การจัดทำแบบก่อสร้าง

1

การจดทาแบบกอสราง กองพฒนาอาคารสถานท มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลลานนา

กองพฒนาอาคารสถานท สานกงานอธการบด มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลลานนา

การจดทาแบบกอสราง

นท สมปรณะพนธ ผเรยบเรยง สงวนลขสทธ 2553

2


บทนา แบบกอสราง (Construction Drawing) เปนแบบทจดทาขน โดยผออกแบบ ซงประกอบดวย สถาปนก วศวกร มวตถประสงคเพอใหผเกยวของ เจาของอาคาร ผทาการกอสราง ทราบแนวคด รปแบบอาคาร เปนแนวทางในการกอสราง ใหถกตองตรงตามแบบรปรายการ ความหมายของอาคาร ตามระเบยบสานกนายกรฐมนตร วาดวยการพสด พ.ศ.2535

“อาคาร” หมายความวา สงปลกสรางถาวรทบคคลอาจเขาอยใชสอยได เชน อาคารททาการโรงพยาบาล โรงเรยน สนามกฬา สถานนารอง หรอสงปลกสรางอนทมลกษณะทานองเดยวกน และรวมตลอดถงสงกอสรางอนๆ ซงสรางขนเพอประโยชนใชสอยสาหรบอาคารนนๆ เชน เสาธง รว ทอระบายนา หอถงนา ถนน ประปา และสงอนๆ ซงเปนสวนประกอบของตวอาคาร เชน เครองปรบอากาศ ลฟท เฟอรนเจอร ฯลฯ แบบรปรายการ (Drawing)

แบบรปรายการทใชในการกอสราง แบงเปนประเภทใหญๆ ดงน

1. แบบกอสราง (Construction Drawing)

หมายถง แบบทจดทาเพอใชเปนรปแบบรายการในการกอสรางอาคาร ใหตรงตามแนวคด วตถประสงคของผออกแบบ

2. แบบรปขยายรายละเอยด (Shop Drawing)

หมายถง แบบแสดงรายละเอยดเพมเตมจากแบบกอสราง ขณะทาการกอสราง อาจแสดงวธการตดตง วสด อปกรณ เนองจากแบบกอสราง ซงเปนแบบรปรายการหลก ไมสามารถแสดงรายละเอยดไดชดเจนเพยงพอ ทงนการจดทาแบบ Shop Drawing จะตองไมขดแยงกบแบบกอสรางทเปนคสญญา

3. แบบรปการกอสรางจรง (As-built Drawing)

หมายถง แบบทแสดงรายละเอยดของงาน ทไดทาการกอสรางจรง เชนตาแหนงงานระบบตางๆ ทอนา ไฟฟา ตรงตามทผกอสรางไดดาเนนการ เพอเปนคมอในการบารงรกษาอาคาร หรอเพอการตอเตมอาคารในอนาคต

แบบกอสราง (Construction Drawing) ถอเปนเอกสารสาคญ และเปนสวนหนงทใชประกอบสญญาวาจางอาคารระหวางผวาจาง และผรบจาง เปนงานทสถาปนกและวศวกรเปนผจดทา กอนการประกวดราคาหรอตกลงทาสญญาวาจางออกแบบ โดยมรายละเอยดทเพยงพอ และครอบคลมงานทกระบบทงงาน สถาปตยกรรม วศวกรรมโครงสราง วศวกรรมสขาภบาล วศวกรรมไฟฟา วศวกรรมเครองกล และงานอนๆ ทเกยวของ ใชเปนขอมลสาหรบการประมาณราคา ทงผวาจางและผรบจาง

3


ความสาคญของแบบรปรายการ ปญหาทเกดจากแบบกอสรางไมสมบรณ อาจเปนเหตใหงานกอสรางตองลาชา หรอเกดปญหาในการปฏบตงาน การควบคมงาน และการตรวจการจางได การจดทาแบบรปและรายการงานออกแบบและปรบปรงอาคารตางๆ ของเขตพนท คณะ หรอหนวยงาน จดสงแบบรปและรายการไมครบถวน ชวงเวลากอสรางจรงแลวจะมปญหาตามมา เชน 1) ไมมขอบเขตเนองานทปรบปรง ซงทาใหผรบจางไมสามารถดาเนนการได 2) ไมมรายละเอยดเพยงพอในสวนทจะปรบปรง 3) ไมแสดงผงบรเวณ และตาแหนงทจะปรบปรงใหชดเจน ทาใหเกดปญหาแกผรบจางทจะ

ดาเนนการ 4) ออกแบบรปรายการไมตรงกบพระราชบญญตงบประมาณ เชน

* เดมกาหนดพนทไว “ 5,000 ตารางเมตร ” ออกแบบจรงเปน “ 7,000 ตารางเมตร ” * งบประมาณทไดรบเปน “ ปรบปรง ” แตออกแบบจรงเปนรายการ “ ตอเตม ” * เดมกาหนดความสงอาคาร “ 5 ชน ” แตออกแบบจรงเปน “ 7 ชน ” * เดมขออนมต “ ปรบปรงอาคาร ” แตออกแบบจรงเปน “ ปรบปรงถนน ” * เดมขออนมตกอสราง “ อาคารไมมรายการครภณฑ ” แตออกแบบจรงเปน “ มครภณฑ ” * เดมขออนมตกอสราง “ อาคารพรอมครภณฑ ” แตออกแบบจรง “ ไมมครภณฑ ” จากปญหาดงกลาว ทาใหตองเสยเวลาในการขออนมตเปลยนแปลง ตองเสนอถงรฐมนตรวาการกระทรวงศกษาธการ และสานกงบประมาณ ซงจะถกตาหนจากสานกงบประมาณตลอดเวลา วาทางานไมมแผน ไมยดถอวตถประสงคเดมทเราวางไว และไมมเหตผลอนควรในการขอปรบเปลยนแผน

5) แบบรปรายการทหนวยงานนาเสนอมหาวทยาลยฯ มกจะขาดลายเซน ของสถาปนก ผออกแบบ, วศวกร ผออกแบบ, หวหนาสถานศกษาของหนวยงาน ซงตองสงกลบแกไขบอยครงมาก

6) มการเพมเตมรายการจากแบบรปรายการ ในวนชสถานทกนมากมาย ซงเปนรายการทนอกเหนอจากการกอสรางอาคาร เชน กอสรางถนน ทาเขอน ถมดน หมอแปลงขนาดใหญ การยายตาแหนงอาคารไมตรงกบผงบรเวณ เปนตน การเพมเตมรายการดงกลาว มผลกบราคาคากอสราง บางรายการมผลกระทบถงโครงสรางอาคาร การเพมเตมรายการชสถานทนอกเหนอจากแบบทกาหนดน กไดรบคาตาหนจากสานกงบประมาณมาก และมกจะปฏบตกนหลายหนวยงาน หามเพมเตมรายการเดดขาด เพราะจะทาใหราคากลางผดไป

4


ในการจดทาแบบกอสราง มกมปญหาแบบขดแยงกนระหวางแบบทางสถาปตยกรรม แบบโครงสราง แบบไฟฟา แบบสขาภบาล เนองจากมผรบผดชอบในการออกแบบหลายทาน จงควรมการสรปแบบ และตรวจเชคใหถกตอง กอนการนาแบบไปใชงาน เนองจากหากมขอผดพลาด อาจมผลตอการกาหนดราคากลาง ซงทาใหเกดปญหาในการจดซอ จดจาง และการกอสราง ตลอดจนการควบคมงาน การระบคณสมบต ยหอ ของผลตภณฑ ทจะใช ในงานมขอสงเกตดงน คณะกรรมการกฤษฎกา ไดเคยวนจฉยไววา การระบชอสนคาไวและมการเทยบเทาไดสอเจตนาทไมสจรตและไมเปนไปตามระเบยบสานกนายกรฐมนตรวาดวยการพสด พ.ศ.2535 และแกไขเพมเตมขอ 16 ทมงสนบสนนสนคาไทยและใหใชการระบสนคาทได มอก.เทานน จงหามระบชอ 3 ชอ หรอเทยบเทา ขอหามนกอใหเกดปญหาในการระบอปกรณและสขภณฑคอนขางมาก เพราะถาตางยหอหรอรน จะไมสามารถใชงานรวมกนได เกดปญหาตอผกาหนดราคากลาง และผประกวดราคา ดงนนในการระบยหอสขภณฑ จงควรระบใหมเจตนาไมเจาะจง เชนใหระบยหอทมราคาและมาตรฐานใกลเคยงกน อยางนอย 3 ยหอ และควรระบใหชดเจนวาใหเลอกใชยหอใดกไดแตใหใชยหอเดยวกนตลอด สาหรบวสดกอสรางทใชยหอใดกมผลเทากน เชนพนสาเรจรป พนคอนกรตอดแรง เสาเขม เหลกเสรมคอนกรต คอนกรต ใหระบ มอก. หากวสดใดไมม มอก. ใหระบคณสมบตอน เชนขนาดไมตากวา และการระบตองมสนคาทเปนไปตามทระบไมนอยกวา 3 ยหอ (กองพสดและออกแบบกอสราง, 2548 : 16)

5


ผออกแบบอาคาร

ความหมายของผออกแบบอาคาร คอ ผกาหนดแบบรปรายการ ทเกยวของ เพอใชในการกอสรางอาคาร ทงนผออกแบบอาคาร ตองเปนผมความร ความสามารถ และคณสมบตทเกยวของกบงานนนๆ และตองไดรบการแตงตงจากหวหนาหนวยงานใหปฏบตงานดงกลาว การปฏบตหนาทผออกแบบอาคาร ตองมคณสมบต ตามการประกอบวชาชพสถาปตยกรรมควบคม และวชาชพวศวกรรมควบคม ถงแมการกอสรางอาคาร ของสวนราชการ ซงไมตองขออนญาตปลกสรางอาคารตอทาง

ราชการ เนองจากไดรบการยกเวน ตามมาตรา 7 แหง พรบ.ควบคมอาคาร 2522 แตอาคารดงกลาวยงตองปฏบตตาม กฎกระทรวงซงออกตาม พรบ.ควบคมอาคาร หรอ พรบ.อนๆ ทเกยวของกบการกาหนดแบบรปรายการ เชน พรบ.สงแวดลอม พรบ.สถาปนก ,พรบ.วศวกร พรบ. สงเสรมการอนรกษพลงงาน เปนตน ผออกแบบอาคาร อาจไมใชบคลากรในสงกดได ในกรณทมการขอแบบกอสรางจากหนวยงานทเกยวของมาใชในการกอสราง เชนจากกรมโยธาธการและผงเมอง หรอหนวยงานอนๆ บางกรณหนวยงานอาจจางออกแบบและควบคมงาน จากเอกชนได โดยใชวธการจางตามระเบยบสานกนายกรฐมนตร วาดวยการพสด 2535 ความสาคญของแบบรปรายการ ปญหาทเกดจากแบบกอสรางไมสมบรณ มาตราสวน (Scale)

มาตราสวน หมายถง อตราสวนการยอขนาดอาคารจรง (1:1) ลงในกระดาษ ซงมขอจากดดานขนาดกระดาษ ไมสามารถเขยนแบบเทาของจรงได จงตองทาการยอมาตราสวนลงมาเพอเขยนภาพลงบนกระดาษได เชน การยอระยะ 1 เมตร(100 ซ.ม.) เทยบเทากบระยะ 1ซ.ม.ในกระดาษ คอมาตราสวน 1:100

การยอระยะ 1 เมตร(100 ซ.ม.) เทยบเทากบระยะ 2ซ.ม.ในกระดาษ คอมาตราสวน 1:50



6


รปท 1.1 แสดงสดสวนของมาตราสวนรปแบบตางๆ มวตถประสงคในการใชงานทแตกตาง ทมา : สมศกด ธรรมเวชวถ. แบบกอสรางงานสถาปตยกรรมและวศวกรรม (กรงเทพ : คณะสถาปตยกรรมศาสตร สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลา เจาคณทหารลาดกระบง) หนา. 38

7


ตารางท 1.1 แสดง การใชมาตราสวนทเหมาะสมในการเขยนแบบ ทมา : สมศกด ธรรมเวชวถ. แบบกอสรางงานสถาปตยกรรมและวศวกรรม (กรงเทพ : คณะสถาปตยกรรมศาสตร สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลา เจาคณทหารลาดกระบง) หนา. 39

8


ขนาดกระดาษมาตรฐานและขอกาหนดในการเขยนแบบกอสราง

การเขยนแบบกอสราง มจดมงหมายเพอนาเปนแนวทางในการกอสราง เพอใหตรงตามรปแบบ รปราง วสดกอสราง ทถกกาหนดโดยสถาปนกและวศวกรผออกแบบ ดงนนผทาการเขยนแบบ ตองมความร และเขาใจในสวนประกอบอาคาร วสด และมาตรฐานในการเขยนแบบใหถกตอง มาตรฐานการเขยนแบบกอสรางในปจจบนประกอบดวย (สมศกด ธรรมเวชวถ, มปป : 3) หนวยงานมาตรฐานการเขยนแบบ

1) สมาคมสถาปนกอเมรกน (A.I.A. “American Institute of Architects”) 2) ISO (International Standard Organization) 3) CSI. (Construction Specifications Institute) สถาบนมาตรฐาน (Standard Institute) 1.1) ม.อ.ก. (สานกงานมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม)

1.2) ว.ส.ท. (วศวกรรมสถานแหงประเทศไทย ในพระบรมราชปถมภ) 1.3) AASHTO (American Association of State Highway Transportation Officials) 1.4) ACI (American Concrete Institute) 1.5) ANSI (American National Standards Institute) 1.6) ASTM (American Society for Testing and Materials) 1.7) AWS (American Welding Society) 1.8) BS (British Standard) 1.9) JIS (Japanese Industrial Standard) 1.10) UL (Underwriter Laboratories Inc.)

1) ขนาดแผนงาน ขนาดกระดาษแผนงานเขยนแบบกอสราง มหลายขนาด ปจจบนนยมใชตาม

มาตรฐาน ISO ซงแพรหลายใน อเมรกา องกฤษ และตามมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม (มอก.33) ทงนจะยดรปแบบตามมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม

9


ตารางท 1.2 ขนาดของแผนงานแตละมาตรฐาน ANSI ISO ARCHITECTURAL

ชอ ขนาด ชอ ขนาด ชอ ขนาด ขนาด (มม.) ขนาด (มม.) ขนาด (มม.)

การใชงานทวไป

A 216 x 279 A4 210 x 297 A 229 x 305

รายงานของโครงการ แบบแสดงรายละเอยดเพมเตม แผน Mock-up

B 279 x 432 A3 297 x 420 B 305 x 457

ขนาดแผนงานทไดจากการยอแผนงานขนาด “D” และ “A1” แบบแสดงรายละเอยดเพมเตม แผน Mock-up

C 432 x 559 A2 420 x 594 C 457 x 610 โครงการขนาดเลก D 559 x 864 A1 594 x 841 D 610 x 914 โครงการของรฐบาล

E 864 x 1118 A0 841 x 1189 E 914 x 1219 โครงการขนาดใหญ แผนท และ GIS

- - - - F 762 x 1067

หมายเหต : ANSI = American National Standards Institute ISO = International Standard Organization

ทมา : สมาคมสถาปนกสยาม. คมอมาตรฐานการเขยนแบบกอสราง (กรงเทพ : สมาคมสถาปนกสยามฯ หนา. 89

A7

A6A5

A4A3

A2

A0

A1

รปท 1.2 ขนาดแผนงานขนาดตางๆตามมาตรฐาน ISO

10


เสนกรอบของกระดาษเขยนแบบ ควรจะเขยนตอเนองกน และกวางไมนอยกวา 0.5 มม. โดยมระยะหางจากขอบกระดาษดงน

• กระดาษขนาด A 0 และ A1 กรอบควรมระยะหางจากขอบไมนอยกวา 20 มม. • กระดาษขนาด A2 , A3 และ A4 กรอบควรมระยะหางจากขอบไมนอยกวา 10

มม. โดยขอบกระดาษเขาเลม (filing margin) หางจากขอบกระดาษทางดานซายไม

นอยกวา 20 มม. 2) การวางหนากระดาษแผนงานเขยนแบบ

แบงพนทกระดาษเขยนแบบออกเปน 3 สวน • พนทเขยนแบบ (Drawing Area)

รปหลกรปเดยวควรจดใหอยมมบนซายของแบบหรอมมบนซายของกลมรป ควรจดรปตางๆ ทเขยนใหอยในขนาดเมอพบแลวเทา A4

• พนทขอความ (Note Block) ใชสาหรบบนทกรายละเอยดตางๆ ไดแก คาอธบาย ขอปฏบต การอางอง รปแสดงตาแหนง และตารางแกไข ปกตจะจดไวดานขวาของกระดาษเขยนแบบ ความกวางเทากบกรอบชอแบบไมเกน 170 มม. และไมนอยกวา100 มม. แตสามารถเขยนเตมความยาวหนากระดาษเขยนแบบ พนทขอความควรอยดานลาง สวนความสงเปนไปตามความตองการของการใชงาน

• กรอบชอแบบ (Title Block Area)

100-

170m

m.

100-170mm.TITLE BLOCK AREA TITLE BLOCK AREA

NOTE

BLO

CK A

REA

NOTE BLOCK AREA

DRAWING AREADRAWING AREA

100-170mm.

100-

170m

m.

2020

รปท 1.3 การแบงพนทกระดาษเขยนแบบออกเปน 3 สวน ทมา : สมาคมสถาปนกสยาม. คมอมาตรฐานการเขยนแบบกอสราง (กรงเทพ : สมาคมสถาปนก

สยามฯ หนา. 133

11


กรอบชอแบบตองมความกวางไมนอยกวา 100 มม. และไมเกน 170 มม. ความสงตามความเหมาะสม รายละเอยดของกรอบชอแบบ ควรเปนไปในรปแบบเดยวกน เนอหาของกรอบชอกรอบควรจดใหอยในชองสเหลยมตดตอกน เปนชองตางๆ ไดแก ชองบงช (identification zone) และชองอนๆ เพอแสดงขอสนเทศ ชองบงชประกอบดวย (สมาคมสถาปนกสยาม, 2549:134)

a = ทะเบยนแบบหรอหมายเลขแบบ b = ชอแบบ บงบอกเนอหาสาระของแบบ เชนผงบรเวณ ผงพน c = ชอเจาของแบบตามกฎหมาย ควรจะเปนชอทเปนทางการ หรอเครองหมาย ทะเบยนการคา เชนบรษท หางหนสวน องคกร

cba

cba ab

c

รปท 1.4 การแบงพนทกระดาษเขยนแบบออกเปน 3 สวน ทมา : สมาคมสถาปนกสยาม. คมอมาตรฐานการเขยนแบบกอสราง (กรงเทพ : สมาคมสถาปนก

สยามฯ หนา. 134

รปท 1.5 ตวอยางกรอบชอแบบ (Title Block) ทมา : อนทรา ศตสข. เขยนแบบชางเทคนคสถาปตยกรรม (กรงเทพ : ดวงกมล) หนา. 8

12


รปท 1.6 ตวอยางกรอบชอแบบ (Title Block)

13


3) การพบแบบ การพบแบบ เปนการพบแบบขนาดใหญ ใหอยในขนาด A4 เพอชวยในการจดเกบและอานแบบ งายตอการยนขออนญาตปลกสราง และเปดเพอตรวจงานในสถานทกอสราง

รปท 1.7 การพบแบบกอสรางเพอเขารปเลม ทมา : อนทรา ศตสข. เขยนแบบชางเทคนคสถาปตยกรรม (กรงเทพ : ดวงกมล) หนา. 6

14


แบบสถาปตยกรรม แบบสถาปตยกรรม เปนแบบกอสรางทเปนจดเรมของการจดทาแบบกอสรางทงชด เนองจากเปนแบบทสถาปนกผออกแบบ เปนผกาหนดแนวความคด การใชงาน พนทใชสอย วสดและรปแบบอาคาร เพอใหวศวกร หรอผทเกยวของอนๆ ไดนาเอาแบบสถาปตยกรรมไปทารายละเอยดในงานวศวกรรมทเกยวของ แบบสถาปตยกรรม นอกจากจะประกอบดวยแบบทเปนภาพฉาย (Orthographic Projection) แลว อาจรวมถง คาอธบาย ตาราง รายการประกอบแบบกอสราง ซงระบ คณลกษณะ หรอคณภาพของวสดกอสราง วธการกอสราง ทกาหนดใหผทาการกอสรางปฏบตใหถกตอง แบบสถาปตยกรรมประกอบดวย

• สารบญแบบ • รายการประกอบแบบ • แผนทสงเขป • ผงบรเวณ • แปลนพน ทกชน • รปดาน • รปตดตามขวาง ,รปตดตามยาว • แบบขยายสวนประกอบอาคาร เชน ประต หนาตาง ขยายหองนา

ขยายบนได และแบบขยายทางสถาปตยกรรมอนๆ สารบญแบบ คอการทาสารบญของแบบทงหมด มการเรยบเรยงใหเปนหมวดหม ตามประเภทของแบบ เพอใหสามารถคนหาแบบทตองการไดโดยสะดวก โดยกาหนดรหสแบบตามประเภทของแบบเชน A - xx หมายถง แบบสถาปตยกรรม S – xx หมายถง แบบวศวกรรมโครงสราง E – xx หมายถง แบบวศวกรรมไฟฟา SN – xx หมายถง แบบวศวกรรมสขาภบาล ME – xx หมายถง แบบวศวกรรมเครองกล

15


ตวอยางสารบญแบบ

กองพฒน

าอาคารส

ถานท

สานกงาน

อธการบด

มหาวทยาลยเท

คโนโลย

ราชมงคลลานนา

มหาวทยาลยเท

คโนโลย

ราชมงคลลานนา

อาคารโรงอาหาร

จานว

นแผน

ผชวย

อธกา

รบด

หมาย

เลขแ

ผน

แผนท

แบบแ

สดง

เขยน

แบบ

วน/เด

อน/ป

วศวก

รโคร

งสราง

นท สม

ปรณะ

พนธ

สถาป

นก

ชยพฤกษ

นลวรรณ

โครงกา

ร

เขตพน

ทภาคพายพ

(ดอยสะเกด

)

เจาข

องโครงกา

ร

อธกา

รบด

ชยยง

เออวรย

านกล

สถาน

ทตงโค

รงการ

เขตพน

ทภาคพายพ

(ดอยสะเกด

)

ภสถ.5

622

สย.72

00เอน

ก อนทะเทศ

วสนต สงหคาฟ

ภย.10

004

1 กรกฎาคม

2551

วศวก

รไฟฟ

า

วสตร

อาสนวจตร

วศวก

รสขา

ภบาล

ดร.บญ

จรตน โจ

ลานนท

ภย.14

279

รายการประก

อบแบบ

สารบญแ

บบแผนทสารบญแ

บบงาน

สถาปตยกรรม

สารบญแ

บบA -

01A -

02A -

03A -

04A -

05A -

06A -

07A -

08A -

09A -

10A -

11A -

12A -

13A -

14A -

15A -

16


อบแบบกอสราง

ผงบรเวณ

แปลนพน

ชน 1

แปลนหลงคา

รปดาน 1

รปตด

แนว A

รปดาน 2

รปดาน 3

รปดาน 4

รปตด

แนว B

สารบญแ

บบวศวกรรม

สารบญแ

บบไฟฟา

แผนท

แผนท

S - 01

S - 02

S - 03

S - 04

S - 05

S - 06

S - 07

แปลนโคร

งสราง

ฐานราก


งสราง

ชน 1

แปลนคานหลงคา


งสราง

หลงคา

แบบขยายฐานราก

, เสา

แบบขยายคาน

, พน, บน

ไดแบบขยายโค

รงถก T

RUSS

A - 01

1

นพพร

สมปรณะ

พนธ


อบแบบส

ขภณฑ

มาตรฐานการต

ดตงสขภณฑ

หองนา

แบบขยายหองนา

มาตรฐานการต

ดตงสขภณฑ

หองนา

แบบขยายประต

หนาตาง

แปลนระบ

บไฟฟ

าแสงสวาง

ขอบเข

ตการท

างาน

แปลนระบ

บไฟฟ

าเตารบ

SYMB

OLS &

LOAD

SCHD

ULE

E - 01

E - 02

E - 03

E - 04

A - 17

A - 18

แบบขยายบนได

แบบขยายเว

ทแปลนแสดงการแบ

งเสนอลมเนย

ม หนขด

แบบขยายทางส

ถาปต

ยกรรม

แบบไฟฟ

า

รวมแบบส

ขาภบ

าล

แบบวศวกรรม

แบบสถาปต

ยกรรม

แผน

แผน

แผน

แผน

แผน

แผนท

สารบญแ

บบสขาภบาล

SN-01

SN-02

SN-03

SN-04

SN-05

SN-06

ตารางท 2.1 แสดงตวอยางสารบญแบบ

16


รายการประกอบแบบ คอรายการประกอบแบบอยางยอ เพอใหผกอสรางทาความเขาใจเกยวกบงาน มการอธบายรายละเอยด เกยวกบรปทรงอาคาร วสดทใช และรายละเอยดอนๆ ทเกยวของ บางครงอาจตองมรายละเอยดอนๆ ทแสดงในแบบไมได เพอความเขาใจเพมขน ความสาคญในรายการประกอบแบบ ควรตรวจสอบใหตรงกบรปอาคาร เพอปองกนการขดแยงกนกบแปลน รปดาน หรอแบบอนๆ ซงอาจเกดปญหากบงานได ในรายการประกอบแบบอยางยอนมสวนประกอบเชน

• ลกษณะอาคารโดยทวไป เพอใหเขาใจ ชนด ประเภทของอาคาร เชน เปนอาคาร คสล. หรออาคารไม หรออนๆ

• สญลกษณทใชในงาน • รายละเอยดประกอบแบบ ซงอาจแสดง ตารางวสดทใชในอาคาร • รายละเอยดอนๆ ทตองการแสดง

17


ตารางท 2.2 แสดงตวอยางสญลกษณในงานสถาปตยกรรม

18


รายการประกอบแบบ

แผนทสงเขปและผงบรเวณ แผนทสงเขปจะแสดงตาแหนงทตงอาคาร โดยสมพนธกบสงแวดลอม และทางสญจร ตลอดจนสาธารณปโภคทจะเชอมตอกบอาคาร เพอใหผเกยวของทราบ ผงบรเวณ หมายถงตาแหนงทตงอาคาร ทสมพนธกบสงแวดลอม หรออาคารขางเคยง มระยะหางจากอาคารขางเคยงทชดเจน และแสดงรายละเอยดการระบายนา หรอการบาบดนาเสย ตลอดจน แสดงตนไม หรออาคารเดม

19


รปท 2.1 แสดงตวอยางแผนทสงเขป

20


รปท 2.2 แสดงตวอยางผงบรเวณ

21


แปลนพน

แปลนพนในแบบสถาปตยกรรม คอภาพตดอาคารในแนวดง เพอแสดงรายละเอยด รปรางของกรอบอาคาร การกนหองภายใน และสวนประกอบอนทตองแสดง

1) แสดงกรอบอาคาร การกนหองตางๆ

2) แสดงตาแหนงเสาอาคารทางโครงสราง อยางชดเจน

3) แสดงชองเปดทางสถาปตยกรรม เชนประต หนาตาง ชองแสง

4) แสดงผนงและชนดวสดทใชทาผนง

5) แสดงวสดผวพน และฝาเพดาน

6) แสดงสขภณฑ ตาแหนงสขภณฑทชดเจน

7) แสดงบนได จานวนขนบนได ใหชดเจน รวมทงทศทางขน - ลงบนได

8) แสดงตาแหนงครภณฑ (ในกรณมครภณฑในอาคาร) 9) เสนบอกขนาด (Dimension)

10) ผงกรด (Grid Line)

11) ระดบความสงของพน โดยระบเปนตวเลข เชน +0.10

12) ชอหอง หมายเลขหอง และรายละเอยดอนๆ

13) แนวตดอาคาร (ตรงตามรปตด) 14) แสดงทศ

15) แสดงมาตราสวนทใชงาน การแสดงรายละเอยดในแปลนพน อาจแสดงรายละเอยดโดยใชวธเขยนรปวสด หรอแรเงาวสด ลงบนแปลนพน เพอใหเขาใจไดอยางชดเจน หรอระบโดยใชสญลกษณ ตามมาตรฐานการเขยนแบบทถกตอง

22


รปท 2.3 แสดงตวอยางแปลนพน

23


รปท 2.4 แสดงตวอยางรายละเอยดในแปลนพน

24


รปดาน

รปดาน (Elevations) เปนสวนหนงของการแสดงแบบ เพอใหผเกยวของ เจาของอาคาร สถาปนก วศวกร ผรบเหมา และผเกยวของ ไดเขาใจ และเหนรปรางอาคาร รายละเอยด ภายนอกอาคาร ซงแสดงใหเหน หลงคา ประต หนาตาง และรายละเอยดอน รวมถงวสดผวภายนอกอาคาร ตามทเหนจรง ภาพทอธบายรปดาน จะปดทบสวนทเปนโครงสรางภายในอาคาร และเราจะไมสามารถเหนโครงสรางภายในได (Hanks,1981:31)

รปท 2.5 ความหมายของรปดาน สงทตองแสดงในรปดาน

1) รปรางอาคารทแสดงในแบบ ภาพฉาย

2) ลกษณะขององคประกอบทผวอาคาร เชน ระนาบผนง ความตน ลก

3) รปลกษณะของประต หนาตาง ชองแสง ชองเปด

4) ลกษณะหลงคา วสดหลงคา

5) ลญลกษณตางๆ เชนวสดผนง หมายเลขประต หนาตาง

6) แนว Grid Line

การแสดงรปดาน ตองแสดงอยางนอย 4 ดาน โดย แตละดานจะมความสมพนธกน ตลอดจน สมพนธกบแปลนพนอาคาร

25


รปท 2.6 ตวอยางรปดาน

26


รปท 2.7 ตวอยางรปดาน

รปตด

รปตดอาคารทวไปในงานเขยนแบบกอสราง จะเขยนอยางนอย 2 รปคอ รปตดทางขวาง (Cross Section) และรปตดตามยาว (Longitudinal Section) เพอใหมองเหนองคประกอบอาคารไดครบถวน สถาปนกจงอาจกาหนดแนวตดอาคาร โดยมหลกการคอ ใหเหนในสวนทสาคญ และตองการแสดงใหเหนรายละเอยด เชน ตดบรเวณบนได, พนหองนา หรอระเบยง ทมการลดระดบเปนตน

27


รปท 2.8 ความหมายของรปตด สงทตองแสดงในรปตด

1) รปรางอาคารทแสดงในแบบ ภาพตดแนวดง

2) แสดงโครงสรางทซอนภายในอาคาร

3) แสดงโครงสรางหลงคา

4) แสดงการลดระดบภายในอาคาร

5) แสดงวสด ประกอบอาคาร

6) แสดงประต หนาตาง ชองเปด ในสวนทแนวตดพาดผาน

7) เสนบอกขนาด (Dimension)

8) แนว Grid Line

9) ระดบความสงของชน ระดบความสงของ โครงสรางหลก รวมถงหลงคา

10) บอกรายละเอยดวสด

28


รปท

2.9

ตวอย

างรป

ตด

29


รปท

2.10

ตวอยางรปต

ด

30


แบบขยายรายละเอยดทางสถาปตยกรรม หมายถงแบบทางสถาปตยกรรม ทไมสามารถแสดงรายละเอยดในแบบ แปลน รปดาน รปตด ได เนองจากมาตราสวน และขอจากด ดานขนาดกระดาษเขยนแบบ จงตองแยกเฉพาะสวนมาเขยนแบบขยายรายละเอยดเพอใหสามารถเขยนแบบไดครอบคลมรายละเอยดทงหมด แบบขยายรายละเอยดทางสถาปตยกรรม ทจาเปนตองเขยนในงานใดงานหนง อาจประกอบดวยแบบดงน แบบขยายประตหนาตาง

แบบขยายบนได

แบบขยายหองนา

แบบขยายทวไป

1) แบบขยายประตหนาตาง

การเขยนแบบขยายประตหนาตาง มจดมงหมายเพอแสดงลกษณะรปรางของประต-หนาตาง และวสดทใช ซงมรปแบบทตองแสดง 3 สวน คอ สวนรายละเอยดรปดานและแปลนของประต หนาตาง ตองแสดงลกษณะรปรางของบานประต-หนาตาง มขอสงเกตในการแสดงระยะ (Dimension) คอ หากเปนประต-หนาตางไม ใหวดเฉพาะดานในวงกบ เฉพาะตวบานประต-หนาตาง (เคลยรใน) หากเปนประต-หนาตางอลมเนยม ใหวดทงบานรวมวงกบ (เคลยรนอก) เนองจากวธการตดตงในขณะกอสรางไมเหมอนกน

รปท 2.11 แสดงตวอยางแบบขยายหนาตาง

31


สวนรายละเอยดรายการวสด ซงอาจแสดงเปนตาราง ในตารางประกอบดวยรายละเอยดดงน

- รายละเอยดวสด

- จานวนชดทตดตง

- ผลตภณฑหรอผผลต

- สและการทาผววสด

- สของอปกรณ - อปกรณประกอบเชน บานพบ กลอน กญแจ ลกบอด มอจบ Door closer

อปกรณกนกระแทก อปกรณรางเลอน อปกรณบานกระทง อปกรณมงลวด อปกรณบานมวน อปกรณประกอบอน

กรอบบาน

บานพบ

อปกรณเสรม

ตาแหนง

กญแจ , ลกบด

บาน / ลกฟก

วงกบชนดประต

จานวน

ดานในมปมลอค , ดานนอกไขดวยกญแจ

ไมอดยางกนนา , เกลดไมระบายอากาศบานพบเหลกเคลอบส มแหวนไนลอน

ไมอดยางกนนา

ขนาด 4"x3" ตดบานละ 4 ชด

บานเปดเดยวไมเนอแขง 2"x4"

มอจบ -

ระดบพน

2 บานหองนาสาธารณะชาย - หญง

ทาสนามน

ตราชาง , COLT ,CHAMP หรอเทยบเทาอปกรณ

DOOR CLOSER

ทาสนามนทาสนามน

ตารางท 2.3 แสดงตวอยางตารางรายละเอยดวสดประต หนาตาง

32


ตารางท 2.4 แสดงตวอยางตารางรายละเอยดวสดประต หนาตาง

สวนแสดงรายละเอยดแบบขยาย เปนการขยายการตดตง หรอรายละเอยดอนทตองการแสดง เชนคว บว ตางๆ

รปท 2.12 แสดงตวอยางรายละเอยดแบบขยายประตหนาตาง

ทมา : สมศกด ธรรมเวชวถ. แบบกอสรางงานสถาปตยกรรมและวศวกรรม (กรงเทพ : คณะสถาปตยกรรมศาสตร สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลา เจาคณทหารลาดกระบง) หนา. 157

33


รปท 2.13 แสดงตวอยางรายละเอยดแบบขยายประตหนาตาง

ทมา : สมศกด ธรรมเวชวถ. แบบกอสรางงานสถาปตยกรรมและวศวกรรม (กรงเทพ : คณะสถาปตยกรรมศาสตร สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลา เจาคณทหารลาดกระบง) หนา. 156

34


2) แบบขยายบนได

การเขยนแบบขยายบนได มจดประสงคเพอแสดงรายละเอยดของบนไดในอาคาร ทไมสามารถแสดงในรปตด หรอแปลนพนอาคารได ซงแบบขยายบนไดประกอบดวย แปลนขยายบนได รปตดขยายบนได โดยมรายละเอยดทตองแสดงดงน - ขนาดความกวางลกนอน ความสงลกตงบนได ซงตองมขนาดทเปนมาตรฐาน

เดนขนลงไดโดยปลอดภย ทงนมกฎกระทรวงซงระบขนาดลกตงและลกนอนบนได ทตองปฏบตตาม

- ความกวางบนไดสทธ ความสงตอชวงชน

- ราวบนได ลกกรง จมกบนได รายละเอยดประกอบอนๆ

รปท 2.14 แสดงตวอยางรายละเอยดแบบขยายบนได

35



36


รปท

2.16

ตวอยางรายละเอย

ดแบบ

ขยายบน

ได

37



3) แบบขยายหองนา

มจดประสงคเพอ บอกรายละเอยดตาแหนงการตดตง สขภณฑ ซงตองสอดคลองกบงานระบบสขาภบาล หรองานอนทเกยวของ เนองจากการปรบตาแหนง หรอดาเนนการในภายหลง อาจมผลกระทบตอ โครงสรางอาคาร ตาแหนงของสขภณฑควรเปนตาแหนงทชดเจน และควรระบตาแหนงของสขภณฑ บรเวณศนยกลางของสขภณฑ (ซงสวนใหญอย ณ ตาแหนงทอ) นอกจากนนวสดหรอสวนประกอบในหองนามกจะมรายละเอยดมากกวาหองทวไป จงตองกาหนดรายละเอยดทชดเจน สงทตองกาหนดในแบบขยายหองนา

- รปแบบการจดวางผวพน ผนง (Floor & Wall Tile pattern)

- ตาแหนงสขภณฑทกชน (ตาแหนงในแปลน และ ความสงในรปตด) - ระดบพนหอง โดยเฉพาะความลาดเอยงของพน (ไมนอยกวา 1:200)

- ตาแหนงทอระบายนาทพน (Floor Drain)

- รายการประกอบแบบสขภณฑ รายละเอยดรน ส ของสขภณฑ

38


รปท 2.18 แสดงตวอยางรายละเอยดแบบขยายหองนา

39




40


หมายเหต

สญลกษณ

กอกนาลางพน

ทใสวางสบ

ขอแขวนผา

หวงแขวนผาเชดมอ

ทใสกระดาษชาระ

ฝกบวสายออนพรอมสาย และทแขวน

-

รายละเอยด รน อปกรณ

โถสขภณฑชนดนงราบ แบบฟรชแทงค

โถสขภณฑชนดนงยอง ระบภายหลง

ระบภายหลง

พรอมอปกรณครบชด

ฟรชแทงค อปกรณครบชด

- ตดตง ANGLE STOP ทกจดทเชอมตอกบโถสวม สายชาระ และอางลางหนา- ตดตง ชองระบายนาทพน FD. หองนาทกหอง SLOPE ไมนอยกวา 1 : 200

- พนหองนากรกระเบองเซรามค ขนาด 12" x12" ลวดลายตามแบบ

A

B

รายการประกอบแบบสขภณฑ

C

E

D

แปลน ดานหนา ดานขาง

F

G

กระจกเงา

อางลางหนาฝงเคารเตอรอางลางหนาฝงเคารเตอร

อางลางหนาแบบแขวนตดผนง - กอกเดยว

- สะดออางลางหนาลกยางโซ

ฟลชวาลวแบบโยก - ตอตรงโถปสสาวะชาย

อางอาบนา

ฝกบวกานแขง

ราวแขวนผา

สบเหลวตดผนง

- ผนงหองนากรกระเบองเซรามค ขนาด 8" x 16" ลวดลายตามแบบ

- งานสขภณฑ ใชของ AMERICAN STANDARD COTTO KARAT หรอเทยบเทา

ยหอ ส

AMERICAN STANDARD

หรอเทยบเทา

AMERICAN STANDARD


AMERICAN STANDARD


AMERICAN STANDARD


AMERICAN STANDARD


AMERICAN STANDARD


AMERICAN STANDARD


AMERICAN STANDARD


AMERICAN STANDARD


AMERICAN STANDARD


AMERICAN STANDARD


AMERICAN STANDARD


AMERICAN STANDARD


AMERICAN STANDARD


AMERICAN STANDARD


AMERICAN STANDARD


AMERICAN STANDARD


- รน ส ระบภายหลง หรอผวาจางเปนผกาหนด

-

-

-

-

-

















ระบภายหลงระบภายหลง




ระบภายหลง ระบภายหลง


H

I

J

K

L

M

N

O

P

Q


สายชาระ


41


4) แบบขยายทวไป

หมายถงแบบขยายอนๆ ทตองการสอใหผอานแบบไดเขาใจ รายละเอยดหรอวธการตดตงมากขน เชน แบบขยายมานง สวนประณตทางสถาปตยกรรม แผงกนแดด โถงหนาลฟท ปายชออาคาร ปายชอหอง สญลกษณจราจร ฯลฯ

รปท 2.22 แสดงตวอยางรายละเอยดแบบขยายทางสถาปตยกรรม

42


แบบวศวกรรมโครงสราง แบบวศวกรรมโครงสราง เขยนขนเพอประกอบกบแบบสถาปตยกรรม แสดงในรปแบบของผงอาคาร และแบบขยาย โดยไมตองเขยนโครงสรางในรปแบบ ของรปดานโครงสรางอาคาร หรอรปตดโครงสรางอาคารแยกตางหาก โดยทแบบวศวกรรมโครงสรางจะแสดง วธการกอสราง ทเนนความมนคงแขงแรงของโครงสรางอาคาร กาหนดตาแหนงของฐานรากเสาตอมอของอาคาร ซงตองสอดคลองกบแบบสถาปตยกรรม รวมทงตาแหนงของเสา คาน พน โครงสรางหลงคา มการขยายวธการเสรมเหลก รอยตอ ในโครงสรางแตละสวนวา จะใชโครงสรางอยางไร แบบวศวกรรมโครงสรางประกอบดวย

• ผงโครงสราง • แบบขยายรายละเอยดโครงสราง

ผงโครงสราง ผงโครงสรางจะแสดงตาแหนงของฐานราก เสาเขม เสาตอมอ เสา คาน พน องคประกอบของโครงสรางหลงคา โดยใชวธการอางองดวยหมายเลขกากบในชนสวน เพอใหสอดคลองกบแบบขยายรายละเอยดโครงสราง ผงโครงสรางประกอบดวย

- ผงฐานราก (Piling Plan or Foundation Plan) - ผงเสา คาน พน (Post-Beam & Slab floor plan) - ผงโครงหลงคา (Roof plan)

หลกการในการเขยนผงโครงสรางอาคาร

1. แสดงรายละเอยดหมายเลข หรอสญลกษณกากบในผง อาจระบระดบผวสาเรจ (Finished Level) หรอบอกระดบทโครงสรางกได

2. แสดงรายละเอยดระยะ (Dimension) ซงควรอางองศนยกลางเสา ถงศนยกลางคาน หรอขอบนอกของคาน เพอปองกนการคลาดเคลอน ทงนควรตรวจสอบกบแบบสถาปตยกรรม ไมใหขดแยงกน (บางครงระยะไมเทากนทาใหเกดปญหาในการควบคมงานและตรวจการจาง)

43


3. แสดงการลดระดบคาน หรอพน ในจดทสาคญ เนองจากในการควบคมงาน ผรบจางมกจะอานแบบเฉพาะแบบโครงสราง ไมไดดแบบสถาปตยกรรมประกอบกน อาจเกดความผดพลาดดานระดบพนได โดยเฉพาะพนทมผววสดตางกน

แปลนฐานราก เปนแบบแสดงโครงสรางใตดน ซงตองแสดงตาแหนงของเสาตอมอ ฐานราก เสาเขม รวมถงคานรดตอมอ (ถาม) แปลนฐานรากตองมระยะทแมนยา เนองจากเปนงานโครงสรางทมการแกไขยากมาก หากเกดความผดพลาด ดงนนระยะในผงตองมความแมนยาสง และสอดคลองกบแบบสถาปตยกรรม แปลนฐานรากในสวนของฐานรากและตอมอ ควรกาหนดระยะของฐานรากใหถกตองเนองจากบางครงในพนทกอสรางทแคบ ฐานรากอาจมการซอนทบกน หากไมกาหนดโดยละเอยดอาจมปญหาขณะกอสราง รวมถงตองกาหนดตาแหนง ฐานปลองลฟท บอเกรอะ บอซม บอบาบดนาเสย หรอสวนอนๆ ทอาจกระทบตอตาแหนงฐานราก สญลกษณทใชกากบเรยกชอสวนของโครงสรางฐานรากและพนในระดบชนลาง ดงน F (ตามดวยหมายเลข) แสดง ฐานราก C (ตามดวยหมายเลข) แสดง เสาตอมอ GB (ตามดวยหมายเลข) แสดง คานคอดน GS (ตามดวยหมายเลข) แสดง พนวางบนดน

44


G

K

A

B

C

D

E

F

H

มาตราสวน 1 : 125แปลนฐานราก

F0C0

4 8 965 71 32

F3C3

C1 F1

C1 F2

J

F3C3

F3C3

F3C3

F3C3

F3C3

F3C3

F3C3

F3C3

F3C3

C2 F2 C2 F2 C2 F2

C2 F2 C2 F2 C2 F2

C2 F2 C2 F2 C2 F2

C2 F2 C2 F2 C2 F2

C2 F2 C2 F2 C2 F2

C2 F2 C2 F2 C2 F2

C2 F2 C2 F2 C2 F2

C2 F2 C2 F2 C2 F2

C2 F2 C2 F2 C2 F2

C1 F1 C1 F1 C1 F1 C1 F1

C2 F2

C2 F2C2 F2

C2 F2 C2 F2

C2 F2 C2 F2

C2 F2C2 F2

C2 F2

C2 F2

C2 F2

C2 F2

C2 F2

C2 F2

C2 F2

C2 F2

F0C0

F0C0 C2 F1

C2 F1

C2 F1

C2 F1

C2 F1

C2 F1

C2 F1

C2 F1

C2 F1

C1 F2

C1 F2

C1 F2

C1 F2

C1 F2

C1 F2

C1 F2

C1 F2

C1 F2

F0C0 F0C0

F0C0 F0C0

F0C0

F0C0 F0C0

F1C0 F1C0 F1C0 F1C0 F1C0

F0C0 F0C0 F0C0 F0C0 F0C0

รปท 3.1 แสดงตวอยางผงฐานราก

45


รปท

3.2 แสด

งตวอยางแปล

นฐาน

รากช

นดมเขม

46


แปลนโครงสรางแตละชน เปนแบบโครงสรางสวนทเหลออยเหนอดนของอาคาร ตงแตแปลนเสา คาน พนชนท 1 , แปลนเสา คาน พนชนท 2 , แปลนเสา คาน พนชนทถดไป จนถงแปลนโครงหลงคา แปลนเสา คาน พนแตละชน เราตองทราบกอนวาจดทรบนาหนกของโครงสรางแตละชนคอ เสาทอยใตคานพนของชนนนๆ เชน เสาตอมอจะรบนาหนกจากคาน พนชนท 1 และทกชนทอยเหนอขนไปจนถงหลงคา, เสาชนท 1 จะรบนาหนกจากคาน พนชนท 2 และทกชนทอยเหนอขนไปจนถงหลงคา ดงนนโดยปกตแลวเสาของชนทตากวายอมตองมความแขงแรงมากกวาเสาของชนทสงกวาขนไป ความแตกตางของลกษณะเสาชนลางกบเสาชนบนนสามารถดไดจากสญลกษณเสาในแบบแปลนเสา คาน พนแตละชน เชนเดยวกนกบพนและคานของแตละชนในตาแหนงตางๆ กน กรบนาหนกไมเทากน จงใชหมายเลขตามหลงสญลกษณพนและคาน กากบไวใหทราบ สาหรบบรเวณทเปนบนได จะเขยนคาวา “ ชองบนได ” ตรงตาแหนงทเวนพนไว (กองพสดและออกแบบกอสราง, 2548 : 37) สญลกษณทใชกากบเรยกชอโครงสรางในแบบแปลนเสา คาน พนแตละชน มดงน C (ตามดวยหมายเลข) แสดง เสา B (ตามดวยหมายเลข) แสดง คาน CB (ตามดวยหมายเลข) แสดง คานยน ST (ตามดวยหมายเลข) แสดง บนได S (ตามดวยหมายเลข) แสดง พนหลอกบท PS (ตามดวยหมายเลข) แสดง พนสาเรจรป แปลนโครงหลงคา เปนโครงสรางสวนทอยเหนอสดของอาคาร จะแสดงตาแหนงของเสา – คานรบหลงคาและโครงสรางหลงคา ทงหมด โดยมรายละเอยดดงน - แสดงขอบเขตของหลงคา - แสดงแนวเชงชายและวสดทใชทา - ตาแหนงโครงถก (Truss) และแปหลงคา กรณมงดวยกระเบองลอนค หรอ หลงคาเหลกรดลอน - ตาแหนงตะเฆสน, ตะเฆราง, ดง, จนทน และระแนง กรณมงดวยกระเบองซเมนต - ตาแหนงตดรางนาและวสดทใชทา

47


G

K

A

B

C

D

E

F

H

มาตราสวน 1 : 125แปลนโครงสรางพนชน 1

B10 B9 B10 B10

B9 B9

B11

S1S1 S1

S1

S1

S1 S1S1

ST4

B11 B11

B0

B2B2 B2B2

CB0B3

B0 B0

B0

B0 CB1(ทะแยง)

B0BA

0B2

B11

B11

B7 B7

B3 B3

B4 B4

B0

B11

B11B11

B11

B10

B10

B11

B11

0.50

2.00

B4B4

B4B4

B0

B0

B1

4 8 965 71 32

2.00

B7

GS

J

B10 B9 B10 B10

B2

B1 B1 B1

B9

CB0 B3

B0CB1(ทะแยง)

B0BA

0 B2

0.50

B2

B11 B11 B11 B11 B11

B11 B11 B11 B11 B11 B11

B11 B11 B11 B11 B11 B11

B11 B11 B11 B11 B11 B11

B11 B11 B11 B11 B11 B11

B11 B11 B11 B11 B11 B11

B11B11 B11 B11 B11

B11

B4 B4 B4 B4 B4

B4 B4 B4 B4 B4 B4 B4

B4 B4 B4 B4 B4 B4 B4

B4 B4 B4 B4 B4 B4 B4

B4 B4 B4 B4 B4 B4 B4

B4 B4 B4 B4 B4 B4 B4

CB1(ทะแยง)B11 B11 B11 B11

B4 B4 B4 B4 B4

B10 B10 B10 B10

S1 S1 S1 S1 B4B7 B7 B7

B4B4B4B4B4

B9 B9 B9 B9

B4 B8

B4

B8CB1(ทะแยง)

S3S1

S3

S3

B11(ทระดบชน1)B9(ทระดบ+0.10)B11

B4B4

B4B4

B11

B11

B11

B11

B11

1.60

B11

B11

B11

B1B1

B1B1

B6

B6

ST3

ST2

B8 B8

B11

B11

B11

B11

B11

รปท 3.3 แสดงตวอยางผงคาน

48


รปท

3.4 แสด


นโครงสรางพ

นชนด

อดแรงใน

ท Po

st Te

nsion

slab

49


รปท

3.5 แสด


นโครงสรางพ

นชนด

อดแรงใน

ท Po

st Te

nsion

slab

50


G

J

K

A

B

C

D

E

F

H

มาตราสวน 1 : 125แปลนโครงหลงคา

T4T4

T4T4

T4T4

T4T4

T4T4

T4T4

T4 T4 T4 T4

T4 T4 T4 T4

T4T4

T4T4

T4T4

T4T4

T4T4

T4T4

T3 T3

T3 T3

T3 T3 T3

T3 T3 T3

T3'

T3'

จนทนพราง เหลกกลอง 100x50x3.2mm. หนก 6.5kg./m. @1.00m.

1.00

1.00

4 8 965 71 32

T4 T4T4 T4T4 T4

T4 T4T4 T4T4 T4

T4T4

T4T4

T4T4

T4T4

T4T4

T4T4

T4T4

T4T4

T1

T1

T1

T1

T1

T2 T2

T2 T2

T2 T2

T2 T2

T2 T2

T2 T2

T2 T2

T2 T2

T2 T2

รปท 3.6 แสดงตวอยางแปลนโครงสรางหลงคา

51


แบบขยายรายละเอยดโครงสราง

คอ แบบขยายสวนของโครงสรางอาคาร ไดแก ฐานราก เสา คาน พน ฯลฯ ทสวนมากเปนโครงสรางคอนกรตเสรมเหลก ผอานแบบจงจาเปนตองมความรพนฐานเกยวกบโครงสรางคอนกรตเสรมเหลกพอสงเขป เพอจะเตมความเขาใจพอทอานแบบขยายรายละเอยดสวนตางๆ ของโครงสรางทวศวกรผออกแบบกาหนดขนไดอยางถกตองแมนยา แตตองระลกไวเสมอวา ถาไมเขาใจในรายละเอยดของแบบใหสอบถามวศวกรผออกแบบใหแนใจเสยกอนทกครง โครงสรางคอนกรตเสรมเหลกเปนการนาเอาวสดสองชนดมาใชรวมกนอยางประหยดทสด โดยคอนกรตทาหนาทรบแรงอดและเหลกทาหนาทรบแรงอดและแรงดง เนองจากสมประสทธการขยายตวของเหลกและคอนกรตมคาใกลเคยงกน จงทาใหเมอคอนกรตแขงตวแลวสามารถยนเกาะกบเหลกไดด นอกจากนนคอนกรตยงเปนตวชวยปองกนไฟใหกบเหลกเสรมและชวยปองกนไมใหเหลกเสรมเปนสนมเพราะคอนกรตหมผวของเหลกไมใหสมผสกบอากาศและความชน โครงสรางคอนกรตเสรมเหลก มรานละเอยดเฉพาะจดทจะตองอธบายมากเกนกวาทแปลนโครงสรางจะสามารถบอกรายละเอยดไดทงหมด จงตองมแบบขยายรายละเอยดโครงสรางเพอแสดงรปขยายเฉพาะจดและขอมลรายละเอยดทงหมดของสวนโครงสรางทตองการขยายนนอยางถกตอง และละเอยดพอทจะนาไปกอสรางไดจรง (กองพสดและออกแบบกอสราง, 2548 : 41) 1) แบบขยายฐานราก จะแสดงขนาดความกวาง ยาว หนา ของฐานราก ความลกของฐาน

รากจากระดบดนเดม ความหนาของชนวสดรองกนหลม ขนาดความยาวและจานวน เสาเขม รายละเอยดการเสรมเหลกของฐานราก

2) แบบขยายฐานราก จะแสดงขนาดความกวาง ยาว หรอเสนผาศนยกลางของหนาตด เสา ขนาดและตาแหนงของเหลกเสรมแกน ขนาดและระยะหางของเหลกปลอก

3) แบบขยายคาน จะแสดงขนาดความกวาง ลก ของหนาตดคานทตาแหนงตางๆ และแสดงรายละเอยดการเสรมเหลกรบแรงและเหลกปลอกตลอดจนความยาวของคาน โดยปกตจะแสดงรายละเอยดดวยรป 2 รป คอ รปตดตามความยาวของคานกบรปตวตามขวางทแนวตดตางๆ

4) แบบขยายพน โดยปกตแบบรปจะเขยนรปตดทางดานสนของแผนพน แสดง ความหนา ระยะทางดานสนและจดรองรบของแผนพน ขนาดและระยะหางของเหลกเสรมทงสองดาน

52


สญลกษณทแสดงในแบบขยายทวไปของโครงสราง มดงน DB หรอ หมายถง เหลกขอออย RB หรอ Ø หมายถง เหลกกลม RB 6 มม @ 0.20 มม. หมายถง เหลกกลมขนาด 6 มม. วางระยะหาง 0.20 ม.

รปท 3.7 แสดงตวอยางแบบขยายโครงสราง คาน และฐานราก

53


รปท 3.8 แสดงตวอยางแบบขยายโครงสราง พนและบนได

54


รปท 3.9 แสดงตวอยางแบบขยายโครงสราง Post tension slab

55


แบบวศวกรรมสขาภบาล แบบแบบรปทางวศวกรรมสขาภบาลใชสญลกษณ SN นาหนาหมายเลข เขยนขนเพอใชแสดงรายละเอยดเกยวกบขนาดทอ แนวการเดนทางของทอประปา ทอนาทง ทอโสโครก ทอระบายอากาศ บอเกรอะ – บอซม หรอระบบบาบดนาเสย เปนตน ผอานแบบจงตองมความรเกยวกบสญลกษณทใชในงานระบบทอและเขาใจแบบไดอะแกรมแสดงระบบสขาภบาล เพอเปนพนฐานสาหรบประกอบการอานแบบดวย แบบวศวกรรมสขาภบาลมแบบทตองแสดงไดแก (กองพสดและออกแบบกอสราง, 2548 : 45-46)

- แปลนระบบประปาชน - แปลนระบบสขาภบาล - แปลนบอเกรอะ – บอซม หรอระบบบาบดนาเสยสาเรจรป

แปลนระบบประปา เปนแบบแสดงระบบทอทจดสงนาประปามาใชในอาคารเรมตงแตแปลนทอประปาชนลาง โดยจะแสดงแนวทอเมนจากมาตรวดนาทตอเชอมกบทอประปาสาธารณะ แนวทอแยกเพอจายไปยงถงเกบนา ชานซกลาง กอกสนาม ครวและหองนาชนลาง และตาแหนงของทอประปาในแนวดงเพอจายขนหองนาชนทสองและชนตอไป โดยสามารถอานรายละเอยดชนดของทอ ขนาดของทอและอปกรณประกอบ ไดจากสญลกษณทปรากฏขนในแบบรป สาหรบแปลนทอประปาชนสงขนไปกจะแสดงแนวทอประปาและรายละเอยดตางๆ ของแตละชนในลกษณะเดยวกน ในอาคารทมความสงมากแรงดนของนาจากทอประปาสาธารณะ หรอการตดตงปมนาเพมแรงดนในทออาจไมสามารถทาใหมแรงดนนาเพยงพอสาหรบทจะใชงานบนชนสงสดของอาคารได ในกรณนควรมถงเกบนาทชนดาดฟาของอาคาร จากนนทาการสบนาจากถงเกบนาทผวดนขนไปยงเกบถงนาชนดาดฟากอน แลวคอยปลอยจายนาลงมาใชงานยงชนตางๆ ของอาคารตามหลกการแรงโนมถวงของโลก จะสามารถใชงานไดดและประหยดพลงงานมากขน

56


รปท

4.1 แ

สดงผงแสด

งระบ

บประปา

สขาภบ

าล

57


รปท 4.2 แสดงผงแสดงระบบประปา (นาด) แปลนระบบสขาภบาล

จะเนนแสดงแนวทอนาทง และทอโสโครกของอาคารแยกออกเปน

1) แปลนระบบสขาภบาลชนลาง จะแสดงแนวทอระบายนาพรอมทงขนาดของทอและทศทางการไหลของนาจากหองนา ครว บอพก บอดกไขมน ไปยงทอระบายนาสาธารณะและแนวทอระบายนาฝนทตอมาลงทอระบายนารอบอาคารดวย แนวทอโสโครกจากโถสวม โถปสสาวะไปยงบอเกรอะ รวมทงแสดงตาแหนงบอเกรอะ – บอซม ขนาดและตาแหนงของทอระบายอากาศ

2) แบบขยายระบบสขาภบาลหองนาชนตางๆ จะแสดงรายละเอยดของระบบระบายนา ไดแก ขนาดทอนาทง ตาแหนงชองระบายนาทงจากสขภณฑ จากพน ชองลางทอ ขนาดทอระบายอากาศ รวมทงทอโสโครก

58


รปท 4.3 แสดงผงแสดงระบบสขาภบาล (นาเสย)

แบบบอเกรอะ – บอซม หรอ ระบบบาบดนาเสยสาเรจรป

1) บอเกรอะ – บอซม เปนวธกาจดนาเสยอยางหนงในระบบสขาภบาลทใชกนอยทวไป บอเกรอะทาหนาทรบนาเสยจากอาคารและปรบนาเสยนนใหดขน พอสมควรแกการปลอยซมไปในดนโดยทางชววทยา คอ การปลอยใหของแขงของเหลวในนาเสย เกดการสลายตวตอเนองจากแบคทเรยหรอกรรมวธทางธรรมชาตอนๆ แลวระบายนาเสยทปรบสภาพแลวนนไปบอซม ซงจะชวยกรองนานนอกชนหนงกอนทจะกระจายไปในดน ตาแหนงของบอซม ควรหางจากแหลงนาใช เชน บอบาดาลหรอแมนาลาคลอง เปนระยะไมตากวา 30 เมตร ทงนเพอปองกนการแพรเชอโรคลงไปในแหลงนาเหลานน จะใชไดในสภาพทดนไมมระบบระบายนารองรบ

การกอสรางบอเกรอะ – บอซม มกระบวนการดงน

( ก ) บอเกรอะแบงออกเปน 2 ตอน ตอนแรกคอบอเกรอะสาหรบรบทอสวมโดยตรงตอนทสองเปนบอพก มชองระบายนาตดตอกนระหวางบอเกรอะกบบอพกทตรงกลาง และจากบอพกมทอตอไปยงบอซม

( ข ) บอเกรอะตองสรางใหแนนหนาอยาใหนาซมได สวนบอซมตองพยายามทาใหนาไหลซมไปในดนใหเรวทสด

59


( ค ) ระดบนาในบอเกรอะจะตองสงกวาระดบนาใตดนสงสด เพอไมใหนาใตดนไหลยอนเขาไปในบอ ดงนนขอบบอของบอเกรอะ อาจสงขนมากจากระดบดนไดมากหรอนอยตามความจาเปน

( ง ) สงทมาจากทอสวมจะลอยอยผวบนของนาในบอเกรอะ และจะถกแบคทเรยทเกดในบอทาลายไปและมบางสวนจมลงกนบอ นาทอยตอนกลางระหวางผวบนกบกนบอจะคอนขางใส และไหลผานทอทตดตงไวเขาไปยงบอพก นานใสพอทจะปลอยใหซมลงไปในดนไดโดยผานทอทตอจากบอพกไปยงบอซม ดวยเหตนบอสวมจะไมเตมเพราะเมอนาในบอสงเกนระดบทกาหนดไว กจะไหลลนไปตาม ทอสบอซมตลอดเวลา

รปท 4.4 แสดงตวอยางแบบขยายบอเกรอะ บอซม

60


2) ระบบบาบดนาเสยสาเรจรป ในปจจบนมผลตภณฑถงบาบดนาเสยทมความ

แขงแรงทนทานตอแรงกดดนใตดนสง ปลอดสนมและมนใจไดวาปราศจาการรวซม อกทงตดตงไดงายและรวดเรว จงเปนทนยมใชกนมาก ระบบการทางานจะอาศยแบคทเรยทไมใชออกซเจนในการดารงชพเปนตวยอยสลายสงปฏกลในนาอนเปนสาเหตทาใหนาเนาเสย และใชตวกลาง ( Media ) ในการเพมปรมาณแบคทเรยในการยอยสลาย จงมประสทธภาพในการบาบดนาเสยสง โดยนาทผานการบาบดจะมคา BOD ตา ปลอดภยตอสงมชวตในนาและไดตามมาตรฐานคณภาพนาทง สามารถระบายนาทงลงในทอสาธารณะไดโดยไมทาลายสงแวดลอม

รปท 4.5 แสดงตวอยางถงเกรอะสาเรจรป ทมา : aqua.co.th (Online)

เขา ออก

แปลนขยายบอบาบดนาเสย

คอนกรตรดฝาถงฐานราก

ทอ PVC.ขนาด 4"SLOPE 1:200ตอลงบอพกทอระบายนา

ทอ PVC.ขนาด 4"SLOPE 1:200จากสขภณฑเขาถง

\

รปท 4.6 แสดงตวอยางถงเกรอะสาเรจรป

61


ระดบดน

เขา ออก

ทอ PVC.ขนาด 4"SLOPE 1:200ตอลงบอพกทอระบายนาหรอบอซม

คอนกรตรดฝาถงหนา 0.10 ม.เสรมเหลก 9มม.@ 0.20ม.#

ทออากาศขนาด 1"

ทอ PVC.ขนาด 4"SLOPE 1:200จากสขภณฑเขาถง

ทรายหยาบถมหนา 0.40 โดยรอบ

คอนกรตเสรมเหลก 9มม[email protected] ม.#ทรายอดแนน

รปตดบอบาบดนาเสย

รปท 4.7 แสดงตวอยางถงเกรอะสาเรจรป

62


แบบวศวกรรมไฟฟา งานออกแบบระบบไฟฟาเปนงานทตองมวศวกรดานไฟฟาควบคมการออกแบบและควบคมงานเพราะเปน วชาชพควบคม ในการออกแบบจะตองคานงถงความปลอดภยของผใชเปนหลกสาคญรวมถงการกาหนดใชวสด อปกรณตางๆตองเลอกใชวสดทไดมาตรฐานทไดรบการรบรองอยางถกตอง เชน UL JIS VDE NEMA หรอ มอก. เปนตน ขนตอนการออกแบบ

ตองเขาใจและรถงคาความสวางทไดมาตรฐานของพนท,อาคาร,สถานท ทจะตองออกแบบเพอใหไดแสงสวางทถกตอง ดงในตารางท 5.1

ตารางท 5.1 แสดงระดบความสองสวางเฉลยอยางตาสาหรบพนททางาน และกจกรรมตางๆ

ภายในอาคาร

1) พนทภายในอาคารทวไป

ประเภทของพนทและกจกรรม ลกซ โถงทางเขาอาคาร 100 (200) โถงนงพก 200 พนททางเดนภายในอาคาร 100 บนได บนไดเลอน ทางเลอน 150 พนทขนถายสนคาภายในอาคาร 150 หองอาหารทวไปภายในอาคาร 200 (1000) หองพกผอนทวไป 200 (500) หองออกกาลงกาย 200 (500) หองนา หองสขา หองรบฝากของ 300 (1000) หองปฐมพยาบาล 300 (500) หองตรวจคนไขทวไป 500(1000) หองอปกรณ Switch gear 200 หองชมสายโทรศพท / ไปรษณย / พสด 500 หองเกบของ 100 (50) หองบรรจหบหอ, ขนถายวสด 300 หองควบคม 150(500) พนทผลตเครองแกวเทยม เพชร พลอยเทยม 1500 2000) สายการผลตยางรถยนต 500 พนทตรวจสอบส 1000 (2000)

63


2) อตสาหกรรมผลตไฟฟา

ประเภทของพนทและกจกรรม ลกซ พนทเกบเชอเพลง 50 พนทหมอนา 100 พนทเครองจกร 200 พนทอนๆ 200 หองควบคม 500

3) อตสาหกรรมดานการเกษตร ปศสตว

ประเภทของพนทและกจกรรม ลกซ หองขนถายสนคา อปกรณ เครองจกร 200 พนทปศสตวภายในตก 50 พนทรกษาสตว 200 พนทเตรยมอาหารสตว ทาความสะอาดสตว 200

4) อตสาหกรรมเคม, พลาสตก, ยาง ประเภทของพนทและกจกรรม ลกซ

พนทการผลตทไมมการสญจร 50 พนทการผลตทเขาถงคอนขางลาบาก 150 พนทการผลตทมคนประจาเกอบตลอดเวลา 300 หองทดสอบทตองการความละเอยดสาหรบการอานมาตราวด

500

สายการผลตทเกยวของกบเวชภณฑ 500 สายการผลตยางรถยนต 500 พนทตรวจสอบส 1000 (2000)

ออกแบบและคานวนเพอกาหนดอปกรณตางๆ ทใชในงานนนๆ เชน ชนดของโคมไฟ ปลก สวตซไฟ

64


ตารางท

5.2

แสดงตว

อยางรายก

ารปร

ะกอบ

แบบร

ะบบไฟฟ

าในอาคาร

สวนประกอบของแบบดานไฟฟา

1. ขอกาหนดตางๆ ( บทคดยอ ) อางองจากกฏ หรอ มาตรฐานของ วสท. ;การไฟฟาฝายผลต ; การไฟฟานครหลวง ; การไฟฟาสวนภมภาค .ทเกยวของกบงานทจะตองออกแบบ

65


2. สญลกษณแสดงอปกรณตางๆทใชในการออกแบบ

หลอดไฟฟลออเรสเซนต 2 x 36w. พรอมแผนสะทอนแสง

TV

เตาเสยบ สายโทรศพท

หลอดไฟฟลออเรสเซนต 36w. พรอมครอบพลาสตก

หลอดไฟฟลออเรสเซนต 18w. พรอมครอบพลาสตก

สวทช เปด-ปด ชนดทางเดยว

เตาเสยบ สายเคเบล TV.

ปลกผนง

ตควบคมไฟ

S

T.

ตารางท 5.3 แสดงตวอยางสญลกษณแสดงอปกรณตางๆทใชในการออกแบบ

66


แผนภ

มท 5.

1 แส

ดงผงแส

ดงระบบ

ไฟฟา

( Sin

gle lin

e Diag

ram )

3. ผงแสดงระบบไฟฟา ( Single line Diagram )แสดงถงระบบทจายไปจนถงสนสดระบบทปลกหรอตเซอรกตเบรคเกอรเพอใหทราบถงขนาดพกดของหมอแปลง ; สายปอน ; สายประธาน เปนตน

LP2

SPAR

E

หมอแปล

งชนด

แชนามน

160 kV

A , 22

kV/40

0-230V

SINGL

E LI

NE D

IAGR

AM

THW

4x 1/c

-120 s

q.mm.

cabl

e ladde

r

SPAR

ELP

1SP

ARE

THW

4 x 1/

c-35 s

q.mm.

ฟวส 2

Aฟวส 2

A

THW

1 x 1/

c-16 s

q.mm.

THW

4 x 1/

c-35 s

q.mm.

THW

1 x 1/

c-16 s

q.mm.

THW

4 x 1/

c-35 s

q.mm.

THW

1 x 1/

c-16 s

q.mm.

THW

4 x 1/

c-35 s

q.mm.

THW

1 x 1/

c-16 s

q.mm.

THW

4 x 1/

c-35 s

q.mm.

THW

1 x 1/

c-16 s

q.mm.

MDB

67


4. แบบโครงสรางของระบบภายใน ( Riser Diagram ) แสดงถงอปกรณหลกในระบบ

สายปอนและตควบคมในแนวดงทจายไปยงจดตางๆ

แผนภมท 5.2 แสดงโครงสรางของระบบภายใน ( Riser Diagram )

68


5. ตารางโหลด ( Load Schedule ) แสดงถงรายละเอยดเกยวกบวงจรตางๆรวมถงขนาดพกดของโหลด ขนาดสายไฟฟาทใช ลกษณะการเดนสาย

แผนภมท 5.3 แสดงตวอยางตารางโหลด ( Load Schedule )

6. แผนผงการวางอปกรณไฟฟาภายในแบบ ซงโดยปกตจะแยกออกได ดงน 6.1 ระบบแสงสวาง 6.2 ระบบไฟฟากาลง ( ปลก ) ,ระบบสอสาร 6.3 ระบบสญญาณเตอนภย

69


แปลน

ระบบ

แสงสวาง ช

น 1

Sab

cdef

ab

aa

a

ba

ba

ba

ba

f f

f f

f f

e e

e e

e e

d d

d d

d d

c c

c cS jkl

jk

l

jk

jk

l l

S v

v

โถงใต

ถนอาคาร

ทางเด

นรอบ

ทางเด

นรอบ

โถงใต


ทางเด

นรอบ

โถงใต


bb

b

รปท 5.1 แสดงตวอยางแปลนระบบไฟฟาแสงสวาง

70


ขน

เวท

ทางเดน

+0.80

หองนาหญงF2 C2

หองนาชายF2 C2

หองนาคนพการF2 C2 +0.80

หองเกบอปกรณ

รานคา 4

ทางเขาF3 +0.80

UP

UP

ขน

ขน

ขน

ขน

0.20

ขน

ขน

F6

F3

F3UP F7

F8

F8

F7

F7

F7

F7

+0.10

F6

F9 F9

F9+0.10

ขน

F6

F6

ST1

ST2

ST3

ST4

ST5

F10

+0.80+0.80

SINK

ชนวางถาดสแตนเลส

รานคา 4SINK



2

SDB1

LP

LP

LP

LP

Line To SDB1/26,28,30 Conductor THW 4x16/10G

In condute EMT 1-1/2"

รปท 5.2 แสดงตวอยางแปลนระบบไฟฟา ปลก และสอสาร

71


ขนขน

6.00

6.00

6.00

6.00

6.00

6.00

6.00

6.00

6.00

2.50

6.00

6.00

84.00

6 .00 6.00 6.00 6.00 6.00 6.00 6.0042.00

6.00 2.50 6.002.50

12

34

56

78

910

1112

13

A B C D E F G H

ขน

ขน

SLOPE

ขน

ขน

ขน ขนขน

ขน

ขนขน

ขน

ขน

SLOPE

ขน

ขน

ขนขนขน

ขน

S lope 1:100

S lope 1:100

S lope 1:100

S lope 1:100

ขนขน

ขน

ขนขน

ขน

ขน

5.00

5.50

2.50

2.50

1415

1617

3 14

2

SERIAL

SERIA

L

SERIA

L

SERIA

L

SERIAL

SERIAL

SERIAL

SERIAL

S ER IAL

S ER IAL

S ER IAL

S ER IAL

SERIAL

SERIAL

SERIAL

SERIAL

SERIAL

รปท 5.3 แสดงตวอยางแปลนระบบสญญาณเตอนภย

72


สรปขนตอนการจดทาแบบกอสราง ขนตอนการจดทาแบบกอสราง เพอนาแบบกอสรางดงกลาวไปดาเนนการจดซอจดจาง เพอใหการจดซอจดจาง การควบคมงาน การตรวจการจางเปนไปอยางสมบรณ ตรงตามวตถประสงคในการใชงานของอาคาร และการใชงบประมาณ จงจาเปนตองดาเนนการตามขนตอนทถกตอง การกาหนดกรรมการออกแบบ กรรมการออกแบบอาคาร ในอาคารแตละหลง อาจมองคประกอบไมเหมอนกน เนองจากมการกาหนดขนาดของอาคาร และประเภทของอาคาร ทตองมสถาปนก และวศวกรผออกแบบไมเหมอนกน เชนหากอาคารมขนาดพนทเกนกวา 1000 ตารางเมตร ตองใชสถาปนกผออกแบบในระดบสามญสถาปนกขนไป องคประกอบของกรรมการออกแบบอาคารประกอบดวย

1) สถาปนก

2) วศวกรโครงสราง

3) วศวกรไฟฟา

4) วศวกรสขาภบาล (หากเปนอาคารทตองมวศวกรสงแวดลอม)

5) วศวกรเครองกล (หากมระบบเครองกลทซบซอน)

การกาหนดกรรมการออกแบบ ตองเปนคาสงจากหวหนาหนวยงาน เพอใหการจดซอจดจางสมบรณ (ควรกาหนดกรรมการออกแบบ ควบคไปกบกรรมการกาหนดราคากลางเพอคณะกรรมการจะไดดาเนนการไปไดพรอมๆ กน)

การกาหนดขอบเขตงาน การกาหนดขอบเขตงาน เปนการกาหนดโดยกรรมการออกแบบ และผเกยวของ โดยตองดาเนนการใหถกตองตามคาของบประมาณ ซงตองออกแบบใหไมเกนงบประมาณทไดรบ ออกแบบใหมพนทตรงตามคาของบประมาณ หากมครภณฑประกอบอาคาร ควรดาเนนการกาหนดไปพรอมการออกแบบอาคาร ทงนการกาหนดขอบเขตงาน ควรคานงถงราคาสงปลกสรางตอตารางเมตร ซงกาหนดโดย สานกงบประมาณ โดยปกตราคาตอตารางเมตรทกาหนดโดยสานกงบประมาณคอนขางตา ผออกแบบควรคานงถงจดน หากอาคารมพนทมากเกนทกาหนดอาจทาใหไมสามารถปลกสรางอาคารไดตามงบประมาณ และจะเปนปญหาในการจดซอจดจาง และหากพนทอาคารนอยกวาคาของบประมาณมากเกนไป กจะเปนปญหาตอการอนมตแบบรปรายการ

73


การจดทาแบบตนฉบบ การจดทาแบบกอสรางตนฉบบ ควรกาหนดมาตราสวนของอาคารใหเหมาะสม (ประมาณ 1:100) และมความเหมาะสมตอขนาดกระดาษ เพอเปนไปตามมาตรฐานการเขยนแบบ ซงตามมาตรฐานการเขยนแบบโครงการของรฐบาล ขนาดกระดาษทเหมาะสมคอ A1 แตทงนหากอาคารมขนาดเลก อาจกาหนด ใหใชกระดาษขนาด A2 หรอ A3 ไดตามความเหมาะสมและประหยด เมอไดจดทาแบบกอสรางแลวเสรจแลว และกรรมการออกแบบอาคารไดตรวจสอบความถกตองของแบบรปรายการแลว กรรมการผออกแบบ และผเกยวของตองลงนามในแบบกอสรางนนใหครบถวน นอกจากแบบกอสรางตนฉบบดงกลาวแลว กรรมการผออกแบบตองจดทารายการประกอบแบบทใชควบคกบแบบกอสราง เนองจากในแบบกอสรางนนๆ อาจมรายละเอยดไมครบถวน จงตองจดทาใหสมบรณไปพรอมกบขนตอนน การจดทาประมาณการวสด กาหนดราคากลาง และแบงงวดงาน ขนตอนนถอเปนขนตอนทสาคญ และตองดาเนนการหลงจากแบบกอสรางแลวเสรจ ทงนอาจมการดาเนนการควบคไปกบ การจดทาแบบกอสรางในบางสวนได โดยปกตแลวการกาหนดราคากลางมกเปนขนตอนทมเวลาในการดาเนนการนอย เนองจากตองรอแบบรปรายการแลวเสรจ ดงนนผออกแบบและผกาหนดราคากลาง ตองวางแผนดานเวลาใหด การขออนมตแบบรปรายการและประมาณราคากลาง กอนนาแบบรปรายการไปใชในการจดซอจดจาง ตองขออนมตหวหนาหนวยงาน เพอใหหวหนาหนวยงานอนมตแบบรปรายการ ทงนหวหนาหนวยงานจะมอบหมายให กองพฒนาอาคารสถานท ทาการตรวจสอบวาแบบรปรายการดงกลาวถกตองตามขอกาหนด ระเบยบ หรอไม หากถกตอง กองพฒนาอาคารสถานท จะดาเนนการนาเสนอ หวหนาหนวยงานเพออนมตตอไป ทงนความลาชาในขนตอนนอาจเกดจากแบบรปรายการไมถกตอง ขาดรายละเอยด เอกสาร หรอไมมผลงนามในแบบ หรอเอกสาร ทาใหตองสงเอกสารกลบไปใหแกไข ผเกยวของจงควรดาเนนการโดยรอบคอบ

74


การจดทาสาเนาแบบกอสราง เมอแบบรปรายการไดรบการอนมตแลว ตองมการจดทาสาเนาแบบกอสราง ซงเปนแบบพมพเขยว หรอสาเนาถายเอกสาร (กรณแบบมขนาดเลก) จานวนสาเนาขนกบจานวนแบบทจะใชในการขายแบบ เพอหาผรบจางในกระบวนการจดซอจดจางและ การทาสญญาเมอไดผรบจางแลว ในการจดทาแบบกอสราง ทกขนตอนมความสาคญ บางขนตอนตองดาเนนการตามระเบยบ กฎหมาย และขอกาหนดอยางเครงครด หากดาเนนการไดตามขอกาหนด มความพถพถน และความถกตองจะชวยลดปญหาในการกอสรางไดมาก

75


บรรณานกรม

กองพสดและออกแบบกอสราง. การอานแบบ. กรงเทพมหานคร : มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคล, 2548.

กองพสดและออกแบบกอสราง. คมอการตรวจการจาง คา K และ สญญา. กรงเทพมหานคร :

มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคล, 2548. สถาปนกสยาม,สมาคม. คมอมาตรฐานการเขยนแบบกอสราง. กรงเทพมหานคร : สมาคม

สถาปนกสยามในพระบรมราชปถมภ, 2549. สมศกด ธรรมเวชวถ. แบบกอสรางงานสถาปตยกรรมและวศวกรรม. กรงเทพมหานคร : คณะ

สถาปตยกรรมศาสตร สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลา ลาดกระบง, มปป. สขสม เสนานาญ. เขยนแบบกอสราง. พมพครงท 6. กรงเทพมหานคร : สมาคมสงเสรมเทคโนโลย

ไทย-ญปน, 2540. อนทรา ศตสข. เขยนแบบชางเทคนคสถาปตยกรรม. พมพครงท 3. กรงเทพมหานคร : สมาคม

สงเสรมเทคโนโลยไทย-ญปน, 2538. __________. aqua.co.th (Online). Available: http://www.aqua.co.th/th/waste-water-treatment-tank/2010-06-23-06-58-57.html (Access date: 18 August 2010). Ching,Francis,D.K. with Adams,Cassandra. Building Construction Illustrated. 3rd

ed. Newyork : John Wiley&Sons, 2000. Jefferis,Alan.and Madsen,David. Print Reading for Architecture & Construction

Technology. New York : Delmar Publishers, 1995. Hanks,Kurt. Notes on Architecture. California : Crisp Publications,1981. Hepler,Donald E.,and Wallach,Paul I. Architecture Drafting and Design. 3rd ed.

Newyork : McGraw-Hill,1977. Huth,Mark. Introduction to Construction. USA : Delmar Publishers, 1980.

การจัดทำแบบก่อสร้าง

Documents