4811 sayili vergİ bariŞi kanunuarchive.ismmmo.org.tr/docs/yayinlar/kitaplar/4811/4811.pdf · 2886...

98
İSTANBUL SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRLER ODASI 4811 SAYILI VERGİ BARIŞI KANUNU ÖRNEKLİ-AÇIKLAMALI SİRKÜLER MART 2003

Upload: others

Post on 05-Mar-2020

31 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

İSTANBUL SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRLER ODASI

4811 SAYILI VERGİ BARIŞI

KANUNU

ÖRNEKLİ-AÇIKLAMALI

SİRKÜLER

MART 2003

2

ÖNSÖZ Bilindiği üzere 4792 sayılı “Vergi Barışı Kanunu” Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulunda 16.01.2003 tarihinde kabul edilerek Cumhurbaşkanlığı’ nın onayına sunulmuş, Cumhurbaşkanımız Sayın Ahmet Necdet SEZER yayımlanması uygun bulunmayan 4792 sayılı “Vergi Barışı Kanunu” Türkiye Büyük Millet Meclisince bir kez daha görüşülmesi için Anayasa’ nın 89 ve 104. maddeleri uyarınca Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı’ na geri gönderilmiştir. Ancak Türkiye Büyük Millet Meclisi 4792 sayılı vergi barışı kanununu 4811 sayılı Kanun olarak hiç değiştirmeden tekrar Cumhurbaşkanlığı’ na geri göndermiştir. Cumhurbaşkanı ilgili yasayı 27 Şubat 2003 tarihinde onayarak 25033 sayılı resmi gazetede yayınlanarak yürürlüğe girmiştir. 4811 sayılı Kanun kapsamında mükelleflere birçok olanak tanınmaktadır. Bu olanaklar; Kesinleşmiş kamu alacakları için geliştirilmiş olan ödeme kolaylığı,

Halen yargı aşamasında bulunan ihtilafları kaldırmaya yönelik düzenlemeler,

Matrah artırımı uygulaması,

Mükelleflere stoklarını miktar ve değer bazında düzeltme olanağı veren uygulamalar ve

diğer düzenlemelerdir. Bizde “Vergi Barışı Kanunu” nun aynı şekilde yayınlanacağını düşünerek bir çalışma grubu oluşturduk. Çalışmalarımıza İstanbul Defterdarı Sayın Kadir BOY’ un önemli katkıları olmuştur. Katkı sunan, başta Sayın Defterdarımız Kadir BOY’ a, Yeminli Mali Müşavir Levent DEMİRDAĞ’ a, Başkan Yardımcımız Hüseyin FIRAT’ a, Serbest Muhasebeci Mali Müşavir İlhan GÜVEN’ e,Veysel Karani PALAK’a,Erol DEMİREL’e ve Oda danışmanımız Ali İhsan Özgür ÇİLİNGİR’ e sizler adına teşekkür ediyorum. Bu çalışmanın sizlere ışık tutmasını temenni eder,mesleki yaşamınızda başarılar dilerim. Saygılarımla. Yahya ARIKAN Başkan

3

İÇİNDEKİLER

I-VERGİ BARIŞI KANUNU’NUN KAPSAMI 7 A- VERGİ CİNSİ YÖNÜYLE B- KAMU ALACAĞI AŞAMASI YÖNÜYLE C- MATRAH ARTIRIMI YÖNÜYLE D- STOK BEYANI YÖNÜYLE E- HÜRRİYETİ BAĞLAYICI CEZAYI GEREKTİREN FİİLLERİ İŞLEYENLERİN AFTAN YARARLANIP YARARLANMAYACAĞI YÖNÜYLE F- ALACAĞIN DÖNEMİ YÖNÜYLE II-TAHSİLATIN HIZLANDIRILMASINA İLİŞKİN HÜKÜMLER A- KESİNLEŞMİŞ KAMU ALACAKLARI 11

1. Vadesi Geldiği Halde Ödenmemiş Olan veya Ödeme Süresi Henüz Geçmemiş Bulunan Vergiler

2. Asılları Kısmen veya Tamamen Ödenmiş Olan Vergiler 3. Vergi Aslına Bağlı Olmaksızın Kesilmiş Olup Kanunun Yürürlüğe Girdiği Tarih İtibariyle

Ödenmemiş olan Vergi Cezaları 4. Ödenmemiş Borcun Sadece Vergi Aslına Bağlı Kesilen Cezaları ve Bunlara İlişkin

Gecikme Cezaları 5. İştirak,Teşvik ve Yardım Fiilleri Nedeniyle Kesilen Vergi Ziyaı Cezaları 6. AATUHK’ nun 48.Maddesi Uyarınca Tecil Edilen ve Tecil Şartlarına Göre Ödenen Kamu

Alacakları 7. 2002 Yılına İlişkin Olarak Geçici Vergilere İlişkin Gecikme Zamları 8. Kesinleştiği Halde, Depremden Dolayı Ödeme Süresi Uzatılmış Olan Veya Ödeme Süresi

Belirlenmemiş Olan Gelir Ve Kurumlar Vergileri ve Diğer Vergiler 9. Motorlu Taştlar Vergisi ve Bu Vergiye İlişkin Gecikme Zammı 10. Kesinleşmiş Kamu Alacaklarına İlişkin Madde(Md.2.) Hükümlerden Yararlanmanın

Diğer Şartları 11. Diğer Hususlar 12. Açıklama Tabloları

B- KESİNLEŞMEMİŞ VEYA DAVA SAFHASINDA BULUNAN KAMU ALACAKLARI 29

4

1. Dava Açılmış Ya da Dava Açma Süresi Henüz Geçmemiş Olan İkmalen, Resen Veya

İdarece Yapılan Tarhiyatlar 2. Bölge İdare Mahkemeleri Nezdinde İtiraz Veya Danıştayda Temyiz Edilmiş Yada Dava

Açma Süresi Henüz Geçmemiş Olan İkmalen, Resen Veya İdarece Yapılan Tarhiyatlar 3. Sadece Vergi Cezalarına Karşı Açılan Davalar 4. İştirak, Teşvik Ve Yardım Fiilleri Nedeniyle Kesilen Vergi Ziyaı Cezaları 5. Kanunun Yürürlüğer Girdiği Tarih İtibariyle Uzlaşma Talepli Alacaklar 6. İhtirazi Kayıtla Verilen Beyannamelere Karşı Açılan Davalar 7. Önemli Hususlar 8. Kesinleşmemiş Kamu Alacaklarına İlişkin Hükümlerden Yararlanmanın Diğer Şartları

(Mad.3/7) 9. Açıklama Tablosu

C- İNCELEME VE TARHİYAT SAFHASINDA BULUNAN VERGİLER 39

1. Kanunun Yürürlüğe Girdiği Tarihe Kadar Tamamlanmamış Olan Vergi İncelelemeri 2. İştirak Teşvik Ve Yardım Fiilleri Nedeniyle Kesilecek Vergi Ziyaı Cezaları 3. Diğer Hususlar 4. Açıklama Tablosu

D- PİŞMANLIKLA VEYA KENDİLİĞİNDEN YAPILAN BEYANLAR 42

1. Vergi Usul Kanunu’nun 371’nci Maddesindeki Pişmanlık Müessesinden Yararlanılması Durumu

2. Vergi Usul Kanunu’nun 30/4’ncü Maddesindeki Kanuni Süresinden Sonra Kendiliğinden Verilen Beyannamelere İlişkin Müesseseden Yararlanılması Durumu

3. Pişmanlık Talebi İle Verilip, Ödeme Yönünden Şartların İhlal Edildiği Beyannameler İle Kendiliğinden Verilen Beyannameler

4. Diğer Ücret Mükellefleri 5. Açıklama Tablosu

III-MATRAH ARTIRIMINA İLİŞKİN HÜKÜMLER A- GELİR VE KURUMLAR VERGİSİ MATRAH ARTIRIMI 45

1. Genel Açıklamalar 2. Gelir Ve Kurumlar Vergisi Mükelleflerinde Matrah/Vergi Artırımı 3. Gelir Vergisi Beyannamelerinde Zarar Beyan Edilmiş Veya Hiç Beyanname Verilmemiş

Olması Hali 4. Basit Usul 5. Kurumlar Vergisi Beyannamesinde Zarar Beyan Edilmiş Veya Hiç Beyanname

Verilmemiş Olması Hali 6. Artırılan Matrahların %25 Vergilendirme Halleri 7. Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü Maddesinin Birinci Fıkrasının (6) Numaralı Bendine

Göre Gelir Vergisi Tevkifatına Tabi Kazanç ve İratları Bulunan Mükellefler Hakkında Yapılacak İşlemler

8. Matrah/Vergi Artırımı İle Matrah Beyanına İlişkin Diğer Hususlar

B- KDV MATRAH ARTIRIMI 59

1. Her Bir Vergilendirme Dönemine İlişkin Beyannamelerin Eksiksiz Verilmiş Olması

5

2. Bir Takvim Yılı İçindeVerilmesi Gereken KDV Beyannamelerinden, En Az Üç Döneme Ait Olanlarının Verilmiş Olması

3. Hiç Beyanname Verilmemiş Yada Bir Veya İki Döneme İlişkin Beyanname Verilmiş Olması

4. İşlemlerin Tamamı KDV Kanunu’nun 32’nci Maddesinde Sayılmayan İstisnalar Kapsamındaki Teslimlerden Yada Tecil Terkin Uygulaması Kapsamındaki Teslimlerden Oluşması Nedeniyle Ödenecek Vergi Bulunmaması

5. Vergilendirme Dönemi Üç Aylık Olan Mükellefler 6. Basit Usulde Vergilendirilen Gelir Vergisi Mükellefleri 7. İnceleme Ve Tarhiyat Hakkı 8. Ödenen Katma Değer Vergisinin Gelir Ve Kurumlar Vergisi Matrahının İndirilmemesi

C- GELİR (STOPAJ ) VERGİLERİNDE ARTIRIM 64

1. Hizmet Erbabına Ödenen Ücretlerden Vergi Tevkifatı Yapmaya Mecbur Olanlar 2. Gelir (Stopaj) Vergisi Artırımı İsteminde Bulunan Yıl İçinde Yer Alan Vergilendirme

Dönemleri D- MATRAH ARTIRIMINA İLİŞKİN ORTAK HÜKÜMLER 68

1. Matrah ve Vergi Artırımı ile Matrah Beyanı Dolayısıyla Ödenmesi Gereken Vergilerin Ödeme Zamanları

2. Vergi Matrahlarının Takdiri İçin Takdir Komisyonlarına Sevk Edilmiş Bulunan Mükellefler İle Haklarında Vergi İncelemesine Başlanılmış Mükelleflerin Durumu

3. Diğer Hususlar IV-STOK BEYANLARINA İLİŞKİN HÜKÜMLER A- İŞLETMEDE MEVCUT OLDUĞU HALDE KAYITLARDA YER ALMAYAN MALLAR İLE DÜŞÜK BEDELLE YER ALAN, MAKİNE, TEÇHİZAT VE DEMİRBAŞLAR 72 B- KAYITLARDA YER ALDIĞI HALDE İŞLETMEDE MEVCUT OLMAYAN MALLAR 75 C- KIYMETLİ MADEN VE ZİYNET EŞYASI İLE İLGİLİ DEĞERLEME FARKI BEYANI 78 V-ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER A- KAÇAKÇILIK SUÇLARINA İLİŞKİN CEZALARIN UYGULANMAYACAĞI HALLER 79 B- DEVLET TAŞIMAZLARININ İŞGALİ SONUCU OLUŞAN ALACAKLAR (ECRİMİSİLLER) VE DİĞER BAZI ALACAKLAR 80 C- SÜRESİNDE ÖDENMEYEN TAKSİTLER 80 VI- GÜMRÜK VERGİLERİ VE CEZALARI 80 VII- UYGULANACAK TEFE ORANLARI

6

A- AYLIK TEFE ORANLARI 81 B- TOPLAM AYLIK TEFE ORANLARI 82 VIII- ÖDEMELERE İLİŞKİN TAKVİM 83 IX- BAŞVURU FORM ÖRNEKLERİ 84

7

I- VERGİ BARIŞI KANUNU’NUN KAPSAMI A- Vergi Cinsi Yönüyle 1. V.U.K Kapsamına giren vergi,resim,harçlar,fon payı ve bunlara bağlı vergi cezaları,

gecikme faizleri, gecikme zamları. 4306 sayılı Kanuna göre alınan eğitime katkı payı ve buna bağlı gecikme zammı. 2886 sayılı Devlet İhale Kanununa göre alınan ecrimisiller ve buna bağlı gecikme zamları. Devlete ait olup Maliye Bakanlığına bağlı vergi dairelerince tahsil edilen 6183 sayılı AATUHK Kapsamına giren bazı alacaklar ( Devlete,vilayet hususi idarelerine ve belediyelere ait vergi,resim,harç,ceza tahkik ve takiplerine ait muhakeme masrafı,vergi cezası,paracezası gibi asli,gecikme zammı,faiz gibi fer’i amme alacakları ve aynı idarelerin akitden,haksız fiil ve haksız iktisaptan doğanlar dışında kalan ve amme hizmetleri tatbikatından mütevellit olan diğer alacaklar ile ;bunların takip masrafları)

2. Devlete ait olup gümrük idareleri tarafından alınan gümrük vergileri,para cezaları ve gecikme zamları .

3. Vergiler açısından 31 .08.2002 tarihinden önceki dönemler,beyana dayanan vergilerde

bu tarihe kadar verilmesi gereken beyannameler ve 2002 yılına ilişkin olarak 31.08.2002 tarihindan önce tahakkuk eden vergiler.

4. Bu kanunun yürürlük tarihinde 200.000.000 TL trafik para cezaları ve 100.000.000 TL’i

aşmayan diğer cezalar. 5. Tutarı 10.000.000 TL ı aşmayan alacaklar.ve aslı ödenmiş fer’i alacakların 20.000.000 TL

i aşmayan kısmı. 6. Vergi tahsilatı yetkisi verilen bankalar ile postaneler adına uygulanan gecikme zamları ile

ilgili kuruluşların sorumluları adına hesaplanan % 10 oranındaki cezalar. B- Kamu Alacağının Aşaması Yönüyle 1- Kesinleşmiş kamu alacakları. 2- Kesinleşmemiş veya dava safhasındaki kamu alacakları. 3- İnceleme ve tarhiyat safhasında bulunan alacaklar. 4- Pişmanlık ve kendiliğinden yapılan beyanlar.

8

C- Matrah Artırımı Yönüyle 1- Gelir ve Kurumlar vergisinde matrah arttırımı 2- Katma değer vergisinde arttırım 3- Gelir (Stopaj) vergisinde arttırım D- Stok Beyanı Yönüyle 1. Gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri,gerçekte var olupta kayıtlarında yer almayan emtia

stokları ve duran varlıklar. 2. Kayıtlarda mevcut olduğu halde gerçekte mevcut olmayan stok ve duran varlıklar. 3. Kıymetli maden ve ziynet eşyası ile ilgili değerleme farkı E- Hürriyeti Bağlayıcı Cezayı Gerektiren Fiilleri İşleyenlerin Aftan Yararlanıp Yararlanmayacağı Yönüyle 1- VUK’nun 359’uncu maddesinde sayılan fiilleri 31/08/2002 tarihinden önce işleyenler hakkında; * Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulunulmaz. * Soruşturma aşamasındakilere takibat yapılmaz. * Kamu davaları ortadan kaldırılır ve kesinleşmiş mahkumiyet kararları infaz edilmez * Bu hükümlerden yararlanabilmek için salınan vergilerin ve kesilen cezalar ile gecikme faizi ve zamlarının, bu kanun yürürlülüğünden önce yada bu kanun hükümlerinden yararlanarak öngörülen süre ve şekilde tamamen ödemesi , dava açılmaması veya açılmış davalardan vazgeçilmesi şarttır. 2- Aynı kanunun 359/b- 1 ve 2 bentlerindeki fiilleri işleyenler(Defter,kayıt ve belgeleri yok edenler veya defter sahifelerini yok ederek yerine başka yapraklar koyanlar veya hiç yaprak koymayanlar veya belgelerin asıl veya suretlerini tamamen veya kısmen sahte olarak düzenleyenler,belgeleri sahte olarak basanlar) hakkında bu hükümler uygulanmaz ayrıca 4811 sayılı kanunun 7. 8. 9. madde hükümlerinden(gelir ve kurumlar vergisi matrah artırımı,katma değer vergisinde artırım,gelir(stopaj) vergisinde artırım) yararlanamaz. F- Alacağın Dönemi Yönüyle 1- Vergiler Açısından: Bu Kanunda yapılan özel düzenlemeler hariç olmak üzere, Kanun vergiler açısından; -31/8/2002 tarihinden önceki dönemleri ve beyana dayanan vergilerde, bu tarihe kadar verilmesi gereken beyannameleri, -2002 yılına ilişkin olarak 31/8/2002 tarihinden önce tahakkuk eden vergileri, kapsamaktadır. Buna göre;

9

a) Vergilendirme dönemi 15 gün olan mükellefiyetlerde; Dönemin bitim tarihi ve beyanname/bildirim verme süresinin son günü Ağustos/2002 ayı ve öncesine rastlayan dönemler kapsama girmekte, dönemin bitim tarihi Ağustos/2002 ayına rastlamakla beraber beyanname/bildirim verme süresi Eylül/2002 ayına sirayet edenler kapsama girmemektedir. Örneğin; 1-15 Ağustos 2002 dönemine ait petrol ve doğalgaz ürünlerine ilişkin özel tüketim vergisinin vergilendirme döneminin bitim tarihi ile beyanname verme süresinin son günü Ağustos/2002 ayına rastladığından kapsama girmekte, 16-31 Ağustos 2002 dönemi ise, dönemin bitim tarihi Ağustos/2002 ayında olmakla beraber beyanname verme süresi Eylül 2002 ayına sirayet ettiğinden kapsama girmemektedir. b) Aylık beyannameli mükellefiyetlerde; Temmuz/2002 vergilendirme dönemi ve önceki dönemler kapsama girmekte Ağustos/2002 vergilendirme dönemi kapsama girmemektedir. c) Vergilendirme dönemi üç aylık olarak belirlenen mükellefiyetlerde; Dönemin bitim tarihi ve beyanname verme süresinin son günü Ağustos 2002 ayına rastlayan dönemler kapsama girmekte, bu aydan sonraya rastlayanlar girmemektedir.

Örneğin; 5-6-7/2002 dönemi gelir stopaj vergisi (3 aylık) kapsama girmekte, 7-8-9/2002 dönemi katma değer vergisi (3 aylık) kapsama girmemektedir.

2002 takvim yılına ilişkin gelir ve kurumlar vergisine mahsuben ödenmesi gereken geçici vergilerin 1 inci ve 2 nci dönemleri kapsama girmekte, diğer dönemleri girmemektedir. Özel hesap dönemi tayin edilen mükelleflere ilişkin geçici vergilerde ise geçici vergi dönemi ve beyanname verme süresi 31/8/2002 ve bu tarihten önce olan dönemler kapsama girmektedir. d) Yıllık beyannameli gelir ve kurumlar vergisi mükellefiyetlerinde; 2001 takvim yılı ve önceki yıllara ilişkin vergilendirme dönemleri kapsama girmekte, 2002 takvim yılı vergilendirme dönemi ise kapsama girmemektedir. Özel hesap dönemine tabi olan mükellefler bakımından, özel hesap döneminin kapandığı tarih ve beyanname verme süresinin son günü 31/08/2002 tarihi ve bu tarihten önce olanlar kapsama girmekte, bu tarihten sonra olanlar ise kapsama girmemektedir. e) Veraset ve intikal vergisinde, beyanname verme süresinin son günü 31/8/2002 tarihi ve bu tarihten önce ise bu beyannameler de kapsama girmektedir. f)Kanunun dönem itibarıyla bir diğer düzenlemesi; 2002 yılına ait olup, 31/8/2002 tarihinden önce tahakkuk eden vergilere yöneliktir. Buna göre;

10

2002 yılına ilişkin olarak yıllık tahakkuk etmiş sayılan motorlu taşıtlar vergisi, yıllık harçlar, emlak vergisi, çevre temizlik vergisi gibi alacaklar Kanunun kapsamına girmektedir. Bununla birlikte, 4751 sayılı Kanunun 4 üncü maddesi ile 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanununa eklenen Geçici 20 nci madde uyarınca 2002 yılına ilişkin olarak Kasım ayında tahakkuk eden emlak vergisinin tahakkuk tarihi 31/8/2002 tarihinden sonra olduğundan ikinci taksit olarak ödenecek emlak vergisi, Kanun kapsamına girmemektedir. 197 sayılı Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanununun 9 uncu maddesinin 5 inci fıkrası gereğince yıl içinde ilk defa kayıt ve tescil edilen taşıtlara ilişkin olup, kayıt ve tescilin yapıldığı tarihten itibaren 1 ay içinde ödenmesi gereken motorlu taşıtlar vergisinde ise ödeme süresinin son günü 31/8/2002 tarihinden önce ve bu tarihte olanlar kapsama girmekte, bu tarihten sonra olanlar ise girmemektedir. 2- Vergi Cezaları Açısından: -Vergi aslına bağlı olarak kesilen vergi cezalarında, verginin ait olduğu dönem dikkate alınarak kapsama girip girmediği tespit edilecektir. -Bir vergi aslına bağlı olmayan cezalarda ise Kanunun yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla kesinleştiği halde ödenmemiş, dava açma süresi geçmemiş ya da tespit edildiği halde ceza ihbarnameleri tebliğ edilmemiş olanlar kapsama dahil edilecektir. 3- Diğer Alacaklar Açısından: Bu Kanunun 15 inci maddesinde düzenlenen ecrimisil ve bazı alacaklara ilişkin hükümlerde ise, bu alacakların vergi, resim, harç niteliğinde olmamaları nedeniyle, dönem itibarıyla düzenleme yapılmamış vade tarihleri ve Kanunun yürürlüğe girdiği tarih dikkate alınarak düzenleme yapılmıştır.

11

IIII-- TTAAHHSSİİLLAATTIINN HHIIZZLLAANNDDIIRRIILLMMAASSIINNAA İİLLİİŞŞKKİİNN HHÜÜKKÜÜMMLLEERR AA-- KKEESSİİNNLLEEŞŞMMİİŞŞ KKAAMMUU AALLAACCAAKKLLAARRII Aşağıdaki koşulların yerine getirilmesi durumunda, kesinleşmiş kamu alacaklarına ilişkin gecikme zammı,gecikme faizi ve vergi cezaları ile vergi cezalarına uygulanan gecikme zamlarının tamamının tahsilinden vazgeçilmektedir. Uygulama ,ödenmesi gereken tutarın tamamen ödenmesi,dava açılmaması veya açılmış davalardan vazgeçilmesi şartıyla geçerli olacaktır. 1- Vadesi Geldiği Halde Ödenmemiş Olan Veya Ödeme Süresi Henüz Geçmemiş Bulunan Vergiler (Md.2/1-a) a-Açıklama Vadesi geldiği halde ödenmemiş olan veya ödeme süresi henüz geçmemiş bulunan

vergilerin tamamı ile, Bu vergilere ilişkin gecikme zammı,gecikme faizinin yerine,bu Kanun’un yürülüğe girdiği

tarihe kadar Devlet İstatistik Enstitüsünün her ay için belirlediği TEFE aylık oranı esas alınarak hesaplanacak tutar,

İlk taksit Mart 2003 ayında başlamak üzere Nisan,Haziran,Ağustos,Ekim,Aralık 2003

ayları ile Şubat,Nisan,Haziran 2004 aylarında 9 eşit taksitte ödenecektir. Vade tarihlerinin ayın son günlerine geldiği hallerde(31 Mart gibi),381 seri no’lu Tahsilat

Genel Tebliğindeki açıklamalar çerçevesinde,gecikme zammı yerine kullanılacak TEFE oranı ,vade tarihinin rastladığı aydan (Mart ayı) başlamak suretiyle hesaplanacaktır.Dolayısıyla,uygulanılacak TEFE oranının başlangıç ayı verginin vadesindeki ay olacak,son endeks tarihi de Kanun’un yürürlüğe girdiği Şubat 2003 ayı endeksi olacaktır.

6183 sayılı Kanunun 52 nci maddesine göre gecikme zammı tatbik süresini durduran iflas

ve aciz halleri sözkonusu ise gecikme zammı uygulanmayan süreye TEFE oranı da uygulanmayacak, bu hallerin varlığı TEFE uygulanan süreyi de durduracaktır.

4811 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği 27/2/2003 tarihden önce Vergi Usul Kanununun

gerek uzlaşma gerekse tarhiyat öncesi uzlaşma hükümlerinden yararlanılarak uzlaşma sağlanmış ancak henüz ödeme süresi geçmemiş borcu olan mükellefler, uzlaşma sonucu tahakkuk eden vergi ve ceza tutarları ile hesaplanan gecikme faizleri dikkate alınarak Kanun hükümlerinden yararlanabileceklerdir.

12

Vergi Usul Kanunu uyarınca kesilmiş olan vergi cezaları için anılan Kanunun 376 ncı maddesi hükmü uyarınca indirim talebinde bulunulan, ancak 4811 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği 27/2/2003 tarihi itibarıyla dava açma süresi geçmiş,henüz ödeme süresi geçmemiş bulunan alacaklar için indirimli ceza tutarları dikkate alınarak 4811 sayılı Kanun hükümlerinden yararlanılabilecetir.

Vergi Usul Kanununun pişmanlık hükümlerine göre tahakkuk eden ve Kanunun yürürlüğe

girdiği 27/2/2003 tarih itibarıyla 371 inci maddede öngörülen sürede ödenmemiş olan vergiler için 4811 sayılı Kanun’un tebliğinin “5-Pişmanlık Yada Kendiliğinden Yapılan Beyanlara ilişkin Hükümler” (Sirkülerin “Pişmanlıkla Ve Kendiliğinden Yapılan Beyanlar” bölümünde yapılan açıklamalar) da dikkate alınarak işlem yapılacaktır.

4811 Sayılı Kanun’un yürürlüğe girdiği 27/2/2003 tarih itibarıyla pişmanlık hükümlerine

göre tahakkuk eden ve henüz ödeme süresi geçmemiş olan alacaklar ise kesinleşmiş kamu alacakları kapsamında değerlendirilecektir, pişmanlık zammı yerine TEFE oranı kullanılarak faiz hesaplanılacaktır.

Vergi Barışı Kanunun yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla ikmalen, re’sen ya da idarece

yapılan tarhiyata ilişkin olarak herhangi bir ihtilaf yaratılmayarak dava açma süresi geçmiş ancak henüz ödeme süresi geçmemiş bulunan alacaklar için tarhiyata ilişkin vergi ve ceza ihbarnamelerinde belirlenen tutar ve hesaplanan gecikme faizi dikkate alınarak kesinleşmiş kamu alacaklarına ilişkin yapılan açıklamalardaki haklardan yararlanılabilecektir.

b-Örnekler i- Ahmet bey,gerçek usulde vergi mükellefi olup Şubat 1999 dönemine ilişkin 500.000.000 TL tahakkuk eden Katma Değer Vergisi borcunu ödememiştir,Vergi Barışı Kanunun’dan yararlanmak istemektedir. Bu durumda;Ahmet beyin ödemesi gereken borç, vergi aslı ve buna ilaveten anaparanın ilgili dönemler TEFE endeksine göre artırılması sonucu bulunan tutar olup,aşağıdaki şekilde hesaplanmaktadır: Ödenecek Tutarın Hesaplanması: Ahmet Beyin Şubat 1999 dönemine ait KDV borcu : 500.000.000 TL TEFE’e göre endekslenerek bulunan tutar = Şubat 99 dönemine ait KDV’nin son ödeme tarihi, 25 Mart 99‘dur. Mart 99’dan Şubat 2003 tarihine kadar aylık tefe oranlarının toplamı olan Mart 99’un kümülatif endeks rakamı %173,6 nın hesaplamada esas alınması gerekmektedir. Buna göre endeksleme sonucu bulunan tutar 500.000.000 TL x %173,6 = 868.000.000.- TL’dir. Buna göre; Ahmet Beyin Vergi Barışı Kanunundan yararlanması sonucu, toplam ödemesi gereken tutar (500.000.000 vergi aslı + 868.000.000 TEFE’e göre endekslenen tutar) = 1.368.000.000 TL’dir. Ahmet beyin, ( İlk taksit Mart 2003 ayında başlamak üzere Nisan, Haziran, Ağustos, Ekim, Aralık 2003 ayları ile Şubat, Nisan, Haziran 2004 aylarında 9 eşit taksitte ödenecektir.) her bir taksit tutarı 152.000.000.-TL dir.

13

Mart 1999 İle Şubat 2003 Dönemi Arasında TEFE Endeksine Göre Hesaplanan Tutar

Ödenecek Vergi Aslı

Toplam Ödenecek Tutar Taksit Tutarı

868.000.000 500.000.000 1.368.000.000 152.000.000 ii- ABC A.Ş.’Ekim 1998 dönemine ait 2.500.000.000.- TL Stopaj vergisi borcunu 20 Kasım1998 tarihindeki vadesinde ödememiştir..ABC A.Ş. Vergi Barışı Kanunun’dan yararlanmak istemektedir. Bu durumda; ABC A.Ş’nin ödemesi gereken toplam borç, verginin aslı ve buna ilaveten vergi aslının ilgili dönemler itibariyle TEFE endeksine göre artırılması sonucu bulunan tutar olmaktadır. Ödenecek Tutarın Hesaplanması: ABC A.Ş.’nin 20 Kasım 1998 tarihindeki vadesinde vergi borcu : 2.500.000.000 TL TEFE’e göre endekslenerek bulunan tutar = Ekim 98 dönemine ait stopajın son ödeme tarihi, 20 Kasım 98 olduğundan Kasım 98’den Şubat 2003 tarihine kadar aylık TEFE oranlarının toplamı olan Kasım 98 kümülatif endeks rakamı %186,5 esas alınacaktır. Buna göre; TEFE’e göre endekslenen tutar 2.500.000.000 x %186,5 = 4.662.500.000.-TL’dir ABC A.Ş.’nin Vergi Barışı Kanunun’ dan yararlanması ile, ödenecek tutarların toplanması sonucu ABC A.Ş’nin (2.500.000.000 + 4.662.500.000) = 7.162.500.000 TL borcu ortaya çıkmaktadır. Bu borcu İlk taksit Mart 2003 ayında başlamak üzere Nisan, Haziran, Ağustos, Ekim, Aralık 2003 ayları ile Şubat, Nisan, Haziran 2004 aylarında 9 eşit taksitte ödenecektir. Her bir taksit tutarı 795.833.333.-TL dir.

Kasım 1998 İle Şubat 2003 Dönemi Arasında TEFE Endeksine

Göre HesaplananTutar

Ödenecek Vergi Aslı

Toplam Ödenecek Tutar

Taksit Tutarı

4.662.500.000

2.500.000.000

7.162.500.000

795.333.333

2- Asılları Kısmen Veya Tamamen Ödenmiş Olan Vergiler (Md.2/1-b) a- Açıklama Vadesi geldiği halde kısmen ödenmiş olan verginin ödenmemiş olan kısmının tamamı,

Buna ilaveten,ödenmemiş vergi aslının vade tarihinden Kanun’un yürürlüğe girdiği tarihe

kadarki TEFE oranları esas alınarak artırılması sonucu hesaplanan tutarın ödenmesi halinde bu Kanun’un hükümlerinden yararlanılacaktır.

14

Asılları tamamen ödenmiş olmakla birlikte, gecikme zammı ve gecikme faizi ödenmemiş olan vergilerde,vade tarihinden ödendiği tarihe kadar hesaplanan gecikme zammı yerine, -Gecikme faizinin hesaplandığı süre dikkate alınarak, -Gecikme faizi yerine, Devlet İstatistik Enstitüsünün her ay için belirlediği TEFE oranı esas alınarak TEFE tutarı hesaplanacaktır. Asılları tamamen ödenmiş vergilere ilişkin gecikme faizi ve gecikme zamlarından,

Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce kısmen tahsilat yapılmışsa,vergi aslının vade tarihinden ödendiği tarihe kadar hesaplanan -Gecikme zammı yerine,gecikme faizinin hesaplandığı süre dikkate alınarak, -Gecikme faizi yerine, Devlet İstatistik Enstitüsünün her ay için belirlediği toptan eşya fiyat endeksinin (TEFE) aylık oranı esas alınarak TEFE tutarı hesaplanacaktır. Ödenmiş gecikme zammı/gecikme faizi tutarının, hesaplanan TEFE tutarından fazla olması halinde herhangi bir tahsilat yapılmayacak, kalan gecikme zammı/gecikme faizinin tahsilinden vazgeçilecektir. Bununla birlikte, tahsil edilmiş gecikme zammı ve gecikme faizinden red ve iade yapılmayacaktır. Ödenmiş gecikme zammı/gecikme faizi tutarının, hesaplanan TEFE tutarından az olması halinde ise ödenecek tutar TEFE tutarından ödenmiş olan gecikme zammı/gecikme faizi düşülmek suretiyle tespit edilecektir. Bu şekilde belirlenen TEFE tutarının Kanunda öngörülen süre ve şekilde ödenmesi halinde, kalan gecikme zammı/gecikme faizinin tahsilinden vazgeçilecektir. İlk taksit Mart 2003 ayında başlamak üzere Nisan, Haziran, Ağustos, Ekim, Aralık 2003 ayları ile Şubat, Nisan, Haziran 2004 aylarında 9 eşit taksitte ödenecektir. b-Örnekler i-Z Ltd.Şti.. 1998 yılına ilişkin Kurumlar vergisi 2. Ve 3.taksiti olan 4.866.666.667 TL ile, Nisan 1999 dönemine ait aylık muhtasar beyannameden tahakkuk eden 1.000.000.000 TL stopajın 666.666.667 TL lik kısmını ödememiştir.Ayrıca,Kasım 1999 dönemine ilişkin 13.400.000.000 TL tahakkuk eden KDV‘nin de 8.933.333.333 TL KDV’yi de ödememiştir.(Yani,örnekte belirtilen tahakkuk etmiş vergiler kısmi ödenmiştir). Z.Ltd.Şti. Vergi Barışı Kanunun’dan yararlanmak istemektedir. Bu durumda; Z Ltd.Şti’nin ödemesi gereken borç, anapara ve buna ilaveten anaparanın ilgili dönemler itibariyle TEFE endeksine göre artırılması sonucu bulunan tutar olmaktadır.

15

Ödenecek Tutarın Hesaplanması Kesinleşen Vergi Borçlarından Ödenmemiş Olan Kısımlar: 4.866.666.667 TL Kurumlar vergisinin Temmuz 1999 taksiti 2.433.333.333 TL ve Ekim 1999 Taksiti 2.433.333.333 TL, 666.666.667 TL Nisan 1999 dönemine ait stopaj, 8.933.333.333 TL Kasım 1999 dönemine ait KDV TEFE’e göre endekslenerek bulunan tutarlar: Kurumlar Vergisi : Temmuz 1999 taksiti için :(%159.3 x 2.433.333.333) = 3.876.299.999 TL Ekim 1999 taksiti için :(%146.1 x 2.433.333.333) = 3.555.099.999 TL Gelir Vergisi Stopajı :(%164,3 x 666.666.667 ) = 1.095.333.334 TL KDV :(%137,3 x 8.933.333.333) = 12.265.466.666 TL Vergi Türü TEFE Endeksine

Göre Hesaplanan Tutar

Ödenecek Vergi Aslı

Toplam Ödenecek

Tutar

Taksit Tutarı

Kurumlar Vergisi Temmuz 99 taksiti

3.876.299.999.- 2.433.333.333 6.309.633.332.- 701.070.370.-

Kurumlar Vergisi Ekim 99 taksiti

3.555.099.999.- 2.433.333.333 5.988.433.332.- 665.381.481.-

Toplam Kurumlar Vergisi

7.431.399.998.- 4.866.666.666 12.298.066.664.- 1.366.451.852.-

Gelir Vergisi Stopajı

1.095.333.334.- 666.666.667 1.762.000.000.- 195.777.777.-

Katma Değer Vergisi

12.265.466.666.- 8.933.333.333 21.198.799.999.- 2.355.422.222.-

Toplam: 20.792.199.998.- 14.466.666.666

35.258.866.663.- 3.917.651.851.-

İlk taksit Mart 2003 ayında başlamak üzere Mart, Nisan, Haziran, Ağustos, Ekim, Aralık 2003 ayları ile Şubat, Nisan, Haziran 2004 aylarında 3.917.651.851.-TL olarak 9 eşit taksitte ödenecektir. ii- Cemil bey,, 25/1/1998 tarihinde ödemesi gereken 400.000.000.-TL katma değer vergisini süresinde ödememiş, 15/6/1998 tarihinde vergi dairesine başvurarak borcunu ödemek istediğini bildirmiştir. Vergi dairesi, mükellefin 400.000.000.-TL vergi aslı ile 300.000.000.-TL gecikme zammı olmak üzere toplam 700.000.000.-TL borcu olduğunu tespit etmiştir. Mükellef (C), vergi aslının tamamını aynı tarihte ödemiş ise de gecikme zammına karşılık herhangi bir ödemede bulunmamıştır.

16

Mükellefin gecikme zammı borcuna karşılık vergi dairesince 28/12/2001 tarihinde 50.000.000.-TL cebren tahsilat yapılmıştır. Mükellef (C)’nin, 4811 sayılı Kanunda yararlanmak için başvuruda bulunması halinde 400.000.000.-TL vergi aslına, vade tarihinden ödendiği tarihe kadar gecikme zammı yerine TEFE tutarı hesaplanacaktır. Bu durumda uygulanacak toplam TEFE oranı (Ocak 1998-Mayıs 1998 dönemi toplam TEFE oranı) %22,4’dür. Toplam TEFE’ye göre hesaplanan tutar : (400.000.000 x %22,4) = 89.600.000.-TL’dır. Mükellefin gecikme zammına karşılık hiç ödeme yapmamış olması halinde, Kanun hükmünden yararlanmak için ödemesi gereken tutar 89.600.000.-TL olacaktır. Ancak, mükelleften Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce gecikme zammına karşılık 50.000.000.-TL tahsilat yapıldığından, 4811 sayılı Kanuna göre ödemesi gereken TEFE tutarından daha önce ödenen gecikme zammı tutarı çıkarılarak tahsili gereken TEFE tutarı bulunacaktır.

Buna göre, ödenecek tutar; (89.600.000-50.000.000 =) 39.600.000.-TL’dır. Mükellefin bu tutarı Kanunda öngörülen süre ve şekilde ödemesi halinde gecikme zammından kalan 250.000.000.-TL’nın tahsilinden vazgeçilecektir. 3- Vergi Aslına Bağlı Olmaksızın Kesilmiş Olup Kanunun Yürürlüğe Girdiği Tarih İtibariyle Ödenmemiş Olan Vergi Cezaları (Md.2/1-C) a-Açıklama Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarih itibariyle ödenmemiş olan vergi cezalarının %20’sinin 3 eşit taksitte Mart,Nisan,Haziran 2003 ayları sonuna kadar ödenmesi,dava açılmaması veya açılmış olan davalardan vazgeçilmesi gerekmektedir. Vergi aslına bağlı olmayan cezaların %80’inin tahsilinden vazgeçilmektedir b-Örnek Haziran 2000’de yapılan bir denetimde,X A.Ş.’nin kayıt ve işlemlerine ilişkin defterlerinin işyerinde bulundurmamasından ve fatura düzenlemediğinin tespit edilmesinden dolayı 300.000.000 TL özel usulsüzlük cezası kesilmiştir.Mükellef bu borcu ödememiştir. X.A.Ş,Vergi Barışı Yasası hükümlerinden yararlanmak istemektedir.Bu durumda mükellef bu borcun % 20’sini ödeyerek borcundan kurtulmaktadır.Ödeyeceği borç (300.000.000 x %20)=60.000.000 TL dır. Bu borç,ilk taksit Mart 2003 ayında başlamak üzere 20.000.000 TL olarak Mart,Nisan,Haziran 2003 ayları sonuna kadar 3 eşit taksitte ödenecektir Madde kapsamına giren cezaların Kanunda öngörülen süre ve şekilde ödenmesi Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre işyeri kapatma cezası uygulanmasına engel teşkil etmeyecektir.

17

4- Ödenmemiş Borcun Sadece Vergi Aslına Bağlı Kesilen Cezaları Ve Bunlara İlişkin Gecikme Zamları (Md.2/1-d) Tamamının tahsilinden vazgeçilmektedir. 5- İştirak ,Teşvik Ve Yardım Fiilleri Nedeniyle Kesilen Vergi Ziyaı Cezaları (Md.2/1-e) Cezanın %20’si İlk taksit Mart 2003 ayında başlamak üzere Nisan, Haziran, Ağustos, Ekim, Aralık 2003 ayları ile Şubat, Nisan, Haziran 2004 aylarında 9 eşit taksitte ödenecektir. Kanunun yürürlüğ girdiği tarihten önce bu cezalardan kısmen tahsilat yapılmış ise kalan tutar üzerinden Kanundan yararlanılabilecektir. 6- AATUHK’nun 48’nci Maddesi Uyarınca Tecil Edilen Ve Tecil Şartlarına Göre Ödenen Kamu Alacakları (Md.2/2) a-Açıklama Ayrıca, bu Kanunun 2/2’nci maddesi gereğince 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 48 inci maddesine göre tecil edilen ve bu madde kasamına giren alacaklardan Kanun‘un yürürlüğr girdiği 27/2/2003 tarihi itibariyle ödeme süresi geçmemiş olan taksit tutarları için mükellefler dilerlerse bu madde hükmünden yararlanabileceklerdir. Bu taktirde,Kanun‘un yürürlük tarihinden önde tecil şartlarına uygun olarak ödenen taksit tutarları için tecil geçerli olacaktır. Ayrıca,4811‘nci Kanunun 20‘nci maddesinde bu Kanun‘un yürürlüğe girdiği tarhten önce yapılan ödemeler ile 6183 sayılı Kanun‘un 48‘nci maddesine göre tahsil edilen tecil faizlerinin bu Kanun hükümlerine dayanılarak red ve iadesinin yapılmayacağı öngörülmektedir.Bu nedenle Kanun hükümlerinden yararlanılarak ödeme yapılmak istenmesi halinde, Kanunun yürürlük tarihi olan 27/2/2003 tarihinden önce taksit tutarları ile birlikte ödenen tecil faizleri red ve iade edilmeyecektir. Bu durumdaki alacaklar için madde hükmünden yararlanmak istenilmesi halinde ödenmemiş alacak aslına; vade tarihinden itibaren Kanunun yürürlük tarihine kadar hesaplanacak gecikme zammı yerine, gecikme faizi bulunması halinde gecikme faizinin hesaplandığı süre dikkate alınarak gecikme faizi yerine, Devlet İstatistik Enstitüsünün her ay için belirlediği toptan eşya fiyat endeksinin (TEFE) aylık oranı esas alınarak tutar hesaplanacaktır. Vergi aslı ile TEFE tutarı toplamının maddede öngörülen süre ve şekilde ödenmesi halinde Kanun hükmünden yararlanılacaktır. 6183 sayılı Kanunun 48 inci maddesi gereğince tecil edilen alacağın vergi aslı olmaksızın gecikme zammı, gecikme faizi veya vergi cezasından olması halinde, Sirkülerin “Asılları Kısmen Veya Tamamen Ödenmiş Olan Alacaklar” başlıklı II-2’nci bölümünde yapılan açıklamalar çerçevesinde ödenecek TEFE tutarı tespit edilerek Kanun hükmünden yararlanılacaktır. Bu takdirde de Kanunun yürürlük tarihinden önce ödenmiş tecil faizlerinin red ve iadesi yapılmayacaktır.

18

Mükelleflerin, bu madde hükmünden yararlanabilmeleri için, her bir tecil onayı ile tecili uygun görülen tüm borçları için talepte bulunmaları şarttır. b-Örnek Mükellef M, 20/4/2002 tarihinde ödenmesi gereken 1.000.000.000.-TL gelir (stp) vergisini zamanında ödememiştir. 6/11/2002 tarihinde anılan vergi dairesine başvurarak gecikme zammı dahil toplam borcunu 12 eşit taksitte ödemek istediğini bildirmiştir. Vergi Dairesi, mükellefin gecikme zammı dahil 1.490.000.000.-TL borcu olduğunu tespit etmiş ve bu tutarın, ilk taksit Kasım 2002 ayından başlamak, 8 ayda 8 eşit taksitte ödenmek üzere tecilini uygun görmüştür. Aylık Taksit Tutarı: 1.490.000.000/ 8 = 186.250.000.-TL’dır. Mükellef ilk üç taksiti zamanında ödemiş, ancak Mart ayında 4811 sayılı Kanundan yararlanmak için Karşıyaka Vergi Dairesine başvuruda bulunmuştur. Bu olayda, vergi dairesi öncelikle kalan borç tutarının ne kadarının vergi aslı ne kadarının gecikme zammı olduğunu tespit edecektir. Bunun için; Ödenen Borç Tutarı = Aylık Taksit Tutarı x Ay Sayısı = 186.250.000.-TL X 3 = 558.750.000.-TL olarak bulunacaktır. Ödenen tutardan vergi aslına isabet eden tutar; aşağıdaki formül ile tespit edilecektir. Ödenen tutardan vergi aslına isabet eden tutar= (Ödenen Tutar x Vergi Aslı) / Toplam borç tutarı Vergi aslına isabet eden tutar = (558.750.000 x 1.000.000.000) / 1.490.000.000= 375.000.000.-TL’dır. Kalan vergi aslı tutarı = 1.000.000.000 – 375.000.000 = 625.000.000.-TL’dır. Bu durumda, tecil şartlarına uygun olarak ödenen taksit tutarları için tecil hükümleri geçerli sayılacaktır. Kalan beş taksit tutarının toplamı 931.250.000.-TL olup bunun 625.000.000.-TL’sı vergi aslı, 306.250.000.-TL’sı gecikme zammıdır. Vergi aslından kalan tutara, vade tarihinden Vergi Barışı Kanunun yürürlüğe girdiği tarihe kadar (TEFE) oranı uygulanarak hesaplanan (625.000.000.-TL x %27,3=)170.625.000 TL TEFE tutarı ile vergi aslı toplanarak ödenecek toplam tutar bulunacaktır. İlgili madde hükmüne göre ödenmesi gereken vergi aslı ve TEFE tutarının, Kanunda öngörülen süre ve şekilde ödenmesi halinde, Kanunun yürürlüğe girdiği tarihine kadar hesaplanan gecikme zammının tahsilinden vazgeçilecektir.

19

7- 2002 Yılına İlişkin Olarak Geçici Vergilere İlişkin Gecikme Zamları (Md.2/4) a-Açıklama Vergi aslı istenmeyecektir.

Kanun’un kapsadığı dönemlere ilişkin olarak 2002 yılında tahakkuk eden ve bu Kanun’un

yürürlüğe girdiği tarihe kadar ödenmemiş olan geçici vergilere ilişkin gecikme zammı yerine , Vergi Barışı Kanunu’nun yürürlüğe girdiği tarihin TEFE endeksi esas alınarak belirlenen tutar ödenmek suretiyle bu madde hükmünden yararlanacaktır.

b-Örnek Y Ltd.Şti, 2002 2‘nci geçici vergi dönemine ait (Nisan-Haziran 2002 dönemi) 15 Ağustos 2002’da ödemesi gereken 100.000.000 TL geçici vergi borcunu ödememiştir.(Vadesinde ödenmeyen geçici vergi,ilgili yılın kurumlar vergisi beyannamesi verilme süresine kadar ödenmemişse ilgili dönem kurumlar vergisi beyannamesinde tahakkuk olan kurumlar vergisinden mahsup edilemez .Ancak,gecikme faizi uygulanır ve geçici verginin aslı terkin edilir) . Mükellef,Vergi Barışı Yasasından yararlanmak istenmektedir. Bu durumda,ödenmesi gereken tutar, vergi aslına Ağustos 2002 tarihindeki kümülatif endeks değerine (%21,2) göre artırılması ile bulunacaktır. TEFE’e göre endekslenerek bulunan tutar:(%21,2) x 100.000.000= 21.200.000 TL’dır. Vergi Türü Geçici Verginin Aslı Ağustos 2002 İle Şubat 2003

Dönemi Arasında TEFE Endeksine(%21,2) Göre Hesaplanan

Tutar

Taksit Tutarı

Geçici Vergi

100.000.000

21.200.000 2.355.555.-

Ödenmeyen Geçici Vergi için hesaplanan gecikme zammı yerine Ağustos 2002 ile Şubat 2003 dönemi arasında TEFE endeksine göre hesaplanan 21.200.000 TL olarak, ilk taksit Mart 2003 ayında başlamak üzere Nisan, Haziran, Ağustos, Ekim, Aralık 2003 ayları ile Şubat, Nisan, Haziran 2004 aylarında 9 eşit taksitte ödenecektir. 8- Kesinleştiği Halde, Depremden Dolayı Ödeme Süresi Uzatılmış Olan Veya Ödeme Süresi Belirlenmemiş Olan Gelir Ve Kurumlar Vergileri Ve Diğer Vergiler (Md.2/5) Kar payı vergi tevkifatından kaynaklanan vergiler hariç olmak üzere, vadesi uzatılmış olan vergilerin vade tarihi Şubat 2003 sonu olarak kabul edilir. İlk taksit Mart 2003 ayında başlamak üzere Nisan, Haziran, Ağustos, Ekim, Aralık 2003 ayları ile Şubat, Nisan, Haziran 2004 aylarında 9 eşit taksitte ödenecektir.

20

Ödeme süresi belirlenmemiş olan gelir ve kurumlar vergileri ile kurumların kar payı stopajından kaynaklanan vergilerin ödenmemiş kısmı ya da hiç ödenmediyse tamamı,Maliye Bakanlığının belirleyeceği vade tarihinden itibaren 9 eşit taksitte ödenecektir. 9- Motorlu Taşıtlar Vergisi ve Bu Vergiye İlişkin Gecikme Zammı (Md.2/6) Vergi Barışı Kanunun 2 nci maddesinin (6) numaralı fıkrası, Kanun hükmüne göre ödenecek olan motorlu taşıtlar vergisi ve bu vergiye ilişkin gecikme zammı yerine hesaplanacak TEFE tutarının, Kanunla öngörülen ödeme süresi içinde taksitle ödeyeceklerdir. Bu Kanuna göre borcu taksitlendirilen motorlu taşıtlar vergisi mükelleflerinin, 197 sayılı Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanununun 13 üncü maddesinin (d) fıkrası hükmü uygulanmadan, taksit ödeme süresi sonuna kadar taşıtlarının fenni muayenelerini yaptırmalarına, denize ve uçuşa elverişli belgelerini almalarına imkan vermektedir. Ancak, taşıtın satış ve devri halinde taksitlendirilen borcun tamamının ödenmesi şartı aranacaktır. 10- Kesinleşmiş Kamu Alacaklarına İlişkin Madde(Md.2.) Hükümlerden Yararlanmanın Diğer Şartları

Buna göre, Kanunun 2 nci maddesi hükmünden yararlanmak üzere başvuruda bulunan mükelleflerin maddede öngörülen diğer şartların yanısıra; -Madde hükmünden yararlandıkları vergi türlerinden, -Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra madde ile öngörülen taksit ödeme süresinin sonuna kadar (Haziran 2004) tahakkuk eden borçlarını, vadesinde ödemeleri şarttır. Mükelleflerin madde hükmünden toplam borçları için yararlanmak üzere başvuruda bulunmaları halinde vergi dairelerince bu hüküm de hatırlatılmak suretiyle hangi vergi türlerinden yararlandıkları konusunda ayrıntılı bilgi verilecektir. Madde ile mükelleflerin zor durumda bulunmaları nedeniyle borçlarını vadesinde ödeyememeleri hali Kanunu ihlal nedeni sayılmamıştır. Zor durum hali, 6183 sayılı Kanunun 48 nci maddesinde geçen “çok zor durum” halini ifade etmektedir. Buna göre, 6183 sayılı Kanuna göre borçları tecil edilen mükelleflerin zor durumda bulunmaktadırlar. Diğer taraftan, tecil talebi çok zor durum hali dışında nedenlere uygun görülmeyen mükellefler için de tecil yapılmamakla birlikte zor durum halinin varlığı dikkate alınarak madde hükmü ihlal edilmiş sayılmayacaktır.

21

11- Diğer Hususlar a- Kesinleşmiş kamu alacaklarına ilişkin hükümlerden, 213 sayılı Kanun ile 6183 sayılı Kanunda yer alan sorumluluk düzenlemeleri nedeniyle mirasçılar, kefiller, şirket ortakları ve kanuni temsilciler gibi amme borçlusu sayılan kişiler sorumlu oldukları tutar dikkate alınarak Kanundan yararlanabileceklerdir. 3568 sayılı Kanun uyarınca mükellefle birlikte borcun ödenmesinden müşterek ve müteselsilen sorumluluğu bulunan yeminli mali müşavirlerin de bu madde hükmünden yararlanmaları mümkündür. b- Adi ortaklıklarda ve kollektif şirketlerde ortakların şirketin borçları dolayısıyla müşterek ve müteselsil sorumluluğu bulunması nedeniyle şirket adına tarh edilen vergi ve cezalar ile hesaplanan gecikme zammı ve gecikme faizleri için ortaklık adına Kanun hükümlerinden yararlanılması mümkün bulunmaktadır. c- 4811 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği 27/2/2003 tarih itibarıyla haklarında 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu hükümlerine göre iflasın açılmasına karar verilen gerçek ve tüzel kişilerin bu Kanun hükümlerinden yararlanabilmeleri için iflas işlemlerini yürüten iflas idaresinin ilgili vergi dairesine yazılı olarak müracaat etmesi zorunludur. Ancak, iflas halinde bulunan mükelleflerden aranılan kamu alacaklarının 31 Mart 2003 tarihinden sonra iflas masasına kaydedilmiş olması halinde, bu alacakların dönemi Kanunun kapsadığı dönemlere ait olsa dahi 4811 sayılı Kanun hükümlerinden yararlandırılmayacaktır. Bununla birlikte, iflas halindeki tüzel kişiliklerin ortaklarının ve kanuni temsilcilerinin Vergi Usul Kanunu ve 6183 sayılı Kanun uyarınca haklarında bu sıfatları nedeniyle yapılan takip işlemlerinden dolayı tüzel kişiliğin vergi dairesine olan borçları için bu Kanun hükümlerinden yararlanabilmeleri mümkün bulunmaktadır. d- 4811 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce, vergi mevzuatında yer alan düzenlemeler nedeniyle mahsuben iade talebi bulunan mükellefler diledikleri takdirde mahsup talep ettikleri borçları için bu Kanun hükümlerinden yararlanabilirler. Bu takdirde, mahsuben iade talebinden vazgeçtiklerini, bağlı bulundukları vergi dairesine, birden fazla vergi dairesine mahsup talepli borçları olması halinde, her birine ayrı ayrı bu Kanundan yararlanmak için belirlenen başvuru süresi içinde bildirmeleri gerekmektedir. e-Mükellefin kendi borcu dışında,ilgili mevzuat uyarınca 3.şahısların borçlarına mahsup talepleri olması halinde ise mahsup talebinden vazgeçilebilmesi için borcuna mahsup istenen 3 şahsın da bu konuya yönelik irade beyanı aranacaktır. Bununla birlikte,mahsup talebinden vazgeçen mükelleflerin mahsup talebine konu iade alacakların 4811 sayılı Kanun’un kapsamı dışında kalan gerek kendi,gerekse 3. Şahısların kanunun yürülüğe girdiği tarihten sonra doğacak borçlarına ilgili mevzuat uyarınca mahsubunu talep etmeleri mümkündür. Bu taktirde ,genel esaslar çerçevesinde ilgili dönem borcunun vade tarihi itibariyle yazılı olarak ayrıca başvurmaları gerekmektedir.

22

3065 sayılı Kanun’un 32. Maddesinin Bakanlığa verdiği yetkiye istinaden KDV iade alacağının vergi borcuna mahsubuna talep eden ve 4811 sayılı Kanun’a göre vergi borcunu ödemek üzere mahsup talebinden vazgeçen mükelleflere bu alacaklarının nakten iadesi yapılmayacaktır. f- 4811 sayılı Kanun hükümlerinden yararlanmak üzere başvuran mükellefler hakkında uygulanan yurtdışı çıkış yasağının kaldırılmasında, bu Kanun hükümlerine göre yapılan ödemeler ile 395 Seri Nolu Tahsilat Genel Tebliğindeki açıklamalar dikkate alınacaktır. g- Kanunun 2 nci maddesinin (3) numaralı fıkrasında, bu madde kapsamına giren kamu alacakları ile ilgili olarak tatbik edilen hacizlerin yapılan ödemeler nispetinde kaldırılacağı ve buna isabet eden teminatların iade edileceği hükme bağlanmıştır. Buna göre, Kanun kapsamındaki borçlarını ödemek üzere başvuran ve borçlarına karşılık ödemede bulunan mükelleflerin mal varlığına tatbik edilen hacizler, bu malların bölünebilir nitelikte olması, haczin devam edeceği malların kamu alacağını karşılayacak değerde olması halinde ödemeler nispetinde kaldırılacaktır. Bu hüküm çerçevesinde, borçları Kanun hükmüne göre taksitlendirilen mükelleflerin teminat değişikliği talepleri de değerlendirilebilecektir. h- Bu Kanun hükümlerinden yararlanmak üzere başvuruda bulunmayan ya da borçları Kanun kapsamına girmeyen mükelleflerde aranılan kamu alacaklarının süratle takip ve tahsili sağlanacaktır.

23

12-Açıklama Tabloları

KANUNA UYGUN OLARAK 31/08/2002 TARİHİ İTİBARİYLE KESİNLEŞMİŞ AMME ALACAKLARININ ÖDEME TABLOSU

1-TAMAMI 2 AYDA BİR OLMAK ÜZERE 9 EŞİT TAKSİTTE TEFE'NİN AYLIK ORANI ESAS ALINARAK

ÖDENECEK OLANLAR

AMME ALACAĞI MADDE NO ÖDENECEK KISIM ÖDEME VADELERİ

TAHSİLİNDEN VAZGEÇİLEN

ORAN

Vadesi geldiği halde ödenmemiş ya da ödeme süresi henüz geçmemiş bulunan vergilerin tamamı (Dava

açılmaması veya açılmış davalardan vazgeçilmesi şartıyla )

2 / 1-a

Vergi Aslının TAMAMI ile ödenmeyen vergi aslına

bu kanunun yürürlüğe girdiği tarihe kadar Devlet İstatistik

Enstitüsünün her ay için belirlediği toptan eşya fiyat endeksinin aylık oranı esas

alınarak hesaplanacak tutarın toplamı

9 eşit taksitte, Mart,Nisan,Haziran,

Ağustos Ekim,Aralık 2003 ayları ile Şubat,Nisan,Haziran

2004 ayları sonuna kadar

_____

Asılları kısmen ödenmiş vergilerde ödenmemiş vergi aslı için (Dava

açılmaması veya açılmış davalardan vazgeçilmesi şartıyla )

2 / 1-b

Vergi Aslının TAMAMI ile ödenmeyen vergi aslına

bu kanunun yürürlüğe girdiği tarihe kadar Devlet İstatistik

Enstitüsünün her ay için belirlediği toptan eşya fiyat endeksinin aylık oranı esas

alınarak hesaplanacak tutarın toplamı

9 eşit taksitte, Mart,Nisan,Haziran,

Ağustos Ekim,Aralık 2003 ayları ile Şubat,Nisan,Haziran

2004 ayları sonuna kadar

_____

Asılları tamamen ödenmiş olup, bu asıllara bağlı ödenmemiş bulunan

gecikme zammı ve gecikme faizi yerine(verginin aslına kendi

vadesinden ödendiği tarihe TEFE hesaplanacak)

2 / 1-b

Bu kanunun yürürlüğe girdiği tarihe kadar Devlet İstatistik

Enstitüsünün her ay için belirlediği toptan eşya fiyat endeksinin aylık oranı esas alınarak vergi aslının vade

tarihinden ödendiği tarihe kadar hesaplanacak tutar

9 eşit taksitte, Mart,Nisan,Haziran,

Ağustos Ekim,Aralık 2003 ayları ile Şubat,Nisan,Haziran

2004 ayları sonuna kadar

_____

6183 sayılı kanunun 48.maddesi uyarınca tecil edilipte tecil

şartlarına uygun olarak ödenmekte olanların,kalan taksit tutarların da

vergilerin tamamı (Dava açılmaması veya açılmış

davalardan vazgeçilmesi şartıyla )

2 / 2-

Vergi Aslının TAMAMI ile ödenmeyen vergi aslına

bu kanunun yürürlüğe girdiği tarihe kadar Devlet İstatistik

Enstitüsünün her ay için belirlediği toptan eşya fiyat endeksinin aylık oranı esas

alınarak hesaplanacak tutarın toplamı

9 eşit taksitte, Mart,Nisan,Haziran,

Ağustos Ekim,Aralık 2003 ayları ile Şubat,Nisan,Haziran

2004 ayları sonuna kadar

_____

24

6183 sayılı kanunun 48.maddesi uyarınca tecil edilipte tecil

şartlarına uygun olarak ödenmekte olanların,kalan taksit tutarların da

Asılları tamamen ödenmiş olan vergilere (ödenmemiş bulunan gecikme zammı,gecikme faizi

yerine aslı ödenmiş olan verginin vadesinden ödeme tarihine kadar

hesaplanacak TEFE oranında)

2 / 2-

Bu kanunun yürürlüğe girdiği tarihe kadar Devlet İstatistik

Enstitüsünün her ay için belirlediği toptan eşya fiyat endeksinin aylık oranı esas alınarak vergi aslının vade

tarihinden ödendiği tarihe kadar hesaplanacak tutar

9 eşit taksitte, Mart,Nisan,Haziran, Ağustos,Ekim,Aralık

2003 ayları ile Şubat,Nisan,Haziran 2004 ayları sonuna

kadar

______

Ödenmeyen geçici vergiye ait gecikme zammı 2 / 4-

Bu kanunun yürürlüğe girdiği tarihe kadar Devlet İstatistik

Enstitüsünün her ay için belirlediği toptan eşya fiyat endeksinin aylık oranı esas

alınarak hesaplanacak tutar

9 eşit taksitte, Mart,Nisan,Haziran,

Ağustos Ekim,Aralık 2003 ayları ile Şubat,Nisan,Haziran

2004 ayları sonuna kadar

TAMAMI

Marmara bölgesinde meydana gelen depremler nedeniyle ödeme

süresi uzatılan ve kanunun yürürlüğe girdiği tarihe kadar

ödeme süresi belirlenmemiş olan yıllık Gelir ve Kurumlar vergileri

ile kurumların Gelir Vergisi Kanununun 94.maddesi'nin

1.fıkrasının 6 numaralı bendinin (b) alt bendi uyarınca yapacakları Gelir Vergisi tevkifatı hariç olmak

üzere diğer vergiler

2 / 5- Vergi Aslının TAMAMI (TEFE hesaplanmayacak)

9 eşit taksitte, Mart,Nisan,Haziran,

Ağustos Ekim,Aralık 2003 ayları ile Şubat,Nisan,Haziran

2004 ayları sonuna kadar

______

Bu kanun kapsamında ödenecek olan Motorlu Taşıtlar Vergisi

Belirtilen ödeme süresi sonuna kadar 18/02/1963 tarihli ve 197

sayılı MTV.kanununun 13.maddesinin d.fıkrası hükmü uygulanmaz ( kara,deniz,hava

taşıtlarının fenni muayenelerinin yapılabilmesi için verginin ödenme şartı taksitlerin ödeme süresi içinde

aranmaz)

2 / 6-

Vergi Aslının TAMAMI ile ödenmeyen vergi aslına

bu kanunun yürürlüğe girdiği tarihe kadar Devlet İstatistik

Enstitüsünün her ay için belirlediği toptan eşya fiyat endeksinin aylık oranı esas

alınarak hesaplanacak tutarın toplamı

9 eşit taksitte, Mart,Nisan,Haziran, Ağustos,Ekim,Aralık

2003 ayları ile Şubat,Nisan,Haziran 2004 ayları sonuna

kadar

___

25

2-TAMAMI 2 AYDA BİR OLMAK ÜZERE 6 EŞİT TAKSİTTE TEFE'NİN AYLIK ORANI ESAS

ALINARAK ÖDENECEK OLANLAR

2886 sayılı Devlet İhale Kanununa göre alınan ecrimisillerden,vadesi

31/08/2002 tarihinden önce olduğu halde bu kanunun

yürürlüğe girdiği tarih itibariyle ödenmemiş bulunanların

tamamı (Dava açılmaması veya açılmış davalardan vazgeçilmesi

şartıyla )

15 / 1-

Ödenecek Ecrimisilin TAMAMI ile ödenmeyen

Ecrimisile bu kanunun yürürlüğe girdiği tarihe kadar Devlet İstatistik

Enstitüsünün her ay için belirlediği toptan eşya fiyat endeksinin aylık oranı esas

alınarak hesaplanacak tutarın toplamı

6 eşit taksitte, Mart,Nisan,Haziran,Ağustos,Ekim,Aralık 2003

ayları

_____

3- %20 'Sİ 2 AYDA BİR OLMAK ÜZERE 3 EŞİT TAKSİTTE ÖDENECEK OLANLAR (TEFE HESAPLANMAYACAK)

6183 sayılı kanunun 48.maddesi uyarınca tecil edilipte tecil

şartlarına uygun olarak ödenmekte olanların,kalan

taksit tutarların da bir vergi aslına bağlı olmaksızın kesilmiş olup kanunun yürürlüğe girdiği tarih itibariyle ödenmemiş olan vergi cezaları (Dava açılmaması

veya açılmış davalardan vazgeçilmesi şartıyla)

2 / 2- %20

3 eşit taksitte, Mart,Nisan,Haziran20

03 ayları sonuna kadar

%80

4- %20 'Sİ 2 AYDA BİR OLMAK ÜZERE 9 EŞİT TAKSİTTE ÖDENECEK OLANLAR (TEFE HESAPLANAMAYACAK)

İştirak ,teşvik ve yardım fiilleri nedeniyle cezaya Muhatap olanlara kesilen vergi ziyaı

cezalarında (Dava açılmaması veya açılmış davalardan vazgeçilmesi şartıyla )

2 / 1-e %20

9 eşit taksitte, Mart,Nisan,Haziran,A

ğustos Ekim,Aralık 2003

ayları ile Şubat,Nisan,Haziran 2004 ayları sonuna

kadar

%80

26

5- İLK TAKSİT HAZİRAN 2003 AYINDAN BAŞLAMAK ÜZERE 36 AYDA 36 EŞİT TAKSİTTE ÖDENECEKLER

Özelleştirme kapsamına alınan kuruluşlar dahil 233 sayılı

Kamu İktisadi Teşebbüsleri hakkında Kanun Hükmünde Kararname hükümlerine tabi

iktisadi devlet teşekkülleri,kamu iktisadi

kuruluşları ,bunların müesseseleri ,bağlı ortaklıkları,

iştirakleri ile büyükşehir belediyeleri,belediyeler, il özel

idareleri, bunlara ait tüzel kişiler veya bunlara bağlı

müstakil bütçeli ve kamu tüzel kişiliğine haiz kuruluşlara ait amme alacaklarının tamamı

17 /1-

Vergi aslının tamamı ile bu kanunun yürürlüğe girdiği tarihe kadar DİE'nin her ay

için belirlediği TEFE'nin aylık oranı esas alınarak

hesaplanacak tutar

36 ayda 36 eşit taksitte

İlk Taksit haziran 2003 ayından

başlamak üzere ödenir.

TAMAMI

6-BELLİ TUTARIN ALTINDAKİ ALACAKLARIN TERKİNİ

Tutarı 200.000.000 TL'yi aşmayan Trafik para cezaları 15 / 2- _____ _____________ TAMAMI

Tutarı 100.000.000 TL 'yi aşmayan diğer para cezaları 15 / 2- ______ _______________ TAMAMI

6183 Sayılı kanun kapsamına giren her bir alacağın

türü,dönemi,asılları ayrı ayrı dikkate alınmak suretiyle tutarı 10.000.000 TL'yi aşmayan asli

alacaklar ve tutarına bakılmaksızın bu asıllara bağlı

fer'i alacaklar

16 ______ ______________ TAMAMI

Aslı ödenmiş, tutarı 20.000.000 TL'yi aşmayan fer'i

alacaklardan 16 _____ ______________ TAMAMI

27

7-TAMAMININ TAHSİLİNDEN VAZGEÇİLENLER

Bu vergilere ilişkin gecikme zammı, gecikme faizi ve vergi cezaları ile vergi cezalarına uygulanan gecikme zamları

(Dava açılmaması veya açılmışdavalardan vazgeçilmesi

şartıyla )

2 / 1-a ______ _________________ TAMAMI

Asılları kısmen yada tamamen ödenmiş vergilere ait gecikme zammı ,gecikme faizi , ve vergi

cezaları ile vergi cezalarına uygulanan gecikme zamları

(Dava açılmaması veya açılmış davalardan vazgeçilmesi

şartıyla )

2 / 1-b _______________ ______________ TAMAMI

Bu kanunun yürürlüğe girdiği tarih itibarı ile ödenmemiş borcun sadece vergi aslına bağlı kesilen cezalardan ve

bunlara ilişkin gecikme zamlarından ibaret olması

halinde

2 / 1-d __________ _________________ TAMAMI

6183 sayılı kanunun 48.maddesi uyarınca tecil

edilipte tecil şartlarına uygun olarak ödenmekte

olanların,kalan taksit tutarların da asılları kısmen ya da tamamen ödenmiş vergilere

ilişkin gecikme zammı, gecikme faizi ve vergi cezaları

ile vergi cezalarına bağlı gecikme zamları (Dava

açılamaması veya açılmış davalardan vazgeçilmesi

şartıyla)

2 / 2- _________ ___________ TAMAMI

Ödenmeyen Motorlu Taşıtlar Vergisine ilişkin gecikme

zammı 2 / 6- ____________ ________________ TAMAMI

28

2886 sayılı Devlet İhale Kanununa göre alınan ecrimisillerden,vadesi

31/08/2002 tarihinden önce olduğu halde bu kanunun

yürürlüğe girdiği tarih itibariyle ödenmemiş

bulunanlara bağlı gecikme zammı (Dava açılmaması veya

açılmış davalardan vazgeçilmesi şartıyla)

15 / 1- _________ _________________ TAMAMI

2548 sayılı ceza evleriyle mahkeme binaları inşası karşılığı olarak alınacak harçlar ve mahkumlara

ödettirilecek yiyecek bedelleri hakkında Kanuna göre doğan yiyecek bedelleri ve bunlara

ilişkin gecikme zamları

15 / 3- ______ _________________ TAMAMI

6183 sayılı Kanunun 41.maddesine istinaden vergi

tahsilatı yetkisi verilen bankalar ile postaneler adına

uygulanan gecikme zamları ve ilgili kuruluşların sorumluları

adına hesaplanan %10 nispetindeki cezalar

15 / 4- ______ _________________ TAMAMI

29

BB-- KKEESSİİNNLLEEŞŞMMEEMMİİŞŞ VVEEYYAA DDAAVVAA SSAAFFHHAASSIINNDDAA BBUULLUUNNAANN KKAAMMUU AALLAACCAAKKLLAARRII ((MMdd..33)) 1- Dava Açılmış Yada Dava Açma Süresi Henüz Geçmemiş Olan İkmalen, Re’sen Veya İdarece Yapılan Tarhiyatlar (Md.3/1) a-Açıklama Kanunun 3 üncü maddesinin (1) numaralı fıkrası kapsamına ikmalen, re’sen veya idarece tarh edilmiş olup, Kanunun yürürlüğe girdiği tarih (bu tarih dahil) itibarıyla Vergi Mahkemesi nezdinde dava açılmış ya da dava açma süresi geçmemiş bulunan vergiler girmektedir. Bu safhada vergiler henüz tahakkuk etmemiş olduğundan, madde hükmünden yararlanmak üzere başvuruda bulunulması halinde dava konusu yapılmış olan vergiler, ilk tarhiyat tutarına göre ihbarnamenin tebliğ edildiği tarih esas alınarak dava açma süresinin son günü itibarıyla tahakkuk ettirilecek, bu tarihten itibaren 1 ay sonrası ise vade tarihi olacaktır. Vergi aslının %50’si ile bu tutara,

Başlangıcı yukarıda belirtilen şekilde belirlenen tahakkuk ve vade tarihleri esas alınarak hesaplanması gereken gecikme zammı ve gecikme faizi yerine hesaplanacak TEFE tutarı ve bitişi Vergi Barışı Kanunu’nun yürürlüğe girdiği tarih esas alınarak ,ilk taksit Mart 2003 ayında başlamak üzere Nisan,Haziran,Ağustos,Ekim,Aralık 2003 ayları ile Şubat,Nisan,Haziran 2004 aylarında 9 eşit taksitte ödenecektir. Vergi aslının %50’sinin,gecikme zammı, gecikme faizi ve vergi cezalarının tamamının tahsilinden vazgeçilmektedir. Madde hükmünden yararlanmak üzere başvuruda bulunan mükelleflerin, Vergi Mahkemeleri nezdinde devam eden dava sırasında vergilerini tahakkuk etmeden önce ödemiş olmaları halinde, tahsil edilen bu tutarlar Kanunun 20 nci maddesine dayanılarak 3 üncü madde hükmüne göre ödenmesi gereken vergi ve TEFE tutarına mahsup edilecek, kalan tutar 6183 sayılı Kanunun 23 üncü maddesi de gözönünde bulundurularak red ve iade edilecektir. b-Örnek Mükellef (Z) nin defter ve belgelerinin Ağustos/2000 vergilendirme dönemi gelir (stp) vergisi yönünden incelenmesi sonucu 2.000.000.000.- TL Gelir (Stp) Vergisi tarh edilmiş ve 2.480.000.000.-TL vergi ziyaı cezası kesilmiştir. Bu tarhiyata ilişkin vergi/ceza ihbarnamesi, 16/05/2001 tarihinde mükellefe tebliğ edilmiş, yapılan tarhiyata süresinde vergi mahkemesi nezdinde dava açılmış ve henüz mahkemece bir karar verilmemiştir. Mükellef (Z)’nin, bu safhada Kanundan yararlanmak üzere öngörülen şekilde başvurması ve vergi aslının %50’si ile bu tutara, -verginin normal vade tarihinden ihbarnamenin tebliğ tarihine göre belirlenen tahakkuk tarihine kadar hesaplanan gecikme faizi yerine,

30

-tahakkuk tarihine göre oluşan vade tarihinden, Kanunun yürürlüğe girdiği tarihe kadar hesaplanacak gecikme zammı yerine, Devlet İstatistik Enstitüsünün her ay için belirlediği toptan eşya fiyat endeksinin aylık oranı esas alınarak hesaplanacak TEFE tutarının 9 eşit taksitte ödemesi halinde, verginin %50’si ile gecikme zammı ve gecikme faizi ile vergi cezaları ve bunlara uygulanan gecikme zamlarının tahsilinden vazgeçilecektir. Buna göre, örnek olayda gecikme faizi hesaplanan süre, gecikme faizi tutarı, bu süre için hesaplanan TEFE oranı ve TEFE tutarı aşağıda belirtilmiştir.

Gecikme faizi

Hesaplanacak Süre Alacak Tutarı

Tahsili Gereken

Vergi

TEFE Oranı%

TEFE Tutarı

20/9/2000-15/6/2001

2.000.000.000

1.000.000.000

48

480.000.000

Gecikme zammının hesaplandığı süre, gecikme zammı tutarı, gecikme zammı yerine hesaplanan TEFE oranları ve TEFE tutarı aşağıdaki şekildedir.

Vade Tarihi Alacak Tutarı Tahsili Gereken Tutar

Toplam TEFE Oranı

TEFE Tutarı

15/7/2001 2.000.000.000

(Gelir Stp.Vergisi) 1.000.000.000

63,2

632.000.000

Ödenecek Tutar : Gelir (stp) Vergisi : 1.000.000.000.-TL Gecikme Faizi Yerine TEFE Tutarı : 480.000.000.-TL Gecikme Zammı Yerine TEFE Tutarı : 632.000.000 -TL TOPLAM : 2.112.000.000.-TL Ödenecek Taksit Tutarı(9 eşit taksit) : 234.666.667. TL

31

2- Bölge İdare Mahkemeleri Nezdinde İtiraz Veya Danıştayda Temyiz Edilmiş Yada Dava Açma Süresi Henüz Geçmemiş Olan İkmalen,Re’sen Veya İdarece Yapılan Tarhiyatlar a- Bu Kanunun Yayımlandığı Tarihten Önce,Verilmiş En Son Kararın Terkin Kararı Olması Hali (Md.3/2-a) i-Açıklama Vergi aslının % 20’si ve buna ek olarak,

Başlangıcı vergi aslının ilk tarhiyat tarihi ve bitişi Vergi Barışı Kanunu’nun yürürlüğe

girdiği tarih esas alınarak , vergi aslının %20’sinin Devlet İstatistik Enstitüsünün her ay için belirlediği TEFE oranında artırılması sonucu bulunan tutar ödenecektir.

Bu durumda, vergi aslının %80’inin ve gecikme zammı ve gecikme faizinin tahsilatından vazgeçilecektir. Ödeme, İlk taksit Mart 2003 ayında başlamak üzere Nisan, Haziran, Ağustos, Ekim, Aralık 2003 ayları ile Şubat, Nisan, Haziran 2004 aylarında 9 eşit taksitte ödenecektir. ii-Örnek Önceki örnekteki durumu bu örneğe adapte edersek; Mükellef ( K ) A.Ş.’Ekim 2001 döneminde Maliye Bakanlığı inceleme elemanları tarafından VUK’nun 30/4’ncü maddesi uyarınca re’sen tespit edilen matrah farkından dolayı 3.500.000.000 TL Katma Değer Vergisi borcu bulunduğu 25.03.2002’de rapor edilmiştir.Aynı ay,rapor sonucuna göre Vergi Dairesi tarafından tebliğ edilmiştir. Ancak Mükellef ( K ) A.Ş.,rapora Vergi Mahkemesi nezdinde itiraz etmiştir.Vergi Mahkemesi kararı Mükellef ( K ) A.Ş.lehine sonuçlanmışsa da Vergi Dairesi bu kararı üst mahkemede temyiz etmiştir.Bu kanunun yürürlükteki tarihi itibariyle dava devam etmektedir. Bu durumda; Mükellef ( K ) A.Ş’nin ödemesi gereken borç, vergi aslının %20’si ve buna ilaveten vergi aslının %20’sinin ilgili dönemler itibariyle TEFE endeksine göre artırılması sonucu bulunan tutar olmaktadır. Ödenecek Tutarın Hesaplanması: Mükellef ( K ) A.Ş.’nin vergi raporuna bağlanmış ve mahkemece terkin edilmiş vergi borcu 3.500.000.000 TL olduğundan ödenmesi gereken vergi aslı (3.500.000.000 x %20) =700.000.000 TL

Buna göre, örnek olayda gecikme faizi hesaplanacak süre için aylık TEFE oranına göre bulunacak tutar vergi aslına ilave edilecektir.

32

Gecikme faizi Hesaplanacak Süre

Alacak Tutarı

Tahsili Gereken

Vergi

Kasım 2001 ile Nisan 2002

Dönemi Arasında Toplam

TEFE Oranı %

Kasım 2001 ile Nisan 2002

Dönemi Arasında

TEFE Endeksine Göre

Hesaplanan Tutar

25/11/2001-25/04/2002

3.500.000.000

700.000.000

18,8

131.600.000

Buna göre, örnek olayda gecikme zammı hesaplanacak süre için aylık TEFE oranına göre bulunacak tutar vergi aslına ilave edilecektir.

Vade Tarihi

Alacak Tutarı

Tahsili Gereken Tutar

Mayıs 2002 ile

Şubat 2003 Dönemi

Arasında Toplam TEFE

Oranı

Mayıs 2002 ile

Şubat 2003 Dönemi

Arasında TEFE

Endeksine Göre Hesaplanan

Tutar 25/05/2002

3.500.000.000

700.000.000

25,5

178.500.000

Ödenecek Tutar : Katma Değer Vergisi : 700.000.000.-TL Gecikme Faizi Yerine TEFE Tutarı : 131.600.000.-TL Gecikme Zammı Yerine TEFE Tutarı : 178.500.000 -TL TOPLAM : 1.010.100.000.-TL Ödenecek Taksit Tutarı(9 eşit taksit) : 112.233.333.-TL b-Bu Kanunun Yayımlandığı Tarihten Önce Verilmiş En son Kararın Tasdik Ve Tadilen Tasdik Olması Hali (Md.3/2-b) i-Açıklama Vergi aslının tamamı ve buna ek olarak, Başlangıcı vergi aslının ilk tarhiyat tarihi ve bitişi Vergi Barışı Kanunu’nun yürürlüğe

girdiği tarih esas alınarak , vergi aslının Devlet İstatistik Enstitüsünün her ay için belirlediği TEFE oranında artırılması sonucu bulunan tutar ödenecektir.

Bu durumda, gecikme zammı ve gecikme faizinin tahsilatından vazgeçilecektir

33

Ödeme, ilk taksit Mart 2003 ayında başlamak üzere Nisan, Haziran, Ağustos, Ekim, Aralık 2003 ayları ile Şubat, Nisan, Haziran 2004 aylarında 9 eşit taksitte ödenecektir. ii-Örnek Bir önceki örneği aynı şekilde bu duruma uygularsak: Mükellef ( K ) A.Ş.’Ekim 2001 döneminde Maliye Bakanlığı inceleme elemanları tarafından VUK’nun 30/4’ncü maddesi uyarınca re’sen tespit edilen matrah farkından dolayı 3.500.000.000 TL Katma Değer Vergisi borcu bulunduğu 25.03.2002’de rapor edilmiştir.Aynı ay,rapor sonucuna göre Vergi Dairesi tarafından tebliğ edilmiştir. Ancak Mükellef ( K ) A.Ş.,rapora Vergi Mahkemesi nezdinde itiraz etmiştir.Vergi Mahkemesi kararı Mükellef ( K ) A.Ş.aleyhine sonuçlanmışsa da şirket bu kararı üst mahkemede temyiz etmiştir.Bu kanunun yürürlük tarihi itibariyle dava devam etmektedir. Bu durumda; Mükellef ( K ) A.Ş’nin ödemesi gereken borç, anapara ve buna ilaveten anaparanın ilgili dönemler itibariyle TEFE endeksine göre artırılması sonucu bulunan tutar olmaktadır. Ödenecek Tutarın Hesaplanması: Mükellef ( K ) A.Ş.’nin vergi raporuna bağlanmış ve mahkeme nezdinde onaylanmış vergi borcu 3.500.000.000 TL dir. Buna göre, örnek olayda gecikme faizi için hesaplanan süre göz önüne alınarak, bu süre için hesaplanan TEFE oranı ve TEFE tutarı aşağıda belirtilmiştir.

Gecikme faizi Hesaplanacak Süre

Alacak Tutarı

Tahsili Gereken

Vergi

Kasım 2001 ile Nisan 2002

Dönemi Arasında Toplam

TEFE Oranı %

Kasım 2001 ile Nisan 2002

Dönemi ArasındaTEFE Endeksine Göre Hesaplanan

Tutar 25/11/2001-25/04/2002

3.500.000.000

3.500.000.000

18,8

658.000.000

Buna göre, örnek olayda gecikme zammı için hesaplanan süre göz önüne alınarak, bu süre için hesaplanan TEFE oranı ve TEFE tutarı aşağıda belirtilmiştir.

Vade Tarihi

Alacak Tutarı

Tahsili Gereken Tutar

Mayıs 2002 ile Şubat 2003

Dönemi Arasında

Toplam TEFE Oranı

Mayıs 2002 ile Şubat 2003

Dönemi ArasındaTEFE Endeksine Göre Hesaplanan

Tutar

25/05/2002

3.500.000.000

3.500.000.000

25,5

892.500.000

34

Ödenecek Tutar : Katma Değer Vergisi : 3.500.000.000.-TL Gecikme Faizi Yerine TEFE Tutarı : 658.000.000.-TL Gecikme Zammı Yerine TEFE Tutarı : 892.500.000.-TL TOPLAM : 5.050.500.000.-TL Ödenecek Taksit Tutarı(9 eşit taksit) : 561.166.667. -TL c- Verilen En Son Karar Bozma,Kısmen Onama,Kısmen Bozma Olması (Md.3/2-a.b) Bozma Kararı Olması Durumu: “a” bölümü uygulanacaktır. Kısmen Onama,Kısmen Bozma Kararı Olması Durumu:Onanan kısım için “b” bölümü,bozulan kısım için “a” bölümü uygulanacaktır. 3- Sadece Vergi Cezalarına Karşı Açılan Davalar (Md.3/3) Vergi aslına bağlı cezalar, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce ödenmiş olması veya kesinleşmiş kamu alacaklarına ilişkin açıklamalara uygun olarak ödenecektir. -Vergi aslına bağlı cezalarda bu cezaların bağlı olduğu verginin, Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce ödenmiş olması ya da Kanunun 2 nci maddesine göre ödenmesi şartına bağlı olarak, -Vergi aslına bağlı olmayan cezalara karşı dava açılmış olması durumunda ise herhangi bir şart aranmaksızın, tahsilinden vazgeçilecektir. Kanunun bu hükmü, Kanunun yürürlüğe girdiği tarihe kadar bir vergi aslına bağlı olmaksızın kesilen ve bu tarih itibarıyla dava açma süresi geçmemiş olan vergi cezaları için de uygulanacaktır. 4- İştirak, Teşvik Ve Yardım Fiilleri Nedeniyle Kesilen Vergi Ziyaı Cezaları (Md.3/4) Cezaya muhatap olanlar,cezanın %20’sini ilk taksit Mart 2003 ayında başlamak üzere Nisan,Haziran,Ağustos,Ekim,Aralık 2003 ayları ile Şubat,Nisan,Haziran 2004 aylarında 9 eşit taksitte ödenecektir. İlgili kişilerin dava açmamaları ve açılmış davalardan vazgeçmeleri gerekmektedir. Cezanın %80’inin ve bunlara uygulanan gecikme zamlarının tamamının tahsilinden vazgeçilecektir. Bu uygulama, 4811 no’lu Vergi Barışı Kanununun 3/1’nci ve 3/2-a’ncı maddelerinde belirlenen safhada olan vergi ziyaı cezalarında ,ilk tarhiyata esastan ceza tutarına göre uygulanır.

35

5- Kanunun Yürürlüğe Girdiği Tarih İtibarıyla Uzlaşma Talepli Alacaklar (Md.3/5) Kanunun yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla, 213 sayılı Kanunun uzlaşma hükümlerinden yararlanmak üzere başvuruda bulunulmuş, uzlaşma günü verilmemiş veya uzlaşma günü gelmemiş ya da uzlaşma sağlanamamış, ancak dava açma süresi geçmemiş alacaklar da 3 üncü madde hükmünden yararlanılarak ödenebilecektir. Yani, vergi aslının %50’si ile gecikme faizi ve gecikme zammı yerine vergi aslının %50’sinin TEFE oranında artırılması sonucu bulunacak tutarın eşit taksitlerle ödenmesi halinde vergilerin %50’si ile gecikme zammı,gecikme faizi ve cezaların tamamının tahsilinden vazgeçilecektir. Bu takdirde, mükelleflerin uzlaşma talebinden vazgeçmeleri ve dava açmamaları şarttır. 6- İhtirazi Kayıtla Verilen Beyannamelere Karşı Açılan Davalar (Md.3/6) Kanunun yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla ihtirazi kayıtla verilen beyannamelere karşı dava açılmış olması ve mükelleflerin madde hükmünden yararlanmak istemeleri halinde de Kanunun 3 üncü maddesi uygulanacağından, ödenecek tutar bu bölümde yer alan açıklamalara göre tespit edilecektir. Yani, vergi aslının %50’si ile gecikme faizi ve gecikme zammı yerine vergi aslının %50’sinin TEFE oranında artırılması sonucu bulunacak tutarın eşit taksitlerle ödenmesi halinde vergilerin %50’si ile gecikme zammı,gecikme faizi ve cezaların tamamının tahsilinden vazgeçilecektir. 7- Diğer Hususlar a- Mükelleflerce Kanun hükümlerinden yararlanılmak üzere davadan vazgeçilmesi halinde idarece de dava açılmayacak, açılmış davalar sürdürülmeyecektir. b- Mükelleflerce Vergi Mahkemesine açılmış olan davadan vazgeçilmesine rağmen, Kanun hükümlerine uygun olarak ödeme yapılmamış olması halinde, ilk tarhiyata esas teşkil eden vergi ve ceza tutarları ile gecikme zammı ve gecikme faizleri 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre cebren takip ve tahsil edilecektir. Gecikme zamlarının, kamu alacağının vade tarihinden, tahsil tarihine kadar geçen süre için hesaplanacağı tabiidir. c- Kanunun yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla Vergi Mahkemelerince tarhiyata ilişkin olarak verilmiş bulunan kararlar, mükellefler tarafından kabul edilerek dava sona erdirilmiş, ancak idarece tek taraflı olarak dava bir üst yargı merciinde sürdürülmüş ise mükelleflerin bu Kanundan yararlanmak üzere yazılı başvuruda bulunmaları halinde,idarece de açılmış davalardan vazgeçilecektir. Kanun hükümlerine uygun ödeme yapılmaması halinde ilk tarhiyata esas alınan tutarlar takip ve tahsil edilecektir. Ancak, Kanunun yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla yargı merciince verilmiş en son kararın tasdik kararı olması halinde bu karar üzerine hesaplanan tutarlar esas alınarak tahsilata devam edilecektir.

36

d- Yürürlük tarihi itibarıyla madde kapsamına giren alacaklar hakkında verilmiş olan en son kararın terkin kararı olması halinde, madde hükmünden yararlanmak üzere yazılı başvuruda bulunan mükellefler hakkında idarece açılmış davalardan vazgeçilecektir. Bu durumda mükellefçe Kanun hükümlerine göre ödeme yapılmadığı takdirde ilk tarhiyatta belirlenen alacaklar 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre tahsil edilecektir. e- Ödeme emri tebliği üzerine açılan davalar ile ilgili olarak, Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce, dava konusu ödeme emri ile istenilen kamu alacağının tarhiyatına ilişkin kararın; i-Tasdik ve tadilen tasdik kararı olması ve 27/2/2003 tarihi itibariyle ihtilafın devam ediyor olması halinde,tasdik edilen verginin tamamı ile,bu tutara TEFE oranı esas alınarak hesaplanacak tutarın eklenmesi sonucu bulunan tutar, ilk taksit Mart 2003 ayında başlamak üzere Nisan,Haziran,Ağustos,Ekim,Aralık 2003 ayları ile Şubat,Nisan,Haziran 2004 aylarında 9 eşit taksitte ödenecektir. Dava açılmayacak veya açılmış davalardan vazgeçilecektir. ii-Kararın terkin kararı olması ve 27/2/2003 tarihi itibariyle ihtilafın devam ediyor olması halinde;dava konusu vergi tutarının %20’si ile bu tutara TEFE oranı esas alınarak hesaplanacak tutarın eklenmesi sonucu bulunan tutar, ilk taksit Mart 2003 ayında başlamak üzere Nisan,Haziran,Ağustos,Ekim,Aralık 2003 ayları ile Şubat,Nisan,Haziran 2004 aylarında 9 eşit taksitte ödenecektir. Dava açılmayacak veya açılmış davalardan vazgeçilecektir. Ancak, ödeme emrine karşı Vergi Mahkemesinde açılan ve Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce karar verilmemiş olan davalar ise Kanunun 2 nci maddesi kapsamında değerlendirilecektir. Madde hükmünün uygulanabilmesi için, Kanunun yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla Vergi Mahkemeleri, Bölge İdare Mahkemeleri veya Danıştay nezdinde, dava açılmış veya dava açma süresi geçmemiş bulunan ikmalen, res’en veya idarece yapılmış tarhiyat bulunması ya da anılan maddenin (6) numaralı fıkrası uyarınca ihtirazı kayıtla verilen beyannamelere ilişkin dava açılmış olması gerekmektedir. Kanunun 21 inci maddesinin Maliye Bakanlığına verdiği yetkiye istinaden,Bakanlık, 3 üncü maddeden yararlanmak için başvuru süresini 31 Mart 2003 tarihi olarak belirlemiştir. Madde hükmünden yararlanmak isteyen mükelleflerin, davadan vazgeçtiklerine ilişkin 2 örnek olarak hazırladıkları dilekçelerini 31 Mart 2003 tarihi mesai saati sonuna kadar ilgili vergi dairelerine vermeleri gerekmektedir. Vergi dairelerince dilekçenin bir örneği derhal davanın bulunduğu yargı merciine gönderilecektir. Birden fazla dava dosyası bulunan mükellefler dilekçelerinde, hangi dava dosyası için Kanun hükümlerinden yararlanmak istediklerini belirteceklerdir.

37

Tüzel kişilik adına açılan davalar ile ilgili olarak madde hükmünden yararlanmak istenilmesi halinde, tüzel kişilik adına davadan vazgeçilmesi zorunlu olduğundan, tüzel kişiliği temsile yetkili olmayan kişilerin davadan vazgeçmelerine imkan bulunmamaktadır. Adi ortaklıklarda ve kollektif şirketlerde şirket ortakları, şirket borçlarından müşterek ve müteselsilen sorumlu olduğundan, şirket adına davadan vaçgeçmeleri mümkün bulunmaktadır. 8-Kesinleşmemiş Kamu Alacaklarına İlişkin Hükümlerden Yararlanmanın Diğer Şartları (Mad.3/7)

Bu madde hükmünden yararlanmak üzere başvuruda bulunan mükelleflerin maddede öngörülen diğer şartların yanısıra; -Madde hükmünden yararlandıkları vergi türlerinden, -Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra madde ile öngörülen taksit ödeme süresinin sonuna kadar (Haziran 2004) tahakkuk eden borçlarını, vadesinde ödemeleri şarttır. Mükelleflerin madde hükmünden toplam borçları için yararlanmak üzere başvuruda Bulunmaları halinde vergi dairelerince bu hüküm de hatırlatılmak suretiyle hangi vergi türlerinden yararlandıkları konusunda ayrıntılı bilgi verilecektir. Madde ile mükelleflerin zor durumda bulunmaları nedeniyle borçlarını vadesinde Ödeyememeleri hali Kanunu ihlal nedeni sayılmamıştır. Zor durum hali, 6183 sayılı Kanunun 48 nci maddesinde geçen “çok zor durum” halini ifade etmektedir. Buna göre, 6183 sayılı Kanuna göre borçları tecil edilen mükelleflerin zor durumda bulunmaktadırlar. Diğer taraftan, tecil talebi çok zor durum hali dışında nedenlere uygun görülmeyen mükellefler için de tecil yapılmamakla birlikte zor durum halinin varlığı dikkate alınarak madde hükmü ihlal edilmiş sayılmayacaktır. 4811 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin (7) numaralı fıkrası uyarınca, 3 üncü madde hükmünden yararlananlar, ayrıca Vergi Usul Kanununun uzlaşma, tarhiyat öncesi uzlaşma ve vergi cezalarında indirim hükümlerinden yararlanamayacaktır.

38

9-Açıklama Tablosu AMME ALACAĞI ÖDENECEK ORAN ÖDEME

VADESİ TAHSİLİNDEN VAZ GEÇİLEN ORAN

Yürürlük tarihi itibariyle

vergi mahkemesinde dava açılmış ya da

dava açma süresi henüz

geçmemiş tarhiyatlarda

Madde No :3/1 Vergilerin %50si ile

TEFE'nin aylık oranı alınarak belirlenen

tutar

18 ayda 9 eşit

taksitle

Vergilerin %50’si Gecikme zammı Gecikme faizi Vergi cezaları, Bunlara

uygulanan gecikme zamlarının tamamı

Yürürlük tarihi itibariyle Bölge İdare Mahkemeleri nezdinde itiraza veya Danıştay'da temyiz davası açılmış ya da dava açma süresi henüz geçmemiş tarhiyatlarda:

a) Vergi mahkemesince terkin kararı

verilmişse

Madde No: 3.2a ilk tarhiyata esas

verginin %20si ile TEFE

18 ayda 9 eşit

taksitle

Vergilerin %80’i Gecikme zammı Gecikme faizi Vergi cezaları, Bunlara

uygulanan gecikme zamlarının tamamı

b) Tasdik veya tadilen tasdik ise

Madde No : 3.2b Tasdik edilen

verginin tamamı ile TEFE

18 ayda 9 eşit

taksitle

Gecikme zammı Gecikme faizi Vergi cezaları, Bunlara

uygulanan gecikme zamlarının tamamı

Bozma kararı olması halinde:

Terkin kararı verilmişse: Madde No : 3.2b ilk tarhiyata esas

verginin %20si ile TEFE

18 ayda 9 eşit

taksitle Vergilerin %80’i Gecikme zammı

Gecikme faizi Vergi cezaları, Bunlara uygulanan gecikme zamlarının

tamamı Kısmen onama

Kısmen bozma ise onanan kısım için

Madde No : 3.2b Tasdik edilen verginin

tamamı ile TEFE

18 ayda 9 eşit

taksitle

Gecikme zammı Gecikme faizi Vergi cezaları, Bunlara uygulanan gecikme zamlarının

tamamı

Yürürlük tarihi itibariyle sadece vergi cezalarına

dava açılmışsa vergi aslına bağlı cezalarda

Madde No : 3.3

Verginin tamamı daha önce ödenmiş

veya 9 eşit taksitte

ödenecekse

Cezanın tamamından vazgeçilir

Vergi aslına bağlı olmaksızın kesilen

cezalarda Madde No : 3.3 Hiçbir şart aranmaksızın tahsilinden

vazgeçilir

İştirak, Teşvik ve yardım fiilleri nedeniyle kesilen

cezalarda

Madde No : 3.4 Ödenecek olan cezanın % 20 si

9 eşit taksitte ödemeleri,

dava açmamaları veya açılmış davalardan

vazgeçmeleri şartıyla

Cezaların %80 inden ve bunlara ilişkin gecikme zammının

tamamından vazgeçilir

39

CC-- İİNNCCEELLEEMMEE VVEE TTAARRHHİİYYAATT SSAAFFHHAASSIINNDDAA BBUULLUUNNAANN VVEERRGGİİLLEERR ((MMdd..55)) 1-Kanunun Yürürlüğe Girdiği Tarihe Kadar Tamamlanmamış Olan Vergi İncelemeleri (Md.5/1-2) a-Açıklama - Bu Kanunun kapsadığı dönemlere ilişkin olarak Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce

başlanıldığı halde, bu tarihe kadar tamamlanamamış olan vergi incelemeleri ile takdir, tarh ve tahakkuk işlemlerine bu Kanunun matrah artırımına ilişkin hükümleri saklı kalmak kaydıyla devam edilir,

- Vergi aslının %50’si ve buna ek olarak, - Vergi Barışı Kanunun yürürlüğe girdiği tarihe kadar Devlet İstatistik Enstitüsünün her ay

için belirlediği toptan eşya fiyat endeksinin aylık oranı esas alınarak hesaplanacak tutarın, ihbarnamenin tebliğ tarihinden itibaren otuz gün içerisinde yazılı başvuruda bulunularak, ihbarnamenin tebliğini izleyen aydan başlamak üzere oniki ayda ve altı eşit taksitte ödenmesi gerekmektedir.

Vergi aslının %50’sinin, bu vergilere uygulanan gecikme faizinin ve vergi cezalarının tamamının tahsilinden, vergi aslına bağlı olmayan cezaların kesilmesinden vazgeçilir. b-Örnek Mükellef ( K ) A.Ş.nin,Maliye Bakanlığı inceleme elemanlarınca Ekim 2001 dönemi KDV incelemeye alınmıştır.Tamamlanan incelemede tespit edilen matrah farkından dolayı 4.300.000.000 TL Katma Değer Vergisi borcu bulunduğu Eylül 2003’de rapor edilmiştir.Rapor, Vergi Dairesine ulaşmış ve rapora dayalı olarak Vergi Dairesince gerekli tarhiyat Ekim 2003 döneminde yapılmıştır. Bu durumda; ihbarnamenin tebliğ tarihinden itibaren otuz gün içerisinde yazılı başvuruda bulunan Mükellef ( K ) A.Ş’nin ödemesi gereken borç, vergi aslının %50’si ve buna ilaveten vergi aslının %50’sinin bu kanunun yürürlüğe girdiği tarihe kadar ilgili dönemler itibariyle TEFE endeksine göre artırılması sonucu bulunan tutar olmaktadır. Ödenecek Tutarın Hesaplanması: Mükellef ( K ) A.Ş.’nin vergi raporuna bağlanmış vergi borcu (4.300.000.000 x %50)= 2.150.000.000 TL TEFE’e göre endekslenerek bulunan tutar =( İnceleme tamamlandıktan sonra tarh edildiği ayın kümülatif endeks rakamı ) x Vergi Borcu = (%44,3 x 2.150.000.000) = 952.450.000 TL dır.

40

Toplam (2.150.000.000 + 952.450.000) = 3.102.450.000 TL borç hesaplanmıştır.Bu borcu yazılı başvuruda bulunarak ihbarnamenin tebliğini izleyen aydan başlamak üzere 12 ayda 6 eşit taksitde ödenecek ve her taksit tutarı 517.075.000.-TL olacaktır.

Kasım 2001 İle Şubat 2003 Dönemi Arasında TEFE

Endeksine Göre Artırılan Tutar

Ödenecek Vergi Aslı

Toplam Ödenecek Tutar

Taksit Tutarı

952.450.000 2.150.000.000 3.102.450.000 517.075.000 2- İştirak, Teşvik ve Yardım Fiilleri Nedeniyle Kesilecek Vergi Ziyaı Cezaları (Md.5/3) a-Açıklama Cezaya muhatap olanlar cezanın % 20’sini ödeyecektir. İhbarnamenin tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içinde yazılı başvuruda bulunulması gerekmektedir. İhbarnamenin tebliğini izleyen aydan başlamak üzere on iki ayda ve Mart, Nisan, Haziran, Ağustos, Ekim, Aralık 2003 aylarında 6 eşit taksitte ödenecektir. Cezanın kalan %80’inin tahsilinden vazgeçilir. b-Örnek Bir önceki örnekteki Mükellef ( K ) A.Ş.‘nin 4.300.000.000 TL tutarındaki Kasım 2001 KDV matrah farkının, Necdet Bey‘in akıl vermesi ve teşvikiyle gerçekleştiği ortaya çıkmıştır.Bundan dolayı Necdet bey'e de aynı tutarda ceza kesilmiştir. Buna göre;Necdet Bey Vergi Barışı Kanunu’nda ihbarnamenin tebliğ tarihinden itibaren otuz gün içerisinde yazılı başvuruda bulunduğu taktirde,4.300.000.000 TL ceza yerine, (4.300.000.000 x %20)= 860.000.000 TL’sını ihbarnamenin tebliği tarihinden itibaren 2’şer ayda bir 6 eşit taksitte ödeyecektir.Taksit tutarı (860.000.000/6)=143.333.333 TL dir. 3-Diğer Hususlar a- Yürürlük tarihinden önce başlanılmış olan vergi incelemeleri ile takdir, tarh ve tahakkuk işlemlerine matrah artırımı hükümleri saklı kalmak kaydıyla devam edilecektir. b- Mükellefin açıklanan haklardan yararlanabilmesi için belirtilen süre ve şekilde ödeme yapması ve dava açması gerekmektedir. c- Kanunun yürürlüğünden önce tamamlanan taktir komisyonu kararları ve vergi inceleme raporları üzerinde gerekli tarh ve tebliğ işlemleri yapılır.Yukarıdaki açıklamalarda yer alan haklardan yararlanırlar.Bunlar hakkında dava açılmaması ve yasada belirtilen şekilde ödenmesi gerekmektedir. d- Kanunun yürürlüğe girdiği tarih itibariyle VUK’nun tarhiyat öncesi uzlaşma hükümlerine göre uzlaşma talebinde bulunulmuş ,ancak uzlaşma günü gelmemiş ya da uzlaşma sağlanamamış olmakla birlikte vergi ve ceza ihbarnameleri mükellefe tebliğ edilmemiş alacaklar içinde bu madde hükmü uygulanır .

41

e- Yukarıdaki açıklamalarda yer alan haklardan yararlananlar ayrıca Vergi Usul Kanununun uzlaşma,indirim hükümlerinden yararlanamazlar. f- Madde hükmünden yararlanmak isteyen mükelleflerin, bu işlemlerin tamamlanmasından sonra tarh edilen vergi ve kesilen cezalara ilişkin ihbarnamelerin tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içerisinde yazılı olarak başvurmaları gerekmektedir. g- Mükellefler bu madde hükmünden, adlarına yapılan tüm tarhiyatlar için yararlanabilecekleri gibi, sadece talep edecekleri tür ve dönemler için de yararlanabileceklerdir. h- Vergi Barışı Kanununun yürürlüğe girdiği tarihiten önce başlanıldığı halde bu tarihe kadar tamamlanamamış bulunan vergi incelemeleri, takdir ve tarh işlemlerinin tamamlanması sonucu hesaplanan vergi ve ceza miktarı dikkate alınarak ödenecek tutar tespit edilecektir. i- Mükelleflerin madde hükmünden yararlanabilmeleri için, dava açmamaları şarttır. j- Madde hükmünden yararlanmak isteyen mükelleflerin, Vergi Usul Kanunu’nun uzlaşma, tarhiyat öncesi uzlaşma ve vergi cezalarında indirim hükümlerinden yararlanmaları mümkün değildir. k- Düzeltme taleplerine ilişkin incelemelere devam edilecektir. Ancak, mükelleflerin düzeltme istediği yıl için 4811 sayılı Kanunun 7, 8 ve 9 uncu maddelerine göre matrah artırımında bulunmaları halinde düzeltme talebinden vazgeçtiği kabul edilerek bu tür incelemeler sürdürülmeyecektir. 4- Açıklama Tablosu

İncelemeye hiç başlanmamış 10-4 Matrah Artırımında bulunmuş ise inceleme yapılmaz Hiçbir şekilde tarhiyat yapılmaz

Matrah Artırımında bulunmamış ise İnceleme yapılır Kanundan Yararlanamaz

Rapordaki vergi ve ceza istenir

İncelemeye Başlanmış ancak 5-2 Bir ay içinde bitenler Matrah artırımında bulunmuş olmak şartıyla artırılan matrahı aşan Matrah farkı üzerinden tarhiyat yapılır.

Tamamlanmamış Tarh edilen verginin %50'si TEFE ile birlikte 12 ayda 6 taksitle ödenir. Bir ayda bitirilemeyenler Matrah Artırımı İnceleme yapılmaz Varsa

Matrah Artırıma İnceleme devam eder Vergi %50'si + TEFE

Yoksa (12 ayda 6 eşit taksitle)

İncelenmesi sonuçlanmış Rapor vergi dairesine ulaşınca Verginin %50'si + TEFE

ancak Vergi Dairesine 5-5 Tarh-tebliğ yapılır (12 ayda 6 eşit taksitle) Ulaşmamış Olanlar İştirak, Teşvik ve yardım 5-3 Cezanın %20'si + TEFE

Fiilleri

Tarhiyat Öncesi Uzlaşma 5-6

-Uzlaşılmamış olmak şartıyla,- Vergi ve cezanın tebliğ edilmemiş olması şartıyla Verginin %50'si + TEFE

(12 ayda 6 eşit taksitle)

42

DD-- PPİİŞŞMMAANNLLIIKKLLAA VVEEYYAA KKEENNDDİİLLİİĞĞİİNNDDEENN YYAAPPIILLAANN BBEEYYAANNLLAARR 1- Vergi Usul Kanunu’nun 371’nci Maddesindeki Pişmanlık Müessesesinden Yararlanılması Durumu (Md.6/1-a) a-Açıklama 31.03.2003 tarihine kadar VUK’nun 371’nci maddesine göre,beyan edilen matrahlar üzerinden tarh ve tahakkuk ettirilen Vergi asıllarının tamamı,

Pişmanlık zammının ve kesilen usulsüzlük cezasının ayrı ayrı %10’u,

Mart,Nisan,Haziran,Ağustos,Ekim ve Aralık tatihlerinde ,2’şer aylık periyotta 6 eşit taksitte ödenecektir.

Pişmanlık zammı ve usulsüzlük cezalarının %90’ının 2’şer aylık devrelerde tahsilinden vazgeçilmektedir. Madde hükmünden yararlanmak isteyen mükelleflerin beyannamelerini 31 Mart 2003 tarihi mesai bitimine kadar bağlı oldukları vergi dairelerine vermeleri gerekmektedir. b-Örnek Serbest meslek geliri elde eden Aylin Hanım, 2001 yılında elde ettiği geliri ve bu gelire ilişkin 600.000.000 TL gelir vergisini beyan etmemiştir.Daha sonra bu geliri beyan etmediğine pişman olmuş ve Ocak 2003’de VUK’nun 371’nci maddesindeki pişmanlık müessesesinden yararlanmak amacıyla Z vergi dairesine bir dilekçe ile başvurmuştur. Aylin Hanım,Vergi Barışı Kanunundan yararlanmak istemektedir. Eğer geliri beyan etseydi 1.taksit 2002 yılı Mart ayında :200.000.000 TL 2.taksit 2002 yılı Haziran ayında :200.000.000 TL 3.taksit 2002 yılı Eylül ayında :200.000.000 TL vergi ödemesi gerekirdi. Ocak 2003 de yararlanılan pişmanlık müessesesine göre ödemesi gereken gecikme zamları: Ödenmesi gereken mart ayı gelir vergisi taksiti için pişmanlık zammı: (10 x %7) x 200.000.000 = 140.000.000 TL Ödenmesi gereken haziran ayı gelir vergisi taksiti için pişmanlık zammı:(7 x %7) x 200.000.000 = 98.000.000 TL Ödenmesi gereken eylül ayı gelir vergisi taksiti için pişmanlık zammı : (4 x %7) x 200.000.000 = 56.000.000 TL Toplam Pişmanlık Zammı:294.000.000 TL dır.

43

Vergi Barışı Kanunu’ndan yararlanan Aylin Hanım 294.000.000 x %10 =29.400.000 600.000.000 + 29.400.000 = 629.400.000 TL yi, 6 eşit taksitte, Mart, Nisan, Haziran, Ağustos, Ekim, Aralık 2003 aylarında ödenecektir...Aylık taksit tutarı (629.400.000 /6) =104.900.000 TL dır. 2- Vergi Usul Kanunu’nun 30/4’ncü Maddesindeki Kanuni Süresinden Sonra Kendiliğinden Verilen Beyannamelere İlişkin Müesseseden Yararlanılması Durumu (Md.6/1-b) Vergi aslının tamamını,

Gecikme faizi ve vergi cezalarının %20’si, Mart 2003’ten başlamak üzere, Nisan, Haziran,

Ağustos, Ekim ve Aralık tatihlerinde ,2’şer aylık periyotta 6 eşit taksitte ödenecektir.. Gecikme faizi ve vergi cezalarının %80’inin tahsilinden vazgeçilmektedir. Madde hükmünden yararlanmak isteyen mükelleflerin beyannamelerini 31 Mart 2003 tarihi mesai bitimine kadar bağlı oldukları vergi dairelerine vermeleri gerekmektedir. 3- Pişmanlık Talebi İle Verilip,Ödeme Yönünden Şartların İhlal Edildiği Beyannameler İle Kendiliğinden Verilen Beyannameler Pişmanlık talebi ile verilip,ödeme yönünden şartların ihlal edildiği beyannameler ile kendiliğinden verilen beyannameler için kesilen ve bu kanunun yürürlüğe girdiği tarih itibariyle tebliğ edilmemiş ya da dava açma süresi geçmemiş olan vergi ziyaı cezalarının tamamı ile gecikme zammı,gecikme faizi ve vergi ziyaı cezalarının %20’si, Mart,Nisan,Haziran,Ağustos,Ekim ve Aralık tarihlerinde ,2’şer aylık periyotta 6 eşit taksitte ödenecektir. Ceza ihbarnamesi ilk taksit ödeme süresinden sonra tebliğ edilmesi durumunda, ceza tebliği izleyen aydan başlamak üzere 2’şer aylık periyotta 6 ayda 6 eşit taksitte ödenecektir. Gecikme zammı, gecikme faizi ve vergi ziyaı cezalarının kalan %80’inin tahsilinden vazgeçilir. Bu hükümlerden yararlanabilmek için dava açılmaması gerekmektedir. 4- Diğer Ücret Mükellefleri (Md.6/2) a-Açıklama Mart 2003 ayı sonuna kadar vergi dairelerine başvurarak 2003 takvim yılına ilişkin gelir vergilerini tarh ettirmeleri ve karnelerine işletmeleri kaydıyla önceki dönemlere ilişkin olarak herhangi bir vergi ve ceza aranmaz.Daha önce mükellefiyet kaydını yaptırmayanların işe başlama tarihi müracaat yapılan tarihidir.

44

b-Örnek Basit usulde vergilendirilen (Ş)’nin yanında çalışan (K),15 Şubat 2001 tarihinde işe başladığı halde, işe başladığına ilişkin kaydı vergi karnesine işletmemiştir. (K) şahsı Kanunun 6 ncı maddesinin (2) numaralı fıkrasına uygun olarak Mart 2003 ayı sonuna kadar Ünye Vergi Dairesine başvurarak 2003 takvim yılına ilişkin gelir vergisini (Gelir Vergisi Kanununun 64 üncü maddesine göre belirlenen matrah üzerinden) tarh ettirmesi ve karnesine işletmesi halinde 2001 ve 2002 yılına ilişkin herhangi bir vergi ve ceza talep edilmeyecektir. Öte yandan, (K) şahsının vergi dairesine müracaat tarihi işe başlama tarihi olarak değerlendirilecek ve bu durumda da Vergi Usul Kanununun 352 nci maddesine göre ceza kesilmeyecektir. 55--AAççııkkllaammaa TTaabblloossuu

KAPSAM

MADDE

NO

ÖDENECEK KISIM

ÖDEME VADESİ

VAZGEÇİLEN

ORAN

Şubat 2003 Dönemine

Kadar verilen Pişmanlık Beyannamelerinden

6-a

Tahakkuk eden

Vergilerin tamamı ile Pişmanlık zammı

Usulsüzlük cezasının %10’nun

Mart, Nisan, Haziran

Ağustos, Ekim, Aralık

2003 tarihine kadar

% 90

VUK 30/4 göre Verilen Beyannameler

6-b

Tahakkuk eden

vergilerin tamamı ile gecikme faizinin ve

kesilecek vergi cezalarının ayrı ayrı %20

sinin

Mart, Nisan, Haziran

Ağustos, Ekim, Aralık

2003 tarihine kadar

% 80

Kanun Kapsamındaki

Dönemlere İlişkin Kanun Yürürlüğe Girmeden

Pişmanlık Verilip Süresinde Ödeme Yapılmaması halinde

6-b

Vergiler tamamı ile gecikme zammı gecikme,

faizi vergi ziyaı cezalarının %20 sinin

Mart, Nisan, Haziran

Ağustos, Ekim, Aralık

2003 tarihine kadar

% 80

45

IIIIII--MMAATTRRAAHH//VVEERRGGİİ AARRTTIIRRIIMMIINNAA İİLLİİŞŞKKİİNN HHÜÜKKÜÜMMLLEERR((MMdd..77)) AA-- GGEELLİİRR VVEE KKUURRUUMMLLAARR VVEERRGGİİSSİİ MMAATTRRAAHH AARRTTIIRRIIMMII 1-Genel Açıklamalar a-Matrah/Vergi Artırımında Bulunabilecek Mükellefler Yıllık gelir ve kurumlar vergisi beyannamesi vermek mecburiyetinde olan gelir ve kurumlar vergisi mükelleflleri, 1998, 1999, 2000 ve 2001 takvim yılları için 4811 sayılı Kanun’un 7, 8 ve 9 uncu maddelerine göre matrah artırımından yararlanabileceklerdir. Aynı şekilde katma değer vergisi mükellefleri ile hizmet erbabına ödenen ücretlerden gelir vergisi tevkifatı yapmakla sorumlu olanlar da bu yıllarla ilgili olarak matrah artırımında bulunabilirler. Adi ortaklıklar ve kollektif şirketlerde ortaklar, komandit şirketlerde komandite ortaklar, adi komandit şirketlerde komanditer ortaklar, yıllık gelir vergisi beyannamesi vermek zorunda bulunduklarından bu mükellefler de anılan yıllar için matrah artırımından yararlanabileceklerdir. Sözü edilen yıllara ilişkin vergi matrahlarının takdiri için takdir komisyonlarına sevk edilmiş bulunan mükellefler ile haklarında vergi incelemesine başlanılmış olan mükellefler de matrah artırımından faydalanabileceklerdir. Zarar beyan eden veya hiç beyanname vermemiş olan mükellefler de matrah artımı yapabileceklerdir. Kurumlar vergisi mükellefleri, anılan yıllarla ilgili olarak vermiş oldukları beyannamede kurum kazancından indirilen ve Gelir Vergisi Kanunu’nun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasının 6 numaralı bendine göre tevkifata tabi kazanç ve iratlarının bulunması halinde, bu tevkifat matrahlarınıda artıracaklardır. Basit usulde vergilendirilen gelir vergisi mükelleflerinden 1999, 2000 ve 2001 takvim yıllarına ilişkin yıllık gelir vergisi beyannamelerini vermemiş olanlar sözü edilen yıllar için matrah artırımından faydalanabileceklerdir. Gelir Vergisi Kanunu’nun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendi uyarınca hizmet erbabına ödenen ücretlerden vergi tevkifatı yapmaya mecbur olan sorumlular da, 1998, 1999, 2000 ve 2001 yıllarındaki her bir vergilendirme dönemleri için ücret ödemelerine ilişkin olmak üzere matrah artırımı yapabileceklerdir. Öte yandan, 4811 sayılı Kanuna göre matrah artırımında bulunmayan gelir, kurumlar ve katma değer vergisi mükellefleri diledikleri takdirde, aynı Kanun’un 6 ncı maddesine göre, kanunun kapsadığı dönemlere ilişkin olarak pişmanlık hükümlerinden faydalanarak beyanda bulunmaları da mümkündür. Ancak, pişmanlık hükümlerinden faydalanarak beyanda bulunan mükellefler hakkında, pişmanlık hükümlerine göre beyanda bulundukları yıllar için vergi incelemesi ve bu yıllara ilişkin olarak tarhiyat yapılabilecektir.

46

b- Matrah Ve Vergi Artırımından Yararlanabilmek İçin Yapılacak Yazılı Başvurunun Süresi Ve Şekli Kanunun 7, 8, 9 uncu maddelerinde başvuru süresi Şubat/2003 ayı olarak belirlenmişse de bu süre Kanunun 21 inci maddesinin Maliye Bakanlığına verdiği yetkiye istinaden 31 Mart 2003 tarihi mesai bitimine kadar uzatılmıştır.

Matrah artırımında bulunmak isteyen gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri ile katma değer vergisi mükellefleri, Kanunda ve bu Tebliğde belirtilen esaslar dahilinde,31 Mart 2003 tarihine kadar (bu tarih dahil), gelir, kurumlar ve katma değer vergisi yönünden artırımda bulunabileceklerdir.

Matrah artırımına ilişkin başvurular yazılı olarak yapılacaktır. Matrah artırım taleplerini yazılı olarak yapmayan mükelleflerin, matrah artırımı amacına ilişkin olsa dahi, hesapladıkları vergilerini vergi dairesine yatırmaları, bu mükelleflerin bu haktan yararlanmaları sonucunu doğurmayacaktır. Matrah artırımında bulunacak olan mükelleflerin, yıllık gelir vergisi, kurumlar vergisi ve katma değer vergisi beyannameleri ile Gelir Vergisi Kanunu’nun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasının 1 ve 6 numaralı bentleri uyarınca yapılan gelir vergisi tevkifatına ilişkin muhtasar beyannamelerini vermiş oldukları vergi dairelerine, 31 Mart 2003 günü mesai saati bitimine kadar Sirkülerin ekinde yer alan,durumlarına uygun bilgileri ihtiva eden dilekçe ile başvurmaları gerekmektedir. Öte yandan, Kanun kapsamındaki yıllarda değişik vergi dairelerinin mükellefi olanlar, matrah artırımında bulundukları yıl ve dönemlerde hangi vergi dairesinin mükellefi iseler, o vergi dairesine yazılı başvuracaklardır. Mükellefler, en geç 31 Mart 2003 günü mesai saati bitimine kadar ilgili vergi dairesine başvurmadıkları takdirde, 4811 sayılı Kanunla getirilen matrah artırımı hakkından yararlanamazlar. 2- Gelir Ve Kurumlar Vergisi Mükelleflerinde Matrah/Vergi Artırımı (Md.7/1) a- Açıklama Yıllık gelir ve kurumlar vergisi beyannamelerinde matrah beyan etmiş bulunan mükelleferin 1998,1999,2000,2001 takvim yıllarına ilişkin olarak verdikleri yıllık gelir ve kurumlar vergisi beyannamelerinde vergiye tabi matrah beyan eden gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin,bu yıllara ilişkin vergi matrahlarını; 1998 Yılı için % 30, 1999 Yılı için % 25, 2000 Yılı için % 20, 2001 Yılı için % 15,

oranından az olmamak üzere artırmaları,gerekmektedir.

47

Ancak,anılan yıllara ilişkin olarak arttırılan matrahların tutarı aşağıdaki tabloda gösterilen tutarlardan az olmamalıdır.

Adi ortaklıklar ve kollektif şirketlerde ortaklar ile komandit şirketlerde komandite ortaklar yıllık gelir vergisi beyannamesi vermek zorunda olduklarından, bu mükellefler, yukarıda açıklanan esaslardan durumlarına uygun matrah artırımında bulunabilirler. Adi komandit şirketlerin, menkul sermaye iradı elde eden komanditer ortakları da bu iratlarla ilgili olarak matrah artırımı hükümlerinden yararlanabilirler. Matrah artırımı talebinde bulunulan yıllarla ilgili olarak gelir vergisi mükelleflerinin ölümü veya gaipliği halinde, bu mükelleflerin varisleri, müris adına matrah artırımında bulunabilirler. Kurumların yıllık kurum kazancı içinde, indirilen stopaja tabi tutulmuş kar payı kazancı da bulunduğu taktirde, vergi incelemesine ve tarhiyata muhatap olmamaları için bu kazanç ve iratlar üzerinden kesilen vergilerin,ait oldukları yıla ilişkin olarak ; 1998 Yılı için % 30, 1999 Yılı için % 25, 2000 Yılı için % 20, 2001 Yılı için % 15 oranında artırılarak ödenmesi şarttır. Ancak, beyana tabi geliri sadece gayrimenkul sermaye iradından ibaret olan gelir vergisi mükellefleri için vergilendirmeye esas alınacak matrah, ilgili yıllar için yukarıda belirtilen asgari tutarın 1/5’i olarak dikkate alınacaktır. Bir başka ifadeyle artırılan matrah tutarı; 1998 yılı için 500.000.000 liradan, 1999 yılı için 600.000.000 liradan, 2000 yılı için 750.000.000 liradan, 2001 yılı için 1.000.000.000 liradan az olamayacaktır. Ayrıca,ilgili yıllar için Kanunun 7 inci maddesinin 2 numaralı fıkrası uyarınca matrah artırımında bulunan gelir vergisi mükellefleri, mesken olarak kiraya verilen binalardan elde edilen kira gelirlerine ilişkin olmak üzere o yıl için belirlenen istisna tutarlarını matrah artırımı yaparken dikkate almayacaklardır Öte yandan, 1998 yılında gerçek usulde vergilendirilen ticari ve zirai kazanç sahipleri ile serbest meslek erbabı, 2000 ve 2001 yıllarında ise ticari kazanç sahipleri ile serbest meslek erbabı hayat standardı esasına tabi bulunmaktadır. Bu nedenle, hayat standardı esasına tabi olan gelir vergisi mükelleflerinin matrah artırımına esas olacak gelirleri, beyan ettikleri gelirler taplamı olmayıp, hayat standardı esası da dikkate alınmak suretiyle bulunan ve verginin hesaplanmasında esas alınan matrahları olacaktır.

Gelir Vergisi Kurumlar Vergisi 1998 Yılı İçin 2.500.000.000 7.500.000.000 1999 Yılı İçin 3.000.000.000 9.000.000.000 2000 Yılı İçin 3.750.000.000 11.250.000.000 2001 Yılı İçin 5.000.000.000 15.000.000.000

48

Hayat standardı esasına tabi olmayan gelir vergisi mükellefleri ise yıllık gelir vergisi beyannamesi ile beyan ettikleri matrahlar üzerinden matrah artırımında bulunacaklardır. Verdikleri yıllık gelir vergisi beyannamesinde birden fazla gelir unsuru bulunan mükellefler, matrah artırımlarını yıllık beyannamelerinde yer alan toplam matrah üzerinden yapacaklar ve gelir unsurlarının bir kısmı itibariyle artırımda bulunamayacaklardır. Söz konusu yıllarla ilgili olarak 4811 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri hakkında ikmalen veya re’sen gelir ve kurumlar vergisi tarhiyatının yapılmış olması halinde, bu tarhiyata esas olan matrah farkları, matrah artırımında dikkate alınmayacaktır. Diğer bir ifade ile mükelleflerin verdikleri yıllık gelir ve kurumlar vergisi beyannamelerinde yer alan matrahlar, matrah artırımında dikkate alınacaktır. Basit usulde vergilendirilen gelir vergisi mükelleflerinden 1999, 2000 ve 2001 takvim yıllarına ilişkin yıllık gelir vergisi beyannamesini bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce vermiş olanlar hakkında, bu yıllara ilişkin olarak yıllık gelir vergisi incelemesi ve tarhiyat yapılmayacaktır. Gelir ve kurumlar vergisi yükümlülerinin artırılan matrah üzerinden %30 oranında vergilendirilir.Bu yıllar ile ilgili vergi incelemesi yapılmayacaktır.Bu matrahlar üzerinden ayrıca herhangi bir vergi,fon payı ve eğitime katkı payı alınmaz. b-Örnekler i-Ahmet Bey, 1998 yılında 1.000.000.000 TL gelir beyan etmiştir. 1998 yılı için Gelir Vergisi matrah artırımından yararlanmak istemektedir.Buna göre ;

Dönem Beyan Edilen Matrah

Matrah Artırımı Oranı

Orana Göre Artırılan Matrah

En Az Matrah Artırımı Tutarı

Esas Alınması Gereken Matrah

Vergi oranı

Ödenecek Vergi

1998

1.000.000.000

%30

300.000.000

2.500.000.000

2.500.000.000

%30

750.000.000

Ahmet Bey ,1998 yılında yaptığı matrah artırımı sonucu oluşan 750.000.000 TL vergi borcunu ilk taksit Mart 2003 ayında başlamak üzere Nisan,Haziran,Ağustos,Ekim,Aralık 2003 ayları ile Şubat,Nisan,Haziran 2004 aylarında 9 eşit taksitte ödenecektir. ii-Zekiye hanım,1999 yılında 15.000.000.000 TL gelir beyan etmiştir. 1999 yılı için Gelir Vergisi matrah artırımından yararlanmak istemektedir.Buna göre ;

Dönem Beyan Edilen Matrah

Matrah Artırımı Oranı

Orana Göre Artırılan Matrah

En Az Matrah Artırımı Tutarı

Esas Alınması Gereken Matrah

Vergi oranı

Ödenecek Vergi

1999

15.000.000.000

%25

3.750.000.000

3.000.000.000

3.750.000.000

%30

1.125.000.000

49

Zekiye Hanım,1999 yılında yaptığı matrah artırımı sonucu oluşan 1.125.000.000 TL vergi borcunu ilk taksit Mart 2003 ayında başlamak üzere Nisan,Haziran,Ağustos,Ekim,Aralık 2003 ayları ile Şubat,Nisan,Haziran 2004 aylarında 9 eşit taksitte ödenecektir. iii- Hüseyin Bey’in,1998 yılında geliri yalnızca 1.000.000.000 TL GMSİ’dan oluşmaktadır Matrah artırımından yararlanmak istemektedir. Buna göre;

Dönem Beyan Edilen Matrah

Matrah Artırımı Oranı

Orana Göre Artırılan Matrah

En Az Matrah Artırımı Tutarı

Esas Alınması Gereken Matrah

Vergi oranı

Ödenecek Vergi

1998

1.000.000.000

%30

300.000.000

500.000.000

500.000.000

%30

150.000.000

Hüseyin Bey,1998 yılında yaptığı matrah artırımı sonucu oluşan 150.000.000 TL vergi borcunu ilk taksit Mart 2003 ayında başlamak üzere Nisan,Haziran,Ağustos,Ekim,Aralık 2003 ayları ile Şubat,Nisan,Haziran 2004 aylarında 9 eşit taksitte ödenecektir. iv- Cemal Bey 1999 yılı ile ilgili olarak beyan etmesi gereken 10,000,000,000,-TL mesken gelirlerinden oluşan gayri menkul sermaye iradı için gelir vergisi beyannamesi vermemiştir. Cemal bey Vergi Barışı Kanunu’ndan yararlanmak istemektedir. Buna göre:

Dönem Beyan Edilen Matrah

Matrah Artırımı Oranı

Orana Göre Artırılan Matrah

En Az Matrah Artırımı Tutarı

Esas Alınması Gereken Matrah

Vergi oranı

Ödenecek Vergi

1999

Döneminde Beyan Edilmemiş

%25

-

600.000.000

600.000.000

%30

180.000.000

Cemal Bey,1999 yılında yaptığı matrah artırımı sonucu oluşan 180.000.000 TL vergi borcunu ilk taksit Mart 2003 ayında başlamak üzere Nisan,Haziran,Ağustos,Ekim,Aralık 2003 ayları ile Şubat,Nisan,Haziran 2004 aylarında 9 eşit taksitte ödenecektir. v-Atik A.Ş, 1998 yılında 150.000.000.000 TL beyan etmiştir. 1998 yılı için Kurumlar Vergisi matrah artırımından yararlanmak istemektedir.Buna göre ;

Dönem Beyan Edilen Matrah

Matrah Artırımı Oranı

Orana Göre Artırılan Matrah

En Az Matrah Artırımı Tutarı

Esas Alınması Gereken Matrah

Vergi oranı

Ödenecek Vergi

1998

150.000.000.000

%30

45.000.000.000

7.500.000.000

45.000.000.000

%30

13.500.000.000

Atik A.Ş.’nin 1998 yılı için yararlanacağı matrah artırımı sonucunda 13.500.000.000._TL vergi borcu ortaya çıkmaktadır. Bu borcu ilk taksit Mart 2003 ayında başlamak üzere Nisan,Haziran,Ağustos,Ekim,Aralık 2003 ayları ile Şubat,Nisan,Haziran 2004 aylarında 9 eşit taksitte ödenecektir.

50

vi-Rüzgar Ltd.Şti. 2000 yılında 50.750.000.000 TL beyan etmiştir.İlgili yıl için matrah artırımı hakkından yararlanmak istemektedir.Buna göre;

Dönem Beyan Edilen Matrah

Matrah Artırımı Oranı

Orana Göre Artırılan Matrah

En Az Matrah Artırımı Tutarı

Esas Alınması Gereken Matrah

Vergi oranı

Ödenecek Vergi

2000

50.750.000.000

%20

10.150.000.000

11.250.000.000

11.250.000.000

%30

3.375.000.000

Rüzgar Ltd.Şti.’nin 2000 yılı için yararlanacağı matrah artırımı sonucunda 3.375.000.000.- TL vergi borcu ortaya çıkmaktadır. Bu borcu ilk taksit Mart 2003 ayında başlamak üzere Nisan,Haziran,Ağustos,Ekim,Aralık 2003 ayları ile Şubat,Nisan,Haziran 2004 aylarında 9 eşit taksitte ödenecektir. 3-Gelir Vergisi Beyannamelerinde Zarar Beyan Edilmiş Veya Hiç Beyanname Verilmemiş Olması Hali (Md.7/2) i-Açıklama 1998, 1999, 2000 ve 2001 yıllarına ilişkin olarak, Gelir Vergisi Beyannamesi vermek mecburiyeti bulunduğu halde, bu mükellefiyetlerini her ne sebeple olursa olsun yerine getirmeyerek beyanname vermemiş olan mükellefler ile bu yıllara ilişkin olarak verdikleri yıllık gelir vergisi beyannamelerinde matrah beyan etmeyen veya zarar beyan eden mükellefler; 1998 takvim yılı için ........................ 2.500.000.000 liradan, 1999 takvim yılı için......................... 3.000.000.000 liradan, 2000 takvim yılı için......................... 3.750.000.000 liradan, 2001 takvim yılı için......................... 5.000.000.000 liradan, az olmamak üzere, matrah beyanında bulunmaları şartıyla 4811 sayılı Kanun hükümlerinden yararlanacaklardır. ii-Örnek Zeki Bey,1999 yılında 5.000.000.000 TL zarar beyan etmiştir. 1999 yılı için Gelir Vergisi matrah artırımından yararlanmak istemektedir.Buna göre ;

Dönem Beyan Edilen Matrah(zarar)

Matrah Artırımı Oranı

Orana Göre Artırılan Matrah

En Az Matrah Artırımı Tutarı

Esas Alınması Gereken Matrah

Vergi oranı

Ödenecek Vergi

1999

(5.000.000.000)

%25

-

2.500.000.000

2.500.000.000

%30

750.000.000

Zeki Bey,1999 yılında yaptığı matrah artırımı sonucu oluşan 750.000.000 TL vergi borcunu şubat ayından itibaren iki ayda bir 9 eşit taksitte ödeyecektir 4- Basit Usul (Md.7/3)

51

Gelir vergisi mükellefleri için 1999,2000,2001 yıllarında beyan verilmiş ise, bu yıllara ilişkin olarak yıllık gelir vergisi incelemesi ve tarhiyat yapılmaz..Hiç beyanname verilmemesi durumunda;1999 için 600.000.000 TL,2000 yılı için 900.000.000 TL,2001 yılı için 1.200.000.000 Tl asgari matrah beyan etmeleri zorunludur.Matrahlar %30 vergilendirilir. 5-Kurumlar Vergisi Beyannamesinde Zarar Beyan Edilmiş Veya Hiç Beyanname Verilmemiş Olması Hali(Md.7/4) i-Açıklama

Kurumlar vergisi mükelleflerinin; artırımda bulundukları yıla ilişkin olarak daha önce vermiş oldukları beyannamelerinde zarar beyan etmiş olmaları veya beyanname vermemiş olmaları halinde, vergilendirmeye esas alınacak matrahlar ile 1’nci Bölümde(Kanunun 7/1’nci maddesi) artırdıkları matrahlar

- 1998 takvim yılı için 7.500.000.000 liradan, - 1999 takvim yılı için 9.000.000.000 liradan, - 2000 takvim yılı için 11.250.000.000 liradan, - 2001 takvim yılı için 15.000.000.000 liradan az olamaz. ii-Örnek Fırtına Ltd.Şti. 2000 yılında 750.000.000 TL zarar beyan etmiştir.İlgili yıl için matrah artırımı hakkından yararlanmak istemektedir.Buna göre;

Dönem Beyan Edilen Matrah(zarar)

Matrah Artırımı Oranı

Orana Göre Artırılan Matrah

En Az Matrah Artırımı Tutarı

Esas Alınması Gereken Matrah

Vergi oranı

Ödenecek Vergi

2000

(750.000.000)

%20

-

11.250.000.000

11.250.000.000

%30

3.375.000.000

Fırtına Ltd.Şti.’nin 2000 yılı için yararlanacağı matrah artırımı sonucunda 3.375.000.000.- TL vergi borcu ortaya çıkmaktadır. Bu borcu ilk taksit Mart 2003 ayında başlamak üzere Nisan,Haziran,Ağustos,Ekim,Aralık 2003 ayları ile Şubat,Nisan,Haziran 2004 aylarında 9 eşit taksitte ödenecektir. 6- Artırılan Matrahların %25 Vergilendirme Halleri (Md.7/5) i-Açıklama -Yukarıda açıklandığı gibi, gelir ve kurumlar vergisi yükümlülerinin artırılan matrah üzerinden %30 oranında vergilendirilir.Bu yıllar ile ilgili vergi incelemesi yapılmayacaktır.Bu matrahlar üzerinden ayrıca herhangi bir vergi,fon payı ve eğitime katkı payı alınmaz. -Ancak,gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin ,artırımda bulunmak istedikleri yıla ait yıllık beyannamelerini kanuni sürelerinde vermiş ,bu beyannameler üzerinden tahakkuk eden vergilerini süresinde ödemiş ve bu vergi türleri için 4811 Sayılı Kanunun 2 ve 3 üncü maddesi hükümlerinden yararlanmamış olmaları (bu Sirkülerin kesinleşmiş ve kesinleşmemiş

52

kamu alacaklarına ilişkin bölümlerindeki açıklamalara bakınız) şartıyla ,bu madde hükmüne göre artırılan matrahları %25 oranında vergilendirilir.İstisna,indirim ve mahsuplar nedeniyle bu beyannameler üzerinden ödenmesi gereken verginin bulunmaması halinde de bu hüküm uygulanır. -Gelir ve kurumlar vergisi yükümlüleri hesaplanan vergiyi ilk taksit Mart 2003 ayında başlamak üzere Nisan,Haziran,Ağustos,Ekim,Aralık 2003 ayları ile Şubat,Nisan,Haziran 2004 aylarında 9 eşit taksitte ödenecektir. ii-Örnekler - Tahakkuk eden vergilerini süresinde ödemiş ve bu vergi türleri için 4811 Sayılı Kanunun 2 ve 3 üncü maddesi hükümlerinden yararlanmamış olan Rüzgar Ltd.Şti., 2000 yılında 50.750.000.000 TL beyan etmiştir.İlgili yıl için matrah artırımı hakkından yararlanmak istemektedir.Buna göre;

Dönem Beyan Edilen Matrah

Matrah Artırımı Oranı

Orana Göre Artırılan Matrah

En Az Matrah Artırımı Tutarı

Esas Alınması Gereken Matrah

Vergi oranı

Ödenecek Vergi

2000

50.750.000.000

%20

10.150.000.000

11.250.000.000

11.250.000.000

%25

2.812.500.000

Rüzgar Ltd.Şti.’nin 2000 yılı için yararlanacağı matrah artırımı sonucunda 2.812.500.000.- TL vergi borcu ortaya çıkmaktadır. Bu borcu ilk taksit Mart 2003 ayında başlamak üzere Nisan,Haziran,Ağustos,Ekim,Aralık 2003 ayları ile Şubat,Nisan,Haziran 2004 aylarında 9 eşit taksitte ödenecektir. - Tahakkuk eden vergilerini süresinde ödemiş ve bu vergi türleri için 4811 Sayılı Kanunun 2 ve 3 üncü maddesi hükümlerinden yararlanmamış olan Ahmet Bey, 1998 yılında 1.000.000.000 TL gelir beyan etmiştir. 1998 yılı için Gelir Vergisi matrah artırımından yararlanmak istemektedir.Buna göre ;

Dönem Beyan Edilen Matrah

Matrah Artırımı Oranı

Orana Göre Artırılan Matrah

En Az Matrah Artırımı Tutarı

Esas Alınması Gereken Matrah

Vergi oranı

Ödenecek Vergi

1998

1.000.000.000

%30

300.000.000

2.500.000.000

2.500.000.000

%25

625.000.000

Ahmet Bey ,1998 yılında yaptığı matrah artırımı sonucu oluşan 625.000.000 TL vergi borcunu ilk taksit Mart 2003 ayında başlamak üzere Nisan,Haziran,Ağustos,Ekim,Aralık 2003 ayları ile Şubat,Nisan,Haziran 2004 aylarında 9 eşit taksitte ödenecektir.

53

7- Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü Maddesinin Birinci Fıkrasının (6) Numaralı Bendine Göre Gelir Vergisi Tevkifatına Tabi Kazanç ve İratları Bulunan Mükellefler Hakkında Yapılacak İşlemler(Md.7/6,7) a-Açıklamalar i-Genel Olarak Kurumlar Vergisi Kanununun 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (4) numaralı bendi ile kurumlar vergisinden istisna edilen, bu nedenle kurumlar vergisi mükelleflerince verilen yıllık beyannamede kurum kazancından indirilen; menkul kıymetler yatırım fonları ile menkul kıymetler yatırım ortaklıklarının portföy işletmeciliğinden doğan kazançları, risk sermayesi yatırım fonları veya ortaklıklarının kazançları, gayrimenkul yatırım fonları veya ortaklıklarının kazançları ve emeklilik yatırım fonlarının kazançları, dağıtılsın dağıtılmasın, Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasının (6) numaralı bendinin (a) alt bendi ile gelir vergisi tevkifatına tabi tutulmuş bulunmaktadır. Aynı maddenin (6) numaralı bendinin (b/ii) alt bendi ile de dağıtılsın dağıtılmasın, kurumlar vergisine tabi kurumların, kurumlar vergisinden müstesna kazanç ve iratlarından (iştirak kazançları hariç), kurumlar vergisi beyanname verme süresi içinde gelir vergisi tevkifatı yapılmakta ve tevkif edilen bu vergiler izleyen ayın 20 nci günü akşamına kadar muhtasar beyanname ile beyan edilerek aynı süre içerisinde (karın dağıtılmaması halinde 3 eşit taksitte) ödenmektedir. Yukarıda açıklanan şekilde (1. Bölümde) matrah artırımında veya matrah beyanında bulunan kurumlar vergisi mükelleflerinin, aynı zamanda Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasının (6) numaralı bendinin (a) ve (b) alt bentlerine göre gelir vergisi tevkifatına tabi kazanç ve iratlarının bulunması halinde, vergi incelemesi ve tarhiyata muhatap olmamaları için, bu kazanç ve iratlar hakkında da aşağıdaki esaslara göre vergi artırımı veya matrah beyanında bulunmaları gerekmektedir. Bir başka ifade ile 1998, 1999, 2000 ve 2001 yıllarında vermiş oldukları kurumlar vergisi beyannamelerinde kurumlar vergisine tabi matrah beyan eden, matrah beyan etmeyen veya zarar beyan eden mükelleflerin, bu dönemlere ilişkin olarak Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasının (6) numaralı bendinin (a) ve (b) alt bentlerine göre, gelir vergisi tevkifatına tabi kazançları ile ilgili olarak vergi artırımı veya matrah beyanında bulunabilmeleri için, bu Tebliğin (C/1) bölümünde belirtilen şekilde kurumlar vergisi matrahlarını da artırmaları zorunludur. Buna göre, yukarıda belirtilen her iki duruma uygun artırımda bulunmayan mükelleflerin anılan madde hükmünden yararlanmaları mümkün değildir. Ancak, Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasının 6 numaralı bendinin (a/ii) alt bendine göre yapılan gelir vergisi tevkifatının oranı, 93/5148 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile portföyünde en az % 25 oranında hisse senedi bulundurmayan (B) tipi menkul kıymetler yatırım fonları ile aynı nitelikteki menkul kıymetler yatırım ortaklıklarının, portföy işletmeciliği kazançlarında % 10, diğer fon ve ortaklıklarının kazançlarından ise sıfır (% 0) olarak belirlenmiş bulunmaktadır. Bu nedenle sadece (B) tipi menkul kıymetler yatırım fonları ve ortaklıkları, portföy işletmeciliği kazançlarına ilişkin olarak vergi artırımı veya matrah artırımı yapabileceklerdir.

54

Ayrıca, anılan (B) tipi fon ve ortaklıkların ilgili yıllarda münhasıran portföy işletmeciliği faaliyetinde bulunmuş olmaları halinde, portföy işletmeciliği kazançlarının tamamı Kurumlar Vergisi Kanununun 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (4) numaralı bendine göre kurumlar vergisinden istisna edilmiş olduğundan yıllık beyannamede kurumlar vergisi matrahı oluşmamaktadır. Bu itibarla anılan fon ve ortaklıklar kurumlar vergisi matrahı artırımında bulunulmaksızın gelir vergisi tevkifatına tabi portföy işletmeciliği kazançları üzerinden yapılan gelir vergisi tevkifatı için matrah artırımında bulunabileceklerdir. Diğer kurumlar vergisi mükellefleri ise kurumlar vergisi ve gelir vergisi tevkifat matrahlarını yukarıda açıklanan esaslara göre birlikte artırmak zorundadırlar. Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasının (6) numaralı bendinin (b/i) bendine göre, Geelir Vergisi Kanununun 75 inci maddesinin ikinci fıkrasının 1, 2 ve 3 numaralı bendlerinde yazılı kar paylarının dağıtımı sırasında yapılmakta olan gelir vergisi tevkifatına ilişkin olarak kurumların 4811 sayılı Kanuna göre, vergi ve matrah artırımında bulunmaları söz konusu değildir. Öte yandan, Kurumlar Vergisi mükelleflerinin verdikleri yıllık beyannamede, kurum kazancından indirilen ve Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasının (6) numaralı bendine göre gelir vergisi tevkifatına tabi kazanç ve iratları bulunmakla birlikte bu kazançlardan tevkifat oranı, Bakanlar Kurulu’nca sıfır (%0) olarak belirlenmiş olanlar ile Kurumlar Vergisi Kanununun geçici 28 ve geçici 29 uncu maddelerine göre, kurumlar vergisinden istisna edilen ancak tevkifata tabi olmayan kazançlar, bu Kanunun 7 nci maddesinin (7) numaralı bendine göre yapılacak gelir (stopaj) vergisi matrah artırımı sırasında matraha dahil edilmeyecek ve üzerinden vergi hesaplanmayacaktır. ii- Verdikleri yıllık kurumlar vergisi beyannamelerinde kurum kazancından indirilen Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasının (6) numaralı bendine göre gelir vergisi tevkifatına tabi kazanç ve iratları bulunan ve bu gelirlerini muhtasar beyanname ile beyan etmiş olan mükellefler Kurumlar vergisi mükelleflerinin verdikleri yıllık kurumlar vergisi beyannamesinde, istisna uygulaması nedeniyle kurum kazancından indirilen ve Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasının (6) numaralı bendine göre gelir vergisi tevkifatına tabi tutulmuş olan kazanç ve iratlarının da bulunması halinde, bu mükellefler anılan kazançlar üzerinden tevkif edilen vergilerini; 1998 yılı için ......................................................................... .%30, 1999 yılı için ..........................................................................% 25, 2000 yılı için ...........................................................................%20, 2001 yılı için ...........................................................................%15, nispetlerinde artırarak ödemeleri kaydıyla matrah artırımı hükümlerinden yararlanabileceklerdir. Yukarıda açıklandığı üzere, Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasının (6) numaralı bendinin (a/ii) ve (b/ii) alt bentlerine göre, gelir vergisi tevkifatına tabi kazanç ve iratların daha önce beyan edilmiş olması kaydıyla bu kazanç ve iratların matrahı artırılmamakta, vergileri artırılmaktadır.

55

iii- Verdikleri yıllık kurumlar vergisi beyannamelerinde istisna uygulaması nedeniyle kurum kazancından indirim konusu yapılan kazanç ve iratları bulunan ve bu gelirlerini muhtasar beyanname ile beyan etmemiş olan mükellefler Verdikleri yıllık kurumlar vergisi beyannamelerinde, kurumlar vergisinden istisna kazancı bulunduğu halde, Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasının (6) numaralı bendine göre vergi tevkifatına tabi bu kazanç ve iratlarını muhtasar beyanname ile beyan etmemiş olan kurumlar vergisi mükellefleri, bu yıllara ilişkin olarak vergi incelemesine ve tarhiyata muhatap olmamaları için; bu kazanç ve iratlara ilişkin tevkifat matrahlarını;

1998 yılı için ...........................................................… 3.750.000.000 liradan, 1999 yılı için ..........................................................…. 4.500.000.000 liradan, 2000 yılı için ........................................................…... 5.625.000.000 liradan, 2001 yılı için ...........................................................… 7.500.000.000 liradan az olmamak üzere artırarak beyan etmeleri ve beyan edilen bu matrahlar üzerinden;

1998 yılı için .........................................................................%19, 1999 yılı için .........................................................................%18, 2000 yılı için .........................................................................%17, 2001 yılı için .........................................................................%16, oranında hesaplanacak vergiyi ödemeleri gerekmektedir. 4811 sayılı Kanun uyarınca beyan edilen tevkifata tabi kazanç ve iratların, yıllık kurumlar vergisi beyannamesinde istisna uygulaması nedeniyle indirilen tutarlara uygun olup olmadığı yönünden araştırılabileceği tabidir. Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasının (6) numaralı bendine göre tevkifata tabi olan kazanç ve iratlar için vergi veya matrah artırımı yapılmak suretiyle hesaplanarak gelir vergisi üzerinden fon payı hesaplanmayacaktır.

56

b-Örnekler i-Mükellef Fatih A.Ş.,1998 yılıyla ilgili olmak üzere Nisan 1999 tarihli muhtasar beyanname ile 85.000.000.000 TL yatırım indirimi istisnası için (%15) 12.750.000.000 TL gelir vergisi kesintisi(stopaj) ve 12.000.000.000 TL kar payı dağıtımı için (%20) 2.400.000.000 TL gelir vergisi kesintisi(stopaj) ödemiştir. Mükellef vergi artırımından yararlanmak istemektedir.Buna göre;

Dönem Tefkif Edilen Vergi

Artırım Oranı

Hesaplanan Gelir(Stopaj)

Vergisi

12.750.000.000

3.825.000.000

1998

2.400.000.000

%30

720.000.000

TOPL.

15.150.000.000

4.545.000.000

Mükellef Fatih A.Ş.’nin 1998 yılı için yararlanacağı gelir vergisi yatırım indirimi stopajı ve kar payı stopajı 4.545.000.000 TL olup, ilk taksit Mart 2003 ayında başlamak üzere Nisan,Haziran,Ağustos,Ekim,Aralık 2003 ayları ile Şubat,Nisan,Haziran 2004 aylarında 9 eşit taksitte ödenecektir. ii-Mükellef Mevki A.Ş.,1998 yılıyla ilgili olmak üzere Kurumlar Vergisi beyannamesinde istisna olan 12.000.000.000 TL yatırım indirimini Nisan 1999 dönemi muhtasar beyanname ile beyan etmemiştir. Mükellef vergi artırımından yararlanmak istemektedir.Buna göre;

Dönem En Az Matrah Mükellefin Beyanı Vergi Oranı %

Hesaplanan Gelir(Stopaj) Vergisi

1998

3.750.000.000

12.000.000.000

19

2.280.000.000

Mükellef Mevki A.Ş., 1998 yılı için ödeyeceği gelir vergisi stopajı 2.280.000.000 TL ilk taksit Mart 2003 ayında başlamak üzere Nisan,Haziran,Ağustos,Ekim,Aralık 2003 ayları ile Şubat,Nisan,Haziran 2004 aylarında 9 eşit taksitte ödenecektir. 8- Matrah/Vergi Artırımı İle Matrah Beyanına İlişkin Diğer Hususlar a- Matrah beyanında bulunan mükelleflere Vergi Usul Kanununa göre usulsüzlük cezaları uygulanmayacaktır. Kurumlar vergisi mükelleflerinin 1998, 1999, 2000 ve 2001 yıllarına ilişkin Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasının (6) numaralı bendine göre tevkifata tabi kazanç ve iratları olduğu halde, bu kazanç ve iratlar için muhtasar beyanname vermemiş bulunan mükellefler hakkında 4811 sayılı Kanun hükümlerine göre yaptıkları vergi artırımı dolayısıyla Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre usulsüzlük cezası kesilmeyecektir.

57

b- Kıst dönemde faaliyette bulunan mükelleflerde asgari matrah beyanı 4811 sayılı Kanunun 7 nci maddesi hükmüne ve bu Tebliğde yapılan açıklamalara göre matrah artırımında veya beyanında bulunacak mükelleflerin, matrah artırımında veya beyanında bulundukları yıllarda (işe başlama ve işi bırakma gibi nedenlerle) kıst dönemde faaliyette bulunmuş olmaları halinde, ilgili yıllar için belirlenen ve yukarıda açıklanan asgari matrahlar tam olarak dikkate alınacak; kıst dönem itibarıyla bir hesaplama yoluna gidilmeyecektir. c- Matrah ve vergi artırımı ile matrah beyanında bulunan mükelleflerin daha önce tevkif yoluyla ödemiş oldukları vergilerin durumu Gelir ve Kurumlar vergisi mükelleflerinin 1998, 1999, 2000 ve 2001 yıllarına ilişkin olarak 4811 sayılı Kanun hükümlerinden yararlanmak suretiyle matrah ve vergi artırımında bulunmaları halinde, artırılan bu matrahlar üzerinden hesaplanan veya artırılan vergilerin tamamını ödemeleri gerekmektedir. Mükelleflerin matrah veya vergi artırımında bulundukları yıllara ilişkin olarak daha önce tevkif yoluyla ödemiş oldukları vergileri, matrah artırımı nedeniyle ödeyecekleri vergilerden mahsup etmeleri mümkün değildir. d- Matrah artırımda bulunan mükelleflerin geçmiş yıl zararları 4811 sayılı Kanunun 7 nci maddesinin 11 numaralı fıkrasında, “Gelir ve Kurumlar Vergisi mükelleflerinin matrah artırımında bulundukları yıllara ait zararların %50’si, 2002 ve izleyen yıl karlarından mahsup edilmez.” hükmü yer almaktadır. Bu hükme göre, mükellefler, matrah artırımında bulundukları yıllara ait olup indirim konusu yapılamamış geçmiş yıl zararlarının yarısını, 2002 ve müteakip yıl karlarından mahsup edemeyeceklerdir. Söz konusu zararların diğer yarısı ise, Gelir ve Kurumlar Vergisi Kanununun ilgili maddelerinde yer alan esaslar çerçevesinde mahsup edilmeye devam edilecektir. e- Gelecek yıllarda matrahtan indirim konusu yapılacak istisna ve indirim tutarları ile geçmiş yıl zararlarının artırılan matrahlardan indirilmemesi Kurumlar vergisinden istisna edilen bazı kazançlar, ilgili yıl faaliyet sonucu zararla sonuçlanmış olsa dahi, yıllık kurumlar vergisi beyannamesinde indirim olarak uygulanmakta ve söz konusu istisna kazançlar, müteakip yıl kazançlarından indirilmek üzere zarar olarak müteakip yıllara devredilmektedir. Ancak, 4811 sayılı Kanunun 7 nci maddesinin 12 numaralı fıkrası gereğince matrah artırımında bulunan mükelleflerin devreden bu zararları, bu Kanuna göre artırdıkları matrahlardan indirmeleri söz konusu değildir. Aynı şekilde mükellefler, yapmış oldukları yatırım harcamaları nedeniyle indirime hak kazandıkları, ancak ilgili yıllarda kazanç yetersizliği dolayısıyla yararlanamadıkları yatırım indirimi istisnası tutarları ile geçmiş yıl zararlarını da 4811 sayılı Kanunun 7 nci maddesine göre artırdıkları veya beyan ettikleri matrahlardan indiremeyeceklerdir. Ancak önceki yıllarda indirilemeyen yatırım indirimi tutarının, Gelir Vergisi Kanununun ilgili hükümleri çerçevesinde mükelleflerce daha sonraki yıllarda beyan ettikleri kazançlardan indirim konusu yapılabileceği tabiidir.

58

f- Senelere sari inşaat ve onarma işi yapan mükelleflerin durumu Yıllara sari taahhüt konusu inşaat ve onarım işi yapan gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri, bu faaliyetleri dolayısıyla 1998, 1999, 2000 ve 2001 yılları için matrah artırımı hükümlerinden yararlanabilirler. Birden fazla yıllara sari inşaat işi bulunan mükellefler her bir inşaat itibarıyla işin bittiği yıl esas alınmak suretiyle 4811 sayılı Kanuna göre matrah artırımında bulunabileceklerdir. Öte yandan önceki yıllarda başlayan, ancak 2002 yılında bitmiş veya halen devam etmekte olan yıllara sari inşaat işleri için 2003 ve müteakip yıllarda beyanda bulunulması gerektiğinden 4811 sayılı Kanunun matrah artırımı hükümlerinden yararlanma imkanı bulunmamaktadır. Diğer taraftan, gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin 1998, 1999, 2000 ve 2001 yıllarına ilişkin olarak verdikleri yıllık gelir ve kurumlar vergisi beyannamelerinde beyan ettikleri yıllara sari inşaat ve onarma işine ait istihkaklarından kesilen vergilerin beyannamede mahsubu sonucu vergi iade haklarının doğması ve bu mükelleflerin de anılan yıllarla ilgili olarak matrah artırımı veya matrah beyanında bulunmaları halinde, iadesi gereken bu vergilerin, mükelleflerin matrah artırımı nedeniyle ödeyecekleri vergilerden mahsubu mümkün değildir. g- Matrah artırımında bulunan mükelleflerin tevkif yoluyla ödenmiş bulunan vergilerin mahsup ya da nakden iadesini talep etmeleri Matrah artırımında bulunan mükelleflerin, artırımda bulundukları yıllarla ilgili olarak yıllık gelir veya kurumlar vergisine mahsuben daha önce tevkif yoluyla ödemiş oldukları vergilerin, mahsup veya nakden iadesine ilişkin taleplerinin bulunması halinde; bu talepleri bu konuda yayınlanmış olan genel tebliğlerdeki açıklamalar çerçevesinde sonuçlandırılacaktır. Bu nedenle bu mükellefler hakkında tevkif yoluyla ödenen vergilerin mahsup veya nakden iadesi ile ilgili talepleri ile sınırlı kalmak üzere inceleme ve tarhiyat yapılabilecektir.

59

BB-- KKDDVV MMAATTRRAAHH AARRTTIIRRIIMMII 1- Her Bir Vergilendirme Dönemine İlişkin Beyannamelerin Eksiksiz Verilmiş Olması (Md.8/1) a-Açıklama Katma değer vergisi mükelleflerinin ;ihtirazi kayıtla verilen beyannameler dahil, ilgili yıllarda her bir vergilendirme dönemi için verilmiş olan beyannamelerde yer alan hesaplanan katma değer vergilerinin yıllık toplamı üzerinden aşağıdaki tabloda yer alan oranlarda artırmaları durumunda ilgili yıllara ilişkin katma değer vergisi incelemesi ve tarhiyat yapılmaz..

İlgili Yıl Hesaplanan KDV Artırımı

1998 %3 1999 %2,5 2000 %2 2001 %1,5

İhtirazi kayıtla verilen beyannamelerde hesaplanan katma değer vergisi tutarları yıllık toplama dahil edilir. Artırımda bulunulan yıl içindeki vergilendirme dönemlerine ilişkin olarak 4811 sayılı Kanununun yürürlüğe girdiği tarihten önce yapılıp kesinleşen katma değer vergisi tarhiyatları ile ilgili “hesaplanan katma değer vergisi” tutarları yıllık toplama dahil edilecektir. 2 no.lu KDV beyannamesi ile sorumlu sıfatıyla beyan edilen vergiler, (Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 9 uncu maddesinin Bakanlığımıza verdiği yetkiye dayanılarak kısmi vergi tevkifatı getirilen hurda metal, kağıt, plastik, fason konfeksiyon ve tekstil işleri gibi işlemler dahil) yıllık toplama dahil edilmeyecektir. Bu beyannameler için madde hükmünden yararlanılması mümkün değildir. 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 11 inci maddesinin (1) numaralı fıkrasının (c) bendi ve geçiçi 17 inci maddelerine göre tecil-terkin uygulaması kapsamında teslimleri bulunan mükelleflerde, tecil edilen vergiler ilgili dönem beyannamesinde yer alan hesaplanan katma değer vergisndeni düşülür ve yıllık toplama dahil edilmez. Mükelleflerin, artırıma esas alınan ilgili yılların vergilendirme dönemlerinin tamamı için artırımda bulunmaları gerekmektedir. Ancak, yıl bazında seçimlik hakları mevcuttur

60

b-Örnek Atik A.Ş, 1998,1999,2000,2001 yıllarında beyan ettiği hesaplanan KDV’ler aşağıdaki gibidir. . Mükellef ilgili bütün dönemlerde KDV beyannamelerini aksatmadan süresinde vermiştir.Tüm yıllar için KDV matrah artırımı hükümlerinden yararlanmak istemektedir. Buna göre ; Yıl Hesaplanan KDV KDV Artırımı

Oranı Ödenecek Artırılan KDV

Taksit Tutarı(1/9)

1998 54.000.000.000 %3 1.620.000.000 180.000.000 1999 60.000.000.000 %2,5 1.500.000.000 166.667.000 2000 65.000.000.000 %2 1.300.000.000 144.444.000 2001 70.000.000.000 %1,5 1.050.000.000 116.667.000 TOPLAM 5.470.000.000 607.778.000 2- Bir Takvim Yılı İçindeVerilmesi Gereken KDV Beyannamelerinden, En Az Üç Döneme Ait Olanlarının Verilmiş Olması (Md.8/2-a) a-Açıklama Verilmiş olan beyannamelerde yer alan hesaplanan katma değer vergisi tutarları toplanır ve beyanname verilen dönem sayısına bölünerek ortalaması bulunur. Bulunan bu ortalama tutar, 12 ile çarpılmak suretiyle 1 yıla iblağ edilerek vergi artırımına esas olacak “yıllık hesaplanan katma değer vergisi” tutarına ulaşılır ve bu tutar üzerinden yukarıdaki tabloda verilen oranlarda katma değer vergisi hesaplanır ve belirtilen şekilde ödenir. b-Örnek Dakik A.Ş.1999 yılına ilişkin olarak KDV beyannamelerinin çoğunu vermemiştir.İlgili yılda sadece; Ocak ayında 1.000.000.000 TL Şubat ayında 400.000.000 TL Mart ayında 500.000.000 TL Nisan ayında 600.000.000 TL Hesaplanan KDV beyan etmiştir.Buna göre; Ortalama (1.000.000.000 + 400.000.000 + 500.000.000 + 600.000.000) / 4 =625.000.000 TL hesaplanan KDV beyan etmiştir. Dakik A.Ş,İlgili yıl için KDV artırımı müessesesinden yararlanmak istemektedir.

61

Dönem Ortalama

Hesaplanan KDV Ortalama Hesaplanan

KDV’nin Bir Yıla İblağ Edilen Tutarı

(625.000.000 x 12)

KDV Artırımı Oranı

Orana Göre Artırılan KDV

Ödenecek KDV

1999

625.000.000

7.500.000.000

%2,5

187.500.000

187.500.000

Bu borcu lk taksit Mart 2003 ayında başlamak üzere Nisan,Haziran,Ağustos,Ekim,Aralık 2003 ayları ile Şubat,Nisan,Haziran 2004 aylarında 9 eşit taksitte ödenecektir. Bu verginin gider,indirim ve iade konusu olması söz konusu olmayacaktır. 3- Hiç Beyanname Verilmemiş Ya Da Bir Veya İki Döneme İlişkin Beyanname Verilmiş Olması (Md.8/2-b) a-Açıklama İlgili yıl için gelir ve kurumlar vergisi matrah artırımında bulunulmuş olması şartıyla artırılan matrah üzerinden %15 oranında hesaplanacak katma değer vergisini ödenir. b-Örnek Rüzgar Ltd.Şti.2000 yılında sadece haziran ve eylül aylarında KDV beyannamesi vermiş diğer aylarda herhangi bir beyanname vermemiştir. 2000 yılında 50.750.000.000 TL Kurumlar vergisi beyan etmiştir.İlgili yıl için kurumlar vergisi matrah artırımı hakkından yararlanmıştır.Yararlandığı kurumlar vergisi matrah artırımına göre aşağıdaki sonuç gerçekleşmiştir.;

Dönem Beyan Edilen Matrah

Matrah Artırımı Oranı

Orana Göre Artırılan Matrah

En Az Matrah Artırımı Tutarı

Esas Alınması Gereken Matrah

Vergi oranı

Ödenecek Kurumlar Vergisi

2000

50.750.000.000

%20

10.150.000.000.

11.250.000.000

11.250.000.000

%30

3.375.000.000

Rüzgar A.Ş.,ilgili yıl için KDV matrah artırımı hükümlerinden yararlanmak istemektedir. Yukarıdaki verilere göre;2000 yılında artırılan 11.250.000.000 TL matrah üzerinden; %15 KDV hesaplayarak (11.250.000.000x %15)=1.687.500.000 TL KDV ödemesi gerekmektedir. Bu borcu,ilk taksit Mart 2003 ayında başlamak üzere Nisan,Haziran,Ağustos,Ekim,Aralık 2003 ayları ile Şubat,Nisan,Haziran 2004 aylarında 9 eşit taksitte ödeyecektir. Bu verginin gider,indirim ve iade konusu olması söz konusu olmayacaktır

62

4- İşlemlerin Tamamı KDVK’nun 32’nci Maddesinde Sayılmayan İstisnalar Kapsamındaki Teslimlerden Ya Da Tecil-Terkin Uygulaması Kapsamındaki Teslimlerden Oluşması Nedeniyle Ödenecek Vergi Bulunmaması (Md.8/2-c) i-Açıklama İlgili yıl için gelir ve kurumlar vergisi matrah artırımında bulunulmuş olması şartıyla artırılan matrah üzerinden %15 oranında katma değer vergisi ödenmek suretiyle bu haktan yararlanılır. İlgili yıl içinde yukarıdaki işlemlerin yanı sıra vergiye tabi işlemler bulunmasından dolayı hesaplanan vergisi çıkan mükelleflerin ödemeleri gereken KDV tutarları,yukarıda belirtildiği şekilde hesaplanacak %15 oranındaki katma değer vergisi tutarından aşağı olamaz. Bu kapsamdaki mükellefler,gelir ve kurumlar vergisi için matrah artırımında bulunmamaları halinde burada açıklanan haktan yararlanamaz. ii-Örnek Mükellef Ateş.Ltd.Şti’nin 1999 yılındaki yılındaki satışları toplamı 60.000.000.000 TL olup,hesaplanan KDV,10.800.000.000 TL’dir.Satışlarının tamamı ihrac kayıtlı olarak yapıldığından KDV tahsil edilmemiş ve tecil-terkin uygulaması yapılmaktadır. Bu şirket,1999 yılında 8.000.000.000 TL Kurumlar Vergisi matrahı beyan etmiş ve ödemelerini düzenli olarak yapmıştır.Bu mükellef,1999 yılı için Kurumlar Vergisi matrah artırımında bulunmuş olması şartıyla KDV artırımından da yararlanabilecektir. Buna göre;

MATRAH ARTIRIMI

Dönem Beyan Edilen Matrah

Matrah Artırımı Oranı

Orana Göre Artırılan Matrah

En Az Matrah Artırımı Tutarı

Esas Alınması Gereken Matrah

Vergi oranı

Ödenecek Kurumlar Vergisi

1999

8.000.000.000

%25

2.000.000.000.

7.500.000.000

7.500.000.000

%25

1.875.000.000

KDV ARTIRIMI

Dönem KDV Artırımı Matrahı Oran % Hesaplanan KDV

1999

7.500.000.000

15

1.125.000.000

Hesaplanan 1.875.000.000 TL Kurumlar Vergisi farkı ve 1.125.000.000 TL KDV farkı toplam 3.000.000.000 TL,ilk taksit Mart 2003’den başlamak üzere Nisan,Haziran,Ağustos,Ekim,Aralık 2003 ve Şubat,Nisan,Haziran 2004 aylarında olmak üzere 9 eşit taksitte ödenecektir.

63

5-Vergilendirme Dönemi Üç Aylık Olan Mükellefler (Md.8/3) Bu mükelleflerin ,yıllık asgari artırım tutarı hiç beyanname vermemiş olmaları halinde hiç beyanname vermemiş olanlar gibi,beyanname vermişler ise beyanname verenlere ilişkin açıklamada yer alan esaslara göre işlem yapacaklardır. 6- Basit Usulde Vergilendirilen Gelir Vergisi Mükellefleri (Md.8/6) Basit usulde vergilendirilen gelir vergisi mükellefleri hakkında KDV incelemesi ve tarhiyat yapılmaz 7-İnceleleme Ve Tarhiyat Hakkı (Md.8/7) Bu mükellefler nezdinde söz konusu vergiyi ödemeyi kabul ettikleri yıllara ait vergilendirme dönemleri ile ilgili olarak katma değer vergisi incelemesi ve tarhiyat yapılmaz. Ancak, - Artırım talebinde bulunulan yılları izleyen dönemlerde yapılacak vergi incelemelerine ilişkin olarak artırım talebinde bulunulan dönemler için “sonraki dönemlere devreden katma değer vergisi” yönünden vergi incelemesi yapılabilir. Bu incelemelerde artırım talebinde bulunulan dönemler için tarhiyat önerilemez. Ancak, elde edilen bulgular artırım talebinde bulunulmayan dönemlerdeki tarhiyatlar için kullanılabilir. - Artırım talebinde bulunulan dönemler için iade hakkı doğuran işlemlerden yada ihraç kaydıyla teslimlerden doğan iade ve terkin taleplerine ilişkin olarak vergi incelemesi yapılabilir. İnceleme sonunda artırım talebinde bulunulan dönemler için terkin ve iade işlemleri ile sınırlı olmak üzere tarhiyat yapılabilir. 8-Ödenen Katma Değer Vergisinin Gelir Ve Kurumlar Vergisi Matrahından İndirilememesi (Md.8/8) Vergi artırımı sonucu ödenen katma değer vergisi gelir veya kurumlar vergisi matrahlarının tesbitinde gider veya maliyet unsuru olarak dikkate alınamaz. Katma değer vergisi beyannamelerine indirim olarak ithal edilemez ve herhangi bir şekilde mahsup ve iade edilmez.

64

CC-- GGEELLİİRR ((SSTTOOPPAAJJ)) VVEERRGGİİSSİİNNDDEE AARRTTIIRRIIMM GVK’nun 94’ncü maddesinin birinci fıkrasının 1 numaralı bendi uyarınca;hizmet erbabına ödenen ücretlerden Kanun’un 103 ve 104’ncü maddelerine göre sorumlularca Gelir Vergisi tevkifatı yapılması gerekmektedir. Vergi tevkifatı yapmakla sorumlu olanlar GVK’nın 94’ncü maddesinde belirtilmiştir.Bu sorumlularda ücret hükümlerine göre vergilendirilen ödemeleri için vergi artırımından aşağıdaki esaslara göre yararlanabileceklerdir. 1- Hizmet Erbabına Ödenen Ücretlerden Vergi Tevkifatı Yapmaya Mecbur Olanlar (Md.9/1) a-Açıklama Her bir vergilendirme dönemine ilişkin olarak verdikleri (ihtirazi kayıtlı olarak verilenler dahil) muhtasar beyannamelerinde yer alan ücret ödemelerine ilişkin gayri safi tutarların yıllık toplamı üzerinden 1998 yılı için % 5 1999 yılı için % 4 2000 yılı için % 3 2001 yılı için % 2 oranında hesaplanacak gelir vergisini ,Mart 2003 ayı sonuna kadar idareye başvurarak artırmaları durumunda, vergiyi ödemeyi kabul ettikleri yıllara ilişkin ücret yönünden gelir(stopaj) vergisi incelemesi ve tarhiyat yapılmaz. Vergi artırımında bulunmak isteyen mükelleflerin (sorumlular), 31 Mart 2003 tarihi mesai saati bitimine kadar, muhtasar beyannamelerini vermiş oldukları vergi dairesine yazılı başvuruda bulunmaları gerekmektedir. Öte yandan, ilgili yıllarda muhtasar beyanname yönünden değişik vergi daireleri mükellefi olanlar, matrah artırımında bulundukları yıl için hangi vergi dairesinin mükellefi ise, o vergi dairesine başvuracaklardır. Matrah artırımı yapılan yılın vergilendirme dönemlerinde değişik vergi dairelerine muhtasar beyanname vermiş olanlar, o yılda en son muhtasar beyanname verilen vergi dairesine başvuracaklardır. Mükelleflerin (sorumlular) ilgili yıllar herhangi bir vergilendirme dönemi için vergi artırımında bulunmaları mümkün olmayıp yılın tamamı için vergi artırımı yapabilirler. Ancak, yıl bazında seçimlik hakları mevcuttur. Bu durumda vergi artırımı yapılan yıl için ücretler yönünden inceleme ve tarhiyata muhatap olmayacaklardır.

65

b-Örnek Ahmet Bey,2001 yılında muhtasar beyannamesinde işletmesinin bünyesinde çalıştırdığı işçileri için gayri safi olarak 7.500.000.000 TL ücret tutarı beyan etmiştir.Ahmet Bey,Vergi Barışı Yasasından yararlanmak istemektedir. Buna göre 2001 yılında beyan ettiği 7.500.000.000 TL gayrisafi ücret geliri üzerinden %2 oranında hesaplanan gelir vergisi 150.000.000 TL dir.Mükellef bu vergiyi ödediği taktirde 2001 yılına ilişkin ücret yönünden gelir(stopaj) vergisi incelemesi ve tarhiyat ile karşılaşmayacaktır. 2- Gelir (Stopaj) Vergisi Artırımı İsteminde Bulunulan Yıl İçinde Yer Alan Vergilendirme Dönemleri a-Verilmesi Gereken Muhtasar Beyannamelerden ,En Az Bir Dönemde Beyanname Verilmiş Olması (Md.9/2-a) i-Açıklama Bu beyannamede yer alan ücret ödemelerine ilişkin gayri safi tutar 1 yıla iblağ edilecek ve artırıma esas olmak üzere yıllık ücretler üzerinden hesaplanan gelir (stopaj) vergisi matrahı bulunur ve tutar üzerinden 1998 yılı için % 5 1999 yılı için % 4 2000 yılı için % 3 2001 yılı için % 2 oranlarında vergi ödenir. ii-Örnek Yaşar A.Ş.,2000 yılında muhtasar beyannamesinde işletmesinin bünyesinde çalıştırdığı işçileri için sadece mart ayında muhtasar beyanname vermiş,diğer aylarda herhangi bir beyanname vermemiştir. Bu ay gayri safi olarak 1.000.000.000 TL ücret geliri beyan etmiştir.Yaşar A.Ş.,Vergi Barışı Yasasından yararlanmak istemektedir. Buna göre; 2000 yılı mart ayında beyan ettiği 1.000.000.000 TL g.s.ücret tutarını 2000 yılına iblağ edecektir.İblağ sonucu 2000 yılı için (1.000.000.000 x 12=)12.000.000.000 TL ücret gideri yapılmış gibi hesaplama yapılacaktır.Dolayısıyla,(12.000.000.000 x %3=)360.000.000 TL gelir vergisini ödediği taktirde 2000 yılına ilişkin ücret yönünden gelir(stopaj) vergisi incelemesi ve tarhiyat ile karşılaşmayacaktır.

66

b-Hiç Beyanname Verilmemiş Olması (Md.9/2-a,b) i-Açıklama Her bir vergilendirme dönemi için hesaplanacak asgari gelir (stopaj) vergisine esas olmak üzere en az; Kanunun yürürlük tarihinden önce ilgili yılda verilmiş olan en son dört aylık sigorta prim

bordrosunda yer alan ayların en fazla işçi çalıştırdığı aydaki işçi sayısı kadar işçi, İlgili yılda sigorta prim bordrosunun hiç verilmemiş olması halinde, Kanunun yürürlüğe

girdiği tarihe kadar ,izleyen vergilendirme dönemlerinde verilen ilk sigorta prim bordrosundaki işçi sayısı kadar işçi,

Kanunun yürürlüğe girdiği tarihe kadar sigorta prim bordronun hiç verilmemiş olması halinde en az iki işçi,

Çalıştırıldığı kabul edilecek ve vergi artırımında bulunulan yılın son vergilendirme döneminde 16 yaşından büyük işçiler için geçerli olan asgari ücret tutarı, bu işçi sayısı ile çarpılmak suretiyle bir vergilendirme dönemine ait gelir (stopaj) vergisi matrahı hesaplanacaktır. Bu tutar 12 ile çarpılmak suretiyle 1 yıla iblağ edilerek 4811 sayılı Kanunun 9 uncu maddesine göre vergi artırımına esas olacak yıllık ücretler üzerinden hesaplanan gelir (stopaj) vergisi matrahı bulunacaktır. Bulunan bu tutar üzerinden ilgili yıl için yukarıda(C/1-a) bölümünde belirlenen oranda gelir vergisi ödenmesi suretiyle, vergi artırımı hükümlerinden yararlanılacaktır. ii-Örnek Saadet Ltd.Şti,2001 yılında ücret ödemelerine ilişkin hiç beyanname vermemiştir.İlgili yıl asgari ücret 167.940.000 TL dır.2001 yılında verilen son sigorta prim bordrosunda yer alan ayların en fazla işçi çalıştırdığı aydaki işçi sayısı 13 tür. Buna göre; Gelir(Stopaj) Vergi Matrahı= 12 x(asgari ücret x bordrodaki en yüksek işçi sayısı)

=12 x (167.940.000 x 13) =26.198.640.000 TL dir.

Ödenecek vergi(stopaj) =26.198.640.000 TL x %2

=523.972.800 TL dır. Vergi Barışı Kanunu’na göre 2001 yılı için 523.972.800 TL vergi(stopaj) ödeyecektir. Ödeme gerçekleştiği taktirde,ücret yönünden gelir(stopaj) vergisi incelemesi ve tarhiyat ile karşılaşılmayacaktır.

67

c- Yıl İçinde İşe Başlayan Veya İşi Bırakan Mükelleflerin Durumu Gelir (stopaj) vergisi artırımında bulunmak isteyan mükelleflerin (sorumluların) artırımda bulunacakları yıl içinde işe başlamış ya da işi bırakmış olmaları halinde, faaliyette bulunulan vergilendirme dönemleri esas alınarak yukarıdaki bölümlerde yapılan açıklamalar çerçevesinde ilgili yıl için artıracakları vergi tutarları hesaplanacaktır. Bu hesaplamada, faaliyette bulunulan vergilendirme dönemlerine ait gelir (stopaj) vergisinin 1 yıla iblağ edilmesi sözkonusu değildir e- Vergi Artırımında Bulunulacak Yıl İçin Yapılıp Kesinleşen Tarhiyatların Durumu Mükelleflerin (sorumluların), gelir (stopaj) vergisi artırımında bulunmak istedikleri yıl içinde yer alan vergilendirme dönemlerine ilişkin olarak, haklarında 4811 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce resen veya ikmalen yapılıp kesinleşen gelir (stopaj) vergisi tarhiyatları ile muhtasar beyannamelerindeki beyanlarının vergi matrahları birlikte dikkate alınacak ve bu toplam matrah yukarıda (a) bölümünde yer alan vergi oranları uygulanmak suretiyle ödenmesi gereken vergi hesaplanacaktır. f- Vergi Artırımı Sonucu Ödenen Vergilerin Gelir Veya Kurumlar Vergisinden İndirilememesi 4811 sayılı Kanunun 9 uncu maddesi hükmüne göre yapılan vergi artırımı sonucu ödenen gelir (stopaj) vergisi, mükelleflerin gelir veya kurumlar vergisi matrahlarının tespitinde gider veya maliyet unsuru olarak dikkate alınamaz. Bu bölümde yapılan açıklamalar çercevesinde hizmet erbabına ödenen ücretlerde gelir (stopaj) vergisinde yapılacak vergi artırımında ilgili yılların son vergilendirme döneminde 16 yaşından büyük işçiler için gecerli olan asgari ücret tutarları aşağıda belirtilmiştir. 1998 yılı için .............................. 47.839.500.-TL 1999 yılı için................................ 93.600.000.-TL 2000 yılı için............................... 118.800.000.-TL 2001 yılı için............................... 167.940.000.-TL

68

DD-- MMAATTRRAAHH AARRTTIIRRIIMMIINNAA İİLLİİŞŞKKİİNN OORRTTAAKK HHÜÜKKÜÜMMLLEERR 11-- MMaattrraahh vvee VVeerrggii AArrttıırrıımmıı iillee MMaattrraahh BBeeyyaannıı DDoollaayyııssııyyllaa ÖÖddeennmmeessii GGeerreekkeenn VVeerrggiilleerriinn ÖÖddeemmee ZZaammaannllaarrıı:: 44881111 ssaayyııllıı KKaannuunnuunn 77,, 88 vvee 99 uunnccuu mmaaddddeelleerrii hhüükküümmlleerriinnddeenn yyaarraarrllaannııllaarraakk aarrttıırrıımmddaa vveeyyaa bbeeyyaannddaa bbuulluunnaannllaarr aannııllaann hhüükküümmlleerree ggöörree hheessaappllaannaann ggeelliirr,, kkuurruummllaarr vvee kkaattmmaa ddeeğğeerr vveerrggiissii iillee GGeelliirr VVeerrggiissii KKaannuunnuunnuunn 9944 üünnccüü mmaaddddeessiinniinn bbiirriinnccii ffııkkrraassıınnıınn ((11)) vvee ((66)) nnuummaarraallıı bbeennttlleerriinnee ggöörree ggeelliirr vveerrggiissii tteevvkkiiffaattıınnaa ttaabbii kkaazzaannçç vvee iirraattllaarrıı üüzzeerriinnddeenn,, bbuu KKaannuunn hhüükküümmlleerriinnee ggöörree ttaarrhh vvee ttaahhaakkkkuukk eettttiirriilleenn ggeelliirr vveerrggiissiinniinn 99 eeşşiitt ttaakkssiittttee;; BBiirriinnccii ttaakkssiitt MMaarrtt 22000033 aayyıı İİkkiinnccii ttaakkssiitt NNiissaann 22000033 aayyıı ÜÜççüünnccüü ttaakkssiitt HHaazziirraann 22000033 aayyıı DDöörrddüünnccüü ttaakkssiitt AAğğuussttooss 22000033 aayyıı BBeeşşiinnccii ttaakkssiitt EEkkiimm 22000033 aayyıı AAllttıınnccıı ttaakkssiitt AArraallııkk 22000033 aayyıı YYeeddiinnccii ttaakkssiitt ŞŞuubbaatt 22000044 aayyıı SSeekkiizziinnccii ttaakkssiitt NNiissaann 22000044 aayyıı DDookkuuzzuunnccuu ttaakkssiitt HHaazziirraann 22000044 aayyıı iiççiinnddee ööddeennmmeessii ggeerreekkmmeekktteeddiirr.. AAnnccaakk,, KKaannuunnuunn 2211 iinnccii mmaaddddeessiinniinn BBaakkaannllıığğıımmıızzaa vveerrddiiğğii yyeettkkiiyyee iissttiinnaaddeenn ŞŞuubbaatt//22000033 aayyıı oollaarraakk bbeelliirrlleenneenn iillkk ttaakkssiitt ööddeemmee ssüürreessii 3311 MMaarrtt 22000033 ttaarriihhii mmeessaaii ssaaaattii bbiittiimmiinnee kkaaddaarr uuzzaattııllmmıışşttıırr.. 44881111 ssaayyııllıı KKaannuunnaa ggöörree ttaarrhh vvee ttaahhaakkkkuukk eettttiirriilleenn ggeelliirr,, kkuurruummllaarr vvee kkaattmmaa ddeeğğeerr vveerrggiilleerriinniinn yyuukkaarrııddaa bbeelliirrttiilleenn ttaakkssiitt ssüürreelleerrii iiççiinnddee ööddeennmmeemmeessii hhaalliinnddee,, aayynnıı KKaannuunnuunn 1188 iinnccii mmaaddddeessii hhüükkmmüü ssaakkllıı kkaallmmaakk kkaayyddııyyllaa 66118833 ssaayyııllıı KKaannuunnuunn 5511 iinnccii mmaaddddeessiinnee ggöörree ggeecciikkmmee zzaammmmıı iillee bbiirrlliikkttee ttaakkiipp vvee ttaahhssiilliinnee ddeevvaamm oolluunnaaccaakkttıırr.. 22-- VVeerrggii MMaattrraahhllaarrıınnıınn TTaakkddiirrii İİççiinn TTaakkddiirr KKoommiissyyoonnllaarrıınnaa SSeevvkk EEddiillmmiişş BBuulluunnaann MMüükkeelllleefflleerr İİllee HHaakkllaarrıınnddaa VVeerrggii İİnncceelleemmeessiinnee BBaaşşllaannııllmmıışş MMüükkeelllleefflleerriinn DDuurruummuu 44881111 ssaayyııllıı KKaannuunnuunn 1100 uunnccuu mmaaddddeessiinniinn ((44)) nnuummaarraallıı ffııkkrraassıınnddaa bbuu KKaannuunnaa ggöörree mmaattrraahh aarrttıırrıımmıınnddaa bbuulluunnuullmmaassıınnıınn KKaannuunnuunn yyüürrüürrllüüğğee ggiirrddiiğğii ttaarriihhtteenn öönnccee bbaaşşllaannııllmmıışş oollaann vveerrggii iinncceelleemmeelleerrii iillee ttaakkddiirr iişşlleemmlleerriinnee eennggeell tteeşşkkiill eettmmeeyyeecceeğğii hhüükkmmüü yyeerr aallmmıışşttıırr.. AAnnccaakk,, bbuu mmüükkeelllleefflleerr hhaakkkkıınnddaa vveerrggii iinncceelleemmeessii iillee ttaakkddiirr iişşlleemmlleerriinnee ggöörree ttaarrhhiiyyaatt yyaappııllaabbiillmmeessii iiççiinn aaşşaağğııddaa bbeelliirrttiilleenn hhuussuussllaarraa uuyyuullmmaassıı ggeerreekkiirr..

69

ii-- 44881111 ssaayyııllıı KKaannuunnaa ggöörree mmaattrraahh aarrttıırrıımmıınnddaa bbuulluunnaann mmüükkeelllleefflleerr hhaakkkkıınnddaa,, bbuu KKaannuunnuunn yyüürrüürrllüüğğee ggiirrddiiğğii ttaarriihhtteenn öönnccee bbaaşşllaannııllmmıışş oollaann vveerrggii iinncceelleemmeelleerrii iillee ttaakkddiirr iişşlleemmlleerriinniinn,, KKaannuunnuunn yyüürrüürrllüüğğee ggiirrddiiğğii aayyıı iizzlleeyyeenn aayyıınn bbaaşşıınnddaann iittiibbaarreenn 11 aayy iiççeerriissiinnddee ssoonnuuççllaannddıırrııllmmaassıı şşaarrttttıırr.. BBuu ssüürree iiççeerriissiinnddee ssoonnuuççllaannddıırrııllaammaayyaann vveerrggii iinncceelleemmeelleerrii iillee ttaakkddiirr iişşlleemmlleerriinnee ddeevvaamm eeddiillmmeeyyeecceekk,, bbuulluunndduuğğuu ssaaffhhaaddaa bbıırraakkııllaaccaakkttıırr.. MMüükkeelllleefflleerr ssaaddeeccee aarrttıırrııllaann mmaattrraahhllaarr üüzzeerriinnddeenn hheessaappllaannaann vveerrggiilleerrii ööddeeyyeecceekklleerrddiirr.. iiii-- KKaannuunnuunn yyüürrüürrllüüğğee ggiirrddiiğğii ttaarriihhtteenn öönnccee bbaaşşllaannııllmmıışş ssöözz kkoonnuussuu vveerrggii iinncceelleemmeelleerrii iillee ttaakkddiirr iişşlleemmlleerriinniinn ((aa)) bbööllüümmüünnddee bbeelliirrttiilleenn ssüürreeddee ssoonnuuççllaannddıırrııllmmaassıı vvee ttaarrhhiiyyaattaa kkoonnuu mmaattrraahh ffaarrkkıı tteessppiitt eeddiillmmeessii hhaalliinnddee;; iiii--aa-- MMüükkeelllleeff,, iinncceelleemmee rraappoorrllaarrıı iillee ttaakkddiirr kkoommiissyyoonnuu kkaarraarrllaarrıınnıınn vveerrggii ddaaiirreessii kkaayyııttllaarrıınnaa iinnttiikkaall eettttiiğğii ttaarriihhtteenn öönnccee mmaattrraahh aarrttıırrıımmıınnddaa bbuulluunnmmuuşş iissee,, iinncceelleemmee vvee ttaakkddiirr ssoonnuuccuu bbuulluunnaann mmaattrraahh ffaarrkkıı iillee mmüükkeelllleefflleerriinn bbuu KKaannuunnuunn 77,, 88 vvee 99 uunnccuu mmaaddddeelleerrii hhüükküümmlleerriinnee ggöörree aarrttıırrddııkkllaarrıı mmaattrraahhllaarr bbiirrlliikkttee ddeeğğeerrlleennddiirriilliirr.. BBuu ddeeğğeerrlleennddiirrmmee ssoonnuuccuu mmüükkeelllleeffiinn iillggiillii yyııllllaarrddaa aarrttıırrııllaann mmaattrraahh ttuuttaarrllaarrıınnıınn,, vveerrggii iinncceelleemmeelleerrii vveeyyaa ttaakkddiirr kkoommiissyyoonnuu kkaarraarrllaarrıınnaa ggöörree oo yyııll iiççiinn bbeelliirrlleenneenn mmaattrraahh ffaarrkkıınnddaann ffaazzllaa vveeyyaa bbuu ttuuttaarr kkaaddaarr oollmmaassıı dduurruummuunnddaa mmüükkeelllleeff hhaakkkkıınnddaa aayyrrııccaa vveerrggii iinncceelleemmeelleerrii vvee ttaakkddiirr kkoommiissyyoonnuu kkaarraarrllaarrıınnaa ggöörree vveerrggii ttaarrhhiiyyaattıı yyaappııllmmaazz vvee cceezzaa uuyygguullaannmmaazz.. iiii--bb-- VVeerrggii iinncceelleemmeelleerrii vvee ttaakkddiirr ssoonnuuccuu bbeelliirrlleenneenn ttaarrhhiiyyaattaa kkoonnuu mmaattrraahh ffaarrkkıınnıınn,, mmüükkeelllleeffiinn iillggiillii yyııll iiççiinn aarrttıırrddıığğıı mmaattrraahh ttuuttaarrıınnddaann ffaazzllaa oollmmaassıı hhaalliinnddee,, aarraaddaakkii ffaarrkk ttuuttaarr kkaaddaarr mmaattrraahh ffaarrkkıı üüzzeerriinnddeenn mmüükkeelllleeff hhaakkkkıınnddaa ggeerreekkllii vveerrggii ttaarrhhiiyyaattıı yyaappııllaaccaakk vvee cceezzaa uuyygguullaannaaccaakkttıırr.. AAnnccaakk mmüükkeelllleeff,, bbuu ffaarrkk ttuuttaarrıı üüzzeerriinnddeenn ttaarrhh eeddiilleenn vveerrggiilleerr iillee uuyygguullaannaann ggeecciikkmmee ffaaiizzii vvee cceezzaallaarrıı iiççiinn 44881111 ssaayyııllıı KKaannuunnuunn 55 iinnccii mmaaddddeessii hhüükkmmüünnddeenn yyaarraarrllaannaarraakk ööddeemmeeddee bbuulluunnaabbiilliirr.. iiii--cc-- BBiirr aayy iiççiinnddee ssoonnuuççllaannddıırrııllaann vvee yyuukkaarrııddaa ((bbaa)) vvee ((bbbb)) bbööllüümmlleerriinnddee bbeelliirrttiilleenn eessaassllaarr ççeerrççeevveessiinnddee yyaappııllaann ttaarrhhiiyyaattllaarr iillee iillggiillii oollaarraakk mmüükkeelllleefflleerriinn ttaarrhhiiyyaatt öönncceessii uuzzllaaşşmmaa ttaalleepplleerrii ddiikkkkaattee aallıınnmmaazz.. iiii--dd-- BBuu bbeennddiinn uuyygguullaannmmaassıınnddaa,, iinncceelleemmee vvee ttaakkddiirr iişşlleemmlleerriinniinn ssoonnuuççllaannddıırrııllmmaassıınnddaann mmaakkssaatt,, vveerrggii iinncceelleemmee rraappoorrllaarrıı iillee ttaakkddiirr kkoommiissyyoonnuu kkaarraarrllaarrıınnıınn vveerrggii ddaaiirreessii kkaayyııttllaarrıınnaa iinnttiikkaall eettttiirriillmmeessiiddiirr.. iiiiii-- BBuu KKaannuunnuunn yyüürrüürrllüüğğee ggiirrddiiğğii ttaarriihhtteenn öönnccee hhaakkllaarrıınnddaa vveerrggii iinncceelleemmeessii vvee ttaakkddiirr iişşlleemmlleerriinnee bbaaşşllaannmmıışş oollaann mmüükkeelllleefflleerriinn,, ssöözz kkoonnuussuu iinncceelleemmee rraappoorrllaarrıı iillee ttaakkddiirr kkoommiissyyoonnuu kkaarraarrllaarrıınnıınn vveerrggii ddaaiirreessii kkaayyııttllaarrıınnaa iinnttiikkaall eettttiiğğii ttaarriihhtteenn öönnccee 44881111 ssaayyııllıı KKaannuunnaa ggöörree mmaattrraahh aarrttttıırrıımmıınnddaa bbuulluunnmmaammaallaarrıı hhaalliinnddee,, bbuu mmüükkeelllleefflleerr yyuukkaarrııddaakkii uuyygguullaammaallaarrddaann yyaarraarrllaannaammaayyaaccaakk yyaappııllaann ttaarrhhiiyyaattllaarr iiççiinn bbuu KKaannuunnuunn 55 iinnccii mmaaddddeessii hhüükkmmüünnddeenn yyaarraarrllaannaabbiilleecceekklleerrddiirr..

70

iivv-- BBuu KKaannuunnaa ggöörree mmaattrraahh aarrttıırrıımmıınnddaa bbuulluunnaann mmüükkeelllleefflleerriinn,, yyııllllııkk ggeelliirr vveeyyaa kkuurruummllaarr vveerrggiissiinnee mmaahhssuubbeenn ddaahhaa öönnccee tteevvkkiiff yyoolluuyyllaa ööddeemmiişş oolldduukkllaarrıı vveerrggiilleerriinn,, mmaahhssuupp yyaa ddaa nnaakkddeenn iiaaddeessii kkoonnuussuunnddaakkii bbaaşşvvuurruullaarrıı,, iillggiillii KKaannuunn hhüükküümmlleerrii vvee GGeenneell TTeebblliiğğii eessaassllaarrıı ççeerrççeevveessiinnddee ssoonnuuççllaannddıırrııllaaccaağğıınnddaann,, mmaattrraahh aarrttıırrıımmıınnddaa bbuulluunnaann mmüükkeelllleefflleerr hhaakkkkıınnddaa mmaahhssuupp vvee iiaaddee ttaalleebbii iillee ssıınnıırrllıı oollmmaakk üüzzeerree vveerrggii iinncceelleemmeessii yyaappııllaabbiilleecceekkttiirr.. BBuu iinncceelleemmeelleerriinn 11 aayyllııkk ssüürree iiççiinnddee ssoonnuuççllaannddıırrııllmmaassıı şşaarrttıı aarraannmmaayyaaccaakkttıırr.. İİnncceelleemmee ssoonnuuccuunnaa ggöörree mmüükkeelllleeffiinn mmaahhssuupp vvee iiaaddee ttaalleebbii yyeerriinnee ggeettiirriilleecceekk vveeyyaa rreeddddeeddiilleecceekkttiirr.. İİaaddee ttaalleebbiinniinn rreeddddii hhaalliinnddee ssöözz kkoonnuussuu vveerrggiilleerr ddaahhaa öönnccee iiaaddee eeddiillmmiişş iissee ggeerreekkllii vveerrggii vvee cceezzaa ttaarrhhiiyyaattıı yyaappııllaaccaakkttıırr.. TTeemmiinnaatt kkaarrşşııllıığğıı yyaappııllaann iiaaddeelleerr iillee iillggiillii iinncceelleemmee rraappoorruunnddaa,, ttaalleepp eeddiilleenn iiaaddeeyyii aaşşaann bbiirr mmaattrraahh ffaarrkkıı bbuulluunnmmaassıı hhaalliinnddee;; iiaaddeessii ttaalleepp eeddiilleenn ttuuttaarrıı aaşşaann kkııssıımm iiççiinn ttaarrhhiiyyaatt yyaappııllaabbiillmmeessii iinncceelleemmeenniinn 11 aayy iiççiinnddee ssoonnuuççllaannddıırrııllmmaassıınnaa bbaağğllııddıırr.. BBuu ttaakkddiirrddee ddee mmüükkeelllleeffiinn mmaattrraahh aarrttıırrıımmıınnıınn ddiikkkkaattee aallıınnaaccaağğıı ttaabbiiiiddiirr.. AAnnccaakk,, iiaaddee ttuuttaarrıı iillee iillggiillii oollaarraakk iinncceelleemmeenniinn 11 aayy iiççiinnddee ssoonnuuççllaannddıırrııllmmaassıı şşaarrttıı aarraannııllmmaaddıığğıınnddaann,, iiaaddee ssıınnıırrllıı oollmmaakk üüzzeerree iinncceelleemmee ddeevvaamm eeddeebbiilleecceekk vvee yyuukkaarrııddaa aaççııkkllaannddıığğıı şşeekkiillddee iişşlleemm yyaappııllaaccaakkttıırr.. vv-- BBuu KKaannuunnuunn 88 iinnccii mmaaddddeessiinniinn ((77)) nnuummaarraallıı bbeennddiinnddee,, kkaattmmaa ddeeğğeerr vveerrggiissii aarrttıırrıımmıınnddaa bbuulluunnuullaann yyııllllaarrllaa iillggiillii oollaarraakk mmüükkeelllleefflleerr hhaakkkkıınnddaa ssoonnrraakkii ddöönneemmlleerree ddeevvrreeddeenn iinnddiirriilleebbiilliirr kkaattmmaa ddeeğğeerr vveerrggiilleerrii vvee iihhrraaçç kkaayyddııyyllaa tteesslliimmlleerrddeenn vveeyyaa iiaaddee hhaakkkkıı ddooğğuurraann iişşlleemmlleerrddeenn ddooğğaann tteecciill--tteerrkkiinn vvee nnaakkddeenn yyaa ddaa mmaahhssuubbeenn iiaaddee iişşlleemmlleerrii iillee ssıınnıırrllıı oollmmaakk üüzzeerree 11 aayyllııkk iinncceelleemmee şşaarrttıı aarraannmmaakkssıızzıınn bbuu TTeebblliiğğiinn ((VVII--DD//66)) bbüüllüümmüünnddeekkii aaççııkkllaammaallaarr ççeerrççeevveessiinnddee iinncceelleemmee vvee ttaarrhhiiyyaatt yyaappııllaabbiilleecceekkttiirr.. 33-- DDiiğğeerr HHuussuussllaarr ii-- MMaattrraahh//vveerrggii aarrttıırrıımmıınnddaa bbuulluunnaann vvee bbuu kkoonnuuddaakkii şşaarrttllaarrıı yyeerriinnee ggeettiirreenn mmüükkeelllleefflleerriinn ddeefftteerr vvee bbeellggeelleerrii aarrttıırrıımmaa kkoonnuu vveerrggii ttüürrlleerrii iiççiinn kkeennddiilleerrii aaddıınnaa ttaarrhhiiyyaatt yyaappııllmmaakk aammaaccııyyllaa iinncceelleennmmeemmeessiinnee rraağğmmeenn,, ddeefftteerr vvee bbeellggeelleerree,, ddiiğğeerr vveerrggii ttüürrlleerrii iiççiinn iinncceelleemmee yyaappııllmmaassıı,, üüççüünnccüü kkiişşiilleerrllee iillggiillii oollaarraakk kkaarrşşııtt iinncceelleemmeelleerr yyaappııllmmaassıı,, mmaahhkkeemmeelleerrccee bbeellllii kkoonnuullaarraa bbaakkııllmmaassıı vveeyyaa bbiilliirrkkiişşiilleerrccee iihhttiiyyaaçç dduuyyuullmmaassıı ggiibbii nneeddeennlleerrllee mmüürraaccaaaatt eeddiilleebbiilleecceekkttiirr.. BBuu nneeddeennllee,, mmaattrraahh//vveerrggii aarrttıırrıımmıınnddaann yyaarraarrllaannaann mmüükkeelllleefflleerriinn,, ddeefftteerr vvee bbeellggeelleerriinnii VVeerrggii UUssuull KKaannuunnuu hhüükküümmlleerrii uuyyaarrıınnccaa ssaakkllaayyaaccaakkllaarrıı vvee iibbrraazz eeddeecceekklleerrii ttaabbiiiiddiirr.. iiii-- MMaattrraahh//vveerrggii aarrttıırrıımmıınnddaa bbuulluunnaann mmüükkeelllleefflleerriinn,, mmaattrraahh//vveerrggii aarrttıırrıımmllaarrıınnıınn ddooğğrruulluuğğuu vveerrggii ddaaiirreelleerriinnccee aarraaşşttıırrııllaaccaakkttıırr.. KKaannuunn hhüükküümmlleerriinnee ggöörree,, ddooğğrruu bbeeyyaann eeddiillmmeeyyeenn mmaattrraahh//vveerrggii aarrttıırrıımmllaarrıı iillee iillggiillii oollaarraakk eekkssiikk ttaahhaakkkkuukk eeddeenn vveerrggiilleerr,, iillkk ttaakkssiitt ööddeemmee ssüürreessiinniinn ssoonnuunnddaa ttaahhaakkkkuukk eettmmiişş ssaayyııllaaccaakk,, bbuu KKaannuunnddaa aaççııkkllaannddıığğıı şşeekkiillddee ttaahhssiill eeddiilleecceekkttiirr.. iiiiii-- AArrttıırrııllaann mmaattrraahhllaarr nneeddeenniiyyllee ggeeççiiccii vveerrggii hheessaappllaannmmaazz vvee ttaahhssiill oolluunnmmaazz.. iivv-- DDeefftteerr vvee bbeellggeelleerrii üüzzeerriinnddee ddaahhaa öönnccee vveerrggii iinncceelleemmeessii yyaappııllmmıışş oollaann mmüükkeelllleefflleerr ddiilleerrlleerrssee vveerrggii iinncceelleemmeessii yyaappııllaann yyııllllaarr iiççiinn ddee mmaattrraahh vvee vveerrggii aarrttıırrıımmıınnddaa bbuulluunnaabbiilliirrlleerr..

71

vv-- 44881111 ssaayyııllıı KKaannuunnuunnuunn 77,, 88 vvee 99 uunnccuu mmaaddddeelleerriinnee ggöörree mmaattrraahh//vveerrggii aarrttıırrıımmllaarrıı,, bbuu tteebblliiğğee eekkllii bbiillddiirriimm ffoorrmmllaarrıı iillee yyaappııllaaccaakkttıırr.. BBuu bbiillddiirriimmlleerr nneeddeenniiyyllee mmüükkeelllleefflleerrddeenn yyııllllııkk vvee mmuuhhttaassaarr bbeeyyaannnnaammeelleerr iiççiinn aallıınnmmaakkttaa oollaann vveerrggiilleerr ((ddaammggaa vveerrggiissii,, eeğğiittiimmee kkaattkkıı ppaayyıı ggiibbii)) aallıınnmmaayyaaccaakkttıırr.. ÖÖttee yyaannddaann KKaannuunnuunn 77 nnccii mmaaddddeessiinniinn ((77)) nnuummaarraallıı bbeennddiinnee ggöörree,, GGeelliirr VVeerrggiissii KKaannuunnuunnuunn 9944 üünnccüü mmaaddddeessiinniinn bbiirriinnccii ffııkkrraassıınnıınn ((66)) nnuummaarraallıı bbeennddiinnddee yyeerr aallaann vveerrggii tteevvkkiiffaattıınnaa ttaabbii kkaazzaannçç vvee iirraattllaarrıınn mmuuhhttaassaarr bbeeyyaannnnaammee iillee bbeeyyaann eeddiillmmeemmiişş oollmmaassıı dduurruummuunnddaa yyaappııllaaccaakk vveerrggii aarrttıırrıımmllaarrıınnıınn ddaa KKaannuunnuunn 2211 iinnccii mmaaddddeessiinniinn MMaalliiyyee BBaakkaannllıığğıınnaa vveerrddiiğğii yyeettkkiiyyee iissttiinnaaddeenn bbuu TTeebblliiğğee eekkllii bbiillddiirriimm ffoorrmmuu iillee bbiillddiirriillmmeessii uuyygguunn bbuulluunnmmuuşşttuurr.. BBuu mmüükkeelllleefflleerr hhaakkkkıınnddaa VVeerrggii UUssuull KKaannuunnuunnuunn uussuullssüüzzllüükk cceezzaallaarrıınnaa iilliişşkkiinn hhüükküümmlleerrii uuyygguullaannmmaayyaaccaakkttıırr.. vvii-- MMaattrraahh vvee vveerrggii aarrttıırrıımmıı yyaappııllmmaayyaann yyııllllaarr vvee ddöönneemmlleerr iiççiinn iiddaarree vveerrggii iinncceelleemmeessii yyaappaabbiilleecceekkttiirr..

72

IIVV-- SSTTOOKK BBEEYYAANNLLAARRII ((MMdd..1111)) Bu hükümlerden yararlanacak gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri(Adi, kollektif ve adi komandit şirketler dahil); A-İşletmelerinde mevcut olduğu halde kayıtlarında yer almayan, mallar ile düşük bedelle yer alan makine techizat ve demirbaşlar, B-Kayıtlarında yer aldığı halde işletmede mevcut olmayan malları kayıtlarına intikal ettirebileceklerdir. C-Kıymetli maden ve ziynet eşyası ile ilgili değerleme farkı beyan edeceklerdir. A-İşletmede Mevcut Olduğu Halde, Kayıtlarda Yer Almayan Mallar İle Düşük Bedelle Yer Alan, Makine, Teçhizat Ve Demirbaşlar (Md.11/1) 1-Açıklama İlgili emtia, teçhizat ve demirbaşların kendilerince veya bağlı oldukları meslek kuruluşlarınca tespit edilen rayiç bedelleri üzerinden bu kanun’un yürürlüğe girdiği ayı izleyen üçüncü ayın son iş gününe kadar bir envanter listesi ile Vergi Dairesine bildirilecek ve bunları defterlere kaydedilecektir. Bu şekilde beyan edilen kıymetlerin satılması halinde satış bedeli bunların defterlerine kaydedildiği bedelinden düşük olamaz. Bildirime dahil edilen varlıklar için amortisman ayrılamaz. Bilanço esasına göre defter tutanlar, aktife kaydettikleri emtia, makine, teçhizat ve demirbaşlar için ayrı ayrı özel karşılık hesabı açarlar. Emtia için ayrılan karşılığın ortaklara dağıtılması ve işletmenin tasfiye edilmesi halinde

bu karşılıklar sermayenin unsuru sayılır ve vergilendirilmez. Makine, teçhizat ve demirbaşlar envantere kaydedilir ve ayrılan karşılık birikmiş

amortisman kabul edilir. İşletme hesabı esasına göre defter tutan mükellefler ise söz konusu emtiayı defterlerinin gider kısmına satın alınan mal olarak kaydederler. Kayıta alınan emtia,teçhizat ve demirbaşların değerleri üzerinden aşağıdaki tabloda belirtilen oranlarda KDV ödenecek ve sorumlu sıfatıyla 2 no’lu KDV beyannamesi ile beyan edilecektir. Makine, teçhizat ve demirbaşlar üzerinden ödenen KDV, hesaplanan KDV’den indirilemez. Emtia üzerinden ödenen vergi genel esaslara göre indirilir.

73

Beyan Edilen Unsur Ödenecek KDV Oranı Makine %10 Teçhizat %10 Demirbaş %10 Genel Orana Tabi Emtia %10 Diğer İlgili olduğu oranın %50’si

2-Örnek Atik A.Ş.’nin fiilen bünyesinde rayiç bedelle 100.000.000.000 TL’lık emtia,250 000.000.000 TL’lik makine,150.000.000.000 TL’lık demirbaş bulunmaktadır.Ancak , bu varlıklar kayda alınmamıştır. Buna göre,stok beyanından yararlanmak isteyen Atik A.Ş.nin bu emtiayı kayda alması ve kayda alınan emtianın rayiç değeri üzerinden %10 KDV hesaplayıp ödemesi gerekmektedir. Kayıtlarda Yer

Almayan Emtia,Makine ve Demirbaş Tutarı

Beyan Edilecek Emtia,Makine ve Demirbaş Tutarı

Ödenecek KDV Oranı

Ödenecek KDV Tutarı

İndirilecek KDV Tutarı

Emtia 100.000.000.000 100.000.000.000 %10 10.000.000.000 10.000.000.000Makine 250.000.000.000 250.000.000.000 %10 25.000.000.000 - Demirbaş 150.000.000.000 150.000.000.000 %10 15.000.000.000 - Kayda alınan stoklar için 50.000.000.000 TL’lık KDV’yi Vergi Dairesine ödeyecek ve sorumlu sıfatıyla 2 no’lu beyanname ile beyan edecektir.Bu KDV’lerin emtia stoğuna ilişkin 10.000.000.000 TL’lık KDV’yi indirim hakkı bulunmaktadır. Bu döneme ilişkin stok hesaplarına ilişkin herhangi bir cezai yaptırıma uğramayacaktır 3- Beyan edilen kıymetlerin kayıtlara intikali Bilanço esasına göre defter tutan mükellefler, aktiflerine intikal ettirdikleri emtia için ayrı ayrı olmak üzere makine, teçhizat ve demirbaşlar için pasifte karşılık hesabı açacaktır. Karşılık hesabı, kayıtlarda düşük değerle yer alan makine, teçhizat ve demirbaşlar için değerleme farkı tutarı kadar olacaktır. Belgesiz iktisadi kıymetin iktisabı için çek, senet veya başka bir değer verilmişse karşılık olarak bunlarla ilgili hesap gösterilecektir. Emtia için ayrılan karşılık, ortaklara dağıtılması veya işletmenin tasfiye edilmesi halinde, sermayenin unsuru sayılır ve vergilendirilmez. Öte yandan, makine, teçhizat ve demirbaşlar ayrıca envantere kaydedilecek ve ayrılan karşılık birikmiş amortisman olarak kabul edilecektir. Ancak, bu kıymetlerin satılması halinde, birikmiş amortismanlar daha önce gider yazılmamış olduğundan, mali kârın tespitinde dikkate alınmayacaktır. İşletme hesabı esasına göre defter tutan mükellefler ise beyan ettikleri emtiayı defterlerinin gider kısmına satın alınan mal olarak kaydedeceklerdir.

74

i- Örnek (Y) Limited Şirketi, stoklarında bulunan ancak kayıtlarında yer almayan (A) malına ilişkin envanter listesini hazırlamıştır. Genel oranda katma değer vergisine tabi olan bu malın kendisi tarafından belirlenen rayiç bedeli 20 milyar liradır. Şirketin bu bildirimine ilişkin muhasebe kayıtları aşağıdaki şekilde olacaktır. _______________________/_______________________ 153 TİCARİ MALLAR 20.000.000.000TL 191 İNDİRİLECEK KDV 2.000.000.000TL 525 KAYDA ALINAN EMTİA KARŞ. 20.000.000.000TL (4811 Sayılı Kanun 11. maddesi) 360 ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR 2.000.000.000TL (Sorumlu sıfatı ile ödenecek KDV) _____________________________/______________________________ Bu malın satılması halinde kayıtlara intikal ettirilecek satış bedeli 20 milyar liranın altında olmayacaktır. ii- Örnek (B) Anonim Şirketi kayıtlarında yer almayan makine ve demirbaşlarını bildirmek istemektedir. Sabit kıymetlerin mükellefçe belirlenen rayiç bedeli 40 milyar lira olup envantere alınmasına ilişkin muhasebe kayıtları aşağıdaki şekilde yapılacaktır. ________________________/___________________________ 253 TESİS MAKİNA VE CİHAZLAR 40.000.000.000 TL 689 DİĞER OLAĞANÜSTÜ GİD.VE ZAR 4.000.000.000 TL 257 BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR 40.000.000.000 TL (4811 sayılı Kanun 11. maddesi) 360 ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR 4.000.000.000 TL (Sorumlu sıfatıyla ödenecek KDV) ________________________/_____________________________ (B) Anonim Şirketi, örneğimizdeki makine ve demirbaşlarını peşin alarak 50 milyar liraya satması halinde muhasebe kayıt aşağıdaki gibi olacaktır. ____________________/_______________________ 100 KASA HESABI 50.000.000.000TL 257 BİRİKMİŞ AMORTİSMAN 40.000.000.000TL 253 TESİS MAKİNE VE CİHAZLAR 40.000.000.000 TL 679 DİĞER OLAĞANÜSTÜ GELİR VE KARLAR 50.000.000.000 TL _____________________/________________________

75

B- Kayıtlarda Yer Aldığı Halde İşletmede Mevcut Olmayan Mallar (Md.12) 1-Açıklama Gelir Ve Kurumlar Vergisi Mükellefleri(adi,kollektif ve adi komandit şirketler dahil) kayıtlarda yer aldığı halde işletmelerinde mevcut olmayan mallarını bu Kanun’un yürürlüğe girdiği ayı izleyen 3.ayın son iş gününe kadar aynı neviden mallara ilişkin,kayıtlardaki gayri safi kar oranı dikkate alınarak fatura düzenlenir.Her tür vergisel yükümlülük yerine getirilir.Kayıtlara buna göre intikal ettirilir ve buna göre beyan edilir. Gayrisafi kar oranının kayıtlara göre tespit edilmediği durumda oranı , bağlı olunan meslek kuruluşu belirler. Bu madde hükmünün uygulanmasına ilişkin olarak geçmişe yönelik vergi cezası ve gecikme faizi uygulanmaz. Madde kapsamında düzenlenecek faturalarda alıcıya ilişkin bilgiler yerine, “4811 sayılı kanunun 12. maddesi çerçevesinde düzenlenmiştir” ibaresi yazılacaktır 2-Örnek Necip A.Ş.’nin mallar, kayıtlarında var gözüktüğü halde fiilen yoktur. İşletme stok beyanından yararlanmak istemektedir. Buna göre;ilgili yıl kayıtlardaki g.s.karlılık oranı %15 olarak tespit edilmiştir.Kayıtlarda yer alan malların değeri 50.000.000.000 TL dir.Buna göre; beyan edilecek değer,bu bedele g.s.kar oranına göre hesaplanan değerin eklenmesi sonucu bulunacaktır.Bu esasa göre beyan edilmesi gereken tutar 50.000.000.000 + (50.000.000.000 x %.15)=57.500.000.000 TL dır. Bu tutar 30 Mayıs 2003’e kadar ödenmelidir.

Kayıtlarda Yer Alan Ancak Gerçekte

Varolmayan malların Tutarı

Beyan Edilecek Tutar 50.000.000.000 +

(50.000.000.000 x %.15)

BKK’nda yer alan Listedeki

KDV oranı

Ödenecek KDV Tutarı

50.000.000.000

57.500.000.000

%18

10.350.000.000

Necip A.Ş.bu döneme ilişkin stok hesaplarına ilişkin herhangi bir cezai yaptırıma uğramayacaktır.

76

3- Vergisel İşlemler ve Muhasebe Kayıtları: i-Açıklama Yukarıda açıklanan şekilde faturalanan ve yasal defterlere kaydedilen mallarla ilgili işlemler, normal satış işlemlerinden bir farklılık arz etmemektedir. Faturada malın tabi olduğu oranda katma değer vergisi hesaplanacak ve ilgili dönem beyannamesine dahil edilecek, yıllık gelir veya kurumlar vergisi matrahının hesaplanmasında da dikkate alınacaktır. Fatura bedeli “600 Yurtiçi Satışlar”, faturada hesaplanan katma değer vergisi de “391 Hesaplanan KDV” hesabına alacak yazılmak suretiyle kayıtlara intikal ettirilecektir. Bu hesapların karşılığını teşkil edecek borçlu hesap uygulamayı yapan mükellefçe gerçeğe uygun olarak tespit edilecektir. Gerçek durum ile kayıtlar arasındaki farklılık faturasız satışlardan kaynaklanmaktadır ve faturasız satılan malların karşılığında işletme kalemlerinden birinde artış olması gerekmektedir. Bu artış nakit para, banka hesabında alacak, alacak senedi, çek ve benzeri değerler şeklinde olabilir. Dolayısıyla, mal çıkışı karşılığında aktif değer olarak işletmede ne varsa veya işletmede beyan tarihinde bu artış ne olarak görülüyorsa, buna ilişkin hesaplara kayıt yapılması gerekmektedir. Aktif hesaplarda meydana gelen artışın ortaklar tarafından işletmeden çekilmiş olması halinde, “231 Ortaklardan Alacaklar” hesabına, artışın herhangi bir şekilde tespit edilememesi halinde “689 Diğer Olağan Dışı Gider ve Zararlar” (Beyannamenin düzenlenmesi sırasında kanunen kabul edilmeyen gider olarak dikkate alınacaktır) hesabına borç kaydı yapılacaktır. ii-Örnek (Y) Limited Şirketi, kayıtlarında yer aldığı halde stoklarında mevcut olmayan mallarını faturalandırarak kayıtlarını fiili duruma uygun hale getirmek istemektedir. Şirketin ticaretini yaptığı genel oranda KDV’ne tabi olan (A) malının kayıtlarında bulunan ancak stoklarda yer almayan miktarı 20 ton olup kendi kayıtlarına göre bu malın birim maliyeti 150.000TL/Kg ve gayri safi karlılık oranı ise %10’dur. (Y) Limited Şirketi bu mala ilişkin düzenleyeceği faturada 3.300.000.000 TL satış bedeli ve 594.000.000TL KDV gösterecektir. Düzenlenen bu faturanın muhasebe kayıtlarına intikali aşağıdaki şekilde olacaktır. ___________________________/_________________________ 689 DİĞER OLAĞANÜSTÜ GİD. VE ZAR 3.894.000.000TL (Kanunen kabul Edilmeyen Gider) 600 YURTİÇİ SATIŞLAR 3.300.000.000TL (4811 sayılı Kanun 11. maddesi) 391 HESAPLANAN KDV 594.000.000TL ___________________________/_________________________ Bu kayıtta yer alan 689 numaralı hesap yerine gerçek duruma uygun olması halinde diğer hesaplardan; kasa, banka, çek, alacak senedi veya cari hesaplardan biri kullanılabilecektir.Örneğin, kayıtsız yapılan satış karşılığında alacak senedi alınmış olması halinde kayıt aşağıdaki şekilde olacaktır.

77

_______________________ / ____________________ 121 ALACAK SENETLERİ 3.894.000.000TL

600 YURTİÇİ SATIŞLAR 3.300.000.000TL (4811 sayılı Kanunun 11. maddesi) 391 HESAPLANAN KDV 594.000.000TL __________________________/_____________________________ Fatura düzenlenmek suretiyle bu bölümde açıklandığı şekilde kayıtlara intikal ettirilen malların daha önceki dönemlerde satıldığının tespit edilmesi halinde, geçmişe yönelik tarhiyat yapılmayacağı gibi ceza ve faiz de uygulanmayacaktır. 4- Yeminli Mali Müşavirlerin Sorumluluğu Tam tasdik sözleşmesi çerçevesinde daha önceki dönemlerine ilişkin rapor düzenlenmiş bulunan mükelleflerin, 4811 sayılı Kanunun 12 nci maddesi hükmünden yararlanmaları halinde, raporu düzenleyen yeminli mali müşavirin bu işlemlerle sınırlı olarak sorumluluğu aranmayacaktır. 5- Diğer Kanunların Uygulanması 4811 sayılı Kanun bir af kanunu olmadığı gibi işlenmiş olan suçların takibatını önlemeye yönelik hükümler de içermemektedir. Kanunun 11 ve 12 nci maddeleri münhasıran vergi ile ilgili yükümlülüklere ilişkindir. Bu nedenle bu bildirimler; -765 sayılı Türk Ceza Kanunu, -1918 sayılı Kaçakçılığın Men ve Takibine Dair Kanun, -1615 sayılı Gümrük Kanunu, -1567 sayılı Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında Kanun, -3628 sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması, Rüşvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanunu, -4208 sayılı Karaparanın Aklanmasının Önlenmesine Dair Kanun, ve diğer kanunlar gereği soruşturma ve inceleme başlatılması için kullanılmayacaktır. Diğer bir ifadeyle bu bilgiler soruşturma ve takibatların hareket noktası olmayacağı gibi yasal görevi gereği bu bilgilere sahip olanlar bunları Maliye Bakanlığı ve yargı organları dışında hiçbir kişi veya kuruma veremeyeceklerdir. 6- Diğer Hususlar 4811 sayılı Kanunun 11 ve 12 nci maddelerinin uygulanmasına ilişkin olarak yapılan işlem ve bildirimlerin doğruluğu Maliye Bakanlığınca incelenebilecektir.

78

C- Kıymetli Maden Ve Ziynet Eşyası İle İlgili Değerleme Farkı Beyanı (Md.13) 1-Açıklama Gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri(adi,kollektif ve adi komandit şirketler dahil) esas faaliyetleri ile ilgili olarak 31/12/2002 tarihi itibariyle işletmelerinde mevcut olup, kayıtlarında yer alan kıymetli maden (altın, platin ve gümüş) ve kıymetli taşlar (elmas, pırlanta, yakut, zümrüt, topaz, safir, zebercet ve inci) ile bunlardan yapılmış ziynet eşyasını aynı tarih itibariyle borsa rayici, borsa rayici olmayanlarda emsal bedeli ile değerleyeceklerdir. Buna göre hesaplanan değerleme farklarını cins, vasıf ve miktarlarını belirten bir beyanname ile bu Kanunun yürürlüğe girdiği ayı izleyen üçüncü ayın son iş gününe kadar bağlı oldukları vergi dairelerine bildirmek kaydıyla, ilgili malların maliyet bedellerine ilave suretiyle defterlerine intikal ettirebilirler. Beyan edilecek değerleme farkları % 2,5 oranında vergiye tabi tutulacaktır. Bu vergi,ekte örneği yer alan(ek 13) bir beyanname ile beyanname verme süresi içinde ödenir . Ödenen bu vergiler, gelir ve kurumlar vergisinden mahsup edilemez, gelir ve kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak kabul edilemez. Bilanço esasına göre defter tutan mükellefler, bu Kanun hükümleri uyarınca değerledikleri emtiaya ilişkin değerleme farkları karşılığında pasifte özel bir karşılık hesabı açarlar. Bu hesapta izlenen karşılık, ortaklara dağıtılması veya işletmenin tasfiye edilmesi halinde sermayenin unsuru sayılır ve vergilendirilmez. İşletme hesabı esasına göre defter tutan mükellefler ise söz konusu değerleme farklarını defterlerinin gider kısmına satın alınan mal olarak kaydederler. 2-Örnek Kuyumcu Eşref Altın,işletmesindeki 2 kilo altını Vergi Barışı Kanunundan yararlanarak değerlemek istemektedir.Altının 1 gramı 19.000.000 TL olduğu varsayımı ile Eşref Bey’in altınlarını ( 2000 x 19.000.000=)38.000.000.000 TL değer ile beyan etmiştir.Buna göre;(38.000.000.000 x %2,5=)950.000.000 TL vergi ödeyecektir. Muhasebe Kaydı: ___________________________/_________________________ 153 -TİCARİ MALLAR veya

150 - HAMMADDE VE STOKLARI 38.000.000.000 689 -DİĞER OLAĞANÜSTÜ GİDER VE ZARARLAR 950.000.000 (Kanunen Kabul Edilmeyen Giderler) 525 -KAYDA ALINAN KIYMETLİ MADEN KARŞILIĞI 38.000.000.000 360 -ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR 950.000.000

___________________________/_________________________

79

V- ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER A- Kaçakçılık Suçlarına İlişkin Cezaların Uygulanmayacağı Haller (Md.14) 1-Bu kanun kapsamından faydalanacak olanlar Kaçakçılık suçlarını 31.08.2002 tarihinden önce işleyenler hakkında suç duyurusu

yapılmaz.Yapıldıysa uygulanmaz.Uygulandıysa infaz edilmez. Kaçakçılıktan dolayı vergi ziyaına sebebiyet verilmişse aftan yaralanılması

için;vergi,cezalar,gecikme faizi ve zamlarının bu kanundan önce veya bu kanuna göre tamamen ödenmiş olması ve bunlara karşı idari yargı yerlerinde dava açılmaması veya açılacak davalardan vazgeçilmesi şarttır

2-Bu kanun kapsamından faydalanmayacak olanlar Kaçakçılık suçlarını bilerek işleyenler bu Kanunun kapsamı dışındadır.Defter kayıt ve belgeleri yok edenler veya defter sahifelerini yok ederek yerine başka yapraklar koyanlar veya hiç yaprak koymayanlar veya belgelerinin asıl veya suretlerini tamamen veya kısmen sahte olarak düzenleyenler ,belgeleri sahte olarak basanlar hakkında bu af kanunu hükümleri uygulanmaz. Konu bir tablo ile ayrıntılı olarak aşağıdaki gibi açıklanabilir;

YARARLANACAK VE YARARLANAMAYACAK OLANLAR Fiil İlgili Madde KANUN KARŞISINDAKİ

DURUMU Defter ve kayıtlarda hesap ve muhasebe hilesi yapanlar 359/a-1 YARARLANIR Gerçek olmayan veya kayda konu işlemlerle ilgisi bulunmayan kişiler adına hesap açanlar 359/a-1 YARARLANIR

Defterlere kaydı gereken hesap ve işlemleri vergi matrahının azalması sonucunu doğuracak Şekilde tamamen veya kısmen başka defter belge veya diğer kayıt ortamlarına kayıt edenler

359/a-1 YARARLANIR

Defter kayıt ve belgeleri tahrif edenler veya gizleyenler ( varlığı noter tastik kayıtları veya sair Suretlerle sabit olduğu halde inceleme sırasında vergi incelemesine yetkili kimselere defter veya Belgelerin ibraz edilmemesi gizleme demektir)

359/a-2 YARARLANIR

Muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge düzenleyenler 359/a-2 YARARLANIR Muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge kullananlar 359/a-2 YARARLANIR Sahte belgeleri kullananlar ( Sahte Belge:gerçek bir muamele veya durum olmadığı Halde bunlar varmış gibi düzenlenen belgedir.)

359/b-1 YARARLANIR

Sahte olarak basılan belgeleri kullananlar ( Maliye Bakanlığı ile anlaşması olmayan matbaaların Bastığı belgeler ile sahte olarak basılan belgeler )

359/b-2 YARARLANIR

Maliye Bakanlığı ile anlaşması olmadığı halde belge basanlar 359/b-2 YARARLANIR *Kanun Hükmünden yararlanma salınan vergi ve kesilen cezalar ile gecikme faizi ve zamlarının ödenmesi şartına bağlıdır. Defter kayıt ve belgeleri yok edenler veya defter sahifelerini yok ederek yerine başka Yaprak koyanlar veya hiç koymayanlar

359/b-1 YARARLANAMAZLAR

Belgerlerin aslı veya suretlerini tamamen veya kısmen sahte olarak düzenleyenler 359/b-1 YARARLANAMAZLAR

Belgeleri sahte olarak basanlar 359/b-2 YARARLANAMAZLAR

80

B- Devlet Taşınmazlarının İşgali Sonucu Oluşan Alacaklar(Ecrimisiller) Ve Diğer Bazı Alacaklar (Md.15) 6183 Sayılı AATUHK’nu ve 2886 Sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 75’nci maddesine göre tahsili öngörülen ecrimisillerden; Vadesi 31.08.2002 tarihinden önce olduğu halde bu kanunun yürürlüğe girdiği tarih itibariyle ödenmemiş bulunanların tamamı ile başlangıcı vergi aslının kesinleştiği tarih ve bitişi Vergi Barışı Kanunu’nun yürürlüğe girdiği tarih esas alınarak , vergi aslının Devlet İstatistik Enstitüsünün her ay için belirlediği TEFE oranında artırılması sonucu bulunan tutar Mart,Nisan,Haziran,Ağustos,Ekim,Aralık 2003 de 6 eşit taksit halinde ödenecektir. C- Süresinde Ödenmeyen Taksitler (Md.18) BBuu KKaannuunnaa ggöörree ööddeennmmeessii ggeerreekkeenn ttaakkssiittlleerriinn ööddeennmmeemmeessii yyaaddaa eekkssiikk ööddeennmmiişş oollmmaassıı hhaalliinnddee,, ööddeennmmeemmiişş oollaann ttuuttaarrllaarrıınn ssoonn ttaakkssiitt ööddeemmee ssüürreessii ssoonnuunnaa kkaaddaarr;; ööddeennmmeeyyeenn yyaaddaa eekkssiikk ööddeenneenn kkııssmmıınn ssoonn ttaakkssiiddee aaiitt oollmmaassıı hhaalliinnddee iissee bbuu ttuuttaarrıınn ssoonn ttaakkssiittii iizzlleeyyeenn aayyıınn ssoonnuunnaa kkaaddaarr ööddeennmmeeyyeenn kkııssıımm iillee bbiirrlliikkttee hheerr aayy iiççiinn aayyrrıı aayyrrıı %%1100 ffaazzllaassıı iillee ööddeennmmeessii şşaarrttııyyllaa bbuu KKaannuunn hhüühhüükklleerriinnddeenn yyaarraarrllaannııllıırr.. KKııssmmii ööddeemmeelleerrddee ööddeenneenn ttuuttaarr kkaaddaarrıı bbuu kkaannuunn hhüükküümmlleerriinnddeenn yyaarraarrllaannııllıırr..

VVII-- GGÜÜMMRRÜÜKK VVEERRGGİİ VVEE CCEEZZAALLAARRII ((MMDD..1199)) 1- 1615 ve 4458 sayılı Gümrük Kanununa göre tahakkuku kesinleştiği halde kısmen veya tamamen ödenmemiş Gümrük Vergilerinin aslının tamamının ve asla bağlı olarak 1615 sayılı Gümrü Kanununun 146 ve 149 ‘ncu, 4458 sayılı Gümrük Kanununun 234 ve 238. maddeleri uyarınca kesilen veya kesilecek para cezalarının kanuni miktarları ile uygulanacak gecikme zammı veya faizlerinin %20 sinin bu Kanunun yürürlük tarihinden itibaren iki ay içinde ödenmesi halinde kalan %80’nin tahsilinden vazgeçilir. Bu hüküm,bu Kanun’un yürülüğe girdiği tarihte; Vergi yükümlülüğü doğmuş bulunan , İtiraz süresi geçmemiş olan veya bu tarihten sonra tebliğ edilipte ihjtilaf yaratılmayan ve tebliğ tarihinden itibaren iki y içinde ödenecek olan vergilere ilişkin para cezalarına ilişkin de uygulanır. 2- Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihe kadar 1615 ve 4458 sayılı Gümrük Kanununa idari itiraz mercileri veya yargı organları nezdinde ihtilaflı hale gelmiş gümrük vergilerinin aslının tamamının ve bu asla bağlı olarak 1615 sayılı Gümrük Kanununun 146 ve 149 ‘ncu, 4458 sayılı Gümrük Kanununun 234 ve 238. maddeleri uyarınca kesilen veya kesilecek para cezalarının kanuni miktarları ile uygulanacak gecikme zammı veya faizlerin %30 ‘nun bu kanunun yürürlülük tarihinden itibaren iki ay içinde ihtilafdan vaz geçilmek kaydıyla ödenmesi halinden kalan %70 inin tahsilinden vazgeçilir

81

VII-UYGULANACAK TEFE ORANLARI A- AYLIK TEFE ORANLARI

YILLAR OCAK ŞUBAT MART NİSAN MAYIS HAZİRAN TEMMUZ AĞUSTOS EYLÜL EKİM KASIM ARALIK

1980 9,2 29,3 4,4 3,5 2,9 2,8 0,2 1,5 3,5 7,1 3,8 3,1

1981 4,6 2,2 0,8 0,8 2,2 6,4 0,2 1,1 2,9 1,6 2,0 1,7

1982 3,6 3,7 3,3 1,9 1,3 1,4 2,0 1,9 1,1 0,8 1,0 0,6

1983 9,5 2,4 1,6 1,4 1,7 1,3 1,2 2,1 2,1 2,8 4,1 4,4

1984 3,9 3,4 3,3 8,3 6,9 4,7 -0,7 3,2 2,3 3,3 3,7 1,7

1985 4,8 4,7 5,3 2,3 2,2 -1,3 0,5 1,8 2,7 5,0 3,1 1,9

1986 4,5 2,0 1,3 2,0 1,6 1,0 1,2 0,2 2,2 3,9 1,5 0,9

1987 3,6 2,2 3,5 2,6 4,8 0,5 1,7 2,8 2,1 3,5 2,8 10,8

1988 6,9 6,2 7,0 4,8 2,1 2,6 2,2 3,1 3,7 6,1 5,3 4,3

1989 7,7 5,1 2,3 4,5 3,8 6,3 5,0 3,1 4,2 4,3 3,5 3,3

1990 4,4 5,5 3,6 3,1 2,3 1,4 1,3 2,5 5,3 4,9 3,8 2,6

1991 4,6 5,3 4,9 5,4 2,9 1,4 2,2 4,7 4,4 3,5 3,8 4,4

1992 11,0 5,2 4,3 2,2 0,7 0,2 1,8 4,8 6,3 5,5 3,5 3,6

1993 5,0 5,2 4,8 2,6 2,9 2,3 4,7 3,8 4,0 3,6 6,4 2,9

1994 5,3 10,1 8,5 32,8 9,0 1,9 0,9 2,7 5,4 6,9 6,4 8,3

1995 8,4 7,0 6,1 3,9 1,7 1,3 2,4 2,9 4,8 4,4 4,3 4,1

1996 9,8 5,8 7,0 8,1 4,1 2,7 2,4 3,8 5,1 5,5 5,1 3,9

1997 5,6 6,2 6,0 5,5 5,2 3,4 5,3 5,3 6,3 6,7 5,6 5,4

1998 6,5 4,6 4,0 4,0 3,3 1,6 2,5 2,4 5,3 4,1 3,4 2,5

1999 3,6 3,4 4,0 5,3 3,2 1,8 4,0 3,3 5,9 4,7 4,1 6,8

2000 5,8 4,1 3,1 2,4 1,7 0,3 1,0 0,9 2,3 2,8 2,4 1,9

2001 2,3 2,6 10,1 14,4 6,3 2,9 3,3 3,5 5,4 6,7 4,2 4,1

2002 4,2 2,6 1,9 1,8 0,4 1,2 2,7 2,1 3,1 3,1 1,6 2,6

2003 5,6 3,1 - - - - - - - - - -

B-TOPLAM AYLIK TEFE ORANLARI Yukarıdaki tablodaki “ ilgili aya ilişkin hesaplama yapmak için,tablonun en sol köşesindeki toplam kümülatif endeks rakamından ilgili yıl-ay kümülatif rakamının çıkarılması sonucu bulunan rakam yerine bu tabloda ilgili dönem rakamı alınır”

YILLAR AYLAR 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003

OCAK 354,6 291,3 224,8 180,6 130,5 101,8 36,0 8,7

ŞUBAT 344,8 285,7 218,3 177,0 124,7 99,5 31,8 3,1

MAR 339,0 279,5 213,7 173,6 120,6 96,9 29,2 0,0

NİSAN 332,0 273,5 209,7 169,6 117,5 86,8 27,3 0,0

MAYIS 323,9 268,0 205,7 164,3 115,1 72,4 25,5 0,0

HAZİRAN 319,8 262,8 202,4 161,1 113,4 66,1 25,1 0,0

TEMMUZ 317,1 259,4 200,8 159,3 113,1 63,2 23,9 0,0

AĞUSTOS 314,7 254,1 198,3 155,3 112,1 59,9 21,2 0,0

EYLÜL 310,9 248,8 195,9 152,0 111,2 56,4 19,1 0,0

EKİM 305,8 242,5 190,6 146,1 108,9 51,0 16,0 0,0

KASIM 300,3 235,8 186,5 141,4 106,1 44,3 12,9 0,0

ARALIK 295,2 230,2 183,1 137,3 103,7 40,1 11,3 0,0

83

44881111 SSAAYYIILLII KKAANNUUNNAA GGÖÖRREE YYAAPPIILLAACCAAKK ÖÖDDEEMMEELLEERREE İİLLİİŞŞKKİİNN TTAAKKVVİİMM MADDE ALACAK TÜRÜ TAKSİT

SAYISI ÖDEME TARİHLERİ VEYA ŞEKİLLERİ

2/1-a, b Kesinleşmiş kamu alacakları

9 Eşit

Taksit

Mart-Nisan-Haziran-Ağustos-Ekim-Aralık/2003

Şubat-Nisan-Haziran/2004

2/1-c Vergi aslına bağlı olmaksızın kesilen cezalar

3 Eşit

Taksit Mart-Nisan-Haziran/2003

2/1-e İştirak, teşvik ve yardım fiilleri nedeniyle kesilen

vergi ziyaı cezaları

9 Eşit

Taksit

Mart-Nisan-Haziran-Ağustos-Ekim-Aralık/2003

Şubat-Nisan-Haziran/2004

2/2 Tecil edilmiş alacakların kalan taksit tutarları

9 Eşit

Taksit

Mart-Nisan-Haziran-Ağustos-Ekim-Aralık/2003

Şubat-Nisan-Haziran/2004

2/4 2002 Yılına ilişkin geçici vergilerin gecikme zammı

9 Eşit

Taksit

Mart-Nisan-Haziran-Ağustos-Ekim-Aralık/2003

Şubat-Nisan-Haziran/2004

2/5 Deprem nedeniyle süresi uzatılan vergiler

9 Eşit

Taksit

Mart-Nisan-Haziran-Ağustos-Ekim-Aralık/2003

Şubat-Nisan-Haziran/2004

3 Kesinleşmemiş veya dava safhasındaki alacaklar

9 Eşit

Taksit

Mart-Nisan-Haziran-Ağustos-Ekim-Aralık/2003

Şubat-Nisan-Haziran/2004

5 İnceleme ve tarhiyat safhasında bulunan

alacaklar

6 Eşit

Taksit

İhbarnamenin tebliği tarihini izleyen aydan başlamak üzere ikişer aylık devrelerde son taksit 12 nci ayda.

6/1-a Pişmanlıkla beyanlar 6

Eşit Taksit

Mart-Nisan-Haziran-Ağustos-Ekim-Aralık/2003

6/1-b Kendiliğinden yapılan beyanlar

6 Eşit

Taksit

Mart-Nisan-Haziran-Ağustos-Ekim-Aralık/2003

7 Matrah artırımı üzerine

hesaplanan gelir ve kurumlar vergisi

9 Eşit

Taksit

Mart-Nisan-Haziran-Ağustos-Ekim-Aralık/2003

Şubat-Nisan-Haziran/2004

8 Katma değer vergisi

artırımı üzerine hesaplanan vergi

9 Eşit

Taksit

Mart-Nisan-Haziran-Ağustos-Ekim-Aralık/2003

Şubat-Nisan-Haziran/2004

9 Gelir stopaj vergisi

artırımı üzerine hesaplanan vergi

9 Eşit

Taksit

Mart-Nisan-Haziran-Ağustos-Ekim-Aralık/2003

Şubat-Nisan-Haziran/2004

11-12 4811 sayılı Kanuna göre ödenen K.D.V. Yok Beyanname verme süresi içinde

13 Kıymetli maden-ziynet eşyasından alınan vergi Yok 30 Mayıs 2003 tarihine kadar

15 Ecrimisil alacakları 6 Eşit Taksit

Mart-Nisan-Haziran-Ağustos-Ekim-Aralık/2003

17 Kamu kuruluşlarının taksitleri

36 Eşit Taksit Haziran 2003 ayında başlamak üzere 36 ay

84

EK:1 ................... VERGİ DAİRESİ MÜDÜRLÜĞÜNE

.................................. 4811 sayılı Kanuna göre hesaplanacak tüm borçlarımı / aşağıda belirttiğim borçlarımı,

Kanunun 2 nci maddesinden yararlanarak öngörülen süre ve şekilde ödemek istiyorum. Bu borçlarımla ilgili olarak dava açmayacağımı ve açmış olduğum davalardan vazgeçtiğimi

bildirir, gereğinin yapılmasını arz ederim. ... / ... / 2003 AD SOYAD/UNVAN

İMZA/KAŞE

KANUNDAN YARARLANMAK İSTENİLEN BORÇLAR** TÜRÜ DÖNEMİ TUTARI*** 1 2 3 4 5 6 7 8 9

10

KKEESSİİNNLLEEŞŞMMİİŞŞ KKAAMMUU AALLAACCAAKKLLAARRIINNAA İİLLİİŞŞKKİİNN DDAAVVAALLAARR YYAARRGGII MMEERRCCİİİİ EESSAASS NNUUMMAARRAASSII 1 2 3 4 5

* Bu bölümde asıl borçlu ile birlikte mirasçı, kefil, şirket ortağı ve kanuni temsilci gibi amme borçlusu sayılan kişilerinde kimlik bilgilerine yer verilecektir. ** Tüm borçları için başvuranlar aşağıdaki tabloyu boş bırakacaklardır. *** Borcun tutarı bilinmiyorsa bu sütun boş bırakılacaktır.

VVEERRGGİİ KKİİMMLLİİKK NNOO

MÜKELLEFİN ADI SOYADI/ UNVANI*

ADRESİ

ARAÇ PLAKA NO (Motorlu Taşıtlar Vergisi İçin)

EK:2 ................... VERGİ DAİRESİ MÜDÜRLÜĞÜNE

................... Aşağıda belirtilen davalarımdan vazgeçerek kesinleşmemiş - davalı borçlarımı, 4811 sayılı

Kanunun 3 üncü maddesinden yararlanarak öngörülen süre ve şekilde ödemek istiyorum. Bu borçlarımla ilgili olarak dava açmayacağımı ve açmış olduğum davalardan vazgeçtiğimi bildirir,

gereğinin yapılmasını arz ederim. ... / ... / 2003 Adı ve Soyadı / Unvanı

İmza / Kaşe

DAVANIN BULUNDUĞU YARGI MERCİİ VE DOSYA NUMARALARI Yargı Mercii DDaavvaannıınn EEssaass NNuummaarraassıı 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 DDAAVVAA KKOONNUUSSUU BBOORRÇÇLLAARRIINN TTÜÜRRLLEERRİİ VVEE DDÖÖNNEEMMLLEERRİİ Türü DDöönneemmii TTuuttaarrıı** 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

• Mükellefçe borcun tutarı bilinmiyorsa bu sütun boş bırakılacaktır.

VVEERRGGİİ KKİİMMLLİİKK NNUUMMAARRAASSII

MÜKELLEFİN ADI VE SOYADI / UNVANI

ADRES

ARAÇ PLAKA NO (Motorlu Taşıtlar Vergisi İçin)

86

EK:3

................... VERGİ DAİRESİ MÜDÜRLÜĞÜNE ................... 4811 sayılı Kanunun matrah veya vergi artırımı ile ilgili 7/1-2 maddesi hükmünden yararlanmak istiyorum. Yararlanmak istediğim yıllar ve artırılan matrahlara ilişkin bilgiler aşağıda gösterilmiştir. Gereğinin yapılmasını arz ederim.

... / ... / 2003 Adı ve Soyadı / Unvanı

İmza / Kaşe

GELİR VERGİSİ MÜKELLEFLERİNDE MATRAH ARTIRIM BİLDİRİMİ

(7/1-2)

Yıllar

Beyan Edilen Matrah

(1)

Artırım Oranı

(2)

En Az Miktar*

HHeessaappllaammaayyaa EEssaass MMaattrraahh

(3) = (1 x 2)

Vergi Oranı*

* %25-%30 (4)

HHeessaappllaannaann GGeelliirr VVeerrggiissii

(5) = (4 x 3)

1998

30

2.500.000.00

0

1999

25

3.000.000.00

0

2000

20

3.750.000.00

0

2001

15

5.000.000.00

0

TOPLAM

* Hesaplamaya esas alınacak matrah tutarı bu sütunda yer alan tutarlardan az olamaz (zarar edilmiş olması veya hiç beyanname verilmemiş olması halleri dahil). Geliri münhasıran gayrimenkul sermaye iradından oluşan mükellefler için asgari tutarlar; (1998 yılı: 500.000.000.-TL) ( 1999 yılı: 600.000.000.-TL)-( 2000 yılı: 750.000.000.-TL)-( 2001 yılı: 1.000.000.000.-TL) olarak dikkate alınacaktır.

** Kullanılacak oran, 4811 sayılı Kanunun 7 nci maddesinin (5) numaralı fıkrasındaki esaslara göre

belirlenecektir.

VVEERRGGİİ KKİİMMLLİİKK NNUUMMAARRAASSII

MÜKELLEFİN ADI VE SOYADI / UNVANI

ADRES

87

EK:4

................... VERGİ DAİRESİ MÜDÜRLÜĞÜNE ................... 4811 sayılı Kanunun matrah veya vergi artırımı ile ilgili 7/1-4 maddesi hükmünden yararlanmak istiyorum.

Yararlanmak istediğim yıllar ve artırılan matrahlara ilişkin bilgiler aşağıda gösterilmiştir. Gereğinin yapılmasını arz ederim.

... / ... / 2003 Adı ve Soyadı / Unvanı

İmza / Kaşe

KURUMLAR VERGİSİ MÜKELLEFLERİNDE MATRAH ARTIRIM BİLDİRİMİ

(7/1-4) Yıllar Beyan Edilen

Matrah

(1)

Artırım Oranı

(2)

En Az Miktar*

Hesaplamaya Esas Matrah

(3) = (1 X 2)

VVeerrggii OOrraannıı****

%25-%30 (4)

HHEESSAAPPLLAANNAANN KKUURRUUMMLLAARR VVEERRGGİİSSİİ

(5) = (4 X 3)

1998

30

7.500.000.000

1999

25

9.000.000.000

2000

20

11.250.000.00

0

2001

15

15.000.000.00

0

TOPLAM

NOT: Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasının (6) numaralı bendine göre,

gelir vergisi tevkifatına tabi kazanç ve iratları olan mükellefler; vergi incelemesi ve tarhiyatına muhatap olmamaları için, bu kazanç ve iratlara ilişkin ilgili yıllarda vergiye esas alınan kurumlar vergisi matrahlarını birlikte artırmak zorundadırlar.

*Hesaplamaya esas alınacak matrah tutarı bu sütunda yer alan tutarlardan az olamaz. (Zarar edilmiş olması veya hiç beyanname verilmemiş olması halleri dahildir.)

**Kullanılacak oran, 4811 sayılı Kanunun 7 nci maddesinin (5) numaralı fıkrasındaki esaslara göre belirlenecektir.

VVEERRGGİİ KKİİMMLLİİKK NNUUMMAARRAASSII

MÜKELLEFİN ADI VE SOYADI / UNVANI

ADRES

88

EK:5

................... VERGİ DAİRESİ MÜDÜRLÜĞÜNE ...................

4811 sayılı Kanunun matrah veya vergi artırımı ile ilgili 7/6 maddesi hükmünden yararlanmak

istiyorum. Yararlanmak istediğim yıllar ve artırılan matrahlara ilişkin bilgiler aşağıda gösterilmiştir. Gereğinin yapılmasını arz ederim.

... / ... / 2003 Adı ve Soyadı / Unvanı

İmza / Kaşe

BEYANNAME VERENLER İÇİN GELİR (STOPAJ) VERGİSİ (G.V.K. MAD:94/6) BİLDİRİMİ

(4811 sayılı Kanun: madde 7/6)

Yıllar Tevkif Edilen Vergi Artırım Oranı (%)

HESAPLANAN GELİR (STOPAJ) VERGİSİ

1998

30

1999

25

2000

20

2001

15

NOT: Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasının (6) numaralı bendine göre,

gelir vergisi tevkifatına tabi kazanç ve iratları olan mükellefler; vergi incelemesi ve tarhiyatına muhatap olmamaları için, bu kazanç ve iratlara ilişkin ilgili yıllarda vergiye esas alınan kurumlar vergisi matrahlarını birlikte artırmak zorundadırlar.

VVEERRGGİİ KKİİMMLLİİKK NNUUMMAARRAASSII

MÜKELLEFİN ADI VE SOYADI / UNVANI

ADRES

89

EK:6 ................... VERGİ DAİRESİ MÜDÜRLÜĞÜNE

................... 4811 sayılı Kanunun matrah veya vergi artırımı ile ilgili 7/7 maddesi hükmünden yararlanmak

istiyorum. Yararlanmak istediğim yıllar ve artırılan matrahlara ilişkin bilgiler aşağıda gösterilmiştir. Gereğinin yapılmasını arz ederim.

... / ... / 2003 Adı ve Soyadı / Unvanı

İmza / Kaşe

BEYANNAME VERMEYENLER İÇİN GELİR (STOPAJ) VERGİSİ (G.V.K. MAD:94/6)

BİLDİRİMİ

(4811 sayılı Kanun: madde 7/7)

Yıllar En Az Matrah Mükellefin Beyanı* Vergi Oranı (%)

HESAPLANAN GELİR (STOPAJ)

VERGİSİ

1998

3.750.000.000

19

1999

5.500.000.000

18

2000

5.625.000.000

17

2001

7.500.000.000

16

NOT: Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasının (6) numaralı bendine göre,

gelir vergisi tevkifatına tabi kazanç ve iratları olan mükellefler; vergi incelemesi ve tarhiyatına muhatap olmamaları için, bu kazanç ve iratlara ilişkin ilgili yıllarda vergiye esas alınan kurumlar vergisi matrahlarını birlikte artırmak zorundadırlar. * Mükellefin beyan ettiği hesaplamaya esas alınacak matrah tutarı En Az Matrah sütununda yer alan

tutarlardan az olamaz.

VVEERRGGİİ KKİİMMLLİİKK NNUUMMAARRAASSII

MÜKELLEFİN ADI VE SOYADI / UNVANI

ADRES

90

EK:7 ................... VERGİ DAİRESİ MÜDÜRLÜĞÜNE

...................

4811 sayılı Kanunun matrah veya vergi artırımı ile ilgili 8 inci madde hükmünden yararlanmak istiyorum.

Yararlanmak istediğim yıllar ve vergi artırımına ilişkin bilgiler aşağıda gösterilmiştir. Gereğinin yapılmasını arz ederim.

... / ... / 2003 Adı ve Soyadı / Unvanı

İmza / Kaşe

VVEERRGGİİ KKİİMMLLİİKK NNUUMMAARRAASSII

MÜKELLEFİN ADI VE SOYADI / UNVANI

ADRES

KATMA DEĞER VERGİSİ ARTIRIM BİLDİRİMİ (Yıl İçinde Tüm Dönemlere Ait Beyanname Veren Mükellefler İçin)

(Madde:8)

1998

1999

2000

2001

YILLAR Hesaplanan Vergi Hesaplanan Vergi Hesaplanan Vergi Hesaplanan VergiOcak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım

Ayl

ar

Aralık

1 Toplam Vergi

2

Tecil Edilen Vergi

3 Kalan Vergi (1 - 2)

4 Vergi Oranı % % 3 % 2,5 % 2 % 1,5

5 HESAPLANAN K.D.V. (3 x 4)

91

EEKK::88 ................... VERGİ DAİRESİ MÜDÜRLÜĞÜNE

................... 4811 sayılı Kanunun matrah veya vergi artırımı ile ilgili 8 inci madde hükmünden yararlanmak

istiyorum. Yararlanmak istediğim yıllar ve vergi artırımına ilişkin bilgiler aşağıda gösterilmiştir.

Gereğinin yapılmasını arz ederim. ... / ... / 2003

Adı ve Soyadı / Unvanı İmza /

Kaşe

VVEERRGGİİ KKİİMMLLİİKK NNUUMMAARRAASSII

MÜKELLEFİN ADI VE SOYADI / UNVANI

ADRES

KATMA DEĞER VERGİSİ ARTIRIM BİLDİRİMİ (Yıl İçinde 12 Dönemden Az, 2 Dönemden Fazla Dönemde Beyanname Veren Mükellefler İçin)

1998 1999 2000 2001 YYIILLLLAARR Hesaplanan Vergi Hesaplanan Vergi Hesaplanan Vergi Hesaplanan Vergi

Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım

AY

LAR

Aralık

1 Toplam Vergi Tutarı*

2 Beyanname Verilen Dönem Sayısı

3 Ortalama Vergi Tutarı (1 / 2)

4 Yıllık Vergi (3 x 12)

5 Tecil Edilen Vergi Tutarı

6 Kalan (4 - 5) 7 Vergi Oranı (%) % 3 % 2,5 % 2 % 1,5

8 HESAPLANAN K.D.V. (6 x 7)

NOT: Kıst dönemde faaliyette bulunan mükelleflerde bu bildirimi kullanabileceklerdir. Bu mükellefler, yukarıdaki tabloda faaliyette bulunmadıkları dönemleri (x) işareti ile belirtecekler, ortalama tutarı dönem sayısı ile çarpacaklar ve üzerinden vergi artırımı hesaplanacak matraha ulaşacaklardır. * Beyanname verilen aylardaki toplam vergi tutarıdır.

92

EK:9 ................... VERGİ DAİRESİ MÜDÜRLÜĞÜNE

................... 4811 sayılı Kanunun matrah veya vergi artırımı ile ilgili 8/2-b, 8/3 hükmünden yararlanmak istiyorum.

Yararlanmak istediğim yıllar ve vergi artırımına ilişkin bilgiler aşağıda gösterilmiştir. Gereğinin yapılmasını arz ederim.

... / ... / 2003 Adı ve Soyadı / Unvanı

İmza / Kaşe

VVEERRGGİİ KKİİMMLLİİKK NNUUMMAARRAASSII

MÜKELLEFİN ADI VE SOYADI / UNVANI

ADRES

KATMA DEĞER VERGİSİ ARTIRIM BİLDİRİMİ (8/2-b, 8/3)

((YYııll İİççiinnddee HHiiçç BBeeyyaannnnaammee VVeerrmmeeyyeenn vveeyyaa 11 yyaa ddaa 22 DDöönneemm BBeeyyaannnnaammee VVeerreennlleerr İİllee VVeerrggiilleennddiirrmmee DDöönneemmii ÜÜçç AAyyllııkk OOlluupp HHiiçç BBeeyyaannnnaammee VVeerrmmeeyyeenn MMüükkeelllleefflleerr))

Yıllar AArrttıırrııllaann GGeelliirr vvee KKuurruummllaarr VVeerrggiissii MMaattrraahhıı** Oran (%) HESAPLANAN K.D.V.

1998

15

1999

15

2000

15

2001

15

TTOOPPLLAAMM

* Artırıma konu yıl içinde gelir ve kurumlar beyannamesi vermeyen mükellefler asgari tutarları yazacaklardır.

93

EEKK::1100 ................... VERGİ DAİRESİ MÜDÜRLÜĞÜNE

................... 4811 sayılı Kanunun matrah veya vergi artırımı ile ilgili 8/2-c hükmünden yararlanmak istiyorum.

Yararlanmak istediğim yıllar ve vergi artırımına ilişkin bilgiler aşağıda gösterilmiştir. Gereğinin yapılmasını arz ederim.

... / ... / 2003 Adı ve Soyadı / Unvanı

İmza / Kaşe

VVEERRGGİİ KKİİMMLLİİKK NNUUMMAARRAASSII

MÜKELLEFİN ADI VE SOYADI / UNVANI

ADRES

KATMA DEĞER VERGİSİ MATRAH ARTIRIM BİLDİRİMİ (8/2-c)

((İİssttiissnnaallaarr vveeyyaa TTeecciill--TTeerrkkiinn KKaappssaammıınnaa GGiirreenn İİşşlleemmlleerrii BBuulluunnaann MMüükkeelllleefflleerr)) 1998 1999 2000 2001 YILLAR

Hesaplanan Vergi Hesaplanan Vergi Hesaplanan Vergi Hesaplanan VergiOcak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım

Ayl

ar

Aralık 1

Toplam Vergi

2 Tecil Edilen Vergi

3 Kalan Vergi (1-2)

4 Vergi Oranı %3 %2,5 %2 %1,5

5 Hesaplanan K.D.V. (3 x 4)

6 Artırılan Matrah 7 Vergi Oranı %15 %15 %15 %15

8 Hesaplanan K.D.V. (6 x 7)

9 ÖDENECEK TUTAR *

* (9) numaralı satıra 5 inci veya 8 inci satırlarda yer alan tutarlardan büyük olan tutar yazılacaktır.

94

EK:11 ................... VERGİ DAİRESİ MÜDÜRLÜĞÜNE

................... 4811 sayılı Kanunun matrah veya vergi artırımı ile ilgili 9 uncu maddesi hükmünden yararlanmak

istiyorum. Yararlanmak istediğim vergi türleri, yılları ve artırılan matrahlara ilişkin bilgiler aşağıda

gösterilmiştir. Gereğinin yapılmasını arz ederim.

... / ... / 2003 Adı ve Soyadı / Unvanı

İmza / Kaşe

GELİR (STOPAJ) VERGİSİ BİLDİRİMİ (Madde:9)

Yıllar

Düzenli Beyanname

Verenlerde İlgili Yıl Ücret

Ödemelerinin Gayri Safi Tutarı

Bir Dönem Beyanname

Verenlerde Gayri Safi Ücret

Ödemesinin Bir Yıla İblağ Edilen Tutar

(*)

Hiç Beyanname Verilmemesi

Halinde Açıklanan

Esaslara Göre Belirtilen Tutar

(*)

Vergi Oranı

HESAPLANAN GELİR

(STOPAJ) VERGİSİ

1998

%5

1999

%4

2000

%3

2001

%2

* Ücret ödemelerinin yıllık gayrisafi tutarının hesaplanma şekli, Tebliğin VI-E/1-a,c bölümlerinde açıklanmıştır.

VVEERRGGİİ KKİİMMLLİİKK NNUUMMAARRAASSII

MÜKELLEFİN ADI VE SOYADI / UNVANI

ADRES

95

T. C. EK:12/1 MALİYE BAKANLIĞI

GELİRLER GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

Yukarıdaki Bölüm Vergi Dairesince Doldurulacaktır.

KIYMETLİ MADEN VE ZİYNET EŞYASINA İLİŞKİN VERGİ BEYANNAMESİ

Vergi Dairesi Vergi Kimlik Numarası

Adı ve Soyadı Unvanı M

ükel

lefin

Adresi

ORTAKLARIN Kayıtlı Olduğu

Soyadı Adı Vergi Dairesi Vergi Kimlik Numarası

Pay Oranı

Vergi Türü Kodu M K

İşlem Türü Kodu

Kabul Tarihi

Vergilendirme Dönemi

Düzenleme Tarihi

Vadesi

96

EK:12/2

Miktarı

Cinsi Vasfı* Gram Adet

Borsa Rayici

Tutarı** (a)

Emsal Bedeli

Tutarı** (b)

Maliyet Bedeli Tutarı

(c)

Değerleme Farkı

(a-c) veya (b-

c) Külçe Altın

AAllttıınn

Platin

Kıy

met

li M

aden

Gümüş

Elmas Pırlanta Yakut Zümrüt Topaz Safir Zebercet K

ıym

etli

Taş

lar

İnci

Yukarıdaki Maden ve TTaaşşllaarrddaann YYaappııllmmıışş Ziynet Eşyası

TTOOPPLLAAMM

97

EK:12/3

MÜKELLEFİN ****

BEYANNAMEYİ DÜZENLEYEN SERBEST MUHASEBECİ / SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRİN

Adı ve Soyadı

BBaağğllıı BBuulluunndduuğğuu VVeerrggii DDaaiirreessii

Vergi Kimlik Numarası

Oda Sicil Numarası

İmzası

* Altın, platin ve gümüş milyem olarak, kıymetli taşlar krat olarak sınıflandırılacaktır. ** Borsa rayici olanlarda borsa rayici, borsa rayici olmayanlarda emsal bedeli esas alınır.

*** Yukarıda ulaşılan toplam değerleme farkı tutarı matrah olarak bu satıra yazılacaktır. ******** AAddii oorrttaakkllııkkllaarr,, kkoolllleekkttiiff şşiirrkkeettlleerr vvee aaddii kkoommaannddiitt şşiirrkkeettlleerree iilliişşkkiinn bbeeyyaannnnaammeelleerr,, oorrttaakkllaarr

ttaarraaffıınnddaann mmüüşştteerreekkeenn iimmzzaallaannaaccaakkttıırr.. ******** AAddii oorrttaakkllııkkllaarr,, kkoolllleekkttiiff şşiirrkkeettlleerr vvee aaddii kkoommaannddiitt şşiirrkkeettlleerree iilliişşkkiinn bbeeyyaannnnaammeelleerr,, oorrttaakkllaarr

ttaarraaffıınnddaann mmüüşştteerreekkeenn iimmzzaallaannaaccaakkttıırr..

MATRAH (Beyan Edilen Toplam Değerleme Farkı Tutarı) ***

VERGİ ORANI %2,5

ÖDENECEK VERGİ

BEYANNAMEYE AİT DAMGA VERGİSİ

TOPLAM ÖDENECEK TUTAR

Adı ve Soyadı veya

Unvanı

Tarih ve

İmza Damga Pulu

98

EK:13 ................... VERGİ DAİRESİ MÜDÜRLÜĞÜNE

................... 4792 sayılı Kanuna göre hesaplanacak tüm ecrimisil borçlarımı / aşağıda belirttiğim ecrimisil

borçlarımı, Kanunun 15 inci maddesinden yararlanarak öngörülen süre ve şekilde ödemek istiyorum. Bu borçlarımla ilgili olarak dava açmayacağımı ve açmış olduğum davalardan vazgeçtiğimi bildirir,

gereğinin yapılmasını arz ederim. ... / ... / 2003 Adı ve Soyadı / Unvanı

İmza / Kaşe

KANUNDAN YARARLANILMAK İSTENEN ECRİMİSİL BORÇLARI** Vadesi Tutarı*** 1 2 3 4 5 6 7 8 9

10

EECCRRİİMMİİSSİİLL AALLAACCAAKKLLAARRIINNAA İİLLİİŞŞKKİİNN DDAAVVAALLAARR YYaarrggıı MMeerrcciiii DDaavvaannıınn EEssaass NNuummaarraassıı 1 2 3 4 5 6 7 8 9

10

* Mirasçı, kefil, şirket ortağı ve kanuni temsilci gibi amme borçlusu sayılan kişilerin başvurusu halinde, anılan kişilerin de kimlik bilgilerine asıl borçlu ile birlikte bu satırda yer verilecektir.

** Tüm ecrimisil borçları için başvuranlar tablonun bu sütununu boş bırakacaklardır. *** Borçlu borcunun tutarını bilmiyorsa bu sütunu boş bırakacaktır.

VVEERRGGİİ KKİİMMLLİİKK NNUUMMAARRAASSII

BORÇLUNUN ADI VE SOYADI / UNVANI*

ADRES