Vài lưu ý khi nắn bó bột gãy

đầu dưới xương quay trẻ em

Bs Huỳnh Mạnh NhiBệnh viện CTCH TPHCM

Email: huynhmanhnhi@gmail.comSdt: 0908358926

Hội thảo thường niên CLB ĐTBT CXK 2015

Các lưu ý

1. Gãy sụn tiếp hợp ảnh hưởng tăng trưởng

2. Vô cảm: tê hay mê?

3. Treo rọ hay kéo nắn trực tiếp?

4. Bó bột cánh-bàn tay hay cẳng-bàn tay?

5. Kapandji: giải pháp cho gãy chéo nghịch

6. Làm gì sau tháo bột?

7. Tự điều chỉnh một số di lệch còn lại

2

1. Gãy sụn tiếp hợp có thể ảnh hưởng tăng trưởng

Gãy sụn tiếp hợp

3

Gãy hành xương lan sụn tiếp hợp

Gãy sụn tiếp hợp ảnh hưởng tăng trưởng

Gãy di lệch nhẹ?

4

Hai năm sau,

ngắn xương quay

do cầu xương

5

Đường Harris-Park xuất hiện và di chuyển dần lên trên sụn tiếp hợp

Tìm hình ảnh gì khi theo dõi tái khám chấn thương?

2. Vô cảm: tê hay mê?

• Trẻ thường sợ hãi, dù nhỏ hay lớn

• Cha mẹ: xót con >?< tiền + thời gian

• Di lệch:

– Gập góc đơn giản : có thể tê

– Chồng ngắn nhiều : nên mê

– Gãy chéo và di lệch nghịch : mê

6

3. Treo rọ hay kéo trực tiếp?

• Thích hợp gãy STH• Nắn nhẹ nhàng• Tê ổ gãy

7

• Thích hợp gãy hành xương• Nắn mau • Mê

4. Bó cánh hay cẳng-bàn tay?

• Bột không tuột• Kiểm soát được sấp-ngửa• Sau 3 tuần, hạ bột

• Dang ngón 1• Bó ngón 1• Khuỷu không cứng

8

Di lệch thứ phát sẽ giảm nếu• Gòn: mỏng, quấn đều, êm• Bột: cứng chắc, bền, bảo vệ đoạn xa

– ôm ngón cái ở tư thế dang ngón cái – dài đến khớp-bàn đốt các ngón còn lại

9

Nên xẻ bột ngay sau bó• Phòng ngừa tốt hơn là chờ chèn ép

• Nhất là khi:

– sưng nhiều, di lệch nặng

– nắn mạnh bạo

– trẻ còn ngủ bởi thuốc mê:

• không sợ hãi,

• lỡ xẻ chạm da…

10

11

Xẻ bột chữ T dọc bờ quay

Kiểu xẻ truyền thống

Xẻ chữ T bờ quay:

• vượt qua ổ máu tụ là đủ,

• nhánh T ngang giúp hai mép

bột mở đều, hở vừa phải,

• giữ được hai mảnh bột ở mặt

trước và sau ổ gãy

*

Sau bó 1 tuần

• Có thể tăng cường bột nhựa:

– Khi bột mềm

– Nên chờ 1 tuần, khi hết sưng

và chèn ép. Siết lại nơi đã xẻ.

• Khuyến khích trẻ và gia đình

trang trí bột

12

13

5. Gãy chéo/di lệch nghịch: cách nắn?Phương pháp Kapandji

Kết hợp bảo tồn và phẫu thuật

6. Theo dõi sau tháo bột

• Đau, sưng, cứng khớp: trấn an vài tuần sẽ ổn,

cho treo tay

• Nguy cơ té và gãy lại:

– Dặn đi đứng cẩn thận

– Cho nẹp vải cẳng-bàn tay vài tuần

• X quang sau 3-6 tháng: xem đường Park-Harris

14

7. Tự điều chỉnh: đối với 1 số di lệch

• Tìm sự hỗ trợ từ Internet, đồng nghiệp • Quan sát, lưu trữ, báo cáo ca của mình

15

2 tuần sau gãyNgày đầu tiên

166 tuần sau gãy Khoa, 13 tuổi, gãy P

Kết luậnGãy đầu dưới xương quay ở trẻ em

1. Cân nhắc tê hay mê; Kapandji

2. Rối loạn tăng trưởng và gãy lại

3. Tự điều chỉnh các di lệch còn lại

4. Điều trị TỐT

– Trẻ: lành xương

– Cha mẹ: tin tưởng

– Bản thân: vật chất, tinh thần

17

Bài này có sử dụng nhiều hình ảnh của Bs Kaye E. Wilkins và Bs Lynn T. Staheli

Cám ơn quý đồng nghiệp

huynhmanhnhi@gmail.comhmanhnhi2003@yahoo.com

0908358926

Hội thảo thường niên CLB ĐTBT CXK 2015