7.2 ergenlik ve i̇lk gençlik dönemi

Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK)

Anadolu Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi

(BAP)

7.2 Ergenlik ve İlk Gençlik Dönemi 2

ERGENLİK VE İLK GENÇLİK DÖNEMİ

Ergenlik dönemi yalnızca bireyin

kendisini etkilemekle kalmayıp çevresinde

yaşayan tüm bireylerin çeşitli boyutlarda

etkilendiği bir dönemdir.

Çocuğun büyümesi ile birlikte meydana gelen

fiziksel ve ruhsal değişiklikler bireyin

davranışlarını ve gereksinimlerini de değiştirmekte; bu

değişikliklere uyum sağlamak zaman zaman çok zor olabilmektedir.

Zihinsel yetersizliği olan bireyler de çoğunlukla

normal gelişim gösteren bireylerle aynı

dönemlerden geçerek yetişkinliğe ulaşıyor

olsalar da yaşadıkları bazı sorunlar bireyin kendisi ve ailesi için bu dönemi biraz daha güç bir hale

getirmektedir.

Özel gereksinimli çocuğa sahip ailelerin hemen her dönemde

yaşadıklarını dile getirdikleri gelecek

kaygısı ise bu dönemde daha fazla

kendini göstermektedir.

7.2 Ergenlik ve İlk Gençlik Dönemi 3

7.2.1 Genel Gelişim Özellikleri 4

Genel Gelişim Özellikleri

Ergenlik

İnsanda büyümenin, hormonal, cinsel, sosyal, duygusal, kişisel ve zihinsel gelişme ve değişmelerin olduğu; ergenlikle başlayan ve bedence büyümenin durmasıyla sona erdiği düşünülen özel bir evredir.


ergenlik dönemi 15-25 yaş arası

UNESCO ergenli

k dönemi 12-25 yaş arası

Birleşmiş

Milletler

Örgütü


KIZLAR ERKEKLER

Göğüslerin büyümesi

Cinsel organda tüylenme

Boyun aniden uzaması

İlk adet kanamasının görülmesi

Testislerin büyümesi

Cinsel organ çevresinde tüylenme

Boyun aniden uzaması

Cinsel organın büyümesi

Sesin değişmesi

Sakalların çıkması


Kız ve Erkeklerde Ergenlikte Görülen Fiziksel Değişimler

Ergenlik dönemine giren kız ve erkeklerde görülen fiziksel değişimler:

El ve ayaklar büyür; kol ve bacaklar uzar.

Kalçalar, göğüs kemikleri ve omuzlarda genişleme görülür.

Kalp ve akciğerlerin büyüklük ve kapasiteleri artar.

Kilo artışı kızlar için yılda 5-10; erkekler için yılda 7-12 kg olarak gerçekleşir.

Bedensel olarak her iki cinsiyet için de hemen hemen en güçlü ve en hızlı döneme ulaşılır.


Cinsel organlarda meydana gelen değişiklikler

Birincil cinsiyet özellikle

riDoğrudan üreme ile ilgili olmayan özellikler

İkincil cinsiyet özellikle

ri


7.2.2 Özel Gereksinimli Bireylerde Ergenlik Dönemine İlişkin Sorunlar 10

Özel Gereksinimli Bireylerde Ergenlik Dönemine İlişkin

Sorunlar

Ergenlikte, normal gelişim gösteren

çocukların da yaşadığı duygusal karmaşalara ek olarak özel gereksinimli

bireyler daha farklı sorunlar yaşamaktadırlar.


Ergenlik döneminin başlamasıyla birlikte

yaşanan fiziksel değişiklikler özel

gereksinimli bireyin kendisi ve ailesi için

önemli sorunlar teşkil edebilir.

Değişen fiziksel yapı ile birlikte özel

gereksinimli bireyin kişisel bakımı

güçleşmektedir.

Hem kızlar hem de erkekler için

ergenlik döneminde gerekli kişisel bakım hizmetleri çocukluk

çağında yeterli olanlardan farklılık

göstermektedir.


Kız çocuklarında ergenlik dönemine giriş ile birlikte adet kanamaları görülmeye başlar. Bu dönemde, ped kullanma, tuvalet sonrası temizlenme gibi birtakım ek becerilerin öğretilmesi gerekmektedir.


Erkek çocukları için ergenlik döneminde kazanılması gereken

kişisel bakım becerilerinden biri sakal ve bıyıkların

kesilmesidir.

Sakal ve bıyıkların kesilmesine ilişkin işlemler, bireyin

kendisi tarafından güvenli biçimde

gerçekleştirilemiyor olabilir.

Bu durumda bu işi bireyin kendisine

bırakmak yerine ona sakal ve bıyıklarının uzunluğunu kontrol

etme ve düzenli olarak erkek

berberine gitme becerisinin

kazandırılması daha doğru olacaktır.


Özel gereksinimli

bireylere banyo yapma

becerisinin kazandırılması

gerekir.


Ergenlik döneminde yaşanan hormonal

değişikliklerle birlikte hem kızların hem de

erkeklerin koltuk altı, bacak, cinsel organ çevresi

gibi bölgelerinde tüylenmeler meydana

gelmektedir.

Özellikle ergenlik dönemi ile birlikte vücut

temizliğinde banyo yapma dışında üreme

organlarının temizliğine özel olarak önem vermek

gerekmektedir.


Özel gereksinimli çocuğa sahip anne babalar,

her döneminde olduğu gibi çocuklarının

ergenlik döneminde de

onların güvenliği ile ilgili kaygılar taşımaktadır.

Bu kaygılarla başa çıkmak üzere

özellikle küçük yaşlardan

başlamak üzere tehlikeleri fark

etme ve onlardan kaçınma, acil

numaraları arama, acil durumlarda binadan ayrılma

ve ilk yardım becerilerini

kullanma gibi oldukça geniş bir yelpaze içinde yer

alan beceriler çocuklara

kazandırılmalıdır.

Ergenlik döneminde

yaşanmasından en fazla

endişe edilen durumun,

çocuğun kötü niyetli

kişilerce kaçırılması

olduğu söylenebilir.


7.2 ergenlik ve i̇lk gençlik dönemi

Education