7 fen teknoloji

………………… 2013–2014 EĞĠTĠM-ÖĞRETĠM YILI

FEN VE TEKNOLOJĠ DERSĠ 7. SINIF YILLIK PLANI

1

ÖĞRENME ALANI: CANLILAR VE HAYAT

ÜNĠTE I: VÜCUDUMUZDAKĠ SĠSTEMLER

HA

FT

A

S

AA

T

KAZANIMLAR ETKĠNLĠKLER

AÇIKLAMALAR

ÖLÇME VE

DEĞERLENDĠRME

DERS ĠÇĠ VE DĠĞER

DERSLERLE

ĠLĠġKĠLENDĠRME

ARA

DĠSĠPLĠNLER

ATATÜRKÇÜLÜK

16

-20

.201

3

4

1.Sindirim sistemi ile ilgili olarak

öğrenciler;

1.1. Sindirim sistemini oluşturan yapı ve

organları; model, levha ve/veya şema üzerinde

gösterir (FTTÇ-4).

1.2. Besinlerin vücuda yararlı hâle gelmesi için

değişime uğraması gerektiğini tahmin eder.

1.3. Besinlerin kana geçebilmesi için fiziksel (mekanik) ve kimyasal sindirime uğraması

gerektiğini belirtir.

On bilgilerin yoklanması ve hatırlanması

amacıyla oğrencilerden besinler ile enerji

arasında iliski kurmaları istenir. Besin - enerji iliskisi

sınıfta tartısılır. Sonra oğrenciler

“sindirim, karbonhidrat, protein, yağ, vitamin, su,

mineral ve dis” kelimelerini cumle

icinde kullanırlar. Bu cumleler sınıfta okunur.

Oğrenciler sırasıyla sindirimde gorevli yapı ve organları model, levha ve/veya sema

uzerinde gosterir. Oğretmen bu on bilgileri,

varsa kavram yanılgılarını ders islenisinde dikkate

alır.

Midedeki Asitlerin Besinlere Etkisi

(1.2; 1.3),(BSB-1, 2, 31).

[!] Kimyasal madde muhafazası ve

kullanımına dikkat edilmelidir.

1.2, 1.3 Kimyasal ve fiziksel (mekanik)

sindirim tanımları verilir, kimyasal sindirim

denklemlerine girilmez.

??? 1.3 Öğrenciler sindirimin sadece

midede gerçekleştiğini düşünebilirler.

_ Bosluk Doldurma

_ Tanılayıcı Dallanmıs

Ağac

1.1

5.sınıf

“Vücudumuz

Bilmecesini Çözelim”

ünitesindeki

Besinlerin Sindirimi ve Besin İçerikleri ve

Görevleri konularıyla

ilişkilendirilir.

1.4. Enzimin kimyasal sindirimdeki işlevini

açıklar.

1.5. Karaciğer ve pankreasın sindirimdeki görevlerini ifade eder.

Yediğim Besinlere -eler Oluyor?

(1.2-1.5).

Sindirim Sistemi Simulasyonu (1.2-1.6), (BSB-1, 2, 3, 17, 28, 30, 31).

1.4 Sindirimde görevli sindirim

enzimlerinin isimleri verilmez.

23

-27

.09.2

01

3

4

1.6. Sindirime uğrayan besinlerin

bağırsaklardan kana geçişini açıklar.

1.7. Sindirim sistemi sağlığını olumlu-olumsuz

etkileyecek etkenleri özetler ve tartışır

(BSB-25, 27, 32).

2.BoĢaltım sistemi ile ilgili olarak

öğrenciler; 2.1. Boşaltım sistemini oluşturan yapı ve

organları; model, levha ve/veya şema üzerinde

gösterir (FTTÇ-4).

Oğrenciler on bilgilerin yoklanması ve

hatırlanması amacıyla bosaltımda gorevli yapı ve

organları uygun malzemeleri kullanarak kartona cizilmis bos insan modeli uzerine

yerlestirir ve boylece bosaltım sistemi seması/

levhası olusturur (2.1), (BSB-17, 28).

1.6 Villusun sindirimdeki önemi

vurgulanır, yapısı anlatılmadan şekil olarak

verilir.

[!] 1.7 Sindirim sistemi sağlığını olumlu

etkileyen etkenlerden lifli besinler, dengeli

beslenme; olumsuz olarak etkileyen

etkenlerden stres, dengesiz ve yetersiz beslenme vb. örnek olarak verilebilir.

1.7 kazanımı,

Türkçe dersi

“Okuma” temel dil

becerisi ile

ilişkilendirilir.

30

.09

/01

-04.1

0.2

013

4

2.BoĢaltım sistemi ile ilgili olarak

öğrenciler;

2.2. Boşaltım sisteminde böbreklerin görevini

ve önemini açıklar.

2.2 Nefronun boşaltımdaki önemi

vurgulanır, yapısı anlatılmadan şekil olarak

verilir.

[!] 2.2 Boşaltımda deri, akciğer ve

karaciğerin görevleri de vurgulanır.

_ Coktan secmeli soru 2.1 ve 2.2

kazanımları 5.sınıf “ Vücudumuz

Bilmecesini Çözelim”

ünitesi Zararlı

Maddelerin Boşaltımı

konusu ile

ilişkilendirilir.

2.3. Boşaltım sistemi sağlığının korunması için

alınabilecek önlemlerin farkına varır.

2.4. Bazı böbrek rahatsızlıklarının tedavisinde kullanılan teknolojik gelişmelere örnekler verir

(FTTÇ-5, 17, 29, 30, 32).

Misafirimiz Var(2.3).

Oğrenciler “Bobreklerim benim icin onemlidir.

Cunku, …” ile baslayan bir paragraf yazarlar. Yazılan paragraflar okunduktan sonra

bobrek sağlığının korunması icin

gerekenler listelenir (2.2; 2.3).

[!] 2.4 Böbrek yetmezliği, böbrek taşı,

böbrek nakli, diyaliz, yüksek frekanslı ses

dalgaları ve lazer gibi teşhis/tedavi yöntemleri vurgulanır.

2.4 kazanımı,

Sosyal Bilgiler dersi

6.sınıf “Bilim, Teknoloji ve Toplum”

öğrenme alanı,

“Elektronik Yüzyıl”

ünitesi 3.kazanım ile

ilişkilendirilir.



2

HA

FT

A

S

AA

T


AÇIKLAMALAR

ÖLÇME VE

DEĞERLENDĠRME


DERSLERLE

ĠLĠġKĠLENDĠRME

ARA

DĠSĠPLĠNLER

ATATÜRKÇÜLÜK

07

-11

.10.2

01

3

4

3.Denetleyici ve düzenleyici sistem ile

ilgili olarak öğrenciler;

3.1. Denetleyici ve düzenleyici sistemin vücudumuzdaki sistemlerin düzenli ve

birbiriyle eş güdümlü çalışmasını

sağladığını belirtir. 3.2. Sinir sisteminin bölümlerini; model,

levha ve/veya şema üzerinde gösterir

(FTTÇ-4). 3.3. Sinir sisteminin bölümlerinin

görevlerini açıklar.

Mesajınız Var

(3.3), (BSB-31).

Refleks (3.4).

Kim Daha Hızlı?(3.4),

(BSB- 1, 3, 22, 27, 31).

Hormonlar(3.5),

(BSB-17, 28).

[!] 3.1 Denetleyici ve düzenleyici

sistemleri olumsuz etkileyen etmenler (

uyuşturucu, alkol ve sigara) ile ilgili örnekler verilir.

3.2 Sinir sisteminin bölümleri;

merkezî (beyin, omurilik, beyincik, omurilik soğanı) ve çevresel sinir sistemi

olarak verilir, yapılarına girilmez.

Beynin bölümlerinden olan beyincik ve omurilik soğanının yapısına girilmeden

görevleri verilir.

Yapılandırılmış

Grid

3.4. Refleksi gözlemleyecek bir deney tasarlar (BSB-16).

3.5. İç salgı bezlerini; model, levha ve/veya

şema üzerinde göstererek görevlerini açıklar (FTTÇ-4).

3.5. İç salgı bezleri olarak hipofiz, pankreas, tiroit, böbrek üstü bezleri ve

eşeysel bezler verilir, yapılarına girilmez.

Erkek ve dişi salgı bezleri ayrı ayrı şekiller üzerinde verilir.

3.5. Hormonlara örnek olarak

günlük hayattan bilinen hormonlar (tiroksin, büyüme hormonu, insülin,

glukagon, adrenalin vb.) verilir.

15-18 EKİM 2013 KURBAN BAYRAMI TATİLİ

21

-25

.10.2

01

3

3

4.Duyu organları ile ilgili olarak

öğrenciler;

4.1. Çevremizdeki uyarıları algılamamızda

duyu organlarının rolünü fark eder.

4.2. Duyu organlarının yapılarını şekil ve/veya model üzerinde açıklar (FTTÇ-4).

Oğretmen oğrencilerin on bilgilerini

belirlemek amacıyla duyu organları ile ilgili bildiklerini iceren

bir paragraf yazmalarını ister ve yazılanlar

okunarak urun secki dosyasında saklanır. Oğretmen konu

bitiminde oğrencilerden duyu organları ile ilgili

bir paragraf daha yazmalarını ister. Oğrenciler bu iki yazıyı karsılastırarak neler oğrendiklerini

tartısırlar (4.1).

Duyu Organlarım Olmasa(4.1), (BSB- 1, 3, 6, 27, 31).

4.3 Duyu organlarında bulunan özel

almaçların (duyu reseptörleri) deride sıcaklık, dokunma, acı, basınç; gözde

ışık; burunda koku; dilde tat; kulakta

ses uyarılarını aldığı vurgulanır. Tüm duyu organlarındaki duyu almaçlarının

uyarıları, duyu-sinir yolu ile beyindeki

özel merkezlere ilettiği ve yanıt verdiği düşünülerek tek bir duyu organı örneği

üzerinden uyarı alımı-cevap verme

süreci açıklanır. Diğerlerinin açıklaması öğrenciden beklenir.

Bulmaca

28

-31

.10

/01.1

1.2

013

4

4.3. Duyu organlarının hangi tür uyarıları

aldığını ve bunlara nasıl cevap verildiğini açıklar.

4.4. Koku alma ve tat alma arasındaki

ilişkiyi deneyle gösterir (BSB-1). 4.5. Duyu organlarındaki aksaklıklara ve

teknolojinin bu aksaklıkların giderilmesinde

kullanımına örnekler verir. (FTTÇ 31,32)

Dokunma (4.3), (BSB- 1, 31).

Tek Goz Yanılır (4.3), (BSB- 1, 31).

Nasıl Tat Alırız? (4.3), (BSB- 1, 31).

Bil Bakalım (4.3), (BSB- 1, 2, 6, 27, 31).

Burnumuz Olmasaydı(4.4), (BSB- 1, 27, 31).

[!] 4.3 Kulağın vücudumuzun

dengesinin sağlanmasına yardımcı olduğu belirtilir.

4.5 Aksaklıklar tanım düzeyinde

verilir. Teknolojik örnek olarak lens, gözlük, işitme cihazı, kornea nakli vb.

belirtilir.

[!] 4.5 Rehberlik Araştırma Merkezi ve Okul Rehberlik Servisi ile iş birliği

sağlanarak “Göz Tarama Testi”

yapılabilir.



3

HA

FT

A

S

AA

T


AÇIKLAMALAR

ÖLÇME VE

DEĞERLENDĠRME


DERSLERLE

ĠLĠġKĠLENDĠRME

ARA

DĠSĠPLĠNLER

ATATÜRKÇÜLÜK

04

-08

.11.2

01

3

4

4.6. Duyu organlarının sağlığını korumak

amacı ile alınabilecek önlemlere günlük hayatından örnekler verir.

4.7. Kendini, görme veya işitme engelli

kişilerin yerine koyarak onları anlamaya çalışır (TD-3).

Misafirimiz Var (4.6).

Bana Neler Oldu? (4.7), (BSB- 1, 27, 31, 32).

1.KAZANIM SINAVI 04-08 KASIM 2013

İnsan Hakları

ve Vatandaşlık (4.7–9)

11

-15

.11.2

01

3

2

5.Vücudumuzdaki sistemlerle ilgili

olarak öğrenciler;

5.1. Vücudumuzdaki tüm sistemlerin

birlikte ve eş güdümlü çalıştığına örnekler

verir. 5.2. Bağımlılığa sebep olan maddelerin

sistemlere etkisini araştırır ve sunar

(BSB-25, 27, 32; FTTÇ-28, 29, 32).

Hayal Et, Dusun, Bul (5.1).

Sistemlerim Beraber Calısır (5.1).

Misafirimiz Var (5.2).

Dikkat! (5.2), (BSB-25, 27, 31, 32).

Poster Hazırlama(5.3) , (BSB-

25, 27, 32).

_ Genc Gazeteci (5.3) , (BSB- 25, 27, 32).

Ben de Olabilirdim (5.4), (BSB- 25, 27, 32).

[!] 5.2 Rehberlik Araştırma Merkezi,

Okul Rehberlik Servisi ve Yeşilay Kulübü ile iletişim kurularak bağımlılığa

sebep olan maddeler ve zararları ile ilgili

broşürler istenerek dağıtılabilir.

5.2 Bağımlılığa

sebep olan maddeler 5.

sınıf

“Vucudumuz Bilmecesini

Cozelim”

unitesindeki Sigara ve Alkol ile

iliskilendirilir.

5.2 kazanımı, Türkçe dersi

“Okuma”,

“Konuşma” ve “Yazma” temel dil

becerisi ile

ilişkilendirilir.

Rehberlik ve

Psikolojik Danışma

(5.2–9,10)

Sağlık Kültürü Eğitimi

(5.2-7; 5.3-23)

5.3. Organ bağışının önemini vurgular.

5.4. Sağlık sorunlarıyla birlikte toplumda

görevlerini devam ettiren bireyleri takdir eder ve anlayışlı olur (TD-3).

[!] 5.3 Organ bağışı konusunda

Atatürk‟ün millî birlik ve beraberlik ile

toplumsal dayanışmaya verdiği önem örneklerle vurgulanır.

_ Acık Uclu Soru

_ Kavram Haritası

İnsan Hakları

ve Vatandaşlık

(5.4–9)

DEĞERLENDĠRME



4

ÖĞRENME ALANI: FĠZĠKSEL OLAYLAR

ÜNĠTE 2: KUVVET VE HAREKET

HA

FT

A

SA

AT


AÇIKLAMALAR

ÖLÇME VE

DEĞERLENDĠRME


DERSLERLE

ĠLĠġKĠLENDĠRME

ARA DĠSĠPLĠNLER

ATATÜRKÇÜLÜK

11

-15

.11.2

01

3

2

1. Sarmal yayların özellikleri ile ilgili


1.1. Yayların esneklik özelliği

gösterdiğini gözlemler (BSB-1).

1.2. Bir yayı sıkıştıran veya geren cisme, yayın eşit büyüklükte ve zıt yönde bir

kuvvet uyguladığını belirtir.

1.3. Bir yayı geren veya sıkıştıran kuvvetin artması durumunda yayın

uyguladığı kuvvetin de arttığını fark eder

(BSB-1).

Yaylarla Oynayalım (1.1,1.2,1.3).

[!] Öğrenciler sıkıştırılan veya gerilen

yayların eski hâllerine geri dönerken kendileri ve çevredekiler için tehlike

oluşturacak tarzda hareket

edebilecekleri konusunda uyarılmalıdır.

_ Kavramları Bulup

Yerlestirelim

1.4. Bir yayın esneklik özelliğini

kaybedebileceğini keşfeder (BSB-16,18).

1.5. Yayların özelliklerini kullanarak bir

dinamometre tasarlar ve yapar (BSB-16, 22, 23, 24, 27, FTTÇ-9; TD-3).

Yaylar Esneklik Ozelliğini Kaybedebilir

(1.4).

Basit Bir Dinamometre Yapalım (1.5).

1.4 Yayların esneklik

özelliklerinin farklı olabileceği vurgulanmalı; fakat yay sabiti ve geri

çağırıcı kuvvet kavramları

kullanılmamalı ve bunlarla ilgili matematiksel bağıntılara

girilmemelidir.

18

-22

.11.2

01

3

4

2. Kuvvet, iĢ ve enerji ile ilgili olarak

öğrenciler;

2.1. Kuvvet, iş ve enerji arasındaki ilişkiyi

araştırır.

2.2. Fiziksel anlamda işi tanımlar ve birimini belirtir.

Hangi Durumda En Fazla İş Yaparız?

(2.2;2.3). Kutle, Kinetik Enerjinin Buyukluğunu

Değistirir (2.5;2.6).

[!] İş birimi joule (jul) olarak verilir.

2.2 İşin fiziksel olarak ne anlama geldiği tanımsal düzeyde verilmeli ve

bir cisme etki eden kuvvetin hangi

durumda iş yaptığı örneklerle sezdirilmeli, iş ile ilgili hesaplamalara

(W=F.x) girilmemelidir.

_ Hangi Kuvvet Đs

Yapar? _ Hangi Durumda

Daha Kolay Yukarı

Cıkarırız?

2.3. Bir cisme hareket doğrultusuna dik olarak etki eden kuvvetin, fiziksel

anlamda iş yapmadığını ifade eder.

2.4. Enerjiyi iş yapabilme yeteneği olarak tanımlar.

2.3 Hangi kuvvetlerin fiziksel anlamda iş yapacağı konusunda, sadece

hareket doğrultusuna dik olarak etki

eden kuvvetin, fiziksel anlamda iş yapmadığı ve bu özel durumun dışında

kalan kuvvetlerin iş yapacağı

vurgulanmalı, açı yapan kuvvetlerin bileşenleri ile ilgili hesaplamalar

yapılmamalıdır.

[!] 2.4 Öğrenciler iş ve enerji kavramları arasındaki farkı ve ilişkiyi

fark edebilmelidir.



5

HA

FT

A

SA

AT


AÇIKLAMALAR

ÖLÇME VE

DEĞERLENDĠRME


DERSLERLE

ĠLĠġKĠLENDĠRME

ARA DĠSĠPLĠNLER

ATATÜRKÇÜLÜK

25

-29

.11.2

01

3

4

2.5. Hareketli cisimlerin kinetik enerjiye

sahip olduğunu fark eder (BSB-1,3,8). 2.6. Kinetik enerjinin sürat ve kütle ile

olan ilişkisini keşfeder

(BSB-16,19,20,27,32). 2.7. Cisimlerin konumları nedeniyle

çekim potansiyel enerjisine sahip

olduğunu belirtir. 2.8. Çekim potansiyel enerjisinin cismin

ağırlığına ve yüksekliğine bağlı olduğunu keşfeder (BSB-16, 19, 20, 27, 32).

Cekim Potansiyel Enerjisi -elere

Bağlıdır? (2.7).

Esneklik Potansiyel Enerjisi -elere

Bağlıdır? (2.9;2.10).

Enerjiyi Vardan Yok, Yoktan Var

Edemeyiz! (2.11;2.12;2.13).

2.5 Sadece hareketli cisimlerin

kinetik enerjiye sahip olacağından bahsedilmeli, bununla ilgili

matematiksel bağıntılara

girilmemelidir. 2.7 Burada konumla ilgili olarak

öğrenciler bir cismin yerden

yüksekliğini dikkate almalıdır. 2.7 Dünya-Ay ve Dünya-Güneş

arasındaki çekim potansiyel enerjisine değinilmez.

2.8 “Potansiyel enerji” kavramı

öğrencilere sezdirilmeli; bununla ilgili matematiksel bağıntılar verilmemelidir.

2.9 Öğrenciler kütle (m) ve yer

çekimi ivmesinin (g) çekim potansiyel enerjisine etkisini, ayrı ayrı değil onlara

tanıdık gelen ve kütle ile yer çekimi

ivmesinin çarpımlarının yerine geçen ağırlık olarak incelemelidir. Çünkü

öğrenciler yer çekimi ivmesi ile ilgili

bilgileri almadan bir cismin ağırlığını dinamometre ile belirleme becerisini 6.

sınıfta kazanmıştır.

6.sınıf “Kuvvet ve

Hareket” ünitesi ile

ilişkilendirilir.

2.9. Bazı cisimlerin esneklik özelliği

nedeni ile esneklik potansiyel enerjisine sahip olabileceğini belirtir.

2.10. Sıkıştırılmış veya gerilmiş bir yayın

esneklik potansiyel enerjisine sahip olduğunu fark eder

(BSB-16, 19, 20, 27, 32).

2.11. Yayın esneklik potansiyel enerjisinin yayın sıkışma (veya ,gerilme)

miktarı ve yayın esneklik özelliğine bağlı olduğunu keşfeder

(BSB-16, 19, 20, 27, 32).

2.12. Potansiyel ve kinetik enerjilerin birbirine dönüşebileceğini örneklerle

açıklar (BSB-25).

2.13. Enerji dönüşümlerinden hareketle, enerjinin korunduğu sonucunu çıkarır.

2.14. Çeşitli enerji türlerini araştırır ve

bunlar arasındaki dönüşümlere örnekler

verir (FTTÇ-7, 30, 33, 34; TD-3).

[!] 2.9 Bazı cisimlere örnek olarak balon, lastik, cetvel verilebilir.

[!] Enerjinin, harcanması, tüketilmesi

ve kullanılması günlük dilde sıkça geçer. Böyle durumlarda enerjinin yok

olmadığı, genellikle başka bir enerjiye

dönüştüğü vurgulanmalıdır.

2.14 kazanımı, Türkçe dersi “Okuma” becerisi

amaç 6 ile ilişkilendirilir.



6

HA

FT

A

SA

AT


AÇIKLAMALAR

ÖLÇME VE

DEĞERLENDĠRME


DERSLERLE

ĠLĠġKĠLENDĠRME

ARA DĠSĠPLĠNLER

ATATÜRKÇÜLÜK

02

-06

.12.2

01

3

4

3. Basit makineler ile ilgili olarak

öğrenciler;

3.1. Bir kuvvetin yönünün nasıl değiştirilebileceği hakkında tahminlerde

bulunur ve tahminlerini test eder (BSB-1,

9,16).

3.2. Bir kuvvetin yönünü ve/veya

büyüklüğünü değiştirmek için kullanılan

araçları basit makineler olarak isimlendirir.

3.3. Basit makine kullanarak uygulanan “giriş” kuvvetinden daha büyük bir

“çıkış” kuvveti elde edilebileceğini fark

eder (BSB-1, 16, 22, 23, 24, 32). 3.4. Bir işi yaparken basit makine

kullanmanın enerji tasarrufu

sağlamayacağını, sadece iş yapma kolaylığı sağlayacağını belirtir.

Basit Makineler Đslerimizi

Kolaylastırır (3.1;3.2;3.3;3.4).

3.2 Basit makine çeşitleri olarak eğik

düzlem, kaldıraç, makara ve dişliler

verilir. [!] 3.3 Basit makinelerden bahsederken

“giriş kuvvetleri” ve “çıkış kuvvetleri”

terimleri bir sistemi ifade etmesi nedeniyle

tercih edilir. Ancak uygun yerlerde

“uygulanan kuvvet” ve “doğan kuvvet”

terimleri de kullanılabilir.

2.KAZANIM

SINAVI

02-06 ARALIK

2013

_ Basit Makineleri

Tanıyor muyuz?

_ Basit Makinelere

Hayatımızdan Ornekler Verelim

3.5. Belirli bir giriş kuvvetini, en az üç

basit makineden oluşan bir bileşik

makineye uygulayarak çıkış kuvvetinin büyüklüğünü artıracak bir tasarım yapar

(BSB-16, 22, 23, 24, 27; FTTÇ-8,9).

3.6. Farklı basit makine çeşitlerini araştırarak basit makinelerin geçmişte ve

günümüzde insanlığa sunduğu yararları

değerlendirir (FTTÇ-7, 30, 33, 34; TD-3). 3.7. Tasarladığı bileşik makinenin uzun

süre kullanıldığında, en çok hangi

kısımlarının ne şekilde aşınacağını tahmin eder (BSB-9; FTTÇ-10).

[!] Basit makinelerle ilgili matematiksel

bağıntılara girilmeden öğrencilerin basit

makineleri tanımaları ve bunların sağladığı kolaylıkları fark etmeleri sağlanmalıdır.

[!] 3.6 Atatürk‟ün bilim ve teknoloji

konusundaki sözlerine örnekler(„ Ben, manevî miras olarak hiçbir âyet, hiçbir

dogma, hiçbir donmuş ve kalıplaşmış

kural bırakmıyorum. Benim manevî mirasım ilim ve akıldır.‟gibi) örnekler

verilmelidir.

[!] 3.6 Öğrencilerin, araştırma yoluyla vida, çıkrık, keski, tekerlek vb. basit

makineleri tanımaları sağlanır.

[!] Basit makinelerin bize fazladan bir enerji sağlamadığı, yani enerji

üretmedikleri, aksine sürtünmeden dolayı enerji kaybına yol açtığı vurgulanmalıdır.

[!] Fatih Sultan Mehmet‟in İstanbul‟u

fethederken gemilerin Haliç‟e nasıl indirildiği ve Arşimet‟in basit makinelerle

ilgili çalışmalarından söz edilebilir.

[!] Atatürkçülük ile

ilgili konular (3.6–1)

1- Ataturk‟un bilim ve

teknolojiye verdiği

onemi kavrayabilme.



7

HA

FT

A

SA

AT


AÇIKLAMALAR

ÖLÇME VE

DEĞERLENDĠRME


DERSLERLE

ĠLĠġKĠLENDĠRME

ARA DĠSĠPLĠNLER

ATATÜRKÇÜLÜK

09

-13

.12.2

01

3

2

4. Sürtünme kuvvetinin enerji kaybına

yol açması ile ilgili olarak öğrenciler;

4.1. Sürtünen yüzeylerin ısındığını deneylerle gösterir (BSB-16).

4.2. Sürtünme kuvvetinin, kinetik enerjide

bir azalmaya sebep olacağını fark eder (BSB-15, 16, 17, 18, 19, 20).

4.3. Kinetik enerjideki azalmayı enerji

dönüşümüyle açıklar. 4.4. Hava ve su direncinin de kinetik

enerjide bir azalmaya neden olacağı

genellemesini yapar. 4.5. Sürtünme kuvvetinin az veya çok

olmasının gerekli olduğu yerleri araştırır

ve sunar (BSB-32).

Sürtünme kuvveti ile ilgili

matematiksel bağıntılara girilmemelidir.

4.3 Sürtünmenin etkisiyle kinetik enerjinin ısı, ses ve ışık enerjilerine

dönüşümünden bahsedilir.

[!] Atmosfere giren meteorların yeryüzüne düşerken kütlelerinin neden

değiştiğinden söz edilebilir.

_ Neden Daha Az

Yol Aldı?

4.5 kazanımı, Turkce

dersi “Okuma” dil becerisi amac 6,

“Konusma”dil becerisi,

“Yazma” dil becerisi amac 1,2,3 ile

iliskilendirilir.

Değerlendirme

Ünite toplam 42 ders

saati



8


ÜNĠTE 3: YAġAMIMIZDAKĠ ELEKTRĠK

HA

FT

A

SA

AT


AÇIKLAMALAR

ÖLÇME VE

DEĞERLENDĠRME


DERSLERLE

ĠLĠġKĠLENDĠRME

ARA DĠSĠPLĠNLER

ATATÜRKÇÜLÜK

09

-13

.12.2

01

3

2

1. Elektriklenme ve çeĢitleri ile ilgili


1.1. Bazı maddelerin veya cisimlerin

birbirlerine temas ettirildiğinde

elektriklenebileceğini fark eder.

1.2. Aynı yolla elektriklendikten sonra

aynı cins iki maddenin birbirlerini dokunmadan ittiğini, farklı cins iki

maddenin ise birbirlerini dokunmadan çektiğini deneyerek keşfeder

(BSB-8, 9, 30, 31).

1.3. Deneysel sonuçlara dayanarak iki cins elektrik yükü olduğu sonucuna varır

(BSB-31).

1.4.Elektrik yüklerinin pozitif (+) ve negatif (-) olarak adlandırıldığını belirtir.

1.5. Aynı elektrik yüklerinin birbirini

ittiğini, farklı elektrik yüklerinin ise birbirini çektiğini ifade eder.

Cisimleri Elektrikleyelim (1,1; 1.2; 1.3).

Dokundur ve Gor (1.7).

Bir Elektroskop Yapalım (1.9).

Haydi Yukler Toprağa! (1.10, 1.11).

Yıldırımdan Korunalım (1.12).

??? Sürtünme, elektriklenmeyi kolaylaştırıcı (etkileşme

yüzeyini artıran) bir etkendir.

Burada önemli olan temas

yüzeyidir. Bu nedenle

öğrenciler “Elektriklenme

sürtünme ile oluşur.” kavram yanılgısına düşmemelidir.

[!] Elektriklenme ile ilgili etkinlikler nemli ortamlarda

sonuç vermediğinden kuru bir

ortam tercih edilmelidir.



9

HA

FT

A

SA

AT


AÇIKLAMALAR

ÖLÇME VE

DEĞERLENDĠRME


DERSLERLE

ĠLĠġKĠLENDĠRME

ARA DĠSĠPLĠNLER

ATATÜRKÇÜLÜK

16

-20

.12.2

01

3

4

1.6. Negatif ve pozitif yüklerin birbirine

eşit olduğu cisimleri, nötr cisim olarak adlandırır.

1.7. Yüklü bir cismin başka bir cisme

dokundurulunca onu aynı tür yükle

yükleyebileceğini ve bu cisimlerin daha

sonra birbirini itebileceğini deneyerek

keşfeder (BSB-8, 9, 30, 31).

1.8. Elektriklenme olaylarında cisimlerin negatif yük alış-verişi yaptığını ve

cisimler üzerinde pozitif veya negatif yük

fazlalığı (yük dengesizliği) oluştuğunu ifade eder.

1.9. Elektroskobun ne işe yaradığını,

tasarladığı bir araç üzerinde gösterir (BSB-18, FTTÇ-5).

1.10.Yüklü cisimlerden toprağa, topraktan

yüklü cisimlere negatif yük akışını “topraklama” olarak adlandırır.

1.11.Cisimlerin birbirine

dokundurulmadan etki ile elektriklenerek zıt yükle yüklenebileceğini deneyerek

keşfeder (BSB-8, 9, 30, 31).

1.12. Elektriklenmenin teknolojideki ve bazı doğa olaylarındaki uygulamaları

hakkında örnekler vererek tartışır

(FTTÇ-5).

[!]1.8 Negatif yüklerin

elektronlar, pozitif yüklerin ise

protonlar olduğu 4. Ünite olan “Maddenin Yapısı ve

Özellikleri” ünitesinde

verilecektir.

[!] Elektriklenme konusundaki

(+), (-) sembolleri

matematikteki toplama ve çıkarma işlemleri ile

karıştırılmamalıdır. [!] 1.10 Toprağın yani

yerkürenin aslında çok büyük

bir nötr cisim olduğu hatırlatılmalıdır.

[!] 1.11 Cisimleri etki ile

yüklemek için topraklama yapılması gerektiği

vurgulanmalıdır.

_ Tahmin Et-Gozlemle-

Acıkla

Afetten Korunma

ve Güvenli Yaşam

(1.12-9)



10

HA

FT

A

SA

AT


AÇIKLAMALAR

ÖLÇME VE

DEĞERLENDĠRME


DERSLERLE

ĠLĠġKĠLENDĠRME

ARA DĠSĠPLĠNLER

ATATÜRKÇÜLÜK

23

-27

.12.2

01

3

4

2. Elektrik devrelerindeki akım,

gerilim ve direnç iliĢkisi ile ilgili olarak

öğrenciler;

2.1. Elektrik akımının bir çeşit enerji

aktarımı olduğunun farkına varır. 2.2. Elektrik enerjisi kaynaklarının,

devreye elektrik akımı sağladığını ifade

eder. 2.3. Elektrik devrelerinde akımın

oluşması için kapalı bir devre olması

gerektiğini fark eder. 2.4. Bir elektrik devresindeki akımın

yönünün üretecin pozitif kutbundan,

negatif kutbuna doğru kabul edildiğini ifade eder ve devre şeması üzerinde

çizerek gösterir.

2.5. Ampermetrenin devreye nasıl bağlanacağını devreyi kurarak gösterir

(BSB-17, 18).

2.6. Basit elektrik devrelerindeki elektrik akımını ölçmek için ampermetre kullanır

ve akım biriminin amper olarak adlandırıldığını ifade eder. (BSB-17).

2.7. Gerilimi, bir iletkenin iki ucu

arasında akım oluşmasına neden olabilecek enerji farkının bir göstergesi

olarak ifade eder.

2.8. Voltmetrenin devreye nasıl bağlanacağını devreyi kurarak gösterir

(BSB-17, 18).

2.9. Pillerin, akülerin vb. elektrik enerjisi kaynaklarının kutupları arasındaki

gerilimi, voltmetre kullanarak ölçer ve

gerilim biriminin volt olarak adlandırıldığını ifade eder. (BSB-17).

Elektrik Akımı -edir? (2.1; 2.2; 2.3).

Devredeki Akımı ve Gerilimi Olcelim

(2.6; 2.7; 2.8).

Direnc-Akım-Gerilim Đliskisi

(2.10; 2.11), (BSB-26, 27, 28, 30).

[!] 2.1. Öğrencilere, bir devrede

elektrik enerjisi kaynağı nedeniyle yüklerin kinetik

enerjilerini birbirlerine

aktarmaları sonucu elektrik akımının oluştuğu, yüklerin

kapalı devre boyunca iletkenin

bir ucundan diğer ucuna gitmediği vurgulanmalıdır.

[!] Öğretmen su tesisatı modelinin

sadece bir benzetme olduğunu ve eksiklerinin bulunduğunu

vurgulamalıdır.

[!] 2.6-2.8 Voltmetrenin iki uç arasındaki gerilimi,

ampermetrenin ise iletkenin

üzerinden geçen akımı ölçtüğünden farklı bağlandığı

vurgulanmalıdır.

[!] Öğrencilere, konunun tarihsel gelişimi ile ilgili bir okuma metni

verilerek akımın yönünün negatif yüklerin akış yönünün tersi olarak

kabul edildiği verilmelidir.

[!] Şehir geriliminin ölçümünün tehlikeli olacağı vurgulanmalıdır.

_ El El Ustunde

30

-31

.12

/02

-03.0

1.2

014

2

2.10. Bir devre elemanının uçları

arasındaki gerilim ile üzerinden geçen

akım arasındaki ilişkiyi deneyerek keşfeder (BSB-8, 9, 30, 31).

2.11. Bir devre elemanının uçları

arasındaki gerilimin, üzerinden geçen akıma oranının devre elemanının direnci

olarak adlandırıldığını ifade eder.

2.12. Volt/Amper değerini, direnç birimi

Ohm‟un eş değeri olarak ifade eder.



11

HA

FT

A

SA

AT


AÇIKLAMALAR

ÖLÇME VE

DEĞERLENDĠRME


DERSLERLE

ĠLĠġKĠLENDĠRME

ARA DĠSĠPLĠNLER

ATATÜRKÇÜLÜK

30

-31

.12

/02

-03.0

1.2

014

2

3. Ampullerin (dirençlerin) bağlanma

Ģekilleri ile ilgili olarak öğrenciler;

3.1. Ampullerin seri ve paralel bağlandığı durumları devre kurarak gösterir

(BSB-17).

3.2. Ampullerin seri ve paralel bağlanması durumunda devredeki

farklılıkları deneyerek keşfeder

(BSB-8,9,30,31). 3.3. Seri ve paralel bağlı ampullerden

oluşan bir devrenin şemasını çizer.

Ampulleri Seri ve Paralel Bağlayalım

(3.1; 3.2; 3,3; 3,4; 3.5; 3.6; 3,7).

Az Direnc, Cok Akım(3.8).

[!] 3.1 Etkinlikler ampuller yerine

direnç (reosta vb.), pil yerine güç

kaynağı kullanılarak yapılabilir. 3.2 Pillerin paralel

bağlanması konusuna bu düzeyde

girilmeyecektir.

_ Farkları Bul

_ Elestir-

Değerlendir _ Hangisi Daha

Parlak

3.4. Ampullerin paralel bağlanmasından

oluşan devrelerin avantajlarını ve

dezavantajlarını fark eder.

06

-10

.01.2

01

4

4

3.5. Seri bağlı devre elemanlarının hepsinin üzerinden aynı akımın geçtiğini

fark eder.

3.6. Paralel bağlı devre elemanlarının üzerinden geçen akımların toplamının,

ana koldan geçen akıma eşit olduğunu

fark eder.

3.KAZANIM SINAVI 06-10 OCAK 2014

3.7. Ampullerin seri-paralel bağlandığı

durumlardaki parlaklığın farklılığının

sebebini direnç ile ilişkilendirir. 3.8. Devrede direnci küçük olan koldan

yüksek; direnci büyük olan koldan daha

düşük akımın geçeceğinin farkına varır.

3.7 Seri bağlanan dirençlerin eş değer direncinin arttığı,

paralel bağlı dirençlerde ise

azaldığı, formüllere girilmeden verilecektir.

Değerlendirme



12

ÖĞRENME ALANI: MADDE VE DEĞĠġĠM

ÜNĠTE 4: MADDENĠN YAPISI VE ÖZELLĠKLERĠ

HA

FT

A

SA

AT


AÇIKLAMALAR

ÖLÇME VE

DEĞERLENDĠRME


DERSLERLE

ĠLĠġKĠLENDĠRME

ARA DĠSĠPLĠNLER

ATATÜRKÇÜLÜK

13

-17

.01.2

01

4

4

1.Element ve elementlerin sembolleri

ile ilgili olarak öğrenciler;

1.1. Model üzerinde, bir elementin bütün

atomlarının aynı olduğunu fark eder

(BSB–28).

1.2. Model ve şekilleri kullanarak farklı

elementlerin atomlarının farklı olduğunu

sezer (BSB–5,6).

1.1 Element kavramının ilk tanıtımının,

küresel modeller üzerinde ve atomların

özdeşliği temelinde sezdirilmesi

amaçlanmıştır. Bu kavramın tanımı, fiziksel

ve kimyasal olayların tanıtımından sonra

“kendinden daha basit maddelere ayrışmama”

esasına göre verilecektir.

1.1 Atom,

molekül, element,

bileşik, saf madde

ve karışım

kavramları 6. sınıfta

edinilmiş olup bu

kazanım, bir

hatırlatma olarak

düşünülmelidir.

1.3. Periyodik sistemdeki ilk 20 elementi

ve günlük hayatta karşılaştığı yaygın

element isimlerini listeler.

1.4. Elementleri sembollerle göstermenin

bilimsel iletişimi kolaylaştırdığını fark

eder (FTTÇ- 4).

1.5. İlk 20 elementin ve yaygın

elementlerin

sembolleri verildiğinde isimlerini,

isimleri verildiğinde sembollerini belirtir.

[!] 1.3 Demir, bakır, altın, gümüş, çinko,

kalay, kurşun, civa, iyot ve krom yaygın

elementlerin başlıcalarıdır.

[!] 1.3 Elementlerin numaralandırılması, atom

numarası kavramına bir hazırlıktır.

[!] 1.3 Yaygın kullanılan elementlerin

isimlerinden sembollerinin türetilmesine

örnekler verilir.

[!] 1.3 Periyodik cetvel üzerinde ilk 20

element ve en yaygın 10 element gösterilir.

[!] 1.3 Burada amaç; elementlerin isimleri ile

sembolleri arasında ilişki kurmaktır. Element

özellikleri ve keşfi ile ilgili bilgiler asli

bilgiler gibi düşünülmemelidir.

[!] 1.4-1.5 Element sembollerinin bellekte

yerleşimi için bu dönem öğrencilerinin yaşı

uygundur. “İsim, şehir, bulmaca” benzeri

oyunlar, bu bağlamda çok yararlıdır.

[!]1.4-1.5 Sembol ve formül kavramları

arasındaki fark vurgulanmalıdır.

[!]1.4-1.5 Rusça, Çince, Japonca vb.

metinlerde kimyasal sembollerin aynı olduğu

metin örnekleriyle gösterilir. Farklı alfabeleri

kullananların neden aynı sembolleri seçtiği

irdelenir.



13

HA

FT

A

SA

AT


AÇIKLAMALAR

ÖLÇME VE

DEĞERLENDĠRME


DERSLERLE

ĠLĠġKĠLENDĠRME

ARA DĠSĠPLĠNLER

ATATÜRKÇÜLÜK

20

-24

.01.2

01

4

4

2.Atomun yapısı ile ilgili olarak

öğrenciler;

2.1. Birbiri ile temas hâlinde olan

atomları “bağlı atomlar” şeklinde niteler.

2.2. Sürtme ile elektriklenme olayına

dayanarak atomun kendinden daha basit

öğelerden oluştuğu çıkarımını yapar

(BSB-8).

[!] 2.2 Sürtme ile elektriklenmeden hareketle

atomdan küçük temel parçacıklar bulunması

gerektiği çıkarımına varmak, dolaylı ve öğrencinin çok da tanımadığı bir akıl yürütme

süreci gerektirir. Ayrıca negatif yük, pozitif

yük, nötral gibi kavramlar da 7. sınıf

“Elektrik” ünitesinde verilmiş olmakla

birlikte, henüz tam anlaşılmamış olabilir. Bu

konuda sabırlı ve ısrarlı olmak esastır.

2.1 Öğrenci, 6.

sınıfta öğrendikleriyle,

atomu, “yekpare ve içi dolu‟‟ algılamış

olabilir. Modeller

üzerinde çalışılırken,

“Acaba atomlar

gerçekten böyle içi

dolu küreler şeklinde midir?‟‟sorusunu

sormak ve bu konuda bir şüphe uyandırmak

çok önemlidir.Sürtme

ile elektriklenme tartışılırken, bağlı

atomların veya atom

gruplarının değiş-tokuş edilmesi de

gündeme geleceği

için, bağ kavramı ile ilgili ilk sezişlerin de

irdelenmesi faydalıdır.

2.3. Atomun çekirdeğini, çekirdeğin

temel parçacıklarını ve elektronları

temsili resimler üzerinde gösterir.

2.4. Elektronu, protonu ve nötronu kütle

ve yük açısından karşılaştırır.

[!] 2.4 Atomun kütlesinin, yaklaşık olarak proton ve

nötron kütleleri toplamı olduğu vurgulanır. [!] 2.3; 2.4 Proton, elektron ve nötronun kütlesi

verilmeyecektir. Sadece “Proton ve nötronun

kütleleri birbirine çok yakındır.”; “Proton ve nötron tartılamayacak kadar küçük taneciklerdir.”;

“Elektron kütlesi, proton kütlesinin yaklaşık

1/2000‟i kadardır.” ifadeleri yeterlidir.

[!] 2.3; 2.8 Katman kavramı, yörünge

kavramına tercih edilmelidir. [!] 2.4-2.5 Artı yüklü protonların çekirdekte yan

yana nasıl durabildiği, bazı öğrencilerde merak

oluşturabilir. “Çekirdekteki parçacıklar arasında, başka yerde görmediğimiz özel çekim kuvvetleri

vardır.” doğru ve bu düzey için uygun bir açıklama

olacaktır.



14

27 OCAK -07 ġUBAT 2014 YARIYIL TATĠLĠ

HA

FT

A

SA

AT


AÇIKLAMALAR

ÖLÇME VE

DEĞERLENDĠRME


DERSLERLE

ĠLĠġKĠLENDĠRME

ARA DĠSĠPLĠNLER

ATATÜRKÇÜLÜK



15

10

.14

.02.2

014

2

2.5. Nötr atomlarda, proton ve elektron sayıları

arasında ilişki kurar (BSB-7; TD-1). 2.6. Aynı elementin atomlarında, proton

sayısının (atom numarası) hep sabit olduğunu,

nötron sayısının az da olsa değişebileceğini belirtir.

2.7. Aynı atomda, elektronların çekirdekten

farklı uzaklıklarda olabileceğini belirtir. 2.8. Çizilmiş atom modelleri üzerinde elektron

katmanlarını gösterir, katmanlardaki elektron

sayılarını içten dışa doğru sayar.

2.9. Proton sayısı bilinen hafif atomların (Z≤20) elektron dizilim modelini çizer (FTTÇ-

4).

[!]2.4-2.5 Artı yüklü protonların çekirdekte yan

yana nasıl durabildiği, bazı öğrencilerde merak

oluşturabilir. “Çekirdekteki parçacıklar arasında, başka yerde görmediğimiz özel çekim kuvvetleri

vardır.” doğru ve bu düzey için uygun bir açıklama

olacaktır. 2.6 “Kütle numarası” kavramı bu düzeyde

gerekli değildir.

[!] 2.6-2.9 Atomun gerçekte üç boyutlu olduğu, resim-modellerin aslında bir küreyi gösterdiği, ilgi

duyan çocuklar için ek bilgi olarak verilebilir. Bazı öğrenciler, bu durumda katmanların bir çember

değil; bir küre yüzeyi olacağı çıkarımını yapabilir.

Eğitici filmler veya İnternet ortamı kullanılarak dinamik (hareketli) atom modelleri göstermek, bu

bağlamda yararlıdır.

[!] 2.7-2.9 Güneş sistemiyle atom modeli arasında ilişki kurmak, atomun iki boyutlu olduğunu

çağrıştırması bakımından iyi bir benzetme değildir.

Ayrıca öğrencilerde henüz yerleşik bir “Güneş sistemi” kavramı olduğu da kesin değildir.

[!] 2.6-2.9 Atomun gerçekte üç boyutlu olduğu,

resim-modellerin aslında bir küreyi gösterdiği, ilgi

duyan çocuklar için ek bilgi olarak verilebilir. Bazı

öğrenciler, bu durumda katmanların bir çember

değil; bir küre yüzeyi olacağı çıkarımını yapabilir. Eğitici filmler veya İnternet ortamı kullanılarak

dinamik (hareketli) atom modelleri göstermek, bu

bağlamda yararlıdır. [!] 2.7-2.9 Güneş sistemiyle atom modeli arasında

ilişki kurmak, atomun iki boyutlu olduğunu

çağrıştırması bakımından iyi bir benzetme değildir. Ayrıca öğrencilerde henüz yerleşik bir “Güneş

sistemi” kavramı olduğu da kesin değildir.

2.9 İzotop kavramı ve “Atomun özelliklerini belirleyici olan proton sayısıdır.” bilgisi bu düzey

için erkendir.

[!] 2.9 Bu seviyede; s, p, d, f orbitallarine girilmeyecektir. Elektronlar; 2, 8, 8, 18 düzeninde

katmanlara yerleştirilecektir.

HA

FT

A

SA

AT


AÇIKLAMALAR

ÖLÇME VE

DEĞERLENDĠRME


DERSLERLE

ĠLĠġKĠLENDĠRME

ARA DĠSĠPLĠNLER

ATATÜRKÇÜLÜK



16

10

.14

.02.2

014

2

2.10. Atom modellerinin tarihsel gelişimini kavrar;

elektron bulutu modelinin en gerçekçi algılama

olacağını fark eder (FTTÇ-3). 2.11. Bilimsel modellerin, gözlenen olguları

açıkladığı sürece ve açıkladığı ölçekte geçerli

olacağını, modellerin gerçeğe birebir uyma iddiası ve gereği olmadığını fark eder (FTTÇ- 4).

[!] 2.10-2.11 Eski atom modellerinin bugün terk

edilmiş olması, o modelleri geliştiren bilim

adamlarının iyi düşünmediği anlamına gelmez. Doğru olan, bildiklerinin bugünküne göre çok az

olmasıdır. Dalton‟un zamanında bilinenler hesaba

katılınca, o modeli geliştirmenin, “Bohr Modeli” nden daha basit olmayacağı açıktır. İnsan

bilgisinin zamanla genişlediği ve derinleştiği,

bugün geçerli bazı modellerin gelecekte terk edilebileceği, ama bugünkü modelin günümüzdeki

problemleri çözebildiği sezgi yoluyla da olsa

verilmelidir.

[!] 2.10 Elektron bulutu modeline dayandırarak

atomla ilgili bu düzeyde verilebilir fazla bir olgu yoktur.Ancak gerçeğe daha yakın olduğu

düşünülen bir modelin varlığının bilinmesi

yararlıdır.

HA

FT

A

SA

AT


AÇIKLAMALAR

ÖLÇME VE

DEĞERLENDĠRME


DERSLERLE

ĠLĠġKĠLENDĠRME

ARA DĠSĠPLĠNLER

ATATÜRKÇÜLÜK



17

17

-21

.02.2

01

4

4

3.Katman-elektron dizilimi ile kimyasal

özellikleri iliĢkilendirmek bakımından

öğrenciler;

3.1. Dış katmanında 8 elektron

bulunduran atomların elektron alıp-

vermeye yatkın olmadığını (kararlı olduğunu) belirtir.

3.2. Elektron almaya veya vermeye yatkın

atomları belirler. 3.3. Bir atomun, katman-elektron

diziliminden çıkarak kaç elektron

vereceğini veya alacağını tahmin eder

(BSB- 9).

3.1-3.6 Oktet, dublet, iyon, anyon ve

katyon kavramları birbiri ile ilişkili olarak

verilecektir. [!] 3.1 Her atomun dış katmanını neden 8‟e

tamamlamak istediği sorusunu burada ele

almak gerekmez. Ancak atomların elektron dizilimlerini soy gazlara benzetme eğiliminden

bahsedilebilir. “ Oktet kuralı” aslında bir

kural değil, istisnası var olan bir düzenliliktir. Bu seviyede istisnalardan söz etmek

gereksizdir.

24

-28

.02.2

01

4

4

3.4. Atomların elektron verdiğinde pozitif

(+), elektron aldığında ise negatif (-) yük ile yüklendiği çıkarımını yapar.

3.5.Yüklü atomları “iyon” olarak

adlandırır. 3.6. Pozitif yüklü iyonları “katyon”,

negatif yüklü iyonları ise “anyon” olarak

adlandırır. 3.7. Çok atomlu yaygın iyonların ad ve

formüllerini bilir.

3.1-3.6 Oktet, dublet, iyon, anyon ve

katyon kavramları birbiri ile ilişkili olarak verilecektir.

3.7 Çok atomlu iyonlardan karbonat,

nitrat, sülfat, fosfat, hidroksit ve amonyum iyonları tanıtılacak, diğer iyonlardan söz

edilmeyecektir.

4.Kimyasal bağ ile ilgili olarak

öğrenciler;

4.1. Atomlar arası yakınlık ile kimyasal

bağ kavramını ilişkilendirir. 4.2. İyonlar arası çekme/itme kuvvetlerini

tahmin eder, çekim kuvvetlerini “iyonik

bağ” olarak adlandırır.

[!] 4.1 Kimyasal bağ kavramının ilişkilendirilebileceği görsel öge, “birbirine

yakın duran atomlardır.” İki atom, teğet veya

kısmen iç içe çizilmiş ise arada bir bağ olacağı fikri hem basit oluşu hem de gerçeği

yansıtması bakımından uygundur.

[!] 4.2 Ünitenin bu bölümünde sadece iyonik bağ tanıtılacak, iyonik bileşikler

“Bileşikler ve Formülleri” başlığı altında

incelenirken burada verilenler pekiştirilecektir.

[!] 4.2-4.3 Elektron alış-verişinin hangi

hâllerde ve hangi yönde olacağı tartışılırken

oktet ve dublet kurallarına sık sık gönderme

yapmak yararlıdır.

HA

FT

A

SA

AT


AÇIKLAMALAR

ÖLÇME VE

DEĞERLENDĠRME


DERSLERLE

ĠLĠġKĠLENDĠRME

ARA DĠSĠPLĠNLER

ATATÜRKÇÜLÜK



18

03

-07

.03.2

01

4

4

4.3. Elektron ortaklaşma yolu ile yapılan

bağı “kovalent bağ” olarak adlandırır.

4.4. Asal gazların neden bağ yapmadığını açıklar.

4.5. Elektron ortaklaşma yoluyla oluşan

H2, O2, N2 moleküllerinin modelini çizer. 4.6. Molekül yapılı katı element kristal

modeli veya modelin resmi üzerinde

molekülü ve atomu gösterir (BSB-28). 4.7. Kovalent bağlar ile moleküller

arasında ilişki kurar (TD-1).

[!] 4.4 Kovalent bağ, bir çift elektron ile iki

ayrı atom çekirdeği arasındaki çekim olarak da

sunulabilir. Fakat bu düzeyde, elektron ortaklaşma kavramı daha kolay anlaşılır.

4.3 Kovalent bağların polarlık

sınıflandırması ve koordinasyon bağları burada verilmeyecektir.

4.KAZANIM SINAVI

03-07 MART 2014

10

-14

.03.2

01

4

4

5.Öğrenciler, bileĢikler ve formülleri ile

ilgili olarak;

5.1. Farklı atomların bir araya gelerek

yeni maddeler oluşturabileceğini fark eder (BSB- 5).

5.2. Her bileşikte en az iki element

bulunduğunu fark eder. 5.3. Molekül yapılı bileşiklerin model

veya resmi üzerinde atomları ve

molekülleri gösterir (BSB-28). 5.4. Moleküllerde; her elementin atom

sayısının, örgü yapılarda; elementlerin

atom sayılarının oranını belirler.

5.5. Günlük hayatta sıkça karşılaştığı basit

iyonik ve bazı kovalent bileşiklerin

formüllerini yazar (FTTÇ- 4). 5.6. Element ve bileşiklerin hangilerinin

moleküllerden oluştuğuna örnekler verir.

[!] 5.1,5.4 Laboratuvar ortamında, demir ve kükürt elementlerinden hareketle bir bileşik

elde etmek, öğrenciler için güzel bir deneyim

olabilir. Ancak bu deneyi kendisi yapsa bile öğrenci, bileşik ve element kavramları ile ilgili

kalıcı bir sezgi edinememektedir. Modeller,

kavramsal sezgiler için daha uygun görsel malzemeler olarak düşünülmüştür.

[!] 5.4 Molekül modelleri ile çalışılırken, her

atomu farklı renklerde ve/veya farklı boylarda seçmek ve küreler üzerine element

sembollerini okunabilir şekilde yazmak

faydalıdır.

[!] 5. .5 NaCl, CaO gibi basit iyonik ve H2O,

CO2, SO2, NH3, C6H12O6 gibi kovalent

bileşiklerin formülleri üzerinde durulur. [!] 5.6 “Elementler atomlardan, bileşikler

moleküllerden oluşmuştur.” genellemesinden

kaçınılmalıdır. Çünkü bu kuralın geçerli olduğu durumlar kadar istisnaları da vardır.

Polimerler, proteinler karbonhidratlar gibi

çok büyük moleküllere bu düzeyde girilmeyecektir.

17

-21

.03.2

01

4

2

6.KarıĢımlar ile ilgili olarak öğrenciler;

6.1. Karışımlarda birden çok element

veya bileşik bulunduğunu fark eder (BSB- 2, 4).

6.2. Heterojen karışım (adi karışım) ile

homojen karışım (çözelti) arasındaki farkı açıklar.

6.3. Katı, sıvı ve gaz maddelerin

sıvılardaki çözeltilerine örnekler verir.

6.1 Kolloid, emülsiyon, süspansiyon,

dispersiyon kavramlarına girilmeyecektir.

HA

FT

A

SA

AT


AÇIKLAMALAR

ÖLÇME VE

DEĞERLENDĠRME


DERSLERLE

ĠLĠġKĠLENDĠRME

ARA DĠSĠPLĠNLER

ATATÜRKÇÜLÜK



19

17

-21

.03.2

01

4

2

6.4. Çözeltilerde, çözücü molekülleri ile

çözünen maddenin iyon veya molekülleri

arasındaki etkileşimlerini açıklar. 6.5. Sıcaklık yükseldikçe çözünmenin

hızlandığını fark eder.

[!] 6.4 Kimi öğrenciler, NaCl‟deki iyonik

bağın su tarafından nasıl koparıldığını

sorgulayabilir. Böyle durumlarda, iyonik çekim kuvvetlerinin ortam değişince

zayıflayabileceği ve özellikle su ortamında çok

zayıfladığı gerçeği, verilebilir en basit açıklamadır.

[!] 6.4 Su ve alkol gibi sıvıların karışımlarının

da bir çözelti olduğu özellikle vurgulanmalıdır. Çözeltilerde, miktarı çok olan sıvıya çözücü,

miktarı az olana çözünen demek uygundur.

Ancak., sulu homojen karışımlarda, miktarı az

bile olsa , suyu “çözücü” kabul etmek yanlış

olmaz. 6.4 Çözünme olayının molekül-iyon

temelinde açıklanırken, hidratasyon,

solvatasyon, dissosiyasyon, assosiyasyon gibi terimlere ve bağ oluşumuna girilmeyecektir.

24

-28

.03.2

01

4

2

6.6. Çözünenin tane boyutu küçüldükçe

çözünme hızının artacağını keşfeder.

6.7. Çözeltileri derişik ve seyreltik

şeklinde sınıflandırır (BSB-5, 7). 6.8. Çözeltilerin nasıl seyreltileceğini

ve/veya deriştirileceğini deneyle gösterir

(BSB-15, 16, 17, 18; TD-3).

[!] 6.7 Derişimin sayısal ifadesi burada

kapsam dışıdır.

[!] Derişik ve seyreltik kavramlarının göreceli

anlamlar taşıdığı, aynı çözeltinin, ikinci

çözeltiye göre seyreltik, üçüncü çözeltiye göre de derişik olabileceği vurgulanır.

[!] 6.7 Piyasadaki tüketim mallarının etiketleri

üzerinde, derişik yerine konsantre terimi kullanılmaktadır. Öğrenciye bu terim

tanıtılacak, fakat derişik sözcüğü tercih

edilecektir.

HA

FT

A

SA

AT


AÇIKLAMALAR

ÖLÇME VE

DEĞERLENDĠRME


DERSLERLE

ĠLĠġKĠLENDĠRME

ARA DĠSĠPLĠNLER

ATATÜRKÇÜLÜK



20

24

-28

.03.2

01

4

2

6.9. Bazı çözeltilerin elektrik

enerjisini ilettiğini deneyle gösterir;

elektrolit olan ve elektrolit olmayan

maddeler arasındaki farkı açıklar

(BSB- 2, 5, 7).

6.10.Yağmur ve yüzey sularının

kısmen iletken olmasının sebebini ve

doğurabileceği tehlikeleri açıklar

(FTTÇ- 26, 28, 29).

6.9 Kullanılan güç kaynağının ve

ampulün tipine ve daldırılmış elektrotlar

arasındaki mesafeye bağlı olarak, saf su

ve şeker çözeltisiyle yapılan deneylerde

ampul, çok sönük de olsa yanabilir.

Böyle durumlarda, suyun ve şeker

çözeltisini “kötü iletken” tuz çözeltisini

de “iyi iletken” şeklinde nitelemek, saf

suda az da olsa iyonlar bulunduğu

konusuna girmemek uygundur.

6.9 Burada esas olan, bazı

maddelerin suda iyonlaştığı, bazılarının

da molekül hâlinde çözündüğü fikridir.

Elektrolit kavramının çağrıştıracağı

elektroliz ve zayıf elektrolit, kuvvetli

elektrolit gibi kavramlar bu ünitenin

tamamen dışında düşünülmelidir.

6.9 HCl, H2SO4 gibi aslında molekül

yapılı bazı maddelerin de suda tamamen

iyonlaşabileceği göz önüne alınarak

“Molekül yapılı maddeler suda

iyonlaşmaz.” şeklinde bir genellemeye

gitmemek gerekir.

[!] 6.10 Yüzey sularının iyonik maddeler

çözmüş olabileceği fikrinin yerleşmesi

için, toprağın oluşumu ve yapısı hakkında

özet bir bilgi gereklidir.

6. sınıf

“Yaşamımızdaki

Elektrik” ünitesi ile

ilişkilendirilebilir.

Değerlendirme


ÜNĠTE 5: IġIK



21

HA

FT

A

SA

AT


AÇIKLAMALAR

ÖLÇME VE

DEĞERLENDĠRME


DERSLERLE

ĠLĠġKĠLENDĠRME

ARA DĠSĠPLĠNLER

ATATÜRKÇÜLÜK

31

.03

/01

-04.0

4.2

014

4

1. IĢığın soğurulması ile ilgili olarak öğrenciler;

1.1. Işığın madde ile etkileşimi sonucunda

soğurulabileceğini fark eder.

1.2. Işıkla etkileşen maddelerin ısındığını gözlemler. 1.3. Yaptığı gözlemlere dayanarak maddelerin ışığı

soğurduğu çıkarımını yapar (BSB-8).

1.4. Koyu renkli cisimlerin ışığı, açık renkli cisimlere

göre daha çok soğurduğunu keşfeder (BSB-2, 6).

1.5. Teknolojik tasarım döngüsünü kullanarak ışığı

soğuran maddelerin ısınmasıyla ilgili projeler üretir (FTTÇ–9).

5.KAZANIM SINAVI

01-04 NĠSAN 2014

5.sınıfın “ Işık ve Ses” ünitesinde ışığın yayılması

ve ışığın maddeyle

karşılaşması ile ilgili öğrenilenler

hatırlatılmalıdır.

1.1–1.5 Işığı soğuran

maddelerin ısınması, 5.

sınıf “ Madde ve

Değişim” öğrenme alanı “ Maddenin Değişimi ve

Tanınması”

ünitesindeki “ısı-sıcaklık” konusu ile

ilişkilendirilmelidir.

1.6. Işığın bir enerji türü olduğunu ifade eder (TD-3).

1.7. Işık enerjisinin başka bir enerjiye dönüşebileceğini ifade eder

(TD-1, 2).

1.8. Güneş enerjisinden yararlanma yollarına örnekler verir (FTTÇ- 28).

07

-11

.04.2

01

4

2

2.Cisimlerin renkli görünmesiyle ilgili olarak

öğrenciler;

2.1. Beyaz ışığın tüm renkleri içerdiğini fark eder (BSB-

1). 2.2. İnsan gözünün fark edemeyeceği ışınların da

olduğunu ifade eder.

2.3. Cisimlerin siyah, beyaz veya renkli görünmelerini,

ışığın yansıması ve soğurulmasıyla açıklar (BSB-8).

??? 2.1 Bazı öğrenciler ışığın tüm renkleri birleştirildiğinde siyah renk elde edileceğini

düşünebilir.

2.2 Renk-dalga boyu ilişkisi, ışığın dalga karakteri bu ünitenin kapsamı dışındadır.

Işınların dalga boylarından söz edilmeyecektir.

[!] 2.2 5. sınıfın “Işık ve Ses” ünitesinde ışın kavramı,

ışığın izlediği yolu çizimle göstermede kullanılan

geometrik şeklin adı, burada ise ışık türü olarak

kullanılmıştır.

[!] 2.2 Dalga boyu kavramına girilmeden, mor

ötesi ışık, kızıl ötesi ışık, X-ışını gibi ışın türlerinin bilim ve teknolojideki kullanım

alanlarından söz edilmelidir.

HA

FT

A

SA

AT


AÇIKLAMALAR

ÖLÇME VE

DEĞERLENDĠRME


DERSLERLE

ĠLĠġKĠLENDĠRME

ARA DĠSĠPLĠNLER

ATATÜRKÇÜLÜK



22

07

-11

.04.2

01

4

2

2.4. Cisimlerin beyaz ışıkta ve renkli ışıklarda neden

farklı renklerde göründüklerini açıklar (BSB-25).

2.5. Gökyüzünün renkli görünmesini ışığın atmosferde

soğurulması ve saçılması ile açıklar.

??? 2.5 Bazı öğrenciler gökyüzünün mavi

görünmesinin, denizlerin mavi olmasından

kaynaklandığını düşünebilir.

14

-18

.04.2

01

4

2

3. IĢığın saydam bir ortamdan baĢka bir

saydam ortama geçmesi ile ilgili olarak

öğrenciler;

3.1. Işığın belirli bir yayılma hızının olduğunu

ifade eder.

3.2. Işığın hızının saydam bir ortamdan başka bir

saydam ortama geçerken değiştiğini ifade eder. 3.3. Işığın saydam bir ortamdan başka bir saydam

ortama geçerken doğrultu değiştirdiğini keşfeder (BSB-

2, 11,17, 23, 26). 3.4. Işık demetlerinin az kırıcı (az yoğun) saydam bir

ortamdan çok kırıcı (çok yoğun) saydam bir ortama

geçerken normale yaklaştığı, çok kırıcı (çok yoğun)

saydam bir ortamdan az kırıcı (az yoğun) saydam bir

ortama geçerken ise normalden uzaklaştığı sonucunu

çıkarır (BSB-31).

3.5. Işığın hem kırıldığı hem de yansıdığı

durumlara örnekler verir (BSB-2; TD-1).

3.6. Çeşitli ortamlarda kırılma olayını açıklamak

için basit ışın diyagramları çizer (BSB-28).

??? 3.1 Bazı öğrenciler ışığın hızının asla

değişmeyeceğini düşünebilir.

[!] Öğrenciler oyuncak lazerin kesinlikle

göze tutulmaması konusunda uyarılmalıdır.

[!] 3.2 Yüzeyin Normalinin; ortam

değiştiren ışınların gelme ve kırılma

açılarını ölçmede referans alınan, ortamları

ayıran, sınıra dik, sanal bir doğru parçası

olduğu belirtilmeli ve çiziminde öğrencilere

yardım edilmelidir.

3.4 “ Snell Yasası” verilmeyecektir.

Işığın madde ile

etkileşimiyle ilgili 5 ve

6. sınıfta öğrenilenler

hatırlatılmalıdır.

HA

FT

A

SA

AT


AÇIKLAMALAR

ÖLÇME VE

DEĞERLENDĠRME


DERSLERLE

ĠLĠġKĠLENDĠRME

ARA DĠSĠPLĠNLER

ATATÜRKÇÜLÜK



23

14

-18

.04.2

01

4

2

3.7. İki ortam arasında doğrultu değiştiren ışık

demetlerini gözlemleyerek ortamların yoğunluklarını

karşılaştırır (BSB-6, 8). 3.8. Işığın her zaman çok kırıcı (çok yoğun) ortamdan

az kırıcı (az yoğun) ortama geçemediğini deneyerek

keşfeder (BSB-8, 9,30,31). 3.9. Işığın kırılmasıyla açıklanabilecek olaylara örnekler

verir (BSB-2; TD-1).

3.10. Işığın prizmada kırılarak renklere ayrılabileceğini keşfeder (BSB-2, 17, 25)

[!] 3.8 Sınır açısından bağıntı verilmeden söz

edilmelidir.

[!]3.8 Genellikle yoğun maddelerin daha kırıcı oldukları belirtilir.

[!] 3.9 Tam yansıma olayı ve fiber optik

kabloların çalışma prensibinden söz edilebilir. [!] 3.10 Renk tayfında yediden çok daha fazla

renk vardır.

21

-25

.04.2

01

4

4

4. Merceklerle ilgili olarak öğrenciler;

4.1. Işığın ince ve kalın kenarlı merceklerde nasıl

kırıldığını keşfeder (BSB-2, 11, 17).

4.2. Paralel ışık demetleri ile ince ve kalın kenarlı merceklerin odak noktalarını bulur (BSB-1).

4.3. Merceklerin kullanım alanlarına örnekler verir

(BSB-1; TD-2). 4.4. Ormanlık alanlara bırakılan cam atıkların güneşli

havalarda yangın riski oluşturabileceğini fark eder

(FTTÇ-22, 23, 26, 27, 29, 33; TD-5).

4.5. Mercekler kullanarak gözlem araçları tasarlar

(BSB-1, 3, 11, 17; FTTÇ-8, 9, 17).

4.6. Işığın yansıması ve kırılması olaylarının benzerlik

ve farklılıklarını karşılaştırır (BSB-1, 5).

[!] 4.1 İnce ve kalın kenarlı merceklerin çeşitli

şekiller alabileceği vurgulanmalıdır.

4.1 İnce ve kalın kenarlı merceklerde,

cismin bulunduğu çeşitli uzaklıklar için görüntünün bulunacağı yer ve büyüklüğü ile ilgili

bağıntılar verilmeyecektir.

4.1,4.5 Görüntü çizimleri ve merceklerle ilgili geometrik optik konuları üst sınıflarda ele

alınacaktır.

[!] 4.5 Öğrenciler; çıplak gözle, merceklerle veya mercek sistemleriyle kesinlikle Güneş‟e

bakmamaları konusunda uyarılmalıdır.

4.3

7. sınıf “Canlılar ve

Hayat” öğrenme alanı,

“Vücudumuzdaki Sistemler‟‟ ünitesinin

gözün yapısı konusu ile

ilişkilendirilir.

Değerlendirme

ÖĞRENME ALANI: CANLILAR VE HAYAT

ÜNĠTE 6 : ĠNSAN VE ÇEVRE

HA

FT

A

SA

AT

KAZANIMLAR

ETKĠNLĠKLER

AÇIKLAMALAR ÖLÇME VE

DEĞERLENDĠRME


DERSLERLE

ĠLĠġKĠLENDĠRME

ARA DĠSĠPLĠNLER

ATATÜRKÇÜLÜK



24

28

-30

.04

/02.0

5.2

014

4

1. Organizmaların yaĢadıkları alanlar ve bu

alanlara insan etkisi ile ilgili olarak

öğrenciler;

1.1. Tür, habitat, popülasyon ve ekosistem

kavramlarını örneklerle açıklar.

1.2. Bir ekosistemdeki canlı organizmaların birbirleriyle ve cansız faktörlerle ilişkilerini

açıklar.

1.3. Farklı ekosistemlerde bulunabilecek

canlılar hakkında tahminler yapar (BSB – 9).

[!] Ülkemizin biyolojik

çeşitliliği ile ilgili okuma

metni verilebilir.

[!] 1.2 Canlıların birbiri

ile ilişkilerinde besin

zincirleri ve besin ağları verilir.

[!]1.3 Göl, deniz, orman

vb. ekosistemler verilir.

Besin ağlarındaki

enerji akışı ve

ekosistemde madde döngüleri 8. sınıfta

verilecektir.

05

-09

.05.2

01

4

4

1.4. Ekosistemleri canlı çeşitliliği ve iklim

özellikleri açısından karşılaştırır (BSB –5, 6).

1.5. Ekosistemdeki biyolojik çeşitliliği fark eder ve bunun önemini vurgular.

1.6. Ülkemizde ve dünyada nesli tükenme

tehlikesiyle karşı karşıya olan bitki ve

hayvanlara örnekler verir

(BSB -25; FTTÇ – 22, 23, 26).

[!] İlköğretim 4 ve 5.

sınıfta kullanılan “yaşam

alanı” yerine “habitat” kavramı kullanılacaktır.

6.KAZANIM

SINAVI

05-09 MAYIS 2014

Afetten Korunma ve Güvenli Yaşam (1.6,1.7,19,1.10,1.11– 1, 2, 3, 4, 8, 10 , 11,12,13,14,15,16 )

12

-16

.05.2

01

4

4

1.7.Ülkemizde ve dünyada nesli tükenme tehlikesinde olan bitki ve hayvanların nasıl

korunabileceğine ilişkin öneriler sunar

(BSB-32; FTTÇ – 21, 22, 23, 24, 27).

1.8. Çevresinde bulunan bitki ve hayvanlara

sevgiyle davranır

(FTTÇ – 27, TD- 5). 1.9. Ülkemizdeki ve dünyadaki çevre

sorunlarından bir tanesi hakkında bilgi toplar, sunar ve sonuçlarını tartışır

(BSB 25, 32; FTTÇ – 18, 20, 21, 26, 27, 29).

[!] 1.9 Ülkemiz çevre sorunlarına örnek olarak

orman tahribatı, hava,

su ve toprak kirliliği,

heyelan, sel vb.

verilebilir.

[!] 1.9; 1.10 Biyolojik silahlar konusu ile ilgili

okuma metni verilebilir. [!] 1.9 Erozyon ve

deprem konusu „Dünya

ve Evren‟ ünitesinde verilecektir.

[!]1.9 -1.11 Dünyadaki

çevre problemleri için ozon tabakasının

delinmesi, sera etkisi,

deniz kirliliği, nükleer kirlilik (Çernobil

örneği) vb. verilebilir.

1.9, 1.10 ve 1.11 kazanımları, Sosyal

Bilgiler dersi

“Küresel

Bağlantılar” öğrenme

alanı,

“Ülkeler Arası Köprüler” ünitesi

kazanım 2 ve 3 ile ilişkilendirilir.

1.9 kazanımı,

Türkçe dersi

“Okuma”, “Konuşma” ve

“Yazma” temel dil

becerisi ile ilişkilendirilir

HA

FT

A

SA

AT


AÇIKLAMALAR

ÖLÇME VE

DEĞERLENDĠRME


DERSLERLE

ĠLĠġKĠLENDĠRME

ARA DĠSĠPLĠNLER

ATATÜRKÇÜLÜK



25

20

-23

.05.2

01

4

4

1.10. Dünyadaki bir çevre probleminin

ülkemizi nasıl etkileyebileceğine ilişkin

çıkarımlarda bulunur (BSB- 8; FTTÇ – 18 ,20, 21, 28).

1.11. Ülkemizdeki ve dünyadaki çevre

sorunlarına yönelik iş birliğine dayalı çözümler önerir ve faaliyetlere katılır

(FTTÇ – 20, 21, 22, 23, 24, 26, 27; TD – 4).

1.12. Atatürk‟ün çevre sevgisi ile ilgili uygulamalarına örnekler verir

(FTTÇ – 23, 27; TD – 4).

[!] 1.9; 1.10 Biyolojik

silahlar konusu ile ilgili

okuma metni verilebilir. [!] 1.9 Erozyon ve

deprem konusu „Dünya

ve Evren‟ ünitesinde verilecektir.

[!]1.9 -1.11 Dünyadaki

çevre problemleri için ozon tabakasının

delinmesi, sera etkisi,

deniz kirliliği, nükleer

kirlilik (Çernobil

örneği) vb. verilebilir. [!]1.12 Atatürk‟ün

çevreyle ilgili yaptığı

çalışmalara örnekler verilerek, Atatürk‟ ün

çevre bilincinin

geliştirilmesi ile ilgili sözleri

değerlendirilecektir.

1.9, 1.10 ve 1.11

kazanımları, Sosyal Bilgiler dersi

“Küresel

Bağlantılar” öğrenme alanı,

“Ülkeler Arası

Köprüler” ünitesi kazanım 2 ve 3 ile

ilişkilendirilir.

1.9 kazanımı, Türkçe dersi

“Okuma”,

“Konuşma” ve “Yazma” temel dil

becerisi ile

ilişkilendirilir.

Atatürkçülük ile ilgili konular (1.12-2).

2- Ataturk‟un cevreye verdiği

onemi kavrayabilme

İnsan Hakları ve Vatandaşlık (1.10, 1.11, 1.12-18) Kariyer Bilinci Geliştirme:

Biyolog, zoolog, botanikçi, çevre mühendisi ve veterinerlik

verilebilir.

Değerlendirme

ÖĞRENME ALANI: DÜNYA VE EVREN

ÜNĠTE 7: GÜNEġ SĠSTEMĠ VE ÖTESĠ: UZAY BĠLMECESĠ



26

HA

FT

A

SA

AT


AÇIKLAMALAR

ÖLÇME VE

DEĞERLENDĠRME


DERSLERLE

ĠLĠġKĠLENDĠRME

ARA DĠSĠPLĠNLER

ATATÜRKÇÜLÜK

26

-30

.05.2

01

4

2

1. Uzayda bulunan gök cisimleri ile

ilgili olarak öğrenciler;

1.1. Gök cisimlerini çıplak gözle

gözleyerek özelliklerini belirler

(BSB-1, 2, 4, 5, 6, 7).

1.2. Uzayda, çıplak gözle

gözleyebildiğimizden çok daha fazla

gök cismi olduğunu fark eder

(BSB-8, 25; FTTÇ-1, 3, 16).

1.3 .Bilinen takımyıldızlara örnekler

verir.

1.4. Kuyruklu yıldızlara örnekler

verir.

[!]1.1Gökyüzü gözlemleri dışarıda

yapılacaksa, bu gözlemin mümkünse şehir

ışıklarından uzakta, bir büyüğün eşliğinde,

hava şartlarına uygun kıyafetlerle, en az 20

dakikalık bir sürede yapılması gerektiği

belirtilir.

1.2 Uzayda bulunan gök cisimleri ile

ilgili olarak nicel ayrıntılara (çap değeri,

ortalama sıcaklık vb.) girilmeyecektir.

[!] 1.2 Gezegenlerin ışık kaynağı olmadığı,

yıldızların bir ömrü olduğu; ömrü

tükenmemiş yıldızların belirli yaşlarda ısı ve

ışık yaydıkları belirtilir.

??? 1.3; 1.4 “Yıldız” denince akla genelde

bayrağımızda yer alan şekil gelmektedir.

Oysa yıldızların genelde küresel şekilde

olduğu belirtilir.

[!] 1.3 Takımyıldızı oluşturan yıldızların,

ortak özellik veya ilişkileri nedeniyle değil;

Dünya‟dan bakıldığında birlikte sergiledikleri

görünüm nedeniyle ortak bir adla anıldığı

belirtilir.

[!] Kutup Yıldızı‟nın geceleyin yön bulmakta

kullanıldığı ve bulunduğu yönün kuzeyi

gösterdiği belirtilir.

[!] 1.4 Kuyruklu Yıldızlar, yıldız adıyla

adlandırılmakla birlikte yıldızlardan farklıdır.

HA

FT

A

SA

AT


AÇIKLAMALAR

ÖLÇME VE

DEĞERLENDĠRME


DERSLERLE

ĠLĠġKĠLENDĠRME

ARA DĠSĠPLĠNLER

ATATÜRKÇÜLÜK



27

26

-30

.05.2

01

4

2

1.5. Gözlem yaparken, yıldızlarla

gezegenleri birbirinden ayırt eder

(BSB-1, 2, 4-7).

1.6. Güneş‟in de bir yıldız olduğunu

ifade eder (BSB-2).

1.7. Yıldızlar arasındaki çok uzak

mesafelerin “ışık yılı” adı verilen bir

uzaklık ölçüsü birimiyle ifade

edildiğini belirtir.

1.8. Meteor ile gök taşı arasındaki

farkı açıklar.

1.6 Güneş‟in tabakalarının özellikleri,

sıcaklık değeri, çapı vb. ayrıntılara girilmez.

??? 1.7 Işık yılı‟nın bir zaman birimi

olmadığı; “ışığın bir yılda aldığı yol” olarak

ifade edilen bir uzaklık ölçüsü birimi olduğu

belirtilir.

[!] 1.8 Gök taşları, gezegenlerin arasında

hareket eden ve tümüyle gaz durumuna

geçmeden, atmosfere girerek yeryüzüne

ulaşabilen meteorlardır. Ayrıca akan yıldız

adı verilen doğa olayına, halk arasında yıldız

kayması denildiği ve buna da atmosfere

yüksek hızla girip yanan bir meteorun sebep

olabileceği belirtilir.

[!] 1.8 Meteorlar, düştükleri yerlerde ciddi

hasarlara yol açabilir, çukurlar oluşturabilir.

Oluşan çukurlara meteor çukuru denir; ancak

Dünya yüzeyi üzerindeki bir çukurdan söz

ediliyorsa buna gök taşı çukuru adı verilir.

1.6 Güneş ile

ilgili olarak 5.

sınıfta öğrenilenler

hatırlatılır.

HA

FT

A

SA

AT


AÇIKLAMALAR

ÖLÇME VE

DEĞERLENDĠRME


DERSLERLE

ĠLĠġKĠLENDĠRME

ARA DĠSĠPLĠNLER

ATATÜRKÇÜLÜK



28

02

-06

.06.2

01

4

4

2. GüneĢ sistemi ve uzayla ilgili olarak

öğrenciler;

2.1. Güneş sistemindeki gezegenleri Güneş‟e yakınlıklarına göre sıralar (BSB-

4).

2.2. Güneş sistemindeki gezegenlerin Güneş‟e olan uzaklıklarının “astronomi

birimi” (AB) adı verilen bir uzaklık

ölçüsü birimiyle ifade edildiğini belirtir. 2.3. Güneş sistemindeki gezegenlerin

belirli yörüngelerde hareket ettiklerini

kavrar.

2.4. Güneş sistemindeki gezegenleri,

belirgin özelliklerine (birbirlerine göre büyüklükleri, doğal uydu sayıları,

etraflarında halka olup olmaması) göre

karşılaştırır (BSB-4, 5). 2.5. Güneş sistemini temsil eden bir

model oluşturur ve sunar (BSB-28, 30,

32; FTTÇ-4, 8). 2.6. Ay‟ın, Dünya‟nın uydusu olduğunu

gösteren bir model oluşturur ve sunar

(BSB-28, 30, 32; FTTÇ-4, 8). 2.7. Gök adalara örnekler vererek

özelliklerini kavrar (BSB-5).

2.8. Dünya dışındaki evren parçasını “uzay” olarak tanımlar ve Dünya‟mızın

uzaydaki yerini belirtir.

[!] 2.1.-2.5. Uluslararası Astronomi Birliği

(International Astronomical Union; IAU), 24 Ağustos 2006 tarihinde Prag'da yaptığı toplantıda

Plüton'u gezegen sınıfından çıkararak "Cüce

Gezegen" sınıfına dahil etmiştir. İlgili kazanımlar bu değişim doğrultusunda işlenmelidir.

[!] 2.2 Bir astronomi biriminin (AB) Güneş ile

Dünya arasındaki uzaklığa eşit olduğu belirtilir. 2.4 Güneş sistemindeki gezegenler,

birbirlerine göre nitel özellikleriyle (göreli boyut,

etrafında halka olup olmaması, uydu sayısı, yüzey

şekilleri) ele alınır; nicel ayrıntılara (çapının

büyüklüğü, yoğunluğu vb.) girilmez.

[!] 2.6 Gel-Git Olayı‟nın, Ay ile Dünya arasındaki hareket ilişkisinden kaynaklanan doğa olayı olduğu

bir okuma metniyle verilir.

[!] 2.7 Galaksi yerine gök ada terimi kullanılır. [!] 2.8 Evren kelimesinin; “aradaki boşluklarla

birlikte gök cisimlerinin tümü” anlamında

kullanıldığı belirtilir. “Dünya‟mızın uzaydaki yeri”nden kastedilen; bulunduğu gök ada/sistem ve

Güneş‟e yakınlıkta kaçıncı sırada bulunduğudur.

2.5 Ay ile ilgili

olarak 5. sınıfta

öğrenilenler hatırlatılır.

2.5 ve 2.6 kazanımları, Türkçe

dersi “Konuşma”

temel dil becerisi ile ilişkilendirilir.

09

-13

.06.2

01

4

2

3. Uzay araĢtırmaları ile ilgili olarak

öğrenciler;

3.1. Eski medeniyetlerin gök biliminde

nasıl veri topladıkları, kaydettikleri,

bunları ne amaçla ve nasıl kullandıkları hakkında bilgi toplayarak bir görüş

oluşturur ve sunar (BSB-25, 32; FTTÇ-1, 2, 3, 34, 35).

3.2. Gök bilimcilerin; teleskoplar

yardımıyla gök cisimlerinin hareketlerini ve yapısını inceleyen bilim insanları

olduklarını belirtir

(FTTÇ-11, 12, 34, 35; TD-2, 3). 3.3. Ünlü Türk gök bilimciler ve

çalışmaları hakkında örnekler verir

(FTTÇ-15; TD-3).

[!] 3.1 “Gök” denilince, içinde gök cisimlerinin

hareket ettiği sonsuz boşluk veya uzay anlaşılır. [!] 3.1; 3.2 Astronomi yerine gök bilimi; astronom

yerine gök bilimci terimi kullanılabilir.

[!] 3.2 Ünlü gök bilimcilerin hayat hikâyeleri verilebilir.

3.1 kazanımı,

Türkçe dersi “Okuma”,

“Konuşma” ve

“Yazma” temel dil becerisi ile

ilişkilendirilir. 3.3 kazanımı,

Sosyal Bilgiler dersi

“Bilim, Teknoloji ve Toplum” öğrenme

alanı, “Zaman İçinde

Bilim” ünitesi kazanım 3 ile

ilişkilendirilir.

HA

FT

A

SA

AT


AÇIKLAMALAR

ÖLÇME VE

DEĞERLENDĠRME


DERSLERLE

ĠLĠġKĠLENDĠRME

ARA DĠSĠPLĠNLER

ATATÜRKÇÜLÜK

http://tr.wikipedia.org/wiki/Gezegen

http://tr.wikipedia.org/wiki/C%C3%BCce_Gezegen





29

09

-13

.06.2

01

4

2

3.4. Teleskopların uzay gözlemi

yapmadaki önemini fark eder

(BSB-3, 17). 3.5. Basit bir teleskop yapmak için

teknolojik tasarım yapar, model oluşturur

ve sunar (BSB-28, 30, 32; FTTÇ-4, 8, 9). 3.6. Teknolojinin uzay araştırmalarına,

uzay araştırmalarının da teknolojiye

katkısını örneklerle açıklar (FTTÇ-3, 16, 17, 31, 32, 36).

3.7. Astronotların uzayda pek çok alanda

(fizik, kimya, biyoloji, tarım, eczacılık,

balistik vb.) incelemeler yapan bilim

insanı olduklarını belirtir (FTTÇ-11, 12, 34, 35; TD-2, 3).

3.8. Ay‟a atılan ilk adımın, uzak

gezegenlere gidebilme ve uzay araştırmaları bakımından önemini kavrar.

3.9. Evrenin, uçsuz bucaksız olması

nedeniyle uzay hakkında bilinen gerçeklerin sınırlı ve yeni araştırmalarla

değişebilir olduğunu örneklerle açıklar

(FTTÇ-1, 3). 3.10. Uzay çalışmalarına dayanarak ve

hayal gücünü kullanarak geleceğe yönelik

tahminler yürütür (BSB-8, 9; FTTÇ-1, 3, 31).

3.11. Uzay kirliliğinin sebeplerini ifade

ederek bu kirliliğin yol açabileceği olası sonuçları tahmin eder

(BSB-8; FTTÇ-18, 21, 26, 28, 29, 32).

[!] 3.4 Gözlem evlerinin; ışık kirliliğinin gökyüzü

gözlemi yapmadaki olumsuz etkileri nedeniyle,

şehir dışındaki tenha yerlerde bulunduğu belirtilir. Olanaklar elverdiği ölçüde yakın çevrede bulunan

(varsa) bir gözlem evine gezi düzenlenir.

[!] 3.6 Uzay teknolojisi sayesinde geçmişten günümüze kadar geliştirilen araçlara örnek olarak

uzay mekikleri, yapay uydular, uzay istasyonları,

özel tasarlanmış giysiler vb. örnek verilebilir. [!] 3.7 Bazı ülkelerde astronot yerine “kozmonot”

terimi kullanıldığı belirtilir.

[!] 3.7 Uzay çalışmalarında görev almış ünlü

astronotlar ile ilgili çeşitli anekdotlar verilir

[!] 3.8 “Ay‟a atılan ilk adım” ile ilgili olarak okuma metni verilir.

3.4; 3.5

7.sınıf “Fiziksel

Olaylar” öğrenme alanı “Işık ve Ses”

ünitesi

“Mercekler” konusu ile ilişkilendirilir.

3.2, 3.4, 3.6

kazanımı, Sosyal Bilgiler dersi “Bilim

Teknoloji ve

Toplum” öğrenme

alanı, “Zaman İçinde

Bilim” ünitesi kazanım 4 ve5 ile

ilişkilendirilir.

3.4 Işık kirliliği ile ilgili olarak 4. sınıfta

öğrenilenler

hatırlatılır.

3.5 kazanımı,

Türkçe dersi “Konuşma” temel dil

becerisi ile

ilişkilendirilir.

3.9, 3.10

kazanımları, Sosyal Bilgiler dersi 6. sınıf

“Bilim Teknoloji ve

Toplum” öğrenme alanı, “Elektronik

Yüzyıl” ünitesi

kazanım 2 ile ilişkilendirilir.

Değerlendirme

7 fen teknoloji

Education