วาทะเดดคนรก(ษ)ปา

“อาชพปาไม เปนอาชพทม

เกยรตและศกดศร การท างาน

คลายกบการปดทองหลงพระ

เรารกษาทรพยากรธรรมชาต

ไวเพอสวนรวม แตนอยคนนกท

จะเขาใจถงผลทเกดจากภารกจ

ของเรา นนคอ...การอยด กนด

และมอากาศทบรสทธไวหายใจ.....” นางวาสนา กงวงศา

นกวชาการปาไมช านาญการ

หวหนาศนยศกษาธรรมชาตสตวปาอบลราชธาน

15

คอลมนในเลมน - รอบรวบาน(สตว)ปา - วนส าคญ - พาเทยวธรรมชาต - เมนขาวปา - สตวปานารก - รกสขภาพ - ธรรมะ ธรรมชาต - แววเสยงบทเพลงปา - English Say Hi - รหรอไม - วาทะเดดคนรก(ษ)ปา

ก าหนดออกจลสาร ราย 4 เดอน ทปรกษา นายวชต จรมงคลการ ผอ านวยการสวนอนรกษสตวปา กองบรรณาธการ นางสาวศทรา สนนทกรญ นายกตตศกด พมพบญมา

บก.แถลง สวสดทานผอานทกทานคะ ขณะนเปนชวงเวลา

แหงความโศกเศราอาดรของปวงชนชาวไทยทกคนทพระบาท- สมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช มหตลาธเบศวร- รามาธบด จกรนฤบดนทรสยามทราธราศบรมบนาถบพตร เสดจสวรรคตเมอวนท 13 ตลาคม 2559 เพอเปนการแสดงออกถงความรกทดทนพระองคทาน

สวนอนรกษสตวปาจะขอนอมน า

พระราชด ารเปนแนวทางในการปฏบต

งานเพอเปนสวนหนงทรวมกน

พฒนาบานเมองสบไป ส าหรบจลสารสวนอนรกษ

สตวปาฉบบน กอง บก.ขอน าสาระด ๆ เกยวกบสตวปาพนาวลยมามอบใหทานผอานเชนเคย และหา กมขอเสนอแนะใด กรณาแจงกอง บก. เพอปรบปรงแกไขไดนะคะ พบกนใหมฉบบหนาคะ

Love Me Love Wildlife

รหรอไม Did you know

รอบรวบาน (สตว) ปา

วนคมครองสตวปาแหงชาต 2559 วนท 26 ธนวาคม 2559 ส านกบรหารพนทอนรกษท 9 โดยศนยศกษาธรรมชาตและสตวปาอบลราชธาน จดงานวนคมครองสตวปา ประจ าป 2559 ภายใตแนวคด “สตวปาใตรมพระบารม” ณ เขตรกษาพนธสตวปายอดโดม อ.น ายน จ.อบลราชธาน ไดรบเกยรตจากนายสนต เหลาบญเสงยม รองผวาราชการ จงหวดอบลราชธานใหเกยรตเปนประธานเปดงาน โดยมผเขารวมชมนทรรศการและ กจกรรมตาง ๆ ประมาณ 1,700 คน สมมนาเชงปฏบตการเตรยมความพรอมเพอกาวส อส. ดจตล (DNP Digital Transformation) วนท 7-8 พฤศจกายน 2559 นายวชต จรมงคลการ รวมกบผอ านวยการสวนตาง ๆ ในส านกบรหาร- พนทอนรกษท 9 (อบลราชธาน) รวมโครงการสมมนาเชงปฏบตการเตรยมความพรอมเพอกาวส อส. ดจตล (DNP Digital Transformation) รนท 2 ณ โรงแรมองธาร รสอรท จงหวดนครนายก

14 3

ขอมลการแจงครอบครองงาชาง

การแจงครอบครองงาชางตาม พ.ร.บ.งาชาง พ.ศ. 2558 ในพนทรบผดชอบส านกบรหารพนทอนรกษท 9 (อบลราชธาน)

ขอมล: ฝายปฏบตการงาชาง สวนอนรกษสตวปา สบอ.9

ส ำนกบรหำรพนทอนรกษท ๙ (อบลรำชธำน)

English Say Hi วนส ำคญ

รไวใชวาฝกภาษาองกฤษ

by Mr. Squirrel สวสดครบทานผอาน ฉบบนกระผม Mr. Squirrel ขอน าตวอยางค าศพทและประโยคท ส าคญและน าไปใชในปายสอความหมาย ปานแนะน า หรอปายเตอนในเขตรกษาพนธสตวปา หรอแหลงทองเทยวทางธรรมชาตมาฝากครบ ขอใหทองเทยวอยางปลอดภยนะครบ

13 4

Beware of snakes Please stay on the trail only (ระวงง โปรดอยาเดนออกนอกเสนทาง)

Wildlife is not accustomed to human voices. Human noise can impact on bird breeding and raising young chicks. สตวปาไมคนกบเสยงมนษย นกบางชนดอาจตกใจจนไมผสมพนธหรออาจทงลกในรงโปรดงดใชเสยงขณะเดนปา

Caution! Leeches โปรดระวง ทากชกชม

Wildlife sanctuary เขตรกษาพนธสตวปา Non-hunting area เขตหามลาสตวปา Botanical garden สวนพฤกษศาสตร Arboretum สวนรกขชาต National park อทยานแหงชาต Forest park วนอทยาน Biosphere reserve พนทสงวนชวมณฑล

การคมครองสตวปาใน

ประเทศไทยไดเรมขนในป พ.ศ.

2443 โดยมการประกาศใช

พระราชบญญตชางปา รศ. 119 (พ.ศ. 2443) เพอควบคม

การลาชางปา ตอมาในป พ.ศ. 2503 เมอวนท 26 ธนวาคม

สมเดจพระศรนครนทราบรม

ราชชนน เมอครงด ารงพระยศ

สมเดจพระราชชนนศรสงวาลย และทรงเปนผส าเรจราชการ

แทนพระองค ไดทรงมพระมหากรณาธคณลงพระนามใน

พระปรมาภไธยพระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพล-

อดลยเดชตราพระราชบญญตสงวนและคมครองสตวปา พ.ศ.

2503 นบแตนนมา การอนรกษสตวปาไดด าเนนการอยาง

จรงจงและเปนรปธรรม จนกระทงในป พ.ศ. 2511 รฐบาลได

ก าหนดใหวนท 26 ธนวาคม ของทกปเปน “วนคมครอง

สตวปาแหงชาต” For your safety, please inform staff before you begin walking the trail เพอความปลอดภยของทานโปรดแจงเจาหนาทกอนเดนปาทกครง

Danger! Wildlife Foraging Trail Closed: 4:30 p.m. - 6:00 a.m. อนตราย ชวงเวลาสตวปาออกหากน งดใชเสนทางเวลา 16.30 - 06.00 น.

Wildlife spot-lighting สองสตว

Animal viewing area แหลงดสตว

Wildlife observation blind หอดสตว

น าตกภละออ น าตกภลออตงอยในเขตรกษาพนธสตวปาพนมดงรกทองท บานซ าเมง ต าบลเสาธงชย อ าเภอกนทรลกษ จงหวดศรสะเกษ ค าวาลออ หรอ ละออ เปนภาษาเขมรแปลวา สวย น าตกภลออจงมความหมายทสอถงความสวยงามตามธรรมชาตของน าตกแหงน น าตก ภลออมความสงประมาณ 5 เมตร มตนน า ก าเนดมาจากเทอกเขา พนมดงรกไหลลงมาตาม ล าหวยสงกต ล าธารม แกงโขดหนเหมาะแกการพกผอน สามารถเลนน าไดในชวงเดอนมถนายน-พฤศจกายน บรเวณรอบ ๆ น าตกภละออยงไดรบการพฒนาเปนเสนทางศกษาธรรมชาตระยะทางประมาณ 3.8 กโลเมตร ใหความรเรองพชพนธและสภาพ ภมประเทศ เปนแหลงทเหมาะแกการเดนปาศกษาธรรมชาตทมความอดมสมบรณมากแหงหนง การเดนทาง ใชเสนตามทางหลวงหมายเลข 221 กนทรลกษ- ผามออแดง ไปประมาณ 23 กโลเมตร ผานเสนบานภมซรอล-น าตกส าโรงเกยรต ไปประมาณ 8 กโลเมตร จากนนใหเลยวซายสน าตก ภละออประมาณ 2.5 กโลเมตร เปนทางลาดยางตลอดสาย

5

แววเสยงบทเพลงปา

12

พาเทยวธรรมชาต

เนอรอง - ท ำนอง: ฉลอง นยฉม

ถนอำศยเคยไดกนอย หมนเวยนเปลยนสตำมฤดกำล หนำวเขำมำแสนทรมำน ถงวนจำกบำนทงถนอกครำว เดนทำงไกลหนหนำว...เจบปวดรำวรำนใจ

เจำนกอพยพยำยถน ตองหำทกนทอยแหงใหม ตวทปวยเจบเรยวแรงออนลำ ตวแกชรำเดนทำงไมไหว กฎเกณฑชวตธรรมชำตเปนไป สตอไมไหว...จ ำตองตำยจำกลำ

เมอวนเดนทำง ยำงเขำมำถง รวมใจกำยเปนหนง เตมเตมพลง โผบนสฟำ มงหำควำมหวง โลกนคงยง มรงใหพกนอน

บน บน บน บนไป ฟำกวำงใหญตองฝำฟน

เหนดเหนอยเพยงไหนไมหวน จะกคนวนจะไปใหถง

เจำนกอพยพยำยถน ไดกนไดอยอดมสมบรณ แผนดนนมน ำใจ ไดอยอำศยไดควำมเกอกล

ขอพกพงเพยงชวครำว พอสนหนำหนำว...จะบนกลบไป

เพลง “หนหนำว”

... ไพรบรรเลง

สำงค ำ

ธรรมมะ ธรรมชาต โย โว อานนท มยา ธมโม

จ วนโย จ เทสโต ปญญตโต

โส โว มมจจเยน สตถา.

(ท.ม.๑๐/๑๔๑/๑๗๘)

แปลวา : ดกรอานนท

ธรรมแล วนยใด ทเราได

แสดงแลว และบญญตแลว

แกเธอ ทงหลาย ธรรมและวนยนน

จกเปนศาสดาของเธอ

ทงหลาย ในเมอเราลวงลบไป

หมายความวา พระพทธเจาตรสใหพระธรรมวนย คอ

ค าสงสอนของพระองคน เปนศาสดาแทนพระองค

6 11

เมนขาวปา โดย...อวนสวยกระทะบน

ขอตอนรบเขาสเหมนตคะ อวนสวยชอบอากาศเยน ๆ แบบนดมชวตชวาดจง พอถงหนาหนาวในปากจะมดอกไมปาสวย ๆ ขนเตมพลาญหนเปนทนาชนตาเบกบานใจ ผเสอหมแมลงบนดอมดมสวยงาม สตวปาทงหลายออกหากนตามประสา ธรรมชาตชางรงสรรคศลปะไดงดงามเหนอจตนาการ... เดยวคะ ๆ นอวยสวยนะคะไมใชศลปนยงไง ๆ วนนกจะพาคณ ๆ ผอานเขาครวแนนอนคะ

เชาวนอาทตยตนตงแตเชาตร อวนสวยอารมณด ๆ คดวาจะเอาอะไรไปถวายพระทานด เหลอบไปเหนกลวยเครอใหญแขวนอยหนาบานกนกขนไดจงแบงมาท าแกงกลวยดบสกหมอหนง เอาละปใหมนคดท าสงใดกใหผานฉลย เปนเรองกลวย ๆ นะคะ เพยง....

กอนทจะท าแกงกลวยเรามารกลวยใหมากขนอกหนอยดกวา

นะคะ กลวยมชอวทยาศาสตรวา Musa sapientum Linn. อยในวงศ MUSACEAE กลวยเปนไมลมลก ตนหนง ๆ จะออกผลครงเดยวแลวตายไป ปลกไดทวไปในประเทศเขตรอน ขยายพนธโดยแยกหนอ กลวยปาบางชนดไมมหนอตองใชเมลด กลวยปาสวนใหญมเมลดมาก ส าหรบผลดบนนมรสฝาด ใชทงเปลอกหนตากแหงบดเปนผงชงน ารอนหรอปนเมดรบประทานแกทองเสยเรอรง ส าหรบผลสกเรากแกะรบประทานทนทหรอเอาไปแปรรปไดหลากหลายรปแบบมากมายคะ เอาละพอหอมปากหอมคอเราแลวมาท าแกงกลวยดบดวยกนนะคะ ไปกนเลย...

ภาพทเหนเปนปากของนกชนดใด?

ดเฉลยทายเลม

1. 2. 3.

รกสขภาพ เคลดลบดแลสมองใหความจ าด

1. ออกก าลงกายและนอนหลบสนท เพมออกซเจนในสมอง

2. พบปะผคน เขาชมรม จตอาสา พบปะเพอนๆ เลนกบสตวเลยง

3. หวเราะ เลอกอยใกลคนมอารมณขน สรางบรรยากาศแหงความสขไวรอบตว

4. ท าสมาธ ชวยเพมความสามารถของ เปลอกสมองสวนความคด สงเสรมการเชอมตอของเซลล สมองทชวยเพมประสทธภาพของ หนวยความจ า

5. กนอาหารบ ารงสมอง ไดแก อาหารทมโอเมกา 3 เชน ปลา ผกใบเขยว ผลไมทมสสน

7. ท าอะไรใหมๆ ทไมคนเคย ทาทายตวเอง ใชเสนทางใหมในการเดนทาง หรอท ากจกรรมทใชประสาทตาและแขน เชน เลนดนตร ปงปอง ปนเซรามก

8. งบหลบ 10 - 30 นาท สมองจะจดเกบความจ าใหเปนระเบยบมากยงขนชวยฟนฟสมองและความจ าไดด

7 10

สวนผสมและเครองปรง 1. หมหนชนพอค า 3 - 5 ขด 2. กลวยดบหนชนพอค าครงหว 3. พรกแกงแดง / ชอนโตะ 4. กระชายซอยเปนเสน 8 แงง 5. พรกชฟาซอยเสน 5 เมด 6. น าปลา 2 ชอนโตะ 7. ใบกะเพราหรอใบโหระพา 2 ก ามอ 8. น ามนพช 3 ชอนโตะ 9. น าสะอาด 2 ถวยตวง 10.พรกไทยออน 6 ชอ

วธท า 1. เทน ามนพชใสกระทะหรอหมอ ตงไฟปานกลาง

2. พอรอนใสพรกแกงลงไปผดจนมกลนหอมดแลวใสเนอสตวลงไป

3. ผดพอเนอสตวสก เตมน าสะอาดลงไป

4. ใสกลวยดบ ตมพอกลวยสก

5. ใสน าปลา, กระชาย และพรกชฟาซอยลงไป

6. คนทกอยางใหเขากนใสใบโหระพาหรอใบกะเพราลงไป ยกลง

เรยบรอยแลวคะ อวนสวยจะตกไปถวายพระพรอมกบขาวสวยรอน ๆ หอมฟง แลวกแบงไวรบประทานทบาน ในฉบบหนาคอยพบกบเมนอาหารปาจากอวนสวยดวยนะคะ สวสดคะ...

นกโกโรโกโส(Coral-billed Ground-Cuckoo) ชอวทยาศาสตร Carpococcyx renauldi Oustalet, 1896

ล าดบ Cuculiformes วงศ Cuculidae

8 9

ลกษณะทวไป เปนนกทมขนาดกลางถงใหญ ความยาววดจากปลายปากถงปลายหาง ประมาณ68 - 69 cm ปาก ขา และนวสแดง สด หนงรอบตา สแดงมวง บรเวณ หว คอ คอหอย ขนปก และขนหางสด า ดานบน

ล าตวมสเหลอบระหวางสเขยว มวง และน าเงน ดานลางล าตวสน าตาลเหลอง

อปนสยและการกนอาหาร เปนนกทพบตามปาดบแลง ตงแตพนราบจนถงความสง 900 m จากระดบน าทะเล ไมคอยพบเหนตวเพราะอาศยและหากนตามพนทบรเวณ ทมลกไมหรอพชขนหนาแนน และไมคอยบน เวลามศตรหรอสงรบกวนจะวงไปตาม ดานสตวหรอทางเดน แลวหลบเขาไปยงพมไมทหนาแนน ตอนกลางคนจะบนขนจบคอนนอนตามกวไมหรอกงไผทไมสงมากนก หรอไมเกน 10 m จากพนดน อาการไดแกแมลงและตวหนอนตาง ๆ โดยเฉพาะปลวก ดวยการจกกนตามพนดน นอกจาก นยงกนผลไมสกตาง ๆ ทหลนจากตน เชน ไทร หวา และตะขบปา เปนตน

การผสมพนธ นกโกโรโกโสท ารงบนตนไม แตยงไมทราบรายละเอยดเกยวกบชววทยาการสบพนธของนกชนดนมากนก

การกระจายพนธ พบครงแรกในประเทศเวยดนาม นกโกโรโกโสเปนนกเฉพาะถนทพบในประเทศไทย และแถบอนโดจน

สถานภาพ นกโกโรโกโส เปนนกประจ าถนของไทย พบในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ภาคตะวนออก และภาคเหนอ พบไมบอยและปรมาณไมมากนก

สถานภาพตามกฎหมาย เปนสตวปาคมครอง ตามพระราชบญญตสงวนและคมครองสตวปา พทธศกราช 2535 ทมา; เวบไซตฐานขอมลสตวปาเมองไทย ส านกอนรกษสตวปา กรมอทยานแหงชาตฯ http://www.thaiwildlife.info/wildlife.php?Act=View&ID=0179

กลองดกถายภาพ (Camera trap) ไดบนทกภาพ นกโกโรโกโสตวน ในพนทเขตรกษาพนธสตวปายอดโดม จ.อบลราชธาน

ปท 2 ฉบบท 1 ต.ค.59-ม.ค.60 www.wildlife. dnp9.com/wildlife

ส านกบรหารพนทอนรกษท 9 (อบลราชธาน) กรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช

ตดตามฟงรายการวทย เพอการอนรกษสตวปา

รายการ “เรารกษธรรมชาต”

รายการ “เรารกษธรรมชาต” สถานวทยชมชนคนรกษน ายน อ.น ายน จ.อบลราชธาน FM 106.00 MHz ทกวนพธ เวลา 09.00 – 10.00 น.

สวนอนรกษสตวปา ส านกบรหารพนทอนรกษท 9 (อบลราชธาน) 189 ม.10 ถ.แจงสนท ต.แจระแม อ.เมองอบลราชธาน จ.อบลราชธาน 34000 http://wildlife.dnp9.com/wildlife/

email: wildlife_cd@hotmail.com “สวนอนรกษสตวปา สบอ.9 อบลฯ”

0 4531 1677 ตอ 601 08 6468 7392

สวนอนรกษสตวปา

น ำตกสำมหลน เขตรกษำพนธสตวปำพนมดงรก

สตวปานารก “นกโกโรโกโส”

วาทะเดดคนรก(ษ)ปา