7- elektrİk devrelerİ ve malzemelerİ · *elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar...

94
7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ

Upload: others

Post on 17-Sep-2019

42 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE

MALZEMELERİ

Page 2: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*Bir elektrik devresi en basit hali ile,

*Üreteç

*Dönüştürücü Eleman

*Anahtar

*Bunları birbirine bağlamak için kullanılan İletken

’den meydana gelir.

Elektrik Devreleri ve Malzemeleri

Page 3: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar

ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde,

akımın izlediği yoldur.

Elektrik Devreleri ve Malzemeleri

Page 4: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*Herhangi bir enerjiyi (kimyasal, mekanik, ısı,

ışık), elektrik enerjisine dönüştüren devre

elemanına üreteç veya kaynak denir.

*Elektrik devresindeki alıcıların çalışabilmesi için

gerekli elektrik enerjisini sağlayan devre

elemanıdır.

*Akım kaynağı, doğru akım kaynağı ve alternatif

akım kaynağı olmak üzere iki çeşittir.

*Doğru akım kaynağı; Generatör (D.A. dinamo),

akümülatör, pil olarak çeşitleri vardır.

*Alternatör (A.A. Generatör) alternatif akım

kaynağıdır.

Elektrik Devreleri ve Malzemeleri

Page 5: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*D.C. GERİLİM KAYNAKLARI

Elektrik Devreleri ve Malzemeleri

Page 6: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*D.C. GERİLİM KAYNAKLARI

Elektrik Devreleri ve Malzemeleri

Page 7: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*D.C. GERİLİM KAYNAKLARI

Elektrik Devreleri ve Malzemeleri

Page 8: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*D.C. GERİLİM KAYNAKLARI

Elektrik Devreleri ve Malzemeleri

Page 9: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*D.C. GERİLİM KAYNAKLARI- (LI-ION PİLLER) *Li-Ion pilleri, ilk kullanımdan önce saatlerce şarjda bırakmak gerektiği, aslında bir şehir efsanesi. Eski teknolojilerde bu geçerliydi ama Li-Ion piller, yüzde 100 dolduğunda zaten şarj işlemini kesiyor.

*Pili tamamen bitmiş halde bırakmayın. Bu pile büyük bir yük bindirir.

*Pili sürekli tamamen dolu bir halde de bırakmayın. Pilinizi kullanmazsanız kapasitesinde kayıp meydana gelebilir.

*Pillerinizi serin yerde saklayın, sıcak hava piller için iyi değildir.

*Pilinizi saklayacaksanız yüzde 40-50 oranında şarj edin ve serin bir yerde saklayın (örneğin buzdolabı).

Elektrik Devreleri ve Malzemeleri

Page 10: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*D.C. GERİLİM KAYNAKLARI- (LI-ION PİLLER)

*Lityum-İyon pillerin avantajları;

*1- Yüksek enerji yoğunluğu ve daha fazla kapasite.

*2- İlk kullanım sırasında herhangi bir özel işlem istemezler. Sadece normal bir dolum yapmanız yeterlidir.

*3- Hafıza efekti etkisine sahip olmadıkları için herhangi bir özel deşarj/şarj prosedürüne ihtiyaç duymazlar. Yani doldurulmaları için boşaltılmaları şart değildir.

*4- Benzer boyuttaki Ni-Cad pillere göre %35 daha hafiftirler.

*5- Kendi kendine boşalım yüzdeleri daha düşüktür.

Elektrik Devreleri ve Malzemeleri

Page 11: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*D.C. GERİLİM KAYNAKLARI- (LI-ION PİLLER)

*Dezavantajları;

*1- Voltaj dalgalanmalarına karşı hassastırlar ve

bundan korunmaları gerekir.

*2- En iyi şartlarda depolasanız ve hiç

kullanmasanız dahi zamanla ömürleri azalır.

*3- Nikel-Kadmiyum pillere göre % 40 daha

pahallıdırlar.

*4- Döngü ömürleri azdır. (Yaklaşık 300-500 defa)

Elektrik Devreleri ve Malzemeleri

Page 12: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*D.C. GERİLİM KAYNAKLARI- (LI-ION PİLLER) *Pek çok dezavantajına rağmen Li-ion pil kullanıyor olmamızın belli başlı 3 sebebi var;

*"Hafıza efekti etkisi"ne sahip olmamaları (Her seviyede ve her seviyeye kadar şarj edilebilmeleri), Yüksek enerji yoğunlukları hafiflikleri...

*Li-ion piller hem yaşlandıkça hem de kullanıldıkça ölürler ve bu etki birbirinden bağımsızdır.

*Genel olarak 1 yıl veya 300 döngü sonunda kullanılabilir kapasitesi % 80 veya altına, 2 yıl veya 500 döngü sonunda ise % 50 veya altına düşecektir. Yani hiç kullanamasanız bile 2 yıl sonunda artık % 50 veya altında kapasite ile çalışan bir piliniz olacaktır.

*Aynı şekilde 500 döngüyü 1 ayda kullansanız da 1 ay sonunda % 50 kapasitesini kullanabildiğiniz ölü bir piliniz olacaktır.

Elektrik Devreleri ve Malzemeleri

Page 13: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*D.C. GERİLİM KAYNAKLARI- (LI-ION PİLLER)

*Pilin ömrünü kısaltan 2 etken vardır: Sıcaklık ve

enerji boşaltım hızı. Li-ion piller için 45°C üzeri

sıcaklıklar zararlıdır.

*Yüksek enerji boşaltım hızı da pilin ömrünü

azaltır. (Oyun v.b. işlemler)

*"Kullanmadan önce 8 saat şarj et" türü hurafeler

Nikel-Kadmiyum pil kullandığını zanneden kişilerin

uydurduğu ve Li-ion piller açısından hiçbir

doğruluğu bulunmayan söylemlerdir.

Elektrik Devreleri ve Malzemeleri

Page 14: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*D.C. GERİLİM KAYNAKLARI- (LI-ION PİLLER)

*Li-ion pillerin güvenli ve verimli şarj edilebildiği sıcaklık aralığı 0° ila 45°C arasıdır. (Hızlı şarj uyguluyorsanız 5° ila 45°C arası) İdeal şarj aralığı ise 15 ila 30°C'dir.

*Li-ion piller sık şarj olmayı seviyorlar. Bu yüzden pilinizi makul sıklıkla şarj etmeniz piliniz için iyidir.

*Bunun için kullanmasınız dahi 1-2 günde bir pilin ortalama %20-30 enerjisini tüketin ve ardından şarj edin. Fakat bu işlemi yaparken aynı seviyeyi tekrardan kaçının. Örn. bir gün %50 şarj ettiyseniz bir dahaki sefere %20 edin.

*Uzun süre (Özellikle 1 aydan fazla) şarj etmemek pilin ömrünü aşağı çekecektir. Çok sık şarj etmek ise bataryaya zarar vermese bile her döngü batarya ömründen yediği için yine batarya ömrünü kısaltacaktır.

Elektrik Devreleri ve Malzemeleri

Page 15: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*D.C. GERİLİM KAYNAKLARI- (LI-ION PİLLER)

*Bu piller 0°C'nin altında kesinlikle şarj edilmez. Bu yapıları gereği pilin patlaması ile sonuçlanabilir. (Askeri veya özel amaçlarla üretilen bazı özel Li-ion piller bu tanımın dışındadır.)

*Piyasada bulabileceğiniz ve pilleri normal şarj süresinden çok daha hızlı şarj eden aparatları sürekli kullanmanız pil ömrünü oldukça aşağı çekecektir.

*Mümkün olduğunca yavaş deşarj etmek pilin ömrünü uzatacaktır.

Elektrik Devreleri ve Malzemeleri

Page 16: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*D.C. GERİLİM KAYNAKLARI- (LI-ION PİLLER) *Günümüzde kullanım şekli olan "% 100'den %5'e kadar boşalt sonra şarj et" yerine kısmi deşarj etmek Li-ion piller için daha sağlıklıdır. Fakat belli periyotlarda pili kalibre etmek zorundasınız.

*Akıllı pil kalan kapasitesinin % 5'ine kadar boşaltıldığında kesin kalibrasyon sağlar.

*Kullanıcının periyodik olarak pili % 5 kapasite alarmı eşiğine kadar boşaltması yeterli olacaktır.

*Genel olarak, bir Li-ion pil minimum 3 ayda bir veya 30 döngüde bir kalibre edilmelidir.

*Neredeyse hiçbir zaman boşaltılmayan bir pil, ayda bir defa kalibre edilmelidir.

Elektrik Devreleri ve Malzemeleri

Page 17: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*D.C. GERİLİM KAYNAKLARI- (LI-ION PİLLER)

*Şarj etmeden önce bataryayı bitirmem gerekiyor mu?

*Hayır.

*Peki şarj etmeye başladıktan sonra tamamlamam şart mı, başka bir deyişle tam dolmadan şarj işlemini iptal edersem bir zararı olur mu?

*Hayır. Li-ion pilleri dilediğiniz seviyeye kadar doldurabilirsiniz ve dilediğiniz bir seviyeye kadar boşaltabilirsiniz. Bunun hiçbir zararı yoktur.

*Pili hangi seviyeye kadar deşarj etmeliyim?

*Bu cevap verilmesi zor bir soru çünkü pillerde insanlar gibi farklı farklı karakterlere sahip. Ama çok fazla deşarj etmeyin. Özellikle %5-10'luk sınırın altına inmeyin.

Elektrik Devreleri ve Malzemeleri

Page 18: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*D.C. GERİLİM KAYNAKLARI- (ADAPTÖR)

*Adında anlaşılacağı gibi D.C. ile çalışan cihazları

A.C.’ye adapte eden cihazlardır.

*Günümüzde genel kullanım olarak bataryaların

şarj edilmesi için kullanıldıklarından şarj cihazı

da denilmektedir.

Elektrik Devreleri ve Malzemeleri

Page 19: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*D.C. GERİLİM KAYNAKLARI- (ADAPTÖR)

*Bu cihazlarda en önemli olan husus kullanacağınız

adaptörün Gerilim (V) ve Akım (I) değerleridir.

*Öncelikle Adaptörün Gerilim değeri kullanacağınız

Cihazın gerilim değeri ile eşit olmalıdır.

*Akım değeri ise yapacağınız işe göre değişir.

*Akımın yüksek olması (batarya şarjı hariç) her

zaman iyidir çünkü cihazın çekeceği akımdan daha

fazla akım değerine sahip olan adaptör ısınmaz ve

bozulması zorlaşır.

Elektrik Devreleri ve Malzemeleri

Page 20: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*D.C. GERİLİM KAYNAKLARI- (ADAPTÖR) *Fakat bu kural batarya şarjında tam tersidir.

*Bataryaların şarj olduğu bir akım değeri vardır bunun üzerinde akıma sahip adaptör ile şarj etmeniz bataryadan kapasitesinin üstünde akım geçmesine buda sıcaklığın atmasına sebep olur.

*Dolayısıyla bataryanın ömrü kısalır hatta tamamen bozulabilir.

*Lion Pil üzerinde yazan mAH değerinin yaklaşık yarısı kadar akım ile şarj edilmesi uygun olacaktır.

*Örn. 5V 3000mAH bir Li-ION pilde 5V 1500mA (1,5A) lik adaptör kullanılır.

*Bu değer Ni-CD ve Ni-MH pillerde 1/10 dur.

*Örn. 1,2V 2200mAH bir Ni-MH pil 1,2V 220mA lik adaptör kullanılır.

Elektrik Devreleri ve Malzemeleri

Page 21: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*D.C. GERİLİM KAYNAKLARI- (GÜÇ KAYNAĞI)

*Adaptötörlerin büyük olan tiplerine güç kaynağı

denir.

*Genelde laboratuvarlarda araştırma amaçlı

kullanılırlar.

*İstenilen değer aralığında ayarlanabilir akım ve

gerilime sahiptir.

Elektrik Devreleri ve Malzemeleri

Page 22: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*D.C. GERİLİM KAYNAKLARI- (GÜÇ KAYNAĞI)

Elektrik Devreleri ve Malzemeleri

Page 23: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*A.C. GERİLİM KAYNAKLARI- (GÜÇ KAYNAĞI)

*Alternatif akım kaynağı olarak genellikle

binalarda bulunan 220V prizlerinden ana şebekeyi

kullanmaktayız.

*Fakat Elektrik kesintisi ve elektrik olmayan

mekanlar için jeneratörler kullanılmaktadır.

*Jeneratörler genelde fosil yakıtlar ile çalışmakta.

*Ayrıca güvenlik ve kesinti açısından özellikle

bilgisayarlar için kesintisiz güç kaynakları (UPS)

kullanılmakta.

Elektrik Devreleri ve Malzemeleri

Page 24: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

Elektrik Devreleri ve Malzemeleri

Page 25: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

Elektrik Devreleri ve Malzemeleri

Page 26: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*SİGORTALAR

*Elektrik devrelerinden istenmeyen aşırı akımlar geçebilir. Bu durumda elektrik devre elemanları zarar görür.

*Devreye bağlanan sigorta akım şiddetinin belli bir değerin üstüne çıkmasını önler.

*Devrenin güvenliği için kullanılır. Çeşitleri vardır. Buşonlu, cam, fişli, anahtarlı otomatik sigorta, NH (bıçaklı) sigorta ve yüksek gerilim sigortalarıdır.

*Konutlarda otomatik sigorta kullanılır. Bu sigortalar üzerindeki anahtar ile elektriği açıp kapamada da kullanılabildiği için halk arasında yanlış olarak şalter olarakta adlandırılır.

Elektrik Devreleri ve Malzemeleri

Page 27: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*SİGORTALAR

Elektrik Devreleri ve Malzemeleri

Page 28: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*SİGORTALAR

Elektrik Devreleri ve Malzemeleri

Page 29: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*SİGORTALAR

Elektrik Devreleri ve Malzemeleri

Page 30: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*SİGORTALAR

Elektrik Devreleri ve Malzemeleri

Page 31: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*SİGORTALAR

Elektrik Devreleri ve Malzemeleri

Page 32: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*ANAHTARLAR – BUTONLAR

*Elektrik ve elektronik devrelerde devrelerin açılıp

kapanmasını yada sayısal sistemlerde bilgi girişi

yapmayı sağlayan malzemelerdir.

*Bir çok çeşidi vardır.

*Elektrik devrelerde kullanılanlar daha kaba ve

yüksek akımlara dayanabilirler.

*Elektronik devrelerde kullanılanlar ise daha

küçüktür ve daha az akıma dayanabilirler.

Elektrik Devreleri ve Malzemeleri

Page 33: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*ANAHTARLAR – BUTONLAR (Elektrik Devreleri)

*

Elektrik Devreleri ve Malzemeleri

Page 34: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*ANAHTARLAR – BUTONLAR (Elektrik Devreleri)

Elektrik Devreleri ve Malzemeleri

Page 35: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*ANAHTARLAR – BUTONLAR (Elektronik)

*Elektronikte açma kapama işlemleri için buton ve

anahtarlar kullanılmaktadır.

*Anahtarlar genelde basıldığında kalıcı olarak

konumunu korur.

*Butonlar ise basıldıktan sonra bırakıldığında eski

konumuna geri döner.

Elektrik Devreleri ve Malzemeleri

Page 36: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

* BUTONLAR (Elektronik)

Elektrik Devreleri ve Malzemeleri

Page 37: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*ANAHTARLAR (Elektronik)

Elektrik Devreleri ve Malzemeleri

Page 38: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*TUŞ TAKIMI (Elektronik)

Elektrik Devreleri ve Malzemeleri

Page 39: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*İLETKENLER (Elektrik)

*Elektrik akımını bulunduğu yerden başka bir yere

iletmek için kullanılan, bir veya birden fazla

telden meydana gelen, çıplak (izolesiz) veya

yalıtılmış (izoleli) tel veya tel demetine iletken

denir.

*İletkenler, öz direnci düşük metallerden yapılır.

Elektrik Devreleri ve Malzemeleri

Page 40: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*İLETKENLER (Elektrik)

*Bakır: Rahat işlenebilen, mekanik dayanıklılığı iyi, kırmızı renkte iletken gereçtir. Özdirenci 0,0178 Ω mm²/m (1/56), özgül ağırlığı 8,93 kg/dm³, ergime derecesi 1083 ºC’dir. Bu özellikleri ile birlikte, çok üretilmesi ve ekonomik olması iyi bir iletken olarak kullanım alanını arttırmıştır.

*Alüminyum: Mekanik dayanıklılığı azdır, bakıra göre daha yumuşak yapıdadır. Gümüş beyazı, renkte bir metaldir. Özdirenci 0,028 Ω mm² /m, ergime derecesi 658 ºC’dir. Bakırdan sonra en çok kullanılan iletken gereç olan alüminyum daha çok dış tesisatta ve havaî hatlarda çelik telle birlikte kullanılır.

Elektrik Devreleri ve Malzemeleri

Page 41: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*İLETKENLER (Elektrik)

Elektrik Devreleri ve Malzemeleri

Page 42: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*İLETKENLER (Elektrik)

*Gümüş: Beyaz parlak renkte ve oldukça yumuşaktır. Özdirenci 0,016 Ω mm²/m, ergime derecesi 961 ºC’dir. Elektriği en iyi ileten gereç olmasına rağmen pahalı olduğundan, ölçü aleti yapımı ile, role kontaktör ve şalterlerin kontakları ile bazı sigortalarda kullanılmaktadır.

*Demir:Parlak gri renkte yumuşak bir metaldir. Özdirenci 0,1 Ω mm²/m, ergime derecesi 1526 ºC’dir. Ayrıca mıknatıslanma özelliği bulunduğundan, sac levha haline getirilerek elektrik motorlarının stator nüveleri ile transformatörlerin manyetik nüvelerinin yapımında kullanılır.

Elektrik Devreleri ve Malzemeleri

Page 43: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*İLETKENLER (Elektrik)

*Kurşun: Gri, mavimtrak renkte, mekanik dayanımı az yumuşak bir metaldir. Pillerde ve akümülatörlerde elektrot olarak yer altı kablolarında ve lehim yapımında kullanılır.

*Platin: Parlak beyaz renkli yumuşak bir metaldir, havada oksitlenmez. Direnç, elektrot, kontak, paratöner uçları yapımında kullanılır.

*Kalay: Beyaz, sarımtrak renkli yumuşak ve işlenebilirliği kolay olan bir gereçtir. Buşonlu sigortaların ergiyen tellerinde, akümülatör plakalarında, bir kısım iletken tellerinin kaplanmasında, kondansatör levhalarının yapımında, lehim yapımında kullanılır.

Elektrik Devreleri ve Malzemeleri

Page 44: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*İLETKENLER (Elektrik)

*Krom: Gümüş beyazı renginde sert bir metaldir.

Oksitlenmediği ve mıknatıstan etkilenmediği için

direnç yapımında, maden kaplamacılığında

kullanılır.

*Tungsten: Korozyona dayanıklı sert bir metaldir.

Yüksek ergime derecesi (3410 ºC) nedeniyle lamba

flamanı, direnç teli yapımında kullanılır.

*Pirinç: Bakır-çinko karışımıdır. Oksitlenmediği için

ölçü aletleri, anahtar, şalter, sürgülü reosta gibi

aletlerin kontaklarının yapımında, tesisat

malzemelerinde kullanılır.

Elektrik Devreleri ve Malzemeleri

Page 45: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*İLETKENLER (Elektrik)

*Civa: Beyaz parlak renkli, 18-22 ºC’de buharlaşma

özelliğinde sıvı halde bir metaldir. Elektriği, ısıyı

iletme özelliği vardır. Elektrik cihazlarında cam

tüp içerisinde kontak malzemesi olarak kullanılır.

Buharı zehirlidir.

Elektrik Devreleri ve Malzemeleri

Page 46: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*İLETKENLER (Elektrik)

*İLETKEN SINIFLARI

*İletkenler çıplak ve yalıtılmış olmak üzere çeşitlere ayrılır.

*1-ÇIPLAK İLETKENLER

*Elektriki olarak yalıtılmamış iletkenlerdir, tek telli ve çok telli çıplak iletkenler olmak üzere çeşitlere ayrılır.

* Tek Telli Çıplak İletkenler: Bütün iletken tek bir telden meydana gelir. Genelde 16 mm²den büyük kesitte yapılmamaktadır, topraklama ve havaî hat tesislerinde kullanılır.

*Çok Telli Çıplak İletkenler: İletken kesiti büyüdükçe işlemek zorlaştığından, birden çok küçük kesitli iletken bir araya getirilip birbiri üzerine burularak (sarılarak), 35 mm²den 150 mm²ye kadar büyük kesitte çok telli, çıplak iletkenler yapılmaktadır.

Elektrik Devreleri ve Malzemeleri

Page 47: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*İLETKENLER (Elektrik)

Elektrik Devreleri ve Malzemeleri

Page 48: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*İLETKENLER (Elektrik)

*TEL SAYISINA GÖRE YALITILMIŞ İLETKENLER

*1-Tek Telli Yalıtılmış İletkenler: İletken kısmın

tamamı tek telden yapılan iletkenlerdir. 16 mm²

kesite kadar yapılır.

*2- Çok Telli Yalıtılmış İletkenler: Çok telli çıplak

iletkenin üzeri bir izole ile kaplanarak yapılır.

Elektrik Devreleri ve Malzemeleri

Page 49: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*İLETKENLER (Elektrik)

*DAMAR SAYISINA GÖRE YALITILMIŞ İLETKENLER

*1-Tek Damarlı Yalıtılmış İletkenler: Bir veya daha

çok çıplak telin üzerinin yalıtkan ile

kaplanmasından meydana gelir. Tek damarlı tek

telli ve tek damarlı çok telli çeşitleri vardır.

*2-Çok Damarlı Yalıtılmış İletkenler: Birden fazla,

tek telli veya çok telli damar ayrı ayrı yalıtıldıktan

sonra, tek bir yalıtıcı kılıf altında toplanarak

yapılırlar. Çok damarlı tek telli ve çok damarlı çok

telli çeşitleri vardır.

Elektrik Devreleri ve Malzemeleri

Page 50: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*İLETKENLER (Elektrik)

*DAMAR SAYISINA GÖRE YALITILMIŞ İLETKENLER

*1-Tek Damarlı Yalıtılmış İletkenler:

*2-Çok Damarlı Yalıtılmış İletkenler:

Elektrik Devreleri ve Malzemeleri

Page 51: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*İLETKENLER (Elektrik)

Elektrik Devreleri ve Malzemeleri

YALITILMAMIŞ

TEK TELLİ

ÇOK TELLİ

YALITILMIŞ

TEK DAMARLI

TEK TELLİ

ÇOK TELLİ

ÇOK DAMARLI

TEK TELLİ

ÇOK TELLİ

Page 52: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*İLETKENLER (Elektrik)

*İletkenleri birbirine bağlamak için çeşitli

yöntemler kullanılır.

*Düz Ek

Elektrik Devreleri ve Malzemeleri

Page 53: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*İLETKENLER (Elektrik)

*İletkenleri birbirine bağlamak için çeşitli

yöntemler kullanılır.

*T- Ek

Elektrik Devreleri ve Malzemeleri

Page 54: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*İLETKENLER (Elektrik)

*İletkenleri birbirine bağlamak için çeşitli

yöntemler kullanılır.

*Klemens ek

Elektrik Devreleri ve Malzemeleri

Page 55: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*İLETKENLER

*Koaksiyel kablo:

*Görüntü ve veri aktarımında kullanılır. Anten

kablosu olarak da adlandırılır.

Elektrik Devreleri ve Malzemeleri

Page 56: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*İLETKENLER

*Fiber Optik Kablo:

*Görüntü ve veri aktarımında kullanılır. Günümüzde daha çok veri aktarımı için kullanılmaktadır.

*Fiber optik, insanın saç teli kalınlığında ve çok hassas üretilmiş saf bir cam ip üzerinden ışığın iletilmesi prensibiyle çalışan bir sistemdir.

*Bu şekilde üretilmiş kabloların tercih edilmesinin en büyük sebebi, çevresel şartların ağır olduğu; nemli, rutubetli, elektriksel alan parazitlerinin yoğun olduğu yerlerden etkilenmemesi ve her zaman stabil bir bağlantı sunmasıdır.

*Fiber optik kablolar, iletimi ışık hızıyla yani saniyede 300 bin km’lik hızla gerçekleştirirler. Bu yönleri sebebiyle uzak mesafelere veri aktarımı için tasarlanmışlardır.

Elektrik Devreleri ve Malzemeleri

Page 57: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*İLETKENLER

*Fiber Optik Kablo Kısımları;

*Merkez: Işığın hareket ettiği ince cam tabaka

*Cam Örtü: Merkezin dışını saran optik

malzemeden üretilmiş, merkezden yasıyan ışığı

tekrar merkeze geri gönderen kısım

*Kılıf: Kabloyu darbelere ve neme karşı koruyan dış

katman

Elektrik Devreleri ve Malzemeleri

Page 58: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*İLETKENLER

*Kaplamasız Dolanmış Çift (Unshielded Twisted

Pair-UTP) Kablolar;

*8 adet tek telli bakır kablonun 2 şerli olarak

birbiri üzerine bükülüp bir kılıf içerisine

yerleştirilmesinden meydana gelen veri iletim

kablosu çeşididir.

Elektrik Devreleri ve Malzemeleri

Page 59: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*İLETKENLER

*9 kategoriye ayrılmış çeşitleri vardır.

*Cat 5: Yerel ağlarda en çok kullanılan kablodur. 100 Mhz frekansında çalışır ve 100 mbps'e kadar bant genişliği sağlar. 8 tellidir. RJ-45 jackı ile sonlandırılır. Ethernet protokolünde en çok kullanılan kablodur.

*Cat 5e: Cat-6'nın alt türüdür 1000 Mbps'e kadar bant genişliğine imkan verir.

*Cat 6: 250 MHzlik bir frekans geçişine elverişlidir. 10GBASE-T Ethernet standardını sağlayan kablodur. 1 gbps bant genişliği sağlar ve Cat-5'e oranla daha sağlamdır.

*Cat 6a: 500 MHz lik bir veri geçişine elverişlidir.

*Cat 7: Aslında STP kablonun gelişmiş bir türüdür kablo kesiti kalın olduğundan, montaj zorluğundan ve maliyetinden dolayı çok tercih edilmemektedir.

Elektrik Devreleri ve Malzemeleri

Page 60: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*İLETKENLER

*UTP Ağ Kablosu Yapımı:

*Kablo yaparken, yani bir kablonun iki ucuna jak

takarken, kabloyu nerede kullanacağınıza bağlı

olarak iki tipten bahsedilebilir. Düz kablo,

Cross(çapraz) kablo.

Elektrik Devreleri ve Malzemeleri

Page 61: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*İLETKENLER

*UTP Ağ Kablosu Yapımı:

Elektrik Devreleri ve Malzemeleri

Page 62: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*İLETKENLER

*UTP Düz Ağ Kablosu Renk Sıralaması:

*1 Turuncu Beyaz

*2 Turuncu

*3 Yeşil Beyaz

*4 Mavi

*5 Mavi Beyaz

*6 Yeşil

*7 Kahverengi Beyaz

*8 Kahverengi

Elektrik Devreleri ve Malzemeleri

Page 63: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*İLETKENLER

*UTP Çapraz Ağ Kablosu Renk Sıralaması:

*Turuncu –Beyaz (TB) / Yeşil-Beyaz (YB)

*Turuncu (T) / Yeşil (Y)

*Yeşil – Beyaz (YB) / Turuncu – Beyaz (TB)

*Mavi (M) / Mavi (M)

*Mavi – Beyaz (MB) / Mavi – Beyaz (MB)

*Yeşil (Y) / Turuncu (T)

*Kahverengi – Beyaz (KB) / Kahverengi – Beyaz (KB)

*Kahverengi (K) / Kahverengi (K)

Elektrik Devreleri ve Malzemeleri

Page 64: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*İLETKENLER

Elektrik Devreleri ve Malzemeleri

Page 65: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

8- OHM VE KİRŞOF

(KIRCHOFF) KANUNLARI

Page 66: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*OHM KANUNU

*Bir devreden geçen akım (I), uygulanan gerilimin

(V yada E) büyüklüğü ile doğru orantılı, direnç (R)

büyüklüğü ile ters orantılıdır.

*Gerilim kaynağının gücü (E) artırılırsa akım(I)

artar. Azaltılırsa akım(I) azalır.

*Direnç değeri (R) artırılırsa, akım azalır(I). (R)

azaltılırsa (I) artar.

*

OHM KANUNU VE DOĞRU AKIM

Page 67: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*OHM KANUNU

OHM KANUNU VE DOĞRU AKIM

Page 68: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*OHM KANUNU

OHM KANUNU VE DOĞRU AKIM

Page 69: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*OHM KANUNU

*Örnek: 1,5 V’luk pilin uçları arasına direnci 3 ohm olan bir ampul bağlanmıştır. Ampul üzerinden geçen akımı hesaplayınız.

*I=V/R

*I=1,5 V / 3Ω

*I=0,5A

OHM KANUNU VE DOĞRU AKIM

Page 70: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*OHM KANUNU

OHM KANUNU VE DOĞRU AKIM

Page 71: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*OHM KANUNU

*ÖRNEK: Bir elektrik devresinde kaynak gerilimi

12V, direnç 6KΩ ise devreden geçem akımı

bulunuz.

*I=2mA

*ÖRNEK: Bir elektrik devresinden geçen akım

10mA, kaynak gerilimi 5V ise devredeki direnç

değerini bulunuz.

*ÖRNEK: Bir elektrik devresinde 24V’luk

kaynaktan, 200μA akım çekiliyorsa devredeki

direnç değerini bulunuz.

OHM KANUNU VE DOĞRU AKIM

Page 72: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*OHM KANUNU

*ÖRNEK: Aşağıdaki elektrik devresinde 1MΩ

değerindeki direnç, 150mA akım çekiyorsa kaynak

E gerilim değerini bulunuz.

OHM KANUNU VE DOĞRU AKIM

Page 73: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*SERİ BAĞLANTILI DİRENÇLER

*Elektronik devrelerde kullanılan dirençler, seri paralel ya da karışık bağlanarak çeşitli değerlerde dirençler elde edilebilir.

*İçlerinden aynı akım geçecek şekilde dirençler birbiri ardına eklenirse bu devreye seri devre denir.

*İstenen değerde direnç yoksa seri bağlantı yapılır. Örneğin iki adet 300Ω’luk direnç seri bağlanarak 600Ω’luk direnç elde edilir.

OHM KANUNU VE DOĞRU AKIM

Page 74: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*SERİ BAĞLANTILI DİRENÇLER

*Tüm dirençlerin yerine geçecek tek dirence

eşdeğer direnç veya toplam direnç denir.

*RT veya Reş şeklinde gösterilir.

*Seri devrede toplam direnç artar.

*Birbiri ardınca bağlanan dirençlerden her birinin

değeri aritmetik olarak toplanır ve toplam direnç

bulunur.

*RT=R1+R2+R3+….+Rn

OHM KANUNU VE DOĞRU AKIM

Page 75: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*SERİ BAĞLANTILI DİRENÇLER

RT=R1+R2+R3+….+Rn

OHM KANUNU VE DOĞRU AKIM

Page 76: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*SERİ BAĞLANTILI DİRENÇLER

ÖRNEK: Aşağıdaki devrede A ve B noktaları

arasındaki eşdeğer direnci bulunuz.

OHM KANUNU VE DOĞRU AKIM

Page 77: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*SERİ BAĞLANTILI DİRENÇLER

ÖRNEK: Aşağıdaki devrede eşdeğer direnci

bulunuz.

OHM KANUNU VE DOĞRU AKIM

Page 78: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*SERİ BAĞLANTILI DİRENÇLER

ÖRNEK: Aşağıdaki devrede eşdeğer direnci, I

akımını ve V1 V2 voltajlarını bulunuz.

OHM KANUNU VE DOĞRU AKIM

Page 79: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*SERİ BAĞLANTILI DİRENÇLER

OHM KANUNU VE DOĞRU AKIM

Page 80: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*SERİ BAĞLANTILI DİRENÇLER

ÖRNEK: Aşağıdaki devrede her bir direnç üstündeki

voltajı bulunuz.

OHM KANUNU VE DOĞRU AKIM

Page 81: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*SERİ BAĞLANTILI DİRENÇLER

*Kirşof’un Gerilimler Kanunu

*Kirşof, Gerilimler Kanunu ile; “devreye uygulanan

gerilim, dirençler üzerinde düşen gerilimlerin

toplamına eşittir” der.

OHM KANUNU VE DOĞRU AKIM

Page 82: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*SERİ BAĞLANTILI DİRENÇLER

*Kirşof’un Gerilimler Kanunu

*Kirşofun Gerilimler Kanuna göre, seri devrede

devreye verilen gerilim, herbir direnç üzerine

düşen gerilim, direnç değerleri ile doğru orantılı

olarak paylaşılır.

*Büyük direnç üzerinde büyük gerilim, küçük

direnç üzerine küçük gerilim düşümü meydana

gelir.

OHM KANUNU VE DOĞRU AKIM

Page 83: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*PARALEL BAĞLANTILI DİRENÇLER

*Dirençlerin karşılıklı uçlarının bağlanması ile

oluşan devreye paralel bağlantı denir.

*Paralel bağlantıda toplam direnç azalır.

OHM KANUNU VE DOĞRU AKIM

Page 84: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*PARALEL BAĞLANTILI DİRENÇLER

*Dirençler üzerindeki gerilimler eşit, üzerinden

geçen akımlar farklıdır.

*Aşağıdaki devrede gerilimler V=V1=V2

*Akımlar ise I=I1+I2 şeklindedir.

*Gerilim kaynağının çıkışındaki ilk akıma ana akım

denir. Tüm akımlar

bu akımdan ayrılır

OHM KANUNU VE DOĞRU AKIM

Page 85: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*PARALEL BAĞLANTILI DİRENÇLER

*ÖRNEK: A-B noktaları arasındaki eşdeğer direnci

bulunuz

*CEVAP: Reş=R1.R2/R1+R2

* =3.6/3+6

* =18/9

* =2Ω

OHM KANUNU VE DOĞRU AKIM

Page 86: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*PARALEL BAĞLANTILI DİRENÇLER

*ÖRNEK: Aşağıdaki devrede I, I1 ve I2 akımlarının

değerlerini bulunuz.

OHM KANUNU VE DOĞRU AKIM

Page 87: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

9- ANALOG DEVRE

ELEMANLARI

Page 88: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*ANALOG VE DİJİTAL KAVRAMLARI

*Herhangi bir fiziksel olayı ifade eden büyüklüklere

işaret denmektedir.

*Zaman içerisinde kesintisiz olarak devam eden

işaretlere Analog işaret denir.

*İnsanın karışmadığı tüm işaretler analogdur

*Bilgisayar sistemlerinin gelişmesine kadar olan

süreçte bir işaret elektriğe çevrilse dahi süreklilik

göstermekteydi. Dolayısıyla analogdu.

ANALOG DEVRE ELEMANLARI

Page 89: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*ANALOG VE DİJİTAL KAVRAMLARI

ANALOG DEVRE ELEMANLARI

Page 90: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*ANALOG VE DİJİTAL KAVRAMLARI

ANALOG DEVRE ELEMANLARI

Page 91: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*ANALOG VE DİJİTAL KAVRAMLARI

ANALOG DEVRE ELEMANLARI

Page 92: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*ANALOG VE DİJİTAL KAVRAMLARI

ANALOG DEVRE ELEMANLARI

Page 93: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*ANALOG VE DİJİTAL KAVRAMLARI

*Analog ve Dijital sinyaller birbirinden farklı

olduğu için, onları işleyen devre elemanları da

farklıdır.

*Fakat analog sistemlerde kullanılan devre

elemanları sayısal sistemlerde kullanılmaz diye bir

şart yoktur.

*Örneğin direnç analog ve dijital tüm sistemlerde

kullanılır.

ANALOG DEVRE ELEMANLARI

Page 94: 7- ELEKTRİK DEVRELERİ VE MALZEMELERİ · *Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı bir sistemde, akımın izlediği yoldur. Elektrik

*DİRENÇLER

*Analog ve Dijital sinyaller birbirinden farklı

olduğu için, onları işleyen devre elemanları da

farklıdır.

*Fakat analog sistemlerde kullanılan devre

elemanları sayısal sistemlerde kullanılmaz diye bir

şart yoktur.

*Örneğin direnç analog ve dijital tüm sistemlerde

kullanılır.

ANALOG DEVRE ELEMANLARI