ค าน า · 2018. 6. 5. ·...
TRANSCRIPT
๑
๒
ค าน า การจดกจกรรมการเรยนการสอนรายวชาการแตงค าประพนธ ในระดบชนมธยมศกษาปท ๔ ซงเปนวชาเพมเตมตามหลกสตรสถานศกษา เปนการสงเสรมผเรยนใหมความรความสามารถดานการแตงค าประพนธ ทถอเปนทกษะทผเรยนจะตองฝกฝนและลงมอปฏบต เพอใหเกดความช านาญจากการจดกจกรรมการเรยนการสอนรายวชาการแตงค าประพนธนเอง ผสอนไดประสบปญหาในการจดกจกรรมการเรยนการสอน คอผเรยนขาดความเขาใจในฉนทลกษณบงคบและขาดทกษะการแตงค าประพนธ ซงเปนทมาของการจดท าแบบฝกทกษะการแตงค าประพนธ ชด หองเรยนกาพย เพอใชประกอบการเรยนการสอน และแกไขปญหาดงกลาว แบบฝกทกษะการแตงค าประพนธ ชด หองเรยนกาพย สาระการเรยนรภาษาไทยเพมเตม มจ านวนทงหมด ๕ เลม ใหผเรยนไดเรยนรอยางตอเนองมดงน เลมท ๑ รอยแกวรอยกรอง เลมท ๒ ค าคลองจองสมผส เลมท ๓ รชดกาพยยาน เลมท ๔ สนทรยกาพยฉบง เลมท ๕ เสนาะจงกาพยสรางคนางค ผจดท าหวงเปนอยางยงวาแบบฝกทกษะการแตงค าประพนธ ชด หองเรยนกาพย ทง ๕ เลมน จะเปนประโยชนและสามารถน าไปพฒนาทกษะการแตงค าประพนธประเภทกาพยของผเรยนไดเปนอยางด
ธระพล ศรวงษชย
๓
สารบญ เรอง หนา คานา ๒ สารบญ ๓ ผลการเรยนร ๕ สาระการเรยนร ๖ แบบทดสอบกอนเรยน เรอง กาพยยาน ๑๑ ๗ ใบความรเรองความรทวไปเกยวกบกาพยยาน ๑๑ ๑๐ แบบฝกทกษะการแตงคาประพนธ ชด หองเรยนกาพย เลมท ๓ รชดกาพยยาน
แบบฝกทกษะท ๑ แมนฉนทลกษณ ๑๓ แบบฝกทกษะท ๒ รจกโยงสมผส ๑๕ แบบฝกทกษะท ๓ ชใหชดสมผสใด ๑๘ แบบฝกทกษะท ๔ จดเรยงใหมใหถกตอง ๒๐ แบบฝกทกษะท ๕ ลองเตมค าใหเหมาะความ ๒๔ แบบฝกทกษะท ๖ แตงตอตามวรรคทเหลอ ๒๖ แบบฝกทกษะท ๗ แตงเสรมเพอใหหลายวรรค ๒๘ แบบฝกทกษะท ๘ แจงประจกษในผลงาน ๒๙
แบบทดสอบหลงเรยน เรอง กาพยยาน ๑๑ ๓๑ เฉลยแบบทดสอบกอนเรยนและหลงเรยนเรอง กาพยยาน ๑๑ ๓๕ เฉลยแบบฝกทกษะการแตงคาประพนธ ชด หองเรยนกาพย เลมท ๓ รชดกาพยยาน แบบฝกทกษะท ๑-๘ ๓๖ บรรณานกรม ๕๓
๔
แบบฝกทกษะการแตงค าประพนธ ชดหองเรยนกาพย กลมสาระการเรยนร
ภาษาไทย ชนมธยมศกษาปท ๔ เลมท ๓ รชดกาพยยาน เลมนจดท าขนเพอใชประกอบการเรยนการสอนรายวชาการแตงค าประพนธ วชาเพมเตมตามหลกสตรสถานศกษาโรงเรยนพทไธสง อ าเภอพทไธสง จงหวดบรรมย โดยมวตถประสงคในการจดท าดงน ๑. เพอใหนกเรยนมความรความเขาใจเกยวกบการแตงค าประพนธ ๒. เพอใชเปนแบบฝกในการพฒนาทกษะการแตงค าประพนธ วธการใชแบบฝกทกษะการแตงค าประพนธ ชด หองเรยนกาพย กลมสาระการเรยนรภาษาไทย ชนมธยมศกษาปท ๔ เลมท ๓ รชดกาพยยาน ผสอนควรด าเนนการดงตอไปน ๑. ศกษารายละเอยดของแบบฝกทกษะใหละเอยดกอนน าไปใช ๒. ศกษาแผนการจดการเรยนร วชาการแตงค าประพนธ ท๓๑๒๐๒ ชนมธยมศกษาปท ๔ เรองความรทวไปเรองเกยวกบกาพยยาน ๑๑ เพอด าเนนการฝกตามล าดบทก าหนดไวในแผนการจดการเรยนร ๓. ทดสอบกอนเรยนเพอตรวจสอบความรพนฐานของผเรยน ๔. ศกษาใบความรเรองความรทวไปเกยวกบกาพยยาน ๑๑
๕. ปฏบตกจกรรมแบบฝกทกษะท ๑-๘ ไมควรใหนกเรยนท าขามแบบฝก เมอนกเรยนท าแบบฝกแตละชดเสรจแลว ครตรวจคะแนนแลวแจงผลการตรวจและบนทกผลไว ๕. ทดสอบหลงเรยน เมอนกเรยนท าครบทกแบบฝกทกษะ เพอดผลการพฒนาการเรยนรของนกเรยน
ค า
อานกอนนะครบผม
๕
ผลการเรยนร
๑. อธบายลกษณะบงคบของกาพยยาน ๑๑ ได
๒. แตงกาพยยาน ๑๑ ไดถกตองตามฉนทลกษณ
จดประสงคการเรยนร
๑. อธบายลกษณะบงคบของกาพยยาน ๑๑ ได ๒. เขยนแผนผงกาพยยาน ๑๑ ได
๓. อธบายฉนทลกษณของกาพยยาน ๑๑ ได ๔. แตงกาพยยาน ๑๑ ไดถกตองตามฉนทลกษณ
และใชภาษาไดไพเราะสละสลวย
๖
สาระการเรยนร
๑. ลกษณะบงคบของกาพยยาน ๑๑ ๒. แผนผงกาพยยาน ๑๑ ๓. การแตงกาพยยาน ๑๑
๗
แบบทดสอบกอนเรยน เรองกาพยยาน ๑๑
ค าชแจง : ใหนกเรยนเลอกคาตอบทถกทสดเพยงขอเดยวแลวทาเครองหมาย X ลงในกระดาษคาตอบทครแจกให
๑. ขอใดกลาวถงกาพยยาน ๑๑ ไดถกตอง ก. ๑ วรรค ม ๑๑ คา ข. ๑ บาท ม ๑๑ คา ค. ๑ บท ม ๑๑ คา ง. ๑ คณะ ม ๑๑ คา จ. ๑ ถกทงขอ ข. และขอ ค.
๒. กาพยยาน ๑๑ หนงบทมจานวนคาทงหมดกคา ก. ๑๑ คา ข. ๒๑ คา ค. ๑๖ คา ง. ๒๒ คา จ. ๒๘ คา
๓. ขอใดแบงจงหวะการอานกาพยยาน 11 ไดถกตอง ก. ขน / ขาวราว / สาล ข. ขนขาว / ราว / สาล ค. ขนขาว / ราวสาล
ง. ขน / ขาวราวสาล จ. ขน / ขาว / ราว / สาล
๔. ขอใดมจานวนพยางคเทากบวรรคแรกและวรรคท 3 ของกาพยยาน 11 ก. ยามเชาภกระดง ข. เสนหซงหวงฤทย ค. เมฆหมอกยวหยอกดอกไม ง. อยากฝนใฝไปทกเยยมเยอน จ. อยากฝนใฝทกเยยมเยอน
๕. ขอใดมจานวนพยางคเทากบวรรคท 2 และวรรคท 4 ของกาพยยาน 11 ก. ขามฝงยงทะเล ข. ถนใดไหนงดงาม ค. หาดงามยามยาเยน ง. ทองฟาทะเลสคราม จ. รกใดไหนจะเทา
๘
๖. ขอใดคอแผนภมของกาพยยาน 11
ก.
ข.
ค.
ง.
จ.
๗. ขอใดเตมในชองวางตอไปนแลวถกตองสมบรณทสด “งามไมดอกออกชอ .......................”
ก. ผเสอคอยเคลยคลอ ข. หลากสมหลายกอ ค. ภมรบนหามาเลนลอ ง. ผเสอลอเลนดอมดม จ. ผเสอนอยคอยเลนลม
๘. ควรเตมคาตอบใดจงจะไดกาพยยาน 11 ทถกตองสมบรณทสด รกกนเอาไวเถด คอบอเกดสามคค ....................................... หากแมนมความรวมมอ
ก. ถาหากสามคค ข. การงานสาเรจด ค. แตกอนเปนแบบน ง. หากวาเราทาด จ. โอกาสทกคนม
๙
๙. ขอใดเมอเตมลงในชองวางแลวไดความสมพนธกน “นาตาเปรยบเหมอนเพอน คอยตกเตอนกระตนใจ ยามชนรนฤทย ......................................”
ก. เหนใจฉนนรนดรเอย ข. นาตาเคลาเศราหทย ค. คอยตกเตอนอนสรณ ง. นาตาไหลหลงเปรมปรด จ. สขสมหวงดงใจปอง
๑๐. ควรเตมคาตอบใดจงจะไดกาพยยาน 11 ทถกตองสมบรณทสด “อยากเกงตองฝกฝน อยากเหนอคนตองขยน ................................. ตองมงมนจงไดด”
ก. ใหรและเทาทน ข. อปสรรคทกสงอน ค. ทกอยางกลาวมานน ง. สงใดใหแบงปน จ. อดทนและอดกลน
๑๐
บทท 1
สมผสเชอม ระหวางบท
บาทเอก
บาทโท
บทท 2
บาทเอก
บาทโท
ใบความร เรองความรทวไปเกยวกบกาพยยาน 11
แผนผงกาพยยาน
ตวอยางกาพยยาน 11 ตวอยาง : (1) กาพยยานลานา สบเอดคาจาอยาคลาย วรรคหนาหาคาหมาย วรรคหลงหกยกแสดง ครลหนน ไมสาคญอยาระแวง สมผสตองจดแจง ใหถกตองตามวธ (หลกภาษาไทย : กาชย ทองหลอ) (2) วชาเหมอนสนคา อนมคาอยแดนไกล ตองยากลาบากไป จงจะไดสนคามา จงตงเอากายเจา เปนสาเภาอนโสภา ความเพยรเปนโยธา แขนซายขวาเปนเสาใบ (ของเกา)
๑๑
คณะ กาพยยาน 11 มคณะ ดงน หนงบท ม 2 บาท (บาทเอกและบาทโท)
หนงบาท ม 2 วรรค วรรคหนา ม 5 คา วรรคหลง ม 6 คา รวมเปน 11 คา จงเรยกวากาพยยาน 11
สมผส สมผสนอก เปนสมผสระหวางวรรค คอ คาสดทายของวรรคหนาสมผสกบคาทหนงหรอสองหรอสามของวรรคหลงทงบาทเอกและบาทโท รบสมผสคาท 1 คาทายในวรรคหนา สมผสกบคาทหนงในวรรคหลง “ชวงดงนาครงแดง แฝงเมฆเขาเงาเมรธร”
O O O O O O O O O O
รบสมผสคาท 2 คาทายในวรรคหนา สมผสกบคาทสองในวรรคหลง “ธรณมราชา เจาพาราสาวะถ”
O O O O O O O O O O
รบสมผสคาท 3 คาสดทายในวรรคหนา สมผสกบคาทสามในวรรคหลง “ชอพระไชยสรยา มสดามเหส”
O O O O O O O O O O
สมผสระหวางบท คาสดทายของบาทโทสมผสกบคาสดทายของบาทเอกในบทตอไป
ตวอยาง กระตายชอนาหวาน เธอตองการมเพอนฝง จงไปหานกยง และชกจงไปเลนกน นกยงราแพนหาง ดวยทาทางอยางเดยดฉนท กระตายแสนจาบลย มนกมหนานาตานอง (นาหวานมเพอน : จงจต นมมานนรเทพ) สมผสใน คอ สมผสภายในวรรค ซงมทงในวรรคหนาและวรรคหลงของทกบาท โดยทวไปกาพยยาน 11 ไมเครงครดสมผสในมากนก มไวเพอชวยใหคาสละสลวยไพเราะขนเทานน หรอจะไมมสมผสในเลยกได และหากจะมสมผสในกอาจทาตามความนยม ดงน วรรคหนา สมผสตรงคาทสองกบคาทสามหรอส
วรรคหลง สมผสตรงคาทสามกบคาทสหรอหา
ลกษณะบ คบ
๑๒
ตวอยาง สวนคาสมผสใน วรรคหนาไซรสองสามทรง วรรคหลงสามสลง บงบงคบกาพยยาน ขอสงเกต
1. กาพยยาน 11 ถอสมผสบงคบ ตองเปนสมผสสระเสยงเดยวกน คอ สนกบสน หรอยาวกบยาว สวนสมผสในนนไมบงคบจะมหรอไมมกได ใชสมผสสระกได สมผสอกษรกได เสยงสนกบยาวกได
2. กาพยยานไมบงคบเรองเสยงของคาทายวรรค ใหเปนอสระของผแตงเองจะเลอกใชหรอไมใชเสยงอะไรกไดตามทเหนสมควรวาไพเราะ
3. หลกเกณฑสาคญของกาพยยาน 11 อยทจงหวะและจานวนคา 11 คา โดยแบงจงหวะการอานเปน ดงน วรรคหนา 5 คา มจงหวะ หนงสอง / สามสหา วรรคหลง 6 คา มจงหวะ หนงสองสาม / สหาหก
๑๓
ค าชแจง : ใหนกเรยนเตมคาตอบทเกยวกบลกษณะของกาพยยาน ๑๑ ลงในชองวางใหถกตอง ดงน
๑. เตมคาลงใน ใหถกตองเกยวกบลกษณะบงคบของกาพยยาน ๑๑ ๑.๑ กาพยยาน ๑๑ ๑ บทม บาท ๑.๒ กาพยยาน ๑๑ ๑ บาทม วรรค ๑.๓ กาพยยาน ๑๑ ๑ บท วรรค ๑.๔ กาพยยาน ๑๑ ๒ บาทม คา ๑.๕ กาพยยาน ๑๑ ๑ บทม คา ๑.๖ กาพยยาน ๑๑ วรรคหนาม คา
๑.๗ กาพยยาน ๑๑ วรรคหลงม คา ๑.๘ บาทแรกเรยกวา
๑.๙ บาทหลงเรยกวา ๑.๑๐ ลกษณะบงคบของกาพยยาน ๑๑ ไดแก และ
๒. ใหนกเรยนเตมคาในชองวางเกยวกบลกษณะบงคบของกาพยยาน ๑๑ ดงน
๒.๑ สมผสบงคบใชไดเฉพาะสมผส............................................................................ ๒.๒ คาสดทายของวรรคท ๑ สงสมผสไปยงคาท..........หรอ............หรอ............ของวรรคท ๒ ๒.๓ คาสดทายของวรรคท ๒ สงสมผสไปยงคาสดทายของวรรคท........................ ๒.๔ ถาแตงมากกวา ๑ บท ตองมสมผสระหวางบท โดยใหคาสดทายของวรรคท ๔ ของบทตน สงสมผสไปยงคาท.............ของวรรคท...................ของบทตอไป ๒.๕ ถาตองการใหกาพยยาน ๑๑ มความไพเราะยงขน ใหคาสดทายของวรรคท ๓ สมผสกบคาท............หรอ.............หรอ...............ของวรรคท ๔ ในแตละบท
บบฝกทกษะท ๑ มนฉนทลกษณ
๑๔
ชอ - สกล...............................................................................ชน.................เลขท................คะแนน.....................
ผลการประเมน
๓. ใหนกเรยนเขยนแผนผงกาพยยาน ๑๑ จานวน ๒ บทใหถกตอง ..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
เกณฑการประเมน (ขอละ ๑ คะแนน) ๘-๑๐ คะแนน ไดระดบ ๓ หมายถง ด ๕-๗ คะแนน ไดระดบ ๒ หมายถง พอใช ๐-๔ คะแนน ไดระดบ ๑ หมายถง ปรบปรง
๑๕
ค าชแจง : ใหนกเรยนโยงสมผสระหวางวรรค สมผสระหวางบาท และสมผสระหวางบทของกาพยยาน ๑๑ ตอไปนใหถกตอง
บบฝกทกษะท ๒ ร กโย สมผส
ตวอยาง กาพยยานลานา สบเอดคาจาอยาคลาย วรรคหนาหาคาหมาย วรรคหลงหกยกแสดง ครลหนน ไมสาคญอยาระแวง
สมผสตองจดแจง ใหถกตองตามวธ (หลกภาษาไทย : กาชย ทองหลอ)
๑. วชาเหมอนสนคา อนมคาอยแดนไกล ตองยากลาบากไป จงจะไดสนคามา จงตงเอากายเจา เปนสาเภาอนโสภา ความเพยรเปนโยธา แขนซายขวาเปนเสาใบ
(ของเกา)
๑๖
๓. ขนกกตกทกขยาก แสนลาบากจากเวยงไชย มนเผอกเลอกเผาไฟ กนผลไมไดเปนแรง รอนรอนออนอสดง พระสรยงเยนยอแสง ชวงดงนาครงแดง แฝงเมฆเขาเงาเมรธร
( สนทรภ : กาพยพระไชยสรยา )
๒. กาพยยานสบเอด ฉนแตงเสรจใหอานกน วรรคหนาหาคานน วรรคหลงมนมหกคา จาไวนะเพอนเพอน ทองไวเตอนเปนหลกจา รวมเปนสบเอดคา หาและหกยกแสดง (สาล รกษสทธ : สอนอยางไรใหนกเรยนเขยนบทรอยกรองเปน,๒๕๕๔)
๑๗
ชอ - สกล...............................................................................ชน.................เลขท................คะแนน.....................
ผลการประเมน
เกณฑการประเมน (ขอละ ๑ คะแนน)
๘-๑๐ คะแนน ไดระดบ ๓ หมายถง ด ๕-๗ คะแนน ไดระดบ ๒ หมายถง พอใช ๐-๔ คะแนน ไดระดบ ๑ หมายถง ปรบปรง
๔. วถคนอสาน ออกจากบานหางานทา ถงแมตองตรากตรา กรางานหนกกตองทน เพอคนทอยหลง มตงคใชไมขดสน พนจากความยากจน ไมลาบากยากเยนเกน
( ธระพล ศรวงษชย )
๕. ไหวองคพระเจาใหญ ชาระใจใหเบกบาน ตงจตอธษฐาน ใหครอบครวนนรมเยน ทาดอยาอายใคร ทาดวยใจไมเอยงเอน ถงแมใครไมเหน เรานนรอยแกใจ
( ธระพล ศรวงษชย )
๑๘
ค าชแจง : อานคาประพนธตอไปนแลวเตมคาในชองวางทกาหนดใหถกตอง
๑. มสมนแกงแกวตา หอมยหรารสรอนแรง ชายใดไดกลนแกง แรงอยากใหใฝฝนหา ยาใหญใสสารพด วางจานจดหลายเหลอตรา รสดดวยนาปลา ญปนลายายวนใจ
(พระบาทสมเดจพระพทธเลศลานภาลย : กาพยเหชมเครองคาวหวาน) จากบทประพนธขางตนจงตอบคาถามตอไปน
๑.๑ สมผสระหวางวรรค ไดแก...................................................................................................... ๑.๒ สมผสระหวางบาท ไดแก........................................................................................................ ๑.๓ สมผสระหวางบท ไดแก..........................................................................................................
๒. วนนเรยนแตงกาพย เพอใหทราบและเขาใจ บงคบนบอยางไร ศกษาไวใหชานาญ อยากเกงตองฝกฝน เรยนรจนชนกลาวขาน ฝกฝนจนเชยวชาญ แตงไมยากหากลงมอ
( ธระพล ศรวงษชย ) จากบทประพนธขางตนจงตอบคาถามตอไปน
๑.๑ สมผสระหวางวรรค ไดแก...................................................................................................... ๑.๒ สมผสระหวางบาท ไดแก........................................................................................................ ๑.๓ สมผสระหวางบท ไดแก..........................................................................................................
๓. มาเรยนกาพยยาน บาทหนงมสบเอดคา วรรคหนาหาคาจา วรรคหลงหกยกแสดง หนงบทมสองบาท อยาใหพลาดเวลาแตง สมผสตองจดแจง จาใหแมนนะนกเรยน
( ธระพล ศรวงษชย ) จากบทประพนธขางตนจงตอบคาถามตอไปน
๑.๑ สมผสระหวางวรรค ไดแก...................................................................................................... ๑.๒ สมผสระหวางบาท ไดแก........................................................................................................ ๑.๓ สมผสระหวางบท ไดแก..........................................................................................................
แบบฝกทกษะท ๓ ชใหชดสมผสใด
๑๙
ชอ - สกล...............................................................................ชน.................เลขท................คะแนน.....................
ผลการประเมน
๔. ครนนปนแตงศษย ทมอทศไมปดบง เพอเพมเตมพลง สรางขมคลงแหงปญญา หวงใหศษยนนได เอาไวใชแกปญหา อนาคตในภายหนา หาเลยงชพของตนเอง
( ธระพล ศรวงษชย ) จากบทประพนธขางตนจงตอบคาถามตอไปน
๑.๑ สมผสระหวางวรรค ไดแก...................................................................................................... ๑.๒ สมผสระหวางบาท ไดแก........................................................................................................ ๑.๓ สมผสระหวางบท ไดแก..........................................................................................................
เกณฑการประเมน (ขอละ ๑ คะแนน) ๘-๑๐ คะแนน ไดระดบ ๓ หมายถง ด ๕-๗ คะแนน ไดระดบ ๒ หมายถง พอใช ๐-๔ คะแนน ไดระดบ ๑ หมายถง ปรบปรง
๒๐
ค าชแจง : ใหนกเรยนเรยงขอความใหมใหเปนคาประพนธประเภทกาพยยาน ๑๑ ๑. จดวรรคตอนขอความตอไปน ใหเปนคาประพนธประเภทกาพยยาน ๑๑ จานวน ๑ บท ใหถกตอง
บบฝกทกษะท ๔ ดเร ย ใหมใหถกตอ
ตวอยาง ลงคางครางโครกครอกฝงจงจอกออกเหาหอนชะนวเวกวอนนกหกรอนนอนรงเรยง เฉลย
ลงคางครางโครกครอก ฝงจงจอกออกเหาหอน ชะนวเวกวอน นกหกรอนนอนรงเรยง
๑.๑ วถของชาวนาพอแมพาปลกขาวกนชวตมนตองดนเลยงปากทองของครอบครว
............................................. ...................................................
.............................................. ....................................................
๑.๒ อาชพทหลากหลายทงหญงชายแตกตางกนตอสอยทกวนเพอครอบครวไดมกน
............................................. ...................................................
.............................................. ....................................................
๒๑
๑.๓ ในนานนมปลาอยในนานนมขาวธรรมชาตวาดเรองราวแตมสสนอนงดงาม
............................................. ...................................................
.............................................. ....................................................
๑.๔ ฟารองกองกงวานเปนสญญาณฤดฝนตกมาหลอเลยงชนใหชมฉามนากน
............................................. ...................................................
.............................................. ....................................................
๑.๕ เมอกอนตอนทานาใชควายมาไถนาใหเดยวนสมยใหมควายเหลกไงคอตวแทน
............................................. ...................................................
.............................................. ....................................................
๒๒
๒. ใหนกเรยนจดเรยงลาดบวรรคตอนของกาพยยาน ๑๑ ตอไปนใหถกตอง
ตวอยาง เกบซอนมนเอาไว ใครเลาจะรบร ไมแสดงใหคนเหน ทเปนอยเจบแคไหน จดเรยงใหมไดดงน ใครเลาจะรบร ทเปนอยเจบแคไหน เกบซอนมนเอาไว ไมแสดงใหคนเหน
๒.๑ ความสาเรจอยในมอ ไมปลอยผานเลยไป ไมลดละความตงใจ ทมเทเสยสละ จดเรยงใหมไดดงน .............................................. .............................................. ........................................................... ............................................
๒.๒ การงานสาเรจด หากแมนมความรวมมอ คอบอเกดสามคค รกกนเอาไวเถด จดเรยงใหมไดดงน .............................................. .............................................. ........................................................... ............................................
๒๓
ชอ - สกล...............................................................................ชน.................เลขท................คะแนน.....................
ผลการประเมน
เกณฑการประเมน (ขอละ ๑ คะแนน)
๘-๑๐ คะแนน ไดระดบ ๓ หมายถง ด ๕-๗ คะแนน ไดระดบ ๒ หมายถง พอใช ๐-๔ คะแนน ไดระดบ ๑ หมายถง ปรบปรง
๒.๓ ชวยเหลอเออปราน พนองตองรกกน ไมแกงแยงขนแขงกน รแบงปนฉนนองพ จดเรยงใหมไดดงน .............................................. .............................................. ........................................................... ............................................
๒.๔ เปยมรกอนมากลน ลวนพนผกลกของตน หวงลกนนเปนคนด พอแมนนรกลก จดเรยงใหมไดดงน .............................................. .............................................. ........................................................... ............................................
๒.๕ คอสมบตของคนด ทสงคมนนตองการ เปนสงทพงม ขยนและซอสตย จดเรยงใหมไดดงน .............................................. .............................................. ........................................................... ............................................
๒๔
ค าชแจง : ใหนกเรยนเลอกค าทก าหนดให น าไปเตมลงในชองวางของกาพยยาน ๑๑ ใหถกตองสมบรณ ๑.
พระเสดจโดย.............. ทรงเรอตนงาม................. กงแกวแพรวพรรณราย พายออนหยบจบงามงอน
นาวาแนนเปนขนด ลวนรปสตวแสนยากร
....................ทวธงสลอน สาครลนครนครน.............. เรอครฑยดนาค................ ลวลอยมาพาผนผยอง
พลพายกรายพายทอง รองโหเหโอเหมา
สรมขมขส............... เพยงพมานผาน................ มานกรองทองรจนา หลงคาแดงแยงมงกร
สมรรถชยไกรกาบแกว แสงแวววบจบ................ เรยบเรยงเคยง................. ดงรอนฟามาแดนดน
สวรรณหงสทรงพ........... งามชดชอยลอยหลงสนธ เพยงหงสทรงพรหมนทร ลนลาศเลอนเตอนตาชม
(กาพยเหเรอ : เจาฟาธรรมธเบศรไชยเชษฐสรยวงศ)
บบฝกทกษะท ๕ ลอ เตมค าใหเหมาะความ
กาพยเหเรอ
แดนชล สาคร หอย เฉดฉาย เรอรว
ดาน หว คจร ฟอง เมฆา
๒๕
ชอ - สกล...............................................................................ชน.................เลขท................คะแนน.....................
ผลการประเมน
๒. บทบาทของ.................. ตองอานเขยนเพยรศกษา เพอใหได.................. ไวใชหาเลยงชพตน ทกคนตอง.................... ขอบคณครผ................... แลวพฒนาตน ทงวชาและคณธรรม ตงใจและ..................... ...................ไมถลา ไมใฝทางอธรรม ใหแมพอตองรอนใจ เพยงเจาร.................... เปน..............กทาให แมพอนนสขใจ ไมวตกและกงวล สงคมจะเปนสข ไมมทกขทก...................... หากแมนเรา..................... ตงมนอยในความด
(ธระพล ศรวงษชย)
เกณฑการประเมน (ขอละ ๑ คะแนน) ๘-๑๐ คะแนน ไดระดบ ๓ หมายถง ด ๕-๗ คะแนน ไดระดบ ๒ หมายถง พอใช ๐-๔ คะแนน ไดระดบ ๑ หมายถง ปรบปรง
นกเรยน
เรยนร นกเรยน ทมเท ฝกฝน วชา
หนาท คนด ทกคน แหงหน ไมเกเร
ดาน หว คจร ฟอง
๒๖
ค าชแจง : ใหนกเรยนแตงกาพยยาน ๑๑ ตอจากวรรคทแตงไวใหถกตอง ตามลกษณะบงคบและใหไดใจความ ๑. เดกเดกตองขยน .................................................. ยคของโลกออนไลน รจกใชเทคโนโลย ๒. สงคมทกวนน .................................................. รใชอยางฉลาด จะไมพลาดสงดด ๓. สายฝนโปรยปรายมา .................................................. ขาวกลาหาปกดา ตามวถของชาวนา ๔. วนนมความสข .................................................. ถงจะแควนเดยว กดกวาไมไดไป ๕. คนเราจะรวยจน .................................................. ไมควรแบงชนชน เพราะตางกนแคเงนทอง
บบฝกทกษะท ๖ ต ตอตามวรรคท เหลอ
๒๗
ชอ - สกล...............................................................................ชน.................เลขท................คะแนน.....................
ผลการประเมน
๖. ขบรถอยาประมาท มมารยาทและใจเยน .................................................. เรากรอยแกใจ ๗. ความรกสามคค เปนสงทพงกระทา .................................................. นาพาใหไทยรมเยน ๘. ววควายในยคน แทบไมมใหเหนแลว .................................................. ตามทองทงมงหากน ๙. ในนานนมปลา ในทองนานนมขาว .................................................. นนอดมและสมบรณ ๑๐. ไหวพระชาระใจ ใหสดใสและเยอกเยน .................................................. เนนกระทาแตความด
เกณฑการประเมน (ขอละ ๑ คะแนน) ๘-๑๐ คะแนน ไดระดบ ๓ หมายถง ด ๕-๗ คะแนน ไดระดบ ๒ หมายถง พอใช ๐-๔ คะแนน ไดระดบ ๑ หมายถง ปรบปรง
๒๘
ชอ - สกล...............................................................................ชน.................เลขท................คะแนน.....................
ผลการประเมน
ค าชแจง : ใหนกเรยนแตงกาพยยาน ๑๑ ตอจากวรรคทกาหนดไว ใหถกตองตามลกษณะบงคบและไดใจความ ๑. ลกคอดวงใจแม เฝาดแลมาแตตน ฟมฟกรกลกตน ถนอมเลยงเมอตงครรภ เมอรวาตงทอง คอยปกปองทกสงอน ................................................. ...................................................... ๒. เลาเรยนเขยนและอาน มการบานใหรบทา ฝกฝนเปนประจา จะเกงไดไมยากเกน หากเรยนแลวสงสย ถามครไดอยาอายเขน ................................................. ...................................................... ๓. หนมสาวเขาเมองใหญ มงหนาไปหางานทา ภาพนทตอกยา ความลาบากและยากจน กวาจะไดเงนมา ......................................................... ................................................. ......................................................... ๔. คนเราตองมงมน ตองบากบนและอดทน กวาจะสมฤทธผล ความมงหมายตามตองการ ทมเทและอทศ ......................................................... ................................................. ......................................................... ๕. โรงเรยนของพวกเรา ชาวมวงขาวตองดแล โดยไมมขอแม ไมตองบอกกเตมใจ โรงเรยนตองสะอาด ......................................................... ................................................. .........................................................
เกณฑการประเมน (คะแนนเตม ๑๐ คะแนน) ๘-๑๐ คะแนน ไดระดบ ๓ หมายถง ด ๕-๗ คะแนน ไดระดบ ๒ หมายถง พอใช ๐-๔ คะแนน ไดระดบ ๑ หมายถง ปรบปรง
บบฝกทกษะท ๗ ต เสรมเพอใหหลายวรรค
๒๙
ค าชแจง : ใหนกเรยนปฏบตตามคาสงจากกาพยยาน ๑๑ ในกรอบทกาหนดใหตอไปน (ขอละ ๑๐ คะแนน) ๑.
เมอครงยงวยเยาว ..............................................................................
.................................................................. ..............................................................................
...................................... ..............................................................................
.................................................................. ..............................................................................
บบฝกทกษะท ๘ ประ กษในผล าน
วรรคแรกครแตงให วรรคตอไปใหแตงเพม หาคานามาเตม ใหไพเราะและเหมาะความ อยางนอยสกสองบท แตงสดสดไมตองถาม ไดครบจบพองาม แลวนามาสงคณคร ( ธระพล ศรวงษชย )
๓๐
ชอ - สกล...............................................................................ชน.................เลขท................คะแนน.....................
ผลการประเมน
๒. กาหนดภาพถายให แลวนาไปแตงเปนกาพย เลาเรองราวจากภาพ ตามแบบของกาพยยาน บงคบนบใหแมน ถกแบบแผนตามวถ แตงครบจบพอด สองบทนสงคณคร
ภาพถายโดย ธระพล ศรวงษชย, ๒๕๕๙
.................................................................. .............................................................................. .................................................................. .............................................................................. .................................................................. ..............................................................................
.................................................................. ..............................................................................
เกณฑการประเมน (ขอละ ๑๐ คะแนน) ๑๕-๒๐ คะแนน ไดระดบ ๓ หมายถง ด ๑๐-๑๔ คะแนน ไดระดบ ๒ หมายถง พอใช ๐-๙ คะแนน ไดระดบ ๑ หมายถง ปรบปรง
๓๑
แบบทดสอบหลงเรยน เรองกาพยยาน ๑๑
ค าชแจง : ใหนกเรยนเลอกคาตอบทถกทสดเพยงขอเดยวแลวทาเครองหมาย X ลงในกระดาษคาตอบทครแจกให
๑. กาพยยาน ๑๑ หนงบทมจานวนคาทงหมดกคา ก. ๑๑ คา ข. ๒๑ คา ค. ๑๖ คา ง. ๒๒ คา จ. ๒๘ คา
๒. ขอใดกลาวถงกาพยยาน ๑๑ ไดถกตอง ก. ๑ วรรค ม ๑๑ คา ข. ๑ บาท ม ๑๑ คา ค. ๑ บท ม ๑๑ คา ง. ๑ คณะ ม ๑๑ คา จ. ๑ ถกทงขอ ข. และขอ ค.
๓. ขอใดมจานวนพยางคเทากบวรรคท 2 และวรรคท 4 ของกาพยยาน 11 ก. ขามฝงยงทะเล ข. ถนใดไหนงดงาม ค. หาดงามยามยาเยน ง. รกใดไหนจะเทา จ. ทองฟาทะเลสคราม
๔. ขอใดแบงจงหวะการอานกาพยยาน 11 ไดถกตอง ก. ขน / ขาวราว / สาล ข. ขนขาว / ราว / สาล ค. ขนขาว / ราวสาล
ง. ขน / ขาวราวสาล จ. ขน / ขาว / ราว / สาล
๕. ขอใดมจานวนพยางคเทากบวรรคแรกและวรรคท 3 ของกาพยยาน 11 ก. ยามเชาภกระดง ข. เสนหซงหวงฤทย ค. เมฆหมอกยวหยอกดอกไม ง. อยากฝนใฝไปทกเยยมเยอน จ. อยากฝนใฝทกเยยมเยอน
๓๒
๖. ขอใดคอแผนภมของกาพยยาน 11
ก.
ข.
ค.
ง.
จ.
๗. ควรเตมคาตอบใดจงจะไดกาพยยาน 11 ทถกตองสมบรณทสด รกกนเอาไวเถด คอบอเกดสามคค ....................................... หากแมนมความรวมมอ
ก. ถาหากสามคค ข. การงานสาเรจด ค. แตกอนเปนแบบน ง. หากวาเราทาด จ. โอกาสทกคนม
๘. ขอใดเตมในชองวางตอไปนแลวถกตองสมบรณทสด “งามไมดอกออกชอ .......................”
ก. ผเสอคอยเคลยคลอ ข. หลากสมหลายกอ ค. ภมรบนหามาเลนลอ ง. ผเสอลอเลนดอมดม จ. ผเสอนอยคอยเลนลม
๓๓
๙. ควรเตมคาตอบใดจงจะไดกาพยยาน 11 ทถกตองสมบรณทสด “อยากเกงตองฝกฝน อยากเหนอคนตองขยน ................................. ตองมงมนจงไดด”
ก. ใหรและเทาทน ข. อปสรรคทกสงอน ค. ทกอยางกลาวมานน ง. สงใดใหแบงปน จ. อดทนและอดกลน
๑๐. ขอใดเมอเตมลงในชองวางแลวไดความสมพนธกน “นาตาเปรยบเหมอนเพอน คอยตกเตอนกระตนใจ ยามชนรนฤทย ......................................”
ก. เหนใจฉนนรนดรเอย ข. นาตาเคลาเศราหทย ค. คอยตกเตอนอนสรณ ง. นาตาไหลหลงเปรมปรด จ. สขสมหวงดงใจปอง
๓๔
ภาคผนวก
๓๕
ขอท กอนเร ยน หล เร ยน ๑ ข ๒ ข ๓ ค ๔ ก ค ๕ ก ๖ ค ค ๗ ข ๘ ข ๙
๑๐
เฉลย บบทดสอบ กอนเร ยน ละหล เร ยน
๓๖
ค าชแจง : ใหนกเรยนเตมคาตอบทเกยวกบลกษณะของกาพยยาน ๑๑ ลงในชองวางใหถกตอง ดงน
๑. เตมคาลงใน ใหถกตองเกยวกบลกษณะบงคบของกาพยยาน ๑๑ ๑.๑ กาพยยาน ๑๑ ๑ บทม บาท ๑.๒ กาพยยาน ๑๑ ๑ บาทม วรรค ๑.๓ กาพยยาน ๑๑ ๑ บท วรรค ๑.๔ กาพยยาน ๑๑ ๒ บาทม คา ๑.๕ กาพยยาน ๑๑ ๑ บทม คา ๑.๖ กาพยยาน ๑๑ วรรคหนาม คา
๑.๗ กาพยยาน ๑๑ วรรคหลงม คา ๑.๘ บาทแรกเรยกวา
๑.๙ บาทหลงเรยกวา ๑.๑๐ ลกษณะบงคบของกาพยยาน ๑๑ ไดแก และ
๒. ใหนกเรยนเตมคาในชองวางเกยวกบลกษณะบงคบของกาพยยาน ๑๑ ดงน
๒.๑ สมผสบงคบใชไดเฉพาะสมผส.....................สระ........................... ๒.๒ คาสดทายของวรรคท ๑ สงสมผสไปยงคาท....๑......หรอ....๒......หรอ....๓.....ของวรรคท ๒ ๒.๓ คาสดทายของวรรคท ๒ สงสมผสไปยงคาสดทายของวรรคท.......๓................. ๒.๔ ถาแตงมากกวา ๑ บท ตองมสมผสระหวางบท โดยใหคาสดทายของวรรคท ๔ ของบทตน สงสมผสไปยงคาท สดทาย ของวรรคท.......๒......ของบทตอไป ๒.๕ ถาตองการใหกาพยยาน ๑๑ มความไพเราะยงขน ใหคาสดทายของวรรคท ๓ สมผสกบคาท.....๑...หรอ..๒......หรอ....๓.......ของวรรคท ๔ ในแตละบท
เฉลย บบฝกทกษะท ๑ มนฉนทลกษณ
๒
๒
๔
๑๑
๒๒
๕
๖
บาทเอก
บาทโท
คณะ สมผส
๓๗
ชอ - สกล...............................................................................ชน.................เลขท................คะแนน.....................
ผลการประเมน
๓. ใหนกเรยนเขยนแผนผงกาพยยาน ๑๑ จานวน ๒ บทใหถกตอง
เกณฑการประเมน (ขอละ ๑ คะแนน) ๘-๑๐ คะแนน ไดระดบ ๓ หมายถง ด ๕-๗ คะแนน ไดระดบ ๒ หมายถง พอใช ๐-๔ คะแนน ไดระดบ ๑ หมายถง ปรบปรง
๓๘
ค าชแจง : ใหนกเรยนโยงสมผสระหวางวรรค สมผสระหวางบาท และสมผสระหวางบทของกาพยยาน ๑๑ ตอไปนใหถกตอง
เฉลย บบฝกทกษะท ๒ ร กโย สมผส
ตวอยาง กาพยยานลานา สบเอดคาจาอยาคลาย วรรคหนาหาคาหมาย วรรคหลงหกยกแสดง ครลหนน ไมสาคญอยาระแวง
สมผสตองจดแจง ใหถกตองตามวธ (หลกภาษาไทย : กาชย ทองหลอ)
๑. วชาเหมอนสนคา อนมคาอยแดนไกล ตองยากลาบากไป จงจะไดสนคามา จงตงเอากายเจา เปนสาเภาอนโสภา ความเพยรเปนโยธา แขนซายขวาเปนเสาใบ
(ของเกา)
๓๙
๓. ขนกกตกทกขยาก แสนลาบากจากเวยงไชย มนเผอกเลอกเผาไฟ กนผลไมไดเปนแรง รอนรอนออนอสดง พระสรยงเยนยอแสง ชวงดงนาครงแดง แฝงเมฆเขาเงาเมรธร
( สนทรภ : กาพยพระไชยสรยา )
๒. กาพยยานสบเอด ฉนแตงเสรจใหอานกน วรรคหนาหาคานน วรรคหลงมนมหกคา จาไวนะเพอนเพอน ทองไวเตอนเปนหลกจา รวมเปนสบเอดคา หาและหกยกแสดง (สาล รกษสทธ : สอนอยางไรใหนกเรยนเขยนบทรอยกรองเปน,๒๕๕๔)
๔๐
ชอ - สกล...............................................................................ชน.................เลขท................คะแนน.....................
ผลการประเมน
เกณฑการประเมน (ขอละ ๑ คะแนน)
๘-๑๐ คะแนน ไดระดบ ๓ หมายถง ด ๕-๗ คะแนน ไดระดบ ๒ หมายถง พอใช ๐-๔ คะแนน ไดระดบ ๑ หมายถง ปรบปรง
๔. วถคนอสาน ออกจากบานหางานทา ถงแมตองตรากตรา กรางานหนกกตองทน เพอคนทอยหลง มตงคใชไมขดสน พนจากความยากจน ไมลาบากยากเยนเกน
( ธระพล ศรวงษชย )
๕. ไหวองคพระเจาใหญ ชาระใจใหเบกบาน ตงจตอธษฐาน ใหครอบครวนนรมเยน ทาดอยาอายใคร ทาดวยใจไมเอยงเอน ถงแมใครไมเหน เรานนรอยแกใจ
( ธระพล ศรวงษชย )
๔๑
ค าชแจง : อานคาประพนธตอไปนแลวเตมคาในชองวางทกาหนดใหถกตอง
๑. มสมนแกงแกวตา หอมยหรารสรอนแรง
ชายใดไดกลนแกง แรงอยากใหใฝฝนหา ยาใหญใสสารพด วางจานจดหลายเหลอตรา รสดดวยนาปลา ญปนลายายวนใจ
(พระบาทสมเดจพระพทธเลศลานภาลย : กาพยเหชมเครองคาวหวาน) จากบทประพนธขางตนจงตอบคาถามตอไปน
๑.๑ สมผสระหวางวรรค ไดแก.......ตา-ยหรา และ สารพด-จด................................................... ๑.๒ สมผสระหวางบาท ไดแก........แรง-แกง และ ตรา-นาปลา................................................ ๑.๓ สมผสระหวางบท ไดแก.....หา-ตรา.......................................................................................
๒. วนนเรยนแตงกาพย เพอใหทราบและเขาใจ บงคบนบอยางไร ศกษาไวใหชานาญ อยากเกงตองฝกฝน เรยนรจนชนกลาวขาน ใหรวธการ แตงกาพยนนไมยากเกน
( ธระพล ศรวงษชย )
จากบทประพนธขางตนจงตอบคาถามตอไปน ๑.๑ สมผสระหวางวรรค ไดแก.............กาพย-ทราบ และ ฝกฝน-จน......................................... ๑.๒ สมผสระหวางบาท ไดแก...........เขาใจ-อยางไร และ กลาวขาน-วธการ.............................. ๑.๓ สมผสระหวางบท ไดแก...........ชานาญ-กลาวขาน.................................................................
เฉลยแบบฝกทกษะท ๓ ชใหชดสมผสใด
๔๒
ชอ - สกล...............................................................................ชน.................เลขท................คะแนน.....................
ผลการประเมน
๓. มาเรยนกาพยยาน บาทหนงมสบเอดคา วรรคหนาหาคาจา วรรคหลงหกยกแสดง หนงบทมสองบาท อยาใหพลาดเวลาแตง สมผสตองจดแจง จาใหแมนนะนกเรยน
( ธระพล ศรวงษชย )
จากบทประพนธขางตนจงตอบคาถามตอไปน ๑.๑ สมผสระหวางวรรค ไดแก.........ยาน-ม และ บาท-พลาด...................................................... ๑.๒ สมผสระหวางบาท ไดแก........คา-จา และ แตง-แจง........................................................... ๑.๓ สมผสระหวางบท ไดแก...........แสดง-แตง.............................................................................
๔. ครนนปนแตงศษย ทมอทศไมปดบง เพอเพมเตมพลง สรางขมคลงแหงปญญา หวงใหศษยนนได เอาไวใชแกปญหา อนาคตในภายหนา หาเลยงชพของตนเอง
( ธระพล ศรวงษชย )
จากบทประพนธขางตนจงตอบคาถามตอไปน ๑.๑ สมผสระหวางวรรค ไดแก.................ศษย-อทศ และ ได-ใช............................................... ๑.๒ สมผสระหวางบาท ไดแก.............ปดบง-พลง และ หา-หนา................................................. ๑.๓ สมผสระหวางบท ไดแก...........ปญญา-ปญหา........................................................................
เกณฑการประเมน (ขอละ ๑ คะแนน) ๘-๑๐ คะแนน ไดระดบ ๓ หมายถง ด ๕-๗ คะแนน ไดระดบ ๒ หมายถง พอใช ๐-๔ คะแนน ไดระดบ ๑ หมายถง ปรบปรง
๔๓
ค าชแจง : ใหนกเรยนเรยงขอความใหมใหเปนคาประพนธประเภทกาพยยาน ๑๑ ๑. จดวรรคตอนขอความตอไปน ใหเปนคาประพนธประเภทกาพยยาน ๑๑ จานวน ๑ บท ใหถกตอง
เฉลย บบฝกทกษะท ๔ ดเร ย ใหมใหถกตอ
ตวอยาง ลงคางครางโครกครอกฝงจงจอกออกเหาหอนชะนวเวกวอนนกหกรอนนอนรงเรยง เฉลย
ลงคางครางโครกครอก ฝงจงจอกออกเหาหอน ชะนวเวกวอน นกหกรอนนอนรงเรยง
๑.๑ วถของชาวนาพอแมพาปลกขาวกนชวตมนตองดนเลยงปากทองของครอบครว
วถของชาวนา พอแมพาปลกขาวกน ชวตมนตองดน เลยงปากทองของครอบครว
๑.๒ อาชพทหลากหลายทงหญงชายแตกตางกนตอสอยทกวนเพอครอบครวไดมกน
อาชพทหลากหลาย ทงหญงชายแตกตางกน ตอสอยทกวน เพอครอบครวไดมกน
๔๔
๑.๓ ในนานนมปลาอยในนานนมขาวธรรมชาตวาดเรองราวแตมสสนอนงดงาม
ในนานนมปลาอย ในนานนมขาว ธรรมชาตวาดเรองราว แตมสสนอนงดงาม
๑.๔ ฟารองกองกงวานเปนสญญาณฤดฝนตกมาหลอเลยงชนใหชมฉามนากน
ฟารองกองกงวาน เปนสญญาณฤดฝน ตกมาหลอเลยงชน ใหชมฉามนากน
๑.๕ เมอกอนตอนทานาใชควายมาไถนาใหเดยวนสมยใหมควายเหลกไงคอตวแทน
เมอกอนตอนทานา ใชควายมาไถนาให เดยวนสมยใหม ควายเหลกไงคอตวแทน
๔๕
๒. ใหนกเรยนจดเรยงลาดบวรรคตอนของกาพยยาน ๑๑ ตอไปนใหถกตอง
ตวอยาง เกบซอนมนเอาไว ใครเลาจะรบร ไมแสดงใหคนเหน ทเปนอยเจบแคไหน จดเรยงใหมไดดงน ใครเลาจะรบร ทเปนอยเจบแคไหน เกบซอนมนเอาไว ไมแสดงใหคนเหน
๒.๑ ความสาเรจอยในมอ ไมปลอยผายเลยไป ไมลดละความตงใจ ทมเทเสยสละ จดเรยงใหมไดดงน ทมเทเสยสละ ไมลดละความตงใจ ไมปลอยผายเลยไป ความสาเรจอยในมอ
๒.๒ การงานสาเรจด หากแมนมความรวมมอ คอบอเกดสามคค รกกนเอาไวเถด จดเรยงใหมไดดงน รกกนเอาไวเถด คอบอเกดสามคค การงานสาเรจด หากแมนมความรวมมอ
๔๖
ชอ - สกล...............................................................................ชน.................เลขท................คะแนน.....................
ผลการประเมน
เกณฑการประเมน (ขอละ ๑ คะแนน)
๘-๑๐ คะแนน ไดระดบ ๓ หมายถง ด ๕-๗ คะแนน ไดระดบ ๒ หมายถง พอใช ๐-๔ คะแนน ไดระดบ ๑ หมายถง ปรบปรง
๒.๓ ชวยเหลอเออปราน พนองตองรกกน ไมแกงแยงขนแขงกน รแบงปนฉนนองพ จดเรยงใหมไดดงน พนองตองรกกน รแบงปนฉนนองพ ชวยเหลอเออปราณ ไมแกงแยงขนแขงกน
๒.๔ เปยมรกอนมากลน ลวนพนผกลกของตน หวงลกนนเปนคนด พอแมนนรกลก จดเรยงใหมไดดงน พอแมนนรกลก ลวนพนผกลกของตน
เปยมรกอนมากลน หวงลกนนเปนคนด
๒.๕ คอสมบตของด ทสงคมนนตองการ เปนสงทพงม ขยนและซอสตย จดเรยงใหมไดดงน ขยนและซอสตย คอสมบตของด เปนสงทพงม ทสงคมนนตองการ
๔๗
ค าชแจง : ใหนกเรยนเลอกค าทก าหนดให น าไปเตมลงในชองวางของกาพยยาน ๑๑ ใหถกตองสมบรณ ๑.
พระเสดจโดยแดนชล ทรงเรอตนงามเฉดฉาย กงแกวแพรวพรรณราย พายออนหยบจบงามงอน
นาวาแนนเปนขนด ลวนรปสตวแสนยากร
เรอรวทวธงสลอน สาครลนครนครนฟอง
เรอครฑยดนาคหว ลวลอยมาพาผนผยอง
พลพายกรายพายทอง รองโหเหโอเหมา
สรมขมขสดาน เพยงพมานผานเมฆา มานกรองทองรจนา หลงคาแดงแยงมงกร
สมรรถชยไกรกาบแกว แสงแวววบจบสาคร เรยบเรยงเคยงคจร ดงรอนฟามาแดนดน
สวรรณหงสทรงพหอย งามชดชอยลอยหลงสนธ เพยงหงสทรงพรหมมนทร ลนลาศเลอนเตอนตาชม
(กาพยเหเรอ : เจาฟาธรรมธเบศรไชยเชษฐสรยวงศ)
เฉลย บบฝกทกษะท ๕ ลอ เตมค าใหเหมาะความ
กาพยเหเรอ
แดนชล สาคร หอย เฉดฉาย เรอรว
ดาน หว คจร ฟอง เมฆา
๔๘
ชอ - สกล...............................................................................ชน.................เลขท................คะแนน.....................
ผลการประเมน
๒. บทบาทของนกเรยน ตองอานเขยนเพยรศกษา เพอใหไดวชา ไวใชหาเลยงชพตน ทกคนตองเรยนร ขอบคณครผฝกฝน แลวพฒนาตน ทงวชาและคณธรรม ตงใจและทมเท ไมเกเรไมถลา ไมใฝทางอธรรม ใหแมพอตองรอนใจ เพยงเจารหนาท เปนคนดกทาให แมพอนนสขใจ ไมวตกและกงวล สงคมจะเปนสข ไมมทกขทกแหงหน หากแมนเราทกคน ตงมนอยในความด
(ธระพล ศรวงษชย)
เกณฑการประเมน (ขอละ ๑ คะแนน) ๘-๑๐ คะแนน ไดระดบ ๓ หมายถง ด ๕-๗ คะแนน ไดระดบ ๒ หมายถง พอใช ๐-๔ คะแนน ไดระดบ ๑ หมายถง ปรบปรง
นกเรยน
เรยนร นกเรยน ทมเท ฝกฝน วชา
หนาท คนด ทกคน แหงหน ไมเกเร
ดาน หว คจร ฟอง
๔๙
ค าชแจง : ใหนกเรยนแตงกาพยยาน ๑๑ ตอจากวรรคทแตงไวใหถกตอง ตามลกษณะบงคบและใหไดใจความ (คาตอบอยในดลพนจครผสอน) ๑. เดกเดกตองขยน รเทาทนสงใหมใหม
ยคของโลกออนไลน รจกใชเทคโนโลย ๒. สงคมทกวนน สอไอทมบทบาท รใชอยางฉลาด จะไมพลาดสงดด ๓. สายฝนโปรยปรายมา พสธาชนชมฉา ขาวกลาหาปกดา ตามวถของชาวนา ๔. วนนมความสข ปลดเปลองทกขไดไปเทยว ถงจะแควนเดยว กดกวาไมไดไป ๕. คนเราจะรวยจน กคอคนไมตางกน ไมควรแบงชนชน เพราะตางกนแคเงนทอง
เฉลย บบฝกทกษะท ๖ ต ตอตามวรรคท เหลอ
๕๐
ชอ - สกล...............................................................................ชน.................เลขท................คะแนน.....................
ผลการประเมน
๖. ขบรถอยาประมาท มมารยาทและใจเยน คนอนนนไมเหน เรากรอยแกใจ ๗. ความรกสามคค เปนสงทพงกระทา ทาไดประเสรฐลา นาพาใหไทยรมเยน ๘. ววควายในยคน แทบไมมใหเหนแลว แตกอนเดนเปนแถว ตามทองทงมงหากน ๙. ในนานนมปลา ในทองนานนมขาว สายฝนหลนเมดพราว นนอดมและสมบรณ ๑๐. ไหวพระชาระใจ ใหสดใสและเยอกเยน ความชวใหละเวน เนนกระทาแตความด
เกณฑการประเมน (ขอละ ๑ คะแนน) ๘-๑๐ คะแนน ไดระดบ ๓ หมายถง ด ๕-๗ คะแนน ไดระดบ ๒ หมายถง พอใช ๐-๔ คะแนน ไดระดบ ๑ หมายถง ปรบปรง
๕๑
ชอ - สกล...............................................................................ชน.................เลขท................คะแนน.....................
ผลการประเมน
ค าชแจง : ใหนกเรยนแตงกาพยยาน ๑๑ ตอจากวรรคทกาหนดไว ใหถกตองตามลกษณะบงคบและไดใจความ (คาตอบอยในดลพนจครผสอน) ๑. ลกคอดวงใจแม เฝาดแลมาแตตน ฟมฟกรกลกตน ถนอมเลยงเมอตงครรภ เมอรวาตงทอง คอยปกปองทกสงอน อาหารการกนนน บารงไดใหลกกน ๒. เลาเรยนเขยนและอาน มการบานใหรบทา ฝกฝนเปนประจา จะเกงไดไมยากเกน หากเรยนแลวสงสย ถามครไดอยาอายเขน เรยนรอยางเพลดเพลน ไมตองเครยดเกยจการเรยน ๓. หนมสาวเขาเมองใหญ มงหนาไปหางานทา ภาพนทตอกยา ความลาบากและยากจน กวาจะไดเงนมา สปญหาทกแหงหน เกบกาและอดทน เพอครอบครวทรอคอย ๔. คนเราตองมงมน ตองบากบนและอดทน กวาจะสมฤทธผล ความมงหมายตามตองการ ทมเทและอทศ ดวยชวตใหกาวผาน เปาหมายและผลงาน ความสาเรจอยไมไกล ๕. โรงเรยนของพวกเรา ชาวมวงขาวตองดแล โดยไมมขอแม ไมตองบอกกเตมใจ โรงเรยนตองสะอาด ชวยเกบกวาดยมสดใส พนองตองจรงใจ รกกนไวดกวาชง
เกณฑการประเมน (คะแนนเตม ๑๐ คะแนน) ๘-๑๐ คะแนน ไดระดบ ๓ หมายถง ด ๕-๗ คะแนน ไดระดบ ๒ หมายถง พอใช ๐-๔ คะแนน ไดระดบ ๑ หมายถง ปรบปรง
เฉลย บบฝกทกษะท ๗ ต เสรมเพอใหหลายวรรค
๕๒
ปฏบตตามค าสงจากกาพยยาน ๑๑ ทกาหนดให
๑. แตงกาพยยาน ๑๑ ตอจากวรรคแรกทกาหนดให จานวน ๒ บท ๒. แตงกาพยยาน ๑๑ ใหสอดคลองกบภาพทกาหนดใหจานวน ๒ บท
(คาตอบอยในดลพนจครผสอน)
เฉลย บบฝกทกษะท ๘ ประ กษในผล าน
๕๓
บรรณานกรม
จกรน จลพรหมและนมนวล หาญทนงค. (ม.ป.ป.) การ ต ค าประพนธ. กรงเทพฯ :
ไทยรมเกลา จ ากด. นงเยาว ศรอนทร. (ม.ป.ป.) บบฝกทกษะการ ต ประพนธประเภทกาพย ดพากเพ ยรเร ยนกาพย
กลมสาระการเร ยนรภาษาไทย นมธยมศกษาปท ๑ . เชยงใหม : โรงเรยนบานเหมองแร. บรรจง ชาครตพงศ. (๒๕๕๑). เคลดลบการ ต ค าประพนธ : โคล ราย ฉนท กาพย กลอน.
กรงเทพฯ : ดอกหญา. ราชบณฑตยสถาน. (๒๕๕๖). พ นานกรม ฉบบรา บณฑตยสถาน พ.ศ. ๒๕๕๔. พมพครงท ๒.
กรงเทพฯ : นานมบคสพบลเคชนส จ ากด. วเชยร เกษประทม. (๒๕๕๐). ค าประพนธไทย. กรงเทพฯ : พฒนาศกษา.
กรงเทพมหานคร: พฒนาศกษา. ศภธดา วรฬพฒน. (ม.ป.ป.). บบฝกทกษะ เรอ การเข ยนรอยกรอ ( กาพยยาน ๑๑) โดยใ
การเร ยน บบรวมมอเทคนค STAD ส าหรบนกเร ยน นมธยมศกษาปท ๑ เลมท ๑ ค าคลอ อ . บรรมย : โรงเรยนตมใหญวทยา.
______________. (ม.ป.ป.). บบฝกทกษะ เรอ การเข ยนรอยกรอ ( กาพยยาน ๑๑) โดยใ การเร ยน บบรวมมอเทคนค STAD ส าหรบนกเร ยน นมธยมศกษาปท ๑ เลมท ๒ ตอ สระ (สมผสระ). บรรมย : โรงเรยนตมใหญวทยา.
ส าล รกสทธ. (๒๕๕๔). คมอการ ดท าสอนวตกรรม ละ ผนประกอบสอนวตกรรม. อาจณ จนทรมพร. (๒๕๕๐). วรรคทอ ในวรรณคด . พมพครงท ๗. กรงเทพฯ : แมค าผาง.