4nayaik samiti karyabidhi act 2075 · yb g@qogqin 3@j # a fj i g@qogqinvi qiox k/wn o g i sng[ijx...
TRANSCRIPT
1
hLtk'/l;d/f pkdxfgu/kflnsf
hLtk'/l;d/f /fhkq v08M ! ;+VofM $ ldltM @)&%.)$.)!
efu– !
hLtk'/l;d/f pkdxfgu/kflnsf
Goflos ;ldlt sfo{ljlw P]g, @)&%
k|:tfjgfM
Goflos ;ldltn] k|rlnt sfg"gadf]lhd ph'/Lsf] sf/jfxL / lsgf/f tyf lg0f{osfof{Gjog ubf{
ckgfpg'kg]{ sfo{ljlw to u/L hgtfsf] GofoLs clwsf/ Jojl:yt u/Lsfg"gsf] zf;g tyf
Gofok|ltsf] hgljZjf; sfod /flv/xgsf nflu k|rngdf /x]sf] ;ª\3Lo sfg"gdf ePb]lv afx]s yk
sfg"gL Joj:yf ug{ jf~5gLo ePsf]n],
g]kfnsf] ;+ljwfgsf] wf/f @@! sf] pkwf/f -!_ / :yfgLo ;/sf/ ;~rfng P]g @)&$ sf] bkmf !)@
adf]lhd hLtk'/l;d/f pkdxfgu/kflnsfsf] gu/ ;efn] of] P]g agfPsf] 5 .
kl/R5]b–!
k|f/lDes
!= ;+lIfKt gfd / k|f/DeM -!_ o; P]gsf] gfd æhLtk'/l;d/f pkdxfgu/kflnsf Goflos ;ldlt
-sfo{ljlw ;DjGwL_ P]g, @)&%Æ /x]sf] 5 .
-@_ of] P]g t'?Gt k|f/De x'g]5 .
@= kl/efiffM ljifo jf k|;ª\un] csf]{ cy{ gnfu]df o; P]gdf,
-s_ ælkm/fbÆ eGgfn] s'g} ljjfbsf] ljifodf bkmf ( adf]lhd lbPsf] lkm/fb, ph'/L jf lgj]bg
;Demg' kb{5 .
2
-v_ ætf]lsPsf]Æ jf ætf]lsPadf]lhdÆ eGgfn] o; P]g cGtu{t ag]sf] lgoddf tf]lsPadf]lhd
;Demg'k5{ .
-u_ ælg0f{o lstfjÆ eGgfn] ;ldltn] ph'/Ldf u/]sf] lg0f{osf] clen]v /fVgsf nflu v8f u/]sf]
ph'/Ldf lg0f{o u/]sf] Joxf]/f / To;sf] cfwf/ tyf sf/0fsf] ;+lIfKt pNn]v ePsf] lstfa
;Demg'k5{ .
-3_ æph'/LÆ eGgfn] ;ldlt ;dIf k/]sf] gfln;af6 ;'? ePsf] k|rlnt sfg"gadf]lhd ;ldltn]
sf/jfxL / lsgf/f ug]{ ph'/L ;Demg'k5{ .
-ª_ æjfbLÆ eGgfn] s;} pk/ ;ldlt;dIf gfln; btf{ ug]{ JolQm jf ;+:yf ;Demg'k5{ .
-r_ æk|ltjfbLÆ eGgfn] jfbLn] h;sf pk/ ph'/L btf{ ub{5 ;f] JolQm jf ;+:yf ;Demg' k5{ .
-5_ æ;efÆ eGgfn] hLtk'/l;d/f pkdxfgu/kflnsfsf] gu/ ;ef ;Demg'k5{ .
-h_ æ;ldltÆ eGgfn] Goflos ;ldlt ;Demg'k5{ / ;f] zJbn] :yfgLo P]gsf] bkmf $* sf] pkbkmf
-^_ adf]lhd sf] ;ldltnfO{ ;d]t hgfpg]5 .
-em_ æ;+ljwfgÆ eGgfn] g]kfnsf] ;+ljwfg ;Demg'k5{ .
-`_ æ:yfgLo P]gÆ eGgfn] æ:yfgLo ;/sf/ ;~rfng P]g, @)&$Æ ;Demg'k5{ .
-6_ æ;ª\3Lo sfg"gÆ eGgfn] k|rlnt g]kfn sfg"g, Goflos lgsfosf lgodfjnL tyf k|rlnt
sfo{ljlw sfg"g / k|ltkflbt glh/ l;4fGt;d]tnfO{ hgfpg]5 .
kl/R5]b–@
;ldltsf] clwsf/
#= ph'/Ldf lg0f{o ;DjGwL sfdM ;ldltdf btf{ ePsf lkm/fb jf ph'/Lsf] lg0f{o ug]{ jf btf{ ePsf]
lkm/fb jf ph'/Lsf] s'g} Joxf]/fn] nut s§f ug]{ clwsf/ ;ldltnfO{ dfq x'g]5 .
$= lg0f{o ;DjGwL afx]s cGo sfdM -!_ :yflgo ;/sf/ ;+rfng P]g @)&$sf] bkmf $& df pNn]v
ePsf]jf k|rlnt sfg"gn] ;ldlt jf ;ldltsf] ;b:on] g} ug]{ eGg] Joj:yf u/]sf] jf sfo{sf]
k|s[ltn] ;ldlt jf ;ldltsf] ;b:on] g} ug'{kg]{ :ki6 eO/x]sf] b]lvafx]ssf cGo sfo{x? o;
P]gdf tf]lsPsf] sd{rf/L / To;/L gtf]lsPsf]df ;ldltn] lg0f{o u/L tf]s]sf] jf clwsf/ k|bfg
u/]sf] sd{rf/Ln] ug'{kg]{5 .
-@_ tf]lsPsf] zfvf k|d'v jf tf]lsPsf cGo sd{rf/Ln] o; P]g / k|rlnt
sfg"gadf]lhd tf]lsPsf] sfd ubf{ ;ldltsf] ;+of]hs jf ;ldltn] tf]s]sf] eP tf]lsPsf] ;b:osf]
k|ToIf lgb]{zg, /]vb]v / lgoGq0fdf /xL ug'{kg]{5 .
%=o; P]gadf]lhd sfo{ljlw cjnDjg ug'{kg]{M ;ldltn] lkm/fb÷ph'/L jf ;f]sf] sf/jfxL / lsgf/f
ubf{ k|rlnt / ;DjlGwt;ª\3Lo sfg"gdf :ki6 pNn]v ePb]lv afx]s o; P]g adf]lhd sf]
sfo{ljlw cjnDag ug'{kg]{5 .
^= ;ldltn] x]g]{M ;ldltnfO{ b]xfo adf]lhdsf] ph'/Lx?df sf/jfxL / lsgf/f ug]{ clwsf/ /xg]5M
-s_ :yfgLo ;/sf/ ;~rfng P]g, @)&$ sf] bkmf $&-!_ cGtu{tsf] ph'/L,
3
-v_ d]nldnfk P]g, @)^* cg';f/ d]nldnfksf nflu hLtk'/l;d/f pkdxfgu/kflnsfdf k|]lift
ph'/L,
-u_ ;+ljwfgsf]cg';"lr–* cGtu{tsf] Psn clwsf/cGtu{t ;efn] agfPsf] sfg"gadf]lhd
lg?k0f x'g] u/L l;lh{t ph'/L tyf
-3_ k|rlnt sfg"gn] hLtk'/l;d/f pkdxfgu/kflnsfn] x]g]{ egL tf]s]sf ph'/Lx? .
&= ;ldltsf] If]qflwsf/M ;ldltn] bkmf ^ cGtu{tsf dWo] b]xfo adf]lhd sf ph'/Lx?df dfq
If]qflwsf/ u|x0f ug]{ tyf sf/jfxL lsgf/f ug]{5 M
-s_ JolQmsf] xsdf ph'/Lsf ;a} kIf hLtk'/l;d/f pkdxfgu/kflnsfsf] ef}uf]lns If]qflwsf/leq
a;f]af; ul//x]sf,
-v_ k|rlnt sfg"gn] ;+ljwfgsf] efu !! cGtu{tsf] s'g} cbfnt jf GofofwLs/0f jf lgsfosf]
If]qflwsf/leq g/x]sf],
-u_ hLtk'/l;d/f pkdxfgu/kflnsfn] If]qflwsf/leq k/]sf] s'g} cbfnt jf lgsfoaf6 d]nldnfk
jf ldnfkqsf nflu k|]lift ul/Psf],
-3_ crn ;DklQ ;dfj]z /x]sf] ljifodf ;f] crn ;DklQ hLtk'/l;d/f pkdxfgu/kflnsfsf]
ef}uf]lns If]qflwsf/leq /lx/x]sf] tyf
-ª_ s'g} 36gf;Fu;DjlGwt ljifoj:t' /x]sf]df ;f] 36gf hLtk'/l;d/f pkdxfgu/kflnsfsf]
l;dfgfleq 36]sf] .
kl/R5]b–#
gfln;÷ph'/L tyf k|ltjfb btf{
*= lkm/fb÷ph'/L btf{ ug]{M -!_xsb}of k'u]sf] JolQmn] s;} pk/ lkm/fb btf{ ubf{ jf ph'/L rnfpFbf
k|rlnt sfg"gadf]lhd ;ldltsf] ph'/L zfvfdflkm/fb btf{ ug{ ;Sg]5 .
-@_ pkbkmf -!_adf]lhd lkm/fb÷ph'/L lb+bf o; P]g tyf k|rlnt sfg"gadf]lhd
v'nfpg' kg]{ s'/f ;a} v'nfO{ tyf k'¥ofpg'kg]{ k|lqmof ;a} k'/fu/L cg';"lr–! adf]lhd sf] 9fFrfdf
lbg'kg]{5 .
-#_ pkbkmf -@_ df n]lvPb]lv afx]s lkm/fb÷ph'/Ldf b]xfo adf]lhd sf] Joxf]/f;d]t
v'nfpg' kg]{5M
-s_ jfbLsf] gfd, y/, jtg / lghsf] afa' tyf yfxf eP;Dd afh]sf] gfd,
-v_ k|ltjfbLsf] gfd, y/ / yfxf eP;Dd lghsf] afa', cfdfsf] gfd, y/ / :yfg kQf nfUg]
u/L :ki6 v'n]sf] jtg,
-u_ hLtk'/l;d/f pkdxfgu/kflnsfsf] gfd;lxt ;ldltsf] gfd,
-3_ lkm/fb÷ph'/L ug'{k/]sf] Joxf]/f / ;Dk"0f{ ljj/0f,
-ª_ hLtk'/l;d/f pkdxfgu/kflnsfn] tf]s] cg';f/sf] b:t'/ a'emfPsf] /l;b jf lg:;f,
-r_ ;ldltsf] If]qflwsf/leqsf] gfln; /x]sf] Joxf]/f / ;DjlGwtsfg"g,
4
-5_ jfbLn] bfjL u/]sf] ljifo / ;f];Fu ;DjlGwt k|df0fx?,
-h_ xbDofb /x]sf] tyf xsb}of k'u]sf] ;DjGwL Joxf]/f,
-em_ o; P]gafx]s c? s'g} sfo{ljlw jf k|lqmof cjnDag ug'{kg]{ eP ;f] Joxf]/f / sfg"gL
Joj:yfsf] pNn]v tyf
-`_ s'g} ;DklQ;Fu} ;DjlGwt ljifo ePsfdf ;f] ;DklQ rn eP /x]sf] :yfg, cj:yf tyf
crn eP rf/lsNnf;lxtsf] ;a} ljj/0f .
-$_ k|rlnt sfg"gdf s'g} ljz]if k|lqmof jf 9fFrf pNn]v ePsf] /x]5 eg] ;f]
;Gbe{df cfjZos ljj/0f;d]t v'n]sf] x'g'kg]{5 .
-%_ s'g} lsl;dsf] Ifltk"lt{ e/fpg'kg]{ cyjf a08f nufpg'kg]{ cj:yfsf]
ph'/Lsf] xsdf To:tf] Ifltk"lt{ jf a08f jf rngsf nflu ;DjlGwt crn ;DklQsf] ljj/0f
v'n]sf] x'g'kg]{5 .
(= lkm/fb÷ph'/Lbtf{ u/L lg:;f lbg]M -!_ ph'/L k|zf;sn] bkmf *adf]lhd k|fKt lkm/fb÷ph'/L btf{
u/L jfbLnfO{ tf/]v tf]sL cg';"lr–@ adf]lhd sf] 9fFrfdf lkm/fb÷ph'/L btf{sf] lg:;f lbg'kg]{5 .
-@_ pkbkmf -!_adf]lhd tf/]v tf]Sbf cg';"lr–# adf]lhd sf] 9fFrfdf tf/]v ekf{O{
v8f u/L ;DjlGwt kIfsf] b:tvt u/fO{ ldl;n ;fd]n /fVg'k5{ .
-#_ pbkmf -@_ adf]lhd tf/]v ekf{O{ adf]lhd sf] 9fFrfdf csf]{ k|lt tof/ u/L
tf]lsPsf] tf/]v tyf pQm ldltdf x'g] sfo{;d]t pNn]v u/L ;DjlGwtjfbL tyf k|ltjfbL btf{
ePkZrft k|ltjfbLnfO{ lbg'kg]{5 .
!)= lkm/fb÷ph'/L b/lk7 ug]{M -!_ ph'/L k|zf;sn] bkmf *adf]lhd k]; ePsf] lkm/fb÷ph'/Ldf
k|lqmof gk'u]sf] b]lvP k'/f ug'{kg]{ b]xfosf] k|lqmof k'/f u/L cyjf v'nfpg'kg]{ b]xfosf] Joxf]/f
v'nfO{ Nofpg' eGg] Joxf]/f n]vL ;ft lbgsf] ;do tf]sL tyf lkm/fb btf{ ug{ gldNg] eP ;f]sf]
sf/0f;lxtsf] Joxf]/f hgfO{ b/kL7 u/L jfbLnfO{ lkm/fb÷ph'/L lkmtf{ lbg'kg]{5 .
-@_ pbkmf -!_ adf]lhd k|lqmof gk'u]sf] egL b/lk7 u/L lkmtf{ u/]sf] lkm/fb÷
ph'/Ldf b/kL7df pNn]v eP adf]lhd sf] k|lqmof k'/f u/L ;ft lbgleq NofPdf btf{ ul/lbg'
k5{ .
-#_ pkbkmf -!_ adf]lhd sf] b/kL7 cfb]z pk/ lrQ ga'‰g] kIfn] ;f] cfb]z ePsf]
ldltn] tLg lbgleq pQm cfb]zsf] lj?4df ;ldlt;dIf lgj]bg lbg;Sg]5 .
-$_ pkbkmf -#_ adf]lhd lbPsf] lgj]bg Joxf]/f dgfl;a b]lvP ;ldltn] pkbkmf -@_
adf]lhd sf] b/kL7 ab/ u/L lkm/fb÷ph'/L btf{ ug{ cfb]z lbg ;Sg]5 .
-%_ pbkmf -$_ adf]lhd cfb]z ePdf ph'/L k|zf;sn] To:tf] gfln;÷ph'/L btf{ u/L
c? k|lqmof k'/f ug'{kg]{5 .
!!=btf{ ug{ gx'g]M ph'/L btf{ zfvfsf k|d'vn] bkmf *adf]lhd k]; ePsf] lkm/fb÷ph'/Ldf b]xfo
adf]lhd sf] Joxf]/f l7s ePgePsf] hfFr u/L btf{ ug{ gldNg] b]lvPdf bkmf !)adf]lhd sf]
k|lqmof k'/f u/L b/kL7 ug'{kg]{5M
-s_ k|rlnt sfg"gdf tf]lsPsf] xbDofb jf Dofbleq gfln; k/] gk/]sf],
5
-v_ k|rlnt sfg"gadf]lhd ;ldltsf] If]qflwsf/ leqsf] ph'/L /x] g/x]sf],
-u_ sfg"gadf]lhd nfUg] b:t'/ bflvn eP gePsf],
-3_ s'g} ;DklQ jf clwsf/;Fu ;DjlGwt ljifodf ljjfb lg?k0f ug'{kg]{ ljifo gfln;df ;dfj]z
/x]sfdf To:tf] ;DklQ jf clwsf/ ljifodf ph'/L ug{ jfbLsf] xs :yflkt ePsf] k|df0f
cfjZos kg]{df ;f] k|df0f /x] g/x]sf],
-ª_ pQm ljifodf lkm/fbug]{ xsb}of jfbLnfO{ /x] g/x]sf],
-r_ lnvtdf k'/f ug'{kg]{ cGo l/t k'u] gk'u]sf] tyf
-5_ k|To]sk|ltjfbLnfO{ k7fpg k'Ug] u/L gfln;sf] k|ltlnlk ;+nUg /x] g/x]sf] .
!@= bf]xf]/f] btf{ ug{ gx'g]M -!_ o; P]gdf h'g;'s} s'/f n]lvPsf] ePtfklg k|rlnt sfg"gadf]lhd
;ldlt jf cGo s'g} cbfnt jf lgsfodf s'g} kIfn] ph'/L u/L ;ldlt jf pQm cbfnt jf
lgsfoaf6 lkm/fb÷ph'/Ldf pNn]v ePsf] ljifodf k|df0f a'emL jf ga'emL ljjfb lg/f]k0f
e};s]sf] ljifo /x]sf] 5 eg] ;f] ph'/Ldf /x]sf kIf ljkIfsf] aLrdf ;f]xL ljifodf ;ldltn]
ph'/L btf{ ug{ / sf/jfxL ug{ x'Fb}g .
-@_ pbkmf -!_ adf]lhd btf{ ug{ gldNg] ph'/L e'njz btf{ ePsf]df ;f] Joxf]/f
hfgsf/L ePkl5 ph'/L h'g;'s} cj:yfdf /x]sf] ePklg ;ldltn] ph'/L vf/]h ug'{kg]{5 .
!#= lkm/fb÷ph'/L;fy lnvt k|df0fsf] ;Ssn k]; ug'{kg]{M lkm/fb÷ph'/L;fy k]; x'g'kg]{ k|To]s lnvt
k|df0fsf] ;Ssn / sDtLdf Ps k|lt gSsn lkm/fb÷ph'/L;fy} k]; ug'{kg]{5 / ph'/L k|zf;sn]
To:tf] lnvtdf s'g} s}lkmot hgfpg'kg]{ eP ;f] hgfO{ ;f] k|df0f ;DjlGwt ldl;ndf /fVg]5 .
!$= lkm/fb÷ph'/L tyf k|ltjfb btf{ b:t'/M -!_ k|rlnt sfg"gdf lkm/fb btf{ b:t'/ jf sf]6{ lkm
tf]lsPsf]df ;f]xL adf]lhd tyf b:t'/ gtf]lsPsf]df b'O{ ;o ?k}Fof ph'/L btf{ b:t'/ jfkt
a'emfpg'kg]{5 .
-@_ k|rlnt sfg"gdf k|ltjfb btf{ b:t'/ gnfUg] eg]sfdf afx]s Ps ;o ?k}+of
k|ltjfb btf{ b:t'/ nfUg]5 . cGo b:t'/ gu/ sfo{kflnsfn] to u/] adf]lhd x'g]5 .
!%= k|ltjfb k]; ug'{kg]{M -!_ k|ltjfbLn] bkmf @) adf]lhd Dofb jf ;"rgf tfd]n ePkl5 Dofb jf
;"rgfdf tf]lsPsf] ;dofjlwleq ph'/L k|zf;s ;dIf cfkm} jf jf/]; dfkm{t lnlvt k|ltjfb
btf{ ug'{kg]{5 .
-@_ pkbkmf -!_adf]lhd k|ltjfb k]; ubf{ k|ltjfbLn] ePsf] k|df0f tyf sfuhftsf
k|ltlnlk ;fy} ;+nUg u/L k]; ug'{kg]{5 .
-#_ k|ltjfb lbFbf cg';"lr–$ adf]lhdsf] 9fFrfdf lbg'kg]{5 .
!^= k|ltjfb hfFr ug]{M -!_ ph'/L k|zf;sn] bkmf !%adf]lhd k]; ePsf] k|ltjfb hfFr u/L
sfg"gadf]lhd sf] l/t k'u]sf] tyf Dofbleq k]; ePsf] b]lvP btf{ u/L ;ldlt ;dIf k]; x'g]
u/L ldl;n ;fd]n ug'{kg]{5 .
-@_ pkbkmf -!_adf]lhd k|ltjfb btf{ x'g] ePdf ph'/L k|zf;sn] k|ltjfbLnfO{ jfbL
ldnfgsf] tf/]v tf]Sg'kg]{5 .
6
-#_ ph'/L k|zf;sn] pkbkmf -!_ adf]lhd k|ltjfb btf{ u/]kl5 k|ltjfbLnfO{ cg';"lr–
% adf]lhd sf] 9fFrfdf btf{sf] lg:;f lbg'kg]{5 .
!&= lnvtdf k'/f ug'{kg]{ ;fdfGo l/tM -!_ k|rlnt sfg"g tyf o; P]gdf cGoq n]lvPb]lv afx]s
;ldlt ;dIf btf{ ug{ NofPsf gfln;,lgj]bg tyf k|ltjfbdf b]xfo adf]lhd sf] l/t ;d]t k'/f
ug'{kg]{5M
-s_ Pkmf]/ cfsf/sf] g]kfnL sfuhdf afofF tkm{ kfFr ;]lG6ld6/, klxnf] k[i7df lz/tkm{
bz ;]lG6ld6/ / To;kl5sf] k[i7df kfFr ;]lG6ld6/ 5f]8]sf] tyf k|To]s k[i7df
aQL; x/kmdf ga9fO{ sfuhsf] Psftkm{ dfq n]lvPsf],
-v_ lnvt btf{ ug{ Nofpg] k|To]s JolQmn] lnvtsf] k|To]s k[i7sf] lz/ k'5f/df
5f]6s/L b:tvt u/L clGtd k[i7sf] cGTodf n]vfTds tyf /]vfTds -NofKr]_
;lx5fk u/]sf],
-u_ s'g} sfg"gJoj;foLn] lnvt tof/ u/]sf] eP lghn] klxnf] k[i7sf] afofFtkm{
lghsf] sfg"gJoj;foL btf{ k|df0fkq gDa/, gfd / sfg"g Joj;foLsf] lsl;d
v'nfO{ b:tvt u/]sf] / lgj]bs :jod\n] tof/ kf/]sf]df cfkm}n] k|dfl0ft u/]sf]
tyf
-3_ lnvtsf] clGtd k|s/0fdf o; lnvtdf n]lvPsf] Joxf]/f l7s ;fFrf] 5, em'¶f 7x/]
sfg"g adf]lhd ;x'Fnf a'emfpFnf eGg] pNn]v u/L ;f]d'lg lnvt btf{ ug{
NofPsf] jif{, dlxgf / ut] tyf jf/ v'nfO{ lnvt btf{ ug{ Nofpg] JolQmn]
b:tvt u/]sf] .
-@_ lnvtdf ljifox? qmda4 ?kdf k|s/0f 5'6\ofO{ ;+oldt / dof{lbt efiffdf n]lvPsf]
x'g'kg]{5 .
-#_ lnvtdf k]6af]nLdf k/]sf] :yfgsf] klxrfg x'g] :ki6 ljj/0f / JolQmsf] gfd, y/,
7]ufgf tyf cGo ljj/0f :ki6 v'n]sf] x'g'kg]{5 .
-$_ lnvt btf{ ug{ Nofpg] jf ;ldltdf s'g} sfuh ug{ cfpg]n] lghsf] gfd, y/ / jtg
v'n]sf] gful/stf jf cGo s'g} k|df0f k]; ug'{k5{ .
!*= gSsn k]; ug'{kg]{M gfln;÷ph'/L jf k|ltjfb btf{ ug{ Nofpg]n] k|To]s ljkIfLsf nflu rflxg]
;ª\Vofdf gfln;÷ph'/L tyf k|ltjfbsf] gSsn tyf ;+nUg lnvt k|df0fx?sf] b'O{k|lt gSsn
;fy} bfv]n ug'{k5{ .
!(= lkm/fb÷ph'/Ljf k|ltjfb ;+zf]wgM -!_lnvt btf{ ug{ Nofpg] kIfn] ;ldltdf btf{ eO;s]sf]
lnvtdf n]vfO{ jf 6fOk jf d'b|0fsf] ;fdfGo q'6L ;Rofpg lgj]bg lbg ;Sg]5 .
-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd sf] lgj]bgdf dfu adf]lhd ;RofpFbf bfaL jf k|ltjfbdf
ul/Psf] df+u jf bfaLdf d"ne"t kIfdf km/s gkg]{ / lgs} ;fdfGo k|sf/sf] ;+zf]wg dfu u/]sf]
b]v]df ;ldltn] ;f] adf]lhd ;Rofpg ;+zf]wg cfb]z ug{ ;Sg]5 .
-#_ pkbkmf -@_ adf]lhd ubf{ ph'/Lsf] sf/jfxLdf c;/ kg]{ cyjf bfaL jf k|ltjfbsf]
d"n cy{df g} km/s kg]{ /x]5 eg] ;ldltn] ;Rofpg] cfb]z ug]{5}g .
7
-$_ pkbkmf -@_ adf]lhd cfb]z ePdf ;ldltn] To:tf] cfb]zsf] hfgsf/L ph'/Lsf]
csf]{ kIfnfO{ lbg'kg]{5 .
kl/R5]b–$
Dofb tfd]nL tyf tf/]v
@)= Dofb ;"rgf tfd]n ug]{M -!_ ph'/L k|zf;sn] bkmf (adf]lhd gfln; btf{ ePkl5 a9Ldf b'O{
lbgleq k|ltjfbLsf gfddf k|rlnt sfg"gdf Dofb tf]lsPsf] eP ;f]xL adf]lhd / gtf]lPsf] eP
kGw| lbgsf] Dofb lbO{ ;DjlGwt j8f sfof{nodfkm{t\ pQm Dofb jf ;"rgf tfd]n ug'{kg]{5 .
-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd Dofb jf ;"rgf tfd]n ubf{ bkmf (adf]lhd sf]
gfln;÷ph'/L tyf pQm gfln;÷ph'/L ;fy k]; ePsf] k|df0f sfuhsf] k|ltlnlk;d]t ;+nUg
u/L k7fpg' kg]{5 .
-#_ pkbkmf -@_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] ePtfklg Ps3/sf Ps eGbf a9L
k|ltjfbLnfO{ Dofb lbg'kbf{ k|df0fsfuhsf] gSsn s'g} Pshgf d"n k|ltjfbLnfO{ k7fO{ afFsLsf]
Dofbdf k|df0fsfuhsf] gSsn kmnfgfsf] Dofb;fy k7fOPsf] 5 eGg] Joxf]/f n]vL k7fpg'kg]{5 .
-$_ pkbkmf -!_ adf]lhd k|fKt ePsf] Dofb j8f sfof{non] a9Ldf ;ft lbgleq
tfd]n u/L tfd]nLsf] Joxf]/f v'nfO{ j8f sfof{nodfkm{t\ ;ldltdf k|ltj]bg k]; ug'{kg]{5 .
-%_ pkbkmf -!_ adf]lhd Dofb tfd]n x'g g;s]df b]xfo adf]lhd sf] ljB'tLo dfWod
jf klqsfdf ;"rgf k|sfzg u/]/ Dofb tfd]n ug'{kg]{5M
-s_ Dofb tfd]n ul/g'kg]{ JolQmsf] s'g} ˆofS; j Od]n jf cGo s'g} clen]v x'g ;Sg]
ljB'tLo dfWodsf] 7]ufgf eP ;f] dfWodaf6,
-v_ k|ltjfbLn] Dofb tfd]nL ePsf] hfgsf/L kfpg ;Sg] dgfl;a cfwf/ 5 eGg]
b]lvPdf ;ldltsf] lg0f{oaf6 s'g} /fli6«o b}lgs klqsfdf ;"rgf k|sfzg u/]/ jf
/fli6«o jf :yfgLo Pkm=Pd= /]l8of] jf /fli6«o jf :yfgLo 6]lnlehgaf6 ;"rgf
k|;f/0f u/]/, jf
-u_ cGo s'g} ;/sf/L lgsfoaf6 Dofb tfd]n u/fpFbf Dofb tfd]n x'g ;Sg] dgfl;a
sf/0f b]lvPdf ;ldltsf] cfb]zaf6 To:tf] ;/sf/L lgsfodfkm{t\ .
-^_ pkbkmf -%_ adf]lhd ubf{ cltl/Qm vr{ nfUg] ePdf ;ldltn] To:tf] vr{ jfbLaf6
c;'n ug'{kg]{5 / ph'/L lht]kl5 jfbLnfO{ k|ltjfbLaf6 pQm vr{ el/e/fp ul/lbg'k5{ .
-&_ o; P]gadf]lhd Dofb hf/L ug'{kbf{ cg';"lr–^ adf]lhd sf] 9fFrfdf hf/L ug'{
kg]{5 .
@!= /f]xj/df /fVg' kg]{M o; P]g adf]lhd j8f sfof{nodfkm{t\ tfd]n ul/Psf] Dofbdf ;DjlGwt
j8fsf] cWoIf jf ;b:o tyf sDtLdf b'O{hgf :yfgLo enfbdL /f]xj/df /fVg' kg]{5 .
@@= l/t a]l/t hfFr ug]{M -!_ ph'/L k|zf;sn] Dofb tfd]nLsf] k|ltj]bg k|fKt ePkl5 l/tk"j{ssf]
tfd]n ePsf] 5 jf 5}g hfFr u/L cfjZos eP ;DjlGwt j8f ;lrjsf] k|ltj]bg;d]t lnO{
8
l/tk"j{ssf] b]lvP ldl;n ;fd]n /fvL tyf a]l/tsf] b]lvP ab/ u/L k'gM Dofb tfd]n ug{ nufO{
tfd]nL k|lt ldl;n ;fd]n /fVg'kg]{5 .
-@_ pbkmf -!_ adf]lhd hfFr ubf{ ;DjlGwt sd{rf/Ln] ablgot /fvL sfo{ u/]sf]
b]lvP ph'/L k|zf;sn] ;f] Joxf]/f v'nfO{ ;ldlt ;dIf k|ltj]bg k]; ug'{kg]{5 .
-#_ pkbkmf -@_ adf]lhdsf] k|ltj]bgsf] Joxf]/f pko'Qm b]lvP ;ldltn] ;DjlGwt
sd{rf/L pk/ pko'Qm sf/jfxLsf nflu sfo{kflnsf ;dIf n]vL k7fpg ;Sg]5 .
@#= tf/]vdf /fVg' kg]{M -!_ ph'/L k|zf;sn] bkmf (adf]lhd lkm/fb btf{ u/]kl5 lkm/fbstf{nfO{ / bkmf
!^adf]lhd k|ltjfb btf{ u/]kl5 k|ltjfbLnfO{ tf/]v tf]sL tf/]vdf /fVg'k5{ .
-@_ ph'/Lsf kIfx?nfO{ tf/]v tf]Sbf tf/]v tf]lsPsf] lbg ul/g] sfdsf] Joxf]/f tf/]v
ekf{O{ tyf tf/]v krf{df v'nfO{ ph'/Lsf ;a} kIfnfO{ Ps} ldnfgsf] ldlt tyf ;do pNn]v u/L
Ps} ldnfgsf] tf/]v tf]Sg'k5{ .
-#_ pkbkmf -@_ adf]lhd tf/]v tf]lsPsf] ;dodf s'g} kIf xflh/ geP klg tf]lsPsf]
sfo{ ;DkGg u/L csf]{ tf/]v tf]Sg'kg]{ ePdf xflh/ ePsf] kIfnfO{ tf/]v tf]sL ;dodf xflh/
geO{ kl5 xflh/ x'g] kIfnfO{ cl3 xflh/ eO{ tf/]v nfUg] kIf;Fu Ps} ldnfg x'g]u/L tf/]v
tf]Sg'k5{ .
-$_ o;bkmfadf]lhd tf]lsPsf] tf/]vdf pkl:y ePsf kIfx?nfO{ ;fy} /fvL ;ldltn]
ph'/Lsf] sf/jfxL ug'{k5{ .
-%_ pkbkmf -$_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] ePtfklg tf]lsPsf] tf/]vdf s'g} kIf
pkl:yt geP klg ;ldltn] ph'/Lsf] sf/jfxL ug{ afwf kg]{5}g .
-^_ sfj'jflx/sf] kl/l:ylt k/L Dofb, tf/]v u'h|]df @ k6sdf gj9fO jl9df hDdf !)
lbg Dofb yfdfpg kfOg] 5 .
@$= ;ldltsf] lg0f{o adf]lhd x'g]M ;ldltn] Dofb tfd]nL ;DaGwdf k|rlnt sfg"g tyf o; P]gdf
n]lvPb]lv afx]ssf] ljifodf cfjZos k|lqmof lgwf{/0f ug{ ;Sg]5 .
kl/R5]b–%
;'g'jfO{ tyf k|df0f a'‰g] ;DaGwdf
@%= k|f/lDes ;'gjfO{M -!_ d]nldnfkaf6 ljjfb lg?k0f x'g g;sL ;ldltdf cfPsf ljjfb k|ltjfb
btf{ jf aofg jf ;f] ;/xsf] s'g} sfo{ ePkl5 ;'gjfOsf nflu k]; ePsf] ljjfbdf pknAw
k|df0fsf cfwf/df tTsfn lg0f{o ug{ ;lsg] ePdf ;ldltn] ljjfbk]; ePsf] klxnf] ;'gjfOdf g}
lg0f{o ug{ ;Sg]5 .
-@_ ;ldlt ;dIf k]; ePsf] ljjfbdf pkbkmf -!_ adf]lhd tTsfn lg0f{o ug{ ;lsg]
gb]lvPdf ;ldltn] b]xfo adf]lhd s]f cfb]z ug{ ;Sg]5M–
-s_ ljjfbdf d'v gldn]sf] s'/fdf Plsg ug{ k|df0f a'‰g] jf cGo s'g} sfo{ ug]{,
-v_ ljjfbdf a'‰g'kg]{ k|df0f Plsg u/L kIfaf6 k]; ug{ nufpg] jf ;DjlGwt
lgsfoaf6 dfu ug]{ cfb]z ug]{,
9
-u_ d]nldnfksf ;DaGwdf ljjfbsf kIfx?;Fu 5nkmn ug]{, tyf
-3_ ljjfbsf kIf tyf pkl:yt eP sfg"gJoj;foL;Fu ljjfbsf] sf/jfxL / k|s[ofsf
;DaGwdf 5nkmn u/L ljjfbsf nflu tf/]v tyf k]zLsf] ;do tflnsf lgwf{/0f
ug]{ .
-#_pkbkmf -!_ / -@_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] ePtfklg ;ldltn] :yfgLo ;/sf/
;~rfn P]g, @)&$ sf] bkmf $& sf] pkbkmf -@_ adf]lhd sf] ph'/Ldf d]nldnfksfnflu
k7fpg] cfb]z ug'{kg]{5 .
@^= k|df0f bflvn ug]{ MjfbL jf k|ltjfbLn] s'g} gofFk|df0f k]; ug{ cg'dlt dfu u/L lgj]bg k]; u/]df
ph'/L k|zf;sn] ;f]xL lbg ;ldlt ;dIf lgj]bg k]; u/L ePsf] cfb]zfg';f/ ug'{k5{ .
@&= lnvt hfFr ug]{M -!_ ;ldltn] ph'/Ldf k]; ePsf] s'g} lnvtsf] ;Totf k/LIf0f ug{ /]vf jf
x:tfIf/ ljz]if1nfO{ hfFr u/fpg h?/L b]v]df ;f] lnvtnfO{ c;To eGg] kIfaf6 k/LIf0f b:t'/
bflvn ug{ nufO{ /]vf jf x:tfIf/ ljz]if1af6 lnvt hfFr u/fpg'k5{ .
-@_ pkbkmf -!_adf]lhd hfFr ubf{ dgfl;a dflkmssf] ;do tf]sL cfb]z ug'{kg]{5 /
;doleq hfFr ;DkGg x'gsf nflu oyf;Dej Joj:yf ug'{kg]{5 .
-#_ pkbkmf -!_adf]lhd hfFr ubf{ lnvt c;To 7xl/Pdf lnvt ;To /x]sf] eGg]
kIfaf6 nfu]sf] b:t'/ c;'n u/L pkbkmf -!_ adf]lhd b:t'/ bflvn ug]{ kIfnfO{ e/fO{ lbg'k5{ .
@*= ;fIfL a'‰g]M-!_ ;ldltaf6 ;fIfL a'‰g] cfb]z ubf{ ;fIfL a'‰g] lbg tf]sL cfb]z ug'{kg]{5 .
-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd cfb]z ePkl5 ph'/L k|zf;sn] ph'/Lsf] kIfnfO{ cfb]zdf
pNn]v ePsf] ldltdf ;fIfL a'‰g] tf/]v tf]Sg'kg]{5 .
-#_ ;fIfL a'‰g] tf/]v tf]lsPsf] lbgdf cfˆgf] ;fIfL ;ldlt ;dIf pkl:yt u/fpg'
;DjlGwt kIfsf] bfloTj x'g]5 . ;fIfL askq a9Ldf b'O{÷b'O{ hgfsf b/n] a'lemg]5 .
@(= ;ldltsf] tkm{af6 askq u/fpg]M -!_ o; P]gdf cGoq h'g;'s} s'/f n]lvPsf] ePtfklg gfafns
jf czQm jf a[4a[4f kIf /x]sf] ph'/Ldf ;fIfL askqsf nflu tf]lsPsf] tf/]vsf] lbg pkl:yt
gePsf] jf pkl:yt gu/fOPsf] ;fIfLnfO{ ;ldltn] Dofb tf]sL ;ldltsf] tkm{af6 lemsfO{
askq u/fpg ;Sg]5 .
-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd ;fIfL lemsfpFbf askq x'g] tf/]v tf]sL Dofb hf/L ug]{5 /
ph'/Lsf kIfx?nfO{ ;d]t ;f]xL ldnfgsf] tf/]v tf]Sg' kg]{5 .
#)= ;fIfL askq u/fpg]M-!_ ph'/L k|zf;sn] ;fIfL askqsf nflu tf]lsPsf] lbg kIfx?;Fu
lghx?n] pkl:yt u/fpg NofPsf ;fIfLsf] gfdfjnL lnO{ ;ldlt ;dIf k]; ug'{kg]{5 .
-@_ ;fIfL askqsf nflu tf]lsPsf] tf/]vsf] lbg ph'/Lsf ;a} kIfn] ;fIfL pkl:yt
u/fpg NofPsf] eP sfof{no v'Ngf;fy tyf s'g} kIfn] ;fIfL pkl:yt u/fpg gNofPsf] eP
lbgsf] af¥x ah]kl5 ;ldltn] pknAw eP;Ddsf ;fIfLsf] askq u/fpg' kg]{5 .
#!= aGb]h ug{ ;Sg]M -!_ ;fIfLsf] askq u/fpFbf ph'/Lsf] ljifoj:t'eGbf km/s k|sf/sf] tyf ;fIfL
jf ph'/Lsf] kIfnfO{ ckdflgt ug]{ jf lem‰ofpg] jf cg'lrt k|sf/sf] k|Zg ;f]lwPdf ;ldltn]
To:tf] k|Zg ;f]Wgaf6 kIfnfO{ aGb]h ug{ ;Sg]5 .
10
-@_ gfafns jf j[4 jf c;Qm /f]uLn] ;fIfL aSg'kg]{ eO{ To:tf] ph'/Ldf s'g} kIfsf]
pkl:ylt jf cGo s'g} dgfl;a sf/0fn] ;fIfLnfO{ askq ug{ cg'lrt bafj k/]sf] jf kg]{ k|an
;Defjgf /x]sf] 5 eGg] ;ldltnfO{ nfu]df ;ldltn] To:tf] kIfsf] k|ToIf pkl:yltnfO{ aGb]h
u/L lghn] ;fIfLn] gb]Vg] u/L dfq pkl:yt x'g cfb]z ug{ ;Sg]5 .
-#_ pkbkmf -@_ adf]lhd cfb]z u/]df ;fIfLn] gb]Vg] u/L kIf pkl:yt x'g] Joj:yf
ldnfpg] bfloTj ;ldltsf] x'g]5 .
-$_ pkbkmf -!_ jf -@_ adf]lhd ubf{ ;ldltn] ph'/L;Fu ;DjlGwt cfjZos k|Zg
tof/ u/L ;ldltsf] tkm{af6 askq u/fpg ;Sg]5 .
#@= k]zL ;"rL k|sfzg ug'{kg]{M -!_ ph'/L k|zf;sn] k|To]s xKtf z'qmjf/ cfufdL xKtfsf] nflu k]zL
tf]lsPsf] ljjfbx?sf] ;fKtflxs k]zL ;"rL tyf k|To]s lbg pQm lbgsf nflu k]zL tf]lsPsf
ljjfbx?sf] b}lgs k]zL ;"rL k|sfzg ug]{5 .
-@_ pkbkmf -!_adf]lhd sf] ;"rL ;+of]hsn] / lghsf] cg'kl:yltdf lghn] lhDd]jf/L
tf]s]sf] ;ldltsf] ;b:on] k|dfl0ft ug'{kg]{5 .
##= b}lgsk]zL ;"rLM -!_ ph'/L k|zf;sn] bkmf #@adf]lhd sf] ;fKtflxs k]zL ;"rLdf r9]sf
ljjfbx?sf] b}lgs k]zL ;"rL tof/ u/L Ps k|lt ;"rgf kf6Ldf 6fF:g nufpg' kg]{5 tyf Ps
k|lt ;ldltsf ;b:ox?nfO{ pknAw u/fpg' kg]{5 . t/ sfo{Joj:ttfnfO{ dWogh/ u/L
;ldltn] b}lgs ;'gjfOsf] lbg ;fKtflxs ?kdf lgl:rt lbg lgwf{/0f ug{ ;Sg]5 .
-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd sf] ;"rLdf ljjfbx? pNn]v ubf{ ph'/L btf{sf] cfwf/df
b]xfosf] qmddf tof/ u/L k|sfzg u/fpg' kg]{5M
-s_ gfafns kIf ePsf] ljjfb,
-v_ zf/Ll/s c;Qmtf jf ckfª\utf ePsf] JolQm kIf ePsf] ljjfb,
-u_ ;Q/L jif{ pd]/ k'/f ePsf] a[4 jf a[4f kIf ePsf] ljjfb, tyf
-3_ ph'/L btf{sf] qmdfg';f/ klxn] btf{ ePsf] ljjfb .
-#_ pkbkmf -@_ adf]lhdk]zL ;"rL tof/ ubf{ d'NtjLaf6 hfu]sf tyf ;jf]{Rr cbfnt,
pRr cbfnt tyf lhNnf cbfntaf6 k'gM OG;fkmsf nflu k|fKt eO{ btf{ ePsf] ljjfbsf] xsdf
;'?df ;ldltdf btf{ ePsf] ldltnfO{ g} btf{ ldlt dfgL qmd lgwf{/0f ug'{kg]{5 .
-$_ pkbkmf -!_ jf -@_ df /x]sf] qmdfg';f/ g} ;ldltn] ljjfbsf] ;'gjfO / sf/jfxL
tyf lsgf/f ug'{kg]{5 .
#$= ph'/L k|zf;ssf] lhDd]jf/L x'g]M b}lgs k]zL ;"rLdf r9]sf ljjfbx? sfof{no v'n]sf] Ps
306fleq ;ldlt ;dIf ;'gjfOsf nflu k]; ug]{ tyf pQm lbgsf] tf]lsPsf] sfo{ ;lsPkl5
;ldltaf6 lkmtf{ a'lemlnO{ ;'/lIft /fVg] lhDd]jf/L ph'/L k|zf;ssf] x'g]5 .
#%= k|df0f ;'gfpg ;Sg]M ;ldltn] bkmf @% adf]lhd tf]lsPsf] tf/]vsf] lbg pkl:yt ;a} kIfnfO{
csf]{ kIfn] k]; u/]sf] k|df0f Pjd\ sfuhft b]vfO{ k9LafFrL ;'gfO{ ;f] af/]df csf]{ kIfsf] s'g}
syg /x]sf] eP lnvt aofg u/fO{ ldl;n ;fd]n /fVg'kg]{5 .
11
#^= ljjfbsf] ;'gjfO ug]{M -!_ ;ldltn] b'j} kIfsf] s'/f ;'gL tyf sfg"g Joj;foL d's// u/]sf] eP
lghx?sf] ax;;d]t ;'gL ljjfbsf] ;'gjfO tyf lg0f{o ug'{ kg]{5 .
-@_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf] ;'gjfO tyf lg0f{o ubf{ kIfx?sf] /f]xj/df ug'{kg]{5 .
-#_ pkbkmf -!_ adf]lhd ljjfbsf] ;'gjfO ubf{ Ohnf; sfod u/L ;'gjfOug{ dgfl;j
b]lvPdf ;f]xL cg';f/ ug{ ;Sg]5 .
#&= aGb Ohnf;sf] u7gM -!_ ;ldltn] dlxnf tyf afnaflnsf ;dfj]z /x]sf] tyf cfjZos b]v]sf]
cGo ljjfbsf] ;'gjfOsf] nflu Ohnf; sfod ubf{ aGb Ohnf; sfod u/L ;'gjfO ug{
;Sg]5 .
-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd sf] aGb Ohnf;df ljjfbsf kIf, sfg"g Joj;foL tyf cGo
;/f]sf/jfnfafx]s cGo JolQmnfO{ Ohnf;df k|j]z ug{ gkfpg] u/L aGb Ohnf;sf] u7g
ul/g]5 .
-#_ aGb Ohnf;af6 x]l/g] ljjfbsf] sfd sf/jfxL, kLl8tsf] gfd, y/, 7]ufgf
nufotsf ljifo uf]Ko /fVg'kg]{5 .
#*= aGb Ohnf; ;DjGwL cGo Joj:yfM -!_ aGb Ohnf;af6 x]l/Psf ljjfbx?sf] sfuhftsf]
k|ltlnlkjfbL, k|ltjfbL / lghsf] lxtdf c;/ k/]sf] s'g} ;/f]sf/jfnfafx]s c? s;}nfO{ pknAw
u/fpg' x'Fb}g .
-@_ pkbkmf -!_adf]lhd sf] ljjfbsf] tYo v'nfO{ s'g} ;dfrf/ s'g} kqklqsfdf
;Dk|]if0f x'g lbg' x'Fb}g .
-#_ pkbkmf -#_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] ePtfklg ;ldltn] kIfsf] uf]kgLotf tyf
lxtdf k|lts"n k|efj gkg]{ u/L ;dfrf/ ;Dk|]if0f ug{ eg] s'g} afwf kg]{5}g .
#(= yk k|df0f a'‰g]Mljjfbsf] ;'gjfOsf] qmddf ljjfbsf] s'g} kIfsf] cg'/f]wdf jf ljjfbsf] ;'gjfOsf]
qmddf ;ldlt cfkm}n] yk k|df0f a'‰g'kg]{ b]v]df ljjfbsf kIfx?nfO{ yk k|df0f k]; ug{ k]; ug]{
tf/]v tf]sL cfb]z ug{ ;Sg]5 .
$)= :jfy{ aflemPsf] ljjfb x]g{ gx'g]M -!_ ;ldltsf] ;b:on] b]xfosf ljjfbsf] sf/jfxL / lsgf/fdf
;+nUg x'g'x'b}gM
-s_ cfˆgf] jf glhssf] gft]bf/sf] xslxt jf ;/f]sf/ /x]sf] ljjfb,
:ki6Ls/0fM o; pkbkmfsf] k|of]hgsf] nflu æglhssf] gft]bf/Æ eGgfn] ck'tfnL
kbf{ sfg"g adf]lhd ck'tfnL k|fKt ug{ ;Sg] k|fyldstf qmddf /x]sf] JolQm,
dfdf, dfOh', ;fgLcfdf, 7'nLcfdf, ;fgf]afa', 7'nf]afa', klt jf kTgL tkm{sf ;f;',
;;'/f, km'k", km'kfh', ;fnf, h]7fg, ;fnL, lbbL, alxgL, legfh', alxgL HjfO{F, ef~hf,
ef~hL, ef~hL HjfO{F, ef~hL a'xf/L tyf To:tf] gftfsf JolQmsf] Psf;uf]ndf
/x]sf] kl/jf/sf] ;b:o ;Demg'k5{ .
-v_ lghn] cGo s'g} x}l;otdf u/]sf] s'g} sfo{ jf lgh ;+nUg /x]sf] s'g} ljifo
;dfj]z /x]sf] s'g} lajfb,
12
-u_ s'g} ljifodf lghn] ph'/L rNg] jf grNg] ljifosf] 5nkmndf ;xefuL eO{ s'g}
/fo lbPsf] eP ;f] ljifo ;dfj]z /x]sf] ljjfb, jf
-3_ cGo s'g} sf/0fn] cfwf/e"t ?kdf lgh / lghsf] Psf3/;uf]nsf kl/jf/sf
;b:osf] s'g} :jfy{ aflemPsf] ph'/L .
-@_ pkbkmf -!_adf]lhd sf] s'g} cj:yf b]lvPdf h'g ;b:osf] To:tf] cj:yf k5{ pQm
;b:on] ljjfb x]g{ gx'g] sf/0f v'nfO{ cfb]z ug'{kg]{5 .
-#_ pkbkmf -!_ sf] k|lts"n x'g] u/L s'g} ;b:on] s'g} ljjfbsf] sf/jfxL / lsgf/fdf
;xefuL x'g nfu]df ljjfbsf] s'g} kIfn] cfjZos k|df0f;lxt ljjfbsf] sf/jfxL lsgf/f gug{
lgj]bg lbg ;Sg]5 .
-$_ pkbkmf -@_ jf -#_ adf]lhdsf] cj:yfdf ;ldltn] ;efnfO{ n]vL k7fpg' kg]{5 /
;efn] :yfgLo ;/sf/ ;~rfng P]g, @)&$ sf] bkmf $* adf]lhd pko'Qm k|lqmof cnDag
u/L ;ldlt tf]sL ;ldlt;dIf ljjfbsf] ldl;n k]; ug'{kg]{5 .
-%_ pkbkmf -$_ adf]lhd ubf{ ;efn] ljjfbsf kIfx?nfO{ ;f]xL pkbkmf adf]lhd
ul7t ;ldltaf6 ph'/Lsf] sf/jfxL lsgf/f x'g] s'/fsf] hfgsf/L u/fO{ pQm ;ldlt;dIf
pkl:yt x'g k7fpg' kg]{5 .
kl/R5]b–^
lg0f{o / cGo cfb]z
$!=lg0f{o ug'{kg]{M -!_ ;ldltn] ;'gjfOsf] nflu k]; ePsf] ljjfb x]bf{ s'g} k|df0f a'‰g'kg]{ afFsL g/xL
ljjfb lsgf/f ug]{ cj:yf /x]sf] b]lvPdf ;f]xL k]zLdf ljjfbdf lg0f{o ug'{kg]{5 .
-@_ pkbkmf -!_adf]lhd lg0f{o u/]kl5 lg0f{osf] Joxf]/f lg0f{o lstfadf n]vL
;ldltdf pkl:yt ;b:ox? ;a}n] b:tvt ug'{kg]{5 .
-#_ pkbkmf -!_ adf]lhd ul/Psf] lg0f{osf] bkmf $@ / cGo k|rlnt sfg"gadf]lhd
v'nfpg'kg]{ ljj/0f v'n]sf] k"0f{ kf7 lg0f{o ePsf] ldltn] a9Ldf ;ft lbgleq tof/ u/L
ldl;n ;fd]n /fVg'k5{ .
-$_ pkbkmf -!_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] ePtfklg ;dofefj cyjf cGo s'g}
dgfl;j sf/0fn] ubf{ ;f]xL lbg ljjfb lg0f{o ug{ g;Sg] ePdf cfufdL xKtfsf] s'g} lbgsf
nflu csf]{ k]zL tf/]v tf]Sg'kg]{5 .
$@= lg0f{odf v'nfpg'kg]{M -!_ ;ldltn] bkmf $!adf]lhd u/]sf] lg0f{osf] k"0f{kf7df o; bkmf
adf]lhd sf s'/fx? v'nfO{ cg';"lr–&adf]lhd sf] 9fFrfdf tof/ ug'{kg]{5 .
-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd k"0f{kf7 tof/ ubf{ jfbL tyf k|ltjfbLsf] lhls/, lg0f{o
ug'{kg]{ b]lvPsf] ljifo, b'j} kIfaf6 k]; ePsf] k|df0fsf s'/fx?, ;dfj]z ePsf] sfg"gL k|Zg
/ To;sf] JofVof;d]tsf] ljifo v'nfpg'kg]{5 .
-#_ pkbkmf -@_ df pNn]v ePb]lv afx]s k"0f{kf7df b]xfosf s'/fx? ;d]t v'nfpg'
kg]{5M
13
-s_ tYosf] ljZn]if0f,
-v_ ljjfbsf] s'g} kIfsf] sfg"gJoj;foLn] ax; gf]6 k]; u/]sf] eP ax;gf]6 tyf
ax; u/]sf] ePsf] ax;df p7fOPsf d"n ljifo,
-u_ lg0f{o ug{sf nflu cfwf/ lnOPsf] k|df0fsf ;fy} b'j} kIfaf6 k]; ePsf] k|df0f
tyf To;sf] ljZn]if0f,
-3_ lg0f{o sfof{Gjog ug{sf nflu ug'{kg]{ ljifox?sf] l;nl;n]jf/ pNn]vg ;lxtsf]
tkl;n v08 tyf
-ª_ lg0f{o pk/ k'g/fj]bg nfUg] ePdf k'g/fj]bg nfUg] lhNnf cbfntsf] gfd / s]
slt lbgleq k'g/fj]bg ug'{kg]{ xf] ;f];d]t .
-$_ pkbkmf @ tyf # df pNn]vePb]lv afx]s b]xfosf s'/fx?;d]t lg0f{odf v'nfpg'
kg]{5M
-s_ ;fIfL jf ;h{ldgsf] askqsf] ;f/f+z,
-v_ s'g} glh/sf] JofVof jf cjnDag u/]sf] eP ;f] glh/sf] ljj/0f / ljjfbdf pQm
glh/sf] l;4fGt s] s'g cfwf/df nfu" ePsf] xf] cyjf nfu" gePsf] xf] eGg]
sf/0f;lxtsf] ljZn]if0f,
-u_ lg0f{oaf6 s;}nfO{ s'g} s'/f lbg' e/fpg' kg]{ ePsf] eP s;nfO{ s] slt e/fO{
lbg'kg]{ xf] ;f]sf] ljj/0f, tyf
-3_ ljjfbsf] qmddf s'g} dfn;fdfg jf k|df0fsf] ?kdf s]xL j:t' ;ldlt ;dIf k];
ePsf] eP ;f] dfn;fdfg jf j:t'sf] xsdf s] ug]{ xf] eGg] ljifo .
$#= k|f/lDes ;'gjfOdf lg0f{o x'g;Sg]M -!_ ;ldltn] klxnf] ;'gjfOsf nflu k]; ePsf] cj:yfdf g}
ljjfbdf yk k|df0f a'lem/xg' kg]{ cj:yf g/x]sf] b]v]df cyjf xbDofb jf xsb}of jf ;ldltsf]
If]qflwsf/ g/x]sf] sf/0fn] ljjfb lg0f{o ug{ gldNg] b]v]df klxnf] ;'gjfOdf g} lg0f{o ug{
;Sg]5 .
-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd sf] lg0f{o If]qflwsf/sf] cefj /x]sf] sf/0fn] ePsf]
cj:yfdf If]qflwsf/ u|x0f ug]{ cbfnt jf :yfgLo tx jf cGo lgsfodf ph'/L ug{ hfg' egL
;DjlGwt kIfnfO{ ;'gfpg' kg]{5 .
$$= lg0f{o ;+zf]wgM -!_ ;ldlt ;dIf ljjfbsf] kIf jf s'g} ;/f]sf/jfnfn] ljjfbsf] lg0f{odf ePsf]
s'g} n]vfOsf] q'6L ;+zf]wg u/L kfpg lhls/ lnO{ lg0f{osf] hfgsf/L ePsf] k}+lt; lbgleq
lgj]bg lbg ;Sg]5 .
-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd sf] lgj]bg k/L ;ldltn] x]bf{ ;fdfGo q'6L ePsf] /
;+zf]wgaf6 lg0f{osf] d"n cfzodf s'g} x]/km]/ gx'g] b]v]df 5'§} krf{ v8f u/L lgj]bg adf]lhd
lg0f{o ;+zf]wg ug]{ cfb]z lbg ;Sg]5 .
-#_ pkbkmf-@_ adf]lhdsf] cfb]z d"n lg0f{osf] cleGg cËsf] ?kdf lnOg]5.
t/ ljjfbsf] ljifo j:t' eGbf jflx/ x'g] u/]/ n]lvPsf] lg0f{osf] efu ;ldltn] hfgsf/L kfPdf
hlxn] klg ;+;f]wg ug'{kg]{5 .
14
$%= lg0f{odf x]/km]/ ug{ gx'g]M -!_ ;ldltsf ;b:o cyjf c? s;}n] klg ;ldltsf ;b:ox?sf]
b:tvt e};s]kl5 lg0f{odf s'g} k|sf/sf] yk36 jf s]/d]6 ug{ x'Fb}g .
-@_ s;}n] pkbkmf -!_ ljkl/t u/]sf] yfxf x'g cfPdf sfo{kflnsfn] sfg"gadf]lhd
sf/jfxLsf nflu ;DjlGwt lgsfodf n]vL k7fpg'kg]{5 .
$^= lg0f{o ePkl5 ug'{kg]{ sf/jfxLM -!_ ph'/L k|zf;sn] ;ldltaf6 lg0f{o ePkZrft lg0f{o
lstfadf ;ldltsf ;b:ox? ;a}sf] b:tvt ePsf] olsg u/L lg0f{o lstfa / ldl;n lhDdf
lng'k5{ .
-@_ o; P]gadf]lhd lg0f{osf] k"0f{kf7 tof/ ePkl5 ;a} ;b:osf] b:tvt e};s]kl5
ph'/L k|zf;sn] lg0f{osf] sfof{Gjog ug{sf nflu tTsfn ug'{kg]{ s]xL sfo{ eP ;f] ;DkGg u/L
ldl;n clen]v k|zf;snfO{ a'emfpg'k5{ .
$&= lg0f{o ug{kg]{ cjlwM -!_ ;ldltn] k|ltjfb bflvn ePsf] jf aofg ug'{kg]{df k|ltjfbLsf] aofg
ePsf] ldltn] tyf k|ltjfb bflvn gePsf] jf aofg gePsf]df ;f] x'g'kg]{ Dofb e'Qmfg ePsf]
ldltn] gAa] lbgleq ljjfbsf] clGtd lg0f{o ug'{kg]{5 .
-@_ pkbkmf -!_adf]lhd sf] ;dofjlw u0fgf ubf{ d]nldnfksf nflu k7fOPsf]
ph'/Lsf] xsdf d]nldnfksf] k|lqmofdf nfu]sf] ;do s6fO{ cjlw u0fgf ug'{kg]{5 .
-#_ pkbkmf -!_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf ePtfklg ph'/Ldf a'‰g'kg]{ k|df0f tyf k'/f
ug'{kg]{ k|lqmof afFsL g/xL ph'/L lg0f{o ug{ cË k'lu;s]sf] eP ;f] k'u]sf] kGw| lbgleq clGtd
lg0f{o lbg'kg]{5 .
kl/R5]b–&
;ldltsf] ;lrjfno
$*= ;ldltsf] ;lrjfnoM;ldltsf] sfo{;DkfbgnfO{ ;xhLs/0f ug{ Ps ;lrjfno /xg]5 .
-@_ pkbkmf -!_adf]lhd ;lrjfnodf Goflos ;ldltn] cfjZostfcg';f/ u/]sf]
l;kmfl/; adf]lhd sfo{kflnsfn] cfjZos ph'/L k|zf;s tyf cGo sd{rf/Lx?sf] Joj:yf
ug{ ;Sg]5 . ;lrjfnosf] sfo{;DkfbgnfO{ Jojl:yt ug{ ;lrjfnocGtu{t ph'/L zfvf÷kmfF6
tyf clen]v zfvf÷kmfF6 /xg ;Sg]5 .:yfgLo ;/sf/ ;~rfng P]g, @)&$ adf]lhd
clen]v k|zf;s /xg]5 .
$(= ph'/L k|zf;ssf] sfd, st{Jo / clwsf/M o; P]gdf cGoq pNn]v ePb]lv afx]s ph'/L
k|zf;ssf] sfd, st{Jo / clwsf/ b]xfo adf]lhd x'g]5M
-s_k]; ePsf lkm/fb÷ph'/L, k|ltjfb / cGo lnvtx? hfFr u/L l/tk'u]sf] eP sfg"gadf]lhd
nfUg] b:t'/ lnO{ btf{ ug]{ / btf{ ug{ gldNg] eP sf/0f hgfO{ b/kL7 ug]{,
-v_ ljjfbdf k|df0fsf nflu k]; ePsf gSsn sfuhnfO{ ;Ssn;Fu le8fO{ l7s b]lvPdf
k|df0fLt ug]{ / ldl;n ;fd]n /fVg] tyf ;Ssndf s]xL s}lkmot b]lvPdf ;f] hgfO{
;DjlGwt kIfsf] ;xL5fk u/fO{ /fVg],
15
-u_ k]; ePsf lnvt;fy ;+nUg x'g]kg]{ k|df0f tyf cGo sfuhft 5 jf 5}g eP 7Ls 5 jf
5}g hfFRg],
-3_ ;ldltsf] cfb]zn] lemsfpg'kg]{ k|ltjfbL, ;fIfL jf cGo JolQmsf] gfddf Dofb hf/L ug]{,
-ª_ ljjfbsf kIfnfO{ tf/]v jf k]zL tf/]v tf]Sg],
-r_ ;ldlt ;dIf k]; x'g'kg]{ lgj]bg btf{ u/L cfb]zsf nflu ;ldlt ;dIf k]; ug]{,
-5_ sfg"gadf]lhd jf/]; lng] tyf u'h|]sf] tf/]v yfDg] lgj]bg lnO{ cfjZos sf/jfxL ug]{,
-h_ ;ldltaf6 ePsf] cfb]z sfof{Gjog ug]{ u/fpg],
-em_ ;ldltdfk]; jf k|fKt ePsf sfuhkq a'‰g], ekf{O{ ug]{ nufotsf sfo{x? ug]{,
-`_ cfjZostfg';f/ ;ldltsf] tkm{af6 kqfrf/ ug]{,
-6_ ;ldltsf] cfb]zn] tfd]n ug'{kg]{ Dofb tfd]n ug]{ u/fpg], tfd]n ePsf] Dofbsf] tfd]nL
hfFrL l/tk"j{ssf] geP k'gM hf/L ug]{ tyf cGo cbfnt jf lgsfoaf6 k|fKt ePsf]
x]6f}+8f pkdxfgu/kflnsfn] tfd]n ul/lbg'kg]{ Dofb tfd]n ug]{ u/fpg],
-7_ lg0f{o lstfa / ph'/Lsf] ldl;n lhDdf lng],
-8_ ;ldltdf btf{ ePsf ph'/L tyf lgj]bg nufotsf sfuhftsf] clen]v tof/ ug]{ /
dfl;s jf jflif{s k|ltj]bg k]; ug'{kg]{ lgsfo ;dIf k|ltj]bg tof/ u/L ;+of]hsaf6
k|dfl0ft u/fO{ ;DjlGwt lgsfodf k7fpg],
-9_ cfˆgf] lhDdf /x]sf ph'/Lsf ldl;ndf /x]sf sfuhftsf] l/tk"j{s gSsn lbg],
-0f_ lhNnf cbfntdf k'g/fj]bg nfUg] u/L lg0f{o ePsf ljjfbdf k'g/fj]bg Dofb hf/L u/L
tfd]n ug]{ u/fpg],
-t_ cbfnt jf cGo s'g} lgsfodf ljjfbsf] ldl;n jf s'g} sfuhft k7fpg'kg]{ ePdf
;ldltnfO{ hfgsf/L u/fO{ ldl;n jf sfuhft k7fpg] tyf lkmtf{ k|fKt ePkl5
sfg"gadf]lhd ;'/lIft /fVg] Joj:yf ldnfpg],
-y_ lg0f{o lstfa lhDdf lng] tyf
-b_ k]; ePsf lgj]bgnufotsf sfuhftdf ;ldltaf6 cfb]z x'g'kg]{ jf lgsf;f lng'kg]{df
;ldlt ;dIf k]; ug]{ .
%)= clen]v k|zf;ssf] sfd, st{Jo / clwsf/M o; P]gdf cGoq pNn]v ePb]lv afx]s clen]v
k|zf;ssf] sfd, st{Jo / clwsf/L b]xfo adf]lhd x'g]5M
-s_ lg0f{o sfof{Gjog ;DjGwLM
-!_ lg0f{o adf]lhd rng rnfpg'kg]{, s'g} s'/f lbnfO{ e/fO{ lbg'kg]{ nufotsf lg0f{o
sfof{Gjogsf nflu ug'{kg]{ sfo{x? ug]{ tyf lg0f{o sfof{Gjogsf] clen]v /fvL
sfg"gadf]lhd ljj/0f k7fpg' kg]{ lgsfox?df ljj/0f k7fpg],
-@_ lg0f{o sfof{Gjogsf] qmddf lgj]bg lbPsf] kIfx?sf] jf/]; lng], ;sf/ u/fpg],
u'h|]sf] tf/]v ydfpg] nufotsf sfo{x? ug]{,
-#_ ;ldltsf] cfb]zn] /f]Ssf ePsf] jf c? s'g} cbfnt jf lgsfoaf6 /f]Ssf e}
cfPsf] hfoh]yf cGo c•f cbfntdf bflvn rnfg ug'{kg]{ eP ;f] ug]{,
16
-$_ lg0f{o adf]lhd lnnfd ug]{ nufotsf cGo s'g} sfd ug'{kg]{ eP ;f] ;d]t ug]{,
tyf
-%_ n]lvPb]lv afx]ssf] s'g} sfo{ lg0f{o sfof{Gjogsf] qmddf ug'{kg]{ ePdf ;ldlt
;dIf k]; u/L cfb]zadf]lhd ug]{ .
-v_ clen]v ;+/If0f ;DjGwLM
-!_clen]v zfvfsf] /]vb]v u/L lg0f{o ePsf ldl;n ;'/lIft /fVg] / sfg"gadf]lhd
;8fpg' kg]{ sfuhx? ;8fpg],
-@_ lg0f{o ePsf ldl;nx?df sfuhft hfFr u/L b'?:t /x] g/x]sf] x]g]{ / ldl;n
sfg"gadf]lhd u/L b'?:t cj:yfdf /fVg],
-#_ sfg"gadf]lhd ;8fpg] sfuhsf] ljj/0f tof/ u/L ;f] ljj/0f ;'/lIft /xg]
Joj:yf ug]{,
-$_ clen]v zfvfdf k|fKt ePsf] ldl;nx?sf] ;fna;fnL clen]v /fVg] /
cfjZostfg';f/ ljj/0f tof/ ug]{, tyf
-%_ s'g} cbfnt jf lgsfoaf6 clen]vdf /x]sf] ldl;n jf s'g} sfuhft dfu eO{
cfPdf l/tk"j{s k7fpg] / lkmtf{ k|fKt ePkl5 l/tk"j{s u/L ;'/lIft /fVg] .
%!= ph'/L k|zf;s jf clen]v k|zf;ssf] cfb]z pk/sf] lgj]bgM -!_ o; P]g adf]lhd ph'/L
k|zf;s jf clen]v k|zf;sn] u/]sf] cfb]z jf sf/jfxL pk/ lrQ ga'‰g] kIfn] ;f] cfb]z jf
sf/jfxL ePsf] kGw| lbgleq ;ldlt ;dIf lgj]bg lbg ;Sg]5 .
-@_ ;ldltn] pkbkmf -!_ adf]lhd k]; ePsf] lgj]bg pk/ ;'g'jfO u/L lgj]bg k];
ePsf] a9Ldf ;ft lbgleq lgj]bg pk/sf] sf/jfxL 6'ª\Uofpg' kg]{5 .
-#_ pkbkmf -@_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] ePtfklg pkbkmf -!_ adf]lhd sf] lgj]bg
pk/ cfb]z jf lg0f{o ug'{k"j{ s]xL a'‰g'kg]{ eP ;f] a'em]/ dfq lg0f{o jf cfb]z ug'{kg]{5 .
kl/R5]b–*
d]nldnfk ;DjGwL Joj:yf
%@= ldnfkq u/fpg]M-!_ ;ldltn] k|rlnt sfg"gadf]lhd ldnfkq x'g ;Sg] h'g;'s} ph'/Ldf ldnfkq
u/fpg ;Sg]5 .
-@_ ljjfbsf kIfx?n] ldnfkqsf nflu cg';"lr–* adf]lhd sf] 9fFrfdf lgj]bg lbPdf
;ldltn] ph'/Ldf ldnfkq u/fpg pko'Qm b]v]df ldnfkq u/fOlbg]5 .
-#_ pkbkmf -@_ adf]lhd kIfx?n] lbPsf] lgj]bgsf] Joxf]/f ;ldltn] b'j} kIfnfO{ ;'gfO
To;sf] kl/0ffd ;DemfO{ kIfx?sf] ldnfkq ug]{ ;DaGwdf ;xdlt /x] g/x]sf] ;f]Wg' kg]{5 .
-$_ pkbkmf -#_ adf]lhd ;'gfpFbf kIfx?n] ldnfkq ug{ d~h'/ u/]df ;ldltn]
kIfx?sf] lgj]bgdf pNn]v ePsf] Joxf]/f adf]lhd sf] ldnfkq tLg k|lt tof/ u/fpg' kg]{5 .
-%_ pkbkmf -$_ adf]lhdsf] ldnfkqsf] Joxf]/f kIfx?nfO{ k9LafFrL ;'gfO{ ldnfkq ug{
d~h'/ ePdf kIfx?sf] ;lx5fk u/fO{ ;ldltsf ;b:ox?n] ldnfkq sfuh cg';"lr–( adf]lhd
17
sf] 9fFrfdf k|dfl0ft u/L Psk|lt ;ldltn] clen]vsf] nflu ldl;ndf /fVg'kg]{5 tyf Ps–Psk|lt
jfbL tyf k|ltjfbLnfO{ lbg'kg]{5 .
-^_ ldnfkqsf] 9fFrf cg';"lr–!) df pNn]v eP adf]lhd x'g]5 .
%#= d]nldnfk u/fpg ;Sg]M -!_ ;ldltn] k|rlnt sfg"gadf]lhd ldnfkq ug{ ldNg] ph'/Ldf
kIfx?aLr d]nldnfk u/fpg ;Sg]5 .
-@_ kIfx?n] h'g;'s} txdf ljr/fwLg /x]sf] k|rlnt sfg"gn] d]nldnfksf] dfWodaf6
;dfwfg ug{ ;lsg] ljjfbdf ljjfbsf kIfn] ;+o'Qm ?kdf ;ldlt ;dIf lgj]bg lbg ;Sg]5g\ .
-#_ pkbkmf -@_ adf]lhd lgj]bg lbPsf]df d]nldnfkaf6 ph'/Lsf] lg/f]k0f x'g pko'Qm
b]lvPdf ;ldltn] To:tf] ph'/L d]nldnfksf] dfWodaf6 lg/f]k0f ug{ n]vL k7fpg' kg]{5 .
-$_ pkbkmf -#_ adf]lhdsf] cfb]zkl5 d]nldnfk ;DjGwL sf/jfxL k|f/De u/L
kIfx?aLr d]nldnfk u/fOlbg' kg]{5 .
-%_ d]nldnfk;DjGwL cGo Joj:yf tf]lsP adf]lhd x'g]5 .
%$= ph'/L lg0f{o ug]{M -!_ ;ldltn] o; P]g adf]lhd d]nldnfksf] dfWodaf6 ph'/Lsf] lg/f]k0f ug{
k|lqmof a9fPsf]df d]nldnfksf] dfWodaf6 ph'/Lsf] lg/f]k0f x'g g;s]df kIfx?nfO{ ph'/Lsf]
k]zL tf/]v tf]sL sfg"gadf]lhd sf/afxL u/L ;'gjfO tyf lg0f{o ug]{ k|lqmof a9fpg'kg]{5 .
-@_ pkbkmf -!_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] ePtfklg :yfgLo ;/sf/ ;~rfng P]g,
@)$* sf] bkmf $& sf] pkbkmf -@_ adf]lhd sf] ph'/Ldf d]nldnfk jf ldnfkq x'g g;s]df
;ldltn] tf/]v tf]sL clwsf/ If]q /x]sf] cbfntdf hfg' egL ;'gfO{ lbg'kg]{5 .
%%= d]nldnfk jf ldnfkq x'g g;Sg]M o; P]gdf cGoq h'g;'s} s'/f n]lvPsf] ePtfklg s'g}
ph'/Ldf ldnfkq u/fpFbf ph'/Lsf] k|s[lt jf ldnfkqsf] Joxf]/faf6 g]kfn ;/sf/ jfbL eO{
rn]sf] s'g} ljjfb jf ;fj{hlgs tyf ;/sf/L ;DklQ jf lxtdf c;/ kg]{ b]lvPdf ;ldltn]
To:tf] ph'/Ldf ldnfkq u/fpg] 5}g .
t/ To:tf] c;/ kg]{ Joxf]/f x6fO{ cGo Joxf]/faf6 dfq ldnfkq ug{ rfx]df eg]
ldnfkq u/fOlbg'kg]{5 .
%^= d]nldnfksf nflu k|f]T;fxg ug]{M -!_ ;ldltn] ;ldlt ;dIf ;'gjfOsf] nflu k]; ePsf] ph'/Ldf
d]nldnfk x'g;Sg] ;Defjgf /x]sf] b]v]df kIfx?nfO{ d]nldnfksf nflu tf/]v tf]Sg ;Sg]5 .
-@_ pkbkmf -!_adf]lhd sf] tf/]vsf lbg ;ldltn] ljjfbsf kIf tyf ljkIf tyf b'j}
kIfsf] sfg"g Joj;foL ;fy} pkl:yt eP;Dd kIfn] kTofO{ ;fy} lnO{ cfPsf cGo JolQm;d]t
pkl:yt u/fO{ d]nldnfksf nflu 5nkmn u/fO{ kIfx?sf] aLrdf ;xdlt ePdf ;xdlt eP
adf]lhd ldnfkq sfuh tof/ ug{ nufO{ ldnfkq u/fO{ lbg'kg]{5 .
-#_ ph'/Ldf tf]lsPsf] Dofbdf ;ldlt ;dIf pkl:yt gePsf] jf pkl:yt eP/ klg
tf/]v u'hf/L ljjfbdf tf/]vdf g/x]sf] kIf cyjf ljjfbdf kIf sfod gePsf] ePtfklg
ljjfbsf] k]6af]nLaf6 ph'/Lsf] kIf sfod x'g] b]lvPsf] JolQm ;d]t d]nldnfksf nflu pkl:yt
ePdf ;ldltn] d]nldnfk u/fO{ ldnfkqsf] sfuh u/fO{lbg'kg]{5 .
18
%&= k|f/lDes ;'gjfO k"j{ d]nldnfkM -!_ ph'/L k|zf;sn] k|f/lDes ;'gjfOsf nflu ;ldlt ;dIf
ph'/L k]; x'g'k"j{ ph'/Ldf d]nldnfk x'g;Sg] cj:yf b]lvPdf jf kIfx?n] ;f] Joxf]/fsf] lgj]bg
lnO{ cfPdf ldnfkqsf] Joxf]/f v'n]sf] sfuh tof/ u/L ;ldlt ;dIf k]; ug{ ;Sg]5 .
-@_ pkbkmf -!_adf]lhd ubf{ ldnfkqdf clGtd ;xdlt gh'6]sf] eP tfklg kIfx?
d]nldnfksf nflu k|lqmofdf hfg ;xdt ePdf ph'/L k|zf;sn] kIfx?sf] lgj]bg lnO{ ph'/Ldf
d]nldnfksf nflu d]nldnfkstf{ ;dIf k7fpg] cfb]zsf] nflu ;ldlt ;dIf k]; ug{ ;Sg]5 .
%*= d]nldnfkstf{sf] ;"rL tof/ ug]{M -!_ ;ldltn]d]nldnfksf] sfo{ u/fpgsf nflu b]xfo adf]lhd
sf] of]Uotf k'u]sf JolQmx?sf] ljj/0f v'nfO{ ;Defljt d]nldnfkstf{sf] ;"rL tof/ ug]{5M
-s_ sDtLdf :gfts pQL0f{ u/]sf],
-v_ s'g} /fhgLlts bnk|lt cf:yf /fvL /fhgLltdf ;lqmo g/x]sf],
-u_ :yfgLo :t/df ;dfh;]jLsf] ?kdf klxrfg agfPsf],
-3_ d]nldnfkstf{sf] $* 306sf] tfnLd lnO{ d]nldnfkstf{sf] sfo{ ub}{ cfPsf],
-ª_ kRrL; jif{ pd]/ k'/f ePsf],
-r_ dfly of]Uotfdf h'g;'s} s'/f n]lvPsf] ePtfklg tfnLd lnO{ o; cl3 ;"rLs[t
eO{ xfn;Dd lg/Gt/ d]nldnfk ;ldltdf /xL sfo{ ub}{ cfPsf]sf] xsdf lghnfO{
lg/Gt/tf lbg ;lsg] .
-@_d]nldnfkstf{sf] ;"rL tof/ u/]kl5 ;ldltn] ;"rL ;ef ;dIf k]; u/L cg'df]bg u/fpg'
kg]{5 .
-#_ pkbkmf -@_ adf]lhd ;"rL cg'df]bg ePkl5 ;ldltn] ;fj{hlgs hfgsf/Lsf nflu ;"rgf
k|sfzg ug'{kg]{5 tyf d]nldnfksf nflu k7fpFbf k|To]s kIfnfO{ ;f] ;"rL pknAw u/fpg'
kg]{5 .
%(= d]nldnfkstf{sf] ;"rL cBfjlws ug]{M -!_ ;ldltn] bkmf %*adf]lhd tof/ ePsf] ;"rL k|To]s
jif{ cBfjlws ug'{kg]{5 .
-@_ k|To]s jif{ cBfjlws u/]sf] d]nldnfkstf{sf] ;"rL ;ldltn] ;efaf6 cg'df]bg
u/fpg' kg]{5 .
-#_ o; P]g tyf k|rlnt sfg"gadf]lhd d]nldnfkstf{sf] ;"rLdf ;"rLs[t x'g of]Uotf
k'u]sf] JolQmn] ;ldlt ;dIf ;"rLs[t u/L kfpgsf nflu ;ldltsf] lg0f{on] tf]s] adf]lhd sf]
9fFrfdf lgj]bg lbg ;Sg]5 .
^)= d]nldnfkstf{sf] ;"rLaf6 x6fpg]M -!_ ;ldltn] bkmf %( adf]lhd d]nldnfkstf{sf] ;"rL
cBfjlws ubf{ b]xfosf] cj:yfsf d]nldnfkstf{sf] gfd ;"rLaf6 x6fpg]5M
-s_ lghsf] d[To' ePdf,
-v_ lghn] cfˆgf] gfd ;"rLaf6 x6fO{ kfpmF eGg] lgj]bg lbPdf,
-u_ lghn] g}lts ktg b]lvg] kmf}hbf/L cleof]udf ;hfo kfPdf,
-3_ lgh s'g} ;+:yf;Fu ;Da4 /x]sf]df ;f] ;+:yf vf/]h jf lj36g ePdf, /
-ª_ ;ldltn] bkmf ^% -@_ adf]lhd lghnfO{ ;"rLaf6 x6fpg] lg0f{o u/]df .
19
-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd ;"rLaf6 gfd x6fOPsf] d]nldnfkstf{x?sf] gfdfjnL
;ldltn] ;fj{hlgs ;"rgfsf nflu k|sfzg ug'{kg]{5 .
^!= d]nldnfksf nflu ;dofjlw tf]Sg]M -!_ ;ldltn] o; P]g adf]lhd d]nldnfksf nflu
d]nldnfkstf{ k7fpFbf a9Ldf tLg dlxgf;Ddsf] ;do tf]sL k7fpg]5 .
-@_ d]nldnfksf nflu k7fpFbf ;fdfGotof Pshgfaf6 d]nldnfk u/fpg] u/L
tf]Sg'kg]{5 .
-#_ pkbkmf -@_ adf]lhd ubf{ kIfx?aLr ;xdlt x'g g;s]df ;ldltn] tLg hgf;Dd
d]nldnfkstf{ /xg] u/L d]nldnfksf nflu ph'/L k7fpg' kg]{5 .
^@= d]nldnfkstf{sf] 5gf}6M -!_ ;ldltn] d]nldnfk u/fpg] sfo{sf nflu ph'/Lsf kIfx?sf]
;xdltdf Ps hgf d]nldnfkstf{sf] 5gf}6 ug]{5 .
-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd ubf{ kIfx?aLrdf Pshgf d]nldnfkstf{sf nflu ;xdlt
gePdf ;ldltn] kIfx?sf] ;xdltdf tLghgf d]nldnfkstf{sf] 5gf}6 ug'{kg]{5 .
-#_ kIfx?sf] aLrdf d]nldnfkstf{sf] gfddf ;xdlt x'g g;s]df ;ldltn]
d]nldnfkstf{sf] ;"rLdf /x]sf d]nldnfkstf{x? dWo]af6 b'j} kIfaf6 Ps–Ps hgf
d]nldnfkstf{ 5gf}6 ug{ nufO{ t];|f] d]nldnfkstf{ 5gf}6 ul/lbg' kg]{5 .
-$_ ph'/Lsf ;a} kIfsf] ;xdltdf d]nldnfkstf{sf] ;"rLdf g/x]sf] o; P]g adf]lhd
d]nldnfkstf{ x'g cof]Uo gePsf] s'g} JolQm jf ;+:yfaf6 d]nldnfk k|lqmof cuf8L a9fpg
;xdt e} lnlvt lgj]bg lbPdf ;ldltn] To:tf] JolQm jf ;+:yfnfO{ d]nldnfkstf{ tf]lslbg'
kg]{5 .
^#= d]nldnfkstf{sf] kl/jt{gM -!_ ;ldltn] b]xfosf] cj:yf k/L kIfx?n] lgj]bg lbPsf] cj:yfdf
d]nldnfkstf{ kl/jt{g ul/lbg'kg]{5M
-s_ bkmf ^!adf]lhd d]nldnfkstf{sf] ;"rLaf6 x6fpg] cj:yf ePdf,
-v_ kIfx?n] kf/:kl/s ;xdltdf d]nldnfkstf{ x]/km]/ ug{ d~h'/ ePdf,
-u_ ljjfbsf] s'g} kIfn] d]nldnfkstf{k|lt cljZjf; /x]sf] lnlvt hfgsf/L u/fPdf,
-3_ s'g} sf/0fn] d]nldnfkstf{n] d]nldnfkdf ;xefuL e}/xg g;Sg] hgfPdf,
-ª_ ljjfbsf] ljifoj:t'df d]nldnfkstf{sf] s'g} :jfy{ /x]sf] d]nldnfkstf{n] hfgsf/L
u/fPdf jf s'g} ;|f]taf6 ;ldlt ;dIf hfgsf/L ePdf tyf
-r_ d]nldnfkstf{n] d]nldnfkstf{sf] x}l;otn] sfo{ubf{ bkmf ^& tyf cGo k|rlnt
sfg"gadf]lhd kfng ug'{kg]{ cfr/0f kfngf gu/]df .
-@_d]nldnfkstf{ kl/jt{gsf sf/0fn] tf]lsPsf] ;dodf d]nldnfksf] sfo{ ;DkGg x'g
g;Sg] ePdf ;ldltn] a9Ldf Ps dlxgf;Ddsf] ;do yk ug{ ;Sg]5 .
^$=d]nldnfksf nflu k7fpFbf ug]{ k|lqmofM -!_ ;ldltn] s'g} ph'/L d]nldnfksf nflu d]nldnfkstf{
;dIf k7fpFbf kIfx?nfO{ d]nldnfkstf{sf] ;Dks{ pknAw u/fO{ d]nldnfkstf{ ;dIf pkl:yt
x'g] tf/]v tf]sL b]xfo adf]lhd sf] sfuh ;fy} /fvL n]vL k7fpg' kg]{5M
-s_ ph'/Lsf] ;f/;ª\If]k jf d'Vo d'Vo sfuhftsf] k|ltlnlk,
20
-v_ ph'/Lsf] kIf jf jf/]; eP jf/];sf] gfd, y/, jtg / pknAw eP;Dd 6]lnkmf]g
gDa/, Od]n, ˆofS; tyf cGo ;Dks{ ljj/0f, tyf
-u_ d]nldnfk;DjGwL k|lqmof ;DkGg ug'{kg]{ :yfg .
-@_d]nldnfkstf{n] ;ldlt ;dIf dfu u/]df ph'/Lsf sfuhftx?sf] gSsn pknAw
u/fpg' kg]{5 .
-#_ d]nldnfksf nflu tf]lsPsf] ;do ;DkGg ePsf] ;ft lbgleq ph'/Lsf] kIfx?
;ldlt ;dIf pkl:yt x'g] u/L tf/]v tf]Sg' kg]{5 .
-$_ pkbkmf -#_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] ePtfklg d]nldnfkstf{n] tf]lsPsf] ;do
cufj} ph'/L ;ldlt ;dIf lkmtf{ k7fpg] lg0f{o u/]df ;f] lg0f{osf] hfgsf/L ePsf] ;ft lbgleq
kIfx?nfO{ ;ldlt ;dIf pkl:yt x'g] u/L k7fpg' kg]{5 .
^%=d]nldnfkdf cjnDjg ug'{kg]{ k|lqmofM -!_ ;ldltn] kIfx?sf] ;xdltdf d]nldnfksf nflu
5nkmn ug]{ tyf cGo sfo{ ug]{ :yfgsf] 5gf}6 u/L kIf tyf d]nldnfkstf{nfO{ ;f]sf] hfgsf/L
pknAw u/fpg' kg]{5 .
t/ kIfx?sf] ;xdltdf d]nldnfkstf{n] cGo s'g} :yfgsf] 5gf}6 ug{ afwf kg]{5}g .
-@_ kIfx?nfO{ pkbkmf -!_ adf]lhd d]nldnfkstf{n] tf]s]sf] :yfgdf tf]lsPsf]
;dodf pkl:yt x'g bfloTj /xg]5 .
-#_ pkbkmf -@_ adf]lhdsf] bfloTj kIfx?n] k'/f gu/]df d]nldnfkstf{n] d]nldnfksf]
k|lqmof aGb u/L ;ldltnfO{ ;f]sf] lnlvt hfgsf/L u/fO{ ph'/Lsf] sfuhft lkmtf{ k7fpg
;Sg]5 .
-$_ d]nldnfksf] qmddf d]nldnfkstf{n] kIfx?aLrdf ;xhstf{sf] e"ldsf ug]{5 /
pQm e"ldsf lgjf{x ug]{ qmddf lghn] kIfx?afx]s b]xfosf JolQmx?;Fu ;d]t Psn jf ;fd"lxs
jftf{ ug{ ;Sg]5M
-s_ kIfx?sf] sfg"g Joj;foL,
-v_ ljjfbsf] ljifodf hfgsf/L /x]sf] ph'/Lsf kIfn] /f]h]sf] JolQm, tyf
-u_ ljjfbsf] ljifoj:t'sf] af/]df hfgsf/L /x]sf] :yfgLo eb|enfbdL .
-%_ d]nldnfkstf{n] kIfx?sf] ;xdltdf kIfx?;Fu b]xfo adf]lhd jftf{ ug{ ;Sg]5M
-s_ kIfx?;Fu Psn PsfGtjftf{, tyf
-v_ 6]lnkmf]g jftf{, lel8of] sGk|m]G; jf ;~rf/sf] cGo dfWodaf6 jftf{nfk .
-^_ k|rlnt sfg"g tyf o; P]gsf] dfGotf ljkl/t gx'g] u/L kIfx?sf] ;xdltdf
d]nldnfkstf{n] d]nldnfksf] sfo{ljlw lgwf{/0f ug{ ;Sg]5 .
^^=d]nldnfkstf{sf] cfr/0fM -!_ d]nldnfkstf{n] b]xfo adf]lhd sf] cfr/0f kfng ug'{kg]{5M
-s_ d]nldnfk;DjGwL sf/jfxL lgikIf 9Ën] ;Dkfbg ug'{kg]{,
-v_ s'g} kIfk|lt em'sfj, cfu|x, k"jf{u|x g/fVg] jf /fv]sf] b]lvg] s'g} cfrf/0f jf Jojxf/
gug]{,
-u_ s'g} kIfnfO{ 8/, qf;, em'Sofg jf k|nf]egdf kf/L d]nldnfk u/fpg gx'g],
21
-3_ ljjfb sfod /x]sf] cj:yfdf ljjfbsf] s'g} kIf;Fu cfly{s sf/f]af/df ;+nUg gx'g],
-ª_ d]nldnfk ;DaGwdf ag]sf] k|rlnt sfg"g tyf cGo :yflkt dfGotf ljkl/t cfr/0f ug{
gx'g],
-r_ d]nldnfksf] qmddf kIfx?;Fu ;Ddfghgs, ;befjk"0f{ / ;a} kIfk|lt ;dfg Jojxf/
sfod ug]{,
-5_ d]nldnfksf] qmddf kIfx?n] JoQm u/]sf] ljifoj:t'sf] uf]kgLotf sfod /fVg], tyf
-h_ d]nldnfksf] qmddf kIfaf6 k|fKt ePsf] s'g} sfuhft jf j:t' k|lqmof ;DkGg ePkl5 jf
lgh k|lqmofaf6 cnu ePkl5 ;DjlGwt kIfnfO{ ;'/lIft lkmtf{ ug]{ .
-@_ ;ldltn] s'g} d]nldnfkstf{n] pkbkmf -!_ adf]lhd sf] cfrf/0f kfngf gu/]sf] ph'/L k/L
;f] ljifodf :jod\ hfgsf/L k|fKt u/L 5fgljg ubf{ Joxf]/f l7s b]lvP To:tf]
d]nldnfkstf{nfO{ d]nldnfkstf{sf] ;"rLaf6 x6fpg]5 .
^&= lnvt tof/L / ldnfkqM -!_ d]nldnfkstf{n] kIfx?;Fu 5nkmn kZrft d]nldnfksf nflu b'j}
kIf ;xdt ePsfdf ;xdlt ePsf] ljifoj:t' adf]lhd sf] ldnfkqsf] Joxf]/f v'nfO{ ;ldlt
;dIf k7fpg' kg]{5 .
-@_ ;ldltn] pkbkmf -!_ adf]lhd sf] k|ltj]bg k|fKt ePdf sfg"g Joj;foLaf6 ;xdlt adf]lhd
sf] ldnfkqsf] lnvt n]vfO{ b'j} kIfsf] ldnfkq u/fO{ k7fOlbg' kg]{5 .
^*= d]nldnfk gePsf] ph'/Ldf ug'{kg]{ sf/jfxLM -!_ d]nldnfkstf{n] kIfx?aLrdf d]nldnfk x'g
g;s]df ;f] Joxf]/f v'nfO{ k|ltj]bg tof/ u/L ph'/Lsf ;a} sfuhft;lxt ph'/L ;ldltdf lkmtf{
k7fpg' kg]{5 .
-@_ pkbkmf -!_adf]lhd ubf{ d]nldnfkstf{n] kIfx?nfO{ ;ldlt ;dIf xflh/ x'g hfg] a9Ldf
;ft lbgsf] Dofb tf]sL k7fpg' kg]{5 .
^(= d]nldnfk gePsf] ph'/Ldf lg0f{o ug'{kg]{M -!_ ;ldltn] d]nldnfksf nflu k7fPsf] ph'/Ldf
kIfx?aLr d]nldnfk x'g g;sL d]nldnfkstf{sf] k|ltj]bg;lxt k|fKt x'g cfPdf sfg"gadf]lhd
sf/jfxL u/L lg0f{o ug'{k5{ .
-@_ pkbkmf -!_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] ePtfklg b]xfo adf]lhd sf] ph'/Ldf
clwsf/If]q u|x0f ug]{ ;DjlGwt cbfnt jf lgsfodf ph'/L ug{ hfg' egL ;'gfO{ k7fO{ lbg' k5{M
-s_ :yfgLo ;/sf/ ;~rfng P]g, @)&$ sf] bkmf $* sf] pkbkmf -@_ adf]lhd sf]
ph'/Ldf ;DjlGwt lhNnf cbfntdf, tyf
-v_ s'g} cbfnt jf lgsfoaf6 d]nldnfksf nflu k|]lift ePsf] ph'/Ldf ;DjlGwt
cbfnt jf lgsfodf xflh/ x'g] hfg] tf/]v tf]sL ldl;n;d]t gSsn v8f u/L
clen]v /fvL ;Ssn ldl;n ;DjlGwt cbfnt jf lgsfodf k7fpg' kg]{5 .
&)= d]nldnfk b:t'/Md]nldnfkdf hfg] ljjfbsf] xsdf d]nldnfkstf{n] kIfx?n] ;xdltdf lbg
d~h'/ ePb]lv afx]s s'g} k|sf/sf] b:t'/ nfUg] 5}g . t/ kIfx?sf ;xdltdf d]nldnfkstf{n]
kIfx?af6 a9Ldf ?=!))).–÷!))).– lng kfpg]5g\ . ;f] /sd d]nldnfk ePdf eg] clgjfo{
?kdf j'emfpg kg]{5 .
22
&!=;d'bfo :t/df x'g] ;fd'bflos d]nldnfk k|j4{g ug{ sd{rf/L tf]Sg ;Sg]M -!_ ;ldltn] :yfgLo
:t/df d]nldnfk k|j4{g ug{sf nflu sfo{kflnsfdf cg'/f]w u/]df sd{rf/L v6fO{ ;d'bfo :t/df
d]nldnfksf] k|j4{gfTds sfo{qmd ug{ ;lsg]5 .
-@_ ;d'bfo :t/df x'g] ;fd'bflos d]nldnfksf] xsdf bkmf %* cg';f/sf] of]Uotf
tyf cg'ej gePsf d]nldnfkstf{af6 d]nldnfk u/fpg afwf kg]{ 5}g .
-#_ ;ldltn] ;d'bfo:t/df x'g] ;fd'bflos d]nldnfksf] sfo{ljlw tf]s] adf]lhd x'g]5 .
kl/R5]b–(
lg0f{o sfof{Gjog ;DjGwL Joj:yf
&@= ;lrjfnosf] lhDd]jf/LMsfo{kflnsfsf] k|ToIf lgoGq0f / lgb]{zgdf /xL ;ldltsf] lg0f{o
sfof{Gjog ug]{ u/fpg] ;DjGwL ;Dk"0f{ sfo{sf] /]vb]v ug]{ lhDd]jf/L jxg ug'{kg]{5 .
&#= ;xof]u ug'{kg]{M -!_ pkdxfgu/kflnsf sfof{no tyf ;f] cGtu{tsf ;a} j8f sfof{no tyf cGo
sfof{non] o; P]g tyf k|rlnt sfg"gadf]lhd ;ldltn] u/]sf] lg0f{o adf]lhd JolQm jf ;+:yf
jf cGo s;};Fu c;'n ug'{kg]{ hl/jfgf jf cGo /sd c;'n pk/ ug{ ;xof]u ug'{kg]{5 .
-@_ o; P]g tyf k|rlnt sfg"gadf]lhd ;ldltn] c;'n ug'{kg]{ hl/jfgf, lauf] jf
cGo s'g} k|sf/sf] /sd c;'n pk/ geO{ pkbkmf -!_ df pNn]v eP adf]lhd sf sfof{nox?n]
s'g} l;kmfl/; jf s'g} sfo{ ul/lbg] 5}gg\ .
&$= c;'n pk/ ug]{M -!_ clen]v k|zf;sn] ;ldltsf] lg0f{o adf]lhd s'g} kIf;Fu hl/jfgf jf lauf]
jf cGo s'g} k|sf/sf] c;'n pk/ ug'{kg]{ ePdf ;f] kIfn] hl/jfgf ltg{ a'emfpg NofPdf a'emL
;b/:ofxf u/L hl/jfgfsf] nut s§f ug'{kg]{5 .
-@_ pkbkmf -!_adf]lhd c;'n pk/ gePdf nut /fvL ;DjlGwt kIfsf] gfd gfd];L
tyf hl/jfgf /sd;d]tsf] ljj/0f pkdxfgu/kflnsf sfof{nosf ;fy} ;a} j8f sfof{nodf
;d]t clen]vsf] nflu k7fpg' kg]{5 .
-#_ ;DjlGwt sfof{nox?n] pkbkmf -@_ adf]lhd n]vL cfPdf To:tf] kIf;Fu hl/jfgf
/sd c;'n pk/ u/L clen]v zfvfdf ;b/:ofxf ug{ k7fpg' kg]{5 .
-$_ pkbkmf -@_ adf]lhdsf] hfgsf/L k|fKt ePkl5 To:tf] hl/jfgf nut afFsL /x]sf]
kIfaf6 hl/jfgf /sd c;'n gu/L ;DjlGwt sfof{nox?n] s'g} k|sf/sf] l;kmfl/; jf cGo sfo{
ug]{ 5}gg\ .
&%= el/e/fp ug]{M -!_ ;ldltn] o; P]g adf]lhd u/]sf] s'g} lg0f{o adf]lhd s'g} kIfn] /fv]sf]
b:t'/, sf]6{ kmL jf cGo s'g} k|sf/sf] /sd s'g} kIfaf6 e/fO{ kfpg] ePdf e/fO{ kfpg] kIfn]
el/lbg'kg]{ kIfsf] To:tf] /sd e/fO{ lbg'kg]{ ;|f]t v'nfO{ cg';"lr–!! adf]lhd sf] 9fFrfdf lgj]bg
lbg'kg]{5 .
-@_ pkbkmf -!_adf]lhd lgj]bg lbFbf oyf;Dej gub /x]sf] a}+s vftf jf s'g}
;xsf/L jf art ;+:yfdf /x]sf] /sd / ;f] gePdf lnnfd laqmL u/L c;'n pk/ ug'{kg]{ cj:yf
ePdf s'g} crn ;DklQsf] Joxf]/f v'nfO{ lgj]bg lbg'kg]{5 .
23
-#_ pkbkmf -@_ adf]lhdsf] lgj]bgdf bkmf &&adf]lhd sf] ljj/0f v'nfO{ lgj]bg
lbg'kg]{5 .
&^= rng rnfO{ lbg]M -!_ ;ldltn] o; P]g adf]lhd u/]sf] s'g} lg0f{o adf]lhd s'g} ;DklQ jf
clwsf/ jf s'g} ljifoj:t' jf ;]jf jf cGo s'g} ljifosf] rng kfpg] 7x/]sf] kIfn] To:tf] rng
kfpg] ljifosf] ljj/0f v'nfO{ clen]v k|zf;s ;dIf cg';"lr–!@ sf] 9fFrfdf lgj]bg lbg'kg]{5 .
-@_pkbkmf -!_adf]lhd lgj]bg k/]df clen]v k|zf;sn] lg0f{o adf]lhd sf] ljifosf]
rng rnfO{ lbg'kg]{5 .
-#_ pkbkmf -!_adf]lhd sf] lgj]bg lbFbf rng rnfpg' kg]{ ;DklQsf] bkmf &&adf]lhd
sf] ljj/0f v'nfpg' kg]{5 .
&&= ;DklQsf] ljj/0f v'nfpg' kg]{M el/e/fpm ug{ jf rng rnfO{ kfpgsf nflu lgj]bg lbg]
ph'/Lsf] kIfn] lgj]bgdf ;DklQsf] ljj/0f pNn]v ubf{ b]xfo adf]lhd sf] ljj/0f v'nfpg' kg]{5M
-s_ crn ;DklQsf] ljj/0f
-!_ 3/hUuf eP /x]sf] :yfgsf] 7]ufgf tyf rf/ lsNnf,
-@_ 3/hUufsf] lsQf gDa/ tyf If]qkmn,
-#_ 3/ /x]sf] eP 3/sf] tnf tyf sjn / ;Dej eP;Dd ju{ lkm6,
-$_ 3/ hUufsf] cjl:ylt cfjf; jf cf}Bf]lus jf Jofkfl/s If]qdf /x]sf]
Joxf]/f,
-%_ sRrL jf kSsL ;8s;Fu hf]l8Psf] Joxf]/f,
-^_ 3/hUufsf] :jfldTj /x]sf] JolQmsf] gfdy/ ;fy} :jfldTjeGbf km/s
JolQmsf] ef]urng /x]sf] eP ef]urng ug]{sf] gfd y/sf ;fy} cGo
ljj/0f, tyf
-&_ 3/df ePsf] nufkft tyf vl/blaqmLx'g ;Sg] Gog"gtd d"No .
-v_ rn ;DklQsf] ljj/0fM
-!_rn;DklQ /x]sf] 7fpF tyf ef]u jf lgoGq0f /fVg]sf] gfdy/,
-@_ a}+s vftfdf /x]sf] gub eP vftfjfnsf] ;fy} a}+s tyf zfvfsf] gfd,
-#_ rn ;DklQsf] k|sf/ tyf gubafx]ssf] eP ;Defljt laqmL d"No, tyf
-$_ gubafx]ssf] rn ;DklQ eP cj:yf, k|s[lt tyf agf]6sf ;fy} k|To]ssf]
;fOh / ;ª\Vof .
&*=;DklQ /f]Ssf /fVg]M -!_ clen]v k|zf;sn] bkmf &% / &^adf]lhd lg0f{o sfof{Gjogsf] nflu
lgj]bg k/]kl5 b]vfOPsf] ;DklQsf] xsdf cfjZos kg]{ hlt h]yf /f]Ssf /fVg] ;DaGwdf
lg0f{osf nflu sfo{kflnsf ;dIf k]; ug]{ / sfo{kflnsfaf6 /f]Ssf /fVg] lg0f{o u/]kl5 lg0f{o
adf]lhd h]yf /f]Ssf /fVgsf nflu ;f] h]yf btf{ /x]sf] sfof{no jf /lhi6«]zg ug]{ sfof{nodf
n]vL k7fpg' kg]{5 .
-@_ afnL, Aofh, axfn nufotsf] ;DklQsf] xsdf lgj]bg k/]sf] a9Ldf b'O{ lbgleq
;DklQ tfobft ug{ nufO{ tfobft ubf{sf] ;dodf g} cfjZos kg]{ hlt ;DklQ ;f]af6 k|fKt x'g]
24
afnL, axfn, Aofh, d'gfkmf cflb cfo lgoGq0f ug'{ jf /f]Ssf /fVg'k5{ / To;sf] ekf{O{ ;DjlGwt
kIfnfO{ lbg'k5{ .
-#_ bkmf && sf] b]xfo -v_ adf]lhd sf] ;DklQsf] xsdf e/Le/fpsf nflu cfjZos
kg]{ hlt ;DklQ /f]Ssf /fvL /f]Ssfsf] ;"rgf cfjZostfg';f/ n]vf zfvf jf ;DjlGwt a}+s jf
;DjlGwt lgsfodf t'?Gt n]vL k7fpg' kg]{5 .
&(= ;DklQ lnnfd ubf{ ckgfp'kg]{ sfo{ljlwM -!_ sfo{kflnsfn] o; P]g adf]lhd el/e/fpm ug'{kg]{
ljuf] jf sf]6{ lkm jf To:t} s'g} /sd c;'n pk/ ug{ bkmf && sf] b]xfo -s_ adf]lhd ;DklQsf]
ljj/0f v'nfO{ bvf{:t k/]df To:tf] /sd el/lbg'kg]{ JolQmnfO{ a'emfpg' kg]{ /sd a'emfpg ;ft
lbgsf] Dofb lbO{ ;"rgf hf/L ug'{k5{ .
-@_ pkbkmf -@_ adf]lhdsf] Dofbdf /sd a'emfpg gNofPdf To:tf] el/lbg'kg]{
JolQmsf] e/L kfpg] JolQmn] b]vfPsf] bkmf && sf] b]xfo -s_ adf]lhd ;DklQ tfobft u/L
Nofpg' k5{ .
-#_ b08, hl/jfgf, ;/sf/L lauf] jf s'g} cbfnt jf lgsfo jf pkdxfgu/kflnsf jf
;ldltsf] lg0f{on] c;'n pk/ ug'{kg]{ s'g} /sdsf] xsdf To:tf] c;'n pk/ x'g'kg]{ JolQmn]
a'emfpg gNofPdf lghsf] h'g;'s} crn ;DklQ km]nf k/]df tfobft u/L /f]Ssf /fVg'k5{ .
-$_ pkbkmf -#_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] ePtfklg h]yf hdfgt jf s'g} k|sf/sf]
gub w/f}6 bflvn u/]sf] xsdf ;f] ;DklQaf6 vfDg] hlt /sdsf nflu pkbkmf -#_ adf]lhd
ul//xg' kb}{g .
-%_ pkbkmf -$_ adf]lhddf]n sfod ePkl5 pQm crn ;DklQsf] lnnfdsf] ;"rgf
;DjlGwt kIfnfO{ lbO{ ;j{;fwf/0fsf] hfgsf/Lsf nflu lnnfd x'g] ldlt / ;DklQsf]
ljj/0f;lxtsf] ;fj{hlgs ;"rgf pkdxfgu/kflnsf, lhNnf k|zf;g sfof{no, lhNnf cbfnt,
lhNnf ;dGjo ;ldltsf] sfof{no tyf sf]if tyf n]vf lgoGqssf] sfof{nodf 6fF:g nufpg'
kg]{5 .
-^_ pkbkmf -%_ adf]lhdsf] ;"rgfdf tf]lsPsf] lbgdf pQm ;"rgfdf tf]lsPsf] ;DklQ
k~rlst]{ df]naf6 dfly a9fa9 k|lqmofadf]lhd lnnfd ug'{kg]{5 .
-&_ lnnfd k|lqmofdf ;Dej eP;Dd lhNnf cbfnt, lhNnf k|zf;g sfof{no jf
:yfgLo k|zf;g sfof{no, :yfgLo k|x/L sfof{no tyf pkdxfgu/kflnsf If]qleq /x]sf cGo
;/sf/L sfof{nosf k|ltgLlwnfO{ /f]xj/df /fVg' kg]{5 .
-*_ pkbkmf -^_ adf]lhd ubf{ pQm ;DklQ s;}n] klg lnnfd ;sf/ gu/]df ;f]xL
k|lqmofaf6 k'gM bf];|f] k6s lnnfd ug'{kg]{ tyf bf];|f] k6s ubf{ klg s;}n] lnnfd ;sf/ gu/]df
e/fO{ kfpg] kIf lgj]bsnfO{ g} pQm ;DklQ k~rlst]{ df]ndf ;sf/ ug{ nufpg' kg]{5 .
-(_ pkbkmf -*_ adf]lhd ubf{ lgj]bsn] ;DklQ ;sf/ ug{ grfx]df kl5 csf]{ h]yf
v'Ng cfPsf avt sfg"gadf]lhd ug]{ u/L lghsf] lgj]bg tfd]nLdf /fvL lnnfddf r9fO{Psf]
;DklQ km's'jf ul/lbg'k5{ .
25
-!)_ o; bkmfdf cGoq h'g;'s} s'/f n]lvPsf] ePtfklg ;/sf/L /
pkdxfgu/kflnsfsf] s'g} /sd c;'n pk/ ug]{ qmddf lnnfd ubf{ s;}n] ;sf/ gu/]df hltdf
;sf/ x'G5 Toltdf g} ;f] ;DklQ lnnfd u/L k|fKt /sd ;b/ :ofxf u/L gk'u /sdsf] xsdf
sfg"gadf]lhd cGo ;DklQ jf k|lqmofaf6 c;'n pk/ ug'{ kg]{5 .
*)= tfobft ug]{ k|lqmofM -!_ clen]v k|zf;sn] bkmf &(adf]lhd ;DklQ tfobft ug'{kbf{ sDtLdf
j8f ;lrj :t/sf] sd{rf/L v6fO{ To:tf] crn ;DklQsf] rngrNtLsf] d"No :ki6 v'Ng] u/L
tfobft ug{ nufpg' kg]{5 .
-@_ pkbkmf -@_ adf]lhd tfobft ug]{ sd{rf/Ln] tfobft ug'{kg]{ ;DklQsf]
rngrNtLsf] d"No sfod ug]{ k|of]hgn] k~rlst]{ df]n sfod u/L d'r'Nsf v8f u/L clen]v
k|zf;s ;dIf k|ltj]bg;lxt k]; ug'{kg]{5 .
-#_ pkbkmf -@_ adf]lhd k~rlst]{ df]n sfod ubf{ b]xfo adf]lhd sf s'/fnfO{ cfwf/
lnO{ sfod ug'{kg]{5M
-s_ lgj]bsn] lgj]bgdf v'nfPsf] d"No,
-v_ lg0f{odf pNn]v ePsf] eP ;f] d"No,
-u_ kIfn] hdfgt jf s'g} cGo k|of]hgsf nflu sfof{kflnsf ;dIf lgj]bg lbFbf
v'nfPsf] d"No,
-3_ tfobft ubf{ e} cfPsf] :yfgLo d"Nofª\sg cg';f/sf] d"No,
-ª_ dfnkf]t sfof{non] sfod u/]sf] Go"gtd d"No,
-r_ cGo s'g} k|of]hgn] s'g} ;/sf/L lgsfon] s'g} d"No sfod u/]sf] eP ;f] d"No,
-5_ k~rlst]{ df]n sfod ug'{eGbf tTsfn cufj} s'g} vl/blaqmL ePsf] eP ;f] d"No .
:ki6Ls/0fM æk~rlst]{ df]nÆ eGgfn] crn ;DklQ laqmL ug'{kbf{ laqmL x'g] Gog"gtd
d"NonfO{ ;Demg'k5{ .
-$_ pkbkmf -#_ adf]lhd ubf{ b]xfo adf]lhd sf] s'/fnfO{ ;d]t Wofgdf /fVg' kg]{5M
-s_ cf}Bf]lus jf Jofkfl/s jf cfjf; If]q nufot ;8s ;~hfn;Fu hf]l8Psf] 5 jf
5}g, tyf
-v_ gu/If]qleq kg]{ 3/sf] xsdf 3/sf] jt{dfg cj:yf ;DaGwdf k|fljlws d"ofÍg
k|ltj]bg .
*!= vfDg]hlt dfq lnnfd ug'{kg]{M -!_ sfo{kflnsfn] bkmf *)adf]lhd lnnfd ubf{ oyf;+ej c;'n
ug'{kg]{ afFsL vfDg]hlt ;DklQ dfq lnnfd ug'{kg]{5 .
-@_ ;DklQ lnnfd ubf{ ;sf/ ePsf] /sd c;'n pk/ ug'{kg]{ eGbf a9L ePdf;f] a9L
ePsf] hlt /sd ;DklQjfn kIfnfO{ lkmtf{ ul/lbg'k5{ .
-#_ pkbkmf -@_ adf]lhd /sd lkmtf{ kfpg] kIf lnnfd ubf{sf] avt pkl:yt gePsf]
eP /sd lkmtf{ lng cfpg' egL lghsf] gfddf ;ft lbgsf] ;"rgf hf/L u/L lemsfO{ /sd
lkmtf{ ug'{k5{ .
26
-$_ pkbkmf -#_ adf]lhd ubf{ ;DjlGwt kIf /sd lkmtf{ lng gcfPdf pQm /sd
;l~rtsf]ifdf bflvn u/L cfDbfgL afFwL ;b/:ofxf ug'{k5{ .
-%_ clen]v k|zf;sn] bkmf *)adf]lhd lnnfd u/]sf] ;DklQ ;sf/ ug]{ kIfsf]
gfddf ;DklQ btf{ gfd;f/Lsf nflu ;DjlGwt sfof{no jf lgsfodf kqfrf/ u/L lghnfO{
;DklQsf] rngk"hL{ pknAw u/fO{ cfjZos k/] ;f] ;DklQsf] rng rnfO{ lbg'k5{ .
-^_ o; P]gdf cGoq h'g;'s} s'/f n]lvPsf] ePtfklg bkmf &(adf]lhd sf] lnnfd
k|lqmof cufl8 al9;s]kl5 e/fpg'kg]{ /sd a'emfpg NofP klg ;f] /sd ga'emL ;DklQ lnnfd
ug'{kg]{5 .
-&_ lnnfd ubf{ ;d]t ljuf] jf hl/jfgf ;+jlGwt kIfjf6 gp7]df csf]{ kIfn] rfx]df
k|ltlbg ? %)).)) sf b/n] ;f] ljuf] jf hl/jfgf s6\6f x'g] u/L jl9df ! aif{ s}bsf] dfu ug{
;Sg] 5 / ;f] s}bsf] cjlwdf nfUg] l;wfsf] /sd ljuf] jf hl/jfgf glbg] kIfnfO s}bdf /fVbf
k|ltlbg ? !)).)) sf b/n] s}bdf /fVg] kIfn] j'emfpg' kg]{5 .
*@= lnnfd pk/sf] ph'/LM o; P]gadf]lhd ePsf] lnnfdsf] k|lqmofdf lrQ ga'‰g] kIfn] h'g k|lqmof
pk/ lrQ ga'em]sf] xf] ;f] ePsf] kGw| lbgleq ;ldlt ;dIf gfln;k]; u/L ePsf] cfb]z
adf]lhd ug'{kg]{5 . *#= lauf] e/fpFbf jf rng rnfpFbf nfu]sf] vr{M o; P]g adf]lhd lauf] e/fpFbf jf rng rnfpFbf
nfu]sf] vr{ lauf] el/lbg'kg]{ jf rnglbg' kg]{ ;DjlGwt kIfn] Joxf]g'{kg]{5 .
*$= oyfl:yltdf /fVg]M sfo{kflnsfn] o; P]g adf]lhd rngrnfO{ dfUg jf lauf] e/fO{ kfpg s'g}
;DklQ b]vfO{ lgj]bg k/]kl5 lauf] e/fpg] jf rngrnfpg] sfo{ ;DkGg geP;Ddsf nflu pQm
;DklQ xsx:tfGt/0f ug{, eTsfpg, laufg{ tyf s'g} k|sf/sf] lgdf{0f sfo{ u/L pQm ;DklQsf]
:j?k kl/jt{g ug{ gkfpg] u/L /f]Ssf /fVg ;DjlGwt kIfsf] gfddf cfb]z hf/L u/L pQm
;DklQ oyfl:yltdf /fVg' kg]{5 .
*%= lgj]bgaf6 sf/jfxL ug]{M -!_ clen]v k|zf;sn] s'g} kIfn] bkmf *$adf]lhd ePsf] cfb]z
ljkl/t s'g} ;DklQsf] xs x:tfGt/0f jf :j?k kl/jt{g cflb u/]sf] lgj]bg k/]df pQm lgj]bg
btf{ u/L To:tf] ug]{ kIfsf] gfddf tLg lbgsf] Dofb hf/L u/L lghnfO{ xflh/ u/fO{ ;f] lgj]bg
;ldlt ;dIf k]; ug'{kg]{5 .
-@_ ;ldltn] pkbkmf -!_ adf]lhd sf] lgj]bg k]; x'g cfPdf kIfnfO{ gofF ph'/L btf{
ug{ gnufO{ pQm lgj]bgaf6 g} cfjZos sf/jfxL u/L lg0f{o ug'{kg]{5 .
-#_ pkbkmf -@_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] ePtfklg pkbkmf -!_ adf]lhd sf]
lgj]bgsf] Joxf]/faf6 lgj]bg ;ldltsf] If]qflwsf/leq gkg]{ ljifodf k/]sf] b]lvPdf ;ldltn]
pQm ljifodf If]qflwsf/ u|x0f ug]{ cbfnt jf lgsfo ;dIf hfg ;'gfO lbg'kg]{5 .
*^= rng rnfpg] ;"rgfM -!_ clen]v k|zf;sn] ;ldltsf] lg0f{o adf]lhd rng rnfO{ kfpg
lgj]bg k/]df rng rnfpg] ldlt v'nfO{ kmnfgf] 3/hUufsf] rng rnfpg sd{rf/L vl6O{
cfpg] x'Fbf ;f] ldlt cufj} 3/hUuf vfnL ul/lbg" egL rng lbg'kg]{ kIfsf] gfddf ;"rgf hf/L
ug'{kg]{5 .
27
-@_ rng lbg'kg]{ ;DklQ ph'/Lsf] kIfafx]s cGo s;}sf] ef]urngdf /x]sf] ePdf
clen]v k|zf;sn] ;f]xL kIfsf] gfddf pkbkmf -!_ adf]lhd sf] ;"rgf hf/L ug'{kg]{5 .
-#_ pkbkmf -!_adf]lhd tf]lsPsf] ldltdf vl6O{ hfFbf 3/hUuf vfnL u/]sf] eP
;DjlGwt sd{rf/Ln] rngrnfO{ lbPsf] d''r'Nsf v8fu/L tyf 3/hUuf vfnL gu/]sf] eP vfnL
u/fO{ rngrnfO{ rng rnfPsf] d'r'Nsf v8f u/L k|ltj]bg;fy clen]v zfvfdf k]z ug'{
kg]{5 .
kl/R5]b–!)
ljljw
*&= sfg"gJoj;foLsf] ;xof]u lng ;lsg]M -!_ ;ldltn] ;Dej eP;Dd sfg"g Joj;foLsf]
k|ltlglwTj geO{ d'2fsf] ;'gjfO{ ug'{ x'Fb}g .
t/ ;DjlGwt kIfn] sfg"g Joj;foL g/fv]sf] cyjf sfg"g Joj;foL /fv]sf] ePtfklg
;'gjfOsf] ;dodf sfg"g Joj;foL pkl:yt x'g gcfPdf ;'gjfO ug{ afwf kg]{5}g .
-@_ ;ldltn] s'g} klg d'2fsf c;dy{ kIfsf] tkm{af6 ax; ug{ sfg"g Joj;foLsf]
;xfotf pknAw u/fpg ;Sg]5 .
-#_ pkbkmf -@_ sf] k|of]hgsf nflu ;ldltn] ;DjlGwt lhNnf cbfnt;Fu ;dGjo u/L
j}tlgs sfg"g Joj;foLsf] ;xof]u jf g]kfn ;/sf/åf/f ;~rflnt lgMz'Ns sfg"gL ;xfotf
cGtu{tsf] ;xof]u jf g]kfn af/ P;f]l;P;gsf] :yfgLo PsfO;Fu ;dGjo u/L cfjZos ;]jf
pknAw u/fpg ;Sg]5 .
**= ax; Joj:yfkg tyf ax;gf]6M -!_ ;ldltn] ph'/Lsf] ;'gjfOdf kIf tkm{af6 ax; ug{ pkl:yt
ePsf sfg"g Joj;foLnfO{ ph'/Ldf lg0f{o ug'{kg]{ ljifodf ;Lldt /xL ax; ug{ lgb]{zg lbg
;Sg]5 .
-@_ ph'/Lsf] k|s[lt tyf ljifoj:t'sf] cfwf/df ;ldltn] sfg"g Joj;foLnfO{ ax;sf]
;do;Ldf lgwf{/0f ul/lbg ;Sg]5 .
-#_ s'g} ph'/Ldf PseGbf a9L sfg"gJoj;foLn] Ps} kIfaf6 ax; ug]{ ePsfdf
;ldltn] sfg"g Joj;foLx?dWo] Pshgf k|d'v sfg"g Joj;foL tf]sL cGo sfg"g Joj;foLn]
lghsf] ax;sf a'Fbfx? gbf]xf]l/g] u/L km/skm/s tYo / sfg"gL k|Zgdf dfq ax; k|:t't ug]{
u/L lgb]{zg lbg ;Sg]5 .
-$_ o; bkmf adf]lhd;ldltn] lbPsf] lgb]{zg dfGg' ;DjlGwtsfg"g Joj;foLsf]
bfloTj x'g]5 .
*(= ph'/L lg0f{o ug'{kg]{M -!_ ;ldltn] b}lgs k]zL;"rLdf ;'gjfOsf] nflu k]; ePsf] ph'/Ldf s'g}
kIfn] pQm lbgsf] tf/]v u'hf/L k|rlnt sfg"gadf]lhd ph'/Ldf yfDg] ydfpg] Dofb afFsL
ePtfklg jf s'g} kIfsf] sfg"g Joj;foL ax; ug{ pkl:yt gePtfklg ph'/L cË k'uL lg0f{o
ug{ ldNg] cj:yfdf k'u]sf] eP lg0f{o ug'{k5{ .
28
-@_ pkbkmf -!_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] ePtfklg ;ldltn] k]zL tf]lsPsf] ph'/Ldf
pQm lbgsf] sfdsf/jfxL ;'? x'g'k"j{ g} s'g} kIfsf] sfg"g Joj;foLn] lghn] sfa'aflx/sf]
kl/l:ylt k/L pQm lbg ax;df pkl:yt x'g g;Sg] ePsfn] ph'/Lsf] ;'gjfO :ylut ul/lbg
lgj]bg lbPdf / ;ldltnfO{ pQm s'/fdf ljZjf; ug]{ cfwf/ b]lvPdf a9Ldf b'O{ k6s;Dd
ph'/Lsf] ;'gjfO :ylut ug{ ;Sg]5 .
-#_ pkbkmf -@_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] ePtfklg s'g} kIfaf6 PseGbf a9L sfg"g
Joj;foL /x]sf] cj:yfdf ;'gjfO :ylut ug]{ ;'ljwf pQm kIfsf] ;a} sfg"g Joj;foLnfO{ u/L
hDdf b'O{ k6s dfq k|fKt x'g]5 .
()= gSsn lgjb]gM -!_ ;ldlt ;dIf btf{ /x]sf] ph'/Lsf] s'g} ;/f]sf/jfnf kIfn] ph'/Lsf] ldl;ndf
/x]sf] s'g} sfuhkqsf] gSsn lngsf nflu lgj]bg lbPdf ;ldltn] pQm kIfnfO{ ;f] sfuhsf]
gSsn pknAw u/fpg' kg]{5 .
-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd sf] lgj]bg lbFbf ;DjlGwt kIfn] ph'/L zfvfdf /x]sf]
ldl;nsf] gSsn lng'kbf{ ph'/L k|zf;s tyf clen]v zfvfdf /x]sf] ldl;nsf] gSsn lng'kg] {
ePdf clen]v k|zf;s ;dIf lgj]bg k]; ug'{kg]{5 .
-#_ pkbkmf -!_ adf]lhd lgj]bg lbgsf] P3f/ ah] cufj} k]; ePdf ;DjlGwt
sd{rf/Ln] ;f]xL lbg / ;f]eGbf kl5 k]; ePdf ;Dej eP;Dd ;f]xL lbg geP ;f]sf] ef]lnkN6
gSsn pknAw u/fpg]5 .
-$_ pkbkmf -!_ adf]lhd lgj]bg lb+bf km/s km/s ph'/Lsf nflu km/s km/s lgj]bg
lbg'kg]{5 .
-%_ ph'/Lsf] s'g} kIf jf lghsf] sfg"gJoj;foLn] pkbkmf -!_ adf]lhd sf] lgj]bg
lbFbf gSsnsf] ;§fdf sfuhkqsf] kmf]6f] lvRg] cg'dlt dfu]df ;f] lbg'kg]{5 .
-^_ gSsn lgj]bg lb+bf cg';"lr–!#adf]lhd sf] 9fFrfdf lbg'kg]{5 .
(!= gSsn b:t'/M -!_ ;DjlGwt k|zf;sn] bkmf ()adf]lhd gSsn jf kmf]6f] lvRgsf nflu lgj]bg
lbg] kIf;Fu b]xfo adf]lhd sf] b:t'/ lnO{ gSsn pknAw u/fpg' kg]{5M
-s_ gSsnsf] xsdf ;Ssn kfgfsf] k|lt k[i7sf] %.– ?k}+ofsf] b/n],
-v_ ;ldltsf] lg0f{o sfuhsf] xsdf k|lt ;Ssn kfgfsf] k|ltk[i7sf] %.– ?k}+ofsf]
b/n], tyf
-u_ lnvt sfuhkqsf] gSsn lnO{ kmf]6f] lvRg rfx]df k|ltk[i7sf] %.– ?k}+ofsf] b/n] .
-@_ pkbkmf -!_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] ePtfklg k|rlnt sfg"gadf]lhd gSsn
b:t'/ gnfUg] kIfnfO{ o; bkmf adf]lhd sf] b:t'/ nfUg] 5}g .
-#_ o; bkmf adf]lhd gSsn ptf/ u/L n}hfg] kIfn] gSsn ptf/ ubf{ nfu]sf]
vr{sf] Joj:yf cfkm} ug'{kg]{5 .
(@= b:t'/ pNn]v ug]{M -!_ gSsn k|dfl0ft ug]{ ;DjlGwt k|zf;sn] gSsn k|dfl0ft ubf{ gSsn
n}hfg] kIfsf] gfd, y/ tyf ph'/Ldf x}l;otsf ;fy} gSsn ptf/ u/]jfkt bflvn u/]sf] b:t'/
/ gSsn kfgf;d]t pNn]v u/L gSsn lbPsf] Joxf]/f hgfO{ gSsn k|dfl0ft ug'{kg]{5 .
29
-@_ gSsn k|dfl0ft ubf{ cg';"lr–!$ adf]lhd sf] 9fFrfdf k|dfl0ft ug'{kg]{5 .
(#= b:t'/ r'Qmf geO{ gSsn glbOg]M;DjlGwt k|zf;sn] o; P]g adf]lhd gSsn dfUg] kIfn]
gSsn ptf/ ubf{ bkmf (@adf]lhd nfUg] b:t'/ bflvn gubf{;Dd gSsn lbg]5}g / ;f]
gSsnsf] cflwsfl/stf k|dfl0ft ug{ kfpg] 5}g .
($= k|rlnt sfg"gadf]lhd x'g]M o; P]gdf h'g;'s} s'/f n]lvPsf] ePtfklg ph'/L;Fu ;DjlGwt
k|rlnt sfg"gdf s'g} s'/f n]lvPsf] eP ;f]df n]lvPhltsf] xsdf ;f]xL adf]lhd x'g]5 .
(%= lgod agfpg] clwsf/M ;ldltn] o; P]gsf] k|efjsf/L sfof{Gjosf nflu cfjZos lgod,
sfo{ljlw, dfkb08 agfpg ;Sg]5 .
30
jfbL
k|ltjfbL
cg';"lr– !
-bkmf * sf] pkbkmf -@_ ;Fu;DjlGwt_
>L hLtk'/l;d/f pkdxfgu/kflnsfdf btf{ u/]sf]
lkm/fbkq
========== sf] gftL, ========= sf] 5f]/f÷5f]/L ======== sf] klt÷kTgL, ====== a:g] jif{ ===== sf] ========
-Ps eGbf a9L jfbL ePsf] v08df o;} adf]lhd ;a}sf] gfd pNn]v ug]{_
lj?4
========== sf] gftL, ========= sf] 5f]/f÷5f]/L ======== sf] klt÷kTgL, ====== a:g] jif{ ===== sf] ========
-Ps eGbf a9L k|ltjfbL ePsf] v08df o;} adf]lhd ;a}sf] gfd pNn]v ug]{_
ljjfbsf] ljifoM =====================.
!= d÷xfdL jfbLx?nfO{ dfly pNn]v eP adf]lhd sf ljkIfLx?n] cGofo ug'{ ePsf] x'gfn] pQm
ljjfbsf] ljifo pk/ d'2f x]g{ ldNg] o; x]6f}+8f pkdxfgu/kflnsfsf] Goflos ;ldlt ;dIf
sfg"gadf]lhd sf] xbDofbleq k|:t't lkm/fb lnO{ cfPsf] 5'÷cfPsf 5f}+ . sfg"gadf]lhd nfUg]
b:t'/ ?======= o;} ;fy ;+nUg u/]sf] 5'÷u/]sf 5f}+ . ljkIfLx?n] ug'{ ePsf] cGofosf] Joxf]/f b]xfo
adf]lhd /x]sf] 5M
-k/]sf] cGofosf] Joxf]/f lj:tf/df v'nfO{ n]Vg] / rflxPsf] pkrf/sf] Joxf]/f;d]t pNn]v ug]{ /
o; P]g adf]lhd v'nfpg' kg]{ ;a} Joxf]/f v'nfpg]_
@= of] lkm/fbbtf{ ug{ sfg"g Joj;foL /fv]]sf] 5'÷5}g .
#= ljkIfLx? hgf ===== sf nflu k|lt JolQm Pshgfsf] b/n] gfn];sf] gSsn k|lt ===== o;};fy ;+nUg
5 .
$= d]/f]÷xfd|f] bfjLsf] k|df0f b]xfo adf]lhd /x]sf] 5M
-s'g ljifosf] s:tf] k|df0f sxfF /x]sf] 5 ;a} lj:t[tdf v'nfpg]_
%= d]/f]÷xfd|f] b]xfo adf]lhd sf ;fIfL a'emLkfpmFM
-;j} ;fIfLsf] k'/f gfd, y/, 7]ufgf, pd]/ pNn]v ug]{_
^= o;df n]lvPsf] Joxf]/f l7s ;fFrf] 5, em'¶f 7x/] sfg"gadf]lhd ;x'Fnf a'emfpFnf .
==================
jfbLsf] b:tvt jf ;lx5fk
Olt ;Djt\ ========== ;fn ====== dlxgf ===== ut] /f]h ===== z'ed\ ========.
31
cg';"lr– @
-bkmf ( sf] pkbkmf -!_ ;Fu ;DjlGwt_
>L hLtk'/l;d/f pkdxfgu/kflnsf
Goflos ;ldlt
jfbL>L ================= n] ldlt ============= df ============== sf] lj?4df ================= ljifodf btf{ u/]sf]
lkm/fb o; ;ldltsf] btf{ g+= ====== df btf{ ePsfn] of] ekf{O{ lbOPsf] 5 .
ekfO{ ug]{ sd{rf/Lsf]
b:tvtM pkdxfgu/kflnsfsf] 5fk
gfdM
kbM
ldltM
32
cg';"lr– #
-bkmf ( sf] pkbkmf -@_ ;Fu ;DjlGwt_
>L hLtk'/l;d/f pkdxfgu/kflnsf
Goflos ;ldlt
jfbL k|ltjfbL
ljjfbsf] ljifo M ====================.
ldlt ================== df
ldlt ========== df ================= x'g] ePsfn]÷;fwf/0f tf/]v ePsf] ============ -h] sfd x'g] xf]
;f]xL pNn]v ug]{ pbfx/0fsf nflu ;fIfL a'‰g]eP æ;fIfL a'‰g] ePsfn] ;fIfL lnO{Æ eGg]
Joxf]/f n]Vg]÷s]xL geP pNn]v gug]{_ ========= pkl:yt x'g cfpg'xf]nf .
;DjlGwt sd{rf/Lsf]
gfdM
kbM
b:tvtM
33
k|ltjfbL
jfbL
cg';"lr– $
-bkmf !% sf] pkbkmf -#_ ;Fu ;DjlGwt_
>L hLtk'/l;d/f pkdxfgu/kflnsfdf btf{ u/]sf]
k|ltpQ/kq
========== sf] gftL, ========= sf] 5f]/f÷5f]/L ======== sf] klt÷kTgL, ====== a:g] jif{ ===== sf] ========
-Ps eGbf a9L k|ltjfbL ePsf] v08df o;} adf]lhd ;a}sf] gfd pNn]v ug]{_
lj?4
========== sf] gftL, ========= sf] 5f]/f÷5f]/L ======== sf] klt÷kTgL, ====== a:g] jif{ ===== sf] ========
-PseGbf a9L jfbL ePsf] v08df Pshgfsf] gfd pNn]v u/L ;d]t n]Vg]_
ljjfbsf] ljifoM =====================.
lkm/fbbtf{ gDa/M =================.
!= d÷xfdL k|ltjfbLx? pk/ jfbL ============= n] o; Goflos ;ldlt ;dIf gfn]; btf{ ug'{ eO{ ;f]
lkm/fbdf d]/f]÷xfd|f] lj?4df o; ;ldltaf6 hf/L ePsf] ======== lbg] Dofb ldlt ========= df tfd]n
ePsfn] pQm Dofbleq ePsf] Joxf]/f v'nfO{ of] k|ltjfb lnO{ cfPsf] 5'÷cfPsf 5f}+ .
sfg"gadf]lhd nfUg] b:t'/ ?===== o;};fy ;+nUg u/]sf] 5'÷u/]sf 5f}+ . ljkIfL jfbLn] u/]sf] bfjL
;DaGwdf d]/f]÷xfd|f] ePsf] Joxf]/f b]xfo adf]lhd /x]sf] 5M
-ePsf] Joxf]/f lj:tf/df v'nfO{ n]Vg] / rflxPsf] pkrf/sf] Joxf]/f;d]t pNn]v ug]{ / o; P]g
adf]lhd v'nfpg' kg]{ ;a} Joxf]/f v'nfpg]_
@= of] k|ltjfbbtf{ ug{ sfg"g Joj;foL /fv]]sf] 5'÷5}g .
#= d]/f]÷xfd|f] lhls/ k|df0f b]xfoadf]lhd /x]sf] 5M
-s'g ljifosf] s:tf] k|df0f sxfF /x]sf] 5 ;a} lj:t[tdf v'nfpg]_
%= d]/f]÷xfd|f] b]xfo adf]lhd sf ;fIfL a'emLkfpmFM
-;j} ;fIfLsf] k'/f gfdy/ 7]ufgf pd]/ pNn]v ug]{_
^= o;df n]lvPsf] Joxf]/f l7s ;fFrf] 5, em'¶f 7x/] sfg"gadf]lhd ;x'Fnf a'emfpFnf .
==============================
k|ltjfbLsf] b:tvt jf ;lx5fk
Olt ;Djt\ ========== ;fn ====== dlxgf ===== ut] /f]h ===== z'ed\ ========.
34
cg';"lr– %
-bkmf !^ sf] pkbkmf -#_ ;Fu ;DjlGwt_
>L hLtk'/l;d/f pkdxfgu/kflnsf
Goflos ;ldlt
k|ltjfbL>L ================= n] ldlt ============= df lgh÷lghx?sf] lj?4df btf{ ePsf] =================
ljifosf] ph'/Lsf] lj?4df btf{ ug{ Nofpg'' ePsf] k|ltjfb btf{ ePsfn] of] ekf{O{ lbOPsf] 5 .
ekfO{ ug]{ sd{rf/Lsf]
b:tvtM pkdxfgu/kflnsfsf] 5fk
gfdM
kbM
ldltM
35
cg';"lr– ^
-bkmf @) sf] pkbkmf -&_ ;Fu;DjlGwt_
>L hLtk'/l;d/f pkdxfgu/kflnsf
Goflos ;ldltaf6 hf/L ePsf] Dofb .
========= sf] 5f]/f÷5f]/L ========= sf] klt÷kTgL ========== a:g], jif{ ====== sf] ============ nfO{ ============
a:g] ========= sf] 5f]/f÷5f]/L ============ sf] klt÷kTgL jif{ ======= sf] =========== n] o; ;ldlt ;dIf
ldlt ========= df ============== ljifosf] ljjfbdf lkm/fb btf{ u/]sf] x'gfn] ;f] lkm/fbsf] gSsn ;fy}
/fvL of] Dofb k7fOPsf] 5 . of] Dofb k|fKt ePsf] jf tkfO{+sf] 3/df 6fF; ePsf] ldltn] ======= lbg
leq o; ;ldlt ;dIf cfˆgf] ePsf] Joxf]/f v'nfO{ k|ltjfb tof/ u/L xflh/ x'g cfpg'xf]nf jf jf/];
jf sfg"g Joj;foL k7fpg'xf]nf . ;f] adf]lhd gu/L Dofb u'hf/L a;]df gfn];df sfg"gadf]lhd
sf/jfxL x'g] Joxf]/f;d]t hfgsf/L u/fOG5 .
Dofb hf/L ug]{sf]
gfdM
kbM
b:tvtM
ldltM
36
cg';"lr– &
-bkmf $@ sf] pkbkmf -!_ ;Fu ;DjlGwt_
>L hLtk'/l;d/f pkdxfgu/kflnsf
Goflos ;ldltaf6 ePsf]
lg0f{o
jfbLsf] gfd, y/, 7]ufgf k|ltjfbLsf] gfd, y/, 7]ufgf
============================ ========================================
ljjfbsf] ljifoM =======
lkm/fbbtf{ gDa/M =========
jfbLsf] bfaLsf] ;ª\lIfKt Joxf]/fM =================
k|ltjfbLsf] k|ltjfbsf] ;ª\lIfKt Joxf]/fM =================
jfbLsf] ;fIfLsf] syg tyf k|df0fsf] ljZn]if0fM ===================
k|ltjfbLsf] ;fIfLsf] syg tyf k|df0fsf] ljZn]if0fM ==================
b'j} kIfaf6 pkl:yt ePsf sfg"gJoj;foLsf] ax;sf] d' Vo a'FbfM -sfg"g Joj;foL g/fv]sfdf of] a'Fbf
rflx+b}g ._ ==========================
b'j} kIfsf] aLrdf km/s k/]sf] ljifoM ===========================
;ldltsf] lg0f{oM ======================== -lg0f{o n]Vbf sfg"gL Joj:yf, k|df0fsf] ljZn]if0faf6 b]lvPsf]
cj:yf, ul/Psf] lg0f{odf k'Ug lnOPsf cfwf/ tyf To;sf] ljZn]if0f;d]t u/L s] lg0f{o ul/of] ;f]
pNn]v ug'{kg]{ ._
tkl;n
-tkl;n v08df a'Fbfut ?kdf lg0f{o sfof{Gjog ug{sf nflu sf] s;n] s] s] ug'{k5{ ;f] pNn]v ug]{
tyf k'g/fj]bg nfUg] ePdf k'g/fj]bg ug{ kfpg] kIfnfO{ olt lbgleq kmnfgf] lhNnf cbfntdf
k'g/fj]bg ug{ hfg' egL Dofb hf/L ug'{ eGg] ;d]t Joxf]/f pNn]v x'g'kg]{5M_
lg0f{o ug]{ ;ldltsfM
;+of]hs ;b:o ;b:o
gfdM gfdM gfdM
b:tvtM b:tvtM b:tvtM
Olt ;Djt\ ================= ;fn ============= dlxnf ======== ut] /f]h ====== z'ed\ =================.
37
lgj]bsx?
cg';"lr– *
-bkmf %# sf] pkbkmf -@_ ;Fu;DjlGwt_
>L hLtk'/l;d/f pkdxfgu/kflnsf
Goflos ;ldlt ;dIf k]; u/]sf] ldnfkqsf] lgj]bg
jfbL =================================== tyf k|ltjfbL ==============================================
ljjfbsf] ljifoM =====================.
lkm/fbbtf{ gDa/M =================.
jfbLsf] bfjLsf] ljifoM ==============================
k|ltjfbLsf] k|ltjfbsf] ljifoM ===========================
ldnfkqsf] Joxf]/fM xfdL jfbL tyf kltjfbLstf{ pQmadf]lhd sf] ljifo / ljjfbdf o; ;ldlt ;dIf
lkm/fb tyf k|ltjfb btf{ u/L sf/jfxL k|lqmofdf /xL cfPsf] ePtfklg xfdL aLrdf ePsf]
;/;Nnfx÷d]nldnfksf] k|lqmofaf6 k'u]sf] lgisif{sf] cfwf/df ca xfdL emu8f ug'{eGbf ldnL a:g'
plrt nflu b]xfo adf]lhd ug]{ u/L ldnfkq ug{ ;xdt ePsf 5f}+ . ldnfkq u/fO{ kfpF .
!= ============================
@= ===========================
#= ============================
s;n] s] ug]{ u/L ldnfkq x'g] ;xdlt ePsf] xf] Tof] Joxf]/f qmdzM a'Fbfut ?kdf v'nfO{
n]Vg] .
lgj]bsx?sf] gfd, y/ tyf b:tvt
jfbLM ================= k|ltjfbLM ===============
Olt ;Dat\ =============== ;fn ============ dlxnf ====== ut] /f]h =========== z'ed\ ====================.
38
cg';"lr– (
-bkmf %# sf] pkbkmf -%_ ;Fu;DjlGwt_
>L hLtk'/l;d/f pkdxfgu/kflnsf
Goflos ;ldltn] u/]sf] ldnfkq k|df0fLs/0f cfb]z
jfbL =================================== tyf k|ltjfbL ============================================== ePsf] =============
ljifosf] lkm/fb btf{ gDa/ ===== df btf{ e} k|lqmofdf /x]sfdf pQm ljjfbsf kIfx?n] ldnfkq ug{
d~h'/ e} o; ;ldlt ;dIf ldnfkqsf] lgj]bg lbPsf] tyf ;f] lgj]bg adf]lhd ldnfkq ug{sf nflu
ldnfkqsf] sfuh tof/ u/L o; ;ldlt ;dIf b:tvt ;d]t u/]sf] x'gfn] pNn]lvt ljifodf oL
kIfx?aLr ldnfkq ePsf] Joxf]/f k|dfl0ft ul/Psf] 5 . sfg"gadf]lhd nfUg] b:t'/ lnO{ gfn];
btf{sf] nut s§f u/L clen]vdf /fVg' tyf ldnfkqsf] gSsn dfUg cfpg] ;/f]sf/jfnfx?nfO{
gSsn lbg' .
ldnfkq k|dfl0ft ug]{ ;ldltsf]
;+of]hs ;b:oM ;b:oM
Gffd M gfdM gfdM
b:tvtM b:tvtM b:tvtM
39
cg';"lr– !)
-bkmf %# sf] pkbkmf -^_ ;Fu;DjlGwt_
>L hLtk'/l;d/f pkdxfgu/kflnsf
Goflos ;ldlt ;dIf ePsf] ldnfkq
jfbL =================================== tyf k|ltjfbL ============================================== ePsf] =============
ljifosf] lkm/fb btf{ gDa/ ===== df gfn];btf{ e} k|lqmofdf /x]sf] ePtfklg jfbL tyf k|ltjfbL b'j}
y/Ln] ca ljjfb gu/L ldn]/ a:g] ljifodf ;xdt ePsf]n] b]xfo adf]lhd ug]{ u/L ldnL a:g] u/L
ldnfkqsf] Joxf]/f v'nfO{ o; ;ldlt ;dIf ldnfkq u/]sf 5f}+ .
!= =========================
@= =======================
#= =======================
-s;n] s] ug]{ u/L ldnfkq x'g] ;xdlt ePsf] xf] Tof] Joxf]/f qmdzM a'Fbfut ?kdf v'nfO{
n]Vg]_
ldnfkq ug]{ kIfx?sf] gfd, y/ tyf b:tvt
jfbLM ====================== k|ltjfbLM =================
Olt ;Djt\ ============ ;fn ============ dlxnf ===== ut] /f]h ============ z'ed\ ==========.
40
lgj]bs÷jfbL jf k|ltjfbL
ljkIfL÷jfbL jf k|ltjfbL
cg';"lr– !!
-bkmf &^ sf] pkbkmf -!_ ;Fu ;DjlGwt_
>L hLtk'/l;d/f pkdxfgu/kflnsf, gu/ sfo{kflnsf ;dIf k];u/]sf]
lgj]bg
ljifoM el/e/fpm u/L kfpmF .
======= sf] 5f]/f÷5f]/L ====== j:g] ====== jif{ ===== sf] =============
lj?4
======= sf] 5f]/f÷5f]/L ====== j:g] ====== jif{ ===== sf] =============
ljjfbsf] ljifoM =====================.
lkm/fbbtf{ gDa/M =================.
d lgj]bs lgj]bg b:t'/ jfkt nfUg] /sd ?===== bflvn u/L b]xfo adf]lhd sf] lgj]bg ub{5'M
!= d lgj]bs jfbL÷k|ltjfbL tyf ljkIfL ======= ePsf] ============ ljifosf] d'2fdf o;
pkdxfgu/kflnsf Goflos ;ldltaf6 ldlt ============ df ============= x'g]u/L lg0f{o ePsf] lyof] .
pQm lg0f{o adf]lhd d lgj]bsn] ljkIfL ======== af6 ============ adf]lhd sf] /sd e/L kfpg]
lg0f{o ePsfn] ;f] adf]lhd ljkIfL ======= sf] b]xfo adf]lhd sf] h]yfaf6 d}n] e/fO{ kfpg] /sd
el/e/fpm u/L kfpg of] lgj]bg k]; u/]sf] 5'M
-s_ ==============
-v_ ==============
-o; P]gadf]lhd v'nfpg' kg]{ ljj/0f hlt ;a} o;} k|sf/n] k|s/0fx?df v'nfpg]_
@= -dfly pNn]lvt ;DklQ jf h]yf jf /sd lgh ljkIfLsf] gfddf ===== sfof{nodf btf{ 5 jf a}+sdf
/x]sf] 5 jf To:t} /x]sf] :yfgsf] ljj/0f v'nfO{ Joxf]/f n]Vg] tyf h;af6 e/fO{ kfpg] xf] ;f]
JolQmsf] :jfldTj /x]sf] k|df0f k]; ug'{kg]{ cj:yf /x]sf] eP ;f] ;d]t v'nfpg] ._
#= Goflos ;ldltsf] ldlt ====== sf] lg0f{osf] k|ltlnlk o;};fy ;+nUg 5 .
$= o;df n]lvPsf] Joxf]/f l7s ;fFrf] 5, em'¶f 7x/] sfg"gadf]lhd ;x'Fnf a'emfpFnf .
lgj]bs
==================
Olt ;Djt\ ========== ;fn ====== dlxgf ===== ut] /f]h ===== z'ed\ ========.
cg';"lr–!@
41
lgj]bs÷jfbL jf k|ltjfbL
ljkIfL÷jfbL jf k|ltjfbL
-bkmf && sf] pkbkmf -!_ ;Fu ;DjlGwt_
>L hLtk'/l;d/f pkdxfgu/kflnsf
gu/ sfo{kflnsf ;dIf k]z u/]sf]
lgj]bg
ljifoM ;DklQ rng rnfO{ kfpmF .
======= sf] 5f]/f÷5f]/L ====== j:g] ====== jif{ ===== sf] =============
lj?4
======= sf] 5f]/f÷5f]/L ====== j:g] ====== jif{ ===== sf] =============
ljjfbsf] ljifoM =====================.
lkm/fbbtf{ gDa/M =================.
d lgj]bs lgj]bg b:t'/ jfkt nfUg] /sd ?===== bflvn u/L b]xfo adf]lhd sf] lgj]bg ub{5'M
!= d lgj]bs jfbL÷k|ltjfbL tyf ljkIfL ======= ePsf] ============ ljifosf] d'2fdf o;
pkdxfgu/kflnsf Goflos ;ldltaf6 ldlt ============ df ============= x'g]u/L lg0f{o ePsf] lyof] .
pQm lg0f{o adf]lhd d lgj]bsn] ljkIfL ======== af6 ============ -sAhf ul/Psf] jf lvrf]nf
ul/Psf] jf h] h:tf] ePsf] Joxf]/fn] lg0f{o ePs]f 5 ;f] pNn]v ug]{_ ======== b]xfo adf]lhd sf]
;DklQ ===== -k'/} jf cf+lzs jf cGo s'g} k|sf/n] rng rnfpg] lg0f{odf eP ;f] Joxf]/f pNn]v
ug]{_ ===== rng rnfO{ kfpg] lg0f{o ePsfn] ;f] adf]lhd ljkIfLnfO{ pQm h]yfaf6 a]bvn u/L
rng rnfO{ kfpg of] lgj]bg k]; u/]sf] 5'M
-s_ ==============
-v_ ==============
-o; P]gadf]lhd v'nfpg' kg]{ ljj/0f hlt ;a} o;} k|sf/n] k|s/0fx?df v'nfpg]_
@= -dfly pNn]lvt ;DklQ jf h]yf ljkIfLn] s] s'g k|sf/n] lgoGq0fdf lnPsf] 5 jf ;DklQ /x]sf]
:yfgsf] ljj/0f v'nfO{ Joxf]/f n]Vg] tyf h;af6 rnfO{ kfpg] xf] ;f] JolQmsf] sAhfdf /x]sf]
k|df0f k]; ug'{kg]{ cj:yf /x]sf] eP ;f];d]t v'nfpg] ._
#= Goflos ;ldltsf] ldlt ====== sf] lg0f{osf] k|ltlnlk o;};fy ;+nUg 5 .
$= o;df n]lvPsf] Joxf]/f l7s ;fFrf] 5, em'¶f 7x/] sfg"gadf]lhd ;x'Fnf a'emfpFnf .
lgj]bs
==================
Olt ;Djt\ ========== ;fn ====== dlxgf ===== ut] /f]h ===== z'ed\ ========.
42
lgj]bs÷jfbL jf k|ltjfbL
ljkIfL÷jfbL jf k|ltjfbL
cg';"lr– !#
-bkmf (! sf] pkbkmf -^_ ;Fu ;DjlGwt_
>L hLtk'/l;d/f pkdxfgu/kflnsf, Goflos ;ldlt ;dIf k]z u/]sf]
lgj]bg
ljifoM gSsn pknAw u/fO{ kfpmF .
======= sf] 5f]/f÷5f]/L ====== j:g] ====== jif{ ===== sf] =============
lj?4
======= sf] 5f]/f÷5f]/L ====== j:g] ====== jif{ ===== sf] =============
ljjfbsf] ljifoM =====================.
lkm/fbbtf{ gDa/M =================.
d lgj]bs lgj]bg b:t'/ jfkt nfUg] /sd ?===== bflvn u/L b]xfo adf]lhd sf] lgj]bg ub{5'M
!= d lgj]bs jfbL÷k|ltjfbL tyf ljkIfL ======= ePsf] ============ ljifosf] d'2fdf o;
pkdxfgu/kflnsf Goflos ;ldltaf6 ldlt ============ df ============= x'g]u/L lg0f{o ePsf] lyof] -
ljjfbsf] lg/f]k0f e} g;s]sf] eP æGoflos ;ldltaf6 ldlt ======= df lg0f{o ePsf] lyof]Æ eGg]
jfSof+zsf] :yfgdf æGoflos ;ldlt ;dIf btf{ eO{ ljr/fwLg /x]sf] 5 .Æ eGg] Joxf]/f pNn]v
ug]{_ . pQm lg0f{o ldl;ndf /x]sf sfuhft dWo] d lgj]bsnfO{ b]xfo adf]lhd sf] sfuhftsf] -
ldl;ndf /x]sf] ;a} sfuhsf] gSsn rflxPsf] eP o;/L pNn]v gu/L b]xfo adf]lhd sf] ;§fdf
ldl;ndf /x]sf ;a} sfuhkqsf] k|ltlnlk eGg] pNn]v ug]{_ k|ltlnlk cfjZos k/]sf]n] l/tk"j{s
pknAw u/fO{ kfpg of] lgj]bg k]; u/]sf] 5'M
-s_ ==============
-v_ ==============
-gSsn cfjZos ePsf sfuhkqsf] klxrfg v'Ng] u/L qmdzM ;a} sfuh pNn]v ug]{_
@= o;df n]lvPsf] Joxf]/f l7s ;fFrf] 5, em'¶f 7x/] sfg"gadf]lhd ;x'Fnf a'emfpFnf .
lgj]bs
==================
Olt ;Djt\ ========== ;fn ====== dlxgf ===== ut] /f]h ===== z'ed\ ========.
43
cg';"lr–!$
-bkmf (# sf] pkbkmf -@_ ;Fu ;DjlGwt_
>L hLtk'/l;d/f pkdxfgu/kflnsf
Goflos ;ldlt
o;df jfbL =================== k|ltjfbL ============== ePsf] lkm/fb btf{ gDa/ ========== sf] ===============
ljifosf] ljjfbsf] ldl;n ;+nUg /x]sf] ============ -;a} sfuhftsf] gSsn gnuL s]xLsf] nu]sf] eP
gSsn nu]sf] hlt sfuhft v'nfpg] jf k'/} sfuhftsf] gSsn nu]sf] eP ;a} sfuhft eGg] pNn]v
ug]{_ ============ sf] gSsn nu]sf] x'gfn] gSsn b:t'/ jfkt k|lt kfgf ?======== sf] b/n] kfgf =======
sf] ?======= b:t'/ lnO{ gSsn kfgfsf] k|To]s kfgfdf b:tvt u/L sfof{nosf] 5fk ;d]t nufO{
k|dfl0ft u/L gSsn pknAw u/fO{PPsf] 5 .
-gSsn lbOPsf] sfuh dWo] dlxnf] sfuhsf] klxnf] kfgfsf] lz/df of] cfb]z n]vL k|To]s kfgfdf
b:tvt ug]{ tyf w]/} sfuhfsf] gSsn nu]sf] klxnf] sfuhdf o; adf]lhd u/L To;kl5sf] k|To]s
sfuhsf] klxnf] kfgfsf] lz/df ægSsn k|dfl0ft ul/Psf] 5 .Æ eGg] Joxf]/f n]vL b:tvt ug]{_
gSsn k|dfl0ft ug]{ sd{rf/L jf Goflos ;ldlt ;b:osf]
gfd M ===============================
kbM ===========================
b:tvtM =====================
cf1fn]M
gfdM lzj s'df/ sfsL{
kbM k|d'v k|zf;sLo clws[t
ldltM @)&%.)$.)! ut] .
k[i7 ;+VofM $#