www.geozigzag.com

๑ การตรวจคนบคุคล

การตรวจคนบคุคล ประกอบดวยวิธีการดังตอไปนี.้- ก. การตรวจคนตามรางกาย การตรวจคนนี้กระทําเพือ่คนหาอาวุธ, หลักฐาน หรือส่ิงของ ผิดกฎหมายจากตัวบุคคล ซ่ึงควรตองกระทําโดยมีผูชวยสังเกตการณและพยาน ในการตรวจคนรางกายของบุคคล ใหผูตรวจคนยืนอยูดานหลังของผูตองสงสัย ผูชวยของผูตรวจคนจะยืนอยูในตําแหนงที่สามารถคุมกันผูตรวจคนไดดวยอาวุธของตน ผูตองสงสัยหรือผูถูกตรวจคนจะตองถูกบังคับใหยกแขนขึ้น ผูตรวจคนจะใชมอืคลําไปตามรางกายของผูถูกตรวจคนโดยตลอดและใชลักษณะของการขยี้เสื้อผาเพื่อคนหาวัสดแุปลกปลอม ข. การตรวจคนโดยใชกําแพง จากหลักการพื้นฐานที่ตองทําใหผูตองสงสัย หรือผูกอความไมสงบอยูในลักษณะอาการที่ไมสามารถทําอันตรายแกผูตรวจคนไดก็คือ ทําใหผูถูกตรวจคนอยูในทาที่ตึงเครียดและขยับรางกายไดไมสะดวก การตรวจคนโดยใชกําแพงทําใหผูตรวจคนมีความปลอดภัยคอนขางมาก การตรวจคนลักษณะนีจ้ะถูกนํามาใชมากในโอกาสที่ผูตรวจคนสองคนจะตองทําการตรวจคนผูตองสงสัยหลายคน ซ่ึงอาจใชส่ิงอ่ืน ๆ ที่มีแนวตัง้ตรงและมีพืน้ที่พอเพยีง เชน กําแพง, ยานพาหนะ หรือตนไม (๑) ทายืนของผูตองสงสัย ใหผูตองสงสัยยืนหันหนาเขาหากําแพง (หรือส่ิงอ่ืน ๆ) และใหเอนเขาหากําแพง ใชมือทั้งสองขางพยุงตัวโดยยนักําแพงไว ใหมือทั้งสองแยกหางออกจากกันมาก ๆ และแยกนิ้วใหหางจากกันดวย เทาทั้งสองก็จะตองแยกหางจากกันใหมาก ปลายเทาแบะออก ขนานไปกับกาํแพง และหางจากกําแพงใหมากเทาที่จะทาํได แลวกมศรีษะลงมองพืน้ (๒) ตําแหนงยนืของผูชวยผูตรวจคน ผูชวยผูตรวจคนยืนอยูทางดานตรงขามของผูตองสงสัย (หางจากผูตรวจคน) ไปทางดานหลัง และใชการควบคุมผูตองสงสัยดวยอาวธุในมือ เมื่อผูตรวจคนเคลื่อนตัวจากตําแหนงเดิมที่ยืนอยูไปยังอีกดานหนึ่ง, ผูชวยผูตรวจคนจะตองเปลี่ยนตําแหนงดวย ผูตรวจคนจะใชการเดินรอบผูชวยในขณะเปลี่ยนตําแหนง เพือ่หลีกเลี่ยงการเขามาบังทางระหวางผูชวยและผูตองสงสัย (๓) ตําแหนงยืนของผูตรวจคน ผูตรวจคนจะเขาหาผูตองสงสัยจากทางดานขวามือ และจะตองเก็บรักษาอาวุธไวในตําแหนงที่ผูตองสงสยัไมสามารถหยิบฉวยได เมื่อตรวจคนจากทางขวามือ ผูตรวจคนจะวางเทาขวาของตนอยูทางดานหนาเทาขวาของผูตองสงสัย และพยายามใหขอเทาสัมผัสขอเทาไว จากทายืนนี้ หากผูถูกตรวจคนมีอาการตอตาน ผูตรวจคนกจ็ะใชเทาเตะเทาของผูถูกตรวจคนใหแยกออกไปอีก และเมื่อทําการตรวจคนจากทางซายมือ ผูตรวจคนก็จะวางเทาซายของตนไวทางดานหนาเทาซายของผูถูกตรวจคน และเชนเดยีวกัน ใหใชขอเทาสัมผัสขอเทาไว

(๔) ตําแหนงแรกของการยืน ในการเขายืนในตําแหนงแรก ผูตรวจคนจะตองระมัดระวัง เพื่อปองกันมใิหผูถูกตรวจคนเขาแยงอาวุธในทันทหีรือทํารายรางกายผูตรวจคนได อันดับแรกใหตรวจคนหมวกหรือส่ิงที่สวมบนศีรษะของผูถูกตรวจคน แลวตรวจคนมือ, แขน, ดานขวาของรางกาย และขาซายตามลําดับ จากนั้นใหทําซํ้าในขั้นตอนทีก่ลาวมาแลวในการตรวจคนทางดานซาย ใชมือขยี้ตามเสื้อผาของผูถูกตรวจคน ไมใชเพียงแตตบเทานั้น และตองเพงเล็งบริเวณใตวงแขน, หลัง, เอว, ขา และขอบดานบนของรองเทาหุมขอหรือรองเทาหุมสน ส่ิงใดก็ตามทีพ่ิจารณาแลววาไมใชอาวุธ หรือหลักฐาน ก็ใหใสคืนไวในกระเปาของ

www.geozigzag.com

๒ ผูถูกตรวจคน หากผูถูกตรวจคนมกีารตอตานหรือพยายามหลบหนี และจําเปนตองผลักหรือกระแทกลงไปกับพื้นกอนทีจ่ะตรวจคนเสร็จแลว ก็จําเปนที่จะตองเริ่มการตรวจคนจากขั้นแรกอีกครั้ง (๕) การเปลี่ยนตําแหนงไปคนผูตองสงสัยคนอื่น เมื่อตองทําการตรวจคนผูตองสงสัย หรือ ผูกอความไมสงบสองคนหรือมากกวา จะตองแยกบุคคลเหลานั้นใหอยูหางจากกนั เพื่อปองกันมิใหเคล่ือนที่เขามาหากันไดโดยงาย และจับใหอยูในทาพิงกําแพงหันหลังให ผูชวยผูตรวจคนยืนอยูในตําแหนงที่หางประมาณสองสามกาวไปทางดานหลัง อาวุธในมือเตรียมพรอม ผูตรวจคนจะเริ่มตรวจคนบุคคลทางดานขวาของแถวกอน เมื่อตรวจคนคนแรกเรียบรอยแลว กใ็หเคล่ือนยายผูที่ถูกตรวจคนเสร็จไปทางซายของแถว และใหยืนอยูในทาเดิม ทั้งนี้ในการเคลื่อนที่เขาตรวจคนบุคคลตอไป ผูตรวจคนจะไดไมอยูระหวางผูชวยและผูถูกตรวจคน ค. การตรวจคนแบบแยกกลุม จะใชการตรวจคนแบบนี้เมื่อมีผูตองสงสัยวานาจะเปนผูนําของพวกกอความไมสงบ หรือนาจะเปนผูทีน่ําขาวสารสําคัญ การตรวจคนจะดําเนินการในที่ที่ปกปด เชน ในหองหรือในเตน็ทกระโจม อาจใชเทคนิคไดหลายวิธี วิธีการที่หนึ่งก็คือ การใชผูตรวจคนที่ไมถืออาวุธสองคน และใหผูชวยที่ถืออาวุธนั้นยนืระวังปองกัน ผูตรวจคนจะถอดเสื้อผาและรองเทาของผูถูกตรวจคนออกและตรวจคนอยางละเอียด ซ่ึงจะตองตรวจในปาก, จมูก, หู, ผม, รักแร, งามขา และจดุหรือพื้นที่อ่ืน ๆ ที่นาจะใชซุกซอนได ง. การตรวจคนบุคคลเพศหญิง กลุมผูกอความไมสงบจะใชประโยชนจากบุคคลเพศหญิงอยางสูงสุดในกรณทีี่คาดวาจะตองถูกตรวจคน กองกําลังฝายปราบปรามกจ็ะตองใชประโยชนสูงสุดจากผูตรวจคนที่เปนเพศหญิงเชนเดียวกนั หากไมสามารถจัดหาผูตรวจคนเพศหญิงได ก็อาจใชนายแพทยหรือบุรุษพยาบาลเปนผูตรวจคนผูกอความไมสงบเพศหญิง การตรวจคนผูหญิงเปนการปฏิบัติที่มีความละเอยีดออนและลอแหลมอยางมากที่สุด เมื่อทหารชายตองทําการตรวจคนผูหญิง จาํเปนตองนํามาตรการที่สามารถใชไดทุกอยางมาใชเพื่อปองกันกรณีการถูกกลาวหาวามีการลวงละเมิดทางเพศ

ค – ๗ การตรวจคนในพืน้ทีชุ่มชน มีหลักการพื้นฐานอยู ๔ ประการ ที่จะตองนํามาใช กลาวคือ.- ก. การเคลื่อนที่เขาใกล ในการปฏิบัติการบางครั้ง กําลังที่อยูบนยานยนตสามารถเคลื่อนที่เขาไปถึงที่หมายที่จะทําการตรวจคนไดโดยตรง แตในบางครั้งสถานการณก็อาจบังคับใหตองลงจากยานยนต อยางไรก็ตามสิ่งสําคัญที่จะตองเนนก็คือ ความรวดเรว็ และการประสานการปฏิบัติขณะเคลื่อนที่เขาไปในพืน้ที ่ ข. การปดลอมพื้นที่ ในระหวางเวลาค่ํามืด กําลังทหารจะเคลื่อนที่เขาไปอยางเงียบที่สุด โดยใชเสนทางหลายเสนทางเทาที่จะทําได เมื่อเร่ิมแสงสวาง พืน้ที่จะตองถูกยึดครองโดยใชระบบของยามคอยเหตุเฝาตรวจที่เชื่อมตอกันดวยสายตา ในลักษณะวงรอบ ซ่ึงชองวางที่มีอยูจะถูกควบคุมดวยการลาดตระเวนเฝาตรวจ ตามปกติแลวพ้ืนที่ที่มีขนาดกวางใหญจะไมถูกปดลอมไวไดดวยกําลังทหารเปนเวลานาน ๆ ทั้งนี้เนื่องจากจําเปนตองใชกําลังทหารจํานวนมาก หากจําเปนแลวทหารจะใชการขุดหลุม และใชประโยชนจากที่กําบังตามธรรมชาติ รวมทั้งใชลวดหนามเพื่อชวยในการปดลอมพื้นที่ ค. กองหนุน หากเกิดกรณทีี่กําลังของฝายตรงขามจากภายนอกพื้นทีจ่ะเขาแทรกแซง ฝายเราจะตองใชมาตรการเพื่อปองกันการรวมตวัของฝายตรงขามที่อยูภายนอก และสวนที่ถูกปดลอมอยูภายในพื้นที ่

www.geozigzag.com

๓ อาจใชการตรวจการณทางอากาศเพื่อชวยคนหาและแจงเตือนแตเนิ่นถึงการเคลื่อนไหวของกําลังฝายตรงขามที่มีจํานวนมากที่จะเคลื่อนตัวเขามายังพื้นที ่ ง. พวกตรวจคน นายทหารที่เปนผูบังคับบัญชาการปฏิบัติ จะแจงขาวสารใหบุคคลที่อยูภายในพื้นที่วาจะมกีารตรวจคนเกดิขึ้น ดังนั้นจึงใหชาวบานและบุคคลทั้งหมดหยุดการเคลื่อนไหว และอยูภายในบานเรือนหรือตัวอาคารเทานัน้ หรืออาจใชวิธีการใหบคุคลทั้งหมดมารวมกันอยูที่จดุศูนยกลาง แลวใหพวกตรวจคนเคลื่อนที่เขาไปทําการตรวจคน พวกตรวจคนจะประกอบดวยชุดตรวจคนจํานวนหลายชุด

(๑) เมื่อไดตดัสินใจใหบุคคลทั้งหมดมารวมกันอยูที่จดุศูนยกลางแลว เจาของบานจะตองรวมเขาไปกับชุดตรวจคน เมื่อบานของตนจะถูกตรวจคน หากไมปฏิบัติเชนนี้ เจาของบานอาจจะปฏิเสธวาไมรูไมเห็นกับสิ่งของที่ถูกตรวจพบภายในบาน หรืออาจกลาวหาวาทหารที่เขาไปตรวจคนไดหยบิฉวยเอาสิ่งของภายในบานไปโดยพลการ ในการตรวจคนขนาดเล็ก เปนการดีที่สุดที่จะใหเจาของบานไดลงลายมือช่ือรับรองวาไมมีส่ิงของภายในบานไดถูกหยิบฉวยหรือลักขโมยไป แตอยางไรก็ตามในการตรวจคนขนาดใหญอาจทําเชนนั้นไมได เพื่อเปนการหลีกเลี่ยงการถูกกลาวหาวาเปนผูลักขโมย ควรจัดใหมีชาวบานเปนพยานรูเห็นในระหวางการตรวจคน สมาชกิที่เปนทีย่อมรับนับถือของชุมชนควรจะรวมไปกับชุดตรวจคนแตละชุด (๒) อาคารจะตองถูกตรวจคนจากชั้นบนลงมาชั้นลาง ชุดตรวจคนจะใชเครื่องมือตรวจคนทุนระเบิด เพื่อตรวจหาทีซุ่กซอนอาวุธและกระสุน พยายามทําทุกวิถีทางที่จะหลีกเลี่ยงการทําความเสียหาย บานหรืออาคารที่ถูกตรวจคนแลวจะตองถูกทําเคร่ืองหมายหรือสัญลักษณเปนรหัสที่แสดงใหฝายเดียวกันรู และเครื่องหมายหรือสัญลักษณะเดยีวกันนี้อาจนําไปใชเพื่อบันทึกรายการอื่น ๆ ที่ชวยอํานวยความสะดวกในการตรวจคน การทําเครื่องหมายหรือสัญลักษณนี้ชวยใหมั่นใจไดวา ไมมีบานหรืออาคารหลังใดถูกหลงลืมหรือมองขามไป (๓) หากบานถูกปดไว หรือหากเจาของบานไมยินยอมใหชุดตรวจคนผานเขาไป ก็จําเปนตองใชกําลังเพื่อเขาไปตรวจคน เมื่อไดทําการตรวจคนในบานที่มีทรัพยสินขณะที่เจาของบานไมอยูก็จําเปนตองปด หรือล็อกบานไวอยางเดิม หรือระวังปองกันเพื่อมใิหเกดิการถูกลักขโมย กอนที่ทหารจะออกจากบานไป ผูบังคับหนวยควรจะจัดการปองกนับานหลังดังกลาว โดยมอบหมายใหชุมชนเปนผูดูแล จนกวาเจาของบานจะกลับมา จ. ชุดตรวจคน ชุดพิเศษอาจถูกจัดตั้งขึน้เพื่อปฏิบัติการตรวจคน ในการตรวจคนพื้นที่ขนาดเล็ก (อาคารสองสามหลัง) หนวยทหารขนาดเล็กสามารถปฏิบัติการตรวจคนไดโดยไมตองใชชุดพิเศษในแต ละงาน ชุดตรวจคนอาจจําเปนตองใช.

• การลาดตระเวน

• การตรวจคนทางกายภาพหรอืดวยสายตา

• การควบคุม

• การตรวจสอบเชลยศึก

• สารปราบจลาจล, เครื่องฉีดไฟ และระเบิดทําลาย

• การทํางานดานเอกสาร

www.geozigzag.com

๔ และอาจเพิม่เติมดวย.-

• การยิงสนับสนุน

• ชุดตรวจคนทุนระเบิด

• ชุดสุนัขสงคราม

• ชุดลาดตระเวนอุโมงค

• ชุดซักถาม

• ชุดปฏิบัติการจิตวิทยา/ ชุดปฏิบัติงานกิจการพลเรือน ฉ. การตรวจคนบาน พวกตรวจคนแตละพวกจะไดรับมอบหมายใหเขาทําการตรวจคนในแตละ อาคาร ควรจะประกอบดวย ตํารวจทองถ่ินอยางนอยหนึ่งคนประจาํอยูในพวก, ผูชํานาญทางหนึ่งคน และผูตรวจคนเพศหญิงหนึ่งคน หากมีบุคลากรพรอมและพอเพียง พวกตรวจคนจะตองเรียกบุคคลทั้งหมดเขามารวมกันกอนอ่ืน จากนั้นเจาหนาที่ตํารวจอาจออกคําส่ังกําชับใหปฏิบัติส่ิงใดสิ่งหนึ่ง แลวเร่ิมลงมือตรวจคน วัตถุประสงคของการตรวจคนนี้ก็คือ การคนหาบุคคลผูตองสงสัย บุคคลที่มีพิรุธและถูกจับกุมจะถูกสงกลับไปอยางรวดเรว็ หนวยทหารสามารถปฏิบัติกิจเฉพาะกิจนี้ได พวกคุมกันนําทางและการขนสงจะตองปฏิบัติตามแผนที่ไดวางไว ช. การตรวจคนหมูบาน บานที่เร่ิมปฏิบัติการตรวจคนหมูบาน ชุดลาดตระเวนจะถกูสงออกไปเพื่อหาขาวสารเกี่ยวกับหมูบาน และประชากรในหมูบาน ชุดลาดตระเวนนี้จะตองหลีกเลี่ยงมใิหชาวบานพบเห็นหรือกลุมผูกอความไมสงบไดตรวจการณพบ (๑) สวนหนึง่ของชุดลาดตระเวนจะทําการเฝาตรวจหมูบานตอไป ในขณะที่อีกสวนหนึ่งกลับมาใหขาวสาร ซ่ึงชุดที่ดํารงการเฝาตรวจอยูนั้นอาจตรวจพบบางสิ่งบางอยางที่จะนําไปสูการเปลี่ยนแปลงการปฏิบัติ กอนที่สวนระวังปองกันจะเขาวางตัว ขาวสารที่มีคุณคาสําหรับผูบังคับหนวยประกอบดวย :

• ขนาดและที่ตัง้ที่แนนอนของหมูบาน

• การดัดแปลงพืน้ที่เปนปอมสนาม (กับดักบคุคล, หลุมขวาก)

• ระบบการแจงเตือน

• ระบบอุโมงค

• บริเวณที่ผูกอความไมสงบพักอาศัยอยู บุคคลเหลานี้สามารถหลบซอนอยูในปา ในเวลากลางคืน และเขามาพักอาศัยในหมูบานในชวงเวลากลางวัน หรืออาจจะอาศัย อยูในหมูบานทั้งในเวลากลางวันและกลางคืน ดยอยูในบานหลังเดียวหรือ หลายหลังกไ็ด

• จํานวนประชากรที่อาศัยอยูภายในหมูบาน (๒) ระวังปองกันและสวนตรวจคน ใชการเคลื่อนที่หนึ่งวิธี หรือสองวธีิ (ก) วิธีแรก : รวมพวกชาวบานไวในพื้นที่ทีเ่ปนศูนยกลาง (หากมีการสอวาจะเปนฝายตรงขาม) วิธีการนี้จะใหการควบคุมไดสูงสุด, อํานวยความสะดวกใหสามารถตรวจคนไดอยางทัว่ถึง, ทําใหผูกอ

www.geozigzag.com

๕ ความไมสงบไมมีโอกาสที่จะซุกซอนส่ิงของใหพนจากการตรวจคน และเอื้ออํานวยใหใชการซักถามไดอยางละเอียด แตมีขอเสียอยูบางประการก็คือ การนําชาวบานออกมาจากที่อยูอาศัยของตนนั้น ทําใหมีโอกาสที่ชาวบานจะกลาวหาวาสวนตรวจคนไปหยบิฉวย หรือลักขโมยของออกมาจากบาน (ข) วิธีที่สอง : จํากัดพวกชาวบานใหอยูแตในบานของตน วิธีการนีจ้ะหามการเคล่ือนไหวของชาวบาน เมือ่ตองอยูในบานของตน ก็ไมมีโอกาสที่จะกลาวหาในเรื่องการลักขโมย ขอเสียของวิธีการนี้ก็คือ ทําใหยากตอการควบคุมและการซักถาม นอกจากนี้ยังอาจปลอยโอกาสใหผูกอความไมสงบที่อยูในบานไดมีโอกาสซุกซอนของที่ไมตองการใหตรวจคนพบได (ค) วิธีที่สาม : ควบคุมหัวหนาหรือเจาของบาน โดยบอกใหเจาของบานยังคงยืนรออยูหนาบาน ในขณะที่ลูกบานคนอื่น ๆ ถูกนํามารวมกนัที่พื้นที่ศูนยกลาง ในระหวางการตรวจคน เจาของบานแตละบานหรือหวัหนาบานจะรวมเขาไปกับชดุตรวจคนในบานของตนเอง ปญหาเรื่องการหยิบฉวยลักขโมยก็จะลดนอยลง และเจาของบานก็ไดมีโอกาสมองเห็นการตรวจคนวาไมมีการหยิบฉวยลักขโมย วธีิการนี้เปนวิธีที่เหมาะสมที่สุดในการควบคมุชาวบาน (๔) ชุดตรวจคนตองทําการตรวจคนอยางละเอียดโดยตลอด เพื่อคนหาพวกกอความไมสงบ, อาวุธยุทโธปกรณ, อุโมงคหลบหนี หรือทีซ่อนส่ิงของ คอกปศุสัตว, บอน้ํา, กองฟาง, สวน, แนวรั้ว และสุสาน จะตองถูกตรวจสอบ ชุดตรวจคนจะตองระมัดระวังตลอดเวลาในเรื่องกบัระเบิด (๕) ภายหลังจากที่ไดตรวจคนบานเสร็จเรียบรอยแลวบริเวณโดยรอบ และพื้นที่ระหวางสวนระวังปองกันและหมูบานจะถูกตรวจคน มีวิธีการ ๒ วิธี คือ.- (ก) วิธีที่หนึ่ง - หากสวนระวังปองกันยังไมถูกชาวบานหรือบุคคลอื่นคนพบ, สวนระวังปองกันอาจจดักําลังออกเปนตอน ๆ แตละตอนจะตรวจคนสวนตาง ๆ ของพื้นที่โดยรอบ หากผูกอความไมสงบหลบหนีออกมาจากพื้นที่สวนใด ซ่ึงอาจเปนปาทึบหรืออุโมงคหลบหนี, สวนระวังปองกันที่เหลือจะจับกุม หรือทําการยิง, หากผูกอความไมสงบยังพยายามที่จะหลบหนตีอไป (ข) วิธีทีส่อง - หากสวนระวังปองกันไดถูกคนพบแลว กจ็ะทําการตรวจคน พื้นที่โดยรอบ โดยสวนหนึ่งจะทาํใหหมูบานถูกโดดเดีย่ว, ในขณะที่อีกสวนหนึ่งเริ่มดําเนินการตรวจคน การตรวจคน นี้อาจใชเวลาเปนชั่วโมง หากพื้นที่เปนที่รกทึบมาก โดยไมคํานึงถึงภูมปิระเทศ หนวยตรวจคนจะตรวจบริเวณที่คาดวานาจะเปนที่ซุกซอนส่ิงอุปกรณ หรือที่ซอนตัวของพวกกอความไมสงบ (๖) ในพื้นทีท่ี่มีการรายงานการตรวจพบอุโมงค, หนวยตรวจคนจะตองจดัใหมีชุดลาดตระเวนตรวจคนในอุโมงคมาขึ้นสมทบ ชุดนี้ควรจะประกอบดวย กําลังพลอาสาสมัครที่ไดรับการฝกปฏิบัติการลักษณะนี้มาโดยเฉพาะ และจะตองมียุทโธปกรณพิเศษตลอดจนขีดความสามารถพิเศษ เชน ไฟฉาย หรือหมวกที่ใชในเหมืองแร, หนากากปองกัน และการตดิตอส่ือสารกับหนวยที่อยูบนพื้นดนิ กําลังพลในชุดควรจะมีความสามารถในการเขียนภาพระบบอโุมงค และควรจะสามารถเก็บกูส่ิงของตาง ๆ ภายในอุโมงคที่คาดวาจะใชเปนแหลงขาวขึ้นมาได