ТАТВАРЫН ЕРӨНХИЙ ХУУЛЬТАТВАРЫН ЕРӨНХИЙ ХУУЛЬ

ЗОРИЛТ:ЗОРИЛТ:

► Монгол Улсын vндэсний татварын тогтолцоо, Монгол Улсын vндэсний татварын тогтолцоо, албан татвар, хураамж, тєлбєрийн нийтлэг албан татвар, хураамж, тєлбєрийн нийтлэг зарчим,зарчим,

► ТТатвар тєлєгчийн эрх, vvрэг, хариуцлага, атвар тєлєгчийн эрх, vvрэг, хариуцлага, ► ҮҮндэсний татварын алба, татварын улсын ндэсний татварын алба, татварын улсын

байцаагчийн vйл ажиллагааныбайцаагчийн vйл ажиллагааны эрхзүйн эрхзүйн vндсийг vндсийг тодорхойлжтодорхойлж

эдгээрийг хэрэгжvvлэхтэй холбогдсон эдгээрийг хэрэгжvvлэхтэй холбогдсон харилцааг зохицуулахад оршино.харилцааг зохицуулахад оршино.

Татварын хууль Татварын хууль тогтоомжтогтоомж

1.Татварын хууль тогтоомж нь Vндсэн хууль, энэ хууль болон 1.Татварын хууль тогтоомж нь Vндсэн хууль, энэ хууль болон тэдгээртэй нийцvvлэн гаргасан хууль тогтоомжийн бусад тэдгээртэй нийцvvлэн гаргасан хууль тогтоомжийн бусад актаас бvрдэнэ.актаас бvрдэнэ.

2.Монгол Улсын олон улсын гэрээнд Монгол Улсын татварын 2.Монгол Улсын олон улсын гэрээнд Монгол Улсын татварын хууль тогтоомжоос єєрєєр заасан бол олон улсын гэрээний хууль тогтоомжоос єєрєєр заасан бол олон улсын гэрээний заалтыг дагаж мєрдєнє.заалтыг дагаж мєрдєнє.

3.Татвар бий болгох, ногдуулах, єєрчлєх, хєнгєлєх, чєлєєлєх, 3.Татвар бий болгох, ногдуулах, єєрчлєх, хєнгєлєх, чєлєєлєх, тєлvvлэхтэй холбогдсон харилцааг зєвхєн татварын хуулиар тєлvvлэхтэй холбогдсон харилцааг зєвхєн татварын хуулиар зохицуулна.зохицуулна. Чєлєєт бvсийн харилцааг зохицуулсан хуульд энэ Чєлєєт бvсийн харилцааг зохицуулсан хуульд энэ заалт хамаарахгvй.заалт хамаарахгvй.

   4.Монгол Улсын Засгийн газрын тєлєєлж тогтвортой байдлын 4.Монгол Улсын Засгийн газрын тєлєєлж тогтвортой байдлын гэрээг санхvvгийн асуудал эрхэлсэн Засгийн газрын гишvvн гэрээг санхvvгийн асуудал эрхэлсэн Засгийн газрын гишvvн хуулийн хvрээнд байгуулна.хуулийн хvрээнд байгуулна.

5.Засгийн газраас стратегийн хєрєнгє оруулагчтай байгуулсан 5.Засгийн газраас стратегийн хєрєнгє оруулагчтай байгуулсан тогтвортой байдлын гэрээний хvчин тєгєлдєр байх хугацаанд тогтвортой байдлын гэрээний хvчин тєгєлдєр байх хугацаанд уг гэрээний заалт нь тvvнийг байгуулснаас хойш батлагдсан уг гэрээний заалт нь тvvнийг байгуулснаас хойш батлагдсан татварын хууль тогтоомжийн заалтаас vл хамааран тогтвортой татварын хууль тогтоомжийн заалтаас vл хамааран тогтвортой мєрдєгдєнємєрдєгдєнє

ТАТВАРЫН ТОГТОЛЦООТАТВАРЫН ТОГТОЛЦООМонгол Улсын vндэсний татварын тогтолцоо Монгол Улсын vндэсний татварын тогтолцоо албан татвар, албан татвар,

хураамж, тєлбєрхураамж, тєлбєр /цаашид "татвар" гэх/-єєс бvрдэнэ: /цаашид "татвар" гэх/-єєс бvрдэнэ:  

1/хууль тогтоомжийн дагуу иргэн, 1/хууль тогтоомжийн дагуу иргэн, ААНБ-ынААНБ-ын орлого, эд орлого, эд хєрєнгє, бараа, ажил, vйлчилгээнд тодорхой хугацаанд, хєрєнгє, бараа, ажил, vйлчилгээнд тодорхой хугацаанд, тогтоосон хувь,хэмжээгээр ногдуулж, хариу тєлбєргvйгээр тогтоосон хувь,хэмжээгээр ногдуулж, хариу тєлбєргvйгээр улс, орон нутгийн тєсєвт оруулж байгаа мєнгєн хєрєнгийг улс, орон нутгийн тєсєвт оруулж байгаа мєнгєн хєрєнгийг албан татваралбан татвар гэнэ.Албан татвар шууд болон шууд бус гэнэ.Албан татвар шууд болон шууд бус татвараас бvрдэнэ;татвараас бvрдэнэ;

   2/хууль тогтоомжийн дагуу тєрийн зохих байгууллагаас 2/хууль тогтоомжийн дагуу тєрийн зохих байгууллагаас иргэн аж ахуйн нэгж, байгууллагад vйлчилгээ vзvvлсний иргэн аж ахуйн нэгж, байгууллагад vйлчилгээ vзvvлсний тєлєє тэднээс тухай бvр авч улс, орон нутгийн тєсєвт оруулж тєлєє тэднээс тухай бvр авч улс, орон нутгийн тєсєвт оруулж байгаа мєнгєн хєрєнгийг байгаа мєнгєн хєрєнгийг хураамжхураамж гэнэ; гэнэ;

3/тєрийн ємч /иргэдэд ємчлvvлснээс бусад газар, тvvнчлэн 3/тєрийн ємч /иргэдэд ємчлvvлснээс бусад газар, тvvнчлэн газрын хэвлий, тvvний баялаг, ой, усны нєєц газрын хэвлий, тvvний баялаг, ой, усны нєєц зэрэг/ашиглуулсны тєлєє иргэн, аж ахуйн нэгж, зэрэг/ашиглуулсны тєлєє иргэн, аж ахуйн нэгж, байгууллагаас авч улс, орон нутгийн тєсєв, тусгай байгууллагаас авч улс, орон нутгийн тєсєв, тусгай зориулалтын санд тєвлєрvvлж байгаа мєнгєн хєрєнгийг зориулалтын санд тєвлєрvvлж байгаа мєнгєн хєрєнгийг тєлбєртєлбєр гэнэ. гэнэ.

Татвар бий болгох, өөрчлөх, Татвар бий болгох, өөрчлөх, хүчингүй болгох, түүний хувь хүчингүй болгох, түүний хувь

хэмжээхэмжээ

►Татварыг Улсын Их Хурал хуулиар бий Татварыг Улсын Их Хурал хуулиар бий болгож, єєрчилж, хvчингvй болгоно.болгож, єєрчилж, хvчингvй болгоно.

  ►Татварын хувь,Татварын хувь, хэмжээг Улсын Их хэмжээг Улсын Их

Хурал, тvvний эрх олгосноор Засгийн Хурал, тvvний эрх олгосноор Засгийн газар болон аймаг, нийслэлийн газар болон аймаг, нийслэлийн иргэдийн Тєлєєлєгчдийн Хурал хууль иргэдийн Тєлєєлєгчдийн Хурал хууль тогтоомжийн дагуу тус тус тогтооно.тогтоомжийн дагуу тус тус тогтооно.

Татвар төлөгчТатвар төлөгч► 1 /Монгол Улсын иргэн;1 /Монгол Улсын иргэн;  ► 2 2 /тус улсын нутаг дэвсгэрт байгаа гадаадын /тус улсын нутаг дэвсгэрт байгаа гадаадын

иргэн, харьяалалгvй хvн, Монгол Улсад орлого иргэн, харьяалалгvй хvн, Монгол Улсад орлого олж байгаа оршин суугч бус этгээд;олж байгаа оршин суугч бус этгээд;

► 3/тус улсын нутаг дэвсгэрт оршин байгаа 3/тус улсын нутаг дэвсгэрт оршин байгаа дотоод, гадаадын аж ахуйн нэгж, байгууллага, дотоод, гадаадын аж ахуйн нэгж, байгууллага, сан, Монгол улсын нутаг дэвсгэр дээр оршин сан, Монгол улсын нутаг дэвсгэр дээр оршин байрладаггvй боловч тус улсад орлого олж байрладаггvй боловч тус улсад орлого олж байгаа хуулийн этгээд,байгаа хуулийн этгээд,

► 4/тус улсад орлого олж байгаа гадаадын аж 4/тус улсад орлого олж байгаа гадаадын аж ахуйн нэгж, байгууллагын тєлєєлєгчийн газар.ахуйн нэгж, байгууллагын тєлєєлєгчийн газар.

Татвар тєлєгчийг бvртгэхТатвар тєлєгчийг бvртгэх

  ► 1.Татвар тєлєгч аж ахуйн нэгж, 1.Татвар тєлєгч аж ахуйн нэгж,

байгууллага татварын албанд бvртгvvлнэ.байгууллага татварын албанд бvртгvvлнэ.

  ► 2.Татвар тєлєгч иргэнийг бvртгэх 2.Татвар тєлєгч иргэнийг бvртгэх

журмыг тухайн тєрлийн татварын хуулиар журмыг тухайн тєрлийн татварын хуулиар тогтооно.тогтооно.

Татвар ногдох зvйлТатвар ногдох зvйл

► орлого, орлого, ►эд хєрєнгє, эд хєрєнгє, ►бараа, ажил, vйлчилгээ, бараа, ажил, vйлчилгээ, ►тодорхой эрх, тодорхой эрх, ►газар, газар, ►байгалийн баялаг, ашигт байгалийн баялаг, ашигт

малтмалын нєєц хамаарнамалтмалын нєєц хамаарна

ХХєнгєлєлтєнгєлєлт чөлөөлөлт чөлөөлөлт vзvvлэхvзvvлэх

► ногдуулсан татварыг хорогдуулногдуулсан татварыг хорогдуулахах► татварын хувь, хэмжээг бууруулах;татварын хувь, хэмжээг бууруулах;► татвар тєлєгчийг дэмжих, vйл ажиллагааг нь татвар тєлєгчийг дэмжих, vйл ажиллагааг нь

урамшуулах урамшуулах зорилгоор тодорхой зорилгоор тодорхой зориулалт бvхий татварын хєнгєлєлт vзvvлэхзориулалт бvхий татварын хєнгєлєлт vзvvлэх

► тогтоосон доод хэмжээнд хvрээгvй орлого, тогтоосон доод хэмжээнд хvрээгvй орлого, эд хєрєнгє, бараа, ажил vйлчилгээг эд хєрєнгє, бараа, ажил vйлчилгээг татвараас чєлєєлєх; татвараас чєлєєлєх; 

► татвар тєлєгчийг татвараас чєлєєлєх; татвар тєлєгчийг татвараас чєлєєлєх; ► татвар ногдох зvйлийн зохих хэсгийг татвар ногдох зvйлийн зохих хэсгийг

татвараас чєлєєлєх;татвараас чєлєєлєх;► хууль тогтоомжид заасан бусад хєнгєлєлт.хууль тогтоомжид заасан бусад хєнгєлєлт.

Татвар төлөх журам-9Татвар төлөх журам-9► Татварыг татварын тайлан буюу орлого, татвар тодорхойлох хуудсаар, Татварыг татварын тайлан буюу орлого, татвар тодорхойлох хуудсаар,

эсхvл суутгал хийх замаар ногдуулж, тєлбєрийг бэлэн болон бэлэн бус эсхvл суутгал хийх замаар ногдуулж, тєлбєрийг бэлэн болон бэлэн бус хэлбэрээр гvйцэтгэнэ.хэлбэрээр гvйцэтгэнэ.

  ► Татвар тєлєх хугацааг тухайн тєрлийн татварын хуулиар тогтооно.Татвар Татвар тєлєх хугацааг тухайн тєрлийн татварын хуулиар тогтооно.Татвар

тєлєх, тайлагнах эцсийн хугацаа адил байна.Хэрэв энэ хугацаа долоо тєлєх, тайлагнах эцсийн хугацаа адил байна.Хэрэв энэ хугацаа долоо хоног бvрийн амралт, нийтээр амрах баярын єдєртэй давхацвал тvvний хоног бvрийн амралт, нийтээр амрах баярын єдєртэй давхацвал тvvний ємнєх ажлын єдєр татварыг тєлж тайлагнана.ємнєх ажлын єдєр татварыг тєлж тайлагнана.

► Тогтоосон хугацаанд тєлєєгvй татвар болон нєхєн ногдуулсан татвар, хvv, Тогтоосон хугацаанд тєлєєгvй татвар болон нєхєн ногдуулсан татвар, хvv, торгуулийг аж ахуйн нэгж, байгууллагаас vл маргах журмаар гаргуулна.торгуулийг аж ахуйн нэгж, байгууллагаас vл маргах журмаар гаргуулна.

► Татвар ногдуулах, суутган авах, тєсєвт тєлєх тооцоо хийсэн этгээдэд Татвар ногдуулах, суутган авах, тєсєвт тєлєх тооцоо хийсэн этгээдэд тєлбєр тооцооны ажил, vйлчилгээний хєлс, шимтгэл олгохгvй.тєлбєр тооцооны ажил, vйлчилгээний хєлс, шимтгэл олгохгvй.

  ► Аж ахуйн нэгж, байгууллага шууд бус татварыг єєрийн vйл ажиллагааны vр Аж ахуйн нэгж, байгууллага шууд бус татварыг єєрийн vйл ажиллагааны vр

дvн гарахыг хvлээлгvй тєлнє.дvн гарахыг хvлээлгvй тєлнє.  ► Аж ахуйн нэгж, байгууллагын татвар ногдуулах, тєлєх тооцоог татварын Аж ахуйн нэгж, байгууллагын татвар ногдуулах, тєлєх тооцоог татварын

итгэмжлэгдсэн нягтлан бодогч гvйцэтгэнэ. итгэмжлэгдсэн нягтлан бодогч гvйцэтгэнэ. ► Татвар ногдох орлогыг нэхэмжилсэн, падаан бичигдсэн, тєлбєр хийгдсэн Татвар ногдох орлогыг нэхэмжилсэн, падаан бичигдсэн, тєлбєр хийгдсэн

єдрийн аль тvрvvчийнхээр нь тооцно. Хєрєнгє оруулалтын санхvvжилтийн єдрийн аль тvрvvчийнхээр нь тооцно. Хєрєнгє оруулалтын санхvvжилтийн эх vvсвэртэй татварын орлогын хугацааг тєлбєр хийгдсэн єдрєєс эхэлж эх vvсвэртэй татварын орлогын хугацааг тєлбєр хийгдсэн єдрєєс эхэлж тооцно.тооцно.

Татвар төлөгчийн үүрэгТатвар төлөгчийн үүрэг► татвараа vнэн зєв тодорхойлж, тогтоосон хугацаанд тєлєх;татвараа vнэн зєв тодорхойлж, тогтоосон хугацаанд тєлєх;►   мэдээ, тайланг тогтоосон хугацаанд татварын албанд ирvvлэх;мэдээ, тайланг тогтоосон хугацаанд татварын албанд ирvvлэх;► анхан шатны болон нягтлан бодох бvртгэлийг тогтоосон журмын дагуу хєтєлж, анхан шатны болон нягтлан бодох бvртгэлийг тогтоосон журмын дагуу хєтєлж,

тэнцэл гаргах;тэнцэл гаргах;► татварын хууль тогтоомж зєрчсєн тохиолдолд татварын албанаас тавьсан татварын хууль тогтоомж зєрчсєн тохиолдолд татварын албанаас тавьсан

шаардлагыг биелvvлэх;шаардлагыг биелvvлэх;► татварын албаны шалгалтын актыг зєвшєєрч байгаа бол гарын vсэг зурах.Актыг татварын албаны шалгалтын актыг зєвшєєрч байгаа бол гарын vсэг зурах.Актыг

зєвшєєрєхгvй тохиолдолд тайлбараа бичгээр гаргаж єгнє;зєвшєєрєхгvй тохиолдолд тайлбараа бичгээр гаргаж єгнє;► аж ахуйн нэгж, байгууллага бусдад олгосон хєдєлмєрийн хєлс, шилжvvлсэн орлогод аж ахуйн нэгж, байгууллага бусдад олгосон хєдєлмєрийн хєлс, шилжvvлсэн орлогод

ногдох татварыг vнэн зєв суутган тооцож, тогтоосон хугацаанд тєсєвт тєлєх;ногдох татварыг vнэн зєв суутган тооцож, тогтоосон хугацаанд тєсєвт тєлєх;► тусгайлан татвар ногдуулахаар заасан орлогод татвар ногдуулж, хуульд заасан тусгайлан татвар ногдуулахаар заасан орлогод татвар ногдуулж, хуульд заасан

хугацаанд тєсвєт тєлєх,хугацаанд тєсвєт тєлєх,► тусгай зєвшєєрлийг тєрийн захиргааны холбогдох байгууллагаас авсан єдрєєс хойш тусгай зєвшєєрлийг тєрийн захиргааны холбогдох байгууллагаас авсан єдрєєс хойш

ажлын 3 хоногийн дотор энэ тухай татварын албанд мэдэгдэж, таажлын 3 хоногийн дотор энэ тухай татварын албанд мэдэгдэж, таттвар тєлєгчийн вар тєлєгчийн гэрчилгээнд тэмдэглvvлэх,гэрчилгээнд тэмдэглvvлэх,

► аж ахуйн нэгж, байгууллага нь дунын суутгал хийсэн татварын ногдуулалт, аж ахуйн нэгж, байгууллага нь дунын суутгал хийсэн татварын ногдуулалт, тєлєлтийн мэдээг аж ахуйн нэгж, байгууллага, иргэний нэр, хаяг, регистрээр улирал тєлєлтийн мэдээг аж ахуйн нэгж, байгууллага, иргэний нэр, хаяг, регистрээр улирал тутам гаргаж єєрийн харьяалагдах татварын албанд єгєх,тутам гаргаж єєрийн харьяалагдах татварын албанд єгєх,

► татвар ногдох эд хєрєнгє, эрхээ бусдын ємчлєлд шилжvvлсэн тухай баримтыг татвар ногдох эд хєрєнгє, эрхээ бусдын ємчлєлд шилжvvлсэн тухай баримтыг татварын албанд гаргаж єгєх,татварын албанд гаргаж єгєх,

► єєрийн нэр хаяг, тамга, тэмдэг, улсын бvртгэлийн гэрчилгээ, харилцах болон хувийн єєрийн нэр хаяг, тамга, тэмдэг, улсын бvртгэлийн гэрчилгээ, харилцах болон хувийн дансыг бусдад ашиглуулан татвараас зайлсхийх боломж олгохгvй байх, дансыг бусдад ашиглуулан татвараас зайлсхийх боломж олгохгvй байх, 

► эрх бvхий байгууллагаас авсан тусгай зєвшєєрлийг хувь хvн, хуулийн этгээдэд эрх бvхий байгууллагаас авсан тусгай зєвшєєрлийг хувь хvн, хуулийн этгээдэд тvрээсэлсэн, худалдсан тохиолдолд харьяалагдах татварын албанд мэдэгдэх, тvрээсэлсэн, худалдсан тохиолдолд харьяалагдах татварын албанд мэдэгдэх, 

► банкинд данс нээсэн болон тvvнийг хаасан бол энэ тухай харьяалагдах татварын банкинд данс нээсэн болон тvvнийг хаасан бол энэ тухай харьяалагдах татварын албанд мэдэгдэх, албанд мэдэгдэх, 

► татварын хууль тогтоомжийг улсын хэмжээнд нэг мєр дагаж мєрдєх нєхцєлийг татварын хууль тогтоомжийг улсын хэмжээнд нэг мєр дагаж мєрдєх нєхцєлийг бvрдvvлийг бvрдvvлэх, тvvний биелэлтийг хангахтай холбогдуулан Vндэсний бvрдvvлийг бvрдvvлэх, тvvний биелэлтийг хангахтай холбогдуулан Vндэсний татварын ерєнхий газраас хууль тогтоомжид нийцvvлсэн гаргасан журам, заавар, татварын ерєнхий газраас хууль тогтоомжид нийцvvлсэн гаргасан журам, заавар, аргачлал, зєвлємжийг дагаж мєрдєх,аргачлал, зєвлємжийг дагаж мєрдєх,

Татвар тєлєх vvрэг дуусгаварТатвар тєлєх vvрэг дуусгавар болох, бусдад шилжих болох, бусдад шилжих

► тухайн тєрлийн татварын хууль хvчингvй болсон; тухайн тєрлийн татварын хууль хvчингvй болсон; ► тухайн тєрлийн татвар тєлж дууссан;тухайн тєрлийн татвар тєлж дууссан;► татвар тєлєгч тухайн тєрлийн татвараас бvрэн чєлєєлєгдсєн; татвар тєлєгч тухайн тєрлийн татвараас бvрэн чєлєєлєгдсєн; ► татвар тєлєгч иргэн нас барсан, нас барсанд тооцогдсон; татвар тєлєгч иргэн нас барсан, нас барсанд тооцогдсон; ► аж ахуйн нэгж, байгууллага татан буугдсан.аж ахуйн нэгж, байгууллага татан буугдсан.  ► Нас барсан, нас барсанд тооцогдсон иргэний татвар тєлєх vvрэг, єв Нас барсан, нас барсанд тооцогдсон иргэний татвар тєлєх vvрэг, єв ► залгамжлагчид нь шилжинэ.залгамжлагчид нь шилжинэ.

► Єєрчлєн байгуулагдсан аж ахуйн нэгж, байгууллагын дутуу тєлсєн Єєрчлєн байгуулагдсан аж ахуйн нэгж, байгууллагын дутуу тєлсєн татвар тєлєх vvрэг, тvvнтэй холбогдох эрх єєрчлєн байгуулагдсан дvнд татвар тєлєх vvрэг, тvvнтэй холбогдох эрх єєрчлєн байгуулагдсан дvнд бий болсон аж ахуйн нэгж, байгууллагад шилжинэ.Аж ахуйн нэгж, бий болсон аж ахуйн нэгж, байгууллагад шилжинэ.Аж ахуйн нэгж, байгууллага тусгаарласан, салсан тохиолдолд татвар ногдох зvйлтэй байгууллага тусгаарласан, салсан тохиолдолд татвар ногдох зvйлтэй хувь тэнцvvлэн татвар тєлєх vvрэг тэдгээрт шилжинэ.хувь тэнцvvлэн татвар тєлєх vvрэг тэдгээрт шилжинэ.

  ► Аж ахуйн нэгж, байгууллага татан буугдсан бол татан буулгах комисс, Аж ахуйн нэгж, байгууллага татан буугдсан бол татан буулгах комисс,

дампуурсан бол нэхэмжлэгчдийн зєвлєл тєлєєгvй буюу дутуу тєлсєн дампуурсан бол нэхэмжлэгчдийн зєвлєл тєлєєгvй буюу дутуу тєлсєн тарварыг уг аж ахуйн нэгж, байгууллагын эд хєрєнгєєс хуульд заасан тарварыг уг аж ахуйн нэгж, байгууллагын эд хєрєнгєєс хуульд заасан журмаар гаргуулж тєлнє.журмаар гаргуулж тєлнє.

Татвар төлөгчийн эрхТатвар төлөгчийн эрх► 1/татварын хууль тогтоомжид заасан нєхцєлд хєнгєлєлт 1/татварын хууль тогтоомжид заасан нєхцєлд хєнгєлєлт

эдлэх, татвараас чєлєєлєгдєх.эдлэх, татвараас чєлєєлєгдєх. Хэд хэдэн нєхцєлєєр Хэд хэдэн нєхцєлєєр хєнгєлєлт эдлэх тохиолдолд аль нэгийг нь сонгон авах;хєнгєлєлт эдлэх тохиолдолд аль нэгийг нь сонгон авах;

► 22/татварын албаны шалгалтын акттай танилцах;/татварын албаны шалгалтын акттай танилцах;► 3/ татвар ногдуулалт, тєлєлт, шалгалтын дvнгийн талаар 3/ татвар ногдуулалт, тєлєлт, шалгалтын дvнгийн талаар

тайлбар авах буюу єгєх;тайлбар авах буюу єгєх;► 4/татварын албаны буруугаар учирсан хохирлыг хуульд 4/татварын албаны буруугаар учирсан хохирлыг хуульд

заасан журмын дагуу нєхєн тєлvvлэх;заасан журмын дагуу нєхєн тєлvvлэх;► 5/илvv тєлсєн татварыг эгvvлэн авах буюу суутган 5/илvv тєлсєн татварыг эгvvлэн авах буюу суутган

тооцуулах;тооцуулах;► 6/татварын алба, тvvний байцаагчийн хууль бус 6/татварын алба, тvvний байцаагчийн хууль бус

ажиллагаа, шийдвэрийн талаархи гомдлоо эрх бvхий ажиллагаа, шийдвэрийн талаархи гомдлоо эрх бvхий тєрийн захиргааны байгууллага болон шvvхэд хууль тєрийн захиргааны байгууллага болон шvvхэд хууль тогтоомжийн дагуу гаргах.Ийнхvv гомдол гаргасан нь тогтоомжийн дагуу гаргах.Ийнхvv гомдол гаргасан нь татвар тєлєхийг зогсоох vндэслэл болохгvй.Харин уг татвар тєлєхийг зогсоох vндэслэл болохгvй.Харин уг гомдлыг хянаж байгаа шvvхийн шийдвэрээр татвар гомдлыг хянаж байгаа шvvхийн шийдвэрээр татвар тєлєхийг тvр зогсоож болнотєлєхийг тvр зогсоож болно

Татвар төлөгчдөд хүлээлгэх Татвар төлөгчдөд хүлээлгэх хариуцлагахариуцлага

► 1/татвар ногдох орлогоо нуусан буюу санаатайгаар бууруулсан бол 1/татвар ногдох орлогоо нуусан буюу санаатайгаар бууруулсан бол нуусан буюу бууруулсан нуусан буюу бууруулсан орлогын татвар ногдуулах орлоготой тэнцэх орлогын татвар ногдуулах орлоготой тэнцэх хэмжээний торгууль ногдуулах, хэмжээний торгууль ногдуулах, 

► 22/орлогоос бусад татвар ногдох зvйлийг нуусан буюу тvvний тоо, /орлогоос бусад татвар ногдох зvйлийг нуусан буюу тvvний тоо, хэмжээг санаатайгаар бууруулсан бол ногдох хэмжээг санаатайгаар бууруулсан бол ногдох татварыг нєхєн тєлvvлж, татварыг нєхєн тєлvvлж, нєхєн тєлvvлсэн татвартай тэнцэх хэмжээний торгууль ногдуулах;нєхєн тєлvvлсэн татвартай тэнцэх хэмжээний торгууль ногдуулах;

► 3/татвар ногдох зvйлийн тоо, хэмжээг болгоомжгvйгээр бууруулсан бол 3/татвар ногдох зvйлийн тоо, хэмжээг болгоомжгvйгээр бууруулсан бол ногдох ногдох татварыг нєхєн тєлvvлж, саатуулсан хоног тутам нєхєн татварыг нєхєн тєлvvлж, саатуулсан хоног тутам нєхєн тєлvvлсэн татварын дvнгээс бодож 1 хувийн хvv тєлvvлсэн татварын дvнгээс бодож 1 хувийн хvv ногдуулах.Хvvгийн хэмжээ нь тєлбєл зохих татварын 5О хувиас ногдуулах.Хvvгийн хэмжээ нь тєлбєл зохих татварын 5О хувиас хэтэрч болохгvй; хэтэрч болохгvй; 

► 4/татварыг хугацаанд нь тєлєєгvй бол тєлєгдєєгvй татварын дvнгээс 4/татварыг хугацаанд нь тєлєєгvй бол тєлєгдєєгvй татварын дvнгээс бодож бодож хоног тутам 0.5 хувийн хvv ногдуулаххоног тутам 0.5 хувийн хvv ногдуулах. Энэ "хvv" гэсэн ойлголт . Энэ "хvv" гэсэн ойлголт нь Монгол Улсын Иргэний хуулийн "анз" гэсэн ойлголтонд хамаарахгvй. нь Монгол Улсын Иргэний хуулийн "анз" гэсэн ойлголтонд хамаарахгvй. 

► 5/хууль тогтоомжид заасан бусад хариуцлага. 5/хууль тогтоомжид заасан бусад хариуцлага. 

► 2.Татвар, хvv, торгууль тєлєх 2.Татвар, хvv, торгууль тєлєх хєєн хэлэлцэх хугацаа 5 жил байнахєєн хэлэлцэх хугацаа 5 жил байна. Энэ . Энэ нь Монгол Улсын Иргэний хуульд заасан хєєн хэлэлцэх хугацаанд нь Монгол Улсын Иргэний хуульд заасан хєєн хэлэлцэх хугацаанд хамаарахгvй. Татвар, хvv, торгууль тєлєх хєєн хэлэлцэх хугацааг зохих хамаарахгvй. Татвар, хvv, торгууль тєлєх хєєн хэлэлцэх хугацааг зохих журмын дагуу татвар тодорхойлж, тvvнийг тєлєх хуульд заасан хугацаа журмын дагуу татвар тодорхойлж, тvvнийг тєлєх хуульд заасан хугацаа дууссан vеэс эхэлж тооцно.дууссан vеэс эхэлж тооцно.

Банк, санхvvгийБанк, санхvvгийн н байгууллагынбайгууллагын үүүүрэг, хариуцлагарэг, хариуцлага

► 1.Банк, санхvvгийн байгууллага татварын 1.Банк, санхvvгийн байгууллага татварын хяналтыг хэрэгжvvлэхтэй холбогдсон хяналтыг хэрэгжvvлэхтэй холбогдсон vзvvлэлтийг татварын албанд гаргаж єгнє. vзvvлэлтийг татварын албанд гаргаж єгнє. 

► 2.Банкны байгууллага харилцагч аж ахуйн 2.Банкны байгууллага харилцагч аж ахуйн нэгж, байгууллагын татварын тєлбєрийг 12 нэгж, байгууллагын татварын тєлбєрийг 12 цагийн дотор гvйцэтгэх бєгєєд тухайн тєлбєр цагийн дотор гvйцэтгэх бєгєєд тухайн тєлбєр хvлээн авсан банкны байгууллага тэр єдєрт хvлээн авсан банкны байгууллага тэр єдєрт багтаан тєсвийн харилцах дансанд оруулах багтаан тєсвийн харилцах дансанд оруулах vvрэгтэй.Хэрэв уг vvргийг биелvvлээгvй бол vvрэгтэй.Хэрэв уг vvргийг биелvvлээгvй бол татварын алба гvйцэтгээгvй татварын татварын алба гvйцэтгээгvй татварын тєлбєрийн дvнгээс бодож хоног тутам О,5 тєлбєрийн дvнгээс бодож хоног тутам О,5 хувийн хvv ногдуулна хувийн хvv ногдуулна

Улсын Их Хурал, Засгийн газраас хувь, хэмжээг нь Улсын Их Хурал, Засгийн газраас хувь, хэмжээг нь тогтоосон бєгєєд Монгол Улсын нутаг дэвсгэрт тогтоосон бєгєєд Монгол Улсын нутаг дэвсгэрт

нийтлэг vйлчлэх татварыг улсын татвар гэнэнийтлэг vйлчлэх татварыг улсын татвар гэнэ

► 1/аж ахуйн нэгж, байгууллагын орлогын албан 1/аж ахуйн нэгж, байгууллагын орлогын албан татвар,татвар,

► 2/гаалийн албан татвар,2/гаалийн албан татвар,► 3/нэмэгдсэн єртгийн албан татвар,3/нэмэгдсэн єртгийн албан татвар,► 4/онцгой албан татвар,4/онцгой албан татвар,► 5/авто бензин, дизелийн т5/авто бензин, дизелийн тvvлшний албан татвар,лшний албан татвар,► 6/ашигт малтмалын нєєц ашигласны тєлбєр, 6/ашигт малтмалын нєєц ашигласны тєлбєр, ► 7/х7/хvvн амын орлогын албан татвар,н амын орлогын албан татвар,► 8/8/орлогыг нь тухай бүр тодорхойлох боломжгүй орлогыг нь тухай бүр тодорхойлох боломжгүй

ажил үйлчилгээ эрхлэгч иргэдийн орлогын албан ажил үйлчилгээ эрхлэгч иргэдийн орлогын албан татвар татвар

ААймаг, нийслэлийн иргэдийн Тєлєєлєгчдийн Хурлаас хувь, ймаг, нийслэлийн иргэдийн Тєлєєлєгчдийн Хурлаас хувь, хэмжээг нь тогтоосон бєгєєд тухайн нутаг дэвсгэрт vйлчлэх хэмжээг нь тогтоосон бєгєєд тухайн нутаг дэвсгэрт vйлчлэх

татварыг орон нутгийн татвар гэнэ татварыг орон нутгийн татвар гэнэ

► 1/ бууны албан татвар,1/ бууны албан татвар,► 2/ газрын төлбөр2/ газрын төлбөр► 3/нийслэл хотын албан татвар,3/нийслэл хотын албан татвар,► 4/нохойны албан татвар,4/нохойны албан татвар,► 5/єв залгамжлал, бэлэглэлийн албан татвар,5/єв залгамжлал, бэлэглэлийн албан татвар,► 6/6/vvл хєдлєх эд хєрєнгийн албан татвар,л хєдлєх эд хєрєнгийн албан татвар,► 7/улсын тэмдэгтийн хураамж,7/улсын тэмдэгтийн хураамж,► 8/ус рашаан ашигласны тєлбєр,8/ус рашаан ашигласны тєлбєр,► 9/авто тээврийн болон єєрєє явагч хэрэгслийн албан татвар,9/авто тээврийн болон єєрєє явагч хэрэгслийн албан татвар,► 10/ашигт малтмалаас бусад байгалийн баялаг ашиглахад олгох 10/ашигт малтмалаас бусад байгалийн баялаг ашиглахад олгох

эрхийн зєвшєєрлийн хураамж,эрхийн зєвшєєрлийн хураамж,► 11/байгалийн ургамал ашигласны тєлбєр,11/байгалийн ургамал ашигласны тєлбєр,► 12/т12/тvvгээмэл тархацтай ашигт малтмал ашигласны тєлбєр,гээмэл тархацтай ашигт малтмал ашигласны тєлбєр,► 13/агнуурын нєєц ашигласны тєлбєр, ан амьтан агнах, барих 13/агнуурын нєєц ашигласны тєлбєр, ан амьтан агнах, барих

зєвшєєрлийн хураамж,зєвшєєрлийн хураамж,► 1144/ойгоос хэрэглээний мод, т/ойгоос хэрэглээний мод, тvvлээ бэлтгэж ашигласны тєлбєрлээ бэлтгэж ашигласны тєлбєр

VVндэсний татварын албаны тогтолцоондэсний татварын албаны тогтолцоо

  ► VVндэсний татварын алба нь ндэсний татварын алба нь VVндэсний татварын ерєнхий ндэсний татварын ерєнхий

газар, нийслэл, аймаг, дгазар, нийслэл, аймаг, дvvvvргийн татварын газар, хэлтэс, ргийн татварын газар, хэлтэс, сумын татварын улсын байцаагчаас бсумын татварын улсын байцаагчаас бvvрдэнэ.рдэнэ.

  ► VVндэсний татварын ерєнхий газар, аймаг, нийслэлийн ндэсний татварын ерєнхий газар, аймаг, нийслэлийн

татварын албаны бтатварын албаны бvvтцэд татварын хэрэг бтцэд татварын хэрэг бvvртгэх нэгжтэй, ртгэх нэгжтэй, vvндэсний татварын алба нь Татварын хєгжлийн сантай ндэсний татварын алба нь Татварын хєгжлийн сантай байна. Татварын хєгжлийн санг ббайна. Татварын хєгжлийн санг бvvрдрдvvvvлэх, захиран лэх, захиран зарцуулах журмыг Засгийн газар тогтооно.зарцуулах журмыг Засгийн газар тогтооно.

  ► VVндэсний татварын ерєнхий газар, аймаг, нийслэлийн ндэсний татварын ерєнхий газар, аймаг, нийслэлийн

татварын албаны дэргэд татвар тєлєгч, татварын албаны татварын албаны дэргэд татвар тєлєгч, татварын албаны хооронд хооронд vvvvссэн маргааныг шийдвэрлэх эрх бссэн маргааныг шийдвэрлэх эрх бvvхий хий Татварын маргаан таслах зєвлєл ажиллана. Татварын Татварын маргаан таслах зєвлєл ажиллана. Татварын маргаан таслах зєвлєлийн ажиллах журмыг Засгийн газар маргаан таслах зєвлєлийн ажиллах журмыг Засгийн газар тогтоонотогтооно

Монголын vндэсний татварын албаны бvтэцМонголын vндэсний татварын албаны бvтэц

VVндэсний татварын албаны дндэсний татварын албаны дvvрэмрэм

►УУлсын татварын албаны длсын татварын албаны дvvрмийг рмийг Засгийн газар батална.Засгийн газар батална.

VVндэсний татварын ерєнхий газрын даргндэсний татварын ерєнхий газрын даргынын б бvvрэн рэн эрхэрх

► 1/татварын алб1/татварын албыгыг удирдлага, зохион байгуулалт, хяналтаар удирдлага, зохион байгуулалт, хяналтаар хангах,хангах,

► 2/татварын хууль тогтоомжийг хэрэгж2/татварын хууль тогтоомжийг хэрэгжvvvvлэхэд чиглэсэн шинээр лэхэд чиглэсэн шинээр дагаж мєрдєх журам, заавар, аргачлал, зєвлємж гаргах,дагаж мєрдєх журам, заавар, аргачлал, зєвлємж гаргах,

► 3/татварын улсын байцаагчийн эрх олгох, т3/татварын улсын байцаагчийн эрх олгох, тvvдгэлздгэлзvvvvлэх, лэх, сахилгын шийтгэл хсахилгын шийтгэл хvvлээлгэх,лээлгэх,

► 4/4/хуулиар олгогдсонхуулиар олгогдсон эрхийн х эрхийн хvvрээрээнднд Монгол Улсад дагаж мєрдєх Монгол Улсад дагаж мєрдєх тушаал гаргах,тушаал гаргах,

► 5/татварын бодлого боловсруулахад оролцох,5/татварын бодлого боловсруулахад оролцох,► 6/орлого ба хєрєнгийн татварыг давхардуулан ногдуулахг6/орлого ба хєрєнгийн татварыг давхардуулан ногдуулахгvvй й

байх, татвараас зайлсхийх явдлаас урьдчилан сэргийлэх тухай байх, татвараас зайлсхийх явдлаас урьдчилан сэргийлэх тухай олон улсын гэрээний тєсєлд санал єгєх,олон улсын гэрээний тєсєлд санал єгєх,

► 7/татварын улсын байцаагчийн гаргасан актын хуулийн дагуу 7/татварын улсын байцаагчийн гаргасан актын хуулийн дагуу хянан хянан vvзэж єєрчлєх, хзэж єєрчлєх, хvvчингчингvvй болгох,й болгох,

► 8/8/VVндэсний татварын ерєнхий газрын ажилтнуудыг томилох, ндэсний татварын ерєнхий газрын ажилтнуудыг томилох, чєлєєлчєлєєлөөх,х,

► 9/татварын улсын байцаагч, татварын улсын ахлах байцаагч 9/татварын улсын байцаагч, татварын улсын ахлах байцаагч ббvvрэн эрхээ хэрхэн хэрэгжрэн эрхээ хэрхэн хэрэгжvvvvлж байгаад хяналт тавих,лж байгаад хяналт тавих,

► 10/10/VVндэсний татварын албаны тєсєв, хєрнгийг захиран ндэсний татварын албаны тєсєв, хєрнгийг захиран зарцуулах,зарцуулах,

VVндэсний татварын алба, татварынндэсний татварын алба, татварын байцаагчийн байцаагчийн vvйл ажиллагааны зарчимйл ажиллагааны зарчим

VVндэсний татварын алба, татварын ндэсний татварын алба, татварын улсын байцаагч улсын байцаагч vvйл ажиллагаандаа йл ажиллагаандаа хууль дээдлэхууль дээдлэх, бусдын нөлөөнд үл х, бусдын нөлөөнд үл автах, татвар төлөгчийнавтах, татвар төлөгчийн хууль хууль ёсны ёсны эрх ашгийг хэрх ашгийг хvvндэтгэх зарчим ндэтгэх зарчим баримтална.баримтална.

VVндэсний татварын албаны чиг ндэсний татварын албаны чиг vvvvрэгрэг

► 11/татварын хууль тогтоомжийн /татварын хууль тогтоомжийн хэрэгжилтэд хяналт тавих;хэрэгжилтэд хяналт тавих;

  ► 2/татварын хууль тогтоомжийг 2/татварын хууль тогтоомжийг

хэрэгжхэрэгжvvvvлэх журам, заавар, аргачлал лэх журам, заавар, аргачлал гаргах, сургалт, сурталчилгаа явуулах;гаргах, сургалт, сурталчилгаа явуулах;

► 3/улс, орон нутгийн тєсвийн орлогыг 3/улс, орон нутгийн тєсвийн орлогыг ббvvрдрдvvvvлэхлэх

VVндэсний татварын албндэсний татварын албаны аны эрхэрх

  ► 1/татвар тєлєгчид татварын хууль тогтоомжийн дагуу 1/татвар тєлєгчид татварын хууль тогтоомжийн дагуу хєнгєлєлт хєнгєлєлт vvззvvvvлэх, лэх,

ттvvvvнийг татвараас чєлєєлєх;нийг татвараас чєлєєлєх;  ► 2/анхан шатны болон нягтлан бодох б2/анхан шатны болон нягтлан бодох бvvртгэл хєтлєєгртгэл хєтлєєгvvйгээс орлого, зарлагыг нь йгээс орлого, зарлагыг нь

тодорхойлох боломжгтодорхойлох боломжгvvй татвар тєлєгчид хуульд заасан й татвар тєлєгчид хуульд заасан жишгээр татвар жишгээр татвар ногдуулах;ногдуулах;  

► 33/татварын /татварын хэрэг бхэрэг бvvртгэхртгэх ажиллагааг Эр ажиллагааг Эрvvvvгийн байцаан шийтгэх хуулийн дагуу гийн байцаан шийтгэх хуулийн дагуу явуулах;явуулах;  

► 4/тогтоосон хугацаанд татвар тєлєєг4/тогтоосон хугацаанд татвар тєлєєгvvй аж ахуйн нэгж, байгууллагын банкин й аж ахуйн нэгж, байгууллагын банкин дахь дахь харилцах дансны харилцах дансны зарлагын гзарлагын гvvйлгээгйлгээг татвараа тєлж дуустал ттатвараа тєлж дуустал тvvр р зогсоох;зогсоох;  

► 5/татварын албанаас тогтоосон тєлбєл зохих татвар, х5/татварын албанаас тогтоосон тєлбєл зохих татвар, хvvvv, торгуулийг хугацаанд , торгуулийг хугацаанд нь тєлєєгнь тєлєєгvvй бол й бол татвар хураах татвар хураах vvйлйл ажиллагааг зохих журмын дагуу явуулах; ажиллагааг зохих журмын дагуу явуулах;  

► 66/ил/илvvvv тєлсєн татварыг дараачийн сар, улирал, жилийн татварт суутган тооцох тєлсєн татварыг дараачийн сар, улирал, жилийн татварт суутган тооцох буюу татвар тєлєгч хбуюу татвар тєлєгч хvvсвэл тооцоо хийснээс хойш ЗО хоногийн дотор свэл тооцоо хийснээс хойш ЗО хоногийн дотор эгэгvvvvлэн лэн олгох;олгох;  

► 7/татвар, х7/татвар, хvvvv, торгууль тєлєхєєс зайлсхийсэн, татварын мэдээ, тайланг , торгууль тєлєхєєс зайлсхийсэн, татварын мэдээ, тайланг хугацаанд нь ирхугацаанд нь ирvvvvлээглээгvvй, татварын хяналт шалгалтаар илэрсэн зєрчлийг арилгах й, татварын хяналт шалгалтаар илэрсэн зєрчлийг арилгах арга хэмжээ аваагарга хэмжээ аваагvvй татвар тєлєгчид хуульд заасан й татвар тєлєгчид хуульд заасан хариуцлага ххариуцлага хvvлээлгэх;лээлгэх;

► 8/доод шатны албаны гаргасан 8/доод шатны албаны гаргасан шийдвэрийг шийдвэрийг vvндэслэлгндэслэлгvvй гэжй гэж vvзвэл хзвэл хvvчингчингvvй й болгохболгох буюу єєрчлєх; буюу єєрчлєх;

► 9/татварын хяналт хэрэгж9/татварын хяналт хэрэгжvvvvлэхэд шаардлагатай мэдээ,судалгаа, бусад лэхэд шаардлагатай мэдээ,судалгаа, бусад холбогдох баримт бичгийг иргэн, аж ахуйн нэгж,холбогдох баримт бичгийг иргэн, аж ахуйн нэгж, байгууллагаас байгууллагаас vvнэ тєлбєргнэ тєлбєргvvй й гаргуулан авах;гаргуулан авах;

► 10/ш10/шvvvvхэдхэд дараахь асуудлаар нэхэмжлэл буюу гомдол гаргах; дараахь асуудлаар нэхэмжлэл буюу гомдол гаргах;

Шүүхэд хандахШүүхэд хандах

► а/татварын хууль тогтоомж ноцтой зєрчсєн татвара/татварын хууль тогтоомж ноцтой зєрчсєн татвар тєлєгчийн аж ахуйн тєлєгчийн аж ахуйн vvйл ажиллагаа эрхлэхийг бйл ажиллагаа эрхлэхийг бvvрмєсєн рмєсєн зогсоох;зогсоох;  

► б/татвар тєлєгч хууль тогтоомжоор хориглосон б/татвар тєлєгч хууль тогтоомжоор хориглосон vvйлдвэрлэл, йлдвэрлэл, vvйлчилгээ явуулж олсон орлого, ашигласан йлчилгээ явуулж олсон орлого, ашигласан тоног тєхєєрємж, багаж хэрэгсэл, ттоног тєхєєрємж, багаж хэрэгсэл, тvvvvхий эд, хий эд, материалыг бматериалыг бvvрмєсєн хураах;рмєсєн хураах;

► вв/татвар тєлєгч хууль тогтоомжоор хориглоог/татвар тєлєгч хууль тогтоомжоор хориглоогvvй й vvйлдвэрлэл,йлдвэрлэл,vvйлчилгээг зохих зєвшєєрєлгйлчилгээг зохих зєвшєєрєлгvvй явуулж й явуулж олсон орлогыг болсон орлогыг бvvрмєсєн хураах;рмєсєн хураах;

► г/татвар тєлєгч хуурамч буюу хг/татвар тєлєгч хуурамч буюу хvvчингчингvvй гэрээ хэлцэл, й гэрээ хэлцэл, хуульхууль бус бус vvйлдлээр олсон орлогыг бйлдлээр олсон орлогыг бvvрмєсєн хураах;рмєсєн хураах;

► д/албан д/албан vvvvргээ гргээ гvvйцэтгэхэд нь татварын байцаагчид йцэтгэхэд нь татварын байцаагчид саад учруулсан, эсэргсаад учруулсан, эсэргvvvvцэл цэл vvззvvvvлсэн, тлсэн, тvvvvнийг нийг vvйл йл ажиллагаатай нь олбогдуулан мєрдєн хавчсан, амь бие, ажиллагаатай нь олбогдуулан мєрдєн хавчсан, амь бие, эрэрvvvvл мэндэд нь халдаж хохирол учруулсан гэм л мэндэд нь халдаж хохирол учруулсан гэм буруутай этгээдэд зохих шийтгэл хбуруутай этгээдэд зохих шийтгэл хvvлээлгэх;лээлгэх;

► е/татварын єр тєлбєрийг барагдуулах;е/татварын єр тєлбєрийг барагдуулах; ► ж/хууль тогтоомжид заасан бусад асуудал.ж/хууль тогтоомжид заасан бусад асуудал.

Татварын улсын байцаагчТатварын улсын байцаагчийийн эрхн эрх

► 1/татвар ногдуулах, тєлєхтэй холбогд1/татвар ногдуулах, тєлєхтэй холбогдуулан уулан хяналт шалгалт хийх, хяналт шалгалт хийх, тайлбар, лавлагаа гаргуулж авах;тайлбар, лавлагаа гаргуулж авах;

► 2/татварын хяналт шалгалтад шаардагдах магадлагаа, баримтын 2/татварын хяналт шалгалтад шаардагдах магадлагаа, баримтын хуулбарыг татвар тєлєгчийн харилцагч аж ахуйн нэгж, санххуулбарыг татвар тєлєгчийн харилцагч аж ахуйн нэгж, санхvvvvгийн гийн байгууллагаас байгууллагаас vvнэ тєлбєргнэ тєлбєргvvй гаргуулан авах;й гаргуулан авах;  

► 3/татвар ногдох з3/татвар ногдох зvvйл нуусныг гэрчлэх баримт болон эд хєрєнгийг йл нуусныг гэрчлэх баримт болон эд хєрєнгийг татвар тєлєгчєєс ттатвар тєлєгчєєс тvvр хугацаагаар хураан авах, хуулбарлах, р хугацаагаар хураан авах, хуулбарлах, барьцаалах, битбарьцаалах, битvvvvмжлэх,мжлэх,  

► 4/орлого олох зориулалтаар ашиглаж байгаа, эсх4/орлого олох зориулалтаар ашиглаж байгаа, эсхvvл татвар ногдох л татвар ногдох ззvvйлийг хадгалж буй татвар тєлєгчийн байр, агуулах/тйлийг хадгалж буй татвар тєлєгчийн байр, агуулах/тvvvvний ний байршлаас байршлаас vvл хамааран/-д нэвтрэн орж шалгалт, тооллого, ажлын л хамааран/-д нэвтрэн орж шалгалт, тооллого, ажлын зураг авалт, шаардлагтай бол зураг авалт, шаардлагтай бол vvзлэг хийх;злэг хийх;

► 5/аж ахуйн нэгж, байгууллага бусдад олгосон хєдєлмєрийн хєлс, 5/аж ахуйн нэгж, байгууллага бусдад олгосон хєдєлмєрийн хєлс, шилжшилжvvvvлсэн орлогод татвар ногдуулж, суутган авч тєсєвт тєлєєглсэн орлогод татвар ногдуулж, суутган авч тєсєвт тєлєєгvvй й бол тбол тvvvvнийг тухайн аж ахуйн нэгж, байгууллагын хєрєнгєєс нєхєн нийг тухайн аж ахуйн нэгж, байгууллагын хєрєнгєєс нєхєн тєлтєлvvvvлэх;лэх;  

► 6/татвар тєлєгчид энэ хуулийн 1З дугаар з6/татвар тєлєгчид энэ хуулийн 1З дугаар зvvйлийн 1 дэх хэсэгт заасан йлийн 1 дэх хэсэгт заасан хариуцлага ххариуцлага хvvлээлгэх;лээлгэх;  

► 7/татвар тєлєгчийн хєрєнгє, 7/татвар тєлєгчийн хєрєнгє, vvйлдвэрлэл, худалдааны нууцыг йлдвэрлэл, худалдааны нууцыг хадгалах;хадгалах;  

► 8/албан 8/албан vvvvргээ гргээ гvvйцэтгэх явцад иргэн, аж ахуйн нэгж, байгууллага йцэтгэх явцад иргэн, аж ахуйн нэгж, байгууллага хууль бус хууль бус vvйл ажиллагаа явуулж байгаа нь илэрвэл холбогдох йл ажиллагаа явуулж байгаа нь илэрвэл холбогдох байгууллагад мэдэгдэх.байгууллагад мэдэгдэх.

► Татварын хууль тогтоомжТатварын хууль тогтоомж► Татвар, хураамж, төлбөрТатвар, хураамж, төлбөр► Татварыг бий болгох хүчингүй болгохТатварыг бий болгох хүчингүй болгох► Татвар төлөгч, түүнийг бүртгэхТатвар төлөгч, түүнийг бүртгэх► Татвар ногдох зүйлТатвар ногдох зүйл► Татвараас хөнгөлөлт үзүүлэх, чөлөөлөхТатвараас хөнгөлөлт үзүүлэх, чөлөөлөх► Татвар төлөх журамТатвар төлөх журам► Татвар төлөгчийн эрх-6, үүрэг-15Татвар төлөгчийн эрх-6, үүрэг-15► Татвар төлөх үүрэг дуусгавар болох, шилжихТатвар төлөх үүрэг дуусгавар болох, шилжих► Татвар төлөгчид хүлээлгэх хариуцлага-4Татвар төлөгчид хүлээлгэх хариуцлага-4► Улс-8, орон нутгийн татвар-15Улс-8, орон нутгийн татвар-15► Татварын хувь хэмжээг тогтоохТатварын хувь хэмжээг тогтоох► Татварын албаны тогтолцооТатварын албаны тогтолцоо► Татварын албаны баримтлах зарчим, чиг үүрэгТатварын албаны баримтлах зарчим, чиг үүрэг► Татварын алба, татварын байцаагчийн эрх үүрэгТатварын алба, татварын байцаагчийн эрх үүрэг► Татварын байцаагчид хүлээлгэх хариуцлагаТатварын байцаагчид хүлээлгэх хариуцлага► Татварын байцаагчийн мэргэжлийн зэрэг, шагналТатварын байцаагчийн мэргэжлийн зэрэг, шагнал► Татварын албаны төсөвТатварын албаны төсөв► Татварын байцаагчийн эрхийн баталгааТатварын байцаагчийн эрхийн баталгаа