3.5 stresle başa çıkma
TRANSCRIPT
![Page 1: 3.5 stresle başa çıkma](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062316/5882ea181a28ab33258b7d55/html5/thumbnails/1.jpg)
Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK)
Anadolu Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi
(BAP)
![Page 2: 3.5 stresle başa çıkma](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062316/5882ea181a28ab33258b7d55/html5/thumbnails/2.jpg)
3.5 Stresle Başa Çıkma 2
STRESLE BAŞA ÇIKMA
![Page 3: 3.5 stresle başa çıkma](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062316/5882ea181a28ab33258b7d55/html5/thumbnails/3.jpg)
3.5.1 Stres Kaynakları 3
Stres ve Kaynakları
![Page 4: 3.5 stresle başa çıkma](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062316/5882ea181a28ab33258b7d55/html5/thumbnails/4.jpg)
3.5.1 Stres Kaynakları 4
Peki nedir bu stres, stresin belirtileri ve strese yol açan etmenler?
![Page 5: 3.5 stresle başa çıkma](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062316/5882ea181a28ab33258b7d55/html5/thumbnails/5.jpg)
Kişilerin stres tanımı bireysel özelliklerine, deneyimlerine ve yaşadığı sorunlara göre farklılık göstermektedir.
Stres, bizi zorlayan, kısıtlayan ve engelleyen olaylar, durumlar karşısında verdiğimiz tepkilerin tümüdür.
Stres birçok insanın düşündüğü gibi sadece üzerimizde hissettiğimiz baskı ve gerginlikle sınırlı değildir.
Stres, durup dururken ya da kendiliğinden oluşan bir durum değildir.
3.5.1 Stres Kaynakları 5
![Page 6: 3.5 stresle başa çıkma](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062316/5882ea181a28ab33258b7d55/html5/thumbnails/6.jpg)
Stres yalnızca bireyin dışında gelişen olumsuz
durum ya da olaylar
nedeniyle de oluşmaz.
Bazen olumlu durum ya da
olaylar da stres nedeni olabilir.
Stresi oluşturan bu durum ya da
olaylar değil, kişinin bu
durum ya da olayları nasıl algıladığıdır.
3.5.1 Stres Kaynakları 6
![Page 7: 3.5 stresle başa çıkma](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062316/5882ea181a28ab33258b7d55/html5/thumbnails/7.jpg)
Stres belirtileri
Davranışsal
Fizyolojik
Psikolojik
Sosyal
3.5.1 Stres Kaynakları 7
![Page 8: 3.5 stresle başa çıkma](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062316/5882ea181a28ab33258b7d55/html5/thumbnails/8.jpg)
Davranışsal belirtiler• Kızgınlık, kararsızlık, uyku ve yemek
düzenindeki bozulmalar, huzursuz uyku uyuma, rahatlamak için yemek yeme, sigara ve alkol kullanımının artması, hızlı yemek ve konuşmak, pasif veya saldırgan davranışlar göstermek, içine kapanmak veya somurtmak, zamanı iyi kullanamamak, iş performansının düşmesi, kazalara maruz kalınması, cinselliğe olan ilginin azalması veya kaybolması, konuşurken sesin titremesi, ağlamanın artması ve tikler
3.5.1 Stres Kaynakları 8
![Page 9: 3.5 stresle başa çıkma](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062316/5882ea181a28ab33258b7d55/html5/thumbnails/9.jpg)
Fizyolojik belirtiler• Sık sık soğuk algınlığına yakalanma ve
diğer enfeksiyonlara açık olma, düzensiz kalp atışları, nefes nefese kalma, göğüste sıkışma veya ağrı, bayılma, baş ağrısı, yüksek tansiyon, sırt ağrısı, yorgunluk, sindirim bozuklukları, ishal veya kabız olma, deri rahatsızlıkları veya alerjik reaksiyonlar, aşırı terleme, iştah değişiklikleri, hızlı kilo kaybetme veya hızlı kilo alma, kadınlarda aybaşı düzeninde değişiklikler meydana gelmesi.
3.5.1 Stres Kaynakları 9
![Page 10: 3.5 stresle başa çıkma](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062316/5882ea181a28ab33258b7d55/html5/thumbnails/10.jpg)
Psikolojik belirtiler• Unutkanlık, huysuzluk, sinirlilik,
mizaç değişiklikleri, kaygı, depresyon, korkma, utangaçlık veya mahcubiyet, suçluluk veya kıskançlık duyma, aşağılık duygusu duyma ve kendine güveni kaybetme, ümitsizlik hissetme, intihar düşünceleri, dikkat azlığı ve hayal kurmanın artması.
3.5.1 Stres Kaynakları 10
![Page 11: 3.5 stresle başa çıkma](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062316/5882ea181a28ab33258b7d55/html5/thumbnails/11.jpg)
Sosyal Belirtiler• İnsanlara karşı güvensizlik,
randevulara gitmemek veya çok kısa zaman kala iptal etmek, insanlarda hata bulmaya çalışmak ve sözle rencide etmek, haddinden fazla savunmacı tutum, birçok kişiye birden küs olmak, konuşmamak.
3.5.1 Stres Kaynakları 11
![Page 12: 3.5 stresle başa çıkma](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062316/5882ea181a28ab33258b7d55/html5/thumbnails/12.jpg)
3.5.1 Stres Kaynakları 12
Fiziksel Stres Kaynakları
Sıcak, soğuk, gürültü, kötü çalışma şartları ve
donanım, yangın, trafik, şiddet, kişinin hasta ya da
rahatsız olması
Sosyal Stres Kaynakları
Sosyal, ekonomik ve politik koşullar: işsizlik, kira sorunu,
vergiler, ödenmesi gereken borçlar, yüksek suç oranı, çevre kirliliği, teknolojik değişikliklere
ayak uyduramamaİş ve kariyer: Yetiştirilmesi
gereken işler, yanlış anlaşılmalar, iş seyahatleri, işin
bölünmesi, rekabet, kendini kabul ettirme çabası, eğitim
Kişilerarası ve çevresel ilişkiler: Farklı değer yargıları, zorunluluklar, kötü hizmetler,
sigara içen ve içmeyenler, kötü araba kullanma alışkanlıkları,
sosyal beklentiler
Aile ortamı: İş yükünün paylaşılmaması, kıskançlık, farklı değerlere sahip olma, ailede ölüm
veya hastalık, aile bireylerinin farklı yaşam tarzlarının olması,
maddi sorunlar, ailede dayanışmanın olmaması, özel
çocuğa sahip olma
![Page 13: 3.5 stresle başa çıkma](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062316/5882ea181a28ab33258b7d55/html5/thumbnails/13.jpg)
133.5.1 Stres Kaynakları
FİZİKSEL STRES
KAYNAKLARI
SOSYAL STRES KAYNAKLARI
![Page 14: 3.5 stresle başa çıkma](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062316/5882ea181a28ab33258b7d55/html5/thumbnails/14.jpg)
• Yaşanan duygusal zorlanma,• çocuklarının durumuna ilişkin yeterli
bilgi edinememe, • başkalarına çocuğun durumunu
açıklamada çekilen güçlük, • çocukta engele bağlı olarak görülen
davranış ve sağlık sorunları, • çocuğun uzun süreli bakıma duyduğu
ihtiyaç, • tedavi ve eğitim konusunda pek çok
uzmanla görüşme gerekliliği, • uygun eğitim ortamını bulma çabaları,• daha fazla zaman, para ve enerji
gereksinimi,• çocuğun geleceğine ilişkin kaygılar, • uzmanlarla kurulan iletişimin
yetersizliği özel çocuğa sahip aileler için önemli stres kaynaklarını oluşturmaktadır.
3.5.1 Stres Kaynakları 14
![Page 15: 3.5 stresle başa çıkma](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062316/5882ea181a28ab33258b7d55/html5/thumbnails/15.jpg)
3.5.1 Stres Kaynakları 15
KISA SÜRELİ STRES
UZUN SÜRELİ STRES
![Page 16: 3.5 stresle başa çıkma](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062316/5882ea181a28ab33258b7d55/html5/thumbnails/16.jpg)
3.5.2 Stresin Sonuçları 16
Stresin Sonuçları
![Page 17: 3.5 stresle başa çıkma](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062316/5882ea181a28ab33258b7d55/html5/thumbnails/17.jpg)
Stres yaratan durumun/durumların önemine, süresine ve sayısına bağlı olarak stresin sonuçları farklılık göstermektedir.
Psikosomatik rahatsızlık; kaygı, stres, duygusal çatışma gibi psikolojik nedenlerden kaynaklanan fiziksel rahatsızlıklardır.
3.5.2 Stresin Sonuçları 17
![Page 18: 3.5 stresle başa çıkma](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062316/5882ea181a28ab33258b7d55/html5/thumbnails/18.jpg)
Psikosomatik hastalıklar kısaca aşağıdaki gibi sınıflandırılabilir:
Kalp–damar hastalıkları: Yüksek tansiyon görülen bazı durumlar, migren, damar spazmı, kalp ritmi bozuklukları,
kalp krizi vb.
Solunum sistemi hastalıkları: Daha sık aralıklarla ve daha zor nefes alma, astım.
Sindirim sistemi bozuklukları: Bazı kabızlıklar ve kusmalar, kronik gastrit, mide ülseri, bazı şişmanlıklar, iştahsızlık.
Eklem ve kas hastalıkları: Kas krampları, kas ağrıları, sırt ağrıları, eklem romatizmaları.
Genital ve idrar yolları bozuklukları: Cinsel iktidarsızlık, gece işemeleri, adetten kesilme, düzensiz adet görme.
3.5.2 Stresin Sonuçları 18
![Page 19: 3.5 stresle başa çıkma](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062316/5882ea181a28ab33258b7d55/html5/thumbnails/19.jpg)
Psikosomatik hastalıklar kısaca aşağıdaki gibi sınıflandırılabilir:
Deri bozuklukları: Alerji, kaşıntılar, sedef hastalığı.
Hormonal bozukluklar: Guatr.
Sinir sistemi bozuklukları: Uykusuzluk, bazı baş ağrıları, bazı baş dönmeleri, migren.
Göz bozuklukları: Göz kapaklarında kızarıklık ve şişlik, kirpik diplerinde kabuklanma, gözün az
görmesine sebep olan istemsiz ritmik kasılmalar vb.
Konuşma bozuklukları: Pepelemek, kekelemek.
3.5.2 Stresin Sonuçları 19
![Page 20: 3.5 stresle başa çıkma](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062316/5882ea181a28ab33258b7d55/html5/thumbnails/20.jpg)
Stresin iş hayatınız üzerindeki sonuçları
Bireyin görevi başında
bulunamamasına
İş veriminin düşmesine, iş
motivasyonunun azalmasına
İş kazalarının artmasına,
işlerini zamanında
yetiştirememesine
İşte hatalar yapmasına,
İşinden memnuniyetsiz olmasına,
nefret etmesine
İş arkadaşlarıyl
a ve işverenle sorunlar
yaşamasına
3.5.2 Stresin Sonuçları 20
![Page 21: 3.5 stresle başa çıkma](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062316/5882ea181a28ab33258b7d55/html5/thumbnails/21.jpg)
Stresin aile bireyleri ve günlük yaşamları üzerindeki sonuçları
Hayata karşı isteksizlik,
kendi bakımına özen
göstermeme
Eve ve aile üyelerine olan ilgide azalma, ev düzeninin
olmaması
Çabuk sinirlenme,
tahammülsüzlük
Çocuklarının sevgi ve duygusal ihtiyacını
karşılayamama, aile içi iletişimin
bozulması,
Aile içi şiddette artış, yalnızlığa eğilim, sosyal
çevreye uyumsuzluk,
Madde bağımlılığına eğilim, aileye ayrılan vakitte
azalma
3.5.2 Stresin Sonuçları 21
![Page 22: 3.5 stresle başa çıkma](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062316/5882ea181a28ab33258b7d55/html5/thumbnails/22.jpg)
3.5.3 Stres Döngüsü 22
Stres Döngüsü
![Page 23: 3.5 stresle başa çıkma](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062316/5882ea181a28ab33258b7d55/html5/thumbnails/23.jpg)
Uyum sağlama sürecinin üç aşaması vardır:
Alarm,
Direnç,
Tükenme.
3.5.3 Stres Döngüsü 23
![Page 24: 3.5 stresle başa çıkma](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062316/5882ea181a28ab33258b7d55/html5/thumbnails/24.jpg)
Alarm aşaması
Stres yaratıcı olay ya da durum fark edilmekte, vücut savaş ya da kaç tepkisi göstermekte ve biyokimyasal tepkiler harekete geçirilerek, beden kendini korumaya hazırlanmaktadır.
3.5.3 Stres Döngüsü 24
![Page 25: 3.5 stresle başa çıkma](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062316/5882ea181a28ab33258b7d55/html5/thumbnails/25.jpg)
Direnç aşamasıBu süreçte stres kaynağına uyum sağlandıkça direnç ortaya çıkar, her şey normale döner, bu aşamada kaybedilen enerji yeniden kazanılmaya ve vücuttaki tahribat giderilmeye çalışılır.
3.5.3 Stres Döngüsü 25
![Page 26: 3.5 stresle başa çıkma](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062316/5882ea181a28ab33258b7d55/html5/thumbnails/26.jpg)
Tükenme aşaması
Bu aşamada stres kaynağı ile başa çıkılamaz, uyum sağlanamaz. Birey tükenmiştir, stres kaynağı hala mevcuttur ve birey başka stres kaynaklarının etkilerine de açıktır.
263.5.3 Stres Döngüsü
![Page 27: 3.5 stresle başa çıkma](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062316/5882ea181a28ab33258b7d55/html5/thumbnails/27.jpg)
3.5.4 Stresle Başa Çıkma Stratejileri 27
Stresle Başa Çıkma Stratejileri
![Page 28: 3.5 stresle başa çıkma](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062316/5882ea181a28ab33258b7d55/html5/thumbnails/28.jpg)
Stresle başa çıkma•Bireyin stres oluşturan
öğeleri ve bunlara verdiği tepkileri tanıması, problemlerini doğru teşhis etmesi, stres vericileri yönlendirerek kendini psikolojik ve fizyolojik zararlardan koruması sürecidir.
Stresle başa çıkmanın ilk adımı•Stresle başa çıkmanızı
kolaylaştıracak kaynakları belirlemektir.
Başa çıkma kaynağı •Strese karşı dayanıklı
hale gelmenizi ve stres kaynağı olarak tanımladığınız olay, durum ya da problemle başa çıkmanızı sağlayan kaynaklardır.
3.5.4 Stresle Başa Çıkma Stratejileri 28
![Page 29: 3.5 stresle başa çıkma](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062316/5882ea181a28ab33258b7d55/html5/thumbnails/29.jpg)
Başa çıkma kaynakları kişisel ve sosyo-ekolojik kaynaklar olmak üzere iki gruba ayrılır.
Kişisel başa çıkma kaynakları; maddi kaynaklar, fiziksel kaynaklar, psikolojik kaynaklar, yetersizliği etkileyen koşullar, tıbbî bakım ve tedavi olanakları,
eğitim hizmetleri, başa çıkma becerileri.
Sosyo-ekolojik başa çıkma kaynakları; bireyin çevresi veya sosyal bağlamı içinde bulunan; evlilik
ilişkisi, sosyal ilişki ağı, aile ve daha geniş bir toplum içerisinde erişilebilen ve duygusal olarak destek
sağlayan sosyal destek kaynaklarını içermektedir.
3.5.4 Stresle Başa Çıkma Stratejileri 29
![Page 30: 3.5 stresle başa çıkma](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062316/5882ea181a28ab33258b7d55/html5/thumbnails/30.jpg)
Stresle başa çıkma stratejileri
Duygu odaklı başa çıkma
Problem odaklı başa çıkma
3.5.4 Stresle Başa Çıkma Stratejileri 30
![Page 31: 3.5 stresle başa çıkma](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062316/5882ea181a28ab33258b7d55/html5/thumbnails/31.jpg)
3.5.4.1 Duygu odaklı başa çıkma 31
Duygu odaklı başa çıkma
![Page 32: 3.5 stresle başa çıkma](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062316/5882ea181a28ab33258b7d55/html5/thumbnails/32.jpg)
Duygu odaklı başa çıkma, stres kaynaklarının neden olduğu acı verici ve rahatsız edici duyguları azaltmak için başvurduğumuz duygu, düşünce ve davranışsal çabaları yansıtır.
3.5.4.1 Duygu odaklı başa çıkma 32
![Page 33: 3.5 stresle başa çıkma](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062316/5882ea181a28ab33258b7d55/html5/thumbnails/33.jpg)
Duygu odaklı başa çıkmada birey;
duygularını bastırabilir,
sorun hakkında düşünmekten kaçınabilir,
rahatlamak için alkol ya da ilaç alabilir,
bir şeylerin kötü gittiğini inkâr edebilir.
3.5.4.1 Duygu odaklı başa çıkma 33
![Page 34: 3.5 stresle başa çıkma](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062316/5882ea181a28ab33258b7d55/html5/thumbnails/34.jpg)
3.5.4.2 Problem odaklı başa çıkma 34
Problem odaklı başa çıkma
![Page 35: 3.5 stresle başa çıkma](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062316/5882ea181a28ab33258b7d55/html5/thumbnails/35.jpg)
Stresin kaynağını uzaklaştırmayı ya da değiştirmeyi amaçlayan yöntemdir.
Problem odaklı başa çıkma yöntemi aktif olarak bilgi toplama ve problem çözmeyi içerir.
Kişiler arası çatışmaları çözmek amacıyla görüşme yapmak, yardım istemek vb. etkinlikler problem odaklı başa çıkmaya örnek olabilir.
Problem odaklı başa çıkmada başvurulacak yöntemlerden biri problem çözme tekniklerini kullanmaktır.
3.5.4.2 Problem odaklı başa çıkma 35
![Page 36: 3.5 stresle başa çıkma](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062316/5882ea181a28ab33258b7d55/html5/thumbnails/36.jpg)
Problem çözme teknikleriproblemi saptama
seçenekleri gözden geçirme
bir çözümü seçme
eyleme geçme
sonuçları değerlendirme
3.5.4.2 Problem odaklı başa çıkma 36
![Page 37: 3.5 stresle başa çıkma](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062316/5882ea181a28ab33258b7d55/html5/thumbnails/37.jpg)
Problem saptama
Problemin ne olduğu tanımlanır, problem üzerinde çalışılabilir bir duruma getirilir ve amaç belirlenir.
3.5.4.2 Problem odaklı başa çıkma 37
![Page 38: 3.5 stresle başa çıkma](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062316/5882ea181a28ab33258b7d55/html5/thumbnails/38.jpg)
Seçenekleri gözden geçirme
Problemi çözmeyi sağlayabilecek tüm seçenekler gözden geçirilir.
3.5.4.2 Problem odaklı başa çıkma 38
![Page 39: 3.5 stresle başa çıkma](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062316/5882ea181a28ab33258b7d55/html5/thumbnails/39.jpg)
Çözüm yolu seçmeGözden geçirilen seçeneklerin olumlu yönleri ve olumsuz yönleri tartışılarak uygun bir çözüm yolu seçilir ve bir eylem planı geliştirilir.
3.5.4.2 Problem odaklı başa çıkma 39
![Page 40: 3.5 stresle başa çıkma](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062316/5882ea181a28ab33258b7d55/html5/thumbnails/40.jpg)
Eyleme geçirme
Eylem planı uygulanmaya başlanır.
3.5.4.2 Problem odaklı başa çıkma 40
![Page 41: 3.5 stresle başa çıkma](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062316/5882ea181a28ab33258b7d55/html5/thumbnails/41.jpg)
Sonuçları değerlendirme
“Gerginliğim biraz olsun azaldı mı?” sorusunu sorun. Eğer bu soruya yanıtınız “evet” ise planınızı uygulamaya devam edin; eğer yanıtınız “hayır” ise diğer çözüm yollarından birini seçerek süreci tekrarlayın.
3.5.4.2 Problem odaklı başa çıkma 41
![Page 42: 3.5 stresle başa çıkma](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062316/5882ea181a28ab33258b7d55/html5/thumbnails/42.jpg)
Bireyin daha olumlu ve sorunu çözmeye yönelik düşünceleridir.
Birey karşılaştığı problemleri çözmek için en azından çözmeye hazır hale getirmek için olumlu cümleler kurar.
Olumlu
diyalog
3.5.4.2 Problem odaklı başa çıkma 42
![Page 43: 3.5 stresle başa çıkma](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062316/5882ea181a28ab33258b7d55/html5/thumbnails/43.jpg)
Olumlu diyalog kurmayı engelleyen düşünme tarzları
Ya hep ya hiç türü düşünme“Ya bu işi hallederim ya da hayat çekilmez
olur.”
Aşırı genelleme “Beni hiç kimse anlamıyor”, “Tüm dünya
bana karşı.”
Felaketleştirme “Artık hiçbir şey eskisi gibi olmayacak.”
Kişiselleştirme “Çocuğumun bu durumu benim suçum.”
3.5.4.2 Problem odaklı başa çıkma 43
![Page 44: 3.5 stresle başa çıkma](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062316/5882ea181a28ab33258b7d55/html5/thumbnails/44.jpg)
3.5.4.3 Bedene yönelik yöntemler 44
Bedene yönelik yöntemler
![Page 45: 3.5 stresle başa çıkma](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062316/5882ea181a28ab33258b7d55/html5/thumbnails/45.jpg)
Nefes egzersizleri, çeşitli gevşeme yöntemleri (yoga, meditasyon, derinlemesine kas gevşetme), doğru beslenme (strese yol açan beslenme alışkanlıklarından vazgeçme) ve spor.
3.5.4.3 Bedene yönelik yöntemler 45
![Page 46: 3.5 stresle başa çıkma](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062316/5882ea181a28ab33258b7d55/html5/thumbnails/46.jpg)
3.5.4.4 Duygu ve düşüncelere yönelik yöntemler 46
Duygu ve düşüncelere yönelik yöntemler
![Page 47: 3.5 stresle başa çıkma](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062316/5882ea181a28ab33258b7d55/html5/thumbnails/47.jpg)
Hayata bir “bilim adamı” gibi yaklaşmayı alışkanlık haline getirme (tek bir olaydan hareketle genellemeler yapmadan, her görüş için sürekli kanıt arama, kanıtı olmayan görüşlerden vazgeçme), stres oluşturucu faktörleri bir tehdit gibi yorumlamak yerine, “yeteneklerini sınama imkanı” gibi yorumlama, duygularını başkalarıyla paylaşabilme, duygularını açıkça ve uygun bir biçimde ifade edebilmeyi öğrenme, irrasyonel inançlarını, varsayımlarını sınamayı öğrenme.
3.5.4.4 Duygu ve düşüncelere yönelik yöntemler 47
![Page 48: 3.5 stresle başa çıkma](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062316/5882ea181a28ab33258b7d55/html5/thumbnails/48.jpg)
3.5.4.5 Duruma yönelik yöntemler 48
Duruma yönelik yöntemler
![Page 49: 3.5 stresle başa çıkma](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062316/5882ea181a28ab33258b7d55/html5/thumbnails/49.jpg)
Zamanı iyi kullanma, sosyal destekten yararlanma, iletişim becerilerini geliştirme, girişken davranış alışkanlıkları edinme.
3.5.4.5 Duruma yönelik yöntemler 49
![Page 50: 3.5 stresle başa çıkma](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062316/5882ea181a28ab33258b7d55/html5/thumbnails/50.jpg)
3.5.4.6 Profesyonel destek alma 50
Profesyonel destek alma
![Page 51: 3.5 stresle başa çıkma](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062316/5882ea181a28ab33258b7d55/html5/thumbnails/51.jpg)
Stres kaynaklarının yönetilmesinde uzman tarafından kullanılan yöntemler
Bireysel Terapi: Bireye odaklanmış psikoterapi yöntemidir. Birey çözemediği sorunlarını, ona
yardım edebilecek bilgi ve eğitime sahip uzmana anlatır ve birlikte bireyin sorunlarına çözüm
bulmaya çalışırlar.
Grup terapisi: Bireylerin düşünce, duygu ve davranışlarını daha iyi anlamalarını ve çevreleri ile daha iyi ve sağlıklı ilişki kurmalarını sağlar.
Bu anlamda yalnızlık duygusunun, kaygı ve endişelerin giderilmesine yardımcı olur.
Psikodrama: Drama teknikleri kullanılarak, ruhsal sorunların ifade edilmesi amaçlanır.
Bireyin başından geçen olay, kendisi ve grup üyeleri tarafından dramatize edilir.
Aile Terapisi: Birim olarak aile ele alınır. Aile içi dinamiklere bakılarak, sorunlar ailenin bütünlüğü içinde çözümlenmeye
çalışılır.
3.5.4.6 Profesyonel destek alma 51