหกบนกเรยนแตละกลมใหชดเจน

กอนการจดกจกรรมทกครง ๓. ครก ากบ ตดตาม ประเมนผล หลงจากการจดกจกรรมใหนกเรยนแตละกลม

อยางใกลชด ๔. ครสงเสรมการสรางองคความร เจตคตทเหมาะสมกบนกเรยนแตละกลมและน าความร

ทไดรบไปปรบใชในชวตประจ าวน

ข

สารบญ

หนา

ค าน า ก

สารบญ ข

ค าชแจง ง

บทท ๑ บทน า ๑ ความส าคญของปญหา ๑ วตถประสงคของคมอ ๒

เปาหมาย ๒

ค านยาม ๒

บทท ๒ ความรทเกยวของ ๔

จตสงคมคออะไร ๔

รเทาทน...สารเสพตดมหนตภยของชาต ๔

เกรดความร...จตวทยาพฒนาการ ๑๕

สมองของมนษย..สดมหศจรรย ๒๐

ทกษะชวต…คอเปาหมาย ๒๒

ระบบดชวยเหลอนกเรยน…คอหวใจของการด าเนนงาน ๒๔

บทท ๓ แนวทางการบรหารจดการดแลดานจตสงคมในสถานศกษา ๒๖

แนวทางการบรหารจดการดแลดานจตสงคม ๒๖

การบรณาการระบบการดแลชวยเหลอกบการดแลดานจตสงคม ๒๙

บทบาทของผทเกยวของ ๓๑

ตวอยางสถานบ าบดรกษาผตดยาเสพตด ๓๕

ค

สารบญ(ตอ)

หนา

บทท ๔ แนวการจดกจกรรม ๓๗

หมวดท ๑ กลมสรางภม ๓๘

หมวดท ๒ กลมเฝาระวง ๖๓

หมวดท ๓ กลมบ าบด ๘๑

บทท ๕ การตดตามประเมนผลและการรายงาน ๑๑๙

การตดตาม ๑๑๙

วธด าเนนการตดตาม ๑๒๔

รปแบบกจกรรมตดตาม ๑๒๕

เครอขายภาคความรวมมอเขามามสวนรวมในระบบการตดตาม ๑๒๗

บรรณานกรม ๑๒๘

บทท ๑

บทน า

ความส าคญของปญหา

จากการศกษาสถตผปวยสารเสพตดจ าแนกตามกลมอาย ๐-๑๔ ป ตงแตปงบประมาณ ๒๕๕๗-๒๕๕๙ พบวา จ านวนผปวย คดเปนรอยละ ๒.๐๔ , ๒.๕๖และ ๒.๓๔ ตามล าดบ เสพยาบารวมกบยาอน ๆ คดเปน รอยละ ๐.๗๒ , ๐.๕๒ และ ๐.๖๓ เฮโรอน คดเปนรอยละ ๐.๐๐ , ๑.๑๘ และ ๒.๗๕ ตามล าดบ นอกจากนน ยงมสารระเหยอน ๆ สรปไดวาปญหาสารเสพตดมความรนแรงขนและขยายวงกวางมาถงกลมเดกเลกซงเปนสญญาณอนตรายททกคนตองใหความรวมมอกนแกไขปญหาสารเสพตดอยางจรงจง

การด าเนนงานของสถานศกษาทเกยวของกบแผนปฏบตการปองกนและแกไขปญหา สารเสพตด คอ ๑)พฒนาแนวทางการจดการเรยนการสอนและหลกสตรสถานศกษา ๒) เพอเสรมสรางทกษะชวตในการสรางภมคมกนสารเสพตด ๓) สรางภมคมกนใหแกนกเรยน ผานการเรยนการสอนจากครและวทยากรในการสรางความรและเสรมสรางทกษะชวตเพอ การปองกนสารเสพตด และ ๔) สรางภมคมกนทางจตใจโดยใชกจกรรมทางศาสนา(ออนไลน: ๒๕๕๙) ซงมความสอดคลองกบกระทรวงศกษาธการมอบนโยบายใหสถานศกษาด าเนนการสรางภมคมกนและปองกนสารเสพตด ในสถานศกษาดวยวธการหลากหลายรปแบบ เชน กจกรรมศลปะบ าบด กจกรรมดนตรบ าบด กจกรรมจตสงคม กจกรรมพฒนาผเรยน อกทงกระบวนการจดการเรยนการสอนใหนกเรยน เกดองคความรเรองสารเสพตดใหโทษ สงผลใหนกเรยนมภมคมกนและ มทกษะชวต สามารถด าเนนชวต ในสงคมไดอยางมความสขตามอตภาพของตน

กจกรรมจตสงคมเปนทางเลอกหนงทถกน ามาเปนเครองมอหลอหลอมพฤตกรรม ความคด และทศนคต ของนกเรยน ใหเกดความตระหนกรถงโทษภย อนรายแรงของสารเสพตด ผานกระบวนการจดกจกรรมสรางสรรคอยางหลากหลาย มงตอบสนองศกยภาพของนกเรยนในแตละกลม อยภายใตกรอบการด าเนนงานของระบบดแลชวยเหลอนกเรยน นอกจากน ยงเตมเตมดวยกจกรรมแนะแนว และอน ๆ ตามสมควร เนนการมสวนรวมของผมสวนเกยวของทกฝายในการด าเนนการ มเปาหมายชดเจน คอ นกเรยนหางไกลสารเสพตด และกลบมาเปนคนดของสงคมไดตอไป

คมอการดแลดานจตสงคมในสถานศกษาระดบประถมศกษาเลมน มเนอหาสาระ ในการสรางความร ความเขาใจ เกยวกบแนวทางการจดกจกรรมดานจตสงคมใหกบนกเรยน ในสถานศกษาทกกลม ซงจะเปนประโยชนส าหรบผบรหารสถานศกษา ครและบคลากร ทางการศกษาตลอดจนผเกยวของทกฝายสามารถน ากจกรรมไปใชใหเหมาะสมกบนกเรยน

๒

วตถประสงค

๑. เพอใหครและบคลากรทางการศกษา มแนวทางการจดกจกรรมดานจตสงคมใหกบนกเรยนอยางมประสทธภาพ

๒. เพอสรางความตระหนกในดานสารเสพตด โดยการใหความร ความเขาใจ แกนกเรยน และผมสวนเกยวของ

๓. เพอสรางความเขมแขง ในระบบการดแลปองกนและแกไขปญหาสารเสพตดในสถานศกษา

๔. เพอใหนกเรยนกลมสรางภม กลมเฝาระวง กลมบ าบด ไดรบการปองกน ดแล เฝาระวง บ าบด โดย

ใชกจกรรมดานจตสงคมในสถานศกษา

เปาหมาย

๑. สถานศกษาทกแหง มคมอการดแลดานจตสงคมในสถานศกษา ระดบประถมศกษา ใชเปนแนว การจดกจกรรมใหกบคร บคลากรในสถานศกษาและผทเกยวของ

๒. นกเรยนกลมสรางภมไดรบการสงเสรมและพฒนาใหมความตระหนกร เหนคณคาในตนเองและผอน สามารถด าเนนชวตในสงคมไดอยางมความสข

๓. นกเรยนกลมเฝาระวงไดรบการปองกนและแกไขปญหาใหมทกษะชวตและหลกเลยงการใช สารเสพตด

๔. นกเรยนกลมบ าบดไดรบการแกไขปญหาพฤตกรรมและดแลชวยเหลอใหกลบมาเปนคนด ของสงคมตอไป

ค านยาม

๑. คมอ หมายถง หนงสอหรอเอกสารทใหความรเกยวกบเรองใดเรองหนง ทตองการรเฉพาะ ประโยชนของคมอเพออ านวยความสะดวกเกยวกบการศกษาหรอการปฏบตเรองใดเรองหนงใหกบผศกษา ๒. จตสงคม หมายถง กระบวนการหลอหลอมพฤตกรรม ความคดและความรสกของบคคลใหเกดความตระหนกถงโทษภยอนรายแรงของสารเสพตด ๓. คมอการดแลดานจตสงคมในสถานศกษา ระดบประถมศกษา หมายถง เอกสารทใหความรเกยวกบการจดกจกรรมอยางสรางสรรค เพอใหมองคความรเกยวกบสารเสพตดใหโทษ มงเนนการมสวนรวมของ ผมสวนเกยวของทกฝายชวยด าเนนการอยางจรงจง ใหกบนกเรยน กลมสรางภม กลมเฝาระวงและกลมบ าบด สามารถด าเนนชวตอยในสงคมไดอยางมความสข โดยไมใชสารเสพตด

๔. กลมสรางภม หมายถง นกเรยนปกตทงหมดในสถานศกษาทไดผานกระบวนการคดกรอง จากสถานศกษา พบวา อยในกลมเดกปกต

๓

๕. กลมเฝาระวง หมายถง นกเรยนทผานกระบวนการคดกรองจากสถานศกษา พบวามปญหาครอบครว ปญหาดานอารมณและพฤตกรรมทไมเหมาะสม ปญหาการเรยนเปนตน หรอนกเรยนทอยในสภาพแวดลอมทมความเสยงตอการใชสารเสพตด

๖. กลมบ าบด หมายถง นกเรยนทมปญหาการใชสารเสพตดอยางนอย ๑ ครง ใน ๓ เดอน อกทงมการสงตอไปรกษาพยาบาลตามล าดบ รวมถงนกเรยนทไดรบการรกษาแลวกลบมาใชชวตตามปกต

๗. สถานศกษา หมายถง โรงเรยนทจดการศกษาตงแตระดบกอนประถมศกษาและระดบประถมศกษา

บทท ๒

ความรทเกยวของ

เอกสารคมอการดแลดานจตสงคมในสถานศกษาระดบประถมศกษาเลมน ขอนาเสนอความรทเกยวของเพอนาไปสการจดกจกรรมทมประสทธภาพ มรายละเอยดดงตอไปน

๑. จตสงคมคออะไร ๒. รเทาทน...สารเสพตด มหนตภยของชาต ๓. เกรดความร...จตวทยาพฒนาการ ๔. สมองของมนษย..สดมหศจรรย ๕. ทกษะชวต…คอเปาหมาย ๖. ระบบดชวยเหลอนกเรยน…คอหวใจของการดาเนนงาน

จตสงคมคออะไร

จตสงคม คอ กระบวนการ วธการและรปแบบหนง ทถกนามาเปนเครองมอหลอหลอมพฤตกรรม ความคดและทศนคตของนกเรยนใหเกดความตระหนกรถงโทษภยอนรายแรงของ สารเสพตด ผานการจดกจกรรมสรางสรรคอยางหลากหลาย มงตอบสนองศกยภาพของนกเรยน ในแตละกลมแตละชวงวย นอกจากน ยงเตมเตมดวยระบบคดกรองนกเรยน ระบบการสงตอ การตดตามและประเมนผล อกทง มกระบวนการดแลชวยเหลอดานอน ๆ ตามสมควร โดยอาศยการมสวนรวมของผมสวนเกยวของ ทกฝายชวยดาเนนการอยางจรงจง เปาหมายของการจดกจกรรม จตสงคม คอ นกเรยนหางไกลสารเสพตด มทกษะชวตและกลบมาเปนคนดของสงคมตอไป

รเทาทน...สารเสพตดมหนตภยของชาต

๑. ความหมายของยาเสพตด

ยาเสพตด หมายถง ยาหรอสารเคม หรอวตถชนดใด ๆ ทอาจเปนผลตภณฑจากธรรมชาตหรอจากการสงเคราะห ซงเมอเสพเขาสรางกายไมวาจะโดยวธการกน ดม สบ ฉด หรอวธใด ๆ กตามเปนชวงระยะเวลาหรอนานตดกนจนทาใหรางกายทรดโทรมและตกอยใตอานาจหรอเปนทาสของ สงนน ทงดานรางกายและจตใจ หรอจตใจเพยงอยางเดยว

๕

๒.สาเหตของการตดสารเสพตด สาเหตของการตดสารเสพตด สามารถสรปได ๔ ประเภท ดงน

๒.๑ เกดจากความรเทาไมถงการณ ๒.๑.๑ อยากทดลอง เกดจากความอยากรอยากเหน ๒.๑.๒ ความคกคะนอง ตองการการยอมรบจากเพอนฝง ๒.๑.๓ การชกชวนของคนอน

๒.๒ เกดจากการถกหลอกลวง ปจจบนนมผขายสนคาประเภทอาหาร ขนม หรอเครองดมบางรายใชสารเสพตดผสม ในสนคาทขาย เพอใหผซอสนคานนไปรบประทานเกดการตด ซอไปรบประทานอก เชน เครองดมผสมแอลกอฮอล เปนตน

๒.๓ เกดจากความเจบปวย ๒.๓.๑ คนทมอาการเจบปวยทางกาย จงพยายามทจะชวยเหลอตนเองใหพนจากความทกขทรมานนน วธททาไดงาย ๆ คอ การรบประทานยาทมฤทธระงบอาการเจบปวดนนได ๒.๓.๒ ผทมจตใจไมเปนปกต เชน มความวตก กงวล เครยด มความผดหวงในชวต มความเศราสลดเสยใจ เปนตน จงหนมาใชสงเสพตด ทมฤทธ เพอคลายเครยดจากทางจต

https://med.mahidol.ac.th/ramamental/generalknowledg

e/06212014-1613 https://sites.google.com/site/nutanucha200000/yaba

http://obrazky.vychytane.sk/p/9100/na-zdravie-a-od-srdca.html http://www.manager.co.th/Daily/ViewNews.aspx?News

ID=9520000083728

๖

๒.๓.๓ การไปซอยามารบประทานเองโดยไมทราบ สรรพคณยาทแทจรงขนาดยาทควรรบประทานหรอรบประทานตดตอ กนนาน ๆทาใหเกดการเสพตดยานนได ๒.๔ สาเหตอน ๆ ๒.๔.๑ การอยใกลชดกบแหลงสารเสพตด การอยใกลแหลงขายหรอใกลแหลงผลตหรอเปนผขายหรอผผลตเอง ๒.๔.๒ การอยใกลชดกบผตดสารเสพตด อาจเปนเพอนสนท พนองและญาตตดสารเสพตดอย อาจไดรบการชกชวนจากผเสพดวยจงมโอกาสตดได ๒.๔.๓ สภาพแวดลอมทางสงคมเชน วางงาน ยากจน มหนสนมาก เปนตนเมอแกปญหาเหลานไมได หนไปใชสารเสพตดเพอผอนคลายความทกข หรอไมหนไปรบประทานยากระตนประสาท เพอใหสามารถทางานแบบหกโหม ๒.๔.๔ การเลยนแบบ เชน เหนผทตนสนทสนมรกใครหรอเพอน เสพสารเสพตดจงทดลองใชสารเสพตดบาง ๒.๔.๕ การประชดชวต คนบางคนมความผดหวงในชวตตนเอง

ประเภทของสารเสพตด ยาเสพตดแบงไดหลายรปแบบ เชน ตามแหลงทเกด ตามพระราชบญญตยาเสพตดใหโทษ พ.ศ.๒๕๒๒ เปนตน เอกสารเลมนขอนาเสนอประเภทของสารเสพจาแนกตามการออกฤทธตอระบบประสาท แบงเปน ๔ ประเภท

ประเภท อาการ/ตวอยางของสารเสพตด ๑.ประเภทกดประสาท รางกายซบซด ผอมเหลอง ออนเพลย ฟงซาน อารมณ

เปลยนแปลงงาย เปนตน ไดแก ฝน มอรฟน เฮโรอน ยานอนหลบ ยาระงบประสาท ยากลอมประสาท เครองดมมนเมาทกชนด รวมทงสารระเหย เชน ทนเนอร แลกเกอร นามนเบนซน กาว เปนตน

๒. ประเภทกระตนประสาท มอาการ หงดหงด กระวนกระวาย จตสบสนหวาดระแวง บางครงมอาการคลมคลงหรอทาในสง ทคนปกต ไมกลาทา เชน ทารายตนเอง หรอฆาผอน เปนตน ไดแก ยาบา ยาอ กระทอม โคเคน เปนตน

http://consumersouth.org/p

aper/943

https://trichai2540.wordpress.com

/

http://www.thaiseoboard.com/index.php/topic,198839.0.html

https://meenfongbeer.files.wordpress.com/2014/02/ecstasy.jp

g

๗

๓. ลกษณะของผตดสารเสพตด

ผตดสารเสพตดมลกษณะอาการผดปกตทงดานรางกาย จตใจ อารมณและพฤตกรรมทางสงคม สามารถสรปได ดงน ๓.๑ การเปลยนแปลงทางรางกาย สงเกตไดจาก ๓.๑.๑ สขภาพรางกายทรดโทรม ซบผอม ไมมแรง ออนเพลย ๓.๑.๒ รมฝปากเขยวคลา แหง และแตก ๓.๑.๓ รางกายสกปรก เหงอออกมาก กลนตวแรง ๓.๑.๔ ผวหนงหยาบกราน เปนแผลพพอง อาจมหนอง หรอนาเหลอง คลายโรคผวหนง ๓.๑.๕ มรอยกรดดวยของมคม เปนรอยแผลเปนปรากฏทบรเวณแขนหรอทองแขน ๓.๑.๖ ชอบใสเสอแขนยาว กางเกงขายาวและสวมแวนตาดาเพอปดบง มานตาทขยาย

ประเภท อาการ/ตวอยางของสารเสพตด ๓. ประเภทหลอนประสาท ประสาทหลอน ฝนเฟอง หแวว ไดยนเสยง ประหลาดหรอ

เหนภาพหลอนทนาเกลยดนากลว ควบคมตนเองไมได ในทสดมกปวยเปนโรคจต ไดแก แอลเอสด ดเอมท และเหดขควาย

๔. ประเภทออกฤทธผสมผสาน (ทงกระตนกดและหลอน ประสาทรวมกน)

อาการหวาดระแวง ความคดสบสนเหนภาพลวงตา หแวว ควบคมตนเองไมไดและปวยเปนโรคจต ไดแก กญชา เปนตน

https://sites.google.com/site/thawanrat202/h

ed-khi-khway

https://brannova.com/%E0%B8%A3%E0%B8%B9%E0

%B8%9B%E0%B8%81%E0%B8%B1%E0%B8%

8D%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E

0%B8%A7%E0%B8%A2%E0%B9%86/

๘

๓.๒ การเปลยนแปลงทางจตใจ ความประพฤตและบคลกภาพ สงเกตได ดงน ๓.๒.๑ เปนคนเจาอารมณ หงดหงดงาย เอาแตใจตนเอง ขาดเหตผล ๓.๒.๒ ขาดความรบผดชอบตอหนาท ๓.๒.๓ ขาดความเชอมนในตนเอง ๓.๒.๔ พดจากราวราว แมแตบดามารดา คร อาจารย ของตนเอง ๓.๒.๕ ชอบแยกตวอยคนเดยว ไมเขาหนาผอน ทาตวลกลบ ๓.๒.๖ ชอบเขาหองนานาน ๆ ๓.๒.๔ ใชเงนเปลองผดปกต ทรพยสนในบานสญหายบอย ๓.๒.๕ พบอปกรณเกยวกบสารเสพตด เชน หลอดฉด ๓.๒.๖ มวสมกบคนทมพฤตกรรมเกยวกบยาเสพตด ๓.๒.๗ ไมสนใจความเปนอยของตนเอง แตงกายสกปรก ๓.๒.๘ ชอบออกนอกบานเสมอ ๆ และกลบบานผดเวลา ๓.๒.๙ ไมชอบทางานเกยจคราน ชอบนอนตนสาย ๓.๒.๑๐ มอาการวตกกงวล เศราซม สหนาหมองคลา

หากมอาการขาดยา สงเกตไดดงตอไปน ๑. นามก นาตาไหล หาวบอย นอนไมหลบ ๒. กระสบกระสาย กระวนกระวาย หายใจถ ปวดทองคลนไส อาเจยน

เบออาหาร นาหนกลด อาจมอจาระเปนเลอด ๓. ขนลก เหงอออกมากผดปกต ๔. ปวดเมอยตามรางกาย ปวดเสยวในกระดก ๕. มานตาขยายโตขน ตาพราไมสแดด ๖. มอาการสน ชก เกรง ไขขนสง ความดนโลหตสง ๗. เปนตะครว ๘. เพอ คลมคลง อาละวาด ควบคมตนเองไมได

๙

๔. ผลกระทบของสารเสพตด ผ ทหลงผดตดสารเสพตดสามารถกอใหเกดปญหาไดตลอดเวลา เชน ปญหาอาชญากรรม ปญหาสขภาพและปญหาอน ๆ ตามมา เพราะสารเสพตดทกประเภทมฤทธเปนอนตรายตอรางกาย ระบบประสาทและสมอง โทษของสารเสพตดแบงออกได ดงน ๔.๑ ดานรางกายและจตใจ ๔.๑.๑ ทาใหการปฏบตหนาทของอวยวะสวนตาง ๆ ของรางกายเสอมโทรมทาลายประสาท สมอง ทาใหสมรรถภาพเสอมลง ๔.๑.๒ มอารมณจตใจไมปกต เกดการเปลยนแปลงไดงาย เชน วตกกงวล เลอนลอยหรอฟงซาน ทางานไมได อยในภาวะมนเมาตลอดเวลา อาจเปนโรคจตไดงาย ๔.๑.๓ เสยบคลกภาพขาดความสนใจตนเอง สกปรก ขาดสตสมปชญญะ ๔.๑.๔ รางกายออนเพลย ซบซด หมดเรยวแรง ขาดความกระปรกระเปรา เกยจคราน เฉอยชา ความเคลอนไหวของรางกายและกลามเนอตาง ๆ ผดปกต ๔.๑.๕ เกดโรคภยไขเจบไดงาย เพราะความตานทานโรคนอยกวาปกต ๔.๑.๖ ประสบอบตเหตไดงาย เพราะระบบการควบคมกลามเนอและประสาทบกพรอง ๔.๑.๗ เกดอาการคลมคลง ถงขนอาละวาด ๔.๒ ดานครอบครว

๔.๒.๑ ขาดความรบผดชอบตอครอบครวและญาตพนอง ๔.๒.๒ สญเสยทรพยสนเงนทอง ๔.๒.๓ สญเสยสมรรถภาพการหาเลยงครอบครว

๔.๓ ดานสงคม ๔.๓.๑ เกดปญหาอาชญากรรมและอบตเหตตาง ๆ ตอตนเองและผอน ๔.๓.๒ ถวงความกาวหนาของชมชน สงคม โดยเปนภาระตอสวนรวม

ทประชาชนตองเสยภาษสวนหนงมาใชในการปราบปรามบาบดผทตดสารเสพตด ๔.๓.๓ สญเสยแรงงานโดยไรประโยชน บนทอนประสทธภาพของผลผลต ทาให

รายไดของชาตในสวนรวมกระทบกระเทอนและเปนการสญเสยทางเศรษฐกจของ

๑๐

๔.๔ ดานความมนคงของชาต ประชากรตดสารเสพตดจานวนมาก สงผลใหประเทศนนออนแอทกดาน เชน ดานเศรษฐกจ ดานความมนคงของประเทศ กอใหเกดปญหาสงคมตาง ๆ เหลานยอมไมเปนผลดตอ ความมนคงของประเทศ

๕. กฎหมายทควรรเกยวกบสารเสพตด ประเภทของยาเสพตด บทก าหนดโทษ

ผขาย ผเสพ ประเภทท ๑ ยาเสพตดใหโทษชนดรายแรง เฮโรอน อาซทอรฟน อทอรฟน แอมเฟตามน เมทแอมเฟตามน

จาคกตลอดชวต และ ปรบตงแต ๑,๐๐๐,๐๐๐ ถง ๕,๐๐๐,๐๐๐ หรอประหารชวต

จาคกตงแต ๖ เดอน ถง ๓ ป หรอปรบ ตงแต ๑๐,๐๐๐ ถง ๖๐,๐๐๐บาท หรอทงจาทงปรบ

ประเภทท ๒ ยาเสพตดใหโทษทวไป เชน ฝน มอรฟน โคเคอน (โคเคน) โคเคอน ฯลฯ

จาคกตงแต ๑-๑๐ป หรอปรบตงแต ๒๐,๐๐๐ ถง๒๐๐,๐๐๐ บาท หรอ ทงจาทงปรบ

จาคกตงแต ๖ เดอน ถง ๓ ป หรอปรบ ตงแต ๑๐,๐๐๐ ถง ๖๐,๐๐๐บาท หรอทงจาทงปรบ

ประเภทท ๓ ยาเสพตดใหโทษชนดเปนตารบยา

ทมยาเสพตดใหโทษประเภท ๒ ปรงผสมอย เชน ยาแกไอทมฝนหรอ โคเคอน เปนสวนผสมยาแกทองเสยทมไดฟนอคซเลท เปนสวนผสม ฯลฯ

จาคกไมเกน ๑ ป หรอ ปรบไมเกน ๒๐,๐๐๐ บาท หรอทงจาทงปรบ

๑๑

ประเภทของยาเสพตด บทก าหนดโทษ

ผขาย ผเสพ ประเภทท ๔

สารเคมทใชในการผลต ยาเสพตดใหโทษประเภท ๑ หรอประเภท ๒ เชน อาเซตคแอนไฮไดรด อาเซตลคลอไรด

จาคกตงแต ๑-๑๐ป และปรบตงแต ๒๐,๐๐๐ ถง ๒๐๐,๐๐๐บาท

จาคกไมเกน ๕ ป หรอ ปรบไมเกน ๑๐๐,๐๐๐ บาท หรอทงจาทงปรบ

ประเภทท ๕ ยาเสพตดใหโทษทมไดเขาขาย

อยในประเภท ๑ ถงประเภท ๔ เชน กญชา พชกระทอม

จาคกตงแต ๒ ๑๐ ป หรอปรบตงแต ๔๐,๐๐๐ บาทถง ๒๐๐,๐๐๐ บาท หรอทงจาทงปรบ

จาคกไมเกน ๑ ป หรอ ปรบไมเกน ๒๐,๐๐๐ บาท หรอทงจาทงปรบ

๖.เกรดความร....สารเสพตดทเปนปญหาทส าคญในปจจบนมอะไรบาง

ชอสารเสพตด อาการ บทลงโทษตามกฎหมาย ๑.ยาบา(metamphetamine) https://mobile.twitter.co

m/Diahdolah/status/

มอาการพดมาก อารมณด รนเครงผดปกต นาหนกลด มเหงอออกมาก เหนภาพหลอน นอนไมหลบ ใจสน คลนไส อาเจยน ทองเสย ตนเตน กระวนกระวาย พฤตกรรมกาวราว ทาลาย ควบคมสตไมได กรณทเสพเกนขนาด อาจมอาการหวใจเตนผดปกต ความดนโลหตสง สบสน ชก หรอหมดสตได

ผใดผลต นาเขา หรอสงออก ตองระวางโทษจาคกตลอดชวต และป ร บ ต ง แ ต ห น ง ล า น บ า ท ถ ง ห า ล า น บ า ท ( ม า ต ร า ๖ ๕ วรรค ๑) ผเสพระวางโทษจาคกตงแต ๖ เดอน – ๓ ป หรอปรบ ตงแตหนงหมนบาทถงหกหมนบาท หรอทงจาทงปรบ (มาตรา ๙๑)

๑๒

ชอสารเสพตด อาการ บทลงโทษตามกฎหมาย

๒. เฮโรอน

http://www.krobkruakao.

com/

สามารถเสพไดหลายวธ เชนการฉด การสดเขาจมก หรอสบ การเสพโดยวธสบควนจะเขาสสมองภายใน ๗ วนาท และหากเสพโดยวธฉด จะออกฤทธภายใน ๓๐ วนาท เมอเฮโรอนเขาสรางกายแลวจะเรม ออกฤทธทนท ผเสพจะรสกเสยวซานอยางแรงอยนาน ๑-๒ นาท ตอจากนนจะรสกตวรอนวบวาบ ปากแหง แขนขาหนกอง ไมมความเจบปวด เคลบเคลมและผอนคลายความเครยด ผ ทใชเฮโรอนเปนเวลานานมกไมเกดอาการเสยวซานอยางทเคยใชในครงแรกๆ แตมกเสพยาเพอไมใหเกดอาการถอนยา มผลตอรางกาย ไดแก ฤทธระงบอาการไอ คลนไส อาเจยน ทองผก กดการหายใจ มานตาดา หดตว

ผใดผลต นาเขา หรอสงออกตองระวางโทษจาคกตลอดชวต และปรบตงแต หนงลานบาท ถงหาลานบาท ผเสพตองระวางโทษจาคกตงแต ๖ เดอน – ๓ ป หรอปรบ ตงแต ๑๐,๐๐๐ – ๖๐,๐๐๐ บาท หรอทงจาทงปรบ

๓. กญชา (cannabis sativa)

http://www.vcharkarn.c

om/vcafe/๒๒๕๐๘๑

มอาการเคลมจต เดยวหวเราะลน เ ดยวสงบ เรยกวา “อาการบากญชา″ อาการอน ๆ ทพบคอ ผเสพจะร สก ลองลอย ปากแห ง สบสน อยากอาหาร ชพจรเพมขน ตาแดงขณะทเสพยา หากเสพเปนประจาทาให เปน โรค เชน โรคหลอดลมอก เสบ ไซนสอก เสบ ทาง เ ดนหายใจอก เสบ ตะครว

๑. ผใดผลต จาหนาย นาเขา หรอสงออกซ งยาเสพตดให โทษในประเภท ๕ ตองระวางโทษจาคกตงแต ๒ ถง ๕ ป และปรบตงแต ๒๐,๐๐๐ ถง ๑๕๐,๐๐๐ บาท

๒. ครอบครองโดยมไดรบอนญาต ตองระวางโทษจาคกไมเกน ๕ ป หรอปรบไมเกน ๑๐๐,๐๐๐ บาท หรอทงจาทงปรบ

๑๓

ทองรวง ชอสารเสพตด อาการ บทลงโทษตามกฎหมาย

๓.กญชา(ตอ) ๓. ผใดผลตจาหนาย นาเขาหรอสงออก ตองระวางโทษจาคกตงแต ๕ ถ ง ๒ ๐ ป แ ล ะ ป ร บ ต ง แ ต ๑๐๐,๐๐๐ ถง ๔๐๐,๐๐๐ บาท

๔. ครอบครองหรอใชประโยชนโดยมไ ดรบอนญาต ตองระวางโทษจาคกตงแต ๑ ถง ๕ ป และปรบตงแต ๒๐,๐๐๐– ๑๐๐,๐๐๐ บาท

๔. สารระเหย (inhalants)

http://urpaints.com/Webbase/Find_product_

ระยะแรกจะเคลบเคลม เปนสข ร า เ ร ง ศ รษะ เบาหว ว ตน เ ตน หลงจากนนจะมอาการคลายคนเมาเหลา ควบคมตนเองไมได เดนโซเซ ตาพรามว นาลายไหลมาก ถายงสดดมตอไปอกจะงวงนอน ซม และหมดสตในทสด

ผผลต ผนาเขา หรอผขายสารระเหยผใดไมปฏบตตาม ตองระวางโทษจาคกไมเกนสองป หรอปรบไมเกนสหมนบาท หรอทงจาทงปรบ

๕.กระทอม

http://topicstock.pantip.com/wahkor/topicstock

หลงเคยวใบกระทอมไปประมาณ ๕ -๑ ๐ น า ท จ ะ ม อ า ก า รก ร ะ ป ร ก ร ะ เ ป ร า ไ ม ร ส ก ห ว กดความเม อย ลา ขณะทางาน สามารถทางานดนานและทนแดดมากขน

๑. ผใดผลต จาหนาย นาเขา หรอสงออก ระวางโทษจาคกตงแต ๒-๕ป และปรบตงแต ๒๐,๐๐๐–๑๕๐,๐๐๐บาท

๒. ครอบครองโดยมไดรบอนญาต จาคกไมเกน ๕ ป หรอปรบไมเกน ๑๐๐,๐๐๐ บาทหรอทงจาทงปรบ

๑๔

ชอสารเสพตด อาการ บทลงโทษตามกฎหมาย

๖. สรา

http://www.thaibev.com

/th๐๘/product.aspx?

หนาแดง ใจสน ปวดศรษะ เกดอาการผอนคลาย เคลบเคลม มนเมาลดความวตกกงวล ขณะเดยวกนย งออกฤทธ กดสมองส วนหน า ทควบคมการตดสนใจ การยงคด พดไ ม ช ด ก ล า ม เ น อ ท า ง า น ไ มประสานกน การทรงตวไมด เดนโซเซ และเมอเพมปรมาณมากขนจะกดศนยควบคมการหายใจและการไหลเวยนโลหต อาจทาให ถงแกความตายได

๗. บหร (นโคตน)

http://jafainoyna๑๐๓.blogspot.com/

ควนบหรมผลตอสขภาพของผสบและผทอยใกลเคยง สารทสาคญในบหร ค อ น โค ตน ผลตอระบบประสาทสวนกลาง มความตนตวเลกนอย การรบร ดขน รายทสบเรองรงจะมความร สกผอนคลาย อารมณด ความตงเครยดลดลง

๘ บาราก

http://www.cocktailthai.co

m/index.php?

เปนสนคาตองหามในการนาเขามาในราชอาณาจกร ผใดฝาฝนตองระวางโทษจาคกไมเกนสบปหรอปรบเปน เ งนห า เ ทาของ สน ค า ทสงออกหรอนาเขา หรอทงจาทงปรบ พรอมทงใหรบสนคารวมทงส ง ท ใ ชบรร จและพาหนะ ท ใ ชบรรทกสนคาดวย

๑๕

ชอสารเสพตด อาการ บทลงโทษตามกฎหมาย ๙. ยาแกไอผสม โคเคอน

http://www.manager. co.th/asp

ม ฤทธ ร ะ ง บอาการ ไอ ในทางก ารแพ ทย จ ง น า โ ค เ ค อ น เป นสวนผสมทสาคญในการผลตยาแกไอโคเดอน คลนไส อาเจยน งวงซม

ผใดผลตหรอนาเขาตองระวางโทษจาคกตงแต ๑-๓ ปและปรบตงแต ๑๐๐,๐๐๐- ๓๐๐,๐๐๐ บาท ผใดจาหนายหรอมไวในครอบครองเพอจาหนาย หรอสงออก กรณมจานวนยาเสพตดใหโทษไมเกน ทก าหนด ( ไม เกน จานวน ๒๕๐ มลลลตร หรอ ๓๐ เมด หรอ ๓๐ แคปซล) ตองระวางโทษจาคก ไม เก น ๑ ปห ร อปรบ ไ ม เ ก น ๒๐,๐๐๐ บาท หรอทงจาทงปรบ

เกรดความร...จตวทยาพฒนาการ

จตวทยาพฒนาการ คอการศกษาเกยวกบพฤตกรรมการกระทาของมนษยทมการเปลยนแปลงอยางมระเบยบแบบแผน ทงทางดานรางกาย สตปญญา อารมณจตใจ และสงคมตลอดเวลา โดยไมมสงใดคงท ซงพฤตกรรมและกระบวนการทางจตของมนษยนนมการเปลยนแปลงอยเสมอ อาจมการพฒนาในทางดขนหรออาจเสอมถอยลงไดคมอเลมน กลาวถงทฤษฎจตวทยาพฒนาการของแอรค ฮอมเบอรเกอร แอรคสน (Erik Homburger Erikson) ดงน

๑. ทฤษฎจตสงคมของอรคสน (Erikson) เจาของทฤษฎคอ แอรค ฮอมเบอรเกอร แอรคสน (Erik Homburger Erikson) เปนนกจตวทยาคลนก เนนพฒนาการทงทางดานรางกาย จตใจและสงคมรวมกน กลาวคอ การเจรญเตบโตทางรางกายและสงแวดลอมจะมความสมพนธกบพฒนาการทางจตใจและบคลกภาพ ทาใหสามารถปรบตวอยรวมกบผอนในสงคมได ทฤษฎนมพนฐาน จากทฤษฎ จตวเคราะหของฟรอยด จดเดนของแอรคสนคอมมมองพฒนาการมนษยตลอดชวงอายขย เปนลกษณะองครวม (Wholeness /Holistic) ตงแตแรกเกดจนกระทงสนอายขย แบงพฒนาการของบคคลไว ๘ ขน ดงน

http://chonkaniya.blogs

pot.com/

๑๖

ขนท ชวงอาย พฤตกรรม ๑ .ความร สกไว เนอเชอใจกบ ความไมไววางใจ (Trust vs. Mistrust)

๐-๒ ป พงพาอาศยผอนในการดแลเอาใจใสทกดาน ตลอดจน ความรกและฝกใหพบกบสงเราใหม ๆจะมความรสกไวมาก ทบรเวณปากเมอไดดดนมไดอาหาร ไดรบสมผสอนออนโยน อบอนถาไม ไดรบการตอบสนอง จะมอาการหวาดกลว ไมไววางใจผใดรวมทงไมไววางใจตนเองดวย

๒. ความเปนตวของ ตวเองกบค ว า ม ล ะ อ า ย แ ล ะ ส ง ส ย(Autonomy vs Shame and doubt)

๒-๓ป เรยนรทจะทากจกรรมตาง ๆ ดวยตนเอง หากสนบสนนและกระตนใหเดกไดกระทาสงตาง ๆดวยตนเองตามสมควร มการพฒนาตวเองไปในลกษณะทมระเบยบวนยในตวเอง ทางตรงขามถาพอแมเครงครด เจาระเบยบหรอเลยงดแบบปกปองมากเกนไป ขาดความเชอมนตนเอง

๓.ความคดรเรมกบความรสกผด(Initiative vs.Guilt)

๓-๖ ป ชวยเหลอตวเองไดมาก เดกเรยนรจากตวแบบสรางสานกรผดชอบชวด คานยมของสงคมจากคนในครอบครว เรมเปน ตวของตวเอง ถาไมไดรบการฝกหรอถาพอแมบงคบหรอเขมงวดเกนไปจะสงผลใหเดกไมกลา ขาดความมนใจมความสน ใจ เก ย ว ก บ เ พศ คร อบคร ว ม บทบาท ส า คญ ต อ การแสดงออกของเดกเปนอยางมาก

๔. ความขยนหมนเพยรกบความรสกตาตอย(Industry vs. Inferiority)

๖-๑๒ ป มความอยากรอยากเหน มการเสาะแสวงหาประสบการณใหม ๆ ตลอดเวลา กลาแสดงความคดเหนและแกปญหา ตาง ๆ และการยอมรบจากผใหญ มการเปลยนแปลงทางรางกาย ควบคมตนเองไดมากขน และตองการคาชมเชย

๕.ความเปนอตลกษณกบความสบสนในบทบาท (Identity vs. Role Confusion)

๑๓-๒๐ป แสวงหาอตลกษณของตนเองและการเสรมสราง ความรบผดชอบ มรากฐานมาจากการเลยงดของพอแม มการเปลยนแปลงทงทางดานรางกายและจตใจ เพอนมอทธพลตอความคดมากแตแยกแยะความผดชอบชวดได ไมชอบใหบงคบ อารมณไมคงท สนใจเรองเพศมาก

๖.ความใกลชดสนทสนมกบความรสกโดดเดยวอางวาง (Intimacy vs. Isolation)

๒๑-๓๕ ป วยผใหญตอนตน แสวงหาอตลกษณของตนเองไดมความเปนอสระในสงคมมาก ไดรบการยอมรบจากสงคม ความสาเรจ มผลตอการเขาสงคมตอไป

๑๗

ขนท ชวงอาย พฤตกรรม ๗.การสบทอดกบการคานง แตตนเอง(Generativity vs. Self absorption Self)

๓๖-๕๙ ป เรมเขาสวยกลางคน เปนระยะทบคคลมครอบครวมบตร และเลยงดบตรดวยความเอาใจใส เปนวยทสนใจและตองการสรางประโยชนใหแกสงคมสรางครอบครว รวมทงมการพฒนาจรยธรรมดวยตนเองอยางตอเนอง

๘.ความมนคงสมบรณใน ๖๐-๘๐ป สวยชรา มกแสวงหาความมนคงภายในจตใจยอมรบความเปนจรง ใชคณคาจากประสบการณทสงสมมา ภาคภมใจในตนเอง มความพอใจในชวต รจกหาความสขใหกบตวเอง ระลกอดตถาอดตทผานมาประสบความสาเรจจะถายทอดใหกบคนรนหลงฟง เพอนาไปใชเปนประสบการณของตวเองได

๒. พฒนาการของเดกวยเรยน วยเดกตอนปลาย (late childhood) คอ ชวงวยทมอาย ๖-๑๒ ป เปนวยแหงการเตรยมพรอมทงดานรางกาย อารมณ สงคมและสตปญญา ขอนาเสนอพฒนาการของเดกในชวงวยนพอสงเขป ดงน

อาย พฒนาการ

อาย ๖ ขวบ

เพงเรมตนวยประถม มความสนใจกจกรรมและงานของตนเอง มความกระตอรอรน สนใจของแปลกใหม แตหากมสงทนาสนใจกวา อาจหนไปสนใจของอกอยางไดทนท วาดรปสเหลยมขนมเปยกปน วาดรปคน เขยนตวอกษรงายได รซายขวา นบ ๑-๓๐ ได อธบายความหมายของคาและบอกความแตกตางของสงได

อาย ๗ ขวบ

วยประถมเตมตว เมอเดกมความสนใจสงใดแลว จะพยายามทาใหสาเรจ มความอยากรอยากเหนมเหตผลมากขน จดจาระยะเวลาอดตและปจจบนไดมความสนใจทยาวนานขน แตไมสามารถทาอะไรหลายอยางไดพรอมกน สามารถวาดรปคนมรายละเอยดมากขน เขยนตวหนงสอไดครบตามแบบ บอกวนในสปดาห เปรยบเทยบขนาดใหญ เลก เทากน แกปญหาได บวกลบเลขงาย ๆ และบอกเวลากอนหลงได

https://www.maerakluke.com/topics/3948

http://activeforlife.com/physical-

activity-help-kids-build-life-skills/

๑๘

อาย พฒนาการ อาย ๘ ขวบ

วยแหงการเรยนร จดจอกบงานทไดรบมอบหมายและหมกมนจนกวางานนนจะสาเรจ เขาใจคาสงและตงใจทางานใหดกวาเดม วาดรปสงทพบเหนเปนสดสวน และมรายละเอยด เขยนตวหนงสอถกตองเปนระเบยบ บอกเดอนของปได สะกดคางาย ๆ ได ฟงเรองราวแลวเขาใจเนอหาและขนตอนไ ด เปรยบเทยบสง ทเหมอนกน

อาย ๙ ขวบ

วยแหงการซมซบความร วธการพดของเดกจะเปลยนแปลงไป มการใชภาษาทซบซอนขน รจกถามตอบอยางมเหตผล เตมไปดวยความรรอบตว หาคาตอบเองไดจากการสงเกต ตองการความเปนสวนตว มของสะสมและเลยนแบบการกระทาของคนทโตกวา วาดรปทรงกระบอกมความลกได บอกเดอนถอยหลงได เขยนเปนประโยค เรมอานในใจ เรมคดเลขในใจ บวกลบหลายชนและคณชนเดยว

อาย ๑๐ ป

วยทสมองกาลงพฒนาเตมท การเรยน การหาเหตผล ความคดและการแกปญหาดขน ตดสนใจดวยตนเอง มการไตรตรองกอนตดสนใจ ไมทาอยางหนหนพลนแลน มความคดรเรม เดกชายชอบดาราศาสตร วทยาศาสตร เดกหญงจะสนใจการเรอน การสรางมโนภาพเกยวกบเวลา แมนยาและกวางขวางขน ศกษาประวตศาสตรสาคญ วนเดอนปได สามารถเขาใจสงตาง ๆ ไดอยางรวดเรว

อาย ๑๑-๑๒ ป

วยแหงการมเพอนวยเดยวกน เลนเปนกลม บางคนจะเรมแสดงความสนใจในเพศตรงขาม สนใจกฬาทเลนเปนทม กจกรรมกลางแจง สตว เลยง งานอดเรก หนงสอ การตน อาจกลายเปนคนเจาอารมณ ชอบการวพากษวจารณ ยอมรบความคดเหนของเพอนมความสาคญมากกวาความคดเหนของผใหญมความกงวล เรมเอาใจใสการเปลยนแปลงของรางกายตองการใหผอนเขาใจ และยอมรบในการเปลยนแปลงของตนดวย

https://sg.theasianparent.com/transition

-to-primary-one-tips-and-advice/

๑๙

สรปเดกในวยนจะเรมเรยนรโลกกวางมากขนชอบความตนเตนพงพอใจในสงแปลกใหม จะหนเหไปสการเรยนรสงตาง ๆ จากสงแวดลอมนอกบาน เชน การเลนกบเพอนเขาใฝเรยนรและพยายามกระทาสงตาง ๆ เพราะตองการใหผอนยอมรบในความสามารถของตนเอง

๓. สงทควรรสาหรบคร พอแมและผปกครอง ๓.๑ ครควรจดกจกรรมสงเสรมพฒนาการดานสตปญญาใหกบเดกวยเรยน ดงน ครควรจดกจกรรมสงเสรมพฒนาการทางสตปญญาและพฒนาทกษะการคดแกปญหาดวยการจดการเรยนรแบบทเดกมสวนรวม เปดโอกาสใหเดกเรยนรวถการทางานของเพอน เกดการชวยเหลอซงกนและกนและชวยผลกดนใหเกดผลงานทดสงเสรมใหเดกกระตอรอรนในการเรยนรมากกวาแคการนงฟงครสอนควรออกแบบหลกสตรการเรยนการสอนเพอพฒนาศกยภาพทางสมองทงสมองซกซายและสมองซกขวาของเดกดวยกจกรรมทสมดลระหวางการนงเรยนในชนเรยนกบกจกรรมการเคลอนไหวรางกาย ฝกภาษาเพอใชในการสอสาร ทงการฟง พด อาน และเขยน สงเสรมการแสดงออกทงดานกฬา ดนตรและศลปะ ดวยประสบการณตรง ฝกการทางานเดยวและทางานกลม สาคญทสด คอ ฝกใหรจกตนเอง วเคราะหขอเดน ขอดอยของตวเอง เขาใจตนเอง เพอทจะดแลกากบพฤตกรรมตนเองไดอยางเหมาะสม ขณะเดยวกนโรงเรยนควรมระบบชวยเหลอนกเรยน จงจะชวยทาใหโรงเรยนสามารถพฒนาเดกไดเตมศกยภาพ เดกควรจะไดรบการปลกฝง ฝกหดและเรยนร เพอทจะกาวตอไปไดอยางถกตองเหมาะสมและดงาม ๓.๒พอแมและผปกครองควรชวยสงเสรมพฒนาการบตรหลาน ดงน ๒.๑. ดแลการเรยนในชนประถมศกษา คอ ลกตองนงเรยนเปนเวลานาน เรมมการบาน ควรดแลเอาใจใสชวยเหลอ เชน ชวยตรวจการบานวาทาถกตองหรอไม ชวยลกทบทวนบทเรยน ชวยใหลกสนกกบการเรยนกบการทางาน ชวยคนหาขอมล ๒.๒. ชวยเหลอการปรบตว ใหคาแนะนาตาง ๆ การไปโรงเรยน ควรใหคาแนะนาในการคดแกปญหาในชวตประจาวน เชน ลกไมเขาใจบทเรยน ไมกลาถามคร ลกจดงานไมทน ถกเพอนลอเลยน หรอถกรงแก โดนขมข เปนตน ๒.๓. หาเวลาวางพดคยกบลก เปดใจฟงเรองของลก แบบสบาย ๆ ใหลกรสกผอนคลาย พรอมจะเปดใจพดคยกบพอแม ดวยการใชภาษาแบบเดก ฟงโดยไมขดแยง ใหเกยรต หลกเลยงการใชคาสง

๒๐

สมองของมนษย..สดมหศจรรย

“ไมมอะไรในจกรวาลนทจะมความมหศจรรยและซบซอนมากเทากบสมองของมนษย ยงขบวนการและปจจยตาง ๆ ทใหกาเนดเซลลเนอเยอของระบบประสาท ควบคมเซลลประสาท ทเจรญเตบโตและมพฒนาการจนมาเปนสมองมนษยทเตบโตสมบรณแลว นบวาเปนสงทสาคญทสดตอการพฒนาและความอยรอดของมนษยชาต”

สมองมหนาทควบคมและสงการ พฤตกรรม การเคลอนไหว และภาวะธารงดล เชน การเตนของหวใจ ความดนโลหต สมดลของเหลวในรางกายและอณหภม เปนตน หนาทของสมองยงมเกยวของกบการร (cognition) อารมณ ความจา การเรยนร การเคลอนไหว(motor learning) และความสามารถอน ๆ ทเกยวกบการเรยนร

สมองของมนษยมทงหมด ๓ สวนดวยกน ดงน

๑. สมองสวนหนา สมองสวนหนา (Frontal lobe) อยดานหลงหนาผากของมนษย มความสาคญมาก มหนาทคอยควบคมกาหนดใหมนษยมการวางแผนงานลวงหนา การคดตดสนใจการใชเหตผล มความรบผดชอบ มสมาธและความสามารถในการควบคมความสนใจ ไมใหมจตใจวอกแวกในสงแวดลอมและสถานการณทมสงรบกวน มสวนประกอบ ดงน ๑.๑ ออลแฟกทอรบลบ(olfactory bulb) ของคนอยทางดานหนาสด ไมคอยเจรญ ทาหนาทเกยวกบการดมกลน ในสตวปลา กบและสตวเลอยคลานจะมขนาดใหญ ๑.๒ ไฮโพทาลามส (hypothalamus) อยดานลางของสมองสวนหนา ทาหนาทควบคมอณหภมของรางกาย การเตนของหวใจ ความดนเลอดและความตองการพนฐานของรางกาย เชน นา อาหาร การพกผอน ความตองการทางเพศ และการสรางฮอรโมนหลายชนด ควบคมการหลงฮอรโมนของตอมใตสมองสวนหนา ๑.๓ ทาลามส (thalamus) อยเหนอไฮโพทาลามส มหนาทเปนศนยรวมกระแสประสาททผานเขาออกแลวแยกกระแสประสาทไปยงสมองสวนทเกยวของกบกระแสประสาทนน ๆ

https://nkw05790.files.wordpress.com/

2013/01/cerebrum1.jpg

๒๑

๑.๔ ซรบรม(cerebrum) อยบนสดของศรษะ มรปรางเปนพยอย ตงแตหนาผากไปตามรปของกะโหลกศรษะจนถงบรเวณทายทอย มขนาดใหญ เปลอกนอกมรอยหยก ยบยนจบเปนรองลก เรยกวา คอรเทกซ (Cortex) คนทฉลาดมากและอจฉรยะมกจะมคอรเทกซมากกวาปกต สมองสวนนมความสาคญมากทสด เปนศนยกลางการควบคม พฤตกรรม การเรยนร ความจา การวเคราะห การใชเหตผล เปนตน สมองสวนนแบงออกเปน ๔ สวนยอยในแตละสวน จะมหนาทการทางานแตกตางกนออกไป

๒.สมองสวนกลาง สมองสวนกลาง(mid brain) สวนนพฒนาเฉพาะออพตกโลบ(optic lobe) มหนาทควบคมการเคลอนไหวของนยนตาทาใหลกตากลอกไปมา ควบคมการปดเปดของรมานตา ใหเหมาะสมกบปรมาณแสงสวาง ท เขามากระทบ โดยถาแสงมากรมานตาจะเลกแสงสวางนอยรมานตาจะขยาย

๓.สมองสวนหลง(hind brain) มสวนประกอบดงน ๓.๑ ซรเบลลม (cerebellum) อยบรเวณทายทอยใตสมองแทลงมา รปรางเหมอนใบไมมลกษณะเปนรอยหยกยนแตนอยกวาสมองแทชนนอก มสเทาชนในสขาว มหนาทสาคญคอ ควบคมระบบกลามเน อ ใหสมพนธ กนและควบคมการทรงตว ๓ . ๒ เ ม ด ล ล า อ อ บ ล อ ง ก า ต า(medulla oblongata ) เปนสมองสวนสดทายอยตอกบไขสนหลง ทาหนาทควบคมการทางานเหนออานาจจตใจ เชน การเตนของหวใจ การหายใจ ความดนเลอด การกลน การจาม การสะอกและการอาเจยน

http://www.2jfk.com/midbrain.htm

http://www.il.mahidol.ac.th/e-edia/nervous/ch2/chapter2/ part_1_1.html

๒๒

๓.๓ พอนส (pons) อยถดลงมาจากสมองสวนกลาง ดานขวาของพอนสจะอยตดกบซรเบลลม(cerebellum) มใยประสาทเปนตวเชอมจงทาใหพอนสเปนทางผานของกระแสประสาททมาจากสวนลางเขาสสมองซรบรมและสมองเลก เพอใหเกดการประสานงานกนระหวางสมองทงสองชนด เชน สามารถเคลอนไหวไดพรอมกบการทรงตวทดเปนตน นอกจากน ยงควบคม การเคยว การหลงนาลาย การเคลอนไหวของใบหนา การหายใจ

ทกษะชวต…คอเปาหมาย ๑.ความหมายของทกษะชวต ทกษะชวต คอ เปนความสามารถของบคคลทจะจดการกบปญหาตาง ๆ รอบตว ในสภาพสงคมปจจบนและเตรยมพรอมสาหรบการปรบตวในอนาคต มทงหมด ๔ องคประกอบ ดงน การตระหนกรและเหนคณคาในตนเองและผอน การคดว เคราะห ตดสนใจและแกปญหา อยางสรางสรรค การจดการกบอารมณและความเครยด และการสรางสมพนธภาพทดกบผอน ขอนาเสนอรายละเอยดพอสงเขป ดงน ๑.๑ การตระหนกรและเหนคณคาในตนเองและผอน หมายถงการรความถนดความสามารถรจดเดนจดดอยของตนเอง เขาใจความแตกตางของแตละบคคล รจกตนเอง ยอมรบ เหนคณคาและภาคภมใจในตนเองและผอน มเปาหมายในชวต และมความรบผดชอบตอสงคม

เสรมความร.."สมองตดยา"

คอ ช วงเวลาท สมองส วนท ค ดด วยสตปญญา คดดวยความมเหตผล (Prefrontal Cortex) เกดความสมดลกบสมองสวนอยาก (Brain Reward Pathway) ททาหนาทควบคมอารมณและความอยาก กอใหเกดแรงกระตนจนนาพาไปสความ อยากยา จาเปนตองหาเพอนามาเสพ เมอเสพแลวจะมความสข ถอวา เปนอาการปวยทางจตอยางรนแรง เพราะสารเสพตดจะไปกระตนสมองแบบเรอรง ทาใหสมองเกดการเปลยนแปลงขน เนองจากสมองสวนอยากจะดอตอสงกระตนเราทใหความสขใจ ตามธรรมชาต ทาใหผเสพตดยาเกดความเบอหนาย แตสมองสวนอยากนจะไวตอสารเสพตด ทาใหเกดพฤตกรรมหมกมนตอการเสพยา ผลทตามมา คอ สมองสวนคดแยลง ท าอะไรไปตามความอยาก ขาดความยบยงชงใจ ซมเศรา แปรปรวน เซลลสมองฝอ สตปญญาแยลง กลายเปนโรคสมองเสอมในทสด

๒๓

๒.๒ การคดวเคราะห ตดสนใจและแกปญหาอยางสรางสรรค หมายถง การแยกแยะขอมลขาวสาร ปญหาและสถานการณรอบตว วพากษวจารณและประเมนสถานการณรอบตวดวย หลกเหตผลและขอมลทถกตอง รบรปญหา สาเหตของปญหา หาทางเลอกและตดสนใจ ในการแกปญหาในสถานการณตาง ๆ อยางสรางสรรค ๒.๓ การจดการกบอารมณและความเครยด หมายถง ความเขาใจและรเทาทนภาวะอารมณของบคคล รสาเหตของความเครยด รวธการควบคมอารมณและความเครยด รวธผอนคลายหลกเลยง และปรบเปลยนพฤตกรรมทกอใหเกดอารมณไมพงประสงคไปในทางทด

๑.๔. การสรางสมพนธภาพทดกบผอน หมายถง การเขาใจมมมอง อารมณความรสกของผอนใชภาษาพดและภาษากายเพอสอสารความรสกนกคดของตนเอง รบรความรสกนกคดและความตองการของผอน วางตวไดถกตองเหมาะสมในสถานการณตาง ๆ ใชการสอสารทสรางสมพนธภาพทด สรางความรวมมอและทางานรวมกบผอนไดอยางมความสข คมอเลมนเนนการพฒนาทกษะชวตเฉพาะ เปนทกษะทจาเปนสาหรบใชในการเผชญกบปญหาในชวตทเฉพาะเจาะจง เชน ปญหายาเสพตด ปญหาเอดส ปญหาเพศ การตงครรภทไมพรอม ปญหาการปรบตวตอสภาวะวกฤตปญหาสมพนธภาพทไมดกบเพอนและผอน สามารถพฒนาไดดวยกระบวนการเรยนรแบบมสวนรวม กระบวนการเรยนรจากประสบการณ เนนการเรยนรและ สรางความรดวยตนเองรวมกบกลม สถานการณจรงในชวต จากสอและแหลงเรยนรทมความหมายกบชวตของตนเอง มการเชอมโยงชวตและการดาเนนชวตของผเรยนในปจจบนและอนาคต สงผลใหผทมทกษะชวตในการเผชญปญหาเฉพาะเจาะจง จะเปนผทมความเขมแขงทางใจ ซงจะชวยใหสามารถเอาชนะปญหาอปสรรคไปสความสาเรจทตองการ สามารถปรบตวในสถานการณวกฤตและผานพนเหตการณหรอสามารถฟนตวกลบมาดาเนนชวตตอไปไดอยางรวดเรว

http://www.vcharkarn.com/varticle/50297

4

๒๔

ระบบดชวยเหลอนกเรยน…คอหวใจของการด าเนนงาน ๑.ความหมายของระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน คอ กระบวนการดาเนนงานดแลชวยเหลอนกเรยนอยางเปนระบบ มขนตอนชดเจน พรอมทงมวธการและเครองมอทมมาตรฐาน คณภาพ อกทงเนนการมสวนรวมของบคลากรทกฝายทเกยวของทงภายในและนอกสถานศกษา ๒. กระบวนการและขนตอนของระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน กระบวนการและขนตอนของระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน มองคประกอบ ๕ ประการ ดงน ๑) การรจกนกเรยนเปนรายบคคล ๒) การคดกรองนกเรยน ๓) การปองกนและแกไขปญหา ๔) การพฒนาและสงเสรมนกเรยน และ ๕) การสงตอ ขอนาเสนอรายละเอยดพอสงเขป ดงน ๒.๑ การรจกนกเรยนเปนรายบคคล นกเรยนแตละคนมพนฐานความเปนมาของชวตทตางกน การหลอหลอมใหเกดพฤตกรรมหลากหลายรปแบบทงดานบวกและดานลบ ดงนนการรจกขอมลทจาเปนเกยวกบตวนกเรยนจงเปนสงสาคญ ทจะชวยใหครมความเขาใจนกเรยนมากขน นาขอมลมาวเคราะหเพอการคดกรองนกเรยน เพอประโยชนในการสงเสรม การปองกนและแกไขปญหาของนกเรยนไดอยางถกทาง ๒.๒. การคดกรองนกเรยน เปนการพจารณาขอมลทเกยวกบตวนกเรยน เพอการจดกลมนกเรยน ดงน ๒.๒.๑ กลมปกต คอ นกเรยนทจดอยในเกณฑปกต ซงควรไดรบการสรางเสรมภมคมกนและการสงเสรมพฒนา ๒.๒.๒ กลมเสยง คอ นกเรยนทจดอยในเกณฑของกลมเสยง ซงควรไดรบ การปองกนหรอแกไขปญหาตามแตกรณ ๒.๒.๓ กลมมปญหา คอ นกเรยนทจดอยในเกณฑของกลมมปญหา ควรไดรบความชวยเหลอและแกปญหาโดยเรงดวน ๒.๒.๔ กลมพเศษ คอ นกเรยนทมความสามารถพเศษ มความเปนอจฉรยะแสดงออกซงความสามารถอนโดดเดนดานใดดานหนงหรอหลายดาน เปนทประจกษ เมอเทยบกบผมอายในระดบเดยวกนภายใตสภาพแวดลอมเดยวกน โรงเรยนตองใหการสงเสรมนกเรยนไดพฒนาศกยภาพความสามารถพเศษนนจนถงขนสงสด ๒.๓ การปองกนและแกไขปญหา ครควรใหความเอาใจใสกบนกเรยนทกคนอยาง เทาเทยมกน มการดาเนนการมอยางนอย ๒ ประการ คอ ๑) การใหคาปรกษาเบองตน และ ๒) การจดกจกรรมเพอปองกนและแกไขปญหา

๒๕

๒.๔ การพฒนาและสงเสรมผเรยน เปนการสนบสนนใหนกเรยนทกคนใหไดรบการพฒนาเตมศกยภาพ มความภาคภมใจในตนเอง สามารถดารงชวต อยในสงคม ไดอยางมความสข สามารถทาไดหลายวธ เชน การจดกจกรรมโฮมรม การเยยมบาน การประชมผปกครอง การจดกจกรรมเสรมสรางทกษะชวตและกจกรรมพฒนาผเรยน เปนตน ๒.๕ การสงตอ บางปญหามความยาก มความซบซอนและตองใชผเชยวชาญเฉพาะทาง ใหดาเนนการสงตอ มดวยกน ๒ รปแบบ คอ ๒.๕.๑ การสงตอภายใน ครทปรกษาสงตอไปยงครทสามารถใหการชวยเหลอนกเรยนไดขนอยกบลกษณะปญหา เชน สงตอครแนะแนว ครพยาบาล ครประจาวชาหรอ ครฝายปกครอง ๒.๕.๒ การสงตอภายนอก ครแนะแนวหรอครฝายปกครองเปนผดาเนนการ สงตอไปยงผเชยวชาญภายนอก หากพจารณาเหนวาเปนกรณปญหาทมความยากเกนกวาศกยภาพของโรงเรยนจะดแลชวยเหลอได

๓.ประโยชนและคณคาของระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน ดงน ๓.๑ นกเรยนไดรบการดแลชวยเหลออยางทวถง แกปญหาไดตรงประเดน ๓.๒ นกเรยนไดรบการสงเสรมพฒนาเตมตามศกยภาพอยางรอบดาน ๓.๓ ผเกยวของมสวนรวมในการพฒนาคณภาพนกเรยนอยางเขมแขง จรงจง ดวยความเสยสละ เอาใจใส

บทท ๓ แนวทางการบรหารจดการดแลดานจตสงคมในสถานศกษา

แนวทางการบรหารจดการดแลดานจตสงคมในสถานศกษาจะไมเปนภาระของสถานศกษา เนองจากการจดกจกรรมจตสงคมเปนกระบวนการทสถานศกษาด าเนนการไปพรอมกบระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ซงมกระบวนการในการด าเนนงานส าคญ ๕ ประการ คอ ๑. การรจกนกเรยนเปนรายบคคล ๒. การคดกรองนกเรยน ๓. การสงเสรมและพฒนานกเรยน ๔. การปองกน แกไขปญหาและชวยเหลอนกเรยน ๕. การสงตอ สถานศกษาสามารถบรณาการกจกรรมจตสงคมในคมอเลมนไปใชกบเดกในแตละกลมดงน ๑) กลมสรางภม มงเนนการจดกจกรรมเพอการสงเสรมและพฒนา ๒) กลมเฝาระวง มงเนนการจดกจกรรมเพอการปองกนและแกไขปญหา และ ๓) กลมบ าบด มงเนนการจดกจกรรมเพอการปองกน แกไขปญหาและดแลชวยเหลอนกเรยน หากสถานศกษาสามารถบรหารจดการดแลดานจตสงคมในสถานศกษาไดเขมแขงจะสงผลดตอนกเรยน ดงน การมทกษะชวต เหนคณคาในตนเองและผอน สามารถคด ตดสนใจ แกปญหา จดการกบอารมณ หลกเลยงและปฏเสธการเขาไปเกยวของกบสารเสพตดได อกทงยงสงผลดตอ พอ แม ผบรหาร คร นกเรยนในสถานศกษา ชมชน ฯลฯ ซงจะน าไปสการอยรวมกนในสงคมอยางสรางสรรค เปนสขและสงผลตอประเทศของเรามความเขมแขง ดงแผนภมแสดงแนวทางการบรหารจดการดแลดานจตสงคมในสถานศกษา ตอไปน

๒๗

แผนภมแสดงแนวทางการบรหารจดการดแลดานจตสงคม

๒๘

แผนภมแสดงการบรณาการระบบการดแลชวยเหลอกบการดแลดานจตสงคม

การดแลดานจตสงคม ระบบดแลชวยเหลอนกเรยน

คณะกรรมการอ านวยการ คณะกรรมการประสานงาน คณะกรรมการด าเนนงาน การด าเนนงาน

๑. การรจกนกเรยนเปนรายบคคล

๒. การคดกรองนกเรยน

๓. การสงเสรมและพฒนา

๔.การปองกน แกไขปญหา และชวยเหลอนกเรยน

๕. การสงตอ

ประสานความรวมมอ การจดกจกรรมจตสงคมใหกบเดก ๓ กลม โดยสอดแทรกกลมสาระการเรยนรตาง ๆ กจกรรมพฒนาผเรยน/แนะแนว/กจกรรม/โครงการการปองกนสารเสพตด

ด าเนนการ ส ารวจ ตรวจเยยม พนทเสยง มต ารวจประสานงานประจ าโรงเรยน สรางเครอขายหนวยงานทเกยวของ การจดกจกรรม : เพอการเฝาระวงนกเรยนกลมเสยงและบ าบดนกเรยน ทตดสารเสพตดในสถานศกษา

ประสานความรวมมอ

การบรณาการ

การคดกรองนกเรยน กลมเสยงทตดสารเสพตด

น ากจกรรมจตสงคมมา บรณาการตาม ความเหมาะสม

นกเรยนแกนน า/นกเรยน ครแกนน า/ครแนะแนว/ครประจ าชน/ครอน ๆ/บคลากรสนบสนน เครอขายผปกครอง/ชมชน

ภายในสถานศกษา: ครประจ าชน/ครอน ๆนกเรยน/บคลากรสนบสนน ภายนอกสถานศกษา : ผเชยวชาญ/จนท.ทกยวของ/โรงพยาบาล/สถานทบ าบด

งานสารเสพตด

๒๙

การบรณาการระบบการดแลชวยเหลอกบการดแลดานจตสงคมในสถานศกษา ดงน

ระบบดแลชวยเหลอนกเรยน การดแลดานจตสงคม คณะกรรมการอ านวยการ (ทมน า)

บรณาการคณะท างานใหเปนหนงเดยวกนและเพมงาน สารเสพตดเปนหนงในงานทตองด าเนนการ

คณะกรรมการประสานงาน (ทมประสาน) คณะกรรมการด าเนนงาน (ทมท า) ๑.การรจกนกเรยนเปนรายบคคล รวบรวมขอมลนกเรยนใหครอบคลมทกดาน เพอการ

คดกรองนกเรยนตอไป

๒.การคดกรองนกเรยน เปนการวเคราะหขอมลทงหมดทไดจากการรจกนกเรยนเปนรายบคคลแลวน าผลทไดมาจ าแนกตามเกณฑ แบงกลมเดก ๓ กลม ไดแก กลมสรางภม กลมเฝาระวง และกลมบ าบด

๓. การสงเสรมและพฒนา

เปนการจดกจกรรมสรางความตระหนก และทกษะการปองกนตนเองไม ให ไปเกยวของกบ สารเสพตด ชวยปองกนเดกกลมปกตไมใหเปนกลมเฝาระวง อกทงยงชวยกลมเฝาระวงใหมพฤตกรรมดขน ดวยกจกรรมตาง ๆ เชน สอดแทรกในกลมสาระการเรยนร (สขศกษา)/ กจกรรมพฒนาผเรยน/กจกรรม/โครงการทเนนการปองกนสารเสพตด เชน จดนทรรศการ วทยากร ทศนศกษา ศนยเพอนใจ เพอนทปรกษา สภานกเรยนตานยาเสพตด ฯลฯ/กจกรรมบานหลงเรยน/กจกรรมแนะแนว

๓๐

ระบบดแลชวยเหลอนกเรยน การดแลดานจตสงคม ๔. การปองกน แกไขปญหาและชวยเหลอ

ครควรเอาใจใสกบนกเรยนทกคน เดกกลม เฝาระวงนนจ าเปนอยางมากทตองดแลเอาใจใสอยางใกลชด และหาวธการชวยเหลอ ปองกน และแกไขโดยไมปลอยปละละเลยนกเรยนจนกลายเปนปญหาของสงคม การจดการ : เพอเสรมสรางความเขมแขง การดแลดานจตสงคมในสถานศกษา

๑. ส ารวจพนทเสยง เชน รานเกมส

รานอนเตอรเนต โตะสนก สถานบนเทง สถานบรการ รานคาเหลา บหร ซมยาดอง มมอบ แหลงมวสม ฯลฯ

๒. ตรวจตราพนทเสยงและปจจยเสยง

๓. ต ารวจประสานงานประจ าโรงเรยน

๔. นกเรยนแกนน า

๕. ครแกนน า

๖. เครอขายผปกครอง

๗. สรางเครอขายหนวยงานทเกยวของ

เชนโรงพยาบาล สถานต ารวจ ฯลฯ การจดกจกรรม : เพอการเฝาระวง ใหพวกเขาเหนคณคาของตนเอง การจดกจกรรม: เพอการบ าบดเบองตน เรมจากการประชมครทเกยวของ เชน ครแนะแนว การเชญผปกครอง การใหค าปรกษา ฯลฯ

๓๑

ระบบดแลชวยเหลอนกเรยน การดแลดานจตสงคม ๕. การสงตอ นกเรยนกลมบ าบดทผานกจกรรมจตสงคมเบองตนแลวเลก

สารเสพตดไมได จงจ าเปนตองสงตอและด าเนนการรวมกบภาคเครอขาย เชน โรงพยาบาล สถานต ารวจ สถานศกษาควรด าเนนการ ดงน ๑. การสงตอภายใน ครประจ าชน/ครทปรกษา สงตอไปยงครแนะแนวหรอเกยวของ สามารถให ความชวยเหลอนกเรยนไดขนอยกบสภาพปญหาและความตองการของนกเรยน

๒. การสงตอภายนอก เปนการสงไปใหผเชยวชาญเฉพาะทางหรอองคกรท เกยวของไดชวยเหลอพฒนานกเรยน ถาเกนความสามารถของสถานศกษา โดยครแนะแนวหรอผทเกยวของ เปนผด าเนนการสงตอและมการตดตอรบทราบผลการชวยเหลอเปนระยะอยางตอเนอง

บทบาทของผทเกยวของ การบรหารจดการดแลดานจตสงคมในสถานศกษา มวตถประสงคเพอการปองกนและแกไขปญหาสารเสพตด ทงนเพอใหการปฏบตงานบรรลเปาหมาย และปญหาสารเสพตดเปนปญหาทไมสามารถด าเนนการเพยงคนเดยวได ดงนน จงมความจ าเปนตองอาศยบทบาทส าคญจากทกฝายในการปองกนและแกไขปญหา ดงน ๑.บทบาทของครอบครว สถาบนครอบครวมความส าคญมากทสด เนองจากเดกทตดสารเสพตด สวนใหญเกดจากครอบครวทแตกแยก ขาดความรกความอบอน ขาดทยดเหนยวทางจตใจ แลวหนไปพงพาสารเสพตดแทน ดงนนครอบครวจงมบทบาทในการปองกนและแกไขปญหาสารเสพตด ดงน ๑.๑ สรางความรก ความอบอนและความสมพนธอนดระหวางสมาชกภายในครอบครว ๑.๒ บคคลภายในครอบครวควรรและปฏบตตนตามบทบาทหนาทของตนเอง ๑.๓ บคคลภายในครอบครวควรประพฤตตนเปนแบบอยางทดและเปนทปรกษาทดใหแกเดก ๑.๔ สอดสองดแลสมาชกภายในครอบครว ไมใหเขาไปของเกยวกบสารเสพตด ๑.๕ ใหก าลงใจและหาทางแกไข หากพบวาสมาชกในครอบครวตดสารเสพตด

๓๒

๒. บทบาทของสถานศกษา สถานศกษาเปนสถาบนทมความส าคญรองลงมาจากครอบครว โดยมหนาทส าคญในการสงเสรมวางรากฐานการเรยนรและพฒนาเดกใหเจรญเตบโตเปนผใหญทดมคณภาพ ดงนนสถานศกษาจงมบทบาทในการปองกนและแกไขปญหาสารเสพตด ดงน ๒.๑ ใหความรในเรองสารเสพตดแกผเรยนทกคนอยางสม าเสมอ ๒.๒ บคคลภายในสถานศกษาควรเปนแบบอยางทดใหแกผเรยน ๒.๓ สถานศกษาควรมการศกษาผเรยนเปนรายบคคลตามระบบดแลชวยเหลอผเรยน เพอเปนการคดกรองและรวบรวมขอมลพนฐานในการพฒนาและปองกนผเรยนจากสารเสพตด ๒.๔ ครควรใหความเอาใจใสในการดแลผเรยน และเปนทปรกษาทดใหแกผเรยน ๒.๕ เมอสถานศกษาทราบวามผเรยนตดสารเสพตด สถานศกษาตองรบแจงใหพอแม หรอผปกครองของผเรยนทราบ และรวมมอกนแกไขปญหาใหกบผเรยนตอไป ๒.๖ สถานศกษาควรจดกจกรรมตางๆ และแหลงนนทนาการใหแกผเรยนอยางเพยงพอ ๓. บทบาทของครประจ าชน/ครทปรกษา ๓.๑ ศกษานกเรยนเปนรายบคคล เพอรวบรวมขอมลพนฐานของนกเรยนเปนรายบคคล จดเตรยมเครองมอเกบขอมลนกเรยนรายบคคล หาขอมลเพมเตม โดยน าเครองมอไปใชในการเกบขอมลและปรบปรงขอมลใหเปนปจจบน เกบรวบรวมขอมลอยางเปนระบบ และวเคราะหขอมลนกเรยน ๓.๒ ด าเนนการคดกรองนกเรยนตามเกณฑทก าหนดและสรปผลของการจ าแนกนกเรยนเปนกลม ๓ กลม ไดแก กลมสรางภม กลมเฝาระวง และกลมบ าบด ๓.๓ จดกจกรรมเพอสงเสรมและพฒนาใหกบกลมสรางภม เชน การเยยมบาน กจกรรมโฮมรม สรางความสมพนธระหวางบานกบโรงเรยน ประชมผปกครอง จดหมายขาวและอน ๆใหเหมาะสมกบนกเรยน ๓.๔ จดกจกรรมปองกน แกไขและชวยเหลอใหกบกลมเสยง เชน การใหค าปรกษา ใหความชวยเหลอเบองตน ประสานความรวมมอกบผปกครองในการชวยเหลอปองกน และเฝาระวง ๓.๕ ด าเนนการสงตอภายในไปยงครแนะแนว หรอครทมความเชยวชาญเพอจดกจกรรมชวยเหลอเบองตน ถาไมส าเรจ จงด าเนนการสงตอไปภายนอก เพอรบการบ าบดจากหนวยงานทเกยวของตอไป ๓.๖ รายงานผลการด าเนนงาน เพอใหผบรหารทราบผลการปฏบตงาน ทกขนตอน เพอการตรวจสอบปรบปรงพฒนา อกทงใหความชวยเหลอ สนบสนน ๔. บทบาทของครแนะแนว ๔.๑ สนบสนนครประจ าชน เชน ใหค าปรกษาชวยเหลอแกครประจ าชนใหความมนใจ ก าลงใจกบผรวมงานในการปฏบตงาน ใหค าปรกษาครอบคลมทงดานการเรยน อาชพ ชวตและสงคม ทงรายกลม และรายบคคล ศกษารายกรณ เตรยมเครองมอสนบสนนอยางครอบคลมตอเนองและเปนปจจบน

๓๓

๔.๒ จดกจกรรมสงเสรมพฒนาเตมศกยภาพของนกเรยนแตละกลม ๔.๓ จดกจกรรมเพอปองกน แกไขและชวยเหลอ เชน การใหค าปรกษา การประสานความรวมมอกบครประจ าชน ครทปรกษา ผปกครองและผเกยวของ ๔.๔. ใหความชวยเหลอนกเรยนทครประจ าชนสงมา แตถาสดวสยสงตอภายนอก คอ เปนการสงไปใหผเชยวชาญเฉพาะทางหรอองคกรทเกยวของไดชวยเหลอพฒนานกเรยน โดยครแนะแนวมการตดตอรบทราบผลการชวยเหลอเปนระยะอยางตอเนอง ๕. บทบาทของชมขน ความไมมภมคมกนของชมชนท าใหเกดปญหาสารเสพตดแพรระบาดไดงาย ดงนนชมชนจงตองมสวนรวมเฝาระวง มการส ารวจตรวจสอบพฤตกรรมทงการคาและการเสพดวยกระบวนการทหลากหลาย ดงนน ชมชนควรจงบทบาทในการปองกนและแกไขปญหาสารเสพตด ดงน ๕.๑ ชมชนควรรวมตวเปนกลมอาสาสมคร เพอชวยกนปองกนปญหาสารเสพตดภายในชมชน ๕.๒ ชมชนควรศกษาหาความรเกยวกบการปองกนสารเสพตดและตดตามสถานการณขาวสารเกยวกบสารเสพตดอยเสมอ ๕.๓ บคคลภายในชมชนควรประพฤตตนเปนแบบอยางทดของชมชน ๕.๔ ชมชนควรใหความรวมมอกบทางราชการในการแจงขอมลขาวสารดานสารเสพตด ๕.๕ ชวยเหลอแนะน าใหผทตดสารเสพตดทอาศยอยภายในชมชน ไดเขารบการรกษาและบ าบด พรอมทงชวยตดตามผลการรกษาและบ าบดของผทตดสารเสพตดอยางตอเนอง ๕.๖ ชวยเผยแพรความรเรองสารเสพตดใหกบบคคลภายในชมชนไดรบทราบ นอกจากน รปแบบการบ าบดรกษาโดยการมสวนรวมของชมชนทถอวาเปนวธทคมคาทสดในการรกษาผทใชยาและตดยาเสพตด ดงแผนภมน

๓๔

แผนภมแสดงรปแบบการบ าบดรกษาโดยชมชนมสวนรวม

ทมา : ส านกงานปองกนยาเสพตดและปราบปรามอาชญากรรมแหงสหประชาชาต, การบรรยายสรปการบ าบดรกษา โดยมสวนรวมของชมชนส าหรบผใชยาเสพตดและตดยาเสพตด ส าหรบทวปเอเซยตะวนออกเฉยงใต, เขาถง เมอ ๑๐ กนยายน ๒๕๕๙, เขาถงไดจาก https://www.unodc.org/ documents/...//cbtx/cbtx-brief-TH.pdf

จากแผนภมแสดงรปแบบการบ าบดรกษาโดยชมชนมสวนรวม แบงออกเปน ๓ องคประกอบ ดงน ๑. องคกรชมชน ประกอบดวย องคกรพฒนาเอกชนทจะชวยระบตวผทใชสารเสพตด โดยมการตรวจคดกรองขนพนฐานของปญหายาเสพตดและสงตอไปยงหนวยบรการสขภาพเบองตนเมอจ าเปน องคกรชมชนจะมงเนนการปองกน และสงเสรมดานสขภาพและสนบสนนขนพนฐาน การสงเขาสสงคมและการบรการฟนฟสภาพจตใจ ๒. ศนยสขภาพ มหนาทใหการบรการการตรวจคดกรองและใหค าปรกษา โดยมการใหบรการตรวจสขภาพเบองตนและการบรการอน ๆ ผปวยบางรายอาจจะถกน าสงไปรกษาตวทโรงพยาบาลหรอคลนกในกรณทจ าเปนเทานน เชน การรกษาโรคเฉพาะทางในการเสพยาเสพตด โรคตดเชอและความผดปกตทางจต ๓. หนวยสวสดการทางสงคมและองคกรพฒนาเอกชน มหนาทใหค าปรกษา ฝกอบรมอาชพและทกษะ สรางโอกาสในการหารายไดใหสนเชอขนาดเลกใหกบคนทมฐานะยากจน และการสนบสนนทางดานจตใจ และทางสงคมอน ๆ

๓๕

ตวอยางสถานบ าบดรกษาผตดยาเสพตด

โรงพยาบาล

๑. โรงพยาบาลราชวถ โทร. ๐ - ๒๒๔๖ - ๐๐๕๒ ตอ ๔๓๐๒

๒. โรงพยาบาลพระมงกฎเกลา โทร. ๐ - ๒๒๔๖ - ๑๔๐๐ ถง ๑๔๒๘ ตอ ๓๑๘๗ ๓. โรงพยาบาลทหารเรอกรงเทพฯ โทร. ๐ - ๒๔๑๑ – ๒๔๑๙๑ ๔. โรงพยาบาลนตจตเวช โทร ๐ - ๒๔๔๑ - ๙๐๒๖ – ๙ ๕. โรงพยาบาลตากสน โทร. ๐-๒๘๖๓-๑๓๗๑ ถง ๒, ๐-๒๔๓๗-๐๑๒๓ ตอ ๑๒๔๘ ๖. โรงพยาบาลธญญารกษ สายดวนปรกษาปญหายาเสพตด โทร. ๐๒ – ๑๑๖๕ และ โทร ๐ - ๒๕๓๑ - ๐๐๘๐ ถง ๘ ๗. โรงพยาบาลประจ าจงหวดทกจงหวด ศนยบ าบดรกษาผตดยาเสพตด ๘.ศนยบ าบดรกษาผตดยาเสพตด ประจ าภาคเหนอ อ าเภอแมรม จงหวดเชยงใหม โทร. (๐๕๓) ๒๙๗ - ๙๗๖ ถง ๗

๙.ศนยบ าบดรกษาผตดยาเสพตด ประจ าภาคใต อ าเภอเมอง จงหวดสงขลา โทร. (๐๗๔) ๔๖๗ - ๔๕๓, (๐๗๔) ๔๖๗ – ๔๖๘

๑๐.ศนยบ าบดรกษาผตดยาเสพตดประจ าภาคตะวนออกเฉยงเหนอ อ าเภอเมอง จงหวดขอนแกน โทร. (๐๔๓) ๒๔๕ – ๓๖๖

๑๑.ศนยบ าบดรกษาผตดยาเสพตด จงหวดแมฮองสอน อ าเภอเมอง จงหวดแมฮองสอน โทร. (๐๕๓) ๖๑๒ – ๖๐๗ ๑๒.ศนยบ าบดรกษาผตดยาเสพตด จงหวดปตตาน อ าเภอเมอง จงหวดปตตาน โทร. (๐๗๓) ๓๓๓ – ๒๙๑

๓๖

คลนกยาเสพตดในศนยบรการสาธารณสข ส านกอนามย กทม. ๑.คลนกยาเสพตด ๑ ลมพน โทร. ๐ - ๒๒๕๐ - ๐๒๘๖

๒.คลนกยาเสพตด ๒ สพระยา โทร. ๐ - ๒๒๓๖ – ๔๑๗๔ ๓.คลนกยาเสพตด ๓ บางออ โทร. ๐ - ๒๔๒๔-๖๙๓๓ ๔.คลนกยาเสพตด ๔ บางซอ โทร. ๐ - ๒๕๘๗ – ๐๘๗๓ ๕.คลนกยาเสพตด ๕ ดนแดน โทร. ๐ - ๒๒๔๕ – ๐๖๔๐ ๖.คลนกยาเสพตด ๖ วดธาตทอง โทร. ๐ - ๒๓๙๑ – ๘๕๓๙ ๗.คลนกยาเสพตด ๗ สาธประดษฐ โทร. ๐ - ๒๒๘๔ – ๓๒๔๔ ๘.คลนกยาเสพตด ๘ ซอยออนนช โทร. ๐ - ๒๓๒๑ – ๒๕๖๖ ๙.คลนกยาเสพตด ๙ บางขนเทยน โทร. ๐ - ๒๔๖๘ – ๒๕๗๐ ๑๐.คลนกยาเสพตด ๑๐ สโมสรวฒนธรรม โทร. ๐ - ๒๒๘๑ – ๙๗๓๐ ๑๑.คลนกยาเสพตด ๑๒ วงศสวาง โทร. ๐ - ๒๕๘๕ – ๑๖๗๒ ๑๒.คลนกยาเสพตด ๑๑ ลาดพราว โทร. ๐ - ๒๕๑๓ – ๒๕๐๙ ๑๓.คลนกยาเสพตด ๑๓ ภาษเจรญ โทร. ๐ - ๒๔๑๓ – ๒๔๓๕ ๑๔.คลนกยาเสพตด ๑๔ คลองเตย โทร. ๐ - ๒๒๔๙ – ๑๘๕๒

๓๗

สถานพยาบาลทด าเนนการฟนฟสมรรถภาพผตดยาเสพตด ๑.สถานฟนฟสมรรถภาพผตดยาเสพตด บานพชตใจ แขวงประเวศ กรงเทพมหานคร โทร. ๐ - ๒๓๒๙ - ๑๓๕๓, ๐ - ๒๓๒๙ – ๑๕๖๖

๒. ศนยฟนฟสมรรถภาพผตดยาเสพตด คอมมนตา อนคอน ๒.๑อ าเภอล าลกกา จงหวดปทมธาน โทร.๐- ๒๕๖๓ - ๑๐๐๖ - ๗, ๐๑ - ๒๑๓๒๕๐๕ ๒.๒ อ าเภอแมสอด จงหวดตาก โทร. ๐๑ - ๙๓๗ - ๑๓๔๕ ๒.๓ อ าเภอทาแร จงหวดสกลนคร โทร.๐๑ – ๒๑๒๐๘๐๔ ๓. ศนยเกดใหม (ชาย) อ าเภอจอมบง จงหวดราชบร โทร. (๐๓๒) ๒๖๑๐๓๘ – ๔๐ ๔.ศนยเกดใหม (หญง) อ าเภอบางคลา จงหวดฉะเชงเทรา โทร. (๐๓๘) ๕๔๑๖๙๓ ๕.บานสนตสข อ าเภอหนองใหญ จงหวดชลบร โทร. ๐๑ – ๒๑๘๑๓๔๓ ๖.บานตะวนใหม อ าเภอบางบอ จงหวดสมทรปราการ โทร. ๐๑ – ๒๑๐๑๕๗๓ ๗.บานนมตใหม อ าเภอเมอง จงหวดเชยงใหม โทร. (๐๕๓) ๒๗๗๐๔๙, (๐๕๓) ๒๘๒๔๙๕

บทท ๔

แนวการจดกจกรรม คมอ “การดแลดานจตสงคมในสถานศกษาระดบประถมศกษา” เปนการน าแนวจต

สงคมมาเปนวธการหนงทชวยใหนกเรยนเขาใจตวเองและสามารถปรบตวอยในสงคม อยางม

ความสขตามอตภาพของตนเอง แนวการจดกจกรรม “การดแลดานจตสงคมในสถานศกษาระดบ

ประถมศกษา มทงหมด ๓ หมวด ดงน

หมวดท ๑ กลมสรางภมวตถประสงคของการจดกจกรรมเพอมงเนนการตระหนกร

และเหนคณคาในตนเองและผอนเปนส าคญ มทงหมด ๘ กจกรรม

หมวดท ๒ กลมเฝาระวงวตถประสงคของการจดกจกรรม เพอมงเนนการตระหนกร

และเหนคณคาในตนเองและผอน สามารถคดหาทางเลอก ตดสนใจในการแกปญหาใน

สถานการณตาง ๆ อยางสรางสรรค มทงหมด ๙ กจกรรม

หมวดท ๓ กลมบ าบดวตถประสงคของการจดกจกรรมเพอมงเนนการตระหนกร

และเหนคณคาในตนเองและผอน รจกคดและตดสนใจแกปญหาในสถานการณตาง ๆ

อยางสรางสรรคและรจกการจดการกบอารมณและความเครยด และการสรางสมพนธภาพทด

กบผอน มทงหมด ๘ กจกรรม

คมอเลมนมแนวการจดกจกรรมใหกบนกเรยนทงสามกลม ครผสอนน าไปปรบหรอ

ประยกตใชและสามารถเพมเตมไดดวยตวเองเพอใหเกดความเหมาะสมกบบรบทเหมาะสมกบ

ความถนดของตนเองตอไป

หมวดท ๑

กลมสรางภม

๓๙

ตวอยางกจกรรมส าหรบกลมสรางภม

ท กจกรรม การน ากจกรรมไปใช

๑ It’ s me แนะแนว(ตบช.๑.๑)

๒ นกสบโจฮาร แนะแนว (ตบช.๑.๑)

๓ ปน...ปน...ลาผราย สขศกษา

(พ๕.๑ป.๕/๒

พ๓/๒ป.๖/๑)

๔ ดนตร..คอลมหายใจ ลดเวลาเรยน (Heart)

๕ ลงเจาปญญา สขศกษา (พ๓.๒ป.๕/๑)

๖ กาฟกไข สขศกษา (พ๓.๒ป.๕/๑)

๗ ดอกบวบานอยในใจ สงคมศกษา (ส๑.๑ป.๕/๗)

๘ เธอคอเดกด แนะแนว (ตบช.๑.๒)

๔๐

กจกรรมท ๑ It’ s meน

๑. สาระส าคญ

การท าความเขาใจตนเองรจดดอยและรจดเดนของตนเอง จะชวยท าใหนกเรยนเหนคณคา

และภาคภมใจในตวเอง

๒. วตถประสงค

เพอใหนกเรยนรจกตนเอง

๓. เวลา ๔๕ นาท

๔. วธด าเนนกจกรรม

๔.๑ ครจดนกเรยนนงเปนรปโคงครงวงกลมสนทนากบนกเรยนเกยวกบการส ารวจ

ตวเอง ครสมถาม ๒–๓ คน

นกเรยนคดวาจดดอยของตวเองคออะไร

นกเรยนคดวาจดเดนของตวเองคออะไร

๔.๒นกเรยนตอบค าถามในใบกจกรรม“ฉนคอใคร”ทครเตรยมมาให

๔.๓ นกเรยนน าเสนอผลงานใหกลมใหญฟง

๔.๕ครใชเทคนคการถามกระตนนกเรยนตอบเพอคนหา จดเดน จดดอย ของตนเอง

ของนกเรยนแตละคน

๔.๖ ครและนกเรยนรวมกนสรปผลการจดกจกรรม ดงน

๑) นกเรยนเขาใจตนเองวาตนเองเปนคนอยางไร

๒) นกเรยนเขาใจเพอนวาเปนคนอยางไร

นกเรยนมความเขาใจตนเอง เขาใจเพอน สงผลใหนกเรยนเกดความมนใจ และ

เหนคณคาของตนเองและคนทอยรอบขาง

๕.สอและอปกรณ

ใบกจกรรม“ฉนคอใคร

๔๑

๖. การวดผลและประเมนผล

สงเกตการแสดงความคดเหนและความสนใจในการเขารวมกจกรรม

ค าถามชวนคด

นกเรยนคดวาการใชสารเสพตดท าให

เราดเทหไดจรงหรอไม เพราะอะไร?

๔๒

ใบกจกรรม“ฉนคอใคร” ๑. ฉนชอ ………………………………………………ชอเลน...…………………………….…………………… ๒.ทอย...........................………………………………………………………………………………….……….. ๓. ฉนเกดท………………………...วนท….…..เดอน……..…..….พ.ศ…….……….อาย..................... ๔.ฉนเปนบตรคนท…….……..ของครอบครว มพ………..……คน นอง………..……….….คน ๕. หนาทความรบผดชอบทบาน คอ................……………….………….……………………………… ๖. สภาพแวดลอมของทบานฉน มลกษณะ......................................................................... .............................................................................................................................................. ๗. ฉนคดวาจดเดนของฉน คอ…………………………….…………..………………………………..…...… ๘. ฉนคดวาจดดอยของฉน คอ……………………………………..…..……………………………………… ๙.ฉนมความสามารถพเศษ คอ............……………………………………………………………..……….. ๑๐.บคคลทฉนอยากจะเหมอนเขา คอ…………………………………………………………………….. เพราะวา………………………………………………………………………………………………………………… ๑๑.สงทฉนภมใจทไดท า คอ…………………………………………..…………………….…………………. ๑๒.สงทท าใหฉนรสกเสยใจทสดคอ…………..………………………………………..…………………….. ๑๓.ครทฉนชอบทสด คอ……………………………………….…………………………..…………………… เพราะ………………………………………………………………………………..…………………………..……… ๑๔.เพอนทฉนไวใจและสนทดวย คอ.....................……….……………………………………………... ๑๕.ถารสกเครยด ฉนจะ ...................................................................................................... ๑๖. ปญหาทฉนพบอยเสมอ คอ.................................ฉนแกไขปญหานน ดวยการ............... ...................................................................................................................................... ๑๗.ถาไมสามารถแกปญหาได ฉนจะปรกษากบ.................................................................... ๑๘. คนในครอบครวของฉน มคนสบบหร คอ....................................................................... ดมสรา คอ.......................................................และอน ๆ ระบ................................... ๑๙. ในความคดของฉน สารเสพตด คอ ............................................................................ ๒๐. เคยเหนคนใชสารเสพตด คอ ............................................สถานททพบ........................

๔๓

กจกรรมท ๒ นกสบโจฮาร ๑.สาระส าคญ

โจฮาร เปนนกทฤษฎเกยวกบการยอมรบตนเองโดยใชหนาตาง ๔ บาน ดงน บานท ๑ เปนการเปดเผยตนเองอยางถองแท หนาตางบานท ๒ตวตนทคนอนร แตเราไมร บานท ๓ คอตวตนทเรารแตเพยงผ เดยว บานท ๔ คอตวตนทเราไมรและคนอนกไมร เราปรบเปลยนพฤตกรรมของตนเองโดยท าความเขาใจตนเอง ยอมรบและเปลยนแปลงตนเองใหดขน สงผลใหเราเขาใจผอนมากขน มสมพนธภาพกบผอนไดอยางเหมาะสม

๒. วตถประสงค ๒.๑ เพอใหนกเรยนวเคราะหจดเดนจดดอยของตนเองได

๒.๒ เพอใหนกเรยนวเคราะหจดเดนจดดอยของเพอนได ๓. เวลา ๑ ชวโมง ๔. วธด าเนนกจกรรม

๔.๑ ครน าเหรยญมาใหนกเรยนดและกระตนใหนกเรยนคด เชน ๑) เหรยญมกดานมองเหนอะไรบางในเหรยญ ๒)ท าไมแตละคนจงเหนภาพทอยในเหรยญแตกตางกน ๓) ครและนกเรยนรวมกนสรปวาคนเราเหมอนเหรยญ ทมสองดาน แลวแต

มมมองของแตละคน ๔.๒ ครแจกกระดาษ A ๔ ใหคนละแผนแลวพบครง ดงน

จดเดน (ของตวเอง)

จดดอย (ของตวเอง)

๔๔

๔.๓ ตอไปใหนกเรยนกลบดานทไมไดเขยนสงวนไปทางดานขวา ๑ ครง แลวใหเพอนเขยนจดเดนและจดดอยชองทางดานซายใหเขยนจดเดนของเพอน สวนชองดานขวาใหเขยนขอดอยของเพอน

จดเดน (ของเพอน) จดดอย (ของเพอน)

๔.๔ เขยนเสรจใหพบแลวสงคนเจาของ ๆ อานสงทตนเองรกบสงทเพอนเขยน มขอไหนทตรงกบสงทเราเขยนหรอไมตรงบางใหนกเรยนคดคานหรอโตแยงวาเพอนเขยนมาอาจไมถกตอง เพราะอะไร ๔.๕ ครและนกเรยนรวมกนสรปโดยใชหนาตาง ๔ บาน ดงน

บานท ๑ open self

คอ ตวตนทตนเองรและคนอนกร เชน เรารวาเราเปนคนขยน เพอนรอบตว กรวาเราเปนคนขยน

บานท ๒ blind self

คอ ต วตน ทคนอ นร แต เ ร า ไม ร เ ช น เราเปนคนขเหนยว แตไมเคยรตว แตเพอนรอบตวรวาเราขเหนยว

บานท ๓ hidden self คอ ตวตนทเรารแตเพยงผเดยว แตคนอนไม ร เป นส วน ท เ ร าร ต วตลอด เวลา ว า เ ร าม ข อ บกพร อ ง ด า น ใ ด เ ก บ ไ ว เ ป น ค ว า ม ล บ เ ฉ พ า ะ ต ว ค น เ ด ย ว ไมยอมเปดเผย

บานท ๔ unknown self คอตวตนทเราไมรและคนอนก ไมร เชน เราอาจไมรวาเรามพรสวรรคทางดานดนตร เพราะไมเคยเลนดนตรเลย คนอนกไมร เราสามารถคนพบตวตนไดหากวาเราลองไปท ากจกรรมอนๆทไมคนเคย

๔๕

๕.สอและอปกรณ ๕.๑ กระดาษสขนาด A ๔ ปากกา ส ๕.๒ ใบความร เรองหนาตาง ๔ บาน

๖. การวดผลและการประเมนผล สงเกตจากการแสดงความคดเหน

ค าถามชวนคด

นกเรยนคดวามความจ าเปนหรอไมทตองใชสารเสพตดเพอปกปดจดดอยของตวเอง เพราะอะไร

๔๖

ใบความร เรอง..หนาตาง ๔ บาน(Johari's window)

การเหนคณคาตนเองโดยใชกจกรรมหนาตาง ๔ บาน ใหผเรยนไดรจกตนเองและผอน คนเราทกคนมทงขอดและขอเสย การพยามยามคนหาสงทดไมวาจะเปนของตวเองหรอคนอนไมใชเรองยาก เพราะท าแลวจะน ามาซงความสบายใจมากกวาทจะไปคนหาขอเสยเพราะฉะนนเราควรหนมาสนใจใสใจซงกนและกนในการคนหาขอด และขอเสยของผอน กอใหเกดความสขดวยกนทง ๒ ฝาย

จดเดน (ของตวเอง) จดดอย (ของตวเอง)

จดเดน (ของเพอน) จดดอย (ของเพอน)

๔๗

กจกรรมท ๓ ปน...ปน...ลาผราย

๑. สาระส าคญ

สารเสพตดเปนมหนตภยรายทเยาวชนของชาตตองตระหนกถงโทษภย

และตองหลกไกลจากสารเสพตดอยางเดดขาด

๒. วตถประสงค

๒.๑ เพอใหนกเรยนบอกถงโทษภยของสารเสพตด

๒.๒ เพอสรางภมคมกนใหกบนกเรยน

๓. เวลา ๓ ชวโมง

๔. วธด าเนนกจกรรม

๔.๑ ครและนกเรยนรวมกนอภปรายถงรปแบบการออกก าลงกาย เชน การวง

การเลนกฬา การปนจกรยาน เปนตน

๑) ครและนกเรยนเลอกการปนจกรยานในการจดกจกรรมครงน

๒) ก าหนดสถานทปนจกรยานโดยใหระยะทาง เหมาะสมกบวย และเวลาใน

การจดกจกรรม

๓) จดกจกรรม Walk Rallyใหปนจกรยานเพอหาความร ดงน

ฐานท ๑ ความรเกยวกบสารเสพตด ประเภทของสารเสพตด

ฐานท ๒ สาเหตและลกษณะของการตดสารเสพตด

ฐานท ๓ โทษและวธการปองกนการตดสารเสพตด

(กจกรรม Walk Rally ครงน ครควรเลอกใชสอทมความรนแรง นากลว

เพอใหนกเรยนมความกลวใหมากทสด)

๔.๒ ประชาสมพนธและเชญชวนผปกครองมารวมปนจกรยานดวย

(เพอใหผปกครองชวยครดแลความปลอดภย ระหวางการเดนทางของนกเรยน)

๔.๓ เมอถงจดหมายคร นกเรยนและผปกครองรวมกนศกษาหาความรตามฐานกจกรรม

๔.๔ รวมกนสรปผลของการจดกจกรรม

๔๘

๑) สรปความรตามกจกรรม Walk Rally

๒) กจกรรมนสรางความสมพนธภายในครอบครว

๓) ประโยชนของการไมเขาไปยงกบสารเสพตด ท าใหสงคมสงบสข

๕.สอและอปกรณ

๕.๑ สถานทใชในการจดกจกรรม

๕.๒ จกรยาน

๕.๓ วสดอปกรณ

๖. การวดผลและประเมนผล

๖.๑ สงเกตความรวมมอการท ากจกรรมของนกเรยนและผปกครอง

๖.๒ ประเมนผลจากการตอบค าถาม

ค าถามชวนคด

สารเสพตดมโทษตอรางกาย และจตใจของเราอยางไร

๔๙

กจกรรมท ๔ ดนตร..คอลมหายใจ

๑. สาระส าคญ

การเลนดนตรเปนกจกรรมชวยผอนคลายอารมณ ลดความตงเครยด อกทงยงชวย

พฒนาสมองและบ าบดโรคตาง ๆ ได ดงนนความสามารถดานดนตร เปนอกดานทนาสนใจ

ควรสงเสรมใหนกเรยนคนพบความสามารถดานนดวยตนเอง

๒. วตถประสงค

๒.๑ เพอใหนกเรยนผอนคลายอารมณและความเครยดดวยวธการ

ทเหมาะสมและสรางสรรค

๒.๒เพอใหนกเรยนคนพบความสามารถและเกดความภาคภมใจในตนเอง

๓. เวลา ๒ ชวโมง

๔. วธด าเนนกจกรรม

๔.๑ ครและนกเรยนสนทนารวมกนเคยเลนเครองดนตรบางไหม ชอบเลนดนตรไหม และ

ชอบเครองดนตรชนดใด

๔.๒ ส ารวจความตองการของนกเรยนทมความสนใจเครองดนตรแตละชนดและ

แบงกลมนกเรยนตามประเภทของเครองดนตรทเขาเลอกไว (ถานกเรยนสนใจเครองดนตรท

ทางโรงเรยนไมมครทมความช านาญและเครองดนตรให ครใหนกเรยนเลอกอนดบตอไปขนมา

หรอโรงเรยนจางวทยากรภายนอกมาสอนใหขนอยกบความสะดวกของสถานศกษา)

๔.๓ นกเรยนฝกซอมดนตรโดยมครเปนผดแลอยางใกลชด (อาจใชนอกเวลาเรยน เวลาทบาน

ตามความเหมาะสม เพอฝกซอมใหคลองและเกดทกษะ)

๔.๔ ครจดเวทเพอใหนกเรยนแสดงความสามารถของตนเองในโอกาสตาง เๆชนงานนทรรศการ

ผลงานนกเรยนงานในชมชนและงานในวนส าคญตางๆหรอการประกวดกจกรรมตาง ๆ

๔.๕ครและนกเรยนรวมกนสรปหลงจากการจดกจกรรมแลว

๔.๕.๑ อภปรายรวมกนถงการผอนคลายอารมณความเครยดดวยวธการท

เหมาะสมและสรางสรรค

๕๐

๔.๕.๒.นกเรยนบอกความสามารถดานดนตรของตนเองได

๕.สอและอปกรณ

๑. ภาพเครองดนตรประเภทตางๆ

๒. เครองดนตร

๖. การวดผลและประเมนผล

๑.สงเกตพฤตกรรมของนกเรยนขณะปฏบตกจกรรม

๒.ผลงานของนกเรยน

ค าถามชวนคด

นกเรยนคดวาการเลนดนตรสงผลตอการพฒนา

ตนเองและท าใหเราหางไกลสารเสพตดไดอยางไร

๕๑

กจกรรมท ๕ ลงเจาปญญา

๑. สาระส าคญ

การฝกคดวเคราะหตดสนใจ และแกปญหาอยางสรางสรรคเปนการฝกทกษะ

การปฏเสธ ทกษะการตดสนใจ ใหใชสตปญญาแกปญหา ไมใหไปยงกบสารเสพตด

๒. วตถประสงค

๒.๑ เพอสรางความตระหนกและเหนคณคาของตนเอง

๒.๒ เพอใหนกเรยนฝกคดวเคราะหตดสนใจและแกปญหาอยางสรางสรรค

๓. เวลา ๑ ชวโมง

๔. วธด าเนนกจกรรม

๔.๑ ครและนกเรยนสนทนากนถงเกมเบดเตลดเปนกจกรรมทนาสนใจ

และนกเรยนรจกเกมอะไรบาง

๔.๒ ครน าเกมลงชงบอลมาอธบายใหนกเรยนฟงถงกตกา วธการเลนและใหนกเรยน

เลนเกมชงบอล

๔.๓ ครและนกเรยน รวมกนสรป อภปรายดงน

๑) นกเรยนทเปนลงมวธการคดและวางแผนอยางไรถงสามารถแตะลกบอลได

๒) นกเรยนทเปนผเลนมวธการคดและวางแผนอยางไร ถงไมใหนกเรยนทเปน

ลงสามารถแตะลกบอลได

๓) ชวงทผเลนทเปนลงมาใกลมการตดสนใจอยางไร

๔) ถาในชวตประจ าวนนกเรยนตองพบกบผทมาชกชวนใหใชสารเสพตด

นกเรยนจะมวธการวเคราะห และตดสนใจ แกปญหาอยางไร

๕.สอและอปกรณ

๕.๑ ลกบอล

๕.๒ ใบความร เกมลงชงบอล

๕๒

๖. การวดผลและประเมนผล

๖.๑ สงเกตพฤตกรรมของนกเรยนปฏบตกจกรรม

๖.๒ ประเมนผลจากการตอบค าถาม

ค าถามชวนคด

เราจะปฏเสธอยางไร เมอเพอชวนไปใชสารเสพตด

๕๓

ใบความร

เกมลงชงบอลลงชงบอล

จดมงหมาย เพอใหเกดความคลองแคลววองไวในการเคลอนไหว

ผเลน ตงแต ๓ คนขนไป ใหผเลนคนหนงเลนเปนลงทคอยแยงชงลกบอล

ทเหลอเปนผรบ-สง

ลกบอล ไมใหผทเปนลงสมผสลกบอลได

การเตรยม จบสลากเพอเลอกผเปนลง ๑ คน

กตกา ถาผเลนเปนลงแตะหรอจบลกบอลไดจากใคร ผนนตองมาเปนลงแทน

วธเลน ๑. ใหผเลนยนเปนวงกลม ระยะหางกนพอประมาณ

๒. ผเลนทเปนลงยนกลางวงกลม

๓. ผเลนทยนเปนวงกลมสงลกบอลไปมาใหกน สวนผทเปนลงจะตองคอย

วงไลแตะหรอจบลกบอลใหได ถาผทเปนลงแตะลกบอลไดจากใคร

ผนนตองออกมาเปนลงแทน

๕๔

กจกรรมท ๖ กาฟกไข

๑. สาระส าคญ

การฝกคดวเคราะหตดสนใจและแกปญหาอยางสรางสรรค เปนการฝกทกษะการปฏเสธ

ทกษะการตดสนใจ ใหใชสตปญญาแกปญหา ไมใหไปยงกบสารเสพตด

๒. วตถประสงค

๒.๑ เพอสรางความตระหนกและเหนคณคาของตนเอง ๒.๒เพอใหนกเรยนฝกคดวเคราะหตดสนใจและแกปญหาอยางสรางสรรค ๓. เวลา ๔๕ นาท

๔. วธด าเนนกจกรรม

๔.๑ ครและนกเรยนสนทนาถงเกมทนาสนใจและเกมทรจก

๔.๒ ครอธบายใหนกเรยนฟงถงกตกา วธการเลนและใหนกเรยนเลนกาฟกไข

๔.๓ ครและนกเรยนรวมกนสรป อภปรายดงน

๑) นกเรยนทเปนแมกามการวางแผนอยางไรถงสามารถปองกนรกษาไขได

๒) นกเรยนทเปนนกอนทรมวธการคดและวางแผนอยางไร

ถงสามารถแยงไขได

๔.๔ ถาในชวตประจ าวนนกเรยนตองพบกบผทชกชวนใหใชสารเสพตดนกเรยนม

วธการปองกนตนเองอยางไร

๕. สอและอปกรณ

๕.๑ ลกบอล

๕.๒ ใบความร เกมกาฟกไข

๖. การวดผลและประเมนผล

๖.๑ สงเกตพฤตกรรมของนกเรยนขณะปฏบตกจกรรม

๖.๒ ประเมนผลจากการตอบค าถาม

๕๕

ค าถามชวนคด

ยกตวอยางค าพดสก ๑ ประโยค ทจะใชในการปฏเสธไมเขาไปยงเกยวกบ

สารเสพตด

๕๖

ใบความร

เกมกาฟกไข

จดมงหมาย เพอฝกทกษะการปองกนและความคลองแคลววองไว

อปกรณ ลกปงปองหรอกระดาษทขย าเปนกอน จ านวนไมต ากวา ๑๐ ลก

หรอ ๑๐ กอน

ผเลน ตงแต ๒ คนขนไป ใหผเลนคนหนงเปนแมกา ทเหลอเปนนกอนทร

การเตรยม ๑. วงกลมขนาดพอเหมาะ

๒. จบสลากเพอเลอกแมกา ๑ คน

กตกา ๑. ผทเปนแมกาตองรกษาไขและพยายามตมอผเปนนกอนทร

ทมาแยงไข

๒. ผทเปนนกอนทรตองพยายามแยงไขใหได

วธเลน ๑. ใหแมกาเขาไปอยในวงกลม และผทเปนนกอนทรตองพยายาม

แยงไขจากแมกา

๒. แมกาจะตองระวงไมใหนกอนทรแยงไขไปได

๓. ในขณะแยงไข ถานกอนทรถกแมกาตมอในวงกลมถอวาแพ

จะตองเปลยนเปนแมกาแทน แลวเรมเลนใหม

๔. ถาฝายนกอนทรลกกนไขแมกาหมดถอวาแมกาแพ

เมอเรมเลนใหมจะตองเปนแมกาเชนเดม

๕๗

กจกรรมท ๗ ดอกบวบานอยในใจ

๑. สาระส าคญ

การน าหลกธรรมทางพระพทธศาสนามาเปนหลกคดตดสนใจและแกไขปญหาตางๆ จะชวยใหเราสามารถด าเนนชวตไดอยางถกตอง

๒. วตถประสงค

เพอใหนกเรยนน าหลกธรรมมาก าหนดเปาหมายใชในการด าเนนชวต

๓. เวลา ๔๕ นาท

๔. วธด าเนนกจกรรม

๔.๑ ครและนกเรยนสนทนาขาว เหตการณบานเมองทเกดขนในปจจบน

มสาเหตมาจากอะไร เชน การขาดสต มความประมาท

๔.๒ครน ากจกรรม “ดอกบวหบ” มาอธบายใหนกเรยนฟงถงวธการจดกจกรรมและให

นกเรยนลงมอปฏบตซ าหลายรอบ

๔.๓ ครและนกเรยน รวมกนสรป อภปรายดงน

๑)ขณะทนกเรยนไดยนค าวา“ดอกบวหบ”ตองดงนวมอออกใหไดรสกอยางไร

๒) ขณะทนกเรยนไดยนค าวา “ดอกบวหบ”ตองจบนวเพอนใหไดรสกอยางไร

๓) ครและนกเรยนรวมกนสรป คอ หลกธรรมในการด าเนนชวตของเราอยาง

งาย ดงน

ศล คอ การมระเบยบในชวตทงสวนตนและสวนรวม

สมาธ คอ การมชวตมงมนและมความสขปตในการท าหนาท

ปญญา คอ การรจกวางแผนคดแกปญหาในสภาวะตางๆ

อยางเปนระบบ

๕๘

๔.๔ ถาชวตประจ าวนนกเรยนตองพบกบปญหามากมายทเขามา

๑) นกเรยนมวธการปองกนตนเองโดยใชหลกธรรมเปนเครองประคองสต ใหพนจาก

สารเสพตดไดอยางไร

๒) ฝกก าหนดเปาหมายของชวตและเขยนเปน mind mapping

น าเสนอคณคร

๕.สอและอปกรณ

๕.๑นทาน

๕.๒ ใบความร ดอกบวหบ

๖. การวดผลและประเมนผล

๖.๑ สงเกตพฤตกรรมของนกเรยนขณะปฏบตกจกรรม

๖.๒ ประเมนผลจากการตอบค าถาม

ค าถามชวนคด

นกเรยนน าหลกธรรมขอใดมาใชในการด าเนนชวต เพอใหหางไกลจากสารเสพตด

๕๙

ใบความร

อปกรณ

๑. นทานเรอง...ดอกบว

๒. ผเลน ๑๐ คน

วธการเลน

๑. ใหผเลนนงเปนวงกลมใกลกน

๒. ผเลนยกมอซายขนวางทหนาตกของตนเองฝามอแบหงายมอ

๒. ยกมอขวาขนทกนวก ายกเวนนวชใหน าไปจมลงบนฝามอซายของคนทนงใกลๆ กน

๓. ฟงนทานเมอไดยนค าวา “ดอกบวหบ” ใหทกคนพยายามดงนวมอขวา

ของตนออกจากฝามอซายแลวพยายามก านวขวาของอกคน

คณธรรมทไดจากเกมน

ฝกสตสมปชญญะขณะท าพดคดฝกความวองไวความรบผดชอบตอหนาทและฝกความ

เปนผมระเบยบวนยทด

๖๐

นทานประกอบ ยงมสระนอยในปาใหญอยแหงหนงมดอกบวมากมายหลายสงดงามและมลกษณะตางๆ

ทงบวบานบวเหยวบวสดและบวตมดอกบวเวลามนบาน จะดงามมากชเกสรไสวเพอลอใจแมลง

ดนกแล

พอถงตอนแสงอาทตยสาดสองมาท าใหดอกบวดใจกนใหญรบบานสะพรงและแลวสง

หนงทไมไดรบเชญกดงกระหมมาแตไกล นนคอ ผงสาวสวยก าลงบนมาเทยวชม ความงามของ

ดอกบว มนบนวนไปวนมาตอมดอกบวนาสขใจจรงขณะทบนรอนนนเองเสยงดง “โครม” โอ

เจาผงสาวนอยผนาสงสารบนขนจากดอกบวไมทนระวงเลยไปชนกบดอกบวเหยวดอกบวจงหก

เสยแลวไมเปนไรบนตอไปทนใดสายตาเจาผงนอยกบงเอญป งกบดอกบวหนมทก าลงบาน

สะพรงอยจงบนเขาไปหมายจะดดเอาน าหวานจากเกสรบว แตถกดอกบวหนม“หบ” เอาแมลง

ผงไวทนท

๖๑

กจกรรมท ๘ เธอคอเดกด ๑. สาระส าคญ การท าความดเปนการปลกฝงใหนกเรยนมความรบผดชอบ สงผลใหมความภาคภมใจในตนเองและด าเนนชวตอยางมความสข ๒. วตถประสงค

๒.๑ เพอใหนกเรยนมการตระหนกรและเหนคณคาในตนเองและผอน ๒.๒ เพอใหนกเรยนมความรบผดชอบตอตวเองและสงคม

๓. เวลา ๑ สปดาห ๔. วธด าเนนกจกรรม

๔.๑ ครสนทนากบนกเรยนเรองการท าความดใหนกเรยนยกตวอยางการท าความดมาคนละหนงอยาง

๔.๒ ครและนกเรยนระดมความคดประโยชนของการท าความด ๔.๓ นกเรยนจดบนทกการท าความดของตวเองทกวนทงทบานและโรงเรยนหรอชมชน

พอครบอาทตยน ามาสงคร โดยแขงขนกนวาแตละเดอนใครท าความดไดมากทสด จะไดรางวล ๔.๔ ครและนกเรยนรวมกนสรป “การท าความดเปนการปลกฝงใหนกเรยนมความรบผดชอบกบสงคม และ

จะท าใหมความภาคภมใจในตนเอง”

๕.สอและอปกรณ ๕.๑ รางวล ๕.๒ สมดบนทกความด

๖. การวดผลและประเมนผล ๖.๑ สงเกตพฤตกรรมการรวมกจกรรม ๖.๒ ตรวจผลงาน

ค าถามชวนคด

เราจะท าประโยชนอะไรใหกบสวนรวมไดบาง

หมวดท ๒ กลมเฝาระวง

๖๓

ตวอยางกจกรรมส าหรบกลมเฝาระวง

ท กจกรรม การน ากจกรรมไปใช

๑ ดอกไมหลากส แนะแนว (ตบช.๑.๑)

๒ ชอปด...มประโยชน สขศกษา (พ ๕.๑ ป.๕/๒

พ ๓/๒ ป.๖/๑)

๓ คาของคน แนะแนว (ตบช.๑.๑)

๔ เชอกสมพนธ สขศกษา (พ ๓.๒ ป.๕/๑)

๕ จงหรดเรงรา ลดเวลาเรยน (Heart)

๖ Just Say No สขศกษา (พ ๓/๒ ป.๖/๑)

๗ เสรมสมาธ...สรางปญญา ลดเวลาเรยน (Heart)

๘ รวมพลงเดกด สาธารณประโยชน

๙ Life Goals แนะแนว (ตบช.๑.๑)

๖๔

กจกรรมท ๑ ดอกไมหลากส ๑. สาระส าคญ เราตองเรยนรท าความรจกตนเอง เพราะจะท าใหเหนคณคาของตน ๒. วตถประสงค

เพอใหนกเรยนรจกวเคราะหตนเอง ๓. เวลา ๕๐ นาท ๔. วธด าเนนกจกรรม

๔.๑ ครใหนกเรยนนกทบทวนลกษณะของตนเองเปนคนอยางไร ๔.๒ ครแจกใบงานใหนกเรยนคนละ ๑ ใบ นกเรยนเขยนขอด ขอเสยของตนเอง

และสงทควรปรบปรงตนเองลงชองเกสรดอกไม ๔.๓ นกเรยนจบกลม ๆ ละเทากน ใหเพอนแตละคนเขยนขอด ขอเสยของนกเรยน

ลงในกลบดอกใหครบทงหมด เมอครบแลวสงคนเจาของ ๔.๔ ครและนกเรยนรวมกนสรป ถงขอด และขอเสยของตนเอง

๕.สอและอปกรณ ใบงาน “ดอกไมหลากส”

๖. การวดผลและการประเมนผล สงเกตจากพฤตกรรมการเขารวมกจกรรมและผลงานนกเรยน

ค าถามชวนคด

การรจกตนเอง ท าใหเราหางไกลจากสารเสพตดไดอยางไร

๖๕

ใบงาน “ดอกไมหลากส” ชแจง ใหนกเรยนเขยนขอดและขอเสยของตนเองลงในเกสรดอกไมและ ใหเพอนเขยนขอด ขอเสยของเราลงในกลบดอก

ประโยชนทไดรบจากกจกรรม ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................ .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................

๖๖

กจกรรมท ๒ “ชอปด...มประโยชน” ๑. สาระส าคญ

การสรางภมคมกนทางจต ทเขมแขงจะเปนเกราะปองกนภยจากยาเสพตด

๒. วตถประสงค ๒.๑ เพอใหครอบครวตระหนกรถงพษภยของสารเสพตด

๒.๒ เพอสรางภมคมกนทางจตใหกบนกเรยน

๓. เวลา ๓ ชวโมง

๔. วธด าเนนกจกรรม ๔.๑ คร เชญผ ปกครอง ชมชน เข าร วมก จกรรม “ช อปด . . .ม ประโยชน ” เพอสรางความรความเขาใจเกยวกบสารเสพตดและวธปองกน

๔.๒ ครน านกเรยน ผปกครองและชมชนรวมกนแสดงทาเตนประกอบเพลง “บาสโลบ” ๔.๓ เชญวทยากรภายนอกรวมจดกจกรรม เชน ศษยเกาทสามารถเปนตวอยางทดในเรองตาง ๆ ชมชนทมความรความสามารถมารวมจดกจกรรมดงน รานคาท ๑ ปรศนาค าทาย รานคาท ๒ ทองแดนผราย รานคาท ๓ เปนหนงได...โดยไมพงยาเสพตด นกเรยน ผปกครองและชมชนรวมกจกรรม “ชอปด...มประโยชน” ตามความสนใจ ๔.๔ นกเรยน ครอบครวและชมชน สรปการเขารวมกจกรรมพรอมทงน าเสนอความรและแสดงความคดเหนทไดมโอกาสเขารวมกจกรรมครงน

๕. สอและอปกรณ ๕.๑ เพลงบาสโลบ ๕.๒ วสดอปกรณทใชในฐาน ๔.๓ รานคากจกรรม

๖๗

๖. การวดผลและการประเมนผล ๖.๑ สงเกตพฤตกรรมของนกเรยนขณะปฏบตกจกรรม ๖.๒ การน าเสนอผลงาน ๖.๓ การสอบถาม การสมภาษณ

หมายเหต กจกรรมเสนอแนะครผจดกจกรรมสามารถเลอกใชเพลงประกอบการเตนเพลงใด กไดตามสะดวก

ค าถามชวนคด

ครอบครวมความส าคญอยางไรในการปองกนและแกไขปญหาการใชสารเสพตด

๖๘

กจกรรมท ๓ คาของคน ๑. สาระส าคญ มนษย ทกคนมคณคาและมความส าคญกบตนเองและใหค าน งถ งว า ทกคน เกดมามคาเทาเทยมกนเสมอ

๒. วตถประสงค เพอใหนกเรยนรและเขาใจคณคาของตนเอง

๓. เวลา ๑.๓๐ นาท ๔. วธด าเนนกจกรรม ๔.๑ ครน านกเรยนเลนเกม “คณคาของหวใจ” มขนตอนดงน ๑) ชแจงวตถประสงคของการเลนเกมและอธบายวธการเลน ๒) แจกกระดาษสรปหวใจใหนกเรยน คนละ ๑ ดวง

๓) บอกคาของกระดาษสรปหวใจใหนกเรยนรบทราบ ๔) ใหนกเรยนยนเปนวงกลม ๒ วง ใหเดนสวนกนตามจงหวะเพลง ๕) เมอครสงใหจบกลมจ านวนกคน ใหนกเรยนปฏบตตามค าสง

แลวใหรวมเงนตามคาของกระดาษสรปหวใจ ๖) กลมทไดคาของเงนนอยทสดจะตองถกปรบแพ ค าสงเปลยนจ านวนคน

ในกลมไปเรอย ๆ (ตงขอสงเกตไดวานกเรยนทมรปหวใจทมคา ๑ บาท จะไมมใครใหเขากลม เนองจากมคานอย)

๗) ครงสดทายของการสง ใหสงวารวมจ านวนเทาไรกได โดยใหจ านวนเงน เปนตวเลขลงทายดวย ๑ บาท เชน ๑๑๑, ๑๒๑, ๑๓๑, ๑๔๑ ฯลฯ

๔.๒ ครและนกเรยนรวมกนสรปสถานการณน “นกเรยนตองเหนความส าคญของหวใจสตาง ๆ ทมคามากนอยวาเปนสงส าคญเทากนเปรยบกบชวตของคนทกคน ซงเกดมาบนโลกใบน ทกคนมคาเสมอ ไมวาคณจะเปนใครหรออยทใดกตาม

๔.๓ ครแนะน านกเรยนฝกการมองตนเองอยางรอบดาน เพอใหคนพบคณคาของตนเอง ถงแมวานกเรยนจะเคยท าผด สามารถทจะเปนผทมคณคาได เราตองระลกไวเสมอวาเราทกคนมคณคา

๖๙

๕.สอและอปกรณ ๕.๑ กระดาษแขงตดเปนรปหวใจเทาจ านวนผรวมกจกรรม โดยใชกระดาษส ๕ ส ๕.๒ ก าหนดคาของกระดาษสรปหวใจเปนคาของเงน เชน สแดง ๑๐ บาท

สเหลอง ๒๐ บาท สฟา ๓๐ บาท สชมพ ๔๐ บาท โดยใหจ านวนรปหวใจทมคา ๑ บาท มจ านวนมากกวาสอนเลกนอย

๖. การวดผลและการประเมนผล ๖.๑ สงเกตพฤตกรรมของนกเรยนขณะปฏบตกจกรรม ๖.๒ การตอบค าถามของนกเรยน

ค าถามชวนคด

นกเรยนจะชวยเพอนไมใหเขาไปยงเกยวกบสารเสพตดไดอยางไร

๗๐

กจกรรมท ๔ เชอกสมพนธ ๑. สาระส าคญ ความสามคคของสมาชกจะสงผลใหสงคมมความเขมแขง ปราศจากสารเสพตด

๒. วตถประสงค เพอใหนกเรยนหลกเลยงการใชสารเสพตด ๓. เวลา ๑ ชวโมง

๔. วธด าเนนกจกรรม ๔.๑ ครน านกเรยนเลนกระโดดเชอก ๔.๒. ครและนกเรยนรวมกนอภปรายขอคดทไดจากการเลน “กระโดดเชอก”

๑) นกเรยนมวธการคดและวางแผนอยางไรในการกระโดดเชอก ๒) ชวงทผเลนวงเขา-ออกนนมการตดสนใจอยางไร ๓) การเลนท าอยางไรจงจะเปนผชนะได

๔.๓. ถานกเรยนพบเหนคนก าลงใชหรอขายสารเสพตด ๑) นกเรยนจะตดสนใจและแกปญหาอยางไร ๒) การอยรวมกนเราจะตองปฏบตตนอยางไรบาง

๔.๔ ครและนกเรยนรวมกนสรปการอยรวมกนในสงคม สอดสองดแล และหลกเลยงภยจากสารเสพตด เพอใหชมชนและสงคมสงบสข

๕.สอและอปกรณ เชอกกระโดดความยาว ประมาณ ๖ เมตร

๖. การวดผลและประเมนผล สงเกตพฤตกรรมของนกเรยนขณะปฏบตกจกรรม

ค าถามชวนคด

ชวยกนหาวธปองกนการแพรระบาดของสารเสพตดไมใหระบาด

มาคนละ ๑ ขอ

๗๑

ใบความร การเลนกระโดดเชอก

ค าชแจง

๑. นกเรยนแบงเปนทม ๆ ละ ๑๐ คน แกวงเชอก ๒ คน วงกระโดดเชอก ๘ คน ๒. การวงเขาออกเชอกเปน แบบเลข 8 ใหเขาออกทละคน จนครบ ๘ คน ๓. ปฏบตตามขอ ๑- ๒ จนครบ ๕ นาท ๔. นกเรยนทท าใหเชอกตดหรอหยดแกวงจะไมนบจ านวนการกระโดดครงนน ๆ ๕. ทมทกระโดดเชอกไดจ านวนครงมากทสดเปนผชนะ ๖. ผเลนฝายใดชนะจะไดรบรางวล

๗๒

กจกรรมท ๕ จงหรดเรงรา ๑. สาระส าคญ ดนตรและเสยงเพลงเปนอกกจกรรมทชวยผอนคลายอารมณและความเครยด

๒. วตถประสงค เพ อใหนกเรยนผอนคลายอารมณและความเครยดดวยวธการ ทเหมา ะสม

และสรางสรรค ๓. เวลา ๓ ชวโมง ๔. วธด าเนนกจกรรม

๔.๑. ครน าภาพ “ในหลวงรชกาลท ๙ ทรงดนตร” มาใหนกเรยนดและสนทนา นกเรยนชอบเลนดนตรอะไรบาง พรอมกบใหนกเรยนเลอกฝกกจกรรมตามฐานทครเตรยมไว คนละ ๑ กจกรรม

ฐานท ๑ ดนตรสากล ฐานท ๒ ดนตรไทย ฐานท ๓ Sing a song ฐานท ๔ Dancing

๔.๒. นกเรยนเลอกฝกตองปฏบตดงน ศกษาและลงมอปฏบตดวยตนเอง พรอมกบมครคอยใหค าแนะน า (ใชเวลานอกในการฝกฝน เชน เลกเรยน วนหยด เปนตน)

๔.๓. ครและนกเรยนรวมกนสรปประเดนของกจกรรมน าไปเชอมโยงสวธการ ผอนคลายอารมณและความเครยด สงผลใหหลกไกลสารเสพตดไดอยางไร

๕. สอและอปกรณ ๕.๑. ภาพเครองดนตรประเภทตาง ๆ

๕.๒. เครองดนตร ๕.๓ อปกรณในการขบรอง

๖. การวดผลและประเมนผล สงเกตพฤตกรรมของนกเรยนขณะปฏบตกจกรรม

ค าถามชวนคด

กจกรรมดนตรและเสยงเพลงมสวนชวยใหนกเรยนหางไกลสารเสพตดไดอยางไร

๗๓

กจกรรมท ๖ Just Say No ๑. สาระส าคญ

การปฏเสธการชกชวนของเพอนใหมพฤตกรรมไปในทางทไมเหมาะสมเปนสงทควรปฏบต และสงผลดตอการด าเนนชวตของตนเอง

๒. วตถประสงค เพอใหนกเรยนมทกษะการปฏเสธทดและเหมาะสมและรกษาน าใจเพอน

๓. เวลา ๑ ชวโมง

๔. วธด าเนนกจกรรม ๔.๑ ครฝกใหสมาชกแตละกลมวเคราะหสถานการณตาง ๆ เชน “เรายงเปนเพอนกนนะ” “เพอนชวนลอง ตองปฏเสธ” “เพอนชวนใหลองสบบหร” ๔.๒ นกเรยนแตละกลมแสดงบทบาทสมมตการใชทกษะการปฏเสธ ๔.๓ ครฝกใหความรหลกการปฏเสธตามใบความร “หลกการปฏเสธ” ๔.๔ ครและนกเรยนรวมกนสรป ความรและทกษะการปฏเสธตามหลกการปฏเสธ

๕.สอและอปกรณ ใบความร “หลกการปฏเสธ”

๖.การวดผลและประเมนผล สงเกตพฤตกรรมของนกเรยนขณะปฏบตกจกรรม

ค าถามชวนคด ตนกลา เปนเพอนสนทของตนน า วนหน งตนกลาชวนตนน า ไปบานเพ อน

ตนน าไมอยากไปแตเกรงใจทตนกลาอตสาหชวน เมอไปถงตนน าตกใจมากทพบวาเพอนกลมนนก าลงสบบหรและดมเหลา “เฮย เพอนใหมเหรอ.. ลองนหนอยซ… ถาเปนเพอนกนจรงหามปฏเสธนะโวย…แลวจะรวาสวรรคคออะไร”

“ถานกเรยนเปนตนน า จะมวธพดปฏเสธอยางไร”

๗๔

ใบความร หลกการปฏเสธ

การปฏเสธเปนสทธสวนบคคล เมอบคคลเกดความตระหนกวาถกชวนใหกระท าในสง ทคาดวาจะเกดผลเสยหรอผลกระทบในดานลบ การปฏเสธอยางจรงจง ทงทาทาง ค าพดและน าเสยง เพอแสดงความตงใจอยางชดเจนทจะปฏเสธใชความรสกเปนขออางประกอบเหตผล เพราะการใชเหตผลอยางเดยวมกถกโตแยงดวยเหตผล การอางความรสกจะท าใหโตแยงไดมากขน

การขอความเหนชอบ และแสดงการขอบคณเมอผชวนยอมรบ เปนการรกษาน าใจของผชวน เมอถกเซาซตอ หรอสบประมาท ไมควรหวนไหวไปกบค าพดเหลานน เพราะจะท าใหขาดสมาธในการหาทางออก ควรยนยนการปฏเสธและหาทางออกโดยเลอกวธตอไปน

๔.๑ ปฏเสธซ าโดยไมตองใชขออาง พรอมทงบอกทางเลยงจากเหตการณไป ๔.๒ การตอรอง โดยการหากจกรรมอนทดกวาทดแทน ๔.๓ การผดผอน โดยการขอยดระยะเวลาออกไปเพอใหผชวนเปลยนความตงใจ

๗๕

กจกรรมท ๗ เสรมสมาธ...สรางปญญา

๑. สาระส าคญ

การฝกจตใหเปนสมาธนนตองไดรบการฝกอยางสม าเสมอ เพราะเมอมสมาธ สงทตามมา คอ การเกดปญญา ตระหนกรตววาสงใดควรไมควรท า

๒. วตถประสงค ๒.๑ เพอใหนกเรยนตระหนกและเหนคณคาของตนเอง ๒.๒ เพอใหนกเรยนฝกสมาธดวยงานศลปะ

๓. เวลา ๒ ชวโมง

๔. วธด าเนนกจกรรม

๔.๑. ครน าตวอยางงานศลปะเชน ภาพวาด การเพนท การปะตดมาใหนกเรยนด พรอมกบใหนกเรยนเลอกฝกกจกรรมศลปะตามฐานทคณครเตรยมไว คนละ ๑กจกรรม

ฐานท ๑ กระเปาสวยดวยมอเรา

ฐานท ๒ ดนน ามนแปลงราง

ฐานท ๓ การปะตด

มาเปนกจกรรมสาธตใหนกเรยนลงมอปฏบต

๔.๒. ในขณะทนกเรยนฝกกจกรรมตามฐาน ตองปฏบตดงน

๔.๒.๑ รวมกนศกษาวธการและขนตอนการท างานศลปะอยางละเอยด

๔.๒.๒ ลงมอปฏบตดวยตนเองพรอมกบฟงดนตรเบา ๆ

๔.๒.๓ นกเรยนสงเกตพฤตกรรมของตนเองในขณะทท ากจกรรม

๔.๓. นกเรยนน าเสนอผลงานพรอมทงแสดงความรสกในขณะท ากจกรรม

๔.๔. ครและนกเรยนระดมความคดถงประโยชนของการน าศลปะมาใชในชวต ประจ าวน สงผลตอจตใจของเราอยางไรบาง

๗๖

๔.๕. รวมกนสรปประเดนท า mind mapping โดยการน างานศลปะไปเชอมโยง สการฝกสมาธ ไดอยางไร นอกเหนอจากการน ง สมาธ สวดมนต ท เราควรปฏบต เปนประจ า เหลานสงผลท าใหเกดปญญา ตระหนกรตนวาควรหางไกลสารเสพตด

๕.สอและอปกรณ

๑. ใบความร “กระเปาสวยดวยลายมอเรา ดนน ามนแปลงราง และการปะตด”

๒. วสดอปกรณทใชท ากจกรรม

๓. ภาพ

๔. ซดเพลง

๖.การวดผลและประเมนผล

๑. สงเกตพฤตกรรมการรวมกจกรรม ๒. สงเกตความส าเรจของผลงาน ๓. สงเกตจากการตอบค าถามของนกเรยน

ค าถามชวนคด

งานศลปะท าใหเราหางไกลจากสารเสพตด ไดอยางไร

๗๗

กจกรรมท ๘ รวมพลงเดกด

๑. สาระส าคญ การบ า เพญประโยชนเพอสงคมจะท าให เกดความภาคภม ใจและเหนคณคา ของตนเอง

๒. วตถประสงค เพอใหนกเรยนบ าเพญประโยชนเพอสงคม

๓. เวลา ๕ ชวโมง

๔. วธด าเนนกจกรรม ๔.๑ ผบรหารเชญผปกครองและชมชนรวมประชม เพอรบทราบนโยบายการสงเสรมใหนกเรยนท ากจกรรมบ าเพญประโยชน รวมแสดงความคดเหนและสนบสนนกจกรรม ๔.๒ ครและนกเรยนสนทนารวมกนเกยวกบการบ าเพญประโยชนเพอสงคม ๔.๓ วางแผนระบสถานท วนเวลา ใหชดเจน อกทงแบงหนาทในการท างานอยางชดเจน ๔.๔ ประชาสมพนธรบบรจาคสงของ หนงสอ ของเลน และทรพยตามก าลง ๔.๕ ผรบผดชอบจดเตรยม เกม เพลง กจกรรมนนทนาการ และอปกรณ ทจดกจกรรมใหพรอม ๔.๖ ครและนกเรยนรวมกนสรปผลการจดกจกรรม ดงน ๑) นกเรยนเคยคดวาจะท าประโยชนเพอสงคมไดหรอไม มความรสกอยางไรทไดท าประโยชนเพอสงคม ๒)นกเรยนคดวามความจ าเปนหรอไมทเราตองพงพาสารเสพตด

๕.สอและอปกรณ ๕.๑ อปกรณสงของทไดรบบรจาค ๕.๒ เกมและเพลง

๗๘

๖. การวดผลและประเมนผล

๖.๑ สงเกตพฤตกรรมการรวมกจกรรม

๖.๒ การตอบค าถาม

ค าถามชวนคด

นกเรยนจะท าอะไรทเปนประโยชนตอสงคมไดบาง

๗๙

กจกรรมท ๙ Life Goals

๑. สาระส าคญ

การก าหนดเปาหมายในชวตท าใหเกดความกระตอรอรนและมแนวทางทจะน าพาชวตไปสความส าเรจ

๒. วตถประสงค

เพอใหนกเรยนก าหนดเปาหมายชวตของตนเองได

๓. เวลา ๑.๓๐ ชวโมง

๔. วธด าเนนกจกรรม

๔.๑ ครและนกเรยนเลนเกมปาเปาและสนทนารวมกน ๑) นกเรยนปาลกดอกไดตรงเปาทตงไว ๒) มการวางแผนอยางไรถงสามารถท าไดตามเปาทตงไว ๔.๒ ครใหนกเรยนก าหนดเปาหมายของชวต ดงน ๑) ใหนกเรยนคดถงสงทตองการหรอปรารถนาจะใหเกดขนในชวตของนกเรยน แลวเขยนลงในกระดาษเพอดวาเปาหมายของนกเรยนคออะไร และจะท าอยางไรใหถงเปาหมายนน ๒) สมมตวาถานกเรยนจะตองเสยชวตในอกไมชาน นกเรยนตองการจะท าอะไรใหส าเรจขณะทยงมชวตอย ๔.๓ ครและนกเรยนรวมอภปรายแนวคดแตละประเดน

๔.๔ นกเรยนเขยนเปาหมายของชวตและวางแผนการด าเนนชวต เพอใหถงเปาหมายทก าหนดไว

๕. สอและอปกรณ เกมปาเปา

๘๐

๖.การวดผลและประเมนผล

๖.๑ สงเกตพฤตกรรมการรวมกจกรรม

๖.๒ ผลงานการเขยนเปาหมายของชวต

ค าถามชวนคด

บอกประโยชนของการมเปาหมายของชวตทชดเจน

หมวดท ๓

กลมบ าบด

หนา ๘๒

ตวอยางกจกรรมส าหรบกลมบ าบด

ท ชอกจกรรม การน ากจกรรมไปใช

๑ Are you ready? กจกรรมแนะแนว

๒ Way of life กจกรรมแนะแนว

๓ Don’t give up กจกรรมแนะแนว

๔ เธอคอคนเกง กจกรรมแนะแนว

๕ เปลยนความคด...ชวตเปลยน

๖ หยด..ยง...ยา

๗ เสอสวยดวยลายเพนท ลดเวลาเรยน(Heart)

๘ คนเลก..หวใจใหญ สาธารณประโยชน

หนา ๘๓

กจกรรมท ๑ Are you ready?

๑. สาระส าคญ การรกษาผปวยทตดสารเสพตดนนตองเกดจากความพรอม ความเขาใจวธการบาบด รบรทงผลดและผลเสยของการตดสารเสพตด ๒. วตถประสงค

๒.๑. เพอสรางสมพนธภาพทดระหวางผรบการบาบดและครแนะแนว ๒.๒ เพอสรางความตระหนกและเหนคณคาของตนเอง ๒.๓ เพอใหผรบการบาบดมความพรอมเขารบการบาบดรกษา

๓. เวลา ๑.๓๐ ชวโมง

๔. วธด าเนนการ ๔.๑ ผรบการบาบดกบครแนะแนวกลาวทกทายแนะนาตวเองเปนการสรางความสมพนธภาพพดถงเหตผลทเขารบการบาบดรกษาครงน เพอเปนขอมลของครแนะแนวนาไปประกอบการวางแผน การบาบดรกษาและทาความเขาใจกบปญหาของผรบการบาบดรกษา ๑) ครแนะแนว แนะนาวตถประสงค วธการบาบดความคาดหวงตอการบาบดรกษาและความรเกยวกบโรคสมองตดยา

๒) เมอผรบการบาบดรกษายอมพดถอวาเปนการพดคยรายบคคลครงแรกของ การบาบดโดยใชหองใหคาปรกษาในการพดคย หลงจากนนเปดโอกาสใหผรบการบาบดรกษาซกถามเพมเตม ๔.๒ครแนะแนวอธบายใบความรท๑.๑ “ความคดอารมณพฤตกรรม”เนนใหผรบ การบาบดรกษามสวนรวมในการอภปรายถงสถานการณทเกดขนจรงและเชอมโยงความคดอารมณพฤตกรรมทเกดจากการใชสารเสพตดและสรปแนวคดทไดจากการพดคย

๔.๓ ทาใบงานท๑.๑“การวเคราะหขอด-ขอเสยของการเขาบาบดรกษา” โดยใชคาถามกระตนวา

๑) “คดอยางไรในการตดสนใจเขารบการบาบดรกษาครงน” ๒) “มความกงวลอยางไรบาง?” ๓) “ทบทวนการเขารบการบาบดรกษาครงนมขอดขอเสยอยางไรบาง”

หนา ๘๔

หลงจากพดคยกนจนครบในแตละประเดนแลวใหผรบการบาบดรกษาสรปขอคดทไดจากการทากจกรรม

๔.๔เชอมโยงการวเคราะหขอด-ขอเสยของการเขารบการบาบดรกษาครงน โดยใชคาถามวา

๑) “คดอยางไรในการตดสนใจเขาบาบดรกษาครงน” ๒) “มความกงวลอยางไรบาง?”

๔.๕ ใหทาใบงานท๑.๒ “แบบสารวจความคาดหวงในการบาบดรกษา” ยกตวอยางประกอบคาอธบายจากนน พดคยกนแตละประเดนแลวใหผเขารบการบาบดรกษาสรปขอคดทไดจากการทากจกรรม

๔.๖ เชอมโยงกจกรรมการสารวจความคาดหวงในการบาบดรกษาโดยใชประโยควา “เมอเรารถงความคาดหวงตอผลของการรกษาครงนวาเปนอยางไรปญหาตางๆ ทเกดขน ผลจากการใชสารเสพตด

๔.๗ ตอจากนนผบาบดนาเสนอใบงานท ๑.๓ “คาพดสรางกาลงใจใหตนเอง” ๔.๘ ครแนะแนวใหผเขารบการบาบดสรปภาพรวมตลอดจนการใหขอมลยอนกลบถง

สงทเรยนร ๔.๙ ครแนะแนวแสดงความชนชมและใหกาลงใจผเขารบการบาบดทมความพยายามและ

ตงใจเลกยา

๕. สอและอปกรณ ๕.๑ ใบความรท ๑.๑

๕.๒ ใบงานทท ๑.๑ และ๑.๒ และ ๑.๓ ๕.๓ Flip chart เรองโรคสมองตดยาและตวกระตน

๖.การวดผลและประเมนผล ๖.๑ สงเกตพฤตกรรมของผเขารบการบาบดรกษา ๖.๒ ประเมนผลจากใบงานท ๑.๑ และ ๑.๒ และ ๑.๓

ค าถามชวนคด

ชวยกนคดประโยคใหก าลงใจกบผปวยทเขารกษาบ าบดสารเสพตด

หนา ๘๕

ใบความรท๑.๑

“ความคดอารมณพฤตกรรม”

ความคดอารมณพฤตกรรมปฏกรยาทางรางกายมความสมพนธกนเมอเกดความเปลยนแปลงขนกบองคประกอบใดองคประกอบหนงอาจสงผลใหเกดการเปลยนแปลงกบองคประกอบอนเชนเมอบคคลคดถงบรรยากาศหรอชวงเวลาทไดใชยากบเพอนกมความรสกอยากเสพยาจะม พฤตกรรมการหายาเสพตดมาเสพหรอเมอไมไดยามาเสพแตยงคงคดวนเวยนอยกบบรรยากาศของการเสพยาสงผลใหมความรสกอยากเสพยารนแรงมากขนบางคนถงกบมอาการทางรางกายเชนใจเตนเรวทองไสปนปวนกระสบกระสาย

หนา ๘๖

ใบงานท ๑.๑

“การวเคราะหขอด-ขอเสยของการเขาบ าบดรกษา”

หนา ๘๗

ใบงานท๑.๒

“แบบส ารวจความคาดหวงในการบ าบดรกษา”

หนา ๘๘

ใบงานท ๑.๓

“ค าพดสรางก าลงใจตนเอง”

“เอาลงเลใสสองฝงชงด-เสยกลบแลวเกลยกาวใหขามความคาดหวง

ใชหวใจอนกลาแกลงแรงพลงคดใหจรงทาใหจงเลกลงเล...”

ประโยคทบอกกบตนเองแลวท าใหเกดก าลงใจคอ

ประโยคททานบอกกบตนเองแลวท าใหเกดก าลงใจคอ

.....................................................................................................................................

.....................................................................................................................................

.....................................................................................................................................

……………………………………………………………………………………………………………………………………

หนา ๘๙

กจกรรมท ๒ Way of life

๑. สาระส าคญ

ผเขารบการบาบดรกษากาหนดเปาหมายชวตของตนเองโดยทบทวนการดาเนนชวต ทผานมาจะชวยใหมองเหนชองวางระหวางความเปนจรงในปจจบนและสงทมงหวงในอนาคต มอปสรรคใดบางททาใหไมสามารถทาสงตางๆ เพอไปสเปาหมายไดนนเปนผลมาจากการใชสารเสพตด

๒. วตถประสงค

๒.๑. เพอใหผเขารบการบาบดรกษากาหนดเปาหมายในการดาเนนชวตของตนเอง ๒.๑ เพอสรางแรงจงใจทตองการเปลยนแปลงพฤตกรรมการใชสารเสพตด

๓. เวลา ๑.๓๐ ชวโมง

๔. วธด าเนนการ

๔.๑ ครแนะแนวใหผเขารบการบาบดรกษานงอยในทาสบายผอนคลายกลามเนอ หลบตา ๑) ครแนะแนวเปดเทปเสยงทมทานองเพลงบรรเลงเบาใหฟงประมาณ ๕ นาทหลงจากนนถามความรสกของผปวยจากการฟงเสยงบรรเลงทานองเพลง ๔.๒ ครแนะแนวสอบถามถงเปาหมายชวตของผเขารบการบาบดรกษา ดงน

“การดาเนนชวตของแตละคนยอมพบทงความสขความทกขความสมหวงความผดหวง ความดใจความเสยใจสลบสบเปลยนกนไปเปนธรรมดาของชวตทตองประสบกบสงเหลาน แตสงททาใหเราสามารถประคบประคองผานพนวกฤตตางๆมาไดเพราะเรายงมคนทเรารกมความหวงและมเปาหมายเปนแรงผลกดนใหสามารถฟนฝาอปสรรคตางๆได” หลงจากนนครแนะแนวสอบถามวาผเขารบการบาบดรกษามความหวงหรอมเปาหมายอะไรในชวตบาง ๔.๓ ครแนะแนวใหผรบการบาบดรกษาคดทบทวนการดาเนนชวตทผานมา“ถาการดาเนนชวต

หนา ๙๐

ของเราเปรยบเหมอนการเดนทางจากหลกกโลเมตรท๐เปนจดเรมตนโดยมเปาหมายของการเดนทางอยทหลกกโลเมตรท๑๐๐ โดยประเมนวาในขณะนเราเดนทางมาถงหลกกโลเมตรทเทาไร” ตามใบงานท๑.๑ “การเดนทางของชวต” ๔.๔. ครแนะแนวใหผเขารบการบาบดรกษาทอาสาสมครพดถงเปาหมายในชวตของตนเองตอนนทาไดมากนอยเพยงใดมปญหาอปสรรคอะไรททาใหตนเองยงไมสามารถเดนทางไปถงเปาหมายได

๔.๕ เปดโอกาสใหผ เขารบการบาบดรกษาแลกเปลยนความคดเหนกนและกนหลงจากนนครแนะแนวสรปอกครงมอบหมายการบานตามใบงานท๑.๒ “ความคาดหวงในการบาบดรกษา”

๕. สอและอปกรณ

๕.๑ ใบงานท๑.๑ “การเดนทางของชวต” ๕.๒ ใบงานท๑.๒ “ความคาดหวงในการบาบดรกษา” ๕.๓ แผน CD ทานองเพลงบรรเลง ๖.การวดผลและประเมนผล

๖.๑ ประเมนผลจากใบงานท ๑.๑ ๖.๒ ประเมนผลจากใบงานท ๑.๒

ค าถามชวนคด

หนา ๙๑

ใบงานท ๑.๑การเดนทางของชวต

ค าชแจงใหตงเปาหมายในชวตทงดานครอบครวดานการเรยน/การงานและทบทวนการดาเนนชวตทผานมาวาในปจจบนทานอยในหลกกโลเมตรทเทาไรเมอเปรยบเทยบกบเปาหมายททานตงไวโดยทาเครองหมาย X ในตาแหนงหลกกโลเมตร (เสนทบ)

หนา ๙๒

ใบงานท ๑.๒

ความคาดหวงในการบ าบดรกษา

ค าชแจง นกถงภาพของตนเองเมอสามารถเลกสารเสพตดไดและวาดรปภาพนน ลงในกระดาษ

หนา ๙๓

กจกรรมท ๓

Don’t give up

๑. สาระส าคญ

การเปลยนแปลงพฤตกรรมทางสขภาพสงสาคญ คอผเขารบการบาบดรกษาตองม

ความตระหนกในปญหาหรอผลกระทบทเกดจากพฤตกรรมนนจงมแรงจงใจและการตดสนใจ

ทจะเปลยนแปลงพฤตกรรมและพรอมทจะใหความรวมมอในการบาบดรกษา

๒. วตถประสงค

๒.๑. เพอใหนกเรยนตระหนกถงผลกระทบของการใชสารเสพตด

๒.๑ เพอใหนกเรยนยอมรบตนเองและเกดแรงจงใจในการรกษา

๓. เวลา ๒ ชวโมง

๔. วธด าเนนการ

๔.๑ ใหผปวยผอนคลายกลามเนอโดยใหนงในทาทสบายหลบตาใหเกรง และคลายกลามเนอสลบกนไปประมาณ ๑๐ ครง ขณะทเกรงกลามเนอใหนบ ๑-๕ แลวจงผอนคลาย โดยการนบ ๑-๑๐ มวธการปฏบตดงน

๑) มอและแขนโดยกามอเกรงแขนแลวคลาย ๒) หนาผากโดยเลกควแลวคลายขมวดควและคลาย ๓) ตาแกมจมกโดยหลบตาแนนยนจมกแลวคลาย ๔) ขากรรไกรลนรมฝปากโดยกดฟนใชลนดนเพดานปากแลว

คลายเมมปากแนนแลวคลาย ๕) คอโดยกมหนาใหคางจดแลวคลายเงยหนาจนสดแลวคลาย ๖) อกไหลและหลงโดยหายใจเขาลกๆกลนไวแลวคลายยกไหลสงแลวคลาย ๗) เทาและขาโดยเหยยดขางอนวเทาแลวคลายเหยยดขากระดกปลายเทา ๘) กนโดยขมบกนแลวคลาย

หนา ๙๔

๔.๒ ครแนะแนวชกชวนผเขารบการบาบดรกษาพดคยถงผลของสารเสพตดทมตอรางกายโดยเฉพาะอยางยงผลตอสมองเคยไดยนเรองโรคสมองตดยาบางไหม โรคนเปนอยางไรจากนนผบาบดจงอธบายตามใบความรท๒.๑ “สมองตดยา”

๔.๓ครแนะแนวหยบเหรยญ๑๐บาทขนมาใหผปวยดและสอบถามผปวยทน ง ในตาแหนงทตาง ๆกนวามองเหนอะไรบางใหอธบายสงทเหนในเหรยญ หลงจากนน จงสอบถามวาทาไมแตละคนจงเหนภาพทอยในเหรยญแตกตางกน “สรปไดวาชวตของคนเรามหลายสงหลายอยางผานเขามามากมายแตละคน

เรยนรสงตาง ๆสะสมเปนประสบการณทแตกตางกนจงมมมมองตางกนอยางกรณเหรยญ

๑๐บาทททกคนมองเหน บางคนมองอยในดานหวเหมอนกนกจะอธบายไดคลาย ๆกนแตคนท

มองในดานกอยกจะเหนและอธบายแตกตางจากกลมทมองดานหวซงการมองทไมครอบคลม

ทกดานกอาจทาใหเราตดสนใจผดพลาดไดเชนถาถามวาเหรยญ๑๐บาทเปนอยางไรแตละคน

จะบอกลกษณะตามทตนเองเหนเทานน”

๔.๔ มการเชอมโยงเขาสเรองสารเสพตดการมองผลการใชสารเสพตดควรมอง

ทง๒ดานทงขอดและขอเสยทาใบงานท๒.๑“เหรยญสองดาน”ใหครอบคลมทกแงมมและมผล

ตอการตดสนใจผปวยพจารณาขอดและขอเสยของการใชสารเสพตดและการเปลยนแปลง

พฤตกรรมการเสพ (การเลกสารเสพตด) โดยพจารณามมมองในดานสงคมเพอนฝงดาน

ความคดอารมณดานการเงนดานสขภาพดานการเรยนหรอการทางานดานความสมพนธ

ในครอบครวดานกฎหมายฯลฯและเขยนลงในกระดาษ

๔.๕ ใหผเขารบการบาบดรกษาแตละคนพดถงใบงานทเขยนและการตดสนใจของ

ตนเองและเปดโอกาสใหผปวยแตละคนพดถงการตดสนใจของตนเองกระตนใหผ เขารบ

การบาบดรกษาแสดงความคดเหนและใหกาลงใจแกกน

๔.๖ ใหการบานตามใบงานท๒.๒ “ปรอทวดแรงจงใจในการอยบาบดรกษา”

๕. สอและอปกรณ

๕.๑ใบความรท ๒.๑

๕.๒ ใบงานท๒.๑และใบงานท๒.๒

หนา ๙๕

๕.๓ กระดาษและปากกาเคม

๖.การวดผลและประเมนผล

๖.๑ ประเมนผลจากใบงาน

๖.๒ สงเกตจากการตอบคาถาม

ถามชวนคด

ถาหากหยดใชยาเสพตดแลวจะชวยใหปญหาใดดขนบาง

หนา ๙๖

ใบความรท ๒.๑

โรคสมองตดยา

สมองถอวาเปนสวนสาคญของชวต ในทางการแพทยสมอง คอ สวนสาคญ ในการควบคมรางกาย ในคนปกตสมองจะทาหนาทในการควบคมสมองสวนอยาก เชน เมอมอ า ก า ร ห ว ข น สม อ ง ส ว นค ด จ ะ ค วบ ค ม ว า เ ว ล า น น ส ถ าน ท น น เ หม าะ ส า ห ร บ การรบประทานอาหารหรอไม และเมอสมองสวนอยากเกดความตองการทางเพศ สมองสวนคดกจะกาหนดชวงเวลาในการทากจกรรมนนได ความตองการทผดกาลเทศะจงถกระงบไว

การใชสารเสพตดมผลตอสมอง๒สวน คอ สมองสวนนอกหรอสมองสวนคดและสมองทอ ย ช น ใ น ห ร อ ส ม อ ง ส ว น อ ย า ก ส ม อ ง ส ว น ค ด จ ะ ท า ห น า ท ค ว บ ค ม ส ต ป ญ ญ า ใชความคดแบบมเหตผล ขณะทสมองสวนอยากเปนศนยควบคมอารมณ และความรสก ในเวลาทคนเราอยากเสพ สารเสพตดจะไปกระตนทาใหสมองสรางเคมทชอวาโดปามนมากกวาทธรรมชาตกาหนด จงทาใหรสกเปนสขมากกวาปกตสมองจะมการปรบตวดวยการลดการหลงสารเคมนนลง เมอหมดฤทธของสารเสพตด รางกายจะขาดสารโดปามน ทาใหมอ า ก า ร ห ง ด ห ง ด ห ร อ ซ ม เ ศ ร า ส ง ผ ล ใ ห ผ เ ส พ แ ส ว ง ห า ก า ร ใ ช ส า ร เ ส พ ต ด ซ า

หนา ๙๗

ในขณะเดยวกนหากมการใชสารเสพตดบอย ๆ จะทาใหสมองสวนคดถกทา ลาย การใชความคดทเปนเหตผลจะเสยไป ทาใหสมองสวนอยากมอทธพลเหนอสมอง

สวนคด จนทาอะไรตามใจ ตามอารมณมากกวาเหตผล ผทใชสารเสพตดจงมกแสดงพฤตกรรมทไมเหมาะสม มอารมณกาวราวหงดหงดงาย ไมสามารถควบคมได จงทาใหมการใชสารเสพตดบอยขน พอเสพไปหลาย ๆ ครงสมองกจะจดจาตวกระตนทอยแวดลอมขณะเสพสารเสพตด ไมวาจะเปนสถานท เพอนทรวมเสพหรอตวสารเสพตดแลวเอาไปเชอมโยงกบฤทธของสารเสพตด เมอสมองไมไดรบการกระตนจากสารเสพตด ปรมาณโดปามนตามธรรมชาตจะไมพอในการสรางความสข ซงเกดอาการทรนทราย เมออยากมความสขกตองพงพาสารเสพตด สมองจงจะหลงโดปามนมามากพอทจะทาใหเกดความสข อาการเชนนเรยกวา “สมองตดยา”

หนา ๙๘

ใบงานท ๒.๑ เหรยญสองดาน

ค าชแจงจงเขยนขอดขอเสยของการใชสารเสพตดและผลดผลเสยของ การเลกใชสารเสพตด

หนา ๙๙

ใบงานท ๒.๒ ปรอทวดแรงจงใจในการอยบ าบดรกษา”

ค าชแจงจงทาเครองหมาย X ลงบนตวเลขของปรอทตามระดบแรงจงใจ ในการอยบาบด

ปรอทวดแรงจงใจในการอยบาบด

หนา ๑๐๐

กจกรรมท ๔ เธอคอคนเกง

๑. สาระส าคญ หากผเขารบการบาบดรกษาเขาใจถงปฏสมพนธทเกดขนกจะชวยใหวเคราะหสาเหต

แตละชวงของการเสพยาไดชดเจนตงแตสงกระตนทมากอนเสพขณะเสพและผลภายหลงการเสพวาเกดขนจากสงใดสงผลอยางไรซงจะชวยใหผ เขารบการบาบดรกษาเขาใจและสามารถปองกนสงกระตนทนาไปสการใชสารเสพตดได

๒. วตถประสงค ๒.๑ เพอสงเสรมใหนกเรยนวเคราะหความคดอารมณและพฤตกรรมของตนเองทสมพนธกบการใชสารเสพตด

๒.๒ เพอรจกความคดและอารมณหรอความรสกของตนเองทเปนตวกระตนใหใชสารเสพตด

๓. เวลา ๑.๓๐ ชวโมง

๔. วธด าเนนการ ๔.๑ ผเขารบการบาบดรกษานงในทาทสบายฝกการหายใจเพอผอนคลายโดยหายใจ

เขาชาๆลกๆเมอหายใจสดแลวใหกลนลมหายใจไวนานประมาณ๕-๑๐วนาทจากนนใหหายใจออกชา ๆทาซา ๆประมาณ๑๐ครงแลวสอบถามความรสกของผเขารบการบาบดรกษา

๔.๒ยกตวอยางเหตการณทเกดขนและถามผเขารบการบาบดรกษาวาคดอยางไรมอารมณเปนอยางไรเราทาอยางไรเพออธบายใหผ เขารบการบาบดรกษาเขาใจความสมพนธระหวางความคดอารมณและพฤตกรรมซงเมอมความคดตอเหตการณแตกตางกนอารมณ/ ความรสกและพฤตกรรมทแสดงออกยอมแตกตางกนไปดวย

ตวอยางของเหตการณกลางดกของคนวนหนงขณะทนอนหลบอยเราสะดงตนขนมาเพราะไดยนเสยงดงกอกแกกอยทหนาบาน

หนา ๑๐๑

ผบาบดอธบายตามแผนภาพดงน

๔.๓ ตงคาถามใหผเขารบการบาบดรกษาใชความคดและความรสกทนาไปสการใชสารเสพตดแลวเขยนใน Flip Chart หลงจากนนจงถามผเขารบการบาบดรกษา

มความคดและความรสกอะไรบางททาใหไมใชสารเสพตดและเขยน Flip Chart หลงจากนนใหผเขารบการบาบดรกษาอภปรายรวมกนและชประเดนใหผเขารบการบาบดรกษาเหนถงความคดและอารมณทเปลยนแปลงไปสงผลตอพฤตกรรมทนาไปสการใชและไมใชสารเสพตดความคดและอารมณ/ความรสกทเกดขนนเรยกวาตวกระตนทนาไปสการใชสารเสพตด

๔.๔ ผเขารบการบาบดรกษาเขยนขอความทเปนความคดและอารมณหรอความรสกของตนเองทเกดขนเสมอกอนทผปวยจะไปใชสารเสพตด ตามใบงานท๓.๑“ความคดและอารมณ/ความรสกทนาไปสการใชสารเสพตด”

๔.๕ ผเขารบการบาบดรกษาทาใบงานท๓.๒ความคดอารมณหรอความรสกและพฤตกรรม”

๕.สอและอปกรณ ๕.๑ ใบงานท๓.๑และใบงาน๓.๒

๕.๒ Flip Chart และปากกาเคม

๖.การวดผลและประเมนผล ๖.๑ ประเมนจากใบงานทนกเรยนทา ๖.๒ สงเกตจากการตอบคาถาม

ค าถามชวนคด มความคดอยางไรในการปฏบตตนใหไมกลบไปใชสารเสพตด

หนา ๑๐๒

ใบงานท ๓.๑ ความคดและอารมณ/ความรสกทน าไปสการใชสารเสพตด”

ค าชแจง จงนกยอนไปถงการใชสารเสพตดทผานมา มความคดอารมณอะไรเกดขนและใหเขยนไวเปนสญญาณเตอนตนเองเพอปองกนไมใหกลบไปใชสารเสพตดอก

กอนการใชสารเสพตด

เสพสารเสพตด

ความคด

....................................................

....................................................

อารมณ/ความรสก

.....................................................

.....................................................

.....................................................

...............

หนา ๑๐๓

ใบงานท ๓.๒ ความคดอารมณ/ความรสกและพฤตกรรม

ค าชแจงจงพจารณาขอความในตารางวาเปนขอความประเภทใด แลวใสเครองหมายทชองนน

หนา ๑๐๔

กจกรรมท ๕ เปลยนความคด...ชวตเปลยน

๑. สาระส าคญ ถาผเขารบการบาบดรกษาตองการทหยดการใชสารเสพตด สงสาคญ คอ

การปรบเปลยนความคดทจะเลกการใชสารเสพตดดวยตนเอง

๒.วตถประสงค เพอสงเสรมใหผเขารบการบาบดรกษาเปลยนความคดทนาไปสการใชสารเสพตดอก

๓. เวลา ๑.๓๐ ชวโมง

๔. วธด าเนนการ ๔.๑ ยกตวอยางเหตการณทอาจเกดขนกบผเขารบการบาบดรกษา เพอถามความคดความรสกและพฤตกรรมทเกดขน เชน

เหตการณ : ขณะนงอยทรานคาเหนต ารวจเดนเขามา ใครเคยเกดเหตการณคลายตวอยางทยกมาบางหรอไมลองแลกเปลยนประสบการณกน

๔.๒ครแนะแนวอธบายใบความรท ๔.๑ความคดทนาสการใชสารเสพตด ๔.๓ ฝกใหผเขารบการบาบดรกษาเรยนรวาความคดทางลบทเกดขนอยางรวดเรวนอาจไมไดเปนความคดทถกตองและเปนจรงเสมอไปเราสามารถปรบเปลยนความคดได ถาเราสามารถหาความคดทเปนทางเลอกมาโตแยงความคดนได

๔.๔ ครแนะแนวใหผเขารบการบาบดรกษาทาใบงานท๔.๑ การโตแยงความคดอตโนมตทางลบทนาสการใชสารเสพตดและใหนาเสนอ

๔.๕ ใหผเขารบการบาบดรกษาทาใบงานท๔.๒ ผลของการปรบเปลยนความคด” นาเสนอและใหทกคนรวมกนวเคราะหแตละความคดทนาไปสการใชสารเสพตด เปดโอกาส ใหซกถาม

๔.๖ครแนะแนวใหผเขารบการบาบดรกษาแตละคนทาใบงานท๔.๓ แบบสารวจตนเอง

๕.สอและอปกรณ ๕.๑ ใบความรท ๔.๑ ๕.๒ ใบงานท๔.๑ ใบงานท๔.๒ ใบงานท๔.๓ ๕.๓ ใบความร

หนา ๑๐๕

๖.การวดผลและประเมนผล ๖.๑ ประเมนผลจากใบงานของนกเรยน ๖.๒ สงเกตการตอบคาถาม

ค าถามชวนคด

บอกผลกระทบของการทประชากรของประเทศตดสารเสพตดมาคนละ ๑ ขอ

หนา ๑๐๖

ใบความรท ๔.๑

ความคดทน าสการใชสารเสพตด

ความคดอตโนมต(Automatic thoughts) เปนความคดทเกดขนจากความเชอหรอประสบการณเดมของบคคลทมตอสงเราทมากระตนความคดนจะเกดขนทนทและหายไปอยางรวดเรวจนเราไมทนรบรวาความคดอตโนมตเกดขนความคดนจงมกจะขาดการพจารณาไตรตรองอยางรอบคอบถงขอเทจจรงหรอความเปนเหตเปนผลแตกลบพบวาความคดอตโนมตมอทธพลทาใหบคคลเชอตามความคดทเกดขนและสงผลตออารมณความรสกรวมทงการแสดงออกของพฤตกรรมของบคคลนนดวย

ความคดอตโนมตจงมบทบาทสาคญในการกาหนดพฤตกรรมของบคคลโดยเฉพาะกบผปวยทใชสารเสพตดเนองจากสวนใหญมกมความคดอตโนมตทเปนลบในลกษณะของการคาดหวงผลของการใชสารไปในทางบวกซงเปนความคดในการอธบายเหตผลทเออตอการใชสารเสพตดของตนเองดงนนผปวยควรมความรความเขาใจแยกแยะรเทาทนความคดทเกดขนจะชวยใหผปวยสามารถมองเหนทมาของปญหาไดชดเจนมากขนการฝกฝนใหผปวยจดจาความคดอตโนมตทางลบและเรยนรทจะเปลยนแปลงความคดทเปนลบและไมเปนประโยชนนนใหเปนความคดทางบวกและเปนประโยชนเขามาแทนทจะชวยใหผปวยเลกใชสารเสพตดได

ขนตอนการเปลยนแปลงความคดทางลบ ๑. เมอมความคดทางลบเกดขนใหหยดความคดของตนเองโดยการตระหนกร

วามความคดอะไรเกดขน ๒.ถามตวเองเชนความคดนถกตองไหม ? แปลความผดไปหรอเปลา?

เปนความคดทดวนสรปหรอเปลา? ควรตองพสจนความคดกอนสรปโดยการหาหลกฐาน มาคดคานหรอสนบสนนความคดวาเปนจรงหรอไม

๓. แทนทความคดทางลบใหเปนทางบวกเพมขนเชนฉนสามารถลองทาสงใหมใหเกดขนในชวตได“การหยดใชยาไมยากเกนไปทฉนจะทาได” ผลตามมาจาก การเปล ยนแปลงความคด เช งบวกทาใหมการพฒนาการวางแผนแก ไขปญหาได อยางเหมาะสม

หนา ๑๐๗

ใบงานท ๔.๑ การโตแยงความคดอตโนมตทางลบทน าสการใชสารเสพตด

ค าชแจงชวยกนระดมสมองในการหาขอโตแยงกบความคดอตโนมตทางลบ ทนาสการใชสารเสพตด

หนา ๑๐๘

ใบงานท ๔.๒ ผลของการปรบเปลยนความคด

ค าชแจง จงวเคราะหสถานการณความคดอารมณและผลทตามมาเมอมการปรบความคดและเขยนลงในชองวาง

สถานการณท๑เมอกลบบานทานเหนกระดาษฟรอยดและอปกรณการเสพยาบา/ไอซอยในหอง

หนา ๑๐๙

สถานการณท๒ เพอนเอายาบา/ไอซมาให

หนา ๑๑๐

ใบงานท๔.๓ แบบส ารวจตนเอง

ค าชแจง

จงสารวจตนเองโดยเขยนบนทกสถานการณความคดอารมณและพฤตกรรมทเกดขนลงในชองวาง

สถานการณ ความคด อารมณ พฤตกรรม

หนา ๑๑๑

กจกรรมท ๖ หยด..ยง..ย า

๑.สาระส าคญ วธการจดการกบความรสกอยากเสพยาและจดการกบสงกระตนทาไดหลายวธเชนการ

จ ด จ า ส ง ก ร ะ ต น ว า ค อ อ ะ ไ ร แ ล ะ พ ย า ย า ม ห ล ก เ ล ย ง จ า ก ส ง ก ร ะ ต น น น หรอเมอตองเผชญกบสงกระตนทเปนความคดความรสกของตนเองผปวยสามารถจดการกบสงกระตนนนไดทนทโดยการหนเหความสนใจไปทากจกรรมอนการใชคาพดกบตนเองการนกถงขอดขอเสยของความคดนนพยายามคดถงเหตการณอนททาใหเกดความรสกทเปนความสขแทนจะเปนการชวยลดหรอทาใหความรสกอยากเสพยานนหายไปได

๒.วตถประสงค เพอใหนกเรยนหลกเลยงพฤตกรรมลอแหลมทจะนากลบไปสการใชสารเสพตด

๓. เวลา ๑.๓๐ ชวโมง

๔. วธด าเนนกจกรรม ๔.๑ แนะนาใหผเขารบการบาบดรกษาฝกผอนคลายอารมณดวยการสรางจนตนาการ

ใหผปวยหลบตาอยในทาสบายผบาบดเปดเทปเพลงทมเสยงเพลงทานองธรรมชาตประมาณ๕-๖ นาทใหผปวยสรางจนตนาการตามเสยงทไดยนหลงจากนนสมถามความรสก ของผเขารบการบาบดรกษาแตละคน

๔.๒ สมถามผเขารบการบาบดรกษาเกยวกบประสบการณเมอเกดความรสกอยากเสพยา ความรสกนนเกดขนเมอไรมสงใดเปนตวกระตนนามากอนและความรสกอยากเสพยามลกษณะเปนอยางไรโดยถามถงความรนแรงเชนปฏกรยาทางรางกายความคด และความรสก/ อารมณระยะเวลาทเกดมากนอยแคไหนจงดขนหรอหมดไป

๔.๓ ครแนะแนวอธบายการเกดความรสกอยากเสพยาเสพตดตามใบความรท๑.๑ธรรมชาตของความรสกอยากเสพยา

หนา ๑๑๒

๔.๔ ครแนะแนวกระตนใหผเขารบการบาบดรกษาทกคนพดถงตวกระตนททาใหเกดความรสกอยากเสพยาเชนเสยงรถมอเตอรไซดเหนเพอนทเคยเสพยาเปนตนแลวใหเขยนรวบรวมลงในFlip chart หลงจากนนจงจาแนกตวกระตนเปนกลมไดแกความคดของตนเองอารมณ/ความรสกสถานการณบคคลสถานทอปกรณการเสพยาตวยาและชใหผเขารบการบาบดรกษาเหนวาสงกระตนเหลานเปนสงทเกดนามากอนทผเขารบการบาบดรกษาจะมความรสกอยากเสพยาแนะนาใหผเขารบการบาบดรกษาหากจกรรมอนทาเพอใหเบยงเบนความสนใจเชน

พดทพดเตอนตนเองโดยคาพดนนตองมาจากความรสกของตนเองอยางแทจรงฝกใหผปวยพดกบตนเองอยางเขมแขงมพลงพอทจะกระทบกบความรสกและใหเขยนใสในกระดาษแขงเพออานเตอนตนเองบอยๆ

พดบอกกบบคคลทไวใจไดวาเรามความรสกอยากยาเพอใหเขาชวยเหลอ เชนพาออกไปจากสถานการณนนหรอการอย เปนเพอนคอยดแลและใหกาลงใจหรอชวย พาไปหากจกรรมอนทปลอดจากสารเสพตด ๕. สอและอปกรณ

๕.๑ ใบความรท๑.๑และใบความรท๑.๒ ๕.๒ใบงานท๑.๑ ๕.๓ Flip chart และปากกาเคม

๖. การวดผลและประเมนผล ๖.๑ประเมนผลจากใบงานของผเขารบการบาบดรกษา ๖.๒ สงเกตจากตอบคาถาม การแลกเปลยน

ท าไมถงปราบปรามยาเสพตดไมหมดสน

หนา ๑๑๓

ใบความรท๑.๑ ธรรมชาตของความรสกอยากเสพยา

ความรสกอยากยาเสพตดเปนประสบการณทเกดขนไดในชวงระยะเวลาของการบาบดรกษาโดยเฉพาะในระยะเรมแรกของการหยดยาความรสกอยากยาอาจเกดขนนานเปนสปดาหเปนเดอนหรอเปนปเปนสงทสรางความกระวนกระวายใจความไมสขสบายและความทกขทรมานใหผปวยทกาลงจะหยดยาเปนอยางมาก อยางไรกตามความรสกอยากยาไมใชเปนความผดปกตทเกดขนกบผตดยาเสพตดแตเปนธรรมชาตทเกดขนไดกบผตดยาเสพตดทกชนดเราควรตองเรยนรกบความรสกอยากยาทเกดขนเพอใหมความรและเขาใจปรากฏการณนเปนอยางไรมลกษณะการเกดขนการคงอย และการหมดไปของความรสกอยากยา เพอเปนการเตรยมความพรอมในการจดการกบความรสกอยากยาทเกดขนได สาหรบตวกระตนการเสพหรอความอยากยาเปนตวกระตนทเกดขนจากสภาพแวดลอมทอยรอบๆตวบคคลรวมทงสถานทเวลา และสงของทเกยวกบการเสพยาสญญาณทแสดงออกทางรางกายทางจตใจรวมทงความคดทมตอการอยากยาความทรงจาในอดตเมอเสพยาการวางแผนการถงวธการทจะไดเสพยาความรสกถงความจาเปนทจะตองเสพยาความรสกอยากยานน เมอถกกระตนจะมชวงเวลาทเกดขนอยางจากดบางคนเกดขนเพยงเวลาสน ๒-๓ นาทหรออาจมอยนานถง๒-๓ ชวโมงซงความรสกอยากยาจะมเพมมากขน จนกระทงรสกเหมอนวาไมสามารถทนทานไดหลงจากนน ความรสกอยากยานจะคอยๆลดลงภายใน ๒-๓ นาทและหมดไปในทสดซงจะเหนไดวาความรสกอยากยามลกษณะคลายๆ กบการเกดของคลนทะเลทคอยๆกอตวรนแรงมากขนๆและกคอยๆ สงบลง ดงนน เมอเราสามารถเรยนรและเขาใจปรากฏการณเหลานวาความรสกอยากยาจะเกดขนและหมดไปไดเองในชวงเวลานจงตองมสตรบรวาเกดความรสกอยากยาขน และคอยเฝาดความคดอารมณทเกดขนในขณะนน อยางรเทาทนโดยไมปรงแตงความรสกอยากยากจะคอยๆหมดไปเองมกจะใชเวลาไมนานนกการฝกฝนอยกบความรสกอยากยาบอยๆจะชวยใหสามารถเผชญกบความรสกอยากยาไดดขน และพบวาสงกระตนทเคยมอทธพลทาใหเกดความรสกอยากยาจะมความถและความรนแรงลดลง

หนา ๑๑๔

ใบความรท๑.๒ การจดการกบความรสกอยากเสพยาและจดการกบสงกระตน

กลวธหยดความคดมหลายวธ สมาชกสามารถนาเทคนคทจะกลาวตอไปน

ไปลองใชดวาเทคนคแบบใดทเหมาะทสดสาหรบสมาชก ๑.การจนตนาการ

๑.๑ นงเงยบ ๆ และคดถงสงทสามารถทาใหรางกายและจตใจของตนเอง รสกผอนคลาย ตองเลอกวาจนตนาการใดสามารถทาใหรสกผอนคลายได หลายคน อาจคดถงสงเหลาน เชน ชายหาดสวนดอกไม ทงหญาเขยวขจ ฟาใส ๆ คนทดาวเตมทองฟา ทงดอกไมทอยทามกลางแสงแดดอนอบอน การลอยตวอยในนา พระอาทตยขนหรอพระอาทตยตกดน

๑.๒ หลบตาแลวเกรงกลามเนอทกสวนในตว ไดแก ขา แขน ขากรรไกร กามอใหแนน เกรงกลามเนอบนใบหนา ไหล และทองตามลาดบ ดงน

๑) เกรงกลามเนอทงหมดแนน ๆ แลวคอย ๆ คลายกลามเนอจนรสก ความเกรงทไหลออกจากรางกาย

๒) ปลอยใหความเกรงทงหมดไหลออกจากตวและจตใจ ปลอยใหพลงงาน ของความสงบเขามาแทนท หายใจเอาความสงบและความผอนคลายเขามาในตว

๓) เรมเกรงกลามเนอใหมโดยเกรงไวนาน๒-๓ วนาท แลวคอย ๆ คลายออก ผอนคลายใหรสกถงความเกรงตาง ๆ ไหลออกจากตว

๔) หยดและเรมหายใจลก ๆ กลนใจไวประมาณ ๑๐วนาท แลวพดวา “ผอนคลาย...ผอนคลาย” แลวปลอยตวตามสบาย

๒. การดดหนงยาง นาหนงยางใสขอมอและเมอใดกตามทเรมคดถงสารเสพตด ใหดดหนงยางและพดกบตวเองวา “ไม” แลวเปลยนไปคดเรองอนแทน

หนา ๑๑๕

๓. ฝกการผอนคลายกลามเนอ เมอสมาชกรสกวางเปลา หนกตอ ๆ และเปนตะครวในทอง นนคออาการอยากสารเสพตดใหฝกผอนคลายโดยการหายใจ เขาลก ๆ ใหอากาศเขาใหเตมปอดแลวหายใจออกชา ทาเชนน๓ครง คณจะรสกผอนคลาย ทาซา ๆ ไดเมอรสกมอาการอยากสารเสพตดเกดขนอก

๔. โทรศพทปรกษาใครบางคน สมาชกควรมเบอรโทรศพทคนทสนบสนน ใหกาลง ใจและม เวลาใหสมาชกสามารถตดตอได เสมอ เม อสมาชกตองการเพอน หรอเกดความคดแบบเดม ๆ และมความรสกคลาย ๆ อาการอยากสารเสพตดเกดขน การไดพดคยกบใครสกคนเทากบเปนการไดระบายความรสกและเขาใจในสงทตนเองกาลงคด

๕. การท าสมาธ เมอคดถงสารเสพตดใหหลบตา เพงความสนใจจบทความรสกของ ลมหายใจเขาและออกบรเวณปลายจมก หากจบความรสกของลมหายใจไมไดใหหายใจเขาออกยาว ๆ๒-๓ ครง แลวผอนลมหายใจเขาออกมาเปนปกต ทาตอเนองกนอยางนอย 1 นาท (ควรฝกทาทกวนๆละ๒ครง เชา-เยน เพอใหเกดความชานาญและสามารถนามาใชในการหยดความคดอยากสารเสพตดอยางไดผล)

๖. เบยงเบนความสนใจไปท ากจกรรมอน เชน ปลกตนไม อาบนา ออกกาลงกาย เลนกฬา ฯลฯ

หนา ๑๑๖

กจกรรมท ๗ เสอสวยดวยลายเพนท

๑. สาระส าคญ ศลปะจะชวยขดเกลาจตใจของผปวยร จกสนทรยภาพซ งมคณคาตอมนษย อกทงผอนคลายความเครยดของตนเอง โดยไมไปพงพาสารเสพตดอก

๒. วตถประสงค ๒.๑. เพอสงเสรมใหผเขารบการบาบดรกษามการตระหนกรและเหนคณคาในตนเองและผอน ๒.๒. เพอสงเสรมใหผเขารบการบาบดรกษารจกการจดการกบอารมณและความเครยดของตน

๓. เวลา ๑.๓๐ ชวโมง

๔. กจกรรมการเรยนร ๔.๑ ครแนะแนวและผ เขารบการบาบดรกษาสนทนาถงการนาศลปะมาใชใน

ชวตประจาวนอยางไรบาง ๔.๒ ครแนะแนวและผเขารบการบาบดรกษารวมกนกาหนดชนงานทจะลงมอปฏบต ๔.๓ ครแนะแนวศกษาวธการและขนตอนการเพนทเสอพรอมทงหาอปกรณทใช ๔.๔ ครแนะแนวและผเขารบการบาบดรกษาลงมอปฏบต “เสอสวยดวยลายเพนท”

ดวยตนเอง ๔.๕ ผเขารบการบาบดรกษาโชวผลงานพรอมทงแสดงความรสกในการทางานครงน ๔.๖ ครแนะแนวนาประเดนคาถามมาชวนผเขารบการบาบดรกษารวมสนทนา เชน ๔.๖.๑ ผเขารบการบาบดรกษาเหนภาพของตวเองและเพอนๆรสกอยางไร ชอบภาพไหน ๔.๖.๒ งานศลปะชวยขดเกลาจตใจไดอยางไร โดยไมพงสารเสพตด ๕.สอและอปกรณ

๕.๑ เสอ ๕.๒ สทใชเพนท

หนา ๑๑๗

๖. การวดผลและการประเมนผล ประเมนจากการทากจกรรมและการรวมสนทนาสะทอนความคด

ค าถามชวนคด

งานศลปะชวยใหเราหางไกลจากสารเสพตดไดอยางไร

หนา ๑๑๘

กจกรรมท ๘ คนเลก..หวใจใหญ

๑. สาระส าคญ การบาเพญประโยชนเพอสงคมจะทาใหเราเกดความภาคภมใจและเหนคณคา ของตนเอง

๒. วตถประสงค ๒.๑ เพอสงเสรมใหผเขารบการบาบดรกษารจกบาเพญประโยชนกบสงคม

๒.๒ เพอสงเสรมใหผเขารบการบาบดรกษาตระหนกรและเหนคณคาในตนเอง และผอน

๓. เวลา ๑ สปดาห (เปนเวลาเตรยมการ เวลาทใชในการทากจกรรม ๒ ชวโมง)

๔. วธด าเนนกจกรรม ๔.๑ ผบรหารเชญผปกครองและชมชนรวมประชม เพอรบทราบนโยบายการสงเสรมใหผปวยทากจกรรมบาเพญประโยชน รวมแสดงความคดเหนและสนบสนนกจกรรม ๔.๒ครแนะแนวและผเขารบการบาบดรกษาสนทนารวมกนเกยวกบการบาเพญประโยชนเพอสงคม เนนไปทากจกรรมทวดระบสถานท วนเวลา ใหชดเจน แบงหนาท ๔.๓ ประชาสมพนธรบบรจาคสงของตามกาลง เชน อปกรณในการทาความสะอาดวด นาดม ขาวสารอาหารแหง เปนตน(ไมรบเงนเพราะจะเปนตวกระตนใหกบผปวย) ๔.๔ รวมกนสรปผลการจดกจกรรม ดงน ๔.๔.๑ ผเขารบการบาบดรกษาเคยคดวาตวเองสามารถทาประโยชนเพอสงคมไดหรอไม ๔.๔.๒ ผเขารบการบาบดรกษาคดมความจาเปนไหมทเราตองพงพาสารเสพตด ๕.สอและอปกรณ ๕.๑ อปกรณสงของทไดรบบรจาค ๕.๒ อน ๆ

๖. การวดผลและประเมนผล สงเกตพฤตกรรมการรวมกจกรรม

ค าถามชวนคด คดวาตวเองมคณคากบสงคมหรอไม อยางไร

บทท ๕

การตดตาม ประเมนผลและสรปรายงาน

การตดตาม ประเมนผลและการรายงาน มความส าคญอยางยงทจะชวยใหผด าเนนงานทราบวา

งานนนบรรลวตถประสงคตามเปาหมายทตองการมากนอยเพยงใด ด าเนนการ ประสบความส าเรจหรอไม

เพราะผลของการตดตามและประเมนผลจะใหขอมลทแสดงถงความส าเรจ จดแขง จดออน และแนวทางในการ

ปรบปรงแกไขการด าเนนงาน สบเนองจาก การดแลดานจตสงคมในสถานศกษามงใหความส าคญดานการ

ปองกนดานสารเสพตดกบนกเรยนทกคน และเพอใหสอดคลองกบการรายงานเกยวกบสารเสพตดในสถานศกษา

การด าเนนงานดแลดานจตสงคมในสถานศกษา จงควรมการตดตามประเมนผล และรายงานคณภาพผเรยน

ทง ๓ ระดบ คอ ระดบนกเรยนเปนรายบคคลระดบหองเรยน และระดบสถานศกษา

การตดตาม

การตดตาม คอ การตามตด (Holistic Care) เปนการตดตามดแลใหการชวยเหลอประคบประคอง

ในทกดานตามบรบทรวมถงชวยแกไขปญหาตาง ๆ ทเกดขน เฝาระวงปญหาเสรมสรางก าลงใจใหมความเขมแขง

ใหค าปรกษาใหค าแนะน าทงนกเรยนครอบครวและผเกยวของโดยประสานงานกบหนวยงานทเกยวของรวมทง

ชมชนไดเขามามสวนรวมในการด าเนนการ

การด าเนนการก ากบ ตดตามอาจเปนกจกรรมคขนานไปพรอมกบระบบการดแลชวยเหลอ

นกเรยนสงตอได

ระยะเวลา

ระยะนใชเวลาอยางตอเนองจนจบการศกษา หรอเปนไปตามเกณฑของระบบดแลชวยเหลอ

นกเรยน

๑๒๐

โดยประสานงานกบ

กระบวนกา

ร

คขนานไปพรอมกบ

กระบวนการ

ตดตามดแลพฤตกรรมนกเรยน

ชวยเหลอและแกไขปญหาทเกดขน

เสรมสรางก าลงใจใหเกด ความเขมแขง

ใหค าแนะน านกเรยนและครอบครว

หนวยงานทเกยวของ

ชมชน

ตลอด

ปการ

ศกษา

แผนภมแสดงการตดตาม

กระบวนการตดตาม ระบบดแลชวยเหลอ

นกเรยน

การตดตาม ประเมนผล และรายงานคณภาพผเรยนทง ๓ ระดบ คอ ระดบนกเรยนเปนรายบคคล

ระดบหองเรยน และระดบสถานศกษา

๑. ระดบนกเรยนเปนรายบคคล

การตดตาม ประเมนผลและรายงานนกเรยนเปนรายบคคล เปนการรายงานสภาพนกเรยนแตละ

คนโดยมครทปรกษาเปนผรบผดชอบ ซงมวธการตดตาม ประเมนผล และการรายงาน ดงน

๑.๑ กลมสรางภมคมกน นกเรยนทกคนในสถานศกษาจะไดรบการดแลดานจตสงคม ซงอยใน

ความรบผดชอบของครทปรกษาเปนผด าเนนการรจกนกเรยนเปนรายบคคลดวยเครองมอของระบบดแล

ชวยเหลอนกเรยน จะไดรบการดแลดานจตสงคมดวยการเสรมสรางทกษะชวต ดวยการบรณาการกบกจกรรม

๑๒๑

โฮมรมของระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน กจกรรมการเรยนรกลมสาระการเรยนร กจกรรมพฒนาผเรยน

กจกรรมเสรมหลกสตร ฯลฯ สามารถตดตาม ประเมนผล และรายงานโดยน าขอมลจากการลงทะเบยนการเขารวม

กจกรรม/โครงการ

๑.๒ กลมเฝาระวง นกเรยนทมปญหาครอบครว ปญหาดานอารมณ พฤตกรรมทไมเหมาะสม

ปญหาการเรยน เดกทอยในสภาพแวดลอมทเกยวของกบสารเสพตด และเดกทมปญหาดานพฤตกรรมท

เกยวของกบสารเสพตด จะไดรบการดแลดานจตสงคมดวยโปรแกรมกจกรรมทก าหนดวตถประสงคเพอ

สรางความเขาใจ ทกษะ และตระหนกในการหลกเลยงไมยงเกยวกบสารเสพตด สามารถตดตาม ประเมนผลดวย

เครองมอประเมนผลการเขารวมกจกรรม และการเฝาระวงดวยการตดตามแบบมสวนรวม ซงนกเรยนยงอยใน

ความรบผดชอบของครทปรกษา

๑.๓ กลมบ าบด นกเรยนกลมนกอนจะจดใหเปนกลมบ าบด ม ๒ ขนตอน คอ

๑.๓.๑. ขนตอนท ๑ เมอพบนกเรยนยงเกยวกบสารเสพตดอยางนอย ๑ ครงใน ๓ เดอน

จะไดรบการดแลดวยกระบวนการของระบบดแลชวยเหลอนกเรยน หากนกเรยนสามารถปรบพฤตกรรมไมยง

เกยวกบสารเสพตดไดกสงกลบครทปรกษา แตยงอยในการสงเกตจากคณะกรรมการเฝาระวง ฯลฯ

๑.๓.๒ ขนตอนท ๒ นกเรยนทผานการดแลของระบบดแลชวยเหลอนกเรยนภายใน

สถานศกษาแลวแตยงปรบพฤตกรรมไมได และยงยงเกยวกบสารเสพตด สถานศกษา ควรด าเนนการสงตอ

ใหหนวยงานทเชยวชาญเพอบ าบดรกษาดานยาเสพตด โดยมเกณฑพจารณาการสงตอกบหนวยงานภาค

ความรวมมอภายนอก ดงน

๑.๓.๒.๑ นกเรยนตองการ/นกเรยนควรเขารบการคดกรอง/บ าบดรกษาฯ/ฟนฟ

๑.๓.๒.๒ ผปกครองรองขอใหนกเรยนเขารบการบ าบด (ยนยอม)

๑.๓.๒.๓ ตรวจปสสาวะ พบตามเกณฑของสถานศกษา ( ๒ ครง)

๑.๓.๒.๔ มอาการทางสขภาพจต จตเวช

๑.๓.๒.๕ มพฤตกรรมบงช ขอบงชทางการแพทย ทางสงคม ทางกฎหมาย/เบยงเบน/

ยากตอการดแล/เกนศกยภาพของสถานศกษา

เพอใหการบ าบดชวยใหนกเรยนสามารถหลดพนจากสารเสพตด สถานศกษาควรจดใหมการ

ตดตามแบบมสวนรวม คอ สถานศกษา ครอบครว เครอขายภาคควบคไปกบการบ าบดรกษา การตดตามจะยด

หลกแบบองครวมประกอบดวย ดานรางกาย จตใจ และสงคม โดยเนนการใหความชวยเหลอประคบประคองใน

ทกๆดานตามบรบท รวมถงชวยแกไขปญหาตางๆ ทเกดขน เฝาระวงปญหา เสรมสรางก าลงใจใหมความเขมแขง

๑๒๒

ใหค าปรกษา ใหค าแนะน า ทงนกเรยน ครอบครว และผเกยวของ เราควรศกษาองคประกอบการตดตามแบบ

องครวม ดงน

องคประกอบการตดตาม วธการ เครองมอ

๑. ดานรางกาย

สง เกตจากการเจบปวยทางกาย

ผอมซด สขภาพทรดโทรม เบอหนายการ

เรยน ไมมแรง ออนเพลย ตาหร เพราะ

สแสงไมได เรยนหนงสอไมรเรอง มกชอบ

ซอนตวอยในหอง อยหลงสวมเพอแอบสบ

บหร เสพยา ฯลฯ

๑. สงเกต

๒. สมภาษณ

๓. สอบถาม

๔. ตรวจสขภาพ

๕. ใหค าปรกษา

๖. ใหค าแนะน า

๗. เสรมสรางก าลงใจ

๑. แบบสงเกต

๒. แบบสมภาษณ

๓. แบบสอบถาม

๔. แบบบนทกสขภาพ

๕. แบบบนทกการ

๖. ใหค าปรกษา

๗. ใหค าแนะน า

๘. การเสรมสรางก าลงใจ ฯลฯ

๒. ดานจตใจ

สงเกตจากความกดดนจากครอบครว

การประชดชวต การเลยนแบบ ความ

ประพฤตเปลยน ละเลยกจวตรประจ าวน

ขาดวนย เจาอารมณ หงดหงด ฉนเฉยว

ผดปกต โมโหงาย มลบลมคมใน

ชอบแยกตวอยคนเดยวเงยบๆ การเขารวม

กจกรรม เชน การจดการทางอารมณ

ทกษะชวต ฯลฯ

๑. สงเกต

๒. สมภาษณ

๓. สอบถาม

๔. ทดสอบดานตางๆ

๕. ใหค าปรกษา

๖. ใหค าแนะน า

๗. เสรมสรางก าลงใจ

๘. กจกรรมตาง ๆ

ฯลฯ

๑. แบบสงเกต

๒. แบบสมภาษณ

๓. แบบสอบถาม

๔. แบบประเมน

๕. แบบทดสอบ

๖. แบบบนทกฯ

๗. ใหค าปรกษา

๘. ใหค าแนะน า

๙. การเสรมสรางก าลงใจ

๑๐.ชนงาน ฯลฯ

๑๒๓

องคประกอบการตดตาม วธการ เครองมอ

๓. ดานสงคม

สงเกตจากสภาพแวดลอมของบาน

อยในแหลงสารเสพตด สมพนธภาพกบพอ

แม เพอน ฯลฯ ความกดดนในครอบครว

การใชเงนเปลองผดปกต มหนสน บางครง

ขโมย การเขารวมกจกรรม เชน กจกรรมฝก

ท กษะอาช พ ก จกรรมกฬา ก จกรรม

บ าเพญประโยชน กจกรรมชมรม ฯลฯ

๑. สงเกต

๒. สมภาษณ

๓. สอบถาม

๔. เอกสาร รปภา

สภาพบาน

๕. ใหค าปรกษา

๖. ใหค าแนะน า

๗. เสรมสรางก าลงใจ

๘. กจกรรมตางๆ

ฯลฯ

๑. แบบสงเกต

๒. แบบสมภาษณ

๓. แบบสอบถาม

๔. แบบบนทกใหค าปรกษา

ใหค าแนะน า การเสรมสราง

ก าลงใจ

๕. ชนงาน

ฯลฯ

๒.ระดบหองเรยน

การประมวลผลการดแลนกเรยนดานจตส งคมในสถานศกษาในระดบหองเรยน

ครทปรกษาซงมหนาทรบผดชอบน าผลการดแลนกเรยนเปนรายบคคลมาสรปและรายงานสภาพนกเรยน ทง ๓

กลม คอ กลมสรางภมคมกน กลมเฝาระวง และกลมบ าบดในระดบหองเรยน

๓. ระดบสถานศกษา

การประมวลผลการดแลนกเรยนดานจตสงคมในระดบสถานศกษา ผทไดรบการแตงตงให

รบผดชอบจะตองเปนผประสานขอขอมลผลการดแลนกเรยนดานจตสงคมในระดบหองเรยนแลวน ามาสรปเปน

ผลโดยรวมทงสถานศกษา

๑๒๔

ทางตรง ทางออม

๑. พบปะพดคยกบนกเรยน ๒. ออกเยยมบาน ๓. ตดตามในชมชน / ในหนวยงานทท าหนาท ตดตาม / ในสถานทท ก าหนดรวมกน

๑. พดคยผานระบบการสอสาร เชน โทรศพท ๒. ใชแบบสอบถาม ๓. สอบถามจากบคคลท ๓ - พอแม / ผปกครอง - เจาหนาททเกยวของ

วธด าเนนการตดตาม

ใชวธการตอไปน (ขนอยกบบรบทของสถานศกษาและเครอขายการท างานแตละหนวยงาน)

๑. การตดตามผลทางตรง คอการพบปะพดคยโดยตรงเปนการตดตามในสถานศกษา ออกเยยมบาน

ตดตามในชมชน ตดตามในหนวยงานทท าหนาทตดตาม หรอตดตามในสถานททก าหนดรวมกน

๒. การตดตามผลทางออม คอ การพดคยทางระบบสอสาร เชน ทางโทรศพท ผานแบบสอบถาม

หรอผานบคคลท ๓ เชน ตดตามผานพอแม ผปกครอง ตดตามผานเจาหนาททเกยวของ

แผนภมแสดงวธด าเนนการตดตาม

วธด าเนนการตดตาม

๑๒๕

รปแบบกจกรรมตดตาม

๑. ประเมนสภาพรางกาย จตใจ สงคม โดยครและหนวยงานทเกยวของ ใหค าปรกษาตามสภาพ

ของปญหาและใหก าลงใจ

กจกรรมกลมตางๆ ดงน กลมปญญาสงคมกลมสนบสนนทางสงคม (social support group)

การสมภาษณเพอสรางแรงจงใจ : รายบคคล/รายกลม (Motivation Interviewing) กจกรรมเสรมสรางภม

ตานทานส าหรบเดกและเยาวชนในแตละกลมเปาหมาย

การตดตามดแล ชวยเหลอ ทางดานสงคม เชน กจกรรมการฝกทกษะอาชพ รายไดเสรม

กจกรรมดานกฬา กจกรรมบ าเพญประโยชน กจกรรมการศกษา กจกรรมชมรม

๒. ตดตามความกาวหนาของพฤตกรรม ตดตามเฝาระวงและประเมนพฤตกรรม

ครผรบผดชอบ ควรมการตดตาม ดแลนกเรยน อยางตอเนอง โดยมการบนทกในระบบขอมล

ระบบรายงานผานการใชเครองมอ ดงน

๒.๑ การสงเกต

๒.๒ แบบประเมนชนงาน

๒.๓ การพดคยซกถาม สมภาษณ เปนตน

๔.๒ ตดตามโดยใชระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน

๑๒๖

ตดตามความกาวหนาของพฤตกรรม / ตดตามเฝาระวงและประเมนพฤตกรรม

๑. ใหค าปรกษาตามสภาพของปญหา ๒. ใหก าลงใจ ๓. การสมภาษณรายบคคล/รายกลม เพอสรางแรงจงใจ ๔. เสรมสรางภมตานทานส าหรบเดก และเยาวชนในแตละกลมเปาหมาย ๕. การตดตามดแล ชวยเหลอ ทางดาน สงคม เชน

- กจกรรมการฝกทกษะอาชพ สรางรายไดเสรม - กจกรรมดานกฬา - กจกรรมบ าเพญประโยชน - กจกรรมการศกษา - กจกรรมชมรม

๑. การสงเกต ๒. แบบประเมนชนงาน ๓. การพดคยซกถาม สมภาษณ ๔. ตดตามโดยใชระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน

แผนภมแสดงรปแบบกจกรรมตดตาม

รปแบบกจกรรม

ประเมนสภาพรางกาย จตใจ สงคม

๑๒๗

เครอขายภาคความรวมมอเขามามสวนรวมในระบบการตดตามดแลนกเรยน ดงน

กลมสรางภม กลมเฝาระวง กลมบ าบด

ครอบครว ๑. ตดตามรวมประเมน /สงเกตพฤตกรรม ๒. ตดตามผลการเรยน ๓. ชวยกนกบคร/อนๆ ในการตดตามดแล ชวยเหลอตามระยะเวลา ทก าหนด ๔. สนบสนนกจกรรม การตดตาม

ครอบครว ๑. ตดตาม รวมประเมน /สงเกตพฤตกรรม ๒. ตดตามผลการเรยน ๓. ชวยกนกบครอนๆ ในการตดตามดแลชวยเหลอ ตามระยะเวลาทก าหนด ๔. สนบสนนกจกรรม การตดตาม

ครอบครว ๑. ตดตาม รวมประเมน /สงเกตพฤตกรรม ๒. ตดตามผลการเรยน ๓. ชวยกนกบคร/อนๆ ในการตดตามดแลชวยเหลอ ตามระยะเวลาทก าหนด ๔. สนบสนนกจกรรม การตดตาม

เครอขายภาคความรวมมอ ๑. ชวยกนกบครอนๆ ในการตดตามดแลชวยเหลอตามทไดรบการรองขอ หรอตามระบบตามระยะเวลาทก าหนด ๒. สนบสนนรปแบบกจกรรมการตดตาม

เครอขายภาคความรวมมอ ๑. ชวยกนกบครอนๆ ในการตดตามดแลชวยเหลอตามทไดรบการรองขอ หรอตามระบบตามระยะเวลา ทก าหนด ๒. สนบสนนรปแบบกจกรรม การตดตาม

เครอขายภาคความรวมมอ ๑. ชวยกนกบคร/อนๆ ในการตดตามดแลชวยเหลอตามทไดรบการรองขอ หรอตามระบบตามระยะเวลาทก าหนด ๒. สนบสนนรปแบบกจกรรมการตดตาม

บรรณานกรม

กรมสามญศกษา. (๒๕๔๔). เอกสารคมอระบบดแลชวยเหลอนกเรยน. กรงเทพฯ : หนวยศกษานเทศก. …………….(๒๕๔๕). คมอความฉลาดทางอารมณ. พมพครงท ๓. กรงเทพฯ : โรงพมพ การศาสนา. กรมสวสดการและคมครองแรงงาน กองสวสดการแรงงาน. (๒๕๔๓). คมอการด าเนนงาน มาตรฐานการปองกนและแกไขปญหายาเสพตดในสถานประกอบการ(มยส.) ส าหรบเจาหนาท. ม.ป.พ. กระทรวงสาธารณสข กรมสขภาพจต. (๒๕๔๓). คมอคลายเครยด. กรงเทพฯ : กระทรวง สาธารณสข. …………….(๒๕๔๔). คมอครทปรกษาระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน. กรงเทพฯ :

อมเมจกรป. .............. (๒๕๔๗). คมอการจดกจกรรม “ฝกคดแกปญหาพฒนา EQ” (ส าหรบ ศนยเพอนใจวยรน). กรงเทพฯ : โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทยจ ากด. ............... (๒๕๕๙). แบบประเมนความฉลาดทางอารมณเดกอาย ๖-๑๑ ป(ฉบบยอ). (Online). Available : http://www.sorporsor.com/. กระทรวงศกษาธการ. (๒๕๕๒). หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๕๑. กรงเทพฯ : โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย จ ากด. ……………. ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ศนยเฉพาะกจคมครองและชวยเหลอ เดกนกเรยน. (๒๕๕๗). คมอการคมครองและชวยเหลอเดกนกเรยน. กรงเทพฯ :

โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย จ ากด. ……………. ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ส านกวชาการและมาตรฐานการศกษา. (๒๕๕๔). การเสรมสราง “ทกษะชวต” ตามจดเนนการพฒนาคณภาพผเรยน ระดบประถมศกษา - มธยมศกษา. กรงเทพฯ : โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตร แหงประเทศไทยจ ากด.

๑๒๙

……………. ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ส านกวชาการและมาตรฐานการศกษา. (๒๕๕๒). แนวทางการจดกจกรรมการเรยนร “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” ชนประถมศกษาปท ๑- ๓. กรงเทพฯ : โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย จ ากด. ……………. ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ส านกวชาการและมาตรฐานการศกษา. (๒๕๕๒). แนวทางการจดกจกรรมการเรยนร “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” ชนประถมศกษาปท ๔-๖. กรงเทพฯ : โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย

จ ากด. ……………. ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ส านกวชาการและมาตรฐานการศกษา. (๒๕๕๒). แนวทางการจดกจกรรมการเรยนร “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” ชนมธยมศกษาปท ๑-๓. กรงเทพฯ : โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย

จ ากด. ……………. ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ส านกวชาการและมาตรฐานการศกษา. (๒๕๕๒). แนวทางการพฒนาทกษะชวต บรณาการเรยนการสอน ๘ กลมสาระ

การเรยนร หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๕๑. กรงเทพฯ : โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย จ ากด.

กระทรวงยตธรรม ส านกงานคณะกรรมการปองกนและปราบปรามยาเสพตด. (๒๕๔๙). คมอ “เทคนคการจดกจกรรมเพอสอนทกษะชวตส าหรบเยาวชน”. กรงเทพฯ : บรษททฟลม จ ากด. กระทอมไทย. (๒๕๖๐). (Online). Available :

http://oknation.nationtv.tv/blog/Saharat ๓๔๕๖๗๘/๒๐๑๖/๑๑/๒๐/entry-๑. การปองกนปญหายาเสพตด. (๒๕๕๙). (Online). Available : https://sites.google. com/site การปองกนภยจากสารเสพตด. (๒๕๕๙). (Online). Available :http://www.pathumrat.ptpk. ac.th/mana_Online/m๑/unit๔/n๔-๓.html. การแปลผล SDQ. (๒๕๕๙). (Online). Available : http://www.songpit.ac.th/๕stud/files/dl๗.doc. คณะรกษาความสงบแหงชาต. (๒๕๕๗). แนวทางปฏบตตามประกาศ คสช.ท ๑๐๘/๒๕๕๗ (บ าบดผตดยาเสพตด). ม.ป.พ.

๑๓๐

กญชา. (๒๕๖๐). (Online). Available : http://www.vcharkarn.com/vcafe/๒๒๕๐๘๑. จตวทยาพฒนาการ. (๒๕๖๐). (Online). Available : www.educ- bkkthon.com/ blog/ apsornsiri/wp.../ pdf. จตวทยาพฒนาการเดกและวยรน. (๒๕๖๐). (Online). Available : http://www. baanjomyut. com/library_๒/extension-๑/concepts_of_developmental_psychology/๐๕_๑.html. เจาะลกกญชาและกระทอม. (๒๕๖๐). (Online). Available : http://topicstock.pantip.com/

wahkor/topicstock/๒๐๑๒/๐๓/X๑๑๘๒๐๓๖๗/X๑๑๘๒๐๓๖๗.html. ชมรมจตแพทยเดกและวยรนฯ. (๒๕๖๐). คมอเลยงลก วย ๖-๑๒ ป. (Online). Available :http://www.rcpsycht.org/cap/book๐๓.php. ตวอยางยาเสพตดประเภทหลอนประสาท. (๒๕๖๐). (Online). Available :

https://meenfongbeer.wordpress.com. นยพนจ คชภกด. (๒๕๔๔). พฒนาสมองลกใหล าเลศ. พมพครงท 15. กรงเทพฯ : บรษท แปลน พบลชชง จ ากด. บาราก. (๒๕๖๐). (Online). Available : http://www.cocktailthai.com/ index.php?lay= show&ac= article&Id=๕๓๕๕๖๗๖. ประเภทของยาเสพตด. (๒๕๖๐). (Online). Available : http://www.suriyothai.ac.th/th/ node/๒๐๕๕. พระราชบญญตยาเสพตดใหโทษ. (๒๕๔๕, ๓๐ กนยายน). ราชกจจานเบกษาฉบบกฤษฎกา.

ฉบบท ๕ เลมท ๑๑๙ ตอนท ๙๖ ก. พระพรหมคณาภรณ (ป. อ. ปยตโต). (๒๕๔๙). สขภาวะองครวมแนวพทธ. กรงเทพฯ : ธรรมสภา. พฒนาการของเดกวยประถมศกษา. (๒๕๖๐). (Online). Available : http://www. childanddevelopment.com. พฒนาการดานสตปญญาวยประถมตน. (๒๕๖๐). (Online). Available : http://com/th. พฒนาการของเดกวยเรยน ๖ - ๑๒. (๒๕๖๐). (Online). Available : http://mcpswis.mcp.ac.th/ html_edu/cgiin/mcp/main_php/print_informed.php?id_count_inform=๑๗๒๓๓ ป.

๑๓๑

ลกษณา พวงเพชร. (๒๕๕๙). พษภยจากยาเสพตด. (Online). Available : http://saebteed. blogspot.com/. วนทนา ทพยมณเฑยร. (๒๕๕๙). แนวทางการท าจตสงคมบ าบดในโรงเรยน. โรงพยาบาล

สวนสราญรมย กรมสขภาพจต กระทรวงสาธารณสข. (Online). Available : http:// ๒๐๓.๑๗๒.๑๓๘.๓๔/download/files/๒๐๑๖๐๔๒๗-๑๑๔๕๒๖-๔๗๕๘๕๘.pdf.

วญญ ชะนะกล, รววรรณ ศรสชาต, ปรงจต เพงวน และคณะ. (๒๕๔๔). คมอการดแล ทางสงคมจตใจส าหรบผเสพตดยาบา. นครสวรรค : โรงพยาบาลจตเวชนครสวรรค.

สมอง. (๒๕๖๐). (Online). Available : https://th.wikipedia.org/wiki. สมนก แพทยพทกษ. (๒๕๖๐). เหดขควาย. (Online). Available : http://www.krufang.com/ data-๓๒๒๓.html. สถานต ารวจภธรเขาสวนกวาง. (๒๕๕๙). การปองกนตนเองจากภยยาเสพตด. (Online). Available : http://www.kknontat.com/wp.../๐๖/ การปองกนตนเอง จากภยยาเสพตด.ppt. สถาบนบ าบดรกษาและฟนฟผตดยาเสพตดแหงชาตบรมราชชนน. (๒๕๖๐). จ านวนและรอยละ ของผปวยยาเสพตดทงหมด ปงบประมาณ ๒๕๕๕-๒๕๕๙ ของสถาบน ธญญารกษ. (Online). Available : http://www.thanyarak.go.th/ thai/index.php?option สรา. (๒๕๖๐). (Online). Available : http://www.thaibev.com/th๐๘/product.aspx?sublv๑gID=๑๒. สรพงศ อ าพนวงษ (๒๖ มนาคม ๒๕๔๓). “ชวตและสขภาพ”. เดลนวส. (Online). Available : http://www.teerawatschool.com. สรปทฤษฎสขภาพจต. (๒๕๖๐). (Online). Available : http://jiraporn๐๕tookta.blogspot. com/p/mak.html. ส านกงานคณะกรรมการปองกนและปราบปรามปญหายาเสพตด กองอ านวยการรกษา

ความมนคงภายในราชอาณาจกร. (๒๕๕๒). ยทธศาสตร ๕ รวปองกนระยะท ๓ เดอนพฤษภาคม ๒๕๕๔. ม.ป.พ.

ส านกนายกรฐมนตร. (๒๕๕๔, ๙ กนยายน). ยทธศาสตรพลงแผนดนเอาชนะยาเสพตด. ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสงขลา เขต ๓. (๒๕๕๘). คมอการด าเนนงาน เสรมสรางความเขมแขงและพฒนาระบบดชวยเหลอนกเรยน. สงขลา : ส านกงาน เขตพนทการศกษาประถมศกษาสงขลา เขต ๓.

๑๓๒

ส านกงานคณะกรรมการอาหารและยา กองพฒนาศกยภาพผบรโภค. (๒๕๔๖). เอกสาร เผยแพร เรอง “ยาเสพตดใหโทษ”. ถายเอกสาร. ส านกอนามย ส านกงานปองกนและบ าบดการตดยาเสพตด. (๒๕๕๙). ความรเรองยาเสพตด.

(Online). Available : http://office.bangkok.go.th/doh/daptd/Knowledge/knowledge.html. ส านกงานปองกนยาเสพตดและปราบปรามอาชญากรรมแหงสหประชาชาต. (๒๕๕๙). การบรรยายสรปการบ าบดรกษาโดยมสวนรวมของชมชนส าหรบผใชยาเสพตด และตดยาเสพตด ส าหรบทวปเอเชยตะวนออกเฉยงใต. (Online). Available : https://www.unodc.org/documents/...//cbtx/cbtx-brief-TH.pdf. อรณวรรณ บญเทยบทฆมพร. (๒๕๔๙). การพฒนาทกษะชวตของเยาวชนพทธภาวนา.

ปรญญาพทธศาสนามหาบณฑต. กรงเทพฯ : มหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย. Credit. (๒๕๖๐). ๖๖ วธลบคมสมอง. (Online). Available :https://storylog.co/story/ ๕๗๒c๒๖๗de๑๖๙d๑๘๖๓๖dc๗d๔e. Mwits Oles. (๒๕๕๙). ยาเสพตด. (Online). Available : http://mwits๒๓๗ narcotic.blogspot.com/. Thai Love Health. (๒๕๕๙). โทษของยาเสพตด ๑๐ ชนด อนตรายรายแรงตอชวตททกคน

ควรร. (Online). Available : http://www.thailovehealth.com/care/health- ๑๕๑๕๔.html.

WHO. (๑๙๔๔). Life skills education for children and adolescences in school. London : Education Department of Health.

รายชอคณะท างานจตสงคม

1 .นายสระพล เอยมธนานรกษ ต าแหนงผอ านวยการโรงเรยนวดดอนทราย สพป.ราชบร เขต 2

2 นางเชาวนย สายสดใจ ต าแหนงศกษานเทศกช านาญการพเศษ ส านกงานศกษาธการจงหวดราชบร

3. นางพนชกร แกววมล ต าแหนงผอ านวยการโรงเรยนวดดอนกระเบอง สพป.ราชบร เขต 2

4 นางปราณ ตนตระกล ต าแหนงผอ านวยการโรงเรยนวดสรอยฟา สพป.ราชบร เขต 2

5 .นายฉลอง เกาสงข ต าแหนงผอ านวยการโรงเรยนวดหนองมะคา สพป.ราชบร เขต 2

6. นางนภา เกาสงข ต าแหนงผอ านวยการโรงเรยนวดเขาพระ สพป.ราชบร เขต 2

7. นายวรตน มะโนวฒนา ต าแหนงผอ านวยการโรงเรยนวดชองพราน สพป.ราชบร เขต 2

8 นายพงศศร จนทวาสน ต าแหนงผอ านวยการโรงเรยนวดบานใหม สพป.ราชบร เขต 2

9. นางสรรตน วารนล ต าแหนงผอ านวยการโรงเรยนวดสดาราม สพป.ราชบร เขต 2

10. นางสาวจตตานนท สขสวสด ผอ านวยการโรงเรยนวดหบมะกล า สพป.ราชบร เขต 2

11 นางสาวเขมพต แสงทอง ผอ านวยการโรงเรยนวดอบลวรรณา สพป.ราชบร เขต 2

12. นางทองเจอ เอยมธนานรกษ ผอ านวยการกลมพฒนาการศกษา ศธจ.ราชบร

ค าสงกระทรวงศกษาธการ ท สป. 1080 / ๒๕๖๐

เรอง แตงตงคณะท างานจดท าคมอแนวทางการจดกจกรรมการดแลดานจตสงคมในสถานศกษา

ตามท ศนยอ านวยการปองกนและปราบปรามยาเสพตด กระทรวงศกษาธการ ไดด าเนนการจดท าค าสงกระทรวงศกษาธการ ท สป. ๑๑๔๕ / ๒๕๕๙ ลงวนท ๑๖ สงหาคม ๒๕๕9 เรอง แตงตงคณะท างานจดท าคมอองคความรการดแลดานจตสงคมในสถานศกษา เพอเปนการ ดแลชวยเหลอนกเรยน ในทกกลม ทงในกลมปกต กลมสงสยและกลมทใชยาและสารเสพตด ตามระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน ในการปองกนและแกไขพฤตกรรมอยางใกลชดนน

เนองจากคณะท างานจดท าคมอดงกลาวไดมการปรบเปลยน โยกยายต าแหนง และเกษยณอายราชการ จงเหนสมควรยกเลกค าสงกระทรวงศกษาธการ ท สป. ๑๑๔๕ / ๒๕๕๙ ลงวนท ๑๖ สงหาคม ๒๕๕9 และแตงตงคณะท างานจดท าคมอแนวทางการจดกจกรรมการดแลดานจตสงคมในสถานศกษา เพอเปนการขบเคลอนในการจดท าคมอใหมประสทธภาพและเกดประสทธผลยงขน โดยมองคประกอบและอ านาจหนาท ดงน

๑. คณะท างาน ฝายจดองคความร มหนาท ในการศกษา วเคราะห รวบรวมและจดล าดบองคความร การดแลดานจตสงคมในสถานศกษา จดท าหลกสตร กระบวนการในการดแลดานจตสงคมในสถานศกษา

๑.1 แพทยหญงบญศร จนศรมงคล ผอ.รพ.จตเวชนครสวรรคราชนครนทร ประธานคณะท างานกรมสขภาพจต สธ.

๑.๒ นางกฤษณา จนทรตร ศนยอ านวยการปองกนและปราบปรามยาเสพตด สธ. คณะท างาน ๑.๓ นางสาวสชาดา ทมอดม คณะกรรมการรบรองคณภาพสถานฟนฟฯ คณะท างาน ๑.๔ นายเสกสรร สขคณ หวหนากลมงานพฒนาการปองกนฯ คณะท างาน ส านกอ านวยการกองอาสารกษาดนแดน ๑.๕ นางสาวจงรก อนทรเสวก หวหนาฝายพฒนากจกรรม คณะท างาน มลนธพทกษประชาชาต สมช. ๑.๖ พ.ต.อ.เรวต คตธรรมนตย กองบญชาการต ารวจปราบปรามยาเสพตด คณะท างาน ๑.๗ นายจารเกยรต หมรตน นกวชาการสาธารณสขช านาญการ จงหวดหนองคาย คณะท างาน๑.๘ นางรงทวา มโนวชรสรรค นกวชาการสาธารณสขช านาญการ จงหวดพจตร คณะท างาน ๑.๙ นายสกฤษ ชยพงษ นกวชาการสาธารณสขช านาญการ จงหวดปราจนบร คณะท างาน ๑.1๐ นางกานตธรา ทาสลา ครเชยวชาญโรงเรยนบานหนองกง จงหวดรอยเอด คณะท างาน ๑.1๑ นางวณา พรหมมา พยาบาลวชาชพ รพ.ธญญารกษ จงหวดสงขลา คณะท างาน ๑.12 นางเพญพกตร ดารากร ณ อยธยา พยาบาลวชาชพช านาญการ กรมสขภาพจต สธ. คณะท างาน ๑.13 นางจตตนฏ ชมชน ครช านาญการ สถาบนบณฑตพฒนศลป คณะท างาน ๑.14 นางสาวปทมาพร ภมเวยงศร กองประสานและบ าบดฯส านกงาน ป.ป.ส. คณะท างาน /๑.15 นางสาวพจนย ...

-๒- ๑.15 นางสาวพจนย สารพนธ กองปองกนยาเสพตด ส านกงาน ป.ป.ส. คณะท างาน ๑.๑๖ นายชยชาญ ชวยโพธกลาง ผอ านวยการส านกสงเสรมกจการการศกษา สป. คณะท างานและ เลขานการ ๑.๑๗ นายธนะรชต นามผลด หวหนากลมงานเวชศาสตรสงคม รพ.ปลวกแดง คณะท างานและ

ผชวยเลขานการ ๑.๑๘ นายบญชน วบลย ส านกสงเสรมกจการการศกษา สป. คณะท างานและ ผชวยเลขานการ ๑.๑๙ นางสาวชญาภรณ เทยงไธสง ส านกสงเสรมกจการการศกษา สป. คณะท างานและ

ผชวยเลขานการ ๑.๒๐ นางสาวนนทภส เขยวเกษม ส านกสงเสรมกจการการศกษา สป. คณะท างานและ

ผชวยเลขานการ ๑.๒๑ นายวธจกร พนธสมบต ส านกสงเสรมกจการการศกษา สป. คณะท างานและ

ผชวยเลขานการ ๒. คณะท างาน ฝายประถมศกษา มหนาท ในการศกษา วเคราะห รวบรวมและจดล าดบองคความรการดแล

ดานจตสงคมในสถานศกษา จดท าหลกสตร กระบวนการในการดแลดานจตสงคมในสถานศกษา ๒.๑ นายสระพล เอยมนานรกษ ผอ.รร.วดดอนทราย ประธานคณะท างาน

๒.๒ นายพงศศร จนทวาสน ผอ.รร.บานใหม คณะท างาน ๒.๓ นายววตน มะโนวฒนา ผอ.รร.วดชองพราน คณะท างาน ๒.๔ นายฉลอง เกาสงข ผอ.รร.วดหนองมะคา คณะท างาน ๒.๕ นางพนชกร แกววมล ผอ.รร.วดดอนกระเบอง คณะท างาน ๒.๖ นางปราณ ตนตระกล ผอ.รร.วดสรอยฟา คณะท างาน ๒.๗ นางสาวจตตานนท สขสวสด ผอ.รร.วดหบมะกล า คณะท างาน ๒.๘ นางนภา เกาสงข ผอ.รร.วดเขาพระ คณะท างาน ๒.๙ นางสาวเขมพต แสงทอง ผอ.รร.วดแหลมทอง คณะท างาน ๒.๑๐ นางสรรตน วารนล ผอ.รร.วดสดาราม คณะท างาน ๒.๑๑ นางทองเจอ เอยมนานรกษ นกวชาการศกษาช านาญการ ศธจ.ราชบร คณะท างานและ เลขานการ

๓. คณะท างาน ฝายโรงเรยนขยายโอกาสทางการศกษา มหนาทในการศกษา วเคราะห รวบรวมและจดล าดบองคความรการดแลดานจตสงคมในสถานศกษา จดท าหลกสตร กระบวนการในการดแลดานจตสงคม ในสถานศกษา

๓.๑ นายอภสทธ กรทรพย ผอ.รร.ชมชนวดเสดจ ประธานคณะท างาน ๓.๒ พ.อ.อ.ดร.กตศกด เพงสกล ผอ.รร.อนบาลปทมธาน คณะท างาน ๓.๓ นายสมหมาย เอยมองคต ผอ.รร.วดคณหญงสมจน คณะท างาน ๓.๔ นายประสทธ วไลรตน ขาราชการบ านาญ คณะท างาน ๓.๕ นางสาวดารตน ยนดพบ คร คศ.1 รร.ชมชนวดเสดจ คณะท างาน ๓.๖ นางสาวจราภรณ แจมใส คร คศ.1 รร.สเหราใหมเจรญ คณะท างาน ๓.๗ นางสาวอทย พรหมพมาลย คร คศ.1 รร.สเหราใหมเจรญ คณะท างาน ๓.๘ นายทศพร พงเสอ คร คศ.1 รร.วดคณหญงสมจน คณะท างาน /๓.๙ นางปนแกว...

-๓- ๓.๙ นางปนแกว ปรชาธรศาสตร คร คศ.1 รร.วดบางควด คณะท างาน ๓.๑๐ นางสาวนฤมล จตรรตนพฤกษ คร คศ.1 รร.วดบางควด คณะท างาน ๓.๑๑ นางสาวเมขลา ถนวมล คร คศ.1 รร.สเหราใหมเจรญ คณะท างานและ เลขานการ ๓.๑๒ นางสาวกชพร ชยสวรรณ เจาหนาทธรการ รร.ชมชนวดเสดจ คณะท างานและ ผชวยเลขานการ

๔. คณะท างาน ฝายมธยมศกษา มหนาท ในการศกษา วเคราะห รวบรวมและจดล าดบองคความรการดแล

ดานจตสงคมในสถานศกษา จดท าหลกสตร กระบวนการในการดแลดานจตสงคมในสถานศกษา

๔.๑ นายเทยน กล าบตร ผอ.รร.โรงเรยนจนทรหนบ าเพญ ประธานคณะท างาน ๔.๒ นางธญสมร คเชนทรเดชา ศกษานเทศกช านาญการพเศษ) รองประธานคณะท างาน (ขาราชการบ านาญ) ๔.๓ นางวนเพญ อ านาจกตกร ผอ.ศนยบ าบดชมชนภาคเหนอแหงประเทศไทย คณะท างาน (บานพระเมตตา) ๔.๔ นางสาวสายสนย ศรสวรรณ ผอ.รร.สแยกบางเตย คณะท างาน

๔.๕ นายเรวฒน พรหมสะโร ผอ.รร.อปลพนธโรจนประสทธ คณะท างาน ๔.๖ นายสาธต ประทมสวรรณ นกวชาการศกษาช านาญการพเศษ สพม.เขต 2 คณะท างาน ๔.๗ นางศรโสภา พลธน ครช านาญการพเศษ รร.เทพศรนทรรมเกลา คณะท างาน ๔.๘ นายพษณ ทองสบสาย นกวชาการศกษาช านาญการ สพม.เขต 2 คณะท างาน ๔.๙ นายจระวฒน ธนะสนทรไชย คร คศ.1 รร.บางกะป คณะท างาน ๔.๑๐ นายศกดชย ชรากาหมด ครผชวย รร.เทพศรนทรรมเกลา คณะท างาน

๔.๑๑ นางสาวเพยงใจ ดคาร ครช านาญการพเศษ รร.เทพศรนทรรมเกลา คณะท างานและ เลขานการ

๔.๑๒ นางรศดา บญมาเลศ ครช านาญการพเศษ รร.เทพศรนทรรมเกลา คณะท างานและ ผชวยเลขานการ

๕. คณะท างาน ฝายอาชวศกษา มหนาท ในการศกษา วเคราะห รวบรวมและจดล าดบองคความรการดแลดานจตสงคมในสถานศกษา จดท าหลกสตร กระบวนการในการดแลดานจตสงคมในสถานศกษา

๕.๑ นายเรวช สรแสงออน ผอ.วทยาลยเทคนคทาหลวงซเมนตไทยอนสรณ ประธานคณะท างาน ๔.๒ นางวนเพญ อ านาจกตกร ผอ.ศนยบ าบดชมชนภาคเหนอแหงประเทศไทย คณะท างาน (บานพระเมตตา) ๕.๓ นายอาณตชย จนทวาสน ผอ.วทยาลยการอาชพศรส าโรง คณะท างาน ๕.๔ นายไพบลย เพชรหงษ ผอ.วทยาลยเทคนคอางทอง คณะท างาน 5.๕ นายวชระ เกดสน ผอ.ศนยพฒนา สงเสรม ประสานงานกจการนกศกษา คณะท างาน และกจการนกเรยน ๕.๖ นายอนนต สขด รอง ผอ.วทยาลยเทคนคสระบร คณะท างาน ๕.๗ นายชยวฒน พรแสน รอง ผอ.วทยาลยอาชวศกษาสระบร คณะท างาน ๕.๘ นายมนตร สวรรณภกดจต รอง ผอ.วทยาลยการอาชพชยบาดาล คณะท างาน /5.8 วาท…

-๔- 5.๙ วาท ร.ต.หญง ทตา ดวงสวสด นกวชาการศกษาปฏบตการ ศนยพฒนา สงเสรม คณะท างาน ประสานงานกจการนกศกษา และกจการนกเรยน คณะท างาน 5.๑๐ นายมงคล ผลพด คร วทยาลยเทคนคทาหลวงซเมนตไทยอนสรณ คณะท างาน 5.1๑ วาท ร.ต.มนตร ค าหารพล คร วทยาลยเทคนคทาหลวงซเมนตไทยอนสรณ คณะท างาน 5.1๒ นางสาวอารดา วนพนม คร วทยาลยเทคนคทาหลวงซเมนตไทยอนสรณ คณะท างาน 5.1๓ นางสาวปรยาภรณ พลศรมทนาพร คร วทยาลยเทคนคทาหลวงซเมนตไทยอนสรณ คณะท างาน ๕.1๔ นายประสงค อบลวตร รอง ผอ.วทยาลยเทคนคทาหลวงซเมนตไทยอนสรณ คณะท างานและ เลขานการ

ทงน ตงแตบดนเปนตนไป

สง ณ วนท ๗ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๕60