80351593 amerikan efsanesi roger garaudy

7/31/2019 80351593 Amerikan Efsanesi Roger GARAUDY

http://slidepdf.com/reader/full/80351593-amerikan-efsanesi-roger-garaudy 1/144



Amerikan Efsanesi ABD'nin Dünyayı Yönetme Felsefesi

ROGER GARAUDY

17 Temmuz 1913'te Marsilya'da doğdu. 1952 yılınd

SorbonneÜniversitesi'den edebiyat dalında, 1954 yılında dSSCB BilimlerAkademisi'nden bilim dalında doktounvanını aldı. Bir araMarksist inceleme ve AraştırmalaMerkezi müdürlüğü yaptı.Fransız Komünist Partisi'ndzirveye tırmanmışken makama değil, vicdan ve aklınıesine kulak vererek bu kuruluştan koptu.

Fransız Parlamentosu'nda milletvekili, Millet Meclisi BaşkaYardımcısı, Milli Eğitim Komisyonu Üyesi ve Senatörolaragörev yaptı. Daha sonra üniversitedeki profesörlüğündöndü. Emekliye ayrıldıktan sonra telif çalışmalarına hı

verdi.

Her biri dünya çapında yankılar uyandıran eserleri yanın-dapek çok ülkede konferanslar verdi. Basın yayın kuruuşlarında yayınlanan bildirileriyle milletlerarası siyaset v

yanlış tutumlar konusunda görüşlerini sık sık kamuoyunduyurdu.

Çağımızın yetiştirdiği dev düşünürlerden biri olan RogeGaraudy (Roje Garodi), islâm'ı seçip Filistin halkınıhaklarını İsrail'e karşı savunmaya başladıktan sonra, Batbasın ve yayın organları tarafından dışlandı. Dah



önceleriher hafta ya bir gazete veya bir dergi, yahut bieleviz-yon veya bir radyo istasyonunun en kıymetli ve e

aranan misafiri olurken, Müslüman olmasından ve İsrail zulmüne karşı çıkışından itibaren Avrupa ve Amerika kitlletişim araçları kendisini tam bir sükût ambargosuna tabuttu-lar. Kendisinden tek satırla, tek kelimeyle dah

bahsetmez vekendisine söz hakkı vermez oldular.

Vatanı Fransa'da ve Amerika ile birlikte bütün Avrupülkele-rinde kitapları da gizli güçler tarafından fiileyasaklandığı veartık eserleriyle dahi okuruna ulaşamadığ

hâlde, onca ilerle-miş yaşına rağmen Garaudy, bitmeükenmek bilmez birenerji ve umutsuzluk nedir bilmeyen biman gücüyle çalışma-lannı sürdürüyor.

Düşünürümüz seçkin ve çok kültürlü bir kesime hitaetmesi-ne rağmen, yirmiyi aşkın dile çevrilen eserleriyledünya aydın-ları arasında çok geniş bir kitle tarafındaanınmakta ve okun-maktadır.

Garaudy'nin eserleri ile ilgili geniş bilgi kitabın sonundveril-miştir.

ROGER GARAUDY

merikanEfsanesi

BD'nin Dünyayı Yönetme Felsefesi ÇevirenCemal Aydın

Eserin Fransızca adı: Le Mythe Americain



Bu eseryazarın mütercime verdiği özel yazılıizinle dilimizeçevrilmiştir.

çindekilerkura 9ntiamerikancılık Nedir? 11merikan Siyasetininurucu Efsaneleri 15

e Yapmalı? 73merikan Ekonomisininrformansı Efsaneleri 77

kler 85urbo Kapitalizm87

taptan Seçmeler 89üreselleşme 92üyük İkilem 97araudy ile Röportaj 99rail Amerika'nın Sömürgesidir 103

merikan Hegemonyasının Âmentüsü .... 121erör, Güçlü Devletlerin Silâhıdır 125

Okura



Kendisiyle defalarca yüz yüze görüşmüş, kitaplarını tercümetmiş olduğum Garaudy'nin Amerika'ya şid-detle karşçıkışını biraz abartılı buluyor, bunu Fransız aydını fantezisolarak görüyor, yazdıklarına ve söyle-diklerine inanmakthtiyatlı davranıyordum. Öte yan-dan, Noam Chomsky'ni

pek çok kaynak da göstere-rek anlattığı Amerikaacımasızlığı ve vahşeti de bana biraz zorlama, tek boyutlu vfazlaca militan bir bakış gibi görünüyordu. Fakamilletimizin yüzakı, bütün dünya bilim çevrelerinimrendiği ve çoğu zaman da kıskandığı çok yönlü bilim

adamımız Prof. Dr. Oktay Sinanoğlu'nun "Türk Aynştaynı Oktay Sinanoğlu Kita-bini okuyunca anladım ki GaraudAmerika ile ilgili her sözünde yerden göğe kadar haklıdır.

Bu kısa sunuşumda okura sadece iki hatırlatmada bu-lunmastiyorum. Birincisi, bu kitabı Amerikan düşma-nı olalım

diye değil, sadece Amerika'nın dünyaya ve bizlere bakışınasıl niyetinin ne olduğunu anlayalım ve ona göre tedbirimizalalım diye tercüme ettim. Çünkü bu kitap, kendi dışındakdünya milletleri için Ameri-ka'nın neler düşündüğünü bütüçıplaklığıyla gözler önüne seriyor. Amerika'nın hayatt

kalma ve dünyaya hükümran olma felsefesinin temellerinbir bir onaya döküyor. İkincisi,Sinanoğlu'nun yukarıda adını andığım kitabını bu eserdekbilgilerin test edilmesi bakımından olsun dikkatlicokunmasını tavsiye ediyorum.

Eserin sonuna konuyla doğrudan ilgisi olduğu için RogeGaraudy (Roje Garaudy) ile 2001 yılı Temmuz ayınd



Paris'te yaptığımız bir konuşmayı ve Noam Chomsky'nin 1Eylül hâdiselerinden hareketle Ameri-ka'yı eleştiren byazısını eklemeyi gerekli gördük. Garaudy'nin bu özlü vçarpıcı incelemesi, ayrıca Edward N. Luttwak'ın "Le turbcapitalisme / Turbo Kapita-lizm" kitabından yaptığı özekadar, diğer ekler de okura dünyamızın içinde bulunduğdurum hakkında doyurucu bilgiler verecektir.

Cemal Aydın Sultanahmet, 15.02.2002

Antiamerikancılık Nedir?



Antiamerikancılık (anti-americanisnsme= Ameri-kancılıkarşıtlığı, Amerikan hayranlığına karşı çık-ma, Amerikaistemi ve dünya görüşüne karşı ol-ma) ne bi

milliyetçiliktir, ne bir ırkçılık türü; ne de başkasını, başka binsanı veya başka bir halkı red şekillerinden biridir

Antiamerikancılık; bir siste-me, bir insan anlayışına ve bihayat tarzına karşı mücadeledir.

Tarihî açıdan Antiamerikancılık, günümüzde AmerikBirleşik Devletleri'nin başında bulunan si-yasî, malî v

askerî oligarşinin gücünün bu anlayışı dünyaya zorla kabuettirmeye yeltendiği bir kıtanın içinde doğmuştur. ElbettABD böyle bir zihniyeti ancak pek çok ülke yöneticilerinişgüzarlığı ve kul-köleleliği sayesinde gerçekleştirebilmiş v

ger-çekleştirebilecektir.

Bilhassa "Antiamerikancılık" ile yabancı düş-manlığınbirbirine karıştırmak niyetindeki kimse-lere karşı daha daçık ve net olması bakımından hemen belirtelim ki: Ben bihayat tarzını ve bir dünya anlayışını ifade eden "Amerikan Amerikalı" kelimesiyle, Amerika'da doğmuş veya 1620'de

tibaren "Mayflower*"la Amerika'ya göç etmiş ve orada bhem sömürgeci hem de (kökenlerine göre) ırkçı, (tarihleringöre de) hükmedici ve bezirgan sistemi kurmuş olakimselerle alâkalı her türlü coğrafî veya etnik anlamkastetmiyorum; tam aksine ben, dünya ülkelerinde bmodel"i halka dayatmak isteyen bütün kimseler

Amerikan / Amerikalı" adını veriyorum. Bu modelin temeözelliği, ekonomi ve pazarın toplumun hizmetinde olmas



değil de, toplumun tamamının ekonominin ve pazarıgereklerine boyun eğmesidir.

Bayan Thatcher ve Tony Blair, Chirac ve Jospin, ("paza

karşısında devletlerinin silinmesiyle de") Schroeder, Solanve onların "çete"sinden daha niceleri; en az Clinton veyMadam Albright, Kissinger veya Brezezinsky kadaAmerikan"dırlar.

şte bizim "antiamerikancılık"ımızın esası budur: Yanantiamerikancılık, bir sistemi ve o sistemin yöneticilerinhedef alıyor, ayrıca büyük çoğunluğu itibariyle, tıpkı bizlegibi, aynı "sistem"in kurbanı olan Amerikan halkını dondan kurtarma mücadelesi veriyor.

Demek ki bizler her yerdeki amerikancılıkla ve hatta bazeliklerimize kadar işlemiş olan bu anlayışla mücadele etme

zorundayız. Zira bu sistem, ileriki sayfalarda göstereceğimiüzere, eğer evrensel bir başarıya ulaşacak olursa, bizlerdünya çapında bir intihara ve insanın helâkına, hayatımızıve ortak tarihimizin beşerî ve ilâhî mânâsını arama çabasını

ortadan kalkmasına sebep olacaktır.

* (Mayıs Çiçeği), Southampton'dan 102 göçmenle yolçıkan (6 Eylül 1620) gemi. Yolculardan 41 İngiliz püritenbir antlaşma ile (Mayflower compact) ilkelerini kalem

aldıktan sonra Cod burnu yakınında gemiden indiler ve NewEngland'da Playmouth'u kurdular. Çev.



Bu amerikancılık, bu ismi bir halkın veya bir milletin özebir kusurundan değil, aksine iki Dünya Savaşı sayesindbugün en büyük zenginliği ve en büyük gücü elinde tuta

Amerika Birleşik Devletlerinin siyasetine yön veren askerîınaî kompleksten alıyor.

Bizim tahlilimizin konusu, amerikancılığın doğuşunugelişme safhalarını araştırıp ortaya koymaktır. Ayrıca, şayeapmalarını durdurmanın yollarını bulamazsak -ki burada bi

bunu deneyeceğiz-, kırılmış bir dünyanın çatışmalararasında, bizi uçuruma sürükleyecek olan bu sistemiimdiki safhasını gözler önüne sermektir.

Amerikan Siyasetinin Kurucu Efsaneleri

Sömürgecilik, sistemli olarak tanımadığı ve binlerce yıldıoraları şenlendiren parlak medeniyetleri yıkıp yok ettiği içiYeni Dünya" adı verilen o kıtanın Güney yarım

Christophe Colomb'un gelişinin ardından Amerika'ya ilpapaz olarak gönderilen ve daha sonra piskopos rütbesin

yükseltilen Bartolome de las Casas'ın "Kızılderililerimhası*" kitabında "Barbarlık Avrupa'dan gelmiştireklinde ifade ettiği gibi, daha önce de tıpkı şimdiki gib

yıkımlar görmüştü.Sömürgecilik Kuzey Amerika'ya, Meksika'nın ötelerine, yen

bir şekil altında girdi. Baskı ve zulümlerden kaçaKalvinizm-Püritenizm** mezhepli bir İngiliz göçmen grub



620'de Massachussetts'e ayak bastığında, asıl görevleriniyeni bir dünya kurmak olduğunu düşünüyorlardı. İki asıonra Amerika Birleşik Devletleri'nin kurucuları olan bömürgeci yerleşimciler, hiçbir tarihî geçmişlerinin olmadığ

bir memlekete iyice yerleşip kök salarken bir de kendilerçin bir efsane uydurdular:

* Türkçe çevirisi, Şule Yayınları, İst.

**Kalvinizm: Calvin (1509 - 1554) tarafından yorumlanaHıristiyanlık akidesi; Püritenizm: Calvin'den de etkilenen veğlencelere sırt dönüp sıkı dindarca yaşamaya önem vereve kendileri gibi olmayanları hor gören kimselerin mezhebÇev.

Onların İngiltere'den göçleri, Kutsal Kitab'a dayalı yeni biÇıkış*" idi. Amerika, Allah'ın Hükümranlığı'nı tesis etmeçin "Vaad Edilmiş Toprak**"tı. Kızılderilileri avlamayı v

yerli halkın topraklarını çalmayı haklı göstermek için hep blâhî görevi ileri sürdüler ve Ye-şu Peygamber'in Kitab

Mukaddes'te anlatılan örneğini ve onun "kutsal imh

hareketlerini***" esas aldılar. Nitekim onlardan biri ayneöyle yazmıştı: "Allah'ın yerleşimcileri savaşa çağırdığ

aşikârdır... Kuvvetle muhtemeldir ki Kızılderililer de, İsrail'karşı birlik kuran eski Amelika ve Filistin kabilelerinibenzerleridir." Truman Nelson, "The puritans oMassachusetts: From Egypt to the Promise Land Massachusetts Püritenleri: Mısır'dan Vaad EdilmiTopraklara." (Judaism, c. XVI, 2, 1967). "Vaad Edilmi



Toprak" işte o andan itibaren "fethedilmiş toprak" anlamıngelmeye başladı. Bu soygun ve katliâm uygulaması onlarıdinî anlayışıyla çelişmiyordu, çünkü zafer kazanmak kadazenginleşmek de onlara göre ilâhî lütfün bir işaretiydi.

Bu insanlar İngiltere'den bağımsızlıklarını ilân ettiklerırada, ABD'nin kurucusu Georges Washington, Başka

olarak yaptığı ilk konuşmasında, Amerikan siyasetinigünümüze kadar devam edip gelecek olan ana prensibinin emükemmel formülünü vermişti: "İnsanların işlerine yö

veren o görünmez ele hiçbir halk, Amerika BirleşiDevletleri halkından daha fazla şükretmek ve ibadet etmeklyükümlü değildir. Millî bağımsızlık yolunda AmerikBirleşik Devletleri'ne attırılan her adım, ilâhî müdahalenidamgasını taşıyor görünmektedir."

* Kitabı Mukaddes'in ilk beş temel kitabının ikincisi. HzMusa'nın Firavunla mücadelesini ve özelliklsrailoğullarının Mısır'dan "Çıkış"nı ve Sina'ya gidişin

anlatır. Çev. ** Tıpkı Yahudilere Nil'den Fırat'a kadar olayerlerin vaad edilmesi gibi. Çev.

*** Kitabı Mukaddes'in Türkçesinin Yeşu bölümünde, Yeşönderliğindeki Yahudilerin bir çok şehirleri aldıkları, halkınkatliama tabi tuttukları, çok kan döktükleri, yer ve kişi adlada verilerek uzun uzun anlatılır. Ayrıca Yeşu'nun şu ifades

birkaç defa tekrarlanır: "Sizin için cenk eden AllahınıRabdir." Çev.



"Görünmez el", Adam Smith*'in kendi iktisat teorisinparlak bir şekilde tamamlamak için bulduğu bir tabirdirBuna göre, eğer her fert kendi şahsî menfaati peşind

koşarsa, genel menfaat gerçekleşmiş olur. Bir "görünmeel"bu ahengi gerçekleştirir.

Washington, bu "görünmez el"de ferdî menfaatler ile genemenfaat arasındaki ahengin temel kanunuyla berabeAllah'ın lütufkâr bir müdahalesini de görmektedir.

Halefi John Adams 1765'te şunları yazıyordu: "BeAmerika'nın kuruluşunu, insanlığın hâlâ köleliğe mahkûmdurumda bulunan kısmını hürriyete kavuşturmak vaydınlatmak üzere tasarlanmış, bir ilâhî inayetin eseri olaragöre gelmişimdir." 19. yüzyılda ise Herman Melvil şöyl

diyordu: "Biz Amerikalılar, özel bir halkız, seçkin bir halkızzamanımızın İsrailoğullarıyız; hürriyetlerin (kutsalandığını bizler taşıyoruz." (America as a civilization / Bi

Medeniyet Olarak Amerika, s. 893)

Günümüze kadar bu iman esası ile o imanı temellendireniyâd edile gelmesi manidardır: Her doların üzerindWashington'un resmi ile şu şaşırtıcı slogan yanyanbasılmaktadır: "IN GOD WE TRUST" (Biz Allah'güveniriz).



Bu durum artık "seçilmiş halk"ın yeni siyasetinin değişmegenel eğilimi olacaktır: Allah ve dolar iktidarın ikmemesidir.

*Adam Smith (1723-1790), "Milletlerin Zenginliği" (Anquiry in o the nature and causes of the wealth of nationkitabıyla iktiat teorisini kuran İskoçyalı iktisatçı. Çev.

Washington'dan sonra Amerika Birleşik Devletlerbaşkanlığına gelen John Adams şu iddiasını açıkça savunurAmerika, insanın kendi kimlik ve kişiliğine kavuşacağ

mekân olması için Yüce Allah tarafından yaratılmıştır.Autobiographie, c. I, s. 282).

Amerika federasyonunun, din adamı Dana gibi, ileorisyenleri, Yeni Devlet'in bu ilâhî yönüne sık sık vurg

yapmışlardır: "Kesinlikle Yüce Allah tarafından kurulmulk hükümet şekli îbrânilerinkidir. Bu hükümet başındYehova'nın bulunduğu birleşik bir cumhuriyetti." (DanaSermons / Vaazlar, s. 17).

Amerika Birleşik Devletleri'nin üçüncü Başkanı Jefferson dkendi halkının "Allah'ın seçilmiş halkı" olduğunu ilâedecektir (Virjinya eyaleti üzerine notlar. Bölüm 19).

Başkan Nixon da, tıpkı iki asır önceki gibi, şöyle diyecektirAllah, Amerika'yla birliktedir. Allah, Amerika'nın dünyay

yönetmesini istiyor."



Başkalarının sırtından geçinmelerini haklı göstermek içibütün Amerikan Başkanları aynı lâfları edeceklerdir.

Dile getirdikleri bu inanç ifadesi ile bilfiil uygulamalar

arasındaki tezat, Amerikan siyasetinin değişmez bir esasıdırMeselâ Mac Kinley Filipinleri "yükseltmekmedenîleştirmek ve hıristiyanlaştırmak" için oraları fethgidiyordu.

Pek çoğu arasından işte bir örnek: 1912'de, Meksika'yı istileden Başkan Taft* şu beyanatı veriyordu: "Meksikhükümeti İsrail'de bir Tanrı bulunduğunu ve O'na itaaetmenin bir vazife olduğunu anlayıncaya kadar, halkımızı vonun Meksika'daki mülklerini korumaya mecburum."

William Howard Taft, 1909-1913 yılları arasında ABDbaşkanlığı yapmış bir siyasetçidir (Çev.).

Kendisini yöneten oligarşilere göre, Amerika hep ilâhnayet'in silâhlı kolu olarak kaldığı için, Washington'da

Clinton'a söylem hiç değişmedi.

Viet-nam savaşının en civcivli zamanında New YorBaşpiskoposu Kardinal Spellman, "Amerika'ya ve Allah'nanan" bütün kimseler adına konuşmak üzere Saygon'

gidiyor ve Viet-nam'da katliam yapanlara "Sizler (Hazretisa'nın askerlerisiniz!" diyordu.



Hem hükümetlerin sübvansiyonları, hem de devletin dıülkelere silâh satımı için araştırma ve savaş sanayiingeliştirmeyi finanse etmesi sayesinde, aşırı silâhlanma vilâh ticareti, ülke ihracatının en parlak sektörü hâlin

gelmiştir. Amerika Birleşik Devletleri'nin "ekonomiefahının"en etkili dayanağı olan bu aşırı silâhlanma ve silâicaretini haklı çıkarmak için, bugün bile, Pentagon'un (ABD

Savunma Bakanlığı'nın) ideologu Samuel HuntingtonMedeniyetler Çatışması" kitabında, ABD'nin aslında düny

hegemonyası kurma gayesi güden böylesi projelerin

Yahudi-Hıristiyan medeniyetini İslâm-Konfüçyüs gizttifakı" ile karşı karşıya getirerek dinî bir haçlı seferkılığına sokup tanınmaz hâle getirmektedir.

Politikacılar, medya ve onların elebaşıları, bu efsanelerarihî gerçekler elbisesi giydirerek halkı uyutma görevin

üstleniyorlar. Ve bu, tâ başlangıçtan beri böyle sürüp geliyorAmerikan siyasetinin ilk ve en kavrayışlı analistlerinden birolan Tocqueville çok önceden şu notu düşüyordu: "BütüAmerikalıların kendi dinlerine inanıp inanmadıklarınbilmiyorum, fakat onların cumhuriyet kurumlarının ayakt

kalması için dinin zorunlu olduğuna inandıklarındaeminim." Ve ilâve ediyordu: "Bazıları Hıristiyadogmalarına inandıkları için, diğerleri ise onlara inanmagörünmekten korktukları için bunları dile getiriyorla..Amerika Birleşik Devletleri'nde egemen olan dinî olandır

o yüzden de ikiyüzlülüğün ortak olması gerekir."



Alexis de Tocgueville, 1840'ta kaleme aldığı "La democratien Amerique / Amerika'da Demokrasi" kitabında bu törelerbağlılığı ve baş eğişi daha o zaman gözler önüne sermiştBen Amerika Birleşik Devletleri'ndeki kadar az düşünme vartışma hürriyeti olan başka bir ülke tanımıyorum."

858'de, ender muhaliflerden biri olan (Walden ya dOrmanda Hayat'ın yazarı) Henry David Thoreau şunlarkaleme alıyordu: "Basın hürriyetini kontrol etmek içikimsenin kanuna ihtiyacı yok. Bunu kendi kendisine yapıyo

zaten, hem de fazlasıyla. İfade edilebilecek şeylerle ilgili bimutabakata varmış olan bu topluluk, kendiliğinden bazesaslar belirlemiş ve bunlardan sapan herhangi bir kişiyaforoz etmeyi üstü örtülü olarak karara bağlamıştır. Öyle kbin kişide bir kişi bile farklı bir şey söylemeye cesareedemez. "Yöneticileri Amerikan vesayetini kabul etmiülkelerde bugün "tekçi düşünce" adı verilen şartlandırma vkamuoyunu yönlendirme, gerçek "amerikancılık'ıözelliklerinden biridir.

Mac Carthysme (Makkartizm), ortalığı kasıp kavurmak içi952'de Mac Carthy'inin gelmesini pek de öyle beklemed

Mac Carthy, atom enerjisi araştırmalarının öncülerinden birolan Oppenheimer gibi ülkenin en saygıdeğer entellektüellerarasında bile, bizzat Amerika içinde, "unamericanAmerikalı karşıtlığı veya Amerikalı olmayan) faaliyetlerzletmek suretiyle buna sadece "antiamerikancılık" etiketinakmış oldu o kadar.



ABD'nin zirvelerde olduğu bir dönemde ortaya çıkarılan vAmerikancılığın zıt kutbu olan bu anti-amerikancılık, tâ ilzamanlardaki engizisyoncu o aşırı dindarlığın (püritanizminmodern bir şekli idi. Nitekim Tocqueville'in bize naklettiğingöre, Connecticut'un kanun yapıcıları, 1640-1650 yıllarındakutsal kitaplar" dan çıkarılmış şu ceza yasasını yürürlüğ

koyuyorlardı: "Her kim ki Rab'dan başka bir İlâha tapacaolursa idam edilecektir."

Temel farklılık şudur ki, bugün aynı İlâh'a, başka "değerler"

daha doğrusu ticarî olanın dışındaki değerlerin yokluğunavunmak için, yani (ticaret) hürriyeti veya (oligarşilerin eon kaygısı olan) "insan hakları" için ibadet edilmektedir.

Bütün siyasetlerin en kanlısı olan Amerikan siyasetinin il

efsanesi işte bu bizler "seçilmiş halkız" efsanesidir. Befsane, üstün ırklar ve aşağı ırklar arasında bir hiyerarşkurarak, bütün milliyetçi ve sömürgeci zulümleri mazugöstermeye yarar. Bu efsaneden hareketle (diğer milletlerehükmetme "hakkı"nın ancak kendilerinde olduğunavunurlar. Ayrıca, o (iddia ettikleri) Allah tarafında

görevlendirildikleri bahanesiyle, kendilerini sadece insaradesiyle ortaya konmuş olan her türlü milletleraraskanunun (meselâ Birleşmiş Milletler kararlarının) üzerindgörürler. (İsrail devleti, Birleşmiş Milletlerin İsrail devleti illgili ilk kararına "paçavra" -tabir Ben Gourion'a aittir

nazarıyla bakıyordu. O karar, bu devleti kuran ve sınırların

belirleyen karardı. ABD de Yugoslavya'ya karşı sava



açarken hem halkların egemenliğine dair milletleraraskanunu çiğnemiş hem de BM'in kararına gerek görmemişti.)

Bu "seçkin halk" iddiasının Hitlerci yorumunun ne büyü

zulümlere yol açtığı, dünya çapında bir egemenlik kurarayeni bir adam " yaratma görevini üstlenmiş "seçkin Cermehalkı"nın, "âri ırk"ın üstünlüğünün yüceltilmesine nasürüklediği biliniyor. "Allah tarafından seçilmişliği" savuna

böylesi bir iddiaya Rousseau şu çok sert cevabını veriyorduO halde sizin ilâhınız bizim Allahımız değildir, diyeceğim

ben o çömezlere. Zira kendisine tek bir halkı seçmekle işbaşlayan bir ilâh, bütün insanların Allah'ı olamaz." (Emilekitap 4)

Amerikancılığın ikinci esası, Bağımsızlık Bildirisi'nden v

bu bildirinin "Washington'un tayin ettiği ilk maliye bakanAlexandre Hamilton'un yorumundan doğan esastır.

Gerçekte Adam Smith'in bir müridi olan Hamiltonmülkiyetin insanın "kutsal"bir hakkı olduğunu ve "görünmebir el" tarafından haberleri olmaksızın yönlendirilen kişisemenfaatlerin birbiriyle karşı karşıya geldikleri pazardgenel menfaate dönüştüklerini düşünüyordu. Onun için d

pazar, sosyal münasebetlerin tek düzenleyicisi oluyordu.Hamilton, Smith'den sadece bir noktada ayrılır. O ddevletin rolü meselesidir. Hamilton'a göre devlet, pazardak

ekabetin serbest işleyişinin zaruri olarak doğurduğu artaeşitsizlikleri hafifletmek için değil, aksine vergilerin



hafifletmek ve kendilerine azami yardımda veya kamiparişinde bulunmak suretiyle en rekabetçi teşebbüsleri

destekçisi olmak için müdahale etmelidir.

Özellikle Merkez Bankası, kuvvetlilerle zayıflar arasındakdevamlı çatışmaya müdahale etme ihtimali bulunan her türldemokratik kontrolden uzak tutularak özerk bir statüdeyararlanmalıdır.

Georges Washington emekliye ayrılırken millete yaptığ

veda konuşmasında kendisine ilham kaynağı olacak kadaGeorges Washington'a yakın olan)

Hamilton'un doktrininin en dikkat çeken özelliklerinden biristemin motor unsuru olarak rüşvetçiliğe / yolsuzluğ

corruption) üstün bir yer vermesidir. Çünkü rüşvetçiliistemin motoru olan kişisel çıkarı aramada önemli biahriktir.

Muzaffer "Amerikancılığın", yani "pazar tek tanrıcılığınıngünümüze kadar süregelen özelliği, pazar ekonomisinizorunlu ve tabiî varış noktası olan rüşvetçiliğin bu rolüistemin mantıkî, kaçınılmaz bir sonucu olarak kabu

ediliyor.

Alain Cotta, "Le capitalisme dans tous ses etats / Bütü

Yönleriyle Kapitalizm" kitabında bu sistemin mantığınöyle anlatır: "Rüşvetçiliğin yükselişi, finans ve medy



faaliyetlerinin artmasından ayrılmaz. Enformasyon, heürden malî operasyonlar aracılığıyla -özellikle d

birleşmeler, satın almalar ve borsada şirket hisselerini argibi yollarla- bütün bir hayat boyunca sıkı çalışma pahasınelde edilmesi imkânsız bir serveti birkaç dakikada sağlammkânı verdiğinde, böylesi bir serveti satmak ve satın alma

oldukça cazip bir hâl alır." (Alain Cotta, Le capitalisme danous ses etats / Bütün Yönleriyle Kapitalizm, Fayard

Yayınları, 1991)

Yazar şunu da ekler: "Ticaret ekonomisi ancak bu otantipazarın gelişmesiyle desteklenebilir... Velhasıl rüşvetçilikplâna benzer bir rol oynar."Noam Chomsky*, Amerika'nın "demokrasiyi, yani "açıkoplumları savunma iddiasındaki dış politikasının teme

hedefini mükemmel bir şekilde tarif etmiştir:

ABD'nin dış politikası, içinde Amerikan şirketlerinigelişip büyüyebilecekleri milletlerarası bir düzen kurmak vdevam ettirmek için tasarlanmıştır.

* Chomsky'nin 11 Eylül saldırıları ve Amerika'nın tutumle ilgili görüşleri için kitabın sonundaki eklere bakınız. Çev

Bu, bir 'açık toplumlar' dünyası olacaktır. Açık toplumla

demek, verimli yatırımlara açık, ihracat pazarınıyayılmasına ve sermaye transferine, ayrıca insanî ve madd



kaynakların Amerikan şirketleri ve onların yerel şubelerarafından sömürülmesine elverişli olan toplumlar demektir

Terimin gerçek anlamıyla 'açık toplumlar', ABD'niekonomik nüfuzuna ve siyasî kontrolüne açık olaoplumlardır."

Amerikanlaştırma"nın belli başlı unsurları işte bunlardır.

1- Üzerinde Allah'ın cennetini gerçekleştirmek için dünyayhükmetmenin "apaçık alınyazısını" kendisinde taşıyaseçilmiş halk" olma kanaati.

2- Bu ilâhî seçimin işaretinin başarı ve zafer olduğuna kesinanç. Bunun tezahürü ise zenginliktir. Bu sistemi

başlangıcında yer alan Hamilton'un anlayışına göre de zenginliğe ulaşmak için "kazananlar" tarafından hang

vasıtaların kullanıldığı önemli değildir.

3- Sosyal bir durumun ırk veya irsiyetten kaynaklanabaşlangıçtaki eşitsizlikleri, en güçlülere en zayıfları ezmmkânı vermek için "serbest mübadele" yi oyunun en etkil

kuralı hâline getirir.

4- Bundan da, Schlesinger'in ifadesiyle, ticarette başarınıahlâkî bir davranış " olduğu ve "kazananlar"ın, özellikle e

fazla kazananların bu sistemde takdis edilmeseler bile taltiedilmeleri gerektiği neticesi çıkar. Nitekim John Rockfelle

misyon"unu şöyle dile getiriyordu: "Bana bu serveti Allavermiştir... Para kazanma gücü Allah'ın bir lûtfudur... B



ûtfa mazhar olduğum için vazifemin daima daha fazlkazanmayı ve kazancımı vicdanımın emrettiği şekildnsanlık için harcamayı düşünüyorum."

Ferdî başarılarda olduğu gibi memleketin iktisadzaferlerinde de aynı dinî hava yayılır. Los Angeles'te, Mayı981'de, Beyaz Saray'ın himayesinde düzenlenen, 300 şirkeahibinin bir araya geldiği "İktisadî Kurtuluş ve Manev

Kurtuluş" konulu bir "seminer"de, Hilton oteller zincirinipatronu Nelson Hunt diyordu ki: "Ülkemiz için en önem

ey, manevî bir ortama sahip olmaktır. Böyle bir ortam bizekazanabilecek durumda olduğumuz parayı kazanma imkânverecektir." (Zikredildiği yer: Les Americains / AmerikalılarMazarine Yayınları, 1983)

Daha 1840'ta, ABD'nin ilk ve en basiretli gözlemcisTocqueville, "La democratie en Amerique / Amerika'dDemokrasi" kitabında, doğmakta olan devlette o zamanki bşleyişi şöyle tahlil ediyordu: "Para aşkının insanları

kalbinde böylesine büyük bir yer tuttuğu başka bir halanımıyorum." Ve ekliyordu: "Maceracılar ve spekülatö

kalabalığından oluşan bir halk." Bu ifade, bir halkın ırkçı bigözle değerlendirilmesi değil, aksine bir millet olmaktaziyade, Tocqueville'in söylediği gibi, ortak bir tarihleri-vkültürleri olmayan bir göçmenler "yığını" olan bir "millefidoğuşunun tarihî şartlarının apaçık bir gözlemi idi.



Menşeleri ne olursa olsun bu insanlar, büyük çoğunluğtibariyle, iş bulmak ve para kazanmak için gelmişlerdi.

rlandalı veya İtalyan, Meksikalı veya Çinli olan bu insanlar

bir araya getiren tek bağ, kendilerini işe alan bir firmadçalışanları birbirine bağlayan bağ ne ise o idi.

Hiçbir yerli kültür (asıl yerli halk dışlandığı için), böylköklerinden kopmuş bir yığına müşterek bir manevî hedeveremezdi.

"Allah tarafından seçilmiş olma" ve "apaçık alınyazısıefsaneleri gibi) kurucu efsanelerle maskelenmiş olsa bile, tbaşlangıcından itibaren ABD, sırf ekonomik ve teknolojiasyonaliteye göre düzenlenmiş bir örgütlenmedir. Fert b

örgüte, üretici veya tüketici, tarla açıcı ve spekülatör

oprağı, petrolü veya altını sahiplenmede bütün diğensanlara rakip soyguncu olarak katılır. Bunları yaparken dferdin tek gayesi, eşyayı satın alma gücünü miktabakımından alabildiğince artırmak ve, rüşvetçiliğe önceliveren Hamilton dogması uyarınca, icabında bunu insanlarüşvet vererek gerçekleştirmektir. Nihâî gaye ve hayatı

anlamı üzerindeki her türlü tefekküre bu sistemde kesinliklyer yoktur ve bunlar ancak çok küçük bir azınlığa has özebir mesele olarak kalır. Yine de bu çok küçük bir azınlıkYeni Darvinci bir evrenin manevî boşluğunun doğurduğortama kahramanca direnmektedir. Yeni Darvinci evrengelince, bu görüş, en parlak taraftarlarından birinin "pazarılâhî kanunları "adını verdiği şeye dayanmaktadır. (Edwar



N. Luttwak, Le Turbo Capitalisme / Turbo Kapitalizm, Odilacob Yayınları, 1999, s.94)

Güç ve zenginliğin ötesinde asıl o gaye yokluğu, sistemi

adece temel bir özelliği değildir, sistemin varlığını devamettirebilmesinin de bir şartıdır.

Luttwak, oldukça açık yüreklilik ve alaycılıkla hatırlatır kavunduğu (ve kapitalizmin gelişmesinin en son noktas

olan) rejimde, "kişinin tabiîliğinin kaybı bir bakıma kastidirŞuurun kasıtlı olarak uyurgezer bir yaşantıya terk edilmesgeriye kalan tek tercihtir. Üstün nitelikli girişimciler, öplândaki siyasetçiler ve diğer kazananlar için böylesi biyaşantı bir başarı garantisidir, zira onlar nihâî gayelerdüşünecek olurlarsa, kendi mahiyetlerim bozarlar... Turb

kapitalizm, pazarlar fethetmekle yetinmez, pazar kuşatmasınnsanî faaliyetin bütün alanlarına yayar." (adı geçen eser s285) Misal olarak da, pazarın icapları yüzünden nihâgayelerinden tamamen uzaklaşmış "güzel sanatlar, edebiyave spor"u gösteriyor: "(bunlar) ödeme yapabilecek bir halkıveya sponsorların dikkatini çekmek... kârı azamiy

yükseltecek bir gösteri olmak zorundadır". (A.g.e, s. 287)

Tam anlamıyla insanî veya ilâhî her türlü gayedeyoksunluk, bugün dünyaya egemen olan "Amerikancılık"ıen göze batan niteliğidir: Araçlarla amaçlar birbirin

karışmış, "niçin"in yerini "nasıl" almıştır. Bütün gayeleriyerine geçen bir vasıta olarak para, din hâline gelmiştir.



Bu hastalık (yani Amerikancılık) dünyayı istilâ etmiştirAntiamerikancılık" ise, bu hastalığa karşı bir mücadeledir

Biz bu hastalıktan kendisi de kurban durumuna düşmüş v

para babaları, siyasetçiler, askerler oligarşilerinin kurbanolmuş Amerikan halkını da şifaya kavuşturmak zorundayızBu oligarşiler o halka bu gayesiz hayatları, bu anlamsıiyaset ve tarihi dayatıyorlar, tıpkı bütün dünyaya dayatmay

çalıştıkları gibi.

Amerikancılığın en önemli dogması olan "pazar teanrıcılığı"nın şümullü bir tarifi, (tabiî bu, ekonomi politiğieğitimi konusundadır, fakat kültürün bütün sahaları için dgeçerli bir tariftir) iktisatçı Michel Albert tarafındaCapitalisme contre capitalisme / Kapitalizme Karş

Kapitalizm", (Seuil Yayınları, 1993,

. 230) adlı kitabında verilmiştir: "Felsefî meseleygayecilikten boşaltıp uzaklaştırmak, kafi bir zorunluluktur."

Amerikancılığın Tekvin'ini (Doğuşu'nu) araştırırkenAmerika Birleşik Devletleri'nin bağımsızlığını ilân etmede

önce, bir sömürge olduğunu unutmamalıyız. "Üstün ırk"ınyani oraya gelip yerleşen sömürgecinin temel ırkçılığınıçinde taşıdığı o bütün hususları da...

Aksi takdirde, sistemin temel çelişkisini anlayamayız. Yanbu sistem, "Beyaz ırk" lehinde mücerret evrensellik ilânlar

yaparken, niçin başkasını, Kızılderilileri veya özellikle dSiyahileri reddettiğini.



Zaten o yüzden, ekonomik "yarış"ın daha kalkış noktasındköklü bir eşitsizlik vardır.

Her şeyden önce, 1790 sayımlarına göre, -her türlü medenhaklardan dışlanmış- Siyahi köleler, 4 milyonluk nüfusuyüzde 17'sini oluşturur. Beyazlar arasında, sadece bir temisal verecek olursak, Boston'da, nüfusun en zengin yüzd0'u, (siyahi köleler dışındaki) yoksul işçiler v

denizcilerden meydana gelen halkın bütününün servetini8'de 5'ine sahiptir.

Köle edinmeyi haklı göstermek için çeşitli deliller vardırÖncelikle dinî: "Yeni Dünya"da "cennet" inşa etmek giblâhî bir projenin temsilcileri olarak gelenler için Amerika

yerlileri Hıristiyan olmadıklarına göre, Yeşu'nun Amalikalaryaptığı gibi imha edilmeleri uygun olan cehennemlikimselerdi.

Çok dar, basitten bileşiğe doğru tek çizgi hâlinde giden v

evrimci bir tarih anlayışına dayanan bir delil, bu dinî ispatıyerini alır veya daha ziyade buna ilâve edilir ki o da şudurAmerika'nın yerlisi, tıpkı "vahşi bir hayvan" gibi avlanarahayatını sürdürmektedir. "Tarımcılıkla yaşamak insan türünhastır; avcılıkla yaşamaksa hayvanlar âlemine özgüdür.Kutsal Kitap insana 'Sen toprağı işleyeceksin' demiştir.

nsanî hayatın ne olduğunun tek tarifi (onlara göre) budurBrackenbrige, Indian atrocities / Kızılderili Katliâmı,



782)*

Onların "cehennemlik" delili, şu ırkçı "barbar" delilinmükemmelen uyuyor. Değişmeden kalan tek şey, başkasın

kötü görerek onu ortadan kaldırma iradesidir.

Franklin, Kızılderililerin bir yandan ellerinden topraklarınalırken, bir yandan da yok oluşlarını çabuklaştırmak içionların alkolik olmaya teşvik edilmesini tavsiye ediyorduOnların topraklarının bir kısmını, yani bizim yerleşimimiz

daha elverişli kısımlarını terketmeye zorlamak gerektiğkanaatindeyim.

Bu dinî ve ırkçı efsaneler adına, Amerika Birleşik Devletler

bir "Kızılderili avı" ile tarihin en büyük "etnik temizlikeşebbüsünü başlattı. Kızılderili direnişi Wounded Knee'dek

Siyuların (Sioux) katliâmı ile ancak 1890'da askerî yöndekırılıp sona erdirilecektir. Aynı sömürgeci ve ırkçı kafaylbaşkasını reddediş, daha sonra, köle ticaretinin hızlartmasıyla Siyahları hedef alır.

Bu hususta da ilk önce Kutsal Kitap referans olarakullanılır. Massachusetts Yüce Divan'ında üye (SalemCadılarını mahkûm eden mahkeme başkanı) hakim SSewail, yine Kitabı Mukaddes'ten ve Aziz Pavlus'ta

Korentlilere 1. Mektup 12/13-26) Allah'ın köle edinmey



zin verdiğinin ve Siyahların, (Hz. Nuh'un oğlu) Ham'dalâhî gazabı miras aldıklarının delilini çıkarır.***

*Bilhassa bakınız: Elise Marienstrass, Les mythe

fondateurs de la nation americaine / Amerikan MilletiniKurucu Efsaneleri/complexe Yayınları, Brüksel, 1992.

**Thought in Indian treaties / Kızılderili AnlaşmalarındakDüşünceler ", American Museum, 1791.

***Samueln Sewall, The selling of Joseph / Yusuf'uSatılışı, s. 3-87, alıntılayan Marientrass (a.g.e, s. 237)

Daha sonra, "aydınlanma felsefesi"nin tesiriyle, köleciliaraftarları delillerini, tabiat kanunlarına ve Lock felsefesin

dayandırdılar.

En nihayet de, dinî kılıfa bürünen şu iktisadî delil ortayatıldı: "Buraya yerleşen bu topluluğu İlâhî inayet seçip tayietmiş ve iklimin sıcaklığına Zencilerin Beyazlardan dah

alışkın olmaları yüzünden de, Avrupalılara tercihen Siyahkölelerin burada çalışmasını istemiştir."

Gerçekten de bu köleler o toprakların değerlenmesinağladılar.

rkçı bir biyoloji, "yaratılışları gereği köleliğe elverişli bnsan ırkı"nın aşağılını ispat için takviyeye geldi.



Bütün insanların eşit haklara sahip" olduğunu ilân edeişgalci yerleşimciler tarafından hazırlanmış) Bağımsızlı

Bildirisi ile bir asırdan daha fazla süren şimdiki kölelik v

günümüze kadar gelen Siyahlara karşı yürütülen ayırımarasındaki çelişki gün gibi ortadadır. İki asır sonrasına, yanbugüne geldiğimizde ise, yine "insan haklarını savunmaadına, hava bombardımanlarıyla, açlıkla veya iktisadaltyapıların tahribiyle çocukların ve sivillerin katliâmdevam etmektedir.

Anayasa ve Anayasanın "özel kurumu" ile yurttaşlıfaaliyetlerine iştirak etmekten men edilmiş kölelerAristo'nun yirmi sekiz asır önce yazdığı gibi, "konuşaâletler"dir.

İnsan haklarî'ndan kasıt, Beyaz adamın haklarıdır vAmerika Birleşik Devletleri içindeki Beyaz adam isWasp"tır (White anglo - saxons protestants/ Beyaz Anglo

Sakson Protestanlar).

Birleşik Devletler'in oy hakkı, mülkiyet, silâh taşıma ile ilgilkölelik kanunları "ndan hiçbiri, Anayasa tarafında

yürürlükten kaldırılmadı.

Kızılderililere gelince, aynı ırkçı sebeplerden ötürü, onlavergi ödemedikleri için), resmen vatandaş kabul edilmezler



892 tarihli bir kanun "doğulu ırklar"ın dışarıdan ülkeygöçünü resmen kısıtlar.

19. yüzyıldan itibaren, (en güçsüzlerin en güçlülearafından bertaraf edilmesi demek olan) "Sosya

Darvincilik"in etkisi, ekonomik ve sosyal kriterler üzerinkurulmuş bu ayırımcılıkları alabildiğine genişletecektir.

Amerikancılığın yörüngesini çizmek demek, tıpkı Dante'niCehennem'inin iç içe "halkaları" şeklinde sıralanışı gibi, bisteme bağlılığın gitgide genişleyen bölgelerini çizip tesp

etmek demektir.*Birinci halka, Kuzey Amerika halkasıdır. YanKızılderilileri soykırıma tabi tutan "zorunlu etnik temizlikhalkasıdır. Böylece hem mısın ve buğdayıyla arazilerine

hem de petrolü ve altınıyla yeraltına sahip olunmuşturÜstelik ikinci halkaya, yani Orta Amerika ile GüneAmerika halkasına yaklaşmak için de gerekli olan temebirikim gerçekleştirilmiştir.

Bu ilk safhanın "meşru " hareket noktası, sembolik olarakAmerikan vatandaşlarına (yani menşele-'i ne olursa olsuyalnızca "Beyazlar"a) özel bir silah taşıma izni veren ikincAnayasa değişikliğidir.



*Bu değişik "halkalar" arasındaki Amerikan yayılmacılığkonusunda, Michel Bugnon-Mordant'ın şu eserinbakılabilir: L'Amérique totalitaire / Totaliter Amerika, FavrYayınları, Lozan, 1997

Esas itibariyle bu, "zararlılara" (yani Yerlilere) karşavunmaya ve onların imhasına yönelikti.

Bu düzenleme öylesine mühim ve hatta kutsal bir nitelikazanmıştı ki bugün Amerika'nın nüfusunu aşan sayıdak

200 milyondan fazla) bir miktara ulaşan silâhların serbesatışına izin veren o değişikliğe hâlâ el sürülememektedir.

Amerika'ya göç edenler dalgasıyla birlikte "Batı 'ya hücum "artan bir yoğunluk kazandı. Anavatanlarındakmahkemelerden kaçan sabıkalılardan tutun da, Avrupa'dak

Kutsal İttifak'ın zulmünden veya başka kıtalardakzorbalıklardan yakasını kurtaran siyasî göçmenlere kadauzanan karma karışık bir yığındı bu. Asıl büyük kitleyi dopraksız ve toprak edinme hırsıyla yanıp tutuşan köylülerşsiz işçiler, mevkilerini kaybetmiş düşkünler ve umutsuzla

oluşturuyordu. Bir de müflis spekülatörler veya her türlpini koparmış firariler...

Herkesin gücüne göre, sayıları az ve pek gülünç bir şekildilâhlanmış yerli halktan bir parsel koparabildiği devas

genişlikteki bir "Amerikan rüyasıydı"'bu. Son katliâmd

1890 Wounded Knee katliâmında) askerî yöndeezilmelerinin ve en insanlık dışı şartlarda toplu tehcirlerini



ardından, 1776'nın 600 bin Kızılderili'sinden 1910 yılındartık sadece 200 bin kişi kalabilmişti.

Kudurgan şiddet, ileride "top yekûn savaş" adı verilecek ola

harekâtı onlara karşı uygulayan Amerikalı generaSherman'ın "İyi bir Kızılderili ölmüş bir Kızılderili'dir" diyarif ettiği yerlilerin katliâmı ile de sınırlı kalmaz.

Kendilerine "tarla açıcılar" adını veren maceracıla

aralarında kavga ediyorlar ve ganimeti paylaşmak içinfert fert veya rakip çeteler hâlinde çarpışıyorlardı.

Aslında övünmek için yapılmış olan çok sayıdaki Amerikafilmi, kendileri için tabanca veya tüfeğin tek kanun ve teadalet olduğu bu çapulcuların o vahşi cangılının ne mene biey olduğunu bizlere apaçık göstermektedir.

Sınır" efsanesiyle hâlelenmiş Amerikan kahramanı imajşte böyle şekilleniyordu. Nitekim, fertler arasında olduğ

kadar devletler arasında da her zaman galip gelen bu şiddeti

imgesel imajı olan Tarzanlar ve James Bond'lar, sinemada Amerikan kahramanının ete kemiğe bürüneemsilcileridirler.

Sınır" kelimesinden Avrupalıların anladıkları il

Amerikalıların kastettikleri mânâ bir değildir. Amerikalılargöre bu, bir devletin (savaşların sonuçlarına bağlı olara



değişmeler gösteren) hudutlarının kadastro çizgisi değildirOnlar için, istilâcılar Pasifik Okyanusuna varıp dayanıncaykadar devam eden ve ancak o zaman "sınırın kapanışı "nlân ettikleri sürekli yer değiştiren bir çizgidir. Üstelik ınır, insan "insanın kurdu" olduğu ve zaferin en güçlüye ai

bulunduğu mücadeleye de sıkı sıkıya bağlıdır. Bu mücadeleKızılderililerin geriye püskürtülmesi ve mülklerine ekonulması da olabilir, ganimeti sahiplenmek için Beyazlaarasındaki mücadeleler de.

Onun için, Kuzey Eyaletleri arasındaki "Birlikten AyrılmSavaşları" çoğunlukla aynı vahşetle ve sembolik bir şekildaynı şahıslar tarafından yürütülmüştür. Nitekim GeneraSherman, başkasını aynı şekilde reddetme ve onblisleştirerek aynı şekilde yok etme iradesi adına, aynı "to

yekûn savaş "ı Güneylilere karşı gerçekleştirmiştir.

Kaliforniya'da altın yataklarının bulunması, altın ilçelerinele geçirmek isteyen rakipler arasındaki o mücadeleyi dahda şiddetlendirdi.

Batı topraklarının "satış"ı hakkındaki 1785 nizamnamesi dePasifik'e kadarki arazinin zaptedilmesi için Kızılderililerve rakiplere- karşı avın başlatılmasının işareti olmuştu.

1823'te Başkan Monroe İkinci halkanın fethinin başlangıcın

belirleyen doktrini açıklar. Monroe, Amerika kıtasın



ABD'nin koruyuculuğunu yaptığı bir bütün olarak ele alırEski Kıta, Avrupalıların; Yenisi, Amerikalıların."

Bu fetih, Meksika'nın istilâsı ve 1845'te Texas'ın ilhakıyl

başladı.Lâtin Amerika'ya el koyuş iki farklı metodla gerçekleştirildi

Kâh askerî bir işgale götüren ve düpedüz bir ilhaklneticelen iktisadî bir istilâ ile yapıldı. Porto Rico'da bu böyl

olmuştur.

Kâh Amerika Birleşik Devletleri, ilk aşamada, GüneAmerika'dan İspanyol, Portekiz ve İngilizlerikovulmalarına imkân veren bağımsızlık hareketlerindestekledi, ardından Amerikan yatırımlarına kapı açakendilerine yürekten bağlı hükümetlerin işbaşına gelmesinağladı. Ülke üzerindeki ekonomik hakimiyetlerini, yerkbal avcılarının da suç ortaklığıyla devam ettirmek için

bazen her türlü halk direnişini kırmakla görevli askerdiktatörlükleri kullandı, bazen de seçilmiş fakat yine emr

amade yöneticilerin iktidara gelmesine izin veren suistimave rüşvet yoluyla terörü devreye soktu.*

Lâtin Amerika'nın bu hakimiyet altına alınışı (ikinci halkahakkında bkz. Peria Torres'in makalesi.



Üçüncü halkaya geçiş, (1914'ten 1945'e kadar süren) o "3yıl savaşı "nın ardından Avrupa'nın bağımlı hâle gelmesiylgerçekleşti. Avrupa'yı bitip tükenmiş bir şekilde ABD'yeslim eden Avrupa içi hakiki bir "iç savaş'lı bu. Bu iki savaayesinde Amerikalılar, 1945'te, dünya zenginliğinin yarısın

ellerine geçirdiler. (George Kennan, Policy PlanninStudies /, 23 Şubat 1948).

Daha 19. yüzyılın sonunda sistemin geleceği ve nihaî zaferağlama bağlanmış görünür. Nitekim senatör Beveridge898'de, şu parıltılı ufku çiziyordu:

Dünya ticareti bizim olmalıdır ve olacaktır. Biz buna sahiolacağız. Denizlerin üstünü ticaret gemilerimiz kaplayacakŞanımıza lâyık bir filo kuracağız. Kendi kendilerini yönetebüyük koloniler, bandıralarımızı dalgalandırarak ve bizim

çin çalışarak, ticaret yollarımız üzerinde gidip geleceklerMüesseselerimiz ticaretimizin hamleleriyle yükselebayrağımızı takip edecekler. Ve Amerikan hukukuAmerikan düzeni, Amerikan medeniyeti ve bayrağı, bugünkadar kanlı ve sıkıntılı, fakat çok yakında Allah'ıyardımıyla göz kamaştırıcı nitelik kazanacak olan topraklar

ayak basacaklar."

Doğrusu bu ya, 1914-1918 savaşı, Avrupa üzerinde dalgdalga kan ve Amerika'ya dalga dalga altın akıtarak byimser tahmini haklı çıkarır. Ve Amerika zafer için yardım

ancak 1917'de, yani Alman ordusuna galip gelme şansınamamen kaybettirmiş olan Verdun ve Somme savaşlarındaonra gelir (nitekim İkinci Dün a Savaşı -1939-1945- içi



müdahale yapacağı zaman da 1944 yılını, yani yine Nazordularına her türlü zafer ümidini kaybettiren Stalingraavaşından çok sonrasını bekleyecektir).

Tarafsızlık", 1917'de, Amerikan ihracatını yüzde 3 artırmıştABD'nin ticaret dengesi, 1914'te 436 milyon dolarlık bifazlalıktan 1917'de 3 milyar 568 milyon dolara fırlamıştı.

ABD'nin o dönemki başkanı Wilson, İspanya-Amerikavaşını, Filipinlerin zaptedilmesini, Porto Rico ve Küba'nışgalini tasvip etmesinin ardından, Theodore Rosevelt v

Taft tarafından kararlaştırılmış müdahalelerin toplamındaçok daha fazla sayıda müdahalenin "sorumlusu olmuşturdiye yazar Franck Schoell, "Histoire des Etats-Unis ABD'nin Tarihi" kitabında (Payot yayınları, Paris, 1965, s

262). 1916'da, Küba'daki büyükelçisine bütçeyi kontrol etmhakkını verir... Aynı yıl, Wilson'un "Chattanooga" ve "SaDiego" kruvazörleri, ABD'ye itaat eden EmilianChamorro'yu Nikaragua'ya zorla kabul ettirir ve ordusPanama'yı işgal eder.

1916'da, Fransa'ya 300 bin cana mal olan Verdun vFransızlara 200 bin, İngilizlere ise 400 bin kişi kaybettireSomme savaşından sonra, 16 Ocak 1917'de Alman DışişlerBakanı Zimmerman'ın Amerikalılar tarafından ilhak edilmiolan Texas, Yeni Meksika ve Arizona topraklarını ger

almak için Meksika ile askerî bir ittifakı öngördüğünöğrenince, zayıf devletlere karşı savaş gemilerini gönderm



politikasını çok iyi uygulayan bu "İdealist" (Başkan Wilson)eskiden Meksika'yı istilâ etmiş olan aynı general PershingFransa'ya çıkarma yaptırmaya ("America first" —öncAmerika— diyerek) karar verir.

Şu hâle bakın, bizler "La Fayette'in işte biz geldik!eklindeki o pırıl pırıl efsanesinden ne kadar da çouzağız!)*

* La Fayette, Amerika'nın bağımsızlığı için yardıma koşanhiçbir karşılık beklemeden İngilizlere karşı savaşan ünlü biFransız komutandır. Kendisinin o dönemlerde oldukçmaceralı bir hayatı vardı. Yazar, Amerika'nın kurtuluşu vkuruluşu sırasında Fransa'nın menfaat gözetmeyekatkılarına karşılık, Amerika'nın gerek Birinci ve gereks

kinci Dünya Savaşı sırasındaki çıkarcı politikasınkarşılaştırıyor. Çev.

Versailles Anlaşmasından sonra, ABD'ye karşı borçlanmıolan Müttefikler, bunları Amerikan "big business / tekelci v

egemen, büyük sermayeli ticaret"ine ödemeye daveedildiler. Bu durum ise Müttefiklerin Almanya'ya "tazminatdayatmasına sebep oldu. Bu da sonuçta, Hitler'in demagojipropagandasının en iyi delillerini oluşturan iflâs ve işsizliğyol açtı.

Meşhur iktisatçı Lord Keynes, 1919'da, Barışın İktisadSonuçları kitabında şunları yazıyordu: "Eğer bizler Ort



Avrupa'yı kasıtlı olarak fakirleştirmeye çalışırsak, peşipeşin ve kesin bir inançla haber vereyim ki bunun intikamkorkunç olur: Yirmi sene içinde, galibi kim olursa olsunmedeniyeti

mahvedecek olan bir savaşla karşı karşıya kalırız."

Bu uyarı, Wilson'un 8 Ocak 1918'de, "demokrasinimüdafaası" hakkındaki o meşhur "14 nokta"yı Kongre'yunmasına mani olmaz. Fakat asıl mesele borç meselesidi

ve her şeyden önce de "İtilâf" devletlerinin Amerika Birleşi

Devletleri'ne ödemeleri gereken borçlarıdır. Ödenmesgereken ticarî borçlardır bunlar. Hem sonra Fransa vngiltere tarafından Almanya'dan istenen, Almanya'nıns

ödeyemediği "tazminat" vardır. Derken ABD şu garidolambaçlı yolu devreye sokar: İflâsı yüzünden borödeyemez durumdaki Avrupa ülkelerine yatırımyapamadığından bol sermaye ile dolup taşan ABD, İtilâdevletlerine tazminatını ödemesi için Almanya'ya ödünç parverir, böylece de İtilâf devletleri Amerika'ya borçlarınödeme imkânına kavuşurlar.

Aşırı güçlü Amerikan ekonomisi, stokların artıeritilemediği bir hızla üretim yapar, bu yüzden de birçoşletme tam bir ödeme sıkıntısı içine düşer.

Yükseklere kanat çırpma hâlindeki sistemin aşırı ısınmas

felâkete yol açar.



Öyle ki savaş sayesinde Amerika Birleşik Devletleri'ndünyanın bir numaralı güçlü devleti yapmış olan yeni vmüthiş ilerleme, Amerikan sisteminin ilk büyübaşarısızlığıyla sonuçlanır: 1929 iktisadî buhranı, Amerikakapitalizminin olağanüstü makinesinin arıza yapabildiğini vAmerika ile birlikte dünyayı da iflâsa sürüklediğini, bütüdünyayı şaşkına çevirecek bir şekilde, gözler önüne serer.

Ülkenin tanıdığı en büyük tarihî sarsıntı oldu bu. Zira bkriz, Georges Washington ve Alexandre Hamilton'dan ber

yanılmaz, ilâhî bir kuruluş sayıla gelmiş olan sistemin bizzaprensiplerini tartışılır duruma sokuyordu: Halbuki finanoligarşisine yetki veren mutlak pazar hürriyeti ABD'nizaferini sağlaması gerekiyordu. Bu dogma, tarihen de, yandünya çapındaki top yekûn zaferin garantisi gibi görünen ilki halkanın ele geçirilişinin tarihiyle tasdik edilmiş gibiyd

Hâle bakın ki bir 1929 Ekim akşamı bu telâşsız güveyıkılıverdi. Dev bankalar kapanıyor, binlerce işletme iflâediyor, bazı sanayi liderleri intihar ediyor, 9 milyona yakışsiz (ülkenin çalışan nüfusunun yüzde 17'si) sokaklar

dökülüyor ve meydanlar bir biri ardınca çıkan isyanlar v

polisin artan şiddetiyle dolup taşıyordu.

Andre Maurois o zamanlar şöyle yazıyordu: "1932-193kışının sonuna doğru seyahat yapsaydınız, bütün umudunyitirmiş bir halkla karşılaşırdınız... Amerika; bir sistemin, bi

medeniyetin sonunun çok yakın olduğuna inanmıştı."



Korkunç kriz ancak sistemin mantığı en uç neticelerinkadar itilmiş olduğu için patlak verdi: Liberalistemin büyük aktörlerinden her biri, sistemin kanunlar

gereği, en ihtiraslı olanları da dahil, işletmelerin zaferinden

kadar emindiler ki bu zaferi önceden kestirip üzerine yatırımyapmış ve servetlerini bunun için bahse koymuşlardı.

Ne var ki şüphenin doğması ve bu ani güvensizliğiBorsa'ya yansıması, dolayısıyla da o koca bütünün dizildomino taşları gibi yıkılıp çöküvermesi için birka

başarısızlık kâfi gelmişti. Artık işletmeler ve bankalar peşpeşe borçlarını ödeyemez duruma düşüyor ve eğilimikötümser gidişi borsayı eskiden en yüksek kâra ve zaferyöneltirken şimdi en düşük seviyeye çekiyordu.

Mart 1933'te başkanlık koltuğuna oturan Franklin DelanRoosevelt ilk önce gidip dua etti. "Apaçık alın yazısını"nolan inanç sarsılıyor muydu? Bu ülke Allah tarafından termi ediliyordu?

şin aslına bakarsanız, sistemin temel çelişkisini dışa vuran

Adam Smith'ten ilhamla ortaya atılan Hamilton dogmasıdırFertlerin menfaatlerinin toplamının umumun menfaatinağlayacağı doğru değildir. Tam aksine bu durum, bir cangı

meydana getirir ve bu cangılda rekabet hâlindeki özeçıkarlar sonu gelmez bir şekilde birbirleriyle habire çarpışıve bu yüzden de hakikî bir toplumun oluşmasını engellerOnun için, bu durumda şu ürpertici soruyu sorma



gerekiyor: Amerika Birleşik devletleri bir millet midirOnun kaderine tekrar inanılabilir mi?

Roosevelt iktisadî durgunluğa karşı koymanın yeni bir şek

olan "New Deal / Yeni Sistem'i ilân ederken bir kurtarıcı gibgöründü. Sistemi esası itibariyle tartışma konusyapmaksızın birkaç reformla onun sertliğim törpüledBilhassa da büyük bayındırlık faaliyetlerini başlatarak bunlaaracılığıyla işsizliği ve bundan kaynaklanan gerginliklerdüşrmek için devleti devreye soktu. Bu yapılanlar, öze

büyük girişimlere destek olmak"ı ilke edinen Hamilton'daberi, devlete o zamana kadar atfedilen rolün tersine işlerdi.

ktisadî buhranın en öldürücü etkilerine karşı bu reformpalyatif bir tedbir oldu. Gayya kuyusundan çıkılıyordu, ammeselenin çok kısmî bir çözümüyle çıkılıyordu. O yüzden d937'ye gelindiğinde Amerika yeniden ekonomi

durgunluğun içine yuvarlandı: 1937'de, diye yazar Galbraithekrar 9 milyon işsiz ortaya çıkmıştı."

ktisadî kriz, kesin bir şekilde ancak ikinci Avrupa savaş

ayesinde aşıldı.

Bu savaşta da ABD, sırf kendi çıkarlarına yarayacak şekildmanevralar yaptı: Fransa 1940'ta bozguna uğrar uğramaVichy'e oynadı ve Vichy hükümeti* nezdine bir büyükelç

atayarak kendisini resmen tanıdı. Roosevelt, Weygand**'ı



yanına, Kuzey Afrika'ya, özel görevlileri Amiral Leahy ilKonsolos Murphy'yi gönderdi.

Bir yandan da Churchil'i Almanya'daki sivil hedefler üzerin

ve Belçika ile Fransa'nın işgal edilmiş bölgelerine yoğubombardıman yapmaya teşvik etti.Pearl Harbour'da Amerikan deniz filosunun (kesif olmasınkarşılık Amerikan Genel Kurmay'ı tarafından inanılmaz biekilde fark edilmemiş olan) Japon hava kuvvetlerarafından tahrip edilmesinden ve Almanya ile İtalya'nın 1

Aralık 1941'de ABD'ye savaş ilân etmesinden sonra, Generade Gaulle, Roosevelt tarafından "önemsiz ve devrini tamamlamış bir tarihin gülünecek kadar çağdışı bir kalıntısıolarak görüldüğü için Vichy ile kurulan sıkı bağlar ayneürdürüldü.

* Vichy yerel idare merkezine yerleşen (1940-1944) vmareşal Petain'in yönetiminde, Alman işgali boyuncFransa'yı yöneten hükümet. Çev.

** Daha önce Fransa Genel Kurmay Başkanlığı yaptı, 2Dünya Savaşı sırasında Petain'in savunma bakanlığınüstlendi ve Vichy hükümetinin temsilcisi olarak Cezayir'gönderildi. Çev.

1942'de senatör Truman (müstakbel Başkan) şunları yazarEğer Sovyetler Birliği zayıflarsa, kendisine yardım etme



gerekir. Eğer Almanya zayıflarsa, kendisine yardım etmegerek. Aslolan onların birbirlerini yok etmesidir."

Kasım 1942'de Adrien Texier'nin naklettiği ve (De Gaulle'ü

özcüsü) Andre Philips'in de hazır bulunduğu bir görüşmedRoosevelt kendi pragmatizmi ile iftihar ediyordu: "Bebilhassa etkililiğe önem veririm. Çözülecek problemlerimvar. Bu konuda bana yardıma koşanlar, hoş geldiler safalagetirdiler. Bugün Darlan bana Cezayir'i veriyor ve behaykırıyorum: Yaşasın Darlan! ... Eğer Quisling ban

Oslo'yu verirse, haykırırım: Yaşasın Quisling!... Yarın Lavabana Paris'i verirse, ben yine haykıracağım: YaşasıLaval!"*

Gerçekte Kuzey Afrika'ya yapılan çıkarma, De Gaulle'

meselenin dışında bırakarak, iktidarı Darlan'a verdi. İtalya'dda iktidar, Petain'in emrinde çalışan Darlan gibi, Musolini'yhizmet etmiş olan General Badoglio'ya teslim edildi.

Fransa kıyılarına çıkarma yapmak için en güçlü kontenjanngiliz orduları temin ettiler. Tıpkı Provence'a yapıla

çıkarma için de mevcudun yüzde 70'ini Mağripli askerleriağladığı gibi.

Normandiya çıkarmasının takviminden De Gaulle haberdaedilmedi ve bu yüzden Hür Fransa kuvvetleri emirleri d

yalnızca İngiliz komutandan aldılar.



*Zikreden: Brugnon-Bordant, L'Amerigue totalitaire Totaliter (Önsöz: Pierre Salinger) Fauvre Yayınları, Lozan,

Bir İngiliz-Amerikan askerî idaresini öngören ülkenin il

kurtarılış plânına ancak De Gaulle'ün bir emri ile engeolundu. Fransız direnişine güvenen De Gaulle, ilân ediyordki "Kurtarılan her toprak parçası Fransız Millî KurtuluKomitesi (CFLN) tarafından tayin edilen bir heyet tarafındayönetilecektir. Bu durum, Fransa Cumhuriyeti'nin geçichükümetini oluşturmak için Direniş Millî Konseyi tarafındaderhal kabul edilecektir."

Amerika Birleşik Devletleri, himayesi altına aldığı devletlerüçüncü halka"yı dayatır ve zaferden, her şeyden önc

ekonomik kârlar sağlamaya bakar.

1944'ten itibaren Beretton Woods Anlaşmaları, doları altınleşitleyerek ve günümüze kadar da olduğu gibi devamettirerek, doların egemenliğini resmileştirir. 1944'te, dörene üzerinden iki milyar dolarlık bir yardıma mukabi

pazarını Amerikan ithalatına kayıtsız şartsız açan Fransa içiBlum Byrnes anlaşmaları gibi ABD, iki taraflı plânlar yaparBöylece Avrupa'nın tamamını yavaş yavaş bir Amerikaprotektorası* hâline getirir.

947'deki Marshall plânı, bu "üçüncü halka"nın oldukçanlamlı bir safhasını oluşturur.



kinci Dünya Savaşı ertesinde çökmüş bir Avrupa karşısındzenginlikle dolup taşan ABD, bütün bilyeleri kazandığı içinoyun oynamaya devam etmek istiyorsa elindeki bilyelerarkadaşlarına ödünç vermesi gereken bir çocuk gibiydi.

Demek ki mesele, Amerikan mamullerini alıp tüketmesi vparasını ödemesi için Avrupa'yı borcunu ödeyebilir hâlgetirmekti.

* Protektora, kuvvetli bir devletin zayıf devletle kurduğkorumaya ilişkin hukukî bir rejimdir. Bu rejimde güçldevlet, uluslararası yetkileri kendinde toplar, korunan devleç işlerinde hürdür (Çev.).

O sıradaki Amerikan üretimi, dört yıldan beri savaş araç vgereçleri ihracatıyla iyiden iyiye kanlanıp canlandığı içi

am kapasiteyle çalışıyordu.1947'den itibaren CIA, savaş sonrasındaki Avrupa'd

durumun gösterdiği, şu çifte ekonomik ve siyasî tehlikeyhaber veriyordu:

Amerika'nın güvenliği için en büyük tehlike, BaAvrupa'da ekonominin çökmesi ihtimalidir. Bununeticesinde de komünist unsurların iktidara gelmesidir."

Bu çifte tehlikeye çare bulmak için ABD yöneticilerAvrupa'nın yeniden inşasına matuf dedikleri bir "MarshaPlânı" ortaya attılar.



Fakat bu yardımın siyasî şartları katıydı: Her şeyden önce dBatı hükümetlerinden komünistlerin bertaraf edilmesi şartvardı.

Bu dış müdahale derhal kendini gösterir:– 4 Mayıs 1947'de Fransız komünist bakanlar hükümetteatılır;– 13 Mayıs 1947'de İtalyan komünist bakanlahükümetten atılır;– Aynı ay Belçika'da komünist bakanlar hükümetten atılır

Bu atılmaların hemen ardından 5 Haziran 1947'de "Marshaeklifi" resmen ilân edilir.

Elde edilen bu netice sayesinde, politik baskı aracı olmasınıyanında, Avrupa'ya Amerikan ihracatı için bir promosyoprogramı da oluşturan bu plânın tatbikatı mümkün hâl

geliyordu.

Yardım", "Marshall Plânı"nın en önemsiz hedefiydi. 194Nisan tarihini taşıyan bir inceleme, Amerikan yardımınıadece şu hususlara hasredilmesi gerektiğini gözler önüneriyordu: "Amerika Birleşik Devletleri'ne çok gösterişli binsanî yardım sayesinde evrensel bir takdir kazandırm

fırsatının doğduğu nadir durumlar hâriç... ABD için birincderecede stratejik önemi hâiz ülkelere." (Joint Chiefs of Staf

Ortak Personel Başkanları, 1769/1)



Dışişleri Bakanı Dean Acheson ve Amerika'nın nüfuzlenatörleri, 1950'de, şu konuda mutabakata vardılar: "Eğe

Çin'de kıtlık ve açlık baş gösterirse, Amerika oraya birayiyecek göndermelidir. Açlığı dindirecek ve giderecek kadaolmayan, fakat psikolojik savaşta puan kazandırmayyetecek şekilde bir yardım". (Stephen Shalom: Z. MagazineEkim 1990)

Gerçi Marshall Plânı zamanında "yardımlaşma" vcömertlik"ten çok bahsedildi. Fakat daha 1948'de, o zaman

kadar Millî Güvenlik Konseyi'nin başında bulunmuş olaGeorges Kennan açık açık şunları yazıyordu: "Bizler dünyervetinin yaklaşık yüzde 50'sine, fakat nüfusunun yüzd

6,3'üne sahibiz ... Bu durumda kıskançlık ve hınç konusolmamız kaçınılmazdır. Gelecek dönemde hakiki vazifemizmillî güvenliğimizi tehlikeye atmadan bu eşitsizlik vaziyetindevam ettirmemize imkân verecek ilişkiler sistemingeliştirmektir. Bunu gerçekleştirmek için, her türlü hissdavranıştan kendimizi kurtarmamız ve uyanıkkenüya görmeyi bırakmamız lâzımdır. Dikkatimiz, her yerd

doğrudan doğruya millî hedeflerimiz üzerinde toplanmalıdı

Kendi kendimizi aldatmamamız gerekiyor. Başkalarındüşünmek ve dünya çapında hayırsever davranmak lüksünbugün kendimizden uzak tutmalıyız. Bulanık gayelerden vUzakdoğu'yla ilgili olarak da insan hakları, hayat seviyesiniyükseltilmesi ve demokratikleşme gibi gerçekleşmeyecehedeflerden bahsetmeyi bırakmalıyız. Açıktan açığa kuvve

kullanarak harekete geçeceğimiz günler uzakta değildir Ozaman idealist sloganlar yüzünden canımız çok sıkılacak



onun için de böylesi daha iyi olacaktır." (Policy PlanninStudies, 23 Şubat 1948)

Aslında bu açık ifade, halaskar bir Amerika'nın geleneğind

yoktu. İki asırdan beridir, egemenlik isteğinin ahlâkî ve hattdinî bir maske taşıması gerekiyordu. Savaş bitmişken aşırilâhlanma politikasının, "Şer İmparatorluğü'na karşı bi

mücadele ile haklı gösterilmesi şarttı. Kennan'ın halefi PauNitze bu meseleyi çok iyi kavradı: Şeytanla harbet-megerekiyordu ve bu şeytan "Bolşeviklik" oldu (zaten bunu

geniş anlamı açıktı: Kendi pazarlarını büyük Amerikafirmalarına şartsız olarak açmayan bir memleket ykomünist'ti ya da en azından Sovyetler Birliği'nin su

ortağı). O zamanlar bu şeytan Sovyetler Birliği oldu, nitekimonun yıkılışından sonra bu şeytan, İslâm veya Huntington'uşaretiyle, "İslâm ve Konfüçyüs medeniyetlerinin gizttifakı" yahut bütünüyle Üçüncü Dünya ülkeleri olacaktır

Harp sanayi kompleksinin stratejisinin metafizik, misyonebir temeli vardı ve bu strateji bir "Haçlı" ideali taşıyorduAllah öyle istiyor!"

Böylece Amerikan ekonomisinin bir uyarıcıya ihtiyaduyduğu her seferinde, ya aracı teşkilâtların "yumuşakyollarıyla harekete geçiliyor, ya da iyiliği veya demokrasnsan hakları, insanî müdahale, gibi İyinin eş değerlerin

müdafaa etmek adına dünyanın dört bir bucağına savaaçılabiliyordu.



Yumuşak" metoda gelince, bu metot, (sefalet veya açlık davaş kadar etkili ve onun kadar kitle hâinde ölümlere sebe

olmasına rağmen), Amerikan Oligarşisinin meselâ (her ikisde Bretton Woods'ta şekillendirilmiş olan) MilletlerarasPara Fonu (İMF) veya Dünya Bankası gibi uydeşkilâtlarının oluşturulmasıyla gerçekleştirildi. Ve b

örgütler, "Kalkınmaya veya gelişmeye yardım" maskesaltında dünya sathına ahtapotun kollarını şu asıl görevluzattılar: Ancak Amerika Birleşik Devletleri'nin ekonomive politik modeline, yani önemli "yapısal ayarlamalar

yaparak küreselleşmiş bir "iktisadî liberalizm" modelinuymayı kabul eden ülkelere kredi vermek. Bu "yapısaayarlamalar"ın belli başlıcaları ise şunlardır:

- Fiyatların serbest bırakılması,

2 - Millî paranın devalüasyonu,

3 - Ücretlerin dondurulması, hatta indirilmesi,

4 - Dış açığı düşürmek için kamu harcamalarında önemlkesintilere gidilmesi,

5 - Büyük kamu kuruluşlarının (bankalar, ulaşım şirketlerınaî firmaların) özelleştirilmesi,

6 - S ınırların milletlerarası rekabete açılması,



7 - İhracat mamullerinin sınırlı bir sayısında uzmanlaşma.

Bu istekler her yerde benzer etkilere sahiptir. Serbesbırakılan fiyatlar yukarı fırlar; bu durum, küçük azınlığı dah

bir zengin ederken halkın geniş kesimi için zorunlu ihtiyamaddeleri yanına yaklaşılmaz hâle gelir. İhracakamçılayacağı sanılan devalüasyon, çoğunlukla ülke hayatçin zaruri ithal mallarının fiyatlarını artırır ve genel

nispetle oranları gülünç derecede kaldığı için ihracaüzerinde sadece çok basit bir tesiri olur. Ücretleri dondurm

veya indirme, fiyatların serbest bırakılışının neticesi olaenflasyonu azdırır, sefaletin artmasına ve birçok yerehükümetin suistimali yüzünden zaten istikrarsızlaşmış veykırılgan hâle gelmiş sosyal tabakaların toplumdadışlanmasına yol açar.

Avrupa'da "Üçüncü halka"nın fethedilmesiniamamlanması, ideolojik etiketleri ne olursa olsun, siyas

yöneticilerin iktidardan hemen hemen toplu el çekişlerindeötürü, uzun zaman içinde çatışma olmaksızıgerçekleştirilebilmiştir.

Zengini daha zengin, fakiri daha fakir eden bu sistemReagan ABD'ye en dizginsiz bir mantıkla dayatırkenngiltere'de aynı sistem "muhafazakâr" Bayan Thatchearafından kopya edildi. Kendisinden sonra "İşçi partili

Tony Blair, Bayan Thatcher'ın bir "don "u gibi davranıyorFransa'da, sadece üslûp farkıyla hem "sağcı" Başkan Chirac



hem de "sosyalist" Jospin'in çoban değneği altındaki "solarafından da bu sisteme aynı teslimiyet gösterildi.

Demek ki "Antiamerikanizm "in, yani yeni "işbirlikçiliğe

karşı yeni "direniş"in artık coğrafî anlamı bulunmamaktadır

Atlantik'in öbür kıyısında olduğu gibi Avrupa'da da pazarlahükümetlere git gide daha fazla yön veriyorlar. Devamlözelleştirme ve malî düzensizlik politikası sayesindeyabancı ve özellikle de Amerikalı büyük kuruluşla

ekonomimizden gittikçe daha fazla pay alıyorlar.

Sadece Fransa'dan misaller vermekle yetinelim:Wellingtofonu, Rhöne-Poulenc'in bir numaralı hissedarıdır. AmerikaLazard ve Templeton hem Rhöne-Poulenc'e, hem de Fidelt

le birlikte çoğunluk hisselerine sahip olduğu Pechiney'ştirak ediyor. Schneider'de grubun finans direktörü Claudessin itiraf ediyor: "Bundan böyle bizim sermayemiziyüzde 30'dan fazlası yabancı yatırımcıların elindbulunuyor." Aynı şekilde Paribas sermayesin yüzde 33'üLafarge çimentolarının yüzde 40'ı, Saint-Gobain'in yüzd

33'ü, Lyonnaise des Eaux'nun yüzde 25'i A.G.F.'nin yüzd40'ı vb...

19 Kasım 1996 tarihli Le Monde'da, Eric Izraelevicz şunyazıyordu: "Dikkati çeken husus, Fransa'da millî sanayinican çekiştiğidir. Yabancı şirketler bu ülkede bundan böyl



hiçbir tepkiyle karşılaşmaksızın bütün değerli işletmeleratın alabilirler."

Tek kelimeyle Avrupa sanayii Amerikan kontrolüne geçiyor

Dünya Ticaret Örgütü (OMC) üyesi (Küba'ya yatırımyapmayı yasaklayan Helms Burton kanunu veya İran vLibya'ya karşı da Amato yasası gibi kendi kanunlarınmilletlerarası zorlayıcı bir yürürlük vermek de dahil, her şeyyapmayı kendisine mubah gören Amerika Birleşik Devletlerhâriç) bir memleket artık:

Ziraî ithalâtını sınırlayamaz, işletmelerini paracdestekleyemez;

Millî sanayilerle aynı şartları kabul etmiş çokuluslfirmaların gelip yerleşmesine karşı çıkamaz.

Bu buyrukları çiğneyen ülke, silâhla tehdit kadar korkunolan ekonomik yaptırımlara müstahak bir suçlu hâline gelirMF'nin (Milletlerarası Para Fonu'nun) isteklerine boyu

eğmiş memleketler, bunun kendilerine (1988'de Cezayir'deyine 1998'de Endonezya'ya kadar) hangi isyanlara ve nicölümlere mal olduğunu pekala bilirler.

Maastricht bu kölelikte kesin bir ânın işareti olmuştur.

Maastricht Anlaşması'ının kabulünden beri temel siyaskararların yüzde 70'inden fazlası artık Parlamento tarafında



değil, 340 milyon Avrupalının kaderine hükmededüzenlemeleri tasdik etmek için her altı ayda bir birkaaatliğine toplanan 12 Başbakan dışında kimseye karşı ceva

vermek mecburiyetinde olmayan Brüksel'deki teknokratlaKomisyonları tarafından alınıyor.

Maastricht Avrupa'sı bir Amerikan Avrupa'sıdır.

Nitekim bu gerçeği metinde üç kere tekrarlanan aynı ifadgözler önüne seriyor:

(Anlaşma'nın) hedefi, Atlantik İttifakının Avrupa ayağıngüçlendirme aracı olması dolayısıyla Batı Avrupa Birliği'nBAB) geliştirmektir" (BAB hakkında Bildiri, B. 4).

Amerikan Avrupa'sının bu bağımlılığı konusunda kims

aldanmasın diye 1. Bildiride, muhtemel ortak savunmanıAtlantik İttifak'ınınki ile uyumlu" olacağı (paragraf I) "BABve Atlantik İttifakı Çerçevesi içinde" olması gerektiği vİttifak'ın istişarenin temel forumu olarak kalacağı" (B, 4

açıkça belirtilmiştir.

Şu halde söz konusu olan gücünü kabul ettirmek değilaksine Amerikan dış politikasının sadece bir unsurolmaktır. Maastricht Avrupa'sı, ABD'nin dünya hakimiyepolitikasının genel şartları içinde yer alır.

8 Mart 1992'de New-York Times, Pentagone kaynaklı- b

belge yayınlıyordu. Bu raporda şunları okuyabiliyordukSavunma Bakanlığı, soğuk savaş sonrası dönemde Amerik



Birleşik Devletieri'nin siyasî ve askerî misyonunun BaAvrupa'da, Asya'da veya Bağımsız Toplumlar arasındhiçbir rakip süper gücün çıkmasına meydan vermemeygaranti altına almak olacağını beyan etmektedir."

Bu belge, "dünya düzeninin nihayet ABD tarafındadesteklendiği hissi"nin önemi üzerinde durmakta ve egemebir askerî iktidarın bulunduğu bir dünyayı anlatmaktadır. Bbuyurgan askerî iktidarın şefleri "bölge veya dünya çapınddaha önemli bir role soyunmaya kalkışacak muhteme

akiplerin cesaretini kıracak tertibatı almakla yükümlüdürler

NATO'yu mayınlayacak, münhasıran Avrupalılar için bigüvenlik sisteminin ortaya çıkmasını engellemeyçalışmalıyız" (International Herald Tribüne, 9 Mart 1992).

Maastricht konferansının son perdesinde, Atlantik İttifakı'ylNATO) münasebetler hakkındaki Bildiri, bu konuda hiçbiüpheye mahal bırakmaz: 'Avrupa Birliği, NATO içind

benimsenmiş hükümlere uygun olarak hareket edecektir".

Avrupa müesseselerinin "dış siyasetin bütün alanları" içimüşterek bir politika yürütmesini öngören anlaşmanıanlamı, Revue de Defense Nationale / Millî SavunmDergisi genel yayın yönetmeni Paul-Marie de la Gorce'göre, "harfi harfine, artık hiç millî politika olmayacaktır

demektir. Bu hüküm, V. başlığın J-1 maddesinibaşlangıcında ve ayrıca J-4 maddesinde bulunmaktadır.



Demek ki söz konusu olanın bir Amerikan Avrupa'sı olduğçok açıktır.

Ekonomik ve sosyal politika, kısacası siyaset de ayndurumdadır.Nasıl Bush 1991'de Kuzey ve Güney Amerika'y1 Alaska'daAteş Ülkesi'ne kadar bir tek pazar teşebbüsüne girişmişsenasıl Senegal devlet başkanı Abdu Diyuf 'a, Afrika'nın hız

ekonomik birliği konusundaki Amerikan iradesinbildirmişse, aynı şekilde Başkan Reagan da daha 1985'tetibaren "Avrupa Birliği'nin Lizbon'dan Sovyet topraklarınıçlerine kadar uzanıp genişlemesi" çağrısında bulunmuştu

Georges Bush, Maastricht'te alınan tarihî kararlara sevinmive şöyle demişti: "Daha birleşmiş bir Avrupa, ABD'ye, dah

büyük sorumlulukları üstlenmeye hazır, daha tesirli bimesai arkadaşı kazandırır. " Clinton ise 1998'de Euro'nuortaya çıkışını hararetle selâmlamıştı.

Maastricht, sınırsız bir pazar ekonomisine tam ve kesin bi

kural olarak bağlanma anlamına gelmektedir.

. 3 maddesi kararlardan caymanın yasaklanmasını açık vnet bir hükme bağlar.



CNPF'nin İktisat Servisleri eski genel müdürü ve CEE'nişverenler adına Ekonomik ve Sosyal Komite azası Rober

Pelletier, ileriye dönük olarak şu tahminlerde bulunur (LMonde, 23 Haziran 1992): İspanya'da 1997'e kadar işsizlioranı yüzde 16'dan yüzde 19'a çıkacak; İtalya'da "işsizliktarihte görülmemiş bir patlama olacak"; Yunanistan v

Portekiz için bu konuda "baş döndüren yüzdelerlkarşılaşılacak". Fransızlara gelince, "Onlardan uzun sürgizlenemeyecektir ki, pazar ekonomisine dönüşün liberaenkleri altında Maastricht tarafından yürütülen siyase

gerçekte şu son altmış yılın sahiden en gerici modelidir."

Amerika Birleşik Devletleri'nin hakim olduğu dünypazarına bu şekilde dahil olan Avrupa; tarımını, endüstrisinicaretini, sinemasını ve kültürünün tamamını serbes

mübadelenin kurallarına teslim eder. Maurice Allais kada

edbirli bir ekonomist ise bu hususta şöyle der: "Şu ankeğilimiyle, dünya çapında bir serbest mübadeleye her türlyönelişi, en azından tahmin edilebilir bir gelecek için doğrbulmuyorum."

Yakın ve can yakıcı örnekler onun endişelerini hakçıkarıyor.

Her şeyden önce bu, Amerikan ziraatçilerinin menfaatleruğruna katledilen Avrupa tarımıyla ilgili hususlard

yaşanmıştır.



Doğrudan doğruya ABD ve onun Amerikan Genel DirektörArhthur Dunkel'den esinlenen

18 Mart 1992 anlaşmaları, Avrupalı tarımcılara düny

pazarıyla başedebilme imkânı verecek olan Avrupa OrtaTarım Politikası'nı (PAC), ABD'nin Avrupa'ya hormonlu vBrüksel'de yasaklanmış et ithalâtını zorla kabul ettirmek içiyaptıklarına benzer misilleme tehditleriyle tartışma konushâline getirmektedir.

Avrupa Amerikan buyruklarına anında boyun eğmektedirNitekim ortak tarım politikasını reforma tabiutmak için 21 Mayıs 1992'de akdedilen anlaşma, ekilebili

arazinin yüzde 15'inin mecburen nadasa bırakılarak tahüretiminin düşürülmesini, üç seneliğine de dana et

üretiminin yüzde 15 ve tereyağının da yüzde 2,azaltılmasını zorunlu kılıyor.

Üretimi aşağıya çekmek maksadıyla et ve süt için sağmaneğe verilen prim kaldırılmış ve süt kotaları yüzde

oranında aşağı çekilmiştir.

Avrupa tarımcılığındaki büyük kısıntı (hem de insanlığıbeşte birinin açlıktan kıvrandığı bir sırada), ödenebilir talebcevap vermede Amerikan ziraatçilerine meydanı bo

bırakmaktadır. Bu canavarca tarım politikasının anahtarKibarca ödenebilir talep diye adlandırılan) pazar, te



Amerika'nın özel faaliyet ve kazanç alanı olarak kalsın diyeeminatlı fiyatları ve ekim alanlarını azaltarak verimi v

verimliliği düşürmektir... Masrafları Avrupa Topluluğuna aolmak üzere 800 bin ton sığır eti, 25 milyon ton tahıl, 70bin ton tereyağı ve süt tozu stoklanmış dururken, Amerikaarım sistemiyle uyum sağlamak için, borcun

ödeyemeyecek o aç yığınlar listeden silinip çıkarılmaktadır.

Avrupa sanayii de bu gidişten az etkilenmedi-Daha önceAvrupa'da rekabetin kurallarını ayakta tutmak bahanesiyle

Avrupa rekabet komiseri İngiliz Leon Brittan, bir Avrupgrubunun Amerikan şirketlerini rahatsız eder bir boyuterişmesine meydan vermemek için, Fransız ve İtalyan ikirkete Havilland havacılık firmasını satın almay

yasaklamıştı.

Yolcu Uçağı (Airbus) Endüstrisine verilen ödenebilavansların, bu uçakların fiyatlarının yüzde 35'i yerine- kAvrupalılar bunun altına inemezler- yüzde 25'ini aşmamasçin baskı yapıyorlar. Serbest mübadele propagandacıs

Amerikalılar, misilleme olarak, Yolcu Uçakları sanayiini b

uçaklara Amerikan pazarını kapatacak vergilerle vurmehdidinde bulunuyorlar.

Leon Brittan'ın Perrier'nin Nestle tarafından alınmasınAvrupa pazarında yığılmayı önlemek için diyerek (halbukşin aslı Amerikan şirketleriyle rekabet edebilir bir paza

açmamak için) karşı çıktığı maden sularından elektroniğvarıncaya kadar bütün sektörler için aynı durum sökonusudur. Nitekim Hollanda Phillips grubu ve Fransı



talyan SGS grubu. Thomson'dan sonra, Alman Siemengrubu da büyük umutlardan vazgeçti ve toplu imalâAmerikan IBM'e bıraktı. Amerikan teknolojisinin bvesayeti altına girmekten doğacak istihdam ve işsizlifelâketlerini artık varın siz hesap edin.

En çarpıcı örnek silâh ticaretidir. Georges Bush'ukonvansiyonel silâhlar da dahil, silâhların çoğaltılmasınkarşı mücadele edeceği şeklindeki vaatlerinin üzerindehenüz bir sene bile geçmeden, Pentagon ile Savunma Bakan

Dick Cheney arasında varılan Mayıs 1991 anlaşması, federahükümetinAmerikan ihracatçılara silâh ve mühimmatlarını sergileyiatmalarına yardım etmesine izin verir.

Bunun sonucu 1991'de ABD, Körfez Savaşı'nın görülmedieklâmını yaptığı silâh ve mühimmat ihracatını hemehemen ikiye katlar. Bu satışlar 1991'de yüzde 64 oranındartar ve 1990'ın 14 milyarına karşılık 23 milyar dolara fırlar

Hasılı Avrupa, bütün alanlarda bir köle Avrupa'dır.

Şunu da ilâve edelim: Bu On ikiler Avrupa'sı, eskömürgeciler klübüdür. Hepsi bir araya gelmiştir. Öncülerspanya, Portekiz; büyük İmparatorluklar: İngiltere, Fransa

Belçika, Hollanda; geç gelenler: Almanya ve İtalya. Haböyleyken, Maastricht anlaşmalarında 66 sayfa üzerind

yirmi bir satır Üçüncü Dünya ile münasebetlerin (başlık WIImadde 130-U) tarifine, bunların gelişmesi ve yoksullukl



mücadele ile ilgili güzel sözlere ayrılmıştır. Ana tez isegelişmekte olan ülkeleri dünya ekonomisine, yani onlaröldürecek olan ekonomiye, sokmadır.

Avrupa'nın eski sömürgeci güçleri, önceki rekabetleriniötesinde, bugün yeni tip, birleşik ve totaliter biömürgeciliği oluşturmak üzere Amerika'ya tabi olmay

kabullenmişlerdir.

Böylece Avrupa, Sömürgeci, fakat Körfez ülkelerindeolduğu gibi Amerikan efendilerine bağımlı bir Avrupa olarakalmaktadır.

Pazar tektanrıcılığı esasına dayanan sistem, şiddeti vcinayeti, kaçmayı ve uyuşturucuyu ve (130 decibelli

Rocklardan tutun, bir genci her çeşit tenkit zihniyetindeboşaltıp sersemleştirmeye ve hayvanlaştırmaya kadagötüren) bütün beyin yıkama' şekillerini doğurmaktadır. Bistem, her türlü kültürün yıkıcısı ve yok edicisidir. Biz bahlili bütün teferruatıyla ele almayacak, sadece kültü

yönünden sömürgeleştirmenin en göze batan ve en yıkıcyönünü hatırlatmakla yetineceğiz ki bu da sinema velevizyondur.

Dünya Ticaret Örgütünün (OMC, eski GATT) atılımındayanan ve kültürü ticaretin bir şubesi olarak göre

Washington ve Hollywood, US Global Audiovisuel Strateg



başlıklı bir belgede duyurulan ilkelere bağlı olarak bunzorla benimsetmek istiyorlar:

Kısıtlayıcı tedbirlerin güçlenmesini (özellikle de Avrupalı v

millî eserlerin dağıtım kotalarını) önlemek ve bu tedbirleriletişim hizmetlerine yayılmamasına dikkat etmek; Amerikafirmalarını mevcut düzenlemelerden kurtararak onlarıyatırım şartlarını iyileştirmek;

Görsel-işitsel (odiyovizüel) meseleleri ile yeni iletişim v

elekomünikasyon hizmetlerinin gelişmesini katıkuralların ve kısıtlamaların dışına yönlendirmek;

Kültür meseleleriyle alâkalı şimdiki kısıtlamalarımilletlerarası diğer çerçevelerde açılacak olan tartışmala

çin bir emsal teşkil etmemesini güvenceye almak;

Avrupa'da Amerikan ittifaklarını ve yatırımlarını Çoğaltmak

Avrupalı operatörlerin Amerikan anlayışına katılımını naziusullerle elde etmeye çalışmak.

Hem zaten istilânın vahametini ölçmek için her haftelevizyon programlarını okuyuvermek yeter.Ya Amerika

filmlerindeki şiddet selini ve şeklî açıdan metnin rolünün vyorumcularının özel efektler lehine bayağılaşmasınelevizyonda seyrederken gördüğümüz zarar! O kadar k

böylesi seyirlerden farkında olmayarak zehirlenegençlerimiz bir de kalkıyor bunlara aksiyon filmleri adın



veriyorlar, Halbuki o filmlerde bütün olup bitenler, dudurak bilmeyen kavgalar ile sürekli tabanca atışları, arkaskesilmeyen otomobil çarpışmaları, patlamalar vyangınlardan ibarettir.

Avrupa Birliği ülkelerinde 1985'ten 1994'e Amerikafilmlerinin pazar payı yüzde 56'dan 76'ya, bazen de yüzd90'a kadar fırlamışken, Fransız sinemasının ABD'deki pazapayı yüzde 0,5 civarında çakılıp kalmıştır.

50 Avrupa televizyon kanalında (kablolu ve şifreli kanallarhariç tutup, sadece açıkça yayın yapan kanalları esaaldığımızda), Amerikan filmleri 1993'te programların yüzd53'ünü dolduruyordu.

ABD karşısında Avrupa odyövizüel ticaret bilânçosundakaçık, 1985'te bir milyar dolardan 1995'te dört milyar dolaryükselmiştir. Bu ise on yılda 250 bin istihdam kaybına yoaçmıştır.

Bu kültürel sömürgelik, yatırımlar bakımından da ayndüzeyde büyüktür. Nitekim Time Warner-Turner, DisneABC, Westinghouse CBC gibi dev firmalar Avrupa'dtüdyoları tekellerine alıyorlar, yayın salon şebekesin

artırıyor, arslan payını kendileri alarak mahalli işletmelerlçok sayıda anlaşmalar yapmak suretiyle kablolu yayınlara d

patronca müdahalelerde bulunuyorlar.



Doğu ülkelerine fâtihler gibi giren bu firmalar, belli başözel televizyon kanallarını ele geçirmeli üzereler.

Avrupa'daki 140 kadar millî odyövizüel tekeli, Amerika

yönetimindeki 5 veya 5 milletlerarası kartel tarafındayenilip yutulmuştur. Bu alanda da bütçe açığı uçurumartmaktadır: 1988'de 2,1 milyar dolarken 1995'te 6,3 milyadolara yükselmiştir.

11 Ekim 1999 Pazartesi günü, Milletlerarası Televizyon vRadyo Müzesi Meclisi önünde, "dünyanın yeni efendileri"nyani Georges Lucas ile onun "Yıldızlar Savaşı"nda vHayalî Tehdit" adlı dijital filminin birinci bölümündensanlığın geçmişini yeniden oluşturmak ve insanlığ

geleceğini göstermek isteyen kimselere) Profesör Pierr

Bourdieu* şu can alıcı soruyu soruyordu: "Acaba sizler nyaptığınızı biliyor musunuz?" Azami kâr kanununuzukültürü öldüreceğini biliyor musunuz?

Lucas'ın filmi aslında bu soruya en açık cevabı vermektedir

Filmini bizzat kendisi üretmiş olan Lucas, bunun 110 milyodolara mal olduğunu, fakat daha film gösterime girmeden vbundan dolayı da kalitesi konusunda henüz değerlendirmyapılamadan, harcanan miktarın "çıkartma ürünler"in (uzakahramanlarının maketleri, savaşları canlandıran oyuncaklarbölümlerdeki olayların çizimlerini taşıyan tişörtler, v

benzeri şeylerin) satışıyla önceden amorti edilmesi içipazarlamanın gerekeni yapmış olduğunu açıklamaktadır.



Demek ki ticarî düşünce ve özellikle de azami kâr arayışfilm yapımının önüne geçmekte ve filmin muhtevasını tayietmektedir.

Tamamiyle pazarlamaya ve reklâma bağlı olan dağıtımüretime hükmetmektedir.

*Fransa'nın dünya çapında ünlü fikir adamı, sosyolog v

College de France profesörü. Neoliberalizme karşı çıktı von zamanlarında eğitim, kültür, edebiyat ve sanakonularına ağırlık verdi.Geniş kesimlerin de dikkatini çekebir çok eser kaleme 'Dünyanın Gerçek Efendilerine Sorularbaşlıklı seslenişinde "Toplumların pek çoğunda, politik veyekonomik iktidardan farklı olan bu sembolik iktidar, bugün

büyük iletişim gruplarını. yani kültür ürünlerinin üretim vdağıtım enstrümanının bütününü kontrol eden aynı kişileriellerinde toplanmıştır" diyordu. 24.01.2002'de, 71 yaşındvefat etti. Çev.

Yayın için de aynı şey söz konusudur. Yayıncılıkta, özelliklbüyük yayınevi grupları için, iyi ve kötü kitap yoktur, sadeceklâm ve modalarla desteklenmiş, tüketicileri en fazl

kandıran kitaplar ve Stendhal veya resimde Van Gogh giböldükten sonra şan ve şöhrete erdirilmiş eserler vardır.



Hepsi de ticaret metaı olduğuna göre, kelimenin gerçeanlamıyla hangi yayıncı, hangi müzisyen, hangi ressamdünya çapında, Coca Cola, Disneyland veya Mac Do ilekabet edebilir ki?

"Her değerin ticarî meta" olduğu bir sistemin neticesi iştbudur. Televizyon ile seyircisini, tirajıyla gazete veklâmını söylemeye bile hacet yok, film, tablo ve şarkı bistemde diğer emtia gibi birer ticaret malı olarak görülür

Üstelik de bunlar, Bourdieu'nün yazdığı gibi, ticareklâmlarla ve "para ve medya" destekli güçle yönlendirilmi

ve "küreselleşmiş" bir halkı kendilerine cezbediköklerinden koparabildikleri ölçüde gelir getiricidirler.

Bütün bunlardan sonra artık geriye, milletleribağımsızlıklarından ayakta kalan her şeyi yıkıp yok etmeçin atılacak adımlar kalır. Her şeyden önce, asırlardan ber

millî egemenliğin temel ölçüsü olagelen para basma hakkelinden alınır. Nitekim 20. yüzyılın kapanıp 21. yüzyılıaçılacağı tek para birimi projesi olan Euro bu maksatlhayata geçirilmiştir.

Kala kala büyük küreselleşme teşebbüsünün, yani Amerikamparatorluğunun ve onun pazar tek-tanrıcılığını

küreselleşmesi yararına bütün halkların ekonomilerinin vkültürlerinin kesin imhasının tamamlanması kalıyordu.

Bu son nokta Çok Taraflı Yatırım Anlaşması (AccorMultilatéral sur l'Investissement / AMI) projesi ile kondu. B



projeye çok haklı ve isabetli olarak "Dünyayı tahrip etmeçin cehennemi bir makina" adı yakıştırılmıştır.

Gerçekten de, dünya para sisteminin (IMF ile) v

milletlerarası ticaretin de (OMC ile) ABD tarafındadespotça düzenlenmesinin ardından, dünyanın nihâî olaraımsıkı bağlanması yatırımların serbestliği üzerinde ço

yanlı bir anlaşmayı gerekli kılıyordu.

Vahşi liberalizmin bu son şartının hedefi, yatırımın bütüengellerini yerle bir ederek bütün dünyada pazarın mutlamonarşisini kurmaktır. Yani, her çok uluslu şirket milyatırımcıların sahip oldukları bütün hakların aynılarına sahiolmalıdırlar. Açıkçası, hem yatırım yapma, hem de işteatma, üretim ve araştırma merkezlerini yerel olmakta

çıkarma,

ş ve çevre kanunlarını çiğneme hakları olmalı ve devletlede "Milletlerarası Ticaret Oda-sı'nın (CCI) hakemliğinunmayı şartsız olarak" kabul etmelidirler.

Hükümetler üstü bu teşkilâtın "hakemlikle ilgili her kararkesin ve zorunludur", dolayısıyla da her türlü itiraz hakkınortadan kaldırır. "Yatırımcının kendisini kabul eden devletkarşı harekete geçebilmesi için" şu husus bilöngörülmüştür: "Çarçabuk sonuçlanacak da olsa

anlaşmazlığın hakemliğe sunulabilmesinden önceyatırımcının zarara uğratılmaması gerekir."



Bu tasarı, nobranca itiraf eder: "Zorlayıcı niteliğe sahip hemilletlerarası anlaşma gibi AMI de, belli bir ölçüde, millotoritenin icrasını frenleyecek güçtedir."

Bütün dünya ülkelerine çeki düzen veren bu tasarı istihdamve işsizlik, sağlık, kamu hizmetleri, sosyal yardım ve çevreyani bir bakıma genel olarak milli bağımsızlıkla ilgikorkunç neticeler ihtiva ettiği hâlde, üç senedir, en zengiülkeleri bir araya toplayan ve adına Üçüncü Dünya demedanlaştıkları diğer bütün memleketleri dışlayan, sadece OECD

üyeleri tarafından hep gizli bir şekilde tartışıla gelmiştir.

Söz konusu proje, sosyal plân'da,, eşitsizliklerin yararüzerinde ısrarla duruyor. OECD, "eşitsizlikleriderinleşmesini, "iktisat mantığının tavsiye ettiği şey" olara

arif ediyor. Bu mantığın doğru bir mantık olup olmadığınhiç sorgulamıyor, "yoksulluk dürtüsü "nü hatırlatıyor vkamu müdahalelerini fertleri "bir bağımlılık mantığı"'nhapsetmekle itham ediyor.

Sadece bütün işletmelerin özelleştirilmesini değil, e

zayıfları korumak için her türlü devlet müdahalesinin reddinde gerektiren bu program üzerinde (gerek sağ, gerekse solFransız yöneticilerin kültürel istisna demekten öte bitirazda bulunmamaları ise hayli dikkat çekicidir. Aslında b

alan son derecede hassas bir alandır, zira böylesi anlaşmalaFransız sinemasını iflâsa sevkeder, sinema ve televizyoekranlarımızı çoktan boğmuş olan Hollywood'un kanfilmlerinin el ko uşunu daha bir artırır ve Amerikan par



babalarının basın ve yayında dizginsiz yatırımlarıylletişimi tekellerine almalarını sağlar. Bedenler gibi zihinle

de o zaman pazarlamacı mantığın yönlendirmelerine teslimedilmiş olur.

Ahtapotun kollarından, yani dünyadaki yatırım selinin üçtkisini, 1995 rakamlarıyla da 340 milyar dolar olan miktar

kontrol eden OECD üyesi 29 ülkenin bütün o çok uluslirketlerinin elinden kurtarılması gereken, aslında bizim tüm

hayatımız ile hayatımızın anlamıdır.

Basit bir iktisadî nüfuz ve onun tabiî sonucu olan siyasboyun eğdirme oyunuyla gerçekleştirilen üçüncü halkanın bfethine paralel olarak, sistem dördüncü halkaya, Asyhalkasına yayılıyordu, fakat bir başka metodla: Asker

aldırganlık metoduyla.

Fakat sürekli olarak da, bazı "özel ve önemli görevlerbahaneleriyle.

Amerikan "güvenliği"nin savunması; "soğuk savaş"ıküreselleşmesi" nin yolunu açarak, kendi kıyılarındabinlerce kilometre uzaklardan, Pasifik ötesinden, tâ Kore'debaşladı. Bahane, Sovyetler Birliği'ne bağlı Kuzey Kore'niAmerikan üssü Güney Kore'ye "sürpriz bir saldırısı" idi. Bmesele 1950'de idi ve tam bu sırada, Marshall plânı il

oluşturulan Amerikan ekonomisinin pazarı, ikinci Avrupa



avaşından itibaren dolu dizgin harekete geçmiş olaAmerikan sanayi makinasının ihtiyaçlarına artık kâfgelmiyordu. Onun için de, böyle bir ekonominin doymabilmez "gelişme" sistemini ayakta tutabilmek için yenavaşlar gerekiyordu.

1950 Kore savaşı, 1973'e kadar süren Vietnam savaşı989'deki Panama savaşı, 1991'deki Körfez savaşı, ardında

da 1999'daki Kosova savaşı, (şimdilerde de Afganistan'açılan ve başka yerlere de açılacağı söylenen savaşlar, çev.)

istemin bu derunî ihtiyacını karşılar. İleri sürülen bahanelergerçekte bu kanlı mantığı maskelemeye yarar.

Kore'de ve Vietnam'da, "Şer İmparatorluğu "nün ilerleyişindurdurup geri püskürtmek (roll back) öz konusuydu

Panama'da söz konusu olan ise, müdahale zamanına kadaCIA'dan (o sıra bu gizli teşkilâtın başı Bush'tu), sıruyuşturucu mafyasına sızmak için, bjr ABD başkanınkindenk maaş almış an bir uyuşturucu tüccarı GeneraNoriega'yı ceza-landırmaktı.

Körfez'de, bir istilâyı cezalandırmak bahis konusuydu. Oysameselâ Birleşmiş Milletler tarafından kınanmış olan BatŞeria, Golan, Güney Lübnan ve hatta Kudüs'ün ilhakmeselesinde böyle bir cezalandırma hiç düşünülmemişti.

Dünya medyasının devasa seferberliği şu hakikaunutturmayı başardı: Kuveyt hiçbir zaman bağımsı



olmamıştı, ne Osmanlı Devleti döneminde, ne de Britanyhimayesi zamanında... Ne zaman ki 1961 yılında GeneraKasım, Irak'ın yer altı zenginliklerini (o vakte kadar bzenginliklerin yüzde 94'ü Irak Petroleum'un Batılı petroirketlerinin elinde bulunuyordu) millîleştirmeye karar verdşte o zaman İngiliz hükümeti, askerî müdahale tehdidiyle

Kuveyt'i Irak'tan kopardı (Kuveyt ülke petrolünün yarısınüretiyordu) ve kendi vesayeti altındaki iktidara Ortadoğu'nuen kokuşmuş kabile reislerinden birini getirdi.

rak'ın, bölgenin diğer topraklarının haksız işgalcileri için dbenzeri tedbirler alınması şartıyla Kuveyt topraklarındaaskerlerini geri çekme ve barış masasına oturma teklifinağmen, Amerika Birleşik Devletleri bir milyondan fazlraklının canına mal olan bir harekâtı, yani 1961 İngiliömürgeci harekâtını tekrarladı.

Kamuoyları, reklâm ajanslarının medya tarafından bütüdünyada yankılandırılan uydurma sahneleriyle uyuşturulduBu uydurma sahneler arasında en dikkat çekici olankuvözlerdeki bebekleri öldürüp talan eden Irak askerlerini

canavarlığına şahit olan bir genç kızın anlattıkları sahneydSavaştan sonra itiraf edildi ki bu "şahit" Kuveyt'iWashington Büyükelçisi'nin kendi kızıydı ve canavarlıklar" sırasında Kuveyt'te bulunmuyordu. Ne var krak'ın tahribinin hakiki sebepleri bu sistemi

mekanizmalarını bilenlerin gözlerinden kaçamazdı.



Nitekim eski Başkan Nixon, emekliye ayrılması dolayısıylsusma yükümlülüğü"nden kurtulmuş olarak, 7 Oca991'de New York Times'ta, şunları yazıyordu:

"Biz oraya demokrasiyi müdafaa etmek için gitmiyoruzçünkü Kuveyt demokratik bir ülke değildir ve o bölgeddemokrasi ile idare edilen bir ülke de yok. Biz oraya bidiktatörlüğü yıkmak için gitmiyoruz, aksi takdirde Suriye'ygitmezdik. Biz oraya milletlerarası meşruiyeti savunmak içide gitmiyoruz. Biz oraya gidiyoruz ve bizim oraya gitmemi

âzım, zira bizim hayatî menfaatlerimize dokunulmasınmüsaade etmeyiz."

Bir diğer uyanık analist, General de Gaulle'ün eski bakanAlain Peyrefitte, Saddam Hüseyin'den kurtulmak isteye

Washington'daki İsrail yanlısı baskı gruplarının rolünhatırlattıktan sonra, 5 Kasım 1990 tarihli Le Figargazetesinde şu hakikati dile getirir:

"En nihayetinde 'ticaret lobisi', savaşın ekonomiye yeni bihamle imkânı verebileceği kanaatine vardı. Nitekim İkincDünya Savaşı ve bu savaştan ötürü Amerika'ya verileolağanüstü siparişler, Amerika'nın gerçekten dkurtulamadığı 1929 krizine son vermemiş miydi? Koravaşı da yeni bir sıçrama sağlamamış mıydı?

Amerika'ya refah getirecek hayırlı savaş!"



aures'in şu mesajı hiçbir zaman bundan daha gökamaştırıcı bir şekilde ispatlanamazdı: "Kapitalizm,savaşkendisinde, borayı bulutun sinesinde taşır "

Amerika'nın Yugoslavya'ya saldırması meselede de, asebepler aynı kalmakla birlikte, bunlar yer ve zamana uyguyeni haberlerle desteklenmişlerdi, hepsi bu.ABD, hiçbir başka ülkenin sınırlarını tecavüz etmemiş olabir ülkeye, Güvenlik Konseyi'nin kararı olmadan saldırdı vonu bir "insanî müdahale" bahanesiyle kan

bombardımanlara tabi tuttu. Aynen Yugoslavya gibdavranan meselâ Filistinlilere zulmeden İsrail gibi ülkelerse böylesi bir müdahale yapılmadı ve yapılmıyor.

NATO'nun (ki böylesi görevler için kurulmamıştı v

Sovyetler Birliği'nin yıkılmasından ve Varşova Paktı'nıdağılmasından sonra artık varlık sebebi de ortadan kalkmıştıaskerî koalisyonunun harekâtını meşrulaştırmak içinAmerikan ordusunun Avrupa'nın kalbine sokuluşumilletlerarası topluluk" müdahalesi kılıfiyla gizlend

Halbuki bu koalisyon, sanki "milletlerarası topluluk" Asya

Afrika, Lâtin Amerika, yani insanlığın 4'te 3'ündehabersizmişçesine, sadece yanlarında bir iki figüranıbulunduğu eski sömürgeciler klübünden oluşuyordu.

Ne var ki bu sahtekârlık büyük avantajlar kazandırıyordu

Her şeyden önce de, kendilerini Irak'ta katlettikleri ve meselFilistin'de de ezilmeye terk ettikleri Müslümanları



müdafaacıları olarak göstererek, en zengin Arap ülkelerindeoluşan müşterilerinin gönüllerini etmek gibi...

Sonra da, Bosna'nın ardından Balkanlar ve onun da ötesind

Orta Şark ve petrolleri istikametinde bir adını daha atmak.Nitekim Dağıstan'ın petrol boru hatlarının ve Hazar Denizve petrollerinin civarında yer alan Çeçenistan'a ve Dağıstan'Amerikan müttefiki "Vahhabiler"in nüfuzunun çizdiği basbir haritaya bakarsak, memleketini Amerika'ya teslim edeiyasî fahişe Yeltsin'in kaçınılmaz düşüşünü öncede

kestirerek plânlanan buharekâtın gelecek safhaları konusunda kolayca fikir sahiboluruz. Kapitalizmin en kirli şekliyle yeniden kurulmasdünyanın ikinci güçlü devletini, birkaç sene içinde, faizlpara bulanların da işbirliğiyle milyarder olup çıkan bi

madrabaz mafyasının sömürdüğü bir Üçüncü Dünya ülkeshâline getirmiş ve geniş halk kitlelerinin büyük bir kısmınşsizliğe, dilenciliğe veya uyuşturucu kullanıp suç işlemey

mahkûm etmiştir.

Sistemin dünyanın en güçlü askerî-sınâî kompleksindelham alan doktrini artık bir sır değildir.

Dünya çapındaki Amerikan stratejisinin ana hatlarhakkındaki iki esaslı raporun neşrini, jeopolitiğin vmilletlerarası ilişkilerin engin bir tahlilcisi, Paul-Marie de l

Gorce'a borçluyuz. Bu raporlardan biri Paul D. Wolfowitz'indiğeri Kurmay Başkanları Komite Başkan Yardımcıs



Amiral Jeremias'indir. Pentagon'un bu belgelerinden iştbirkaç alıntı:

Özetle, milletlerarası düzen ABD'nin teminatı altındadır. O

yüzden ABD, başka ülkelerle birlikte bir harekâta girişmemümkün olmadığı veya derhal müdahale gerektiren bir kriortaya çıktığında, bağımsız olarak duruma el koymamecburiyetindedir. "

NATO'yu istikrarsızlığa sürükleyebilecek sırf Avrupa'yl

lgili bir güvenlik sisteminin doğmasını engelleme yolundharekete geçmeliyiz."Almanya ile Japonya, ABD tarafından yönlendiren ortak bigüvenlik sistemi içine dahil edilmelidir. "

Muhtemel rakipleri, kendilerinin daha büyük rol oynamaystemelerine gerek olmadığına ik na etmek gerekir." Bunmuvaffak olmak için de bu tek süper güç durumunun "yapıcbir hareketle devam ettirilmesi ve herhangi bir milleti veymilletler grubunu ABD'nin üstünlüğüne meydan okumaktacaydırmak için yeterli bir askerî kuvvetin" bulunması ica

etmektedir. Bir yandan da ABD'nin "(Amerikan) liderliğinmeydan okuma veya ekonomik düzeni ve oturmuş siyasetartışma konusu yapmaya çalışma cüretlerini kırmak içinleri sanayi ülkelerinin çıkarlarını yeterince göz önünd

bulundurması lâzımdır". (Paul-Marie de la Gorce, Le MondDiplomatigue, Nisan, 1992)



Bu hedefler zaten, Amerikan Donanması meslek dergisindealınan şu metinde görüldüğü gibi halka açık yazılarla dasdik edilmiştir:

Sanayi ihtiyaçlarımızı desteklemek için bütün dünyanıekonomik pazarlarına ve gerekli kaynaklara engelsigirişimizi devam ettirmeliyiz. O yüzden de bize, psikolojiavaşa başkaldırıyı önlemekten başlayıp "her türlü güçleri"n

eferber edilmesine kadar uzanan geniş bir yelpazedgörevler ifa edebilecek "gerçek anlamda savaş kuvvetleri" ilbirlikte "inandırıcı bir askerî müdahale kapasitesi" gerekiyor

Üçüncü Dünya'nın yeni bölge ülkelerinin ulaşabilecekler

ilâhların hızlı teknolojik gelişimi konusunda da dikkatolmalıyız; o yüzden de elektronik, genetik ve diğebiyoteknik sonuçları kullanabilecek askerî yeteneklerimizgeliştirmek zorundayız.--tabiî bizim Milletimiz geleceyüzyılda askerî inandırıcılığını sürdürmek istiyorsa." GrayMarine Corps Gazette, Mayıs 1990.

3 Ekim 1999'da, Amerika Birleşik Devletleri, hem nükleedenemeleri bütünüyle yasaklayan anlaşmayı hem dMoskova'da Amerikalılarla imzalanmış füzeler ve füzavarlar mutabakatını tek taraflı olarak ihlâl eder, çünk

böylesi silahlanmaların mantığı dünyada atom silâhlarınfırlatma merkezlerini çoğaltmaktadır. Hem de Reagan'l



birlikte bir "yıldızlar savaşı" hayal edenlerin savunmalarıngeçersiz kılacak kadar. "10,5 milyar dolarlık bütçesiyle Ekim'de yapılan son Amerikan denemesi, Reagan'ıstratejik savunma girişimi"ni can sıkacak bir şekild

hatırlatmakta ve aşırı nükleer silâhlanma yarışının yeni biafhasının işaretini vermektedir.

Amerika Birleşik Devletleri terör dengesizliğinhazırlamaktadır.

Aslında bu meselede söz konusu olan, yakın zamanların biyeniliği değil, sistemin stratejisinin değişmeyen bir geneeğilimidir. Meselâ, Amerikan diplomasisinin bir tarihçisinihatırlattığı üzere, strateji konusunda Başkan Eisenhower'mkanaati de zaten böyleydi. Nitekim tarihçi Richarmmermann bu hususa dikkat çeker: "Onun düşüncesin

göre, Amerikan gücü ve güvenliği, esas itibariyle pazarlarve dünyanın, bilhassa da sıkıca kontrol edilmesi gerekeÜçüncü Dünya'nın hammaddelerine ulaşmaya bağlıydı.mmerman, Diplomatic history /Diplomasi Tarihi, yaz 1990

Amerikancılığın küresel çapta doğurduğu sonuç,büyüanayi gruplarının elinde servetin, yığınların sefaletini

gittikçe artan kutuplaşmasıdır. Sefalet eski ve yenömürgeciliğe bağımlı olmalarından ötürü bilhassa da, "a

gelişmiş" ülkelerde artış göstermektedir. Çünkü gerek eskgerekse yeni sömürgecilik, bu ülkeleri yiyecek hasadının vyerli halkın ihtiyaçlarına cevap veren faaliyetlerin zararınolan tek tip ürün ve tek tip üretime yönlendirip sömürgecülkenin ekonomisinin eklentisi yapmıştır.*



975 ile 1998 arasında önemli uluslararası ekonomi gruplarüçe katlamıştır: 82 bin şubeyi kontrol eden 11 bin gruptan207 bin şubeyi kontrol eden 37.500 gruba çıkmıştır.

Bu gruplar, dünya üretim varlığının yarısını ellerindutmakta ve onlardan yüzde 80'inin merkezi ABD, Avrupveya Japonya'da bulunmaktadır.

Sermayenin belli noktalarda toplanması hareketi durmadaartmaktadır, o kadar ki "Birleşmiş Milletler Ticaret vGelişme Konferansı" (BMTGK), dünya yatırımlarıyla ilgi998 raporunda, yüz ekonomi grubunun "dünyanı

efendileri" durumuna geldiğini göstermiştir. Günümüzdekküreselleşme" sisteminde bu durum, pervasızca yürütüle

özelleştirmeler oyununun imkân verdiği "birleşmeler"i

artan sayısı sayesinde gerçekleşmiştir. "Birleşmiş MilletleTicaret ve Gelişme Konferansı", 1999'un ilk üç ayında bürden ticaret işlem ve anlaşmalarının 1998'in bütübirleşmeleri" seviyesine çoktan ulaşmış olduğunun altın

çizmiştir. Bu yolda zengin ülkeler ile yoksul ülkelearasındaki uçurum giderek derinleşmektedir.**

Nitekim en nasipsiz kıta olan Afrika geçen yıl yatırımlarıancak yüzde 1,3'ünü kapabilmiştir.

950'den 1980'e kadarki otuz yılda, Kuzey ile Güne

arasındaki mesafe, l'e 30'dan l'e 150'ye fırlamıştır.



Bkz. Brugnon-Mordant, adı geçen eser.

** Bu mücerret (zengin ülke / yoksul ülkeadlandırmalarının daha feci bir hakikati maskelediğini d

unutmamak lâzım. O hakikat ise şudur: "Zengin " ülkeleçlerinde çok sayıda yoksulu, "yoksul" ülkeler de kendbünyelerinde mafyacı ve dünya devlerinin "işbirlikçisi" biavuç zengini barındırmaktadır.Politikacıların ve medyanın "gelişmenin on yılları" adınverdikleri şey işte budur!

Bu düşüş devam etmekte: 1980'de Üçüncü Dünya nüfusunuyüzde 33'ü yetersiz beslenme içindeydi, bu oran 1988'dyüzde 37'ye çıktı (UNICEF: Situation mondiale d'enfance/Dünyada Çocukların Durumu,

990).

Sistemin kanunları gereği, "zengin " ülkelerde bile ellerindbir şeyleri olanlar ile olmayanlar arasındaki mesafbüyümektedir. 1991'de Amerikalıların yüzde 5'i, mil

ervetin yüzde 90'ına sahipti. Fransa'da, halkın yüzde 6'smillî servetin yüzde 50'sine, yüzde 94'ü ise geriye kaladiğer 50'ye sahiptir.

En geliştirilmiş şeklindeki kapitalizmden başka bir şeolmayan bu sistemin, yani Amerikancılığın toplam

bilançosu: Açlık veya yetersiz beslenmeden ötürUNICEF'in verdiği rakama göre) 13.5 milyonu çocuk olma



üzere, her yıl 45 milyon âdemoğlunun öldüğü -öncelikle dKuzey ile Güney arasında-"kırılmış bir dünya" meydangetirmiş olmasıdır. En mükemmel örneğini ABD'nin verdiğgeniş ölçüde taklit edilen veya dünyaya dayatılan büyümmodeli, insanlığa her iki günde l Hiroşima'ya denk sayıdölüme mal olmaktadır*

Bay Bush, "Alaska'dan Ateş Ülkesi'ne kadar bir serbespazar bölgesi oluşturmak lâzım" diye ilân ettiği vkendisinin Dışişleri Bakanı John Baker da Vancouver'de

Vladivostok'a bir serbest pazar bölgesi kurmak gerekirlâvesini yaptığı zaman, yüzyılımızın şu en büyük tartışmas

gündeme gelir: İnsanlığın bu altın haç üzerine gerilereölüme sürüklenmesine müsaade edecek miyiz, etmeyecemiyiz?

*Bkz.Susan George, Jusgu'â cou / Gırtlağına Kadar, LDecouverteYayınevi, Paris 1992.

Amerikancılığın iç mekanizmasını inceledik. Onun efsanevdünya dışı, tarih ötesi kökenini araştırdık. Yeni baştaoluşturmak görevini üstlendiği şu dünyanın hakimiyetinikendisine ilâhî bir hak olarak verildiği iddiasını anlamaya vbütün bunları analiz etmeye çalıştık.ABD'nin bu idealinde kendisine hem Allah'ın, hem de AdamSmith tarafından tasavvur edilen ilâhî pazarın "görünme

eli"nin kılavuzluk ettiğine inandığını gördük.



Demek ki Amerikancılığın hedefi, diğer halklar gibi, tarihiürekli olarak oluşturulmasına katkıda bulunmak değildir

Tam aksine, kendisinin "apaçık alın yazısı"nın hedefleriniamamiyle gerçekleştirilmesiyle, Fukuyama'nın tarif ettiğ

gibi "pazarın ilâhî kanunları bütün dünyada engellemolmadan hüküm sürecekleri zaman", "Tarihin Sonu"nermektir.

Allah'ın bütün mesajları ve mesaj getiren elçileri gibi, blâhi tasarı da bir tarih içinde yerini aldı, fakat Hegel'i

Mantığındaki gibi de nihai sonuç başlangıçtaki tasarıdbilkuvve mevcuttu.

Bir başka türlü ifade edersek, böyle elverişli bikonjonktürde kendisini imparatorluk ihtirasına kaptırmış bi

milletle karşı karşıya değiliz. Söz konusu olan tarih üstü bigelişmedir. Yani bu, ardı arkasına yapılan fetihlerle diğemilletlerin topraklarını sahiplenmiş bir millet veya bimparatorluğun gelişimi değildir. Burada, Allah'ın vekiABD çev.), iki asır içinde başlı başına bir gezegen ola

kendi topraklarını elde eder. Bu gezegenin yenide

oluşturulmasını Allah kendisine emanet etmiştir- İşte onuçin de bu millet (ABD), Kızılderililer ve Zenciler gibi bazebarbarlara veya kendi Özel kimliklerini, bu yegâne ve lâhûtmodernitenin küreselleşmesine direnme iddiasında olmaklberaber kendi farklı kültürlerini müdafaa edemeyecek kadageri kalmış milletlere tek gerçek "medeniyeti" ve gelişmeni

modernitesini" getirip armağan edecektir.



En başta bizim Avrupa'mız olmak üzere, dünyanın büyük bikısmı çoktan "Amerikanlaşmış"tır. ÖylesinAmerikanlaşılmıştır ki antiamerikancılık millet çapındolduğu kadar fert çapında da artık bir derunî bunalım hâlingelmiştir.

Sırf pazar denetimi sebebiyle, bütün değerleri (hatta estetiveya ahlâkî değerleri) ticarî değerlere indirgeyeekonominin, siyasetin ve kültürün bu çıkarcküreselleşmesine göz mü yumacağız? Yoksa, Lâti

Amerika'dan Asya'ya, zenginleri gitgide daha çok zengiedip sayılarını gittikçe daha azaltan, yoksulları da gitgiddaha yoksul ederken sayılarını gittikçe daha çoğaltan rekabegücünün sırf o kör icapları uğruna, zihinlerin bdüzleştirilmesine karşı direnişin ilk çekirdek gruplarınbizler de katılacak mıyız? Finans, iletişim ve silâoligarşileri tarafından yığınların Darvinci anlayışlezilmelerine karşı çıkacak mıyız?

Ne Yapmalı?Amerikancılık, bugün dünya çapında yaygınlaşmış ve

yüzden de hem kendi içimizde, hem de ülkelerimiz içindmücadele etmemiz gereken bir hastalıktır.

En etkili çare kesinlikle şiddet veya terör olamaz, çünkü heeyden önce şiddet veya terör bu sistemin hayatta kalmasın

hizmet edecektir. Nitekim daha önce bu sistemin zamazaman "ekonomik konjonktürü devam ettirebilmek" için bi



avaşa ihtiyaç duyduğunu yukarılarda gördük. Ayrıca da bistemin imha gücü çok büyüktür. O sistemin ordusu

askerlerinin fert fert korkak olmalarından değil, fakat askerlerin herhangi bir amaç uğruna harekete geçmediklerve geçemedikleri için, dünyanın en değersiz ordularındabiri olmasına rağmen imha gücü çok büyüktür. Generalleronlara imha etmekten başka hedef göstermemektedirlerYugoslavya'da başkomutanlık yapan Amerikan GeneralDerlere imha dışında bir hedef göstermiyor ve aynen şöyldiyordu: "Bizler imha etmeye geldik..."

Pentagon'un diğer temel tezi olan "sıfır ölümlü" savaş, yanavunmanın erişemeyeceği yükseklikten bombardıma

yaparak hiçbir tehlikeye maruz kalmadan imha etme gücse oldukça anlamlıdır Genelkurmay -Vietnam savaşında

beri- biliyor ki, bir idealin harekete geçirdiği düşmana karş

yapıla-çak bir kara savaşı, maddî kuvvetlerin oranaldırganın haydi haydi lehinde olsa bile, ancak felâketle v

bozgunla sonuçlanabilir.

"Cerrahî vuruşlar", "tam hedefe noktası noktasına vuruşlar

masalı, ortadaki hakikati gizlemeye matuf yalanlardıNitekim Körfez savaşı sırasında Amerikan uçaklarının ancayüzde 7'si askerî hedefleri hiç şaşmadan vurabileceği iddiedilen mekanizma ile donatılmış idi, geriye kalabombardıman uçaklarının yüzde 93'ü rasgele bir şeyi imhetmek üzere füzeleri körü körüne bırakmakla yetiniyorlard

O yüzden de okullar, hastahaneler, ilâç fabrikaları (Sudan'dolduğu gibi) ve sivil yerleşim birimleri isabet alıyordu



Kosova'da bombardıman uçağı, aşağıdaki hedefin bir traktömü yoksa bir tank mı olduğunu fark edemeyeceğyükseklikten bomba veya füzesini bırakıyordu.

Bu, silâhlı direnişi hiçbir şekilde mahkûm etmezFilistinlilerin "intifada"sı, insan maliyetine rağmen, bbakımdan bir örnektir. Silâhsız bir halkın, tepeden tırnağilâhlı bir işgalciyle vuruşmak için, elinde binlerce yıllı

vatanının eski taşlarından başka bir şeyi yoktu. Bire karşı bieklindeki bu güç oranına rağmen, bu halkın direnişi, bi

halksız ülke için ülkesiz bir halk" efsanesine, hani şu GoldMeir'in bile diline pelesenk edindiği o eski Siyonisloganına, kesinlikle son veriyordu. Bir halk, kahramanc

direnişiyle, hem varlığını, hem de imanını ispatlamaktadır.

Ne var ki nihâî zafer ancak, Amerika Birleşik Devletleri'niaskerî-sanayi kompleksinin devasa imha mekanizması, bütüdünyada ölüm kuvvetlerini artık destekleyemez durumdüştüğü zaman kazanılacaktır -ve bu zafer mutlakkazanılacaktır-.

mdi, dışı cafcaflı içi kof bu devin zayıf bir noktası varBorsa'nın sun 'î hayatı. Nitekim uzun zamandır bankalaborsada artık kendi rollerini oynamıyorlar. Yani tasarruflaroradan toplayıp da mal veya hizmetüreten işletmelere yatırmıyorlar, aksine bazen Borsad

biçilen sanal değerlerden başka gerçeklikleri olmaya



değerler" üzerinden, gerçek veya hayali alım satımlardakomisyonlar" alarak spekülatif bir faaliyette bulunuyorlar.

O yüzden de bu tahvillerin ödenmeyecekleri şüphesinin geli

zihinlere takılıvermesi gibi bir hâdise, derhal ödemelerizincirleme olarak durması ve gazinolarda olduğu gibi zamazaman parlayan ve inanılmaz ve anlık kazançlar sağlayaveya reel bir ekonomiye değil de sadece (kelimenin hemmalî, hem de felsefî anlamıyla) "spekülasyonlara görayarlandıkları için en ufak borsa söylentileriyle sönüvere

hisse senetlerine oynamış olan bankaların, tıpkı iskambkâğıtlarından veya domino taşlarından yapılan bir şato gibçöktüklerini görmemiz için yeter.*

Kennet Galbraith, 1929 krizinin mekanizması hakkında.

Amerikan Ekonomisinin Performansı Efsaneleri

1. Büyüme. Amerika Birleşik Devletleri'nde büyümAvrupa'dakinden daha güçlüdür. Bu da üç temel faktörde

leri gelmektedir:

a- Amerikan işçiler çalışma temposunun artırılmasına ve iüresinin uzatılmasına, daha az kalifiye eleman gerektiren i

yerlerinde ücretlerin büyük ölçüde düşürülmesine, yaneşitsizliklerin büyütülmesine rıza göstermişlerdir.



b- ABD'de ücretlerin seviyesi üzerine yapılan baskılar, kadar fazla güçlüdür ki, yoksul ülkelerde (üstelik de sadecGüney Asya'da değil, meselâ ALENA anlaşmalarından sonrMeksika'da da) dayatılan çok düşük ücretler, Amerikaşçilerini Meksikalıların veya Asyalıların aldıkları ücretler

aklaşmak eğilimindeki "rekabetçi" yaklaşımı kabul etmeyzorlamaktadır.

Demek ki böylesi bir "büyüme" şekli, mecburen hem millehem de milletlerarası çapta "eşitsizlikler"e kapı aralıyor.

2. İşsizlik yüzdesi, ABD'de Avrupa ülkelerinden daha azdır.Öncelikle ABD, işsizliğini Avrupa'ya kelimenin tamanlamıyla "ihraç"etmiştir. Bunu da bilhassa parmanipülasyonu yoluyla yapmıştır: Doların devalüasyonu

hracat mallarının fiyatlarını düşürerek ihracata büyücanlılık" kazandırmıştır.

Sonra da, Luttwak'ın yazdığı gibi: "ABD'de uzun süreli işsikalanların hemen hemen bulunmayışının basit bir sebebvardır: Devlet işsizlere işsizlik parası ödemekle yükümldeğildir."

Bu mantık en saçma acımasızlığına kadar götürülerek, yanartık hiçbir şekilde işsizlik parası ödenmeyerek, işsizli

meselesi, akşamdan sabaha, toptan ve bütünüylhalledilebilir elbette. Böylesi bir köklü çözümden sonra, yo



kenarlarında insan cesetlerine rastlanacak, ama istatistiklegöz kamaştırıcı olacaktır: Artık işsiz kimse yoktur! Bmantık" ne de olsa şu Yeni Darvinci zayıfların bertara

edilmesi sisteminin mantığıdır.

3. Amerikalıların çoğunluğunun "hayat seviyesi"Avrupalılarınkinden üstündür. Yoksulluk eşiğinde yaşaya33 milyon Amerikalı ve dünyanın en zengin ülkesi olan memlekette her 8 çocuktan birinin karnını doyuramayıp akaldığı gerçeği hesaba katılmazsa, bu savunma tabiî k

doğrudur.

Gerçi bu meselenin asıl izahı daha derinlerdedir. Şöyle kiNasıl Amerikan devleti olağan masraflarını vergilerle değde borç alarak kapatıyorsa, aileler de gündelik hayatların

gelirleriyle değil de aldıkları kredilerle sürdürüyorlar.

O kadar ki devletin açığı 1995'te çoktan 620 milyar dolarulaşmıştı, 1998'de bu rakam l trilyon 550 milyaryükselmişti ve eğer şimdiki haliyle devam ederse, bu açı2000 yılında 3 trilyon 450 milyar doları, yani "gayri safmillî hasıla"nın yüzde 36'sını bulacaktır.

Özel sektörün borçları ise 5 trilyon doları aşmaktadıBasitçe ifade edecek olursak, Amerika Birleşik Devletlerkazandığından daha fazla harcamakta ve imkânlarını

üstünde bir hayat sürmektedir. Böyle bir sapmanın ilânihây



ürüp gidemeyeceğini bilmek için insanın ille de "seçkin biktisatçı" olması gerekmez.

Profesör Michel Beaud'nun yazdığı üzere, "İlk bakışta bi

borsa krizinin bütün şartları aslında bir araya gelmibulunuyor."

Öyle ki şu anki durumda "sekülatif balon "un patlamasehlikesi, "turbo kapitalizm"i 1929'unkinden daha korkun

bir krizle tehdit ediyor.

Her şeyden önce Amerikan devleti, kendi borcunun yanındabelediyelerin ve yerel idarelerin borcu da 1970'te 15milyardan 1989'da 598 milyar dolara yükseldiği için bu çığıönünü kesemeyecektir.

Sistemin işleyişinde vahim bir kusur var; bu sistemidirekleri olan ticaret bankalarının uzun vadeli yatırımlaveya her ne olursa olsun) yapmakta objektif olarak hiçbi

menfaatleri yoktur. Onların gelirleri temettülerden

faizlerden ve üretim faaliyetlerine bağlı kârlardan değil deher işlemden alınan komisyonlardan geliyor. Bankacılar hekredi verdiklerinde komisyon alıyorlar. Birkaç gün veybirkaç saatte kazanılmış milyonlarca dolara tekabül -deyüzlerce, hatta daha fazla milyon dolar kornişonlar kolaycalınıyor ve bu para ücretler ve primler adı altında bizza

icaret bankacılarına cömertçe Arılıyor. Reel olarak üreticmaksatlarla yatırıma konan para, onların kanaatince, uyuya



paradır ve faydasız paradır. Onların istediği mümküolduğuna Çok sayıda ticarî işlemlerdir.

Bütün bunların apaçık sonucu, (inşaatlara, araştırm

ekiplerine teçhizat imal edenlere gidebilecek olanmilyarlarca doların bankacıların şahsî cari hesaplarınaktarılmasıdır.

Dizginsiz tüketimin, tasarruf zaafının ve kamu masraflarınıvergiyle değil de sürekli borçlanmalarla finansmanını

onucu Amerika Birleşik Devletleri'nde tam da sermaykıtlığının ortasında, kullanılabilen dayanıklı sermayenikıtlığı daha da vahimdir. İmdi gerçekten üretici her yatırımıdayanıklı olması gerekir. Zira fabrikalar bir günde inşedilemezler."*

"Ferdî borçlanmalar, beş trilyon dolar gibi devasa bieviyeye yükseliyor. Bu miktar, özel gelirler toplamını

onda dokuzuna eşittir. "**

öylece Amerikan ekonomisi, ipin altına emniyet ağydurmadan yürüyen cambaz gibi ilerlemekte ve sanağerlere dayanan spekülasyonlarla işlemektedir.

Bundan başka, doların ardı ardına devalüasyonuna rağmeicaret dengesi, orta vadede, büyük ölçüde açık vermektedir

Bu açık, milleti imkânlarının üstünde yaşatan (ferdî borçlarıyüksekliği de zaten bundan ileri geliyor), frensiz bir tüketim

ebebiyle habire artmaktadır. Bu artma aynı zamanda daÜçüncü Dünya'nın giderek artan fakirleşmesinden, e



gelişmiş ülkelerde dahi işsizliğin büyümesinden ve nüfusubüyük çoğunluğunun şahsî gelirlerinin devamazalmasından da ileri geliyor. Borcunu ödeyebilemüşterilerin sayısı dünyada gitgide kısıtlı hâle gelirkenAmerika Birleşik Devletleri'nde bile büyümenin sınırsıolamayacağı açıktır.

*Edward N. Luttwak, Le reve americain en danger Amerikan rüyası tehlikede, s.165-166, Odile Jacob yayınlar995.

** Edward N. Luttwak, Le turbo capitalisme/ TurbKapitalizm (Age, s. 22).

Mücadelenin en etkili (ve en barışçı) yollarını ve ayn

zamanda da her bir kişinin şahsî sorumluluklarını belirleyehususlar da işte burada yatıyor. Ekonomimizbağımsızlığımız, kültürümüz, sanatımız ve maneviyatımıçin, tek kelimeyle hayatımızın bizzat mânâsı için b

öldürücü Amerikancılığa karşı yana yakıla sızlanmadeğildir yapılacak olan.

Amerikan ekonomisi, kısmen de olsa, bir veya iki milyamüşterisini kaybetmeye dayanamayacaktır. Böyle bir durumonu iflâsa sürükler.



1. Amerika Birleşik Devletlerinden hiçbir silâh alımözleşmesini kabul etmemeyi açık ve net bir şekilde taahhü

etmek (çünkü parlamento ana makamdır) .

2. Üçüncü Dünya'yı harabeye çevirmiş olan ve kullandıklarözelleştirme", sosyal yardımları azaltma, şirket birleşmeler

borsada şirket hisselerini arz, özerkleştirme, yöresizleştirmmahallilikten uzaklaştırma) metotlarının, işten çıkarmalar

ve "ücret esnekliğine" (yani ücretlerin düşürülmesini boyueğerek kabul etmeye) sebep olduğu IMF ve Dünya Bankasgibi bütün dünyayı ahtapotun kolları gibi sarmış olakuruluşlardan hükümetin çekilmesini açık ve net bir şekildstemeyi taahhüt etmek.

3. Şahsî sorumluluklar doğrudan doğruya asıl şuradkendisini gösterir: Şayet televizyon ekranlarımız, ekuvvetlinin şan ve şerefine hareket eden "terminator" vTarzanlarıyla Hollywood yapımı ucuz ve bayağı filmlerldoldurulmaya hâlâ devam edilirse, dinleyici ve seyircörgütleri toplumu harekete geçirmeli ve televizyo

vergilerini ödememe grevine gidilmelidir. Bize aynı tüatıkları servis yapan sinema salonları için de benzeri tepkinigösterilmesi gerektiğini elbette söylemeye bile hacet yok.

4. Her Coca Cola içimi ve her Mac Do tüketiminin

şgalcinin ceplerini doldurmak demek olduğunu akıldaçıkarmamamız lâzımdır. Unutmamalıdırki Disneylandla



adece ucuz işçi kullanan sömürücüler değil, aynı zamandbizim folklorumuzun dış temalarını alıp onlara gücünervetin veya hilenin zaferi gibi, kendi değerlerini parıltılı biekilde giydirmek suretiyle kültürümüzü büyük ölçüd

kokuşturmaya ve tahrip etmeye çalışan odaklardır.

5. Meselâ unutmamalıyız ki onların sporumuza soktuklarkokuşmuşluk yüzünden bizim sporumuz artık sağlıklı vgürbüz binlerce genci yetiştirme gayesi gütmemekte, tamaksine reklâmla veya birkaç şampiyonu satın almakl

lgilenmekte, para getirici gösterilere yönelmektedir. Beyirlik hareketler en azından televizyon kanalların

pazarlanmakta, stadyumlara konulan reklâmlarla veymedyatikleşmiş birkaç yıldız sporcunun mayolarını satmaklkazanç sağlanmaktadır. Bu arada sponsorların adam akılldestek verdikleri klüpler tarafından satın alınmaktan başkercihleri kalmayan gençler başarı göstermeye itilerestismar edilmekte, sırtlarından para kazanılmaktadı

Performansları yeterli olmadığında da işlerinden olmaklyüz yüze bırakılmakta veya kendilerinin takım içindkalabilmeleri için doping yapmaya veya uyuşturucu almay

zorlanmaktadırlar.

6. Son olarak şu hususu da belirtelim ki, tabiî kaynaklarıyüzde 74'ü Üçüncü Dünya ülkelerinde bulunuyor. Fakat bkaynaklar bugün Yeryüzünün yüzde 20'lik bir imtiyazkesimi tarafından kontrol ediliyor ve tüketiliyor. Üçünc

Dünya ile münasebetlerimizde köklü bir değişikliyapmamız mümkündür. Bunun için de, bağımlılığı artıran v



halkların ihtiyaçlarına cevap vermeyen "teknoloji transferiyerine, doların dünya çapında mübadele aracı olmaktabertaraf etmek için "mal değişimi" yoluyla işebaşlamalıyız. Böylelikle her

millete "gelişme" imkânını yeniden vermeliyiz. Bu gelişmeküçük bir azınlığın zenginliğinin, Üçüncü Dünya baştolmak üzere yığınlarca insanın sefaletini kaçınılmaz hâlgetirdiği ülkelerden ithal edilme ekonomi modellerine görolmayacaktır. Aksine bu gelişme o milletin tarihinin

kültürünün orijinal yolu içinde hakikî insanî gelişmesingerçekleştirecek nitelikte olacaktır ve olmalıdır. Bu gelişmeyeni birleşik sömürgeciliğin hizmetindeki emperyal bküreselleşme"ye değil, fakat medeniyetlerin birbirlerin

döllemesiyle ortaya çıkacak ahenkli bir evrenselliğgötürecektir ve götürmelidir.

En zayıfların ortadan kaldırılmalarını ihtiva eden yeni sosyaDarvincilik adına tabiatın bitirilmesi ve kirletilmesi, erkek vkadınların yoksullaştırılması ve imha edilmesi, insanoğlunukokuşturulması ve dışlanması yüzünden 21. yüzyılda biz

yeryüzü çapında bir intihara sürükleyecek olan geçici dünyefendilerini engellememiz de mümkündür, diriliş içiopluca ve fert fert çalışmamız da mümkündür ve her ik

eylem de yalnız ve yalnız bize bağlıdır (ve elbette bu, şahsfedakârlıklar gerektirmektedir).



Antiamerikancılık meselesi ne coğrafîdir, ne de ırkî; öztibariyle antiamerikancılık dinî bir meseledir. Zira b

mesele, anlamından yoksun bir hayat ile insan oğullarınıdirilişi arasında bir tercih yapmak şeklindeki inancını açıkçortaya meselesidir. Çünkü söz konusu olan insandır.

Ekler

Turbo Kapitalizm

Odile Jacob Yayınları, aynı "sistem"in (Amerikaisteminin) analizine ayrılmış bir kitap yayımladı. Bu kitaşletmeler kurmuş, kendisinin "turbo kapitalizm" adın

verdiği meselenin teorisyeni, Amerika BirleşiDevletleri'ndeki birçok özel veya kamu iktisadî kuruluşueksperi, Amerikalı bir uzman tarafından yazıldı.



Tıpkı bizim bu sistemi tenkit edip yıkılması için çağrıdbulunduğumuz gibi, o da, bu sistemi övmekte ve bu sistemievrenselleşmesini teklif etmektedir. Ne var ki bizim bakıaçımızın tam karşı bakış Açısından hareket etmekle berabebu sistemi tıpkı bizim tahlil ettiğimiz gibi tahlil etmektedir.

Bu paralellik, aynı hâdisenin tasvirinde iki tahlilin de soderece objektif davranıldığını gözler önüne seriyor. İşte byüzden, devrimizin tarihî hareketinin anlamını merak edebütün insanları Edward N. Luttwak'ın kitabını okumay

davet etmek bize hoş göründü. Çünkü hangi bakış açısındabakılırsa bakılsın (yani ister övülsün, ister yerilsin), ayngerçek, aynı hareket gözlemlenecektir.şte bunun için, Luttwak'ın kitabını takdim etmeyi, hiçbi

peşin hükümle eseri çarpıtma yoluna gitmeden bir özetinunmayı ve bu özeti bizim bu tenkit çalışmamıza ekleyere

yazara söz hakkı vermeyi (hem de son sözü ona söyletmeyigerekli görüyoruz. Bu ek, onun kitabının, bizzat kendindeyapılan alıntılarla hazırlanmış bir özetidir. Bunu da, okureserin tamamını okumaya ve ortaya attığımız tartışmkonusu hakkında hüküm vermeye teşvik etmek içi

yapıyoruz.

Biz herkese bu kitap üzerinde dikkatlice düşünmeyi tavsiyediyoruz. Çünkü bu eser, asrımızın iktisadını inceleyen eciddi ve en derin eserlerden biridir: Edward N. Luttwak, Lurbo capitalisme / Turbo Kapitalizm, Odile Jaco

Yayınlarınca tercüme edilmiştir, Paris, 1999.



Kitaptan Seçmeler

Sayfa 19. Bütün dünya Amerika Birleşik Devletleri'nde icaedilmiş olan yeni ekonomi modelini çok kısa vadede kabuetmeye mahkûmdur.

Sayfa 50. Bu sayfada yazılanlar şöyle özetlenebilirÖzelleştirmeler + özerkleştirme + küreselleşme = turb

kapitalizm = refah.

Sayfa 53. Taraftarları onu bu şekilde adlandırmıyorlaOnlar "serbest pazar/serbest piyasa "ifadesiyle yetiniyorlarfakat onlar bununla, basit alma ve satma imkânının çok çoötelerini kastediyorlar. Onlar bir modeli kutsallaştırıyouygulatmak istiyor ve sahipleniyorlar: Bu model, yönetimikontrolünden kurtulmuş, etkili sendikaların karşktidarından azade, işçilerin veya mahallî toplulukları

kaderiyle alâkalı hissî mülâhazalardan arınmış, gümrüengelleri veya yatırım sınırlamaları nedir bilmeyen vmümkün olduğunca da vergi ödemekten sıyrılmış özeeşebbüs modelidir. Onların onca ısrarla koparmak istediklerey, her alanda özelleştirmeye gidilmesi ve -üniversitelerde

botanik bahrine, hapishanelerden kütüphanelerelkokullardan huzur evlerine kadar- bütün kam

kuruluşlarının gelir getiren kıstaslara göre çekilip çevrile

eşebbüsler hâline dönüştürülmesidir.



Sayfa 150. Kamu işletmelerinin özelleştirilmeleri hareketçok sayıdaki personeli çıkararak ve mümkün olduğu heeferinde daha etkili işçilerin yerin daha da etkili makinalar

yerleştirerek üretimi artırmayı hedefler. Büyük Britanya'damillî telefon, gaz elektrik ile demir çelik, İngiliz Havayollarve İngiliz Demiryolları şirketlerinin özelleştirilmesi, 30binden fazla ekmek kapısının kapanmasıyla sonuçlandı.

Sayfa 150. Kamu sektörünün ekonominin bütün önemalanlarını kontrol altında tuttuğu Fransa ve İtalya'd

özelleştirmeler dikkate değer üretim kazançlarına imkâvereceklerdir. Neticeler gayri millî hasıla için elverişli, ipiyasası içinse yıkıcı olacaktır.

Sayfa 153. İş mevzuatının hafifletilmesi, işten çıkarmalar

önceden yazılı bildirimi bir ayla sınırlandırma ve düşüazminat şeklinde) kolaylaştırmayı, ücretli izinleri ve fazlmesâi saatleri, vb. bedelini sınırlandırmayı hedeflemesgerekir.

Sayfa 93. Personelin yeteneklerini ve dürüstlüğüngeliştirmek maksadıyla sürekli formasyonu teşvik edereşten çıkarmalardan bütün çarelere baş vurarak kaçınmakşletme yöneticileri açısından, bizim yeni Darvinc

evrenimizde tamamen yersiz, iflah etmez kadınsı bir yalancduyarlığı düşündürür.



Sayfa 88. Boeing, personelini -takıp yerleştirme zincirindearaştırma bürolarına, idari hizmetlerden kadro toplamınkadar- bütün seviyelerde azaltarak, 1992 ile 1996 arasındkırk beş bin çalışandan yakasını kurtarmayı başarmıştır. Bdurum, üretir maliyetlerini düşürmenin, tam gelişme vyaygınlaşma safhasındaki sivil havacılık pazarında uçaatışlarının artışını gerçekleştirdiğini gören Wall Street

hayli heyecanlandırmıştır.

Sayfa 89. Wall Street'te o zamana kadar çökmüş durumdak

hisse senedi 1,69 dolarlık bir yükseliş kaydeder ve 50,6kotasına ulaşır... Ekonomi analizcileri ve brokerlar, kitlelehâlinde işten çıkarma hareketini parlak bir yönetim olarayorumlarlar.*

Sayfa 112. İstihdam imkânı açan bir teşebbüs, kârlılığdüşürebilecek her faktörü mahkûm eden yeni iktisat dininihükümlerine göre, kötü yönetilen bir teşebbüstür.

Bu örnek Fransa'da da taklit edilmiş ve aynı sonuçlar

vermiştir: İşten çıkarmalar o şirketin borsadaki hissenetlerini yükseltiyordu. Bu konuda Michelin örne

niteliğindedir: Bununla birlikte bütün kötülükleri Michelin'yüklememek gerekir. Michelin vak'ası, uç nokta olmaklbirlikte -maalesef- istisnaî bir durum değildir. MedeMouvement des entreprises de France / Fransa İşverenler

Hareketi)"bilimsel toplantısı" münasebetiyle Jea



Boissonnat, kısa zaman önce, patronların alkışlan altında, nstihdamın, ne de sosyal ilerlemenin işletmenin gayesin

belirlemediğini açıklıyordu, halbuki patronların patronBaron Ernest-Antoine Seilliere, "büyük bir işletmenipersonelinden senede yüzde 3 indirim yapmasının normalolduğunu ilâve ederek dahada fazlasını söylüyordu. Michelin'in sendika karşıtı politikasbile artık bir istisna değildir. Nitekim özel sektördekendikalı sayısı ancak yüzde 4 ise, bu, Fransız iş yerlerindensanların soğuk savaş dönemindekinden daha göz

dönmüşlükle kovulmalarındandır! Amerika BirleşiDevletleri'nde uzmanlık eğitimi almış olan EdouarMichelin, fabrikanın yönetimini ele aldıktan üç ay sonraşletmenin kârı senelik yüzde 18'den fazla artmış olmasınağmen, "hisse senedi sahiplerini memnun etmek" vyarının Performansını bugünden hazırlamak maksadıyl

önce davranmak" için Avrupa çapındaki -hatta Fransa'dakve hatta Auvergne'deki- fabrikalarında mevcut personelde7.500 kişilik bir indirime gittiğini ilân eder. Borsa kendisinyaptığının kar şılığını hemen verir: İlerde yapılacak işteçıkarmaların ilânı ile birlikte, hisse senetlerinin değeri yüzd2,6 artış gösterir.

Sayfa 114. Bu mukayeseden şu apaçık gerçek ortayçıkmaktadır: Sermayenin kâr getirdiği yerde istihdam azdıveya bir başka türlü ifade edersek, istihdamın az olduğyerde sermayenin kârı artar.



Sayfa 112. Öyleyse, mal mübadelelerinin serbesbırakılmasının, yani ticaret, yatırımlar veya lisanslaüzerindeki bütün mânilerin kaldırılmasını görüşerek dünyekonomisini birleştirmek için Amerika Birleşik Devletlerarafından sürdürülen çabaların haklılığını gösterme

amacıyla, yeni devlerin egemenlik alanı olan Amerikayüksek teknolojisinin ihracatındaki, özellikle de bilişimdekbaşarıları zikretmeyi asla unutmamalıyız. Buna karşılıkbaşka sektörlerdeki ithalata bağlı olarak -en karamsaahminlere göre- iki milyon kadar net istihdam kaybı, düşü

hâlindeki iş dallarında az kalifiye işçiler söz konusu olacağçin, kaale alınmamalıdır.

Sayfa 25. Ayrıcalıkların büyük tahripçisi turbo kapitalizmadece sendikalı işçileri etkilemekle kalmaz. Süpe

marketlerin veya mağazalar zincirinin çoğalmasıylaürünlerinin dağıtımı için mahallî tekellerden istifade edeküçük esnaf da iflâsla karşı karşıya kalır.

Küreselleşme

Sayfa 30. Nihayetinde küreselleşme, belki de esas itibariyleüretimi artırmaktan ziyade yöresizleştirmekten ibarettirMamafih, milletlerarası her transfer döviz mübadelesini vçoğunlukla da, elverişsiz kambiyo fiyatını telâfi etmek içinvadeli muameleler üzerinde tavır almalar gibi, başka mal

şlenilen gündeme getirir.



Neticede, turbo kapitalizmin gelişiyle birlikte her yerde "reeekonomi"nin, yani çiftliklerin, fabrikaların vdükkânlarınkinin gelişmesiyle kıyaslanamayacak ölçüdmaliye ve borsa sektöründe bir şişme

Sayfa 279. Çok tabiî olarak, Amerika Birleşik Devletlermodelinde gelirlerin dağılımı, daha da eşitsiz hâle gelmeüzere, büyük değişme gösterecektir. Meselâ ABD'de ezengin aileler, yani toplumun yüzde 5'i, toplam gelirdekpaylarının 1970'li yıllarda yüzde 15-16'dan, 1980'li yıllard

yüzde 17-18'e çıktığını, ardından 1996'da yüzde 21,4'yükseldiğini gördüler.

Sayfa 40. Önemli bir kavram, Amerikan turbkapitalizminin bir numaralı kuralını oluşturur ki o da şudurKutsal Yazılar (İnciller), her ne kadar Hazreti İsa'nın bazözlerini nakletseler de, servet sahibi olmak faziletli olmağ

bir engel teşkil etmez. Tam aksine zenginlik, bu kadedoktrinine göre, ilâhî bir lütfün işaretidir.

Sayfa 41. Süper kazananlar, sadece hünerlerinden ötür

değil, sırf bilgilerinden veya en azından öylgörüldüklerinden dolayı da hürmet görürler. Onlarıuzmanlık sahalarının çok, hem de pek çok uzağında olsbile, günümüzün önemli meseleleri konusunda fikir bevaetmeleri onlardan sık sık istenir. Meselâ 1997 boyuncbilgisayar programları pazarlama şampiyonu Bili Gates ildöviz spekülasyonu şampiyonu Georges Soros'un, Amerikamedyasının tamamında, okullardaki eğitimin geleceği vey



uyuşturucularla ilgili kanunların çıkarılması gibi çok çeşitlkonularda, her seferinde de en büyük saygıyla görüşleraktarıldı. Bu kişileri konuşturanlar, onların iyi niyetbilgeliklerinin derinliğinin, gelirlerinin çapıyla eşit olduğunapaçık bir hakikatmış gibi görüyorlardı. İşte bu saygı vhürmetler, zenginleşmeye atfedilen basit bir ahlâkmeşruluğun hayli ötesine uzanan, doğrudan doğruya, o binumaralı kuraldan kaynaklanmaktadır. Açgözlülüklerindedolayı ayıplanmak şöyle dursun, kazanan kimselere büyüaygı duyulmaktadır. Süper kazananlara ise bu sayg

neredeyse onlara azizlik mertebesi verecek kadar ilergitmektedir.

Sayfa 44. Zenginleşme yeteneğinin azizlikle sınırdaş olmasgibi, yoksulluktan kurtulamama yeteneksizliğinde de inatçbir günah kokusu vardır.

Sayfa 130. Zirvede gelirlerin patlaması, temeldeki işteçıkarmalarla birlikte yürür.

Sayfa 131. Fakirlikle deri rengini bir araya getiren bütüHollywood filmlerini bir yana bırakıp rakamlara bakalımAmerika Birleşik Devletleri'nde 1996 yılında resmen sayılıespit edilmiş toplam 36 milyon 529 bin fakirden 9 milyo

694 bin Siyahiye karşılık, 16 milyon 267 bini "İspanyoolmayan Beyaz" olmak üzere, 24 milyon 650 bini Beyaz'dı.



Sayfa 277. Reel dolar üzerinden ücret alan 60 milyoücretlinin, 1970'li yılların başında, ekonomi henüyönetmeliklerle düzenlendiği sıralarda, ücretleri ço

yüksekti.

Öte yandan, tam gün -haftada 40 saat, yılda 50 hafta- çalışa7 milyon ücretli, yoksulluk eşiğinin altında bulunuyor.

Sayfa 100. Bu ekonomik berbatlığın bulunuşu, AmerikBirleşik Devletleri'nde fevkalâde yüksek suç oranını vbüyük şehirlerde "yasak bölgeler' in sürüp gitmesiniebebini açıklar.

Sayfa 21. Bu 60 milyonluk az şanslı Amerikalının arasındapek çoğu, sanayi veya hizmet sektöründe ki işinkaybettikten sonra pazarlamacılık, bahçıvanlık, lokantacılıkatölye veya temizlik işleri gibi geçici ve düşük ücretli işlerkabule mecbur kalmış kimselerdir. Bu aşağıya doğru olahareketlilik, iş âleminden vasıfsız işçileri uzaklaştırmonucunu doğurmuştur. Vasıfsız işçileri temsil ede

kimseler, en yeni istatistiklere göre hapishaneleri dolduran milyon 800 binlik en kabarık Amerikan taburunu meydangetiriyorlar. Bunlara, şartlı olarak serbest bırakılmış veyyargılanmayı bekleyen 3 milyon 700 bin kişiyi de ilâvetmek lâzım. Böylece, suçlu kişi sayısı 5,5 milyona ulaşırBu ise yetişkin nüfusun yüzde 2,8'i demektir ki bu, turb

kapitalizmin ilk emekleme dönemi olan 1980'dekinden ikkat daha fazla bir rakamı ifade eder.



Sayfa 86. 1995'te 4 milyon 900 bin Amerikalı adlî kontroaltındaydı: Tecilli cezaya çarptırılmış 2 milyon 800 binartlı serbest 671 bin; devlet hapishanelerinde mahpus 95

bin 704; federal hapishanelerinde 95 bin 34 ve yerehapishanelerde 446 bin. Ülkenin (erkek, kadın ve çocukarışık) toplam nüfusuyla orantılandığında bu rakamlar, he

89 kişiden birinin demir parmaklıklar ardında bulunduğanlamına gelir. Bu ise, aslında çok yüksek bir oran ola980'deki 480 kişiye l oranıyla kıyaslandığında ba

döndürücü bir artışı ifade eder. O günden bu güne eğilim terbir istikamet izlememiştir. Nitekim 1997'nin ilk altı ayonunda, bu rakam 5,5 milyona yükselmiştir.

Yeni rakamlara göre, son olarak küçük hırsızlıklar 8 milyonev soymalar 3 milyon, araba hırsızlığı 1 milyon 600 bin

ilâhlı saldırı l milyon, dolandırıcılık 639 bin, ırza tecavü02 bin ve öldürme 23 bin olmak üzere son olarak yıldyüzde 6 ilâ 10'luk bir oranla artmış olduğu ve bu durumeskiden emniyet içinde olan büyük şehirlerin varoşlarını vküçük şehirleri de uzun zamandır sarmış bulunduğu hâldAmerikalılar bu sürekli "isyan "in devasa boyutlara ulaşmı

olmasına artık hiç şaşırmış görünüyorlar.

FBI, her 22 dakikada bir cinayet, her 5 dakikada bir ırzgeçme, her 49 dakikada bir hırsızlık, her 30 saniyede biilâhlı saldırı, her 10 saniyede bir ev soyma, vb. olduğun

ayıp dökümünü veriyordu.



Sayfa 138. Yapılan bir anketin sonuca göre, yılda 12.50dolar gelir getiren uyuşturucu ticareti, bunu yapanlareğitimden yoksun kimselere- sunulan en kârlı mesleğemsil ediyordu. Bir diğer ifadeyle, elde edilebilen her bilg

uyuşturucu ticaretine bulaşmış "personel"in en akılcı yöneçmiş olduğunu ve insan kaynaklarında en iyi danışmanı

onların karşısına ikna edici delillerle çıkamayacağını gözleönüne seriyordu.

Sayfa 138. Gerçekte, her gelişmiş ülke, kendi kronik v

oplum dışı işsizlerden oluşan "tehlikeli sınıfı doğurmaymahkûmdur. Hangi hız ve oranda? Pazarın, yani bizimerbest, bilgisayarlaşmış ve küreselleşmiş pazarımızışleyişi diğer bütün engeller gibi ticarî mevzuattan tamame

kurtulmasından dolayı, kamu hizmetleri özel şahıslarbırakılacağı veya kaynaklarını kaybedecekleri hız oranında..

Sayfa 137. Suç işlemek bile sosyal bir işlevi yerine getirirBir sapmanın ifadesi olmaktan çok, rasyonel bir seçim olaragözükür. Washington'daki uyuşturucu ticaretini ele alan vadaletin kararlarını bütün teferruatıyla tahlil eden bir anke

yerleşik kanaatleri geçersiz kılmaktadır. Sağlam bir şekilddesteklenmiş sonuçlarına bakıldığında uyuşturucu ticaretçok miktarda istihdam oluşturmakta ve verimli yatırımlarmkân tanımaktadır. Bu anket aynı zamanda bu faaliyet

yapan girişimcilerin ve çalışanların tercihinin, vaziyetiutarlı bir tahlilinden kaynaklandığını da ispat ediyor. Sö

konusu anket bu işi muntazaman yapan 11 binden fazlkişinin ve ara sıra yapan yaklaşık 13 bin kadar kişini



durumları üzerine de eğiliyor. Bu işle uğraşan kesiminmasraflar çıktıktan sonraki net geliri 300 milyon dolaryükseliyor. Hatta bıçakların çekildiği bir rekabet ortamçinde cinayet sonucu ölümler veya yaralanmalar yahut dutuklama ve mahkûm olma şeklindeki daha küçük zararla

da, sigorta şirketlerinin usullerine göre, paracdeğerlendirilip masraflara dahil edildiğinde bile...

Büyük ikilem

Sayfa 296. Amerikan ve Britanya tarzında, turbkapitalizmin dizginlerini salıvermek, gelirlerdek

eşitsizliklerin vahim hâle gelmesine yol açar. Buna mukabücretlerde açtığı uçurum bir ekonomik büyümeygerçekleştiremez. Ücretlileri koruyarak ve ticarî mevzuatı vhatta özel sektörü muhafaza ederek turbo kapitalizmdirenmek ise, firmaları ezer, teşebbüs ruhunu zayıflatıeknik yenilenmeyi frenler; neticede daha az büyümeyi v

çok daha önemli bir yapısal işsizliği doğurur.

Turbo kapitalizmi hiçbir engele takılmaksızın yayılmaybırakmak, toplumların hep kazanan çok küçük bir azınlık, açok geçimi iyi veya fakir bir kaybedenler kitlesi ile artı

kanunlara riayet etmeyen asiler arasında bölünü



parçalanmasına sebebiyet verir. Sadece sosyal bayırtılmakla kalmaz, aile bağları da aşınır.

Sayfa 297. Bugün bizim karşı karşıya kaldığımız büyü

kilem işte budur. Daha hızlı bir büyümenin bütümüşkülleri halledeceği umuduyla, şimdiye kadar hiçbir Batıhükümet, turbo kapitalizmin engelsiz olarak yayılmasınerbest bırakmaktan daha iyi bir teklifte bulunmamıştır

Bırakın müşkülleri halletmeyi turbo kapitalizm, para kırakahramanların Silikon Vadisi ile umudunu yitirmişle

opluluğu arasındaki kırılmayı daha da derinleşti-recektiMantıken her şey bu istikamette yol almakta, fakat egemeiyasî güçler bunu görmek istememekteler.

Turbo kapitalizm, ölmüş komünist ekonomilerdeki köleliklemoral bozucu bürokratik sosyalizmle ve milliyetçekonomilerin gülünç başarısızlıklarıyla kıyaslandığında

madde plânında genel olarak üstündür ve toplum, aile vkültür üzerindeki yıpratma gücüne rağmen, ahlâk plânındda gerçekten daha aşağı seviyede değildir. Bununla beraberurbo kapitalizmin hükümranlığının -ekonomi bir yanaanattan spora kadar- bütün alanlara yayılması, insaoyundan beklenebileceklerin tümünü gerçekleştiremez.

Garaudy ile Röportaj

Sansür kurbanı dev bir düşünür



Roger Garaudy (Roje Garodi) bir zamanlar dünyanın en ünliderleri tarafından büyük taltiflerle kabul edilirdi. Stalin 'de

Mao 'suna kadar astığı astık kestiği kestik komünisdiktatörler bile onunla görüşmek ve görüşlerini almak içiadeta can atarlardı. De Gaulle 'ünden tutun büyük ülkeleribütün liderleri, siyaset, sanat, güzel sanatlar, kültür, bilim vfikir dallarında sivrilmiş, dünyaca tanınmış bütün şöhretler.Aragon 'undan Maurice Bejart'ına, Baston Bachelard vFrançois Mauriac'tan, Paul Claudel'ine değin en kalbur üstünlüler kendisine hürmette kusur etmezlerdi.

Yazdığı her eser fırtınalar koparırdı. Piyasaya çıkar çıkmakapışılır ve düzinelerce dile çevrilirdi.

felsefeci, hem estetikçi, hem şair, hem yazar hem üniversit

hocası, hem de siyasetçi olan bu büyük zat, yazdıklarıyla peçok alanı kucakladığı herkesimden, her akımdan her kişinidikkati çekerdi.

Dünyanın sayılı gazeteleri, en güçlü televizyon kanalları vadyo istasyonları Garaudy'yi ağırlayabilmek, ağzında

birkaç kelimelik de olsa bir demeç koparabilmek için kırakırana yarışırlardı.

55 esere imza atmıştı. Her biri yayınlandığında bir hâdisolmuş 55 eser... Yazarın fikirlerinden asla taviz vermediğ

kimsenin hatırı, dünya menfaati, makam ve mansıp içi



kalemini eğip bükmediği onca eser... Dev düşünürün yüz akeserler bunlar.

Ve bir gün geldi. 1982 yılında İsrail Lübnan'ı işgal edince

Le Monde gazetesinde tam sayfa zehir zemberek bir bildiryayımlayarak bu işgali kınadı. "İki tane Yahudi öldürülddiye 20 bin Filistinliyi nasıl öldürürsünüz?" diye haykırdı.şte o günden sonra başına gelmedik kalmadı. Avrupa v

Amerika'nın Siyonistleri, Yahudi ırkçıları toplu saldırıygeçtiler. Medyanın büyük kısmını elinde tutan bu ırkç

Siyonistler, Garaudy'yi sükût suikastına tabi tuttular. Hiçbigazete ve dergide yazdırmadılar, hiçbir radyodkonuşturmadılar, hiçbir televizyona çıkartmadılarGaraudy'den bahsetmeye niyetlenen medyayı susturdulaKitaplarını satmak isteyen kitapevlerinin vitrinlerinndirdiler. Kendisini de ölümle tehdit ettiler. Hâlâ d

ediyorlar.

srail, Mitler ve Terör kitabı ise tuz biber ekti. Bütüfoyalarının ortaya döküldüğünü, bütün kirli çamaşırlarımeydana serildiğini gören Siyonistler çılgına döndüle

srail, Mitler ve Terör kitabında açık bir suç unsurbulamayınca, sahte bir İsrail, Mitler ve Terör kitabyayınladılar ve Fransız adaletini yanıltarak kendisinmahkûm ettirdiler. Fakât Garaudy yılmıyor, 88 yaşındakfikri, azmi ve genç o delikanlı şimdi Avrupa İnsan Haklarkemesi'ne müracaat etti. Hakkını arıyor. Konuşmamıırasında gözlerinin içine baktım, haklı çıkağından v

adaletin geç de olsa yerine geleceğinden emindi.



Roger Garaudy (Roje Garodi) ile aşağıdaki konuşmayParis'te onun evinde yaptık. Yılmamış, yıkılmamış

inmemiş bir adam gördük. Siyonist ırkçıların saldırılarınıazmini daha da bilediğine gözlerimizle şahit olduk.

Kendisinin İspanya'da olduğunu düşündüğümüz vgörüşebileceğimizi hiç ummadığımız için önceden sorulahazırlamamıştık. Mağdur edilmiş bu büyük insana sadecelefonla hürmetlerimizi arzetmek, kıymet bilir insanları

kendisinin yanında olduğunu, Türkiye'de çok sevildiğinöylemek ve milyonların kendisini canı gönülde

desteklediğini arzetmek istemiştik. Telefonda karşımızçıkıp daha Paris'e bir gün evvel geldiğini, fakat biz

mümkünse öğleden sonra saat 4'te evinde beklediğinöyleyince elimiz ayağımıza dolaştı. Yolda bir iki sorhazırladık. Mülakat yapabileceğimizden emin de değildikşi oluruna bıraktık. Allah yardım etti ve mükemmel olmas

da güzel bir sohbet oldu.

srail Amerika'nın Sömürgesidir

Sayın Garaudy, Paris'te kitapçılarda sizin eserleriniartık niçin bulunmuyor?

Roger Garaudy. Sebebi çok basit. Siyonist bir örgüt olaLİCRA (Irkçılığa ve Yahudi Düşmanlığına Karş



Milletlerarası Birlik), benim kitaplarımı satmak isteyekitapevlerinin vitrinlerini kırmakla tehdit ediyor.

Dün bir kitapçıya sizin kitaplarınızı sordum. Kitapevini

ahibi kadın, müşterilerin çok aradığını fakat kitaplarınızıbulunmadığını söyledi.Bir kişi benim kitaplarımı Paris'te dağıtımını yapıyor ve çoyi satıyordu, fakat kendisine saldırdılar ve alın kemiğin

kırdılar. Benim davamın görüldüğü gün de iki gazeteci fecekilde dövüldü ve hastanelik oldular. O gazetecile

Siyonistlerin silâhlı ordusu olan Beta grubu tarafındadövüldüler.

Ben de sürekli ölüm tehditleri alıyorum. Şikâyetimi İçişlerBakanlığına iletmeleri için polis karakoluna gittim. Dönemi

çişleri Bakanı Pierre Chevenementb bana gönderdiğmektubunda "Sizin güvenliğinizi ben üzerime alıyorumdiyordu. Derken bir de baktım Emniyet Müdürü bana biilâh taşıma ruhsatı getirmiş! İşte bana sağladıkları yegân

koruma şekli!

Gerçi sizin askerlik hatıralarınızı okumuştum ama yinde sorayım tabanca ile iyi nişan alabiliyor musunuz bari?

20 metreden hedefi şaşırmam.



Fransız halkı size yeterince arka çıkmıyor, acaba buYahudiler karşısında duydukları suçluluk duygusundamı kaynaklanıyor?

Hayır, Fransız halkının beni desteklemediğini söyleyememAncak bu destek alenî ifade edilmiyor, edilemiyor. Tomaomar destek mektubu alıyorum. Bazılarının ölüm ve tehd

mektupları yanında, çok sayıda takdir ve tebrik mektuplargeliyor. Ne var ki beni destekleyen bildirileri ve yazılar

gazetelerde yayınlatmak mümkün olmuyor. Meselâ RomaFloransa, Torino gibi büyük üniversitelerin profesörleri açıprotestolarda bulundular. La Stampa gazetesinden öğrendimben bunları. Fakat Fransa'da kimse böyle bir şey yapmaycesaret edemedi. Çünkü Fransa'da LİCRA'nın çok ağıbaskısı var. İtalya'da ise böyle bir baskı yok. LİCRA, silâhmilis gücüyle hükümet içinde hükümet, devlet içinddevlettir Fransa'da.

Size ve eserlerinize uygulanan sansür hep böyle sürüpgidecek mi?

A!, bilmem. Bu, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nikararına bağlı. Benim mahkûm edilmeme sebep olan İsraiMitler ve Terör kitabının sahte ve çarpıtılmış baskısına vbuna dayanılarak verilen karara ben o mahkeme nezdind

tirazda bulundum. İşte benim itiraznâmem (protestom), sibunu yazınızda kullanabilirsiniz (Elime dört sayfalık bir yaz



uzattı. Başlığında İtham Ediyorum! ifadesi yer alıyor vmahkemenin nasıl yanıltıldığını, kendisinin nasıl nahak yermağdur edildiğini delilleriyle gözler önüne seriyorKendisine bu yazılı protestonun beni çok ilgilendirdiğini vgerekirse tercüme edip yayınlatacağımı söylüyorum.)Yeni kitaplar yazıyor musunuz?

Şu anda elimde hazır yeni bir kitabım var, fakayayımlatmakta hayli zorlanıyorum. Aslında bastırmak kolada, dağıtım... Dağıtım meselesinde mutlak bir muhalefetl

karşı karşıyayım... Gerçi bu durumda kitaplarım el altındaatılmıyor değil. Meselâ "İsrail, Mitler ve Terör" kitabım 3bin adet sattı. Fakat gizli şekilde. Satışı gizli yapmagerekiyor, işte asıl skandal da bu!

Böylesi güçlükler sizi gerçekten yıldırmıyor, cesaretinizkırmıyor mu?

Ben bugüne kadar 55 kitap kaleme aldım ve yayımlattımYaşayanlara Çağrı" kitabım 290 bin adet sattı. O sırala

abir caizse bir yıldızdım. Derken 1982 yılında, Le Mondgazetesinde, İsrail'in Lübnan'a karşı açtığı savaşı ve bülkeyi işgal edip pek çok cana kıymasını tenkit eden bibildiri yayımlattım. İki İsraillinin intikamını almak içiLübnan'daki sadece Sabra ve Şatila kamplarında 20 biFilistinlinin canına kıyılmasına sebep olan (İsrail'in şimdikbaşbakanı) Ariel Şaron'u yerden yere vurdum. Kalemaldığım bu makalenin altına Peder Lelong ile Papaz Mathie



de imza koymuştu. LİCRA hemen dâva açtı. Dâvalarını üayrı mahkeme kademesinde de üç defa kaybettiler. Ne var kşte o günden bugüne kitapçılar benim kitaplarımı satmay

cesaret edemiyorlar.

Hiç değilse yazılarınız İnternette yayınlanıyor.

nternetteki İslâm sayfasında gördünüz mü ne diyorlar

Garaudy, neo Nazi yazar!"

Müslüman ülkelerin yakın ve uzak geleceğini nasgörüyorsunuz?

Karmaşık bir mesele bu. İstikbal şöyle olacak diye yazılmıbir alınyazısı yok, geleceği bizler kuracağız. İstikbal, binasıl oluşturursak öyle olacakMaalesef İslâm ülkelerininbaşında "Amerikalı"yöneticiler var. Tıpkı Fransa'da olduğgibi... Ben Chirac ile Jospin'i "Amerikalı" olarak görüyorumYöneticiler istedikleri kadar "Amerikalı" olsunlar; hal

arasında hareket tam aksi istikamette gelişiyor. Meselâ, beKahire'de bir konferans verdim. Bu konferansta kanaatlerim5 bin kişi önünde dile getirdim. Halk arasında çok canlepkiler oldu.

Ne yazık ki İslâm ülkelerinde ABD'ye bağımlı yöneticilevar. Öte yandan buna direnen insanlar var. Büyük kitle, ezic



çoğunluk buna karşı. Fakat onlar da kurtuluş yolunu ancageçmişe dönmek ve geçmişe saplanıp kalmakta buluyorlar.Gerçekte İslâm dünyasında taklitten başka bir şey yok: YBatı'yı taklit ya da geçmişi taklit. Bunun ikisi de çıkma

yoldur ve maalesef İslâm âleminin bugün içinde bulunduğdurum da budur. Yapılması gereken ise, tamamiyle İslâm'has bir moderniteyi ortaya koymaktır.

Cezayir'deki hâdiseleri çok yakından takip ettiğinizbildiğim için sormak istiyorum: Orada olup biten nedir?

Cezayir'de olup bitenler ayan beyan ortadadır. Oradaki savagenerallerin menfaat savaşıdır. Cezayir'de generaller petrogelirlerini aralarında paylaşabilmek için çok kanlı dolaplaçeviriyorlar. Zaten Cezayir gibi ülkelerde askerler her şeyhükmederler. Hükmederken de halkın değil kendi çıkarların

düşünürler. Cezayir'de olan bundan ibarettir.

Ekonomileri çöktüğü için IMF reçetelerine bel bağlayaArjantin gibi ülkelerinin bir türlü bellerindoğrultamamaları nedendir sizce?

Arap ülkeleri için de aynı şey söz konusu. IMF, Amerika'nımaddî ve siyasî çıkarlarını esas alarak hareket eder. IMF vDünya Bankası, Amerikan menfaatlerini korumak, dünyülkelerinin pazarlarını Amerika'nın büyük firmalarına açmave Amerikan çıkarı için yapılması gerekenleri kred

verdikleri ülkelere zorla kabul ettirmekle yükümlü ikkorkunç ahtapottur. Bunlar Batı sömürgeciliğinin yen



emperyalist ve sömürgeci silâhlarıdır. IMF'nin dayattığdiktalara boyun eğmeyen ülkeler süründürülür ve o ülkelerdhalkın kanı akıtılır. IMF dünyanın en cani örgütüdürCezayir'de, Caracas'ta ve başka yerlerde açlıktan dolayhalkların isyan etmesinin müsebbibi IMF'dir. IMF, "Beana para veriyorum ve sen ben ne istersem onu yapacaksın

der. IMF'nin reçetelerini kabul eden ülkelerde olup biten iştbudur. Aslında bizler gerçek anlamda sömürgeyiz. Fransa dbuna dahildir.

Konuyu değiştirmek için sorayım: Batı nereye gidiyor?

flâsa. Hem de yakın bir iflâsa. Size tarih veremem, fakakullandığımız metotlarla, sözüm ona küreselleşme sistemiylhem tabiatı hem de insanları mahvediyoruz. Bugün ş

bilinen bir hakikattir ki tabiî kaynakların yüzde 76'sı ÜçüncDünya ülkelerinde bulunuyor. Fakat işte bu Üçüncü Dünyülkelerinde her yıl 30 milyon kişi açlıktan ölüyor. BirleşmiMilletlerin verdiği rakamdır bu. Bu ölenlerden 15 milyonçocuktur. Bu da UNICEF'in verdiği rakamdır.

Bunun anlamı şudur: Batı'nın gelişme sistemi, -Batı ilAvrupa, ABD ve nispeten de Japonya'yı kastediyorumÜçüncü Dünya ülkelerine her iki günde bir Hiroşima'ya maolmaktadır.Şu dünyada, şu yeryüzünde böylesi bir vahşete hiçbir zama

ahit olunmamıştır. Cangıllarda bile vahşi hayvanlar bundadaha az cana kıyarlar! Tabiat tahrip ediliyor... Ozon tabakas



deliniyor, atmosfer giderek ısınıyor... Buzullar eriyor. Şayekutuplardaki o buzullar eriyecek olursa, 40 sene sonrLondra, New York, Bordeaux, Brest gibi büyük limaehirleri sular altında kalacak...

Ben "Geceye Karşı/ Contre-Nuit"adlı bir dergi çıkarıyorumSadece abonelere, bir teşkilâtın üyelerine dağıtılıyor. Bdergide açıkladım: Sadece Amazon ormanlarından hareketlebu ormanları koruyarak, Körfez petrolünün vereceği enerjkadar enerji üretilebilir. Rio de Janerio Teknik Üniversitesbilim adamlarının araştırmalarının vardıkları sonuçtur bu v

bunu bana doğrudan kendileri söylediler. Ne yazık ki çouluslu büyük şirketler Amazon ormanlarını yok ediyorlar.

Ne yapmak için ?

Bizim ülkenin metotlarıyla büyük elektrik üretim barajlarkurmak için. Halbuki ormanları yok etmeden, ormankoruyarak, biyomas yoluyla çok daha büyük enerji eldedilebilir.

Körfez petrolü ilelebed sürecek değil oysa?

Bulunan petrol kaynaklarının ömrü artık 30 yıl. Başka petroyatakları bulunuyor, fakat onlar da bu yüzyılın sonuna kadayetmez.

Siz bana Batı nereye gidiyor diye soruyorsunuz? Eğer biz byolda devam edersek, bizim torunlarımız -ki ben büyü



dedeyim- asla benim yaşıma gelemeyecekler. Zira bütühayat ve enerji imkânları 21. yüzyılın sonundan öncüketilmiş olacak.

Batı çöküyor. Çöktüğüne dair elimde başka deliller de var

Sözgelişi, hayatlarına bir anlam bulamadıkları için intihaeden yetişkinlerin sayısı ABD ve Avrupa'da, Üçüncü Dünyülkelerinkinden daha Çoktur.Suç işleme meselesine gelince, polis adedini artırarameseleyi çözemezsiniz. Aslında suç işleyen gençler, bdünyada adaletin, kanunun olmadığını görüyorlar. Güçl

olanın kazandığını müşahade ediyorlar. Onun için de onlaiddete dayalı bu davranışlarıyla dışarıda olan kanunçlerine almış ve özümsemiş oluyorlar. Nitekim her yerd

her şeye kararı Amerika Birleşik Devletleri veriyor.Gençler bir vitrini kırdıkları, bir arabayı tahrip ettikleri, biarabayı çaldıkları veya yaktıkları zaman, kafalarından ngeçirdiklerini çok iyi biliyorum ben. Kanunsuz bir dünyadgençlere hiçbir gelecek yoktur. O halde kendini kabuettirmek için güçlü olduğun intibaını uyandırman gerekiyor.

Hem zaten gençlere sunulan oyunlar da ayni şeyi söylüyor

Yakında çıkacak olan kitabımda Pokemon oyunu üzerinduzun uzun duruyorum. Aslında bu oyun Amerikaordusunda ve bahriyesinde keskin nişancılar yetiştirmegayesiyle geliştirilmişti. Subaylara ve askerlere atış talimleryaptıran Amerikalı bir albayın raporunu okudum. Kendisaynı zamanda güvenlik görevlisi. İmdi, 9 yaşında Carmil adbir çocuk içinde sekiz mermi bulunan bir tabancayla sınıarkadaşlarından sekizini vurup öldürüyor. Çocuğun evin



gittiklerinde odasındaki bilgisayarında sınıftaki bütüöğrencilerin yerleşimini olduğu gibi gösteren bir çizimgörüyorlar. Çocuk her ateş ettiğinde tam isabet ettiriyor völdürüyor: Beş kere başa, üç kere de göğüse ateş ediyor. Oalbay, "Böyle başarılı bir atışı profesyoneller bile yapmaktzorlanıyorlar" diyor. Düşünebiliyor musunuz, 9 yaşındaki biçocuk 8 kurşunla 8 kişiyi haklıyor... Üstelik bu cinayetinionunda küçük Carmil şöyle diyor: "Fakirleri öldürmeâzım, çünkü onlar bizim elimizdekileri istiyorlar, ilerid

onlar elimizdekileri almak için bizleri öldürecekler... "

Bu klâsik faşist mantığı, çarpıtılmış bir meşru müdafahakkı!

Aslında normal bir mantık, zira Amerikalılar etni

emizlikle, Amerika kıtasının yerli halkını yok etmekle işbaşladılar. Herkes bundan hareketle bir mantık yürütür veğer o normalse, onun benzerini yapmak niçin normaolmasın diyerek harekete geçebilir.

Batı'da toplumlara rehberlik edebilecek çapta büyüfilozoflar var mı ?

Hayır, sadece tekçi bir düşünce var, daha doğrusu bidüşünce yokluğu var. Son büyük filozof, benim doktorezimi de yönetmiş olan Gaston Bachelard idi. Hiçbir yen

yanı bulunmayan, aslında felsefe bile olmayan bu tekçdüşünceyi bugünlerde Benard-Henri Levy temsil ediyor...



Ya edebiyat? Edebiyatı nasıl görüyorsunuz? Gerçeairler var mı? Günümüz Batı'sında çaplı romancıla

bulunuyor mu?

Bizler tam bir çöküş döneminde bulunuyoruz. Bu öyle biçöküş ki her alanı etkisi altına alıyor: Felseyi, edebiyatgüzel sanatları, gösteri sanatlarını, televizyonu... ŞimdilerdLoft story adlı bir televizyon dizisi seyrettik. Bu dizi, manevalçalışın sıfır derecesiydi. Bol reklâmı yapıldı. Müstehcen biyayın olduğu söylendi. Televizyonlarda porno yayın oduğunu gösteren ufak bir işaret vardır. O işaret konuldu. Bşaretin kaldırılması sözkonusu olunca, porno film

yapımcıları itiraz ettiler ve aman kaldırmayın, çünkü o işarebizim işimize yarıyor, iyi reklâm oluyor dediler. İmdi, Lof

tory porno bir film değil, bir ahmak filmi, hepsi bu. Halkaptallaştırmak, milleti aptala çevirmek, hazırlanmakta olafaşizmin yumuşak şeklidir...

Batılı entellektüeller, halklara yeni çıkış yollargösterebilecek güçte değiller mi?

Söz konusu olan entellektüeller değil ki. Politikası yoonların. Tekçi düşünce safında yer almayanlarımı kendilerinfade etme, görüşlerini dile getirme imkânları yok. Si

buraya gelmezden önce Le Monde gazetesini okuyordum

Madam Cusset'in bir romanınım okurlarına sunuyorlar. Vbu roman dört dörtlük bir müstehcen roman. Gerçek bi



porno roman. Üstelik Le Monde gibi bir gazete yapıyobunu. Gerçi şimdi Le Monde da LİCRA'nın eline geçti. Maıkıntıya düştü ve durumunu bu yolla düzeltti. Fransa'nı

kur-tuluşu sırasında, Hubert Beuve-Mery (Le Mondgazetesinin kurucusu) zamanında gerçekten önemli bgazeteydi. Bence Fransız basınının namusunu kurtaran tebir gazete var şimdi: Le Monde Diplomatigie. Diğer LMonde'dan kesinlikle bağımsız bir gazete, Öteki bütügazeteler tekçi düşünceye göre ayarlanmış bulunuyorlar.

Tekçi düşünce demek, LİCRA'mn, yani Amerika BirleşiDevletleri'nin düşüncesi demek... Aslında Amerika BirleşiDevletleri İsrail'in sömürgesidir. Bunun tersi değil, yansrail ABD'nin sömürgesi değil. Clinton'ın son bakanlarınöyle bir bakmanız kâfi: Savunma, Dışişleri, Maliye... v

CIA'nın önemli üyeleri: 17 üyesinden 11'i İsrail'in dostu.

srail'in dostları mı, yoksa dindar Yahudiler mi?

Kayıtsız şartsız Siyonistler. Nitekim Fransa Başhahamı BaSitruk, İzak Şamir (ki Hitler'e askerî ittifak teklif edekişidir) iktidarda iken kendisini görmeye gider ve onFransa'daki her Yahudi emrinize amade bir askerdir" der

Bu sözü duyulunca ertesi günü Le Monde'a beyanat verdi vçifte bağlılık sözkonusu olamaz dedi. İyi ki bunu söyledi!



Ne acıdır ki Siyonist bir örgüt olan LİCRA, Fransa'dakYahudi cemaatinin ancak beşte birini temsil ediyor. Geligörün ki gazeteleriyle, otoritesiyle ve sairesiyle Fransıkamuoyunu yönlendiriyor.

Bunların parası nereden geliyor?Amerika'dan. Amerika'nın desteği olmasa, İsrail 6 ayaşayamaz. İşte bunun için ben her zaman "Kudüs meselesKudüs'te değil Washington'da çözülecektir" dedim. Bencyapılacak iş, coca cola'sından uçak ve silâhlarına varıncaykadar Amerikan kaynaklı her şeyi sistemli bir şekilde boykoetmektir... Bana göre, Amerika'dan silâh alan bir devlebaşkanı gaflet içindedir. Eğer o bir kralsa kendisini ülkedekovmak gerekir; bir seçilmişse yönetimden uzaklaştırmaâzımdır. Halk bu meseleyi aslında çok iyi biliyor ve anlıyor

Az önce size Kahire'deki bir konferansımdan bahsetmiştimOndan sekiz gün sonra, 500 bin kişi sokaklara döküldü vAmerikan gemilerinin Süveyş kanalından geçişiniyasaklanmasını istedi. O zaman kendi kendime "Çok güzeben bunu öylesine güçlü düşünmüşüm ki beni işitmişlerdedim.

Gösterişli şatafatına, sözde refahına, şişirilen ekonomigelişmesine... rağmen Amerika, dünyanın en borçlülkesidir. Unutmayalım ki Amerika'nın borcu bütün ÜçüncDünya ülkelerinin borcundan daha fazladır. Ticaret dengesen fazla açık veren ülkedir. Netice itibariyle Amerika, bimilyar veya iki milyar insanın boykotuna dayanamaz. Bi



milyar Müslüman var, fakat dahası, küreselleşmenin kurbanmilyarlarca insan var. Boykotu savunurken, elimde bir coccola şişesiyle geziyor, siz bunu içmekle sizi bağlayan zincirbir halka daha ekliyorsunuz diyordum.

Epey zaman önce bir İslâm ülkesindeydim. Sudan'da idim. Ozamanlar Hasan Turabi Sudan'ın ilham kaynağı idi. Banoğuk içecekler ikram ediyordu ve arasında coca cola d

vardı. Kendisine, "Affedersiniz Turabi, bunun buradbulunması beni çok şaşırttı" dedim. Turabi bana, "Ben d

izin gibi düşünüyorum. Fakat coca cola'yı yasaklatmastediğimde -coca cola özel bir şirketin ürünü olmasınağmen-, Amerikan hükümeti bana, 'Bunun ithalatın

yasaklarsanız, araçlarınızın yedek parçaları sizverilmeyecektir' tehdidinde bulundu" dedi. Görüyomusunuz, özel bir şirket Amerikan hükümeti tarafından nasdestekleniyor!

Şu hâlde ülkeler ister istemez Amerika'ya bağımlılar?

Amerika da esas itibariyle para babalarına bağlı. Amerika20 milyarderden 17'si Yahudi.

Onlar Amerikalı mı, Yahudi mi?



Ben Siyonizme karşı savaş veriyorum. Yahudilik'le hiçbialış verişim yok. Yahudilik hürmet ettiğim bir dindirSiyonizm ise mücadele ettiğim sömürgeci bir politikadırBen daha önce Cezayir'de Fransız sömürgeciliğine karşavaştım, şimdi de Filistin'deki İsrail sömürgeciliğine karş

mücadele ediyorum.

Biraz açıklar mısınız size göre nedir Siyonizm?Siyonizm dinî bir hareket değildir. Onu kuran TheodorHerzl (1860-1904) bunu açıkça söyler. Milliyetçi vömürgeci bir ideolojidir. Dinle ve bambaşka bir şey ola

Yahudilik'le hiçbir alâkası yoktur.

şte tipik bir örnek:

Hitler 1933'te iktidara geldiğinde, Almanya'da örgütlü he00 Yahudi'den 95'i dinî bir örgütün üyesiydi. Yahudileriadece yüzde 5'i Siyonist idi. Ne yaptı Hitler? Diğerlerin

katletmek için bu yüzde 5 ile ittifak yaptı. Dikkat edin, b

ttifak savaşın başından 1944 yılına kadar ekonomianlaşmalarla birlikte sürdü gitti. Alman ordusunuamamiyle bozguna uğradığı sırada Hitler hâlâ, sadece Ru

cephesinde kullanılmak şartıyla 10 bin kamyona karşılık milyon Yahudi esiri vermeyi teklif ediyordu. Bunun anlamudur: Hitler Yahudileri geneli itibariyle katliâma tab

utmamıştı, bu bir; ikincisi de, Sovyetler Birliği'nden farkolarak İngiliz ve Amerikalılarla ayrı bir barış yapma



stiyordu. Zaten bu anlaşma da Golda Meir ve Ben Gourioarafından önerilmişti.

Nihayetinde bu anlaşmayı imzalayan kişi mahkemey

çıkarıldı. Hakime, "Ben bu anlaşmayı kendi isteğimle değiSiyonist yöneticilerin tasvibiyle yaptım" dedi. İsrail'in bütübakanları işin içindeydi.

Bu adam adalet sarayının merdivenlerinde kurşunlanı

öldürüldü.

Velhasıl, Siyonizm Yahudilik'ten farklı siyasî bir harekettir.

Fakat "İsrail, Mitler ve Terör" kitabınızda İsra

politikasının dine dayalı tehlikeli fikirlerinden söediyorsunuz?

Doğru! Seçilmiş millet düşüncesi, evet bu düşüncömürgeciliği haklı göstermiştir. Birinci Dünya Savaşırasında Fransızlar seçkin millet olduklarını ve "Allah'ı

emrini" yerine getirdiklerini iddia ediyorlardı, karşıdakAlman askerleri de bellerindeki kuşaklarda "Allah bizimle Gott mit uns" sloganını taşıyorlardı. Bunlar Avrupa'doluyordu.



Arjantin'de ise Eva Peron, Allah'ın Arjantin'i dünyayegemen olma görevi verdiğini ileri sürüyordu.Bu anlayış Amerika Birleşik Devletleri başkanlarınıkafasına iyice yerleşmiştir. Onlara göre, Amerika'ya Alla

dünyayı yönetme vazifesini vermiştir...

srail eski başbakanı İzak Rabin'i öldüren genç, sapık birdeğildi. İyi bir genç, mükemmel bir üniversite öğrencisi idKendisini deli göstermek istediklerinde şunları söyledi: "Bedinî bir görev yaptım. Bu topraklar Allah tarafından b

millete vaat edilmiştir, o yüzden kimsenin buraları herhangbirine verme hakkı yoktur. Rabin bunu yaptı ve Rabin ölümhak etti."

Yani ne deliydi, ne de yoldan çıkmış biri. Dinî vazifesini if

ediyordu. Zaten hep bunun adına yapılır tarih.

Nitekim Fransa'da da, laik okulun kurucusu Jules Ferry gibhiç de dinî yönü olmayan bir kimse bile Millet Mecliskürsüsüne çıkıp alenen "Açık ve yüksek sesle söylemegerekir ki aşağı ırklar vardır ve üstün ırklar vardır. Bizleeçkin bir milletiz" diyordu. Solcu millet vekilleri buna ser

bir şekilde itiraz ettiklerinde onlara "Eğer sizi dinleseydikAfrika'ya gidemezdik. Çünkü Siyahlar bizi daveetmemişlerdi. Ama biz onlara medeniyet götürdük" cevabınverdi.



Siz bu tuhaf anlayışı ekonomi-politik araştırmanızla maştınız?

Şili'den yeni döndüm. Siyasî ve dinî eğitim üzerine bi

konferans vermem için davet etmişlerdi. Konferansta konolarak Don Helder Camara'nm şu sözünü esas aldım: "Bifakire yiyecek bir şeyler verirsem, benim ermiş kişolduğumu söylüyorlar. Onun niçin fakir olduğunu izaedersem, benim komünist olduğumu söylüyorlar." DoHelder Camara ile ben 20 sene çalıştım.

Üniversitede, küreselleşme hakkında bir başka konferanverdim. Her yıl 30 milyon kişi ölüyor... Bu gerçekten yolçıkmayan her siyasî düşünce sıfırdır. Dünya piyasasındborcunu ödeyemeyen insanlar olduğu sürece, bir yand

daima aç insanlar ve diğer yanda da işsiz insanlar olacaktırDünyanın üçte ikisi borcunu ödeyemez durumda, o zamanasıl üretim yaparsınız? Ekonomik büyüme yoksulluğazaltmıyor, aksine artırıyor.

Üretimi belli bir gayeye göre yapmak lâzım... Bütünsanları doyurma imkânımız var: Amerika Birleşi

Devletleri'nin soğuk hava depoları ağzına kadar tereyağı vbuğdayla dolu ve Avusturalya yeryüzündeki her insanekmek verebilir. Bütün mesele ekonominin gayesinbilmede...



Bundan birkaç sene önce "Tek Başına Yüzyıl Turumadlı kitabınıza eklemeler yapacağınızı söylemiştiniz?

O kitabım 15 dile çevrildi. İspanyolca baskısı için

dediğinizi yaptım. Onu ben 89'da yazmıştım. Bu aradSovyetler Birliği yıkıldı, Irak savaşı oldu, dolayısıyla kitanatamam idi... İspanyolca'sından ilâve edilenleri aktararaTürkçe'ye çevirmeniz lâzım.

15 gün oluyor 500 sayfalık yeni bir kitabımı tamamladımBaşlığı şöyle: "21. Yüzyıl, senin İlâhın kim olacakKüreselleşme mi yoksa Diriliş mi?"

Küreselleşme demek, yoksulluğun yaygınlaşması demektirHer iki günde bir Hiroşima'nın ortaya çıkması demektir. Be

bunu hep tekrarlıyorum, ama ne kadar tekrarlansa azdır...

500 sayfalık kitabı satmak zor, ama bunu başaracağımÇünkü bu kitap benim siyasî vasiyetim olacak, 20. Yüzyılanlatan biyografim olacak.

Ama 21. Yüzyıla girdik bile...

Bu kitabım karma bir eser. İçinde hikâyelerim, şiirlerim

ekonomi-politik var. Okur şaşıracak...



Müslüman ülkelerden sık sık davet alıyor ve gidiyomusunuz?

Evet, İran'a ve Irak'a bile. Körfez Savaşı'nın en civcivl

zamanında da Bağdat'a Saddam Hüseyin'i görmeygitmiştim.

Saddam sizin sözünü dinlemedi değil mi?

Çok fazla bekledi. Ben kendisine açık bir tekliftbulunmuştum: "Pentagon'un felâket senaryosu işte ortaddemiştim. Şimdi siz derhal birliklerinizi geri çekeceksinizGeri çekeceksiniz ama yerine tarafsız Arap ülkeleraskerlerinin geçmesini şart koşacak ve bunağlayacaksınız." O sırada Cezayir ve Tunus bu durumdayd

Bu tarafsız birlikler orada, Kuveyt'te bulunan ve çalışaherkesin katılacağı bir referandumun hazırlığı gayesiylbulunacaklar." Zaten Kuveyt'te çalışanların çoğu Filistindi. "Yapılacak referandumda Kuveytliler bağımsızlığı m

yoksa Irak'a bağlanmayı mı istediklerini belirtecekler."

Saddam Hüseyin bu fikri çok beğendi. İki saat konuştukYanında üç general ve üç bakan vardı. Ayrılırken zamanınaldığım için kendisinden özür diledim. Karşılık olarak banaHayır, hayır hiç de zamanımı almadınız, ben hapist

yatarken bana umut aşılayan çoğunlukla sizin kitaplarını

olmuştu" dedi.



Enteresan!

Benim eserlerim 31 dile çevrildi. ABD'de iki ayrı yayınevarafından tercüme ettirildi, İngiltere'de de. Kitaplarım

adece Almanya'da ve İsviçre'de yasak. İsviçre'de benimkitabımı sattı diye bazı kitapçıları mahkûm bile ettiler.

Hayret doğrusu! İsviçre'de bunu yaptıran LİCRA myoksa?

Elbette. LİCRA İsviçre'de Fransa'dakinden daha kuvvetli.

O zaman fikir hürriyeti, demokrasi sözleri birepalavra?

Son kitabımda, okuyunca göreceksiniz, insan haklarkonusundaki gülünçlükleri de sergiliyorum. Bizlerin haklarvar, var tabiî. Ama biz bu hakları yürürlüğe koyamazsaneye yarar ki onlar? İşsizsiniz, fakat bir rolls-royce almhakkınız var. Haklar eşit. Herkese olduğu gibi bir milyarderde ekmek çalması yasak. İnsan hakları denilen şeyler iştbunlar! İnsanların elbette yaşama hakkı var. Var mı? VarPeki öyleyse her sene açlıktan ölen 30 milyon insana ndemeli? Kitap üzerinde haklar var. İnsan hakları ile ilgilbazı kısımları sanki güveler yemiş... İnsan hakları ilânında

önceki durumdan daha da feci bir durum bu. Çünkü bhaklar gülünç hâle getirildi.



Ben bir insan hakları şartı teklif ediyorum. Buna göre, bikimse herhangi bir siyasî göreve başlamazdan önce yemietmeli ve şunu açıkça ilân etmeli:

Millî, dinî, etnik herhangi bir topluluk, ancak insanıevrensel yararına hizmet ettiği ölçüde faaliyet gösterebilir."Ben bu yemini, teokratik bir cumhuriyetten söz eden Jeanacques Rousseau'da buldum. Buna riayet etmeye

kimsenin, Rousseau, ölümle cezalandırılmasını istiyorduBen o kadarını istemiyorum. O yazara göre, birlik v

beraberliğe hizmet etmek üzere yemin edilmesi gerekiyorduBirlik, iş dağıtımının da dahil olduğu adaletin birliğidir. BiGates bir ayda, bir Sri Lanka'nın bin 200 senedkazanacağını kazanıyor! Halbuki her ikisi de aynı insahaklarına sahipler..

Amerikan Hegemonyasının Amentüsü*

ohan Galtung

Başkan Taft, 1912'de apaçık meydan okuyordu: "Meksikhükümeti İsrail'de bir Tanrı bulunduğunu ve O'na itaaetmenin bir vazife olduğunu anlayıncaya kadar, halkımızı vonun Meksika'daki mülklerini korumaya mecburum."

Çoğu zaman ABD için kullanılan "Tanrı'nın Yeni İsrail'ifadesi ve anlayışı, Mayflower ve Plymouth'ta il



göçmenlerin yerleştikleri tarihten (1620) beri, Amerikaarihinde sık sık dile getirilir.

Bu ilk koloninin kuruluşu, aslında güzel ve güçlü bir tarihti

Çünkü baskıcı yönetimlerden kaçan, güçsüz fakat sürgündyeni bir hayat kurma ve yeni toplum oluşturma peşindeki bihalktır bu insanlar.

Çok eski çağlarda, Sina Dağı'nda (Hz. Musa'ya) bir Ahvahyedilmişti. Bu Ahit'te Tanrı Yahova, sürgündekYahudilere "en kayırılmış millet" şeklinde özel bir statvermişti. Buna göre, Yahudiler, "Vaat EdilmiToprak"larıyla, Tanrı'nın seçilmiş halkı olmuştu.

Johan Galtung "La politique etrangere des Etats-Unis souon aspect theologigue / Dinî

görünümüyle ABD dış politikası", Institut sur les conflitglobaux et la cooperation / YeryüzündekiÇatışmalar ve İşbirliği Enstitüsü. Makale numarası, 4, 1987.

Böylece onlar, diğer halklara kılavuzluk etmek üzere çoönemli bir rol üstlenmişlerdi.

Tıpkı Yahudiler gibi, yüzyıllardır seçilmiş olan ve tek biKitabı, yani Kitab-ı Mukaddes'i okuyan bu halk (yanpüritenler, tek kelimeyle Amerika Birleşik Devletleri'nikurucu Babaları) da, kendilerini Yahova tarafından olmasbile, en azından onun halefi Hristiyan Tanrı'sı tarafındaseçilmiş bir halk" olarak görüyorlardı.



Öyleyse bu (yeni) toprak niçin "Vaat Edilmiş Toprakolmasındı? Kendileri de, Allah'ın seçilmiş halkı olduklarıngöre, neden diğer halklara ışık ve kılavuz olmasınlardı?

Ne var ki vaat edilmiş toprak ıssız değildi!

Onların kafasındaki temel düşünceye göre, Allah seçilmihalka yardım eder ve bu halkın başarısı, bunun sadece Alla

nazarında haklı olduklarını değil, aynı zamanda bu uğurdmuzaffer olmak için kullanılacak vasıtaların da hakolduğunu gösterirdi.

Amerika'ya gidip yerleşen ve orada ilk kolonileri kuraAmerikalılara, yerli halkla ilişkilerinde takip edecekleri yolnasıl Eski Ahit belirlemişse, Filistinlilere karşı benzerdavranış sergilemelerini de İsraillilere işte o kimseler, yanKızılderilileri tarihten silip süpüren) bu püritenle

öğretmiştir.

Ve İslâm'a karşı kendiliğinden oluşturulan bir cephe börnekten hareketle şekillendirilmiştir.

Allah tarafından özellikle "seçilmiş halk" oldukları duygusuAmerikalıların ruhlarına öylesine sinmiştir ki, Amerik

Birleşik Devletleri'nin diğer hiçbir milletin olamayacağkadar Allah'a en yakın millet olduğu şeklindeki bu inanç, he



doların üzerine basılmış bulunan şu sloganda kendisinapaçık gösterir: "in God we trust" (Biz Allah'a güveniriz).

Allah'a en yakın ülke olan Amerika, Allah'ın yeryüzündek

emsilcisidir de. Bu temsilciliğin ise üç önemli özelliğvardır: Her şeyi bilme, her şeye gücü yetme vyardımseverlik. Tabiî böyle bir temsilcilik, kötülük taşıyıcolmalarından kuşku duyulan kimseleri dünyanın tamamındelektronik bir gözetim ve denetim altında tutmayı gerektirirBu kategoriye kimlerin girdiğini bilmeye gelince, bu, sadec

Amerika Birleşik Devletleri'nin hakkı ve görevidir. ABD, bhükmün tekelini elinde bulundurduğuna göre de, ABD'niüstünde ve Amerika'nın hesap vereceği bir üst mahkemyoktur. Böylece Pentagon (ABD Milli Savunma Bakanlığıve CIA'nın yönetimi altında bir kültürel iktidar, biekonomik iktidar ve bir askerî iktidar icraatta bulunur.

O yüzden de "Şer İmparatorluğunun yurdu (veya ŞeEksenindeki memleket, çev.), taş devrine döndürülünceykadar bombalanmayı hak eder ve bunu yapmak ABD'nigörevidir.

Hem zaten Allah'ın "seçkin halkı" ABD'nin mantığına görehangi din, Yahudi-Hristiyan inancından daha üstün olabiliki?

Hangi ideoloji, kapitalist biçimindeki muhafazakâiberalizmden daha üstün olabilir ki?



Uluslarüstü hiçbir kurum, Amerika Birleşik Devletleri'nidaha üstünde yer alamaz. Bu durum Birleşmiş Milletler içide geçerlidir, meğer ki bu teşkilât ABD'nin dünyanın bütün

üzerindeki "iyiliksever" nüfuzunu yürütmesi için bir araolsun. Milletler sıralamasında ABD zirveyi işgal edeABD'nin etrafı ise, dünyanın merkezini oluşturan devletlerleyani şu üç temel özellikten en az ikisini yerine getiremüttefiklerle çevrilidir:

Serbest pazar ekonomisi;

Yahudi-Hıristiyan Tanrı'sına iman;

Hür seçimler.

yi ve Kötü diye ikiye bölünmüş bu dünyanın ötekkutbunda, "serbest pazar ekonomisi, Yahudi-Hıristiyan imanve Amerikan tipi demokrasisi olmayan" ülkelerden meydangelen "Şer İmparatorluğu / (veya Şer Ekseni çev.) " yer alır.

Amerika Birleşik Devletleri'nin Allah ile bir Ahdi vardırdiğer milletlerin ise Amerika Birleşik Devletleri ileçevreden merkeze, Batılı milletlerden Amerika BirleşiDevletleri'ne ve Amerika Birleşik Devletleri'nden Allah'taat ilişkileriyle belirlenmiş bir ahitleri vardır.



Amerika Birleşik Devletleri'nin dünya siyasetinin gizâmentüsü işte budur.

Hiper güç ile hiper hegemonya arasındaki ABD

Terör, Güçlü Devletlerin Silâhıdır

Noam Chomsky*

Biz Amerikalılar hemen hemen iki yüz yıldır yerli halklaryani milyonlarca insanı ya kovduk veya imha ettikMeksika'nın yarısını zaptettik, Karayipler ve Orta Amerikbölgelerini talan ettik, Haiti ve Filipinler'i -100 biFilipinli'yi öldürerek-istilâ ettik. Sonra, İkinci Düny

Savaşı'nın ardından, dünya üzerindeki bilindiği şekildegemenliğimizi genişlettik. Bütün bu olup bitenler sırasındahemen hemen her zaman, öldürenler bizlerdik ve çarpışmalabizim millî topraklanmızın dışında cereyan ediyordu.

mdi, meselâ İrlanda Cumhuriyet Ordusu (İRA) ve terörizmkonusunda soruşturma yapıldığı zaman bir husus hemegöze çarpıyor: Gazetecilerin soruları, İrlanda denizinin berkıyısı veya öteki kıyısı üzerinde bulunuşlarına göre çobüyük farklılıklar arzediyor

* Birçok eseri dilimize çevrilmiş bir yazar, teorileri olaanınmış bir dilbilimci, dünya siyaseti araştırmacısı v



Amerika'nın baskı ve zulümlerini kitap ve konferanslarıylpervasızca kınayan ve ABD sistemine en ağır tenkitlergetiren bir bilim adamıdır. ABD Boston'daki Massachusettnstitute of Technology (MİT)'de profesördür. Bu yaz

kendisinin Ekim ayında (2001) verdiği konferanstahareketle Le Monde Diplomatique'te Aralık 2001'dyukarıdaki başlık altında yayınlanan metinden alınmıştırÇev.

Genellikle dünya, uzun zamandır kırbacı elinde tutan insan

başka; asırlardır kırbaçlanan insana göre ise bir başkgörünüyor. İşte bu yüzden olacak, 11 Eylül kurbanlarınıalihi karşısında, dünyanın geri kalan kısmı da aynı şekild

dehşete kapılmış olmasına rağmen, New York vWashington saldırılarına aynı tarz tepkiyi göstermemiştir.

11 Eylül hadiselerini anlamak için, bir yandan bu cinayetşleyenleri, diğer yandan da bu cinayetin, karşı çıka

kimselerde dahi uyandırdığı ihtiyatlı anlayışı görmek lâzımCinayeti işleyenler mi? Bunun, Bin Laden şebekesolduğunu kabul ettiğimizde, hiç kimse bu fundamantalis

grubun doğuşu hakkında CIA ve ortaklarından daha fazlbilgiye sahip değildir. Bilinen tek şey, CIA ve ortaklarınıbu grubun doğuşunu teşvik ettiğidir. Carter yönetiminin milgüvenlik direktörü Zbigniew Brzezinski, 1978'den itibareSovyetler'e karşı kurulan ve Mücahidlerin Kabil rejiminkarşı saldırıları yoluyla, bu Sovyetler'i gelecek yıl sonund

Afgan topraklarına çekmekten ibaret olan "tuzak'tamemnundu.



Ancak 1990'dan ve Amerikan daimi üslerinin İslâm'ın kutsaoprakları olan Suudi Arabistan'a kurulmasından sonradır k

bu mücahidler Amerika Birleşik Devletleri aleyhin

döndüler.

Şimdi eğer Bin Laden örgütünün, Güney ülkelerinin yönetickesimlerinde bile, sahip olduğu sempatinin sebebi bilinmeve açıklanmak isteniyorsa, Amerika Birleşik Devletleri'niher türlü müstebit veya diktatör rejime verdiği desteğiebep olduğu öfkeden yola çıkmak gerekir; Saddam Hüseyiejimini sağlamlaştırırken Irak halkını mahveden Amerika

politikasını hatırlamak gerekir; 1967'den beri Filistiopraklarını İsrail'in işgaline Washington'un desteğin

unutmamak gerekir.

New York Times gazetesinin makale yazarları kapitalizmdemokrasiyi, insan haklarını ve dinle devlet ayırımınavunduğumuz için "onlar"ın bizden nefret ettiklerini iddi

ederken, meseleyi derinlemesine ele alan Wall Streeournal, Batılı olmayan bankacılara ve yüksek düzey devle

görevlilerine sorup soruşturduktan sonra, onların "bizdendemokrasiyi ve iktisadî gelişmeyi engellediğimiz., ayrıca dkatı, hatta terörist rejimlere arka çıktığımız için nefreettiklerini gözler önüne seriyordu.

Batı'nın yönetici çevrelerinde terörizme karşı savaşbarbarların yaydıkları bir kansere karşı yürütülen



mücadele" olarak takdim edildi. Ne var ki bu kelimeler ve buöncelik bugünün damgasını taşımıyor. Bundan yirmi senönce Başkan Ronald Reagan ve onun Dışişleri BakanAlexandre Haig de aynı şeyleri söylüyorlardı. Vmedeniyetin sapık hasımlarına karşı bu savaşı yürütmek içiAmerikan hükümeti, o zamanlar, tarihte benzeri görülmemibir terör örgütünü harekete geçirmişti. Bu örgüt, yeryüzünbir uçtan öbür uca kana buladı, pek çok vahşet sergiledi, amasıl edip edeceğini Lâtin Amerika'da yaptı.

Bir vak'a var, Nikaragua vak'ası ki tartışma götürmez biekilde apaçık ortadadır. Zira La Haye Milletlerarası Adale

Divanı tarafından da, Birleşmiş Milletler tarafından da kesihükme bağlanmış bir vak'adır bu. Bir terörist eylemin bartışma götürmez emsaline karşı bir hukuk devletinin ka

defa hukuki yollarla cevap vermeye çalıştığını ve bunuegemen yorumcular tarafından acaba kaç kere dile getirilmiolduğunu kendi kendinize bir sorun. Halbuki bu, 11 Eylüaldırılarından daha da uç bir örneği oluşturuyordu. Çünk

Reagan yönetiminin Nikaragua'ya karşı savaşı 29 bini ölolmak üzere 57 bin kurbana ve ülkenin belki bir daha kola

kolay tamir edilemez şekilde tahribine mal olmuştu.

O dönemde Nikaragua hemen harekete geçti. Washington'dbombalar patlatarak değil, fakat Milletlerarası AdaleDivanı'na başvurarak... Divan, 27 Haziran 1987'de Managuyetkililerini haklı buldu, (Nikaragua köprülerini mayınlayı

havaya uçurmuş olan) ABD'nin "gayrı meşru kuvvekullanması"nı mahkûm etti, Washington'u cinayete so



vermeye ve önemli zarar ve ziyanı ödemeye davet etti. Bunkarşılık ABD, bu kararı kabul etmediğini ve Divan'ıyargılamasını artık tanımadığını açıkladı.

Nikaragua bunun üzerine Birleşmiş Milletler GüvenliKonseyi'nden, bütün devletlerin milletlerarası hukuka sayggöstermelerini isteyen bir kararın kabulünü istedi. Hiçbidevletin adı verilmemişti, ama herkes kimin kastedildiğinanlamıştı. ABD, bu kararı veto etti. O gün ABD, böylechem Milletlerarası Adalet Divanı, hem de milletleraras

hukuka saygıyı... isteyen bir karara karşı çıkmaktan mahkûmedilmiş oldu. Bunun ardından Nikaragua, Birleşmiş MilletleGenel Asamblesi'ne müracaat etti. Sunduğu karara sadece ükarşı oy çıktı: Amerika Birleşik Devletleri, İsrail vSalvador. Ertesi yıl Nikaragua aynı kararın bir dahoylanmasını istedi. Bu sefer Reagan yönetiminin davasınyalnızca İsrail destek verdi. Bu safhaya gelindiğinde, artıNikaragua'nın elindeki bütün hukuk yolları tükenmiş olduBütün çabaları, güç ve kuvvetin egemen olduğu bir dünyadbaşarısızlıkla sonuçlanmıştı. Bu hukuksuzluk, hiç de yabanatılmaması gereken çok önemli bir emsaldir. Peki biz b

emsalden üniversitelerde, gazetelerde hiç bahsedildiğinduyduk mu?

Bu yaşanmış hadise pek çok şeyi açıklıyor. Öncelikleerörizm işe yaramakta ve yoluna devam etmektedir. Şidde

de öyle. Sonra da, terörizmin zayıfların âleti olduğundüşünmenin yanlış olduğunu gözler önüne sermektedi



Öldürücü silâhların pek çoğu gibi terörizm, özelliklkuvvetlilerin silâhıdır. Aksi iddia edilirse, bu sadece vadece güçlülerin kendi terörlerini terörden başka bir şe

olarak gösterme imkânı veren ideoloji ve kültür araçlarını dkontrolleri altında tutmakta olmalarındandır.

Güçlülerin bu hususta kullandıkları en geçerli vasıtalardabiri, rahatsız edici olayları hafızalardan silmek,onları unutturmaktır; böylelikle kimse bunları hatırlamaolur. Zaten Amerikan propaganda ve doktrin gücü öylesinhâkimdir ki bunu kurbanlarına dahi kabul ettirir. Gidin görüArjantin'i, size söylediklerime orada kendi kulaklarınızlahit olacaksınız: "Ha, evet, fakat biz onu unutmuştuk!"

Nikaragua, Haiti ve Guatemala, Lâtin Amerika'nın en faki

üç ülkesidir. Bunlar aynı zamanda, ABD'nin askermüdahalede bulunduğu ülkeler arasındadır. Bu rastlaşma hide tesadüfi değildir. Üstelik bütün bunlar, Batılı aydınlarıcoşkulu bildirilerinin damgasını vurduğu ideolojik ortamçinde meydana gelmiştir. Bundan birkaç sene önce, kend

kendilerini tebrikler almış başını gidiyordu: Tarihin sonu

yeni dünya düzeni, hukuk devleti, insanî müdahale, vb.Bunlar geçer akçeydi ve biz o sıralar pek çok katliamışlenmesine göz yumuyorduk. Daha da fenası, bizler b

katliamlara aktif bir şekilde katkıda bulunuyorduk. Ambunlardan kim bahsediyordu ki? Batı medeniyetinibuluşlarından biri, belki de bu tür tutarsızlıktan hür bioplumda mümkün hale getirmesidir. Totaliter bir devle

bö le bir eteneğe sahip değildir.



Nedir terörizm? Amerikan askerî elkitaplarında şiddetiniddet tehdidinin, korkutmanın, zorlama veya korkunuiyasî veya dinî maksatlarla düşünülüp taşınılmış olara

kullanılması terör olarak tarif edilir. Böyle bir tarifteki asproblem, bu tarifin Amerika Birleşik Devletleri'nin düşüyoğunluklu savaş adını verdiği ve bu tür bir uygulamayı düstlendiği şeyle tamı tamına çakışmakta olmasıdır. NitekimAralık 1987'de, Birleşmiş Milletler Genel Asambleserörizme karşı bir kararı kabul ettiğinde, bir tek ülk

Honduras çekimser kaldı, diğer iki ülke ABD ile İsrail karşoy kullandı. Bunu niçin yaptılar? Söz konusu kararınömürgeci bir rejime veya askerî bir işgale karşı halkları

mücadele etme hakkının tartışma konusu olamayacağınşaret eden bir paragrafı yüzünden.

Oysa, o dönemde, Güney Afrika ABD'nin müttefiki idKomşularına (Namibya, Angola, vb) karşı yüz binlerckişinin ölümüne sebebiyet veren ve tahminen 60 milyadolarlık tahribata yol açan saldırılarından başka, GüneAfrika'nın ırk ayırımcılığı yapan rejimi, içerde de terörisolarak yaftalanan African National Congress (ANC) adlı bi

güce karşı savaş veriyordu. İsrail'e gelince, bu devle967'den beri bir kısım Filistin topraklarını, 1978'den berLübnan'ın bazı topraklarını gayrı meşru olarak işgal ediyorbu ülkenin güneyinde kendisi ve ABD tarafından "teröristolarak nitelenen bir güce, yani Hizbullah'a karşı savaşıyorduTerörizmin alışılagelen tahlillerinde, bu tür haber vey

hatırlatmalar gündeme getirilmez. Basındaki analizlerin vmakalelerin saygı görmesi için, gerçekten de iyi tarafta ye



almak, kendini daha iyi silâhlanmışların kucağına bırakmaevlâdır.

Terörizme karşı şimdiki koalisyon, seçkin yeni üyelere sahi

bulunuyor. Nitekim Milletlerarası gündemi takipte şüphesien iyi gazetelerden biri olan Christian Science MonitöAmerika Birleşik Devletleri'ni eskiden pek sevmeyen bazhalkların ABD'ye daha fazla saygı duymaya başladığınözellikle de terörizme karşı verdiği savaştan dolayı mutlolduklarını yazıyordu. Haberi yazan gazeteci, Afrika uzman

olduğu halde, bu sevgi ve saygı yönelişinin baş örneği olaraCezayir'i gösteriyordu. Oysa, Cezayir'in bizzat kendi halkınkarşı terörist bir savaşı yürüttüğünü bilmesi gerekirdÇeçenistan'da bir terörist savaşı sürdüren Rusya ilMüslüman ayrılıkçılar dediği kimselere karşı vahşeuygulayan Çin de tabiî ki Amerikan davası etrafındkenetlendiler ve Amerika'nın safında yer aldılar.Tamam, kabul, fakat şimdiki durumda ne yapmalı? Papkadar aşırı bir radikal bile, 11 Eylül cinayetinin suçlularınıaranıp bulunmasını ve sonra da yargılanmasını teklif ediyorFakat Amerika Birleşik Devletleri, normal hukukî, ad

yollara baş vurmak istemiyor, hiçbir delil göstermemeyercih ediyor ve milletlerarası yargılamaya karşı çıkıyorDahası, Haiti, 30 Eylül 1991'de Başkan Jean-BertranAristide'i deviren hükümet darbesinden sonra binlerckişinin ölümünden sorumlu tutularak hüküm giymiEmmanuel Constant'ın iade edilmesini istediği v

uçluluğunun delillerini sunduğu zaman, bu iste



Washington'da hiç mi hiç dikkate alınmadı. Hatta bu meselherhangi bir tartışmanın konusu dahi yapılmadı.

Terörizme karşı mücadele etmek, terörün seviyesin

düşürmeyi gerektirir, onu daha da azdırmayı değil. NitekimRA- Londra'da bir saldırıda bulunduğu zaman, İngilizlerRA'nın çok fazla destekleyeninin bulunduğu ne Boston'arumar ederler, ne de Belfast'ı bombalarlar. Suçluları ara

bulur, sonra da yargılarlar. Terörün ateşini düşürmenin biyolu, ona bizzat katkıda bulunmaktan vazgeçmektir.

Bir de saldırıyı yaptırtanların sonradan yararlanacağı bidestek yaratan siyasal yönelimler üzerinde kafa yormaktırŞu son haftalarda, daha önceleri varlığından sadece seçkinleabakasının kuşkulandığı milletlerarası gerçekliklerin he

80351593 amerikan efsanesi roger garaudy

Documents