ครูนอกกรอบกับห้องเรียนนอกแบบ

ครนอกกรอบกบหองเรยนนอกแบบ: สรรพวธและสารพดลกบาในหอง 56เขยนโดย เรฟ เอสควทพมพครงท 1 กนยายน 2554© 2554 สำานกงานสงเสรมสงคมแหงการเรยนรและคณภาพเยาวชน (สสค.)

แปลจาก Teach Like Your Hair’s on Fire: Methods and Madness inside Room 56Copyright © 2007 Rafe Esquith Copyright arranged with Penguin Group (USA) Inc. 375 Hudson Street, New York, NY 10014-3658, USA through Tuttle-Mori Agency (Thailand) Co.,Ltd.

ขอมลทางบรรณานกรมของสำานกหอสมดแหงชาตNational Library of Thailand Cataloging in Publication Data.เอสควท, เรฟ. ครนอกกรอบกบหองเรยนนอกแบบ: สรรพวธและสารพดลกบาในหอง 56. -- กรงเทพฯ : สำานกงานสงเสรมสงคมแหงการเรยนรและคณภาพเยาวชน, 2554. 330 หนา.1. คร – กจกรรมการเรยนการสอน. 2. นกเรยนประถมศกษา – กจกรรมการเรยนการสอน. l. ชอเรอง.371.1

ISBN 978-616-235-054-2

ทปรกษาโครงการ ศ. นพ. วจารณ พานช ทปรกษาการแปล ผศ. อบลรตน เตงไตรรตนบรรณาธการแปล ปรยารตน โลหวสทธ มาอนทรผแปล กรรณการ พรมเสาร บรรณาธการตนฉบบ วมลมาศ มงคลบรรณาธการภาพ อธชาต ดาแหยมออกแบบและจดหนา สาคร มงคล, รงฤทย พมมา, วโรจน นาคะ

ภาพประกอบ Rafe Esquith and The Hobart Shakespeareans Heather Harris Kurt Ingham Barbie Reed Jenny Graham

จดพมพและเผยแพร สำานกงานสงเสรมสงคมแหงการเรยนรและคณภาพเยาวชน (สสค.) ชน 13 อาคารไอบเอม เลขท 388 ถนนพหลโยธน แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรงเทพมหานคร 10400 โทรศพท 02-619-1811 เวบไซต www.QLF.or.thพมพท บรษท รตนพงษ การพมพ จำากด 201/574 ซอยพหลโยธน 54/1 แยก 4-12 (ม.อรณนเวศน) แขวงคลองถนน เขตสายไหม กรงเทพมหานคร 10220 โทรศพท 02 9747839

หนงสอเลมนเปนสวนหนงของโครงการ “เชดชคร สอนด” เพอมอบเปนอาจารยบชาแดครทวประเทศ

แด “ครสอนด”

“ครเพอศษย”

เมอตนป พ.ศ. 2551 รศ. ดร. วรากรณ สามโกเศศ กรณาสงหนงสอ Teach Like Your Hair’s on Fire: The Methods and Madness Inside Room 56 เขยนโดย Rafe Esquith มาใหผม อานแลววางไมลง พลงของหนงสอทำาใหคำาวา “ครเพอศษย” ผดขนมาในสำานก และทำาใหผมเขยนบนทกความประทบใจลงใน บลอก Gotoknow.org เปนตอนๆ อานไดท http://gotoknow.org/blog/thaikm/tag/rafe นำาไปสการเสาะแสวงหา “ครเพอศษย” ไทย และขบวนการ “ครเพอศษย” ตามททานอาจารยมานจ สขสมจตร ไดเขยนไวในคำานยมของทาน ผมไดแนะนำาหนงสอนตอมตรสหายจำานวนมาก และเปนทชนชอบทวกน ผมไดพยายามยยงใหมการแปลหนงสอน แตไมสำาเรจ ดงนน เมอสำานกงานสงเสรมสงคมแหงการเรยนรและคณภาพเยาวชน (สสค.) ดำาเนนการแปลหนงสอเลมนเพอเผยแพรในสงคมไทย ผมจงมความยนดอยางยง เพราะเชอวาหนงสอเลมนจะจดประกายแรงบนดาลใจใหแกครจำานวนมาก รวมทงเปดทางสวางใหพอแมผปกครองนกเรยน ไดเหนชองทางสนบสนนใหลกหลานไดเรยนรอยางถกวธ หนงสอเลมนเขยนแบบเลาเรอง (storytelling) จงมพลงมาก เปนหนงสอวาดวยวธการและศลปะในการจดใหนกเรยนไดเรยนรอยางลกและเชอมโยง โดยเฉพาะอยางยงเรยนจากการลงมอทำาหรอฝก ทเรยกวา action learning หรอ project-based learning (PBL) ในทางวชาการ เรยกทกษะอนหลากหลายทศษยของครเรฟ เอสควท ไดเรยนรงอกงามขนจากภายในตนวา 21st Century Skills เทากบ คร เรฟ เอสควทไดคนพบวธทำาหนาท “ครฝก” (coach) ใหศษยชน ป. 5 ไดมทกษะทซบซอน นอกเหนอจากความรตามทระบไวในหลกสตรมาตรฐาน กอนททฤษฎเรอง 21st Century Skills จะเกดขนเสยอก เปนการยนยนวา โดยธรรมชาตแลว มนษยคนพบวธปฏบตกอนคนพบทฤษฎ

ผมจงใครขอเรยกวา หนงสอ “ครเพอศษย” เลมน เปนหนงสอ “ภาคปฏบต” สำาหรบการฝกฝนปลกฝง “ทกษะสำาหรบศตวรรษท 21” (21st Century Skills) และเปนหนงสอทตองมไวประจำาหองสมดในโรงเรยน โรงเรยนละหลายๆ เลม เปนหนงสอทนกการศกษา ครและนกศกษาครศาสตร/ศกษาศาสตรทกคนตองอาน ไมวาจะสอนนกเรยนระดบใดกตาม รวมทงผเปนพอแมหรอผปกครองเดกกควรอาน จากขอความทงหมดในหนงสอ เราจะเหนวาครเรฟสนกอยกบการตความคณคาตอชวตของศษย จากบทเรยนทตนจดให และหมนเรยนรและปรบปรงการจดการเรยนรสคณคานน ไมใชแคทำาตามขอกำาหนดของหนวยเหนออยางเชองๆ การเรยนทกกจกรรมเปนไปเพอสรางทกษะชวตใหแกศษย โดยเฉพาะอยางยง การเรยนรดวยกฬาในบทท 10 และการเรยนรจากระบบเศรษฐกจในบทท 11 ครเรฟออกแบบการเรยนรเหลานใหศษยซมซบจากการปฏบตดวยตนเอง ไมใชจากการสอนหนาชนเรยนของคร หนงสอเลมนเปนหนงสอทหลกการจดการเรยนรซอนหรอแฝงอยในทตางๆ ของเรองเลา ทานผอานพงอานอยางสงเกต จะจบหลกการไดมากมาย เปนหลกการทวงการศกษาไทยมกละเลย ตวอยางเชน ในบทท 4 หวขอยอย ขนท 1 เรมตนจากไวยากรณ ขอความทงหมดในยอหนาทสาม “เดกเหลานเรยนหนกดวยเหตผลสามขอ ขอแรก เดกหลายๆ คนเรมสนกกบไวยากรณ เดกนกเรยนของผมทกคนพดภาษาองกฤษเปนภาษาทสอง พวกเขาเหนคณคาของการหดเขยนภาษาใหมไดอยางถกตอง เดกๆ เหนความกาวหนาของตวเอง และเนองจากเดกๆ รสกสบายใจเมออยในหอง 56 พวกเขาจงไมตองกงวลวาตนเองจะทำาผด พวกเขารวาจะไมมใครหวเราะเยาะหรอดวาพวกเขา” ขอความทกประโยคในยอหนาน คอหลกของการจดการเรยนรทใหผลลพธดานการเรยนร (learning outcome) สงทมกถกละเลย โปรดอานตอไป จะเหนวา ตอนตอไปกคอหลกการจดการเรยนรทดอกนนแหละ ผมจงเรยกหนงสอเลมนวา หนงสอวาดวยสดยอดหลกการทางการศกษาทเขยนโดยนกปฏบต และเขยนดวยภาษาของการลงมอทำา ขอความทงเลมเลาเรองการเรยนรของศษย ทมครเรฟเปนเพอน เปน “ครฝก” ททำาใหหองเรยนเปนสถานทแหงมตรไมตร ทศษยมนใจในความปลอดภยทจะเรยนโดยการลงมอทำาดวยตนเอง โดยการทดลอง และ

ไมกงวลตอการทำาผด เพราะเขารเองวา การทำาผดเปนสวนหนงของการเรยนรไปสการทำาถก และเขารเองวาวธการทถกตองไมไดมวธเดยว นคอทกษะวาดวยการเรยนร (learning skill) ผมอานแลวมนใจวาวธการของครเรฟจะทำาใหศษยมทกษะในการเรยนรโดยทครเรฟสอนแบบไมสอน คอใหศษยเรยนรเองจากการปฏบตดวยตนเอง จดออนหรอจดบอดสำาคญทสดของวงการศกษาไทยคอการสอบทใชการสอบในทางทผด เปนโทษตอการเรยนรของนกเรยน แทนทจะเปนคณ เรองราวในบทท 6 จะบอกเราวา วธการใชการสอบและการเตรยมสอบใหเกดความสนก ไมเครยด และพรอมทจะเขาสอบ ทำาอยางไร ทาทของครทใชการสอบชวยการเรยนรของศษยเปนอยางไร ครเรฟไดใชการฝกทำาขอสอบเปนเครองมอของการเรยนร ใหศษยมความรทแจมชดไมคลมเครอ และมทกษะในการคดอยางลกซงและซบซอน (critical thinking) โดยไมตองเอยถงคำาเหลาน โดยนกเรยนตองอธบายทกคำาตอบ วาทำาไมคำาตอบนนจงเปนคำาตอบทถก และอธบายทกคำาตอบอนๆ วาเพราะเหตใดจงผด รวมทงจะมการฝกหาคำาตอบ และฝกตงคำาตอบลวงดวย เทากบเตรยมพรอมจบผดขอสอบไวลวงหนา จะเหนวาเรองการสอบกลายเปนเรองสนกสนานสำาหรบนกเรยน ป. 5 ของครเรฟ โดยทครเรฟมองคณคาของการฝกแกปญหาไปไกลกวาการสอบ แตมองไปทการไดทกษะในการมองสงตางๆ อยางละเอยดลออ รเทาทน และมทกษะในการเผชญปญหาอยางมสตและมปญญา การเรยนรเกยวกบการสอบเปนสวนหนงของการเรยนรทกษะชวตในสายตาของครเรฟ และทสำาคญทสดคอ ครตองชใหศษยเขาใจขอจำากดของขอสอบและการสอบ ขอสอบเปนเพยงการทดสอบขนตำา นกเรยนทตองการเรยนรเพอปทางชวตทดในอนาคตตองเรยนรอกหลายอยางทไมมการสอบ และครกตองจดใหศษยไดเรยนและเหนคณคาของสงเหลานน อนไดแกความมนำาใจ ความมวนย ความอดทน ความอดกลน ความซอสตย ความขยนขนแขง ฯลฯ ครเรฟตคณคาของการเรยนรทตนจดใหแกศษยชน ป. 5 อาย 10 ขวบไวในหนงสอเลมน อธบายซำาแลวซำาเลา วาการเรยนรทถกตองสำาหรบเดกวยนคออะไร และผมตความวา คำาตอบคอ การเรยนเพอสรางบคลกความเปนคนดของสงคม หรอความเปนพลเมองด สำาคญยงกวาการเรยนวชา

การฝกทกษะและอทธบาทสในการทำาเพอผอน มอยเตมไปหมดในหนงสอเลมน เปนการฝกดวยการลงมอทำา โดยทไมจำาเปนตองเอยคำาวาจตอาสา ผมจบประเดนนไดตอนอานเรองวงดนตรเพลงครสตมาส และโครงการเลยงอาหารโลกแกคนไรทอยอาศย การฝกฝนทำางานจรงจงตอเนองตลอดป เพอทำางานแกคนไรทอยอาศยวนเดยว เปนการฝกฝนทสดยอดสำาหรบผม คอฝกความมความมงมนตงใจเพอเปาหมายระยะยาว คณสมบตนเปนทกษะชวตทสำาคญยง โปรดสงเกตวา หอง 56 ของครเรฟ ไมใชเปนแคชนเรยนของนกเรยน ป. 5 เทานน นกเรยนทผานขนไปเรยนชนสงขนไป แมถงขนมธยม กยงมาเขารวมกจกรรมเพอการฝกฝนตนเอง เชนกจกรรมเลยงอาหารโลก ครเรฟไมไดเปนครของนกเรยนเพยงปทเรยนชน ป. 5 เพยงปเดยว แตยง “สอนแบบไมสอน” แกศษยทเรยนชนสงขนไปแลว แตยงสนกทจะมาเรยนจากการปฏบตรวมกบครเรฟ การเรยนรในโรงเรยนไทย เกอบทงหมดยงมงทสาระความร ยงไปไมถงการพฒนาทกษะ ทเปนทกษะทซบซอน ทเรยกวา “ทกษะสำาหรบศตวรรษท 21” หากสภาพเชนนยงดำารงตอไป คนไทยในอนาคตจะ “โงทงชาต” และจะตามชาตอนไมทน ถอเปนความทาทายหรอความเสยง หรออาจเรยกในภาษาทหารวาเปน “ปจจยเสยงดานความมนคงของชาต” ทเรายงไมรสก ผมจงขอตงความหวงวา หนงสอเลมนจะชวยปลกใหผรบผดชอบการศกษาไทยตนขนมาดำาเนนการ “ปฏรปการเรยนรสำาหรบศตวรรษท 21” อยางจรงจงเสยท มใชปฏรปการศกษาในทศวรรษทสองอยางปลอมๆ เชนทกำาลงดำาเนนการอย

วจารณ พานชสถาบนสงเสรมการจดการความรเพอสงคม

“กำ�ลงใจแดคร”

มนษยทกคนตางมปญหาดวยกนทงนน มากบางนอยบางแตกตางกนออกไป บางกเปนปญหาจรง บางกเปนปญหาทถกขยายความดวยความรสกจนเกนจากความจรง ฯลฯ การจะมกำาลงใจสปญหาและเอาชนะปญหาไดนน จำาเปนตองมการจดประกาย กระตนใหมพลงลกขนมาสปญหา

เมอมนษยทกคนลวนมปญหา การใหกำาลงใจเพอชวยจดประกายให เกดพลงเพอแกไขปญหาจงเปนเรองสำาคญและจำาเปนอยางยง

หนงสอ Teach Like Your Hair’s on Fire หรอ ครนอกกรอบกบหองเรยนนอกแบบ ในภาคภาษาไทย โดย Rafe Esquith คอ ตวจดประกายแรงใจเพอใหเอาชนะหลากหลายปญหาของครโดยแท ครทหมดไฟ หมดกำาลงใจ มองไมเหนทางสปญหา ตองอานหนงสอเลมน ซงเปรยบเสมอนแสงสวางแกครในการเพมประสทธภาพของตนเองและในการสรางความหมาย ใหแกความเปนคร

เมอผมพบหนงสอเลมนเปนครงแรก กรสกไดทนทวาเปนหนงสอทมประโยชนสำาหรบคร เพราะนอกจากจะเปนกำาลงใจใหครแลว ยงบอกวธการ “สรบ” เพอทำาใหตนเองเปนครทมคณคายงขนและทำาใหนกเรยนไดเรยนกบครทเขาใจเขามากขนอกดวย

ขอแนะนำาหนงสอเลมนใหครทกคนทอยากเปนครทมความสขใจมากขนทกวนจากการไดรวาตนเองไดมสวนอยางสำาคญในการชวยใหนกเรยนมมลคาและคณคาเพมขน

ศาสตราจารยทานหนงแหงมหาวทยาลย Northwestern University ในสหรฐอเมรกา เคยบอกวา “ทานอาจคดวาทานเปนคนตวเลกๆ ในโลกน แตสำาหรบบางคนแลว คณคอทกสงทกอยางสำาหรบเขา”

ผมมนใจวาหนงสอเลมนจะทำาใหการเปน “ทกสงทกอยาง” สำาหรบเดกบางคนนนเปนไปอยางมประสทธภาพยงขน

วรากรณ สามโกเศศมหาวทยาลยธรกจบณฑตย

ผมไดยนคำาวา “ครเพอศษย” อยางเปนเรองเปนราวจากศาสตราจารย นพ. วจารณ พานช ในทประชมสภามหาวทยาลยเชยงใหม เมอราวๆ กลางป พ.ศ. 2552 โดยทานไดแสดงความเหนวาสถาบนการศกษาทผลตครนนควรจะอบรมบมเพาะลกศษยใหจบออกมาเปน “ครเพอศษย ใหมาก คณลกษณะของ “ครเพอศษย” นน จะตองเปนครทเหนแกศษยมากกวาเหนแกตวเอง อทศชวตใหแกการทำาหนาท “ครเพอศษย” และมงพฒนาความสามารถในการทำาหนาท “ครเพอศษย” อยางตอเนอง ไมหยดยงมความสข มความพงพอใจในการปฏบตหนาท “ครเพอศษย” และมความสขจากการทศษยไดเตบโต ประสบความสำาเรจในชวตตามอตภาพของตน

“ครเพอศษย” คอครทมวญญาณของครอยางแทจรงใครเปนหรอไมเปน “ครเพอศษย” ใหถามนกเรยน เพราะ “ครเพอ

ศษย” คอครทนกเรยนไววางใจและยดถอวาเปนบคคลทตนพงไดศาสตราจารย นพ. วจารณ พานช ไดยกตวอยาง “ครเพอศษย”

ขนมาคนหนงเปนครทมตวตนอยจรงทสหรฐอเมรกาชอ ครเรฟ เอสควท (Rafe Esquith) เปนครประจำาชนประถมศกษาปท 5 ของโรงเรยนโฮบารตในเขตยากจนของนครลอสแอนเจลส รฐแคลฟอรเนย นกเรยนทนนพดภาษาองกฤษเปนภาษาทสอง เพราะตางกมาจากครอบครว Latino ทพดภาษาสเปน หรอไมกเปนชาวเอเซย เปนอนเดยและจน ครเรฟ เอสควทไดเขยนหนงสอขนมาเลมหนงชอ Teach Like Your Hair’s on Fire หนงสอททานเรยกวาเปน ‘หนงสอวเศษ’ เลมนเปนหนงสอขายดททานไดรบมาจากอดตรฐมนตรชวยวาการกระทรวงศกษาธการ (รฐบาลพลเอกสรยทธ จลานนท) คอ รศ. ดร. วรากรณ สามโกเศศ

หนงสอพมพชนนำาของสหรฐอเมรกา เชน เดอะวอชงตนโพสต, เดอะนวยอรกไทมส, นวสเดย และ ไทม โดยเฉพาะหนงสอพมพเดอะนวยอรกไทมส ไดยกยองใหหนงสอเลมนเปนหนงสอขายด (The New York Times Bestseller) ตอมาเมอตนป พ.ศ. 2553 ผมไดรบหนงสอภาษาไทยเลมหนงชอ การศกษาไทย 2552-2553 สเสนทางแหง อาจารยบชา “ครเพอศษย” เปน สคส. จากทานศาสตราจารย นพ. วจารณ พานช

“อจฉรยะและนกบญ”

จดพมพโดยสถาบนสงเสรมการจดการความรเพอสงคม (สคส.) โดยททาน ผเขยนไดสกดเอาใจความสำาคญของหนงสอชอ Teach Like Your Hair’s on Fire เขยนโดยเรฟ เอสควท เลมนมาตความและเขยนแบงเปนตอนๆ เชน “ครเพอศษย” คอใคร, ตวอยาง “ครเพอศษย” ในสหรฐอเมรกา, ตวอยาง “ครเพอศษย” ในประเทศไทย, “ครเพอศษย” ทำาอะไรบาง, ชวยกนสนบสนน “ครเพอศษย” ไดอยางไรบางและครทกำาลงบำาเพญเพยรความเปน “ครเพอศษย” ควรทำาอยางไร

นอกจากนนศาสตราจารย นพ. วจารณ พานช ยงไดรวบรวมขอความในเวบบลอกของทานทเชอมโยงเกยวของกบอดมการณ “ครเพอศษย” รวมทงขอเขยนของ “ครเพอศษย” ตวอยางในประเทศไทยทสอนอยทงในกรงเทพมหานครและตางจงหวดหลายตอหลายคน เพอแสดงวธคดและวธสอนใน ‘โรงเรยนเพอศษย’ ของคณคร

ผมอาจกลาวไดวาศาตราจารย นพ. วจารณ พานช เปนผรเรมจดตงขบวนการ “ครเพอศษย” ขนอยางเปนกจลกษณะขนในประเทศไทย ซงไมเพยงแตเขยนหนงสออธบายความหมายและวธบำาเพญเพยรไปสความเปน “ครเพอศษย” เทานน แตทานยงไดใชเงนสวนตวและทรวบรวมไดจากญาตมตรมาใหรางวลแกครททานเหนวาเปน “ครเพอศษย” ในประเทศไทยดวย ผมจงไดเรยนเสนอแนะกบทานวาหนงสอทครเรฟ เอสควท เขยนเลมนสมควรทจะไดแปลออกมาเปนภาษาไทยทงเลม เพอเผยแพรอดมการณ “ครเพอศษย” ใหกวางขวางยงขน จะไดเปนคณปการแกวงการศกษาไทยทมสภาพอยางทเหนๆ กนอย คอนกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนตำาเชนนไมนอย ซงทานกเหนดดวยวา “หนงสอเลมนเปนการเอาประสบการณมาเลาอยางมการจดหมวดหมความคด หนงสอจงอานสนก อานแลววางไมลง ผมอยากใหมคนแปลออกสสงคมไทย”

ครนเมอวนท 5 เมษายน 2554 ผมกไดรบจดหมายจาก คณธนวธดา วงศประสงค นกวชาการ สสค. (สำานกงานสงเสรมสงคมแหงการเรยนรและคณภาพเยาวชน) แจงวาทาง สสค. ไดแปลหนงสอเลมนแลวและจะตพมพเผยแพรเพอ “ดำาเนนบทบาทจดประกาย กระตน และสนบสนนใหเกดสงคมแหงการเรยนร เพอเปดมมมองใหแกเจาหนาทและ

ภาคเครอขาย สสค.” พรอมกนนไดขอใหผมเขยนคำานยม ผมจงไดเขยนใหดวยความยนดและรสกเปนเกยรตยศ

ทงน เพราะบทบาทอนนานยมของครเรฟ เอสควท ทหนงสอพมพเดอะนวยอรกไทมส ยกยองวาเปนครท “เปนอจฉรยะและเปนนกบญ” และประวตอนนาชนชมทครเรฟ เอสควท เปนครคนเดยวในประวตศาสตรของสหรฐอเมรกาทไดรบรางวล National Medal of Arts ไดรบพระราชทานเครองราชอสรยาภรณจากสมเดจพระบรมราชนนาถเอลซาเบท รวมทงรางวล American Teacher Award กบรางวลอนอกหลายรางวล อนเปนผลตอบแทนคณงามความดของทาน

ครเรฟ เอสควท มวธการเขยนทนาสนใจตดตาม มวธสอนทลกซง มเทคนคใหมๆ ทนานำามาปรบปรงใชกบบรบทของไทย ประสบการณการเปนครทยาวนานถง 29 ปของทานทนำามาถายทอดทำาใหผอานพลอยไดรบทราบกลวธในการสอนแตละวชาทมลกษณะแตกตางกนไป แมผเขยนจะออกตววา “ผมเขยนหนงสอเลมนเพอแลกเปลยนความคดบางอยางทผมเหนวาเปนประโยชน บางเรองเปนแคสามญสำานกธรรมดา บางเรองกตองใชลกบาหนอย แตความบานกตองรจกบาใหเปน”

กลวธการสอนของครเรฟ เอสควทนนเปนสงทครหลายคนทงครไทยครอเมรกน หรอครประเทศไหนๆ พากนมองขามไป เชน

• เวลาสอนหรอเวลาเลยงลกตองพยายามมองจากมมมองของเดกเสมอ อยาใชความกลวเปนทางลดไปสการใหความร

• หากหองเรยนของคณไมเปนระเบยบเรยบรอย กไมมอะไรดๆ ตามมาหรอก

• ผมมแนวทางสอยางเพอสรางหลกประกนวาหองเรยนจะยงคงเปนสถานทแหงความเปนเลศทางวชาการไดโดยไมตองใชความกลว

• ผมตอบคำาถามทกคำาถามโดยไมสำาคญหรอกวาเคยถามมากอนแลวหรอเปลา ถงจะเหนอยกไมเปนไร เดกๆ ตองไดเหนวาผมอยากใหพวกเขาเขาใจจรงๆ

• จงทำาตวเปนทพงของเดกๆ• เราจงตองทำาทกอยางเพอรกษาความไวเนอเชอใจทเดกๆ มตอ

เราไวใหได

• เดกๆ ไมสนหรอกวาครจะเขมงวดขนาดไหน แตเดกๆ ดแคลน ครทไมยตธรรม

• การลงโทษตองสมนำาสมเนอกบความผด แตมบอยครงทไมเปนแบบน เมอไรกตามทเดกเหนวาคณไมยตธรรม คณกสญเสยพวกเขาไปแลว

• ถาคณอยากใหเดกๆ เชอใจ คณตองมความเอออาทรและพยายามอยางสมำาเสมอ

• ครทชางคดจำานวนไมนอยใหเดกชวยกนกำาหนดมาตรฐานของหองเรยน ตามทฤษฎแลวเดกทมสวนในการตงกฎระเบยบของหองจะลงทนลงแรงรกษากฎระเบยบนน

• พอแมและครตองจำาไวดวยวาอยาเปรยบเทยบคะแนนสอบของเดกคนหนงกบเดกคนอนเปนอนขาด จงวดความกาวหนาของเดกโดยเปรยบเทยบกบผลงานทผานมาของเดกเอง

• ในโลกททกสงทกอยางถกทำาใหเปนมาตรฐานเดยวกนหมด ศลปะเปดโอกาสใหเดกๆ รกษาความเปนปจเจกบคคล

• การทจะเปนเลศในดานใดกตาม เดกจะตองหดฝกฝนโดยไมตองมครคอยดแลอยตลอดเวลา

อยางไรกตามเมอไดอานหนงสอเลมนจนจบกจะพบวาในวงการศกษาของสหรฐอเมรกานน มบางอยางทคลายๆ กบวงการศกษาของไทย เชน

• แรงถวงความสามารถในการอานทเปนตวหาผลประโยชนจากเดก และถวงพฒนาการของเดก ไดแก ทว วดโอเกมส ครทสอนหวงความยากจน ครอบครวแตกแยก และการทไมมผใหญคอยใหคำาแนะนำา

• เพอแกปญหาเดกอานหนงสอไมออก จงม “literacy coach” ทำาหนาทเปนผเชยวชาญใหคำาแนะนำาวธแกปญหาโดยผเชยวชาญเหลานนมาจากครทไมเคยประสบความสำาเรจในการสอนเดก

• กระทรวงศกษาธการของลอสแอนเจลสมนโยบายและการบรหารงานทผดพลาด ศกษานเทศกไมรจรง ยงแกปญหายงกอปญหา ไมใหความสำาคญตอการฝกหด เขยน และตอไวยากรณ

• ในวงการศกษาทมพวกสบแปดมงกฏอยเตมไปหมด พวกนสอนอยสกสองปกคดคำาขวญทคมคายให 2-3 ประโยค สรางเวปไซตของตวเอง จากนนกไปปรากฎตวเดนสายบรรยาย

• เดกหลายคนเอาใจพอแมถงขนาดเลอกเรยนในมหาวทยาลยและสาขาวชาทพอแมชอบ เดกเหลานเตบโตขนเปนผใหญขหงดหงด เกลยดงานของตวเอง และไมอาจเขาใจไดวาทำาไมถงไมพอใจในชวตของตนเอง เอาเสยเลย

ครเรฟ เอสควท ไดเขยนปลอบใจครอยางนาสนใจสองประเดน คอ การเปนครกเจบปวดไดเหมอนกนและบอกวาแมระบบการศกษาจะเลวราย แมสงคมโดยรอบตวเราจะเลวราย แตโอกาสทครจะเปน “ครเพอศษย” ทประสบความสำาเรจยงมอยเสมอ ผมคดวาครทยงพอมไฟแตกำาลงทอแทควรอานหนงสอเลมน

ถาจะใหดพอแม ผปกครอง ควรอานดวยโดยเฉพาะหนาทายๆ ทวาดวย 7 วธทพอแมสามารถชวยลกนอกหองเรยน ถาหากอยากใหลกหลานของทานกาวไปสการเปนพลเมองทดมคณภาพของประเทศ

มานจ สขสมจตรบรรณาธการอาวโส นสพ. ไทยรฐ

กรรมการบรหารมลนธไทยรฐ

“คณค�ของคร”

พอแมทมลกในวยเรยนร มกจะคาดหวงอนาคตของลก เชนเดยวกบครทสอนเดกๆ ยอมคาดหวงในอนาคตของศษย แตวธการสรางความสำาเรจใหไดดงทคาดหวงนน พอแมและครมกจะใชวธการทเคยเรยนรมากอนแลวนำามาประยกตใหเหมาะกบตน เพยงแตความมงมนและความเชอจะตางกนตามบรบทและภมหลงของแตละคน หนงสอ ครนอกกรอบกบหองเรยนนอกแบบ น แมจะกลาวถงครกบนกเรยน แตผมคดวาพอแมผปกครอง ยงสมควรอานไมยงหยอนกวากน ยงเปนคร เมอไดอานจบลงอยางพนจพเคราะหจะไดทงอรรถรสและสาระทนำาไปปรบใชในอาชพของตนไดอยางดทสดเทาทผมเคยอานมา ในฐานะทผมเปนครมาตลอดชวตรบราชการ รสกภาคภมใจในอาชพครมากเปนทนเดมอยแลว เมอไดอานเรองราวของครเรฟ เอสควท ในหนงสอเลมนกยงภาคภมใจในอาชพครมากขนอก สาระระหวางบรรทดตลอดทงเลมของหนงสอทำาใหนกถงครหลายคนในโรงเรยนทผมเคยรวมทำางานกนมา แตเรองราวของครเรฟ เอสควท เพยงคนเดยวสามารถเปนตวอยางของครดไดครบในครดๆ หลายคนทผมพบในโรงเรยนทผมเคยทำางาน ดงนน ไมวาครทานใดสอนวชาใด ตองรบผดชอบเดกทมศกยภาพแบบใด สามารถอานหนงสอเลมนแลวนำาไปไตรตรองและประยกตใชในอาชพครไดหมด เมอครเรฟ เอสควท กลาวถง การทำาหนาทอยางทมเท มแผนการจดการใหเดกไดเรยนรตงแตเชาตรกอนตารางเรยนปรกต และหลงเลกเรยน แลวยงมการจดกจกรรมเสรมเพอใหเดกแกรงในทกษะชวตอนาคต จะสรางความพรอมใหเดกไดอยางยงยน ผมยอมรบเตมทวากจกรรมทครเรฟ เอสควท กลาวอางเหลานนเปนการทำาเพอศษยไดจรง และครททำาไดอยางตอเนองสมำาเสมอทกปนน ตองเปนครดวยจตวญญาณ ตองรกทจะทำาดวยจงสนกอยไดหลายสบป รวมทงกจกรรมการสอนของครเรฟ เอสควท ทเนนความเปนมนษย มากกวาผลการสอบ และมกจกรรมโครงการสรางสรรคมากมายทมการวางแผนเตรยมการลวงหนาเปนอยางด ยอมแสดงใหเหนถงการมองอนาคตของเดกเปนทตง มากกวาอนาคตของตวครโดยแท ซงพอเปรยบเทยบกบครดของไทยกมใหเหนไดเหมอนกน อาจแตกตางกนบางตรงทครไทยจะไม

คอยมใครกลาพอทจะเลาเรองไดเหมอนครเรฟ เอสควท ทอยในวฒนธรรม ทแสดงออกตอสงคมอยางชดเจนตรงไปตรงมาได แตครไทยมกจะสงบเสงยม ดงนน ผมจงเชอวาครไทยทกคน หากไดอานหนงสอเลมนอยางเขาถงอารมณของครเรฟ เอสควท จะไดประโยชนมหาศาลทจะพฒนาตนเองหรออยางนอยกเกดความรสกภาคภมใจในความเปนครมากยงขน และหากจะไดมการยกยองสงเสรมครดๆ พรอมสอสารสาระของการปฏบตหรอถอดบทเรยนเสนอตอสาธารณะใหมากขน ยอมมกรณศกษาดๆ เกดขนในประเทศของเรา เชนเดยวกบครเรฟ เอสควท ไดเหมอนกน เมอนนคณภาพของคนไทยกจะมมาตรฐานสงขนอก ในฐานะทผมเคยเปนผบรหารโรงเรยนมานาน จงพอจะเปรยบเทยบสภาพปญหาการศกษาไทยกบปญหาทครเรฟ เอสควทมองการจดการศกษาในเมองของเขาวา คลายกบในยคสมยนมาก ดงทครเรฟ เอสควท กลาววา “ผมมกเตอนนกเรยนของผมเสมอวา คำาถามทสำาคญทสดของชวตไมมในแบบทดสอบมาตรฐาน ไมมใครถามเดก ๆ ถงเรองบคลกภาพ ความซอสตย ศลธรรม หรอความเมตตากรณาในจตวญญาณ... ทำาไมเราจงมองไมเหนความสำาคญของมน อาจเปนเพราะการทำาคะแนนสอบเพมขนอกนดหนอยนนงาย สวนการสอนเรองเกยรตยศและจรยธรรมไมใชภารกจทงายเลย แตหากเราตองการสรางเดกทไมธรรมดา เราตองมเรองนอยในมมมองของเราเสมอ” วรรคทองวรรคนทำาใหผมซาบซงมากโดยเฉพาะในปจจบนทการศกษาไทยกำาลงตระหนกกบผลคะแนน O-net และผลประเมน PISA (Programme for International Student Assessment) ทตกตำาสดขด หนงสอเรอง ครนอกกรอบกบหองเรยนนอกแบบ เลมนจงมมลคานาอานเพมอกสำาหรบครไทยและนกการศกษาไทยทกทาน หากโรงเรยนใด สามารถตอบเจตนารมณของการจดการเรยนการสอนแบบครเรฟ เอสควทได ผมเชอวาโรงเรยนของทานจะเปน โรงเรยนดแบบจรง และดงอยางตอเนอง แนนอน แทนทจะสอนเพอสอบเปนสงสำาคญประการเดยว ความจรงเรองราวของครเรฟ เอสควทน ผมอยากรเพมเตมมาตงแตอานหนงสอ “ครเพอศษย” ของศาสตราจารย นายแพทยวจารณ พานช ททานกรณามอบหนงสอ พรอมลายเซนมอบไวใหดวยมอของทานเองกบผมแลว แตความทผมมขอจำากดในการทำาความเขาใจจากหนงสอทเปนตน

ฉบบภาษาองกฤษ จงชนชอบเทาทคณหมอสรปประเดนไวใหอานในหนงสอ “ครเพอศษย” เทานน ซงกไดสาระดมากพอสมควรแลว แตกอยากไดรบรมากขนอก จนมาไดอานเรองของครเรฟ เอสควท ฉบบภาษาไทยท สำานกงานสงเสรมสงคมแหงการเรยนรและคณภาพเยาวชน (สสค.) โดยคณหมอสภกร บวสาย ไดดำารใหจดทำาขน และคณธนวธดา วงศประสงค ไดขอใหผมไดอานพรอมใหคำานยมดวย ซงผมรสกขอบคณ สสค. ททำาใหผมไดรบทราบเกยรตประวตของครเรฟ เอสควทรวมทง “ศาสตร ศลป เทคนค ลลาและจตวญญาณ” ของ “ครเพอศษย” ตวจรง ไดอรรถรสจากการอานและเกดความภาคภมใจในอาชพครยงขน ผมเชอวาหนงสอเลมนจะชวยใหครไทยเกดแรงบนดาลใจเพมขน มความมนใจปฏบตภารกจตางๆ ใหเปนทหวงของสงคมไทยไดอยางมพลงทเดยว เมอผมอานจนจบทงเลมแลว ตอบไดเลยวาไดอะไรๆ มากกวาทคดไวแตแรกมาก ผมจงคาดหวงวา หากทานทเปนครทมศษย หรอพอแมของลก และแมแตคนทวไปในสงคม จะไดอานหนงสอเลมน กจะไดอะไรๆ มากกวาททานคดเชนเดยวกน โดยสวนทผมตองอานซำาถง 3 รอบ กคอ บทสงทาย (หลบใหสบาย) ผมจงอยากเชญชวนครทกคนไดอานจนครบทกบททกตอนและทบทวนบทสงทายอยางพนจพจารณา แลวกจะรวาทำาไม ครเรฟ เอสควท ถงเปน “ครเพอศษย” ทมคนชนชมยกยองและรบรางวลตางๆ ขามประเทศไดมากมายเชนน เหนออนใด หากใครๆ ไดอานแลวยอมจะเหน “คณคาของคร” ไดไมยากเลย

นคร ตงคะพภพอดตผอำานวยการโรงเรยน ผเชยวชาญพเศษ

และทปรกษา สสค.

“ครทสงคมโหยห�”

การนำางานเขยนทถายทอดแนวคด หลกการจดการเรยนการสอน และประสบการณหลากหลายรป แบบ จากการสมผสคลกคลกบเดกนกเรยนระดบประถมศกษาเปนระยะเวลาเกอบสามสบปของ คณครเรฟ เอสควท มาแปลเปนภาษาไทยและจดพมพออกเผยแพร ไมใชเพราะครเรฟเปนคณครทเกงทสดหรอเกงเกนคณครคนไทยอยางมากมาย คณครในเมองไทยททมเททงกายและใจเพอลกศษยตวนอยๆ ไมตางไปจากคณครเรฟ โดยเฉพาะในพนทชนบทหางไกล ทรกนดาร และตามแนวชายแดนนน มอยไมนอย เปนเทยนเลมเลกทสองแสงระยบระยบมากกวาทจะโชตชวงสวางไสวใหเหนไดชดเจน เรามทงคณครและผเสยสละอทศตน ทแมไมไดสำาเรจวชาชพครมาโดยตรง แตกยอมเหนดเหนอย ทำาหนาทของ “ครผให” ไดอยางสมบรณ ดวยหวใจเกนรอย ซงชวยใหเดกไทยผดอยโอกาสในพนทตางๆ ทนาจะดอยโอกาสกวาเดกในโรงเรยนของคณครเรฟดวยซำา ไดพบแสงสวางนำาทางชวต อาจจะรบหรบาง สวางไสว หรอตดๆ ดบๆ บาง กยงดกวาปลอยใหเดกเหลานนไมไดรบโอกาสใดๆ เลย คณครเรฟโชคดกวาคณครคนไทยตรงท แมจะทำาการสอนในโรงเรยนเลกๆ แตกเปนโรงเรยนเลกในเมองใหญคอลอสแอนเจลส ทอยในรฐใหญมผรจกแพรหลายคอ แคลฟอรเนย และอยในประเทศทถอกนวาเปนมหาอำานาจอยางสหรฐอเมรกา ทำาใหเรองราวของครเรฟสามารถเผยแพรไปไดแทบทกประเทศทวโลก คณครเรฟโชคดทอยใกลชดกบเทคโนโลยทนสมย ชวยใหการสบคนหาแหลงขอมลเพอเสรมการเรยนการสอนใหมประสทธภาพและเกดประสทธผลเปนไปไดงาย กวางไกล และคลองตว ทวา โชคดทรายลอมคณครเรฟอยจะไมมประโยชนกบคณครเรฟ การจดการเรยนการสอน เดกๆ หรอพอแมของเดกๆ แมแตนอย หากคณครเรฟ ไมไดทำาหนาทครดวยหวใจของ “ครผให” ทแท คณครเรฟเปนตวอยางของครชาวอเมรกนคนหนงทพยายามหาทางออกใหกบตวเอง กาวขามปญหา ความขดแยงความแตกตางในหลายๆ เรองไปใหได ดวยความออนนอมถอมตน อดทน กระตอรอรนทจะเรยนร

และพยายามแสวงหาวธการใหมๆ มาพฒนาปรบปรงการสอนตลอดเวลา เพอทำาหนาทของครผใหวชาความรทดและเหมาะสมทสดแกลกศษยตวนอยๆ ในความรบผดชอบ มเดกๆ เปนศนยกลางของการจดการเรยนการสอนในแตละปโดยไมยดตดกบรปแบบหรอวธการจนเกนไป คณครเรฟหวงใหนกเรยนเรยนรดวยความเขาใจ มความสขในการเรยน ผานพนชนประถมศกษาปท 5 ไดอยางมพฒนาการทงวชาความร อารมณ คณธรรมและจรยธรรม เปนการเตรยมความพรอมสำาหรบเดกๆ ทจะเตบโตตอไปในวนขางหนาอยางมคณภาพ วธการทคณครเรฟนำามาใชกบเดกนกเรยนในโรงเรยนประถมศกษาโฮบารต ไมใชสตรสำาเรจทจะนำามา ใชกบเดกๆ ทไหนกได อยาวา แตประเทศไทยเลย แมในสหรฐอเมรกาเองกคงไมสามารถนำาไปลอกแบบไดทกอยาง ทวา หากจะนำาแนวคดหรอวธการบางอยางมาปรบใชใหเหมาะสมกบสถานการณของแตละคน กคงไม ใชเรองยงยากจนเกนไป ความสำาเรจในภารกจหลากหลายของคณคร เรฟทตองใช ความพยายาม ความอดทน และความกลาหาญพชตปญหาอปสรรคตางๆ อยตลอดเวลา ความสำาเรจของลกศษยตวนอยทสรางความประทบใจและความชนชมใหกบผอาน ไมใชจดมงหมายสำาคญของการแปลหนงสอเลมน ความมงมนเพยรพยายามของครคนหนงทจะเขาใจ เขาถง และพฒนานกเรยนอยางจรงจง การใหความสำาคญและยดมนในหลกการทวานกเรยนเปนศนยกลางของการเรยนการสอนอยางแทจรง ตางหาก ทเปนหวใจของเรองราวทงหมด เมออานหนงสอเลมนจบ บางคนอาจมองวาเปนเรองเหลอเชอทงวธการและผลสำาเรจ แตสำาหรบบางคน โดยเฉพาะคณครหรอผทกำาลงทำางานพฒนาเดกและเยาวชนทงหลายจะอานหนงสอเลมนอยางสนกสนาน มความสข บงเกดแรงบนดาลใจ ในการแสวงหาแนวทางใหมๆ เพอเดกๆ ตอไปอยางมความหวงและมกำาลงใจยงขน เพราะมคณครเรฟเปนเพอน เปนตวอยางของความสำาเรจทใกลตว การชนชมยนดและยกยองคณครเรฟอยางกวางขวาง การรบมอบรางวลและเขาพบบคคลสำาคญจากนานาประเทศ เปนสงบงชวาหลาย

ประเทศในสงคมโลกปจจบนตางเรยกรองโหยหา ครผอทศตนเพอเดกนกเรยน ครผมจตวญญาณของความเปนครทแท มากเพยงไร ในมมของนกการศกษาและผบรหารการศกษา ประสบการณการทำางานทคณครเรฟนำามาถายทอดบอกเลาสผอานอยางตรงไปตรงมา ใชภาษาทเขาใจงาย ทำาใหมองเหนวาปญหาการบรหารจดการศกษาเกดขนกบทกประเทศ ไมวาจะเปนมหาอำานาจ ประเทศทพฒนาแลวหรอดอยพฒนากตาม ทศนคตเกยวกบการ ศกษาของรฐ ผบรหารการศกษา ครผปฏบตงาน พอแมหรอครอบครว มกขดแยงแตกตางกน บนเสนทางสเปาหมายทคลายคลงกนคอผลสำาเรจทางการศกษาของเดกๆ ครและผบรหารการศกษาสวนใหญยงนยมทจะเปนผกำาหนดขนตอน วธการ และขดวงใหกบเดกเสย เอง แทนทจะใหเดกๆ เปนศนยกลาง (หรอตวแปรหลก) ของการจดการศกษา ซงแนนอนวาจะตองมการปรบ เปลยนไปตามความเหมาะสมของเดกและปจจยแวดลอม บางท อาจเพราะเรายดถอรปแบบการเรยนการสอนทจดไวเปนสตรสำาเรจ และหวงผลทางการศกษาจากคะแนนในการสอบเปนเปาหมายหลกมากกวาหวงใหเดกไดเรยนรอยางรจรงตามหลกสตร ถาเปรยบเปนอาหาร คนจำานวนมากกชมชอบอาหารปรงสำาเรจหรอมสตรพรอมปรง เพราะงายและไมยงยาก ไมตองลองผดลองถก กไดอาหารทอรอยถกใจตามตองการ แตเดกๆ ไมใชอาหาร องคประกอบในชวตและสงแวดลอมของเดกมความแตกตางหลากหลาย การกำาหนดรปแบบหรอพยายามปนแตงเดกๆ ใหเปนอยางทผใหญตองการโดยปราศจากความเขาใจหรอความตองการของเดกเอง อาจสงผลรายมากกวาผลด หวงเปนอยางยงวา คณครทงหลายไมเฉพาะในระดบประถมศกษา นกการศกษา และผบรหารสถาน ศกษาของไทย จะมโอกาสอาน ครนอกกรอบกบหองเรยนนอกตำารา ของคณครเรฟ เอสควท เลมน ไมใชเพราะคณครคนไทยไมมความสามารถหรอระบบการศกษาไทยลมเหลว แตเพอการเรยนรกระบวนการคดทนาสนใจผานประสบการณของครคนหนงซงไมเคยหยดนงทจะเรยนร เวบไซตและแหลงขอมลตางๆ ทคณครเรฟระบไว เปนการแบงปนขอมลเบองตนทผสนใจอาจตอยอด คนหาขอมลใหมและนำา

มาปรบเปลยนใชเพอประโยชนในการพฒนาการศกษาระดบตางๆ อยางมประสทธภาพไดอกมากมาย ในความคดเหนสวนตว หนงสอเลมนมความเหมาะสมอยางยงทจะเปนหนงสออานนอกเวลา สำาหรบนสตนกศกษาทกำาลงศกษาอยในสาขาวชาทเกยวของกบการบรหารจดการศกษาและการเรยนการสอน เพอกระตนและสรางแรงจงใจใหกบนกการศกษาหรอคณครรนใหม ทจะกาวเขามามสวนสำาคญตอการศกษาของชาตตอไปในอนาคต ขอขอบคณ สำานกงานสงเสรมสงคมแหงการเรยนรและคณภาพเยาวชนหรอ สคส. ทสรรหาเรองราวดๆ เชนน มาแปลและจดพมพเปนรปเลมทนาอาน โดยใชภาษาทกระชบ เขาใจงาย รกษาลลาการเขยนอยางตรงไปตรงมาของคณครเรฟ เอสควท ไวเปนอยางด ขอแสดงความยนดกบทกคน ทกฝาย ทมสวนเกยวของใหการจดพมพหนงสอเลมนเสรจสมบรณ หวงเปนอยางยงวาจะเปนหนงสอทกอใหเกดประโยชนตอการพฒนาบคลากรทางการศกษา และกระบวนการจดการศกษาของไทย สมดงเจตนารมณของคณะผจดทำา

ศรวการ เมฆธวชชยกลอดตรองปลดกระทรวงศกษาธการและทปรกษา สสค.

“สอนเปน เหนผล คนยกยอง”

สำานกงานสงเสรมสงคมแหงการเรยนรและคณภาพเยาวชน หรอ สสค. เหนความสำาคญของการพฒนากระบวนการเรยนรอนมครเปนผทมบทบาทสำาคญทสด สสค. จงไดจดแปลหนงสอเรอง Teach Like Your Hair’s On Fire หรอในชอภาษาไทยวา ครนอกกรอบกบหองเรยนนอกแบบ หนงสอเลมนเขยนโดยประสบการณจรงของคร Rafe Esquith ทไดรบความชนชมอยางกวางขวางวาเปนครทมเทชวตเพอพฒนาความรและจรยวตรของศษยของทานรนแลวรนเลาตอเนองมานานกวา 27 ป และตอมาทานไดเรยบเรยงชดความรจากผลปฏบตของทานออกมาเปนหนงสออยางนอยสามเลม โดยเลมทสสค. จดแปลนไดรบความนยมจากผอานเปนอยางมาก คณลกษณะของคร Rafe Esquith นาจะสอดคลองกบแนวคด “สอนเปน เหนผล คนยกยอง” อนเปนคณลกษณะของ “ครสอนด” ทสสค. ไดเชญชวนใหสงคมมสวนรวมกนคดเลอกครไทยในชมชนทองถนทวประเทศในป 2554 ทานผอานสามารถเลอกชดความรของผประพนธเพอนำาไปใชประโยชนไดตามวจารณญาณ สสค. ขอขอบคณ ครวรากรณ สามโกเศศ และครวจารณ พานช ผทแนะนำาหนงสอวเศษเลมนสำาหรบเผยแพร โดยเฉพาะครวจารณเปนทานแรกทไดเขยนตความเรองราวของคร Rafe ตลอดจนชกชวนใหผอานหนงสอเลมนไดอานแบบ “ตความ” ดงตวอยางททานผทรงคณวฒอกหลายทานไดกรณารวมอานตความในโอกาสพมพครงแรกน ขอขอบคณ คร Rafe Esquith และสำานกพมพ Penguin ทอนญาตนำาหนงสอเลมนมาแปลเปนภาษาไทยและเผยแพรหนงสอเลมนสสงคมวงกวาง รวมถงของคณกรรณการ พรมเสาร ผแปล และคณปรยารตน โลหวสทธ มาอนทร บรรณาธการ และคณธนวธดา วงศประสงค ผอยเบองหลงการบรหารจดการทกขนตอน สสค. หวงเปนอยางยงวา หนงสอ ครนอกกรอบกบหองเรยนนอกแบบ เลมนจะมสวนในการจดประกายแนวคด และพฒนาการเรยนการสอนของคณครของทกๆ ทานตอไป ตลอดจนชกชวนใหผอานหนงสอเลมนไดอานแบบ “ตความ” ดงตวอยางททานผทรงคณวฒอกหลายทานไดกรณารวมอานตความในโอกาสพมพครงแรกนดงตวอยาง.....

สภกร บวสาย ผจดการ สำานกงานสงเสรมสงคมแหงการเรยนรและคณภาพเยาวชน

I might be the world’s luckiest teacher. The President of the United States, Queen Elizabeth II, the Dalai Lama, and celebrities all over the world have honored me. My three books have been studied by over a million readers.

However, I am most proud of still being an actual classroom teacher. I am about to begin my 29th year at Hobart Elementary School in Los Angeles, and have no plans to go anywhere else.

As a United States citizen living near Hollywood, it is impossible not to notice the many movies made about teachers. These films are rarely accurate, relating stories of amazing people who save every child.

Someone has to tell the truth. Teaching is a very difficult job. Real teachers fall flat on their faces all the time despite their best efforts. I fail more often than succeed. But I never surrender. We must be the people we want the children to be. If we give up, we do not have the right to tell a child to keep trying. I continue to teach every day, and try to set an example for my students.

I am currently sitting in Room 352 in a small hotel where my students and I are on the road visiting a Shakespeare Festival. The children spent the morning reading, and now are spending the afternoon playing baseball, swimming, and relaxing. Tonight we will sit under the stars to watch a performance of Julius Caesar at a place called the Oregon Shakespeare Festival.

At Hobart Elementary School in Los Angeles very few of the kids find success. Only 30% of the students even finish high school, and almost none of them complete college. Poverty, racism, and an apathetic society often defeat them before they ever have a chance to get started. My students, however, attend the finest universities in the world and finish what they start.

In this book I have tried to share some of the things I have found successful in working with these wonderful young people. However, every teacher is different. Our situations are not the same, and we all have different philosophies.

But I know this much is true. We want the kids to commit to education. Then we as teachers have to commit to educating. I am never

Dear Friends in Thailand

leaving the classroom, and the kids know it. Perhaps you will find some ideas in this book that you can use.

We teachers cannot make children smarter or better. But we can open doors to create opportunities for students. We can show them ways to improve their lives, and give them the tools to get to places they choose to go.

When you have bad days, and we all have them, I hope some of the ideas here help you remember that this is a very long journey. If we can present a consistent message of joy, hard work, and kindness, our kids can reach heights that were once considered unattainable.

We must remember that in our test-obsessed world, the real measure of our work is not some exam we give at the end of the year, but to see where our kids are ten years after they have left our classrooms. We need to teach skills that the kids will not simply use in our schools but for the rest of their lives.

This preface must be kept short. The sun is going down. In a few minutes, the children will gather to watch a play. They will learn about language. They will also learn how to conduct themselves in a theater, because they are considerate of other people. The students will plan their meals carefully in order to feel healthy as they watch the show. These kids will go to sleep right after the play in order to prepare for tomorrow’s activities. Some kids will do better than others. But all will get an opportunity to learn tonight. When they don’t, I will be there for them tomorrow to help them to learn from their mistakes.

We can always improve. We are never done. It is exciting to know that my next twenty-eight years in the classroom will be even better than my first twenty-eight.

Let us all try to grow and be even more effective teachers. The children are watching us. They will follow our lead.

Your students are lucky to have you. Let us all continue to be the best leaders we can be.

Rafe Esquith July 2011

ผมนาจะเปนครทโชคดทสดในโลก เพราะไดรบเกยรตอยางสงจากประธานาธบดสหรฐฯ สมเดจพระราชนนาถเอลซาเบทท 2 องคทะไลลามะ และคนทมชอเสยงทวโลก สวนหนงสอของผมทงสามเลมกมผอานมากกวาลานคน

ถงอยางนน สงทผมภาคภมใจมากทสด คอ การทผมยงเปนครประจำาชนทสอนหนงสออยางจรงจง ผมกำาลงจะเรมปท 29 ของการสอนหนงสอทโรงเรยนประถมโฮบารตในลอสแอนเจลส แลวผมกไมมแผนทจะจากทนไปทอนดวย

ในฐานะพลเมองสหรฐฯ ทอาศยอยใกลๆ ฮอลลวด คงเปนไปไมไดถาผมจะไมรไมเหนภาพยนตรเกยวกบครทฮอลลวดสรางเลย ภาพยนตรทเลาถงแตเรองราวของครเทวดาทชวยเดกไดทกคน พวกนไมไดมอะไรใกลเคยงความจรงเลย

ตองมใครสกคนทพดความจรงบาง การสอนเปนงานทยากลำาบาก ครทตงใจสอนอยางจรงจงตองหงายเกงไมเปนทาอยเสมอทงๆ ทพยายามอยางดทสด ตวผมเองลมเหลวบอยกวาประสบความสำาเรจเสยอก แตผมไมยอมแพ เราตองเปนอยางทเราอยากใหเดกๆ ของเราเปน ถาเรายอมแพ เรากไมมสทธจะบอกใหเดกพยายามตอไป ผมยงคงสอนอยทกวน และพยายามทำาตวเปนแบบอยางทดใหแกนกเรยนของผม

ขณะนผมกำาลงนงอยในหอง 352 ของโรงแรมเลกๆ แหงหนงระหวางการเดนทางไปชมงานแสดงละครของเชกสเปยรกบนกเรยนของผม เดกๆ ใชเวลาชวงเชาอานหนงสอ และตอนนซงเปนเวลาบาย พวกเขากำาลงเลนเบสบอล วายนำา และพกผอน คนนพวกเราจะนงชมการแสดงเรอง Julius Caesar ทโอเรกอนเชกสเปยรเฟสตวลดวยกน ทามกลางแสงดาว

เดกโรงเรยนประถมโฮบารตทประสบความสำาเรจในชวตมอยนอยมาก เพยงรอยละ 30 เทานนทเรยนจนจบชนมธยมปลาย และแทบจะไมมใครเรยนจบมหาวทยาลยเลย บอยครงทความยากจน การเหยยดเชอชาต และสงคมแบบตางคนตางอย ทำาใหเดกเหลานตอง

ถงเพอนๆ ครในประเทศไทย

พายแพเสยกอนทจะมโอกาสเรมตนเสยดวยซำา แตลกศษยของผมไดเขาเรยนในมหาวทยาลยชนนำาของโลกและสามารถเรยนจนจบ

ผมไดพยายามแบงปนสงทผมพบวาใชไดผลดกบเดกๆ ทแสนมหศจรรยเหลานไวในหนงสอเลมน อยางไรกตาม ครแตละคนกตางกนไป สภาพการณของเราไมเหมอนกน และเรามปรชญาทตางกน

แตสงหนงทผมรวาเปนความจรงแทแนนอนคอ เมอเราตองการใหเดกๆ ทมเทกบการเรยน เราในฐานะครตองทมเทกบการสอนดวย ผมจะไมทงหองเรยนอยางเดดขาดและพวกเดกๆ กร บางทอาจมแนวคดบางอยางจากหนงสอเลมนทคณสามารถนำาไปใชได

พวกเราทเปนครอาจไมสามารถทำาใหเดกๆ เกงขนหรอดขน แตเราสามารถเปดประตแหงโอกาสใหนกเรยนของเราได เราแสดงใหพวกเขาเหนวธการทจะปรบปรงชวตดขน และมอบเครองมอใหพวกเขากรยทางไปสททพวกเขาเลอกจะไป

เมอเราตองเจอกบวนทเลวราย ซงพวกเราตองเจอดวยกนทงนน ผมหวงวาขอคดบางอยางในหนงสอเลมนจะชวยเตอนใหคณระลกไดวานคอการเดนทางทยาวนาน หากเราสามารถสอใหเดกๆ รบรถงความปลมปต ความอตสาหะ และความเมตตาอยางสมำาเสมอแลว เดกๆ ของเรากจะสามารถกาวไปไกลอยางทพวกเขาไมเคยคดวาจะไปถง

เราตองจำาไววาในโลกทถกครอบงำาดวยการทดสอบน เครองชวดผลงานของเราไมไดอยทขอสอบตอนปลายป แตอยทการไดเหนวาสบปหลงจากจบจากหองของเราไปแลว เดกของเราไปไดไกลเพยงใด เราจำาเปนตองสอนทกษะทเดกๆ ไมเพยงแตจะใชภายในหองเรยนเทานน แตยงสามารถใชไดชวชวต

ผมคงตองเขยนคำานำานเพยงสนๆ พระอาทตยกำาลงจะตก และอกไมนาน เดกๆ กจะไปชมการแสดงละครกน พวกเขาจะไดเรยนรเกยวกบภาษา และยงจะเรยนรมารยาทในโรงละคร เพราะพวกเขารจกคำานงถงคนอนๆ เดกๆ จะวางแผนการรบประทานอาหารอยางรอบคอบ เพอจะไดดละครไดอยางสนกสนานโดยไมเจบปวยเสยกอน หลงการแสดงจบ พวกเขาจะเขานอนทนทเพอจะไดพรอมสำาหรบกจกรรมในวนพรงน เดกบางคนอาจไปไดไกลกวาคนอน แตคนนทกคนจะไดโอกาสเรยน

รเหมอนกนหมด ถาเดกๆ พลาดอะไรไป พรงนผมกจะอยกบพวกเขาเพอชวยใหพวกเขาเรยนรจากขอผดพลาดนน

เราปรบปรงตวเองใหดขนไดเสมอ ไมมวนจบสน ผมรสกตนเตนเมอคดวาเวลาของผมในชนเรยนอก 28 ปขางหนาจะดยงไปกวาเวลา 28 ปทผานมาแลว

ขอใหพวกเราทกคนพยายามทจะพฒนาและเปนครทดยงๆ ขน พวกเดกๆ จบตาดพวกเราอย พวกเขาจะทำาตามอยางเรา

นกเรยนของคณโชคดทมครอยางคณ ขอใหเราทกคนมงหนาเปนแบบอยางทดทสดเทาทจะสามารถทำาไดตอไป

เรฟ เอสควท กรกฎาคม 2011

แด

คณะละครเชกสเปยรแหงโฮบ�รต ครทดทสดของผม...

และบ�รบ�ร�

ส�รบญ

ไฟในหองเรยน

ยอมรบคว�มจรงกนเถอะ

ไปใหถงระดบ 6

อ�นเพอชวต

ก�รเขยน

คณตคดสนก

เร�จะไมถกหลอกอก

โลกนแสนมหศจรรย

ลองผดลองถก

35

12

3

5678

4

43

57

77

97

117

129

145

159

ไมมทไหนเหมอนบ�นหอง 56 แหลงพกพงทอบอนของเดกๆ

วธก�รแนวคดเพอเสรมพฒนาการของเดก

คนรกศลปะ

โคช ขอผมเลนดวยคน

เศรษฐศ�สตรในหองเรยน

คดดวยตวเอง

ฮโรในภ�พยนตร

ทองโลก

กแครอกแอนดโรล (แตผมชอบ)

Do They Know It’s Christmas?

พลงเชกสเปยร

หลบใหสบ�ย

171

189

201

213

229

245

265

279

287

305

91011

1213

14

171615

ลกบ�ไมจำ�กดชางแมงตอรปโด! เดนหนาเตมพกด!

35

ผมมความรสกแปลกๆ ทเขยนหนงสอเลมน ผมรตวเองวาผมไมใชยอดมนษย ซงเปนเรองทเจบปวด ผมทำางานเหมอนกนกบครททมเทอกเปนพนๆ ทพยายามทำาใหอะไรๆ ดขน และกเหมอนครแทๆ ทงหลาย ผมลมเหลวมาโดยตลอด ผมนอนไมหลบ ตสองตสามกยงเฝาแตหวงกงวลถงเดกคนทผมเขาไมถง การเปนครกเจบปวดไดเหมอนกน

เกอบ 25 ป ทผมใชเวลาสวนใหญในหองเรยนเลกๆ ทมนำารวซมกลางนครลอสแอนเจลส อาศยความสามารถพเศษนดหนอย แตไดโชคชวยอยางมาก ผมจงโชคดทงานของผมไดรบการยอมรบ ไมมแมสกวนทผมจะไมรสกตนตนกบความสนใจทไดรบ

ผมไมเชอวาจะมหนงสอเลมไหนสามารถบอกเลาเรองราวของคณะละครเชกสเปยรแหงโฮบารตไดอยางครบถวน อยางไรกด สงหนง



36 ครนอกกรอบ กบ หองเรยนนอกแบบ

ทผมสามารถทำาไดแนๆ คอแบงปนเรองราวทผมไดเรยนรในชวงหลายปมาน ซงชวยใหผมเตบโตขนในฐานะทเปนคร เปนพอ และเปนคนๆหนง เกอบ 12 ชวโมงตอวน 6 วนตอสปดาห 48 สปดาหตอป นกเรยนเกรด 5 ของผมและตวผมเบยดเสยดกนอยในหองเรยนแคบๆ จมดงอยในโลกของเชกสเปยร พชคณต และ รอกแอนดโรล สวนเวลาทเหลอของป เดกๆ กบผมอยกบการเดนทาง ขณะทภรรยาผมมองวาผมเพยน เพอนสนทผมยงไมใหกำาลงใจกนเลย อยางเกรงใจทสดกตราหนาวาผมเพอฝน ทหนกกวานนกวาผมวกลจรตไปเลย

ผมไมไดอางวาผมรคำาตอบทกอยาง หลายตอหลายหนทผมรสกวามเดกทผมเขาไมถงมากกวาเดกทผมเขาถง ผมเขยนหนงสอเลมนเพยงเพอแลกเปลยนความคดบางอยางทผมเหนวาเปนประโยชน บางเรองเปนแคสามญสำานกธรรมดา บางเรองกตองใชลกบาหนอย แตความบานกตองรจกบาใหเปน ผมหวงวาจะมพอแมและครบางคนเหนดวยวาวฒนธรรมของเรามนหายนะ ในโลกทเหนนกกฬาและปอป สตารสำาคญกวานกวจยทางวทยาศาสตรและนกผจญเพลง จงแทบเปนไปไมไดเลยทจะสรางคนทมความเมตตาและเฉลยวฉลาดขนมา แตถงอยางนน เรากไดสรางโลกทแตกตางขนแลวในหอง 56 เปนโลกทใหความสำาคญกบบคลกภาพ เคารพการทมเท ใหคากบความออนนอมถอมตน และสนบสนนผอนโดยปราศจากเงอนไข บางทเมอพอแมและครไดเหนตรงน และตระหนกวานกเรยนของผมและตวผมไมไดมอะไรพเศษ พวกเขาอาจไดความคดบางอยางและมกำาลงใจมากขน

ผมเศราใจเวลาทเหนครดๆ และพอแมจำานวนไมนอยยอมจำานนตอพลงบางอยางทบนทอนศกยภาพทจะพฒนาความเปนเลศของเดกๆ มปศาจอยทกหนทกแหง คนทหวงใยอยางแทจรงมกรสก พายแพตอความเฉอยเนอยหรอไรประสทธภาพของผบรหารและนกการเมอง ความคาดหวงทมตอเดกๆ มกจะตำาจนนาใจหาย การเหยยดผว ความยากจน และความโงเขลาครอบงำาไปทวทงโรงเรยน ยงมาเจอนกเรยนทไมสำานกบญคณดวยแลว ตอใหคนใจจดใจดำาในวชาชพคร หรอคนทมจตใจแขงแกรงทสดกอาจถอดใจได ความพายแพแตละครงมกหมายความวาศกยภาพทแทจรงของเดกจะไมไดรบการพฒนา

37

ผมโชคดทประสบกบเหตการณทหวเราะไมออกครงหนงในหองเรยน ทเรยกไดวาเปนแสงไฟสองทางใหผมออกจากความมดตรงตามตวอกษรเลย หลายปมาแลว ความรสกเหนดเหนอยและคบของใจทำาใหผมใชเวลา 2-3 สปดาหแสวงหาจตวญญาณตนเองและทำาอะไรบางอยางทไมเคยทำามากอน ผมถามตวเองวาควรสอนหนงสอตอไปหรอไม ผมพายแพแกบรรดาปศาจทงหลายทผมกลาวถงกอนหนานและกำาลงเรมนบถอยหลง

แตดวยเหตผลบางอยาง ชวงเวลาทผมรสกผดทมวแตสงสารตวเอง ผมใชเวลาวนหนงเอาใจใสเดกในชนเรยนคนหนงทผมชอบมากเปนพเศษ เธอเปนหนงในบรรดาเดกๆ ทดเหมอนจะถกเพอนๆ เลอกเขากลมเปนคนสดทายเสมอ เปนเดกผหญงเงยบๆ ทดจะยอมรบวาตวเองไมมทางเปนคนพเศษไปได ผมตงใจจะโนมนาวใหเธอเหนวาเธอคดผดใหจงได

ระหวางทผมกำาลงสอนวชาเคมและเดกนกเรยนกำาลงตนเตนกบการใชตะเกยงแอลกอฮอล เดกผหญงคนนจดไสตะเกยงไมตด คนอนๆในหองอยากเดนหนาทำาโครงงานตอ แตผมบอกใหทกคนรอ ผมจะไมทงเธอ ทงๆ ทเธอบอกผมวาใหทำากนไปกอนไมตองหวงเธอ

ปกตผมจะไมเขาไปแทรกแซงโครงงานวทยาศาสตร เพราะความลมเหลวกเปนสวนหนงของกระบวนการเรยนร แตนเปนความบกพรองของเครองมอ ไมเกยวกบหลกการทางเคมทเรากำาลงทดลองกนในเชาวนนน ผมจงจำาเปนตองยนมอเขาไปชวย เดกหญงนำาตาคลอ และผมกรสกละอายใจทเคยเกอบจะยอมแพไปแลว ในวนาทนน ความเศราของเธอเทานนทสำาคญทสด

นกกฬามกมชวงเวลาหนงในสนามแขงขนทพวกเขาลมนกถงคนด ลมแรงกดดน และเหนแตเพยงลกบอลตรงหนา ชวงเวลาอยางนเกดขนในสนามอนไดดวยเชนกน ในชวขณะนน ผมสนใจแตเพยงสงเดยว นนคอ เดกผหญงคนนจะตองประสบความสำาเรจในการทดลองดวย วนนนเธอจะตองกลบบานดวยรอยยมบนใบหนา ผมโนมตวลงไปใกลไสตะเกยงแอลกอฮอลของเธอ ไมรเพราะอะไรไสตะเกยงของเธอจงสนกดจนมองแทบไมเหน ผมเลยกมลงไปใกลทสดเทาทจะใกลไดและใช



ไมขดไฟกานยาวๆ สำาหรบจดเตาในครวจอเขาไป ผมอยใกลไมขดไฟจนรสกไดถงเปลวไฟขณะทผมพยายามจดตะเกยง ผมคดแตจะตดตะเกยงใหได แลวมนกตด! ไสตะเกยงตดไฟแลว ผมเงยหนาขนอยางมชยเพอดรอยยมทผมหวงจะไดเหนบนใบหนาของแมหนนอย

แทนทจะเปนอยางนน เธอมองผมแวบหนงแลวกรดรองดวยความตกใจกลว เดกคนอนๆ กเรมตะโกนโหวกเหวกดวย ผมไมเขาใจวาทำาไมเดกทกคนถงชมาทผม จนกระทงผมรตววาขณะทผมจดตะเกยง เปลวไฟตดทเสนผมของผมเขา ตอนนไฟกำาลงเรมคและทำาใหเดกๆ ขวญกระเจง หลายคนวงมาทผมแลวเอามอปดทศรษะ จะวาไปกเหมอนฝนรายเปนจรง... เดกๆ ไดตบหวครแลวบอกวาพวกเขากำาลงพยายามชวยชวตครอย

สองสามนาทตอมา ทกอยางกเรยบรอย การทดลองดำาเนนตอไป ผมรสก (และมองด) เหมอนไองง ถงอยางนน นนกเปนครงแรกในหลายสปดาหทผมรสกดมากๆ กบการเปนครจนผมเลกใสใจ เรองงเงาทครผทมเทกบการสอนทงหลายตองเผชญไปเลย ผมทำาทกอยางทผมทำาไดเพอชวยเดกบางคน ผมทำาไดไมดเทาไรหรอก แตกพยายามแลวละ ผมคดวาถาผมเอาใจใสการสอนเสยจนไมรตววาไฟกำาลงลกไหมหวตวเองอยละก ผมมาถกทางแลว นบจากนน ผมไดตงใจอยางแนวแนวาผมจะสอนเดกนกเรยนเหมอนกบมไฟกำาลงลกไหมอยบนหวผม

ในวงการศกษา มพวกสบแปดมงกฏอยเตมไปหมด พวกนสอนอยสกสองป คดคำาขวญโกๆ ได 2-3 ประโยค สรางเวบไซตของตวเอง จากนนกไปปรากฏตวเดนสายบรรยาย ในสงคมฟาสตฟดเชนน เราอาแขนรบทางออกงายๆ ตอปญหาทสลบซบซอน เราสามารถทำาไดดกวานน ผมหวงวาผทไดอานหนงสอเลมนจะไดพบความจรงวาความเปนเลศทแทจรงนนตองอาศยความเสยสละ ความผดพลาดและความพยายามอยางมหาศาล ยงไงๆ กไมมทางลด

ไมมทไหนเหมอนบ�นหอง 56 แหลงพกพงทอบอนของเดกๆ

คณะละครเชกสเปยรแหงโฮบารต... การจดแสดงละครประจำาปทำาใหเดกๆ มโอกาสเรยนรทกษะมากมายทจะเปนประโยชนในวนขางหนา

43

ยอมรบคว�มจรงกนเถอะพวกผปกครองตองการใหตำารวจจบตวครคนหนง คณแมคน

หนงทรจกผมมานานหลายปแลวเรยกผมออกจากหอง พอแมบางคนถงกบเรยกรองใหไลครคนนนออก ผมรบฟงคำารองเรยนและพยายามทำาใหพวกเขาใจเยนลง ผมพยายามอยางเตมททจะแกตางใหครคนทผปกครองกำาลงโกรธแคน แตมนไมงายเลย

อะเลกซเปนนกเรยนเกรด 3 กระเปาเปของเขารกไปดวยกระดาษทถกขยมเปนกอนๆ แฟม และลกอมขนมหวาน ทจรงยงกวารกเสยอก ราวกบโดนระเบดนวเคลยรถลมใสยงไงยงงน นเปนโอกาสสำาหรบครของเขาทจะสอนอะไรบางอยางทมคณคา แตแทนทจะทำาอยางนน ครกลบตะโกนใสหนาอะเลกซ เทของทกอยางในกระเปาเป

ยอมรบความจรงกนเถอะ

1


ออกมากองบนโตะตอหนาเพอนทงหอง แลวใหนกเรยนคนหนงไปหยบกลองทรถของคร เขาถายภาพกองขยะบนโตะไวแลวบอกอะเลกซวาจะเอารปนไปตดไวในงานวน “คนสเหยา” เพอใหผปกครองทงหลายไดเหนวาอะเลกซชยขนาดไหน แลวครกตบทายดวยการบอกเพอนรวมชนของอะเลกซวา วนนใครตองการทงขยะ แทนทจะเอาไปใสถงขยะกใหโยนใสโตะอะเลกซแทน

ตอนนพอแมของอะเลกซอยในหองของผม เรยกรองใหตามตวผบรหารมาพบ

หลงจากใชความพยายามสดชวต ผมกทำาใหทงคใจเยนลงไดและขอใหครใหญเปนคนจดการเรองน ทงยงขอใหครมโอกาสอธบายการกระทำาของตวเองดวย แมจะเหนไดชดวา หากครทำาพฤตกรรมทเลวรายและเหยยดหยามเดกจรงแลวละก คงไมมคำาอธบายไหนฟงขน

หลายวนใหหลง หลงจากทเขาพบครใหญหลายครง ครหนมโผลออกมาจากหองทำางาน นำาตาเปอนแกม ทาทางคอตกดวยความสำานกผด แตถงอยางนนเขากเดนมาหาผมแลวแกตวอยางขมขนวา “แตผมทำาถกแลวนะ มนไดผล... ตอนนเปของอะเลกซเรยบรอยขนเยอะเลย” ผมจงตระหนกวาโศกนาฏกรรมทแทจรงตรงนกคอ ครคนนไดพลาดโอกาสอนวเศษไปเสยแลว เขามโอกาสชวยใหอะเลกซไดเรยนรคณคาของความเปนระเบยบและเปนนกเรยนทดขนได ทวาเขากลบทำาตวเปนยกษรายใจโหดในสายตาของอะเลกซและเพอนรวมหองไปตลอดกาล คงตองใชเวลาหลายเดอนทเดยวกวาจะลบเลอนความผดพลาดเพยงชววบนนไปได และครผนกยงไมตระหนกถงผลเสยทตวเองกอขนสกนด

ปญหาทใหญกวานกคอ ครหลายคนหมดปญญาทจะดแลหองเรยนใหเรยบรอย จนยอมทจะทำาอะไรกไดเพอรกษาหองเรยนใหเปนระเบยบ เรองนเขาใจได ทศนคตทวา “จะใชวธไหนกได ขอใหบรรลเปาหมายเปนพอ” นเองเปนทมาของวธทเราปฏบตกบเดกๆ ทกวนน ดวยสถานการณแบบจำายอมทครเผชญอยทกวนน ความคดนกมเหตผลอยหรอก

45

แตเรามาพดกนอยางตรงไปตรงมาดกวา จรงอย สงทครทำาลงไปนนอาจมคำาอธบายได และอาจไดผล แตนนไมใชการสอนทด เราทำาไดดกวานน

ผมรเพราะผมประสบมากบตวเอง ผมเคยตดกบดกนมาแลว ขอเทจจรงงายๆ กคอ มสงหนงทควบคมหองเรยนทกวนนอยหมด และสงเดยวทวานนกคอ ความกลว

ครกลว กลววาตวเองจะดไมด กลวเดกจะไมชอบ กลวเดกจะไมฟง กลวจะสญเสยการควบคม นกเรยนยงกลวกวาอก กลวโดนด กลวอบอายขายหนา กลวดโงในสายตาเพอนๆ กลวไดคะแนนไมด กลวพอแมจะบนดาลโทสะ เหมอนทจอหน เลนนอนรองในเพลง “Working Class Hero” วา “tortured and scared… for twenty-odd years” ไมผดเลย

เรองของการดแลจดการความเปนไปในหองเรยนเปนประเดนทบดบงประเดนอนๆ ทงหมดในโลกของการศกษา

หากหองเรยนของคณไมเปนระเบยบเรยบรอย กไมมอะไรดๆ ตามมาหรอก จะไมมการเรยนร การอาน เขยน คดคำานวณของเดกจะไมดขน เดกๆ จะไมพฒนาวธคดอยางมวจารณญาณ ไมสามารถสรางบคลกภาพ ไมไดรบการปลกฝงใหเปนพลเมองด

มวธการดแลจดการหองเรยนใหประสบความสำาเรจหลายวธ ตงแตใชปรชญาของทอโร จนถงปรชญามสโสลน ตลอดเวลา 25 ปทผานมา ผมลองมาแลวแทบทกวถทางทจะจดการกบพฤตกรรมเกกมะเหรกเกเรของเดกๆ ในสภาพแวดลอมของโรงเรยนทยอมรบวาผนงทมแตรอยขดเขยน พนหองนำาทเปยกแฉะดวยปสสาวะเปนเรองปกต

ผทมาเยอนหอง 56 ไมเคยกลบออกไปพรอมกบความประทบใจในความสามารถทางวชาการของเดกๆ วธการจดการเรยนการสอนของผม หรอความคดสรางสรรคในการตกแตงผนงหองเรยน แตพวกเขากลบไปพรอมกบการยอมรบในสงอน นนคอวฒนธรรมของหองเรยน ซงสงบและมระเบยบวนยอยางเหลอเชอ มนเปนเหมอนโอเอซส แตมอะไรบางอยางหายไป หากพดแบบเลนโวหาร หอง 56 กเปนสถานท



พเศษ แตแทนทจะพเศษเพราะบางสงทหองเรยนนม กลบพเศษดวยสงทไมมในหองเรยนหองน ความกลวนนเอง

ทจรงแลว ในปแรกๆ ทผมเรมสอน ผมวางแผนวาจะขใหเดกกลวหงอตงแตเขาโรงเรยนวนแรกเลยทเดยว ผมอยากมนใจวาเดกๆ รวาผมเปนใหญในหอง เพอนรวมงานของผมบางคนกทำาอยางน เราตางเลาถงวธทเราคดวาใชจดการเดกๆ ใหอยในระเบยบไดสำาเรจ ขณะท หองอนๆ คมเดกนกเรยนไมอย และแสดงความยนดกนเองอยางโงๆ ทหองเรยนของเราเงยบกรบ เดกๆ มระเบยบ แตละวนผานพนไปดวยความเรยบรอย

อยมาวนหนง เมอหลายปมาแลว ผมไดดวดโอทวเศษมากเกยวกบครการศกษาพเศษชนยอดคนหนง เขาเลาเรองลกชายตวเองกบทมเบสบอลบอสตนเรดซอกซ ครผนไดรบลกเบสบอลทมลายเซนของผเลนทกคนในทมทเปนตำานานในการแขงขนป 1967 ลกเบสบอลทเปนมรดกตกทอดมานประเมนคามได ตอนทลกชายของเขาชวนเขาเลนเบสบอลดวย แนละเขาเตอนเจาหนนอยวาหามใชลกบอลลกนนเปนอนขาด เมอลกชายถามวาทำาไม ครผนนกไดคดวา คารล ยาสตรเซมสก จม ลอนบอรก และคนอนๆ ในทมป 1967 ไมไดมความหมายอะไรเลยตอเจาลกชาย แทนทจะเสยเวลาอธบายใหลกเขาใจ เขาจงบอกแตเพยงวา ทใชลกบอลลกนเลนไมได “เพราะมนมลายมอเขยนเตมไปหมด”

สองสามวนตอมาลกชวนพอไปขวางบอลเลนอก พอผเปนพอเตอนวาใชลกบอลทมลายมอเขยนไมไดนะ เดกนอยกบอกพอวาเขาแกปญหาไดแลว เขาเลยลายมอพวกนนออกเกลยงแลว!

แนละ ผเปนพอแทบฆาลกตวเองทง อยางไรกตาม คดด อกท ลกชายของเขากไมไดทำาอะไรผด และตงแตวนนนเปนตนมา ครคนนจะเอาลกเบสบอลทไมมลายเซนลกนตดตวไปดวยทกหนทกแหง มนคอยเตอนใจเขาวาเวลาสอนนกเรยนหรอเวลาอบรมลก ตองพยายามมองจากมมมองของเดกเสมอ และจะตองไมใชความกลวเปนทางลดในการใหการศกษา

ถงจะเจบปวด แตผมกตองยอมรบวา เดกนกเรยนจำานวนมากในหองเรยนของผมมความประพฤตอยางทเปนอยเพราะพวกเขากลว

47

ออ มเดกหลายคนชอบหองเรยนนและมเดกจำานวนไมนอยทเรยนรบทเรยนนาพศวงทกอยางไดหมด แตผมยงตองการมากกวานน เราใชความพยายามอยางมากเพอจะใหไดคะแนนการอานและคณตศาสตรสงขน เราผลกดนเดกของเราใหวงเรวขน กระโดดสงขน เราสมควรจะชวยใหพวกเขาเปนมนษยทดกวาเดมไมใชหรอ ทจรง ตลอดหลายปทผานมาน ผมไดตระหนกวาการปรบปรงวฒนธรรมในหองเรยนชวยใหผมรบมอกบปญหาธรรมดาๆ ไดงายขนกวาเดมมาก การสรางหองเรยนทปราศจากความกลวไมใชเรองงาย อาจตองใชเวลาหลายป แตกคมคา ผมมแนวทางสอยางเพอสรางหลกประกนวาหองเรยนจะยงคงเปนสถานทแหงความเปนเลศทางวชาการไดโดยไมตองใชความกลวเพอกำาราบเดกๆ ใหอยในแถวในแนว

เปลยนคว�มกลวเปนคว�มไวเนอเชอใจ

ในวนเปดเรยนวนแรก ผมคยเรองนกบเดกๆ ทนททเจอหนากน ขณะทหองอนเขาอาศยความกลว หองของเราจะใชความเชอใจ เดกๆ ชอบใจทไดยนแบบน แตมนเปนแคคำาพด การกระทำาตางหากทจะชวยใหเดกๆ เหนวาผมไมใชดแตพด แตผมลงมอทำาดวย

ผมเลาเรองนเปนตวอยางใหเดกๆ ฟงตงแตวนแรก พวกเราเกอบทกคนเคยเขารวมกจกรรมสรางความไวเนอเชอใจมาแลว เราจะลมตวไปดานหลงแลวใหเพอนคนหนงคอยรบ แมวาเพอนจะรบเราไวไดตดตอกนเปนรอยครง แตถาเพอนแกลงปลอยเราหลดมอไปเพยงครงเดยว เราจะเลกเชอใจเพอนคนนนไปเลย แมวาเขาจะสาบานวาเขาเสยใจและจะไมปลอยใหเราลมอกเปนอนขาด เรากไมอาจลมตวลงโดยไมมความหวาดระแวงแฝงอยได นกเรยนของผมไดเรยนรในวนแรกวาเมอความเชอใจหมดไปแลว จะไมสามารถเรยกกลบคนมาไดอก เรองอนยงพอแกไขกนได ถาลมทำาการบาน กแคบอกคร ยอมรบความจรงวาตวเองผด แลวเรากทำาอยางอนตอ ทำาของแตกร มนเกดขนได เราจดการได แตถาทำาลายความเชอใจของครสกครง กฎเกณฑกเปลยน



หมด ความสมพนธของเราจะยงคงอย แตจะไมมวนเปนเหมอนเดม แนละ เดกๆ อาจทำาใหเราหมดความไวเนอเชอใจ แตพวกเขาควรไดรบโอกาสแกตว แตนนตองใชเวลานาน เดกๆภาคภมใจในความเชอใจทผมมใหพวกเขา และพวกเขากไมอยากสญเสยมนไป ซงแทบจะไมเกดขนเลย และทกๆ วน ผมจะพยายามทำาทกอยางใหมนใจวาผมสมควรไดรบความเชอใจทผมขอจากพวกเขา

ผมตอบคำาถามทกคำาถามโดยไมสนใจวาเปนคำาถามทเคยถกถามมากอนแลวหรอเปลา ถงจะเหนอยกไมเปนไร เดกๆ ตองไดเหนวาผมอยากใหพวกเขาเขาใจจรงๆ และถงจะไมเขาใจ ผมกไมวาอะไร ในการใหสมภาษณครงหนง นกเรยนคนหนงทชอแอลนบอกผสอขาววา “ปกอน ผมพยายามถามคำาถามกบครของผม คณครโกรธแลวพดวา ‘เราพดเรองนกนไปแลวนะ นแสดงวาเธอไมไดฟงเลย!’ แตผมฟง นะครบ! ผมแคไมเขาใจ! ถาเปนครเรฟ เขาจะอธบายซำาสกหารอยครงจนกวาผมจะเขาใจ”

พวกเราพอแมและครอารมณเสยกบพวกเดกๆ ตลอดเวลาแหละครบ แถมมเหตผลดๆ ทจะโมโหดวย ถงอยางนน เรากไมควรหงดหงดเมอนกเรยนไมเขาใจอะไรบางอยาง การตอบสนองตอคำาถามดวยทาททเปนบวกและดวยความอดทนของเราจะสรางความไวเนอเชอใจทขามพนความกลวในทนทและคงอยอยางยาวนาน

จงทำ�ตวเปนทพงของเดกๆ

หลายตอหลายครงเหลอเกนทผใหญสญญาวาถาเดกทำาตวดจะมรางวลให นเปนปญหาในตวมนเอง ซงผมจะพดถงในบทตอไป แตทเปนปญหากวากคอ การทผใหญไมรกษาสญญาของตวเอง

ผมรจกครซงเปนทนบหนาถอตาคนหนง ครงหนงในวนเปดเรยน เธอบอกนกเรยนในหองของเธอวา พอจบปการศกษาเธอจะพานกเรยนไปทศนศกษาทนาตนเตนมาก เกอบทกวนเธอจะขเดกทมความประพฤตไมดวาจะลงโทษดวยการไมใหไปเทยวครงพเศษน เดกบางคนถงกบขยนมากขนเพอใหแนใจวาตวเองจะไดไปเทยวดวย ในชวงสปดาห

49

สดทายของโรงเรยน ครผนนแจงกบเดกๆ วาเธอกำาลงจะยายไปจากโรงเรยนและพาเดกไปเทยวไมไดแลว ผมละอยากใหเธออยแถวนนนานพอทจะไดยนเสยงบนดวยความขมขนของเดกๆ การหกหลงครงนไมเพยงแตทำาลายสงดๆ ทเธอไดทำาใหเดกๆ มาตลอดปนน แตทำาใหเดกหลายคนหมดศรทธาในโรงเรยนและพวกผใหญไปเลย จะโทษพวกเขากไมได ดวยเหตน เราจงตองทำาทกอยางเพอรกษาความไวเนอเชอใจทเดกๆ มตอเราไวใหได

พอแมผปกครองและครจะตองรกษาคำาพด ถาผมบอกพวกเดกๆ วาเราจะเรมโครงงานศลปะพเศษกนวนศกร ผมกตองทำาตามนน แมวานนจะหมายความวาผมจะตองตะลตะลานไปโฮมดโปตซงเปดตลอด 24 ชวโมงตงแตต 4 เพอซอไมและแปรงทาสเพม การทำาตวใหเปนทพงของเดกๆ ไดเสมอเปนวธสรางความเชอใจทดทสด เราไมจำาเปนตองบรรยายใหเดกๆ ฟงวาเรารกษาสญญาของเราอยางไร ปลอยใหพวกเขาเหนเองวาพวกเขาเชอใจเราได ถงนจะเปนสำานวนทพดกนซำาซาก แตการกระทำาของเราสำาคญกวาคำาพดจรงๆ

โบนสพเศษทเราไดจากการทำาเชนนคอ หากความเชอใจไดเกดขนแลว เมอเราจำาเปนตองเลอนกจกรรมสกอยางทรบปากไวกบเดกๆ ซงนานๆ จะเกดขนสกครง เดกๆ กพรอมจะเขาอกเขาใจ

วนยตองคกบเหตผล

เราจำาเปนตองรกษาระเบยบในหองเรยน อยางไรกตาม อยาลมความจรงพนฐานเกยวกบวนยวา เดกๆไมสนหรอกวาครจะเขมงวดขนาดไหน แตเดกๆ เกลยด ครทไมยตธรรม การลงโทษตองสมนำาสมเนอกบความผด แตมบอยครงทไมเปนแบบน เมอไรกตามทเดกๆ เหนวาคณไมยตธรรม คณกสญเสยพวกเขาไปแลว

ตลอดหลายปทผานมา เดกๆ เลาใหผมฟงถงความไมชอบใจของพวกเขาเกยวกบการลงโทษทไมเปนธรรม และผลทตามมากไมสมเหตสมผล เรองมกจะเกดขนทำานองนครบ มเดกคนหนงเกดเกเรขนมาในหอง ครตดสนวาเดกทงชนจะไมไดลงเลนเบสบอลในบายวนนน



เดกๆ ยอมรบ แตไมชอบใจ หลายคนอาจกำาลงคดวา เคนนปลนธนาคาร แลวทำาไมฉนตองตดคก ตวอยางคลาสสกอกตวอยางหนงกคอ จอหนไมทำาการบานเลข เขาถกลงโทษไมใหเขาเรยนศลปะในชวงบาย หรอไมกใหนงอยทมานงเฉยๆ ชวงหยดพก มนไมไดเกยวกนเลย

ในหอง 56 ของเรา ผมพยายามจะทำาใหกจกรรมของเราสนกสนานเสยจนการลงโทษทรนแรงทสดสำาหรบความประพฤตทไมเหมาะสมกคอ หามเขารวมกจกรรมนนเมอทำาตวเกเร ถาเดกเกดปวนขนมาในชวงการทดลองทางวทยาศาสตร ผมกแคบอกวา “เจสน เธอใชอปกรณทางวทยาศาสตรไมถก เพราะฉะนน ชวยออกไปยนนอกกลมดวย เธอจะดการทดลองดวยกได แตจะไมไดมสวนรวม เธอมโอกาสแกตวใหมพรงน” ถาเดกคนไหนไมมนำาใจนกกฬาในระหวางเกมเบสบอล ผมจะใหเขาออกไปนงรอทมานง ซงสมเหตสมผล และผมจะใหความมนใจวาเมอเดกเลนตามกตกา เขาจะไดรบอนญาตใหกลบลงสนามอก

เมอ 2-3 ปกอน คณะละครเชกสเปยรแหงโฮบารตซงเปน กลมนกแสดงตวนอยทประกอบดวยนกเรยนจากหองตางๆ ทมาฝกซอมกบผมทกวนหลงเลกเรยน ไดรบเชญใหไปแสดงในสถานทททรงเกยรตทสดแหงหนงในลอสแอนเจลส เดกจะตองขาดเรยนสองชวโมงเพอไปรวมการแสดงครงน ครทกคนตางตนเตนทนกเรยนของตนไดรบโอกาสดๆ ยกเวนครคนหนง ครคนเดยวซงไมเหนดวยกบการแสดงนเปนคนเดยวกนกบครทไมยอมใหเดกๆ ของตนเขารวมในวงออรเคสตราหรอวงรองเพลงประสานเสยง

เราคงเคยพบครแบบนมาแลว ครทเชอวานกเรยนของเขาจะเรยนรไดจากเขาเทานน ในกรณน เดกๆ เปนฝายชนะในทสด เพราะพวกผปกครองเรยกรองใหครยอมใหเดกๆ ไปรวมแสดงละคร แตเมอกลบมาโรงเรยน ครกลบสงใหเดกๆ คดขอความตอไปนวนละ 100 จบเปนเวลาหนงสปดาห “ในอนาคต ฉนจะตดสนใจในเรองทเกยวกบการศกษาของฉนดวยความรบผดชอบมากกวาน” พอหมดสปดาหนน เดกๆ กพากนเออมระอากบการกระทำาทไมมเหตผลของครและเลกฟงสงทครคนนพดไปเลยตลอดทงป (แมบางสงจะมคาควรฟงกเถอะ) ครไมยตธรรม เกมสนสด ภารกจไมบรรลผลสำาเรจ

51

ครคอแบบอย�ง

อยาลมวาเดกๆ เฝามองคณอยตลอดเวลา พวกเขาเลยนแบบคณ คณจงตองเปนแบบอยางทคณอยากใหพวกเขาเปน ผมอยากใหนกเรยนของผมทำาตวดและตงใจเรยน นนหมายความวาผมควรจะเปนคนดทสดและขยนทสดเทาทพวกเขาเคยพบ อยาคดวาจะหลอกเดกๆ ของคณได เดกฉลาดนกละเรองน

ถาคณอยากใหเดกๆ เชอใจคณ คณตองมความเอออาทรและพยายามอยางสมำาเสมอ นกเรยนของผมบางคนหวเราะเยาะครเกาคนหนงของพวกเขาอยางขมขน เดกๆ พดถงเธอดวยคำาพดทไมมดเลย เธอมาโรงเรยนสายเสมอ เธอไมรสกตวดวยซำาวาไดสญเสยเดกไปแลว ทำาไมพวกเดกๆ ตองฟงเธอสอนดวยเลา ในเมอความเฉอยเนอยของเธอบอกเดกๆ วา พวกเขาไมมความสำาคญสำาหรบเธอ เวลาเธอสอน เดกจะยมและพยกหนา แตในใจคดวา ยยทเรศเอย!

ครคนนชอบคยโทรศพทมอถอเปนประจำา แมแตตอนทกำาลงพาเดกไปทไหนสกแหง ผนำาทกลาหาญของเดกๆ เดนนำาหนาเดกไปปากกพดโทรศพทเปนตอยหอย จรงอยทบางครงอาจมเรองดวนของครอบครวหรอสถานการณทครมความชอบธรรมทจะใชโทรศพท แตผหญงคนนคยโทรศพทกบแฟน ครคนเดยวกนนคดวาเธอ “แอบ” ชอปปงออนไลนไดโดยไมมใครร ในขณะทเดกๆ ทำางานวทยาศาสตรกนอย เธอเชอวาเดกๆ ไมรวาเธอกำาลงทำาอะไร เธอคดผดอยางแรง

ในแตละวนททำาการสอน มชวงเวลาทครจะเปนแบบอยางใหเดกๆ มากมาย แตโอกาสดๆ ทรอใหครควาไวมไมกครงเทานน ตอนเปนหนม ผมกเคยเจอเรองแบบครหนมกบกระเปาเปเดก พฤตกรรมผมไมไดรายแรงขนาดนนหรอก แตผมจะโกรธและหงดหงด ผมผดททำาอยางนน ตอนนนผมยงไมไดเรยนรวาถาเรามวแตอารมณเสยกบเรองจกจก เรากจะไมมวนจดการกบปญหาใหญๆ ได ในฐานะทเปนพอพมพแมพมพ เดกๆ อยากใหเราคอยชวยเหลอสนบสนน ไมใชกดขขมเหง ผมเคยเลนบทเผดจการมามากพอแลวสมยหนมๆ ถงไดรวามนไมไดผล



แตนนคอขอดของการเปนคร เราสามารถเรยนรจากความผดพลาดของเราได เราปรบปรงตวเองได และในระหวางนนเอง เราอาจพบชวงจงหวะทมคาโดยบงเอญ จงหวะทจะชวยใหเดกนกเรยนของเราทะยานสงกวาทพวกเขาเคยคดวาจะเปนไปได ผมเคยเจอชวงจงหวะแบบนนเมอไมนานมาน

ลซาเปนเดกผหญงตวเลกๆ นารก แตเธอตองใชความพยายามอยางยงยวดในการงานทกอยาง เธอไมใชเดกหวไวนก พอของเธอโกรธเปนฟนเปนไฟเมอผมเขยนลงบนรายงานของเธอวา ผมคดวาเธอนาจะทำาไดดกวาน

วนหนงขณะทผมเดนไปรอบๆหองเพอเกบงานทผมมอบหมายใหเดกทำาเปนการบาน เดกๆจะตองไขปรศนาอกษรไขวงายๆ เกยวกบหวหนาเผาอนเดยนแดงชอเครซฮอรสใหเสรจ แตลซาหาการบานของตวเองไมเจอ ตอนนนเพงจะเรมตนปการศกษาและเธอกตงใจทจะเรยนใหดทสด ผมเฝาดเธอคนแฟมสองสามอนบนโตะอยางอลหมาน ลซารวาผมยนอยขางหลง เธอคนหากระดาษแผนทหายตอไปอยางสนหวง

เรฟ: ลซา?ลซา: ครเรฟคะ ขอเวลาหนอกเดยวเดยว หนมนะ หนทำาแลว กรณาเถอะคะ...เรฟ: (นำาเสยงออนโยน) ลซา?ลซา: ขอรองเถอะคะ ครเรฟ หนทำาแลวจรงๆ (ยงคนหาอยางลนลาน)เรฟ: (เกอบจะรองเปนเพลง) ล.......ซา? ลซา: (หยดการคนหาทไมเปนผล เงยหนาขนมอง) อะไรคะ?เรฟ: ครเชอหนลซา: (เงยบ จองมองอยางงงๆ)เรฟ: ครเชอหนลซา: ครเชอเหรอคะ?เรฟ: (เสยงออนโยน ยมๆ) แนนอนลซา ครเชอวาหน

ทำางานทครมอบหมายแลว แตหนรอะไรมย?

53

ลซา: อะไรคะ?เรฟ: ครวาตอนนเรามปญหาทใหญกวานนอกลซา: (พดอยางเขนๆ หลงจากเงยบไปนาน) หนเกบ ของไมเปนระเบยบใชไหมคะ?เรฟ: ถกตอง! หนตองจดระเบยบใหมากกวาน นนละ

ถกทสดเลย เอาละ ทนหนลองเลอกเพอนทหน เชอใจมาสองคนซ

ลซา: ลซกบจอยซคะเรฟ: โอเค หลงอาหารกลางวนวนน ใหเพอนๆ ชวยหนจดแฟมหนอยดไหม? ตกลงมย?ลซา: (โลงอก) ตกลงคะ นเปนโอกาสทควรควาเอาไว แนนอนเราหงดหงด แตเรา

สามารถเปลยนชวงเวลาทอาจรายใหกลายเปนดได ในเวลาเพยงไมกนาท ผมเปลยนจากฝนรายทกำาลงจะเปนจรงของลซามาเปนครและเพอนทเธอไวใจ เดกทงหองซงจองมองผมทกยางกาวไดเหนวาผมเปนคนมเหตผล นแหละคอจงหวะทเราสรางความไววางใจ

ตลอดปนนทงป ลซาไมเคยลมสงการบานอกเลยการเดนตามเสนทางสายนมนยากกวา ใช คณอาจเลงปน

ไรเฟลไปทเดกๆ แลวเดกๆ กจะฟงคณ แตคณตองการเพยงเทานนหรอ ทกวนนผมฉลาดกวาเดม ผมรวาการสรางทพกพงทเปนมตรและมนคงทำาใหเดกๆ มโอกาสเตบโตเปนมนษยทมนใจและมความสขได มนไมงายเลย และใชวาเดกทกคนจะไดรบความเชอมนศรทธาเชนวาน บางคนอาจทำาลายความเชอมนทคณมตอเขา ถงอยางนนกตาม หากเราจะขอสงทยงใหญจากเดกๆ เราตองแสดงใหพวกเขาเหนกอนวาเราเชอวาสงทยงใหญนนเกดขนได จงพยายามทกวถทางทจะขจดความกลวออกจากหองเรยน จงมความยตธรรม มเหตมผล คณจะเตบโตขนในฐานะทเปนคร สวนนกเรยนของคณกจะทำาใหทงคณและตวเขาเองตองทงเมอพวกเขาเบงบานขนในทพกพงอนปลอดภยทคณสราง

เชอผมส



ครตองเปนแบบอยาง ถาครตองการใหเดกๆ ตงใจเรยน ครเองตองทำางานหนกใหพวกเขาเหนดวย

“ผมอยากใหนกเรยนของผมกาวไปไกลกวานน”

57

ไปใหถงระดบ 6โดยอาศยประสบการณ ความอดทน และบทเรยนจากความ

ลมเหลว เราสามารถสรางหองเรยนทมพนฐานอยบนความไวเนอเชอใจกน นกเรยนรวาคณมความยตธรรม และเปนทพงของพวกเขาได เดกๆ รวาเวลาทคณอยดวย พวกเขาจะปลอดภยและคณมอะไรใหพวกเขาไดเรยนร หองเรยนทตงอยบนรากฐานของความไวใจและปราศจากความกลว เปนสถานททสดวเศษสำาหรบเดกทจะเรยนร

แตการมความไววางใจเปนพนฐานไมใชจดหมายปลายทาง ไมใชกงกลางทางดวย มนเปนแคกาวแรกของการเรมตนทด เราทกคนไดเหนครงแลวครงเลา วานกเรยนตงใจเรยนเปนอยางดกบครดๆ คน


2


หนง แตวนไหนทครคนนนโทรมาบอกวาไมสบายหรอตองเขาประชม และมครคนอนมาสอนแทน หองเรยนทเคยเรยบรอยกกลบกลายเปนฉากหนงในภาพยนตรเรอง Animal House1 ไปเสยอยางนน

นาเศรา อนทจรงผมเคยเจอครทภาคภมใจในเรองน พวกเขาคดวาสงทเกดขนแสดงใหเหนวาพวกเขาเปนครทยอดเยยมขนาดไหนทสามารถควบคมเดกไดในขณะทคนอนทำาไมได ไมนานมานผมไดยนครคนหนงคยโมวา “เดกๆ จะดหนงกบผมเทานน พวกเขาบอกวาดหนงไมสนกเวลาทผมไมอยดวย” นคอครทลมไปแลววา เราอาจเปนผนำาในหองเรยนได แตนกเรยนคอผตดสนวาหองเรยนนนสดยอดหรอกแคงนๆ

หลายปมานผมพยายามอยหลายวธทจะสรางวฒนธรรมหองเรยนซงนกเรยนประพฤตตวดดวยเหตผลทถกตอง เรองนเรองเดยวกหนกหนาสาหสแลว ในสภาพโรงเรยนทเดกฉเรยราดบนพนหองนำา ขดเขยนบนโตะนกเรยน และแสดงออกอยางโจงแจงวาไมไดอยากมาโรงเรยน การจะหาภาษาทเขาใจตรงกนเพอปลกฝงศลธรรมจรรยาจงเปนเรองยาก

แตแลวผมกคนพบ ชยชนะในการสอนสวนใหญเปนผลมาจากการลงทนลงแรงดวยความเหนอยยากนานนบป การคนพบแบบ “ยเรกาทางการศกษา” ซงเปนชวขณะทหลอดไฟบนหวคณเกดสองสวางขนมาใหคณรวาจะไปทางไหนนน ไมไดเกดขนบอยๆ แตกเกดขนกบผมแลวในเยนวนหนงทอากาศสดใส

ตอนนนผมกำาลงเตรยมแผนการสอนโดยอาศยหนงสอเลมโปรดของผมเรอง To Kill a Mocking Bird 2 และอานคมอการสอนทวเคราะหบคลกของตวละครในเรองตามหลกการพฒนาคณธรรม 6 ระดบของลอวเรนซ โคหลเบรก (Lawrence Kohlberg) ผมชอบใจมาก คณธรรมทงหกระดบเปนเรองตรงไปตรงมา เขาใจงาย และทสำาคญสามารถนำาไปใชสอนเยาวชนในเรองทผมกำาลงอยากใหพวกเขา

1เปนภาพยนตรเกยวกบกลมนกศกษาทไมสามารถปรบตวเขากบกฎระเบยบของมหาวทยาลยไดจงรวมตวกนทาทายฝายบรหาร ดดแปลงจากเรองทเขยนโดย ครส มลเลอร (Chris Miller) 2นวนยายรางวลพลตเซอรแตงโดยฮารเปอร ล (Harper Lee) กลาวถงปญหาสงคม การแบงแยกสผว ความกรณา ความยดมนในคณธรรม ของตวละครหลกคอแอตทคส ฟนช ตพมพป 1960 แปลเปนไทยในชอ ผบรสทธ

59

ไดเรยนรไดอยางเหมาะเจาะ ผมจงรบนำาคณธรรมหกระดบนมาสอดแทรกในการเรยนการสอน ทกวนนมนหลอมรวมนกเรยนทงหองเขาดวยกน ความไววางใจยงคงเปนรากฐานเสมอ แตคณธรรม 6 ระดบเปนเสมอนตวตอทชวยใหเดกของผมเตบโตทงในฐานะนกเรยนและคนคนหนง ผมยงใชคณธรรม 6 ระดบนในการเลยงดลกตวเองดวย และผมกภมใจเปนอยางยงกบผลทไดรบ

ผมสอนคณธรรม 6 ระดบใหนกเรยนของผมในวนแรกของการเรยน ผมไมไดคาดหวงวาเดกๆ จะเอาไปปรบใชกบพฤตกรรมของตวเองทนท ไมเหมอนแนวทางทชอบพดงายๆ วา “ถาคณทำาตามกฎทง 27 ขอน เดกของคณกจะประสบความสำาเรจไดเชนกน” การบมเพาะคณธรรม 6 ระดบตองใชความพยายามทงชวต มนเปนแผนทนำาทางทงดงาม และผมกตองประหลาดใจอยเสมอทเดกของผมสนองตอบเปนอยางด

ระดบท 1: ฉนไมอย�กมปญห�

นกเรยนเกอบทงหมดถกฝกมาตงแตวนาทแรกทเขาโรงเรยนใหเปนนกคดระดบท 1 พฤตกรรมเกอบทงหมดของนกเรยนตงอยบนความจรงทวาเดกๆ ตองการหลกเลยงปญหา “เงยบๆ หนอย!” เดกๆ จะลนลานบอกกนเอง “ครมาแลว!” เดกทำาการบานเพอจะไดไมตองมปญหากบคร เดกเดนเรยงแถวเพอใหครสบายใจ เดกนงฟงในหองเรยนเพอเอาใจผสอน แลวพวกเราทงครและพอแมกคอยยำาอยตลอดเวลาวา ถาเดกๆ ไมปฏบตตามกฎระเบยบอยางเครงครดละกอ เปนเรองแน “รอใหพอแกกลบบานกอนเถอะ” เปนอยางนจรงๆ

แตทวานเปนการสอนทดแลวหรอ การคดในระดบท 1 มพนฐานมาจากความกลว ถงทสดแลว เราอยากใหเดกๆ ของเราประพฤตตวด ไมใชเพราะพวกเขากลวจะถกทำาโทษ แตเพราะพวกเขาเชอวามนเปนสงถกตองจรงๆ



ในวนแรกของการเรยน เดกๆ ยอมรบในทนทเลยวาพวกเขาไดใชเวลาเกอบทงชวตอยกบวธคดระดบ 1 แนละ บางคนอาจจะเลอนขนไประดบอนแลว แตนกเรยนทกคนกยอมรบวาการ “ไมอยากมปญหา” เปนแรงผลกดนพฤตกรรมของตน ลองยอนคดกลบไปในสมยทคณเปนเดก มพวกเราสกกคน (โดยเฉพาะอยางยงพวกทไมเอาใจใส) ททำาการบานเสรจตามทครสงเพราะนนเปนสงทควรทำา สวนมากแลว เราทำาการบานเพยงเพราะไมอยากเกดปญหาไมใชหรอ

ผมยงจำาปแรกทผมเรมสอนหนงสอไดด วนหนงผมตองเขาอบรมการสอนคณตศาสตร เมอผมไมอย หองผมกโกลาหล ครงตอไปเมอผมจะไมอยอก ผมกอยากใหแนใจวาเดกๆ จะไมทำาใหผม “เสยหนา” อก ผมสาบานอยางจะกนเลอดกนเนอเลยวา ใครทไมฟงครทมาสอนแทนหรอไมทำางานตามสงจะตองเจอดแนเมอผมกลบมา ดเผนๆ กเหมอนจะไดผล แตเดกๆ ไมไดเรยนรอะไรเลยนอกจากกลวความโกรธและอำานาจของผม ผมตองใชเวลากวาจะตระหนกวากลยทธแบบนไมไดผล พอเรมเจนสงเวยนเหมอนครหลายคน ผมกอดละอายใจไมไดเมอคดถงความโงเขลาในชวงแรกของการเปนครของผม

ถงตอนน ในวนแรกของการเปดเรยน ผมจะเรมเปนหนสวนกบเดกๆ หลงจากทผมขอความไววางใจจากเดกและใหคำามนวาจะไวใจพวกเขา ผมขอใหเดกทงวธคดระดบท 1 ไปเสย ชวตของพวกเขาจะไมมวนกาวหนาหากแรงจงใจเบองตนของพวกเขาหลงทศผดทางขนาดน และผมจะไมมวนทำาผดดวยการกระตนการคดระดบท 1 อกเลย

ระดบ 2: ฉนอย�กไดร�งวล

ในทสดเดกๆ กเรมรจกตดสนใจโดยใชเหตผลอนๆ นอกเหนอจากเพอหลกเลยงปญหา แตคนทตองรสกละอายใจเปนพเศษคอครทงหลายทพยายามบงคบใหเดกๆ ทำาสงทในหองเราเรยกวาการคดระดบ 2 ผมเดาวาพวกเราจำานวนไมนอยเคยอานหนงสอของ บ. เอฟ.

61

3ทฤษฎการเรยนรของ บ. เอฟ. สกนเนอร กลาวถงการกำาหนดเงอนไขทสรางพฤตกรรม มแนวคดพนฐานวา พฤตกรรมของมนษยตกอยภายใตการควบคมของเงอนไขการเสรมแรงและลงโทษ

สกนเนอร (B.F. Skinner)3 สมยเรยนอยวทยาลย เราเรยนกนมาวา ถาเดกๆ ไดรบรางวลเพราะประพฤตตวด พวกเขากจะทำาพฤตกรรมทเราเหนวาเหมาะสมนนซำาอก แนนอน มนมสวนจรงอย ไมวารางวลจะเปนลกกวาด ของเลน หรอการใหเวลาเลนกฬาเพม ของรางวลลอใจทงหลายเปนแรงโนมนาวใหเกดพฤตกรรมทดได

ผมเคยไปเยยมหองมธยมตน ซงครใชวธคดระดบ 2 เพอกระตนใหนกเรยนทำาการบาน ครสอนวชาประวตศาสตรคนหนงทผมพบ ใหหองเรยนตางๆ ทเขาสอนแขงขนกนเองเพอดวาหองไหนทำาการบานไดครบถวนสมบรณทสด หองทชนะจะไดรบรางวลตอนปลายป เหนไดชดวาครผนลมไปวาความรในเนอหาวชาประวตศาสตรตางหากทนาจะเปนของรางวล ตอนทผมเขาไปคยกบหองททำาการบานไดมากทสด ผมไดรวาพวกเขาทำางานตามทครสงและสงงานครอยางไมขาดตกบกพรอง แตเดกๆ กลบมความรความเขาใจในวชาประวตศาสตรนอยจนนาตกใจ

ชวงทผมเรมสอนหนงสอใหมๆ ผมกบาแจกรางวลอยางโงๆ กบเขาเหมอนกนเพราะมน “ไดผล” ถาผมเกดมความจำาเปนททำาใหเขาสอนไมได และวตกวาเดกของผมจะปวนครทมาสอนแทน ผมกรวาจะจดการกบเรองนอยางไร ผมจะบอกเดกๆ วา “ถาครไดรบรายงานดๆ จากครทมาสอนแทน วนศกรเราจะไดกนพซซาฉลองกน” เมอกลบมาสอนในวนรงขน ผมพบโนตทนาชนใจของครทมาสอนแทน ทำาใหผมยงหลงตวเองวาผมอบรมเดกๆ ไดด อยางไรเสย มนกยงดกวาการขใหกลว แถมเดกๆ ยง “ชอบผม” มากขน เอาเถอะ เหนใจผมหนอย ตอนนนผมยงอายนอยและดอยประสบการณ

พอแมเองกตองระวงการสงเสรมใหเดกๆ ใชวธคดระดบท 2 การใหคาจางเมอเดกชวยทำางานบานเปนเรองด ระบบทนนยมของเรากเปนแบบนอยแลว เราไดคาตอบแทนสำาหรบงานทเราทำา อยางไรกตาม อนตรายอยทการใหสงของหรอเงนทองแกเดกๆ เมอพวกเขาประพฤตตวด เราตองแสดงใหเดกๆ เหนวาเราคาดหวงพฤตกรรมทถกทควรจากพวกเขา แตเราจะไมใหรางวล



การตดสนบนแบบนเปนเรองธรรมดาทเกดขนในหองเรยนทวประเทศ ในฐานะทผมสอนนกเรยนอยทกวน ผมตระหนกดวาการทำาใหเดกมความประพฤตดนนเปนงานทยากทสดในโลก พวกเราทกคนทำางานหนก ตารางการบานตดดาวสทองทกระตนใหเดกขยนทำางานอาจดพอแลวสำาหรบครหลายคน แตสำาหรบผม เทานนยงไมพอ

ผมคดวาเราทกคนทำาไดดกวานน

ระดบ 3: ฉนอย�กเอ�ใจใครสกคน

เมอเดกๆ เตบโตขน พวกเขาเรยนรทจะเอาใจคนอน เชน “ดนสคะแมขา ดมยคะ” เดกๆ ทำาแบบนนกบครเหมอนกน สวนใหญกบครทมบารมหรอเปนทชนชอบของเดกๆ พวกเขาจะนงตวตรง ทำาตวดอยางทเราหวงวาพวกเขาจะทำา แตเดกๆ ทำาอยางนนดวยเหตผลทไมถกตองเลย

ครเดกๆ จะออนไหวตอเรองนเปนพเศษ (ตรงนผมพดจากประสบการณสวนตว) เวลาทนกเรยนทำาอะไรเพอเอาใจเรา มนทำาใหตวตนของเราพองโต กดอยหรอกทนกเรยนแสดงสงทเราคดวาคอความเคารพเชอฟงกบเรา ทนกเรยนกระโดดเมอเราสงใหกระโดด

มอยครงหนง มเรองขำาๆ เศราๆ เกดขนเมอครกลบมาสอนหลงจากลาหยดไปหนงวน ครทมาสอนแทนเขยนโนตทงไว ซงทำาใหครประจำาชนอมอกอมใจทรวาเดกๆ ในหองเรยบรอยด โดยเฉพาะเดกนกเรยนทชอโรเบรตนนวเศษมาก เขาชวยดแลหอง เปนคนบอกคร สอนแทนวาอะไรอยตรงไหน เขาเปนผชวยคร แตทนาเศราคอครภมใจในตวโรเบรตขนาดเสนอจะใหรางวลเขา อาจจะเปนคะแนนพเศษตอนสอบหรอลกกวาดสกชน โรเบรตปฏเสธ เขาไมไดทำาเพราะหวงรางวล เขาคดเหนอชนกวานน เขาทำาเพอคร เขาภมใจในตวเอง สวนครกภมใจใน ตวเอง ดวยเหมอนกนทมเดกชนชมบชา ทงคตางภมใจในตวเองและรสกด

63

4เพลงประกอบภาพยนตร To Sir, with Love เมอป 1967 เกยวกบครผวดำาทสอนเดกนกเรยนเกเรในชมชนแออดยานอสตเอนดของกรงลอนดอน กำากบโดยเจมส คลาเวลล (James Clavell) นำาแสดงโดยซดนย ปวตเยร (Sydney Poitier)

แนนอน มนกดอยหรอกทโรเบรตทำางานไดด และนารกดวยททำาเพอเอาใจคร นยงดกวาสถานการณในหองเรยนเกอบทกหอง เราอาจจะใสดนตรเขาไปตรงนและใหลลรองเพลง “To Sir, with Love”4 กได แตเราทำาไดดกวานน ผมเอาเรองนมากระเซาและหยงเชงนกเรยนของผมไปพรอมๆ กน “เธอแปรงฟนของเธอเพอครหนอยไดไหม?” “ชวยผกเชอกรองเทาของเธอเพอครทไดไหม” เหนไหมวามนฟงดงเงาแคไหน แตถงอยางนนเดกๆ หลายคนกยงมวเสยเวลามานงเอาใจครอยนนแหละ

ความปรารถนาทจะเอาใจพอแมเปนแรงกดดนทหนกหนวงกวานอก เดกหลายคนพยายามเอาใจพอแมถงขนาดเลอกเรยนในมหาวทยาลยและสาขาวชาทพอแมชอบ เดกเหลานเตบโตขนมาเปนผใหญขหงดหงด เกลยดงานของตวเอง และไมเขาใจวาทำาไมถงไมพอใจกบชวตของตนเอาเสยเลย

เฮอ อยางนอยคนเหลานกพยายามเอาใจ ใครบางคนแตผมวาเราสามารถทำาไดดกวานน

ระดบ 4: ฉนปฏบตต�มกฎ

ทกวนนการคดในระดบท 4 เปนทนยมมาก เนองจากมเดกนกเรยนหลายคนทำาตวเกกมะเหรกเกเร ครสวนใหญจงถกฝกมาใหวางกฎระเบยบตงแตวนแรกของการเปดเรยน อยางไรเสย เดกๆ กจำาเปนตองรกฎระเบยบ ครทดหนอยจะยอมเสยเวลาอธบายวา “ทำาไม” จงตองมกฎขอนนขอน ครทชางคดจำานวนไมนอยใหเดกชวยกนกำาหนดมาตรฐานของหองเรยน ตามทฤษฎแลวเดกทมสวนในการตงกฎระเบยบของหองจะลงทนลงแรงรกษากฎระเบยบนนมากกวา ซงกจรงอย



ผมเคยเหนหองเรยนหลายหองเขยนกฎระเบยบตางๆ ใสในแผนโปสเตอรตดไวทผนงหอง บางอนเขยนดวยลายมอขยกขยกของครทมงานลนมอ บางอนกนาจะประทบใจคณะกรรมการของบรษททตดอนดบ 500 บรษทชนนำาของโลกของนตยสารฟอรจน ผมเคยเหนกฎทมเหตผล (หามทะเลาะววาท) และกฎทไรเหตผลโดยสนเชง (หามหวเราะ) เอาเถอะ กฎใครกกฎมน ขอเทจจรงทวา แตละหองเรยนมมาตรฐานทแตกตางกนไปนน อาจเปนเรองดกได เพราะมนสอนใหเดกรจกปรบตวเขากบสถานการณใหมๆ ในสภาพแวดลอมใหมๆ

ผมไมไดมปญหากบกฎระเบยบ เหนไดชดวา เดกๆ จำาเปนตองรขอบเขตและพฤตกรรมทผใหญคาดหวง แนนอน ผมไมไดเปนพวกนยมอนาธปไตย เมอผมกลบมาจากการประชมเพอพฒนาคร ผมจะดใจไหมทโรเบรตทำาตวนาชนชมกบครทมาสอนแทน ผมคงขนลกเลยละ นแสดงวาโรเบรตกำาลงอยบนเสนทางสความสำาเรจทถกตองแลว แถมไปไกลกวาเพอนรวมหองทวไปอกดวย มนบงบอกวาโรเบรต รจกกฎระเบยบ (ไมใชเดกทกคนจะร) ยอมรบ (ทยอมรบยงมนอยกวาทร) และเตมใจทจะปฏบตตามกฎระเบยบเหลานน ถาโรเบรตกบเพอนรวมหองเปนนกคดระดบ 4 พวกเขากทำาไดดกวาเดกสวนใหญมาก อาจมคนเถยงวางนกไมตองเกยงวธการทจะไปถงเปาหมายส แตหากเราตองการใหเดกของเราไดรบการศกษาทมคณคาจรงแลว เราจะยงอยากใหโรเบรตทำาสงตางๆ เพยงเพราะกฎขอท 27 ระบวาเขาควรจะทำาอยางนน เทานนหรอ?

ผมเคยพบครคนหนงทมวธสอนใหเดกรจกพดคำาวา “ขอบคณ” ไดอยางนาสนใจ กฎขอหนงของเขากคอ ถาครใหอะไรสกอยาง ไมวาจะเปนเครองคดเลข ลกเบสบอล หรออมยม เรามเวลาสามวนาททจะตอบรบนำาใจจากครดวยการพดวา “ขอบคณครบ/คะ” ถาเราไมทำาอยางนน ครจะรบของคนเดยวนนเลย

แลวมนกไดผลเสยดวย เดกจะพดคำาขอบคณตดปาก ปญหาประการเดยวทเกดขนกคอ เดกไมไดซาบซงใจอะไรกบของขวญทไดรบ พวกเขาแคทำาตามกฎเทานน อกทงเดกๆ กไมไดนำา “บทเรยน” นไปใชกบเรองอนๆ ในชวตดวย คนหนงผมพาเดกกลมเดยวกนนไปดละคร

65

พวกเขาไมไดมมารยาทดไปกวาเดกคนอนๆ ในโรงละครแตอยางใด พวกเขาไมไดเอยคำาขอบคณพนกงานเดนตวทสงโปรแกรมการแสดงใหหรอชวยพาไปหาทนง ไมไดขอบคณพนกงานทเสรฟเครองดมใหระหวางหยดพกการแสดง กฎระเบยบในหองเรยนของพวกเขาจงเปนเพยงวธปฏบตตวในหองเรยนหองหนงกบครคนหนงเทานนเอง

อกเรองหนงทนาคดกคอ จะมบคคลสำาคญสกกคนทจะตองถกลบชอออกจากหนงสอประวตศาสตรถาคนเหลานไมเคยขามพนการคดระดบท 4 ผมสอนนกเรยนของผมวา กฎระเบยบมความจำาเปนกจรง แตวรบรษทยงใหญของเราจำานวนมากกลายเปนวรบรษไดดวยการ แหก กฎ เรามวนหยดทวประเทศเพอรำาลกถงมารตน ลเทอร คง จเนยร (Martin Luther King Jr.)5 และวรบรษชาวอเมรกนคนนจะไมประสบความสำาเรจในสงใดเลยถาเขาเปนเพยงนกคดระดบ 4 คานธไมปฏบตตามกฎ โรซา พากส (Rosa Parks)6 กเปลา ผนำาแรงงานทกลาหาญแหกกฎเพอชวยคนงานของพวกเขา โชคดทคนอยางทอโร (Henry David Thoreau)7

แมลคลม เอกซ (Malcolm X)8 และซซาร ชาเวซ (Cesar Chavez)9 มความกลาบาบนพอทจะคดพนไปจากระดบ 4 คนทโดดเดนหลาย คนในประวตศาสตรทำาเชนน และหากเราตองการใหเดกของเราไปไดสงขนาดนน พวกเขาจำาเปนตองรจกกฎระเบยบ ไมใชเพราะมนมเขยนตดไวบนผนง หากเปนกฎระเบยบทพวกเขาเชอและยดถออยในใจ เพราะบางครงกอาจไมมแผนโปสเตอรตดไวใหเหน หรอทตดใหเหนกอาจจะผดได

การอยระดบ 4 ถอวาดแลว แตเราตองพยายามทำาใหดกวานน

5นกตอสเพอสทธมนษยชนชาวอเมรกน ตอตานการเหยยดสผว เปนผนำาในการเดนขบวนอยางสนตทอนสาวรยลงคอลนในกรงวอชงตน ด.ซ. ระหวางการชมนม คงไดกลาวสนทรพจนทมชอเสยงคอ “ขาพเจามความฝน” (“I Have a Dream”) เขาถกลอบยงถงแกชวตทเมองเมมฟส รฐเทนเนสซ6นกตอสเพอสทธคนผวดำาชาวอเมรกน เธอเปนผหญงผวดำาทไมยอมลกใหทนงในรถโดยสารแกคนผวขาวตามทคนขบรถสง การกระทำาของพากสจดประกายใหเกดการควำาบาตรรถโดยสารทเมองมอนตกอเมอร (Montgomery Bus Boycott)7นกคดนกเขยนเสรนยมกาวหนาและนกธรรมชาตนยมชาวอเมรกน 8นกพด นกรณรงคเพอสทธมนษยชนของชาวมสลมและชาวอเมรกนผวดำา9ชาวอเมรกนเชอสายเมกซกนทเปนนกกจกรรมเพอสทธพลเมอง เปนผนำาของแรงงานและคนงานในฟารม วนท 31 มนาคมซงเปนวนเกดของชาเวซ เปนวนหยดของรฐแคลฟอรเนยเพอเฉลมฉลองเปนเกยรตแกชาเวซในการทำางานเพอสงคม



ระดบ 5: ฉนรจกเกรงใจผอน

ระดบ 5 นเปนระดบทหายากไมวาจะเปนในเดก และ ผใหญ ถาเราสอนใหเดกรจกเหนอกเหนใจคนทอยรอบขางได กถอวาประสบความสำาเรจอยางมาก

ลองนกถงโลกทมแตนกคดระดบ 5 ดส เราจะไมไดเหนไองงทไหนสำารากใสมอถอบนรถเมลอกตอไป ไมมใครมาปาดหนาเราเวลาขบรถ หรอแซงควเวลาเราเขาแถวซอตวดหนง แขกของโรงแรมทพกหองขางๆ จะไมสงเสยงรบกวนเวลานอนตอนต 2 ชางเปนโลกทมหศจรรยเหลอเกน

หลงจากใชเวลาหลายปในการปลกฝงความคดนใหเดกนกเรยนในหอง ในทสดผมกพบหนทางสความสำาเรจดวยการแนะนำาใหพวกเขาไดรจกกบแอตทคส ฟนช และ To Kill a Mockingbird มอยตอนหนงในนวนยายเรองน แอตทคสใหคำาแนะนำาแกสเกาต บตรสาว เปนคำาแนะนำาทแสดงใหเหนถงวธคดระดบ 5 ไดอยางดเยยม “ลกไมมทางเขาใจคนอนจนกวาลกจะพจารณาสงตางๆ จากมมมองของเขา จนกวาลกจะรจกเอาใจเขามาใสใจเรา” นกเรยนของผมหลายคนจดจำาคำาแนะนำานใสใจและไมนานนกความคดนกเรมแพรขยายออกไป ไมนานนก เดกเกอบทกคนในหองของผมกรจกเกรงอกเกรงใจกนอยางมาก โดยอาศยแอตทคส ฟนช เปนผนำาทาง ผมไดเรยนรวาทเราชอบพดกนบอยๆ วาความใจดมเมตตา ยงใหยงไดนนเปนความจรง

หลายปมาน ผมไดรบโนตขอบคณจากครสอนแทนทพเศษกวาโนตปกตทวไป ครเหลานนประหลาดใจทนกเรยนของผมสามารถพดคยโดยใชเสยงเบาๆ ไดตลอดทงวน เมอครสอนแทนคนหนงถามนกเรยนในหองวาทำาไมถงตองกระซบกน เดกๆ บอกวาไมอยากสงเสยงดงรบกวนหองขางๆ เมอครเปรยวาอากาศรอน เดกหลายคนกลกจอเอานำาเยนบรรจขวดทเราใสไวในตเยนใบเลกของเรามาใหครดม

พนกงานโรงแรมเองยงตงขอสงเกตวานกเรยนของผมมนำาใจและมความประพฤตเรยบรอยทสดเทาทพวกเขาเคยพบมา

67

สวนนกบนกประกาศอยางชนชมวามคณะละครเชกสเปยรแหงโฮบารตอยบนเครองบนดวย ผโดยสารทงลำาตางปรบมอใหเดกๆ ทมกรยาสำารวมและมารยาททเรยบรอยเปนพเศษ ผมมความสขมากและภมใจทเปนครของพวกเขา

แต... คงเดาออกนะ ผมกยงคดวาเราสามารถทำาไดดกวาน แมจะไมมอะไรททำาใหผมมความสขมากไปกวาการไดพบเหนเดกทมวธคดถงระดบ 5 แลวกตาม แตผมอยากใหนกเรยนของผมกาวไปไกลกวานน สำาหรบคร ไมมงานไหนทยากไปกวานอกแลว แตถงจะเปนเรองยาก กไมไดหมายความวาเราไมควรจะลองพยายามดกอน มนเกดขนได และเมอมนเกดขน ผมจะรสกปลมปตจนลมความปวดราวใจ ความยากลำาบาก และเงนเดอนขปะตว ทกอยางทผมไดรบเพราะความบาบอของโลกการศกษาไปเลย

ผมรวาเราทำาไดดกวาน เพราะผมเคยเหนมนเกดขนแลว

ระดบ 6: ฉนมจรรย�บรรณของตวเองทฉนยดถอปฏบต (ระดบแอตทคส ฟนช)

การบรรลถงพฤตกรรมระดบ 6 เปนเรองททำาไดยากทสดและยงสอนยากทสดอกดวย ทงนเพราะจรรยาบรรณเปนสงทอยภายในจตวญญาณของแตละคน ซงรวมถงการมความออนนอมถอมตนพอสมควรดวย ดวยองคประกอบเหลาน จงแทบเปนไปไมไดเลยทจะสรางตนแบบขนมา กลาวอกนยหนงกคอ เราไมอาจสอนเรองนดวยการพดวา “ดทครทำาส นแหละคอสงทเธอควรประพฤต” จะวาไปกเปนสภาพเหมอนงกนหาง ไมมตนแบบแตใหทำาตามตนแบบ

ผมสอนนกเรยนของผมเกยวกบระดบ 6 นหลายวธดวยกน เนองจากผมไมสามารถเอาจรรยาบรรณของตวผมเองมาพดคยกบเดกได ผมจงลองใหเดกๆ มองหาจรรยาบรรณในผอนแทน มหนงสอและภาพยนตรดๆ มากมายทมตวละครทมพฤตกรรมระดบ 6 เปนเรองสนกสำาหรบผปกครองและครทจะหานกคดระดบน เมอเราเรมมองหา



เรากจะพบคนเหลานอยทกหนทกแหง ขอผมยกตวอยางคนโปรดของผมสกคนสองคน

ในแตละป นกเรยนเกรด 5 ของผมจะไดอานนวนยายชอดงเรอง A Separate Peace แตงโดยจอหน โนลส (John Knowles) ตวเอกของเรองคอฟนอสเปนนกกฬาทเกงกาจและเปนนกคดระดบ 6 วนหนงทสระวายนำา เขาสงเกตเหนวาไมมชอของเพอนรวมหองปรากฏอยในสถตการแขงขนวายนำาสกคนเดยว แมวาเขาจะไมเคยฝกซอมเพอใหเปนนกกฬาวายนำา แตเขาบอกจนเพอนของเขาวา เขาคดวาตวเองสามารถทำาลายสถตได เขายดเสนยดสายอยครหนง กาวขนยนบนแปนสำาหรบออกตว และบอกใหเพอนใชนาฬกาจบเวลาให หนงนาทตอมา จนกตองตะลงเมอเหนฟนอสทำาลายสถต แตจนรสกเสยดายทไมมคนอนเหนเหตการณ เพราะจะไดบนทกการทำาลายสถตน “อยางเปนทางการ” เขาวางแผนจะเชญหนงสอพมพทองถนมาดฟนอสทำาลายสถตอกครงในวนรงขนตอหนาผจบเวลาทเปนทางการและผสอขาว ฟนอสไมเหนดวย แถมยงบอกจนวาอยาเอาความสำาเรจของเขาไปบอกใคร เขาเพยงแตอยากทำาลายสถตและกทำาไดแลว จนงงเปนไกตาแตก แตนกเรยนของผมไมงงดวย พวกเขาสามารถอธบายและเขาใจลกษณะนสยของฟนอสไดอยางด

หรออยางในกรณของเบอรนารด เดกผชายทอยขางบาน วลล โลแมนกบครอบครว ใน Death of a Salesman (อวสานเซลสแมน) ของอารเทอร มลเลอร (Arthur Miller) เบอรนารดจกจกกบลกๆ ของวลลเรองโรงเรยนและเรองเรยนอยเปนประจำา และถกมองวาเอาแตเรยน ในชวงหลงของละคร ขณะทวลลพยายามอยางสนหวงทจะทำาความเขาใจความลมเหลวของตวเองและของลกๆ เบอรนารดกโผลมาแตมาอยางรบรอน เขาเปนทนายความและมคดตองทำา ขณะทเขาจากไปอยางเรงรบนน พอของเบอรนารดกพดขนวาคดนตองไปวาความตอหนาศาลสงสดของสหรฐ เมอวลลแสดงความแปลกใจวาทำาไม เบอรนารดจงไมเคยเอยถงความจรงทนาทงนเลย พอของเบอรนารดบอกวลลวา “เขาไมจำาเปนตองพด กเขาทำาอยแลว”

69

ผมพยายามใชตวอยางนกคดเหลานสรบปรบมอกบสถานขาวกฬาอเอสพเอน และสถานเพลงเอมทว ททาทางวางเของ การคยโตโออวด และทศนคตทวา “ขาคอราชาของโลก” เปนบรรทดฐาน ผมพยายามแสดงใหเดกๆ เหนสงทตรงขามโดยไมตองพดมาก

ผมใชภาพยนตรทบอกเลาเรองราวของนกคดระดบ 6 ดวย ตวละครทเปนนกคดระดบ 6 ตวหนง คอ วล เคน เขาเปนนายอำาเภอในเรอง High Noon ซงสวมบทบาทไดอยางสมจรงโดย แกร คเปอร (Gary Cooper) มอปนจะมาฆาเคน ทกคนในเมองอยากใหเขาหนไปเสยดวยเหตผลตางๆ นานา ผชวยนายอำาเภออยากใหเขาไปเพราะอยากเปนนายอำาเภอเสยเอง สวนภรรยาของเคนซงเปน เควกเกอร10 อยากใหเขาหลบหนการตอสดวยเหตผลทางศาสนา แตเคนตองอย เพราะเขาเปนเขา และแมเมอทกคนตจากเขาไป เมอชวตแขวนอยบนเสนดาย เขากยงคงซอตรงตอหลกการของตวเอง นนเปนเงอนไขทยากมากทจะคาดหวงจากเดกๆ ของเรา แตผมกคาดหวงอยด

ตามความคดของผม ตวอยางของนกคดระดบ 6 จากภาพยนตรทดทสดคอมอรแกน ฟรแมน (Morgan Freeman) ทแสดงเปนเรดใน Shawshank Redemption ผมรดวานกเรยนระดบประถมศกษาสวนใหญยงเดกเกนกวาจะชมภาพยนตรสำาหรบผใหญเรองน แตหอง 56 ของผมตางจากหองอน และเราจะดภาพยนตรเรองนเมอจบการศกษาทกป เรดตดคกตลอดชวตในขอหาฆาตกรรม ราวทกสบป เขาจะไดรบการเสนอชอใหปลอยตวโดยทำาฑณฑบนไว ตลอดทงเรอง เขาเผชญหนากบคณะกรรมการพจารณาทณฑบนหลายครง ทกครงเขาจะบอกกบคณะกรรมการวาเขาไมใชคนเดมอกตอไปแลว คำารองของเขาถกปฏเสธมาโดยตลอด หลงจากใชเวลาเกอบตลอดทงชวตในคก เรดกคนพบความรสกทแทจรงของตวเอง ในฉากทเยยมยอดฉากหนง เขาบอกคณะกรรมการทณฑบนวา เขาไมรดวยซำาไปวาคำาวา “การฟนฟ” คออะไร อยางนอยกตามความหมายของคณะกรรมการ เมอถกถามวารสกเสยใจในสงททำาลงไปไหม เรดตอบวาเขาเสยใจ แตทพดเชน

10สมาชกของสมาคมผเครงศาสนาทชอโซไซตออฟเฟรนส (Society of Friends) ในประเทศองกฤษ



น ไมใชเพราะมนเปนสงทพวกกรรมการอยากไดยน หรอเพราะเขาตดคก แตเพราะ เขาเสยใจดวยใจจรง เขาไดเตบโตเปนมนษยคนหนงทรจกตวเองและบรรลถงวธคดระดบ 6 การกระทำาของเขาไมไดเกดจากความกลว หรออยากจะเอาใจใครสกคน หรอเพราะมนเปนกฎ เขามกฎของเขาเอง และแลวเรดกไดรบการปลอยตวออกจากคก

หากคณยงคลางแคลงใจทจะลองนำาพาเดกไปใหถงการคดระดบน ผมกไมโทษคณหรอก ครคนใดกตามทจรงใจและมงมนในสงททำา ตองเสยงทจะเผชญหนากบความลมเหลวครงใหญและเจบปวดกบความผดหวงอยแลว กอนหนานไมนาน ลกศษยเกาของผมสองคนกลบมาทโรงเรยน สองสามปทแลว พวกเขายงนงยมอยในหองเรยนของผมอยเลย ทงคเคยเขารวมกจกรรมพเศษนอกหลกสตรและแสดงละครของเชกสเปยร ผมไดพาพวกเขาไปเทยวกรงวอชงตน ด.ซ. เมานตรชมอร แกรนดททนส และอทยานแหงชาตเยลโลวสโตน ผมมอลบมภาพทเตมไปดวยภาพของเดกๆ ยมแยมแจมใส หวเราะเฮฮากนอยางมความสข ผมยงเกบขอความทพวกเขาเขยนขอบคณผมตอนทจบชนเรยน ทงสองคนสญญาวาจะเปนเดกดและตงใจเรยน แลววนหนงทงคกกลบมาทโรงเรยนพรอมกบระเบดควน พวกเขาวงไปตามโถงทางเดน ขวางระเบดควนเขาไปในหองเรยน ทำาลายขาวของ พวกเขายงระเบดรถยนตของพวกคร เลอกรถผมเปนคนแรกเลย ผมนอนไมหลบไปหลายสปดาห พยายามทำาความเขาใจวาทำาไมทงสองคนถงไดเสยผเสยคนไปไดในเวลาอนสน

แตนนคอสงทผมทำา คอสงทครดๆ ทงหลายและพอแมเขาทำากน เราคาดหวงมากมายจากเดกๆ ของเราและทำาดทสดเทาทเราจะทำาได เราตองคอยๆ ยกระดบมาตรฐานของเดกๆ เพราะมเดกมากมายทประพฤตตวเลวราย เราไมอาจปลอยใหพฤตกรรมเหลอขอมาทำาใหเรายอมลดมาตรฐานของเราลง ผมจะไมกลบไปบอกใหเดกทำาอะไรบางอยางเพยงเพราะผมบอกใหทำา ผมจะไมหลอกตวเองใหเชอวาถานกเรยนเคารพยกยองผม ผมกประสบความสำาเรจไปบางแลว ผมทำาแบบนนไมได

71

เมอสองสามปกอน ผมขาดสอนไปหนงวนเพอไปพดใหกลมครในอกรฐหนงฟง ผมทำาอยางทผมทำาเสมอมา ผมบอกเดกลวงหนาและไมไดพดวาจะเกดอะไรตามมาถาพวกเขาทำาตวไมดกบครสอนแทน และผมกไมสญญาวาจะใหรางวลใดๆ ทงสนถาพวกเขาทำาตวด ผมบอกเดกวาผมจะคดถงพวกเขาแลวเราคอยเจอกนในวนถดจากวนทผมไปบรรยาย

เมอผมกลบมา ครทมาสอนแทนเขยนโนตถงผมประมาณวานกเรยนของผมเยยมมาก ผมอานผานๆ แลวกเตรยมตวสอน ประมาณหนงชวโมงใหหลง ในระหวางวชาคณตศาสตร ขณะทเดกๆ กำาลงแกโจทยปญหาเศษสวนกนอยเงยบๆ มเสยงเคาะประตหองเรยน แลวกมผหญงตวเตยๆ คนหนงเดนจงมอลกชายอายหกขวบเขามา เธอพดภาษาสเปนและขอคยกบผม กอนหนานนวนหนง มเรองเกดขนกบลกชายตวนอยของเธอซงเปนเดกนกเรยนเกรด 1 เขาถกตแลวแยงเปหลงไปขณะกำาลงเดนกลบบาน ระหวางทเกดเหต เดกนกเรยนคนอนๆ กทำาเหมอนททำากนทวไป คอไดแตด หรอไมกเดนกลบบานตอ แตมเดกผหญงคนหนงทเดนผานมาชวยประคองเขาลกขนจากทางเทา พาไปทนำาพ ทำาความสะอาดเนอตวให แลวพาไปสงทบานเพอใหแนใจวาหนนอยถงบานอยางปลอดภย เชานนแมของเจาหนเลยมาตามหาเดกผหญงทชวยลกชายของเธอ เธออยากจะขอบคณ

ผมถามเดกๆ ในหองวามใครรเรองนบาง ไมมใครรอะไรเลย เมอวานผมกไมอยเสยดวยเลยไมมเบาะแสอะไร ผมบอกผเปนแมวาลองไปถามหองอนดและพยายามปลอบลกชายของเธอวา ถงโลกนจะมเดกอนธพาล แตกยงมเดกดคนหนงทชวยเขานะ แมลกจากไปเพอตามหาตอ

เมอผมปดประต ผมสงเกตเหนวาเดกเกอบทงหองตางพดคยกนถงเรองน พวกเขาพากนเดาวาเดกเกเรคนไหนของโรงเรยนทเปนคนกอเรอง เดกเกเรคนไหนนาจะเปนตวการมากกวาคนอนๆ ในจำานวนเดก 32 คนในหองผม ม 31 คนทคยกนเรองน ยกเวนเบรนดาคนเดยวทนงทำาโจทยเลขตอไป เธอกมหนาจนเกอบจรดกระดาษ ผมรสกสะกดใจเพราะเบรนดาเกลยดคณตศาสตร (เธอเปนนกอานตวยง และเธอชอบพดเลนกบผมวา ไมวาผมจะพยายามโนมนาวเธออยางไร ผมกไมมวนทำาใหเธอเหนความงามของวชาคณตศาสตรได)



ผมจองมองเธอขณะทเธอกมหนากมตาทำาคณตศาสตรอยทมมหองดานหลง แลวเธอกเงยหนาขนมาแวบหนงโดยไมรตววาผมมองอย เธอเงยหนาขนมาเพราะมความลบและอยากรวาคนอนจะรความลบของเธอหรอเปลา ผมไมรหรอกจนกระทงสายตาเราสบกนเพยงเสยววนาท เธอหรตาลง สายหนาอยางเอาจรงเปนการบอกผมวาอยายง “อยาถามอะไรหนนะ แลวกอยาเอยปากพดในสงทครกำาลงคดอยดวย” หนาตาของเธอบอกผมแบบนกอนทเธอจะกมหนาทำางานตอ

73ไปใหถงระดบ 6

เดกนกเรยนหอง 56 มาถงโรงเรยนตงแต 6:30 อยจนถง 5 โมงเยน และสมครใจมาเรยนในวนเสารหรอวนหยด

เบรนดานนเอง เธอเปนคนทชวยเดกผชายตวนอยนน แตความตงใจทจะไมเปดเผยตวเองของเธอเปนหมนไปเสยแลวเพราะผเปนแมของเดกชายและสายตาแวบเดยวของผม ผมบอกเดกคนอนๆ ใหทำางานตอและทำางานของผมตอไป ตลอดวนทเหลอผมเบลอไปหมด เบรนดาถงระดบ 6 แลวและจะไมมใครไดร เธอกบผมยงคงใกลชดกนตลอดหลายปทผานไป แตเราไมเคยพดกนถงเรองวนนนเลย

ผมไมคดวาเราจะทำาไดดไปกวานอกแลว

วธก�รแนวคดเพอเสรมพฒนาการของเดก

“เสยงหวเราะและนำาตาอาจไมอยในวตถประสงคในการอานตามหลกสตรของรฐ แตนนเปนมาตรฐานของหอง 56 เดกๆ พวกนอานหนงสอเพอรจกชวต”

77

อ�นเพอชวตตอนนนเปนวนองคารเวลาบาย 2 โมง ซงหมายความวา

เวลาทผมจะตองเผชญความทกขทรมานนาน 1-2 ชวโมงกำาลงใกลเขามา เปลา ไมใชตองถกบบขมบหรอตอกเลบ แตแยกวานนอกเพราะนนคอเวลาประชมครประจำาสปดาห ผมพยายามอธบายใหคนนอกเขาใจแลววาการประชมทวานมนเลวรายขนาดไหนมาหลายปดดก แตเพงจะเมอเรวๆ นเองทเพอนครคนหนงชวยผมทำาใหคนอนเขาใจสภาพการประชมของเราไดเหนอคำาอธบายใดๆ ทงหมด เพอนผมคนนกำาลงตอสกบโรคมะเรง เขามนดหมายใหไปรบเคมบำาบดทกวนองคารหลงจบการประชมประจำาสปดาห เขาบอกผมวาเขาอดใจรอเวลาทจะไปทำาเคมบำาบดนแทบไมไหว เพราะเมอการประชมจบลง “สงทเลวรายทสดกผานพนไปแลว”

อานเพอชวต

3


ผมทนทกขกบการประชมครมาหลายปแลว และกเหมอนกบครคนอนๆ ผมใชสารพดวธทจะชวยผอนคลายความทกขของตวเองลง ผมกบเพอนๆ ครแสรงวากำาลงตงอกตงใจฟงไดอยางแนบเนยน ในขณะทผบรหารจากกระทรวงสจจะของออรเวลล1 แถลงขอมลทผดพลาดลาสดปาวๆ มอยวนหนง ผมเกอบตบะแตกและคลมคลง ผมยอมรบเรองนอยางไมอายเลย ตอใหวฒสมาชกจอหน แมกเคน (John McCain) ทรอดชวตจากการถกคมขงและทรมานในสงครามเวยดนามกทนแบกรบความทกขทรมานทเราตองเจอในการประชมนไมไหว

เรองของเรองคอ เดกๆ ทโรงเรยนของเราอานหนงสอไมคอยออก เดกๆ ไมรกการอาน ณ เวลาทผมเขยนหนงสอเลมนอย รอยละ 78 ของเดกชาวลาตโน2 ในโรงเรยนของเรายงอานหนงสอไมคลอง ตามรายงานการวดผลตามแบบทดสอบมาตรฐานของรฐ นมความหมายไมอยางใดกอยางหนง คอ เดกของเราโงทสดในดาวเคราะหดวงน หรอเราเองนนแหละทลมเหลวในการสอนเดกๆ เชอผมเถดเวลาทผมบอกวาเดกนกเรยนสวนใหญของเรามความสามารถมากพอทจะเรยนรการอานไดอยางสบายๆ ไมมใครอยากจะยอมรบหรอก แตการสมคบคดกนอยางเปนระบบเพอรกษามาตรฐานแบบธรรมดาสามญใหคงอยตอไป (Conspiracy of Mediocrity)3 นนแหละทเปนตวการทำาใหเดกไมรหนงสอซำาซากอยอยางนน

เพอแกไขปญหาน เรากเลยตองม “ผเชยวชาญการรหนงสอ” (literacy coach) ทโรงเรยนของเรา “ผเชยวชาญ” เกอบทงหมดนเปนอดตครประจำาชนทไมคอยประสบความสำาเรจในการทำาอะไรใหเดกของตวเองมากนก ในทประชมเพอพฒนาครหนหนง มหวหนาของบรรดา

1The Ministry of Truth เรยกอกอยางวา Minitrue เปนหนงในสกระทรวงททำาหนาทบรหารโอเชยเนยในนวนยาย 1984 ของจอรจ ออรเวลล (George Orwell) ชอกระทรวงเปนชอทตงตรงขามกบภารกจของกระทรวง กระทรวงสจจะมหนาทเขยนประวตศาสตรและขอเทจจรงใหมใหสอดคลองกบหลกการของพรรคทมอยวา “สงครามคอสนตภาพ” “เสรภาพคอการเปนทาส” “อวชชาคอความแขงแกรง”2กลมคนทใชภาษาสเปนเปนภาษาแรก3ประเดนทเกยวของกบการปฏรปการศกษาในสหรฐอเมรกาทตงอยบนสมมตฐานวานกเรยนไมมความสามารถทจะยกระดบการเรยนรใหสงขนได จงเปนการไมถกตองทนกการศกษา คร และผปกครองจะเคยวเขญนกเรยนใหใชความพยายามยงไปกวาทเปนอย อานบทความเรอง “Education Reform – Fight-ing the Conspiracy for Mediocrity” ไดท http://etcjournal.com/2010/08/02/5309/

79

ผเชยวชาญเหลานมาพดเพอสรางแรงบนดาลใจใหเราชวยเดกหดอานหนงสอ เธอวางมาดอยางผปราดเปรองและเรมการบรรยายดวยการใชนวหวแมมอกบนวชคบหนงสอเลมเของเหมอนจบของสกปรก หวเราะอยางผรอบรและบอกเราวา “เราทกคนรดวาเดกนกเรยนของเราไมอยากอานหนงสอเลมโตๆ หนาๆ” หนงสอเลมทเธอหยบขนมาอยางดหมนดแคลนคอ The Grapes of Wrath (ผลพวงแหงความคบแคน) ของ จอหน สไตนเบก (John Steinbeck) หนงสอทไดรบรางวล พลตเซอรของนกเขยนรางวลโนเบล

การสอนใหเดกของเราอานหนงสอไดคลองและชวยใหพวกเขารกการอานควรเปนสงทเราใหความสำาคญสงสด คนทวไปกดจะเขาใจเรองนด เงนหลายลานถกใชไปกบหนงสอและสงพมพอนๆ คนดงทงหลายชวยกนรณรงคเพอสงคม และเวลาอกหลายพนชวโมงทใชในการฝกอบรมคร ฝายโฆษณาประชาสมพนธของสำานกพมพหลายแหงบอกเราวานกเรยนของเรารหนงสอมากขน แตคนทซอสตยจะรวาไมไดเปนเชนนนเลย ครทเปนหวงเปนใยจรงๆ เรยนรทจะนงเงยบ เพราะหากมใครสกคนหาญกลาออกมาพดความจรงวาพระราชาเปลอยกายลอนจอน4 บรษทผผลตตำาราเรยนททรงอทธพลกเตรยมคำาตอบไวหมดแลว ครหนมสาวกลวถกเจาหนาทรฐเลนงาน เพราะภารกจทแทจรงอยางเดยวของคนพวกนคอขายสนคาของตวเองใหไดเรอยๆ บรรดาผทจดการทดสอบตางแขงกนเพอกอบโกยเงนมหาศาลในขณะทเขตพนทการศกษาตางๆ รอคอยผลการทดสอบทกำาลงจะออกมาดวยความกระวนกระวาย เวลาผานไปปแลวปเลา เดกๆ สวนใหญกยงไมกลายเปนผทรกการอานชวชวตสกท

มนเปนเรองซบซอน ไดแตโทษกนไปโทษกนมา ถาจะขอยมถอยคำาจากหนงสอเลมโตทไดรบรางวลพลตเซอรอกเลม เดกๆ ของเรากเปนเหมอนเหยอของ “สหพนธคนสมองทบ”5 พลงอำานาจของทศนคตแบบขอไปทไดรวมกนขดขวางเดกๆ ทมศกยภาพของเราไมใหเรยนรทจะ

4จากนทานเรอง The Emperor’s New Clothes โดย ฮนส ครสเตยน แอนเดอรสน (Hans Christian Anderson) 5จากหนงสอ Confederacy of Dunces โดยจอหน เคนเนด ทล (John Kennedy Toole)



รกการอานหนงสอ พลงเหลานมทงโทรทศน วดโอเกม การสอนทไมเอาไหน ความยากจน ครอบครวแตกแยก และการขาดการชแนะจากผใหญ

ผมไมไดลมปญหาและอปสรรคทผบรหารดๆ และหวงใยเผชญอย บรรดาครในความดแลของผบรหารเหลานมกจะเฉอยเนอยหรอดอยความสามารถหรอทงสองอยาง ผลกคอเขตพนทการศกษาตางๆ ตองหนไปใชหนงสออานรวมกนทซำาซากนาเบอ และสงครทกคนใหสอนนกเรยนทงหมดดวยเนอหาอยางเดยวกนไปพรอมๆ กน เราถกเหมาวาตองทำาตามบททเขยนไวแลว คำาสงเชนทวานมาพรอมกบผตรวจการทเหมอนหนยนตและมหนาทคอยควบคมใหครทงหลายปฏบตตามโปรแกรมทวางไว แนนอน การทำาตามระเบยบปฏบตทำาใหครเลวๆ หลายคนสบาย แตครดๆ ไมไดรสกอยางนน เราไมสามารถนำางานวรรณกรรมทมพลงและทาทายความคดมาสอนนกเรยนของเราไดอกตอไป เราถกลงโทษเพราะความดอยความสามารถของครบางคน แตผเสยประโยชนทแทจรงกลบกลายเปนเดกๆ

ไมมใครมคำาตอบสำาหรบทกอยาง ไมใชวานกเรยนทกคนจะพฒนาความรกการอานขนมาได แตทกคนกดขนกวาเดม และสวนใหญสนกสนานกบชวงเวลาหนงปทอานหนงสอกบผม บางคนยอมจำานนตอพลงทผมกลาวมากอนหนานหลงจากจบจากชนทผมสอนไปแลว แตหลายคนกไดนสยรกการอานตดตวไปตลอดชวต ตอไปนเปนกลยทธบางประการทผมใชในหอง 56 ผมหวงวาคณคงจะไดแนวคดสกอยางสองอยางทเปนประโยชนในการเลยงดลกหรอสอนเดกนกเรยนของคณ

มองกนคนละมม

โรงเรยนมองไมเหนเหตผลวาทำาไมเราถงตองอานหนงสอ เขตพนทการศกษารวมลอสแอนเจลส (Los Angeles Unified School District) กเหมอนเขตอนๆ อกมากมายทนำาเอาชดฝกทกษะการอานทออกแบบอยางเปนระบบ (scripted basal readers) มาใชสอนเดกๆ ถาเราดวตถประสงคในการอานของเขตพนทการศกษา เราจะรวาทำาไม

81

เดกนกเรยนถงรสกวาสงทใหอานนนไมนาสนกเอาเสยเลย วตถประสงคเชนทวานมกจะเนนทการอานคลอง การจบใจความสำาคญ และเปาหมาย อนๆ ทจำาเปนแตสดแสนจะนาเบอ ผมไมเคยเหนวตถประสงคในการอานของเขตพนทการศกษาทใหความสำาคญกบ ความรนรมย ความหลงใหล หรอ ความตนเตนเราใจ เปนลำาดบแรกๆ เลย ทงทสมควรเปนอยางยง

นนคอเหตผลทเราอานหนงสอกน แลวเรากลมนกถงความจรงขอน ผมอานทกวน และไมใชเพราะจะตองสอบ หรอเพราะอยากใหคะแนนผลสมฤทธของผมไดรบการตพมพในหนงสอพมพเพอแสดงใหเหนวาโรงเรยนผมมความกาวหนา ผมอานเพราะผมชอบอาน เพอนๆ มกจะเอาหนงสอใหมทพวกเขาชอบใจมาใหผมอาน พวกเขาอดใจรอฟงความเหนของผมแทบไมไหว ผมอานขาวสารเกยวกบหนงสอดๆ ตามหนาหนงสอพมพ ไดยนไดฟงเรองราวเกยวกบหนงสอดๆ ทางวทย หรอแอบไดยนคนแปลกหนาคยกนถงหนงสอเลมใหมทถกใจในทสาธารณะ ตอนเดกๆ ผมกเปนแบบนน ผมไมใชอจฉรยะ แตผมกเปนนกอานตวยงทเดยว ตอนเปนเดกผมไมเคยถกจบใหทดสอบการอานเปนพนๆ ชวโมงเพอประเมนความกาวหนาของผม ผมใชเวลานนอานหนงสอทดมคณคา หนงสอพวกนนทำาใหผมยงกระหายทจะอานเลมอนๆ อก ความกระหายในวรรณกรรมและความถของการไปหองสมดของผมเปนการประเมนความกาวหนาทดกวาแบบทดสอบมาตรฐานใดๆ ทงสน

เดกนกเรยนเกรด 5 ของผมหวเราะชอบใจกบวธทดสอบการอานซงประกอบดวยคำาถามเพยง 3 ขอทพวกเขาคดขนมาเอง พวกเขาบอกวา แบบทดสอบความสามารถในการอานของพวกเขามความเทยงตรงแมนยำายงกวาแบบทดสอบทหนวยงานใหบรการทดสอบออกแบบมาเสยอก

1. คณเคยแอบอานหนงสอใตโตะทโรงเรยนเพราะครสอน นาเบอและคณกอยากอานใหจบแทบแยอยแลวหรอไม?

2. คณเคยถกดเรองอานหนงสอทโตะอาหารเยนหรอไม?3. คณเคยแอบคลมโปงอานหนงสอหลงจากถกส งให

เขานอนหรอไม?



นกเรยนกบผมเหนพองตองกนวา ถาเดกคนไหนตอบวาเคยทงสามขอ เดกคนนนกถกลขตใหเปนนกอานตลอดชวตแลว

ผมอยากใหเดกของผมรกการอาน การอานไมใชวชา การอานเปนพนฐานของชวต เปนกจกรรมทคนซงสนใจความเปนไปในโลกทำากนอยตลอดเวลา โดยมากแลวการโนมนาวใหเดกเหนความจรงขอนจะเปนเรองยากเยนแสนเขญ ดเอาจากโลกทพวกเขาเตบโตขนมากแลวกน แตมนกเปนไปได และเมอเราพจารณาวาอะไรคอเดมพน กคมคาทจะพยายาม หากเดกคนหนงจะเตบโตเปนผใหญทมความพเศษอยางแทจรง คอเปนคนทรจกคด รจกเอาใจเขามาใสใจเรา มความคดทเปดกวาง และมความสามารถทจะอภปรายเรองสำาคญๆ กบผอนได ความรกการอานเปนรากฐานทจำาเปนอยางยง

ผ ใหญเปนผชแนะ

ระหวางการเดนทางไปวอชงตน ด.ซ. เมอเรวๆ น ผมกบเดกนกเรยนแวะกนอาหารกลางวนกนทพพธภณฑประวตศาสตรอเมรกาแหงชาต สถาบนสมทโซเนยน ศนยอาหารของพพธภณฑมอาหารใหเลอกหลากหลายชนด เหมาะสำาหรบเดกทจะไดกนอาหารทดตอสขภาพและเตมพลงใหสดชนขนกอนจะเทยวชมพพธภณฑตอ

ทมมเปนเดกทเยยมมาก เขารสกไมคอยสบาย เมอคนกอนเขาไมไดนอนทงคนเพราะอาเจยนและทองเสย แตพอถงเชาเขากรสกแขงแรงพอทจะมาพพธภณฑได ทจรงดเหมอนเขาจะฟนตวดแลว ขณะทเราเดนเขาไปในศนยอาหาร ผมดงตวเขาออกมาขางๆ

เรฟ: รสกเปนไงบาง เพอน?ทมม: เพลยนดหนอย แตผมไมเปนอะไรหรอกครบครเรฟ: ยอดเลย ครวาเธอรนะวาตองระวงเรองอาหาร

การกนหนอยทมม: แลวครคดวาไงละครบ?

83

เรฟ: เอาเปนวา วนนไมดมนำาอดลม กนของจดๆ หนอย อยางพวกซป ผก กบขนมปง จนกวาจะหายสนท ดไหม?

ทมม : ไดครบ!

ผมมองดพวกเดกๆ หยบถาดและเลอกอาหารของตนเอง บางคนเลอกไก บางคนเลอกพซซา มบางคนกำาลงเลอกสลด แลวผมกตองหวเราะเมอทมมเดนผานแถวอาหารจานหลกไปหยบขนมบราวนชนโตใสไวในถาดขางๆ คกกชอกโกแลตชปทเขาหยบมากอนแลวสองชน ผมไปดกเขาทตแชเครองดมขณะทเขากำาลงเออมหยบนมชอกโกแลต ทมมเปนเดกทเฉลยวฉลาดมาก แลวผมกชอบทมเขาอยในหองเรยน แตทมมอายแคสบขวบ เขาตองการคนชวยชแนะ ผมเอาอาหารขยะทงหลายออกจากถาดของทมมแลวชวยเขาเลอกใหม ไมนานนกเขากรสกดขนและเทยวชมพพธภณฑตอไดอยางมความสข

แมแตเดกทฉลาดทสดกตองการการชแนะ ไมวาจะเปนการเลอกอาหารหรอวรรณกรรม เดกๆ ตองการใหเราชวยพาพวกเขาไปบนเสนทางทถกตองเหมาะสม

ผมไมไดฉลาดกวานกเรยนของผม แตผมรมากกวาพวกเขาเพราะผมอายมากกวา ผมรจกหนงสอดๆ ทพวกเขาอาจยงไมเคยผานตามากอน เปนหนาทของผมในฐานะพเลยงทจะหยบหนงสอพวกนใสมอเขา เนองจากเดกๆ ไวใจผม พวกเขาจงนาจะยอมลองอานหนงสอทผมแนะนำา ถามนกเรยนของผมสกคนเปนแฟนของแฮรร พอตเตอร การแนะนำาหนงสอแฟนตาซเรองอนๆ ทนาสนใจใหเขาอานกไมใชเรองยากแลว การไดยนเดกคนหนงหวเราะเสยงดงขณะทอาน The Phantom Tollbooth6 หรอเมอเดกถามวาจะขอยม The Chronicle of Narnia7 ตอนตอไปไดไหมเปนเรองททำาใหผมตนเตนไดเสมอ ผมรสกขนลกเวลาทดพวกเขาพยายามทำาความเขาใจความหมายทแฝงอยลกๆ ของ

6โดยนอรตน จสเตอร (Norton Juster) 7โดย ซ.เอส. ลอส (C.S. Lewis)



Alice in Wonderland8 การแบงปนความรนรมยจากวรรณกรรมชนเยยมอาจเปนเสาหลกของความสมพนธระหวางผใหญกบเดก วรรณกรรมนเองททำาใหเยาวชนเรมมองโลกแตกตางไปจากเดม เปดใจรบความคดใหมๆ และเดนทางไปบนถนนสความเปนเลศ ทพดมาทงหมดนกเพอสรปวา การไมอานหนงสออนเลยนอกจากชดฝกทกษะการอานนนมกนำาไปสทางตนในทสด

บางโอกาส ผมกใชซดหนงสอ ผมสงเกตเหนวาเดกๆ ตดใจซดสองเรองนเปนพเศษ นนคอ The Autobiography of Malcolm X ทอานโดยนกแสดงชอโจ มอรตน (Joe Morton) และ Anne Frank: The Diary of a Young Girl ทอานโดยวโนนา ไรเดอร (Winona Ryder) บนทกความทรงจำาทคลาสสกทงสองเรองนเลาโดยใชสรรพนามบรษท 1 และการฟงเสยงนกแสดงอาชพเลาเรองกยงชวยตรงความสนใจของเดกๆ ไดเปนอยางด สำาหรบหนงสอบางเลมแลว วธนมประสทธภาพมากกวาการใหเดกแลกกนอานเปนตอนๆ เสยอก

อยางไรกด วธนมขอเสยอยเหมอนกน ผมเคยเหนครเปดซดหนงสอใหเดกฟง แลวตวเองกไปพก วธนจงเหมอนกบใชโทรทศนเปนพเลยงเดก การใชหนงสอเสยงตองอาศยครเกงๆ จงจะไดผล ครทดตองรจกหยดเลนซดเปนชวงๆ เพอใหแนใจวาเดกเขาใจประเดน หรอเพอเปดอภปรายในประเดนทสำาคญ ซงจำาเปนอยางยงสำาหรบเรองทมเนอหายากๆ แตวธนตองอาศยการฝกฝน เพราะการหยดบอยเกนไปอาจทำาลายสมาธและความสนกของเดกๆ ผมมกจะคดไวในใจกอนวาจะหยดซดตอนไหน และผมจะประเมนนกเรยนของผมอยางละเอยดเพอใหแนใจวาพวกเขาเขาใจในสงทไดฟง

8โดย ลอส คารรอลล (Lewis Carroll)

85

ทหองสมด

พอแมผปกครองจำาเปนตองพาเดกๆ ไปหองสมด หลายครอบครวไมมกจกรรมน เมอการซอขายทางอนเตอรเนตแพรหลายขน กมเดกจำานวนมากขนทสงหนงสอทางออนไลน การทเดกๆ สงซอหนงสอกดอยหรอก แตมนไมมความหมายอยางการไปหองสมด เราพยายามจะสรางคานยมใหเดกๆ ของเรา การไปหองสมดทำาใหเดกๆ ไดอยทามกลางคนทหลงใหลการอานหนงสอ เหมอนๆ กน เมออยในหองสมด เดกๆ สามารถพลกดหนงสอและคนพบสงใหมๆ ททำาทางออนไลนไมได ขณะเดยวกนพวกเขากจะไดพบปะพดคยกบนกอานทกวย แทนทจะไดแตเปดกลองพสดทอยในตรบจดหมายเทานน ทกวนนเดกๆ ทรกการอานมกถกเพอนๆ ทไมชอบอานหนงสอลอเลยน แตเดกทไปหองสมดเปนประจำาทกสปดาหและถกลอวา “เดยวนไมมใครเขาอานหนงสอกนแลว” จะรวานนไมเปนความจรง เขาอาจจะบอกตวเองวา คนท นาย รจกอาจจะไมอานหนงสอ แตฉนจะบอกใหวานายนะเขาใจผด วธทดทสดทจะเอาชนะความเฉยเมยของเดกๆ ตอการอานคอพาพวกเขาไปอยในสถานททแวดลอมดวยผมสตปญญา กระตอรอรน และชนชอบการอานเปนปกตวสย หองสมดจงเปนสถานททเหมาะทสดสำาหรบการเรมตน

แตงานของเราไมไดจบลงทการพาเดกผานประตหองสมดเทานน ผใหญตองคอยแนะนำาดวย มอยวนหนง ขณะทผมและนกเรยนของผมอยในหองสมดโรงเรยน มเดกนกเรยนเกรด 5 อกประมาณ 20 คนเดนโครมครามเขามาในหอง เมอผมเงยหนาขนดกเหนวาพวกเขามากนเองโดยไมมใครดแล

เดกกลมนนใชเวลาในหองสมดประมาณครงชวโมง บางคนออนไลนและเขาเวบไซตทไมเกยวอะไรเลยกบการอาน บางคนกนงคยกบเพอน บางคนกหาหนงสออานเองโดยไมมใครชวยแนะนำา นเปนการสญเสยโอกาสอยางนาเสยดายเชนเดยวกบทเกดขนครงแลวครงเลา นคอเดกนกเรยนทพลาดโอกาสทจะคนพบหนงสอทอาจจะชวยใหพวกเขาไดสมผสกบความรนรมยจากการอาน เดกสวนใหญจงกลบหองเรยน



พรอมกบหนงสอทอานแลว หรอไมไดหนงสออะไรกลบไปเลย ครยงคยโทรศพทอยตอนทเดกๆ กลบไปถง ตารางเรยนของหองเขยนเอาไววาเดกๆ ไดไปหองสมด

ก�รเลอกวรรณกรรม

มหลายวธทจะหาหนงสอสนกๆ ใหเดกๆ อาน แนนอน วธทงายทสดคอการใหเดกๆ ยมหนงสอเลมทเรารกและยงอานสนกอยทกเมอ แตหากคณไมรจะเรมตนจากทไหน ลองพมพคำาวา “Newbery Award”9 ลงในกเกล แลวสำารวจรายชอนวนยายดๆ ทไดรบรางวลนในหลายปทผานมา ผมยงไมเคยเจอเดกประถมคนไหนเลยทไมสนกกบการอานเมอไดเจอหนงสอคลาสสกอยาง Bridge to Terabithia, The Westing Game หรอ Number the Stars ใหพวกเขา

รายชอหนงสอทไดรบรางวลคอลดคอตต (Caldecott)10 เปนจดเรมตนทดในการเลอกหาหนงสอสำาหรบเดกเลก บรรณารกษหองสมดทงหลายจะมรายการหนงสอทกประเภทใหผปกครองและครไดคนหาหนงสอทจะอยในความทรงจำาของเดกๆ ไปตลอดชวต

คณอาจเปนครประถมททางเขตพนทการศกษากำาหนดใหใชชดฝกทกษะการอานทนาเบอหนายพวกนน ทงยงไมสงเสรมใหเดกๆ ไดอานวรรณกรรมดๆ จนจบเลมดวย สำานกพมพจำานวนมากอางอยางผดๆ วาเดกๆ ไมจำาเปนตองอานหนงสอจบเลม ในเมอตำาราเรยนของทางสำานกพมพมตวอยางรอยแกวทงดงามอยในบทเรยนอยแลว สำานกพมพเหลานไมอยากใหครประจำาชนอานวรรณกรรมกบเดกนกเรยนของตนเพราะนนอาจทำาใหโรงเรยนเลกสงซอคมอประกอบการเรยนการ

9รางวลของสมาคมบรการหองสมดสำาหรบเดก (Association for Library Service to Children) สำาหรบผแตงวรรณกรรมเยาวชนดเดนของสหรฐอเมรกา ตงชอตามจอหน นวเบอร (John Newbery) ชาวองกฤษผพมพหนงสอสำาหรบเยาวชนในศตวรรษท 18 การมอบรางวลนมขนครงแรกเมอ ค.ศ.192210รางวลของสมาคมบรการหองสมดสำาหรบเดกสำาหรบศลปนหนงสอภาพสำาหรบเดกดเดนของสหรฐอเมรกา ชอรางวลตงเปนเกยรตแกแรนดอลฟ คอลดคอตต (Randolph Caldecott) ศลปนวาดภาพประกอบ ชาวองกฤษในศตวรรษท 19

87

สอน รวมทงหนงสอฉบบ “ปรบปรงใหม” จากรายการหนงสอคดสรรของสำานกพมพทแสนจะนาเบออกมากมายนบไมถวน

ขอโตแยงทวาการบรรจบางชวงบางตอนของวรรณกรรมไวในแบบฝกทกษะการอานนนเพยงพอแลวสำาหรบเดกๆ เปนเรองนาขน ผมไดประจกษถงผลเสยทเกดจากยทธศาสตรแบบนเมอปทแลว โรงเรยนของเราใชหนงสอรวมวรรณกรรมคดสรรทมความบางตอนจากเรอง Anne Frank: The Diary of a Young Girl รวมอยดวย ครหนมทโรงเรยนพยายามจะทำาในสงทควรจะทำา เขารวาหนงสอเรองนเปนงานเขยนชนสำาคญ ฉะนน เมอไดรบหนงสอสำาหรบหองเรยนของเขามาชดหนง ครกสงใหเดกนกเรยนอานหนงสอนนในชวงปดภาคเรยนฤดหนาว และเตรยมตวสอบเมอเปดภาคเรยน ผลปรากฏวาลมไมเปนทา นกเรยนยงเดกเกนกวาจะเขาใจเนอหาในหนงสอ พวกเขาไมรภมหลงของสงครามโลกครงท 2 แถมยงหาประเทศเนเธอรแลนดบนแผนทไมเจอดวยซำาไป ดเหมอนวาอกษรยอและคำาศพททไมมใครเขาใจ เชน บบซและรอบเดอนผหญงจะทำาใหเดกๆ เบอหนาย ไมเวนกระทงนกเรยนทขยนทสดของครคนน ภายหลง เมอเดกๆ มาอยหองผม พวกเขาพากนโอดครวญใหญเมอผมบอกวา Anne Frank อยใน รายการหนงสอทตองอาน

นเปนตวอยางทเลวรายทสดทอาจเกดขนไดเมอเราใชแบบฝกทกษะการอาน ทงๆ ทมเจตนาด แตไมไดใหคำาแนะนำาทถกทควรแกเดกๆ นอกจากเดกๆ จะไมซาบซงกบบนทกเหตการณทางประวตศาสตรชนนแลว พวกเขาถงกบเกลยดมนไปเลย โชคดทผมใชความอดทนแกไขเหตการณใหดขนไดและทำาใหเดกๆ เขาใจวาเหตใดเรองราวของแอนน แฟรงกจงเปนอมตะ แตมนจะไมดกวาหรอกหรอทจะแนะนำาใหเดกเหลานรจกอานความหมายอนลกซงของงานเขยนชนเอกนเสยตงแตแรก

ผมคงจะไมแนะนำาครหนมสาวใหไปตอกรกบผมอำานาจ ผลลพธเพยงประการเดยวของการผลกดนทชอบดวยเหตผลของเราเพอใหเดกไดอานวรรณกรรมกคอ เราจะมผบรหารและผเชยวชาญการรหนงสอมาอยในหองเพมขนและคอยวนวายกบความพยายามของเราทจะใหเดกไดอานหนงสอ แทนทจะสญเสยพลงงานไปกบการตอสท



ไมมโอกาสชนะ จงเลนไปตามเกมและปฏบตไปตามแผนการสอนของโรงเรยน แตเราไมไดพายแพโดยสนเชง สงทเราตองทำาคอหาชวงเวลาอนใหเดกไดอานหนงสอดๆ กน ตงชมรมการอานในเวลาอาหารกลางวนหรอหลงเลกเรยนกได แนนอน นเปนเรองยากและใชเวลามาก ทงยงเปนเรองตลกรายทครดๆ และอายยงนอยตองทำางานนอกเวลาและขบเคยวกบเจาหนาทรฐเพอใหเดกๆ ของตนไดอานวรรณกรรมทยงใหญ แตสงทจะไดรบนนคมคากบการลงทนลงแรงเปนอยางยง

นกเรยนทอ�นหนงสอไมออก

ครหลายคนอยากอานวรรณกรรมกบนกเรยน แตเนองจากมนกเรยนบางคนเรยนดวยความยากลำาบาก ครซงไมอยากจะทอดทงเดกทตามไมทนจงมกใชบทเรยนทงายกวาเพอชวยใหนกเรยนเหลานนรสกวาตนเองกทำาได ผลกคอเดกทเรยนทนและเดกเกงเกดความเบอหนายทตองรอเพอนคนอนๆ

เรองนผมใชกลยทธสองทาง ทางแรก ผมจะคอยอธบายสงทอานเปนระยะๆ ซงจะชวยใหเดกทเรยนชาตามเพอนทนได ผมจะเตรยมหาเนอเรองตอนทเขาใจงายไวสำาหรบนกอานระดบเบองตน ผมสรางความสำาเรจใหพวกเขากอนทบทเรยนจะเรมเสยอก พวกเขาจะมความมนใจเพมขนทกวนเพราะไดอานตอหนาเพอนๆ และไมเคยถกหวเราะเมออานตะกกตะกก ทงยงพบวาตนเองพฒนาไดเรวกวาเมอกอน เวลาทผมสงงานเขยน ผมจะคอยชวยเดกเหลานตอบคำาถามและปรบปรงทกษะการเขยนของพวกเขาไปดวย

ทางทสองของกลยทธการอานของผม คอใหเดกแตละคนอานหนงสอทสอดคลองกบระดบการอานของตวเอง เดกๆ จะเขยนรายงานเกยวกบหนงสอทอานทกเดอน ผมจะเลาถงกจกรรมเหลานโดยละเอยดในบทท 4

การทผมชแนะแนวทางใหนกเรยน และชวยพวกเขาเอาชนะความรสกไมเชอมนไดทำาใหเดกแมกระทงคนทมผลการเรยนแยทสด

89

เกดความมนใจขนมาได พวกเขาเผชญหนากบความทาทายในสภาพแวดลอมทมทงแรงผลกดนเพอความเปนเลศและพเลยงทคอยใหกำาลงใจและประคบประคอง ปทแลวเดกนกเรยนทกคนทมาอยกบผมพรอมอนดบ “ตำากวาระดบพนฐานมาก” ผานการทดสอบทกษะการอานขนพนฐานตอนสนปไดทงหมด

ครมธยมตนและมธยมปล�ย

เยาวชนทกวนนมความคดเหนทไมถกตองอยางหนงคอคดวาการอานเปนสงทเราเรยนแตในชวโมงภาษาองกฤษเทานน ความคดแบบนชางไรสาระและควรคดคาน ผมพบวาวธทดทสดวธหนงคอการใหคณครทงหลายตงชมรมนกอานขน มใครเขยนไวตรงไหนหรอวาครสอนคณตศาสตรหรอครสอนวทยาศาสตรไมควรเปนแบบอยางในเรองการอานใหนกเรยนของตวเอง

ผมเคยเหนครวทยาศาสตร ครประวตศาสตร และครพลศกษาทนาชนชมหลายตอหลายคนทำาชมรมนกอาน พวกเขาเลอกหนงสอดๆ และนำามาใหเดกๆ หองตางๆ ไดเลอกอาน สวนใหญชมรมเหลานจะมาประชมกนตามกำาหนดเวลา ซงมกเปนเวลาพกเทยงหรอหลงเลกเรยน เมออานหนงสอจบบทหนง สมาชกชมรมกจะมาพบกนเพอแลกเปลยนคดความเหน เนองจากนกเรยนเขารวมโดยความสมครใจ ครจงไดทำางานกบเดกๆ ทมความกระตอรอรน เดกๆ จะไดพบเพอนจากหองอนทชอบอะไรเหมอนๆ กน แตอาจไมไดรจกกนเลยหากไมมาทชมรม มตรภาพจงเกดขน ในขณะทครจะผกพนสนทสนมกบบณฑตนอยในสภาพแวดลอมทตางออกไป ซงจะชวยกระชบความสมพนธระหวางครกบนกเรยนในหองเรยนใหแนนแฟนยงขนดวย นเปนวธทจะใชเวลาสปดาหละสองชวโมงทวเศษสดสำาหรบทกฝายทเกยวของ ทกคนตางไดประโยชน นบเปนการอานดวยเหตผลทสมควรทกประการ

พอแมสามารถทำาอยางเดยวกนนไดทบาน บางบานมชวโมงอานหนงสอของครอบครว บางบานขอใหสมาชกทกคนอานหนงสอ



เชน ใหอานบทท 2 ของ Great Expectation11 กอนอาหารเยนวนพฤหสบด เดกๆ ของเราจำาเปนตองมผใหญทอานเปนประจำาและพดคยเรองหนงสอกบพวกเขา เราอยากใหเดกๆ ของเราเปนอยางไร เราเองกตองเปนอยางนน

ก�รประเมน

พอแมและครสวนใหญเหนพองตองกนวาเมอมการสอนทกษะอยางหนงอยางใด กจำาเปนตองมการประเมนความสามารถในการใชทกษะนนดวย การแสดงความคดเหนยงไมเพยงพอ ทำาอยางไรเราจงจะตรวจสอบความเขาใจของเดกๆ เวลาทพวกเขาอานวรรณกรรมดๆ ได

ท งพอแมและครสามารถเขาไปท เวบไซตช อ www. learninglinks.com ทนมชดแนะแนวการศกษาทเรยกวาโนเวล-ทส (Novel-ties) ซงผมเหนวาชวยเสรมการอานไดอยางดเยยม ผมขอ บอกกอนวาเวบไซตอนกมชดแนะแนวทำานองเดยวกน ชดแนะแนว โนเวล-ทสครอบคลมหนงสอหลายรอยเรอง โดยนกเขยนทหลากหลาย ตงแตเบเวอรล เคลยร (Beverly Cleary) จนถงมารก ทเวน (Mark Twain) หนงสอในชดแนะแนวทกเลมมหมวดทเกยวกบคำาศพทเปนรายบทเพอสอนคำาศพทใหมๆ และชวยใหนกเรยนเขาใจสงทกำาลงอานดขน เดกๆ จะไดฝกใชคำาศพททเพงเรยนรในการอปมาอปไมยและในเกมคำาศพทอนๆ จนคลองแคลว นกเรยนยงจะไดเขยนเรยงความและตอบคำาถามเกยวกบความเขาใจในนวนยายเรองนนๆ ดวย

ในฐานะทเปนพอและคร ผมมเวลาจำากดจำาเขยมาก ดจากตารางงานผมแลว ผมไมสามารถมทางเตรยมคำาถามเกยวกบความเขาใจสำาหรบบทเรยนแตละบททผมอานกบเดกคราวละสบๆ ขอไดเลย แตชดแนะแนวการศกษาโนเวล-ทสชวยแกปญหานได โนเวล-ทสถก

11นวนยายของชาลส ดกเกนส (Charles Dickens) ตพมพเปนตอนๆ ในนตยสารวรรณกรรมรายสปดาห ชอ “All the Year Round” ตงแต 1 ธนวาคม 1860 - สงหาคม 1861 ถกนำาไปดดแปลงเปนละครเวทและภาพยนตรกวา 250 ครง

91

เรยบเรยงขนอยางเปนระบบ และทสำาคญทสดคอชดแนะแนวนชวยสรางความเขาใจจนถงระดบสงสด โดยไมพยายามทำาใหเนอหางายลงแบบโงๆ การใชหนงสอแบบฝกหดนไดชวยใหนกเรยนของผมกลายเปนนกอาน นกเขยน นกคดทดขน

สร�งคว�มเชอมโยง

ผมรสกแปลกใจอยเสมอเวลาไดยนสารพดเหตผลของเดกนกเรยนวาทำาไมพวกเขาจงอานหนงสอทอานอยนน “ครสง เพราะมนอยในรายการหนงสอทตองอาน” “มคำาถามเกยวกบหนงสอเลมนอยในขอสอบ” “ผมตองอานเพอจะไดผานวชาน” คำาตอบทไดยนบอยจนเกนไปนเปนคนละเรองกนเลยกบการทเราตองการใหเดกๆ ของเราเปนนกอาน

เยาวชนทอานเพอความเพลดเพลนสามารถสรางความเชอมโยงกบโลกรอบตวได ในทสดพวกเขาจะคอยๆ เขาใจตวเองอยางทไมเคยคดวาจะเปนไปได พวกเขาจะเชอมโยงตวละครกบสถานการณทอาจชวยในการตดสนใจของตน เมอนกเรยนอายสบขวบของผมแสดงละครเรอง Henry IV ทงสองตอนในคนเดยว พวกทชอบเยาะเยยถากถางพากนสงสยวาเดกๆ จะสามารถตความพฤตกรรมประหลาดของเจาชายฮลสและฟอลสตฟฟไดหรอ เดกๆ รมากกวานนเสยอก การวเคราะหความเพยรพยายามคนหาศกดศรในโลกทไรศกดศรของเจาชายฮลสชวยสอนใหเดกๆ เขาใจการตอสดนรนของตวเองเมออยในโรงอาหารและสนามเดกเลน

วรรณกรรมยงใหญถกถายทำาเปนภาพยนตรหรอแสดงเปนละครเวททกป พอแมและครตองคอยตดตามวาเมอใดจะมการนำาวรรณกรรมมาดดแปลงเปนหนงหรอละคร เดกๆ จะดไดอยางสนกสนานหากไดอานงานวรรณกรรมตนฉบบเสยกอน หลงจากทเราแนะนำาเดกๆ ใหชมภาพยนตรหรอการแสดงทดดแปลงมาจากหนงสอทพวกเขาไดอาน



แลว เราอาจใหพวกเขาพดคยแลกเปลยนกนวาภาพยนตรหรอการแสดงนนทำาไดใกลเคยงกบประสบการณทไดจากการอานงานวรรณกรรมชนนนเพยงใด เมอไมกปมาน มภาพยนตรทสรางจากหนงสอ The Lord of the Rings12, The Chronicles of Narnia, Of Mice and Men13 และวรรณกรรมชนเยยมอนๆ อกมากมาย สวนโรงละครทองถน กสรางละครจากงานของนกเขยน เชน ออสการ ไวลด (Oscar Wilde) วลเลยม อนจ (William Inge) หรอ ออกสต วลสน (August Wilson) เมอเดกๆ อานวรรณกรรมโดยรวาตวเองจะไดดภาพยนตรหรอละครทดดแปลงจากวรรณกรรมนนบนจอภาพยนตรหรอบนเวท และครจะตองขอใหพวกเขานำาประสบการณทงสองแบบมาเปรยบเทยบกน เดกๆ จะอานหนงสอดวยความหลงใหลและกระตอรอรนยงกวาเวลาทพวกเขาตองอานเพยงเพอใหสอบผาน นแหละทควรจะเปนเปาหมายสำาหรบเดกของเรา

เสยงหวเร�ะและรอยยม

พวกเราพอแมและครตองจำาไววา แมวาวฒนธรรมของเราจะเปนเชนน แตกยงมความเปนไปไดทจะสรางนกอานตลอดชวต นกเรยนจำานวนมากของผมเปนตวอยางทดในเรองน แมวาในยคของเคเบลทว ดวด วดโอเกม และอนเตอรเนต จะไมมอะไรยากไปกวานอกแลวกตาม ขอเทจจรงนไมควรทำาใหเราหมดกำาลงใจ ดงทเชกสเปยรเขยนไวใน Measure for Measure วา:

ความกงขาของเราเปนผทรยศมนทำาใหเราพายทงทอาจชนะดวยความกลวทจะพยายาม(Our doubts are traitors, And make us lose the good

we oft might win By fearing to attempt.)

12นยายแฟนตาซโดย เจ.อาร.อาร. ทอลคน (J.R.R. Tolkien)13โดยจอหน สไตนเบก (John Steinbeck) นกประพนธรางวลโนเบลป 1962 ฉบบแปลเปนภาษาไทยคอ เพอนยาก

93

หากเราใชความพยายาม เราอาจมเดกนกเรยนอยางลอส ลอสกเชนเดยวกบนกเรยนคนอนๆ ทสมครใจเรยนในชนวนเสารทผมสอนพวกนกเรยนเกาทยงคดถงหอง 56 และอยากจะเกบแหลงพกพงนไวเปนสวนหนงของชวต เดกชนมธยมตนและมธยมปลายเหลานมาฝกทำาแบบทดสอบวดความถนดทางวชาการ (Scholastic Aptitude Test หรอ SAT) อานวรรณกรรม และเตรยมตวเขามหาวทยาลย

เสารนน เราอาน A Raisin in the Sun14 ของลอรแรน ฮนสเบอรร (Lorraine Hansberry) กน อก 2-3 สปดาหขางหนาเราจะไปทศนศกษากนทเทศกาลเชกสเปยรในแอชแลนด รฐโอเรกอน ซงเราจะไดดละครของฮนสเบอรรและละครของคนอนๆ อกมาก ผมอยากใหเดกๆ เตรยมพรอม ผมจงเสยเวลาไปคนหาบทละครเรองนมาใหเดกๆ อานไปดวยกน ขณะเดยวกนกเลาใหเดกๆ ฟงถงสภาพสงคมในเวลานนททำาใหละครเรองนเปลยนโฉมหนาละครเวทอเมรกนไปจากเดม ขณะทเราอานถงบรรทดสดทายของบทละคร เดกๆ หลายคนถอนหายใจดวยความสขและความยนดเชนทกครงทอานผลงานชนเอกจบลง แตลอสนงนำาตาไหลอาบแกม ไมมใครหวเราะเยาะเดกอาย 14 ปคนนขณะทเขาสะอกสะอน เมอเขารวบรวมสตได ผมกถามเขาวามอะไรในละครเรองนททำาใหเขารสกประทบใจลกลำาขนาดน คำาตอบของเขาเรยบงาย “ผมรองไห เพราะนคอครอบครว ของผม ”

เขาเปนนกอาน เขาสรางความเชอมโยง เขาเขาใจ เขาสามารถสำารวจความคดทยงใหญและมองเหนความสมพนธกบประสบการณของตนเอง เปนไปไดอยางมากวา ในอนาคตขางหนา เดกๆ อาจจะไดอานงานเขยนของลอส

นคอความเชอของผม: ถาเยาวชนไดพฒนาความรกในการอานขนแลว พวกเขาจะมชวตทดขน ในมาตรฐานหลกสตรของรฐไมปรากฏวตถประสงคขอน การประเมนการอานของเราอาจเรมตนทคะแนนจากแบบทดสอบมาตรฐาน แตทายทสด เราตองวดความสามารถในการ

14บทละครทฮนสเบอรไดแรงบนดาลใจมาจากการตอสของครอบครวของเธอเองกบกฎหมายเกยวกบทอยอาศยทเหยยดผว



อานของเดกจากเสยงหวเราะทเปลงออกมาและนำาตาทรนไหลขณะทเดกซมซบตวอกษร เสยงหวเราะและนำาตาอาจไมอยในวตถประสงคในการอานตามหลกสตรของรฐ แตนนเปนมาตรฐานของหอง 56 เดกๆ พวกนอานหนงสอเพอรจกชวต

“ผมรจกหนงสอดๆ ทพวกเขาอาจยงไมเคยผานตามากอน เปนหนาทของผมในฐานะพเลยงทจะหยบหนงสอพวกนใสมอเขา”

เดกๆ ตนเตนกบของใชของจอรจและเลนน ตวละครทนกอานนอยเหลานคนเคยเปนอยางด ทเนชนแนลสไตนเบกเซนเตอร (National Steinbeck Center) ซาลนส แคลฟอรเนย

97

ก�รเขยนโดยรวมๆ แลว เดกนกเรยนทกวนนเปนนกเขยนทแยมาก

และกไมนาประหลาดใจแตอยางใด เมอคำานงถงผลทสะสมมาจากการขาดการฝกฝน การสอนทไมเอาไหน การสงขอความตวอกษร การใชศพทแสงแบบอเมล และวฒนธรรมทไมสงเสรมการรหนงสอ จงไมใชเรองแปลกเลยทนกเรยนสวนใหญไมสามารถเขยนขอความทกลมกลนแมเพยงสกยอหนาหนง อยาวาแตเขยนเรยงความหรอรายงานเลย ลองพจารณาเรองตอไปนด:กระทบไหลจอหน สไตนเบกนกเขยนรางวลโนเบลและพลตเซอร

การเขยน

4


1982 ปแรกของการสอนของผม หองผมไดหนงสอ ไวยากรณเลมใหมสวยงาม จากทางโรงเรยน หนงสอเลมนจดทำาเนอหาอยางเปนระบบและ สมบรณทเดยว คำาอธบายและตวอยางกชดเจน พอสนป เดกจะมพนฐานความเขาใจเรองชนดของ คำา โครงสรางของประโยค และการเขยนเปนอยาง ด นอกจากนน ครทมชอเสยง 2-3 คน ไดแนะนำา ใหผมรจกโครงการนกเขยนนอย ซงเปดโอกาสใหเดก ทกคนในโรงเรยนของรฐในเขตพนทการศกษารวม ลอสแอนเจลส (Los Angeles Unified School District) เขยนหนงสอของตวเอง นกเรยนจะ

ใชเวลาตลอดทงปเขยนเรองราวสนกๆ วาดภาพ ประกอบ และเขาเลม จากนนหนงสอเหลานจะถก นำาไปจดแสดงในทประชมมหาวทยาลยในพนท

ซงจะมนกเรยนหลายพนคนมาอานหนงสอใน วนเสาร มการมอบรางวลใหหนงสอเลมทดทสด

ดวย

1990 โรงเรยนกำาลงสงหนงสอสำาหรบวชาตางๆ ในท ประชม ครดๆ หลายคน ชใหเหนวาหนงสอ ไวยากรณของเราเรมจะเกาแลวหลงจากใชมา นานแปดป เรานาจะสงซอใหมเหมอนอยางท

เราสงซอหนงสอคณตศาสตร และหนงสอ วทยาศาสตร แตจนแลวจนรอดกไมมการสงซอ หนงสอไวยากรณ ถงตอนนโครงการนกเขยนนอย ถกยกเลกไปแลว เพราะผจดตองเสยเวลากบ โครงการมากเกนไป โรงเรยนทงหลายไดรบการ

สงเสรมใหจดงานวนนกเขยนนอยของแตละ โรงเรยนเอาเอง

99

1994 บรรดาผนำาในโรงเรยนของผมไมคอยชอบใจงานวน นกเขยนนอยของเรานก ครบางคนไมไดใหเดก หองตวเองเขยนหนงสอ ครบางคนเอาหนงสอของป กอนๆ มาเสนอในการประชมพฒนาคร คร รนเกาสาธตวธสรางสรรคหนงสอนกเขยนนอย ใหนาอานแกครใหมๆ

1997 เขตพนทการศกษาเกดวนวายกบการทดสอบ มาตรฐานยงกวาทผานๆ มา ทำาใหครมภาระจด วนสอบเพยบ ใน 163 วนจะตองจดใหมการ ทดสอบระดบเขตและระดบรฐเสย 30 วน ครจง ไดแตโอดครวญอยางนาเหนใจวา “แลวจะใหผม

สอนอะไรไดในเมอไมมเวลาใหผมไดสอนเลย”

1998 ในทประชมคร ครทงหลายออกเสยงใหยกเลกงาน วนนกเขยนนอย เดกแตละคนจะเขยนหนงสอ

ของตวเองแลวนำามาโชวผปกครองในคนทมงาน วนเปดภาคเรยนแทน ในระหวางการประชม มการยกเลกกจกรรมอนๆ อกดวย ไมวาจะเปนงาน แสดงโครงงานวทยาศาสตร การแขงขนสะกด

คำาศพท การแขงขนคนหาสถานททางภมศาสตร และการเฉลมฉลองวนเกดของ ดร. คง แตอยาง

นอย ครทงหลายกยงมหนงสอไวยากรณภาษา องกฤษดๆ ใชอย แมวาจะเกาและขาดรงรง

ไปตามกาลเวลา

2000 โรงเรยนของเรานำาหนงสอชดฝกทกษะการอาน มาใช และมผเชยวชาญการรหนงสอสองคน ถกสงมาชวยฝกครของเรา หนงในงานหลายๆ อยาง ของผเชยวชาญการรหนงสอกคอ เอา



หนงสอไวยากรณองกฤษออกไป จากหองเรยน พวกเขาบอกครวาใหสอนไวยากรณจากตำารา ชดใหมเทานน พวกครพากนบนวาตำาราชดใหม สอนชนดของคำาและโครงสรางประโยคกจรง แตสหนงสอไวยากรณเลมเกาไมได ผเชยวชาญ การรหนงสอยนกรานวายงไงๆ ครทงหลายกตอง ยอมใหเกบหนงสอเลมเกาคน พวกเราหาทาง ประนประนอมดวยการขอใชหนงสอไวยากรณ เปนสวนเสรมนอกเหนอจากตำาราทโรงเรยน กำาหนดใหใช แตผเชยวชาญการรหนงสอไม ยนยอม ครทอายยงนอยกลวจนยอมคนหนงสอ แตครเกาทฉลาดจะซอนหนงสอไว แลวแอบเอา มาแบงกนใชสอนไวยากรณภาษาองกฤษทถกตอง ใหเดกๆ

2001 ในทประชมพฒนาคร เราไดรบทราบกฎเกณฑใหม ในการสอนวชาการอานและการเขยน นนคอ ตอแตนไป เมอเราตรวจงานเขยนเรยงความ ของนกเรยนตามทเขตพนทการศกษากำาหนด เราจะไมนบคำาทสะกดผด วาผดอกตอไป ดวยวธ น เราจะไดผลการประเมนความกาวหนาของ นกเรยนได “แมนยำา” ขน

2003 ถงตอนน นกเรยนตองทำาแบบทดสอบทก 6 สปดาหตามทชดฝกทกษะการอานกำาหนดไว โดยนกเรยนจะตองยนใกลๆ ครแลวอานขอความท เลอกมาสองตอนใหดงและเรวทสดเทาทจะทำาได ครหลายคนถามถงเหตผลและแยงวาในชวตจรง เราไมไดอานออกเสยงเรวๆ แบบน ถงอยางนนก ยงมแผนภมตดไวทโถงทางเดนเพอบนทกการ

101

แขงขนของเดกนกเรยนชนตางๆ และสายตางๆ วาใครอานหนงสอไดเรวทสด

2004 หลงจากใชชดฝกทกษะการอานแบบใหมไดสามป คะแนนการอานของเดกโรงเรยนเรากยงไมดขน ทจรง คะแนนในหลายๆ ดานยงลดลงดวยซำาไป คะแนนการอานของเดกนกเรยนเกรด 3 ของเรา จะเรยกวาหายนะกไมผด

ทกๆ สปดาหตลอดเวลาสามปพวกเราถกกรอกหวา กญแจสำาคญของการอานคอตองอานคลอง มาตอนน “กระทรวงสจจะ” หรอผเชยวชาญการรหนงสอของเรากลบบอกเราวาเราทำาผดทใหความสำาคญกบการทดสอบการอานคลองมากเกนไป สงสำาคญคอ การทดสอบการอานเพอความเขาใจ ตางหาก เขาบอกเราวาไมตองกงวลทเรา เขาใจผดพลาดไปในการประชมทผานๆ มา แผนภมการอานคลองในโถงทางเดนถกปลดออก อมม... ใชแลว สหาย เรายงไมเคยทำาสงครามกบโอเชยเนยเลย

ตอมาในปนน นกเรยนตองทำาขอสอบการเขยนของเขตอกขอสอบหนง โดยจะตองเขยนเรองในหวขอทพวกเขาเหมนเบอจะแย การทดสอบใชเวลาสองวนจงจะแลวเสรจ ครทรบผดชอบสงชดขอสอบของผมมาใหทหองเรยน มโนตกำากบไวบนขอสอบวา “ขอสอบของ คณเรฟ กำาหนดสงวนศกร”

ทงครและพอแมอยางเราตองรบบทหนก แมจะมอปสรรคขดขวาง แตเราตองหากลยทธและกจกรรมตางๆ ทจะชวยปนเดกๆ ใหเปนนกเขยนทดขนใหได ฟรานซส เบคอน (Francis Bacon) เขยนไววา “การอานทำาใหคนเปนคนอยางสมบรณ การประชมทำาใหคนเตรยมพรอม การเขยนทำาใหคนแมนยำา” (Reading maketh a full man, Conference a ready man, and Writing an exact man.) ผมอยากใหนกเรยนของผมสามารถแสดงความคดเหนของตวเองไดอยางชดเจน ผมอยากใหพวกเขาเขยนไดด ไมใชเพราะกำาลงจะสอบ



แตเพราะการเขยนไดดจะเปนประโยชนตอพวกเขาไปจนตลอดชวต ไมวาจะสมครเรยนมหาวทยาลยหรอสมครงานกตาม ตอไปนเปนขนตอนสขนตอนทผมใชกบนกเรยนของผมเพอพฒนาการเขยน

ขนท 1 เรมตนจ�กไวย�กรณ

วนของเราทโรงเรยนเรมตนอยางเปนทางการตอนแปดโมงเชา แตเดกของผมสวนใหญสมครใจเรมเรยนเรวกวาน ฉะนน เมอถงเวลาแปดโมงนกเรยนของผมกนงโตะกนเรยบรอยหมดแลว คำาสงงานไวยากรณพรอมอยบนกระดาน สวนแบบฝกหดวางอยบนโตะ (หนงสอไวยากรณเกาถกรบไปแลว แตเราหาซอหนงสอแบบฝกหดไวยากรณจากรานขายอปกรณการเรยนการสอนของครได)

ทกเชา เราจะเรมดวยการทำาแบบฝกหดไวยากรณ เดกอาจไดรบคำาสงใหหาคำานามชเฉพาะ หรอใหเลอกกาล (verb tense) ทถกตองใสในประโยค กอนจะเชกชอนกเรยน กอนจะเกบการบาน กอนจะถกเบยงเบนความสนใจ พวกเดกๆ กเรมทำาแบบฝกหดไวยากรณกนแลว ผมใชเวลาเพยงครเดยวเอยทกทายเดกๆ และบอกพวกเขาวาวนนเรามเรองนาสนกตนเตนรออย พอถงตอน 8.01 น. เราจะทำางานหนกกนอยแลวระหวางทนกเรยนคนอนๆ เดนทอดนองผานประตหองเราไป พวกเราหอง 56 ไมเคยปลอยเวลาใหสญเปลา เวลาแมเพยง 2-3 นาททเราปลอยใหผานเลยไปตอนเรมวน หากนบรวมกนตลอดทงปอาจกลายเปน 20-30 ชวโมง เดกๆ ของเราไมอาจทงเวลาใหเสยเปลาแบบนนได

เดกเหลานเรยนหนกดวยเหตผลสามขอ ขอแรกเลย เดกๆ หลายคนเรมสนกกบไวยากรณ เดกนกเรยนของผมทกคนพดภาษาองกฤษเปนภาษาทสอง พวกเขาเหนคณคาของการหดเขยนภาษาใหมไดอยางถกตอง เดกๆ เหนความกาวหนาของตวเอง และเนองจากเดกๆ รสกสบายใจเมออยในหอง 56 พวกเขาจงไมตองกงวลวาตวเองจะทำาผด พวกเขารวาจะไมมใครหวเราะเยาะหรอดวาพวกเขา

103

เหตผลขอทสองกเพอจะไดไมตองนำางานกลบไปทำาทบาน ในหองเรยน เดกๆ มเวลา 30 นาทในการตอบคำาถาม 20 ขอ หลงจากผมสอนทกษะการเขยนราวหานาท และตรวจสอบจนแนใจวาเดกเขาใจแลว เดกๆ จะมเวลาอกราว 23 นาททจะทำางานใหเสรจ ถาทำาไมเสรจ ผมจะสงใหเดกๆ นำาคำาถามทเหลอกลบไปทำาเปนการบาน ดงนนพวกเขาจงไดเรยนรวาการทำางานใหเสรจในหองจะเปนการดกวา ทน พวกเขามเพอนๆ และครไวคอยปรกษาหากมขอสงสย หองเรยนยงเออตอการทำางานทมคณภาพมากกวาบานทมพนองตะโกนโวยวายและเสยงโทรทศนดงลน

สงทสำาคญทสดคอ เดกๆ อยากทำางานนเพราะกลวสงทเราเรยกวา “การแกงานสดสยอง” ความคดนเกดขนจากการไดยนนกเรยนรนกอนบนวาในหองเรยนอนๆ เวลาทพวกเขาสงงานอะไรสกชน สงใดสงหนงในสามสงทจะเกดขนคอ หนง ไดงานคนและไดคะแนนด สอง ไดงานคนแตไดคะแนนแย หรอทบอยทสดคอ สาม ไมไดงานคนเลย แตในหอง 56 ของเรา แทนทจะใหคะแนนตำาๆ ผมจะบอกนกเรยนวาพวกเขาจะตองไดคะแนนอยางนอยรอยละ 90 ขนไปสำาหรบงานไวยากรณ หรอไมกตองทำาซำาอกครง เดกๆ ไมไดถกลงโทษ ถกประจาน หรออะไรทำานองนน พวกเขาเพยงแตตองทำางานใหมรอบแลวรอบเลาจนกวาจะถกตองคลองแคลว ตอนตนป เดกในหองเกอบทกคนตองแกงานไวยากรณใหมทกวน พอสปดาหทสอง มเดกๆ เพยง 2-3 คนเทานนทยงตองแกงานใหมอยทกวน การแกงานสดสยองทำาใหเดกเขาใจวาหอง 56 เปนหองทเอาจรงเอาจง และพวกเขาตองตงใจฟง ใชความพยายามใหมาก ถามคำาถาม และทำาใหถกเสยตงแตตน

เชาวนรงขน เมอถงเวลาทำาแบบฝกหดไวยากรณชนใหม เดกๆ ของผมจะเขามาหยบงานชนเกาคนไป ตอนพก เดกๆ จะแกงานอยางรวดเรวและถกตอง แลวเตรยมรายการแกงานสดสยองไว รายการนจะถกตดไวทหนาหอง จะมทงเสยงถอนหายใจโลงอกและเสยงรองอยางดใจสดขดจากเดกๆ ททำางานไดถกหมด สองสามนาทถดจากนเปนชวงเวลาทผมชอบทสด หลงจากความดอกดใจหรอความผดหวงจบลงแลว เดกทใชไวยากรณไดถกตองจะนงลงขางๆ เพอนทยงไมเขาใจบทเรยน



เพอชวยแกไขสงทผดพลาด รวมทงใหกำาลงใจเพอนใหทำาไดสำาเรจในคนนนหรอในวนรงขน

ขนท 2 และ 3 เรยงคว�มประจำ�สปด�หและร�ยง�นก�รอ�นหนงสอร�ยเดอน

แบบฝกหดการเขยนสองขนตอไปนเกดจากความผดพลาดของผมเองสมยทผมอายยงนอย ในฐานะทเปนครสอนโรงเรยนประถม บอยครงทผมไดคยกบศษยเกาทเรยนอยชนมธยมตนหรอมธยมปลาย พวกเขาคดถงหอง 56 และจะบอกผมวาอะไรบางทผมทำาไดดแลว และทสำาคญ อะไรบางทผมนาจะปรบปรง หนงในขอผดพลาดจำานวนมากของผมคอไมไดชวยใหเดกเขาใจความสำาคญของการบรหารเวลา การบานทงหมดทผมมอบหมายใหเดกๆ ทำา ผมใหเวลาหนงวน เดกๆ จะตองนำามาสงในวนรงขน นกเรยนของผมทเพงจบไปเหนวา จะดกวามากเลยถาจะใหสงงานบางชนตอนสนสปดาหหรอสนเดอน ดวยวธน เดกๆ จะไดเรยนรทจะลงมอทำาโครงงานตางๆ กอนทจะสะสมเปนดนพอกหางหม

มาถงเรองเรยงความประจำาสปดาหและรายงานการอานหนงสอประจำาเดอน สองโครงการนยากกวาแบบฝกหดไวยากรณทงในแงการสงงาน การใหคะแนน และการสอน แตมนสอนใหเดกๆ รจกคณคาของการบรหารเวลา ขณะเดยวกนกพฒนางานเขยนของเดกไปดวย

เรยงคว�มประจำ�สปด�ห

ทกวนศกร ผมจะมอบหมายงานเขยนเรยงความประจำาสปดาหใหเดก เรยงความสนๆ นมกมความยาวประมาณหนงหนากระดาษ โดยมหวขอรอยแปดพนเกาตงแตเรองหนกๆ ไปจนถงเรองเบาสมอง สปดาหนผมอาจใหเดกๆ เสนอความคดเหนตอการตดสนใจของจอรจท

105

1เลนนชายรางใหญแตสมองไมปกต ฆาภรรยาของลกชายเจาของฟารมทเขาทำางานดวยตายโดยไมตงใจ จอรจซงเปนเพอนรกของเลนนรวาจะเกดอะไรขน จงตดสนใจใชปนยงเลนนเพราะอยากใหเขาตายอยางมความสขและไมเจบปวด

จะฆาเลนน1 ในวรรณกรรมเรอง Of Mice and Men สปดาหถดมา ผมอาจใหเดกๆ เขยนวาถาไดกนยาวเศษททำาใหลองหนหายตวได พวกเขาจะใชเวลา 24 ชวโมงทำาอะไรบาง ในการทำางานทไดรบมอบหมายทกชน เดกๆ จะตองเขยนไวยากรณ ตวสะกด โครงสรางประโยค ตลอดจนเรยบเรยงเรองราวใหถกตอง ผมอยากใหงานเขยนของเขาเปนอยางทฟรานซส เบคอนพดไว -- แจมแจงชดเจน

ผมจะมอบหมายงานเขยนเรยงความใหเดกๆ ในวนศกร และเกบงานราวหนงหรอสองสปดาหหลงจากนนดวยเหตผลสองประการขอแรก เพอใหเดกมโอกาสเขยนตอนวนหยดสดสปดาห แนละ พวกเขาไมจำาเปนตองทำากได ผมสนบสนนใหพวกเขาใชเวลาอยกบครอบครวและเพอนๆ ใหมาก เลนฟตบอล พกผอน หรอเลนสนกสนานบาบอไปตามเรอง แตถงจะใชเวลาสกชวโมงสองชวโมงทำางานเขยนในวนหยด พวกเขากยงเหลอเวลาเลนอกนบสบชวโมง เรยงความประจำาสปดาหทำาใหเดกมโอกาสฝกสรางสมดลระหวางการทำางานกบการเลนสนก

ขอสอง วธนทำาใหผมมชวงสดสปดาหสำาหรบตรวจงานเดกอยางเตมทดวย ไมมทางเลยทผมจะตรวจเรยงความของนกเรยนไดอยางละเอยดถถวนโดยใชเวลาตอนกลางคนหลงจากสอนมาแลวทงวน เนองจากผมมบทเรยนมากมายทตองเตรยมสำาหรบวนรงขน และมครอบครวตองดแล ผมจงเหนอยและยงเกนกวาจะตรวจเรยงความไดดเทาทควร เมอถงเชาวนจนทรเดกนกเรยนของผมจะไดงานคนพรอมกบคำาแนะนำาทเปนประโยชน หากผมคาดหวงใหเดกๆ เอาใจใสในงาน ผมกตองแสดงใหพวกเขาเหนวาผมเอาใจใสในงานเขยนของพวกเขาเชนกน

ในชวงวนหยดสดสปดาห ผมยงทำาอยางอนทผมพบวาไดผลดเปนอยางยงดวย ผมจะเลอกเรยงความของเดกมาสองสามชน และเอามาพมพตามทเดกๆ เขยนทกอยางรวมทงขอผดพลาดดวย เชาวนจนทร แทนทผมจะสงงานเรองไวยากรณสำาหรบวนนน นกเรยนจะได



อานเรยงความสองสามเรองจากสปดาหทแลว โดยผมจะเอาชอเดกออกเพอไมใหเดกรสกอบอาย

ในเวลาเพยงไมกสปดาหเดกๆ สามารถพฒนาทกษะการเขยนไปไกลมาก การไดดเรยงความหลายๆ แบบของเพอนนกเรยนดวยกน ทำาใหเดกๆ เรมมองออกวาเพราะเหตใดเรยงความเรองหนงถงดกวาอกเรองหนง พอถงสนป นกเรยนเกรด 5 ของผมกแทบไมมขอผดพลาดเลยทงในเรองการสะกดคำา ไวยากรณ หรอโครงสรางประโยค แถมยงระมดระวงในรายละเอยดตางๆ มากขน เชน หลกเลยงการใชสวนขยายไมตรงกบประธาน (dangling modifier) ผมไมไดทำาอะไรใหพวกเขาฉลาดขน ผมไมใชครทดพอทจะทำาเชนนนได แตการทเดกๆ ไดเขยนและประเมนงานเขยนกนเองเปนประจำา ทำาใหพวกเขากลายเปนนกเขยนทเกงขน ทงยงสนกกบการเรยนรทจะเปนนกเขยนทดดวย

เราไมเคยพลาดโอกาสทจะประเมนงานเขยนรวมกนทงหอง ทจรงแลว ชวงทผมกำาลงเขยนหนงสอเลมน เพอนครคนหนงโกรธผมเปนฟนเปนไฟ เธอผดหวงทผมไมไดชวยนกเรยนคนหนงของเธอทมปญหา เชาวนหนงเธอโทรศพทมาทหองของผมและกรดใสผมกอนจะวางสายไป ตอนพกกลางวน ผมพบโนตในชองจดหมายของผม เออ... พดใหชดกคอ มนเปนจดหมายดามากกวาโนต นอกจากขอหาตางๆ นานาแลว ในจดหมายนนผมยงถกหาวาคยโตโออวดและ นาขยะแขยงดวย

ผมจะเขยนตอบกได แตผมเอาโนตทวาไปใชประโยชนไดดกวา ผมถายเอกสารแลวใหพวกเขาประเมนการเขยน เดกๆ ใหคะแนนความมอารมณรนแรงสง แตคดวายงตองแกไขเรองนำาเสยง ผมปฏเสธความคดของเดกๆ ทจะสงโนตพรอมความคดเหนคนใหครคนนน

ร�ยง�นก�รอ�นหนงสอประจำ�เดอน

เชนเดยวกบเรยงความประจำาสปดาห การเขยนรายงานการอานหนงสอประจำาเดอนเปนอกวธทชวยใหเดกเรยนรการบรหารเวลา

107

ขณะทไดพฒนาทกษะในการเขยนไปพรอมกนดวย แนละ ไมม “แบบอยาง” การเขยนรายงานการอานแบบใดทจะเหมาะกบหองเรยนทกหองและนกเรยนทกคน นคอสงทหอง 56 ทำาเปนประจำาทกเดอนและใชไดดสำาหรบเรา สำาหรบคณ คณอาจมแบบอยางการเขยนรายงานแบบอนทเหมาะสมกวา

ในการเขยนรายงานการอานหนงสอ ผมจะใหเดกอานหนงสอทอานงาย เรองทเราอานกนอยในหองนนยากเกนไปสำาหรบเดกหลายคนทจะอานเองตามลำาพง ผมหาหนงสอทไดรบรางวลนวเบอรชดหนงกบนวนยายทอานงายแตเปนนวนยายชนเยยมใหเดกๆ นกเรยนแตละคนจะไดเลอกหนงสอใหมหนงเลมตอนตนเดอน เดกทยงมปญหาในการอานอยอาจเลอกเรองงายๆ ของเบเวอร เคลยร นวนยายทงหลายทอยในรายการนมสงหนงทเหมอนกน คอเปนนวนยายเรองเยยมทเดกๆ โปรดปรานเพราะอานสนกเพลดเพลน ไมวาเดกจะอาน The Phantom Tollbooth, Beezus and Ramona หรอ Mr. Popper’s Penguins ทกคนจะไดอานหนงสอทเปนอมตะทกยคทกสมย

รายงานการอานหนงสอประจำาเดอนของเราแบงออกเปนตอนสนๆ แตละตอนวาดวยองคประกอบแตละอยางของนวนยาย ไดแก ตวเอกของเรอง ตวราย ความขดแยง ฉาก โครงเรอง ไคลแมกซของเรอง การคลคลายปมเรอง และแกนเรอง เพอชวยใหเดกๆ เขาใจแนวคดยากๆ เหลาน ผมจงเอาหนงสอ The Wizard of Oz (ซงเดกสวนใหญในหองของผมไมเคยไดยนมากอน!) มาใหอานกน

ผมใชเรองนเพราะเนอเรองชดเจน ทำาใหเดกเขาใจแนวคดไดอยางรวดเรว โดโรทเปนตวเอก สวนแมมดใจรายเปนคปรบ ความขดแยงเปนเรองของคนกบคน (แทนทจะเปนความขดแยงระหวางคนกบธรรมชาต คนกบตวเอง หรอคนกบสงคม) ฉากเปนฟารมในแคนซสและดนแดนแหงออซ ไคลแมกซของเรองอยตอนทแมมดใจรายโดนสาดนำา (“I’m melting!”) จดคลคลายปมของเรองอยทโดโรทและเพอนๆ ของเธอแกไขสถานการณของแตละคนได นนคอ หนไลกาไดสมอง หนกระปองไดหวใจ สงโตขขลาดไดความกลาหาญ และโดโรทไดกลบ



บาน แนนอนแกนของเรองกงายพอทเดกๆ จะบอกได เพราะโดโรทพดแลวพดอกหลายรอบวา “ไมมทไหนเหมอนบาน”

ตอจากนน เดกทงหองจะอานหนงสอเลมแรกของปดวยกน ซงมกจะเปน The Westing Game2 ของเอลเลน รสกน (Ellen Raskin) เปนเรองฆาตกรรมลกลบสำาหรบเยาวชนทตลกขบขนมาก นกเรยนของผมสนกสนานกบการอานหนงสอเรองน จากนนผมจะแจกสมด “รายงานการอาน” นวนยายเรองนใหเดกๆ ทนเดกๆ กจะเขาใจวาผมคาดหวงอะไรเมอพวกเขาเขยนรายงานฉบบแรกเกยวกบหนงสอทเลอกอานประจำาเดอนนน

แนละ สำาหรบรายงานฉบบแรก เดกๆ จะทำาผดเกอบทกเรอง แมจะมตวอยางใหแลวกตาม เดกๆ กยงทำาผดพลาดหลายอยาง ทงตวสะกด ไวยากรณ การเลอกใชกาล และโครงสรางประโยค นอกจากนนพวกเขายงวเคราะหผด โดยมกจะระบตวละครทเปนตวเอกไมถก (เชน บอกวาเลนนเปนตวเอกในเรอง Of Mice and Men แทนทจะเปนจอรจ) หรอเลาเรองตงแตตนจนจบ แทนทจะสรปพลอตเรองสนๆ แตไมเปนไร เพราะนนเปนครงแรกทเดกไดลองทำาด ผมใชเวลาอยางนอยหนงสปดาหจงจะตรวจรายงานพวกนเสรจ ในระหวางนน เดกๆ จะลงมอเขยนรายงานชนตอไป พอถงเวลาทไดรบรายงานฉบบแรกคนและเขาใจแลววานาจะทำาใหดไดอยางไร พวกเขากสามารถเอาคำาแนะนำาของผมไปปรบปรงรายงานฉบบทสองได หลงจากทำาเชนนอยหนงป เดกนกเรยนของผมโดยรวมกสามารถเขยนรายงานชนเยยมมาสงได และไดอานหนงสอดๆ ไปราว 10-12 เลมในระหวางทเรยนรวธเขยนรายงานดวย

ขอดอกอยางหนงของรายงานการอานประจำาเดอน คอทำาใหนกเรยนเลกพดวา “ผมทำาเสรจแลว” ทชอบพดเวลาไดรบมอบหมายงานวชาประวตศาสตรหรอคณตศาสตรไปทำาเดยวๆ

เรฟ: จรงเหรอจอหน เธออานหนงสอจบแลวและพรอม จะสงรายงานการอานประจำาเดอนแลวใชไหม?2หนงสอรางวลนวเบอรป 1979 เปนเรองการไขปรศนาฆาตกรรมมหาเศรษฐของคน 16 คนทไดรบเชญมาทอพารตเมนตซนเทาเวอร โดยจบคกน 8 ค แตละคจะไดรบคำาใบชดหนงกบเงน 10,000 ดอลลารเปนแรงจงใจ ใครไขปรศนาไดจะไดรบมรดก 200 ลานดอลลารของแซม เวสตง

109

จอหน: (ยมแหยๆ) เออ ยงครบ ผมวาผมไปทำากอนดกวา ครบ

รายงานการอานประจำาเดอนไมใชเรองงายสำาหรบครและพอแม การเลอกเฟนหนงสอใหถกใจเดกๆ เปนเรองทาทาย การใหคะแนนรายงานและการสะทอนความคดเหนทเปนประโยชนคนสเดกๆ เปนเรองทตองใชเวลา แตลกๆ ของคณจะเตบโตขนมาเปนนกอาน นกเขยน และนกคดทมวจารณญาณเมอทำาเชนน มนเปนงานหนกกจรงแตคมคากบความพยายาม

นเปนรายงานการอานหนงสอทเขยนโดยเดกเกรด 5 ของผมคนหนง

ก�รผจญภยของทอม ซอวเยอร โดย ม�รก ทเวน

ตวเอกทอม ซอวเยอรเปนตวเอกของนวนยายเรองน เขาอาย

ประมาณ 12 ป อาศยอยในเมองเลกๆ ชอเซนตปเตอรสเบรก รฐมสซร เขาอยากเปนผราย ชอบโดดเรยน และหายตวไปจากโบสถ เขาชอบกวนประสาทปาพอลลใหโมโห และเกลยดนองชายคนละแมทชอซด

ตวรายอนจน โจ เปนตวรายของเรองน โจเปนลกครงอนเดยนแดง

เปนโจรและฆาตกร เขาฆา ดร.โรบนสน และยงวางแผนประทษรายหญงมายทรำารวยคนหนงอยางเหยมโหดดวย เขาเปนคนโลภและขมขนเพราะสงทชาวเมองปฏบตตอเขา

ความขดแยงเปนเรองความขดแยงระหวางบคคลกบบคคล ทอมอยากได

เงน 12,000 ดอลลารทโจขโมยมา สวนโจอยากฆาแมมายดกลาสแลวหนไป ตวละครทงสองตวไมไดสงทตวเองหวง จงเกดความขดแยงขน



ฉากเรองเกดขนทเมองเลกๆ ในรฐมสซรในทศวรรษ 1830 ฉากม

สำาคญตอทองเรองมาก เนองจากเมองนเปนตวแทนของสถานททมารก ทเวนเตบโตขน ตวละครหลายตวจงมาจากคนทเขาเคยรจกจรงๆ ภาษาทใช การถอโชคลาง และวฒนธรรมของหมบานลวนมความสำาคญตอเนอเรองทงสน

โครงเรองทอม ซอวเยอรเปนเดกเกเรและรกสนกทเตบโตขนในทศวรรษ

1830 รมแมนำามสซสซปป เขามปญหากบปาพอลลทรกเขาแตทกขใจในการเลยงดเขาอยเสมอมา ทอมเปนเดกทฉลาดมาก เขาหลอกเพอนใหทาสรว และไดคมภรไบเบลเลมหนงเปนรางวลจากโบสถดวยการหลอกเอาตวชงรางวลจากเพอนๆ

ทอมไมใชนกเรยนทดและมกโดดเรยนอยบอยๆ เขาชอบเดกสาวๆ และทงเอม ลอวเรนซไปหาเบกก แทตเชอร เพอนสนทของเขาชอโจ ฮารเปอรและฮค ฟนน ฮคเปนลกของชายขเหลาในเมอง เขาเปนทชงชงของพวกผใหญทกคน แตพวกเดกๆ ตางนบถอเขาเพราะเขาเปนเดกคนเดยวในเมองทมอสระเสร

ทอม โจ และฮค วางแผนการผจญภยมากมาย ครงหนงพวกเขาหนออกจากบานและไปตงแคมปทเกาะแจกสน ชาวเมองเชอวาพวกเดกๆ ตายแลว แตกตองประหลาดใจเมอเหนพวกเขาโผลมาในพธศพของตวเอง

คนหนง เดกทงสามไปทปาชาพรอมกบแมวตายตวหนงเพอพยายามรกษาหด พวกเขาบงเอญเหนอนจน โจฆาหมอโรบนสน ขเมาใจดชอ มฟฟ พอตเตอรถกกลาวหาวาเปนฆาตกร ในทพจารณาคด ทอมขนใหการ พอตเตอรจงรอดตว อยางไรกด โจหนรอดไปได ทำาใหทอมนอนไมหลบอยหลายคนเพราะกลววาโจจะหวนกลบมาฆาเขา

วนหนงฮคกบทอมออกไปหาสมบตทถกฝงไว บงเอญไปเจอบาน “ผสง” หลงหนงและพบวาโจและคหซอนเงนทขโมยมาไวทน

111

มเงนเหรยญมลคามากกวา 12,000 ดอลลาร เดกชายทงสองวางแผนตดตามโจรไปและขโมยเงนมาเปนของตวเอง

เบกก แทตเชอรวางแผนจะไปปกนก กจกรรมอยางหนงทเดกๆ ตงใจจะไปทำาคอสำารวจถำา เมอการปกนกสนสดลง เดกๆ พากนกลบบานโดยไมรวาทงทอมกบเบกกซงหลงทางอยในถำาไว ชวตของทงคตกอยในอนตราย และทอมกพบวาโจซอนตวอยในถำานนเอง

ในทสด ทอมกหนออกมาได ชาวเมองชวยกนไปปดถำาโดยไมรวาการทำาเชนนนเปนการฆาอนจน โจ ทอมกบฮคกลายเปนฮโร ทงยงรำารวยและมชอเสยงดวยสมบตของโจ

ไคลแมกซของเรองไคลแมกซของเรองนคอตอนทอนจน โจตาย ทอมบอกวาหลง

จากการพจารณาคด เขาจะไมไดนอนหลบสบายอกเลยจนกวาจะไดเหนโจตาย ความหวงของเขาเปนจรงขนมาไดเมอชาวบานกลบเขาไปในถำาอกครงและพบรางของโจในนน ทอมจะไมตองเดอดรอนเพราะชายคนนอกตอไป

การคลคลายของเรองตอนจบของเรอง ทอมบอกชาวเมองวาเขากบฮครวยแลว เดก

ชายทงสองทำาใหชาวบานตกตะลงดวยการนำารถเขนทมเงน 12,000 ดอลลารเขามา ฮคจะอยกบแมมายดกลาส สวนทอมกจะกลายเปน ฮโรของชาวเมอง

แกนเรอง มารก ทเวนเขยนไวเองวาแกนของเรองนมงใหผใหญจดจำา

วาการเปนเดกนนเปนอยางไร หนงสอลอเลยนการทเดกทำาอะไรบาๆบอๆ และทำาใหเราหวนคดถงความสนกสนานของเดกๆ กอนจะตองเขาส “ความศวไลซ”

นไมใชรายงานทสมบรณแบบ ถงอยางนนกเปนการเรมตนทดมากสำาหรบเดกเกรด 5 ทพดภาษาองกฤษเปนภาษาทสอง มวธการนบ



ไมถวนทเดกจะเขยนเกยวกบหนงสอ แตนกเรยนของผมพบวารปแบบขางบนนละเอยดถถวน ทาทาย และไดผล

ขนตอนท 4 นกเขยนปกออน: โครงก�รนกเขยนนอย

โครงการนกเขยนนอยไมเหมาะกบคนใจเสาะ เพราะการจะเคนเรองออกมาจากเดกๆ ไดนนไมใชเรองงาย ตองใชเวลาและความอดทนมหาศาล และอาจหมดเรยวหมดแรงเอาเสยกอน แตผมจะบอกความลบเลกๆ ให นกเรยนทผมสอนมาตลอดเวลา 20 ปไดทำางานสงผมตงหลายรอยชน แตสงเดยวทพวกเขายงเกบไวจนทกวนนคอหนงสอนกเขยนนอยของพวกเขา หนงสอนมความหมายสำาหรบพวกเดกๆ

แนวคดของหนงสอเองไมไดซบซอนอะไรเลย พดงายๆ กคอ นกเรยนแตละคนมเวลาหนงปทจะเขยนหนงสอหนงเลม มวธมากกวาหนงวธทจะทำางานนใหสำาเรจ แตผมจะเลาถงวธทใชไดผลกบหอง 56 และนคอสงทควรทำาและสงทควรหลกเลยง

นกเรยนควรจะเขยนหนงสอของตวเองเกอบทงหมดในเวลาเรยน เพอใหแนใจวาเดกๆ จะทำางานเอง ไมใชพอแมขวตก พนอง หรอคนรจกของครอบครว ทงยงเปนการสงเสรมใหเดกทำางานอยางไมตองรบเรง ถาใหเดกๆ เขยนเรองในชวงปดเทอม เดกๆ มกจะเรงทำาใหเสรจในคนหรอสองคนสดทายกอนเปดเรยน และเมอมองจากมมมองของคร การไดรบงาน 30 เรองหรอมากกวานนมาตรวจในคราวเดยวยอมเปนเรองเหนอบากวาแรง บางเรองอาจมความยาว 20-30 หนา ไมมทางเลยทคณจะมเวลาใสใจกบงานเขยนเหลานนไดอยางเตมท

ผมใหเวลานกเรยนครงละ 30-45 นาทในตอนบาย สปดาหละ 2-3 ครงเพอเขยนเรอง ในแตละครง ผมจะพดคยกบเดก 5-6 คน ผมถามเดกแตละคนวาเขาเขยนเรองเกยวกบอะไร เดกจะเอาเรองทเขยนมาใหด ดวยวธน ผมสามารถชวยเดกแกคำาทสะกดผดหรอไวยากรณทไมถกตองไดระหวางทเดกกำาลงเขยนเรองอย เรยกวาตรวจทานแกไขตนฉบบเสยแตตนมอตามหลกปฏบตของบรรณาธการ

113

สำานก“กนไวดกวาแก” เลย ผมคยกบเดกผเขยนเกยวกบตวละครของเขา เดกหลายคนเอาแตเลาวาเกดอะไรขน โดยลมไปวานยายดๆ เปนการดำาเนนเรองราวโดยมตวละครสำาคญเปนศนยกลาง ผมตองแนใจวาปาเปนสถานททมเวทมนตรจรงๆ แตจะคอยเตอนพวกเขาใหเขยนถงตวละครทเขาไปในปานนดวย

บางครงบางคราว ผมจะแบงเดกออกเปนกลมเลกๆ กลมละ 3-4 คน เดกในกลมจะเอาเรองทเขยนมาแลกกนดและชวยกนแกไข วธนเปนผลดกบทกคน คนททำาหนาทบรรณาธการจะไดเรยนรการเขยนจากการชวยคนอนแกงานใหดขน คนเขยนกจะไดคำาแนะนำาทมประโยชน สวนผมกประหยดเวลาไปได เพราะความผดพลาดทเกดจากความสะเพราจำานวนมากถกชำาระไปเรยบรอยแลวกอนทรางสดทายจะถงมอผม

ครสวนใหญจะวางกฎพนฐานเกยวกบแกนของเรองทเดกๆ จะเขยน -- เปนเสนทนกเรยนหามกาวลวง ครบางคนไมใหนกเรยนเขยนเรองทรนแรงเลอดทวม บางคนหามเดกจบเรองดวยประโยคทวา “แลวพวกเขากตนขนและพบวามนเปนความฝน” อยางไรกตาม สงสำาคญคอตองมความยดหยนและนำาสงทไดเรยนรมาใชในขณะทกาวไปขางหนา

ในระหวางทตรวจแก เราอาจสงเสรมใหเดกๆ ใชภาษาเชงเปรยบเทยบ ถาเดกเขยนวาตวละครกลว ใหถามเดกวา “เขากลวขนาดไหน? กลวพอๆ กบลกโปงทอยใกลตวเมนหรอเปลา?” แสดงใหเดกๆ เหนวาการเขยนเปนเรองสนกขนาดไหน ถงอยางไร มนกเปนเพยงโครงงานอนหนง ไมใชงานตองทำาตามคำาสง มนตางจากคำาถามในขอสอบ เรยงความประจำาสปดาห หรอการทดลองวทยาศาสตร การเขยนหนงสออาจเปนสงเดยวทเดกๆ มอำานาจควบคมไดอยางเตมท ไมวาจะเปนตวละคร ภาษาทใช หรอการหกมมเนอเรอง ชใหเดกๆ ตระหนกวาไมวาเชกสเปยร ทเวน เซบนเตส (Miguel de Cervantes)3 หรอสไตนเบกตางกเคยเปนนกเขยนนอยมากอนทงนน นกเรยนของคณอาจเตบโตขนและเขยนหนงสอทคนทงโลกตกหลมรกกได

3มเกล เด เซบนเตส (Miguel de Cervantes) นกประพนธชาวสเปน ผเขยนวรรณกรรมยงใหญเรอง Don Quixote



เมอเขยนเรองเสรจและผานการตรวจแกจนเรยบรอยแลว เดกจะพมพลงคอมพวเตอรโดยไมลมเวนทไวสำาหรบใสภาพประกอบตลอดเรอง เดกๆ จะวาดภาพไวตางหากแลวคอยเอามาแปะลงในหนงสอ วธนเดกๆ จะไดลองภาพหลายๆ ภาพกอนตดสนใจเลอกภาพทเหมาะทสดสำาหรบพมพบนหนากระดาษ พวกเขามไอเดยสรางสรรคภาพสารพดแบบ ทงแบบปอปอป แบบกางออก หรอแบบททำาใหผอานตาลาย

เมอหนงสอเสรจพรอมจะเขาเลม ครบางคนเพยงแคเอาไปสงใหศนยบรการสงพมพคนโคสจดการ ซงกสะดวกด แตผมชอบใหเดกๆ ชวยกนเขาเลมในหองเรยนมากกวา เดกๆ จะใชกระดาษแขงทำาปกแลวเขาเลมโดยใชกระดาษซงมกาวในตว กาว และเทปกาวยน มนเปนงานจกจก แตผมพบวาเดกๆ รสกภมใจทเหนผลผลตของ ตวเองตงแตตนจนจบ

อยางไรกตาม หากจะวากนตามจรงแลว การเขยนอาจเปนวชาทสอนยากทสด เพราะตองใชเวลาและพลงงานมหาศาล ทงยงมปญหานานปการ เชน อปสรรคทางดานภาษาและนโยบายไรสาระของโรงเรยน จงไมนาแปลกใจแตอยางใดทครดๆ จำานวนไมนอยยอมแพและแทบจะไมสอนการเขยนเลย ผมจำาไดวา วนหนงในเดอนธนวาคมขณะทผมกำาลงสปหงกอยทโตะตรวจรายงานการอานหนงสอ ผมเปดบตรอวยพรเทศกาลครสตมาสจากเดกคนหนงซงเขยนวา “สกสนวนคดสะมาสครบ ครราฟ” ผมวาหาเดอนแรกของผมกบเขาคงไมไดชวยใหอะไรดขนเทาใดนก

แตถาหากคณไมยอมแพ การเขยนอาจเปนกญแจทเปดหวใจเดกออกได เราตองการสรางสมพนธกบเดกๆ ของเรา บางครงเราสรางสะพานเชอมถงกนดวยการวงไลจบ อานหนงสอ หรอแกโจทยปญหาดวยกน กระนน พลงของถอยคำาทเขยนตางหากทอาจเปลยนแปลงชวตได เดกๆ มกเขยนถงสงตางๆ ทพวกเขารสกอายเกนกวาจะแสดงออกอยางเปดเผย เดกนกเรยนหญงคนหนงของผมเขยนเรองเกยวกบลกบอลสแดงของเธอ ลกบอลมใบหนายมอย และเธอกบลกบอลกเลนดวยกนทกวน วนหนงลกบอลของเธอกระดอนขามรวและกลงไปตามถนนจน

115

เลอะเทอะเปรอะเปอนไปดวยโคลน ตอนนลกบอลมใบหนาเศราสรอยเชนเดยวกบเดกผหญงในเรอง วนตอมาพอของเธอขบรถไปตามถนนและเหนลกบอลหนาเศราจมโคลนอย เดกผหญงทเขยนเรองนเขยนวา “พอของเธอเหนลกบอล แตขเกยจเกนกวาจะเกบมนมา”

โอย นเปนเดกหญงตวนอยทตองการความรกและความเอาใจใส ผมจะไมมวนรไดเลยถาไมไดอานเรองของเธอ เธอเปนเดกเงยบ นารก แตขอายเสยจนไมกลาออกจากหองเรยนไปเลนทสนาม เรองของเธอนเองทดลใจใหผมเปนคนทยอมเสยเวลาไปเกบลกบอลมาทำาความสะอาด แลวเอาไปคนเธอ เราผานพนปนนมาดวยกนอยางมความสข ตอนทเธอจบการศกษา ผมใหลกบอลสแดงเปนของขวญแกเธอดวย เรายงสนทกนแมเวลาผานไป 20 ปแลว ปจจบนเธอเปนนกกฎหมาย สวนหนงสอนกเขยนนอยเรองลกบอลสแดงของเธอกวางอยกบหนงสอกฎหมายบนชนหนงสอในหองทำางานของเธอ


กระทบไหลจอหน สไตนเบก นกเขยนรางวลโนเบลและพลตเซอร

เดกๆ ทำาแบบฝกหดคณตศาสตรระหวางการเดนทาง พวกเขาเรยนหนกและเอาจรงเอาจงกบทกเรอง

117

คณตคดสนก การเรยนเรองตวเลขเปนวชาทสดขว เดกๆ (รวมทงผใหญดวย) ถาไมรกกเกลยดมนไปเลย มนกเรยนนอยคนทจะยกไหลแลวใหความเหนอยางเปนกลางๆ เวลาถกถามวารสกยงไงกบวชาคณตศาสตร สำาหรบโรงเรยนประถมในเมองอยางโรงเรยนทผมสอนอยน คะแนนการสอบจะเปนไปตามแบบแผนททำานายไดเลย ดวยเหตทนกเรยนจำานวนมากพดภาษาองกฤษเปนภาษาทสอง พวกเขามกทำาคะแนนสอบวชาอานไดนอย แตจะทำาคะแนนสอบวชาคณตศาสตรไดดกวา นไมใชเรองลกลบอะไร เพราะตวเลขเปนภาษาสากล สำาหรบ


5


ผทพดภาษาองกฤษไดเลกนอย การคำานวณและสตรคณจงเปน สงทเขาใจไดงายกวาเออรเนส เฮมงเวย (Ernest Hemingway) หรอแลงสตน ฮวส (Langston Huges) กระนน กมนกเรยนจำานวนมากทเกงเลขคณตในตอนทเรยนชนประถมตน แตเรมเรยนตกลงเมอเขาสโลกของคณตศาสตรขนสง วชาพชคณต เรขาคณต และอนๆ ไดกลายเปนความลลบสำาหรบเดกๆ ทครงหนงเคยบอกวาวชาคณตศาสตรเปนวชาโปรดของพวกเขา เราจะไมคอยพบเดกสกคนถอนใจแลวบอกวา “ผมเคยเรยนวชาประวตศาสตรไดด” แตเปนเรองธรรมดาเหลอเกนทจะไดยนเดกบนหงดหงดวา “เมอกอนผมเคยเปนนกเรยนทเกงคณตศาสตร!” ทำาไมจงเปนเชนน? นกเรยนทกวนนตางวนวายกบการเตรยมตวสอบจนมกจะไมมความเขาใจทแทจรงในเรองตวเลข ยงโรงเรยนผกมดตวเองกบการทดสอบมาตรฐานมากขน นกเรยนกยงถกจบใหทำาแบบฝกหดสตรคณและโจทยคณตศาสตรซงอาศยการคำานวณเพยงอยางเดยวอยางเอาเปนเอาตาย เดกๆ ถกสอนใหรจก “กลเมด” เพอชวยในการคำานวณ พวกเขาไมรวาตวเองกำาลงทำาอะไรอย แตสามารถหาคำาตอบทถกตองได คะแนนสอบของพวกเขาออกมาด และทกคนกมความสข แตนไมควรเปนเปาหมายสงสดของเราในการสอนเรองตวเลข เราตองการใหเดกของเราเขาใจพลงของตวเลข ใหพวกเขาเหนความสำาคญวาคณตศาสตรเกยวของกบชวตประจำาวนและเปนเรองสนกดวย การสอนเพยงเพอใหเดกๆ สอบผานกเหมอนการฝกหมาของพาฟลอฟ1 มแตจะนำาไปสวงวนเดมทเดกๆ จะเกลยดคณตศาสตรเมอพวกเขาเรยนชนมธยมปลาย ผมเคยเขยนเรองความกลวมากอนหนานแลว และชนเรยนคณตศาสตรอาจเปนสถานททนากลวเปนพเศษเลยเชยวแหละ ไมมใครอยากดโง แตความเทยงตรงของตวเลขอาจทำาใหคนตองเจยมเนอเจยมตว ผมมกเตอนครใหมๆ วาความกลวสามารถแทรกซมในชนเรยนวชา

1อวาน เปโตรวช พาฟลอฟ (Ivan Petrovich Pavlov) นกสรรศาสตรชาวรสเซยททำาการทดลองฝกใหสนขหวเชอมโยงเสยงกระดงเขากบอาหาร จนสนขทถกฝกจะหลงนำาลายทกครงทไดยนเสยงกระดงแมจะไมมอาหารอยตรงหนา

119

คณตศาสตรไดเรวกวาวชาอน อยางในวชาประวตศาสตรถาเดกสกคนตอบผด เราอาจหนเหคำาตอบทไมถกตองนนไปในทางทเปนกำาลงใจใหเดกไดไมยาก ถานกเรยนคนหนงถกถามความเหนเรองประธานาธบดลงคอลนแลวตอบวาลงคอลนเปนนกบนทยงใหญ ผมสามารถชวยรกษาหนาของเดกคนนดวยการแสดงความเหนวาลงคอลนกมสวนคลายนกบนอยบางเหมอนกน ทนำาพาประเทศชาตของเราใหพนพายแหงความยงยาก แตถาเดกคนหนงบอกวา 2 + 2 = 5 เพอนๆ กรอยแลววาเดกทนาสงสารคนนตอบผด (เวนแตเราจะกำาลงอานเรอง 1984 ของจอรจ ออรเวลลอย) คณตศาสตรอาจเปนเรองนากลวจรงๆ นะแหละ นาเศรา ผมเคยเหนหองเรยนคณตศาสตรชนประถมมากมายหลายหองทครพดแบบน: นกเรยน เปดหนงสอคณตศาสตรไปทหนา 142 เธอจะเหน โจทยการคณ 500 ขอทำาใหหมดทง 500 ขอนน เมอทำา เสรจแลวใหเปดไปททายเลม ทหนา 543A เธอจะเหน โจทยการคณ อก 500 ขอ ขอใหอยกนเงยบๆ ทำาโจทยเลขไป คณตองรกพวกเดกๆ เพราะเดกจำานวนมากลงมอทำาจรงๆ โดยไมบน แตคำาถามของผมกคอ ถาเดกทำาโจทยคณ 10 ขอได ทำาไมจะตองใหเดกทำา 500 ขอ? และถาเดกทำาโจทยคณ 10 ขอไมได ทำาไมตองไปบงคบใหเดกทำา 500 ขอดวยละ? เปาหมายทแทจรงอยางเดยวของกลยทธการเคยวเขญเดกแบบนคอทำาใหชวตครงายขน ผมไดคนพบวธการทไดผลดกวาในการใชเวลาในคาบคณตศาสตร ไมวาผมจะสอนวชาใด ผมใหคากบคณภาพมากกวาปรมาณ และใหเดกนกเรยนทำาโจทยนอยกวาทครสวนใหญให เนองจากเราไมไดใชเวลาทงคาบใหหมดไปกบการคำานวณพนฐาน เราจงมเวลาทำาอยางอนทจะชวยใหเดกเขาใจตวเลขและเรยนรทจะรกมน ตอไปนเปนกจกรรมสามอยางทสามารถนำาไปประยกตใชในหองเรยน หรอโตะอาหารเยนไหนกได หรอแมกระทงขณะทอยในรถ



บซซ

เดกๆ กบผมชอบเลนเกมทเรยกวา “บซซ” (Buzz) มนเปนกจกรรมทใชเวลาราวสบนาทและมหลายรปแบบ เราเลนกนสปดาหละหลายครง เดกนกเรยนทงหมดจะยนขน ผมจะสมเลอกตวเลขมาหนงตว สมมตเปนเลข 3 ผมจะบอกเดกๆ วาหามพดเลข 3 ออกมาดงๆ ในระหวางเลนเกม ทกครงทถงเลข 3 เดกจะตองทำาเสยง ซซ... แทน จากนนเราจะเดนไปรอบๆ หองและนบ 1-100 โดยเดกแตละคนจะพดเลขตวถดไป ยกตวอยางเชน ถาเลอกเลข 3 เปนเลขบซซ นกเรยนคนแรกจะพดวา “หนง” คนทสอง “สอง” คนทสามทำาเสยง “ซซ...” คนตอไป “ส” ผมจะเปนคนชวาจะใหใครพดเปนคนตอไป และจะไมชเดกเรยงตามลำาดบ วธนจะทำาใหเดกคดถงแตเกม หรอกลาวไดวาจดจออยกบตวเลขตวตอไป จากตวอยางน เดกๆ จะตองทำาเสยง “ซซ..” เมอถงตวเลข เชน 23 หรอ 73 เพราะมตวเลขตองหามคอ 3 ถาตอบผดเดกคนนนกเพยงแตนงลง แลวเรากคอยดกนวาเมอถง 100 แลวจะเหลอใครบาง เกมทกำาลงเลนจะตนเตนเปนพเศษเมอนบถง 30 เพราะมเลขบซซทจะตองสงเสยง ซซ... เปนสบตวตอๆ กน เดกตองตงใจเปนพเศษ ทนททครบสบตว เดกคนหนงกจะตองพดวา 40 ใหถกจงหวะพอด เมอเดกๆ โตขน คณอาจทาทายความสามารถของเดกๆ ดวยการเพมองคประกอบอนๆ เขาไป เชน การคณบาง เศษสวนบาง ยกตวอยางเชน หากเลขตองหามเปนเลข 6 เดกอาจนบแบบน 1 2 3 4 5 ซซ... (หามพดเลข 6) 7 8 9

121

10 11 ซซ... (หามพดเลข 12 เพราะเปนผลคณของ 6) 13 14 ซซ... (หามพดเลข 15 เพราะ 1 + 5 = 6 โอย!) ซซ... (หามพดเลข 16 เพราะม 6 ) 17 ซซ... (18 เปนผลคณของ 6) บซซ อกแบบหนงคอ หามเดกๆ พดจำานวนเฉพาะ2 การเฝาดวงลอความคดของเดกหมนตวเมอถงตาของตวเองนนวเศษทสด เราสามารถเหนเดกไลทบทวนกฎการหารในสมองกอนทจะพดตวเลขนนออกมาหรอกอนจะทำาเสยง ซซ... ขณะเดยวกบทนกเรยนคนอนๆ อกกวา 30 คนรอคอยอยางเงยบกรบ พวกเขาเคารพการใชสมาธของเดกคนนน เพราะพวกเขาผานชวขณะนนมาแลวเหมอนกน เมอเดกคนนนพดออกมาในทสดวา 91 ผมถามเดกๆ ในหองวาทำาไมเธอไมทำาเสยง ซซ... การไดยนเดกนกเรยนทงหมดตอบพรอมๆ กนวา 13 x 7 = 91 นนฟงเหมอนเสยงดนตรไพเราะสำาหรบผม เสยงหวเราะและความตนเตนรวมกน ตลอดจนการเรยนรในลกษณะตางๆ นจะไมเกดขนเวลาทำาแบบฝกหด

ม�รซ คก

ถาคณรวาใครคอมารซ คก (Marcy Cook) แสดงวาคณรแลววาเธอคอสดยอดอจฉรยะทชวยใหนกเรยนเขาใจเรองตวเลข เธอเปนสมดงคำารำาลอทกประการจรงๆ

2จำานวนเฉพาะหรอเลขเฉพาะ (prime number) คอเลขจำานวนเตมทเขยนแยกเปนผลคณของเลขจำานวน อนๆ ไมได เชน 2, 3, 5, 7, 11, 13, 17, 19, 23



พอแมและครทไมคนเคยกบงานของเธอ นาจะลองหาขอมลไดจากเวบไซตของเธอท www.marcycookmath.com รบรองวาไมผดหวงครบ ผมพบมารซเมอกวา 25 ปมาแลวในทประชมพฒนาทมงาน เธอเปลยนวธการชวยใหเดกๆ เขาใจคณตศาสตรของผมไปเลย ผมใชนวตกรรมสองอยางของเธอเพอทำาใหคาบการเรยนคณตศาสตรของเราสนก ไมนากลว และมความหมาย

อนเครองดวยคณตคดในใจ

ครจำานวนมากชนชมการทหอง 56 ของเราเรยนวชาหนงตอเนองกบอกวชาหนงไปเรอยๆ โดยไมมการเสยเวลา เราจะเรมเรยนวชาคณตศาสตรดวยการทำาแบบฝกหดคดในใจเสมอ และการเปลยนจากวชาอนมาเปนวชาคณตศาสตรกทำาไดราบรนขนดวยการใช “แผนตวเลข” ซงเปนผลตภณฑชนเยยมทมารซแนะนำาบนเวบไซตของเธอ แผนตวเลขเปนแผนสเหลยมนมๆ ขนาด 1 x 1 นว แตละแผนพมพตวเลขหนงหลกตงแต 0-9 แผนตวเลขหนงชดซงประกอบดวยเลข 0 ถง 9 ราคาหนงดอลลาร นานมาแลว ผมจายเงน 35 ดอลลารเพอซอแผนตวเลขครบชดใหนกเรยนของผมทกคน พวกเขาเกบมนใสซองซปลอกไวใตโตะของตวเอง พอวชาไวยากรณภาษาองกฤษของเราจบลง ผมจะบอกใหเดกๆ เกบงาน พรอมกบบอกโจทยคณตคดในใจขอหนงตอไปเลย นเปนการตรงความสนใจเดกๆ ขณะทพวกเขาฟงโจทย พวกเขาจะเกบงานไวยากรณและเอาแผนตวเลขออกมาวางบนโตะอยางเงยบๆ ขอดของการอนเครองดวยคณตคดในใจคอเดกทกคนมสวนรวม เมอทำาโจทยเสรจ ทกคนจะชแผตวเลขทคดวาเปนคำาตอบทถกตองขนมา เนองจากเดกๆ ไมไดถกเรยกชอใหตอบ จงไมมใครกลายเปนจดเดน ความกลววาจะหนาแตกกหายไป การใหเดกทงหมดชคำาตอบของตวเองขนมาทำาใหผมเหนไดทนทวาใครบางทเขาใจ และใครบางทตองการ

123

ความชวยเหลอ เกมนเลนไดทงเดกอนบาลทเพงหดนบเลขและนกเรยนวชาตรโกณมตทตองหาโคไซน

เรฟ: เอาละเดกๆ นกถงเลข 7 เอาไวนะ (เดกคดตาม) เอามาคณดวย 4 (เดกๆ คดถงเลข 28 เงยบๆ) เพมจำานวนนนเปน 2 เทา (56) เอามาลบดวย 50 (6) ไหนขอครดคำาตอบของพวกเธอหนอยซ เดกๆ ชแผนตวเลขเลข 6 ขนทนท ผมชอบสอดแทรกวชาอนเขาไปในเกมคณตคดในใจ มตวเลขมากมายเหลอเกนทเราอยากใหเดกของเราร

เรฟ: เรมดวยจำานวนของรฐในสหรฐอเมรกา (50) บวกดวยหนงโหล (ตอนนเดกกำาลงคดถงเลข 62) ลบดวยจำานวนผพพากษาศาลสง (เดกเอา 9 ไปลบเหลอ 53) บวกดวยจำานวนสปดาหใน 1 ปกษ (เอา 2 ไปบวก ตอนนเดกจะได 55) หารดวย 11 แลวใหครดคำาตอบของเธอหนอย นกเรยนทกคนจะชเลข 5 ขนมา นาทงทเดกๆ จดจำาขอมลมากมายไดอยางนาอศจรรย

เรฟ: เรมดวยจำานวนไพนตใน 1 แกลลอน (8) บวกดวยจำานวนอนนงในเกมเบสบอล (17) คณดวยจำานวนมลลเมตรใน 1 เซนตเมตร (170) ลบดวยจำานวนวฒสมาชกสหรฐฯ ทงหมด (70) ลบดวยครงโหล (64) ขอครดสแควรรตส เลข 8 ปรากฎพรบราวกบสายฟาแลบ



พอถงสนป เดกนกเรยนของผมกรมาตราเมตรก เศษสวน และตวเลขทงหลายแหลทชวยใหเราจดจำาความรทางวทยาศาสตร ประวตศาสตร และวรรณกรรมได เกมงายๆ นชวยใหเดกเตรยมพรอม สนก และตนตว พอถงเวลาทเราตองตงอกตงใจเรยนทกษะวชาใดของวนนน ทกคนกพรอมทจะทำาใหไดด ผมเคยเหนครทสอนชนสงขนไปใชเกมนเสรมความรทางเรขาคณตและตรโกณมต ตารางธาต และวนสำาคญๆ ในประวตศาสตรสหรฐอเมรกา ซงทำาไดงายๆ แทบไมตองใชเวลามากมายอะไร เดกๆ กสนกสนานดวย ทจรงแลว มเดกนกเรยนหลายคนชอบเปนตวตงตวตในการเลนเกมนและตงโจทยขนมาเองเพอเลนกนในชน

โจทยจ�กแผนตวเลขของม�รซ คก

มารซ คกไดพฒนาหนงสอและโปรแกรมตางๆ เพอการเรยนรในทกระดบ เธอจำาหนาย “ชดฝกทกษะคณตศาสตร” ทมโจทยปญหาตางกนรวม 20 ขอ แตละขอเนนทกษะดานใดดานหนง และอาศยแผนตวเลขจากคณตคดในใจในการหาคำาตอบ ชดฝกทกษะคณตศาสตรทงายทสดออกแบบมาเพอชวยใหเดกเลกๆ หดนบเลข ประกอบดวยการดทมภาพสตวหรอสงของคกบชองสเหลยมสำาหรบใหเดกวางแผนคำาตอบซงมตวเลขทถกตองลงไป แผนตวเลขแตละแผนจะใชไดเพยงครงเดยว ฉะนนเมอเดกทำาผดไป เดกกสามารถแกไขเองได ถาเดกเชอวาคำาตอบคอ 3 แตเลขนนถกใชไปแลว เดกกจะรตววาไดตอบผดไป และเปลยนแผนตวเลขเสยใหมใหถกตอง จงไมมอะไรทตองขดฆาหรอลบทง ชดฝกทกษะคณตศาสตรระดบทสงขนเนนเรองเลขคณตและทกษะทางตวเลขอนๆ การดแตละการดจะสอนมากกวาการคำานวณพนฐาน -- การดของมารซมความพเศษตรงทการดเหลานกำาหนดใหนกเรยนแกโจทยปญหาหลายๆ ขอตอเนองกนเปนชด

125

การดตวอยางขางบนน มโจทยอยหาขอ จำาไววานกเรยนแตละคนมแผนตวเลข 10 แผน หนงแผนสำาหรบชองสเหลยมหนงชอง ดโจทยดานลางซายของตวอยาง โจทยขอนแกไดโดยใช เลข 4 กบ เลข 3 เพราะ 4 x 8 = 32 อยางไรกดคำาตอบสำาหรบโจทยขอนอาจเปนเลข 9 กบเลข 7 กได เพราะ 9 x 8 = 72 การจะรไดวาตรงไหนควรวางแผนตวเลขอะไร นกเรยนจะตองแกโจทยทงหาขอไปพรอมๆ กน โจทยตรงกลางสามารถแกไดหลายวธเพราะ 0 หารดวยจำานวนใดกจะได 0 เดกนกเรยนจะถกบงคบใหลองหลายๆ วธจนกวาจะคนพบแผนตวเลขทถกตองสำาหรบแตละชอง อาศยการฝกฝน นกเรยนจะรจกวเคราะหการดทงใบ นกเรยนทมความสามารถและประสบการณจะเหนไดทนทวาโจทยขอบนขวาจะสามารถแกไดโดยใชเลข 1 กบ เลข 8 เทานน แมวา 0 x 8 จะ = 0 แตคำาตอบนไมนาจะถกตองเพราะมแผนตวเลขเลข 0 ทจะใชไดเพยงแผนเดยว



โปรแกรมตางๆ ของมารซ คกเปนทางเลอกทซบซอนและสมบรณแทนการใชโปรแกรมทำาแบบฝกหดแบบเคยวเขญเดกซงเดกอาจตอบไดหรอตอบไมได สอชวยสอนของเธอทำาใหชวโมงคณตศาสตรเปนชวโมงทเตมเปยมดวยสาระและความสนกสนานชวยใหเดกนกเรยนทยงลมลกคลกคลานมพนฐานแนนขน ขณะเดยวกนกทาทายเดกเกงๆ ใหฝกสมอง เดกเกรด 5 จำานวนมากสามารถบวกเศษสวนได แตพวกเขาจะสามารถใชแผนตวเลขทงสบสรางเศษสวน 3 ตวทมคาเทากบ 1/2, 1/3, และ 1/4 ไดหรอไม เครองมอของมารซชวยตอกยำาใหเหนวาคณตศาสตรเปนวชาทสนกและการเรยนรไมมวนสนสด นกเรยนทเกงทสดของผมเขาใจดวาความเปนเลศทางคณตศาสตรไดมาจาก กระบวนการ เรยนร _ ไมใชจากแบบทดสอบทายบทเรยน นอกจากน มโปรแกรมของมารซหลายโปรแกรมทใหเดกทำางานหลายๆ อยางและใชแผนตวเลขหลายชด ผมมกใหเดกสามคนชวยกนทำาโจทยทตองใชแผนตวเลข 30 แผน แตละแผนใชไดครงเดยว ตอนนเดกไมใชเพยงแคทำางานกบตวเลขเทานน แตเรยนรวธทำางานรวมกนดวย พวกเขาไดปรบปรงทกษะในการสอสารดวยการเรยนรคณคาของการรบฟงซงกนและกน ทนใดนน งานของพวกเขากกาวไปไกลกวาโลกของตวเลข เดกๆ พบตวเองอยในสถานทพเศษทความขยนขนแขง ความคด และความสขมารวมกนเพอสรางการศกษาทมคณภาพอยางทเราปรารถนาใหเดกๆ ของเราไดรบ เหนไดชดวา โจทยและเกมคณตศาสตรเปนเพยงจดเรมตนเทานน ผมจะพดถงทกษะวธคดแบบกาวหนาในบทหลง แตกอนอนใด เดกทจะประสบความสำาเรจในคณตศาสตรไปไดนานหลายป จะตองพฒนาความรกในตวเลขอยางแทจรงขนมาเสยกอน เชนเดยวกบการอาน เดกๆ ทมความสามารถพเศษคนพบความสขในศาสตรแหงตวเลขไดทกเวลาของวน คณตศาสตรไมใชสงทเกดขนตอน 9.30 น. ตงแตเชาวนจนทรถงเชาวนศกร แตเกดขนเวลาใดและสถานทใดกได เมอไมนานมาน เดกๆ กบผมไปชคาโกเพอแสดงละคร เชกสเปยรใหกลมนกธรกจกลมหนงชม เดกๆ อยากกนอาหารงายๆ เรวๆ ทฮารดรอกคาเฟเหมอนทเราทำากนจนเปนธรรมเนยม ในชวงพก

127คณตคดสนก

ตวอยางชดฝกทกษะคณตศาสตรจากwww.marcycookmath.com

ระหวางการซอม เราเดนฝาหมะออกจากโรงแรมและเจอรานอาหารทวาบนออนแทรโอแอเวอนว เดกๆ ชอบดของทระลก หาอะไรกนรองทอง และหวงวาครอาจจะใจดซอเสอยดให ผมอยในหองนำาตอนทพนกงานของรานเขาไปหาเดกๆ พอเหนเดกๆ เขากวงกลบไปเอาสเทยนและเมนมาใหระบายส เมอเขากลบมา เดกๆ หวเราะกนคกคก เดกๆ บอกกบพนกงานวาไมจำาเปนตองหาอะไรใหพวกเขาทำาเพลนๆ ระหวางรออาหารหรอก พวกเขาดแลตวเองได ตอนทผมกลบมาทโตะนน เดกๆ กำาลงเลนเกมบซซกนอยางตนเตน พนกงานซงมานงตรงทของผมดจะสนกมากกวาเดกๆ เสยอก เขาบอกผมวา “ผมอยากใหมใครทำาอยางนกบผมบางตอนทผมอยเกรด 5”

คณะละครเชกสเปยรแหงโฮบารตเดนทางไปแสดงละครทโอเรกอนเชกสเปยรเฟสตวลในแอชแลนดเปนประจำาทกป

129

เร�จะไมถกหลอกอกนกเรยนหองผมทำาแบบทดสอบมาตรฐานไดคะแนนด ผมจะ

เลาถงสงทผมทำาสองสามอยางเพอชวยนกเรยนเตรยมตวสำาหรบการสอบแบบนตอนทายบท แตทผมอยากพดใหชดๆ ตรงนกคอ โรคบาทดสอบขนสมองทลกลามไปตามโรงเรยนทวประเทศของเรานสงผลรายตอความพยายามทจะชวยใหเดกๆ บรรลศกยภาพของตนในฐานะทเปนนกเรยนและในฐานะมนษย

“นมนเปนเรองคอขาดบาดตายของเธอเลยนะ” ครจอมเฮยบ ตะโกนใสลซ “อนาคตของเธอขนอยกบไอน นงลง หบปาก เอาจรงเอาจงหนอย” ลซเปนเดกผหญงอายเกาขวบทกำาลงจะทำาขอสอบคณตศาสตรของรฐ

เราจะไมถกหลอกอก

6


ผมเหนกบตาตวเอง ลซบอกผมในภายหลงวาสงททำาใหเธอกลวทสดคอการทครของเธอควบคมอารมณตวเองไมได ทจรงเขาถมนำาลายใสเธอดวยซำา

การทดสอบมาตรฐานกลายเปนฝนรายในโรงเรยนของเราไปแลว ครถกเรยกรองใหจดการทดสอบโนนนเตมไปหมดจนไมมเวลาทจะสอนเดกนกเรยนในวชาทพวกเขาควรมความร สวนเดกๆ กหมดเรยวหมดแรงกบการทำาขอสอบจนไมสนใจแลววาคะแนนจะออกมาเปนอยางไร ในบรรดาเรองตลกรายของสถานการณเชนน คงไมมอะไรหดหไปกวาความจรงทวาแมการทดสอบมาตรฐานจะถกคดขนมาเพอเปนตวชวยใหเดกๆ ของเราประสบความสำาเรจ แตในทางปฏบตกลบกลายเปนวาการทดสอบมาตรฐานนนแหละททำาใหพวกเขาลมเหลว

ผมไมไดตอตานการทดสอบ เราจำาเปนตองประเมนเดกๆ วาทำาไดดแคไหน ขอสอบทแมนยำา ยตธรรม และมเหตมผลสามารถชวยพอแม คร และตวเดกเองใหเหนวาทกษะดานใดทเดกทำาไดดแลวและดานใดทตองปรบปรง แตการมขอมลทถกตองจะเปนประโยชนกบทกฝายทเกยวของ

แตระบบการสอบปจจบนนลมเหลว เราใชเวลาในหองเรยนไปกบการทดสอบมากเสยจนเดกไมใสใจอกตอไป ขอเทจจรงทวาพวกเขาแทบไมเคยไดเหนผลสอบของตวเองยงทำาใหเดกๆ ไมแยแส ยกตวอยาง ในเดอนเมษายนป 2005 นกเรยนเกรด 5 ของผมตองทำาขอสอบ สแตนฟอรด 91 ของรฐแคลฟอรเนย เปนขอสอบท สำาคญกวาขอสอบใดทงหมด เปนขอสอบปลายป ผลสอบจะปรากฏในประวตการเรยนของเธอ เดกๆ ไมรผลสอบจนกระทงเดอนตลาคม! พวกเขาไมมโอกาสไดดกระดาษคำาตอบอกครงเพอจะไดรวาสงทพวกเขาทำานนถกหรอผด เดกๆ ไดตวเลขเปอรเซนไทล2 ซงไมมความหมายอะไรกบพวกเขาเลย มนนาขำาทวาคนทหมกมนกบการทดสอบมากทสดกลบไมสามารถสรางเงอนไขทจะทำาใหเดกๆ เรยนดขนได ความจรงนกการศกษาทนาเคารพ

1สแตนฟอรด 9 เปนแบบทดสอบองกลม (Norm Referenced Test) เพอเปรยบเทยบผลการสอบของนกเรยนแตละคนกบผลการสอบตวอยางของนกเรยนโรงเรยนรฐทมอายเทากนและเรยนระดบชนเดยวกน 2คะแนนทบอกใหทราบวานกเรยนคนนนๆ อยในระดบทเทาใดเมอเทยบจากนกเรยนจำานวน 100 คน

131

ทงหลายกคาดการณไวแลววาบรษทททำาการทดสอบไมไดสนใจหรอกวานกเรยนทำาคะแนนขอสอบไดด บรษททใหบรการทดสอบเหลานหากนกบโรงเรยนทไมผานเกณฑ และทำาเงนมหาศาลโดยใชประโยชนจากความกลวทจะลมเหลวของเรา ไมตองดอนไกล ลองพจารณาสงทนกเรยนอาย 10 และ 11 ขวบของผมตองพบเจอตอไปนด

• ตองทดสอบการสะกดคำาและคำาศพททกๆ สปดาห• ทำาแบบทดสอบคณตศาสตรทรฐกำาหนดทกสปดาห• ทำาแบบทดสอบวทยาศาสตรทรฐกำาหนด 3 ครงตอป

เทากบสญเวลาไป 4-6 ชวโมง• หลายคนตองทำาขอสอบภาษาองกฤษเพอพสจนใหเขต

เหนวาพวกเขาใชภาษาทสองได คลองแคลว • เดกนกเรยนตองทำาแบบทดสอบการรหนงสอทจดโดย

เขต 4 ครงตอป แบบทดสอบเหลานทำาใหเดกๆ เสย เวลาเรยนไปประมาณ 10 ชวโมง

• เดกนกเรยนทำาขอสอบคณตศาสตรของเขต 4 ครง ตอป แบบทดสอบเหลานใชเวลาครงละ 1-2 ชวโมง

• เขยนเรยงความปละ 3 ฉบบสงใหเขต รายงานแตละ ฉบบอาจตองใชเวลาทำา ทง วนจงจะเสรจ และเดก กไมเคยไดเหนผลสอบของตวเอง

• สนป นกเรยนตองเสยเวลา 2 สปดาหทำาขอสอบระดบรฐ ของรฐแคลฟอรเนย

ขอใหผมลองเลยนแบบเอดเวรด อาร. เมอรโรว3 (Edward R. Murrow) ดหนอย: “น คอขอเทจจรง” หากคณไดขอสรปแลววาระบบการทดสอบของเรามนไรสต กลองนกดแลวกนวาเดกของเราจะรสกอยางไร ความจรงทวาเดกจำานวนมากไมวงหนเอาตวรอดเปนบทพสจนความกลาหาญและความสามารถของเดกๆ เองทจะรกษาทมนของตวเองไวแมในยามทขาศกเขาตกระหนาบทางซาย

3ผประกาศขาวของสถานโทรทศนซบเอส มเอกลกษณในการกลาวเปดรายการของตวเองวา “น คอลอนดอน” (This is London.) โดยเนนหนกทพยางคแรก หยดเลกนอยกอนกลาวตอ



กอนทผมจะบอกเคลดลบในการชวยเดกของเราใหเอาตวรอดจากสงคราม ขอใหผมไดพดอกประเดนหนงชดๆ แบบทดสอบ “มาตรฐาน” ไมไดมาตรฐานหรอก! หนงสอพมพตพมพผลการสอบ “มาตรฐาน” อยางนอยปละครงเพอใหเราไดเหนผลงานของแตละโรงเรยน เจาหนาทของโรงเรยนรอผลสอบอยางกระวนกระวาย คะแนนทดสอบเหลานอาจมผลสำาคญตออนาคตของโรงเรยน โรงเรยนทไมผานเกณฑคาดเดาไดเลยวาอาจไมไดรบเงนทนสนบสนนและ/หรอถกคาดโทษ แตขอโทษเถอะ คะแนนทดสอบพวกนไมไดมความถกตอง มนอาจแสดงใหเหนแนวโนมบางอยางได แตใครกตามทอยแนวหนาของวงการศกษานาจะชวยดขอเทจจรงสกหนอย

การทดสอบของรฐไมมการคมสอบ โดยมากจะดำาเนนการโดยไมมการกำากบดแล คอมเพยงครกบนกเรยนในหองเทานน นกเรยนบอกผมวามครยนอยขางหลงพวกเขาแอบบอกใบ (ดวยการกระแอม) หรอไมตองแอบเลย (ดวยการสะกดหรอกระซบ) ใหรวาคำาตอบนนๆ ถกหรอผด สวนเรองการจบเวลา ครบางคนเพมเวลาใหเดกของตนเอาดอๆ

เมอผเชยวชาญการรหนงสอจากโครงการสงเสรมการอานของเรามาพบครกอนทำาการสอบการอาน พวกเขาทำาอะไรบางอยางทเหลอเชอขนาดทอาจทำาใหคนทใชภาษานวสปกของออรเวลล4 ไดอยางคลองแคลวกลายเปนคนพดตะกกตะกกไปเลย พวกเขาเอาขอสอบการอานใหคร--เปนการปฏบตทพวกเขาเรยกวา “การดขอสอบลวงหนา” ครจะอานแบบทดสอบจนจบแลวจดคำาทนกเรยนของตนจะตองทำาความเขาใจหรออธบายความหมาย เมอครกลบไปทหองหลงจากไดเหนขอสอบจรงแลว ครกบอกนกเรยนตวเองวาขอสอบทออกมอะไรบาง หลงจากนนอก 2-3 วนจงคอยทำาการสอบ

ปาฏหารยแทๆ เดกๆ ทำาขอสอบไดดขน นทำาใหผเชยวชาญการรหนงสอเอาไปคยโตโออวดวาระบบของตวเองไดผล ผมรจกครหลายคนทไมยอมมสวนรวมในการ “ดขอสอบลวงหนา” ทวา ฟงดอาจจะไมนาเชอ แตมครอกมากทเอากบเขาดวย ดเหมอนวาครพวกนเชอ

4หมายถงการใชภาษาทมความหมายคลมเครอและขดแยงกนเองอยางจงใจเพอหลอกลวงหรอสรางความเขาใจผด มทมาจากภาษานวสปก (Newspeak) ในนวนยายเรอง 1984 ทจอรจ ออรเวลลคดขน

133

วาการบอกคำาตอบเดกๆ กอนทำาขอสอบเปนสงทยอมรบได พดกพดเถอะ การสอนเดกใหคณเลขและเตรยมพรอมกอนการสอบดวยการประกาศวาจะสอบเรองการคณกบการเตอนเดกๆ วาพรงนจะมการทดสอบและคำาตอบขอ 1 คอ 432 มนเปนคนละเรองกนเลย

เรยนอย�งไดผล

นกเรยนผมทำาคะแนนสอบไดดแมวาจะไมรคำาตอบลวงหนากตาม เราจรงจงกบการสอบ สวนหนงของปรชญาของเราคออะไรกตามทคมคาทจะทำายอมคมคาทจะทำาใหไดดดวย อยางไรกตามเราจะไมใชเวลามากมายใหหมดไปกบการเตรยมสอบเฉพาะวชา แตนกเรยนจะไดเรยนรวธการศกษาอยางม ประสทธผล แทน

หลายปกอน ผมเคยไดฟงการสมภาษณแชมปฮอกกผยงใหญ -- เวยน เกรตซก (Wayne Gretzky) สงทเขาพดมอทธพลตอผมอยางลกซง เกรตซกพดถงความสมพนธของเขากบพอ โดยเฉพาะอยางยงเรองทพอชวยปลกฝงจรยธรรมในการทำางานใหแกเขา ตอนทเขายงเปนเดก เขาจะขออนญาตพอออกไปเลนสเกตขางนอก พอจะตอบตกลงอยางมเงอนไข เกรตซกไมไดรบอนญาตใหไถสเกตเลนไปรอบๆ เฉยๆ แตเขาจะตองไปทสระนำาและฝกทาเคลอนไหวบางทาหรอฝกตลก เขาเรยนรทจะฝกฝนจนเกดความชำานาญและไมใชเวลาใหสญเปลามาตงแตอายนอยๆ ลกษณะนสยทไดรบการบมเพาะมาตงแตเยาววยนเองทชวยใหเกรตซกกลายเปนนกกฬาฮอกกทยงใหญทสดตลอดกาล

เชนเดยวกนกบการศกษาเลาเรยน ผมสอนนกเรยนของผมวา พวกเขาเรยนร อยางไร นน สำาคญกวาพวกเขาเรยนร มากแคไหน พวกเขาเรยนรวาการจะศกษาใหเกดประสทธผลนน พวกเขาจำาเปนตอง “สรางบรรยากาศของการทดสอบ” ขนมา

ตวอยางคลาสสกของการใชพลงงานไปในทางทผด คอลกษณะทเดกขยนจำานวนมากทมเทเพอการสอบคำาศพท พวกเขาทำาบตรคำาศพท เขยนคำาศพทดานหนง เขยนความหมายไวอกดาน และทดสอบดวยตว



เองเมอมเวลา สำาหรบเดกบางคน นดเหมอนจะไดผล แตผมเคยเจอเดกจำานวนมากกวามากททำาขอสอบไมไดและโอดครวญวา “ผมกทองแลวนนา”

พวกเขาทองศพทกจรงแตอาจไมใชวธทมประสทธผล ขอสอบตองการใหเดกเขยนคำาศพทและความหมายลงบนกระดาษ การใชบตรคำาศพทไมไดชวยสรางบรรยากาศของการทดสอบ นเปนเรองของสามญสำานก และเดกของเราตองการสามญสำานกทงหมดทเราสามารถใหพวกเขาได

สมมตวา เดกๆ กำาลงจะมการสอบคณตศาสตร กอนทเราจะกลบบานกนในตอนเยน เรามกใชเวลาสองสามนาทคยกนถงสงทพวกเขาจะทำาในคนนนและวธการทพวกเขาจะดหนงสอสอบ ระหวางทผมใหการบานเดกๆ นดๆหนอยๆ เราจะคยกนทำานองน:

เรฟ: โอเค พวกมนชกน5 ทงหลาย วนนทำาไดดมาก ใครจำาไดบางวาพรงนเราจะทำาอะไรกน?เอรก: เรามสอบคณตศาสตรครบเรฟ: แคนนเหรอ?เอรก: สอบเรองจำานวนเตมครบเรฟ: แลวพวกเธอกไมมการบาน คนนเลยไมมอะไรทำา

ใชมย?ทกคน: ไมใชเรฟ: งนบอกมาซวาคนนพวกเธอจะทำาอะไร? ทบทวนคณตศาสตรทงเลมใชไหม?ทกคน: ไมใชเรฟ: อาว ทำาไมไมใชละ?ซ: เพราะพรงนเราไมไดสอบคณตศาสตรทงเลมเรฟ: ถกตอง แลวพรงนเราจะทำาอะไรกน?

5ชาวมนชกนเปนตวละครใน The Wonderful Wizard of Oz ทแตงโดย แอล. แฟรงก บาม (L. Frank Baum)

135

ซ: คณครจะใหโจทยเรองจำานวนเตม เรากตอง เขยนลงในสมดแลวแกโจทยเรฟ: ถกตองซ ใครจะบอกครไดวาคนนเราจะทำา

อะไรกน?เอดการ: ผมจะทำาโจทยหนา 265 มนทบทวนบทเรยน

ทงบทเรฟ: แตเราทำาไปแลวนนา ยงไมถงกำาหนดสงดวยเอดการ: ผมไมไดทำาเพราะถงกำาหนดสงนครบ ผมทำาเพราะโจทยมนคลายๆ กบทคณครจะให พรงน ผมจำาเปนตองสรางบรรยากาศของ

การสอบเรฟ: แลวตอนทำาโจทยเธอจะฟงเพลงอะไร?เอดการ: ไมฟงครบเรฟ: แตเธอชอบดนตรนนา เอดการเอดการ: ใชครบ แตพรงนตอนทำาขอสอบเรากไมม

ดนตรฟงนครบ ผมจะทำางาน ในบรรยากาศ แบบเดยวกบการสอบเรฟ: แลวเธอละ เจคอบ?เจคอบ: ผมจะทำาหนา 262 เปนหนาทมโจทยเกยวกบ

การลบจำานวนเตม บางขอผมยงไมไดทำา และ ตองฝกทำาดวยครบ

สเตฟาน: ในหนงสอแบบฝกหดมโจทยแบบนอกเยอะ เลย เราทำาดวยกได

เรฟ: ถกแลว ทำาได แลววาเลอเรยละ?วาเลอเรย: ตงโจทยเองกไดคะเรฟ: แลวคนนถาเกดไมเขาใจโจทยละ ถาเปนแบบ นจะทำายงไง?แรนด: โทรหาเพอนครบรด: โทรหาครครบเจสซกา: งนเรากมาโรงเรยนแตเชาแลวขอใหครชวย



อธบายเรฟ: ไดเลย ออครคดวาเธอนาจะอยดหนงสอถง สกเทยงคนดวยทกคน: ไมเอา!!!เรฟ: (แกลงตกใจ) อาว ทำาไมไมเอาละ?ทกคน: เราตองเขานอนแตหวคำา การนอนหลบสำาคญ ถาเรารสกสดชนดเราจะทำาขอสอบไดด

นคอเดกๆ ทเรยนอยางมประสทธผล เพอขวนขวายไปใหถงคณธรรมระดบ 6 เดกเหลานทำางานเพอตวเองไมใชเพอคนอน พวกเขาพรอม ผอนคลาย และทำาขอสอบไดคะแนนด

ผลทต�มม�

พอแมและครสามารถชวยเหลอเดกๆ ดวยการพดคยถงผลทจะเกดขนจรงและผลทไรสาระทสบเนองจากการทำาคะแนนสอบไมด แนนอน เปนเรองดทจะสอนใหเยาวชนรวาการกระทำาใดๆ ยอมมผลตามมา แตการทเรายดตดกบการทดสอบอยางไมลมหลมตากนทงประเทศกลายไดเปนการสรางแรงกดดนใหแกเดกๆ อยางนาสมเพช นไมเพยงแตทำาใหเดกเปนทกข แตยงบนทอนโอกาสทพวกเขาจะไดแสดงความสามารถอยางเตมทอกดวย

ครบางคนบอกนกเรยนวาอนาคตของพวกเขาขนอยกบคะแนนสอบ บางคนเตอนเดกๆ วาถาทำาคะแนนไดไมดจะทำาใหครเสยหนา ในหอง 56 ผมชวยใหเดกๆ ผอนคลายและทำาคะแนนสอบไดดขนดวยการเลาอะไรใหฟงสองสามอยาง

อยางแรก ผมหวเราะขบขนกบเดกๆ เกยวกบสถานการณสอบ และขอใหเดกๆ เลาเรองนาตกใจของครทโกรธหวฟดหวเหวยงใสเดกๆ เพราะทำาคะแนนไดไมด ทำาใหเดกๆ สบายใจขน จากนนผมจงอธบายแนวคดสำาคญทวา การสอบนนเหมอนเทอรโมมเตอร มนเปน

137

เพยงเครองมอทใชในการวดเทานนเองจรงๆ แทนทจะใชวดอณหภม การสอบใชวดความเขาใจในทกษะอยางหนง ผมตงคำาถามวา ถาทำาคะแนนคณตศาสตรไดไมด ผลทตามมาจรงๆ คออะไร อนาคตของพวกเขาจะจบสนตรงนไหม พรงนพระอาทตยจะไมขนหรอไง เดกๆ จำาเปนตองเขาใจวาการไดคะแนนทดสอบนอยไมไดแปลวาโลกจะแตก ถงอยางไรพอแมกยงรกพวกเขาอยด ผมเองกเหมอนกน ถานกเรยนทำาขอสอบการคณไดไมด มนหมายความไดอยางเดยวและอยางเดยวเทานนคอ เขายงไมเขาใจทกษะในการคณ และผมก ยนด จะสอนเขาใหม ยอนกลบไปเรองความไววางใจ ผมทำาในสงทผมพรำาสอน เดกๆ เรยนรจากการ กระทำาทเสมอตนเสมอปลายของผมวาผมจะไมละความพยายามกบพวกเขา หรอหงดหงดกบคะแนนสอบ ผใหญอยางพวกเราตองทำางานหนกเพอชวยใหเดกๆ โดดลอดบวงสตๆ ทพวกเขาถกสงใหโดดไปใหจงได

พอแมและครตองจำาไวดวยวา อยาเปรยบเทยบคะแนนสอบของเดกคนหนงกบเดกคนอนเปนอนขาด จงวดความกาวหนาของเดกโดยเปรยบเทยบกบผลงานทผานมาของเดกเอง แนละจะตองมนกอาน นกคณตศาสตร หรอนกเบสบอลทเกงกวาเสมอ แตเปาหมายของเราคอชวยนกเรยนแตละคนเปนคนพเศษเทาทเดกคนหนงจะสามารถเปนไดในฐานะปจเจกบคคล ไมใชพเศษกวาเดกคนทนงขางๆ ในฐานะทเปนครและเปนพอ ผมพยายามเรยนรและปรบปรงตวเองตลอดเวลา แตผมวดความสำาเรจหรอความลมเหลวของผมโดยเปรยบกบการกระทำาทผานมาในอดต ไมไดเปรยบเทยบกบการกระทำาของครในโถงทางเดนโนน หรอพอแมทอยถดไปอกชวงตก

ทกษะในก�รทำ�ขอสอบ

มครดๆ หลายคนทชใหนกเรยนเหนความสำาคญของการรจก “ฉลาดในการทำาขอสอบ” เรองนมความสำาคญมากโดยเฉพาะอยางยงเวลาทำาขอสอบแบบมตวเลอก ขอสอบแซต (SAT) นาจะเปนตวอยาง



ทดทสด ทกคนเหนพองตองกนวาความสำาเรจขนอยกบทกษะในการทำาขอสอบพอๆ กบสตปญญา ผมใชกลยทธสองแบบเพอชวยใหนกเรยนของผมทำาขอสอบแบบมตวเลอกไดดขน

ไมมใครอยากดโง ทกคนชอบความรสกวาตนฉลาด เชนเดยวกน แตละวนในชวโมงคณตศาสตร ผมจะคดหาชวงเวลาทเดกๆ จะชอบมากเพยงเพราะเหตผลทวาน หลงจากทเราเลนเกมคณตคดในใจหรออาจจะเลนเกมบซซไปสกรอบแลว เราจะเรมทำาโจทยทกษะแบบใดแบบหนงสำาหรบคาบนน ไมวาจะเปนโจทยงายๆ อยางการบวก หรอซบซอนอยางพชคณต ผมมกจะสอนทกษะกอนแลวใหเดกลองพยายามทำาโจทยเองสก 10-15 ขอ สมมตวาผมสอนเรองการบวก กอนทผมจะใหโจทยเดก ผมจะเขยนโจทยอกขอหนงบนกระดาน

63 + 28 ก. ข. ค. ง. เรฟ: เอาละนกเรยนทกคน สมมตวานเปนแบบทดสอบ

สแตนฟอรด 9 ซงเราทกคนตางรดวามนจะเปน ตวกำาหนดอนาคตของเธอไมวาจะเปนความสข ความสำาเรจ และจำานวนเงนฝากในธนาคารของ พวกเธอ (เดกหวเราะคกคก) ใครตอบไดบาง?

ทกคน: 91เรฟ: ดมาก ลองเอาเลข 91 มาวางไวขางขอ ค.ใครอยากจะบอกครบางวาขอ ก. จะเปนตวอะไรด?ไอเซล: 35เรฟ: เยยมมาก! ทำาไมตองเปน 35 ละไอเซล?

139

ไอเซล: สำาหรบเดกเอาไปลบแทนทจะเอาไปบวกเรฟ: ใชแลว ใครมคำาตอบทผดสำาหรบขอ ข. บาง?เควน: 81 ครบ สำาหรบคนทลมทดเลขเรฟ: ถกอกแลว ดซวาครมนกสบหวเหดทสามารถหา

คำาตอบขอ ง. ไดไหม?พอล: 811 เปนไงครบ สำาหรบเดกทบวกอยางเดยวโดย ไมทดเลข ในหอง 56 เดกๆ ไดเรยนรวาคำาถามทมหลายคำาตอบใหเลอก

ถกออกแบบมาอยางรอบคอบ แทบจะไมมคำาถามใดเลยทมคำาตอบทถกตองเพยงคำาตอบเดยว แลวอกสามขอทเหลอเปนคำาตอบผดๆ ทเลอกมาแบบสงเดช ผทออกขอสอบเปนผเชยวชาญทคาดเดาไดวานกเรยนจะพลาดตรงจดไหนไดบาง เมอเดกทำาผดสกแหงในระหวางทพยายามแกโจทยและเหนคำาตอบ (ทไมถกตอง) อยในตวเลอก เดกกจะคดวาตวเองถก เดกนกเรยนของผมชอบเลนเปนนกสบ พวกเขาสนกกบการมองหาและหลบหลกคำาตอบทอาจเปนกบดก

เวลาทเดกหอง 56 ทำาขอสอบคณตศาสตรแบบมตวเลอก ถามโจทยปญหาอย 20 ขอ พวกเขาจะมองเหนมนเปนขอสอบทมโจทยปญหา 80 ขอ หนาทของพวกเขาคอคนหาคำาตอบทถกตอง 20 ขอ และทไมถกอก 60 ขอ มนนาขำาสดๆ เวลาไดยนเสยงเดกๆ ทกำาลงทำาแบบทดสอบขอสอบมาตรฐานคณตศาสตรอยในหอง เสยงทไดยนบอยสดจะเปนเสยงหวเราะคกคกเบาๆ เมอเดกๆ จบผดอะไรไดบางอยาง เดกๆ ชอบเอาชนะขอสอบ จงอดหวเราะชอบใจไมไดเมอหากบดกเจออนแลวอนเลา

กลยทธอกอยางหนงทผมใชในการชวยเดกนกเรยนปรบปรงทกษะในการทำาขอสอบนนเกยวของกบวธการตรวจขอสอบทเราเอามาฝกทำา ลำาพงการเฉลยคำาตอบแลวใหเดกๆ ตรวจใหคะแนนงานของตวเองยงไมเพยงพอ เราไมอาจปลอยโอกาสทจะชวยเดกใหแขงแกรงขนหลดลอยไปแมเพยงครงเดยว และการตรวจขอสอบกเปนหนงในโอกาสดๆ ทจะทำาอยางนน



เวลาทเราตรวจงานกนในหอง 56 จะไมมเดกคนไหนไดรบอนญาตใหตอบวาขอ ค. เฉยๆ ถาผมถามวาคำาตอบของขอ 17 คออะไร เดกตองอธบายดวยวาทำาไมถงเลอกขอ ค. นอกจากนเดกยงตองอธบายดวยวาทำาไมจงไมเลอกคำาตอบขออน ดวยวธนเดกจะถกบงคบใหพนจพเคราะหทางเลอกทงหมดทขอสอบขอนนใหมา ถาเราตรวจขอสอบการอานจบใจความ ปเตอรจะตองบอกผมวาเขาเลอกขอ ก. เพราะ “มคำาตอบอยในยอหนาทสอง บรรทดท 3 ครบ” เขายงตองอธบายตอวาทำาไมคำาตอบอนๆ ทนาจะเปนไปไดถงผด และคำาตอบเหลานนเลอกใชถอยคำาทแยบยลอยางไรเพอวางกบดกนกเรยนทสะเพรา

เราสรางสภาพบรรยากาศการสอบโดยการใหคะแนนแบบทดสอบทเราฝกทำาดวยปากเปลา และใชกระบวนการคดแบบเดยวกนกบทเดกๆ จะใชเมอตองทำาขอสอบดวยตวเอง เราตองฝกเดกๆ ใหรจกคดแบบใชวจารณญาณอยางสมำาเสมอ และตองขอใหพวกเขาอธบายคำาตอบทกคำาตอบทพวกเขาขานวาถกในชน การฝกทำาแบบทดสอบอยางเอาจรงเอาจงทำาใหเดกเรยนรทจะรบมอกบขอสอบจรงดวยความแขงขนกระตอรอรนเทาๆ กน จนกลายเปนสวนหนงของตวเดกเอง ทกษะในการทำาขอสอบทเดกพฒนาขนนจะเปนประโยชนตอพวกเขาไปจนตลอดชวต เดกเหลานมกจะทำาอะไรๆ ไดดกวานกเรยนคนอนๆ ทฉลาดพอๆ กน แฮมเลตพดถงเรองนไวถกตองทสดแลว “ความพรอมเปนทกสงทกอยาง”

เข�ถงแกนแท

การสอบเปนเรองบาบอคอแตกไปแลว ครจำานวนมากจากโรงเรยนอนมาเยยมชมหอง 56 เพอฝกอบรม และพวกเขากนารกพอทตดตอกบผมอยสมำาเสมอ มาปน ครทงโรงเรยนทเคยมาอบรมทหอง 56 สงการดครสตมาสมาใหผมโดยแทรกใบคะแนนทดสอบของนกเรยนของพวกเขาไวขางใน ใหตายส! (ใช เปนคำาทไมเหมาะเทาไร) มนชางเหลอเชอจรงๆ

141

ผมมกเตอนเดกนกเรยนของผมเสมอวา คำาถามทสำาคญทสดของชวตไมมในแบบทดสอบมาตรฐาน ไมมใครถามเดกๆ ถงเรองบคลกภาพ ความซอสตย ศลธรรม หรอความเมตตากรณาในจตวญญาณ แตสำาหรบหอง 56 นคอประเดนทมความสำาคญอยางแทจรง ทำาไมเราจงมองไมเหนความสำาคญของมน อาจเปนเพราะการทำาคะแนนสอบเพมขนอกนดหนอยนนงาย สวนการสอนเรองเกยรตยศและจรยธรรมไมใชภารกจทงายเลย แตหากเราตองการสรางเดกทไมธรรมดา เราตองมเรองนอยในมมมองของเราเสมอ

ตอนทผมเดนทางไปกบคณะละครเชกสเปยรแหงโฮบารต เราหยดใหผคนทชนชมเราทกทายเกอบตลอดเวลา คนเหลานบางคนจำาเราได บางคนกจำาไมได พวกเขามสงหนงทเหมอนกนคอ ไมมใครถามถงคะแนนสอบหรอเกรดเฉลย พวกเขาทกทายเดกๆ เพราะเดกๆ มกรยาทาทางทงดงาม คนเหลานนสงเกตไดถงมารยาท การตงอกตงใจฟง และการใหความเคารพตอผอนอยางสงบเสงยมซงหาไดยากในเดกๆ ทวไป การทเดกนกเรยนเหลานทำาขอทดสอบไดดเปนเรองทวเศษ แตทวเศษกวานนคอการทพวกเขามสำานกในคณคาทถกตอง -- พวกเขารวามสงอนทสำาคญกวาคะแนนทดสอบแซต

เมอ 2-3 ปกอน หนงสอพมพลอสแอนเจลสไทมสลง พมพจดหมายฉบบหนงจากผพบเหนเหตการณทเกดขนทโอเรกอน เชกสเปยรเฟสตวล (Oregon Shakespeare Festival) ซงเปนสถานทจดแสดงละครของเชกสเปยรในแอชแลนด รฐโอเรกอน รถขนขยะคนหนงพลกควำา ขยะกระจดกระจายเกลอนถนน เขาตองประหลาดใจทเหนกลมเดกวยรนกลมหนงขามถนนมาชวยพนกงานขบรถเกบขยะและกรถ ผเขยนจดหมายรสกประทบใจทเหนเดกวยรนมนำาใจและมความคด ทกวนน เดกนกเรยนหลายคนในกลมนนเขาเรยนทมหาวทยาลยแคลฟอรเนยบาง นอรทเวสเทรนบาง โนตรดามบาง พวกเขาเขาเรยนทนนไดเพราะพวกเขาเรยนอยางหนกสมยทยงอยโรงเรยน ทมเทเวลามากกวาเดกนกเรยนทวไป และทำาคะแนนสอบไดดมาก หนงในนนทำาคะแนนแซตไดยอดเยยมดวยซำาไป แตทผมภมใจมากกวาคอวนทพวกเขาชวยคนแปลกหนาเกบขยะในโอเรกอน ในยคสมยท “คะแนนสอบ



ลลาประกอบเพลง “You’re so Damn Hot” ในเทศกาลหนงสอ L.A. Times Festival of Books ทมหาวทยาลยแคลฟอรเนย ป 2007

ของเธอคอตวของเธอ” เปนทยอมรบกนโดยทวไปในโรงเรยนมากมายหลายแหง พวกเราผใหญตองทำางานอยางหนกเพอใหเดกๆ รวาคะแนนสอบของพวกเขานน ความจรงแลวเปนเพยงเศษเสยวหนงของตวเขา

ระเบดเพลงรอก “Runaway” ในงาน Sun Valley Writers’ Conference ทไอดาโฮ ป 2010

145

โลกนแสนมหศจรรยบางทแซม คก (Sam Cooke) อาจจะไมรดวยซำาวาทเขา

และนกรองอนๆ อกหลายคนครวญวา “Don’t know much about history…”1 นนเปนความจรงอยางทสด... เนอเพลงปอปทตดปากนบอกไดถกเผงเลยวาเดกๆ ของเรารเรองราวประวตศาสตรและความสำาคญของประวตศาสตรตอชวตประจำาวนของเรานอยขนาดไหน เรองนเขาใจไดเมอดจากสภาพทเปนอยในปจจบนของโรงเรยนของเรา ลองพจารณาสงตอไปนด

1เนอรองทอนหนงในเพลง “Wonderful World” ของแซม คก


7


• โรงเรยนประถมหลายแหงใหความสำาคญกบคะแนนการ อานและคะแนนคณตศาสตรมากถงขนาดทครใชเวลาทงวน เพยงเพอสอนสองวชาน บางหองเรยน ถาจะมการสอน ประวตศาสตรบาง กสอนกนนอยเตมท

• เมอถงวนหยดเรยนครงตอไป ลองถามนกเรยนคนไหนดกได วาทำาไมเราถงตองเฉลมฉลองวนหยดนดวย ทประหลาดคอ เดกจะตอบไมได วนชาตหรอเปลา วนทระลกทหารผานศก มง การทเดกไมรอะไรเลยเกยวกบวาระสำาคญเหลานบอก อะไรเราบาง แตผมมคำาถามทเดดกวานนอก: เราจะโทษ เดกนกเรยนของเราทไมรเรองพวกนไดเตมปากเชยวหรอ ทโรงเรยนประถมของผม พวกครเพงโหวตใหเลกจดกจกรรม วนมารตน ลเทอร คง จเนยร (Martin Luther King Jr.) เพราะเสยเวลามากเกนไป แตใหนำาเรองราวของ ดร. คง ไปสอนเปนสวนหนงของ “วนพหวฒนธรรม” (Multicul- tural Day) ของเราตอนสนปแทน

• ไมมวชาอนใดทจะไดรบความสนใจนอยนดสดเทากบวชา สงคมอกแลว เราม “เดอนแหงประวตศาสตรของคน ผวดำา” (Black History Month) นหมายความวาอก 11 เดอนทเหลอของป ชาวอเมรกนเชอสายแอฟรกนไมม ประวตศาสตรเลยหรอ หลายปกอน ทอม เลหเรอรซง

เปนครคณตศาสตรและนกแตงเพลงนอกเวลา เขยนเพลง ขำาๆ ลอเลยนสปดาหภราดรภาพแหงชาต (National Brotherhood Week)2 เพลงลอเลยนของเขากลายเปน เครองเตอนความจำาทนาเศราวา ทกวนน เวลาทเดก นกเรยนพจารณาถอยแถลงของประธานาธบดตอสภา นตบญญตเกยวกบสภาวการณของประเทศสหรฐอเมรกา (State of the Union) เดกสวนใหญไมรดวยซำาไปวาเรา ม ประเทศ

2เปนเพลงทประชดวาในโลกนมแตการเกลยดชงกน ใหหยดเกลยดกนสกสปดาหเถอะ เพราะสปดาหภราดรภาพแหงชาต มเพยงสปดาหเดยวในรอบป

147

• ขณะทกำาลงเขยนน ประเทศของเราเขารวมในสงครามอรก มาสามปแลว วนกอนผมสมถามนกเรยนเกรด 7 จำานวน 25 คนในโรงเรยนแหงหนงทผมไปเปนผนำาการพฒนา ทมงานคร ผมเอาแผนทโลกทมชอประเทศทกประเทศให พวกเขาด คณเดาถกแลว ไมมใครหาประเทศอรกเจอเลย

ตอนปลายป นกเรยนทกคนในหอง 56 สามารถตดปายชอประเทศอยางนอย 150 ประเทศลงบนแผนทโลกวางๆ ไดถกตอง พวกเขาสามารถเลาประวตศาสตรของสหรฐอเมรกาได สามารถเรยงลำาดบเหตการณนบตงแตขอตกลงมสซรไปถงสมรภมเกตทสเบรกจนถงคดวอเตอรเกต เดกๆ สามารถแยกแยะระหวางทโอดอร รสเวลตและแฟรงกลน รสเวลตได (ทกวนนนกเรยนสวนมากไมเคยไดยนชอของรสเวลตทงสองคนดวยซำาไป!) ตอไปนเปนวธงายๆ ทผมใชกบหอง 56 เพอชวยใหนกเรยนของผมเปนเซยนวชาสงคม

ตะลอนรอบโลก

หลายปทผานมาน อนเตอรเนตไดกลายเปนทรพยากรทมคาสำาหรบการสอนวชาภมศาสตร มเวบไซตหลายแหงทมแผนทดๆ เวบไซตโปรดของผมคอ www.worldatlas.com เวบไซตงายๆ นมแผนทเคาโครงของสวนตางๆของโลกทพมพออกมาได และมแผนททใสตวเลขกำากบไวแทนการระบชอประเทศ พรอมแบบทดสอบทสมพนธกนใหฝกทำาดวย ในแตละวนเราจะใชเวลา 10-15 นาทใชประโยชนจากเครองมอตางๆ บนเวบไซตน

เราใชเวลามากบางนอยบางในการเรยนรสวนตางๆ ของโลก ขนอยกบความซบซอนของภมภาคทเราเรยน ทวปอเมรกาใตนนคอนขางงาย สวนทวปแอฟรกาและทวปเอเชยยากกวาอยางเหนไดชด เราอาจใชเวลาเพยงสปดาหเดยวเรยนเรองอเมรกาใต แตใชเวลาเรยนเรองแอฟรกานานเปนเดอน



หลงจากนกเรยนไดเรยนรชอประเทศตางๆ ในโลก รวมทงการสะกดชอใหถกตองแลว เราจะเลนเกมทเรยกวาเทเบลพอยส (Table Points) เดกๆ ชอบเลนเกมน พวกเขาจะนงบนโตะของตวเองเปนกลมๆ ละประมาณ 6-8 คนโดยไมมแผนทอยตรงหนา ตอนแรก ผมจะเดนไปรอบๆ จากกลมหนงไปอกกลม แลวถามคำาถามงายๆ ทมคาหนงคะแนน เชน ใหบอกชอรฐทอยตดทางใตของรฐโอคลาโฮมา (เทกซส) ใหบอกชอรฐหารฐทอยรอบชายฝงมหาสมทรแปซฟก (อะแลสกา วอชงตน โอเรกอน แคลฟอรเนย และฮาวาย) ใหบอกชอรฐสองรฐทอยตดกบฟลอรดา (จอรเจย และแอละแบมา) เมอไดฟงคำาถามแลว เดกนกเรยนจะปรกษากนเพอหาคำาตอบกอนจะตอบในนามกลม นเปนการปลกฝงการทำางานเปนทม ทกษะการฟง และการประนประนอม การทผมกะเกณฑใหเดกๆ นกภาพของโลกโดยไมมแผนท ชวยใหพวกเขาเรมมองเหนภาพของโลกในความคด แทนทจะเอาแตอานชอประเทศตางๆ บนแผนทปาวๆ

เมอทมหนงทำาไดถง 20 คะแนน เดกๆ จะไดเงน “โบนส” (ซงจะไดพดถงตอไปในบทท 11) ขอดอยางหนงของเกมงายๆ นคอ แมจะมทมหนงไดโบนส แตทมอนกยงมโอกาสไดเหมอนกน แตละทมทสามารถทำาคะแนนถง 20 จะสะสมรางวลไว และเรมเลนใหม ทมอนกจะตอบคำาถามตอไปจนกวาทมตวเองจะไดคะแนนถง 20 วธนทำาใหเดกๆ ไมตองลนใหทมอนแพ แตละทมเพยงแคพยายามหาคำาตอบทถกตองเทานน คำาตอบทถกมกไดรบเสยงปรบมอจากฝายตรงขาม เกมนจะสะสมคะแนนทงป เกมจงดำาเนนไปไดเรอยๆ เชนเดยวกบประวตศาสตร

เมอแตละกลมไดตอบคำาถามทมคาหนงคะแนนไปแลว 2-3 คำาถาม เราอาจเพมความทาทายใหเกมนไดสองวธ วธแรก ดวยการตงคำาถามใหยากขน เชน ใหบอกชอรฐทตดชายแดนแคนาดาอยางนอย 12 รฐ บอกชอรฐ 6 รฐทลอมรอบรฐเนแบรสกา บอกชอประเทศทอยทางตะวนตกของอารเจนตนา จำาไววา นกเรยนไมมแผนทอยตรงหนา อกวธหนงคอตงคำาถามโดยแทนทจะชใหทมใดทมหนงตอบ กใหใครกไดในชนตอบ ใครท “ยกมอขนกอน” จะเปนผไดตอบคำาถาม อยางไรกตาม ผมเพมลกเลนเขาไปในคำาถาม ผมอธบายวานเปนคำาถาม “4 แลก 7”

149

หมายความวา ทมจะได 4 คะแนนถาลกทมคนหนงตอบถก แตจะ เสย 7 คะแนนถาเดาผด นทำาใหนกเรยนตองคดกอนพด เราทกคนกคงเคยเหนเดกทชอบตะโกนตอบทงเพอเรยกรองความสนใจและเพราะอยากเปนคนแรกทไดตอบ การเรยนรทจะคดกอนพดเปนทกษะทจะเปนประโยชนกบเดกๆ ในทกดานทงทโรงเรยนและในชวต

ทมเกนรอย

จรงๆ แลวกทกวชานนแหละ แตวชาสงคมศกษาจะนาเบอหรอนาทงไดเปนพเศษแลวแตครผสอน บทเรยนประวตศาสตรสวนใหญเรมตนทตำาราอะไรบางอยาง แตแมกระทงตำาราดๆ กยงไมอาจครอบคลมเรองราวทกแงทกมมและเชอมโยงกนไดอยางลกซง ตนเตน และสนกสนานอยางทเราอยากใหเดกของเรารสกเมอพวกเขาเรยนประวตศาสตร ครและพอแมทดจงใชสออยางอนๆ เสรมหนงสอประวตศาสตรดวย

อยางเชนภาพยนตร สามารถเปนเครองมอททรงพลงไดในการชวยใหนกเรยนของเรารกและเขาใจประวตศาสตร เดกนกเรยนหอง 56 แทบจะเรยนรทมาของวนหยดทงหมดจากจอหนง ภาพยนตรทเราดดวยกนไมไดมาแทนทบทเรยนในแตละวน แตเราจะฉายภาพยนตรดกนหลงเลกเรยนแลว โดยมจดมงหมายเพอเสรมความรของเดกๆ ในประเดนตางๆ ทไดเรยนไปแลวในหอง เชนเดยวกบการใชหนงสอเสยง การฉายหนงไมใชขออางเพอครจะไดพก หลายวนกอนทจะฉายหนง ผมจะเรมสรางความตนเตนดวยการแจงชอหนงไวบนกระดานประกาศรายชอ “ภาพยนตรทจะฉายเรวๆ น...” ในหองของเรา ผมเตรยมความพรอมใหเดกๆ ดวยการพดคยถงเรองราวตอนตางๆ ในภาพยนตรทอาจจะยากเกนความเขาใจของเดกๆ ผมสงผานความตนเตนของผมทจะไดดหนงไปถงเดกๆ และไดสาวกกอนเรมฉายดวดเสยอก

ครทสอนชนสงขนไปมปญหาในการฉายภาพยนตรมากกวาเรา เพราะในแตละคาบของการเรยนมเวลาไมมากพอใหเดกๆ ดหนงจนจบ



ครบางคนทำางานไดสดยอดดวยการฉายภาพยนตรเสรมบทเรยนในเวลาเรยน แตมกจะเปลาประโยชนเพราะตองแบงดหลายวน ผมขอแนะนำาใหฉายภาพยนตรหลงเลกเรยน แมวามนไมไดทำาใหชวตคณสบายขน แตมนไดผลดกวาเพราะเดกๆ ไดนงดหนงรวดเดยวตงแตตนจนจบ ทงยงเปดโอกาสใหเดกๆ พดคยแลกเปลยนกนทงในระหวางทกำาลงดหนงและเมอดหนงจบแลวดวย

ขอผมยกตวอยางวาผมใชภาพยนตรเสรมบทเรยนปกตของเราอยางไร เนองจากผมสอนในโรงเรยนทเปดสอนตลอดทงป (year-round school)3 โดยเรมเรยนในเดอนกรกฎาคม นกเรยนของผมทงหมดจงมวนหยดเนองในวนแรงงาน โดยทวไปเดกๆ ในสหรฐอเมรกาแทบจะไมรอะไรเลยเกยวกบวนแรงงาน ถาจะใหพดแบบไมหวอหวา ผมกเดาวารอยละ 99 ของเดกนกเรยนในโรงเรยนผม (และรอยละ 99 ของพอแมดวย แตนคนละเรองกน) ไมรวาทำาไมเราเฉลมฉลองวนแรงงาน ผมคดวาเดกๆ ควรจะร

เพราะฉะนน นอกจากจะใหอานหนงสอเกยวกบประวตความเปนมาของวนแรงงานและเรยนรเกยวกบสหภาพแรงงานแลว เรายงดภาพยนตรทกประเภททเกยวของ บางเรองเราดดวยกนหลงเลกเรยน บางเรองผมใหเดกยมไปดทบานได ภาพยนตรคลาสสกเรอง Norma Rae4 ของมารตน รตต (Martin Ritt) Matewan5 ของจอหน เซลส (John Sayles) และ On the Waterfront 6 งานชนเอกของ อเลย เคอแซน (Elia Kazan) ลวนแลวแตเปนภาพยนตรทชวนใหเดกๆ คดเกยวกบเรองแรงงานทงในแงความสำาคญทางประวตศาสตรและความเกยวของกบชวตเราในทกวนนดวย หรอถาคณอยากลอง

3โรงเรยนประถมหรอมธยมโดยเฉพาะอยางยงในสหรฐอเมรกาททำาการเรยนการสอนตลอดปโดยไมมการปดเทอมในฤดรอนเปนเวลาหลายเดอน4Norma Rae (1979) เปนเรองราวของแรงงานหญงทไดคาแรงขนตำาซงตอมาเขารวมในสหภาพแรงงานและสามารถกอตงสหภาพในโรงงานสงทอทตนทำางานจนสำาเรจ5Matewan (1987) เปนภาพยนตรชวตอเมรกนเขยนและกำากบโดยจอหน เซลส แสดงเหตการณประทวงของคนงานเหมองถานหนและความพยายามจดตงสหภาพในป 1920 ในเมองเมทวานซงเปนเมองเลกๆ บนเทอกเขาเวสตเวอรจเนย6On the Waterfront (1954) เปนภาพยนตรชวตเกยวกบความรนแรงของมอบและการทจรตฉอราฎรบงหลวง7Modern Times (1936) เปนภาพยนตรตลกทกลาวถงการตอสดนรนเพอเอาชวตรอดในโลกอตสาหกรรมสมยใหม ซงอยในชวงการตกตำาทางเศรษฐกจครงใหญ รฐขาดแคลนงบประมาณ คนตกงานมาก

151

หนงแนวอน การฉายภาพยนตรเรอง Modern Times7 ของชารล แชปลนกเปนการแนะนำาเดกใหรจกอจฉรยภาพของแชปลนไดอยางวเศษ (เดกสวนมากไมรหรอกวาเขาคอใคร) ทงยงสอนพวกเขาใหเหนดานลบของการปฏวตอตสาหกรรมดวยในเวลาเดยวกน

วนแรงงานเปนเพยงตวอยางหนง การใชภาพยนตรอยางรอบคอบเพอสรางสสนใหประวตศาสตรเปนวธททรงพลงมากสำาหรบเดกนกเรยนทจะเรยนรเกยวกบอดต The Grapes of Wrath ภาพยนตรอกเรองทเดกๆ ทกำาลงเรยนเรองภาวะเศรษฐกจตกตำาครงใหญ (Great Depression) ตองด สวน The Front และภาพยนตรเรอง Goodnight and Good Luck ทเพงสรางเมอเรวๆ นเปนเครองมอทจะชวยเสรมหนวยการเรยนรเรองราวเกยวกบยคแมกคารท8 ไดเปนอยางด ทกวนนเดกนกเรยนจำานวนมากไดดภาพยนตรชนยอดอยาง Saving Private Ryan ของสตเวน สปลเบรก แตครทมความคดสรางสรรคอาจลองฉายภาพยนตรเมอป 1946 เรอง The Best Years of Our Lives9 ใหเดกนกเรยนดดวย ภาพยนตรเรองนทำาใหเดกๆ เขาใจประเดนทหารผานศกในมมมองใหมไดอยางมพลงเสมอ

ทงหมดนนเปนเพยงตวอยางเลกๆ นอยๆ เทานน อนตรายอยางหนงตรงนคอการนำาภาพยนตรไปใชในทางทผด นาเสยดายทครจำานวนมากใหนกเรยนดภาพยนตรเพอตวเองจะไดไมตองสอน พอแมและครควรจำาไววา การดภาพยนตรกเหมอนกบกจกรรมอนๆ พวกเขาจะตองสรางบรรยากาศและคอยชแนะเดกๆ

ภาพยนตรสารคด กใหโอกาสในการเรยนรไดเปนอยางด ทกป นกเรยนหอง 56 จะไดชมภาพยนตรเรอง The Civil War ผลงานชนเอกของเคน เบนส (Ken Burns) เมอเราเรยนเรองสงครามระหวางรฐ เดกนกเรยนไมเพยงแตจะเรยนรเรองราวมากมายในประวตศาสตรเทานน แตสารคดชดนยงนำาเสนอดนตรยอนยคชนยอดซงเดกนกเรยนนำามาหดเลนกนดวย นอกจากนชอง History Channel และสารคดชด

8โจเซฟ อาร. แมกคารท (Joseph R. McCarthy) เปนสมาชกวฒสภาสหรฐฯ พรรครพบลกน (ป 1947-1957) ทใชวธกลาวหาและความรนแรงกบผทสงสยวานยมคอมมวนสตในระหวางสงครามเยน 9ภาพยนตรป 1946 เปนเรองของทหารผานศกทกลบจากการสรบในสงครามโลกครงทสองและพยายามใชชวตใหเปนปกตเหมอนคนทวไป



Biography ของเครอขายสถานโทรทศนเอแอนดอ (A&E Television Network) ยงมภาพยนตรสารคดดๆ มาเสนอใหชมอกมากมายนบไมถวน ผมมหนงสารคดพวกนเกอบทงหมดเพอใหนกเรยนยมกลบไปดทบาน เดกๆ ของเราควรจะไดเรยนรเรองราวของประธานาธบด นกประดษฐ นกสำารวจ และบคคลทนาสนใจในแวดวงตางๆ บอยครงเหลอเกนทนกเรยนกลบบานหลงเลกเรยนแลวเสยเวลาไปกบการดรายการโชวปญญาออนทางทวหรอไมกแชตเรอยเปอยทางออนไลน เรานาจะใหโอกาสพวกเขาไดใชเวลาสกชวโมงกบพนองตระกลไรตหรอมารตน ลเทอร คง สารคดเหลานสรางแรงบนดาลใจ ใหขอมล และเปนแบบอยางทดแกเดกๆ ของเรา

วธทสนกอกวธหนงในการทำาใหประวตศาสตรมชวตชวาขนมาคอการใหเดกๆ ฟงคำาปราศรยสำาคญๆ ซงหาไดจากซดหรอบนอนเตอรเนต ถาเรากำาลงเรยนเรองรฐบาลของเคนเนด เราอาจเสรมเนอหาในหนงสอเรยนดวยคำาปราศรยครงแรกอนโดงดงของเคนเนดซงหาไดงายๆ ผมพบคำาปราศรยนโดยใชกเกลเสรชและทำาสำาเนาไวใหนกเรยนฟง การไดฟงเสยงของประธานาธบดเคนเนดทำาใหถอยคำาของเขามความขลงขนมากสำาหรบเดกๆ ไมมตำาราไหนเทยบไดกบของจรง ไมวาจะเปนสนทรพจนของเอฟดอาร. (แฟรงกลน ด. รสเวลต) ดร. คง คำาปราศรยอำาลาจากตำาแหนงของประธานาธบดไอเซนฮาวรทกลาวเตอนถงภยของอตสาหกรรมสงคราม (military-industrial complex)10

หรอประกาศลาออกจากตำาแหนงของประธานาธบดนกสน การใชการบนทกเสยงเปนวธทชวยเตมเตมการศกษาเรองราวตางๆ ในอดตไดงายๆ และสนก

ผมยงใชวรรณกรรมเขามาชวยนกเรยนเรยนรประวตศาสตร ในฐานะทเปนครประถม ผมรสกวามความจำาเปนทจะสอนนกเรยนของผมเกยวกบชนพนเมองของอเมรกา เรอง Bury My Heart at

10ไอเซนฮาวร เหนวาหากอตสาหกรรมสงครามเตบโตตอไปโดยไมมขอบเขต และปราศจากทศทางทางจรยธรรม และไมมการควบคมโดยขบวนการของประชาชนทตนตวและมความร กจะกลบกลายเปนอนตรายตอสทธเสรภาพภายในของอเมรกาเอง และเปนศตรตอสนตภาพของโลก ถงกบจะนำามหนตภยสงครามมาสมนษยชาตได (อางจาก “คำาเตอนขนศก: ระวง military-industrial complex” โดยปราโมทย นาครทรรพ. นสพ. เดลนวส 26 ตลาคม 2547

153

11เหตการณททางการสหรฐฯ บงคบใหอนเดยนแดงเผาเชโรกอพยพเคลอนยายจากถนทอยในรฐจอรเจยไปยงโอคลาโฮมาระหวาง ค.ศ. 1838-39 ความอดอยากและความยากลำาบากในการเดนทางไกลทำาใหมผเสยชวตราว 4,000 คน

Wounded Knee ของด บราวน (Dee Brown) เปนการเปดฉากโศกนาฏกรรมทเกดจากสงครามระหวางคนผวขาวกบชาวอนเดยนแดง (Indian Wars) ใหเดกๆ ไดรบร ยงมหนงสอดๆ อกมากมายทงทเปนสารคดและทเปนนวนยายองประวตศาสตรทบอกเลาเรองราวของเสนทางสายนำาตา (Trail of Tears)11 การสงหารหมอนเดยนแดงเผาลาโกตาทวนเดดน (Wounded Knee) รฐดาโกตา และหวหนาเผาทยงใหญอยางเรดคลาวด (Red Cloud) และเครซฮอรส (Crazy Horse)

งานนวนยายองประวตศาสตรดๆ มใหนกเรยนทกระดบไดอาน เปนหนาทของเราในฐานะครและพอแมทจะเอาหนงสออยาง Johnny Tremain, Across Five Aprils, Killer Angels และ The March ใสมอเดกทอยากรอยากเหน เราตองบมเพาะความหลงใหลในประวตศาสตรและทำาหนาทจดประกายความหลงใหลนนดวยการแนะนำาเดกๆ ใหรจกหนงสอทอานไดเพลดเพลนและใหความร

ไอเดยดๆ สำ�หรบพอแม

นเปนไอเดยสำาหรบพอแมผปกครองทชอบพาเดกๆ เดนทางทองเทยว ยอนกลบไปในชวงทศวรรษท 1980 สำานกงานบรการอทยานแหงชาต (National Park Service) ไดพมพหนงสอเลมเลกๆ ชดหนงชอ Passport to Your National Parks หากจะใหความรเดกๆ เกยวกบประวตความเปนมาของสถานทตางๆ ระหวางการเดนทาง ผมยงไมเหนเครองมอไหนดไปกวาน

หนงสอเลมบางนราคาประมาณเลมละ 10 ดอลลาร และหาซอไดตามอทยานแหงชาตและอนสรณสถานทงหลาย ทงยงอาจสงซอไดทางโทรศพท (877-NAT-PARK) และอนเตอรเนต (www.eparks.



com) ดวย หนงสอแบงเนอหาออกตามภมภาค แตละภมภาคจะมรายชออนสรณสถานและอทยานแหงชาตทกแหงทอยในพนทนนๆ ของสหรฐอเมรกา เดกๆ ยงสามารถซอแสตมปพเศษทมคำาอธบายสนๆ เกยวกบอทยานและสถานทสำาคญทางประวตศาสตรแลวตดแสตมปนนลงในหนงสอสวนทมเนอหาตรงกน นอกจากนน ทสถานผพทกษปาในอทยานแหงชาตทกแหงยงมตราประทบแบบพาสปอรตเพอใหเดกๆ ประทบชอสถานทและวนทเขาเยยมชมลงในหนงสออกดวย

เดกๆ ทกวยชอบหนงสอทวาน นกเรยนของผมเอาออกมาอานเสมอเวลาทเราอยบนเครองบนหรออยในรถ ซงชวยใหเดกๆ จดจำาสถานททเคยไป ขณะเดยวกนกใหขอมลเกยวกบสถานทอนๆ ทพวกเขาอยากไปดวย

หนงสอเลมหนงๆ มจำานวนหนาสำาหรบบนทกการเดนทางไดหาป หลงจากจบจากหอง 56 ไปแลว นกเรยนของผมยงคงใชหนงสอดงกลาวเพอบนทกการไปเทยวชมบานของเฟรเดอรก ดกลาสส (Frederick Douglass)12 ไชโลห (Shiloh)13 อทยานแหงชาตแกรนดททอน (Grand Teton National Park) หรอโพรมอนทอรพอยต (Promontory Point) ซงเปนจดทปกหมดยดรางรถไฟตวสดทาย (Golden Spike) สญลกษณแหงการเสรจสนการกอสรางทางรถไฟขามทวปอเมรกาเหนอ ลกศษยเกาของผมทโตเปนผใหญแลวหลายคนซอหนงสอพวกนใหลกๆ ของพวกเขาอาน เหนอสงอนใด Passport to Your National Parks ชวยสอนเดกๆ ใหรวาประวตศาสตรนนมชวตและดำาเนนตอไปเรอยๆ เปนการศกษาความสมพนธทเชอมโยงอดต ปจจบนและอนาคตของเราอยางไมมวนสนสด

12นกปฏรปสงคม นกพด รฐบรษ เคยหลบหนจากการเปนทาสและเขารวมในขบวนการประทวงเพอยตการเปนทาส13เปนสถานททเคยเปนสมรภมสงครามกลางเมองอเมรกาครงสำาคญทสด ตงอยทางตะวนตกเฉยงใตของเทนเนสซ

155

โครงง�นสดจ�บ

ทกๆ ปเมอหอง 56 เรยนเรองสงครามประกาศอสรภาพ จบลง พวกเดกๆ กจะรวายอรกทาวนไมใชอวสานแตเปนเพยงการ เรมตน เมอบรรพบรษผกอตงสหรฐอเมรกาพบกนทเมองฟลาเดลเฟยในฤดรอนป 1787 เพอปรบแกบทบญญตแหงสมาพนธรฐ (Articles of Confederation) พวกเขาโยนบทบญญตนนทงและจดทำารฐธรรมนญของเราขนมาแทน นกเรยนผใฝหาวชาความรอยางจรงจงทกคนสมควรอยางยงทจะศกษารฐธรรมนญทนำามาซงความเปลยนแปลงอยางใหญหลวงฉบบน คนทฉลาดกวาผมมากไดคาดการณไววาในอกหลายพนปนบจากนไป โลกจะสดดสหรฐอเมรกาทไดมอบสามสงทมเอกลกษณเฉพาะตวไวใหโลกใบน นนคอ เบสบอล แจซ และรฐธรรมนญของเรา

ยอนกลบไปในป 1976 เมอสหรฐอเมรกาเฉลมฉลองวาระครบรอบ 200 ป เราจดใหมกจกรรมสารพดเพอรำาลกถงประวตศาสตรของเรา มคนเจาความคดคนหนงเกดไอเดยทผมนำามาใชกบหอง 56 เพอชวยใหเดกๆ เขาใจคำาปรารภแหงรฐธรรมนญ14 (Preamble to the Constitution) คนๆ นไปตดตอกรมยานยนต (Department of Motor Vehicles) ของแตละรฐรวมทงทดสทรกตออฟโคลมเบยซงเปนทตงของกรงวอชงตน ด.ซ. เขาไดสงทำาปายทะเบยนรถสวนตวมา 51 อน ปายแตละอนมตวอกษรซงเมอนำาปายดงกลาวมาเรยงกนตามลำาดบอกษรของชอรฐแลว จะอานออกเสยงไดเหมอนขอความในคำาปรารภแหงรฐธรรมนญ

งานศลปะสดสรางสรรคชนนถกนำาไปจดแสดงทสถาบน สมทโซเนยนในกรงวอชงตน ด.ซ. หากเขาไปทเวบไซต www.allpost-ers.com และดทคำาวา “Preamble” เรากจะสงซอโปสเตอรแบบทแสดงอยทสมทโซเนยนไดในราคาราว 10 ดอลลาร

14“We the people of the United States, in order to form a more perfect union, establish justice, insure domestic tranquility, provide for the common defense, promote the general welfare, and secure the blessings of liberty to ourselves and our posterity, do ordain and establish this Constitution for the United States of America.”



โปสเตอรนแขวนอยในหอง 56 ของเรา ทกๆ ปเดกๆ จะทำาปายทะเบยนของตวเอง (ฮา! ปายทะเบยนรถในสหรฐอเมรกาสวนใหญเปนฝมอของนกโทษในเรอนจำาของรฐ) วธทำาปายทวานคอเราจะตดกระดาษสเนอหยาบเปนรปสเหลยมผนผาขนาด 4x9 นว จากนนเรากใชปากกามารเกอร ดนสอส และตวอกษรไวนลขนาดตางๆ กนเอามาทำาใหหนาตาเหมอนปายทะเบยนรถในโปสเตอร เดกๆ สคนอาจชวยกนทำาปายรฐแคลฟอรเนย ขณะทอกสามคนทำาปายรฐเมน โครงงานนใชเวลา 2-3 สปดาหจงจะแลวเสรจ ถงตอนนน เดกๆ จะรจกรฐทงหมดรวมทงคำาขวญประจำารฐ พวกเขาจะเขาใจทกวลในคำาปรารภแหงรฐธรรมนญอยางแจมแจง เดกๆ จะจำาคำาพดทวา “สงเสรมสวสดการทวไป (promote the general welfare) หรอ “สรางความเปนธรรม” (establish justice) ไดขนใจ ผมเคยเหนนกเรยนมธยมปลายทำางานศลปะแบบนอยางชำานชำานาญจากวสดหลายๆ อยางตงแตไมไปจนถงโลหะ นจงเปนกจกรรมทพลาดไมได

ระหวางการเดนทางไปวอชงตน ด.ซ. เมอไมนานมาน เดกๆ คณะละครเชกสเปยรแหงโฮบารตโชคดทไดกลมนกศกษาจากมหาวทยาลย สแตนฟอรดเปนมคคเทศกให เดกหนมสาวพวกนเขารวมโครงการ สแตนฟอรดในกรงวอชงตนซงเปดโอกาสใหพวกเขาฝกทำางานทกชนดในเมองหลวงของประเทศ บางคนทำางานใหวฒสมาชกของแคลฟอรเนยและนำาเดกๆ เทยวชมอาคารรฐสภา ขณะทเดกๆ เดนดสถานทตางๆ อยนน นกศกษาสแตนฟอรดแสดงอาการแปลกใจทเหนนกเรยนของผมสงบเสงยม พวกเขาถงกบองเมอนกเรยนเกรด 5 สามารถบอกไดวาเหตการณในภาพวาดและภาพสลกเปนแนวยาวรอบโดมของอาคารเปนเหตการณอะไร นกศกษาเหลานตงขอสงเกตวา นกทองเทยวทอายมากกวานและ “มอภสทธ” มากกวานยงไมมกรยามารยาทหรอความรอยางนกประวตศาสตรตวนอยเหลานเลย

เดกพวกนไมใชเดกอจฉรยะ พวกเขาเปนเดกธรรมดาเชนเดยวกบครของพวกเขา แตพวกเขากลายเปนเดกพเศษขนมาไดดวยการเรยนหนกและรวมทำากจกรรมตางๆ นอกเหนอจากทหลกสตรกำาหนด เมอเราเขาไปในหองทำางานผนำาเสยงขางนอยของวฒสภา เดกคนหนง

157

คำาปรารภแหงรฐธรรมนญจากปายทะเบยนรถยนต ผลงานของไมก วลกนส ในพพธภณฑศลปะแหงชาตสถาบนสมทโซเนยน

15ในการหาเสยงชงตำาแหนงประธานาธบดทเมองแฮรสเบรก รฐอลลนอยส เมอป 1948 ขณะทแฮร ทรแมนปราศรยโจมตพรรครพบลกน ผสนบสนนคนหนงตะโกนบอกเขาวา “Give ‘em Hell, Harry!” คำาพดนไดกลายเปนสโลแกนประจำาของกลมผสนบสนนทรแมนในเวลาตอมา

ทำาใหมคคเทศกจากสแตนฟอรดตองทงเพราะสงเกตเหนภาพหนงบนฝาผนงและพดวา “ดส” โซล อาหรอง “นนแฮร ทรแมน” เราตองการเดกสบขวบแบบนอกมากๆ ยงเมอกลบถงโรงแรม สาวนอยคนเดยวกนนบอกกบผมวา “หนเกอบจะตะโกนวา ‘เลนงานพวกนนใหหมอบไปเลย แฮร!’ (Give’em Hell, Harry!)15 แลวละ แตหนไมอยากรบกวนทานวฒสมาชก” เธออายแคสบขวบเองนะครบ ใครจะไปร สกวนหนงเธออาจจะกลบมาทวฒสภาแหงนอกแลวเลนงานเพอนวฒสมาชกดวยกนจนหมอบเสยเองกได


เดกๆ สนกกบการทดลองวดความจของปอด...การลงมอปฏบตทำาใหวชายากๆ อยางวทยาศาสตรเปนเรองสนกสนานได

159

ลองผดลองถก การสอนอาจเปนประสบการณททำาใหเราตองเจยมเนอเจยม

ตวและหงดหงดได แมเมอหลายสงดจะกำาลงไปไดสวย กอาจมใครบางคนหรออะไรบางอยางมายำาเตอนคณถงขอบกพรองของคณ โชคไมดสำาหรบผม หนงในบทเรยนทเจบปวดทสด (และสำาคญทสด) ทผมเคยไดรบมาจากลกเลยงผมเอง

คารนเปนเดกนารกและฉลาด เธอเขาเรยนทโรงเรยนของรฐและเรยนตอจนกระทงจบปรญญาโทและปรญญาเอกจากมหาวทยาลยจอนสฮอปกนส ปจจบนเธอเปนแพทยผเชยวชาญโรคมะเรง วนหนงเมอหลายปกอน คารนมาเยยมหอง 56 ของเรา เปนธรรมดาอยเองท


8


ผมจะรสกตนเตนทมเธอมาดผมสอนวทยาศาสตร ครโรงเรยนประถมจำานวนมากพยายามจะไมสอนวชาน ผมเลยภมใจมากทจะไดแสดงใหลกสาวนกวทยาศาสตรของผมเหนวาผมทำาอะไรไดบาง

เดกๆ เปดหนงสอและอานเรองเซลล แมขณะทหวเราะกบมขตลกฝดๆ ของผม พวกเขากตงอกตงใจเรยนและตอบคำาถามไดถกตอง เดกๆ เรยนเรองสวนตางๆ ของเซลลจบแลวกปดหนงสอและเตรยมพรอมสำาหรบวชาตอไป ผมภมใจทนกเรยนทงหองมระเบยบเรยบรอย สภาพและกระตอรอรน จนกระทง... คารนเอยปากประเมนผลการสอนของผมวา “เปนบทเรยนวชาวทยาศาสตรทแยทสดเทาทหนเคยเหนมา!”

โอย! พอตงสตได ผมกพยายามปกปองผลงานของตวเอง อยางตะกกตะกก ผมบอกคารนวาผมสอนวชาวทยาศาสตรใหนกเรยนของผมทกวน ครคนอนไมไดทำาอยางน เดกหองผมเรยนหนงสอทงเลมจบภายในหนงป ขณะทหองอนทงไวบนหงเพราะหวปนอยกบการเตรยมตวสอบคณตศาสตรและการอานตลอดเวลา ทสำาคญทสดผมมลกศษยทประกาศอยางเปดเผยวา สกวนพวกเขาจะเปนหมอและนกวทยาศาสตรเหมอนคารน พอถงตรงน คารนกเพมเตมการประเมนของเธอวา “ไมหรอก ไมมทาง ไมมเดกคนไหนในหองนจะไดเปนหมอ”

คำาพดของเธอทำาใหผมรอนใจ นไมใชขาราชการบางคนทไมรเรองอะไรเลยเกยวกบการสอน นเปนนกวทยาศาสตรหวกะททบอกผมอยางขวานผาซากเลยวาผมเปนครทไมไดเรอง (เธอพดถกทกอยาง ไมมเดกในหองคนไหนเลยทโตขนมาเปนนกวทยาศาสตรไมวาสาขาใด) แมวาอตตาของผมจะบอบชำา แตผมกนงฟงเธอ คารนบอกผมวาการเรยนวทยาศาสตรนน เดกๆ ตองวางหนงสอเรยนไวแลวหยบเครองมอทดลองขนมาแทน พวกเขาตองฝกสงเกต ทดลอง จดบนทก และวเคราะห เหนออนใด เดกๆ จะตองลมเหลวและเรยนรจากความลมเหลวนน

หลายปใหหลง ผมมศษยเกาทเปนหมอ หลายคนเปนนกวทยาศาสตรสงแวดลอม วนนมชายหญงหลายคนททำางานดานวทยาศาสตรเขยนจดหมายมาบอกผมวาอาชพของพวกเขาเรมตนทหอง 56 ขอบคณการประเมนผลแบบขวานผาซากของคารน ผมได

161

เปลยนแปลงบางสงบางอยางทชวยใหผมชวยคนอนๆ ใหมชวตทตนเตนและมความหมายดวยการอทศตวใหแกการแสวงหาทางวทยาศาสตร

ลงมอทำ�

แนวคดทเชอวาวธการสอนเชงปฏบต (hands-on approach) มความสำาคญยงตอการเรยนการสอนวทยาศาสตรนนไมใชเรองใหม แตเราจะไปถงตรงนนไดอยางไร โรงเรยนประถมหลายแหงสงชดการทดลองทางวทยาศาสตรมาใช แตบอยครงทชดทดลองเหลานตองใชรวมกนหลายหอง เครองมอตางๆ อาจใชไดดอยสกพก แตเมอถกใชงานอยางหนก กมกจะชำารดเสยหายจนใชไมไดภายในปเดยว ครมกมหนงสอคมอทแนะนำาใหทำาการทดลองตางๆ แตคำาแนะนำาจะมประโยชนอะไรถาสงของทจำาเปนตองใชลองหนไปเสยเฉยๆ ปฏบตการทางวทยาศาสตรสวนใหญตองอาศยกลมควบคม (control group) แตคณครทงหลายกลบควบคมทรพยากรทหายไปหรอถกนำาไปใชผดวตถประสงคไมไดเลย

แลวเดลตาเอดเคชนซงเปนบรษททตงอยในนวแฮมเชยรกเขามาชวยผมไว ผมใชผลตภณฑทางวทยาศาสตรของทนมาหลายปแลว ทพดนไมไดหมายความวาบรษทอนจะสเดลตาไมได บรษทอยางเอสเคไซเอนสคต (SK Science Kit) เอดเคชนแนลไซเอนสคอมพาน (Educational Science Company) และฟอสส (FOSS) ซงเปนหนสวนของเดลตา ลวนมสนคาทดทงสน ผมเพยงแตชอบเดลตาและประสบความสำาเรจในการใชวสดอปกรณของเดลตาเทานนเอง

เดลตาจดพมพรายการวสดอปกรณทางวทยาศาสตรสำาหรบโรงเรยนประถมและมธยมตนเปนแคตตาลอกอยางด โดยแบงหมวดหมเครองไมเครองมอออกเปนหมวดวทยาศาสตรชวภาพ หมวดวทยาศาสตรโลก และหมวดวทยาศาสตรกายภาพ ทางบรษทยงจำาหนายผลตภณฑเปนชนเดยวๆ เชน กลองจลทรรศน หรอปรซมดวย แตทถกใจผมทสดเหนจะเปน “โมดล” แบบเบดเสรจซงประกอบดวยวสดอปกรณทางวทยาศาสตรบรรจกลองครบชด ในชนเรยนแตละระดบชนจะม



โมดลตางกนไป วสดทใชกมความทนทาน ถงคณจะไมใชพอมด คณกสามารถสอนบทเรยนวทยาศาสตรแสนสนกไดโดยใชชดเครองมอพวกน

ชดเครองมอแตละชดบรรจวสดอปกรณทนกเรยนหนงหองจำาเปนตองใชสำาหรบทำาการทดลอง 12 -15 การทดลอง นอกจากนยงมคมอทอธบายวธทำาการทดลองในแตละบทแกผสอนอยางเปนขนเปนตอน ถาคณอานและเตมใจจะเตรยมเครองไมเครองมอทจำาเปน คณจะพบวาตวเองเปนครวทยาศาสตรทดกวาทคณเคยคดไวเสยอก คมอครอธบายกจกรรมทจะทำาอยางงายๆ และชดเจน พรอมคำาถามสำาหรบถามนกเรยน ทงยงบอกวธดำาเนนการทดลองอยางละเอยด ชดเครองมอนยงมสมดบนทกใหนกวทยาศาสตรตวนอยไดจดขอมลการทดลองดวย

นกเรยนทำาการทดลองเปนกลมเลกๆ กลมละ 4-6 คน วธนทำาใหเดกๆ จะไดเรยนรทกษะอนๆ นอกเหนอจากการทดลองในหองปฏบตการ พวกเขาแบงงานกนทำา วางแผน และสรปผลการทดลองดวยกน เพราะการทำางานเปนทมนนมความสำาคญ กจกรรมเหลานจงไมเพยงแตสอนวทยาศาสตรเทานน แตยงสงเสรมวฒนธรรมหองเรยนทผมพยายามสรางขนมาดวย

โมดลตางๆ ของเดลตาครอบคลมเนอหาวชามากมาย นกเรยนเกรด 5 ของผมชอบชดทดลองเกยวกบเคม ดเอนเอ การกดกรอน การทำาจรวด และพช เปนพเศษ แตละชดใชเวลาเรยนประมาณหนงเดอนจงจะจบ หอง 56 จะกลายเปนหองแลบทางวทยาศาสตรวนละประมาณ 30-45 นาท ซงเดกๆ กชอบมาก หลายคนบอกเลยวาวทยาศาสตรเปนวชาโปรดทโรงเรยน หลายคนโอดครวญวาทหองเรยนเดม ครจะ “บอกใหเปดหนงสอ เปดเทป แลวใหเราทำาตามไปเรอยๆ สวนครกชอปปงออนไลน” ขอบคณพระเจาทลกสาวผมวจารณผมแรงๆ อยางทผมสมควรไดรบในขณะทผมกำาลงจมดงอยในทองทะเลแหงความ “ธรรมดาสามญ”

163

ห�เงน

วชาวทยาศาสตรหายไปจากโรงเรยนประถมดวยเหตผลหลายประการ แตหนงในนนไมใชเรองลกลบอะไร กเรองขาดเงนสนบสนนนนแหละ มนเปนเรองนาสมเพชทครทกคนตองเจยดเงนจากเงนเดอนนอยนดของตนเพอซอวสดอปกรณในหองเรยน แถมอปกรณวทยาศาสตรกแพงเสยดวย ชดทดลองดๆ ของเดลตาชดหนงอาจมราคาแพงถง 300-400 ดอลลาร จงไมมเหตผลอนใดทจะไปคาดหวงใหครจายเงนหลายพนดอลลารเพอซอวสดอปกรณทางวทยาศาสตรทใชตลอดทงป แมแตครททมเททสดกเถอะ ผมขอเสนอทางออกจากสภาพกลนไมเขาคายไมออกนแลวกน

ทกครสตมาส ครจะไดรบของขวญมากมายจากครอบครวของเดกนกเรยน แมแตทโรงเรยนจนๆ อยางโรงเรยนของผม ผมยงเหนครหอบหวกลองของขวญสารพดอยางไปใสรถในวนกอนปดเทอมฤดหนาว ในฐานะทเปนครผชาย ผมสามารถเปดรานขายกระเปาธนบตร เนกไท เขมขด ถงเทา และถวยกาแฟทเขยนวา “ฉนรกคณคร” ไดเลย ปรากฏการณดงกลาวนทำาใหผมเกดความคดทจะชวยผมหาเงนทจำาเปนสำาหรบซอวสดอปกรณในหองเรยน

ตอนเรมตนปการศกษา หองเรยนทกหองจะเปดโอกาสใหผปกครองเขาประชมหรอมสวนรวมในงานอยางงาน “คนวนเปดเทอม” พอแมทพรอมจะสนบสนนจะพดประโยคเดมๆ วา “ถามอะไรใหชวยกบอกไดเลยนะคะ/ครบ” ผมจงตอบสนองตอนำาใจทเสนอมา ผมบอกพอแมผปกครองวา ผมตองการอปกรณวทยาศาสตรแลวเอารายการใหด ถาพวกเขาวางแผนจะซอของขวญในเทศกาลสำาคญใหผม ผมขอใหพวกเขาบรจาคเงนจำานวนนนเขากองทนของหองแทน พอแมทงหลาย แมแตคนทมรายไดจำากดจำาเขยจะใจดอยางเหลอเชอเมอรวาลกตวเองจะไดรบประโยชน

รายการขาวของทเราอยากไดอาจมสก 10 อยางซงมมลคารวมหลายพนดอลลาร ผมไมคาดหวงวาจะซอสงของทงหมดนไดครบในปเดยว อยางไรกด ผมสามารถเพมเตมรายการพสดสำาหรบหองทดลอง



วทยาศาสตรของหองเราไดทกป เมอซอเครองมอมาไดอยางหนง ผมกจะเพมรายชอเครองมอใหมเขาไปในรายการ

ดวยวธนทำาใหผมสามารถซอชดทดลองวทยาศาสตรของเดลตาไดหนงชด พอผานไปหลายๆ ป ผมกสามารถซอเพมไดอกหลายชด (ขอดของโมดลพวกน คอเมอเราใชวสดหมดแลว เราสามารถสงซอจากเดลตามาเตมใหมไดในราคาเพยงประมาณ 50 ดอลลารเทานน) เนองจากโมดลเหลานใชกนแตเฉพาะนกเรยนในหองของผม เราจงชวยกนดแลรกษาใหอยในสภาพดเยยมและสามารถใชไดครงแลวครงเลา

ผมขอเตอนครหนมๆ สาวๆ สกหนอย จงหาเงนดวยวธนเงยบๆ แมวาพอแมทงหลายจะอยากชวยคณ ผบรหารบางคนอาจจะหาเหตลงดาบการทำาเชนนได เขาอาจจะคดตงกฎเกณฑไรสาระบางอยางขนมา คณตองแนใจวาพอแมผปกครองจะไมกะโตกกะตากเรองการบรจาค ทสำาคญทสด อยาลมบอกพวกเขาใหชดเจนวาการบรจาคใดๆ ใหแกหองเรยนขนอยกบความ สมครใจ เทานน ผมเคยเหนครสองสามคนเดอดรอนมาแลวกบการไมพดใหชดเจนในเรองน

ฉนไมมเวล�สอนวทย�ศ�สตร

ถาคณเปนครสอนโรงเรยนประถมเปนปแรกหรอปทสอง คณอาจพบวามนเปนไปไมไดเลยทจะสอนวทยาศาสตรขณะทคณยงตองใชเวลาไปทำาอะไรตอมอะไรอกมากมาย ทงยงตองรบกบผเชยวชาญการรหนงสอ ผบรหาร และแผนการเรยนการสอน จงไมใชเรองแปลกถาคณรสกอยากโยนผาขาวยอมแพ

อยารสกผดทคณไมสามารถสอนวทยาศาสตรตอนเรมตนอาชพคร เปนธรรมดาอยเองทคณจะตองใชเวลามากมายไปกบการสรางวฒนธรรมในหองเรยนและเรยนรทจะสอนการอานและคณตศาสตรใหไดผล การสอนวชาวทยาศาสตรตองมการวางแผนมาก ถงโครงงานจะระบเพยงวาตองใชเกลอหนงกระปอง แตการหยดซอเกลอทตลาดสกสบนาทกอาจเปนเหตใหความอดทนของคณหมดลงได

165

ทำาใจใหสบายเถอะ เพราะถงทสดแลววทยาศาสตรกจะเปนสวนสำาคญในแตละวนของคณ ในฐานะทเปนครใหม คณอาจพบวาเวลาสวนใหญในชวงเชาของคณหมดไปกบการสอนภาษาและคณตศาสตร เมอคณจบจงหวะได คณจะหาเวลาสำาหรบสอนวทยาศาสตรไดในชวงบาย ผมเคยเหนครเดกๆ เกงๆ สลบชวโมงสอนวทยาศาสตรกบโครงงานสงคม ความทาทายสำาหรบครทเพงเรมตน คอ จะตอง ไมลม คณคาและความตนเตนของบทเรยนวทยาศาสตรแมวาโรงเรยนของคณจะไมไดสนใจเลยวาเดกไดเรยนวชานหรอเปลา และจะตองเดนหนาทำางานตอไปจนกวาจะถงเวลาทคณจะสามารถสอนวทยาศาสตรใหแกเดกนกเรยนของคณไดทกวน

เนองจากการสอนวทยาศาสตรเปนวชาทมคาใชจายมาก ครหนมสาวบางคนจงพยายามเพมเตมแผนการสอนปละเลกละนอย พวกเขาใชหนงสอเรยนของทางโรงเรยนใหมากเทาททำาไดแลวเสรมดวยชดทดลองวทยาศาสตรของเดลตาทใชทำาการทดลองตางๆ ไดนานหนงเดอน ปตอมาครอาจมเงนซอชดทดลองชดทสอง ซงจะสามารถทำาการทดลองตางๆ ไดนานสองเดอน หากรจกอดทนและวางแผน ครหนมสาวคนไหนกสามารถเปนหลยส ปาสเตอรของโรงเรยนไดไมยาก

คว�มลมเหลวเปนเรองด

เมอ 2-3 ปกอน กลมครหนมสาวจากโรงเรยนในกำากบของรฐ (charter school) ซงเปนโรงเรยนทมความคลองตวในการบรหารจดการแหงหนงมาใชเวลาทงวนทหอง 56 ครเหลานยอดเยยมมาก พวกเขาทงกระตอรอรน ฉลาด และเอาใจใส อยางไรกด ผมสงเกตเหนวาแนวทางการสอนของพวกเขามขอผดพลาดทสำาคญอยอยางหนง พวกเขามความปรารถนาอยางแรงกลาทจะชวยใหเดกรสกดกบตวเองเสยจนไมยอมใหนกเรยนตอบผดหรอรบผดชอบอะไรเลย

สปดาหนนเราทำาจรวดกน นกเรยนของผมทำางานเปนกลมๆ ละ 4 คน แตละกลมจะไดจรวดโมเดลแบบไวกง คมอ และวสดทใช



ในการประกอบจรวด สงททาทายสำาหรบแตละทมคอ การวดขนาด วางแผน และประกอบจรวดอยางถกตองแมนยำา มกลมหนงทพยายามมากแตผดพลาดในการจดวางหวจรวด คร 2-3 คนคอยเขาไปชวยเดกเพอแสดงใหดวาจะประกอบจรวดอยางไรใหถกตอง มหลายครงทเดยวทผมตองขอรองอยางสภาพแตหนกแนนใหอาคนตกะเหลานนปลอยใหเดกทำาเอง

คร: (กระซบ) คณไมเขาใจ เรฟ เดกทำาไมถกนะเรฟ: ผมเขาใจคร: ปกมนบดนะเรฟ: ใชคร: ปมปลอยจรวด กตดกาวใกลสวนหวเกนไปเรฟ: ใชคร: จรวดมนจะยงไมขนนะสเรฟ: ทแรกกงแหละ...คร: แต...เรฟ: แลวในกลมเขากจะคดกนเองแหละวาทำาไม

จรวดมนถงไมขน เดกๆ จะกลบมาทหอง แลวชวยกนขบคด นเปนสงทนกวทยาศาสตร ทำาตลอดเวลา

เปนเรองสำาคญทตองจำาไววา ครอยางเราใหคำาจำากดความคำา

วา ลมเหลว ตางกนไป ในหอง 56 จรวดทบนไมขนไมใชความลมเหลว ความลมเหลวจะเกดขนกตอเมอเดกนกเรยนละความพยายามทจะแกปญหา มนอาจแกไดใน 5 นาท หรออาจใชเวลา 2 เดอน อยางในกรณทนกเรยนของผมพยายามสรางรถไฟเหาะขนาดยกษ แตไมสามารถสรางทางโคงทมแรงสศนยกลางมากพอจะทำาใหรถเคลอนไปตามรางอยางปลอดภยได แตสองเดอนของการทดลองทลมเหลวกลบเปนเวลาทเดกๆ ไดอศจรรยใจและสนกตนเตนกบวทยาศาสตรมากทสดในปนน และเมอรถไฟเหาะใชการไดในทสด เดกๆ กพดไดเตมปากวาพวกเขา

167

ทำาดวยตวเอง พวกเขาเขาใจฟสกสของรถไฟเหาะ ผมสอนไดดทสดในชวงสองเดอนนนดวยการเยบปากตวเองสนท และปลอยใหเดกๆ ทำาเอง

หนทดลอง

บอยครงทเรองททาทายทสดสำาหรบครสอนวทยาศาสตรชนมธยมปลายมกเกดจากคานยมของชาตเราทตนเขนอยางนาอาย ในสงคมทแซซองคนทเดนดงเพราะเปลอกนอกหรอมพฤตกรรมออฉาว เราตองตอสอยตลอดเวลาเพอแสดงใหเดกๆ ของเราเหนถงความงดงาม ความมเกยรต และความอมอกอมใจทไดจากการทำางานในหองทดลอง ทกวนน นกเรยนมธยมปลายสวนใหญมวแตสนใจวารงโทนของโทรศพทมอถอของตวเปนเพลงอะไรมากกวาจะสนใจการทดลองวคซนโรคเอดสหรอยารกษาโรคมะเรง

สเปนเซอร รมส ครวทยาศาสตรมธยมปลายทสมควรแกการยกยองจากเมองเบลลฟงแตน (Bellefontaine) รฐโอไฮโอคนพบคำาตอบตอคำาถามเหลาน เชนเดยวกบครทดจำานวนมาก เขามความรในสงทสอนและสอนดวยความหลงใหลในวทยาศาสตร โชคไมดทโรงเรยนของเขายากจน อปกรณในการทำาการทดลองกหายาก แตแทนทเขาจะยอมแพ รมสทำางานตวเปนเกลยวนานกวา 30 ป เขาเขยนจดหมายขอทน สรางสายสมพนธ และสรางหองปฏบตการทสมบรณแบบขนทโรงเรยน ในหองทดลองของสเปนเซอร นกวทยาศาสตรนอยทมเทเวลาทำาการทดลองทนาทงชนดทไมมครคนใดกลาคดวาพวกเขาจะทำาได นกเรยนของรมสหมกมนอยกบดเอนเอมากกวาเอมทว

แนนอน เชนเดยวกบครทไมธรรมดาทกคน สเปนเซอรทมสดตว เขาเปดหองทดลองถงเทยงคนโดยไมสนใจเสยงคดคานของผบรหารและเพอนๆ คร นกเรยนทวทงโอไฮโอมาทำางานทนน สเปนเซอรจะอยในหองทดลองคอยจดเครองไมเครองมอให และนำาพาเดกๆ ไปบนเสนทางของการคนพบ แตเขาปลอยใหเดกเลอกเสนทางของตวเองเสมอ เขาปลอยใหเดกๆ ทำางานเอง ปลอยใหเดกๆ ลมเหลว เขาทำาทกอยาง



ทคนเปนครทำา แตถงเขาจะยนดและภมใจกบความมงมนสความเปนเลศของนกวทยาศาสตรนอยของเขา นกเรยนบางคนไมไดคดอยางนน

จะวาไป เราเปนประเทศทคดศพทอยางคำาวา เนรด (nerd) และ กก (geek) แตดเหมอนเรามกไมยอมปลอยเดกทคดวาฟสกสนาสนใจกวาปารส ฮลตน (Paris Hilton) ไปตามทางของเขา ทโรงเรยนของสเปนเซอร นกเรยนททำาโครงงานวทยาศาสตรของตวเองอยางอตสาหะจะถกเพอนฝงหวเราะเยาะ ทงโรงเรยนเรยกพวกเขาวา “ไอหนทดลอง” เฮ ดพวกหนทดลองนนส หนทดลองกำาลงจะเขากรงนอยๆ ของมนแลว ถงตอนนกเถอะ ผมไมแนใจเหมอนกนวาจะรบมอกบการยวยทโหดรายและไมรจกหยดหยอนอยางนนไดอยางไร แตผมแนใจวา ถาเปนตอนทผมอาย 16 ผมจะตองเจบชำานำาใจอยางแนนอน

โชคดทสเปนเซอรเปนหนงในครชนยอด เขาฉลาดเกนกวาจะฮบเหยอ เขาไมสรบปรบมอกบถอยคำากระแนะกระแหนและดหมน แตจะยมรบโดยด และเมอเขาทำาอยางน เหลาบณฑตนอยของเขากจะมกำาลงใจ พวกเขายอมรบฉายาทคนอนตงให แถมเอามาพมพบนเสอยดใสกนเอง ดวยวธคดทำานองทวา “ใช ฉนเปนหนทดลองและกภมใจดวย” นกวทยาศาสตรเหลานจะเดนผานพวกนกกฬาและแมสาวสงคมไปทำางานทดลองของตวเองอยางสบายใจไดทกวน (และทกคน)

มกจะมเดกใจรายทชอบแกลงยงกบเครองคดเลขหรอจานเพาะเชอของพวกนกวทยาศาสตรนอย แตครวทยาศาสตรทดจะสอนนกเรยนของตนวาจะตอบโตอยางไร ศษยเกาคนหนงของผมซงตอนนเปนวศวกรอยทเบรกลยกเคยเจอปญหาแบบนตอนทเขาอยชนมธยมปลาย เขาเพยงแตยมและเดนตอไปยงหองทดลองกบเพอนคห เขาไดยนเสยงเยาะเยยถากถางในโถงทางเดนดงไลหลงมา แตเขายงคงเดนตอไปทหองแลบพรอมกบเพอนๆ เขามกยมเยาะและบอกตวเองวา ไอเบอกเอย มนจะอะไรกนนกกนหนาวะ อกสก 2-3 ปพวกนายกตองมาเปนลกนองพวกเรา!

169มนษยจรวด

เดกๆ ลองถกลองผดกบการประกอบจรวด ความผดพลาดไมใชเรองเลวรายเสมอไป

การระบายสภาพแบบมอนดรอน...โครงงานศลปะชวยพฒนาความสมพนธระหวางครกบนกเรยนใหแนนแฟน

171

คนรกศลปะ ผมไม ม ค วามสามารถทางศ ลปะ ไม ม เ ลยส กน ด

ทกครงทผมพยายามจะวาดอะไรกตามบนกระดาน แมกระทงเสนตรงสกเสน นกเรยนของผมจะหวเราะงอหายจนนำาตาไหล แตผมกลบเปนครคนเดยวในประวตศาสตรทไดรบเหรยญเชดชเกยรต National Medal of Arts ลองคดดสวา เรองแบบนเกดขนไดอยางไร

ตอนทผมยงอายนอยและโงอย ผมเขาสอนหองเรยนหองแรกของผมดวยความมนใจเตมเปยม แถมเชอมนดวยวาผมสามารถเปลยนแปลงโลกได ผมรสกหงดหงดเมอรวานกเรยนตวนอยๆ ของผมสนใจเรองราวนอกกำาแพงหอง 56 มากกวา โรงเรยนของเรา


9


มวงดรยางคและเดกๆ พากนไปลงชอเขารวมวงอยางกระตอรอรน นหมายความวาพวกเขาจะตองออกจากหองเรยนสปดาหละ 2 ครง ครงละหนงชวโมงในชวงวชาคณตศาสตรตอนเชา นอกจากนยงมวงประสานเสยงดวย ซงหมายถงอกหนงชวโมงนอกหองเรยน ผมอนญาตเดกๆ ใหเขาเรยนดนตรอยางเสยไมได ขณะเดยวกนกคดเตรยมแผนการดๆ ทจะสอนเสรมสำาหรบสามชวโมงทหายไป

ผมตองใหเครดตตวเองหนอย เพราะถาผมผด ผมจะไมขอลดหยอนผอนโทษเลย แตนผมผดเตมประตทกงวลเรองเดกพวกน วงดรยางคของเรามผนำาวงทเกงทสดทผมเคยรจกมา เปนสภาพสตรชอจน เชเลเดน เธอสามารถจดการกบเดกมากกวารอยคนทไมเคยเรยนทางดานดนตรมากอนเลย และเธอกทำาใหพวกเขาเลนเพลงยากๆไดภายในปเดยว ในเวลาวาง เธอสอนวงดรยางคทโรงเรยนอกแหงหนง ทงยงหาทนเรยนดนตรและทเรยนดนตรใหนกดนตรทดมอนาคตไกล เดกๆ รกเธอ และรอเรยนกบเธออยางใจจดจอ

เชอหรอไม ครบางคนนาสมเพชถงขนาดเกลยกลอมนกเรยนของตนไมใหเรยนศลปะและดนตรเปนวชาพเศษ ผมเรยกครพวกนวา “ครแบบโคเพอรนคส” เพราะพวกเขาเอาตวเองเปนศนยกลางของระบบสรยะแทนพระอาทตย มนนากลวเมอนกถงความโอหงของใครกตามทคดวาเขาเปนคนเดยวเทานนทมสงทมคณคาควรแกการถายทอดแกเดกนกเรยน

ผมไมไดแย ขนาดนน แมวาผมจะโงเขลาทคดวานกเรยนของผมทไปเรยนดนตรจะตามเพอนๆ ในชนไมทน สปดาหแลวสปดาหเลาทผมตองประหลาดใจ เดกๆ ทเขาวงดรยางคและวงประสานเสยงไมเพยงแตจะเรยนทนเพอนๆ เทานน พวกเขายงทำางานไดดทสดในหอง มนเปนไปไดอยางไร (ชวยหยดหวเราะเยาะทเถอะ เมอกอนผมยงกระดกออนและรเทาไมถงการณ)

ไมนานผมกเรยนรความจรงพนฐานขอหนงเกยวกบศลปะ นกเรยนทเรยนศลปะกำาลงเรยนสงตางๆ ทมากไปกวาศลปะทตนเรยน เวลาทเดกไปอยในวงดรยางค พวกเขาไมไดเรยนการเลนไวโอลนหรอคลารเนตเทานน แตกำาลงเรยนรวนย ความรบผดชอบ การทำางาน

173

เปนทม ความเสยสละ การฝกฝน การแกไขขอผดพลาด การฟงและการบรหารเวลาไปดวย ทกษะเหลานเปนทกษะทเดกจะมตดตว และการเรยนรทกษะเหลานแถมยงสนกไปในเวลาเดยวกนกเปนกลอบายทแยบยลทเดยว

เมอผมไดเหนถงคณคาของศลปะ ผมกตงปณธานวาจะเอามาใชกบหองเรยนของผม มนเปนเรองวเศษทเดกจะเรยนดนตรสปดาหละ 2-3 ครง แตผมอยากใหพวกเขาไดมากกวาน สงเดยวทเปนอปสรรคขดขวางผมกคอความรอนจำากดทางดานศลปศกษา ดวยเหตน ผมจงเรมไปเยยมชมโรงเรยนทกแหงทมชอเสยงดานโปรแกรมการเรยนการสอนดนตร ศลปะ หรอการละคร ไมนานนกผมกไดความคดดๆ มากมายทผมนำามาผสมผสานใชในหองได นาเศรา ผมยงไดเหนตวอยางของการ ไม ควรนำาศลปะมาใชดวย

ขอควรระวง: ปลอยใหเดกไดแสดง

เมอหลายปกอน ผมเคยมลกศษยคนหนงชอโจแอนน ผมเปนครมาถงเดยวนได 1 ใน 4 ของศตวรรษแลว และโจแอนนกเปนเดกคนหนงทโดดเดนทสดทผมเคยพบ เธอเฉลยวฉลาด สวยนารกและมพรสวรรค เธอเลนเครองดนตรได 2-3 ชนด แตเชยวชาญการเลนเปยโนและฟลตเปนพเศษ เธอเปนเดกอจฉรยะทางเปยโน พอแมทสดยอดของเธอหาครทดทสดใหลก และโจแอนนใชเวลาหลายพนชวโมงฝกฝนทกษะดานน

หลงจากจบโรงเรยนประถม เธอไดทนการศกษาในโรงเรยนมธยมชนนำา มอยเทอมหนง โรงเรยนจดการแสดงเรอง Candide1

โจแอนนรวาผมชอบเรองนมาก เธอจงเชญผมไปชมการแสดง เมอผมเขาไปทหอประชม ผมเหนโจแอนนนงอยทเปยโนหลงงาม แคคดวาจะไดยนเดกคนนเลนเพลงชนเอกของเบรนสไตน2 กทำาใหผมขนลกแลว

1เปนนวนยายแนวเสยดสชนเอกของวอลแตร มแปลเปนภาษาไทยโดย วลยา ววฒนศร2Leonard Bernstein ผประพนธเพลงคลาสสก ผอำานวยเพลง นกเปยโนชาวอเมรกนถอเปนนกดนตรอจฉรยะทประสบความสำาเรจทสดในประวตศาสตรอเมรกา



ผมเดนไปทกทายเธอกอนการแสดง กอดเธอทหนง และสงเกตนกดนตรทเหลอ พวกนนเปนผใหญหมด โจแอนนอธบายวาทางโรงเรยนจางวงดรยางคอาชพมาเลนเพอใหการแสดง “ดดขน”

นนยงไมใชเรองทแยสด โจแอนนเปนนกดนตรทเกงกวาผใหญทกคนในวง แตเธอไดรบอนญาตใหเลนเพยงเพลงโหมโรงเทานน หลงจากนนพวกผใหญกเลนตอตลอดสองชวโมงทเหลอ ทงทโจแอนนนาจะเลนไดสบายมาก ปรากฏวาผใหญคนหนงในนนเปนครดนตรของโรงเรยนทอยากจะแสดงฝมอบาง ขอโทษเถอะ โรงเรยนหลายแหงลมไปแลววาใครควรเปนศนยกลางของความสนใจ

ครงหรอสองครงในชวต พวกเราพอแมและครอาจพบวามศลปนคนเกงอยภายใตการชแนะของเรา อยางไรกด พวกเราสวนใหญทแมจะมพรสวรรคและผานการฝกฝนมาแลวกตามกไมมทางจะวาดภาพไดอยางปกสโซ (Picasso) รองเพลงไดเหมอนซาราห วอหน (Sarah Vaughan)3 หรอสวงไดอยางดก เอลลงตน (Duke Ellington)4 ครกบพอแมตองจำาไววาเดกๆ ของเราควรเปนผแสดง ถงจะไมสมบรณแบบกตาม ความงดงามของศลปะคอการทเราดนรนแสวงหาความสมบรณแบบแตไมเคยทำาไดสำาเรจ การเดนทางเพอแสวงหาตางหากทเปนทกสงทกอยาง

พวกเราจำานวนมากมองไมเหนความจรงขอน สมยทเปนครหนม ผมเองกเคยทำาพลาดโงๆ มาแลวดวยการไมยอมสอนเพลงบางเพลงแกเดกเพราะมน “ยากเกนไป” ในความเปนจรง การทนกเรยน “ไมมความสามารถ” ทจะเลนดนตรหรอรองเพลงบางเพลงนนเปนภาพสะทอนความบกพรองของผมตางหาก ถาผมอยากใหเดกๆ แสดงไดดขน ผมตองสอนใหดขนดวย ทนททผมเขาใจวธคดแบบนและทมเทกำาลงกายกำาลงสมองทงหมดไปทเดกและกระบวนการเรยนร ผมกกลายเปนครทดขนกวาเดมมาก

3ซาราห วอหน นกรองเพลงแจซทมนำาเสยงสดใสมชวตชวาไดรบการยกยองวาเปนนกรองหญงเสยงดทสดคนหนง4ดก เอลลงตน นกเปยโน นกแตงเพลง และเรยบเรยงเสยงประสาน ใชสญชาตญาณในการเลนดนตร สามารถปรบเปลยนบทบาทของเครองดนตรและการเรยบเรยงเพลงไดตามบคลคผเลน

175

ในบทท 17 ผมจะไดลงลกในรายละเอยดวาหอง 56 จดการแสดงไดอยางไร แตตอนนผมขอใหคำาแนะนำาทวๆ ไปกอน ไมวาลกๆ ของคณจะเลนคอนเสรตยากๆ หรอเลนบทตลกเลกๆ พวกผใหญอยางเราจำาเปนตองเอาตวออกมาจากวถทางของพวกเขา ผมเคยนงดการแสดงของหลายโรงเรยนซงครแสดงรวมกบนกเรยนเพราะวามน “นารก” ผมเหนผใหญจำานวนมากทโคงรบเสยงปรบมอเพราะชวยจดการเรองเครองแตงกายใหเดกๆ และผมกไดยนมาชดเจนดวยวามครหลายคนทเลนเปยโนคลอไปกบเดกๆ ทงทเดกสกคนในนนกนาจะทำาได เพอนรกของผม เซอรเอยน แมกเคลเลน (Sir Ian McKellen) และไมเคล ยอรก (Michael York) เปนสองนกแสดงทยอดเยยมทสดแหงยค แตเรากไมเคยขอใหพวกเขามารวมแสดงในละครเชกสเปยรประจำาปของเราเลย ตองขออภยเชกสเปยรดวยหากผมจะกลาววา โปรดจำาไวเสมอวาละครไมใชสงสำาคญ เดกตางหากทสำาคญ

โครงง�นศลปะ 5 อย�ง สร�งเดก

การเดนทางของความคดสรางสรรคไมจำาเปนตองเกดขนในการแสดงเทานน เราสามารถสรางงานศลปะงายๆ บนผนผาใบดวยสหรอบนกระดาษดวยดนสอโดยไดรบประโยชนทเกดจากการสรางสรรคชนงานนนไดเชนกน

พอแมและครทมความสามารถทางดานศลปะอาจสอนลกๆ วาดรป ระบายส หรอปนไดสบายๆ แตถาหากคณเปนเหมอนผม หองเรยนศลปะอาจเปนหลมดำาแหงความหมดอาลยตายอยากได ผมยงจำาความรสกในสมยแรกๆ ทผมสอนไดด ผมละอายใจทกครงทเหนนกเรยนหองอนถอผลงานสวยๆ กลบบาน ผมพยายามอยางทสดทจะเรยนรจากครศลปะดๆ ทผมรจก แตศลปะกยงเปนเรองเกนความสามารถของผมอยด เหมอนทบล คอสบ (Bill Cosby) นกแสดงตลกชอดงเคยพดไววา “ไมวาผมจะลงมอทำาอะไร ลงทายกกลายเปนทเขยบหรทกท” (Everything I began turned out to be an ashtray.)



หลงความพยายามทลมเหลวนบครงไมถวน ผมกพบโครงงาน 2-3 อยางทประสบความสำาเรจอยางมากโดยบงเอญ แนนอนวามโครงงานอนๆ อกมากนอกเหนอจากโครงงานพวกน แตนเปนโครงงานทนกเรยนของผมชอบทำาและเกบรกษาไวตลอดไป

ศลปะการตดกระดาษแบบมาตส (Matisse Cutouts)วสดอปกรณทตองใช:

กระดาษสเนอหยาบกใชได แตกระดาษออรกามจะดกวาภาพงานศลปะการตดกระดาษของมาตสกรรไกร กาวหรอแปงเปยก การแนะนำาเดกใหรจกชวตและงานของศลปนสกคนเปนเรอง

สนกเสมอ ศลปนคนโปรดทผมชอบนำามาสอนเดกๆ นาจะเปนอองร มาตส (Henri Matisse)5 สทเขาใชเหมอนมมนตสะกด และผมกพบวาภาพกระดาษตดของเขาดงดดความสนใจของนกเรยนมาก เดกๆ มกแปลกใจเมอรวามาตสกลายเปนคนพการเมอเขามอายมากขน แมวาเขาจะตองนงอยกบรถเขนและไมสามารถวาดภาพได ศลปนกยงคงสรางสรรคงานตอไปไมหยด นเปนประเดนสำาคญทตองบอกเดกๆ วา ศลปนสรางสรรคงานเพราะตองการแสดงออก สงเลกๆ อยางความพการทางกายไมสามารถหยดความตองการพดของหวใจได เมอไมสามารถวาดภาพได มาตสกทำาใหโลกตนตาตนใจดวยผลงานศลปะทเกดจากกระดาษรปทรงสะดดตาทเขาตดและประกอบขนเปนภาพ

ถาลองเขาไปคนดทเวบไซต amazon.com คณจะพบหนงสอไมนอยทสอนวธทำาโครงงานศลปะการตดกระดาษแบบมาตส ผมสอนโครงงานแบบนดวยชนหนง เรมจากการใชกระดาษขนาด 9x9 นวเปน

5อองร มาตส (Henri matisse) เปนศลปนชาวฝรงเศสทมความสามารถหลายดาน เปนทงจตรกร ประตมากร ศลปนภาพพมพ นกออกแบบ นกทฤษฎศลป และเปนนกคดคนสำาคญ เขาเรมสรางศลปะกระดาษตดเมอตองกลายเปนคนพการในชวงหลงของชวต

177

พนหลง เดกๆ จะเลอกกระดาษสตางๆ กนแลวตดเปนสเหลยมจตรส 4 ชน แตละชนกวางดานละ 4 นว พวกเขาจะเลอกตดจตรสทงสชนเปนสเดยวกนทงหมดหรอคนละสกได จากนนเดกๆ จะแปะกระดาษทงสแผนลงบนกระดาษพนหลง

สดทาย เดกนกเรยนจะตดกระดาษสอนๆ เปนรปทรงอะไรกได แตตองตดใหเหมอนกนทง 4 ชน เดกบางคนตดกระดาษเปนรปนามธรรม รปหวใจ ใบไม และดวงดาวกเปนทนยม แตจะตดรปทรงอะไรกไดทงนน ถาเดกเลอกตดกระดาษจตรสขนาด 4x4 นว เปนสเดยวกนทง 4 แผน กระดาษทตดเปนรปทรงตองมสตางกนทงหมด หากใชจตรสสตางกน รปทรงทตดจะตองมสเดยวกนทงหมด

กระดาษทใชจะเปนกระดาษสเนอหยาบกได แตผมพบวาถาใชกระดาษสำาหรบพบออรกามจะไดชนงานทมสสนสดใสกวา อยางไรกตาม เมอแปะจตรสทง 4 ชนแลว เดกๆ จะพศวงกบกบภาพลวงตาทเกดจากสทตางกน แมวาศลปนนอยจะรวารปทรงกระดาษทตดมขนาดเทากนเปะ แตสทตางกนไปทำาใหภาพทเหนแตกตางกนไปดวย ดวยโครงงานงายๆ อยางน เดกๆ จงไดเรยนรหลายสงหลายอยาง ไมวาจะเปนผลของสตอความรสก ไดรจกศลปนทยงใหญ และไดเรยนรวาเราไมไดสรางงานศลปะหรอทำาการทดลองทางศลปะเพอเงนหรอชอเสยง แตเราสรางสรรคงานศลปะดวยเหตผลเดยวกบทเราหายใจ นนคอเราจำาเปนตองทำา

หนากากแฮลโลวนวสดอปกรณทตองใช:

ผาเฝอกปนแบบแหงเรวของจอหนสนแอนดจอหนสนกรรไกรชามใสนำาวาสลนผาเชดตวสอะครลก



ทกครงทใกลจะถงเทศกาลแฮลโลวน นกเรยนเกรด 5 ของผมจะไดสนกกบการทำาหนากากใบหนาของตวเอง บารบาราภรรยาผมจะไปทรานขายยาและซอผาเฝอกปนแบบแหงเรวของจอหนสนแอนดจอหนสนซงปกตใชทำาเฝอกดามกระดกหกมาเปนหลายๆ มวน ผาเฝอกปนมขนาด และระยะเวลาในการแหงตางๆ กน ภรรยาผมจะซอมวนขนาด 3 นวทแหงภายใน 5 นาท

ประมาณ 1 สปดาหกอนแฮลโลวน ผมจะสอนเดกๆ ใหทำาโครงงานนโดยสาธตวธทำาใหดกบอาสาสมครซงนอนบนโตะขณะทเดกนกเรยนคนอนๆ ลอมวงด ผมใหอาสาสมครนอนหงายขณะสาธตกระบวนการทำาทละขนตอน และคอยเตอนใหนกเรยนทำางานกบใบหนาคนอนอยางเบามอ เดกๆ รองโอ อา กนใหญขณะทโครงงานเรมเปนรปเปนรางขน และอก 2-3 วนใหหลงเดกๆ กพรอมทจะลงมอทำาดวยตวเอง

เดกๆ แบงกนออกเปนกลมๆ ละ 5 คน แตละทมจะเอาแผนเฝอกปนไปหนงมวนแลวตดเปนแถบเลกๆ กวางประมาณครงนวและยาว 2 นว ทนทงหองกจะดเหมอนหนวยศลยกรรมทหารเคลอนท M*A*S*H6

เดกคนหนงในแตละทมจะนอนลงบนโตะสองตวตอกน มผาเชดตวรองศรษะไวเพอใหสบายขน และมเพอนรวมทมยนอย รอบๆ เดกสองคนทเปน “หมอ” จะทาวาสลนลงบนหนาของ “ผปวย” หมอจะคอยรบแผนเฝอกปนทผชวยสองคนสงให แผนเฝอกปนแตละแผนจะเอามาจมลงในชามใสนำาบนโตะกอนจะถกแปะลงบนหนาผปวย สวนตางๆ ของใบหนาผปวยจะคอยๆ ถกปดจนมด เราจะปดแผนเฝอกปนประมาณ 3 ชน เดกบางคนชอบใหปดจมกดวย (พวกเขาหายใจทางปากไดสบายๆ) แตบางคนกไมชอบ

กระบวนการทงหมดใชเวลาประมาณ 15 นาท ขอสำาคญคอตองทาวาสลนลงบนหนาใหทวโดยเฉพาะรอบควและใตคาง พอใบหนา

6ยอมาจาก Mobile Army Surgical Hospital เปนหนวยศลยกรรมทหารเคลอนทในกองทพสหรฐฯ ซงทำาหนาทโรงพยาบาลเตมรปแบบในสนามรบ ตงขนครงแรกเมอป 1945 และถกสงไปประจำาการในแนวหนาระหวางสงครามเกาหล (1950-1953) คำาวา MASH กลายเปนทรจกเพราะซรสโทรทศนและภาพยนตรตลกรายทดดแปลงจากนวนยายชอ MASH: A Novel About Three Army Doctors ของรชารด ฮกเกอร (Richard Hooker) เมอป 1968

179

ถกปดหมด ผชวยกจะตดแผนเฝอกปนแผนเลกๆ ทปดดงจมกและรอบๆ ปากไดพอด

เมอหมอทำางานเสรจ ผปวยจะนอนอยอยางนนราว 5-7 นาทเพอรอใหแผนเฝอกปนแขงตว ระหวางทรอ สมาชกในทมจะชวยกนทำาความสะอาดททางแลวเรมตดแผนเฝอกปนใหมสำาหรบผปวยคนตอไป จากนนกถงเวลาเอาหนากากออกจากหนาเดก มนทงเหนอะหนะทงสนกสนานนาดเลยละ

นกเรยนแตละคนจะเขยนชอตวเองลงบนแผนกระดาษแขง เอาหนากากวางไวบนกระดาษแขงแลวจงนำาไปผงใหแหงทมมหนงของหอง สก 2-3 วนหนากากกจะแขงเปนหน จากนนเดกๆ จะระบายสหนากากเปนสและแบบตางๆ กน หลงจากนนอก 2-3 วน เราจงนำาไปเคลอบพอลยรเทนชนทหนงโดยจะเคลอบรวมทงหมด 3 ชน

ภายในหนงสปดาหเดกๆ กจะไดหนากากสดสวยททำาจากใบหนาของตวเองกลบบานเพอเอาไปแขวนบนฝาผนงและเกบไวตลอดไป แตนนกยงไมใชสวนทดทสดของการทำาหนากากกบเดกนกเรยนในหอง ขณะทนกเรยนทำาโครงงานอยนน พวกเขาเรยนรทจะปฏบตตอกนดวยความออนโยนอยางไมนาเชอ ถามนำาไหลลงมาตามใบหนาของผปวย ผชวยคนหนงจะคอยๆ ซบหหรอคางทเปยกนำาเพอใหเพอนรสกสบายตว เนองจากเดกทกคนไดเลนทกบทบาทในกลม เดกๆ จงเขาใจความรสกของผอนและทำางานเปนทมไดอยางด เดกจะสรางสรรคงานไป สนกไป และฝกความมเมตตาและเอออาทรทผมอยากปลกฝงใหมในเดกทกคน ตลาคมจงเปนเดอนทสนกทสดของหองเรา

ภาพพอรเทรตแบบเดวด ฮอกนย วสดอปกรณทตองใช:

กาวแทงกลอง กระดาษสเนอหยาบกใชไดกระดาษวาดสนำาจะดกวา กระดานกระดาษโปสเตอรหรอกระดานผาใบจะดทสด



เดวด ฮอกนย (David Hockney) เปนศลปนสมยใหมทม ชอเสยง เขาเตบโตในองกฤษแตอาศยอยในแคลฟอรเนย ฮอกนยเปนทรจกเพราะภาพวาดระบายสและภาพวาดลายเสนทกอยาง ตงแตภาพพอรเทรตของเพอนๆ ไปจนถงภาพสระวายนำา เขายงเปนผบกเบกการใชสอทนำาภาพถายมาปะตดปะตอเปนคอลลาจ (photo collage) ดวย

ฮอกนยถายภาพวตถชนเดยวกนในมมมองทแตกตางกนนบพนๆ ภาพ ไมวาจะเปนทางหลวงสายเปลยว หอง สวน โดยเขาจะถายภาพตอเนองกนไปภายในหวงเวลาหนง จากนนจงจะนำาภาพหลายๆ ภาพมาวางซอนกนกลายเปนภาพทแปลกแหวกแนว ผชมจงเหนวตถชนนนในมมมองใหมและลกซงยงกวาเดม

ในหอง 56 เราใชเทคนคนทำาภาพเหมอนตวเอง เราจะถายภาพใบหนาของเดกแตละคนในลกษณะตางๆ กน 6 แบบ คอ ยม ขงขง ธรรมดา บาๆ บอๆ มองไปทางขวา และมองไปทางซาย จากนนกใหเดกๆ ตดภาพทถาย เดกบางคนตดเปนสเหลยมจตรสขนาด 1x1 นว บางคนตดเปนสเหลยมผนผา บางคนตดเปนสามเหลยม จากนนจงเอาชนสวนเหลานนมาประกอบกนเปนภาพเหมอนตวเองทครบถวนภาพหนง ภาพๆ เดยวนแสดงอารมณและสหนาทาทางไดตางๆ กนมากมาย เดกนกเรยนใชเวลาหลายชวโมงในการจดวางชนสวนตางๆ จนกระทงไดแบบทตองการ เดกบางคนสรางภาพเหมอนตวเองไดนาเกลยดนากลวราวปศาจรายทอยในสวนสนกคารนวล บางคนสรางภาพเหมอนตวเองทเครงขรม บอกเลาถงเรองราวชวตของพวกเขาได ดกวาภาพถายเพยงภาพเดยว พอทากาวอกนดหนอย ภายใน 2-3 วน ภาพแบบ “ฮอกนย” ของเดกๆ กเสรจสมบรณ

นเปนโครงงานงายๆ ทไดผลแนนอน เดกๆ ชอบเพราะมวธทำาทสนกและเปนอะไรทแปลกใหมสำาหรบเดกสวนใหญ สวนผม ชอบเพราะมนทำาใหเดกๆ ไดฝกใชความคดและฝกมองดตวเอง และเพราะมนทำาใหทงหองเตมไปดวยเสยงหวเราะและบทสนทนาสบายๆ ขอพระเจาอวยพรงานศลปะดวย

181

เวทมนตรของมอนดรอน (Mondrian Magic)วสดอปกรณทตองใช:

ไมฉากและไมบรรทดกระดานผาใบ (กรอบผาใบยงด)แมสอะครลกของวนเซอรแอนดนวตนสามสและสดำาพกนโปสเตอรและภาพถายงานศลปะของมอนดรอน

เมอนกเรยนเรยนเรองศลปะสมยใหม ปฏกรยาแรกของพวกเขามกจะเปนในทำานองวา “ภาพนมอะไรดนกหนา ใครๆ กระบายสเปนรปสเหลยมผนผา 3-4รปได” ผมพบวา ทางทดทสดทจะแกความเขาใจผดของนกเรยนในเรองนคอปลอยใหพวกเขาคนพบเอาเองวา พวกเขาเขาใจผดอยางไร ผมเรมดวยการแนะนำาใหพวกเขารจกผลงานของพต มอนดรอน (Piet Mondrian)7

เชนเดยวกบศลปนทมชอเสยงจำานวนมาก ภาพวาดของมอนดรอนครอบคลมเรองราวและสไตลทหลากหลาย แตมอนดรอนเปนทรจกมากทสดจากงานทดลองใชแมสตางๆ ระบายเปนรปสเหลยมและตดเสนดวยเสนแนวดงสดำา ภาพวาดของเขาเปนทรจกดจนเราจะเหนไดตามเสอผา กระเปาสตางค และเสอยด ตอนทผมเอาตวอยางผลงานภาพรปทรงเรขาคณตของมอนดรอนใหเดกๆ ดพวกเขาตงขอสงเกตวา “สวยดครบ เรฟ แตผมใชไมบรรทดกบสเทยนทำากได” ผมยมกบตวเอง พลางคดในใจวา “เอาเหอะ เดยวกร”!

แทนทจะเอาสใหเดกๆ เลย ผมใหเวลาพวกเขาวนสองวน เพอสรางงานแบบมอนดรอนของตวเองโดยใชกระดาษ ไมบรรทด และดนสอส ภายในเวลาไมกนาทเดกๆ กไดเรยนรสองสง สงแรกคอ เพยงแควาดแบบขนมาสกแบบกแสนจะยากเยน ทกครงทเดกๆ คดวาตวเองไดสรางแบบทตนเองพอใจแลว เดกกจะเรมถามตวเอง (สฟา

7จตรกรชาวเนเธอรแลนด ผมชอเสยงในการวาดภาพทประกอบดวยเสนตรงสดำาวางเรยงตดกนเปนตาราง สเหลยมและใชสปฐมภมระบายในชองสเหลยมบางชอง ภาพของมอนดรอนมเพยง 2 มต ไมมความโคง เวาและไมเอยง เสนตรงทกเสนอยในแนวนอนหรอดงเทานน



มากไปไหม สแดงนอยไปหรอเปลา) สงทสองทเดกๆ เรยนรกคอ การวาดเสนแนวดงใหมความกวางเทาๆ กนนนไมใชของหมเลย หลายวน ตอมา นกเรยนทเคยคยเของกมหนากมตาอยกบกระดานผาใบ ไมฉาก และดนสอ พถพถนวาดเสนทจะลงสดำา พอวาดเสนไดแลว พวกเราศลปนกใชเทปปดทบรปสเหลยมเพอกนส ผมเคยพลาดดวยการลงใชสอะครลกถกๆ ระบายแมสสามส กอนจะไดเรยนรวาจายแพงอกหนอยเพอซอของจากรานขายอปกรณศลปะจะเปนการดกวา ผมยงยอมจายเงนซอสมชออยางวนเซอรแอนดนวตนซงสดใสและมชวตชวากวามาดวย

โครงงานทเดกๆ เชอวาพวกเขาสามารถทำาไดใน 15 นาทกลายเปนโครงงานทใชเวลาหลายสปดาห แตเดกๆ กสนกกบทกนาทททำางาน งานแบบมอนดรอนทำาใหพวกเขาตองนกภาพของสงทพวกเขาอยากทำา ถงอยางนนภาพในความคดกเปนเพยงจดเรมตน เดกๆ สนกสนานในระหวางการทำางานและไมหวงวาจะตองรบรอนทำาใหเสรจ พวกเขาพยายามใหไดงานทสมบรณแบบและพงความสนใจไปทเสนแตละเสน มมฉากแตละมม และฝแปรงแตละฝแปรง

ผมวาดรปไมเปนกจรง แตผมไดมอนดรอนชวยชทางใหนกเรยนของผมไดเรยนรเรองความอดทน ความแมนยำา ศาสตรของส และความตนเตนของการวาดภาพลงบนผนผาใบ

ศลปะการขงเสนดาย (Beautiful String Art)วสดอปกรณทตองใช:

หนงสอ The Beautiful String Art Book โดย เรยมอนด เกาทารด (Raymond Gautard) กระดานขนาด 8 x 4 ฟต (หนา 3/4 นว) 8 แผน ตดเปนแผนขนาด 16 x 24 นว หรอ 16 x 16 นวกระดาษทรายสทาภายนอกสำาหรบทาไมแผนเรยบแปรงทาส

183

ตะป (ใชจำานวนมาก--ประมาณ 400 ตวตอนกเรยนหนงคน)ตะปควงตวเลกๆ (ประมาณ 400 ตวตอนกเรยน 1 คน)คอนคมปากแหลมดายถกโครเชต (ยงหลากส ยงด) นเปนโครงงานสดโหด แตกเปนโครงงานสดยอดดวย! และเปน

โครงงานสำาหรบพอแมและครทยอมลำาบากลำาบนเปนพเศษ เพราะตองใชเวลาและความอดทนมหาศาล แตโครงงานนจะเปนยานวเศษทจะพาเดกๆ ตรงดงไปในทศทางทเราหวงวาพวกเขาจะไป นเปนโครงงานแรกของป สำาหรบหอง 56 และเปนโครงงานทเรมตนการเรยนการสอนในวนแรก โครงงานนเกดขนหลายปกอนตอนทผมไปเจอหนงสอเลมหนงในหอสมดกลางนครลอสแองเจลสชอ The Beautiful String Art Book หนงสอขาดตลาดไปแลวแตสามารถสงซอไดจากรานหนงสอออนไลนทขายหนงสอมอสองทวไป ในหนงสอมงานศลปะการขงเสนดายแบบตางๆ 100 โครงงาน ครสวนใหญอาจจะใจไมถงทจะทำาโครงงานเหลานกบเดกนกเรยน แตพอแมอาจลองทำากบลกๆ ทกวยทบานกได

เมอนกเรยนใหมเขามาทหองเปนวนแรก พวกเขาจะเหนไมแผนเรยบทตดแลวตงเรยงซอนกนอยชดผนงหอง พวกเขายงเหนโครงงานศลปะการขงเสนดายเดนสะดดตาทเดกนกเรยนรนกอนทำาไวแขวนโชวอยรอบหอง ภายในไมกนาท นกเรยนใหมกจะถามวาพวกเขาจะไดทำางานแบบนบางไหม “ไมใชแคไดทำาเทานนนะ” ผมบอกเดกแบบสบายๆ “แตเราจะเรมทำากนวนนเลย” เดกๆ ไดเรยนรโดยไมตองมการบรรยายแลววาหองเรยนนเปนสถานททนาสนก และสงตางๆเกดขนเดยวนนทนท ในอกหลายๆ หอง วนแรกเดกๆ จะตองนงกบทและฟงครพด ครจะบอกเดกๆ วาจะยงไมสอนบางวชาเพราะหนงสอและวสดอปกรณยงมาไมถง แตในหอง 56 เราแทบจะรอฟงคำาวา “ลงมอได” ไมไหว นเปนประเดนสำาคญทตองสอสารใหเดกเขาใจ

ในชวงเชา ขณะทนกเรยนกำาลงเรยนคณตศาสตรหรอภมศาสตร ผมดงนกเรยนออกมาครงละ 2-3 คน แลวใหดแบบงาน



ขงเสนดายทเดกๆ นาจะทำาไดหลายๆ แบบ ทงทเปนรปทรงเรขาคณต รปสตว สงของ และภาพธรรมชาต เดกๆ จะเลอกแบบทตวเองชอบ ศษยเกาของผมทอยระหวางปดเทอมฤดรอน (ผมสอนในโรงเรยนทเปดตลอดปและเปดเทอมเดอนกรกฎาคม) และมาชวยงานในหอง 56 ดวย จะคอยแนะนำานองๆ มอใหม พวกรนพจะรวาโครงงานชนไหนงาย ชนไหนยาก และชวยนองๆ เลอกแบบททาทาย แตไมยากจนเกนไป

ตอจากนน ชางฝมอของเราจะเลอกแผนไมและลงมอขดดวยกระดาษทรายในชวงบายอยราว 2-3 วน เราใชเวลาทำางานนประมาณวนละ 1 ชวโมงตลอดเดอนแรกของการเรยน เดกๆ ซงไดรบฟงเรองผลทจะเกดตามมาและเรองความไวเนอเชอใจจากผมกอนหนานแลว จะเขาใจวาถาพวกเขาขดแผนไมอยางลวกๆ หรอใชวสดอปกรณอยางไมระมดระวง พวกเขาจะไมถกทำาโทษอะไร แตจะไมไดเขารวมทำาโครงงานจนจบเทานนเอง ตลอดเวลา 20 กวาป ผมยงไมเคยตองใหเดกออกจากกจกรรมเลยสกคนเดยว พวกเขาไดแรงบนดาลใจจากโครงงานทเสรจสมบรณบนฝาผนงหองและพรอมจะทำาทกอยางตามวถทางของหอง 56

เดกๆ เรมชวยกนใชกระดาษทรายขดแผนไม นกเรยนรนพทำางานกบนกเรยนรนนอง พวกเขาคยกบเดกใหมถงเรองทจะไดเจอในอกหนงปขางหนา นเปนปฐมนเทศทเยยมจรงๆ เดกใหมจะเรยนรเรองราวเกยวกบหอง 56 จากรนพในขณะททำาโครงงานไปดวย พวกเขาพากนโอดครวญเมอถงเวลาตองเลกขดกระดาษทราย

เมอขดแผนไมจนเนยนเกลยงแลว เดกๆ กจะลงส เดกแตละคนจะเลอกสทเหมาะจะเปนสพนหลงของเสนดาย ผมจงใจแจกแปรงทาสไมใหครบทกคน เปนการบบใหเดกทเลอกสพนสเดยวกนตองใชแปรงและสรวมกน ภายในเวลาไมกนาท เดก 2-3 คนกชวยกนลงสแผนไม เมอเดกทไดรบความชวยเหลอเสรจงานของตวเองแลว เขากจะชวยเดกคนอนเปนการตอบแทน เดกๆ เรยนรอยางรวดเรววาการทำางานเปนทมทำาใหเกดมตรภาพและนำาไปสความสำาเรจของโครงงานดวย

เมอผานไปหนงสปดาห เดกๆ กลงสแผนไมเสรจเรยบรอยสวยงาม ผมบอกเดกๆ ในวนศกรวาเมอถงวนจนทรเราจะเรมขงเสนดายตามลวดลายทเราเลอกไว เดกๆ ยกมอสลอน

185

เอสเทอร: หนขอถามอะไรหนอยไดไหมคะครเรฟ?เรฟ: ไดสเอสเทอร: แบบในหนงสอมนเลกนดเดยว แผนไมของเราใหญ

กวาตงเยอะเรฟ: ใชเอสเทอร: เราจะทำาแบบเลกๆ บนกระดานใหญๆ ไดยงไงคะ?เรฟ: ทำาไมไดหรอกเอม: อาวแลวจะทำายงไงละคะ?เรฟ: วนเสารครกตองไปทคนโคสนะส (นกเรยนเกา

หวเราะ)ผชวย: ครอยทคนโคส ครเปนลกคาขาประจำาทนน!เรฟ: ทรานมเครองถายเอกสารขยายแบบใหไดขนาด

ตามทเราตองการเอม: ตองใชเวลานานไหมคะ?เรฟ: สก 4-5 ชวโมง (ทงหองเงยบกรบ) เดกๆ รบรสงทผมตองการสอถงพวกเขาแลว พวกเขาไดรวาคร

เตมใจทำางานหนกเพอพวกเขา เมอพวกเขามาโรงเรยนในวนจนทรและเหนแบบทพรอมใชงานไดทนท ความไววางใจทเรามใหกนกยงแนนแฟน ครของเราทำาตามทบอกวาจะทำา เรากตองทำาแบบเดยวกน

ผมเรยนรเกยวกบนกเรยนของผมอกหลายอยางจากการเฝาดพวกเขาทำางานตามขนตอนขนตอไปของโครงงาน พวกเขาคอยๆ วางแบบลงตรงจดศนยกลางของแผนไมและเอาเทปตดไว แมวาแบบสวนมากจะมจดบอกตำาแหนงทจะตอกตะป แตของเราไมม นเปนความทาทายทเพมขนมา คมอของนกเรยนอาจเขยนไววา ตองตอกตะป 61 ตวรอบรปวงกลมหรอรปอยางอนโดยใหมระยะหางระหวางตะป เทาๆ กน เนองจากแบบของเราไมไดมจดไวให นกเรยนแตละคนจงตองใชไมบรรทด ไมโปร และวธการสารพดสดแลวแตจะคดกนขนมาไดเพอกำาหนดจดลงบนแบบกอนทจะเรมตอกตะป เดกหลายคนทาบ



เสนดายไปตามความยาวของเสนโคงแลวจงนำาไปขงกบไมบรรทดเพอหาความยาวของเสนโคงนน จากนนกแบงความยาวทงหมดออกเปนสวนๆ เทาๆ กน เพอคำานวณวาควรจะใหตะปแตละตวอยหางกนเทาไร

ผมเพลนกบการเฝาสงเกตเดกๆ ทำาผดพลาด เดกๆ ใชดนสอและเรยนรอยางรวดเรววาพวกเขาสามารถลบและแกไขไดเมอคำานวณผด กอนทผมจะคนพบโครงงานน ผมไมเคยนกฝนมากอนเลยวาศลปะจะสามารถสอนเดกๆ ใหเหนถงความงดงามของการพบขอผดพลาด แกไขมน และเดนหนาตอ ไมแปลกเลยทผมจะเปน “คนรกศลปะ”

หลงจากทใชเวลาพลอตจดอยหลายวน เดกๆ กพรอมจะตอกตะปแลว พวกเขาใชตะป 250-1,000 ตวตอลวดลายหนงแบบ อาจจะมากหรอนอยกวานนบาง นกอกเหมอนกนทผมไมใหคอนแกเดกคนละอน เดกสองคนจะใชคอนและคมปากแหลมรวมกน เดกคนหนงจบตะปไว ขณะทอกคนหนงตอกใหเขาท การรวมมอกนทำางานแบบนชวยลดจำานวนนวหวแมมอปดและจำานวนตะปทใชลงได เดกจะตงอกตงใจมากเพราะไมอยากใหเพอนเจบ บางทสงทสำาคญกวาคอพวกเขาสนกกบกระบวนการทำางานจนไมกงวลวาจะตองรบเรงทำาใหเสรจโดยเรว

ในทสดกไดเวลาขงเสนดายตามแบบ ตองขอบคณคมอทมาพรอมกบแบบแตละอน เพราะนเปนขนตอนทงายทสดในบรรดาขนตอนทงหมด นกเรยนเกอบทกคนเรมดวยการใชดายสตางๆ กนหลายๆ สกอนจะเรมรวาการใชดายนอยสจะดกวา ลงทายเดกๆ กมกเลอกแบบทเรยบงายแตดดกวา

หลงจากโรงเรยนเปดไดหนงเดอน เดกๆ กทำางานศลปะซงจะแขวนบนผนงหองไปอกนานหลายปเสรจเรยบรอย พวกเขาไดเพอน ไดรบความเชอใจจากครและเพอนฝง เดกๆ ไดรจกวางแผน ไดแสดงออกถงความอดทน ความวรยะอตสาหะ และความบากบนสความเปนเลศ พวกเขารจกแบงปน ประสบความสำาเรจ และผมกไมจำาเปนตองทดสอบเพอดผล รอยยมของเดกๆ บอกทกอยางทผมอยากรแลว

ผมขอเตอนวา นเปนแคการเรมตนเทานน เมอคณเรมใชศลปะในหองเรยนของคณ คณจะพบวามนเสพตดยงกวาชอกโกแลตเสยอก ไมวาคณจะใชดนตร การแสดง หรอทศนศลป หรอใชทงสามอยางรวม

187

ศลปะการขงเสนดาย... โครงงานศลปะสอนใหเดกๆ รจกระเบยบวนย

ความรบผดชอบ การแกไขขอผดพลาด การบรหารเวลา

กนเลย ยงดใหญ เดกๆ ของคณจะเตบโตไปในทางทคณไมอาจทำานาย ไดเลย ความสมพนธของคณกบเดกๆ จะคอยๆ พฒนาขนอยางแนนแฟนและไมสามารถทำาลายได สายสมพนธนจะหลอหลอมเดกๆ ใหกลายเปนนกเรยนทมความประพฤตด ขยนขนแขง และมความสขยงๆ ขน

ในโลกททกสงทกอยางถกทำาใหเปนมาตรฐานเดยวกนหมด ศลปะเปดโอกาสใหเดกๆ รกษาความเปนปจเจกบคคลท “เดนสวนสนามตามจงหวะกลองคนละใบ” (to march to a different drummer) ดงเชนททอโรกลาวไว


การพาเดกๆ ไปดกฬาเปนโอกาสดทจะสอนเรองของนำาใจนกกฬา

189

โคช ขอผมเลนดวยคน ตอนนนเปนเวลาบายสองโมงครงของวนพธ ตามตารางทผ

บรหารโรงเรยนประถมของผมกำาหนดไว นเปนคาบวชาพลศกษาของเดกเกรด 5 สนามกฬาใหญจงถกกนไวสำาหรบเดกนกเรยนเกรด 5 จำานวน 8 หอง วชาพลศกษาถกลงไวในรายงานประจำาตวนกเรยนวาเปนทกษะทเราจะตองสอนและประเมน ครยงตองใหนกเรยนทดสอบวงระยะทางหนงไมล ซต-อป วดพน รวมทงทดสอบความแขงแกรงและความอดทนแบบอนๆ ตามเกณฑมาตรฐานระดบชาต

สนามกฬาของเราดเหมอนสนามในเรอนจำา เพราะลอมรอบดวยรวตาขายเหลกสง 16 ฟต ประตทกบานมแมกญแจลอก


10


แนนหนา ถงอยางนนภายในสนามใหญกมสนามเบสบอล 4 สนาม คอรตแฮนดบอลหลายคอรต วงกลมเขยนสทใชเปนลวง สนามบาสเกตบอล 2 สนาม และสนามวอลเลยบอลทไมมเนต 2 สนาม สนามกฬานมพนทกวางขวางพอสำาหรบเดกนกเรยนราว 240 คน ซงวากนตามกฎหมายแลว ควรจะไดใชพนทนเพอสรางความสมบรณของรางกายและเพอความสนกสนาน

แตวนนกเหมอนอกหลายๆ วนในโรงเรยนอกหลายๆ แหง เพราะนอกจากนกเรยนหอง 56 แลว กมนกเรยนเกรด 5 อกเพยงสองหองทอยกลางแจง หองหนงมครกำาลงตงอกตงใจฝกซอมบาสเกตบอลใหเดกนกเรยน เดกพวกนเปนระเบยบ และเหนไดชดวากำาลงฝกฟตเวรกใหคลองแคลว เดกนกเรยนอกหองหนงกำาลงวงวนไปทวสนามเบสบอลเพอแยงลกเบสบอล ขณะทครของพวกเขานงอยทมานงคอยดนาฬกาและนบถอยหลงรอเสยงระฆงเลกตอนบาย 3 โมง สวนหองอนๆ ไมรอยทไหน พวกเขาแทบจะไม หรอไมเคยออกมาทสนามเพอเรยนวชาพลศกษาเลย บางหองมครทไมสนใจพาเดกๆ ออกมา บางหองถกลงโทษเพราะประพฤตตวไมดในหอง บางหองไมไดออกมาเพยงเพราะมเดก คนหนง เกเร

สนามกฬาทวางเปลาไมมประโยชนอะไร ครของโรงเรยนเราพลาดโอกาสทจะชวยเดกใหกลายเปนนกเรยนอยางทเราอยากสอน

ในตอนตนของหนงสอเลมน ผมไดพดถงความจำาเปนของการสรางวฒนธรรมหองเรยนทเออตอการเรยนการสอน สนามกฬาเมอใชอยางถกตอง สามารถทำาใหเกดการเรยนการสอนทมประสทธผลไดเชนเดยวกบหองเรยน ทกวนน การสอนใหเดกๆ รถงคณประโยชนของกฬายงมความสำาคญมาก ในชวงเวลาหนงชวคน วฒนธรรมของเราไดแปรเปลยนจากทเคยชนชมนกกฬาทเปนแบบอยางของคณธรรมอนประเสรฐสดของมนษยชาต มาเปนชนชมนกกฬาทมความประพฤตทงในและนอกสนามชนดทหากเปนคนธรรมดาๆ ทวไปกตองถกโยนเขาตะรางไปนานแลว หวใจผมสลายเมอเหนนกเรยนภมอกภมใจกบการสวมเสอยดรปนกกฬา ซงอยางดทสดกไมมคณงามความดอะไรใหเหน และอยางแย

191

สดกเลวทรามตำาชา สวนแฟนๆ กฬาหรอแมแตผเขยนขาวกฬากลบปรบมอใหผเลนทยอมรบวาโกงและโกหกเพราะ “นนเปนสวนหนงของเกม” นเปนแนวโนมทนาขยะแขยง ยงเปนอยางน เราพอแมและครยงตองทำาทกวถทางใหเดกๆ ของเราไดตระหนกถงความงดงามของกฬาและบทเรยนชวตทไดจากการเลนกฬาอยางถกตองและมศกดศร

ก�รเลนอย�งถกตอง ขาวรายกคอ ครโรงเรยนประถมศกษาสวนใหญจดการสอน

โปรแกรมพลศกษาอยางไมมประสทธภาพ บางทคณอาจเหนความสำาคญของกฬาแตคดวาตวเองไมมความสามารถพอทจะสอนนกเรยนได ผมมเพอนครทรสกอดอดเมอตองพาเดกออกมาขางนอกเพราะพวกเขาไมเคยเลนกฬาตอนเปนเดก ขาวดกคอ ในฐานะทเปนคร เราสามารถเกงขนได

ครบางคนพาเดกออกไปขางนอก แลวกเพยงแตปลอยใหเดกๆ วงเลนโดยเชอวาจะทำาใหเดกสงบลงและตงใจเรยนเมอกลบไปอยในหอง นนกจรงอย แตแนนอน จะเปนการดสำาหรบทกคนถาเดกๆ จะสามารถเผาผลาญพลงงานและเรยนรทกษะอยางใดอยางหนงไปในเวลาเดยวกน ครทเอาใจใสอกหลายคนพยายามจดใหเดกๆ ไดหดเลนกฬาทมกฎกตกา แตยงขาดเปาหมายทชดเจน พวกเขาอาจใหเดกๆ วงวนหนง อกวนอาจใหเลนคกบอล (kickball) วนตอไปอาจใหเลนดอดจบอล (dodgeball) ลองนกภาพเราสอนคณตศาสตรแบบเดยวกนนนดสครบ จะเปนอยางไรถาครสอนคณเลขในวนจนทร เศษสวนวนองคาร จำานวนเตมวนพธ ในการสอนวชาใดๆ กตาม ครตองตงเปาสอนทกษะอยางใดอยางหนง และจะยงไมไปตอจนกวาเดกๆ จะรเรองนนอยางถองแท พลศกษากไมควรตางไปจากน

เปาหมายเปนองคประกอบทสำาคญของการสอนทกอยาง สำาหรบหอง 56 เปาหมายในการเรยนการสอนพลศกษาของผมคอ:



1. นกเรยนไดออกกำาลงกายเปนประจำาทกวน 2. นกเรยนไดเรยนรความสำาคญของพนฐานการออกกำาลงท

ถกตอง3. นกเรยนไดแสดงออกซงความมนำาใจนกกฬาตลอดเวลา4. นกเรยนไดเรยนรคณคาของการทำางานเปนทม5. นกเรยนไดนำาบทเรยนทไดเรยนรจากกฬาไปใชกบดานอนๆ

ของชวต เราสามารถบรรลวตถประสงคเหลานโดยอาศยกจกรรมทตอง

ใชกำาลงกายแบบใดกไดทงนน อาจเปนการเลนตงเต วอลเลยบอล หรอบาสเกตบอลกได และเชนเดยวกบการศกษาในทกดาน พอแมและครผสอนจะตองคลงไคลในกฬานนๆ ไปกบเดกๆ ดวย

เบสบอล: ทสดของกฬ�ทงปวง

ผมรกกฬาเกอบทกประเภท เลนกฬามาแลวแทบทกอยาง และยงดกฬาทางทวและไปดถงในสนามถามเวลา ผมชนชมฟตบอลและตดตามเวลดคพเหมอนสาวกผซอสตย แตกฬาโปรดของผมคอเบสบอล

สำาหรบผมแลว เบสบอลเปนกฬาทสมบรณแบบ เปนกฬาอยางเดยวทฝายรบเปนผครองลกบอล เบสบอลเปนกฬาทยตธรรมทสดในบรรดากฬาทงหลาย ทมหนงไมสามารถใชนาฬกาเพอถวงเวลาไมใหทมอนตามทน แมเมอคณกำาลงจะชนะ คณกยงตองใหโอกาสทมคตอสทำาคะแนนตเสมอ การตงแถวและลำาดบการตทำาใหเบสบอลเปนกฬาทเปนประชาธปไตยมากกวากฬาอน ผเลนไดผลดกนเลนทกคน และทมจะคอยแตปอนลกใหแตเฉพาะผเลนทเกงทสดไมได มนเปนเกมทมชวขณะของความสงบนงและนาทของความรวดเรวเหมอนสายฟาแลบ สำาหรบผทชมอยางผวเผนแลว อาจดเหมอนไมมอะไรเกดขนในระหวางเกมมากนก แตแฟนเบสบอลทมความรจะเขาใจความซบซอนของเกม โดยดจากการวางตำาแหนงตงรบหรอจำานวนแตมทผตทำาได

193

1การเลนของฝายรบท ทำาใหผเลนฝายรกสองคนออกจากการแขงขนไดจากการเลนทตอเนองกน โดยไมมการทำาผดกตการะหวางการออกจากสนามทงสองครง2คำาทใชเรยกการเลนเมอมผเลนฝายรก (runner) อยทเบสสาม พยายามทจะทำาคะแนน (run) จากการตโดยไมสวง (bunt) ของผเลนคนอน

หอง 56 ของเราหดเลนเบสบอลกน เราใชเวลา 6 เดอนแรกฝกทกษะพนฐานและไมไดเลนเกมจรงจนกระทงกลางป เดอนแลวเดอนเลา สนามกฬากลายเปนหองเรยนทขยายอาณาเขตออกไป เพราะแมเราจะยายออกมานอกหอง เรากยงปฏบตตามวฒนธรรมหองเรยนของเราเหมอนเดม เดกๆ ตงใจเรยน ผมสอน แตละวนเราเรยนทกษะอยางใดอยางหนงและฝกจนกวาเราจะคลอง ถาดแผนการสอนของผมจะเหนวา เราหดวดมมดวยไมโพรแทรกเตอรในชวโมงคณตศาสตร พอชวงบายเราจะฝกการขวางลกเบสบอลจากฐาน 3 ไปฐาน 1 อกวนหนงเดกๆ จะเรยนรวธวงเกบเบสทถกตอง ทำาดบเบลเพลย1 (double play) หรอเสยงทำาสควซ (suicide squeeze)2

แรกทเดยว นกเรยนจำานวนมากไมกลาเลน ดวยเหตผลอยางใดอยางหนงใน 2 ขอ ขอแรกคอกลวลกเบสบอล เพอหลกเลยงปญหาน และเพราะเราเลนบนสนามลาดยางมะตอยโดยไมมหมวกหรอเครองปองกนตวอนๆ เดอนแรกของปเราจงใชลกเทนนสซงมนำาหนกเบากวาและนมกวาแทน วธนชวยใหนกเรยนมสมาธจดจออยกบการเรยนรพนฐานการเลนมากกวาจะมวแตกลวโดนลกเบสบอลอด ในทสดเราจงเปลยนไปใชลกบอลยางทชวยลดการบาดเจบ (reduced injury factor เรยกยอๆ วา RIF) ซงหาไดตามรานขายเครองกฬาดๆ ทวไป

เหตผลขอท 2 ทนกเรยนกลวมาจากประสบการณเลวรายในอดต เดกๆ ยากจะลมความปวดราวใจเมอเพอนๆ หรอพอแมตะโกนใสเพราะทำาลกเบสบอลหลดมอหรอเพราะทำาอะไรผดพลาด ในหอง 56 เราไมลอเลยนหรอเยาะเยยใคร และนเปนสงทเราถอปฏบตไมวาจะทำาอะไร ซงรวมถงการเรยนวชาพลศกษาดวย ทจรงแลวนเปนองคประกอบหลกในโปรแกรมพลศกษาของหอง 56 ดวยซำา พวกเดกๆ จะลอเลยนเพอนรวมหองททำาโจทยคณตศาสตรไหม แนนอน พวกเขาไม ทำาอยางนนอยแลว ในสนามกฬากไมตางกน ผมสอนเดกๆ ใหรวาความจรง ทสำาคญประการหนงเกยวกบการกฬากคอ เมอเพอนรวมทมทำาอะไร



พลาดพลง พวกเขาตองการกำาลงใจจากเรา ไมใชการทบถม ผมชใหเหนถงสถานการณทเกดขนบอยครงจนกลายเปนเรองธรรมดาเมอเพอนรวมทมตวาดใสเดกททำาบอลหลดมอ เดกเหลานมกตะโกนใสเพอนเพราะวาอยากชนะใจแทบขาด แตการทำาใหเพอนรวมทมอบอายมแตจะทำาให “ผผดพลาด” ผดพลาดซำาอก เพราะเขาจะเลนดวยความกลว นกเรยนในหอง 56 เรยนรวาการมนำาใจตอเพอนททำาพง (ซงรสกแยมากพอแลว) ไมเพยงแตเปนสงทควรกระทำาเทานน แตยงเปนเรองฉลาดดวย

หลงจากฝกซอมเบสบอลประมาณ 2 เดอน เรากเรมเรยนหนวยการเรยนรอกสองหนวยของวชาพลศกษา ผมสอนวอลเลยบอลแบบเดยวกบทสอนเบสบอล แนนอน เปนวธเดยวกนกบทผมสอนการอานหรอคณตศาสตรดวย ผเลนวอลเลยบอลจะเรยนรตำาแหนงของตวเอง เดกๆ ถกสอนใหเสรฟลก งดลก สงลก เซตลกและโดดตบลก จากนนพวกเขาจงเรยนรกลยทธตางๆ ทนเดกๆ กจะเรมเขาใจวาเกมมความซบซอนอยางไรแมวาครงหนงพวกเขาจะเคยคดวามนเปนเกมงายๆ กตาม เรายงเรมฝกวงซงเปนสวนหนงของหนวยการเรยนรท 3 ดวย เปาหมายคอเพอใหเดกเกรด 5 สามารถวงระยะทางไกลหนงไมลไดอยางสบายๆ เมอถงปลายป นเปนการเตรยมเดกๆ สำาหรบการทดสอบระดบชาตทจะมขน

ก�รฝกซอมดวยตวเอง

ถงตอนนเดกกมทกษะพอทจะฝกซอมกนแลว พวกเขาแบงกนออกเปน 3 ทม แตละทมมผเลน 10-11 คน ขณะทอกทมหนงซอมวงระยะทางหนงไมล ทมทสองจะฝกสงลกวอลเลยบอล สวนทมท 3 จะฝกตลกเบสบอลกบผม การหมนเวยนกนฝกซอมแบบนทำาใหเราบรรลวตถประสงคหลายขอททำาใหเดกๆ ไมเพยงแตเลนกฬาไดดเทานน แตยงเรยนในหองเรยนไดดขนอกดวย

การทจะเปนเลศในดานใดกตาม เดกๆ จะตองหดฝกฝนโดยไมตองมครคอยดแลอยตลอดเวลา การฝกซอมเปนโอกาสดทครจะแสดงให

195

เดกๆ เหนวาครเชอใจพวกเขา ในขณะเดยวกนกใหพวกเขามเวลาฝกตามลำาพงซงจะนำาไปสการพฒนาฝมออยางแทจรง อยากลวทจะปลอยใหเดกฝกตามลำาพงหรอฝกเปนทม สงมหศจรรยอยางหนงเกยวกบกฬากคอ กฬาชวยใหเดกแขงขนกบผลงานทผานมาของตวเอง เวลาทเดกยงลกโทษหรอวงหนงไมล เดกจะประเมนตวเองได ถาเดกวงระยะทางหนงไมลไดในเวลา 8 นาท เปาหมายใหมของเขาอาจจะเปน 7.55 นาท ถาเดกวงไดแค 3/8 ไมล อาจเปนไดวาวนนเขาจะพยายามวงใหไดสกครงไมลกอนทจะคอยๆ ผอนฝเทาลงมาจนเปนเดน จงใหคำาแนะนำาแกเดกอยางสมำาเสมอ แตจำาไววาสงสำาคญสำาหรบเดกๆ คอจะตองรจกฝกฝนเพอตวของเขาเอง ไมใชเพอคร

เกบสถต

ในหอง 56 เดกๆ จะตดตามความกาวหนาทางกฬาของตนเองดวยการเกบสถต วธนทำาใหเดกหดประเมนตนเองและตงเปาในการฝกซอมขณะทฝกทกษะทางคณตศาสตรไปดวย ไมวาจะกฬาหรอเกมใดๆ ทเดกๆ เลน พวกเขาสามารถเกบสถตไดงายๆ หากเดกวงระยะทางหนงไมล กใหเดกเกบบนทกเวลาวงเปนรายวน ถาพวกเขาฝกเกบและขวางฟลายบอลกลบ (flyball) กใหบนทกจำานวนครงททำาไดสำาเรจไว การยงลกโทษ การฝกกระโดดไกล โบวลง หรอกฬาอนๆ กใหทำาแบบเดยวกน การเกบสถตทำาใหเดกๆ มเปาหมายและความมงมน ซงเปนสองสงทจะชวยพวกเขาไดมากในชวตทกดาน

แมแตเกมงายๆ อยางรบลกเบสบอลกสามารถบนทกสถตได ตอนทผมเรมสอนใหมๆ ผมตองตกใจทพบวามเดกไมกคนเทานนทสามารถขวางและรบลกเบสบอลไดอยางถกตอง ผใหญอาจเหนวาทกษะเหลานเปนเรองงายๆ แตการเรยนรทกษะกไมงายอยางทคด เดกๆ ตองเลนเขาขากน มสมาธจดจอกบการขวางลกเบสบอลอยางแมนยำา และใชถงมออยางถกตอง ในหอง 56 เราตดตามผลวานกเรยนคหนงๆ ขวางและรบลกเบสบอลไดกครงกอนจะทำาตกพน เดกๆ จะฝกรบลกเบสบอลและพยายามสรางสถตใหมของตวเองทกวน



ก�รนบคะแนนขนเทพ: เวลดซรสไนต

ตอนทผมเปนเดก พอผมสอนวธนบแตมในเกมเบสบอลซงเปนทกษะทสอนไดยากแตกคมคากบความพยายาม ในปแรกๆ ของการเปนคร ผมพยายามสอนวธนบแตมใหเดกนกเรยนกอนทจะพากนไปทดอดเจอรสเตเดยมเพอลองของจรง แตแลวผมกตองเจอปญหา การทเดกๆ 30-40 คนกระจายกนนงเปนแถวๆ มากกวา 3 แถว ทำาใหผมเขาถงตวเดกทมขอสงสยไดยาก ผมไมอยากตะโกนสอนหรอตอบแลวไปรบกวนผชมคนอนๆ ในทสด ผมและภรรยากแกปญหานดวยการดการแขงขนเวลดซรสไนต (World Series Night) ทางทวรวมกบเดกๆ ซงกลายเปนประเพณประจำาปของหอง 56 ไปแลว

หลงจากเรยนรวธจดคะแนนอย 2-3 สปดาห เดกๆ กใชเวลาหลงเลกเรยนวนหนงเพอดการถายทอดสดแขงขนเบสบอลเวลดซรสทางทว ซงเปนบทเรยนทสอนวธจดคะแนนใหแกเดกๆ ไดอยางด ผมพมพใบบนทกคะแนนจากอนเตอรเนตแจกใหเดกทกคน เดกๆ นงจดแตมอยทโตะของตวเอง พอใครมคำาถาม ผมกสามารถเดนไปทวหองเพอชวยเดกๆ หรอเขยนบนกระดานดำาได ทกคนสนกสนานกนเพราะนอกจากการจดแตมแลวเรายงกนฮอตดอก แครกเกอรแจกส และนำาอดลมกนดวย หลงจากประสบการณครงน เดกๆ กพรอมทจะลองบนทกคะแนนจากเกมเบสบอลจรงๆ

หลงการแขงขน เดกๆ จะเขาใจคณตศาสตรดขน พวกเขาเรยนรทจะนำาทกษะทางคณตศาสตรมาใชในสถานการณจรงดวยการคำานวณสถตการตโดนลกบอลเฉลย (batting average) คำานวณจำานวนรนเฉลย (ERA, earned run average) กำาลงของผต (slugging percentage) เปอรเซนตของการแตะเบสของผต (on-base percentage) และสถตอนๆ ดวยวธนคณตศาสตรกบสถตกไมไดเปนเพยงวชาทพวกเขาเรยนทโรงเรยนเทานน แตเปนเครองมอททำาใหพวกเขาเขาใจกฬาทพวกเขาเลนนอกหองไดดขน ผลกคอทงคณตศาสตร และ เบสบอลกลายเปนอะไรทมความหมายมากกวาเดม

197

ดกฬ�: โอก�สทองของก�รสอน

ครจำานวนมากพาเดกนกเรยนของตวเองไปดกฬา นนเปนการเรมตนทด แตผมใชการออกไปนอกสถานทอยางนสอนเดกๆ ไดเปนอยางดดวย ไมวาคณจะเปนครสอนวทยาศาสตรชนมธยมปลาย พอแมทอยากใชเวลากบลกวยรน หรอครโรงเรยนประถมอยางผม การเดนทางไปดการแขงขนกฬาเปนโอกาสทองในการสอนเดกๆ ไมเฉพาะเรองเกยวกบกฬาเทานน แตยงสอนสงทสำาคญกวาและสวนใหญจะถกละเลย นนคอความม นำาใจนกกฬา ดวย

เปาหมายสำาคญประการหนงของผมในหอง 56 คอสอนใหเดกมนำาใจในโลกทแลงนำาใจ ทกวนนไมมทไหนทพฤตกรรมเลวๆ เกดขนอยางกวางขวางหรอเปนทยอมรบมากไปกวาในวงการกฬาอกแลว การเดนทางไปดเกมการแขงขนใหอทธาหรณอยางดเกยวกบพฤตกรรมทหยาบคาย ตำาชา และนารงเกยจอยางทสด ยกตวอยางในการแขงขนบาสเกตบอล แฟนของทมหนงแผดเสยงผรสวาทใสนกกฬาและแฟนของทมคแขง พวกเขาคดวาการทำาลายสมาธคแขงขณะกำาลงยงลกโทษดวยการเปาปากและโบกไมโบกมออยหลงแปนบาสเปนเรองยอมรบได สำาหรบผมแลว นนไมตางจากการขดขาคตอสขณะวงอยในสนาม แฟนๆ กฬาทกวนนเชอวาพวกเขาเปนสวนหนงของเกม วธคดเชนนกลายเปนทยอมรบในปจจบน แมกระทงคนทโดยปกตแลวมสตปญญาและเหตผล แตมนไมถกตอง และเดกๆ จำาเปนตองเรยนรวาแฟนกฬาไมไดอย ใน เกม เหมอนๆ กบทคนดละครไมไดอย ใน ละคร นนแหละ

ผมใชการแขงกฬาสอนเดกนกเรยนใหตระหนกวาพวกเขาสามารถคดหรอทำาอะไรแตกตางกนกได เมอเดกหอง 56 เขาชมการแขงขนไมวาจะแขงอะไร เดกๆ มกลนทมหนง พวกเขาแผดเสยงเชยร และตะโกนใหกำาลงใจ พวกเขาแสดงความยนดเมอทมทลนไดคะแนนจากการยงลกลงตะกรา ทำาทชดาวน และยงประต แตไมโหใสทมอน พวกเขาสงเสยงเชยรเวลาทผเลนทงสองฝายทำาไดด ในฐานะท



ตวเองเปนนกกฬา เดกๆ จะแสดงความชนชมตอการเลนทเยยมยอดของผเลนไมวาจะคนไหน พวกเขารแพรชนะ พวกเขารวาการเขารวมในพฤตกรรมตำาทรามทแฟนกฬาจำานวนมากแสดงออก หรอแหกนทำาตามจะทำาใหพวกเขาเปนในสงทพวกเขาไมอยากจะเปนเลย นนคอ คนธรรมดา เดกๆ อยากเปนคนพเศษ

แมจะเปนเรองนาเศราทความมนำาใจนกกฬาหาไดยากยงในปจจบน ทงในสนามและรอบสนาม แตเราตองไมถอดใจเลกสอนกฬา พวกผใหญอยางเราตองชใหเดกๆ เหนวา แมจะมขเมางเงาแผดเสยงผรสวาทอยบนทนงผชม แตกยงมแฟนกฬาคนอนๆ ทชนชมฝมอการเลนของคตอสดวยการรอง “วาว” หรอ “เหลอเชอ” เบาๆ อยดวย แมจะมพวกพงกทอยากเปนขาวหนาหนงเตนแรงเตนกาอยในจอทวอเอสพเอนเมอทมของตวไดทชดาวน แตกยงมนกกฬาอยางอารเทอร แอช (Arthur Ashe) เรเฟอร จอหนสน (Rafer Johnson) ครส เอเวรต (Chris Evert) และแซนด โคแฟกซ (Sandy Koufax)

199โคช ขอผมเลนดวยคน

คนเหลานเปนคนพเศษ และเดกๆ ของเราตองไดสมผสความยงใหญของพวกเขา หากเดกๆ ปรารถนาจะเปนคนพเศษดวยเชนกน

เมอ 2-3 ปกอน ตอนทโรงเรยนของเรามโปรแกรมพลศกษาเปนเรองเปนราว ทางโรงเรยนไดจดการแขงขนวอลเลยบอลขน เนองจากนกเรยนของผมไดฝกมาอยางมวนยและพนฐานทด หอง 56 จงไลถลงทกหองทเลนดวย ไมเวนกระทงหองทมทมรวมดาว ครคนหนงมาหาผมวนหลงจากทหองของเธอถกคณะละครเชกสเปยรแหงโฮบารตถลมยบ นกเรยนคนหนงของเธอบอกอะไรบางอยางทเธอคดวานาสนใจมาก และอยากเลาใหผมฟง “เราไมวาอะไรหรอกทแพหองของครเรฟ” เดกบอก “เพราะพวกเขานารก” ครคนนบอกผมวาเธอคดวานกเรยนของผมเปนคนพเศษ เธอพดถก!

สนามแขงเบสบอลมนตเมดพารก เมองฮวสตน

ผชมลกขนยนปรบมอชนชมคณะละครเชกสเปยรแหงโฮบารตทแอชแลนด

201

เศรษฐศ�สตรในหองเรยนตอนทผมเขยนหนงสอ There Are No Shortcuts เมอ

ป 2003 ผมเขยนเกยวกบระบบเศรษฐกจทใชในหอง 56 ไวบทหนง ผมไดรบจดหมายจำานวนมากจากคนทชอบใจระบบน แตมคำาถาม บางเรองทผมถกถามอยเรอยๆ ผมจงหวงวาบทท 11 นจะชวยใหครและพอแมเหนภาพการทำางานของระบบเศรษฐกจของเราครบถวนขน

กลาวโดยยอสำาหรบผอานทไมคนเคยกบเศรษฐกจของคณะละครเชกสเปยรแหงโฮบารต เดกทกคนในหอง 56 จะสมครทำางานในหองในวนแรกของการเรยน นกเรยนจะไดรบรายชอตำาแหนงตางๆ ทรบสมครและรายละเอยดของงานทจะตองทำา ซงมทงภารโรง นายธนาคาร

เศรษฐศาสตรในหองเรยน

11


ผดแลรกษาลกบอล พนกงานสงเอกสารของหอง เสมยน เจาหนาทตำารวจ และอนๆ งานแตละอยางมคาจางตางกนนดหนอย ภารโรงซงตองทำางานทกวนจะไดรบเงนมากกวา (เงนจำาลอง) เดกททำางานบรการเพยง 2-3 ครงตอสปดาห เดกๆ มกจะไดรบงานใดงานหนงจากงานทเลอกไวสองอนดบแรก

เมอทำางานแลวเดกๆ กจะไดรบเงนเดอนเปนเชค ซงพวกเขาจะนำาไปฝากไวกบนายธนาคาร พวกเขาตองเกบหอมรอบรบเพราะเดกนกเรยนตองจายคาเชาทนงเรยน ยงนงใกลหนาชนเรยน คาเชากจะยงแพง อยางทผมกลาวไวอยางละเอยดใน There Are No Shortcuts มวธการมากมายทจะหารายไดพเศษ เชน ถาเดกทำางานพเศษหรอเขารวมวงดรยางคของโรงเรยน เดกกจะไดรบเงนโบนส อยางไรกตาม ถาเดกไมทำางานหรอทำางานอดอาด เจาหนาทตำารวจจะปรบพวกเขา นกเรยนจะจายเปน “เชค” หรอ “เงนสด” ของหองกได ทกวนนการใชเชคอาจจะลาสมยไปแลว แตผมกยงสอนใหเดกเขยนเชคอย พอสนเดอน นกเรยนทงชนจะเขารวมในการประมลซงจะมอปกรณการเรยนและบตรแลกของขวญจำาหนายมากมาย

อาศยคอมพวเตอรชวยนดหนอย หอง 56 กมธนบตรของหองใชเอง!

203

เดกๆ ชอบใจระบบเศรษฐกจนมาก เชนเดยวกบพอแมและครคนอนๆ ทเคยลองเอาไปใชแลวดวย อยางไรกด เพอความชดเจน ผมอยากอธบายวตถประสงคเบองหลงโครงการนสกหนอย ผมเหนครบางคนพยายามใชระบบนเปนกลไกในการควบคมนกเรยน ซงเปนนำาไปใชทผดเจตนาโดยสนเชง ในหนงสอ There Are No Shortcuts ผมเนนไปท วธ ดำาเนนโครงการ แตในทน ผมอยากจะอธบายถง เหตผล ของการดำาเนนโครงการน

ก�รจดระบบและก�รว�งแผน

ผมอยากสอนทกษะทเดกๆ จะนำาไปใชไดจรงตลอดชวต การมระบบระเบยบกเปนทกษะอยางหนง การทเดกพดถงหองเรยนหรอโตะของเขาวาเปนเขตสงครามนวเคลยรอาจจะฟงดนารก แตในความเปนจรง นนเปนสญญาณทไมด คนทฉลาดกวาผมตงขอสงเกตวา หองของเราเปนตวบงบอกถงความนกคดของเราดวย เดกทรจกบรหารเวลาไดอยางสมดลมโอกาสทจะมความสขจากการไดทำาสงทเขาชอบ และจะทำาไดดดวย การเรยนรทจะเกบออม ทำารายรบใหสมดลกบรายจาย และวางแผนคาใชจายในอนาคตจำาตองมระบบระเบยบ การสอนใหเดกเหนความสำาคญของความมระเบยบและวธการทำาใหเกดระเบยบเปนสงสำาคญมาก

ผมเรมตนดวยการแจกสมดจดบญชแยกประเภทในวนแรกของการเรยนแกเดกทกคน สมดบญชพวกนหาซอไดตามรานคาเครองใชสำานกงานทวไปในราคาไมกดอลลาร ผมสอนใหเดกเขยนหมวดหมไวบนหวสมดโดยแยกเปน วนท ธรกรรมททำา เงนฝาก เงนหกบญช และเงนคงเหลอ หองของเราจะจางนายธนาคารสกสคน แตละคนมหนาทดแลบญชของนกเรยนราวแปดคน สวนนายธนาคารจะไดสมดบญชเพมอกเลมหนงเพอทำาสำาเนาการทำาธรกรรมของลกคาเกบไว ดวยวธนหากยอดเงนคงเหลอไมตรงกน นายธนาคารกบลกคาสามารถเปรยบเทยบสมดบญชของตวเองเพอหาขอผดพลาดได แตเดกๆ กจะเรมจด



บนทกทางการเงนของตนอยางละเอยดรอบคอบ ความผดพลาดแบบนจงแทบจะไมเกดขนเลย

เบรนดา เดกนกเรยนอาย 10 ขวบคนหนงทใชภาษาองกฤษเปนภาษาทสอง อยในบานทไมมพอ สวนแมกทำางานดกๆ ดนๆ หลงโรงเรยนเลก เธอจงกลบไปเจอแตบานทวางเปลา แตถงจะมขอเสยเปรยบ เดกคนนกไดเรยนรทกษะทมคาทจะชวยเธอใหเอาชนะจดเรมตนทยากลำาบากของชวต ผมอยากใหเหนตวเลขในสมดบญชของเธอจรงๆ ผใหญหลายคนทผมรจกยงทำาบนทกทางการเงนสเธอไมไดเลย แลวกไมนาแปลกใจดวยทโตะเรยนของเธอสะอาดหมดจด เธอระมดระวงมากเรองเวลา โดยจะทำาการบานใหเสรจกอนจงฝกกตารและไวโอลน พอสดสปดาหเธอกมเวลาเลนกบเพอนๆ เพราะทำางานเสรจเรยบรอยหมดแลว เบรนดาบรหารเวลาไดดเพราะเปนคนมระเบยบ บญชแยกประเภทและสมดธนาคารของเธอสะทอนการใชชวตของเธอไดอยางด

กรรมสทธ

แตละเดอนเดกนกเรยนตองจายคาเชาเพอนงเรยนในทของตวเอง อยางไรกด ถาเดกสามารถเกบเงนไดเปนสามเทาของคาเชา เขาจะไดรบอนญาตใหซอทนงของตวเองและเรยกมนวาคอนโดมเนยม เดกบางคนถงกบเกบออมจนมเงนมากพอซอทนงของเดกคนอนแลวเกบคาเชาจากเดกคนนนเปนรายเดอน!

เมอนกเรยนทฉลาดลงทนซอทรพยสน พวกเขาจะเรมเขาใจคณคาของการมกรรมสทธ แตละเดอนพวกเขาเหนเพอนๆ ดนรนหาเงนมาจายคาเชาขณะทบญชธนาคารของตวเองงอกงามขน นทำาใหพวกเขาเรมเหนอกเหนใจพอแมทตองยากลำาบาก เจาของทรพยสนในหอง 56 เรมตระหนกวาการมบานเปนของตวเองทำาใหพวกเขามรายไดเหลอสำาหรบซอสนทรพยมคาในการประมลประจำาเดอน เมอเวลาผานไปหลายเดอน เดกๆ ไดเรยนรจากประสบการณตรงถงประโยชน

205

ของการเกบออมและการเปนเจาของทรพยสน เดกทยงตองจายคาเชาอยกไดเรยนรบทเรยนเดยวกน แตอาจจะเปนบทเรยนทเจบปวดกวา

เปาหมายไมใชการสรางเกมเศรษฐในชวตจรงขนมาในหอง แตเปนการใหเดกไดตระหนกถงประโยชนของการมกรรมสทธในทรพยสน ความจรงทนาเศรากคอไมมเดกสกคนในหอง 56 ทมบานเปนของตวเอง ทงหมดมาจากครอบครวทตองเชาบานอย ผมอยากใหทกๆ คนมบานเปนของตวเองสกวน

สงหนงทนาปลมใจทสดสำาหรบครอยางผมคอการไดยนขาวจากศษยเกาทกาวไปขางหนาจนประสบความสำาเรจเปนอยางมาก พวกเขาสวนใหญซอบานเปนของตวเอง และมอกไมนอยเลยทซอบานใหพอแมอย ผมคงไมขอเอาหนาจากปรากฏการณทเกดขนน แตผมอดหวใจ พองโตไมไดเมอคดวาระบบเศรษฐกจของหอง 56 อาจมบทบาทเลกๆ ในการชวยพวกเขาใหรซงถงคณคาของกรรมสทธ

มสลงพงบรรจบใหครบบ�ท

ถาคณเคยเดนทางกบลกๆ หรอกลมเดกนกเรยน คณอาจสงเกตเหนวา เดกๆ ใชเงนกนแบบมอเตบเลยทเดยว ถามเงนอยในกระเปาหาดอลลาร พวกเขากจะจาย เขาจะซอทกอยางทขวางหนา ถาใหเลยนแบบคำาพดของจอรจ คารลน1 (George Carlin) กตองพดวา พวกเขาจะซอกระทงแทงยาดมสำาหรบรจมกขางซายทสลกคำาวา New York City เดกๆ จงกระเปาแฟบกลบจากทศนศกษาทกครง

ผมอยากสอนเดกผมใหรถงคณคาของความมธยสถ มนไมมอยในรายการมาตรฐานการเรยนรของรฐแคลฟอรเนยหรอก แตการใชจายเงนอยางระมดระวงเปนบทเรยนมคาควรแกเรยนร ถาคณเคยไปชมบานของทอมส เจฟเฟอรสน ทมอนตเชลโล (Monticello) ผนำาชมสถานทจะยกยองประธานาธบดคนท 3 ของเราวาเปนผทรคาของเวลาและ

1นกแสดงตลกเดยวไมโครโฟน นกวจารณสงคม นกแสดง นกเขยนชาวอเมรกน เจาของรางวลแกรมมหารางวลและรางวล Mark Twain Prize for American Humor



สถานท ทานจะไมยอมใหทงสองสงนสญไปโดยเปลาประโยชน กระนน 200 ปตอมา เรากลบกลายเปนสงคมแบบทงๆ ขวางๆ ยกตวอยางเชน ทโรงเรยนของเรา นกเรยนไดกนอาหารเชาและกลางวนฟร แตอาหารฟรสวนใหญนนกลบถกเดกๆ ทงลงถงขยะ พวกเขาไมคดสกนดวาสงทพวกเขาทำาไปนนเปนเรองทนาเศราเสยใจ

โดยอาศยวชาเศรษฐศาสตร เดกๆ จะไดเรยนรทงการใชจายอยางประหยดและการใชขาวของอยางรคา เมอนกเรยนตองทำางานเพอหาเงนมาซอหนงสอหรอเครองคดเลข เขาจะใชมนอยางระมดระวง อยาเขาใจผมผดนะครบ ผมไมใชพวกนยมวตถ และถาจะหาวาผมขเหนยวขตด กยงไมใชใหญ ในหอง 56 เราใชเครองมอทดทสด ถงมอเบสบอลทแพงทสด และอปกรณศลปะททนสมยทสด เราชอบของดๆ และเปนเพราะเดกตองทำางานและทมเทเพอใหไดมา เดกๆ จงรซงถงคณคาของสงของเครองใชของตวเอง

เดกๆ ฝกใชเงนของตวเองอยางฉลาดดวยการเขารวมการประมลตอนสนเดอน อาจมสนคาบางอยางทเดกอยากได อาจเปนหนงสอ The Chronicles of Narnia ครบชด หรอบตรของขวญจากรานหนงสอบานสแอนดโนเบล (Barnes & Noble) เดกๆ จะยกมอกนสลอนและเรมเสนอราคา บอยครงทเดกสนกกบการเสนอราคาแขงกนจนเงนหมดบญช ทงทของบางชนเดกเองกไมไดอยากไดนก เมอความตนเตนในการประมลจางหายไป เขาจะมองดของทชนะมาไดแลวถามตวเองวา คมหรอเปลาน? นเปนคำาถามทดสำาหรบผบรโภคในอนาคตของเราทจะถามตวเองเสยตงแตตอนเปนเดก เดกจำานวนมากไดบทเรยนราคาแพงวามนไมใชความคดทดเอาเสยเลยทจะใชเงนในบญชจนหมดเกลยงในสถานการณทเอาอารมณเปนใหญแบบน วนหลงอาจมอยางอนทดกวามาขายกได

ระบบนสอนเดกใหรจกอดออมซงผมไดเหนตอนทเราเดนทาง เดกไมคอยซออะไรมากนก เดกๆ ไมประทบใจกบโฆษณาชวนเชอหรอดสเพลยสนคาลอตาลอใจ อปนสยทดนจะเปนประโยชนเมอพวกเขาเขาเรยนในมหาวทยาลยและหลงจากนน เราทกคนตองเรยนรทจะใช

207

จายอยางจำากดจำาเขยในบางชวงของชวต และมนกไมเสยหายอะไรทจะเรมเมอเรายงเปนเดก

อดเปรยวไวกนหว�น

ดวยการฝกใหเดกๆ รจกเกบหอมรอบรบ ระบบเศรษฐกจของเราไดสอนหลกการทสำาคญอกอยางหนงแกเดกๆ นนคอ การรจกอดทนรอสงทดกวา ในสงคมฟาสตฟดของเรา เดกๆ ถกกระตนใหอยากไดทกอยาง เดยวน แตโปรแกรมของหอง 56 สอนนกเรยนวา คนทเกบออมและใชจายอยางรอบคอบมกจะกลายเปนคนทมฐานะทางการเงนดกวาคนทใชจายอยางสรยสรายเพอสนองความพอใจเฉพาะหนาแทบทงนน

ดเอมเปนตวอยาง เธอไมเคยกะโตกกะตากเรองน เลย เธอตดสนใจทจะนงเงยบๆ และงดสราคาในการประมลมาตงแตตนป เธอเปนนกเรยนททำางานพเศษโดยไมมใครร รวมกจกรรมทกอยางทมใหเลอก และเรยนอยางหนกเพอเปนทหนงในหอง คณเดาไดเลย พอเวลาผานไปสกพกหนง เอมกซอทรพยสนไดหลายอยาง เธอสงทายปการศกษานนดวยการประมลสงทคนหมายปองมากทสดไดหลายชน ทงหมดนเพราะเธอรวาผทรอคอยยอมไดสงทดทสด

เดกนกเรยนหอง 56 นำาบทเรยนนไปใชกบความใฝฝนทจะเปนคนแรกของครอบครวทไดเขาเรยนในมหาวทยาลย ในโรงเรยนมธยมปลาย ขณะทนกเรยนคนอนใชเวลาโดยเปลาประโยชนและโดดเรยน เดกเหลานเอาจรงเอาจง พวกเขาเลนสนก แตขณะเดยวกนกเขาใจดวาการเรยนหนกในวนนเปนการเปดประตไปสอนาคตทดกวามาก พวกเขาอดเปรยวไวกนหวาน พวกเขาอาจไมใชเดกทเดนดงทสดในหอง และแนนอนไมใชเดกทใครจะสงเกตเหนไดงายๆ นนคอ พวกเขาจะฉายแววเอาในปสดทาย มนนาแปลกใจ ทเรามกจะสงเกตเหนเดกๆ ทไดรบทนการศกษาในมหาวทยาลยชนนำา เมอไมนาน มาน ลนดา ศษยเกาคนหนงของผมสงอเมลมาหาผมเกยวกบ “ปญหา” ของเธอ เธอไดรบการตอบรบจากมหาวทยาลยหลายแหงเสยจนเธอ



ตดสนใจเลอกไมถก เธอยงคงถอมตว แตแอบบอกความในใจกบผมวา เวลาทเพอนอศจรรยใจใน “โชค” ของเธอ เธอจะคดวาโชคไมมสวนเกยวอะไรเลยกบความสำาเรจของเธอ การเรยนอยางหนกและความวรยะอตสาหะตางหากททำาใหเธอไดด

ทกษะชวชวต

หลายปกอน ผมรจกครคนหนงซงเปนหนงในจำานวนครท ปอปปลารทสดในโรงเรยนของเรา เวลาทนกเรยนของเธอคยกบผม บทสนทนามกเปนไปในทำานองน:

ครสทน: สกวนหนงหนจะมาอยหองครเรฟ: เยยม! แลวตอนนใครเปนครหองหนละ?ครสทน: มสปอปปลาร เรฟ: สดยอด หนชอบหองของหนมย?ครสทน: หนรกมสปอปปลาร เธอเปนครทดทสดเรฟ: งนเหรอ เจงไปเลย ทำาไมเธอถงดทสดละ?ครสทน: กครดทสดนคะเรฟ: รแลว ครถามวาทำาไมถงดทสดละ?ครสทน: เพราะเธอดทสดเรฟ: ใช หนบอกครแลว ไหนลองบอกสงทหนเรยนร

จากครของหนมาซ?ครสทน: เออ...อม..เรฟ: วามาส ปนหนเรยนรอะไรในหองบาง?ครสทน: (ขมวดควอยางใชสมาธ) เราเรยนบทกว!เรฟ: เยยมไปเลย! ไหนลองทองกวใหครฟงสกบทซครสทน: เออ ออ ไมคะ ทองไมไดเรฟ: ลองบอกชอบทกวทอานใหครฟงสกบทไดไหม?ครสทน: รสกหนจะลมหมดแลว...

209

เหนไดชดวาครแบบนไมใชครทดทสด แตเดกรก เธอเปนครประเภททคดวาการเอาเดก 9 ขวบมาทำาตวเหมอนเดกวยรนเปนอะไรทนารก เธอจะเชญเดกไปคางคนทบาน มปารตเตนรำากนและเลนเกมทเปนผใหญเกนไปสำาหรบเดกๆ ถงยงไงเธอกไดชอวาเปนครทดทสดอยด

แตผมไมขอเปนอยางเธอ ในการชวยใหเดกๆ กลายเปนคนพเศษนน เราตองสอนบทเรยนทพวกเขาจะสามารถนำาไปใชไดตลอดชวต ระบบเศรษฐกจของคณะละครเชกสเปยรแหงโฮบารตคอบทเรยนเชนทวานน ปทแลวผมไดรบจดหมายจากเฮเลน ศษยเกาทเขาเรยนทมหาวทยาลยวอชงตนแอนดลในรฐเวอรจเนย ระหวางทเรยนอยปสาม เฮเลนเลอกไปเรยนตอตางประเทศ เธอเขยนจดหมายถงผมและกลาวถงอะไรบางอยางทเปนมาตรวดความสำาเรจของหองเรยนไดแมนยำากวาแบบทดสอบมาตรฐานใดๆ จากการไดอยกบนกศกษาตางชาตในประเทศญปน เธอตงขอสงเกตวาเพอนๆ ของเธอลวนมปญหาทางการเงนและเมอเขาตาจนกตองโทรเลขขอเงนทางบานเพม เฮเลนบอกวาเธอเปนคนเดยวทไมมปญหา เพราะการทเธอรคณคาของการประหยด ใชเงนภายในงบ และรจกอดเปรยวไวกนหวาน เฮเลนจงไมเพยงแตมเงนพอใชเทานน เธอยงวางแผนจะเดนทางทองเทยวประเทศอนกอนกลบสหรฐอเมรกาดวย และนคอเดกทเคยยากจนมากอน เธอขอบคณผมและบอกวาเธอไมเหมอนนกศกษาคนอน เพราะเธอเขาใจเรองความรบผดชอบทางเศรษฐกจเปนอยางด เธอเรยนรเรองนเมอตอนอยเกรด 5!

ผชมตองมนตรสะกดของวนชทแสดงเปนเฮนรท 5


ลกบ�ไมจำ�กดชางแมงตอรปโด! เดนหนาเตมพกด!1

1มาจาก “Damn the Torpedoes! Full Speed Ahead!” คำาพดทมชอเสยงของพลเรอเอกเดวด กลาสโกว แฟรรากต (David Glasgow Farragut) ขณะนำากองเรอบกเขาอาวโมบล รฐแอละแบมา ป 1864 ระหวางสงครามกลางเมองอเมรกน

ระบบแสงสเสยงเนรมตหอง 56 เปนเวทละคร

213

คดดวยตวเอง งานนตองเหนอยกนหนอยละ ผมเขยนบทนเพอครททมสด

ตวอยแลวแตกยงอยากทำาใหดยงไปกวานน ถาคณคดวาดอนกโฮเตคดถก กจงอานตอไป ถาคณรกการสอนหนงสอมากจนคณยอมสอนฟรกได ถลกแขนเสอเตรยมลยไดเลย และถาทสดของความยนดปรดาของคณคอการเฝาดเดกๆ ประสบความสำาเรจกบสงทพวกเขาไมรดวยซำาวาเปนไปได คณกมาถกทแลว

หอง 56 เปดทำาการเวลา 6.30 น. เชาทกวนมาตลอดเวลากวา 20 ป ผมจะมาถงโรงเรยนตงแตฟายงไมสวาง กอนเวลาเรมเรยนมากกวาหนงชวโมง และพบนกเรยนรออยดวยความกระตอรอรนทจะ


12


ทำางาน นกเรยนพวกนมาเรยนดวยความสมครใจ และเราจะใชเวลากวาหนงชวโมงในการเรยนการสอนทกษะทมกจะถกมองขาม นนคอ การแกโจทยปญหา ผมเปนคนแรกทยอมรบวา ผมทำาผดพลาดนบครงไมถวนในอาชพคร และผมกพยายามแกไขปรบปรงอยเสมอๆ แตความคดทจะเรมเรยนแตเชาเพอมาทำาโจทยปญหากนนเปนสงหนงทผมไมเคยเสยใจและไมมวนจะเสยใจ เชนเดยวกบความคดดๆ ทงหลาย เรองนเรมตนโดยบงเอญ อยางในกรณน เกดจากความหลงผดทพยายามจะเสาะหาวธเอาชนะการแขงขน แตไดแปรเปลยนไปเปนชวงเวลาทมคาทสดของวนสำาหรบนกเรยนของผม

ทกวนนนกเรยนในหอง 56 เปนนกแกโจทยปญหาตวฉกาจ แตเมอกอนนไมใช ชวงแรกของอาชพคร ผมสอนเรองการคดอยางมวจารณญาณและการแกโจทยปญหาเพราะผมอยากใหเดกของผมชนะการแขงขนคณตศาสตรทจดขนเปนครงคราวทโรงเรยนผม หองทชนะจะไดไปแขงขนกบโรงเรยนอนและเขตพนทการศกษาอน นกเรยนของผมไดชยชนะในการแขงขน และผมกโงพอทจะภาคภมใจ ผมเสยเวลาอยนานกวาทจะไดตระหนกวาในขณะทมงเนนเอาแตชยชนะในการแขงขน ผมไดพลาดโอกาสสำาคญทจะสอนบทเรยนทมคณคาอยางแทจรงและจะคงอยตลอดกาล เปาหมายของการสอนการแกโจทยปญหาควรเปนไปเพอการพฒนา กระบวนการ คดและการวเคราะห ซงจะชวยใหเดกสามารถแกโจทยปญหาทงในชวโมงคณตศาสตรและในชวตประจำาวนได การหวงวาจะเอาชนะการแขงขนเปนเพยงวธคดขนท 2 ผมตองการตงเปาหมายใหสงกวานนและผมตองการพาเดกๆ ไปถงเปาหมายนนกบผมดวย

เนองจากผมไมใชครทมความคดรเรมสรางสรรคอะไรเปนพเศษ ผมจงตดสนใจใหสงทมคาทสดทผมจะใหเดกได นนคอ เวลา ผมใชเวลามากมายกบเดกนกเรยนของผม ผมทำางานกบเดกแทบจะทกวนในชวงปดเทอม เราทำางานวนเสาร ในระหวางสปดาห บางครงเราอยในหองเรยนกนจนถงเวลาอาหารเยน

ผมไมใชนกบญ มบอยๆ ทผมอยากจะอยทคอรตเทนนสหรอไปดคอนเสรตกบภรรยาผม นนเปนสงทผมตองแลกกบการมเวลาอยกบ

215

เดกๆ แตสงทผมไดรบคนมานนมคากวาตนทนทผมจายไปอยางเทยบไมได บางครงการเรยนรทดทสดในหอง 56 กเกดขนนอกชวโมงเรยนปกต เชน กอนหรอหลงเลกเรยน เดกๆ หอง 56 ทกคนอยทนนในชวงเวลานนเพราะเขาอยากอย ไมใชเพราะถกทำาโทษ สงทผมตองทำากแคสอน และนนคอความสข ฟงดออกจะโรแมนตกสกหนอย ชวงเวลาทเราฝกแกโจทยปญหาเรมขนทามกลางความมดและสนสดลงเมอแสงสวางสองมาตอนพระอาทตยขนพรอมกบการเรมตนการเรยนการสอนตามปกตในวนนน

คมภร

ตอนเรมตนป ผมเลนเกมงายๆ เกมหนงกบนกเรยน ผมบอกพวกเขาวาเราจะมาแกโจทยยากๆ กน ผมขอใหเดกๆ แสดงความพรอมใหดหนอย เดกๆ เกอบทงหมดแสดงความพรอมดวยการเอากระดาษออกมาแลวหยบดนสอขนมา

ผมเรมหวเราะและถามเดกๆ วาทำาไมตองถอดนสอดวย บทเรยนบทแรกกคอ ดนสอไมไดชวยแกโจทย คนตางหากทแกโจทย เดกๆ ไดเรยนรวาขนแรกในการแกโจทยคอวางดนสอลงแลวทำาความเขาใจโจทยทอยตรงหนา ถงจดนผมแจกสำาเนา “คมภร” ในหอง 56 นไมใชพระคมภรใหมหรอหรอพระคมภรเกา แตเปนกระดาษแผนหนงทเดกๆ จะไดรบในวนแรกของการเรยนการแกโจทยปญหา เดกๆ จะตดไวทโตะและทองจำา (ขอโทษ) ราวกบบทสวด แผนกระดาษแบบนมตางๆ กนไป แตแบบทเราใชอยเปนอยางนครบ

วธแกโจทยปญหาขนตอนท 1 ทำาความเขาใจปญหา

(วางดนสอลง)เกบขอมลทเกยวของ



ขนตอนท 2 เลอกกลยทธทเหมาะสมลงมอทำาเลอกวธการทางคณตศาสตรวาดภาพคาดเดาและตรวจสอบมองหาแบบแผนเขยนแผนภมหรอตารางทำารายการอยางเปนระบบใชวธคดหาเหตผลอยางเปนตรรกะลองทำายอนกลบ

ขนตอนท 3 แกปญหา(หยบดนสอ)

ขนตอนท 4 วเคราะหคำาตอบของฉนสมเหตสมผลหรอเปลา? เดกๆ กบผมทบทวนขนตอนตางๆ ของการแกโจทยปญหาน

จนกระทงพวกเขาเบอไปเลย คนททำาใหผมตาสวางเพราะไดตระหนกถงความสำาคญของการสอนกระบวนการคดเปนครงแรกคอครคณตศาสตรชอแรนด ชาลส เขาชใหเหนประโยคสองประโยคทครขหงดหงดชอบพดในหองเรยนนนคอ “ใชสมองหนอยส” และ “อานดอกรอบส”

เมอนกเรยนมปญหากบโจทย บางครงครจะหมดความอดทนแลวตะคอกวา “ใชสมองหนอยส!” ใชสมองเรอะ? แลวมนหมายความวาอะไรละ? ผมยงไมเหนเลยวาจะมใครใชคำาสงนไดผล แลวก “อานดอกรอบส” คำาสงนมกจะหลดออกมาตอนทมนกเรยนคนหนงรวบรวมความกลาพอจะขอใหครชวยอธบายโจทย เมอเดกถกสำาทบดวยคำาวา “อานดอกรอบส” เดกกมกจะกลวเกนกวาจะตอบโตวา “น คณคร คราบ ผมอานมาสบสองรอบแลวนะครบ แลวผมกยงไมเขาใจอยด ผมตองการใหครชวย ปดโธเอย”

217

เรา ทงพอแมและคร ตองทำาอะไรมากกวาจะชทางสงเดชใหเดกๆ ทกำาลงดนรนหาทางออก คมภรดงกลาวชวยนำาทางนกเรยนของผมใหเดนตามกระบวนการแกปญหาเปนขนๆ มนแสดงใหเดกเหนวาจะทำาความเขาใจ ตโจทย และแกปญหาไดอยางไร

ตงแตตนป นกเรยนจะถกแบงออกเปนกลมๆ ละ 4 คน ผมบอกเดกๆ วาเราจะใชเวลาสปดาหหนงฝกแตละกลยทธในคมภรของเรา เราอาจใชสปดาหแรกเรยนแกปญหาดวยการวาดภาพ ในกรณนน ผมจะเรมดวยการใหโจทยปญหางายๆ ทำานองน:

จอหนอบเคกรปสเหลยมผนผาใหเพอนเนองในวนเกด เขา ปกเทยนรอบเคกหางกน 2 นว ดานยาวมเทยน 6 เลม ดาน กวางมเทยน 5 เลม เคกมความยาวเทาไร? กวางเทาไร? มเทยนปกอยบนเคกทงหมดกเลม?

เดกทไมมประสบการณในการแกโจทยปญหาจะไมสามารถหาคำาตอบไดเลย สวนเดกอนๆ โดยเฉพาะพวกทเรยนแตวธคำานวณแตไมไดเรยนทกษะในการวเคราะหดวยแลว อาจตอบวาบนเคกมเทยนอย 22 เลม (6+6+5+5) เดกพวกนจะคำานวณวาเคกมความยาว 12 นว (6x2) และกวาง 10 นว (5x2) เดกจะเขยนคำาตอบแลวทำาโจทย ขออนตอ โชคไมด คำาตอบนผด

ชวงเวลาทผมสอนเดกนกเรยนในระยะแรกของการเรยนเรองการแกโจทยปญหามกจะเปนไปในลกษณะน เวลาประมาณ 6.40 น. เมอเดกอานโจทยเสรจแลว พวกเขาจะนงตวตรงและวางดนสอลง

เรฟ: อยางแรกเลยทเราตองทำาเพอแกโจทยนคออะไร? ขนตอนท 1 คออะไร?ทกคน: เขาใจโจทยเรฟ: เราจะเขาใจไดยงไง?เจสซกา: เกบขอมลทเกยวของเรฟ: เกยวของหมายถงอะไร?



ทกคน: สำาคญเรฟ: อะไรคอขอมล?คว: สงทโจทยบอกเรฟ: เวลาเราอานโจทย ขอมลทมจะเกยวของเสมอเลย

ไหม?ทกคน: ไมเรฟ: ถกตอง บางครงขอมลกไมเกยวของเลย ไหนใครลองบอกขอมลทเกยวของหนอยซ?ลซ: เคกทอบนะคะ มนเปนรปสเหลยมผนผาจอหน: มเทยน 6 เลมปกอยบนดานยาวเรฟ: แลวมดานยาวอยกดานละ? (ตรวจสอบความ

เขาใจ)ทกคน: 2สเตฟาน: มเทยน 5 เลมอยบนดานกวางเรฟ: มอะไรอกไหม?ทกคน: (เงยบ)เรฟ: เอาละ แลวจอหนปกเทยนหางกนเทาไหรละ?

(ชแนะเดกเพอใหเขาใจขอมล)เอดการ: 2 นวเรฟ: ถกตอง เอดการ ครวาเรามขอมลและเขาใจโจทย

แลวนะ ใครบอกครไดบางวาขนตอนท 2 เปนยง ไง?

ทกคน: เลอกกลยทธทเหมาะสมเรฟ: ขอบใจนะทยงจำาไดวาตองใชคำาวาทเหมาะสมดวย แลวมใครรบางไหมวากลยทธทเหมาะสมคออะไร?โซลอา: วาดภาพ เรฟ: ถกตอง (เดกๆ รวาเรากำาลงจะวาดภาพเพอแก

โจทย) ทนถงเวลาของขนตอนท 3 แลว ขนตอนท 3 คออะไร?ทกคน: หยบดนสอแลวแกโจทย

219

เรฟ: แลวกเสรจใชไหม?ทกคน: ไมใช ! เราตองวเคราะหดวยเรฟ: เอาละงนกลงมอทำางานกนไดเลย เดกทำางานเปนกลมๆ ละ 4 คนและเรมวาดภาพ ไมนานนก

พวกเขากรตววาเทยนเลมทอยตรงมมเคกถกนบรวมกบจำานวนเทยนทงทอยบนดานกวางและดานยาวของเคก นกเรยนจะพบวาเคกมเทยนปกอยเพยง 18 เลมเทานน พวกเดกๆ ไดเรยนรวาจะเหนคำาตอบสำาหรบโจทยไดชดเจนขนเมอเลอกใชกลยทธทเหมาะสม ซงในกรณนคอการวาดภาพ

ในการทำางานเปนกลมเพอใหไดคำาตอบออกมาหนงคำาตอบนน เดกไดทำามากกวาการแกโจทย มการแลกเปลยนความคดเหนกน มตรภาพของพวกเขากอตวขน เดกๆ เรยนรทจะฟงกนและกน ถาจะยกคำากลาวของ ดร. คง กอาจจะพดไดวาพวกเขายงเรยนรทจะคดตางโดยไมตองบาดหมางกนดวย เมอเดกๆ ไดคำาตอบทขดแยงกน พวกเขาไมทะเลาะกน แตนกแกโจทยทกคนจะไดรบโอกาสอธบายวธคดของตวเองภายในกลม การไดเหนเดกจำานวนมากพบความผดพลาดของตนจากการฟงคำาอธบายทไมถกตองของตวเองนนเปนเรองนายนด

จากสปดาหกลายเปนเดอน บรรดานกนอยทตนเชาเหลานแกโจทยปญหาเปนรอยๆ ขอ หลงจากนนไมนาน ผมกไมตองคอยบอกใหเดกๆ ทำาตามทละขนทละตอนอกตอไป แตผมจะแจกโจทยใหแผนหนง แลวใหแตละกลมตดสนใจหากลยทธทเหมาะสมกนเอง ครสอนคณตศาสตรหลายคนสนบสนนใหเดกแกปญหาดวยการมองหา “คำาสำาคญ” (keyword) โดยเนนใหไดคำาตอบทถกตอง เดกๆ ในหอง 56 กอยากไดคำาตอบทถกตองเหมอนกน แตพวกเขารดวา กระบวนการคนหาคำาตอบทถกตองนนสำาคญยงกวาตวคำาตอบเองเสยอก



นคอตวอยางโจทยทเดกๆ จะตองหาวธแก:

คำาถามท 1 มอยเซสเหนนกฝงหนง ครงหนงในฝงเปนนกแกว หนงใน

สเปนนกอนทร ทเหลอเปนหาน หานมอย 3 ตว มนกอนทรอยกตว

คำาตอบ - มนกอนทร 3 ตว นกเรยนตองรวากลยทธท เหมาะสมในทนคอการเลอก

วธการ ซงหมายความวาการบวก การลบ การคณ และการหาร จะนำาไปสคำาตอบทถกตอง ในโจทยนนกเรยนตองเอา 1/2+1/4 กอน แลวเอาผลรวมทไดไปลบออกจากจำานวนเตม (1-3/4) จงจะไดคำาตอบวาจำานวน “ทเหลอเปนหาน” คอ 1/4 เนองจากโจทยบอกวามหานอย 3 ตวและหานเหลานคดเปน 1/4 ของนกทงหมด ซงเทากบจำานวนนกอนทร นกเรยนทไมเขาใจเรองเศษสวนบางคนอาจพบวาการวาดภาพเปนกลยทธทชวยได ซงทำาใหเดกเหนวาอาจมวธคดมากกวาหนงได นจงเปนขอดอกประการหนงของการแกโจทยคณตศาสตร

คำาถามท 2พนกงานเสรฟสาวสามคนคอดลเซ แมรลน และเทรซ

เอาเงนคาทปทไดใสรวมกนในขวดโหลใบหนง ดลเซกลบบานกอน เธอเอาเงนสวนของเธอไป 1 ใน 3 แมรลนไมรวาดลเซเอาสวนแบงของเธอไปแลวจงเอาเงนทเธอคดวาเปนสวนของเธอไป สวนเทรซซงไมรวาคนอนเอาเงนทตางคดวาเปนสวนแบงของตวเองไปแลวกเอาเงน 1 ใน 3 ของทเหลออยไป ในโหลเหลอเงนอย 8 ดอลลาร ถามวาในตอนแรกมเงนคาทปอยในโหลทงหมดเทาไร?

คำาตอบ - ในโหลมเงนคาทปอย 27 ดอลลาร

221

นกเรยนจะรวาการแกโจทยปญหาแบบนตองทำาจากหลง มาหนา เนองจากเทรซ พนกงานเสรฟคนสดทายเหลอเงนไวในขวดโหล 8 ดอลลาร ฉะนนเธอจงเอาเงนไป 4 ดอลลาร ซงเธอเขาใจวาเปนสวนแบงทถกตอง หมายความวากอนหนาทเธอจะเอาเงนไปนน มเงนอยในโหล 12 ดอลลาร และเปนเงน 12 ดอลลารทแมรลน พนกงานเสรฟคนทสองเหลอไว ดวยเหตผลเดยวกนนเอง ดลเซไดทงเงนไว 18 ดอลลาร หมายความวาดลเซเอาไป 9 ดอลลาร แสดงวาเมอแรกนนมเงนทปอยทงหมด 27 ดอลลาร

คำาถามท 3 ในการแขงขนคณตศาสตรของคณะละครเชกสเปยรแหง

โฮบารต นกเรยนจะไดรบโจทย คนละ 20 ขอ คำาตอบทถกตองแตละขอจะไดรบคะแนน 5 คะแนน สวนคำาตอบทผดจะถกหกคะแนนออก 2 คะแนน เอเลนาไดคะแนน 72 คะแนน ถามวาเอเลนาตอบคำาถามถกกขอ?

ตอบ - เอเลนาตอบถก 16 ขอ นกเรยนชนโตกวานคงใชพชคณตเพอหาคำาตอบ แตนกเรยน

ชนเลกอาจใชวธเดาแลวเชคคำาตอบเอา เนองจากนกเรยนรวามโจทยอย 20 ขอ ฉะนนจงเดาไดวามคำาตอบทถกตองกขอ สมมตวาทแรกเดาวา 14 กสามารถเชคคำาตอบไดดวยการคำานวณ คำาตอบทถกตอง 14 ขอจะไดคะแนน 70 คะแนน แตคำาตอบทผด 6 ขอจะทำาใหคะแนนของเอเลนาเหลอ 58 ทนนกเรยนกจะเหนวาทเดาวา 14 ขอนนนอยเกนไป จงตองเดาใหม กลยทธนชวยเดกๆ ใหรจกประมาณคา ประเมน และหาเหตผลสนบสนน

คำาถามท 4ตอนปลายฤดรอน เซอรเอยน แมกเคลเลนอยากจะใหของขวญ

แกคณะละครเชกสเปยรแหงโฮบารต ทานเซอรกเลยคดเกมขนมาเกม



หนงเพอดวาใครบางจะไดรบของขวญ ทานเซอรใหเดกๆ เขาแถวและนบเดกๆ ได 100 คน เขาเอากงไมใหเดกคนแรก 100 อน ใหเดกเกบไวเอง 1 อน จากนนใหเดนแจกกงไมทเหลอใหคนอนในแถวคนละ 1 อน หลงจากแจกเสรจ เดกคนแรกกกลบมาเขาแถวใหมและจะไมถกเรยกซำาอก จากนนเซอรเอยนกบอกใหเดกคนทสองเดนเกบกงไมคนจากเดกทกคนในแถวทเปนเลขคโดยเรมนบจากตวเอง สวนเดกคนทสามใหเดนไปหาเดกคนทอยในตำาแหนงทเปนผลคณของ 3 และรบกงไม 1 อนมาจากคนทมกงไม หรอสงกงไม 1 อนใหคนทไมม เดกคนทสทำาเหมอนกนคอหาคนทอยในตำาแหนงทเปนผลคณของ 4 ทำาอยางนไปเรอยๆ จนถงเดกคนท 100 เกมดำาเนนไปอยางนจนเดกไดสงหรอรบกงไมครบทกคน เซอรเอยนใหของขวญแกเดกทยงมกงไมอยในมอเมอจบเกม ถามวาเขาใหของขวญไปกชน

ตอบ - เซอรเอยนใหของขวญไปทงหมด 10 ชน

จากประสบการณ เดกๆ จะจำาไดวาตองมองหาแบบรป (pattern) เนองจากมเดกอยในแถวถง 100 คน วธทดทสดคอทำาใหโจทยงายขนดวยการดทเดกเพยง 10 คนแรก เมอไลดขอมลทมอย เรากจะเรมเหนคำาตอบ:

เดกคนท 1 แจกกงไมแกทกคน ฉะนนเดกคนท 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 และ 10 จงมกงไม

เดกคนท 2 เอากงไมคนมาจากเดกในตำาแหนงเลขค ตอนนเดกคนทมกงไมกจะเปนเดกคนท 1, 3, 5, 7, 9

เดกคนท 3 หาคนทอยในตำาแหนงผลคณของ 3 ฉะนนเขาจะเอากงไมมาจากเดกคนท 3 และ 9 แตสงกงไมใหเดกคนท 6 ตอนนเดกคนทมกงไมคอ 1, 5, 6, 7

เดกคนท 4 เอากงไมใหตวเองและเดกคนท 8 คนละ 1 อน ตอนนเดกคนท 1, 4, 5, 6, 7 และ 8 กจะมกงไม

เดกคนท 5 เอากงไมของตวเองใหเดกคนท 10 ตอนนเดกคนท 1, 4, 6, 7, 8 และ 10 มกงไม

223

เดกคนท 6 จะตองเอากงไมของตวเองออกไป เดกคนท 7 และ 8 ตองทำาแบบเดยวกนเมอถงตาตวเอง

เดกคนท 9 จะเอากงไมใหตวเอง 1 อนเมอถงตาของเขา และเดกคนท 10 ตองเอากงไมของตวเองออกไปเมอเขาตองหาคนทเปนผลคณของ 10

ถงจดน หลงจากทนกเรยน 10 คนทำาหนาทของตวเองเรยบรอยแลว เดกคนท 1, 4 และ 9 กจะมกงไมเหลออย นกแกโจทยจะรวานคอแบบแผนของเลขยกกำาลง เมอหาแบบแผนพบ เรากจะเหนไดชดเจนวาเมอเกมจบลงจะมเดก 10 คนทมกงไม นนคอ เดกคนท 1, 4, 9, 16, 25, 36, 49, 64, 81 และ 100

คำาถามท 5 ทโรงยม มคนใชหองยกนำาหนก 371 คน ใชสระวายนำา 514

คน เลนเทนนส 489 คน ในจำานวนนม 179 คนวายนำาและยกนำาหนก 177 คนเลนเทนนสและยกนำาหนก 184 คนวายนำาและเลนเทนนส คน 100 คนเลนกฬาทงสามอยาง อก 89 คนไมไดทำากจกรรมอะไรเลย มคนไปทโรงยมกคน?

ตอบ - มคนไปโรงยม 1,023 คน


228

251สระวายนำา

514

เทนนส489

หองยกนำาหนก37111579

84 77100


นเปนปญหาทตองอาศย การวาดภาพ โดยใชแผนภาพเวนน (Venn diagram) เขาชวยซงเดกๆ ชอบมาก พวกเขาจะวาดวงกลมหลายวงตดกนและเขยนกำากบ และใชภาคตด (section) ทไดทำาเปนแผนภมขอมล แตระวงใหด เมอโจทยบอกวา “179 คนวายนำาและยกนำาหนก” ไมไดหมายความวาจะเอาตวเลข 179 ไปไวในสวนทยกนำาหนกกบวายนำาตดกน ในเมอเราเอาตวเลข 100 ไปใสไวในสวนทมคนทำากจกรรมทงสามอยางแลว คน 100 จาก 179 จงถกนบไปแลว ดแผนภมขางบนเปนตวอยาง

การแกปญหารายวนแบบนชวยสรางความเขมแขงใหวฒนธรรมของหอง งานนเปนงานททาทายแตสนก เดกๆ จะรสกสบายๆ แมจะทำาผดเพราะรวาจะมคนคอยชวยเวลาทเจอปญหายากๆ และพวกเขากจะเกงขน เปนนกคดทดขนและมสงจงใจทไมใชการสอบหรอเกรด เดกๆ จะไดทกษะในการแกโจทยปญหาทจะชวยพวกเขาในวนขางหนา นเปนวธใชเวลาหนงชวโมงทยอดมาก

จะเอ�โจทยปญห�ม�จ�กไหน

พอแมและครจำานวนมากทเหนคณคาของการแกโจทยปญหาถามผมวาจะไปหาโจทยพวกนไดจากไหน ผมบอกใหเขาเรมดวยการเขาไปทเวบไซต www.mathstories.com ซงเปนเวบไซตทสนกเพราะมโจทยปญหาทแยบยลและทาทายสารพด แตตองบอกความจรงกอนวา สำาหรบพอแมแลวจดเรมตนทเหมาะสมทสดนาจะเปนหนงสอคณตศาสตรของลกคณ เมอถงหนาโจทยปญหา ลกคณอาจบอกเองวา “เราขามโจทยพวกนนไป” ทมกจะถกขามกเพราะโจทยดงกลาวยากเกนไปแมกระทงสำาหรบผใหญ อยาวาแตเดกเลย ไมใชเรองผดอะไรทจะบอกลกของคณวา คณไมรคำาตอบ การแกโจทยปญหาตามลำาดบขนตอนทอยในคมภรเปนตวอยางทดใหเดกๆ เหนวาเราอยากใหพวกเขารบมอกบปญหาอยางไร อยางไรกตาม ครทดจะใชสามญสำานกรวมดวยกอนจะลงมอแกโจทยปญหากบเดกๆ

225

สำาหรบโจทยปญหายากๆ ครจำาเปนตองทำาการบานมากอน ครทดจะแกโจทยทงหมดกอนจะมาสอนเดกๆ ในวนรงขน เขาจะมองหาขอผดพลาดหรอความกำากวมในโจทยเหลานน แตมครจำานวนมากทไมเตมใจจะทมเทเวลาหรอความพยายามเพอสอนแกโจทยปญหาทอาจจะยากแตทาทายความสามารถของเดกๆ

รานขายอปกรณการเรยนการสอนดๆ ทกรานมหนงสอรวมโจทยปญหาคณตศาสตรจำาหนายโดยแบงตามระดบชนและความยากงาย แตไมวาโจทยจะมาจากไหน กระบวนการยงคงเหมอนกน คอ เขาใจปญหา เลอกกลยทธทเหมาะสม แกโจทยและวเคราะห ขนตอนพนฐานเหลานจะชวยเดกๆ ในการแกปญหาไปไดตลอดชวต

บารบารา ภรรยาชางคดของผม มคำาถามหนงทเธอจะถามนกเรยนของผมทกคน เราเรยกกนวา “คำาถามบารบารา” ดวยซำาไป มนเปนคำาถามงายๆ แตลกซงทวา เธอจะทำาอยางไรเมอเกดอะไรผดพลาด? โปรดสงเกตวาคำาถามไมไดใชคำาวา ถา เกดอะไรผดพลาด เพราะสงตางๆ ยอมผดพลาดได นนเปนสวนหนงของชวต ความสามารถของคนๆ หนงทจะตอบคำาถามงายๆ นนอาจหมายถงความแตกตางระหวางความสำาเรจกบความลมเหลว ระหวางความอมอกอมใจกบความขดเคองใจ ขนตอนตางๆ ในการแกโจทยปญหาทเดกนกเรยนหอง 56 เรยนกนซำาแลวซำาเลาคอคำาตอบสำาหรบคำาถามของบารบารา

โชคชะต�ทโหดร�ย

หองเรยนของผมมระบบการจดแสงสำาหรบเวทแบบมออาชพ ตดตงโดยชางเทคนคทออกแบบแสงสใหวงดนตรรอกวงใหญๆ ของโลก เราใชแสงสเพอเปลยนหอง 56 ใหเปนโรงละครสำาหรบการแสดงละครเชกสเปยรของเรา

คนหนง แกงกวนเมองในยานนนบกเขามาในโรงเรยนเรา ซงจะวาไปแลวกเปนเหตการณทเกดขนอยบอยๆ พวกอนธพาลทำาลาย



ขาวของในหอง 56 ของเราพงยบเยน พวกมนทำาโครงงานศลปะของเดกๆ เสยหาย ใชสพนถอยคำาหยาบคายบนผนงหอง และทำาลายระบบแสงสสำาหรบเวทของเรา มนทบเสาไฟเวทสองตน ทบหลอดไฟ (ราคาแพงดวย) แตกกระจาย และรอสายไฟออกมาเปนรอยๆ ฟต

เหตการณนเกดขนตอนเดกนกเรยนของผมปดเทอม ผมอยระหวางพานกเรยนเกาไปเทยวชมมหาวทยาลยทางอสตโคสต (ชายฝงทางภาคตะวนออกของสหรฐอเมรกา) เรากำาลงตระเวณดมหาวทยาลยบราวนทเมองพรอวเดนซ รฐโรดไอแลนด ตอนทเดกนกเรยนคนหนงทลอสแอนเจลสโทรศพทมาหาผมพลางรองไห เธอไปทโรงเรยนเพอฝกซอมดรยางค และเหนรถตำารวจและเจาหนาทสบสวนมาเกบขอมลเกยวกบหองเรยนหลายหองทถกทำาลายรวมทงหองของเราดวย ผมพยายามปลอบโยนเธอดวยการบอกเธอวามนกแคหองเรยน ไมมแกงไหนทจะมาขโมยจตวญญาณและจรยธรรมในการทำางานของเธอและเพอนรวมหองททำาใหพวกเขาเปนคนพเศษไปได ผมบอกเธอวาไมตองกงวล ผมมกำาหนดกลบสปดาหหนา และจะไปดแลเรองทงหมดเอง

ผมวางโทรศพท และพยายามทำาทาทางเปนปกตตอหนานกเรยนของผมทกำาลงจะเขามหาวทยาลย แตขางในผมรอนรมไปหมด มนเปนความรสกชอกชนดททำาใหคนๆ หนงอยากจะโยนผาขาวยอมแพ ขณะทผมขบรถพานกเรยนจากนวยอรกไปยงคอรเนลล ผมเฝาแตคดถงความโกลาหลทรออยทแอล.เอ. คดถงเวลาทจะตองทำาความสะอาด ซอมแซม และทำาใหทกอยางเขาทเขาทางเพอหองเรยนจะไดกลบมาเปนหองเรยนเหมอนเดม

หนงสปดาหใหหลง ยงอยในชวงปดเทอม ผมมาถงโรงเรยนแตเชาเพอลงมอเกบกวาด แตเมอผมเขาไปในหอง 56 ผมแทบไมเชอสายตาตวเอง หองสะอาดเรยบรอย อยในสภาพดกวาตอนทผมจากไปเสยอก เคลล เดกผหญงอาย 10 ขวบทโทรไปหาผมทโรดไอแลนด เปนหวเรยวหวแรงในการเกบกวาดหองจนเรยบรอย เธอบอกผมภายหลงวาเธอกแคเกบขอมลเพอทำาความเขาใจปญหา จากนนกชวนเพอนรวมชนเรยนมาชวยโดยแบงงานกนทำา เดกบางคนไปรานขายของซอนำายาทำาความสะอาดชนดพเศษเพอลบรอยขดเขยนบนผนง ลเซย

227

นกแกปญหาอกคนรวบรวมทมเดกๆ มาชวยจดใบงานและแฟมของนกเรยนทกระจดกระจายออกมาจากโตะทลมระเนนระนาดเสยใหมใหเปนระเบยบ

นนยงนาทงไมพอ ซาราห เดกหญงอาย 11 ป ศษยเกาของผมถกตามตวมาชวยงานดวย เธอกบเพอนสรางเสาไฟเวทขนใหม เดกๆ แกสายไฟทพนกนยงแลวพนสายไฟกลบเขาไปทบอรดหรไฟ และทนาทงยงไปกวานน ซาราหนงรถเมลไปหาซอหลอดไฟชนดพเศษทใชสำาหรบการจดแสงบนเวท หลงจากเปลยนหลอดไฟเสรจแลว เธอกตงโปรแกรมบอรดใหมตามคำาแนะนำาทเธอคนหาทางอนเตอรเนต เธอบอกผมในวนทผมกลบไปถงวาผมคงไมวาอะไรทเธอเปลยนลำาดบการใหแสงของเราไปบาง โธ เธอทำาใหดกวาเดมดวยซำา

ผมไมวาอะไรเลย และแมในยามทผมเหนอยออนจนไมอยากคดอะไร สงทเดกๆ ชวยกนทำาในคราวนนเตมพลงใจใหผมมาโรงเรยนแตเชาไดทกวน แนนอน หลายสงหลายอยางอาจผดพลาดไดในชวตคนเรา มนผดพลาดเสมอแหละ แตหอง 56 ของเรากเตมไปดวยนกแกปญหา จรงอยการเตรยมการสอนในชวโมงกอนเวลาทชนเรยนจรงจะเรมตองใชเวลาเพมขนบาง แตการสอนใหเดกๆ คดและแกปญหาเปนของขวญทดทสดทเราสามารถมอบใหพวกเขา ไมวาพวกเขาจะเลอกชวตแบบไหน พวกเขากจะพรอมฟนฝาความโหดรายของโชคชะตาไปจนได


การแสดงละครเรอง The Comedy of Errors ในหอง 56 เมอเดอน มถนายน 2010

ลลาประกอบดนตรของเดอะโรลลงสโตนในงาน International Reading Association ทเมองแอตแลนตา

229

ฮโรในภ�พยนตร เปนเรองแปลก ทในหวงยามแหงความสนหวง อาจมสง

มหศจรรยเกดขน ผมเคยรสกเซงเกอบทกเชาวนจนทรเมอนกเรยนของผมเลาใหฟงวาพวกเขาทำาอะไรบางในวนหยดสดสปดาห หลายคนเลาวาไปดหนง พอผมถามวาดหนงเรองอะไร คำาตอบมกเปนประมาณวา Johnny Kills Everyone หรอ The Slasher Strikes Again คณคงเขาใจ

ผมสอนเดกๆ วาทำาไมหนงพวกนถงไมเหมาะสม มนแสดงออกถงสญชาตญาณดบของเรา ผสรางหนงกำาลงทำารายสงคมของเราอยและเราไมควรสนบสนน หนงพวกนไมดสำาหรบเรา ความจรงมนเลวเลยละ

ฮโรในภาพยนตร

13


แนละ ไมมใครฟงหรอก เวลาทผมโวยวายแบบน ผมอยากจะใหมเดกสกคนตอบผมวา “โอโห ครเรฟ ขอบคณเหลอเกนทชใหเหนความผดพลาดของผม ผมจะสำานกในบญคณของคณครไปชวฟาดนสลายเลย วนหลงผมจะปรกษาหารอกบผเชยวชาญดานภาพยนตร หรอพดคยเรองนกบพอแมผมกอนดหนงสกเรอง แบบนผมกจะไดดแตภาพยนตรทยอดเยยมจรงๆ และปรบปรงชวตผมใหดขนทงในฐานะทเปนนกเรยนและเปนคน” เฮอ คณคงไมตำาหนคนทเขามความฝนนะครบ

ตอนทผมเรมสอนหนงสอครงแรกนน เครองเลนวดโอ คาสเซตตเพงจะมจำาหนาย ผมเปนครคนแรกในโรงเรยนทนำามาใชในหอง ผมยงจำาสายตาทมองผมตอนผมหวมนเขามาในโรงเรยนได ครรนเกาไมรวามนคออะไรและมองผมดวยความระแวงสงสยซงกสมควรอยหรอก ความจรงผมมเจตนาบรสทธ ผมอยากใหเดกด The Count of Monte Cristo1 ซงเปนภาพยนตรทสรางโดยฮอลลมารกฮอลลออฟเฟม (Hallmark Hall of Fame) เดกนกเรยนไดอานนวนยายเรองนในหองเรยนแลว และผมอยากเสรมประสบการณใหเดกๆ ดวยภาพยนตรซงนำาแสดงโดยรชารด เชมเบอรเลน (Rich-ard Chamberlain) โดนลด เพลแซนส (Donald Pleasance) หลยส จอรแดน (Louise Jordan) และโทน เคอรตส (Tony Curtis) ซงเลนเปนแฟรนองด มงดโก (ชาวฝรงเศสแตพดสำาเนยงบรกลน) หลงเลกเรยน เดกๆ ยงไมกลบบาน พวกเราดหนงดวยกนอยางสนกสนานในบายวนนน

แตยงเดกๆ กบผมดภาพยนตรดวยกนหลายเรอง ผมกยงสงเกตเหนลกษณะทนาเปนหวงเกดขนซำาแลวซำาเลา พวกเขามสมาธจดจออยไดไมเกน 2-3 นาท และไมมทกษะในการฟง เวลาทผมพดคยเกยวกบการดหนง เดกๆ จะถามคำาถามทไมนาถาม เชน “หนงขาวดำาหรอหนงสครบ?” “หนงสนหรอหนงยาวครบ?” “หนงเกาหรอหนงใหมคะ?” ผมรสกหมดกำาลงใจ ผมอยากใหพวกเขาถามวา “หนงดหรอไมด” มากกวา

1บทประพนธของ อาเลกซองดร ดมาส (Alexandre Dumas)

231

ผมตระหนกวาถาผมอยากใหนกเรยนของผมเปนเซยนหนงตวจรง ผมตองสอนเรองนดวยความแขงขนและความมงมนเหมอนทผมสอนพชคณตหรอเชกสเปยร มนทำาใหผมคดไดวา เราตองแสวงหาความเปนเลศทกเวลานาท การไดดภาพยนตรดๆ กเปนโอกาสทเราจะแสวงหาความเปนเลศโดยอาศยคณสมบตทดงามซงผมไดเพยรพยายามวางรากฐานใหแกเดกๆ

ผมยงไดตระหนกดวยความปวดราวดวยวาภาพยนตรกเชนเดยวกบเครองมออนๆ ทสามารถนำาไปใชใหเกดประโยชนหรอเปนโทษกได ตงแตยคทวดโอแพรหลาย (ปจจบนเปนดวด) ครบางคนเอาภาพยนตรมาฉายในเวลาเรยนเพราะขเกยจสอน ผมตองประหลาดใจทมครจำานวนมากหลอกตวเองใหยอมรบวาการเอาภาพยนตรมาฉายในหองเรยนนนสามารถทดแทนการสอนจรงๆ ได

ตวอยางตอไปนแสดงถงแนวโนมท นาหนกใจดงกลาว กอนทโรงเรยนจะปดเทอมใหญ นกเรยนตองทำาการทดสอบมาตรฐานในวชาการอาน การเขยน คณตศาสตร วทยาศาสตร และสงคมศกษานานสองสปดาห แมวาผมจะไมเหนดวยกบการทดสอบแบบน แตนเปนเวลาทเราตองเอาจรงเอาจง และสงเสรมเดกๆ ใหทำาอยางดทสด ผมจะแขวนปาย “หามเขา” ไวทหนาประตหองเพอใหแนใจวาจะไมมใครรบกวนสมาธของเดกๆ ถงอยางนนเมอ 2-3 ปกอน มเดกนกเรยนเกรด 5 จากหองอนไมสนใจปายหาม พรวดพราดเขามาในหอง เหนไดชดวาพวกเขาวงกนมาจนหายใจหายคอแทบไมทน พวกเขาหอบแฮกๆ และดเหมอนกำาลงตกใจกลวจรงๆ ปรากฏวาเดกพวกนวงออกมาจากหองของตวเอง เพราะวนนนเปนวนทครใหเดกเลอกภาพยนตรทตวเองอยากด เดกๆ เอาเรองโปรดของตวเองมาใหเพอนๆ ในหองเลอกดกน ปรากฏวาภาพยนตรทเดกผชายคนหนงเอามาและไดรบเลอกจากเดกๆ คอ Freddy vs. Jason2

ถกแลว Freddy vs. Jason สงทเกดขนนผดอยางสนเชงไมวาจะมองในมตไหน จนดเปนเรองโงเขลาถาจะถอเปนเรองจรงจง

2ฆาตกรโรคจตจากภาพยนตรสยองขวญสองเรอง เฟรดด ครเกอร ใน A Nightmare On Elm Street และ เจสน วอรฮสใน Friday the 13th



ทำาไมพอแมถงไดยอมใหลกอาย 10 ขวบดหนงเรองน ใครเปนคนซอวดโอหรอเดกไปไดวดโอมาจากไหน และทตองตงคำาถามจรงๆ จงๆ กคอ อะไรททำาใหครประถมคนหนงเหนวาการฉายภาพยนตรแบบนใหเดกนกเรยน เกรด 5 ดไมไดเปนเรองเสยหาย

นเปนตวอยางทสดขว พดงายๆ วามนไมจำาเปนตองเปน แบบน ผมใหเดกๆ ของผมไดดหนงเยยมๆ เพราะหนงเหลานนจะชวยใหพวกเขาเตบโตขนอยางมความหมายในทกๆ ดาน หนงดๆ สามารถชวยเดกสรางบคลกภาพ เรยนรถงผลกระทบดานดและรายของการตดสนใจ และไดแรงบนดาลใจใหยนหยดเพอความเชอของตวเองในสถานการณทยากลำาบาก

ชมรมภ�พยนตรวนหยด

หลายปกอน ตอนทผมเรมคดอยางจรงจงทจะใชภาพยนตรมาเปนเครองมอในการเรยนร ผมไดเปดวชาเลอกของหองทกลายเปนทนยมอยางแรงในหมนกเรยนของผม เราเรยกมนวา ชมรมภาพยนตรคณะละครเชกสเปยรแหงโฮบารต การกำาหนดโปรแกรมทำาดวยความรอบคอบเพอพฒนาความซาบซงและความรเกยวกบภาพยนตร พรอมกบขดเกลาทกษะการเขยน การคดอยางมวจารณญาณ การบรหารเวลา และความรบผดชอบของเดกนกเรยนไปในขณะเดยวกน ตอไปนเปนสงทชมรมของเราทำา:

ทกวนศกร สมาชกแตละคนของชมรมภาพยนตรไดรบอนญาตใหยมดวดจากหองสมดในหองของเราไปดชวงหยดสดสปดาห หลายปทผานมาน หองสมดภาพยนตรมภาพยนตรเพมขนมากมาย (สวนใหญเปนเพราะเงนบรจาคทมาจากผปกครองซงทราบดวาผมไมไดตองการเนกไท เขมขด และกระเปาธนบตรสำาหรบวนครสตมาส) สมาชกชมรมจะเลอกภาพยนตรและแสดงบตรยมแกผดแลดวดของหอง 56 ผดแลจะบนทกการยม สงดวดภาพยนตรใหพรอมกบกระดาษคำาถามราว 12-15 ขอทผมเขยนขนเกยวกบภาพยนตรเรองนน

233

ทกคำาถามจะตองตอบใหเปนประโยคทสมบรณถกตองตามหลกไวยากรณ แผนกระดาษคำาถามเกบไวในซองพลาสตก เดกๆ จะตองสงคนในสภาพทสมบรณ พวกเขาจะไดรบคำาเตอนวาถาสงกระดาษคำาถามคนมาในสภาพยบยย สมาชกภาพในชมรมภาพยนตรของพวกเขาจะถกระงบ กฎทเขมงวดแบบเดยวกนนครอบคลมถงแผนดวดซงตองสงคนในเชาวนจนทรดวย บางครงเดกกลมไวทบาน ซงเขาจะหมดสทธยมภาพยนตรเปนเวลาสองสปดาห เดกๆ เรยนรอยางรวดเรววาการเอาภาพยนตรกลบไปดทบานเปนสทธพเศษ ไมใชสทธทพงได เดกๆ จะไดรบสทธพเศษตอเมอพวกเขาทำาตามระเบยบและทำาตวใหเชอถอได ดวยวธน สมาชกชมรมไดเรยนรหลายสงหลายอยางทไมเกยวของกบการชมภาพยนตรแตอยางใด

นเปนตวอยางคำาถามทสมาชกชมรมจะตองนำากลบไปตอบ ทบาน คำาถามเหลานเกยวกบ ภาพยนตรเรอง Charade3 ทหลายคนเรยกวา “หนงสไตลฮตชคอกทดทสดทไมไดสรางโดยฮตชคอก”

Charade (1963)

1. เรองนเกดขนทเมองอะไร?2. เกดอะไรขนกบชาลส สามของเรจจ?3. ทำาไมเทกซ กเดยน และสโกบจงไลลาชาลส แลมเพรต?4. ทำาไมปเตอร โจชวถงไดสารภาพกบเรจจวาชอจรงของ

เขาคอ อะเลกซานเดอร ไดล?5. มร. บารโทโลมวบอกเรจจใหใชคำาวาอะไรแทน “สายลบ”?6. ทำาไมจงนาขำาเมออะเลกซานเดอรบอกเรจจวาเขา “พบ

ผชายทมเลบคม”?7. เมอจน หลยส ถกลกพาตวไป เดกชายพบ “สมบต”อะไร?8. เกดอะไรขนกบสโกบ?9. เกดอะไรขนกบกเดยน?10. อะไรคอสงสดทายทเทกซทำากอนทเขาจะตาย?

3ภาพยนตรรก ตลก เขยาขวญ ป 1963 แสดงโดยแคร แกรนท (Cary Grant) และออรดรย เฮปเบรน (Audrey Hepburn)



11. ชาลสซอนเงน 250,000 ดอลลารทขโมยมาจากรฐบาล สหรฐอเมรกาไวอยางไร?

12. มร. บารโทโลมวแทจรงแลวคอใคร?13. ปเตอร / อะเลกซานเดอร / แอดมฆาคารสน ไดลอยางไร?14. เรจจไดคนพบเรองนาตกใจอะไรเกยวกบแอดม แคนฟลด?15. ทำาไมเรจจจงหวงวาจะมลกชายกบไบรอนหลายๆ คน? ความคดดๆ มกมวธทจะพฒนาไปสความคดทดยงขนไดเอง

หลงจากนนไมนาน นกเรยนของผมกเรมถามวาเดกๆ จะดหนงดวยกนมากกวาหนงคนไดไหม หลงจากนนมา เดกๆ กใชเวลาเพอดหนงชนเยยม อภปรายเกยวกบคำาถาม และฝกการเขยนดวยกน มตรภาพใหมเรมกอตวขน และผมกตองแปลกใจทเดกๆ เชอตามคำาแนะนำาของผมในเวลาอนรวดเรว เมอเดกๆ เรมตดอกตดใจภาพยนตรคลาสสก พวกเขากเรมปฏเสธหนงใหมๆ ทตนเขนซงวฒนธรรมของเราพยายามยดเยยดให พวกเขาหนมาชนชมผลงานของบลล ไวลเดอร4 (Billy Wilder) ซดนย ปวตเยร5 และเบตต เดวส6 (Betty Davis) นกเรยนกลมเดยวกนนจะขยบขนไปอานงานวรรณกรรม ทำาโครงงานศลปะ หรอทำากจกรรมทตองใชความสามารถทางกายภาพเพมขนไดไวกวาเดกอนๆ ชมรมภาพยนตรไดชวยพฒนาทศนคตทนาชนชมขนในตวทกคน นนคอ ความอยากรอยากเหน และความกระหายทจะลองสงใหมๆ

วนองค�รหลงเลกเรยน

เหมอนครทโชครายอกเปนแสนคนทวโลก ทก 7 วน ผมจะถกกกตวอยในทประชมครประจำาสปดาห การประชมของเราจดขนทก

4ผกำากบยอดเยยมของฮอลลวด เปน 1 ใน 5 คนทไดรบรางวลอะคาเดมอะวอรด ในฐานะผสราง ผกำากบ และผเขยนบทรวม 3 รางวลจากภาพยนตรเรองเดยวกนคอ The Apartment5นกแสดงผวดำาคนแรกทไดรบรางวลอะคาเดมอะวอรดในฐานะนกแสดงนำาจากเรอง Lilies of the Field 6นกแสดงชาวอเมรกนทมผลงานภาพยนตร โทรทศน ละครเวท ไดรบเลอกเปนนกแสดงหญงทยอดเยยมทสดตลอดกาล รองจากแคเทอรน เฮปเบรน (Katharine Hepburn) โดยสถาบนภาพยนตรอเมรกน

235

7โดย วลเลยม โกลดง (William Golding) ฉบบแปลภาษาไทยใชชอวา เจาแหงแมลงวน

บายวนองคาร ทกสปดาหเราจะไดรบการบอกเลาถงเทคนคใหมทนาตนเตนในการสอนภาษาหรอคณตศาสตร ซงมกจะขดแยงกบ “เทคนคใหม” ลาสด 12 เทคนคทยดเยยดใหเรามาเมอ 2-3 เดอนกอนเสมอ สงเดยวในการประชมครทกระตนความคดของเรากคอการเดาวาคราวนผมอำานาจ จะงเงากวาสปดาหทแลวหรอไม แลวกเปนอยางนนจรงๆ เสยดวย

ในวนทมการประชมแบบน เดกๆ จะไดเลกเรยนเรวขน แนอยแลวละ ลองนกถงเดกทมทกษะในการอานหนงสอตำากวาระดบชนแถมยงมพฤตกรรมททำาใหแจกและพรรคพวกใน Lord of the Flies7 กลายเปนเดกวงรองเพลงประสานเสยงทแสนจะเรยบรอยไปเลย แลวยงมาลดเวลาเรยนทโรงเรยนใหอก คดไดยงไง!

ผมพบวธทจะใชวนทมชวโมงเรยนนอยลงนใหเปนประโยชนแกเดกๆ แทนทจะสงเดกกลบบานตอนบายสอง ผมจะฉายหนงดๆ ใหดกน เดกๆ สามารถดหนงจนจบราว 4 โมงหรอ 4 โมงครง ซงยงไมมด แนนอน ภาพยนตรวนองคารนเปนกจกรรมทางเลอก แตสามารถตอบสนองวตถประสงคไดหลายอยาง นเปนโอกาสของนกเรยนทจะเพมพนความรทางภาพยนตรและฝกทกษะการวเคราะห กจกรรมนยงทำาใหผมรวานกเรยนคนไหนบางทเตมใจเลอกเสนทางทยากลำาบากและเสยสละเวลาหลงเลกเรยน ขณะทฉายภาพยนตรผมอยในหองดวยไมได แตศษยเกาของผมหลายคน (ซงกตองเลกเรยนเรวเหมอนกน) จะแวะมาดภาพยนตรกบนกเรยนปจจบนดวย เดกทกคนในหองรดวา ถาเขาไมตงใจหรอทำาตวไมเหมาะสม เขาตองไดรบการลงโทษทสมเหตสมผลคอไมไดรวมกจกรรมนอก ในรอบ 15 ปของการจดภาพยนตรวนองคาร เรองแบบนไมเคยเกดขนเลย เดกๆ ชอบดภาพยนตรดๆ ในสภาพแวดลอมทเงยบสงบ พวกเขาดอยางมเปาหมาย และฝกทกษะการฟงซงจะเปนประโยชนกบพวกเขาในสถานการณนบไมถวนในวนขางหนา



ภ�พยนตรเรองอะไรและห�ไดจ�กทไหน

บายวนศกรเปนชวงเวลาทนาตนเตนเสมอสำาหรบหอง 56 นกเรยนแตละคนจะมรายการภาพยนตรในหองสมดดวดของเรา และเดกๆ จะใชเวลาตรกตรองอยหลายวนกวาจะตกลงใจไดวาจะขอยมหนงเรองอะไรมาดในวนหยด แนนอน เดกๆ อาจไมไดชอบภาพยนตรทตวเองเลอกเสมอไป ถงอยางไร กไมมการตดสนเรองรสนยมกน แตอยางนอย เดกๆ กมภาพยนตรใหเลอกมากมาย

ปจจบนหองสมดดวดของเรามภาพยนตรอยประมาณ 300 เรอง ผมเรมเสาะหาดวดมาไวในหองสมดดวยการดจากรายชอภาพยนตร เชน 100 ภาพยนตรอเมรกนทยงใหญทสดตลอดกาล (100 Greatest American Movies of All Time) ของสถาบนภาพยนตรแหงอเมรกา (American Film Institute) แนนอนวารายชอดงกลาวนเปนเพยงจดเรมตน และผมกไมเคยเจอรายชอไหนทผมเหนดวยรอยเปอรเซนต โดยทวไปผมพยายามทจะใหเดกๆ ไดชมภาพยนตรหลายๆ แบบหลายๆ แนว นกเรยนของผมดหนงชวต หนงตลก หนงคาวบอย หนงสยองขวญ แฟนตาซ และหนงตางประเทศ ปทแลวนเอง นกเรยนทเขามาเรยนหองนไมถงหาคนเคยไดด The Wizard of Oz ไมถงสบคนเคยไดด E.T. และทผมชอกทสดกคอ ไมมใครสกคนทรวาภาพยนตรชด Star Wars เรมฉายป 1977 แตพอถงสนป นกเรยนกลมเดยวกนนกสามารถตอบไดวาทำาไมสตเวน สปลเบรก8 (Steven Spielberg) ถงไดชนชมอะกระ คโระซะวะ9 (Akira Kurosawa) นกหนา

แตพงระวง อยางทผมกลาวมากอนหนาน วาตองไมมการตดสนกนเรองรสนยมในการดหนง ผมมบทเรยนทเจบแสบเกยวกบเรองน มอยปหนงผมปลอยใหเดกทเรยนดทสดในชนชอปาโบลขอยม

8ผกำากบและผสรางภาพยนตรชาวอเมรกน ไดรบรางวลอะคาเดมอะวอรดในฐานะผกำากบการแสดงยอดเยยมจากเรอง Schindler’s List (1993) และ Saving Private Ryan (1998)9ผกำากบและผสรางภาพยนตร และผเขยนบทภาพยนตรชาวญปน ภาพยนตรทสรางชอเสยงใหคโระซะวะ ไปทวโลก เชน Rashomon (1950) Seven Samurai (1954) Kagemusha (1980) และ Ran (1985) เปนผบกเบกหนงญปนใหเปนทรจกในตางประเทศ เขาไดรบรางวลมากมายรวมทง Oscar for Lifetime Achievement

237

ภาพยนตรของปเตอร เวยรเรอง Witness ไปด ผมคดเอาเองวาหนงแอกชนเขยาขวญของแฮรสน ฟอรด (Harrison Ford) นาจะชวยแนะนำาเดกหวใสวย 12 ปใหรจกวถชวตทลลบของชาวอามชไดเปนอยางด แลวผมผดดวยเหรอ!

พอถงวนจนทร แมของปาโบลมาทหอง โกรธจดทผมปลอย ใหลกของเธอดหนง “ขยะ” เธอถงกบชอกทผมใหเขาด “ฉากเลวๆ” ทแรก ผมกไมรวาเธอพดถงอะไร แตแลวผมกนกออก ฉากทตำารวจเมองฟลาเดลเฟยชอจอหน บก _ แสดงโดยแฮรสน ฟอรด _ ซงชอบพอ กบสาวสวยอามชชอราเชล _ แสดงโดยเคลล แมกจลลส (Kelly McGillis) _ บงเอญเหนราเชลอาบนำาและไดเหนหนาอกของเธอ เขาถนดตา ทงสองคนจองมองกนครหนง กอนทบกจะถอยออกมาเพราะรดวาความสมพนธระหวางคนทงคไมมทางเปนไปได

ขณะทแมของปาโบลยนอยตรงหนาผมและเรยกรองขอคำาตอบ ผมนกเสยใจทผมไมเคยไดใครครวญมมมองนของเธอเลย ในขณะเดยวกนผมหวนนกถงฉากกอนหนานในภาพยนตรเรองเดยวกนทตำารวจเลวสองคนปาดคอชายคนหนงในหองนำาของสถานรถไฟ _ มนนาสนใจตรงทเหนแดนน โกลเวอร (Danny Glover) ผยงใหญเลนบทผรายตอนทเขามอายนอยกวาน _ ผมอยากรนกวาแมของปาโบลเหนวาหนาอกของผหญงสวยๆ นารงเกยจมากกวาฆาตกรรมสยดสยองตรงไหน แตผมรวาไมควรไปถกเถยงกบเธอ อยางไรกตาม เธอโวยวายใหผมฟงจนเตมรหแลวเธอกรบตะลตะลานออกจากหองไป เพราะวา _ ผมสาบานวาไมไดแตงเรองนขน _ มนดใหพระทำาพธขบไลผ (ex-orcism) ทเขาสงรางนองสาวของปาโบลตอนสายวนนน เรองทเกดขนนทำาใหผมเขาใจกระจางแจงวา แตละครอบครวมองสงตางๆ จากมมมองทไมเหมอนกบผม อกอยาง ตอนทผมไดยนวาลกสาวของเธอถกผสง ผมตองหกหามใจตวเองแทบแยไมใหพลงปากตามหลงเธอไปวา “ผเขาเหรอ? ผมมหนงใหคณดนะ!”10

10หมายถงภาพยนตรสยองขวญเรอง The Exorcist ผลงานกำากบของวลเลยม ฟรดกน (William Fried-kin) ในป 1973



อยางไรกด ถาจะพดกนอยางจรงจงแลว เหตการณนสอนผมใหระมดระวงวาแตละครอบครวมเขมทศทางศลธรรมแตกตางกนไป ผมวางระบบขนมาทนทโดยใหพอแมของเดกทกคนบอกผมวาหนงประเภทไหนทอนญาตใหลกดได เดกนกเรยนบางคนในชมรมภาพยนตรไมดอะไรเลยนอกจากภาพยนตรเรต G บางคนไดรบอนญาตใหดเรต PG-13 นกเรยนเกาของผมบางคนไดรบอนญาตใหดหนงเรต R เพราะพอแมเหนวาดได สงทสำาคญเรองนกคอตองคอยเอาใจใสเดกๆ อยางใกลชด มนเปนเรองธรรมดาทแตละครอบครวจะมเสนแบงทตางกน งานของเราคอหาภาพยนตรชนเยยมมาไวตรงหนาเดก -- และสรางแรงบนดาลใจใหเดกไดด ฟง และเขยนเกยวกบภาพยนตรนน

ธรรมเนยมปฏบต

ตอไปนเปนหนงบางเรองทนกเรยนของผมดกบผมทกป ปกตแลว หนงพวกนจะไมไดเหมาะกบเดกทกวย แตเปนภาพยนตรทผมใชและพบวาไดผลดกบเดกนกเรยนเกรด 5 ของผม

Twelve Angry Men นเปนภาพยนตรเรองแรกทเรา ดรวมกนในหองเปนหนงชวตทไมม การใชเทคนคพเศษ ซงเปลยน มมมองของเดกนกเรยนของผมวา อะไรคอสงททำาใหภาพยนตรสกเรอง เปนภาพยนตรทยงใหญ

High Noon เชนเดยวกบภาพยนตรคาวบอยทง หลาย นเปนมากกวาหนงคาวบอย ภาพยนตรเรองนเนนถงความ สำาคญของศลธรรมประจำาใจ แมในสถานการณทไมมใครม

ศลธรรม The Crossing นไมใชภาพยนตรทยงใหญอะไร

239

แตมนสามารถใชเสรม หนวยการเรยนรเรองสงคราม ประกาศอสรภาพ

The Wizard of Oz ไมมทไหนเหมอนบานA Hard Day’s Night ยงคงถอวาเปนภาพยนตรทดทสด เกยวกบดนตรเทาทเคยมการสราง

มาField of Dreams เปนหนงเกยวกบเบสบอลทยงใหญ

เรองหนง เราจะดหนงเรองนหนง สปดาหกอนทรายการแขงขน เบสบอลเวลดซรสจะเรมขน

Wait Until Dark เราดหนงสยองขวญเรองตอน ใกลวนแฮลโลวน เดกๆ จะไดเหน วาทำาไมออดรย เฮปเบรน

(Audrey Hepburn) จงเปนดารา เจาบทบาท พวกเขา ทำาตวลบทก ครงทเหนฆาตกรเลอดเยนแอลน อารกน (Alan Arkin) และกลว จนตวสนงนงกกบฉากตนทนตำาแต เปนฉากทดทสดฉากหนงเทาท เคยมในภาพยนตร

Saving Private Ryan เราดภาพยนตรเรองนหนงสปดาห กอนวนทหารผานศก เดกๆ ไมเคย ลมคำาพดททอม แฮงส (Tom Hanks) สงเสยพลทหารไรอนไว กอนตายวา “Earn this.” (จง ใชชวตใหคมคากบการทคนอนๆ ได เอาชวตของพวกเขาเขาแลกเพอ ชวยเธอ) เดกนกเรยนของผมจะพด ประโยคนซำาแลวซำาอกตลอดทงป



Planes, Trains and เราดภาพยนตรเรองนตอนบาย Automobiles กอนวนขอบคณพระเจา หลงจาก นนเราจะรบประทานอาหารเยน ดวยกน สำาหรบนกเรยนหลายคน ของผมนนเปนการรบประทาน อาหารในวนขอบคณพระเจาครง แรกในชวตของพวกเขา

The Civil War ภาพยนตรของเคน เบนส/พบเอส ฟลม เปนภาพยนตรทเราใชเสรม การเรยนเรองสงครามกลางเมอง อเมรกน เรายงดเรอง Glory และเรอง Gettysburg

ของเทอรเนอรโปรดกชน (Turner Production) ท

ดดแปลงจากนวนยายเรอง The Killer Angels ของไมเคล ชารา (Michael Shaara) ดวย

It’s a Wonderful Life ทกวนท 23 ธนวาคมเราดจอรจ เบลย (George Bailey) เรยนร บทเรยนครงใหญทสดในชวต

Groundhog Day บายวนหนงในเดอนกมภาพนธ เดกๆ หวเราะกนกลงและได เรยนรเกยวกบวนหยดวนน

Casablanca เราดเรองนกนทกวนวาเลนไทน Here’s looking at you, kids! “มองตากรใจกนนะ เดกๆ)

Of Mice and Men เราดเวอรชนทจอหน มลโควช (John Malkovich) แสดงเปน แกร ซไนส (Gary Sinise) หลง

241

จากอานเรองนของสไตนเบกจบ แลว

Malcolm X นเปนวธทดทสดทจะฉลองเมอ ฟงหนงสอเสยงเรองนจบการ ไดฟงเสยงของออสซ เดวส

(Ossie Davis) กลาวคำาไวอาลย ทไพเราะทเขาเคยกลาวเมอหลาย ปกอนเปนความรสกทเยยมมาก

Mr. Smith Goes to ภาพยนตรเรองนใชเสรมหนวย Washington การเรยนรเรองรฐธรรมนญ และรฐบาลสหรฐอเมรกา

To Kill a เปนหนงสอเลมสดทายทเราอาน Mocking Bird กนทกป และเปนภาพยนตรเรอง สดทายทเราด ทกปตองมเดก รองไหตอนอานหนงสอ รองไหตอน ดหนง และ ผมกทำาตวนาขนเหมอน กน ผมรองไหดวย

น เปนเพยงภาพยนตรทผมอยากแนะนำาเทานนนะครบ

ในฐานะทเปนพอแมและคร คณอาจทำารายการเอง สรางลกบาของคณเองกได แตจงดหนง กบ เดกๆ กระตนความสนใจของพวกเขา เปนตวอยางดวยการดเงยบๆ อยางใชความคด คณไมมวนรหรอกวาความพยายามของคณจะนำาไปสอะไรบาง

อยางครงหนง ตอนทเราเรมทำาชมรมภาพยนตรกน ผมนกภาพไมออกหรอกวาจะเกดผลกระทบมากเพยงใดกบเดกอยางแฟรงกซงเปนนกเรยนหอง 56 เมอหลายปมาแลว แฟรงกเปนเดกดแตไมใชนกเรยนทโดดเดนอะไร เขาทำางานของเขา ทำาตามคำาสงโดยไมตอตาน และไมเคยมปญหา ไมมอะไรในงานของเขาหรอบคลกภาพของเขาทบงบอกวาชวตของเขาจะมอะไรทพเศษ จนกระทงชมรมภาพยนตรไปโดนใจเขาเขาอยางจง



แฟรงกรกภาพยนตร ความจรงคำาวา รก ยงไมแรงพอ เดกคนนตดภาพยนตรงอมแงม เขาดหนง 3-4 เรองทกวนหยดสดสปดาห เขาไมเพยงแตตอบคำาถามเทานน แตเขยนเกยวกบทกสงทกอยางอยางยาวเหยยด ผมไมเคยเหนใครหลงใหลในภาพยนตรขนาดน ดนสอของเขาเหมอนจะพลงพลานดวยอารมณความรสกแบบทชวนใหนกถงภาพ Starry Night ของฟาน กอก (van Gogh)

ผมยงจำาบทสนทนาอนนาทงระหวางเราสองครงในวนจนทรคนละวนตลอดหนงปทเราอยดวยกนไดด ครงแรกเปนไปอยางสนๆ

แฟรงก: (ยนกระดาษคำาถามเกยวกบหนงเรอง Rashomon ของอะคระ คโระซะวะใหผม)

ครเรฟครบ ครคดวา Rashomon เปนภาพยนตรท ดทสดของคโระซะวะหรอเปลา ผมวา Yojimbo ดกวานะ

เรฟ: (ทำาอะไรไมถก) เออ... อา...แฟรงก ครไมรส ครวา มนกดทงคนะ

แฟรงก: (เดนจากไป) งน Yojimbo กดกวา... เขาอาย 10 ขวบเองนะครบ สองสามสปดาหใหหลง ผมถามเขาวาทำาอะไรบางระหวาง

วนหยด เปนครงแรกในรอบหลายเดอนทเขาไมไดยมหนงไปด เรฟ: เฮ แฟรงก วนหยดเปนไงบาง?แฟรงก: เยยมฮะ! แมผมพาผมไปทเทศกาลภาพยนตร เชโกสโลวะเกย ทเวนสบชเรฟ: เธอไปเทศกาลภาพยนตรเชโกสโลวะเกยมาเหรอ?แฟรงก: (รอนรน) ครเคยดหนงเชกมยครบ?เรฟ: (งมงำา) เออ... ทจรงก.. .เออแฟรงก: หนงเขาดมากเลยนะครบ

243

เรฟ: (ครคนโง) แหม แฟรงก เธอรกหนงมาก สกวนเธอนาจะไดเปนนกวจารณภาพยนตรแฟรงค: (นกเรยนคนฉลาด) นกวจารณเหรอครบ นกวจารณไมไดทำาอะไรเลย โตขนผมจะเปน คนสรางภาพยนตร ปจจบนแฟรงกเรยนทมหาวทยาลยนวยอรกสาขาภาพยนตร

ผมไมไดทำาอะไรใหเดกคนนมากนก เราเขากนไดดพอสมควร เราตางกรกเบสบอล แตผมไมไดทำาใหเขาฉลาดขน นารกขน หรอดขนไมวาทางไหน ผมแคโยนภาพยนตรใหเขา และนนไดทำาใหทกอยางเปลยนไป เขาเองกร ทกๆ ครสตมาส แฟรงกจะสงภาพยนตรหนงเรองมาเพมในหองสมดภาพยนตรของเราเสมอ


นกแสดงสมครเลนแสดงตอหนาผชมทเปนนกแสดง มออาชพของโอเรกอนเชกสเปยรเฟสตวลทแอชแลนด

เดอะมอลลในวอชงตน ด.ซ…การเดนทางเปดโอกาสใหเดกๆ พบเหนสงใหมๆ และเขาใจสงทไดเรยนในหองเรยนดยงขน

245

ทองโลก คนหนง ผมกบนกเรยนเดนไปตามถนน ดสตรต ในวอชงตน

ด.ซ. เพอไปรบประทานอาหารเยนกนทฮารดรอกคาเฟ เดกๆ ชอบทน เพราะบรรยากาศสนกสนานและพนกงานบรการกนารก และในฐานะนกดนตร เดกๆ เพลดเพลนกบการชมของทระลกเกยวกบดนตรรอกแอนดโรลทโชวอยในราน มเดกอยกบผมประมาณ 30 คน เมอเราเดนเขาไป พนกงานกเขามาตอนรบเราอยางเปนกนเอง

พนกงาน: วาว งานนคณตองรบศกหนกทสดในโลกเลย ดเดกๆ พวกนส !

เรฟ: ไมยากขนาดนนหรอก อยาหวงไปเลย เดกพวกนทำาตวเรยบรอยพนกงาน: บารอยทางดานโนนนะครบ เดยวเราจดการ ทางนเอง

ทองโลก

14


เรฟ: อะไรนะครบ?พนกงาน: คณกร บาร...เรฟ: ความจรงผมไมรเลยครบพนกงาน: ออ มโรงเรยนหลายแหงมาทรานเรา พวกครจะ

ไปดมกนทบารสวนเดกๆ กวงไปทวรานเรฟ: ขอบคณครบ แตเราตางไปจากพวกนนนดหนอย

เราตางจากคนอนจรงๆ ไมมอะไรอกแลวทผมชอบมากไปกวาการพดคยกบเดกๆ ในระหวางการเดนทาง ไมวาจะเปนการเดนทางไปชมพพธภณฑในตอนบาย หรอไปทวรวอชงตน ด.ซ. และเวอรจเนยสกสองสปดาห บอยครงมากทพวกครเหนการเดนทางเปนการพกรอน แตผมกลบมองวานเปนโอกาสอนมคาทจะเพมเตมสงทผมสอนในหองเรยน การเดนทางกบนกเรยนหอง 56 นนไมเหมอนใคร เราจะวางแผนกจกรรมอยางละเอยดถถวน เดกๆ จะเตรยมตวเปนพเศษ วตถประสงคของการเดนทางจะชดเจนเสมอ ผมอยากใหการเดนทางของเราสอนบทเรยนทพวกเดกๆ จะใชไดตลอดชวต

ทำ�ไมตองเดนท�งดวย?

นนเปนคำาถามทด ใครกตามทเคยเดนทางไปสถานทอยางกรงวอชงตน ด.ซ. ยอมเคยผานประสบการณทไมสบอารมณเมอเจอพวกนกเรยนเกเรไรระเบยบ ปทแลว ทพพธภณฑอวกาศแหงชาตของสถาบนสมทโซเนยน ผมเดนเขาหองนำาสวนกบกลมนกเรยนชนมธยมตนทกำาลงเดนออกมา เดกๆ กำาลงหวเราะสนกสนานเพราะพวกเขาละเลงอจจาระไปทวทนงบนชกโครก ผมไมเหนมครสกคน เมอผมไปรองเรยนกบพนกงานรกษาความปลอดภยของพพธภณฑ และขอพวกเขาทำาอะไรสกอยางกบเดกกลมนน ยามผแสนดคนหนงยกไหลแลวบอกวา “ผมใชเวลาทงหมดไปกบการรกษาความปลอดภยตรงประตทางเขา

247

เพอหยดผกอการรายไว แตทนทพวกเดกๆ พอเขาไปอยขางใน ผมกทำาอะไรไมคอยไดแลวครบ”

ทศนศกษาของนกเรยนเปนแบบนแหละครบ สงคมและระบบการศกษาของเรากำาลงเสอมทราม เดกๆ ทออกมาจากหองนำาหองนนจะกลบบานไปบอกเพอนและญาตพนองวาพวกเขาไดมาเทยววอชงตน ด.ซ. หลายคนคงจะพดวา “ดจงเลย” แตสงทเพอนๆ และญาตพนองไมไดตระหนกกคอ ทกวนนทงพพธภณฑและสถานทสำาคญทางประวตศาสตรเตมไปดวยเดกๆ ทมาเทยวชมอยางไรเปาหมาย หรอมผใหญทไมรเรองรราวพอกนนำาไป

มนไมจำาเปนตองเปนแบบนเสมอไป ทศนศกษาของหองผมถกออกแบบเพอใหบรรลวตถประสงคทสำาคญและชดเจนสองประการ คอ หนง คณะละครเชกสเปยรแหงโฮบารตถกคาดหวงใหแสวงหาความรดวยความกระตอรอรนและความเขาใจทลกซง นทำาใหพวกเขาแตกตางจากเดกพนๆ ทวไป เวลาทเดกๆ เขาไปในอนสรณสถานลงคอลน พวกเขารเรองมากมายเกยวกบลงคอลน อาคารทตงของอนสาวรยของทาน และเหตผลททานไดรบการจดจำา ถาเดกๆ เขาชมการการแสดงละครเรอง The Tempest ทหอสมดโฟลเจอรเชกสเปยร (Folger Shakespeare Library) พวกเขากจะอานบทละครลวงหนาและอานอยางลกซงขนาดทสามารถแสดงความคดเหนเพอยกยองหรอวจารณการแสดงนนไดอยางมภมรเพราะไดศกษามาอยางละเอยดลออ ผมไมตองการใหนกเรยนของผมเปนแคเดกธรรมดาๆ

ขอสอง ผมใชทศนศกษาเพอเตรยมพวกเขาใหพรอมสำาหรบสภาพแวดลอมของมหาวทยาลย ผมเชอวาทกวนนโรงเรยนประถม มธยมตน และมธยมปลายหลายแหงทำาผดพลาดอยอยางหนงเกยวกบความคดของพวกเขาเกยวกบมหาวทยาลย เปนขอผดพลาดเลกๆ แตมนยสำาคญ โรงเรยนใหความสำาคญกบการเขามหาวทยาลยมากเกนไปจนมองไมเหนประเดนทใหญกวาคอการเรยนจนจบจากมหาวทยาลย ผลกคอนกศกษามหาวทยาลยทไมไดรบปรญญามเปอรเซนตสงจนนาตกใจ ทำาไมจงเกดเรองแบบนขน ไมใชวาพวกเขาฉลาดไมพอหรอก

ทองโลก


จะวาไปแลว เดกพวกนเปนเดกทประสบความสำาเรจในการเรยน เปนเดกเกรดด ไดคะแนนทดสอบสง ทำากจกรรมนอกหลกสตรท เหมาะสม แลวจๆ จะเกดสมองทบจนสอบไมผานอยางนนหรอ เปลาเลย จะวาไปการสอบผานวชาวรรณกรรมองกฤษเปนเรองงายยงกวาปอกกลวยเขาปากสำาหรบพวกเขา แตการทเดกๆ จะรวาควรทำาอยางไรในคนวนเสารทมรายงานตองสงวนจนทรสองฉบบ แถมยงเกดเปนไขขนมาตอนทแมไมอยคอยหาไทลนอลใหกนนนเปนคนละเรองกน ขอเทจจรงกคอเดกหลายคนไมไดเรยนรชวตมากพอทจะเอาตวรอดจากประสบการณในมหาวทยาลย การจดการกบเรองเงน ความสมพนธ ความเหงา คนทยงยากมากเรอง และความผดหวง เหลานอาจเปนปจจยททำาใหเดกของเราพายแพเมอตองอยลำาพงเปนครงแรก ผมใชการทศนศกษาสอนนกเรยนหอง 56 ถงทกษะทจำาเปนเมอพวกเขาตองอยดวยตวเองสกวนหนง การทเดกๆ ในคณะละครเชกสเปยรแหงโฮบารตสามารถเขามหาวทยาลยและเรยนจนสำาเรจการศกษาไดนนลวนเรมตนททศนศกษานอกหองเรยนทงสน

ทกอย�งอยทคว�มพรอม

เมอ 2-3 ปกอน เพอนของผมซงสอนทโรงเรยนแหงหนงนอกแคลฟอรเนยพานกเรยนมธยมปลายไปทศนาจรแถบเวสตโคสต (ชายฝงมหาสมทรดานตะวนตกของสหรฐอเมรกา) ผมแปลกใจมากทไดยนเขาบนถงวนทไปเทยวดสนยแลนด เขาบอกผมวาเดกๆ เบอกนทกคน ตอนนใครทเคยไปเมจกคงดอมในวนทอากาศรอนและหนาแนนไปดวยผคนจะพบวาดสนยแลนดไมไดเปน “สถานททมความสขทสดในโลก” เสมอไป แตผมไมเคยไดยนใครพดวามน นาเบอ เลย ผมอยากรจรงๆ วาเกดอะไรขน ผมถามเพอนเกยวกบการเดนทางทงหมดและบางทสงทสำาคญกวากคอเรองการเตรยมตวกอนไปทศนศกษา ลองดความแตกตางบางประการระหวางหองของเขากบหอง 56 สครบ

249

nเดกมธยมพวกนนไมไดศกษาประวตความเปนมาของดสนย แลนดมากอน

lแตเดกหอง 56 ไดอานคมอนำาเทยว Birnbaum’s Disneyland และไดรบแผนทเมจกคงดอมทผมแจกให

nเดกมธยมไมชอบลองเรอในปาดงดบ (Jungle Cruise ride) lแตเดกหอง 56 ชอบมาก พวกเขาเตรยมตวมาลวงหนา ดวยการดหนงเรอง The African Queen เมอลองเรอจบ เดกๆ จะอภปรายกนวาการลองเรอจรงๆ กบในหนงมสงท เหมอนหรอตางกนอยางไรบาง

nเดกมธยมชอบนงเรอพงลงแกงนำาตก (Splash Mountain)

lเดกหอง 56 ชอบเลนเหมอนกนแตรองเพลงสนกสนานไป ดวย พวกเขารจกตวละครจากการชมภาพยนตรเรอง Song of the South และยงไดเขยนเรยงความเกยวกบ การเหยยดสผวในหนงเรองนนดวย

nเดกมธยมคดวาไวลดไรดของมร. โทด (Mr. Toad’s Wild Ride) งเงา

lขณะทเดกหอง 56 ซงไดอาน The Wind in the Willows ตนเตนกบการมองหาตวละครโปรดในวรรณกรรมเรองนน

nเดกมธยมไมไดเขาชมนทรรศการชอ “Great Moments with Mr. Lincoln”

lแตเดกหอง 56 ไดชมภาพยนตรเรอง The Civil War ของเคน เบนสมาแลวจงชนชอบนทรรศการเปนอยาง มาก สวนทเดกโปรดปรานทสดคอจดหมายจากลงคอลน ถงนายพลแมกเคลลเลน (McClellen) ทเดกๆ เคยอาน และศกษามาแลวทโรงเรยน

ทองโลก


nเดกมธยมมพเลยงทตดตามมาดวยเปนสบคนซอหา อาหารให

lสวนเดกหอง 56 รจกใชเงนอยางระมดระวงดวยการจาย คาอาหารเอง ไมมเดกคนไหนใชเงนจนหมด พวกเขาเตรยม งบสำาหรบอาหารมาลวงหนาแลวพอเขาใจแลวใชไหมครบ

เมอผมคดถงเรองคาใชจายมหาศาลในการนำาเดกออกไปทศนศกษา สญชาตญาณแรกของผมกคอโดดไปรานหนงสอแถวนนแลวจายเงน 15-20 ดอลลารซอหนงสอนำาเทยวดๆ สกเลม ผมศกษาทกสงทกอยางทผมทำาไดเกยวกบสถานททเปนจดหมายของเรา ผมดวาชวงเวลาไหนทมคนไปนอยทสด ผมเชคสภาพอากาศและนทรรศการพเศษทอาจจะนาสนใจ เดกๆ อานหนงสอนำาเทยวนดวยเหมอนกน พวกเขาซมซบขอมลมากทสดเทาทผมสามารถหาใหได

ถงเวลาออกเดนทาง ผมกไมคอยมอะไรตองทำาแลว ทสำาคญกวานนกคอเดกๆ พรอมแลวทจะเกบเกยวประโยชนจากการเดนทางอยางเตมท พวกเดกๆ ไดรบการฝกใหมความพรอม พวกเขารวาจะมองหาเครองเลนสวนสนกแบบไหนหรอนทรรศการเรองอะไร เดกๆ วางแผนเรองอาหาร คนกอนการเดนทาง พวกเขาตองนอนหลบใหเพยงพอ พวกเขานำาคณธรรมทง 6 ระดบมาใชกบการเดนทาง ถามผสงอายอยากจะซอไอศกรม เดกๆ จะ “แตกแถว” แลวใหคนแกไดควขางหนาพวกเขา มนไมใชกฎ แตเปนเพราะตวเดกเอง การทศนศกษาจงเปนโอกาสทเดกๆ จะเกยวของกบโลกทกวางขนและคนพบสงทดทสดในตวเอง

แอนดรว ฮาหน เพอนรวมงานและครสอนศลปะทเกงคนหนงของประเทศไดรวมเดนทางไปกบนกเรยนของผม เขานำาปรชญาของเราไปใชกบโปรแกรมศลปะทโดดเดนของเขาดวย ไมมอะไรททำาใหแอนดตนเตนมากไปกวาพาเดกๆ ของเขาไปพพธภณฑศลปะแหงเทศมณฑล ลอสแอนเจลส (Los Angeles County Museum of Art) เชนเดยวกบครดๆ ทวไป แอนดชวยสงเสรมใหเดกนกเรยนของเขากลายเปน

251

คนพเศษ เราทกคนคงเคยเหนเดกวงกนใหวนอยในพพธภณฑมาแลว แอนดมองการเทยวชมพพธภณฑเปนเหมอนการผจญภยทแตกตางไปอยางสนเชง

แอนดทำางานกบเดกยากจน หลายครอบครวไมมรถยนตใช เขาจงตดสนใจเสรมทศนศกษาพพธภณฑศลปะดวยบทเรยนเกยวกบความมหศจรรยของการเดนทางโดยระบบขนสงสาธารณะ แอนดลองขนรถบสและรถไฟ (ไมงายนกหรอกในนครลอสแอนเจลส!) และหาเสนทางทดทสดไปยงพพธภณฑ เขาเลอกใชวธเดนทางดวยรถโดยสารสาธารณะและรถไฟทงๆ ทเขาสามารถหาคนมาชวยขบรถใหเดกๆ นงไดไมยาก และแลวมนกกลายเปนมากกวาทศนศกษา เดกๆ ของแอนดเรยนรทจะทองโลกนอกหนาตาง พวกเขาไมรสกวาตวเองตองตดกบอยในอพารตเมนตอกตอไป เดกๆ เรมใชเวลาในวนเสารทหองสมดหรอพพธภณฑ พวกเขารวาจะไปทนนไดอยางไร เพราะครเคยพาไปมาแลว

เมอเดกของแอนดไปถงพพธภณฑ พวกเขามเปาหมายเสมอ เดกๆ รททางในพพธภณฑ เพราะทกคนมแผนท และรวาอยากดงานศลปะชนไหนบาง บางครงพวกเขาดภาพวาดแค 1-2 ภาพ แตมกจะเอาสมดสเกตชภาพของตวเองออกมา และพยายามวาดภาพนนดวยตวเอง เดกๆ รจกศลปนทตนกำาลงเลยนแบบอยางลกซง พวกเขาจะพากนโอดครวญเมอถงเวลากลบบาน

ห�เงน

การพาเดกๆ ออกไปขางนอกตองใชเงน บางครงตองใชมากดวย นนเปนเหตผลทบทนอยในภาคทชอวา “ลกบา” ของหนงสอเลมน การหมดเงนจำานวนมากไปกบนกเรยนเปนเรองของครทอทศตวอยางถงทสด และเปนเรองของคนอนๆ ทควรจะอทศตวดวยเชนกน!

ในปแรกๆ ของการสอน ผมควกกระเปาจายเองทงหมด นนเปนความผดพลาด ผมทำางานพเศษทงชวงบาย ชวงกลางคน และเสารอาทตย – งานอะไรกไดเพอใหไดเงนสกดอลลารมาใชในหองเรยน ผมดแลหองนำาระหวางการแสดงคอนเสรตรอก ผมจด

ทองโลก


วางดสเพลยสนคาในตลาดใหบรษทไอศกรม สงหนงสอพมพลอส แอนเจลสไทมส ขบรถรบสงเอกสาร และรบสอนพเศษใหเดกรำารวยในเบเวอลฮลส ผมเกลยดงานทกอยางทวามาน แตผมตงใจเดดเดยวทจะแสดงใหเดกๆ เหนวาเราตองทำางานหนกเพอจะไดมชวตทดในวนขางหนา

ผมไดขอสรปสามขอจากการทำางานพเศษ ขอแรก เดกนกเรยนของผมควรมสวนจายบางเวลาทผมพาพวกเขาไปทศนศกษา ถาคณใหอะไรใครเปลาๆ เขามกจะไมไดอะไรจากสงทคณให แมแตนกเรยนทยากจนทสดของผมกยงลงขนชวยคาเดนทาง ไมวาจะเปนเงน 1 หรอ 100 ดอลลาร ขอสอง ผมไดเรยนรวา การทำางานหลายๆ อยางทำาใหเสยสขภาพไมเวนแมแตคนทแขงแรงทสด รางกายผมทรดโทรม ถงผมจะมเงนพาเดกไปทตางๆ แตผมกปวยหรอหมดเรยวหมดแรงเกนกวาจะทำาหนาทนำาเทยวใหดได

ขอสดทาย ผมไดเรยนรวาเราไมไดอยโดดเดยวในสถานการณแบบน มมลนธและองคกรชมชนตางๆ รวมทงบคคลทวไปทพรอมจะใหเงนอดหนน แตขอบอกวา ผอปถมภอาจลงเลทจะใหเงนชวยเหลอการเดนทาง อยางนอยๆ ในตอนเรมตน เพราะมองวาใหผลในระยะสนเทานน คณจะขอทนเพอจดซอสงของทใชไดนานๆ อยาง คอมพวเตอร เครองดนตร และเครองมอวทยาศาสตร ไดงายกวาเสยอก ไมวากรณใด ผอปถมภจะไมใหเงนแกหองเรยนใด เวนแตโรงเรยนนนจะไดขนทะเบยนเปนองคกรไมแสวงผลกำาไรอยางเปนทางการตามมาตรา 501(c) (3) ไวกบรฐแลวเทานน

การขนทะเบยนเปนองคกรไมหวงผลกำาไรมคาใชจาย เรองนนกกฎหมายสามารถจดการใหคณได ในกรณของผม เทวดาประจำาตวของผม ศษยเกาชอแมตต พารโลว เปนหวเรยวหวแรงดำาเนนการให แมตตจบจากมหาวทยาลยเยล ตอนนเขาเปนถงศาสตราจารยทางกฎหมาย แมตตเคยเปนและยงคงเปนพลงผลกดนทอยเบองหลงกองทนของคณะละครเชกสเปยรแหงโฮบารต แตถาคณไมมเพอนอยางแมตต คณอาจจะลองตดตอสำานกงานกฎหมายด เผอวาจะพอหานกกฎหมายใจดมาทำางานนใหคณโดยคดคาเหนอยเพยงเลกนอยได

253

พอคณมสถานะเปนองคกรไมหวงผลกำาไรแลว จงมงความสนใจไปทหองเรยนแตอยางเดยว อยาเพงคดถงการเดนทางไกลๆ ในชวงปสองปแรก จงสรางหองเรยนใหเปนแหลงเรยนรทมหศจรรย เมอผทอาจจะใหการอปถมภมาเหนการเรยนการสอนในหองของคณ พวกเขาอาจจะอยากชวยคณตามทคณตองการ จงใชเงนทนในชวงแรกๆ ในการซอหนงสอ คอมพวเตอร และวสดอปกรณทางวทยาศาสตรเพมเตม การจดซอถงมอเบสบอลใหเดกๆ เปนลงทนทคมคากวาการพาเดกๆ ไปดเกมเบสบอล ในฐานะครททมเท คณมเวลาหลายปทจะวางโปรแกรมทศนศกษาดๆ เดกๆ ในหองผมไมคอยไดออกไปเทยวมากนกในชวงแรก เพราะผมมวแตยงอยกบการสรางหองเรยนในฝนเรยกวาตงแตพนจรดเพดานเลย

วอชงตน ด.ซ.ประวตศ�สตรสหรฐฯ และอนๆ อกม�กม�ย

บรรดาครอบครวและโรงเรยนชอบไปเยยมชมเมองหลวงของประเทศเรา หองผมกไปทกป ตอไปนเปนเคลดลบบางประการในการวางแผนการเดนทางไปวอชงตนทเกดจากการลองผดลองถกของผมมาหลายป

ไปเมอไรดอาจเปนเรองยาก แตจงพยายามไปในชวงทไมใชฤดกาลทอง

เทยว ในฤดรอน อากาศรอนจดและความชนสง สภาพอากาศอาจทำาใหเดกๆ หงดหงดอารมณเสย แตกอกนนแหละ ถาเปนไปได อยาไปในชวงหยดฤดใบไมผล ผมรวาดอกเชอรบานนนสวยขนาดไหน ฯลฯ แตในเมองจะแออดไปดวยกลมเดกนกเรยนทมาเทยว และสวนใหญกมกจะปวนนาด ไมวาพพธภณฑหรออนสรณสถานไหนกจะมแตเดกๆ ทวงวนกบผนำากลมทศนศกษาทหมดเรยวแรงอยทวไปหมด

หองผมไปวอชงตนตอนปลายเดอนตลาคมหรอตนพฤศจกายน ซงเปนชวงทสวยงามของป และโรงเรยนทเรยนทงปของเรากปดเทอม

ทองโลก


ในระหวางนพอด ทงเมองเงยบสงบและไมคอยมกลมทศนาจรจากโรงเรยนอนๆ ใหเหนเทาใดนก ถอเปนสภาพแวดลอมทเออตอการปลกฝงมารยาทใหเดกๆ ของเรามากกวา แนละ การเดนทางของเราสนกสนานตนเตน แตเราไมเคยทำาราวกบวานเปนเหตการณเขยาโลกทจะเกดขนไดเพยงครงเดยวในชวต ผมอยากใหเดกนกเรยนของผมคดวาการเดนทางเปนอะไรทพวกเขาจะทำาบอยๆ ในชวต

การเตรยมตวใครบางทเดนทางไปกบเรา? ผมเคารพเสยงเรยกรองใหปฏรป

การศกษาทวา “จะไมมเดกคนไหนถกทงไวขางหลง”1 แตผมขอบอกวาผมทงเดกบางคนไวขางหลงตลอดเวลา โรงเรยนผมเปดเดอนกรกฎาคม และเดกๆ คนไหนทอยากเดนทางไปวอชงตนจะตองใชเวลาในตอนบายวนศกรและวนเสารตลอดทงฤดรอนและฤดใบไมรวงเพอเตรยมความพรอม แตเดกบางคนไมอยากทมเทเวลาเพม ซงผมกไมวาอะไร งานของผมคอเปดประต ผมยนดใหเดกเลอกวาจะเดนผานประตเขามาหรอไม แตทศนศกษานจดขนสำาหรบเดกนกเรยนทเตมใจลงทนลงแรงเพอใหไดมทนงบนเครองบนเทานน

การเตรยมตวของเรามกแบงออกเปนสองคาบ คาบแรกเปนการศกษาประวตศาสตรของสถานททเราจะไปเยยมชม คาบทสองเปนเรองของการใชชวตยามหางไกลจากบาน โดยทวไปในวนศกรหลงเลกเรยน เราจะใชเวลาชวโมงแรกกบประวตศาสตรทเราไมไดเรยน ในหอง เราดภาพยนตรสารคดเกยวกบอนสรณสถานประธานาธบดและสสานแหงชาตอารลงตน (Arlington National Cemetery) และศกษาจดหมายปลายทางทเราจะไปเยยมชมโดยละเอยด ยกตวอยางเชน เมอเราพดถงอนสรณสถานลงคอลน ผมจะดาวนโหลดสนทรพจนของ ลงคอลนตอนเขารบตำาแหนงประธานาธบดครงทสองซงจารกอยบนผนงของอนสรณสถานมาใหเดกๆ ไดอาน และใหพวกเขาชมซรสโทรทศนเรอง The Civil War ของสถานพบเอส เราเรยนรเรองราวในสมย

1มาจากรฐบญญตทเรยกกนวา “No Child Left Behind Act of 2001” วาดวยการปฏรปการศกษาของเดกในโรงเรยนรฐทเสนอโดยรฐบาลของประธานาธบดจอรจ ดบเบลย. บช

255

2ประธานาธบดจอหน เอฟ. เคนเนดถกลอบสงหารในวนท 22 พฤศจกายน ป 1963 ทเมองแดลลส3ผนำาทางทหารของฝายสมาพนธรฐซงประกอบดวยรฐทางใตทสนบสนนการมทาสและตองการแยกตวจากฝายสหภาพรวม 11 รฐ ในระหวางสงครามกลางเมองอเมรกน (1861-1865)

รฐบาลเคนเนดและวนทเลวรายในแดลลส2 ตลอดจนสปดาหหมองเศราทตามมา เมอเดกๆ ไปถงหลมฝงศพของเจเอฟเค (จอหน เอฟ. เคนเนด)ในอารลงตน พวกเขาจะเศราสรอย เพราะเดกๆ รจกเจเอฟเค พวกเขาจดจำาความตอนหนงในสนทรพจนเขารบตำาแหนงทจารกอยทหลมศพของทานประธานาธบดได เพราะเราไดเรยนเรองสนทรพจนนมากอนแลวในบายวนศกร เดกๆ บอกไดทนทวาหลมศพทอยใกลๆ กนเปนหลมศพของนองชายของประธานาธบด -- โรเบรต เอฟ. เคนเนด -- พวกเขาอานสนทรพจนของทานวฒสมาชกทกลาวในอนเดยแนโพลสในคนทมารตน ลเทอร คง จเนยรถกลอบสงหาร เมอเดกๆ เดนขนเนนเขาไปทอารลงตนเฮาส ซงเปนบานทนายพลโรเบรต อ. ล (Robert E. Lee)3 พำานกเปนเวลายาวนาน เดกๆ จะเขาไปภายในบานดวยความนอบนอม ไมใชเพราะกลวจะละเมดกฎบางอยาง แตเพราะพวกเขาเคารพสถานทอยางจรงใจ

ชวโมงทสองของเราใชไปกบการเตรยมตวเพอใชชวตระหวางการเดนทาง เดกๆ รวาเพอนรวมหองของตนจะเปนใคร พวกเขาจะตกลงกนวาใครจะอาบนำาตอนเชาหรอใครจะอาบตอนคำา พวกเขาเหนแผนผงหองพกของโรงแรมแลวและรวาจะเกบขาวของของตวไวตรงไหน เดกนกเรยน 5-6 คนจะอยรวมกนในหองชด ซงมเตยงขนาดควนไซส 2 เตยง และมเตยงโซฟาอกหนงตวในหองนงเลน

ผมพบวาการสอนเดกๆ ใหประพฤตตนอยางเหมาะสมเวลาอยในโรงแรมเปนเรองยากสำาหรบพอแมและคร ในรานอาหารยงงายกวาเพราะเดกๆ อยทามกลางผคนทมมารยาทอยแลว แตการดแลเดกๆ เวลาทอยในหองพกของโรงแรมและไมรตววาอาจสงเสยงรบกวนคนอนนนยากกวา ผมสนบสนนใหเดกๆ ใชคณธรรม 6 ระดบเปนแนวทางสำาหรบมารยาทในโรงแรม ดวยเหตน คณะละครเชกสเปยรแหงโฮบารตจะไมพดคยกนในโถงทางเดน เราไมคอยดโทรทศนในหองพกของโรงแรม เพราะเรากลบมาดทบานทแอลเอกได เราใชหองพกเปนทอานหนงสอ เลนเกม (เกมโปรดคอเกมตอคำาศพทสแครบเบล) และเขยนจดหมาย เมอเราใชหองนำา นกเรยนจะปดประตหองนำาแตไมลอกกญแจ เพราะประตทลอก

ทองโลก


ไวอาจปดโดยบงเอญเมอเดกออกจากหองนำาแลว ทำาใหเพอนรวมหองเขาหองนำาไมได เดกๆ เชอใจกนและจะไมไปยงกบประตหองนำาทปดอย เมอหองนำาวาง ประตจะเปดทงไว เดกๆ ถกสอนใหเขยนโนตขอบคณวางไวพรอมทปสำาหรบคนทำาความสะอาดกอนออกจากหองดวย เนองจากประตโรงแรมถกออกแบบมาใหปดแบบกระแทกเพอกนเพลงลกลามเวลาเกดไฟไหม นกเรยนของผมจงปดประตเบาๆ อยางระมดระวงทกครงทออกจากหองเพอจะไดไมรบกวนแขกคนอน

ตอไปนเปนสงทเดกๆ หอง 56 ตองซกซอมทำาความเขาใจกอนเดนทางไปทศนศกษาหลายๆ วน

เครองบน1. เดกๆ ตองเขาแถวเรยงลำาดบตามอกษรตวแรกของ

นามสกลทเคานเตอรตรวจตวเพอเชคกระเปาเดนทาง2. เดกๆ รวาจะเกบสมภาระบนเครองบน ทงทชองเหนอ

ศรษะและทพนใตเกาอนงทอยตรงหนาอยางไร3. พวกเขารวาเครองบนใชเวลาบนนานเทาไร และวางแผน

วาจะใชเวลาระหวางนนอยางไร สวนใหญเดกๆ จะอาน หนงสอ ทำาปรศนาอกษรไขว หรอเลมเกมปรศนาเกยวกบ

สถานททกำาลงจะไปด4. เดกๆ รวาจะสงอาหารและเครองดมอยางสภาพจาก

พนกงานตอนรบบนเครองบนไดอยางไร5. เดกรวาหองนำาอยตรงไหน รวธใชหองนำา และการลอก

ประตอยางถกตอง รวาจะยนรอตรงไหนถาหองนำาไมวาง6. เดกรวาจะลงจากเครองอยางไร คนทนงแถวหนาพวกเขา จะไดลงกอนเสมอ

หองพกในโรงแรม1. เดกๆ รวธใชกญแจอเลกทรอนก2. เดกๆ รวาสงแรกทตองทำาคอตรวจดแผนผงทประตใน หองพกของตวเองวาทางหนไฟอยทไหน

257

3. เดกๆ จะไดรบมอบหมายหนาทกอนออกเดนทาง ในแตละ หองพก จะมเดกนกเรยนสองคนทไดรบเลอกใหเปนผเกบ รกษากญแจตลอดเวลา4. เดกๆ ตองวางผาเชดตวทใชแลวบนพนหองนำาอยางเรยบรอย5. เดกๆ ตองเอาเสอผาทใชแลวใสถงพลาสตกหรอ ปลอกหมอน แลวนำาไปเกบในตเสอผา ถาเปนการเดนทาง ทกนเวลาหลายวน นกเรยนจะตองซกเสอผาเอง คนหนงๆ จะมเดกเพยงหองเดยวเทานนทซกเสอผาไดเพอจะไดไม ตองเสยเวลารอเครองซกและเครองอบผา 6. นกเรยนจะคอยระวงตวไมสงเสยงดง7. นกเรยนรวธใชเครองทำาความรอนหรอเครองปรบอากาศ อยางถกตอง8. นกเรยนรวาเครองทำานำาแขงตงอยทไหน9. บางครงเราสงอาหารขนมากนบนหอง เนองจากหองหนง มเดก 5-6 คน เดกๆ จงจดรายการอาหารทตองการไว

กอนยกหโทรศพท โดยใหเดกนกเรยนคนหนงสงอาหารดวย ถอยคำาทชดเจน10. ในตอนกลางคน เราจะมารวมกนเพอพดคยเรองวนรงขน เมอนกเรยนกลบถงหองตวเอง พวกเขาจะโทรบอกผมวา

ถงหองแลวอยางปลอดภย เดกๆ จะตองไมลมลอกประต หองดวย

เมอเรวๆ น ศษยเกาของผมบางคนเลาเรองขำาๆ ใหผมฟง พวกเขาเพงกลบมาจากการเดนทางไปทศนศกษาทกรงวอชงตน ด.ซ. ของโรงเรยนมธยมซงเปนโรงเรยนใหมของพวกเขา เดกๆ พกกนทโรงแรม ครบอกพวกเขาวาจะเอาเทปตดทประตหองตอนกลางคนเพอจะไดรวามใครแอบหนออกจากหองหรอเปลา เรองแบบนไมเคยเกดขนในการเดนทางของคณะละครเชกสเปยรแหงโฮบารต ผมเชอใจนกเรยนและนกเรยนกไวใจผม เดกๆ ไมออกจากหองพกตอนกลางคนเพราะรวาอาจเกดอนตรายได ถาเราไมเชอวาเดกๆ จะปฏบตตวถกตอง กไมควรใหพวกเขาเดนทางไปกบเรา เพราะพวกเขายงไมพรอม

ทองโลก


ทพกของเรา เวลาทเดนทางเปนกลมใหญ เรามกพกทโรงแรมในเครอ

เอมแบสซสวตส (Embassy Suites) ซงมหองขนาดใหญและสะอาดสะอาน และหองนงเลนทเพมมานนมพนทพอใหนกเรยนอยไดอก 5-6 คน อยางไรกตาม สงทเราตดใจมากทสดของโรงแรมในเครอนกคออาหารเชา

อาหารเชาเปนอาหารมอทเสรฟยากทสดสำาหรบเดกกลมใหญ เอมแบสซสวตสมอาหารเชาแบบบฟเฟตทมอาหารทกชนดเทาทคณจะนกออกใหเลอก ไมวาไขลวก ไขเจยว มนฝรง ขนมปง แพนเคก เฟรนชโทสต วาฟเฟล ซเรยล ผลไม นำาผลไม และอนๆ ซงเหมาะอยางยงสำาหรบเดกกลมใหญ เนองจากผมสอนเดกใหพงตวเอง เดกจงไมจำาเปนตองรอกนพรอมกน เดกแตละคนจะลงมาหาอาหารเชากนเองเมอไรกได เดกถกฝกใหไปตกอาหารแลวมานงทานทโตะ ผมจะบอกเดกตงแตคนกอนหนาวาเราจะออกจากโรงแรมเพอไปทำากจกรรมกลางวนกนตอนกโมง เรามกจะออกเดนทางราว 8-9 โมงเชา ฉะนนนกเรยนจะตองจดการกจธระชวงเชาใหเสรจทนเวลา เดกๆ ตองกะวาจะใชเวลาซกเสอผา แตงตว กนอาหาร เกบหอง และเตรยมตวสำาหรบวนนนนานเทาไร ในเวลา 20 ปของการเดนทาง ไมเคยมเดกคนไหนนอนตนสาย หรอทำาตวลาชาเลย

การขามถนนมอยเรองหนงทผมตงใจวาจะไมยอมโทรศพทดวยเรองนเปน

อนขาด เปนเรองเศราสลดทมนกเรยนเสยชวตระหวางการเดนทางไปกบโรงเรยนทกป ผมรจกคนทจำาใจโทรศพทไปหาพอแมของเดกทบาน ผมจะไมมวนโทรศพทแบบนน ผมเขาใจดวา การเอาใจใสในความปลอดภยของเดกๆ ของผมออกจะดลนเกนไปสกหนอย แตผมไมสน นกเรยนของผมตองปลอดภย

ผมถงกบเกบแฟมขาวหนงสอพมพเกยวกบอบตเหตทเกดกบเดกนกเรยนเพอใหเดกๆ ด บางครงโศกนาฏกรรมทเกดขนกเปน อบตเหตแปลกๆ เชน ถกฟาผา หรอถกหมะถลม ในตวอยางทนากลว

259

อยางน เราอาจรสกใจแทบขาด แตไมไดรสกผด แตในแฟมของผมมขาวหลายชนทนาสลดใจเพราะเดกตองมาเสยชวตทงทนาจะหลกเลยงได สวนมากจะเกยวของกบการขามถนน

ผมมกเหนกลมนกเรยนขามถนนเปนแถวโดยมผใหญคนหนงนำาหนา อกคนตามประกบหลง ขาวหลายชนในแฟมของผมรายงานถงเรองนาเศราทเกดจากวธการขามถนนแบบน ในแทบทกกรณ นกเรยนทอยตรงกลางแถวมกจะถกรถชน เวลาทหอง 56 ขามถนน เราทำาตามกฎ 2 ขอ ขอแรกคอ หาม เดกกาวลงจากขอบทางจนกวาผมจะใหสญญาณ สอง ผมจะออกไปยนกลางถนนแลวสงสญญาณใหรถทกคนหยด ตอใหผมตองยนอยกลางเพนซลเวเนยแอเวอนวในชวโมงเรงดวน ผมกจะออกไปหยดการจราจรทงหมด ผมจะยอมใหเดกๆ กาวลงถนนตอเมอรถทกคนในบรเวณนนหยดแลวเทานน

ในการเดนทางไปวอชงตนไมนานมาน ขณะทนกเรยนกำาลงเดนกลบจากอนสรณสถานเจฟเฟอรสนไปทางเดอะมอลลซงเปนสวนสาธารณะกวางใหญใจกลางเมอง ตอนนนเปนเวลาบายแกๆ พวกเราสามสบชวตกำาลงจะเดนไปสถานรถไฟฟาใตดนสมทโซเนยน เดกหลายคนเดนอยขางหนาผมตอนทมาถงทางมาลาย สญญาณไฟเขยวสวางขน ถงอยางนนเดกๆ กยงไมยอมกาวลงจากขอบถนน เดกๆ ฉลาดกวานน พวกเขารอใหผมเดนไปขางหนาและหยดการจราจรให ขณะทเดกๆ รออยนน รถคนหนงฝาไฟแดงฝงตรงขามมาอยางเรวแลวพงชนทายรถอกคนตรงสแยกพอด หางจากเดกไมถง 15 ฟต เสยงเบรกดงเอยดและเสยงปะทะดงสนนหวนไหวทำาใหเดกๆ สะดงสดตว พวกเขากลวจนตวสนและมองมาทผมทนท นไมใชเกม ถาเดกๆ กาวลงจากขอบถนนขณะทยงไฟเขยวอย พวกเขากทำาถกตองตามกฎจราจร แตพวกเขาอาจตายได ผมไวใจเดกของผม คนอนตางหากทผมไมไวใจ

ภาพถายนเปนเคลดลบเลกๆ นอยๆ เกยวกบการถายภาพ เมอคณ

วางแผนการทศนศกษาสำาหรบวนนน ใหดแผนทและดวาพระอาทตยจะอยทางดานไหน กำาหนดเวลากจกรรมตางๆ ของคณเพอวาเวลาท

ทองโลก


คณอยกลางแจง พระอาทตยจะอยขางหลงคนทถายภาพ ตวอยางเชน ในวอชงตน ด.ซ. เวลาทดทสดในการถายภาพอนสรณสถานลงคอลนคอชวงเชา สวนอาคารรฐสภาทอยอกดานของเดอะมอลลจะดดทสดตอนสายๆ ภาพถายเหลานจะเปนสวนสำาคญในความทรงจำาของเดกๆ การวางแผนการใหละเอยดลอออกสกหนอยจะชวยใหไดภาพสวยๆ ทสรางรอยยมบนใบหนาของเดกๆ และครอบครวของพวกเขาในวนขางหนา

นอยคอมากเวลาวางแผนพานกเรยนไปทศนศกษา ผนำากลมมกใหความ

สำาคญกบรายการการเดนทางมากกวาเรองของเดกๆ เอง พอแมและครตองการใหเดกๆ ไดเหนมากทสดเทาทจะเปนไปได สดทายกทำาเอาเดกหมดแรงเพราะพยายามยดเยยดสถานททองเทยวและประสบการณการเรยนรทกอยางใหแกเดก ผนำากลมทมประสบการณรวาถารายการทองเทยวแนนเกนไป แทนทเดกๆ จะไดเรยนรมากกลบไดเรยนรนอย เดกๆ จะรสกเหนอย แมแตเดกทเกงทสด กระฉบกระเฉงทสดกยงมจดอมตว ผนำากลมทดยอมเหนวาเทยวไมกแหงแตไดประโยชน ยอมดกวา

เวลาผมและนกเรยนอยในเมองหลวง เราทำาอะไรนอยกวากลมอนมาก ผมมกจะวางแผนทำากจกรรมสองอยางตอวน หลงอาหารเชา เราจะใชเวลาประมาณ 90 นาททพพธภณฑหรออนสรณสถาน โปรดระลกไวเสมอวา เราไดศกษาสถานทททกแหงโดยละเอยดมาแลวหลายเดอนกอนการเดนทาง ดงนนทกกจกรรมจงมความเกยวของและมความหมาย หลงกจกรรมชวงเชาของเรา จะมอาหารกลางวนดๆ ผมอยากใหเดกไดกนอาหารในสภาพแวดลอมทรนรมยและมอาหารทมคณคาตอรางกายใหเลอกมากมาย จดทเราชอบอยทบรเวณรบประทานอาหารกลางวนในสถาบนสมทโซเนยน ทงพพธภณฑประวตศาสตรธรรมชาตและพพธภณฑประวตศาสตรแหงชาตอเมรกามศนยอาหารชนดทมทงสลด ซป และผก ผลไมสดบรการ หอศลปแหงชาตเปนอกทหนงทมอาหารดๆ ใหรบประทาน ถาคณใชรถใตดน ลองแวะทสถานยเนยน ทนมศนยอาหารขนาดใหญโตมโหฬารรองรบลกจางของรฐและ

261

มอาหารทดกวาอาหารฟาสตฟดทวไปใหเลอก ตงแตอาหารกรก อาหารไทย ไปจนถงอาหารเมกซกน

อาหารกลางวนพวกนมราคาแพง เดกๆ สามารถประหยดไดดวยการนำาขวดนำาดมไปเอง นกเรยนสวนใหญเกบผลไมของมอเชาไวกนกลางวนดวย อยางไรกด แมวาการรบประทานอาหารในพพธภณฑจะแพงกวา แตเงนทจายไปนนนบวาคมคาทกบาททกสตางค เดกๆ มโอกาสเรยนรทจะเลอกอาหารทมประโยชนแทนทจะควาแต ฮอตดอก (หนไมพนตองปวดทอง) จากรถเขนขางทาง (เปนความผดพลาดครงหนงของผมตอนพาเดกไปวอชงตนเปนครงแรก) หลงจากการรบประทานอาหารกลางวนทมคณภาพแลว เดกๆ กมพลงงานมากพอทจะทำากจกรรมยามบายไดเปนอยางด

เปลยนชวตขณะเดนท�ง

หลายปกอนตอนทผมและเดกๆ เดนทางไปทศนศกษาประจำาปทกรงวอชงตน ผมตงสตเตอนตวเองหลายครงตอวนวา นอยคอมาก ทศนศกษาของเราครงนน เราเยยมชมอนสรณสถานและพพธภณฑนอยลงกวาทเคยทำามา เราอาจเรยนรเรองประวตศาสตรนอยลงบาง แตเดกกนดขน หวเราะบอยขน และนอนหลบนานขน

เมอกลบจากทศนศกษา ครกลมหนงไดมาเยยมหอง 56 ของเราและรบประทานอาหารกลางวนรวมกบเดกๆ เดกผหญงตวเลกๆ บอบบาง นารก คนหนงในชนของเรากำาลงคยกบครบางคน ครถามเดกนอยวา “หนชอบอะไรมากทสดในการไปทศนศกษาทวอชงตนจะ”

พวกเขาคาดวาเธอคงจะตอบในทำานองวา “อนสรณสถาน ลงคอลน” หรอ “พพธภณฑอากาศและอวกาศ” เธอไมไดตอบอะไรแบบนน แตคำาตอบของเธอชใหเหนวาสงทผมใหความสำาคญอยางมากนนถกตองแลว คำาตอบของเธอคอ “สงทหนชอบทสดตอนไปวอชงตนคอครเรฟดแลหนดมากคะ”

ผมรกการเปนคร เรามโอกาสแกไขปรบปรงสงทเราทำาใหดขนเรอยๆ การประเมนผลดวยคำาพดงายๆ ขางตนเพยงประโยคเดยวทำาให

ทองโลก


ผมไดเรยนรทจะใชการเดนทางเพอสอนอะไรดๆ ใหแกเดกๆ มอยปหนง ผมพาศษยเกาไปตระเวณชมมหาวทยาลยหลายแหงทนวยอรก การทำาเชนนนได ผมตองทมเทพลงกายทงหมดเพอใหแนใจวาเดกมธยมปลายจะผอนคลายเมออยกบผม เนองจากเดกๆ ตองเผชญกบแรงกดดนจากการสอบเขามหาวทยาลยทใกลเขามาทกท เดกเหลานยอมไมตองการทวรแบบ “ดมหาวทยาลย 12 แหงใน 5 วน” อยางแนนอน

การเดนทางคราวนน ผมเปนฝายฟงเสยมาก ผมใหคำาแนะนำากตอเมอเดกๆ ถาม ในปแรกๆ ผมมกกลบจากการเดนทางแบบน อยางหมดเรยวหมดแรง เดกนกเรยนกไมคอยรสกขอบคณผมหรอก และสารภาพตามตรง เดกไมคอยไดอะไรจากการเดนทางของเราอยาง ทควรจะได มาตอนนเดกๆ บอกผมวาผมดแลพวกเขาเปนอยางด และหลงจากการเดนทางดมหาวทยาลยเทยวหลงสดน นกเรยนคนหนงเขยนจดหมายมาขอบคณผม สำาหรบครอยางผมซงตลกบอลออกเสมอ การไดตโฮมรนบางเปนครงคราวทำาใหผมรสกดทเดยว

เรยน ครเรฟทเคารพคำาพดไมสามารถอธบายความรสกขอบคณทหนมตอครอยใน

ขณะนได หนอยากขอบคณสำาหรบทกสงทกอยาง ตงแตการขบรถตวนละ 5 ชวโมง จองโรงแรม รวาตองทำาอะไรบาง พยายามไมใหหลงทาง พาพวกเราไปดมหาวทยาลยชนนำาหลายแหง อธบายเรองเบสบอลใหเราฟงคราวๆ พาเราไปทแยงกสเตเดยม เลาเรองบาๆ บอๆ และมขตลกของครใหเราฟง พาเราไปดทฟฟานโชว พาเราไปดทตางๆ และสถานททองเทยว ซอของทระลกของมหาวทยาลยใหเรา พาเราไปกนอาหารเยนทแทเวรนออนเดอะกรน และฮารดรอกคาเฟ ทำาทกอยางเพอไมใหเราไปสาย หาหองทดทสดในโรงแรมใหเรา ดแลเราใหปลอดภย ใหทางเลอกและเสรภาพในการเลอกไมวาเราตองการจะทำาอะไร และเปนทงคร ทงเพอน และเปนแบบอยางทนาอศจรรยใจเสมอสำาหรบเรา หนพดอกเทาไรกคงไมพอทจะแสดงใหเหนความจรงทวา หนคงจะไมมวนไดเปนอยางทเปนอยนและไดรบประสบการณแบบนถาไมมคร นคอเหตผลทหนจะระลกถงบญคณของครตลอดไป หนรสกซาบซงทครชวย

263

หนหามหาวทยาลยทเหมาะกบหน หลงจากการประชมเพอรบฟงขอมลรายละเอยดหลายตอหลายครง หนเรมเขาใจแลววาสงทคาดหวงและจำาเปนสำาหรบการสอบเขามหาวทยาลยคออะไร หนตระหนกเสมอวามปจจยหลายประการทมผลกระทบและกำาหนดการตดสนใจของหนในการเลอกมหาวทยาลย เชน ทำาเลทตง สภาพแวดลอม ขนาด และสภาพอากาศ จากการเดนทางทนาทงครงน (กบผคนทนาทงทสด) หนไดเรยนรเกยวกบตวเองมากมาย หนสนกมากกบการไปเยยมชมมหาวทยาลยโคลมเบย เพราะหนพบวาหลกสตรและแคมปสของทนนตรงกบสงทหนกำาลงมองหาจากมหาวทยาลยสกแหงหนง ตอนนหนตนเตนมากทจะไดเขามหาวทยาลย ความกลวหายไปหมดแลวคะ!

ออ สขสนตวนพอดวยนะคะ! แมวาครจะไมใชพอท “แท” ของหน หนกอยากใหครทราบวา ครเลนบทบาทพอมาตลอดในชวตหน ขนาดทครสามารถทำาสงทพอทำาใหหนไมได หนขอขอบคณสำาหรบทกสงทกอยางทครทำาใหหน ครสอนเรองราวทเปนประโยชนแกหน พาหนไปดโลกกวาง ใหหนแสดงละคร หลอหลอม/ มอทธพลตอหนจนหนเปนคนทเปนอยในเวลาน และมเมตตาตอหนมาก ขอบคณทคดถงหนเสมอไมวาครจะอยทไหน และเขยนโปสการดใหหนเสมอ ครชวยใหหนไดเปนและพยายามเปนคนทดยงขนทกๆ วน

ดวยความเคารพอยางสง โจแอนนา

โดโรทพดถก ไมมทไหนเหมอนบาน แตหลงจากเรยนรจากความผดพลาดของตวเอง ผมวาชวตเวลาเดนทางกดเหมอนกนนะ

นกรอกรนเยาวเขยาอารมณผชมและสรางสสนใหกบละครของเชกสเปยร

265


นกเรยนหอง 56 เลนดนตรรอกนะครบ คนมกเขยนถงผม

และเปรยบเทยบเราอยางผดๆ กบแจก แบลก จอมฮากบพวกเดกๆ ใน School of Rock1 มนเปนภาพยนตรนารกๆ แตเดกๆ ในคณะละครเชกสเปยรแหงโฮบารตกเอาจรงเอาจงกบการเรยนทก อยาง เราทมเทใหกบความเปนเลศในทกดาน นกเรยนหอง 56 เลนดนตรรอก แตพวกเขากอาน เขยน และคำานวณไดดเกนคาดดวย

1ภาพยนตรตลกเมอป 2003 ทนกรองและมอกตารวงรอกคนหนงจบพลดจบผลกลายเปนครสอนนกเรยนเกรด 5 และพยายามใหนกเรยนตงวงดนตรรอกเพอเขาประกวด


15


เมอกอนเราไมไดเลนดนตรรอกกน ทจรง ตอนเรมแรก เราไมไดคดจะเรยนดนตรดวยซำา เรารองเพลงบางเปนครงคราวเวลามประชมโรงเรยน แตหองอนเขากทำากน พอเวลาผานไป เรากปรบปรงโปรแกรมของเราไปทละขนจนเปนอยางทเปนอยในปจจบน ทกวนนเดกของผมสามารถเลนเพลงอะไรกได ตงแตเพลงบลสของมดดวอเตอส (Muddy Waters) ไปจนถงอลเทอรเนทฟรอกของวงเรดโอเฮด (Radiohead) ทสำาคญกวานนคอ พวกเขาเขาใจดนตรทตวเองเลน ในหอง 56 การอานโนตดนตรเปนเรองจรงจงเชนเดยวกบการอานหนงสอ

สอนผมหนอย

นกเรยนทกคนของผมมโอกาสทจะฝกอานโนตดนตร ตงแตเปดเรยนไดสองสามสปดาห เรากฝกอานโนตกนในชวงหยดพกและชวงพกทานอาหารกลางวน เราใชกตาร แตนนเปนแควธหนงเทานน ผมมเพอนหลายคนททำาแบบเดยวกนนดวยการใชขลยรคอรเดอรซงราคาถกกวาและเกบงายกวา แตเราใชกตารเพยงเพราะมนเปนเครองดนตรชนเดยวทผมบงเอญเลนเปน

ผมเคยไปเยยมชมชนเรยนดนตรทไมไดสอนใหนกเรยนอานโนตดนตร พวกเขา “เรยน” วธเลนเครองดนตร แตไมเคยเขาใจในสงทตวเองกำาลงทำา ในหลายกรณ เดกๆ ปรบจนเสยงเครองดนตรของตวเองไมเปนดวยซำา ผมปฏเสธวธการสอนแบบน ถงการตงวงดนตรรอกสกวง จะเปนลกบาอยางหนง แตมนตองมหลกการอยบางละ ผมอยากใหเดกเปนนกดนตรตลอดชพ ไมใชแคแมวนำาทถกฝกใหแสดงในงานโรงเรยน ในหอง 56 นกเรยนเรยนการอานโนตดนตรดวยการเลนบนไดเสยง ไมนานนกพวกเขากขยบไปเลนดนตรคลาสสกงายๆ ได

ครงหนง มครหนมจากโรงเรยนทมชอเสยงเรองโปรแกรมดนตรมาเยยมผม เขาดพวกเราซอมเพลงทเดกๆ จะเลนในการแสดงละครเชกสเปยรของเราในปนน เขาปลมดนตรทพวกเดกๆ เลน แตมคำาถามบางอยาง:

267

คร: คณจะใชเพลงนในการแสดง The Merry Wives of Windsor หรอครบ?

เรฟ: ครบ ไมเยยมหรอกร?คร: ผมชอบนะ แตผมไมเขาใจ... ปหนาคณจะเลนละคร เรองเดยวกนนหรอเปลา?เรฟ: ปหนา ผมวาเราจะเลนเรอง Henry IVคร: ผมไมเขาใจเลย เพลงนไมเหนเขากบ Henry IV ตรงไหน?เรฟ: ออ กไมเขาหรอก เราจะเลอกเพลงใหมคร: คณทำาไดเหรอ?เรฟ: ไดส ทำาไมละ?คร: ทโรงเรยนเราเราเลนเพลงเดมทกปเลย แนละ พวกเขาทำาอยางนน เพราะเดกอานโนตดนตรไมออก

เลยถกสอนใหเลนแตเพลงงายๆ เมอเดกๆ เรยนสงขน พวกเขากยงอยในวง “ออรเคสตรา” แตไมมทกษะทจะเรยนรสงใหมๆ ครกมวแตสอนเดกใหมเลนเพลงเดมๆ เหมอนเมอปกอน นกเรยนทเลนอยเดมกเดนหนาดวยตวเองไมไดเพราะไมมความรวาจะไปตออยางไร ลองนกภาพการสอนอานหนงสอแบบนดส กอนทเดกจะขยบไปอานเลมใหม พวกเขาตองเขาใจพนฐานของการอานเสยกอน ดนตรกเหมอนกน

รานขายโนตดนตรหรอเวบไซตทขายออนไลนไหนๆ กมหนงสอดนตรคลาสสกอยางงายสารพดแบบจำาหนาย งานของบาค (Bach) แปลงเปนโนตสำาหรบกตารไดดเปนพเศษ เมอเดกๆ เลนทำานองเพลงงายๆ ไดแลว ใหแบงเดกเปนกลมๆ แลวใหลองเลนเพลงทเขยนขนสำาหรบเลนสองคน (duet) สามคน (trio) หรอสคน (quartet) ปกต เดกๆ อาจไมคอยไดฟงดนตรคลาสสก แตเมอไดเลนเมอไร พวกเขาจะตด แมแตรอกเกอรและแรปเพอรทรอนแรงทสดของผมกชอบเลนดนตรคลาสสก ววลด (Antonio Vivaldi) คตกวชาวอตาลเปนคนหนงทพวกเราชนชอบเปนทสด



กต�รไมไดงอกจ�กตนไม

ถาคณอยากสอนเดกของคณใหเลนกตาร คณมเรองตองตดสนใจหลายเรองดวยกน อยางแรกเลย ถาคณทำางานกบเดกทยากจน คณจะไปเอากตารมาจากไหน ผมเรมตนดวยการผกมตรกบเจาของรานดนตรเลกๆ ในชมชนของผม พวกเขายนดขายกตารมอสองแกผมในราคายอมเยา ผมมกจายเงนราว 50-100 ดอลลารตอกตารหนงตว บางครงนกเรยนและครอบครวกเตมใจซอกตารเปนของตวเอง พวกเขาจะไปทรานและบอกเจาของรานวา “ครเรฟบอกใหมา” เจาของรานจะดแลเปนอยางด เมอกอนนนกเรยนจะใชกตารรวมกน แตตอนนผมมกตารมากเกนจำาเปนแลว แมวาผมจะสอนนกกตารคลาสสกในชวงพกถง 40 คนกตาม

ถานกเรยนซอกตารเอง พวกเขามกถามผมวาควรใชสายไนลอนหรอสายเหลกด จรงๆ แลวมนขนกบเปาหมายของพวกเขา ถาเดกๆ พงเปาไปทการเลนดนตรคลาสสก กตองใชสายไนลอนแนนอน ถาเดกอยากเลนดนตรปอป สายเหลกอาจเปนทางเลอกทดกวา

เราสามารถหาซอกตารไฟฟาราคาถกได แตนนไมใชสไตลของผม เวลาฝก เราจะใชกตารธรรมดาๆ แตเวลาแสดงจรง เราจะนำาอาวธหนกของเราออกมาใช เฟนเดอรสเตรโตคาสเตอร (Fender Stratocaster) นาจะเปนกตารไฟฟาทใชไดอเนกประสงคทสดแลว ยหอโปรดอกตวหนงของหอง 56 กคอกตารคลาสสกรกเคนแบกเกอร (Rickenbacker) เสยงทเหมอนระฆงราวของมนทำาใหเลนเพลงของศลปนอยางวงเดอะบเทลส เดอะเบดส (The Byrds) ทอม เพตต (Tom Petty) และ จอหน โฟเกอรต (John Fogerty) ไดอยางวเศษ โอเวชนทำากตารอะคสตกชนดทสามารถเลนโดยใชไฟฟาไดและใหเสยงยอดเยยมไมวาจะเขาวงไหน ภาพทตลกทสดในหองของผมนาจะเปนภาพเดกๆ อาย 10 ขวบเลนกตารเฟนเดอรแจซเบสทใหญกวาตวเดกเสยอก แตผชมกตองหยดหวเราะทนททไดฟงพวกเขาเลน

269

แลวนกนอยของคณกรองเพลงได

เชอหรอไมวา ความสามารถในการรองเพลงของผมแยยงกวาความสามารถทางศลปะเสยอก บางครงผมพดเลนกบเดกๆ วา ถาผมตองรองเพลงเมอไร จะตองเกดการอพยพออกจากหองเรยนทเทยบไดกบการอพยพของชาวอสราเอลออกจากอยปตเลยทเดยว แตถงอยางนน นกเรยนของผมจำานวนมากกลบรองเพลงไดด พวกเขาทำาไดอยางไร

ตลอดหลายปทผานมา ผมไดเรยนรวานกเรยนจำานวนมากไมไดพฒนาทกษะในการฟงของตวเอง หากมการฝกฝน เดกๆ จะสามารถฟงโนตตางๆ ไดด ผมรความจรงขอนจากประสบการณสวนตวของผมเอง ตอนทเปนเดก ผมมปญหากบการจนกตารโดยไมมเปยโนหรอเครองชวยจน ทกวนนผมสามารถจนกตารดวยหไดด เพราะผมทำามาเปนรอยๆ ครงจนเสยงของตวโนตฝงแนนอยในสมองทบกพรองดานดนตรของผม

เมอเดกนกเรยนของผมอยากรองเพลง ผมเรมดวยการคดลอกเพลงใสแผนซดใหเดกทกคน วธนชวยใหเดกนำากลบไปฝกเองทบานไดแทนทจะใชเวลาทมคาในชนเรยนไปหดรองเพลง เมอเดกๆ รทำานองเพลงและเนอเพลงแลว เรากเลอกคย มเพลงรอกนอยมากทรองดวยคยทเดกๆ พอจะรองไดสบายๆ ผมมกจะเอากตารออกมาเลนเพลงดวยคอรดงายๆ พอเราเรมดวยคยทวงนนใชรอง เดกๆ กจะเรมหวเราะ เพราะคยนนมกจะตำาเกนไปสำาหรบพวกเขา ไมมอะไรตลกไปกวา การฟงเดกผหญงอาย 10 ขวบรองเพลงดวยคยสำาหรบผชายอาย 25 ดวยเหตนผมจงใชคาโปคาดบนคอกตารแลวเปลยนคยไปเรอยๆ จนกระทงเหมาะกบระดบเสยงของเดกๆ

เดกๆ ชอบรองเพลงประสานเสยง นเปนเรองของพรสวรรค เดกบางคนอาจตองใชความพยายามอยางมาก แตทกปจะมนกเรยนบางคนทรองเสยงประสานไดอยางนาทง คณเปดโอกาสใหนกเรยนหลายคนๆ มสวนรวมไดดวยการแบงเพลงออกเปนทอนทำานองหนงทอนและทอนเสยงประสานอกหนงหรอมากกวาหนงทอน เดกๆ จะรสกวาตวเองมความสำาคญ ถาทกคนรองทอนทำานองเหมอนกน เดกๆ อาจคดวา ฉนไมเหนจำาเปนตองรองเลย มเดกอกตง 15 คนรองเพลงนอยดวย



ถงฉนไมอยตรงนกไมมใครร การรองเพลงประสานเสยงนน นกเรยนจะไดเรยนรเกยวกบดนตรมากขน พฒนาทกษะการฟงและการรองเพลง และรสกดทตนมสวนรวมในการรองเพลงนนดวย

ในหอง 56 เรามซาวนดบอรดพรอมกบไมโครโฟนสตว เราใชเวลาอยนานเพอลองหาเสยงผสานของนกรองแบบตางๆ จนลงตว เดกคนไหนทอยากรองเพลงจะไดโอกาสนน เดกๆ เรยนรวาเดกนกเรยนสคนรองเพลงคยเดยวกนอาจไมทำาใหเพลงนนพเศษขนมาได เราจะลองเปลยนตวนกรองไปเรอยๆ เพอหาเสยงรองทผสานกนไดอยางไพเราะกลมกลน วงรอกและวงปอปดงๆ กพยายามสรางเสยงผสานทเปนเอกลกษณของตว ไมวาจะเปนวงเดอะบชบอยส (The Beach Boys) วงเดอะเทมเทชนส (The Temptations) วงเนอรวานา (Nirvana) หรอวงกรนเดย (Green Day) เดกๆ สนกสนานกบกระบวนการทดลองน เราพบสงททำาใหเราตนเตนโดยไมคาดคดอยบอยๆ เวลาทนกรองพยายามลองอะไรใหมๆ แลวทกคนกจะรองตะโกนวา “นแหละ ใชเลย!” ชยชนะแตละครงเปนแรงกระตนใหเดกๆ ใชความพยายามมากขน และลองรองเพลงทยากขน มนเปนกระบวนการทเดกๆ ทดลอง เรยนร และสนกสนานไปเรอยๆ อยางไมจบสน

คำาแนะนำาสดทายของผมเกยวกบการเปลยนคยดนตรคอ ถงคณจะสามารถเปลยนคยกตารดวยคาโปและเปลยนคยของคยบอรดอเลกทรอนกดวยการกดปม แตทางลดแบบนทำาใหเดกหมดโอกาสพยายามเลนคยทแตกตางไป เมอเราเลอกคยทเราจะเลนเพลงสกเพลงไดแลว เรากจะเลนตามคยนน มนอาจจะยากกวา แตเดกๆ จะเปนนกดนตรทดขน และนนคอสงทสำาคญ

โนตดนตรจ�กอนเตอรเนต

ผมปลมอนเตอรเนต มนเปลยนแปลงชวตของเราทงหมด และโดยมากจะเปลยนไปในทางทดขน ผมยงจำาตอนทเรมสอนหนงสอใหมๆ ในทศวรรษ 1980 ได ตอนนนถาผมอยากสอนบทกวของวอลต

271

วตแมน (Walt Whitman) สกบท ผมตองไปทหองสมดแลวถาย เอกสารมา ถาจะสอนตารางธาต ผมกตองดนดนไปรานขายอปกรณการศกษาตอนเชาวนเสารเพอซอโปสเตอรมาตดบนบอรดขาวสารของหอง วนเกาๆ แบบนนหมดไปแลวเมออนเตอรเนตมาถง -- เราทำาทกอยางไดเพยงแคกดปมบนคยบอรดเทานน

อยางไรกตาม นนไมใชเรองดเสมอไป ในยคแรกๆ ของวง รอกหอง 56 ผมเคยหลงเขาใจวาผมพบเครองมอดๆ บนอนเตอรเนต มเวบไซตหลายรอยเวบไซตทใหดาวนโหลด “แทเบลเชอร” (tablature) ไดฟรๆ เทเบลเชอรเปนระบบทแสดงเสยงโนตดนตรแบบเขาใจงาย ชวยใหนกกตารมอใหมเลนทอนลดและทอนเบสของเพลงรอกและปอปทโปรดปรานไดไมยาก ปญหาอยตรงทแทบจะหา “แทบ” ทถกตองทางดนตรบนอนเตอรเนตไมไดเลย สวนใหญจะฟง คลายๆ กบเพลงทเราตองการ แตจะเปนคยทเพยนหรอถกทำาใหงายจนเกนไป นอกจากน บนอนเตอรเนตยงแทบไมมการตรวจความถกตองหรอการควบคมดแล คนหยาบชาลามกทไหน นกอยากจะเขยนอะไรกเขยนไดตามใจ คยโวเกยวกบชวตตวเองกได หรอทำาเวบไซตชอ www.lincolnwasanazi.com (ลงคอลนเคยเปนนาซ) กได โดยไมมใครทำาอะไรได

เราจำาเปนตองพจารณาแหลงทมาดวย ผมพบนกดนตรมออาชพคนหนงซงสอนกตารอยทรานเครองดนตร คณกทำาแบบเดยวกนได หากคณเปนคนรกดนตรแตไมมความสามารถ คณตองแสวงหาความชวยเหลอ รานดนตรเกอบทกรานจางครสอนดนตรมออาชพ นเองททำาใหผมไดพบกบแดน นกดนตรขนเทพทชวยเรยบเรยงโนตเพลงใหเรา ดวยความชวยเหลอของแดนและคอมพวเตอร เสยงเพลงของนกเรยนของผมฟงไม เหมอน ของวงกรนเดย แต เปน วงกรนเดยมาเองเลยละ ผมไมมความสามารถพเศษทางดนตรเหมอนแดน แตเมอผมนกถงเวลาหลายรอยชวโมงทผมใชเพอชวยใหเดกๆ เลนดนตรรอกโดยไมไดคาตอบแทน ผมคดวาผมคงทำาถกแลว

เดกๆ นกเรยนไดเรยนโนตเพลงทสมบรณ ดวยการใชแนว เพลงรอกทถกตองทางดนตร เดกๆ จงเลนไดเหมอนมออาชพ นอกจาก



น ความสามารถในการอานโนตและเลนดนตรคลาสสกชวยใหเดกเรยนเพลงปอปไดอยางรวดเรวเหลอเชอ ลองหาเดกทเลนกอนแชรโตในดเมเจอรของววลดไดสามทอนรวดมาใหผมสกคนส (อยางทเดกอาย 10 ขวบของผมทำาได) แลวผมจะทำาใหเขาเลนเพลงของวงย 2 ไดอยางสบายๆ ในเวลาเพยงไมกวน

คยบอรดกบกลอง

เมอผมมองยอนไปในสมยแรกๆ ทเราเรมตงวงรอก ผมมกจะหวเราะเมอคดถงเครองมอแบบโบราณทเราใช เรามกลองแบบแผนไฟฟา (electronic pad) สองอนสำาหรบเคาะจงหวะตามดนตร คยบอรดของเราเปนคาสโอมอสอง เสยงทไดกแบบมอสองแหละ

อยางทรๆ กน คณจายเทาไรกไดเทานน ตลอดเวลาทผานมา ผมจายเงนไปจำานวนมากเพอซอเครองดนตรทมคณภาพ เหตผลประการหนงทเดกๆ เลนดนตรไดเหมอนมออาชพกคอ พวกเขาไดเลนเครองดนตรแบบเดยวกบทใชในสตดโอนนเอง

ผมเลนกตารไดนดหนอย ไมเอาไหนหรอกครบ และแยหนกกวานอกถาตองเลนคยบอรดหรอกลอง เรองนอกเหมอนกน ทผมขอความชวยเหลอจากรานขายเครองดนตร ผมสงนกเรยน 2-3 คนไปเรยนตกลองขนพนฐานโดยจายคาเรยนให มอกลองรนแรกนแหละทกลายมาเปนแรงบนดาลใจใหนกเลนเครองตรนหนงทสอนนกดนตรรนตอมาของคณะละครเชกสเปยรแหงโฮบารต ผมใชกลยทธเดยวกนนกบเปยโน พอมเดกในหองเรยนไดสก 3-4 คน ผมกจะจดระบบใหพวกเขาสอนเดกคนอนๆ ตอไป

ผมยงซอกลองไฟฟาใหเดกนกเรยนบางคนใชดวย เพราะมอกลองสามารถฟงเสยงกลองทตวเองตทางหฟงได ซงหมายความวาพวกเขาเอากลองไปหวดเลนทบานไดโดยไมกวนประสาทพอแมหรอเพอนบาน กลองไฟฟามราคาแพง แตหากเราอยากไดมอกลองฝมอดประจำาหอง เดกๆ จำาเปนตองฝกซอมนอกโรงเรยนดวย เรามกลองชนเยยมชดหนงทเราใชสำาหรบการแสดงละครเชกสเปยร แตเดกๆ ฝมอ

273

ดขนไดดวยการฝกซอมทบาน ทกวนเสาร มอกลองทเปนศษยเกาของผมจะชวยสอนมอใหมหดตทอพารตเมนตของพวกเขา ผมสนบสนนให นกดนตรของผมทำาตามคำาแนะนำาอนชาญฉลาดของแกนดาลฟ ทวา “สงทเธอตองทำาคอตดสนใจวาจะทำาอะไรภายในเวลาเทาทมให” ฉะนน เดกๆ หอง 56 จงฝกซอมดนตรเมอใดกตามทพวกเขามเวลาวาง

เปรยบไปกเหมอนกบกอนหมะทกลงลงมาจากเนนเขา ยงเดกๆ เลนดเทาไร กยงรบสมครนกดนตรหนาใหมทกระตอรอรนไดงายเทานน ถงจดน มเดกเกรด 3 ทอยากเลนกลองมาหาผม พวกเขาอยากเรมเรยนจากเดกปจจบนเลย ผมตองการคณสมบตเพยงสองอยางเทานน หนง ตองเอาจรงเอาจง สอง ตองเลนเครองดนตรอนอกอยางหนง ผมไมไดตองการแคมอกลอง ผมตองการนกดนตร มอกลองคนปจจบนของผม มอดทสดเทาทผมเคยมมา เปนทงนกเลนทรอมโบนและกตารฝมอขนเทพดวย ไมนาแปลกใจหรอกทเขาเลนดวยความหลงใหลแบบนน

เลนคอนเสรต

การเขาวงเปนเรองสนก สำาหรบนกเรยนหลายคนเพยงแคประสบการณในการเลนดนตรกบเพอนๆ กเปนแรงจงใจทมากพอแลว แตเชนเดยวกบนกดนตรรอกไรเดยงสาอกนบไมถวนทตงวง -- จะวายงไงดละ? -- เพออวดเพศตรงขาม นกเรยนบางคนของผมกมเหตจงใจจากการมโอกาสแสดงตอหนาผชมเชนกน

ยกตวอยางเชน โรงเรยนสามารถใชดนตรเพอเสรมสาระสำาคญของการประชมใหญหรองานอนๆ อยางในวนทระลกถงมารตน ลเทอร คง จเนยร โรงเรยนตางๆ มกจดการแสดงหรอละครสนเพอเปนเกยรตแก ดร. คง เดกอาจอานสนทรพจน “I have a dream” หรอหองเรยนอาจจดปายเปนตวอกษรแตละตวในชอของ ดร. คง และขยายความเพมวา “เอม คอมารตน ทานชวยคนจำานวนมาก” อะไรทำานองน ทงหมดนมนกดอยหรอก แตถามนกเรยนสกหองหนงโกงคอรอง เพลง “Pride” ของย 2 ทงผแสดงและผชมกนาจะมอารมณรวม



มากกวา ไมวาจะเปนงานฉลองวนชาตสหรฐอเมรกา งานวนทหารผานศก งานวนพหวฒนธรรม หรองานวนหยดอนๆ เพลงสามารถเพมความสนกสนานหรอความสะเทอนอารมณใหงานไดเสมอ

มอยางหนงทผมขอเตอนไวกอน ถาคณวางแผนจะเลนดนตรนอกโรงเรยน ขอใหทำาใหดกวาทผมเคยทำามาครงหนง หาขอมลทกอยางททำาไดเกยวกบสถานททคณจะใชแสดง เมอหลายปกอน ตอนทวงของเรายงใหมอย เราไดรบเชญไปแสดงในงานประชมทมครเขารวมประชมจำานวนมาก เราขนเครองดนตรและอปกรณตางๆ ขนรถและขบไปตามทอยทผมจดไวในเศษกระดาษ เดกๆ ตนเตนเพราะเรากำาลงจะเปดตวเพลงใหมลาสดของเราซงจะมแมนโดลนเลนกบวงดวย ผมไปเรยนมา 2-3 ครง และตอนนซซ นกเรยนคนหนงของผมกสามารถเลนแมนโดลนไดดดวย เราขบรถเขาไปจอดตามทอยทไดมา เดกๆ เงยบเสยงลง เราเขาไปขางในและเลนดนตรอยางสดฝมอ พวกครชอบมาก แตขณะทเราเดนกลบมาทรถต ซซบอกผมวาเราทงหมดกำาลงจะตกนรกหมกไหม อาจจะจรงของเธอ ผมกไมแนใจวา โบสถ จะเปนสถานททเหมาะจะเลนเพลง “Losing My Religion” ของวงอารอเอม (REM) หรอเปลา

ท�สรอกแอนดโรล

เมอใดทหองของคณรจกรอกแลวละกอ คณจะหลงมนไปชว นรนดร ผมไมดม ไมสบบหร หรอใชยาเสพตดใดๆ ทงสน แตผมตด รอกชนดทดทาจะเลกไมไดงายๆ ถามเพลงใหมดๆ หรอเพลงคลาสสกจากอดตแววมาเขาหผม ผมจะไมสามารถฟงเฉยๆอยางมความสขได ผมมกจะประเมนดวาสามารถจะนำาเพลงนนมาใชกบเดกๆ ของผมไดไหม ทำานองเพลงดพอทจะไมทำาใหเดกๆ เบอระหวางฝกซอมหรอไม ดนตรนาสนใจหรอเปลา ในเพลงมอะไรททาทายใหนกเรยนไดยกระดบฝมอของตวเองขนไหม และผมจะถามตวเองเสมอวา เพลงนสามารถใชในบรบททกวางขวางกวานนไดไหม ซงมกจะหมายถงการแสดงละคร เชกสเปยรของเราในปนน หรออะไรทำานองนน

275

นเปนเหตผลทจๆ ภรรยาผมกจะทำาผมตกใจตนขนมาตอนต 3:15 นาท เธอตะครบตวผมและกระซบอยางรอนรนวา “เรฟ ‘Tears in Heaven’ ของแคลปตนไง คณเอาไปใชในฉากพธศพในเรอง The Winter’s Tale ได!” ผมเองกไมยอมนอยหนา คนหนง ผมเลยตอบแทนนำาใจของเธอโดยปลกเธอขนมาดวยเพลงทเหมาะทสดสำาหรบบทรำาพงตอนเปดฉากละครเรอง Hamlet นนคอ “Paint It Black” ของเดอะโรลลงสโตนส (The Rolling Stones) มเพลงยอดเยยมมากมาย แตมเวลาทจะรอกกบเดกๆ นอยไป แตเดกๆ กไมเคยเบอเลย ผมกเหมอนกน นกเรยนในหอง 56 เลนจนนวของพวกเขาเลอดออกและเสยงแหบแหง เมอผมคดถงความกดดนอยางหนกหนวงทเดกๆ สมยนตองเจอ ตลอดจนสภาพแวดลอมในโรงเรยนทมกคลายคลงกบสถานการณในหนงสอเรอง Lord of the Flies ผมกรสกขอบคณทคนพบสอทชวยใหเดกนกเรยนของผมเรยนร สนกสนานและระบายความเครยดไดในเวลาเดยวกน

บาแคไหนนะทเอาชวตของคณมารอกกบเดกนกเรยนกลมหนง มนไมใชแคบาเทานนนะ มนไมรจบเสยดวยส เมอไมนานมาน นกเรยนหองผมพยายามจดแสดง Hamlet ซงเปนละครททาทายสดๆ ดเหมอนวาทเราใชเวลาทงปเรยนและฝกซอมละครทนบไดวายงใหญทสดในโลกโดยไมมการตดทอนนนยงไมมากพอ เดกๆ ยงใสเพลงรอกถง 14 เพลงไวในการแสดงดวย เรากำาลงพดถงผลงานเพลงยากๆ อยาง “Funeral for a Friend (Love Lies Bleeding)” ทงเพลงของเอลตน จอหน (Elton John) นะครบ เดกๆ รองประสานเสยงเพลง “The Sound of Silence” ของพอล ไซมอน (Paul Simon) ไดอยางสมบรณแบบ แถมเลนเพลง “Paranoid Android” ของเรดโอเฮดไดอยางไมผดเพยน กอนจะจบการแสดงดวยความโศกสลดแบบมหากาพยดวยเพลง “While My Guitar Gently Weeps” ของเดอะบเทลส และปดทายอยางสมบรณแบบดวยการลดกตารทรอนแรงจนลมไมลงแบบ เอรก แคลปตน (Eric Clapton)

นนนาจะมากพอทจะไดเวลาพกสกหนอยแลวใชไหม เปลาเลย หลงจากการแสดงนานหนงเดอนเตม โจแอนน ศษยเกาของผมชวน



ผมออกไปกนอาหารเยน เธอบนมาจากฝงนอรทเวสเทรนเพอมาดการแสดงรอบสดทาย เราหวเราะกนขณะเดนขามลานจอดรถมดๆ ทเธอเคยขามไปมาหลายตอหลายครงสมยทยงเปนเดก เนองจากมเวลานอย เราจงไปทรานอาหารใกลๆ โรงเรยน ขณะทนงลงทโตะ ยงไมทนทบรกรจะเสรฟนำา ยงไมทนจะประเมนการแสดง Hamlet รอบสดทาย และใชเวลาสกหนงนาท หายใจ ยอนคดถงและอมใจกบความสำาเรจทเยยมยอดของเดกๆ สกนดหนง โจแอนนกบผมกถามขนพรอมกนวา “แลวเราจะเลนเพลงอะไรดสำาหรบเรอง Taming of the Shrew ปหนา?”

เราหวเราะจนนำาตาไหล เราเสพตดเขาขนเสยจรตไปแลว คนในรานตางหนมามองเราเหมอนกบวาเราบา จรงของเขา เราบาและเรากภมใจ เหมอนทครงหนงพต ทาวนเซนด (Pete Townshend) มอกตารและนกแตงเพลงวงเดอะฮ (The Who) เคยตงขอสงเกตไววา “Rock ‘n’ roll might not solve your problems, but it does let you dance all over them.” (รอกแอนดโรลอาจไมไดแกปญหาใหคณ แตมนชวยใหคณกระแทกใสปญหาพวกนนไดอยางสะใจ)

277

เดกๆ เลนเครองดนตรไดหลายชนและหลายสไตล ทสำาคญพวกเขาเขาใจดนตรทเขาเลน


สมาชกคณะละครเชกสเปยรแหงโฮบารตทงรนเกาและรนปจจบนจะกลบมาพบกนทกวนท 24 ธนวาคม เพอสรางความสขใหคนไรบาน

279

“เจอกนวนท 24” เปนคำารำาลาทผมไดยนจากศษยเกาซงกำาลงเรยนในโรงเรยนมธยมตน มธยมปลาย หรอมหาวทยาลยทแวะมาทกทาย ในหอง 56 ถอยคำามหศจรรยไมกคำานสรปรวมทกสงทกอยางทผมตองการสอนเดกของผม และสมพนธกบประเพณประจำาปของเราทพยายามจะชวยใหโลกนนาอยขน วธหนงทดทสดทจะชวยเดกของเราใหเตบโตเปนคนทนายกยองคอการดงพวกเขาใหเขารวมในโครงการชวยเหลอผอน

หลายโรงเรยนมโครงการบรการชมชน ความจรงโครงการนกด แตโรงเรยนสวนใหญมองวาการบรการชมชนเปนงานทมอบหมายใหเดกทำา เดกๆ จะเกบขยะ ลบภาพพนสสเปรยตามกำาแพง แลวกไดใบรบรองพรอมลายเซนวาไดทำางานทไดรบมอบหมายเสรจลลวงแลว แนละ กยงดกวาไมทำาอะไรเลย แตในหอง 56 เราทำาตางไปจากน



16


เลกนอย ผมอยากใหเดกของผมไปใหถงคณธรรมระดบ 6 เราชวยคนอนเพราะมนเปนสงทถกตองสมควรทำา

ทกวนท 24 ธนวาคม คณะละครเชกสเปยรแหงโฮบารตจะเลยงอาหาร ใหความบนเทง และแจกจายเสอผาแกคนไรบาน 500 คน โครงการเลยงอาหารโลก (Feed the World Project) ของเรา สอนเดกๆ ใหมองโลกทอยนอกหนาตางของพวกเขาและสรางแรงบนดาลใจใหเดกๆ รบใชชมชนดวยตวเอง ผมลงเลทจะเขยนถงโครงการของเราเพราะการพรำาพดถงการทำาความดของตวเองเปนสงทคานกบจตวญญาณของหองเรยนเรา บอยครงเหลอเกนทผมเหนบทความในหนงสอพมพทโรงเรยนตขาวปาวรองเรองการบรการชมชนของโรงเรยน ผมคดวาโรงเรยนเหลานพลาดโอกาสทจะสอนเดกนกเรยนของตนใหรจกถอมตวอยเงยบๆ อนเปนคณธรรมหนงของหอง 56 ผมเพยงแตอยากจะสงผานความคดทผมหวงวาครและพอแมคนอนๆ อาจจะอยากนำาไปใชในโรงเรยนของตวเองหรอเพมเตมจากสงททำาไวดอยแลวเทานน

คำ�เชญท�งโทรศพท

ประมาณ 20 ปกอน ผมไดรบโทรศพทจากผหญงทนาทงคนหนงชอ มม แอดมส เธอทำางานอยในองคกรชอเฟท (Faith) หนงในบรการสงคมหลายอยางของเฟทคอการชวยเหลอผไรทอยอาศย องคกรแหงนจดเลยงอาหารกลางวนในวนกอนวนครสตมาสแกผไรทอยอาศยซงอยในละแวกใกลเคยงทหองใตดนของโบสถแหงหนง มมไดขาววาผมมกลมเดกทนารก และถามวาเดกๆ จะไปชวยรองเพลงสก 2-3 เพลงในชวงอาหารกลางวนไดหรอไม เราตอบรบคำาเชญของเธอ

สองสามวนใหหลง มเดกประมาณ 5 คนไปทโบสถกบผม ผมเอากตารไปดวย เดกๆ รองเพลงครสตมาส 3-4 เพลง เมอเดกๆ รองเพลงเสรจและกำาลงจะลงจากเวท ผชมกขอเพลงอก เมอเดกๆ อธบายวารองเพลงอนนอกจากนไมเปน ผชมกขอใหรองเพลงเดมซำา ซงเดกๆ กรอง ผมคดวานาจะมอะไรบางอยางในเสยงเพลงของเดกๆ ทสามารถพาคนเหลานออกจากปญหาของตวเองได

281

ผมรสกประหลาดใจในปฏกรยาของพวกเดกๆ และอทธพลทพวกเขามตอสงทกำาลงดำาเนนอยในเวลานน มนเปนฉากทหมนเศรา สำาหรบเดกๆ นเปนครงแรกทพวกเขาใชเวลายาวนานกบคนทปกตแลวพวกเขาจะพยายามหลกเลยง เดกๆ เหนผลของความยากจน การใชยาเสพตด การดมสรา และความเจบปวยทางจต พวกเขายงแปลกใจทไดพบคนจรจดทพดจาฉาดฉาน เออเฟอ และตลก ประสบการณครงนนทำาใหเราเขาใจปญหาคนจรจดมากขน

ขณะทเรานงอดกนอยในรถคนเลกของผมตอนขบรถกลบบาน วนนน เดกๆ เรมพดคยกนวาจะกลบไปทนนอกในวนครสตมาสปหนา ไมนานนก พวกเขากเรมวางแผนกนวาจะกลบไปอกครงโดยพาเพอนๆ ไปหลายๆ คนและเตรยมเพลงไปรองใหมากกวาน

เพลงครสตม�สในเดอนเมษ�ยน

ทกวนนเดกนกเรยนของผมซอมเพลงครสตมาสกนตลอดทงป พวกเขามเพลงทซกซอมจนพรอมแสดงเพมขนรวมแลวประมาณ 50 เพลง เปนเพลงทนยมกน ตงแตเพลงอมตะอยาง “Silent Night” จนถงเพลงปอปรวมสมย เชน “Father Christmas” ของเดอะคงกส (The Kinks) และ “Happy Christmas (War is Over)” ของจอหน เลนนอน และโยโกะ โอโนะ (Yoko Ono) เพลงโปรดตลอดกาลของพวกเดกๆ คอเพลง “Do They Know It’s Christmas?” เมอป 1984 ของวงแบนดเอด (Band Aid) ทวงนำาไปเลนในคอนเสรตไลฟเอด (Live Aid) ใหไดยนไดฟงกนทวโลกในป 1985 นกเรยนทกคนจะไดรบหนงสอเพลงทมเนอเพลงทเรารองครบทกเพลงพรอมแผนซดเพลงเหลานดวย

เดกๆ ฝกรองเพลงกนตลอดทงป เรามกใชเวลาสปดาหละประมาณ 30 นาทในการฝก ซงงายมากเพราะนกเรยนไดฟงมากอนแลวจากซดทไดรบแจกไป เราเพยงแตเรยบเรยงเสยงประสานและเลอกเดกหลายๆ คนมารองทอนนำา เรามกจะขำาเสมอเวลาทเหนแขกทมาเยยมชมโรงเรยนทำาหนางงๆ ตอนทเดนผานหองเราและไดยนเรารองเพลง “Jingle Bell Rock” ในเดอนเมษายน



เพลงเหลานและโครงการเลยงอาหารโลกเปดโอกาสใหเดกๆ พฒนาตวเองในฐานะนกดนตรอยางตอเนอง กลมทเรมจากนกเรยนแคหยบมอเดยวรองเพลงกบกตารฝมอไมเอาไหนของผมไดพฒนาไปสวงประจำาหองทเลนเพลงครสตมาสทกรปแบบกบกตาร คยบอรด ฟลต ไวโอลน และเชลโล นเปนอกวธเยยมๆ อกวธหนงทนกดนตรพวกนจะไดลบฝมอ

หลายวนกอนถงวนท 24 ธนวาคม พวกคนไรบานเรมถามคนทำางานทโบสถวา “คณรบางไหมวาเดกๆ จะมาทนอกหรอเปลา?” ผชายไรบานหลายคนบอกผมวาความอบอนในนำาเสยงและรอยยมทงดงามของเดกๆ มความหมายของพวกเขายงกวาอาหารทเลยงเสยอก ปญหาอยางหนงทเราเจอกคอทกปจะมเดกนกเรยนอก 30 คนทเตรยมมารองเพลง แตเวททโบสถมขนาดเลก เนองจากผมไมอยากทำาใหเดกเกาเสยกำาลงใจดวยการไมใหเขาเขารวม เราจงตกลงกนวาใครทอยตงแตเกรด 7 ขนไปจะชวยเสรฟอาหาร

เตรยมง�นใหญ

ในวนท 23 ธนวาคม ศษยเกาหลายคนทตงใจจะชวยเสรฟอาหารมาทโบสถเพอชวยจดเตรยมหองประชม ในเวลาเพยงไมกชวโมง โตะเกาอกถกจดเรยบรอย เครองประดบประดาตกแตงตางๆ ถกตดไวทวหอง หองประชมทปกตดนาเบอถกเปลยนเปนหองบอลรมทครกครน ทกษะทกอยางทเดกๆ ไดเรยนรในหอง 56 ถกนำามาใชหมด พวกเดกๆ เปนคนจดระบบ แยกยายกนทำางาน แสดงความคดรเรม และทำางานเปนทมทสมบรณแบบ เดกๆ แบงงานกนทำา ไมมปากเสยงกน ไมเกยงกนทำางาน เพอนของผมซงเปนครใหญของโรงเรยนชอดงในกำากบของรฐ (charter school) เคยมาดอยครงหนง เขาสนใจจะทำาอะไรแบบนกบนกเรยนของเขาบาง นกเรยนของเขาไดคะแนนทดสอบสง และความสำาเรจของนกเรยนเหลานนกไดรบการยกยองในหนาหนงสอพมพอยางทสมควรไดรบจรงๆ แตเมอเขามาดเดกๆ สามสบคนของผมแยกยายกนทำางานและจดหองสำาหรบเลยงอาหารคน 500 คนไดอยางไมขาดตก

283

บกพรอง เขาสายหนาและพดวา “นกเรยนของผมทำาแบบนไมไดหรอก” “เรายงไมถงขนน ผมอยากใหเดกของผมทำา แบบน ไดบาง” โครงการเลยงอาหารโลกของเราอาจจดขนเพยงปละครง แตผมกบนกเรยนของผมทำางานทกวนเพอใหโครงการนเปนไปได

เสอผ�และเครองใช

ตลอดทงป เดกๆ จะเกบรวบรวมเสอผาและสงของทไมไดใช พอแมบางคนกชวยรวบรวมและซอถงเทาใหม บางกชวยเตรยมชดของใชสวนตวทมสบ แปรงสฟน ยาสฟน และแชมพ เรองนไมเสยเวลามากมายอะไร นกเรยนเพยงแตเกบขาวของบางอยางไวในระหวางปหรอซอของเพมเลกนอยเวลาทไปซอของใหตวเอง พอถงวนท 23 ธนวาคม เรากจะรวบรวมทงเสอผาและเครองใชในหองนำาไดเปนจำานวนมาก เดกๆ จะจดการเกบสงของเหลานไวในหองสองหองทโบสถ หองหนงเกบของใชของผหญง อกหองของผชาย เดกๆ จะตอชนวางของขนมาแลวจดเสอผาแยกตามขนาด พอถงวนกอนวนครสตมาส คนไรบานทงชายและหญงจะไดเจอหองทมเสอผาและของใชจำาเปนจดวางอยางเปนระเบยบเรยบรอย

ศษยเก�รวมแรง

ในวนท 24 ธนวาคม จะมทงนกเรยนเกาและนกเรยนปจจบนประมาณ 100 คนมาชวยงาน นกเรยนเกรด 5 และ เกรด 6 รบหนาทรองเพลงและเลนดนตร นกเรยนชนมธยมตนทำาหนาทเสรฟอาหาร พดอยางตรงไปตรงมากคอ เดกชนประถมตวเลกเกนกวาจะเสรฟอาหารแกคนอนาถา คนไรทอยอาศยสวนใหญนารกมาก แตนานๆ ทกจะมคนกอเรองชกตอยบาง เวลาเกดเรองขนมาพวกผใหญจะเขาไปจดการ แตผมจะรสกเบาใจกวาถาเดกเลกๆ ของผมปลอดภยอยบนเวท สวนนกเรยนมธยมจะหลบหลกสถานการณแบบนไดไวกวา



แตละโตะมคนไรทอยอาศยนง 8 คนและมเดกโตสองคนคอยเสรฟอาหาร พวกเขาจะวงวนไปมาระหวางโตะกบครวทงวนเพอใหแนใจวาทกคนทโตะไดสงทตองการ ขณะทรองเพลงอยบนเวท พวกเดกเลกจะมองลงมาขางลางนนดวยความอยากวงวนอยางนนดวย เดกๆ บอกวาพวกเขาอดทนรอใหโตพอจะชวยเสรฟอาหารแทบไมไหว

นกเรยนเกาทมาจากโรงเรยนมธยมปลายและมหาวทยาลยคอยดแลอยในหองแจกจายเสอผาและของใช มนเปนงานทยากเอาการ นกเรยนมธยมปลายทขยนขนแขงคนหนงชอรดเคยมาหาผมดวยความหงดหงด ชายไรบานคนหนงอยากไดเสอแจกเกต รดจงใหชายผนนเลอกดในชนทมเสอโคตอยางดอยางนอย 50 ตว ชายคนนนบอกรดวา “นนไมใชแบบทฉนชอบ ฉนจะเอาสเขยว” รดอยากจะบอกกบชายคนนนตะหงดๆ วา “นคณ มนกมเทาทมนแหละ ยงกบวาผมจะไปเอาจากสตอกขางหลงมาใหคณไดน” แนนอน เราหวเราะกน แตเวลาทนาหงดหงดแบบนแหละทเปนตวอยางของความเปนจรงสำาหรบเดกๆ ของเราไดอยางด การทำางานกบคนไรทอยอาศยชวยใหเดกๆ มความเหนอกเหนใจและความเขาใจผทโชคดนอยกวาพวกเขาเพมขน ขณะเดยวกนกชวยใหเดกๆ ปรบปรงการวางตว มารยาท และความรเกยวกบโลกของความเปนจรงใหดขน พอแมและครทใหการสนบสนนโครงการบรการชมชนกไดชวยโลก บานของตวเอง และหองเรยนของเดกๆ ในขณะทลกๆ ของพวกเขากลายเปนเดกหนมสาวทใครอยใกลๆ กมความสข

โลกสวย เพร�ะเร�ชวยกน

ผมอยากจะยำาวา โครงการเลยงอาหารโลกนเกดจากความฝนของเดกนกเรยนของผม นเปนตวอยางทสมบรณแบบของสงทจะเกดขนเมอเดกๆ ไดรบการยอมรบนบถอและการสนบสนนใหใชชวตดวยความรบผดชอบ เดกๆ พฒนาความตระหนกรตอโลกรอบตวทไมมในเยาวชนอกเปนจำานวนมาก และเมอพวกเขาเตบโตขน ไมวาพวกเขาจะประกอบอาชพอะไร พวกเขากยงคงทำาสงดๆ คนใหกบชมชนของตวเองตอไปเรอยๆ

285

เดกๆ เรยนรทจะเหนใจและชวยเหลอผดอยโอกาส คณธรรมนจะหยงรากลกอยในตวพวกเขาเมอเตบโตเปนผใหญ

ศษยเกาของผมหลายคนซงตอนนบางกเปนนกกฎหมายททำางานบรการสงคมเพอคนยากจน บางเปนสถาปนกทใชเวลาวางชวยออกแบบศนยบรการชมชนหรอบานสำาหรบองคกรทอยอาศยเพอชมชน (Habitat for Community) ศษยเกาคนหนงของผมพกการเรยนทมหาวทยาลยไปหนงปเพอไปทำางานกบเดกยากจนในมองโกเลย สวนอกคนใชเวลาสปดาหละ 2 คนใหคำาปรกษาปญหาแกวยรนทางโทรศพทสายดวน แลวยงศษยเกาทไดรบปรญญาโทดานผงเมองจากเอมไอทคนหนง เธอทำางานอยางไมรจกเหนดเหนอยเพอชวยเหลอเหยอพายเฮอรเคนแคทรนา นกเรยนพวกนไมใชแมชเทเรซา พวกเขาเพยงแตเอออาทรตอโลกทเราอาศยอยนและใชเวลาสวนหนงเพอชวยทำาใหโลกนาอยขน

ผมภมใจในตวเดกผมดวยเหตผลมากมายหลายประการ ผมชอบเลยงฉลองกบพวกเขาเมอมหาวทยาลยรบพวกเขาเขาเรยน อกสปหลงจากนน ผมกเขารวมในพธจบการศกษา ถายรปกบพวกเขาในวนทนาภาคภมใจนน แตทพดมาทงหมด ผมภมใจทสดกบการอาสารบใชผอนของพวกเขา รปภาพใบโปรดของผมคอภาพทผมไดจากเอมและแจเนต ศษยเกาของผมสองคนททำางานกบองคกรทอยอาศยเพอชมชนทอนเดย ทงสองยนอยหนาทชมาฮาล ยมและถอปายทอานวา “เราคดถงครเรฟ” ผมขนลกทกครงทมองภาพน เปนความรสกแบบเดยวกบทผมรสกทกครงทศษยเกาคนหนงลงทายอเมล วางสายโทรศพท หรอจากไปหลงจากมาเยยมพรอมกบคำาพดทวา “แลวเจอกนวนท 24”


ผชมรอชมการแสดงของคณะละครเชกสเปยรแหงโฮบารตแนนเวทยคเอลซาเบทท 1 ทโอเรกอนเชกสเปยรเฟสตวล ในแอชแลนด

287

พลงเชกสเปยร การทผคนรจกเดกนกเรยนหอง 56 ในฐานะคณะละคร เชกสเปยรแหงโฮบารตมากกวาอนใดนนมเหตผลอย แตละป นอกเหนอจากโครงงานตางๆ และการเรยนหนงสอแลว เดกๆ ยงจดแสดงละครของเชกสเปยรอกดวย สงนเรยกรองใหเดกๆ ตองทำางานหนกกวาทเคยทำามาทงชวต รวมทงครเองกตองเตมใจสละเวลาสวนตวนบพนชวโมง ผสงเกตการณหลายตอหลายคน และแมกระทงผทชนชมโครงการนและหวงวาเราจะไปไดสวย ยงอดตงคำาถามกบความบาบนของผมไมไดและอาสาจะหาวธบำาบดให อาจจะจรงของพวกเขา แตสงเดยวทผมมนใจคอไมมโครงการอนใดทจะชวยใหผมสอนทกอยางทอยากใหเดกๆ เรยนรไดในกจกรรมเดยวอยางเชนโครงการนอกแลว


17


ทกวนน คณะละครเชกสเปยรแหงโฮบารตเปนทรจกไปทวโลก ผคนเดนทางขามนำาขามทะเลมาชมการแสดงของเรา เซอรเอยน แมกเคลเลนเปนแรงผลกดนเบองหลงโครงการน สวนฮล ฮอลบรก (Hal Holbrook) ไมเคล ยอรก เซอรปเตอร ฮอลล (Sir Peter Hall) และบรรดายกษใหญในวงการละครทงหลายกชวยสรางแรงบนดาลใจใหเดกๆ บรรดาผชมของเรามกไมเชอสายตาตวเองเมอเหนเดกอาย 10 ขวบแสดงละครของเชกสเปยรไดอยางไมมทต และถามวา “เรองแบบนเปนไปไดยงไง?” ผมจงขอเลาถงเวลาหนงปของการสรางละครตามสไตลของคณะละครเชกสเปยรแหงโฮบารตใหฟงตรงน

เรยนรและสนกดวยกน

กอนอน ผมจะอธบายใหเดกๆ ฟงวา ผมหวงวาพวกเขาจะไดเรยนรอะไรบางจากประสบการณครงน เดกๆ ไมใชนกแสดงละคร เชกสเปยร และคงไมไดคดทจะเปนดวย ผมไมรอะไรเลยสกนดเกยวกบการกำากบละคร (ถาคณไมเชอผม กใหมาดตอนเราซอมกน -- เหมอนใหคนตาบอดจงคนตาบอดยงไงยงงน) เรามาอยตรงนเพอเรยนรพลงของภาษา และสนกกบการทำางานรวมกนเปนทม เดกๆ จะใชเวลาตลอดทงปเพอเอาชนะอปสรรค แกปญหา และเอาตวเขาเสยง พวกเขาจะเรยนดนตรยากๆ มากมายและซอมอยางหนกเพอใหการแสดงออกมาดทสด เดกๆ ตองฝกเตนและเลาเรอง ตองศกษาแกนของละครอยางลกซงและนำามาประยกตใชกบชวตตวเอง เดกๆ ตองวเคราะห ชำาแหละ ศกษาทกรายละเอยดกอนจะลงมอสรางละครทจะเปลยนแปลงมมมองตอตวเองและตอโลก เดกๆ ไมไดมาเลนละครเพอสรางความประทบใจใหใคร การแสดงจรงตอนสนปนนเปนความสนกสนาน การไดรบเกยรตจากผชมทยนขนปรบมอใหเปนความรสกทดกจรง แตรางวลทแทจรงอยในการทำางานแลว ไมมเสยงปรบมอทวมทนขนาดไหนจะเปรยบไดกบการเดนทางเพอคนหาของเดกๆ ซงหมายถงเวลาหลายพนชวโมงของการทำางานเพอใหละครทกเรองทผลตขนมความพเศษสด กระบวนการจงเปนทกสงทกอยาง

289

ก�รเลอกละคร

นกเรยนสวนใหญรจกผลงานของเชกสเปยรอยไมกเรอง เดกๆ อาจไดเรยนเรอง Hamlet, Julius Caesar, Romeo and Juliet, A Midsummer Night’s Dream หรอ Macbeth นเปนบทละคร ยงใหญทควรคาแกการอานหรอนำามาแสดง แตผมอยากใหเดกของผมเดนทางบนถนนสายทไมคอยมคนเดนนก ดวยเหตนคณะละคร เชกสเปยรแหงโฮบารตจงจดแสดงละครเรอง Henry IV ภาค 1 และ ภาค 2, Twelfth Night, Measure for Measure, Love’s Labour’s Lost, The Comedy of Errors, King Lear, Much Ado About Nothing, The Winter’s Tale, The Tempest และ Henry V โดยไมตดทอน นเปนเพยงตวอยางไมกเรอง ละครทงหมดนมแกนเรองทเชอมโยงกบเดกๆ ไดอยางเขมขนและลกซง คนชอบวจารณทยงไมเคยชมการแสดงของเราเลยสกครงไมเชอวาเดกๆ จะเขาใจถอยคำาทพดหรอความหมายทแฝงอยจรงๆ ผดถนด เดกๆ ดมดำาในปณธานของพรอสเพอโร (ในละครเรอง The Tempest) ทจะใหอภยตอศตร การแสวงหาเกยรตยศของฮลในโลกทไรเกยรต การตดสนใจอนปวดราวของอซาเบลลาทจะไมเอาพรหมจรรยเขาแลกเพอชวยชวตนองชาย และความทกขของเฮนรท 5 ในบาปทพอตวเองกอ นเปนแคเพยงไมกตวอยางเทานน เซอรเอยน แมกเคลเลนไดตงขอสงเกตวา “สงทดทสดของคณะละครเชกสเปยรแหงโฮบารตกคอ เดกๆ รวาตวเองพดอะไร ซงนกแสดงละครเชกเสปยรอาชพอาจไมเปนแบบนทกคน” ผมวานเปนความเหนทเชอถอได เพราะเซอรเอยนยอมรวาตวเองกำาลงพดอะไรอย ผมเลอกบทละครไวลวงหนากอนทเราจะแสดงสกปหนงหรอสองป ซงทำาใหผมมเวลามากมายทจะศกษาบทละครอยางรอบคอบและวางแผนการซอม ไมมเวลาทจะ “ทำาๆ ไปแลวกรเอง” สำาหรบงานใหญขนาดน ผมตองพรอมถาผมจะนำาพานกเรยนของผมใหไปถงจดสงทสงสด



เอ�จรงเอ�จง

คณะละครเชกสเปยรแหงโฮบารตพบกนหลงเลกเรยนเพอ ฝกซอม เราทำาอยางนดวยเหตผลสองขอ ขอแรก การใหเดกๆ สมครใจเขารวมกจกรรมเองทำาใหเราสามารถคดคนทอาจไมเตมใจจะฝกซอมอยางหนกเหมอนเดกคนอนๆ ออกไป นไมใชโครงงานสำาหรบเดกๆ ทไมสนใจ การจดแสดงละครตองใชเวลาหนงปของชวต ซงหมายความวาพวกเขาตองยอมเลกอะไรหลายอยางเปนตนวา โทรทศน วดโอเกม และเรองจปาถะอนๆ ในวฒนธรรมปอป โครงงานนเปนเรองจรงจง ขอสอง การนดซอมหลงเลกเรยนทำาใหเดกหองอนมโอกาสเขารวมสนกได เราไมใชคลบเฉพาะของเรา ใครกตามทเตมใจจะทำาตวดและทำางานหนกสามารถเขารวมไดทงนน มหนงสอสรปบทละครของเชกสเปยรดๆ อยหลายเลม ตอนเปนเดก แมเคยอานหนงสอคลาสสกชอ Tales from Shake-speare ของชาลสและแมร แลมบ (Charles and Mary Lamb) ใหผมฟง ผมจำาไดวาผมรเรอง The Tempest กอนเขาโรงเรยนอนบาลเสยอก เมอเรวๆ นเอง ผมไดเจอหนงสอรวมเรองยอชอ Stories from Shakespeare ของมารแชตต ชต (Marchette Chute) ซงผมชอบมาก หนงสอเลมนตางจากของแลมบตรงทสรปบทละครไวครบ ทกเรอง ใชภาษางายๆ และตรงไปตรงมา ผมจะทำาสำาเนาเรองยอมานงอานกนในหอง พอจบการพบกนครงแรกของเรา เดกนกเรยนกจะเขาใจเรองทเราจะแสดงกนในปนนตลอดจนตวละครในเรอง เดกๆ เขาใจแกนเรองและวตถประสงคทเราพยายามบรรลรวมกนในปนน เดกๆ ออกจากทประชมดวยความกระหายทจะอานบทละครจรง มปญหาอยเรองเดยว เราไมเคยอาน งานของเชกสเปยรเลย

291

ฟงอย�งดมดำ�

งานของเชกสเปยรเปนงานทอานยาก! แตบทละครของเขาไมไดมไวเพออาน ไมเคล ยอรก นกแสดงทเลนเปนไทบอลต (Tybalt) ใน Romeo and Juliet ทสรางเปนภาพยนตรเมอป 1968 เคยเตอนนกเรยนของผมครงหนงวา ในยคของเชกสเปยร ผคนจะไมพดวากำาลงจะไป ด แตจะไป ฟง ละคร บทกวของเชกสเปยรอาจจะสบสนและนาเบอเวลาทเราอาน -- แตไมมอะไรไพเราะไปกวาไดยนถอยคำาแสนมหศจรรยเหลานน ตอนทแพทรก สจวต (Patrick Stewart) มาเยยมชนเรยนของเรา เขาเลาใหเดกๆ ฟงถงวยเดกของเขา เขาจะฟงการแสดงละครของเชกสเปยรทางวทย เขายอมรบวาเขาไมเขาใจสงทเขาไดฟงสกเทาไร แตถอยคำาเหลานนฟงแลวรสกดจนเขาไมสนวาจะเขาใจหรอเปลา! สจวตยงบอกเดกๆ ดวยวาแมวาเขาจะประสบความสำาเรจทางโทรทศนและภาพยนตร แตวนทนาตนเตนทสดในชวตของเขากลบเปนวนทเขาไดรบการยอมรบเขาเปนสมาชกของคณะละครรอยล เชกสเปยร (Royal Shakespeare Company) เชนเดยวกบแพทรก สจวตและไมเคล ยอรก คณะละครเชกสเปยรแหงโฮบารตของเราเรยนบทละครดวยการฟง บทละครของเชกสเปยรมจำาหนายเปนซดโดยบรษทอารกเอนเจล (Arkangel) เราสามารถซอละครแยกเปนแผนๆ หรอเปนกลองครบชดกได ซดพวกนมคาสำาหรบนกเรยนของผมมาก การไดฟงนกแสดงมออาชพกลาวถอยคำาในบทละครชวยใหเดกๆ เขาใจบทละครทกำาลงฟงอยนนไดอยางลกซง เชนเดยวกบการสอนโดยใชเทปเสยง ผมจะหยดซดเปนระยะเพออธบายขอความบางวรรค ครงแรกผมจะผานสำานวนบางสำานวนไปกอน แตหลงจากฟงฉากหนงซำาหลายๆ ครง เดกๆ กจะเรมเขาใจ เมอเดกๆ เขาใจความหมายของคำาแลว พวกเขาจะจดจำาบทพดไดอยางรวดเรวจนนาทง มนไมตางไปจากเพลงปอปทเดกจำามาจากวทย



หนงสอรวมบทละคร มคนพมพงานของเชกสเปยรไวมากมายจนเราสบสนเลอก ไมถก ผมวาครแตละคนตางกมเลมโปรดของตวเอง สวนเราพอใจกบฉบบพมพของโฟลเจอร (Folger edition) ซงราคาไมแพงและมสรปยอใหกอนทกฉาก ซงจะชวยบอกเดกๆ ลวงหนาวาอะไรกำาลงจะเกดขน ฉบบพมพของโฟลเจอรยงมเชงอรรถตลอดทงเรอง ชวยใหผอานเขาใจความบางบทบางตอนไดโดยไมตองพลกไปดดานหลง เชกสเปยรฉบบพมพใหมๆ จะจดวางเนอหาของบทละครไวทหนาซายและแปลความหมายเปนสำานวนภาษาสมยใหมไวทหนาขวา ผมเขาใจวาครบางคนชอบใจวธจดหนาแบบนเพราะทำาใหผเรมเรยนเขาใจเนอหาไดงายขน แตผมเกรงวาจะเขาใจไดงาย เกนไป จนเดกอาจจะไมอานคำาประพนธของเชกสเปยรเลย อยาลมวาวตถประสงคขอหนงของเราคอการขดหาอญมณทซอนอยในบทกวเหลาน เราไมไดมองหาทางลด ผมอยากใหนกเรยนไดดนรนบาง กาวขามกำาแพงภาษา และตนเตนทไดคนพบพลงแหงถอยคำาของเชกสเปยร การศกษาตนฉบบจรงจะทำาใหนกเรยนเขาถงทวงทำานองแบบเชกสเปยรไดเมอถงเวลาทพวกเขาตองพดบทของตวเอง

เชกสเปยรบนแผนฟลม บทละครทกเรองของเชกสเปยรไดรบการถายทอดเปนภาพยนตร ในชวงทศวรรษ 1980 บบซ ถายทำาบทละครทกเรองทเขาเขยนไว และสวนมากจะมใหชมหลายเวอรชน เปนธรรมดาทมทงเวอรชนดดแปลงดๆ และทไมดนก อยางไรกตาม ไมวาภาพยนตรนนจะดหรอไม ผมพบวาการดฉากใดฉากหนงทนททเราอานบทละครจบจะชวยไดมาก เราจะไมพดถงเรองรสนยมนะครบ ตอไปนเปนภาพยนตรเชกสเปยรเรองโปรดของผมทจะชวยเสรมการศกษาบทละคร

293

Macbeth บทละครเรองนมทเปนภาพยนตรดๆ อยหลายเวอรชน ผมจะใชของ คณะละครรอยลเชกสเปยร ทมเซอรเอยน แมกเคลเลน และเดมจด เดนช (Dame Judy Dench) แสดง เดกๆ จะไดเหนวาพนทเลกๆ กสามารถใชในการ แสดงละครได เวอรชนของโรมน โปลนสกเปนประเภทเลอดทวมจอแตก ทำาไดดมาก Henry V ผมชอบใหเดกๆ เปรยบเทยบภาพยนตร ของเซอรลอวเรนซ โอลเวยร (Sir Laurence Olivier) ทมการดดแปลงบท เพอปลกเราความรกชาตอยางโจงแจง กบโศกนาฏกรรมหลงสงครามเวยดนาม ของเคนเนท บรานา (Kenneth Branagh) Richard III เวอรชนของโอลเวยรตลกอยางรายกาจ มดาราอยางเซอรจอหน กลกด (Sir John Gielgud) และเซอรราลฟ รชารดสน (Sir Ralph Richardson) รวมแสดง สวนเวอรชนของเซอรเอยน แมกเคลเลน กแหลมคมไมแพกนและ เสนอเรองราวไดอยางสรางสรรคTwelfth Night เทรเวอร นนน (Trevor Nunn) สราง เรองนเปนภาพยนตรทดเรอง หนงเมอ 2-3 ปกอน มเซอรเบน คงสลย (Sir Ben Kingsley) แสดงเปนเฟสต หนาโง (Feste the Fool)A Midsummer ถาคณอยากใหเดกๆ ของคณไดฟงถอยคำา Night’s Dream สำานวนของเชกสเปยรในแบบทผประพนธ



ตงใจจะใหฟง ตองไมพลาดภาพยนตร ป 1968 ของเซอร ปเตอร ฮอลล โดยเฉพาะฉากรวมดารา ทไดอานา รกก (Diana Rigg) จด เดนช เฮเลน มรเรน (Helen Mirren) และเอยน โฮลม (Ian Holm) ปลำากนเลอะเทอะในแอง โคลน แมแตภาพยนตรทไมไดเรอง กยงชวยเดกๆ ในการเตรยมการแสดงละครเชกสเปยรได เมอไมนานมานนกเรยนของผมไดด Love’s Labour’s Lost เวอรชนของบบซ ซงเดกๆ ไมชอบเลย แตการใหเดกๆ สำารวจตวเองวาทำาไมพวกเขาถงไมเหนดวยกบภาพยนตรหลายๆ เรองชวยใหนกแสดงนอยของเราเขาใจวาพวกเขาตองการถายทอดตวละครทตนแสดงออกมาอยางไร

พดจ�ภ�ษ�เชกสเปยร

ผทมาเยยมชมหองของเราแปลกใจวาทำาไมเดกๆ ถงสามารถจดจำาบทพดยาวๆ ได สงทคนภายนอกสวนมากไมเขาใจกคอ ทจรงแลว ความยากอยทการเขาใจความหมายของถอยคำาทใช ไมใชการทองจำา ผมใชเวลาในการไลดทกพยางคทกคำารวมกบเดกๆ ขณะทเราฟงซดบท ละคร เราจะหยดแลวยอยภาษาใหเขาใจงายขน มนงายกวากนเยอะเลยสำาหรบเดกๆ ทจะจำาคำาพดทตวเองเขาใจ จากนน ผมกคดลอกซดของฉากนนใหนกแสดงทกคนเอากลบไปฟงทบาน บทละคร เชกสเปยรกเหมอนดนตร แตแทนทจะจำาดนตรปอปเปนพนๆ บรรทด คณะละครเชกสเปยรแหงโฮบารตกใชพลงงานนนมาจำาภาษาทสวยงามแทน นาทงทเดกๆ เรยนรไดอยางรวดเรวดวยการฟง กลยทธนมขอเสยเพยงอยางเดยวเทานน เนองจากละครแสดงโดยนกแสดงชาวองกฤษ ทกๆ ป จงมนกเรยนของผมบางคนเรมพดดวยสำาเนยงองกฤษ เราตางหวเราะและสนบสนนใหแตละคนพดดวยนำาเสยงของตวเอง

295

เราไมไดมาอยตรงนเพอเปนโอลเวยรหรอแมกเคลเลน กแคเดกเลกๆ กลมหนงเลนสนกกน เราเลนเกมสองเกมในหองเรยนเพอชวยใหเดกคนกบการเปลงเสยงออกมาดงๆ เกมแรกคอเกมงายๆ ทเรยกวาเกมบทละคร 37 เรอง เกมนงายเหมอนชอ เดกจะผลดกนบอกชอบทละครทเชกสเปยรแตง แตละชอจะพดไดเพยงครงเดยว เรามกเรมการฝกซอมดวยวธน ขณะทเดกๆ ตะโกนวา Hamlet, Henry V, The Comedy of Errors พวกเขาตองคอยฟงคนอนดวยเพอไมใหพดชอเรองซำากน ตอนตนปทเราเรมเลนแรกๆ เดกๆ จะพดผดพดถก ทำาใหพวกเราหวเราะกนสนกสนาน ครงหนงผมตองอธบายใหนกเรยนคนหนงฟงวา แมวาผมจะชนชมคำาตอบของเขาทเปลงออกมาดวยความกระตอรอรน แตจรงๆ แลว Green Eggs and Ham ไมไดแตงโดยเชกสเปยร เกมทสองเกดขนมาจากความเรยงสนๆ สดคมคายเรอง “On Quoting Shakespeare” โดยเบอรนารด เลวน (Bernard Levin) นกหนงสอพมพชาวองกฤษซงเสยชวตไปแลว กเกลเสรชจะชวยคณคนหาได รอยแกวทหลกแหลมชนนทำาใหเรานกไดวามสำานวนของ เชกสเปยรอยมากมายทเราใชกนอยทกวนโดยไมรตว เมอคณพดวา “vanish into thin air” (หายเขากลบเมฆ) หรอ “too much of a good thing” (มากไปกไมด) หรอไมได “sleep a wink” (ไมไดหลบไดนอน) คณกำาลงเอาถอยคำาของเชกสเปยรมาใช ถาคณเคย “refuse to budge an inch” (ยนกระตายขาเดยว) หรอ “played fast and loose” (มะกอกสามตะกราปาไมถก) หรอแมแต “knitted your brows” (ขมวดคว) คณกกำาลงเอาถอยคำาของเชกสเปยรมาใช เดกๆ จะพดถอยคำาเหลานออกมาตดตอกนอยางรวดเรวราวจรวด นเปนอกวธทดมากกอนเรมหรอจบการฝกซอม



คดเลอกตวนกแสดง

ในโรงเรยนของเราซงมการเรยนการสอนตลอดทงป เราเปดเทอมในเดอนกรกฎาคม เราจะใชเวลาอยางนอยหนงเดอนศกษาบทละครเรองทเราจะแสดงในเดอนเมษายนปหนา หลงจากพบกนสปดาหละสครง ครงละหนงชวโมง เดกกจะรจกละครเรองนนเปนอยางด เดกๆ ไดฟงละครทงเรอง ไดดภาพยนตรดดแปลงหลายๆ เวอรชน ตอใหผมเปดบทละครแลวอานประโยคทไมมอะไรพเศษเลย เดกๆ กยงสามารถบอกไดวาใครเปนคนพดประโยคนน การคดเลอกตวผแสดงทำาไดไมยาก แตการเลอกให เหมาะสม นนยาก ประมาณกลางเดอนสงหาคม ผมจะแจกกระดาษใหเดกๆ เขยนชอตวละครทอยากเลนเรยงตามลำาดบความชอบมาสก 2-3 ชอ โปรดสงเกตวาเดกไมจำาเปนตองทดสอบบทพดในละคร บางคนอยากอยในวงดนตร บางคนอยากเปนทมงานดานเทคนค นกเรยนสวนใหญจะทำาหนาทมากกวาหนงอยาง ซงเปนสงทด ขอดอยางหนงของการจดแสดงละครกคอมอะไรททาทายใหเดกไดทำาทกคน ตอจากนนเรามการทดสอบการแสดง ซงผมจะไดเหนวาใครเหมาะสมกบบทบาทไหนมากทสด แตการแสดงทดกเหมอนกบการพยายามทำาสงอนๆ คอเกดจากแรงบนดาลใจรอยละ 10 ทเหลออกรอยละ 90 มาจากหยาดเหงอแรงงาน ณ จดนของป ผมเพงรจกเดกไดเพยงเดอนเดยวและแทบเปนไปไมไดเลยทจะทำานายวาเดกคนไหนจะทมเทความเพยรพยายามเพอจะเลนบทนำาใหไดด ผมทำางานกบเดก 60 คนหลงเลกเรยน บางคนไมไดอยในหองทผมสอนดวยซำาไป ผลกคอ รายชอตวแสดงทผมเตรยมไวคราวๆ ในเดอนสงหาคมมกจะเปลยนไปหลายครงกวาจะไดแสดงจรงในอก 8 เดอนตอมา อาจมเดกบางคนททำาไมไดตามมาตรฐานทคณตงไว อยางไรกด จะมเดกบางคนทพฒนาขนจนถงระดบทคณกไมคาดคดมากอนตอนพบกนครงแรกเสมอ หลายปกอนผมใหเดกคนหนงชอแลรรเลนเปนแคลแบนใน The Tempest ผมทำางานกบแลรรอยหลายเดอน พยายามกระตนใหเขาเลนใหดทสด แลรรไดบทนไปเพราะเขาทำาไดดมากในการอานบทครงแรก แต

297

จรยธรรมในการทำางานของเขาเรยกไดวาอยระหวางขนโคมากบเสยชวตกอนถงมอแพทย ผมไมอยากถอดใจกบแลรร แตการแสดงละครใกลเขามาทกท และเดกคนอนๆ กเลนไดอยางวเศษ วนหนงแลรรมาซอมไมได นกเรยนคนหนงชอแดนนซงตลอดหกเดอนทผานมาไดรองเพลงบางนดหนอยแตนงดเสยมากถกขอใหเขามาเลนแทน ปรากฎวาแดนนแสดงไดเราใจมาก! เขาจำาบทไดทงหมดและเดนอยบนเวทราวกบเลนเปนแคลแบนมานานหลายป เรองแบบนเกดขนไดบอยๆ ผมจงยดหยนกบการคดเลอกตวแสดง หลงจากซอมไป 2-3 เดอน นกเรยนทกคนกจะจำาบทละครไดขนใจ เดกๆ เรยนรทจะปลอยวางอตตาของตวเอง พวกเขาจะถกพรำาสอนวา ในการแสดงละครมดาราอยเพยงคนเดยวเทานน นนคอ เชกสเปยร

ไมมทไหนเหมอนบ�น

เราจดแสดงละครเชกสเปยรในหองเรยนของเรานนแหละ เราจะเอาโตะเกาอออก แลวเอาอฒจรรยทนงได 33 คนเขามาตงแทน พนททใชในการแสดงจรงนาจะมประมาณ 200 ตารางฟต แมพนทจะมขนาดเลก แตเรากสามารถจดแสดงละครโดยไมมการตดทอน ครบถวนดวยลลาการเตนทเราใจ และวงรอกแอนดโรลเตมรปแบบ ทงยงเปน เชกสเปยรทสมบรณแบบทกถอยกระบวนความ เราไมมฉากหรอเสอผาใดๆ ทงสน เพราะของพวกนเสยเวลาในการจดเตรยมมากเกนไป และแมจะดสวยงามด แตมนไมมอะไรเกยวของกบภารกจของเราเลย เดกๆ ใสกางเกงยนสและเสอยดของคณะละครเชกสเปยรแหงโฮบารต เสอยดซงมสตางๆ กน สเหลานเปนเพยงสญญลกษณแทนเครองแตงกายในการแสดง พวกราชวงศจะสวมเสอสมวง วงดนตรสเทอรคอยส กบฏสแดง และสามขหงใสสเขยว ทกอยางลงตวสวยงามเลยละ การไมใชฉากและเครองแตงกายจงทำาใหเรามนใจไดวามแตภาษาของเชกสเปยรเทานนทเปนดาวเดนของ



ละคร ผชมซงนงหางจากนกแสดงไมถงสฟตจะสมผสกบการแสดงละครอยางไมเคยมมากอน คนทเคยดละครเชกสเปยรมาเปนเวลานานตงขอสงเกตวา ละครของเราทำาใหพวกเขาตงอกตงใจฟงคำาพดของตวละครยงกวาทผานๆ มา แนนอน ความใกลชดอยางนมขอเสยเหมอนกน หลายปกอน ตอนทเดกๆ แสดงละครเรอง Macbeth ครผหญงทผมรจกคนหนงพาพอซงเปนอลไซเมอรระยะตนมาดดวย เมอแมกเบทกำาลงเขาถงบทพดเคนอารมณทวา “Is this a dagger I see before me?” (ทเหนตอหนาขานคอกรชหรอไม?) และดงมดในการแสดงทจะใชสงหารกษตรยดนแคนออกมา พอเหนมดเทานนแหละ คณพอผนาสงสารกรองเอะอะขนมาวา “โอะ เขามมด! เขามมด! เขากำาลงจะ ฆา คน” ผมไมแนใจวาอะไรนาขำากวากน ระหวางผชมทพยายามจปากใหชายผนหยดสงเสยง กบเดกชายซงสวมบทแมกเบทท อยากจะเอามดแทงใครบางคนแทนกษตรยดนแคน! แตเอาเขาจรง กไมมทไหนเหมอนบานหรอกครบ แมวานกเรยนของผมจะไดรบเชญไปแสดงบนเวทใหญโตตอหนาผชมมหาศาล แตเราพบวาการเลนละครเวทในหองเรยนนนนาจดจำาและใหความรมากกวา อยางไรเสย การจดแสดงละครของเรากไมใชเรองของเสยงปรบมอกกกองหรอการทผชมลกขนยนปรบมออยนาน แตเปนเรองของภาษา ดนตร การทำางานเปนทม ความเสยง วนย การทำางานหนก และการคนพบตวเอง และดวยการแสดงละครในหองเรยนของเราเองนแหละททำาใหเราเขาใกลสงทเชกสเปยรทำาในยคของเขามากยงขน

อดแนนดวยดนตรและฉ�กเตน หลายปกอนคณะละครเชกสเปยรแหงโฮบารตแสดงเรอง The Midsummer Night’s Dream ตอนนนเปนชวงทเราเพงเรมจดแสดงละครไดไมนาน ซงเรากทำาไดแจว แตไมมอะไรเหมอนกบทเราแสดงอยทกวนนเลย องคประกอบของการแสดงยงคงเปนแบบเรยบงาย

299

และนอยชน และเดกนกเรยนกไดเรยนรอะไรมากมาย เมอถงฉากท ไทเทเนยเขานอนและขอใหเหลานางฟารองเพลงกลอม เรากใสเพลงปอปเขาไปแทนทจะเปนเสยงดนตรทเชกสเปยรเคยใช ผมคดวาฉากนตองใสอะไรแรงๆ เขาไปหนอย จำาเปนเลยละ เพราะระหวางการแสดงรอบหนง เดกผหญงตวเลกๆ ทเลนเปนไทเทเนยเผลอหลบไปบนเวทจรงๆ อา... ชางแสดงไดสมจรงเหลอเกน! เพลงเปนไฮไลตของการแสดง มนเปนทำานองงายๆ ทเดกๆ รองและผมเลนกตารตวเลกอยหลงฉาก (สมยนนผมยงไมรเรองอะไรนก) นางฟาเรงระบำากรอยๆ ตามแบบทาเตนทผมลอกเลยนมาจากทเหนในภาพยนตรหลายเรองอยางมวๆ ถงผมไมมจนตนาการ อะไรนก ฉากนนกไปไดสวย แตอกหนงปตอมา คณะละครเชกสเปยรแหงโฮบารตกเปลยนไปจากเดมอยางสนเชง ทกวนนผชมกลาวถงการแสดงของเราวาเปนรอกคอนเสรตทจำาแลงเปนเชกสเปยร เราจะไมดดแปลงบทละครเลย แตเราจะใสเพลงเขาไปราวสบกวาเพลงเพอใหละครมสสนยงขน ในชวงสองเดอนแรกของการฝกซอม นกเรยนจะหดเลนดนตรและรองเพลงทเราคดวา นาจะชวยเพมความเขมขนใหบางฉากในละครเผอไวเปนสบๆ เพลง พอถงเดอนทสามของการฝกซอม เรากไดรายชอเพลงทเราจะใชแสดงจรง ตลอดหกเดอนหลงจากนน วงดนตรของเราจะฝกซอมอยางสมำาเสมอ สวนนกรองกตงอกตงใจพฒนาเสยงรองของตน ไมชา ซาวนดแทรกของการแสดงกพรอม ทเจงทสดกคอเพลงเหลานสอดประสานเขากบบทประพนธ เมอมบทรำาพงของตวละคร หรอฉากทวไปทสามารถสอดแทรกเพลงได เสยงเพลงกจะดงขนและหยดลงเมอเรองดำาเนนตอ กอนจะเรมและหยดแบบนไปเรอยๆ เหมอนอปรากร เราเคยใชเพลง “Jealous Guy” ของจอหน เลนนอนตอนทเลโอนเทสวงวอนขอใหยกโทษใน The Winter’s Tale เราใสเพลง “Please Don’t Let Me be Misunder-stood” ของดแอนมอลส (The Animals) ไวในฉากทเฮนรท 5 สวดมนต กอนทำาศก ใชเพลง “Ain’t Too Proud to Beg” ของเดอะ เทมเทชนส ในฉากทมาสเตอรฟอรดออนวอนภรรยาใหยอมใหเขา



กลบไปอยดวยใน The Merry Wives of Windsor ใชเพลง “Everybody Hurts” ของอารอเอมคลอไปกบบทรำาพง “To be, or not to be” ของแฮมเลต เดกๆ ใสใจในรายละเอยดของเพลงทกเพลงทพวกเขาเลนและรอง ไมเพยงเทานน เพอนของผม บารบารา เฮยเดน (Barbara Hayden) ยงชวยสอนภาษามอใหเดกๆ หลายคน การใหนกแสดงบางคนใชภาษามอประกอบเพลงเปนการเพมการสอสารใหการแสดงอกระดบหนง หซงทรงพลงมาก นกเรยนยงแสดงลลาการเตนทตนตาตนใจ 2-3 ฉากในละครแตละเรองดวย เปนทาเตนทออกแบบโดยผฝกสอนทมความสามารถหลายคนจากแถบนน ซงลวนแตเปนนกเตนโมเดรนแดนซทประสบความสำาเรจในอาชพของตน ผมรวานกเรยนของผมไมใชนกแสดง เชกสเปยร และครสอนเตนกรวาเดกๆ ไมใชนกเตนอาชพ (แมวาพวกเขาจะกลายเปนมออาชพจรงๆ หลงจากฝกกนมาหนงป) แตเราทกคนตระหนกในคณคาของการผสมผสานสอศลปะแขนงตางๆ เพอสรางละครทเยยมยอดสกเรอง และเพอสอนเดกๆ ใหมากทสดเทาทจะมากได อยางใน The Taming of the Shrew นกเรยนใหตวละครแคเทอรนดฉากเตนตลกเสยดสประกอบเพลง “Wishin’ and Hopin” ของดสต สปรงฟลด (Dusty Springfield) และใหตวละครเบยงกาชมทาเตนอนยวยวนเรารอนประกอบเพลง “You’re So Damn Hot” ของโอเคโก (OK Go) ตอนนเรากำาลงฝกซอมฉากเดดของพวกแมมดใน Macbeth ทจะวาดลวดลายสดเหวยงขณะทวงดนตรเลนเพลง “Sympathy for the Devil” ของโรลลงสโตนดงสนน การเออนเอยถอยคำาของเชกสเปยร การเลนเพลงชนยอด พรอมกบการเตนรำาไปตลอดเปนการผสมผสานทวเศษทสด เพราะเดกๆ สนกสนานกบการฝกซอมมากเสยจนไมรตวเลยวาพวกเขากำาลงเรยนรอะไรตงมากมาย

301

ชวงพกก�รแสดง

ตอนทผมเรมเปนครใหมๆ ผมเทยวไปดการแสดงศลปะในทตางๆ เพอเสาะหาไอเดยทนาสนใจ คนวนหนง ผมไปทโรงเรยนเอกชนทมชอแหงหนงเพอชมละคร เปนละครทดทเดยว โรงเรยนนเปนโรงเรยนของลกเศรษฐและเดกหลายคนฝกซอมการแสดงกบครสอนพเศษ ทางโรงเรยนทมเงนจำานวนมากไปกบเวท อกทงตดตงแสงส เสยง เทคนคพเศษอยางอลงการ และเตรยมการอยางละเอยดรอบคอบเพอสรางนาทประทบใจแกผชม แลวกมาถงชวงหยดพกการแสดง คนนนเปนคนฤดใบไมผลทรอนอบอาว ผชมตองแหวกฝงชนไปทหลงหอประชมเพอรบลม ในหองรบรอง ผมเหนจานกระดาษ กลองแครกเกอรโฮลวตกลนอบๆ ทหมดไปครงหนงหลายกลอง และขวดนำาอดลมทไมเยนแลววางอยบนโตะพบได 2-3 ตว ถวยกระดาษกระจดกระจายจนผมบอกไมถกวาอนไหนใชแลวอนไหนยงไมใช ผมสาบานวาจะเรยนรจากสงน ผมตดสนใจวาจะตองใชชวงหยดพกการแสดงเปนเครองมอเพอการเรยนรของเดกๆ ละครของเรามกจะแสดงกนนาน 3 สปดาห การแสดงแตละรอบกนเวลาประมาณ 3 ชวโมง หนงชวโมงกอนการแสดงจะเรมขน จะมนกเรยนเขาไปในหองขางๆ หองของพวกเรา พวกเขาจะตงโตะ เชดถใหสะอาด และคลมดวยผาปโตะสวยๆ ผปกครองจะมาถงพรอมดวยแจกนทจดดอกไมอยางงดงาม พอแมกลมเดยวกนนอกนนแหละทนำาผกผลไมสด และอาหารวางนานาชนด รวมทงเครองดมทงรอนและเยนมากมายมารวมดวย ผมเปนคนจดหาทน สวนพอแมเสยสละสงทมคาทสดของตน -- เวลา ระหวางพก นกแสดงของคณะละครจะคอยบรการผชม ผคนทมาชมการแสดงเปนแขกของเรา และเราอยากใหพวกเขารสกวาไดรบการตอนรบและการขอบคณจากพวกเรา นกแสดงฟงคำาตชม พดคยกบคนด และประพฤตตวใหผใหญวางใจไดวาพวกเขาจะมอนาคตทดรออย เมอการแสดงจบและเสยงปรบมอคอยๆ เงยบลง นกแสดงจะกลบไปทหองขางๆ และทำาความสะอาดหอง แฮมเลตกบโอฟเลยอาจ



เพงไดรบความชนชมจากคนดทยนปรบมอใหอยหยกๆ แตอกหานาทตอมา พวกเขากอยในหองนน เชดถพน ยายโตะเชนเดยวกบเดกคนอนๆ เดกๆ รดวาสงทพวกเขาทำาอยในขณะนนบอกเลาถงตวตนของพวกเขาเทาๆ กบสงทพวกเขาทำาเมอสามชวโมงกอนหนา

พบกนใหมปหน�

ทดานนอกเวทละครยคเอลซาเบทท 1 (Elizabethan Stage) ของโรงละครโอเรกอนเชกสเปยรเฟสตวล (Oregon Shakespeare Festival) เมองแอชแลนดมโลจารกชอละครทกเรองทเลนทนนมา ตงแตป 1935 แขวนอย เราขอยมไอเดยดๆ นมาทำาโลแขวนไวในหองของเราดวย ทกป เราจะมพธการเลกนอยหลงจากโคงรบเสยงปรบมอของผชมเปนครงสดทาย ขณะทนกแสดงนำาเดนออกไปจากเวท นกเรยนทอายนอยสดจะยงอยบนนน เดกนอยเหลานเปนนกเรยนเกรด 4 ทไมไดอยในหอง 56 ในเวลาเรยนปกต แตจะมารวมการฝกซอมตอนหลงเลกเรยน เมอเวทโลงแลว เดกเลกๆ เหลานจะเออมมอไปขางหลงภาพขนาดใหญของเชกสเปยรทจองมองผชมจากหนาหองมาตงแตตน และดงโลอนใหมเอยมออกมา บนโลมตวอกษรขนาดใหญบอกชอละครทจะจดแสดงในปหนา เมอเดกๆ โบกมออำาลาผชมพรอมกบตะโกนวา “พบกนปหนา” ผชมกจะวางแผนแลววาจะกลบมาใหม กษตรยองคเกาสวรรคตไปแลว ขอกษตรยองคใหมจงทรงพระเจรญ คณะละครเชกสเปยรแหงโฮบารตเรมเตรยมการแสดงของปตอไปกอนทละครทกำาลงแสดงอยจะสนสดลงดวยซำา มนเปนสญลกษณวาวฏจกรของการเรยน เลน และเปนเลศของหอง 56 จะดำาเนนตอไปอยางไมมวนจบ ไมมเสนชย เดกๆ แสดงไดอยางนามหศจรรยกจรง แตนนเปนเพยงอกวนหนงในชวตของ พวกเขา มนเปนสวนหนงของคนทพวกเขาเปน และเรองราวของ เชกสเปยรกจะประทบอยในจตวญญาณของพวกเขาตลอดไป ไมมอะไร

303

เซอรเอยน แมกเคลเลนพรอมดวยนกแสดงของคณะละครรอยลเชกสเปยรเดนทางมาเยยมชมการแสดงละครถงหอง 56

ทเหนชดไปกวาเมอเรวๆ นตอนททมงานของพบเอสขอใหนกเรยนคนหนงบอกชอหนงสอเลมโปรดของเขา เดกตอบวา The Adventures of Huckleberry Finn เมอถกถามวาทำาไม เดกชายคนนนกตอบวา “มารก ทเวนไดใชกระจกเงาสะทอนธรรมชาต” (Mark Twain held the mir ror up to na ture.) เดกคนนตอบโดยไมตองเสยเวลาคด เขาใชถอยคำาของแฮมเลตอธบายความเชอและความคดของตวเอง ผมวากวและนกเขยนบทละครอยางเบน จอหนสน (Ben Johnson) พดถก เชกสเปยรไมไดเปนของยคใดสมยหนง แตเปนอมตะตลอดกาล


ความสำาเรจของครไมไดวดจากผลคะแนนสอบปลายปของเดก แตอยทอนาคตของเดกหลงจากจบจากโรงเรยนไปแลว

305

หลบใหสบ�ย มนเปนงานทไมไดรบคำาขอบคณ และยากทจะหาเหตผลมา สรางความเชอมนใหตวเอง ไมมใครซาบซงในสงทคณทำา และยงทำากยงยากเหมอนเขนครกขนภเขา คณจะตองเผชญกบสภาพจตใจททอแท ขาดทนทางความรสกเหมอนบญชรบ-จายทรายจายสงกวารายรบ ตอใหคณยกสารพดเหตผลมาสรางความเชอมนในสงทคณทำา เมอมเดกทคณชวยไดหนงคน กจะมเดกอกเปนสบคนททำาใหคณถอดใจ เดกเกอบทกคนทเดนเขามาในหองเรยนของเราไมไดเขาใจเลยแมสกนดวาการศกษาจะชวยใหชวตของพวกเขาดขนไดอยางไร เดกเหลานสวนใหญมาจากครอบครวทยากจน ขวญเสยหรอใจจดใจดำาเสยจนคณไมอาจไปขอใหชวยอะไรได

หลบใหสบาย


พวกผบรหารหลายคนพากนขายวญญาณไปกอนหนานหลายปแลว คณมเดกทเปนตวอนตรายอยในหองหรอเปลา จะมใครคอยหนนหลงคณในการจดการกบปญหานบางไหม สวนใหญกจะไมมหรอก พวกนกกฎหมายเขามาจดการ ขมขเขตพนทการศกษาเสยจนไมมใครกลายนหยดในเรองใดๆ อก ความจรงเมอเดกนนคกคามชวตใครสกคน คณนนแหละทอาจถกตำาหนวาดแลนกเรยนไมดถงไดมปญหาอยางนเกดขน “กระทรวงสจจะ” ยงเดนหนาเผยแพรคำาเทจตอไป บรษทสงพมพและศนยบรการทดสอบทงหลายสมรรวมคดกบผบรหารเพอบงคบเอาความคดสรางสรรค ความกระตอรอรน หรอเสรภาพทครงหนงคณอาจเคยมในฐานะทเปนครประจำาชนไปจากคณ นบแตนตอไปเราทกคนจะสอนสงเดยวกน ดวยวธการเดยวกน ในเวลาเดยวกน ดวยเหตผลเดยวกน ศาสดาพยากรณออรเวลลพดถก คณจงพยายามแสวงหาเหตผลทจะทำาใหคณเชอมนในสงททำาตอไป และการคนหานำาคณไปยงเดกนกเรยนของคณ อยางนอย พวกเขาอาจทำาใหคณสบายใจ แตหลายคนกไมไดเปนอยางนน แมจะมเดกคนหนงทพรอมและเตมใจทจะลองพยายาม แตจะมเดกอกมากทยอมแพเพราะแรงบบคนเดยวกนกบททำาใหคณอยากยกธงขาว บางทพวกสจจนยมอาจพดถก บางทความปรารถนาทจะใหการศกษาทดเลศแกนกเรยนของเราอาจเปนเรองเพอฝน มหลายวน (และหลายคน) ทผมหวดหวดจะยอมแพเสยแลว แตเมอใดทผมนอนไมหลบเพราะเฝาแตครนคดถงความลมเหลวทงหลายแหลของผม ผมจะเอาเรยงความของแจเนตออกมาอาน เปนเรยงความทเธอเขยนทมหาวทยาลยโนตรดาม ผมพาเธอไปทนนตอนเธออายสบสาม ผมบอกเธอวามนเปนไปไดและเดยวนเธอกไดเปนนกเรยนหวกะทของทนน การแสวงหาเหตผลสกอยางทจะเชอมนศรทธาของผมยตลงตรงนเอง

307

“หวใจของฉนเรมเตนแรงขณะทแสงไฟบนเวทหรลง และเสยงพดคยของนกเรยนคอยๆ เปลยนจากงมงำาเปนความเงยบ แสงไฟสองหองเลกๆ ของเราจนสวางจา ฉนมองออกไปยงผชม เดกอาย 11 ปเดนออกไปทหนาเวท กหนาหองนนแหละ เพอกลาวบทเปดฉากของเบเนดกต ตวละครทเขาแสดง หวใจฉนเรมเตนรวอกครงเมอมาถงตาของฉน ผชมหวเราะและนนเปนควทบอกใหฉนกาวออกไปทเวท “ฉนแปลกใจทคณยงพดอยอก ซนยอรเบเนดกต ไมมใครฟงคณหรอกนะ” (I wonder that you will still be talking, Signior Benedict: nobody marks you.) ตอนนนเปนเวลา 6 โมงเยน ของวนท 15 มถนายน 1998 และฉนเพงจะเรมการแสดงรอบท 12 ซงเปนรอบสดทายของการแสดงละครเรอง Much Ado About Nothing ของเชกสเปยร ฉนเรมรจกเชกสเปยรตอนอาย 9 ขวบโดยการแนะนำาของครเรฟ เอสควท ซงเปนทรจกกนดทโรงเรยนประถมของฉนในฐานะผกำากบการแสดงละครเชกสเปยรทกป เนองจากฉนไมอยากพลาดโอกาสทจะไดอยในละครท “โดงดง” เรองหนงของครเรฟ เมอครทาบทาม ฉนจงตอบตกลงทนท ทฉนเอาคำาวา “โดงดง” ไวในเครองหมายคำาพดกเพราะทโรงเรยนประถมของเรา การไดรบการชกชวนใหรวมแสดงในละคร เชกเสปยรสกเรองกเหมอนกบไดรบเชญใหเขารวมในกลมคนทพเศษสดของโรงเรยนนนเอง ปตอมา ฉนมโอกาสไดเลนในละครเรอง The Winter’s Tale เราจดแสดงละครทกเรองในหองเรยนเลกๆ ของเรา หอง 56 และในคนสดทายของการแสดง ฉนไดแตภาวนาใหฉนหยดเวลาเอาไวได ฉนอยากเกบความรสกทกอยางในวนนนใสขวดโหลไวและเอามนไปทกหนแหงทฉนไป เพราะอารมณความรสกในหอง 56 คนนนเตมไปดวยพลง ความหลงใหล และความปลมปต การจดการแสดงละครทกปไมเพยงแตสอนฉนเรองเชกสเปยรเทานน แตยงสอนเรองการทำางานเปนทมและความออนนอมถอมตน เมอใดทเพอนของเราคนหนงอยบนเวท นนเปนชวงเวลาของเขาทจะโดดเดนอยในแสงไฟ ไมใชฉน

หลบใหสบาย


ฉนไดฝกเลนเครองดนตรหลายชน เพราะเราเอาเพลงปอปเขามาใชในฉากหลายฉาก ฉนไดเรยนรคณคาของความรบผดชอบและการทำางานหนก หากฉนทองบทของตวเองไมไดในเวลาทกำาหนด ไมใชตวฉนคนเดยวทแย แตการแสดงทงหมดตองลาชาเสยเวลาไปดวย ใครจะไปคดมากอนละวาการเขารวมแสดงละครจะทำาใหเราไดเรยนรอะไรมากมายขนาดน ฉนไดเรยนรบทเรยนทมคาทสดของฉนในชวงสองปทอยหอง 56 และฉนกจะเกบประสบการณทฉนไดรบจากหองเรยนเลกๆ นไวในใจตลอดไป โรงเรยนประถมโฮบารตตงอยใจกลาง แอล.เอ. ทกครงทหวนนกถงสมยทยงเรยนอยทนน ฉนกอดคดถงสภาพแวดลอมเลวรายทฉนเตบโตขนมาไมได มเดกๆ ทพดภาษาองกฤษไมได แมแตครเองกยงพดภาษาองกฤษไมถก มการขมขนหรอการกระทำาทารณเกดขนอยางนอยสปดาหละครงทโรงเรยน เรามกเหนตำารวจมาทโรงเรยนเสมอ ถงอยางนน ตอนทฉนเรยนอยเกรด 5 ทกครงทฉนเดนเขาไปในหอง 56 ทกอยางกเปลยนไป โลกภายนอกหายวบไปหมด แทนทจะพบเหนแตอนธพาลยกพวกตกนหรอขอทาน ชวตฉนกลายเปนเรองของการฝกซอมกตาร การเดนทางไปทศนศกษา และตวละครของเชกสเปยร ความกลวและเรองเลวรายของฉนถกแทนทดวยความสขและเสยงหวเราะ หองเรยนกลายเปนบานหลงทสองของฉน สวนเพอนรวมหองกลายเปนครอบครวทสอง ฉนใชเวลาสวนใหญเตบโตขนในหอง 56 ทหลอหลอมใหฉนเปนฉนในวนน ไมวาจะมอะไรเกดขนทไหนในโลก ปญหาทงหมดทงมวลของฉนสามารถแกไขไดในททปลอดภยแหงน และฉนมกจะหลบมาทนเสมอเวลาทมปญหากบทางบาน แมกระทงทกวนน เมอฉนมองหาสถานททมแตความรกและความสข ททไมมความเกลยดความโกรธ ฉนกยงคงมาพกพงทหอง 56 น”

เชนเดยวกบทกๆ ครง เดกนกเรยนนนเองทเปนครทดทสดของผม มเหตผลทจะเชอมนศรทธาในสงทเราทำาเสมอ ขอเพยงเราทกคนทำางานหนกเพอสรางสถานทพกพงอนอบอนปลอดภยขนมา เรยงความของเจแนตทำาใหผมนอนหลบสบาย พรงน เชนเดยวกบทเคยเปนเสมอมา ผมเองกจะหลบไปพกพงทหอง 56 ไมมทไหนอกแลวทเหมอนบานของเรา.

คำ�ขอบคณ

หอง 56 เปรยบเสมอนความมหศจรรยอยางหนงในจกรวาล ทซงองครวมยงใหญกวาผลบวกขององคประกอบทงหลายของจกรวาล ไมตางจาก เดอะบเทลส เดอะบรกลนดอจเจอรส และ Casablanca ทความมหศจรรยดงกลาวเปนผลของจงหวะเวลา พรสวรรค และโชค ทงผใหความอปถมภ ผมชอเสยง ครทานอนๆ ตลอดจนบารบารา ภรรยาผม ลวนมบทบาทสำาคญในการสรางสถานพกพงทปลอดภยแหงนขนมา ตวแทนของผม บอนน โซโลว ผจดพมพหนงสอ แคลร เฟอรราโร บรรณาธการ โจฟเฟอรราร-แอดเลอร และเวนด วฟล ตลอดจนเพอนๆ ของผมทสำานกพมพไวกงเพนกวน ทกคนทกลาวมานไดใหการสนบสนนผมอยางเตมทในการเขยนหนงสอเลมน แตผทมสวนสำาคญทสดทจะลมไมไดเลยคอเดกๆ เดกทกคนในหอง 56 ไดแสดงใหเหนถงความกลาหาญ ความเพยร ความหลงใหลคลงไคลอยางทเพอนนกเรยนของพวกเขาอกหลายคนไมม เดกๆ เหลานคอผทกาวเดนไปบนถนนรางผคนอยางกลาหาญ พวกเขามนำาใจเมอโลกรอบขางโหดราย และมานะบากบนขณะทคนอนๆ ยอมแพ เดกเหลานไมเคยมขออาง พวกเขาควาโอกาสทหยบยนใหเขาและใหความหวงตออนาคตแกทกคนทไดพบกบพวกเขา ขอขอบคณคณะละครเชกสเปยรแหงโฮบารตทสรางแรงบนดาลใจใหคนเปนครอยางผมไดพากเพยรพยายามยงขน ขอบคณสำาหรบการชแนะ ความหลกแหลม และเสยงหวเราะของพวกเธอ ไมมหนงสอเลมไหนสามารถบรรยายความสขททกคนสมผสไดเมอเขามาในหองทพวกเธอสรางขน ครโชคดเหลอเกนทไดเปนสวนเลกๆ สวนหนงของทน

ภ�คผนวก 1“Hooray for Hollywood”1

การดภาพยนตร ไมวาจะดทบานในวนหยดสดสปดาห ดหลงเลกเรยนทกวนองคาร หรอดเพราะเปนสวนหนงของหลกสตรของเรา ทำาใหนกเรยนทกคนในหอง 56 ไดดภาพยนตรรวมแลวกวา 100 เรองในหนงปการศกษา ตอไปนเปนรายชอภาพยนตร 25 เรองทเดกทกคนไดชม และชวยใหพวกเขาสรางความเกยวของและเชอมโยงประวตศาสตร วรรณกรรม และคณคาทเปนสวนหนงของการเปนนกแสดงละครเชกสเปยรแหงโฮบารตเขาดวยกน

1. The African Queen 2. The Best Year of Our Lives 3. Casablanca 4. Charade 5. E.T. 6. Glory 7. A Hard Day’s Night 8. High Noon 9. In the Heat of the Night 10. Inherit the Wind 11. It’s a Wonderful Life 12. Malcolm X 13. Miracle on 34th Street 14. Mr. Smith Goes to Washington 15. Modern Times 16. On the Water Front

1ชอเพลงจากภาพยนตรเรอง Hollywood Hotel (1937) คำารองโดยจอหนน เมอรเซอร (Johnny Mercer) ดนตรโดย รชารด เอ. ไวตง (Richard A. Whiting) งานมอบรางวลอะคาเดมอะวอรดใชเปนซาวดแทรกหลกของงานนบแตนนมา

17. Saving Private Ryan 18. Schindler’s List 19. Some Like It Hot 20. Star Wars 21. The Sting 22. To Kill a Mockingbird 23. Twelve Angry Men 24. West Side Story 25. The Wizard of Oz

ภ�คผนวก 2ตวอย�งร�ยก�รทศนศกษ�ทกรงวอชงตน ด.ซ.

เนองจากคณะละครเชกสเปยรแหงโฮบารตวางแผนการทศนศกษาโดยใชปรชญา “นอยคอมาก” จงทำาใหตองตดกจกรรมทมสาระประโยชนหลายอยางออกจากโปรแกรมการเดนทาง นเปนเพยงไอเดยในการจดการเดนทางของคณเทานน สภาพอากาศ เวลา และเรองราวทหองเรยนของคณสนใจเปนพเศษจะชวยวางกรอบใหกบแผนการเดนทางในฝนสำาหรบนกเรยนของคณ เปนตนวา เราจะไมไปพพธภณฑการฆาลางเผาพนธยว (The Holocaust Museum) เพราะมสถานทคลายคลงกนคอ พพธภณฑแหงอหงสธรรม (Museum of Tolerance) อยทลอสแอนเจลสแลว อาหารเยนมกจะเปนเวลาสโมงครง ทรานอาหารใกลจดทองเทยวจดสดทายของวนหรอทโรงแรม หลงจากอานหนงสอ เดกมกจะเขานอนราวสองทมครง วนเสาร เราบนจากลอสแอนเจลสไปวอชงตน ด.ซ. ทเราบนวนเสาร เพราะเมอเราไปถงรถไฟ ใตดน คนจะไมพลกพลานนก ทำาให เดนทางจากสนามบนแหงชาตเรแกนไป โรงแรมไดงาย วนอาทตย เชา สสานแหงชาตอารลงตน อนสรณสถานทหารนาวกโยธนอเมรกา บาย เรามกรบประทานอาหารกลางวนทยเนยน สเตชน ใกลๆ โรงแรมทเราพก เปนวน สบายๆ ของการทศนศกษาครงนเพราะ เดกๆ ยงออนเพลยจากการอยบนเครองบน เปนเวลานาน เรากลบโรงแรมตอนบาย สามโมง

วนจนทร เชา อนสาวรยวอชงตน (ซอตวเขาชมลวงหนา ทางออนไลน) อนสรณสถานสงครามโลกครงท 2 บาย อาหารกลางวนทพพธภณฑประวตศาสตร แหงชาตอเมรกาสถาบนสมทโซเนยน กอนทจะชมนทรรศการทเราเลอก วนองคาร เชา เขาควรอทวรนำาชมโรงละครฟอรดรอบ 9 โมงเชา (เราโทรถามลวงหนาหนงวนวา จะมทวรนำาชมสถานทหรอเปลา) บานปเตอรสน (สถานททลงคอลนเสยชวต) บาย อาหารกลางวนทหอศลปแหงชาต เลอก ชมนทรรศการทางปกดานตะวนออกและ ปกดานตะวนตกของอาคาร วนพธ เชา เทยวชมทำาเนยบขาว (ใชเวลาหลายเดอน ในการตดตอผานสมาชกสภาคองเกรสให ชวยจดแจงตวเขาชม) บาย รบประทานอาหารกลางวนทพพธภณฑ ประวตศาสตรแหงชาตอเมรกา สถาบน สมทโซเนยน กอนเลอกชมนทรรศการ วนพฤหสบด เชา เมานตเวอรนอนกบทวรเกรยไลน หรอทวร โมบล ทานอาหารกลางวนทน บาย กลบโรงแรมเวลาบายสองโมงเพอนอนพก สกงบ คำา ชมการแสดงทโรงละครเชกสเปยร

วนศกร เชา ศาลสงสหรฐอเมรกาอาคารรฐสภา (ตดตอเรองทวรชมสถานทผานสำานกงาน สมาชกสภาคองเกรส) หอสมดโฟลเจอรเชกสเปยร บาย อาหารกลางวนทพพธภณฑอากาศและ อวกาศแหงชาต สถาบนสมทโซเนยน ชมนทรรศการ วนเสาร เชา เตรยมอาหารกลองสำาหรบเดนทวร อนสรณสถานแอลเบรตไอนสไตน อนสรณสถานทหารผานศกเวยดนาม อนสรณสถานทหารผานศกเกาหล อนสรณสถานลงคอลน เทยง ปกนกในสวนสาธารณะหนาอาคารรฐสภา บาย อนสรณสถานแฟรงกลน ด. รสเวลต อนสรณสถานทอมส เจฟเฟอรสน คำา เกบของ เตรยมตวเดนทางกลบ วนอาทตย เชา กลบลอสแอนเจลส ถาเราเดนทางดวยเทยวบนเชา เราจะไมลม วารถไฟใตดนลดเวลา ทำาการในวนอาทตย

หมายเหต: เรามกกนอาหารกนทยเนยนสเตชนใกลอาคารรฐสภา เพราะมอาหารราคาไมแพงใหเลอกมากมาย ททดทสดอกแหงคอทสวนอาหารในอาคารโรนลดเรแกน ทเฟเดอรลไทรแองเกล (Federal Triangle) ผใหญตองแสดงบตรประชาชนเพอเขาอาคาร

ภ�คผนวก 3เชกสเปยรแบบรอกแอนดโรล

การแสดงละครของคณะละครเชกสเปยรโฮบารตเปนการผสมผสานบทละครเขากบดนตรอยางไมมใครเหมอน วงรอกเลนเพลงกนสดๆ นกรองแผดเสยงรองเตมเสยง สวนนกเตนกโลดแลนอยบนเวทเลกๆเพอชวยบอกเลาเรองราว ตอไปนเปนตวอยางของละครทเราแสดงและดนตรประกอบทเราใสเขาไปดวย ซงนบวน เรากยงแสดงไดดขนและอลงการมากขน

The Tempest 1994

“Venus and Mars” ละครเปดเรองตอนทพรอสเพอโรกำาลง(Paul McCartney) ศกษาเวทยมนตร

Suite in E Minor ตอนทพรอสเพอโรเลาเรองราวในอดตให(J.S. Bach) มแรนดา ลกสาวฟง

“Are you sitting มแรนดาชวยเฟอรดนานดขนฟนหลงจากท comfortably” พอของเธอสงใหเขาทำางานยากๆ(The Moody Blues)

“Dream on” พรอสเพอโรใชเวทมนตรกบคนทตดอยบน (Aerosmith) เกาะ “Grow Old with Me” มแรนดากบเฟอรดนานดแตงงานกน(John Lennon)

“The Heart of the เดกๆ โคงคำานบในชวงเพลงแหงการใหอภยนMatter” (Don Henry)

The Merchant of Venice1995

“Right Now” ละครเปดฉาก เชอมโยงใหเหนความ(Van Halen) เคยดแคนชงชงทไชลอกมตอคนทงโลกวาม ทมาจากอคตทคนอนๆ มตอเขา

“I Still Haven’t Found นายวาณชอนโตเนยวเลาปญหาของตวเอง What I’m Looking ใหผชมและบาสซานโอ เพอนผออนวยกวาFor” (U2) ฟง

Suite in C Major กตาร 4 ตว(Paul Peuerl) เพลงคลาสสกเพลงนใชทกครงทเปลยน เปนฉากโรแมนตกทเบลมอนต

“Love Will Keep ลอวเรนโซชวนเจสซกาลกสาวของไชลอกUs Alive” (The Eagle) ใหหนตาม

“Sympathy for the ไชลอกวางแผนแกแคนอนโตเนยวDevil” (The Rolling เจสซกาครนคดถงความทกขของเธอเมอเขาStones) สโลกของชาวครสตและเตนรำาอยางเศรา “One” (U2) สรอยในงานปารต

“Losing My Religion” เราปดการแสดงและโคงคำานบแกนกดนตร (REM) รอกวงน

Hamlet 2004

“Funeral for a Friend” ละครเรมตนดวยฉากพระราชพธศพของ(Love Lies Bleeding) กษตรยแฮมเลต(Elton John)

“Paint It Black” แฮมเลตรำาพงถงความเบอโลก(The Rolling Stones)

“Dream of Our ปศาจมาเยอนแฮมเลตFathers” (DaveMatthews) “Lithium” (Nirvana) แฮมเลตเรมเสยสต เขาวางแผนจดแสดง ละคร

“Lonesome Day” เปนเพลงเปดฉากหลงพกการแสดงชวงแรก(Bruce Springsteen)

“Everybody Hurts” เลนตอนทแฮมเลตกลาวบทรำาพง (R.E.M) ใชภาษามอรวมอยดวย “To be or not to be”

“Reason to Believe” แฮมเลตตกหลมรกโอฟเลย(Rod Stewart)

“Paranoid Android” คลอดอสกำาลงสวดมนตขณะทแฮมเลตจะ (Radiohead) เขาไปฆาเขา

“I’ll Feed a แฮมเลตเปลยนจดหมายและวางแผนสงหาร Whole Lot Better” โรเซนครานซและกลเดนชเทรน (The Byrd) “Ruby Tuesday” โอฟเลยเสยสต(The Rolling Stones)

“Out of Time” โอฟเลยฆาตวตาย(The Rolling Stones)

“The Sound of โอฟเลยถกฝงSilence” แฮมเลตปรากฏตวออกมาดวลกบเลเออรทส(Paul Simon) “Lost Cause” (Beck)

“While My Guitar จอรจ แฮรสนเดยวกตารอะคสตกGently Weeps” ประกอบ ฉากทแฮมเลตตาย (The Beatles) เพลงรอกคลาสสกเพลงเลนสงทายการแสดง ตอนนกแสดงโคงรบเสยงปรบมอ จากผชม

The Taming of the Shrew2005

Concerto in D Major ใชกตารคลาสสกสตวกบคยบอรดสองตว(Vivaldi) เลนดนตรเพอเชอมแตละฉากเขาดวยกน

“Refugee” ใชเปดฉากละครและแสดงใหเหนวธท (Tom Petty) ครอบครวปฏบตตอเคต “You Are So Damn บรรดาหนมๆ ทปาดวชนชมเบยงกา Hot” (OK Go) การเตนรำานตามมาดวยการเปดตวเธอ

“I’m Not like เพลงนเลนตอนเคตกบเพทรชโอพบกนครง Everybody Else” แรก(The Kinks)

“Substitute” ฮอรเทนซโอ ทรานโอ และ (The Who) ลเซนทโอ ปลอมตว

“Tired of Waiting เคตถกทงใหยนอยทแทนบชาคนเดยวเพราะ for You” (The Kinks) ทเพทรชโอมาไมทน “We Can Work It Out” เคตตดสนใจออกจากบานตามเพทรชโอ(The Beatles) ไปหลงววาหลม “Such Great Heights” ใชเปดการแสดงหลงชวงหยดพก(The Postal Service)

“Under My Thumb” เพทรชโอปราบพยศเคตดวยการงดอาหาร(The Rolling Stones) และไมใหนอน “Wishin’ and Hopin’” เคตฝนเหนนางฟามาสอนวธเธอเอาใจสาม (Dusty Springfield) มการเตนรำาตลกขบขนประกอบเพลง

“Maybe I’m Amazed” เคตชวยสามใหชนะพนน เปนฉากสรป(Paul McCartney) ของเรอง “I Feel Fine” ดวยเสยงกตารลดทลมไมลง เพลงนใช(The Beatles) ประกอบ ฉากจบและโคงคำานบผชม

Love’s Labour’s Lost2006

Concerto in D Major กอนแชรโตนเลนดวยกตารสตวตลอด โดย(Vivaldi) ใชมฟเมนต เปดการแสดงตอนท 2 หลง ชวงหยดพกการแสดงคนละมฟเมนต

“I Am a Rock” กษตรยเฟอรดนานดเขยนคำา(Paul Simon) ประกาศแหงนาวาร

“Boulevard of Broken คำาประกาศถกอานใหชาวเมองนาวารฟง Dreams” (Green Day) พระสหายของกษตรยพากนลงนาม ในคำาปฏญาณ

“The Village Green ราชนของฝรงเศสและขาราชบรพารมาถงPreservation Society” นาวารและพบกบกฎระเบยบใหมตามคำา (The Kinks) ประกาศ นกแสดงใชภาษามอ บอกเนอหาของเพลง“I Can’t Explain” พวกผชายละเมดกฎหามรกผหญง(The Who)

“The One I Love” พวกผชายแอบสงจดหมายรกถงพวกผหญง(R.E.M)

“Vertigo” (U2) พวกผชายและผหญงเตนรำาและตกหลมรก

“Ticket to Ride” เรมตอนทสอง บรรดาพวกผหญงเตมใจ(The Beatles) อยางยงทจะไปจากพวกผชายและอาณาจกร ของพวกเขา

“Wonder Wall” พวกผชายวางแผนสงของกำานลไปใหหญง (Oasis) เพอเอาชนะใจเธอ

“Back in the USSR” พวกผชายแตงการเปนชาวรสเซยและเตน(The Beatles) เพอสรางความบนเทงใหผหญง

“Fix You” เจาหญงจากฝรงเศสไดรบขาวพระบดา (Coldplay) สวรรคต

“Patience” พวกผชายมเวลาหนงปพสจนวาตนคควรกบ(Guns n’ Roses) พวกผหญง

“Days” (The Kinks) เดกๆ โคงคำานบผชมขณะวงเลนเพลงอมตะ นประกอบ

Macbeth2007

“Riders on the Storm” แมมดเขาฉากมาพรอมเพลงอมตะทเรย (The Doors) แมนซาเรก (Ray Manzarek) เดยวเปยโนทงเพลง “Beware of Darkness” แบนโกเตอนแมกเบทเรองสงลอใจ (George Harrison) มบทรอย กรองแทรกอยในบทสนทนาเปน ชวงๆ ฉากนมการใชภาษามอเขามาชวยให สมบรณขน

“Here We Go” เลดแมกเบทอานจดหมายของแมกเบทแลว (Jon Brion) เลอกการกระทำาของเธอเอง

“A Town Called กษตรยดนแคนและประชาชนเตนรำา (The Jam) Malice” กนอยางบาคลงทปราสาทของแมกเบทเพอ ฉลองชยชนะจากสงคราม

“For Your Love” แมกเบทถกเลดแมกเบทโนมนาวใหฆา(The Yard Birds) กษตรยดนแคนขณะทงานปารตกำาลง ดำาเนนอย นกเตนเตนคางเปนฉากหลง ระหวางบทรอยกรองแทรก เขามาขณะ แมกเบทวางแผนฆาตกรรม

“How to Disappear กษตรยดนแคนถกปลงพระชนมCompletely” (Radiohead)

“I’m So Tired” แมกเบทบนกบภรรยาวาใจของเขา (The Beatles) “เตมไปดวยแมงปอง” เขาแยมแผนการฆา แบนโก

“Come As You Are” แบนโกถกฆาตกรรมในปา ขณะทลกชาย (Nirvana) ของเขานไปได จบตอนท 1

“Scarborough Fair” เปดฉากตอนท 2 ดวยนกเรยนสคนรองเพลง/“Canticle” (Simon) นคลอเสยงฮารปซคอรด กตารของโอเวชนand Garfunkel) และการรองเสยงประสานคส

“Sympathy for the การเตนรำาขมขวญของแมมด เตรยมพรอมDevil” สำาหรบการมาถงของแมกเบท(The Rolling Stones) “No Surprises” เชอมตอไปยงฉากถดไป(Radiohead) ตอนทแมกดฟฟไดขาวราย “Trouble” เลดแมกเบทเดนละเมอ เผยถงความทกข(Cat Stevens) ทรมานในจตใจ “Sixty Years On” ภายใตแสงเทยน แมกเบทไดขาวการตาย(Elton John) ของเลดแมกเบทและเอยวรรคทมชอเสยง “tomorrow, tomorrow and tomorrow” “Sunday Bloody ผแสดงโคงคำานบผชมขณะวงดนตรเลนเพลง Sunday” (U2) ของรอกเกอรวงน และเผยวาการแสดงหนา (2008) จะเปนละครเรอง As You like It

ภ�คผนวก 4หนงวนของชวต

6.30 น. ประตหอง 56 เปด เดกนกเรยนจะมาเรวกวานกได เดกๆ ทำาโครงงาน ซอมดนตร ทำาความ สะอาดหอง 7.00 น. รวมทมทำาคณตศาสตร (เลอกได) แกโจทยคณตศาสตรรวมกน 8.00 น. เวลาเขาเรยน แบบฝกหดไวยากรณ 8.30 น. คณตศาสตร 9.30 น. วรรณกรรม 10.30 น. ประวตศาสตรสหรฐอเมรกา 11.00 น. พก กตารคลาสสก (เลอกได) สำาหรบเดกทสนใจ 11.20 น. วทยาศาสตร 12.00 น. ภมศาสตร หรอเศรษฐศาสตร 12.30 น. อาหารกลางวน กตารเพลงรอก (เลอกได) สำาหรบเดกทสนใจ 13.20 น. ศลปะ 14.20 น. พลศกษา 15.00 น. โรงเรยน (ปกต) เลก เรมซอมละคร 16.30 น. เลกซอมละคร เดกกลบบาน หรออยในหองเรยนเพอ ทำาการบาน หรอทำาความสะอาดหอง 18.00 น. นกเรยนสวนใหญกลบบานแลว บางคนยง อยดหนงสอตอ

ภ�คผนวก 57 วธทพอแมส�ม�รถชวยลกนอกหองเรยน

1. ทกวนนเดกจำานวนมากไมสามารถทำาในสงทพวกเราเคย เรยนกนในวชาคหกรรมศาสตรหรอการงานพนฐานอาชพ วชาพวกนหายไปเกอบหมดแลว คณสามารถสอนลกทำา ลาซานยา เยบกระดม เพาะเมลดพนธ หรอเปลยนยางรถ หากลกของคณมทกษะงายๆ และเปนประโยชนเชนทกษะ พวกนและทกษะอนๆ ลกของคณจะพงตนเองได และ เปนไปไดมากทจะประสบความสำาเรจในมหาวทยาลยเมอ ชวตจรงเรมตนขน 2. พอแมของเดกชนประถมตองใชเวลาในหองเรยนกบลก ทก เดอนหากเปนไปได พวกลกๆ วยรน จะไมชอบเวลาทมพอ แมมาอยดวย แตเดกเลกๆ จะดใจมากเวลาพอแมมาทหอง และรวมทำากจกรรมกบเดกๆ แมเพยงชวโมงสองชวโมง การนำาเคกบราวนททำาเองมารวมงานปารตหรองานละคร โรงเรยนจะทำาใหลกของคณมความสขทสด 3. มคนทดภาพยนตรดวยกนสปดาหละครง (คนทไมตอง ตนไปโรงเรยนในวนรงขน) ถาเปนไปไดใหเลอกภาพยนตร คลาสสกทสอดคลองกบชวงเวลานนของปหรอวชาทกำาลง เรยนทโรงเรยน ชวยใหลกของคณเขาใจวาการเรยนรเกด ขนตลอดเวลา ไมใชจบลงตอนบายสามโมง 4. ไอพอดเปนของด (ไมมใครรกดนตรมากไปกวาผมแลว) แต ไมใชในทสาธารณะ เดกๆ ควรเปดหเปดตาสนใจโลก รอบๆ ตว ไมใชปดหปดตาไมรบร 5. ชวยใหลกๆ ของคณอยหางจากหนาจอดวย ทวมอยทกหน ทกแหง ทงทปมนำามน สนามบน หองนำา ควชำาระเงนใน ซเปอรมารเกต รถโดยสารสาธารณะ เหมอนกบสงทเกด

ขนในหนงสอเรอง Fahrenheit 4512 เลย เดกควรจะดทว ใหนอยลงและทำาอยางอนใหมากขนเมอออกสโลกภายนอก และพอแมเองกควรทำาตวเปนแบบอยาง อยาใหจบไดวาตว เองกำาลงดขาวซเอนเอนขณะทรอโตะวางในรานอาหาร ทง คณหรอลกตองไมดทวในวนทตองไปโรงเรยนดวย มสงท ดกวานอกตงมากมายใหทำา 6. ใหลกของคณมสวนรวมในอาหารมอเยน ซงรวมถงการ เตรยมอาหารและการทำาความสะอาดหลงจากนนดวย อยาเพยงแตนงโตะรบประทานดวยกน และไมควรกนหนา จอทวเปนอนขาด คณจะคยกนไดอยางไรถาแตละคนมว แตจองมองทว นกอกเครองหนงแลว 7. วนหยดราชการเปนโอกาสดๆ ทมากกวาการเอาแตกนและ ดฟตบอล เดกๆ ทกวนนไมรหรอกวาทำาไมพวกเขาจงไม ตองไปโรงเรยนในวนทหารผานศก หรอวนประธานาธบด วนหยดแตละวน ไมวาจะเปนวนแรงงานหรอวนทระลก ถงทหารทเสยชวตในสงครามเปนโอกาสสำาหรบพอแมทจะ สอนลกเรองประวตศาสตร ประเพณ และทำาใหเดก รสกผกพนกบชาตของเรา การดภาพยนตรทเหมาะสม อาน หนงสอ หรอไปเยยมชมสสานทหารดวยกน และวางดอกไม บนหลมศพในวนท 11 พฤศจกายน จะทำาใหเดกๆ ตระหนก วาตนเปนสวนหนงของประวตศาสตร แลวพวกเขากจะ พฒนาไปเปนพลเมองทดของประเทศตอไป

2ชอนวนยายทมาจากนยายวทยาศาสตรเรอง The Fireman (1951) ของเรย แบรดเบอร (Ray Bradbury) เกยวกบสงคมอเมรกนในอนาคตทผคนเอาแตดทวขนาดเทาฝาผนง ฟงเพลงจากหฟง และขบรถเรว การอานหนงสอเปนสงผดกฎหมาย ตวเอกของเรองเปนเจาหนาทดบเพลงมหนาทเผาทำาลายหนงสอ

ปท 29 ของชวตการเปนครของเรฟ เอสควท เพงเรมตนไดไมนาน และเปนปท 26 ของการสอนทโรงเรยนประถมศกษา โฮบารตในลอสแอนเจลส เรฟไดรบยกยองใหเปน Disney’s National Teacher of the Year ไดรบรางวล Use Your Life จากโอปราห วนฟรย ไดรบแตงตงโดยสมเดจพระราชนนาถ เอลซาเบทท 2 ใหเปน Member of the British Empire และเปนครเพยงคนเดยวทไดรางวล National Medal of Arts เรวๆ น เรฟเพงไดรบรางวล The Sondheim Award จาก Kennedy Center ประจำาป 2011 แตสงทเรฟ เอสควท ภมใจมากทสด คอการทเขายงคงสอนหนงสออยจนทกวนน และการททวโลกชนชมความสามารถในการเรยนและความประพฤตทงดงามของเดกนกเรยนในคณะละครเชกสเปยรแหงโฮบารต เอสควทเขยนหนงสอสามเลม คอ There Are No Shortcuts (2004) Teach Like Your Hair’s on Fire (2007) และ Lighting Their Fires (2009) เขาพำานกอยทลอสแอนเจลส กบภรรยา บารบารา ตอง (Barbara Tong)

เยยมชมเวบไซตของเรฟ เอสควทและเดกๆ ของเขาไดท www.hobartshakespeareans.org

เรฟ เอสควท