6331 sayılı İş sağlığı ve güvenliği kanunu saha uygulamaları · •İş güvenliği...

6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu

Saha Uygulamaları

Cemil Selçuk SAĞIROĞLU

İş Müfettişi Yrd.

Sunum Planı

• 6331 sayılı İSG Kanunu’nda öne çıkan yükümlülükler ve cezai müeyyideler nedir ?

• İSG teftişlerine genel bakış

• Teftiş örneği üzerinde:

– Teftiş Yaklaşımı

– İSG noksanlıkları

– Ceza uygulamaları

• Asıl İşveren-alt işveren sorumlulukları

Tanımlar

İşveren: Çalışan istihdam eden gerçek veya tüzel kişi yahut tüzel kişiliği olmayan kurum ve

kuruluşları

İş kazası: İşyerinde veya işin yürütümü nedeniyle meydana gelen, ölüme sebebiyet veren veya

vücut bütünlüğünü ruhen ya da bedenen engelli hâle getiren olay

Kapsam ve İstisnalar

Bu Kanun; kamu ve özel sektöre ait bütün işyerlerine uygulanır.

İstisnalar:

a) TSK, Emniyet ve MİT

b) Afet ve Acil Durum müdahale faaliyetleri

c) Ev hizmetleri

ç) Çalışan istihdam etmeksizin serbest çalışanlar

d) Ceza evlerindeki meslek edindirme faaliyetleri

6331 sayılı Kanun Madde: 2

İSG Hizmetleri

İşveren; Çalışanları arasından iş güvenliği uzmanı, işyeri hekimi ve diğer sağlık personeli görevlendirir.

Çalışanları arasında belirlenen niteliklere sahip personel bulunmaması hâlinde, bu hizmetin tamamını veya bir kısmını ortak sağlık ve güvenlik birimlerinden hizmet alarak yerine getirebilir.


Ceza Uygulaması Örneği Noksanlık : İşyerinde iş güvenliği uzmanı

veya işyeri hekimi görevlendirilmemiştir.

Az Tehlikeli : -

Tehlikeli : 8.138 TL

Çok Tehlikeli : 9.766 TL

Az Tehlikeli :-



Az Tehlikeli : 9.766 TL



1-9

Çal

ışan

1

0-4

9

50

ve

üze

ri


Risk Değerlendirmesi ve Ortam Ölçümü

İşveren, iş sağlığı ve güvenliği yönünden risk değerlendirmesi yapmak veya yaptırmakla yükümlüdür.

İşveren, çalışma ortamında çalışanların maruz kaldığı risklerin belirlenmesine yönelik gerekli kontrol ve ölçümlerin yapılmasını sağlar.


İş Kazası ve Meslek Hastalıklarının Kayıt ve Bildirimi

İşveren; bütün iş kazalarının ve meslek hastalıklarının kaydını tutar, gerekli incelemeleri yaparak bunlar ile ilgili raporları düzenler.

İşveren meydana gelen iş kazalarını ve meslek hastalıklarını üç iş günü içinde SGK’ya bildirir.


Sağlık Gözetimi

İşveren; çalışanların işyerinde maruz kalacakları sağlık ve güvenlik risklerini dikkate alarak sağlık gözetimine tabi tutulmalarını sağlar.

Tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan işlerde çalışacaklar, yapacakları işe uygun olduklarını belirten sağlık raporu olmadan işe başlatılamaz.


Çalışanların İSG Eğitimi

İşveren; çalışanların İSG eğitimi almasını sağlar.

Eğitimlerde geçen süre çalışma süresinden sayılır.

Tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan işlerde, yapacağı işle ilgili mesleki eğitim aldığını belgeleyemeyenler çalıştırılamaz.


Çalışan Temsilcisi

İşveren; çalışanlar arasında yapılacak seçim veya seçimle belirlenemediği durumda atama yoluyla, aşağıda belirtilen sayılarda çalışan temsilcisini görevlendirir:

a) 2 – 50 çalışan, 1 temsilci

b) 51 – 100 çalışan, 2 temsilci

c) 101 – 500 çalışan, 3 temsilci

ç) 501 – 1000 çalışan, 4 temsilci

d) 1001 – 2000 çalışan, 5 temsilci

e) 2001 ve üzeri çalışan, 6 temsilci


İSG Kurulu

Elli ve daha fazla çalışanın bulunduğu işyerlerinde işveren, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili çalışmalarda bulunmak üzere kurul oluşturur.

İşveren, iş sağlığı ve güvenliği mevzuatına uygun kurul kararlarını uygular.


İşin Durdurulması

İşyerindeki bina ve eklentilerde, çalışma yöntem ve şekillerinde veya iş ekipmanlarında çalışanlar için hayati tehlike oluşturan bir husus tespit edildiğinde; bu tehlike giderilinceye kadar, işyerinin bir bölümünde veya tamamında iş durdurulur.


6331 – Madde 25/8

(Ek: 4/4/2015-6645/2 md.) İşyerinde durdurulan işlerde izinsiz çalışma yaptıran işveren veya işveren vekillerine üç yıldan beş yıla kadar hapis cezası verilir.

İşin Durdurulması

Yönetmelikler

Aşağıdaki konular ile bunlara ilişkin usul ve esaslar Bakanlıkça çıkarılacak yönetmeliklerle düzenlenir:

— İşyeri bina ve eklentileri ve iş ekipmanları

— Çalışma ortam ve şartları

— Gece çalışmaları ve postalar hâlinde çalışmalar

— Gebe ve emziren kadınların çalışma şartları

— Emzirme odaları ve çocuk bakım yurtlarının kurulması

Vb… 6331 sayılı Kanun Madde: 30

Yönetmelikler • Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik

Önlemleri Hakkında Yönetmelik

• Kişisel Koruyucu Donanımların İşyerlerinde Kullanılması Hakkında Yönetmelik

• Maden İşyerlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği

• Tehlikeli ve Çok Tehlikeli Sınıfta Yer Alan İşlerde Çalıştırılacakların Mesleki Eğitimlerine Dair Yönetmelik

• Çalışanların Patlayıcı Ortamların Tehlikelerinden Korunması Hakkında Yönetmelik

Yönetmelikler • Çalışanların İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimlerinin Usul ve

Esasları Hakkında Yönetmelik

• İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartlar Yönetmeliği

• İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirmesi Yönetmeliği

• İşyeri Bina ve Eklentilerinde Alınacak Sağlık ve Güvenlik Önlemlerine İlişkin Yönetmelik

• İşyerlerinde İşin Durdurulmasına Dair Yönetmelik

ÖRNEKLER

• İş Güvenliği Uzmanı, İşyeri Hekimi, DSP bilgileri

• Ortam Ölçümleri

• Kişisel Maruziyet Ölçümleri (Gürültü, toz, titreşim vb)

• İş Ekipmanlarının Periyodik Kontrolleri (Basınçlı kaplar, kaldırma araçları, elektrik topraklama tesisatı vb.)

• Mesleki Eğitim Belgeleri (kaynak, madencilik vb)

• İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitim Belgeleri

• Sağlık Raporları (Laboratuvar tetkikleri vb.)

ÖRNEKLER

• Risk Değerlendirmesi

• Acil Durum Eylem Planı, Ekipler

• Çalışan Temsilcisi

• İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulu Toplantı Tutanakları

• Onaylı Tespit ve Öneri Defteri

• Yıllık Çalışma ve Değerlendirme Raporları

• Çalışma Talimatları

• Genel Tertip Düzen, Hijyen

ÖRNEKLER

• İlkyardımcılar

• Patlamadan Korunma Dokümanı

• Emzirme Odası/Kreş, Yurt

• Kişisel Koruyucu Donanım

• Özel Eğitimler (Çalışan Temsilcisi, acil durum ekipleri, kimyasal maddelerle çalışanlar vb.)

• Tatbikatlar

ÖRNEKLER

• Acil Durum Yönlendirmeleri

• Uyarı Levhaları

• Basınçlı Kap Konumları

• Elektrik Tesisatı (Topraklama, artık akım anahtarı vb.)

• Yangın Tesisatı

• Yangın Söndürme Cihazları Önüne Malzeme İstifi

ÖRNEKLER

• Acil Çıkış Kapıları Önüne Malzeme İstifi

• MSDS Tedbirleri

• İş Ekipmanı Koruyucuları (switch, döner aksam vb.)

• Kimyasal Depo Alanları

• Düşmeye Müsait Alanlar

• Soyunma Odaları

• Duşlar

ÖRNEKLER

• Havalandırma Tesisatı

• Devrilme-yuvarlanma riski

• Güvenli geçiş yolları

• Zemin

• Etiketleme

• Ergonomi

ÖRNEKLER (Maden)

• Sağlık ve Güvenlik Dokümanı

• Kademe Kayması Ölçümü

• Elektrik Şebeke Planı

• Kavlak Kontrol Defteri

• Sayalama Kontrol Formu (Mermer)

• Paratoner Kapsama Haritası

• Kurtarma İstasyonu

Teftiş Örneği

Teftiş Örnekleri - (1)

Sağıroğlu San. Tic. Ltd. Şti. – (Vana İmalatı)

• Faaliyet konusu: Metal Dökümü

• Tehlikeli sınıfta 270 çalışan istihdam edilmekte

• 3 vardiya olarak çalışılmakta

• Metal sanayii işkolunda yürütülen yıllık programlı teftiş faaliyeti kapsamında işyerinin İSG-Programlı Teftişi yapılacaktır


İlk aşamada tespit edilen mevzuata aykırılıklar

1. İşyeri ortamına ilişkin “XXX Ölçüm Lab. Tic. Ltd. Şti”. tarafından düzenlenen 15.03.2016 tarihli aydınlatma ölçüm raporunda metal dökümü bölümü dışındaki alanların aydınlatma değerleri ölçüm sonuçları raporda yer almamaktadır.

2. İşyerinde bulunan 4 adet vincin periyodik kontrol raporları yoktur.

3. İşyerinde iş güvenliği uzmanı, işyeri hekimi ve diğer sağlık personeli istihdam edilmemektedir.

İlk aşamada tespit edilen mevzuata aykırılıklar

4. İsimleri ekli listede bulunan 78 çalışanın mesleki eğitim belgeleri yoktur.

5. İşyerindeki tali elektrik panolarında kaçak akım koruma rölesi yoktur.

6. Duşlarda akar sıcak su yoktur.


İkinci aşamada devam eden mevzuata aykırılıklar

1. İsimleri ekli listede bulunan 10 çalışanın mesleki eğitim belgeleri yoktur.

2. İşyerinde bulunan 4 adet vincin periyodik kontrol raporları yoktur.

3. Duşlarda akar sıcak su yoktur.

Teftiş Örnekleri - (1) İkinci aşamada devam eden mevzuata aykırılıklar için

ceza uygulaması örneği 1. İsimleri ekli listede bulunan 10 çalışanın mesleki eğitim belgeleri

yoktur. 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu Madde: 17/3

hükümlerine aykırılık için 527 x 10 = 5.270 TL

2. İşyerinde bulunan 4 adet vincin periyodik kontrol raporları yoktur. İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları

Yönetmeliği hükümlerine aykırılık için 2.602 TL

3. Duşlarda akar sıcak su yoktur. İşyeri Bina ve Eklentilerinde Alınacak Sağlık ve Güvenlik

Önlemlerine İlişkin Yönetmelik hükümlerine aykırılık için 2.602 TL

Teftiş Örnekleri - (1) İkinci aşamada devam eden mevzuata aykırılıklar için

ceza uygulaması örneği

Sağıroğlu San. Tic. Ltd. Şti.

Toplam İPC Tutarı = 5.270+ 2.602 + 2.602

Toplam İPC Tutarı = 10.474 TL

2. Bölüm

Asıl İşveren-Alt İşveren Sorumlulukları

Asıl İşveren- Alt İşveren • Bir işverenden, işyerinde yürüttüğü mal veya hizmet

üretimine ilişkin yardımcı işlerinde veya asıl işin bir bölümünde işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren işlerde iş alan ve bu iş için görevlendirdiği işçilerini sadece bu işyerinde aldığı işte çalıştıran diğer işveren ile iş aldığı işveren arasında kurulan ilişkiye asıl işveren-alt işveren ilişkisi denir. Bu ilişkide asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak bu Kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan yükümlülüklerinden alt işveren ile birlikte sorumludur.

İSG Kurulu • Altı aydan fazla süren asıl işveren-alt işveren ilişkisinin

bulunduğu hallerde;

• a) Asıl işveren ve alt işveren tarafından ayrı ayrı kurul oluşturulmuş ise, faaliyetlerin yürütülmesi ve kararların uygulanması konusunda iş birliği ve koordinasyon asıl işverence sağlanır.

• b) Asıl işveren tarafından kurul oluşturulmuş ise, kurul oluşturması gerekmeyen alt işveren, koordinasyonu sağlamak üzere vekâleten yetkili bir temsilci atar.

• c) İşyerinde kurul oluşturması gerekmeyen asıl işveren, alt işverenin oluşturduğu kurula iş birliği ve koordinasyonu sağlamak üzere vekâleten yetkili bir temsilci atar.

İSG Kurulu • ç) Kurul oluşturması gerekmeyen asıl işveren ve alt

işverenin toplam çalışan sayısı elliden fazla ise, koordinasyonu asıl işverence yapılmak kaydıyla, asıl işveren ve alt işveren tarafından birlikte bir kurul oluşturulur.

İSG Kurulu • Aynı çalışma alanında birden fazla işverenin bulunması

ve bu işverenlerce birden fazla kurulun oluşturulması hâlinde işverenler, birbirlerinin çalışmalarını etkileyebilecek kurul kararları hakkında diğer işverenleri bilgilendirir.

Eğitim

• 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanununun 2 nci maddesinin yedinci fıkrasında belirtilen asıl işveren-alt işveren ilişkisi kurulan işyerlerinde, alt işverenin çalışanlarının eğitimlerinden, asıl işveren alt işverenle birlikte sorumludur.

Acil Durumlar

• Bir işyerinde bir veya daha fazla alt işveren bulunması halinde acil durum planlarının hazırlanması konusunda işyerinin bütünü için asıl işveren, kendi çalışma alanı ve yaptıkları işler ile sınırlı olmak üzere alt işverenler sorumludur.

Patlayıcı Ortamlar

• Asıl işveren alt işveren ilişkisinin bulunduğu işyerlerinde işverenlerin Kanunda ve diğer kanunlarda belirtilen sorumlulukları saklı kalmak kaydı ile asıl işveren, çalışanların sağlık ve güvenliklerine ilişkin tedbirlerin uygulanmasını koordine eder ve 10 uncu maddede belirtilen Patlamadan Korunma Dokümanında bu koordinasyonun amacı ve uygulanması için gerekli usul ve tedbirleri belirtir.

Risk Değerlendirmesi

Bir işyerinde bir veya daha fazla alt işveren bulunması halinde:

a) Her alt işveren yürüttükleri işlerle ilgili olarak, bu Yönetmelik hükümleri uyarınca gerekli risk değerlendirmesi çalışmalarını yapar veya yaptırır.

b) Alt işverenlerin risk değerlendirmesi çalışmaları konusunda asıl işverenin sorumluluk alanları ile ilgili ihtiyaç duydukları bilgi ve belgeler asıl işverence sağlanır.

Asıl işveren, alt işverenlerce yürütülen risk değerlendirmesi çalışmalarını denetler ve bu konudaki çalışmaları koordine eder.

Alt işverenler hazırladıkları risk değerlendirmesinin bir nüshasını asıl işverene verir. Asıl işveren; bu risk değerlendirmesi çalışmalarını kendi çalışmasıyla bütünleştirerek, risk kontrol tedbirlerinin uygulanıp uygulanmadığını izler, denetler ve uygunsuzlukların giderilmesini sağlar.

İnşaat

• İşverenlerin yükümlülükleri

… Alt işverenler ve kendi nam ve hesabına çalışanlar arasında işbirliğini… sağlar

• Yapı alanında uygun sağlık ve güvenlik şartlarının devamının sağlanması için, işveren ve alt işverenler;

• a) Özellikle birinci fıkranın uygulanmasında Ek-4’te belirtilen asgari şartları dikkate alarak uygun tedbirleri alırlar.

• b) Sağlık ve güvenlikle ilgili konularda sağlık ve güvenlik koordinatörlerinin uyarı, tespit ve talimatlarını dikkate alırlar.

• İşveren ve alt işverenler;

• a) Kanunun 19 uncu maddesine,

• b) 25/4/2013 tarihli ve 28628 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliğinin 6 ncı maddesi ile aynı Yönetmeliğin eklerinde belirtilen ilgili hükümlere,

• c) Kişisel Koruyucu Donanımların İşyerlerinde Kullanılması Hakkında Yönetmeliğin 5 inci maddesi, 6 ncımaddesinin birinci fıkrasının (a), (b), (c), (ç) ve (ğ) bentleri ile 7 nci maddesine,

• uygun olarak hareket etmek zorundadır.

6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu

Saha Uygulamaları

Cemil Selçuk SAĞIROĞLU

İş Müfettişi Yrd.

Soru – Cevap Bölümü

TEŞEKKÜRLER

6331 sayılı İş sağlığı ve güvenliği kanunu saha uygulamaları · •İş güvenliği...

Documents