8. bc chuyen de 4 bac trung bo (pham van tung)

VIỆN NGHIÊN CỨU MÍA ĐƯỜNG

VIỆN K H O A H Ọ C NÔ NG NG H IỆP VIỆT NAM

VI ỆN NG H I ÊN CỨU M Í A ĐƯỜ NG

Báo cáo chuyên đề

THỰC TRẠNG SẢN XUẤT, YẾU TỐ HẠN CHẾ VÀ

ĐỀ XUẤT GÓI KỸ THUẬT SẢN XUẤT MÍA

NĂNG SUẤT, CHẤT LƯỢNG CAO

CHO VÙNG BẮC TRUNGBỘ

Người trình bày: Ths Phạm Văn Tùng

TP Hô Chi Minh, ngày 29 tháng 10 năm 2014

PH ẦN 1 :

TH ỰC TRẠNG SẢN XUẤT M Í A ĐƯỜ NG

Ở VÙNG BẮC TRUNG BỘ

ĐĂC ĐIÊM VÙNG M Í A BẮC TRUNG BÔ

- Nằm trong vùng khí hậu nhiệt đới gió mùa,

chịu sự tác động trực tiếp của gió mùa Tây -

Nam khô nóng và gió mùa Đông Bắc lạnh.

Nhiệt độ trung bình hàng năm: 23-24,0oC.

Tổng lượng mưa hàng năm là 1.600 – 1.980

mm. Độ ẩm trung bình hàng năm: 84%.

Tổng số giờ nắng trong năm: 1.460 -1.600

giờ.

- Mía được trồng chủ yếu trên đất đồi là các

loại đất đỏ vàng chiếm diện tích. Kế tiếp

đến là đất xám cát. Các loại đất trồng mía

khác chiếm diện tích không đáng kể.

THỰC TRANG SẢN XUẤT MÍA ĐƯỜNG

TẠ I BẮC TRUNG BÔ

Tên nhà máy Kết quả sản xuất vụ 13-14

Diện tích

có HĐ

(1000 ha)

N. suất

(T/ha)

Chữ

đường

(CCS)

Công suất

TK (TMN)

Sản lượng

mía

ép(1000 T)

Sản

lượng

đường

(T) Lam Sơn 16.278 62 9,5 10.500 1.006,0 110.000

Việt - Đài 12.952 55,5 10,48 6.000 719,0 75.400

Nông Cống 6.45 50,7 9,72 2.700 327,3 33000

Nghệ An 20.843 53 11,51 8.400 1.021,0 105.900

Sông Lam 1.81 50,7 9,9 800 92,0 9.500

Sông Con 8.265 50,6 12,3 3.000 473,3 50.830

Bang 1: Kết quả sản xuất niện vụ mía 2013/14 khu vực Bắc Trung bộ

- CCS thấp

- Có 3 nha máy công suất thấp <3000 tấn ngày.

TH ỰC TRẠNG SẢN XUẤT MÍA TẠ I BẮC

TRUNG BÔ

Hình 1: Năng suất mía Bắc Trung

bộ so với một số vùng (tấn/ha) Hình 2: Chất lượng mía (CCS) Bắc

Trung bộ so với một số vùng

TH ỰC TRẠNG SẢN XUẤT MÍA TẠ I BẮC

TRUNG BÔ

Hình 3: Năng suất đường vùng mía Bắc Trung bộ so với một số vùng (tấn/ha)

THỰC TRẠNG SẢN XUẤT MÍA ĐƯỜNG

BẮC TRUNG BÔ

Vê quy hoạch vùng mia

- Vùng nguyên liệu mía không tập trung, nhiêu diện tích đất con manh

mun (0,5 ha/hộ)

- Mía được trồng chủ yếu trên đất đồi, có thành phân cơ giới năng,

ngheo dinh dương đăc biệt là Kali.


BẮC TRUNG BÔ

Giống Diện tich Tỷ lệ

Viên Lâm 6 1.635,93 2,50

VĐ95-168 818,30 1,25

VĐ93-159 6.346,31 9,71

VĐ55 1.054,51 1,61

VĐ00-236 1.834,35 2,81

ROC23(HB1) 732,51 1,12

ROC22 7.305,02 11,18

ROC16 4.314,64 6,60

ROC10 16.327,92 24,98

QĐ94-119 (QĐ21) 9.594,31 14,68

QĐ11 980,48 1,50

My55-14 7.645,95 11,70

Khác 6.770,37 10,36

Tổng 65.360,60 100,00

Vê cơ câu giống mia

Bang 2: Cơ cấu giống mía vùng Bắc Trung bộ


BẮC TRUNG BÔ

Kha năng canh tranh vơi cây trông khác

- Các cây trồng canh tranh chính trong vùng là Sắn, Lua, Cam ngoài ra

con có Cao su được trồng trong những năm gân đây

- Cây Sắn và cây lua canh tranh trực tiếp với cây mía, trong đó năng

suất sắn tăng nhanh, hiệu quả trồng sắn cao là cây canh tranh mạnh với

mía

TI NH H I NH SẢN XUẤT MÍA ĐƯỜNG TẠ I

BẮC TRUNG BÔ

Bang 3: So sánh mức giá giữa mía và một số cây trồng ở Bắc Trung bộ và

Duyên hải miên Trung năm 2011

Giá và Chi phi Đơn vị tinh Sắn Lúa Cao su

Giá USS/tấn 83 340 3417

Năng suất tấn/ha 17 10 1,3

Thu nhập USS/ha 1389 3445 4336

Chi phí trồng USS/ha 597 2619 990

Lợi nhuận USS/ha 792 826 3346

Chi phí trồng mía USS/ha 1153 1153 1153

Năng suất mía tấn/ha 46 46 46

Giá mía tương ứng

lợi nhuận USS/tấn 43 43 99


BẮC TRUNG BÔ

Vê san phẩm và kênh phân phối

- Sản suất chủ yếu đường RS

- Các sản phẩm sau đường con ngheo

- Chưa có hệ thống bán lẻ, chủ yếu bán cho các công ty tiêu thụ lớn, các

thương lái, lợi nhuận qua khâu trung gian chiếm tỷ trong lớn

Bang 4: Phân bổ lợi nhuận giữa các vùng, miên (%)

Thành phần BTB/DHMN Tây Nguyên Đông Nam bộ Tây Nam bộ

Nông dân 39 39 47 81

Nhà máy 27 19 13 -21

Thương lái 18 22 21 21

Nhà nước 16 20 19 19


BẮC TRUNG BÔ

Về giá mia

- Giá mía khá cao

- Giá mía do sự thoả thuận

giữa người trồng mía với

nhà máy, chưa có sự can

thiệp từ chính phủ


BẮC TRUNG BÔ

Vê nhân công

- Có thuận lợi vê nhân công, đăc biệt là công lao động phô thông giá rẻ

- Ap lực vê nhân công thời vụ thấp hơn so với các vùng khác trong cả

nước

- Cán bộ ky thuật có trình độ cao so với các vùng khác

Cơ giơi hoá

- Mía được sản xuất thủ công là chủ yếu. Cơ giới hoá chiếm 20%, chủ

yếu ở khâu làm đất

- Bắt đâu sử dụng một số máy trồng


BẮC TRUNG BÔ

Vê ky thuât canh tác.

- Chưa chủ động được nguồn giống mía sạch sâu bệnh và diện tích

chuyên để nhân giống mía cho sản xuất con rất ít, không đáp ứng được

sản xuất.

- Làm đất trồng mía chưa được ky, mía chủ yếu được cày 1 lân và bừa 1

lân chiếm tỷ lệ >70%, thời gian làm đất ngắn (trên 90% diện tích đất được

chuẩn bị trước khi trồng <30 ngày) không đảm bảo yêu câu ky thuật.


BẮC TRUNG BÔ

Vê ky thuât

- Lượng vôi con thấp, chủ yếu bón lượng <500 kg/ha và chỉ <17% diện

tích được bón vôi

- Lượng phân bón vô cơ chưa cân đối và con thấp. Lượng bón cho mía tơ

chủ yếu ở mức N<120 kg, P2O5 <60 kg và K2O < 90 kg, lượng bón cho

mía gốc N<100 kg, P2O5 <25 kg và K2O <80 kg )

- Ít bón phân hữu cơ, diện tích mía được bón phân hữu cơ con ít (< 15%

diện tích mía vụ tơ) không đảm bảo nhu câu dinh dương của cây mía.


BẮC TRUNG BÔ

Vê ky thuât

- Mía đa số được đốt sau khi thu hoạch (> 80%) làm mất đi một nguồn

chất hữu cơ lớn, mía ít được luân xen canh với cây họ đậu (diện tích được

luân, xen canh với cây họ đậu < 5%) vừa mất đi một nguồn phân xanh,

vừa làm tăng nguồn dịch bệnh.

- Làm cỏ thủ công là chủ yếu ( diện tích làm cỏ thủ công xấp xỉ 90%) dẫn

đến không chủ động được công làm cỏ, chi phí sản xuất tăng.

- Mía chủ yếu được canh tác bằng nước trời, mía không được tưới (diện

tích được tưới chỉ chiếm < 15,5% chủ yếu tưới giup cho mía mọc mâm)

- Sâu bệnh hoành hành (bệnh chồi cỏ và rệp xơ bông trắng là những sâu

bệnh hại chính trong đó Nghệ An bị bệnh chồi cỏ hại năng) là một trong

những nguyên nhân làm cho năng suất mía thấp.

PH ẦN 2 :

YẾU TỐ H ẠN CH Ế SẢN XUẤT M ÍA ĐƯỜ NG

Ở VÙNG BẮC TRUNG BỘ

YẾU TỐ H ẠN CH Ế CH ÍNH VÙNG M ÍA BẮC

TRUNG BÔ

- Đất có thành phân cơ giới năng, Catrion trao đổi thấp, pH thấp, đất

ngheo dinh dương

Bang 5 : Một sô yếu tô hạn chê chính đất trồng mía Bắc Trung

bộ (Thanh Hóa)

TT YTHC chinh Đât đỏ vàng trên đá sét

và biến chât (Fs)

Đât nâu đỏ trên macma

kiềm và trung tinh (Fk)

1

TPCG (%):

Fs: TPCG năng; Fk: TPCG thịt

năng

Sét: 56,09 - 59,22 Sét: 54,26 - 56,59

2 Tổng cation trao đổi (lđl/100g):

Fs: Rất thấp; Fk: Thấp 0,82 - 0,86 3,37 - 3,52

3 CEC đất (lđl/100g): Thấp 8,18 - 8,64 5,84 - 6,03

4 Độ no bazơ - BS (%): Fs: Thấp 9,93 - 10,20 -

5 pHKCl: Chua 4,27 - 4,40 4,67 - 4 90

6 Lân P2O5dt (mg/100g đất): Fk:

Ngheo - 3,73 - 4,30

7 Kali K2Ots (%): Ngheo 0,79 - 0,92 0,09 - 0,11

8 Kali K2Odt (mg/100g đất): Ngheo 5,48 - 6,31 4,84 - 5,41

9 B (ppm): Thiếu 0,49 - 0,58 0,48 - 0,60


TRUNG BỘ

Đất có thành phân cơ giới năng, Catrion trao đổi thấp, CEC thấp, pH thấp,

đất ngheo kali

Bang 6: Một sô yếu tô hạn chê chính đất trồng mía Bắc Trung

bộ (Nghê An)

TT YTHC chinh

Đât đỏ vàng trên

đá sét và biến chât

(Fs)

Đât nâu đỏ trên

macma kiềm và trung

tinh (Fk)

1 TPCG (%): Fs: TPCG năng Sét: 56,71-58,36 -

2 Tổng cation trao đổi (lđl/100g):

Fs: Thấp 1,54-1,63 -

3 CEC đất (lđl/100g): Thấp 6,52-6,76 9,18-9,74

4 Độ no bazơ - BS (%): Fs: Thấp 23,17-24,60 -

5 pHKCl: Chua 4,19-4,39 4,33-4,49

6 Kali K2Ots (%): Fk: Ngheo - 0,09-0,11

7 Kali K2Odt (mg/100g đất):

Ngheo 6,79-7,95 4,46-5,44


TRUNG BỘ

- Cơ cấu giống chưa hợp lý

- Nguồn giống chưa đảm bảo, giống

chủ yếu được lấy từ ruộng sản suất

trồng

- Làm đất chưa đảm bảo

- Địa hình không bằng phẳng

- Bón phân thấp và chưa cân đối

- Đa số mía được trồng độc canh

- Chăm sóc mía thủ công vẫn chiếm

đa số, tỷ lệ sử dụng thuốc trừ cỏ

chưa cao


TRUNG BỘ

- Mía chủ yếu được canh tác bằng

nước trời

- Mía chủ yếu được đốt lá sau thu

hoạch

- Diện tích mía nông hộ nhỏ, manh

mun

- Vùng mía chưa tập trung

- Mức độ canh tranh với cây trồng

khác cao (lua, sắn)

- Trong tương lai thiếu hụt nguồn

lao động

- Tỷ lệ cơ giới hoá thấp

PH ẦN3 :

ĐỀ XUẤT G Ó I K Ỹ TH UẬT SẢN XUẤT M Í A

NĂNG SUẤT, CH ẤT LƯỢ NG CAO

CH O VÙNG BẮC TRUNG BỘ

G I Ả I P H A P K Ỹ T H U Ậ T N Â N G C A O H I Ệ U Q U Ả

S Ả N X U Ấ T M Í A Đ Ư Ờ N G B Ắ C T R U N G B Ô

Vê chinh sách

Đôi vơi cac công ty Đương

- Có chính sách hô trợ người trồng mía vê vốn, ky thuật

- Có chính sách thu mua mía hợp lý đảm bảo đung tuổi, đung độ đường

- Liên kết với các cơ quan chuyên môn chuyển giao tiến bộ vê giống

mía và ky thuật canh tác mới

- Hô trợ hoăc cho nông dân vay vốn mua sắm thiết bị, máy móc

- Đa dạng hóa sản phẩm sau đường

- Sắp xếp lại tô chức từ khâu nguyên liệu đến khâu chê biến.

- Tô chức hệ thống phân phối sản phẩm trực tiếp đến người tiêu dùng


S Ả N X U Ấ T M Í A Đ Ư Ờ N G B Ắ C T R U N G B Ộ

Vê chinh sách

Đôi vơi nông dân

- Thành lập các tô hợp sản xuất

đê thuận tiện cho việc đưa

tiến bô ky thuật vào sản xuất,

đưa tỷ lệ cơ giới hóa đạt 80%

- Liên kết, thành lập hội người

trồng mía đê giup nhau vê ky

thuật, vốn và đàm phán vê giá

đối với các công ty đường



Vê chinh sách

Thực hiện liên kết 4 nhà:

NHÀ NƯỚC

NHÀ KHOA

HỌC

NHÀ NÔNG DOANH NGHIỆP



Vê quy hoạch vùng nguyên liệu

- Quy hoạch lại vùng nguyên liệu tập trung đê giảm cước phí vận chuyển

- Khuyến khích chuyển đổi diện tích trồng lua hoăc các cây trồng kém

hiệu quả sang trồng mía

- Khuyến khích dồn điên, đổi thửa tạo nên các cánh đồng mẫu lớn thuận

tiện cho việc áp dụng cơ giới hóa



Vê ky thuât

Thay đổi cơ cấu giông mía

- Khảo nghiệm và đưa các giống mía mới vào

sản xuất, đăc biệt các giống mía có chất

lượng cao

- Giảm tỷ lệ giống chín trung bình, tăng tỷ lệ

giống chín sớm và chín muộn nhằm kéo dài

thời vụ ép. Cơ cấu giống nên theo tỷ lệ 30%

chín sớm, 50% trung bình, 20% chín muộn

- Nghiên cứu, tuyển chọn các giống mới có

năng suất, chất lượng cao

Giông mia KK3 năng suât,

chât lương cao



Vê ky thuât.

Sử dụng hom giông tôt,

sạch bệnh

- Quy hoạch ruộng chuyên

sản xuất giống cho từng

vùng (quy trình sản xuất

giống sạch bệnh 3 cấp)

- Sử dụng hom giống 7 – 8

tháng tuổi không nhiêm

sâu bệnh hại

- Ra hom giống có 2-3 mắt

mâm

Ruông chuyên san xuât mia giông

Vê ky thuât

Chuân bi đất trông mía va trông mía

- Làm đất đảm bảo độ sâu cân thiết

- Thực hiện làm đất tối thiểu để giảm chi phí và nén đất

- Khoảng cách hàng trồng phù hợp với điêu kiện canh tác. Chăm sóc thủ

công hàng 1,0 -1,2 m, chăm sóc bằng máy: 1,2 -1,4 m



Vê ky thuât

Bon phân cân đôi va đây đu

- Bón vôi cho mía nhằm cải thiện độ pH đất và cung cấp dinh dương cho

đất

- Sử dụng các phê phẩm trong sản xuất đường sản xuất phân bón đâu tư cho

mía

- Tăng cường sử dụng phân hữu cơ

- Phân tích đất và sử dụng phân bón phù hợp cho từng chân đất khác nhau

- Không đốt lá nhằm cung cấp nguồn hữu cơ

Quản lý cỏ dại

- Sử dụng thuốc trừ cỏ kết hợp làm cỏ thủ công

- Dùng máy xới xáo

- Che phủ bằng nguồn ngọn lá mía



Vê ky thuât

Quản lý sâu bệnh hại mía

- Dùng các loại giống chống

chịu

- Sử dụng thiên địch

- Đánh bóc lá làm cho ruộng

thông thoáng

- Phát hiện sớm nguồn sâu bệnh

hại và sử dụng các loại thuốc

BVTV đăc hiệu

- Luân canh với cây trồng khác

Ong ky sinh



Vê ky thuât

Tươi nươc bổ sung cho mia

- Xây dựng hệ thống thủy

lợi, điện phục vụ cho tưới

tiêu

- Chọn thiết bị tưới phù

hợp với từng vùng, từng

chân đất



G IAI PH AP NĂNG CAO H IỆU Q UẢ SẢN

XUẤT M ÍA ĐƯỜ NG BẮC TRUNG BÔ

Vê ky thuât

Cơ giơi hoa

- Đưa các thiết bị, máy móc có

công suất lớn vào sản xuất

- Cải tiến các thiết bị phù hợp với

điêu kiện từng vùng

- Cơ giới hóa từ khâu trồng đến

khâu thu hoạch đê hạ giá thành

sản phẩm

Vê chuyên giao ky thuât

- Thường xuyên tập huấn, chuyển

giao ky thuật đến người trồng

mía

- Trao đổi, học tập với các cơ

quan chuyên môn, các đơn vị

trong và người nước nhằm tiếp

thu các ky thuật tiên tiến

- Các cơ quan chuyên môn kết

hợp với các công ty đường xây

dựng các mô hình mẫu lớn vê

giống, ky thuật canh tác từ đó

nhân rộng mô hình đến người

trồng mía



VIỆN NGHIÊN CỨU MÍA ĐƯỜNG Add: Xã Phú An - Huyện Bến Cát - Tỉnh Bình Dương

Tel: +84.650.3562227 - Fax: + 84.650.3562267

Email: [email protected]

Website: www.vienmiaduong.vn

L/O/G/O

mailto:[email protected]

8. bc chuyen de 4 bac trung bo (pham van tung)

Food