82507103 konstantin jiriček istorija srba kulturna istorija srba do 1537

391
1 Константин Јиречек ИСТОРИЈА СРБА Превео ЈОВАН РАДОЊИЋ ПРВА КЊИГА ДО 1537. ГОДИНЕ (Културна историја) Друго исправљено и допуњено издање Све грешке из ERRATA CORIGE (приложене у књизи) су унесене тј у књизи је све исправљено. НАУЧНА КЊИГА Издавачко предузеће народне републике Србије БЕОГРАД 1952 Штампарија и књиговезница ''Научна књига'', Космајска 28 Тираж: 6.000 примерака

Upload: natasabog

Post on 27-Dec-2015

251 views

Category:

Documents


47 download

TRANSCRIPT

  • 1

    1537. ( )

    ERRATA CORIGE ( ) .

    1952

    '' '', 28

    : 6.000

  • 2

    II

    I. (1171-1371) :

    o . o o (Servia, Sclavonia, Rassia), o , o , o , , o , o , o : , , , o ; , o , ;

    , o (1347), o : , , ; , o : , (camerarius), (), o , o , o , ;

    (, , ) 1346, o () ; ,

    , o , o , o , o , ,

  • 3

    : o . o . o o : ,, ( ),

    1282 , o : , ,

    , o (generationes) XIIXV ,

    -, - , o , o , XIIIXV

    , o XIX , , o , , , o XIVXV ;

    , , , o 1330;

    XIV , o ,

    ; , , , ,

    o , o : ,

    , , , o , o (1300), , ,

    Tpea :

    o o , o , o ( ) , , o , o ,

    :

    o o ( 1219), (

    1346), o , , o ; ,. o : , o , o ; , , o XIV , o '' '' , o , o : . , , o , o ; XIII ,

    XIV , o ;

    ,

  • 4

    o , . , o . , o , III ;

    , , o Santa Chiara , o , o () ,

    :

    o o , , , o , , , , . ., ,

    , ; , o , o , o , , , o (mercatum) ,

    , o , (Teotonici, Tedeschi); ''curia'' (),

    , , , o : , , , . ., o (Novomonte), o , ;

    1371, :

    o , o , , o (, , , ,

    ), o , o : (, ) (, ), o (, . .), o , o ; , 100.

    , :

    o o , ,

    , o : , ;

    , o , o () , o ; , o ; , o , , , (), ,

    , , o , (13331355), o Ulivo da Fontana '' '' (Re di Rascia)

    XIV , o ; ,

  • 5

    o (je ), o ; ,

    115. :

    o o , o XIIIXIV , o (1349) (13531354), o , o (1335), o (Eideschelfer) , o . o , o , o , o (), o ,

    :

    o , o XII , o . o ; , o , o , o , o , o : , , , , ,

    , o () , o , , o : , ,

    , o , , , o , o , o , , ,

    :

    o o , , o , o : ,

    , o , o , o , o , o , o , o , o , o XIII ,

  • 6

    :

    o o , o ; , o , o ,

    :

    o : , , .. o : ; , ;

    , o , o , o , o , o , o , o , o ,

    :

    o o , o , o , o , o . o , o ; , , , o , o , o , , o '' '', o : , , , o , o , , , o , o , o , o , o : , ,

    ; , o , , o , , o , o , o ; ,

    II 1389-1459 :

    o o ,

  • 7

    o , o , o , o II , o , o 1439,.

    :

    o o , o 1444, o 1392, o , , , o , , o , , o , o 1439 ,

    Tpea :.

    o . o : , , o , o , o , o , o - 1426, 344.

    ;

    o o , , o , , o , o regni Rascie Despotus",

    :

    o . o , , , o (), ,

    :

    o o - . XV , o

    , o , ,

    :

    o o , o '' '' () , o , o ' , o , o ( ),

  • 8

    o ( ), o , o - , o ( ), o . , o , o ( , - ,

    ), o ( ,

    ), o , ,

    :

    o o ( ) ( ), o , 1495, , o , o , o , , o , o , o , o , , o , ,

    :

    o o 1375, o , , o '' '' (), o , o , o , o , o , o , o , , o , o , o , o

    :

    o o 13711459 ,

    , , o (oppida privilegiata) ,

    :

    o o , o , o

    ,

  • 9

    o , o ,

    , o ,

    :

    o o . o , o , o (''turpis

    mercantia''), o , o , o , o '''' ,

    :

    o o

    , o

    , o , o , , , , o , o () , o ()

    , o () , o ,

    :

    o o , o , '', '', o , , o 800-3.000 , o 25.000 , o , , o , o , o ,

    :

    o o , , o , , , o , o ,

    200.000 , o , o . , o . XV ,

  • 10

    :

    o o XV , XVI , , o , , ,

    , . :

    o , o , o ,

    , o , o (''affinatio argenti''), o

    , o , o , o , o , .

    :

    o o , , o (), o . , o , o ( , ,

    , o .. '' '' . XV , o , o , o , , o , o , o '' '', , o (), o

    . o . o ,.

    o I o II

    , . . (11711371), , ( 1459).

  • 11

    , , . , , , . , je , , , . je , (). je , , . , . 1371, , . , . , , . je, y , , , 1282-1355. [ '' , ''Geschichte der Serben von Konst. Jireek, Gotha 1911''.1 , , je .2 , , . , ].

    1 31 (1912), 1-35 32 (1913), 1-40. je : Les problemes serbes. A l'occasion du livre ''Geschichte der Serben'' von 'Konstantin Jireek Gotha 1911 (Arch. slav. Phil. 33 (1912), 348 466 34 (1913),

    2 31, 9, Arch. 33, 444.

    , , , . , . , , , . je , . , . je , . - . ; je . , ( ) , .

    je , , , a . , je , XV , . je , , . , , , je y , , . , , , a , . je .

    , je , (1222), , je I . , (13311355), je , (1346) , je , , . je , , , .

  • 12

    , a , , , .3

    3 [ . (. 94 (1914), 74108].

    , , , ,

    je ; je . , , , , je, y , , . , , , , , (. 1391). je , . . , , , (. 1427) (.1456), . , . , , a . , . , , , , , , .

    , . , , , je . , XIIIXV . je , , , a , , . , 1881, .

    , '' '' . , , , . , je , . . , je (1349). : '' , , 1349 1354, '', 1898, 8, CLIII 312 .4

    4 [ I . , . , , , . , . , . , . , . . . . ( 1951)]. , ,

    . , je je ( . . XLIV).5 .

    5 [ , , '' '' . ].

  • 13

    . , . : '' '', 18631864, 8, ; ''Rjenik hrvatskoga ili srpskoga jezika'' (1880 .) Jugosl. Akad. u Zagrebu, je , . ''Prinosi za hrvatski pravnopovjestni Rjenik'' Vlad. Maurania, je . je , . : , 1880 ( . . . II . . 12.). , , , .

    I. (11711371)

    . . (Servia, Sclavonia, Rassia). . , , . . . : , , . ; . , ; , . (1346). : , , ; . : , (camerarius), (). . . , ; (, , ecap) 1346. (), ; , . . . . , .

    . '' }'' (per Serbos) '' }'' (in Serbis), '' }'' ('' '' '' '') '' Oyp}x'' ( '' ''), , , , : , , . .1

    1 '' '' . : 3, 171. , 1904, . 541. [. . P a , '''' ( IX ( 1929), 199).]

    je , Servia (ca ''v'' y '''');

    , , .

    , XV. , Sclavonia. je , je . VII X , '''': , . , Sclavenia, Sclavonia, Sclavinica.2

  • 14

    2 . ed. de r Doc. (Mon. Slav. mer.. 7) ''Thessalonicae et circumiacentibus Sclaviniis'' 821, y II. ; . . 1900. 1, 33

    , ( 1000

    .), ''Sclavenia'' je . , , '''' ().3

    3 K o n s t. P o r p h. III, 128, 145; T h e o p h. C o n t. 293 (Vita Basilii).

    , XI , , ''Sclavorum r''. , , 1000 ., ''Sclavorum r''. , , '' '' ( ) (1072). , ( 1150) . , 1204, '' '' ( ).4

    4 N i k e p h. B r y e n n i o s, III. cap., 1 p. 100 ed. Bonn, ,. Fontes rer. byz. 1 (Petropoli 1892) 174175. N i k e t a s A k o m i n a t o s p. 224.

    , .

    , XIIIXV , Sclavonia - , , . , (1332), Sclavonia : , , .5

    5 ''Sclavonia, ubi sunt multa regna, videlicet Rassie, Servie, Chelmenie, Croatie, Zente''. Recueil des historiens des croisades, Documents armeniens t. II (Paris 1906) 382. O , , . III. ib. p. CLXIII . ''Anales de la corona de Aragon'' . 2 (Saragossa 1562) p. 1. a b: ''1 Esclavonia y dentro della se comprehendian muchos reynos que eran, el que llamavan de Rassia, Servia, Chelmenia, Croacia y Zenta''. [M. J. , r Serbiae. . . . . IV, 1931, 436.],

    , , Sclavonia je

    , , . ''banus tocius Sclavonie'', a ''generalis congregatio ( ''universitas'') nobilium regni Sclavonie''. , XVIII , : ''Sigillum nobilium regni Sclavonie 1497".6

    6 I v a n pl. B o j n i i , Vjesnik arheol. N. S. 1 (1895), 21.

    , , ''r'' ''imperator Sclavonie''. , II. 1288, ''r Sclavorum'', a ''regin Sclavorum''.7 1346, , ''dei gratia Romanie, Sclavonie et Albanie imperator'';8 , 1355, , , ''lo enperador de Sclavonia''.9 1440, , ''signor de Sciavonia''.10

    7 T h e i n e r, Mon. Hung. I, p. 359361, . 580581.

    8 Rad. 18 (1872), 229.

  • 15

    9 Lj u b i , Listine III, 270.

    10 Starine 10, 6. Lj u b i IX, 157.

    C . XVII . Schiavoni.

    , ( '), , , , , . Rassia, Ria, Rasci, .. (1189).11 '' '', , XIII. .12 XIII XIV , II , .13

    11 Magni comitis de Sarvia et Crassia":' Fontes rerum.austr Scriptores V p, 22 Crazzia. p 24. Comitis et principis Chelmenie et Crazzie ao A. (Chroust), N. Archiv f. ltere deutsche Gesch. 16 (1891), 511 .

    12 ,

    13 Mon. serb. 29.33. . (T h a l l o c z y) ac. e. . 18 (1906) 408 = Wiss. Mitt. II (1909) , 245

    r Rassie ( Raxie),

    imperator Raxie, , , despotus Rassie. , , regnum Rascie, Rascenses. Rassia ce , . 1319, . , , . Racz (. Raczok), a Raitze (. Raitzen).

    XIXV , , , , . , . , .14

    [14 . . ao, . XI XII . . , . . (. . . II 1926. (Ibid III. 1927)

    '' '' ''

    ''. : '' () '', ''totius Rassae et Maritimae'', ,15 XIV. .16

    15 D e m e t r i o s C h o m a t i a n o s 6p. 10, 184 ed. Pitra col. 49, 686.

    16 1908,. 225, . 47

    1180, , .

  • 16

    , , . '''' '' '' ''Maritima regio'' 1217-1345 : " (. Dioclia), " (. Tribunia), ~ " (. Chlumia, Chelmia, Chelmenia, Zachulmia).17 , , '' '' , , .18

    17 . Starine VII, 55. Mon. serb. 9, 11, 25. , 1, . 55, . . . . . Lj u b i a 1, 58. 192, 239; 2, 111, 278.

    18 " ":" . 7, 18. . n. serb. . 9, 25; 1341 Lj u b i a II, III.

    , , ,

    ( ), , , , ; je . , , je ; XIII. je , , je .19 , '' '', , '''' '' ''.20 , , 1370 '' ".21

    19 . . 171, 178, 192.

    20 . 1348. a f a r i k, Pam.2 101102.

    21 . n. serb. 180.

    , , je j . , , , , (comitatus). , je , , , . , , . , , , , . , , } , . , , , .

    , . ; , , , '' .''22

    22 . . 158; . 58.

    je . je . (, jupani), , .23 , , . () (), , IX. ,

  • 17

    .24 , XI.XII. , '' '', (1217).

    23 . . 7172. 73. 24 n s t. r h. ed. Bonn. III, . 161 ( ). [ Constantine Porphyrogenitus, De administando imperio Greek text edited by Gy. Moravcsik. English translation by R. J. . J e n k i n s (Budapest 1948)

    , , , XII. ,

    . , , , . , XIV. , (iudices nobiles, szolgabiro) (iurati assessores).25 , , , ; ( potestas").26

    25 I. - . ( . . 1908), . 261 (1910), 8589.

    26 II. 1300, 44, . 17, 20, 21, ( ), == $ (), } (). '' $'' II., n. serb. 74, , , . .

    . . je : , , , , , .

    , ,27 . , - ,28 , , , . , je , , , , .29

    27 81, 131.

    28 , .

    29 , . 49, 143.

    , 1300, , , '' ''; , , , .30

    30 Mon. serb. 64. . . 107.

  • 18

    . je . , XIII.XIV. , , '' '' , , 1321, . Taj ,31 , ( ) , , 250 .32 II , . 1319, '' mari usque ad flumen Danubii magni''. , ca , . , .33

    31 I. (12431276) je , , , XL1V, 9; , 1263, . , III, 9.

    32 M a r i n o S a n u d o T o r s e l l o, Istoria del Regno di Romania ( 1328 1333) X , Chroniques grecoromanes 142143: ''il Re di Servia, che tiene terra marina del Golfo Adriatico, che si stende per 250 miglia circa''.

    33 Mon. serb. 148, 170. je ,

    . 1305 , , II.,34 , 20 , , , - . , (1378) , . , , .

    34 : Arch. slav. Phil. 22 (1900), 174. . . 182, 200, 203, 205, 207-208.

    , , , XIII. ,

    , XIV. . IV , , (. Macho, Machow, ), , , , . , .35

    35 1392 1426. . , I, 393 . [ . , 1426 - XIIIXVI ( . CLXXXVII ( 1943), 127139)] . , . . 1893, 182 . Wiss, Mitt. 3 (1895) 327 . XIII. . , IV., : Matschouwe, Mazowe, Maeschawe, Mathsawe, Mon. Germ., Script. IX, 509, 561, 704, 708, 744. . je Matschouwe, Matschou .

    , XIV. , Alba,

    Nandoralba, Nandor-Fejervar. 1272 . je .36

    36 Gregorius banus de Kuchoii et.Boronch 1272. Cod. dipl. patr. V11I, 148150.

  • 19

    , , 1284 , V. . , , .

    . XIII. XIV. . 1336 (imperatrix Bulgariae).37

    je . je III, , .38

    37 13. 1336 Junius de Cassica uauce de ''dominam imperatricem, imperaforis Biilgar(ie)'' , , ''in loco dicto al Nese'' ''al Nisce'' (per fortium) ''petias stameti'' 120 ''petias panni de Tornai'' (Tournai le Hainaut 80 . Div. Canc. (. .). [ , . (} . . . 111 1912 67), . . 1347 , , . , , , , , , , 1355. . . , '' '' '' '', . , . . ].

    38 Mon. serb. 6. 107.

    XIII. -. ( ), . ( ) , , (1190), , Kpoja, , . je (1282), je . II. je 1300 ().39 , , je (), . je .

    39 44, . 22.

    je , , . , , . XIII. , I. . , , 7 .40

    40 (1858) 3 ( 1873) 100. , (, . . 1911) . 3, . 11521153 . ( . ) Novibasar und Kossovo (Wien 1892), 122, , ( ).

    , 300 150 ,

    , 23 .

  • 20

    , . ( ), . , , I. II. (12821321) -, .41

    41 , , , . . . . 88 (1911), . 154.

    .

    XIII. , . XIV. : , . , , .

    , ( ")42 . , , . . , ; , , 23 , , .43

    42 , . 51.

    43 , Arch. slav. Phil. 28 (1906) 464.

    je () . , I, , . . ,44 , , J, . II. , . , , , , , , , , .45

    44 I., Mon. serb. 51.

    45 . , , 19 (1899), 243 .

    , , , , , , 1342 ,46 , II. .

    46 , , K a n t a k u z e n o s III cap, 4o. -,

    , , : II. , je , , , , (~ ).47

    47 , 1073 ; . . 136. , K a n t a k u z e n o s III, . 43. . II, : n. serb. 563. o

  • 21

    , (.).

    je . , , , , ( . capaj, ), 23 , .48

    48 , 42. . , 2 ( 1903). 71 .

    , ,

    , , , , , , II.49 - , , , , je, , II., , , .50

    49 . . 26.

    50 h n, Reise von Belgrad nach Salonik2 120. . . 38.

    , , ( ). '' '' , . .51 , , II., III. ,52 ( ), , ,53 ( ), .

    51 15 (1862), 270. , 24 1357 ''a $'', ''$ }}'', '' } }'' Mon. serb.157-160, , 41, . 49, je , , , (. 88, 31), .

    52 . II., a .. 25. peopac VIII, . 14, III. . , , K a n t a k u z e n o s IV, . 19.

    53 '' '' , 226.

    (. ), , ( ) , . 1416, ''la corte de lo imperador.'' 54 , . , 1881 ; , , , , . .55

    III. . , , '''' ; , .56

  • 22

    54 209. , . }} ( 1871), 150.

    55 41, . 4950.

    56 . . 7, . 8. , . . 122.

    ''curiae''

    , -. XIII. , .

    , , , , , , , , , . ; , , . XII. () . , , , , . XIXII , , , , , . , , , ; (, , , ) XI.XIV. .57

    57 . 69, 122, 123.

    , 1200, , (} , }, , ~). , , . , , . , , , , , I. , II. . , '' ''. ''iunior r Servie'' I.,58 '' '', ''r iuvenis'' , III., (r veteranus),59 '' '' .60

    53 .183 . 117.

    59 . III. , 49 (1881), 361. , 1, 55 Mon. Rag. 5, 301 . ''a ''

    60 111, 28. . . . 84.

    , , . , , , , . , : , , , , , .61 , 62

  • 23

    61 Mon. serb. 34. Rad. I, 135. XI, 21.

    62 . . 122.

    , . , , , , , . . , (-), ; . , , , . , .

    .63 VIII.X. , dux; , , , XI. , (''Sclavorum r'', ''r Sclavorum gloriosissimus'' ), , , ''regnum Diocliae'', , 1180 . (''r Dalmatiae et Dioclie''), , , ( 1195-1208).64 , , , XI. , '' '' : '' $'',65 .66 , megiupanus,67 magnus iupanus,68 magnus comes.69

    63 . . 69, 122, 123, 164, 168.

    64 T h e i n e r, Mon. Slav. 1, 5 .

    65 . (Mon. serb. 4) ( 44, 13 47 , 1879, 309)

    66 , Byz. Z. 19 (1910), 113 . 1. y . ed. P i t r a . 1, 10.

    67 Cum megaiupano . 1186 Lj u b i I, 12 = S m i i k l a s, Cod. dipl. II, 202. Megaiupano . 1189, S m i i k l a s II, 238. Terra megaiupani, megaiuppanus Servie , Mon. Slav. 1, 14, 18, 19, 34, 36. Dominus Raxiae et Serviae, qui megaiupanus appellatur: D a n d u 1 o XII, 340.

    68 Magnus iupanus: . . 1186 Lj u b i I, II = S m i i k l a s II, 201. 1195: K u k u lj e v i , Codex dipl. II, 239 , 28, 11.

    69 Magnus comes: Chronicon Pictum Vindobonense (Florianus), Historiae hung. fontes domestici II, 211 (Thurocz). , Fontes rerum austr., Scriptores V, p. 22, 35, 42.

    , , .

    1202 III. (regium diadema), , , 1217 III. , (12171346), , , ( ),70 , XI.XII. , (. kiraly).

  • 24

    70 1234: Mon. serb. 20. 1234: , Acta graeca III, 66. . . 686 (), . .7.

    .

    , , (1172) ; XI. .71 (}) , -. (, }) , , .72 , , , , . : , , , .73

    71 .5 . , Pamatky p. 6 ( o ). . . 19, - ( ). III. 1044, , , , . , . H u b e r, Geschichte sterreichs I, 187, 188, 205.

    72 . . 7. ce .

    73 [. , . (. . . .II. ( 1927). 296)].

    , (1282)

    II. , , , , , , .74 , .75 , , , . , , . , , II., (), , II.76

    74 26. [. " ( 136. 129. . , ( , 203. . 1 ( 1951)

    75 111112. 32.

    76 G r e g o r a s VII, cap. 5, 7. , .77 . ( = dominus r), (" = domina regina). ; '' '', '' ~'', '' '' '' ~''. : '' } ''. , XIV. , '''', '' '', ''}'', '''', ''}'' ''}", '''', ''}' .

  • 25

    : ''Desen de mandato domini Urosii, invictissimi regis, comes Catari" 1257 I. , , (1174) ''tempore invictissimi ac semper triumphatoris Manuelis''.78

    77 [H. , ? ( . . X., LI ( 1929), 103-108). . . , . . . a III 1930. 98. . , , Ibid. 101. . , , iiev Zbornik, 1929, 537].

    78 S m i i k l a s, Cod. dipl. II, 138 . 135; V, 77 . 594. , , . ''victor ac triumphator'', . , , ''imperator'' , , , '' '', '' ''.79 , , '''', ''~ ''. , , .80 , , , '''' ''''.81

    79 [. . ( CLXIV ( 1935), 95-188)],

    80 . H i r s c h f e l d, S. Ber. der kgl. preuss. Akademie 1888 a E. B e u r l i e r, Revue des questions hist. 51 (1892). , . 1073 , Acta graeca VI, 3. , 1347, 27 (1870), 289, 295: '', '' '', '' ''. 1353 , , , : '' " '', '' , ", 24 (1868) 247. , 13621366, : ''} '', Mon. serb. 171, 173; . . III, 2.

    81 '' '' I., III, 8. I. '' '' II. 1286. Mon. serb. 561. 1378 ''''. (), (), (, ). XIV. , , (), Acta graeca V, 165 (1317), 270 (1336).

    sanctus" , ,

    . . , , '' '',82 , '' } ~".83. , , , I. II. ''''.84 II. III., , .

    82 Mon. serb. 74, 78, 90, 121, 136.

    83 121, 136, 140.

    84 , I, . 23, 24, 38, 41, 52, 75. . 43.

  • 26

    102, 130, 142. . .

    . I. .85 ,86 II. ''r Croatiae''. , , , .87 , .

    85 . I. Mon. serb. . 44, 9 '' ", '' ".

    86 ''Mladen Croatorum et Bosne banus, generalisque dominus tocius territorii Chelmensis" , Wiss. Mitt. 3,:(1895) 302. ''terreque Hlm (?) dominus generalis'', . 1318 , Cod. dipl. VIII, p. 497.

    87 ''Hurosius, dei gratia Dalmacie, Croacie Dyoclie, Servie ac Rasie rex et dominus totius Maritime regionis" 1308 , 27 (1870), 326. ''Domini nostri excellentissimi regis Rascie, Dioclie, Albanie, Croacie et Celmie atque totius Maritimeregionis'', . 23, . . . f. 14. ''Urossius r Rasie et Dioclie, Albanie, Bulgarie et totius Maritime'' 1319 . , Arkiv za pov. jugosl. IV, 350. ''Urossius rex Servie, Melinie (?), Chelmie, Dioclie, Albanie et Maritime regionis'' 1310 Lj u b i , 192. ''Urosio Servie, Chelmie, Dioclie ac Albanie regi illustri'' 1309, 1, 239.

    , ,

    1319 II. 13451348 .88 1336, , , ''imperium Romaniae''.89

    88 . 1319. ''Nec non Bulgarie imperii partis non modice particeps'' 1345 Ljubi II, 278. '' '' XI, 137. Mon. serb. 128, 132.

    89 ec 1336: , 36. XI, 137. ''Et fere totius imperii Romaniae dominus'' 1345, L j u b i II, 278.

    1346, (diadima) , , , () .90 . , , (. 927) , . , 90: '' } ", '' ''', ''imperator Raxie et Romanie'', , , ''chayser von Syrvey''. : ''ap } ' , $ } $ $'' 91 (). '' ~, , ''.92 (): ''imperator Raxie et Romanie, dispotus Larte ( ) et Blachie comes''.93

    90 . , , , , . , 22 (1867), 360370. '''' XIII. , , , , , , , .

    91 . 1349 24 (1868), 232, . Mon. serb. 136.

  • 27

    92 . 1348 Mon. serb. 132; 1347 128.

    93 . 1350 Lj u b i III, 174.

    , augusta. '' '' ( ). , , . , , , .94

    94 ' , '.

    , , , . , , , . , . . , (. comes) , .95 , , '''' ''.''96

    95 , IX.X. ., . 1189, . , . 5 ( (1906) 5455, , , ''magnus comes'', a , . . . . . 23 (1911), 486, 549 . '' ''. , , ; . . 151. ''comites''. o : . 4, 10. III. ''" " " 49 (1881), 361.

    96 , 1189, , honor, Mon. serb. 2, . . . , ( ) 1906 , . CLXIV. . . . esnik, .

    .

    ; , .97 , , .98 99"

    97 : 1330, ( ) 1350, , I, . 56,. 97; 1348 15, 284. : 12781280, 1326-1333. : 12801284 ( Mon. serb. 53, . 55), 1312. ( ). 12781285 (. Arch. slav. Phil. 22, 173). 1322; (uppanus), 13471350; 1359, 1365.

    88 ( 1180) '' }'' '' '', , . . . 23 (1911) 486, 549. [. , (), XII ( XI (. 1931) 155156)]. 1285 (Div. Rag. 1284). 1318 , , 1322 ''filiis et nepotibus'', 13261336 Radoslavus de Posnano de Canale (Div.

  • 28

    Rag.). Jurech (Juroe) de Priano , . 1283 Bogdan Zepregna de Priana de Puncta Stagni. , 1334 (partes) ( Liber Reformationum XXV, 4).

    99 [ . , Liber omnium reformationum (. . . VI ( 1936)].

    .100

    , . ; 1284 , ''confalonarius'' .101 II. 1300 , , , ( ~ ) ( ).102

    100 Radosclavus filius iudicis Posnani 1325 ( ) Mon. Rag. II, 318.

    101 Slavomir confalonarius Tuerdici, 8. . 1284 . .

    102 44, 20.

    , j , . ( ) 1378 , , , , . , , , .103

    103 . . Arch. slav. Phil. 22 (1900) 209 . [ . A ( 1921)]

    , , XIII ,

    , . ( augustus) , . , . II , , , .104

    104 44. 16 . Mon. Rag. V, 107. XIV . de Sevasto.

    (

    ), ''capitaneus''. , 1300, " ~", , .105 .

    105 II 1300 () , 44, 16,22.

    (1346), ; , , (1352) '''' :

  • 29

    .106 , , , .

    106 , 73, 129.

    ; , , . . , , , . ; , , , , , . .

    (comes) XIIIXIV . , , , , , . (. comites) , , . , . II107 , .108

    107 44, . 16, 20 . 25, . '' $'' . 22 (1300).

    108 , 35, 42, 51, 91: , , , (91 : , ), , ( ), (ib. 91) ''''.

    , ,

    , ''comes Chelmi'', a . , , . , .

    (. ). , XI , . , ''sednici'' , ''centuriones nobilioribus'', , , , ''jupanus'' ''comes'' , ''unum sednicum'': ''centuriones, qui recte ac iuste populum iudicarent et tributa acciperent.109 ''setnicus'' 1186 .110 1254 '''' , ( ) , .111 '''' , .

    109 . rnia . 9, . 1819. [. , (. . . . XV (1935) 1-28). , , , 1951).

    110 S m i i k l a s, Codex dipl. II,*198.

    111 Mon. serb. 45.

    (. , . casnecius, . casnezzo), ''camerarius'', a XII .112 ; , ( , .), - , , (. '''' . , '''' ;

  • 30

    . gaza, . chazine , chaznadar ). , . 1280 ''Pervosclavus Radoevich, camerarius domine regine in Tribigna''.113 , (1288-1290}, '' ''; (Mergnanus) 1280.114 , ''casnezzo dell' imperador'' XIV , , .115

    112 , (Rjenik jugosl. Akademije) . , , (. ) . ( ) '''' , , II, ; . , 1, . 34, 77.

    113 Div. Rag. 1278 ( ''Precetti'') f. 70. 114 Mon. serb. 56. Div. Rag.I. c.

    115 Mon. hist. jur. Slavorum meridionalium III, p. 4.

    , XIIIXIV , , . , , ; 1288, , 1380, , , , (casnazina 1440).

    , II, (), '' ''.116 , , , '''' , ''gjobar''. .117 II . (1300); , , .118 , () eaje, , , .

    116 44, . 16, 20, 22, 25.

    117 III, 30.

    118 II. 44, 25 } , ( 1911), . 18: , (). () " ( , ), .

    , XI , ,

    . , IX . , , , , . , , , , , .119

    119 o c a a : III, 145, III, 151. , . banus, . , . XIII . (vicarius comitis) . : Mon. serb, 40, 43 (1253-

  • 31

    1254). = ( ) = ( = , = )

    (852) (892) ; , , .120 , 1000 ., .121

    120 1069 . Raki Doc. 73.

    121 . Rakoga Nutarnje stanje Hrvatske prije XII vieka, Rad. 91 (1888), 152. [M. L a n o v i , Ustavno pravo Hrvatske narodne drave (Rad Jugosl. akad. knj. 265 (1938). 167-242), knj. 266 (1939), 192)].

    ''Jupanus palatinus'' 892 XI ''curialis comes'' . ''Jupaniis

    camerarius'' ( ), ''jupanus pincernarius'' (regalis pincerna (), ''jupanus armiger'' (scutarius) . , ''jupanus maccecharius'' 892, ''maccecharius comitissae'', , , ; , . ''Jupanus cavallarius'' , ''jupanus comitissae'' . XI , , , , , , , , . , , ; ( 1100) ''juppani de curia sua'', a 1189 .122

    122 . 1189, . . ( 1906), 5455; . Arch. slav. Phil. 26 (1904), 167168.

    , 1200, ,

    . , , ; , , .124 , , . , 1400, , . '''' (. vornic) '''';125 '''' '''', , , () .126

    124 XI . tepizo, tepizi, tepzii, . tepciza, III XV . , , , , , , XIII XIV ., ', ', , ; . , I, . 14 58. M i k l o s i c h, Etym. Wrt. 352 . @ , = ( ), , ib. 288, (. , . 1617, 1, 574). . tapu ( tamga ), , , : V a m b e r y, Das Trkenvolk (Leipzig 1885), 226. tap : R a d l o f f, Das trkische Sprachmaterial des Codex Comanicus (Petersburg 1887), 49. , 1899, 126129, , , , ''''. , 78 (1908), 199 , . T r u h e l k a, . . . 13 (1901), 105 = Wiss. Mitt. 10 (1907), 100, ; , ; , ( tepec , . , ), , , () .

  • 32

    125 . . : . . II (1895), 98.

    126 . 1431 () : . . XIII, 55. ( ), . Arch. slav. Phil. 25 (1903) 523 ., , XVII . , ( ), .

    . , ., () (), , , , , , .127 . , IX , : , , , (), . III XIV , : , , , , , .

    127 K o n s t. P o r p h. ed. Bonn. 1, 708 .,719, 721, 725.

    ; ''barones''. , 1342 , , () 24 ( , ), . .128

    XIV . , . - .129 '' ''.130

    128 K a n t a k u z e n o s III, cap. 44, 45 .

    129 , XIXV . . 78 (1908), 178-279.

    130 , 44, 12.

    ,

    , , , , '' '' ( , , , .). .131

    131 XIIIXIV : ( , , .), ( ), ( ), ( ), ( ), ( ), ( 1240-1249), ( 1378). . , Mon. serb. . . . 18 (1906), 403 .

    , , III .

    ; . '' '', '' '', '' '', , .132

  • 33

    , , 1254, ; , I, .133

    132 , 1, . 72 ( ).

    133 44, 10.

    1300 .134 ''comes camerarius'' .135 , , . I '''' .136 , , 1323 ''lo protobistial Jurech''.137

    134 ''Pro donis casnei'' 1302, Mon. Rag. V, 37. , II ( 1307), , n. serb. 69. '' '' (''casnezio Baldouino'' . , ) 1333 , , ib. 104. Officiales : casnezo, sevastocrarorum ( sevasto ), woiuode, iudici, celnico magno, stavilezo 1336: T h e i n e r, Mon. slav. I, 192. 1315: , I, . 47. , , 1352, IV, . 33, ; . . 232.

    135 Nicolaus Bucchia, comes camerarius excellentissimi domini regis Raxie . 1344, F a r l a t i VI, 446. Nicolaus Buchie, comes camerarius regius 1345, Lj u b i II, 279. . . T h e i n e r, Mon. Hung. II, 16 (1354): Grubo de Catara, comiti camerario.

    136 44, 10.

    137 II, 4.

    . , '' ''; . II, 1347,138 , , , 1378.139 , ( ), , vexillifer.140

    138 119, I, . 136.

    139 . 1378: ' . , , 1908, . 214, . II.

    140 } 1313, 147. '' '' Mon. serb. 104 (1333), () ''Gradislaus Borilli vexilifer''. 1342 ''. . Arch. slav. Phil. 22 (1900), 214.

    , 1326

    III , , . '' "'' ( ) , '' ~'' XIV

  • 34

    .141 II 1300 , .142 . ''' II, 1289, ( ), . , () . '' '' , , .143

    141 . . . 199207. . I, . 14, 58. n. serb. 85 a f a r i k, Pamatky2 94. . 65. 1380 ( XI, 139, . . III, 57) , . ., .

    142 44, 22 . .

    143 . . 249251.

    ; ''szolgabirok'', ''iudices nobilium''. , , . '''', 1359 , , .144 ( ), , .

    144 . , . Gradislav celnicus II, 1285. Div. Rag. ''Celnico magno'' ''stavilezo'' 1336: T h e i n e r, Mon. slav. I, 192. 1359, , I, . 113.

    ,

    ; , , 1368, , '' ''.145 II, , 1307, XI ; .146 , .''notarius domini regis'', , III, () .147

    145 1333 () '' M'' Mon. serb. 101, . ''stavilezio Milosio Voyni''. , : , I, . 120. 1368, Mon. serb. 178. , , (, ) 6 (1899) , , , , , , . , , . [. . o j , , '''', III , 1939, 77].

    146 Mon. serb. 69. R a k i. Rad. 7 (1869) 182 ''} '' II . Dad, ded ''rex Chroatorum'' 1062-1073: R a k i, Doc 62, 73, 80, 82, 84. 93. 96. 147 13251327, II, 5, Mon. serb. 85, a f a r i k, Pam.2 96 ( ; . XI 99 II, . 6 7 ''Raicho commette''). (1338. ) (1346 .) ; 378, (). : 1340 ( II, 47), ; 1350 ( 24,. 241) 1355 ( II, 24); '' '' 1354 (. , 58; ''Gi magno logotete Servie'' 1354 T h e i n e r, Mon. Hung. II, 16).

  • 35

    : 13571360. n serb. 160, 169; 1362-1365 ib. 171, 173. 1370 ib. 181. , , ,

    ; .148 '' ~'' (), , ''''.149 , .150 (), . , II, , ( ).151

    148 , , 1886. , 2 161-162.

    149 , I, . 86; II, . 4170.

    150 : Rjeniku jugosl. Akad. 1231 Acta Graeca IV, 144.

    151 II, 44, . 16, 20, 25.

    '''' ( '''') , , '''' , ( ), . II (~~) .152

    152 144145. ().

    , , , . , , , . , (), . , , . , , . , : , , , , (dominus), .153 154 ( ) , '' }", , , , [ III (. 1331), ] . [ , 1340, ''' ~ ".155 , e 1312, 1337 , , .

    153 . . 286, 292, 308, 310, 321. . . 236 .

    154 III ( 49, 364),. 1826, ,

  • 36

    . 238 , , . , , .

    155 [ , 409. . . , -, 94 (1914), 74108].

    , , , , ,

    , , , . , , . , , .]. , , .156

    156 , I, . 174.

    , ( ) , , , , ; , , ; ; , , (Blasius Matarango) .157

    157 Angelus de Teodoro de Dievali () n Cheliot (Chirioto) , 28 1365, 371 (mileum), Div. Rag. Vlasius, Vlaxius Matarango.

    158 : ,

    , , . , (13681369).159 ecape , . ecap , , 14021423, ;160 , , , , .161 , , , .162

    158 ecap (. 1343), , , III, ; . . 280, 283.

    159 , } . . . IV, I, 69: , . . 222.

    160 '' '' 1380 '' ''; . 44.

    161 apjo , 47 (1879), 190-193. [ (1402 1432) . . , . 1919, 4. : I . . 101.

    162 15 . 1376: Radichna, servitor cuppe olim Dragasii despoti, suiis (: nuntius) et nuncius Ser Junii de Bona de Ragusio facit manifestum, quod ipse confitetur habuisse et recepisse nomine domini Ser Junii a magistro Petro de Serzana, physico salariato communis Ragusii, duas centuras auri ponderis librarum VIII et unciarum VIIII, quas dictus Ser Junius dederat in pignore dicto rnagistro Petro pro ducatis auri VIII C XX. Div. Canc. 1376. O cuppa, . . Arch. slav. Phil. 31, 451.

  • 37

    Co . , , , , ., . '' '''. (), ;163 (). , XIVXV . . , , '''' , , : '' $ $ } .''164

    163 ''"'' 1362: I, . 122.

    164 10 (1893), 2327 . V. I, . 120. . , , . ( , . , agus ). : 30 6. , (. 927), . XIV XV , , , , , , , , .165

    165 . Arch. slav. Phil. 26 (1902), 161 . [. . , . 90 (1912), 68113, 92 (1913), 110-190, 93 (1914) 94]. . , ( , I (. ).

    , , . , , , , (''litere rubee'' ). , , ( ) , () . , (, ), , , ''apovillia'', : (), , ( , ''~ ''), , , . , . , . : .166

    166 . , Byz. Z. 19 (1910), 113 . 1. , 44, 1. V. M o i n, Les sceaux de Stephan Nemania (Actes du VIe Congres International d' Etudes byzantines II (1951).

    1200.

    ; I ,

  • 38

    . (bulla anuli) , , . , . , , . , , : . , 1331, , 1345, '' ''.167

    167 , () , 1847, 4 13 . . , , (. ), 1910, 8, 17 94 ; Arch. slav. Phil. 33 (1911), 286-293.

    , :

    , , , , .168 , , . , II, 1307 , .169 ''cancellarius'' , - .170 , , ; , ''camerarius regius'', 1345 . , , .171

    168 [A. S o l o v i e v, Les diplomes grecs de Menoikeon attribues aux souverains byzantins et serbes (Byzantion IX (1934), 298325). , Encore un recueil de diplomes grecs de Menoikeon Ta XI (1936) V. M o i n, Gab es unter den serbischen Herrschern des Mittelalters eine griechische Hofkanzlei, Archiv fr Urkundenforschung XII, 1934, 183197. A. B. , . . . CAH ( 1936).

    169 ''Patentes litteras seu publicum instrumentum manu magistri Guillermi, publici notarii Dulcini''. . . 27 (1870) 310.

    170 T h e i n e r, Mon. slav. I, 124 (1307).

    171 Lj u b i , Listine II, 279, 289.

    . 1333 , . II ; ''grammatica latina'', ''sclavonico''.172 .173

    172 Mon. Rag. V, 377.

    173 (1333) . (1346), (1346) (1347) , . . , . . . } . 5, 1880), . 81, 100. [. , . (. . . . II ( 1927), 2546)].

    , . ,

    ,

  • 39

    , . , , ; , , .174

    ( , ) , . I (1274, 1281) , ''nuncius illustris regis Servie''175, , (1186) .176

    174 [ . (. . . . XXV, 4563). . , (), XLIX ( 1910)].

    175 . Rad. 18 (1872), 217 .

    176 S m i i k l a s, Cod. dipl.II, . 201, . 136 Semitia, K u k u lj e v i , Cod. dipl. II, 137 ''setnichus''. [J. , . I (, II 1934), 79, . . . Semitia. V. F o r e t i , Ugovor Dubrovnika sa srp. vel. upanom Stefanom Nemanjom (Rad knj. 283, . 5254)]. , , ,

    , , (1350). II . , ; (1354) , , .

    , , . , , , , . . I (1274) ''ad iilustrem regem Servie'' , II (1302) II . . , , , , . , II (1287), , ; ( ) : (1321) II.177

    177 [ 1321 II . P e t i t, Actes de Chilandar, . . XVII ., . 81 . [ 1318 II. 1321 . , , , . ( . 165 .) V. M o i n, Hilandarac Kalinik, srpski diplomata XIV veka (Istorisko-pravni zbornik I Sarajevo 1949), 117132)]]. V. M o s i n-A. S o v r e, Supplementa adn acta graeca Chilandarii (Ljubljana 1948 (Akademija znanosti in umetnosti v Ljubljani). . II

    '''', , , (1272) . , , . 1350 ''solennes ambaxatores'' . , , , , . .

    , . , II II,

  • 40

    34 '''' . , I (968) , , , ( ), .177 , , , '' '' (Grecorum sollertia).178 ''sapientes'', ''tractatores''. II , , ( 1301 1302).179

    177a [J. P a , , , - ( , 1913)].

    178 O t t o n i s gesta Friderici imperatoris ed. W a i t z I, cap. 32.

    179.Mon. Rag. V, 1238. 1314 = . o Mon. serb. 5152 (. 53), , ib. I.

    ,

    , , .180 , ., I XIII . , , .

    180 C. Neumann, Byz. Z. I (1892), 366 . i , . II (1895), 531 .

    ,

    . . , , , , - ; . : , , , ,181 , , , , , , .182 XIII (consilia) , , .183

    181 Skupina . , . a . 33; congerere, cop colligere.

    182 . 1420 . . , ''sbor de baroni de Bossna''. , : convenire (. ).

    183 . } senatus, consilium, . }, . wiec, : . M i k l o s i c h, Etym. Wrt. } 2. . M u r k o y ( 1908), 708.

    : ) ,

    , ) , . . , ., 1076 . (populus terrae; populi congregantes se constituerunt sibi regem). , XII , .

  • 41

    , . . , , .

    . , . , , , '''' . , (sborro universale) .184

    184 . J e l i , Vjesnik arheol. N. S. 3 (1898), 125.

    (, ) , , . () , .185 (''sborrum Pastrovichiorum'' 1423 ., ''bancada'') , , , . . , , 1185 . ; (comes), , () .186

    185 , 1807. . P a v i c h von P f a u e n t h a l : . . . 15 (1903), 89 . 13==Wiss. Mitt. 10 (1907), 192.

    186 Mon. hist. jur. VI, 6 . [O . . , ) 600-. . . 127 .)].

    (universitas), (in pleno sboro) , , , (comes), .187 ''Sborrum sive parlamentum'', ''sboro general'', 1279 , , , , , , , , , , , , . XV '''' .188 , ( ),189 190 191 .

    187 ( XIV-XVII . ''lo sbor'' = ''publico arengo de populo'')

    l88 ''agravando nos ad sborum Tribigne pro damnis nostratibus illatis'', Con Rog. 13 1420. ''qui venerunt parte nobilium et sbori de Tribigne'', ib. 9 1463.

    189 ''Quelli de Draevia et de Tribigna et de Canal fanno certo sboro'', 1422. Lett. Rag. (. .)

    190 je 13 1449 ''ad sborum in Lustiza'' .. Lamenta de foris 1449 (. .)

    191 4 1443 ''vice omnium allorum Bogdasichiorum, congregatorum ad sborum in sua villa'' . Ser. Nic. de Paltasich. Not. Cat. 1442

  • 42

    XIII XV . , , , 1300, (, , " ) , , .192 , , , '' '', , , , ecapa , .193

    192 III , 38 [ . 92 (1913), 253 '' '' , = ] ,

    193 .1376 o a e a, 44.

    , , , , , , . '' ''. , , .194

    (, ) , , .195

    194 . . 63, 177 .

    195 , , . XVI - XXXI. ''Silentia''. . . G l z e r, Die byzantinische Themenverfassung II. [. j , . iiev zbornik, 1929, 481487. . , . . . ( 1940)].

    . ,

    , je, , . . , , , , . , . , .

    , , () '''' , '''', , . , , (), , , '''', '''', '''' ''''.

    (1330) , , , , , , . 196

    196 . 6, 10. 28. 36, 141= , I, 41, 110. . I, III, 8. Mon. serb. 99 = 65.

    ''

    ''. . je ''}'' , je , , , , '' } } }".197

  • 43

    , , , , je , , , . je () ''''.198

    197 . . 38. 135. : 15 (1862), 306.

    198 . , 15 (1862). 269 .

    , , je,

    II , ''~ ~ '' .199

    199 j . I, . 52, . 23.

    , , . . '''', (}, ), . '''' , , . , .200

    200 380. i , 47, 52 . [. , ( . . . 341 ( 1934), 1-12)].

    . . . ) : , , ( ), 1282 . ) : , , . (generationes) XIIXV ., , . . , '''' . , XIIIXV . XIX ., . , . XIVXV .; , , . 1330; XIV . ) , ; , , , . . 1) : , , . . ( 1300), , .

  • 44

    ,

    , . . , , ().1

    1 Rom. Dalm. I 34 . 41 . . 88 .[ . . . . . 214 ( 1902) 52 .]

    , ,

    , (', ' , ) , Arbanenses (Alb-), e , ', '. 2 . 1278 , , , .3

    2 . T h a l l o c z y J i r e e k, Zwei Urkunden aus Nordalbanien, Arch. slav. Phil. 21 (1899), 78 .

    3 23 1278 , , Dimitrius de n Vitagna de Cerna: ''Nos veniebamus de Brescova in Catarum''..., ''et omnes eramus in custodia Catarinorum, quia dominus r ( ) mittebat nos Catarum, quando eramus capti, et eundo sic venerunt Albanenses et assaliverunt nos, et ego dictus Dimitrius fui captus''. Diversa ( ''Precetti''), 1278, f. 53. . .

    XIIIXIV ,

    , , (. Gjon ) (. voglj ) (bar ) , . ( 1300) je (bur ma: vir magnus). , , . (. ), ( 1444, '' '', ''gulae magnae''), . , , . , , (), () .4

    4 , ( 3, 4, 5 ). . H a h n, Albanesische Studien 1, 183188. : , , . . 63, . 78 .; , ( 1904), 13 .; : , 5 ( 2), 536; o , 18 (1898), 127. : , 17 (1911), 323327. , Rad. 37 (1876), 18 .

    , , , . XIII , , . . , , , , . , V , . , : , Morovlachi ''Nigri Latini'' .5

  • 45

    5 . J i r e e k, Die Wlachen und Maurowlachen in den Denkmlern von Ragusa. S.Ber. der kgl. Gesellschaft der Wiss., Prag 1879, 109125.

    , , 1500,

    Romani; , , Armn. XIIXIV , . , , . IX (Negulus, Draculus, Dedullus .). , XIVXV , , , . XIIIXIV . , : , , , , , ; , , , : , , , . .6 , . ( ) , , (cornetum) (lauretum), (-. preot ).7

    6 , 31 (1912), 2022 = Arch. slav. Phll. 33 (1912), 453456 ( ), je , , , . , '''' '''', , , , . , , . , III, 57, XVIII , , , , , , . , , . je , XV ., , (. ) , , , . Rom. Dalm. I, 38: 1443, 1466 .

    7 J . , I (= . 4, 1902), 69. 204 .

    , , : ( 1330. videre) ( dormire; 1441 .). je, , . , , , , '' '';8 (. l'epure, ipure) (l'epur). , XIV XV de Leporibus, Lievor (1370 .)9

    8 . . , , . . 17 (1911), 331.

    6 Rom. Dalm. III, 35 Denkschr. W. Akad. . 49.

    , , , . je , je , je , , . , , , , , , '' '' ( ).

    , , , , , .10

  • 46

    10 M. Bartoli, Das Dalmatische, Wien (Balkankommission der Kais Akademie) 1906, 2 .

    , ( je

    ), , . , , . (fontana) Monte Cavallo, Fontana leprosa, fiume de Spinosa .11 je , , , XV . , , , . , , . , . , , XIX .

    11 . j e Rom. Dalm. I, 59. [ . . S k k Slavenstvo i romanstvo na jadranskim otocima . . Jugosl. akad. (Zagreb 1950)].

    11: , , I ( 1951). . , (. . . III ( 1952). , ,

    , , , , . , 1282, . II, . 12991300, : , , , (), , , , , , , (), () .12

    : (), (), .. , , , () , .13 , , .

    12 , . 44, 17 .

    13 . , 80 (1909), 18 .

    , , , , , , . , . , , , , .

    , , .14

    14 ''Quorum nomina licet nunc per varias familias et loca mutentur, principaliter tamen Sclaveni et Antes nominantur''. J o r d a n i s Getica ed. Mommsen p. 6263.

    , ,

    , , , . ,

  • 47

    . , . : , XII XV , , XIII XIX , , . , , , ; , , , je . , , , (); , , . . , . , , , XV , . , , ; . '''' , , , . , .

    je , , , gens, fis, fara clan. ,15 tribus, genus, generatio, progenies, parentela, parentela (progenies je ), parentatus, genus, generatio.16

    15 .: : semen, soboles, tribus.

    16 Congregantes omnem parentelam ( 1100), . rnia . 54. progenies ib. 9, 10, 34, 40, 43, 46. ( . . . 1936].

    a, t

    , , , . (), fraternita, . , ( hia) .17 , , .18 , , , , .

    17 ; , , , consanguineus.

    18 () Mon. serb. 44, 74, III, 7. , Mon. serb. 49. . 22 (, ib. 8 (). . M i k l o s i c h: . 6, . 7, 18, . 9, . 15, 18; . 15.

    ,

    , , .19 , ,

    (), je , . , , . , (. 1268), ''septem vel octo tribus nobilium'' , .20

  • 48

    19 : V. K l a i , Hrvatska plemena od 1215 stoljea, Rad. 130 (1897), 185. Rodoslovje knezova Krbavskih od plemena Gusi, Rad. 134 (1898), Rodoslovje knezova Nelipia od plemena Svai, Vjesnik arheol. N. S. 3 (1898), Bribirski knezovi od plemena ubi 1347, Zagreb, Matica 1897. . M a u r a n i , Prinosi bratstvo.

    20 K o n s t. P o r p h. III,143, T h o m a s A r c h. cap. 7 ed. Raki p. 25.

    je . XIIXV ,

    , , 12 , ''duodecim generationes Croatorum'', . '''', , , , '''' . '' '', '' , '' '' ''. XIII , .21

    21 . (kaa), , (L a s z w s k i, Vjesnik arheol. N. S. 2. 1896) 5 , .

    ''''. ; , , , , , , , , . , 1165, '''' ( );22 XIII .

    22 K i n n a m o s V, cap. 17.

    , , 1500 ., 50 ; , , je 35 . . Corinium (. ). , , -: , XIXIII , , . , 12 , ; , , - , , , . , , , , .

    , , 1100, . je 1224 115 .23 , 1897, '''' (generatio) ; 1243 .24

    23 Starine 21, 274; S m i i k l a s, Cod. dipl. III, 238240.

    24 Dr. L. v. h l l z , Die Geschichte der Grafen von Blagay (Wien 1898), 88 .

    , XV , ,

    . , 12 . ('''' , ), ; .26 11851250, , , ;26 (comes) ''juppanus Farensis et Bracensis'', , IV 1242,

  • 49

    ''de genere Givich''.27 1277 ''villa dedigiorum'', , ''qui vulgariter lingua sclavonica dedigi apellabantur".28

    25 Djedi heres . Rjenik jugosl. Akad. .

    26 Mon. hist. jur. VI, 6 .: $ ( : heredes regiminis insularum).

    27 K l a i , Rad. 130 (1897),-8182.

    28 L u c i u s, Memorie di u 103; Starine 27, 153.

    , . XIV .XV , , , , , '' ''; , , .29 XV , , ; 1419 , , '' ''. 1429 '' ''.30 , , 1435 '' '' , , , ''''.31

    29 . 13231451: Mon. serb. 225 ., n. hist. jur. VI, 79 ., Wiss. Mitt. 6 (1899), 285, Vjestnik zem. ark. 7. (1905), 218 .

    30 Mon. serb. 290291, 303304, 356357; , II, 86. 4 ''domus attinentium voivode Sandagl'' ''capita dictorum domorum'' 14371438.

    31 Mon. serb. 382.

    , 14231427, '' '', , , ''''.32 je , '''', '' '', .33

    1278 .34

    32 n. serb. 325, 341.

    33 . 13671397, Mon. serb. 176178, 229 ( , , ).

    34 6 1278 Marinus filius Petri de Chisegna: ''ego iveram cum rnercatoribus in Narentum ad Iucrandum, sicul vadunt alii Ragusei, in una barca Spalatinorum'''. Vratisclauus Martich Dobromissus Toplich Dobrosclauus nepos Dobromissi , , , , . ''Item Bogdanus gener Dabrie, missus per dominum comitem cum litteris domini comitis et communis Ragusii ad Bogdan de Radoe, casne in Chelmo, ut faceret restitui dictas res, retulit per sacramenturri se presentasse dictas litteras domini comitis et communis Ragusii ipso Bogdano, qui Bogdanus respondit: ''Ego volo esse cum baronibus de Chelmo et faciam uocari illos, qui acceperunt dictas res et faciam restitui illas et dominus comes mittat mihi unum suum hominem et ego libenter faciam reddi res". Leonardus de Tillero . , ; je ''negabat'', je ''de hac robaria'', je . ''residuum''

  • 50

    , , : ''Qui Bogdanus casne dixit nobis: ''Vos salutabitis dominum comitem et commune Ragusii et dicetis eis, quod ego sum et fui amicus hominum de Ragusio et omnes mercatores Ragusio transeunt per meas manus; ego non possum modo facere rationem, quia terra est sine domino et illi de parentatu dicti Vratisclaui stant super se et non obediunt mihi, sed quando veniet dominus in terram, ego inquiram istas et faciam ipsas reddi; et in veritate dictus Vratisclauus uoluit dare mihi ypp. LX, si ego non inquirerem istam robariam''. Et eciam dixit nobis, si dominus comes et commune Ragusii faciunt capi unum de illo parentatu, ipsi erunt in continenti soluti. Interrogati, quare non portaverunt litteras dicti casne, responderunt: ipse bene uoluit facere litteram, sed non potuit habere aliquem scribanum; verumtamen erat unus scribanus ibi et ipse Bogdanus casne dixit, quod ille erat parens illius, qui fecit robariam, et ideo noluit, quod ipse scriberet litteram, quia timebat, ne scriberet aliud, quam diceretur''. Diversa Rag. 1278 f. 50'51 ( . . ''Precetti ossiano comandamenti ann. 1280'').

    , ,

    , , , , je ''casne in Chelmo'', ''cum baronibus de Chelmo'' , . , , (illi de parentatu Vratisclaui). , je e , (unum de illo parentatu). , (scribanus), je , (parens), . , , , 1423, , ''genia'' ''soa fraternita e gente''.35

    35 7 maja 1423 Lam. de foris 14221424. genia ( . ) : , , .

    , XIVXV ,

    , . , 14301432, , , , , ''terra de Chelmo'' , , . , '' '' (nobili e antichi homeni de loro patrimonio), .36 , , . 1447 '' '' , , .37

    36 1432 ''la progenie de Gliubibratichi'' : , ( 1397 .) ; ; ; ( ); . 17. 14. 1432, Lett. Rag., . 14301435; . J r g , Notes II, 272, 293, 306, 397. je , 1368 . . 1459 ''quinque domus nobilium de Tribigne'': , , , , , .

    37 XI, 8586. (, , ), . , , ; , , , , .

    , ( 1180), .

    , ''fratres et filii nepotes eorum, congregantes omnem parentelam in unum'', 400 (cum quadringentis viris in armis) , ( 1100).38

  • 51

    38 , . rnia cap. 42, . 54.

    , XIV , .

    je, 1355, , , (III) . , je ''dominus Jurases, filius quondam Helie de Raxia, castellanus in castro Scardone pro domino imperatore Raxie'' 10 . 1356 e ''pro se et eius filiis et familia ac vice et nomine Nicolai et Blandini ( ) eius fratrum et filiorum ipsorum''; , , , e ''dominum castellanum cum filiis et familia eius acdictos eius fratres cum filiis et familiis eorum'' .39

    39 . Acta archivi veneti, 12 (1860), 3740; Lj u b i , Listine III, 304 (instrumentum promissionis). , , ( ), , ; ''dominus Juras Yscete ('' ''), filius quondam Helie de Raxia''. ib. p.3437, Lj u b i III, 305.

    ,

    . 17901850. je, , , je (1851), , '''', , . , . , , , , . je , , je , , .40

    40 , . . 63 (1897), 3191. (. 1908), , .

    ( '''')

    . , , . . . je , . .41

    41 , , 24 ; , I, 396 . .. 155, ; .

    je

    . . , , . ; , ., 400 , 6000 . ; , .42 oea.43 ( ), , , ;

  • 52

    , . .44

    42 i , . . 131.

    43 , : , II, 536. ( 1904), 12 .

    44 .. 143. [. , . (. . XXXIX 1936)].

    . . , , 20 . . , , je, . , , .

    ; , , . , , , () .44

    je . . , , , .45

    44 [. . . I ( 1940).:,

    45 [. , . 1592 ( I-XXVIII)].

    , . (fis farr) , , , , . , '''' (). , 1900 15.000 , . , , , , ; , ( ) , . , , 24 2445 , , , , (), , . , , . , , .

    . '' '' (), . je '''' (. , . conventus), , ; , 24 . , , . , , , . , , , .46

  • 53

    46 H a h n, Alb. Studien I. 152. () 173 . ( ),. H a h n, Reise durch die Gebiete des Drin, S. A. 339 . (). S t e i n m e t z. Eine Reise durch die Hochlndergaue Oberalbaniens ( , Zur Kunde der Balkanhalbinsel, . 1, 1904), 15 . (), 16 (), 39 (), 40 ( ). S t i n m t z, Ein Vorstoss in die nordalb. Alpen . , 1905), 39. Th. l n, Die Gebirge des nordwestl. Albaniens, Abh. der k. k. geogr. Gesellschalt in Wien 7 (1908), . 1, .. 22, 28, 30 (), 31 (), 47 (). Dr. F r a n z B a r o n N o p c s a, Das katholische Nordalbanien. Budapest (1907), 36 . , Aus ala und Klementi, albanische Wanderungen (Zur Kunde ., . 11, 1910). . , . . . 22 (1910), 307378 ( . 377).

    ?

    , , , . , XIVXV , ; XIII . . 1455.47 , ( ) , ( , ; . , , , .48) ( . balnea).

    47 Lj u b i X, 68.

    48 ( 1220): Mon. serb. 12. Niegusz, Niegan, } 1228, } 1234.

    . , , .

    , , '' '', , , , , (). , XIVXV , , () .49

    , , , , . , , . , XV , je, , , ()50 1468 .51

    49 . ''Boychus Ivanovich Teclich de Ledenice super Catharum''. Div. Rag. 1381 ( , ). ''Vochoslauus Radichii Miloeuich de Negusiis, nuntius magnifice domine Helene, relicte quondam magnifici domini vaiuode Sandalii'' 9 . 1439. Not. Cat.

    50 . . 12. Archiv slav. Phil. 22 (1900). pag. 197198.

    51 1468 47 (1879), 231. , ;

    , 1437, ''r se et suis omnibus de sua prole, attinentibus suis'', (parentela).52 ''genus'' ''generatio'', 1421 1428.53 , , . , , , . , , , , .54

    52 XI, 79.

  • 54

    53 ''Vitus Danielis de generatione Morlacorum Bagnani'' , je , . 16 1428: Lamenta de foris 14281430, . .

    54 ''Goitan Banilovich ef Bogoslauus Dersimirich, Vlacchi de chatone de Dobrignaci'', 22 . 1376, Div. Rag. ''Pripchus Radoslauich Vlacchus de catuno Drobgnachy'', 20 1379. Div. Rag. ''Vlacchi de caton Dragasce de Bagnanj'', 7 1422, Lam. Rag. ( ). o .55 XV

    ''compagnie over comuni'', ''ville'' ''compagnie et cathoni''; je , .56

    ; 1199 , ''in partipus Dalmatie et Dioclie'', , ''in quarto et quinto gradu vel infra''.57

    55 . - , II, 1160.

    56 Lj u b i 10, 68 (1455), 151 (1460).

    57 h e i n e r, Mon. slavorum I, 8.

    , , , . 1318 (Versigne) , , je . , , 1305 , .58 , , 14301500 , , .59 (1356 .) (1397 .) , , ; , .60 1319. 1354 .61

    58 ''de Versigne de genere Zuba'' 21 . 1421, Lam. de foris 1419 1422, . Arch. slav. Phil. 19 (1896), 26 . 1.

    59 Lam. Rag. 1437 : Radosav Criuosich

    60 . (), II, 777780, VI, 116 . . . 19 (1907)- 391-393. servitialis ''Gliubiza filio Vochossaui Ratchouich de Mallesseuaz de loco vocato Verbno'' 1494, Diversa Notarie 1493 139; , Ib. VI, 116.

    61 , , , 13541355, , : , I, 39 . 105 - 106. 1365: Drobgnach, de li Drobgnazi, Dromgnazi .

    1381.62 1411, ( ).63 1435,64 1416.65 1444, , ;66 , . , 1485,

  • 55

    : ( ), ( ), ( ), .67 , , 1330.68

    62 Teclich, Tiecliti, Tiechlichi: Christ. Elem. 4142. . 1489, . . 11.

    63 [. , (. . (1923), 151 - 366)]

    64 Negusii I.435, Ljubi IX, 85-86; 1437 XI, 79.

    65 Calozorzi Piperi 1416 villa Sigeci , Starine XIV 44. . piper e, Piper, Piperi, Pipere, Pipera 10271267, . ; . Rom. Dalm. III, 49. , (1614) 270 700 , , , 17 ( 1911), 241 - 528, 1455 (. 311), , 1485, , 1489 . : , - , (. 438), . : , Frundescu, Dictionaru topograficu i statisticu alu Romniei ( 1872), 4 Mogoani, 13 Mogoesci i 1 Mogooie.

    66 29 . 1444 , , je , 300 . 30 je ''sexaginta robatores'', ''ad confinia terreni despot et vaiuode Stiepani'', a ''Radogna Ruxich et Radosauus Dimitrouich, ambo Bilopaulichi''; 500 castrones, 18 boues, 150 brachia rasie albe, 70 . , 2 equos, arma . 7 . , ''homines despoti, nominati Piperi et Vasoeuichi, qui stant apud Medonum ad Ricaas''. 6 . , je ''Radoe Stauerouich, Vlachus de Dromgnazi, fecit notitiam suprascriptis et incitauit eos ad faciendum homicidium''; 50 catrones, je ''partem arobaglie''. Lamenta de foris 1444. f. 124 (. .) Ricaa , ( 1314), .

    67 i . . 11.

    68 . Rom. Dalm. I, 42. , 1355, 1423

    , , , XVI , 1000 .69 , 1435.70 , , , , , 1409, , XVI , 260 , XVIII , .71

    69 1355 . , , , (, , , , ). . 1377, . 1423: Lj u b i VIII, 225.

    70 Possessiones in Machine 1435: Lj u b i IX, 85. , .

    71 Li Mirchoe 1409 Lj u b i VI, 22; de Marchois, ali Merchoi 1449 ib. IX, 290,313. , , .

    , .

  • 56

    ( , . , ), 1318 1398.72 ( ) , 1455, , , .73

    , , , . , , , , .74

    72 i . . 31. . , ( Rogo) Matarughe (. ) XV . ( j Christ. Elem. 23 . 3). . Malafar , Matalarius , Matarussio : Rom. Dalm. III, 40. . matare mactare . mat. .

    73 Lusca juppania ( = nemus) . Luscha giopa, Div. Rag. 1318. Luxani: Lj u b i X, 68 (1455), 151 (1460). . VI, 481 . . 418 ., 443 .

    74 , - ( 1857), 7678. i . . 60. , XV , .75

    , , .76 I , 1260, .77 je, 12801330, Laurentius Cricichi Lore de Crico.78 . . , , , , ; , , , 200 . -; , , , , , . , , , ( .).79

    75 , Malonzichi. Malonxich: I, 104, Lj u b i . . . . 29 .

    76 , VI (1909).

    77 '' '': III, 9. 1300 Mon. serb. 62.

    78 M o j e Rom. Dalm. III, 21. . 1492, Mon. hist.

    79 (Y p p e n), Novibazar und Kossovo (Wien 1892), 77 . , , 172 184 ; , , , , . , I, 284, 347, 436, 451 .

    .

    ''Micien Clapcich, Vlachus de Drobgnach'' , 12 . 1390, ''pro uno equo, qui fuit furatus in Jesera'' (socius) , je 12 . 21 . 1433 je je Drobgnach ''in Jeseregh'' (castratos); 19 .

  • 57

    1454 , , '' Jesera'' (panni).80 , , 13901454 .

    80 Div. Rag. 1390. Liber lamentationum de foris 1433. Lamenta de foris 1454 . . XIVXV . , ,

    , , , , , .81 , , , , , , , , , , .; . XIIIXV , , . , ( nu Tanusius ( ) Barda, Bitri, Jonima, Progon, Burmad .). , (Vogali , Sesa , Mira .). , 1330, ; .82

    81 ' , i, , , () 12.000 . , K a n t a k u z e n o s II, cap. 28. . , , W e i g a n d, die Aromunen I, 276; (1000 ) I. 285.

    82 ( 1. . . ) . Mon. serb. 95 (1330) = 56. cti 1414 ., J o r g a, Notes et extraits I, 224 . Otto 1416 Starine XIV, 35 . [ Oti 1421 Lj u b i VIII, 110, 115 ( Joti), li Otti 1426 ib. IX, 15. Chioti 1430, ti 1432 . . Montanea Ottanorum 1474, Acta arch. ven. II, 548. (1330) '''' ;

    je (Tusi) 1416 (cavo) Jurco Tusi , 1912 , .83 , 1330, , , , , ., , , .84 , (uzi), 1455 .85 , 1614 ''Chuzzi Albanesi'', ''del rito romano''.

    83 . 55, 121. Starine XIV, 34.

    84 . . .

    85 Lj u b i X, 68.

    (. 1901) , () , ( ) , . , , , , , , . , : , , , .86 - ( , 600 ), , . , 1416, .

    86 Lj u b i Starinama XII, 182. (I p p e n), Novibazar und Kossovo, Wien 1892, 112113 , '' '',

  • 58

    , - ; , , . , ( 1901), 1214.

    je

    . Otti () , ''villa'' , Giergi Shirlli (Santo Auracio), , , , Precali , . , Voyn Cucci, Petro Cucci, Jon Cucci, Giergi Cucci, ''villa clamada Sordani soto Podegora'', Gergi Cucci ''sovra Scutari''; Vigeci Cucci , Pali Cucci , Nicola Cucci Bitri Sclavo; (Cucci).87

    87 Starine XIV, 3252.

    . , , 1430, , 5060 (Vlachorum Belize) , .88

    , , , . , , , . , , , . , , . , .

    88 Wlachen und Maurowlachen, . . 7.

    . , je , . , , , . , , , . . , , .89 , .

    89 '' '', ( 1280), : III, 11; ib. XLIV, 12.

    , .90 XIX , je . , , , , , . - , , ,91 , , ''Hauskommunion''. ; '' ''. 20 ; 30 , 50 .

    90 1783 Dr. I v a n S t r o h a l, Zadruga kod junih Slovena, . , . 21 (1909), 215 .

    91 M o j e Frstentum Bulgarien 7476. . . 22 (1907).

  • 59

    . . 18001860, , . je , , , , , , , XVI , , , ,92 . je . . , , ; , , .93

    92 . , , . . . 18(1912), 253263 , 19 38 , ., .

    93 I, . LXXXV, CLX.

    je . , , . , . je .94 , , , .95 , . .. , ; , .96 .

    94 A n t n i d e g l' I v e l l i o, Saggio d'uno studio storico-critico sulla colonia e sul contadinaggio nel territorio di Ragusa ( 1873), 1518: () 10 15 . Knjievniku III (1866), 23.

    95 R s h e r, System der Volkswirtschaft 29, 206 ( 60 . 4).

    96 g i i , De la forme dite inokosna de la famille rurale chez les Serbes et les Croates, Paris 1884.

    . , . , , , , , . , , , , , . . , , , : , , .97 , 25100 , .98 , , , , .99

  • 60

    97 ' , . Strabo XI, . 501.

    98 i . . . XVIII, .

    99 W e s s e l y, Karanis und Soknopaiu Nesos: Denkschr. W. Akad. 47 (1902), 25 ( ).

    ,

    , . , 1262, 1617 ; , () , , , 23 , , , , . , XIII , .. (Vorkaufsrecht ).100

    100 Acta graeca. V, 43 (). . , } , . 9 (1904), 35, 172. . . 7 (1900), 160161 ( ).

    je

    : , , (casata), , ''Gemeinderschaft'' , , , , '' '' (Gemeinhauserei), '''' (Mithauser), ''Vorhauser'', 1820.101 . XV .102

    101 G e o r g h n, Gemeinderschaft und Hausgenossenschaft, Zeitschrift fr vergleichende Rechtswissenschaft 13 (Stuttgart 1899). A l f o n s D o p s c h, Die altere Sozial- und Wirtschaftsverfassung der Alpenslawen (Weimar 1909) 147-172:

    102 , , 1439 ( ) ; '' '', Mon. hist. jur. VI, 135, 139. . 1490; . 3 9 ae , ib. VI, 346

    .103 , , 3050 ; , 50 .104

    103 K a r e l K a d l e c, Roddin nedil ili zdruha v prvu slovnskem, 1898, 136 . . 8o.

    104 h n, Reise durch die Gebiete des Drin . (. . Denkschr. der ph.-h. Kl. . 16) 331332. S t e i n m e t z, Ein Vorstoss in die nordalb. Alpen ( 1905), 12.

    , ()

    11105 , je , 14 , , , 30 . , , , (. ), , ; , , (falkare) ; '' (far), ".105

    105 W e i g a n d, Die Aromunen I (Leipzig 1895), 275, 303.

  • 61

    .

    . XIV , , , , XII , , , . , . , . (13301336) , 2000 ; : '' '' '' ''. - .106

    106 . (. . 24, 1891), 184 ., 230 . [ : . j , Die agrarrechtlichen Verhltnisse des mittelalterlichen Serbiens Jena 1903, 8, 311 . (Sammlung nat.-kon. und statist. Abti. des staatwiss. Seminars zu ll .S..40);. , Die serbische Hauskommunion (Zadruga) und ihre Bedeutung in der Vergangenheit und Gegenwart, Leipzig, Duncker & Humblot, 1903, 80 87 .].

    , 711

    , 1316, . ; 20 je , (), . , , . , . , . 19 182, 17 74. , je , , , , , .

    XIV , , , XI , , (), , , .107 , , (, ).108 , ().

    107 III, 3739.-

    108 15 (1862), 270.

    . , XV , (1419), , , , .109 ''villarum Lustie, Bogdassich et Liessevichi de comitatu Catari'' , (14621465), 10, 15, 20 , : ''che sono X, XV et XX et oltra persone in fameya".110

    109 . Perchino sello (: villa de Perchia) 1419 , , ''videlicet in una domo pater eorum et dicti tres fratres (Hostoia, Vuchaz, Mircho) et in alia unus alius frater, divisus ab eis''. , , je , , , , 1417, (Ser Johannes Lampre de Crieva), je ''filios Millen Nossan'' (villici ad polovicam), je . 23 . 1419: Lib. malef. 14171419, . . 1420,

  • 62

    : ''Homeni de Canal... intendendo insembre con lor fratelli e nepoti, che habiteseno in casa lor et non fosseno divisi''. Cons. maius 4. 1423 . .

    110 Lustia je 23 ville, Lessevichi 4, Bogdassichi 3, 900 (fuochi) 1000 . ., , paccho CCIII.

    je , ,

    , .111 , , , .112

    111 . . 247248. , . aa , . , I, 481.

    112 J. P e i s k e r, Zeitschr. f. Sozial- und Wirtschaftsgeschichte 7 (1900), 211 263 , , 23 . , , . ,

    , , .

    . . , . , , , . ( . . - , ) , , , , . :

    1. , , ;113 2. ;114 3. , , ,

    1300, , je ''patrimonium''.115

    , '''' '''', , ,

    ( . , , ). , , : XV ,116 .117

    113 j XIV ., . T h a l l o c z y, . . . 18 (1906), 403 . = Wiss. Mitt. aus Bosnien II (1909), 239 . '' '' 1253 Mon. serb. 38. , j , Mon. serb. 4, . 7. Ddina , . 114 '' }'' , . 1. '''' 1496 Mon. serb. 541. , , I, 394. : , . Oina ddina : g d n, Arch. slav. Phil. 26 (1904), 105, 107.

    115 . ; . . = = - , . 1159, 3235; '''' . , , . XV, 306; . .

  • 63

    , . B e r n e k e r, Slaw. etymolog. Wrterbuch (. 1,, Heidelberg 1908), 46 , ,'''', '' ''. (Rjenik jugosl. akad.) je je , (Etym. Wrterbuch) . , [. , '''' '''' , . 92 (1913). 210255 je ( = ) - . XIIIII , , , II 1301. , , , , je j ( 228229, 245). , . [. , . . . . CLXXVI ( 1951)].

    116 . 1391. Mon. serb. 217, 1460 Wiss.-Mitt. 3 (1895), 493.

    117 1497, Mon. hist. jur. VI, 418.

    , , , , , .118 , . '''', . je ; , nasldnic monen mo , moie .119

    118 , } . . 9 (1904), 112 .

    119 Bogdan, Arch. slav. Phil. 26 (1904), 105-103.

    XIVXV , : , je, , , , . je . , , , . (}) .120

    120 Arch. slav. Phil. 22 (1900), 209, . 159, 162.

    '' '', ''

    ''. , , , , , , . , . .121

    121 a f a i k, Pamtky2 101 (1348). XV, 310.

    . (1330) , : ''jep , ''; , , , , : '' ~ ~ "" 500 .122 (1349) . , , 30 , ( ) 3 .123

  • 64

    , , (), 1320.124 , XII , , , .

    122 , . 2. . . 12, 5556, 127. . , 74 . 194.

    123 , . 108, 134.

    124 . , Wiss. Mitt, II.

    - , , . , , ''limitanei'', . VII , (''fundi limitrophi'' ) , . , , , 212 ( 72 ), 4 .125

    125 Z c h r i e v o n L i n g e n t h a l, Geschichte des griech.-rm. Rechtes, 3. . (Berlin 1892), 271 .

    XI , ,

    ( ), provedimentum, provisio. , , () . , , . je ( ); ; , . XIII , . , '''' , , () 3 4 . (), , , , .126 (), , je XIV , () . , 115 , 146 , je 567 .127 , (), , , je , 1348, , .128

    126 , } . . 9 (1904), 141, 217.

    127 . i , i }i XIV . 1883. III, 4046.

    128 . 1348 N. , 2 (19), 6061.

    1300.129 . , , , , , . . , , , . ,

  • 65

    . 12991300 II. . ;130 , , '' '' '' '', .

    129 , i i, i . . , . 1868, 1, 227232. . , i i. . . . . 1874 . 6. i , i i i. }} . . , . 1883, 132. . , , 1 (1887), 1102. , , je L u d w i g G u m p l o w i c z, Chorwaci i Serbowie ( 1902), . 25 . Frone, baszta (). [. , (. . . ( 1951)].

    130 44, 21. , je, ,

    ; , , . '' '', , . , , , ().131 , , .

    131 . 59, 68, 106. . .

    , .132 1416 (villa), , ''proniario'' ''cavo'' , , .133

    132 . III, . 66 , , , 1500 ( ), , , 1000. () (1344), .

    133 , 1416 Petrus de Sancto Odorico de Parma, 127 ., . . S. Lj u b i , Skadarski zemljinik od god. 1416, Starine 14 (1882), 1057, . je . , i i i . }, 1871. . , . . , 99102.

    je , . ;

    . , , , . , , , , () .; , , , . je ''comandador'', . (proniario r patrimonio) , (dare villam in pronia) (ducale). je , . , , , je

  • 66

    . , , 150 , je 500 , , .134 , , .135

    134 , . . 127. .

    135 , ''qui habent aliquas pronias ( .), propter quas tempore dominorum, qui dominabantur dictis civitatibus, tenebantur equitare et facere certas angarias'', 9 1400 : Lj u b i IV, 422, . 583. 6 1403 (comes) , ''quod nos provideamus de proniariis, in faciendo singulo anno sibi fieri aliquod donum in pannis, ubi erat consuetudo sua tempore aliorum dominorum, ut sint magis fideles''. Misti vol. 46, f. 81 t., . . ''Jura proniarii'' 1444, Starine XIV, 5657.

    . . ( ) , . . .

    , . .1 : , , , , , , (Longo), .2 je , III , , .3 , : , , , , , .4

    1 , , . 58 (1900), 3247 . 123124.

    2 . 13541372: XI 8 .

    3 , } . . 9 (1904), 98, 109.

    4 , . 139. , ,

    . - ; . , XIXII , , . , , , je , . , . XII . je . , , , . (1278 1285)

  • 67

    (1082 .). (. 11) , XIII , . , , , , .5 je I, ; 1268, ''magister tavernicorum''. .6 .7 , . , , XIV , .8

    5 . Starine IX, 90. . 165.

    6 ''Duos barones, videlicet generum eiusdem Wros et filium magistri tavernicorum suorum''. Fejer V, 2 . 490.

    7 . 222-223.

    8 . . . 242244,

    , , . , 1330, , 1374, ( ).9 (Povicha) . , 1342 1397, , .10 (.1435) , , , 1375 .11 , , , , , , .

    9 , I . 58, 143.

    10 Arch. slav. Phil. 22 (1900), 185 .

    11 13731379: Mon. serb. 184, , II 27, XI, 38.

    , , , , (barones) (milites) . , '' ''. XIIIXIV , .12

    (. , )13. , XIIIXV , ; . '''' () '''' (), '''' ''''.

    12 . Rjenik jugosl. akad. 109, 290, 308; III, 38. '''' '''', 92(1913), 248255. , je , ( ). je , - . , , 1340.

    13 : 1071 Duimas Uulastelin , R k i, Doc. 89.

  • 68

    je, , III .14 , , , , , '' '' . ''signum dominii'', , , , je , je , (. 13). ( ) , , , .15

    14 ; . 62, 152.

    15 . 48, 108. , , 1508 '''', . , 1487, , ''signum dominii''. B o g d a n, ber die rumnischen Knesen, Arch. slav. Phil. 26 (1904), 102.

    , ,

    .16 ( 1220) , : , , ; ; '' '' .17 , , : , ( ) .18

    16 . 10, . 12, . (o ).

    17 n. serb. 1415. , , , 22 1366, : ''r Miloseuich de Melita, voinich de ara dicte insule, retulit se de mandato dominationis Ragusii posuisse Francischinum de Pola, maritum Marusse de Ninoslavo de Vladimiro vigore cuiusdam sententie'' etc. ''in tenutam el corporalem possessionem'' ''terris que vocantur poi Georgii. de Vladimiro'' (Diversa Cancellarie 1364, . .). , XIIIXIV ., , , Symonis de Grupsa 12821329.

    18 , . 61 (... ).

    1300 , , , '' '', ''zentilotto''; .19 ; ''''.20 , , , . , , , .

    19 . . Arch. slav. Phil. 22 (1900), 214. 20 n. serb. . 16, . 20 '' ''. ib. , , Monumenta illyrica ( 1839, ) . 8, . 35, ( ). , II III. }}, , je : , , 1350 , n. Rag. II, 106.

    : ,

    () , , , 100 , , , , , .21 ,

  • 69

    II, ( ), ( ) .22

    21 , . 50,''55.

    22 , . 152.

    ; , , . , . ; , , .23

    , , , (dominus) . .24

    23 je , , , , 1343 . i , 3940. je , 13491350, ( ) , . , , . , III, . 2. , , . . '' '' , , ; '''' 15 (1862), 272, 305.

    24 : III, 36 .

    . . ''nobiles'' , XI , , 1300; , , .25 , . , . ser, XIV . . XI je . , (de Crossio) , 1250, , , . , XV .26

    25 Rom. Dalm. I, 74 (Denkschr. Wr.-Akad., . 48, 1907).

    26 j Rom. Dalm. I, 9597.

  • 70

    ) ( 1219), ( 1346). , . ; . : . . ; , . XIV . '' '' . . : . , . . ) ; XIII . , XIV . . ; . , , . . . , III . ; , . Santa Chiara . . ) () .

    je . je ; . , .

    . , , , (1219). , , . , , , , , . .1

    1 221. 1260, . t i t, }i . . 8 (1903), 163171. . . 169170.

    je : '' ~

    } ''. '' '' (). , je , , . ''. '', , ''" }''. , . , I, III., ; , , , , , , . . , , . XIII . . . II (1337 .), , je, , . I je , . I je, I (1276).

    ,2 , , , . , .

  • 71

    2 , , . , , . 1 (1906) 4 (1909), . [ , . (. . ( 1950), 119-124)].

    je , '' ''. , XIII ,

    , . , I; I; , ( , , , Forno) , . , , , . , , . , , , - I. , . , , , .3 , 13 . ; je, 1301, , ''dominum archiepiscopum de Rasa'' .4

    3 ( . 1858). . . j , - , 1872, 2, 190285 ( ). 18 (1898), 118 ., 145 . , . , Revue slave 1 (Paris 1906) [. , . ( 1934). . - , (. . . ( 1946) . 9 . 137141). [. , , 248253].

    4 Mon. Rag. V, 12.

    , ., 1254 1342. , , , I . , II . ( , ~).5

    5 287. . . J 4446. [. j . II II (1263-1326) . CLIII ( 1933), 4178. . , ( . . . XVX