4-6 YAŞ 4-6 YAŞ ÇOCUKLARIN ÇOCUKLARIN

GELİŞİM GELİŞİM ÖZELLİKLERİÖZELLİKLERİ

4 YAŞ GELİŞİM SÜREÇLERİ

FİZİKSEL GELİŞİMİ• Bedenen hayli hareketlidir, bir yerlere takılıp düşer.

• Yuvarlanmaktan, güreş etmekten hoşlanır.

• Toprak ve kumla oynamayı, çukur kazmayı sever.

• Küçük kasları oldukça gelişmiştir.Kesip yapıştırır, boyar, resim yapar, tüm araç ve gereçleri iyi kullanır.

• Erkek çocuklar topla, kız çocuklar ise iple oynamayı sever

• Bedensel gelişme yavaşlamıştır. Göz bozuklukları görülebilir, yakın görmekte güçlük çeken çocuklar çoğunluktadır.

SOSYAL GELİŞİMİ

• Ellerini yıkar, kurular ve dişlerini fırçalayabilir.

• Genelde çok daha bağımsız ve oldukça inatçıdır;kendi isteğiyle hareket eder

• İsteklerine karşı gelindiğinde kaba bir üslupla konuşabilir ve oyun arkadaşlarıyla kavga edebilir.

• Övgüden hoşlanır, yaptığı işin beğenilmesini ister.

• Evin dışında işe yarar her türlü malzemeyle bir şeyler üretmeye, oluşturmaya çalışarak yaratıcılığını sergiler,

BİLİŞSEL GELİŞİMİ

• Büyük küçük, az- çok, açık-kapalı, uzun-kısayı resimde ayırt eder.

• Sayı ile nesne arasında ilişki kurar.• İki yarım daireyi birleştirip daire yapar.• Tamamlanmamış insan resmine kol ve

bacak çizer.• Resmi gösterilen meslekleri söyler.• Meslekler ile kullandıkları araç-gereç

arasında ilişki kurar.

DİL GELİŞİMİ• ‘Neden?’, ‘ne zaman?’, ‘nasıl?’, ‘niçin?’,

sorularıyla sözcüklerin anlamlarını ısrarla sorar,

• Uzun öyküleri dinler ve gerçekte var olanla düş ürününü zaman zaman karıştırarak anlatır,

• Konuşmalarında bağlaç kullanır,• Şarkı şiir tekerleme söyler ,• Konuşması dilbilgisi kurallarına uyar ve

tümüyle anlaşılabilir bir hale gelmiştir.

4. YAŞ İÇİN ÖNERİLER

• Çocuğunuzla konuşun. • Çocuğunuzla öyküler okuyun, öyküdeki

kişileri ona sorun, sonradan da öykünün bazı kısımlarını anlatmasını isteyin.

• Beraberce basit resimler, örneğin çöp adam çizin. Buna sevinçli, üzgün, şaşkın yüzler yapın. Bunlara uygun sözler söyletin.

• Sayı sayma çalışmaları yapın.• Renkleri öğretin. • Saklambaç oynayın.

Beraberce yap-boz yapın.

5 YAŞ GELİŞİM SÜREÇLERİ

FİZİKSEL GELİŞİMİ• Beş yaşında çocuk koşma, sekme, atlama,

sıçrama, bisiklet pedalını çevirme ve gibi bedensel hareketleri becerebilir

• Merdivenleri tek başına yardımsız ve ayak değiştirerek çıkar.

• İçi dolu su kabını taşıma becerileri yapabilir. Küçük kaslarını rahatlıkla kullanır.

SOSYAL GELİŞİMİ• Ellerini, yüzünü yıkayıp kurulayabilir ama

bedeninin diğer bölümlerini yıkarken yardıma ihtiyaç duyar,

• Genelde daha aklı başında ve bağımsızdır; daha kontrollü ve duyarlı bir yaklaşım içindedir,

• Kendi başına giyinip soyunabilir,• Düzenli ve temiz olması gerektiğini kavrayabilir

ancak yine de sürekli olarak anımsatılmalıdır,• Grup oyunlarını tercih eder

BİLİŞSEL GELİŞİMİ• Parçayla bütünü aynı zamanda

düşünemez,

• Zihinsel kıyaslama yapamazlar,

• Eylemlerinde ve düşüncelerinde ben merkezcidir.

• Mantık henüz gelişmemiştir

DİL GELİŞİMİ• 5 yaşındaki çocuk hep konuşmak ister,

• Yetişkinler gibi uzun cümleler kurmaya çalışır,

• Bilgisini arttırmak için sorular sorar,

• Dil bilgisi kurallarına uygun konuşur,

• Her şeyin ‘neden’ ve niçin’i ile ilgilenir,

5.Yaş İÇİN ÖNERİLER

Çocuğunuza “aptal, tembel” gibi sıfatlar söylemeyin. Ya da “sen çocuksun, anlamazsın” demeyin.

• Evde ufak-tefek işlere yardımlarında hatta sadece gösterdiği gayretleri bile, gülümseyerek, “aferin” diyerek memnuniyetinizi belli edin.

6 YAŞ GELİŞİM SÜREÇLERİ

FİZİKSEL GELİŞİMİ• Sınırsız enerjiye sahip olan çocuk yerinde

duramaz. Otururken bile kımıldanır, bükülür, uzanır.

• İp atlar. Topa yön vererek sıçratır. Tek elle topu tutar. Sopa ile topa vurur. Paten kayar. İki tekerlekli bisiklete biner.

• Bloklarla çeşitli yapılar yapar, onlarla oynar. • Zorluk çekmeden ayakkabılarını bağlar.

Düğmelerini ilikler.

SOSYAL GELİŞİMİ• Toplum içerisinde kendinden beklenen uygun

davranışları gösterir.• Kızgınlık, mutluluk, sevgi gibi duyguları belli

eder.• Başkalarının duygularını anlar.• Kurallı oyunların kurallarına uyar.• Başkalarına oyunun veya etkinliğin kurallarını

açıklar.• Kendine güven duyar.• Yeni ve alışılmamış durumlara uyum sağlar.

BİLİŞSEL GELİŞİMİ• Nesneleri kullanarak toplama ve

çıkarma yapar.• Yaşadığı şehrin ve sokağın adını söyler.• Dün, bugün ve yarın ile ilgili konuşur.• Nesneleri bir özelliğine göre

gruplandırır. ( renk, şekil, boyut vb)• Daha önce dinlediği öyküleri içeriğine

uygun olarak anlatır.• Haftanın günlerini sırasıyla söyler.

DİL GELİŞİMİ

• Günlük deneyimlerini anlatır.• Bazı sözcüklerin eş ve karşıt anlamlarını bilir.• ‘ne zaman, neden, nasıl’ gibi soru sözcüklerini

içeren soruları cevaplar.• ‘çünkü, daha sonra’ gibi bağlaçları kullanarak

konuşur.• Olayları oluş sırasına göre anlatır.• İsteklerini uygun cümlelerle anlatır.• Soyut ifadeleri anlar.

6.YAŞ İÇİN ÖNERİLER

• Soru sormasını, etrafı araştırmasını destekleyin. Size soru sorduğunda bazen “sence nasıl (veya neden) olabilir?” şeklinde sorarak onu düşünmeye yönlendirin. Her gün en az bir kez hareketli oyunlar oynamasına olanak sağlayın.

• Televizyonu günde saat ile sınırlayın. Bunun dışında daha üretken etkinlikler çocuğa sunulmalıdır.

• REHBER ÖĞRETMEN • ERCÜMENT SİVRİ